SACRORUM b ο, P. NOVA, ET AMPLISSIMA COLLECTIO, IN QUA PRÆTER E A QU Æ PHIL. LABBEUS ET GABR. CO&SARTIUS S. L Et novijfime Nicolaus Coleti in lucem edidere, EA OMNIA INSUPER SUIS IN LOCIS OPTIME DISPOSITA EXHIBENTUR, QJJÆ JOANNES DOMINICUS MANSI, A R.C H I E P I S C O P U S EDITIO AB LUCENSIS EVULGAVIT. NOVISSIMA EODEM OPTIME ΜΕΕ.ΓΓΟ POTISSIMUM FAVOREM ETIAM P X. Æ S U L E ET OPEM PRÆSTANTE EAf/° CARDINALI DOMINICO PASSIONED SANCTÆ SEDIS APOSTOLICÆ B I B LIΟ Γ H E C A R. IO, ALIISQUE ITEM ERUDITISSIMIS VIRIS MANUS AUXILIATRICES FERENTIBUS CURATA, Novorum Conciliorum, novorumque Documentorum Additionibus locuplerau , Ad MS. Codices Vaticanos, Lucenfes, ahoique receniita, & perfedfa. ACCEDUNT ETIAM ΝΟΓΛ- IT DISSERTATIONES QUAMPLURIMA , QUÆ IN CETERIS EDITIONIBUS DiSIDERANTUK TOMUS VIGESIMUS PRIMUS. Ab anno MCIX. ufaac ad ann. MCLXVi. txdnfivt. VENETUS MDCCLXXVI. APUD ANTONIUM ZATTA. SUPEH.10BJJM PEK.MISSU, AC PRJPlLEG 10. <ΛΜίο iterata adEditwitit principe ta^mplitm ab Buberto Weltrr, Bibhopoia, Via dicta Brmard Paluty 4, Ponaiu MDCCCClll» NOI RIFORMATORJ Dello Studio di Padova. A Vendo veduto per la Fede di R evifibne, /jL ed Approvazxone del 'P. D. Filippo Rofa lânzi Inquifitor Generale del Santo Offizio di Fentzia net libro Intitolato : Sacrorum Conci· Horum ύ-c. ^4u£lore P. Philippo Lubbeo Soc. Jefu curante Nicolao Coleti , & Joanne Dominico Manfi &c. Non v’effer cofa alcuna contrôla Santa Fede Cattolica , e parimente per atteftato dei Segretario Noftro , niente contro Prin- r cipi , e buoni coftumi , concediamo Licenza ad Antonio Zatta Stampator di Vtnezia che poffi effere ftampato, offervando gli or­ dini in materia di itampe , e prefentando le folite Copie alie Pubbliche Librarie di Venezia, e di Padova Data li 20. Diccmbre 1767. ( Sebaftian Zuflinian Riform. ( Alvife Vallareffo Riform ( Francefco Morofini 2° Cav. Proc.Riform. Regiftrato in Libro a Carte 335. al Num. 2304. Daviddc 'Marchefmt Segr. EORUM, QUÆ IN TOMO XXL CONTINENTUR. Qus hoc Indice Q notata fune» noftrx Editioninoviter accefscre P. Joanhis Dominici Manfl cura, qui ad Archiepifcopatum Lucenfem eveâus, gloriole obiit/ omiÆs iis , qua: forte tipothetarum vitio notari non potuahint. ANNO CHRISTI JIOÇ er er mo ÇT I I ANNO CHRISTI CONCILIUMLAUDUNENSE. pag. 1 Ad id Concilium Additio. 3 CONCILIUM REMENSE. < Oifervrtit P. Antenii Ptgi. Mi. Ftrreritnjir SynMi dxe. 7 CONCILIUM LATERANENSB. Mi Ad idem Concilium Additio. 9 CONCIL. CLAROMONTANUJV. Mi — FLORJACENSE. n Ad idem Concilium Additio. Mi. Conventus Epifcop. Saxoni* Orien­ talis · Mi. CONCILIUM CAJUUDNENSB. 13 — CAPUANUM IJ Ad idem Concilium Additio. 17 CONCILIA CONSTANTINOPOLITANA DUO. Mi. Ad eadem Additio. G. L. *3 CONCILIUM LATERANENSE. 39 Hildrberti Cenumanenüs Ep. Epifto1*· 44 CONCIL IUM HIEROSOUMITANUM II. 47 Srnodxr Vtftditfi. 49 CONCILIUMLATERANENSEM. M Aôa Concilii colle&aaBinio. 51 Aintfe& P. Pegi. 66 Ad idem Concilium Additio. 6η CONCILIUM REMENSE. 69 — HIEROSOUMITANUM. 71 — USKEACHENSE. Mi. Sjvii Etgtiifiml· O Wtcif/. 7j CONCILIUM AOUENSE. Mi. — VIENNENSE". Mi. Ad idem Additio. 77 Ejufidem iubicriptioncs. Mi. CONCILIUM ANSANUM. Mi. — BENEVENTANUM. 83 — REMENSE. Mi — BENEVENTANUM. 87 Jwdas · Mi. — 91 Conventui Vindesharienfis. sM. CONCILIUM CTPERANUM. 93 — Ad idem Additio. 95 CONCILIUM TICINENSE. 97 Jÿwdau £trigMnUf. Mi Capitula de Synodalibus Decretis. 99 Carta Qanmbaldi pro MonafterioS. Bertini. 114 CONCILIUM LEG10NENSE. Mi — PALENTINUM. Mi. SjmLu CttHptfttlMu. t JIp Ejufdem Decreta. Mi CONCILIUMBELI OVACENSE. 121 Friderici Colonknûs Archiep. 117 CONCILIUM SUESS1DNENSE. Mi. — CASTRI RADULPHl. 119 — REMENSE. Mi. Ad idem Concilium. 131 CONCILIUM OVETENSE. Mi. CONCILIA DUOCODONIENSE, ET CATALAUNESE. 135 Ad CatalatmenfeConcil. Additio. 137 Cononis Card. Synodica. 137 Ad eundem Epiftol*. >38 Ivonis ad quatuor Ep. Epift. iiii. 1116 CONCILIUM SIRIACUM. — TROJANUM. — TRENORCIENSE. — COLONIENSE. Ad idem Addtno. CONCILIUM LATERANENSE 139 Mi. Mi. Mi. IV •45· SuMcripttonei. 150 Ad idem Concilium Additio. 151 CONCILIUM ROMANUM. Mi Conventus Serbericnfis. 15 i Leges Eccldiaitice iub Hcmico II. Rege Andi*. Mi. Conventus Epiicopor. in Italia. Mi Conventus apud Serberiam. 157 CONCILIUM UNGONENSE. Mi. Ad idem Concilium Additio. Mi m7 CONCILIUM MEDDIANESE. 139 — DIV10NENSE. Mi. — BENEVENTANUM. 161 — TRENORCIENSE. Mi. 1118 Vita bt Emstola Gelasii Ραρλ IL Mi. heipitai EfiMU.A fAg. 166. q/ÿwad 173. ncùik>t. Ad eafiiem EpiftoUs Appendix. 173 Epiftola contra Gtcfonum umulum fiium. Mi. er — Ad Canonicos Loceo&s. Mi. — Ad Can. Reg. S. Frigidiani. 175 CONCILIUM CAPUANUM. 175 — COLONIENSE. Mi. Ad idem Additio. 177 CONC1L1UMFRIDESLARIENSE. M ÇJN Ad idem Additio. 179 KF CONCILIUM PORMATIENSE. 181 er £ er er — TOUOSANVM. 183 CON NOI RIFORMATORI 'I , Dello Studio di Padova. A Vendo veduto per la FcdediRevifione, jfX ed Approvazione dpi 'P. D. Filippo Rofa Tânzi Inquifitor Generale del Santo Offiziodi Venezia nel libro Intitolato : Sacrorum Conci- ' lioi-um &c. Pudore P. Philippo Lubbeo Soc. Jcfit cutanre Nicolao Coleti , & Joanne Dominico Nlanft Oc. Non v’effer cofa alcuna contrôla Sahta Fede Cattolica , e parimente per atteftato del Segretario Noftro , niente contro Prin­ cipi , e buoni coftumi , concediamo Licenza ad Antonio Zatta Stampator di Venezia che pofti effere ftampato, offervando gli or­ dini in materia di itampe , e prefentando le folite Copie alie Pubbliche Librarie di Venezia, e di Padova Data Ji 20. Diccmbre 1767. i ( Sebailian Zuflinian Riform. ( Alvife Vallareffo Riform ( Franccfco Morofini 2° Cav. Proc.Riform. Regi ft rato in Libro 9 Carte j 35. al Num. 2304. Drrvidde ΆΙατΛίβηι Segr. SYLLABUS EORUM, QÜÆ IN TOMO XXL CONTINENTUR. Que hoc Indice ft notata fune» noftrx Editioninoviter accefsere P.Joannis Dominici Μαηβ cura, qui ad Archiepiicopatum Lucenfem eveftus, gloriole obiit/ omiiCs iis , que forte cipothetarum vitio notari non potuerunt. « ANNO CHaisn III» CONCILIUM LAUDUNENSE. pag. 1 Ad id Concilium Additio. 3 CONCILIUM-REMENSE. < ObftrvàM P. Antonii Pnÿ. iki. Ferrerinftt Synodi dae. 7 CONCILIUM LATERANENSE. iM. Ad idem Concilium Additio. o CONCIL CLAROMONTANUM. iM. — FLORIACENSE. 11 Ad idem Concilium Additio. iM. Conventu* Epifcop. Saxonis Orien­ tait! . iM. CONCILIUM CARRJDNENSB. 13 — CAPUANUM JJ Ad idem Coodlium Additio. >7 CONCILIA CONSTANTINOPOLITA­ NA DUO. iM. Ad eadem Additio. G. L. 23 CONCILIUM LATERANENSE. 39 Hildcbcrti CenumanenGs Ep. Epifio» ia. 44 CONCIL TUM HIEROSOLTMITANUM II. 47 SwwdxJ Vendoqfit. 49 CONCILIUMLATERANENSE U. H. Ada Concilii colle&a · Binio. 51 Aditototio P. Ρφ. 66 Ad idem Cooeunun Additio. 67 CONCILIUM REMENSE. 69 — HIEROSOLTMITANUM. 71 — USKEALHENSE. iM. Synodi EngolifMi\£< & Vafott^J. y i CONCILIUM AOUENSE. iM. — VIENNENSE. iM. Ad idem Additio. 77 Ejuidem fubicriptioncs. iM. CONCILIUM ANSANUM. iM. — BENEVENTANUM. 83 — REMENSE. iM. — BENEVENTANUM. 87 Synodus CotoUxnnJh. iM. — 91 Conventui VindesharienGs. iM. CONCILIUM CTPERANUM. 93 — Ad idem Additio. 95 CONCILIUM TICINENSE. 97 Synodiu StritoMnfit. iM. Capitula de SynodalibusDeaetii. 99 Carta Claranbaldi pro MonafterioS Bertini. 114 CONCILIUM LEGJONENSE. iM. — PALENTINUM. iM. Synodnt CtteptfitUaui. 1116 Vi 9 Ejufdem Decreta. iM. CONCILIUM BELI OVACENSE. m Friderici Colonknûs Archiep. 127 CONCILIUM SUESSKINENSE. iM. — CASTRI RADULPH1. 129 — REMENSE. iM. Ad idem Concilium. 132 CONCILIUM OVETENSE. iM. CONCILIA DUOCOUbNIENSB, ET CATALAUNESE. 135 A^Catalauoenfe Coacti. Additio. 137 Cononis Card. Synodica. 137 Ad eundem EpiAoia. 138 Ivonis ad quatuor Ep. Epift. iM. CONCILIUM 'SIRIACUM. 1^9 — TROJANUM. iM; — TRENORC1ENSE. iM. — COION1ENSÈ. J43 Ad idem Andino. iM. CONCILIUM LATERANENSE IV. SuMcriptionei. 1 jo Ad idem Concilium Additio. jji CONCILIUM ROMANUM. iM Conventus Serberienfis. ijj Leges EccleTiaftics Tub Hcnt ico II Kege Anglic. iM. Conventus Èpiicopor. in Italia. iM. Of* IU7 IJI8 cr g er tr Conventus apud Serberiam. 157 CONCILIUM L1NGQNENSE. iM. Ad idem Concilium Additio. iM. CONCILIUM MEDDLANESE. 159 — DIV10NENSE. iM. — BENEVENTANUM. itfi — TRENDRC1ENSE. iM. Vita rr EriSTOLAt Gelasii Papa II. iM. hrifuat EfifiM · ftg. t66. nfrt*d 172. . Ad cafidcm Epiftolas Appendix. 173 Epiftola contra Gngonum «mulum fuum. iM. *— Ad Canonicos Lncenfirs. iM. — Ad Can. Beg. S. Frigidiani. 173 CONCILIUM CAPUANVM. 175 — COLONONSB. iM. Ad idem Additio. 177 CONCUJUMFRIDESLARiENSE. tk Ad idem Additio. 179 CONCILIUM 90RMATIENSB. 181 — TOLOSANUM. 183 CON S ANNO CHRIST! er 1119 ST er r L L A B CONCILIUM ENGOUSMENSB118 J er er er Ad idem Additio. ibid, CONCILIUM LUGDUNENSE. 335. — MOGUNTINUM. 341 CONCILIA BABCINpNENSIA. ibid. Conventus epjftopoium ad Dedica«n Ad idem Additio. ibid. CONCILIUM ROTOMAGENSE. >8j Ilii — VIENNENSE. 287 Obfrrvetip P. Pegi · ibid. Vita it Epistola Cauuti Papa £ II. ibid. nupiiaU Epiftel» λ peg. 190. tfyiteed geg. 220. mcltf/bite. “*7I Appendix ad eafdem Epiftolas. 220 Petri Portuenfis Ep. ad Cardin, ibid. Creicentii Sabinenfis ad Card. ibid. Cardinalium Rome exiftentium ad Card, ultra montes Epift. très. ibid. Cardinalium ad Ep. Gallic. Confirmatio Eleftionis Callifti. 222 Lit terr Hcreticorum ad Callift. 224 Conventus ad Rhenum. *»5 CONCILIUM TOLOSANUM. 'ibid. Canones. 226 Caliixti Papx Ep. Synodalis. 228 Ad idem Additio. »3· Snodet CeUifti Pepe. »33 CONCILIUM REMENSE. ibid, — ALIUD REMENSE. ibid. Canones. »35 Statutum Callifti Pape. *36 Ada ex Oderico Vitale. *37 — ex Huflbne Scholaftico. »44 De Thurftano Eboracenfi Ep. a Callifto Papa confecrato. »50 Ad idem Additio. »53 Concilia Callifti Pape II. »55 CONCILIUM BENEVENTANUM.! j 7 — ROTOMAGENSE. ibid. — BELLQVACENSE. »59 — NEAPOLITANUM. 161 ■ Capitula ejufdem. 163 Convcums QuintilineburgenGs. »«5 CONCILIUM SVESSJONENSE ibid. — ROMANUM. i6g — ROMANUM. »7« Conventus WormatienGs. *73 Ad eundem Additio. ibid. Scoder Glt>c tfirrtf r. CONCILIUM LATERAN. ibid. >123 7. Canones. 281 Steph. Baluzii Notat. 28^ Ad idem Additio ex Labeo. ;$>, Ejufdem Ada a Binio colkda. 292 Ad idem Additio. »95 Concilii Later. Gen. Canones. ^99 Ejufdem Ada Genuina. 301 CONCILIUM ROMANUM II. 3°3 — B1TURKENSE. ibid, — TOLOSANUM. ibid. CONCILIA QUATUOR GALLICA­ NA. 305 Ad Carnotenfe Cone. Additio. ib,d. Sermo in Cone. CamotenG. ibid. CONCILIUM VIENNENSE. 3’7 Vita et Emjtola Honorii Papa II. 3»9 heipimt Epifiele e peg. 321. •ifyte «d peg. 316. mclufivt. 1 Appendix ad eas Epiftolas. 3 »5 CONCILIUM BISUNT1NUM. ibid. — ROXBURGENSE. 3*7 my — LONDONIENSE. ibid. Ejufdem Capitula. Jio Net» Sevtriei Bien. 333 1110 U s ANNO «HRIST! er er er. er er cr er 'er er er BUS ANNO CHRISTI 1»« . »*34 KT **37 1138 er er **39 er ANNO CHRISTI CONCILIUM PROVINTL*. 488 Epiilola encyclic* Lochariilmp. ibid. CONCILIUM PISANUM. 485 Obfawt» P. P^p . 48« Ad idem Additio. . 487 Innocentii Papas II. epiilola · ibid. CanniM*. 489 CONCILIUM MONSPELLIENSE. 491 Hugonis Rothom. Archiep. A. S. L. Epift. ad Hugonem Ab. S. Tiberii, ibid.. Ejufdem ad Innocentium Pp. 493 Tcftimonia Epifcoporum. 494 Confli turio Thurftani. æ De Concilio Sueflionenfi contra Abaelardum animadverfio ■ ibid. Diploma Stephani Anglic Regis. ibid. CONCILIUM NOETHAMPTONEN SE. 497 — NARWNBNSE. ibid, ibid. -- LEGJONENSE. — MEDIOLANENSE. 499 ibid. — APUD ARCAM. — LONDONIENSE. 501 » BURGENSE. Si. — ANTIOCHENUM. ~ HIEROSOLTMITANUM. 505 — VALLISOLETANUM. 5?7 ibid. Synednj Htrfordititfs. CONCILIUM LONDONIENSE. ibid. Ctnontr U gtfin. 510 Ad idem Additio. SJ. Canones. N»tn Dnvidij ViAinr. 5*7 Synodm Prevncinlit Coiomrnfi/. 5’9 CONCILIUM KARLEOLENSE. ibid. Synednr Wttitr^r. $11 Guidonis A. S. L. Epiil. ad Aemarum Ab. ibid. Alia ejufdem Epiilola. 513 CONCILIUM LATERANENSE II. GE. ibid. NERALE. Canones. 5*5 Aâa Concilii ex Cod-MaurianeniL 533 Alia Gella a Binio colleâa. 53« Sanâifieatio S. Saturnini. 538 ObftrvntH P. Pngi. ibid. Ad idem Concilium Additio. 539 CONCILIUM riNTONIENSE. 545 1 Synedxs FlvrtnXtnn. 549 1 SnbfcriptMnti. & CONCILIUM TREVIRENSE. Ad Concilium Treviienfe Additio, ibid. CONCILIUM CONSTANTINOPOLL ibid. TANUMG.L. — SENONENSE. 559 Epiilola Innocentii Pape II. 5<*5 Onftruatio P. Antenii Pngi. 366 Ad idem Concilium Additio. 561 Capitula errorum Abaelardi. 568 Synedxr Rtgitnfis. 569 CONCILIUM VIENNENSE. 57» CONCILIA A GAUFRIDO CARN& TENSI Ep> celebrata . ibid. CONCILIUM GENERALE LDNDIN1 ibid. I— REMENSE. — riNTONlENSE. — ANTIOCHENUM. 577 — VESTMONASTERIENSE 579 581 — LATINIACENSE. cr er 1140 1141 i I *43 «*44 I «*45 »»45 1145 1147 er I »48 — HIEROSOLTMITANUM. j8j — i ONSTANTINOPOLITANUM C:' ibid. L. ΥΤΤΑ IT E/1STOLÆ, CtlKSTINI PaPA IL I 59* Epiilola ad Cluniacenfes. 59X — ad eoidem. J 594 Ad eaidem Appendix. iiid. CONCILIUM MOGUNTINUM. 59* ibid) Subfcriptiones. — Wintonienfe. 597 Sy—dm C—farti—peEtd—. G. L. tbid. CONCILIUM LONDONIENSE. 601 S—dxt nb Altxtndrn Lmctbu^fi Epijr* ■ ttltbrrtn. ibid. Conventus Epp. apud Gerundsm. ibid. Vita it ipjstola Loch Papa II. 607. Neipittnt EpifaU λ p^g. Ô08. xfat nd 6x6. 0 Ad eaidem Appendix . 6x6 CONCILIUM ROMANUM 6x9 Subfcriptiones. _ 611 Vita bt Epistola Eoginii Papa HI. ibid, heipi—f BpifaLt λ png. 61S. xfyxr td 68j. Ad eaidem Epiftolas Appendix. 684 Conventus Bituricenfis. 69 » CONCILIUM TURRITANUM. ibid. ibid. — VIZELLACUM. FULG1NATENSE. 695 — CARNOTENSE. 697 Conventus Laudunenùs. ibid. CONCIUUMTARRACONENSE. 699 — HALLENSE. 70S — CONSTANTINOP. G. L. ilid. Subfcriptiones. 705 Conventus Stampenfis. 707 CONCILIUM PARISIENSE. /Aid. Synedv in Gtrntnnin. 7»! CONCILIUM PALLENTINUM. ibid, — remense. ibid. Symbolum Fidei contra erroics Giiiberti. 711 Canones. 7x3 Afta Concilii a Binio colleâa. 710 Obfnvntio P. Pngi. 7JJ CONCILIUM TREV1RENSE. 737 Ad Concilium Rcmcnfc Additio. 739 Couftitucio Theobaldi Arcbiep. Cantuarienfis. 74* CONCILIUM L INCOP1ENSE. 743 Ad Concilium Trevirenfe Addit. ibid. Ad idem additio ex Hartzcim. 745 Conventus Marika nus. ibid. CONCILIUM ERFORDIENSE. 749 CONCILIA DUO SAUSBURGENSÏS PROVINGLA. ibid, CONCILIUM LONDINENSE ibid. — BALGENTIACENSE. 75» Coflartii animadverfio. 753 ObftrvMio P. Pagi. 754 Ad Concilium Londinenfe Addit, ib. CONCILIUM VENETUM. ibid. Subfcriptiones Epp. 760 CONCILIUM METENSE. 76I — C0U0N1ENSE. t 763 EpiAola Wibaldi Abb. ad Arnold um Colonnienlem. 76J ibid. Conventus tfloienfis. B XV I anno CHRISTI "H V J XVI ANNO CHXI4T1 CONCILIUM LEODIENSB. iM. — HIBERN1CUM. Confli tutio Wiklmi Ep. Eboracenfu. 7*9 SjeoAm AtrAetutf/. MA. CONCILIUM GRADENSK. 771 ViVa st Epistola Anastash Pa­ pa IV. 773 bcipiva Epifale e peg. TJ}. tfafeA 784. Ad eafdem Appendix. 784 CONCILIUM LONDINI. 78« — NVGAROLENSB. MA. Vita st ipistola Hainliani Papa IV. iM. Epicoporum Germanic Reicriptum ad Hadrianum Papam. 7Ç1 Rcfcriptum lmp. rriderici ad Epiico­ pos Germante. MA. Epiftola ad Bafllium Archiep. ThciTalonicenfém G. L. 796 Bafllii Refcriptum ad Hadrianum G. L799 Epiftola Hadriani ad Monachos Poo830 I tiden. Ey CONCILIUM ‘AD MORETUM. MA. % — AD BURGUUUM. — CONSTANTINOPOL. GX. «55 — PALLIS-OLETANUM. «57 — SUESS10NBNSB. MA. — CONSTANTINOPOL. 839 SyeoAtti Cee/leetntpel. G. L «43 CONCILIUM REMENSE. 1158 m Araeoma. «47 SyMm Ctttftrittfi. «49 Conventus Arulenû» Epp. 857 CONCILIUM ΝΟΚΓΗΑΜΡΤΟΝΕΝ· SE. «59 Conftitutiones Ottoms FruGogenfis . iM. SyeeAtu AlttrferAùt. 86 r — Rofceeueu^h. 861 Conventus Remenûs. MA. Vita st snsTOLA Alexandri PaFA III. 865 Nâpuaa epifiM e peg. 868. ufyet eA peg. 1074. ieeltfat. Earundcm Epiflolarum Appendix Pri­ Ç8P C3F qr ma. 9*7 Appendix fecunda. 959 Appendix Tertia. t°34 Appendix Qjxana. iodo Epiflolarum Alexandri Fape III.Ap* pendix. 1073 Adnotatio CoUeâoris. MA. IColleftio Decretorum Alexandri Pa10S2 MA. Colteâorù Prasmonitio. 1083 CoUeAio prima. Decretorum CoUeâio iccunda. 1094 lAlia Decreta ex Lucenfl MS. nos iM. >‘59 116· MA. Selftriptieaet seraw fw MAivtrmt. m3. Epiftola Imperatoris de eiedionc Vi. Aoris Anriv. my Epiftola Praefidentium Concilio. 1117 Epiftola Baœbergenfis Epifcopi de ea­ dem re. 1110 — Canonicorum S. Petri Rome pro parte Viâorts. 1121 — Alexandri Papas ad Arnulphum Ep. Lexovienfem. \ 1124 — ad Archiepifcopos , & Epiicopos 111p. Htfloria Couciliabult ex Ottooe Mu­ rena1130 Epiftola EpiÎcoporum Schiimaticorum. 1133. Subfcriptiones eorundem Epp. η 36 in eandem Synodicam Joan: Dornin. Mr.nfi ceniura. 1137 Fridcrici Imp. Epiftola ad Epiicopos ttanflnontanos. 1140 Epift. Imperatoria ad Antipapam, 6c 'Cardinales Cardinales Romanos. 1141 —_Keicnj>ta Reicripta It Imperatoris . ex Comitiis ' Papienfibus. “ · 1142 FR1SACENSB CONCILIUM. >‘43 CONCILIUM NAZARENUM. 114; - OHDNIENSE. >>47 CMtilieMem Cvteteanft. >>49 CONCILIUM ANDEGAMENSB. iM. — ANAGNINUM. MA. Epiftola Alexandri III. ad Henricum Belvactnfem. >150 Epiftola ejufdem Fratribus QuniacenCs Monaflerii. 1151 liefer CONCILIUM KUTHENENSE. 1153 — APUD NOTUM MERCATUM, ib. — REITACENSE. srjc — TOLOSANUM. MA. Epiftola Fuflradi Clarcvallenfis Ab. ad Omni bonum Veroo. Ep. MA. CeetilieMtt* Leadnft. MA. CONCILIUM LDNDONIENSE. >159 - MONSPELIENSB MA. 116* Ad idem Additio. MA. .Conventus ad Saonam. 1161 ÜP ■Ad eundem Additio. 116J Çgp lEpiftole tres ad res ipflus Conventus I iiiuftrandas. 1166 gy \CONCILIUM CLEONADENSE. j 167 1163 |— TURONBNSB. MA. iTirali Canonum. 1175 IPraefatio. Π76 Canones. 1177 KÀrta Concilii Turooenfis MagalaoI neniis Ep. miila. >>8j lAfta Concilii Turonenfe. 1185 1187 1164 ClemAetuofe. 1*07 ICeeeiliaMeai Nertbeteptoenfr. ïl95 CONCILIUM REMENSE. 1X01 Conventus Gallicanus. ________ MA. Viennenfis in Gallia Conventus. iM. CeeciiieMtet NertMapHeieeft. 1103 'SENONENSE CONCILIUM. 1211 li66 ICeenliebtAtaii HtrNpeMft. 1213 cr 'AdConciliabulum HcrWpolenfe. 1219 Aâa cjufitem. CON ω LAUSDUNENSE, De ftatu Ecclcfix, a Girardo Engoliimenfi epiicopo, fed is Apoftolicx & legato, celebrato anno Domini mcix. Rerum in hoc concilio traôatarum nihil ad nos pervenit potter decreta duo, qur fubjicio. ..abbate fanfti Eparchi cum pluribus aliis: duabus eorundem legitimis monachorum perfonis fuper hac caufa auditis utrifque partibus adjudicavi* Eccltfit Seniti Prtri, Trenortierfku vindieetnr mus (aeramentum. Hoc canonice iuicepto , feedvérfite epifeoptun & cenenieot Nennetenfes . quenti die, coram omni confcffu, nrsrfente parardus gratia Dei Engoli- riter & ' jubente ‘___ ipfo \ ‘Nannetenfi netenii epiicopo inveftiinvertituram przdiâc ecclefae, de manu archidiaconi menfis epifeopus, fanâz fefui per privilegium quod manu tenebat, fuicedisaportolicatlegatus. Cum de ftatu fanâr ecclefue , pi : & ex judicio, & afienfu archiepifcoporum , Laufdunenfi concilio, quod epifeoporum, abbatum, & totius conventus, inveftituram ipfam per idem privilegium Cunak in bafilica B. Dei Genitri­ cis, ipfo autore ac guber­ denfi priori, & prscdiftis monachis folenniter con­ natore celebravimus, pluritradidi, falvo tamen canonico jure Nannetenhs ma : delata eft β ecclefiz , fi quod effet . Ut autem res illa hrl__ pertra&affem ,___ . -1J___________ in confpeâu concilii querela Trenorcieniium mo­ r ma & inconvulfa permanear, ftgillo noftrz aunachorum, fuper Nannetenfcm epifeopum & ca­ toritatis iniigniri fecimus, & propria manu fubnonicos ejus, de eccleiia fandi Vitalis. Craftiicribere curavimus . Faftttm eft autem iftud in na die, in refedorio ejufdem ecclefue, cum fra­ Laufdunenfi caftro, coram pofitis archiepifcotribus & coeptfeopis noftris conveniens , Burdepis, epiicopis, & abbatibus, & multis aliis rdigalenfi fcilicet archiepilcopo, domino Piftavien- gioiis fit nobilibus viris . Stgnum Burdegalenfis It, Andegavenfi etiam, Genomannenfi & Rxdoepifeopi, S. Piâavieniis epiicopi, 5. Santoneniis ncnfi epiicopis, abbate quoque Angeiiacenfi, & epiicopi, S. Agennenfis epiicopi, S. Pe tr agor i. ceniis I. (r ) In Cod. MS. de geAis, Pontibcom EngolifmeflGum de Girardo.dicitur : GirerJut Efifiofea , (M PeftMi Pef* idlfe/iffct , fai fetret Getlurent vteeret, cofnitt btntfitu , pr*tltrt Jefirntit , Wft fett pntu ia Bzûaaaia . .'cbi a fubjcftione ejufdem nachi fuerunt , malia artibus .■ deinde re plenius coÎ;nita , epifeopus . Concilium Baronins vocat : NiCO- Godefridi, egregie per partes exeufTitle Lucam DacheHUtn , K Robertum Qpatremari.inn BenediAinos , qui­ au», qoem babec aurorem , unam conventum proce­ bus ipfe adhatret, eolque mirari cor fumm« eruditio­ rum appellat. Uter vero peccat, an Nicolaus qui Ma> nis viros in ea cascutiiife, cam nnllxi per id tempora nadem, Remeniem epifeopum tum fui fle ait i an Ba­ Cmventa/ tali/ legatar in Cbartopbilacio Remenfi. Ve­ ronins , qui hoc in annum mcix. confert ? Nam anno rum frivola haec ratio, eaque Hiftoria certat dt indu­ Mcvn. Manaffe» obierat . Baronio annum mcix. affignanti favet Hugo a utor vita S. Hugonis, Cloniacen- bitatae fidei, & Concilium Retnenfe, cujus in ea men­ tio , aliud non eft , quam quod mox memoravimus . fis , dum ait Romam eunti Godefrido divfnitus reve­ Baronius illud hoc anno conflgnavit , quod Senffar latam etfe S. Hugonia mortem. Atqui S. Hugo anno Godejrtda/ prMfenti anno Romam profeflus fit . uti mcix. obiit tu. kal. Majas . conflat ex Epiftola Hugonis Monachi Chsniacenns ad Pontium Abbatem Cluniacenfem data, & in Btbliocb. Observatio P. Antonii Paci Cfun. pag. qd». relsra, in qua dicitur, Gedefridam , ad An. Ch. 1109. n. 7. & ieq. dum SanAns Hugo Cluniacenfis Abbas ad Deum mip gravit , fui (le r«m in Italie aped Papiam , & focus mortem ejus revelafle, quam die XXIX mentis Apri­ Niolaus Monaehus Soefllonenfis in Vita S. Gadelia hujus anni comigiflir inter omnes convenit. Ve­ fridt Epilcopi Ambuneniis , recitata a Surio ad diem rum hcc profcAio Romana SanAi Godefridi dt reve­ VHI. mentir Novemb. in qua que de San&o Prrfule latio mortis SanAi Hugotus Abbatis nihil commune viderat vel audierat, fe fcripfiffe teftatur, lib.i.c. 9. habent cum Concilio Remenfi, quia illud ante ali­ Bc doobea feqq. narrer, Gedefridam male acceptum a Monachis S. W alerici, immanitatem luam jaftanti- quot annos congregatum fuerat, anno nempe MCV , idque non Rodulpho Viride, fed Manages eius decefbus, ad Maeeafea Archiepifcopum Remeniem caufam rejiciendam fiatuiAe t Monacboa vero commentitia fin­ fore Ecdefir Remenfl prefidente. Qgare fallitur Car­ dinalis do&iflîmus num. V. quando ait t ΚΛι SanRi gentes Privilegia Remos vernile , M tuae crieiermtti Godefridi infinuare, fum Romam profeâum elle , èc Pnetram Gallia Cearoeatae leeMctar. Ibi S. GodefriRemeniem Synodum cnaAam eo anno , quo illa vi­ dus Privilegia illa plane recentia cflb probavit . Metio accidit ; ilia enim produnt Synodnm Remeniem ha­ aachi fadcfaBi ad Reamaam Phatifceae provocant , bitam Manafle Epifcopatum adminiftranre, qui tamen Romamque illico proficifcuncur . Refert poftea Nico­ laus Gedefridam Romam ad Paichaien II. vendis , bsensuo ante lanAum Hugoocm Abbatem mortuus cfl . Cmeif. Geaeral. Tom. XXL A 7 MS"i,u’ CONCILIUM LATERANENSE. 8888?*««.· · ——------- To*. X. Çoncd. toc Synod* co* oreteti atmoco-A Maaaffc* u* appellare rato*, «uc* NicoUot Mooaebus cmp> certo* & itoobitatu* impoâêna* eff· debet, Nico* CHRISTI »··> ventu* vocac « At bora* tt*eoru* Scripcora· Coolau* accurara ootafo Coneiitan 10to fodeote Me* >■·». C'liu* festal eonvento* OpoeilaM ia quo de rates */r celebrato*, Λ «μτνμ faafti Hageotl Abbatia. EcclrfiaAicia ajitut, vel cai mterfuot . Pv- «c ejus revelatione* extra re* ad Concilia* XeoMo* tir deinde Codante, nier peccet, an Nicola* , Mai te trabi. r. F E R R λ R I £ N S E S wl M**t App· ,u Amo SYNODI D U Jt xiotf. fle xxio. habit®. Ea coiita. /T»Empore quo dom. Landulfiis epife. per dom. laudaverant. Tempore quod fa&nm eft annodoΐί^ρ,^ι?.’. PâP*m rafchalcm a Roma rediit confiera- miniae incarnationis MCVI. pontificatus autem ai «d.dii Mv*tus, convocavit omnes clericos, proceres, val-jjdom. Pafchalis fecundi pape anno fexto. ... j —^ z. i.w > & ·- majores _ ■..... populi .. civitatis ·..· Atmo dominice incarnationis millefimo cenM«d -1,*... *M’ vl^r ores » con Vt d*ir»ri.’ Ferrari», &in concilio refidens dicit. Volo,at- tefimo decimo, in palatio B. Gervafii, a&uu O Caas*. /»■ que prreipio , ut omnes laici relinquant ecde- breve recordationis quod ego Landulfus per Dei Jabrla. fias, referent oblationes, decimas, λ primitias gratiam Ferrariea epife. & omnes canonici no* in manus meas. Cumque omnes laici indigna­ ftneque civitatis clerici, communi confilio, ftarentur , ôc fe non factura penitus caufarrqt. tuimus, ut m quacumque ecdefia, vel monafteDominusGuilielmus Maohifclle filius dixit, quod rio Dofirs civitatis ad defundi corpus fuiflemus, epifeopus quaerit, ratio exigit. Non enim debent fi epifeonu intereffet, quod ipfe majorem miflaici ecrlefias habere, nec oblationes cum cleri­ fam celebrare debeat; fi vero non adeflet , ca­ cis dividere , nec decimas & primitias vetinere nonicorum major, ecdeii® foret mifla dc offi­ vel a clericis exigere: Quid multa? velit nolit, cium . Si autem neque epifeopus, neque cano­ laici venerunt, & in manus dom.Landulfiepife. nici afferent miff® majoris miuifterium fibi fu­ & clericor. civitàtis Ferrar. refutaverunt cede- ment ad celebrandum clerici , excepto in ccnobio B. Barthokunei fias, oblationes, decimas, & primitias, & aro_ _______ fit ___S. Silveftri _____ atque Ro. .-t pirus non exigere a clericis permifenmt, atque Q mani , quia de cis fiait conceffiun, quia talis lam & ita diffinita Λ lis & altercatio, qu® nequetetn- conventus eft per regula *“ ordinem ”— ’ 'fervat , pore Gratiani epife. neque tempore Guidcois Dopno Antonio S. Sartirhotamei abbate nec non Aritini epife. potuit diffiniri . Laudaverunt epi- dom.i. Johanne ’ * ■ ·*· de Pinarolo S. Romani priore , fcopus & clerici Dom. & beatum Gcorgium pro .dom. Johanne de Borfello S. Michaelis priore , laicis communiter oraverunt. Poftquam hoc bo­ Adelmario priore S. Nicolai , dom. Michaele num totum faâum eft, ait epifeopus. Aliacon- ■Siore S. Johann, consentientibus, 8c jubentibus troverfia, que adhuc viget inter monachos , & 1 ifone archipresb. S. conventus, & congregatio­ hujus civitatis clericos fic terminare, & deinceps :nis S. Iohannis, presb. Petro S. Crucis, presb. volo certum finem ponere: ut fi epifeopus cum 1Petro de Vigarano cum omnibus confratrib.fuis, canonicis ad corpus alicujus mortui affuerit, ma­ jorem miflam celebrabit. Vel fi archipresb. ma- < talis, & Petro diacono cum omnibus coufratrijoris ecclefix & non epifeopus fimiliter majorem miflam celebrabit, vel fi archipresb. conventus , bus I fuis, archipresb. Petro S. Georwi morante aut alicuius congregationis archipresb. affocrit . .presb. - - _________ apud S. Mariam de Bueco, Martino S. cum omnibus ecdefiafticis majorem miflam ce-DMartini, presb. Petro S. Petri & presb. Romakbrabit. Excepto in ecclefia S. Bartholomci, Λ do S. Stephani cum omnibus confratribus fuis S. Silveftri, & S. Romani, ideo quia ordinem, & regulam fervant. Omnes pariter qui aderant Z CHRlfTi CONCILIUM CHRISTI LATERANENSE, ’ Sub Pafchali II. papa fecundum Non. Mart. MCX. Ex chronico S. Petri Vivi Sefloc. eo quod edito* eft, aoftiore. mino eft , conferventur : que & difpenfanda Ndo dominice Incarnat. MCX. in Latera-■ nefi ecdefia ________ ______ prefidente t________ domno _ Pafchali _ II. funt , judicio & poteftate pontificis cui comIndidione Mart, conftitutiones· fando- gmiflus eft populus , & anim» qu® intra ecdcr · - III. Non................................... ' Λ fiam congregantur. Item Scephanus martyr feri- /C„ •arrarar n cinaitt» Λ. Pttvi Pni Semen ju: fte ·· fttte tmtfti». Prtnu Mnritxt^ Attmtr, tûitftt ctmiii tjttfAtm temecii, «Averfitt eUetm S. Ptfri f^vi Seimnfit, cttjut ai ptte/Utt eemt, emtemanr, tftrem ctemeAmilèu Itùcit fmdtir, fretiyftn mtnMt tcititf t emeti m tenfem Mauriacenfis ecdefic perfecutores ex­ communicate pracepimus, fit excommunicavimus coram conventu fynodali Nos quoque eofdem omnes excommunicamus, fit eis com­ municantes, a Criftiana communione eos ieparantes, fit ubicumque fuerit aliquis eorum, divinam officium interdicentes , at fecundum Metm iffm irreperent, ^eft fngtûee mnaitepraeceptum domini pape, nec in vita, nec in morte communionem habeant, niC prius con­ ritm ptueerent . Atmdewt jirventnae epifetpe RkierAu Meeeûht feAu Aftfitlice kptiu, et digne peeniteant · Hi fuot , Scurriliacenfes , Salernenfes , Montcclarenfes , fit MauriacenrtWlu ad eMieetiaee natpeUertt , aktfm exnmetniceret . Nm paraît epifetpxi , Ante aliit fes burgenfes, qui neque abbati neque decano ejxfim Rttiardi Utterit, itue tf · ' obediunr. Si quis autem presbyter aut archiD" Bitnricnfit ac Barderaient, Girar presbyter alkui horam perfecutoram fecerit officiuni, eo ipfo quod tnjuAa admioiftrat , officio eum fulpetMimus iu perpetuum , fic nalelat. audÜTa Rickardnt itfattu Cianoun cum excommunicatis ipfum excommunicamus . tene eddût: MfNe amado/ir, idem epifeopus, in­ Facientes enim fit confentientes pari pone difût ebmieen, licet nolens, in fynodo quam tum mri funt. celebrabat, omnes , ficut in litteris contineba­ His litteris addidit verba , prohibuit viva votur, excotnmunicavit qui meriti fuerant: & do­ mnus cardinalis bas litteras fuo figillo munitas Petrf aut fucccflbram ejus de aliquo alio monafecit, fit ecdefise Mauriacenfi mifit. fterio decanum Mauriaco faciant, nifi de Seno nenfrbus monachis, aut de Mauriacenfihus. Hoc dixit coram epifeopo multis audientibus, ft man­ RjchaRDOS Ktltfiét ftaiiftaatftt mmwdavit domino Daimberto archiepifeopo, ut ip­ fler, apafltlxa jadis licet iadtgatu feront ,èT it· fum confirmaret. Mifit quoque litteras quasiublehu . Mjutrùct^fitun fretrxm perfecnMriixj ut p feripfimus. Q - -*--Z—*■ n Dominus papa Pafdialis m concilio Tre„ ceufi omnes eos excommunicavit qm pacem „ violarent, ft pracmie eos qui res ecdefiafti„ cas ufinponnt, vel peribnas in aliquo mjufte „ Inderent ut nec in vita» nec in morte coda- Rjchajudus Jiiaatnt ftaiifeanftt teiaiβη, apefUlica fedù licet tedmatt feront feiaitu, vneraitti fratri Dainkcrt· Seenen tdicpifitft» JtreaU» eUati S. Petri falatem. M fin communionem haberent, nifi digna fe- „ Totofem ad concilium properante, Qan>- „ tbfa&icne prim refipifcerent. Unde nm ex „ prneepto domini papas eptfcopum Claromoo- n montem venimus, ft ep&opum fynodum ce- M kbrantem invenimus, ft fecimus cum omnes »iUo> BU............... ......... «■ ------- -------- „ CHRa?i .> „ » „ ’^"Λ“ CONVENTOS EPISCOPORUM. Jffiffig?F."ÎS&. >* illos excommunicare, qui excommunicato Prio-A» vita, nec in mora, Chriftianam communio—“j-H noo abhorrent communicare. ft qui pre»- habeant, nifi perna condigna perniteant. byterum exornavere, ft qui ns Mauriaconfia w Vatem. ecctefie invatere, ft & fai abbatem & deçàg. C. TOLOSJB mncUiem boe ame ceMtatumef> num effultum fecere: fic fcflicet, ut nec u> fa, e> fa»erioao ftichardi epiBola üicmmm. CONCILIUM FLORIACENSE In quo de Maurianenfi caufa iterum aâum: item & alia. KaL Odob. ann. MCX. Λ, fMle aatt it Clanataataaa ttnciüt «r-Bvd prioris monafterii Mauriad. Fecit etiam p*· re/Âmer, prexrèw fajicixrtitr i» udt» Snt- can de abbate ft epifeopo Arvonenfi Petro, de * cteoenv ea—w//.r fw‘ «d ~ Fltriacmft fftffaat. ‘ moleftiis quas fupra fcripfimus. i Aidai aBxnt tfft it ctntTtwrfia ahhatxm dxoIn ipfo, fatàt , anno ter <0 MCX. celebravit ipfc domnua Richardus concilium KaL Oôob. ros, Btfavalfafit tl Caaatt^is\ itett au tfiapod monafterium S. Bcnedi&i Floriacum . In tfiala hau Camtr^u CCXV1. ai oadot SitiarS> adfuerant archiepifcopus Seoooeaût domnus dxnt «t» cmcilit frafntrat. Preterea, faait Jvat fatis tnjufte conqueftus eft BoomraUenfis abbas , imber rus, & Rodulphus Remenfis archiepifcopus, & Radulphus archiepifcopus Turoncnfis,ft FLORIACENSE CONCILIUM Ant II10. ctlthraixu. A E« M..Î S«ppl T. II. Hi .<> D D I T I O. X dit & ntenft, f*e Fhriacmfc caciUtta tft confiantes précipitons, quatemK , remota omni Aa^iraw, difciauit fanmtts Uttrat, ρχα ex occafione in innanti quinta feria, five prima feBaliaii MifcelLr*. η K p^|. 351. acctfinnn, sc-Qquenti fexta feria ante horam fextam te nobis tjfat iavit^ftdi Muti diax&i Atrtitit^lif tdiip pnefentare non differas . 'Habemus enim tecum de religione tua, ft de convcrfatione monafterii mtcilittet dttti feffi. Qitt dt ut td aBa tui collationem tacere , quia cardinalis domnus tjtifdeat totteilii fptBantts hit retitt. Richardus epifeopus apoftolice fedis legatus con­ Lambertus Dei miferatione AtTtbatenfis eptcilium celebrare ante feftivitatem fanât Remigii fcopus di ledo in Chrifto fratri F. Abbati , fpiritu ambulare, & defideria carnis non perficere, difpofuit, ft abbates Remenfis provinci· adeffe mandavit. Qponiam ergo melior eft obedientia fed quas illi praecepit Deus cogitare temper & quam vt&ima, ft juxta beatum Gregorium ufus facere. | . . Cum ii teras noftras nuper tibi mtferrimus , ft reda converfationis eft, ut obedientiam non im­ peret nui eam prelatis exhibere non novit , & per obedientiam tibi praeceperimus, quatenus in vera obedientia moram non habet, interdicimus quinta prxterita feria ad nos venires, ft nec­ dum venifti , nec quare non veneris mandafti , tibi & locum & fedem abitatis, nifi quod man­ non ficut ha&enus aeque portamus . Mandamus damus, adimplere cum diligentia ftudueris. ergo tibi, ft ea qua tibi audoritate praefumus E CONVENTUS EPISCOPORUM Saxoaue Orientalis pro tuenda religione, ft ad reprimendos infideles Slavos coadus. Ii Mirtru irca exam* uro. fathu tft trichcrrintxt Efi-Ettnt tl Daraada tdita m iaav. I. aatflifftna CalMpIilT »«< faparxat Saxtnia Oritatatii, Ctnnhu CtatxUiu frt fra k&itait Vtt. auutat. faf. ffif. xMBM Ontattus ■«■■■.Cii IMU··. tutndt rtlitieat , ad ftpriattuiu û^Urltf t!a <■ ». M---------------------------- ---------------· — -----------ft tmivcrfi orientalis Saxoni· ans-A potentes, & venite omnes λ iri bellatores- infir' 'fortis tum ego , quoniam Do- ***£, ANNO joresft minores, AEGINHARJDO venerabili cpl- mus dicat, quia CNJusn fropo HdberfWomC, ERXAMBERTOCorbejenfi minus fortitudo plebis foc. A protedor Ul»a ...» abbati, HEIMUQO Paderteancnfi, N-Mind» tiooutn Chriftt foi eft.. Erumpite ft venite om­ nes amatores Chrifti A «cckh*, & fient Galli fi, FRIDERJOO arehfepifeopo Cntonienfi, N. ad liberationem Jerufalem os preparate . Htenifalcm noftra ab initio fibeia , gentilium cru­ delitate fafta eft ancilla . Hu/u» inuu propter JUKI y 1*λ*ίαΜ*\α vaiwamiMMJU ρ iaw£\a\euvw· DO circumfpe&fluno pntpofito, &TANCHR.A- peccata noftra corruerunt . Sed ruiua face fub DO infigni philofoeho, ft omnibus Chrifti fide- manu vcftra , quatenus lapides pretiofi omnes muri ejus ft turres Jeruialem gemmis »dificenIftus, epiicopis, abbatibus, monachis, eremitis, rectalis, pntpoütis, canonicis, clericis, principi­ tar. Piate» ejus fternantur auro mundo, ft pr· bus, militibus, miniftcrialibus, clientibus, omni- horrendo fonitu gentilium in confpeftu Prscpigal* cantetur in ca canticum laetitiae , ft pro bufque majoribus ft minoribus,dilcftiooera,ora­ immolatione de Chriftiani (anguinis emifione , tionem, & ia idtpfitm falarem. „ Multimodis paganorum oppreffiooibus & cala- B carnem ft fangoioem edant pauperes fit fatuienmitaribus diutiffime opprefli, ad vcftram fufpi- tur ; ut laudet» Dominum qui requiritis eum , ramus mifericordista, quatenus ecclefi· matris vivantque m foculum fccult corda vcftra , ut veftr* oobiicum fublevctis ruinam. Infurrexerant non deficiat de ore veftro alleiiija, alleluja. Ad in nos, ft pervaluerunt crudeliffimi gentiles,vi- hoc bellum devotas otkrt ~ minus cum populo ri abtque mifericordia, ft de inhumanitatis fus fuo rex Dacorum & alii principes per cireuitum. Ipfe etiam rex nofter hujus belli auâor , gioriantes malitia , ecclefias Chrifti idololatria cum omnibus quos poterit adducere promptifliprophanaverunt, altaria demoliti funt, ft quod numana mens refugit audire , ipfi non abhor­ mus erit adjutor. Sabbato in hebdomada roga­ tionum erit conventus nofter Merftitmb., ft ubi­ rent in nos perpetrare. In noftram regionem frpifiitne efferantur, nullique parcentes, rapiunt, cumque in orientali Saxonia opportuna habemus loca. Sanftiffimi patres, monachi, eremite, rtcedunt, fundunt , ft exquiütû tormentis affli­ gunt , quofiiam decollant, ft capita demoniis nue reclufi, optimam partem cum Maria elegifuis immolant. De quibddam vifceribus extra- itis : fed quia nunc tempus ita exigit, de con­ quiere cum Martha (urgendum eft ftis manus abfeiffas ft pedes alligant, ubi eft , templationis icwpi vobis, quoniam fratribus veftris plurimum tur­ inquiunt, Deus eorum ? (Reddam in patibulo C vobis iublatos permittunt ad majores cruciatus omni batis, cum Martha admodum neceflâria eft Ma­ morte mricrabiliorem vitam pertrahere, cum vi­ ria. Vobis loquimur, inuno ia nobis Chriftus vi sipidam fe perabfeiflionem fingulorum mem­ loquitur vobis. Surge, propera amica, columba brorum mortificari, ft ad ultimum carfo ventre mea, & veni. Flores bona, operationis apparue­ mücrabiliter evifccrari. Quampiures vivos exco­ runt in terra principum noftrorum, tempus pu­ tationis advenit idololatriae, vox turturis andita riant, ft cute capitis abftrafta, hoc modo lar­ vati in Chriftianorum fines erumpunt, ft fe Chrieft, quoniam cafta mater ecdefia ingemifcit de idololatre fpurdtiis. Nemo accendii lucernam tbanos mentientes, predas impune abigunt. Pha•> •OOWKKS natici autem illorum quotiens comeffatiunibus ft ponit fub modio, fed fuper candelabrum, ut vacare liber, fions in dtftis, capita, inquiunt , oui ingrediuntur lumen videant. Luceat lux veftra coram hominibus, ut videant opera vcftra vult nofter Pripegala. Hujufinodi fieri. oportet facrificta . Pripegsla , ut ajunt, Priapus eft ft bona ■ Surge itaque fponfa Chnfti & veni. So­ net vox tua in auribus Chnfti fidelium , quate­ Beelphegor impudicus. Tunc decollatis ante pronus omnes ad Chrifti feftinent bellum, Chnfti phanationts fue aras Quiftianis, ft horrendis vocibus ululantes, agamus, inquiunt, dies l*ii-Dmilitibus veniant in adjutorium . Gentiles ifli tis , viftus eft Chriftus, Vicit Ptipcgala viâorio- peflimi funt, fed terra eorum optima , carne , fiffimus. Hujufinodi affliftiones ime inlermiffio- mclte, farina,...-., avibus, ft fi excolatur, om­ ne vel toleramus vel formidamus, quoniam eoe nium de terra ubertate proventuum, ita ut nulla femper progredi, & in omnibus ingemifeimusbe­ ei poffii comparari. Sic ajunt illi quibus dota eft. ne proiperari. Itaque, fratres chariftimi, totius Quapropter , o Saxones, Franci, Lothsringi , Saxoni*, Franci*,Lutaringic, Flaudri* epiico­ Flandrigen* famofiffimi ft domitores mundi , pi , clerici ft monachi, de bonis fumite exem­ hic poteritis ft animas veftras lalrifacere , ft fi plum, ftGallonim imitatores in hoc etiam eflo- ita placet , optimam terram ad inhabitandum te: clamate hoc in ecclefiis: Sanâificatc jeju­ acquirere . Qui Gallos ab extremo Occidente projgreftos in brachio virtutis fu· contra inimi­ nium , vocate coetum, congregate populum, an­ nunciate hoc, & auditum facite in omnibus ter­ cos fix* in remotilfimo triumphavit Oriente , minis pariationisveftr». San&ificate bellum, fu- ipfe tribuat vobis voluntatem ft potentiam, hos fcitate robuftos. Sutgitc principes contra inimi- affines ft inhumanitfimoa gentiles fubjugarc , ft micos Chnfti, arripite ciypeos, accingimini filii in omnibus bene profperart. -β8»Ο»’β8κ-69·*β8··β8*,β>*β9··β9,'β9“βΧ8·’·68· CONCILIUM CARRIONENSE Pncfidc Bernardo Arrhiep. Toletano, & S. R.. E. Legato, celebratum in fine anni mcx. vel ineunte anno MCXi. * >*·> T* ** C·*·1· f**A «nrife/s fiât odvrrfaEaMo tsatro S. Eccl^Lt CoetpoftrlhaH vwle»·*■ Ctetiifolvtuit Muûawnfti» nifapaH tmu Λ Ur rttixertt ; & idrirtt vtttim od fynodtm Vr«fid , ftfl· fufd dues ertHiTtOyurM»! cm» ώ- fùrt rKüfowrir , ut potrt tx Itter'u Benurdi ed ttm- . fSBSSS&Z. f •j 'm. ioacAfia legitimis feriptis habuiâê perhibetor, fient in— — ΑΜΝΟ J~ · privilegio Romano continetur, omni alia «mb«- anno Bernardus Dei gratia Toletane fedis Archi·> poftpofrta, reddere non recules ; ne forte Roeptfcopus, & S. R. E. legatu» charifluno fuo do* matu privilegii tranfrrertbr anathematis gladio mino G. Mindonienfi epifeopo falutem. Qpod feriaris . PoAremo nts preface ecclefa reftiiuad Carrionenfe Concilium fraternitas tua fe pretis, venerabilem fratrem & cocpifcopum Didafentare nequiverit, per nuncios tuo»Ægrimonix cum interpellabimus , quatenus vel ea vel alia fraternitati tux in defeendendo noftro imerven* tu® necefhtatem cognovimus . In quo quidem Concilio inter ceteras , qux adverfus te orte , tu ad tempus tibi conferat. Vale. Datum Le­ funt querimonias, ccclcfia S. Jacobi io auribus gione a. Nbn. Februarii arra MCXt. noftris gravem iuper te querelam peregit , quod Ubi tra pro ama epoch* caswMMu/ accipi debet: duos videlicet archinresbyteratus & dimidium, quos aliter enim, fi pro ura Hifponica fumas, n*β9*<β9“09·*βδ·’β9*<β9,*βδ· c"’"” α> AD CONCILIUM CAPUANUM In quo Pafchalis papa cooceflûœ Henrico IV. Imperatori privilegium abrogaffc fertur, Anno un. celebratum. ADNOT AT IQ CRITICA. Ontilium iftud, quod ex unica Friderici Leo-A tempora deduxit, eamdetnque fuccedens alius ■a Μι·· S^LTe.lL dieniis epiftola notum eft, rejiciendum inchronifta ufque ad feculum fequentem continua~ vit; filet, inquam, Romualdus Salernitanus eo­ ter apocrypha in meis ad' Pagium adnou lieni­ rum temporum A locorum feriptor, filet Petrus bus ad Ann. mi. contendi, ita differens: In diaconus in continuatione chronici Cafinenfis , ampliffma conciliorum colleftione Veneto -Lab* ac denique nihil de illo memorat Anonymus aubeans to. XIL coi. iiyj. anno huic al&gnatur Aor chronici Beneventani apud Murator. Antiq. concilium quoddam generale Capuae habitum a ItaL to. I* col. xda. legendus, oui opus fuum Pafchali, in quo celebre illud privilegium de in* cum anno 1**3· claudit. Tres hi fcriptores per veftituris ab Henrico extortum , ab eodem Pa« bare tempora rlxiffe creduntur, &controverfiam fchali revocatur . Synodus ifta exculpta eft ex literis Friderici Leodienfis epifeopi ad ecclefiam Pafchafis cum Henrico diligentiff me profequuti funt; allerunt vero Mechlinieniem datis , vulgatifque in collcAione ___ , _______ ______communi tefiimonio fcedus Moaum. Martenii to. I. col. djj in quibus faa Pafchali cum imperator· initum in Romana crementum vi extortum, nulla religione obliga- “ fynodo anni foquentis diffolutum fuifle : nihilque re demonflratur exemplok Pafchalis, qui ifotrii de ' fynodo ' * Λ -*■—·Capuana, quae “ Romanam pneerferir, ttuftriltu> ait, coaAus inveftituras jurato con­ fit de fynodo pnefertim generali, in qua reVOcedere privilegium hac de re conceffum ia gvar- c«tio illa primum decreta fuerit, commemorant. rah' ctneili» Ceftut felit» fovit, wr fott ^rtviif· Quis tantam ofeitantiam non uni vel alteri, fed £'mt, fitdjrevihfttt* id voceri dtertvit. verum tribus feriptoribus diligentiÆmis circa res fui xt id aflerit Fridericus in epillola non longe temporis & locorum propinquitate cognitas obpoll hnc tempora data , nullum tamen conci­ trukrit? Infuper (i revocatio ifta inveniturarum lium Capuae a Pafchali ea occatione celebratum decreto concilii generalis Capuani Habilita fuit, credo. Id autem eruo I. ex eo quod afferit Fricur poftea in Romana fynodo, ex iifdem , qui concilio Capuano affediffe debuerant , patribus deric. in eo cone, frrvilrgiion Hnrit. derma pr»~ vilegùt* habitum À reputatum fuiflê, que ver­ conflante, nempe arebiepifeopis Capuano, Bene­ ba defumpta funt ex adis concilii Romani, ut ventano, Amalntano, Regino, Ydruntino, quo­ conflat ex eorum excerptis a Cardinali Arago- rum nomina extant in duplici fragmento ejuf­ nio datis, & ex altero eorumdem fragmento , dem Romana fynodi fispra · nobis laudato ; 3uod concilio Guaftallenfi fubjeAum in MS.co-C cur, inquam, Patres illi ambigui harebant,num ice repent, vulgavkque Martenius in Anecdotis paAum illud facramento a Pafchali firmatum _to. IV. pag. J*7. II. colligo ex filentio feripto- dUTolvendum effet, nec antea fluAuantes animi niro omnium non corvorum tantummodo , led quieverunt, quam Gerardus EngolifmenGs coa* & qui Campanie vicina loca incolentes res illa* ulium illud fuggefltt, apud Pagium ad A. mi· rum regionum diligentiffime adnotarunt . Silet num. i. legendum ? Hts igitur mature difcuffis enim de illo praeter anonymum Cafinenfcm, & cenfêmus milium elle concilium Capuanum, de Lupum Protolpatam, qui poliremus ad exordium quo Fridericus, vel forte in ejus textum Capita ufque fequentis fieculi chronicon fuum profequutus pro Xmm amanuenfium ofeitanda irrepfiflc. fuit i ille vero chronologiam fuam ad haec ufque C CHRISTI CHKISTI λ • · CONCILIA CONST A N T/I N Ο P OL I T ANA DUO In quibus Nilus Monachus, & Bafilius Medicus, Alexio Comneno Imperatore, & CP. c.cdefiam Nicolao Patriarcha regente, damnati p. p.t; ΤΛήΝΤΜΓν Altstù» Nilus JHautthu Ectltfiens >»-Ddum hypoftafin unionem ,, neque quomodo af•Ü A·. Ch. 1. vadrar, dr Cbrifo Otctntt/n»f veri» tu Amtfumtnm deificatum fit, alPatrtbus edoAus; lon­ • ut. ·. i*. twraar kertfott ert» diffiamurvit ; dilignti» teA f«<. ge a veritate avulfus , natura illud deificatum mtn piarrnt hteûwet dtprthtnftir ctO" iertfi fu» tuiffe multum aberrans, exiftimabat. Id non la­ tuit Imperatorem, & ftatim ac de eo certior fad»*m»t*f fiât , uti iurr»t Aea» Ctmand io. Cum Ecckfiam , , tamquam improbitatis Aus eft, opem pramptiflime excogitat ; cumque fluvius, Nilin ille inundans, fummopereomnium ___ r____ virum accerfi&t, multum de inlcitia atque auanimos perturbaret , non> looge ' poft “ ab * ’Itali ’’ dacia arguit , refellenique eundem enixe fircunhnre&is condemnatis dum hypoftafin unionem Dei & hominis Verbi ( dt CtatU. GntrA. Torn. XXL i, - /««.Aus CONCILIA to . — -ab eo abftinere , ne doceret , nature affiuntum A boli» immoranttm, incanramentonim ilkcebris detficatum faille. qu* verbis exprimi nequeunt, Pacer meus in lu- **}no 'ST’ .... Hinc frequenta ordinationes ad Ticranem « men evocavit, eduxitque . Recens enim immoAriaeemqoe , quo* ante alios Nili dogmata ad dica rerum Occidentalium, Orienlaliumque cura impietatem irritabant . Quid inde ? Impietate depofita, fpiritualioribus fcfe exercebat, bc. multorum depopulari animos confptdeus Impe­ Vi vero ubique Bogomilorum rumor invafit . rator , & Armeniorum Nilique decreta funul in· Bafrlius enim quidam impietate Monachus, duo­ nefti, nec non ubique natura deifkatum affum- decim habens dilcipulos, quos dcApoftolos nun­ ttun clara voce evulgari, peflundarivero fando­ cupabat, fecumque una dilcipulas adducens mu­ rum Patrum de eo Icriptiones, & fecundum hy- lierculas quafdam pravis ac improbiflimis mori­ poftafim unionem ignorari; nox* impetum quam bus , per omnes partes malum profudit ; mulloDgiflime ejaculari cupiens, Ecctefue Primatibus tafque animas , perinde ac ignis , peftis abfumin unum coaftis, Synodum de eo celebrandam pfit . Ægre fert hoc Imperator . Quare de hsouna cum aliis determinavit . Convenerunt tunc refi inquirere ccepit, & ex Bogotnilis nonnulli omnes Prcfules & Patriarcha ipfe Nicolaus, Niin Aulam afportantur, omnefque Bafilium quenlufque ftabat in medio cum Armeniis, illiuique Bdatn , primumque Bogotnilic* Hxrefeos sudo­ dogmata explicabantur. Ille clara voce illa do­ rem efle denuntiabant . Ex his Diplatius qui­ cebat , illifque enixe pluribus adh*rebat . Quid dam comprehenfus , cum interrogatus confiteri inde ? Synodus , ut multorum fervaret animas renueret, tormentis deditus, tum dtôum Bafi­ a noxia illius doârina, fempiterno eundem ana­ lium confitebatur , & quos ille creaverat Apothemate iait, & unionem fecundum hypoftafin, ftolos . Quare illius petquifitionem multis Im­ ad traditiones Patrum, manifeftius evulgat. Poft perator commifit . Et tandem comparet, Satahunc , immo cum hoc Blachernita quoque pro- naelis Archifatrapa Baftlius, habitu quidem Mo­ icriptus eft, impia & ab Ecdefia aliena lentiens, nachus , facie macilentus , mento glaber , ftalicet in facris effet . Namque cum Enthufiaftis tura procerus, ad impietatem pertradandem calcongrcflus, illorum pernicie contrail*, multifque lidifTimus : ftatimque Imperator , quod occulta­ illudens , & magnas in Urbe domos fufibdiens , batur , fuafionibus ac illecebris > foris educere & impietatis dogmata tradens, cum fape fepius avens, & cum omni obfequio hominem accerfit : accederetur , doceretwque ab Imperatore , nec namque & fedeus afturrexit homini, & Sedis ileiuratis pravis ejus opinionibus reupifccret ipilceret , ad lum menfeque.participem fecit, & hamum pr*Ecdefiam ab Imperatore mittitur, ubi magis ac a C deomnibus eicisonuftum, univerfum ceto huic m git examinatus, ut ignaviffimus repertus eft? VoraciÆmo laxavit, deditque glutiendum; vene­ ipfcque & dogmata i piius perpetuo anathemati numque huic Monacho , & improbitate ‘confpilubiiduntur. AUatixs lib. 1. dr Confeofiam Eccltf. cuo, omne propinavit , per omnia fimulans fe Occident. & Orient. cap. io. illitu anathema legi in illius difcipulum fieri velle: nec ipfe folum, fed Triodio, Dominico Orthodoxie, obfervat. Cum vo­ & Germanus illius frater Ifaacius Sebaftocrator ; ro Nicolaus IU. Patriarcha CP. anxo MCXI. t vi­ & omnia, qux ab illo dicebantur, vcluti divina vit excefferit , hac exit illum Cbrifti axnxm gefta oracula cftimare , & in omnibus illi fubdi , fi effit oportet, jicuti tf fitquentia qua de Bogptmlis , tantummodo fibi anim* falutem peffimus illcBahabet Anxa Coanima, fed anno incerto « filius procurafleti Alexii Imp. triten tempore Bogomilorum baEt ego quidem , ait , Pater honorandiflime refit graffata eft. Ulixi primarius χχβοτ fixit Ba- (hifce namque dulcibus poculum Imperator inunfilius Medicus , monachi habitu incedent. Is By-_ gelflit, ut Dcmonibus ille obfitus atram bilem , naxtixm ingreffut , êl ή manifitfto hartfis crimine quam intus habebat , çvomeret) virtutem tuam deprehenfiu , condemnatus Nano Imperator _.t— , --------- .. .. zfixit. ------------r-------- ---fi- admiror > poftuloque addifeere , qu* a tua retnxlayit , fit fidem habere bomini , èr Magiftrxm D verentia inducuntur , cum noftra tantummodo appellavit , tf *“ fiervatorem errantiam animarum prava fint: , nihilque ad virtutem conducant . quibus effecit, ut ille evomeret, doOrine vulgata, At ille primum quidem fimulabat , & pellem virus fua improbitatis, in qua poftta cune pertinax leoninam , qui vere afinus erat , quacunque ex perfeveroret, i»» Theatro cxxftxs eft, ut refert Zoparte trahebat , & ad di&a fubfaltabat ; nihilo­ naras ix Alexia. Non panitebit tamen rem totam minus tamen laudibus inflabatur : namque cum ex Ama Comnena, qua rebus interfuit, illius ver­ fibi conviftorem effecerat , Aderat vero his om­ bit , licet prolixioribus , cum poft Bonmit mortem nibus , unamque fimul fcenam volvebat Impera­ ejus Hifieria edita fixerit , audire . Anna lib. ly. toris frater & Sebaftocrator . Ille vero harrefeos ait 1 Poft h*c maxima infurgit Hereueorum ne­ dogmata erudavit ; at qnanam ratione ? Verum bula . Hcrefeos genus novum , nunquam antea Gynxcium & Imperatores veluti murus, divide­ in Ecdefra compertum : namque duo dogmata bat : fic exeerando hascce omnia, ut illi animo peflim*, impiiffimaque in unum convenere , fu- infederant, eru&ante palamque enunciante, feriperioribus temporibus cognita, Manichcoium ut ba intra velum difea feripto excipiebat ■ Et fa­ quidam diceret , impietas, quam nos Paulicianotuus ille, ut fibi videbatur, Magifter erat; Imnim faerefim vocaremus, &Maflàlianorum abo-E perstor “*’*tor inftrui fe fimulabat ; feribebat dcârinam minatio. Tale eft Bogomilorum dogma, ex MaiNotarii _ itarius . Omnia autem fanda infandaque vir falianis & Manichaeis conflatum. Et, ut verofi- ille ominofits exaggerabat , nullique exeerando mile eft, fuerat etiam ante Patris mei tempora, dogmati pepercit ; quin imo & Theologiam om­ venuntamenlatebat. NamqueBogomilorumgens, nem noftrsm contempfit, fle Oeconomiam ima­ ad diffimulandam virtutem, aptilfimaeft, & ca­ ginariam fuifle a&ruit ; Templaque Iaera , heu pillum quidem fecularem nunquam reperias, Bo> miferum? templa Dsmonum appellavit, & qux goniilorum feftam fequentem ; fed malum hoc a nobis conficiuntur, Caro & Sanguis, primidc tub pallio ciiculloquc occultatur ; rriftilque eft Antiftitis & Sacrificii, nullo loco habuit. Quid Bogomilns Çc, ad nares ufque cooperitur , & in­ inde fubfecutum eft? Scenam aufert Imperator, curvatus incedit, &ore fubmurmurat, intus ve­ fic aperit . Senatores omnes coguntur, militaris ro lupus eft effrenis . Ex hanc nationem , talis Ordo accurrit, & venerandi Ecdefi* Patres adcum effet, placabilem, vcluti ferpentem in latifunt. Prz- ΤΓ CONSTANT1NOP. DUO. ALK,ft&MNBN0$ ix ». - ■ - - Prsrfidebat itaque tunc temporis in Regi* Ur- A mi lorum hatrefim cognofcere avent , in librum cHKüîri fc*· Throno beatimmus Patriarcha Dominus NiJ’ · » ... juffu Panis mei ANNO qui! dicitur Dcuunatica Panoplia, conferi ptum. Namque ille Monachum quendam CHRISTI . .7. colaus Grammaticus , & Deo exofa dogmata Zygadenum didum Defpcen* cognitum ; & ex percurrebantur, & probatio calumnia vacat: ne­ parte matris avie , omnibufque , qui facto ca­ que id negabat adverfarius , immo aperto capi­ talogo nomina dederant , Grammatices inftrute ad defendendum fc praeparabat , & igne & diflunum , dc Rhetorica: etiam Audits exerci­ verberibus , & fexccntis mortis generibus fit aftum , dotmatumque , fi ouifquam alius , gna­ flidari velle promittebat. Firmiter namque cre­ rum accerfivit , jufiitque illi , ut herefes om­ dunt falfi ifttBogomili, omnem fine dolore poe­ nes , fingulas quafque fimaratim , exponeret , & nam fubire fe poOc ; quafi Angeli ipfos ab igne in unaquaqueSandorum Patrum refutationes conereoturi fint. Multis itaque eorum omnium im­ feriberet, ipforum etiam Bogomilorum herefim, probitatem exprobrantibus , iis, etiam , qui il­ uti impius ille Bafilius edocuerat. Librum hunc lius peftis participes fuerant , Bafilius ipw im­ Dogmaticam Panopliam Imperator nuncupavit, mutabilis erat, Bogomilus generofiflimus : & li­ & ad ha»c uique tempora libri illi ita appellantur. cet illi uftionem minarentur , & aliorum tor­ mentorum genera, mordicus ipfeDsmoni inhaa-B Damnatio BafilÜ Et foetorum apud Arnum Corebat , Sataenelemque fuum ampledebatur . Cumnenam, ^uaomnia etiamminutijfima profluitur, ftodiis vero fiepius mancipatus, accerfitufquc ab legenda. Alexim imp. in revocandii ad fidem BoImperatore, fscpiufque exoratus , ut impietatem gomilis plurimam operam pofxit, multi^ue rfipueeiuraret , eodem modo fc gerebat ad adhorta­ Tt ; φά vero animum in errore obfirmarunt , Cru­ cem m morte ^xo^m adverfati font . Bafilius vi~ tiones . Sed finem illius ne prrtereamus. Ante­ quam enim illum Imperator torvius intueretur , vicombxrio damnatur , tf Bogomili ad incendium poft impietatis confeifionem, in cdiculam quana plebe poftulati, fed iit Imperator rtfipifcendi fpadam Regio Palatio contiguam, tum primum pro­ iittm in carcere indxfit i, Natalii Alexander part. I. pter eundem extrudam fecefitmus. Sero erat & feculi XI. & XIJ. pag. 317. Bogomilorum barefeat ftell* fereno cœlo defuper aftulgebant , & Lu­ capita figillatim exponit, apud quem legi poterunt. na port conjondioncm emicabat ; Monacho cel­ Lambecim lib. 3. Bibliotb. Caf. pag. 170. refert lam ingreflb, node media faxa ex fefe, ad ininto MSS., Graea in ea Bibliotheca aftervari Pa* ftar grandinis, in cellam jaciebantur, manu nul­ noplia D^matica Eutbpmii Zpgabeni Appendicem , la lapides projiciente , nulloque alio Daemonia­ qua continentur Anathematifiniquatuordecim con­ cum hunc Abbatem lapidibus petente . Videba­ c tra Maflalianorum & Bogomilorum fuerefin , fic tur vero efle Daemonum , qui Satanaeli inferTriumphus de eorundem repreffione per Imper. viebant , ira furentium, indignatio, aegre feren­ Alexium Comnenum, cujus juffu Bafilius hrretium , quod ille arcana Imperatori manifeftavcfiarcha, profefiione quidem Medicus, habitu au­ tem Monachus, in Hippodromo Conftantinoporat , & perfecutionem aperiam contra errorem litano vivus combuftus eft. Notat Lambeciui Opui induxerat. Et h*c quidem Parafceviotes quidam nomi­ illud pralo digrtijfimum effit, ut Hiftoria originir il­ larum barefeon Juppleatur tf lUuftrtlxr. Priorei ip­ ne , Daemoniaci illius fenis cuftodi* deftinatus , ne ille cum aliis fermonem confererct , & pe­ fe tre/ Anatbematifmoi exhibet, in quorum priori ftis fu* participes faceret, horribilia h*c fe viPetrus five Lycopetrus barefeoi Maffalianorxm pri­ diffe , jure jurando affirmavit , audiffeque promai AnÛor dicitur, cujur tamen nec apud S. Epi­ jedoruxn lapidum, & in terra & in tegulis ftre- phaniam in Panario omnium barffium , nec apud pitum , vidiflê vero fpifibs crebrofque lapides , Pbotium in Bibliotb. nec apud Harmenopolum in li­ bro de Sedis ; nec apud aiior , qui de barefi neminem vero ufpiam, qui illos projiceret, con4 4 _ Maffpexiflê . Lapidum enim proje&ionem fubfeque- falianorum agunt, mentio occurrit, idrsfar Appenbatur illico terr* motus , & pavimentum con- D dix illa rei notabilei docere pottft . Porro Euthycutiebatur ; & que circa tedum erant , ftridemiurfi Scbifmaticum fuijfe, probat Allatius laudafui ex Tra&atu MS. Bibliotheca Regia , cujus bic bant. Parafceviotes itaque antequampercepiflct, " -......... Dsmonum opus illa erfe, non defpondebat ani­ titular eft ε»τ»-Ζ, , &c. ideft , Euthymii Monachi Zygabeni adverfus Rome veteria cives , mum , ut ipfe ajebat ; fed videns poftea faxa defire Italos , capita duodecim , demonftrantia , fuper, veluti imbrem deferri, & fenera illum h*· non ex Filio procedere Spiritum fandum , fex, refeos audorem ingredi , abfeondique , Demo­ Euthymii Monachi Zygabeni contra Latinos duonum opera id efië fadum ratus , hzrebat ani­ deeim capita de proceflione Spiritus fandi . Demo, nec, quid fadurus eflèt, fciebat . Et pro­ digii hujufcc narratio hic finem habeat · Erat uique Lambecius Tom.V. Bibliotb. Caf. pag. 134. ait, m ‘ea affervari MS. cujus ixfcriptio eft : Eu­ interim animus univerfamBogomilorum herefim thymii Zigabeni , Monachi monafterii Conftanpercenfere ; fed me pudor impedit , ut alicubi dixit bella Sappho, quod feriptor ipfe mulier fim, unopoinaui cognominati tinopolitani wgnuinmni ».'< Epiftola npijwia & purpur* pretiofiifimum, & primus Akxii fur- ** adverfus Pbundagiagitai five Bogomilos & MaiTalianos, ut & contra Armenios *ccrerofque haere­ cnlus; & quod ilia, que in multorum aures ve­ ticos , Conftantinopoli in fiiarn patriam miffa . nere , filentio digna fine - Et vellem equidem Ex quibus patet Bogomilos minxi refit a Baronio feribere, ut plena Bogomilorum hercleos notitia num.XXKll. vocari Bongomilos. habeatur*, verumtamen, ne linguam deturpem , praetereo - Mitto vero cos, qui univerfam Bogo- ComiL Gemral. Taa. XXL B J ÇJP AD GRÆCORUM Μ βΗ»ηΓΓΙ n fir AD cHMSTi T CONST ANT1NOPOL1TANA CONCILIA In qua Bongomilorum hserefis damnata eft, in annum 1110. in colkâions Veneto-Labbeana relata A £) D Τ 1 0» 5✓’"Süanquam A cibus , & difcipliac capitibus quibufdanl fucem --τ^π» nefeio quam potiflimiun ad fyfy>Acibus f«Zhx nodum fub Alexi 12. o Comneoo * C______ ’ Imperatore , nodum afferat . Eo tamen admonente in «ildem not· * Orientali celebratam, Novella quaedam, feuora­ poft illa rerba num.XX. »«rf *»rwrr» { Tf μ·>·^χ tio ejufdem imperatoris referenda Gt ; omitten­ peutifleit perftauM rtpreftntuutts t addenda dam tamen minime duxi, quod difeipiin * eccfefunt ex Balfamone haec: ir· * *« *.« ·« ·.< »·· fiaftiae capita lingularia contineat, fimulque con­ fie t -ad fynodum quandam , cui patriarcha pnefuerit dirigi. Petita eft ex Cotelerio Monument. Sit autan ê7 bit deHeribtu better tributu/, ut fleGrec. tom. II. pag. 178. qui & adootationes fuas tint peft eficieüt prexhui patriarch * jimfliffvne adjecit. Eas vero lue omifi , quod magi * verfen- edfifluut , tMtquent tjut perfeuum rtprefmtnttt . tur in afferendis probationibus, ut reâe a feemen­ Hic pariter, Dotante Cotelcrio, entbebeu ectltfi * datum textum dcmonftret, quam utobfcuris vo· nomine parochiahs indicatur. NOVELLA LEX B ΝΕΑΡΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Imperatori) Dmùni ^llrxii Comruni, Jimeienf dt tlefiimibui, queitfyut tflt eperttet qui per trbtm faut pcntifict), itemque fectrdêtft iu pre- tu CartXiuc xupeo AAa$« np Κ·μηιη, ôfarvtint tv nt) tût ψηφ *», w iniettc ittibat tic χ«χπτχ©ϋ «ρχβρβϊί , βρος ii τ·ς itviucii) , untropebbut & tpifcepetibut, feîf9 dr Tv· ci w «φροπ'πρκ «μι nnw * fim , attamen in eccleüc argumento nolite •ΑλβΙ yt hi vi νηθίηι tie ituiXnn’ac μη tic me tanquam infipientem reputare . Nam te­ *οί μ» λ^ίηιύι· mLoT» yàp tie xapiiac μ» tigit cor meum eccleGae periculum, quod Jam «ΦΡ« swvîtwfr· » i id defpicitur. Ecce enim periclitantur animae or- • τϋς ίχχλχηβς ηϊη ύφορΰμΓ>& . , S Α thodoxorum, maxime iimpliciorum t quando· γάρ unSuAittim-n ai ψ^α< rdr dp$e$e£w, tÇ μαλ> quidem reâe Îenticntium caput eft facerdot a- c λβν nSv iirAar/patr· ixti χιφαλιί ici nS» e’pO^ele collegium : quo bene habente, totum cor- ξκ» · — · -ιχαηφ’ a- itpetrnic *. στ!?Λο)^ χαλ·ί μη pus, omniaque membra ejus prout par eft du­ ’ airri, ολ·> η σΰμα iÇ τοίττν τή μΐλχ durii αρβς cuntur ; quo contra rgrotante , univerfum βζι'βν ûyerw η'η ίϊ τύλιι Hrfc«ctt&, ι£ τ» corpus ad omnimodum interitum vergit. Ec­ niμα tit «pdf χατηλη ολτθρβ» «φ«ρρ. iii τ»«ce igitur in periculum venit Chriftianiimu * , μ xffiitr/ift · vprrtetn^dç , της «χχλνπατ/χής quia eccleftafticus ordo quotidie declinat inI * pejus. Deus provocatur ad iram, gaudet om­ xanrdnvc tri ηΐλαττη xaànâtw ^ηχηρΰηκ9 ni malitia plenus, bonique olor Daemon, qui •ζ àfàf ταραρχίζηνι 9 %aif *t * Λ ο* ναμτνηφ®- ι$ bonis femper invidet. * μίηκαλ&ίαίμι 9 e* ηΐς dya$tïc «si Can^ntrHujus autem abfurditatis nulla alia caufa A'rm it της ntadntc ànxiac Hit άλλο hiv ί eft praeter diuturnam fegnitiem, ac negligen0^paw« ρρδυμία xjî αμίληα, h μ«ιρν μίι dptiam ; quse jampridem initio accepto, adpraa·] ζ«μ»νη » ·ροΓ7β-« H μϊχυ W w». αντρ yap «κiens tempus procedit. Illa effecit, ut ejuunoptrxdLan τι χβχό» τ·η dîn qjq' «ς ιΰμνι eTwit di malum modo inftar legi * fit. Et perpetra­ tur , non tanquam malum , fed tanquam bo­ Ίπα,ι^' «permntt ·χ«ς xwor, αλλ’ ν’ς ·>»βθ·» num, atque ialutare, licet exitiofum penitus vjv «"«τη/:/·», (7(01 * ολ/θρ/οτ ίχι ηίμηβη ΰη ώ exiftat. Exitiofum non corporibus, neque re^ρημαπχχν ζιψΰαν αφοράν, αϊλάψυχαΜ, qjH h’c fpeftu damni pecuniarii , verum damni ani­ marum i nec non in chriftianorum perditio­ αχύλ&αν Xfjrmùv xanrrùv. toi a» μ» α’χολφ/αν rarnropiv^f’y ημίρϊ xeJntx τύ ίχμηργφ igi χλ«nem deGncns. Qualem ergo excufationem in ry <&«3,ο’η βαηλύς W af^tipèict nrtp 'X.fjtta^ die judicii proferemus Creatori opifkique Deo, cum imperatores, tum pontificts, G chrtfti *. nos homines, quos regendos fufeepimus, Sa­ * tan tradiderimus propter voluntates plane hu­ manas, que temporarium; immo nec tempo­ rarium , fed quambreviifimo temporis fpatio durans; habent folatium, tam eorum quieli-E gunt, & ordinant, ouam eorum qui per illos promoventur, non folummodo ad pontificium, fed etiam ad alium facerdotii gradum? • θ™* k'Vf'h’T «citemur cunâi k malum corrigamus , atque negleAum inftauremu* bonum ‘ bonum citra βραχύ-mw »at»u χρί»β» IJ^pairw, τύχ Oiparrt«» ·. t - . t , ^ΛΛΛΛΛΙββ^ «Oiarru» T*rr· O«L·» -I *S TVC^^«pcwwec τΰν <·ρ·^ί<Βιζβμιν *ν vep «t/tw, i μόβν tit rlui άρχηρηβΜΗ) » «>λ« Xj' «i nr άίλβν τίΐ itpnevmc χαπίλνννχ * »«νη.·ς «W^/srvrtwr', si μί λ -a \ ♦« o z ~ M »«"»«» *» i*p9*t" tu χαχ» Τ^μπ comparationem omnibus bonis pncftantius , ^·» •·,·χ«η,<ζονπς η ΧΛπνφραη^/^ χβλά*, η *- >t»c àrSpènc ταρχλαβόϊπς , Χαραίώΰβμ$> nine τ4 e«TV»à , Ji« Οιλήμβτν aarmc m&paittnt , O-or^jH/w» ί’χοχηϊ, >Ç ùli môrwpoy , α>λ’ ixi βν· M , CONCILIUM. *ANNo"’e^,’t^n* retrtv> ***** ' *· ·*’««»» ri- A utpote Deo nos concilians ; quod per longum CHMijTi Ιηλ·»βπ nJ w liti χροοΐκς Hin βμαιτ negleftum jam. obliteratum _.. eft . _.. iDei quippe anno gratia omnes chriftiani fuxnus , five impera- C1H|*.,STI *·· piifyw βμιλ^κί. 0« yap χβ’υτι va’mc Xesrrattores, five pontifices , facerdotalis omnis con­ tot ifμη, otn ββ^ιλης, oi «ρχ«ρ£(, · Ζιρατίgregatio & plebs ; adhuc contenti colligatione χός «trac rùMayac , xJ · Xadc · îrt ννηχίιάμοι in fide , per beatos illos pontifices ac doftos$ «S» τί fine iiti rùv μαχα^μ* s’xséres, reliquotque Deiferos patres, nec non per rwv α'ρχηρϊνν xJ ItÎaexâXw, < rûv Xarrwy ^to~ fan&itatem tuam , item bonnuUos e pontifi­ bripw tanpteit t$ t« t» trie ayrénrr^· , iqmti- cali cœtu, qui exteros doftrina virtuteque an­ vwv IX TÎc νίζ άρχινρατιχΜ όμβρύρονς » nJ λογ* tecellunt. x; stpsTp ntf ίίλοκ dwp^aMavrw. Aottèr ii ifè riputf ak Χοτησύς ya'exrr De reliquo oportet nos, ut chriftianos t ptr Dei gratiam difquifitiooem boni inftituetv . ζον ίχ ιγ» . vie,» pu) yiRTUi, ιζ ri «payQuid enim vetat ? quod fi non ia&um fuerit, μα itopOteertv Ιίζχτβι, οτνμφίρη ήμ?» ràm.i ri B nec res ad leâtrudincm fuerit reduâa , om­ êifiivas ne/ riv τρα^χλον ixam μύλ* èrutù, «ς nino expedit etiam nobis , ut circa cujufquc ρτφίναν tii riu/ θάλοαταν. αρμοαβι it ii ίφ* ri- collum ligetur mola afinaria & proliciamur in mare . Conveniet etiam nobis illud : bo­ num erat fi nati non fuiflemus . Idque erit > lamentatione dignum, lamentatione non fon­ α>λβ xpsvMC λ!pin# Γυμκληρκμίη 9 rte! π'π^ tibus lacrymanun fed rivis fanguinis compleri ’μονονί riv θρνβν rsnjcra»5ai· ίστφ ·ί es ni~ digna , quod eam ob rem vel folum non la­ mentemur : quemadmodum qui navigio vehun­ Φ*<πν βηκ, xJ ù ftiry •ηλβγκ ·χ±<μκζόμ8μθ( * i$ tur, &. in medio mari tempeftate agitantur, τηέαλια μη i^w, xj φυγϋν w ίχνιρτηnec habent clavum , aliterque non valent ef­ μίιοι κΐώυιοι μ» Ιανάμιν*, «prie μο»βν 5ί θ»έν fugere imminens periculum , ad folum vero βφορΰιης iXkvwc, xj χαρά τί7· τίι» ievrù ίξ««· Deum refpiciunt miferabiliter, a quo falutcm τνμ^υοί rrmeier· Λ fuam pofiulant. Ei η_____ νπΜ_________ ίτ<Γν*σ··μ»θα »άην« ·- φ«λΛ_ ri ___ r---», ______ - ------Si hoc ad eum modum agnoverimus , hoθρ«χ^* θκ>; riu Hnyieei «p»( vût itôfOeern τίOminum amans Deus plane viam corrigendi . — ?r_. — _· ------z-_. . a ·.„ mali pontificibus oftendet cun&ifque, quiforχαχΜ «αριζΗ nïç π ip%ttpCei xàcc n"f tag τί vos îfoti a’ynriratei ri xaAay · ά ii τί «pd fan ha&enus quod preciarum erat ignorave­ runt : ut quod ante aliquod tempus pre indi­ ypdrev mil ϋί βμολύβς αμβυρο^ίι iyt&ôi , ligentia abolitum eft bonum, renovetur nunc a*vaxam«9>i riv av4 ùnpàt'rttii τιν®* · iteei $>· abique ulla dilatione ; quo Deo fatisfiat , ad ραχέΐθν · 9tôf , ίηρ&μίπκ τις ι’χαλητιατοίς reftum revocata ecclefiaftica, & chriftiana dlfciplina , fecundum divinorum, lummorumque x/ XurititKÜt Ktmtrefttei , xan n'f TapaJeenç apoftokxum, quique illos confecuri funt fansw ûriavv xtpufiutn a’nceAanr, iÇ rûv μ^ a*yftorum ac numine afflatorum patrum tradi­ tvî ây/w >ù 9topipoei «aripw, lu ri ^p«vt a 4μ«ν tiones, quam dilciplinam longa noftra corru­ ρκδυμίΛ tittup/· pit ignavia. Και ίίιν θαυματο'ν αν, U xJ ri ayadev τί’ιο __________ Nec mirum______ videri______ debetf , __fi_______ bonum hoc , »Ç aairriprev tpyav, onp iuni oi μα^χηι? τί xy& falutare opus, quod ipfi difeipuli Domini, •riui α'να^χτχασ τί χαλί vamear. ri ya'p ίμκοϋ· pi» rp tw TtrHi ixjîhitrif vetpiitnuti, ιζ /xsi-^poftque illos reliqui fanai patres tradiderunt w oi Xatxat iytot ittoGh- D «clefie fidelium , corruperit tempus . Cum m «’ Aateat iytot Ttrriptf Ttrrtptf ,» · · yph^ ‘,w ■ · · “ enim homines corruptioni obnoxii fimos, reptv * cn^pwve/ y

Ç κρχμχζβμιΟ·. θ·λ*σι yip τη αΰθχτά ηυτν fibilia ifta, nec non ad ea afiêâus , turbant iÇ H r«es ivrù %iÇ xaG ιχάπιν ut tantum non ad univerfalem pervenerit deιλβτΊνσιι ίνχιτηι, sk μ^ρ» J«v xJ rie χανηλί ftruftionem, atque pro nihilo reputetur. φθοράν κβηττϊβιυ^ xJ tif iiù Xoyiv^üvai. E Scilicet periit orthodoxe prediettioais difOwt tri yip άναζάτχακ τί βρθ·Ι«ξ· χηρόΓμαquifitio , non extat amplius defiderium illius τφ*, « tfn Γφ<σι« τίί χατηλάψΜΚ τάτν, «λλ* ■ comprehendende; fed relut in tenebris omnes wft ca nint τβιης ytioi itcnopi^juôa . wilt· fere incedimus. Cun&t fimul in diferitnen ad­ νά'ομ^υ »άνη« βμβ ·?π τί άρχηραταί xantAriya , ducimur , qui in numero cenfemur pontificum, τί μβναχιχν >Ç τί λχίχ», >Ç oit «ζοφ^μίvel monachorum, vel laicorum, atquepreciyav < α’^βν/ς χατβχρνιμνκζέμίθα ' Î it τί άλχθ/pitamur in chaoc obfeurum dt immenfum . veri autem Chrifti Deiquc noftri ad patrem νϊ Χ(χ· >Ç Ομ άμον ftpèi riv αντί xrripa ταρκκληνκ xie> vw a’rvceXw, >Ç ί μέννν ri> fimm exhortatio circa apoftolos , nec folum circa apoftolos , fed etiam circa omnes , qui α’νβτέλον, àftà vau vcvnav ri» x/rdUvfuv ak ex fennone iUorum crediderant in eum, caftarins itè tî λόγ» tu/rrir, iapeami. «rie yap fa manet. Qpa enim ratione per apoftolorum xrrdUm Ira τί Asya vw a’xaroXw céf ixmnv as fermonem credant in illum animo hominum, qu« 17 - GKÆCORUM Çy que ergs pietatis myfterium relinquuntur abi-Anà» aôûpairw» r8 «l/Àtxw χ} κρύχηι ri inH>rah' t * >«p ri christ 1 Christi euangelici illius talenti, ita fere nunc ttpvfiir λ^ ri μ££·τ ***** «»«"*» omnibus incomparabiliter majus eft, fecundum erv>x4»Twç, Knpo» ffay« itàri χ*ί·ι λ eundis propemodum ette exiftimatur. Kai f«r tff «πμ·πρ·ν rr >Ç î%*nv *» Etenim ü tftût vilius nonnihil ac poftmnum eorum que poflidet perdiderit, multam inda­ iyn a’xoAiru, τολλίώ rluà vttint ga, ionem facit & ferutatiooem , amicos con­ η» ιρΧκσ, «Ç w'A* «rrywtAw xepit 0e>)?M«v , vocat in auxilium , quo amiifum recuperet ; Για ri «το&ομ^ιο» dtpai» suri χοηρ« . cumque invenerit > ketatur. Hanc vero maxi­ raw it ri μι^ιτ·» ^ρη'μβ, ri τυς ίηmam rem, pietatis videlicet myfterium, quod Aava'rr μ&τιφ/ο», · avrit · àktàtràç Xetrèt 1$ ipfe verus Cnriftus & Deus nofter fuis tradi­ ϋμΛ ntt ijï’tt vaptitau paSnraTt, λ/>*» dit apoftolis dicens ad eos ; taatts ixttt ntats gnttt, & reliqua ; poftquam perdidixhus , B •irnfç · xapXOf'rTK paSirriran ràrm ri ΐθτη , quare non inveftigamus cum fummo Audio , τΰ ‘ α*Γ·Μομ$ν·*, « » «»αζυτ*fjfy, μΧ1 cum corde ferventi ? Namque vero Chrifto βττχΐίς ΰτφίβΜώτκ «J ζηκπκ x*pJi«c ; auli yap Deoque noftro privabimur, iicontempicrimus ri atAtàtn Xyri θ*ϊ »5μ«» ο'ημίμ>θβ, « 7» myfterium pietatis ; fi non omnes fimul ma­ Ίϋί uunttiit ΧΛΤβφρβηίβ·»;#,· · βυχΐ τ«νxima cura illud cooquificrimus, fufis lacrymis ης βμου rnlji ptyiry τη» ά»βζηΊητ» βυηύ xanje corde dolenti , nec non deprecati Deum , ut ille iterum appareat mentis noftrr oculis. σομ<9« , laxpoa χ/ονπί όξ ϋυηφίς κβρόι’βς , iÇ Simul enim ac voluerimus efficietur hoc. Adeo •η» Stir , Γrat t>uïr9* τβΑι» φβημο-· benignus & mifericors eft, adeo fit it noftram •θχί η7ς wnït ήμΰν ίφδβλμης ; αμ« χάρ π} falutem, ut non procul a nobis fit, fed pro­ StAitritt ipâs χινήαιτνι τοΰη. cSnn iri φ<λ*τpe nos . A deft quippe & querit nos , ficut ^«nrOr* ιζ t'Atrpuv iÇ τή» cwmeiav »ίμ*5» *3<ψ«$ν, ipfemet dixit: rqpaaw cariorum intra vot tfl ; wr» a μβχρβ» »ίμ«5» tri», β’Μ’ ίγΓύς. xapiet >«ρ, modo nos etiam velimus. Wfi βίβζνιτύ ήμϋς9 χβθΛ writ Srt ή ββ· CffiXUat πί» iptifùt ιζ ôrir ùpûr ·?/>, »β» ήμϋί ϋ«λμμ«θ«· flcJf ii ytvinrtu r ίιορθβης txxX»oi«rzCzterum quo pado inftituetur ecdefiaftîci χ*ί xertrari»; ; e< »'μ3βθμο< xAneaw' lif μιγά~ ftatus corredio ? Ordinarii clerici magnat ecληί (uàijtiï; fùriv £xpiSprint, ot rntf ιύρίγχί clcfiæ certo numero funt , qui & accipiunt Ααμβυΰ»ην· ·/ ii TtrfCOti, άίοχτγρβμΐνΜ vrogas . Redundantes vero confcripti quidem xorp^aai, >Ç StiXXtwi t» «xxArw/jt , i AepCinrt fuerunt , ferviuntque ecclefir , nihil tamen accipiunt , verum folum aluntur Ipe progrefU nt »At/5< «Ç μβηι τρ/φ·»η« opexoxns . fionis . Ac licet univerfi teftimonium retule­ |Ç «i £ xavns «Γξ<οι nafnt ttptffumi tpapruptànrint quod digni eflent quolibet facerdotio; ce­ λ’ 'ργν >Ç ùAnSfix nj? η ίμβχϊ· tera tamen nonnulli tam ordinariorum, quam 1 μν/f ιζ rdz ta-ut nnm it ùrîv' à^d redundantium forte tales non funt : fed ut forrit μ$ι» crâptnr βίο( *σ»ί ηα , ώς opeÇ μχ»ο» ηΐτ itpttpitu, a'tAa yt 0 ii~ men dodrina; a multis abeft . Ac nefeio an ίαα-χβλιχίί λοΓ®* ώ «rt rapa ηϊί xoJAcii . (? in faciatorum quibufdam hoc quoque non de­ <Ç t*t rtrt rü> ΐιρα>μ8μΗ ApiSfarnu. prehendetur . Oi pir a» ΐχονηί >Ç ri» tiantriv Çt'tv jÇ ri» StQui ergo praediti funt laudabili vita , nec îxe-xaXtxà» Aé^o», tpiiaSpot' η όρνΐας iÇ xfptrnon docendi peritiam habent ordinarii pari­ ter ac redundantes ; quandoquidem & hi, & illi ecclefiafticum minifterium complent ; et­ iam provehantur ad pontificatum, ad ofticia, ac dignitates , abfque impedimento, ut dicehit . Reliqui vero cum quatnplurima cura con­ citantur ad vitam in melius dirigendam &ad acquirendam docendi facultatem . Tuncque in ecdefiaftico ordine illorum quifquc progreiTutn faciat, quando ipfum fe in utroque dignum reddiderit. Quamvis enim per teilificationemE diftiis fuerit dignus quovis facerdotio , ideoJue ccclefix fueiit confecratus ; verumtamen altu quidem tefti culpa afpergetur ; hujuftr.odi vero teftimonium, carenti fermone dodtinz, sitaqut irreprehenfa nullatenus prodent, ut ad majorem gradum promoveatur . Nam dodrina deibtutum nequaquam juvabit teftatio iilius, qui dedodnnx vi ignaro atteftatus eft, neque teftimonium adepto futficict adfufcipxndum docturi.- giadum. aoi, <»h iÇ Uni xàxûvoi tu’» ixxAuTtxnxç» ûrnpttnat irAnpin , ιζ xt^xorriniffar fît n tr» «p- •^itpwTtrluj >w ■”· enprritue, xaSdt fîpfcrnu , αχβλι,'τΜί· oi iiyt Awroi, etytntÇidve-ar μ$ t- τπριλΗχς Sri xoJAÛc, *»a >Ç ri» 0/o» txi ri xp£rTi» μθμιζ·><η , u. ri» itiarxaAtxir Aéyov xrpvîζυιπιι. rin Ji rit »’» τΰ fxxAnnetfixj! «woxoxrit TuyyaMntfatf txac9* taùtu» t or» otÇw xarr’ «μφόπρα iauiw àxtpyârnm. ti yàp tpaprvprSn βξ<®* xieni iffuteràmi , »$ djÿ' rin rÿ t'xxAue·/» «yoffitpai^u, ai>A« Ίφ ptyi ■τυρησβντι μ/ρ^ς . ù îr pap~ maurn pap-tup'ta pi tyvrrt ri» itiarxotAixit Atyr nv τύ «ΜΤίλυΤΤψ, Μ 0οηθή«Ή ivot TWC fit y}» ivi nie μο<ζο»ας CaSpit «pooJo». in yàp ri» itiaffxaAiat itôfjfyM JptAuew τβ»η.ς u paptupia τβ <·ηιτ#·, rxujd» Ζηρβίλpar tuam fanditatera, que ftudium exfuperans Xmty 9 Si rnSj Ira» roracm x<- oftendat. Hujufinodi autem fit ftudium & cu­ λΰς ι'χίοκ rds dyeetrint v* aie ri χαλάν xprir- ra predate difpofiue faoditatis tue boni fuwv vovtw 0·λ·μιη»ς. 1B pra cetero· cupida. ( Ante omne aliud communis fiat eundorum Πρ· piv τχνης αΧλχ dSvipfv χοη·ϊ deferiptio tam eorum, qui jam perfedifunt, βλαν, IfS η «la xampw/Mwv , αξίαν χατ’ digni in utroque , dodrtna nempe & vita -, £μφν, η δχλνπίη 0Ζ·ν, xj /JJ ’mu­ quam eorum , quibus fortaifis ex alterutro ri τ< τνη» Td li' rarww αίηίμ/w, aliquid deeft. Hax autem deferiptio non fimpd atxXris qpt' aJs βτνχι yivvinu, α*>λ« μ$ tp£-ni pliciter ac temere fiat , fed cum ferutatione μφίπκ, rptCnic «ρ·«ι>»μ»ν·Κ τϊ tv ùufrw «Λία- maxima , ferutatione pnevia eruditi in uno­ rxoAacB Aa'yu iÇ tb χρχΐί foxç. «ν' w piv î- quoque fermonis , boaorumque morum . Et ^cttu >Ç ιΐό·* Xpvffiv, 1$ Aiyv Stietrxahnùv , eum qui probos mores dodumque Termonem exhibuerit, adnotet fandius tua, vduti aliis euptuM&nn» à ex , tic c^jipa/Mv·· ifS proftantiorem. Hoc quippe modo, & qui non­ ■Mw. rxra» Γβρ tjS Fo'rp «ζ dum perftdus eft aemulatione jam denotati , xenphàùrrnt, jxXp» ri cetcrifque pnelati perficietur. ιζ ffi W«xt&frr·". Jri» dxtitxiwΟ1’* Tero fupr* diximus, acceptam haberi Exri Si nin evt»9n «îxaj , debere alacritatem eorum , qui ejufmodi non Xa^t&nw τία «ρ·θυμ/*αν μΗ ηώπ»> , Sri iunt , quoniam alacri animo cupiunt perma­ ίχικη itpTxapnpiiv rf tüî ίχ· nere in ecclcfiac fervitio ; admoneantur illi , χλνχπβκ, mtpecyytÂ^fiwenf îiw *» αν τϊ AwÇ dptr^f · «vc iv ywicu Sic enim notitia futuri emolumenti accepta τϊ ewetcerrO* Sfo.' της σης χρννς ιλ/α flhn', a’Me xj xoNuixrt γΜ» -Dexhortatio fiat ; fed frpius ; item poftuletur λ d; Æ W' dreuntà* txas^· irxpd rif aïs sr t/ t' Σ» atxoMÿuwrst tr? τβΛΚ 9 Ttk ùpe ιχίφοηιτζχα'ς χαρα^Γίλ/α« ιχαρτόβ-α- w. vi’ 0 xaprov /^αλιηρον dftuH <«pw vtyxdv, Κφ&χης xapd τις cài α^ιοπιτ·* λβ- yrÇfe?·», «J /p>x&trr«&« , μιίζον^· ά>λιχ Ί'μχς «ξηί^ν , ·τ< wxriftqro νβρχ τ*ς τφ xth ftioxÿ TttptcypiAputrt. du-ης ydp «rn d χιίςι#· . oursin, ( >Ç Sa^ÎTtnt ύμίν* ζητ«τ»,) iÇ dCpdern· xpdtn, iÇ dvatyiarmt ύμ7ν. xae^dp · d'ïfS Aamfidvfe , iÇ d d^jriue, <£ rp xpvovrr ar•^no-tra». qp|' · ηκτ*« vite ιζήτ»|βτν dfptv, i4} tAafiev, txpun ιζ dvaiyn dur^i. ràv tv tx θη7 AeCivn ntedrnv τιμίιχ τϊς wxrias cttbtw /ÎÇ, Jh txv dytvavvlut « rite epeemrioç re­ pli d£w,i$ Tfi βχηλί^μ» yMtçfau pitAw du* τον, tra tÇ αυη «spec dunv riu «panfxatrav xd· Λ» ri Jwariv rquw · wril·* jrri· ttp& firirrntt vdrp tf txxAw'ft ris «φιΆμο» savrii μόην, «Αα >ς «>λ·ιν τβ>λην > μχηΧίlent* ydp τβ a’^a^dv, x«t«v £ λν>Φ* » XWX *^ric ·4*πυ τον xùfj»v. EZ Si rti, htp M Jexri τρ Camxrif μχ,ηvires ?*?·* Η&υμφ*, vn pd ii μ? tapei yt· vero frudum uberiorem caneris offeret, fuicipiendus a tua fanditate cenlêatur , compro­ betur , majori fupra reliouos donetur hono­ re ; quia obtemperavit is Dominico monito . Ipfc namque dixit Dominus : Petit» debt tier vMi ; qttarite & tevetuefir ; puij^te is aperietttr criri. Owaû «um jm» petit accipit ; (f » perftiterit, a facerdotali laterculo penitus ex­ «λΛ txrKwnw. rvsa Ü v yt· cidat . Id porro non dicit majeftas mea de capularibus lenibus , jamque fenfuum infirmi­ >qp«xanav £ m it&fott nix i^entrtinut tate laborantibus . Ejufinodi quippe tempus ή /ΙβσνλβΜ pu. rit nnnt yip é χρ·^ concedit veniam , quantum ad non exciden­ <ν>Γniput, 1res fit τρ pi iiwiâ Ίΰ ttùiu dum proprio gradu ob imperieftum doftrin* fiü^püf ri pi erxpTn^im «ni rir iiittrfermonem . Attamen ipfi quoque proficient , xcAÔdv λίγη. Iptit pïrnt iÇ «άη< ζιλιτάκ fi adipifcends identic capaces funt. Interim non expellentur a fuis gradibus. At qui poflunt mntiinurùi ?χκι fiwwrr. n*c pit eôx «xjfw^dîiffwnu fÇi ai’xswv ββ9ρΑ · t* li neque adhibent diligentiam, ipfbs ie ejicient poft tempus congruum , fi incorrefti manferint. Unde ex tune fê ipfos accusent , non B vero imperitun meum, nec fitnâitatemtuam, nec (aeram fanôamque fynodum. Templis cer­ te conveniens protendatur eis ; & pneiextum Ü voluerint meliores fieri, non habeant. ity* pi ittpiMp^nt, iwvit itinifyn ptni Tov «apaffixam ypdm »<’ * * a’tmfc «’ttMM&anr*» xei pin rüù CariXd«v μν , pin Ήν r4» agonira, pin τΐώ iipit a} «^/atv etivejev. qf|p«c ^dp ΰφβτλονύν άυτ»7ς • «patrn**», « Cw'Awvtv βιλτηδη- nu » «x · Kau τυντα fty reg) του τϋι τλφίρχ· τ& TM »’χχλ*π'«. ή J« ιχ ÎJ3 «ξ*^<ν rit Atque hxc quidem deprefenti ecclefic ple­ nitudine . Ad clerum vero introduAio exter­ norum ab hoc tempore cc&t , donec clerus xXipav Ηβ·<Γ*^»ΐ, dve y» τ·ΰ νυν χ·λ«·«η», tus ad definitum numerum revolvatur. Porro alia if ο κλϋρ9· tit rit ιί^νμινβν arpi^udv ctgirp . funt officia , que ecdefiafiicum aliquod mu­ fiei ii ίφφίΛΐΛ Inpu im>wtectxif τυχ ύηρΓι'κτ nus habent : in quibus fi jubet fanftitudo reZ^cvru. ai «sAXw νί(ΰμίπρβ) ΰγιχκτώ*, met ftra , collocentur qui a nonnullis ofieruntur . Atque fi volunt (aero ordine donari, conten­ rtOaaaw ek «ord at τ«ρά rnw e^aTopÇvar dant peritiam confequi omnium documentorum C’£ ai CiiXevrvr itpn9inu , αγηιιζίάνΤΛ* rôparp divinorum, ficut (acri canones fanciunt, nec η λΛρββηη fp 9tiur iifopimr rdrrov, aie tl non obfervare vitam probam & irreprcnfibilem. 9inc xaoévrç Irat^apdCm, qjq ιτιμιλύι^χι Cumque ex iis aliquis Deo juvante dignus ex­ istent quovis facerdotio , tunc teftimonium χρ>»Γ· xJ enrtAim■ £ fier τις 7«ru» άζν#* rw >tVRTur τββτκ /tpaM-ômc, rw» tÇpupruptÎàv, accipiat, inducatur in ecdefic clerum, juxtaque ordinem dignus habeatur progreflu. £ «% nv xXüpav της ίχχληβϊβς t £ tit «paxirre a£ntô« xarra τύξιι. Verum licet majeftas mea fuperius monue­ Πλίώ d £ ·ζ·λ«<Γβι την ίξ*θ«ν tii ri» xAâfar rit, ut externorum in clerum indudio ceflet, ΗταΤ^χν,άχςκάνΗς rivaître-μόον itptff dpi $pif quoufque ad definitum numerum ille révolta1 η βαπλύκ pu 4φΝτριψ«η dnmpi, elfc' ύτις tur , tamen fi quis agnitus, teftimonioque re- 1 £ μ/ψΛφτυρψΛΐ^* dmp iri η τη xatputatus pro viro doctrina & virtute probato, ίρη»ρΐτ9* i rd λφβ» £ etpvnj» itupirtiTi (Ολιηι χχθ/φ»θηvoluerit ordinari, aut aliquis boni ftudiofus , ί £ rraJatÇw τις «ei ri ΐαλον, £ άρ&ή· amborumque diftorum, doftrin*, ac praedar* w», t vite .curam habens ; tales non prohibet admitti,D.'f** φ tipupimi λΰγι £ βΐ* faptrt ίτιριλί* ianârqVC Dei ecdefic confecrari. ris mint w àrttyip£n x' lupofotidut Quid porro ce^«t rkrtra ûmaitas de va­ cantibus ordinariis cler »«'*> deque redundantium promotione ad illorum 1«*? ΕΛ enim verbi gratia poftremus quid«n gradu, fed di­ gnus quolibet facerdotio, ratio « termonis ac vit* : defiit eflfe in facerdotali catalogo ordi­ narim aliquis; quis pro eo coliocabf/ur. Qu nondum dignuseft quovis facerdot *o, prunum autem habet gradum, aut ultimusgfsdu, di­ £ χαθ/»ρί«&« T? dyr'p ri $ti fxxÂrtr/at. 17 Sf CwXamr 4 ύριήρχ βγήηκ £ «ei iP λβνtinw ipPi^pw xiuiepwf , £ m) της tîf nie Wvw fxAtav «jMxorii nuosw ; în γβφ τις καθ’ υτοθκπν ιχ«τθ* pty &tàp£ « αζ<^* ϋ χαίβπκ προχτοηκ χατα π Aoyot £ pin· «Λ«ψ<ν tpβχδρίς τις τϊ ttprriù χχνβλφ** τ/« tîvr tuim n^birtnn; · p»iw χξιφ* τβηκ ΐιρνσυ'νκ ·$·- ρΒμφ·, τν Jt' «p«iw a’yaiv (ie&pii , i ® »%«τ>* τι} βχδρύ, ίξιφ* w τψ λίγφ £ τίί «Τ«gnus vero ob doârinam, &a&onem, incjus ξίί, W ri» η λκψχ»η( îpPàbp» ήτι τνχ9 »«· qui ceflit ordinarii loco reponetur ? Qui gr·dum fibi faventem habet privatur rog* > qu*E •nu; i àti ri Pn&ijjfyrtt , ùripünu râf eum donat gradus , & nxrftitia afficietur . poutre Μ β βαδμύ «vw «ξ«·7, >$ λρ*ηθησ·ίΤβ/ · Quo pa&o igitur cavebimus , ne illi trifles vit va τχρχφυλοίξβ^ gf|' twuv si άλυτο» , ι$ τί fint , fimulque dignum non contemnemus ? •ξ/a pi χαπ»φρ»ηί*·/φ>; άμψόπρβ Tip dHt>xa7«» Ambo quippe neceflaria funt , tum eum qui £ τΑν xtiiàraem pi πρη^ίκιι tm pty« ·ι»τί , laboravit , non fraudari roga fua; tum eum £ ri» «£rov μη nepf>t&M«i · βτιρχζιπι yif si qui dignus eft non dcfpici quia fic bonum inhoneftabitur, & pretiofioea viliora habebun­ xaXo'r, ις γΐηπι ri inpiinf» Ttpuinp», *ρτ£· tur , hineque nihili pendetur virtus. 9» κχηφρ«ηΐ nu w χβλβν. H' pin Jv tk tUù fouit «epaxaid «td Quocirca ad rogam progreflus fiat fecundum t»v axera &»9pir. ti ii xentra λβ>«» cnjufque gradum. Qui autem laudabiles funt € βραξ/ν, ctratTio&aM-ev tit τία τηί i/JarxatA/eC in fcnnooc ac opere, addodrin* minifterium itu· ·<»· CONCILIUM. M j+ WxrxxAw C? Siaxariaf, £ A inducantur, perque docendi munera provehan-------------tur ad dignitates & officia . Affignetur vero «,·**·®, ' «s doâoribus conveniens annona Dipuutft tnim , chkisti xj w «pevwxsv mqptrtw. «Çtec ydp · tpyrnic rw aptarim aatretia faa ; ficut fcriptumefl. Ope­ ····■ xe&aieyiypxmu. rarius fane congruam mercedem non confeyimr 15 «paaTÎwmc» ta* <5<χΛ&«, aj cutus, injuria afici videtur , injuria affici vidajuvv «ta£«&«rt vrôxfvmu vw Aeytrpsdv fus, cogitatione forfan commoveatur tanquam Vf rtyarq, «frldCdc» >ς «es τίώ yromv p«- homo , indeque circa fcientiam fegnior eva­ ymmt. qf|' tpxaSt£ï(jfy*e , triç p? dit . Atque impeditus, quomodo cum diligen­ tia munere doaoris fiingetur ? Cum diligentia ίνιμιλύύς rlu ΙιΙβνχβΑιχν vwdrmir; pi p? ·vero non docens, qua ratione utilitatem inde τιμιλΜς li tüi StSenatMarf ««ήφ*, νΛ paprovenientem populo afferet ? De cetero donSairea rrf ex mentf aiptKalete rfi AepS; qjy' Aordrina redi dogmatis preborumque morum non vdy drspune d ir&mxAret ii ip9S Sàyyutne ιζ _______________________________ __ . Qtiod_ communicatur cum antmabus hominum * «pyarrixut· · · - · etaesCiiro Si m«f ItlxTxdAatf τν Xpwv νθνί aptnSane nue «νθρχχ·* qu® hinc oritur malum, vos pontifices redios χβϊϊ. qn' ri i» toto uw ùprt ai ·ΡΧΜ*( χρκτ-Β inteiligitis. wroc ymtotm. 1W ii n7f ItlxrxoAatc qff X β«πλ*α pu aie ύηίρ ttbrw vareyixr ùeaSuapifatg empùrtaat ûyuv ixaifft aire Ημ<νμ«η»ν ( λί^« V*4rt C/av caepmv, rUù va LJarrxeA/x» λό>· iûrtpuf, ttpàii9 «9«nxcv* >Ç tjfinana pif ans npif if η ηΤς HvsJati ce tuf K»9tipeK* pif âvne, x«rd rie aiuirK firtpit. fit XBÙC pÿ rie ίρβίδμκ, nSv InAevan χι&ητ^ν tnpartpûpcjft, tie ixepaeanrwnc Ίρ ρη^μ «>- χηρ* ^ήιίνμ^υ y«p m xtapwm η» nxav ni™ fsiytruv «h fykf rtpif, i vîsvf αρνί τν» Jv>4* riser «rr«rw. Err^AiTituray ü Decernit autem meum imperium doâori­ bus , tanquam fupra eundos laborem fubeuntibus, annonam, feu eorum cuique fididorum ( libras tres & frumenti modios quinquaginta ) in abundantius ipforum folatium, ut reâe po­ pulo tradant tum orthodoxam dodrinam , tum bene vivendi rationem . Et quotquot ex hujufmodi doâoribus , decorati videlicet vita virtutibus tnftruda , cum fermone dodorem decente, defideraverint fieri facerdotes, fiant, habeantque illi honorem in introitibus. in fedibus; fi ordinarii fint,. .juxta „ gradus tuos, fi redundantes, ftatim pcA ordinarios ; nimirum magni" pontificis repnefentantes perfonam. Au* . .......................... dimus enim , quod qui illius locum fuppler , maximum temper habeat honorem ; nec po­ terit quifpiam ad hoc contradicere. Circumfpiciant quoque vicinas regiones ; nec modo populum doceant , cunftifque fuggerant bonum , fed etiam coerceant eos , fi qui font , quorum vita accufationi obnoxia puvac »*n>Aa?nc, fupC^ig tie τήν invenietur ; interdum per confilium ut effi­ vâ X^ya Sûfeprr f^avnc , Xi ii’ avx^apâc caci fermone pnediti; interdum referendo ad alunir ale rir àyninm ra^rdp^qv, iuln Si ale fandiflimum patriarcham , qui imperio meo rüù flart^alv μ», ü rdf toc if rp pssyttXoCgntficabit, aur adeos quimâgiftratus inn inma»ολ« StarxavTOC «px«c,/τι κ»ί ystpdf JnXotor/Dw £n* w - . negotium manum poteflatemque civilem requiret . De­ xJ i^vffiae iHm n agpxypet tahiltaie . iàl Si bent etiam vifitando populum omnino notos aurai iTtcrxttnpiwe w'v Axer , >Ç îrx * rxfne habere patres illorum fpiritales; ut ne pro pa­ fratipae ϊχ*π ne artupertxie xaripete αυΊΑ , lloribus lupi reperiantur quidam ex iis qui ”r« pi àrrt Ttpt'vf Λμν Χριθνβ*/ rtrte r»f Aa- confefliones hominum excipiunt. Ad h« iidem do&oces, ut fide digni habiti, non laicis ytr.uaf nSs ajudpwyatv β’νχίΓχβρήν·». et Si âuni dumtaxat utilitatem prvbebtun, verum etiam StSdnaXti a* μν.Λ ùe n afyiitrw s^omc , nie monachis; apud hos enim pari modoquedam Ax/xmc w w’tiAMty χαρ·ξ«τ<ν, α>λχ nig paindigent corre&ione. Ht^atf. Siîni yap ttfi *«T’ àvrie *ff« Siapne yamnae t pi piftf lilénamt ni fait ùa»it9cirK «tert ni axλο», «>Xa' >Ç vas "rw; ïfoCt&Kupani 0Λμ n JiScmaAixS Aéya xxrd «pe. , favdv « pryln ipyupiari, «>Ad μίλλον ·Ρ·θο-Ε '* Ρ«»^« ΐ « Ρ°s , . ,Λ· , , , · ~ . tius alacriter ad id feratur, tanquam ad rem /uh«vW M rasa vc «to tiw «xaAaJiav t»c ix■ - -■ ···*· ■ qu* ex ordine ecckfiafticc difciplinx fit . xAiOzafixii Λ»ξ/«ς yrripCMf. al yàp «} xxrd sd Nam licet humano refpedu videatur nunc non­ ttëpétrm tSafy wr Ιχ^ urirmatr τ/ν« à tiprnullam fubmiffionem continere facerdotium , «•Jto, xAàv βχ âtwc tyat ή a’Atôffx* rï Si xx· attamen non ita veritas habet ; fed inationapaAayx rvyqàfip venue dxoAv^vv *1 & diaconi extiterint, admittant doflrinz minifierium , modo fciJicet idonei fmt in fermooe ac virtute . Accipient porro iftt diâum fupra folatium la­ boris fui, in (lationibus, atque in ingreflibus proprios gradus fuaque loca retinentes. Cete­ rum qui cooptandi funt in doâores , per de· ledum promoveri debent, ut fincerum doâri-B 3<ç 3« «<ν«τ» Λ itpiuv. d uiv yao it » - · o. · Si -■ wapiw ϊς “ ry κρχηρϋ d- Αχονι'μκ Si w«S wewc ΐιΪατχαλοις t>7j ίομι'νβις ζφΖ'οτν n CaatXtia μ» (r μ£ζ·ι ii Ç cv Staxbctç cmç , «./«ίιχί^οσβυ rlu. της SiSarxa^'ai Aaxevtav , ixatei Stàctôrt aatni π λίγην cmi Ç apnàv . ληψοντηζ Si ent rlu eôwtpw άρημνΑιυ *βρΛμυθί»ν τί xex* αυτύν ώζ nui Γασισζ xJ et τη?ί tiràSctç vii «ixhk ββθμ« >Ç fini ΐχοϊΐΐί. w cfdhctnf Si 4φ»χ«4>ζ<•9 at StSerxàhot^ χατ* «χιλο^ην οφ^λναι aapo^M- na fermonem vitamque irreprehenfam obti­ neant . Dum enim dignus pneteritur , indi­ gnus provehitur, hoc conciliat cum condem­ nationem ei qui pratulit indignum , dignum defpexit, tum anima intolerabile damnum iis, quibus md:gnus dodor prreft. Doftorem quip­ pe imperium meum, ut fuperius di&um eft , dignum nominat fit decernit , n^mpe ceteris preftantiorem, non vero qui talis non dl. t£ft9at, tea χ} τον StSaaxahtxôf λοχ·; axr'px/ev, τον (Sier ΐγμτπ ar»r/Anrwr . f< yàp ο αξι©· Tapepant, < d αναξι©- οροβ/βαζι ππ, χ&μ» ξθ*Η τίη If «pM&iveyTt μ·ν τον α’ναξαν, χαρβpwvrr Si το’ν αξιον, |Ç ζτ,μΐ»ι φι^ιχην β’φορηην e/r< d μη αξ/©* StSiÇ Vel monachos inventus fuerit aliquis pizceptoris doârina, vitaque inculpata inilrudus, rdr ίιίατχαλιχο? ΛοΤον »Ç τον a’nx/λητην βιον , ut nihil ei defit ad lacerdotium , vocetur ac vet μη χ<ύλΐΜ<&Μ Μς ΛρωτώΊα», χαλΜζν» χ^ «αμοpromoveatur , quando nimirum ccclcfiafticis χΜ£ΐζ«ο3«, ό'π α’ξιολοΓύίηρ©* 3ηλ«νότι iri ήΰ της erit commendatior . Et vero monachi nihil «χχλητζας . τβ yt μη» μο/a^y ύ$«ν an Ttpi χαinterfuerit , nec de fede , nec de ftatione, QtSpai in atpi fâatvt d ft’réjw Stoiaf-t. mxoi Si aut introitu. Caterum forfan nonnemo dicet âv rtf ïrtx irtpi ni» χιχληραιμό** η3η μηχα 3d de iis, qui jam clero adferipti, nondum per­ fect funt in verbo fit opere , quod contra xxrnpris-μινών χατύ η λβ^·» *> <Β*άζ»», *c <»«ρ« divinos canones etiam nunc ab ecclefia reci­ Wi χανο'νας ή ixx^nria τούτος «τι vÙv χαραpiantur. Verum confideret, quia quod a lon­ Si^tnt. α’λλα ffxoxnorxrw Sri τβ tx μαχρ«ν χρό­ go tempore fit , indeque inftar confuetudinis νων χ/νόμ^υον, xjivIdCitC* «ί «θ©* χρβτητχν, ti obtinuit, quamvis citra rationem fit, ut nem­ x^ χχράλο^ον ώς «ircacwrt atî t»7ç ^wwî χανοσ*ι yt· pe contrarium facris canonibus admittet corredionem per optimam difpcnfationcm, qua: νο'μ^νον, twîtÇtTt» t{iû ÎidpGowrv c<* οι’χονομιχς «eundos a triftitia eximit . Neque videatur ek«c ... n άλυχ» χβοτ Λ&ιτο»μί ,-----’νικ ---- . dx à pa là ·♦ » >r _ αν ». λ ..·----- ...»_ .. 8· ttconomia a jure diferepare . Non enim quod^xér©* a»_ ’xôiwa 3o£cav ή βιχονβμ/α a ratione alienum eft recipimus , aut fieri hortamur, quinimo quod male geritur , corrigi demandat mea majeilas . Quia cupio , fi non in aliis bonis, faltem in hoc maxime neceifario , ut ad pietatem fpedante , vobifcum confulerc & operari ad boni comple­ mentum . .ταραλο^ον’ 3ι^ομν^«, ' “ ~ in μήν rèn αρο^χομ·^» ' γίΜα^Μ ,αλλά μάλλον το μη κβλΰί ivt~ * Ίμχη St*p9v6wa£ ή &acrt\fia μ» «θί>.« yap ·» 1 Hÿi μη C» η'ς &>λοις χαλβ’ς , «’»* co tw'to> yiï rf ανβΓχχιοτύτ^ι, «{ tî« τ(ώ &ri(Stfi/ji|- Infuper his nomocanonis totus liber lega­ tur coram facrofanda fynodo: atque e negledis nunc canonibus divinis , qui ad pieta­ tem refpiciunt , aut nonnihil ad fiabilimentum redi dogmatis tradunt nobis, omni mo­ do renovati, obferventur ; reliqui feledi offerantur Imperio meo , ut una cum fanditate “ vcflra de iis fado examine , quod par eft difponat. Cum aliis vero etiam ille ad mo­ nachos in vicis, ac triviis vagantes pertinens renovari debet, ac fervari. H.tc non temere fie fruftra fcripfit impenum meum, neque ut dumtaxat in verbis , litcrifque maneant, fed ut perveniant ad opus perfedum. Perfedum autem epus erit, quan­ do quod perperam fit , admittet emendatio­ nem. Videtur porro limpcratoria me® poto pwm tS aye^J. Exz τ*ηις «να^νοΗ^ήη» xgd το tJ νομοχβνονΦ* βιβλζ'ον ατατν ctniricr τηί itpài agi àyiai vintà· Se t agi àno iJ3 Tapa9wpwûw vùv Owwv xxvdvwy ci μίν xxpdi Χο-ιβΜαν ορωνπί , tpi it vurartxiv το ο'ρθ« S0M*ar&* nvapaStSovnf «ΐμ'ν, aarri ^>c^ «νανΗοθόης, npsii^t^e» · * Si λοηηί tapn- βληθ«νης,ΐοΰίίτ*Μ·«ν vÇtjT βασιλΜ® μχ , «να χοηη τη ύμντόρα àytirnlt τΐζ) τύπον χυνίιασ-χιψαμΓνρ , τ» 3«ον οιχονομύο’η . <®poi nti i&ctf Si τίν rtf} μύνβχμτ ήΰ Co wit ρύμΜί >Ç τβ7< ^tcScti xo ejvordmw avaxanuûivnt 3« wm^ciebat. Taunt b’< fixn xat μβτί»υ d βαχηλοία μο fypaψοο· iSi Uft μινΜΟ co λοΓοζς xj ^ραμμαστν, αλλα tttpciipyvt tîXmov· ttyciSi liKttia dm, 3ταν •re napaAéyvi yncp^cv Stcp9oan> ί/ξητηι . 3oxh Si in CaitXfrtjt μχ,μάλλον Jd» « >$ τολμηρός d >d- 37 CONCILIUM. y* - χ«τυλ»ψ/» ·«**»' rtXtiar, in θιόί annÔ~‘,ç’1 *’f TT!t'Tl’ Tf ή ·%>&»» lia christ! »υίό«ηο·ί tm xxxi, tgswvtw i«vm it *"·· < wr intwW > «n t$ ««p«x«Xhv ημχς it*· A Slip· ϊμχς *<ν τύι 1 Jnica cenfura proferetur . Nec fufpicetur ul­ lus, ex affecta loqui haec meam majeftatem. 0α«τλόαν μ» ηωπτ. ν\ ί jçr y^p , θι μ ydurt , «piç Dei gratia non fovet adverfus quemquam τζν« ίχβρχν, vltv« μ/rti , ώιχ χατηχ^ίχΜ · α>λα inimicitiam, neminem odio profequitur , ne­ •ρβς τβΛ μονβν ταθα/κτΒΐ ri ytnpfytty . hjm' it minem condemnat ; fed folummodo adver­ awjpnii èpff llui iviXwarnlw qjq' Xesrtevalu fus hoc indignatur facinus ; nec fuftinet everMtrurarrv χχτη>ψ«μ»'Λιΐϊ. fam videre ecclefiafticam, chriftianamque difeiplinam. Μ«χήιΦ“ ii ** ^dyttinii μ* Striant, ιζ ht Et vero beatus es fanâifttme domine mi, μχχβυάηρφ' άνχΐ&χδίπι, ti μ$ ty aMwv Jr adhucque redderis beatior , fi cum aliis que xatwpfWetc, HSq' τίτη à dnmptt yiïpaçx a’xar»predate geftifti , hsec etiam fupcrius fcripta Xtrete. tÇ νμ£ς *Ota*Arr«nr dp%rtp£e , όμο/aif perfeceris. Vofque Deo cariifimi pontifices , μ&ΧΛ&ΐ h* τ fi XfàtnûSa tjS àytttnirtt araÇiapyn pari modo beati eritis, fi hac in parte una >Ç «p\tTit'(fyt όμ&ν tie «χ·ς rt/wp^wrrt, η ΰμιcum fanâiflimo patriarcha, & principe paftorum veftro, uti decet, fueritis operati, vcrtpoy awrw^aXee d» TOÎç ψήφακ χλωρίνης , >Ç warm tooth qjq' de reîf ΰμτηραΐί t’iapyiaii aanp· C ftrum officium firmiter in eleftionibus adim­ plentes , atque ii hsc omnia in veftris pro­ 0·«·»π. à yip dr tf μφαλβνο*λΜ μό\ν , α>λά vinciis inftauraveritis . Non enim in magna >Ç d» rtdrate nue ύβ» rlui ty Ραμα/Μτ itixpâurbe dumtaxat, verum etiam in cunftis Ro­ ittxv pupate 3*λιται ή flariXfix μχ ταυ tu aparüt man® ditioni fubje&is regionibus, vult impe­ η X, drtf^r, >ζ ν·μ·» xwrdr >Ç θί«·χί<τμχ τώ »βrium meum iftaobtinere, ac habere vim,at­ ρίσ-χ» >ραφ1α ixnQtTxt. i qjqydy rt ial rt'e txxAnque hanc feripturam exponit pro communi lege, & fanâione : non aliquid novi circa ecff/atrixo/ί >Ç itptte TapwtQ’W» «ρχ^μαατν , α>λα defiafticas facrafque res introducens, fed a ■rd n7e θ«·« ànefaote ι·7ς itpoÏe aa^àvn divinis apoftolis fit facris Patribus definita , «Ut^cjimn iÇ xsowrt&cere, «μτλί4« U tapait*· atque canonice decreta, per negligentiam ve­ pn^eem, Wn %tiùt nKeive «j-ren^canr, aïero defpeâa, jamque fere omnino ignorata , wâfà π xparorwe. renovans atque confirmans. K®' tet» vàe Ίχ λ·»»·, «Je Sete àv Ht diwEt noverint cunfti deinceps, quod quicum­ t/ov ti Ttinic C* rp or* αι/nr Caotrtt de \|>»ίφμ iî que amplius aifce contrarium aliquid per pro^Mpon iat iripf appahit ixxXdtiwixb βα$μ» Dvinciam fibi fubjacentem, in eleâione, aut ordinatione , aut alia confignatione cujuslio/ttJnmÔ"· ÎtavpxfyiTat, ασΌμχχθως rj! t\ ?$·$«· bet ecclefiaftici gradus , perpetraverit citra w» xxjàtuy dC-ÿovp CxwxwfÎTat/ . |r J« (J αξιοveniam cenfurc per facros àanoncs latae fubλίγνζ itpàe iyxa^tipwt^itfu ra7e nJv x«mittetur . Oportet preterea ut laude digni θολα«7« ίχκλητΐχκ, «Je àv ài/ηί χβλ» m' itpeîe facerdotes collocentur in vicorum catholicis φαηζνη τον λαό , >Ç τί ο’ρθοίοξβ χηρίγμβη^* ecclefiis, quo ipfi adhuc facerdotes populum illuminent , cun&ifque tradant orthodoxum •aaat μιτυξιϋατιι. ht* it àx dCiep^rm nnirus preconium . Ac forte initio non fuppetent tu&pahrw όζ α’ρ^ίί · «'Λ’ * »ιμμ«λη^/ντκ χαθ’ tzvobis ejufinodi homines . Verum cura fupra «φάολία, τν’^ιβν χατατήσιπ «uiûpvrvc αξ/ac τν modum adhibita , cito conftituetis homines (j£ii!eHU ιζ ftipoii τί dya^i , qji' τί dignos, qui aliis bonum communicent , elu•ρθο'ίοξον χτρυγμχ . «·χοι>ιτ/βν yip it w ai'rtxv cidentque orthodoxam praedicationem . Con« diiroXft τία βιομιϊάν t· fiderandum enim quam ob caufam apoftoli or­ bem percurrerint. Propter nihil aliud certe , npov vdvrvc, ί το μ$ίιΜ*χ· τί cpjà «ηEquam ut omnem populum participem face­ ρΰγμχτ^ .aatlt Ιφ λ«^ . rent reâx doârinae. Ûh tvi'iuv £ τνς αρχπρΛ τΐιΰ ixôvwv τιμ^ Quare debent pontifices , qui eorum ho­ ΐ^ϊιξαμί'νΛ, haevr & τι ΰ»’ durit daeg/ar βnorem exceperunt , in fua quifque regione μο/wc X0/HV. «’·« àii ttpie vCtiv τίτβ ht nï «tpidem facere. Siquidem non ad contumeliam yttpitie, α’λλα μίλλ» < ός μιγίΐν ημν» , ira» vergit pontificis , quinimo ad maximum ho­ norem, quando in pauperis tugurium intra­ iC, tie χχηίλυμχ xhjjtO· όη'λθρ, x«r’ durit verit , res ejus fuerit ferutatus, eum addu­ iptvdrx a; apie durit atayeyp . μιxerit ad pietatem . Nam evadit hujufinodi μητκ yàp ytnrat i mür^* àpyttptùe nSt μβθη· pontifex imitator difcipulorum Chrifti, Chriπ5» tJ Xtire,>ÇauT» τJ Xe^·» >ç caninte μβλftique ipfitis , nec non in iis precipue com­ Xor irXnpot n ri àpxttptcTtxà βζηίμβτ^ . «W plet pontificie dignitatis munus . Sed cano­ ri aaiwxiv tfy' ™n «7ς dpyttptünicum propter ea a (Tigna tum eft pontificibus, Cettùl Gtatrtl. Tom. XXL Cz ut »άρί<τ«θην«ι τΐιυ Stip$ttrtt της txxXqatxnxÜC 39 GRÆCORUM CONCILIUM. 40 CF ut peragrantes, ac docentes, ex illo nutrian- Aart, 'ft Stfp‘X»ljfyi& txar^xj StSàrWJ9 i^xu-' —------- tur Cognofcat ergo omnis pontifex, quod TJ ξιχ'ξιφητχι. ywÇ rp φ9·ρ$ » *} * pi Six rqç exrapcarne difpenfationcm, feu per Incarnationem xv Mxaro/uiïac tu «wrap** ήμΰν Ιχβί Xt>r« , Της fervatoris noftri Jefu Chrifti confecuti eife«xaXt/Ç'vCHK τύν αμβφτηϊν χμων xj rie «'rarzetw; mus redemptionem peccatorum noftronim & nàrnt ίμ» refurreftionem, cunftos fimui fuiflé periiuros, _ r ««ο^λομτ^χ. >£ βτι Sfe r- τί. przterea ideo neceffe fuirte ipfum Dominum, Bn i7»ec*O cu/ro» toV xtfejov dttatp τί «tyt» vv£->_ beneplacito Patris, & cooperatione Spiritus ματ& ctei^purnew xj* tràflut çtptret G A repti Sanâi incarnari, geftare came, pati & 'mo­ xe3w>‘»Ç aro^atxH», tvn i^ihinit ήμχς Ίης φθο­ ri , ut liberaret nos ab interitu » ad quem ράς Ιιν χβττχί/θχ/φ' · fueramus damnati. Ει* roCra va Zri^iwn* ·9 {itor, eW « xd«^* Îr9* μ«>λον «vdrxvr/c docere : fed labor ille potius ipfi cenfebitur èt/TjS λχΓίβ^ιίητβα, ·»< £ «tatraurrr τη ieuri ψυrequies , ut qui anim» fus, fuoque populo χρ t$ τί tt tuiti λ« «poÇo«r. το yep ίφαΚά^ον quietem conciliet. Nam officio fatisfacit. Si­ quidem penitus rationem redditurus eft in tremendo judicii die, pro rationali ovili fuo. Quid vero, qui forte pontifex noluerit hujufce rei curam gerere, excogitabit, aut quam cxcufationetn habebit, ut rem protrahat, & differat? An iterum aliam fieri expecbbit Fi­ lii Verbique Dei incarnationem ? Hoc neque in cogitationem hominis afeendet: fed veniet omnino verus Chriftus fit Deus nofter , red­ diturus unicuique fecundum opera fua. Ita­ que non admittit moram, neque procraflinationem przfens caufa. «tap*, twin %* Aoyvc SiSow μΐ^κ »«vruit> Tj» φοβ/pf nut'pf ric χ^/ηνς tirtp τβ ûr’ euros C^eyncà χατμη'χ. Ti Si inn un Cn^n^tie ιχιμιλήπ&χι χ'ρχα- ριύς Tvc THt&rni ύοο^ίιτιας Stxvietm, n xw'an τρόφχατι ιξ» tit το χνχβχλίί Svrat rd ιρχΓμχ xj ùttp^irn ; i .ι’ρχν τβλη dwàpoôwiv η y i ngi λόχκ τϋ àe« rporjexnrw rin iSt iti λογισμοί èr9ptin xHtSwtrxt’ αλλ’ AdCorrai *a'v1Ui à άλχθ/vïc Xmt»î >£ Otôç ·ήμ& èhnSùroH ixx- s> xaru’ tà tpy« αυτ*. λκτό a Sftltu «»β£ολί»ς *Si ùnpJirHft » rxpirx ùan'^tciç. ---------- ΐθί-ϊθί •iSitæisiæisîsasaæ'iæasiriæisjæisæiîSK'es^Î ---------cttK. ea* LATERA N ENSE CONCILIUM In quo Henrico IV. regi de remiilione regalium privilegium a Pafclialt II. conceditur, Anno mi. celebratum. Ex Mi»6 S.pki T. II p»S.U·· Ateranenfe concilium in caufa privilegii Hen-D inter pontificis tniniftros & regem , ut pontifex rico V. Germani» regi, dein IV. Imperat. & ecclefiaftici regalia quae de regno tenebant reconccfli unicum Labbeus ceterique cum ipfo gi ipfi remitterent ; rex viciffim fpoponderar, fc omnes agnofeunt. Ego duo diftinguerem, aliud inveftituras omnes & eligendorum prefulum li* ■ ■ n de ‘ permittendis "t bertatem ecclefic diiniflurum. His pracmiffis acfcilicet, in quo deliberatum eft ceflit Henricus Romam, fucceflum eft ad Lateregi ab ecclefia regalibus , feu, quae de regno ranenfem Bafilicam, in qua ceflio jurium fuorenebat, feudts; dummodo rex ipfe inveftituras rum utrinque facienda , quemadmodum conve­ reddet et . quod anno nil. celebratum facile nerant , exeeutioni mandaretur, eaque dem com­ omnes conceffuros opiner. Aliud vero Laterani pleta , Henricus imperator renunciatetui . Eo rehabitum eft , in quo Pafchalis extortum a fe daâa res erat, ut nihil fupereftet mii ut feripta privilegium dc inveftituris regi concedendis ab­ utrinque diplomata viciftim traderentur, & murogavit , quod fane concilium cx Labbeo repe­ tendum eft. Cut vero in concilio cufum prius E tuo facramêuto confirmarentur ,· cum ex improillud privilegium dixerim , faciunt verba illa ejufvifo " orta ’diffenfio "*· eft, five induftria, five cafu excitata, qu* omnia abrupit , urbem movit dem privilegii inferius recitanda .* Poftquam enim ad arma, nec turbte certarunt , quin prius pon­ ibi rctuliflet Gregorii VII. & Urbani II. contra tifex cum cardinalibus in Germanorum poteftainveftituras decreta, addit pontifex: Quarum ve~ tem capti venirent . Tunc priores conventiones fligiti fubfeqimttt , έΤ nos tarum ftnttntum epifeoabruptae , nova privilegia a pontifice vi exorta pali concilio cottfrmomui . Hujus igitur concilii funt, ut nempe pontifex regalia quae ‘ remiferat brevem hanc hiftoriam accipe Conventum erat Hen- L 4i LATERANENSE CONCILIUM. < Henrico, fibi iterum refiimeret ; viciflim autem A (copis, abbatibus , & omnibus «VVbCll» ecdefiis UiHUlA omnia } auvaiivu*, —— ——illi inveftituras ecdefianim regnifiu per annulum " qua anteceiTores mei reges vel imperatores eis CHR?m & ’irgam Uberas permitteret. Haec quanquam conceffenuit vel tradiderunt, &qu« illi pro fpe alias nota, ft ex Labbeo comperta» praemitten­ «terna retributionis obtulerunt Deo , ege. pec­ da canfiii, ut quas ftatim exhibeo publica» pacator pro timore terribilis judicii ullo modpiubâorum illorum tabulas, quae in Laboeo défunt, trahere recuio . Hoc decreto a me lefto . ti fScilius leftores intelligent. Ex aftis vero illis fubfcripto petii ab eo, ut Gcut in charta con primo fefe offerunt pafta , quae pontificis mini* ventionis aujs feriptum eft mihi adimpleret. Haec ftri Henrico regi nondum Romam ingreflo jura­ eft charta conventionis ejus ad me runt . Succedit dein bulla pontificis, qua Henri­ co jam imperatori defignato & mox coronando PRIVILEGIUM PASCHALIS PaPÆ regalia remittit. Supremum tandem privilegium vi extortum a pontifice (ubjungitur. Quu omnia Çitfd drdif Hewitt TF ex Uldarici codice num. CCLXll. GCLXUI. CCLXIV. CCLXV. repetita font. Afchalis epifeopus fenus fervorum Dei . di„ Dominus papa praecipiet epifeopis prefentilefto filio Heinrico rrgi, ejufque fucccfiori„ bus in die coronationis regis, ut dimittant bus. Et divina legis inftitutione fancitum ftfa „ regalia regi, ft regina-, quae ad regnum pereris canonibus interdiâum eft, ne facerdotes cu­ „ tinebant tempore Caroli, Ludovici, Octonis, ris fiecularibus occupentur, neve ad comitatum, „ Heinrici, & aliorum pracdeceflorum ejus, & nifi aut pro damnatis eruendis, aut pro aliis , „ feripto firmabit fub anathemate , auftoritate qui injuriam patiuntur, accedant. Nunc & «po„ & juftitia, ne quis eorum prefentium & abflolus Paulus : fitc^Uria, inquit, jitdiciM fi btbttt„ (entium, vel fucceffores eorum itromittant fe rit y y φά fmt inter vot, ilbf cm„ ullo modo, vel invadant eadem regalia , & fiittàte ad yedicrndtoH. In regni autem veftri par­ „ civitates,ducatus, marchias, comitatus, motibus epifeopi, vel abbates adeo divitiis fccula„ netas , tbclooeum , mercatum, advocatias , ribus occupantur, ut comitatum aflidue frequen­ tare, & militiam exercere cogantur. Quxnimi­ „ omnia jura centurionum & villicorum, curtes, fit villas, que regni erant cum omnibus rum aut raro, aut nunquam fine rapinis, facri„ pertinentiisfuis, militiam, & caftra; nec ipfe legiis, incendiis aut homicidiis exhibentur. Mi„ regem, & regnum fuper his inquietabit ulte- ____ . . curie fafti ________ niftri______ altaris .miniftri funt, , ________ quoniam rius, fit privilegium fut» anathemate confirma-C civitates, ducatus , marchias, monetas , curtes ,, bit , nec pofteri inquietare prefumant. Re· ft cetera a regibus acceperunt ; nunc & mosec„ gem benigne & honorifice fufeiptet, ft more defieintolerabilis inolevit, utclefti epifeopi nul­ „ prcdeceflbrum ipfius catholicorum coronabit, lo modo confecrationem - acciperent, nifi prius „ & ad tenendum regnum cum his omnibus ofper manum regiam inveftirentur. Qua ex caufa „ ficii fui auxilio adjuvabit. Si dominus papa ft fimoniacK hrrefis pravitas, & ambitio non­ ,, hate regi non adimpleverit, ego Petrus Leonumquam pervaluit tanta, ut nulla eleftione „ nis juro, quod cum tota potentia mea tenepnemifla , epifcopales cathedrae invaderentur , „ bo me ad dominum regem, obfides autem , aliquando ft vivis epifeopis inveftiti funt . His „ nifi effugerint, reddemus altero die poft co& aliis plurimis malis , qur per inveftituram „ ronationem regis. Si per papam remanferit , plerumque contigerant, pnedeceflbres noftri Gre­ „ iit non coronetur, fimiliter reddemus . Die gorius VII. ft Urbanus II. felicis memoris pon­ dominico cum rex ad proceflioncm venerit , tifices , excitati, colleftis frequenter epifcopal:» obfides dabo Gràcianum filium meum , & fibus confiliis, inveftituras illas manus laic« da­ „ lium Wizoois filii mei, vel filium fororismec, _________ tft ____ _. eam obtimnaverunt, fi _______________ qui clericorum r per fi eum habere potero. Hrc funt facnunenta.Dnuiflbnt ecdefias , deponendos, datores quoque „ Ego Petrus Leonis juro vobis, quia dominus * cenfuerunt, juxta . .. communione privandos efle il­ „ papa proximo die dominico adimplebit regi lud apoftolicorum canonum capitulum, quod ira „ quod in chsria conventionis feriptum eft . fe habet. Si «ri rpifctym faxuribfu Ptteftatibxs tifitt, per ipfa Kclefiem» babeet vel eitin&t, dr„ Hec funt (aeramenta ex noftra parte . Ego „ comes Hermannus, ego comes Gothfiidus , pltutttr tf fegregetxr , «mu/jw, φύ illi nrmnn,, ego Frjdericus, ego VZolckmarus, ego Addnieatier. Porro' ecdefias cum oblationibus, & hat­ „ bertus juro vobis, quoniam dominus rex prored itariis pofleffionibus, que ad regnum manife„ xima IV. vel V. feria ita principes jurare fafte non pertinebant , liberas manifitfte decerni­ „ ciet , ft obfides dabit, ficui in charta conmus, fiait in die coronationis tuc omnipotenti ,, ventionis (criptum eft, & fic obfervabunt prinDomino in confpeftu totius ecdefiae promififti . „ cipes domino papas, fi dominus papa proxiOportet epifeopos curis (ocularibus expeditos , ,. mo die dominico fic adimpleverit regi per curam fuorum agere populorum , nec ecdefii* ,, omnia, ficui in charta conventionis feriptum fuis abefle diutius . Ipfi, juxta Paulum apofto., eft. Cum ergo fupradifta poftulationi infiftelum, provigiknt , tanquam rationem reddituri M rem, fcilicer ut cum juftitia, & auftoritateE pro animabas eorum . Quorum veftigia (ubfe„ promiflam mihi conventionem firmaret, uni- quentes , & nos eorum Tententiam epifcopali ,, verfis ei in faciem refiftentibus , ft decreto concilio confirmamus. Tibi itaque, fili chariffi„ fuo plenam herefim inclamantibus , fciiicet me Henrice rex, ft nunc per officium noftrum „ epifeopis, abbatibus tam fuis, quam noftris , Dei gratia Romanorum imperator, ft regno re­ „ ft omnibus ecdefia filiis hoc, fi falva pace galia illa dimittenda precipitous , que ad re­ » ecdefia dici poteft, privilegium proferre vo gnum tempore Carali, Ludovici, Heinrici , & ,, luit. Ubi , ut oftenderemus nullam ecdefiaceterorum pnedecefiorum tuorum manifefle per­ „ rum Dei dtfturbationem ex noftro velle protinebant. Interdicimus eaim, ft fub diftriftione „ cedere, in cun&oram aftantium oculis & auanathematis prohibemus, nequi epifcoporum,(eu M ribus hoc decretum promulgavi. abbatum, vel prc&ntium vel futurorum eadem Ego Heinricus Dei gratia Rom. Imp. Augu- regalia imadant , ft civitates, ducatus, mar­ ftus affirmo Deo ft fimfto Petro, omnibus epichas, comitatus, monetas, thelpncum, merca­ tum, P 45 LATERANENSE tum , advocatias regni , jura centurionum , &A„ concordis & pacist , & in haec verba, papa — —. exigente, in ipfa communione invicem fe ο- _Λ*'.ΝΟ —----- curtes, quz mar.defte regni erant , cum pertifculati funr. His feliciter, & gaudio diu ex- C,1,,ST* CHR a?t nent‘*s ’ militiam & caftra regni , pec fe Mll. deinceps njfi per gratiam regis de ipfis regalibus peâato expletis, Romam exaltantes pervene­ intromittant . Sed nec pofteris noftris liceat,qui runt, & in argentea pona rex a domino apopoft nos in apoftolica iede fucceflerint, aut te, ftolico , & a toto clero cum oratione, qtue aut regnum iuper boc inquietare negotio. in Ordine continetur, receptus & ad mediam „ Hzc eft conventio inter dominum papam Romam deduâus , & ibi expleta oratione fe­ cunda ufque ad confetttonem apoftolorum Pe­ „ Pafchalem, Cc imperatorem Henricum de contri & Pauli cum litaniis perduâus âc unâus „ fervatione confervandr pacis Ac amicitia: : eft. Poft hate a domino papa ad altare eo„ Dominus papa Pafchalis concedit domino regi „ Henrico & regno ejus , & privilegio fuo fub rumdem apoftolorum cum immenfo tripudio „ anathemate confirmabit, Ac corroborabit, epifc. deduc tur, & ibidem corona fibi ab apoftolico „ vel abbate libere cleâo fine fimonia aflcnfu impolita in imperatorem confecrarur. Demum milia incipitur de refurreâione Domini , & „ regis, quod deminus rex annulo, & virga il,, lum inveftiat. Epifc. autem vel abbas a regeB folemnirer celebratur , in qua ante commu­ „ inveftitus libere accipiat confecrationem ab nionem fub teftimonio aftantis ecdefiz , tam ,, epifc. ad quem pertinuerit . Si quis vero a clericorum, quam laicorum, dominus apoftolicus domino Henrico privilegium propris ma­ „ clero & populo eligatur, nifi a rege inveftia„ tur, a nemine confecretur, & archiepifc. & nu dedit , in quo fibi & regno fuo , quod „ epifc. libertatem habeant confecrandi epifeoferiptum eft, conceffit, & ibidem anathema­ ,, pos a rege inveftitos . Super his dominus pate confirmavit. ,, pa non inquietabit regem Henric. neque ejus ITEM ALIUD PRIVILEGIUM PASCHALIS ,, regnum & imperium . ,, Iftud eft facramentUm , per quod confii,, mata eft inter papam Pafchalem & imperato,, rem fuperius praelcripta conventio. Q«od dedit Henrico II', imperatori, mutato Dominus papa Pafchalis non inquietabit do­ proprio imperatore. minum regem Henricum, neque ejus regnum de Pafchalis Acc. ■nveftitura epifeopatuum, & abbatiarum, neque de injuria fibi illata & fuis in perfona, At bo -C Regnum veftrum &c. ms, neque aliquod malum reddet fibi vel alicui perfonx pro hac caufa, & penitus in perfonam Arc air n puto fi christi lwl*t *e8e’» & ’ttra refeindere. Ad ipft» venio ,qui audeant afpirare judicium. Et tu homo, m bat in manibus gratiam, quam vocis officio fi­ cinis, fecundum Deum formica, leonem folliciliis erogabat univerfalis ecclefie, vel commean­ di , vel commorandi, feu refeindendi quod fe­ tare non metuis ? Differ, differ in tempos op­ cerat, feu confirmandi publicam monet, cenam­ probria . Sententia Cain damnantur, qui patri­ que fententiam , equi bonique confutuit . Satis bus injurias irrogarunt. Confitere commiflwm , igitur erit tibi, lingua dolola, jugi fikntio conpœnirentiam age, concute pc&us, ofienfas ludu turperc , quam viri fanâi confckntiam , quam Λ lacrymis lava, & recantatis opprobriis, juxta nefcis, accufare. Tu autem cor (a) meum & quod dicitur, palinodiam canta. Tu ipfc argue, ni ipfe fententiam judicia anticipare feftina. Sed gloria mea, delicis regum, principum gratia , decus in clero, amor id populis, exemplar hoecce quid feci ? Dum cptftoiam ordior, hiftonefti, fpccuium gratis , fidei forma, & noftronam texui. Libet igitur, libet hoc Joco rei iurrirum Orphsus ueculorum, perfona fidibus , & mam paucis & brevibus verbi» annotare , ut quod legentis excurfus, feu feftinanc, feu falli- B modulos dulces vocis adjunge. Age quod agis , prsdica virum conftantem , diferetun» , qui fic dirus pertianfiit, tanquam iub verbis duobus arfugit, ut vinceret ; fic vicit, ut viftos abfolveflatum facili valeat etiam mens occupata leûione compledti. Captus eft dux exercitus chriftiaret. Ita pro fubditis fc proturbavit m vincula, m dum armatus hoftibus occurriCfet. Qyifquis es ut reges traheret vinculatos ad palmam. Pofcc fecretum , coge Pieride* , refultantibus organis stmulus veritatis, fortunam argue, non Tribu­ num ; legem quam tulerat alligatus, abfolvit li­ per varios vocis anfra&us ad titulos ejus dulcia laudum cantica moderare. Inter fiftulas concre­ ber faftus ; quod ante refeiderat , rcfarcivit . Fortis athleta poft vulnera , poft croores furgit pantes, raucas tibias, liceat qusfo, & calamos acerbior, fit cautius poftmodum iâus excipere , quaflàtos obftrepere. Dcliciofa varietas in unam conveniat fympooniam. Tu eflo David, & me & fortius reddere confucfcit. Preformstas leges, & jura & icripta , renuntiatu omnibus ad fecre- de numero facito fuccentonun. Si te per fingula fequi non valeo, vel dum refpiras in At« migravit . Haie juftitia perfeâorum . Repor­ tatur in cathedram vocibus fubditorum . Viri, lis, interim plaufibus potero penonare. CONCILIUM HIEROSOLYMITANUM II Quo per Cononem legatum. condemnatus eft Imperator Henricus V. alias IV. anno mcxi. tempore Pafchalis papae II. Cm caput Romana Eccltfia Pafcbalis pontifex, Cricum poft facramenta , obfides, & ofcula , itl Henrici imperatoris facrilegapetitioni nimium ipfa beati Petri ecclefia dominum papam tenuif deferende , langueferret, nequaquam pariter cecm eo le captum, indigne tradatum, poriora ecclcfic infirmata funt emnia fimul membra ; fed miro mo­ membra, cardinales videlicet , exutos, tra&os , do adverfus proditorem & fac n legum principem in& male traâatos: nobiles quoque Romanos ocfarrexcre , itfi potiffimum legari , qui in divertis cifos & captivos, & populorum ftragem faûam, provinciis vicem pontificiam obeuntes , munere lega& audiens ingemuerit, & pro huruin:odi facino­ ticnu apoflolica Jungebantur . Inter quos fient Ro­ ribus ecclefir Hierofolymitanr conii)io, zelo Dei ma Joannit cardinalis epifeopi Tufculani, at vidianimatus, excommunicationis fententiam in re­ jii , virias enituit : ita in Oriente , Cononis five gem diftavir ; & eamdem in Gracia , Hungaria , Cunems cardinalis eptfcopi Proneftini legatione fin­ Saxonia, Lofharingia , Francia , in quinque con­ gentis :ngens animi fortitudo pluribus exemplis eft ciliis , confdio prxdiftarum ecclefiarum renovan­ do confirmavit, &c. QuÙgomnia voluit per eum­ declarata . Qui ubi Hierofolymii exiftens bm au­ divit , nulla mterpqfita mora, colleflo ibi hoc amo dem Pafcbalem pontificem ia dilh Laterancnfi con­ concilio Uenncnm ut irtpium , dirum, facrilegtemcilio confirmari , de quo infra fm loco diâhtri fuque t^r.-nnum axasberuste condemnavit : moxque ad- D mus . Summam itaque in tanto naufragio Roman* volans in Occidentem, eodemque legationis munere ecclqfi* ex facerdotali conflantia Conon fibi gloriam Graciam borealefque luftrans circumquaque provincama^rmilt laudemquc r~n~,e μτι·./.». iIt ».a r>„ csiMparsui; peperit .«« immortalem. Doo ri.>j , in finguhs , vhufila ftnodo, ubique eumdem mirabili modo operante , nt jaed defecit tn capite Henrtcum anathemati perculit Conflant bac ipfa robur, in cob*rentibus membris magis ac magis ac­ ex αζΐιι ultimi fub Pafcbale celebrati concilii Lacreverit , ai dUigaetdum perfidum regem in raiw/a· dibus anathematis, tS^nibile^ejits in meidiffioni· teraxmfit, ubi ifta leguntur: Et dominus Prene>rs Ο«».·ι ftir.u» conieqnentcr lubjunxit, qualiter pro fcdu bus fempsternis . ditus kgauor.eHicrofclvrau audierit regem Hen- D CON' H;c fou. Marcum inteHigit, & ad laudes Paichab, uod fi negaret! Epifcopus, ficut domi­ ret: fin autem obedite renueret, excommunica­ tionis gladio eum percuteret ·' afferens fe cum nus Papa praxeperat libere fuum officium face­ ret . Qpapropter praefidentibus paedidis Patribus pro excommunicato habere, fi ab Epifcopo cx& toto conventu , fidem fit obedientiam , ficut communkatus foret . His aliifquc caufis prece­ fui pnedeceflbres fecerunt, ecckfi* Candi An­ pt o damini Papae congregata eft Synodus apud Berulas fub domino pontifice Laeto, confedenti- drée, fisoque Epifcopo deinceps fe debere fpobus cum eo juflu domini Papae domino Gregopondit. Placuit Placuit hoc prsadiftis pradiftis Patribus fit & fando fando rio Cardinale fandorum Apoftolorum, & Og- B conventui : aflenfum praebuit Epifcopus fit derus A done Anagnino prefule, nccnon domino Augu- ejus. CMiusri anno c"™n CONCILIUM LATERANENSE ... Sub Pafchali II. ternum, quo a centum plus minus epifeopis privilegium illud, quod de concedendis fibi beneficiorum inveftiruris Henricus V. a Pafchali papa per vim extorferat, revocatur, quoque in ipfum imperatorem anathematis lententia promulgatur , anno Domini mcxh. tempore Pafehalis pap* II. ·» A Nno Incarnationis dominice milkfimo cen-Cquod magnis neceffi tat ibus coadus,, non pro viw J XX ta mea, non pro falute aut gloria, gloria, fed pro foJ.V. tefimo duodecimo, quinto Ka lend as ApriΑρπlis, celebrata eft fynodus Lateranenfis a domno> lis ecclefic neceffitatibus, fine fratrum confilio .-«•cilii N Pafchali papa in bafilica Cocftantiniana . Ubii aut fubfcriptionibus feci , fuper quo nulla con­ ditione, nulla promiffione conftnngimur, ficut epiicopi complura ex Italicis provinciis interfue­ .halle prave fadum cdgfrofeo, ita prave nidum confi­ runt , a tranfalpinis duo . In qua nimirum fyteor, & omnino corrigi, Dropneftante, defidenodo de Guibertinis die quarta eft fads qustftio, quod referrentur quau ex permifliooe pa­ ro : cujus corredionis modum , fratrum qui con­ pe interdida officia celebrare . Tunc pontifex venerunt confilio judicioquc conftituo, ne forte ait : Net excommunicator, ficut ajunt quidam ,, per hoc in pofterum detrimentum aliquod ecck­ fi* aut anime me* praejudicium relinquatur'. generaliter abfolvi. Confiât enim neminem, niTunc enim communi omnium favore laudatum fi pernitentem & fatisfacientem, abfolutionis gra­ tiam confequi. Guibertinis ncc officia interdidai eft, ut fratres omnes qui donum a Deo fapienreftitui, irnrno ecckfi* fententiam in eos edi­ tic fcienticque perceperant, maturius fuper hoc tam juxta prrdeceflbrum noftrorum deliberatio­■ confilium communi collatione fufeiperent, quid ____________ Dfequcnti die per infpiratiooem Spiritus fandi renem laudamus_________________ fic confirmamus. Die autem quinta idem pontifex narravit fpooderent. .> ” omnibus, qualiter ab Henrico Teutonicorum re­ Die itaque fexta, nue & ultima concilii fuit, r*r Bonifacim B. cardinalis tituli S. Marci, jtnaftafim R. cardinalis tituli S. Clementis, Romanus R. cardinalis tituli fanftz Priiez. G. cardinalis tituli SS. aooft»tolorum. Gregarim B. cardinalis'ituli S. Petri Ad v. incula. Benedi fins Robertas R. cardinalis tituli fandi Eulebii. R. cardinalis tituli S. Laurentii in Damafo. Bofo Joannes I. cardinalis tituli S. Czcilix . Divizo B. cardinalis tituli fandi Martini. F. cardinalis tituli fan&i Chryfogoni. Gregorius Rainer iis s R. cardinalis tit. SS. Petri & Marcellini. Pe'rus V. cardinalis tituli fandi Sixti. A. cardinalis tituli S. Sufannx. atibericm omnibus Sbï Presbyteri cardinales. clefiarum deftru&otem, imperiali benedidione fublimaiïcr, infuper privilegio facrilego condonaffet. Inde coa&us in concilio, deeimoquinto Kalendas Aprilis habito Lateranis in ecdefia Conftantiniana , ultima die Concilii , fada coram omnibus profeflione catholice fidei, ne quis de fide ipfius dubitaret, dixit : Ampledor omnem divinam feripturam veteris & novi teftamenti , legem a Moyfe feriptam & fandis prophetis : ampledor quatuor evangelia , feptem canonicas epiftolas * gloriofi dodoris beati Pauli apefto- * li, fandoS canones apoftolorum , quatuor univerfalia concilia , fi eut quatuor evangelia, Ni- ' * exnum , Ephefinum , Conftantinopolitanum , L Chalcedonenfe , & Antiochenum concilium , & décréta fandorum patrum Romanorum pontifi­ cum, & przcipue decreta domini mei papzGrxgorii feptimi, & beatx memorise papa Urbani . Qtiz ipfi laudaverunt laudo ; quse ipfi renue­ runt, teneo ; qux confirmaverunt, confirmo ; quz damnaverunt damno ; quz repulerunt , re­ pello ; quz interdixerunt, interdico; qux pro­ hibuerunt, prohibeo in omnibus*, & per omnia, & in his femper perfeverabo . Quibus expletis , furrexi: Gerardus Engolifmenfis epifeopus, lega­ tus in Aquitania , & communi confenfu domi­ ni Pafchalis papa , totiulque concilii . coram n LATERANENSE. “"S"” J4 omnibus legit hanc feripturatn . Privilegium il-A nc incarnationis dominice itjx. celebratum eft—— ANNO lud, quod non eft privilegium, fed vere debet Romae concilium, in quo irritum judicatum eft CH’ISTI prxdi&um privilegium, dataque eft fententia exdici pravilegium, pro liberatione captivorum eccommunicationis in perfonam regis , non a pa­ clefix a domino Pafchali papa per violentiam regis Henrici extortum, nos omnes hoc in fan­ pa qui juraverat fe nunquam hoc faâurum, fed ab ecclefia injuriam fui patris vindicante . Fue­ do concilio congregati canonica cenfura & aurunt vero qui dicerent, non licuifle filios ulcifei torirate ecclefiaiiica, judicio fandi Spiritus da­ quod pater remiferat : aliis decernentibus jufte mnamus , & irritum efle judicamus, & omnino, ne quid autoritatis & efficacitatis habeat , pe­ facium, in quibus Wido Viennenfis archiepifco­ pus cognatus ipfius regis fuit, & Cono Prxnenitus excommunicamus . Et hoc ideo damna­ ftinus epifcopus, qui maxime hujus fententix autum eft, quia in eo privilegio continetur, quod eledus canonice a nemine conferretur , nifi dores fuerunt. Sed deferibamut bic carmina Gotprius a rege- inveftiatur : quod eft contra Spiri­ fridi Viterbienfij notarii imperatorii , quibui per tum fandum, & canonicam inftitutionem. Per- pontificem gcjla ufqtu ad finem concilii alia plera­ leda charta , acclamabant omnes, Amen , Aque fie narrai : men. Archiepifcopus Joannes patriarcha Vene-B ticus , Sennes Capuanus , & alii fete centum Papa dolens lamenta movet, totumque per orbem epifcopi fnbfcripferunt. Ex hac occafione Vien­ Ecclefiam fua charta vocat properanter ad Urbem . nenfis archiepifcopus cum fuis complicibus no­ Hxc ubi concedit, Cxfaris ada dedit. vum fchifma noftras in partes feminare, & gla­ Tunc ait : O patres, a Cxfare feripta notate, dium anathematis in imperatorem molitur ex­ Et ouodeumque placet fuper bis decreta parate : tendere . Sed quia cceptum ejus apqftolica, inMe quoque pontificem non fore, jufia'date. deque omni ecciefiaftica autoritate videbatur ca­ Peccatis mala veftra meis veniflé notavi, rere , parum interim potuit vigere · Attamen Officiis me deftitui dignum reputavi, cjufdem diftcnfionis feminate caufa circumqua­ Me quoque depofui, ne pareatis, ait. que ccepit invidix ferpere malum', adeo ut non­ Hxc ait, & mitram rejicit, mantumque relinquit. nulli quidquam contra rempublicam intentan­ OrJinet ecclefia fine me quidquid placet, inquit, tes, hujus rei materiam in fua. commotionis ar­ Moreque pontificis judicer ipfa fibi : ripere meditarentur clypeum. Inter quos &prx· Scripta legunt cleri : rex pontificalia qnrrit : didus Adelbertus , defignatus Moguntix ponti ­ P0?"’ z- Annulus fit baculus fub Cxfare fertur haberi. fex , qui per omnia fecundus a ireg emper ucCopia pontificum : Non its, dixit, erit. rat. fine cujus confilio nihil facere folebat, adExtortum pape feriptum contra rationem. verfus imperatorem , quod vix quifquam crede­ Uritur, & prifeum tibi conciliamus honorem. rer, conlpirare cum quibuûam principibus infa­ Tolle pater mantum, curia tota monet. matur, reque cognita cuftodir traditur. Rurfus in Henricum quintum nova bella gerentur. Eadem cum 9'ilielmtti Melmeibierterfii tifdem Priftina mota patri ubi jam tormenta moventur , prope verbis recitaffet, fubittngens qui concilio tnUr pater ante fuit, fic anathema luit. lerfmffent, ait : Archiepiicopi, qui cum fuis fufLitera papalis, fimui & papale figillum, fraganeis interfuerunt, hi hint : Joannes patriar­ Mifla per imperium gravis excommunicat illum, cha Veneticus, Sennes Capuanus , Landulphus Et eundos proceres qui fua jufta tenent. Beneventanus, Amalphitanus , Regitanus , Hydruntinus, Brundufmus, * Capfanus , Girontinus, & Grxci, Rofanus archiepifcopus fandae bujui indifla fjnodi inter allot fideScverinx . Epifcopi vero, Cencius Sabinenlis , liffime enarrat tbronicen Caffine*fe Petri ducom hII Petrus-----------------Portuenfis, Leo Oftienfis, Cono_______ Prxne-_ bro quarto capite trtgefimo feptimo, ubi fic ait: In--------, ----~ ------------,_____ ilinue, Grirardus Engolifmenfu , Galo Leonenfis θ terea imperator, immenfo coado exercitu , in­ empta obedientia probitate perfiftereist,ma- ANWO VNRDTI g-y-------------------? a - · _ __ onmm UnsnaiVi ίιηΜΜΛ (alutam obventuram /Jiennhi gnam Romano imperio* . ,Hermannum & Gotfridum comites, ** Fridericum . ii. Palatinum comitem Saxonum , Bercogarium de Qpam ob caufam non fotam ia partes illas ve­ Bajoaria, Fridericum Saxonem, Albertum can­ nire , verum extremis quoque perfonam luam cellarium , Cononem Berengarii fratrem, Sice- exponat paratus effet. Ceterum quoniam imbotb Bajoarium , Henricum Carinthi* ducem ; praciêntiarum fe ad eum neque Urbis qualitas, Bcrtulphum Bcrrulphi ducis filium , qui jurabit neque conditio temporum ire pateretur, invicem pap* Kcuritatem de vita, de membris, de pa- fibi per internuntios voluntates luas aperirent · patu, de captione. Que nifi imperator ferveret, Poftulat deinde imperator, ut patris fui corpus in ecdefia fepeliri permitterer. Ad hoc ille refad Romanam ecckfiam cum fuis honoribus * teneretur Oblides pro fecuritate pontificis rex da­ pondit.* Sanâarum fcripturarum nis obfiftit aufioritas , divinonxmque miraculorum reverentia re pollicitus eft proxima quinta feria , eofque fecure ad infulam mittent tn poteftatem papae : prohibet. Ipfos enim Dei martyres jam in ceFridericum nepotem tuum, Brunonem epifeopum leflibus pofitos id terribiliter jufliffe.· fcilicet ut Spirenfem, Conradum nepotem comitis Heri· 1 federatorum cadavera de fois bafilicis ejiceren­ tur: neque quibus viventibus non communicavi­ manni , fw filium ejus , & Henricum Friderici mus , mortuu jam communicemus . Menfe au­ comitis ftts epifcopus omnem Romanum populum erantt omne», omnes, a miiiiibu» miiiiibus cuftodiebantur armaadvocans, ita alloqui ccepit; „ Licet, cariflimi Vix iis I . tandem ad akare beati Petri pro au-D„ filii, alacritati virtutique vcftie ftimuliadhordienj-s agendilquc Mille folemniis afeendere li­ „ tationum admovendi non fint, cum verbis necuit ; vix ad conficienda (aeramenta divina, pa­ „ que ex imbecillo ftrenuus, neque robuftus quifti:», aqua, & vinum afferri potuerunt. Expleta ), piam reddatur ex timido .* omnis enim vobis Mifla, de fade compulfixs defeendere pontifex, „ eft pro vita , pro libertate , pro gloria, pro deorfcm ante beati Petri confeflsonem cum fra­ „ defenfione apoftolicc fedis , pugna omneque tribus ledit : ibique ad nodem ufque cuftoditus „ certamen eft. Hec omnia in manibus veftris a militibus, ad nofpitium tandem extra eccle„ funt conftiruta Nam qui facem defiderar, lie atrium durius eft cum fratribus. Capta eft „ pr«paret bellum. Filii veftri contra jus omcum illo clericorum laicorumque copiofa multi­ „ ne, contra fas tenentur in vinculis. Petri atudo. Pueros item ad divertas «tatis homines, „ poftoli bafilica toto terrarum orbe venerabilis, qui obviam ei cum ftcribus & palmis exierant, „ armis, cadaveribus, fanie & cruore plenaeft. alios obtruncari , altos expoliari, partim cedi, „ Quid autem. Ex hoc fummam omnium mapartira vinciri juflit. Joannes interea Tufculanus „ lorum conjicere pofiumus. Qu« unquam au& Leo Oftienfis epifeopi , ubi papam captum „ dita eft immanior peftis7 Pontifex apoftolicc perfpexerunt, fub plebejo habitu fefe in Urbem E „ fedis a barbaris hominibus tenetur in vjncureceperunt. „ lis: omnis facerdotalis ordo, tota ecclefiaftiCtpift 41. fftrgnt' reetn/ere crttdrlent pnpunt in­ „ ea dignitas carceri ac tenebris addi&a eft. Luter Remtnos & imperftorem Henricum F. exor,, gent miniftri Domini, altaria fanfta lacrymis tam ; (J mtotmao imptrntor metu Romanorum clam ,, madent: ipfa prorlus nuter redefiaattritageab Urbe fugerit, eaf tivum, Un- s·} — rArrhHM’ CONCILIUM Ηβικοί V. 6q — „ tantum ulcifcendum fcelns, de domini noftri A dem apoftolicutn fecum abducens , tanto metu——— CHKisTi ” & beatorum apoftolorum Petri & Pauli mifeCum omni exercitu profugit ex porticu; ut non modo farcinas, verum &focios plurimos in hof- C„„. • iu. „ ricordia confidentes, ab omnibus vos peccatis fy abfolvimus “ . Hac oratione Romam vehe­ pitiic relinqueret. Poft duos autem dies advocans menter animati , omnes adverfus imperatorem milites , pontificem facris veflibus exui julTir . Quod cum faftum eflèt, vinftum fecum pertra­ fe facramento conftringunr : & qui fe adjuva­ rent pro fratribus habendos decernunt. Hac Pe­ xere . Dehinc Soractem ufque pergentes, juxta trus diaconus. beati Andrex monafterium, alveum amnis tranSed antequam ulterius progrediamur , recitanda fierunt : At in Sabinos ad Lucanum pontem iter bic eft brevis epiftola ab eodem Jtaum epifeopo Tuagentes, ulteriores Romane urbis partes aggrefli fculano tunc data ad Ricbardum cardinalem epifeofunt. Trahebduur interca clericorum laicorumpum Albanenfem, de quo fiepe fuperius, tum abfenque plurimi vindi funibus. Pontifex autem cum tem, qua fic fe babet ; duobus epifeopis Sabinenfe ac Portuenfe, & car­ dinalibus quatuor, apud caftrum Trebicum, ce­ Joannes Dei gratia Tufculanus epifeopus t agens vi­ teri vero cardinales ■ apud Corcodifum in cuftoew um iuos , nue hoc per „ cramentis eX utraque parte peragis , & obfi- D clericos, hoc per laicos, civefque Romanos, lol„ dibus datis, cum ad coronandum eum ad eclicite fatagebat. ~ Ceterum pontife\ vuam pone­ „ defiam beati Petri papa exiret : poftpofitis fare, quam jura ecclefix violari malebat : quam­ cramentis, & dimidia obfidibus, eum in ipfa vis ille non ecclefi» jura, non officia quxlibet, „ ecclefia cum epifeopis & cardinalibus & mulfed regalia fola fe dare affereret. Proponebatur „ tis Romanis violenter cepit , & in captione fchifmatis grave periculum; quod omni pene La­ „ ardiifima detinet. Romani vero poft alterum tinorum immineret ecclefix. Vidus tandem la„ diem colledi , in hoftes ecclefix impetum facrymis fufpiriifque filiorum , totus in lacrymas „ cientes , de porticu fugere compulerunt, infolvitur. En cogor, inquit, pro ecclefix pace& „ terfectis mukis de fuis, & perditis equis, tenliberatione id perpeti, quod ne paterer , viram „ toriis, pecuniis, & infinita fupelledili. Poft quoque cum fanguine profundere paratus er?m. „ haec omnes unanimes contra eum juraverunt Huic confirmando negotio, epifeoporum cardina­ *, uno animo, una voluntate pugnare. Tu igitur liumque confenfus expetitur ; neque aliter vel . „ prudenter vigila , & quanto amplius neceflacaptivos relaxari, vel pacem rebus ecclefix dari „ rium confpicis, tanto nugis elabora, & mapoilife , aifcveratur. Cum igitur Albertus comes, „ trem ecclefiarum omnium adjuvare ne défi- E & exteri principes, juramentis conditiones prx,, nas. Orationes pro liberatione domini noftri, feribi non finerent : pontifex , quando quidem, „ immo pro ipfa ecclefia, ubicumque potueris, inquit, conditiones prxfcribi non vultis, verbis „ fieri facias. Vale. Hoc autem fa&um eft an- opponam . Tunc totus ad imperatorem conver„ no domini millefimo centefimo undecimo, Infus ; Juramenta fixe, ait, idcirco facimus tibi, „ diftione quarta, pridie Idus Februarii, in baut vos illa que polliciti eftis obfervetis: Quod „ filica S. Petri apoftolorum principis, die doimperator cum fuis omnibus Ixtitlime ac perli­ „ minica ante caput jejunii. benter annuit. Igitur ex vcibo pontificis fic ab Haflenus Joannis epifeopi Tufeulani cpiflola ,quam eis juratum eft ir agro juxta pontem Mammeum, Papirius Maftbnus cudit cum aliis ad bac fpetfjnqui Romanos Teutonefque dirimebat: hoc vide­ tibus antiquis mammentis, in notis editis ad Ivtlicet modo, Quod ttlterus non inquietaret im­ ms epiftolas. Pergit autem Petrus diaconat : Hxc peratorem ejufque imperium de prxfumpto, dc obi imperatori nuntiata fuut, eadem no&ecuintemerato ecclefiarum jure ; & de injuria fibi tuifque Ct LATERANENSE. HE™™$ v. Epiftola illa Henrici regis , qua bac de re feripta-—— ·-----—— — — que irrogata, ia periona imperatori» ac bonis, ru^.<2 malum aliquid fibi vel alicui peribnx non redreperitur in appendice ad Marianam Sconum , in ^.Λζί**** 11(, dvret : neque pro haccaula imperatorem unquam plurimis j cbronsco Cajjinenfi diferepat. Quare tantam illi fidem tribuo, quanta debetor lefts in pro­ anathemau fubderet; eidemquc imperatori privi­ legio fub anathemate confirmaret, ut epifcopos, pria cauja teftimonium ferenti. Formida conventio­ & abbates , libere eledos abfquc limonia, idem num violenta trium feptimanarum captivitate ex­ imperator annulo & virga inveftiat : epifcopuftortarum , ficut etiam privilegii , extant apud Malmesburixm lih. 5. bis verbis : „ Dominus papa que fic inveftitus libere confccrationem abarchi„ Pafchalis non inquietabit dominum regem , epiicopo, ad quem pertinuerit, fumat . Si quis „ nec ejus imperium vel regnum de inveftitura vero a populo fit clero eligatur, & non ab im­ peratote inveftiatur, a nemine confecretur : & „ epilcopatuum, fic abbatiarum neque de injuria ,, fibi illata, & fuis in periona fic bonis : neque archiepifcopi & epiicopi libertatem habeant con„ aliquod malum reddet fibi , vel alicui perfofecrandi inveftitos ab imperatore : regnumque St imperium ac principatum, officii iui auxilio, il­ „ nx pro hac caufa : fic penitus in perfonam reli coniervabit. Et cum hrc facramento firmaf,, gis Henrici nunquam anathema ponet , nec iet , imperator demum quod cumdem pontifi-B „ remanebit in domino papa quin coronet eum, „ ficut in ordine continetur : fic regnum fic im-, cem cum epiicopis & cardinalibus, & omnes qui cum eo vel pro eo capti eflent , obfidefque & ,, perium officii fui auxilio eum tenere adjuvaiecuros perduceret intra portas Tranftiberirue ci­ „ bit pro porte fuo. Et hoc adimplebit domi„ nus papa fine fraude fic malo ingenio. vitatis, neque ulterius aut caperet, aut capi per­ mitteret, juravit his qui in fide fedis apoftolicx Hrc funt nomina illorum epifeoporum fic car­ manerent : & populo Romapo tam per fe quam dinalium, qui praecepto domini papx Pafchalis per fuos pacem fervaret : eumdem papam fideli­ privilegium fic amicitiam domino Henrico impe­ ter juvaret , ut papatum fecure & quiete tene­ ratori facramento confirmaverunt : Penus Portuenfis epifeopus , Cenfius Sabinenfis epifeopus, ret : patrimonia fic poiTefliones ecclefue Romanx Robertas cardinalis fandi Enfebii , Bonifacius reftitueret. Cetera, que de jure habere debet, more antecertorum recuperare ac tenere adjuva­ cardinalis fandi Marci , Anaftafius cardinalis fandi Clementis , Gregorius cardinalis apoftoloret bona fide: & eidem pontifici fideliter obedirum Petri fic Pauli , item Gregorius cardinalis ret, falvo honore imperii & regni, ficut catho­ fandi Chryfogoni, Joannes cardinalis fande Polici imperatores catholicis Romanis pontificibus folcnt. Pod hrc Fridericus Colonienfis archie- ( -tentianr, Riius cardinalis fandi Laurentii, Raipifeopus, Gebehardus Tridentinenfis, Burcharnerius * cardinalis fandorum Marcellini fic Pedus Monafterienfis , Bruno Spirenfis, Albertus tri, Vitalis cardinalis fandx Balbinx , Cuzo r.», cancellarius, Fridericus, Herimannus, Albertus, cardinalis fandi Marci , Theobaldus cardinalis * 1,““> Fridericus, Berengarius, Godefredtu, fit War­ Joannis fit Pauli, Joannes decanus in fcholaGrxne rius comites, ac Bonifacius marchio, in hunc ca , Leo decanus fandi Vitalis , Albo decanus modum juraverunt . Reft abat illa exa&ionis fic Sergii fic Bacchi. extorfionis portio, ut de inveftiturx permirtione „ Ipfe etiam boc facramentxm fecit : Ego Hcnprivilegium imperatori feriberetur , ipfo prxfen„ ricus rex liberos dimittam quarta vel quinta te. Nec ipfe igitur , neque ipfius principes dif­ ,, feria proxima , fic dominum papam, fic epifferri parti funt ipfam feripturam : donec intra „ copos, fic cardinales , fic omnes captivos, fic civitatem veniretur , ubi pontificis figillum re„ oblides, qui pro eo vel cum eo capti funt, fic manferat. Die igitur altero in eodem campo „ fecure perduci faciam intra portas Tranftibcqui feptem fratrum dicitur , dum caftra move­ ,, rinx civitatis nec ulterius capiam aut capi perrent, didari illud oportuit: fic tranfmirtb juxta „ mittam eos qui in fidelitate domini Pafchalis pontem Salarium Tiberis fluvio, jam locatis ca- θ„ permanent: fic populo Romano fic Tranfttbeftris, accitus ex Urbe ferinarius feriptum illud „ rinx civitati pacem fic fecuritatem fervabo , inter tenebras nodurnas exaravit cui invitus li­ „ tam per me, quam per meos, in perfonis qux cet pontifex fubfcripfit. Porro cum ibidem char­ „ pacem mihi fervaverint. Dominum papam fitam ipfam imperator accepiflèt, poftquam tamen „ delitor adjuvabo, ut papatum fuum quiete fic in ecclefia beati Petri coronatus fuerat : eam de „ fecure teneat. Patrimonia fic pofTeffiones Romanu pontificis contra ejus voluntatem omnem„ manx ecclefue qux abftuli reftituam, fic cunque confuetudinem , fufeipere voluit. Coronatus ,, da qux habere debet, more antecertorum fuoeft autem idem imperator potius omnibus Ro­ „ rum recuperare fic tenere adjuvabo, bona fide mane urbis, ne quis civium eo adveniret, obfe„ fine fraude fic malo ingenio : fic domino papx ratis. Cumque ad hortix confradionem venirtet, „ Pafchali obediam, falvo honore regni fic impartem ipfe lumens reliquam imperatori tradidit, „ perii, ficut catholici imperatores catholicis pondicens : Sicut pars illa vivifici corporis divifa eft, „ rificibus Romanis. ira divilus fit a regno Chrifti fic Domini quipaEt ifti funt juratores ex pane ipfius regis : Fridericus Colonienfis archiepifcopus, Godebardum iftud rumpere ac violare tentaverit. Poft coronationem finitis Mirtarum folemniis, impe­ Edus Tridentinus epifeopus, Bruno Spirenfis epif­ rator in caftra regreditur . Pontifex autem in eopus , Berengarius comes , Albertus cancella­ Urbem regrefliis eft : hinc jam in Romana ec­ rius, Hermannus comes, Fridericus comes Pala­ clefia fcandala dirtenfionum fic fchifinatUm oriri tinus, Bonifacius marchio , Albertus comes de cceperunt. Blandriaco, Fridericus comes, Godefriduscomes, /fac de occafione celebrati concilii chronicon CafWarnerius marchio. finenfe , ut non immerito de Davide Scbotto Ban· Hac conventione expleta, fic prxdidonunepi­ corenfi epifeopo IFilieimus Malmesbetrietffis , & de feoporum fic cardinalium facramento confirmato, ofculo utrimque dato , dominus papa iv. Idus abbate Vrfpergenfi Baronins tomo xt. annaiium di­ xerint , eos Jcbifmaticorxm fautores effe, atque banc Aprilis, dominica Quart modo geniti, Miffam de captivitate pontificis biftoriam in gratiam regis celebravit, in qua poft communionem fuam fit miniftrorum altaris, imperatori corpus fic fanguijcbifmatici fic enarrajje , ut non tam biftoriam, quam panegyricum Cetferis defcripfijfe videantur. nem Domini dedit in hxc verba .· Hoc Domini­ cum r PASCHALIS CONCILIO Vi "TJSfi? ’ «4 “3 P It. -cum Corpus quod iacroiancla retinet eccleüa , Λ „ ftodiar, Ac perfonam poteftatemque tuam ad-------------ANNO natum ex Maria virgine, elevatum in cruce pro „ honorem fuum Ac gloriam feliciter imperare ?NNl)tl CHRISTI redemptione humani generis, damus.tibi, fili „ concedat. Peraâo itaque toto «ipfius confecrattonis offi­ cariftune, in remiifionem peccatorum tuorum, & in confervationem confirmandae pacis fit vere cio Apoftolicus Ac Imperator complexis invicem dextris iverunt cum celebri pompa ad cameram amiciti* inter me & te, & regnum & facerdotium. Altero vero die Apoftûlicus Ac rex ad co­ qu® eft ante confeftionem fandi Grcgorit : ut ibi deponeret Apoftolicus fua facerdotalia , im­ lumnas qu® funt in foro convenerunt, difpofitis perator autem fua regalia. Imperatori autem ex­ pnefidiis loricatorum, ubicumque videbatur opus effe., ne impediretur fegis coofecratio. Et in Ar­ eunti de camera, Acluis regalibus exuto, occur­ rerunt Romani patricii cum aureo circulo , quem gentea porta receptus eft rex ab epifeopis , & impofueruut imperatori in capite , Ac per eum cardinalibus, & toto clero Romano , & erepta dederunt fibi fummum patriciatum Romane ur­ oratione qu® in ordine continetur, ab Oftienfi bis, communi confcnfu omnium, Ac volenti ani­ epifeopo, quoniam Albanus deerat , a quo debuifict dici fi adeflet, ad mediam rotam duâus mo. eft, & ibi recepit fecundam orationem a Por-B Omnem hanc ambitionem privilegiorum Ac confecrationis, verbo de (criptis praefati David trantuenfi. epifeopo, ficut praecipit Romanus ordo. ftuli: qu® ille, ut dixi, promus quam deberet, Deinde duxerunt eum cum litaniis ufqueadconfeffionem apoftolorum, Ac ibidem impofita fibi ad gratiam regis inflexit. omnia Maimesbacorona ab ipfo Apoftolico in imperatorem eft rienfis . coofecratus. Poft in.pofitam coronam, Mifta de Ceteram redditis Lis ex finceriffimis aliis ai alirefurreâione domini eft celebrata : in qua ante fuo eoram qai inter]'aerant cmfcriptit : reliquam eft, communionem dominus papa privilegium impe­ at ad pleniorem tanta rei cognitionem , qua etb aHis ejafdem temptans [criptoribas reperixatur affré­ ratori propria manu dedit, in quo libi & regno fuo quod hic feriptum eft concedit , Ac in eo­ ta , bis intexamur : velat illud memoria dignam quod Orto Frifingenfis fie fcribtt de conflantia Con­ dem loco fub anathemate confirmavit. radi arcbiepifcopi, cam deteftaretar vehementer ejxfPafcbalit epifcepxs fervas ferveram Dei , cariffimo modi regit Henrici [celas: Videns hoc venerabilis in Cbrifto filio tJ per Dei omnipotentis gratiam Juvavenfis ecdefiz archiepifeopus Conradus, qui iRomanorxm imperatori Aagafto Hear ico, falatem cum rege venerat , relo equitatis vicem Dei doClens, fadum hoc improbavit. Cui dum quidam & apoftsdscam benediHionem. ex miniftris regis Henricus cognomento caput , "p Egnum veftrum Cande Romane ecclefi® coevaginato gladio mortem interminaretur , tanTv. hzrere divina difpofitio conftituit : przdequam pro juftitia mori optans , jugulum praebuit, malens, fi minas ille ad effe&um perducere voceftbres fiquidem veftri , probitatis Ac prudenti® luiflct, temporalem vitam finire, quam tanti pia­ amplioris gratia, Roman® urbis coronam Ac im­ culi fcelus diflimulare : perium confecuti funt. Ad cujus videlicet coroJn aliis fanEli Gebebardi Juvaverfis five Saltvne Ac imperii dignitatem , tuam quoque perfonam, fili cariflime Henrice, per noftri facerdobargetfis {idem enim eft) arcbiepifcopi, antiquitas tii minifterium maieftas divina provexit. ’ Illud) fcrtptis ab exltore ejus temporis , bec de fanllo P' igitur dignitatis privilegium, quod predeceftbres Conrado ejufdem eccbtfia erebiepifeopo narrat» le­ H noftri veftris predecclToribus catholicis imperato­ gantur qua ab boc anno AT eadem ex caxfa eam ribus conccflcrunt, Ac privilegiorum paginis con­ [eexta fant mala ; Exinde odium imperatoris Ac ejus fautorum in tantum incurrit , ut in ejus firmaverunt , nos quoque tue dile&ioni cpncedipcrfecutione, ficut de bearo quondam Athanafio mus, Ac praefentis privilegii pagina confirmamus : ut regni tui epifeopis vel abbatibus, libere pre-Dlegi: Jmus , totum pene conjuraverat regnum, Ac commoti funt principes terre ; nec ei ullus locus ter violentiam vel fimoniam eledis , inveftitucorr ram virgs Ac annuli conferas ; poft inveftitionem tutus iupererat ad latendum , dum ad inveftivero canonice confecrationem accipiant ab epif­ gandum eum omnes moverentur . Intra vallem Admuntenfem in cujuldam fpelunca montis dimi­ eopo , ad quem pertinuerit . Si quis autem a clero vel populo preter aftenfum tuum electus dium pene annum eft occultatus. Rurfus ifdem infra monafterii cellul® ambitum in cellario fubfuerit, nifi a te inveftiatur, a nemine conivere­ tur : exceptis nimirum illis, qui vel inarchiepifterraneo fexdecim hebdomadibus latitavit. Incucoporum, vel in Romani pontificis folent difpofijufdam gurgite amnis uiqur ad mentum immertione confiftere. Sane areniepifeopi vel epiicopi fus diem integru.n exegit. Inde clatideftino difceflu Saxoniam petens, a Magdeburgenfi archilibertatem habeant a te inveftitos epifeopos vel abbates canonici confecrandi . „ Przdecefibres epifeopo venerabili, Adi.'goz nomine ,‘ oflicioiifli„ enim veftri ecdefias regni fui tantis regalium me fuiceptus eft , Ac retentus : nui etiam quot­ ,, fisorum beneficiis ampliarum , ut regnum iuquot ad ipfuin patrem noftrum ConradumSaltz„ fum abbatum , prxti....... maxime ......... - epifeoporum -r—,-------- vel -- ----------------- . burgentem epifeopum occulte ob tnetum Czfarediis oporteat communiri, Ac populares diiTen-E anorum pedites veniebant, multis muneribus ho­ ,, fiones , qu® in eleâis omnibus fzpe conrinnoratos equites remittebat. Miferatione demum „ gunt , regali oporteat majeftate compcfci . divina, pace redintegrata ecclefi®, a Luitpoldo „ Quamobrem prudenti® Ac poteftati tu® cura Stirenii marchionc in manu forti requifitus, ad „ debet follicita imminere, ut Roman® ecclefi® fu am honorifice poft novem annos reduftus eft „ magnitudo, Ac czterarum fahis, tuis Deo przfedem. Rurfum ecclefi® proprie ftrenue invigila­ „ ftante beneficiis Ac fervitiis confervetur. Si qua vit , Ac inter ceteros ejufdem Saltzburgenfis ec­ „ igitur ecclefiaftica vel fiecularis pertona, hanc clefi® dignos per ipfum profedus, majoris eccle„ noftrz conceftionis paginam fciens, contra Am fiz clericorum vitam in melius informavit , Ac „ temerario aufu venire tentaverit, anathematis communem vitam canonicorum S. Auguftini ibi „ vinculo, nifi refipi.erit , innodetur, hononfinitiavit anno dominice incarnationis millefimo „ que ac dignitatis fu® periculum patiatur.Obcentefimo vigefimo primo. „ Cervantes autem hoc mifcricordia divina cu· Et inferias de tnonafterio ab eodem Conrado ereHo, «r “!$%*? LATERANENSE. "■"«««» 66 • Ho j tpfum a Conone cdrdinali epifeopo Praae/Hno A Aftra dedit fuperis, cetera cunâa fibi. ΛΝΝΟ confecretum fuiffe tradit. Quod rurfui ad eandem Pro Ecclefia Ramena. . CHRISTI ab Henrico imperatore excitatam perfecutioncmper- Pars quoque papalis fic obviat imperiali : tinct , ejufdem temperii feriptor idemque notariats Sic regnare damus, quod Petro lubjiciaru Jus etiam nobis Ghnftus imperateni Gotfridxi Piterbienfii , inter temporii Qiriftus utrumque utr——* parie —'■ . Spiritus & corpus mutt funt fubjeaa potenter bxjui feriptorei clarui, defcripfit omnia ifia metro, Corpore terrena teneo, czleftia mente. hifiorice tamen nos poetice : fimulqm attexuit, qui­ bat fe piri utraqm, in ejufmodi qua tunc verjaUnde tenendo polum iolvo ligoque folum bentxr difeeptatienibui, tueretur rationibui : fic eÆthera pandere, czlica tangere, papa videtur, Nam dare, tollere, neftere, folvere, cuoâame­ nim fe habent. retur . ' Papa caret manto, captus ab hofte fuo. Ch«e»’u Cui dedit omne decus lex nova lexque vetus. Qizitio nunc oritur, cur carcere papa tenetur7 Annulus & baculus quamvis terrena putentur, Refpondetur eis: quia fuflulit omnia przful. Sunt de iure populi, quz iignmcare videntur, Abftulit imperio pontificale decus. Refpice jura Dei, mens tua cedat ei. Nam bona pontificum, que nititur ipfe tenere ’B Reddit Apoftolico Czfar qusosmque rogavit, Contulit imperium, que debeo Cadar habere, Pax bona conficitur, fublata Deo reparavit, Amodo qui teneat, Celare dante feret. Jura fu* partis Ixtus uterque trahit. Annulus & baculus de noftro munere venit: Sed ite poftea fub Callifto papa , cetera, qua Undique pontifices regum funt munere pleni : fubjicit de Romano concilio, fuo loco dicendo trient. Cefans officium quomodo papa gerit? Inter omnet hujus temporu feriptorei tentum feRettulit ecclefia: Si quaerimus equa fateri, crilegtum deteflantci kmj ille plene ridrndui VrfAnnulus & baculus nunquam de Cadare venit; pergenfie abbai, qui nervii folutui profitende libere Nam Deus ecclefiis caelitus ifta dedit. Omnia que reges per tempora prifea dederunt veritatii , ob privatum erga Henricxm imperatorem effeilum, facrilegium adeo immane convertero Non modo funt re^un, fed cui data jure fuerunt. Nec Deus boc patitur, nec tua jura ferunt, nititnr in pietatem, temperant tumdem Henricxm patriarche Jacob , fwd Jient ille detinuit angelum, Cum tua fit regni, tua fit cuftodia juris, C' Mi» dimfit , nifi benediceretnr ab eo , ita tfte Carceribus no liris mala das exempla futuris, Pejchakm papam tenuerit, t> detinuerit funite pteIn fandum Domini dum feritate furis. que, quoufque ab eo quam petebat bemd&ionem acConditor es juris, qui fpernere jura videris, Jam neque jura Dei, neque regia jura vereris, C * ceperit . Addit vero , quod dum adhuc Hearicut Pafchalem apud fe retineret , accepiffe ab eo libe­ Eccleliam crucias, qui cruciandus eris. ram facultatem fepebendi in rccl Addit tJ hii ifta: jua edita fune tum a Wilklmo Malmeaburienfi , lib. Curia papalis contendit & imperialis, v. tum a St. Baluaio V.CI. ad librum vi. decooeord. An fit inaequalis, vel debeat zquiparari, facerd. At imper, utrubique eadem : nifi quad adfedla Partibus oppofitis, curia reçis ait: fub finem editionis Balusian* , cardinalium qui inter* fuerunt, nomina , miz apud VVillelmum defideranrar . iiritus eft papa camis velamine claufus, Sed neutra in editione quidquam eft · quod fuperine une quafi terrenum deferibere quis foret aufus ? — ruprsfentatum non lk : pratter nomina eorum qui in* Terrea cum fuperis qua paritate gerit? ter fuerunt, quorum primat tantum interas exbabebat Vaticanum exemplar ad quod exaAs eft Bmiana edi* Eft quoque par fuperis, otium datur ore tenere, tk». Noa ea . quantum neri potuit , ex utraque illa Qua ligat & folvit, qua regna videtur habere, •ditione, A n Italia facra, iotetra refl.cuamua. AdCarnis in exilio fpiritus aftra tenet. dadimua etiam ad oaarginet vanas ex utroque codice leAiones, qua alicajM efle rnoanoati vife fune . Pro imperatore. Czfar lex viva ftat regibus imperativa. Adnotatio P Antonii Pagi. Legeque fub viva funt omnia jura dativa, Lex ea caftigat, folvit, Ac ipfa ligat. ad An. Ch. mi. n. i. A £eq. Conditor eft legis, neque debet lege teneri, Sed fibi complacuit fub lege libenter haberi; Concilium Lateranenfe, quod revocavit pnvr1c S anno chk in PASCHALIS CONCILIUM MiNKos v· 63 •7 Pr 11 - ---- --------Kalenda· .Apulis, mi bibent L’iipei „ enf's m Cliron. & /kw CZ vtrgam , <*Γ laper iacrafanOa ,uravit propria ,— ■ ANNO Simeon Dumcl.nenf:s in Hill. de Gcft. "... Ree. Angl. Λ...I Pan. man» & Cuna ejui Imperatorem jt non excommunicare ANNU CHRISTl khaiu II. inquit Tiithemms inCl-ionco Huiautienfi, pro invejlituris . Quia vero Papa rem ilcicitam ffeirat CHFSTt »·»·■ Clericorum Inorum importunitate compulios, Rom* deponere fe a pspatu promijerat , €7 pd Poncianafln·»- n<> apud S. loinnem Litermentem *· medio menfis Mar· lai habit» religu/o expk'e difpo.ners, , fi iuvcflh»,tt tii, Concilium jij. Epifcoporum celebravit, in quo Efalvc ! aeramento ad prijhnam libertatem (7c. In qua re pucopi onint» , qui fueiunr prielentet, uno ere , uni­ nullum remedium a toto Con iho tnuenirj. poterat. Ge que (ententia privilegium illud, quod Papa compulfus rardui Epi/copus requifitus tandemfita.e cnùiiium de dit , Imperatori tradiderat iueer Invelutura Epilcoporum , quod mucfiituree revocari poterant fulvo jacramente (a condemnaverunt . Peritia cbert» acclamatu* ejf ab Palchali icn. If· farto) lia tamen quid Imyrator dant umvfhfo Concilio , Amen , Amfn , inquit Arifoniu» Invefliturai non excommunicaretur. Quod^confi'.ium om Cardinalis , qui (ufedit . Hac charta leBa ed a Gerar­ ne Concilium laudant dixit·. Non tu locutus cs , fed Spi­ do Engolifmenfi', Leone Ofiimfi, Galant Legionenfi Epiritus Sanftus tn ore tuo . Placuit itaque papx , CT tan fcopis , Poberto Card. tit. SS. XII. Apoflolomm , t7 com· Concilio , quatenus Gerardus epi/cepxs , per quern Deus π·μ ahorum confer,'* . Sed tam tomo X. Concil. quam Ecclefix fax tai: confi'.ium-reieraverat , cum quodam Car. apud BiroqUim n. jo. foco Gelone , vel Gulone Lett»· dinale Davintaco , vet Duntiaco ( nomen il.ud corrup­ nenfi epife tegendum , G alone Leonenfi . Is enim tpitum ) ad Imperatorem dirigeretur , qui voluntatem Im­ fcopus erat Leonti In Minori Britannia fub Atchepi- peratoris conjuleret, quatenus Ecclefia Rnwrrie Invedtfcopatu Turonenii , quod oppidum nunc vulto voca* taras exponeret (forte reponeret) aiioquin hafitnm ccn ■ tur t. Paul. de Lean. Obiter obterva dicm II. Martii β filium revelaretur . Quod cum in pratentia Impnatciis incidere hoc anno in feriam fecundam , qua de more fupradiSus Pontifex Gerardus mirabi.iter percraffet, (7 Conflia inchoabantur. a Cancellario Imperatoris , far illius interpres erat , fin· Labbeus Torn. ». Bibi. p. 349· recitat Hilorum gula exponerentur , vehemens tumultus ortus efl in Cu-, Pontificum 0C Comitum Engolilmenfium ab Auftore na , 1rs quod Colomenfii .Arcbiep. qui eum (olemniter Annnymo , qui vixit anno 1119. fcriptam , in qua de i» hofpitio fuo Jufceperat ( in Galhis namque difcipulut Gerardo Ep. Enjohfmenfi C. Jj. inquit: Cum p.mam Gerardi fuerat ) de vita illius dubitans dixit : Magifer tenderet audito quod Pa.icbalu Paiia Conciliant congremaximum fcandalum generafli inCuna noflra . Indignans gafrt maximum diebus illis ad jubilaum tetendit ( fed autem Gerardus rejpcndit : Tibi fit fcandalum . mihi efi legendum cum alio exemplari correfbori , maximis die· Evangelium . Dedit tamen Gerardo Pontifi.i Imperator Hi ad urbem tetendit, ) in anam quamvis tacite venit, multa munera. Addit Petrus Blefenf:s in Continuat. tamen refidentei Epi.'copcs cum D. Papa in Concilio in­ Ingulphi p. i»8. ubi de hoc Concil o agit , Geyrdum venit . Can'» fiquidem qua convenerant, lain fait. Im· tunc futile in Aqntanu Sedn Apof.oli<« Legitnm . perator fiquidem Henri cui Papam Pafcbalem , Cardina· Gerardi confilium lecutum efl Conçdium Lateranenle , ici , (7 Nobiles Homanai ceperat . Ha: occcficne Pap» in quo Patres non Henricum Imp. fed privilegium ab reliquit inve/iiturai Imperatori , qu*e fiebant per ann»· eo extortum excommunicarunt . AD CONCILIUM LATERANENSE II. In quo cor.ccfTum Henrico IV. Imperatori privilegium de inveOituris abrogatur, Anno ilii, habitum. A D D 1 T ί O. Μ * ?“ρρΙ „ One ilii hujus Lateranenfis acia ab editis 1 „ gorii papse I. qui ad patriarchas feribens pro"’•oli .0. H. „ fttetur. Sicut faniti Evangelii qnatuir hbros , ,, nonnihil diferepantia , maxime in iubi 7 g. „ feriptionibus , olim dum Paduæ agerem , of,, fi: quatuor concilia fiqfctpere ifj venerari me fa„ fendi in MS. codice Burchardi iceculi XII. „ tear . Antiochenum concilium addit Pafcha„ quem fervat celebris bibliot. S. Juilmx , quod lis , quod efle Antiochenum dedicationis non „ coenobium eft infigne Patrum ord. S. Benedi„ dubito. Licet enim ab Arianis epikopis habi„ ûi. Cum vero P. D. Athanafium Bibliothe„ tum illud confiât, ejus tamen canones ab ec„ carium ut mihi tranlcriberet rogaiTem , qua ,, cleGa catholica acceptos fcimus , qua de re „ eft humanitate & doclrina , benigne annuens „ confule Schelftratem in opere de concilio An,, Lucam ad me tranfmifit apographum , quod ,, tiocheno. Cur vero illud poft cecumenica con„ cum eruditis ut hic communicarem plura fua„ cilia adjecerit pontifex non facile dixerim , „ ferunt. Quod fcilicet hic afta concilii , non ,, nifi forte id ei venerit in mentem , quod ejus ,, canones de electionibus epilcoporum multa prse„ quidem ex excerptis cardinalis Aragonii , ex „ quibus dedit Labbeus, fed ex ipns tabulis tra„ feriberent, de quibus electionibus tunc dilhdia ,, duntur. In his vero habes colleda ea omnia „ agitabantur. >, ouae ex adis concilii hujus accepta Urfpergen- I ACTA CONCILII ECCLESIÆ.... „ fis , & Malmesburienfis fparftm tradiderunt. „ Infuper fubfcriptiones concilii dantur integrio„ res & faniores , quam quae reprxfentantur ab Nno ab Incarnatione Domini MCXII. indi„ aliis. Denique Paichalis pontifex tenere feproâione quinta , anno pontificatus D· PP. Pa,, fitetur quatuor priora concilia , & Concilium fchalis fedis XIII. menfe Manii, XV. ( a ) ca­ „ Antioebenum. Qux fane le&io de concilio Anlendas apri lis . Celebratum eft concilium Romx Lateranis in bafilicaConftantiniana. In quo cum „ tiocheno deeft in codice Labbeano, quanquam „ in aliis nonnullis deprehendifte fe Labbeus in D. PP. Pafchalis prrfedifiet cum archiepifcopis, „ adnotatione ad marginem teftatur , & reipfa & epifeopis, âc cardinalibus, & abbat'bus, & va­ „ legitur in Uri perge n fi. Porro ex vetuftate ηο-β ria multitudo clericorum & laicorum (.b) ulti­ ,, ftri codicis, ipfi plane concilioxqualis, leftio- ma die concilii faâa coram omnibus profefitone catholice fidei , ne quis de fide ipfius dubitaret, „ nis ejufdem finceritas demonftratur. Cur vero „ quatuor tantummodo cecumenica concilia pondixit .· Ampiefltr omnem divinam [cripturam , fcilicet veterii , ύ novi teftamenti , legem a Aioyjb „ tifex commémorant, facile divinaremus ; ufur„ pat enim in hac profeffione fua verba S. Gre- fcriptam , & a /anilis prophetis . Ampleffor IV. evatp A (al tn editis V. fed melius noder codex , cum diet XV. Xal. apr. in feriam fecundam tunc inciderit. (h) Malta hic onuila foot, cx edius lupplenda. I <9 7o CONCILIUM. / evangelie ; I ’ll. cMonica; epiftolas, Epiftolas gloribfi Anus , & Gratci Ronfanenfis arcbiepifcopi fanâz— Severin* · Epiicopi veto, CenciusSabinenfis,JPc*nno . —i.- . --doLforis teat> Pauli'Apcftoft , fanitos canones apo/· »» trus Portuenfis, Leo Hofticnfis, Cono PrsenaliCHRISTI » 1^· univerfalia ,concilia ficut II-'. Evan­ not > Gyrardus Engofifmcnfis, Gualo Leonenfu ni». gdia, Nscanum, Epbefinuht, Confiant inopolstanum , legatus pro Bituriccofi, êcVJenncnfi archiepifcoCholcedoncnfe, b Antiocbenuhi concilium , b dccre. pis, RogeriusVulturnenfis, Gualfredus Scnenfis, ta fsmBorum Patrum, Romanorum Pontificum, b Û olandus Papuloruenfil, Gregorius Teracinenfis, pracipue decreta domni mei Gregoru Ü Irata mtGilgelnus Siracufanus legatus pro omnibus Sicu­ mona PP. Urbani . tgfi laudaverunt iaudo , lis . Gilgelmus Trojanus , ( J ) & ali' fere C. ipfi tenuerunt teneo, qua confirmaverunt , con­ firmo , dapuaverunt dapno , qua repulerunt re- * epifeopi , Brrmo.Signius. fit Johannes Tufculanus epiicopi (e) cum eflent Rorr*, ilia die con­ pello, fM interdixerunt interdico , qua prohibuerunt cilio non interfuerunt. Qju poilea leâadapnatioprohibeo, in omnibus b per omnia , b in bis femne privilegii confenferunt, & laudaverunt. Car­ per perfeveraho. Quibus expletis (a) fatexit pro omnibus Gidinales vero, Bonifacius tit. S. Marci , Kober rus rardus Engolifmenils epifcopus legatus in 'Aqui­ nt. S. Eufebii, Romanus tit. S. Priiez. Grego­ tania , 6t communi aflenfu domini pap* Pafcha- B rius tit. SS. Apoftolorum, Benediâus tir. S. Pe­ Iis, totiufque concilii coram Omnibus legit hanc tri ad vincula , Anaftafius (/) tit. S. Clemen­ feripturam. Privilegium illud, quod non eft privi­ tis, Rifo, (g) tit. S. Laurentii inDamafo,Jo­ hannes tit. S. Ccciliz, Divizq (À) tir. S· Mar­ legium , fed vere debet diei pravtlcgium pro libera­ tini, Thebaldus (i). tit. S. Johaunis & Pauli. tione captivorum b Ecclqfia a domno P. Pafchali Gregorius (Â) tit. S. Grifogoni. Raginerius tit. per violentiam Henrici regit extortum , not omnes in hoc fanfiio concilio cum domno PP. congregati ca-. S. Petri & MarcelUni, Vitalis tit. Sand* Balbinonica cenfura b ecclqfiaftica auBoritate judicio Sun· n* (I), Petrus tit. (w) S. Sixes , & Albericus Eft Spiritui dapnamut, b irritum effe judicamut , S. Savin* Cardinales cum eflent Rome ills die concilio non interfuerunt. Poilea leda dapnatioatque omnino caffamut , b ne quid audiar1 talit b e^icacitatir habeat penitus excommunicamus ; ne nefandi privilegii confenferunt , & laudave­ b hoc ideo dapnatum eft , quia in eo privile­ runt. Diaconi vero abbas Sublacenfis , Joannes Guitanus , abbas S. Andre* , Leo , Gregorius , gio continetur quod debut canonice u clero b po­ pulo ........ (I) ........... Qmd eft contra Spiritum Aldo , Teobaldus , Rofcemannus (n),omnes in Sanfilum b canonicam inftitutianem. Perafta vero dapnatione prxdi&i privilegii confenferunt cum hac charta acclamatum _____ eft ab unrverfo . ___ ,popu--Cabbatibus innumerabili multitudine tam clericolo . Arnen , amen , fiat , fiat . Arcbiepifcopi rum, quam la i eorum. H*c charta didata eft a eum fuis fuffraganeis interfuerunt, hii funt. PaGyrardo Engolifmenfi , Leone OAienfi , Gregotriarcha Veneticus, Scncnfis (r), Capuanus, Lanrio Teracinenfi , Gualone Leonenfi epifeopis a dulphus Beneventanus, Amalfitanus , Regitanus, Roberto cardinali tit. S. Eufebii , Gregorio tic. Hydruntinus, Brunduinus, Caopfanus , GirondtSS. Apoftolorum cum communi aliorum confilio aJMbrts >*a**Mfr REMENSE gy «kO -1MM1 CONCILIUM. Λ quo caufa capellarum quarumdam inter monachos S. Vedafti b canonical Atrebatenfes agitata eft, A Radulfo Kcmenfi archiepiicopo circa annum xxx2. celebratum. Uonytam de amp , cui concilium iftud waw-Dro ilia cum fuperioribur omnibus, quorum memini, mt, nihil certi afirmare anfim — - , vix ■ tamen tK c9&ct epiftolarxm ejufdem Lnmbnti »s mifceL procul ab anno illi, arbitror removendum. Eo lan. Beluvi to. V. png. 359. accepta funt. enim deluta eft Ut inter canonicos oftrebatenfis ecclefia , b monachos SanBi Kednfli longa contentio­ LAMBERTI ATREBATENSIS EPISTOLA ne agitata , quam ad Knl. ufque novembris patres comperendinarunt. Tum ad fedem apoftolicam a Mo­ <4d patret concilii Rtmerfi. nachis appellatum , b quidem fequenti anxo quam tum affequor ex conjeilura literarum Pafcbalis, qmt Everendo patri fit Domino Radulfo Dei miLaterani PL kal. aprilit data funi . Non compaferatione Remorum archiepifcopo , omnirtntibeu canonicit, p»ft variam Uterorum ultro cibufque honorandis epifeopis & abbatibus Remis t roque miffitattonem , tandem pro monachis , certa in nomine Jefu congregatis , Lambertus fandae tamen addita limitatione, decifxm eft; cui judicio, Atrebatenfis ecclefi* qualifcumquc tninifter , diqmd forte cummei rtclamarmt, itffti juftit Pafcba­ fciplinam & fapientiam in Spiritu Sanâo. lis literis fuis die XV. kal. jauuarii indiB. VLl. _ Quoniam complacuit vobis , reverende pater , ideft exemte aum 1113. Tota hue biforia feries £ pro querela canonicorum noft noftrorum & douant ad amutm 1112. Remenfe illud concilium deducit. nenrici fanât Vedafti abbatis ,, & monachorum /· eo vero auditi funt monachi mo jure in capel- nobis mandate, ut invitatio abbatis ufque inKaÀas cuafdam contra canonicos reclamantes . Qua de lendes novembris differretur ; ficut mandaftts facaufa ad eofdem patres Uteros ftatim fuhficîendas âum eft, & ex utraque parte collaudatum . Be- Q R Lambertus Atrebatenfis epifcopus mifit. Utera ve- ne valete, Reverende pater , fit honorabiles epffco- (4) lue variat nonnihil ab eiitia, fed «fl in Urfperaenii. (2) Edita fupplent hanc lacnnam ita . A mmir* co^eeretor, mfi priai α rete iamefitotur. (c) Edita Scauri Capuamu . (fi) Ed>ta meis Vauanu» . (r) Deiunt b«c in edicis, lupientur a Maimetburienfi, fed pro Bnuaeæ S>/mn» fiale habet iwinui. 4 Oncilium quoddam Hierofolymitanum eX B Nazareth & abbatem de monte Thabor de di­ charta , quam mox proferam , acceptum ' gnitatibus ecclefiarum fuarum orta fuerat, utrifnue partibus aflentientibus feHavîT^la fcilicet condedit in codice Melitenft vir doftiilimus P. Seftitutione, ut ordinationem abbatis & monacho­ bdilianus Pauli , quem inflituti , & ftudiorum meorum focium me olim habuifle glorior . An­ rum, confecrationemque majoris ecdefia: locus tequam vero diploma illud proferam , animad­ de monte Thabor ab Hierofolymitano patriar­ cha in fempiternum abfque ulla, contradiftione vertere juvat Gibilinum illum , qui Concilio prsçfufeiperet Getera vero, quas ad'jus epifeopi per­ fedit , iPium ede archiepiicppum Arelatenfem , qui per nos annos Hierofolymam tniflus priorem tinent, a prxdicbo epifeopo de Nazareth, chrifepifeopatum cum Hierofolymitano commutavit. ma videlicet & oleum, & parochialem vicarium Mirai 1 tamen fubit, cui in hoc documento non Temper habebunt Tertiam preterea partem to­ tius decime Tiberiadis , & ad ipfam pertinen­ patriarcham fe, fed epifeopum tantummodo ap­ pellet; quod forte ab illo humilis & demifli ani-’ tium , iam de militia, quam de terre cultura, mi gratia facium accipiendum eft. Neque enim & nutrimento pecorum a pnelibato epifeopo ecclciiam de monte Thabor in perpetuum poflideeam admitterem conjeduram, quam vir dodiflimus codicis illius editor , proponit, GibilinumCre re,, atque ad viftum Monachorum illic Deo ferArelatenfem alium plane elle a Gibilino Hierofo­ vientinm ftatuimus ; epifcopis, & clericis . omni­ lymitano Patriarcha, nam unum eumdemquedebus in communi concilio relidentibus, hoc ipfum laudantibus gloriofo rege B. & optimatibus ejus monftrant liter» Pafchalis n.XV.a Labbeo pro­ late, quibus jubentur Arelatenfcs alium (ibi epif­ eundis unanimiter aflentientibus. Hoc autem ita fadum eft, ut fi fratres fsepe didi loci de deci­ eopum eligere, cum priorem illum fuumantiftitem Gibilinum Hierofolymitani fibi patriarcham ma peregrinorum militum , qui nondum terre pefleiT-ones habuerunt , habere contigerit, due poftularint. paitqs erunt epifeopi, tertia fratrum denominati loci. Si quis itaque hujus noftrc confirmationis INSTRUMENTUM CONCORDLE paginam violare , & ad nihilum redigere tem­ ptaverit, a totius chriftianitatis contortio fegreInter Epifeopum Nazarenum ÎT Abbatem Montis gatus maneat, ufquequo ad fatisfafttonem & eThabor mendationem veniat - Qui veroobfervaverim, fit N nemine lanélæ & Ind.vidu» Trinitatis, Pa­ eis pax perpetua , & falus continua in faecula. tris , & Filii, & Spiritus Sanfti. Arnen. Ego Gibilinus epifeopus ad Orientales ecclcfias ab a-DAmen ien Fa&um eft hoc anno Dominicae Incar­ nationis millefimo centefimo duodecimo. Indi poftolica fede direftus, Dei infpirante clementia ftione quinta, regni vero gloriofl regis B. anno tpfas ordinare , & in meliorem flatum erigere defiderans , quae jamdiu in eis ordinata fuerant XI. Signum G. epifeopi A. S. L. reformare difpofui confilio epifeoporum , abba­ tum , fir Arnulfi Hierofolymitani archidiaconi, Signum D regis .Balduini. aflenfuque & peti none domini gloriofiflimi regis Signum Arnuln archidiaconi. Signum Ebremari Cxfarienfis archiepifcopi Balduini, Procerumque fuorum. Diflenfionem , Signum Rogerii Ramathenfls epifeopi. quae inter eccleftas longo tempore manferat pace Signum Bemardi Nazareni epifeopi. inteipofita mitigavi. Inter cætcra igitur Dei be­ Signum Balduini clcâi Baruti ■ neficia , qua: nobis honefte agenda mifericorditer conceflit, contentionem que inter epifeopum de G I gÿ» CONCILIUM USNEACHENSE IN HIBERNIA. AnM 11X2. celebratum. Nno MCXII. vel ( fecundurtl annales Uito- E porro fynodo interfurfle dicitur Moriertachus O nienfes IV. .) fynodus habita eft in loco Brien, rex Hiberniae, cum proceribus Lcghmoae, , “ ' ....................... p.«(»>,Hib«ute d«nnamus, arque G fchalem papam peccaflèt , excommunicaretur , in eodem viennenfi concilio effecit . Pom dem ifto decreto fcripto effe reperimittr. «"«tum effie , & nullius beat® mcmon« judicamus fieri. HcnriCUm Teutonicorum regem , ÇUÎ fimu- * HHNRICUÎ V. IMP. , '7/ FApCHh.lu CONCILIUM ludcrassusr.fr. 7° -fimulata pace Romam veniens, poft da-A quod pro fandae ecclefiæ fidei robore , pro Dei------------ANNQ chali, vi&-veitro honore fecimus, auftorirate apoftolica CHRISTI ta facramcnta domno papae Paichali, vifolemniter confirmetis. Cujus confirmationis arcx, membrorum, malx captionis, refu­ gumentum ^er apertas nobis litteras iignificàrp tationis inveftiturarum , cumdem dom­ dignemini; quas etiam, ut gaudium noftrum fit num papam io fede apoftolica ante cor­ plenum , alter alteri deftinare pottimus . Er quo­ pus beati Petri , poft ofculationem pe­ niam principurtf terre pars maxima , & umverit dis , oris, & faciei , proditione . perju- a fere populi multitudo, in hac re nobifeum fentjt : in remittionem peccatorum fuorum omnibus rio, & facrilegio, vclut alter JudAs, cum injungatis,' ut > fi necefle fuerit, auxilium nobis cardinalibus , & epifeopis , & archiepi& patriae unanimiter -ferant. fcopis , & multis Romanorum nobilibus Illud etiam cum debita reverentia veftrz fugtradidit, cepit, & raptum in caftra ingerimus pietati , quod fi nobifeum in his ftetefignibus apoftolfeis exuit, & indigne at­ ritis , fi hoc, ficut rogamus, confirmaveritis; fi que inhonefte irrifum traélavit, & ab eo .deinceps ......... r_ ab .ipfius r.__ ... crudeliilimi tyranni, & nunnefandittimum & deteftabilc feriptum vio-® tiorum ejus, litteris, locutione , muneribus ab- Jencer extorfit, 'excommunicamus , ana­ thematizamus , & a gremio ian&z ma­ tris ecclefix fequeftramus , donec , omnibus abrenuntiatis , plenam étionem ecclefia: exhibeat. his fatisfa- Haffenus decreta concilii Vunntnfis , qua arcbiepifcopus legatus Romam confirmanda mifit , his tunc ad cumdem Pafchalem pontificem litteris fynodaisbus datis : ftinueritis, unanimiter nos, ficut decet, habebi­ tis filios & fideles. Si vero, quod minime cre­ dimus, aliam viam aggredi coeperitis, & noftrx paternitatis aflertiones przdiftas roborare nolue­ ritis : propitius fit nobis Deus, quia nos i ve­ ftra fubjeiiione.& obedientia repelletis. Valete. Iftis buc in codice fubjeila leguntur: Anno ab incarnatione domini millefimo centefimo duodecimo, indi&ione quinta, decimo fe­ ptimo Kalendas Oâobris, concilium hoc Viennenfc celebratum eft. Quod autem sed confirmationem fpeffat, Pafcba Domno fanfto & dulciffimo patri Pafc bait Guido lis papa confirmare diftulit ; vixque impulfu Cono­ Piennerfii archiepifcopus, & apoflolica fedis lega- Ç nis Prtneftini epifcopicardinales poft annor quatuor, tus, & caters omnes epifcopi & abbates qui Piennempe redemptoris anno millefimo centefimo decimo nerf adfuimus consilia , detritam fubjeitionem tf fexto, in Lateranerf concilio confirmavit omnia qut obrdiesttiam. per legatos gefta effent, nominatim vero per eumdem arcbiepifcopum Pientunfem, «r fM pate bit. Anâx paternitatis veflrx mandata fequentes , apud Viennam convenimus ; ibique , coopé­ G. C. Non viderat Binius Psfchalit papee ad Guidorante gratia Spiritus fanfti , de invcftituris , de nem referiptum, quo hujus concilii decreta confirmat captione veftra & veftrorum, de perjuriis regiis , En ejus exemplum, ut < ]tc. Sirmondo nottro ex co­ dice S. Petri Cautauneniia deferipeum eft . de pettimo illo pafto & privilegio quod a veftra majeftate violenter extorfit , traftare- diligenter Pafcbolis epifcopHs fervat fervorum Dei , venera­ curavimus. Adfuerunt legati regis , litteras bul­ bilibus fratribus Guidons Ptevnenfi arcbiepifiopo, latas, quafi de parte veftra ad eum mittas, aufedis apoftolica Picario, èT ceteris arcbiepifeopts, da&er praetendentes ; in quibus erga eum vefter epifeoptt, & abbatibus, feu ..Domini facerdotibus bonus afiWhis pacis & concordiae & perfeftxami- — -, ....... - ----------------, , citi» fignificabatur . Quas nimirum poft conciVimnacmgrcgatis, faluiem O' appftolicam bencds&ionem . lium, quod in praeterita ultima quadragefima R.OJ‘ S nue celeb raft is, fe recepiffe, & fibi mittas, idem Um alicujus morbi detentione caput affici­ rex tcftabatur . Cumque iuper his multa 'nobis tur , membris omnibus communiter ac fumincuteretur admiratio, memores tamen litterarum mopere laborandum eft , ut ab eo penitus ex­ illarum , quas humilitati noftrac ; illatum etiam, pellatur . Fratrum fiquidem relatione competi­ quas Gerardo Engolifinenfi epifeopo & veftrse fe­ mus, vos in unum convenifle, ac per Dei gra­ dis legaro de bona juftitia: perfeverantia miferatis, totius fan&e ecclefix & noftr» fidei ruinam tiam Vienne concilium celebraffc. In quo nimi­ evitare cupientes , ad Dei honorem & veftrum rum de augenda religione , de difpautione ecclefiaftica , feu eccleuafticarum rerum , & de animati, canonicam viam aggrefli fumus. correftione pravorum hominum adverfus fan Igitur disante fanâo Spiritu inveftituram om­ 'Sam ecclefiam infurgentium diffenitftis . Unde nem rei ecclefiafticx de manu laica hxrefim efle Deo gratias referimus, & qua; ftatuta funt ibi judicavimus. Scriptum illud, quod rex a veftra {implicitate „ rata rat* iufeipimus & confirmamus , & coopérante E rDomino Deo illibata permanere cenfemus. Diextorfit, damnavimus. 'k“ leftionem fupradifti hortamur epifcopi , ut ftuIn ipfum etiam regem nominatim &folemni1 . ter & unanimiter fententiam anathematis injeci- diofe fecundurnJDeum legationem ftbi commiltnus Et nunc, domne pater, veftram, ficut dif fam impicat. ’ .* Data ~ Laterani xui. Kal. Novcmgnum eft, majeftatem fuppliciter exoramus, ut bris. C AD 77 PASCHALIS pr. ii. a m ç a HENRieos V. ΓΜΡ. XI Î1 · A N d^A N U M· Luuovfcos vi. R 9® . ANNO* CHRISTI ANNO CHHriSTi gy ' AD VIENNENSEM SŸNODUM Qua anathema in Henri cum IV. imperatorem didum eft, Anno 1111.· celebratum A D D i T I O. $ Y nodi hujus fubferiptiones e MS. codice Atre- A Benedkftus Ebredunenfis archiepifcopus fubferibatenfi erutas vulgavit Martenius, que cum pfit. Et fubferipferunr. defiderentur in aftis concilii a Labbeo vulgatis, ~ Galo Leonenfis epifeopus. Godcfridus Ambianenlis epifeopus. ' opportune hic a me fupplcnde ' funt, poftquam iniigne quoddam fpbalma quod in indice conci­ Aimcficus Arvernorum epifeopus. liorum prrfixo to. XII. editionis Veneto-LabbeaHugo Gratianopoliranus epifeopus. Gualterus Magalonenfis epifeopus. nr emendaverim. Ita enim ibi: Vienn^nfe m Ger­ mani» concilium. Mendofe utique, nam Guido Berengarius Frandienfis (4) epifeopus. y Augerius Regentis epifeopus. archiepifcopus, qui concilio prxfuit ,■ Vienna in Leodegarius Vivarienfis epifeopus Gallia, non- vero in Germania prexrat . Nec Vienna German·» in archiepifcopatum per ilia Pontius Tricaftrinus epifeopus. adhuc tempora ereôa erat. Adde fubferiptiones Petrus Senecenfis epilcopus. Berengarius Aurafieenfis epifeopus epilcoporum , qui Gallic omnes funt & Vieil-« uenfis in Gallia provincias. α Leodegarius Anteniis (i) epifeopus. Wxeraldus Ififtariccnfis (c) epifeopus. Mainfridus Antinopolitanus epifeopus. CONCILII VIENNENSIS Antiminus Tolonenfis epifeopus. Subscriptionis. Leodegarius Vapincenfis epilcopus. Raimundus Matfilienfis epifeopus Go Guido Viennenfis archiepifcopus & S. R. Bofo S. Romanx Ecclefix cardinalis diaconus Ex Mi'Kh E. legatus. fubfcripfi. %. Vet. *o*. t. 5>*ppl T il Vll. c»l. S E CONCILIUM ANSANUM, Dc fide, deque laicorum inveftituris celebratum anno Chrifti wcxn. a Joanne archiepifcopo Lugdunenfi. G. C. De hoc concilio id unum [cimus: indillum C dare dilpofuiftis de fide & de inveftituris laicofusffe , b ad illud convocato/ provincia Senonenfis rum : ad quod venire minime contemnimus, fed epifeopos parere vocanti Lugduneifi archiepifcopo rt~ terminos quos pofucrunt patres noftri, terminos cufaffe . Quo prohibitum Lugd:cnenfem nm puto , antiquos , tranfgredi formidamus . Nuiquam enim quin illud cum fuffraganeis Juis celebraret. Quibus reverenda patrum fanxit autoritas, nuiquam hoc autem de confis ire noluerint Senonenfes, mox leges fervare confuevit antiquitas, ut prime fedis epi­ in eorum epiftola: quam merito [modicam dicamus: feopus epifeopos extra provinciam propriam pocum de fententia epifeoporum illius provincia [cri­ fitos invitaret ad concilium: nifi hoc aut apoftopta fit . Cui b Joannes arcbiepifcopi Lugdunenfis lica fedes imperaret, aut una de provincialibus rcfponfum fubjiciom . Hac duo nobis monumento , ecclefiis pro caulis quas intra provinciam termi. qua fjnodum illam [pellant, fuperfunt. Annum hu­ nare non poterat , prime fedis audientiam ap­ jus torfilii dqfigno MCXH. nempe poft conceffas a pellaret . Quod non de corde noftro prophetaPafchali papa . ~ r-r — inveftituras Henrico l·'. Imperatori .: _ mus, fed apoftolica autoritate muniti, Jrrcfrab deinde quoquo terrorum litteras, quibusθgabilibus fententiis approbamus. Unde feribitpaΛ [criptas [ figmficabat feciffe, b faltum dole* ' ' ‘ id fe coaltum n ~ Nicolaus in haec verba Radulpho Aquitaniare. Quarum litterarum fit mentio in Senonerfium rum primati, ultra jus primatis aliqua fibi ufurepiftola. Idem argumentum hujus b kienneqfis con­ panti. „ Conqueftus eft apoftolatui noftro fracilii : idem tempus . ,, ter nofter Sigebodus archiepifcopus Narbonen„ fis, quod clericos fuos eo invito ad judicium Epifeoporum provinciae Senonenfis epi­ „ venire compellas , & dc rebus ad ecclefiam ftola iynodica ad Joannem archie„ fuam pertinentibus eo inconfulto quafi jure pifeopum Lugduncnfcm . „ patriarchatus tui difponas : cum hoc nec an„ tiquitas, cui patres fanxere reverentiam , haJoanni Dei gratia Lugduneifis prima fedis arcbi„ beat: & autoritas fandorum & canonum pcfcope, Daimbertus eadem gratia Senonenfium ar„ nitus interdicat : nifi forte pro caufis qua: apud ebiepifeopus, A· Carnoteqfis epifeopus, falo Parifienfis epifeopm, Joannes Aureliavqfi/ epifeopus, E „ fe terminari non poliunt, ad te, quafi ad pa„ triarcham fuum provocaverint ; vel, fi epifeocum cateris cocpifcopis Senonenfis provincia , in· „ pus fuus deceflërit , res ecclefi» fu» judicio ftitutam a patnbus reverentiam. „ tuo difpenfare voluerint . Primates enim vel . «···.». . .1 »o.ii TUre primatu* veftn invitants nos ad conci„ patriarchas nihil privilegii habere prit, ceteris ο»·ι··ί». J hum apud Anfam celebrandum, in quo tra„ epifeopis, nifi quantum facri canones conce„ dunt, (a ) foeomHtnfii , qei prcfaic ab an. 10*4. al i«t». MAIL (b) Aftcufa Na« recur turn ccclcfic A ptanil Leodcgsrios, ice Laogeriu* MART. (< ) Sijiaricrnfie. MART. 77 "ffTji- CONCILIUM HENRICUS V. IMF. LUDOVIC VI R. FR. e_ 50 —— dum, & pnfca «.onfuetudo ilhs antiquitus A przcipit dicens ; Ut mimicum eum non exij?;ANNO •hwsti »> contulit; diffinimus : it* ut fecundum Nicaenas „ metu , fed corripite ut fratrem. Ubi latis often CHRISTI ,, regulis fu* privilegia ferventur ecclefiis. Huic ,, dii, quod cum metus ifte non fubeft , fed fententiz concordant Clemens & Anacletus, qui ,, omnino de frumentorum certa ftabtlitatc ccrpoft apoftolos ordinaverunt in quibus civitatibus „ ta fecuritas manet, id eft, quando tta cujufclient prune; fades , in quibus metropolitan»: : ,, que crimen notum eft , ÔC omnibus exeerabiftatuentes ita demum judicium epifeoporutn ad „ k apparet, ut vel nullos prorfus, vel non taprimates efle referendum, fi ad eorum audien­ „ les habeat defenfores per quos poflit ichifina tiam fuerit appellatum ■ His autoritattbus muni­ „ contingere, non dormiat (eventas difeiplinx. ti , nolumus ecclefiis noftris inauditam novita­ ,, It’ qua tanto eft efficacior emendatio pravitem inducere, vel jura earum antiquitus inftitu„ r^tu , quanto diligentior confervatio carirata permutare . „ cis. Tunc aurem hoc fine labe pacis & uniPraeterea, quia in Aoe concilio de inveftituris ,, tatis , & · fine Izfione frumentorum fieri polaicorum , quas quidam inter h.-rreies compu„ teft, cum congregationis ecclefue multitudo , * ' tant, traftare difponitis . potius pudenda patris ,, ab eo crimine quod anathematizatur , aliena veftri nudabitis ; quz publicanda non client inB „ eft . Nec enim effe poreft falubris a multis „ Correptio, nifi cum ille (orripitur qui non haK/ Geth, nec m compitis Afcalonts, deridenda ex­ ponetis; quam poft deorfum ca velando benedi„ bet iociam multitudinem . Cum vero idem dionem paternam vobis acquiratis, Quod enim ,, morbus plurimos occupaverit, nihil aliud bopropter vitandam populi ftragem pattme in fe „ nis reftat, quam dolor & gemitus; ut per iladmifit fummus pontifex; coegit neccffitas, non „ lud fignum quod Ezerhieli fando revelatum approbavit voluntas Quod inde confiât , quia „ eft, illzfi evadere ab illorum vaftationc mepoftquam evafit periculum , ficut ipfe quibufdam „ reantur. Si quis enim frater in aliquo ca-tenofttum fcupiit , quod iuftërat , juftit . quod ,, rts dillimtli crimine nominatur, & revera fi prohibuerat, prohibuit : quamvis quibufdam ne­ „ contagio jpeccandi multmidmcr., invalerit : Difandis urgente periculo quzdam nefanda feripta ,, vinz difeiplinx fevera mifcricordia neceffaria permiferit Sic Petrus trinam negationem trina „ ell. Nam confilia teparattons, & inania funt, confeftionc purgavit , &. apoftolus manfit. Sic ,, & perniciofa, arque facrileju quia & impia, Marceilinus papa deceptus a profanis coram fa­ „ & fuperba fiunt, & plus ;.irbanr infirmos bono thurificavit: & tamen a fratribus minime ju­ ,, nos, quam corrigant aniinofos malos. dicatus, poft paucos dies martyrio coronari pro-C Ad hoc non videtur nobis utile confilium, ' · meruit. Sic Aaron in eremo, motam faciente ad illa concilia convenire, in quibus non poffuMoyfc in monte , propter importabilem populi mus eas perfonas contra quas agitur, condemna­ feditionem vitulum fufilcm fieri permifit, quem re vel judicare ; quia nec noftro, nec ullius ho­ populus infipiens adoravit : cum tamen non effet minum probantur lubjacere judicio Unde nos feduâus a populo, ut Deum effe crederet , vel confiât effe immunes , .fi facta eorum oris gla­ Divinae culturae reverentiam ei exhiberet . Me­ dio ferire formidamus: cum ipfe mediator obedire eis przcipiat, etiam fi tales fint quales Pha- Muti ruit tamen veniam tantus excelfus , & Domino jubente per manum Moyfi ad fummum facerdorifzi, fi ea quz ad cathedram pertinent , reda tium eft fublimatus . Sic Moyfes ipfe qui cum praecipiant, ca vero minime faciant Ex quibus omnibus hoc conftare videtur , quatinus femi­ domino loquebatur ficut ad amicum amicus , Deum tamen offendit, cum propter murmur ponalia faccrdotalia pudendis fuperponamus, ne ve­ recunda noftra deridenda infidiatoribus noftris ’ *· puli dicentis: ftunquid poterit nebit efcere aquam de petra iac 7 dubitare coaftus eft, & aquam exponamus; & unde quzrimus reformare ecclecum a _____ Domino ,poftulare. Sic do- fix fortitudinem, in majorem incurramus debi___ difeeptatione , dor gentium qui in fynagogis publice clamabat : D fitatem . r „ ' u. *, Ctrcumctfio nibil eft: &, Cbriftut nibil Vobit proHasc dicentes, non inftruimus prudentiam ve.. derit, fi circumcidamini: propter fcandalum Juftram , fed excufamus innocentiam noftram ; quia dxorum circumcidi permilit Timotheum , ut hac & principales ecclefiz claves nolumus poteftate condefcenfione Judaeos lucrifaceret. Hzc infir­ fua privare qusrcumque periona vices Petri ha­ beat , nifi manifefte ab evangelica veritate dilcema probabili neceflitate vel provida difpenfationc paffi funt fummi Ct fandi viri , Deo bene dat Hzc dicentes, non tollimus quin poilint utente malis noftris : ut per hoc doceret eos , quinque metropolitan! epifeopos , fecundum jus fc ipfos agnofeere , quatinus dtlcerent infirma antiquum, convocare ; provincialem fynodum falfua fibi aferibere, & bona fibi collata ad Dei va reverentia R.omanz ecclefiz celebrare .. Quz gratiam referre . Nec ad hoc ifta feripta funt , fi ad przfens non poteft fathanam fternere iub ut in exemplum vivendi ducantur, fed ut ex lapedibus luis - non obviabit tamen falubribus diipofitionibus veftris , in quibus fecundum quod pfn maiorum difeant timere minores, ne fimiles ■x ' la pius incurrant; & fi forte ceciderint, fumma ·,, in prztaxato libro legitur, quifquis vel quod celeritate refurgant. „ poteft, arguendo corrigit ; vel quod corrigeJ Quod fi papa adhuc in Teutonicorum regem E „ re non poteft, falvo pacis vinculo excludit, debitam ieveritatere non exercet ; credimus quia „ vel quod falvo pacis vinculo excludere non eonfulte di&xt fecundum quorumdam do&orum ,, poteft , aequitate improbat , firmitate fupporjudicia, qui confulunt quzdam admittenda pe­ „ tat , hic eft pacificus , & ab ifto maledicto ricula , ut poffint vitari majora . Unde dicir „ quod feriptura dicir : F· her qui dicunt quod if i·. i. |. AuguAinus io tertio libro contra Parmenianum ,: nequam bonum eft, quod boewm eft, nequam ; Donaciftam : ,, Hoc (amtas obfervat ecclefiz , „ qui ponunt lucem tenebrat, b tenebrat lucem ; „ qui ponunt quod amarum eft dulce, & quod dul„ ut curtt quifque fratrum, id eft Chriftianorum , „ ce eft, amarum: omnino liber , prorfus fecu„ imus in ecclefiz focictate confttturorum , in „ aliquo tali peccato fuerit denrehenfus, ut ana„ rus, penitus alienus. ,, themate dignus habeatur, nat hoc ubi pericuHis catholicorum patrum terminis contenti , quz poffumus fecundum decreta patrum falvo „ Ium fchitmatis nullum eft: atque id cum ea „ ddcftione hat , dc qua ipfe Apoftolus alibi vinculo pacis corrigere volumus : quz autem corri- i S. "VCHALli A NS A NUM. Κν^νΓ^: 3/ ----- --------corrigere non poffumus , ufquc ad meffem . fiAcum, non propter manualem inveilituram , fed .•HaîïTi ,ΐί<χ"* ’ domino docente tolerare decrevipropter prxfumptionem r - ---diabolicam. >· < ■ Si verocongrua volumus rebus nomina dare, poffumis dimus. His verbis exeufatos nôs credimus , quod cere quod manualis illa inveftitura per laicos a laceratione domni papae linguas noftras repri­ fafta, alieni juris eft pervafio fle facrilega pr®mimus: & fi quid contra fententiam fuam fuofmr.ptio, qux pro libertate ecclefix & noncftann.ique prxdeceftorum de remiffisGermanico re­ te, falvo pacis vinculo, fi fieri poteft, funditus gi inveftituris feciffe videtur, filiali caritate exabicindenda eft. Ubi ergo line ichiimate auferri cuiamus. Non enim prevaricator eft legis, qui poteft, auferretur: ubi fine ichiimate auferri non delinquit in lege aliqua, fallente fubreptione vel poteft, cum difereta reclamatione differatur. Niimpellente neceffirate: fed qui legem impugnat hil enim tali pervafione demitur facramentis ecftudiole, & deiidum fuum non curat agnofeere . defiafticis, quominus fanda fi nt : quia apud quofUnde hunc exceffume/us non tantum non accumquc fint, five «pud eos qui intus, five apud cufamns , fed diûante ratione approbamus : fi eos qui foris funt,. eadem ipfa funt . imminente ftrage populi, paterna cantate cum , , nonnullo vulnere fuo fe tantis periculis voluit Hxc fcripfimus dileâioui veftrx, parati refelli objicere, ut majoribus morbis poflet fincera ca-B fine contumacia , fi melius his qux fcripfimus nos docuerit prudentia veftra , quod munitum ritate fubvenire. Nec ipfe primus nec folus fafit feriptura canonica Valete. ibus eft difpenfator dominicorum prxeeptorum : quia mediator Dei & hominum , cujus vita in terri; difciplina fuit morum, primo prxeepit diJoann i» archiepiicopi Lugdunenfis epifcipulis, ut non ferrent facculum, nequt peram: ftola qua fuperiori rcfpondet. quia tunc nulla neceffitas urgebat . Imminente vero tempore paffionis fux, fciens eos penuriam Joamts prtmM Lugdmeftfij fedir archiepifcopu> , panis paliuros cum tranlirent de loco ad lucum Daiftrbtrto Snwunfi architpifcopo ’ temperavit praeceptum , dans cis licentiam ut falxlrm ferrent peram & facculum, non jam * imperans cupiditati, fed indulgens neceffitati. Item cum Uoniam fapienti pauca fufficiunt , fraterni­ hxrefes diverfi generis pullularent per diverfas tatem tuam paucis convenire decrevimus : partes mundi: ut catholici territi feveritate fen& quia in multiloquio peccatum non deerit , tentke, haereticorum fednftiones caverent, feve__ ________ _______ multitudinem verborum evitantes, ad prolixitariflime prxeeptum eft, ut revertentes ab hxrefiCtem tuam qua potuimus brevitate refpondere curavimus. Qurdarn itaque propofuifti , in quibus vel clerici non fierent , vel clerici non mane. . rent. Pro cujus rigore decreti cum ecdefia ma­ partim perfonam noftram de prrfumptuofa ela­ tione notare > partim Lugdunenfis ecclefix digni­ xima damna pateretur , prudens diferetio religioforum voluit, & docuit mutandam effe fentati derogare , partim vero in totius ecdelix corpus inexpiabilem naevum inducere velle vide­ rentiam, & ab hxre/i revertentes, ôc catholicam ris. Primum ergo eft, ut noimctipfos expurgan­ unitatem profitent^, fraterne fufccpii, & in ho­ tes, ad cetera liberiores & expeditiores acceda­ noribus fuis manere concedit . judicans melius effe ut fieret aliquod vulnus in cortice mattis mus . arboris quod lanaret caritas, quam eccletia de Placuit enim difcretioni tus, ut nobis impo­ omnibus quos poffet iua membra non colligeret neres quod te extra provinciam ad concilium Poftrcmo quod quidam inveftituram hxrefim apud Anfain celebrandum invitaremus, ad agendum de fide & inveftituris laicorum, ad juvocant : cum hxrefis non fit, nifi error in fide. Sicut enim fides cordis eft ad juftitiam , ____ dicandum eas perfonas de quibus non eft fas vo­ auris autem confeffio ad falutem : ita hxrefis error , bis judicare. Teftem itaque Deum,, & conlcieneft ad impietatem, profeftio vero ejufdem etro-Dtiam noftram adhibemus, nos neque extra pro­ ris eft ad perniciem . Et fides & error ex cor­ vinciam, neque ad judicandum de illis perfonis fraternitatem ruam trahere voluiffe: fed fitnplide procedunt ; inveftirura vero illa , de qua tan­ citcr dileftionis tux prxfentiam ad colloquen­ tus eft motus, in folis eft manibus dantis & ac­ dum & confidendum de diverfis peturbationibus cipientis, qux bona & mala agere poffunt ; cre­ dere , vel errare in fide, non poftu.it Ad hxc qux in ccclefia Dei ortx funt , adfcifcerc ftuuuifle : ut laborem & meritum, ac prxmium la­ fi inveftitura hxc hxrefis effet : ei renuntians , boris ac meriti , tecum & cum aliis religiofis fine vulnere ad eam redire non pofTet Vide­ viris participaremus Siquidem cum prima Lug­ mus autem in partibus Germaniarum & Galliadunenfis provincia, Lugdunenfis provincia fit : rum, inultas honeftas perlonas, purgato iftonxvo per quamlibet fatisiadionem , paftorales vir­ nihilominus fecunda & tertia, Lugdunenfis pro­ gas rtddidiiTe, & per manum apoftolicam refu­ vincia eft. Cum ergo prime fedis Lugdunenfis prrfiil, pro luis aut illorum neceffitatibus , fetatas inveftituras recepifle . Quod fummi ponti­ cundx vel tertie provincir prefules vocat : non fices minime feciffcnt, fi in tali inveftitura hxad rationabili & rctim & peccatum in Spiritum fanftum latere _ alienam ... __ ,provinciam ________ trahit ...,, fed ______ cognoviilent . Cum ergo ea qux xterna lege fan-E jutfo ordine fervato , inferiora membra ad ex­ put revocat ; ut ei vel de adverfitate condoleant, cita non funt, fed pro honeftate & utilitate ecvel de profperitate congaudeant . Ner pruden­ defia; inftituta vtl prohibita , pro eadem occatiam tuam * latere credimus , quoslibet metrofione ad tempus remittuntur pro qua inventa politas provincilia concilia intra fuos F nes con­ funt : non eft inftitutorum damnofa praevarica­ vocandi jus habere. Qua autem habitudine fuftio, fed laudabilis & faluber- ma difpenfatio . Quod cum multi minus ftudioti minime atten­ fraganei ad fuos metropolitas fe habent , ea­ dem métropolite ad fuos primates fe habere dant : ante tempus judicant, fpiritus mobilis & nofcuncur - ut videlicet caufx qux apud inferio­ fpiritus immobilis non intelligentes differentiam. res terminari nequeunt , apud fuperiores diffi­ Si quis vero laicus ad hanc prorumpit infaniam, niantur .· nifi ad Romanam audientiam appella­ nr in datione & acceptatione virgx putet fe tri­ tum fuerit, falvis tamen lingularum eccleiiarum buere poffe facramentum , vel rem /aeramenti privilegiis Utinam igitur, cariffune frater, fecedefiaftici : illum prorius /bdicamus bxrttiF rio Ctmcii. Gmtral. Tom. XXL Q M FA^Ll’ BENEVENTANUM. S4 •rio dixifles; te nolle, aut non audere, antiquos A videris. Qiamvis enim, ficut catholica feles in patribus pofiros tranfgredi. Termi­ corde; ita fit hrreticus error in corde maneat: anno nai vero Lugduuenfis ccclefi* ac Senooenfis ab tamen ficut ex catholicis operibus catholicum CH,’JI,S, antiquis patribus pofitos univerfa pene novit La­ fentimttt , ita ex haereticis operibus haereticum cognofciœus. Λ frttBAnt tnr&tt , inquit Domi­ tinitas. Mirari autem non firfficimus, quam piures nus , apifcttii eat : tJ mm faajac arter ex fre· »·>* » periÔDAS ab ecclefiaftico judicio exclûtes efle no­ Rx fx» captftitnr. Et licet exteriores inveftitutaveris : nifi forte & omnes epifcopos in eadem ras per laicoe faâas non fatis proprie iuerefis emunitate comprehendi voluero. Quod fi reges nomine cenfeamus: (entire ac detendere fieri de­ aut imperatores a pontificali judicio eximere teabere , indubitata herefis eft. Qpod autem nootaveris: recurre ad magnum imperatorem Coo. ntdlia indultum efle dicis, quod delaicorumma­ flaminum, qui in Nfamo condlso, potientep.·- nibus inveftituras acceperint , quafi ad palpan­ pa Silveftro bujufinodi verba legitur habuifle : dum & extenuandum hoc crimen noveris IcriFor, inquit, epifiepi n ftk dtnme jxJkenii eftit. ptum eflie: quia quod lex in prrfenti indulget , Non ait, ego & vos & a folo domino judican- m pofterum 'vetat . Unde condat , quia omnis di fumus. Cum enim foios excludit epifeopos : B indulgentia pneteritorum criminum , futurorum fe procul dubio & omnes reges ecclefiaftico fub" & * prohibitio. cautela eft dit judicio . Numquid culpas faftum clariflimi Sed &. forfan formidas quod tura tui praefuladoâoris Ambrofii , qui Theodofium imperato­ tus annullare velimus. Nihil ad tuum five ecrem ob fuam culpam escommunicavit ? Num- clefix tuae jus pertinens ufurpare volumus- foÏuid incufas Gregorium feptimum , qui regem km obedientiam, quam metropolitans primati lenricum ob fua ferlera damnavit7 fuo debet, a te caritative requirimus. ObfecunAddidifti te vereri ne forte patris noftri pu­ dare tibi ficut cariflimo fratri, & invicem obfodenda in colloquio noftro revelarentur . Timuiquium tuum recipere parati fumus . Meminifle fti certe ubi non erat timor . Malumus enim potes, quia ex quo amicitiam & familiaritatem abfque dubio cum pietate verecundorum filio­ Lugdunenfis ecctefi* recuperafti, gratulanter te rum benedici, quam cum ioverecundia irreveren­ vidit, exultanter recepit, & quanta potuit affetis filii maledici . Atque utinam ipfa pater pu­ étione honoravit. Noli, frater, omni fpiritui denda, ut dicis, ifta pro voluntate noftra con­ credere . Senfimus olim procellam iftam : fed tegi putaretur. ___ ______________ ,___ _________ Deo________ favente aliquamdiu rcfedit, & ipfo facienCaufatus es praterea periculofa tempora, eau- C te quievit. Extra provinciam te trahere noluifatus es adveriaric partis robur ac multirudi- mus, fed r ' nec volumus ' — · · - & - cre­ . Credebamus enim nem, caufatus es noftrr partis debilitatem ac dimus , convenientius efle ut fecundarum provin­ Îiaucitatem . Et profefto quanto periculofiora ciarum prcfules ad primam provinciam procauiint tempora, tanto fortius fervis Dei adnitenfarum neceflitate invitentur: quam primarumfedum, ne , cum abundante iniquitate refrigefeit diuin pontifices ad fecundas pro quibuslibet caocaritas multorum, refrigefeat etiam paucorum . fis trahantur provincias. Alioquin quomodo ftaNonne recordaris tptid paucis difcipulis Chriftus bir quod in facris canonibus cautum eft, ut ma­ dixerit, Ctqfidite, inquit, yaia tg> tfici ntmditM. jores cauiir ad fuo» referantur primates? Id eSi ergo doces diffidendum, viftoriam mundi prae­ nim non effet caufas ad primates referri , fed dicas, & Chrifti vidoriam proftemis. Novum Srimates ad fingularum provinciarum caufamre& inaudirem philofophandi genus, hortari con­ uci ■ Poftremo fi prime fedis pontifex, ad fe­ tra fortes, timidos ; contra importunos , deficundam, vel tertiam, vel forte quartam provin­ des; fieri in bello fugaces, in pace vero auda­ ciam progrediens , provinciam non excedit : ces , in periculo fixuros, m fecuritate providos. r______________ 'vel quarte metropolitanua ad Inteftabilis magtfter navis, qui in tranquilk fi> Dprimam vocatus , au ad arienam alienam provinciam non renitate, artis fu* faftigium excreet ; in tempetrahitur. Nullum enim caufarum forum, fecun­ date vero dsvum, it cetera armamenta remit' ~ datum provinciarum prrfulibus convenientius eft, tit. Ne verearis,.frater, bonum femen feminafua prima provincia. Hiec tur dileftioni fub brevitate refcripfimus : vit Chriftus in agro fuo . Noli fiipcrfcminare zizania , qur ultro crcfcunt , & bonum femen adverfus que fi quid parare volueris, five cami· fiiflbcare nituntur. Multiplicatur numerus malo­ dus , five eminus ; audire & rrfpondere parati rum, abundant filii diffidenti*: fed potens eft fumus. Vale. Chriftus fuos confortare, & adverfarios- proflernere. Qyid enim ait Apoftolus ? Uxntie, inquit, G. C. STAMPENSE concilium , hoc anno nocatutn eft in Synopfi, quae remittit ad I vom* Carnot, epi I to­ ptfJitM λ r» xtt anfortet Chrifto . Numquid lar» cxxxi. in qua tamen de buiuimodi cone 11 io nulla in folo tkulo erat Chriftus? Numquid in eo fo­ littera . St ampmfe concilium una memorat Ivonis lo omnia poterat ? Credimus & confitemur, quia epifloia feptuagefima nona .· eoat in priori editione Ju­ in omnibus A fingulis fidelibus omnia poteft. ret i , erat cxxai. bine fortaffi* error. At illud epilioIr feptuasefieNB nonas concilium collocaviiuin Ea:t inquit, wbftK*» fmn axnukxr dieèxr? ----- fupra ---------------.nniic niti F ,nnO Mc· n(^“ CO»tru*re ullo modo potefl luhO MCMIt. Quod autem eos arguis , qui mvdtiruras ec- r. , i pMnfien. defiafticarum dignitatum ner laicos faflas inter fi,, uniui n Stampenfi» illius concilii patribu,. lucrefes computant, non fatis efficaciter facere 4 N NO terminos a CHRISTI anno CH,R,7’ CONCILIUM BE NEVENTANUM Celebratum anno Domini MCXIH. a Paichali papa II. G- C. Cum Bcmvtntni veriit vcxtrrnhtr λμ· Jir} internis prefertint faffiexibtu : Apoftolieus bee audiens, »«,wr Ftka Beneventanae in chmica eJi m. Mcxtt. ncc mora, fecundo die intrante menfis Decembris , advenit Beneven­ tum: qui menfc Februario ijmodum conftituit .... ANNO CHR1STI CONCILIUM. 8d — -■ -Tandem .. turres ipfet vindicatae font , fic B·. A eorum teftes cum non ex vifu vel auditu , fed ANNO Petro rcftituts «x fama feia teftimonium ferrant : nec legibus CHX1JTI neque canonibus admitti potuerunt . At contra c Vid m bac fando gcfasn fieerit atOor cbneuci noftri quadragenarie vel tricenarie poftèflkmis Cafaenfis libro fnarto capite 50. defirtbtt interruptionem adftraebant : fic pluo* religionis înooachos , unum epifeopum , alterum diaco­ kf verbie: Sequente anno jam diduc papa Pafchalis ad haï rurfuœ pano adveniens, Bene­ num protulerunt, qui fe prefentibus prcediftam ventum iynodum celebraturas cum noftro abba­ ecdeGam per Defiderium felicis memorise abba­ te perrexit : in qua per Sennem Capuanum artem Rodulpho presbytero locatam afferebant , chiepifeopum qutftüc eft , quod ccdeGa fande ficut ex locationis feripto conftabat , fub cenfu Sophi* jntra Beneventum violenter fuerit ab huByumtiorum (ex. Tres etiam laid teftes ab ds jus loci ditione fubduda : fed profecit nihil . prolati funt, qui fc vidifle faterentur per annos Accufaeit item Benedidum Terre majoris abba- _ quadragti “ "" .... jinta * priufquana ccddiam illaxn monatem quod invaftlfec eeclefiam fiin&e Marie , ® Aerium Terrœ majoris invafiilët, hujus cœnobii que juris noftri antea fuerat. Pontifex etfi Odc- monachos ibidem fuifle repoli toc. Itaque ponti­ riOus olim eum inde pulfaver^t, miffis litteris, fex kguœ autoritate periled*, mooafterio Ter­ appofita ctiam interdidi pœna vrbloci vel ordi­ ne majori* fuper hoc negotio Glentium perpe­ nis, abbatem ipfum ad fe venire coegit . Data tuo indixit .* ecckfiamquc ipfam cum poffeuioniigitur jurifperitu per biduum licentia difputanbus fuis apud noftrum monafterium per privile­ di. ooviflime Terne majoris advocati probatio gium quietam in perpetuem conftituit. Hac ibi. nem quadragenarie pofleftkmis obtenderunt r Sed Q «REMENSE CONCILIUM In caufa monachotum S. Vedafti ojn Atrebatenfibu* Canonicis, dW JJ1J. ctlebratson. s* M<«c TAf rsariii· AcmmiC prjBfdrarir «nvsiis. cmpt-C ’j’*1,1/·*1 X rendsnata fiât ta Kalsndas newnbris lis fn* ” inter monachos S. Veda/b, & canonicos Atrebatenfis difcepfcbatar. kter bite appellatam ftafff λ w». rum tara abbatum, quam pndatonun perficere volentes, divi fores illos fub nomine obedienti* ex parte omnipotentis Dei & Beati Petri, & veftra & noftra, ut vetus, & novum burgum in veritate naebis «d /edsw jpofakam fa bifaria ejus cencilii dividerent, commonuimus. Cumque ne veritas re­ norrevirmu. Poniifex fentesstiem tnlit, nt Gerar­ ticeretur, caufe excommunicationis collo noftro ftodi Cemeracts^is epifeopi lato in ea re jadicio fare­ lam imponeremus, Guillelmus monachus nulla optur. Susurna fententia ta fiât, atf divifio inter ecpreflione, nullo praejudicio gravatus exparte ab­ clsfitt novi & vetaris fargs fieret , fita atriffoe batis ad injuriam vcftram & noftram, non de il­ partitae ajfauta .1 Sed pmta portio fagtela farti la caufa, que agebatur, fed de novem denariis, adferibenda? Nova inde lites, pass cwajpearmfes canonicos noftro* in Kalcndi* oftobris futuris peâstiftn Lasnberti Atrebatesfis epifeopi pwdntia ante vos invitavit, & ita perturbando abbatem a prefentia noftra, & a caufa recedere fecit. Ca­ commifit ; ilia, ae feint invidiam fitbsrtt, in Keme^fi concilio reste totam peragendam cenfisit. Qtcid nonici vero caufa dilationis, & fui negotii auferen­ praflitnm a concilio docet Lasnberhts ipfe in Me­ di hoc elle faftum intelligentes, hac oppreftiooe, rit , ftubeu Pafcbalem de eneaibns certiorene facit ; D & aliis compulG, Romanam appellaverunt audien­ foot literas bit exbibee . tide refpondst Pafcbatis tiam , ipfum abbatem in proxima feftivitate S.An­ literis e Laterasto XP. Kai. jannarii indi&ione VII. dres in prefentia veftra invitantes. Sic igitur Re­ idefi anno 1113. datis. Unde annttni concilii ernos. verende pater, Atrebatenfe* canonici coafti funt, Hsuonenes tpifioUs babes in codice tpiflelarusn Latst^ ficut uupilli ad veftne confolationi* pietatem, <|uaberti apnd BaittKsson Msfceilan. t. V. pag. 264. fed fi ad unum matris rtfovendi confugientes humiliter litera, ftobsu coneiItton boc innotefeit, proferenda. rogant, & nos pro eis, decum cis rogamus, qua­ Revereudo patri, & Domino Palchali Pape tenus Atrebatenfem ecdeGam defendatis de ma­ Lamberrus fanZhe Acrebat. ecd. fervus inutilis y nu fortiorem ejus , & in pace conftituatis, dc debitam cum orationibus reverentiam. parochialia iura , qua; ei canonice conveniunt , Placuit reverende pater, veftne celGtudini diauftoritate veftra reftituatis. Quia vero in die­ viGonem veteris & novi burgi inter canonicos & bus noftris Atr<*hatenGs ccdefia, quaG de domo carceris edu&a, fit a vinculi* abfolntapcr veftra monachos Atrebatcnfcs noftr* infirmitati injun- gnoc quam veftne obedient i* fatisfacere cupiens, utraque parte abfente , ne contentio inter eos oriretur , vel dirifores aliquo modo corrumpe-E rentur , per vetuftiores & veraciores, & quos neutri parti fafpefios cfle credidimus, ficutmandaftis, diligenter exquifivimus, exquifitam cano nids Ôc monachis renuntiavimus. Abbas autem, quia huic divifioai non interfuit, eam fufeipere noluit. Et quia Remis conventu* coepifeoporum in proximo habendus erat, utrarae parte aflèntiente ilhsc direximus , ut conulio eoram quid fuper hoc agendum dkt die ftarata esequeresnur. Ad dirai vero ftatutam convenientes , dc ipfem divifiooem, ficut abba* expcticrat, confilio epifeoporum ia prrfentia virorum rcligiofo· Canal. GntraLTaa. XXL fic pnadeccfloris veftri digne memoris domni Ur­ bani pape privilegia , fic feripta in libertatem , fic ad antiquitatem fuam redofta jam cœpit ali­ quantulum refpirare , fic convateicere, ita eam iuftinete quatenus a Domino Jefii Chrifto bonam mereedem mereamini accipere. Nunc vero quia manus Domini die ac node gravata eft fuper me, benigpe pater, fit in mari JUborane parum profeci, & prdficio, rogate Deum patrem mtfericordiarum, fit totius cocfbla tionis, ut me pec­ catorem veftri* fendis predbue per unigenitum fit diledum filium fuum falvatorem noftnun.ne in mate demerear, falvare, fit de tenebris hujus vit· mifericorditcr educere dignetur. F » CON- »7 CATALAUNENSIS SYNODUS Μ «(»«(»*» fitj. » CONCILIUM A Pafëhali Π. BENEVENTANUM papa anno nij. celebratum. Pflo itjir coodlii qnodom nt Anonyme 6*4^· Afire potfeffiona, quas idem Xenodochium ultra, nnf oatpto Lol'onit mbiioàt. Non dniifo , feu citra mare in Afia videlicet vel in Europa, ç»a od to ipfo oiio pertinent Mo Poicbolh «*aut in pnrfcnti 'habet ' 1 , ‘ aut in futuram ' largiente Domino poterii adipifci, tam tibi, quam fuccefdem ttmport dote Beneventi , φη cmciliitm Mthoittr, fnbfcriUhtrqm o mnimUit tjnfdtm tondlii foribus tuis hofpitalitatia pio Audio imminentibus, G potrUnt . Dirigitor Vero ui Melitenfei eqnitti , qnorxm Xenodocbntm & ttrnplnm m optflotint ftdit cliertt'.om fafdpt. Atcepto tft nt todiet Mtlilerf to. J. peg. xdS. & per vos eidem Xenodochio in perpetuum con< firmamus. Ad hsc adjicientes decernimus, ut nul­ li omnino hominum liceat idem Xenodochium te­ mere perturbare,aut e/us poflefliones auterre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexatio­ PASCHALIS II. BULLA, nibus fatigare . Sed omnia integra conferventur opoftolica fedii tnitimem concedit Xenodochio eorutn, pro quorum fuftantatione & gubernatio­ S. Jootuut Hirrofolymitoni. ne concede funt, ufibus omnimodis profutura . Sane Xenodochia, fivePtochia in occidentis parPofcMt epifeopot firvtu fervornm Dn vnoroUli tibus pena burgum S. Ægidii Aften, Pilani Bafib» Gtrottdo mftttxtvri oc popqfito Hitro"rum, Vdrontum, Tarentum, Meflinam, Hieroftlyndtom Xrnodxbii, opfqno Itgidmit folymitani nominis titulo celebrata In tuaScfucfitett/foriitu n ptrpttmtno. ceflorum tuorum fubjeAione ac difpofitione, ficut hodie funt, in perpetuum manere ftatuimus. Si ie poftulatio voluntatis efiêâa debet pro fe- qua igitur in futurum ecclefiaftica quaelibet, fiequente compleri. Poftulavit fiquidem dileÀio culariive perform hanc noftne conftitutionis pa­ tua Xenodochium , quod in civitate Jerafalemginam fciens contra eam temere..... tentavertt, juxta Beati Joannis Baptifleecclefiam inftiraifti, fecundo tertio ve commonita, fi non fatifa&one apoftoliœ fedis auAoritate muniri, & B. Petri congrua emendaret it, poteftatis honorifque fui di­ apoftoli patrocinio confoveri. Nos itaque piis Hognitate careat, reamque fe divino judicio exiftefpitalitatis tur ft udi is deleAati petitionem tuam re de perpetrata iniquitate cogpofcat, & afacrapaterna benignitate fufdpimus, & illam Dei do­ tiffimo corpore & fanguine Dei & Domini re­ mum , illum Xenodochium, & fub apoftolics fis» demptoris noftri JefuChrifti aliena fiat,atque in dis tutela, Λ B. Petri proteâione perfiftere,de- extremo examine diftriAz ultioni fubjaceat. CunAis autem eidem loco jufta fervanttbus fit pas: ciyti pnrfentis auAoritate fancimus. Omnia ergo, pax quz ad fuftentandas peregrinorum, & pauperum C Domini noftri Z J Jefii Cbrifti,. quatenus t & &b: hi franeceffitates, vel in Hicrofolymitanz ecclefias, vel Aum bonfc aAionispercipiant, &*.apud diftriftum aliarum ecclcfiarum Parochiis & civitatum ter­ judicem premia eterne pacis inveniant. Arnen. ritoriis per tuae follicitudinis inftantiam eidem Xe­ Amen. Ego Pafehalis catholice ecdefiae epife. ss. nodochio acquifita, vel a quibuslibet fidelibus vi­ ris oblata funt, aut in futurum largiente Deo of­ Ego Richardus Albanenfis epife. ss. ferri vel aliis juftis modis acquiri contigerit, qu«. Ego Landulfus Beneventanus archiep. legi, & ss. que a venerabilibus fratribus HierofolymitaxueeeEgo Cono Pneneftinr ecd. epife. legi , & ss. clefiz epifeopis concdTa funt tam tjbi quam fucEgo Auaftafius Card, presbyt. tituli beati Cle­ cefforibus tuis, & fratribus peregrinarum illic cu­ mentis ss. ram gerentibus, quieta femper, & integra conferEgo Gregor. Terracin. epife. legi A ss. vari praecipimus. Sane fruauum véftrorum deci­ Ego Joanna Melitenfis epife. legi & ss. mas, quos ubilibet veftris fumptibus, laboribufque Ego Romoaldus Diac. card. Korn. eccl. ss. colligitis prêter epifeoporum velepifcopaliummiEgo _a Gregorius _..e___ Card, presbyt. tituli S. Grifo niftroramcomradiAioocmXenodochio deliberave-rxl,U«« _ goni '«Έ legi, & ». ss. 1» ô. junt, ratas haberi decernimus. Oteunte te nuncD Γ “ M Datum Beneventi per manum Johannis Sanejus loci provifore atque pnepofito, nullus ibi qua- âr R.. ecclefiae cardinalis ac Bibliothecarii^ xv. libet fubreptionis aftutia, feu violentia praeponaΓΖ '. martii, ____ \ ZZi ______ vi. Incarnationis Domi­ Kai. indiAione tur, nifi quem fratres ibidem profefli fecundum nies niez anno Mcxni. pontificatus pontifical autem Domini Deum providerint eligendum. Przterea honora Pafehalis PP. II. anno XIV. P t GT CATALAUNENSIS SYNODUS VEL CONVENTUS Anno is 13. coram Ludovico VI. Francorum rege. tar coocilittt, fivt conwotot ük fntrit , ρΰΈ,οοΛοτη GolUo thrift·eno to. VU. pog.^6· opprod. Cotoiotati oouoo nij. cotvit , txpriontnrqttr nov. odit in diplomott Lnoonici VJ. pro t^figni oibotio S. P'iAorij Porifintfi Ordin. S. Angifitni ,· proftffo DIPLOMA LUDOVICI VI. REGIS FRAN­ txMtndtu trot, nmt plot trcl^ioftinis fittrit, & CORUM PRO S. VICTORE dnorttm protmttionatt ortkitptfcopoj p roeomifft novtritinn .. Omd '' -J m - M- oChatt — -- - ■ ignoro. T N nomine (anâe ôc individurTrinitatis. Qyo• for·# Ladovioi rtgu dipiomo opttd JL. niam Deo difponente, bona qua temporali­ tor ; «eum ter S i<>> r tp VEJi CON VBNTUS, 90 er ter agimus, 6c contra adverfarium noftrum ar-Adendum tradidimus. Apud Corbellas etiam jux—--------- ma tant inexpugnabilia , & «terne hfcreditatis ta caftum Nantonis viginti arpennos pratorum, hrTsti ‘nd‘d>itanter nobis acquirunt premia, ratio con& viaturam de Bufliaco, quam a TetcelinoBufulit, neccflitas cogjt, ut duos tempus habemus, nocenfi comparavimus , 6t quidquid apud idem bonum ad omnes, maxime ad domefticos fidei, Bu&acum, quod juxta Liricantum urum cft , operemur, ut pauperes fpiritu noftre largitatis habebam. BuUicum infuper villam, que ia ter munificentianeceflitatis fu« obtineant remedium, ritorio Aureliahenfi fit a eft , cum fervis & an­ & noftra fragilitas eorum orationibus adjuta in cillis, cum omnibus appendiciis fuis. H«c om­ diftrifto examine judicem fibi miiericordem in­ nia, inquam, iiidem canonicis plena libertate perpetuo obtinenda annuimus · Apud Fontaneveniat ac propitium. Elcemofina enim, tefte fcriptura, & oratio jufti aflidua, vitiorur.-. incenti­ tum etiam in territorio Parifienfi terram dua­ va extiuguit; & Dominus, cujus imaginempor- bus carrucis fufficientem , & quinque hofpites , timus, valet inoflfenfum reddere, in cujus ma­ & decem folidos cenfus in eadem villa partira num durum, fit horrendum cft incidere. Uluftris fupeadi&is bofpitibus , partira ab alia terra , vero memori· anteceflores noftri excel& ___, quorum ___ . __ ibidem torcular unum , & dimidium cum lentia, & quorum virtute iregnum Francorum uf- B prefluris ad ea pertinentibus , & apud Mufterioque m hodiernam diem floruit orutt ad laudem dc glolum, quod eft juxta idem Footanerum, terram riam Dei, cui fervite regnare eft, multas in re­ unius carrucae, cum uno hofpitc , poetare con­ gno noftro ecclefias fundaverunt, & immenfiseas tulimus ecclefie . Pneterea (ciendum eft, quod donariis honorare decreverunt, cleemofinis quidem canonici fanât Severini de caftro Nantonisapud peccata redimentes, & amicos in «sterna taberna­ Uriacum villam, terram fervos & ancillas anti­ cula facientes. Ego igitur Ludovicus Dei gratia quitus poflidebant , medietatem cujus poifefiioFrancorum rex, anteceflbnim noftronun exemplis nis predeceflbri noftro regi videlicet Philippo informatus,& accotantecocfdentia diem extremi fano ufi confiiio conceflere : hac fcilicet com­ examinis ante oculos reducens, ob remedium ani­ mutatione , quod idem Philippus nofter predeme noftre, pro fishtre etiam Mtrts noftri Phi­ ceflbr pro hac ceflione eifdcm canonico findi lippi regis, & anteccflorum noftrorura in eccle­ Severim, omnes confuetudines, quas apud Brofia beatiViâoris, que juxta Parifioramcivitatem . _ lium eorumdem canonicorum villam juxta PuAta cft, confultu quidem archiepifeoporum , â teolis fitam jufte vel injufte pertinere videbatur, epifeoporum & optimatum regni noftri, canoni­ meter corvatas ter ia anno omnino remifit . cos regulariter viventes ordinari volui, qui ride-’C Praeter hiec etiam apud paedidum Uriacum ter­ licet tam pro nobis, quam pro falutc regni no­ ram ad fiicum noftrum pertinentem poflidebaftri Dei mifericordiam implorarent, & memoridkn mus , quam fcilicet terram cum medietate funoftri & noftrorum anteccfloram in fuis orationipradide poflcftkxus, cum prediftis etiam corvabos haberent. Et ne cura temporalis fe’liciruditis praefate fandi Viâoris eccfefi· plena liber­ nis fratrum fpirituale propofitum ad exteriorum tate habenda tradidimus . Notum etiam omni­ follici cudi nem inclinaret, eamdem praefatam ecbus fieri volumus , quia ecclefiam B. Mari· cieiiam noftne largitatis beneficio dotavi,dcdita­ de Puteolis, & altare de Amponvilla cum to­ vi . Convenientibus vero in unum Catalauni arto atrio, cum medietate magne decime , cum cuiepifcopts, epifcopis, comitibus, & ceteris regni terra infuper noftri juris in eadem Amponvilla noftri optimatibus communi aflenfu definivimus, exiftente : panes etiam ad altare de Eftragofa quatinus praediâi canonici de grege fuo , vel de pertinentes : omnia quidem ifta ficut obtineba­ alia ecdefia, nuem vellent fi abbatem eligerent : mus, prememoratis canonicis regularibus de in­ ira tamen quod in illa abbatis eleâiooc,nec re­ tegro poftidenda concedimus. Ut autem praefa­ ta fanai Viâoris ecclefia preferipte notiae iargis aflfenfum quaererent, nec regis authoritarem ul­ latenus expcftarent, nuliifque alterius perfone vo-Dgitatis beneficia legitimo> haberet dono, legiti­ luntatem vd laudem attenderent, (êd quem Deus mo obtineret ordine, ea que regis juris , qur noftrc érant proculdubio poteftatis, eidem eceis concederet inconfulto, ut diximus, rege, vel qualibet alia perfona canonice eligerent, tx Pari­ clefic inviolabiliter obtinenda, noftra manu tra­ fienfi epifeopo irrefragabilim* coniecrandnm oflerdidimus. Ecclefias vero, ÔC que ecdefiaftici ju­ rent. Promulgavimus etiam in eodem conventu ris funt; in manu Daimbcrti Senonenfis archie­ villas, praedia & cetera beneficia, nue ad ufum pifcopi reddidimus. Ipfe autem utilitati fratrum canonicorum pnefate contulimus ecciefir, &haec providens pretaxatis regularibus eadem omnino concedit. Confirmatum eft etiam in fupradifto omnia perpetuo jure, perpetua libertate eis ha­ benda conceffimus ; nihil poceftatis, nihil noftri epifeoporum ac procerum noftrorum conventu , quod quicumque alodia faa, quae fub noftra tu­ juris refervantes nobis , fed omnia quae ad nos pertinere videbantur , eis omnino émancipai», tela funt, vel quidquid quod ad fiteurn, vel feo­ tes : Haec fcilicet Puteolis villam, que eft in ter­ dum noftrum attinet, eiidcm regularibus imperti­ ritorio Nantonenfi cum fervis & ancillis , cum ri voluerit, diligenter annuimus, ft regia auâofeodis militum , cum terris cultis & incultis , ritate firmamus. Annuimus etiam, quod fi alicum vineis & fylvis cum omnibus ad eam per­ Equos ex fervis vel ancillis fuis pnrfkti canonici manumittere voluerint,. noftro fuper hoc aifenfu tinentibus; mercatum etiam in eadem villa per fingulas hebdomadas regia potcftare in perpe­ minime requifito, quos vel quot voluerint, fer­ ves vel ancillas jugo ferri tutis abfolvant, per­ tuum annuimus ; aqua etiam qu· proxima eft eidem villte, que fcilicet aqua Efbnia vocatur ; petuat libertati tradant, remota fcilicet omnium omnia inquam ifta , quemadmodum poflidebam calumnia , Λ fbpita totius retraâatioois moleftia. Illud infuper fummopere determinavimus, in perpetuo poflidend a concedimus ; Orgeniacum & determinando definivimus, quod omnia que etiam, quod in territorio Milidnnenfi urum eft, cum fervis, fit ancillis, decaneris omnibus, qua faperior continet pagina , eo jure , ea Uberta­ te qua tenuimus , paedida fandi Viâoris ecibi poflidebam , huic dono adjunximus ; unum cfefia in rreroum poflideat.* & ho>* poeceprtun etiam ex Molendinis noftris, qu· funt apud v». teret ftampas, pcediâù canonicis perpetuo pofll· noftrum, quod noftri( nominis charafterc fignavimus, 1 ■■ paschalis H BN RICOS V. SYNODUS HELENENSIS. 9* IMP 9< r π. Ç3P vimus, in fignum & argumentum perpetuae firr-­ A lianenfia epilcopi. δ. Godefridi Ambianenfis epimitatis obtineat, in fupradiâis tamen omnibus,, feopi, S. Àutifliodorenfis epifeopi Humbaudi. S. ANNO Philippi Philippi Trecenfa Trecenfa epifeopi epifeopi .‘ S. S. Humbert! Humbert! SilvaSilva- “ij” ANNO falva auâoritate , falvo jure, falva_ debita _obeCHRISTI dientia Senoncnfis archiilepücopi fit Parifienfts c- neftenfa epifeopi , AAum Catalauni in palatio publico. Anao Incarnat lonis Dominic» MGXIII. pifeopi. Signum Rodul·Iphi Remorum archiepifanno vero regni noftri V. Data per manum do­ copi. Signum Ludovifi regis. Signum Luiardi Sucifionenfis epifeopi, Signum Ivonis Carnotenmni Stéphane cancellarii. Sig. Anfcjli tunc tem­ fis epifeopi. Signum Galon is Parifienfis epifeopi. poris dapifert noftri , S. Hugonis conftabularii. S. Manafle Meldenfi» epifeopi. S. JoaunisAurc- $. Guidonis camerarii. S. Giilibcrti buticullarii. ANNO CHfUSTI SYNODUS Anno mcxjv. HELENENSIS in qua definitur controverfia diu agitata inter Coxanenfc monafterium fie Arulenfe. Ex txtogrgpbo Artdtrf. Px μ·π«·« XT O tum fit omnibus......... .................quod que-B te S. Michaelis fafta diffinitione ab ipfis inreThH.Ancca £\| rjmonja ti, antiquis........ Arulenfem Ab- vocabilitcr permaneat. Idcirco quia Coxianenfes '*» r ·*». |,atcrn Ecclefia S. Petri de Turriliis , quam cum... ........................................ .................teftes, quo­ rum namque teftimonium teftium diflbnam fecit ipfe requirebat , qur querimonia diu exagitata , tandem pervenit in auribus fummi Pontificis Ro­ rationem, & non adhzfere tricennali poflefiioni > ficuti judicatum fuerat . Hoc quoque placitum mani papa; Pafchafii , qui proprias delegens lit­ fuit ventilatum in plena Helenenft fynodo 8. Id. teras Helenenfi Epifcopo Petro Bernardi juflit, quatinus huic cauise finis judicialiter imponere­ Novembris in pratfentia Petri Bernardi epifeopi illius fedis, & abbatis S. Genefii Arnalli rontit, tur. Enimverp Helenenfis Epifcopus litteras fufcipiens , non diftulit moras invenire. Abbatibus & S. Andrea; abbatis Pontii Arnalli, & S. Quiridi abbatis Berengarii , & in przfentia archidiem impofult, in quo fedi Helenenfi client prae­ parandi faciendi & percipiendi juftitiam , & au­ diaconi Caftrinovi udalgarii, & caputcolifts Rajambaldi, aliorumque canonicorum illius fedis & ditis rationibus, & vlfis feriptis ab utroque, me­ coej>ifço- omnis fynodi, & in prefcntia dentia omniut omnium iftorum moratus Helenenfis Helencnfis Epifcopus afcivic afeivit fibi fibicoe^ifcoline Berengarium Jerundenfem, &GalteEpifcopus Helenenfis confcius r______________ o_,___ ,___________ ,_______ ,prefatus . ,____________ ______ r canonico pos nomine ~ rutn Magalonenfem , & Oldegarium S. Rufi ab-C judicavit judicio , quia Arulenfes teftimonium , 1 2 *-R-2_____ —-, " ' * ” " poficut judicatum fuerat, dare non potuere , Arubatem , aliofquc complures , quibus concefla lenfis abbas diffiniret locum S. Petri praedifti, & teftas judicandi & confilium dandi erat: ouorum confilio clerus inftanti Epifcopo Helenen* cum redderet fcrlpta, quae ex eo loco habebat, abba­ ti Bernardo S. Michaelis, & in fempitemum eum archidiaconibus in publico propalavit hoc judi­ locum polfiderec; quod fuit faftum. Fa&a carta cium. Vifis utrimque feripturis. diligenterque didefinitionis & evacuationis 4. Nonas Januarii an­ fcuflis rationibus fuper negotio inter Coxianenfes no 1114. Incarnatione Chrtfti , regnante Ludo­ fratres βς Arulenfes , canonico judicio judicatum eft, Ψluod quia Coxianenfes fratres tenuepunt & vico rege vili. anno. Signum BernardiArulenpofleai'erunt Ecclefiam S. Petri de Turrcliis per fis abbatis qui hanc definitionem fecit manuque 50. annos amplius;; fi fratres Arulenfes popo-p firmavit.. bignum Signum Petn Petri Bernardi £ptfco£piicoos & eo amplius p propria firmavit tuerunt probare fe fc feciflc legitimam fatigationem pl Helenenfis. Signum abbatis S. Jenefii Arnalli in hoc tricennio, videantur adquifitionesexutra- Pontii. Signum abbatis S. Andrea: PontiiArnalque parte ; qui meliorem adquifitionem potueli. Signum abbatis S. Quiritii Berengarii . Signum archidiaconi Signum caputcolirunt probare , quantum probaverit obtineat ; fi -------- — U:JI---------: Udalgarii. -:I C:---------------------ibe Raimbaldi. Signum Willelmi Bernardi . Si­ vero Arulenfes prsediftam fatigationem probare gnum Chriftophori . Signum Petri Arnalli ar­ non potuerint, quia in tricennali polfelfione huchidiaconi de Turriliis · oignum Ogerii pnepofijufmodi querimoniae fopiuntur lecundum canones, ti ejufdem loci. evidenti judicio judicamus , ut Ecclefia S· Petri cum adquifitionibus fuis in dominio & potefta» ® ® CONVENTUS WINDLESHORENSIS Epifcoporum & procerum Anglisc, in quo eleûu* Radiilfus Cantuarienfis archiepifcopua prseienta rege Henrico I. vi. Kai. Maji anno mcxiv. Ex Henricus , Ead/ntrur btfior. lib. v/E Cantuarienfes , curiam venire , ignorantes certitudinem caufr, propter quam invitabantur. Ivi­ δι monitis domini papas , & precibus fra­ ergo illuc. Quamplures vero , nobis eunti­ trum Cantuarienfium , aliorumque multorum mus , bus, obviantes, & fe a curia venire, & nosabfimmo quod maximum eft, inftinôu Dei permo­ Îue omni contradiûione , abbatem Abendoniz , tus , epifeopos & principes Anglic in unum apud aricium nomine , archiepifcopum habituros afWindleshoram fecit venire, eorum confdium in feverabant. Quod nos , induftriam hominis pro­ conftituendo pontifice Cantuarienfi volens habe­ batam habentes, gaudenti animo amplcâcbamur ; re. Invitati etiam funt prefatus Radulohus Roffenfis cpUcopus, & Prior , ac nonnulli fratres placeret folummodo Dei voluntati, in quo totam R Æsti ’ΑίΐΗΛι“ „ CONCILIUM ""Iffi?”'· ,♦ -........ --tam fpem noftram locaveramus . Quid multa ? A fubverti non oportere : defiftere ccepto, quod pluoIksti cun*m venimus, ft ecce omnia plena erant rimo ’ conatu perficere c laborabant, ' compulfifunt. ,,,* «fe abbate qu* audieramus;. Et revera regia vo­ Difponcnte igitur providentia fummiDei, inpre* nominatum Roflenfem epifeopum fubira verfa luntas hoc ptopofucrat, ac propter id ipfiimjuffus a rege idem abbas curis fe pnefentaverat. epifcoporum fententia eft.' illum fcilicet in pri­ matem totius Britannis conftitui cupientium , Animus tamen epifcoporum, ft quonindam ma­ & aflenfiim regis in hoc fibi cooperari poftulangnatorum , in aliud vergebat, praeoptantium vi­ tium. Ad quod rex ftaum mutata mente, quam delicet , aut quemlibet epifeopum de ordine cle­ in promotione abbatis habebat, libens in eatynt ricali , aut clericum aliquem de capella regis, de epifeopo fuggerebantur , animum tranftulit. in opus illud afeifei. Verum ubi eisobjeftumeft, Vellent tantummodo monachi , natuque majo­ nullum a B. Auguftino nifi de monachico ordi­ ne, unquam pontificatui Canruarienfi prefedifle, res , & populi Cantuarienfes . Nec mora , re­ quiritur quale ût mipfisvelleeorum, devota om­ uno dumtaxat excepto., qui ft ob hanc prefum,. ptionem , ft alia quodam perverfe ab eo com- B nium niurn inveniuntur efle unum . A&a Afta funt haec hsc , mifla , depofitus per Romanum pontificem fuit , anno Incarnat. Dominice MCXiv.vt.Kal.Maii, ft ea re, tam ‘antiquam & authenticam confue- quinto die perafto quinquennio a tranfitugloriotudinem, cum nulla ratio vdneceflitasexigeret, fiflimi patris Anfelmi. y CONCILIUM cm APUD ‘CYPERANUM Habitum, in quo Caflinenfis monachus, qui invitus in monafterium intrufus fuerat, a voto abfelvitur, & Guilielmus dux Apuliae Calabris conftituitur, anno domini MCXiv. tempore Pafchalis pape II. Cta bajfti concilii ή chronico Caflaurf, libra C mes timens , multorum fuorum pondere dclidoyxart» cafitt 51. dtfcribaehtr hisytrbii : Eo- rum oneratus, jneratus, ad tale tantumque concilium perdem anno, cum Pafchalis papa apud Cyperanum çerc, legatos fuos direxit. Archiepifcopus autem Landulpnus fuffraganeis fuis convocatis, innumcfynodum celebraret , archiepifcopus Confentinus accufavit Rogerium Sicilia comitem, qui fe de raque auri & argenti copia congregata, cum co­ mité Roberto ad conventum illum retendit. Ta­ archiepifcopatu dejiciens , invitum ft renitentem libus igitur & tantis patribus proceribufque con­ monachum fieri jufferat . Ad hec papa : Non , gregatis, in medio conventus fefius, die videli­ inquit , hoc attinet ad me .* hujufmodi quippe cet fabbati, ducatum Italis, Calabris, fit Sici­ cognofcere & vindicare , abbati Caflinenfi prss- A deceflbres mei fua autoritate contulerunt. Dona enim & vocatio domini, ut Apoftolus ait, fine pernitentia funt. Illud ergo donum quod omni­ potens Deus beato Benedido conceffit , ac per eum abbati Caflinenfi, nulla poteft Ratione con­ lis, duci prsfato Apoftolicus concedit. Concilio itaque mirabiliter ordinato, Apofto­ licus ipfe coram omnibus fuper Landulpho Be­ neventano archipraefule lacrymabiliter, quomodo comeftabulum fuum expuliifet condolens, conque­ velli: ideqque Caflinenfis abbas fuper hac re_refrebatur. Ipfe vero archipraeful nolens , imo tipondeat. Tunc abbas : Non vult , inquit ,. Deus D mens conventum illum fine loci & officii refticoafta fervitia. Unde fi contra voluntatem motutione ingredi, apud infulam Ceperano proxi­ nafticum arripuiftis inftitutum , veftrum erit vel mam hofpitatus eft. At ubi Apoftolicum querelinquere illud , vel tenere. Quapropter fanftae rentem ipfe competit, quofdam Romanorum , religionis habitum , quod praeter voluntatem acprsfedum etiam vocari juflit, videlicet, utcum­ cepiftis, ut ad pedes domini noftri apoftolici de­ que potuiflênt, veniam pro eo a domno papa ponatis praecipimus . Demum , ut ante jam di­ impetrarent. Quin etiam dicebat archiepifcopus, xi, veftnun erit vel refumere illum , vel dimit­ fe domno paps de omnibus illatis querimoniis tere . Ille autem continuo ad pedes fummi pon­ juftitiam faûurum , fatisfaâurum fcilicet, dum­ tificis monaflicas depofuit vcftes: neque illi permodo locum in concilio & officium refti tueret. fuaderi potuit ut illas ultra refumeret . In eo­ Hoc Apoftolicus audito, confilio habito, locum dem concilio idem apoftolicus Guilielmum du­ & officium ei redintegravit. Cumque taliter recem Apulir Calabriaeque conftituit . Ibi etiam ft i tutus fuiiTet, fine mora conventum illum, die cum Landulfiis Beneventanus archiepifcopus ac- videlicet Luns , cum comite Roberto adivit : eufatus fuiflët , nec fe purgare valeret aut obje- Quid _ , plura ? eo redintegrato , per diaconum fta refellere, ad hoc monafterium fugit , detre- E quemdam ad faciendam juftitiam impraefentiaûans papae audire fententiam. * . - — rum Apoftolicus vocari prscepit. Qui continuo D· tadti* fyaada rx chronico Bntvmttmo ifta Be· furgens, voce lacrymabili coram omnibus refrotuttf : Cumque cardinalis ipfe Anaftafius Ro­ pondens, inquit.* Primitus gratias ago Deo, ft mam peteret, domnus papa Pafchalis, archiepi- beato Petro, & tibi, domine parer, veftram im­ fcopis, epifeopis ft abbatibus congregatis , men- plorans paternitatem , ut mifericordiam fuper fe Oftobris primum poft ejus regredum advenien­ me , quem fanftitas veftra apud Beneventanam te, Caperani concilium conftituit . Ad cujus fi­ fedem plantavit , habeatis . Apoftolicus autem eri conventus frequentiamwilielmus dux, ftRo- haec audiens .- Unde vis , inquit, ut mifericor­ bertus princeps, mille fere equitum numero con­ diam fuper vos habeamus? Et archiprsful: Do­ gregato, perrexere. Landulphus vero de Graecia mine, quia audivi vos erga me indignatos fuifcomeftabulus, qui fuerat Benevento enulfus, lit­ fe , cum me litteris veftris accerfiri jufliftis, ft teris domni papas fpecialibw ad idem (aerum con­ ad curiam veftram non adveni. Et Apoftolicus: cilium accerfitus honorifice commeavit , qui a Quare, inquit , ut ipfe afleris, vocatus ad cu­ domno papa officiofiffime fufceptuseft. Hic nam­ riam non advenifti? Archiepifcopus ad hoc . Do­ que fraudem devitans Nortmannorum , navigio mine, inquit, pater ft timore coactus veftrain­ quodam fecure transfretavit. Jordamis autan co- dignationu, ft quorumdam minantium, non ad­ veni "HIS?*' APUD CYPER.ANUM. 9f 9« —-—veni vocatus , eo cniod legatos meos epifeopos A portarum vero claves non ego fufecperam : hunc — OialSTi non acocP*ft*·  alium quemdam , quem pnus fane qui eas retinet, fidelem tuum omnino con-CH»|$V| direxeram, adverferii noftn verberibus afflixero, fitemur. Clypeum profedo non accepi : galeam ,,,, Ad hec Apoftolicus: Legatos tuos, quos dicis, quidem nili pro caritis munitione, ne lapide aepifeopos non audivi, quia juftiti* faciende, fa- liquo opprimerer. Nonmanncs, Nonmannos, ut dixifti, dixiftt, non introduxi, Longobardos vero fcxJrcim pro auxi­ tisfaciendi videlicet, verba non dixerant, immo mercedis caufa pro vobis ft non pietatis vene­ lio populi civitatem ingredi feci . Sacramentum Folconis jtiflit iuo fafttun fuifle, ft populi jusju­ rant. Legatum autem alium, quem verberatum profiteris, nec vidi, neque ejus fama ullo modo randum, denegavit. ad nos pervenit. Cumque 'archiepifcopus ipfe ex His omnibus Apoftolicus auditis, cardinalibus omni parte detentum fe videret, fi veris rem eiterum ft pnefatu judicibus. praecepit ut fuper omnibus iflis ft contemptu fententiam exprime­ giflet refponfionibus, aliam adinvenit excufatio­ nem, dicens: Domine pater, terminum compe­ rent. Cumque archiepifcopus ipfe hujuimodi prae­ tentem mihi veniendi non tribuifti : unde fi pla­ ceptum , ft, ut ita dicam , terribile audiiflet : ceret venire , non potui , nec, ut dixi , metu Wilielmum ducem fupra memoratum, &Robercompulfus aufus fui. Et Apoftolicus: Sed quia B tum principem, ft Petrum filium Leonis, nec tireras noftras contempfifti afleris tunc te non non ft epucqpos exorabat, dicens: Domini pro­ per contemptum, fed metu tantum ad nos non ceres, ft epifcopi confrarres, dominum noftrum venifle Competentem terminum veniendi pro­ }>apam Pafchalem precor orate, ne me in concul dubio largitus fui, ab Idibus fcilicet Aprilis, peftu omnium taliter confundat , & dedecora­ & fex menfium fpatio interpofito. Inde litteras rum dimittat. Si vero ejus clementiae placuerit, vocationis io medio legi precepit. Verumtamen exilium petam, ft mare transfretabo. Tunc pro­ ceres ipfi euntes, pedibus domni pape advoluti, ifti fratres , fubdit Apoftolicus , deliberent, & quam opponis excufationem canonicam fuilTe de­ ficut archiepifcopus rogaverat , deprecati funt , quod minime obtinere valuerunt. At ipfi judices cernant . Et praecepit quibufilam cardinalibus ft archieex praecepto euntes, licet dolendo ft protelando, {>ifcopis Romane fedis judicibus, ut in partem reverfi funt, ne tale fuper Landulphum archieemoti, fuper ejufinodi excufationem archiepifpifeopum darent judicium. Judicibus tamen ipfis copi fententiam extenderent. At ipfi in partem adhuc, ut dixi, moram facientibus fuperlenteneuntes, fententiam illam diu ventilantes, taliter tiam , Apoftolicus adjurando prscepir , ut per in confpeôum omnium regredi judices ipfi pro-Cfidem quam B. Petro & ipfi deberent, quid c.i tulerunt .* Domne archiepifcope Beneventane , nonicum effet dicendum, dicerent. quoniam non pro contemptu, fed pro metu,af- epifeopus -At Portuenfis prunus omnium , li­ feris vocatum ad curiam te non venifle , dici­ cet aegre , & tante fententie dolore turbatus , mus & judicamus hanc canonicam non efle exait: Quoniam regalia B. Petri fufcepifti, & cla­ cufationem. Judicio autem talium tantorumque ves portarum tenuifti , & palatium invaftfti, ft patrum extenfo, capitula fanftorum patrum prarLandulphum exnulifti, ft ad curiam venire vo­ deceflbrum coram omnibus exhiberi & legi Apo­ catus contempfifti : judicamus fuper vos depoli­ ftolicus precepit, confirmata fc. in conventibus, tionis fententiam, & contra B. Petrum & dom­ ft fuper contemptoribus ordinata. His itaque pernum noftrum papam feciflê. feftis, fuper tanto ft tali negotio a cardinalibus Idipfum Capuanus archiepifcopus & Gregorius ft epifeopis diu ventilatum eft. Sed quid plura? cardinalis affirmavere. Volentibus autem aliis ju­ Diaconus eum iterato ad juftitiam faciendam , dicibus eamdem confirmare fententiam, Landuliatisfaciendum videlicet, vocavit. Qui continuo phus ipfe e medio conventus illius, timore coaaiTurjCTu: Unde inquit ? Et apoftolicus ; Quia dus , & fententic talis gladio pcrcuflus, furrcfufcepifti regalia beati Petn extra noftram vo-D xit. O qualem , fi interfiles leâor, fletum viluntatem, & claves tenuifti portanun, & pala­ deres, & Landulphi illius pallidum afpiceres vul­ tium invafifti, ft Landulphum expulifti, ft ga­ tum , cum ex ore tantorum judicum, qui deco­ leam fumpfifti & clypeum, ft Fulconem ilium ratus erat Beneventana fede, & pne aliisglorioad facramcntum compulifti, Nortmannos inrrofus ubique fuerat , deponebatur ! Quid dicam ? duxifti, ft alia. Hoc ipfe archiepifcopus audito fiibfellio ejus levato, metuendum illud concilium refpondit: Vere regalia beati Petri non alia de ut mente captus dereliquit. HaÎtenm de hi t chro­ caufa accepi, fed veftra pro fidelitate . Nam cum nicum Beneventanum: mut Petrus diaconus in chro­ Beneventi aderas, civitatem mihi commcndafti, nico Caffinait narrare fubterfugit . CF AD C Y P E R A N E N S E CONCILIUM 4 Pafckali IL papa Anno j 114. nrlriraftw». ADDITIO. B> Mul , Î*· variat feriptoret narrantter de E fane conciliit fimoniacam bartfim damnant Pafckatarpl.T.li. jLu Cyperams^fi concilio, Labbnus collegit ; juvat koc fe argumento adverfnt Romualdi calumniat *** ' tamen kit ab eo congtftit addere RemutSdum Saler- tuetur ; nifi forte munus non Pafckali yxident, fed nitaxum ia ckronico legendo rer. Ital. to. VII. col. 180. cui tamen afferenti da Landulpko Beneventano orcbiepifcopo in finndo illa dappfito , ac non multo poft , muneribus delinite Pontifice , reftituto , fidem detrahit Falco Bcmventamu, φά reftitationem ejut tvmmmnant , nihil kabet do mxmrt collate . Tot 'at interctffbribut pro epifeopo apud eamdem pontificem datum fignificaverit . Ùtcuàftt fit , in verba Romualdi. Anno MCXV. (pro «nm 1114. poft feptembrim, mm «mk> ai exordio indiffionit farte incipit) indiâ. VIII. apud Cypcranum in .ecclefia S. Pa- SYNODUS STRIGONIENSIS. ♦7 98 S. Paterni Gsulidmus dux devenit ligius homo A Pafehalis papa coocdfit fit tradidit eidem duci-------------— —pap· Pafehalis , qui tunc fynodum celebrabat ,· Rogerio apud fanftum TrcAhimenem per illud ***!!!? CHuisTi & **** ftstbn per vexillum vexillum tradidit tradidit 'eidem 'eidem idem idem donum, donum. atque atque confenlum. confenfam. In In pnedidaquipnedidaqui- ,,,, ,,,, duci totam terram cum . honore ducatus , quem- dem fynodo Landulphus Beneventanus archtepiarchiepiadmodum Gregorius papa concefitt, & tradidit iconis ab ordine pontificali dejedus eft, eo quod eam duci Roberto Guilcardo apud ipfum Cypeinobediem pap· fuit, quique non multum poft ranam» ÛC quemadmodum Urbanus papa conceftemporis largito munere in fede fua ab eodem pâ­ lît Rogerio duci in civitateMclfia, oc ficutidem pa reftitutus eft. «· CONCILIUM TICINENSE ^ae foda^retw fandam d«cw/« ùc, fai ftipeei pro firaenio Xenodochio qtoduft ed peregrinos excipiendos ctetferrnr, λ Gtûdaat epifcopo JU4. coaflnm. tw es* T TNus, enem norim, Campius inHiftoriaEc-Bmodum pauperum peregrinorum ad portam civiV_> defiaftica Placentina to. L pag. 384. me- tatis, quam vocabant Alberam, conftrudpm. Id minit Ticinenfis hujus concilii, feu ut ille habet vero fe tenere feriptor ille affirmat exdocumenconventus archiepifeoporum, epifeoporam, Λ abto in archivio Ticmenfi fervato , cui fubferipta batum , quo indulgenti· decret· funt iis, qui epifeoporam nomina, inter quos & Aldi Place» colleta pecunia juviflent Xenodochium in com- tini, leguntur. SYNODUS STRIGONIENSIS NATIONALIS Hahita fit Ctoaoamio rigr , Zaamrstfe atebiepifiopo Strigetur^ circe enaecm 1114. NARRATIO PR Æ VI A P. PETERFFÎ. Ævicntc m fratrem Almum Cokxnanno re-C;„ locum affignare his verbis : Laurentius quoge, Laurentius Metropolita, relidis per­ „ cumque demum anno ; cum fuis decem fufturbat· auls negotiis , dum nihil in concor­ „ fraganeis celebravit fynodum . Dederit horas diam domcfticam fupremi cancellarii munere „ complures, ut novi- virum, familiari amicitia, adferre poflet, ad res ecdefi· concredit· in· „ chroaologi· patrie pneprimia ftudiofiam, quo ftaurandas , indido Strigonium concilio , fe „ fili hujus intorti texturam enodaret ; fed uccontulit > Multa pro reipublice commodo in „ dio fit labore vidns , cwciao^tt dfMaow ama comitiis a Colomano, principe alias non un„ me nihil repugnante , fynodum ceflit. Oete„ rum fi ejuis certiora docuerit, fient non invidequaque laudabili , publias patri· legibus ef­ ferta novimus. Afer «tfnv /yeeddiifl· cepitele „ ii fubfcnbemus, ita magnam illi chronologie dreretoreaa Laeemtii archiefifiopi, & deceeafitf· „ noftra gratiam debebit. fiagaatanaa fieataae octapahtaet . Quas mirabar „ Altera nunc machina impellenda venit ; cui incognita fuiflè iis, quBufcum mihi de clero „ verfand·, an nervorum mihi fatis , prorfus noftro-differendi conia fada eft. Leges nem­ „ ambigo. In eo pugnamus quot At quos epifeope funt , state fua divites, qua fplendorem re­ „ pos fuftraganeos anno 1114. Laurentius ar* cens conditarum non fupprimunt, fed exag- D chiepifeopus habuerit? cum drerwadfynodum, Srant: nolle itaque illas , fi non ufus, ob­ » congregatos titulus pnefeferat ; nec plures feventis certe fiiadcat, quam majoribus no-\ „ nis, Agrienfi fcilicet. Vacienfi , Qpinque ecftris debemus. ) )„ defienfi, Vcfprimieni!, Jaurinenfi , ac Nitri„ Sed ad duo evolvenda, hac concilii inferi-/.n enfi epifeopis, métropolite Strigonienfi obno„ xioe eife, nemo fit, qui in dubium revocet. ptione provocamur : ut de anni calculo , qui authorum calamos ubique fubterfugit, e „ , Ad origines epifoopatuum Hungari* qurflio conjedura potius , quam teftimonio aliquid , ifthec remittenda foret, ne tamen fubduxifie „ conftituarar. Nos concilium nationale Lauren­ „ nos ftudium arguant alii, opinionem noftram, tii ad principium anni JI14. reducimus; du„ clarif. demum Otrotoczy m M. S. verba addi* inde rationibus : quod nupti· Cotomani . ponemus. Qpifqois igitur decretis fynodalibus ,, cum Rufla Borichii Nothi matre anne mi. , tnferiptionem adftruxit, primatis, fle archiepi„ „ feopi jura non dtferevit; quo fafrum, utprieinit· , inauguratio fiibinde Stephani filii, Ac „ exercitus in almum fratrem , ejulque filium, , fidi fynodiNationalis, Laurentio nempe archifacinus crudele, anno 1113. currente, quic- „ , epifcopo Strigonienfi , epifcopo* decem, qui tem publicam, animofque deri nimium quan-E,„ aderant, velut fuftraganeos , tdeft fuflrsgium tum lacaffiverit. Quam ob rem rebus undique „ ferentes addicere voluerit : Bachienfis ecdefi· in ruinam coufitfis, asgre admodum ad fyno- ,, , rebus partim firmatis , partim dubiis ; donec dum habendam fe patres collegerint. Accedit „ , fub annum 11J6. Cofocenfi uniretur , & ad Colomanum anno in«. morte fiia, populi „ , archicpifcopen m Mikooe, feu Michaele (a) „ lachrymis At votis jam fatisfecifle. Diu in re, a prepofitura Budenfi ad honorem palh acquirenda concilii epochs nutarat P. Timon , „ , cerfito afliugeret. Cl. Otrokoczy jam deferae S J. coadns demum in anno 1114. eidem , mus. Manfit, ait ille, haeprangetive, (con„ S (a) Fstpera· ill!, quftas fera Nike, A Mike. Niko Nicolaum indicat ; alter Michwtan . Cmril. Grarral. Tom. XXI. G S 99 Y N DUS Ο too „ vocandi nempe epifcopos omnhim ecclefiarum A „ rumque nomina , novis curis examine . Et, ■~ - — - >> Hungarir) ôinpMii* pciut arcbirpifieptait Stri„ cum illa e nullo ha&enus ad annum J114. anno CHRISTI ” *' , qtutf fitffra„ illuftri chat ta vindicari potuerint, ied e pro-C<-*’ls.5* ,,,,. ’> a/ifM/, ή rtûu nmgni monmti t prpftr,, xime accedentibus petendi erant, ecdciiarum „ tint fynoticû , dtfiwnàii & jhmeniis , ttrtiitpi„ titulos percurrat. Aderant iynodo national!: „ fiopo Strigenitrf, od ejut inltmationtm cunt fiuj „ Laurentius archiepilcopus Strigomenfis, prat­ r> „ ies : Agrienfis N. Quinque ecdefienfis Simon, „ Contiata nuncutraqueiententia, dicendum: „ Vciprimienfis Matthsrus, JautmcnfisGeorgius, „ quod Laurentius archiepifcopus Strigonicnfa, „ Vacienfis Marcellus . Nitritnfii prnppfitxs pro „ tynodum natiouakm agens, unicus Hungarâe „ CtiotrnJi ojfiiterif, quod Otrokoczio libuit ai„ ectlefianiœ curas tranlegerit, Baachicnu iede „ icrere. Cum vero inter enumeratos apud Lu­ „ awi fuis fufifragancû , Laurentio pnefidi ho- „ cium ad ana MCXI. Tulbertum Colocraiem „ oorem Métropolite precario deterente , aut „ legam, eundem iuflraganeis adpono . Baacht,, certe vacante. Hcc ceu guttam ex arena. Le- ,, cnfis vacabat. Cujus iuffragauci: 2Sagrabienfis „ vatis proinde controverfiis , Leâoris erit, ut „ Traucita, an. Jiip Tranfilvanienfis N. Vara„ canones de epiicopis, aut presbyteris uxoratis,B ,, dienfis Sixtiu. Cinadienfis Bezchcus an. 1118. ,, ex fynodl StaboichenGs adnotationibus fufiulSirroienfis N. Gratus accipiam , quidquid in ,, ciat; quod tedium, fi erudita meditatione in- „ pnricnti iententia amici , icu illufirare, feu ., terrumpere voluerit, feriem decem epiicopo„ emendare voluerint. „ rum iunragancorum, concilio pndentium, eo gy INCIPIUNT CAPITULA DE SY NODALIBUS DECRETIS Domini erthiepifeopi Ltxrmtii Strigonititfh C A p. Metropolitan ύ dstrjw faffroimeortan fnonem I. Dt unfit ecdefiarum é* cleritorwtt. aw. ρ·«ο· TN primis interpellandus eft rex , ut JL caufxclericorum, vel ecclefiafticarum rerum canordtt finiantur. N O T Æ P. II. CAP. Dt fermant ad popnbtm. N omni dominico die , in majoribus I ecclefiis evangclium & cpiftola expo­ nantur populo, in minoribus vero fides, & oratio dominica. MBLCHI0R1S INCHOFF-BR 8. J. Ritna pars huius flaturi, de fermooe ad populum jam adultum, altera de iaflitatkwe juventutis in prin­ cipes fidei, feu catecbefi habendo, loquitur. Repetitur canon ifte in pluribus fynodis ; qui Ii curatoribus animarum familiarior eflet, pauciores ab orthodoxa religione ad Lutberi & Calvini caftra crantèrent. Videa­ tur etiam feveriifimum ediAum de catechifrno catholico fok» tradendo , Ferdinand! I. C«T. R. H. Vienne 34. Auguui ans» iff4. publicatum. P CAP. CAP. IV. III. Df MMSMmese tltri i· populi. T omnis populus in Pafcha & Pen- Pc tctlifîaftfcis ordmibiiJ. T omnes ecclefiaftici ordines in ma­ joribus ecclefiis habeant, & offici­ U um fuum exhibeant. tecofte , & Natali Domini poeni­ tentiam agat, & commmunicet ; clerici vero in omnibus majoribus feftis com­ municent . N O T Æ. 5. Confeflio & fanAa communio lu diAis fefiis diebus. C A P. V. T T1* Canon^ VJ ni ta c« Λ rianftro, & Capella. liter.tori. loquatur. N Ο T Λ. Oiligitur hinc, canonicos a populo remoror, & intra fepta quadam, in Hangaria habitai ; quemadmo­ dum etiammm pluribus in locis, urbibus praecipue epilcopalibus, canonicorum domus , continuato ordi­ ne i*i loccodentcs & ecciete proximas «fle videmus > litereiorit, (en latino idiomace loquantur C CAP. jDiote presbyteri ne ordinentur , qui VI. X ' nec ordinandi funt; ordinati difeant, aut deponantur. Z>< i&ote prtihyttrit» N 0 T «. , idem eft ac ab o®do nmovvaotor, indigni, ut sx altari vivant, qm nullo, aot exiguo flodio «xcuiu, ad tnlaïÀotinn nituit acmflvr·. Pinta do hoc in Isqwntibw coocilsis. CAP. ST R I GO N 1 E NSI S. ___ CAP. Vil. * CAP. .... ~ anno CHXISTI ANNO CHRISTI VIII. De ntu gtntihtatit· N] Ullus aliquid de ritu gentilitatis ot> £N fervet : qui vero fecerit, fi de ma­ Dt annuit ft/ift. joribus eft, quadraginta diesdiftriétépœ- I quis deferiptas feftivitates non fervaverit, eadem lege, ficut inprxce denti capitulo, judicetur niteat; fi autem de minoribusfeptemdi­ es cum plagis luat. S Æ. N O T ad S. Laditlaum ία fynodo Sxabolchenfi cap. jS. I quis pro facinore S IX. CAP. injun- commiflb élam poenitentiam negligens, ab e* pifeopo excommunicatus, in eadem perverfitate objerit , in coemeterio ecdefia; Dt ntgH^cntibut fnnittntiom. non fcpcliatur a presbyteris. N O T Æ POEnitentiam nempe poblicam , 40e com adhuc in pane vigebat. CAP. villicus cum duobus villa:, idem judicium fubeat. buerit, X. fenioribus Dt mortuit fint tonfffinnt. CAP. I quis infirmatus presbyterum nonvo. «wric , nili fabic.nw «uf. fuwit , S eodem modo fiat de illo. Parentes vero ejus, aut uxor XL. dierum N o . ____ . XI. .r Λ _ Ql qui ad epifeopum promovendi, legi- timo matrimonio jun&i funt, nifi ex poenitentia Si autem parentes non ha- mul&entur. _ Dc confenfu uxorum non affumantur. Æ. t JR,EdeK ledor ad conftitntione* Colomani. CAP. T"? Pifcopus fi tres partes de acquifitis JL-Ι ad utilitatem ecclefix fideliter intu- XII. liffe videatur, licet ei agere de quarta , Dt portatianibut ctclrfi* quomodo dtbtnt fari. quod voluerit. N O T Æ. Onatio vel portagium eft telonium publicum ad portat urbit, vel portum fluvii exigi folitnm , 6c. eccleGr, doti* loco a piis regi but conceflom . Canon iftt illuftrari poteft ex verbi* S. Gregorii Μ. P. in refpon. ad prim, interrog. Aiiguftini Angli epifeop. & apud Gratia, canf. 1*. qu. a. cap. to. Mot eft apoftolica.fedir ordinati* epifcopi* prsc.'ptum tradere , ut de omni ftipendio, quod acceperint, quatuor fieri debeant por­ tione·, una videlicet epticopo & fatnibx erui, propter boipitaiititetn ejus, & (inceptionem, alia ciero, ter­ tia vero pauperibu* , quant ecclefiit reparandi*. P CAP. XIII. CAP. Dt tnonaftcriir tfifcoforum qui objtrunt. Pifcopis , E qui objerunt jam, ecclcfiae fux providerunt, tum filios fuos ditaverunt, Dt famulit tccltfi*. neque fed tan­ placuit me­ Ullus epifeopus , N CAP. i occedentis epifcopi tranfeanc , quod ei melius fuerit vifum. XIV. aut presbyter in propriis locis fervos teneat. dietatem auferre , & ecclefix reddere . Mvnafteria vero talium , in poteftatem CAP. XV. XVI. Dt ftnebis tccltfiorum. T TNaquseque ecdefia circa fe in pro· vJ ximo habeat parochiam fiiam. Dt bit qui rtt tttltfia dij^fawrunt. CAP. XVII. I qui eorum , S qui ecclefiis pnefunt , res earum diffipaverunt , duplo reftituant; fi non habent, deponantur,do­ nec emendentur. Cmnl Gtntral. Tom. XXl. Dt tttltfia fint dort non confttraitda. Cdefia E non confecretur , fi terra prius non datur. G * dos &. CAP. roj S N Y O C& CAP. 7;— cHKisf D U S M XT Ulins presbyter fine IN XVII I. ,o4 titulo ordine——— tur, de codera nullus habeatur in chSti clero, qui non eft titulatus alicui cede“h· De jrt/fytfrit a4 titulent eenfttra^Ut. fisc. NOTA. Kobibetar nt dericoi, rallia eccleCm minifterio dritirae·» » vd te Uuda a rnwrarahara , v«I privato tasfat darii, ordinetnr : tl hiatibus ftcnlare ju4icita» Dt ttncordafuia DMnurttm Officioruet. fMrcntibtu. I quis vero Clericorum, vel Abbatum, in cautis EcclcGafticis, relicto Epifcopali judicio, Regalem curiam, autfecu· S lare judicium adierit, caufam aut fe pœnitentia emendet. perdat, ivinorum D Officiorum, vel jejunio­ rum, fecundum Libellum, quem collaudavimus, ab omnibus teneatur. NOTA. CUpvIe ritio, & ordo. Libello» eollaUarm. vidMvr faifl» ritoile, vel i*cnda allai diAni. «ut certe indi· ô culm, ia rao tim mi flaram, «*uam ceterorum, in «ualibtt diocefi, rituom Tacrornm methodo. «dQri*ta continebarar. Poffidetnai fuxuia libella· ccdeiui Strtjfxuenfa, Agrienfir , & Nicrienla , saaor. 1416. ft 1419. ft »j6L ftc. CAP. XXVII. De vito. 6 vifiv CMM/csn/n*. I&us Canonicorum, & vita,fecun­ dum regulam ipformn, ab Epifco* po difponantur. V CAP. XXVIII. Dt libtrtatt to/fitwe CtetnietrMt. Ql *<< filii ejus ad priftinam (fcrvitutcm ) non redeant, fed inter Liberos Ecclefix ha­ dem voluerit. beantur . N O T Æ. TJAnc libertatm pro filii· fuit obtinxerunt ftmheni (aerraotes a Cefare LwaMo ana· »<97. Sperabatui JlTL boc baoeficio an» cum Eomana ecclcha. Nec «i |tn addecebat, ut ara:ro, & h|on· turait.it tin Sacer CAP. XXX. Resbyteris , uxores , quas legitimis ordinibus acceperint, moderatius ha­ bendas, prxvifa fragilitate, indui fimus. P Ds JrrW/ mu erdfesadù. Ullus fervus Clericus ordinetur,nifi N antea Dominus ejus dederit libertatem. CAP. plenam CAP. XXXII. fibi De Citritit non uMoraniit. XXXL De Saeetdstibvt ante Frtjbytrrtntm tnetratis, Q Ui Diaconatum, vel Presbyteratum fine matrimonio adepti funt, uxo­ rem ducere non liceat. Λ N O T Æ. Duo U canotes ia fjrnodo SaabolcbeaG fatis fnperq « elucidari fimt CAP. XXXIII. U De tottrihu Epijcoforwtt. N Ο T Xores Epifcoporum Epifcopalia predia non inhabitent. Λ. Oneflas Crilictt focos e’· aflign-bator, obi cum propofito coat in nti* fub proviGone epdlcoporum fuoram maritorum vivere S bebant. V»de Synod. Sxabol. H CAP. Rex, aut Epifeopi, Comites, & Abba­ XXXIV. tes illi, qui tentorium, aut aliquod hujufmodi Divino iolummodo cultui prxparatum habere poliunt. Et hoc cantum- De eieeoatmnnicetit. I quem Epifcopus ex communicaverit, S modo, quando fnne in via. & fratribus fuis datis hoc & Regi , CAP. liceris, indicet. CAP. XXXVI. Item de ^bbattltu. XXXV. Bbates, provifa facultate, montfte- A Obi debeant Mifane celebrare. Ullus extra Ecclefiam in tentorio, vel in aliquo loco , vel domo miffam celebrare , aut audire audeat, nifi n o ria cum Epifcopo , ad duo aratra unum monachum regulariter veftitutn , & inftrudum teneant, & regulam Bea­ ti Benedidi omnes Monachi icianc, & intelligant. T At SGfnstQr hic numen» perfoearum pro ratione facultatis ccnafqu* monafferii.· Sic.· fi aonafierram poftef(effionem , feu villas ·©· aratrorum habeat , cum triginta monach ali, 6c («flentin debeant. Aratrum a» em ampboti quodam fenin accipiendum ell ; terra tmm duorum aratrorum conftituit mediocrem pagum At vocatur menfura letalis, quod es vari» X-gum htrris didicimus . Tum flt illud nota,* boc t*mpore, nempe circa annum mj. lolos tere mon ac boa ordina Gnfti BcntdiAi faille tn Huoir quart de hujus S. ord.aia tcgsla omni boa monachia familiari , conflitutio loquitur, nili ad epifeopatum , qnod Grpe conceit , affampti (aiHrnc. Eruitur aret rea, fuiffe epiicopoa primos Hungari· ad eum modum mflirutos, quo per plura leceIa tprirupi Germani* floruerunt. cum nempe ex Monachia $. BenediAi membra capitali aflumerentur ; m eo­ rum domnus hab»arent : abbatem tamen, difcipïinc rtli<.o(« ludicem, fle rei occooomtee cullodem pateren­ tur Vide Gei maniam iacram P. Marc· Haafiay co. 1. fle II lub initium. A < CAP. XXXVII. CAP. De iifdetn vAbatibeu. Bbhres raro de A Monsfteriis fuis c- gredisntur, neque ad Regem, ne­ que «d remotas pofleffiones fine confci- tntia Epifeopi, ubi, cum diutius immo­ rari non debent. XXXVIII. De eifdent ^dbbatibut. A Bbates, mitram , fandalia , nodum ante cappam non habeant, vel ex­ tera infignia, aeque baptizent, neque px- IU- 107 SYNODUS nitentiam dene, neque ad populum fertium faciant. anno monem faciant. Abbates non plue pa* c“™Tt ient*bus, quam exteris pauperibus iola- i οR inventus—"· —· Quod fi Abbas fuerit bona Mon afteri i dilTipare, ipfedeponatur, & fubftantia illa reddatur. N O T christi Æ. Ciendam eft abbate* olim in Hangaria aroaaRerii* NeW» fuifte, non muent ecclefii».· in qaibo* predifte» aSut exercere Une conic nia epiicopr ciment non Itcaie . «qae en»m in imuli min· Aerio ab ordinario . ab­ bate» cum monachi» dependebant, ac populo*. Oceafo autem hoc Ratutom cnndend* fucrat quod aiiqai abbatum munia parochial i a ime indultu epifeopi, vrt pirochi cxercucriat, in podetfiofMba* & tuadi* monaileno lubjeAia . S xj Ullos Epifcoput, aut AN cachum ordinet. CAP. XXXIX. Dc ordinondb Monecbù. Presbyter Mo- NOTA. Erfm bufo* canoni» ifle »fl .· NoHu* epifeopar tut prnbvttr moMqbom ordinet, qa* fapllciter monachum vit· privât· , 6c folitadini deft.natam, poftqaam autem , certi loci, atiam ii ecelelas fui conventu» ti­ tulum habet , abi facro poflît mioiReno fung· ex indultu pontifici* , monachi, & folitarii ftri&e fumpti ra­ tionem pofuit , adeoque ordinari potefi. De potefttte aatem pre»byterorum ordinandi mnoachom, ira intellitendum eft , quod presbyteri non propria auflorirate, fed ex freciali commifEooe epifeopi , contencieete papa SS. ordinet, li non majore*, faltem mino­ re* conferre potuerint, quod colligitor ex Pirhing. io 1.1, decret, tic.il. S C A P. çl cuis Monachi X L. habitum habet , aut Monafterium intret, aut habitum per- dat, aut poenitentix fubjaceat. foi Monecbi babituaa accipiunt. De N O T Æ. Loquitur canpo de vagiar Emile quid fob finem ia fynodo anni i0o. flatuitar. CAP. XLI. CAP. XLH. Dt conventione oblationi! pro Mifib ne fiat. De mu entendit vel vendendit Bttltfib. XjUllns EcdeGam emere , vel vendere AN prxiumat. Si quis EcdeGam vendi- de derit, aut librum (uum fine culpa abje- Ullus Presbyter conventionem ceric, delator illius culpx, partem magi* Miifa, pro oblatione faciat. ftri illius eo modo accipiat. N Ο Λ. T TT Mere vel vendere ecclefien» : videtur prohiberi emptio , vel venditio va forum facronun , vel rernm ad ecCf clefiam pertinentium. Alii orationem & prece* mercede condafta* ; alii oAcia dt mania in ecclefia pneRanda a clerico &c. interpretantor CAP. XLI II. Ullus de Baptifmo: & fepultura pre­ N De Baptifuto, & Sepultura. O T N tium exigat. Æ. TTTerque ifte cânon faiuberrime feribitor ; cum ex puSIico ftt bonefto flipendio, îmt» epifeopornm erario, VJ libnr , Λ fitigiam ( Rotam dicimu» ) curatoribus retuiai , & da convenienti alimonia illi* provifumfucHuc pertinet prohibitio fafta de conventione , per modam contrafta» . act venditioni*, de niifla cip. 4*. Accede ediftum Caroli 1. R. a Matbia L confirmatam; archidiaconorum, & plebanorum nemo vr*:et ufit»ta funerali* ultro quicquam exigere pro fepulturi* pnefuaut, fi exegerit lacri* extemplo beneficii* abdicatur. Bonfi . Dec. 4. I. 7. r· <»·· CAP. XLV. CAP. XLIV. De judicio, fuoteojo, vel quando dari debeat. T judicium ferri in Quadragefima, ficut in aliis diebus, excepta cau- De Fefinitetibas. N Ullus Feftivitates vendere prxfu* U £a cffuGonis fanguinis, detur, ut ferrum accipiat, & in defignato loco ponat. mat. N O T Λ. Da judicio feni diAam eil in fynodo Sxabolchenfi. CAP. CAP XLVII. XL VI. Quid in Bctlefia legi vel cantori debeat. Quemado in Kalendit, d* tonviviit coni­ veri debtnt. ^Tlhil legatur , vel cantetur in EccleAN fia, nifi quod fuerit in Synodo col­ ÇI quis Presbyter in canonico convivio, laudatum · arguet vel Kalendis cogendis eos : & fi eum potos viderit, non audierint, i pie ···»· S T R I G ο N I E N S I S. ιο· Archi-Diacono eoa accuc*’ P*0^*®**·® feptem diebus exeat, & ipfe ' chKisi injungat: Quod fi ipfe Presbyter non exierit, ab oÆcio fufpcndatur, &40.die* Epifeopum, vd Diaconum ; & fi jam ab eo accipiat, eundo inebriatus fuerit, deponatur. CAP. bus pœniteat. CAP. tres penias--------------- . Presbyter fe* CHR*?r XLV1IÏ. XLIX. Pe eadess. De «Mfc. I Presbyter coegerit, vel coaéhis fue­ rit inebriatus , deponatur t fi quis S Presbyterum inebriatum invenerit, ante ÇÏ quis de Nobilibus ad potum coege- ric, vd coa&us fuerit inebriatus,40. dies pœniteat; fi vero in hoc perfevera- ver it, excommunicetur. N O T Æ. I^Uo hac ctfit» pnetetorn·», Λ Urbici masifinto* vigilantiam expetunt· CAP. L^Piicopi in unaquaque dvitate duas JLj domos ad coercendos pznitcntes fa* L. Pe dMPtÀatf fmtittnüehbus. ciant. NOTA. identur fuiff· dome» eerreAioni», aut loca, in quibo* violatore* ecclefuftic* difdplins crrt>« pmnit aSoebaotur . Apparat bine «xenttioni noo fuifle datam legem, a iinfto Ladntao ia Synodo Saabokheufi V tecam· C A P. Pc bigaetis if v/dvenrss vtl rrpuJietanae De ateltjuis. S I quis de maleficio convidus canones pœni­ teat. CAP. wu. accufatus fuerit, fecundum LU. I quis de clero fecundam uxorem vel S viduam, vel repudiatam duxerit, de­ ponatur. I accufator injecit que LV. CAP. Pe uror/e/toe, if eavfttis, S L1V. C A P. LI. probate non Si presbyteri bigenti rttipient orUntt. poterit, eadem poenitentia fubjaceat. TJIgami presbyteri, qui ad ordinesfuos CAP. redire noluerint, LUI. ex confenfu uxo­ rum fuarum recipiantur. Pc entlieribut e tntritis fagientibtts. CAP. LVL I quz mulier a viro fugerit ino, red­ S datur marito fao ferod, & bis, ter­ tia vice, fi nobilis eft, adjiciatur pccnitentiz fine fpe conjugii: fi de plebe ve- numdetur fine fpe libertatis. Si quis ul­ tro uxorem fuam adulteram proclamant, ύ nobilis eft, canonice pœnitentiz com- Pe fresbyteris, I presbyter concubinam habuerit, de­ S ponatur . CAP. pofitioni fubjaceat. Qui vero hocperfolverc noluerit , ve! non potuerit, tonfo capite, fecundum judicium regis Ladislai, venumdetur in mancipium. Si quis fponfam rapuerit alterius , fi illa non coofenferit , reddatur proprio fponfo; raptor vero fi nobilis eft, compoGtionem canonicam faciat, & fine fpe conjugii pœniteat . centttbmes bebent, LVII. Ut cestatiti regulent faent faient. C Anonici regulam fuam fciant, & in­ telligent . CAP. Si non potuit com- LVIII. Pe clcrids pn farte etc*fatis. pofitionem dare Gne fpe libertatis venum- detur. Si quis uxorem fugiens fe fponte debitorem fecerit, unde fe expedire no­ luerit, propter odium, quod in uxorem habet, femper in fervitutepermaneat.Et fi unquam liber videatur, iterum venumdetnr, uxor vero ejus, cui velit nubat. I quis clericorum furti arguitur ab e- S pifeopo, vel archidiacono judicetur , fi reus inventus fuerit , deponatur , & bona fua perdat ; fi nihili fuerit venumdetur. NO· *··«■ ut CHIUSTI SYNODUS k* C··®· clericos I· torto deprthenfa a fola poteftat· ecclefiaSica judicari. Si rat lint, ax (aeroor* C,,,I?T* J din· . * ··'* ροΛ®®·*» «)*' · »·«*> vcualibu· ferai» rufticu , & mancipiis adnumc.-ari . Erroneum el illud / atinli ftnt, cupu loco pots· / atbti ft fiaertt, fa fi nihil booorum A facultatum habeat, quas in par ouu ai pfaa aufutsi, »pf« moru manaptorum vcuamdctur. CAP· X^Lerici tabernarii, velLcneratoresnon V^s fint, quicumoue vero in tabernaria domo biberit, fi clericus eft, deponatur, fi laicus in teftimonium non recipiatur. LIX. De ttbtruoriie deficit it feterattribui. N Ο T Λ. Cilicet indigno» cenfebatur, qui leflem agat in judicio, utpote ob dubium faai iatellvAiM , A defeaumfame bone. quar in compotansium focietate facile amittuntur. Non prohibetur tamen accelltu tabernarum, viatoribus, ctiam clericis, qui prandii, cmaerro caufa ad bas fa racipiuat. S C A P. LX. CAP. LXL Dt J ni4f's fui cbri/lLaeot bebent faunlos, Dt te/hmoeiit cltrictrttm. T teftes clerici non fint, nifi in teflamenco morientis, vel fscramento vel pro judicio. U TUdxi fervos vel ancillas , neque proprios, vel venales, neque mercenarios chriftianos habere audeant. J M O T Æ. U* aliqua huic legi additur «a fanent ibus Pafehalis IL PP. verbi» (qui Laurentio archiepifcopo couvas fuit ) apud Grati, cauf. rd. q. 1 cap. »7. a naanacbii , five cltriiu canaaaïuaittr -viventi bai nulia ratia finit, •r mût let , aat rpifiaft Mit ttrjaia* jUfrllbft dfiinaai te labcribiu , Je» natriaaenti. fatti prufriu rxforqurrr ekbeuM idem Alexander papa III. in Extra i. |. tit. )o. cap. 10. innuit . Preéeccffarei nafirt ftre amnibni rehi>ofit ttu ma> laharvaa Jvoram cancejjtrant Qut» porro modo ufat ût in Hungaria experientia docebit L CAP. LXI I. tur, excepta quarta parte parochiani pres­ byteri . Dr dederit clericorum. CAP. Ecretum eft & famfti concilii fan. citum eft audtoritate, ut de propriis horreis, ieu cellariis , aut quolibet no* naftcriorum, & ecclefiarum, & omnium, qui in clero funt, dccimx non exigan­ D LXIII. De trcMitccnii. Mnes arcbidiaeoni Breviturium ca­ nonum habeant. O N O T Λ Oo inttiligitur hoc loco breviarium, e quo preces fuas canonica» arcbidiaeoni perfolvant; fed fynopf'·. vel compendium eorum canonum, quos eoa exijente oficio nofle oportebat, ut ia indiciis eccleiiawcis tuto , ad exigentiam leji» procodant. N CAP. LXIV. duas partes inde magiftri ecclefiarum ha­ beant. Dt prcfbytcrit, ir fervit etcltfteriau. CAP. Rcsbytcri quoque ecclefiarum juxta ecclefiam domum habeant fuarum De ecclefiarum . Si boves proprios habue­ rint , magiftri fui de his, qui araverint, dimidiam partem accipiant ; fi autem cum bobus magiftrorum fuorum araverint, P LXV. ctugregjniit tlcrieis ai fjuflet» fyaoduiu. Uicunque de his, qui in clero funt, ad fynodum epilcopi fui non ve­ nerint, ufque ad laicum deponantur. Q N O T Λ. OEnx ifl* ( ut pote clerici nolentes venire ad fynodum epifeopi ad hicum ufqu« deponantur , feu ut laid deinceps habeantur ) m eos ftatuta eft, qui vocati , & invitati, fine legitima caufa fynodo intareffe recufabsnt Habento» in ilii· iynodi» exempla plura.· ubi m abfentes fulmine ecciefiaftico animadverfum eft, quod fuo loco adfsrmus. Conflat item, quantam vim & frudum ia cckbraodis fyoodis patres noflri pofuc- P riM . CAR- »*5 faschal'S CONCIL. LEGIONENSE. "bÎÏÏS?·*· 114 Xn cHKbTt CARTA CLARE MB ALD1 Dc pefleffionibus dc Luftingehem monafterio S. Bertini conceflis in Concilio Remenfi approbatis anno mcxiv. Ex CxrLsrte S. Bertini. Bi Mirtot < N nomine “ Patris, & Filii & Sipiritus fan&i.Adrenfium comes hoc fcriptum firmavi, & figillo I TMr.A««a. ··« . p. I|l. ■ Ego meo confignans eos qui iubfcriberent juiTi . De­ „ Glarembaldus cognitum habens neminem noftrum hic manentem civitatem habere, ex his cretum igitur a me «t , fit ab epiicopis fuprafcriptis, ceterifque fidelibus meis; ut quicumquo ,qu« divina gratia mihi contulit , dignum duxi ianftos Dei heredes facere, quatinus ibidem om­ hoc infringere tentaverit , XL- libras comiti perfolvat , ita tamen ut reus ex hoc Deo fatisfanipotenti Domino fervientes pro exceflibus meis ciat . Signa eorum nui fubfcripferunt . S. Claipfius clementiam jugiter debeant exorare . Un­ rembaldi archidiacom Atrebatenfis. S. Bemoldt de omnibus Dei fidelibus noftrifquc pofteris no­ Watenienfis prcpofiti. S. Rameri Capellani. S. tum efle volumus , quoniam ob remedium ani­ me mee , fit domini mei Balduini comitis , fit comitis Gifnenfis Manafics. S. Onulfi Dapiferi. patris ac matris me* , nec non Anfelmi fratris S- Hoft pincernae . S. Amulrici coneftabetlarii. Alii etiam multi interfuerunt teftes . Fafta eft mei allodium meum in villa Luftingehem difta, videlicet terras illas quas Amalbertus, He- autem haec donatio folemniter apud Bergas in Pentecoftcn anno ab Incarnatione Domint MClt. remarus, fit Regeinarus in ufus meos excolunt , Ind. terramque Raineri ita liberas ac quietas , ficut . . x. feria _ a. regnante Francorum rege Phi­ ego pofTideo, Deo fan&oque Bertino ac fanftisR lippo. Recitata dc confirmata ett tuee Carta Reinibi quiefeentibus ex integro trado . Praeterea In jleno fiib ternbili terribili anathematis mis in pleno Concilio fub interpodtione a domino Radulfo ejulitem urbis terras illas , quas Anfelmus Veltre atque Willelmus ex me in beneficio habuerunt, ut fimili­ reverendo srchiepifeopo , fit a comprovincialibus epiicopis , videlicet Lifiardo Su-ffionenfi epifeoter ab Abbate teneantur , Deo fan&oque Berti­ po, Bartholomxo Laudunenfi epifeopo, VTillelno concelfi . Hanc vero donationem in folemni mo Catalauoenfi epifeopo , Godefrido Ambia· cuna Roberti comitis ejufdemque generofx connenfi epifeopo , Huberto Silvaneftenfi epifeopo , jugi* Clementiae fecimus in publico fcilicet fido, anno fcilicet Verbi Incarnati MCXiv. Indiâionc lium Dei conventu epifeoporum fit principum , oftava 4. nonas Septembris , pnefentibus abbati­ St ne futuris temporibus quifpiam hoc infringe­ re prsefumpferit, reverendi epifeopi Johannes Mo- bus cum ceteris Ecclefiarum praelatis , omnibus eidem anathemati unanimiter aflenfum praeben­ rinenfis , atque Lambertus Atrebatenfis a nobis rogati in commune anathematizaverunt, fit fub­ tibus. fcripferunt. Ego etiam Robertus Dei gratia Flan- ahtbfUab* CONCILIUM LEGIONENSE Indiftum a Bernardo Archieptfcopo Toletano circa annum Chrifti mcxiv. Ex Mxnione ^Idepkonfiode in Hi/loria ConrpofteUono MS. Dt Concilio opxd LegiontM Ctlebrond*. Ex Cire A- TJEnusrdw Tolctono fidit jfrehiepifeoptu , & S. Ccutum fuifle . Sed quoniam inter eos nullam ?·?'.* MÎrl -θ R- Wit Itgotut Didoco Compofiellnxo pontifici concordiam , Rege renuente , facere potuimus , p. P hot fnbfcfjnentet litterat direxit, nt nd Cancili xm, Concilium Legione xv. Kai. Novembris celebra­ " Ltgiant XV. Ktl. Noycmbrit celtbrntxrnt trot, re decrevimus: cui dileâionem veftram interefle \txwrvf. volumus Atque prccipimus . Valde enim in eo _J Bernardus Dei gratia Toletane fedis orchinobis neceflarius eris , nec ulla occafione opta­ epifeopus , & S. R. fedis legatus , dile&o fratri mus , ut prefentiam veftram pnediftac fynodo fit coepifcopo D. Didaco Compoftellano fempifubtrahatis. Valete. temam beatitudinem . Noverit dile&io veftra , Abbates vero atque Prcpofitos veftre dkecefis me cum Rege fit Regina de communi pace lo-Dvobifcum adducere mandamus. CONCILIUM Com. HJp. e· ’’»· PALENTINUM Pnefide Bernardo Archieptfcopo Toletano celebratum anno Chrifti mcxiv. Ex Htflonn Cottepoftellnno MS. Mxnianit Adepberfodn, & Codice Cl. V. Gnrfix Lonifie peritrr MS. Dt Concilio celebmdo i» Polentio. E Epifeopus adiit, fit ejus reverendam paternitatem obfecravit , ut de ftatu Ecclefiae , quae funditus BErnardus Toletanus Archiepifcopus, fit S.|R. everrebatur, dc de pacis reformatione traftaret. E. Legatus Burgos venit , quem B. Jacobi Tunc vcoerabiliffimus pater illi acquiefeens, adCookU. Gncrol. Torn. XXL H vo- IIJ PASCHALIS rI1 r· n M r 1 T I II M HBNRÎCOS V. IMP. LUDOVIC. VI R FR. , 1,6 vocavit Epifcopos, qui intererant, icilicet Atirien- A de clericis fuis ad pnediftum Concilium difexit,——r— Λ , Mindonienfem . ,· cum quibu» ----- ,nJUS gbfajtiaHj djtj, litteris referrent. christ» Christi ^rm » OvttePicm ,,,, Archiepifcopus , & S. Jacobi Epifcopus diutius colloquentes, Ecclefia jura penitus violata , HifZ>e Concilio Paleati*. paniam Arragonenfi tyrannide undique devarta­ tam atque defolatam, una doluerunt. Sed quo­ N pnedirto Palentiz Concilio Bernardus To­ niam ingruenti difeordiz tumultu , hac plenips letanus Archiepifcopus, & S. R. E.Legatus , ftabilire imprzfentiarum, tempus non exigebat , una cum plerifque Hifpaniarum Epifcopis , & tum quia complures Hifpaniarum Pontifices dee­ Abbatibus, pro modo, & tempore, juftitiz exa­ rant ; placuit eis tanta re. diffinitionem produ­ minationem falubrius edifeendo, rapinas j incen­ cere , & in futuro generaliter Concilium celedia, cedes, crterafque Hifpaniz calamitates de ■ braie, atque omnes Hifpaniarum pontifices, ab­ die in diem crebrius ingruere doluit . Commu­ nicatis autem omnium confiliis, ineffabilem Dei bates , duces, principes , comites, czterique pri­ mates , VIII. diebus ante venturam feftivitatem mifericordiam omnes humillima devotione, qua­ omnium Sandorum , in Palentiam urbem poftenus tot tantifque malis remedia maturius imfent convenire, it caufam regis , & regina fub-B pendere dignilaretur , expoftulavere . Demum ecfubverfiones, divina & humana audatiiius indagare , dicecefes , villas , manfiones , defiarum lub agros , vineas , que in hoc difeordiz tempore cius temerata ingemifeentes , confulcre , releva­ amiferat , fedibus & monafleriis reddere . Qua re , tantifque calamitatibus, Deo opitulante, fi­ its Regina, omnibus Hifpanie principibus fupra nem imponere folicite curarunt. ( Lucenfis quoque ecclefic , de cujus inquieta­ modum placuit. tione fermo in publicum ventilatus eft, paterne Dt Concilio Palenti* celebrato , èT dr reditu confolationis auxilium non diftulere . Illa nam­ que jamdudum tutore privata , '& pene paftore Cempoftell* Epifeopi. viduata , maximis procellis , ut puta bellorum Nno Ji 14. Dominice Incarnationis Bernar­ tempore , impellebatur . Petrus quippe ejufdem dus Toletanus Archiepifcopus, & S. R. E. ecdefiz Epifcopus, totus fupenue beatitudini in­ Legatus, fynodale collegium 8. Kal. Novembris hians , & ab hujufmodi cura immunis , tanti Palentiz celebravit , & de Hifpaniarum opprefculminis folicitudinem ferre recufabat . Lucenfis fionibus atque anguftiis , & de Ecclefiarum fubecclefic honorem protegere > animarum curam verfionibus atque calamitatibus , plenius pertra- Cgerere , multis diverfifque negotiis infudare , fiûavit. Gallecie quidem pontifices interfuerunt: * “ cut neceflarium erat , nequibat : przterea illum fed ecdcfiz B. Jacobi Epifcopus , cujus confilio egrimenia vexabat , nec amplius ad id officii atque fuggeftione prasdiâus Archiepifcopus Con­ fatis effe poterat. Ea propter pnedi&a ecclefia cilium celebrare difpofuerat , urgente difeordie patrocinio viduata , procellarum impulfu valde tumultu, przdifto Concilio interdie non potuit, inquietabatur , & maxime Comitis R. dominio difficillima caufa obfiftente detentus . Ipfe nam­ fiibjugata opprimebatur. QuaproptergeneraliCol­ que prrterito artatis tempore coadunato undi­ legio fancitum eft, quandoquidem przdiâusLuque exercitu, ad debellandamAragonenfemCam­ cenfis ecclefic Epifcopus regiminis cpram ferre paniam adierat. Quod fi iterum partes illas adi­ penitus renuebat, quoniam Pontificis minifterityn re prefumeret , oportebat , aut militum cohor­ implere nullatenus poterat , ne ecclefia fundotetes ad fe protegendum, & muniendum illuc fe­ nus extirparetur, alium qui & ecclefiam a morcum ducere , quod temporum qualitas , afliduifibus hiantium protegeret , & curam animarum que laboris exercitium neri prohibebat : aut progereret canonice in Epiicopum promoveri . Igiditorum flagitiofa rabies , quod relatu abufivum tur Lucenfis ecclefiz clerici Archiepifcopum ad­ di, in Chrirtum Domini mittere manum, nihi-Deuntes , quatenus matris fuse defolationi confulominus vereretur. Porro perniciofa mantis bel­ lens , eorum petitioni condefccndat, mifericordilorum temporibus , przdz divitiarumque cupidi­ ter expofeunt · Ipfe vero przfatus fumme reli­ tate incitata, in omne nefas ruere non perhorgionis vir , ut tanto labori 'defiftuet , aliufqüe refeit. Przdiftus tamen Epifcopus ad generalem qui quod ipfe nullo modo implere poterat , & fynodum iter aggrediens , Triam-cartellam per­ ecclefiam protegeret , & Partons officium tene­ venit. Verum enim vero Comes R. nec non Co­ ret, in Epiicopum eligeretur, fummopere preci­ mes M. complurefque Gallzciz optimates , il­ bus impetrare laboravit. A fupradiftisitaqueLu­ lum adeuntes , quatenus ab incerto labore deficenfis ecclefia, crterifque venerabilibus perfonis, Perrus regina Urraca capellanus defignatur Przfteret, hortantur , & deprecantur dicentes: Sci­ ful, & fumœo affertu expofeitur . Deinde ad mus equidem , venerubilifime pater , Ji campania partes abfqm armat* manas Clypco adire ptsefumLucenfem urbem ad Epifcopatum promovendus pftris, & te a truculenta bofttum violentia gravi­ mittitur. Ipfe equidem Archiepifcopus fuper il­ lius elcâione atque coofecratione, Didaco Comter inquietari , aut , ut vertas profiteamur, cuili­ bet pradoni captione debonorari, èX GaUetciam mul­ poftellano Archiepifcopo > Alphonfo Tudenfi, Ditiplici difeordia impugnatione opprimi : nos quoque Edaco Aurienfi, Muniom Mindonienfi has literas te abfente in falutis noftra difpendia ruere , haud dedit. ambiguum eft. Tua interefi , curam tJ folicitudinem noftrum, totiufque Galletcia gerere. Eapropter Epiftola Bernardi'arcbiepifcopi Toletani ad Epifeohortamur & confulimus , ut ab incepto rqfipijcas, pos Galleecia de confecratione Lsecnfis ele&i. & quod potifimum eft, tibi, nobifqut omnibus pro­ Ernardus Dei gratia Toletane fedis archivideat . Quod Ji nobis olfiftere volueris , antequam epife. tx S. R. E. Legatus dileâis in Chriab alitr, quod in certifimis eft, dedecoreris aut ca­ fto fratribus atque coepifcopis D. Didaco Compiaris , ne tantum quid temerarie aggrediaris , a nobis captus teneberis. Melius eft enim tibi difcefpoftellano , D. Munioni Mindonienfi , D. Alphonfo Tudenfi , D. Didaco Aurienfi czleftis fus Uceptiam a nobis inhiberi, quam improvido fa­ vore ad tantum pracipitium tibi affenfum adhiberi. regni aditum. Vertex fraternitati notum fieri vo­ Igitur Epifcopus his atque aliis acquiefcens, duo» lumus , Lucenfis ecclefia clerum, & populum do- I A B mi- . . PASCHALIS VALENTINI! M. ÏJSJ'vSS’v'f «ΐί. ·■« t*7 er. ii. — ——minicum, Petrum ca» n Regin*, ficut ac-ΑέΧ plenius fatisfocias . Datum Laterani 14. Kal. —— —. ruïtsTi "Pimu$ ’ in elegifle . Sed ' ' ‘ utrum Mail India, vit. i.i« ck-rtio canonica fuerit , quia ignoramus , vobis Precamur igitur , amicitiam veftram , quate11 charitative przcipimus, atque praecipiendo roga­ nua omnibus fuftraganeis Bracarenfis ecclefi* Emus, quatenus rem diligentius perquiratis. Qiod nifeopis has oftendatis litteras , £c ne przdifto fi elertionem canonicam inveneritis , quia Bra­ Mauritio , fecundum juffionem D. Papz , obecarenfis , quamdlu S. R. E. inobediens ( ficut dientiaxn exhibeant , admonearis . Has quoque noftis) araue rebellis extiterit, ab epifcopali fulitteras Portugallenfmm Infantiifie , noftri gra­ fpenfus officio, neminem confecrare uoteft , aut tia, pro noftro amore deftinate. Valete. cum domino Compoftellano vice noftra fungen­ te benedicere ftudete , aut nobifeum veftris lit­ De Concilio Palentia annuente D.'Pape celebrato. teris ipfum proculdubio confecrandum dirigite , Mauricio , dum in hac malitia perfeveraverit , A Cceperat D. Bernardus Toletanus Archiepinullus Epifcopus , nullus Bracarenfis provinciz xX fcopus litteras a D. Papa pro indicendo abbas, fed nec clericus, nec laicus (ut dignum Concilio , ut illo malis ingruentibus , quz Hiieft) obedientlam exhibeat. Valete. B pania experiebatur, patrum confilio mederetur, quas pro artorum in generali collegio confirma­ De Coufaratione Lneenfis Epifcopi, qualiter tione demonftrans , illas in publicum legendas faUa fit. direxit, quarum hec feries dignofeitur. lfis autem litteris his, deejuselertione promPafcbalis Epifcopus fervas fervorum Dei venerabiptiflima indagine confulitur , de quoniam1 libas fratribus Bemardo Primati , tf cateris Ecanonice fuerat farta, coofccrotio non differtur. pifeonis , & Principibus Hifpania , falutem , & Fungente igitur Didaco B. Jacobi Epifcopo vice apoftolicam benediaionem. Atchiefcopi, Lucenfis eccleiue elertus u> ecclefia B· Jacobi vil. Kai. Maii, przfentibus Didaco AuErionum veftrarum calamitates , ecclefiarum rienfi, & Munio Mindonienfi Epifcopis, in Epi­ fubverfianes , exits , repines , incendsn dole­ feopum confecratur , & Lucenfi ecclefia: pallor mus apud vos plxre fieri , quern λ nobis valeant narrari. Quamobrem prudentium veftram litteris prefentibus commonemus, nt tentorum malorum reC media communicatis confiliis requiratis . Nos qui­ De excommunicatione Mauritii Bracarenfis Arcbiepifapi. dem , opitniante Deo, quanto maturius potuerimus, Apoftolica fedis Legatum ad vos mittere dehberaTjOfl hzc in eodem generali cbMegio fupradi- vsmus . interim provida nobis divinitus facultate, V R JL rtus Archiepifcopus Toletanus , monftratis paci publica providere curetis in congregatione Pon" Papr “ »> ■ MauritififKtf, y & quid in ea canonice otium , fuum in litteris D. pro excommunicatione cii Bracarenfis , adverfus fedem Apoftolicam re­ pofterum apoftolica aubhritate fortiatur effeflum . bellis , decreto fumatum fuit , ut ad Didacum Illos fane proceres, five milites, qui bondres , obeQimpoftellanum ejus dirigeretur exeeutio, prout dlentias, villas , tJ cotera bona ecclefiaflica invafartum eft , & ideo illum his litteris compella­ ferunt , ÔT occupant , nifi ab eadem invafione defiftant , ab ecclefia confortio removemus . Univerfavit. Bernardus Dei Gratia Toletane fedis Archi­ rxm etiam partium incentores, per quos be'is apud epifcopus, & S. R. E. Legatus, dilerto inChrivos , Ô” ftagitia extern perpetrantur , mfi ab bnc fto fratri & coepifcopo D. Didaco Compoftelmalignitate dqfiflant, excommunicationi fitbjicimus. lano, fupemis civibus feliciter copulari. Magno Pax noftra , &falui noftra Dominus , pacem vementis affertu;, multo animi defiderio •io veftram ,fDftram & falutem veftram mifericorditer opereturfi fieri poflêt , optarem videre amicitiam , de Dat. Laterani xv 111. Kal. Maji. communi utilitate hujus regni maxime perturba­ ti vobifeum loquuturus . Sed quoniam tanta eft De fine Concilii Palentia , & litteris Toletani ad perturbatio, quod mutuo vifu przfentialiterfrau­ Compoftellanum Epifeopum. damur, jungat char itas & Epiftola quos feparat corporis abfentia. Noverit igitur dilertio veftra Oftquam de rebus plurimis artum fuit in Con­ Mauricium Bracarenfem , quoniam de invafione cilio Palentiz , ecclefiz favorem ; & regni . Legionenfis ecclefiz fatisfacere noluit, & exinde quietem cernentibus, diffoluta Patrum & Proce­ a vobis ab utroque officio fufpenfus , epifcopale rum congregatio eft , & Toletanas, ut Compo& facerdotale officium imprudenter celebrare przftellani amicitiam infinuaret , vocatis clericis , ftimpftr , fubjertas a domino Papa accepiflc lit­ illos benigne amplexatus, has literas Gompoftellano dirertqs tradidit. teras . Juter querelas alias, qua de te ad fedtm Apofto­ licam delata funt , Legiaaesffis ecclefia invqfio & Bernardus Toletana ,fedis archiepifcopus, & Dei contritio nos gravius contriftavit . Super qua ex E gratia S. ft. E. Legatus Didaco CompofteUanenfis noftris litteris monitus, & a vicario noftroBernar- ecclqfia pontifici falutem tf benediEHonem. Legatos do Toletano ad Concilium evocatus , êT venire & quos nobis mififtis vidimus dicentes , qmd Concilio fatisfacere cemtempfifti . Ad bac pro bujus nequitia quod Palentia oracipue veffiro concilie celebravimus, interefte nequiftit , inevitabili necejfitate detentus . tX inobedientia, per eum, tam a facerdotali, quam ab epifcopali efficio issterdsiiut , eadem officia cele­ Verum qma folntium, tf auxilium & 'eoofilium ve­ brare pertinaciter prafumpfifti. Nos igitur , autore ftrum nobis fubtraxiftis, ut verum’vobis fateampr, Deo, tantum nequitia fuperbia, facinusulcifau­ melefte tulimus. Sed propter priftinam amicitiam , mue inter me tf vos diu esaftit, èT interventu vetes , tf eadem tibi officia , Bracarenfis eeclqfia obedienfiam interdicimus , donee rffipifcens obedsas, ftrnrum clericorum , patimur ac vobis mdxlgemns. P Concil. General. Tom. XXI. H 1 sr η> Μίί%ι“ S Ϊ NO DUS no dûs. ^<^8ΐ’·β>^*β9’·β>’6&’<β&’«δ8ΐ·*β>·δ>·β9’·βίκ Æ?T ΙΒ»4 ·«<<· SYNODUS COMPOSTELLANA FiC·^.ΛSub D, Didaco Gclmirei ejufdcm ecclefix epiicopo; Anno Chrifti mcxiv. guiu· t· J. £*7»·”Pr/iWKM λ aobis edita tx MS. Moadcxxrvtf, yui tUxt fiat penes Cardinale*· {htirtgaae, & defwteptxxt eft ex Hiftaria CoxepefteUaxa MS. Mtauenis Adepbaetfiada : ac prattrea ctUata tam MS. Toletana, hcipixxt decreta D. Didaci Coexpoftellaxi EpifcopiA.û Jacobi aliis judicibus, Apoftolicx fedis judictad protegendos paxperes, bus referantur. IV. ivina difponente clementia, ego Didacus fe­ Dt Calxmniis ptaperam. dis ecclefix beati Jacobi ApoftoliEpifeopus, . Pauperes, fic imbecillesmifericorditer calum­ * >· Mt.rau. cum ejufdcm fedis canonicorum * judicum , cxnias compleant , ut beneficiis fuis penitus non do. terorum4uC nobilium virorum confilio , prrdc- priventur. 'cefforum ftatuta relegendo, ad protegendum po­ pulum, ad exhibendam juftitix normam in toto Dt Proditoribos & Latroaibas. honore beati Jacobi , excepta Compoftellaoa ur­ Proditores , & latrones nemo protegere, ne­ mo defendere prxfumat . Sane eorum proteâo be, omnibufque burgis, quoadvenx, aliiquaplu­ ses confluentes ftatuta nullatenus obfervare vale­ res damna, vel calumnias, qux illifuftincreme­ rent , hujufinodi decreta conftituo, & conftituearuerant, fuftincant. do confirmo. ° VI. I. Dt Fxribtu. Dt Ecclefiis. Fur poftquam tertio funi reus conviftus com’ι·mitt<.„. K * capite igitur exordium fumentes prxeipirehenius * fuerit , principibus terne, atque ju- ’ Mtra» . mus f ne ecclefix terminos irrumpat , aut itix examinatoribus tradatur. Qui diftante juviolenter ingrediatur. Si quis vero intra ecclefix ftitia pro meritis ultionem in eum exerceant, terminos quippiam capere aut fibi prxfigillare ibique dati gladii cauflàm animadvertant . No­ exigente juftina voluerit , Pontificis vicarium , verint enim , quia qui percutit malos , in eo aut licentiam fibi dari jsrius expoftulct. quod mali funt, minifter Det eft : & alibi ; pu­ nire malos non eft cflufio fanguinis. Dt dontibxs Nobilia* & ignobilia* . Et dt pigno· VII. ribas, tJ dt perpetratis calaneniis nlar calumniis.. ,«»,....,.,1« . Dt cbara&eribas . In domibus Nobilium, Nobilium fen ubicui ubicumque , eorum Charafteres coram totius ecclefix conventu fi­ uxores aut filii inermes fuerint, vicariis, &quive publico concilio fieri jubemus : aliter faftoa bufcumque aliis pignorandi licentiam refecamus. v sliere inhibemus. In ceterorum quoque domibus id ipfiim obferVIII. vari prrcipimus , excepto fi fuerit aut homici­ Dt Feffetoria & laRxofa. His qui fervilis conditionis jugum fuftinent , dii , aut violente mulierum violationis , quod vulgo raptum dicitur, aut quadragefimalis tribu­ vel qui quadragefimalis tributa perfolvunt, red­ ti caufa extiterit. Quod fi extra domos ruflicaditus folitos , qui foflataria & luctuofa nuncu­ 'i' xi τ·ζ«,."ΐ.ι$ armenta , extera ve hujufinodi , qux * perpantur , relaxamus , fi patrum parentumve fuof'° p■ emendetur. Quod fi diffinire nequiverit, fequenÆ’andi. ti die fuper illius negotii caufa vera indagine fathi. ufque in feriam fecun­ Aa, Pontifici, atque Apoftolicse fedisPrimatibus dam hora prima , nullus fajo habeat licentiam referatur, dc determinetur. pignorandi , nifi homicidas , latrones , Icilicet violatores virginum per vim, raufatores, & pro­ XIV. Dt cerfs agendis in fexto ferit. ditores . Et fi aliquis de extranea patria juftiUniufcujufque hebdomade fexta feria, Ponti­ tiam poftulaverit, infra fupradiftum tempus juficalis palatii januis referatis quicquid querebe , ftitiam fumat. quicquid injurie fuerit, in pnrfenna Pontificis , B XX. judicum , dt canonicorum intimetur dc definia­ Aé conventus alternantium fiat na Ecclefia. Sajonum concilium, vel militum conventus , tur. in ecclefia five terminis ejus fieri prohibemus. XV. Dt Lupit exagitandis. XXL In unoquoque fabbatho excepto PafchrdcPenNt Clarici fiant laicorum villici, vel padagogi. tecoftes, presbyteri, milites, ruftici cujufque ne­ Clerici neque laicorum villici efficiantur, ne?[ue filiorum ejus nutritores, neque a laica pergotii immunes, Inpos exagitantes perfequantur : ona dehonfcftentur , vel eorum bona capiant. . dc eis precipitia, quod vulgus fogios vocat, prr• Mt.rau. parent. Quasque etiam ecclefia Teptem * ferreas Qui aliter egerit, canonicam infiitutionem com­ ponar, dc excommunicatus a conventu fidelium cannas perfolvat. Ad hoc negotium quifquts ire ’mi. Tti,t. diflulerit; fi fit facerdos, nifi * infirmorum vifi- fequeftretur. tatiooe detineatur, vd miles, quinque folidos; XXII. ■<««<»>. rufticus vero ovem, vel folidum perfolvat. Dt rtbus captivorum. Bona eorum, qui capiuntur a Mauris, ufque XVI. Dt Vicariis. iCad annum plenum intemerata dc integra confer­ ventur : ut fi forte fortuito captum potuerint Milites, dc quicumque principatu preeminent, villicationibus luis tales vicarios ftatuant, qui fi redimere, redimant; fin autem completo anno, quid contra decretorum juftitiam egerint, calum­ juxta arbitrium propinquorum, eorum bona diftribuantur. niando caufas unde compleant, habeant ; fin au* Mt r»JM. rem eorum domini perpetrati damni dc * juftiti® XXIII. calumnias fuftineant. Dt mercatoribus, & peregrinis. Mercatores romarii, dc peregrini non pignoXVII. Dt Latronibus. rentur: dc qui aliter egerit, duplet qu< tulerit, & fit excommunicatus: folidos fexaginta pcrfolQuicumque latronem comprehenderit , eum villico terne tradat ; dc quaecumque villicus ab■ vat domino illius honoris. XXIV. eo abftraxerit , horum tertiam partem habeat: fic dc de proditoribus. ' Dt Clericis . Clerici fjfiatariam non dent. Abbates & OeXVIII. ' MS. T,kl. Air XU dies integra , nullaque inquietatione labefaâa Dt Menfieris. ' mi nr*,, qualiter ille dimiferit, confinant . Finitis * auOmnes alias * tls, nifi ad menfuram illius pe- · T,k,_ „7U‘ **“** tem XL. diebus : pofleffionibus , cseterifque be­ . trse , quae ftat in campo Compoftell», tam in Eccltliat ~ neficiis fub eodem jure, fub quo qui mortis fpi- hac civitate , quam extra, vendere, vel emere prohibemus. Et qui aliter egerit, excommunica­ culo ceciderit, qualiterve dimiferit exiftentibus, fi qua jurgia, aut fi qua calumniarum fchifinatus, fexaginta * loivat, donec refipifeat. * Mt Ttltf. tohdvi iol- 'AA&ttfc*’ CONCILIUM iAl«kr«krtMT BELLOVACENSE A Coaooe legato fedis Apoftolioe celebratum adverius Henricum Imperat, dc de revocando e Carthufia S. Godcfrido Ambianenfis epifeopo anno Domini MCXiv. tempore Pafchaiis papas II. T'VÆ’ frmpsnr, Aes, & caufa indicentet continua-E jL-J tor Sittberti ifta feribit : Anno millefimo centefimo decimo quarto in civitate Bclvacenfi a Conone fedis apoftoliae legato concilium cele­ bratur . Hic eft Conon unus ex illis religiofis, qui eremiticam vitam apud truncum Berenger primo duxerunt. Psrre aéorrfus Hnricioit nqpratortut ianc fynoeban congregatam, tf in enat fev* it anatbnnatis pronuntiatam , m fiM fitpoi’t, "Xt^riut · ίϊβα font fatii tftendunt. •Ί/βΐ G. C. Difcrte boc afterit codex MS.Moutii Dei, in buc verba : Anno Domini MCXiv. v 111. Id. Decemb. Cono Prcneftinus ep;fcopus, deapoftolic» fedis legatus , regem Henricum apud Belvacum anathematizavit in concilio fi» . Et in quadragefima proxima laetare Jcrufalem, v. Kal. April. Remis celebrato concilio eundem Henri, cum damnavit . Irem Cono feria II. proximi Pafchae regem Henricum damnavit Coloni» in templo fandi Gcrconis. Catalaunis Cono quar­ to . baschaus γ* η M C I r 1 11 M mpnmicus v imp. .. , xi3 . U W L 1 U M LUD CRAMUSR-F». 114 to habito concilio prediâum regem damnavi, , A incendiis immifericotditer expofuerit . Cujus «■?ANNO 1v. Idus Juhi: feofae a ’’ » -■ j excerptam _ referirer _.r tolerabili fatigata moleftia, cum federet Belva- anno ---------- . *--------■ CHKtSTi C?.u! ΓΙ J™*0 '* *d cpiftal. »36. Aarur Carnot. ex ci generali conventu Gallicana ecclefia, ut in "(>< 8>«ii[ca­ pauperum, fic orphanorum, devex.itionumtyranpita Certbefiam petiiflitt. De fua ijla Nicolaxs monidem mucrone B. Petri, anathematefcilicet ge­ nocbxs prafeiu renem infpeSor : Interim Conon nerali detruncans , cingulum militarem ei licet cardinalis pontificis maximi legatus , fle Radulabfenti dccingit, ab omni honore tanquam fee­ phus Remenfis archiepifcopus apud Bello acum ler a tum , infamatum , Chrifliani nominis inimi­ fynodum celebrant, fit ad eam accedunt Ambi a» cum , omnium judicio deponit. ncnfium legati, conqueruntur fe deftitutos opts„ t ADDO éT excerpta ftutdam tx boc concilio, f»rmo pa flore luo. Ad quos Remenfis archiepiicu- B bxj décréta in eo partim edita, partine recitata tf pus; Qua fror.iC, inquit , hxc apud nos propo- cor^rmato continentor. nere aufi ellis , qui virum pudicum , orthodo­ xum , virtutibus eundis ornatum , veftra impro­ £* Z*flit Bdlovaccttfs concilii. bitate e fua fede expuliftis ? Quem illi parem, heduin fandiorem unquam habituri eftisficcrdoInter cetera Bclvacenfis concilii decreta hoc tem 7 O vos mi feros , qui tanto paftorc vel ad a domno Conone Pratneftino epifeopo, & Apomomenrum caruiftis ! Num vos illum turpia hi­ ftolicx ledis legato ; archiepifcopis quoque Rcer* fcftamem , libidini vacantem , ecclefiaftica mcnfi, Bituricenfi, ac Senonenfi , necnoa fit fufoeueficia venumdantem unquam deprehcndiftis ? fraganeis eorum, multifque aliis fynodalibus vi­ illis respondent i bus ab his illum plane immuris, concorditer fic unanimiter ftatutum eft; ut nem effe , fubjecit archiepifcopus: Ite ergo, fic quaxumque res vel poficftiones cuilibet ecclelie tam peritum ovilis dominici cuftodcm perquiri­ cate, fic ab ea anno fic die quiete, id eft, fine te , fic inventum vebifcum adducite. Teftor enim fynodali proclamatione poffeftae fuerint , eidem dominum Jefum, donec ullus erit in Godefredo ccclefiz perpetua , Λ _______ r ___________. Quod Habilitate permaneant vitulis fpiritus. nullum alium vos epifeopum ha-C qui violaverit , a communione arceatur: donec Lituros. ecclcfiz fatisfaciat, fit que abftulcrit libere reftituat . Neceffarium enim arbitrati funt , novis Dum hasc geruntur, en adfunt nuntii appor­ tâmes litteras beati Godefridi, quibus ille fignimorbis nova medicamentorum genera opponere; ficat fc erifeopatum abdicaffe* hortatur u: alium pradertim cum viderint multos laicos nonfolum ecclcfiis nihil conferre, immo, quod nequiuseft, patrem fiti quzrant, fe nunquam rediturum af­ firmat : offendit fe ineptum fic in idoneum qui quz a fidelibus fic Deum timcntibuscollata funt, epifcopi munere fungatur : fe quidem verbis doviolenter, fi liceat, auferre. Incongruum etiam cuiffe fubdites fuos, fed mala vita corrupiife, fit fic injuftum vifum eft, ut cum haec inter freupefdiditTe. Que cum legerentur, pene omnes lalares lex teneatur , fanda Dei ecclefia minori contra eofdem fzculares jure utatur. Verum hoc crymati funt, admirantes tanti viri humilitatem, duntaxat adverfurr laicos . Inter ecclefias vero qui, cum effet meritis dummus, inter omnes mi­ tricmnalis jus poflclfionis fecundum facros cano­ nimo* fe abjicere videretu.. Sane cum interdum nes confervetur. de his quidam reverendilumi patres , qui tura pixfentes adfuere, inter (e colloquerentur, vidi Vrbantif fetandas ia concilio Romano. ·«* >»,c. cos iscrymas tenere non poffe: adeo illorum a-D Nullus laicus decimas fuas ' .................................. ' , aut ecclefiam , ··aut quicquid ecdefiaftici juris eft, fine confcnfu nimis affixa eft epiftola illa . in qua tantum fe epifcopi, vel Romani conceifione pontificis, movir tantus extenuavit . Tapdem ftatuunt patres naftcrtis aut canonicis offerre przfumat . Quod aptil Sueffiones ad domini Epiphaniam conveni­ fi quis epifeopus improbitatis caufa fic avaritix re, fit quid faciendum fit deliberare. cotûêntire noluerit , Romano pontifici nuntie­ G. C. Catera yta ad Godefredi revocationem pertinent , fv» in concilie^ Sxeffioneufi fxnt gefia : bmc Bellovaccnfi oroxime /abjiciam . Jbidem dam-iatxm ejjt Tbomam d» Maria 1· —in abftinentia celdbris eft habitu : nos eorum-A luerint fervatis propriis ordinibus pro magna ANNO dem auftoritatem fequentes, falubriter ammoneANNO milcricordia ibi cos miniftrare permittimus. CM AIS r I CHRJTI mus, ut auicuxnque fe Chriftians religiorus par­ //rw ilexi tu rodrw, cap. 7. ticipem efle defiderat , ab cfii carnium eadem Ut nulla inveftuura fiat prebandarum : vel al­ die , nifi majori fieftivitate, «d infirmitate im­ tarium, feu pnelationum, vel promitfio, viven­ pediente, abftmeat. tibus & eas poflidentibus perfonis. Grtprixs fxfx vn. Quifacros ordines tranfiliunt , fufpendantur ab officio: fit fi meruerit vita eorum, indulgen­ tiam confequantur , & interfint ordinibus, qu* amiferunr. •M. »W. e.p.'ie. Jim Vrttuun * titre Mtdioleai. Si quis presbyterorum , vel diaconorum , vel fubdiaconorum, officium contumaciter deferens, fceminam fibi potius eligit: ficut fponte ob for­ nicationem dimittit officium , ita ob prevariestionem dimittere cogatur & invitus beneficium. Ex Cexcitie Clxrexteutxxe. Inteidiâum eft, ne reges , vel aliqui princi­ Ittxt iim fxpxto AMieltou. Μ«· Al». pes, aliquam inveftituram de honoribus ecclefia-B Eos etiam qui ut toroicari liceat, divinum of­ ilicis faciant. ficium relinquunt, & a Deo recedentes, diabo­ lo & ejus operibus lerviunt , ficut fe juftiffimc ,HK. (010. Ex Cexcilie Mxvetf x Jexxxc, & BixediBe officio alienos faciunt, ita beneficio ccdcfiarum esrdnM^ht/, cap. I. privatos elfe abjudicamus. Ut nullas pester epifeopum clericis coronas VrÎMtu Gtr.... benedicere pnefumat, exceptis abbatibus, qui il­ lis tantum benedicant coroaas, quos ad converClericum, quo jaciente lapidem puer dicitur fionem fufeeperint. interemptus , nos pro amore tuo in eodem or­ dine permanere permittimus : ut tamen femper Οκ. M4C in poenitentia & timore perqraneat. Decrttxxt Grtprii vx. & Urhaù 11. Presbyterorum filio· a ûcri altaris minifteriis removendos decernimus , nifi aut in ccenobiis , Fx cexcilie CUrexeeninie xt Vrbxxo II. ctlehrxte. aut in canonicis regularibus religiofe probati fue­ rint converfati. Ne aliquis laicus alterius hereditates fibiufurC pet. Qyod fi quis fecerit, nec fatisfecerit, nul­ lus facerdos interim eum ad ptroitentiam admit­ in tilth tat . Similiter & alium quemlibet , nifi perfe' cap. 11. Ne nili filii concubinarum , & clericorum , ftam confêflionem fecerit . Verbi gratia , ut fi perpetrato homicidio manferint in adulterio, vel presbyterorum, diaconorum, fubdiaconorum, ad nujulmodi ad perfeftam poenitentiam minitne re­ ordinationes, vel ad alios honores ecclefiallicos promoveantur, nifi monachi, vel regulares fiant. cipi debere decretum eft. Attamen confiliutn ut jejunet, & elemofynas det, detur ei tantummo­ do, ut ad viam veritatis redire poftit. Urtxmts n. ns todcxt cexcilio, cap. 14. Nulli clerico liceat deinceps in duabus civitaIbid. c. h< Ex caxcilie Rotxx Pxfckxli II. prxfitlcnle tib is duas praebendas obtinere, cum duos titulos habere non poffit. ctUtreto. Quicumque res naufragorum diripiunt , ut ra­ Jtrxi cju/tUxi, Ut nullus deinceps in una ecclcfia honores ptores , & fratrum necatores , ab ecdcfue limi­ I bid c· i>· geminos habeat. nibus excludantur. D 7rm ibid. tjeflftit Vrtexi. Nullus facerdos , vel diaconus, vel fubdiaconus, fed & nullus qui canonicatum habet, for­ nicationis fibi copulam adjungat. Qyod fi quis fecerit, a canonicam arceatur. Hexc n cexcilie Roxtxxe. Nullus archiepifeopus , five epifcopus, de confecratioae epifeopi, vel abbatis, neque cappam, neque bacinos, neque tapetia , aut quodlibet mu­ nus accipere parfumât. ibid. Creterùu Jv. J. litre rrgifari fui. Predeceflorum noftrorum ftaruta fequentes, eos nui excommunicatis fidelitate aut facramento adftriâi funt , apoftolica auctoritate a facramento abfolvimus .* quoufque ipfi ad fatisfa&ionem ve­ niant , & ne eis antea fidelitatem obfervent pro­ hibemus. Altxexâer II. GtdUtlxee JHxrttioxi. Audivimus quod Henricus Ravennas diâus archiepilcopus, nifus te fit excommunicare : quod, quia excommunicatur , excommunicare non tx> E tuic te , apoftolica auftoritate te tuofque amok /tra», cap. J. Quicwnque , adhuc pueri , cupiditate paren­ ventes, mandamus exinde non curare. tum aliquod ecdefiafticum beneficium per pecu­ Gre^orter * Hexrice Lteiixtfi tpifcepe . · Vu. niam adepti funt: illodimiflb, ibidem mifericorditer fit in facris ordinibus vivere poliunt. Pervenit ad nos t te ab Arnulpho comite ad nequitie luse * argumentum gladiis jurare com- * / at>(Wri pulfum , quod ablata nunquam repeteres. Unde'·" Area «· «aditM, cap. 6. apoftolica auftoritate re abfolvimus, ut non tus Illi vero qui per feipfos, cum jam majorisefvel alicujus confcientie ob hoc videaris obno­ fent statis , nefanda cupiditate dufti » honores emerint : ,fi in aliis ecclesiis canonice vivere vo xius. EPI- ______ 'V "JTi1" CONCILIUM SBSSWKmi» ·»»___ Λ“"?η Æà “·♦ ···«. (9> EPISTOLA FRIDERICI COLONIENS1S A RCHI EPISCO PI AO Ο T TON IM BaMIIIGINSIM IP I $ COT UM De excommunicatiooe (fie) IIIL Henrki imp. Amato OtHei Btufkrgaifc tctlefe wutrMi tpiftep F. Cehaui^a». Dti grtti* id y*d tB n* erattosfo & pwcywd orra ttt at» etief» tjkit düt&e. düt&M. A Hie ooe qui ecdefi* Dei per ipfius gratiam co* lumn* fumus, qui navem per hujus firculi proceliofos ftuftus gubernare debemus ; hic inquam tn» advigilare» hic clavum moderaminis firmi­ ter tenere convenir, ne nobis fegniter torpenti­ bus, dum fine nifu moderamina flu&uat , his & umilibas impie tyrannidis fcopuli» allifa con­ vellatur, & , quod abfit , irruentium fluftuum gravitate mergatur , ne canes muti & latrare non valentes prophet* verbis arguamur , neve illud in nos conveniat : Non afccndiftis ex adverfo ut opponeretis murum pro domo Ifraelis. De nobis quidem, fanfte flt venerabilis frater , non ex noois fed ex virtute, quam Deus in no­ , ___________ bis operatur , hoc vobis fiducialiter in ipfius gra- ------------------, , CttpimUS tiam promittimus, quia_exv hac ' ~ veritatis libera profeflione nec tribulatio necanguftia nec mon nec vita feparabit. In hoc ve­ ro, ficut fcitis , pofiti fumus, in hoc novum hominem induimus, ut mortificationem Jefu in corpore noftro circumferamus, ut propter Jefum in mortem uos tradamus, quatenus & vita Je­ fu in hac noftra mortali came quandoque matas noftra diu fupprefla cervicem erigat, quia nifcftetur . In hac ergo tam gloriofa fpe nos defecimus, & de veftra conflantia idem fperapro nobis & pro fe ipfa jam in vocem prorupit lianda Romana ecdefia . Jungit fe nobis Fran­ mus, & intime optamus, & quia indigne pafli cia ; libero, ficut audiftis , ore veritatem Saxo­ fitis, ut ad memoriam fxpe reducatis , horta­ nis profitetur. Et quem, chariflime frater, non mur . Nolite nos longa expeftatione ulterius fumoveat, quia omnis ecclefiaftici vigoris auftorifpendere, fed de vcllra fententia feripto nos cer­ tas aulicis fle Palatinis in quaeftum verfa eft . _ _______ tificate. Salutat vos dominus_________ Chuomor_____ pronepos Synodales epifeoporum conventus annua confiliaCtuus epifeopus fle Roman* ecclefi* legatus, qui omnes denique ecclefiaftici ordinis adminiftratio- imperatorem nec non Momtfterienfem epifeopum nes in regalem curiam translata funt , ut illofle Hermannum de Vinceburc cum omnibus Gallie epifeopis in concilio Belluacenfi excommu­ rum marfupiis inferviant, qu* fpiritualiter exa­ minari debuerant. Quid de cathedris epifcopalinicant , & hoc vobis notum fieri pnrcepit. Ean­ bus dicemus , quibus Iregales villici prefident , dem fen rent iam iterabit in prrdiftos & in om­ quas difponunt , fle de domo orationis fpeluones complices eorum in concilio Remenfi, quod cam plane latronum efficiunt, de animarum lu­ erit Ltun Jerpfahnt, cum aliis tribus epifeopis cris nulla penitus qusftio eft, dum tantum ter­ noviter · Romana fede direfti». Vale. renis lucris regalis fifei os idfatiabile repleatur . vashidaMk/^Uafilam fimftitati veftf* literal jam antea i„. mifimus, quas fi forte accepiftis, de tam longa refpoofiosus veftne dilatione non parum miramur . Ut enim longam earum fententiam breviter replicemus. Summa intentionis erat, ut prudentiam vcftram ad defenfionem vel faltem ad Uberandam deplorationem hujus, quem vide­ tis, graviffimi fante ecckfic cafusexcitaremus, quem ipfum tacito defiderio vos diu intrinfecus rovifle jam olim cognovimus. Iterum, venerande frater iterum idem dicimus : fi zelus domus B Dei, imo fi veraciter amorecclefi*, qui domus Dei eft, vos medullitus comedit, ne tantam ejus defolationem, tam crudelem hereditati» Dei di­ reptionem & profanationem nimia patientia ul­ terius diffimuleds. Ecce per mifericordiam Dei magnum nobis odium apertum cft , ut veritas qu* diu fihiit, in manifedum prodeat, ut liber­ ANNO ***NO CH-· CONCILIUM SUESSIONENSE» CH··-’ Adverfus Henri cum Imper, & de S. Godefrido Ambianenfi epifeopo c Cartufia revocando, celebratum a Conone fedis apoft. legato, die,Epiphanis, anno mcxv. Vhs S Ga4«frUi L » Tatuerunt patres Btlovtctnfii, eit Ni-D apud fe diutius ant,fed ad fedemfuam toUtu iMitckiu, apud Suefliones ad Domi­ ocius redire . Addunt mandata ad ni Epiphaniam convenire : flt, quid faciendum ipftun Godefredum, ut celerrime ad defolatum fit pn revoeMtd» t Ctrtbufe S. Godrfrido ad epiiuum gregem fe recipiat. Ofteoduntnon debuif* fcapetia* Antbimmftet, deliberare . fe illum femel fufeeptam ecclefiam tam facile deUbi eo ventum eft, jubente Ludovico Fran­ ferere . Plus enim apud Dominum demereri , corum rege , accitus eft Henricus abbas ianfti dum finit per abrupta vitiorum précipités ire Quintini, in quo monafterio vir Dei Godefreoves fiias, quam poflit promereri dum privatim dus ab ipfis pene incunabulis fobrie fle pie edu­ in quantumvis remota folitudine vivit etiam fccatus ad fiunmum virtutis apicem pertigerat : veriffime. Tum quoque docent facros vetare cavocatus eft etiam Hubcrtus magtue autoritatis £ nones, ne quis e'pifcopo viventi lubrogetur , nj* vir, fle celeberrimi monaflerii, quod Cluniacum fi vel infirmitate cogente id ipfe petar , v cl ob vocatur. Monachus. Hos duce cum fui» litteris crimen deponendus fit. Hrc ubi Godefredtus ac­ . mittunt ad fratres Carthufi*, orant, immo im< ~ cepit , animo valde confternatus , ad ,pedes mopetant, ne Godefredum Ambianorum pnefuiem. nachorum fe proftravit i cum multis' lacrymta orans S PASCHALI» J» E ax p KJ C E NINSICtJS V. IMF- ii> ». il K is M c W α £· luoov vi. a ra. ..... orans ne finerent ipfism a fe evelli. Flent pari- A mittunt. Et Fuit autem in Carthu-——— anho ,er «fe® tH*· Attamen multis eum coofolantur fia a fecris feriis beari Nicolai epifeopi , que c^JJ"rt ch msn modis: ft, quia regi* ft epifeoporam autoritati aguntur odavo Idus Decembris, ufque ad qua, rtfiftem non poterant, h pace illum a fe di- dragefim* initium. CONCILIUM CASTRI RADULPHI Sub Geraldo Eogolifmi epifeopo ft legato apoftolico dirimit controverfiam in gratiam abbatias Fontis - Ebraldi . Ex ercUmt Ftxtu-EirtUi - ta Wihii τ*«· *·« Iturorum memoris tradere curavimus, qtao-B Ebraudi in Piftavenfi capitulo ad judicium. Tanniam Willeimus de Maurae ft frater ejus dem collatu utriufque partis orationibus: quia Airaudns , Foterhu Belet fororius eorum , Ber- utraque pars uno fe >arur tuerndefenfbre , diftum eft, ut mitterent legatu iuos ad capitulum Strandus Efeurius ac frater ejus Wilielmus pro fetate corporum ac redcmtkme animarum fuaram Severini abbas & abbatifla ad audiendum cui dederunt ecdcfi» S. Severint ft canonicis ibidem parti faverent canonici, data die tubinde regre­ Deo fub canonica regula B. Auguftini famulan­ di ad audiendum judicium . Perrexerunt igitur pariter abbas videlicet & legati abbatiifie ad ca­ tibus, dederunt, inquam , medietatem terna de Canolio, quamcumque fas dommid poffidertnt , pitulum S. Severim audituri quod veritas didrft arbergamentum proprium in manu AIMARI verat. Cognoverant fiquidcm & rememorati funt abbatis . Teftes hojas doni fimt Fulchcrh» ca­ canonici , ficut fe habebar veritas, primum fe nonicus, Bernardus canonicus , Goffridus cano­ feciilê refigiofis de Fonte-Ebraudi . Pol-ca vero nicus, WilleImus Ervei, Hugo de Rocha , Vi­ aboas S.Cypriani defecit a judicio, adjudicatum vian» Urfet laid. Poft muhium vero temporis a WLLLELMO Piftavcnfi epifeopo , & priorivenerunt quidam ex_____ dftesputis bone___________ memoriae ac bus fanft* Pidavenfis matris ecdefiac , feilicee , ______ ,__ _____ magnai decano, Erveo archidiacono, Hilario i 'fanctitatis viri ‘ ‘ ROBERT! de Fonte-E-CGuiliebno ” branle, venerunt, inquam , qui conffituerenc conft capicerio, & multis aliis: adjudicatum eft, in­ quam, inveftiri abbattftam, jure fuo abbate de­ manfiooes, ft putarent officinas , juxta jwefatam terram, ubi '.conventus ancillarum Chrifti ficiente. Verumtamen contra fas & judicium ab­ Deo libere defervirenc . Videntes itaque locum bas fit mooachi per violentiam, iterum pofiêderunt, anutntun, terramque frugiferam ufibus fuis val­ epifeopo tamen excommunicantem monachum de necefiariam fore , convenerant ante WILincolam terne, cum habitantibus in ea. Videns LELMUMPiftavenfem epifeopum ARNAUDOS ergo abbatifta quia minus proficeret, adiit GE> abbas S. Severini , ft fratres rontia Ebraudi fi> RARDUM Eflgolifinenfem epifeopum , ac fiu> &ae Romany-sEcclefi* legatum, fuper hac inju­ per hac terra concordiam facere poftulantes . ria querimoniamTaciendo. Legatus autem acci­ Cognofcens epifeopus Piftavis aftutia abbatis con­ F cordiam abfque conceflu capituli minus firficeto notario, invitavit abbatem & Cypriani, qua­ tenus in concilio quod apud Caftrum - Radulfi re, direxit litteras fuas ad capitulum S. Severi­ ni, exorans fratris fui favere petitionibus, quod xv. calendas Aprilis celebraturas erat, fe preutique fecerant : eo tenore, ut annuatim in fefentaret, fafturus abbatifle quidquid Centura rp ■ · ' · ' -■ fto S. Severint cenfus decem folidocum canoni- D quitatis diftaret. Qpod longius protraham , vecis ac religiofis " Fome-Ebraudi ~ “ Volveretur. *Ver nerunt utrique ad coccilium. Abbas itaque S. Cypriani cognofcens tum fe injuriofe egtflc, tum rvm«»ii».nxm qui venerabilis abbatiflâ * P. Fotuis-Ebraufe imminutum effe, venit in capiralumS. Gildadi multis irruentibus neceflâriis, tempore fta tu­ to, ft die indifta ad hanc confirmandam con­ fu, ubi GUILLELMUS Piftavenfis epifeopus , cordiam advenire non potuit: monachi S. Cy­ cum coepifcopis fuis Cenomanenfi videlicet & Andegaveufi confédéral , cum aliis honeftiftimis priani, videlicet Bernardus de Marcai ft alii , perfonis , decanis, archidiaconis. Venit., inquam, epifeopo tamen calumniante, pnediftam concor­ diam firmare aggrefli funt. Quod audiens vene­ & in manu, ft pnefentia, ft confilio domini Pirabilis abbatifia Fomis-Ebrauui , abnuit clamo­ ftavenfis epifeopi quod injuriofe fiipcr judicium rem ad epifeopum fuper abbate & monachis & fiium tenuerat dimifit abbatiflie, & religiofis de Cypriani, qui primum donum fuum invaferant, Footcbraudi, videntibus iupradiftis & multis aliis convenit ergo WILLELMUS Piftavenfis epifeo­ Piâavenfibus, Cenomanenfibus, qui ad concilium pus abbatem S. Cypriani cum monachis fuis , convenerant. ebbatiflâm quoque ac religiofos omnes Fonris- CONCILIUM REMENSE, A Conone fedis apoftolicae legato celebratum : in quo damnatus Henricus Imper, ft S. Godefridus Ambi men fem cathedram repetere jufliis v. Kal. Aprilis, mcxv. E Hnriet Aac fe fyxtd» dextMtt iu ctàtx E re Hierufaldm, wnft ptft BtlhvMtnft crltbrttxm MS. Mentit Dti, cnjxt vtrfa jun xntt remrnft Drcetnbri MCXIV. v. Kai. April. Remis cetnli': Cono Prcneftinus epifeopus, & apoftolic* lebrato concilio eundem Henticum damnavit, fedis legatus, in quadragefima proxima, LetaJ. vtrt Godefridttm , hic denum Ctxril. General. Tom. XXI. I hianen- D ... PASCMAL» ΓηΚΙΓ'ΤΙ ΙΠΜ HENUCUS V. IMP. , pp. tu CUNCILIUM. luduvic vir.fr “ i>anenftm cathedram repetere, fic narrat Nicolaus A utilitati multorum falutem anteponens Ambianos ■■■ ■ — CHRisTi """“kt* '■ 'j*1 vita · Profedus inde , hoc eft e rediret , êc fuo officio fungeretur .· reâius fihi <Α*1ΝΟ u CHRISTI venit ad Remorum urbem , ubi tum confuïtnrns, fi non fua unius falute contentus, ,,^T Cono cardinalis delegatus fnequentirtimam fyno- plurimos Chrifto lucrifacere conaretur, & tan­ Jerve ho­ dum habebat. Adduxit autem eum in fynodum dem a Crifto audire mereretur: tte & ftdelis, φύ· fif* faft* , fuper Radulphus Remorum archieptfcopus , jejuniis , multa tecon^tnam: intro iit fattdinm Domini tui : vigiliis, aliifque fandis exercitiis adeo extenua­ tum & confedum, ut vix pedibus confiftere poffet. Qtem ut viderunt patres, valde miraban­ tur adeo illum fe mundo, fibi mundum cracifixiffe, ut nec mundum ipfe diligere, nec mun­ dus illum amare porte videretur. Duriufcule eum tunc appellavit Cono legatus , quod injundum munus reliquiflfet. Deinde admonuit, ut propriae AD Bi M..Û Sxppl.T.li. C O N C I L Cum non portet vir Dei illius aliorumque epi­ feoporam autoritati obludari: ad fiuun redit eccleuam , & ab omnibus cupidiflimc excipitur : Haffenas Mettons . Ex qm etiam ottüfti , quam frequens multufque Coeeo legatus in finodis effet dum neoraretur iit Galliis, in quibus omnibus in Hnricam imperatorem aaathema inclamaretur. I U M REMENSE Λ Conone PraneAino A. S. L- habitam Anno uij. ADD Ex Mtblll. 1 O. Emenfi Ementi concilio hi fine dubio przfuies in- B fis epifeoporam. Affum, recitatum tf confirma­ terfuere , fcilicet tres Metropolitani cum tum in confilio Remit a domno Conone Romano ecfuis coepifeopis, Remeufis videlicet, Senonenfis, clfia legato, celebriter habito, amo incarnatiPer& Bituricenfis. Remenfis metropolis epifeoporam bi MCXP. indiiiiom PIIL regnante Eusuvico Fran­ nomina habemus in literis Cononis cardinalis , corum rege gloriofo orneo oElavo. In eadem fynodo Gervafius Regiteftenfis co­ quibus permutatio quorumdam prxdiorum inter Baldutnum Flandriz comitem , & Bovonem ju­ met, qui advocationis prztextu, quam in villis niorem fandi Amandi abbatem fada, in illo con­ fui comitatus fando Remigio fubjedis habebat, quoddam prcAatioms genus, <|uod falvasetentum cilio confirmatur. His literis poA Cononem dan­ tur figna Radulfi Remorum archiepifcopi , tum vocant, ab illis exigebat ·, in illa inquam fynodo culpam fuam agnovit, & iniuAam ejufmodi Lifiardi Suefiionenfis , Barjholomxi Lauduncnfis, Guillelmi Catalaunenfis, Godefridi Ambiaconfuemdinem relaxavit , prgcfenribus Radulfo archiepifcopo , LiGardo nenfis, Lambent Novomenfis, ac Tornacenfis , „ iruucpmupu juiuaruu Sueflionenfi oueiuonciui, ôc o. Godevxoac Qarcmbaldi Silvaneâenfis, & Johannis Morinenfirido ................................ Ambianenfi epifeopis, & quibufdam ■. 'Λ laicis R «89» >. Co.ol. H 11p p , I , . T «· W Φ ·88· «89· «89» «89· «89· «89· CONCILIUM Habitum zra mcliii. anno Chrilli Sciant ornnts homines prafentes, Cf futuri , quod Deo jubente hac conflit utio fubfcrtptn , qua per totam Hifponiam habetur, habuit mitium in Ovetenfi ecdefia tempora Pelagii Ovete^fis epifcOpi , tJ fubfcrtptis omniaus hominibus . OVETENSE mcxv. Ex MS. Toletanae ecclefix. terne & Epifcopo iy. annis petniteat : quinque ex his in exilio, & quinque ficut przccperit ei Epifcopus fuus: ceteros quinque foris ecclefiam in fua terra redimat. II. Simili modo etiam firmamus , ut nullatenus furtum faciamus, nec facientibus confentiamus ; Mnium fandx crucis filiorum, przfcntium & fi latronem capere poterimus, pro modo fur­ & futurorum , memori» tradere Auduimus, latronum, factilegorum, & diverfi generis ti plenam juAitiam faciamus : & qui pro eo exo­ raverit, ut fic emendetur, fecundum mod uni culmaleficorum, in AAuriarum partibus nimiam , pz anathema fit. & exeerabilem malitiam olim przvaluiife plerifque temporibus. Ad quam ddtruendam, & quas III. Secundum etiam decreta Canonum , ut fupefandz ecdefi» profutura erant, aedificanda, ara rius fanximus, quod aliquem pro aliqua calum­ 1153. apud Ovetum in ecdefia S. Salvatoris nia a dextris ecclefiz infra 70. paiTus per vim congregatis principibus, & plebe totius przdtdz regionis, in dic fando PeutecoAes, Spiritu fan­ non extrahamus, nifi fervum naturaliter proba­ do adminifirante , Przfuleque Pelagio praedican­ tum , aut latronem publicum , aut proditorem te , & monente, hzc inter cetera placita omni­ de proditione convi&um , aut publice excombus in commune primum fe obtulit fententia. municatum, aut monachum, vel monacham re­ fugas , aut violatorem ecclefix , cui proculduStatuimus ( inquiunt ) & decernimus, & fu-E bio ecdefia nullo modo "Ùebet refugium . Qui per facram textum Evangelii jurejurando firma­ vero arreptus a diabolo aliquid aliud per vim ex­ traxerit ab ecdefia ejufque porticibus ufque ad mus , ut vellrum nullus deinceps domitos vel in­ domitos pro aliqua caufa pignoret boves , nec U. paAus, in quadruplum reddat, & fecundum auferat alicui extraneo, vel fuo fervo, vel mancanones ita pceniteat, ut in monaAerio fit monachus fub regula B. BenediAi, aut fi eremita datitio. Quod fi fecerit , fit maledicius , & ex­ ommbus diebus viuc fux , sut fe fervum fubjicommunicatur , & pro fidere perpetrato judici ciat O m OV ETENSE. KiNtticai r. tMP. LUOOVVjRFR. ... . ■ €»« dat iczvirun ferviruti ccvjcuK ecclefiz tjuam quam heus befit , aut fvm- ADiahali, Fortunius Pelagii, Didacus Petri, Pe-· ANNO mam peregrinatioocm arripiat omnibus diebus lagius Petri, Munio Eâe, Petrus Martini, Di- CHRISTI .Hkisti vite fie. . dacus Gundifalvi, Didacus Oved, Rudericus O’ veci, Didacus Fortuni, Sanâius Fortuni. Regina autem domina Urraca cum omnibus Ex territorio Colxngo, Caa/ar, Agni lore. filiis & filiabus fuis, hanc prrfcriptam conftituGarcia Sanâii, Petrus Sanâii, MartinusSan­ zionem confirmavit, dejuravit, eam, & fecit ju­ âii , Suarius Sanâii, Gundifalvus Sanâii, Pe­ rare & confirmare eam omnibus hominibus ha­ trus Sanâii, Didacus Sanâii, Rudericus Dida­ bitantibus in omni regno ejus, tam ecdefiaftici ci, Vela Sanâii, Petrus Eâz , Pelagius Eâz , ordinis, .quam frcularis. Sorores itaque jam diFernandas Cit i, Pelagius Didaci, Didacus Did a &z Reginae, DonaGeloira infanta, cum omni­ ci, Rudericus Munionis. bus filiis & filiabus fuis, & cum omnibus homi­ Ex Territorio Flavinietf. nibus fibi fubditis , atque Infanta Dona Tara­ Petrus Pelagii Rubens , Ordonius Martini , wa cum omnibus filiis & filiabus fibi fubditis , Petrus Pelagii, Ordonna Petri, Joannes Petti, juraverunt, & confirmaverunt, ficut fupra taxa­ Munio Petri, Didacus Petri, Martinus Petri , tum etf. &B Pelagius Michaelis , Petrus Michaeirs, Joannes Nos igitur omnes fubfcripti hoc feriptum Michaelis . hanc promiflionem fub facramento confirmamus, Ex Territoriis Lena , Atier , èX Orna . & roboramus tam pro nobis , quam pro omni Petrus Pelagii Bureza , Petrus Alcandara , Pc progenie noftra futura, ut fit promilfio h*cfla­ lagius Citi , Vela Pelagii , Gundifalvus Vere­ bilis fit firma ufque in finem Mundi per omnia mundi , Gundifalvus Beremundi , Gundifalvus fecula- Suarius Comes, Gundifalvus Pelagii , Munni, Eâa Pelagii, Armenians Joannis, Pe­ Adephonfus Veremundi, Petrus Adephonfi, Di­ trus Barbadam , Petrus Petri, Pelagius Citi , dacus Fernandi, Gundifalvus Anfuris , Pelagius Froila ex Afturiis Oveti, Petrus Ruderici, Sua­ Martinus Pelagii, Fernandas Pelagii , Martinus Eâz. rius Ordoni, Petrus Didaci, Petrus Guterri , Ex Teritoriif Arkolio , Gordone , Garcia Suarii, Gundifalvus Gil, Petrus Garcir, ÎX Aiva. Rudericus Garfue, Chriftophonu Joannis, Gar­ Pelagius Munionis, Fernandus Cuterri, Guncia Petri, Munio Petri , Femandus Γetri, Di­ d;l· Lopi , Pelagius Ruderici, Pelagius Joannis, Albarus Xemenus Lopi , Petrus Guterri , Gundifalvus Garfiz , Pelagius Ordonii, Garcia Teli:, Munio Guterri, Petrus Garciz, Perrus Patellae. Telli, Ordonius Didaci, Sanûius Oroooii, Adephonfus Munionis , Petrus Adephonfi , Suarius I z Ex. Cvaetl. General. Tom. XXI. ...' ■ NBNItlCOS V. IMP. , .z t}f CONCILIUM ______ ______ Ludovic vi. b. pa. 13® Em Territorio Caaurge, Trenfaeier» t A racae Regine filius, poftquam poefcrfoti 'tam con»— ·■ ■ ■ (panne poft ÎJ2. £χ«Μ4 , e*·· ceteri/ terril. ftitutioûem audivit, it in regno Htfpa regnare ceepiflèt, confirma* Comes Rudericus Gundifalvi, Petrus Ruderi- mortem matri* ' ft» ' Vit * & Juravit e*m, de fecit eam confirmare * ci, Guterius Ruderici, Petras Gundifalvi « Ru­ dericus Gundiûüvi , Adcphonfiss Panni, PetruS & jurare , & ftabtlire omnibus hominibus habi­ Gundifalvi* Gundifalvus Gundifalvi, Rudericus tantibus in omni rapio Cfa»t ut fervetur , dc Muniouisÿ Saoâius Vehe , VcremunduS Vêle | cuftodiatur, tifeue mundus ifte finiatur* Snb JErd · MGLVIII. * N ·*·..«» Martinus Vcfe. Similiter Infante domino Adcphonfo Portugaleafi cum omnibus hominibus nobilibus & igno ­ SübftriftÎMMi EfifuftTKMt t bilibus habitantibus in omni honore illius, poftBernardus Toletanas fedis Archîepîfcopus dt quam preferiptam conftitutioOem audierunt , & S. R. E. Legatus confirmo. confirmaverant , dt ftabilienmt eam pro fe , & pro omni progenie eorum , ut fervetur ufque in Didacus Jacobenfis Archiepifeopus confirmo. Pelagius Bracarenfis Archiepifcopus confirmo * _ finem feculi hujuS. f» difbeu üiù. Nûjoius Mundunienfis Epifcopus confirmo. ® Adcphonlus rex Aragonenfis, fimiliter cum Didacus Aurienfis Epifcopus confirmo* fratre fuo Ramiro monacho, cum omnibus ho­ Pellgius Aftoricenfis Epifcopus confirmo. minibus nobilibus fit ignobilibus habitantibus in Gundifalvus CoJumbrienfis Epifcopus confir­ mo. omni regno eorum, preferiptam conftitutionem Juraverunt, & confirmaverunt , & ftabilienmt Didacus Legionenfis Epifcopus confirmo. eam pro fe, & pro omni progenie eorum,ficut Petrus Palentinc fedis Epifcopus confirmo. Petras Segobienfis Epifcopus confirmo. fupra traftatum eft. Bernardus Segontie Epifcopus Confirmo. MtltdiOù. Si miis tamen ( quod fieri minime credimus ) Pafchalis Burgcnfis Epifcopus confirmo. Sanâius Abclenfis Epifcopus confirmo. Rex, Comes, Vice-comes, Majorinus, Sajo tam Ecdefiafticus homo, quam fecularis, hanc feriMunius Salmaticenfis Epifcopus confirmo. Bernardus Zamorenfis Epifcopus confirmo. ptam conftitutionem frangere tentaverit , quifquis ille fuerit qui tali* talia commiferit, fra&a frafta maConftitutio hsc non hominis, fed omnipo­ it, qui per univerfum mundum — nu, pede, & cervice, qui evulfis oculis, lepra tentis Dei vox fuit, eam feminavit , f & audita / placuit omnibus ho» percuuus, frangat cum Deus in confpeftu omminibus fub ocio habitantibus, tarn Cbriftianis, taium inimicorum fuorum, fit maledi&us & cx- quam paganis, vd Judaeis. communicatus uique in feptimam generationem, in confpeftu Patris, dt Filii, & Spiritus fandi, Mnledtflio. Si quis itaque hancfanâam & juftam noftram dc infuper cum Dathan, dc Abiron, dt cum Ju­ da Domini proditore, cum Simone Mago , dt promiOionem, & fub facramento fandam con» Nerone , paras pcenas fuftineat in eterna da­ hrmationem , tam nos , quam ex omni hoftra futura progenie violaverit, & per dignam fatismnatione . Amen. . Bentdi&io. faftionem, ficut fuperius diftum eft , fe non Quicumque hanc conftitutionem omnibus mo­ emendaverit , fit ab omnipotenti Deo malediâus & ex communica tui , & ab omni confortio dis prout potuerit, fervaverit, dc cuftodieric eam, fervet eum Deus in hoc fseculo, dc in die judi­ fidelium, dt fandorum in hoc fasculo dc in fu­ turo fit feparatus , & cum Diabolo & Angelis cii , dc cum fandis fuis det ei vitam eremam m rejno fuo, dc fit benediftus ab omnipotenti eius patiatur pcenas in inferno damnatus. Bencdifho. _ Deo, mco, qui cum filio nuo Domino LAXmno noftro Jefu ChriOmnis homo qui hanc preferiptam conftitu-^fto,. una cum Spiritu fanfto perenniter vivit, dc tionem audierit , fcrvaverit, firmaverit, dc curegnat' ~ Deus per omnia fecula fieculorum. ftodierit eam, fit cuftoditus dc benediftus a DoLmms Dto. mino Deo noftro Jefu Chrifto , qui cum Patre Nunc autem pro tantis bonis a Deo collatis dc Spiritu fando vivit dc regnat Deus per om­ benedicamus, dc collaudemus Dominum Deum noftrum Jefum Chriftum, qui cum Patre dt Spi­ nia fecula feculorum. Amen. • Vrrer lot · ritu fanfto vivit dc regnat Deus per infinita fe­ S>6 Art * MCLXIL ρβι le h.nc Adephonfus Rex, Raymundi Confidis dc Urcula feculorum, Amen. •catran . CONCILIA DUO COLONIENSE ET CATALAUNENSE Adverfus Henricum Imper, a Conone Sedis Apoftolicc legato celebrata, mcxv. qnod tamen Concilium V. Unt Jniii iri Chroo. S. P37 er AD CONCILIUM >3»________ CATALAUNENSE A Conone Cardinali A. S. L anno inj. celebratum A D D 1 T I O. a« M««a T"\S concilie Catalaxnenfi » Cenent cardinali A. A CONONI DEI GRATIA PRÆNESTINO i*trl Te.lt JL/ J. £, fa jgit ZjMctu t */ param aliaxid EPISCOPO ***' **’■ nitre MMvn tx to inxottfiet . Epiflolam ejx/dem Ivo eadem gratia Canuterfr ecclefia minifler, Conenit ex co concilie detain profert MabiUonw Annal. ord. S. BenediHi to. Γ. mmt. LXXXLX. appendicit. £» illam. Devotam & debitam legatit apoftolicit obedienttam. CONONIS CARDINALIS STNODICA Nvitavit me follicitudo vtftra ad agendam caufam vel per me , vel per vicarios meos de ecclefia fandi Nicolai adverfus monachos Ma­ joris monafterii, que fita eft in municipio, quod /MO4b’i /’■'’Oeodima gratia Prameftinu: epifcopus apoCurvavilla dicitur: quam aliquando contra jura ■A. t. v. p. VU italic* fedis legatus, omnibus fidelibus tam ecclefiaftica occupate prrfumpferunt ; fed fecun­ f,t.aepme. pnefentibus quam futuris. Cum legatione in Frandum legum tramitem, quod ab eis contra leges vdu.LM. cja fongerennir, adverfus Henricum abbatem S. B pnefumptum eft , prccipiente legato apoftolico Qiintini de Monte de quadam term d* Boteo- Domino Hugone Dienfi epifeopo per leges difcurt, fa litet quam cyrographo fibi defendebat a Uutum eft · Hanc igitur caufam idcirco traquibufdam monachis fanât Vedafti , calumnia âandam fufeepi , quia in propria perfona me exorta eft . Abbas tamen S. Vedafti, & plures eam poflê traftare putavi. Nunc vero quia equi­ ex fratribus ejus illi cyrographo teftimooium per­ tare, vel vehiculum aliquod fuftinere non va­ leo, fupplico fanditati veftrz, quatinus ita finhibebant, & aflênfum non negabant. Cum igi­ tur caufa ifta ad nos ufque periata fuiflet , ad cere tradari faciatis caufam iftam , ut propter infufficientiam vicariorum nullum prcjudicium illos monachos literas noftras direximus, ut rei ab injufta calumnia quiefeerent , aut fi quid Stiatur aWent ia mea; fed potius fi neceftarium Erit, fecundum tenorem canonum congruo lo­ contra cyrographum fe habere confiderent , in concilio, quod Catalaunis futurum indixeramus, co , vel tempore expedetur prsefentia mea. Quid­ calumniam fuam ad diffinitionem pnefentarent . quid enim monachi dicant , fi prefens effcm , In indifto igitur termino cum concilium cele­ probarem irrefragabiliter , nihil monachos illos tn predida ecclefia habuifle, nifi per invafionem braremus, neminem illorum qui adverfus abba­ tem S. Quintini, rei cyrographum ejus dicetent, C partira clericis de illo loco expulfu, partim com­ adeffc cognovimus . Sic itacrae judicio concilii minationibus tritis, partim graviter percufTu ; cyrographum illud ratum probavimus, & ut de­ nec firmamenta chartarum habere, five apoftolica manu, five de epifcopali, nifi extorta per inceps (labile, & inconvulfum permaneat, au­ ctoritate apoftolic* fedis in hujus pagine patro­ fubreptienem. Vale. cinio confirmavimus. AftumCatalaunis anno In­ carnationis Dominice mcxv. indi&ione 'rvin. Epifcopit Staieni Bektacexfit Gxillitlmo Catal^xmnHuic confirmationi teftes interfuerunt S. RadulJbt Gaxdcfrido Ambiamtf , Clartbaldo, phi archiepifcopi, S. Gualonis Parifienfis epifeo­ Silvaneffe^fi. pi , S. Guillelmi Catalaunenfis epifeopi , S. Jonannis Morinenfis epifeopi, S-johannis AureIvo bxmilit ecclefia Camotetfit minifler, fpiritx liancnfis epifeopi, S. Philippi Trecenfis epifeo­ fcientia & pietatit, & olo ixfittia pi, & Robert! Atrcbatrnfis. abxndare. Ad boc pariter concilixm refirendat Jxdico epiUm fecundum decretales paginas, & ίciu*r‘’e, ftolai geminat hxnii Citrnotenfit, qxat ex ipfa epiPro monifleno S. Qxixtini de Mente prope Pcrronam . flola ferit datat confiat anno epifcofatxr ,ej"t XXV. φα fane ab anne topo. caeptxs rn amxm iiiy. dedncil ; feriptat Vero illae conflat ad patret con­ cilii alicxjxt, exi Cono Pranefiinxt epifcopxt A. S. L. prafedit, aderantqnt epifcopxt Belvacetfit , SilvaneSenfis , Catalaimenfii, Ambianerfit &c. Hat ergo xtrafyxe eptflolat, xtpote partem aSorxm bxjxt concilii , bic dare apportantem dxxi; bifloriam vere controverfia bxjxt, de pu n bit ipfit epiflolit, babet apxd Labbexm ad Concilixm Exwbtncnfe anno lo8i. habitant. I G canonum omnes controverfue ecdefiaftic* in locis, in quibus ort* funt, primo fint difeu- V tiend* , & nifi appellatum fuerit, terminande ; abbas Majori* monafterii poftpofito ordine judi­ ciario , contempta fraterna charitate, & injuftum & inordinatum clamorem de me detulit ad fedem apoftolicam , qui nullam feceram ci injuriam, immo judicio ecclefic mihi commiffc, prefente Gualterio archidiacono, & Hugo­ ne fubdiacono cum pluribus aliis omnem obtu­ leram juftitiam. Unde in auribus domini cardi'rulis, & vefiri dc totius hujus conventus hanc primitus expoftuio injuriam. Qua de re fi dila­ ta vel denegata mihi fuerit juftitia, ut res non ad ordinem redigantur, longe lateque clamabo Ediâis & feriptis, quiaegrotanti & impetum mo­ nachorum ferre non valenti infertur violentia . Hcc enim caufa praecepto Domini HugonisDien- fis PASCHALIS r Η Μ Γ I I I II U HBNRJCOJ V IMP. . .pp. JI. CONCILIUM Ludovic et a «. >4° ■i quondam fedis apoftolicz legati, inAchis audierunt. Ego quoque toto hoc triccnna-------- — rio nullum clamorem canonicum apud anteccf· ■CHRISTI concilio ixolidimenfi me przfente, de audiente -i.·.·. -rL— clericis -i—·-·- — ' ■ cum ouibufdam »liu Camoieofibus pra»- forem meym, de cujus concelfione confidunt , cifa eu ; & ideo ft in caufa non eflemus, cum fuper hoc faftum cognovi, & in viginti quinque annis, quibus in cpifcopatu moratus fum, ca­ czteris epifcoois canonice judicaremus, quia ul­ terius repetenda non eft. Quod autem dlco holumniam canonicam vel apud me, vel ad con­ cilia provinciarum vel generalia aliquando faftatn neftarum perfonarum tcftimonio comprobari po* audivi. Quidquid ergo monachi dicant, hzc fiteft , quz clamorem canonicorum eccleiue, de cut a me dicuntur, fi necefte fit, probabuntur. qua agitur, in pluribus conciliis audierunt , & Qpibus poffem multa addere, fed ifta credo ad judicium de removendis ab ecclefia monachis cert i flime cognoverunt. Hujus remotionis teftis defendendam juftiliam meam prudent ic veftrz eft etiam tricennalis quieta poflêftio-, in qua to­ pofle fufficert. Ordo autem rerum geftarum diito hoc tempore canonici canonicis in ptzdifta» tufius in literis cardinali miflis continetur, qua­ rum exemplar veftr* follicitudini rranfmifi, ut ecclefia fucceffcrunt, nec recedentes, nec acce­ poiTit agnolci agnofei.. dentes aliquam canonicam calumniam a- mona- ex eis veritas certius polht . ,_ «39 CONCILIUM SYRIACUM In caufla. Arnulphi Hierofolymitani patriarche celebratum in Syria anno Domini Mcxv. tempore Pafchalis papz II. Ei geflas i» hac fpnodoVilielmus Tpriusiib.l 1.. meritis exigentibus , automate fedis apoftolicz belli facri cap. 26. ita recenfet : Eodem temtem­ ab officio pontificali depofuit. Ille vero adhuc fi•apa auditis enormitatibus Arnul-ç duciam habens in fuis przftigiis, quibus pene unipore domini , fit de ejus immunda converfaveriorum fiibvertebat animos, transfretare coaftus phi patriarc rione plenius^edoftus, legatum dirigit ad partes ad Romanam perrexit ecdefiam: ubi domini pa­ Syriz quemdam virum venerabilem, & multa pe fit totius ecclefiz blandis verbis fit larga mu­ religione confpicuum, Arauficenfem epifeopum : nerum profiifionereligionem circumveniens, cum gratia fedis apoftolicz remeavit ad propria, fequi ad partes noftras perveniens, convocato univerfi regni epifcoporum concilio, przdiftum Ardem obtinens Hicrofolymicanam, eadem vivendi nulphum coram fe adftare pneccptt: undemque licentia qua prius meruerat depofitionem. R CONCILIUM TROJANUM Ia caufa tregux Divinae habitum, anno Domini mcxv. fub Pafchali papa II. comes Jordanus, fit comes de Lauritello,& alii Nno Domini MCXV. Pafchalis papa Augufli merfis tempore in Apuliam profeiius, Troja barones Apuli*, facramento imprzfentiarum fir­ treguam Dei extunc per fpatium an­ concilium habuit, de quo ifta in Beneventano chromaverunt ­ norum trium fore tenendam: neque confirmato nico ab autorc qui aaerat Falcone : His omnibus & concilio, fit pie finito, papa Beneventum tertio aliis ita peraftis, Apoftolicus ipfe ix. Kalendas die intrantis menfis Septembris reverfus eft. Septembris Trojam tetendit , ‘ibique concilium Deinde Apoftolicus iplè, civitatis negotia , quz ftatuit, fit firmavit . Ad cujus facri conventus imminebant, judicans, Romani reverfus eft vn przferitiam fere omnes Apuliz proceres, archieKalendas Oftobris. Qui tunc monafterium fan· ptfeopi, & epifeopi convenerunt. Conventu ita­ fti Vincentii dedicavit. Hac Falco in Beneventa­ que ianfte ordinato, inter estera , quas ibi po­ lita iunt, tregua Dei ftatuta eft . Adeo quod no chronico. A CONCILIUM A TRENORC1ENSE, Guidone Viennenfi archiepifeopo fedis apoftolicz legato, celebratum in caufa ecclefiarum Vefontionenfium S. Joannis fit Stephani, anno MCXV. G· C. Canonicorum ecclefia dua untiquiflvnat Ve- E Pafchalis epifcopus, firvus fervorum Dei, venera­ bili fratri Guiilelmo Bifontino archiepifeopo , [ontione funt, 5. Joannis & S. Stephani . Diuturna falutem & apoftolicam bcnediliionem . illarum dc principatu, atque, ut loquebantur , de matemitete contentio fuit. Utroque fit catbedralem Ratrum ecclefiz veftrr, qui przfentes ad vos joHabat : cum archiepifcoporum fiedes diutius qui­ litteras deferunt, fuggeftione cognovmus , dem tn S. Joannis, nonnunquam vero etiam in S. quoniam inter canonicos S. Stephani, & cano­ Stephani fusffet . Caufiam Pafchalis popa //. comnicos S. Joannis, quzftio de quibufdam capitu­ mifit primum Guilleimo Refont i oneffi epifcopo , his datis ad tum litteris, qua fupra inter coteras tjuf lis agitur: quorum decifionem, petentibus ipfis, dem pontificis non funt edita. £ratcrim-ti tuz committimus, ut ea inter utram­ que F >4« . TRENORCIENSE. SSSSÏÏ&tJX .o — —que eeclefiam medi* xquitate diffiniat. Quod iî A nem, ufque in Aflumptionem proximam B-MacVristi vos diffiniri nequiverint, utramque -----------—r, -----------------· riæ perfici confiimmarique prxeipimus. ·Interim ANNO proceffiones, vel officiorum celebrationes , qux C partem ad no* cum fraternitatis tus litteris con­ venire precipimnt . Rogamus etiam rogantibus ab alterutra (olent ecclefia exhiberi, mutuo fe­ eis dileâionem· tuam de archidiaconatu de Do­ cundum confuetudinem pcrfblvantur. Datum La­ la, quo fe fine judicio cxfpoliatoa conquerun­ terani x. Kalendas Maii. tur , facias reveftiri, fit mox plenam inter eos Paruit Gnido mandato pontificii, fit Trenorcienjuftitiam exequaris . Datum Laterani, IL Idus ft concilium huic difeeptanda caufa anno , ut mox Maii. probabitur ,MCXV. comncavit. Quid autem in eo Jit geftum, ipfe nar.at Guido in conftitutionc quam Controverfiam componere GxUlelmiu ca» m» paedidit ea de re, cum pontifex maximus effcDusef­ tuiflet: ejus cognitionem pontifex idem Gxidoni Pien- fet , ac mutato nomine Calliftus JJ. ncnfi arcbiepifcopo , fedis apoftolicx legato commifit. Bjut ea dr re «d OudMesr fttpra txttt eptftola : Aile concilii ex CalUfti II. litteris ad Anfericum fxsm bic integriorem, ut poftea in Cbifftetti noftri arcbiep. Bifontinum , fi* canonicos S. Joomis , viri ernditijjimi hiftoria Trenorciei^fi reperimus : re- B qua fuo loco edentur integra, tx eodem Chiffteprafentare opera pretium erit. tii opere. Pafchalis epifeopus, fervus fervorum Dei, veaerabili fratri Cnidini Vtenxenfi arcbiepifcopo , apoflolica fedis legato, falptem & apoflolicam benediDiomm. Ujus negotii decifionem, ufque ad tuneproximam B. Marix affiimptionem, idem Do­ minus ( Pafchalis 11. ) a nobis perfici, confummarique prxeepit. Nos ejus obedientes mandatis adhibitis fratribus noftris, fic coepifcopis , Gautetroverfia, O O 488· ANN") CHRISTI ---ANNO CHRISTI COLONIENSE, CONCILIUM Ob promulgandam excommunicationem , qua: in Henricum imperatorem Rom» prolata erat , autoritate Theodenci cardinalis & legati fedis «poftolicac indiftum anno Domini mcxvi. Nno dominicae nativitatis millefimo (i)cen-CIum metropolitanos, fed etiam alios epifeopos, tefimo decimo fexto , ait Tritbeminj in vel optimates regni, caufa prsecipua verbum exthrmico Hirfaugitr.fi, in nativitate Domini, mul­ communicationis in fe manifeftaodi ■* quamvis ti pontifices, abbates, A' principes Colonic con­ ipfe cardinalis, cuius hcc initiabantur auroritaveniunt confilio & autoritate Theodorici cardi­ te, in itinere defundus, illo ad fepulturam po­ nalis & apoftolicx fed’s lepati, cujus fama jam tius, quam ad aûioncm delatus eflet. Concilii . per regnum celebris habebatur, de rebus cccleMitTus tamen ab eo illuc przful Wirziburgenfi', îix tr.&aturi . Sed idem cardinalis in itinere audientiam vel communionem non nili reconci­ moritur, cujus corpus ad Coloniam lepelivndum liatus habere meruit . Revenus poft redditam transfertur. .a cbrwco Hirfangie^fi Trithtlegationem, ei qui fe miierat, denuo communi­ mim ■ £>e todem Car.c:ln eadem apud Vrjpergcnfem care renuit. Sed vitae periculo coadus , Miflam tOfiofin; referuntur hit verbi» . Anno Domini coram rege celebravit : indeque ufque ad mor­ McxiV. imperator natalem Domini Spirae cum tem contriftatus, latenter difceflit . Sicque rurfum communioni priftinz multis lacrvmis recon­ paucis epifeopis & principibus celebrans, ea quae interim Colonic gerebantur graviter tulit . Au- ciliatus , ultra Cxfaris atpedu Cmul & gratia diw.it enim quamplurimos ibi conrenifle, nonfo-Dcaruic. A 5 tr AD CONC1LI UM COLONIE N SE Ad promulgandam in Henricum IV. imperatorem anathematis (ententiarn Anno s 115. & 1116. celebratum A D D I T o. gx M.ift T fRfperger^ie ~ t r unde eant tomilii ilii hnjtti httjtet htfbriem biftoriem de- E pti concilii aûioncm, & per ipfam imperatoris S.ppl T. II. L- ftt> - — ------ dttrun J_ Jnmpfit JxmpJit Labbeas £-' , pro mortrplura cam , rem fetam expedit . Juvat igitur e fonte ipf», unde vtiejins ilu friptor hanfit, rem totam hmerire, ex awabfia feilicet Saxone Ectardi, cnjitt verba, ftd mutilata Uv[pergeret dectrpfit: Ita erg» ille tx arnto 1115. rtm totam affxmit ■Quendam cardinalem Romanum nomine Diedericum , legatione in Pannonias fundum per nuncios adfcifcunt (Saxones) quo etiam preferi- excommunicationem prcdicante, tam Adelgotus Magedaburjjenfis archiepifcopus , quam cetera­ rum eccleharum prciulcs reconciliationem reci­ piunt , ficque iterum fciflo regno undeque nova res exoriuntur , & contraria qualibet invicem utracque partes moliuntur ; Et poft ραικα . Adal­ berts Moguiuiçu non multo poft fedis apoftolicx legato Dieterico fe nuntiis, êc literis fubiieiens, ipfum fibi ccterifque non paucis prxfu- _________________________________________________________________________________ libus Λ hoc<^OBcTu«)antUUn * Kalen4‘* Jaouani incipienubu* eft ad bue annus nij. ad proinde 'icfcreodarn UJ 'ψΗΐι“ LATERANENSE. “KKSF ’ i 4S C? l:bus Coloniam occurrere poftulavit, uti & man- A do forpris fu® filio, qui poftea regnavit , ccm-·—-·—*‘data papr , qu® ipfe detulerat . communiter r- r* ipfequc mifir, -ζ-— fcandala r—J*’- principum —::------ declinans J--,:— , in 0ηηΓ4τι Pcrc'Pcret> ille fuam copfecritiooem diu iuter- Italiam fe una cum regina totaque .domo lua >n». ciufam tanta authoritate confequi poflet . Qui contulit Z, ac circa Padum regni negotiis inficonventus inftante fefto Natalis Domini faftus ftens, legatos ad apoflolicum pro componendis eft, non abfque indignatione imperatoris, qui caufis pacifice, qu® iterunt regnum & facerdonedum plene voluntarius erat in confenfu ejuftium diftuibare cœpenint, fupoliciter deftinavit, cujus legationis prim^um abbas Ctuniacenfis , detn coniec ration is. Dem anni ferentis 1110. bifloriam proftqieeni anzehila fit habet cognatus, ut putabatur , domni papsr , tenuit , Anno Dom. Incarn. in6 imperator Heinriqui & inter utramque partem pro componendis cus natale Domini Spirae cum paucis epifeopis pacifice rebus fidelis , & impiger apocrillarius & principibus celebrans, ea qux interim Colo­ invigilare ftuduit. nic gerebantur , (graviter tulit Audivit enim Ad ea iUufiranda qua iic narrat Annalifla, quamplunmos ibi convcnifle, non folum muroVat afferre' literal Pafcbahs , quibo· Diederico car­ dinali facultatem pritbet legali apofloiici manere politanos, fed etiam alios epifeopus, vel opti­ mates regnt, caufa pnripua verbum excommis B fungendi inter Saxone, rem ibi conciliarem agennicationis tn fe manifeftandi, quan-.vis DeteriJ’ Suppeditat ' J ‘ * bai ' --------di. literal Vdalricu, Bambergerfii eus cardinalis, cujus hxc inficiebantur cuthorim codice num. CCLXXIl-'· apud Eccardetm torn- s. tate, in itinere jam defunftus , illo ad fepultu- F-ί· V7 ram potius quam ad aftionem concilii delatus eflet. Sepulrus eft Colonic , adftantibus epileoPafcbahi epifeoput fervat fervoram Dei T- preflypis XIV. cum Luidero duce, aliifquc nonnullis tero cardinali apoflolica fedit legato fanilam principibus . In Natali S. Stepham Adalbertus & apeflolire^ OenediSliomm . Mogontinus archiepifcopus ab Ottonc venerabili Bambergenii epifeopo ordinatur. Miflus autem X antiqua relatione comperimus Saxones a ab imperatore illuc Erluvinus Wirccburgenfis epi­ principio converfionis fur ad Deum fiucles feopus audientiam vel communionem nonnifi re, atque______ ____beato t. .. ____ obedientes pontifici &___ apoftolicz ieconciliatus habere meruit Rxverfus vero poft di extitife Quia igitur'ad panes illas pc: Dei E redditam legationem imperatori communicare re-'“'’gratiam, «”··»*··*> ut ··» audivimus, acctflifti, λ& , in eis r.. fu­ nuit , fed vite periculo coaâus miftam coram per ecclefiis, aliifque quibufdam negotiis feandaimperatore celebravit ; tndeque ufque ad mortem la emerferint, fi quid ibi aut etiam alibi jufle contriftatus latenter difceftit, ficque rurfum com­ atque canonice operari potueris, authonuiisnomunioni priftin® multis lacrimis reconciliatus ul­ ftrx favore, coopérante Domino, opereris . Si tra imperatoris afpedu fund & gratia canitt alpettu fimui . quod & confolationis auxilium noftro HalberftaHac commotione fuccenfus imperitor ducatum dienfi epifeopo conferre potueris conferat , ut orientalis Franci®, qui Wirceburgenfi epifeopio apoftolicz fedis vifitatione gaudeat. Data Fereantiqua regum conceCCone competebat , Conratini VI. idus oâobr. J» CONCILIUM LATERANENSE IV. Qpo afta cohcilii Lateranenfis tenii in caufa privilegii per vim Henrico conceffi confirmantur, & alia ftatuuntur, anno Dom. MCXVl. tempore Pafchalis pape II. Cia bujui Concilii fufiffime apud UrfpergenfcmO „ concilii ihultitudo fanda per omnia penculorecitantur bii verbii : Eodem anno, ( mil„ rum genera, mari terraque convenerit invitaiqfimo nimirum centtfimo decimofexto Redemptorit „ ta, ubi non de fpiritualibus vel ecclefiafticis, noftn) qui eft decimus odavus ordinationis dom­ „ fed fxcularibus , ordine pnepoftero tradatur ni pape Pafchalis fecundi pridie Nonas Martii, „ negotiis . Expediendum prius , propter quod Romz in fede Lateranenfi , in ecclefia S. Sal­ „ principaliter convenerint, ut evidentius pemovatoris , qu® appellatur Gonftantiniana, celebra­ „ fcarur quid dominus Apoftolicus fentiat, quidta eft fynodus univerfalis concilii, congregatis ibi­ „ que in ecclefiis fuis reverfi praedicare debeant. dem ex diverfis regnis & provinciis epifeopis, Tunc Apoftolicus caufam concilii, fic animi fui . fet abbatibus, catholicis ducibus & comitibus, legaintentionem his verbis expofuit : M Poftquam do**/·»'··· H* 111 * univer^*rum provinciarum , quamplurimis : „ minus de fervo fuo fecit quod voluit, fic me ' Prima itaque die, quz fecunda feria terti® heb­ „ populumque Romanum tradidit in manus redomads quadi age funalis, inter Mediolanenfes e„ gis.- videbam qpotidie paftim fieri rapinas fic pifeopos Grofolanum & Jordanem , in alterum „ incendia, cades fic adulteria . Hxc fic hujtifde invafione, in alterum quod ecclefiac fu® de,, modi mala cupiebam avertere ab ecclefia fit fertor extiterit, ventilata eft controverfia. Hanc.’E „ populo Dei: fit quod feci, pro liberationepocaufam dominus Apoftolicus cardinalium epifeo„ puli Dei feci. Feci autem ut homo, quia pulporum confilio tradandam diftulit. Sequenti die „ vis fum & cinis. Fateor me male egillê, fed in eadem caufa plurima rradsta funt, fed res „ rogo; vos omnes, orate pro me ad Detun, ur non finita Quarta vero feria Lucenfis epifeopus „ inddlgeat tnihi. Illud autem malum feriptum, de invafione terne juris eccleii® fu® Pilanos im„ quod in tentoriis faftum eft, quod pro pravi, petebat . E contra, dum Pifanus fuos defende­ „ tare fui pravilegium dicitur , condemno fub ,, perpetuo anathemate , ut nullius unquam ft ret , inter utramque jus partem utriufque populi fuffragio longo litigio difeeptatur. Tunc quidam „ bon® memori®, fit rogo vos omnes, ut idem ,, faciatis. Tunc ab univerfis conclamatum eft; epifeoporum de medio concilii furgens, ita exFiat, fiat. Bruno autem Signinus epifeopus al­ orfus eft; „ Dominum patrem papam recordari **'*' „ decet , quare * illius przlentis fic generalis tius exorfus eft: ,, Gratias agamus omnipotenti Cencil. General. Tom. XXI K Deo, A ... •4/ PASCHALIS po u CONCILIUM 14g Deo, qui dotntnnm papam Pafchalctn, qui A,, runt,. probaverunt, eg- quoque probo & coa——» Christi ’’ Pr*fcnt* concilio"przfidet, audivimus proprio .. „ fiuno fiuno;: quidquid ψυαψυα damnaverunt tuunnaverum ,, damno cimnc.. “ — Et c.i u··. » ore damnantem illud privilegium, quod pra- dominus Przndftinui conlcquenter fubjunxit, qua„ vitatem fic hacrefim continebat. Ad bxc qui’ .............. liter pro fedis illius legatione HierofolymiPau,, dam cavillatorie fubjunxit : Si privilegium ildierit regem Henricum, poft facramenta ,kpbfi„ lud haerefim continebat, qui illud feat haue- des, & ofiula , in- ipfa beati Petri ecclefia do­ ,, ticus fuit. Joannes a utem Cajetanus epifeopus minum papam ιβημΚκ captum , içd:gne tracta­ „ ad hxc commotus Signino refpoodit . Tunc tum; potiora ecdefic membri; cardinales vide „ hie, fic in concilio, nobis audientibus,Romalicet, exuto», traâos, & male traâatcs, nobi­ v num pontificem appella» haereticum ? Scriptum les quoque Romanes occifos & captivos, fic po­ „ quod fecit dominus papa,'malum quidem fuit, pulorum flragem fa&tm audiens ingemuerit ; & ,, fed hzrefis non fuit. w Et alter quidam ad­ pro hujufmodi facinoribus ecclefi* Hieroiblpnijecit ,, Immo dcc malum dici debet , quia fi tatue confilio, telo Dei animatus, excommuni­ ,, liberare populum Dei bonum eft, quoddomi- cationis fententiam in regem diâavit , fic eam,, nus pipa fecit bonum fuit - Sed liberare podem in Graecia, Hungarta, Saxonia, Lotharin­ „ pulum Dei bonum eft auctoritate Ev angeli i ,B gie , Francia, in quinque conciliis, confilio prae­ ,. qua praecipimur animas quoque pro fratribus dirarum ecclefiarum renovando confirmavit: o„ ponere. “Ad hcc patientia domini papae hor­ rare fç demum, ut, ficut dominus papa lega­ rendo hxrefis nomine pulfata, expergefacta eft, tionem fuam confinnaftct, ita praefentis concilii fic manu filentium indicens diffidentium clamo­ patres fit epiicopi concorditer annuerent . Ad res, fic murmura tali oratione compefcuit. „Fra eumdem modum legati, fic litterae domini Vien' „ tres fic domini mei, audite : ecclefia ifta nunnenfis poftulabant . Dum tali ratione fic ordine „ quam habuit toerefim, immo hic omnes h«tam variis difionae multitudinis aflênfus exquiri­ „ refes conquaflate funt , hic Ariana herefis , tur : a faniori parte veritati fit apertae rationi „ quae per trecentos fere annos viguit, annulla- nihil contradiâum , a paucis fubmunnuratum , „ ta eft. Ab hac fede hzrcfis EutychianaficSaab epifeopis vel abbatibus nullo modo techina­ „ belliana contrita; Photinus eeterique hametici rum. „ deftrufti funt. Pro hac ecclefia Filius Dei in Sabbato denique inter Mediolanenfium epifeo ·· »«· „ pjffione fua oravit, cum dixit: Eg» pro te ro· pas controverfia tali difpenfatione terminata eft, „ Petre, ut non dejiciat fidet tua. Apoftolico Pafchali docente , translationes epif­ Quinta feria papa in concilio non fedit,mul-C eoporum duobus fieri modis, neceftitate vel uti­ tis fit maxime regiis negotiis per dom. Clunialitate. Hujus autem translationis Grofolani,qux cenfem , Joan. Cajetanum , & Petrum Leonis videbatur, utilitatem in animarum fit corporum Urbis prxfcftum, czterofque illius partis fauto­ damna convertam. Grofolanum quidem in locum res, impeditus. unde translatus fuerat reftituit , Jordanem vero Sexta feria Apoitaliens in generalem omnium Mediolanenfibus conceftir. ecclefiarum caufarn animum advertit, fic Joan­ His autem, qui propter concilium fic anima­ ne Cajetano, cum Petro Leone, crterifque re­ rum tuarum remedium apoftolorum limina vifigis fidelibus, in faciem refiftentibus prxdiitoCo­ tarent, qui de capitalibus poenitentiam agerent, noni Prstneftino , fepius verbum excommunica­ quadraginta dierum pcenitentiam indulfit : fic ationis exponere cupiemi, murmur hujufmodi ver­ poftolica benedi&ione concilii hexameron laudabis fic manu ita compefcuit ·· ,, Ecclefia priinitrbiliter abfolvit. fliec de αΛλι concilii Ijtteraneifis „ va martyrum tempore Horuit apud Deum, fic II·'. tempore Pafcbalic pap« 11. Rame celebrati ,Vr,, non apud homines . Dein ad ndem converfi fpergptft. „ funt reges , imperatores, Romani principes,y „ qui matrem fuam ecdefiam ficut boni filii filii C G. C. Grofulenur , eriaav pofiquam rejlitutui λ „ honeftaverunt , conferendo ecclefix Dei pnePafbali papn fuerat, λ Medialanerfibus rejefliu , ,, dia, fic allodia, fxculares honores fit dignita poll annor aliquot Hierofolymam prqficifcitur : etbi ,, tes, regalia quoque jura fic infignia , quemaddum morat nr , eligunt Mediolanenfer arebiepifeopum „ modum Conftantinus exterique fideles.· ficcœ- Jordanum Citvsum. Abya bine oritur controverfia. „ pit ecclefia florere tam apud homines, quam Cum enim Hierofolymis rediiffet Grofnlanxs, & Ju„ apud Deum. Habeat ergo mater & domina art uterque Mediolanenfem Jedent contenderet, res in „ noftra ecclefia fibi a regibus five principibus Lateranerfi concilio a Pafchali papa definita eft. I„ collars ; difpenfet fit tribuat ea filiis fuis, fic- git nr ad ea qua de bac caufie fuperius in Latera,, ut vult. “ Privilegium inveftiturx , quod in nenfi concilia anni MCXVI. diffa funt, hue adde ex tentoriis conceffifte videbatur, obliterate volens, chronico Landnfi de S. Paulo, qui concilia pruftns iterans fententiam papx Gregorii VII. inveftituaderat. Jordanus, inquit, a principio fyuodi uf­ ram ecdefiafticarum rerum a laica manu, rurque in finem fedens, fic filens, a dextra Apoftofus excommunicavit fub anathemate dantis fic lici, nullo mediante » in ipfa fynodo fuit . At accipientis. Cardinalis vero dominus Conon Prx- .Grofulanus vji uiuia nu» ibi im ftando, ιι·ηαυ, fic uc leoendo icuoiuv inter mica archieam.»· neftinus talem papx fecit induâionem legationis Epifeopos fic epifeopos, ceu vir prudens intendebat fux , fic contra difturbatores prrfcntis negotii competentem : „ Domine pater , fi tux placet „ majeftati, fi vere tuus fui legatus, fic quxfe„ ci tibi placent efle tata: in auribus fandi hu„ jus przfentis concilii ore tuo edicito, ficlcga„ tionem meam tua auctoritate corrobora , ut „ fciant omnes quia tu mififti . Ad hec Apo,, ftoheus refpondens ait : Vere legatus ex late„ re noftro miffus fuifti, fic quidquid tu exteri„ que fratres noftri cardinales epifccpi , legati „ Dei, fic apoftolorum Petri fic Pauli, hujus fe* » dis ncfttx auâoritate fecerunt , confirmai c- * “ .......................... ad deflruendam Jordani impofitionem, ficconverfioncm eorum, qui ipfam feceiantimpofitionem. Et intendendo ad ifta, egregie loquebatur de pofitione U reftitutione fua, qua politus & reftitu­ tus fuit in Mediolanenfi ecclefia . Cui vira ho­ mo , qui in ifta fynodo, five in Lateranenfi pa­ latio, contradixerit, cerrum locum non habuit. Sed domnus papa Pafchaiis: quafi afftftans red­ dere placabilem Deo fic fibi, ejus fcientiam, e•ufque facundiam commendabat : atque labores quos ipfe papa per fe fuofque legatos Rome, Jt per Longobardorum provinciam > pro ip(o Grofula- 449 [ LATERANENSE IV. HBN*£0J v / tjo ——inlano fuftinuerat , coram fynodo referebat: &Atum noftrum, in communi audientia hac probaANNO ad leniendam duritiam, & afperitatem eorum, tione perafta, privilegia eorum robur perpetuum C„{J£’T*| CHRISTI qui nec pofitioncmbJ> CONCIL LATER.. IV. >J1 »; ——— Ego AI do diaconus cardinalis venerabilis dit· j^mo fecundo , ifla narrantur : Suprttdiftus autem CHRisTl Con" fr°^orum Sefgfi & Bacchi, fublcripfi. 'r -■ · pontifex, Pafcbalis rinrirum, adjuncto fibi abba- /utisTI • n» Ego Petrus diaconus cardinalis ecçjcfi* fanre noftro rediens Romam, mediante quadragefi. florum Cofme & Damiani, fubfcripfi. ____ j______ ___ _________ f_____. __ i________ ma fynodum celebrare difponit In qua nofter Ego Joannes diaconus cardinalis fanfte Luabbas, dum de cella fancls Sophie intra Bene' cie, fubfcripfi. ----------- '■— ------- , L·* confequi: -----=- . ventum litem agijarct nihil potuit Datum Laterani, per manum JoannisS.R.E. Quo etiam tempore dum Pontius Cluniacenfis diaconi cardinalis ac bibliothecarii , nono Kal. abbas ad fynodtim veniens abbatem abbaium fe 4 Aprilis, indi&one jx. Incarnstionis dominice , jaâaret , rogatus a Joanne cancellario an Ctaanno mcxvj. pontificatus autem domini Pascha­ niacenfes a Caftinenfibus, aut Çaifinenfes aQulis II. pape anno xvtl. niacenfibus, rçgulam fompfiflent : ,-efpondit, non G C. Sequitur Romanum concilium, quad Binio»a modoCluniacenfes, veru m omnes in Romano orbe Lateraneufi parum cauta caut· dittincuit diQmguit :.· cum eoaem eodem ioco ioco 4ater»neui, __ ___. . __ ; n____ fu eodemiue tempore habitum.- nempe media quadra*D mon*cb°r> regulam patris Benediin a Gatjinenfi pefima . Nam pridie nona» Mattii, qui diet adlcribi-» accepifle ccenobio. Ergo, Jnquitçancellanus, lift tur Lateranenii , erat anno Meavi, feria 11. pofi do· Caibncnfi monafterio Jamquama vivo fonte nJO mimeam ternam quadraSe(im«. nafticr maniv it ; jure a RocnaSIMMbw religioniî ÿaiaUdlTla · JMSV «t nis pontificibus Caffmenfi abbati hrc prorogati­ . CONCILIUM ROMANUM, va concerta eft, ut ipfe folus, qui tanti legiferi vicarius eft, abbas abbatum appelletur. In caufa Cluniacenfis & Cartinenfis monafteril celebratum anno Do/niei Mcrvi. tempore Pafehalis pape II. E loco\ taufa, & altis bujus cmeiliiy inebro· nico Caffinenfi) libre quarto, capite ftuag/ffi· D @009 Φ©09 0300 0©<8©0©Q AD CONCILIUM LATERANENSE IV, Quo iterum abrogatum eft privilegium Henrico conceffiim, anno 1116 celebratum ADDITIO. S Sl| Toaf Γ T^'*J concilii alta ita refert ex Drfperge^fiQ Ad idem concilium referendum arbitrar fragmen· j,,. ’ 1'A Labitat, ut non ipfa eorum verba , at fen· tum aliud ex conciliis Pafcbalis, quod legitur apud fttm tantummodo reddiderit . Altorum illorum ge· evident Gerobum in dialogo de differentia clerici re· nuinxm fragmentum fervavit nobis Gerbotp prapo- gularis . , tl facularis ; fitus Reicbtrfpergenfis ; atatis hujus feriptor, m li­ De talibus, ait idem feriptor, in fynodo bea­ bra de adjficio Dei, quem Petites Amcdot. torn. 11, ts recordationis Pafehalis pape non dubitavit par. II. pag, ni. vulgavit. Ita vero ibi legat'. Bruno Segnenfis epifeopus inter caetera dicere: Anno Dominicae Incarnationis MCX. ( nara, Nos clerici & monachi primitivae ccclcfie nor­ da/i, legendum enim MCXyi. ) fada eft in Latemam tenentes , Chtiftum & apoftolos, ac fan­ ranenfi ecclefia fynodus prefidente Pafchali pa­ dos patres fequamur, & omnes Simoniacoscym pa II. in did........ 111. nonas martii. Idem Pafillis perpetuo anathemate damnemus. Imitemur chalis luam fententiam damnans , & rctradans {ilenum Spiritu S. Stephanum, & impium Nicoita dixirtê legitur, fit feriptum Romae fervatur: aum cum univerfis fequacibus fois excommuni­ Audite fratres dilediifimi ; confiteor Deo pa-D cemus, ne illorum errori tacendo confcnfiftc in tri omnipotenti & vobis, quod pcenitet illud pri­ adventu judicis accufemur. vilegium, potius pravilegium in tentoriis a no­ Denique rident Jynodo adferibo detretant aliquod bis extortum, unquam alicui datum efle. Con­ ejufdem pontificis , quod legitur i» cedite Vdolrici tra decreta antecriforum noftrorum confenfimus; mm. III. & in hac fynodo, ficut in priori, illud & om­ nes , qui pro privilegio habere volunt, excom­ DECRZTVM PAPJE PASCHALIS II, municamus . Deo & vobis promittimus, donec ifta mifirra anima in indigno corpore habitat , Uoniam ecclefia ia multis locis , & maxi­ quod numquam aliquid contra decreta patrum me iu Teutonicis partibus diu laboravit noftrorum volumus confentiri, fi placet majeftafub herefi & fchifmate, & ii omnia illa, quas ti fue. Ideo precor vos , ut oretis pro me mi·ν mu luiumiucu onunai· ab illis tucrcuci» hereticis o. & fchifinattcis ordinata uu» funt ,. fero peccatore , ut iftud fcelus, & omnia pec- g annullari deberent, quadam ecclefia omnino nucata mea dignetur mihi dimittere . Statim do- dari viderentur fori clericis ; nos, femtentes fequentes de de-­ minus Bruno epifeopus dixit: Deum laudemus , creta fandorum patrum, de bis qui tub Aeacio, & gratias fibi agamus ; quod ddtainum noftrum, & Booofo & Dooatiftis ordinati font, ftatuen& capu* noftrum illam herefim dedirtê pœnitet. tes decrevimus, ut epifeopi , qui fob ffto fchif­ Tunc Joannes rogitans irltns reclamavit ; dicis mate ordinati funt , omnes in fois honoribus nos herefim dediife? nullus amodo te debet au­ Kmaneant , nifi fint invafore* aut criminofi . dire . Bruno dixit : probare volo herefim erte : ceteris vero ordinibus penes epiicopos poteVulternenfis epifeopus dixit: Tali animo fieri poftas fit, ut quorum vira probabilis videatur, in teft, ouod eft hrrefis, fed fecit invitus & coafuo gradu confiftant. feus. Non eft herefis dicenda. Si voluntarie fe· ciflct, herefis probari portet Q CON. CONVENTUS EPISCOPORUM &c. æ·*'3 •S" »· CO.NVENTUS SERBERIENSIS Ab tfi/cefu Mitti Aqiia γά Cxillelama /imrici regit futur** regni herrdt*sfwoervW, JM» MCXVI* ctlAreitu, > »b T yAlterius Conventrenfis in chron. ad annum A fectite feiebat, nuUa ratione fafturam . Cuius cô.7B.ta** ’ jjiA ita de^concilio ifto loquitur : cooverbis quia Radulphus nec auditum pntber^c■· i. t in- ventio optimaram/Ac Baronum totius Anate a- - quanimttcr voluit, negotium ipfum eoulque innud Salesber. XIV. Kal. aprilis fafta eft, .... detanninatum remanfit. Ipfe quoque Thurûanus Habita eft ibi cauia de querela, quas inter ar- legatos foot Ropuun direxerat, modis, quibus chiepifcopum Cantuarias Kadulphum, At cieAum apnd Romanos agi oportere Icicbata papa cupontificcm Eborum per integrum -annum vcrlata ptens abfoluttooem debits profeffionis obtinere ; fuerat. Hic potius archhaiicopatui renunciavit, fed nihil eficcerat .'Rex autemHernicus » utiadquara obedientiam fedi Cantuarienfi Profiteretur, vertit Thurftanum in fua pervicacia ftltfe , Ac De poftrtma hac controverfia ita loquitur E* eamdem pervicaciam ex tuitionis fus fiducU jul- admeras; habita quoque eft his diebus cauia de cire ac manutenere , rapit ei iofius fiducis noquerela , que inter ardtiepifeopum Cantuario- dos, Ac aperte proteftatus eft, illum aut morem rum, Ac eleâum pontificem Eboraccnfcm per in- anteccflorum Tuorum-tam in profeifione facicntegram pene annum veritu fuerat. Defundo fi- B da, quam Ac in aliis dignitati ecdcfis Cantuaqiudem Thoma eleâus erat ad regimen pnedifti rienfis ex antiquo jure competentibus , exeeutupontificatus quidam de clericis regis, vocabulo rum, aut epifeopatu Eboraccnfi, cumbenediftioThurftanus, connivente Radulpho archiepifcopo, ne funditus cariturum. Ad quae ille, clericorum, quafi dignitatis fu* libe/tati fida reverentia ac­ Ac aliam, quam rei exitus probavit, de eo ha­ bente opinionem. Hic itaque elc&us cum ab ipclamantium , inique cordis cocfijio impramcditafo pontifice moneretur, ut ccclefia Cantuarienfi tius credens, renuntiavit pontificatui ; fponden* faceret quod debebat, & benedi&ionem fuamec- regi, Ac archiepifcopo, fc, dum viveret ,' illum clefiaftico more fufeiperet, refoondit benediftio- non reclamaturum, nec aliquam calumniam in­ nem quidem ie libenter velle fufeipere, fed pro· de moturam, quicumque fiinftitutus fuiflêt. feifianem , quam exigebat, Ac antcceffores fuos Or LEGES ECCLESIASTICA: SUB REGE ANGLLÆ HENRICO I. Centiumtee tkfrteut regit -Henritt yrinri de ItierMihu Augiiu·, & bakttit quilUet eotùtebts title*. A»»d «a·- Hcuicks rex A^leneat Smfati tpifcop» , tf LV-Cfeu epifeopo , five abbate, aliquid accipiam de *· /mi de Ahrttt f dx auuuiuj barixiktu tffidtlihis dominio ecclefia , vel de hominibus ejus donec jtuf , tMt Frtxcignit , quum Aft^ligaût , de fucceflbr * in eam ingrediatur. firectfireftiru, feluttm, Et fi quis baronum vel hominum meorum inΊ firmabitur, ficut ipfe dabit , vel dare difpofueGatis mc Dei mi&ricordia, Ac communi conrit pecuniam fuam , Ita datam efle concedo . filio baronum regni Anglia, regem corona­ Quod fi ipic morte pnsventus vel annis vel in­ tum eflë. Et quia regnum oppreifiim erat inju- firmitate, pecuniam fuam nec dederit, nec da­ ftis exaftionibus, ego refpe&u Dei , At amore , re difpofuerir, uxor fua, five liberi, aut paren­ quem erga vos habeo, fandam Dei ecclefiamin tes, aut legitimi homines ejus eam pro anima primis liberam facio; ita quod nec vendam,nec ejus dividant, ficut eis melius vifum fuerit. ad firmam ponam , nec mortuo archiepifcopo S er conventus M Unrico IV. Mftretvre cm^ms, mi EPISCOPORUM IN ITALIA it rutiuut ceeronundi ctau ecclffa farnuuu ctafttltartKi, i»* r ri· T TEnricus IV imperator provocate in fe Ro-Dduicum Ratifponenfem epifeopum mifit, teftatns manum pontificem intelligent , armifque eft. Has literas, quod eumdemcpifcoporumconSaxonum rebellantium in ardum redaftus, cum ventum nullis notum hiitoricis proferant, quod­ nihil fibi fuperetet quo falvus fieret, nifi ut pa­ que velut afta pnrvia ad concilium IV. Lateracem cum Romana ecclefia componeret, vafii neufe exhibeant .huc ex codice Udalrici Bamcolligem protfedus eft in Italiam, quo ut perve­ bergenfis num. OCCXVIII. transierimus , quibus nit nihil habuit antiquius, quam ut convocatis ex affinitate argumenti addimus alias literas eundique ex tota Italia epifeopis infignloribus vojufdem imperatoris ad eumdem epifeopum ibid, luntatem fitam totam ad Remanat ecclefia ob-Enum- CCCXVII. recitatas . Vadem tamen me fequium verfiun , palam omnibus prafitetetnr, non pnsfto, ea omnia qua afirmat hic Henriparatum i» ahibau , crimen, fi quod in eam eus, veritati coherer· ; neque enim credo Paf•dmlfitet, ut ex lege judicaretur. Id a fit jm». chalem hoc loquunun adverfus legato·fixaTbeftitum idem imperator in literis, quas ad Har- odericum, Cononem , Ac Guidoôeœ , qua hic db s nj CONVENTUS EPISCOPORUM &c. . dixifle perhibetur. Quamquam vero perinGgnem4quifquia nobis fidelitatem ju/ando promiferie, &—*—■ —1 ——calumniam id afleruit imperator, hinc tamen de* de· #err4m nobis quMôuis modo fecerit, pro perjuCHMSTr duvcirmxs, cur Cono & Guido in concilio Latero fit fatilego m membris ecctefaenumerandum c,,,4. * _ r.---------------- Λ--------"---------------------- -r--------------- M------------------------------------------------------------------ , ranenfi refidentes pontificem Romanum exquifie-—efle. Nos autem confilium priocipum noftrorum rint, ut legationum fuarum arta rata haberet ,, exequentes , -ut omnem ambiguitatem refecarepandqretque cunrtis, nihil egiflfc illos non juflosI mus, fit fedftionem grariflimam, que inter Ro­ manos fit apoftolicum geritur , compefceremus , a pontifice. . * &. Deo gratias , non eft inventus , qui clam , EPISTOLA HENRICI IMPERATORIS * vel palam nobis notam criminis imponeret ; fed vox laudis & Ictitie audita eft, qu« nos & im­ Ad Harduicum Ratifponenfem epifeopum . perium noftrum Deo , fit beatis apoftolis Petro & Pauk» committeret . Portera die Capitolium ^Co4. u- Henricm Dei gratin Imp. H. venernbili cum univerfis ordinibus confcendimus, & magni­ ». ,>». Ratifponenfinm epifcopo , gratiam, dileftianem , ficantibus nos magna impendimus. Denique car­ èX ewar bonum. dinales tres ceterorum legationem agentes nos B audierunt, fit pacem plenariam eo tenore nobis. exhibuerunt ; fi invertit uram per virgam fit anRatias agimus patri fpirituum, quoniam er­ ga nos fit imperii ftatum falubriter tuae fi­ nulum deinceps dare delineremus , quod in co dei confervafti conftantiam, credentes, imo lu ­ ecclefix fcandalum dixerunt . E contrario nos ce clarius ad tendentes, quod neque mores , ne­ refpondentes regalia noftra cuivis per baculum fit que vita furripere portint , quam inchoafti, fit annulum concedere juris noftri efle probavimus. demonftrafti nobis benevolentiam. Ut autem pie Hzc eft fummma diflenfionis, qua concutitur follicituefinis fcrupulum, quo fiepiffime turbantur & periclitatur ecdefia , fit inverti tura certante ,· corda amicorum abfentium, tibi pleniter aufera­ affirmant flatum ecdefie redintegrare porte per mus, negotium quod pro communi utilitate to­ omnia. Ergo, milesChrifti Confidera,quodChritius imperii fufeepimus , ad quid perduxerimus, ftus in Evangelic liquantes culicem, & camelum paucis tibi feribere curavimus. In primis memo­ deglutientes in ejufmodi animadverfione repre­ rem te efle volumus, qualiter inimicorumnoftro­ hendat, & apoftolus minus tolerandum, ut mirum acephalica prrfumptio fideles nortros inquie­ jusi vitetur, fartis, fit dirtis oftentat · Hzc ideo taverit, quod communicantes nobis quafi excom­ tuz tranfmifimus caritati, ur pernofea» nullum municates ex lententia & legatione domini a-< periculum excommunicationis imminere noftr® portolici judicaverunt, fit maledirt iones fatis im-_. dignitati , fic ut liberius , quod ratio poftulat, pudenter fuper innocentes aggravaverint . Nos obviare portis nos fatuorum ~ adverfus i infurgenti «utem arcum, quem in nos latenter intendebant, temeritati. Nuntium tuum ideo tamdiu retinui­ & fagittas quas exacuerant, propitiante Domi­ mus, ut per fe certum te de his omnibus red­ no, declinantes, in Italiam tranfalpinavimus,fit dat, ut pote qui vifu vel auditu rei ordinem per­ ibi reljgiofos epifeopos atque abbates, qui vide­ ferte cognofieret. Vale. bantur efle columns matris ecclefix, convocan­ ALIA EJUSDEM IMPERATORIS AD tes de pace vd concordia regni , fit facerdotii fubtiliflima inquifitione trartavimus . Demum EUMDEM. communicato confilio tres ex illis omnibus eli­ gentes , fcilicet Placentinum, Aftenfem, AqtienHenricM! Dti grntin imperntor megtejiiu H. RadiJ- E» an!5W^SlBI^!Mt^S« CONCILIUM LINGONENSE Sive Placitum Dei, anno mcxvi. JUS memoriam debemus eruditiffimi viri Jac. C Hugone duce perhumanitec excepti ; ubi conclu. yignerii S.J. Ijngmerffi chronico, veterum ise- fum, aliud, nempe ut canonici regulariter ac pio ffrumentorum , qua pems fe habuit, fide contextoviventes, . qui B. Stephani ** coenobio relido, ante Quorum jaPuram vehementer dolemus. Sic tutem annos quatitor in agrum fecefterant folitudinis ille. Anno MCXVI. gratiflimus in amceniflima pla­ amore , ad fua (Ulla revocarentur , ibique fixi nitie, Lucum inter & Tileceftrum, extitit con- permanerentQuz revocatio ac retromjmo , foiemni ritu perfecta ab epifeopis mutuor prime foedus celebrate fub dio fjrnodi , vi. Id. Jun. E an Guidonc Viennenfi archieptfcopo, fedisApvft. Lugdunenfis , ipfo archiprsefule prendente , fub filegato, ab Gaucerano diœcefano epifeopo, & a nem anni mcxvi. convocatis per edidum generale provincia totius Puas alias b/tjus antei fynodos Lingonenfts comabbatibus, oeterifque capitibus ecclefiarum. Ad­ memoret chronico» S. Petri Ptvi Senoneifis : olios, fuit przterea nobilium, populique , pene innu­ inquam, c»m altero poft Pafcba. celebrata, dicatur, merabilis multitudo, eredis in quandam fpeciem altera poft frugum collefiionem . Anno, inquit, caftrorum hic illic papilionibus , & e ramis ar­ Mcxvi. abbas Arnaldus rnifit Lingonas. Walberborum, teôis viridantibus, difpofitifque fub am- tum monachum ad epifeopum Jofcerannum in pliiTuno tentorio, velut portatili templo, diver-Dfynodo qux fecundum confuetudinem fit. poft forum fandorum capfis aureis argenteifque . Id Pafcha, cum litteris Daimberti archiepifcopi de­ gemis comitiorum , placitum Dei, five iacrum precativis -------- ' r pro noftra --*·. re. Et ■infra . λ Quapropter dicafterium, dixere majores.. Agitata ibi permul­ ad aliam lynodum , que fuit poft colleAionem ta de damnis & injuriis multorum : multa defi­ frugum , rnifit iterum abbas fupradiôum VTalber­ nita: nonnulla rejefta vel compreffa , edita et­ tam monachum. Cauffa Senonenfis obbatit in hoc iam, in gratiam miferorum qui accurrerant, mi­ fmedo, erat de villa Retiae» adverfiu. abbates, ΛΛracula : ut abfque graviore cafii, quod raro in lifmenfem , tj S. Joannes Reornatis. Quod txplihujufinodi turbis accidit, immo plurimorum focatum vide i» eodem chronice, ab anna MCXJll. ad latio, finitus folutufque receflerit conventus. annum ufqete MCXVir. Divionem ex eo loco conccflcre antiftites, ab W AD CONCILIUM LINGONENSE Pro liberandis Ealcfis a pradornem direptionibus orneo 1116. celebratum. A D D J T I O. ■» $<φρ>. Mutuo i). F'S' -■·?· E liqgmerf concilio , cujus pauca tradit Pigmrius in rbrmico Lsi^/menf, sterne feffius Egentium, A undique oriebanturprxdonumcopix, quae devote Deo famulantium vexabant monafteria ; proinde angebantur facri. prrfuiex cccledifferte fupra veterem feriptmem libri tertii mera­ culorum S. Prudentii martyris opted Lahbettm in fiarum pro pulfa quiete ortum fuarum. Quapro­ pter communi deliberarunt tradatu , ut multa Bibliot. Mff. torn.», pag. 6ip. Ita enim ille: Turbabatur iam pax dudum quiete dc- conglobata fynodq, communiter paci ecclefiarum. D con- - > IJ9 paschalis pp. π. rnwri v U N G I Γ ιπ m U 1 U M mbnpicds v. imp. LUDOVIC Vi K FK. .- cr confutarent . Anno itaque a conceptu celeberri-A corpus almiflui Prudentii , quod ab eo mirifice *“ "me Virginis internera» m l le fimo centefimo fexatgento & auro laptdibufque pretiofis exornatum CHRbTl tcxkcirno lingoaica promota cathedra religiofi fuerat, ad idem concilium ferri fecit , nec non <>■«. nominis viro Jocer anno , ejufdem pradalis late & fandorum aliorum pignora, nux longum eft pervolat ediftum , omnes invitans ad concilium referre, qu* a conventu totius fynodi devoriffifexro idui Junii. ine fufeepta cum bymnifono concentu in prépa­ Hnic vero placito Dei ( fic quippe vulgari di· rant decenter collocantur tentoriis . Aderat autem, ficut prxdrxi , ineffabilis hominum multi­ citur confuetudine) prrftitus fuerat locus a Befuano diftans burga ter qua irm.s fere ftadits jux­ tudo, tsec non & illuftrium virorum divertar di­ ta •villulam icilicet, quam lucum nuncupavit an­ gnitatis non exigua copia. Fufa itaquefacrielo­ tiquitas . Eft enim ibi admodum grata planicies, quii exhortatione , quam pacis confiât habuifle ea fatis congrua tali .cenfetur negotio . Fafto exordium, & procurtum devoti populi millia fan­ conventu, prendentibus venerabilibus viris Guidorum fuppliciter follicitatura luflragia, ut mo­ done fcilicet archiprefule Vienneofi, & prsfato lis eft , progreftit , w tumultuofe perluftrant orato­ Joceranno, imperato filent io , iurgens prediftus ria. Narrat jnbindc egrotorum permultos S. PruArchipontifex: Jamdudum , ait, dileftiftmi fatis B drariaw prv recaperaiadafanstate fupplicaffe, ^uaoccompertum fuerat ab initio ChriftianifmiMolaicum illud obfolcviite preceptum: Outturn pro 0culo, & datem pro dente: cum Chrifticolis ma­ gis gloriofum effet non folum non rependere ta­ lionem , verum etiam percudenti maxillam prae­ bere & alteram, fit auferenti tunicam dimittere & pallium ; nunc vero diverfo nimium more Chriftiani non patiuntur , fed inferunt fratribus mala. Proh pudor ! ecce fui ecclefiam perfequuntur, & quam tueri proprio cruore ab exorti­ bus faerte fidei debuerant, miferabiliter invadunt, · csfione addit : Nonnulli facri cleri (quod etiam ire pudet propalam dicere ) aliqui monafties profcifionis falfo jadari talia de Prudentio beatiftimo, ac potius fub obtentu lucri a Befuanis cal­ lide .commentata, quaqua vertum poterant invi­ dia Simulante, di vulgabant . Qporum oblocuto­ rum eoufque procellit vecordia, ut ad aures et­ iam illuftrilfimi ducis Burgundis pertonaret, qui diu fadum tante novitatis in puerulo cum cacteris proceribus fagaciter eventilans , & in du­ bium veniens direfto fatellite parentes pueri ju­ bet accerfiri, percuntaturus tam admirabilem rei ordinem. Quibus accitis & fadj, ut digeftum eft fuperius ( jupra enim puerum fanitati reflitutum & afHiftant. Lacerant plane filii matrem vipereo more, quam preducem ad fyderea deberent co­ mitari palatia: ecce, inquam, milites nonChrifti, fed Diaboli religioiorum incuria nt conven­ C narraverat) referentibus feriem cum jejurando , ticula, diripiunt fpolia, auferunt cibaria, totofreverendiffimus dux cum affidentibus obtredaque pauperis pro Deo converfationis violenter toribus nimium indignatus in laudem prorupit extorquent fumptus; Hcccine opera Deus Jefus benigniflimi conditoris, qui tot tantifque fandos docuit ? His ne faftis paradifi patebit aditus? fuos confuevit extollere praeconiis. abfit: bate enim non ad calefte, cui fttfpiramus Alia etiam figna narrat ibi in confpeRu concilii regnum, fed ad tartaream, quam devitamus per­ facrorum lypfanum contafla patrata , ^u.t, utpote tinent, abyffum. His & hujufcemodi declamatis ad rem prafentem minus neceffaria, libent pratereo. Demam fie auRor narrationem de concilio fuam a viro facnndiflimo cepere audientium mitefeere peâora , & in pacis modeftiacque velle con­ currere facramenta . Illo vero in tempore S. Ste­ phanas abbas nofter imaginem clavigeri txrli, fic CONCILIUM claudit. His aliifaue patratis virtutibus, compofitouue ecclefic ftatu, turata pace ad imperium pndulum finitur placituin. MEDIOLANENSE cS A Jordan© Archiepifcopo celebratum. eo Landttlpbut Junior apud Puricellttm in Drum, mulierum quoque & virginum expedantium A». Chi. 17 Momtm. Bafilica Ambrtf. n. 3x5. boc bebet : iepelitionem vitiorum, &fufeitationem virtutum. Longobardorum civitates, & earum Pontifices , i^uid in boc Concilio ftatutum fuerit incompertum. audita Legatione Jordani Archiepifcopi, fit Con­ Subjungit Pscricellus: „ Hsec autem atque hujuffirmai ejufdem urbis, in ftatuta die convenerunt „ modi alia hoc ipfo terremotus tempore ageMediolanum in Prato fando, quod diciturBro„ bantur Mediolani non ultra decem menfes ac lium, ubi Archiepifcopus & Confuies duo thea­ „ dimidium, antequam Pafchalis Papa moreretra conftituerant. In uno Archiepifcopus cume„ tur, ficut i conftat ex ejufdem Landulphi cap. pifeopis & Abbatibus & ecclefiarum Pnelatisfte„ 32. Mortuus autem ille fuit anno m3, me„ dio menfe Januario . Quamobrem Concilium tir & fedit : in altero Confides cum juris legum „ illud & terre motus inciderunt in fuperiorem & morum peritis. Atque in circuitu eorum af­ fuit innumera multitudo Clericorum & laico„ annum 1 r 17. circa finem Februarii. no. ». CO NCILIUM D1VIONENSE A Guidonc Viennenfi Archiepifcopo, & S. R.. E. Legato, Anno Chrifti Mcxvn. celebratum. Uidonem Viennenfem Archiepifcopum Con-E recitatum in hunc modum: Amo ab incarnatiocilium coegiffe Divione , docet antiquum ne Dornins millefimo centefimo decimo feptimo, cum monumentum in parvo Chronico Bonevallenfi a dominât Guido S. Λ. E. Legatus, I'icnnenfir eccleManrico in Annal. Ciftcrccn. anno ui7. c. 3. fia Arcbiep. nunc autem Papa Catholicus (fubCal- G lilii i«. “SV” - TR.ENORCIENSE. WM'üc.ïίΙΪΙ: ·ίι lifts IL nomine) rediret λ Concilie, joed ad Pf-Alcbratum fuifle in eaufaecclefianunVefontionen ■------- - — z-mblsti---------------c^ratw cm MatZraranr Epifcaporxne, & 'fitun ~S. 'Joannis · -ic -S. -Stephani, . ***“Λ que utraque <■fe -utjfi». cachcdralem taftabat, juxta Pafchalis II. man,,,, Ahhatw», oliartu»fte rtligioftriext perfonoru» cmdatum in epiftola data Laterani x. Kalend.Maji vertu celebraverat, varient ad navra» Moufitrito», rfitato vocohido CifitrciitM MttKftUtv, read Guidooem, dc fupra allata a Labbeo ad an. 1115. in Concil. Trenorcienfi . Verum prefat* govit Domineer» Stephonxm Abbatem illiut loci, nt epiftola, vi Guido Trenorcienfe concilium cete" in Jî* atnhieoifnpatu monofterito» cmfirneret, nbi Monachi JtA rwda & Àbbttrvevenbeavit ; & ecclefiarum Vefontionchfium litem jam diremerat Pafchalis II. anno 1116. in Latee pro fe, & aanv clero, & pepnle fib· cotogmiffb, teranenfi Concilio , ut ex ejus'literis in eodem mijericordrat» Dei devote txorarent. Cnjne petHioni idem Abbot (ft. Quid autem in eo Concilio Concil. Lateraneniî'deicriptis liquer. aâum fit , incompertum. Putat Pagius illud ce- CONCILIUM BENEVENTANUM, Sub Pafchali II· Papa fecundum, ann. mcxvii. E eo Folconit Beneventani chrmicon hoc Aa-B pifeopum, anno preterite a domino prcdeceflbbet : Anno MCXVII. Dominic* Incarnatio* re noftro Pafchali papa in concilio Beneventi . , iventi tum , in matris ccclefix gremium nis , & xviit. pontificatus domini Pafchalisexcommunica , menfe Aprilis, ipfe papa fjmodum Beneventi ce­ ingeflit. lebravit . Hoc tantra» Fako : cujae titra» Jt re­ G. C. D· hoc ipfe loquitur Petrus b'bliothecarius but in hoc coeocilio gefiit filantium . Ermataaaucain vita Psfehalis pap* his verbis .· Domina/ fafa, «tra» in to fteifle Mauritirer» Bardintart Bracarmfem lebrato concilio , food i» fartibai Afitli* Congrefeveepifeopum, fats Ptfektti abfente, Hcnricum Routa rtf , dte. Quanquam enim Beneventum re ipia non Gt in Apuiia: tamen ufu erat us temporibus receptum , coronaverat imperatorem , a fw deinde antipape ut farpe Apuli* nomine intelligeretur quidquid eft trans Tiberim : cujos rei origo prima ex Normannis qui rem oppqfitru efl Gelafio 11. difeimue ex hir Gelefii tpin Apuiia c»serunt pr*clare hc feliciter gerere,· at­ fin/ verbi/ m epiflola ad Gallu : Ille , Henricxe que inde in omni Tranftiberina Italia . Ita fentit Ca­ imperator , ftatim die poft eleftionem noftram millus Peregrinas in fuis in Falconem cafligationibus. quadragefimo quarto Mauritium Bracarenfem e* D S© «HP CONCILIUM TRENORCIENSE, Anno Chrifti MCXVII. Ujtu nncilii nuntanv» rtperie fa&ar» ah tau C aooatis abbatis Lothonenfis axsraoucnus * , ins cujus archidiaconatu * c**> Claudio Merto Gallia Chrjfiiana prior*·» e. fita erat : idque in Concilio Trenorchiano, an­ dita utBert. h tnir» in Jetfaide five Getfalda t· no MCXVII. cjafdrm concilii meminit in Goccran-. pifctpt Caidlanetffi. Confirmat, inquit, jus patro­ w Lingpmtfi cpijcapo, & in Barardo Matifcarafi, natus, quod Valteras, ijfieu dectffhr, contulerat tau fodem armo MCXVII. huic concilio atf interS. Sccphano Divionenfi fuper ccckfiam S. Mar­ fniffe. tini de Arcu ad Tiliam, per manum Rodulphi H VITA ET EPISTOLÆ NlUSTf GELASII PAPÆ IL EIafius fecundus, natione Campanus,patriaDti. Hunc Urfpcrgenfis prudentem devenerandum Cajetanus , Joannes antea nominatus , a virum nominat, qui in Romana ecclefia temper puero optimis dücipltnis imbutus, in monafierio irreprehenfibifiter Paichali pontifici coUsboraveCaflinenfi fub Oderifio abbate lanâiffimo vitam rit , quique cunftoram catholicorum unanimi religioiam profeflfas , ab Urbano fecundo Ro> conietdu rite cotdecratus fuerit . Sed quu noft num ad manus cancellari* evocatus, virtutum- ejus eie&ionem triftia ac facril^a fubfiecuta fint, que merito a Pafchak in numerum cardinalium “ Pandulphus qui aderat enarrat his verba. adfeitus: a dero, fenatu, populoque Romano, Hsec audiens inimicus pacis atque turbator convocatis dc congregatis omnibus quos Paoduljam fatus Ccncius Frautpanis ( erat hic inhsephus hujus temporis feriptor enumerat cardinali­ reus fa&ioai Hcnricj ichiûnatici imperatoris ) bus, pari voto ac defiderio, invitus ac reni tens, £ more draconis immaniflimi fibilans, dc ab imis Spiritus fanAi gratia mediante, de&us eft poopeftorflMu trahens longa fufpiria, accinftusretro tifex o&avo Kalendas Februarii , anno Chrifti gladio, fine mora cucurrit, valvas ac fores fineΓ ■ Redemptoris . · 1118. * tempore . ” Henrici · · ·imperatoris . „ · git, ......................................................................................... ecdefiam furibundus introiit: inde, cuftode · Germanonraefus zl ·_ remoto, papam per gulam accepit, dillraxitpuquarti, dc :regis nominis quin* faeriA Garerai. Tom. XXI. L gnis. G VITA GELASI1 PAPÆ II. gnis, calcibus percudit, & tanquam brutum ani-Λ undique fpinia feptam fugere poteramus, fitnemmal intra limen ecclefic acriter calcaribus cru- , — r pc conidium ut Ream caperemus per mare : enta vit, ut latro tantum dominum per capillo· quod de faâum eft. Siquidem in Rumen Tiber» fic brachia. Jeta bono interim in navi dormien­ maturato intravimus, ftc per galeas duas in por. te , detraxit, atque domum ufque deduxit, ubi tum ufaue defeendimus ; ibique otium, terra, eum catenavit, fic claufit. Tunc de prxfatis e- mare, & pene omnia qu* in eis funt , adver­ pifeopis, cardinalibus, ac clericis , fit multis de tam nos pariter cotyurantat . Nam cslum gra­ populo qui convenerant , alii ab apparitoribus ves pluvias, grandines , tonitrua, corafcatiooes Cencii modo fimiW vinciuntur , alii de caballis & fulmina frequentabat : mare fimul fic Tiberis ac mulis capite verfo prccipitantur, fic inauditis jam diris tetnpeftaribus vicario rebellabant , ut undique miferiis affliguntur : donec aliqui femivix in porra vivi remanere pollemus , nedum vivi in domum tandem propriam remearunt : mare intrare . Interea fieva taperbia per ripam malo fuo venit, qui fugere cito non porait. Fa­ Alemanorum barbaries tela contra dos mixta da autem hac voce, convenit multitudo Roma­ toxico jaciebat; minitabantur etiam nos inter ana , Petrus przfedus urbis , Petrus Leonis cum quas —-i natantes piceo igne cremare , nifi papam fuis, StephanusNorthmannus cum fuis, Steoha-Bfic - m dos In eorum manibus dederemus . Et, cre­ nus de Thebaido cum fuis, Stephanus de Beri- do, capti eflemus , fi nox fit ira duminis illos zone cum fuis , Stephanus Quadratis cum fuis, non impediviflet. Quid ad hrc ? Quid miferrimi Buccaporcina cum fuis, Bovilco cum fuis , Be- facerent ? Ceperunt, immo cepit dominus Hugo rirafi cum fuis. Regiones duodecim civitatis Ro­ cardinalis & presbyter papam noftrum in collum, man* , Tranftiberini, & Intalani arma corripi­ dt ad caftrum fandi Pauli Ardeam fic de nofte unt, cum ingenti ftrepitu Capitolium fcandunt, portavit. nuntios ad Frangipanes iterato remandant , pa­ Die vero altero in aurora rediere Teutonici, pam captum repetunt Ut exoptant, nihil mone. pnedam de nobis facere geftientes. Juratum eft Territus Frangipanis , przfertim dominus Leo eis tandem, quia papa tagiftet: fiefie, Deo gra­ impietate fubdola pius , papam jllico reddidit, tias, receflèrunt a nobis. Interim retentavimus, pedes ejus amplexans clamat irremidius: Domi­ fi mare adhuc valeremus intrare : papam node ne miferere. Et fic pacatis inimicis urgentibus, 'deduximus. Cum non fine periculo maris nos fluut iterum eeclefiam duris cornibus ventilaret, eûus attigimus, die tertio ripe Tarracinenfi vivi vafit. Tunc fandus papa levatur, niveum afeenvix applicavimus, fic in quarto portum Cajet* dit caballeum, coronatur, fic tota civitas coro-C' intravimus : ubi ab illis hominibus nimis hono­ uatur cum eo. Per facram viam gradiens, La. rifice fufeepti fuimus, & benigne traftati . His teranum afeendit ; bannis , fic infignibus aliis compertis, Mt ttEivr tbntùci Ctffuunfit, Henrieum praecedentibus pariter , atque juxta Roma­ cus Imperator, Romam feftinus advenit- atque num ritum moremque fequentibus. Sedit itaque ad eleftum nuntios dirigens, petebat utqu*Paf­ papa, ut videbatur, in pace. Frequentabant eum chalis papa foedera inter eeclefiam Romanumque comites fic barones, fic qui pro refponfis aliqui­ imperium fecerat, fua audoritate firmaret ; aliobus veniebant, recipiebantur benigne, donec fi­ quin alium ipfe in fede beati Petri conftitucret. nito negotio, pro quo eundi convenerant, ac­ Videns eledus, fibi & imperatori falva fide con­ cepta benedidione, redirent ; tanquam a patre venire non polle , mare per Tiberim ingreifus filii benignius per omnia tradabantur . Itaque cum epifeopis & cardinalibus aliifque Romatuc curia tota in pace habebat omnia quz per Dei ecclefiz clericis, ac prrfedo Romanae Urbis, Ca­ gratiam poftidebat . Rediere omnes hinc fic il­ jetam venit. Hoc ubi imperatori nuntiatum eft, linc extra Urbem morantes . Rediit fit inter aMauritium (^Mar Urfptrgtrft Bxrdiiutm wnilios Hugo magnus ac nimium honorabilis apour . Onwbrim amdem Grr^oritatt oCtewn tjttt ftolorum presbyter cardinalis a Circza arce , D nominir pjtudofxmti/cent epptUot') Bracarenfem arquam ei ob rabiem Teutonicam przcavendam , chiepifcopum, a Pafchali papa depofitum, evead omnia providus quondam Pafchalis papa ho­ ftigio invaforem ecclefiz Romane conftituit. Gemini nobili fic tlluftri novi ter commendaverat , laiius fupradidtts poftquam per litteras hzc om­ quamque papa novus, quod utinam non feciifct, nibus fidelibus infinualfet Cajetz, & in qusdranam paulo poftmodum pernituit, reddi Terracigefima presbyter ordinatus, ab epifeopis & car­ nenfibus per nuntios apicefque mandavit. Omni­ dinalibus in Romanum pontificem eft confecrabus igitur congregatis, undique conferebatur ab tus per manus Lamberti Oflienfis, ut feribit diillis , quando cerris temporibus papa fic promo­ Bins oniior P*nd*lpbnf, Petri Portuenfis, Vitalis veri pariter fic confecrari deberet : equidem dia­ Albanenfis, epifeoporum , cooperantibus archieconus fic non presbyter erar . Sed antiquus hopifeopis & epifeopis multis, affiftentibus aliis vi­ ftis, fiait fecerat olim in ccek>, pacem tantam ris religiofis, & cum eis Wilclmo duce Apulis, in longum nulla durare penitus ratione permt- Roberto principe Capuano , Richardo de Aqui­ •ir. Nam dum hzc agerentur, quidam tntempela, aliifque baronibus plurimis, qui tunc eiomflz nod;s filentio ad jam fatum egregium domines fidelitatem fecerunt. Confidente clero fieponum Hugonem cardinalem diredus eft, ab uno^pulo infinito, fando didante Spiritu, efleduscft Gelafium infra Kalen­ videlicet, cui ex*nde non p^rva copia inerat a- presbyter , fic in papam - micorum, qui Henricum , diftum imperatorem das confecrarus . Ibi Petrum Rutam diaconum Romanum , armatum contra papam ad fandi cardinalem, baronem, fubdiaconum, fic inePanPetri porticum diceret adventafle : quod mora­ dulphum oftiarium , qui hzc fcripfi , in leâoretur, non opus eiTe. Papa per cardinalem przrem & exorciftam promovit , plures alios in minoribus gradibus ordinavit . Lictum nomine kivit . Et ficut jam pene lenio fic infirmitate confedus fugere tam repente non poterat, ma­ nibus abducitur famulorum , fit fic caballo eje­ ctus ad dominum * Bulgamini in node ipfa con­ fugiens latuit. Fugimus fic omnes cum eo. Ma­ ne autem fafto turbati omnes fic ftupefadi, quia neque rate manere in Urbe, neque per terram Vernir num epifcopum a domino Pafchali pap· t'aftum, & depoinum, fus dignitati ac loco reftitujt: Chryfogonum diaconum cancellarium fe­ cit: ibique per totam qusdragefimam demorantcs, feftivitatem pafchz Capus folcmniter cele­ bravimus . No- VITA ET EPISTOLÆ GELASII PAPÆ IL 16C. Nobis vero fic jam quomodolibet refpiranti-Anus credens papam jam in tuta fiigifTe , taliter bus, fiapervenere qui dicerent, ouod Cajet* etFrangipanes alloquitur.· Qi»id, inquiens, facitis? iam per fufumim primitus foderamus, Henri- quo nutis ? Papa, quem queentia, jam receipt , η,rn illum barbarum, quemdam Mauritium dojam fitga clapfus eft . Nunquid fic nos perdere mine Bracarenfem arehiepiicopum, quafi novum cupitis ? Et quidem Romani fumus fimiles voç . . .loco pape ftatuiflë; .—■ ·.& ... <*. r. funulacrum, in illum fie bis, fic, fi u;.: dici liceat, confanguîn-i veftri. Q.. Rc■“ ' ~ . redit 'ite ergo, recedite: ut fie nos frfl» pariter reintrufum papam fuum , Gregorium Dominait ___ imus . Ad hanc itaque vocem nepos ejus Ecce recidivo vulnere recidimus in typum anti- cédai Frangipanis gemebundus , dolens' papam cumquum. Addidit inde nuntius, quod caftrwnpro­ dem liberatum, cum infano fratre Ccncio aliifpe Turriculam a fratribus abbati* fanât Andre* que recellit : redierunt fic noftri , non omnes. retentum idem barbarus obfideret . Refumpfit Interim papa urrobique quefitus , demum intra papa vires , ac duci Vilelmo, ac principi Ca­ campos fanât Pauli ecclefix adjacentes fcfliis, puano Roberto , aiiifque baronibus dedit firmi­ triftis, fic ejulans inventus eft, fie reduâus . Dic ter in mandatis, ut omnes contra barbarum ar­ illa prandium cum ccena fi t unum : fpem fic me­ ma compararent. Dixit, fie faâum eft. Paratur papa ad reditum. Redeint barones cum eo: in-B tum animi cunâorum mutabant dolentes ; fic quantum ad diem per longa tempora memora­ de fanftum Germanum, videlicet Caffinenfecoe­ nobium, devenerunt, ubi Wilclmum ducem per bilem confiliatum eft, nox confilium diremit. Sane die altero quique h*c fic illa dicentes , aliquot dies expeâavimus. Interim Lando domi­ papa poft omnium fententias dixit : „ Viri firanus de Turricula, Odo . Cçrfhn , fie Giluiphus „ tres fic filii, ficut nec longe malum , ita nec fratres ejus cum co, acriterpugnabant com Hen­ „ longp opus eft nec novo fermone ; fequamur rico rege. ,, patres noftros, quoniannu valde bonutnt-ft anVenit dux VFilelmus ad papam interea. Tunc ,, tiquos fequi parentes. Sequamur nihilo minus coeperunt reditum fimul maturare . Quod Hen„ evangelium. Quandoquidem vivere io civitate ricus perfentiens , infeâo negotio a caftello re­ „ ifta non poflumus , fugiamus in aliam . Fumotus, via ipfa, qua venerat, irato ipfi domi­ „ giamus Sodomam , fugiamus Ægyptum, funo, in Alemanniam rediit, idolo quod plafma„ giamus novam , juxta verbum propheticum, verar in Urbe reliâo . Tunc papa dolutt mul­ „ Babyloniam , civitatem fanguinum fugiamus ■ tum , quod reddi nimis inconfulte praeceperat „ Veniet, credite mihi , veniet aliquando remGraeam arcem, quam vellet habere. Igitur dux fic principes cum baronibus rediere, papa in pro-C „ pus, cum vel omnes pariter , vel quos Deus „ perm i fer it, flante Auftro, redibimus, fic temÎ>ria fede in Campaniam veniente, fui eum non „ pora meliora redibunt . Ego coram Deo fic ine pretio receperunt, fit ita pedetentim, magis „ ecclefia dico: Si unquam polfibile effet, rnaU ut peregrini quam domini, Romam, ficut Deus „ lem unum imperatorem, quam tot. Unus falnovit, intravimus. Latuit dominus papa melius, ,, tem nequaquam perderet nequiores, donec dc quam hofpitatus Gt in ecclefia quadam , qu* „ illo quoque evidentem juftitiam imperatorum fanda Maria io fecundo cereodicirur, intra do­ „ faceret omnium imperator. “ Ad hire omnes mos illuftriftimorum virorum Stephani North­ una voce clamavere : Fiat ; fic fiat ; jungentes, man™ , Pandulphi fratris ejus , fic Petri Latro tertio: Fiar. Arnen. nis Coriorum. lb«que de imminentibus periculis, Synodo, quam apud Viennam habuit , traopisfertim de intrufione Burdini, cum tota fimul faâa, in monafterio Quniacenfi , ait fradiffusecclefia diligentius conferebat. Eum quidam de cardinalibus Defidtrius fandr Praxedts , cujus aaQtr Paadalpittr, fubita paffionc, quam Grcci pleuritin appellari juflerunt , correptus, fuis fic proxime erat feftivitas, quod non utinam cqgimultis fratribus undique convocatis , fafta contaflfet , ad cantandum in ipfamet ecclefia Mif, fam (impliciter quodam vefpere invitavit: fedDfeffione , corpore cum fanguine Redemptorem accepit, ac juxta formam monafticamftrato ter­ nimiutri fimplicius eft a domino papa coocefre corpufculo fanâa illa anima iv. Kalendas fum . Die aurem craftina , etfi difplicuerit pluri­ Februarii anno mcxix. came foluta eft. Corpus mis , quia ecclefia effet in fbrtiis Frangipanum, freti tamen Stephani Northmanni , fic Crefcen- honorabiliter intra limen Quniacenfis ccenobri requiefeit in pace, Martyrii vero corona digniftii Cajetani ejufdem pap* nepotis, antiquis ftrefimus pontifex , quo brevi tempore adminiftrati nui tat ibus , itum eft ad cantandum . Necdum pontificatus nemo majora paflus eft , ledit an­ adhuc celebratis officiis , ecce cum non parva num unum dies quatuor, fit ceffavit epifeopatus manu militum, ac peditum, fic aliorum proca­ ejus dies decem fic quinque · H*t ex Paadulpi» cium, impii Frangipanes apparent: irruunt, la­ Partants. pides fic ipicula mittunt, noftros affligunt, mul­ ti paucos atterunt. Refiftit miles Northmannus, EPISTOLA I. GELASII PAPÆ IL fic Crefcentius glortofus cum eo, reuftunt undique AD GALLOS. noftri, jacula mandata remandant, cnfis atteritur enfe, lancea retufii retundit, hinc pedites, illinc milites cadunt, undique ftrati, undique pugna gra­ E Mandat ut fe contra Mauritiutn Bracareufem ·pifeopum, ab Henrico imperatore iu fedem vis: papam ccepit ifte tenere, ifte ruetur eum , intrufum pfeudopapam, arment. miles utrimque cadit, turb* ruunt, peditesfcandunt muros , capiuntur ex noftris aliqui , noa GflaUai ferwti firvaram Dti> t tpiftamen eximii. O quantus luâus omnium!quin­ eepii, aUatibui, cltricit, priatMtu , Ù tattrif ta preci pue lamenta matronarum ,. qu* papam ftr Galüam fiitbktu, faititm O aftfltlitaet b·. folum, tanquam fcurram per campos, facrispro •tdiQiaafut. parte veftibus reveftitum , quantum equus pote­ rat, fugientem videbant ! Hunc crucifer (equi­ Uia vos Romane ecclefi* membra eft is : tur, cecidit; muliercula , quem tunc invenit , abfeoodit, m fepe crucem recondit , fic in fero qu* in ea nuper aâa funt dilcâioal veftr* fignificare curamus . Siquidem poft eleâionem reduxit . In quarta parte diei acriter eft ab uDoftram dominus imperator furtive fic inopinata trifane pugnatum : cum Stephanas NorthmanL x vcCiani. Gaufrai. Tom. XXI. «o O r*7 EPISTOLÆ GELASII PAPÆ IL ii8 velocitite Romam veniens , nos egredi comprA lit . Pacem poftea & minis & terroribus pouuIU. AD CLERUM ET PLEBEM lavit: dicens, que potet fe fadurum , nui nos Romanam * ei, juramento , pacis certitudinem faceremus. Ad qu* nos ifta nfpondimus : De controverfia Commendat eorum conftantiam adverfus intruque inter ecclefiam & regnum eft , ve! conven­ fum pfcudopapam. tioni, vel juftitie libenter acqpiefcimus, loco A tempore competenti , videlicet Mediolani , vel ■ ingeftit. Qui etiam cum per noftras olim manus cundum ftatuta canonicum juramentum fidelita­ pallium accepitet, eidem dominonoftro, & ca­ tis & obedienti® retep mus, ère. Rogamus ergo tholicis fuccrfforibus, quorum primus ego fum, dile&ionem veftram, atque praecipiendo manda­ fidelitatem juravit. mus, ut ab eo vos tamquam ab excommunica­ In hoc autem tanto facinore nullum de Roto, perjuro, invafore, & fanfte matris ccclcmanis * dominus imperator , Deo gratias , fofise, ac fidei catholic» conftapratore abflineatis, ♦»- cium habuit.* fed Guibertini foli , Romanus de ÎTr. Datum Cajet», &c. , s.../ fanfto Marcello, Cencius, qui dicebatur de fanRo’- ûo Chryfogooo, Teuto * qui multo per Daciam IV. AD GUALTERUM RAVENNATEM »*·οι . »■ debacchatus eft tempore, tam infamem gloriam C archiepifcopum. celebrarunt . Veftne igitur experienti», littera►«‘uôoi.Uh.-rum pnrfentium perceptione mandamus : ut fuIllius ekftionem poft fchifina ejuratum con­ iri.u-o. J*,. hj$ J*,· Dc! gratiam communi deliberatione firmat, eique pallium cum aliis ‘at a traitantes, ad matris ecdefic ultionem,commu­ juribus concedit. nibus, preftante Deo , auxiliis , ficut oportere cognofcitis, accingamini. Datum Cajetcdecimo Ciltfos tfifcopsu fervas fervonai Dei, venerabiii feptimo Kalendas Februarii. fratri GesaUero Ravomutuan archieoifcopo, foIntern Ü apafalicas* brntdilîiàum. II. AD BERNARDUM TOLETANUM epifeopum, Hifpanic primatem. T TNitati divine Trinitath grati» agend» funt, D vJ qu* per fu» caritatis fpiritum divifa con­ jungit , & multos in fe animos unum facit. Ercfefia fiquidem Ravennatium per multa jam tem­ Ctlsfixs epifcopus ferons fervorum Dei , venerabili pora ab apoftolicc fedis unitate difeifla, multas D eidem fedi apoftolic» perfecutiooes intulit , & fatri Bernardo arcbiepifcopo Toletano tf Jdifpaniantm primati , falntem & ecckfiis multis perverti fchifxnatis fomitem miapoftolicam benediffionem. niftravit . Quapropter ad ejus nequitiam deprimendam , fubjeâanun ei ecclcfiarum quafdam On latere credimus fraternitateha tuam , fibi apoftolica fedes afiumpfit, ut rd uc eam qualiter frater quondam Mauritius Bracaad humilitatis & unitatis tramitem revocaret . Sed cum tandem Divin» majeftati placitum fixit, renfis epifcopus fc jamdiu habuerit, qualiter eccamdem Ravennatium ecclefiam miicricordie fu» ckiiam fuam dimifcrit,& quomodo regi excom­ municato adheferit, & contra ftatuta canonica gratia ad unitatem & obedientiam matris fu» Romane eccleGe revocavit. Iniquitatem nam­ in cubile Roman» ecckfi» fe ingeflerit . Nec eum tniramur debitam tibi obedientiam & anti­ que fuam illius filii recognoscentes, delida pa­ quum primatus honorem eccleii» tu» penitus trum corrigere probaverunt ; ut qui preteritis denegate : qui Romanam ecclefiam, qux om­ temporibus per tyrannidem regiam prefules re­ nium ecclcfiarum mater eft & magiftra, non Co­ gibus placentes accipiebant, nunc demum fecun­ lum negare , fed definiere quodammodo cona­ dum canonicas fanâiooes epifeopum Deo placen­ tur , &c. Monemus itaque atque prccipimus, ut E tem eligerent, & fchifinate abdicato in catholi­ juxta mandatum prcdecefforis noftri ad ekftioce congregationis gremium repedarent. Te fi­ nem in Bracarenfi ecckfia faciendam follicitudiquidem, reverendimaoe frater Gualtere, a difeiplina fratrum regularium violenter affumptum , ne caritatis debit» operam & opem prcbeascum ctedu. Ipfum vero Mauritium excommunicatum pro religioni· ac fapientie praerogativa, in bea­ ti Apollinaris cathedra commutu voto ac defi& perjurum, & matris ecclefae conftupratorem Eblicum , ceteris Hifpamarum prodatis , à7c. derio pofuerant, & in apoftolice iodis obedien­ atx Cajet», tfc. tiam unanimiter redierunt. Unde nos divine Trinitatis imitati gratias agentes , pertbnara tuam pro jure noftre ecdefie ad epifeopak minifterium coopérante Domino coofccrantes, tibi, & per te Ravennatium ecclefie dignitatem om­ nem , quam ante illins divifiotiis tempora per Du Mauritio in fedem intrufo. N RjO- ·■ r id9 EPISTOLÆ GELASII PAPÆ II. »70 Romanam ecdefiam poBederat, rtftituimus ; & A in omper ptefentem privilegii pagmam, falvo ii nibus jure atque autoritate udis apoftolkar, con­ cedimus tibi, tuifque fucceflbribus in ejufdemfe­ dis apoftolicc fide atque obedientia permanenti­ bus, epifeopatus Ænulic provinciae, id eft Pla­ centi*, Parma:, Regii, Mutin*, Bononia,Fer­ rarie , Adris, Comacli, Imolc, Faventis, Fori Livii, Fori Pompilii, Bobii, Csfenns, Ficods. Confirmamus etiam vobis ducatum Reven­ ir* ,& moaafteria fanfti Adalbert!, & fanfti Hilarii Galliata, feu cetera monafteria & poffeffiones, per au ’tenues privilegia ab anteçèflbri- vos ipfos, & veftra extremis objicere periculis decreviftis: fi quis veftium accepta de peccatis fuis poenitentia in expeditione hac mortuus fue­ rit , nos eum fandorum meritis, & totius ecctefue catholice precibus , a fuorum vinculis pec­ catorum abfolvimus. Onerum , qui pro eodem Domini fervitip vel laborant, vel laboraverint , & qui prefar* urbis ecdefic a Sarracenis & Meabitis dirute, unde reficiatur, & clericis ibi Deo famulantibus, unde palcantur, aliquid do* nant, vel donaverint : fecundum laborum fuo* rum & beneficiorum fuorum ecclefi* impenfo* rum quantitatem , ad epifeoporum arbitrium , in quorum parochiis degunt , poenitentiarum bus noftris, bv a catholicis rtgwus tradita. Pomremimonem & indulgentiam confequan* pofiani quoque monafte- i curam religioni tus , fuarum »»*·»» falvo ecclefic noftrs jure, committimus : ut re- B tur . Slari difciplina per tuam induftriam, largiente Data Alefti, quarto Idus Decembris. jmino, reformetur . Prsterea fraternitati tus Nota Skvkiuni Binii. pallium*, pontificalis videlicet officii plenitudi­ nem , liberaliter concedimus : quo fraternitas Hit accept it idpœ Petrui orditucot epifccpoi Gef*tua, fecundum ecclefi* tus morpm ex apofto, fuit additif httens, ejuimodi inducet»· licx ledis concelfione permitium, fe noverit io- raügaftanus tiarutn dipküma par umrerfum Chriflianuœ orbcm pro* • Fin, «■<-duendum , cujus * inimicum pallii volumus te mul(*ndum fluduit, iPa ferment. H. per omnia genium vendicare . Hujus fiquidem />jau·· honor, humilitas, atuue juftitia eft . Unrverfii mnndi tcckfiet fidelibut, trebiepifeopir, tpi· Tota ergo mente fraternitas veftra fe exhibere ftopit, nbbttibw , prtfbeteris, ornnibnt cabolie* fidti initoribeu, Pitmi licet mdigmts Ceftrttigit· feftinet in profpcrq humilem, & in adverfis, fi quando eveniunt: cum juftitia ereftam, amicam fauu eptfcoptu, ftlnltm (F btntdifiiantm. bonis, pervertis contrariam, nullius unquam fa­ ciem pro veritate loquentem premens, tum opeTXIvina favente dementia , veftrifque preci, ribus juxta virtutem conflanti* infiftens, tum in- C bus, Cc fortium virorum audacia , Caflarau- fiftere etiam fupra virtutem cupiens , infirmis guftanam urbem Chriftianis manibus iubjaeari , compatiens, bene valentibus congaudens, de alie­ ac beats; & gioriof* virginis Marie cccleiiam , nis tanquam de propriis cxultans gaudiis, in jA- qua; diu ( proh doior ! ) fuojacuit Sarraccnorum tiis corrigendis pie Ixviçns, in fovendis virtuti­ ditioni, liberari, fatis audiviftis : quam beato & bus auditorum animum demulcens, in ira judi­ antiquo nomine fandi tat is ac dignitatis pellere cium fine ira tenens, in tranquillitate autemfe- noviftis. Adhuc tamen prioris captivitatis mce* veritatis juft* cenfuram non deferens. H«c eft, rore confeAam , omnibus pene egere faciatis : frater caritfime, pallii açcepti dignitas: quam fi tum quia non habent unde dirutu ecclenx prae­ folliche fervareris, quod foris acccpiflè oftende* fate parietes fle ornamenta reftitui valeant : tum ris, imus habebis. quia clerici ibidem divino famulatui die noileEgo Gelafiusecdefic catholics epifeopus. Si* nue vacantes, unde vivant non obtinent . VeSum manus mec Gelafii, Deus in loco fanfto ftram itaque deprecamur clementiam , quod fi corporali pndentia illam vifitare nequitis, fal* ?· Datum Rome per manum Chryfogoni S, R, _ tem _ ________ _______ _ veftraram _______________ ___ clemen* eleemofynarum oblatione E· diaconi cardinalis, Retendis Septembris, In-Dter vifitetis, illud Pfalmographi recolentes: Λχttu qui inttÜiÿt fnptr egenum tJ ponptrtm·. in die· diftione duodecima, anno Dominic* Incarnatio' nis mcxix. pontificatus autem domini Gelafii molo libtrobit tnm Domineu·. Iliis vero qui pre* II. pap* anno 1. fate ecclcfix oecefliriorum folatio deftitutc, at­ que fu* paupertatis gemitibus condoluerint , de EPISTOLA V. GELASII PAPÆ II. unum denarium, vel quot valeent , ad ejus re* Ad exercitum Ch; iftianonun civitatem Ce» ftaurationem miferint, nos eis , divina clemen­ farauguftanam oblidentem. tia, ac dqminj Gelafii papae autoritate freti , ( exemplar litterarum crucis, quas in noftra ec­ Omnibus ad eum aliquid conferentibus indul­ clefia lignatas habemus , in fuprafcripta pagina gentiam largitur. feriptum invenietis ) atque domini Bernardi archiprcfulis Toletani , & fanfte Rom»ne ecdeGt^fieu tpifcopnt ftrvm ferxmnm Dti, oeureihà fiaj 'legati » ac omnium epifeoporum Hifpani*.... Cbriftinnonm tiviuym Cnferemfnflmum r________ ________ , pcenitenti* ntxuuipoot . Alii equidem juxta^bedmti, ir ommbtu cntboUtn fidti cnlttribtu , /·. neficiorum fisorum quantitatem, ÔÇ operum fuoE nun meritum , ddÙUrara fisorum confequantur ccmfequantur Inttm tf tptMictm bntdt&mntm. E rum meritum ,_defiaorura fisorum * itteras devotionis veftr* infpexnrus: compe­ titioni , quam pro Cdarauguftano eteAo ad ^edera apofiolicam * duxiftis , favorem Iftcnter h. accommodavimus. F-umdem ergo eleftum , no­ ftris tanquam beati Petri manibiis, largiente do­ L mino, confecratum remittentes ad vos,* benedi­ ctionem vobis apoftolfcss vifitattonis impendi­ mus , equam omnipotentis Dei mifericordiam implorantes, ut per fandorum preces & merita opus fuum ad honorem fuum dt ecclefi* fu* dilatationem vos faciat operari. Et quoniam & remiffionem. Qui huoc poftram archidiacooum nomino Miorrandum, & focioa fuos prefentium litterarum latores benigne iufccperint , vel eis confuhjcrint, a Domino, vitam confequantur *rernam. Valete» Ita Petrus epifeopus Cdârauguftantu : qui,ut audifti, una cum hi» & litteras apoftolicas mifit, baique omnes fuUcriptiooe munitas , tum Bernardi archiepitcopi Toletani , tum aliorum Hifoauic epifeoporum in hunc modum : Ego Bernardus Toletane ccctefir ardiiprriul hanc aMolutioncs) facio dt confirmo Ego r7r EPISTOLÆ GELASII PAPÆ II. Ego Subofcitanus epifeopus hanc abfolutionem A ctflcrat, fupuofita lignorum finie:, ne deficeret, facio & confirmo. enutriret. in cordiou — - Hoc ___ jamdiu . ________ cordious noftris facer­ Ego Sanftus Calagurritanus epifeopus bancabdos verus sterni patris filius confervavit .* quia fit pratiquant te m abbatis officium , Ac me in fohuionem fàcio & confirmo. Ego Guido Lafcurrenfis epifeopus hanc abfopontificatus minifterium provexiflet, conia noftra luttooem facio & confirmo. dilediaois rgue fuccendir, Ac caritatem in nobi» Subfcripctis quoque bis repetitur apoftolies fo> mutuam cuftodivir, fit poft fiifceptas ordinatio­ dis legatus , qui tunc morabatur in Hifpania , nes amplificavit. Unde not in his, qus pro Clu­ ni acenfis mooaflcrii falute fit quiete poftulas , hoc itidem modo: Ego Bofo facts Romans ecdefis cardinalis dulcedini tus abnuere indignum duximus . Ipfa hanc abfolutionem facio ac confirmo. etiam ejufdem loci veneranda religio, St praedeceflbrum tuorum vita venerabilis, nos ad hrc Ha Aenos veneranda antiquitati* munimenta , Hie- efficienda compellunt . Pro tua igttur, & fra­ reoymi Blanca indoftria in lucem prodita in cemmenp trum tuorum petitione, univerfa qus predeccftaruf rerum Aragonenfium ex Calarauguftano tabula* felias memorisççHugo abbas in die obi rio, quibus indulgentiarum promulgandarum priflinut — for — tuus — ——------------------- e— poffidebat, Ut «no» reteratur , par iterque antiquua cultu» religrofifli- *> tUS fui, ita quiete atque pactnco ma ecdeCiB beatiflicna Virgin» , de Pilari nuncupa* — ··— :j---------:------ £--·-· —·—--------e----- . ; ti­ nullum inde canonicum judicium ’recufaret te, quae baAenia non iolum Hi!panorum populorum, bi, & Cluniacenfi monafterio in pofterum quie­ led externorum etiam viftatione frequentatur, um* te atque pacifice habenda & poflidenda ftatuivetfo Chrifliaoo orbi inuftri fama nociflima. mus. Illam etiam a vobis calumniam apoftoli•«Mbbnrh. μ. EPISTOLA GELASII PAPÆ IL cs fedis patrocinio removemus : qua epifeopi pro “ Ad Pontium abbatem Quniacenfcm. controverliis, qus inter vos & ipfos frequenter emer­ gunt, innocentes homines parochiarum veftrarum & altercationum expertes , interdiâis fuis vehe­ Privilegium Cuniacenfc. menter affligunt. Sane & abbatias, quas prsdeGelatas epifcopMf fervat ferveram Da , cartffnao ceflbres noftri apoftolies fedis pontifices, prsdeceflbribus tuis deliberatione provida per fua pri­ fratri Poatie Cbnyact^fi abbati, fahueno vilegia commiferunt : nos quoque ftrenuitati tus, & apoftolitam benediibieaem. ac fucceflbribus tuis in eadem religionis obferLuniacenfis monafterii prudens religio, & vantia, fit dileftioae fedis apoftolies permanfureligiofa prudentia, & ante noftra, & no-Cris, ordinandas committimus, ut per induftriain ftris temporibus , Romanam ecclefiam maxime veftram, religionis ft a rus in eis auxiliante DomiCbi fecit obnoxiam. Sed porter illud commune no confervetur . Videlicet in epifcopatu Lemodileftionis debitum , perfonx tus finceritas mi- vicenfi viccnfi,, abbatiam fanât fanâi Martialis Martialis:: in EngolifEngoltfhi femper amabilis , femper optabilis, caritatis menft , abbatiam S. Eparchi: in Sanftoncnfi , noftrs vifcera plenis, ut nofti , finibus ampliaabbatiam S. Joannis de Angeriaco: in civaatc vit . Idcirco netitionibus tuisÿ illis porcine ; Piâavcnfi, abbatiamaux ------jdicitur -:—— i, abbatiam, Monafterium qus ad monalterii veftri quietem & falutem fpe- ■ novum .*· :in epifcopatu Totofano , abbatiam Le* fatenfem: in Caturcenfi, abbatiam Moyfiacenitaot, nequaquam duximus obviandum . Perpraefem, & Figiacenfem : in Nemaufenfi, abbatiam fentis igitur decreti paginam, fecundum poftulafandi Ægidii ; in pago Arvenienfi , abbatiam tionem fraternitatis tua·, praecipimus atque ftaMaufiacemem , Tierhenfem , & Mcaatcnfem : tuimus, ut quicquid poffellionis ad Ckuiiaqenfe in epifcopatu Auguftodunenfi , abbatiam Vize* mouaftcrium pertinentis revenendrflim* memorias K per liaccnfem: io civitate Autifl&odorenfi, abbatiam przdeceflbr tuus Hugo in die mortis fus iccfliofandi Germani: in -epifcopatu Cameracenfi, abauthenticam Romanorum pontificum cont-..^ ------------------------ ~ r—r-------------- ---------- , -nem , quiete ac fine calumnia poffidebat , ru^bariam Unicurtis Rotemagenfi 1 ' ” ' * : in ' “ „ ' ., abbatiam " ’ i quoque , tuique fucceflbres , quiete ac fine ca- Suas dicitur .. < « Pontefia: in Tarvannenfi, abbatiam . Bertini, & S. Wfinari; in Italia, abbatiam lumnta poftideatis . Ea etiam qus poft tuam fToveâionem Cluniacenfi monafterio , vel per■ S. Benediâi fupra Padum. Ea vero que temporibus noftris per veftram, vel fratrum vcftrorum ratrum tuorum induftriam , legitime acquifitaI fbllicitudmem , legitime acquifira funt, quieta funt, firma, quieta, & integra confervanda cen, vobis, veftrifque fnccefToribUs, & illibata permafemus. Volumus enimCluniacenfe monafterium, neant. Prsterea fuper illum Dalmatiae , five autore Deo, in quiete perpetua , & tranquilli­■ fandaliorum ufum, quem perfons tus praxleccftate perfiftere : ut a fsculartbus tumultibus libe­ ri , omnipotentis Dei fervitii vacare quietius va­ for nofter fandae memoriae Pafchalis papa do, ftra potiflimum interceflrone concefiir: hoc tibi leatis . Ego Gclfifius catholics ecclefis epifeopus ,, fingulariter amplioris dilcdionis fpeculum indui* gernus, ut quoties Miflas fokmnes vel m populo fubfcripfi. _ , ufu corumdem infignium potiaris . Datum Capus ii. Idus Aprilis, per manum celebraveris celebravc Grifogoni S. S.R.ER. E- diaconi cardinalis, anno Do*_ Do-_ Ad haec» hsc quicquid libertatis, quicquid tuitionis, minies Incarnationis mcxviii. Indid. XI. ponti* ® a pnedeceQoribus noftris concefTumeft, nosquoficatus que vobis, vctlrifque fuccefloribus praeeatis de­ fica tus autem autem Gclafii Gclafii II. II. paps, paps, anno anno i. i. creti pagina roboramus. S quis igitur decreti hujus tenore cognito, temere, quod abiit , con­ AD EUNDEM >1 teibliOïh. traire tenta writ: Apoftolica; indignationis ultio­ Ejufdem argumenti. ne pkdatur, nifi pnefumptioocm fuam digna GtLJÙu cpifcopttt fervat ferwntm Dei, tariffune fatisfadione correxerit. Ego GeiafiuseccJcfis catholics epifeopus, fubin Chrifte filio Pontio Clu/uace^fi abbati, tjafete ferini. fttccftfbribnr regulariter fnbfiitnendij t» perpe­ Datum Avinioni per manum Chryfegooi S. tuum . R E diaconi cardinalis, xv ri. Kal. Januar. In­ did. xii. Dom. Incarnationis an. mcxix. ponti­ Gnem Temper in altari arderc , .legale prsceficatus autem domini Gelafii II. paps, annet. plum cft. Qucm facerdos, qui pain jure fucΛΡ- C I «73 «· LPISTOLÆ GELAS1I PAPÆ II. APPENDIX AD EPISTOLAS· »74 GELASIIJL e< oa«M<. EPISTOLA GELASII ΡΛΡ.Ε CONTRA G.G. A fiat eleftio · Et nulla ecclefiarum epifcopatus vt<ο4.·.ι„ Λ ' ' '· ■ · ftri· prêter eorum confenfiitn «licui· fubjiciatur ( Gregarium feu Burdinum ) «mulum fuum. ecclefie. Neque public* & maiora neg&tia ali­ qua fibi ecclefiarum ipfis inviris anipiat , aut Csfedar ttfaftt ferent/ ferveram Dei venerabili publicas pcenitentias tribuat . Ncc fentcntias, & . fratri C. Pramflina epifiapa apafUita fedit le· interdiftum matricis ecdefi· temptet infringere. Γ*,Μ< gate faUaeeee & ap^alkaae beneeliAieneve. Nulla etiam veftri epifcopatus pertona fine confcnfii epifcopi, vel priorum, qui loco pofiti no­ c TAmdudum noftras tibi literas mifimus, fed minantur , matricis ecclefie excommunicetur ; fic J utrutn ad te pervenerint , ignoramus . Qu« quod ab epifcopo ligatum fuerit, a nemine ir. ita fe habent. Poft eleftiooem noftram diaconus ritum duci temptetur. Sane civitatis veftrc cle­ imperatoris furtive dt inopinata velocitate Ro­ rici, & qui in futarbiisfunt, folitas obedicntias, mam veniens, nos egredi compulit. Pacem poftvidelicet in letaniis, in nrocefiionibus communi­ ea minis dt territionibus poflulavit , dicens , tfe bus , in feftivitatibus de (lationibus majorii eeriefafturum que poflêt, nifi nos ei juramento pa­ fie eidem impendant ecclefie, ut vobifeum *dcis certitudinem faceremus. Nos ei fratrum no­ B fint. Porro in quinte ferie noâe ante pafeha , ftrorum confilio pacem obtulimus . Ille ftatim, nulle ecclefia fecundum morem veftr* ecclefie dte videlicet poft eleftionem noftram Quarta , campanas fooet : neque , in fabbato fando ce­ brtttrofM Baracenfem epifeopum, qui Burdinus aNormanreum benedicat; (êd ad baptifmum predidi cle­ nis dicitur, anno pmtento , ficut nofti a do­ rici , prout confuetum eft, veniant. Nulla pt*> mino pmdecefibre noftro Pafchali papa in con­ cerea ecclefiarum miflas Colonnes celebret in fe(livitate B. Martini, & S. Reguli, & in fecun­ cilio Beneventi excommunica tum, in matris ec­ clefie tovafionem ingeflit. De quo etiam Jtibi da ferta pafche, dt in woccflaonibus quadragefim«, donec (lationis folvantur conventus. Nul­ notum eft , quod cum per noftras olim manus pallium accepiifet , predifto domino noftro dt lus etiam clericorum officium vivorum, aut mor­ ejus catholico fucceftoribus, quorum primus ego tuorum ad matricem «defiam pertinens facere, fum, fidelitatem juraverit. In hoc autem tanto vel celebrare praefumat. Ad hstc adjicientes (la­ tuimus .* ut decim· matricis «defis ab his,qui facinore nullum de Romano clero imperator, Deo gratias, (ocium habuit. Sed Wibertini qui­ tribuunt, non fraudentur. Et ulla eas clericalia perfona fubripiat, aut diminuat. Nulli etiam dam , Romanus de fando Marcello, Centius , qui dicebatur fandi Gryibgoni, dt Teuto , qui C êpifeopo liceat aliquem matricis ecdefi· cano­ nicum<— officio, feu'beneficio, fipe canonico pri­ tant© per Italiam tempore debacchatus eft, tam * — -/·-?/·_■ ·- vare judicio. Sane charitativa illa ciborum be­ neficia , que ab epifeopis veftris ( five pnofentes, five abfentes fuerint ) in folemnioeibus £► ftis confueviftis accipere, vobis, vrilrifque polle­ ris rata pnscipimus, & illibata fervari . In his omnibus predecefloris noftri fanfts memoris Pa* fchalis pap· privilegium confirmamus, fit Habi­ litate perpetua corroboramus. Si qua igitur io futuram ecdefiaftica, fincularifaue perfona hanc noftna conftitutionis paginam (ciens contra eam AD CANONICOS LUCENSES, temere venire~ temptaverit , fecundo , tertiove commonita, fi non fatisfaftionc congrua emen­ Eorum coniuetudincs approbat & innovat. daverit, poceftatis , hooorifve fui dignitate caDreat, reamque fe divino judicio exiftere de per1221 iniquitate 22—2'221 , dea facratiffimo Gélifias epifeopas fervtu ferveram Dei, diletti/ fipetrata COgnofcat corpore, ac r fanguine , fit a Domini noftri Hit BnedithL Arth/diacaeto, Uberta arcbipresbyte' ‘ r>*Dei ‘‘ Jcfii Chrifti aliena fiat, atque in extremo exa­ rv, Rainerie printieeria, Maart cantari Zjecaaa mine diftrift· ultioni fubjaceat. Cundis autem eccltfee , earwupM* fratribeu tam prafentibtu , jufta Conventui ifta ferventibus, fit pax Domi­ fiam fieticrù hi perpetuam. ni noftri Jefii Chrifti; Quatenus dt hic frudum a*C««M-/^Haritatisbonum eftproprium, aliena damnai bone adionis percipiant, dt apod diftriftum ju­ dicem premia «terne Mas inveniant. Arnen. v-4 propria deputare, fit alienis tanquam prof Ego GeUfius Catholic· ecclefie epifeopus ··»<»« h*i priis gaudere pnde&bus . Ea propter petitionesi *·»·Μ· ν*β· veftras clementer admittimus, dt vobis antiquasi fubfcripfi. Signum f manus mos : Deus in loco fando ecclefie matricis coofuetudines confirmamus. Ut fuo. videlicet un&ones infirmorum , dt fepalture ci­ t vitatis proprie ad matricem «defiam pertineo. Ero Deuadedit Card. Presbyter Tit. S. Laute», dt officium , dt participatio beneficii fime- rentii otii m Dama Damafo fo fiibtcrwfi fitbfcnpfi. t Ego Petrus Card. Tit. S. Sufann· fubfcrirura ad alias «defias pertinentium vobis nulla E A * pfi. clericorum calliditate aut laicorum quorumlibet, t Ego Guido Card- Presbyter Tit. S. Balbi­ (obtrahantur. Eleftiooes priorum, dt collocatio­ us fubfcripfi. nes deritorum m aliena ccdefia infra urbem, t Ego Petrus diaconus Card. SS. Cofane & vei extra in fuburidis fine coufenfu epifeopi, dt priorum , qui loco pofiti nominantur , matricis Damiani (ubfcripfi. t Ego Petras diaconus Card. S. Adrian! fubecclefia non fiant. Nec laicorum violentia in aliqua ecclefiarum ulla priorum, aut clericorum fcripfi. Datum infamem gloriam celebrarunt . Sane nos cum fratribus noftris dt epifeoporum collegio in pnt·· Cat “ ’ cum terito palmarum die idolo fi» excommunicavtmus. Tu· igitur expe­ rienti· proripimus, ut omnia bate pdr commif£r tibi kgarioois partes fratribus conftitutis no­ ta facere ftudeas , dt ad matris ecdefi· ultio­ nem , ficut oportere cognofcis , preftante Deo, accingaris. Data Capu· Idibus April. «7f VMi" CONCILIUM ««·««* i 7< Datum Pifis Diaconi Card. no Dominice autem Domini per manum Grifogoni S. R. E. A ulli çapellanorum liceat fine confenfa veftro Idibus fepeembris indid. Ktl. an­ mortuos veftrai parochi· fepellre . Sed vos eoe Incarnat- mcxvhj. Pontificatuii infirmos, ficut confueviftis, ungatis, fle mortuos Gelafii II. PP. anno i. prater alicuius infoftatiooem fepellatis. Chrifma, oleum infirmorum , que veftra ex antiqua conAD CANONICOS REGULARES fuetudine fufeipit ecdefia, majoris ecclefix cleriS. FRIGIDIANI LUCENSIS. ci, hac urbis occafione non auferant . Neque clericos veftros ordinari prohibeant , ut per Dei Jura conun fle libertates confirmat. gratiam quiete fle pacifice converfantes, profefbonis veftrw propofitum plenius obfervare pofftGtlifittt tfifttftu frrvtu ftrvancm Dà dikttis ini tis. Si qua fane ecdefiaftica fecularifve penona Cbrtfto filiis, Λt toni ftrnpqfito, tf tjtts fratribtu hanc noftrc eonftitutionis paginam fciens contra in B, frigidimi ttcltfia rtgnlnrtm vitant proeam temere venire temptaverit, fecundo, tertio, ftfa t fjnjfnf fnccfj^tribnJ m radr· rtfigitnt J**· ve commonita, fi non fatisfadione congrua emen. B daverit , poteftatis honorifque fui dignitate ca­ naenfnris m ftrptrt/ta», reer, reamque fe divino judicio exiftere, de per­ B.e.^.TXOcente 1,01 âP°ftQl° Ρ*°1ο cognofcîmus , petrata iniquitate cognofcat, fle a facratiftimo L-' qui» ubi fpiritus Domini , ibi libertas . corpore & a fanguine Dei, fle Domini Redem­ ai a anno Domini mcxvih. tempore Gelafii papae II. is temporibus, inanit Urfptrgtufis in ebroni-EGelafii fundus, fynodum Colonis cum Teuto(9 , Cono Prenefonus , adhuc legatione nicis habuit, ubi imperatoris omnimodis excommuni- H • 77 C*“S“ COLONIENSE. ""SS!" ·7» municationem propalavit. Huic concilio inter-A rufabatur , de quibus fe prudenter excufabat .------- —> chSjsti ***** N°rt^ poftea Prttmonftratenfis ordinis (Jndc & feriptum legitur de eo, quod de Ifmael: ·ι·ι. * inftitutor, tunc autem noviter cooverfus in peremmmi htrnm onninm centra turn , ni ipfi ,,,ι grino habitu .* ibique ab omnibus in multis ac- CT AD cearra htt otmtt. H*c Urfptrgntft. COLONIENSE 6’*· CONCILIUM In quo diris devotus eft Hcnricus IV. imperator, anno in8. celebratum, ADDITIO Si M.»ii S»ppl T.ll. £T ADNOTATIO C H R O N O L O G I C A. E anno quo utrumque concilium a Conone B Rcvcrentiffueeo Bamhcrge^finM epifeopo A. Mognnhnn S. A. L. celebratum eft ita diflerui in meis fidit neinifier indignns fiatrmn dileflionis dS orationis invtolabtU pignns. ad Pagium adnotationlbus ad annum 1118.21. Concilia Colonienfe, & Frideslarienfe ad hunc fAÜod proxime dominus Pratncftinus Roman· potius annum i n8. cum Baronio , quam ad annum fequentem confignari oportere perfptcuum Xz ecdefic legatus nobis apoftolica audoritate denuntiaverat, noftra quoque diligentia, per jam fore eruditis arbitror, ex quo in codice Uomnia Roman· autoritati fubdita, folertirh im­ dalrici Bambergenfis vulgata eft epiftola Adal­ bert! Moguntini ad ( Attonem ) Bambeigenfem pleverat , denuntians β( vobis fub eadem autoritate & noftra, uti ad concilium Colonis cele­ epifeopum, in qua illum redarguit, quod conci­ lio Colonienfi invitatus venire neglexerit, ite- brandum veftra veniret prefentia. Sed quia hoc nefeio qua praetermiftum fuerit negligentia ea­ rumque ad Concilium Frideslarienfe V. Kal. Au­ dem quidem qu» & ceteris eifdem concilii negufti, a legato pap· ( Conone ) celebrandum, ut veniat , denunciat . Cum igitur concilia in gledoribus, vobis quoque injunda eflet fententia, fcilicet vel divini officii fufpenfio , vel a diem dominicam indici mos fuerit, diefque V. & fanguinis Dominici forKal. Augufti hoc anno, non vero fcquenti , in C communione corporis . „ dominicam inciderit, huic anno ambo illa con- midanda interdidio , nifi noftne petitionis dilintia hoc prxvcniftet, & eximia'fanftitatis vecilia affignanda eflê arbitror. Frideslarienfe coo" D S • reverentia , ne id fieret, apud ecclefiam cilium ab hoc anno 1118. removendum non ef­ promeruiflet. Quibus fimul concurrentibus caufis fit deduco pariter ex authore corvo vit· S. Norberti cap. 4.; narrat enim virum fandum & cooperantibus , hoc tandem obtinuimus, ne Cift peroratam caufiun fuam in concilio Frides- quid feveritatis veftra fubiret diledio, cujus ba­ ttent» in ecclefia valuiflet devotio. Dignum ni­ rienfi, rebus & muneribus fuis omnibus abdica­ mirum arbitratus fum in omnibus honori veftro tis una cum fociis duobus pauperem nudumque itineri fefe dedifle, At cum aliquandiu pererraf- & reverenti· parcendum, & pro poffe, loco & tempori providere & confulere, cum fanditatis ( fet, pervenifle tandem ad S. Ægidium, 'bique pontificem Gelafium nadum vitam fuam illiad- veftne diledio beato * Magno ie devote cantatis nobis obligaverit munere . De cetero, ficut *“ probafle. Cum igitur pontifex ad portum S. Æin mandatum accepimus, denuntiamus, ut ad . gidii hoc anno iti8. appulerit, ut notat Pa}’ius hic n. ia. & ante anni finem inde difccfconcilium V. Kalendarum Augufti, Fridislariat a erit, ut iternium profequeretur, nec eo iterumDpredido legato celebrandum, indubitanter veniaredierit ; hinc Frideslarienfe concilium hoc anno tis, ne hu/us & mandati negledor effedus, aucelebratum conjicitur . Infuper urrumque hoc Aerioris fententi· decretum , mea petitione ml concilium anno ni8. aflignat vetuftus author amplius pnevalente , vobis indicatis. Prcterea " ' " legendus ' chronici Sampetrini Erfurtcnfis inter ducem F. & confratrem ejus & G. Palatinum feriptores Rer. German. Menk. to. III. pag. io. Ac reliquos complices eorum in predido concilio excommunicatos noveritis. Literas etiam noftras Ad Λ&Λ vera injnt concilii Nteantyee portinct ep/\ rogamus, ut fratribus noftris , Pragenfi fcilicet & Moravienfi epifeopis, dirigatis. ftoU fifnont tn Udalrid Bsunkrgcrft codice ac­ cepta ». xpi. t CONCILIUM FR1DESLARIENSE, Contra imperatorem Henricum, anno Mcxvm. fub Gelafio II. B hac fitted» Urjpermfir ifi» firikit : Alte- E regina relidis , Germanicis fe regionibus nimis imperatus exhibuit. ram quoque fynodum in Friteslar idem Cono Pneneftinus eadem pro caufa indixit.- qua Adnotatio P. Antonii Pagi & habita , eamdem quam prius excommunica­ tionem confirmavit, tdverfiu inprrtttrtet fiiü· ad An. Ch. 1118. n. xi. cit. Imperator his auditis, infuper etiam, quod principem confenfu generale vel curiale colloAnno tantam 1119. coafta Concilia Colonienfe, At Suium non multo poft apud Virceburgum inFritialarieafe in Grrmania Conone Ep. Prarneflino S. A. Legato ptarlide celebrata in iifque Hen-icus lana, ituere propofuiifet, ubi ipfe aut pnriens au­ excommunicacus fait, ut anno 1119. narrat Uriperjandientiam exhiberi, aut abfens regno deponi de­ (>a ia Chronico. Baronies eodem Chronographo perpe­ buerit, «Aeratus animo, Itali· luis copiis cum ram citato etraoMce cum currenti anno conneAit C«nal. Gnertl. Tom. XXI. M i·*·* D HBNR1COS V. , 0179 CONCILIUM imp. >8® ------- .indc^ui Labbes* re non examinata dno illa Concilia A Anna tunc pre*bytaram» coram Conon· Concilii Pr*e- - ■■ ■. . iu·· au cpucopi· , qm aderant . accuiatum fuifle , quod ANNO ANNO anno fuo non reddidit, AJUronium b*c in re exlcriiule ab Epifcofi· eripen­ bit . Deus enim nofter non Deus diffenfionis cileg. torn. 2. pag. 697. fio concilium boc in Fri~ . febart colle&um Jcribit, eo enim nomine dçfignari eft, fed Deus pacis & unitatis, a quo diffenab autbore illo credo urbem Frideslariam m Tu· tit, qui a Romana difeordat ecdefia, cui in ringia. his, quae praecipit roborat fanâorum patrum auMifius ad eam ( tctl&em Cermmmnm ) Co­ toritas -, non obedirc ariolari eft : quod totum no epifcopus Pneneftinus, Roman* ecclefix le­ quifque tanto fibi perniciofius contemnit quanto gatus, congregarumque eft concilium magnum fejentius . Si autem contemnens periclitatur , in loco qui vocatur rrifebart, tam de abbatibus quid ergo dicemus de aliquo obftinata mente dc epifeopis, quam de multitudine clericorum dc contradicente & impugnante evidentiffimam ve­ monachorum, cui propter obedientiam, qna vo­ ritatem? De φκ> comminantis voce propbetas di­ cabatur, non aufus fuit deeffe D. abbas hujus citur; Vae, qui ponit lucem tenebras & tenebras noftri ccenobii videlicet S. Trudonis Rodulfiis, lucem & amarum dulce & dulce amarum , & ne ab officio dc communione ecclefix fufpendeextera qux terribiliter fequuntur. Quxdc fimilia retur. Excommunicatur in eodem concilio im-Cveftrx fraternitatis prudenti* nos recitare idem perator Henncus , ficut Ac in Gallicana eccle- effet ac fi laboremus folis claritatem facibus acfia, cum propter pnedidam culpam , tum pro­ cenfis adjuvare. Proinde , chanffimi, jam mo­ pter tyrannidem quam exercebat in ecclefiam . neo & rogo fraternitatem veftram, ut viciniora Propter fideles imperatoris cum multa follicitufaluti fcntientes , fan&e matris noftrae ecclefix dine dc timore adum dc peraftum concilium catholics unitatem diligatis, & folicitius totam fuit ; fed & domnus abbas Rodulfus non fine fummam & intentionem veteris ac novi Teftaminori follicitudine , atque timore domum re­ menti in hoc conftare perpendatis , quod genus diit , ut pote per medium fidelium imperatoris : humanum Deo per obedientiam reconciliatur, a ficque in turbato regno fafta eft fatis major per­ 5,uo in primo parente per inobedientiam rccefturbatio . it ; & ut deftruatur regnum cupiditatis dc rdiDern afferenda eft epiftola Aaalberti Meguntmi ficetur regnum charitatis. Ad haec, quoniam aliArcbtep/copi ad Virtburgenfet canonicos, in qua dc Î[ui veftrum proniores effe deteâi funt , quam rebus in eodem concilio tra&atis fermo fit, cui pa­ lue conveniat profeftioni, communicare excom­ riter b aliam adjungo ejufdem argumenti ab eo___ , municatis, dc defendere eos,-, quod dolens dico, dem orcbiepifcapo ferivtam . Utramque vero fuppe-Όpene incidiftis in gravedcintolerabile periculum ' ditat Udairicus Bnmbergerfis num. îSç. Î7 290. " Λ * ­ Nam ut teftificari poteft, dominusHenncus"‘ 1 fra ter vefter, qui interfuit 'concilio Fridislari* do­ mini cardinalis G - nifi nofter pro vobis inter­ ventus interceftiflct -, fententiam excommunica­ Ad Wirzburgenfes canonicos . tionis incurriffetis . Quam ne coram infpeâore cordium incurratis, tam moneo vos, quam dili­ Dileflis in Cbrifto Wirtiurgeifis ecclcfia fratribus go vos, qui ex profeflione laicisdebetis elfe fpetJ decano, & camerario, magiftro fcbolorum & culum dc feneftrx, per quas foliÿ veri radii im­ atteris ejufdem ecdefia c«mb«ci/, A. Moguntimitti debent ecclefix fanftx. Ad fummam , nul­ nus Dei gratia id quod eft, debitam in Cbrifto lus veftrum , Deo tefte , fincerius dc ardentius fervitutem d* orationem. diligit dc inquirit ea, qux pacis funt, quam ego dc lequentes quod expedit eis erga Deum dc hoCcfefia , cui qualifeumque, Deo jubente , minem , veneror Ac ampleûor . Alioquin nec defervio, hanc veftram ecclefiam, tanquam ego nec quilibet fane faplens, contemto rege remater fpecialem r i rt filiam fuam r. ,* femper fovens dc^gum, obfequium dc diledionem cuiquam debediligens , qua [uantum de profeâu fuo in Domino mus impendere. Denique commonitorias has in­ ampliori e»ult_. , ..fi quid _ finiitat _____ laetitia, , _______ tantum, prsefcntiarum charitati veftr* direximus literas, ftri de ea fama refperfit abforbe__/· r. , abundantiori . mujtum confidentes de veitrz correctionis melio­ ri ’ * merit0 ‘ N°* enim UDUm «η ««uvi^ ratione .: fin «uicii autem , quou quod amii abfit, cwr cor Ct. dc au.. aures Chrmo fentire , unum effe debemus, videlicet obduraveritis, ut nihil in vos durius dicam, cacapm membra concordare ; quod caput Chrifti vebo ulterius per diflimulationem non bonam EPISTOLA MOGUNTINI ARCHIEPISCOPI E com· ι8ι W OR M A T! ENSE H,^,v ih fry communicare peccatis alienis. Deus pacis &cha-AQpod fi ille vias veftras vobis oftendit , & de . —ritatis omnium corda veftram in fui amoris affalutedt cautela communionis obfervandeab ex- ANNO anno fc&um accendaf. communicatis, ut debuit commonuit, atque, ut CHRSTI >.■1. CHRISTI Sara filium futim Ifaac cum Ifinaeie ludere non *'”■ ITEM EPISTOLA, CUIUS SUPRA, AD Etrmifit, ÔC altero in divcrfas culturas fcparato BAMBERGENSES CANONICOS. eredem filium infra lomum, que eft ecclefia, refcrvavit, officium tuum, inquam, fecit & vos Senile Bambergers ecclefia clero , prineorikttt & fecum paftor veftcr confervavit. Nos .quoque in partem apoftolic* folicitudims vocati, fungentes fubditie , A. Dei repropiciante cltmentia^ filoguntinm minifier ecclefia·, refia fapere ÎT «W» tenore vocis nobis delegatae , quia feimus anaeffe *" Jp'rit* Cbrifii & ecclefia Catholic a. tliema excommunicate communionis inter vos effit, interdicimus in omni loco hoc divini of. ficii verbo Domini & judicio Spiritus Sanfti Ntuentes religiofi cleri hujus honeftatem & ufque ad fatisfaâionem veftri epiicopi. prudentiam temper ubique predicabilem, non „ Denique idem Adalbertus (criptis literis ad facile perfuaderi potuit, Vus in aliquo exorbita­ re ab ecclefiaftic» communionis tramite; maxi-B „ hoc concil. invitavit Eemonem abbatem S. „ Udalrici Auguftanum. Has literas profero ex me cum habeatis epifcopum animarum veftra„ Udalfcalco in Narratione de controverfia inrum, & oportuerit vos obedite Deo magis quam „ ter Hermannum Auguftenfem epifcopum ( quem hominibus; quia melius eft confidere in Domi­ no, quam confidere in principibus, in filiis ho­ „ in concilio Colonienfi facra communione priminum , in quibus non eft falus . Sed nunc, „ vatum liters illa innuunt) & Eginonem vul„ gata a Canifio in leâiou. Antiq. to. III. par. quod tamen dolentes audivimus , ubique a lai„ II. pag. 14. nove editionis. cis blafphematur, quomodo Romana & Catho­ lica communione poftpofita, epiicopi quoque ve­ ftri exemplo obedientia poftpofita, aliqui veftrum . Smila Atfgufie^it ecclgfiee filiir & fratribus , cum excommunicatis perfonis indifferenter communi” abbate ” ■ [anili ' .. ........... ..................................... E. Utlalrici, Arnoldus * Meganti- 1 Aiilbticetis & promifeue, quae 'Dei funt reddatis obfeM [edit minifier indigeuu , fraternam diicfhoquio Gelaris. Profêâo meminiffe debetis, quan- q ta privilegia habearis a Romana ecclefia matre /^aUod proxime a domino Pneneftino Romavcftra St magiftra, quae fi vias veftras gradiens, pro inobedientia perderet vefler epifeopus , fero nae ledis legato apoftolica auâoritace de­ perniteret, epifcopali jam officio iufpenfus. Suf­ nuntiatum fuit vobis , nos quoque eandem deficere autem vobis poterat , nobis quoque fatis nunciamus vobis. Sed quia lac neglexiftis, nec eft & cuilibet difcipulo , fi fit ficut magi Iter vos nec ille quem dicitis epifcopum veftram , fanejus ; & evidens eft exemplum omnibus, quod âo concilio interfuiftis, ipfum quidem, quia jam Gemens nemini loquitur, cui non loquitur Pe­ diu a domno papa epifcopali & facerdotali iuf­ tras. Proinde cum hι. T^Rcter duo illa concilia Colonienfe & Fri-E Λ deslarienfe, qur a Conone A. S. L. cele­ brata hiftorki plurcs aguofeunt , tertium aliud ab eo colleâum memorat author Chronici Re­ gii S. Pantaleonis Colonienfis, qui tamen duo­ rum illorum non meminit. Quare dubius hrreo num Wormatienfe fcripferit pro Fridcsiarienfe . En ejus verba. X«m Pranelbmtt epijceput n domim Pafcbah miffur, cn mmtm a ftttteffbrt fm Ceiafio ail aficûem fanSitm fer epifeopetm fivartcnfem ordinatiu, Ulterie adpreme auSkoritate patrum niorateu venient Celmuam eenltfi clericie et m· Vnientihu Vonemtim fimedtem celebravit. CemiL General. Tom. XXI. 1118. ctlebraietm. Hujus five alterius concilii a Conone habiti occafiooe datam arbitror epiftolam Cononis ad Fridericum Colonienfem archiepifcopum , quam hic ex Martenc Vet. Mon. t. I. pag. Ô64. fubjicio Ceno Pranefiieuit Dei gratia epefeopas it apoftouce [edit vicariut venerabili fratre Frederica C olomenfi Anbiepijtope anima fua dimideo, gaudium tf Icetetiam i» Spiritu SanDo. Enuntiamus vobis in nomine Domini, ut non cito moveamini a veftro fenfu tam M a didis D ...... ............ ,I>. urn.iiniiiMlg °£A,r i8j CONCILIUM 154 gy didis ^fcudofratrum noftrorum , quam aliorum A dofium imperatorem Romanum non fibi com- ——— ------- -dicentiuin non pertinere ad vos excommunicare milium, licet non papa , non patriarcha , non • · commiffus, — c'u*ri rc8cm: tlu'a nec rex n°bi* nec de eccleu* Romanas legatus, excotnmunrcavit pro u ,M». .ιι»Γ parochi i noftra effe videtur , quibus ex ore do­ fcelere, quod non in parochia fua, fed Tbefla mni papc cfhcxciter refpondemut, quia etfi nob:$ parochial) jure conaniftus non fuerit , au» domate tamen Spiritus Sand: & fandorum pa­ trum pro tanto /celere merito excommunicare debuimus: attendentes quod B· Ambrofius Thco Ionice commiiêrat. Qtiidam falfi fratres manda­ verunt nobis , quod pax efltr inter vos λ re­ gem, fed domnns papa nec nos crodeie voh· mus quoufque ros videremus. CONCILIUM TOLOSANUM Anno Mcxvin. celebratum, de fiera in Hifpaniam expeditione adverfus Saracenos. Ujus concilii ftpcr.fl xorfxorix i» chrmict Mit.· Brrq^ cirexico , m fu» ptfl fxljicititr : vrtl. ItMtnfi, ad vmmm MCXVtll. tri^t veriit . Idus ’ 1 Dccemb. ~ fuit bellum in Hifpania inter Ik Tolofx, , fuit concilium in quo conhr dephonfum , & reges plures, tx. Aucaetas, & mata eft via dc Hifpania. Hat ftilictt exmt fi· contra innumerabiles Moabitas . Ht mm: Rex fc'Ptnxo tffit fdcrixt txftdiüaxtxt e CbrtfUxxii ή Maroach fiait unus: rex Granada unus: rcxjTaHifpxxiaxf advarfiu SaraceMJ tJ mit frater, alius qui fugit : 3c omnes alii vifti, Maxkitat, difcixtut txxt tx epifiOx Gai^fii fxfx , & capti, Écocciû funt in bello nr. Id. Decemb. fcrtptt exercitui Chtiftianorum civitatem Crfa- fubaâa eft Gefaraugufta, & poft eam reddide­ rauguftacam cbfidenti : tum tx hot ipfo Meliterunt fe alix civitates ofto, & plurima caftella . H •tgfc» «SS· «65» <0 CONCILIUM ENGOLISMENSE *6^· <«81» *^9» ·$> *69» In quo confirmati aliquot epifeopi. E hot textilia pexta Ihk hehtaaxt^ fv* fcpe· C pifeopus Turonenfis, & alii duo epifeopi confirditti idtxt MallttKtxfe tbraxicoe, ad amuaar mati funt .* unus eorum , Audebcrtus civitatis Mcxviij. Engolifmxconcilium aliud, ubi atebieAgenn. Tire rxxtxm. D 4A1’ W, »· AD CONCILIUM ENGOLISMENSE Anno MCXVii. celebratum D C> Μ··« Ù· D T O, F.xgolifmftft Caecilii rtftrimi, fiat tafe- „ multo minus id facere debeat comes1, qui a ria, daho, liters, rthta fritu tx t.KI. Ax, „ vkarw S. Petri , Jdeft a furamo pontifice, naJiwM Ordixir X. Btmdifli L. LXXll. wv ΧΓ.θ,, principatum fuum teneat. Cxterum, fi id fa„ cere pergat, gladium Petri -ipfi hijioria caxbovtrfie illitu, fee eomilixm i/M ac-, J- - Lbeati «*--■ r ejufque ,, principatui imminere. Sub hxc, idem Girarcitpevtt. Grandis hoc tempore controverfia Rotbonenfes dus epifcopus,vocatis partibus, induciifque fcmel inter & Kemperlegienfes monachos exorta eft fu- & iterum Rotboncnll abbati datis, cumHerveus per Bella · infula, quam Leo IX. & G i egorius abbas Rothooenfis ecdefiattica cenftira pofthabiVII. Rorhonenfibus olim afteruerant contra do­ ta, per violentiam Conani comitis Bcllam-infulam armata manu invafiftêt, in eum fententiam nationem ab AIsdo Cornugaliix comite Ke.npertulit una cum Petro Samonenfi elefto, Hugone legienft monafterio ab ipfa ejus origine faftam. S. Eparchii abbate, Itcrio magiftro fcholarum Non obftante horum pontificum auctoritate , Sanrooenfi, aliiique; eandemque infulam KemKemperiegxnfes har.c infulam pacifice pofledeperlc’ienfihus reditui fancivit. En^olifme rant uique ad hoc tempus, quo Herveus Bothonenfis nobis,Conani comitis fultus praelidia, il­ mrnn ineonutixiit Doxtixicx MCXl'lI. niiHimt X lam infulam occupavit. Querelas has dire detu­ quod judicium Brkcto Namnetenfi , Marfxxio Redonenfi, Morvano Venetenfi, Rrvallono AJelit Gurliandus abbas Kemperlegienf. ad Girar__ ,___ eum Engoliïni. ep. & apoft. fedis legaram . Is g renfi, csnerifque Britanni* evifeopis literis figm„ primum Conano comiti hac de caufa feri- fkavit. Ad bate Morvano VenetenG , in cujus parochia Rhotonenfe tnonaftaru-n fitum eft , ptit, enmque hortatus eft, ut abbatem Kem„ çerlégienfem ac mon&ftcrium illud, quod ejus alias literal fcripfit , quibus eam monebat , fe in lerunda hebdomada imminentis quadrsgaftnua ». amccetlores rn honorem Sanft* crocis funda„ verant , tueretur ; feque mirari dicit. quod concilium celebrare ftatuifle , cui prxeipit Morperfonis terne fus nucrdicat ne ad juftitiam vanum epifeopum cum Ro'honenfi abbate adef ,, fanda Rdhumx ec.kfix ventant , quod nec fe; aii»s fi abbas non comparuerit, canonicxfdiftri&ionis fententiam iu eum proferendam. Curé „ teges , ucc exteri principes fac**rc aul>at ; a vero lSj GSU4M» ROTOMAGENSE. iJi gÿ»vcro nec fic a ccepris defiftcret abbas, GirardusA rabili Venetenfi epifcopo falutem dc benedidio-· ■ ■ ■ - ■■■ " ■ Ermengardi coroitifl·, Conant comitis matri, nem. Adverfus pullulantia sina dc enormitates chmTsti ut *°ιαΓ Hio· monachos pacem dr con- in ecclefia dc populo Dei emergentes, ex pr®,,,? <>■1 confiam reformaret . „ Rdpoodit Ermengardis, cepto domini noftri pap® concilium in fecunda hebdomada imminentis quadragefim® Engulifm® „ f« id libenter fafturam, u modo Rothoneofi* „ bus interdidi, dc excommunicationis lententia cel.*brare difpofuimus; ad quod fraternitatem ve­ ,, rdaxaretnr, qua in re Conanus filius finis in- ftram invitamus, atque apoftolic® fedis auftori­ „ juriam fibi faftam querebatur , quippe qui nitate vobis praecipimus, utHerveumRochonenfcm ,, hil injuflu Pap* ipfiufoue legati feciflct. C*abbatem ex noftra dc veftra parte, quod remotis „ terutn eum paratum efle emendare fi quid er- occationibus eidem concilio interfit , invitetis. ,, rcviflêt. In fine legaro fuadet, ut inducias ui- Q»d fi a tanto conventu fe fubtraxerit, procul „ que ad ipfius concilium comiti, dc monachis dubio canonic® diftriftioois fententiam (tdcipiet. „ concedat. De eodem quoque negotioGiriebcrAi fa per iter ctfaifat a/riwipH prtntt ji„ tus Turonum archiepifcopus Consuo literas pmw l&Mtrti Cmteeet^f χχνπΐ. It i. *· fat.1________ tfeetu tfaffev „ mifit, ad quas rcfpond:t comes, fe, fi erra_ etv. ________ _____ei _faù cœcihtntet cel„ writ , iuftii pape erraviffe , de ad emendan- B MfarUae, bic fafafatr fati. „ dum, fi quid peccaviflet, peratum efle. Tan­ dem cura Rotbooenfis abbas concilio defiuflet, GIRARDO ( Engotifaenfi ) EPISCOPO. interdidi dc excommunicationis fententia in cum . "pOteftati cedit ad gloriam , injurias ulcifci Hiu.s 4 4 noUe cum poflit . Quod fraternitas veftra *, lis papa confirmavit. fatis cpifcopalitcr attendens, Guillclmo de Longejo indulfit , qui pro Hugonc , veftro fcilicet LITERÆ. GERARDI ENGOLISMENSLS excommunicato, in Engollmenfi concilio agens, Epifcopi. dum ejus quereret gratiam, amifit veftram. In quam fcilicet inrerceflkxx: noftra redierit , ta­ A, S. L. ei Hervnet Retbvmfiv ebbetat, ftne men quia temper fufpefta eft cftenfa poteftss , ei facilfae jefaet. Erardus Engolifmenfis epifcopus & fandx Romane ecdefi® legatus HerveoRothooen-C fi abbati. In exordio epiftola te falutarcm, nifi quia tnterdiAwn noftram contemnis, dccum mo­ nachis tuis fchifmaticis faftis fcienter participas, Apoftolicx liquident fedis auftoritate te invita, mus, ut concilio quod in fecunda hebdomada imminentis quadragefinuc Engolifme celebraturi fumus, remota omni occatione, interfis, dc invafiooe Bdlat-infiil® dc dc inobedientia quod juftitia diftaverit fufeepturas. ejus perfbna quam oflèndh non obftat. Abiit autem ut fic ad ultionem remifl® revoletis in­ juri», cujus eft, in remittenda ex animo inju­ ria, fblem pervenire occidentem . Bis Deo facrificat odfcmus dt demens pneful. A tyranno parum differt facerdoa illate memor injuri® . Prcterea immeritumperfequitur, puniens, quam remifit, offenfam. Remrfiftis autem ; dc hoc no­ bis fignum. Gutildmum nobis in pnefshim commififtis e concilio, pnucipientes, ut ex delibera­ tione noftra fuper hoc fatisfaceret Deo, quod excommunicato veftro communicare pnefumpfo. EIUSDEM AD MORVANUM VENETENrat. St cniid igitur apud amicum preces amid SEM EPISCOPUM. pofliiQt, fentiat Guillelmus ab animo veftro om­ nem omnino propulfatum rancorem , quoniam Erardus Engolifimenfis epifcopus, & finÆr> qui potuit offendere, poteft dc vult offenfamdeDvotis redimere obfequiis. Vate. > Romane ecdefic legatus Morvaoo vcnc- G G CONCILIUM R OTOMAGENSE Non. Oftobr. MU. MCXVfU. Ritricttf Pirelit, bi/hrie tctlrfaftice Akxil. it bec ctfalie btc bebrt ei eue. MCxviii. Indidioae, faeir, xt. ( 1 ) Non. Odob. conci- g Irum Rotomagi congregatum eft. Ibi rex ‘Henricus de pace regni tradavit cumRadulpboCan‘ mari® archiepifeopo , cliifipie baronibus , quos aggregaverat . Πχ Goiafredus Rotomagenfis arduepScopus dc ftatu ecdefi® Dei locutus eft O cum quatuor fufiraganeis pntfiilibus , Richardo Bajocênfi, dc Joanne Lcxovicnfi. Turgifo Abrintatenfi, de Roger» Çonftanticnu , dc abbatibus multis. Ibi enim aftuenmt Rogerius Fifcannenfis, dc Uriiu Gemmeticenfe , Guillelmus Bececnfis, dt Eudo Cadomeufu, Richardus Pratei* lenfis, dc Andreas Troarnenfis , Guillelmus de cruce, dc Osbernus Œtrifportenfis , de aüi ptares —, quos -------nominare necefle non eft eft , Ibi tunc ConraJus Romanus clericus, Gelafii papae lega­ Conradus tus , doquentiQuno fertnonc, utpote iatcali * fon-. te a pueritia inebriatus . querimoniam fecit de Carok) imperatore, Pafchalis pap® bonorum operutn dc cdificiorum pravo deftrufton., dc ca­ tholicorum diro perferurore. Addidit etiam pian­ dum dc Burdino pfeudopapa , cpoftolic® fedis mvafixe , dc de multimoda in Tufcic partibus eccicfic tribulatione . Retulit etiam Gelafii na­ pe , qui jam cis Alpes venerat, tniurgentibus procellis . exilium ; dc a Nbrmannica ecclefia lubfidium petiit orationum , magifque pecunia­ rum. Serio autem Sagientis epifcopus huic fyno­ do (:) Cam Gelabas Π. arafa Oâobr » laitia ΜΓ· ât Grona faerie. Conexiuen Bowmafvnfe I* vo« aSvcMat ejus >a feuafea oaacUto», Nonis Oâcbrli celebrari noa notait , Mecque Iqmduai Nfat Ncvtfarti . Ptfat ei Cbr. list. a. h· ιί7 ------ . VITA CALLISTI ΡΑΡΛ H. ι8β ■ -do non interluit : fed legatus ejus, infirmitatis A davit , quod pro tutela patrie contra publia» .. ■ feoirauc caufa eum defiufle aflcruit . Arduidus bodes, nA interfuerit. Mac Ordrrstwr, -ΔΪΧ2, rero pratful Ebroicenfis per Upturn fuum manCM"ST1 —— CONCILIUM VIENNENSE LHHISTJ —— CMKiSTI A Gelafio fitcundo "" celebratum anno Domini mcxix. Uee Gelajlat pep* aped Captuutt Henriette* tee- B teiebreeti. Wyu de fecerdetii & de regpi difdie he· . v·* 1·· yawcrv —■umr , itfacrrw·? peretereee & Bardtnam fckifmeticeene netip*. '··£·. T*"* I·**?'*·' C«. Sed «««cfM· trnwMj /elwtai fpm daw «W'<»· petet exctetaeeaiceffet f as/faar inde per C**ep*ni*tn d> edwaifet, aped neeaefieneae $. fttri , gmd W«cam fait nd Bargtttidiam treafmigreffit, anno Do­ t«r C/awa, aU diligenter teardbetar, rterea Pandulphus, qui Gclalium 11. comitabatur , in cironico , a pud Viennam frnodum congrega­ hujus Concilii non meminit , ficuti ntc Hoto mena· vit t eaque tranfada, poft paucos dies inmonachu* Clunitcenfe in ejtiflola ad Pontium Abbatem fa· fteno Cluniacenfi vitam préfentem in Domino urn , ubi refert » ou® Gelafiat II. in Gsilia egerit . Verum quidem eft Gelafrum II. eropofuitfe Concilium finivit . Qaid vert ή ee geflam vel ceaflltntxm in Galba celebrare , fed ad id Urbem Kemenfem ele> furit, /lent antaet. gerat, ut teftatur Eadmerut hujus temporia (criptot Iib. ». Novorum. Idem habetur in Chron Mauriniacenfi lib. a. Torn. q. Ducbefnu. jtped tieaeiee metre* Observatio P. Antonii Paci puf/rn rqgw CenciHam d>fr«"t^t, te gee fe «m/m difad An. Ch. nip. n. t. fit P0tenim errdrUt.- fed diwen iadicie......... pr*veatae agrttadine MWjhea Ac. & dern Chronographus ejua Urfpergenfis in Chronico tradit Gelafium II. apod mortem recitat ; qui tamen de Callifio 11. poft p*uVirnnam fynndum congregaile A poft paucos dies in <· ca interpofita verba , notat eum ΤοΙοΙβ primum, Re* rmnaftetio Clumacenfi obufle , Urfpergentem lecuri^ m>a fecundo Concilium celebrate , fed nec ipfe, nec iunt Baronins, Labbetu, aliique. Verum eoa halluci* ullur alius ex antiquis pr«rer Urfpergenfem ac Nannatos elle Gelafiatnque II. nullum Vienna Concilium gium in Chron. Geiafium II. aliquam fynodum in Gal* coegiiTe, apud me certum, Falco enim in Chron. ad Ins habuifle memorarunt . Qpare non dubitandum , hn-m aim mt. quo annum nip. inchoamus, ait: quin Urfpengenfis hallucinatus foerit, & Nangium in Detf ar yfpidelicar tpfe fabilruit, et ie feeeeeti tenfe errorem induxent. Is tamen non Vienne, fed Remis Mtrui /ptedane teet Pain bat Freed* , Tnieucijgae Concilium coa&um voluit. C ©«©«© gg>@&€ ©O© €© Ο© O© VITA ET EPISTOLÆ C A L L I S T I P A P Æ IL C,·! tn p«. /CALLISTUS hujus nominis fecundus, Guliel- D Sed quid de fua eledione ei fuerit per vifum ,j,i mi Burgundist comitis filius, Henriciimpe­ divinitus pnemonftratum, fic narrat Sugerius in Ludovico : ( Cum in fomnis proxima node, aratoris confanguincus, adeoque, quod ait chronicon CafTinenfe, regia ftirpe progenitus, in re­ pto fatis licet ignoto prstfagio , vjdiftet fibi a perfoua praepotente Lunam fub chlamvde repofibus fieculi ftrenuus , fle in ecclefiafticis apprime tam committi, ne caufa ecclefi® trantitu apoftoeruditus, tertio die poft obitum Gelafti, unani­ lici periclitaretur : ab ea qu® aderat Romana mi confenfu totius cleri ac populi Hotnani Cluecclefia in fummum pontificem eledus , vifionis niaci in Galliis ex Guidone Viennenfi archiepifcopo invitus ( ut teftatur ipfe apud Urfpergenveritatem enucleatius animadvertit. ) Qpod ma­ gis magifque perfpicuum reddiderunt eventa. Si­ fem in epiitola ad Adalbertum Moguntinum archiepifeopum) eleftus eft pontifex optimus, an­ quidem diuturnum bellum ob inveftituras confla­ no Domini MCXIX· ipfis Kalendis Februarii, tem­ tum , diu multumque ecdefiam fatigans fle lace­ pore Henrici V. regis Germaniae & imperatoris rans , cedente tandem imperatore : ab eodem ejufdem nominis IV. De cujus ele&ione ifta apud Callifto papa feliciftime compreifum eft . Dum Baronium Pandulphus. Hic a cardinalibus, qui fadam eledionem abfentes cardinales per litteras cum Gelafio , jam in Cluniaco fepulto ab Urbe E approbaflênt, atque ecdefiam S. Mauri confcflbris translatis ifthuc e coenobio Caffinenfi corpo­ in Franciam venerant, dum eflet ante archiepi­ fcopus Viçnnenfis , in papam Calliftum eledus. ribus fandorum Antonii fit Confiant iniani folenni ritu dedicafTet , Cluniaco Romam reverfus, a Qui fe indignum iterato reclamans, idcirco me­ clero, fena tu, populoque Romano honorifice ac­ dis omnibus refiftebat : quia & incertum habeba­ tur a multis, utrum Romae ratumfaftum hujuf­ ceptus fuit. modi teneretur. Propter quod vix cappa rubea Hic poftmodum, inquit Tyrius, divi impera- Ltb.·». c. ». amiciri luftinuit, donec nuntii redeuntes Roma, toris Henrici, cujus comanguineus erat, gratiam b per dominum Petrum tunc vicarium, enifeopum confecutus , fle ejus fretus auxilio , in Italiam ρ><«,. cum cardinalibus fit univerfa curia difcedens, aPortuenfem, per cardinales omnes, per dominum pud Sutriam urbem Rnm® conterminam, aemu­ Petrum Leonis, ( nam ifte nimium laboravit in lum flt haerefiarcham Burdinum, antipapam fchifi verbo propter diaconum filium fuum Petrum Leomaticum, violenter cepit: infuper fle camelo imn.s, cui potiflimum in Francia id peregerat ) per pofitum , pelle indutum urfina ad * Caflinenfe przfe&im fle confules, per clerum fle populum, coenobium , quod juxta Salernum efie dignofeiviva voce ac litteris eleâionem ipfam canonice tur, cum multa mifit ignominia: ubi ufque ad iureque firmarent. fu- tS* CALL1STI PAPÆ II. EPISTOLÆ. 190 fupremum fenium vitam compulfus eft lege loci A Henricum quintum coegir, ut omne jus inveftiducere ctrnobiticam. Audor chronici Caffinenfu endi “J; epilcopo* -------- — ecclefi* **r“ —reftitueret: "···——· --atque — ita 1— hoc e«·>«. 70. & fcquentibus qutbufdam capitibus libri quar­ ecclefiam fit imperium cotnpofita fuit anno plus ti recenfens omnia ea beneficia ac privilegia qu* minus quinquagefitno , ex quo inter Gregonum Caffinenfi monafterio contuliifet vel adjudicated inter caetera ait eum exercitum ex Northmannis VII. & Henricum IV. ingens difeordia oobene­ congregate, fit antipapam fchifmaticum , quem ficiorum collationem emerferat. Epifcoporum & Mauritium h*refiarcham nominat , in civitate abbatum elcdiones, quas imperatores fit reges ufurpaverant, clero fit monachis reflitut* fuerunt, Sutrina , ad quam pfeudopontifex confugerat, ideoque imaginem Meis in manu tenens depin­ ohfedite, cepifle , fit in arce Caffmenfis mona­ gitur. Ptffrtmuu. His rebus pneclare gcftis pon- Pwl„ fterii , quam abbas cjufilcm ctendbii cOnftruxerat, tifex de ecclefia optime meritus, multis precia- <ι·β>» * ·■ exilio relegate. Urfpergenfis adtfit, eundem an­ ris conftitutiouibus, que in decreto Gratiani re- F»"·· '·" tipapam a Romano exercitu interceptum, pluri­ citantur, fit quodam opufeulo de fando Jacobo bus a vulgo contumeliis fit irrifionibus afiedum, ad audoritate Callifti pap* cS injuriis vindicatum, apoftolo «prniwu in m jucem mkc·» .edito, cwiu, dariflimus cwiuunu» jnigravit uu&mn-u ad agendam ptenitentiam in exilio relegatum B Dominum Idibus Decembris, anno Dom. 1114. efle. " · ‘ 'rt cum manus pontificium adminiftraflet annis quin­ Pandulphus autem, qui erat hasc fpedans,fic que , menfibus decem, fit diebus tredccim. Poft paulo fufius habet : Interea Burdinus in Sutrio obitum tefte Ottooe Prifingenfi, hoc elogio con­ prope Romam ecclefiam perfeuui, peregrinos pne- decoratus fuit: dan , in papam fic alios maledicta congerere, Ent Celûattt batttr patriaitttu ietptrialt, queque aha hujufinodi porerat, tamper le quam per alios facere non ceflabat . Tunc papa, fafit^um Bttriùuau daxtnaf, facmqat rtfmitat. dus abunde jam ab omni pane fccurus, paravit Ex Pandulpho plura Baronius. magnum exercitum , fic cum eo Joannem CreEPISTOLA I. CALISTI PAPÆ II. menfem cardinalem fandi Chryfogoni Sutrium contra Burdinum premifit : ipfe eum e veftigio Ad Adalbertum Moguntinum archieptfcopura. fequitur. Demum Sutrii convenerunt. Pugnatur attentius, vincitur capitnraue Burdinus, adduci­ tur, fed tamen camelo fubvedus. Dt fiii crtttie*. In feripto codice Vaticano afferitur, a Sutri-C Ominus nofter felicis memori* Gelafius a nis, cum eorum quaterentur moenia, Burdinum militibus deditum , qui ejuiinodi eum expofueVienna difcedens, injunxit mihi ut ad ejus runt ludibrio . Primum omnium eum incctere pnefentiam feftinarem, poftquam ipfeCluntacum blafphemiis, altis vocibus conclamantes : Malediperveniflet. Quod cum poft dies aliquot imple­ de, maledide, per te tam grave fcandalum ve­ re fatagerexn, in itinere de ejus obitu mihi nun­ nit . Addebant alii ; Tu es qui Chrifti tunicam tiatum eft. Ego, ut fratribus, qui cum domino attentafti dividere, fic dilacerare catholicam uni­ eodem venerant, prout ratio exigebat, folatium tatem prefumpfifti. Tunc praeparato camelo pro exhiberem : Quniacum cum gravi dolore perre­ alto caballo, fic indutus pilofa pelle vervecispro xi . Dum autem fuper eorum conlolatione at­ chlamyde rubea, pofitus eft ex adverfo fuperca­ tentius cogitarem, tpG graviflimum mihi onus, melum , dataque eft ei in manibus pro freno fit vires meas omnino rranfcendcns , im potue­ cauda cameli . Ita in Urbem introdudus eft in runt . Congregati namque in unum die altero exemplum aliorum, ne fimilia quis ultra auderet poft adventum meum epifeopi , cardinales , fit tentare. Inde in arcem Fummonis primum, in- clerici fic laid Romanorum , invitum me penide vero eft in mooafterium Cavente translatusDtufque reni tentem in Roman* ecclefi* pontifiad poenitentiam ; fed in fua rebellione perfere- cem Calixtum unanimiter aftumpferum. • acMtit. rav,t * incautus. Quod etiam Sugerius abbas , fit fic ipfe hujus II. AD STEPHANIUM ABBATEM CISTERanti-­ CIENSEM. temporis audor affirmat, funulque ejufdemanti pape tyrannidem, Sutrii dum permaneret, pari­ ter narrat: atque alia ab aliis pretermifla , ne Qftercienfis monafterii capitula confirmat. quid defit ad triumphum befti* per imperatorem exaltate, fic tradit: Romani, Callifti papae tam CaHxtur tfifctfta ftrvtu ftrvenun Dti , ctriffixrii nobilitati quam liberalitati faventes , intrufum i» Cbriftt filiit SteMate vttttrMli Cifttrcttufir ab imperatore fchifinaticum Burdinum, apud Su­ t*aaafitrii Mati, 0* tjtu fratriiar, faiattm & trium fedentem, fit ad limina apoftolorum trauapoflalicaat intdifHem». feuntes genu fledere compellentem, expugnatum tenuerunt, tortuofo animali camelo tortuofum D hoc in apeftoliese fedis regimen, Domi­ anttpapam, imo antichriftum, crudis, imo fan-___ ___ t______ , , rpromoti _______ ____________ no____ difponente confpicimur. : __ut guinolentis pellibus caprinis amidum , tranfver- E ipfo .preftante religionem augere n ‘ ; fit que “ i reda atque ad fahitem'animanun' ftatuta noftri fum fuperpofuerant, & ignominiam ecclefie Dei -■* ' *---------------- n------- funt '-------ni ulcifcentes, per medium civitatis via regia , ut debeamus audoritate officii Habilite. Idcirco,fi­ magis publicaretur, deducentes, impetrante do­ lii in Chrifto cariffimi, petitioni vcftne caritate mino papa Calixto, perpetuo carcere in monta­ debita impertimur aflenfum , fit religioni veftras nis Campaniae prope fandum Benedidum capti­ paterno congratulantes afiédu, Dei operi quod vatum damnaverunt .' & ad tante ultionis me­ ctrpiftis manum noftre confirmationis apponi­ mori* confervationem, in camera palatii fub pe­ mus. Siquidem coofenfu fit deliberatione commu­ dibus domini pao* conculcatum depinxerunt . ni abbatum fit fratrum monafteriorum veftroHac Sxgrrixt m LMievict. rum, fit epifcoporum , in quorum parochiis ea­ Idem Calixtus papa excommunicationis fulmi­ dem monalleria continentur, quaedam de obferne , in Reinenfi, Lateranenfi, aliifque conciliis, vatiooe regule B. Benedidi, fit de aliis nonnul­ fua fit prxdcccfloris fui audoritate congregatis, lis que ordini veftro & loco necefiaria videban­ tur . D A 'TW' 191 CALLISTÏ PAPÆ II. EPISTOLÆ. 191 tur, capitula ftatuiftis: que nimirum ad majo-Anes, vel ordinationes, & quidquid ad pontifica­ lem monaflerii quietem, dc religionis obfervan- le officium pertinet, Viennent» ecdefia prater “ ’ ' " apoftolice “ " ' alicujus tiam , audoritate ledis petitis confir­ inquietationem feu diminutiooem habeat. Abbatia quoque S. Petri foris portam Vienne mari. Nos ergo veftro ia Domino profeftui con­ fits, dc intra eandem urbem abbatia S. Andree, gaudentes, capitula itta dc cooftiratiooea auftouna monachorum , altent fimftimonialium, ab­ ritate apoftoiica confirmamus, dt omnia ia per­ batia S. Teuderii , dt abbatia fanfte Marin de petuum rata permanere decernimus. Illud nomi­ Bonavalle, qua, pvnftanrc Deo, noftris fumptinarim omnimodo prohibentes , ne abbatum ali­ bus dt noftris eft fundata Laboribus, infepedifta quis monachos veftros fine regulari commenda­ Viennenfis ecdefia jure ac fubjeftione pcrfiftant. tione fufeipiat. Si qua igitur ecdefiaftica iecuIn ipfe etiam Romanenfi ecdefia, quamvis Ro­ larifve pertona noftrc confirmationi dc couftiturioni vcftns temeritate aliqua obviare prafum- mana fe faciat libertatis, vifis tamen pradecefpferit : tanquam religionis & quietis roouaftiat forum noftrorum privilegiis, & imperarorum praceptis, tam in fiecularibus, quam in regularibus u «. uonra, ouaicv lauMauat, cxcommuumHio» clericis & canonicis uubi onunatis vel ordinannis gladio feriatur. Qui vero confervator extite-B dis, pontifices Vienoenfes omnem habere decer■ — - apoftolorum - nimus Similiter in ecdefia B. Do­ rit, omnipotentis Dei■ & ejuspoteftatcm. benediftiooem dt gratiam confequatur. Interdicimus nati, dt B. Valerii, dt ecdefia B. Petri de Camautem, ne quis convertas laicos profeflos vcftros1 pania , dt beata Maria de Armeniaco. Caftra ad habitandum fufeipiat. praterea qua per nos recuperata funt vd acquifita fcilicet Pompeiacum, Saflêrlum, & caftram Ego Calixtus catholice ecdefia epifcopus con­ de Malavalfe , Viennenfi ecdefia in perpetuum firmavi, dt fubferipfi. confirmamus . Coemeterium vero quod dominus Datum Sodoloci per manum Chryfogoni fan- pradeccflor ooftar fanfta memoria Pafehalis pa­ fte Romane ecdefie diaconi cardinalis lac bi- pa circa B. Mauritii ecclefiam confecravit , li­ berum efle fencimus.* ut eorum qui illic fepeliri bliothecarii, decimo Kalendas Januarii , Indift. deliberaverint, dt devotioni , & extrema volun­ xii. Incarnationis Dominice miUcfimo centefitati, nifi forte excommunicat i funt, nullus obfimo decimooono, pontificatus autem domini Caftat: falvo nimirum propria jure parochia. Ad lixti iêcundi pape anno primo. hac, pro ampliori Viennenfis ecdefia dileftiooe, C ante Viennenfem archiepifcopum per provinciam III. AD CANONICOS VIENNENSES. fuam crucem deferri concedimus ; dt VienoenAntiqua Viennenfis ecdefie privilegia confirmat. fem ecclefiam alieni fubjacete legato , nifi car­ dinali , vd alii de Romana provincia, qui a Ro­ Calixttu fpifceptu, ftrotu ftrvmnH M , Jih&it mani pontificis latere dirigitur , prohibemus . Porro in ecdefiis, quas in Viennenfi epifeopatu filiit Pftre drraw, tfcnexicir fivt cltricis (''it*Sft aflumptum apoftolicr fedis minifteriumconectltfi», t/UH prxfntibxs faaa futurit, m rravimus, Viennenfis arcluepifcopus eandem , ptrpttwe. quam habuerat ante, interdicendi ac ordinandi Tfi ecdefiarum omnium cura nobis ex apo- habeat poteftatcm. Sane intra dauftri ambitum, ubi clericorum manfiooes continentur : nullus ftolicc fedis adminiftratione immineat : Vienomnino laicorum deinceps habeat manfiooem, nenfi tamen fpecialius convenit Audio providere. aut afliiltum, vel rapinam facere, feu corpora­ Ipfe enim primum, difpooenre Deo, folicitudini noftrc commifla eft, fit ad ejus regimen nos lem cuilibet audeat injuriam irrogare . Si qua epifcopahs gratiam confecrationis accepimus.Ex igitur in 1futurum ecdefiaftica fiecularifre Pfrfocommunis igitur & Angularis dileftionis debito D na, hanc: noftne confirmationis vd conceffionis incitati, matrem veftram, filii in Chrifto cariflipaginam fciens, contra eam temere, venire tenta wit.· fecundo , tertiore commonita , fi non mi, faoftam Viennenfem ecclefiam diligere, ho­ fetisfaftione congrua emendaverit, poteftatis honorare, & B. Petri patrocinio decrevimus con­ fovere. Omnem itaque dignitatem, dt munitio­ noctique dignitate carcat, reamque fe divino ju­ dicio exiftere de perpetrata iniquitate cognofcat: nem, ac libéralité rem, quam vel per authentica & a facratiflimo corpore ac fanguine Dei fit Do* prcdecefforum noftrorum Silveftri, Nicolai, Leo­ mini noftri redemptoris Jefu Chrifti aliena fiat, nis, Gregorii, & ceterorum Romanorum ponti­ atque in extremo examine diftriftc ultioni fubficum privilegia, vel per imperatorum, regum, principum , & ceterorum fidelium largitionem jaceat. Cunftis autem eidem ecdefi» jufta fer­ ventibus fit pax Domini noftri Jefu Chrifti ; cooceffam obtinet , nos k» quoque, auftore Deo Deq , quatenus & hic fruftum bone aftionis fentiant, tis privilegii pagina confirconcedimus & mamtu. Ut vioeucer fnper super feptem seprem provincias pri- — & a. apud apua diftriftum aiurinum judicem /uaiccm premia «tenue xicnuc pacis pacw matum obtineat: fuper ipfam Viennenfem,fuperc inveniant. Amen, amen. E Bituricam, Burdigalam, AuxiranamqtneNovempopulitana dicitur, fuperNarbonam, Aqucnfem, dc Ebredunenfem : dt in eis Viennenfis archiepiJcopus Romani pontifie» vices agat, fynodales conventus indicat , dt negotia ecdefiaftica jufte canoniceque definiat. Porro illa fex oppida vel civitates, Gratianopolis videlicet, Valentia.Dia, Alba, Vivarium, Geneva, Maurienna , in ejus tanquam in proprii metropolitan! obedientia dc fubjeftiooe permaneant. Tarantafienfisautem archiepifcopus, licet aliquibus habeatur ex apoftolicae fedis liberalitate pradatus: Viennenfi archiepifeopo tanquam primati fuo fubjeftus obediat. Sane m Salmoraccnfi archidiaconia confecratio- Ego Calixtus catholice ecdefi* epifcopus. Datum Valentiae v. Kal. Martii, Indiftione decimatcrtia, Incarnationis Dominice an.MCXx. pontificatus autem domini Calixti II. papae anno IV. AD EPISCOPOS ET CLERUM GALLIÆ. Dt ExrJiiu ΜίΐρΛρΛ cefto% dtc. Uia dereliquit, frc. Exta dtinctft i»terprxtutMxrti concilii Lxîtrantufij J. V. Q i CALISTI PAPÆ IL EPISTOLÆ. 194 A vero ipforum monafleriorum curam & adminiV. AD HENRICUM IMPERATOREM. ftratiooem in tuo morumque fucceflbrum arbi­ trio A poteftate remanere ccnfemus . Nulli ita­ que hominum facultas fit éadem monafteria per­ ZSmw «à AAfeav iavefiitara rrjbtati*. turbare , aut eorum poflêfliones auferre, vel ab­ μ*, «T factae caei tcclafia ômSmv, Uadat. latas retinere, minuere, vel temerariis fatigatio­ /^XMnipotenti Deo, à"c. Extat iater /traaek- nibus vexare; fed omnia integra conferventur eo­ rum, pro quorum fuftentatiooe & gubernatione Imi ceacilii Lattreate^u 1. concerns funt , ufibus commodis profutura . Si qua igitur ecclefiaftica fiecularifve perfona, hanc VI. AD PELAGIUM BRACARENSEM noftne conftitutionis paginam fciens, contraeam EPISCOPUM. temere venire lentaverit: fecundo tertiove com­ monita, fi non fetisfaftione congrua emendave­ Dr friviltgiù ejafiam tccl&a. rit, poteftatis honorifque fui dignitate careat , Haearenfem metropo'im infignem quondam reamque de divino judicio exiftere de perpetrata fuifle, atque inter Hifpaniarum regna mul- B iniquitate cognofcst , & a fecratiflimo corpore tis & dignitatu & glori* titulis daruifle , tam & fanguine Dei & Donnai redemptoris Jefu antique nobilitatis indicia , quam A veterum Chrifti aliena fiat , atque in examine diflriâ* feripruranua teftimonia manifeftant · Veram quia ultioni fubjaceat . Cunctis autem eifdcm monafierits jufta iervantibus fit pax Domini noftri Je­ conflftentis in ea populi peccata corrigere divi­ ne difpofitioni complacuit : irruentibus Mauris fu Chrifti, quatenus & hic frudum bone adiofeu Moabttis, Λ metropolis dignitas imminuta , nis percipiant, & apud diftridum judicem pre­ mia «tenue pacis inveniant. Scripta per manum A parochiarum termini funt confufi. Sane poft looga temporum interftiüa, Divina rarius mife. Gervafii feriniarii regionarii & notarii facri pa­ rat» metropolim reftituere, atrae parochias ex latii. Sarte maxima dignata eft ab isndeuum tyratmiVIII. AD EÜMDEM e liberare . Unda dominos prndtceflor nofter fande memoris Paichalh papa priftrôam ei di­ Ejufdem argumenti. gnitatem redintegrans , fiia queque membra ei per apoftolic* fedis privilegium counivtt. Eius , cariflime frater C CaEatat eftfexxu, ferum feruancat Dti, venerabiÿ fratri Otfeai Bambergenfi efifctfe , faiatcai & (T apaflaiicaxi beattliffieaem Bracardm cum cauco illo integro, quod comes Henricus A uxor ejus Therafra eidem ecdefi* Andorum patrum precept is A canonicis fancontulerunt, A cum terminis Bracarenfis enifeo dionibus demonftratur, quod predia A poffefliooes ecciefiarum, qu* vota fidelium, pretia parus, ficut in deferiptione pnedidi domini con­ cinetur, pnefentis privilegii pagina confirmamus: peccatorum, A pauperum patrimonia nuncupan­ & eidem Bracarenu metropoli , Galliciam pro­ tur, vendi vel alienari non debeant. Qu* enim vinciam, fit in ea epifcopalium cathedrarum ur­ Divio* majeftatis obfequio , A c*leftium fecrebes redintegramus ; item Afturicam , Lucum, toram ufui fimt dicata , non decet in alienum Tudam, Mindunium, Auriam, Portugale, Cojus redigi, vd in alterius fcrvitii formam aanflambrtam , A epifeopalis nominis nunc oppida mutari. Nempe ( ut beati Symmachi pap* ver­ Nifeum, Lamecum, egitaniam, Britoniam, cum bis loquamur) poffiflfiones, quas undquifque ecclefi* proprie dedit aut reliquit arbitrio, alicnaparochiis fuis. Dri qtubuslioet titulis aut diftradionibus , vd fub 1 VII. AD OTTONEM BAMBERGENSEM quocumque argumento, non patimur. Eapropter nos tuis juftis poftulationtbus annuentes , manepifeopum, Pomeranorum apoftolum. foe , qui epifeopalis menfc tu* fervitio dediti De privilegiis Bambergenfi ecdefi* conccflis. funt, m eodem ftatu, in quo bene a te difpofiti cognofcnntur, futuris temporibus permanere CahxfMi tpifceptu, fervat ferveraai Dei , vmwra*> pnefentis feripti noftri confirmatione fancimus -, ftatuentes ut nulli fucceflbrum tuorum, vel ali­ bili fratri Ottaai Baxebergerf , falatnt tl afofiolicaat beatdilfaaeat. cui hominum, liceat eos vendere, five in laicorum beneficium tradere, vel in ufus alios comOnis fratrum noftrorum ftudiis non fohimi mutare. Sed ficut a te difpofitum eft, de unofavere , fed ad ea ipforum etiam debemusi quoque prsdidorum manforum denarius unus an­ animos incitare: Tuis ergo, cariflime A venera­nis fingulis Bambergenfi ecdefi* , pro anima bilis frater Otro Bambergenfis epifeope , fuppli-■ imperatoris Henrici fundatoris ejus , ad concin­ cationibus inclinati, monafteria qustpfe propriisis nanda _______________ luminaria___________ conferatur _______ Abbatias vero ___ A _ ( canonicas .. per induftnam tuam fumptibus extruxifti , A Bambergenfi ecdefi*E regulares · t_. 1 1Λ. ___ in re- *··.♦*·»* ■Μ Habilitas, A Ar alia aa te ** rede —A cooconferens , apoftolk* fedis roborari munimine ligionis ordine quefivifti, in B. Petri ejufque Roman* ecdefi* Λ ------- nulli L —‘------ r*~·' — Λ-------ftnura, hominum facultas fit in — pofienun prote&ione fufeinimus contra pravorum hominum immutare. Si quis autem contra hanc confirma­ nequitiam defenfanda. Statuimus ergo , ut poftionem venire temerario aufu pnefumpferit, ex­ communicationis vinculo fubjacebit. feumnes , pnedia, A bona omnia, qu* A fra­ ternitas tua etfdem monafterib Drvtni amoris intuitu contulit, quisque aliorum fidelium jufta Data Laterani, Idibus Aprilis, IndiAione fe­ oblatione concefla fimt, aut in futurum juftelo- cunda. . galiterve acquiri vd offerri contigerit, firma eis A illibata Domino audore permaneant. Ordina­ tiones fane abbatum vel monachorum fuorum a catholicis epifeopis dieerianis accipiant. Rarum N CaacW. GommL Torn. XXL B S B a. 19$ C A LISTI PAPÆ II. EPISTOLÆ. A gnitatem, ι9ά tibi tuifque fucceflôribus qualibet aftutia vd occafione auferre prefumat. Quodfi forte contigerit, Roman® legatum ecclefi® prediâum Vindocinenfe monafterium vi fitare, carita­ Rata habet privilegia omnia Vindocinenfmm. tive ibi fufeipiatur , ft ci juxta loci poÆbilitatem diligenter qu® corpori fuerint neotflatiamtColixtas epifeoptu, fervar ferverant Det, iile&if- niftrcntur. Porro legatas ipfe in eodem loco ni­ fiaeo in Chriflo filio fae Goffride Pmdocinenfi ai- hil per fo difpqnere vel coi rigere audear, neque boti , folatem & epoftolicant bcnediilioneat. occafione legationis reâorem locivcl fratres moleftare prefumat. Sed fi quid forte corrigendum T tuae in Romanam ecclefiam devotionis fin- cognova it, pap® notifiearc licebit . Si quis au­ ceritas, & noftra in innvicem afiidua fami­ tem adverfus locum illum pro aliquibus rebus liaritas , nos hortantur, ut vilitate te frequencaufari ­ voluerit, nullatenus abbas vel fratres ci tius apoftolicc benediâionis litteris debeamus. mpuuocaut refpondeant , auirquam antequam x\.oniauum Romanum ponnneem pontificem Vifitamus ergo .* Ac te ficut fratrem in Chrifto confidant : quia quod fine noftrovel fucceflôrum carifiimum amplioris diledionis brachiis ample- B noftroram judicio diftrafrum vel diffinitum fueâenres, A*“'*' & de J‘ familiari c— familiariorem, & *·ex -------ca­ rit , irritum erit. Sane ad indicium percepta ro cariorem habere deinceps preoptamus. Per­ hujus a Romana ecclefia libertatis , duodecim fonam ream honorare, & ecclefiam ruam juva­ folidos monet® veftre patri® quotannis Laterare cupimus & fovere . Sane fratres tuos per te Denfi palatio perfolvetis . Si qua igitur in futu­ in Domino falutamus, & eis omnipotentis Dei rum eCclcfiaftica frcularifve perfona, hanc no& beatorum apoltalorum Petri & Pauli beoedi- ftr® conftitutionis paginam (ciens , contra eam ftiooem impendimus. Quidquid vero dignitatis , temere venire lentaverit: fecundo tertio ve com­ feu immunitatis, ab apoftolica fode, tini, tuo­ monita , fi non ûttûfaâione congrua emendave­ que monafterio, couceflum eft: nos quoque ra­ rit, poteftatis hooorilque fui dignitate carcat , tum ft integrum perpetuo manere cenfemus. reamque fo divino judicio exiftere de perpetrata iniquitate cognofcat , & a facratiifimo corpore & unguine Drift Domini redemptoris Jefu ChriDatum Rom® vm. Idus Aprilis. fti aliena fiat, atque in extremo examine diftriX. AD EUNDEM. ft® ultioni fobjaceat. Cunftis autem eidem loco •d ICjufta ferventibus fit pax Domini noftri JefuChnEjufdem argumenti: fingillatim enumeratis fti; quatenus & hic fruftum bone aftiocis per­ privilegiis. cipiant, ftapud diftriftum judicem premia xtertue pacis inveniant. Arnen. Calixtas epifcopas , fervas Jcrwrant Dei , dileito Ego Calix tus , catholice ecclefi® epifeopus , filio Goffrido k’itidocine^fis monefterii Mas i, ejalqae facceffortbas regabriter fabflitttendis in per- fubfcripfi. petaaxt. Datum Parifiis per manum Chryfogoni fanft® Um univcrfis ecclefue Gnfr® filiis exapoftoRoman® ecclefi® diaconi cardinalis acbibliothelic® fodis audoritate ac benevolentia debicarii vm. Idus Oftobris, Indifi. xm. Demi• ·η. «Μ tores * exiftimamus : illis tamen locis atque per-' nic® Incarnationis anno MCXIX. pontificatus au­ •F-ue, <«-fonis, qu® fpecialius atque familiarius Roman® tem Domini Calixti II. pap® anoo i. '···’ adhaerent ecclefi®, propenfiori nos convenit ca­ ritatis ftudio imminere . Quamobrem , cariifime XI- AD JOSCERANNUM LINGONENSEM e« .hc s. in Chrifto fili Goffride abbas , tuis petitionibusD EPISCOPUM. r<,,‘ non immerito annuendum cenfuimus: ut Vindocinenfe monafterium, cui Deo auftore prefides; judicem eum conftituit controverfi® , qu® eft quod videlicet ab ipfis fundatoribus Goffi ido Aninter abbatem S. Petri vivi Senoncnfis, degavenfi comite & Agnete Piftavenfi comitifla ft Molifinenfem. fodi Apoftolic® oblatum eft , ad pracdeceflorum noftrorum fande memori® Alexandri, Urbani, Celixtur epifeopns fervas ferverant Dei , Jofcerm· Pafchalis , Romanorum pontificum , exemplar, tw Lir^/Menfittm epifeopo folatent & apo- · apoftolic® fedis privilegio muniremus. Sicut er­ ftolicam beaediSlioaent. go iidem fundatores devoverunt , ft in eorum chirographo continetur, fub apoftolic® fedis deBbatis Arnaldi, & fratrum monafterii fanfenfione ac Romana libertate , ab omni condi­ fti Petri vivi , querelam accepimus, quod tione aliarum perfonarum abfolutum temper & eis Mofifmenfis ft Remenfis abbates qualdam liberum idem monafterium permanere fanamus. poflefliones jamdiu a beati Petri monafterio pofIta videlicet, ut inter Romanum pontificem, & feflas, injufte abftukrint. Unde fraternitati tu® te tuofque fuccdforcs, nulla cujufcumque digni- £ precipitous, ut longa dilatione fepofita canoni­ tatis vel ordinis perfona fit ; media habeatur cam cis juftitiam facias, nec monafterio eidem Nec ipfe Vindodnenfis abbas ad concilium ire, obefle permittas , quod fecundum antiquam ter­ re confuetudinem inftramenta fine impreffione ubi pap® perfona non aderit, ullatenus cogatur. Porro ecclefiam B. Prifc® in monte Aventino figilli compofita declarantur. fitam, quam cum univerfis pertinendis fuis, predidi domini noftri Alexandri pap® concefnone Data Senonis Nonis Decembris. przdeceflôres tui longo tempore pofledifle nofcuntur, tibi tuifque fucceflôribus cum omni di­ gnitate, qu® ad eandem ecclefiam pertinet, con­ firmamus: fanât Spiritus judicio decernentes, ut nulla deinceps ecclefiaftica frcularifve perfona , prxdiftam B: Prifc® ecclefiam, feu ecclefi® di­ XII. ESiSii s»- IX* AD GOFFRIDUM ABBATEM VINDO—'■ rikickicru CINENSEM. E C A *97 liGMfttrii h>fi«r<»Tr<- CALISTI PAPÆ Π. EP1STOLÆ. XII. AD CANONICOS BISUNTINÆ EC CLESIÆ S. JOANNIS. Litigantes S. Jaanoi» fit S. Stephani canonicos juramentis fuis folvit. <98 Adis apoftolice munientes , que in prefentiarum legitime polbdere videmini, vobis vcftriique fuccertoribus in perpetuum confirmamus , videlicet domos veftras, flcc. Etmmtrtt illita tccl^fùt ptfftjjimes. DtintU : Decernimus ergo ut nulli hominum liceat ean­ Cutixtiu eptfcrpus , fnw frrvorttm Dti, diU&is filiis Bijmtmtt tttltfi* S. Joatmit evungeltftst tu- dem eccleiiam temere perturbare, aut eius pofuosùàs, jstbiint tf uptfiolitsutt bnedUHonm. feffiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare ·, fed omnia Nter veftram, fle B. Stephani eccleiiam, quae­ integra conferventur , eorum , pro quorum fudam poflefliooum unitas per confratrem no­ ftentatiooe, & gubernatione concerta funt , uliftrum Humbaldum Lugdunenfem archiepifcopum bus omnimodis profutura. Porro thefaurum vefa&a eft, que grave admodum inferre videbatur flrc ecdefi*, nifi forte pro redemptione capti1utrique ecclefi* — detrtmer.um: ■ · ■ nec omnino fineBvorum, vel famis neceffiratc, aut emptione ter­ rarum , ab aliquo diftrahi prohibemus. Sane ve­ animaram periculo , qux inde fa&a fuerant ju­ ramenta poterant confcrvari . Qux fupradiftus ftris archipresbyterts , & archidiaconis interdici­ frater nofter, una cum archiepifcopo veftro An- mus, ut ecdefias veftras, fle earum presbyteros, feu clericos , prxter archiepifcopi fle totius capi­ ferico diligenter noftra etiam commonitione perfpiciens, utriufque panis juramenta, ex referva- tuli veftri commune confilium , interdictionis fenra fibi fle eidem archiepifcopo veftro licentia fle tentix fubdere non prxiumanc . Prxterca quieti poteftate, prorfus abfolvit. Et nos itaque abfo- veftrc ecdefi* propenfius intendentes , fle ejus lutionem ipfam utrique ecdefi* necertariam pro­ fervare juftitiam cupientes, confuetudines, quas videntes, prxfentis decreti pagina confirmamus, B. Stephani ecclefia ei ex antiquo debere cognofcitur, fle qua: continentur in libro, qui nuncu­ fle ratam m perpetuum manere decernimus.- au­ ctoritate fedis apoftolic* ftatuentes, fle omnimo­ patur regula, confirmamus: ut videlicet in Pu­ rificatione beats Mariae , canonici S. Stephani dis pnecipientes, ut neque vos S. Stephani can> ad procertionem conveniant, ficcereos feptuaginnicos; neque ipfi, aut quaslibet perfona, vos de­ ___ ,___fuper _____________ ____ . taduos exhibeant. In «ena Domini , cum caninceps juramento____ illo,________ prefumat impetere Nulli etiam omnino hominum liceat, fibi hono-C delabris , fle majori cruce ad fandi chrifmatis res veftros, prrdia, fle poflêffiones, fic queeum- confeftionem conveniant. In fabbato fando fex que juris ecclefie veftrc funt, pro illius unitatis libras cerae ad magnum cereum faciendum prxbeant : canonicos quatuor ad legendas quatuor vinculo vendicare, aut ea ulterius commifcere.' fed omnia vobis, veftrifque fucceflbribusitafem- le&iones, fle preter illos presbyterum canonicum per quieta, fic integra conferventur, ficut a tem­ ad colle&am. Ipfo die pafchx, brachium S.Stcphani cum proceflione folemniter afferant . In pore bon* memori* Salinenfis Hugonis, Bifunxini archiepifcopi, ufque ad tempora fratrisHu­ fabbato Pentecoftes duos canonicos ad legendas gonis archiepifcopi, qui in Jeroiolymitana pere­ duas le&iones mittant, fle prxter illos presbyte­ rum canonicum ad colleftam . In meflione, fic grinatione ad Dominum migravit , confervata vindemia Poliaci, ceram qux fuflkiat. In fello nofcuntur : Si qua igitur in fututum ecclefiaftiS. Stephani in Augufio , vaccam , vel quatuor ca fxcularifve perfona, hanc noftrx conftitutionis paginam fciens , contra eam temere venire folidos, fle modium vini. In Ultrajurenfi vinde­ tentaverit.- fecundo tertiove commonita, fi non mia, ceram que fufficiat . Per totum annum, fatisfadiooe congiua emendaverit , poteftatis , dum erit vinum in cellario S. Joannis, cubitum honorilque fui dignitate careat, reamque fe Di- D unum candelx in unoquoque iero tribuant. Si vino judicio exiftere , de perpetrata iniquitate canonici fimul ccenaverint : candelam in corna , cognofcat, fle a facratiffimo corpore, ac /angui­ quantum fuerit ; fin autem, unicuique canonico, ne Dei fic Domini redemptoris noftri Jefu Chri­■ qui moratur a Nigra porta ufque ad antiquum fti aliena fiat, atque in extremo examine diftrimurum, dimidium pedem candel*, prxpofitoul­ âx ultioni fubjaceat. nam unam, decano fimiliter. In nativitate DoEgo Calixtus , catholic* ecclefi* epifeopus1 mini , ficut in Pafcha , brachium S. Stephani confirmo, fle fubfcribo. cum proceflione folemniter afferant . De toto Datum apud Magalonam, per manum Chry- monte, clerici, feu laici, decimam parochi*ve­ fogoni fanâie Roman* ecclefi* diaconi cardina­ ftrc attribuant : laici tamen omnia jura parolis, ac bibliotbecarii 11. Kal. Julii, Indictxu. chialia ecclefi* S. Joannis Baptiftx perfolvant. Dominice Incarnationis anno mcxx. pontifica­ Si quando fit placitum Dei, oblatio inter fandi tus autem domini Callifti II. papz anno i. Joannis , fle S. Stephani canonicos dividatur . Cœmeterium S. Stephani , cum eleemofyna caXIII. AD EOSDEM fati, utriufque ecclefi* commune permaneat. In E> CSifltlil E receptione tam regum, quam epifeoporum, cle­ hlâori» Tu■orctM*. Ecdefi* S. Joannis bona fic privilegia confirmat. rici S. Stephani ad ecdefiam veftram cum feri- I r - ·____ · .· -__ . cis cappis veniant. In ele&ione Bifunrini archi­ epifcopi, derus, fit populus civitatis, fecundum antiquam ecclefi* veftrc confuet udinem, in ca­ pitulo veftro conveniant : univerfas etiam confueradines, fit tenores , quos a tempore Salinenfis Hugonis archiepifcopi veftri , ufque ad tempus hut injufta pofcentibus nullus eft tribuendus jam di&i fratris noftri Hugonis , veftri fimiliter effcâus, fic legitima defiderantium non eft archiepifcopi qui in Jerofolymitana peregrinatio­ di&nenda petitio. Quamobrem cariffimiinChri-ne defunâusLxft, veftra ecclefia tenuit , fic poffto filii , petitioni veftrc clementer annuimus, fedit, ut deinceps integre quiereque teneat, fit poffideat, firmitate* perpetua ftabiiimus . Si qua β( tam vos, quam veftra omnia, proteftionefeN x igiCetcil. Gntrul. Tom. XXI. Culixtfu tpifnftiu , fertsta frrvortmi Dti, iilfSlts Jüiis emeticis Bifttniiint SJoantiis evangtlifat, raw prstfntibus, qttam futuris, i» ptr~ ftfatHt . S t99 CALISTI PAPÆ II. ÊPISTOLÆ. too igitur in futuram ecdefiaftka , fiecularifve per- A coepifcopis , Gauceranno Lugduncnfi, Hugone fons, hanc noftra confirmationis vel conceuio- Gratianopolitano, Leodegario V v ivarienfi, Berar. Berarnis paginam fciens , contra eam temere venire do · ·- , Stephano _ . -· - . Matifconenfi Eduenfi, Galtero tenta verit: fecundo, ten iove commonita, fi non Cabilonènfi, Gauceranno Lingonenfi, Pontione fatisfa&ione congrua emendaverit, poteftatis ho­ Bellicenfi, Gnidone Gebennenfi, Gulineo Sedunenfi, & Pontio abbate Cluniaccnfi , & decem nori fque dignitate careat, reamque £e divino ju­ dicio exiftere de perpetrata iniquitate cognofcat: & fcprem abbatibus, atque aliis reliqiofis viris , Kid Trenorcium utramque partem convenimus, & a facratiffimo corpore ac fangutneDet & Do­ i cum pars veftra juftiti* fua; allegationes omini noftri redemptoris Jefu Chrifti aliena fiat, atque in extremo examine diftrids ultioni fiib- ftenderet, nos probationis exeeutionem a pradi­ jaceat. Cundis autem eidem ecdefia jufta fer­ do domino conftitutam, a S. Stephani canoni­ cis requifivimus: qui vix tandem teftes aliquot, ventibus fit pax Domini noftri Jefu Chrifti; qua­ tenus & hic frudum bona adionis fentiant, fit non tamen idoneos , produxerunt . Alius enim pro commiflb perjurio, five turpi nativitate, aapud diftriftum judicem premia sterna pacis in­ lius pro facrilegio, alius pro pretii condudiooe, veniant. Amen, arnen. Ego Calixtus catholice ecdeficepifeopus, fub·® alius pro excommunicatione qua diu alligatus fcripfi. fuerat, reprobatus eft . Sic prafati B. Stephani Datum Rome xv. Kalen. Martii, Indidione canonici, jam fu* partis caiifam defendere non xi n. Incarnationis Dominice anno mcxx. pon­ valentes , a probatione propofita in confpedu tificatus autem domini Caltxti II. pape anno fe­ omnium defecerunt. Tunc ex communi fratrum judicio definitum eft, veftram B- Joannis ecde­ cundo. fiam debere matemitatis praerogativam in per­ B1 ch ti.niXIV. AD ANSERICUM ARCHIEPISCOPUM petuum obtinere. Unde nos una cum eis, ean­ dem veftram ecdefiam extunc a querela illa li­ jvfton. T··Bifuntinum, & eofdem canonicos. beram fixe decrevimus, epifcopalem ineafedem permanere irrefragabiliter ftatuentes > AudoritaPrivilegium matemitatis ecdefia; S. Joannis, in ecdefiam S. Stephani. te infuper apoftolica, in cujus vocati partes folicitudinis fueramus, fub anathematis obligatio­ Calitetur epi[copes ftroes fcr^omo Dti, vtatreHli ne praecepimus, ut nullus eam ulterius clericus, fratri Anfcrico, Meeaffi dtcen , Sttpbeee er- — five lakus inde inquietare, aut inquietanti favo­ rem prafumeret mmiftrare. Hac promulgata ex cbidiaamt, Stepbno Httfattrtrio, Hefatu erckidiacono, Û* cettris Bifmtine tctl&e B. Jtenir communi deliberatione fententia, canonici fandi apoftoli & njangtlifie cemücis, faletrm & epe· Stephani ad nos fecretius acceflerunt, ut conftituendn inter vos & illos pacis diem praefigere­ fiobcam bntdiÎfioneei. mus fuppliciter poftulantes . In quorum verbis nos nihil doti, nihil prorfus verfutin opinantes, Ecefibrum ftatuta, ficut legitima & jufta , fuccefibrem convenit cuftodire , ita debet fiipplicationi eorumdem annuimus, & diem eis, uti poftnlaverant, cooftituimus. Mox ipG a noetiam male fada faiubri provifione corrigere. bu fraudis inito confitio difcedentes, unum ex Ea propter nos furreptionem illam, qua domi­ fratribus fuis , Petram fcilicet de Moneta , ad no pradeceflbri noftro fanda memoria Pafchali papa e clericis S. Stephani de maternitatis judi- pradidum pradeccflbrem noftrum , fiirtim, & cio fada eft, ad veritatis & juftitia curavimus nobis nihil omnino tale opinantibus, direxerunt, ordinem revocare. Inter vos enim, & canonicos Is poftquam curia fe prafentavit, multa ferens, S. Stephani , fuper epifcopali cathedra, & ec- & nonnulla confingens mendacia , inter cetera clefiaftica maternitate, longo jam fuerat tempo-^fuggetere domino aufus eft, nos de pradidone­ re agitata difeordia. Siquidem canonici S. Ste-wgotio nihil feciffe, neque in ejus executionemo' ' bedineexmandaro fidis apoftolica volutfte. Inbec phani, ecdefiam fuam matricem antiquitus titifie , fed propter ejus deftrudionem epifeopos figmento difeedens, & rarfus ad curiam rediens, reliquos fixum deceptores adduxit : congregatifad B. Joannis ecdefiam feceffifte , prout pote­ rant , allegabant. E contra vos ecdefiam veftram que eis, difcuffio quafi a principio fadaeft.Noper longa temporum fpatia epifcopalem fodem viftime quadam illarum periônarum , qua tam fine interruptione legitima poftediffe, feriptorum celebri, ut pradidum eft, judicio reprobata fue­ memoria, & veterum virorum a tteftatiombus fir­ rant , immo & alia nequaquam idonea, ad pra> mabatis. Hax profedo difeordia cum ad pradi- fatam probationem admifla funt. Duo ex cleri­ di domini noftri audientiam perveniffet, noftro cis noftris, quos pro jam didi confirmatione ju­ eam commifit examini finiendam, eo quod ip- dicii miferamus ,, advenerant : fed cum omnia fius vices illis in partibus gereremus: ita vidcli- quae ada fuerant, diligenter exponerent, profi­ ter, ut fi canonici S. Stephani quinque idoneis r cere nullatenus potuerunt . Canonici quippe S. probare teftibus poflfent, quod poft redintegratio- Stephani ita jam curiam totam figmentorum nem ccdefiat fun , infra annos triginta fuper g fuorum fallaciis, & affentationum blandimentis querela hac quaeftiunem feciffent, per quam illo- afperferant: ut aliis nullum in ea locum habenrum videretur interrupta retentio ; fcilicet vel tibus, ipfi feriptum matemitatis acceperint. Poft aliquantum temporis, illorum fraudam idem do­ ante antiftitem fuum , vd ante Romane legatum ecclefiz; in communi audientia hac probatione minus, & recogooviffe afteritur, fit fuper ea ve­ perfeda , privilegia eorum jus proprium obtine­ hementius dolutftc. Unde etiam tibi, carifGmc rent , epifcopalis fedes apud B. Stephani ecde- frater archiepifcope Anferice, per fui audoritatem fcripti liberam contulit facultatem, epifcofiam haberetur : alioquin vos a querela hac libe­ palia in qua velles ecdefia peragendi. Poftea ve­ ri maneretis, & epifcopalem teneretis fedem fi­ ro quam nos in apoftolioe fedis adminiftratio cut prius tenueratis. Eandem quoque ipfius ne­ nem Divina fuimus gratta conftituti, vos aures gotii decifionem , ufque ad tunc proximam B. noftras fuper eadem querimonia iterum atque tMarne Aftumptionem , idem dominus a nobis terum propulfaftis. Nos autem fupradidam dece­ perfici, confummarique pnecepit : Nos ejus obedientes mandatis , adhibitis fratribus noftris, & ptionem j ncccon & caufa» omnem plenius co­ gne- D toe CALISTI ΡΑΡΛ II. EPISTOLÆ. 101 gnofeentes , utpote qui ab ipfb pueriti* noftr* A xv. Incarnat. Dominice anno MCXX1I· pontificatempore in illis educati panibus fuimus, & no- tus ............. autem — domni J------ ; Calixti IL ’’-------------------pap* anno iv. Ego Calixtus , catholice ecclefi* epifcopus , ftris totius rei veritatem oculis vidimus: utram­ que panem ad noftram fecundo jprefentiam con­ fubfcripfi. vocavimus. Vos, ut mandatum fuerat, conveniXV. AD SUFFRAGANEOS EPISC. ET AB ftts : fed illi fe nullis prxmiiïis excufationibus BATES PROV1NCIÆ BISUNT1NÆ. fubtraxerunt. Tertia tandem, terminum tam eis quam vobis in B. Luae feftivitate pnefiximus : fed in parte altera , etiam hac vice contempti Significat ii» fententiam a fe latam pro maternitate ecclefi* S. Joannis. fumus. Cum enim vos prvfentes fueritis, & per quindecim dies in curia permanentes, terminum tranfieritis: illi nec venerunt, nec refponfales a- Cnüxtiu epifccpw, fervxt fervorum Dei , dileiiii fretrihett & filiit, fteffregaxete epifeopir, & *k· liquos tranfmifenmt. Qiamcbrem fratribus no­ intihtr, ftr Bifirntinam provinciem cnnfliMit, ftris epiicopis dc cardinalibus, necnon & archiefthttem Ό npeflriicam Ixnediilionem. pifcopis, epifeopis, dt abbatibus qui nobifeum aderant, vifum eft, B. Sttphani canonicos diffu­ BI POftquam nos in apoftolicc fedis minifterium gium petiiife, ne coram nobis negotium traftadifponente Domino promoti fumus, Bifunretur, qui & ipforum dolofitatem , & juftiti* time ecclefi* B. Joanni» evangelifte canonici , veftna puritatem ceniffime fciebamus. Ex com­ muni ergo eorumdem fratrum noftrorum confi- i«pe fuam coram nobis querimoniam protule­ lio, illud maternitatis feriptum, quod per tante runt , fuper controverfia illa , qu* inter ipfos, fraudis verfutiam fepcdifto domino noftro furre- dc beati Stephani canonicos diutius agitatur; de ptum eft , apoftolica auftoritate caflamus : fta- epifcopali videlicet cathedra , dc matricis eccle­ tuentes ut nullam in pofterum vim prorfus obti­ fi* dignitate . Et nos itaque utramque partem neat ; fed in tota Bifumin* civitatis parochia, fecundo ad noftram pnefentiam convocavimus. fbla B. Joannis ecdefia omnem epifcopalis fedis Sed cum beati Joannis canonici ad nos juxta dc matricis ecclefi* poflsdeat futuris temporibus mandatum noftrum venirent, B. Stephani cano­ nici, fe fine excufatione qualibet fubtraxerunt . dignitatem, quam prifeis cognofcitur temporibus f ___________________________ _________ , Λquas ______ Tertia tandem vice terminum utrifque in beati pofledifle. Porro confbetudines omnes, ecclefia S. Stephani a tempore Hugonis Salinenfis Luc* feftivitate ftatuimus . Et quidem prsdifti bone memori* Bifuntini archtepifcopi, ufque ad C beati Joannis canonici noftro fe confpeftui , jutempora fratris noftri Hugonis, qui in Jerofoly- ftitiam parati facere dc recipere , obtulerunt : mitana peregrinatione denmftus eft, tam in fpi- verum canonici fanfti Stephani neque ad nos ‘'L ------- in *- temporalibus — -- ·" · ecclefi* veftnc venerunt, neque pro fe excufationem quamlibet ritualibus, quam pcriblvit, quiete vobis deinceps, & eidemveftr* pnetenderunt. Quamobrem nos ex communi fra­ ccclefue perfolvantur . Ad hcc , abfolutionem , trum noftrorum epifeoporum, dc abbatum , qui qu» tam a te, cariflime in Chrifto frater dt o- nobifeum erant, con fu io, apoftolica auftoritate pifeope Anferice , quam & ab Humbaldo Lug- ftatuimus , ut jam difta B. Joannis ecdefia , omnem epifcopalis fedis , dc matricis ecclefi* dunenfi archiepifcopo, fuper juramento illo cle­ obtineret m pofterum dignitatem , quam anti­ ricis utriufque ecclefi* fafta, dt a nobis dum ad­ quis dignofeitur obtinuiflê temporibus. Unde bea­ huc in partibus ultramontanis edemus , confir­ ti Stephani cmonicis per frripta noftra prsecepimata eft, pnefentir quoque decreti pagina robo­ mus, ut illud nobis maternitatis privilegium red­ ramus, & ratam perpetuo manere decernimus, auâoritate fedis apoftolics ftatuentes , dc omni- derent,, quod , a domino praedeceuore noftro fanmodis pnecipientes , ut neque vos S. Stephani ft* memori* Pafchali papa, per mendacia, dc canonicos, neque ipfi , aut quaelibet perwna,D'' 'fraudis verfutiam furrepferunt . Rogamus igitur dileftionem veftram , monemus atque praecipi, vos ulterius fuper juramento illo nr*fumat im­ petere . Si aoftr* igitur fanftioni huic B. Ste­ mus, ut prediftam beati Joannis ecclcfiam, ma­ trem veftram omnimodis cognofcatis, & obedi­ phani canonici audaci ptaefurnntione contraite lentaverint: tibi, dilefte in Chrifto frater Anfe­ entiam ei, ac reverentiam humilitate debita im­ pendatis. Nos enim idcirco hoc fecimus, quia rice Bifuntine archiepifcope, tuifque fiiccefibribus & totius rei veritatem noftris vifâm oculis ple­ licentiam damus, de pertonis eorum, dc de ipfa etiam ecdefia, coopérante Deo, donec fatisfecenius novimus, & ratio id pofcebat ; & quia B. Stephani canonici, tertio vocati venire ad indi­ rint, juftitiam exequendi. Si qua etiam m futu­ cium contempfcrunt. Datum Tarenti, iv. Idus rum ecdefiaftica , fsscularifve perfona hanc no ftr* conftitutionis paginam iciens , contra eam Novembris. venire lentaverit; fecundo, tertiove commonita, XVI. AD CANONICOS BISUNTINOS . fi non fatisfaftione congrua emendaverit, poteS. JOANNIS ftatis, honorifque fui dignitate careat, reamque fe divino judicio exiflere de perpetrata iniquita­ te cognofcat; dc a facratiffimo corpore ac fan-E Componit eontroverfias inter ecdefias S. Joanguine Dei dc Domini redemptoris noftri Jefu nis ni» , ,dtSS. S. Stephani St< . Jubet ut privilegium ec- Chrifti aliena fiat, atque in extremo examine defis conceflum a Pafchali papa défie S. S. Stephani Stej reddatur. diftrift* ultioni fubjaceat. Cunftis autem eidem B. Joannis ecclefi* jufta fcrvantAus fit P*>Domini noftri Jefu Chrifti ; quatinus dc nic fruftum boo* aftioois percipiant, dc apud diftriftnm judicem premia stem* pacis inveniant. Amen, amen. Ctlixtiu tpifitptu , firent ftrvtrttM Dti, âiHfit fiüit B. Jmnù rvMplifa cneuueit, jfnhatteij Scriptum per manus Gervafii feriniarii regionarii, dt notarii (acri palatii. Ifcordiam que inter vos, & canonicos fan­ di Stephani, longo jam tempore perdura­ vit , a nobis in pectentia fratrum noftrorum epicoporum, dc cardinalium, tali noveritis fine Datum Laterani , xiv. Kal Aprili», Indift. D lOi CALISTI PAP/ E II. EPISTOLÆ. 104 conclufarn, ut videlicet in vigiliis feftivitatis In* Aris noftri fand* metnoric Pafchalis pape, prxventionis corporis S. Stephani, ad veiperas, ca­ fiduun apoftolicx protedionis impendimus : & nonici S. Joannis ad eeclefiam B. Stephani cum locat illa que vel antecertorum tuorum, vel tu* ftrenuitatis induftria aut rationabiliter acquifivit, proceffione pergant, & in craftino ejuidem In­ ventionis, unum modium vini, & carnem unius aut legitime recuperavit , vel antiquorum prinvaccz , vel quatuor Biluntin* monet* iblidos, cipum lieu epifeoporum liberalitate eidem ccenoa canonicis ecclefiz loci accipiant. Clerici etiam bio concerta funt , przfentis decreti pagina vo­ bis veftrifque fuccertoribus confirmamus. In epifS. Stephani, in vigiliis S. Joannis ante portam Latinam, ad vefperas, ad fanâumJoannem ve­ copatu videlicet Claromontcnfi monafterium , &c. niant . Decanus vero i a odi Stephani hominium £soumerar illius ectlefiu tvffeffioues. Peinât : femper arcbiepifcopo faciat, & per manum ejus Qiaxumque praeterea 111 futurum largiente Deo, jufte poteritis adipiici, firma vobis veftrifque fucarchidiaconatutn de Dola & Amos perpetuo ju­ re obtineat. Candet* etiam , quz in exteris claucertbnbus, & illibata permaneant . Decernimus ftri domibus, canonicis S. Joannis a canonicis ergo , ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus pofleffioS Stephani^ antiquitus prebebantur, nifi per qua­ draginta continuos dies poft Inventionem, & a- B nes auferre, vel ablatas retinere , minuere, vel iios quadraginta dies poll dedicationem aharis temerariis vexationibus fatigare: led omnia inte­ B. Stephani . alto tempore, non folvantur. Et gra conferventur, eorum , pro quontm fuftentacera, quae mittebatur vindemiis Laufannenftspa­ tione & gubernatione concerta funt, ufibus om­ gi, deinceps non folvatur. Sex autem libra: ce­ nimodis profutura. Ad h*c adjicimus, ut idem rae, in fabbato fando pafdue , S. Joannis thelocus., in quo B. Valeriani martyris, & S. Phi­ faurario perfolvantur, fit in Purificatione fandae libert! conraloris, corpora requiefcuqt, ab omni Mariz, lingulis canonicis fandi Joannis, qui ad fugo fzcularis poteftatis liber in perpetuum con­ fervetur . Nec epifeopo liceat cujufcumque diœgoceÆonem venerint, cerei fmguli tribuantur. r etiam candelae folito more ad cellarium , cefis eumdem locum , excommunicationis, vel dum vinum canonicorum commune fuerit , lin­ abfolutionis, vel cujuslibet difpolitionis occaliogulis nodibus perfolvantur . Czterz etiam connibus perturbare : aut cruces, Bibli·· Cl·*. . ta iniquitate cognofcat ; dc a facratiflimo cor­ pore dic fanguine Dei dc Domini redemptoris noPrivilegium Cluniacenfe. Jefu Chrifti aliena fiat, atque in extremo exami­ ne Jiftridte ultioni fubjaceat. Cun&is aurem ei­ CaUxttu epifctpur fervat fervaraat Dei , cariffvno dem loco jufta fervantibus fit pax Domini noftri in Cbrifto filio Pontio Clutuacenfi Mati, ejtfyue facejjerihu regulariter fnbftituendii in perpetuai*. Jefu Chrifti : quatenus de hic fruâum bone aAionis percipiant , dc apud diftri&um judicem "O Eligionismonafticas modernis temporibus fpe- "<· <·■"· premia etern* pacis inveniant. Amen , amen, Jv culum, &Jn Galliarum partibus documenf* omen. Ego Calixtus catholic* ecclefic epifcopus ,Btum, B. Petri Cluniacenfe monafterium, ab ipfubfcttpfi fo fu* fundationis exordiofedi apoftolic* in jus proprium eft oblatum. Proinde patres noftri fin­ Datum Albe, per manum ChryfogoniS.R- E. ite recordationis Joannes XI. item JoannesXII. diaconi cardinalis ac bibfiotbecarii , xv. Kalen­ Agapirus II. Benedi&us VI. item Benediâus VII. dis Junii, Indi&ioœ Xtv. Incarnationis Domi­ Leo VII. item Leo IX. Gregorius VI. item Gre­ nic* anno mcxxii· pontificatus autem domini gorius VII. Alexander II. Stephanas, Vidor III. Calixti II pap* anno ut. Urbanus II. Pafchalis II. dc Gelafius II. eccle­ x«b.Mie.s. XXL AD PONTIUM CLUNIAŒNSEM fi* Romane pontifices , locum ipfum lingularis cABBATEM. dikdionis ac libertatis praerogativa donarunt, & univerfa ei pertinentia nririlegiomm fuorumfanEcclefiam S Theodori attribuit Cluniaco. ftionibus muniverunt, otatutum eft crtm, ut om­ nes ecclefic, cimiteria , monachi , & laici uniCalixtia tpifcopm fervxj fervona* Dn , cerifiueeo verfi infra terminos habitantes qui funt a rivo in Cbrijlo filto Pontio Matt Clxmacenfi , tjuf- uc rvuuaci , 0« θ. bus in abbatem confecravtmus : fic perfonam ant. Item ut canonicus Parifienfis, alterius ec­ tuam, fic locum cui Deo autore prefides, totis clefi* epifeopus dfeftus, prrbendam amittat . dilc&ionis vifceribus ampleftentes , & quieti ve­ ftr* attentius providentes , h*c adjicienda cenfuimus: ut abbatiarum veftrarum eleftis , nullus Calixtxr epifeoptu fervm fervorum Dei , venerabtii fratri Girberto epifeopo, & canonici t Parifienepifeoporum fine commendatitiis Quniacenfis ab­ fi< ecclefia, /alta em & apafiolicam bencdiflionem . batis litteris , conlecrationis , vel ordinationis manus [imponat . Alioquin fic confecrator tin­ Poftolic* adm ini ft rationis debito provoca­ quam conilitutionis apoftolicc prevaricator, gra­ mur, fuam ecclefiis dignitatem fic juftitiam viori fubjaceat ultioni, fic confecrati eleftio , fi­ confervas* . Quapropter vcftram matricem bea­ ve ordinatio, donec apoftolicc fcdi fic ejus Qu·. £ niacenfi monafterio fatisfiat , irrita habeatur ? te Mari* ecdefiam in fu* dignitatis ftatu vo­ lumus per Dei gratiam permanere. Pro pr*fcnPorro presbyteris parochialium ecclefiarum , S. Marie, fit S. Odonis, Quniacenfium , ejiciendi tis feripti ftabilitate ftaruimus, ut omnes fic cle­ rici, fic abbates, ad fedem Parifienfem pertinen­ fic fnfeipiendi in ecdefiam ex antiqua confuetutes, tibi, cariffime frater Girberte epifeope, tan­ dine pcenitentes , fic nuptiales chartas faciendi, quam paftori fuo fic tanquam membra capiti ad­ licentiam indulgemus. Prohibentes*, tam Matifherentia, fic fucceiforibus tuis, debiramobedienconenfem epifeopum, quam fic alk» fuper hoc , tiam fic reverentiam femper exhibeant. Illud et­ vel fuper aliis, qu* ftatuta funr vobis moleftias iam juxta ûnftorum cenfuram decernimus : ur irrogare. Si quis igttw aufu temerario , ficc. ta fi aliquis ecclefi* Parificnfis canonicus , ad epiin epijioia fnperiore . Ego Calixtus catholic* ecclefi* epifeopus, fub. fcopatus fuerit honorem promotus , fic alterius ecclefi* gubernacula benenciaque fufccperit : il­ feripfi. lius, de qua aftitmptus eft, ecclefi* privetur c». Datum Valenti* per manus Chrylbgoni S. R. G A Catii, Centrai. Tom. XXL O noni- m CALISTI PAPÆ II. E PISTO LÆ. «iz nonica . Datum Laterani , v. Kal. April Indi- A ordinis difciplina , omnipotenti Domino fervire âione t. deaeviftis, in B. Petri & Romane ecclefi* tu­ telam, prote&ooemque fufeipimus, & fedis apoftolKX patrocinio communimus. Statuimus enim, XXV. AD OTTONEM DE CASTRO Ex H..dii N.iropoli ut omnia qux illi , vel ab eodem Otrone , & IRINGI. Sxllitrar · uxore eius Adelhcide , vel ab aliis fidelibns de fuo jure aut jam collara funt , aut in pofterum Ædificand* ecclefi* ac monafterii poteflatem largiente Domino conferentur, quieta vobis, vefacit, fub cenis conditionibus. ftrifque fucceflbribus, io eadem religione maniuCalixtus epifeopus fervus fervorum Dei, nobili & ris, & illibata permaneant. Decernimus quoque, fiiuftri viro Ottoni de Caftro Jrmgi, falutem Ü ut nulli omnino hominum liceat eandem eccle­ fi am temere perturbare, aut ejus poiletlionesau­ apoftelicam benedifiionem. ferre, vel ablatas retinere, minuere , vel teme­ Evotionem tuam fpeftavimus , auia prz- rariis fatigationibus vexare : fed omnia integre dium tuum Puribergk, ubi eccleiiaminho­ conferventur, eorum, pro quorum fuftentatione norem apoftolorum Petri & Pauli aedificare de& gubernatione B< concéda funt, ufibus omnimodis , falva Auguftenfis cpiicopi reverentia. fideras, in qua videlicet regulares fratres inom- profutura ’ nipotentis Dei fervitio communiter confecrentur, !Pnepofitorum vero libera & canonica , maxime B. Petro , ejufque Romanz ecclefi* obtulifti' . d legatum S S a poftoli cum inftituit. Adverfus vaftatores villae de Monte-Godino. Calixtus epifeopus fervus fervorum Dti , dtle&is fratribus # filiit arcbiepifcopis, tpifeopts, abbatibur, principibus, & cateris tam clerici/ quam laicit, per Bituricenfem, Burdegalmfem , Aufcitanam , Turmenfem , & Britauniam , prvvi*· ciar canfiitutii , falutem (J ctpofiolicam berndiÜlOMtCt. Calixtus epifeopus fervus fervorum Dti, diltihs fi­ lin Matifcoiurfit ecclffia catumkit , fa lutcm & apoflolicam benedtAioncm. Illam de Monte Godino ad veftram ecclefiam pertinere, & per veftrum rainifterium Ddiipenfari audivimus . Carterum milites quidam locum ilium occaiîone-depraedantur , quos autoT patrum procedentium inftitutio exigit, & fraterne caritatis debitum nos compellit , ritate litterarum prefennum commonemus, ut a illa & inquietatione defîftanr. Quod ut providere falubriter univerfis ecclefias filiis devaftatione , auxiliante Domino procuremus. Verum quia ubi­ fi contemptores extiterint, fit ipfi ac fautores eo­ que profentes effe, aut per nos ipfos eunda ex­ rum tamdiu ab ecclefiarum limûiibus fequeftrenercere non poffumus : fratres noftros, quos nimi­ tur, & in terris eorum Divina officia interdican­ tur, praeter infantium baptilmata & monentium rum opportunos credimus, in partem noftncfoL pcenitentias: donec aut Lugdunenfium archiepilicitudinis evocamus. Ea propter venerabili fratri noftro Gerardo Engolifmenfi epifeopo noftras in fcopi , de cujus parochia locus eft , aut veftri partibus veftris vices duximus committendas : quem­ epifeopi judicio, fatisfaciant. Data ux.Kalend. admodum & dominus prodeceflor nofter fandas; Februarii*. memoris Pafchalis papa commififlè cognofcitur. Confidimus enim in Domino, quia ipfe minifteXXXII. AD UMBALDUM ARCHIPISC. LUGDUNENSEM. rium hoc ad honorem Dei, & faiutem veftram, fando coopérante fpiritu , fideliter miniftrabit .E Rogamus itaque univerfitatem veftram , mone­ De eodem argumento. mus, atque prreipimus , ut ei tanquam vicario noftro, humiliter pareatis : fit cum opportunitas CaUxttu epifeopeu fervus ftrvontm Dti , cartffima Ü venerabili fratri Vmbaldo Lagdant^ arcbieecclefiaftice utilitatis exegerit , ad vocationem pifeopo, faiutem tf apefalscam teudiflmtm. ejus unanimiter convenire, & fynodales cum eo conventus folemniter celebrare curetis: quatenus Enerabilis fratris noftri B. Epifeopi & eccommuni deliberatione corrigenda corrigere , & defir Matifcenfis ad nos querela pervenit, confirmanda poftit, autore Domino, confirmare. quod parochiani tui, videlicet W i card us de An­ Datum Beneventi xvn. Kal. Novembris. ton. fit Guido incatenatus Matifcenfis ecclefi* in villa de Monte-Godino gravamen & injurias in­ ferre non definunt , locum ipfum pravis exadiO * bus Coutil. Gtmral. Tom. XXI. V E V ^■11 115 CALISTi PAPÆ IL EP1STOLÆ. ll6 bus affligentes . Unde fraternitati tu® injungi-Λ Datum Manti», per manus Cryfogoni fande Romane ecdefi» diaconi cardinalis ac bibliothemus , ut eos diligenter commoneas , quatenus " carii, ili. Nonas Novembris, Indictione xv. In­ aut res ecciefiafque liberas dimittant, aut in tua carnation» Dominic» anno Mcxxn. pontificatus ve! ipfnu Matifcenfis epiicopi curia inde juflitiam faciant. Quod fi contempferint, tu de eis, autem domini Calixti II. pap» anno j 11. tanquam de facrilegis, plenam pro tui officii de­ XXXIV. AD E U M D E M. Ibl4. bito juftitiam exequaris, Data Vienne, iv. Idus Februarii. Ejufifem argumenti. XXXIII. AD BERNARDUM TOLETARo bonitate tua, & antiqua Toletan»ecde­ NUM PRIMATEM. fie nobilitate , domnus prstdeceflbr nofter Jura primatus Toletani. fanfte memori» Pafehalis papa , & perfonam Calixtus epifcopus fervxs ferverim Dei, venerabilii tuam, dc eandem commiflam tibi ecclefiam fpifratri Bemardo Toletano primati , ejnfqae f*c~ ritualiter honoravit : unde fuum te vicarium in cetfdtâfy canonice fabflitnenidii in perpetium · ίB partibus Hifpaniarum conftituit, & fedis apoftoJic» legationem tibi honorifice commendavit . OilquIm fiipcrn» miferationis dignatio infiEt nos circa te, benignitatem & gratiam atten­ gnem quondam Ac inter Hifpaniarum urbes dentes , pari te dileftione amplcftimur, & hono­ m.mni nominis civitatem Toletanam , Audio fitrificentia honoramus , eandem tibi legationem labore gloriof» memori» regis Udefonfi deSarratotam, coopérante Domino, tribuentes; exceptis ccnorum tyrannide liberaverunt .* domini pnede- nimirum , Bracarenfi,. & Emeritana metropoli . Ad ejufdem quoque patris noftri exemplar, om­ ccftbres noftri fanft» recordationis Urbanus fit Pafehalis, ecdefi» Roman» pontifices , ejufdem nes tibi ecclefias cum pofleffiouibus & redditibus fuis concedimus, & confirmamus, quas ipfe idem civitatis ecclefiam priftin» ftuduerunt reftituere dignitati . Unde , reverend illime frater Ac coepidominus Ac pater nofter cognofcitur conccfliflc : faivo tamen in omnibus jute Ac dominio Roma­ icopc Bernarde, pallium tibi, pontificalis videli­ ns ecdefi», necnon cenfu annis ci fiugulis percet officii plenitudinem, conferentes, in totisHifolvendo. Tui enim de cetero eft , frater BerJpaniarum regnis primatem te privilegiorum fuorum nim fanftionibus ftatuerunt : ficut predeceflbres narde , ita fupradiftam matrem tuam ecclefiam tuos, prxdift® urbis pontifices , confiât antiqui-C Romanam diligere, ita licet in remotioribus par­ tus extitiritifle . Quorum -------- nimirum —:----- ----patrum --------------noftron“ *tibus :L··*-----------venerari: r----------------------------------ut ejus femper gratia, *-----------------Acmagni: Hiigiis influentes, licentia dignior habearis . Datum Manti» m. rum veftigiis infiftentes, tam tuis , quam & reNona» Novembris. verendiflimi nepotis noftri Ildefonfi regis preci­ bus duximus annuendum : ut amore Domino, XXXV. AD OVETENSEM, Ac LEeundem tibi, tuifque fncceflbribus honorem , Ac GIONENSEM EPISCOPOS. per vos Toletan» ecdefi» confirmemus. Apoftolica igitur autoritate ftaruimus , ut per univerfa Hifpaniarum regna primatus obtineas dignita­ Ut Toletano primati fubjaceant. tem . Verum perfonam tuam in manu noftra Rzdeceflbr nofter fanft» memori» Urbanus propenfiori gratia retinentes , cenlèmus , ut folius Romani Pontificis judicio ejus caufa, fi qua papa autiquam Toletane ccclefi» nobilita­ tem cognofcetu, ejufque paupertati compatiens , fuerit, decidatur . Te itaque univerfi Hifpania­ rum prcfules primatem refpicient ; Ac ad te , fi Ovcicnlcm & Legioncnfem eccicfias archiepifcoquid inter eos quxftione quzftione dignum exortum fuepo Toletano cooceffit , Ac fcripti fui autoritate referent: falva tamen in omnibus Romanae D fumavit. Ad cujus exemplar dos pnedifte ecclellt , I P P P fi« decernimus auxiliante Domino providere . ccdcfut autoritate , fit falvis metropolitanorum Monemus itaque fraternitatem veftram , atque privilegiis fingulorum . Sane Toletanam ecclepraecipimus, ut Toletano archiepifcopo atque pri­ fiam pixfcniis privilegii ftabilitate munimus , Complutenfem ci parochiam cum terminis fuis , mati , tamquam metropolitano proprio reveren­ tiam & obedientiam impendatis . Datum Man­ necnon fit eccicfias omnes, atque diœcefes, quas ti», m. Nonas Novembris. ;ur' proprio antiquitus pofledifle cognofcitur , confirmantes epifcopalcs prxtcrca fedesOvcttim, Legionem, Palcntiam , eidem , Toletan® eccle­ XXXVI. AD EPISCOPOS, ABBATES, ibu. & CÆTEROS IN HISPANIA. fix , tanquam metropoli , fubditas efle decerni­ mus. Reliquas vero, qu» antiquis ei temporibus Ut Bemardo Toletano primati tamquam apofubjacebant, cum Dominus omnipotensChriftianorum reftitucrit potcfl.iti fu» dignatione mifeftolico legato pareant. ricordix : ad caput proprium referendas decreti hujus autoritate: iMuiunm. fancimm. « Porro illarum dicece- _ Cah xtns epifcopus fervas fervorum Dei , archiepimhw mai un. ui Baluii XXXVII. AD L U D Ο V I C ϋ Μ VI.. ipfius experientia terminentur . Ipfum itaque dileftioni vcftrs attentius commendamus : rogan·· ’ Regem Francorum. t u». ° P tes, ut illam in vobis inveniat charttatem, que AUxtus Epifeopus fervus fervorum Dei canos ad cum vobis committendum compellit . riffimo in Chrifto filio Ludovico illuftri ôt Omnipotens Dpminus beatorum fuorum Apoftogloriofo Francorum Regi falutem & apoftolilorum Petri, & Pauli meritis , fua nos miferacam benedi&iooem. Venientem ad nos cum tit­ tionecuftodtat, fltad gloriolam de inimicis Chriieris tuis venerabilem fratrem noftrum Roberftianorum viftoriam , fle felicem confummatiotum Attrebatenfem Epiicopum pro dikdione tua nem pervenire concedat. Dat. Laterani quarto & fui ordinis reverentia paterne caritatis afiêâu nonas Aprilis . fufeepimus, quem de jure Attrebatenfis parochiae confratri noftro Burchardo Cameracenfi Epifeo­ LUDOVICI VI. FRANCORUM REGIS, po, qui adverfus eum in generali Concilio proAd Califtum papam II. epiftola. damationem fecerat, refponfurum conftituto die ad ooftram vocaveramus patientiam , cumque Nf Snotunfii tttl&t fdjiaatitr Lxgdtnttf . prefixo termino fe noftro pnetentaret confpeftni, per quafiiam nobis eft litteras nuntiatum CamoCCripfit nobis fublimitas veftra de capttooe ilracenfem Epifcopum ad nos pro exeeutione fuiC O lius apoftate Burdini , fle de incolumitate negotii venientem ab Imperatore idque 'ad mu­ ftatus veftri : unde, pater, duiciifimc, plurimum, tuum quod cum eo fumus habituri colloquium fle pre ceteris vos amamus, honoremque ve­ fuiife detentum , ideoque in alterius partis abftrum ftudium noftrum in omnibus effc intelliientia eandem caufam difcutcre certis rationi­ gimus.' De tententia fime in metropolitanum Sebus non valuimus. Quocirca eum ad Ecclefiam nooenfem pro noftro honore relaxata animum fuam cum gratia noftra remifimus. In colloquio noftrum ex parte mitigaftis . Sed quoniam ad autem illo bonum quod operante Domino ope­ tempus eft relaxata, fufpenfum vehementer ao rati fuerimus tibi tanquam dilefttffimo noftro fle dubium reddidiftis . Videtur enim aliquam ad­ Ecclefis filio fignificare curabimus. Uxorem tuam huc fpem habere Lugdunenfis archiepifcopus fu­ Adelaidem Reginam dile&am neptem noftram &. per ilia quam qictrit fubjeftione . Sed, ut ve­ filios tuos cariflimos nepotes noftros Philippum, rum fatear , fuitinerem potius regni noftri to­ Ludovicum, Henricum per te falutamus & be­ tius incendium, capi (is etiam noftri periculum , nedictionis beati Petri à noftrr participes fieri quam hujus fubyeft tonis fle abjeftionis opprobrium, videtur deGderamus. Data Laterani xi. KaL Martii. v IVVrltMenim WUNI ad noftrum IIV4HUHI refpicere contemptum, VVtl tvu J|/ » W1J1 | V contra nos hoc modo fieri, quod nunquam exb« c»M Sc XXXVIII. AD OLDEG ARIUM ARCHEEPISC. titerit faftum . Novit autem experientia veftra , Tarraconentem. r regnum Francorum in obfequiis promptum , in neccflitatibus amicum vobis extitifte, nec a fi­ Ficrr fmu illi ceumtitHt eâ FidtliiOM ; delitate Romanae ecclefue, precibus aut promiftf EcctyMnu* rtfcretiattut. fionibus imperatoris nos avelli unquam potuifle & quanto animi favore, quanta mentis humili­ Aliftus epifeopus fervus fervorum Dei, om­ tate vobis obedierimus, ut fi taceat vox veftra, nibus Eptfcopis, Regibus,Comitibus, Prin­ clament opera noftra, monftrent obfequia mea. cipibus , ceterifque Dei Fidelibus, falutem flt AUt enim extera dimittam, illud inter alia me­ poftolicam Benediftionem. Paftoralis officii no­ minerit paternitas veftra, quod quamvis gravi , bis a Deo commiffi lolicitudo depofeit, ut omni ut fcitis, laborantem infirmitate , moleftia cor­ vigilantia , fle circumfpeftione gregem Domini­ poris vehementer urgente: Rcmenfi tamen con­ cum fit cuftodiamus, & pafcamus. Hifpaniarum cilio, cum labore quidem noftro, fed cum hofiquidetn^Ecclefia , quot calamitatibus, quot fi ­ --------- , , _ note veftro interefle ftuduimus ; fit plus veftrat 1 iorum Dei mortibus per paganorum oppreflk> E voluntati , quam noftrc facultati ; plus honori nem aifiduc conteratur, * ’ neminem veftrum “ late­ veftro, quam dominio noftro confutuimus. Hoc re credimus. Eapropter dileftionem veflramtan­ vobis, duiciifime pater, memorando fcripfimus, quam Deo ( cujus legatione fungimur ) exhor­ non quia non placeat nobis hoc fecifle : fed quia tante per nos, admonemus, fle tanquam charif- volumus hoc a memoria veftra non recefiifle . fnnos filios precibus , quibus poflumus, incita­ Si quid igitur valet, fi quid poteft apud vos mus, quatenus ad fratrum detentionem , fle ec. amor nofter, & obfequmqa noftrum ; rogamus , clefianim liberationem, infudare nullatenus defi- fle petimus, ut Senonenfis ecclefia, qua: ab ifta. ftatis. Omnibus enim in hac expeditione con- de qua nunc pulfatur fbbjeftione huc ulque alie­ ftanter militantibus, eandem peccatorum remif- na extitit flt libera , per vos non fiat ancilla ; fionem, quam Orientalis Ecdefic detentoribus fed antiqua ejus libertas autoritate apoftolica ro­ fecimus, Apoftolica auftoritate, fle coocefTa no­ boretur, & privilegii firmitate muniatur. In quo bis divinitus poteftate, benigne concedimus, ti­ tamen nihil a vobis contra jnilitiam exigitur Si C C CALISTI PAPÆ II. EPISTOLÆ, it? **o Si enim opponitur quod reteram ioftitutio Lug- Aarchiepifcoptas ifte, & quidem foins, de non fua dnaenfi ecclefi* primatum cooceterir, refponde- fecit quod non oportuit, fi promifit quod r:on tur ex oppofito, quod antique libertatis potef- debuit J L -- .· ecclefia --------tamen Senonenfis «> quod fuum Co Senooenfem ecdefiam ab ejus fubjeûione de­ eft non amtfit, nec privata eft libertate, quam fendit- Qj*od enim antiqua poteibone acquiri­ ex antiquitate habuit i nec cogenda eft ad fubtur , nullo, ut fertur , jure adimitur : etiam fi jeâiooem, quam nutwuam exhibuit. His ita fe de jure Romane ecclefi· fuite «ognofiritur. Hac habentibus, videat, dulcifliine pater, d i feret.’ o veftra, ne civitas Lugdunenfis , que de alieno igitur ratione , Senonenfis ecclefi· libertas re­ manere debet inconcuflâ & intaâa, nec pulftri eft regno , de noftro floreat detrimento , nec fubjiciatur amicus amico: quia fi decipitur pro aut violari debet pro fubjedione noviter dc im­ prudenter faâa. Fada eft enim, ut dicitur, la­ amico amicus , jufte fiet de amico inimicus . tenter & quafi furtive fubje&io ifta , nefciente Rex ergo Franci·, quia proprius eft Roman· fcilicet clero Senonenfi , inconfultis etiam epi- ecclefi· filius, fi in facili caula, fi in levi pe­ fcopis illius diœcefis , ignorante etiam rego : in titione contemnitur? nulla fpes in majori relin­ quibus omnibus dignitas pendet ecclefi·. Et fubquitur , nec ulterius in aliis patietur repulfam, jeftio taliter fafta refpicere potius videtur ad fi in iftis fuftinet repulfionis offenfam . Melius eft enim regie honeftati a precibus defiftere . ignominiam male accipientis, quam ad commo­ dum ecclefi· nefcientis . Res enim communis g quam de repulfa nevum ruboris contrahere . communi tradanda eft confilio. non latenti & Quod minus in litteris continetur., prxfentium privato terminanda colloquio. . .. . Cum ' igitur „ dilator Algrinus viva voce fupplebit .· cujus verba gnitas fit ecclefi·, non perfon·: fi Senonenfis tanquam ex ore noftro fiifcipite, & cuftodite. ÊFA D EPISTOLAS Λ P P E CALISTI N D J II. PAPÆ X. EPISTOLA CRESCENTI! SABINENSIS ET VITALIS ALBANENSIS EPISCOPOR. AD CARDINALES M.nrt io. II. s^vUamquam illae, quas fubjicimus, eplftol·^ non quidem omnes a Callifto dat· funt , Ml· II<. Eledlonl fummi pontificis per eos faô® aflenfum juvat tamen eas in colleftione conciliorum ex­ hibere que ad canonicam pontificis ele&ionem prebent , togantque concilium a papa ce­ afferendam pertinent. Suppetunt ille ex duplici lebrari pro bono pacis. editione, nempe ex Udalrici codice, & exMarCarijjimir i» Cbriflo frotribur , epifeopit, rardinatene Veter. Monum. to.I. pag. 644. ex quo hic hbus t epifeopi qui Rome funt C. Sabinenfit, damus eodem quo apud illos ordine fervato. V. Albanut in Domino falutem . EPISTOLA PETRI EPISCOPI PORTUENSIS AD CARDINALES, Iteras a veftra fraternitate communes & proprias laetanter fufeepimus , & petitioni veftra cum devotione aflenfum prebuimus, ficut eum Gehfio obeunte fuerunt. venerabilis frater nofter O. archipresbyter Salva­ toris cum focio fuo vobis narrare poterit, quos Laudat eorum in providendo ecclefi· neceffitaad dominum papam & ad vos direximus cum tibus prudentiam. θ literis confirmationis & noftris fubfcriptionibus . Ipft enim viderunt & audierunt , quomodo nos in Cbriflo fratribui y epifeopii, tifdintlibtu in calendis Martii omnes pariter congregati fu­ 6" caterit clericu five Dicte qm cum paps Gel. mus epifeopi , cardinales, presbyteri, diaconi , fuerunt, P. Portuenfis, falutem in Domino■ fubdiaconi cum reliqua multitudine Roman· ur­ fru Μιμ,μ Criptum eft : Si ocului tuui fuerit fimplex, to~ bis, cleri & populi, & eledionem pontificis a Vti. Mu., i. vobis faftam finguli ore proprio laudavimus & tum eorpue tuum lucidum erit. Pronde beneI p«j iu · Gelafii contriftavcnt, petitioni tamen veftre promCod. Ud.lr. concilium celebrare , de pace fi fieri potteft fic ro & alacri animo diligentiam dedi , atque ut ceteri fratres vobifeum in unum faperent folli - ecclefi· liberatione traâare. citus laboravi. Quod honefte fatis per Dei gra­ tiam fadum eft, ficut per nuncios noftros , qui EEPISTOLA CARDINALIUM ROMÆ EXISTENTIUM AD CARDINALES auxiliante Deo, in proximo ad vos venturi funt, plenius cognofcetis. Qui ultra montes erant. ADMONITIO EDITORIS. E« Suppi. L S ufpprobunt eleliiamm pope per eoi foliam. Ardinales Romx degentes Boncfacius tituli fanât Marci, Johannes tituli Sanâx Cecili«, Anaftafius S. Gementis, Benedicius tituli Eudcxie, Divifo tituli fandi Equitii , Tibaldus tituli C 11 l CALISTI PAPÆ IL EPISTOLÆ. tituli Pamnuchti, Reineritu tituli SS. Marcellini Ac Petri, Defiderius tituli S Praxedis, Gre­ gorius S. Lucio* tituli, Hugo tituli Apoftolorum, cariflûnû fratribus & cardinalibus qui ul­ tra montas (unt fahitem. Dileûionem veftram latere non credimus, quod ex Roman* ecclefi* filiis, presbyteris & diaco­ nibus , Ac infra urbem, fi poflibile fuerit , vel extra in locis finitimis poft decefliim fummi pon­ tificis, pqrfona ad papale officium idonea decre­ tis fandorum pontificum teftibys , ad culmen apoftolkum debeat (exaltari. Sane quidem no­ ftris exigentibus meritis, quia nos fumus in quos fines foculorum devenerunt , cum ex Romano more eledionem facere in-pediamur, eledionem miam vos de domino Gu. olim archiepifcopo B Viennenfi , nunc vero domino noftro feciftis , charitate debita confentimus, & confentiendo nos Spiritu divino afflante, laudamus, ûnanimitate vinciente corroboramus. EPISTOLA CARDINALIUM ROMÆ EXISTENTIUM Ad cardinales qui ultra monta erant. Ejufdem argumenti. Enerabilibus in Domitio fratribns, diaconi­ bus cardinalibus, qui ultra montes funt , C diacones cardinala qui Rome funt, falutem. Quemadmodum, cariffimi nobis, fcripfiftis , in diledione noftra tum pro eodem ordine , tum pro ejufdem officii «aquali tate plene confi­ dere poteftis. Quocirca diledioni veftne notum fit, eodem nos vobifetun chariratis vinculo con­ nexos, ad totius ecclefic utilitatem ac ftatum de tanti viri eledione idem fentire, laudare , confirmare , ac per omnia unanimiter tenere . Quidquid igitur profperi vobis divina gratia fa­ vente provenerit , nobis fratribus vcftris fignificare curate. V EPISTOLA CARDINALIUM QUI SUNT ROMÆ. AD CARDINALES ULTRAMONTES EXISTENTES. Mittant nantio/ eam decreto eiedliani/, feu cam decreti confirmatione. Ratribus in Chrifto cariflimts epifeopis , & cardinalibus, & reliquis B. Petri fidelibus, ?iui ultra monta funt, fratres qui Romz funt alutetn dicunt. Aliis jam literis vobis fignificavimus , quia quod a vobis de pontificis clediooe fadum eft ( Supple ex Cod. Udalric. λ nobit qxoqxe pari­ ter') cum magna cleri & populi multitudine lau­ datum eft & confirmatum . Et quia terreni iti­ neris fecuritatem non habemus, nuncios cum li­ teris & fubfcriptionibus noftris per mare ad vos, Deo auxiliante , mittemus . Dominum papam Cafixtum tota ecdefia pnedteat, nomen ejus in milTarum celebrationibus celebratur, Ac a ferinariis, ficut confuetudo eft, in cartis quas faciunt ponitur. Vos itaque conftanter Ac viriliter agite, Ac nobis laborantibus fratribus, modis quibus pote­ ftis fuccurrite , quia Ac nos pro viribus opera­ mur , ur dominum papam Ac vos cum gaudio Ac honore fufripiamus (a). F CONFIRMATIO ELECTIONIS CALIXTI PAPÆ II. Cardinaliam Roma exiftentium fubfcriptionibx/ roborata. Enerabilibus epifeopis Ac cardinalibus Ac cle­ ricis, ac laicis , qui cum domino Gelafio fuerunt , epifeopi Ac cardinala Ac ceteri clerici five laici fideles B. Petri, falutem in Domino. De obitu domini noftri beat* memori* pape Gelafii tanto amplius contriftamur, quanto ma­ jora per eum fubfidia fperabamus. Verum quia fic placuit ei , qui nutu fuo regit Ac difponit EPISTOLA CARDINALIUM ROMÆ EXIomnia , fit nomen ejus benedidum in fecula. STENT1UM AD EPISCOPOS GALLIÆ. Poft ipfius autem obitum non dubitamus eam Dvobis incubuifle neccffitudinem , ut effet vobis Confirmata Caliati papa cleiiione , orant pro eo opus Ac faluti veftr* providere , Ac de ftatu ec­ obedientiam & oratione/. clefi* ac pontificis eledione tradare, atque ideo quod vos fumma, ficut ipfi novimus,* necefiitaipPifcopi cardinala qui Rom* funt , diledis te cogente feciftis , nos quoque ratum habemus JLà fratribus in Chrifto univerfis Galliarum Ac Ac (labile, Ac fratribus noftris qui alibi funt id­ aliarum panium epifeopis, abbatibus , Ac ceteris ipfum nobifeum fentire mandamus . Acceptis fiChrifti fidelibus, falutem. quidem literis quas mififtis , in altero dic apud Fratern* diledioni veftr* notum efle volu­ ecdefiam fandi Joannis de infula congregati fu­ mus, quia nos qui communi voto Ac defiderio mus, epifeopi, cardinales, presbyteri, diaconi Ac ele&onem a fratribus noftris, qui ultra monta fubdiaconi, ac reliqui clerici, judica quoque Ac funt, fadim de domino Gu. Viennenfi archie­ feriniarii, ac ceteri palatii ordina, Ac plures Ro­ pifcopo, in Roman* ecclefi* pontificem Calixmani nobila; Przfedus etiam per nuncios fuds tum, omnes pariter laudavimus Ac confirmavi­ Ac cum multa frequentia cleri Ac populi eledio­ mus . Veftram itaque fraternitatem rogamus , nem a vobis fidam fecundum Romanam conobfecramus in Domino in idipfum nobifeum fen­ Efuetudinem laudavimus Ac confirmavimus ; Ac cle­ tire, laudare, Ac tenere, eique vice beati Petri rici quidem poft confirmationem Te Deam lauda­ ficut Romano pontifici obedire. Precibus etiam mus cantabant . Laici vero, ut moris eft, ma­ adiduis pro eo Dominum exorare , quatenus ei gnis vocibus acclamabant, Calixtum P. fandus Pe­ virtutis fu* praebeat incrementa, cumque cum trus elegit. Multi etiam qui tunc nobifeum adgrege fibi credito perducat ad gaudia fanpiteraa. efle potuerunt , audito quod a nobis confirma­ tum fuerat, laudaverunt . Ut autem de unani­ mitatis noftrx concordia vos certiora efficiamus, nomi- V . (a) In cqd. Udil. additur.* fiefiat igitur ut fient petitioni vefirx fefirvem ( f- feffioum ) frxluimut affcnfmn, Ha & vet in neceffitatibut nofiru , largiente Domino , notii praebere fejhnetu auxilium. Ex condlio autem notre, fi vefar pieaet, domina papa faggeri te conci hum celebrare , de fact, fi fieri potefi , Cf de ecdefia liberatione tragare. ' ' it4 CALISTI PAPÆ Π. EP1STOLÆ. nomina eorum , non tamen omnium qui hu(C^ Ego Heinricus abbas fandi Laurentii Pariparconfirmarioni interfuerunt, ad vos Scripta dire- ns cum omnibus k“* fratribus a—- noftris Λ— ·laudo J- & con­ firmo. xmms. Bgo Otto archipresbyter fanâi Salvatoris, que Eleâionem per Dei gratiam *a fratribus no­ vocatur Aquila-felix, laudo & confirmo . ftris epifeopis fic cardinalibus faâam de domino Ego Gregorius archipresbyter S. Gregorii cum Giridone viennenfi epifeopo ego Craocutiu* Sa­ clericis noftris laudo & confirmo. bi nenfis epifeopus laudo fic confirmo . Ego Gratianus archipresbyter fanâi &cphani Ego Petrus Portuenfis epifeopus laudo fic conin Gceiio monte laudo & confirmo. J firmo. Ego Centius presbyter ecclefiz S. Simeonis Ego Vitalis Albanus epifeopus laudo fit con· laudo & confirmo. firmo. Ego Johannes Yconomus S. Johannis ante Ego Booefacius tituli S. Marci laudo fic conPortam Latinam laudo & confirmo. firmo. Ego Azo archipresbyter in Via-lara fanâz Ego Manfredus Tiburtinus epifeopus laudo fic Mariae cum omnibus clericis ejufdem ecclefiz confirmo. Ego Comes diaconus cardinalis S. Mariz inB laudo fit confirmo. Ego Johannes archipresbyter S. Maiir in Mi­ Aquiro laudo fic confirmonerva cum clericis noftris laudo & confirmo. Ego Nicolaus primicerius fcholz cantorum lau­ Ego Nicolaus archipresbyter S. Sixti cum cle­ do fit confirmo. Ego Rainerius prior fubdiaconus fcholz baftliricis noftris laudo & confirmo. cz laudo fit confirmo . LITER.Æ HÆRETICOR. AD CALISTUM Ego Gregorius fcholz bafilicz fubdiaconus lau­ II. PAPAM do & confirmo. Ego Vincent i us exorcifta laudo fit confirmo. I piius cleâioni affenfum prebent. Ego Johannes exorcifta laudo fit confirmo. Ego Paulus leâor laudo fit confirmo. Cxlixto Dei grxfix xnivtrfxli pontifici R. S. ExEgo Nicolaus hoftiarius laudo fit confirmo. febii cxrdinxlit, & G. SS. apoftolorxm, & M. Ego Benediâus presbyter prior S. Mariz Ma­ S. Pxncrxtii xhbxj obediaitixm in Domino. ioris cum omnibus clericis catholicis ejufdem ec­ clefiz laudo fit confirmo. Ego Johannes archipresbyter fanâi Petri apo-CCTfi literr eleâionis veftrz ad nos non perftoli cum omnibus catholicis ejufdem ecclefiz X2s venerint, ea tamen nobis nobis manifeftata, manifeftata, gagaviû fumus, orantes Deum, ut fi quid minus in lando fit confirmo. Ego Alexis hoftiarius laudo fit confirmo. ea eft, eratia ipfius benigna vobis & nobis imgear. Nos quod jam per feptennium plurimum Ege Nicolaus archipresbyter S. Anaftafiz cum tota parochia noftra laudo fit confirmo. ticati pro catholics veritatis confeflione vix Ego Dodo archipresbyter S. Mariz in Aquira jam valentes fiuficere, poftulamus per Dei micum omnibus clericis ejufdem laudo fit confir­ fericordiam refpirare . Verum quia id in vobis obtinere pofle Deum credimus , eleâionem ve­ mo . ftram, quam neque lepra fymonis, neque tumor Ego Johannes archipresbyter fanâi Laurentii in Lucina «.um omnibus clericis ejufdenr1 eccle­ ambitionis infixit, tanquam a Deo datam am­ plexi fumus. Intelleximus enim a vobis comple­ fiz laudo fic confirmo. Ego Senebaldus archipresbyter S. Mariz fe­ tum fuifle capitulum eleftionis, quam Apoftolus in eyiftola ad Hebraeos interierit : Nec qitifyxxm, cundi cerei laudo fit confirmo. Clerici in Infula laudamus fit confirmamus. inquit, fiii fxmit tonorem, ,fed jni , vocxtxr _____ x -___ Deo Clerici S. Adelberti omnes laudamus fit coa-D txn^nxm Axron. Pontificate igitur veftro a Deo vocato, nullam maculam fecundum confcientiam firmamus. Ego Petras presbyter S. Mariz de Maxima noftram in probando eleâionem veftrsm fecun­ dum votum quod femper habuimus collaudantes laudo fit confirmo. Ego R ■ archipresbyter ecclefiz B. Marse trans ampleftimur, fperantes omnem maculam hzreTybcrim de titulo Calixri, cum omnibus cano­ fis per fandum ftudium veftrum ab ecclefia Ro­ nicis , fit capcllanis cjofdcm ecclefiz laudo fit mana propelli. Unde noftra fufeitata diligentia ele&oni veftrz, eam confirmantes, fubfcribimus, confirmo. Ego Benediâus archipresbyter S. Mariz in tanro quidem devotius, quanto puriorem cflë per Monticello cum clericis noftris laudo fit confir­ Dei gratiam confidimus. Similter presbyter Bonus homo, presbyter Bcmo . Ego Anaftafius S. Pauli abbas cum omni con­ rardus, presbyter Angelus S. Andrez , presbyter gregatione noftra laudo fit confirmo. _ Angelus, Johannes archipresbyter S. Mariz RoEgo Petrus abbas S- Silveftri cum fratribus tundz , Dodo presbyter S. Mariz in Aquiro, noftris omnibus laudo fit confirmo. Defiderius archipresbyter fanftorum Apoftolorum, Ego Robertus abbas S. Andrez de Clivo Scau­ eum omnibus clericis ejufdem ecclefiz, presbyter ri cum omni congregatione noftra laudo fic con­ Benedictus S. Stephani , presbyter Johannes S. Nicolai, Angelus fanâz Mariz in Via , Beralfirmo. Ego Ramerus S Bafilii laudo fic confirmo. dus S. Bafilii, Aftaldus & Johannes abbas fan­ Ego Petrus prior fit reftor monafterii fando­ âi Apollinaris, pesbyter Mannus S. Petri ad vin­ rum Coimz fic Damiani cum tota congregatio­ cula , pesbyter Leo, & Nicolaus S. Laurentii ne noftra laudo fic confirmo in Lucino, cum pluribus aliis. — à CON- 'CAL,T‘ CONCIL. TOLOSANUM. ϋυδο'νΤνί’Γ« C1"™TI βΗΗ^! CT CONVENTUS AD RENU M Pro pace & rerum ablatarum rçftitutione, ac Califti II. admiftionp anno 11 iff- celebratus. R.efcebant hoc tempore in Germania turbr, A regnum unicuique fuit rebus fpohato propria concedi nihilque fandum habebatur, adeout tregua percepit, cundaqm regum antiquorum fifcalia fuam illa Dei, cujus tanta erat tunc apud omnes re ­ ditionem interim recepit, paxque umverfilis per .in ligio , paftun violaretur, nec ipfa fatramenta pro provincias ab omnibus baben tol.audatur , fed pa­ obfervationc divinet pacis profefla cpflodirentur. Re­ rum profecifle reipfa comprobatur . Aderant etiam bus igitur componendis Henricus imperator, ait legate tam Romanorum, quam Vitnnenfium, immo Annalifta Saxo Eccard i, totius regni facerdotum diverfarum ecclefiarum, confirmantes -eleilionem Do­ ac procerum nmuiii compulfus generalem fieri apud mini Calixti j cui omnes nofiratei epifeopi obedien­ Trihorium amventum conferfit in feflo Sanili Jotiam proftffi ,fynodum ,qua circa feftum S.Luca in­ baxnis Raptifia ; ubi de omnibus qua fibimet impo­ dicebatur , collaudaflent , imperator pollicebatur fc nerentur , juxta Senatus coufultum fe fatisfaUurum ipfum ibi ob reconciliationem umverfalis ecclefia pra(popondit , quo conventu , circa uoveûobns mitium fentantum iri . Id enim Cotalaunenfii epifcopus & in Rhenanis partibus babito, tam adverfariorum Cluniactnfii abbas apud Argent mam ipfum conve­ quam amicorum ufua imperator carfilio , per «ame^B nientes nientes multis multis radamationi^us ratiocinationibus obtinuerant obtinuerant.. C CONCILIUM A TOLOSANUM, Califto papa II. celebratum , vm. Idus Junias anno Chrifti mcxix. Ex Cencii Camerarii cod. MS. Romano TITULI „ ni®, hax funt recitata capitula, & aflenfu tou tius concilii confirmata . CANONUM. 1. Nt qxi' per pecuniam ordinetur , aut promo­ veatur 3. Vt prapqfitui , decanus, arcbipreshter, nullus fiat , ntfi presbyter ; nullus archidiaconus , nifi I. Nt quit ftr pecuniam ordinetur, aut diaconus. promoveatur. 3. W baretici eorxmque defcnforei ab ecclefia pellautur . 4. Ut orimitia, oUationes, bona deficientis epifeo­ San&orum patrum veftigiis influen­ pi , 0 clericorum, pmespibus & quibuslibet lai­ tes , ordinari quemquam per pecuniam ds interdira fint. in ecclefia, vel promoveri, autoritate fe­ 5. Ut liberos homines nemo fervituti addicat. 6. Ut clerici laicis pro beneficiis fervire non com-py dis apoftolicae omnimodis prohibemus . Si quis autem Cc ordinationem vel pro­ pellantur. •j. Ut qubrfam partem decimarum & oblationum motionem acquifiverit, acquitta prorfus epifeopo nullus auferat. < careac dignitate. 8- Ut ecclqfiafiica dignitates ac benefida, heredita­ CANONES. rio jure non relinquafitur alteri. 9. Ut pro facro oleo , cbrifmate , fepultura, pre­ tium non exigatur. jo. Ut monachus , aut clericus, qui retrorfum obie­ rit , aut intonfus fuent, excommunicetur . PRÆFATIO. * *·'·/· A Ut prapofitus , decantet, arcbiprtsbytcr, nullus fiat, nifi presbyter ; ntillut ar- cbidiaconttt nifi diaconat. Nullus etiam in pr&pofitum, nullus archipresbyterum, nullus in decanum, nifi presbyter; nullus in archidiaconum, In-Enifi diaconus, ordinetur. Nno ab Incarnatione Domini * mcxix. 7" XX diâionexn. ÆraMCLVin. Epaûavn. Conο·*α nftih, currente vili. Idus Junii , przfideote venerabili M ^uCeuL Ο1ιχω P«P* II· *“*> pontificatus fui primo in pi—*., concilio Tolofano una cum cardinalibus archie·*·■ pifeopis, epifeopis, abbatibus, (1) provintixGojÏcxx II. Iir, GsfcooMe, Hifpamx, & citerioris Britan- ’in III. Ut boretici contmqne dcfcnjoret ab ccclcfia pellantur. Porro eos qui religionis fpeciem Cmn lances, Dominici corporis & fanguinis facra- ( I J Si vir doRiflime* aaitnadrertiflct annum Pifanam, quo aliquando CaliHu» II. ufos eft , non differre ab anno *rat vuljarit , nec In indiAiooe , nec in anno Pontificatui, aut in aliis notu temporarut , fed cantum noftro» unitate fuper a re, & Pii anew numerare annum riso, quando nos annum >>19. ita ratiocinatus non fuiffet. Annus itaque ifte srrp. annus eft Dionyfianus, ut detacoftrat epocha (ynodabi Califti IL qui in Con­ cilio prstfuit,- feripta enim illa Uibut Julii, md. xt>. Oom. Imam. an. J19. Pontificatui autem d. Califii TL Pcfe anxo 1. Ptf. ad Ao· Cb. sitp. o 1. fa) Lege, Pro viaci·, Got io. U. ibid. Candi General,Tom.XXÏP CONCI svf facramentum, puerorum baptifma , faCHKisri cerdotium , & exteros ecclefiafticos ordines, & legitimarum damnant foedera nuptiarum , tanquam hxreticos ab ecctcfia Dei pellimus & damnamus : & per poteftates exteras coerceri prxeipimus. De fen fores quoque >piorum , ejuf­ dem damnationis vinculo donec refipue.1 i.sod», riot, * mancipamus. nui. , îf M U M f l HSNRICUS V. IMF. LUDOVIC. VI. R.FR. *·· quilibet clericus, primam fidem irritam----- i— faciens, retrorium abierit, aut tanquam chrish laicus comam barbamque nutrierit : cc- *'*<» clefix communione privetur, donec prae­ varicationem iuam /digna fatisfadionc correxit. Eodem m concilio difeeptata lis, fiam ArtUtenfis orcbiepifcopus , & monoebi Cafe Dti , intende­ bant Amsmtrfi monofitrio de cella S. M. dt Gordâ»·.· èX fecundum ^Inianenfes judicatum. Quod IV. Vt primitia, oblationes, bona deficientis judicium continet xr in epifiola jjnodica, cujus exem­ epifeopi, é* clericorum, principibus , é* plum fubjicio. quibuslibet laicis interdifia fiat. CALLISTI PP. II. TOLOSANO Primitias, decimas, oblationes, & coe­ meteria , domos etiam & bona extera deficientis epifeopi , & clericorum , a principibus vel quibuslibet laicis diripi & teneri, penitus interdicimus. Qui ve­ ro pertinaciter ifta prxfumpferic, ab ec* clefix liminibus tanquam fiicrilegus ar­ ceatur. V. CONCILIO PKÆSIOSNTIS EPISTOLA SYNODAL IS, Qua cella S. M. de Gordiano adjudicatur Ania nenfi monafterio adverfus Anelat. archiep. & monachos Cafie Deit Calixtus epifcopus , ferves fervorum dei, dileflo filia Pondo ^tniasuafis monafierii abbati, feintent tJ npqftolitam besudifiionem. Vt liberos homines nemo fervituti addicat. CUper cella S. M. de Gordiano jam diu apud Liberos homines, clericos feu laicos _ iedem apoftolicam f*ft* quxftio invenitur . nulla omnino ccclefiaftica , fxcularifveÇ?'. qua igitur in futurum eoclcfiaftica( fxcularifve nes, Anianenfi monafterio vendicabant. Archi­ perfona , hanc noftr® confiimationis paginam epifcopus vero fe Lodoici , filii Bofonis regis fciens, contra eaS temere venire tçntaverit: fe­ Vienna: , chirographo tuebatur . Caufa itaque cundo tertiove commonita , fi non Jatisfaclione aliquandiu coram omnibus ventilata, nos fratri­ congrua emendaverit , pofcftatis bonorifque fui bus noftris Cononi Praeneftino , & Lamberto dignitate carear, reamque fe Divino jpdicioexiOftienft, epifeopis & cardinalibus, Bofoni fatiûere de perpetrata iniquitate cognofcat ; ficaiaAnaftali® , Deusdedit fanâi Laurentii in cramento Corporis ac fanguinis Dei &. Domini Damafo, & Joanni fanât Chryfogoni , presby­ redemptoris noftri JcfuChrifti aliena fiat, atque teris & dfaconibus, Petro .fandorum Coimx & Damiani, Gregorio fanâi Angeli, & Chryfogo-. in extremo examine diftriâæ ultioni fubjaceat . no fanâi Nicolai de Carcerc, & arehiepifeopts· Cunâis autem eidem loco fua ferventibus fit pax Domini noftri Jefu Chrifti : quatenus & hic fiuCHdegario Tarraconepfi, & Bernardo Auxienii, & item epifeopis Raimundo Barbaftrenfi , Gui- Bâurn bon® aâionis percipiant , & apud diftriâum judicem pnemia xtcrnæ pacis inveniant. doni Lafcurrenfi, Galtcro Magalonenfi, & GoAmen, amen, amen. / loni Leonenfi, & Abbatibus Arduino fanâi Savini, & Amico fanâi Laurentii foras muros , Ego Calixtus, catholice ecclefix epifeopus. prccepimus, ut in partes fecederent, dc controEgo Cono Prxneftinus epifeopus. verfiam ipfarn judicio canonico definirent. EgrefOldegarius Tarraconcnfis ecclefix difpenfator. fi de concilio fratres inter fe diutius contule­ S. Raimundi Barbaftrenfis epifeopi. runt- Noviflime difouftis utrimque ration:bu$,& Ego archiepifcopus Bernardus Aufcienfis, fub­ chartarum monumentis fepius revolutis , hujuf­ fcripfi . modi fententiam in concilii audientia ediderunt: Ego Lambertus Oftienfis epifeopus. donationis feripta, que Arelatenfi ecclefix a pr®Richardus Narbonenfis archiepifcopus. difto rege Ludovico Bofonis filio, poft LudoviEgo Petrus cardinalis fanâorum Çofms & Da­ ci imperatoris , Magni Caroli filii, & filii ejus miani. Carolt regis confirmationes, de cella de Gorda­ Ego nicis collate funt, robur nullum obtinere.Quod _ ? Bofo , tituli fanâx Anaftafi® presbyter enim Deo femel oblatum fiierat ab aliis , ulte-C catdmalis. Ego Ato Arelatcnfis epifeopus. rius aliis non potuit erogari. Hoc etiam ex a~ Ego Gregorius diaconus cardinalis fanâi An­ bundanti additum eft , ut Ananienfes monachi trium idoneorum teftium aflen ione probarent , geli · Ego Deus dedit, tituli S. Laurentii in Dama­ Anianenfe monafterium cellam de Gordanicis fo presbyter cardinalis. per tnginta annorum fpatium fine interrtfbtione legitima pofTediiTe, antequam eam monachi Ca­ Ego Fulco Aquenlîs archiepifcopus, fubfcripfi. Ego Galteuus Magalonenfis epifeopus. fx Dei, per quos Arelatcnfis ecclefia in poffefEgo Joannes, presbyter cardinalis, tituli fan­ fionem intraverat, obtinerent. Et fic locus idem âi Chryfogoni, huic judicio interfui, & fubfcriin jure deinceps ac poffeflionc Anianenfis mona­ fterii permaneret. pfi· Ego Amicus abbas S. Laurentii foris muros. Hanc profeâo fententiam to^i concilio place­ Ego Arduinus abbas S. Savini. re , a fratribus noftris archiepifeojis , epifeopis, abbatibus, acclamatum eft. Confeftim Anianenfes in medium 1res fenes monachos protulerunt, Datum Tolof® per manum Chryfogoni fanâx qui taâts facrofanâis cvangeliis firmaverunt, A-D Roman® ecclefi® cardinalis ac bibliothecarii, Inianenfes monachos cellam dc Gordanicis per dibus Julii, Indiâione xt i. Dominic® Incarnat. * triginta annorum fpatium fine interruptione leanno mcxix. pontificatus " aurem domni ...... Calixti gitima polledifle, antequam eam Cafx Dei mo­ II. papae anno i. nachi obtinerent. Prolatam igitur a fratribus fupra nominatis Memanentnm olittd ejufdem coneilii fappeditat no­ de jam fepe diâa cella fententiam , & totius bis Catellos, commentariorum Occit ama lib.v.dcccaflcnfu concilii approbatam , nos audore Deo tlefiis, Amantiam, Ô- 5. Saturnini : . Stephani ttflefia contendebat . Alla ipfa nianenfi monafterio fuper ea in pofterum inferri tx Catello bit tranferibo. calumnias , auâoritate fedis apoftolicc penitus tiao at> Incarnatione Domini MCXix.Aicarprohibemus. Qpccumque preterea Anianenfe monafterium dus archidiaconus ecclefi® S. Stephani To> βτ authentica prxdeceflbrum noftrorum Joannis, lofe fedis in prarpofitum eleâus eft . Eo anno icolai, Alexandri, Urbani, Pafchaiis, pontifi- quo in eadem ecclefia dominus papaCalixtusΠ. cum Romanorum, privilegia poflidet, tibi tuif- E concilium celebravit. Et prxfidentc domino paque fucccflbribus in perpetuum confirmamus. I- pa in generali fynodo, Ateardus prrpofitusduas dem enim locus fpecialiter fub B. Petri jure ac proclamationes valde idoneas fecit: unam videlicet fuper ecdefiam Amantianam, quamdiu ec­ proteâionc confiftit. Pnadiâam cellam de Gordanicis Arelattnfis clefia B. Stephani perdiderat . Auditis itaque archiepifcopus in manu noftra, per virgam quam domnus papa utriuique partis altercationibus, vi­ geftabat, h> coofpeâu totius concilii refutavit . delicet A. pnepofiti, & A. prioris AmantianenNos vero eam tibi, fili inChrifto cariflimePon­ fis, juflit inveniri ecdefiam S. Stephani de ec­ ti, & per te Anianenfi monafterio, per eandem clefia Amantianenfi, quod & faâum eft. Nam virgam protinus reftituentes, tam Arelatenfi ec- Λ. Narbonenfis archiepifcopus vices domini pa­ clefis, quam & monafterio Cafe Dei, perpetu­ pe fuper hoc negotio acceptas , poft multum tempus hoc placitum definivit, & mille folidos um fuper eadem cella filentium fub anathema­ Mclguirinos, & per unumquemque annum tres tis obligatione indiximus ; & inftrumenta char* P 1 foCantii, Central. Torn. XXL A CApL1TS Mi CONCILIUM. - ..... ■—folidos Tolofanos annualiter ecclefia noftrxred- A ecdefiam B. Saturnini ecclefie B. Stephani, & juffit: quam diffinitionem in fubfcquenti ple" ~ ' epifcopo Ifarno, tulifTet ; domnus papa Calixtus, η·>, ‘narie Domino volente oftendemus. Altera vero audientibus omnibus qui aderant , tale tulit teproclàmatio fuper ecclefia B. Saturnini de fub(limonium. (Erant ibi tunc nobifcum dominus prior Fredalcnfis bonx rnemour Ifarnus, & A. urbio Tolofat, ubi & corpus ejus humatum quiefcit. A- enim pnepofitus praecepto imperialijfciprior Amantiânenfis , ÔC B. archidiaconus vete­ ris Mpreniis , & alius B. archidiaconus Agarlicet gloriofiffimi imperatoris, & privilegio Ro­ mano', videlicet Joannis pap« , hanc ecdefiam nenfis, & Guillelmus noftra: ecciefiac paraphonijuris ecclefi» B. Stephani fiix fedis fore oftenfta, & quamplures alii. ) Ego, inquit , ‘’’fratres in concilio Nemaufenfi , ih quo dominus papa dit. Quibus in prefentia domni papae, & in prxfentia cardinalium, archiepifcoporum, epifcopo­ Urbanus przfuh, cum multis aliis interfuri ibique clericos B. Saturnini dominum napam inter­ rum , & aliorum multorum proborum virorum perledis, B· Saturnini clerici rationem reddituri pellantes audivi , quatenus quartaœ 'partcm ob­ furrexerunt . Refponderunt enim , & dixerunt lationis altaris B. Saturnini epifcopo Ifamo,qui domno papas, ecdefiam fuam cum epifcopo,ne­ tunc temporis in'dominio fuo eam tenebar, auque cum clericis fuc fedis placitare debere, quia B ferret, & fibi 4*rc*>-Et dominus papa petitionibus eorum ejus & B. Petri juris erat . Qvuefivit autem ab * condeicendi videbatur. ~ " Quibiis epifco­ ,,,y. iis domnus papa, utrum htec ecclefia fingularipus Ifarnus magnanimiter, refiftebat , & nequa­ ter B. Petri effet,‘val generaliter: cui & refpon­ quam hoc fe facere poffe 'dicebat: quia fi id fa­ derunt, fingulariter. Ille vero iterum requifivit, ceret , unde viveret non habebat. Et quia nobis, quis fram B. Petro dediffiet : cui & refponderunt, mihi, & fratri meo, qui tunc temporis erat arquia clerici qui eam tenebant , ei Sc B. Petro chiepilcopus Briaffienfis , videbatur prxjudicium dediftênt > Quibus ipfe , quia clerici ex diverfis epifcopo Ifarno fieri: partes ejus, quantum po­ partibus congregati, quorum fundus non orat, tuimus, fuftinuimus; in tantum , ut nobis pnp- , fentibus iftud fieri non potuerit. Tranfa&o vero dare non potuerunt. Interim dum htec ita ven­ tilantur, alia fupervenere maxima negotia. Qui­ concilio dominus papa epifeopum Ifamum in ca­ bus interpofitis domnus papa hoc placitum dif­ meram fuam deduxit : ibique, vi comitis Raiferri juffit, donec poft concilim: unde aâum eft, mundi, reclamantibus tamen clericis , qui tunc ut tandiu hoc placitum differretur , ufque quo ibi aderant, hanc quartam oblationis altaris par­ idem papa Tolofa recederet. In receflione vero tem tulit. Mandavit tamen iifdetn ... papa , ut Iillius venimus ad villam quz vocatur Fronton, C farnus epifcopus de ecclefia B. Saturnini femper cum fuis vilium haberet: quod fic, dum vixit , ibique ea die hofpitati : mane vero idem papa eandem ecdefiam cum fuis confecravit . Altera habuit . His di&is dominus papa Calixtus Raimundo abbati, & clericis ejus, ut de his omni­ autem die domnus papa privilegium ecclefiz B. Saturnini firmare curabat : fed interpellante A) bus rationem redderent, mandavit: illi vero con­ filio accepto refponderunt, non fe tam facile de Tolofano epifcopo, & A. prrpofito, hoc privi­ legium interminum eft. Tertia vero die venimus tanto placito poffe refpondere, fed daret eis tem­ ad villam quae eft in pago Caturcenfi, quae vo­ pus quo ad refpondendum effient parati. Annuens catur S. Audardi, & ibi hofpitati fumus. Poftevero dominus papa petitioni eorum, dedit nobis ra vero die, przfidente domno papa cum fuis , locum & tempus, ubi ad id ventilandum perve­ ad hoc placitum ventilandum venimus, ubi perniremus Fuit autem locus apud Viennam ; & # tempus , feftum beate Marie, quod vocatur * ‘Η!ρ·ρ·«« ledo imperiali decreto, & Romano'"privilegio, Epipanti . Sed dominus A. epifcopus Tolofanus eadem verba , qux fuperius in concilio refidens dixerat, recitavit. Et legente Petro Mont ifpeffunegligent ia fua ad hoc placitum tendere renuit. lani S. Saturnini clerico Urbani papae privile­ Inde aftum eft, ut ecclefia S. Stephani lusquod gium , tn quo continebatur qualiter idem papaDhabebat fuper ecclefia B. Saturnini amitteret. ey AD CONCILIUM TOLOSANUM ADD Ecclefia S. Polycarpi confirmatur monafterio Elefti in concilioTolofano anni tiao. ITIO. hil aliud in ea invenire potuimus quam quod prçdiâi domini noftri fententia definivi;.Eaproptes nos auctore Deo quod a fede apoftolica de Calixtus epifcopus fervus fervorum Dei, diletto fi­ ipfa B. Policarpi ecclefia conftitutum eft , ejuf­ lio Raimundo Elefienfi abbati, falutem & apoftodem fedis apoftolicz aultoritate firmamus, fic litam benedictionem. ratum in perpetuum manere decernimus, przcipientes ut nulli omnino hominum liceat locum S iiu< CUper ecclefia S. Poli carp i jam diu a przdc- E illum ab Eleftenfis monafterii fubjefttone fubtra«dî"*i *vi ceffore noftro fan&z memorix Pafchale pahere, aut temerariis vos inde vexationibus fatiHC-'JLpp' P* *nter *efttu»n & Craflenfe monaflerium defi­ care. Si quis ergo decreti hujus tenore cognito, temere, quod abfit, contraire temptaverit , ho­ nitio faâa eft; nuper autem in concilio., quod per Dei gratiam Tolofae celebravimus, Craifennoris fic officii fui periculum patiatur , aut ex­ fis abbas Bercngarius querelam depofuit, quod in communicationis ultione pleâatur, nifi pnefumdefinitione illa Craffienfe fuerit monafterium ag­ Ïtionem fuam digna fatisfaâione correxerit . gravatum, pro eo quod in unius tantum Craf'ratres qui noftne huic retra&ationi fic decifioni interfuerunt hi funt .* Cono Przneftinus fic Lamienfis fratris przfentta judicium fuerit promulga­ bertus Hoftienfis epifeopi, Bofo, Deufdedit pres­ tum . Ne igitur aliqua ei conquerendi relinquere­ tur occafio, ex abundanti querimoniam ejus au­ byteri , Petrus fic Giegorius diaconi cardinales, divimus. Caufa tamen diligentius indagata, niRicardus Narboncnfis, Ato Arelatenfis, Bernar- Ei μ··6 Sipfi. To. n. p>t )«· XJJ eV.",Tw M* REMENSE. ts· dus Auxienfis archiepifcopi : (laimundus Barba-A Ecclefia Dei vel promoveri audoritate Sedis A-------- -- · ·———ftrentis, Gualterius Magalonenfis, AmaJdus Car- poftolic* omnimodis prohibemus: Si autem fibi c^lST1 Christi Amellus Toiofanus , Berengarius Ge- ordinationem, vel promotionem acquifierit, ac(|l, m,. rundenfis, Gregorius Bigorritanui epifcnpi, Ber- quifita prorlàs careat dignitate. Nullus etiam in nardus Atonis vicccomes Biterrenfis , Lentulius przpofitum, nullus in Archiprcsbyierum, nullus comes Bigorritanut. Datum Totale II. idus Ju7 in Decanum , nifi Presbyter ; nullusJn Archilii. Ego Calixtus catholicae ecdefi* epifeopus. diaconum, niti <· — Diaconus ordinetur. ...... Primitias , decimas, oblationes, & cimiteria, domos etiam, Datum Tolof* per manum Grifogoni S. R.· E. & bona cetera deficientis Epifcopt , & Clerico­ diaconi cardinalis, ac bibliothecarii II. idus Ju­ rum a principibus, & quibuslibet laicis diripi ,& lii, indidione XII. Dominic* Incarnationis anteneri prnitus interdicimus. Qui verp pertinaci­ •/MCX1X. no MCXX. * pontificatus autem domini Callixti ter ifta prxfumpferit, ab Ecclefi* liminibus ar­ II. papae anno priori. ceatur. Mos, qui religionis fpeciem timulamès , Dominici corporis, dt Sanguinis Sacramentum, gy Hujus pariter Concilii aila fic deferibuntur in Bbaptifma puerorum, facerdotiunr, 11 exterosEccodice Udalrici Bambergenfis Nxne. 302. clefiafticos ordines , fic legitimarumr^amnant fœdera nuptiarum, tamquam Haereticos ab Ec­ SYNODUS CALIXTI PAPÆ. clefia pellimus, fic damnamus , fic per poteftar tes exteras coerceri precipimus: defenfores quo­ Nno Dominice1 incarnationis mcxviiil vn. que ipforum ejufdem damnationis vinculo, do­ Idus Julii, Indidione xn. dominus Papa nec refipuerint, innodamus. Si quis Ecclefiafticz Calixtus Tolofe cum Archiepiicopis, Epifeopis, militi* titulo intignitus monachus, vel Canoni­ Abbatibus Provincic Gotic, Gualconi* , & ci­ terioris Hyfpanir Concilium celebravit, ubi cum cus aut etiam quilibet Clericus primam fidem · irritam faciens abierit , aut tanquam laicus co­ de divertis negotiis qucftiooes emergerent, capi­ tula hac promulgata, & totius affenfu Concilii mam , aut barbam nutrierit , ecclcfiz commu­ approbata funt. Sandorum Patrum veftigiis infinione privetur, donec praevaricationem emendaftentes, ordinari quemcunque per pecuniam in -■·. à A sariar W!. A xiii. & plofquam cc. cpifeopi, cum multis ab­ batibus , & aliis ecdefi* dignitatibus . Poftrema die adfidente qnoque in concilio rege Franconun Ludovico , bee quinque promulgata funt caps tulav CANONES. I, Dt JaHttiatiaitt fimonitce btrefis. nullus omnino de dero, ccclefiafticas di­ gnitates vel benefid* cuilibet quafi here­ ditario jure derelinquat. Illud etiam ad­ jicientes prxcipimuJ, ut pro baptifmatis, chrifmatis, olei facri, ac fepulturxacce­ ptione , infirmorum vifitatione , vel unitione, nullum omnino pretium exigatur. B t V. Treibyurif, diaconir, fnbdiaconit , cencu- bine & uxorei fenttus interditlu. Quz fandorum patrum fanAionibus de pravitate fimoniaca Habilita funt,nos Presbyteris, diaconibus , & fubdiacoquoque fan Ai Spiritus judicio, &auAoxitate fedis apoftolic* confirniamus . Si nibus, concubinarum & uxorum contaquis ergo vendiderit, aut emerit, vel per bernia prorfus interdicimus . Si qui au­ fe , vel per quamlibet iubmiflam perfo- tem hujufmodi reperti fuerint, ecclcfianam, epifeooatum, abbatiam, decanatum, yticis officiis priventur, dc beneficiis.Sa­ archidiaconatutn, presbyteratum , archi- ne fi neque fic immunditiam fuam cor­ presbyteratum , praepofituram , prscbcj>z rexerint, communione careant Chrrftiana. dam, altaria, vel quxlibet ecclefi a ft ica . Λ» codice flcnfi* Maria Virdicnenfii poli canonei ». I. beneficia , promotiones , ordinationes ----- , Cfnprafcriptot fidentia mox fxbjicicbantxr. AVIT·** confecrationcs, dedicatione;f* βΛΛΙΛΗ ecclefiarum, STATUTUM CALISTI PAPÆ II. clericalem tonfuram, (edei in choro,aut quzlibet ecclefiaftica officia: dc vendens, De trevi* Dei editum in concilio Remenfi. & emens, dignitatis & officii fui ac be­ neficii periculo fubjaceat. Quod nifi reN concilio Remenfi decrevit domnus papa Ca­ fipuerit, anathematis mucrone perfoflus, lixtus de trevia Dei fic : Ab adventu Domi­ ab ecclefia Dei quam Izfit, modis om­ ni ufque ad odavas Epiphani* obfervari treviam Dei. A quinquagefima ufque ad oûavas Pentenibus abfeindatur. I coftes. Similiter & in jejuniis quatuor temporum, in vigiliis fanftorum , qu* jejunantur, in feftis eorumdem, in duabus fynoJis * dominica in do­ minicam , in omnibus feftis find* Mari* . His temporibus «qualiter omnes pacem habeant. Er Epifcopatuum & abbatiarum inveftitu- D monachi, & bona eorum, & mulieres, & comi­ ram per manum laicam fieri penitus pro­ tatus carum omni tempore pacem habeant. Mer­ hibemus. Quicumque igitur laicorum de­ catores , venatores , peregrini, fimiliter . Atria inceps inveftire prsefumpferit, anathema­ omni tempore in pace fint. Capellani caftrontm tis ultioni fubjaceat . Porro qui invefti- jurent , fi prteda vel quodeumque raptum , vel captus aliquis ipfis fcientibus ad caftrum vel ex­ tus fuerit , honore quo· inveftitus"eft , tra prope caftrum, pro tuitione ipfius caftri deabfque ulla recuperationis fpe, omnimo­ duftum fuerit , fe nullum. Divinum officium ibi dis careat. celebrare , non expe&antes alicujus reclamationem, donec reddatur ablatum: vel fi raptor di­ cit te jure accepiffe, recommendetur, donec dif­ III. De inva/oribut ecclefiafiicarum finiatur juftitia illius judicis , per manum cujus fionum. caufa illa debet determinari . Quod fi hoc non obfervaveriut, fciant fe efle reos perjurii, & de­ Uni ver fas ecclefiarum poflefliones qu* ponendos ab ordine , & reddituros capitale, & liberalitatc regum, largitioneprincipum,E fatisfa&uros epifeopo de juftitia fua. Similiterfi vel oblatione quorumlibet fidelium eis cella monachorum, vel infra caftrum, vel circa conceftz funt, inconcuftas in perpetuum, caftrum fuerit: monachis ibidem morantibus h*c & inviolatas permanere decernimus . eadem obfervantia ab abbatibus per obedientiam injungatur. Quod fi non obfervaverint, abbates Quod fi quis eas abftulerit, invaferit , capitale reddant, & fatisfacianr epifeopo de ju­ aut poteftate tyrannica detinuerit, juxta ftitia fua. Infra treviam Dei nemo pannum al­ illud B. Symmachi capitulum anathe­ terius ..accipiat . In quarta feri a fole jam occi­ mate perpetup feriatur « dente pulfentur campan* per parochias , & ab illa II. De invrfituris fer menu» lateam non fociendit . (i) Legendum . u< FaSet Ordericua , IndiSione XII. a Kalend·* Januarii more Gallicano inchoata. Pagiitrad mum Cbr. Jirj. nam. >· 157 ' CV'TS R E MF. Nc3 E c · HENRICUS v. JMP. LUDOV CRAS.R FR. , . e *03 , ——-·——ill â hora ufijue ad feriam fecundam oriente So Ique , ne Cantuarienfi métropolite veluti mjgt--------------- ftro, fed quad coepilcopo fubjiceretur, donavit, anno CHitsri 1* » °hfervetur P« -, Si infra villam, vel extra Sequenti autem dominico Fredericum Hermanni aliquis aliquem vulneraverit, vel hoftiliter percuderit : de eo judicabitur quemadmodum Namur i comitis fratrem , Lcodienfitas epifeo­ pum benedixit : qui infra triennium ab zinuls , haftenus judicatum eft . Si quis vero adultum veneno infectus obiit , flt npne miracplis ad icfiaciens aliquem occiderit infra treviam, vel hoililiter combuftionen» fecerit, vel intra, vel ex­ pulcrum ejus coruicantibus feliciter fplendefcit. In bafilica fandae virginis Marie ante crucifi­ tra treviam Dei.* fi folutus fuerit ab uxore, vel monachus fiat, vel Hierufalem eat; fi verocon- xum xi 1. Kal. Novembris praefulum cathedrtr appofirae funt: & finguli metropolitan prout an­ jugatus fuerit, in manu epifeopi fit qualiter fatiquitus a Romano pontifice conftituturft cft , t is facere debeat . Si vero cui fit adultus fe de­ fendendo homicidium fecerit, infra patriam ficut ordinate cohfederunt . Radulphus cognomenti» viridis archiepifcopus Remenfis , <3c Lothericut hucufque ad' pœnitentiam judicabitur. Si quis au­ Bituricenfis, Hambertus* Lugdunenfis, & Goii- · <·"■ tem fupradiâorum reus fatisfacere neglexerit, ne­ fredus Rotomagcnfis, Turftinus Eboracenlis , H““b* mo, fepehatur in villa , vel in loco, ubi ille , vel familia illius, demorabitur ; vel Divinum of­ B Daimbertus Senonenfis , Gislebertus Turonenfis , & fucceflbr ejusHildeberuisCenomannenfis, Balficium cblebreiur , przter baptifma , five villa fua fuerit , vel advocatus γil^e extiterit. Con- dricus Dolenfis, & alii odo archiepifcopi, cum fuffraganeis fuis, & abfentium legatis , multis ab­ feiTio tamen, & corpus Chrifti nulli negetur. Si batibus , & monachorum , & clericorum multi­ quis treviam Dei violaverit, & ufque ad ulti­ tudine, fututam examen praefiguravere, quod in mum vitat fatisfacere neglexerit : fi ipfe motu fpirim intuens Ifaias , & quali digito demonoris & fado fatisfacere poterit , fatisfacere non ftraff , exclamat cum metu ac mentis alacrita­ poterit, fi aliquo figno pernitentia cognofcitur , te: Domituts ad judicium veniet cum fenibus pipu ιο.χ .. parentes ejus fi pro eo fatisfacere voluerint, red­ dendo capitale , & fatisfaciendo epifeopo pro Ii fui, ii* principibus ejus. In fublimi confiftorio apoftolica fedes erat an­ poflibilitate delinquentis neque fepultura, neque te januas ecclefiz . Finita Mifta Califtus papa communione priventur. Quod fi aliter, nufquam refedit, <3c in prima fronte coram eo Romanus fepeliatur. Qui vero eum fepelire przfumpfcrit, fi delicus fuerit, ordine & ecclefiaftica dignita­ fenatus conftitit . Cono Prmeftinus nræful , . bifeum loquebatur : fed prxientiam pips , ut eundem caperet,.lummopere operiebatur. Sic tri apoftoli Pafchalem papam ceperit . Deni­ que nos terra nox diremit, dc unufquifque fua mapalia repetiit . Nos utique formidantes ne nes hic expedire commendo: nec etiamGoitfredum abbatem fandi Theodorici abire per­ B Chrisii tu Mozonem profedus eft , dc dominico fequen- monachi, atque clerici profecuti funt, dc de re­ ti, pne labore dc metu lapfus dc seger Remis re- bus fibi violenter ablatis cum vociferatione da- greffus eft . ....... Interea multitudo u,« magiftratuum buu..Muu. pamores fecerunt: ac de injuftis invafionibus, quas pat reditum aegre pneftolata eft. Nam qui de Ion-P a CluniaccnGbus perpeffi funt . Plures valde tu­ ginquis regionibus illuc Apoftolici tuflu convene­ multuati funt, diuque perftrepentes, acerba quae rant, ibi nihil agentes, iofruâtiofe fua diftrahebant, fuarumque curam domorum cum mcerore ruminaverant evomerunt. Tandem fafto Glentio Cluniacenfis abbas cum grandi convenru mona­ intermittebant. Denique reverfus papa, per qua­ chorum furrexit, brevique refponfo , dc modefta dc de diverfts eccle- voce ac tranquilla locutione, querulofos impeti­ Igitur teria fecunda poftquam papa confedit , Joannes Cremenfis eruditus dc eloquens presbyter valle Brutiorum monachus, confulis Morgulienfis filius , dc PafchalW pape filiolus imperioque furrexit, de peraûi eventum itineris feriatimenn- ejus inter Cluniacenfes educatus. Ætatc quidem ,, cleare ccepit . Notum eft , inquit , fan&itati „ veftrae , quod Mozonem perreximus . Sed in- juvenis, dc ftatura mediocris: fed a pueritia do­ tuor dies fynodum tenuit , fiarum negotiis tradavit. „ fortuniis contra tores compreflit . nos infurgentibus , nil com- Erat quippe magnanimus de cilis, in virtutibus ftabilis, dccoeflentibus alacri­ tate affabilis. Candida vero facie decorus , mo­ ribus dc genere, ut diâum eft, confpicuus , re­ „ moditatis perpetravimus. Illuc feftinanter ivi„ mus, fed inde teftinancius redivimus. Impera- _ gum dc imperatorum confanguinitate proximus , „ tor enim cum ingenti exercitu ad praediftum^ religione ac peritia litterarum prxditus, ideaque tot chrifmatum prerogatives redimitus, fortis in „ locum advenit , & quafi pugnaturus armato„ rum ferxne xxx. millia fecum habàit. Hocita- „ que ut animadvertimus dominum papam in „ prefato caftro, quod in Rxxnenfis archiepifcopi „ dominio eft, inclufimus, dc nos, inde adeon„ ftitutum colloquium egredientes , ipfum exire adverfantes «mulos ftabat ac rigidus . Multis , ut charaxattun eft , clamoribus in fynodo pro„ pulfatus , refpondit . Cluniacenfis ecdefia foli „ Roman® ecclefix fubdita eft , dc pape pto„ pria: dc ex quo fundata eft, a Romano pon- „ omnino prohibuimus . Secretius fari cum im- „ t i fice obtinuit privilegia , „ peratore multoties quxfivimus , fed mox ut a „ turba fegregati cum illo feocfum migraremus, „ ifti fua nituntur abolere dc fruftraii viulentia „ Notum autem fit vobis , beati patres qui ad„ eftis, omnibus, quod ego dc fratres noftri mc- „ innumeri fatcllites voluntatis ejus , dc fraudis que proclamatores confcii nos circumdabant ; dc lanceas gladiof- „ nafticas res , quas jure fervandas fufeepimus , „ que fuca vibrantes, ingentem nobis metum in- ,, ficut eas venerabilis Hugo ; aliique fanât pr>- „ CmerW. Tom. XXI. Q. dc- - 1/ MINRlCUS V. IMP. * Λ Λ capu*iF* C O N M LUOOV. CRASS. R .FR. *44 deceftbrts noftri habuerant , fervare contendi-A „ niacenfis abbatia (oli paps fubjiciatur, & ille—··-— C 1 L 1U *43 ANNO ,, mus . Nulli damna ve! injurias ingeflimus , CHKisn » res alienas nec non diripuimus , qui prxcipiente Deo in tetris fuper omnes eft, ci^’Î7i aliquatenus ipfam patrocinetur : ,, diripere iua cuilibet cone upi icimus. Verum res „ pro amore Det nobis datas a fidelibus quia „ pertinaciter defendimus a raptoribus , invafo- eos temere priftina libertate privet , leifionibus „ res dicimur , fic opprobria multa injufte tole„ ramus . Nimia de his ad me folicitudo non „ pertinet . „ vult Eeclefiam defendar , luam dominus papa fic ccckfias decimaique cum „ patrocinetur, fic cuftodiat. Papa igitur de omnibus, quz ab utrifquepar­ , ,iy. olim habitis, ncc pof- fpoliet, nec infolitis exa&ionibus przgravet : in pace omnia poffidcant , ut quieti femper fervire Deo va­ fi „ aliis poflieifionibus, quas ipfe mihi commifit , Romana autorités , Qu- niacenuum privilégia corroborat , be in virtu­ te Dei omnibus ecclefiz filiis imperat, ne quis leant. Hzc Joanne dicente, plures prariulum, & alio­ rum qui confines illis erant , tumultuati funt : ncc ea quz per cardinalem conftanter editafunt, tibus audierat, incraftinum perendinari judicium quamvis aperte contradicere jufiionibus papz non imperat . Sequenti vero die Joannes Crcmenfis auderent __________ , concefta ______ _________ funt. In altercationibus _________ ____ mul­ furrexit, fic locutionis fuz proœmium hujufinodi B titiuz jaâabantur fententiz, abundanterenunan- „ inchoavit. Sicut juftum eft, ut dominus papa tes de profundo fonte divitis fapier.tiz. „ clamores vcftros folerter audiat, vobifque ficut Sed omnia concilii gefta nequeo fmgiliatim re­ „ pater filiis fine fiâione omnimodis fabveniat , texere. Arguti fophiftz de multiplicibus ecclefix „ talique vobis obfequi famulatu non fcmelquo- negotiis fubtiliter traâa,erunt , fit multa ftudio- „ tidic debeat: fic nimirum decet acjuftum eft, fis „ ut ipfe idem in parochiis vcftris aliquid proprie., tat» poflideat, ccclefiamque, l'eu domum, vel runt. Ibi Girardus Engolifmenfis , Hato Vivarienfis, Goftredus. Camotenfis, & Guillelmus Ca» „ aliquam poffeliiooem, fua eleûione fine fidelium talauncnfis , „ oblatione, liberam habeat. Poftquam ab omni- runt: fitpevicacibus fcholafticis, atque fervidisa- auditoribus documenta duces verbi , luculenter intimave- intonuc· prz czteris „ bus hoc gratanter conccifum eft, confequenter matoribus fophiz invidiofi „ Joannes adjecit : Ducenti fic eo amplius anni „ funt, ex quo Cluniaccniisecclefia fundataeft, dc morte Tufculani cardinalis epiicopi nuper in itinere defundi locutus eft , fic epiftola Cle­ enituerunt . Nuncius „ fic ab ipfo piimordio fundationis fuz Romano mentis fororis papz pro Balduino comite Flan„ papz donata eft a quo utilibus privilegiis in t, drenfium filio fuo recitata eft. Pro quibus fit pro diverfz C eundis fidelibus defundis lugubris paftor cum ve„ Remana fynodo coram multis arbitris dignitatis evidenter C.111,1. infignica eft. Ratum eft, „ fic in chartis infertum legentibus liquide pate- „ fcit, quod * Geraldus Aquitanicus Cluniacen,, fe ctrnobium in alodio fuo conftruxit , fic il- nerabili coetu Deum deprecatus eft. In noviilimo concilii die Barcinonenfis epifeo­ corpore quidem mediocris fic maciltntus , pus , pontifici devo- fed eruditione cum facundia fic religione przcipuus, fubtilem fatifque profundum lermonem fe­ „ tiiTtme commifit , nec id fruftra fieri voluit · cit de regali fit facerdotali dignitate, quemfum- „ lud Romam pergens Romano „ Nam ipfe tunc xn. aureos papz obtulit , fic tna eundi qui percipere poterant, hauferunt avi­ annis dari decrevit . ditate. Tunc papa, Carolum Henricum impera­ „ exinde totidem fingulis „ Przfata ergo eccleha nulli principum , feu prz- torem „ fulum, ufque nunc ipfi papz fubjacuit , Deo- pam , fit fautores eorum , cavit : aliofquc fcelerofos , ,, que largiter opitulante, fundis fic religiofis ha„ bitator.bus feliciter crevit : Theomachum , fit Btirdinum pfeudopa- mcerens excommuntqui manifefte fzpius unde bonus odor correpti, fed inemendabiles perdurabant, illisaffociavit , parique anathematis percutfion· ufque ad____________________________ emendationem multavit . _____ Denique decretalia „ gravit, exemplumque fanftitatis pie quzrenti__ ________________ ,, bus difciplinam falubriter exuberavit. Conveu-D fynodi Remenfis capitula propalari imperavit . „ laudabilis famr longe latcque per orbem fra- fenatus ,, rus monachorum fecundum regulam fanâi pa- Joannes Cremeafis „ «ris Bcnediâi abbatem eligit , eleâum papz ,, cum litteris atteftantibus dirigit, quem ipfe fe- diâavit .- „ eundum ecclcfiafticum morem coniecrat acbe,, nedicit . Omnis credentium multitudo credit „ ac perhibet, quod qui apoftolicx fedi jubente fanâz Romans; ecclefiz diaconus dlâinâe & apene recitavit . Textus autem concilii hujulmo- „ Deo prxfidet , ligandi atque folvendi potefta„ :em habet . Principis enim apoftolorum Pevicarius eft , cui divinitus diûum eft: Γη tt Petrut , & fuper hanc petram udifcaho etcl^fiam meam : 0 porta inferi non pruvalebunt adverfut eam . Et tibi dabo elavet regnt calo-p rum , èT tpeodeumque ligaverit fuper terram, erit ligatum v in culis ; & fuodcHrnque foiveris fuper terram, erit folatum fiT r» calis. Ergo apo- „ tri „ ,, „ „ „ „ „ ftolica fedes caput omnium ecclefiarum aDo„ mino, fic non ab alio conftituta eft. Et ficut „ cardine oftium regitur, fic apoftolicx fedisau- monachus ex coniultu Romani Joannes Rotomagcnfis in charta notavit : fanâi Aiidocni & Chryfogonus di eft. Sequuntur hujus emeilii canomt , quos idcirco hic pratermittimus , quia fuperius funt deferipti , P‘i- *35· Hzc in. Kalendas Novembris fcita Califtus II. papa cum omni concilio fanxit : fic omnes qui convenerant illuc, in nomine Patris, fic Fi­ lii, fit Spiritus fanâi benedixit . Deinde facrura illud collegium folutum eft. fic unufquilque lau­ dans Deum, ad propria regreffus eft. „ toritate omnes ecclefiz Domino difponente rc„ guntur. Ecce beato Petro concclTum eft a fi- EJUSDEM CONCILII ACTA „ lio Dei, ut czterisprzemineretapoftoiis. Un„ de Cephas vocatur , quia caput fic primus eft deferipta in Commentariolo „ omnium apoftolorum ; fic quod in capite prz„ ceflit, in membris fequi convenit. Quis ei rqfi- Hrssonis Scholastici. i », ftere poteft, cui tanta potcftas a Domino concdTa „ eft? Qnis audet folvere, quem Petrus ligavit, s, five ligare quem ipfe abfolvit ’ Igitur cum Qu- i. « ■— ,. fuper evangelium Chrifti » te ifta omnia in chkÎsu rnwn ‘° *rr’,a,e homo ille ageret, per femetipfum tentarct: circa finem concilii illa diedotnl„ manu mea firmaflê , dt me fub hac determi„ nus papa fic profecutus eft ; Domini patres , „ natione rreepifle . Cumque omnium teftimo „ & fratres; fciti» quamdiq mater noftra fanda nio convinceretur , tandem compulfus eft confi­ ,, ecdefia contra fimoniacam hsrefim , maxime teri , quod prius negaverat . Verumtamen con„ que per inveftitura» fit, in partibus noftri»la­ Îuérebattir graviter de eis, ( a ) quia eorum conboraverit .· & quia placuit omnipotenti Deo no­ lio promilerit, quod abfque diminui ione regni ftris diebus ecclefi* fu* pacem offerre , & jam exequi non valerer. Cui fic refpondit epifcopus: ,, proxima dies colloquii, ad ipfum locum cra- „ Jn promiflis noftris, Domine rex, per omnia „ ftina dic nos compellit accedere , fummopere „ fideles nos invenies. Non enim dominus papa „ rogamus, vt reditum noftram patienter fufli„ flatum imperii aut coronam regni, ficut qui„ neatis, &, fi Deus pacem nobis dederit, com„ dam feminatores difeordi* * obfequuntur , in* Fon.,»*· „ mune gaudium univerfo mundo annuncietis . „ quolibet imminuere attentat : immo palam om„ Si autem, quod Deus avertat, adveriarius no- ,„ nibus dcnunciat , ut in exhibitione militi* & • Fo-<« «» „ bifeum * in toto agere rentaverit; feftinanterB,„ ceteris omnibus, in quibus tibi & anteceflbriH' ,, ad vos revertemur; de ficut conventionempa» „ bus tuis fervire confiaeverant, modis omnibus „ cis , fi fiat , vobifeum & per vos confirmare „ defendant . Si autem io hoc imperii flatum „ optamus, fic in commentatorem fraudis, fiin„ imminui exiflimas , quod ulterius tibi epifeo,, fiJelis evaferit, judicio Spiritus fandi , fle ve„ patus vendere non liceat : hoc potius regni „ flro, gladium beati Petri vibrare lentabimus. „ tui augmentum ac profeftum fp«rar* debue„ Quod cum fub obtentu obedlentis , archiepi„ ras, fi que Domino Deo contraria funt, pro fcopis & epifeopis, fle abbatibus injumriflet; pne· „ ejus amore fubjicias. Ad h*c omnia cum refpondere non poflet , cepit etiam ut interim, fle maxime die colloquii, pfalmos, orationes, fic facrificia fpiritualia Deo mitiora verba cepit proferre ,. fle inducias que­ offrirent, de à majori Remenfi ecdefia ufque ad rere , vel ufque mane : dicens velle fe cum prin­ ecclefiam beati Remigii cum proceffione nudis cipibus node illa de caufa conferre, fle ad exepedibus exirent. ouendum promiffiun, fi poflet, eorum corda innedere, fle alterutrum fummo mane renunciare. i u , Sic intérim dimiflô concilio, feria quarta do Poft h*c fiti de modo abfolutionis & fufeeptio* ·· minus papa ad locum colloquii exiit, flt feriav, cum multis vix cum maximo labore pervenit .C nis cum noftris ceperunt conferre: duram fibi, Feria vi. vocatis in cameram archiepifcopis , immo importabile videri, fi more aliorum , do­ epiicopis, fle abbatibus, fle ceteris fapientibusvi­ minus fuus nudis pedibus ad abfolutionem acce­ ris , quos multos fecum duxerat ; coram omni­ deret . Quibus condefcendentes noftri, refpondebus lecit legi utrumque feriptum concordi* . runt, quod modis omnibus laborarent, ut domi­ C imque ledum fuiflet feriptum regis , diligen­ nus papa calceatum cum, quanto privatius pof­ tius retradare coeperunt epifeopi : maxime illud fet , reciperet. In hi» verbis illa die colloquio terminato, no- S***·capitulum , ubi dicebatur , diæitta eettmt iwe~ -Q-taram omninm rccltfaram. Dicentes : fi quidem ftri ad dominum papam redierant: que invene­ rex (impliciter agit, verba ifta fufficiunt; fi au­ rant reportantes. Tunc dominus papa , quafi jam tem fub hoc capitulo aliquid cavillari conatur , de pace defperans , ordinabat fummopere mane determinatione nobis videntur indigere : ne for­ ad fratres, quos Remis reliquerat, repedare . Sed te aut poflefliones antiquas ecdefiarum fibi co- concilio comitis Trecenfis , & multorum alio­ netur vendicarc, aut iterum dc eildem epifeopo» rum , compulfus eft fabbato fere ufque ad ho­ ram fextatn eodem loco manere : ut omne inveftire. ___________ ___in _____ _______________ _ ___ ______ Rurfum in feripto domini pape illud diligen-Dos adverfariorum obftraeret, fle vocem derogatio tius retradabant, ubi dicebatur : Da verant pa- ;nis‘omnibus auferret. ctm rrgi , ÎT etrmihitr , qui cxm ta n lèvera ifla Summo mine iterum miCfi funt ad caftra epi- | fcopus Catalaunenfis, & abbas Chmiacenfis, to­ jarrimf , vel fant : ne forte inudanda pace am­ plius intelligerent quam reddendam communio per inducias acceptas refponfum ejus audituri . nem ecclefi*; fic fub hoc verbo ecclefia cogerei Cumque iHuc perveniflênt: ficut pridie fecerat , tur fufeipere, quos aut fuperpofiros legitimis pareprrfentavit epifcopus icripti veritatem, cum ad* floribus, aut canonice depofitos fine gravi oftenM reftatiooe facramenti , dicens.- Heri quidem , jione non poflet fuftinere. „ Domine rex , cum juftitia poflèmus a te re* Diligenter ergo omnibus retraduis, miflifunt M cedere , quia die denominata parati fuimus , ad caftra regis , ( epifcopus Oftienfis , Joannes ,, & promiffum tuum recipere , fle noftram ime cardinalis, epifcopus Vivarienfis ) epifcopus Ca„ plere. Veram quia tu inducias repetendo, uP ralaunenfis, fit abbas Cluniacenfis, fle alii multi „ que in hanc diem diftulifti : nolumus» ut pro. cum cis, portant» feripta in manibus. Cumque „ pter intervallum unius nodis tantum bonum perseni flent ad caftra , oftenderunt confcripta , , » in nobis remaneat : & fi hodie promifliim tuum determinaverunt capitula , prout omnium com- E·„ exequi volueris » paratus eft adhuc dominus muni confilio definitum erat. „ papa, quod per no» tibi prpmifit, modis omRex autem his auditis, prima fronte , fe ni­ „ nibus adimplere. Tunc rex iratus, iterum ce­ hil horum promififlê omnimodis negabat. Tunc pit inducias querere, donec generale colloquium epifcopus Catalaunenfis telo Dei inflammatus , cum principibus regui poflet habere : fine quo­ fle gladio verbi Dei accindus, refpondit prooo rum confilio invefttturas non audebat dimittere. Ad haec epifcopus : (^ua jepe inducias queren­ „ nibus : Si , Domine , negare vis feriptum , do, quod promififti implere diflimulas t nihil no­ ,, quod tenemus in manibus, fit determinatio „ nem, quam audifti : paratus fum fub teftimo bis & tibi amplius: revertar ad dominum papam. „ nio religioforum virorum, qui inter me fle te Sic infalutatus rediit, que invenerat nunciavit * Mox l a ) Quod lievt «orum coufilio promifarit abfque flte. HINRICUS V. IMP. UUDOV. CRASS. RfR. >>5° quod de tam remotis regionibus» proconunn-· ni libertate matris nota» fânâ* ecclefi* no- ANNO CHRISTI OIKlSTi tranfivit. Rex autem nuncium ad comitem di­ bis occurrere ftudmftis, placuit Deo Ac Spirirexit fummopere rogans , ut dominum papam tui faoâo , m curs virtute ft ianftificatiooe inibi die dominica detineret , promitte» fe fauoufo fumus in Chrifto. Et quia placuit Spi­ fturum modis omnibus, fieria li. quod toties ab­ ritui fimfto & nobis, difplicuit fpiritui advernegaverat . Quod cum ad dominum papam de­ fario » qui modis omnibus ad perturbandam η F«««, latum (a) fuiflet, hoc breve dedit refponfuni : fraternitatis veftrae concordiam cooperatores * •·*<<«<-· H. „ Feci , fratres , pro defiderio pacis , quod ab militias fu* quaefivit & invenit. Quid enim di­ *· * „ anteceflbribus noftris faftum nunquam andivi. cimus» fratres, fi cum tanto labore & expen- Vfb. „ Generalem fynodum congregatam , ft fratres fis ad concilium vocati veniftis » fle reverten­ „ multos, quali defolatos reliqui ; ad,hominem tes ad regiones veftras nihil reportare poteri­ „ iftum cum multo labore perveniens, qu* patis » quia nos audire non vultis ? Qpi enim „ cis funt, in eo non inveni . Unde nullatenus peccat in Spiritum faoftum, * quod peccatum « r., ,b. eum ulterius expeftabo, fed ad fratres noftros, fi perfeveraverit non remittetur ei neque invu· p«“ ft ad concilium, quanto citius potero, regre-B hoc fieculo » neque in futuro » tefie veritate **"*' diar . Si autem in concilio, vel poft conci­ que dicit : Qm ve/ eettit » me eedit ; tf qm l"· ··■ » lium , veram pacem Deus nobis dederit, pa­ ve/ fpenit , me fpenit. Scimus etiam » quia ratus ero fufcipert ft ampiefti. Dominus Jefus cum propofurflêcdifcipulis : Ni· r« «. Die ergo dominico de eodem loco ante diem Ρβ·ι·ί«Ι. „ fi meedmeventi/ tarmm filii temnit & biheriexivit : & cum tanta feflinattooe Remis ufque „ tir efiu feeptmem , nm hebebiti/ vitem i» ve· cucurrit, nt xx. leads confummatis, eadem die », Mr: fcandauiati funt multi, Û* ehiermtretrarMittam Remis celebraret, inquaLeodicenfem(i) », fttm, nec poftea fequebantur eum : fic flenos» cleftum in epifeopum oooftcravit. Feria ii.pro cum heri propofiumus quaedam pro libertate nimio labore infirmatus , vix ad concilium ac­ ecciefis , fcandalitati funt quidam infideles . f.il· ·. cedit , exitum ft reditum fuutn ft ordinem cau­ η Unde & nos cum autoritate apoftolica dici­ fie, concilio exponi fecit, ft fic illa die filuit . mus: fi iefidelif difiedit , difetdet ; ft det loc„. ,. Feria ui. nihilominus infirmitate detentus , in cum fidelibus , que ecclefiaftica funt fle liber­ concilio fodere pon potuit. Feria vero iv. cir­ tati ecclefic neccflâria , pertraâare . Vobis au­ » ca horam m. ad concilium acceflit, (e) ilia tem , qui locum fle officium apoftolonrm in die ufque ad horam ix. multorum proclamatioC ecclefia Dei tenetis , dicimus quod Dominus dixit ad duodecim : Kttmptid tf ve/ vel/i/ 7·« e. nes recepit, ft de multis capitulis traftavit. Ab hora vero nona volens illa die concilium termi­ ehire. nare, fynodalia decreta fecit in medium profer­ Quod cum mirabiliter peroraftet, ita omnium corda coocuffit, ac reclamantium voces comprefri & legi. Se^utmtttr cemmi qttieqm bet'tu ttecilii , fit· fit, ut nec unus quidem contra decreta fynodipre jem deferipti peg. x jd. ij idcirce hic e m· ca, que poftea letta funt , os aperire prefumehi/ emiffi. ret. Dominus tamen-papa decretum illud , un­ Cumque multa contra fimooiacam herefim ef­ de murmur ortum fuerat , fanion confilio tem­ fient recitata, ft omnium cooibno favore lauda­ peravit , fle in hanc formant concilio legi fecit : ta ft confirmata: ventum eft ad illud decretum, fievefifaerem epifcepetinm tf ehhetienm per me· quo inveftitnr* ecclefiarum laicis interdiceban­ mm leicem fieri emeimedi/prehihemtu . Qpod cum tur , in quo fic continebatur . hvefiititrem em· placuiflet omnibus, ipfum cum ceteris omnibus, eiem eccl^mme if ecclefiefiicentmpefftgieeum , per que lefts font, judicio Spiritus fanfti ft autorimemtm Irncern fieri medi/ emmhtu prehiheme/ . rate ecclefiaftica firmaverunt. Quod cum recitatum fuiflet , tantum murmur D Allât* fiunt denique candel* ccccxxvtt ft ac- M9 cte.si'“ CONCILIUM _________ Mox ergo dominus papa cum fuis ad aliud ca- A annu ftrum “ · · — - cum fumma feftinatione ' -■ comitis Treceofis quorumdam clericorum ft multorum laicorum , per concilium intonuit , ut diem ufque ad vefperam fub gravi contentione * pertraherent Videbetur enim eis, quod fub hoc capitulo , doH· minus papa decimas ft entera ecclefiaftica bene­ ficia , que antiquitus laici tenuerant , conaretur minuere, vel auferre. Unde dominus papa om­ nibus fatisfacicns , illa die concilium terminare diftulir. ut fequenti die communi confilio deerotum temperaret, ft ipfum, cum ceteris que fe­ quebantur, unanimi omnium favore fit autorita­ te confirmaret. F„ta , 4iM Feria v. ad concilium venit, qu* propofiierat cihT* “**” exeeuturas : hymnum fanfti Spiritus devote incœpit . Qui cum ab omnibos fuiflet affeftuofr decantatus, vere invifibilia ignis flamma fuccenfus, in ignea lingua de Spiritu fanfto exortus , mirabiliter peroravit, docens cum fmnmum bo­ num efle , fontem fapientic ft intelligentie ac totius difciplinc , vinculum caritatis , unitatis, ft concordi* . Cumque per h*c lingula diutius fub omnium admiratione difeurreret, tandem ad caufam accedit, dicens: n Scimus, fratres cariflhni, quod labor refler, ( a ) faMta ΓίττητΓΓΐΓΊΤΤΓ enas fuis ceo&lo koc fte. cento dane fingule fingulis renennbus baculos epifeopis, fle abbatibus: injun&umque efteis, ut omnes , candelas tenentes adurgerent . Cumque aftarent, recitata funt multorum nomina , quoa precipue excommunicare propofuerat dominus pa­ pa : inter quos primi nominati funt » rex Hearicus, & Roman* ecdcfie invafor Bundinus, fle pre ceteris , fle cum ceteris multis folemniter excommunicari . Abfolvit etiam dominus papa autoritate apoftolica a fidelitate regis , omnes , quotquot ei juraverant, nifi forterefipifeeret, fle ecclefic Dei fattsfaceret. His denique rite com· plein , authoritate Patris , fle Filii, fle Spiritus fanfti, omnes abfolvit, atque fignavit, fleficad propria unumquemque redire permifit, fle fic con­ cilii finem fiecn. <&od vidi ft audivi, fideliter, ft quanto brevius poau , pedeftri fermant defcripfi. DE THURSTANO EBORACENSI archiepifcopo confecrato a Califto papa II. I b) Btaum iavaait ft in tu. ( c ) Alia die. M« €αρρ’η" CO N C J LI U mÎ NtNklCtn IV. IMF. LUDQV.CaAS.AFM. — . —■. Undaifiu areUepifeapeu Cnbttarieetfit , esrjstr erjt.K ANNO ***$, **» erdmrr, pnfy&mteen ftMHnit < decvdMwr Nota Siviajni Binii. CHJUSTf CH*^]ri faBn, eMut, p*s* μΜμΤΑπ*»^ pedare. Ceiturit^ii jiri, ut pete Itpin , ftvtiti An­ Em ptiieu t» faftaEatas, fw jm tditû cantihu b affit, pint fitptrftut faifftat , & Ht ttrp» glia rat Hnriai: d7 Tlmrftene liteniiam emtdiud nftlilt. Remenft cntiUtn ptfiulanti , mb cneefit : inc fpenderet ft epiftupaiem benedidtinnt a fmmn penT\B rein» in bac fynodn gaftb UrfoergenT·· abbas t lift» mintme fufteptuntm. Ante hate, ingmt Embuent/1 bifter.tib.v. nun­ .Lz ^idrren , i*tai< , legati Ua JUnwMrwn, f«a* fwneaftM», iau* dtarfamt etcUpm ■»/. co«/r. tium fuum rex ad papam direxerat, cautum il* >n*N<7 tltaitatat tiaaeiat Cahtrti : tai peft&e éaat aaP lum faciens de querela , qu» ufque id temporis ’ttrfi Mfretn rftjnfi ePtbtatin pfftft , ftaafttat , vcrfsbatur infer Radulfiun archiepifcopum Can* pet jaau ftEata feaai Latte iatiuMtar , telleapf. tuariorum, & Thurftanum . Et pud» ptfl : Inter Jtaf fieri, tfte et* JeatfttfJaat iUpat pliMatar «4 r.v ttaeiltatttae» aaiverltlh ettltia pajfinataat iri, ftc. alia, qu» huic rex pap» dicenda indixit , prae­ De eadeo» fynodo paucis Sugerius agit in Ludovico _____ _ ____ hie verbis t Sailiatatut ittfet taata celfilaêtait tligai. cipue juflit ei, quatenus id obfervaret ,,ut nui* Thurftanum , aut B Me ' Ιι*’'*ί'>. trpa» t tttlffip jar» pi. Itus gratia rei interveniente , Th"r?._-------- ------- _ ipfe iteraret, aut ab aliquo nifi a pontifice Can- n^,ffr tuariorum, uti moris efle folet, facrari juberet, viêclal atgttiit. Xrasà itapt telelerviataat teltirmu ttaciliaa» , taat, legatie iatftr»t»rtt Heart'd pr» pâte aut permitteret. Alioquin fe illum in nullum fua dominationis locum amplius recepturum. Et fi ttiltfiet ftêert difertaiitat, ia ttarthin aterjae Ma· ftatma "tarrifct, art ptfttifirt : paemiattdaat C au, contra hanc fententiam ipfe quafi apoftoiatusfui uceforct ftteraat, ipfaat Hearieaa» aaatPtaalie vinea­ auroritaie forte niti reflet , certus exmeret, quod le , plena Franena» & latbariapnua teatili», tan nec pro omiflione coron» fine , utpote fixatio ^mt. H«c de excniwanunicato iterum imperatore per Çaiiftum paptm ia Rcmenfi tunc celebrato concilio feptem annorum excommunicans , prooofitum Sujttrius · iiium in hac caufa permutaret. Refpondit · Ne , Xogerins autem in t nos libas Angllcaait : Hte en putet rex me de negotio quo de agit, qnavis ttlii tietrrta ( canones nimirum quinque , quos pries recenfuir ) Henric» iaeperataei , own ism foaee «fefet , ratione fircus achirum , quam ipfe velit . Nec r< ccmih» prtataat per hem/ar prftaat , ad aHtaena» enim me unquam ad boc mea tulit voluntas , per tpfaat ^pa^oden aeaadantar : ut ante [eparatio· ut Canfuarienfis ecclefi» dignitatem , cui tot nent eenetltt Betam efet, ntram eetiefiit ppr regneun dF laafaae pneclari patres, ut pene toti mundo notiflimum ficelai . ,, .fiH intjeSae pmiaew taajntiat n -/--r—T , vuMieet M epiftapi (F Metet eti* Γν \rrÂf7lcrun.L’ wuo modo gentar a» eeelefia t FF ftlerai euefeeratim, at ali & His Apoftolici verbis regius nuntius credulus ef* a gaihu apertent, eleEt (pttmtet; at an per iteve, fedus, de fu» legationis cflcftu fecurus fa&useft. fit tam pfi»ralit alacres ad benediftionem pontificatus infedeeptn, Jd litet iuvefiitam rerum etelefiafiicanm, eaneede· fcopali préparait: miratus eft ultra modum nec re notait. gnapetpter reverft ad taneiliuat pupe , Hm* iis qu* dicebantur , aliquatenus poterat fidem riept exmautnieaadua detenfour , Jfiuad taat uuidem ia tndlfo npe ferrent, ftntentiampeeteditAp^Meut, praebere. At ubi rei veritas palam innotuit, Jo­ n* »ai tn hac fiandalizareutur , eaeuaaet, « fratrum annes archidiaconus Cantuarienfis , aucm nego* eoaftrti» fepararentur s prtpedt» de illit jrptttagtnt» dttii iftius tenor illuc adduxerat, papa? aftitit, & fcipaiit enempla , fui eum de earne Dtmim mandaeam in prsefentia plurimorum epifcoporum , atque a- da FP funguine bibenda fcendaiizarentur, retro abiemt, jam eum ilia neu einbuldbaut liarum excellentium perfonarum , ipfam beuedi- & .-------------------------:-------------- . Bt quoniam, inguit, _ fpargit , tt qui non aionem viva voce, a pontifice ^ntuariorumfieit»------------.---------------------eft, Λnee ------ I_r__ -----------m­ et^e/n ,. «üd pi ri debere calumniatus ipfum,i:licet offi aieam defuier muteitam , fdlicet fanEam eecîèfiam cio naps fungeretnr, jure pefle ecclefi» Cantua* apbifeum [entieud· indt'lcifam fervare mftmt , difin· tieeih » «·*«/ Pfàtûtrê ûtttnÜnt . T»ÛâJttîn»ti»tü^ rienli jus fuum pneripere : cum conftaret earn tt .Apttbct, illit» tntt itt caMinc tut/nfa» rttt». nulli, quod jufte debebat, co ufque denegafle . ai, t» u»ftnrf»ee»Hf»riaeat rxMMMtMwmraw/ fnu». Ad qu» ilkreipondens: nullam, inquit, tnjuftitin ieadtettr. Hare g«Aa vfle contra iaapetatorcaa ci «Ai» Bogcrioa in anaalibu· tradit. tiam ecclefi» Cantuarienfi facere volumus , fed De eodem concilio aotorirate coatmuatnris Sweber* falva juftitla & dignitate illius , quod propofiii* ti & Guillehnl Nenbrigenfa ait Genrbcardus in cbto* mus exequemur. Q*°d audientium quique , mi­ nieo . Hntept pitu a (»Λββ» ίηΛϊβη , trMretn 4 rum diâu judicaverunt : videntes eum adverfa Ctlitltj p*fctM»t Upth Hneiti ittpteftrit. O»» t» tniiit frtftrifti faut P ntlefia jatnati , dr fr» fronte, qu» dicebat nimis injuftc faftorcfeUere, Confecratus namque in pontificatum Eboracen* fem Thurftanus eft, fide quam domino fuo fub Deo pollicitus fuerat, hoc modo fraudatus. Huie confecrationi cum ad juffiim pap® plures e Gal­ dforcsu Ργμμογμ» tea . Hoc Gtnsbrardos. Huie fylia epifeopi intereflent, reverende memori® HuCnoia interface Ncrbertu· ordfais Fr*monflr*t*nlia -η.·η!<ι„ · archicpifcopus Lugdunenfis nuUopafto, fniUarArem «* vka rjns spud Soria* colligitur. AdefooTtn Sslesutkvofis epfleopos ped 6m* fyaodi r«. nec ipfi> papa jubente inrerefle voluit : perpen­ verfaros I· Hifpaaia, mortom efl ClaiUqci : ut pctet dens, non rtâo calle rem procedere, fit horrens ·« epitaphio ejos, qond habetor apod Petr*·Clunia tantam injuriam ecclefi» Cantuarienfi , cui fpeceof«* im« librae epifloltru* . dali amicitia fit fraterna familiaritate jungebatur, Hee fpiwdo conttperaM qaas too» a. cap. at. de Friderlco LaodieWt epifcopo fcribit Chepeaville , hi* contra «quum infiigi. Epifeopi vero regni Angk>Mtfea : Merta» Obert» eftjcap», init» capital· Lndin. rum, quos ad concilium a rege Henrico direct» fi, Alenandet tbefnrariue , Amtsm» fecüadadarum erdiximus, nondum illuc venerant, & ea r· illis ab- efofiam praptftut , esqf/re âP fapintia tient , ftj fcatibus hacita completa funt. Qpc ut mi certo nabitmne φν» . Hrarrra* fsrâta* forprMew* « rrta—MMri«H*s*tfl t feptrm , at frr* innotuerunt, mandans, modis omnibus Tnurfta* /«Mt tur , aw/ifa tibrunm argenti Uli numerat. lilt nilcano fic fiiis interdixit redire in Normanniam fit Angliam fic in omnem locum dommatioaisiuc. cl». ... MJ «item r il r *■ E M C F R E -Μ HtMRictn v. imp. , . L- _ c wi K N S c. lodov crasji va. M4 A fMf·* tailitaue iaeit Laaaanaft fertile tuf , f·*— - /OMjf/wnrf . hrfrr* Hgeafiate frkurta ta tafin , anno 4M*tv FfMMWwntr eafran V tea trfakt t* ieH- CHRISTI ————«<(ftr &9fi» t SrfVrir mrfMasAw , Μβμμμ efija ANNO Meififae. hante rte hftrtur ai Fnienean hSti CNRIST1 frétera Ceieuieufeet , frf MNfcdMV af^eOie ÜF far ···> lerOeie LMrfflrfta* msm iiVïr71Jt-- *» ftfeina , teter «J·™» & ^Upu .Aftaeairi *·*" **··**> fibd^W* amrfb rttaMHt tarifas acriM* ΑΙμν*μ«/μ· ft* LmUinefne igtf frmpif vafat. Cm frnitn CT fitiuierfr ufaf t fff» fnteueiitttf . £f JJtn^tr antiurfin , ffttuft nwirfuM , fiUiet Lnéi « Frtttricr efifrefe LnHeaf eifeiutat ef . Nee iiee team fuie· reti Jtteueaire & iati Lamaieaj flaeratt. Nta Fre· eaiaat iUi feereaeraat, fae aaat ttxlereat tatafnt fuit tr alter eadaBat. Caetfee leate aetn fMennrttar , 'tltneti mMi 4r Liar· re^naraat rejhftrea» ftcalaats aait Itrte Ktlniat Je-, j- -.--------ait taie aaianut rtiiubl. Ce/atuaiar lit amairatna __ ,,*w,’“·*** <»**?**? ’ ?" ·7**.^«/<ϊΜμ aUettt -B ta ^**. /W«w » Htfta· efifitei . O’ ta aatqnte Alatafi ftriMart itjat tenta. fe eefnaa tagreinar, eaaiHta» iatit Levaainrtt & ~nt, ft· ·----- -ΤΎΠ... et Jetant eniiftert, Bnufnnie , Malena » ft alienaa faierateraat eafeæat. Ceatra étant Natter gefrt eheteat S. Leareatit. ttaft ea» fratre Freiniee efrfnft, attefarüt ai M. Gilbert! Formant bm«fes, non bac , frf fub Eu* iteeeat fanât . Ngnaa feteii\itnM aim ferti aff ^•nio Ul^kMMrfi ipoodo celebrata , damnatas effe G. <£*Q]Mrf ait UrfpargenGa abbat , faifle la hoc Cm» ΐΜττή* inu Lmnnii tune nagea tatrtrta ai· «HrtMvt, nilnn tnüi Nanurttafii ftuten, frf s**r concilia patrie gaadriagaato· viginci fex, erravic t ai· iigaen fret, fetarihu itfiaaat, & ejae aoejan ta ta fi fort* part*» aoariae'abbatca etiam iatelligi relit. farte haftéua». Snailiter taat LanAertat étant it Mm» Nam & ex Orderie» babemus , faille arebiepifropoa et tenta fer atian ata fut ntatee frumftet ofn , xv. epifeopo· plrfgaam ce. Λ Heflb . fui aemeroaa ia fM Ahaeetitr net, foftttn ftrreneUrt : iaie ter- ccccxxvn. ami* , ee comple&itar abbate» ’. Ex gao filer etfMtar, iffe ualatretar , (F tafttar : Mrftf factage Urfpergaali aaca errons oecaüo. »> AD REMENSE CONCILIUM A CaliAo Π. pap· aono inp. celebratum. A D D 1 T I O. ^ιΜτοβ A D Jitatenft eeueiHan ftrtiatt drfrrfMsiACfommata, banuoque Addberti Moguniitint archie, /»»<.«·. A' friviJemaae ia gratina anaafitrii pifcopt, indiflbhibiliter firmata funt, iin Erphefr,M ChaUaafnnu^i i» Snetf Mt^ait^jM t fwsd . , . .freofe Bnsdmi cms ftfuaii mo. dir ZFZJCrf. JMÿ Λ· none, omnibuique fupradi&is, pnefeotibus quo­ Mariat Halierfraintfit tfifetfe^ut frut üentfnta que fois heredibus Be «vote laudantibus Ecbèrto fyaeia fuNieavit, fitegat frgiUe ananU. AfertiL clerico, Henemanoo, ac Guacelino laids. Hcc lui Ijtitwig Rtlifdar. fam. X fag. 134. en jus hte troifift». manu, a. wiMQnvi ex vine· , ία noiacjincac VIII. manfi, & vinea, ta Helpede. V. manfi & vinea & Eradeftborp. XI. manfi, in Sutthardefttawp. II. ta Rovekefthorp. I. in Paneckendorp. III. ta Setauch. dimidius, taRoldefthorp. Reiniariiu efi/eafat Haüerfiaietift tetfnuai ... ____ _______ mw __ * I. in Aflcve I. & dimMs— ta Luttekendom. aafrerit à» CbaUt^raueu faut atfte pr·«» ··· —■ a . 1. ·* J — — - - — -1Vb - - — _ Huic Concilio domini Calixti Pap* Remis ce- iam ilhiftris tf gloriofus Francorum rex Ludolebrato in bafilica beat* Mari* interfuerunt ifti.D vicus biduo cum principibus fuis concilio eidem Ab Urbe, Cono Praencftinus, & Lambertus Ointerfuit, & mandatis ecclefi* ficut catholicus & * Gofridat , ftienfit ftienfis De Galliarum provinciis, *· Rodulfus Chriftianiflimus veneratione debita obedivit. tlihtfffUf Roiomageufis archiepifcopis cum quatuor fuffra- E H»ib ALIUD CONCILIUM CALIXTI Venerabilibue fratribus, Dole^fi arcbiepifcopo & faf- E gefimx Dominica, qua Oculi nei canitur, in urfraganeie ejus, & abbatibus atque aUie eccl<#abe nobifeum fuis : quatenus & nos vobifeum & rum pralatis ptr eamdem provinciam conftitiitis cum aliis fratribus archiepifcopis, epifeopi», ab­ falutem tf apoftolicater benedsihoMm. batibus, ac rebgiofis viris generale per Dei gra­ tiam concilium celebremus, & ea communibus "ORO magnis & diverfis ecclefi* negotiis in proauxiliis pertraftemus , qun ad honorem Dei & JL xima Quadragefima generale in urbe conci­ eiclefis fux pacem atque utilitatem fanfto Spi­ lium celebrare difpofuimus . Praecipimus, ergo, ritu coopérante perveniant · Datum Lateranis , ut omni occatione fepofita, in eadem Qpadravu. Calendas Julii. CON- W “Æ*.™ R Ο T Ο M A G E N S E. M»_____ ϋί25ί21Λ1"1 »·»> CONCILIUM BENEVENTANUM Tempore Califti pap· II. adverfos prsedones anno Domini MCXIX. celebratum. β« LaUai T TtTias ttneitii vetiti*» feptiüM Fektnû Br- A jus facri conventus pnefentiam Tufculanus afluit Π Mtn/ra rJrMMV*^ Anno, «f»'. MCXIX. epifcopus, & Ugo fupra nominatus cardinale , anno primo Califti II. ftunmi pontificis, Ac uni* Ac cardinalis alius, Ac Beneventane fedis fuffraganeorum circiter viginti, monafteriorum abba­ vertistis pap·, metric Martio, duodecim· Indi* Indites fat afluere . Inter cetera vero qose in rpfo Aionis eodem mede Martio, pntdiâus * Bene­ conventu ftatuta funt, malefacientes Beneventi ventanus archiepifcopus, videns civitatem varus pradarum affliûionibus ex omni parte confundi omnes, Ac difturbantes mercatores ad civitatem Ac devaftari, fueque parochi· ecdefias a capto­ venientes, Ac redeuntes, fiib anathematis vinculo alligavit. Conventu itaque pie Ac ordinate finito, ribus vexari quotidie , fynodum decima die is»· nante menfis ejufilem Manii celebravit ; Ad cn- unufquifquc ad propria repedavit. -[ZJÎJ(OiliaQll'DIIDIIÎZ]riailCmilin]ll]Œ-|rzrr3''CT"~~n'-C3"CZliir CONCILIUM ROTOMAGENSE Goisfrcdi archiepifcopi in presbyteros mulierum confortium habentes, metric Novcmb. anno Nexa. J (Meriti Vitetif tctkfa/Hc* kifieri* tikxit.B giflent, erubuerum : Ac indignantes, coquos ac /pwdi bajur MririsN· diriwwr . Goisfredus, piftores. Ac vicinos affeclas aftutum afcivcrunc, “ Ac recidivum certamen in facris temere penetra­ râpwr, archiepifcopus poAquam de concilio Romenfi Rotomanum rediit, tertia Novembris heblibus reiteraveront . Qpokumque in ecdefia vel docnada fynodum tenuit. Ac infiitmiombus apocometerio repéreront juftoa vd io/uftos, percufftoticis excommunicatus in presbytero· fu· dioe- fenmt, vd impegerunt, vd alio quolibet modo cefis acriter exarfit . Nam inter caetera concilii injuriati funt. Tunc Hugo de LongaviUa, Ac An* capitula, protulit , . qu· . . ____ ,. omne confortium femi- fchctilhis dc Cropuz, aliique nonnulli fenes ma­ narum penitus eis interdixit, Ac in tranfgrcflbrea turi Ac religiofi , in ede fanfts pneftolabantur, rerribilem anathematis fententiam vibravit. Cum- Ac de coofafione, vel aliis utilibus caufis, vicifque presbyteri tam grave pondus nimium abhor-çfim loquebantur, feu diurnalcs horas ad laudem , <·. pro — £ animarum Dei ex debito modulabantur . Vecordes autem rerent , Ac inter fc diferimine conquérantes munitarent: archiepifeo- famuli ftolide in eos impetum fecerunt, contu­ pus Albertum quemdam eloquentem, quia ne­ meliis affecerunt, Ac vix a esedt retraftis mani­ scio quid fari coeperat, juffit comprehendi, Ac bus, illis pepercerunt: quia flexis genibus mifemox in ergaftulo carceris retrudi. Portatus enim rioordiam flebiliter ipfi poftulaverunt. Ipfi proti­ pneful erat Brito in multis indiferetus , tenax, nus dimifli cum fociis qui prsxefferant, quanto­ Ac iracundus, vultu geftuque feverus, inincrepacius de urbe fugerunt; nec licentiam, nec benedi&ionem epifeopi prcflolati funt, fed diros ru­ tione aufterus , procax , Ac verbofitate plenus. Cum autem reliqui faceédotes infiriita re vifii ni­ mores parochianis At pdlicibus fois retulerunt , mis obftupuiffent, Ac presbyterum fine reatus ac-_ atque ■«, vuiucrn α ad iviu^iwtuuuu comprobandam naciu fidem vulnera Ac uveulivencufatione Ac legitima examinatione vdut furem^ tes iscfiiras in corporibus fuis oftenderunt. Ar­ chidiaconi vero*-------------Ac'canonici , civdquc modefti de templo trahi ad carcerem vidiffent, nimium- r v:Jî------ :-----· "·,, que perterriti quod agendum effet ignorarent, de infanda cade contriftati font, Âcdivinis romdubitantes utrum fefe defendere feu fugere debe* patiebantur cultoribus , qui dedecus inauditum rent: furibundus pneful de cathedra furrexit, de perpefli funt. ' ~ Sic in fiou matris ecclefi· facerfynodo concitus exivit , (ateUitcfque fisos, quos dotum cruor eflufus eft, Ac fanfta fynodus in dead hoc prius inftruxerat, advocavit. Protinus il­ baechationem Ac ludibrium convertis eft. Nimis li cum ruftibus Ac armis in ecclefiam irruerunt, conturbatus archipmful in triclinio receptus de­ Acin conventiculum clericorum mutuo colloques*- lituit. Sed paulo port, ubi fatigatis, ut _____ dttum tium irreverenter ferire ceperunt. Porro quidam eft clericis foedatus furor quievit : progreftus aiilorum, poderibus fuis induti per cœnofos urbis E quam accepta ftola benedixit, At ecclefiam quam vicos ad bofpitia fua cucurrerunt, alii vero po* contaminaverat cum triftibus canonicis reconcidiis vd lapidibus, qnoe ibi forte invenerant, ar- liavit. Clamor feditionis exeerabilis ad auras prinreptis, repugnare conati funt. Clientes autem cipis pervenit . Sed ille aliis intentus negotiis, S«od ab inermi coronatorum choro conviâi fia- rectitudinem lacfis facere diftulit. E Cmril. Gtetrel. Torn. XXL R OON- CAUSTUS rr. u. U» , ··© HtNRfCUS V. IMF. LUDOVCRASKSM CONCILIUM. Æn cahn^Vti CONCILIUM BELLOVACENSE, Cononis Prxneftini, legati apoflolici. Ubi adum inter alia de S. Arnulfi epifeopi Sucffionenfis corpore de terra levando xv. Kal. Novemb. anno mcxx. Ex pnefatione D. Lucx Dacherii ad tomum xi. Spicilegii. Ujui memoriam concilii acceptant ferimut L·-Arum capitula. Quidam ergo» eorum concurrentes conftantia fate­ fiardo Sueffiencnfi epifcopo, qui in (1) vita S. ubi erant epiicopi, cum magna ma bantur: Revera ex Deo non eft, qui hujus fan­ Arnulfi deceffbrit [ni, cap. 15. Haec, inquit, & a- H lia tupernx patriae documenta poftquam ad au­ res domni Lamberti, five ad notitiam devoti po­ puli latius pervenerunt: idem epifeopus iniit conlilium in concilio Bclvacenfi quinto decimo Ka- kndas Novembris , cum quibufdam quid fado rum iuorum , coepifcopo- opus effet ad tantam ât exaltationi contrarius eft . Catalaunenfis epifeopus ait : Tunc Guillelmus Per Deum turpe eft , quod de re tam aperta dubitamus . Unde vos domne Tornacenfis cum domini gratia, re­ mota omni ambiguitate , locum conveniatis , ftatuite diem quo ad & fandum Domini fervurn Dei magnitudinem? Intererant ibi epfcopi Fran­ de terra elevando honorifice recondatis . corum Wille Imus Catalaunenfis columna docto­ rum, Gaufridus Camotenfis epifeopus , Da im­ bertus epifeopus ait : ber tus Scnonenfis archiepifcopus, Aurelianorum epifeopus, Partitorum epifeopus, Petrus Belvacen- fis epifeopus, Angelranus Ambianenfis epifeopus, Robertus Atrebatenfis epilcopus , Joannes Morinorum epifeopus, Lambcrtus Tornaftnftsepifeo­ Ecce Lam- hac ipfa legatus in baftlica cum noftro archiepifcopo Remenfi , vel Turonenfi , eminus refidet . Rogo vos placeat vobis ante illos venire, & veftram fententiamil­ lorum judicio confirmare. Epifeopi dixerant: In nomini .Domini fiat. Ut ventum eft , Lambertus epifeopus dixit domno Catalaunenli: Rogo, pus, Borgardus Cameracenfis epifeopus, Bartho- agite cautam meam . lomxus Laudunenfis, Li fi ardus ego indignusSuef- dia ante legatum fionenfis epifeopus : abbatum , archidiaconoFum , plicuiffet, tam legatus Conon, quam ficRemen- prxpolitorum, & copiofa cleri multitudo. Inter fis archiepifcopus una voce refponderunt : exteros autem alluit ipfe Aldcnborgenfts abbas moribus, ferens in manibus libellum de vita & miraculorumque getiis ipfms libellum ego de manibus ejus accipiens S. Arnulfi ; quem Cumque ille brevi facun­ & archiepifeopos caufam cx- Judi­ cium veftrx audori tatis plene iufeipimus, fit de­ cretum veftri confenfus roboramus . Ita epifeo­ pus Lambertus convocans abbatem , defignavit aperui , diem quo Aldenborg conveniret, id eft, Kalen& apertum obtuli epifeopis, dicens: Ecce , do-ç dis Maji, fic viri Oei corpus fandum de humo mini, libellus ipfe, qui me confciomeque a udo~ levatum juxta morem Gallicanx ecclefix , ceu ~ re dc vita ejus confcriptus eft ; cui, quod vera revera fandum reponeret . funt omnia quae narrat, tcftimonium in fine per. eum figillo, quibus omnem Tornacenfis dixcefis hibeo, & de cujus miraculis , & domi Hunc libellum derari , valde plures teftes & hic quoidam, veraces adhibeo . poftulo a vobis diligenter confi- ut ex ejus notitia valeatis quid de illo fit agendum melius informari . Vcftra autem ianditas audiat judicium meum, quoniam fi in diœceli mihi commiffa paufaret, longum eft quod litteras Dedit etiam populum ad tam fandum officium convocaret. Fama volant paffim celeri currente meatu. Diverfas popnlot bat fedet vifere fecit. Taceamus de Flandria, Walachrenfes , nii, Bevelandenfes , Anturpienfes, Scolda- Texandrini, Wafiani, Brabantini, Menapenfcs, Bolonienfcs, vel exterarum regionum plebes ubertim affue­ in terra non jaceret. Tunc Willelmus Catalau­ , , . , runt . Tempore jpore itaque prxftituto advenit epifeonenfis epifeopus accepit libellum, & infpiciens a principio vidit numerofitatem capitulorum, ficDpus cum Tornacenfi archtdiacono honorabili ait ad epifeopum Tor.ucenfem : Domne, quid amplius quxritis? Abfque libello ifto fufficit vo­ bis teftimonium domni epifeopi Sueffionenfis, & clericorum ejus. Debet vobis magnam fiduciam prxbere ifte talis abbas, cujus & xtas fufpicienda eft , & prudentia beneplacet : libellum vero iftum, quia fynodalibus negotiis occupamur, per­ currere non vacat . Joffredus epifeopus Carno- Rotberto, & magna copia cleri. Etprselato . *crucis trophxo, allato quoque fanâi evangelii cor­ pore, cum crceis & odoribus, concinente popu­ lo aperitur tumulus, &c. Et cap. 18. Annus quo geftafunt iflhcc,nem­ pe paulo poft peraâum concilium , defignatur. raâa eft autem hsec S- Arnulfi translatio prima die Maji , Indidione xtv. fub anno Dominice vobis in Incarnationis Mcxxi. Francorum fceptra tenente veritate, fi Dominus talia vel feme! fectffet cir­ Ludovico filio Philippi annis xiv. Flandrix co­ mitatum agente Carolo filio regis Danorum, cu­ tenfis ait : Domne Tomaccnfis , dico ca aliquem prxdecefforum meorum, ego nec pa­ pam, nec legatum, nec vd archiepifeopumcon­ fiderem . Interim dum hxc quidam nobiles libellum , jus uxor fuerat filia Rodberti comitis , coeno­ E bium Hildenborgenfe regente Arnulfo abbate pet ab epifeopis magiftri decernuntur , fcholarum acceperunt & cuxfim perlegerunt quaedam gefto- annos jam xvi. &c. De eodem concilie cbronicon Senonenfe . Anno, inanit, MCXX.celebratum eft concilium, iv. Kal. No· (1) Sur mi ad diem jj.m. ΑοςυΩί recitat vitam S. Arnutphi Sueflionenfia Ep a Lifiardo feriptam , j». capi­ tibus contentam , que m morte ejus definit . mbilque habet eorum , qu* Dacherius refert . Unde (uipicorSurium praetermififle Hifioriam miraculorum & Translationis S. Arnulphi , & ex ea , non vero ex ejus vita , Dachcrium exferipfiffa , quae refert, queque nunc hoc Tomo Conoliorum / ubi fermo eft dc Concil. Bellor»· Ocnfi iepuntur. Pacini ad An. Cb. uxo. n. x). “u’’« χ«χ KKFS.U'ft Neapolitanum. —— ------- Novemb. « Domno Conone Prmefttno, qui ttmcAfuis, tam epifeopis, quam abbatibus harmn pro-·——--------- vinctarum, Beluaco invitarentur, domnus Daimbertus Senoncniis archicpiicopus invitatus , moleftia corporis detentus venire non potuit. (a) CHiusri **£atus «licebatur trium provinciarum, Rotomxm· genfium & Remenfium atque Senonenfmm. Ad quod concilium cum epifeopi cum fuflragancis CONCILIUM NEAPOLITANUM In Samaria auftoritate Guaremundi Hierofolymitani patriarchae ad reformandos mores ecclefiz celebratum, in prxfentia Balduini Hierofolymorum regis anno Domini MCXX. tempore Caldii papae II. Jufom una tum aliis concilii Tyrius lib. 12. B Turearum princeps adverfus Antiochiam cum mabelli faert cap. ij. bis verbis fummalim degnis copiis rediens, apoplexia extinûus fir. feribit : Eodem anno , qui erat ab incarnatione Domini millefimus centefimus vicefimus , cum IDEM CONCILIUM NEAPOLITANUM G isjseccatis noftris exigentibus regnum Hierofolymo­ Ex Codice l?4f. Bibliotheca Vaticana. rum multis vexationibus fatigaretur , ' & praeter eas quae ab hoftibus inferebantur moleftias , lo­ cutarum intemperie & edacibus muribus jam quafi quadriennio continuo fruges ita penitus de- periflent, ut omne firmamentum panis F» r l»f>i Op«r V.»<|. A P. Chriftiano Lupo ad calcem Epiflolarum fc4h ’ ad Ephefinum Concilium fpe&antium editum. defeciflc videretur : dominus Guaremundus Hierofolymo­ rum patriarcha, vir religiofus ac timens Dêum, una cum domino rege Balduino, praelatis quo­ que ecclefiarum & regni principibus, apud Nea­ Um millefimo centefimo vigeiimo G Incarna­ tionis Dominiez anno, peccatis noflrisexi­ gentibus , Hierofolymitana Regio multis oppreffionibus vaflaretur, fic frugibus jam a locuftis fic muribus quadriennio confumptis, crcbcrrimitque polim urbem Samaris convenientes, conventum iblicum fic curiam generalem ordinaverunt . C Saracenorum aflultibus fic infidiis , plurimis pe­ publicum regrinorum fic civium interfeflis defolaretur, vir Ubi fermone ad populum habito, exhortationis gratia, cum apud omnes conflare videretur quod columbinas fimplicitatis Patriarcha populi peccata Dominum provocaflent, de com­ humilitatifque alumnus, fic felicitatis filius Bal­ muni flatuunt confilio errata corrigere , fic exceflus redigere in modum : ut tandem ad fru­ duinus, Latinitatis Hierofolymorum Rex fecun­ gem melioris vitae redeuntes , fic pro commiflis condigne fatisfacientes , eum fibi redderent pla­ nenti civium periculo occurrere latagentes, Di­ cabilem , qui peccatoris non vult mortem, fed dus, pietatis precibus fic juftitiat operibus vina infpiratione compundi , clefiz fic Regionis flatum , cum rpfis Praelatis fic Regni Primatibus , caelo fignis minacibus, fic terrz motu frequenti, fic Patriarchatus fui anno feptimo, clade quoque fimul fic famis anguflia , fic ho- tia , per opera pietatis Dominum liare quaerentes , fibi reconci­ immi­ ad erigendum Ec- magis ut convertatur fic vivat . Deterriti ergo dc flium proterva nimis fic pene quotidiana inflan­ Garmundus , Ecclcfiz iecundo Regni, decimo Ka- lendas Februarii, apud Neapolim Samaria: civi­ tatem Concilium iniverunt , fic neceflitate teri® fic exigente, quae fubfcripfimus ad corruentis Po­ puli correilionem Decreta flabiliverunt. Cum ead morum erigendam conferviginti quinque capitu-Dnim eo maxime tempore pr«didar Regionis Po­ vandamque difciplinam _ la, quali vim legis obtinentia, de communi fanxerunt arbitrio . Qua: fi quis legendi Audio vi­ dere quzrit, in multarum archivis ecclefiarum ea facile reperire poteft. Interfuerunt autem huic concilio dominusGua­ remundus Hierofolymorum patriarcha, dominus Balduinus Hierofolymorum ex Latinis rex fecun­ dus , Ebremarus Caefarienfis archiepifcopus, Ber­ nardus Naxarenus epifeopus , Lindenfis epifeo­ pus, Afquitillus Bethlehemitanus epifeopus, Gil- donus eleâus abbas faltôae Marie de valle Jofaphat, Petrus abbas de monte Thabor , Achardus prior montis Sion, Gerardus prior fepulcri pulus omnia voluptatum declivia fequeretur, ideoque quotidianis infortuniis imminutus pericli­ taretur, unicum eis vifum eft refugium, fic Di­ vinam mifericordiam Invocare , puli peccatis aliqua 5ua tenus fic peccatis juftitiz fic labentis ftoena ceilanfibus , Po­ imponere , ut in Populo Iraclitico contigifle legimus , Divina ultio eeffarct, fic pcenitentes filios Divina mifericordta , quz non mortem , fed peccatoris correptionem defiderat, ab imminenti hoftium periculo eripe­ ret. Hoftes namque, videlicet Saraceni, praete­ rita zftate Rogerium Antiochie Principem , fic totius fere Antiocheni Principatus Chriflianira- tem, interemerant,, ficHicDomini, Paganus regis cancellarius, Euftachius tem, heu neu bello ocuo devidam, acv:«am, inicrcmcrani ixuicGraniers, WiUelmus de Buris, Batifanus JoppeE rofolymitanam Regionem folito crebrius invadeconftabularius, Balduinus de Ratines, fic alii mul- bant. Sed de his hadenus. ti utriufque ordinis , Nunc autem viras , qui prenominato Conci ­ “ " lio interfuerunt, & quae fequunturPnecepta con­ firmaverunt . nomina fubnotemus . Garmundus quorum numerum vel no- mina non tenemus. Hanc fynodum, ait Bomias asuto mo. pro­ pe finem, tanta morum cqrreâio confecuta eft , ut per Dei mifericordiam j anno fequente 1121. Patriarcha Hieroiolymitanus. Balduinus Latini­ tatis Rex fecundus Hierofolymorum. Ebremarius ( 0 ) Nuperrimi Author** Gallis Chrifliana to. X· p. ><*· Ap. Caci eft ini 11. bellam récitant qua decretum Concilii BelvacenG* confirmatam fuiff* credunt ; led pneterquamquod nullum Bellovaci a CaiiQo celebratum Concilium ufpiam apud Scriptore* latitor ; nihil etiam in ea bulla de Concilio exrac , fed cantum meminit ibi Pontifex querimonia* coram f* pn»t«ntibc* nonnulli* Epifeopi* habita, dum ipfe Bellovaci eAec . ProfeAo Λ centcndcruMM bile* Concilium denotari , (altem hoc conflat , Concilium in bulla indicatum aliud rxcicjlfc a prefect! in quo non ipfe per fr Calixtus » fad Coooo Prxncfliou* A· S. L. praGdcbat. Mea/. Comti. General. Tam. XXL . R 2 " 16} cAL'sroj vr II r η μ r i î i n iu Casæisi®isœsæsiii!sœsæ»®______ _ ANNO ΑΜΝΠ CHiusn CONVENTUS Q^UINTILINEBURG ENSIS, christ t De controverfia inter Imperatorem & Pontificem maximum, anno Domini Mcxxr. Nno Chrifti MCxXI. ineptit Anfelmut CemHa-Cmitia Palatini,, & de aliis negotiis , partim facenfi/, metric O&obri Henricus imperator vendo regi regi,, partim pa differendo caufarn ufque ad Qpintiliburéh venit: & hinc inde optimates repnefenuam Apoftolici : dtifimulato foedere, in­ Si & apoftolic* fedis , traâaturi de controvercertiores redeunt, quam venerant. Crea ci, caf.^J. De ... mfuit, Trinitate docens ___ fe fne minime idonea/ , jwebit tamen hic tnbi> trcj perfonas, quas fanda ecdefia bttiffe fua narret : in iit enim multa funt digna non vacua nomina tantum , fed res diftinftas , fcitu . Htfue difficile admodum erit , fua vel ad fuifque proprietatibus diferetas, haâenus & pie fui defe^fioneno, vel ad accufatorum invidiam imcredidit , & fideliter docuit, nimis attenuans, mifert, dirnofeert. Æmuli, infuit, mei vehemen- ctf non bonis ufiis exemplis, inter cetera dixit .-Si­ ter accenfi concilium contra me congregaverunt, cut eadem oratio, eft propofitio, aiTumptio, & maxime duo illi antiqui infidiatores , Albericus conclufio: ita eadem eftentia, eft Pater, & Fi­ fcilicet & Lotulfixs, qui jam defundis magiftris lius, & Spiritus fanftus. Ob hoc Sueffionis pro­ eorum & noftris , Guillelmo fcilicet atque Anvinciali contra eum fynodo , fub . pnrfentia felmoRo, poft eos quafi regnare fe fotos appeteman* fedis legati, congregata , ab egregiis vi- bant, atque etiam ipfis tanquam heredes fucceris& nominatis magiftris, Alber ico Rctnenfe, E dere . Cum autem utrique Remis fcholas rege­ & Leutaldo Novarienfe , Sabellianus hrreticus rent, crebris fuggefttontous archicpifcopum fixum judicatos, libros quos ediderat, propria manu ab Rodulphum adverium me commoverunt , ut aepifeopis igni dare coaftus eft, nulla fibi refponfcito Gonano Pneneflino epifeopo, qui tunc le-c» c··».,. * dend i facultate, eo quod difeeptandi in eo peri- gatiooe fimgebai ' itur in Gallia , conventiculum tiaab omnibus fafpeda haberetur, concerta. Haec quemdam fub nomine m concilii in Sueflionenfi ci­ •i,/„.c,i(/-,fub Ludovico * leniore Francorum rege fad* vitate celebrarent ; meque invitarent quatenus il­ μι·< Lot··, funt. HaSItnur Otto. lud opus clarum, quod de Trinitate compofuei'j-7?2.7** Ej-fle** concilii Abaelardus ipfe fufe ief ram, mecum afferrem. Et fadum eft ita. Antc( r ) Cum hoc Coee ilium celebratum fit poft obirem GuiHelmi Catalannenfi· Epicopi . ut tradit Abielardu» ipfe m Ep. r. mov allata , & Guillelmu* interfuerit Concilio Beilovacenfi xv. Kal. Novetnb. anni nxo. habi­ ti, uti ex iuperioribu» liquet, non ante annum nat. coaAum (equitur ; quod etiam in an. usa. differri ve­ tat Cono, qui (ub anoi trax. finem Petrum in Legatione Gallica fucceftorem habuit; & Adam Abb.i S. Dionyfii , ad quem Abeel ardus poft celebrationem Concilii Suefliooeo. (cripCt, qui vel lub bujus anni finem, vel (cqutoti initio vivet» Aeuit. E* Pagi» ad An. Cb. xixt. "Ii .. - inilTi'flrMiiWi-r-i· —’.·· T-.-. - CAL1STUS pp. II ,z_ C η M r I Î I II M UOiXlClLlU^A kffiiucus v IMF. luoov.cram r fr. *»· ------------------ tequam autem illuc pervenirem, duo illi praedi-AJeflêt ftatueretur. Aflênfit legatus huic noviflimo ANNO di * ' «muli .·■·.. .. - populo ...a· **·* “ --noftri ita me in clero & dif­ confilio, & σ«·ι>. multos quam noftro- men , cum nihil dicere viderentur , quidam de adverfariis meis id fubmurmuraverit, quod in li­ rum famam maxime compreflifle , & quafi ejus bro feriptum deprehenderat, folumDeum patrem vineam a mari ufque ad mare palmites fuosex- omnipotentem efle. tendifte . Si hunc prxjudicio, quod non arbitror, gravaveritis, etiamfi rede , multos vos offenfu- lexiflet , ros fciatis, & non decile plurimos qui eum de­ fendere velint: prxfcrtim cum in prxienti ferip­ raret : cum communis, inquit, fides & teneat & * «i profiteatur tres omnipotentes efle . Quo audito 10 · to nulla videamus , qua: aliquid obtineant apertx calumnix . Et quia juxta illud Hieronymi , Te rr i eus duerit fe , afleftatores * & fequaces tam fuorum & magiflrorum femper propatulo in feriuntque lummos fortitudo fulgura æmulos montes : habuif- habet , videte nc plus ei nominis conferatis violenter agendo , & OJ ,» S.r«. Quod cum legatus fubintel- valde admirans , ei refpondit hoc nec de puerulo * aliquo credi debere, quod adeo er­ fcholarum quidam fubintulit illud Athanafii : magifter irridendo Et tamen non tres omnipetentes, fed unus omnipotens . Et infra : Tunc archiepifcopus adurgens, verbis, prout opor­ tebat , commutatis , fententiam legati confir- plus pius nobis noois criminis criminis ex ci invidia invinia ,, quam quam ei ci ex ca jujumavit, dicens: Revera, Domine, inquit, omniflitia conquiramus. Faliiis enim rumor, ut prae-D potens Pater , omnipotens Filius, omnipotens ....../t, cito opprimitur , & vita diflus doilor meminit Spiritus fandus. Et qui ab hoediflentit ; aperte potlenor judicat de priore . Si autem canonice agere in eum difponitis , dogma ejus vel ferip­ cet , bonum eft ut frater ille fidem illam coram devius eft, nec eft audiendus . Et modo fi pla­ tum in medium proferatur, & interrogato libe­ re refpondere liceat , ut conviftus vel confeflus ’ , penitus obmutefeat. Juxta illam faltem bea­ omnibus exponat , ut illa prout oportet vel ap­ probetur, vel improbetur, atque corrigatur. Cum ti Nicodemi ponendam adurgerem, ut quod fentiebam verbis ientemiam , qua Dominum ipfum autem ego ad profitendam fidem meam & ex­ liberare cupiens, ajebat : Numqiiid ie* noftra ju­ dicat hominem , n{fi audierit ah ipfo print , iJ co­ gnoverit quid factat ? Quo audito flatten armult propriis .exprimeiem : ad vertar ii dixerunt non aliud milii necellarium * efle , nifi ut fymbolum Athanafii recitarem, quod quivis puer «que fa- * *'· mei obflrepentcs exclamaverunt : O fapiens con­ filium , ut contra eius verbofitatem contenda­ cere poflet - Ac ne ex ignorantia praetenderem excufationcm , quafi qui verba illa in ufu non haberem , icripturam ad legendum afferri fece- mus, cujus argumentis vel fophifmatibus univer- ______ __ _____mulrunt . Legi inter fufpiria , fingultus , & lacryfus W...V.V obfiftere mundus non pollet! Sed certe ­ to difficilius difficilius erat cum ipfo ipfo contendere contendere Chrifto Chrifto ,, ^mas, prout potui. Inde quafi reus &convidu$, to erat cum abbati fandi Medardi, qui aderat, traditus, ad ad quem tamen audiendum Nicodemus juxta te­ gis ianâionem invitabat . Cum autem epifeopus ad id quod propofuerat eorum animos inducere non poliet , alia via eorum invidiam refrenare clauftrum ejus tanquam ad carcerem trahor : fta- attentat, dicens, ad difcuflionem tantse rei, pau­ cos qui aderant non pofle fufficere , majorifque terius arbitrantes, runt , & cum omni diligentia tradantes confo- examinis caufam hanc indigere. In hocque ulte­ rius tantum fuum efle confilium , ut ad abba­ tiam meant) hoc eft monafterium fanûi Diony. fii, abbas meus, qui aderat, me reduceret: ibique pluribus ac doftioribus perfonis convocatis , diligçntiori examine quid fuper hoc faciendum timque concilium lolvitur. Abbas autem & mo­ nachis illius monafterii me fiimma fibi remanfiirum ul­ exultatione fufeepe- Ijri fruftra nitebantur . Deinde . Legatus ftatim pernitentia duâus , poft aliquot dies , cum ad tempus coadus fatisfeciflët illorum invidix , me de alieno cdu&um mifit : nempe S. monafterio ad proprium re- Dionyfii in francia. G. C. ‘ pnt>- CALÎSTÜS λ t/ q HBNRICUS v.imk XÎ IT 1/ A pp h. K O M A N U M. ludovvir.fr *7° G. C. Annum huic concilio circiter mcxx. adicribi- A Gelafio M. ut Intelligitur ex concilio Colonienfi fupra <«--i—j- quippe --.·— IntelligimiM j—--------i-i----------ANNO mus · Bx Abaleardo celebratum CHRISTI elfe aliquanto port mortem Guillehni Campellenii» , >ιιι· epifeopiCatalaunenfis,quemobiifle conflat anno mcxix. Legatione jam fungebatur inGallii» Cono Pafchali U. pontifice , ut conflat ex eoncdiu aliquot ante defcripiis ad ano. mcxiv. Ac mcxv. continuata eft legatio a CONOflLIUM —— edito ad inn. mcxvhi. aurore Bieio, cum ramen an- anno no mcxix. fit habitum . Ac denique a Calliflo H. ut CHRiSTi hoc & Senonenfi concilio docemur . Damnatu* iterum ■>>>. fuit Abaleardua poil anoot altquot in coocilio Seno* nenfi .· de quo luo loco. ROMANUM, In quo Pifano Archiprxfuli in Corficanos Epifcopos jus ademptum Allifas Papa II. tC ■ ~ Gallia Romam pergenseum B Pifas adveniffbt, Pifano arcbiepiftopo jus tnh fecrandorum epifcoporum m Corfica, ab Urbano Ce~ lafio^ue jam antea illi conceffum, costfirmavit ; quod indultum non dia poft in Romano Concilio Janxenfium qurftibus incitatus revocavit , nt eruitor ex ejus diplomate Epifeopis per Infidam Corfica confiitntis dato £. Non. Januarii Indiâ. xiv. Incarn. Dom. 1111. Pontifie. Calidi II. ann. 2. apud Ugfiellum in tomo 4. Italia facra Ja> •tnfibnin.i^. quod bic exhibere opera pretium ducimus. G Califtus Epifcopus fervus fervorum Dei , cleri attendentes, & eorum petitioni clementius annuentes, id ipfum favoris noftri affectione fir­ mavimus. Unde tanta inter Pifanos, & Januenfes crevit difeordia, ut deprxdationcs, fic bella, ÛC multa fanguinis effufio fafta fint. Hujus quip­ pe occafione difeordiac tanta Saracenis acceffit audacia, ut Italie Anes totius invadentes, non­ nulla in maritimis loca, gladio , & igne valla­ verint , multofque viros , mulieres , & parvulos captivos abduxerint■ In ipfa etiam Urbe Roma­ na tam cleri, & populi turbatio fafta eft ; ad­ Di- eo ut ante ipfum Beati Petri corpus, in pleno, leftis fratribus, & Coepifcopis per Infulam Cor- quem celebravimus, conventu, hujus rei ievoca- fic® confti tutis eorumque fuccdlbribus in perpe­ tionem pene tuum. Nec facilitati, nec injuftitix deputandum rent, eo quod Romana Ecclefia detrimentum in eft, fi quandoque pro rerum licet modo omnis clerus , neceflitate diverfoC prrdidorum Epifcopatuum amiifione patiebatur, aliqua difponantur . Romana enim & totius fcandali, fie guerre eaufa , Ecclefia omnium Mater, & caput ab ipfo capi­ rium videbatur . te noftro Domino Jefu Chrifto conftituta Eccle­ rici , fiarum omnium , & populus poftula- fic populorum paci , & faluti & femina- In eodem etiam conventu cle­ fic laici ejufdem infulas cum litteris affue­ re id ipfum a nobis fuppliciter poftulantes Cau- debet difpenfationis fu® moderamine providere . fa igitur inter fratres diebus plurimis ventilata , Quamobrtm nos qui licet indigni Domino difpo- diligenrerque difcufta , adminiftrationis curam communi Epifcoporum , geri­ Cardinalium, & Clericorum, atqueNobilium Ro­ mus, qu*vel a nobis, vel a prasdecefibribusno­ manorum deliberatione cum non parvo populi favore fancitum eft conceftionem illam non de­ nente Apoftolicx ftris minori cautela, & confilio fafta funt ne for­ te aliis exemplum obftinate prxbeamus in ftatum bere in pofterum efficaciam obtinere, quia & ad decrevimus meliorem per Dei gratiam reforma­ re . Felicis fiquidem memorix dominus Prxde- Romanx Ecclefix detrimentum extra Urbem cum ceflbr nofter Urbanus Papa multis , fic graviori­ eft, fcandala & pericula procedebant. Ad hono- bus neceftitatibus coarftatus pro dileftione• , rem igitur omnipotentis Dei, & fandorum Apo- que fervit io a Pifana Ecclefia , & civitate Ro-Dftolorum Petri, & Pauli cum Epifcoporum, Car- manx pends , at- Ecclefix” abundanter , ac frequenter im­ ' eandem Ecclefiam ex liberalitate Sedis Apoftolicx difpofuit honorare, unde confecratio­ Pifano An- nem Epifcoporum Corficanr Infulx & multa inde , paucis fafta fuerat , ut diftum dinalium , & clericorum conventu Apoftolica au- ftoritate ftatuimus , Corficanr Infulx, ut confecratio Epifcoporum a Romano tantum Pontifice futuris temporibus celebretur . Prohibentes vos , tiftiti collate pallii dignitate conceflit. Super qua ac fucceflores nimirum conc-tfione inter Pifanos, fic Januenfes alii Epifeopo , vel Archiepifcopo fubjacere , led gravis oriebatur difTenfio . vcftros vel Pifimos , vel cuiiibet Ipfi etiam Corficani folius Romani Pontificis obedientia , & fubjcitio­ Epifeopi ad Pilani Antiftitis confecrationem ac­ ne , atque confecraticne in perpetuum maneatis. cedere penitus recufabant . Hac profeôo difeor­ dia pnôdiâus dominus Urbanus Papa vehemen­ rifque ter timens, fic gentis veftrx lamentationi , qux nam fciens contra eam temere venire tentave.it, diu Epifcopalis offkii adminiftratione caruerat , fecundo , tertiove commonita fi non fatisfaelio- Si qua igitur in futurum Ecclefiaftica pertona hanc noftrz conftitutionis feculapagi­ ne emendaverit , poteftatis , honorifque fui di­ compatiens , eorumdem Epi­ careat reamque fe divino -judicio exiftefcoporum confecrationem ad Romanum Pontifitgnitate . . cem revocavit, fic in fua poreftate retinuit , ficE re de perpetrata iniquitate cognofcat , fic a fa­ debita benignitate ex tunc toto fanftx tam ipfius , memorix Pafchalis Epifeopi a Romano funt , fui cratillimo corpore,, ac _______ fanguine o______Deii , fic C. Domi D—— ­ II. Corficani ifto pulla­ ni· Redemptoris noftri Jefu — Chrifti aliena fiat , ~ · ■ atque in extremo examine diflriftx ultioni ana­ thematis fubjacear. Cundis autem eandem con­ ftitutionem fervantibus , fit pax Domini noftri Papa Gelafius Jefu Chrifti , quatenus & hic frudum bon® adionis percipiant , & apud diftridum /udicem quam fucceflbris Pape tamen Pontifice confecrati licet Pilanus frpenumero ejufdem domi­ ni Pafchalis Papx aures pro negotio verit . Poftea vero p:x recordationis pari , ac majore etiam neceftitate compulfus , fic ab eihiem Pifanis expetitus prxdiâi Pontifi­ cis Urbani ftatuta conceffionis fux privilegio re­ novavit. Cujus nos veftigia fubfecuti cum ad Pifanam Ecclefiam conveniflemus, devotionem populi, fic przrnia xrernx pacis inveniant . Amen. Amen. Amen. Scriptum per manus Gervafii Regionarii , & Notarii facri Palatii. Ego Califtus Catholicae Ecclefix Epifcopus. t Ego Crcfcentius Sabinenfis Epifcopus iubfc. t Egw , NINRICOT V. IM ------- — Christi CONCILIUM ROMANUM. luoov.via.fr. *7* A t E<° Joannes presb. card. tit. s. Eufebii ff Epifcopus ft f Ego Petrus POrtuenfis t Ego Vitalis Albanus Epifcopus ft. f Ego Bonifacius cardinalis presbyter tit. S. Marti fubfe. t Ego Robertas presb. card. s. Sabine ft t Ego Gregorius presb. card. tit. s. Prifee fubfe. f Ego Defiderius presb. card. s. Praxcdis fubfe. t Ego Joannes presb. card. s. Chryfogoni fubfe. t Ego Petrus presb. card. s. Sixti fubfe. f Ego Benedicius presb. card. s. Eudoxie ft t Ego Joandes prob. card. s.Ceciiie fubfe. t Ego Divizo card. tit. s. Equitii ft t Ego Theobaldus presb. cardio- tit. Pamachii fubferipfi. t Ego Rainerius presb. card. tit. St. Marcellini, fit Petri fubfe. j Ego Deufdedit presb. card. tit. s. Laurentii in Damafo fubfe. f Ego G. G. presb. card. tit. Lucine ft. t Ego Hugo presb. card. tit. Ss. Apoftolorum ft. ANNO CHRISTI — t Ego Amicus presb. card. tit. s. Crucis in Je- „ ***2 rufalcm fobfe. t Ego Rotnoaldus diac. card. EccL s. Maris in via lata It f Ego Gregorius diac. Card. s. Euftachii ft. f Ego Aldo diac. card. Ss. Sergii, fic Bacchi fl*. f Ego Romanus diac. card. a. Marie in Por­ ticu fubferipfi. f Ego Stephanos diac. card. S. Marie Scha­ le Green fubfe. f Ego J on at has diac. card. Ss. Cofine , fic Damiani fubferipfi. t Ego Gualterius diac. Card. s. Theodori ft f Ego Gerardus diac. card, fiin&e Lucie ft. Datum Laterani per manum Ghryfogont Sanfts Romane Ecclefia Diaconi Cardinalis , ac Bibliothecarii J. Non. Januarii Ind. XIV. In­ carnat. Dom. anno mi. Pont, autem D. Califti II. an. 2. ANNO CH ASTI CONCILIUM ROMANUM Sub Califto Ii. primum, quo Caffinenfis monafterii abbas Oderifius confecratur , ejufdemque monachi a querela epifeoporum abfolvuntur anno Dom. MCXX1L E/ in bee findo gtfiat Rom* ebrodan Coffi- B ratores , reges , principe , duces , Romanique ntnft commémorât lib. 4. cap. So. bit ver- pontifices '' * obtulerunt, nosn apoftoiatus ' » veftri tem­ pore mereamur amittere. Cum hase & alia mul­ bis: Menfe itaque Martio prrparatis que erant ta proferret , quidam Ligurie epifcopus dixit : neceffaria itineri . Romam , ut fibi a pontifice Licet epifeoporum religiofitas conquefta contra injuoftum fuerat , confecrandus advenit. Ibi ab monachos fuerit, non tamen fine caufa predeeodem papa , qui tunc forte concilium cele­ brabat , honorifice coqfecratus , a cardinalibus ceftores noftri monafteria ditaverunt . A princi­ pio namque fulgentis ecclcfue, duos ordines cobRomanifque nobilibus in magna eft gloria ha­ pifle notiftimum eft: unum qui laboraret in ver­ bitus. In hac fynodo epifeopi adverfus monachos in- bo fit & doârina dodrina , alterum qui vacaret orationi :t vidia inflammati, coeperunt dicere, nil fuperefte ^unum qui afeive , alterum qui contemplative aliud , nifi ut fublatts virgis fic annalis , mona- 'vite deferviret . |T Unde "J- non immerito nos — potius —... chis defervirent. Illos enim ecclefias, villas, ca- diligere monachos, quam infequi convenit . Ad hec pontifex imoerato filentio dixit : Caftinenfis ftra, decimationes , vivorum fic mortuorum ob­ ecclefia non ab nominibus neque per hominum, lationes detinere . Couverfique ad pontificem : Decidit, ajebant, pudor, canonicorum honeftas fed per Jefiun Chrlftum fundata eft : cujus im­ perio Benediftus pater locum prius idolis dediobliterate eft, clericorum religio corruit , dum rpifcotum purgans, fandas defer ip t ione regule , miramonachi contempto cselefti defiderio jura ej" mb fut culorumque prodigiis , de fua corporali re requie , porum infatiabiliter ambiunt, fic omnes que fua orbi fpedabikm reddidit, totiufque monailicior­ funt quaerunt : fic qui mundum cum fuis concueffe—conftituit . Accedit quod idem pifcentiis reliquerant, his que mundi funt inhia- -dinis — caput -----............ ............ . re non definunt: fic quibus per beatum Benedivenerabilis locus a Romanis pontificibus inftauratus , Romane ecclefix filiorum & in adverfis âum ultro quiefeendi locus offertur , ad epifeogrum jura rapienda die noâuque occupantur . folatium , & in profperis tuta requies perftat · Et nos igitur fandorum predeceflbrum noftrocum variat ingeniis hinc inde eftent prolatae rum veftigia fecuti , Caflinenfe coenobium ab fententia , tandem ex juftione abbatis unus ex omni mortalium jugo quietum femper ac libe­ noftris furgens in medium , dixit : Congregati rum manere , fic fub folius fande Romane ec­ funt inimici noftri, fic gloriantur in virtutefua. clefia: defenfione perpetuo manere decernimus . Sed tu Deus nofter contere virtutem illorum , ut cognofcant quia non eft alius qui pugnet pro Cetera vero monafteria, in quo ordine antiqui­ tus conftruda funt, manere jubemus. nobis, nifi tu Deus nofter. Nam quidadurifint In eo etiam concilio memoratus pontifex, Gi­ fratres Caftmi degentes, qui die noâuque omni- E potentis Dei clementiam pro totius mundi falurardi abbatis animam , fic omnia noftri coenobii te implorare & exorare non definunt , fi conjura, epifeopis & archicpifcopis commendari cu­ ceftiones Romanorum pontificum violantur ? Neravit; abbas vero peraftts Rome negotiis fuis , Îjue enim ita Caftinenfes abbates de apoftolica ad monafterium rediit , & ab omnibus fratribus ede meruerunt, ut que fando Benedido unpc- folenni eft fic honorifica procefltonc fufeeptus. R CON- »7, CV'T* *74______ CONVENT. WOR.MAT. «MB CONVENTUS FORMAT1ENSIS, De concordia inter faccrdotium & imperium ineunda, habitus anno Domini Mcxxn E boc mtvtntH Anfeimns GembUcerfs in tire- A^lIS > P^o amore Dei & fanda Romana ecclcnico·. Anno, ««fair, MCXXit- optimates refia , ά domini papa Califti , & pro lêmedio gni , cum epiieopis convenientes Henricum Im­ anima mea, remitto Deo Afandis apoftolisDei per ai oi cm , Deo itbi propitio , id egerunt falu- . Petro & Paulo, fandaque catholica ecdefiae, om­ bçtrimo confultu, ut inter ipfum dcApoftolicum nem inveftituram per annulum & baculum .· & concedo in omnibus ecdefiis , qua in regno & controvcrfu de inveftituris ecclefiarum tandem fniretur. Legantur inde Romam ex parte Impe­ imperio meo funt, canonicam fieri elcdionemflc, liberam fieri confecrationem . Poffcffiones & re­ ratoris Bruno Spirenfis epifcopus , & Arnulphus galia beati Petri, qua a principio hujus difeor­ abbas Fuldenfis. Interim Henricus imperator pafcha Domini Aquifgraoi celebrat. £r pmiiopifl. dia , ufque ad hodiernam dicm , five tempore patris mei , five etiam meo , ablata funt , qua Domnus Apoftolicus vifa&rccepta legatione im­ habeo, eidem fanda. Romane ecclefia reft i tuo peratoris , pertsfus dc ipfe diftonantiae nimium inter eos diutina, libenter aflenfit: qua autem non habeo , ut reddantur fidelitei i " " ' "& tam confnliu totius Romani fenatus . quam etiam om- B juvabo. Poflcflioncs etiam omnium aliarum ec­ clefiarum, dc principum , & aliorum tam cleri­ mura epifcoporum Italicorum , mittuntur ex la­ corum , quam iaicorum , confilio principum dr tere Apoftolici Lambcrtus Oftienfis epifcopus, 3c juftitia, qua habeo, reddam ; qua non habeo , Saxo cardinalis de monte Cœiio , dc Gregorius ut reddantur, fideliter juvabo. Et do veram pa­ alter cardinalis, ad ordinandam rem tanti nego­ cem domino papa Califto , fanftaque Romana tii. Menfe Septembri, in nativitate fandae Ma­ ecclefia, & omnibus , qui in parte ipfius funt , ris , Henricus imperator cum epifcoois dc opti­ matibus regui venir Wormatiam , ubi occurre­ vel fuerunt : & in quibus fanda Romana ecclc fia auxilium poftulaverit, fideliter juvabo. runt ei legati fedis apoftolics. Ubi, ut fit , in Emiem Mes Ufpergetfs , et>t(. codice num. 304. alteras vero habemus paratas huc impediat . Igitur judicia veftrz diicuflionis apud Martene Veter. Mdnum. to. I. psg. 671. in legatorum veftrorum przfentia, quantum ea Lambertut Oftie^fis epifcopat , Simon presbyter , abufus fit ex eis expeditus cognofcere poteritis . Qyocirca fi per hujus...........eandem................ five Gregarias diaconus, cardinaies & legati , venerabi­ li fratri Otboeu Babenbergctfi epifcopo , falotem in graviorem ecclefia Dei debet fuftinere , feu vir­ tutem folum hoc reftat, ut pro palma, vidori* Chrifto. Ex domini noftri papz totiufque Roman* ec- ejufdem ecclefi* ciefiz audoritate pro & regni pace componenda cum regis ac principum uunciis deftinati ad partes litas acceffimus . Verum de cetero fubjeda fit ad......................defpedioncs igneminiz . Hzc non ideo dixeiimus quod per nos veftra excellentia circumfpeda in omnibus pnemuniri poflit . Sed quia fine..................... fub quod vos pro ecclefix libertate tuenda folliciveftra audoritate libertatem ecclefiz dc fideramus. tari ac laborare cognovimus , immo fi pacis ac uaque Itaque ma^cuans majeftatis venne veftr® gemous genibus pre provoluti, tam tranquillitatis intuitu nos clementia divina refpi- ® fuppliciter fuppliciter ,, quam quam jufte jufte depofeimus depofeimus , ut in fra­ ccre voluerit, vos tanquam fpccialem ipfius ma- *— ............... epifcopo Rokkero opus ecclefi® agnotre tris filium ac diledum in Chriilo fratrem , ip­ icere dignemini, & quam ipfa libere & canoni­ participem effc defi­ ce ad hunc apicem promovit, mifcricordia ve­ ftra confirmet & prohibeat............................... expulfio- fius pacis & confolationis deramus . Quapropter fraternitati veftr* per prrfentia feripta mandamus, ut omni occafionerenativitate Muguntiz no­ mota in beatae Mariz ne ita fufibeatur quod laicus libertas ecclefi® , quidam adhuc occupat ipfius fedem, & diflipan- do epifeopatum perfequitur & deftruit, qui fide­ bis occurrere ftudeatis. les .......................... qui ultimus omnium anulo & ba­ EPISTOLA ADALBERTI ARCHIEPISCOPI culo inveftirc non abhorruit , fub ipfo articulo exterminandz excommunicationis. Propterca me­ morem efle decet clementiam veftram.................... Mcgantini ad Calixtam papam fecundam. in fervitio & fidelitate fandz Romanz C ecclefi® Alixto beaiiifimo domino fuo & patri, uni- patrimoniis fic beneficiis fuis adhuc proferibuntur omni cartulz perferenda commifimus , fic alia verfalis ecclefiz pontifici A. Dei gratia & fui mifcricordia quidquid eft, debitam cum om-' complurima defiderantur in hoc fando concilio, ni devotione obedientiam. quz ad vos ipfi pertulitTemus nifi inzgritudinc, In multis & magnis pcrfecutionibus & anguguftiis fridenus pofiti , quotiens de perfona do­ ut noverunt cardinales, przpediremus, &nifialpium afperitas fit to: locorum anguftiz ante pe­ mini iiftperatoris icripferimus veftr® majeftati quid riculum his przcipue diebus malis nobis incuifif- vobis placeret , quid principes noftri fentirent , in qua demum fententia conveniffent , non du­ fent. Defiderio enim faciem velli am videre defideramus antequam, ab alterutrum viam univer- bitamus nem , vcftros veftrz recordari fic in his diferetionis omnibus per literas cognovimus circa hzc beatitudi- fic nuntios maxime femper verfari veftrz pietatis defiderium , ut apoftolica difpenfatione vcftrispotiffimum diebus pax ficcon­ cordia defeenderent in univerfum mundum , fi fz carnis ingrediamur. Nec improbabile eft in hoc pariter conventa ap­ probatam fniffe faceament i formul.im f quam epifeo­ pi inveftitaram per fceptrum recepturi nuncupabant. Hanc vero exhibet Udalricus num. CCC1X. ir. hac verba. tamen ita eam pacem imperator fic daret fie fu­ JURAMENTUM SEU PROMISSIO ie i pe re t , quod honorem Dei fic matris ecclefiz non obfufearet, acceptaquc effet dominis ac patribus*-' noftris cardinalibus, qui in idipfum de latere ve- Fr/ imperatori debita fides. ftro ad nos mifli funt ,· totius confilii fic ingenii noftri vires in hoc contraximus, ut tam genera­ le bonum ad communem ecclefiz & regni utili­ B hac hora in antea fidelis ero N. impera­ tatem non differretur ulterius. Sed quia tam im­ A perium quam imperatortanquamhzreditario quo­ membra perdat, Italicum regnum , fic fuam re­ dam jure baculum & annulum poifidere volebant, dam poteftatem . pro quibus univerfa laicorum multitudo nos deftrudores inclamabat ; imperii nullo modo potui­ mus his imperatorem exuere , donec communi quique confilio, cum his qui aderant fratribus fic tori per redam fidem fecundum meumfei- Non ero in confilio re fic polfc Infra regnum adjutor ero çi fecundum meum fcire defendendum contra tollere voluerint ut vitam aut fic pofte ad tenendum fic omnes homines , Si ea quz qui fupraferipta fibi funt jurafti aut juraveris , fic per redam fidem adim­ fenior meus neque per fe , neque per dominis cardinalibus huic periculo noftro compatientibus, inde ecclefiz cenfuram verent ibus , pleveris , entes, nec per hoc in aliquo, quod abfit, apoftolicis inftitutis fic canonicis traditionibus prz- quz jufte fic legalitcr habes, fic eas terras, quas per feriptum juitè habes , non tibi tollet , nifi judicantes, fed totum veftrz przfentiz fic veftrz deliberationi refervantes; immobilia enim perem­ beneficium de regno aut de ecclefiis non habue­ nem modum ris , tibi vitam aut mem­ & ob hoc vix nobis affentientibus , omnes pari- _ bra, ncc te capiet propter hoc, quodufquemo­ ter fuftinuimus , quod in ipfius przfentia eccle­ do contra eum fecifti , nifi in antea fis contra fia debeat eledionem facere, nihil ia hoc ftatucum fic conviftus fueris . Pnedia fic proprietates fic fixa eifc pnccepta non dubita­ mus, quz ad tuendam fic corroborandam liber­ tatem ........ fic ecclefiz «terna lege fancita............ fubjedam perfonam tollet jufto judicio per veram legem fit judicatum. Si fir legem fit juftitiam ante niifTum mei fe­ nior is feceris , non te diftringet ad curtem ve­ nire fenior meus, nifi tu fponte volueris. S Y· 177 GT CONC1L LATERAN. I SYNODUS NINRICUS V. IMP. GLOCESTRENSIS h quo MoMcbortm jura qtutdaai xb tpifeopir aàtmptJ funt, Aime Ex Gerv^fii Alt. Pomif. Gixtxxr. p. 1661. Ecundo non. Februarii fadus eft conventus A epifcoporum, abbatum ac .procerum ex prx. . Co·». Βιίι. cepto Regis apud Gloceftriam pro fubft i tuendo ***' *' pontifice in locum defundi. Jufiu quoque Regis quidam ex monachis Cantuarienfibut venerunt il­ luc patrem fibi eleduri, five fufeepturi. Verum dum fui ordinis periboam, juxta morem a tem­ pore B. Auguftini ecclefi* Cantuarienfi fervatum , monachi expeterent , & epifeopos omnes eo quod clerici erant , in hoc 'fibi penitus infeftos haberent , regis pedibus proftrati petierunt lachrymofa voce, ne infiietc profeftionis hornilaid. p«t VTilkl·· S 17« 1112. ctkbrxtx. netn contra morem antiquum fibi fineret pr«poni, cum tot in Anglia monachos haberet &abbates. Ad hxc epifeopi conturbati, nulla ratione praebere potuerunt aflenfum . Petierunt inducias monachi , ut fuper iis conventum Cant. & epi­ fcopum Roffenfem, qui ibidem non erat, propter fuam, quam habebat, infirmitatem ( confiderent ). Repulii funt etiam ab hac petitione . Dixerunt enim epifeopi eos ab ecclefia perpetuo eliminan­ dos , uipote tranfgreflbrcs & contemptores. Rex, inquiunt epifeopi, dominus eft , nec veftrum eft in aliquo tine fuc contradicere voluntati voluntati-. ——77CHU&I CONCILIUM LATERANESEI. Generate, Sub Califto II. fiimmo Pontifice. Hiflona ejnfdrm Coxalir. generalis fynodus ftatuc- Brium imitatas, multa decretacontra fimoniacos, C»«. ·». X'VUamvis odava ch o. C.T concubinarios , &. laicorum inveftituras fecit . ri< nemini licere laicorum principum, aut putentutn virorum, femet inferere eledioni, vel Tandem fub Pafchale If. Guibertus antipapa obiit , & Henrico toties excommunicato , atque |O»I promotioni patriarch*, métropolite, ant cuiusli­ imperio privato , Germani* princeps Henricum bet epifeopi; nonnulli tamen principes & impe­ ratores, epifcopatus, abbatias, & extera ecclenaejus filium fuhrogarunt : * qui cum Romam posr.. Re·, ftica benefici* conferendi jus * fibi vindicarunt; ftea , ut a Pafchale pontifice imperialem coro G,«s. vii. & cum turpiftimo mercatu venales ecckfiafticas nam acciperet, acceuiflet, * nihilo melior patre h.bic' , <· efferius, facrilega manu pontificem cepit, in car­ r dignitates facerent, indigni ad easaflumebantur, <>i la lib-i te (r« V poft quamobrem quamplurima mala ac vitia in clero cerem conjecit, ac vi ab illo privilegium de in- 1x1. M·! -· -f ■ cxort* funt. Contra tot igitur ecclefi* incommoveftituris extorfir. Pafehalis poftmodum duo La­ J’poàrp'f. da furrexerunt, ut par erat, fumtni Romani ponterani celebravit concilia, in quibus privilegium, • B«i co.- tifices , praecipue * Gregorius VII. ecclefiafticc feu potius pravilegium Henrico conceflum abro?"η«-·*Ρ libertatis vindex acerrimus , qui odavi concilii gatum eft Ί , & excommunicationis lententia in Henricum prolata . Verum ille paternam imita­ c·»···*canonem innovans , decrevit * ut nullus clerivii.cus inveftituram epifcopatus, vel abbatis, vel ectus impietatem non folum ab incepto nondeftiI » ep ». clefi*, de manu imperatoris, vel regis, vel alitit » verum etiam mortuo Pafchale Gelafium * • P»nlpb. Λ CU,US Isicx perfon* fufeiperet. Invenitur* enim pontificem vi & armis Roma ejecit , in ejufque l. « i» G<' appellabantur hujufmodi elediones , que a prin­ locum Burdinum Bracarenfem arcbiepilcopum in- laùi trufit. Gelafius in Galliam profedus, paulo poft cipibus per baculum & anoulum fiebant. Acfin• e«xt i. gulis ferme annis concilia * habuit : in quibus diem claufit extremum ; In cujus locum , om­ *'“· '·»'*· in eo potiftimum elaboravit, ut & fornicationem nium cardinalium confenfu , tum eorum qui in ac fimoniam ex clero evelleret , & ecclefiarum Gallia cum Gclafio erant, tum aliorum omnium qui Rom* remanferant, fufledus eft Guido Vieninveftituras ex principum manibus eriperet. Hen- 1 nenfis archiepifcopus, Califtus ’fecundus in pon- *Ρ··4·>ρ*> ricum quoque imperatorem fspius litteris ac le­ ab* gationibus admonuit , ut ab ecclefiarum * in- p^tificatu didis, regio atque imperialifanguinc or- a tus : qui ftatim Remis fatis frequens habuit con-1>·· '· ·"· * •C/·» ' i veftituris, fimonia, aliifque fceleribus abftineret. «»·* <·. a Cumque is fandifitmi pontificis monitis obtem i.Pr» , • Lib 4. legatum conAituit ·. qui * ftrenue fiium * chiepifcopum pfeudopootificem creavit . Quare Germania 1 Henricum iterum fidelium comma- 1exequens munus, epifeopos & principes pro ec- ίρ<ΐ|«·Ιι· • L>b. « «p. Gregorius * ------------------,,·.*·»■ - regno privavit ; Guibertum - ‘‘ nione & excommu- £ clefi* defenfione adverfus imperatorem commobb. i. * i. tsicavit, ac depofuit ' ' ,, _ vit, & ingentem comparavit exercitum: qui cum Vidor tertius , qui Gregorio proxime fuccef- non procul abeffet ab Henrici caftris, magno Dei • u· Oft. fit , fynodo habita a , Gregorii Gregorii fententiam ’ in beneficio, non ad pugnandum, lied ad deliberan­ i.<·^ .·. Huibertum & Hernicum latam confirmavit . I- dum de pace infer imperatorem & pontificem , thro». n. fecit n Vidoris fucceflbr in mulduodecim funt ex utraque parte principes viri de­ left , qui una cum imperatore convenere, ac depttrOuc tjj a [e conciliis celebratis: ‘in quibus, GregoS a creCmciI. Gntrxl. Tom. XXI. $y. >· CONCILIUM h""?ÆS* * l9o -creverunt ut fchifma omnino tolleretur , & le-A ANNO gati ad pontificem deftinarentur, a quo fummoEPITOLÆ CALIST1 CHRISTI VÎ1 Rl> I I pere poftularent, ut indifto generali concilio firmiiiima fanciretur pax : quz maxima cum ani­ I I. mi alacritate pontifex audivit. Quid enim jucun­ dius, quid utilius cathohez ecclefix accidere po­ Calixtru epifcopeu , frrvuj ferWHem Dei, dilefib tuit , quam diuturno fublato fchifmate impera­ fratribxr & filiie arcbiepijcopit t epifcepit, nUntores ad catholics ecclefix unitatem dc conjuntihti , prioribtt/ , & ce/ent tane clerici/ ytam âionem redire? Coegit igitur Romas in Lateralaide beati Petri fidelihu per Galliat conflitntie t nenfi ecdefia concilium Caiiftus : de quo Sugefalxtem & «pqffa/icajH benedi&wneen. I» L»do-' rius abbas, ‘ qui eidem interfuit, hase habet . Icr 1<|«. Cum apud eum, fcilicet Caljftum, demorando, Uia dereliquit populus le*em Domini , & magno concilio trecentorum & amplius epifeoin judicis ejus non ambulabat : vifitavit porum Laterani compofttioni pacis de querela Dominus in virga iniquitates eorum, & in ver­ - inveftiturarum aftitiflemus, 3tc. Pandulphus ‘ quo­ beribus peccata eorum . Paterne tamen conferque feribit nongentos & nonaginta fêprem, par. B vans viicera pietatis, de fua confidentes miferitim epifeopos, partim abbates, ad concilium concordia non relinquit. Diu fiquidem peccatis exi­ venifle . In quo hz fuerunt pacis conditiones * gentibus, per illud Teutonicorum regis idolum , inter pontificem & imperatorem conftitutz : ut Burdinum videlicet , fideles ecclefix conturbati fcilicet imperator liberas clericis & monachis re­ funt; fic alii quidem capti funt , alii ufque ad linqueret epifeoporam & abbatum ele&iones: con­ mortem careens maceratione affiiâi funt . Nu­ tra vero pontifex conceilit cle&is, ut regalia ab per autem feftis pafchalibus celebratis, cum pe­ imperatore acciperent ; ut que funt Dei Deo , regrinorum & pauperum clamores ferre penitus que funt CzfarisCrfari redderentur. Quas pacis non potemus , cum ecclefix fidelibus ab Urbe conditiones, celebrato concilio, imperator coram digrefli fumus , & tamdiu Sutrium obfedimus , pontificis legatis, German iz principumconfenfu, donec Divina potentia , & fupradiâum ecclefix recepit , eifque fubfcripfit . Quibus pera&is , le­ inimicum Burdinum, qui diabolo nidum ibidem gati tum imperatorem , tum czteros publice ab fecerat, & locum ipfum omnino in noflramtra­ ecdcfiz cenfuris abfolverunt. In eo prxterea con­ didit poteftatcm. Rogamus itaque caritatem ve­ cilio idem Caiiftus pontifex omnia Burdini aft a ftram , ut pro tantis beneficiis una nobifeum re­ Kft ejus damnationem refeidit ; & ut ecclefiam C gi regum gratias referatis , fc in catholics ecfi diuturnis fchifmaticorum faftionibus labefaclefts obedientia & fervitio conftantif&me ma­ ftatam, in priftinam reft i rueret djfciplinam Greneatis, retributionem debitam in pnefenti & in gorium feptimum 6c Urbanum fecutus, nonnul­ futuro ab omnipotente Domino per gratiam elos fancivit canones, inter quos ille przcipuus : jus recepturi . Rogamus etiam , ut has litteras Ut Chriftianis , qui in Pateftina contra Sarace­ alter alteri pnefentari , omni remota negligennos bella gerebant, auxilium mitteretur. tia , faciatis . Datum Sutrii , quinto Kaieodas Maji. Observatio G. Coss. Calixtni epifcopxj, ftrvott ftrwrxnt Dei, carunto De «U celebratam boc conciliem. in Cbrifio filio Henrico gloriofo Rontanorxm im­ peratori angnfto , falxtem (f apoftolicam benedi* Binius Baronium leeutur , anno mcxxii. hoc conci­ tbitionene. lium collocat . Celebratum autem lequenti anno' fuifle multa convincunt . Primum enim ei Superius inter­ XXMnipotenti Domino Deo noftro, autori omfuit |im abbn rffe&ui fanAi Dionylii : atqve ut ipte teftatur m vita Ludovic i Crafli , /rfvrulc eriiiaationuD V-/ nium bonorum, laudes & gratias agimus, /»4 anne. At Sugeru decertor Adamui obiit anno mcxxu. qui per immenfam bonitatis fuz clementiam cor ut ex veteribus mftrumentis pîunmi» conflit .· immo tuum afpiratione fui Spiritus illuftravit , & te , & m vulgatu catalogis , quod minui etiam Bironto faveret , efu< obitus anno mcxxiii. tribuitur . Deinde jamdudum nimium reluftantcm , nunc tandem Robertut de Monte ; , inquit , mcxxiii. concilium ad ccclcfiz gremium revocavit . Siquidem prout celebratur , pax inter regnum 0 jacerdotium re­ formetur . W urur/tf-rer·»· epijcopjhum ab impe­ diledi filii noftri & diaconi cardinalis , & fide­ lium nuntiorum tuorum relatione , ac littera­ ratore exfe/lueatur . Qux afti efle eo concilio , nemo nefcic. Adde Falconi· Beneventani chromcon , in quo rum leftione percepimus , fano ufus concilio , hi* indubitati· charaAerbu» confignuur Laterioenle noftris & ecclefix catholice falutaribus monitis noflrum: mcxxiii. Domimcx Incarnationi/ , CT humiliter obedifti . Et nos ergo in beati Petri quinto anno pontft.atai èamini Calbfti II. inmmi ponti­ ficii . & umverjalu papa , ( > ) mrn/C Martio , prima filium patemz affeftionis brachiis te. fufeipimus, ladiBionii . & perfonam tuam & imperium tanto deinceps Erroris forte occafio ex eo nata , quod conctfiioni amplius & benignius diligere, ac divina pneeunCalliQi 11. Henrico imperatori faA* adferiptua fit an. te gratia honorare optamus, quanto devotiopr* mcxxii. Sed meminifle poterant, Callifli pape&Henrici imperatoria chirographa ultro citroque data elle tuis modernis przdeceflbribus Romana? ecdefie in conventu Wormitienli anno mcxxii. a legat i a id g obedifti, & quanto fpecialiuscarnis es nobis eoaRomam relatum elfe : indiftum efle poftea Laterafanguinitate conjunftus . Age ergo , fili carifiinenfe concilium univetfale ■ Qui rerum ordo certiffime quoque pcrfr.adet , concilium hoc celebrari non me, ut tu nobis & nos te fruamur in Domino, potuifte anno mcxxii. quadragef.maa tempore. perpendat imperialis excellentia tua , quantum Bmios qui anno uno retroagit hoc concilium , idem diuturna ecclefiz imperiique difeordia Europz fi­ przflitit « duobua ahia , Colonienfi nmirum & Fridtalarienfi , fupra ad annum mcxviii. deferipti , cum delibus intulerit detrimentum , & quantum no­ ftra pax afferre poterit boni fruftus, Domino coo­ anno fequenti celebrata eSe dicat , qui eorum teflia citatur UrfpergenGa. pérante, incrementum. Sane de ftatu noftrono­ verit Q t (i) Et quidem xv. Kal. Aprilia, uti Simeon Dunelmenfis, Cronographui Maflroienfia, & AuAor magni Chro­ nie» Belalci ex Bernardo Guidoni* apud Pagium ad an. naj- n. >· qui etiam notat ex Landuipbo a S. Paulo cuabusTtfliorubu» conltaflc, dieque ai. Martii finitam finite. LATERANENSE I. xSi Η,Ν^ ν· itu ■-------------- verit tua diledio, quia licet nos graviter quan-A XIX. De firvitits mouafleri» facere poffxnt ch aïs τι ’D^rm* fuerimus , nunc tamen per Dei *“ de ’ pofftffimibus -- ·· epifeopis, <7 rccltfarxm tricemia- *****? CHMiSTI gratiam incolumes fumus, & tuam tam anime miam corporis fanitatem per omnia defideramus. XX. Ut ttcltfig cum bonis fuis tJ pcrfinit tutu De iis autem quas viva voce referenda pnediâis fint, & fine mokflia . fidelibus tuisnunciiscominififti, per eoidem quid XXI. Ut presbyteri , fyc. concubinas bm babeant , nebis & noftris videatut fratribus, refpondemus. tue matrimonium coutrabant. Legatos itaque noftros qui apud vos funt bene­ XXII. Ut alienationes in Revenu. escore batutt ali­ volentias veftne attentius commendantes , ro­ bi non légitimé faita, irrita fint. gamus, ut, quia concilium indiâum a nobis ac­ celerat , cito eos ad nos Domino largiente re­ CANONES. mittas. Tuos vero legatos ita inftru&os dirigas , ut jiutta promiffum tuum regalia in integrum ecJ. Pv fimoniada ordinationibus à* promotio· clcfis Romanas reftituant . Ad hase pro nepote nibns. noftro Mctenfi epifeopo & fratribus ejus gratias tux benignitati referimus, quoniam in iis primi- B tias bonitatis tue cognovimus . Illa enim bonas voluntatis pax efle conlpicitur , cx qua bone voluntatis opera dcmonftrantur ■ Fratres enim epifeopi, cardinales , & totus Romanus denis una nobifeum te , & principes, & barones tuos fahuant : Divina majeftatis mifericordiam de­ preciates , ut vos ad honorem fuum , dc eccleiix fus, in longum cuflodiat. Data Idibus De­ cembris. CONCILII LATERANENSIS GBNBRAt II, Sanltorum patrum exempla fequentes, & officii noftri debito * innovantes, or- * dinar! quemquam per pecuniam in ecdefia Dei , vel promoveri, auékoritate fedis apoftolic® modis omnibus prohibe­ mus : u quis vero in ecdefia ordinatio­ nem vel promotionem taliter acquifierit, acquitta prorfus careat dignitate. II. «'**'>« Ut frapofitut, ortbifrctbytcr t dccamrn , nullus fiet nifi presbyteri nullut coiutx, orcMdia- nifi diacottou. A Califto papa II. cckbrati CANONES. Bo< Balutius ad lib. t. dc concord. Sacerd. & Jmp. edidit ex vetufto codice MS. moaaflerii Anixorafa : ubi alius canonum ordo, bc leftionet aliquando diver­ ge . Ordinem canonum editioni* iftius, Oc varia* ejofdem IcAione» , ad marginem annotamus .· ubi Jln. figmficat codicem Anianenietn. TITULI CANONUM. Nullus in prcpoGtum , nullus in arch i presbyterum, nullus in decanum, nili presbyter; nullus in archidiaconnm, nifi diaconus ordinetur. III. (ft frtsbytcris y diaconis, fubdiaconis, interdida fint mulierum centtAerntn. Presbyteris, diaconibus, vel fubdiaco- nibus, concubinarum & uxorum contu­ I. De fimoniacis ordinationibus & pro^ionAus . II. Ut prapofitus, arcbipresbytcr, dccansu , nedleu bernia penitus interdicimus, & aliarum fiat , nifi presbyter ; mtlius arcbidiacmms , nifi mulierum cobabicationem , praeter quas diaconus. Dfynodus Nicaena per · folas neceffitudi- · III. Ut presbyteris, diaconis, fubdiaconis , interdi­ num caulas habitare permifit, videlicet ct fint mulierum contubernia. matrem, fororem, amitam , vel mater­ IV. Ut laici de ccckfiafticis rebut non difpanant. teram , aut alias hujufmodi, de quibus V. Ut confangxineorxm coujtm3iones non fiant. VI. Ut ordinationes Bardini fint irrita. nulla valeat jufte fuipicio oriri. VII. Ut nullus det alteri curam animarum , aut prabendam fine coufenfu epifeopi. IV. Ut laid de ttdtfiaflicis rebus nen dif- h*. · VIII. Ut nento Beneventanam civitatem inva­ ponant. dat . IX. Ut excomuumicati a fuit epifeopis, ab aliis in Prcterea juxta beatiffimi Stephani pa­ communionem non recipientia . X. Ut nemo epifeopum confieret , nifi canonice elcpae fanftionem ftatuimus, ut laici quam, ffum. vis religiofi fint, nullam tamen de ecXI. De in qui hfienfelynutanum, vel Ibfpanicum clefiafticis rebus aliquid difponendi ha» iter fufeipiunt. Έbeant facultatem: fed fecundum apoftoXII. Ut Porticastorum Jhe bertdibeu morientium bo­ lorum canones, omnium negormrnm ecna non pervadantur·. ciefiafticorum curam epifeopus habeat, & XIII. De eo yxi trtguam diffregerit. XIV. Ut M.tionet écrivis fà& , a laecit mn ea velue Deo contemplante difpenfet.Si auferantur. Item ut ecefifia nms mcafielltntttr. XV. Ut moneta falfa ne^tt fiatt mqm eefmdatnr. XVI. Ut RomipetU) tf alia facra loca vifitaotes , non molefientur. XVII. Ut abbatis , (f mmatbe , mb deno poemtentiat, &c. XVIII. Vt paroebiaks presbyteri coufiitnantur ab quis ergo principum, aut laicorum aliosum , difpenfationem vel * donationem * rerum five pofleffionum ecclefiafticarum fibi vendicaverit, ut facrilegus judicetur. V. u x8j CHiusrt ■"»· V. F?“nas C O N C ILIUM. Ut tonfanguintor hh tonj'ttniltonei non fiant. ’*·*- 9. "'Z·™ A ledum ·, ad confecrandum manus mit------ ----tat. Quod fi prcfumpferit, & confecra- CHiusn tus, & confecra tor abfque recuperationis fpe deponatur. 7« .«‘.V!**· Quod fi f»r·· Conjunétiones confanguineorum fieri prohibemus : quoniam cas , & Drvinx , XI. De iis fui Hierofolpmi tonum , vtl Hif- <·«·?. penitum iter Jufcipiunt. '**' & fieculi prohibeor leges . Leges enim Divinz, hoc agentes, & cos qui ex eis prodeunt, non iolum ejiciunt, fed maEis qui Hierofolymam proficifcuntur , ledi&os appellant; leges verofzculi, in­ & ad Chriftianam gentem defendendam, fames tales eos vocant, & ab heredita­ & tyrannidem infidelium debellandam , te repellunt. Nos itaque patres noftros efficaciter auxilium przbuerinc , fuorum mj·^ i.f.· fequentes, infamis * eos notamus, & in­ peccatorum remiffionem concedimus, & B domos & familias atque omnia bona eo­ fames e (Te ccnfemus. rum in B. Petri , & Romanx ecclefiz '*’· ’ VI. Ut ordinationes Burdint fini irrita. £rote&ione, ficut a domino noftro papa Irbano ftatutum fuit, fufeipimus. Qui­ Ordinationes, quz a Burdi no hz re fia r- cumque ergo ca diftrahere vel auferre , cha, poftquam a Romana ecclefiaeft dam­ quandiu in via illa morantur, prziumnatus, quzque a pfeudoepiieopis pereum pferint, excommunicationis ultione ple­ ots>x> poftea ordinatis * faâx funt, irritasefle ctantur. Eos autem, qui pro Hicrofoly·· decernimus. mirano vel Hifpano · itinere cruce fibi · ηλ in veftibus pofuifle nofeuntur , & · eas 4·.«. VII. Ui nullus dtt alteri tarant animarum, dimififle, cruces iterato aflumere, viam i-t· * out prabendamy fini tonfenfu eptftopi. * ab inflanti pafcha ufque ad fequens pro­ ximum pafcha perficere, apoftolica auNullus omnino archidiaconus aut ar­ c étori ta te prxeipimus . Alioquin extunc chipresbyter, aut przpofitus, vel deca­ cos ab ecclefiz introitu fequeftramus : in nus , animarum curam , vel przbendas omnibus terris eorum , Divina officia , tcckfix:, fine judicio vel confenfu epif- prxter infantium baptifma & morientium copi, alicui tribuat: immo ficut fandis poenitentias, interdicimus, w ·· ·»-canonibus conftitutum eft, * cura δζ rerum ccclefiafticarum difpenfatio in epif- XII. Ut Porticancrum fine heredibus morhn· W ■· «d.6«st. > IX» Ut cucommunieati o fuit epifeopis, ah g tio, ad fatisfaâionem ab epifeopo admo­ aliis in tommuniont non recipiantur. neatur. Quod fi tertio admonitus fatisfacere contempferit, epifeopus, vel · cum . „eirope_ A fuis epifeopis cxcommuniectos, ab metropolitan! confilio, aut cum duobus, litanus («m aliis epifeopis, abbatibus, & clericis in aut uno vicinorum epifeoporum, in re--"ob“’ communionem recipi procul dubio pro­ bellem anathematis fententiam di&et , hibemus . & per feripturam epifeopis circumqua­ que denuntiet. A- »■ X. Ut nemo epifcopum confttret, nifi tenant­ es eltilum. Nullus in epifcopum, nifi canonice e- XIV. XIV. Vf oblationes uckfiis fiRo, a laicis ANNO CHRISTI '.<· i. HBN^V· aStf ufque ad hoc tempus epifeopis fecere, & ANNO nos concedimus. PofTeffionesecclcfiarum, CHRISTI & epifeoporum tricennales , abbates vel monachos habere omnimodis prohibemus. LATERA IENSE I. i«j naa n/trintur. Item nt ecclefia non incaflellensttr. Sandlorum patrum canonibus confona XX. Vt cedefit cum bonis fuis ér ptrfonis fentientes , oblationes de facratiffimo & suta fins, if fine mole(lia. reverendiilimo akari R. Petri, & Salva­ toris , S. Marix Rotundx , ac de aliis Paternarum traditionum exemplis conomnium ccclefiarum akaribus, five cru­ cibus, a laicis auferri penitus interdici­ moniti, paftoralis officii debitum perfolmus, & fub anathematis diftriélionc fir­ ventes, ecclefias cum bonis fuis, tarn permamus . Ecclefias a laicis incaftcllari , fonis,quam pofleifionibus, clericos vide­ aut in fervitutem redigi, au&oritate a- licet, ac monachos, eorumque converfos, B aratores quoque, cum fuis nihilo minus poftolica prohibemus. rebus qua ferunt, tutos & fine moleftia XV. Vs osoneta falfa neque fiat, tuque tfle flatui mus. Si quis autem contra hoc expendetur. facere prxfumpfcrit, &, poftquam faci­ nus fuum recognoverit , infra triginta Quicumque 'monetam falfam fcieoter dierum fpatium competenter non emen­ ft.* fecerit, aut ftudiofc expenderit, tan- daverit , a liminibus ecclçfiz arceatur , quam malcdi&us, tc pauperum virorum & anathematis gladio feriatur. oppreflbr, & civitatis turbator, a fide­ XXL Vt presbyteri, ire. concubines non he­ lium contortio feparetur. beant , nec matrimonium contrahant. XVI. Vt Romipeta, if alis facra hcavifitan/r/, wn molcflentur. Si quis Romipctas, & peregrinos apo­ ftolorum limina , & aliorum fandiorum oratoria vifitantes capere, feurebus quas • •«report· ferunt fpoliare, & * novis teloneorum , •pXs··™· feu * pedaticorum exadlionibus moleftare tentaverit, donec fatisfcccric, commu­ nione nbflineat Chrifliana. XVII. Vt abbates, ér Presbyteris, diaconibus, fubdiaconibus, monachis , concubinas habere , feu matrimonia contrahere, penitus interdi­ cimus ; contrôla quoque matrimonia ab hujuimodi perfonis disjungi, & perfonas ad poenitentiam debere redigi, juxta facrorum canonum diffinitionem, judicamus. XXII. Vt alienationes in Raven. txarrbafu, if abbi non legitime fa8a irrita fint. monachi, non dent Alienationes, qux fpecialiter per”Ottonem, Guidonem, Hieremiam, feufor-* AiiM.n er Interdicimus abbatibus & monachis pu- te Philippum, ubilibet de pofTeflionibus /'»·'·' blicas poenitentias dare, & infirmos vifi- Ravennatis exarchatus fadxfunt, damj » Aundliones ■> A Jkr · « M facere, ( ■ ZT* . w· pu-_ Μnamus: Λ MA Mm» * 1 a t A «· *autem ** > AMA omnium AMA M · -a am ■•4 tare, & & Miflas generaliter, per blicas cantare. Chrifma & oleum, con­ intrufionetn, feu canonice elc&orum fub secrationes altarium , ordinationes cleri­ epifeopi nomine, aut abbatis, qui fecun­ corum ab epifeopis accipiant in quorum dum ufum ecclefiz fuz confecrandus eft, parochiis manent. alienationes quocumque modo fa&as, nec non perfonarum ordinationes ab eifdem' XVIII. Vt parocbiales presbyteri confiituan· fine communi confenfu clericorum eccle­ Catti ief—t *· . z‘b epifeopis. fiz, five per fimoniam itidem fa&as, ir­ In parochialibus ecclefiis presbyteri per ritas judicamus. Illud etiam per omnia epifeopos confticuantur , qui eis reipon- interdicimus, ut nullus clericus przbenE deant de animarum cura, & de iis quz dam fuam , feu aliquod ecdefiafticum ad epifeopum pertinent. Decimas & ec­ beneficium, aliquo modo alienare przfuclefias a laicis non fufeipiant abfque con­ mat : quod fi przfumptum olim fuit, fenfu & voluntate epifeoporum : & fi ali­ vel aliquando fuerit, irritum crit,&ca· ter przfumptum fuerit, canonicz ultio­ nonicz ultioni fubjacebir. fanitent tat. λ ni fubjaocant. XIX. De fervisiis qua monaflerio facere pof· funt epifeopis, & d*· pofefmsibus • ectlefiarum tricennalibus. Servitium quod monafteria aut eorum • ecclefiz a tempore Gregorii papz VII. STE- ι·Τ CONCILIUM Huoira.r. >M Acipio hujus difcordi* ufque ad hodiernam diem............ ST EPH A N I BALUZII five tanpore patrii mei, five etiam meo ablata *»*o fime, qu* habeo, eidem fanâc Roman· eccle- C”*'S1* N o T Æ. fie remtuo, qu* autem non habeo, ut reiiitu' antur fideliter adjuvabo. Poflcflioaes etiam om« nium aliarum eoctefiarum, de prtneipum , & aIn aliquot hujus concilii canones. In quibus, liorum, tam clericorum, quam laicorum*,con-’q·»ι·<.., editionis hujus ordinem fecuti fumus. filio princimun fit juftitia « ouai habeo, * ut res "a?"' reddantur fideliter juvabo. Et do veram pacem <ο·*ιίο*’ Can. I. ) Defcriptui eft ad vtrbutn hic canon ex concilio Toiofano , quod idem Calliftua in catbMrah domino pape Callifto, * fan&s Roman* eccle- ’ ·*«·'· · ecclefia fandi Srephan» celebravit anno mcxix. fi*, & omnibus qui in parte ipfius funt vel fucu Can.) II. £t hic quoque ctooo ad verbum iumrunt. Et in quibus fanda Romana ecclefia auxi- * '»!··.·6 . le , & coocra mentem canonis . Repetitus dein eft faciam. idem canon in concilio Lateranenfi fub Innocent io II. Cam. VI. ) Quis fuerit Burdinas, dabit a cum video B etiam ab antiquis tutoribus. Qpidam enim veterum , Hacc omnia aâa funt confilio, & afleniu prinmemoriae prodiderunt eum faille natione Hifpdnom. cipum, quorum nomina fubfcripta funt. Sed huic lententis reponet Rodericus arcbiepifcopos Adalbertus Moguntious archiepifcopus. Toletanas , vMaftns Hitpanic* bifiori· feriptor .· qai eum patria Lemovicem fuiffe docet , fed in Hifpa­ Fridericus Colonienfis archiepifcopus. niam abdoAom a Bernardo arcbiepifcopo Toletano . Ratifponcnfis epifeopus. Sane Burdinus fait magnus vir per illas tempeftates ; Ot:o Bambergcnfu epifeopus. adeo ut Lemovices meos pudere ooa debeat hujus vi* Bruno Spirenfis epifeopns. ri, nifi prioris vice fanAitatem infelici fchifmate foedatlet, crftiffctque Calliflo in monumentum viftort* . A. Auguftenfis epifeopus . Porro nos olim hominis virtutes & vitia, Deo dante, G. Trajeôenfis epifeopus. defcnbemas in libro i. de vita rcbufque virorum illuV. Cooftanrienfis epifeopus ilnum LemovicenGutn. E. abbas Fuldenfis. Can. XL ) H if panicum illud iter , cujus meminit hic canon , non erat fimplex peregrinatio religionis *Η·κ····»ι * Northmannus dux. ergo i fed ad exemplum Urbani II. qai belli faeri in Fridericus dux. Oriente ntundi antor fuit , fucceftores ejus bellom Bonifacius marchio. quoque Uterum in Hifpania fieri ad ver fus Saracenos decreverunt. candcmque peccatorum indulgentiam «un- C Theobaldus marchio. cibus ea de caufa in Hifpaniam conceHcrunt , qu* * Cjmtphus comes palatinus. * Emelph·! Orientalis ecclefi» defenforibos conceffa fuerat incon­ * Otbertus comes palatinus. • OtUrtAi cilio Claromoncsno . Nam in archivo ecclefi* BarciBerengarius comes. nocenfis habetur epiftola Callifti II. ad nniverfosChrifti fideles , fdata fortaflis ex ifto Lateranenfi conci­ Godefeedus Comes. lio . cam data fic Laterem iv. Nonas Aprilis,) qua Ego Fridericus Colonienfii epifeopus & can­ pugnantibus m Hifpania adverfum Saracenos eandem cellarius recognovi. Hoc autem privilegium au­ peccatorum remiftionem concedit , qu* Orientalis ecclefi* defenforibos concedi folet . At in concilio Clareo figillo ipfius imperatoris munitum in archi­ romontano fub Innocent» II. papa celebraro , qood vis Romane ecclefi* tenetur reconditum. dum editum eft , mandatur incendiariis , quae pellis tunc io Occidente graHabatur , ut Hieroioljrmam vel CONCESSIO CALLISTI PAPÆ II. in Hifpaniam pergant, illic anno integro belligerata· ri . Praeterea extat in archivo regio Barcinonenfi epifloia Hadriani IV. qua Raimundum comitem BarcinoHenrico Imperatori faâa. nenfem, rotamque terram ejus , fub beati Petri , ac fua prote&ione fufeipit , qnandiu pugnaverit contra Go CJliftus , fervus fervorum Dei, tibi diSaracenos ■ At in concilio habito apud Montempeffulanom in prima Narbooenfi , anno mcxcv. cui praefuit I Jefto filio Henrico Dei gratia Romanorum magi fler Michel (edis apoftolic* legatus, ab ufurarum Imperatori augufto, concedo clcôiones epifropo(olutione ita liberantur ill· qui in Hifpaniam pergunt , rum & abbatum Teutonici regni, qu* ad regnum ut etiam fidejuflocei eorum cogi non polii nt ad earum folutionem . pertinent, in prrfentia tua fieri, ablque fimonia, G. C. Lege /vfrmi od onttnm mcxviu. m/raw ow & aliqua violentia: ut fi quainter partesdifeorfilii Tole/u. SE I. «CUMENICUM . αγρ-Το»* i**,'***·» Pro rraitt*10 *ntm« me*, dimitto Deo, & ίλη­ 1 r-ta^Ti E νi< âis ejus apoftolis Petro & Pauio, & fanft* ca' q«« it rr- tholic* ecclefi*, omnem icveftituram per annulum & baculum, & concede in omnibus ecclet.x.Acri··. fiii * fieri eleftionem , & liberam confecratioâ°ô«7·" *’** 0601 · Poflcflionci & regalia B. Petri, que a prin- h qtut de tnjni concilii a&b fupre reluo fient, b^c addi pcffnr.t ex chronico Landn/fi de S. Pau­ 1 lo , f«i concilio interficit. Olrico, inanit, archie piieopo Mçdiolancnfi fedente in Roma, tunc cum papa x8» LATERANENSE L Mo papa Califtrn fynodum Rom» celebravit : egoAcmSvMm^e Mer PifxnM b Jnmtnfem------------.---- , dc .--------n-----.·----j*" t9nfterat^i Efifetfu Carficenu in Ctncilin *>·*Ο ab ecclefi* me* exturbatos propriis meis re^itetf ύτ diftxffn . Bind wm ex tMkeil· in bus dc «Uodiis exfpoliatus , eoram domno papa tuxn/Uiu Tam. 4. Itxlin fxtrx tele Califto, ejufque curi* comedente in Lateranen- Califtus Epifcopus fervus fervorum Dei . Difi palatio, caufam meam notavi; dc ut earnerleftis fratribw, dc Coepifcopis per Infulam Con­ plicarem in fynodo , fynodum intravi. In qua fice conftitutis eontmque fucccfloribus in perpe­ fynodo, grati* antique honeftatis Mediolanenfis tuum . Quot mutationes , quot feripta inter fe ecclefi*, dc ccndifcipuUtus Ofrici, valde condo­ diverfa de veftris fafta fint coufecrationibus, to­ lui de perturbatione .quam Ravennas archiepifta jam pene cognovit Europa. Unde peccatisecoptu faciebat fibi- Poccbat enim Ravennas lo­ xiftentftms, multa fcandala, multxcedes, dcra­ cum fedendi in fjmodo ad dexteram Apoftolici, pio*, multa etiam homicidia atque perjuria pro­ nullo mediante: quem locum Grofulanus poflevenerunt. Quamobrem Romana Ecdefia levir*dit, quandoreftitutus fuit; Jordanufque quiGro_ fulano fucceflit, eundem locum habuit tune quan- tis, dc inconftanti* a compluribus arguebatur , do idem Grofulanus eumdem Jordanum depone- eo quod ipfa difeordi* hujus feminarium, de oc­ re ftuduit . Hac itaque ratione, dc multis aliis Bcafio videbatur. Nos itaque in pneterito, qnod 2u« tunc in memoria non habebantur, domnus nuper celebravimus Laterani Concilio totius neMricus Mediolanenfis archiepifcopus, locum ilgotii hujus feriem r coram univerfis fratribus, ' qui nobifeum aderant, expofuimus , videlicet quo­ lum obtinere non dubitavit. Sed tamenipfeMe­ niam felicis memori* pnedeceffor nofter Papa diolanenfis Olricus, in fecunda feria, qua inem­ Urbanus neceflitate quadam compulfus Corficapta dc celebrata fiiit fynodus, loco vacante, noDoram Epifcoporum confecrationem per privile­ que io palatio , neque in fynodo apparuit. Sy­ gium fuum Antiftiti Pilano concedit; qui tamen nodus vero tunc in tertiaferia non fuit,dcidem Mediolanenfis palatium non intravit . Sed in poftroodum, & Roman* ecclefi* fcandalum pertimefeens, fit gravem inter Pifanos, & Januenquarta feria dum fynodus celebrata fuit , Olri­ cus idem Mediolanenfis archiepifcopus, ad dex­ fcs oriri difeordiam videns, conceflionem ipfam teram Apoftolici Califti nullo mediante fedic. mutavit, & anteceflorea veftros, ficut moris fue­ rat, fuis manibus confccravit. Et infro: Ego expeftans alteram diem conveni­ Poft hunc,. .piat recordationis Dominus Papa entem me* cauf*, meseque querd*, ex improvifo vidi dc audivi , quod domnus papa gratia Pafchalis, quamquam in multas, dc graviflimas confecrandi altare diflblvit fynodum in ipfa die C deveniflet ncccflitates , nullis tamen precibus, Mercurii, nec ultra ab eo fynodum celebrari auaut promiffionibus ad hoc induci potuit, ut prediftas Pifanis firmaret concefliones , fed prxdedivi, nec vidi. ceflbrum veftrarum confecrationes Roman* Ec­ clefi* confervavit. ·* ,Λ fee Concilio in Snx&orxm olixm reUtxee fitiffit COM1..ÎÎ.V· ConftMtienfem Epifeopum tx Cujus fucceflôr Papa Gelafius majori, & gra­ viori neceffitate Roma exire coaftus tranfmon«*7· feynentihw Cnlifii II. literie pntet. tanas partes navigio adeundo, Privilegium idem, quod a domino rapa Urbano de confecratione Alrxtus Epifcopus fervus fervorum Dei ve­ veftra Pifanis collatum fuerat, cum Pifas venifnerabili fratri Udelrico Epifeopo, clero dt fet, renovÿvu^Quod tamen poftmodumeandem populo Conftanticnfi, falutem dc apoftolicambePifanorum, ajanuenfium perturbationem profnediftionem. Fratres veftri , quos ad Apoftolicam fedem direxiftis, multa nobis ac fratribus picicns annullavit. Nos etiam, qui eorum loco, imo B.Petri li­ noftris , de illius fanfti viri defimfti, Conradi, cet indigni, fucceflnnus , de ultramontanis veftri Epifeopi , aftibus retulerunt miracula, . ___ parqua per cum Dominus omnipotens fecerat, cer-Dtibus Lunu ad au Urbem vi wu* accelerantes, avv^wiaa*»·, Pifas i uw devenimus cuiuiuS , tificare feriptis dc verborum atteftationbus ftu* ~ ubi eorumdem prsdeceflbrum noftrorum Urbani, & Geiafii veftigta fubfecuti, ejufdem populi pre­ duerunt. Noftris itaque fratribus Epifeopis dcCar­ dinalibus , dc aliis Archiepifcopis , Epifeopis, dc cibus , ac devotione devifti , eandem innovavi­ mus conceflionem. Cum vero ad Urbem per Det Abbatibus, ac religiofis qui aderant, viris vifum gratiam veniflemus de fafto non........ cleri, dc eft, eumdem fanftum apud Deum honorabilem meritis, nos apud homines, quantum nobis fas populi commotionem invenimus , eo quod in eft, honorabilem memoria facere debere. Unde conceÆone illa, que extra Urbem, & cum pau­ cis fafta fuerat, Romana Ecclefiadiminutionem in generali quod celebramus concilio, ejus vene­ rationem fratribus omnibus nunciamus. Ad ho­ patiebatur, & totius difeordi*, ut diftum eft , norem igitur Dei atque ipfius S. Conradi reve­ miniftrare fomitem videbatur . Nos itaque poft rentiam largiente Domino conftituimus , ut ip­ multam, & diutinam deliberationem, communi­ cato confilio cum fratribus noftris Epifeopis, flt fius inter lanftos recordatio futuris temporibus habeatur, dc miracula, qux per eum a Deo fa­ Cardinalibus, atque Nobilibus Romanorum, nec fta dicuntur dicuntur,, fi ver* vera funt funt,, ferio fcripturis & leftioninon multa cleri, dc populi multitudine, eafdem bus memoriter deinceps teneantur. Vos verofra-^ evacuavimus coocefliones, & vobis, ac fucceflb- ,,,, C tres , & filii dileftiffimi , apparentium in terra veftra florum odore refedi, ita in pofterumconverfari, atque ita pie vivere coopérante Domi­ no, fatigatis , ut & ipfi aliis odorem virtutum reddere, per fandi fpiritus gratiam valeatis. Om­ nipotens Dominus beatorum Apoftolorum Petri & Pauli precibus, & pnedifti fanfti viri oratio­ nibus fua nos miferatione cuftodiat, dead vitam perducat «ternam. Datum Lat:rani V. Kal. Aprilis. ΑΛ kec fptiltt Diplemn Celiptuth ftft Concilium txorntxne, in ea* dr/wftn* Ccncil. Generol, Tom. XXI ribus veftris Apoftolicc Sedis privilegio antequam reft i tui mus libertatem, & fratrem noftrum Sagonem , Epifeopum noftris tamquam B. Petri manibus confecravimus, que tandem feripta ab Apoftolica Sede utrique parti collate in prsfentia Pifanorum , dc Januenfium, quos pro ejuf­ dem negotii ddfinitione ad Concilium vocavera­ mus , coram univerfis Archiepifcopis, Epifeopis, Abbatibus, ac reliqua cleri, & populi multitudi­ ne fecimus recitare , dc faftum noftrum de quo nulli mortalium judicare conceflum eft, fratrum noftrorum confilio,flc judicio commifimusfinienT dum "'JJ* i„ —-------- dum . γηβκτι didebantur fufpicione carere : quorum nomina i,,,. 1 iunt hsec. Patriarcha Veneticus, Vienneniu, Ra­ vennae Capuanus , Salernitanus , Narbonen£s, Sypontinus, Panormitanus, Barenfts, Neapolita­ nus, Tartaconenfis , Senonenfis , Burdegalenfis Archiepifcopi , Epifeopi Vivarieniis , Magolanentis, Aftenfs , Trojanus, & alii complures, qui in partem Latera neniis Palatii fecedentes , fit cautam totam utrinque diligentius indagantes , poft multam deliberationem, & confilium com­ muni aflcnfu , & Privilegia iuper boc Eccleii® Pifan® collara caftari, fle ultimum, quod Corfi- canus HtNRtCUS ▼. IMP. t Ego Deufdedit presb. card. tit. S. Laurentii— ANHO in Damafo iubic. CHRISTI t Ego Roflêmannas card. diac. S. Georgii ad velum aureum iubic. t Ego Comes diac. card. S. Mari® in Aquiro iubfe. f Ego G. G. diac. card. S. Angeli iubic. t Ego Romanus diac. card. S. Mariae in Por ­ ticu iubic. f Ego Stephanus diac. card. 5. Mari® SchoI® Grace® iubic. f Ego Jonathas diac. card. SS-Gdm®, & Damiani iubic. f Ego G.G. diac. fie card. SS. Sergii, & Bac­ ----------chi ft. CONCILIUM Ex suibus eledi iunt judices, qui omni A Epifcopus a nobis ad aliorum correptio­ nem, & ad B. Petri patrimonium recuperandum fartum fuerat , proprium obtinere robur debere B dixerunt. Quod conClium venerabilis frater nofter Wal­ terius Ravennas Archiepifcopus vice judicum ele- rtorum, nobis, & reliquis fratribus recitavit, idem concilium afteverans vtm obtinere judicii. Porro nos, quod a prsenominatis fratribusnoftris deliberatum fuerat, in noviilimo Concilii dic co­ ram univerfa iynodo recitari prreipimus. Cum­ que ab omnibus Archiepifcopis , Epifcopis , & Abbatibus, & reliqua cleri, fic populi multitudi­ ne placere fibi frequenter acclamatum fuiftet, nos cognita eorum fententia, fic cleri, fit popu­ li Romam voluntate pcrfperta , fanrti Spiritus f Ego Joannes diac. S. Nicolai ad Carceres fubfc. t Ego Ubertus diac. card. S. Mari® in Via La­ ta fubfc. t Ego Gregorius diac. card. S. Luci® feptem Solii Cubic. t Ego Angelus diac. card. S. Mari® in Do* minica fubfc. t Ego Gregorius diac. card. S. Viti ft. t Ego Matthaus diac. card. S. Adriani Cubic. Datum Laterani per manum Guidoms Roma- nz Curi® Camerarii 8. Id. Aprilis Indift. i. In­ carnat. Dominic® an. in j. Pontificatus autem D. Califti II. Pap® an 5. Centura , & audoritate Apoftolica , feripta de veftra confecratione Pifan® EccleG® collata,dam-C CONCILII LATERANENSIS I. navimus, fic quod a nobis de veftra libertate fla­ turum fuerat, eadem audoritate firmavimus: Pifanis perpetuum fuper hoc filentium fub anathe­ matis vinculo imponentes , Si qua igitur in futurum Ecclefiaftica fzcula- Ada ex variis aufloribus a Sever. Binio collefta. In Bin ant editione, bane titulum préférant, AT*· It in malin*» Lnttrn*e»[t. rifve perfona hanc noftrz conftitutionis paginam fciens contra eam temere venire lentaverit , fe­ Nno redemptoris millefimo centefimo cundo, tertiove commonita, fi non fatisfa&ione congrua emendaverit» poteftatis, honorifque fui A fimo dignitate careat, reamque fe divino judicio exi- telle Baronio , ftere de perpetrata iniquitate facratiftimo corpore Dei , fic cognofcat ; fic a Domini Redem­ fecundo , Indi&ione qui Deo aeeeptus , vige- decimaquinta , placabilis fit a Califto papa ad pacificus fuit, plentlümam inftaurandam ecclefi® pacem, revocandamqueexulem diu, longiufque propulfatam concordiam, Laterani indtâum generale concilium, cclebraram eil tempore quadragefim® , cui interfuifte ftis autem eam fervantibus fit pax Domini no->D trecentos fit amplius epifeopos teftatur qui pr®· ftn Jefu Chr.fti, quatenus fic hic frurtum bon® fens extitit ‘ Sugerius S. Dioniûi abbas. Porro aftionis pcicipiant , fie apud diftriâum judicem adeo nobilis conventus patrum ineo multus fuit, u<* L»do» ptoris noftri Jefu Chrifti aliena fiat , atque in extremo examine diftnrtz ultioni fub/aceat .Cun- pr®mia zternz pacis inveniant. Amen. Ego Cakftus Catholic.-r Eccleii® Epifcopus. Card. tit. S. Eulebii fubfc. t Ego Robertus " t Ego G. G. Card. SS. Apoftolorum fubfc. Ego Benedicius Card. tit. S. Eudoxiz ft. Ego Anaftafius presb. tit. B. Clemen, ft. Ego Joannes presb. card. tit. S. Czcili® fl". t Ego Theobaklus tit. Pamachii card. fl". EgoDefiderius presb. card. tit. S. Praxedis ff. t t Ego G. G· presb. card. tit. Lucinz (T. 1 t t "| Ego Theobaldus card. S.Anaftafi® A uvvvaiuuj presb.. v w tit. 1 1 v · w»a maiiauw ft. f Ego Joannes card. S. Chryf. interfui, fit ft.“ t Ego Petrus presb. card. tit. S. Marcelli ft. Ï Ego Crefcentius Sabmenfis Epifcopus. j· Ego Petrus Portuet.fis Epifcopus fubfc. f Ego Vital. Albanus Epifcopus fubfc. t Ego Przneftinus Epifcopus fubfc. •j Ego Ægidius Tufculanus Epifcopus ft. ΐ Ego Petrus card. p:esb. tit. S. Califti ft. t Ego Crefcentius card, presb. tit. SS. mart. Marcellini, fic Petri iubic. t Ego Gherardus presb. card. S. PrifcefilAquilx iubfe. t Ego Sigizo presb. card. S. Sixu ft. ut eccleCam Dei diuturnis fehifmatirorum fa‘ ftionibus labefaftatam in priftinam reftirueretdi- fciplinam . Quznam autem in hoc concilio fta­ tuta fuerint reperimus in codice Vaticano, qui continet collertionem Anfelmi, in quo poft ca­ put quinquagefimum quintum , tanquam appen­ dicem habet notatos hujus concilii canones de­ cem fic feptem, quorum maximam partem Gra­ tianus , qui hoc fzculo claruit, in fuum decre­ tum tranftulit, nempe ‘ primum, ‘ fecundum , ‘ tertium, * quartum, * quintum, * feptimum, ·ο,'Λι* * decimum, * decimumquartum, * decimnmfex- tum, & * decimumfeptimum ; reliqui autem qui in eodem Anlelmi feripti funt codice , Uftiani ·ο,β’ papz fecundi titulo apud Gratianum leguntur. Hzc funt qu® fpeftant ad canones Romani con- · ’* J cilii fub Califto II. Quod autem fpeâat ad alias · >«1 ■ in eodem concilio res geilas, fic accipe. In eodem concilio audjji funt legati Germa­ norum , affenfu imperatoris ab epifcopis fic prin­ cipibus Germani® mifli anno fuperiore, Spirenfis nimirum epifcopus , atque Fuldenfts abbas , exhibentes quz imperator przibre paratus erat, nempe remiffionem inverti curarum ecclcfiarum , quarum caufa diu multumque inter imperium fic facer- »»> L ATER. A NtNSE I. »,4 faeerdotium fuerat, magno Chriftiani orbis fcan- Rverfali cnacm/a apad np(mv ra»g»Mwow, qua nunc____ —ANNO dalo, difeeptatum. Auditi lunt iidem legati liForwaria dicitur, ficta longum, ita Û incredibile anno CHRIST» «WMNrara eft , quam inflanti, faanpse per omnia C"*'*T‘ bcnter, & collaudati magnifice iUo divin* icti­ IM,· [elicito cunthrum procerum câfilio, pro pact& con­ K*·· ■·. dum (mm ! five ilio : Bonum nuntium de longin­ cordia, per unam vel ampliat hebdomadam certa­ quo , tanquam «fata frigida m aftate. Atque ex il­ tum fit ; dome ipfe, in cujus manu cor regit eft . lorum petitione coocefla legatio mittenda a feomnem animqfitatem Axguftt /i( apoftolica reverende apoftolica in Germaniam, qu* ficut ab im­ tie obedientiam caufa matris ecclefia, etiam ultra peratore renuntiationem inveftiturarum acciperet, [pem plurimorum, is^bxit. Mox tamen ab apofto­ ita nomine apoftolic* fedis eidem ab excommu­ lica [edit apocrifiariit in communionem receptus tam nicatione abfolutionetn impenderet, & qu* Caipfe imperator, quam xsûverfus fibi fubjeHus exer­ lifti pape nomine effent exhibenda proferret. De­ citui , imme generali abfobetione cunflii boc febifcretum eft tantum legationis pondus primario mate polluti f per audhritatem apoftolicam faiia , viro Lamberto cardinali epifeopo Oftienft atque qualiter eccbfiafticas inveftituras , cateraque fpiriduobus aliis cardinalibus, qui profedt ftatim funt * , qua tanto rrwj rafia wjjwi mgotia tempore regts Teutonici una cum legatis e Germania miflis, Spirenfi e-B adminsftraveraut, quaque ipfe, \f , ne regni diminuere­ pifeopo atque abbate Fuldenfi. Hi ubi in Ger- tur honor, ' nunquam vita comite fedimiffxrumpro­ inaniam pervenerunt, ad eos audiendos decerni­ poserai, humiliatus proChrifto, eoram multitudine tur concilium tam epifeoporum quam principum, maxima abnegaverit, & in manus domini epifeopi cui etiam Imperator adetfet , Wircerbugi cele­ Oflienfit, ac per ipfum Domino noftro Jefu Chrifto/ brandum folemni die natalis apoftolorum Pe­ fuaqrn in perpetuum jus ecclefia dimiferit, rurfumtri & Pauli . Quid autem tunc per legatos a- que qualia fibi ob honorem regni observandum au&um , Urfpergenfis abbas exade recenfet , a Horitas apoftolica concefferit, utriujque partit mequo funt ifta petenda , utpote audore qui po­ but edocebunt fubter annotata . Qp* habentur in tuit tunc his omnibus cum aliis pnefulibus inte- margine, funt ex autographo in codice Vatica­ reffe. no. Rxcenfet in primis altercationem quam exci­ ‘ Ego Henricus, Dei grati» Romanorum impera- ’ ·· »»"'·« tor auguftut , pro amore & fanila Romana eccle- 2*^,* i»·' tatam invenerunt legati inter Imperatorem & principes Saxoni*, & Moguntinum archiepifco- fia, tf domini papa Cabfti, & remedio anima mea pum , ob eledionem VFirccburgenfis epifeopi, dimitto Deo, &c.‘ prout fupra in concilio La te­ cum, defundo ejus epifeopo tertio Kalendas Ja-Cranenfi . Extant eadem ipfa monumenta apud nuarii , Henricus Imperator elcgiffet nobilem WileImum Malmesburienfem. quemdam Gebebatdum "“ · · * , fanior ' autem pars deri Haw: facrofanda fynodus folius pontificis auatque populi Ruggerum ejufdem ecclefic canoni­ doritate indida fuit. In conventu principum acum promovendum propofuiffet, quorum votis pud Triburiam congregato , quo de pace inter afpirarunt Saxoni* principes cum archiepifcopo pontificem & Imperatorem ineunda agebatur,·'· moguntino. Cum ifta in medio verterentur difcuique legati fedis apoftolic* obedientiam pro fidia , ex quibus non folum feerata concordia Califto papa exaduri prsfto erant, Catalaunenlongius abjici timeretur, fed effugata difeordia re­ fis epifcopus, ficCluniacenfis abbas ad id a reli­ vocanda , & intermiflum bellum ardentius repeten­ quis epifeopis fit principibus deputati, ab Impe­ dum fore videri poffet: ecce legatio e Romano ratore, qui Argentin* agebat, obtinuerunt , ut . concilio mitia, de qua ifta Urfpergenfis abbas: promitteret fe ob reconciliationem univerfalis Jpfo etenim tempore epifeoput Spirepfit , & abbat ecclefic venturum ad indidam fynodum menfe f uldeifit , legatione totiui regni apud appflobcam Odobri Horn* celebrandam . cujus indidionem fedem perafila, redierunt, dmentet fecum Oftienftm in prcdi&o conventu epifeopi omnes collaudaepifcopxm , vicem domini aj tpoftobei per omnia ft-Drum. Epiftola alicujus fcholaftici profeilbris nonentem cum duobus cardinabi ibut, qui mbilo minus a mine edita, cujus argumentum Urfpergenfis re[ede S. Petri ob reconciliationem regni ij facerdotii cenfet poft ea qu* fupra dixi , aperte indicat mijfi fuerunt. Hac de caufa iterum colloquium cu­ flatres, quadringentos lex & viginti huic conci-Ne0M,„tr io interfuiife, eique pontificem pncfediife; im-ί<ορο,«®Γ riale per provincias indigium eft, cui locus , Virceburg ; temput feftum S. Petri definitum eft. In peratorem vero aliter quam fpoponderat Urbi quo quidem conventu, cum archiepifcopus Monon quidem interfuiife, fed tamen non longe ab guntinus, & cum eo apoftolic* fedis legati conUrbe abfuiife, quin facile legatis fedis apoftolica A- anno .,,, ww concilii fi quit plcrxru cegnofcere quant , in wJjZia pradcteffarum decreta confirmaverit, aliaque CH,**T' hitertj eujufdom fcbolaftici nemàe Hefibnif tit­ Mvudfe, fM rn exigebat i naviter addiderit ; ficier enucleatum reprrirc puteri/ id eft, qualiter rex inter regnum if feterdetixm de concordia facienda coufcnferit . hfuper cidem ccmilio , cmi videlicet um. KaL Hwmbris pradiHus pup» CaUftxs fe· cimdus vallatus quadringmtis viginti fix patribus ceram mmtmer» multitudim cleri etc pepuli prafedit, wo udce fie prtfentem Hernicus, vicinum ta men exhibuerit , afa if coftoqmo fus donnai papa legatis cmccfib , tandem inducias denae quqfierit . prepter generale colloquium cum principibus balen· dam, pro inveftituris fciiicet ecclifiafticit, qnat tan· que poft dies fere dwadrciaw, m virtute bpiri/ui finHi rite finite conrili», cun/A> apoftolica benchAli­ ne confirmâtes ad proposa redire permifit , unum­ quemque cum gaudio. Et quamquam Urfpcrgenfts 416. fic Pandulfus in vita Califti cum Onuphrio 297- epifcopo» fic abbates, atque ideo mille cir­ citer przlatos concilio cecumenico interfuiflcfcribant ; ego tamen potius acquiefceodum effe pu. tavi teftimonio Sugerii abbatis , cum ille huic concilio interfuerit , ideoque res his temporibus gcftas melius cogooti& ft defcripfiflc przfiimatur. I CONCILIUM AD CSF* - A1) Τ«·. •I ·■ Μ»· A NOTATIO concilii ex Cta hu/us LATERANENSE L GENERALE A CaliAo II. papa anno uzj. celebratum Π ET ADDITIO. variis authoribus ac B fcripfiflè Binium > Romanam illam legationem Binius anni 111*. in œcumenico Romano concilio de- anachroaifi gere, eaque diftinguerc que ibi eonfufa tradun­ cretam, Romam eo perarto rediifle. His adhi­ ftoriam concilii hujus reformandam animadverfis, nunc promenda quaedam funt, quibus omtffiones quaiam artorum ejufdem concilii lupplen- tur, quibus digerendis Annaliftam Saxonem Ec- tur. Habes iUa ex Ar.uaUfta Saxone ad annum przfertim ex apud Labbcum ita deferibit, mos plane mottos, accepta Urfpergenfi ut in rerumque inverfiones rat. Juvat igitur in ordinem fuum omnia csrdianum adhibeo· Anno jud· incur· redi­ Henrieus libi iis), his verbis: Adalbert» Brtmcqfis trebieptfcopur poft Fridtricum, qri 111. Kal. Februarii obte­ rat, commet eleUus pro repojcenda pallii dignita­ veuit in Italiam, nec procul ab Urbe confidens te Romam vadit . Jbi a domino apoftolsco Calixto cum Italis epikopis dc pace cum Pafchali pon­ honorifice excipitur, in artbiepifcopùm ab eo confetifice componenda confultavit . Decreta en ad cratur, babitaqut fynodo, canonico if judiciario or­ pontificem legatio, a quo viciflim ad imperato­ dine pallium obtinuit, neriigrntia duorum antecejfo· rem non procul ab Urbe confidentem remtfla rum fuorum aunffxm, (f A Dams tranilatum cum mandatis, Addidit quoque domnus apoftolicus banc oufforita ' manuatu, ut ui imperatori iiupviaiuri renunciarct, rciiuiiuaiii , nol-C iku· Ic pontificem de inveftituris quidquam remitte­ tem, ut pradiiiu ccclqfiu pontifex liberam prudire. Hzc omnia eo tempore gefta, quo Pafcha­ candi licentiam habear quoufyue terra ad Oceanum iis papa Romse concilium habebat , ex Annaliverfus partes illas extenditur. His ita adiit tn fts Saxone Eccsrdi, ft ex literis ex codice Ubx quoqm domnus Papa honorem fibi adauxit, quod dalrici a nobis fupra ad annum 1116. productis quemdam boem cimverfatioms clericum, qui fecum •ntclligimus ; quare immerito Binius hzc ipfa ad Romam venerat, ~ Saevis epifeopum ordinavit. Poft concilium Lateranenfe generale fub Califto U. ad patriam remeat addito fibi cardinale vire religiofoqui ex decreto domni apoflolki omnibus Da­ refert. Ita rebus infertis Henrieus rediit inGer. metuens ab iis , quz principes ft epifeopos in Co Ionien (i concilio collcrtos molituros timebat , maniam, ubi omnia in priftino confufionis fta- tu ufque ad Califtum II. pontificem manferunf. Sub eo pontifice Saxones ab imperatore deietverunt , caufam prztcndentes fchifma in Rc na­ num pontificem. Tunc eorundem Saxonem con- cdiurn Hcrbipolim convenit , 0 dm mchiepifmpet & dutdeeim cpifcepu, aasvwM A prrôiime Joxmufiom, Jui in ea fcilicet bulla , que——— JswRfcw fcriptu ftutt, fd ex Ugbdlio „ ► a Veneto Labbd editore inter aAa ««{vS hnjusconcilii reciurur, fignatiuque m,.. " **· Γ fipamntee, dJ e» reudurn porto polutii Lateranenfis ’ Î-* fimOes, & «.bw SZf' de cdficunis die viu. idus Aprile anni nxj ? Porro conci­ cmfecrutimAus curtando , autiiuum regifirum Re- lium emit die xv. Kal Aprilis, ut Parius in smm ecdefia leger* fetermt , & ibi envenerxxt , critica Baronii ex veterum taftimonio demon«wad Pifimi unbiepi/cepotxm Coefico njffle tene­ ftrat; feu potius vi. Kal. aprdis ut infra, qua­ bant ( ff fit tenuibus vigiutifiatmr cmcordutis ce­ re cum fimteotia novffimu concilii die prodierit, rem papa in bafilico palatii, profentibus epifeopit, ut ipfe pontifex in eadem bulla, vel lententia & abbatibus, <7 urchiepifcepis numere CCC. vem- fua affirmat; hinc confequirur concilium illud rxnt, Ü M Gualterius Rjevamste^is ecclffia ar- dies x>x. vel falrem xi. perfeverafTe. Quod fa­ cbicpifeopeu. f» finientium cmfilit cttenrvn tali­ ne melius congruit cum idea quam de illo Cafter dixit : Domine , nas ma fimau ntffi dure feu- farus exhibet. Eft igitur concilium illud, cujus tnt'sam enraie te, fed dabimus tibi copfilittm obti- meminit Landulphus , alterum Romanum fub nem vint finientia. Cafibum mexm, & , /ederunt ---------Califto Π. quod poft annum nao. aftum oportele efi, ut nrciètpji^te ή/··<υ mmmp* Crrjicn- «t» “t cum Oirico Mediolanenfi archiepifeopo, nas nufecratimtf dbmttat, ti ulterius j_r. ·... de j. illis ·„·. nm qui mi affedit, convenire poftit. Non enim nifi ft intromittat. Paw vero audite confilio fxrrexit, anno mo. Olricus Coepit. tf dixit : sfrcbiepifapi , epifeopi, abbates, cardina­ His refeftis, Incus fupereft,ut inter afta con­ les, placet omnibus vobis hoc cosfilimnl $0 furcilii hujus Lateranenfis generalis ea inferantur, rexerxnt, tt tribus vecibus dixerunt: Place} ; Pla­ que de concilio Rom* celebrato quo tempore cet. Placet- Et papa dixit ; Et ego ex parte Dei, Oderifius II. novus Cafinenfis abbas Romam ve­ & D. Pétri, & men laudo, tf confirme, & mmet nit confecrandus , narrat Quonicon Cafincnfe fine crucifie cum eumiixs vobis Undabo, tf con­ lib. iv. cap. LXX vili. Rcpnefcntat illa Labfirmabo . Arcbiopifeopus vert Pifamis, enter alias bens ad annum n*i. novamqne fynodum Ro­ opifcopos fedens, hic audito,mstbram , & anulum manam, a Lateraoenfi generali diverfam, conâd pedes dotant Papa projecit , & trato mut dihiiuu un* tamen^eft macn eu ■-*.** —«j·»· ut acmoi ftituit^.· Una eademque demon* xit·. Ulterius tuas archieçfeopus, & epifeopus aaa-ftrat Girardi,, tui cui Guciiuus Oderifius fuccciut fucceffit,, obituS obitus , iu«i Guaidi ero. Papa illice anulum & mitbram exue pede lon­ quem ex veraftis document» anno naj. januage projecit, Et dixit: Frater male focifii, tf dein­ no menfe confignat P. Angelos a Nuce in notis de pernitentium prend dubio feciet filâtt extexe ad Qlud Chronicou. Ex quo fit ut eleftus in lo­ veutexte Pupe in plene etneilio Cerficstna cunfecru- cum defuofti Oderifius menfe martio ventre Ro­ tiexù fextendunt dure prneepit, Grtprieu diumam ,, concilio cecumenico menfe martio habi­ cenes S. ufngdi, f«r prfu fiât pupu iuaceutias , to interefle potuerit. Tria ergo Romana conci­ finteutium dedit, ficut feriptu efi in urivikgmj»- lia , qua; Labbeus intra biennii fpatium inter nxetlfixHt. Sntcniiu lutu , fiutân Pijuni u Ruenu· annum nempe na>. dt 1113. dminguit , ad μ cxriu fine licenti» recrerunt. Junuenftt ven unum idemque concilium referenda funt. Qyod exue licentiu Renuunt exria , & exue triomphe & fane alii ante me intellexerunt de concilio ce­ gleriu Junnum venerunt, (f purlumente pleno pricumenico anni, ut Labbeus male ftatuit, nas. vilegioComedo pio m .. fimde gefiu -fuerunt per er- dt de illo quod anno 1113. ab cecumenico, ut „ . i* - J* ■* dinem 0 Ceffero nurrutu fuerunt, ficut vidit, <70ille putat, diverfb; nemo ver· huc ufque de uudivit <7 oiue Jymdxm σ pofi /ynoΛΜJ""' in '*■ fymdo /~wô* ;' * /·— concilio cui Cafinenfis abbas interfuit fubodoradum pro jervitie civitotit fuo merutut fiât, & tus eft. Cum vero in eo concilio, cujus memi­ gtfiu funt botteflt tf fopienter truSnvit. nit Chronicoo Cafinenfe, querehe phres in mo­ H«c Cafiari , qui prcfitns concilio aderat , nachos ab epifeopis jaftatas fuerint, hinc oppor­ narratio vix cohxrere poteft cum iis qur dc tunum vifum eft patribus , ut canon ederetur , concilio quodam Komano iub Califto Π. feri. quo monachis erga epifeopos obfervantia injun­ bit (xndulphus e S. Paulo, rerum Mediolanen- gitur . Hunc canonem concilii Lateranenfis iub fmm feriptor, qui & ipfe prefer» aderat, dum Califto II. cum ali» ab edit» nonnihil diicreconcilium R.ooub ageretur . Hic enim affirmat pantftx» in MS- codice marchionis de Laubes hiftor. cap. xxxvn. concilium feria fecunda cm· naftus Marteniu» dedit Veter. Monum. to. vu. piflfe , & poft unam intermediam diem tenia pag. 68. ex quo illum cum caneris ejus codicis tandem , feria fcilicet quarta , fecundo patra a Labbeanis difcrcpantibus hic febjicio appofitis « conlcdiffe i nec deinceps ultra . Quomodo con- E regione canonibus vulgatis , ut diferimen utrogruant hiec cencilio ûhi plxrihxt diebus difcrpto_ 1 ·> _ , ,.r rumque leftores melius intelligent . Qpanquam turn ifi infer cnrdinuUs , epijcepos & erchiepijcovero feriptor ille ex fuo codice quatuor repnefct ·. ace convenientibus ill», totius rei ventila­ fentat canona, ego tamen très tantummodo ne-^ tio commifla eft judicibus a pontifice dcledis , ferendo» duxi, cum prioris canon» additamentum qui poft diligentem difcuflicnem ienrentiam fuam integrum totidemque verbis remfentetur in ca­ retulerunt pontifici, qui probandam putribus exnone, quem ego inferius ex M. £ codice Piftopofuil, a quibo» admifla, ar«*c venienti pepo in rienfi una cum asteris concilii hujus canonibus fienn couciho fintendum dedit ficut fcriptu sfl in proferam. 'Httfaf** CON· efci, «» MFWaîCüS v. IMP. CALISTOS re. 11. CONCILIUM CONCILII LATERANENSIS 199 100 CHRISTI - GENERALIS CANONES. A laUei, Marteiuï. Π. XIV. i< ÇAn&orum patrum canonibus confona fentienM tes, oblationes ck facratiffimo, δζ reverendiffimo altari B. Petri , & Salvatoris, S. Marhe Rotund®, ac de aliis omnium ecclefiarum alta­ ribus , five crucibus a laicis auferri penitus in­ terdicimus , & fub anathematis diftri&ione fir­ mamus . Ecclefias a laicis incaftellari , aut in fervitutem redigi, au&oritate apoftolica prohibe­ mus. XIII. Ç.Andorum patrum canonibus confona fenttenO tes, oblationes dc (acratiffimo & reverend i 1firao altari B. Petri , & Salvatoris, fie S. Ma­ ri® Rotund®, fit S. Nicolai Barenfis , S. Ægîdii, aut dc aliis omnium ecclefiarum altaribus fivt crucibus , a laicis auferri penitus interdici­ mus, &fub anathematis diftri&ionc prohibemus. III. I quis treguam diffregerit »erit , ufque tertio , adB /"XUidquid vero de pace & trevia Dei, deinfatisfaâionemab epiicopoadmoneatur. copo admoneatur. Quod cendio, fcu dc publicis ftratis ab anteceffi tertio admonitus fatisfacere contempferit, epi-foribus noftris Romanis pontificibus conftitutum jcopus , vel cum Metropolitani confilio , aut eft, nos (anfti ipiritus au&oritate confirmamus. cum duobus, aut uno viciniorum epifeoporum , in rebellem anathematis fententiam di&et , & per feripturam epifeopis circumquaque denun­ tiet. i S IV. An&oram etiam patrum vtftigiis inhaerentes, generali decreto fancimus, ut monachi pro­ priis epifeopis cum omni humilitate fubje&i exiftant. & eis uti magiftris , fit ecclefi® Dei paftoriuis , debitam obedientiam , ét devotam in Comnibus fubje&ionem exhibeant, publicas miflarum folemnitates nufquam celebrent, a publicis etiam infirmorum vifitationibus , inun&ionibus , feu etiam poenitentiis, quod ad illorum nullate­ nus officium pertinet, fefe omnino abftineant. In ecclefiis vero , quibus miniftrare nofcuntur, presbyter nonnifi per manum fui epifeopi ha- t. pcü,,,.. beant, qui ei de fufeepta animaram cura ref- '°' pondeant. S Teiam banc monachos inter tf tpifeopos in concilio difeeptationem deferiptam habet apod Gattolam Hift. Cqfin. t. 1. pag. Petro Diacono cap. 78. 343. bis verbis. N qua etiam fyncdo epiicopi & archiepifcopi D fcant quia non eft alius, qui pugnet pro nobis adverfus monachos proclamat ionem fecerunt, nifi tu domine nofter ; nam quid aduri funt I r dicentes, nil aliud fuperelse, nifi ut fublatis vir­ fratres Cafini degentes, qui die ac no&e gis, & annulis defervirent Monachis: virorum, potentis Dei clementiam pro totius orbis falute supplicare non ceflânt? Q^iid a&uri funt fi con- rurfum cefhonesRomanorum pontificum violantur? Non ecclefias, villas, caftra, decimationes & mortuorum oblationes retinent : Illi enim & ita Cafinentes omni­ Roman® ecclefue hzc Izpuij ante pontificem conquerenres ; decidit enim pudor canonicorum, honeftas obliterate eft cle­ obfecuti funt, ut ea, qu® S. Benedi&o impera­ ricorum , religio cecidit, dum monachi contem­ pto crelefti deifiderio jura epifeoporum infatiabi- pontifices obtulerunt, nos, veftri apoftolatus tem­ tores, reges, duces, ac principes, atque Romani pore perdere, dt ex credi tari mereamur, &c. Ad hc papa Califtus, imperato fi lent io, dixit: Ca- liter concupifcunt, & omnes, qu® fua funt qu®- runt, & qui mundum cum fuis concupilccntiis reliquerunt, his qu® in mundo funt inhiare non definunt. Et quibus per Reatum Benediftv.m n curis nmndialibus , ultro quiefeendi locus offer­ tur, ad tollenda ea, qua* epifeoporum funt, op­ abbates E finenfis ecclefia non ab hominibus , neque per hominem, fed per Jefum Chrifium fundata eft, cujus imperio pater Benediâus cum deveniens , iliumque ab ad eundem lo­ idolorum fordibus portune fatigantur. Cumque fuper hujus rei ne­ emundans, fanfts regulae deferiptione , go: ium diverfi diverfa fentirent, tandem ex com- culorum prodigiis, βζ fui corporis fepultura toto miflione noftri abbatis furgens in medium qui­ dam ex noftris dixit . Congregati funt inimici noftri, & gloriantur in virtute fua , fed tu do­ orbi ipe&abilem reddidit, & totius monaftici or­ dinis caput effecit . Accedit ad hoc quod idem mine noft»r contere virtutem illorum, tus , ut agno- & mira­ venerabilis locus a Romanis pontificibus reftaur.i- dc Roman® ecclefi® filiorum unicum adver- in joi ,CVJ$LU$ L AT ERANENSE ÇJF» adveriis folatium , & in profperis infatigata re* A TΣ;7Γ*“^U’<, perfeverat. Et nos ergo fandorum noftrocumin fum R°nunorum pontificum veftigiis infiftentes, ,,,, Cafinenfe Coenobium cum omnibus attinentiis I. v joi Tuis ab omnium mortalium jugo quietum femper-— · — & liberum manere, & fub folius S. Roman» ecclefiac jure defenfioneque perpetua manere dccrevimus. EJUSDEM CONCILII LATERANENSIS I. OECUMENICI Sub Califto papa II» anno 1113. habiti, ACTA GENUINA, ' e»t„s ff^Oncilii Lateraneqfis I. Oecumenici afia integra Va M/htr in Piftorienfi codice canonum colk&o· mm illam continent» , qua Ponuormia inferibit 4 ' lium in Lateranenfi ecdefia a domino Calixto d. Ordinationes qu» a Burdino herefiarcha * *4θ',β PP. fecundo, conveniente maximo coetu archiepifcuporum , epifeoporam , abbatum & religio- per quos a Romana ecclefia es damnatus, queque & a pfeudoepifcopis per eum poftea ordina­ iorum clericorum, atque laicorum, in quo inter tiones faâ» funt, nos efle irritas judicamus. regnum, & facerdotium pax redintegrata eft, & capitula vel decreta inferius annotata ore omnium β 8. Ad hxc fancl» Romane ecdefi» poflèfliones quietas fervare per Dei gratiam cupientes , tirmata fuere. Sandoram patrum exempla fequentes, & offi­ przcipimus & fub diftriftione anathematis inter­ dicimus, ne aliqua militaris perfona Beneventa­ cii noftri debito innovantes ordinari quemquam nam B- Petri civitatem prefumat invadere, aut per pecuniam in ecdefia Dei, vel promoveri violenter tenere.' Si quis aliter prxfumpferit, aauftoritate fedis apoftolic» modis omnibus pro­ hibemus. Si quis vero in ecdefia ordinationem nathematis vinculo teneatur. 12. Illam vero pravam defiinâorum Porticanovel promotionem taliter acquifierit, acquifita prorfus careat dignitate. rum confuetudinem , qua haftenus ibi fuit, ex io. Nullus inepif~opum confccret,nificanonifratrum noftrorum, dctotius curiae confilio,nec­ non ex voluntate , atque confenfu Prarfefti re­ ' id.i. *i ee eledurn *; quod fi prstfumptum fuerit , & movendam cenfemus , ut Porricanocum habita­ '>·"<-««*■· ccnfequens dc confecutor abfque recuperationis torum fine haeredibus moriendum bona contra '■"•fpe deponatur. deliberationem morientis minime pervadantur . 9. A tuis epifeopis excommunicatus, ab aliis Ita tamen ut Porticani in Romane ecdefi» dc epifeopis , abbatibus , & clericis in communio­ nem recipi procul dubio prohibemus. E noftra, noftrorumque fucceflôrum obedientia, dc 2. Nullus etiam in prepofitum, nullus in ar­ fidelitate permaneant. 11. Eis qui ad Jerofolymam proficiicnntur dc ch i presbyterum, nullus in decanum, nifi presbyad Chriftianam gentem defendendam dc tyran• Dc· ter, * vel diaconat \ nullus in archidiaconum uinidem infidelium debellandam efficaciter auxilium 'il1 fi diaconus ordiuetur. fuum prabuerint , fuorum peccatorum remiflio• D«ft m 7. Nullus omnino archidiaconus, * aut prts· *d·' byter , five przpofitus, vel diaconus animarum nem concedimus, dc domos, familias, atque om­ nia bona eorum in B. Petri , dc Romane eccuram, vd ptebendas ecdefi» fine judicio vel confeufu epiicopi alicui tribuat, immo ficut fa- clefi» proteftionCj ficut a Domino noftro papa Urbano fla tutum fiut , fufeipimns. Quicumque O.t» >« eris canonibus conftitutum eft. * Animarum cu­ ra , de rerum ecdcfiafticarum difpenfatio in epi- ergo ea diftrahere, vel auferre, quandiu m via fcopi judicio & poccftate permaneant . Si quis ilfi morantur, prcfumpferit, excommunicationis vero contra hoc facere . aut poteftatcm , ,04 r CONCILIUM Eos autem qui vel pro Jerofolymitano , vd A écrit, aut fttidiofe expenderit, tanqualn maledi-· pro Hifpanico itinere cruces fibi ,in veftibus po> ôus & pauperum virorum oppreflbr, necnon & ANNO CHRISTI ANNO fuiflê nofcuntur & · viem poftea dimififfe, cru­ civitatis turbator a fidelium confortio feparetur. CHRISTI ces iterato aflumere, &. viam ab inftantiPalcha j6. Si quis Romipetam & peregrinos Apofto­ ’ Dm* i· ufque ad proximum fequens Pafcha perficere a- lorum limina, & aliorum fandorum oratoria vt<4><. poftolica au&oritat· praecipimus . Alioquin ex­ fitantes capere, feu rebus qua· ferent expoliare tunc eoa ab introitu cccleixe fequeftramus, &in * & ^eercotorcs novi· teloneorum & pedaticorum omnibus terris eorum divina omeia , prêter in­ exaâionibus moleftare tentaverit, donet fatisfefantibus bapttfinum, morientibus peemtentiam , cerit communione certet ebriftiana. interdicimus. 17. Interdicimus etiam abbatibus & monachis . Si quis treguam diffregerit ufquetertio ad miflas publicas cantare, panitentias publicas da­ aftionem ab epifeopo admoneatur; quod fi re , infirmos vifitarc , & unftionem facere. * *«· »«· tddunc tertio fatisfacere contempferit, epifeoous vel cum Criftna & oleum, confecrationcs altarium , oedinatiooes clericorum ab epifeopis accipiant, in c*Z”»*r’ metropolitan! confilio, vel cam duoWs aut uno viciniorum epifeoporum in rebellem anathematisB quorum parochiis manent,.In parochiaiibus vero fententiam dicat, &per feripturam epifeopiscir- eorum ecclefiis ‘ " presbyteri per epifeopo* conftituantur, qui eis refpondeant de animarum cura, cumquaque denuntiet. 14. Sanâorum patrum canonibus confona fen­ & de his que ad epifeopum pertinent. Decimas autem & ecclefias a laicis non fufeipiant abfque tientes, oblationes de facratiflimo reverendiftimo •Itari B. Petri, & Salvatoris, 6c Sanâ® Maris confenfu & voluntate epifeoporum. * Servitium quod monafteria, aut eorum ecdefir a tempoRotunde, aut de aliis eeclcfianun omnium al­ taribus, five crucibus a laicis auferri penitus in­ re S. Gregorii pape VII. ulque ad hoc tempus pto» f·"* • D«.» terdicimus & fub diftrtôioœ anathematis * preepifeopis fettriat & *ot concedimus . btbemiu, & ecclefias a laicis ineaftellari, aut in nes ecclefiarum & epifeoporum triennales , ab- c«>. x/x fervitutem redigi auftoritate apoftolica prohibe­ bates vel monachos habete omnimode prohibe___ mus. Quod fi aliter prsriumptum fuerit , cano- ûTuXô mus. 15. Quicumque monetam fallam fe fcientefe- nic« ultioni fubjaceant. «*■ y e ©<§© CONCILIUM ROMANUM es XI Quo ob reftitutam in comitiis Vormatienfibus inveftituram ecdefiafttcam pax inter pontificem & imperatorem inita confirmatur, anno Domini MCXXiii. tempore Califti pape It E bee faede Robert*! dt Meat eoetiwutor C 1erat, ci to cos ad nos Domino largiente remit Sigtbtrh ifte fcribit: Anno 1133.concilium ta». Tuo· vero legato· ita inftru&oe dirigas, u. Rome celebratur, pax inter regnum & facerdojuxta promifium tuum regalia in integrum Ro tium reformatur, & jus inveftirurarum epiicopa- mine ecclefi* reftituant. «· bum ab imperatore exfeftucatur : Hoc tft elind G. C. Romann·, hoc coocilinm, Ipfo® «ft Lareracoecilitoa, cxjxr eoeemut Codifies ta epifioU grateneofc , 4· quo proxies· 4M· , at cooAac ex ribo· qnM in to aftuD dferft Roberta· . Sed earn Baroaio letono od Heericttie iteperotorem bit wrbu: Le­ iodobitant·· credidiffirt Bioim , Lacmnxnfe L «eu* gatos itaque noftro·, qui apud vos funt, bene­ menkom ««lebracaoa ·β· aaao Mexxii. & Homanom volentiae veftrr attentius commendantes , roga­ •neo ieeuetxi alfigfutum vtdifl·* .· 4 no «£· credUtt mus ut, quia concilium a nobis indiftum acceVi4» oblervatiooua aoAram ρ·(. Ipj. D uw* iwr CONCILIUM 3rri pnbare appofui, rogans ipfum fieri procul ab oculis bo­ fiardi a manria f " ré abforaSom. Hec Hildebertus deminum, fi lenieritis ipfum linguas hominumforconcilio Camotcnfi -*·-··*■ fub Califto .................... papa . Cum ~ ve­ midare . Io quo fi forte reperiar addidilTe ali­ quid , aut dcmpfiife, fi non eundem tenuiflê or­ ro Califtus ultra annum J114. vnam non pro­ rogari t ; infigni profefto (phalmate noviAim us dinem: icitote , quod feribere decreverim , non Operum S. Hildcberti editor P. Beaugendre con­ predicate , & corrigere feripto , fi quid fuit in termone peccatum. cilium l>oc in annum a 118. refert , putans an­ S.PflT.i|. _______________ I· V-A ad annum...JJ14. ex teftimonio no illi Carnotenfe quoddam Concilium in tabu­ Nifi fallor , prsefens capitulum fermants mi­ lis Labbean is adnotari, quod pariter seque fiftum tium fuit . Oculi fapieati/ i» capita tjtu , jbd/as eft, ac decipitur in anno quo Concilium conve­ anttm in trntbrir amMat. In fuperficie hujus li­ nit . Optime igitur definitio haec ad concilium ter* nihil, quod ad finem erudiat , nihil quod ptsfens referatur. Monitos tamen Leftores meos moribus prout, invenitur : five enim fiipiens ho­ mo fit , five infipiens , oculi eius nufquam volo fententiam illam concilii de veritate accufattonis conta&u igniti ferri probanda , nequa-j^nifi nifi in capite ejus . Necefle ergo eft intelleftum quam confirmaife Califtum pontificem, cum Ro- quseri qua altiorem. Latet fruftus in folits , os pu­ tei claufum eft. Tollite folia, & invenietis frumani pontifices nunquam id in fe vel in aliis admiferint ; fed Califti authoritas , de qua Hildeftum pretiofiorem cunâts operibus , & omnia , bertus , concilio cogendo , qon vero fententie quae defiderantur , huic non valent comparari . ejus confirmande intercedit. In'hoc pariter con­ Eruderate puteum , & occurret vobis fons aqu* cilio pronunciatam arbitror ab eodem Hildeberfallentis in vitam «ternam . Apoftolusdicit : Ca­ to orationem , quam dein ipfe amicorum roga· pot mxlitrij vir, capnt antnn viri Cbriftat. Ca­ tu in feriptis redegit & Moratorius ex MS. Arnput iftud , caput , de quo defeendit unguentum brofiano vulgavit Anecdot. to. III. pag. *13. ex in barbam , barbam Aaron ■ Ex ifto capite to­ eo vero hoc transfero. tum corpus ecclefi* fobfiftit totum .fentit , to­ tum vegetatur, totum regitur*. Caput ergo ecSERMO IN CARNOTENSI CONCILIO. clefix Qtriftus . In hujuunodi capite feriptura E fapientis oculos efle commemorat . Verum non SErmonem quem in Carnotenfi feriptum con- fapientis fapientis hujus mundi, qu* ftultitiaeft cilio terminari fuperveniens prohibuit caufa, apud Deum; quia lapientes funt homines ut fa­ ciant mala, bene autem facere nefeierunt. Alia ut ad minorem eruditionem exarare non grava­ vere & longe alia eft lapientia, ei fcilicet, qua rer , nonnullos pnefidenthim poftulaffe recordor. thefaurizamus thefauros in cœlo, qua miferentes Quod & vos fratres cariifitni, flagitantes adjecipauperi Deum fceneratntu , qua facimus nobis ftis plurima, quibus ftylinoftri fomnolentiamex­ amicos de mammona iniquitatis , cum defeceri­ citari pofle credidiftis . Scilicet fic oportet epimus , in «terna nos tabernacula recepturos. Hufcopum vivere, ut etiam fepultus exemplo vivat jufmodi fapientiam fapiens in Chrifto capite fuo omnibus aut verbo; efle apud Deum inferiorem inteotis octdis figat , is in ipfo legat , quod a populo facerdotem , cujus nec do&rina in bcnonul· (i) Ex his 4«o Csrnoceaie & BsUovscenf» a Patte Laoeia S. M B. Ciri, dt Legato celebrata trahit Ch'o* ftoaraphaa Maari|atacaofit ; alia autean duo a Grtjorio altère Gallium· Lejato ebifliaat P«|4. DO*. J. \ Cancil. General. Tom. XXI. V r°7 CONCILIUM. c*i'Ts · ,og nullo falus abfquc iplo .. Is ipfum fequftur pro-A nena filios generaret, Samuefcm ex Anna fufeepter ipfum, is arduam & ardam metitur viam, ANNO ( cum Pfalmifta dicens: Propter verba labiorum tuoCHAisri , ram ego euftodivi vias dura: . Vobis etiam, quorun. profeflio eft facercotium , vobis, inquam , præ exteris idipfum incumbit , nam fit veftrum £ it . Fuerunt 6t alii viri fandi , qui non ad litras tantum , fed fimul ad ancillas etiam in- ·*ΝΝ° ,*7™ grefli, benedidionem filiorum, ex carne praeter carnam quzfierunt . Quorum tales cum talibus commixtiones fi divinam traherent indignatio­ caput ipfe Chriftus eft · A Chrillo autem men­ nem , Auguftinus nuptias Abrahat pfxm l· n }°9 C A R N O T E N S E. ,|O ’ ipjum 'Dominum, fidem, quia nullum adulterium .Alcbrandas fpirituales nuptias defuperordinataeft, · -/aeramentum, quia nullum divortium; Porro nui· expeftata - « . .· · & diutius, illeconcurfus annorum my- awno - chr?sii lu,n divorriunfiefle nihil Aliud eft , quam ufque • -'•d alterius mortem conjugium flabile , & firmum perdurare, fane quod aliis omnibuscmiflis, que in legitimo exiguntur matrimonio , ipfids Habi­ ftice fignat, qui in contraAu carnalium litati facramentum Auguftinus adlcribit , prero­ gative: potius, quam fingulariterdiflum, quidam non imprudens, ficut opinor, dixerit; Sacramen­ tum enim facrz rei fignum die , nenda tradidit auftoritas . non contem­ Quod autem fub nu­ bilibus annis c-lebrandz funt nuptiz , facre rei fignum eft . Quod aflenfu viri fimul & mulieris, expeti- CH,Rll,Sy1 tur nuptiarum. Unde & ipfe Sacramentum eft , quia Iaerae rei ftgnum eft . De communi confenfu . Uod Q animum ipfum , ncus & & ecdefiam fponta- conlenfus adftruxerit , communis operae pretium eft non tacere . Ecdefiam Chri- ftus elegit, eleftam dilexit ufque~tn finem, cum dilecta permanfurus etiam poft finem . De hac Qjod unus uni tantum con­ deftione fic iple diicipulis loqùens ait : Ego vos jugatur factat--· iri fignum eft .. Quod ..... indulgetur ’'·>----- --,--------------- -t!fgj de mundo, ut eatis, & /rufium afferatis, & invicem^emttvo uiui, & honefto^, f*^^' "-Bfrufius vefter mandat . Elegit , inquit , Dominus ynurr. eft. Quod feparari non poflint in Domi­ ——"" """ "z' ·'~· Sion, elegit eam Λ habit at tonem fibi. Eifdem quo­ faciz re: fignum eft no conqindi, faerx rei fignum eft. fdctrcocura que diicipulis dileftionem fuam ipfe infinuans di­ Apoftolus de conjugio loqueretur . Magnum , in­ quit , hoc /aeramentum ; dico autem in Cbrifto & cit: Jam non dicam vos fervor, quia fervus nefiat quid faciat Dominies ejus . Pbr aietem dixi ami­ cos, quia omnia, quacumque a Paire meo audivi i nota feci vobis. Hujus dil&ftionis magnitudinem Evangelifta perftringcns : Cum dilexiffet, inquit , fins qui erant, in mundo , tn finem dilexit eoe . en ecclefia . Nimirum fponfus ccclefiz Chriftus , fponfa Chrifti ecclefia . Hora , qua fons fuper fontem fedit, tempus fuit nuptiarum ; hora au­ rem illa hora quaiî fexta. Oftendit hocevangelifta . cum dicit :‘ Jifus fatigatur ex itinere frdebat fuper fontem, bora erat qujfi fexta . Si fides prxflatur auctoritati , In hac ztate fexta hora , fexta «tas . celebrari nuptias ORprtuit ; artas Scilicet in tantum dilexit eos , ut temporaiem O vere beatam vitam finiret propter eos . at­ que imitandam dileûionem! ctrptt hzc ante cru­ cem , deduxit ad crucem ; permanfura eft poft enim illa plenitudo temporis eft , in qua nubilis crucem . Mit.ens enim dilcipulos Dominus ad fafta eft ecclefia. ,, & paratior Ante — hoc ------------------------------„ viro , ---------------. --------praedicandum , ficut agnos inter lupos , dicit · tempus parvula fuit, & ubera nondum habebat. C timere, ecce ego vobifrnm fum ufiue adeon- Ubi ad hoc temporis ventum^eft, in uberibus inventa eft, & viro paratior. Quod Auguftinus in fummtirnem foculi. Qui fic ergo ecdefiam ele­ lib. de tempore Chriftian® bium non eft ipfum nuptiis ejus dediffe aflenfum . Quod autem Iponfa hzc eligenti ac diligenti religionis his often- git , qui eleftam dilexit ufque ad mortem , du­ dit verbis : Dicimus tunc voluiffe hominibus appa­ rere Cbrifium , Ù apud eos pradicari doEfrinam fponfo confenferit, lapientibus teftimoniis decla­ fuam , quando /ciebat , & ubi /ciebat effe , qui in ratur . Ambulans Jefns juxta Mare Galilaa vidit eum fuerant credituri . His enim temporibur , duos fratres, Simonem, qui dicitur Petrus, & Astbis locis quibus Evangelium non efi pradicatum , dream fratrem ejus mittentes retia in mare; erant tales omnes in ejus prodicatiom futuros effe pro­ enim pifcatores. Quarc ait illis : Penite poft me , ficiebat , quales, non quidem omnes, fed tamen mul­ faciam vas pifcatores hominum, Qui ftatim relifiis ti in ejus prafentia corporali fuerunt , qui in eum retibus, & navi , fecuti funt eum . Et progreffus inde vidit alios duos fratres, Jacobum Zeledai, & rec fu/citatis ab eo mortuis voluerunt credere . Qua­ les etiam nunc multos videmus . cum tanta mani- ' fratrem ejus' cum Zebedao patre eorum roJcfiaiione de illo compleantur pracaniaprophetarum r , èT ^- ait · illis — : Venite -- · poft mt . fidentes retia fua nolle adbiK credere , & malle humana afiufia r(fi-D* Qui ftatim rebEbis retibus (7 pâtre fructi fiant eum. flere, quam tam clara atque perfpicua, tamque fuvidit & Matthaeum fedentem in tclonio, cui & blimi , & fnbhmiter diffamata divina credere audixit : Sequere me , qui ftatim fequuius eft earn . Eloritati, quandiu parvus & infirmus eft inteüeitui Secuti funt & alii, quos etiam Scriptura dixifle hominis divina credere veritati . Quid ergo mi­ commemorat: Domine ecce nos reliquimus omnia, rum , fi tam infidelibus plenum orbem terrarum & fecuti fumat te. Quid ergo erit nobis ? Vocan­ Chriftus in prioribus faculis noverat, ut eis appa­ tur ifti, & in modica fupelleûile totum mun­ rete, vel pradicari merito nollet , quos nec verbis dum pro Chrifto derelinquunt ; ad nuptias ve­ nec miraculis fuis credituros effe pra/ciebat ? His niunt , dc conviviis in fponfam tranfituri . De­ itaque pixmiftis, confultum eft infirmitati mor­ ponunt retia, fruduofius homines piicaturi, quam talium, & medicamine congruo, & tempore op­ pifces. Faflidiunc carnales illecebras conjugii, fe­ portuno . Hora ideo fexta fedit fupra puteum Jefus, fciens hora fexta venturam ad fontem Sa­ licius coelo generaturi, quam fipulcro . Forenfibus negotiis abienunciant , veras divitias fallaci­ maritanam ; unde & ipfa ad fontem bus praeponentes. Dubitari non poteft has ccclefi. primitias aflênfum preftitifle vocanti , qua venit , & vivum fontem invenit. Sitiebat fons & fibi dare bibere poftulavit; adquievit Samaritana, dedit de E ftitira vocantem fccute funt. Vocatur etiam fonte fonti, ipla fufccptura iontem aqux falien- quotidie Diaboli concubina, cujus menftruadum tis in vitam xternam . ■lavantur 'fonte Chrifti , Sexta igitur hora Chri- flus potum petit, fexta hora finenti Samaritana mmiftravit. Tempus hoc tempus opportunum , in quo nuptias filio fuo pater familias faceret , in quo Chriftus ecdefiam ofcularetur ofeulooris fui, in quo inter ubera virginis fponfz fponfus virgo commorari & quiefccrc Iztaretur . Tem­ pus, inquam, opportunum, in quo generaret fi­ lios adoptionis, in quo lafte quidem parvulos aleret, robuftos autem pane confirmaret doârinz. Hanc itaque temporis plenitudinem, quz ad ce- Concii. General. Tora. XXI. .­ fit & ipfa fponfa Chri fti . Quotidie filia Cananez fide matris a Dae­ monio liberatur. Quotidie regina Auftri venit a finibus terrae audire fapientiam Salomonis. Quo­ tidie nofter Ofee meretricem ducit uxorem Quanto autem amore fponfa hujufmodi fervear, audiamus . Flagellantur in aâibus Apoftolorum difcifuli, czfifque denunciatur, ne loquantur in & gau­ quoniam dirui habiti font pro nomine Jefu contumeliam pati Idem faciant extra iynagogam; V » dum nomine Jefu. Ipfi tamen gratias agunt, dent , in C O.NC4 LIUM in Çÿ* dum confitentur Chriftum. Ponuntur in cuftodia A fuis fordfims dcreli&a eft, quia dereliquit fontem David in abfelurionern^igoominixfiur —— —publica , dicentes, fut» non eft in alie alifuo ftΓ" ’ * parentem r_______ .*____ ___________ «,.'Σ____. c*nno^ cmusti ,WDen agunt, dc gaudent, fuo- Tunc in lefto proftituuonisdimiffa eft, quia non -:,^nmm digm, behitt funt fro mmfm Jefn coutume- cognovit tempus vifitatioois fux\ Tunc repudii"! liem peti. Ducitur extra civitatem lapidandus a libellum promeruit, quia verum abdicavit fponJudcis Scephanus. Mittit Herodes, quiquofdam fupr > maledicens eoeeo nato dicens ; Ex di­ de ecclefia affligeront trqdit & Petrum carce- fapulii Ulim et, net extern JHpjfi difcipuli fxmxt. ri volem poft Pafeh/i producere eum populo . Tunc accepit, quia rejecit fuave jugum ejus, dc rir.----------------;------------IpG tamen gratias agunt, r. & pudent*, fumiem onus ejus «ve, quando clamavit, : Nm behemur' digni hehiti funt pro nomine f Jtjn tettomeUom petftft Cefertm. Erit tamen, erit, inquam, Paulus ,. fe-' tempus ^in quo illa de .contemptu in gratiam ii. Ter virgis cxdnUr pro Chrifto < mei lapidatur pro Chrifto, ta pro Chrifto hau- redeat , in dileâam de repudiata convotatur , fragium „ facit. Ipfe tamen in> laboribus j plurimis, de meretrice proficiat in VHginem. Tunc dc ipjn careeribus abundantius , in plagis fupra mofa fiet fponfa Chrifti , non quidem altera , fed dum clamat: Quit nat feperebit e Ceritott Cbeir una , dc ipfit, dc columba Jefu Chrifti . Sicut /h? Alii ludibria experiuntur , dc verbera , nul- Bautem ί autem fponfa Chrifti jfgonfa foonfa una, fic dc & fponfus lam fufcipîunt ’redemptionem, a communibus ex­ eccleGx fponfus unus. Unum habet ea fponfum, cluduntur beneficiis , circumeunt in melotis f in unum diligit, unum cognofcit, uni gpnaat, uni pellibus caprinis, hominibus fpefeaculum , & qua­ laftat , unus ille Saoftus fandorum eft . Idem li pcripfema fiunt . Ipfi tamen inter ftammas , Deus & homo eft . Sanftum hüncfaUâorunx dc furentium dentes beftiarumcum Paulo dicunt: multi prxccflërunt ele&i, multi etiam fecutifunt. Quit nor feperohit e certfutt Chrifti ? Denique pro­ Sicut facra refert hiftoria ; prxmiffa eft manus pter Chriftum mortificatur tota dip ecclfefaa, pro& brachium, cum Jacob ex Rebecca nafceretur. Î>ter Chriftum xftimatur quafi ovis occifionfe , Deinde edito capite cetera membra in lucem nod experta quod fuis Dominus dicit: Penitbore^ viflime prodierunt. Tenebat autem manus prxut omnit, fui interfteit vot , erbitretxr ohfcfmum mifla plantam pedis Efau prxegreffl, Gc ea cafe pruftere Deo . Ipfa tamen inta mille morta put anreccffit nafeiturum, fed ipfa membrum ca­ cum Paulo exultât, cum Paulo clamat: ^ui/net pitis nafcituri: reliqux parta natum caput fecufeperebit e ceriteie Chrifti ? Hujus amore cale­ tx funt; fed parta ipfx membra capitis jam na­ bat , qux pa Salomonem dicebat : Filio Hiernti. Sicut autem illa , dc ifta membra corpus »felem mmciete dikHo,, fuie c '-umore --------‘----------— Count , ita caput corporis hujus caput unum . Imgme . 17 Ecce facer , fit dc plenus eratix erati confenfus . Hoc inter Sic dc Chriftum #propbetx ___ pntceffetunt, fic HeChriftum ac dc ecclefiai ecclefiam contraâx riuptix , fic pterique vêtais semulaCbriftum Λ funt ' . · , lias, .... dc · Helifxus* »»..·/· .... _ :l------------------------JT- , virginitas . x-------------tortJ fgflgnjgntj , Qqj feilicet , oc populus du­ quibus parit , non perit Generantur filii, quibus fepulcrum non pollicetur hxredita- re cervicis, dc incircumcifm corde poft Deosaria mortalitas . Hoc itaque myfticus ille fignat lienos ambularet, aut fequeretur viam latam dc confenfus , qui in contadu carnalium expetitur fpatiofam, qux ducit ad mortem, Pentateucho Moyfi, tanquam vinculis quinque digitorum pe­ nuptiarum; unde & ipfe facramentum eft, quia da ejus ligaffe,)ac tenuifle nofcuntur . Ubi au­ faerx rei fignum eft. Sed nec illud a myfterio va­ cat , quod diximus unam uni conjungendam ; una tem veritas de terra orta eft , fecuti funt apoenim eft fponfa Chrifti, quoniam una eft eccle­ ftoli veritatem, fecuti funt martyres, fecutifunt fia Jefu Chrifti. De differentibus membris unum id, quos undecima hora in vineam Patris fami­ corpus eft fub capite Chrifto. De duobus gregilias venifle Matthxus commemorat. Illi quidem gibus unum ovile fub paftore Chrifto . Unde & fub lege Chriftum in tempore prxceffere, fed fi­ per Salomonem Dominus ipfe fic loquitur: Vne de fafti font membra nati Chrifti. Sicut autem columbe meu , perfefle meo , mm tft metri fee , D illa > <5c ifta membra corpus unum >J5t ecclefia una ; fic unius corporis caput unum Chriftus, & genitrici fee. De eodem Cyprianus adverfus Novatianum : Ecclefi» , inquit , une eft , fuo m unius ecclefix fponfus unus Chriftus . Attende multitudinem letiui incremtnto fecxnditetit exten- Moyfen; prxeo fponfi non fponfus fuit . Coufidera plufquam Prophetam, indignum fe effe con­ diter, fuemodo felit multi rediifient, lumen unum, fitetur , qui fohrat corrigiam calceamentorum èT rami erborit multi funt, robur wrnm tenaci re­ ddet fundatum. Idem: Hoc xnitatit focrumentum, fponfi . Paulum refpice . Didum eft a fponfo , boc vimxlxm comordie infeparobiliter coherenti r oftmÎuia oportet eum pati multa pro nomine fponI. Intuere Petrum & Andream , percurre difeidttur , fuendo i» evengelio tunica Demini non di­ pulos ; domeftici quidem fponfi fuerunt , nullus viditur omnino, nec fcinditur , fed fortuntibtu de autem foonfiu . Vida igitur fponfam Chrifti ti­ vtfte Chrifti, qui Chriftum pottm indueret, integre veftit occipitur. Ideo loquitur ad Moyfen Deus nam efte ecclefiam , & fponfum ecclefix unum effe Chriftum ! Utriufeue autem unitatis fignum dicens: h domo une comedetur, nm ejicutir de do­ in contadu mo carnem foret. Caro Chrifti, & femen Domi- eft earum unitas .perfonarum ., qux , ni ejici foras non poteft , nec alia ulla cre- carnalis conjugii fingulx requiruntur : unde & dentibus praeter unam ecclefiamdomus eft. De-Bipfa facramentumeft, quia facr* rei fignumeft . ' · hac unitate "Synagoga , qux perven­ Nuptialis autem, & contemplatione prolis in­ fcivit ab ta iron Calibus Chrifti dej^neravit in adulteram duite commixtio cum Gtneceffarid fufeitando fe­ Antichnfti. Jam tunc ea legitimum fponfum a- mini, magnum etiam in ea eft facramentum . verfata eft, quando in excelfis cum lapida * & Effe namque duas generationes veritas his decla­ cum ligno fornicata eft. Mifit ad eam vir faus, rat verbis .* Çuod netum eft tx cerne , caro eft ; qui aicerei ; Revertere, & M· rtverfe. No- quare quod natum eft ex fpiritu, fpiritus eft. Porro vtibrae venit fit ipfe, venit, inquam, venit ad carnalis generatio tota carnaliter agitur ; fpiritualis autem tote fpiritualira impletur. Aquam vida, eam, dc in mcnftrui* invenit eam . Obtulit an­ vida catechumenum, vida miniftrum ; id autem nutum in manu ejus, murenulas aureas, & ver­ miculatas argento faciens auribus ejus. Denique quod in aqua fit, non vida , quod apud cate­ gratiam fuam revertenti promittens, ait: Revcr- chumenum , quod per miniftrum . Purum vi­ ttrt i if N* eft rtverft. Proh dotor ! ea tunc m da ckmentum, fed figno crucis , atque virtute να- C A R N O T E N S E. 314 verborum vim fecretam acqnirit. Obligatus Dia-A afligna vir, fed poli. Unde dc habilitas h*c Sa------ - —'-bolo puer in fontem defeendtt; fed Tuus, &Chri- crementum eft, quia feci* rei fignum eft . ANNO CHRISTI cn*"t( liber e8^'tur · tttba minifter , fed .«<4. agnus baptizat, qui tollit'peccata mundi. Ge­ CL. MURATOR.II IN EUNDEM SERMO. neratio h*c ex veteri materia novam progeniem NEM ADNOTATIO. creat, non mutans Tubftanriam, fed tollens cui. pam. Purgat enim ab antiquo perfonam conta­ In Profat. ad cpiflolas qxafdam fildcbcrti gio , inferens eam corpori Chrifti , & cceleftcm A f* PnlgOtOI. de terrena efficiens . Generatur illa generatione prima primus Adam , fecundus in ma renafeiOn dcenmt, qui cogitabundi, & anxia con. tur. Generatur ex illa Diabolus, quod per iftam fideratione intuebuntur in hoc eodem Ter­ riifpcndium redintegret angelorum. (Jnde & ea, _________________ χ_______, qmrxrt mone tria tantum cnumerari/arrewuwa quz in came generat , Tacramentum eft , quia ^primam Λ~"“— eft -Aconftmixm —— , fccandamBapttfa r.—j—b—tertium iftius, qu* generat infpiritu, fecrum fignumeft. DDominica menja facra libatio . Qpumi de f' reliquia Legimus autem Dominum fuper his, quibus ecclefi* Tacramentis ibi taceatur, continuoingeinvictm dc conjugio complacuit, fic dicentem .'·'··· · auâor retur Tufpicio, ne fermonù noftrorum tenV Qmd Dent cottjxnxit, borne «m feparet. Hinceft,· porum Novatoribus arma nainiftret , caque tria quod nifi in morte alterius dirimi non poteft co­ tantummodo Tacramenta probet. At animadver­ pula conjugalis. De quo fic Apoftolus ad Corin­ tendum, non adeo folicitos fuifle veteres ecclethios feribens ait: Mnlitr alligataeft» fxantotem- fiafticos Tcriptores , ut quum de Tacramentis vir 'ejat vivit. Qtod fi dormierit vir ejxt , agebatur, feptem femper commemorarent. Proliberata eft a lege viri . Cxi voit nabat^ tantam fcfto neque plura, neque pauciora quarp fein Domino . Utroque igitur Tuperftitc; fiiperftes ptetn , Temper habuit , agnovitque ecclefia Ca­ fit inconvulfa matrimonii lex exiftit. Sic & Tpitholica . Singillatim de iis egere Patres , ut ex rituale conjugium Chrifti, & Ecdefic nunquam Théologie dogmaticae illuftratoribus couftat ; ra­ dirimitur , numquam Tolvitur , quia nunquam rum vero aut neminem fortaflë apud illos repeChrlftus, nunquam Tponfa Chriftimoritur. CbriChri· riu, qui de omnibus, hoc eft de Teptcm eccle* fias enim ref sfxrgent ex mortuu jam aaa maraSar ,çfut Tacramentis, Termonem ex profeflô inftituerra μ » daMMutour. mort illi nitra nbn dominabitur. Et_ Et Apoftolus : fi ' rit. Petro prefertim Lombardo , magiftro , ut terrcftrit, inquit , domat mftra diftèivitar, habe­ ajunt, lententiarum, debemus prêter alia Theo­ nae damam, ** mcaafaQam, fed aternam in c*- logica argumenta in unum^congefta Tra&atum lit . In cœlis igitur uterque vivit , in celis al­ de Teptem Sacramentis plenum , fit ea methodo ter alteri congaudet. Vivit TponTus in cœlis, adigeftum, quam tenuere poftea Tuccefibres fchonima fimui & corporeconfuramatus. Vivit Tpontae Theologi. Et revera ferments hujus author fa in cœlis, nequaquam felicior de glorificato ita de tribus Tacramentis loquitur, ut reliqua non Spiritu, quia de glorificanda carne Tecunor. Con­ excludat; immo Tatis prodit, aliafacramenta in gaudet fponfus fponfia, quia abfterfit Deus om­ ecclefia haberi, quum Tcribit : Tria funt in civinem lacrymam ab oculis ejus, & introduxit eam t»tc Dei noftri ferramenta , fax & tempore cete­ in cubiculum fuum . Congaudet fpoofa TponTo , re praccffrrunt, & in reparationefiliorum Dei prin­ quoniam fedet ad dexteram majeftatis in excel­ cipatum obtinere nofexntur . Quibus ex verbis in· lis, & regnum ejus regnum omnium fesculorum. tclligimus, ipfitm dc iis tribus dumtaxat agere, Hanc profefto congaudendi viciffitudioem cari­ quod & pnecipua ab ipTo putarentur, fit inftitutas docuit, caritas movit, caritas, ea caritas in-pttone . Tacramentis cctcrit cuent priora. exftinguibilis, & tranfire nefeiens cum tempore. tfd ea confirmanda, çxa hic tradit Moratorias, Dc caritate ifta fic Ifaias ait : Dixit Dominas , de feptem facramentit Hildebcrti atate ah ecclefia cxjxt ignit eft in Sion, tf cammat in flierxfolrm. odmsffit, jxamptam Hildebertus trium tantummo­ Noftb, fritres car i (fimi, Sion Tpeculam, Hierudo meminit, juvat hic exhibere inlcgntm fermonem falem vero vifionem pacis interpretari . Quare S. Ottonis Bambcrgnfij epijcopi φΰ per Àoc tempoquidem Sanftorum anime, dum mortalitatis hu­ ra florebat, jxo fermone Pomeranu a fe couverfot jus circumferunt corpus, in Sion effe dicuntur , ad fidem erudiebat, habetxrfm integer aped axtboIcilicet a longe Tpeculantes, quiTperant, &pr*rene navant vite ejufdem prafxlis a Canfio vul­ ftolantur mercedem. Erunt autem ecdeminnie- gata. Illam vero eo libentias hic trado, fâad dog­ rufalem, quando duplici Aola Tufcepta, facie ad maticus fit, & ab epifeopo prolata/, ac forte etiam faciem Deum videbunt , mutantes imperfeftum firiptxt , nt populit illis traderetur ; atom inter Îlenitudine, Tpem munere , imaginem veritate . concilia & decreta publico axtboritatc ftabilita , n illa Sion erat Apoftolus cum dicebat : I6de- fuum interdum locum obtùmiffe conflat fermoms vel •nxt nane per fpecxlam in anigmate . Hanc fibi dogmaticos, e ___t ... ________ r vel canonicos, fms tfifitf· pronanciaHierufalem promittebat, cum fubmittebat: Tone rant, vel jcriptir manderant, extern facie od faciem. Item idem : Nane cogpof-^, ” . Fratres , ernulor vos — Dei. aemulatione ; vos cco ex parte , tme natem cogptofcam , fient £r co­ nim omnes qui in prefentiarum ad me audien­ gnitas fano. Eli igitur ignis in Sion, dccaminus dum cooveniAis, & me docente , Chrifto crediio Hierufalem , quia cnaritatis fervor modicus diftis & Chriftiani fafti eftis , una in Domino eft in hac vita, plurimus in fotura. In hac igni­ ecclefia, eftis defponfeti per fidem Domino meo culus , io futura caminus . Hic portio , ibi ple­ Jefii Chrifto; una, inquam, vos omnes ecclefia nitudo . Keaiet enim gmd perfeffam eft , Û* eva- eftis, una & unica fpoofa Domini mei Jefii Chri­ cxabitxr gaod ex parte eft. Porro ficut nunquam fti, quia unicas univerfali ecclefi* per fidem in­ Chriftus, nunquamEcdefia moritur, ita nunquam corporati eftis . Sed quia ego per ejus gratiam tam beata inter eoe exunguitur , aut extingue- hujus ver* deTponfionis auftorefle videor,(nam tur caritas ; nunquam folvirur, aut fobetur eo­ ego ei uni viro defpondi vos virginem caftam rum bcatiftimum, & Tpirimale conjugium. Hu­ exhibere ) hinc eft quod cmulor vos, non ta­ jus tamen fecrat* perennitatem copulas ea Habi­ men qualibet, fed Dei sanulatiooc. Nam dc ma­ litas carnalis conjugii defignar, quam virenti vi­ la «mulatto effepoteft juxta illudApofloli: Seat ro 6c uxori, non homo, fed Deus, noniori lex gaidam gm amalaatar vos am bene ; aemulari au­ tem N « j<5 CONCILIUM v tem eft , velle indignari , 3ti dc paratus vobis fum Aco femper utendum eft Eft enim cibus animz ■- ------------- indigna : quod quia vitam in fe habens «ternam . Unde fre- ANNO —j prjdrm„ dixi j-_ r; zmulor -------- ·- vos ,verus, quenier Mittz dtlebiand® funt , dc vos ad eaf^«ÎiSTl Hillitia de indignatione ferre non poflum , C >■>*■ nec potero » 1* » quod abfit , injuriam Domini dem devote coçvenire debetis , bt fiepius huic viatico communicetis , Quod fi non poteftis, quia mei leiii Chrifti , cui per fidem vos defpondi , cum Diis alienis vos denuo contaminari volue­ ritis·; hoc enim eft fornicationis genus , quad maxime feparat a Deo. Fratres, attendite, ecomnes in Chrifto ce baptizari eftis , & omnes Chriftum induiftis, originalium & aâualium pecCarorum'indulgentiam accepiftis ab ipfo, mundi eftis & fanât, non per nos , k fed per eum fan- dificati & mundati : quia ipfe in fanguine luo carnales eftis , huic tam fanftiflimz rei per vos ad omnes mittas participari * faltem per media­ torem veftrum, fcilieet facerdotem, qui pro vo- bjs commuificat, fideliter, reverenter, ac devote mittas audiendo communicate . Oportet tamen & vos ipfos ter vel quater in anno , fi amplius fieri non poteft, dc confeflionem facere , ipfi facramento communicare. Quintum Sacramentum eft per atque poenitentiam lavit peccata mundi ; nolite ergo iterum inqui­ reconciliatio lapforum , ideft, eorum qui poft Banare vos cultura idolorum , nam hzc eft im­ munditia, qua omnino Deus offenditur, dc pe-B ptifmym propter graviores culpas ab Ecclefia pro- nitus feparata a gratia Dei ; nolite vos profti- jeâi , fatisfaâionem per iterum ei pernitenti® Et hoc Sacramentum quafi ma­ tuere corruptionibus', & immundis fpiriribus : fo- conformantur li creatori vero , nulli autem creatur® divinum honorem exhibeatis, ne indignatio ejus & furor lagma dc recuperatio eft cadentium in pugna dc vulneratorum. » veniat fuper vos: fed magis in fide, fpe, dica­ ri rare perficite , at benediâiq ejus veniat fuper’ copula matrimonialis. Quinquè autem vos & fuper filio; veftrus , Sacramenta, quafi generalia funt, dc omni Chri­ & ut ei credentes , Sextum Sacramentum eft conjugtutù , ideft , fuperior* Λ fidem operibus exornantes, vitam Habeatis in ftiano neceflaria; iftud autem nomine eft; quia non omnibus neceflarium, led eis tan­ ipfius ,. qui , de tenebris admirabile lumen fuum ; in nullatenus dubitare debetis , qua hodie politi eftis , vos vocavit certi enim efle dc C tuni qui quia fi hanc , in innocentiam iervaveri- fuperiora funt dc invita eft, & invita vare ufque ad finem vitz veftrz ftudueritis, non non continent folum mortem evadetis zternam, led etiam gau­ fe polluunt dc dum eft ], quia vita przfens fine peccatis duci non poteft: dc ficut ad omnes homines trahendi continere non poftunt ; Sac tis, de iftam fanâificationem ipfius adjutoriofer- dium regni cœleftis peflidebius in «ternum. Sed quafi particulare menta , ita nullus ad hoc trahendus ; nifi qui , ut diftum eft , fe ed vago & illicito concubitu fe- bmmaculant : his enim fuaden- mitatt fu® honcftiori fubvcniant luâamen enim dc temptatio eft vita hominis fu­ remedio» Vos autem , per terram: difceflurus a vobis, trado vobisqu® Chriftiani fed pagani fuiftis, Sacramentum Con­ qui qui ufque ufque «d «d hzc hzc tempora tempora non non tradita funt nobis a Domino. Arram fidei .....jugii α non habuiftis : quia fidem uni thori non feptem facramenta dervaftis. Sed qui volutftis, plures habuiftis uxo- ecclefiz, quafi feptem fignificativa dona Spiritus res ; quod deinceps vobis non licebit - Sed unus inter vos & Domini fidelis Sanâi, quibus intendendo in laboribus & certamine vir unam tantum habere debet uxorem, dc una hujus vitz non deficere, ut fciatis diligenter enu­ unum. Quod amplius, · malo eft . merare quz tradimus vobis, difcedentes a vobis. Primum ergo Sacramentum eft quo jam im­ go in vobis eft, qui plures habuerunt uxores an- buti eftis , facrofenâus Baptifmus . Hoc facra- mentum, fratres mei, abhinc dc femper tenere, Si quis er­ -td Baptifmum, nunc unam de illis, quz fibi ma­ gis placet, eligat, dimittifeue aliis, hanc folam habeat , ritu Chriftiano Èt partus fcemineos , venerari debetis , dc parvulis veftris opportuno audio, quia vos o mulieres, necare confueviftis. fanâo Pafchz ac D Qtiod quantum abominationis habeat , exprimi tempore , fcilieet in fabbato f ’ ‘ Pentecofles per manus facerdotum tradere debe­ fermone non poteft. Videte fi hoc vel bruta a- il­ nimalia faciant fetibus fuis. Parricidium hoc non tis; certitfime fcientes, quod quicumque fine lo dc hac vita emigraverit, regno Dei carebit ; fiat amodo in vobis, quia fine gravittima pceni- & infupermalediâi originalispcenas luet zternas. tentia dimitti non poteft. Sive igitur fit mafculus, Secundum facamentum eft Confirmatio , id­ eft , unftio Chriimatis in fronte . mentum viâuris eft necettâritim : Spiritus Sanâi Hoc Sacra­ videlicet , ut corroboratione muniantur & ar­ memur contra omnes tentationes dc nequitias vi-, ix prxfentis pugnaturi. Non autem ufque infeneftdin difleiendum eft, ut quidam putant , fed five femina , diligenter enutrite partus veftros: Dei enim eft dc marem procreare dc feminam. Septimum itaque Sacramentum eft ordinatio, five cooiccratio clericorum, quod dc ipfum par­ ticulare eft , dt non generale , quia non omni homini neceflarium eft ; quamvis enim omnes ho­ mines indigeant clericis, non tamen eft necefla- in ipfius adolefccnti® fervore percipiendum : quia g rium omnes homines fieri clericos. Ad ipfum ta­ illa ztas magis obnoxia eft tentationibus . Tertium Sacramentum eft unâio infirmorum, men ------Sacramentum °-----------------,*-----qui moribu» —:--------ac ’’—fcientia ma :--------­ gis idonei funt, invitandi potius quam trahen­ Unde adhortor vos & invito, quia cogere quod ideo morituris eft neceflarium, quia in il­ di . la unâione per virtutem Spiritus Sanâi remiflio datur peccatorum, dcipfequi morituruseft, con­ non debeo , tra fpirituales nequitias, ideft, contra malignos âis, ut ipfi per vos, ficut ali® gentes , de lin­ fpiritus in exitu vit® animabus infidiantes ea­ dem Spititus Sanâi virtute pugnaturus armatur. Hoc omni Chriftiano in agone mortis ardentif- gua veftra, latinitatis confcios poflitis habere cle­ ut de liberis veftris ad clericatum tradatis, liberalibus ftudiisprhis diligenter inftru- ricos fic facerdotes. Ita ergo feptem Sacramenta, qu® iterum veftricaufa enumerare libet, dcbap- fime defiderandum, dc devotillime percipiendum tifmum, confirmationem, infirmorumun&ionem, eft, utpote remedium anim® certimmum. euchariftiam, lapforum reconciliationem, conju­ Quartum Sacramentum eft Euchariftia , ideft corpus dc fanguis Dommi . Hoc Sacramentum gium , dc ordines , per nos humiles fuos para­ nymphos fponfus cœleflis in arrham veftr® dtle- vifturis , dc morituris eft neceffarium . Sive evivimus , fiyc enim morimur , hoc viati- âionis vobis, ecclefiz ac Jponizfuztranfmittere dignatus eft. Quapropter omni honore, acreve- mm ren- ■» JI7 ' V I E N E .N S E HET,WV }■’ CSPrentia eadem Sacramenta fervate diligenter , & Λ vote donabat & concedebat , noftra potius au..... ——doritatc & conceffione monachis eifdeni confir- ChrÎsti ■veneramini; docete ea filios veftros , ut memo­ ANNO riter teneant , & diligenter obier vent in omnes marem. Cujus égo juftis in hac partt^ petitioni- ,,M. «HRliTl generationes. Ecce habetis ecclefiam, habetis fabus, tum propter ecclefia ipforum ubique religio­ cerdotem, de his omnibus , & quaxumque funt nem, turn quia ecclefiam illam, quam prius mo­ neceffaria vobis âbundantius vos inftruere fciennachi alii, minus, ut videtur, regulares inhabi­ tem. Ipfum ergo ficut me audietis, honorantes taverant, per cor in ampliorem credidi profice­ re religionem., aflenium benigne tribuens , prar& amantes eum, & qaocumque vobis dixerit fa­ cientes. Et nunc ego vado , iterum cito revertaxatam S. Martini ecclefiam cum omnibus ad­ furus ad vos. Valete in Domino dilediflimi. eam pertinentibus jam dide Majoris-monafterii Demqne ad Camoteiffis ejufdem Concilii afin per­ ecclefic & ejus monachis* in perpetuum poflidentinet confirmatio feqiuntis largitionis falta mana- dam libere conccfli .Et ut conceflio hate noftra this Majoris monafterii , cnjns inftramentis tabulas apud omnes fucceffores noftros firma & illibata ex annaübns Ordin. S. Benediiti Append. rutm-XV. Errmaneat , proprii figilli impreftione cartulam profero. anc juffu noftto inde confcrtptam muniri prseIn Nomine fummi Dei & Salvatoris noftri Je- B cepi. Fada eft autem hec noftra conceflio prius fu Chrifti. apud Rotomagum anno ab incarnatione Domi­ Ego Gaufridus Rotomagenfium Dei gratia huni MCXXII1. pratentibus atque laudantibus TetHi Ami * o«- m*l*s archiepifcopus, notum fieri volo omnibus fanbaldo venerabili Blefenfium comite, Amalrtco eo­ Ord. S. B«■«d. f. vi. de & Catholice fidei cultoribus, quoniam adiit dem, Evano Majoris-monafterii facrifta, & RaAppend. «noftram prefentiam vir quidam fecundum caducos * dulfo Mordente . Dehinc anno ipfo necdum tran,,, *** hujus foculi honores nobilis fatis ac potentiftifado * apud Carnotum IV. Idus Martii in ec. mus, Amalricus fcilicet Monfortenfis comes Eclefia B. Maris tempore concilii ibidem a Romane ecclefia cardinaMBus & legatis Petro Pref- ·»·■ broicenfis, nofterque parochianus, deprecatu par­ vitatem noftram & multa prece depofeens , ut bytero & Gregorio diacono iollemniter celebra­ ecclefiam quandam B. Martini, que dicitur de ti , ubi interfuere de monachis eorum domnus Nogento, fuper fluvium Andelum, quam fibi ju­ VFillelmus abbas, Laurentius prior , Evanus fa­ re quafi hereditario a progenitoribus , qitui' eam crifta, Radulfus Mordens, Rainaldus de Caftro____________ , notarius. De clericis quoque noftrisconconftruxerant , _________ dimiflam--, ----------------homo licetlecularisCGunterii ia antiquorum more poffidebat Tidebat, Deo & B. MartiMarti­ ceflerunt hoc qui nobiteum tunc erant Gaufre__ no__& --------------------monachis Majoris tjoris mçnafterii monafterii, quibus eam dus Decanus nepos meus , & domnus Guido do ad emendandum & in melius reformandum deStampis archidiaconus. CONCILIUM VIENNENSE, Anno Mcxxiv. celebratum confirmat poflefliones Romanenfis Ecclefie. ie Th«t. Aeecd. Mirp*«H0,n * Chartario Romanenfi . N nomine fande & individue Trinitatis. Ego D di concilii a liminibus fande matris ecclefia eum excludimus, donec refipifeens ad juftitiam Petrus Dei gratia S. Viennenfis Ecclefia ar­ chiepifcopus, fedis apoftolica legatus, notum fie­ & fatisfadionem redear. Ego P. Viennenfis archiepifcopus fedis apoftori volumus, tam futuris, quam pratentibus, quod lice legatus laudo & fubfcribo. domnus Calixtus Papa II. fxpe litteris fuis hu­ Ego Atho Arelatenfis Archiepifcopus laudo & militatem noftram ammonuit, ut quam vigilan­ fubfcribo ti cura Romanenfis Ecclefia libertatem , dum Ego Fulco Aquenfis Archiepifcopus laudo & Viennenfis Ecclefia archiepifcopatum cum divi­ fubfcribo. ne dextera protedione regeret, tueri atque deEgo Hugo Gratianopolitanus Epifcopus laudo fenfare follicitus fuerat r nos quoque pro poffe & fubfcribo. noftra eidem ftudio impenfiflime advigilaremus. Nos ergo S. patris noftri Calixti prodidi piis & Ego Stephanus Dienfis Archiepifcopus laudo juftis ammonitionibus, prout decet, devotiflime E& fubfcribo. obtemperantes , audoritate ejus procedente, ex Amedeus Morigennenfis, Hubertus Gcbenneninfundo nobis legationis officio , & fande ejus fis, Leodegarius Avenioncnfts , Pontius Belicien concionis que Vienne in Concilio hoc noftro fis, Petrus Wapincenfis , Berardus Matiteonenrefidet, reverenda laude & aflenfu praecipimus, fis, Leodegarius Atenfis, Giraldus Siftcricenfis, ut quocumque predida Romanenfis Ecclefia tem­ Augerius Rhegenfis, Petrus Nicenfis, nos omnes pore fuo difceflus poffidebat, deinceps eadem om­ Epifeopi laudamus & fubteribimus una cum renia, & que ufque ad hujus fandi concilii tem­ ligiofo abbate Cluniacenfi Petro. & cum maxi­ pus acquifivit, perpetua & illibata libertate te­ ma multitudine tam Epifeoporum quam abba­ neat . Si quis autem in aliquam predidarum poftum , quorum nomina longum eft enarrare. An­ teflionum calumniam intenderit, dum fecundum no ab Incarnat. Domini mcxxiv. feria vi.Lu­ juftitiam parata fuerit refpondere calumniatori na xiii. Indidione 11. in curia epifeopi, in cujus diœcefi res quam ca­ Data Vienne in Concilio. lumniabitur fuerit , audoritate Dei & B Petri & domni papae Calixti, & noftra, & hujus fan- I VITA n? j»o VIT^HONORII PAPÆ II. VITA ET EPISTOLÆ HONORII PAPÆ II* Γ Onorius Τθ 1***1?»,jliftus diftus ante Lambertns , Bononia A Norbertum multarum gentium apoftolorum, Huu“M iuhm fmj Ditct**i_ . Sandhun Sandum Bcma Bemardum hac «tare grotus deferri fe fecit ex Lateranenfi palatio ad t mirabilem ac vehit quoddam fidus terris illapmonafterium S. Andrea , ibique in pace defunίίίΐ'υι tat ·*» ¥WMl «jWMuaiu umw icui« m«^r· tefoMaJX. fam ,— Hidelbertum archiepifcopum - ÛW eft fepultus vero in bafilica Salvatoris. ' ·_______ —Turaoenfem -__________ EPI 5x x HONORII PAP, II. EPISTOLÆ. 3*a Theodori diaconum cardinalem, apoftolic* fedis legatum , virum utique prudentia & honeftate EPISTOLA I. HONORII PAPÆ II. AD PE­ eonfpicuum, & nobis inter alios fratres noftros, TRUM CLUNIAGENSEM ABBATEM. fuis exigentibus meritis, fpecialiter carum, conccfto fibi plenx legationis officio per omnes ter­ De Pontii invaforis obitu & fepultura. ras , qu* tuas jurjldidionis exiftunt, ut extirpet nociva, & plantet falubria, prout quzquefecun­ Honorius epifcopus fervus fervorum Dei, dileUo fi­ dum datam fibi a Deo prudentiam viderit fa­ lio Petro Cluniaenifi Mati, falutem & apoftoli­ cienda. Rogamus igitur regiam cdiitudinem tu­ cam btned iiiaum. am, quatenus ipfum, immo verius nos in ipfo, » recipias hilariter, & honorifice trades, & a fubReterito menfe Decembri Pontius viam uniditis tuis ei facias dignam honorificentiam exhi­ verfie camia ingrefliis eft. Qui quamvis dc malis Cluniaco illatis fitpe commonitus poeniten­beri , ut devotio, quam te ad apoftolicam fedem habere confidimus, clareat in effedu, & nos ac tiam agere noluerit , nos tamen pro reverentia ejufdem monafterii, cujus monachus fuerat, cum . fratres noftri per hoc merito in tua caritate crebonefte fepeliri fecimus. Daca Laterani. B fcamus : tdemque legatus, qui fer fe ac fuos , qui magnum locum in Urbe obtinere nofcuntur, grata tibi poterit viciffitudine refponderc , ad II. AD TYRIOS. tuam diledionem perpetuis temporibus obligetur. Datum Laterani quarto Kalcndas Januarii, Significat fe Willelmum Tyri archiepiicopum le­ pontificatus noftri anno quinto. dum , & a patriarcha Hierosolymitano confi­ era tum , pallio donafle. V. AD LUDOVICUM VI. FRANCORUM Honorius epifcopus fervus fervorum Dti, vtnerM REGEM. libas fratribus fuffrarantis epifeopis, clero tj po­ pulo Tyri, faintrm & apoftolicam bimediHionem. Henricum regis filium clericum in fuam protedionem fufeipit. Enientem ad nos carifttmum fratrem noftrum Honorius epifcopus fervus fervorum Dti , corifimo Willelmum archiepiicopum veftrum debita caritate recepimus: & quem canonice eledum, in Cbrifto filio Ludovico illnftri tfgloriofo fran­ & a venerabili fratre noftro Guarimundo Hiero-C corum rtgi , falutem tf apoftolicam benediiliololymitano patriarcha confecratum accepimus , nem · pallii dignitate, plenitudine videlicet pontificalis officii, decoravimus. Quia vero de perfona fua Ntemac caritatis dile&io, qua perfonam tuam' maximum frudum matri ecdefie veftr* Tyri, paterne affedionis vifceribus amplexamur , divina fuffr a g an te mifericordia , credimus pro­ aures noftras ad admittendas tuas petitiones in­ venturum, ipfum cum gratia fedis^apoftolicz & clinat . Amor enim & pie reverentia devotio­ nis, quam B. Petro & S. R. E. defers , ut ad noftrarum literarum profecutione ad vos duximus remittendum . Univerfitati ergo veftr* mandan­ tuam dc regni tui utilitatem intendamus, horta­ tur . Tuum itaque filium Henricum, quem Di­ do praecipimus, quatenus eum benigne recipiatis, vinis mancipare vovifti fcrvijiis, & in B. Petri, & tamquam proprio metropolitano, & animarum veftrarum epifcopo, fubjcdionem, obedientiam, ÔC in noftram protedionem fufeipimus. Ipfum i& reverentiam humiliter deferatis. gitur tanquam fpecialem fedis apoftolic* filium, & bona qu* vel regia tua liberalitate, vel aliis III. AD GUAREMUNDUM HIEROSOLY­ modis Divina prrftante gratia poterit adipifei, Daudoritatis noftne robore communimus : Nulli­ MITANUM ARGHIEPISCOPUM. P V I Ejufdem argumenti. Honorius epifcopus fervus fervorum Dti, venerabi­ li fratri Gnariunmdo Hserofolymitano patriarcbu, jalnttm & apoftolieam bcntdiiiiouem. que hominum fas fit perfonam fuam & bona ejus temere perturbare .* fed omnia quieta ei & libera fub B. Petri .ôc R. E. patrocinio confer­ ventur. Si quis autem hujus noftne confirmatio­ nis temerator extiterit, nifi congrua fatisfadionc correxerit , animadverfione fedis apoftolic* feriatur. Datum Laterani pridie Kalcndas Aprilis. CUfceptis fraternitatis tu* litteris, fratrem noftrum Willclmum , quem in ecdefia Tyri VI. AD CANONICOS TURONENSES. confecrafti archiepifeopum, benigne fufeepimus : & eum dignitate pallii, plenitudine videlicet pon­ Confirmat fententiam excommunicationis inFuI-B« Τ···:ιι tificalis officii, decoravimus. Suftraganeis etiam ecdefie fuse prxeepimus , quatenos ei tamquam concm comitem Andegavenfem . proprio metropolitano fubjedionem & obedien­ tiam deferant. Data in territorio Barenfi, oda- ^•Honorius epifcopus fervus fervorum Dti, dileftisfi­ vo Idus Julii. liis clericis Turomsfis matris ttclcfio S. Mauri, tii, falutem Ιΰ apoftolicam benediliionem. IV. AD REGEM DANIÆ: icut boni & humiles filii funt paterne dileIpfi Gregorium legatum fuum commendat. dionis nexibus ardius aftringendi. ira ingra­ ti fle inobedientes, funt rigore juftitic coercen­ di. Siquidem compcitum habuimus, quod Fulco Honorius fervas fervorum Dei........... illuflri regi Andegavenfis comes divortium illiciti matrimo­ Dansp, faintem & upoftolicam benediHiotum . nii fili* fu* flt Guillelmi filii Roberti comitis, a diiedo filio noftro I- cardinali presbytero anoCee juxta precum tuarum inftantiam, fle promifTionem noftram, mifimus ad tediieaun\ ftoliae fedis legato , fle ab aliis fratribus noftris filium noftrum Gregorium de Crefcentio, fandicoepifcopis, flt fapichtibus viris, accepta idoneoX rum Comil. General. Ton. XXI. 0 S E * HONORII PAPÆ IL EPISTOLÆ. e JU JM nun probatione teftium , judicatum, fervare coo* A ob falurem daris inquietare: fed tam virorum , remplît. Prxterea, quod eravius eft, uti accept- ' quam mulierum oblationes, quz ad eos afferun­ tur , in ufu Arvorum Dei pauperumque profe­ nuis , ad B. Petri , & land® arque apoilolicc Roman® ecclefi® injuriam , praediâi legati nun­ tios ad eum direûos capiens, fit in arâa cuftodia per duas feptimanas retinens, barbas eorum & capillos Haminis exurere, 2c litteras in conipedu hominum fub dio cremare przfumpfit. Un­ de legatus idem in propriam comitis terram, interdidionis; & in perfonam ejus, excommunica­ tionis fententiam promulgavit. Nos ergo habito fratrum confilio, eandem, ufque ad condignam fatisfaftiooem, fententiam ratam habemus . In- qualibet interdiâione vel excommunicatione, Di­ vinorum officiorum fufpenfionem patiantur : fed tam monachi ipfi , quam & famuli eorum , & qui fe monadic® profeflioni devoverunt, claufis ecclefiarum januis, non admiiTis ditrcefanis, Di­ vine fervitutis officia celebrent, & fepulturede­ bita peragant. Concedimus etiam vobis, clericos fzculares, feu laicos, nifi qui pro certis crimi­ nibus excommunicari funt, ad converfionem per rerdidum autem pr®cipimus obfervari. Datum Laterani pridie Idus Aprilis. VII. cturas recipere liceat. Statuimus etiam ne cella­ rum veftrarum ubilibet politarum fratres , pro loca veftra fufeipere. Sane immunita­ terminos tis loci veftri, qui a praefato antecefforc noftro papa conftituti funt , przfcntis decreti AD PETRUM CLUNIACENSEM ABBATEM. Urbano noftri Ne videlicet confirmamus . pagina ollus homo cujufcumqwe conditionis ac poteftatis , in Privilegium Cluniacenfc. vafionem, predam , aut rapinam facere , five homicidium perpetrare prefumat infra ipfbrum Honori xr epifeopi t fervis fervorum Dei, dileflo i» Cbriffo filio Petro abbati venerabil.< mm/lerti Cluuiaccnfis, ejufque fucceffort oui regulariter fubfiitxendis tn perpetuum. limites terminorum . Praeterea decernimus , ut nulli omnino hominum liceat vcftrum venerabi­ le monafterium, & loca fubdita, temere pertur­ fed eorum poifeffiooes , bare : & bona cetera, quz pro animarum falute jam data funt, vel in 1 Ncomprehenfibiiis & ineffabilis divin® mifera1 tio potcftatis, nos hac providenti* ratione in futurum apollolicz fedis admimftratione conftituit : ut pa­ ternam de omnibus eccleftis follicitudinem gere­ neant . Si qua igitur in futurum ecdefiaftica f®- re Audeamus. Siquidem principatum : fuccefforibus & illibata firma perma­ cularifve perfona, hanc noftra; conftttutionis pa­ fanda Romana ecclefia, C ginam fciens , contra eam temere venire lenta­ qux a Deo fibi conceffum omnium retinet miferanre dari contigetit , Deo vobis, veftrilque tanquam ecclefiarum diligens mater, falvo in omnibus Roman® eccle­ verit , &c.......... fiz jure, & fedis apoftolic® reverentia. Arnen. fingulis debet ecclefiis inflanti vigilantia provide­ re . Ad ipfam enim, quafi ad caput & matrem, ab omnibus eft concurrendum : nutriantur , audoritate ut ejus uberibus & a luis defendantur , oppreftionibus releventur . Condecet igitur , ut ecclefiz & venerabilia loca, maxime quzadfpe- ciale jus & fingularem proprietatem fatidz Ro­ man®, cui Deo auctore defervimus, fpeftant ec- catholic® Ego Honorius Ego Crefcentius Sabinenfis epifeopus , fubfcri­ pfi . Ego Petrus Portuenfis epifeopus, fubfcripfi. Ego Unalis Albanus epifeopus, fubfcripfi. Ego Willcmus Przneftinus epilcopus , fubfcri­ clcliz, fpecialioris prxrogativ® lortiantur hono­ pfi. rem, & apoftal.cz audoritatis munimine robo­ rentur. Quamobrem, dilecte in Chriilo fili Pe­ fubfcripfi. Ego Ægidius Tufculanus tre abbas , tuftis poftulationibus tuis clementius Λ Ego Gregorius inclinati, quicquid libertatis, quicquid tuitionis, Dfubicripfi. quicquid audoritstis, prxdeccflores noftri ecclc- fix Roman® pontifices, przfertim apoftolicz me­ mori® nom. Gregorius VII. Urbanus, & Pal- chalis II. difcretionis ratione vcftro monafterio, & locis ad id pertinentibus contulerunt, nos quo­ epifeopus , ceded® fubfcripfi. presbyt. Ego Roffemagnus epifeopus cardin. confcnfi, tiu apoftot. diacon, card. S. Gregorii, fubfcripfi. Ego Coimus fanû® Mari® in ........ fubfcripfi. Ego Gjegorius S. Angeli diaconus card, fub- feripfi. que przfenti decreto, auctore domino confirma­ mus . In quibus hzc propriis font vita nomini­ bus annotanda. Abbatia S. Ægidii, &c. J.n omnibus autem prioratibus & cellis , qu® nunc, fine proprio abbate, veftro regimini fub- Datum Laterani per manum Aymerici S R’ E. diaconi cardinalis & cancellarii, tv. Non. A- pribs , m. Incarnat. Indid. Dominic® anno Mcxxv. pontificatus noftri anno j. jeftx funt. nullus futuris unquam temporibus ab­ batem ordinare przfumat. Liceat quoque vobis, feu fratribus vcftris , te fufeipiant . VIII. AD JOANNEM DE CREMA CAR- in ecclefiis presbyteros eli­ gere: ita tamen, ut ab epifeopis, vel epifeopo­ rum vicariis, animarum curam abfque venalita-E Quam fi committere illi , Legatum apofiolicum in Anglia eum confittmt. quod abiit, ex pravitate noluerint: tunc presbyteri ex apoftolicz ledis benignitate officia celebrandi li­ centiam confequenrur. Ecclefiarum vero feu al­ tarium confecrationes, ab epifeopis, DINALEM. Extat in­ Ucmadmodum bonorum filiorum. Q fra in concilio Landmenfi. in quorum IX. AD ANGLOS dicecefibtis funt, locorum vetitorum fratres acci­ piant : fi quidem gratis ac fine pravitate volue­ rint exhibere. Alioquin a catholico, quem ma­ lueritis, erifeopo, confecrationum ipfanim facra- xnenta lufcipiant. Neque cuilibet facultas fit aut dauftri veftri , aut lucorum veftrorum fratres , pro vivorum feu deiunâorum eleemofynis juftis Ut Joanncm Cremenfem legatum apofiolictun fufeipiant. Uamvis Q in extremis terrarum , - favent antique traditiones Patrum. * urbe redii cum laetitia , certum tenens , verum effe, quod Petrus de filio hominis hominibus er­ narrat traditam ah eodem Ho­ norio fidei definitionem. *•<,.1)0»«. Jdem Gerhoat hanc TjRimus adftitit Jl mihi beate memorir rantibus ipfe non erraverit, dicens: 7~n ts Cbri- ftn/ fil/n/ Dei vivi. Hono- DECRETUM HONORII. rius, cum in ejus curia fuiffet magitter Lui- n tolfus inter magiftros Francic. Hic dumadftruere conaretur, Chriftum , lecundum quod homo eft, hominis quidem filium efle naturalem, fed Dei Patris filium adoptivum : fle ego e contra­ rio adftruerem , non ad hominem affumptum pertinere adoptionem , quod filius Dei effet, predidus papa Honorius adftitit mihi concitatus ad hoc ipfum per quemdam libellum a quodam ca­ nonico Lateranenfi, valenter literato, ipfi por- re&um , fle a me perledum , in quo diligente^ fuit inveftigatum, que differentia effet inter fi- ey Hohet S. Thoma/ Cantaarimfii Epift. ZXETXFT/ 118. 'rz fit C omnibus epifeopis excommunicato- rum omnino nomina tam vicinis epifeopis, quam fuis parochianis pariter indicare, eaque in celebri loco pofita pre foribus ecclefic eundis venientibus inculcare , gentia excommunicatis quatenus in utraqne dili­ utique ecclefiafticus adr tus denegetur, fle excufationis caufa omnibus au­ feratur . BISUNTINUM CONCILIUM Sen placitam Dei pro eccl^fii/ a prndemtm violentia liberandi/, ah Anfirico Archiepifeopo anno 1124. hahitam. B Cbrpfbpolitana/ immenfam decrevit conflare confilutm( concilium ) qnod placitam Dei vocitant in duba/ fifftl/ (ni fallor Pentecofie/) quilua feriat/ popnh /diqxantuixmqm [olito raptorum timore nndah fmiiornm devotin/ findent adire umina.Loc/u antem tali negotio aptiflimn/ denxncia/xr penei X a can- lfuntini concilii anno JI14. fubAnferico Ar-Ept/copur chiepifcopo Bifuntino celebrati annus eft in anonytno audore miraculorum S. Prudentii mar- tyris, cujus opus vulgavit Labbeus Biblioth. Mff tom. ». pag.618. his verbis; Axm millcfimo centefimo vimfimo quarto Venerabili/ A^rictu archieConcil General Tora XXI I MONOK ids I OS MINKICUS ▼. V. imp IMP. honor c Ω N r I r I 11 Μ ηινκκλλ >*·“ re. Il UUNU1L1UM hbnricus i.r ang. J*· çy Madent crvitaecm ρύυ emar ai ipfa difaaj miUcAp/a matarnae rtliftiaram cm at irachta B. Krangii ANNO ■------ «Λζπ/Η pafihu Εβ enure Hi plaaicati difitrf a utfirir receptà Jaat at *a paptitaae ad ix fa&o boner>*4 praterfinente a latere. Hoc itaque arciient^btii ta­ touante decrete faata ciet populer ta nafitetre. Cra­ di vero aoa potefi foot millia prontifeni fexru Otatu ac caaditraair accarreriut. Praterea ftaatplariatorxm faa&orxnr illuc gloriofa perlata funt pignere, jMO> lenguat cft nominatior ncenftrt. Inter foot jamterb Coeli Petri noftri palciarrtata ycaaa &ca- addens dem miracula ibidem pneftita interceiTione S. Prudentii , cujus vulgo opinabantur eflfe brachium illud argenteum, quamquam retpfa B Remigii lipfana continerer . Hxc aurem omnia cura gefti* in concilio nullatenus cohaerentia hic praetereo. CONCILIUM ROXBURGENSE EPISCOPORUM SCOTIÆ. Circa anaaaa Γ 1116. celelratam. Ex Star. Dxatlar. lOann« Crema S. Chrifogoni presbyter car-B & quonam modo animos Epifeoporum Scotis Jmalis a papa Honorio II. in Britanniam ab Archiep. Eboracenfi alienos legatus conctltamtitas, concilium hoc apud Roxburg vel Rochesvent, nullibi quod fciam repetitur Dicitur ta­ burh ad difeutiendam controverfiam inter Thur- men apud feriptorem modo memoratum quod fianum archiepifcopum Eboracenfcm & Epifcoperado legatioois officio , Londoniam redierit pos Scoux celebravit, uti ex Sim. Dunclm. con­ Concilium celebraturus ; unde colligere licet , concilium hoc Roxburgenfe ante Londincnlc taifflat Quid autem in hoc concilio adumfit, ac an, fe habitum. CONCILIUM "î?” SEU LONDONIENSE, ANNO CHRISTI Ψ ES T Μ Ο N AST ER 1 E NS E, Sub Honorio papa Π. primum, audoritate Joannis de Crema cardinalis apoftolica fedis legati celebratum de reformandis pravis ecclcfix moribus, nono Septembris, anno Domini MCXXV. C Homeriae epefcopai fervdt fervorum Det , dileiîir I. qijæ sunt antegressa MJ concilium . frotriieu & filiir orchiepifcopis , epifevpir, aUatibur, prarerîfau , & caterii tant ckrxit qrem laicir per Angiitum caqftitutir, fehr'em tfapoftolicam bcaedifiimem Nno Domini mcxxv. Joan. Crementa acce­ pta ab Apoftofico taper Britanniam lega­ Uamvis in extremis terrarum pofttos, ad tione , cum diu in Normannia retentus eflet >» a rege, tandem perraiflus inAngliam tranfvehitur, Petri tamen apoftoli curam Chriftiaiue hdei vos facit univerfahtas pertinere Cum & ab ecclefiis honorifice accipitur - juxta quod ipfe commendatitias in hoc ipfum ab Apoftolienim Petro didum eft, Pafce over meat, pafce >*· ·»agmt meor, profedo nulla ovium, nullus agno­ co acceperat litteras, quarum inferius exempla­ rum exceptus eft ad Chrifti confortiura perti­ ria hic ponuntur. nentium, qui noa Petri commiftas fit paftioHonorim epifeopar , fervat ferveram Dei , dileflo,, „ ni taeciali Pneter hoc, forte regnum Angiiac filio Jonm prejkytero cardinali apoftolica fediJ le­ TkB· Petro & Romane eccletae pertinere fandif,,/fimi patris noftri Gregoni papae a udoritas, Ô: gato , falattm & apoftolicem ienediHioncat. B. Auguftini pnedicatio manifeftat. Hoc igiUemadmodum bonorum filiorum eft, tabje„ tur diipfitionis debito provocamur , vobis, „ fcilicet longe pofitis , follicitiore diligemia fta devotionis humilitate patribus obedite: ita patrum intereft, benigno caritatis affedu fi „­ providere. Quamobrem Chnfttanumfiliumno,, ftrum Joan, cardinalem lande Romane ecliis providere. Curam igitur ficfollicitudincm ti­ „ ciefix facerdotem, in partem softre folhcitubi a przdcceiTore noftro felicis memori» papa Calixto III Angli® regno commiffa providentis „ dinis vigilantem , vice» et noftras in partibus dilectionis tus committimus. Obfecramus autem „ veftris commi fimus. Qui nimirum de ecdefiain Domino , ut ranquam fapiens & diferetus „ rum corredione ac ftabilitate , de religionis Romans ecclefis filius, qus ad honorem Dei & g „ augmento, & de ceteris , que probanda vel ledis apoftolies pertinent . honeftare ftudiofius „ improbanda vifa fuerint, cum veftrx diledio„ nis auxilio, cooperamibus fandorum Apoftoopereris. Data Laterani, Idibus Aprilis . „ lorum patrociniis, pertradabit. Rogamus erSant praterea m hiftorta Simeonit Danelm. alia „ go vos , & monemus, atque precipimus, ut „ eum tanquam S. Petri vicarium reverenter fud.to ep-ftola Honorii papa, una tft ad epifeopot Au,, fcipiatis, humiliter audiatis , atque ad ipfius iltat altera ad regent Scotia „ vocationem, fynodales cum eo conventus fo„ lemniter celebretis: quatinus per ipfius & ve„ ftram induft.iani , ia regno veftro que coni- A Q Q » Ba­ “M" LONDONIENSE. genda fimt corrigantur, que firmanda funt , A V. Ut beneficia non fint hereditaria. ANNO ANNO j fando_mfpr«. xerunt , hereditate poffide tutusfanfluaritt* Dei. ΧΠΙ. VI. Ut amittant beneficia, ab epifeopis imitati, promoveri ad ordines contempfcrint. Ut presbyteris interdira fini mulieru* contubernia. B ..io Me · ft»<.<«»« itcia.i deci- Presbyteris, diaconibus, fubdiaconibus, ucanonicis , uxorum , concubinarum , & Adjicientes quoque (latuimus, ut cle­ omnium omnino feminarum contuber­ rici qui ecclefias feu beneficia habent ec­ nia , au&oritate apoftolica inhibemus , clefiarum, & ordinari , quo liberius vi­ prxter matrem, fotorem, amitam, five vant , fubterfugiunt, cum ab epifeopis illas mulieres qux omni careant fufpiinvitati fuerint, fi ad ordines promove­ cione. Qui hujus decreti violator extiteri contempferint, ecclefiis fimul & bene­ rit, confefius , vel convi&us , ruinam ficiis earum priventur. proprii ordinis patiatur. BW· < VII. Quit in dec anu*, priore*, arcbidiaco· nu* non promovendus. XIV. 17/ clerici ufurat ne faciant. aiaio ··. Ufuram & turpe lucrum clericis omNullus in decanum, nullus in priorem, E nibus prohibemus. Qui vero fuper erinifi presbyter; nullus in archidiaconum, Λ mine tali confefius fuerit, convi&us , a nifi diaconus, promoveatur. proprio gradu dejiciatur. 8i«i· > VIII. Ut ne*o abfolute ordinetur. Nullus in presbyterum, nullus in dia­ conum, nifi ad certum titulum ordine­ tur. Qui vero abfolute fuerit ordinatus, fumpta careat dignitate. XV. Bi«.o .» De fortHcpis. Sortilegos, ariolos, & auguria quxque fe&antes, eifque confentientes , excom­ municari prxcipimus, perpetuaque nota­ mus infamia. XVI. 333 HONOMiOS er. ik LONDONIENSE. g,™»*» *-.·“£ ÎJ4 gtrff tmnen , om> eodem Ose irpu Dtmti cmfec>ffn fmt,cnm meretrice derregenfns . Scrigto anno ctuum XVI» D» MjfawiMtnM &djfi»iitat tuiptii/ One vefperme reperiontm prtmiuu eg Henrico Huntsndomeni re- CHRISTI rem Anfltcenornm , cnotorr . pegerim r^e recenseor eo- ■ 1 ■ « * *" */f** «d JtptienuK bob MtfiirM λμ jt* grnmi ottm mrmfimc tffmtkyu Vregmeno/terienfi , «*.<..4·ée bss stem egent onm frnlenti. edetis inonem mmjo ·*·6* h * Uomm ejm ; good jcilicn sto in en tnrpttmism deore- ,,b »· her Inter confanguineos feu affinitate con* irnjsu , dseffet good me feerit ipje Uccrdos, fed locer- M*° jun&os ufque ad feptimam generationem dotnm correiior . Hero est Soit esecnictiom cmvina mendocium nemo non videt. Etenim gnomoao ntm j'tcr doi matrimonia contrahi prohibemus; fi qui fini, gucm )octrdotem effe necefftos iejo ctgefot, utpote vero taliter conjunâifuerint, feparentur. gmd eget treshter cordtnolis titoli fenlti Cbiylogmi t •ntl gnomode non fecerdos , gnern dictum moite nementorn feertpcinm celebroge ? certc gnidcm ■·· newrro biHi».· ·♦ XVII. Dc- viris fisi nnorct do csnfengntmte- ffortcorum ventetem bsftorne conjnruimnt cjtonore , (ed quanta emi. gnonto fide fde polleat fotteot pnmscs fnmns autor ontor cujuitibet cninstibet efferti effertiemi te impetunt. Alea» Nom rrftgew reltgms primum frinmm feem feeni sutorem notorem , C7 V ejus vefiigiis negigilt inUerere fz fregnentiori sn more pofitum mjitom repertmus rcpersmm. —r-ctizri ufn z/u in ------- ;-----Inttrdieimu. w.m «t rirl propria, u-Bf-; £tffrt g·* idbcc erimus effertus , invenimus eum flos xores de confangutottate impetentes, & egeo , immo inigue fovete focrorum mi»]trerum ccnfu, iefum orebsdiotonum. Etenim dum tffe egit fupeteftes quos adducunt, pon fufeipiantur , gto rins de fonBe AnJelmo , gsu in concilio s )e celebrato fed prifca patrum in omnibus fervetur vetuit conjugio clericorum , menduciffime efferait , oust illud temfut in ^ngUu id non fuffe prebibi tum , &pluaudoritas. rf· .faf' t** ejufmodi confugto fuvsffeni i good guem Placet vobis ? Placet. Placet vobis ? folium fit nullas ignoret. Hoc digu fint , as esrplorcto eebectur autoris fides . Preterea , fi tanto fmffet legatus Placet. Placet vobis? Placet. n vera crimine infamatas : gaomodo adver/arii ejus , •tfi /cilicet fcbifmatict foeteres Petri Imus , ora· jms His taliter fynodali decreto confirmatis, Jo- /criptis declamaffe referiantur in eos cardinales oui In­ nocentium elegerunt , inter quorum frimoi iffe Joannes anncm Romam revertentem comitantur ab ipfo Cremeafis habetur annumeratos , tam enorme deliaum •vocati Turftanus Eboracenfis , & Willelmus esrprobare ceffarant 1 vel quomodo fanAus Bernardus , er Cantuarienfis, de fuis caufis in apoftolica audi­ aiii yiri magni nominis ejus temporis feripteres, Inno ctnSiigue papa fautores, adeo condanterdicerepotuiffent , enti* aduri ficut numemfiorem , ita Ef fanSiorem cardinalium par£ tem , eundem Innocentiam elegiffe , fi terto /caudale ea Nota Sbvfrini Binii. eis unus Joannes Cremtafis orbrm Cbnfiiassum concuffffet f ied & quod bufut temporis rerum Anglicanarum jcripUr KP’illelmas Melmriburienfit , haud jfaetas par­ Mvrti··* ?► Eamdem fynodum fummatim deferiben* Matthaeua cere ecclefia Homano mtuifirn, eiufdem facinoris nullam «» v**“· Pari* fan&i Albani in Anglia monachua , fed apoftopenitus mentionem feciffe reperiatur, nec ibidem diligens lice boftu intenfiffimn» ( nili eum , quod fupra fub aator , gui adjecit appendicem ad Florentium & adeo Gregorio ▼. monui, novator ahquir hcreticut, ut (o* caaBe pro Csrteru de finguhs rebus gefiis ia eo coactio lent, corruperit , vel qua* ille in pontifices rorumque memimt , prrriade ac fi eidem interfusffet . butas evullegato* egerit calunnia» , inveAira* , dicacitate* & J'ati , ut volunt, tantopere enmiais aliquidp nitui /cripblafphcnaia* eidem mahtioTo animo inferueiit ) Joanm erit : certe quidem de eo dabnandi , veruume fit vel de Crema fedit apoAolic* legato cardinali eam, quam /parfa calMnta, ut fieri affolet, /altem locum religait ; pudet adferibere , infamiam inurit. Quare cum pregood quilibet amantiffrmus veritatis non puto negabit. diAiu continuator Floeentii Wigomienfi* re* fui tem­ Nos vero nec eiu/modi /umus , at proditione ventatis porii defcrlpfent, adeoque m> jore fide dignu* fit : pofidelinguentem quemlibet ecclefia Humana minifimm pro­ babitit calumniis , folam rei geflae hiftoriam placuit dere noiimus , cum nec tp/o fibi boc venditet fiamanu adlcribere · De calumnia cardinali illata , illa Baroniu*. Hei etiem eooe Oecermtor si Heuori» pefe le[e- rj Ecclefia , ut membra fua , ® »AD CONCILIUM LONDINENSE Λ Cdtcfa dijciplina, aafificnte Joaruu de Cremu A. S. L. Ans* iilj. celebratum ADDITIO. hoii A«J c* Μ..β ς _ m/ c^wner ex SimeeneDunelmeigfi ____________ ____r tu-E peritia ddfcriiemiici eft mucbroni/mni iUe ftdtim i« »*"’ T*·· ferti LMnu LM99U t· todemgm fAfoMWt esc «X eodem feriptorerefamtort rt~ liamu ûtfMrrfMr ,. nU *ki stmuu —iff liitf. 11rv· m JT Ho Uu­ limine occurrens cum primo F ·' ’’ petit Miïtôv eonril. Briton, t. r. peg. 407. f» & norii iliigotw ; fMW optime corrigit Labhens, lode MS. codice Cantnariepfi veriontes esdmtevit grndxm anno 1115. admonens. e NiHl tomen ra iis prefer vocnlernm tentnmmod» immutationem occurrit ; quare me silos omtfiffe , bond grove letmos eruditos judico . Vmtm memo , deeffe m codice Hio peefotinmnUm , m qua emes hehts cmscilri oMetetser, tx pu m tnemter conji­ cerem additamentum Hind effe Dmalmetffis, essi tm- Addit iufuftr idem AngUi ctUeffor tertiem aliem Maseru bullam de controverjba inter £borucenfem tf Centsserienfem epifcopor, qssameoffnofcen· dnm Josutsâ de Creme leget» fi* in Britanniam cornmififfe fe ferikit in literis , quas IsiM»’ affis emeilii Ltndsnitrfs promittit . Hanc ergo buUatt C O N C ILIUM Hi Çÿ* reprafento ne ftud défit , fwSaafMSM diu pqfi ton- i ——---- -dtnicnfe canethum datam credo, tune ftilictt , cm* christ· P0**·!** «ώί“ Ebmacenfi, & Centujrinyfi epifc*· ,,,y pii , c«w Jmm* ad urbem remeante Romam veneraat , en de te definitivam fententiam pronuncinvit. HONORII PAPÆ IL tuar, archiepifcopus Ebor. eleâum gratis , fic fi­ ne fubjeâivnis exaâione confecrare noluerit ; eleâus Ebor. a fuffraganeis fuis , aut a Romano antiquas li­ Porro libere conlecrctur . bertatis coniuetudines , & poflefliones quas vel in przfenti legitime obtinetis , vel in luturo , Tbnrfiano Ebor. arcbiep. privilégia nonnaUa tontedtnj ecclefia Eborate^fi. largiente Deo , jufte poteritis adipifei , Ebor. przfentis privilegii audoritate ftatuentes , H ■ dio in perpetuum confervetur , ut prior habea- ***<> tur, qui prior fuerit ordinatus. Ad hzc fi Can- C pontifice BLLLA 3j6 .tris conftitutionem, ifta inter eos honoris diflin-· - Onorius epifcopus, fervus fervorum Dei ve­ ut nullus eas auferre , ecJcfiz firmamus . imminuere , vel temerariis audeat vexationibus infeftare , fed nerabili fratri Thurftano , Eboracenfi ar- * omnia integra conferventur eorum, pro quorum chiepifcopo , ejufque fucceftbribus canonice pro ­ fuftentatione fic gubernatione concilia iunt , ufimovendis in perpetuum . In eminenti apoftolicz bus omnimodis pro futuro Illud quoque capitu­ fedis fpecula , difponente Domino , conftituti , injundo nobis apoftolatus cpifeopos intima fibi a Deo confervare, officio fratres charitate diligere , lo przfenti fubjungimus, ut ecclefiz S. Andrée noftros Hagulftadenf. S. Joh. Beverlac. S. WilfridideRip- & ecc’iefiis pn, S. Mariz de Suthevel.S. Osvraldi deGlou- commiftis fuam debemus juftitiam pro ipfarum quoque volumus ftatu ccftr. in omnibus pofleflionibus fic libertatibus , fic confuetudinibus vobis veftrifque fucceftbribus , fat agere , atque earum quieti & utilitati , falubriter, auxiliante Domino , providere . Ideoque nec non Ebor. ecclefiz integre femper chariftime frater Thurftane , archiepifcopi , tibi ve fic quiete permaneant. Si que igitur ecclefiaftica fecularifperfona hanc noftrz conftuutionis paginam tuifque fucceftbribus , & per vos Ebor. ecclefiz, fciens contra eam temere venire tentaverit , fecui authore Deo prces , Eboracenfis Ecclcfiz ( ; eundo tertiove commonita , fi non fatisfaftione 'congrua emendaverit , potcftatis honorifque fui metropol. fuftraganeos, fic quicquid parochiarum dignitate carcat , reamque fe divino judicio exivel epifcopali vel metropolitico jure ad eamdem cognolcitur ecclefiam pertinere , in perpetuum confirmamus . Antiquam fane Ebor. ecclefiz di­ gnitatem integram conferveri pientes , audoritate authore Deo cu­ apoftolica prohibemus , ne ulterius, aut Cantuar. archiepifcopus ftere dc perpetrata iniquitate cognolcat , fic a iandiftimo corpore ac fanguine Dei fic Domini redemptoris noftri Jefu Chrifti aliena fiat, atque in extremo examine diftriûz ultioni Eboracen. Cunâis aurem eidem ecclefiz jufta fubjacear . iervantibus Eboracen. fit pax Domini noftri Jefu Chrifti , quatenus fic Cantuarienfi exhibeat; neque quod penitus a bea­ to Gregorio prohibitum eft , ullo modo Ebor. hic frudum bonz adionis percipiant fic apud di- Cantuar. ditioni fubjaceat, fed juxta ejufdem pa- Amen. profeftioncm quamlibet exigat , aut ^LUGDUNENSE ftriftum Judicem przmia ztcmz pacis inveniant. CONCILIUM jQwa Pontimi Clunijcer\fii nebat deponitur & anathemate punitur, A Petro A. S. L. anno itiO. celebratum. TjOntius olim Cluniacenfis abbas de multis po- Dtum coaftus Pontius ut Romz fe fifteret ad ju­ JL *’’* ftulatus criminibus coram Califto II. ponti­ fice, reufque agnitus, abbatis dignitatem in pon­ tificis manu depvfucrat, feque voti religione ob* dicium pontificis. Venit ille ad urbem, non ta­ men caufam fuam tueri coram pontifice fuftinuit , a quo iterum quam abbatia , per inju­ ftrinxit proficifccndi in Palzftioam, totumque fe riam invalerac, expoliatus, fic novo anathemate fervitiis chriftianorum militum devovendi. Ibi er­ damnatus eft; nec diu poft hoc go aliquandiu fubftitit , vixit. Hzc omnia fufius legas in to. VI. nonnam famam direxit , fibi vitamque adeo ad refli ut non exiguam fan&jmoniz comparaverit . Tum rediit in Ita­ lium ordinis S. Bcnedidi , nalibus ex judicium fuper- anna­ quem Mabilonii an­ obitu authoris fui intermilfis Martene feriptor adjecit ejufdem ordinis liam, ubi non diu poft, quam intus in corde ce­ P. Edmundus labat nequitiam produxit ; nam valida militum manu parata Cluniacum petiit, monafterium in- clariflimus. Ex illo vero hic dandas cenfeo epiftolas tres Honorii in caufa Pontii datas , cum vafit, faâiofifque nonnullis monachis fibi adjun­ lententia cts reliquos cum abbate expulit . Re comperta HumbaldusLugdunenfis archiepifcopus fententiam in concilio Lugdunenii pronunciata, ac denique excommunicationis a bullam Honorii, qua Petri Petro A. S. L. in Lugdunenfi con­ Nec Ho-E cilio fententia confirmatur, totique huic controverfiz finis imponitur. nonus II. pontifex fegnius grxftanti malo fefe oppofuit; nam mifit situlum in Galliam Petrum excommunicationis in Pontium dixit . diaconum fuum ex latere legatum cum literis ad cpifcopos, fic primores Galliz, ad Cluniaccnfes, & ad epifeopum Lugdunenfem, quojunebs fimul omnes viribus invaforem ejicerent , corruentemque Cluniacenfem rem refticuerent, fic confirma­ rent . Strenue id pratflitum a Petro , adnitenti- bus epifeopis fic Galliz proceribus. Qy«rc colleôo Lugduni concilio anathema in Pontium prxCunrc Petro ab ecclefia Gallicana diftum eft ; HONORII PAPÆ II. Breve ad omner epifctpot & procerei Gallia , ut Pontium olim abbatem Clumaconfem eoereeant H pis , Onorius eoilcopus fervus fervorum Dei vc- o>a\ * nerabilibus patribus archiepifeopis , epifeo- Β,β· '· V1· baronibus 0t aliis fidelibus per Fr.mci.tm , * ? * - Aqui- I ii 7 L UG D U NE N S E. .......... Aquitaniam , & Burgundiam conftitutis falutem Ahoc explendum confilium dc auxilium rrsrbeit Data Lateranis VIII. Kal. maji. —— ——5c apoftolicam benedtâionem. otfusri Univerfc bonitatis inimicus Diabolus ut reliFORMULA EXCOMMUNICATIONIS IN ,,,, gionem fratrum Cluniacenfiumcribraret ficut tri­ PONTIUM ET PONTIANOS. ticum, expetivit. Pontium namque ad perturban­ dos fratres divino famulatui mancipatos arrogan­ Æc eft excommunicatio, quam fecit Petrus ti* fpiritu tumidum de ultra marinis partibus unco ambitionis adduxit , & ut ab eo monaftecardinalis fanft* Roman* ecclefix legatus rium Cluniacenfe occuparetur efficit. Quamobrem in virtute Spiritus Sanfti, & in auftdritare dom­ dileftum filium noftrum Petrum Diaconum car­ ni pap* Honorii, cujus vice fungitur , in Pon­ dinalem ad vos ex gremio fanft* Roman* ec­ tium invaforem, & fchifmaticum, & in burgenclefi* dirigentes, caritati veftr* mandando prae­ fe* Cluniacenfes, & in omnes eorum fautores in cipimus, ut ipfius confilio invaforem Pontium a Lugduncnfi fynodo VII. Kal. junii in praefentia Cluniacenfi monafterio dc obedientiis, atque om­ epifcoporum confentientium, & abbatum, deprefnibus pertinentiis ejus eliminare fummopere pro­ byterorum multorum, dc clericorum. curetis; idem enim filius nofter Petrus vice no-iB Quoniam contra voluntatem Dei , dc domni ftra in Pontium & in omnes fautores ejus ana­ pap* Honorii, totiufque Roman* ecclefi* Pon­ thematis confirmabit fententiam . Dilefto vero tius Cluniacenfe monafterium irrationabilis laifilium noftrum Petrum Quniacenfem abbatem corum violqntia invafir, Roman* ecclefia mifemanu tenere & honorare curetis . Data Latera­ ricordiam magis quam juftiti* feveritatem fequennis VIII. Kal. maji. tes, tertio tam literis, quam nuntiis eum ad nos vocavimus, ut voluntatem domni pap* Honorii EJUSDEM LITERÆ AD MONACHOS ex ore noftro fuper hoc audiret, eique veluti to­ GLUNIACENSES tius orbis univerfali patri in omnibus obediret . Verum quia domno pap* Honorio , cujus vice fungimur , obedirc , dc de perpetrato invafionis Vt Emtim Mete* rejicient. ecclefi* fcelerc noluit poenitere , hanc injuriam Onoriu* epifcopus fervus fervorum Dei , uDeo, dc apoftolic* fedi illatam ulterius inultam niverfis monachis de convertis ad Clunia- non ferentes, auftoritate apoftolorum Petri , dc cenfe monafterium pertinentibus falutem dc apo- Pauli , dc domni pap* Honorii , qui nobis pleflolicam benediftionem. Cnam, dc in hoc negotio fua vice tradidit poteGravamur admodum quoniam , ficut f accepi- ftatem , excommunicationis fententiam domni mus, facri collegii unitatem dc ftatum religionis Humberti archiepifcopi Lugdunenfis S. R. E. dc Pontius diabolico agitatus fpiritu vifus eft aufu domni pap* Honorii legati, dc ejus fuftraganeotemerario perturbare . Quamvis ergo ve fit ho­ rum in eumdem Pontium, dc in omnes fautores mini illi per quem fcandalum venit ; ad proba­ ejus jufte iterum prolatam in przfenti confirma­ tionem tamen, dc purgationem bonorum necefle mus fynodo , quam iterum renovantes , prxdieft fcandala provenire: vis enim dc audacia mi­ ftum Pontium, ac monachos eicoherentes, nec litis ju bello coenofcicur, dc fidei religiof* con­ non dc burgenfes Cluniacenfes anathematis vin­ flantia in advenu comprobatur . Quo circa di­ culo innodamus, quoufque refipifeant, dc ad con­ lectum filium noftrum retrum cardinalem ad vos dignam redeant fatisfaftionem . Proripimus et­ c gremio Tandt* Roman* ecclefi* dirigentes man­ iam fub anathemate ut nullus in eccleuis vel in dando pr*cipimus , ut in charitatts unitate fir­ officinis infra ambitum muri Cluniaci, aut defo­ miter perfiftentes, eidem Pontio nullum omnino ris infra clauftra , vel pertinentiam totius burgi confilium vel auxilium prasbeatis, fed potius ab conftitutis _______ ___ campanas f___ t______ pulfare, j ..vel officia celebra«pfo tanquam a fchifmatico dc invafore vos om-Dre divina, vel capitulum facere præfumat quoufnimodir abftinete. Idem namque filius nofter Peque Pontius inde exeat , dc ab hac infeftatione trus vice noftra in Pontium , dc in omnes fau­ quiefeat . Ejufdem anathematis vinculo infuper tores ejus anathematis confirmabit fententiam . eos inneftimus, qui de thefauro ecclefi* CluniaProripimus autem , ut dilefto filio noftro Ciu­ cenfis quidquid caufa donationis vel venditionis niacenfi abbati, tanquam naftori veftro , dc ani. feu pigr.orationis acceperunt , ac deinceps acce­ marum veftrarum reÂori, humiliter obedientiam, perint , vel dederint. Prxterea obedientias , in dc reverentiam exhibeatis. Datum Laterani VIII. quibus Pontius fuos priores intrufit, fcilicet SiiKal. maji. v i ni a cum cum Euftorgio priore dc fui* fautori­ bus , Mafliliam cum priore , Laziacum dc ejus EJUSDEM AD HUMBALDUM ARCHIEPIpriorem, Parrona cum priore, ne divina officia SCOPUM LUGDUNENSEM. ibi celebrentur , interdicimus . Denique omne chriftianitatis officium fupradiftis locis interdici­ Eju/dcnt ergxmenti. mus, excepto baptifmate puerorum, dc peenitentia morientium, volentium ab hac nequitia conOnorius epifcopus fervus fervorum Deî ve-Everti ... .i , data fecuritate in manibus Lcfaldi Vinnerabili nu .... Lugdunenfi archiepifcopo centii , dc aliorum , qui obedientiam Romae* apoftolicas fedis legato falutem , & apoftolicam ecclefi* dc Petri abbatis fidelitatem fervant. Eo­ benedictionem. dem vinculo ligamus eos, qui viAualia vel arma Dolemus quoniam , ficut accepimus , religio­ burgenfibus Cluniaci pretio, vel dono, in defeune Cluniacenfe Pontius temere perturbavit. Gra­ Cone hujus fceleris portant. tias ergo tu* referimus fraternitati , quod tan­ quam religionis amator ei viriliter reftitifti. In­ HONORII PAPÆ BULLA. flanti igitur vigilantia tam per ecclefi* miniEjufdem ergtaetenti. flros, quam per exteras potentates illum de monafterio trahere > fit in carcerem ponere omni­ Onorius epifcopus fervus fervorum Dei, dibus modis elabores. No* autem dc fatere noftro leAo in Chrifto filio Petro Quniacenfi ab­ legatum e veftigio tranfinittimus , qui tibi .ad bati ialutem dc apoftolicam bencdiAioncm. Centil. General. Tom. XXI. Ύ Uni- H H H H M» C Ο N C ILIUM Uuiverfalis ecclefix fullicitudo nobis a difpen---------—-fatorc omnium bonorum Deo commifla, mentis C» misti *Dtcnt‘oncm iœeflinter urgere non definit, religionts flatum inconvuifiim fcrvare , de reiigiofis locis libertatem debitam euftodire. Sanâa tamen 140 A At per nos ipfi» coafirnuram , modo vero per Pontium invaforem , & complices fuos infiddes burgenfes fuifle expulfum, bona etiam monafterii , Ac thefaurum fuifle diftraftum , per cariflirim filium noftrum Matrheum priorem S. Mar­ mater ecdefia, que ad tempus ex parte peregri­ tini de Campis , quem advocatum Ac eaufie tute natur in terris , multarum opprefïionum purga­ tur turbine , & valide perfecutionis examinatur patronum ftatueras, fupplioem allegafti, Ac ut ti­ bi de ablatis reftitutio , Ac de irrogata injuria juftitia fieret poftulafti. Ceterum monachi, qui fornace, cxlumque infpiciens, gemebunda fulpirat, donec illi cœleftiprarfentiaîiteruniatur, quai de immarcefeibilis coron* remunerata prxmio , fui creator is contemplatione letatur. Ceterum na­ cum fiium Pontio , venerant Pontio fibi ex pafloretn adverfo fraudulenter ablatum , nec umquam eum Cluniacenfis monafterii regimen vis B. Petri calorum clavigeri, cui Chriftusprx- -ditnififle acclamabant. Qui ftatim produâisapofidet gubernator, quamvis multis collidatur pro­ "ftolici viri regeftorum pap· Califti voluminibus, cellis , Ac horrendis ventorum flatibus agitetur , Ac affertione teftium, qui tunc pnefentes fuerunt, nunquam tamen naufragii damnum incurret ; fed convitti funt. Ut igitur verba ipfius ad Pontium ad portutn tranquillitatis eum eis qui ei adhae­ rent, fecura perveniet. Pontius liquident B. Bene- direfta ponamus, hxc funt.· Tibi prxeipimus ut diiti inimicus, prxeeptionibus & monaftici ordi­ ab hujuimodi levitate defiftas , At quam in ma­ nu noftra fine recuperationisfpe refutafti Clunia­ nis malleus, qui Cluniacenfem abbatiam in manu cenfem abbatiam nullatenus moleftare prxfumas. prcdeceflbris noftri felicis memoriae papae Califti Si vero noftri praecepti tranigreflbr extiteris, gra­ fine fpe recuperationis refutaverat, & te perpetuo tiam beati Petri, Ac noftram amittes; Ac fi quan­ Jerofolymis vifturum voto adftrinxerat , contra voluntatem Dei 6c noftram, Cluniacenfe mona- do ad nos clamaveris, non exaudieris. Item ad conventum Cluniaceniem inter estera, zelum inter fterium fuperba obftinatiooe & pnefumptione fa- vos Ac crilega occupavit : nitorem vero Religionis £lu- competimus, Ac vehementius aggravamur . Pon­ contentiones agitari multorum relatione niacenfium fratrum, quae per totam Galliam cla­ tius enim qui olim veftro monafterio prxfuit , ruerat, perturbans, corda fimplicium veneno fu® „concordem unitatem veftram dividere, &fimplipravitatis infecit . Prxterea facrilegium Ac rapa­ "citatcm mentium veftrarum follicitare non defi­ citatis flagitium preteritis fuperaddens peccatis , vafa facra , & thefaurum monafterii , qui ex voto fidelium ad pauperum ufus, cum foret op­ nit: unde univerfitati veftr® prxeipimus, ut cut per obedientiam beati Petri fi­ animas falvare veftras cupitis; protinus abjeâis omnino fchifina- diripuit , & ejus tibus cariflimo filio noftro Petro Cluniacenfi ab­ maximam portionem pro retinendis militibus , fagittariis , & baliftariis diflipavit . Quia igitur bati unanimiter Ac devote humilitatis fubjeftioncm portunum , fuerat deftinatus , in tanta pertinacia induratus, nequaquam refipi- in noftris manibus fine fpe recuperationis abba­ venerabilis frater nofter Humbal- tiam Cluniacenfem penitus refutavit, nullam de Lugdunenfis archiepifcopus apoftolic® fedis extero fpem habeatis; cum quod de eo fcere voluit, dus Ac obedientiam deferatis, Ac in Pontio illo, qui legatus , in eum excommunicationis fententiam fa hac conftituimus , in cau- nulla prorfus ratione mu­ hujus prxeepti promulgavit. Cæterum pçftquam tantum pericu­ lum , tantamque religionis ftragem Cluniacenfi tabimus . Si quis autem veftram monafterio imminere veridica relatione cognovi­ jus prxlationis nomine infignitus fuerit , vel or­ noftri temerator extiterit, fi abbatix vel alieu- dinis promotionem habuerit, dignitatis, Ac ordiRoman® ecclefix Dnis fui detrimentum fuftinebit , Ac anathematis mus, dileftum filium noftrum Petrum diaconum cardinalem de gremio fanft® ad partes illas mittendum duximus, qui praecep­ to, & auftoritate noftra Pontium invaforem, & fententix fitbjacebit . Idem de eodem ad te Pe­ fautores ejus vinculo anathematis innodavit. Poft ab­ qui olim abbati® Cluniacenfi prxfuit, quam om­ nino fine recuperationis fpe in manibiis noftris B. Michaelis o- refutavit conftituimus, nulla volumus ratione mu­ hxc autem tu dilefte fili Petre Cluniacenfis bas, & idem Pontius proximis tre fili cariffimc. Quod autem de Pontio illo , & dc tare. Quocirca quemadmodum judicis poftulabat prxdifta controverfia, & exceflu, noftro & Ro­ officium , diligentius indagato negotio , habito confilio, Ac communi afTenfu fratrum noftrorum ftavis , ad noftram venire man® ecclefix obedire præientiam , judicio ftatuiftis , & ne fuper hoc veftrum aliquis falleretur, utrinqueob­ lides in prxfenti* pntnominati dftefti filii Petri epifeoporam & cardinalium , Petro prxfcfto ur­ cardinalis diaconi prxbuiftis. Statuto itaque ter­ mino, noftro te confpeftui prxfentaftt . Pontius collaudantibus , bis, A( aliis nobilibus Romanis , Ac legis peritis ex fententia de Cluniacenfi ab­ batia , de monachorum obedientia , de omnibus vero cum monachis, & burgenfibus, nondum ta­ tam exterius , quam interius ad camdem abba­ tiam pertinentibus, plenarie te*per abundantem men cum fuis ab excommunicationis vinculo abfolutus ad urbem venit. Ut autem fecundum u-jj juftitiam inveflivimus: obfides vero quos proexecutione juftitis dederas abfolventes , illos quos fum ecclcfiafticum de exceflu , pro qpo excominunicatus fuerat , iatisfacerct , & poftmodum juxta rationis ordinem? ad caufam fuam jpermit- leretur agendam, a noftris fratribus eft frpenumero requifitus: ipfe vero fpiritu elationis tumi­ dus in inficiationes Ac verborum involucra aflueto more linguam extendens, fatisfacere nobis & ecclefix Roman® contemfit : nos fiquidem quof- dam monachos, qui cum eo venerant , poft ac­ ceptam fatisfaftionem recepimus , Ac ad caufam fuam agendam admiîhnus. Tunc ergo te in Zlu- Pontius Ac buqtenfes pro parte fua obligaverant, alligavimus . Burgenfes etiam de thefauro Clu­ niacenfi monafterio reftttuendo , & alio damno reftaurando in manu tua, ad quem cura fpeâare cognofcimus , damnavimus , pana legali ad­ hibita : verum ipfius poenr relaxatio eft tuxdiferetioni commina. Praeterea Pontium excommunicatum, invaforem, depraedatorem, facrilegum, Ac fchifmaticum condemnantes, fententiam bea­ te recordationis prcdecefloris noftri domni pap· Califti tn ipfum Pontium datam , ut videlicet niacenfem abbatem canonice, Ac fecundum bea­ ti Benedicti regulam eleftum, ac per pnedeccflb- nullo tempore Quniacenfcm abbatiam recuperet, rem noftrum felicia memori® apoflolica audoritate firmavimus. Si quis autem papam Califtum , 34» 342 MOGUNTINUM. t&jF· *n pofterum hanc noftrc diffinitionis fententiam A Datum Laterani per manum Aymeric i fanftac------------«ntaverit, lakus anathematis gladio fitRomane ecclefix. diaconi cardinalis cancellarii' chrÎsti r,atur’ ckricus bonor“ & Priv«*on« mul- XIII. Kal. novembris, indidione III. anno Do- C ,,,, ■m. .... Ego Honorius catholic· ecclefi· epifeopus. Ego Portuenfis interfui, minier Incarnationis MCXXVI. pontificatus autem domini Honorii II. paps fecundo. » CONCILIUM MOGUNTINUM h eanfa GMardi vircohttr^t^fit vitiofe elefti Ann· mj. cirtiter celebrattm. TJ Ogero Wirceburgenfi feu Herbipolenfi epi- B& apoftolicx fedis legatust, venerabili, ficinChri~ JLV. fcopo defundo anno 1125. Gebhardus qui- fto diledo fratri , & coe coepifcopo domino O. fadam Bambergenfis ecclefix canonicus a fadiofis Jurem & apoftolicam benedidionem. quibufdam aflentieute Henrico imperatore jam Tribulationes & dcftrudiones Hcrbipolenfis ecolim cledus , fed Califti authoritate Rogero r- clefic, qux, & quantx fint , quam diu durave­ mulo fuo cedere coaftus , iterum fedem illam rint , jam dudum diferetioni veftr· innotuit , ambivit . Eum quidem ab initio admittendum qux ufque adeo multiplicatx funt, nifi eis in ccnfuerat Adalbertus Moguntinus archiepifcopus, brevi provideat omniporens Deus & mifericors latius ducens vitiofam eledionem tolerare, quam Dominus , quod in proximo ecclefia illa omni­ alterum fubftituendo, periculofo fchifinate ecde­ modis adnihilabitur. Unde fi facultas fuppeterec, fiam illam dilacerandam tradere. Adum eft ea veftr· fraternitatis prxfentiam dc confilium po de re tn concilio Moguntino , quod tunc habi­ tiflimum defideraremus convenire , & de ipfius tum difeimus ex literis Gebhardi in codice Udalreformanda pace & religione , quantum divina rici num. CCCXXXV. in quibus ita de hoc con­ mifcricordia concederet fqllicitiuspertradare. Si­ cilio : Artbief»fcop*rn adii tffint carflio , Cenciii· quidem fratrum , qui nobifeum funt , & quos quod in Moptntia occltfia temporii bahidt, me q prxfentialiter vel per literal noftras convenire po mm cww EiftetenJ» tltSh prafentavi, nrtau nuftrituimus, tale eft confilium, quum venerabilis fra­ cordiam vel juftitiamt tf Mxwm obedientiam meti ter, & coepifcopus nofter Rogerus viam univer6* JHagaar/M tccltf* femper exbihtifft ip/im teflr- fx carnis ingreflus eft, in hoc ecclefix illi pro­ ononio in fynod· comprobavi. Omnium igitur fuffravideamus ut promovendo fratrem illum Gebhai*. giit pro mt pnlfantibm me dt epifcopali confecratiodum , difperla illius ecclefix difpenfatorie potius ne certum fecit, & diem confecrationii & laciemmirecolligamus, quam alium fuper imponendo gra­ bi eanftititit, ad quem vni ΰ nihil profeci. viter quidem difperfa funditus extirpari permit­ Ex hoc concilio datas credo ab eodem Adaltamus . Quo circa fraterna vos commonemus ca­ berto literas ad Otronem Bambergenfem, quibus ritate: ut pnefentiam veftram conventui fratrum illum invitat, ut ad feftum S. Luc· in certum noftrorum , quos in idipfum convocavimus , in locum veniat, ubi iterum ea de caufa rradareproximo Fefto beati Lues velitis prxfentare, vel tur, Ac confecraretur eledus. Has literas , quas ' fi id minime valueritis adimplere, confilio, quod concilii hujus fynodicas puto, hic exhibeo ex co­ SpiritusSandus vobis didaverit , confenfus ve­ dice Udalrici num. CCGXXII. ftri literas non differatis tranfmittere. Valere & A. fapdx Moguntinx ecclefix humilis fer vus, in orationibus veftris noftri memoriam facite. s» ______ a >nno Æ» COMITIA BARCINONENSIA, Ια quibus plum tn Ecclefix utilitatem ftatuta. Ë( pifi «a »· m· A Nno Chrifti j 126. juxta Diagumlib.2. Hift-Dredditibus ac quibufeumque aliis haftenus a fe Λ. Comit. Barcinon, c. 108. Barcinon· coin prxjudicium ecclefix pofleffis: integri libertas initia generalia totius Principatus celebrata , in iifdem ecclefiis ‘ ~ abfque ' ' ................ concéda ullius jurifdidioquibus Reipublicc flatus reformatus , h fiecula- ois in eas reierntione. Statutum pariter, ut ne­ num adveriiis Ecclefiaftica jura exceflus emen­ mo in poftemm ecclefias intra triginta pafluum dati. Petiit id a Raymundo III. Barcinonenfi & ambitum violare prxfumat : quod ecclefiafticaProvincic Comite Beatus Oldegarius, cujus dcrum perfonarum corpora vel bona nequaquam fiderio annuit Comes , & in ejus palatio uterdivexet . Item forma adfignata eft , qua eccle­ Îue Ordo coadus fiut . Ex ecclefufticis adfuere fix fine earum fraude, & abfque contribuentium )ldegarius Metropolitanus , Raymundus Aulb- periculo decimas captant. Hxc, aliaque , inquit nenfis, Ac Berengarius Gerundenfes Epifeopi, ac Dtagus , ftatuta dit X. Martii AfCXl·. , fed id Catalauni· Abbates omnes . Ex Laicis Comes cum Raymundo Berengario filio poft patris mor­ tem Aragcmi· Principe, Proceres multi, & No­ bilium multitudo infinita . Inter alia multa in utilitatem Ecclefix iis in Comitiis ftatuta , Co­ mes ac filius , Proceres ac Nobiles B. Oldegwrio reftituere ecclefias omnes ac cemeteria cum CMdl. General. Tom. XXI. errore librarii pofitum: cum eo Chrifti anno Oldegarius nondum Tarraconenfis Archiepifcopus fuerit. Quare loco MCXV. legendum, inquit Didacus, ow AfCjpji qui anno 112$. defignat ; cum Comitia m. Martio habita fuerint, & in Catalaunia annus ve/aPafchate, vel a dit 15. m.Mar­ tii fecundum ufiun Gallicanum profic ifceretur Y 2 CON- anno C”R?T‘ "°ΛΟ5'" Μ, CONCILIUM. "•"AS"’· 344 & W £&£& <2© CONVENTUS EPISCOPORUM .c··*! p«r, • ' ’· Ad Dedicationem Sagienfis Bafilic*. N no ab Incarnatione Domini JI16. ( rM«j7Afic cidem ecclefi* redditus x. librarum pro dote Ordtricm lib. II. p. 88}.) Indiâione IV. per fingulos annos donavit *' ’ . Ibi tunc interfue­ A pontificalis bafilica S. GervafiiMediolanenfis «..ar­ ty ris a pud Sagiunt ii. Kai. Aprilis dedicata eft a Domino Goisfredo Rotomagcnfi Archiepifco- runt Gerardus Engolifmenfis Epifeopus Romans ecclefi* Legatus, Joannes Lexovienfis, Joannes Saiarienfis, Goisfrédus Carootenfis , fic Ulgcriua po, & aliis quinque Prxfulibtis. Ibi tunc Henri- Andegavenfis. cus Rex Anglorum cum Proceribus 7. hibiecit . cbedirent, per obedientiam prxeepit. In magna clefi* a namque , tio , diuturna fchifmaticorum rempefla- prxdecefloribus noftris Urbai mo , fic aliis collata fuerat , Gela­ fie fine précédente te, quam Romana tunc temporia patiebatur Ec- ipforum Pifanorum culpa , fic abfque judicio ab­ clcfia, Pilanorum Civitatem multis laboribus fe­ latam juftitiam faceremus fuppliciter rogaviftis , ci: cbnoxiam . prsfentibus etiam Pifanis . Corficana vero tam prolixitate ip.niorum, quam negligentia paftorum, domino­ rum inlolcnua , à desuetudine legatorum fedis Januenfes poftea ad przfenriam venientes, ut eifdem facr* ablatio a Papa Califto fafta per nos firmaretur nihilomi­ Apoftolic* a fubjedione, fic obedientia Roman* nus poftularunt. Nos autem utrofque ad pacem Ecclefi* deferbuerat, fic diflblutioni , ac diflipa. faciendam diligenter monuimus , led pacem ab noni dedita crclefiaftici ordinis pene deferuerat , ... eis prece , vel monitis impetrare nequivimus . difciplinam. Proinde idem pr*deceflor nofter tot £ Januenfes enim, qui ad nos venerant, fe ad hoc efle a populo fuo miifos , neque a Pilanis collatorum meritis digne r.. ------------ beneficiorum i------- c.:--------- --------j:— non non eiTe a populo fuo miflbs , neque ejus ejus man­tnan.data poflê tranfgredi aflerebant . Habito igitur reipondi: , fic Corfican* Ecclefi* , qu* Pifanis data propior eft , debita charitate providit . dun vero fuccclTor Poftmo- rus Papa Gelafius ejufdem fratrum noftrorum Epifeoporum, ficCardinalium confilio , quod uterque populus ad pacem cogi chcritatis relpcdu idem juris, ficdignitates , quod 5 domino Uroano Papa Pifan* Ecclefi* colla­ rationi deberet, convenimus. Legatum ergo no­ tum fuerat , feriptis noftris Januam, fic Pifas, mifimus, pr*- audoritate fui privilegii confirma­ vit. Quo de hac lucc afliimpto prxdeceflor no- fter Papa Calidus ejufdem rationis confideratione , fic quod ah anteceftbribus ejus Urbano , & Gelatio catum, fic confirmatum Pifanc Ecclefi* ftrum comitem tunc diaconum Cardinalem cum c i pier, tes, ut in manu ejus juramento firmarent, fic de facra Corfic* , fic guerra ufque ad tunc proximum fanûi Michaelis feftum noftris juflio- nibus obedire. Tranxaâo itaque termino utraque pars 34i HO&T’ ROMANUM HkNK.C'J* V. IMr. . , 5 4“ —— ——pars ad noftram venit prxfeatiam . Nos autem A dc Metrop litanum Corficanc ecclefi® confli tue- — ■ ■ , chkisVi dlliKcnt’ pteon inter eos ftatuendam , re, fucceffu..^. φ uuu >uiv wauu ibus «u^u. autem ιρ< ipfius domino Gelafio , ,,M. quamvis non profecerimus, laboravimus: demum & domino Califlo id ipfumitidem licuit fuisprivilegiis confirmare. Et quia Pilans ecclefi® a .ot "* cum ab cis quaereremus, ut juramento firmarent '' (e noftris obedirc mandatis, Januenfes fe id im­ Pontificibus Romanis coftata & confirmata digni* plere non pofle dixerunt, eo quod fui confulatas fine manifefta culpa , & judicio auferri non tus terminus edet expletus. Tunc communis de­ debuit, iterum judicatum eft eandem ei dignita­ liberatione confilii Pilanorum fuper hac caufa ju­ tem debere reftitui, & faâa de donatione illius ramentum recepimus, dc ne Januenfes aliquam ra­ Romanorum Pontificum privilegia inconcufta iertionabilem contra nos occationem praetenderent, vari: in hoc etiam honoratorum virorum Petri fecundum eis, fle tertium per noftros nuncics , prefefti, confulum , λ aliorum Romanae Urbis fic litteras terminum dedimus . Qui profefto ne­ lapientium , atque nobilium convenir aftcnfus . que venerunt, neque pro fe excufationem cano* Nos ergo quod ab Archiepifcopis, & Abbatibus nonicam direxerunt. Cum ergo inter Romanam collaudatum, a Cardinalibus judicatum, fleabaEeclefiam, fle Pifanam------------------------quarilro .remaneret, ficPi- ronibus approbatum fuerat , juftum effe nofcen-------------- .-----------------....-----iani ad requirendam Ecclefi® fuse juftitiam jnonB res in conjpeâu omnium, te chariflime inChridefifterent , fratres noftros Arehicpifcopos , ” Epi’ fto frater Rogeri Pifanc Archiepifcope dc confefcopos, fle Abbates, qui caufam, fic modum rei cratione epifeoporum Corficanx infill® per ba­ geft® a pnodecefiore noftro Califlo plene pnxno- culum inveftivimus. Nunc itaque fecundum judi­ verant , convocavimus . Quibus in tacro Latera- cium fratrum noftrorum epifeoporum, & Cardi­ nenfi palatio in nomine Domini congregatis renalium, fic fecundum confilium, & collaudatio­ gefla prxdeceflorum noftrorum Urbam, Gelafii, nem Archiepifooporum, epifeoporum , & Abba­ & Califti tradidimus , & quid inde a nobis pofttum, fle nobilium Romanorum affemum praede* quam Apoftofic® fedis onus afliimpGmus, faâum ceflbrum noftrorum Urbani, Gelafii , & Califti fuerat , dc quantum pro pace teter cos compo­ privilegia Pifanc ecclefi® faâa, dc mconvulfe per­ nenda laboraveramus, diligenter offendimus, ro­ manere ftatuimus, fle pnrientis privilegii pagina gantes in charitate qua venerant, ut juxta quod confecrationcm epifeoporum Corficx tibi, fit per cis fanâi Spiritus gratia revelaret, nobis confute Pifan® ecclefi® reftituimus , quatenus fecunlerent. Poftmodum vero in . . adjurati ___ ___fide,. quam . dum jam diftorum privilegiorum tenorem , tan beato Petro, & Romane debebant Ecclefi®, re- quam proprius ejufdem infui® Metropolitanus cpiIponderunt fe nulla alia caufa nifi divina chari-C fcopatus, dc eptfcopos ipfius regendi, ordinandi, tate ad id , quod dabant , confilium fuifle adconfecrandi , atque ad fynodum tam in Metroftridoa, quod nimirum confilium per feriptum * ' , quam ...... polit ana "'' Pifana ecclefia in ipfa infula propriis roboratum manibus ediderunt. Cuius vi­ convocandi ad honorem Dei, fic ejufdemPifan® delicet feripti verba hsc funt : Spiritus fanâi diecclefue habeas poteftatem . Pallii vero ufum , âantç gratia: Dominus Honorius facratiflunc , qui prxdeceflbribus tuis pro ipfius infui® praela­ dc Apoftolicx fedis epifeopus, diverfarumque pro­ tione a noftris antecefforibus eftconceflum. Nos vinciarum Archiepifropis, dc epifeopis, ac Abba­ tam tibi , quam tuis fucceftbribus confirmamus tibus , quid de negotio Pifanc ecclefi® jufte, ca­ his videlicet diebus , qui fupraferipti funt, ideft noniceque faciendum foret, petiit confilium. Qui­ Nativitate Domini , Epiphania , hypopanton , bus rationabiliter vifum eft , quatenus fle beat® Crena Domini, Pafcha, Afcenfione, Pentecoftc, memori® Urbani, Gelafii, Califti privilegia . fle tribus folemnitatibus beat® Genitricis, fic Virgi­ decreta inconcufta permaneant , fle Pifanam ecnis Mari®, natalitiis S.JoannisBapttftc, fiefanclefiam debere reftitui Corficanis epifeopatibus , . . âorum Apoftolorum, commemoratione omnium abique judiciario proprio ordine fpoliatim . Et Sanâorum , confecratione bafilicarum , fuftragafcnpto, huic fjubfcripfere Archicpifcopi Gualte-Dneorum epifeoporum, ficclericorum, annuonatanus Ravennas, Romualdus Salernitanus , Otho litii fui die, in feftivitate S. Sixti, in InventioCapuanus , Rofredus Beneventanus , fic epif“ ne. & Exaltatione S. Crucis, in anniverfariode­ copi Guillelmus Urbevetanus , Guido Aretinus , dicationis Pifatue ecclefue , in firftivitate fando­ Gregorius Tarracinenfis, Pandulphus Tianenfis , rum martyrum Stephani, & Laurentii, ficEphiClariftimus Aflifienfis, Robertus Averfanus, Rifi, cujus corpus in eadem ecclefia requiefeie, & chardusCajetanus, Tranfinundus Signinus, Joan­ in folemnitate beatae Agathx virginis, & marty­ ris ; fane per Pifanam parochiam , & infulam nes Calenas , Gualfredus Senenfis , Gaufredus Sueflanus, Ranulphus Cafertanus , Jacobus FaCoriicanam crucem ance te , & tuos fucceftores ventinus, Otho Sutrinus ,*Pntas Caftellanz Ci­ deferri concedimus . Si igitur in futurum ecclefiaftica, fecularifve periona hanc noftrae conftivitatis , Benediâus Nepefinus , Ildito Soanenfis, tutionis paginam, {cieas contra eam temere ve­ Gherardus Amelicnfis , Benno Cxfenas , fic Pe­ trus Tufcanus, fic Abbates fanâi Laurentii Aver- nire tenta veri t , fecundo , tertiove commonita , fi non fatisfaâione congrua emendaverit , potefani, Matthxus, fic Joannes fanâx Sophis, at­ , _. ____ et- ftatis, honorifque fui dignitate careat , reamque que Joannes Camaldulenfis Prior ; interfuere iam alii epifeopi Benediâus Lucanus , & An-Efe divino judicio exiftere de perpetrata iniquitadreas Lunenfis, Hiandus Maftanus, Petrus Clute cognofcat, & a fan&iflimo Corpore, & Sanfinus, & Otho Tudertinus; Abfentes quoqueOl- -& Domini . . noftri Jefu Chrifti —. vuioe — Dei, aliena hat, atque in extremo examine diftriâx ultioni degarius Tarracone Archiepifcopus , Gualterius Magalonx , & Gottefredus Florentinus epifeopi fubjaceat. Cunftis autem eidem ecclefue jufta fer* vaut ibus fix pax Domini noftri Jefu Chrifti, qua* aftenfum ,*flc confilium fuum per proprias li teras tenus & hic frudum bonae aâionia percipiant, & prebucrunt . Prctarea Collaterales fratres noftri apud diftriâum indicem premia «terne pacis in* epifeopi & Cardinales in unum convenientes in veniant. Amen, Amen, Arnen. Domino, inter fe confidere coeperunt, & ab om­ Ego Honorius Catholice Ecdeft® Epifeopus ft. nibus praeter unum diaconum judicatum eft, quod Ego Crefcentius Sabinenfis Epifeopus fubfcripfi Pap® urbano, ex auâoritate Romans ecdefte, Ego Guillelmus Prxneftinus Epifeopus ftetiam contra voluntatem epifeoporum ipfius in­ Ego Epifeopus Guido Tiburtinus fubfc. fill® licitam fixit Pilanum epifcopum proviforem, Ego 147 —— —— *Ν*Ϊθ. CM»*!»a. "°Λ°".ίιβ CONCI L I U M r 54» Bonifaci® Card. presb. til S. Marci ff χ Ego StcphauediacxanLSJdariziaCofinedinff.—-------Ego Joannes diac. card. S. Nicofai ff γη·κ?ι Gregori® card, presb. SS. A poftolorumff pre®, card. tic. Eudoxic fl. Ego Angelus diac. cud. S. Mari® in Dom* ,u«. Conrad® presb. card. tit. Paftoris inter* nica ff Ego Hyacinthus prior fubdiac. fact® bafdiceff IE Deufdedit presb. card. tit. Dcmafi ff. Ego Hermann® facr® Bafiiicc fubdiacon® ff Ego Nicolaus facna bafilie® fubdiac. ff. Ego Saffo presb. card. tit. S- Stephani if. Ego Silvi® prior iubdiaconorum dc Croce ff Ego Petr®presb. card.tit.S.MartyrisSufann* ff. Ego Petrus iubdiac. Cubic. Ego Joannes presb. card. tit. S.Chryfogoniff, Ego Caleph iubdiac. fubfcripfi. Ego Petrus presb. card, tit. S. Callifti ff. Ego Matthaeus fact* bafiticae fabdiacon® ff. Ego Petrus presb. card. tit. S. Marcelii ff Ego Joannes quaMfcumque fubdiaconus ff Ego Sigi to presb. card. tit. SS. Marcpllini, At Ego Bobus fubdiac. facri palatii ff. Petri ff. Ego Gregorius presb. card. tit. S. Sabin® ff. B Ego Gerardu· fubdiac. ff. Ego Srephamis facri Palatii fubdiac. ff. Ego Gerardus presb. card. tit. SS. Aquila.-, fit Priiez ff. Ego Boaifacius clericus ff. Datum Laterani per manum Americi S. R..E. Ego Ubertus presb. card. tit. S. Gement is ff. diac. Card, fic cancellarii tx. Kai. Augufti Ind. Ego Gregorius S. Angeli diac. card. ff. IV. Incarnationis Dominic® an. it ad. Pontifi­ Ego Romanns diac. card. S. Mari» in Porticu ff Ego Ugp diac. card. S. Theodori ff. catus autem D. Honorii Pap® II. an. 2. Ego Ego 1-8° Ego fhi, Ac Égo trCONVENTUS ARGENT1NENS1S In caufa Cebbardi Herbipolenfii eletti Jntra amuem 1I1A tf J127. initium coram Lotbario regt babitut. Suppl.T. II. P*< |S> T intra anni 1116. fic initium anni 1127. C/wsZm/7, tit veritat , qua feneper iniquitati lenti, conventum hunc Argentinenfem affgnem natur, adverfariarum figmenta oppreffivit. Aderat cogit S. Norbertus Magdeburgenfis archiepifcoout ­ cm ibi Çerardxr Rtmeanxt cardinal»!, Mogiatipus , qui anno 1116. die fefta Pafch® renunciaw arebiepifeoput , Adalbert Bremeqfis artbiepifcotus fuit epifeopus , fic Theodoricus Monafterien- put, Norpertut Magdebttrgeiffit arcbiepifco]ui , Sifis, qui anno 1127. die pridie Kal. martii obiit. gevvardus JAindtiffis , Theodoricus Mmafterietffii , Dietbardus Ofnebttrgerffis , Otte Halberfladierfis , In eo vero quid a&um fit in caufa Godehardi Wirceburgenfis intrufi ipfe fuis verbis Godehar­ Megingatar Merfeburgeqfis , qui & bajus rei judi­ ces font, ύ RÜmamt, vri Mogxntina fedi mmjimm dus in epiftola relata in codice Udalrici num. CCCXXXV. narrat : Rex ( Lotharius ) cognita inobedientem me extitiffi, ex cognita caufa mea tj ex ipfius Moguntim archiepifcopi teftsmmio cocaufa mea Argentinam me vocabat. Veni y tf af­ pcflui fua me debita devotione profentavi. Ipfe ve- gnovertmt. Dum vero per diverfa coqfilia finis co*· re me benigne fufeipient ro fufeipiens , & querimonia men tie· _fa mea quaritur , ab ipfo Moguntmo archiepifcopo -----j. j— .·.......... r.-----ccrfilium mibi tribustur, nt omni remota occament er—adtendens , juffit ... ut ----omnis caufa mea-Dboc a U principibus, qui tum aderant, audiretur, fiT eorum judicio canonice terminaretur . Fabium eft igitur ut tam ego, quam adverfarti mei, quorum magna pari ibi aderat, libere admitteremur audientia, fiT utrinque cognita caufa, fic Deo gratias oratio mea fione Romam procedam , & ex ipfius nutu apoftoltci fix gratia finem negotii mei efficiam. Quid Ko­ mar egerit Godehardus inferi® , cum de conci* lio Romano agetur, exponam. ANNO ANNO e^TORCELLENSE cHRisn CONCILIUM Λ caufa cannictrrum TorceUerfium in epifcopum fuum perduellium , prafente Stepbam al. S. L. Anno 1127. celebratum. JbM p E> Ujh.lJ. .“v. k‘‘C. • »»♦ eor. N nomine Domini Salvatoris noflri JduChri-E tia , quod majoris eccleGae canonici fibi iubtra- I fti rr.illeGmocentefimo vigefimo feptimomen- fe feptembri indidione fexta Torcelli. Quoniam controvetfiarum inter partes deter­ minatio, nifi fuerit literarum notata titulo , in oblivione mortalium majoris diffenftonis efle fa­ cillime poterit occafio . Ea propter nos quidem Joannes Dei gratia Gradenfis patriarcha, ficStephanwfand® Roman® ecclefi® Diacon® cardina­ lis una cum inclyto duce Venetiarum Dominic® Michael determinata inter Stephanum Silverium Venerabilem Torcellanun. epifcopum , fic cano­ nicos luos difeordia in noftra prefentia, littera­ rum harum in pofteris denotamus pro removen­ da dubitatione feriptura . Conqueftus fuit ftquidem przfatus Stephan® Torcellan® epifeopus in noftra , eundorum Veneti® epifeoporum aftan- xerant obedientiam, fic multas contuli flet contu- raelias. Vocavim® itaque communiter cum epi­ feopis clericos , Ac eos de tali temeritate corri­ pientes ftatuim® communiter , ut vel culpam profi tentes de perpetrato facinore dicerent , vel canonice fe non feciflê defenderent . Itaque ca­ nonici eorum , que fuerant objeâa , quaedam commififfc confeflt , quzdam etiam przfenttbua tcllibus funt conviât* . Ad hoc requifita diâorum, perleâaque diligenter aufto. itate eos dam­ nandos ac deponendos efle communi fententia convenim® omnes. Ne igitur in majori fcandali prorumperetur occaftone , pnefatum Stepha­ num epifcopum convenimus, Ac ad mifericordiam dc tali judicio exora vim® . Noftris ergo precib® inclinat® Venerat, epifeopus eos benignifft- me H? ROMANUM. 3;o culpas indulfit ,A Ego To. Dei gratia Equilenfis epifcopus . - —— —- —■-eo tamen tenore , ut fi forte deinceps fuis non Ego Buricus Dei gratia civitatis Nove epi- anno chriiti ohtcmperarent mandatis, eidem fubjaccrem defifcopus. C“*‘STI CW,,T’ s-------------------------- --Stephaniis Methamaucenfis epifcopus lau’ nitiofu &......... incurrerent............. ut prefats no» do & confirmo. fine damnationi & epifcoporum fubj acerent. Ego J. Oei gratia Gradenfis patriarcha huic Ego Dominicus Gaufoni Archipresbyter Torconflit, fub. ccllane ecclefic manu mea fubfc. Ego P. Dondi clericus ecd. S. &c.................... Ego Stephanos Dei gratia S. R. E. diae. ss. Ejjo Penus Dei gratia Caprularum epifc as. ' cum plebano manu mea fubfc. . penetrata* ®*C O N C I L 1\j M ROMANUM Jh eaa/i Gebbnrdi 9trctbetrgt^is tlefiit Λ Honorio II. papa anno 11x7. celebratum. Omam profeâus Gebhardus multa in A-B res pleniter fe munire valeant. Judices aurem & dalbcrtum hfoguntinum coram pontifice accufiitores tales efle debent, qui omni careant commentus «ft, querens fe neque tcftibus legiti fufpicione ­ , 0c ex caritatis radice fuam defiderem mis conviftum, nec Ipome confefium , fed iola fententiam promere. epifeopi iniquitate oppreffum gravari , & epifeopatu immeritum privari. Cui aures credulas pneH. fm&iffiuto & ttniverfati papa A. Dei gratia Moguntina ecclefia bumtïit utiiufbr & upe- ccu*xl ' oens pontifex literal dedit ad archiepifcopum , objurgans quod iniquius inepifeopum egiflei. Re- fielice ftdit Icgutm, debiteut, ut tento npoflolico , pofuit continuo Adalbertus dolos callidi hominis obedimtiem , tJ dcvotijiifuni , ut tanto putri redetegens & gcftorum a fe juftitiam pandens; fe­ Mertutiuru. cundum hcc pontifex coaftis cardinalibus & epi­ feopis cauiun Gcbhardi traftare diligenter coe­ Acceptis fanftitatis veflm literis fuper caufa pit ; eaque fedulo exeuflâ , tandem de fcntentia fratris illius, fi tamen frater dici debet, qui fanconcilii nronunciavit, quod Geiburdut tnifeoputut ftsi Wrtzeburgenfis ecclefic epifcopatum ufurpat, upictut tittriui κοκ dobeut obtinere ; qua de re fyintelleximus totius caufie viuiucm ordinem iunge longe autvr aliter ,, nodicas ad Adalbertum Moguntinum fcripfit . Cquam fe veritas habet fummo apoflolatui veftro Has omnes literas, utpote que concilii hujus a- innotuifle, ·«■ quoniam multa . . folent per furreptiolias ignoti, hiftoriam explicant & illuftrant , ex nem fieri . Idem namque fanftitati veflr» con­ codice Udalrici numer. CCCXXX. CCCXX1X. tra nos querelas depofuit, dicens fe a nobis prxCXXXXIV. at CCCXXV. huc trasfero. judicium fuftinere, & contra juftitiam przgravari. Nos vero in hac caufa, Deo tefte , & conH. firwt Dei , A. venerabiti fratri Moguntina fcientia noftra, nihil egimus, quod canonicis re­ archiepifeopo Û apofloitea fedii legato faintem & gulis poflit obviare, nihil unde fandi tat i veftrse apoflolicM» benediSianent. fufpedi elfe debeamus , nihil unde aliquis , qui caufam ipfiun plenius traâaverit , poflit repre­ Scimus quidem zelum Dei vos habere , quem hendere; fed quicquid in haccaufa egimus, non tamen , falvq caritate condire debetis , ut nihil telo amaritudinis, fed telo juftitiae ; non aliquo indifcrere, fed omnia rationabiliter, &lecundum odio permoti, fed officii noftri intuitu ; non con­ Deum agere valeatis. Wurtaeburgenfisquippeec­ tra fandorum patrum canones, fed fecundum caclefic defignatus epifcopus, fe - a vobis contra ju­ nooes egimus. Scimus quidem, juxta Sanftonun ftit-am gravari, & ««judicium fuftinerequerelasDPatrum regulas divinitus infpiratas, epifeopoepinobis depofuit, quod ipfum neque accufatoribus, fcopatum non adimi debere, antequam caufie eneque tcftibus legitimis convi&um , neque fponjus exitus appareat. Sed optime novit fimdiflite confeflutn, neque canonice examinatum, tanmus apoftolatus vcfter , hanc Andorum patrum !|uam ecclefi» invaforem, in qua fe eledum af- fententiam de dubiis epifcoporum caufis, non de everat, & fimoniacum pronuntiatum , commu­ manifcftis debere intelligi . Ejus vero , quo de nione ecdefiaftica privaveritis. Quod fi ita eft , agitur, impudentiflima caufa, & certum crimen fraternitatem veftram a canonicis regulis divini­ nullum legitims defenfionis, nullum juftc excu­ tus tnfpiratis liquido conftat deviaftê. Ait igitur fationis cotocetn recipit* Luce igitur darius pa­ lacra canonum audotitas adimi epifeopo epifeotet omnibus, quod nullis meritorum privilegiis , patum non debere, antequam caulas eius exitus nulla praeunte eledione ad tanti facetdotii gra­ appareat. Item ex epiftola Papu fcripta Anafta- dum eft aftecutus; fed tyrannica violentia intrufio , ft exteris epifeopis in Alexandrina fyaodo fus in ovile Domini , cum non per oftium in­ congregatis: Ce Judicitt epijioporeuu, aadr wrevutravit , fed aliunde per ambitionem & fimoniacam hsrefim tanquam fur & latro impudent i (fi­ fitlniftis, diverfat λ patrilni regulat noentueAi ce»· fittniai . Qmük igitur ad repellenda impetitonun^ me irrupit ; & quod fine magno dolore & cor­ enachineuuenta , & fiut preparandat refpen/iouei , dis compunftiooe dicere nonpofliunus, locum le­ & feflet cottfiriieaudei , d* concilia epifeoponen put­ gitimi paftoris fibi ufurpavit , quem fibi fanda renda , μμν4τ & 6. tttenfet mundumermt concedi : wrtreourgenfia ecclefia dc filiis mis communi vo­ Sidaav autem «pmw, in yan plurimi caarardea/ . to dc cotucnfu cleri, & plebis, nobifque laudan­ tibus, dc confentientibus canonice intronizandum ious vero quam 6. menfes non reperi ^quo­ niam hxc laicts induite fimt, quanto magis fa- elegerat, utpote natalibus , & moribus nobilem, cerdorihus ? Inducic namque non fub aneufto ecdefiaftica difciplina adprime eruditum, fide ca­ tampore, fed fob longo fpatio concedende funt, tholicum , natura prudentem, vita caftum , fout a«ulati fe preparare atque coeat iofidiato* brhun, humilem, afiâbiJcm, litterarum, in lege Dei R CONCILIUM Mi ist Dei inftrutem , in fenfibos fcripturaram cau- A timentibus vir» cosnpatiturft condoiet vobia Theo■tum, ft per omnia facerdotali nomine fit bono» rook*» ecdefia . ,· & - compafla " eft, fit condoluit vo- ANNO CHRISTI Λ UNO re digniffiintun. bis jamdiu mater veftra fanAa Romana ecdefia. CHRISTI Unde ad fit veniente bons memori* dominum fe. epifeopum «cftram benigne recepit , & beni­ **/·*■·· Heneruu tfifeeptu fimu fervorum Dei venera· cccxxiv, j JHqnmtine anbinifafO falutem & gne dimiht, fperans quod per eum Deus velkt finem imponere affliftkxu veftr» Poft obitum aptflalicom ΙτμΜμμ. vero ejus cum deminue meus Papa H. andiret Super cauia Gebhardi, de quo nos rogavit tua dominum G. eidem ecclefi» incubare , dotrino fraternitas, fratrum noûrorum epifeoporum , & Mocuntmn . tanquam vtftro métropolitain , fic apoftolk» fedis legato per me literis , & viva cardinalium confilium requifivimus . Ex eorum voce ex communi epifeoporum , ft cardinalium ergo deliberatione proviâun eft, quod in Hertddeliberatione mandavit, quod prsdiftus frater G .polenfi ecclefia idem Gebhardus epifeopatus api­ cem non ulterius debeat obtinete . Datum La, g in Hcrbipolenfi ecdefia epifeopatus apicem ulte­ rius obtinere non debeat . Ex parte itaque Der teran. IV. non. martii. ft beati Petri , ft domini mei mm Hoooni vobis praecipiendo mandamus, ut idiptum fenus F. »n4 ». Fréter Ç. ( Gerardut ) fanHa Λμμμ ecclefia cccxxv.· curdinelii , & afefteiica fedis legatut . tis, idipfiun (apiatis omnes , ut non fint m vo­ bis fchumata , fed ab eodem viro voa feparanDiLtflis i* Cbrifte fratribus Q. prapqfito C aiiis Wirmbttrgc^fit ecclefia clericis falutem , & eanc do, ft nullam ci reverentiam tanquam veftro epifeopo vel elefto exhibendo in unum convenia­ bonnet. tis , ft quantocius poteritis epifeopum vobis, fe­ cundum Deum canonice eligatis . Alioquin vo­ Quantis & quam diuturnis calamitatibus eccle­ bis, ft ecclefi» veftne divinum officium interdi­ fia veftra jam diu fit afflifta , fit attrita , non folum Theotonic», verum & Italiae confiât efcemus . Ad h»c bene agenda coeperetur vobis fc notiflimum. Super tjbibus in rcligiofis ft Deum divina gratia. icti WIRCEBURGENSE CONCILIUM SEU CONVENTUS Jb qm Conradut regni Germanici invafor anathemate damnatur, aaaa 1117 celebratus. Uanquam concilii nomen conventui huic BOttonem Bambergenfem, nobis Udalricc codice num. GCCXXXVn. fervavit. nullibi tribuitur , merito tamen inter con­ cilia accenfcndum judico, cum ex ecdefiafticis ; A. Dei gfttta Megmtimu arcbiepifcofeu , & a& pro decernenda ecclèfiaftica pcena in Conrapeflolica fe£s letatus venerabili fratri O Bamierdum fratrem Friderici ducis Aliati» , ( qui de» gmfi epifeopo falutem n Domim. in regnum & imperium obtinuit ) regni germaExcommunicationem, quam communicato fra­ nici contra Lot barium regem invaforem , cootrum ft prindpum confilio in invaforem regni ftiterit . En verba Annalift» Saxonis Eccardiafecimus , jamdudum fraternitati veftr» per li­ ni. Anno Deminca hearnatiomt millJigno. ter, Conradxm fratrem Friderici ducis Aljatia rrdivimus enim quod ecclt nomen ufxrpaffe . Hac de caufa Magedaburrare; mittimus iterumpnricntesapices, monentes, genfis, & Moguntinus , & Salfeburgenfis archiepiut quod fecimus nos, ft vos faciatis, ft per om­ fcopi, aliiqm flaret, qui tunc aderant epifemi Counes ecdefias veftras ipfum iniquitatis sudorem radum cxcommunicavcrunt. Concilii hujus fynodi__________ _______ ______________________ cum fautoribus fuis a communione chriftiana, ft eam epiftolam ab Adalbcrto Moguntino ad S. omni divino officio arceri predpiatis. £> Q e CONCILIUM ea @g> ritis , vel uxoribus decedentibus , bona eorum £££?* flrarent, miniflrandi abftulimus facultatem. Prehendas , dt quaslibet ecdefi* dignitates , mobilia a poteftate fieculari diripiebantur / alte* rigoro quo debuit inhibitum eft hereditate obti­ ra, qua illis qui naufragium evaferant, etiam qu* in portu poftmodum inventa erant aufero· neri. His addita funt dt alia in hunc modum, qui­ bantur, damnamus, dt ne quis etf futuris tem­ bus ex canonicis prodeuntibus inftitutis prnfens poribus renovare profumat, auâoritate apoftolifynodus dt aflimfam pneftitit, dc tervanda de­ ca interdicimus. Iniquum enim centenius cfle, ut quem Divine dementi* magnitudo a feviem crevit . Hrc igitur vobis , furite pater, fisnificanda tis pelagi voracitate exuit, hominum fieva rapa· cenfuimus : quatenus aâa canonice veura confir­ citas audeat fpoliare. Piorum namque imperato­ mare dignetur auâoritas, dc datis ad epifcopos rum emanavit auâoritas, ut etiam earum rerum, litteris communiter exhortari omnes , ut quitque in tempeflate maris levand* navis caufa e^ cumque eis facienda ianximus in Chrifto dc do-D petuntur non amittatur dominium . Non enim cenda, ipfi «ooque cum Chriflo facere Audeant ‘ eas aliquis eo animo abjicit quod habere nolit, dc docere . Illam proterea manuinilfiooem de fed quo periculum effugere poflit, dc qui res ipnaufragiis , dc de uibftaotia moriendum, quam fas lucrandi animo abftulerit, furtum committit. comes in noftra manu depofuir , vos beariffime Datum Laterani xjji. Kal. Junii. pater , non gravemini confirmatkme apoftolica roborare , ac prohibere , ne quis omnino eam G. C. Haic ioterfailTe concilio sono Ncntvii.VvslJonea» Lconenfem epifeovutn «Ididerant Gillt» Chrlrefeiodere , vel aliqua ex parte minuere profbftianc SaaMnartbini fratre·. Quod quia non auro «b mat. Confervet vos Dominus ecdefi* fus, fan­ iia mfi ex ptobatiffitnia monumenti· affirmatum , anât pater. MS» concilii carnffiiM cooftitucum exiftitao . €$ 3$ €&€&€& CONCILIUM LONDONIENSE Seu Weftmonafterienfe fiib Hoocrio II. fecundum, pro reformandis moribus ecdefie, triduo cele­ bratum in Anglia, anno Domini Mcxxvn. U» 1st· dr roqpsre , pus aarfforv , pmrev da E Mqfa tr errqtec, ÀÛr Jteedacr ÀadtÂa, paid i» t» ccdbritaav Jwrir, pw ridew fntfnuu nttr/emes , cMriuMSar Fhnutii 9igini*& , fei>r SMnpmr fcrifttr , srab» jUsSes ρκ«* JMsrrtets Parw, pe /es VMjShv «ere rateniMtar , daftr»- Q lium, omnium epifeoporum dt abbatum, dtqneramque reliriofanun periboetum totius Anglic, apud mooaflerium S. Petri in occidentali parte Londooi* fitum. Cui Concilio prefedit ipfe.fi· cut archiepifcopus Cannuric, dc legatus apoftolie* fedis, confidentibus fecum Guillelmo Win- Z Eli. "W" — ■ onusti CONCILIUM. .BSBFFfJ» ift 1 "“ ?» Elienfi , Ererardo Nortvieenfi, Snefndo Cie©·Aecdefia Dei, rei promoveri, audoritaftrenfl’ Wchaido Herefordenfi , Godcfredo Ba- te fedi» npo&olicK modis omnibus inter· thoninenfi, Joanne Rcflênfi , Bernardo de fan- dicimus. m«tâo David , Urbano ClamQrjatenfi five Lsnda- venfi, David Bangornenfi. Ricardus Londonien* III. t» nttBitnu ccrtd pre rccipkadis refia A Robertus Covenrrenfis jam objerint, nee guicribus non fient, .Jiquis in fedem illorum eoufque fucceflerat . Türftaous autem Eboraccufis archiepifcopus, di· reâis nuntiis ac litteris, rationabili cauta oftenExs&fonet certas pecuniarum pro re­ dit fe conventui ipfi iorerefle non potuifle. Ran· cipiendis monachis, canonicis, &fan£idulplius vero Dunhelmcnfis epifcopus eo tendens, tnonialibus, condemnamus. infumitate coneptus eft, nec iter cceptum per* ficerc potuit, ficut prior ecclefia, & clerici quos IV. Ut nullut in decantem, nifi presbyter*, illuc direxerat, fub teftimonio veritatis attetUti tmlhu in atcbidiatonum, nifi diaconat, funt. Wigomeitfis autem epifcopus Simon apud parentes erat; Confluxerant quoque illuc magne B istflituatar. multitudines clericorum, laiconun, tamdivitum quam mediocrium, A taftus eft conventus gran­ Nullus in decanum nifi presbyter, nul­ dis & inatftimabtlis. Sedit autem tribus diebus, lus in arcbidiaconutn nifi diaconus conid eft tertio Idus Maji, A die fequenti, tertioque poft hoc, qui fuit decimus feptimus Kalenftftuatur . Quod fi quis ad hos honores das Junii. A&a funt ibi de negotiis fiecularibus infra prxdidtos ordines jam defignatus nonnulla, quedam quidem determinata,quxdam eft, moneatur ab epifeopo ad ordines ac­ dilata, quadam vero propter nimium cftuantis cedere. Quod fi juxta monitionem epif­ turbe tumultum, ab audientia judicantium pro­ eopi ordinari refugerit, eadem ad quam fligata . Qux autem communi epifcoporum condefignatus fuerat, catcat dignitate. fenfu in ipio concilio decreta funt A ftatuta , ficut illic publice recitata funt A fufeepta, in V. Ut presbyteris, étc. interdira fint otalic· a;«>·· « hoc opere placuit annotare. Sunt igitur haec. _ rum contubernia. *. * ’ TITULI CAPITULORUM. ’ C Presbyteris, diaconibus, fubdtaconibus, & omnibus canonicis , contubernia mu­ lierum illicitarum penitus interdicimus. Quod fi concubinis, quod abfit;ve!conjugibus ad hz ierint: ecclefia ft ico priven­ tur ordine, honore, fimul & beneficio. Presbyteri vero parochiales fi qui tales fuerint , extra chorum ejicimus, & in­ fames effe decernimus. T. Ut beneficia are vendantur, iwe emantur. II. Ut nemo ftr pecuniam ordinetur eut promovea­ tur. III. Ut exaflionet certa pro recipiendis regularibus non fiant · / IV: Ut nullus m decanum , ntf presbrter, rutilus i» arcbidiaconum , nifi diatonus , infiituatur . V. Ut presbyteris, &c. interdifla fint mulierum con­ tubernia . VI. Ut arc bidiaconi & alii hoc folicite curent. VII. De concubinis presbyterorum tJ canonicorum quid agendum. VI. Ut arcbidtaconi if alii boc folicite VIII. Ue nullus diverfos arcbidiaconatus tenear. curent. IX. Ut epifeopi, abbates, &c. firmam non teneant.D Archidiaconis, vero, & miniftris qui­ X. Ut decima ex integro reddantur. bus hoc incumbit, audoriçate Dei & noXI. Ut decima & beneficia fiat canjtnfu epifeopi non ftra prxeipimus, ut omni ftudio & folidentier. XII. De indumentis abbatifiarum vel fandlimonia· citudine procurent «b ecdefia Dei hanc Hum. perniciem omnino eradicare. Quod fi qui CAPITULA. I. Ut beneficia nec vendantur , nec emantur. Ecclefias & eedeGaftica beneficia, feu quoslibet ecclcfiafticos honores, vendi vel emi , auâoritate B. Petri apoftolorum principis & noftra omnino prohibemus . Qui vero hoc praeceptum violafte couvi&us fuerit , clericus quidem , ctiamfi canonicus regularis fit vel monachus,ab ordine deponatur; laicus vero, ex lex St excommunicatus habeatur, & ejufdem ecclefix vel beneficii potcftatc privetur. II. Ut nemo p<>>· Kl.il f Ut nulla perfona ecclefias vel deci­ mas , feu quxlibet alia ecclefiaftica be­ neficia, det vel accipiat , fine confenfu & auAoritatè epifcopali, canonica auâoritate vetamus. Ut nullos archidlaconus in diverfis c. pifcopatibus diverfos archidiaconatus te­ neat, fub anathemate prohibemus : iramo ei, cui priusaffifnatus erat, .tantum adhaereat. SHU 7· HBNIICOS V IMF XII. B De indnmtntit abbatifamm vel fonfli· bi»· »· moniaiiuiit. Nulla abbatiffa vel fan&imonialis ca­ rioribus uratur indumentis, quam agninis vel cattinis. Rex igitur cum inter hxc Londonte moran­ tur , auditis Concilii geftis confenfum praebuit, auâoritate regia & poreftare conceffit , & con­ firmavit ftatuta concilii a GuilielmoCantuarienfi archiepifcopo & fimfte Romane ecclefic logato apud Weftmonafterium celebrati. HtciUc &<3 B C O N CILIUM TROJANUM In quo Honorius II. Rogerium Siciliar Comitem excommunicavitE eo Met Alexander Abbas Celefini Mona-C cedente mora rxrfue Trojam revertitur (verofimifterii sudoris coaevi, in libris compleften- liter fub exitum menfis Novembris ) qui ibidem res geftus Rogerii Comitis tibustibus res geftus Rogerii Comitis , j , poftea Siciliae Epifeoporum celebrans Concilium Rogerium ite' *........................... rum, vel quifquis ei ad adipifeendum ducatum regis: Hec neora prafatus Apoftolicut ( Honorius confenfurus, feu opem colliturus effet, ab Ecfeu. II. ) Beneventum repedat (anno nempe n 16. circa firftum S. Martini ( ibiqm «M bnga inter- clefia excommunicando eliminavit. D ______WSUSBM®»» 5SB®® W8œS»>8»aS®>»eS«S«S»®»®».______ " .nnO c»?.77‘ CONCILIUM ANNO TRECENSE, C”“T‘ Quo Templariis militibus·, anno fi» inftitute religionis nono, una cum regula aflignatus eft ha­ bitus albus, anno Domini MCXXVHl. tempore Honorii papa: Π. Cta concilii, temput , & locum enarrant 7>-Dorbe Chriftiano provincia, que prediftis frattirun lib. u. cap. 7- ifta feribit: Concilio in bus bonorum fuorum portionem non contulerit, Francia apudTrecas habito, cui interfuerunt do &­ regiis opulentiis pares hodie dicantur habere copias. Qui, quoniam juxta Templum Domini, minus Remenfis, & dominus Senonenfis archie­ pifcopi, cum fuffraganeis fuis. Albanenfis quo­ ut praediximus, in palatio regio manfionem ha­ que epifeonus, apoftolic» fedis legatus, abbates bent, fratres militiae Templi dicuntur. Opicum diu in honefto fe confervaflent propofito , proquoque Cincrcienfis & Qaravallenfis, cum aliis feflioni fiue fatis prudenter fatisfacientes, negle· pluribus, inftituta eft eis regula, & habitus afda humilitate, que omnium virtutum cuftosef· fignatus , albus videlicet , de mandato domini Honorii pape, & domini Stephani Hierofolymi- fe digoofeitur, & in imo fponte fedens non ha­ bet unde cafum patiatur , domino patriarche tani patriarche . Cumque jam annis novem in eo fiiiflcnt propofito, non nifi novem erant: ex Hierofolymitano, a quo dçordinis inftitutionem tunc ccepit 'eorum numerus augeri, & pofleflk>-_ & prima beneficia fufccperant, fc fubtraxerunt, A nes multiplicabantur. Poftmodum vero tempore " obedientiam ei , quam eorum pradeceflbres eidem exhibuerant , denegantes : fed & ecclefiis domini Eugenii papa», ut dicitur, cruces de pan­ Dei , eis decimas & primitias fiibtrahentes, 3c no rubeo , ut inter ceteros eflênt notabiliores, mantellis fuis coeperunt afluere , tam equita eorum indebite turbando poffefliones, fafti funt quam eorum fratres inferiores, qui dicunturfer­ valde molefti. ventes: quorum ra adeo crevit in immenfum Ude de Tcneplariii Tpriut. rtila concilii, dT pa­ tret qui eidem interfuerunt, fnfiut defiribtattur'in ut hodie trecentos plus minufve in conventu ha­ beant equites, albis chlamydibus indutos, exce­ 3gula Templariorum , quam ex biUbtbtca S. Viptis aliis fratribus, quorum pene infinitus eft nu­ erii Parifieifit acceptant Uc jubjungp. merus. Pofleflsones autem tam ultra quam citra nare adeo dicuntur habere, ut jam non fit in Ctncil. General. Tom. XXI. Jt£ Z s Ht anno CH <4 ΤΙ “S?K“ CONCILIUM HæïSUïBt Jio Apos Meldenfis, epifcopus Catalaunenfis , epifco-—— —, UGULA fJVPBSVM COMitlLTTONVM Chrifti ttMflùptt SelenKttia. pus Laudananfis , epifcopus Bdvacenfis t abbas Vesdiacenfis, qui non multo poft faftuscftLug- **·*? 1 dunenfis archiepifcopus, ac fanfta Romans ec^ défis legatus, abbas Ciftereicnfis, abbas Potiri* niacenfis, abbas Trium fontium, abbas S. Dio. Mnibus in primis fermo nofter dirigitur , nyfii de Remis, abbas & Stephani de Dinone, quicumque proprias voluntates fequi conabbas * Motef.... fupra nominatus abbas Bemar.'M»hf«,.f, temnunt, & furamo ac vero regi militare animi dus Clarcvalknfis non defuit, cujus fententiam puritate cupiunt, ut obedienti* armaturampr» prsfcripti libera voce collaudabant. Fuerunt au­ claram aflumere, intentiflima cura implendo pne- tem & magifter Albericus Remcnfis, dt magifter optent, & perteverando impleant. Hortamur i- Fulgerius, ac complures alii, quos longum effet taque, qui ufque nunc militiam focularem, in enumerare. Ceterum vero de non litteratis id» 3ua Ghriftus non fuit caufa , fed folo humano neum nobis videtur ut refla amatores veritatis avore amplexati eftis, quatenus horum unitati, adducantur in medium. Comes Theobaudus,coquos Dominus ex maflâ perditionis elegit, &ad B mcfque Nivemenfis, ac Andreas de Bandinento, defenfiooem fanft® ecdefi* gratuita pietate com- luivuiuiuum intentiflima bui« cura ψκη quod ciet erat upunnnu optimum iwminic., formante.', pofuit, vos fodandos perenniter foftmetis. Ante quod eis videbatur abfurdum temperantes, in con­ omnia autem, quicumque es , o Chrifti mites , cilio fic afliflebant. Ipfe vero magifter militi*, ■ tam fanftam convertat ionem eligens, te circa Hugo nomine, revera non defuit , & quofdam profiriBonem tuam oportet puram adhibere dili­ de fratribus fois fecum habuit, verbi gr. fratrem gentiam , ac firmam perteverantiam ; qu* a Deo Godefridum, fratrem Rora Ilum, fratrem Gaufritam digna, fanfta, & fublimis efle dignofeitur, dum, Biiol, fratrem Paganum de monte Defifit fi pure dc perfeveranter obfervetur, inter mi- derii, Archembaudum de & Amano. Ifte vero Htantes, qui pro Chrifto animas foas dederunt, magifter Hugo cum fuis difcipulis modum dtobfortem obtinere mereberis . In ipfa namque re­ fervant iam exigue inchoationis fui militaris or­ floruit jam dc reluxit ordo militaris, qui dcfpedinis, qui ab illo qui dicit. £ge pnacrpraar, φΰ j, fto juftiti* telo, non pauperes aut ecdefias deij Itfttr vtUf^ fumpfit exordium, juxta memo­ fenfire, quod fuum erat, fed rapere, fpoliare , ri* fu* notitiam fupra nominatis patribus inti­ interficere contendebant . Bene igitur nobifeum mavit. ..... ............. ........._______________ , ut confilium ibi Placuit itaque concilio, agitur, quibus Dominus dc falvator nofter JeiusClima & confideratione “*. ' divinarum i feripturarum Chriftus amicos fuos a civitate fanfta in contiexaminatum diligenter examinatum, tamen cum pro,videntia nuum Franci* dc Butgundi* direxit , qui pro ]pap* Romanorum patriarch* Hierofolym^tarum, noftra falute vereque fold propagatione non cefinecnon etiam affeniu capituli pauperum commi­ fant animas foas boftiam Deo placentem offer1litonum Templi ,quod eft in Jerufatem, feripto rç. Nos ergo cum omni gratulatione ac fratericommendaretur, ne oblivioni traderetur, dc inha pietate, precibufqt* magiftri Hugonis, in quo ienodabiliter ferveretur : ut refto curfu ad fuum pnadifta militia fumpfit exordium, cum Spiritu .0 <<’ι*. H. ter relatum ac computatum , non levitate, fed cqufolte , providenti* dt diferetioni 'venerabilis Os quidem propriis voluntatibus abrenunti­ patris noftri Honorii, ac inclyti patriarch* Hieantes , atque alii pro animarum falute vorofoiymitani Stephani , fertilitate ac neceffitate bifeum ad terminum cum equis & armis fommo ♦ f. . non ignari orientalis * religionis, nec non pau­ regi militantes, Matutinas , & omne fervittan perum commilitonum Chrifti, confilio commu­ integrum, fecundum canonicam inftimtiooem , nis capituli unanimiter commendavimus . Sane ac regularium doftorum fandas civitatis confueautem prorfus licet noftri diftaminis auftoritatudinem , pio aC puro afieftu audire univerfaliter Audeatis. Idcirco vobis, tqperabiles fratres, tem permaximus numerus religioforum patrum , qui in illo concilio divina admonitione conve­ maxime debetur, quia pnefontis vit* Juce defpenerunt, commendat: non debemus filentertran- fta, contemptoque veftrorum corporum cruciafire, quibus videntibus, —--------- , --dt--------veras----------------fententtas pro-_ r._ tu , fievientem mundum pro Dei amote vilefoeMichaclenfis pnefentisE re perenniter protnififtis i divino cibo refefti ac ferentibus, ego < „ Joanna ' .............. - :in --------U:,:al..:, • S ·«>■«< pagin* « juflu concilii ac venerabilis abbatisfatiati, dc dominicis precepiit eruditi & fuma­ ixiau<«. Qar*vallcnfu, cui creditum ac debitum hoc e- ti, poft myfterii Divini conlummariooem nullus pavefoat ad pugnam , fed paratus fit ad coro­ rat, humilis feriba eflfe Divina gratia merui. PROLOGUS. O V AiaimTM patrteH M Trecetf. Primus quidem refedit Matthcus Albanenfis epifcopus, Dei gratia fanft* Romane ecdefi* legatus, deinde RainaldusarchiepifcopusRemeo£s, tertius Henricus archiepifcopus Senooenfis, de hinc coepifcopi eorum, RanckedusCamotçnfis epifcopus, Goslenus Sueffionum epifcopus, epifeopus Parifienfis, epifcopus Trecenfis, prsefol Aureliancnfis, epifcopus Antifiodorenfis, epifeo- nam. II. jQwid ararime/ danseatra/, β M fovithub remotus ( quod fima eve· nifle non dubitamus) pro tali abfcnda Dei forvitium non audierit : pro Matutinis, nedecim orationes dominicas ; ac pro fingulis horis, feptem>, Chriftianitatis forte NONO* W* HBNKlCVS r. IMP. T R ECENSE LUDOV.CKALRFK. -ptcm; fed pro Vefperis, novem dicere coHanda-A invitatorio flt hymno, omnes fetae tam fortes truo, ac libera voce affirmaram____ . Ifti quam debiles, propter fcandalum evitandum , AMWO anno mus, _ unanimiter __ __________ CH,oi5l etenim ha felutifero labore ita direfti, non pofnos jubemus. Vobis* vero refidentibus , unoquofent accurrere hora competenti ad Divinum of­ que pfelmo finito, in recitatione Gloria Patri» de talibus veftris ad altaria fupplicsndo, ob re­ ficium. Sed, fi fieri porcft, hornconfiitut*non verentiam fante Trinitatis ibi nominat* , furprntereant ante mftitufum debitum. gère, dc debilibus inclinare demonftramus . Sic HI. etiam in recitatione evangeiii, dc ad Te Deum teid qgoadem pro fratribur defituBis. Qpando vero quilibet fratrum remanentium, laudamus, dc per totas Laudes, donec finito Be­ nedicamus Domino, flare adfeibimus, dc eam­ morti, qu* nulli parcit, impendit quod eft impoffibile auferri: cappdlanis ac clericis vobifeum dem regulam in Matutinis fente Maria» toseri ad terminum caritative fummo facerdoti fervienjubemus. tibus, creditum officium dc Mifiam folemniter VIII. De rtftfÜM t»vmt»s. pro ejus anima Chrifto animi puritate jubemus In uno quidem palatio fed melius dicitur re* offerre . Fratre* Fratres autem ibi adftantcs, & dc in braora______ ,_____ , _____ ,, ___________________ tionibus pro fratris defunfti felute pernoftantes,B feftorio, communiter vos cibum accipere credicentum orationes dominicas ufeue ad diem fe- mus, ubi , quando aliquid oeccflarium neceffarium fuerit , ptimum pro fratre defunfto pcriolvant : ab illo pro fignorum ignorantia , leniter ac privatim die quo cis obirus fratris denuntiatus fuerit, uf­ querere oportet . Sic omni tempore qu® vobis que ad pnediftum diem , centenarius numerus neceffaria funt cum omni humilitate dc fubjeftioperfeftionis integritatem cum fraterna obfervane reverenti* petite ad menfam, cum Apoftolus dicat: Paw* '««mew*Et Pfal- ·· Th·' * tione habeat . Adhuc nempe Divina ac miferiraifta vos animate debet, dicens : Pofiti ori meo rfai *·· cordi caritate deprecamur, atque paflorrii auftora/fe/iaw, id eft apud me deliberavi, ut km ·>■ Do conus reft&iom. Capollasû viffuao tJ vtiKtuuo toutuuo haioaut. In hebdomada namque, nifi natalis die Do­ Altas vero oblationes j dc omnia eleemofynamini, vel Pafcha, vel feftum fente Marie, aut rum genera , quoquo modo fiant, capellanis, omnium fanftorum evenerit , vobis ter refeftio vel aliis ad tempus manentibus, unitaticommucarnis fufficiat : quia affueta carnis comeftio in· nts capituli reddere pervigili cura praecipimus . Servirons itaque ecclefi* vifttun & amiftum fe­ telligitur honoroia corruptio corporum. Si vero in die Martis tale jejunium evenerit, ut efiis car­ cundum auftoriratem tantum habeant , dc nihil amplius habere pnefiimant, nifi magiftri fponte nium retrahatur , in craflino abundanter vobis impendatur. Die autem Dominico omnibus mi­ caritative dederint. V. litibus remanentibus , nec non capellanis , duo Do .......... militibus dtfm^Us ad tsrmiuum. __ .j..____ psi foot _________ _ fercula in honorem fante refurreftioni* bonum Sunt namque milites in domo Dei, templiqueDdc idoneum indubitanter videtur. Alii autem, vi..------- .j,-------------:------ ~:r —·.—-------l.z delicct armigeri dc clientes, uno contenti, cum Salomonis ad terminum mifericorditer nobifeum degentes . Unde ineffabili miferatiooe vos gratiarum aaionc penrnmeant. rogamus, deprecamur, dc fed ultimum obnixe ju­ Çualitor manducare militos debeant. bemus, ut fi interim tremenda poteftas ad ulti­ Duos dc duos manducare generaliter oportet, mum diem aliquem perduxerit, Divino amore, ac fraterna pietate, feptem dies fitftentationis , ut folerter unus de altero provideat, ne afperitas vit* , vel furtiva abftinentia in omni pran­ pro anima ejus, quidam pauper habeat . dio intermifeeatur. Hoc autem jufte judicamus, ut unuiquifque miles aut frater «qualem dc equiVt mdltu froier remannu oblationem faciat. pollentem vini menfuram per fe iolus habeat. Decrevimus, ut fuperius diftum eft, quod nul­ XII. lus fratrum remanentium aliam oblationem age­ Ut aliis siiebus duo aut tria Αμμμνμ* ferttoU re prcfiimat : fed die noftuquc mundo corde in fafficiant. fua profeffsone maneat, ut fapientiffimoprophetarum in hoc fe eqmpolfere valeat:___________ Calicem fa­ __________________ ________________ Aliis nam diebus, videlicet fecunda dc quarte lutaris accipiam, dc in morte me* mortem do-Eferia, necnon dc febbaro, duo aut tria legumi-______ num vel mini imitabor: quia ficut Chriftus proaliorum me ani­ciborum fercula, aut, ut ita dicam, cote pulmentaria, omnibus fulficere cre­ mam fuam pofuit, ita dc ego pro fratribus ani­ mam ponere fiun paratus . Ecce competentem dimus : dc ita teneri jubemus, ut forte qui ex uno non potuerit edere, ex alio reficiatur. oblationem: ecce hoftiam viventem Deoque pla­ XIII. centem. (h* rife foutu feria reficere opertor. VII. Sena autem feria cibum quadragefimalem ob , De MMNdrrata fUtiont. Qpod amem auribus noftris veriffinneteftis in- reverentiam paffionis omni congregationi, remo­ ta infirmorum imbecillitate, femel fufficere afefonuit , videlicet immoderata ftariooe dc fine fto omnium fanftorum ufque in pafeha , uifi na­ menfura ftando Divinum officium vos audire : ita fieri non pnscipfamu, imo vituperamus: fed talis dies Domini vel fètem fente Marin aut finito pûdrno, Venite exuttemus Domino, cum apoftolorum evenerit, collaudamus. Alio vero JO A N ΗΟ CH R LS ΤΙ ">· lorum , pfallam tibi : vos unanimes collaudamus. Hoc autem in arbitrio magiftri femper confiftcre debet neat, ctiamque coopertorium, arietum, habeat. nifi agnorum vel XX.IV. Vt vetufta armigeri» dividantur. XIX Ut communit at vidiut inter fratre t fervetur. Legitur in Divina pafima : Dividebatur fingulit, prout cuique o,>m erat . Ideo non dicimus, quandoque pauperibus, fideliter xqualiterqueero­ ut fit perlor.arum acceptio, fed ir.firmitatumdr· gare intendat. bet efte conlideratio . diget , Ubi autem qui minus in­ agat Deo gratias, & nou contrtftctut: qui ycro indiget humiliet fe pro infirmitate , non Procurator vei dator pannorum omni obfer- vantia veteres femper armigeris & clientibus, & xxv. Cupiens optima , deteriora habeat. Si ahquis frater remanens, ex debito, aut cx τχ- ■— ann<» τη FCFMcr hfnricos v. imp. JLKLCfcINSt. LÜDOVCRAS R IR. 366 habere volue-A Chrifto ctriut exiftimant, propter iervitiutn, fe-■ HONORIUS PP. II. 3$; _____ _____ motu fuperbix pukra tel optima XXVI. Vf quantitas & quihtar vrflimentorum fervetur. Quantitatem Iccundum corporum magnitudi ­ nem largitatemquc vcftnnentorum obfervare opor­ tet ; dator pannorum fit in hoc curiofus. XXVII Longitudinem , ut fuperius didum eft, minatorum aliquid oculus notare prxfumat, pro­ curator fraterno intuitu confideret : & in omni­ bus ftipradidô, Dei retributionem humiliter co­ gitet . B XXVIII. De fupirfluitat: capillorum. Omnes fratres, remanentes principaliter , ita tonfos habere capillos oportet, ut regulariter an­ te & retro, & ordinate, confiderare poflint, fic in barba, & in grennionibus eadem regula inde- c linabiliter obfervetur, ne fuperfluitas, aut facctix vitium denotetur . ut mox , ubi abquid , XXIX. C laqmtj. imperatum a magiftro luerit, vel ab illo cui magiftermanda­ tum dederit, fine mora, ac li Divinitus impe­ retur, moram pati nefeiant in faciendo. Dota­ Sedi vit mib;. Λό J.iditu auris Si licit ire per Viliam Jin: juffu magiftri. Ergo hofpitales milites propriam voluntatem relinquentes, & alios ad terminum fervientes , deprecamur, & firmiter eis jubemus, ut fine ma­ giftri licentia , vel cui creditum hoc fuerit, in villam irc non prxfumat, praeterquam noâu ad lepuhrrum, & ad Rationes qux intra muros fan- dx civitatis continentur. XXXV. Si licet eum ambulare [alum. Hi vero ita ambulantes, non finecuftode, id eft milite ai:\fratre remanente, nec in die nec in node iter inchoare audeant. In exercitu nam­ que poftquam hofpitati fuetint , nullus miles, vel armiger, aut alius, per atria aliorum De raflrit Dc roftris & laqueis manifeftum eft efte gen­ o- Tftl xxxiv. cum f < fed ejus au i me mifit. XXXVI. enim fummo conditori munditia interius exteri- ulque valde neceflaria , ait : eo ipfo atteftante, qui Eftote mundi, quia ego marius fum. XXX. De numero equorum tX armigerorum. Unicuique veftrorum militum tres habere , quia domus eximia paupertas Dei templique amplius non equos licet Salomonis permittit i.nprx- fentiarum augere, nin cum magiftri licentia. Vt nul.us nomnatsm quod ei nece(farium erit au erat. Hanc proprie confuctudinem inter extera adferibere jubemus, fic cum omni confideratione ob quxrendi vitium teneri prxeipimus . tur frater remanens , atfignanter fic Nullus igi­ nominatim equum aut equitaturam vel arma quxrere debet. Quomodo ergo ? Si vero ejus infirmitas, aut c· quorum fuorum debilitas, vel armorum XXXI. fuorum gravitas, talis efle agnofeitur, ut fic incedere fit Nullus armigerum gratn fervientem feriat. Solum autem armigerum lingulis militibus ea-^ damnum commune: veniat magiftro, vel cuieft dem caufa concedimus. Sed fi gratis fie carita­ tive ille armiger cuiquam militi fuerit, non li­ nec etiam qualibet culpa cet ei eum verberare, debitum minifterium poft magiftrum, fic caufam vera fide fic pura ei demonftret : in diipolitionc magiftri , inde namque vel poft eum procura­ toris , res le habeat . percutere. XXXVII. XXXII. Qualiter ad tempur remanentes recipiantur . Omnibus militibus fervire Jcfu Chrifto animi puritate in eadem domo ad terminum cupienti­ bus, equos in tali negotio quotidiano idoueos, De frenis & calcaribus. Nolumus ut omnino aurum qux lunt divitiae peculiares , vel argentum, in frenis fic pecto­ ralibus , nec calcaribus, vel in ftrevis , unquam fuerit, e- appareant, nec alicui fratri remanenti eruere li­ cx utra­ que parte xqualitate fervata, bonum & utile ap­ ceat . Si vero caritative talia vetera inftrumenta data fuerint, aurum vel argentum taliter colo­ pretiari equos judicavimus. Habeatur naque pre­ retur, ne fplendidus color vel decor exteris ar­ & arma , fic quidquid ei neceilarium mere fideliter iubemus . Deinde vero, rogantia videatur. Si nova data fuerint, tium in feripto, ne tradatur oblivioni: fic quid­ quid militi , vel ejus equis, vel armigero, erit E fter dc talibus quod voluerit faciat. neceilarium , adjun&is & ferris equorum fecun­ dum facultaiem domus, ex eadem domo frater­ magi­ XXXVIII. Tegimen m bajlis vX clupeis non habeatur. na caritate impendatur . Si vero interim equos fuos mues aliquo eventu ia hoc fervit io am lie­ Tegimen autem in clypeis fic haftis, ficfurelli in lanceis, non habeatur, quia hoc nen pro­ nt : magifter, prout facultas domus hoc exigit, alios adfminiftrabit . Adveniente autem termino ficuum, imo damnum nobis inteiligitur. XXXIX. De licentia magiftri. repatriandi, medietatem pretii ipfe miles Divino amore concedat, alteram ex communi fratrum, Licet magiftro cuiquam dare equos, vel arma, vel quamlibet rem cuilibet dare. fi ei placet, recipiat. XL. De mala tX facco . XXXIII. Quod nullut juxta propriam voluntatem incedat. Convenit his nempe militibus , qui nihil fibi Sacculus fic mala cum firmatura non conce- dun- HCNtUCOS V. IMF. , ze 5 «7 "K’S" CONCILIUM LUDO VCR ALftJft. »68 ■duntur: fic exponentur, ne habeant aWque ma-A XL VII. ---------- — ANNO giftri licentia, vel cui creduntur domus poft eum Ut nalber from artit vel baÿfia percutiat. 1AÏJJ2. CHKIST1 negotia ■ In hoc prefenti capitulo procuratores Cum omni religione ire decet, /impliciter, dc ml 6 per diverfas provincias degentes nou continen­ fine rifu , humiliter , & non muita verba, fed tur, nec ipfe magifter intelltgitur. rationabilia loqui, & non fic damofa in voce. Specialiter injungimus & praecipimus omni fratri • F*n«, fe. Dt * Ugatitm Uterorum. profirfTo, ne in bolco cum arcu aut balifta * ant • Fotu , f'H. Nullatenus cuiquam fratrum liceat a parenti- jaculari audeat: nec cum illo qui hoc fecerit i-»«· <*··/<·«* bus fuis, neque a quoquam hominum, nec fibi deo pergat, nifi gratia eum cuftodiendi a periiinvicem, accipere vel dare , fine juflii magiftri do gentili: nec eum cane (it aufus clamare vel vel procuratoris. Poftquam licentiam frater ha­ garrula re; nec equum fuum, cupiditate accipien­ buerit , in prefentia magiftri , & ei placet, le­ di feram, pungat. gantur. Si vero dc a parentibus ci quidquam diXLVIII. reftum fuerit, non prefumat fufeinere illud,nifi ΙΛ Uo femper friator. prius indicatum fuerit magiftro . In hoc autem _______________ ____ _______ r_______ cre ... ­ Nam eft certum, , Ίquod vobis fpecialiter capitulo magifter & domus procuratores non con- B dirum eft & debitum, pro fratribus veftris anitiDcntur. mas ponere, atque incredulos, qui femper Vir­ XL II. ginis Filio minitantur, de terra delere. Dc leo- i. Λ» t De faUdatUm propriarum culparam. ne enim hoc legimus, ipfe circuit, fuarent ·«». *■ Cum omne verbum otiofum generare agnofea* fuem devoret ; & manut tjot contra omnes, omni· tur peccatum, quid ipfi jaâanter de propriis cul­ umqm mew contra torn. pis ante diftriâum judicem diâuri funt 7 OftenXLIX. dit cerre propheta , fi a bonis eloquiis propter Dt omni re fuper vot fu nos «c dejalibus tum habeat. Hoc enim injuftum confideremus, B non collaudamus vos unquam onerare. Qui ve­ ut cum fratribus Deo caflitatem promittentibus ro filium fimm, vel propinquum, in militari re­ fratres hujufinodi in una eademque domo ma­ ligione perenniter dare votuerit : ufque ad annos, Sibus viriliter armata manu poffit inimicos Chrineant. LVI. de terra fanda delere, eum nutriat : dehinc Ut ampHeu ftroret am Jufeaarar. fecundum regulam in medio fratrum pater vel Sorores quidem amplius periculofiun eft coa­ parentes eum ftatuant, dt fuam petitionem eun­ dunare: quia antiquus hoftis femineo confortio dis patefaciant. Melius eft enim in pueritia non complures expulit a refto tramite paradifi. Ita­ vovere, quam, pofteaquam vir fadus fuerit, eque , fratres cariffimi, ut integritatis flos inter - normiter retrahere. vos femper appareat, hac comuctudine amodo LXIII uti non licet. Ut fentt femper vemrentnr. LVII. r Senes autem pia confideratiooe fecundum vi­ Ut fratret Templi cxm excemaumicatu ne» rium imbecillitatem funportare ac diligenter ho­ participent. ________ r_____ ____________________ norare oportet: dc nullatenus in his quas corpoHoc, fratres , valde cavendum atque timeo-Cris funt neceflaria diftrifte teneantur:, falva ta­ dum eft, ne aliquis ex Chrifti militibus homini men audoritate regule. excommunicato nominatim ac publice , aliquo LXIV. " modo fe jungere , aut res fuas accipere prefuDe fratrimu f» per diverfaa provincial proroat, ne anathema maranatha fimiliter fiat. Si fici/cientxr. vero interdiftus tantum fuerit, cum eo partici­ Fratres vero qui per diverfss provincias diri­ pationem habere, de rem fuam caritative acci­ guntur , regulam, inquantum vires expetunt, fer­ pere, non immerito licebit. vere in cibo dc potu dc ceteris Audeant, dc irLVIII. reprebenfibiliter vivant, ut ab his qui fo-is funt Quitter militet facnUret recipiantur. bonum teftimonium habeant: religionis propofiSi quis miles ex mafia perditionis , vel alter tum nec verbo nec adu polluant , fed maxime frcularis, feculo volens renuntiare, veftram com­ omnibus , quitus fe conjunxerint , fapicati* dc munionem dc vitam velit digere, non ei ftatim bonorum operum exemplum dc condimentum orttafientiantur, fed juxta illud Pauli t probate /piribeant. Apud quem holpitgridecreverint , fama tM fi ex Deo fmt , dt fic ei ingreflus concéda- optima fit decoratus: dc/TT^teri poteft,'domus rur. Legatur igitur regula in ejus prefentia: dcDhofpitis in illa noâe non careat lumine, ne tefi Ipfe pneceptis expolit* r-gulx diligenter obnebrofus hoftis occifionem, quod abfit, inferat, temperaverit, tunc fi magiftro dc fratribus eum Ubi autem milites non excommunicates congre, recipere placuerit, convocatis fratribus defidc................. gare audierint, illuc pergere, non confiderantea riura dc petitionem fuam cunftts animi puritate tam temporalem utilitatem quam rternam ani­ patefaciat. Deinde vero terminus probationis in marum illorum falutem , dicimus . Iliis autem confideratione dc providentia magiftri, fecundum fratribus in ultramarinis partibus fpe fubveâionis honcftatcm vit* petentis, omnino pendeat. ita direftis hac conventione eoa qui militari or­ LIX. dini fe jungere perenniter voluerint recipere col­ Ut tmei fratret ad fecret «n cotflixm no» laudamus.- ut in pnefentiam epifeopi illius pro­ vocentxr. vincia uterque conveniat, & voluntatem peten­ Non femper omnes fratres ad confilium con­ tis prcful audiat. Audiar itaque petitione, mit­ vocare jubemus , fed quos idoneos dc ;confilio tat eum frater ad magiftrum & ad fratres qui providas magifter cognoverit . Cum autem de funt in Templo quod eft in Jcrufalem: dc, fi majoribus traftare voluerit, ut eft dare commu­ vita ejus eft hooefla taboue conibrtio digna, minem terram, vel de ipfo ordine difesptare, aut E fericorditer fiifcipiatur , u magiftro & fratribus fratrem recipere: tunc omnem congregationem, bonum videtur. Si vero interim obierit, pro la­ li magiftro placet , convocare eft competens ; bore & fatigatione . quafi uni ex fratribus, to­ tum beneficium & fraternitas pauperum & com­ auditoque communis capituli confilio, quod me­ militonum Chrifti ei impendatur. lius dc utilius magifter confidcraverit, illud agarûr Ut vi3nt aytaliter oamibeu difirihtatxr. LX. Qod cam filentio orare debeant. Illud quoque congrue dt rationabiliter mani», tenendum ccnfesnus, ut omnibus fratribus rema­ Orare fratres, prout animi dc corporis afleftus nentibus viftus fecundum loci facultatem aequali­ poftulaverit, ftando vel fedendo.- tamen funtima ter tribuantur: non enim eft utilis perfonarum cum reverentia, fimplicirer, dc noo clamofe,ut acceptio , fed infirmitatum necetfaria eft conii unus alium non conturbet , communi confilio deratio lubemus. Aa LXVI. Ctncil Central. Tom. XXI. LXI. anno ----------- --- HENftlCOS V. IMP. LU DOV.CRAS kiR J71 Anaiicrkonliter confideramw, ut a PaiduU feftiANNO Ut militet templi drtrnet habeant. vitate ufque ad omnium fandorum iolfcnnitatem anno Christi Credimus namque reli&is affluentibus divitiis unicuique una camifia linea tantum, non ex de­ CHRISTI bito, fed fola gratia detur, illi dico qui ea uti vos fpontanee paupertati efle fubje&os, unde de­ cimas vobis communi vita viventibus juftc habe­ voluerit : alio autem tempore generaliter omnes re hoc modo demonftravimus . Si epifeopus cc- camillas laneas habeant. clefi*, cui decima jufta debetur, vobis caritati­ ve eam dare voluerit : aflenfu communis capitu­ LXX. li de illis decimis quas tunc ecclefia poffidere vi­ tf qiealet panni in lefh fint necefiarii. detur vobis tribuere debet. Si autem laicus qui* Singulorum quidem , non aliter , per fingula libet adhuc illam vel ex patrimonio fuo dam­ Jefta dormientium dormire nifi permaxima cau· nabiliter ampleditur , fic feipfum in hoc valde fa vel necefliras evenerit, communi confiliocol­ redarguens, vobis eamdem reliquerit : ad nutum laudamus. Ledualia vel ledifternia moderata diejus qui praseft tantum, fine comcnfucapituli id fpenfatiooc magiftri unufquifaue habeat : credi­ agere poteft. mus enim potius faecum, culcitram, fic cooperLXVII. ]JB torium unicuique futficerc. Qui vero ex his uno De icviieu 6* gravibut culpis, carebit , carpi tam habeat, fit in omni tempore Si aliquis frater loquendo, vel militando, aut tegmine lineo, id eft wlufo , frui bene licebit: aliter , aliquid leve deliquerit , ipfe ultro dcliveftiti autem camifiis dormiant , & cum femo­ dum fuum fatisfaciendo magiftro oftendat . De ralibus femper dormiant . Dormientibus itaque levibus , fi confuetudinem non habeant , levem ftatribus, jugiter ufque mane nunquam defit lu­ poenitentiam habeat. Si vero eo tacente per ali­ cerna. quem aiium culpa cognita fuerit, majori & evi­ LXXI. dent ior: lubjaceat difciplinc fic emendationi . Si autem grave erit delidum, retrahatur a familiaDe vttanda murmuratieeu. Æmulationes , invidias, livorem , murmura, ritate fratrum , nec cum illis fimul in eadem fufurrationes, detradiones, Divina admonitione, menfa edat, fed foliis refediooem fumat . Difvitare , & quafi quamdam peftem fugere , vobis penfatiooi & judicio magiftri totum incumbat , praecipimus. Studeat igitur unuiquifque vigilante ut falvus in judicii die permaneat. CONCILIUM atomus LXVI. >7< LXvlII. animo , ne fratrem fuum culpet aut reprehen- Cdat,fed illud Apoftoli ftudiofefecum animadverÇua culpa frater non ampliat recipiatur. Ante omnia providendum eft , ne i quis ' frater tat: Ne fit criminator, nec fufmro m populo. Cum Liait. ■ ?. potens aut impotens , \ I, fortis aut debilis , volens fe exaltare fic paulatim fuperbire , ac culpam fuam defendere, indifciplinatus maneat: fed , fi autem fratrem liquido aliquid peccaflê agnove­ rit , pacifice & fraterna pietate , juxta Domini prateeptum, inter fe& illum folum compiat : &, emendare noluerit , ei diftridior correptio acce­ ficum non audierit, alium fratrem adhibeat : fed dat . Quod fi piis admonitionibus , fi utrumque & fufis pro contemplent , in conventu publice co orationibus , emendare noluerit , fed in fu­ per bia magis ac magis fe erexerit; tunc,Trcun- objurgetur coram omnibus . dum Apoftolum , de pio eradicetur grege : AuÎ'erte malum ex vobir : neceflc eft ut a focietate ratrum fidelium ovis morbida removeatur, Cz- citatis funt, qui fe a livore minime cuftodiunt : terutn magifter , tenere debet virium qui baculum & ( baculum videlicet , imbecillitates fuftentet , unde in antiquam verfuti hortis & ni mix infeli­ nequitiam de­ merguntur . LXXII. virgam manu Ut amnium mulierum fugiantur ofcula. quo aliorum virgam Magne enim caeci­ tatis funt, qui aliis detrahunt ; quoque Periculofum elfe credimus omni religiofo vul- qua vitia delinquentium rclo reditudinis feriat )Dtum mulierum nimis attendere : & ideo nec viconfilio patriarchae & fpiritali coniidcrationc id agere ftudeat, ne, ut ait beatus Maximus, aut ' duam , nec virginem , nec matrem , nec foro- aut im- rem , nec amitam, nec ullam aliam feminam, aliquis frater ofculari prrfumat. Fugiat ergo fe­ a hpfu non revocet delin­ minea ofcula Chrifti militia, per quz folentho­ quentem. mines f«pe periclitari. ut pura confeientia & fe- LX1X. Ut 0 P.ifcbali (oler.r-.it a te ufque ad feflum ormiim. JanFlorum imam camtfiam lineam tantum fumer e habeat. cura vita in confpcdu Domini perenniter valeat lolutior lenitas moderau cohibentiain peccantis , feveiitas Interea, pro uimio ardore Orientalis regionis, ·» Et fic definit regula Temploriorum olim equitum, de que bus vide origines noftrat equcftres Latine tJ Gallice éditât. Ο o «39» «S9» CONCILIA In quibus , convcrfari. monialibus A TR EB AT ENS E, ET REMENSE, e monafterio S. Joannis Laudunenfis amandatis , monachi fur.ogautur Moniales S. Joam.is Laudimenfit cum incontinentia E LUDOVICI VI. FRANCORUM REGIS infamia laborarent , frequenterque commonita eDIPLOMA. mer.iat ionem nm exhiber, nt, coafh attrebati v i. N Nomine fanâz & individu» Trinitatis. A- Ex D»ch. ]d. Maji anni ijiS Epifeoporum conventu, fan­ men. Ego Ludovicus Dei miiericordia in Re- ■ io I* Um et tum ef., ut iit ejeclu laenobium monaebi occu­ bcrti opr I. gem Francorum fublimains . Notum fieri volo parent. Decreto annuit ixlovicuiUJ. Francorum •oui ρ·ι eundis fidelibus tam futuris, quam inftafitibus , ilex, qui <. onixnttti aderat, iliudqtt; fequenti diquod in Conventu, quem fidelis uofter Raynalplornate confirmevit. I dus fecundus venerabilis Remorum Arcbiepifcof»US, P A P I E N S E. »71 ------ -- “™&.,Α,ιβ }?+ - pus, Attrebati cum univerfis fuffraganeis fuis E. A terifque illius dicecefis Epifeopis , & Abbatibus , CHRiari P***’ Abbatibus vi. Idus Maji tenuit , ubi * & nos pnefenres aderamus; ipfe & Bartholomeus venerandus Laudunenfis Epifcopus humiliter nos , " aliifque Religiofis perfonis de expulfiouc MoniaIHum In Ecclefia S. Mari*fandique Joannis Lau ftulantes, ut Laudunenfem beat* Mari* & bea­ ti Joannis Ecdefiam , qu* regalis Abbatia eft , ligiofe fervientium , confli tu tum eft , Ludovico Rege Francorum pnricnte , annuente , & fuo quia fandimonialcs, qu* ibi ώ antiquo fuerant, praecepto firmante : Nos in Remenfi Conventu , nimis indigne & enormiter fe habebant, ad me­ liorem religionis flatum duci, & monachos ibi­ dem fubftitui concederemus ; quam profcflo pe­ confilio & petitione venerabilium fratrum Remenfis , Senonenfis Archicpifcoporum , Laudu­ nenfis, Sueffionenfis, Parificnfis, Mekknfis, Tre- titionem rationabilem , & utilem cognofcentcs , cenfis Epifcoporum atque Abbatum plurimorum, voluntati eorum, & confilio aflènfum dedimus , & in predida Ecclefia Abbatem , & Monachos ali arumque religiofarum perfonarum, comproba­ vimus , & fedis Apoftolic* audoritate & muni­ 6c haberi in fubftitui falvo perpetuum , ,, rione Abbatis, & Monachorum, ibidem Deo reli- ibi in mine in perpetuum confirmavimus. omnibus jure regio, & Adelaidis Regine uxoris B noflr* dotalitio , benigne quidem concedimus , Innocentias ilenijue II. Pontifex rent geftam coufirita fi quidem quod fubjedioncm illam , quam enavit bifee litteris. ccterz Abbati* noftrx, qu* in Epifcopatu Lau­ INNOCENTII H. PAPÆ UTTERÆ BULLATÆ. dunenfi funt, Laudunenfi Epifeopo debent & ex­ hibent , Abbatia illa eidem Epifeopo fine aliquo juris Regii detrimento debeat & exhibeat, quod nc valeat oblivione deleri feripto commendavi­ mus, & ne poflit a pofteris infirmari, figillino­ ftri authoritate δζ nominis charadere fubterfirmavimus. Aflum Attrebati publice anno Verbi MCXXVHI. xx. Regni noftri palatio noftro , quorum Incarnati aftantibus in nomina fubftituta funt Nnocentius I Epifcopus fervus dilecto filio Drogoni Dei , fervorum Abbati ib.d<· Monafterii S. Marix fandique Joannis Baptift* in Laudunenfi Çivitate, ejulque fratribus , falutem & apoftoli- cam benedidionem . Ad hoc nobis paftoralis officii jura commifTa eft , placentem Deo religionem a Domino ut laboremus & bene ftatuere , dt figna. Signum Ludovici Buticularii. S. Hugonis Con- -«>< fu 1/ diftione VII. Goiflredus Rotomagenfis & ··' pifeopus awrotavit, &-poft diuturnam egritudiUc monachi vel Abbates Ecclefias »uu fea nem vir. Kal. Decemb. hominem exivit ( U~ 2. ’^ί 5 ‘uueite a-vuwuu» g«dm* ««r. ) Interca dum prefanis Archipne'TM de »Mn? Acorum non recipiant. tui rgrourct, & de falutc anime fu* foUidnu »ed 1*·»« 9«« ufurpaveranc Epifeopo red· omnia aux habebat , prudenter erogaret , Mat- dant , & ab Epifeopo Monachi pro VOthxus Quniacenfis Monachus , Albanenfi* Epi- to poiTefforum oblata recipiant . Ea ta· feopus , R.. E Legatus Rotomagum ad RegemC men qux anteaquoquomodoobtinuerant, Henricum venit , & cum eo dc utilitatibus Ecqujete indulgentiam Papx poflideant : Ά ^BMhBjBfmod7finePr<. lena prcfenteRege audierunt, qus per Legatum Honorii II. Paps fic propalaia funt. magenft Capitulo »uhs, in cujus dltnccfi cft, licentia Ulur· Parc 0°Q prxfomant» Tunc Romanus Lega tus de tranfaftii trangrefDfionibus omnes abiolvit, & fequenti menfe , ut jam diftum eft , Archiepifcopus migravit . Ibi cum Legato fuerunt Goisfredds Camotenfis Epi­ L feopus, & Goislcnus Rufiis Sucflionis Epifeopus, & omnes Epifeopi Neuftric , Ricardus BajocenUt nullus presbyter uxorem habeat . fis, Turgifus Abrincatenfis , Joannes LcxovienQui vero a pellice abftinere noluerit , fis, Richardus Conftantienfis , & Joannes SalaEcclefiam non teneat, nec portionem in rienfis . Abbates etiam affuerunt plures , Rogebeneficiis Eccleiiafticis obtineat, nec ali­ rius Fifcancnfis , Guillelmus Gemeticenfis , Ragentrediu S. Audoeni , Guarinus S. Ebnilphi , quis fidelium MiiTatn ejus audiat. g Philippus S. Taurini, & Alanus eleftus S. Wan II. dregifili , aliique plures , quorum fautor Rex Uc unus Presbyter duabus Ecdefiis Henricus afluit , qui nullam ei gravedinem ab CANONES. non deferviat , ncc Clericus quilibet io duabus Ecdefiis prxbendas pofiideat : fed in illa Ecdefia, cujus beneficiis fruitur, Deo militet , eique pro benda&oribuj fuis quotidie lupplicet. Epifeopis imponi permifit. £jc bis babemnj hoc Concilium celebrctum fuifft mnfe Oitobris orno 1118. cwt» iht dicatur: & fcquenti menfe Archiepifcopus migravit,* hicoufcm Aiit menfe Novembri}. CON >77 CATAL AUNENSE. “Tïï* 57» WT"Æ.,AXO *M*ukTi *®Λβ®ίΛ®Β1Ββ®Ββ·ΜΙΘ0·ΕΜ0Ββ··ββΜβΒθ^Ββ^3Η^39|Λ®Ι chÏÎsti CONCILIUM DO LENSE Anno Mcxxviii. celebratum» f m fer tertae iMt CbrmicanXamftrlcfic··AS. Rom· Ecclefic Legatus in monafierio fanât ft » Balagrn kl. i. MifctlL eiita : Anno Gild* Dolenfi Concilium rexit D MCKXvm. Ginudus Engolifmenfis Epifeopus & anno anno "T'C ONCILIUM ei CATALAUNENS E,CT.’,',S,T‘ Anno Chrifti u»9· celebratum, in quo Henricus Virdunenfis Epifcopus Epifcopatum d · Si ea qnx a Deum timentibus homiui- :„ minere velit " tunc nihilominus «bique ulla con- Λΐ?ΐ2. „ tradidione aut cxpedata contignatione , ad „ bus ad loca Divino cultui dedicata folemni „ donatione largita vel condonata funt, & po- ,, pnefati beatiilimi martyris Chrifti Dionyfii „ fica qualibet occafione inde abftrada eflenof- „ monafterium , llcut fupra infertum eft , per* „ petualiter ad habendam recipiatur, tx. in poft„ cuntur, noftra autoritate ad ftatum fuum re„ vocamus , & iterum noftne juflionis oraculo „ modnm nullo unquam tempore ulla qualibet „ confirmamus : hoc nobis procul dubio ad xter- n dignitate aut poteftate prxdira perfona, redo,, nam beatftudinem adipifeendam, feu Habilita- „ ribus monafterii pnefati ac beatiflimi Chrifti „ tem imperii noftri roborandam, pertinere con- „ martyris Dionyfii aliquam requirit ionem face„ re, aut ullam calumniam ingerere prxfumat : „ fidimus. „ Ideo notum fit omnium fidelium noftrorum „ fed liceat illis fine cujuslibet injufta interroga„ ïam prxfentium , quam & futurorum indu- ,, tione pnefatum monafteriom Araentogilum , „ ftria , quia illuftris fcemina , feror videlicet „ ficut exteras res ad beati Dionyfii poteftatem „ noftra Theodrada Deo facrata , noftne fug- „ fimili modo condonatas ac pertinentes , quiegeflit manfuetudini , qualiter compertum ha-B ,, to ordine tenere acdifponere, & quidquid pro „ opportunitate atque utilitate ipfius ecclefix fe* „ buiifet wod monafterium vocabulo Argento„ cuudum Chriftiaux religionis regulam facere „ gilum, fiturn in pago Parifiaco fiiper fluvium „ Sequaiue quod ipia primo per beneficium do„ voluerint , liberam in omnibus habere pote „ mini & genitoris noftri Karoli fereniflimi im- „ flarem. „ Et ut hxc autorités confirmationis feu red* „ peratoris , & poftea per noftram largitionem „ ditionis noftne per futura tempora inviolabi„ tenebat ad monafterium beati & gloriofiChri,. lem atque inconvulfam obtineat firmitatem : „ fti martyris Dionyfii , ubi prxfenti tempore „ manibus propriis noftris fubter eam firmavi,, vir venerabilis Hiiduinus abbas & fieri pala„ mus, dc annuli noftri imprcflione fiçnari juf„ tii noftri archicapcllanus, reflor prxefle vide„ fimus. Signum Ludovici fereniifimi unperato„ tur, pen i acre deberet : petiitque uc pro merris . Signum Lotharii gloriofiflimi Augufti . ,, cedis noftrx argumento ad ftatum priflinum ,, Durandus diaconus , ad vicem Fridugitfi re* ,, illud revocari feciflcmus ; eo videlicet modo, „ ut memoratum monafterium poft fuum ab hac „ cognovit. Ideo notum ... fit Womnium noftrorum ,, luce dcccflum, fi tamen aliud monafterium ei , ,.,U1UIU fidelium »νιι „ antea in comparatione pro ipfo a nobis datam am prxfentium quam futurorum icduftrix icduftrix, quia vir venerabilis Sttggerius abbas fandi Dionyfii , ,, tum non fuerit , aut propria voluntate eum admodum diledus & familiaris nofter , noftrs „ dimittere non voluerit, ad poteftatem mona* fuggeflit manfuetudini , fimul & fiquidem nobis „ fleri i fandi Dionyfii abfque ulla contrarietate oftendit ad relegendum fereniflimorum impera­ vel cujufquam interrogatione reciperetur. torum & HI udo vici pii Hlotharii filii ejus pre­ „ Nos vero audita illius fatubri ac religiofa petitione , prxdiftum venerabilem virum Hilcept um in quo & de prima Argentolii loci do­ natione a proprio fundatore nomine Hermenri,, duinum, quia prxfens aderat, fi quid de hac co , ac conjuge fua Mumana , & confirmatio­ re compertum haberet interrogavimus Qui ne Hlotharii quondam regis , quam fuper ean­ „ ftatira donationem cujufdam Deum timenus „ ac religiofi homitus nomine Ermenrici accon- dem donationem juilit , & eorumdem impera­ torum in tempore Hilduini abbatis reflitutiooe „ jugis fux Mumanr } qui pnefatum monaftegenaris , cognitioni noftrx evidentiflime fatif„ num in fuo proprio conftruxerant , & id per „ teftamenti paginam ad beati Dionyfii martycit. ris Chrifti monafterium folemni donatione conQuibus coram fzpius infpe&is , religiofarum Dperionarum , videlicet Matthxi Albanenfit epif„ tulerant, necnon & pnrceptum confirmationis Hlotharii quondam regis, quod fiiper eandem copi laudat fedis apoftolic» legati, Parifienfise,, donationem oonferibere juflerat , nobis ad repifeopi Stephani, in cujus parochia eft, confilio „ legendum oftendit . Quibus infpeftis , placuit atque conceifione , Remenfis archiepifcopi Rxi„ nobis petitioni memorata: dileftx fororis no- naldi, Sueffioncnfis GoiTeni, Carnotenfis epiico­ „ ftrx Theodradx annuere : & , ficut petebat , pi Gaufredi , aliorumque bonorum virorum & „ per noftram automaton fuptadiftum monafte- regni procerum , tum propter ejufdem ecclefix „ rium Argentogilum ad poteftatem S. Dionyfii quam cognovimus juftitiam , tum etiam quia in j, pretioliflimi Chrifti martyris revocare. eodem monafterio noftris temporibus inter alia Quapropter hanc noftne autoritatis confir- Gallorum monafteria, Dei mifericordia, & fan­ „ mationem fieri praecepimus , per quam omni- dorum meritis , pouftimum ordo monafticx re­ „ modis decernimus atque jubemus , ut jam di- ligionis effulget , praefatum locum Argentolen* „ fhuu monafterium Argentogilum poft ipfius fem ipfis facris martyribus , quos fumme diligi­ „ dilcftx fororis noftne ab hac vita difcefiiim , mus, apud quos fepeliri optamus & devovimus, ,, ad monafterium & poteftatem fxpe difti bea- _pro animx noftne remedio , regni uw .u. .uu..noftri admt• . & . prolis .. confervationc ' . · j „ titifimi Chrifti martyris Dionyfii , ad quam ^-niftratione conjugis , in „ ,, „ „ „ „ „ „ ,, „ „ primitus ob Dei amorem & ipforum fandorum reverentiam , piamque interceflionem , a fupra didis Dei fidelibus traditum vel condonatum feiife nofeitur , abique ullius peribree contradidione , aut noftra, vel fuccriferum noftrorum interrogariooe, recipiatur, & injure ac dominatione ipfius monafterii, cumamni integritate vel appendiciis fuis , quidquidl ibidem prxfenti tempore cernitur pertinere ,, revocetur . Et fi ferte contigerit , ut eademi fetor ipfum monafterium , aut fpontanea voluntate, ut diximus , aut pro commutatione 1 n' ........ plenitudine reftituimus, quidquid ibidem noftrum eifdem conferentes , nihil penitus nobis de om­ nibus qur ad regalem pertinent dignitatem reti­ nentes, fed in jure ac dominatione ipfius mona­ fterii cum omni integritate vel appendiciis fuis, quidquid ibidem ptzlenti tempore cernitur , ad habendum reftituatur , & in poftmodum nullo unquam tempore, ulla qualibet dignitate aut poteftate pnedita perfona , redoribus monafterii prxfati ac beatiflimi Chrifti martyris Dionyfii aliquam rcquifttionem facere, aut ullam calum­ niam ingerere prxfumat : fed liceat illud pixfarum CONCILIUM. 3«4 Haymericus Qaromootenfie epifcopus conΑΜΝΟ fenft. CHmsTf Yolandus Lingonenfis epifcopus confenfi. Stepbanus Auguftudunenfis epifcopus eoo» fcnfi. —— —-lum mpnafterium ArgentOgilum , ficut esteras chiusti w ^ati Dionyfii poteftatem fimili modo ,condonatas ac pertinentes, quieto ordine retine­ re ac difponerc : ft quidquid pro opportunitate aut utilitate ipfius ccdefir facere valuerint , lb teram it. omnibus habere poteftatem. Conteftamor autem omnes fucceflôrcs noftros per fanftam Ac individuam Trinitatem , & per adventum jufti judicis Dei & fairs coris noftri Jefu Chrifti , ut hoc noftne autoritatis prsaceptum nullo modo ptçfumant temerare. Ut vero ipfa fanda congregatio pro nobis, & regina noftra AdelaiXb , & omni noftra prole , At regni noftri ftabilitate , Domini mifericocdiam & iplorum fandorum valeant attentius exorare , Ας hxc noftrs conftitutionis confirmatio pleniorem vigorem debeat habere : hanc antoritatem no­ ftram confilio epifcoporum qui interfuerunt in Dei nomine fubter fignavimus, At de figillo no­ ftro infigniri juflimus, Hato Trecenfis epifcopus (ignari. Simon Noviomenfis epifcopus (ignavi. Bartholomeus Laudunenfis epifcopus confenfi. Stepbanus Parifienfis epifcopus Ggnavi. Gouenus epifcopus Sudfion. confenfi. Joannes Aurelian. epifcopus confenfi. Signum Rodulfi Viromaduenfis comitis. Signum Cludovtci Buticularii. Simon Cancellarius recognovit · Aftum apud S. Germanum Ac Pratis *, ia * * ittfUit prrfcntia domini Matthci Albanenfis epifeopi , fandae fedis apoftolice legati, Ac Gaufredi Carnntenfis epifeopi, & aliorum fijpradiftoramepi­ fcoporum. Datum autem At confirmatum Remis in fi> lemni curia Pafchn in unftionc domni Philippi Îloriofifluni regis, anno incarnati Verbi MCXXIX. nd. vu. anno regni domni Ac fereniffimi ragis Francorum Qudovici ( i ) xx. Philippi autem fi* lii ejus. I. In Dei nomine feliciter. Arnen. Signum gloriofiflimi ragis Ludovic!. Signum Philippi regis. Signum Adelatdis region. Rainaldus Remenfis archiepifcopus confenfi. Wlgrious Bituriccnfis archiepifcopus confenfi, * CONCILIUM LONDONIENSE De prohibendis facerdotum focariis, celebratum anno Domini MCXXIX. Nno Domini mcxxix. rex Anglorum Hen-Cplicitate Willelmi archiepifcopi . Cooccfleruat ricus tenuit concilium magnum apud Loo- namque Regi juftitiam de uxoribus facerdotum, donis», in Kalendis Augufti, de facerdotum fo- Ac improvidi habiti funt : quod poftea patuit , *"■ 'concilio cum illi res, fummo cariis prohibendis. Aflerunt Williel- dedecore terminata eft . Acce­ mus Cantuarknfis , Ac Turftanus Eboracenfis , pit enim Rex pecuniam infinitam de presbyteris, Ac redemit eos. Tunc, fed fraftra, cooceffionis archiepifcopi , cum fisis fuftraganeis ; quos om­ fur jxrnituit epifeopos , cum pateret in oculis nes (implicitate Canruarienfis archiepifcopi rex Henricus decepit . Conceiferunt namque regi ju- omnium gentium deceptio pnclatorum , Ac deftitiam de focariis facerdotum : que res poftea preffio fubjedorum. Eadem defcribtnltr iifdem fert wrbit tjttttt cum futnrno dedecore terminabatur . Accepit enim Rex pecuniam infinitam de presbyteris, pro Brtmtet» m Cbremn , φά & btc addit : In ifto confilio fecundum quoidam, proceres Anglia: ju­ fuis focariis redimendis. Tunc , fed tarde, pœnituit epifeopos de conceffa licentia: cum pateur..lu> mumu raverunt coram Rege quod .fuperius diftum m eft . : ret in oculis omnium deceptio praelatorum , Ac θ videlicet de regno Angite ad opus Mathildr im- A depreffio fubjedoram. Hac AaglicMtu colk&or ea Mortbei Partfii bi· flari a . Jed ponto tbertore promere poftifltt ex Hen­ rico Htttiidome^i vtttflwrt biflerict , ctjtr hoc funt verbe libre PU. Rex Henricus pacificatis omnibus , qur in Francia , Flandria , Normannia , Britannia, Cœnomania , Andegavia , erant, cum gaudio in Angliam rediit . Tenuit igitur concilium magnum ad Kalendas Augufti apud Lor.dcniam de uxoribus facerdotum prohibendis . Interebant fiquidem illi concilio Willelmus Cantuarienfis archiepifcopus, Ac TuriLnus archiepi­ fcopus Eboracenfis, Alexander Lincolnienfis epi­ fcopus, Rogerus Salesburienfisepifcopus, Gilber­ ts Londonien fis epifcopus, Joannes Roveceftren*·' K0*·· fi$, · Sifridus Sudfexenfis , Godefridus Bathonienfis, Simon Wigornienfis , Everardus Norwicenfis, Bernardus fanâi Davidis, Herveus , pri­ mus Elienfis epifcopus. Nam Wintonienfis , Ac Dundmenfis , Ac Ceftrenfis , At Herefbrdienfis , obierant. Hi columna erant regni, Ac radti fanftitatis hoc tempore. Verum Rex decepit eosfim- E pera tricis, filir fus, obfervando, fi ipfa patrem fuum fine liberis decedentem fuperviveret. Çmd Mint oit a ft foeritt to de re difhatt efft ,tfl»d tfl, od Marne fdlicet MCXXVIt. Rex , ittfttir, Ac Willelmus archiepifcopus, ad Rogationes, fimiliter a pud Londonias concilium celebrarunt . In quo David rex Scotorum, Willelmus Cantuarienfis archiepifcopus , Ac omnes nobiliores comi­ tes Ac barones Angite (aeramentum fidelitatis Ac homagium Mathildi imperatrici , filie Henrici , cx jufiu ipfius regis fecerunt, de regno, poft dies fuos , fibi Ac heredibus fuis legitime procreatis obtinendo, nifi fobolem virilis fexus ipfe rex in pofterum procrearet. Quo fafto rex adPentecoften, eandem filiam fuamGalfrido filio Fulconis comitis Andegavise defponfatam in Normanniam defttnavit. Htc Bruteteaaf φιβ od CMcilitatt Lcn. dinenft Mai MCXXVIt. perttaert ataee aea videt . Λι eant M prettratiftriataJi n referri a fitdtofo lethre debeat. Qetibtu addiaeat bete verba Gtillelaei Neabrigerfi, ea biftar.lib.l.cop.y. Faftocon­ cilio, eidem filic fur ( MethOdi) Ac fufeeptis vel ____________________________________ fufei- 1x1(0 ,x feccteM» xai. Lodovicm cote VL meofv Jalio anni stol. rrfoara cayir . rathu ad CMfi nay. mur. ja. >tf PALENTiNUM. Η0ΡΡΐί'α fufeipiendis ex ea nepotibus, abepifeopis, comi- A Lr’ni,?«l,ll‘ «0»«*».« . (rd p<*Gnti «iwo hibituw fic omnibus omnibus qui nui alicujus alicuius videbanvideban- «<>nneâit /re» S. Micbaeh» , »>tquc >■■ n> »dun' anno tibus. tibus, banbnibus barônibus tt dr ^frcbldlxipnorx·· P>t iteraram aatertui , OI ll- UIK >ri c™iT· ,ur CI^C momen,*> regnum Anglia:, cum ducatu /er dlmrll.-rmi ante 4 Andréa fetueu /nd Rrx mo» ···» Ridau , iufidit Cbronologul , vrnrxai dedit Α··« re­ Normannic fecit /adjurati. NOTA G. deundi , «drofvr domum rever/i [tent , ui'am nm habuerunt tlJa decreta : euufii retinuerunt /■»» uxor et Argo XRHMX , fi-ut idtt fecerant ■ Huic Cbrcnologo COSS. SufpeAas utuhi huju» concilii, qui indicatur *nnu> . Qjiomodo enim ipli interfile Darelmeniro cpifcovuei, item & Vvtntomenfem mot» prohibuit ? Nam & qui Dunelmi tum epiicopu* etat Gahridu» Rutu» , anno tantum Next. obiit ; dt qui VVuuuni* , HenncuiBU* leiiG» , anno muxxi. Belle autem bee anno mcxxvii. congruunt. Nam Gtlfridi Cuoelmenln deccflor Rsnulfu> , cum ad Londinenle concilium co auno tenderer , ut in illiua a&i» fuperiu» leguli , oaorbo ell prohibi­ tus , St Septembri deinde obne . Guillelmu* veto (Ju­ ne I men (i ·, qui Henricum proxime anteceffic : xxv. Januarii, anno mcxxvhi. (ublatu* e(l. Uterque Icilrcet non more , fed morbo quem mon cacepit, elf prohi­ bitu» . Conveniunt quoque Lund menti cuociao anni mcxxvh. tum ceniura in focaria» pretbyterorum, uc ex decimo tertio eju» canone conflat ; tum regni beredita» Msthildi Henrici filia juramento ailerta , ut ex Joanni» Biomtont chronico paulo ante docuimu» . Itaque qua hoc anno gefta decretaque dicuntur incon· cilio LondmenG , pertinere videntur ad Londmenfe anni mcxxvii. dt unum illud concilium in duo ddlrteium efle. P. Antonii ad An. Ch. 1129. n. 1 j. Adnotatio Paci Saxonico magna fidta/habenda , cum iplemet m GmIhelruo 1. Angli* regd le illum v>d.de aderat . Quanta fijdfi babenda fit Mattbao Parfit nae rar.tt Cpifcopot Anghdir. boc ciutiho conctffje Re­ gi ut permitteret uxo,ei Epifeoporum C Sactrdotum difcimui ex verbh C Irrnici Saxonici , 117. in Concilio Londinenh tunc bibi­ to ; 1 nd eque concludit , unum illud Concilium in duo , dimitterent ante S. Andrée feftum , fic qui illud d'flraAum faille . Verum licet aliqua ad pneceden»C'non faceret , privaretur fua ecclefia fuaque do Concilium Londmenfe pertinentia male ifli adita unt, mo , nec unquam poftea ibi eo munere funge­ certum tamen utrumque CoociUuo» inter fe diverium retur . Hoc (anxerunt Archiepifcopus de CantfuilTe ; nam in priori decretum , ut concubina prerbyt erorum nonni fi Epifcopali judicio mancipentur , Varabyrig Wdlelmus fit omnes diœceiani Epii­ quod tamen in poltenori Regia efflagitatu revocatum copi qui erant in Anglorum terra ; fed Rex i » eft ; neque enim duo decreta inter fe contraria in uno codemque conelio condita . Hovedenu* pag. 979. idem omnibus veniam dedit domum redeundi , adeo, que domum reverfi funt, nec ullam vim habue-. ac Hiitondomenfi* fit Mattbau» Parifienli» narrat, fed tam Concilium iflud , quam Philippi Ludovic i Franco­ runt omnia illa decreta. cunfti retinuerunt fuas rum regi» fibi ioauguratioocm male iu arx njo. dif­ uxores, ficut ante fecerant. fert. Denique novus Chronographo» Saxo fuper ab Hadmundo Gibfooc Oxonii publicatu» precedent i» Concilii CONCILIUM Celebratum era PALENT1NUM mclxvii. hoc eft , anno Chrifti mcxxix· Primo editxm λ Cardiuale de Aguirre , tom ill. pag. 340. A Dephoaius Hifpaniarum rex , venerand* tnc-D mundi, fit regime domine Urraor , a quibufdim Λ moris Adephonü regis nepos , fic illuftris ............................... pravis hominibus diftrahi fic minu. & diverti» mo­ reginae ^dominas Urracse, fic egregii Comitis Ray- dis corrumpi dolemus : idcirco ego Raymundu* mundi filius , totam fere Hifpaniani poft mor­ ToletaQ* ledis archiepifcopus dt prima», ac fan­ tem fui avi fit fu* matris conturbatam efle vi­ de Romane ecclefi* legatus, una cum Pontih- _ dens, concilium m Palentina civitate prima heb­ cibus, quorum ‘ infertus nomina feripta eifevidentur, fic Imperatore noftro Adephoofo prarfen- ,,t”r domada Quadrageftnur, rra mclxvii. celebrare dtlpofuit ; fit omnes Hifpaoi* epifeopos , abba­ te atque favente , firmam unitatis ftabilitatem inter nos facere falubre duximus: qua liquident tes, comices, fic principes , fic terrarum poteftaindiflôlubili vinculo caritatis (latuimus, ut dein­ tes ad id concilium invitavit : ut juxta eorum coniilium fic arbitrium urticas (cclerum, quapoft ceps & virtute concordia: uniti, & circafalutem fidelium pneducc juftitja laboremus , & fuprad»mortem fui avi prsfati regis , fic poft obitum fti Imperatoris noftri, ejuique regni, provida tirr _ tti Ti preftimo- tur . VI. Ecciefie, & hereditates, & familie, que fuerunt r De acijififitient civitatir Emeritenfis, adbttc fub Si· racenemm donanto confit tate. mercato- falubre duxi Eme­ ritana nunc temporis a Sarraccnis poflefla,quam Del opitulante potentia in proximo nos credi­ mus habituros, dévida dc expulia Sarracenorum infideli fpurcitia . In qua fiquidem ferie omnia przfatc civitatis , que ad regale jus pertinent, vobis domno Didaco, Dei gratia Compoftella& mu­ monafterio vel exfilio ' rue fedis archiepifcopo, & ~ veftrse “re ecciefie , veftrifque ftrifque fucceftbnbus fucceftbnbus , cum omnil , cum omnibus fuis antiquis *■/*»■». res, peregrinos, * fola limina petentes, lieres , fi quis invalent , deputetur. XIII. Portaticum nemo fufeipiat, nifi in illis r terminis & debitis caftris, ceterifque appendiciis, locis, in quibus accipi folebat temporibus regis jure hereditario poffidenda perenniter pro remedomini Adepbonfi: & eodem modo boves nemoCdio animae meae, avorum parentumque meorum, raput , vel pignorct, vel furetur: fed ftent in & devota. mente confirmo : & ficut avi, & pro­ pace in toto noftro regno. avi mei , XIV. Regi omnes fine dolo & pravo ingenio feu confilio fideliter obediant . Quod qui non aliis diverfis pcnfionibus, fandi Jacobi ecclefiam amplificare & augmentait ad fatutem animarum fccefit, excommunicetur. XV. Ecclefiafticis nemo expeditionem, feu ar­ fuarum fummopere ftuduerunt ; ita confidens dc morum geftationem, vel aliquid quod contra ca- blimare & exaltare, eos imitando, cupio & pro­ hones fit, exigere przfumat. XVI. Laid tertias ecclefiarum, feu quaicumque oblationes, nulla occafione poffideant : fed mitto . in difpofitione epifeoporum eunda quae ecclefia­ alienus exfiftat ; & cum Juda fui Domini & ma- magnificis donis , Dei mifericordia prwdidum videlicet caftris & locum Apoftolt fu- Si quis vero contra hoc faâum meum venire tentaverit, a facratiffimi Comoris& fan- guinis Domini noftri Jefii Chrifti participatione excom- ]0giftri proditore coofortium habeat. Omnibus au­ tem hoc obfervantibus fit pax Domini N. J. C. ’ i't· , <><»- rrmnicentw, & a rege cflbffioocm ’ ecclefufti- quatenus & hic frudum bonae adion's percipiant, i··»»®. & apud diftridum Judicem praemia aeterne pacis rum fuerint habeantur. XVII. Qui falfam monetam Fecerint eorum patiantur. damus , juxta fynodalem morem cantato, Com- inveniant Fada ferie teftamenti, era MCLXVII. quinto Idus Aprilis. poftcilanus confilio fratrum a rege petiit , qua­ tenus ea qux ad fuum & fuorum fuccefibrum jus conjuge mea, quod fieri mandavi , in Emeritana civitate pertinebam, ad Dei & B. bore confirmo. XV11I. Celebrato concilio , & Te Dexm lau­ CONCILIUM Ego Adephonfus prefatus Imperator, una cum proprio ro­ AURELIANENSE, Ab Umbaldo archiepifcopo Lugduncnii, fedis apoftolicz legato, celebratum. C Eiebratum eji boc concilium Honorio 11. ponti- E confecto anno MCXXV1. Indi fl. IV. ii» φω Umbalfice , cmJm' legatum Umbaldum futjfe difcimxs dus , legatus apofto.icm vocatur. Q*o vero fit anno ex instrumenta To.oienaut a Romano Diac. Card. S. Angeli A. S-L. celebratum Toloiae anno, ut ibi mendpie ligna­ tur . my Idrmaue vero Concilium eoi dem referens canones & ab eodem Romano Diac. Card, S. Angeli A. S. Legato celebratum replicatur ad ann. iaxp. Colleâorem decepit mendum Codicis MS. unde Concilium anni »i»9· extraxit, nam pto anno 1119 fignabat ann. 11x9. led revera anno 1x19. Romanus Diae. Cird. S.Angeli Legationem in Provincia agebat <5t Tolcf» Novembri menle Concilium habuit. Monendi tamen Lcdtorer lunr cano- hoj.oj.iw “".μμλ ' Aristi CONVENT. APÜD LUFEN. « 'rT J»o Hot xnm [ciottutct- A niflfct, me ad concilium vcftrum invitaffct. Ad· & vototx* od iUxd Goffridnr l'invos quidcm venire, & vobis ,'dc ecclefi® vtflr®, an*'2. dotionfon Moton t iro rocofeffo. Pwd tx Goffri!|u®'roe multum honoravit , & mihi Servivit , di tffixi AI. i. epijL· xxix. od VnioUxn di/antui ervi re defidero : & vos Aureliam» ante conci­ qion bit doftribo. , lium , vel poft concilium i fi infirmitas corporis permiierit , eo die, quo vobis placuerit, diligen- * Dulci (Timo domino & precordiali ami* ter videbo . Ad concilium autem legatorum , co, domno Umbaldo, honorabilia vitx quod falva veftqi dico reverentia, vocatus veni­ nec pofliun , nec debeo. Nam noverit dilearcbiepifcopo, & apoftolica: fedi» legato, re ftio vcftra, privilegiis Romanorum pontificum, frater Goffridaa ejufdem fedis alodiarius, Viûoris, Nicolai, Alexandri, Gregorii, Urbani, & fervus , quod habet , quod fapit J & 'Pafchalis, & Califti, fub anathemate confirmafeipium. R tum efle : & interdiâum, ne alodiarius B. Petri ° abbas Vindocinenfis , ab epiicopo, vel à quoliUendam mumiuuiu·, monachum s ur ut auaivi audivi, ia ad luuui* mona* bet apoftolic® fedis legato, ad concilium voce< Aerium noftrum mififtis : qui A me invy tur, ncc ullo modo venire cogatur. Valete. ”* Q C9> CONVENTUS APUD L U F E N Pro Orthodoxie ïiltnhordi Frifin£n/h tptftopi din Mit» dofxxdii, Ano 11 29. hehitos. ■’ A Nno Dominiç® Incarnat. 1129. primo Kal.C minum dc homines dudum vivens emeruit , et­ Aï. Augufti colleâis apud Lufen quampluribus' iam mortuis , Domino propitiante irrefragabiliEx.» i> He.-Saltrburgenfis, Frifingenfis , Ratifponenüs, Pater obtinuit ■ Probatum eft itaque legitimo, ac t,v'cnfu > AiAenAs ecclefiarum clericis , religioCanonico Rudolfi abbatis Aiftettenfis teftimonio, fis, fit literatis, infuper abbatibus & monachis, Diethmari S. Andre* decani, Hannonis presby­ î’èX'uV* 1100 mo<^ico Principem, ac populorum colle­ teri, Cunonis parochiani, Richert presbyteri de gi ** ** 8'° > coi·*»0 arcbiepifcopo Saltzburgenfi, ConraGlane, ceterarumque venerabilium perionarum , do, & Reginberto, Brixienfi epifeopo, inter cae­ quod venerabilis idem epifeopus in gratia fedis tera caufa Eltinhardi Frifingenfis epifeopi, jamapoftolicx, dc communione matris ecclefixindu­ bitanter obierit . Ne ergo digna tant® rei me­ dudum ante annos quinquaginta duos feliciter viam univerfr camis, ( ingrefli ) ventilata eft. moria ulla pofterorum oblivione deleatur , pla­ Quia hoc ipfo tempore Gregorii VII. quidcHilcuit ut hujus comprobationis notitia, per literadebrandus, fub herefi VPicbertina quibufdam derum indicia polleris noftris tranfmittatur. Ada funt h®c pnefentibus fubfcriptis teftibus dc aliis fundus effe putabatur , a prefato Metropolita­ quampluribus. Abbas Salzburgenfis Baldricus, abne fedis arcbiepifcopo , plus annos quinquaginta duos, quibus fine reclamatione canonica , tamDbas Scitenfts Guntherus, Prc| “ therus, Pnepofitus Salzburgenmortuis quam vivis, vere catholicus eft adbibifis Hermannus tnnus , Pnepofitus r Chimefeenfis Harttus, irrationabiliter eft impetitus . Cum utique *mannus, Pnepofitus de Perchteres Kademan Tiduobus annis prius ipfe de mundo excefferit , bernuinus, Pnepofitus de Garre Hugo, Prepofiquam Wicbertus hrrefiarcha Rom. fedis cathe­ tus de cella Burchardus , Vernherus canonicus Ratifponenfis , Frifingenfes canonici, Ad a 1 pero dram invaferit ; fed beati -viri meritis exigenti­ bus, probabili feptem probabilium virorum teftipnepofitus, Adalpertusdecanus Wichmannus pne­ pofitus S. Caftuli, Hoholdus pnepofitus S. Ze­ xnonio canonice excufatus, imo meritorum prae­ nonis, VFalthcrus Tridentinus pnepofitus. rogativa & miraculorum atteftatione, venerabilis femper inventus; reverentiam , quam apud Do­ ANNO CHRISTI Mje VITA 1NNOCENTII Ι··ο<«·ιΙ·ι• Çondo ρο·'■ i<«« bet.,. ANNO CHRISTI ET EPISTOLÆ PAPÆ IL T Nno cent ius fecundus, nobili familia Rom* na-E morum , Petrum cardinalem , Leonis potentiffiJL tus, Gregorii nomine ante mi civis Romani filiam , hominem, teftc Berite pontificatum pontificatum apap­ pellatus cujus vita & fama , tefte S. Bernardo nardo, epift. 127. nec unius viculi poteftate di­ gnum, fchifinaticum antipapam crearunt, eique in epiftola ad epifeopos Aquitani®, nullum «mu­ Anacleti , ut ait S. Bernardus epift. 114. anti- AmcJ'.m lum riment, ex cardinale diacono fanât Ange­ li, legitima dc canonica eleâione previa, potifchrifti dc abominationis nomen impofuerunt, maximoque fchifmati caufam dederunt . Cui dum 1 »><>«·■■<■» fimorum fuffragantium cardinalium voto creatus Innocentius, inquit Frifingenfis, propter violen- ·>··«·■ eft fucceflbr Honorii fecundi, decimo fiexto Ka­ lendae Martii, die eodem quo Honorius defiin* tiam amicorum ejus qui m Urbe erant, dc po­ tentiam Rogerii Siculi, cujus favore infedeminftus eft, anno Domini mcxxx. tempore Lothatrufin fuerat , refiftere non valeret: tranfcenfis ni imperatoris. Una pars cardinalium pauciffialpi- eaeoaet Totoitai Concilii aaoi l»»p. amko odaons efle . quam qoi iesuntar apud eomdem Labbeum ia eoocilio anoi saap. 14 varo ooa es alio capita provaaiffo foipicor, quam «x manco dt vitiato codicv ; unda prioa coocdiMB extraAuaa aft. Mm/. Cootii. Gntrt/, Tom. XXI· Bb 2 391 INNOCENTI! PAPÆ H. EPISTOLÆ. 391 alptbus, in Franeiam fe contulit , celcbratifque A ibidem Remenfi, Qaromontano, ft Pifano con­ EPISTOLA I. INNOCpNTII PAPÆ II. ciliis, antipapam ejufque fautores excommunica* vit. Inde comitatu S* Bernardi abbatis ftipatus, Ad Rainaldum Remenfem, Hugonem Rotoma Leodium profeftus , convocata ibidem epifeopoger fem, Hugonem Turonenlem, archic- rum fynodo , Lotharium regem ad defenfionem pifcopoj, eorumque fufiraganeos. Romana ecclefi* invitavit : Cumque ifta occafione Lotharius Catfar inveftituras magno cum de­ Λ parricida S.'Tbun*. trimento imperii ecclefi® reftitutas fibi reddi fruftra poftulafTct, qihilque fe a pontifie^ impetraRaviora délifta , èTc. Extat in toneilio Jo-' > re pofte cognoviflêt , auxilium quod petebatur tre^fi pefi epiftola j infra pqfito. promifit & attulit» « II. AD LOTHARlUtà ET RICHIZAM. Nam, cum Urbem vix ingreflus fuiffet , Ro* ’ gerium omnefque fchifmatici fautores oppreffit & fugavit: cumque Innocentium feptimo anno quam Çoficedit allodium terrarum comitifleMathild». ab Urbe in Galliam & Germaniam difeefliftêt difcefliflet, B fedi ft Urbi reftituiffet , in ecclefia S. Salvato­ Jhnocentixr papn_ 77. lotbario imperatori Axgxflo ris, que Conftantiniana dicitur , ab eodem co­ tf Riget imperatritt. ronatus imperator ftAugufti nomen adeptus fuit. H®c ex Fnfingenfi, Viterbienfi, Roberto conti­ I auftoritas facra pontificum ft poteftas im­ nuatote Sigeberti, & abbate Urfpergenfi. perialis vere glutino caritatis adinvicem com­ Avâibrdi hi- Hujus temporibux Petrus Abailardus, batrefiarplentur: omnipotenti debitus famulatus libere po­ «(<>·.>. cjia BrjtannuJ) & fumrnus philofophus, docebat terit exhiberi, & Chriftianus populus grata pa­ przter Deum aliquid externum, & inter creato­ ce & tranquillitate gaudebit. Nilii enim in prxrem & creaturam tertium aliquod effe conftifenti fieculo eft pontifice clarius, nihil rege futuendum,: Chriftum non aftumpfifte carnem, ut blimius : nihil eft quod lumine clariore prasfulhominem liberaret: timorem domini cadum - n’ — non geat quam refta fides in principe, nihil eftquod' efle in futuro fieculo. De Trinitate Arium _____ _____ , de ita_______________ nequeat occafui fubjacere quam vera religio. perfona Chrifti Neftorium, de gratia Pelagium, Que nimirum omnia tanto> manifeftius , Deo Λ deque aliis pluribus herefibus plures alios hzre- gratias , in perfona rua darefeunt ciamtuur, quanto ab ao ucos feftabatur. S. Bernardus in epift. & Petrus C ineunte state amator religionis & cultor juftide Lutzemburgo. . . — · " ti® extitifle cognofceris , ft noviÆme diebus ir.tfob.en·- Hoc eodem tempore Petrus de Bruis facramenftis, nec perfona: tu®, nec propria parcendo pes* tar‘o$ Petrobufianos & apoftolicos multis errori-■ cuni® , pro B. Petri fervitio multos labores ft ί··Λ» c»r- ous deformes creavit. Petrus Cluniacenfis epifto-■ immenfa pericula pertuliftt. Cum ergo, reliante la fccundt» & alibi: Bernardus epift. Μ·1· facro eloquio, etiam mali patres bona data filiis Mtotttw. Lotharius poft reflitutum Innocentium ex Italiai fuis debeant impartire: dignum proferto eft, ut rediens, apud Tridentum, ut Frifingenfis, apuÿi nos, qui, difponenre Domino, univerlis cathoVeronam, ut Viterbienfis ait, morbo correptus,, liat ecclefie filiis debemus follicitudine paterna m ipfis montibus in viliflima cafa imperator po­ confulere, perfonam tuam ardius diligamus, ft tent iifimus miferam human® conditionis relin­ tanquam fpecialiffimo ecclefi® defenfori, in his quens memoriam anno regni fui decimo tertio* que ad ftatum imperii in fuo robore confer va nobiit . Per ele&onem principum , in conventui dum, & utilitatem ac liberationem catholiceec­ Mogunti® celebrato, defignatus eft fuccertbr re­ clefie fpeftane nofcuntür , tam tecundum ecclegni Cooradus dux Suevorum Henricr imperato­ fiafticum officium, quam temporaliter, imperaD zoriam potentiam augeamus . Hoc nimirum inris IV. ex forore nepos. Circa eadem tempora, anno oftavo poftquamI tuitu allodium bone memori® comitii!® Mathil­ fedem apoftolicam invaferat Petrus five Anaclede, quod utique ab ea B. Petro confiât elle col­ tus pfeudopcntifex, Dei judicio, auflore Roberlatum, vobis committimus, ft ex apoftolice fe4.κΐ<ιβι«. to continuatote Sigebeni, percufliis obiit. Cum-■ dis difpenfatione concedimus , atque in prefen>h»»P«viaM que ab · eo ordinatos ·· · ■ · degradari, nec ultra ad fatia fratrum noftrorum archiepifcoporum, epifeofι>>ι··β· , Calixto & Honorio, atque a nobis , fit eis per Autocenims epfeopnt ferunt fervorμ» Dei, venern- feripta mandatum, ut ad fedem Apoftolicamve­ biü jidolientti Hnmmtnburgertfi trtbiepifeopo, enirent refponfuri fuper hac caufa : nec venerunt, jxfyiit fuecefforibnt, Jnintem & npojioiicam bene· nec refponfales milcrunt . Nos itaque unicuique fuam juftitiam volentes confervere, communica­ d βίθΜΜ . to fratrum noftrorum confilio, praefato fratri no­ D hoc in B.Petri cathedra, difponcnteDo ftro Adalbero ni archiepifcopo, quemadmodum in antiquis privilegiis praenominatorum Sergii , mino, conftituti effe confpicimur : quate­ Gregorii, Leonis, Bencdi&i , Nicolai , & Ha­ nus fingulis ecdefiis dt ecclefiafticis perfonis fuam confervemus juftitiam ; & qualiter, tam temno-,B driani Romanorum Pontificum continetur, tam raliter , quam fpiritualiter , ejus flatus integer• Luadenfem, quam alios epifeopatus Daci*, re­ perfeveret, falubriter providere curemus. Dignum fit ruimus. Tu* itaque prudenti* per Apoftolica enim & rationabile eft, ut ficut facrofanâa Dei feripta rogando mandamus, quatenus eidem fra­ ecdefia, unitatis ac fidei perpetua mater exiftit tri noftro Adalberont archiepiicopo , tanquam *........ legia cuftodiantpr illcfa, & nullis mole- ■ metropolitano tuo, humiliter pareas: it, ut epifcopi tui regni ad obedientiam redeant , dili­ fliis, nullis oppreffionibus pravorum homihum fa­ genter fatagas adimplere. tigetur. Sepe utique venerabilis frater nofter Aw .... Datum apud montem Aventinum , vi. Kal. dalbero Hammenburgenfis archiepifcopus, inprc- ' fentia predeccflorum Junii. prcdeccflôrum noftrorum felicis memori* met Calixri & Honorii, ac noftra, queflus eft, Ace* f a flcut metropolitan© fuo, quemadmodum in an­ tiquis privilegiisGregorii, Sergii, Leonis, Bene* Ejufdem argumenti, did i, Nicolai, & Adriani, Romanorum pontifi­ cum continetur, obedientiam denegare. Frequen-C/nnocentius epifeopm fhbvnt fervontm Dei, dileüo in Cbriflo jiiio ........ Suedornm regi fejutem ÿ ter autem & a prediftis prcdeceflbribus noftris npdioticMt Mrdiffibttem. Calixto & Honorio, atque a nobis, eis manda­ tum cft: ut aut ad tuam, & Hammenburgenfis ecdefi» redirent obedientiam; aut fiquam fuper Enerabif' frater nofter Hammenburgenfis ar­ hoc fe confiderent juftüiam habere , ad fedem chiepifcopus ad. Apoftolicam fedem veniens, apoftolicam venirent preparati . Ipfi vero Apoin noftra pradentia queflus eft, quod cum epift copis regni tui, ficut amiqua praàdeceflbrumno­ ftolicis contemnentes obedire mandatis, nec ve­ nerunt , nec refponfales miferunt . Quia igitur ftrorum Gregorii, Sergii, Leonis, Benedifti, Ni­ lucrum nemo de fua contumacia debet obtinere: colai, dc Adriani, Romanorum Pontificum privi­ ex deliberato fratrum noftrorum epifeoporum fit legia indicare nofcuntur, metropoli tino jire przfideat, debitam ei obedientiam denegare parfu­ cardinalium confilio, tam Lundeniem, quam aiios epifeopos Dacis tibi reftituimus . Ad for­ mant ■ Quia igitur noftri officii eft, male gefta mam itaque privilegiorum Gregorii , Sergii, Leo­ corrigere, fle ad viam reftitudinis revocare: nonis,, Nicolai nis Nicolai,, Benedifti Bencdi" , & ............................ Adriani, epifeopatus ' bilitati tu* rogando mandamus , quatenus pr*Daci* , Suedic, Norweigi*, Farric , Cronlon-D fato fratri noftro Adalberoni Hammenburgenfi archiepiicopo, tanquam metropolitano tuo, hudic, Halfingaldi* , Islandic, Scridevingic, & Sclavorum , cariflimi filii noftri Lotharii regis militer pareas; dc ut, epifeopi terne tu* ad ip­ precibus inclinati, tibi, Cc per te Hamburgenfi fius obedientiam redeant, pro facultate tibi a Deo ccclefix , fuc fcilicet metropoli, prefeniis feripti collate diligenter efficias. Datum apud montem pagina confirmamus . Si qua igitur in futurum Aventinum vi. Kal. Junii. ecclefiaftica fseculahfve pertona, hanc noftr» conXVI. AD HUGONEM ARCHIEPISCOPUM ftitutionis paginam feiens, fice. ut m multit Cu­ lifti & Honorii epiftolit. ROTOMAG ENSEM. Datum Romar apud montem Aventinum, per manum Almcrici S. R. E. diac. card. & cancel­ Ur nonnibil de jure ecctefiaftico Regi decedat larii vr. Kal. Junii , Indiâione xi. Incarnatio­ nis Dominice anno MCXXXili. pontificatus vero JtaxfliriMr epifcopm, ferunt fervorum Dti, cnriffidomni Inoocenni Ρρ. II. anno iv. mo fretrt Hngoni Rotomagntfi arcbieptfcopo, /4lutem if emftolieeua beneàiihonem. h« «Kf«» XIV. AD NICOLAUM DANORUM REGEM. E Uemadmodum fit concedendum regibus, & Ejufdem argumenti. terrarum principibus, quorum poteftate ac juftiria Dei ecdefia & Chriltianiu; populus pro­ Jnnocentinr epifeopnt ferunt fervorum Dei , JUrflo teguntur , prout credimus , tua fraternitas non in Cbrtfte fiiio Hicoij» iilufiri D.tnorum regi, feignorat. Ceterum carifiimus filius nofter rex AnIntem ix nptfoliCMi benemilionem. glorum Henricus , prout accepimus, eft a<;.crium te graviter indignatus, quod contra confueRedeceflbres noftri felicis memori* , Grego tudinem fuam, & aliorum ducum Normannic, rius. Sergius, Nicolaus, Benediflus , fit Aa quibuidam abbatibus profeflionem & obedien­ drianus, Romani pontifices, Hammenburgenfemtiam fufcepifti . Quod profedo quamvis jnftum ecclefiam metropolim ftatuerunt: &ei tamLunfuerit , & a nobis in concilio Remenfi manda­ denfem, quam alios epifeopatusDaci*, fubdidetum: pro ejus caritate a rigore juftiti* aliquan­ do A V Q P 401 INNOCENTII PAPÆ Π. EPISTOLÆ. 40L do condefcendere debemur, fit pro tempore, ip-A XIX. AD STEPHANUM EPISCOPUM PA- im«. iius voluntati affenfijm pntbcre. Credimus etum, RISIENSEM. iicut noftris auribus intimatum- eft , & nos et per feripta noftra mandavimus, quoniam fi ci de Ut ecclefias S. Genovcfie ab intcrdiâo abfoivat tuleris , quod ad hoeorem 6c jus Rotomagenfis ecclefi* pertinet , cum plenitudine grati* fu* Mtocuuiiu cpifctptu fittnu firvtnutt Dti, vtntrtimpofterum obtinebis. Unde fraternitatem tuam Mi /ratri Mtn Sttpbaae Parifafi tpifitpt fitrogamus, atque mandamus.* quatenus de abbati­ htttm & tpeflelicMt btetdi&ienat. bus illis ejus voluntati contentias; fie, fi quem de abbatibus ligafti, abfolvas.. Lim fraternitati tu* (afyCtfic meminimus, ί» <··. til. XVII. AD LUDOVIGUM VI. FRANCORUM^ quatinus ecclefia* S. Genovef* ab interditpicilcfll. fto quo aas alligafti, falva juftitia ecctefifcPariREGEM. fienfis, abfalveres . Qpod profefto nondum effe Scribit ie fofpitem Cluniacum pervcniffe impletum, tanto amplius miramur, quanto pmB fata ecclefia fub B. Petri tutela & prote&one confiftir. Cujus rei gratia dileftioni tu* per ite­ hxectntitu tpifieptu , ftrvu firom* Dti, ttriffirata feripta mandamus, ut ecclefia* ipfa* ab eo­ i*t m Cbriflo filit Eadevico i/ittftri & gleritfo FrtntttnaH regt , fMittat tf tpcfieitttm Mttdidem interdifto abfolvas ; poftmodum vero , fi quam te juftitiam habere confidis, congruo loco eintw. fic tempore, quod juftum fuerit Confequeris. Ro­ gamus niarterea caritatem tuam, quatenus fi fi­ Ani, Deo gratias, & incolumes KalendisFe; lius nofter La. quem tibi procurandum commibruarii Quniacum pervenimus, ubi cumfra1 tribus noftris , epifeopis, abbatibus , & aliis Ca­ fimus, a te difceflit, filio noltro Jo.cognomine Piccuto, in vidualibus fic aliis neceftaria largia­ pientibus flt religiofis viris , Purificationis beat* eumque pro reverentia B. Petri attentius Ha­ Maria feftivitatem lolemmtcr fle honorifice cete- ris; 1 brames, a fratribus noftrts Guillelmo patriarcha beas commendatum. Jerofolymitano, fit * A. Bethleemitic* civitatis (bide· XX AD STEPHANUM EDUENSEM EPIScpiicopo , litteras obedicnri* fle Yubjeftionis fuCOPUM icepimus. Quia igitur caufam ecdefis cum om­ ni conftantia fle fortitudine certis experiment is C te nobdeum portare , fle noftris proiperitatibus Al. abbatem Viieliacenfen mftituit. congaudete jamdudum agnovimus . earumdem litterarum tranferipta ferenitati tu* duximus iutantliu tpifieptu firviu firvtritnr Dti, ventre· Mi fortri Sttpbvto EduMt cgifitpe, ftbtitm tJ iranfmittenda : ut quos nimirum tus caritatis tpoftiflùtm btifdi&iattiH. iinceritas fociahili fcedere copulat , de profperts quoque fuccefflbus nihilominus gratulantur. No­ verit fane ftrenuitatis tus nobilitas, quoniam A. Uemadmodum tua novit fraternitas , Vicede Monforte nec abfolvtmus, nec abtolvi praeci­ liacenfe mooafterium, pro paftoris abienria pimus. Dileft* filix noftr* Adelaidi regina utam in temporalibus quam in fpiritualibus maxixori tus pro xenii, nobis tranftniftis multimodas1 mum fubftinuit detrimentum. Neigitur ipfum mogratias referimus : & tam ipfun, quam amantil-■ nafterium propter hoc diutius fatigetur, dile&um iimum filium noftrum Ludovicum regem, fit afilium noftram AI. fubpriorem Quniacenfetn, oIios filios tuos , per te in Domino falutamus. jufdem loci monachis in abbatem dedimus. Ideo Datum Contact tv. Nonas Februarii. fraternitati to* mandamus, quatinus ei vice no· Dftra manum benediftionis imponas. xvili. AD GAUFREDUM CARNOTENS. Datum vi. Kal. Februarii fle Stcphanum PariGcnfcm , epifeopos. XXI. AD HENRICUM EDUENSEM EPIS- *ώ.. Ut Aurelianenfi fubdecano ac fociis honores fle COPUM. bona ablata reftitui faragant. Vizeli acente coenobium commendat httotntint tpifieptu fervtu firventm Dti, vttttr»bilibtu frUribxt Gtufrido Ctrnotatf , tpoflolic* AmectiUiiu tpifitptit ftrvtii firvarmt Dti, vtittr*· fidit fitete, &Sftpine P/trtfieitf, tpifittpis, fiMi fittti H. Editr^fi tpifctpt , [n & cp+ btitta C app/Miaun bteediiheeuit. ftoiitMH bntdiBioHtat. O S Q 1 Rout novit veftra fraternitas , damna fic in­ icut tua novit fraternius, Vizeliacum mona jurias dileftis filiis noftris Archembaldo Au­ fterium cum omnibus appendiciis fuis B. Pe­ re lianenfi fubdecano, Magiftro G. fic eorum fo­ tri juris exiftit: fle ad ejus proprietatem fic defenciis irrogatas, fic honores fibi ablatos, reftituen-E fionem (pecialiter pertinet. Unde tibi eft injun- ' dos, in veftro arbitrio fic rftimatione pofuimus. ôa ncccflitas , ipfum monafterium, fit fratres ibi­ Quod quia minime impletum effe accepimus , dem domino fervientes defenfarc, fic manutenecileAiom veftrse mandamus atque praecipimus,ut re , fic in fisis opportunitatibus adjuvare. Qucquemadmodum bene inchoaftis, in nomine Do­ circa per prxfentia tibi feripta mandamus, fle mini procedatis, fit eandem caufame&duiman­ mandando praecipimus quatenus dileftum no­ ftram P*, abbatem , fic fratres fuos , in nullo1* Po*»·» cipetis Datum Placenti*, Nonis Novembris. gravare vel infeftare prxfumas; fic de parochianis tuis, a quibus eorum querimoniam accepe­ Da eoMm ArctaabaWo vidt aliorum eptft. ibid, ris, remota dilatione eis juftitiam facias. Cleri­ cos vero eorum , quos contra tenorem privile­ giorum fedis apoftolic* diceris ab ordinibus fut pendifle, in officiis fic ordinibus reftituimus Cc ΧΧΠ CbkiI Ctatrei Tono XXI P S 4OJ (b»dc». 1NNOCENT1I PÂPÆ II. EPISTOLÆ XXII. AD PONTIUM ABBATEM VIZELIACENSEM. Confervat jura VizeliacenGa. fimoeenfitu tfifaftu fervus fervorum Dti , dikbh filio Ponfio aikiti ruriitcerf , filxtem & apoftolicoen benedifiionem. 4o+ exemplo , Dhitu fuf&agarte patia , perci­ pis t incremcnrum Data in Poctilira , >i «.No­ nas Maji. A t® XXV. AD OTTONEM BABER.GENSEM EPISCOPUM. f · τ·. tu β3ι'.’“* Ut idem ordo temper in ejus diœccfi confervetur. Innocentius epifcopus fervus fervorum Dti. ventre· Er alia tibi fcripta tnandalfe meminimus, ut bili fratri Ottoui Babtrgtxfi epifcopo ejufpee fuc­ Stepbano Altifliodorenfi canonico inprsrfenetfforibus cjnonk» fubftituendis , filu m tia venerabilium fratrum noftrorum Gcdefridi fiolicam benedidiiouem. Lingonenfis epiicopi, & Bernardi Clarevallenfis abbatis, de querimonia fua refponderes; &quod Uotiens a nobis petitur illud, quod religio­ ipfi exinde ftatuerent, firmiter obfervares . Ve­ ni & honeftati convenire cognofcitur: ani­ rum quoniam litteris fit nuncio tuo poftea fignimo nos decet libenti concedere , & congruum ficafti illud, unde controverfia agitur , Vizeliaimpartiri fuffragium , ut fidelis devotio celerem cenfem ecclefiam jam per xxx. annos, & eo am­ fortiatur eflcftum . Proinde , venerabilis frater plius quiete tenuifle, ά juxta antiquam ecclefix Otto epifeope , netitionis defideriis tu® ex contur confuetudinem nulli in tua curia te debere fucta fedis apoftolic® manfuctudine clementer rcfpondere : prêter confuetudinem ecclefix tuz annuimus. In primis liquidera /Unientes, ui te­ nor religionis, qui in ecdefiis tibi coramiflis eft tc fuper hoc inquietari nolumus , nec quod a < Pjf«h*u beat® recordationis papa P*, prxdeccflore noftro per tuam diligentiam, coopérante Domino , inexinde ftatutum tft, immutari. flitutus, firmiter in eis perpetuis temporibus con­ Datum Later, ii. Nonas Maji. fervetur. Confli lui mus etiam , ut in eifdcm ecclefiis nullus per fimoniacam hxrefira ftatuatur, »'<**· XXIII. AD GODEFRIDUM LINGONENS* fed honeft® perfon® , quibus utique morum £c & Bern ardum Claitvall. abbatem. flatus dignitas fuffragatur, inibi ordinentur. Sa­ ne in cctnobiis, qux vel antiquitus in fua paroC chia conftruâa funt , vel tu ipfe devotionis in­ Ejulitem argumenti. tuitu conftituifti , feu aliis juftis modis ecclefix tu® inire poteris , vel ab aliquo deinceps fide­ Jnwctntittr epifcopus fervus fervorum Dti , venerolium infra tuam dicecefim Divina infpirantc gra­ bilibus fratnbui Godefndu Li^ponenfi epifcopo tia conftrue *ur , faerx religionis ordinem ma­ Bemurdo ClurevrUtitfi obbati,- folnttm O apoflo* nere decernimus . Nec alicui licear qufdem inlicum benediilionem < flitutionis formam ullatenus permutare nifi for­ te ad melioris ftatus prxrogativam , prxftanre * Fen· ■ Er apoftolica vobis fcripta mandafle memini­ mus, ut querimoniam Stephani Altifliodo- Domino, * promovere valuerit : nec id alicuius f·^"1 *· fingulari judicio committatur, fed omnium morenfis canonici adverfus diledum filium noftrum nafteriorum ad Babergenfem ecclefiam pertinen­ Pontium abbatem Vizeliaci audiretis, & fine de­ tium, aut fanioris partis confilio ac confenfu , bito terminaretis . Verum quia idem abbas lit­ fieri debere fancimus. Si quis autem huicnoftrx teris & nuncio lu j poftea nobis fignificavit, il­ cohftitutioni temere contraire tetftaverit: fi non lud unde controverfia agitur Vizeliacenfan ecfadum fuum digna fatisfaftionc correxerit, afaclefiam jam per Xxx. annos, & eo amplius, quie­ te tenuiife, & juxta ecclefix fu® antiquam con­ Dcratiflimo corpore & fanguine Dei & Domini redemptoris Jefu Chrifti alienus fiat , atque in fuetudinem , &c. ft in epifiola precedente. extremo examine diftrid® fubfaceat ultioni. Confervantes eifdem locis qux jufta funt, omnipo­ f.tohv XXIV. AD ALUISUM AQPINCINCTItentis Dei , & beatorum apoftolorum Petri & »p.<.:♦»■.· NUM ABBATEM. Pauli ac noftram gratiam confequantur. Renuenti Alutib prxeipit , ut Atrebatenfis ecXXVI. AD HUGONEM ATREBATENSEM ε,τ». iv . clcfix curam fufeipiat ■ ARCH1DIACONUM. k.a. f.»<· 4« Ch«tM. Innocentius epifespus fervus fervortem Dei , diietfo Eum fub proteftione Rom. ecclefix fufeipit. tn Cbrifto filio dluifo Equine inflinerfi abbati, /ilutem & apofloUcam benedifiionem . fatcntiitf epifeopete fervus fervtrwn Dti , diltifo in Cbrift» filio Hugoni Atrebatenfi xfrcbidiacono t Ivinif ingratum confiât illum eflebeneficiis, faluient tf opc/ftolscMn btuediffionem. qui talentum fibi a Domino creditum, in fudatio, tepefeente caritate, reponit. Qui enim E poftolic® fedis clementia devotos & humi­ faluti proximi providere negligit, indignationem les filios ex affuerx pietatis officio propenbenigni & diftriûi judicis adverfum fe intorque­ fius novit diligere , & fu® proteftionis munimi­ re non metuit . Accepimus autem quoniam Ane confovere. Eapropter,- dilefte in Domino fi* trebatenfis ecdefia proprio deftituta pallore , te unanimi voto & pari confenfu fibi in epifeopum li, devotionem tuam erga B. Petrum Je nos ipfos attendentes, te in fpecialem fil um apoftol·& paftorem degit. Per apoftolica igitur feripta dile&ioni tu® mandando prxeipimus , quatenus cz fedis aflumtmus, & perfonam ruam cum bo­ nis tam ecclefiafticis quam mundanis , quz in abfque refragatione aliqua opus Dei ad quod vo­ przfentiarum jufte & canonice poffides , aut in catus es, perficiendum fufeipias: ut Atrebatenfis futurum rationabilibus modis Dro propitio pote­ ccclcfia peccatis exigentibus , tam in fpirintaliris adipiftt , fub B. Petri & noftra proteftione bus, quam in temporalibus, plurimum imminu­ fufeipimus , & prxtentis fcrip’i patrocinio com* ta, tuis falubribus cxnortitionibus, & bonx vinu- P Q P D A INNOCENTI! PAPÆ II. EPISTOLÆ. 406 nt fi te gravans* in aliquo A nem ablata mutuent reftituerit . excommunicationi fubjauon «Miia efle pericnicris, libere tibi fedem apotiolicam li­ ceat.· nec abfolvatur donec capitale reddat , dc congrue fatisfaciat. Quod fi hate perpetrata efle ceat appellare. Nulli autem hominum fas fit perlotum tuam vel bona temere perturbare , feu noveritis, aut clamor fuper hoc ad aures retiras quibuslibet moleftia fatigare . Si quis autem id pervenerit: vobis praecipientes mandamus, quate­ attentare pnafumpferit , indignationem omnipo­ nus prefatam animadvctficrtiis fententiam per vê­ tentis Dei , dc beatorum Petri dc Pauli apoftotiras faciatis parochias firmiter obfervari . Da­ lorum ejus, fe noverit incuriarum. Datum Latum Valentis VIII. Idus Martii. rani xvii. Kal. Maji. XXVIII. AD PETRUM CLUNIACENSEM B’ "4‘* XXVIi. AD ARCHIEPISCOPOS ET ABBAREM EPISCOPOS OMNES. Ejufdem argumenti. Privilégia Chmiacenfia. 4Of muniam: tiatnentes Imccentius epifeopus fervus fervorum Dei, oriwra-B biiibus fratribus etrebdepifeepis to epifeopis , ad quis litterλ ifU pervenerint, feltston 0 opqflo· licem benediflimem. Jnnoeontius epifeopus fervus fervorum Dei, diferrto filio Petro Clmuacrrf obbati , e'-ufqm fuccefforibus regulariter fubfiituendis, tn perpetuum . Iberalitatis laudabile genus eft , dec. ejufdem omnino exempli atque pratedens epifl. ujque ad, Iberalitatis laudabile genus eft, ut qui fe B. congrua fatisfaciat. Tum. Sone archiepifcopis dc Petro dc fan&e Romans ecclefia humili de­ epifeopis, io quorum parochiis hoc perpetratum votione exponunt , majorem familiaritatis pnofuerit, autoritate B. Petri dc noftra precipimus : rogativam, dc digniora beneficia fortiantur. Quam ut poftquam clamor Sd eorum aures pervenerit, gratum Deo Quniacenfc monafterium famula­ vel malefaftum innotuerit , preferiptam excom­ tum impendat, dc quantum apud homines nito­ municationis fententiam tepiditate fepofira fa­ re religionis fulgeat, ecclefia Dei novit , dc veciant obfervari. hementer exultât . Æquitatis igitur poftuiat “ t ratio, ut idem locus apoftojicr dile&onis lileftionis prit privileEgo Innocentius Catholice ecciefie episcopus êio gaudeat , & tam i :apite quam in memIca fiquidemjnonafte-C Datum Vienna per manum Aymerici S. R E. Aa.ebiu» ris libertatem obtineat rium ipfum , quod fpecialiter ad jus B. ” Petri **'*■’ ,» diaconi cardinalis dc cancellarii. Indift.’x 1. Poo& S. Romane fpedat ecciefie, per nos ipfosvi-- tificatus noftri anno tertio, vi. Non. Martii. fitavimus . Et eodem die quo revolutis multo­ rum annorum fpatiis pratdeceffor nofter felicis XXIX. AD EUNDEM. memoris papa Urbanus ibidem majus altare confecraverat , cum archiepifcopis ÔC epifeopis qui Contra rebelles, fic de infti turionibus obfernobifeum convenerant, coopérante Spiritus fanvandis per abbates. ôi gratia, idem monafterium folenniter dedica­ vimus. Devotioni quoque dc humilitari fidelium, Inooeentmt epifeopus fenms fervorum Dei , dile&o qui pro amore Dei, dc ipfius loci reverentia, in filtO obbuti ClsOMCerf , folutem & OptfloMUm anniverfario dedicationis illuc convenerint , probenedictionem. ipicientes: ipfis quadraginta dies pœnitentix Gbi injunâz, de fcratia Dei confifi, B. Apoftolorum Olet annuere fedes apoftolica piis votis , dc Petri dc Pauli autoritate remifimus . Statuimus _ honeftis . . ________ rprecibus _____________________ petentium favorem benevoetiam, qt immunitas ejufdem coenobii, inviola-Dlum impertiri dilefte in Domino ----: tEapropter, ta dc integra futuris temporibus confervetur : ut, Eli, tuis juftis poftuiationibus inclinati , ad ex­ G quis infra terminos banni, qui ab eodem prremplar felicis recordationis Geleftini papa pr»deceffore noftro circa Cluniacum conftituti funt, decetforis noftri , ut in abbatiis ad Cluniacum jcienter hominem capere, vulnerare, vel res ejus monafterium pertinentibus liceat tibi, qua: fecun­ auferre praefumpferit, excommunicationis fentendum Deum, dc beati Benedict regulam, dc ftatia percellatur : quoufque ablata reftituat, dc ab­ tuta ordinis videris corrigenda , corrigere dc ibi­ bati ac monachis de illata injuria congrue (a- dem (latuere ftatuenda, liberam tibi , contraditisfaciat. Ad haec adjicient» decrevimus, ut qui­ ftione dc appellatione cdGmtibus, autoritate pr·cumque Cluniacenfes monachos vel eorum fb* (entium , concedimus facultatem . Sententiam cios ceperint , aut ea qua; portaverint vel con­ quoque quam in contumaces Ac rebella duxeris duxerint ; excommunicationi fubjaceant. Si vero canonice promulgandam, ratam habentes dc fir­ aliqui abique ipforum monachorum praefemia , mam, dc ipfsm faciemus autore Domino invio­ ea quae ad victum vel veftitum fratrum in Qulabiliter obfervari. Nulli ergo omnino hominum niacenfi ccenobio Domino fervientium pertinent, liceat hanc noftra cooceffioois paginam infrin­ aljcubi depraedati fuerint: nifi infra quadraginta E gere , vel et aulis temerario contraire . Si quis dies commoniti ablata reftituerint , eos anathe­ autem hoc attentare prufumpferi t , indignatio­ mati fubjacere praecipimus , dc in terra eorum , nem omnipotentis Dei , dc beatorum Petri dt Divina prohibemus officia celebrari. Loca quo­ Pauli apoftokxum ejus fe noverit iocurfiitum . que in quibus fe receperint, donecpnefenta fue­ Datum Rome apud S. Petram sv. KaL Febr. Α.ο_.υ> rint, a Divinis obfequus , prêter infantium baPontificatus noftri anno vit. ptifma, dc morientium pcenitentias, ceffare praacipimus : dc nullus eorumdem pndumptoram , praeter timorem mortis, nifi a Romano pontifi­ ce abfolvatur . Porro quifquis praefatis fratribus ubicumque manentibus, quaelibet alia, poeter cs Îuc fuperius enumeravimus, abftulerit : nifi ina quadraginta dies poft noftram commonitioComil. GeturoL Tom. XXL XXX. L L S . L. 3—L.J , t 407 INNOCENTII PAPÆ II. EPISTOLÆ· 401 Arti S. Dkaayfii, Bofoais de Bacbo , abbatum : Ba U*»· Guilldmi consitis de Wasuna , Hobarti filii ip­ ad fius regis comitis da Gloccrio , Roberti de Si­ De poflufliotfibus non alienandis , & cenfibuf gillo , Robert! de Laba . Rabetis camerarii de Taacarvilla, Nahctis tbefaurarii, Haatoois prio­ non minœndis. ris fanfti (Xysaldi. Dsccntisnus ergo , ut nulli ivfteMiu tfijctfnt fervit frrvtngn Dn, wwra- omnino hominum liceat profatum mooaflerium bilibtu fretrihir , erckiffifttfu & ipifctpit n fuper eadem donatione foturis temporibus iafefMenoH pentbiit prw*t*t & sfcdsrarie «rcl(£e ftare, aut eam auferre, minuere, veiaufoteme­ rario fatigare ; fed integra confovetur eorum , CltnuKt^fit itafbtK», fMit* (f k· pro quoram gubernatione A fitftentatione conccfla eft, ufibus profutura. Si qua igitur in pofleram ecdefiaftica fiacuiarifve pertona hanc noA, qu· in ecdefiantm projudicium perpnsftr» confirmationis paginam fciens, Ac. latorum infolemiam attentantur, noflro im­ Innocentius catholic· ccdefic ep. fubminent officio corrigenda: ne, fi in ipfamm fue­ ** rimus provifxme rcraifli, A caram flatus grave B ferij _ „ Gufllelmm Pmoeftfaus epifcopus, fubcrip. fuftineat detrimentum, A nosde negtigentiapofEgo Joannes Ofttcnfis epifcopus, iubfcripfi. fimus in extremo examine reprehendi . Unde Ego Guido Tiburcius epifcopus, fobfcripfi. quia ad audientiam apoftolatns noftri pervenit , Ego Gregorius diaconus cardinatis SS. Sergii ouxl priores A obedienriarii Cluniae, firairum , Ane confilio abbatis A conventus , pofleffiones & Bacchi, fobfcripfi. ccdefiarum faarum contra inftitationemQumac. ^Efco Joannes tit. S. Chryfogoni presb. card. ordinis Htici:e diftrabunt, A quafdam laicisrooEgo Ulbcrtus tij. S. Clementis presb. card. ferentes, cenfism debitum in grave prnindicium \ ecclcfiarum minuere non verantur: nos fraterni, fitbfcrtpfi. Ego Gcfclinm presb. card. tit. S. Cecilie , tari vcAne pnricntinm autoritate injungimus f fiibfcripfi. hrmitcrcue mandamus, quatenus detentore bo­ Datum Bdraci per manum Avmeriri £ R. E. norum prcdiAarum ecclcfiarum taliter diftraâarum, cum ad vo» querela pervenerit, moneatis diac. card. A cancellarii xm. Kalend. Junii , Dominic· an. _______ mcxxxi. attentiur; A fi neccfle fisertt , excommunicatio- Indift. lx. Incarnationis __________ ne paritey A interdifto, remota appellatione ,C Pontificatus vero domini Innocentis pap· II. anrogatis , ut poffcffiooes ia projudicium ecclefia- no — il. * rum, priorum, fcu aliorum procuratorum teme­ ritate diftraftas . fine difficultate reftituant , A XXXII. AD EUNDEM. ■» «Um* ccnfum irrenovaMlitcr imminutum non differant integrare . Datum Rom· apud S. Petrum iv. Maoerium in Angfta a tege Stephano datum A»Ck lut Kal. Februarii, pontificatus noftri anno vu. loco centum marcaram, quas rex yax. episcopos. E **------9------Λ-Λ______ ntnncB Meent» fa «air·, XXXI. AD ABBATEM CLUN. PETRUM, De centum marcis in Anglia ab Henrico rege datis. hMeteriif tpifafw firw fiwtnut pti , diltih fût Pttrt ClitMc. Multi, ifafa* fritrihu tnt prtfntiku fum fitterù ngMrittr fidflitv*· Jhaccaaria/ D* > JUk Pitn Chau*»# MM , ό«/ρν* factffir*· A D hoc in apoftolic· Cedis regimine , difpohu rtgMritrr fetfitiiMû, ia perpria··. DxX nente Deo, promoti fiunus , ut piis vocis aflênfum pntbere, aurriquc ncflras inclinare joftis petitionffius debeamus . Qiia , ficut injufla Onatiooes A beneficia , qu· ad fuftentati·pofcentfas nullus eft tribuendus c&âns: ita le­ nem fratrum , a regibus , principibus , A gitims A jufta poftuiantium non eft diflèrenda aliis juris religion· amatoribus, facrofan&is prxflanrar ccdcfiis, tanquam ca , que Divini juris poflêflio . Eapropter , dilefti in Domino filii , veftris juftb poftnladoaâxB gratum impertientes eftefta funt, autoritate apoftolica volumus com­ aflenfum , manerium de Letdecumba, quemad­ municare. Per pnefentis ttaqfie fcripti paginam, modum ab illuftri viro Stephano Anglorum re­ doaationem a cariffimo filio noftro Henrico ilge, cum confuetudinibsM fit libertatibus illi per­ luftri A gloriofo Anglorum rege de centum mar­ tinentibus, A ommbus fuis appendiciis, de pro­ cis argenti per annat fiagulos Quniacenfi moaaprio dominio fiso vobis devotionis intuitu coolierio periblvcndis faôam, fcxaginta videlicet ia tclonio Londooienfi , A quadraginta in telonio ceflum eft , & feripto fuo firmatum , pro ceuran videlicet marris argenti, quas Henricus bo­ Uncolnicnfi, apoftolice fedis patrocinio robora­ memori· Angionun rex pnadectdbr ffiius , mus. Hac autem donatio apud Rotomagum ab ne . eodem filio noftro Henrico rege , Incarnationis E de tbefauro fuo annis fing Dominiae anno mcxxxi. Indiftione sx. xnenfc bis cooccflcrMj autoritate Majo , die Dominica tn naîtra A fretnun no- & per vos Qtmiacrnfi mosiafterio , confinnamua, & potientis fcripti pagina communimus . Si qua igitur in foturum ecdefiaftica , fiscularifve pertona hujus noftne confirmationis pagi­ n<, Humberti S. Qoneotu, Ruftiri S. Cyriad , nam triens, Ac. Gjtelini S. Cccilie, presbyterorum cardinalium : Ego Innocentius catholic· ecdefin epifcopus, Gr.'gorii SS Sergii A Bacchi , Aimcriri cancel­ fuNcripfi. lai ii, Guidoois S Mari· ia Via lata, diacono rum cardinalium: Oldegarii Terraconenfis, Huconis Rotomagenfis irchiepifropocum : Gaufiridi Ego Martium presbyter card. rit. S. StephaCa tKxenGs, Joannis Lexovienus, Joatmis Sagi­ mus, epifcoporum; Bernardi Qarev aliis, Sugc- ni,fubfcrfpfi. D £fco 409 INNOCENTII PAPÆ Π. EPISTOLÆ. r 4t< Ego Statius presbyter cardinalis tit. S. Sabi-A fores tui, pro monafterio S. Ægidil pertuliftis n», fubfcripfi. idem abbas confenfo ' ' fratrum ' fuorum , obedi». Ego Guido pcesb. card. tit. S. Cfo/fogoni , tiam, quas Linuntium nuncupatur , cum pertincntiis fois, tier Afcftr te Chiniacenfi monafterio fubfcripfi * Ego Goiro prob, card tit. S. Caecilia:, fob- donavit, A in jus ejus ac in proprietatem in per­ petuum tranftulit. Qpod fi nuis vos fuper eadem Ego Hubaldus prob. card. tit. SS. Joannis dt obedienua*moleftavent, pradatus Petrus abbas ic ac Pauu fubfcripfi focceflores fisos fecundum juftitiam autores A deEgo Raincrius pretb. cud. tit. ian&sPrifcc, fenfores conftituit. Tu vero dilefte fili Petre ab­ fubfcripfi. bas , pneter ea , que difta font, querimcnüa , quara adverfes monafterium S. Æpdii babebas, Ego Otto diaconus card. S. Gcorgit ad Ve­ habito fratrum tuorum confilio , m perpetuum lum aureum, fubfcripfi Ego Guido diaconus card. SS. Cofin* ADa- renumiafti . Statutum etiam eft , ut fi Uunial&iaoi, fiiblcripfi. ... cenfis monafterium fuper monafterio S. Ægidii Ego Gerardus diac. card. 5. Marix in Domi- haberet alloua privilegia ‘ ί, vel coenobium S. A> nies, fubfcripfi. Bgidii fuper Limantio ,. vutrimque reddantur . Si Ego Oâavianus diac. card. S- Nicolai in car- qua vero enant generalia, nullum in hoc vigo­ ocre, fubfcripfi. rem obtineant. Autoritate igitur Dei A noftra Ego Petrus diac. cud. S» Marie in porticu , proripimus, ut prsdifta conventio abfque ullius fubfcripfi. Datum in monte Tiburtino per manum Ge­ confirmationis * contraireprsefiimpicrit, indigna-. )1< nimirum dsfonfto, vd etiam remoto de quia a rcftgioois nitore , A temporalium rerum congregatione fee, digendi abbatem, cum pm* opulentia , qubus priftinh temporibus effleruerat, difto tam» tenore, eandem habeant faculta­ unde valde dolemus, peccatis exitentibus exci­ tem. Pro recompenfatione quoque faûariosmm. dit: nos, quorum pnxipue intereft in antiquum «peafcramque, quas fominan tu, vd ynadeccf- revocare, uïuAria fiûi noftri Aldcfoofi Hifpadn- Q I 4M * INNOCENTH II. PAPÆ EP1STOLÆ. 4>% sum Regis vota clementius admittemes_, veftrisAfeu quibuslibet vexationibus fatigare. Si qua igi­ tur in pofterum ecdefiaftica fisculanCve perfona poftulationibus impertimur aflênfian . Igitur lo­ cum ipfum cum luis omnibus pertinentia tibi , hanc noftna conftitutioaM* pagiham fciens, Btc. dileâe in Domino fili Petre abbas, tuifque fuc­ Ego Innocentius carbolics ecdefi· epifcopus, ceflbribus, falvo nimirum B.Petri cenfu annuo, fubfcripfi. Ego Guillelmus Prcneftinusepifcopus, fubfcr. & S. R. E. in omnibus debita juftitia & reveren­ Ego Gregorius diae. card. SS. Sergii dc Bac­ tia , ad reformationem religionis, dt rerum tem­ chi, fubfcripfi. poralium incrementum , ex apoftolic· fedis be­ Ego Guido card. diac. S.Adrian! fubfcripfi. nignitate committimus. Veftra itaque, cariflimi Ego Vaflalus diac. card. S. Euflachii , fubfe. filii, intereft, ut ope, dc confilio, veftraque in­ Ego Hubaldus diac. eard. S. Mari· in Via la­ flantia , religio in eodem monafterio reforme­ tur , dc tam in interioribus quam in exterioribus ta .fubfcripfi. Ego Amêlmus presb. card, fubfcripfi. locus ipfe ad flatum dc dignitatem priftinam auEgo Littifredus card. tit. Vcftins , fubfcripfi. xiiiante Domino reducatur. Ego Innocentius catholic· ecclefi· epifcopus, Ego Lucas preab. card. tic. SS. Joannis dcPau~ fubfcripfi. B li, fubfcripfi. Data Pifis per manum Aimerici S.R.E. dia­ Ego Guillelmus Prcneftinus epifc. fubfcripfi. Ego Urbanus presb. card. tit. S. Clementis coni catdin. fit cancellarii, IL Idus Martii, Indictione xiv. Incam. Dominice anno Mcxxxvr. fubfcripfi. Pontificatus domni Innocentii pape II. anno vif. Ego Lucas presb. card. tit. SS. Joannis dePauXXXVI. ADEUNDE Μ. ·*· li, fubfcripfi. Ego Guido diae. card. S. Maris in Via lata , Confirmatio Μοηώ Dcfidcrii. fuNcripfi. Ego Oddo diac. card. S. Georgii ad Velum T J/dmr · bus fratribus noftris Guarino Ambianenfi, dc SiX. Incarnationis Dominice anno MCXXXIH. Pon­ tificatus domini Innocentii paps II. annoin. mone Noviomenfi, epifeopis, monafterioCluniaCcenfi canonice dc devote collatam, idiufum quo­ que cariflimo filio noftro Ludovico illuftri dc glo­ Ex «ita, XXXV. AD EUNDEM. riofo Francorum rege, dc Raynaldo Remenfi ar­ chiepifeopo, atque Radulpho de Perrons conce­ Confirmatio ecclefi* Rochabovecurtienfis. dentibus , « pro ejus confirmatione fedem apoJmcentiut epifcopeu firvtu firwrtene Dti , dtftdb ftolicatn fuppliciter exorantibus , cum omnibus tn Cbrifto jilio Petro Cbm, Meti , efitfyeee fiel· ad ipfam pertinentibus, in perpetuum tibi tuifque fucceflbribus confirmamus. Statuentes , nt nulli tefforiku regulariter fiebfiituendù, in perpetuam ; omnino homini liceat eandem ecclefiam vel bo­ Oaus dc diligens paterfamilias {audio magno na, qu· in pnefentiarum legitime poflidet , vel in futurum juftismodis, pnsftaneeDomino, po­ gaudet, cum vineam fuam locatam agrico­ terit adipifei , temere perturbare , auferte , mi­ lis vigilanti Audio videt excoli, & tribulis ac nuere, feu quibuslibet vexationibus fatigare . Si fentibus pariter emundari . Cujus profeâo gau­ qua igitur in pofterum ecdefiaftica, fiecularifve dio ketitia «ucundior cumulatur , fi eadem vi­ nea, propagatione ordinaria, per flmltorumfpaperirfona, hanc noftrc conftitutionis paginam riorum dimenfionem incipiat dilatari. Proportio-Dfeic :iens, dcc. Ego Innocentius catholic· ecdefi· epifcopus, nali igitur ratione Deo credimus gratiflimumcffe , fi Deo dicati religio Qun. monafterii , & fubfcripfi. Ego Guillelmus Prcneftinus epifc. fubfcripfi. diverfas ecdefias exornet, atque plurimorum men­ Ego Anfelmus presb. card, fubfcripfi. tes difciplinis regularibus inftruat, dc fide , qu· Ego Luitfredus prrib. card, fubfcripfi. per dileâionem operatur , inflammet . Ea pro­ Ego Lucas presb. card.tit.SS. Joannis dc Pau­ pter, dileâe in Domino fili Petre abbas Quniali, fubfcripfi. cenfis , memores devotionis , quam erga fedem Ego Guido card. diac. S. Adrian!, fubfcripfi. apoftolicam eum commifla tibi ecclefia femper Ego Vaflâlus diac. card. S. Euflachii , fubhabuifli, & honoris dt fervitii , quod nobis effi­ caciter fideliterque, maxime tempore fchifmatis, fcripfi. Ego Hubaldus diac. card. S Marie in Via la­ impendifli: ecclefiam de Rochabovecurt, laudan­ ta , fubfcripfi. tibus ejufdem clericis a venerabili fran noftro Datum Pifis per manum Aimerici S. R. E. car­ Willelmo Petragoricenfi epifeopo Pontio abbati dinalis «* dc cwcuaiu, cancellarii, m. in. >um Idus manu Martii ,,_Indift. anteceflbri tuo, dc per eum ecdefi· Qun.cano- aioai» jumuck. nice donatam , dc a felicis memori· papa Ca- Εχιν. Incarn. Dominic· anno MCXXlvr. Pontifilifto anteceflore noftro, ficut privilegium êjus tetus domni Innocentii pap· II. anno vir. I' ~ ~ ’----------- M - ” flatur, foiemniter confirmatam, tibi, fucceflbriXXXVII. AD EUNDEM. I; «-«. bufque tuis, non folum confirmamus; fed etiam confirmando, autoritate apoftolica donamus : ut Confirmatio poflefliouum aliquot Cluniae. ordoiQun. ad laudem Dei, ad quamfpecialiter i minutus eft, dc ad honorem facrafanfte Roma­ ne ecdefi·, cui omnino devotus eft , perpetuis /mmhi/mu epifcopeu firmet firvorttne Dei , dileUe filio Petre Meti Cbminc, ejttfytte fieaeffbrihu re· temporibus ibi floreat . Statuentes, ut nulli ho­ Irriter fiekflitnendit, i» perpetuum. minum liceat eandem ecclefiam, vel bona, que an pnefentiarum legitime poflidet , aut in futu­ Uos omnipotens Dominus ampliori honeftarum juftis modis , pneftante Domino , poterit ( adipifei, temere perturbare> auferre, minuere , tc ac religionis nitore facit cflccoofpicuoa» a fe* B Q INNOCENTI! PAPÆ IL EPISTOLÆ. a fode apoftolica convenit plurimum honorari , A XXXVIII. AD EUNDEM. & opportunis adminiculis confoveri. Quocirca , dileAe in Domino fili Petre abbas , perfossam «nam patentis aflrA» amplexantes, donationem Compofitiq inter Ctaniacum & S. BenediAum fiiper Padum. ab ilhmri viro Guilldmo Mootifpeflulani in ma­ nu noftra devotionis intuitu faftam, dc per nos monafterio tradendam Quniacenû , tibi tuifque JUrerearias tpifceftts ftrvtu ftmnat Dti , diitHit JUiit Μλιι tf ttuvautà Ci**, fehtttm & fuccefloribus confirmamus, dc Cluniacenfi mona­ /blicMH btttdi&inKiH. fterio ratam ft inconvulfom perpetuo manere de­ cernimus : ftatuentes ut in eodem loco orato* Hum ft cmmeterium conftniatur, in quo fi quet ΐ TEnientibus ad spoftol. fedemdileAis filiis , V S. Monacho veftro , ac H. monafterii S. perfoo» undecumque venientes fepeliri deliberave­ , ________ obftaculo ____ rint, nullius prohibeantur , nifi _fortes BeuediAi fuper Padum, procuratoribus: idem S. ▼inculo Ç ’ excommunicationis __ ____ * __ ’ fuerint innoda », fal- propofiiic coram nobis , quod cum moot Aerium vo jure, matricis ecclefi». Adjicimus ___ nimirum _________________ ' ~ ___ et- memoratum a felici* recordationis G. papapnaiam , ut fi quM fratribus in eodem loco DeoBdeceffore noftro, Hugooi pnedeceffori tuo , fili *· ·___ *____________________ ~ " !t»ne abbas, &fuccefloribus ejus fueritdudum commit i aliis juftis mo* fum; ut in ejus gubernatione atquecuftodia pote, ftatem haberent & ftudium procurationis impen­ _ ,________________ _______ datum fuerit , tam tibi , quam ipfis fratribus partientibus vel derent , ac obeunte abbate ipfins loci, eorum di­ foturis, firma ft mriolabilia ferventur . Simili ligentia provideret , ut in loco regiminis juxta quoque modo monafterium S. Gervafii de Fos , B. BenediAi regulam pertona fubrogaretur ido­ nea , & quicquid in monafterio ad augmentum quod quidem aliquando prioratus Cluniacenfiscmnobii extitit, nunc autem in abbatiam per quo­ & obfervantiam rnonaftic® religionis inftitui vel rumdam infolentiam eft translatum, in prioratus emendari etiam oportet, eorum Temper difpofitione ac magiflerio impleretur , prout in felicis flatum & ordinem revocetur, dc perpetuis tem­ memorias Lucii & Clementis prrdeceflorum noporibus cum omnibus fuis pertinendis rub ejuf­ ftrorum authenticis afleniit contineri : abbas dc dem monafterii ditione ac difpofitiooe confiftar. fratres mooafterii fupradiAi debitam tibi, fili ab­ Ut autem foetum Cluniacenfe coenobium femper bas, obedientiam dc reverentiam de bono in melius fufcipiat incrementum , mo»·», & «. ecdefic tue *«»**™· nafterium SS. Domitiani ft Ragneberti fob ju-C fubtrahentes, fiiper prrmiffis '“i & aliis injuriofi tire ft difpofitiooe tua, ft fiicccfforum tuorum , bi dc graves exiftunt, dc a tua, tua, ar·· a. cum in mMcaftorin mooafterto /fope difto abbatis «I eicEgo Martinus presb. card. tit. S. Stephani , ôio celebranda, fratres, ejufdem loci abfque requifirione veftra perfonam idoneam fibi eligant fiibfcripfi. in abbatem: qui fi concotditer eteftus extiterit, munus benediaiemis accipiat, & libere adminiDatum Laterani per manum Aimerici S. R. ftret , nulla fuper his a vobis licentia expetita i E- diaconi card, ft cancellarii iv. Kal. Maji IndiA. ii.Dominic® Ineam.ann. Ncxxxvra Pon­ ita videlicet quod is, qui foerit iu abbatem eleAus , intra fpatium primi anni unum vel duos tificatus domni Innocentii pap» II. anno x. fratres cum fuis littera ad vos dirigat, in qui­ bus tibi, fili abbas, ft fucceflôrfous tu» , fuper obfervantia monaftki ordinis r obedientiam re­ promittat , ft tunc Cluniae, abbas vel per fe , vel per alium, ad monafterium memoratum cedat,-ab abbate ipfius foci corporalem fu per or­ dinis obfervantia obedientiam recepturus : vel nant 4M INNOCENT1I PAPÆ IL EPISTOLÆ. 4«· tranfinifias fibi litteras, fr maluerit, in teflimo A mum obedient:· fibi protni/ûe refervet. Qiod A XL. AD EUNDEM. * abbatis eleftio fuerit in difcordia celebrata , peu dirimendo hujufmodi diflenfionis articulo, ad fe­ Confirmatio alterius donationis. dem apoftolkam recurratis. Item abbas & mo­ nachi fupradifti loci de quadi iennio in quadrien­ Juncto·»/ tpifnftu fervKs ftmmet Dei , diMKs nium aliquem ex confratribus fuis ad capitulum ή» Chrifte filât, Patre & aaMacfe/ Cb»· Quniac. tranfinittant , nui audiat & recipiat , in ftrfrtMHi. Ju· ibidem fuam t fuper oofervancia ordinis conituta . Praeterea quolibet quadriennio Quniac. X apoftolicc fedis adminiftratione , que ex­ abbas duos ex fratribus fuis minat ad vifitandum traordinaria funt, volumus corrigere ; & qu· monafterium fepe diftum , quibus decenter ac ordinata, ad meliorem ftatum deducere ; dc ut benigne receptis , âb eodem monafterio modera­ in fue bonitatis firinitate permaneant, vigore ecta procuratio tribuatur - & ipfi, abbatis ejufdem ciefiaftico roborare. Eapropter, dilefte in Domi­ loci confilio requifito, corrigant fi quid in ipfo no fili, donationem a G irino & fratribus, de loco monafterio circa monacho· & convôfos , aliaf- B qui dicitur Prins, cum fuis pertinendis , Remis E que wribnas, corrigendum invenerint, &ftatuant in palatio venerabilis fraxri» noftri Rainaldi ar­ quod circa eos fuerit ftatuendum . Si vero ali­ chiepifcopi nobis faâam, vobis concedimus, do­ quid corrigendum in abbate invenerint, ad Ro­ namus, & tradimus, ac per pnefentis feriori pa­ manam pontificem illud referant .* & ficut ipfe ginam confirmamus . Nulli ago omnino homi­ mandaverit, in ejus correftiooe procedant. Cum num fas fit praefatum locum temere perturba­ re , aut ejus pofTelfiones auferre , vel ablatae autem Quniac. abbas ad monafterium fepefatum accefterit, abbas ejufdem loci ei, tanquam prio­ retinere, minuere, vel aliquibus vexationibus fa­ ri abbati, cedar in choro, capitulo, & in men. tigare: fed omnia dominio & pofleffioni Quniac. fa . Abbas vero Cluniae, in membris corrigens monafterii perpetuo integra conferventur. Si quis quod fuerit corrigendum, fi quid forte in abba­ autem huic noftre conftitntiooi temerario aufu tis perfona correctione dignum invenerit , id ad contraire tentaverit, &c. Datum Remis n.Kal. aures Romani pontif. proferre procuret, ut jux­ Novembris. ta beneplacitum ejus m Chrifto negotia proce­ dant . Prcterea Cluniae, abbas ad monafterium XLI. AD EUNDEM. Spi«*U,i> ■ jam diâum accedens , viginci quinque equitatu- C ris, 8c triginta perfonis : fratres vero cum illuc Ex variis periculis ereptus, votivas orationes caufa vifitationis accefferint, quatuor equitatu­ expofeit. ris, & fine perfonis tantummodo fint contenti . Ut igitur in perpetuum compofitio fupraferipta, huttctnlint ^ifctptu fervtu ftrvontm Deit d»U8ii de procuratorum afienfu fada, inviolabiliter obfiliit-, Petre Meti, tr fretrihu CbeùeKt^Üeu, feUtem & tptfttlictm ienediftienene. iervetur , nos eam autoritate apoftolica confir­ mamus ; ftaruenta ut nulli omnino hominum liRetexit nor Dtru o crovre·* «raZigMaltaw, d* r/«t. <» ceat hanc paginam ncftrc confirmationis infrin­ gere , vel ei aufu temerario contraire . Si quis « multitudine vperentita* iniqxitetctfe . Olim autem hoc attentare prsfumpferie , indignatio­ namque debacchante Judaica rabie , Divine vir­ nem omnipotentis Dei , & beatorum Petri & tutis dextera de profunditate fui confilii nos & Pauli apoftolorum ejus, fe noverit incuriurum . fratres noftro· ad fua refcrvatos obfequia, de Ur­ Datum Viterbii iv. Idus Julii , pontificatus no-^ be fub proteftione fue mifaationis eduxit. Mo­ ftri anno xu. do vero in faciem fu· reipcxit ecdefi· , atque nos fano· & incolumes ad fedem propriam re­ vocavit. Dignum eft igitur, quatenus pro tantis XXXIX. AD EUMDEM. nobis collatu a fiiperno numme beneficiis , noConfirmatio aliquot ecclefiarum in diœcefi bifeum pariter gratulemini, & Divin· majcftati Trecenfi. grata debitas referatis: illud omnimodis exoran­ tes, ut caufam ecdefi·, nunc ufque in fuo pa­ Jmetcentiut epifceptt firvm fervorum Dei, dile&h trocinio fuftentatam , magis ac magis attollat , filiii Petra Meti, & reneteitis CImieceitfiitu, fe­ dt bonis principiis exitus meliores adhibeat · Cre­ inter* & tpofialhem keiudiStomm. dimus enim quod preces veftrc majorem effica­ ciam apud DÎnim obtineant, quam fccularispo­ P Km tU<· Uc vobis , & fratribus vcftris , ab epifeo­ tentia quorumlibet armatorum . Nos autem m pis , dc ecclefiarum Dei reâortbus, religio­ urbe cum carifiimo filio noftro Romanorum ro­ ge, _Lothario conftttuti, fuper follicitudine acfti» nis tntuitu rationabiliter data eflfe cognofcimus tanquam noftra volumus obfervare , &: autocra­ dio quod fuper fauftam Romanam ecclefiam ge­ te fedis apoftolicc , in qua Domino praefidente ritis, devotioni veftrc multimodas gratias exhi­ refidemus , ut perpetuis obferventnr temporibus bemus ; & que od liberationem ecdefi· perti­ communire. Conceffioncm igitur ecclefiarum fannent, Deo gratias, falubriter operamur . Data Laterani x. Kal. Junii. & Remigü videlicet de Plajotro, dc Borbona , de Lintis, & de Lintellie, & de S. Silveftro, a venerabili fratre noftro Attone Trecenfi epifeoXLII. AD OTHONEM LUCENSEM po veftro monafterio & vobis faftam, firmamus, EPISCOPUM. & pnefentis feripti munimine roboramus. Si quis autem huic noftr· confirmationi fciens temera­ De jxremento iUcrmrt ygi confagwtutatei* rio aufu contraire tentaverit, indignationem omf-roiext. nipotenris Dei, dt beatorum Pietrf & Pauli apo fotorum ejus, fe noveiit incuriurum. E parentela illa , unde nos confuleie vuluiDatum Laterani, xvu. Kal. Augufti ftt, pro qua etiam eft ad noftram audien­ tiam appellatum, aliorum fratium fciipta fufeepimus, Q D 4i7 INNOCENTI! PAPÆ II. EPISTOLÆ. 4>f piatus , qui ntiqne caufam ipfam diverfi» modo A Henricus dux Carinthi· poflulavit : nos autem ” · cotum id difpofitioni tu· conunittimus . Qpd quam ia nomiuibusperKmarum difisordafie.* poft. enim inde fieri debeat , tua dfleft» poterit faElentiorum fratrum deliberatione difpcoere . De modum vero ia altero eorum computatores eju£ lugone Brixfenfi hoc fervandum proripimus , dem parente!· dicuntur cooveaifle. Cmerum in hujufinodi cafibu» fumtnopere coufideranda eft quod dc de ceteris Gwbertini» in conciliis ftatutum eft, ut ncc promoveantur , ncc in fuis or­ qualitas perfoaarum , qu· aliquid contra quo£. dinibus recipiantur. libet aftroere velint: qu· etiam jusjurandum pro­ flare debent, quod neque gratia, neque pretio , XLV. AD E U M DEM. vel timore, vel odio alkujus , hoc dicunt con­ tra eos, de quibus agitur: fed potius, quia ere. Ut dc caufa abbatis S Emmerammi fimoni· dant ita verum efle , dc ita fe a fuis anteceflb* accufati cognofcat. ribus audivifte. Jn quibus omnibus noa debet ali­ qua varietas vel contrariétés inveniri . jhwcmriax mfitptu fmnu ftrotnnt Dti, vturntMi firttn Cttrti», Stbittyp# érthitpifitpt fat«. M. mu. AD GUIGONEM CARTHUSIEN- B v^.sh'h. sem PRIOREM. bttuo tf apqfafc·· fainb/roarar. •· Αμα. & Hugonem Gratianopolitanum io fanftorum numerum rdatum effe monet & vitam ejus .ut couferihat, hortatur. T)Oftquam fraternitati trx pro caufa Pavonis A S. Emmerammi abbatis lituras miferamus, fcripfit nobis venerabilis frater noftpr RatisbonenGs epifeopus , .undem abbatem in judicio itMcntitu ffifaftu farvtu firvtnao Dti , iiti&t accula tum, & de fimoniaco fiagitio conviftum, βΐύ Gtigati pritri CertMfitrf , fttitUio & ape- ficque depofitum . Hujus etgo negotii pertraftationem folicitudini tur , vice noftra committi­ tiatm MuUlfitam. mus : ut ad Ratisbonenfem eeclefiam per te* ivinis rcfpoodentes beneficiis, cognita vita metipfiun accedens , diligenter inquiras, fi judi­ cium ordinabiliter eft habitum, aut , fi alii acejus, dc auditis que per B. Hugonis me­ rita fiunt, miraculis: fiiperns majeftaus clemen­ cufatorcs , alii teftes fuerunt , fi eo prnfente » fub jurejurando, contra eum diftum m teftimotiam collaudavimus , & archiepifcoporum , epif­ eoporum , dc cardinalium , atque aliorum , qui C nium ; fi contra eum feriptis aftum eft, vel, fi ipfe refpondendl im nobifeum aderant, communicato confilio, ipfum !_r* licentiam :— ~~ r—J“J' dc defendendi j: rfe - L -­ buit ; fi accufatorum , vel teftium qualitas fatis inter fanftw dc deftos honorari procepimus , dt videtur canonibus convenire. Que fi integre ce­ diem ejus aflumprionis cum gaudio folemniter celebrari. Qiia igitur ipfius vita , quam pie du­ lebrata repereris, ficut faftum eft, judicium perfeveret : aÜoquin abbas ipfe , fecundum littera­ xit in corpore, dt miraculorum corafeatio, qua rum noftraram tenorem , fupradifto monaftetio Deus eum facit apud homines profudere, tuas reftituatur , dc competenti , fine retraftatione maxime dileftioni non extant incognita : autotemporis, termino, coram veftra, dc fratrum noritate B. Petri dc noftra tibi mandamus, quate­ ftroram prefenria canonice judicetnr. nus ca , que tibi fuper hoc nota fuerint , dili­ genter deferibendo , pofterum memori· tradas : XLVL ADEUMDEM. * ut dc Deus honoretur in fanfto , dc denis le­ gens , ac populus audiens , gratias agant Domi­ De Ratisbonenfi epiicopo obedientiam Romane no, atque ipfius interceffione peccatorum veniam percipere mereantur . Orantes pro nobis dileftns ecclefi· denegante. filios noftros Carthufienfes fratres, per te in Do-D ftrviu ftrtrtnot Dti , Cmra* mino fahitamus ac benedicimus. Data Pifis, x. Jhwrm/ùtr tpifi ercbitpifttft, ftktm Ô ept/M KaL Maji. it S D litMt a* LM τ£*χ. ··«»· «. λ». ». XLIV. AD OONRADUM SALZBURGENSEM ARCHIEPISCOPUM- CIcut tua nuper adverfa cognovimus , fic 6t O profpera cognofcere optaremus. SienimcomConfolatur quod a fuis multa paflbs effet. Item pateris, compatimur ; fi cbngaodes , dc congau­ de quibuidam ab ipfo intctdiftts, dc demus. Porro de fratre noftro Ratisbonenfi epide Guibcrtinis. fcopo nofle te votamus , qualiter obedientiam Roman· promiflam ecclefi· obfervaverit . LittaMcsariar ^ifctptu ftrvtu fmnntot Dti, ontroteras enim quas per abbatem S. Emmerammi Mi frttrt CtHrtit SthMrgt^i tpfctft, ad eum mifimus, primo parum pendit, fecundo dr qpaRdM·· UotUDitt*. nec accfoere voluit, dt latorem gravibus contu­ meliis a&rir. Qpamobremnos eum, donecfatifZ*>Ravis quidem , cariffime frater , paffionis E faciat., ab omni epifcopali officio interdicimus , \j ridetur anguftia, quam te a filiis tuis na* ficut in litteris, quas ad cum mifimus , legero ti fignificafti, quos nutriendos in Domino fufce- poterit , quas nimirum et per te votamus pt·* pifti . Sed quale fit paffionis premium , pafto- lentari, ne aut defpiciaatur, aut caram (antearis noftri voce mftniinaur dicentis , quod β on tia dam habeatur. MfMMM , fasti tritù . Noli ergo defiftore, noli ovibus CHRISTI firifidia opportune fubcrabere, ne tapo rapienti aditus io ovileDomini relinquatur. Qpaliter pugnare debeas, Di* vine'ferietur» vocibus fufficienter infimeris. Nofins facultati» auxilium per Dei gratiam femper paratum invenies. Pto quftufiiam ecclefiis a te interdiftis nog ___ AuriA fifasruA Tom- XXI. D d XLVÏL 419 INNOCENTI! PAPÆ II. EPISTOLÆ. 410 A tram bis in anno cum feptem vel decem militi­ XLVII. AD HENRICUM RATISBONENbus tantum hofpitari voluerit , id ipfum ei miSEM EPISCOPUM. niraie negabitur , fed fratres ejufiiem loci foftinebunt, nec eum exinde molefta£unt, fi in do­ Ut abbatem S. Emmerammi reftituar , alioquin mo fratrum hofifitium fufeipiat , fi minifterialinm-adminiftratione procurari voluerit, fi nul­ fe noverit interdiânm. lam exaftionem in eadem villa vel per fe , vel imocentius epifeopus fervas fervorum Dei, Henrice per alios fecerit. Czterum, fi ipfehoc tranfgreRatisbanenfi epifeopo venerabili fratri , falntem di vel violare przfiunpferit, jam didi fratres id ipfum ab eo per juftitiam exquirere' poffint. Prz& apofalicasen bencdiHicnem. terea fi quando neceffe fuerit, ut idem comes a Os ecclefiz profeâum aliquem de te fpe- decano vel przpofito poftulaverit « in przbenda fratrum femel in anno cum feptem vel decem rantes , proveâionis tuz minus bona pri­ mordia toleravimus . Czterum contra fpem no militibus ­ tantum, tertium hofpitium ei dabitur. ftram, Romanz ecclefiz detrimentum afferre div«iU uv^iun, Si vero neceflitas ingruerit , v* & uc,. nec uciauwu decanum , ceris , dc promiffz obedientiz debitum afperna- Bnec przpofitum ad obtinendum hofpitium habe­ ri . Sandi fiquidem Emmerammi monafterium , re poteriD : hofpitium .... _ »_<· — · ·· ipfum per minifterialium quod ad Romanam ecclefiam pertinere cogno- manus accipiat , & fervitium competens , quod fcitur, ditioni noftrz fubtranere niteris , & no­ ei exhibitum fuerit, cum gratiarum aftione fuftrz autoritatis litteras , quz ad te per ejufdem fcipiat. Qyod fi comes aliter quam fupraferiptum monafterii abbatem miflz funt, adeo contempfi- eft , fecerit , & conventionem laudatam coram fti, ut eum qui fecundas litteras attulit, gravi­ przfatis epifeopis atque principibus violaverit , bus contumeliis affeceris . Nec illud minoris zaut exa&ionem aliquam , vel violentiam in vil­ ftimes fuiflê delidi, quod ad fynodalem conven­ lis fratrum fupra didorum exercuerit, fi fervitia tum litteris communibus evocatus , venire peni­ fufferentia canonicorum antedida , & eo modo tus cootempfifti . Tantum ergo apoftolicz fedis quo funt determinata, per manus minifterialium contemptum omnino taciti przterire non poflunon fufeeperit.* hofpitia quz non ex debito aut juftitia , fed per fufiêrentiam fratrum accipie­ mus. Repetitas itaque ad te litteras deftinantes, hanc tibi przcepti legem przfigimus , ut infira bat , prorfus amittat : Et hoc tamdiu ftare po­ dies xx. poftquam apices hos acceperis , tranf, s _______ terit,, quamdiujpfe amicitiam____ fratribus debitam grefbonem prz teri tam plenius corrigas, ut vide- C obfervaverit. Decernimus ergo ut neque przfato licet Pavonem abbatem przdifto monafterio in­ comiti > neque alicui hominum liceat , te vel tegre refticuas , & ab ejus deinceps infeftatione fucceflbres tuos , feu Tullenfem ecclefiam , aut defiftas . Alioquin ab omni epifcopali officio te canonicos, taper hoc temere infeftare , aut ali­ noveris interdidum , donec przceptum hoc effi­ quid ultra id quod przdidum eft, a te, vel ab caciter impicas , & nobis de contemptu noftro ipfis exigere : fed potius ipfe ftatutis hofpitiis juftitiam excquaris. contentus exiftat , δζ Tullenfis ecdefia , & ca­ nonici , ab ipfius infeftatione de cztero liberi XLVIII. AD HENRICUM LEUCORUM maneant, & quieti. Si quis' autem hujus noftrz EPISCOPUM. confirmationis paginam fciens , contra eam ve­ nire tentaverit temere , fecundo tertiove com­ monitus , fi lion reatum fuum congrua fatisfaConfirmat concordiam faâam inter ipfum , & ftione correxerit, poteftatis honorifque fui peri­ Fridericum comitem Tullenfem. culum patiatur, & a facratiffimo corpore & lin­ Innocent ius epifeopus fervns fervorum Dei, venera- j, guine D. N. JESU CHRISTI alienus fiat. Conbili fratri Henrico Leucborum epifeopo , D lervantes autem , omnipotentis Dei , & beatofucceffbribus canonice promovendis, in perpetuum. rum apoftolorum " ' ~ Petri & " Pauli gratiam confequantur. Data Pifis per manum Almerici S. R. Tatuta fratrum noftrorum ficut irrationabilia E. diaconi cardinalis & cancellarii, vii. Idus Ju­ debemus ccclefiafticz difciplinz moderatione nii , Indidione xm. Incarnationis Dominiez corrigere , ita nihilominus convenit eorum be­ anno mcxxxvi. pontificatus domini Innocentii ne gefta firmare . Qnamobrem , venerabilis fra­ papz fecundi anno vi. ter Henrice epifeope , pacem & concordiam , quz poft multas guerras & labores atque expenXLIX. AD ABBATEM ET MONACHOS F« Ihlttii Miicel.io· BECCENSES. fas , inter te & nobilem virum Fredericum co­ p. .*»· mitem Tullenfem, in przfentia venerabilium fra­ trum noftrorum Altuini epifeopi fan&z Rufinz innocentius epifeopus fervus fervorum Dei, dileliis tunc apoftolicr fedis legati , Alberonis Trevefiliis Let ardo Abbati tf monachis Becce^/is morenfis archiepifcopi, dc fuffraganeorum fuorum , naflerii, falutcm fy apofiolicam benedi&iomm. Stephani videlicet Metenfis , Alberonis Virduœarfu, epifeoporum , necnon aliorum nobilium _ Uotiens illud a nobis petitur quod rationi principum , videlicet Simonis ducis , Adeleidis^ & honeftati convenire cognofcitur, animo duciffz uxoris fuz , Rainaldi Barrenfium comi­ nos decet libenti concedere & petentium defidetis, Galteri de Cundricurte , Odonis de Melairiis congruum impertiri fuffragium. Ideoque ve­ no , & Petri de Breffejo , Rutile in Treverenfi nerabilis fratris noftri Rotrodi Ebroicenfis Epifparochia fafta eft, pnefentis feripti pagina con­ copi precibus inclinati, Ecclefiam fanftz trinita­ firmamus , futuris temporibus ratam manere tis de Bellomonte cum omnibus quz tam ex do­ decernimus. Ita fcilicet ut de hofpitalitate, feu no Rogerii de Bellomonte & Roberti filii fin & confuetudine , quam przfatus comes Fredericus Galeranni quoque Comitis quam aliorum Dei fi­ in praebenda fratrum Tullenfis ecclefiz fibi ufurdelium in przfcntiarum jufte & canonice poftipare contra juftitiam nitebatur , nihil fibi dein­ det, aut in futurum juftis modis przftante Do­ ceps ex debito adtieat vindicare . Venimtamen mino poterit adipifei, quemadmodum ab eodem fi przdiâus comes Vjfccriaci in prxbcada irafratre noftro confcnfu Galeranni Comitis Meltenti vo- N S Q 4X1 INNOCENTI! PAPÆ IL EPISTOLÆ. 41* n vobis rationabiliter concefla eft, confirmamus A lantur. Pravum utique eft dc deteftabile, dc di­ dc prtefentis fcripti pagina communimus . Salvis gna animadverfione pleftendum, quod in Epifcoprehendis Canonicorum fuperftitum , qui ante para Rotomagenfi quidam laici jura fibi epifeohoc tempos in ipfii Ecdefia ordinati funt . Si palia ufurpare; altarium oblationes auferre, ecquis autem hujus noftre conftitutionis fc confir­ clefiaftieos redditus occupare ; quidam etiam , mationis paginam fciens contra eam venire ten- quod monftruofum eft, fe Archidiaconos nomi­ taverit, fecundo tertiore commonitus ii non rea­ nare pnefiimunt . Cum enim canones & faere tum fuum congrua fatisfa&ione corftxerit, indi­ leges prohibeant laicos, quantumlibet religiofos, gnationem Dei omnipotentis fic beatorum Petri res ecclefiafticas adminiflrare , dc officiales five dc Pauli Apoftolorum ejus fe noverit incurfurum. oeconomos non permittant in ecdefiis conftitui Data Lateranis vi. Kal. Martii. nifi clericos : fi quis talia prndia , poflëfliones ecclefiafticas, vel redditus divinis rebus deftinatos, aufu facrilego detinere prefumpferit, ut fpiL. AD EOSDEM. ritus falvus fit, anathematis eft fententia ferien­ Jmocentiiu epifioptu fervtu fervorum Dei, dileffh dus dus,, dc a corpore ac fanguine Domini feparanjiliit L. Abbati & fratribm Beccerft monafterii Bdus. Verum nullus debet in Archidiaconum elifalatem tf apoftolica» ionedi&ionom. gi, nifi prius fuèrit Diaconatus fundus officio. Quod fi quifquam laicus, aviditate rerum eccleOUper his quz de veftra religione dc honeftate fiafticarum, hoc fibi nomen vindicat, non debet 0 ad noftram audientiam perferuntur omnipo­ Archidiaconus fed Archidiabolus appellari. Porro tentem Dominum collaudamus, veftncque devo­ certiffimi juris eft ecdefias Dei non hereditario jure aliquem , non fecundum carnem fucceflbtioni plurimum congaudemus. Expedit igitur ut quanto periculofiora tempora inflare nofcuntur, rem expetere, fed ad fui regimen dc officiorum tanto propenfius divine majeftatis clementiam fuorum difpenfationem honeftas, fapientes dereimploretis, quatinus Ecclefi* fine diutinis affliligiofas perfonas expofeere : honor namque ecâionibus fatigate pacem conferre dignetur dc fi­ clefiafticus non eft fanguinis, fed meriti. Si quis deles atque catholicos a fuis laboribus relevare. igitur przbendas, pnepofituras, capellanias, ecclefias , aut ecdefiaftica officia jure fucceffionis Non enim ambigimus quin Chriftus in navi dor­ miens veftris dc aliarum religiofarum vocibus ve- expoftulare prefumpferir, optatis dignitatibus calociter excitetur dc poft procellas ac turbines ma----- , dc ‘--------1----------------------------------' îs mareat gravi poena— pro-------tantis exceflibus percelC latur. Ad certum quoque ecdefias titulum debet gna tranquillitas fubfequatur. Hoc autem fcitof ' te , quoniam monafterium atque collegium ve- quis in Presbyterum ordinari: cujus perpetuo deftrum affeftione paterna diligimus dc pro comftinatur fervit io ab ea non recedat , nifi pro miflb nobis officio in quibus neceflarium fuerit communi utilitate finis Pnelatus ad alia transfe­ volumus confovere. Pro libro fane a veftra de­ rat . Sacris eft canonibus obvium, dc locationi votione^ nobis aanfiniffo multimodas vobis gra­ ac conduâioni rerum forenfium proximum, contias referimus. duditios dc mercenarios Presbyteros, quafi levifData Pifis vis. Idus Augufti. fimos transfugas dc volatiles, ecclefiafticis fervitiis mancipari. Presbyter autem, poft aflumptam >< Btflia U. AD HUGONEM ROTOMAGENSEM animarum curam, fi ad Synodum, ubi de fide, Coac.Roca·. ARCHIEPISGOPUM. de moribus, dc ordine penitent te debet inftrui, H’· '·«■··· vocatus non iverit, dele aliqua confuetudineexHortatur, ut varia coerceat flagitia. cufare contendit: quia fe paftorisdc fratrum praefentte fubtrahit, flagitiorum cumulum, quorum imocentitu ftrvtu ftrvoram Dei·, venerabili fratri timore prsefentare fe judici erubefeit, ipfemetfiarchiepifcopo , falutem & 4-Dbi ineflé Illi confuetudienim * infinuar. ‘1 tantum Htqoni Rott nes quae nec rationi , nec canonibus < poftoïuam lbeiutâkanem. contradi­ cunt, obfervari merentur . Tales igitur dc tam Ui in ecdefia Dei praefidens nomine cenfe- pnefumptores Presbyteri ecdefias adminiftratione tur Epifeopi ftudeat ut aftio fua conveniat priventur, a cujus unitate fe dividunt. Ad hzc nomini, fi enim , cum poteft , alios ab errore certum eft quoniam ecdefiafticum beneficium non non revocat , feipfum errare demonftrat. Coo- debet efle furtivum, dc quifquis non confentienfentire namque videtur erranti qui ad refecanda te Epifeopo ad ordinem provehitur , ipfe fibi ut corrigi debeant non concurrit. Confentire eft, caufa eft probans dc manifefta ut ulterius non cum qui poflet redarguere taceat vel aduletur . debeat promoveri . Admittantur igitur ad faSed quid prodeft alicui fuo errore non pollui , cram ordinem quibus natalium, morum, dc fla­ qui confenfum prrflat erranti? Sacerdos ignoratis tus dignitas fuffiagatur: qui enim abffiue legiti­ legem ipfe fe arguit Sacerdotem non efle : Sa­ mo funt matrimonio procreati, juxta leges vul­ cerdotis enim eft fcire legem , & ad interroga­ go, concepti, quibus incertus eft pater; velfputionem refpondere de lege. Si fcit, agnofeat fe rii, __________ id eft, , fine Patre Filii appellati: nifi pernon elfe cuftodem cartarum & elementorum le- E miflione „.!5.one im, imperiali fokmniter induits, ad pater­ gis, fed animarum : fervus fiquidem qui talen­ nam fucceflaonem non admittuntur. Qui autem tum a Domino fufeeptum in fudario reponit , paterna hereditate indignus judicatur, ne tam­ multipliciter vapulabit . In provincia Normante, quam Dei minifter indebite officiis ecclefiafticis cujus fpiritualis adminiftratio tibi, cariffime fra­ applicetur confideratione eft exaâiflîma providen­ ter , eft a Deo commifia, multa mala , prout dum. Ceterum , qui fe turpitudini dc inhoneft· accepimus, pullulant, qus in aliis locis vel om­ vite fubjecit, Deo moribus contradicens , mili­ nino non fuerunt , vel funt defuctudine obum­ taturus ad caftra dominica non accedat. Illi vebrata. Nove fiquidem caufie nova debetur fenro qui publicis fiinâionibus funt adftri&i, curte tentia, & novis morbis novam diferetus medicus officiis obligati-, fervitutis mole gravantur; quo­ adhibet medicinam: qui nimirum, fi non fenfe- niam mmv poteft daobat Dominii ftrvire , nulla rtt emolumentum fomenti , ne tota putrefeat ratione , dum fupradi&is gravaminibus obnoxii compago corporis , incifione vel cauterio depel- fuerint, in clericos ordinentur. Infeios etiam litContil. GentroL Tom. XXL Dd 2 te- Q 4t3 INNOCENTII PAPÆ II. EPISTOLÆ· 4x4 ter arum fle divine legis ignaros , quafi traocos A tomagenfi Parochia abfque tno, *d fieceflonua inutiles, honeftas fle ratio prohibet ordinari. Tu roorum ----------- -/r —r- —audeat eoifcopalia —·./■------ ··- -celebrare »-» aflcnfo Por­ ergo, tuter cariflime, officium paftoris fit evan- ro nemo de vcftrb frugibus aut animalibm deci­ mas exigat, quandoquidem Epifeoporum eft de» Elifte diligenn - adimplens, hec loquere fic ex­ stare, argue, obfecra, increpa, quatenus bo­ cimas a fubditis fuis recipere , eafque in ufum tte vite tue exemplo fic predicattoms verbo, o- proprias meufe, ad opus ctericontm, nccnonpro ves tibi conuniflas , divina fuffiragante gratia, ecclefiarum «dificiis reparandis , ac pro fuften» cum fru&u centefimo Domino valeas przfentatandis pauperibus juxta fanftiones canonicas difi re. Et quidquid fuper cantis flagttiis coercendis penfare, , rui arbitrii deliberate difoetio canonice conftiQuifquis pneterea infra Rotomagcofem Epis­ tuerit, noa audoriutc Apoftolica ratum habebi­ copatum ad paftoralitat is offteium aftumptus fue­ rit, epifcopalt jure vobis integre conferva to, demus. bitam reverentiam tibi tuiique fucceftbribus abfDirum Ahifljodori vn. Kai. Augufti Mcxxxj, Î|ue refragatione exhibeat. Porro quarcumque pofeftione» aut bona ad prnfatam Ecclefiam jufte LU. AD EUMDEM. Bflc canonice pertinere oofcuntur, vel io futurum Jc« . liberalitate Regum, largitione Principum, obla­ Confirmatio juiium fic pnediorum Ecdefis tione fidelium , feu aliis juftis modis pr*ftante Rotomagenfis. Domino poteritis adipifei ; firma vobis m perpe­ tuum fic tllibata permaneant, in quibushzopro­ Itnocntitu rpifctpur firvut frrvtritm Dti> erwvapriis nominibus duximus exprimenda. Mi /rttr: Hngm RttWHtttrf ^nkupifcopctjKf· Oppidum videlicet quod dicitur Andelejum qnt fucceffaribxj ctMKÛt Jnbfittttnàu, ή* ftrft· cum villis, fylvis, pratis, aquis, juftitiis ac li­ twit mtwr/Mt. bertatibus, cum portu fic navium redditibus, fic ut tam vos quam omnes fervientes domus vepoftolic* fedis confueta benignitas fic diferoftr* liberum commeatum vini, frumenti fit om­ ta fimplic't as de plenitudine gratin fue, fee- nium aliarum rerum, tam in aquis'quaminter­ cunais fuccctfibus plene honorificentiis, fl: beneficiis ns , tranfitibus pontium , fle portibus maris omni plurimos obligat, fle circa domefticos fit humiles tempore habeatis; in Anglia in Epifeopi tu Winfilios affluentiam w ubi iu;u» caritatis <.*<·«««« tu* indeficientem ·.»>»«».>·»> » tonienfi manerium quod dicitur Bintss - Worda, opus luerit reprxfentat. Propenfiori igitur ratio-C in Normania Oppidum Gifor/ fle Willam Dune prolpiciendum , Λ eft ut . fi quando * * beneficium ' ‘ i vient ac Daivillam, cum agris, fylvis, aquis, feu obfequium ab aliquo pie oblatum fufeepimus, pratis, molendinis, fit cum omni libertate & jo­ ur longe fu per'o res io retribuendo quam in con- ftitiis; prata quoque fupra Sottvillam juxta Se­ ferendo appareamus , non tnenfura pari vel e- quanam fi’·, fit domum ibidem ad fçna confer» qualitate, fed ubertate copiofa refpondere cure­ vanda; Rotomagi domum propriam, curiam flC mus . Pravum eit enim fle deteftabik ingratitudi­ hortum, ultra muros pomerium , fit manfionanis vitium fle funditus a bonorum mentibus re­ rios, de quibus habes cenfum At juftitiam : ea et­ pellendum; ingratus Gquidem pœnam, non gra.iam qus B. funt ___ de ____ o___ _____ feudo _______ Rotomagenfis Archiepitiam promeretur. Quanto autem ftudio fle infa- -/copi; VikalTinum Francis, prserer illa caftella tigabili loll,citadine hac tempeftatc caufam tnaquae ad jus Regis « ex antiqua confuetudine peni perti-­ «... . .. . ( tus tuae fande Romane Ecdeli* intrepidus af- nent. Saœ Alba-maria cum omnibus ad eam l7«»» A· fumpfcris, fle ambitionem invaforis * Petri Leo- pertinentibus, & c* * ftrum Teoni — . , .fle caftrum Al­ ' ’’ nts deteftans, ac Judaice perfidie furorem coû­ lium Ambianeufi civitati proximum, quodfupra terons frequentibus fle ratione munitis exhorta- Somenam fluvium G tum eft ficut cetera 1 , vobis vobis ficut tionibus Clericorum, Principum fle ceterorum Dauftoritate apoftolica communimus . Terminos A in fide Catholica fle obedientia noftra firvero «... Parochiales , infra quos utique Mellendum ma ve: is, non immeroores: te , cariftitne Frater fle Pontifara continentur, vobis firmamus, ficut Hugo Archiepifcope , virum utique fapientem , a Pontifara ufque ad mare protenduntur, fican­ leltgtofum. & io oeceffirite probatum , in pro­ tiquis ex alia parte a Melleodo caftro non foprium fle fpecialem B. Petri fle fande Romanae lum Sequaryi flumine , lied etiam ultra Sequa­ EccieGe filium fukipimus, fle intra noftne dile­ nam antiquis territoriorum finibus dilcernuntur ctionis gremium familiari dulcedine retinemus. nique ad fluvium RitMt, fle inde per Sequanam Rationabilibus igitur tuis poftulstionibus attnufque in mare ■ Nulli ergo hominum fas fit , fum praebentes ; Rotomagenfem Ecclefiam, cui prefatam Ecclefiam temere perturbare aut ejus Deo sudore przfides, cum bonis hjis Apoftolica poflefliones auferre, vel ablatas retinere, minue­ drlenfiorz protegimus , fle qu* ipGus turis funt re, feu aliquibus moleftiis fatigare , fed omnia tibi tnifque fucceftoribus icripti noftri robore com­ integra conferventur, veftris fic eorum pro quo­ munimus, ftaiuentcs ut Roromagentis Archiepi­ rum gubernatione fic fuftentatione concefla lunt, fcopus, Bajocenfi, AbrincenG, Ebroicenfi,Luxo- p, uuvu» ufibus puiuuu profutura, «· vienii, Conftantienfi, fit Sagienfi, jurcMetropo- * LI1I. AD HENRICUM ANGLORUM ibid·· litico prarGt Epifeopis; qui nimirum ab eo cooREGEM. ficrationem recipiant , fit ei tamquam proprio Metropolitano humiliter pareant . Decernimus etiam ut Presbyteri in Rotoanagcnfi Parochia ÎMoetntiH/ epifctpHt firtmi firvormif Dti , cari^L mv ii Cbrijto JUit Hntrit» tlbtftn & gforwft conftitnti ecclefiarum adminiftrationem fic curam Xig» tJ tptfioiMett itntdianimarum a vobis recipiant, fle ad Synodum vo­ cati abfque contradiftiooe aliqua venire non dif­ /h<,ne>». ferant : ad h»c adjicientes prohibemus , ne ali­ quis feicus infra prxfatum epifeopatum officium Uemadmodum perfocam tnam fincera can­ .fibi Archidiaconatus affumat, neque compofiiiotate diligimus ; ha iis que ad honorem netn ecckGafticam fibi vindicare prasftmat; nul­ tuum fpeâare cogncfcimus & fecundum Deum lus quoque Archiepifcopus vel Epifcopus in Ropoflumus, dare opcram parati fuma», Venerabi­ li ficorda Q U canfilinm INNOCENTII PAPÆ Π. EPISTOLÆ. fratri aoftro Hofoni RotomagenfiA per fcript· noftra mandavimus, ft LV. AD HUGONEM ARCHIEPISCOPUM ROTOMAGENSEM. Ut nonnihil juris Ecclefiaftici Regi deferat exhortatur. •Ilios divtn* pietatis providentia, perfonam tuam honore, lapientia , ft divitiis decoravit ; tanto amplius eam obnoxiam fibi conftituit, fle ad fuum Jaattmtitu tfifctfut ftrvm frrvvne* Dt», etrjfi. I****· oblcquium arftius alligavit. Expedit igitur ut re­ gno, five ducatu, a divin· difpofitiooe tibi comnûflô, tuo tempore pravas comiietudines ampu­ tentur . ft vitiorum radicibus refecatis, bona queUemadmodum fit concedendum Regibus,At que per tu® nobilitatis ftudium, Domino coopé­ terranun Principibus, quorum potcftate ac rante, plantentur. Aliter enim abbates, fl^ reu. juttitia Dei Ecdefia & Chriftiaous populus proqui clerici, nec gratum Deo famulatum impenteguntur, prout credimus , tua Fraternitas non aere, nec animarum fiiaram friati poterunt pro-B ignorat . Ceterum cariffimus filius nofte· Rex videre; immo acephali, id eft, fine capirercpu— * tabumur , nifi epifeopis fuis ’ft pralatu debita fuerint humilitate iubfefti........... Unda providen­ fuetudincm fuam , & aliorum Ducum Norma* dum eft a tua prudentia, ne ipfi omnino libere nix, a qulbuldam abbatibus profrifionem ftcbe· & fine jugo vivendo , in fuperbiam dati, ani­ dientiam fufcepifli . Q»od profeôo quamvis mmarum fuarum detrimentum incurrant, fle tibi, ftum fuerit, & nobis in Concilio Rhemenfi man­ quod abfit, ante confpeftum fuperni judicia im­ datum : pro cju* caritate a rigorc juftitie aliputetur. Ad excellentiam vero tuam & pruden­ tiam pertinet, ut pnediftumfratremnoftramHugooem Archiepifeopum, tantum fiquidem virum, nim , ficut noftris auribus mtimatum eft, ft no· ei priricripu noftra mandavimus , quoniam fi ei tam diferetum , de cujus Religione fle fapientia fanfta Dei Ecdefia testatur, diligas ft booores, detuleris, quod ad honorem & jus Rotomagenft nullis moteftiis inquietari permitte·. fis Ecdefie pertinet, cum plenitudine grati* fux Datum Cremona Id. Julii. ijnpofterum obtinebis Unde fraternitatem ruam Crogamu· atque mandamus . quatenus de AbbatiUV. AD ABBATEM FONTINELLENSEM. bus illi* ejus voluntati confentias, ft fi quemdc abbatibus ligafti > abfotvas. Ut · Pnelato fuo benediftionem fufeipiat, ipfique obediat. LVI. AD ARCHIEPISC. NARBONENSEM, t, c,.< a. fle Epifcopum Helenentem. *!'■'”· λ’Λ • * C·* Ηι> hMcntw tfifetftuftrvontM Dti, XMatf Prohibet, ne bona morienttum Epifeoporam P *** J. rxadngvU, fdettet & eftfitlkeet Q UMau. knûi&Hut*, diripiantur a Lakis. Yrannorum forium fe efle manifeftis proba­ tionibus indicat , qui tenacitatis fle ambi­ tionis reus, fubditis praeue defiderat, fle reftoris officium negligit adimplere . Perlatum fiquidem eft ad aures noftras, unde valde miramur, quo­ niam -cum locum Abbatis teneas , ft fratribus D* A D aures noftras Ecdefie Gallican* querela £1 perferente pervenit , quod nonnulli regni pnefis , atque bona Ecdefi* B. Wandregifiii tamquam Prelatus tuo arbitrio adminiftres, fub Francorum barones, ballivi, prrpofiti, ac eorum prxtexru cujuiiam prava confuetudinis, qux fa­ & aliorum nobilium ejddem regni officiales , ctis oraculis fle rationi refiftit, archiepifeopo tuo 1eandem Ecclefiam contra libertatem ipfius gra­ prcfeffionem facere contemnis i fle quod fpeftat viter comprimentes, aliquando per fe, aliquaido nd Abbatem, divinum non futeipiafacraraentum. ,ad mandatura dominorum feu maiorum fuorum, Sacramento ergo contempto, proteâo vas vacuum «fle interdum motu proprio, res fle booaEcdefiaes , fle nomen Abbatis caftiim geris ft inane. 1rum , hominum carundem , fle ccdcfiafticanun Quod fi homines decipere niteris, Deum utique j perfonaram capiunt , fle interdum capi faciunt fallere non poteris . Ideoque per Apoftolica ubi per j cos qui fuas contra ipfas Ecclefiam, vel per­ feripta mandando prxeipimus quatinus ftbenedi- tonas 1 exeront a&ones , ut per adverfarios gra­ ftionem fufeipere, ft quod ftridi juris ratio po1 vius infeftentur, fle capta, ut fic ab ipfisaliquid ftulat, Prxlato tuo irtefragabiliter obedite noti extoraueam, ( detinent pro fits arbitrio volunta­ diferas : quod fi hoc adimplere fubteriugiendo 1 . , ,jus _________________ tis. Eorum autem aliqui talia faciendi fibi diftuteris, fententiam quam in te & obedientes E ex eo vindicare nituntur, . quod Ecdefi* vd . ‘«m ___ Σ J tibi Monachos prxdi&u frater nofter Hugo ar- peribo* ___ E-JJL·M Σ-Σ-, Λ.Ecdefiaftica fub_______ eorum____ cuftodia five chicpifcopus , vir fiquidem fapiens ft diferetus, advocatione coafiftant, ex frequenti exercitio hudi&ante juftitia protulerit, aut etiam promulgajufinodi captionis fc foce in pofleffiooe jurildiverit, nos, auftore Domino, ratam habebimus, Aioois hujufmodi exercende per ipfos in Eccte- T . Data Arttifiodori tin. KaL Januarii, fias vd perfona* EcdefiaAte as, homines, ft res ipferam, licet peccandi diuturnitas non jus eis, fed damnationem afferat, fle in fubverfionem pri­ vilegii ordinis dericoram, talis aftus frequentia in confuetudinem coavatefcere nequeat , aflêverant. Habebat infiiper Ecdefi* urafaue querela, quod vacantibus interdum Eccteüls feutnonafteriis regni pradifti, fi fiapar prorifioae ipioram du- ' 4i7 INNOCENTH PAPÆ IL EPISTOLÆ. 411 daratura difcordia oriatur, iidem Barons, &a-A lii Barones praetextu guardi® feu advocationis ad bonorum temporalium eorumdem cuftodiam diffipatores & coofiunptores deputant, non cuftodes, In enormem ecdeuaran , fit axmafterionim f®- caciter inducere Audeatis: dt fi ad monita fuerint pertinaces ,ipfa faper Hs per excommuni* catnnem in perfona* dc nsterdiaum in terras eo­ rum , appellatione remota, veritate per vos, vd per alios cognita, compdcatis. Non obftante fi Iiius lefiooem. Feruntur etiam quidam eflfe bal* ehdem a fede Apoftolica fit indultum, quod ex­ ivi, prspofiti , de o/ficiales eorum, qui multo communicari nequeant , vd eorum terre ecdecarius foliro fua amant officia , fpem damnabilis fiaftico fubjici interdiâo abiqoe fpedali fedis e. lucri ponentes in fervitüs, feu cûfeionibus, que jufdem mandato plenam vd expreflam , feu de ab ecclefiis, hominibus carum, dtperfenis eecle- verbo ad verbum faciente de induito hujufinodi fiafticis extorquent quodammodo violenter, dum mentionem, five conftitutione de duabus diem ratione guardi* feu advocationis hujufinodi, eo* edita in Concilio generali, aut ftatuto Concilii rum nomine, a quffius hujulmodi emunt officia, Lugdunenfis de aliquibus per generalem claufuecclefiaftica bona capiunt, vel capi mandant ali­ lam, 4>«4μτ 4À/, ultra tres vd quatuor auftoritate uterarum noftrarum in judicium non tra­ quando eo tempore, agriculture videlicet, mefi lium, ac vindemiarum, quo eifilena majora dam- B hendis. Nam cum privilegia mereantur amittere na nofcuntur, ctfi vexationem fuam ab ipfis re. abuiorts eifdcm, ecdefiafUaa immunitatis everdimant, imminere. Super quibus praefata eccle. foribus , quominus dlfciplin® meritos patiantur fia apoftolicum petiit remedium adhiberi. Quo­ aculeos, nulla volumus privilegia, vd indulgen­ circa fraternitati veftra per apoftolica feripta mantias, feu eonftitutionis beneficia fufiragari. Quod damus , quatenus praefatos Barones , ballivos , fi non ambo iis cxfequcndis potueritis , vd no­ lueritis interfile , alter veftnim , non expedato prapofitos, officiales, dc alios Narbonenfis pro­ vincia, quotiens opus fuerit, ut ab hujulmodi ecreliquo, ea nihilominus exequatur. clefiarum, dc ecclefiafticarum perfonarum grava* Datum Perufii vm. KaLAugufti, Pontifica­ minibus conquiefcant, attente monere , ac effi­ tui noftri armo x. & EPISTOLARUM INNOCENTII 1L APPENDIX, B. M..fl Jy;,™· AD CONRADUM SALZBURGENSEM EPISCOPUM. Cattentare voluerunt, apoftolica auftoritatenefiat interdicimu., praecipientes , ut quod Deo vove­ runt reddere , fic regulam B. Auguftini , quam Poft laudes vit® canonic®, vetat ne fratresBerprofeffi funt, Domino juvante fideliter oWervare cherfgadonenfes inftitutum mutent. ftudeant ; in cujus obfervantia fi eos fortalfe remiflbs , flt minus ferventes repereris , monemus Ei C«rhee Innocentius epifeopus fervus fervorum Dei, venerafraternitatem tuam , ut fecundum datam tibi a LX^v “>Pf' frttr' (-onrJ^e Salzburger^ archiepifcopo , Deo fiipientiam, profeftionem, & ordinem fuum M>f-.t ιζ.ν^ falutem C apoflolicam bcnediflionem. fervare, & mandatis regula obedire , ficut tua intereft, diftrifte commoneas. 0- >·> E dignitate , fle excellentia vite canonico­ Data Laterani xvu. Kalend. Aprilis. D rum multa nos docet divina feriptura, & multa pollemus dicere , quod vita canonicorum vita eft apoftolica, quoniam apoftoli contemptis AD LOTHARIUM REGEM. omnibus hac vita cum Domino vixerunt ,& poft Eleâionem fuam canonicam, & illegitimam Aafcenfionem cum multitudine credentium, cujusD nacleti narrat . Archiepifcopum Ravennatem erat anima una fit cor unum , hac vita viven­ tes , eam polleris fuo exemplo tenendam reli­ querunt . Quod martyr & pontifex Urbanus ad informationem fidelium in fuis decretis memora­ re curavit, dicens.’ Scimus vos non ignorare qasa vita communs! baiteneu inter bonos Cbriftianot viguit, & adbuc gratin Dei viget, tf maxime inter eos , qui in farte Domine elcils funt, idefl , clari­ cat , Jient in aflibm apoilolorum legitur : Multitudin:s credentium erat cor unum , tf anima una . Hanc B. Auguftini regulis ordinatam S. Hiero­ nymus fuis cpiftolis informavit . Horum itaque & aliorum muniti auftoritatibus , non minoris meriti zftimamus vitam canonicam afpirante , ac profequente Domini fpiritu obfervare, quam religionem mon aft icam ejufdem fpiritus peneverantia cuftodire . Unde antecefforum noftrorum efle meminimus, ne profeflion;j canonic® quifpiam poftquam Dei vice fuper decretis ftatutum caput fibi hominem impofuerit, alicujus levitatis inllinftu , vel diftriftioris religionis obtentu de clauftro audeat fine przlati & congregationis permiflione difcedere. Quorum veftigiis inhzrcntes, quod quidam fratres in clauftro Bcrtherfgadonen- ü ue mutatione ordinis fui vana przfumptionc mittere fe ad illum fignificat. Innocentius epifeopus fervus fervorum Dei , dile&o JUio L. illuflri if gloriofo Romanorum regi, /ilutem tf apoflolicam btnediBiouem ■ Uod excellentia nobilitatis tu® ftudiofa &fiIcedOd»i fervens in fidelitate B. Petri femperextitit ·· i»» & devota divin® bonitatis gratia perfonam tuam honoribus decoravit, atque ad derenfionem fu® ecclefi®, & ftatum imperii reformandum ad re­ gni faftigia fublimavit, Pnedeceflbrque nofter fe­ licis memori® papa H. quod te per multam uti­ litatem credidit ecclefi® profuturam, eleftionem Ede te ab archiepifcopis., epifeopis, ac regni prin­ cipibus faâam pro unitate ecclefi® & regni in­ violabiliter comervanda auâoritate apoftolica con­ firmavit, & pro imperialis dignitatis plenitudine fufcipienda per dileftum filium noftrum G. *fan- ·<>·»<·■ âz Roman® ecclefi® presbyterum cardinalem te ad fedem apoftolicam evocavit . Quo nimirum human® conditionis exempto , quod ego dignus non fui, epifcopi & catholici cardinales me li­ cet invitum, Λ renirentem in Romanum ponti­ ficem unanimiter elegerunt . Quibus, ut ante Deum Q 419 INNOCENTI! ΡΑΡΛ II. EPISTOLÆ. 430 CT Deunt loquar , nullo ambitionis honore , nulla A dent ia dc honcftate confifi , in regem afiumpfiomnino prsfiunptione aflènfum prsbens; fed fo- ftis,. opem dc confilium unanimiter' praebeatis .* dc . la tot tantorumque rdigioforam virorum , non quoniam , quod de eo “ a nobis e fadum eft , a abfqoe gravi peneufo contemnenda , compulfiis prsdecdTore noftro felici* memoris papa Hono­ obedientia, confifus mfuper de omnipotentis Dei rio, & fanda Romana ecclefia confirmatum eft, tnifericordia iojuodum mihi oÆcium ad hono­ mandamus vobis, quatinus ipfum imperii digni-' rem Del de ecclefi* Romans fufeepi. Poftmodo tatem, & honoris plenitudinem fufeepturum, ad uero Petrus Leonis, qui paparum a kxigis retro apoftolorum limina proxima futura hyeme tranftemporibus afieâaverat, parentum violentia, fan- mittatis, & ut honorifice & poteftative veniat, & pacem conftituere valeat, & ecclefiam defenguinis efiufione, decroftatione fandarum imagi­ fare per veftrarum perfonarum, ficut oportuerit, num B. Petri cathedram occupavit , dc peregri­ exhibitionem , eumdem viriliter adjuvetis. nos, ac religiofoa quoique , *d Apoftolorum li­ Datum apud Palatium xu. Kalend. Martii. mina devotionis caufr venientes , captos de te­ tris carcerum fqnalorwus ac ferreis vinculis man­ AD LOTHARIUM REGEM. cipatos , fame, fiti, diverfifque tormentorum ge­ neribus cruciare non definit. Sanguinem quoqueB Ejufdem argumenti. noftrum, dc eorum, qui nobifeum funt, utibundo pedore concupilccns , gladiis , veneno, ac G. qitendem 5. Angeli eard/nelû diecomtr , nunc Et c«a ■. multimodis proditionibus vit* noftrr infidiatur. Pro cujus fievitia comprimenda , dc ftatu tam Mtr») Dto difponente, in pontificem Romanum CCCXL"eledhu, Guill. Pruneflintu, M. Albanerfis tf Hoecclefi* , quam imperii in melius reformando , ftienfif, Cbttno Sabine&t , epifeopi tf catboltci, per prefentia feripta, dc venerabilem fratrem no*.CMiiMiMftnim G. * Ravennatem archiepifcopum, virum cardinale/ qui Aomm fient , Letbario illuftri tf gloriofo régi , tf fitndie ecclefie catholica defam­ utique rcligiofum, prudentem, omniumque mo­ iori ec fpedeli fille, feintem tf epofioltcem be~ rum honeftate conlpicuum, excellenti* tus ite­ nediSionem. rato mandamus, quatinus proxima hyeme cum archiepifcopis , ac regni principibus ad noftram He&idimus pater nofter felici* memoris pa­ przfentiam venias, imperialis dignitatis plenitu­ pa Honorius , cum tota fanda catholica dinem, coopérante Domino, fufeepturus. Sit ita­ que , fili Garifiime , regnum tuum adjutorium Romana ecclefia , quoniam maximum frudum regni cteleftis, ut poft temporale regnum, quodC de perfona tua fperavit fande ecclefi* ventulongsvum tibi Dominus faciat , cum ipio fine rum, quod de te fadum eft audoritate apoftolica confirmavit, dc in Cunradum regni invafofine poflis regure ; temporibus tuis habeat ec­ rem excommunicationis fententiam promulgavit. clefia honorem fuum, dc iq rege fuo Istetur, dc in gloria tua fioreat dc glorietur. Exaltentur in Nos autem ipfius inhsrentes veftigiis , quoniam de tus fidei firmitate dc juftitia valde confidi­ diebus tuis catholici, dc opprimantur haeretici , mus , per ditediifimum fratrem noftrum Gerharut regnum tuum Deus exaltet, dc inimicos tuos dum , cardinalem presbyterum , apoftolicc fedis fub pedibus tuis humiliet. Ad hsc venerabilem fratrem noftrum prsfatum G. archiepifcopum legatum , prudentis tus mandamus , quatinus proxima ventura hyeme ad (edem apoftolicam tus gloris attentius commendamus, rogantes, venias, honoris dc dignitatis plenitudinem , ope­ ut pro fedis apoftnlics reverentia eum benigne rante Domino, fuferpturu*. Sicut ergo cantum recipias, de hooefte pertraftes. Omnipotens Do­ minus incolumem te, filii Garifiime, cuftodiat , virum decet, ira munitus accedas, ut dc pacem ftatucre, & hoftes ecclefis, dc imperii fuflragande ecclefis fus curis fideliter invigilare concete divina „ guria valeas fubjugare. Caufam HalRick.oa, dat. Gloriofam filiam noftram R. * reginam ex . „ noftra parte devote falutes , eamque pro fufei Dverftadenfis epifeopi prxfato fratri noftro G. compienda imperialis benediftiouis plenitudine una mifimus, ~'r z'.· Colonienfi —.·—/■ vero archiepifcopo, pro quo rogafti, ut tibi fidelior fit , epifcopalc officium recum ad nos venire invitamus. indulgemus. Datum trans Tiberim v. Id. Maji . Datum apud Palladium * xrr. Kal. Martii. · ttaUii·* AD GERMANOS. EJUSDEM AD QJJOSDAM ABBATES. Gerardo cardinali legationem apoftolicam per Laudat eorum congregationes pro ftabilienda Germaniam confirmat. ordinis duciplina G. (Gregorio/) quondam dinconm cardinali/, mtne Anecentinr epifeoput fervet ftrvornm Dei, dikflir Aftn Mu· autem difpenente Domino Romanns eItfins P.uni· filiit, H. Retiecenfi, R. Letiniecenfi , ί. Cajfie- J**· ***£ verfi/ archiepifcopi/ , ahbatibnr, clere , 6* alii/ cenfi, H. S. Tbeederici, A. S. Amenât, Jo: A~ E« MS a*fideUbn/ Deo per regnum Teutonicum eonfiitutu, fticingenfi, 7. Letieqfi, Se. JMetffi, Pe. S.Se^ ■*«“· falutem tf apoftolicam benediffionem. E pulchri Cemerecenfij, S. Luciem Beiveeenfi/ , J. T'Xïlediftîmus pater nofter felicis memoris HbRligii Heviom^fir , B. S. tbcelei de feltu, in meem in neenme De*mu tmevenientihu t tf cete· cccxli. * nonus papa, vices fuas diledo filio fuo fra­ rh eUetibut in eedem fperitn cougregetit, fnlutri noftro G. cardinali presbytero , rcligiofo fiUm tf eppftelicem benediffieuem. quidem, dc prudenti viro , in Teutonico regno commifit. Noa autem , divina fuffragante cle­ TT Vangeliftc inftitutioais teftatur audoritas , mentia, ipfius inbfcrentes vcftigiis, ut opus fibi quod ubi duo vel tres congregati fuerint in injundum, Deo duce, perficiat, B-Petri au&oritate mandavimus. Ipfiim ergo apoftolicc fedis nomine meo, ibi fit ipfe in medio eorum. Ac­ cedit quoque quod pialmifta cecinit , dicens: legatum pro reverentia B. Petri dc fande Ro­ Ecce fuem bonum , tf ^nem jncendttm , bebitert mans ecdefi* benigne fufeipite. ad hsc frater­ nitati veftrc mandamus , quatenus illuftri viro fretret in unum: ficut un^nenticm tn cepite , quod defeendit in barbam, barrem Aaren. Jucundamur regi Lothario , quem clegiuis , dc de fua pru. D 4)t INNOCENTII IL PAPÆ EPISTOLÆ. 4M itaque pro vobis in Domino , dc debita exulta-A quam religionem mooafticam ejufiiemfpiritupertiooe replemur, quoniam tanquam B. Benediâi frverantue cufiodtee . Unde anteceflbram noftro “ ■··■ ·■ · ' rum decretis ftatutum cfle meminimus, ne profeflsonis canonica quilquam , poftquam Dei vi­ ce fuper captu fibi homines impofucrinr , alicupicota, omnipoeemi Deo magis ac magis pla­ cere contendit», (a) Placet equidem nobis, dc jus levitatis mftinftu, vd diicreuonisaut religio· hoc ipfinn apoftolica auâoritate firmamus,quod nis obtentu de dauftro audeat fine pariati dc con­ videlicet finguhs annis in uno monafteriorum gregationis penxuflkme difecdcre. Qporam veftiveftrorum celebrare conventum communiter de- etis inhaerente, quod quidam fratres in clauftro creviftfe. Unde etiam defiderium noftrum eft,ut Berthengadenfi de motatione ordinis fui vana uneucnram fuavirata, quod de capte» defetndit pntfiamptione attentare voluerant , apoftolica in barbam, penetralia veftri cutdis infindat, dt auftoritate, ne fiat interdicimus , procimenta , ut quod Deo voverunt reddere, dcregulam bea­ tam in frero conventu dicendi Λ exequendique , quam .profreÆ fimt . , _______ Domino — adreâa fimt, vobis tribuat facultatem. Nec dubium, ti Auguftini _ quin etiam hoc ipfo eorum vos imitatores fixe juvant· fervare ftudeant. In aqua obiervantia fi monftretis , quibus fiiifle cor unum dc animamB eos forufia remiflbe, dc minus ferventtt repereunam in primitiva ecdefie legimus. Proinde ris, noneorat fraternitatem *■ ’ tuam, ut fecundum datam tibi · Deo fapientiam profeflioocm & or­ quod veftro communi decreto de ordine mona­ dico confervendo, de conedsooe fratrum fixun- dinem finn lavare , & mandatu regule obedi· dum regulam B. Benediâi & alionmi fanAoram entia ficut tua intcreft , diftriâe commoneat . Patrum regulas, veflra diferetio conftituct, noa, Datum Laterano xvir. Idua Apr. t* au&ore Domino, ratum habebimus . Adjicimus ut nullus fratrum veftrorum, poftfaftam in fuo PRO CANONICA XNNOCENTII ELECTIO­ monafterio profefiioacm, abfeue pndati dc alio­ NE ASSERENDA EPISTOLÆ TRES. rum fratrum licentia, ad altum locum audeat convolare , nec alicui liceat eum fufeipere vel EDITORIS MONITUM. tenere. De cetero univerfitati vcftne dd>it* iatatatioms dc apoftolicat benedi&ioois alloquium Trtt fanat" ffifttler uefitu fat i» ndict Vperfolventa, hortamur in Domino , fraternita­ dtirici , aaaa. jyt. jtf. 346. psu/ emar nfiitiiis tem diligite, dc caritatem mutuam inter vos ad meo mw Aaad ·<··■ orAemraTrr vravmewvr Mtrmlti ww > »»>rj eptvtrù* ^wvrnw , ideo >«»· honorem Dei irrefragabiliter confervate. Omni-C dead·/ Ne confia. Cum enim fumfmOu Ectltf* potens Dominus aftiones veftras afpirando pm“ ’ . ........................... ' veniat, dc adjuvando mifericorditer prufequatur. fM» aaa rara cnvfttrttetCHtcilU, ajjirttxt, &ctu· Arnen. Data Pifis xv. Kalend. Decemb. firmat. Cÿ» INNOCENTII EPISTOLA. Ad Sabburgenfem Archiep. ne canonicam vitam profcffi ad alios ordina tranfeant. ’*■ JhMCMdM/ ffi/tspu fircus fervoTtau Dti, vaufth Cserada EPISTOLA CARDINALIUM ET EPISCOPO. RUM SJCE. AD LOTHARIUM REGEM. L dixmut iufftrmite eleumtiu HauMMna clariffi. «· rqp, juftitiu rigsrt fidgnti, Epifafi N. tf N. ύ Cerdiuulei Aaaarar canar «tttris fratrikea fidutm & perpetuat dt htftikets fuis vifloriam. Ullus Chriftianorum knorat, optime Rex » quod Romana ecdefia Dei inftitutione dt multa nos docet divina feriptura, dc multa fanftorum patrum imitatione dc religio rorum domina fit non urbis , fed or_______devotione_______________ ,_____ , fed or· bu ; & ea confiftentc cunâa profpere confiftunt, eaque deficiente cunâa decrefcunt. & ficut al­ tius excellit , fic ventorum ac tempeftatum tyrannidem facilius a fe repellit, & quanto rerum mundanarum turbine conauaflatur , tanto luci­ dius purificatur. Beata igitur memoria Papa H. migrante , & viam univerfa terra ingrediente , nos Epifeopi & Cardinales G. Cardinalem Dia­ conum fandi Angeli virum honeftum , moribus compofitum, Deo Deumque timentibus carum , in fummum pontificem degimus, in ecclefiam Lateraoenfem conftipatum catervis fidelium de­ duximus , dc in fede fumma pofitum no» dc in­ finita religioforum turba honoravimus. Pofthoc in Palatium «frendimus , de au· ex mort geri folent, complevimus , dc omnia infienia pontifi­ calia H. Papa, Calixti Papa, Pafcnalis Papa , fiiorumque predeceflbrum ei tribuimus. His vero DN poflêmus dicere, quod vita canonicorum vita eft apoftolica, quam Apoftoli contemptis omnibus , hac in vita cum Domino vixerunt , dc poft afcoifionem cum multitudine credentium , cujus erat anima una dc cor unum, hac vira viventa cam pofteris fuo exemnlo tenendam reliquerunt; quod martyr dc pontifex Urbanus ad informatio­ nem fidelium io fuis memorare decretis curavit dicens: Scimus vos non ignorare , quomodo vi­ ta communis haâenus inter bonos chrifti anos vi­ guit , dc adhuc gratia Dei viret, dc maxime inter cos, qui in forte Domini elecri funt, i.e. clericos, ficut in aftibus Apoftolorum legitur : multitudi­ nis credentium erat cor unum dc anima una . Hanc beati Auguftini regulis ordinatam fanftus Theologus fuis epiftolis informavit ; horum ita· que dc aliorum muniti auftoritatibus , non mi­ noris meriti eftimamus vitam canonicam afpirante, dc profequente Domini fpiritu obfervare, (■) Hujus approbationis meminere abbates provinene Remenfis in epifl. ad Adrianam papam IV. inter epift. S. Bernardi hia verbis.· CriZr/fiaauw ntRrt» , fmra· dreia* aaeasan> lumennitu ftfn friwleti» af^eiine anS— riietie tmftmeuit ; Cr «e/ prr eMfelieetn iemdtRitant ftejlnuate. Hmc MabiUonioa coUjit Capitulorom generahum Ordinis S. Bencdin· oripinean ad Innocentium papam referendam eWe. Tamer fi Capitula centralia ia majori monafleric tempore Aljehci abbatis, annis fere aoo. ante btoc epift. celebrata fiiifle repario . Venu· ws ia capitul« foli luperiorts Majori anonefierio febditi intererant. Mtrtntt, 419 INNOCENT» PAPÆ IL EPISTOLÆ- 494 iamrücperata, Petrus Leo· A tum vifitare voluiftis, plurimum iaOunino goro dic· horam lertiam rhe nia hoes fexta, qua JJuda Chriftnm crudfrrit ft vifi fumus ft congratulati, quem etfi longa tertenebreran cahgo nsundum involvit cum fuis rarum fpetia a nabis fepartnt corporaliter , ta­ men , üu· divifii coaneftit , feparata conjungit fpfritualiter vos ampteftimur, ft pro po& nomo vobis fervire parati fornos. Super quo vero unum noftram coufilium defideratis , taliter refponde· mos . Decedent· SS. Roman* fedis Epifcopo beat* memori* patre noftro Honorio, ficut au­ divimus ft in veritate competimus, Innocentius, tumbas fratrum propinquam, feftinanter adiit , caepam rubeam indecenter induit » fi&itiaqne pon­ tificatus infignia arripuit . Sequenti aurem dia ecdefiam beati Petri armis petiit, machinis cir­ cumdedit, icta murofque fregit, homicidiis pe­ rata ft nimia humani fimgumi* effiifiooc , fie cum improbis, Apoftolorum principis intravitja­ nuas. Altera amem dic armata manu ad Lata- quemadmodum ah eterno providerat difponeut·, per deftioocn venerabilium fratnun & domino* ranenfem ecdefiam perrexit, fumo , igne , (an­ guine eam violenter invafit, Palatium confceo- ran noftrorum unanimiter in unum convenien­ dit, pontes confregit, fedes Pontificum contri-B tium , GoiUckni Prnocftini t M. Aibancofis & Joannis Hoftienfis, D. Sabinienfis Epifcoporum, vit, (aerarium beati Laurentii aperuit, qu* opti­ ft reliquorum Catnoiicoran Cardinalium ad San­ ma fibi vifii fimt diripuit, ad propria ie recol­ legit . Pofthac PaUaiuum , in quo dominus no- ta Roman· Ecclefia regimen affiunptus eft cafter Papa Innocentius cum catholica ecclefia re­ Doake. PoArocdum veto Petra Leonis, qui pa­ lidebat , aggreditur . Verum equitibus ft equis parum along!» retro temporibus affctavenr, pa­ plurimis amtflGs in confiifione fu* ignominh* do­ rentum violentia , (anguini» effiafione , deenmatiooe fantarum imaginum, iafta ft confpiratiomum turpiter receflu. Demsdationes veroecclene inverecunda facie ( rubeam fibi cappam af­ fiarum ft precipue beati Petri tbefaurum, quem pontifices Romani ft fâcratil&mi Imperatores fames* ) univerialem matrem noftram faotam Romanam Ecdefiam turpiter ufurpare ft fimo Deo beatoqne Petro dedicaverunt in lampadibus niacc occupare contendit. Hac itaque veritate aureis, calicibus, tburibolis, candelabris, imagi­ nibus, esoribus, gemmis , aliifque vafis pretio- comperta, cum univerfitate totius Italia* Eccle­ fis , nec non ft palliis ft veftius fericis auro fia pnediâum Innocentium virum fobrium, pru­ gemmifque contextis, direftiones necnon ft pr*- dentem, caftum, manfiietum, humilem , omnidiorum ecclefiaftkorum ignorationes, ft peregri-Cque morumhoneftate conditum pro more ecclefi* ·· . · ’· Λ 1.Λ ______ A.·__/· “* ’ ’-· norum expoliatiooes quant» fint qui ** Romam vd per fapradiâos venerabiles fratres divinitus coniot Jerufalem properant euntes ft redeuntes utique era tum, noftrum univerialem patrem, papam, ft diftamant. Qua vero alia turpia ipfe fuiqueeomapoftolicum indubitanter amrieftimur, devote co­ limus, ft veneramur. Prssdiftum vero Petrum , Îlices gerant regalibus auribus non fimt refiner»* vere Leonis rugientis filium quantntemquem de­ a. Sed per Dei gratiam infra paterni muri ca­ veas jam latitat : abbates , marehiones, princi­ voret, taoquam non eleftum, tied contra Deum pes, aliique barones in auxilium catholica & a- ft fan&am Ecdefiam creâum , non aflümptum poftolic* Ecclefia properant . Orientales ft Ocfed intrufum, non apoftolicum fed apoftaticum, ddentales Ecclefia praditam invafocem pari vo­ non catholicum fed mereticum, non confecratum to parique confenfa unoque fpiritu anathemate fed exeeratum, divina ei in omnibus ft per om­ nia contradicente auftoritate, condemnantes ab­ condemnant , dominum vero Innocentium Pa­ pam a catholicis catholice letam, catholice coa- dicamus. Vcftr* igitur fanftitatis prudentiam fupiccratum, ficut univerialem patrem ft Beati Po­ plicitcr exoramus ft vicaria duritate cooftanrri vicarium ampieftnntur , venerantur , faifoue tiam vcftr* fidei velut columnam immobilem in nuntiis frequentant. Quod igitur fuper his ceifiDomino confortamus, quatenus in fide beati Pe­ rodo veftra, o gloriofiilime Rex, agere debeat, tri & in obedientia ejus vicarii dileftiffimi patris noftri Innocentii, per gratiam S. Spiritus elefti, regalis providentia Spiritu fenta fuccenfa provi­ deat. Accingere igitur, ft archiepifcopis, ftepi- fantaque Roman* ecclefi* dilefttone firmiter icopis, abbatibus rdiçiofiique viris, nec non ft perfiftatis. Prieterea ne veftis Chrifti incoolutilis a perfidis ft infidelibus fortem mittent&ua, quod regni principibus (onto more in auxilium prin­ — r— «t* wwwnMwu properanter |xu|>««uia uvvuiis cipis Apoftolorum occurre .: «p*«qwi-.— Divina avertat clementia , dividatur , ft navis tenus Ecclefia Dei letetur, religioChriftianafu-υPetri fluftibus marinis hinc inde coocufla peri­ bfimetur, fchifmaricorum perfidia comprimatur , clitatur , devotiffime fugeerimus , ut dominum corona capitis tui a rege calefti benedicatur . Lotharâm invifti&mum Romanorum regem ad urbem fine dilatione venire viriliter ft inftanter Qp* vero hic defirnt venerabilis frater nofter G. CuherM * ft Deo dilatas Ravennatis Ecclefi» archiepi­ exhortari dignemini , ft tam vcftr* diceceieoa fratres ft epueopos, quam etiam reliquos veftros fcopus viva vobis voce clarificabit , quem atten­ tius ferenitati veftne commendamus , ft ut eum comprovinciales , velut alter Petrus aliquando pro reverentia beati Petri ft totius Catholic*. converius . in praedita fide indubitanter confir­ Ecclefi* honorifice traftxtis, rogamus. *■· metis, quatenus tamperdominum regem, quam & per vos pax ecclefi* reformetur, ft Judaic* EPISTOLA GUALTERI RAVENNATENSIS perfidi* horefis , qu* nuper in eadem ecclefia exorta eft, preftante Domino, funditus extirpeArchiepifcopi ad N. Parthenopdiranum feu Magdcburgenfem Arcbicpiic. tur , & contra omnia qu* fe extollunt contra unitatem ft veritatem vos tamquam murum Fswrasb' dsprê» K. SmA* PtrtitttepiitOH Ee- ferreum pro domo Domini firmiter opponatis . De cetero in veftris fiuiftiflimis orationibus in G. /μΑλ Rnnutit £cdf Jùt iHmifttT , httt Mqptit, fdatm tf p*p- omnibus nos ft per omnia humili ter commen­ tm» m Chri/k iiMUearai. dantes, obnixe rogamus, ut hoc, quod ante ho­ mines vd ab hominibus dirimor aut exiftimaUu fsn&iffim* paternitatis refine literisqui- mur, ante Deum veftris fafiragaotBxis nobis me­ bus me, quamquam invifum & fade i(p»- ritis , efle quandoque mereamur . Orantem pro Ee nobis V 4M INNOCENTII PAPÆ II· EPISTOLÆ. 4M (φ nobis veftram (an&itatem divina pietas ad muk A calamitatis tempeftas inflaret , de 0Û0 perfonis »onun profedum fit ad fenft* ecdefic honorem ad dedionem cleftis , Prraeftinus , Sabtnenfis , & utilitatem incolumem in longum confervere B. Rufus, A. Cancellarius, quintum Gregorium dignetur. -Cardinalem Diaconumfanâi Angeli, invitum & omnibus modis renitentem , cum religiofis viris EPISTOLA HENRICI LUCENSIS EPISCOPI epifeopis, cardinalibus presbyteris, diaconibus, fle fubdiacoaibas, in fiunmum pontificem degerunt, AD EUNDEM. cum Petro Leonis, qui erat oftavus, P. Pifano PntrMli inna* N. fen&x Partkneptlittax Ec- fexto & Jonatha feptimo remanentibus . Quod cl&x digne ertbirfijetf» H. Dti peti» luctu- vero compertum eft ab his, qui dolum in corde fic [tronc tf rpifitpu , [pinte* cxfilii & fir· conceperunt, ut iniquitatem parerent, nam & ipfe Petrus Leonis a longis retro temporibus ad ritnduuc. id pervenire, ut avarus St ambitiofiu, aflcftaveE ordine eleâionis Romani pontificis, C vo­ rat, ficut multis probatur indiciis , tribus gene­ bis placuiflèt a viris religiofis ac me fapi- ribus munerum nunc bos , nunc illos fibi allientioribus ut vobis notificaretur expetere , < . non B dens, congregatis, quos potuerunt, proh dolor ! ’’’ , ut patri cum epiicopo Portueufi rubea cappa illum veerat incongruum. Sed quoniam vobis & domino meo, non fatisfacere non debeo , de ftierunt. Quod faftum mult· fanguinis cflufiomultis pauca perftringam. Convenientibus cardi­ nes, multe locorum urbis deftru&ioocs, terribi­ les fecrarum imaginum decruftationes ; heu fa­ nalibus in Ecclefia S. Andre* apoftoli ftaturam eft ab eis; ofto perfonis , duobus epifeopis , G. cinus! pro ftipendio militum fuorum fibique obfcquentium , confecut* funt : quamvis Leo ejuf­ Prmeftino, & G Sabtoeafi, tribus Cardinalibus dem Petri Leonis frater , dc alter Leo frangen­ presbyteris P. Pifano , P. Rufo, dt Petro Leo­ tis panem, cum utrique ftriderent dentibus , al­ nis, tribus Cardinalibus diaconibus, Gregorio fciter in alterum, antequam papa obii&t jurave­ licet Angeli Jonaths, Americo cancellario, deftionem Pontificis committi , ita ut fi commis runt coram cardinalibus, quod neuter eorum de teret dominum papam Honorium , qui tunc in ele&one pontificis fcandahim faceret, fed quem D articulo mortis pofitus erat, ab hac vita tranfi- ecclefia eligeret, pro domino venerarentur , dc re, periona quae ab eis communiter digeretur , colerent. Nos autem fententiam dt confilium revd a parte fanioris confilii, ab omnibus prodoligioforum virorum catholicorum dt orthodoxomino & Romano Pontifice fiifeiperetur . Pr*oe- C rum, de Tnfeia, de Longobardta, dc de Ultramontanis partibus amplexantes, approbantes, & ftinus etiam cum atteris decrevit, ut fi quiseleimitant» , Petrum Leonis in hoc facinore ut ftioni taliter fafte contradiceret, anathemati fubfehifinaticum , & quoniam fiium fchifina defen­ jaceret ; dc fi quis alium adtemptatet digere, faftum pro infaâo haberetur, nec ipfe ulterius in ?* : cooc,1, °— · ·*"* —----------- •'’■'X— »"* -.............. ■ “ ANNO c tem tanti viri, contulit multum , dt profeftum man noa poecft nifi ex conpftura hoc ooo irtomen- CHRISTI catholicis, dc detrimentum fchifmaticis. Et certe tam idem Petrus, quam pater ejus, fanfto viro multas olim venerationes dc obfequia preftiterant. Sed beatus homo ia tali negotio , id efl, ubi periclitabatur juftitia , nec amicitia fleftebatur, nec potentia tenebatur. HeOvmt Geig>. CONCILIUM to Bixa : quod dc in ejus. provncia hoc haberetui cancilium , dt aliunde fetamus excommunicacum ab eo •c depofitum fuiffe Girardum Enaolilmenfcm epticopuaa , fuperionun pontificum _____ in Gallia letatum, tunc autem Aoacicti antipape . five Petri Leoni» . Quod , , - , prob.l . lb|< hoc ia concilio a- ...... vvIaiino faftJm 'tfh deri poteft ; Vide Patrlarchiu* Bitaricenla ca; Temo “· ^Wiothec· nov« mss. Labb. CLAROMONTANUM Innocentii pap· autoritate indidum, quo Anadetus antipapa & invafor fedis apoftolic* condemnatur, anno Domini mcxxx. Niri» pctt/tfeehu Aaxe J&PMÜ0· apud Cicma·· B fandi fpiritus , ut mala pullulantia refecet , dc /mv μ GeUie ceiebreteete effe prepttr fibifiteete· in fervis fuis fua dona multiplicet , ac tempora rttm & pfindtfattifittM AMclttKXt , ttfatitr Ott» quieta confervet. Ad extirpandas igitur vitiorum pravitates, predeceflbrum ftatuta in medium funt Frifagttfj, Uk.7. tep. 18. iit vtrhit: Non mul­ to poft Honorio mortuo graviffimum fchifma in produ&a , & novitatibus crefeentium vitiorum no­ ecclefia oritur , Innocentio canonice elefto ; fi­ va medicamina funt adhibita. I. Statuimus ut fi quis fimoniace ordinatus lio Petri Leonis violentia amicarum fuorum qui fbrtiffimi in Urbe erant , favente fibi Rogerio fuerit , ab officio omnino cadat quod illicite uSiculo , intrufo . Cui dum Innocentius reufterc furpavit. Vel fi quis pntbeadas, aut honorem , noo valeret, Urbe cedit, tranfcenfifque Alpibus vel promotionem aliquam ecclefiafticam , inter­ Gallias ingreditur , ubi in regno Gallici regis , veniente exeerabHis ardore avaritie , per pecu­ in civitate apud Qaromontcm concilium cele­ niam adquifivit, honore male adquifito careat, brans, nuntios Lotharii Conradum Juvavenfem, dt nota mfamic percellatur. II. Precipitous etiam quod tamEpifeopi quam Eribenum Monafterienfem, epifeopos, obvios ha­ buit. ΛνΙμ» Λ»·!· AfueltttoH faijft clerici in flatu mentis, in habitu corporis, Deo tefU/nr Phriint n vite heeemtii bit vertit : In- C & hominibus placere ftudeantt , dc nec in fupon· nocentius , celebrato apud Qaromontcm conci- fluitate ‘ ’ , fciflura , aut colore veftium , intueotium , quorum forma dc exemplum efle debent, lio, Petrum antipapam cum feftatoribusdamna­ offendant afpedum, fed quod eorum deceat fanvit. Htc illt. ftitatem. .4Λ» bn]m Ceeeilii riiiit Behaiiu tam- 7. Mi· III. Illud autem quod in facro Calcidonenfi feti. p. 74. & bec fmt. conftituttun dt Concilio irrefragabili ter confervari praecipimus ; ut videlicet decedentium bona Nao dominice incarnationis MCXXX. refidenEpifcoporum a nullo omnino hominum diripian­ te domino Papa Innocentio cum Epifeopis tur , fed ad opus fuccefloris fui in libera œco& Cardinalibus, catholicis fimul & religiofis vi­ nomi dc clericorum permaneant poteftate. Cefris, ac R. Lugdunenû, W. Bituricenfi, Stepha- fer igitur de extero illa deteftamlis dc fieva ra­ no Vietmenfi , A. Narbonenfi , B. Arelatenfi , pacitas . Si quis aurem hoc omnino attentare O. Tcrraconcnfi, G. Auxitano, F. Aquenfi, P. prxfumpferit, excommunicationi fubjaceat . Qui Tarentafienfi Archicpifcopis , eorumque fuftraga- vero morientium Presbyterorum vel clericorum neis Epifeopis, & Abbatibus quampluribus, Clu-Dbona na rapuerint, rapuerint, fimili Sententic fubjiciantur. niacenfi, Dolenfi, Cafe-Dei, & aliis juris fedis IV. Decrevimus ut ii qui a fiibdiacooatu dc apoftolic· , cum praefatis Pontificibus fubjedis , fupra uxores duxerint, aut concubinas habuerint, una cum Salfeburgenft Archiepifeopo, & Mona- officio atque ecdefiaftico beneficio caneant. Cum fterienfi Epifeopo, ac Abbate Gorgienfi, qui pro enim ipfi templum Dei, vafa Domini, facrarium honore dc falute Ecclefi· pro Teutonico regno Spiritus fimdi debeant efle dc dici, indignumeft occurrerant , allidente & Hu. Anicienfi Epileo· eos cubilibus dc immunditiis ddervire. po, cum innumera multitudine fapienriumdcboV. Prava autem confuetudo, prout accepimus, norum virorum , apud Qarummontem , menfe dc deteftabilis inolevit, quoniam monachi dc re­ Novembris, indidione odava, fynodus eft in no­ gulares Canonici poft fufceptum habitum dc promine Domini celebrata ; in qua de fide catholi­ teflkxierp fadam , fpreta bonorum magiftrorum ca & animarum •dificatione, ac morum honefta- Benedict dt Auguftini 'regula , leges temporales te , malorumque pullulantium eradicatione tra- _. dc lucumuam laupwau» suuuvuui medicinam giau· gratia >wc«i lucri temporalis addifeunt. datum eft , dc obedienria domino Pap· Inno-C Avaritie namque flammis accenfi fe patronos centio aftanti ab univerfis eft conftantcr promif- caufarum ' ' ' " faciunt. Et cum pfidmodne dc hymnis fa. Capitula vero recitata funt hcc. vacare deberent, gloriofie vocis freti munimine Quoniam frigefeente caritate fuperabundavit allegationum Tuarum varietate juftumdc injuftum iniquitas, dc in noviflimis diebus initant tempo­ fafque nefaibue confundunt. Atteflanrur vero im­ ra periculoia , ( funt enim homines fe i^fos a- periales conftitutiones abfurdum, immo dc oppro­ mantes, cupidi, elati, fuperiM , blafphemi , pa­ brium efle clericis, fi peritos fe velint difeeprarentibus inobedientes, ingrati, fceleftt, fme afietionum efle fbrenfium, hujufinodi temeratoribus dione, fine pace, criminatores , incontinentes , graviter feriendis. Ipfi quoquenegleftaanimarum immites, fine benignitate, proditores, protervi, cura, ordinis fui propofirum nullatenus attenden­ tumidi, voluptatum amatores magis quam Dei ) tes, ero deteftanda pecunia fimitatem pollicen­ tes, humanoaem curatores fe faciunt corporum invocanda eft ab univerfis cum devotione gratia Ee 2 CumCaedi. Gatrtl· Tam· XXL I gt glint. A Μ|·. Λ.Λ jNNoctNTios r η M r i i i n M suwticwv >m». 4 59 rr .n. U V IN U 1 L 1 U M . L0OVIC.VI. R-F*. 440 —— -—Cumque Impudicus oculus impudici cordis fit nun- A inimico in ufum verius eft, iio&omm patrum ■ —— »«·»» ‘H* quibus loqui etiam crubefdt hone- ftatuta dt fecrofenfta Det deteftatur Ecdefia . A**® C\^T,aas non debe? rel.gio pertraaire. Ut ergo ordo Leges -----------etiam ’ feculi ' de........................... tali contubernio natos’ in-CHtlST CH*p'T femes prontuuiant & ab hereditate repelhmt. monadicus & canonicus Deo placens in fando XIII, Pcffitnam fiquidem, depopslatricem, ft propofito inviolabiliter confervetur, ne hoc ulte­ horrendam incendiorum malitiam auftoritateDei rius praefumatur, auftoritate apoftolica interdici­ & beatorum Apoftobrum Petri & Pauli omnimus . Epifeopi autem, abbates, fit Priores tante enormitati confentientes, & non corrigentes, pro­ priis honoribus fpolientur. tiones cxfiiperat . Qye quantum Dei populo fit VI. Pnecipimns etiam ut laici qui Ecclfias te­ damnofe, quantumque detrimentum animabus fic nent , aut eas Epifeopis reftituant, aut excom­ corporibus inferat, nullus ignorat. Affingendum municationi fubjaceanr. eft igitur & omnimodis laborandum ut tanta cla­ VII. Innovamus autem dc pnedpimus ut nul­ pernicia pro falute populi eradico lus in Archidiaconum nifi Diaconus , nullus in des tantaque Λ Decanum vel Pnspofitum nifi Presbyter ordine- jj tur & *: extirpetur . Si quis igitur poft hujus notur. Archidiacooi vero , Decani , vel Pnepofiti ftr* prohibitionis puuiu^muucu) promulgationem muo malo nuaiu ftudio , qui infra ordina prmominatos exiftunt, fi ino- five pro odio: five pro vindicia, ignes appofucrit vel apponi fecerit , aut appofitoribus* bedienrw ordinari contempferint, honore fufee» "* 2 r—-* —* *·-—·*.- cond­ itam vel auxilium fciemer tribuerit excommuni­ pto priventur, VIII. Precipitous etiam ut Presbyteri , cleri­ cetur. Et fi in hoc mortuus fuerit incendiarius, f ci, monachi, peregrini, dcmercatores omni tem­ Chriftjanorum careat fepulnira , nec abfolvatur nifi prius damno cui intulit fecundum faculta­ pore fint fecurt. Treguam autem ab occafu fo­ tem fuam refercito, juret fe ulterius ignem non lii quarta ferta ufque ad ortum iblis in fecun­ da ferla ,} & ΙΛ. ab adventu KUTWIH Domini MWWU ufque IWJW ad ■« oôaw«· appofiturum . Pœnitentia autem ei detur ut in Hierofojymis ner Epiphaniis , dc a quinquagefima ufque aut ad in Hifpania in fervitio Dei ,__________________ .... vas Γ/ * vas rrniriwin, Pentecoftes, wuuiuaw ab omnibus mithnwimic inviolabiliter. ob- integrum annum permaneat. Si quis autem Ατ­ O&tvas ι fran- chiepifeopus aut Epifeopus hoc relaxaverit, damfervari decernimus. Si quis autem treguamI :m ü gere tentaverit, poft tertiam commonitionem „ num reftituas ,- dc .per unum annum _____ ab officio _____ non fatisfecerit , Epifeopus fiius excommunicaepifct^ali abftineat. Sane Regibus & Principibus ' nonis in eum fententiam quilque confirmet. Si C faciende juftitia: e ‘ ’ "iti* fi facultatem, confultis Archiepiquis autem hoc violare prafumpferit, ordinis fifi fcopis dc Epifeopist, noa negamus. periculo fubjacebit. Et quoniam funiculus triplex difficile rumpitur, praecipimus ut Epifeopi ad fo­ tam Deum dc falutem populi habentes refpeftum, omni tepi&tate iepofita ad pacem firmi­ ter tenendam mutuum fibi confilium dc auxilium pnebeant, neque hoc alicujus amore aut odio pnetermittant . Quod fi quis in hoc Dei opere tepidus inventus fuerit, damnum propri* digni­ Nota Stbphaki Balvzii. Concilium iftud, in quo vir celeberrimo* & harum re­ run valde peritu* Jacobus Sirmondtu pronuntiavit verifimile efle Ooidem iplos canones qui conftitnti fune in Concilio qood Innocentius II. celebravit in Bcdefta Lareraoenfi faille promulgatos , aut omnes , aut pro parte, nunc danfas ex archivo Ecclcfae Barcino* nenii» , unde illud habuerat iiinftriffimus vir Petrus de Marea Archiepifeopu· Parifienli*. Admonet autem _ .monda* -------------------------------------------------------Sir mentionem illius Concilii facere---------------Bemardum tatis incurrat. IX. Deteftabiles autem illas nundinas vel ferias in quibus milita ex condifto convenire fo-nSrJ/^ j-ie· Co‘ïi1?? ïer?i‘: “f?· lent dc ad oftentattonem virium fuarum dc auc/enaeoeettw , dacue temerarie congrediuntur, unde mortes ho- tem CentiMlihu & ytrebinifettit m reminum dc animarum pericula fespe proveniunt , virir , n» emltituÎM tr littrrw omnimode ibi­ omntaod. interdicimus. iaterdicitmu. Quod fi quis eorum «dm*»dem mortuus fuerit, quamvis ei pofcenti pceniιμ/ιπμ eraUcttioM traOei»·» , olf»tai i» XI. Indubitatum di quoniam honores ecde- clcnctu*, tMMcbtn» , vel eemerftm imccent , IfMenfuftici fanguinis non funt, fed meriti, ftEccie- ttaac excearituticatfaui iacarrat , aec al ea fafit-aifal· vt aifi fer curita Xoatanat» vel cai tetataifent, eae* fia Dei non hereditario jure aliquando nec fe­ babe* XKJL. q. IK. Si qaie Jaadente . Viderat etiam cundum carnem fucceflbrem expetit, fed ad fui E Perm* Jacobi de Aureliano, quae in pra&ica fua referegimen fit officiorum fuorum difpenfationes ho rena hunc canonem , qui apud Gratianum deferipeua nclhs, fapientes, & rtligiofas perfonas expofeit. eft ex Innocentio tanrum abfque ulla mentione Con­ cilii , ait conftitutionem illam faAam fuiffe ab Inno Eapropter auftoritate prohibemus apoftolica ne centio in Concilio Clarocnontano. Cor reflore* Roma­ quis Ecdefias , praebendas, prspofituras capellani , quibo* cognitum non erat iftud Concilium , addi­ nias, aut aliqua ecdefiaftica officia hereditario derunt hunc canonem fumptum efla ex Concilio Latejure valeit vendicare aut expoftulare pnriiimat. raqenft , ubi extat , cum dicendum fuerit fumptum faiffe ex ifto Claromontano, ubi primam editut fuit , Qiod fi quis improbus ftc ambitionis reus atten­ ft ex quo citatur ab aufloriboa fapra nominati* . tare prefumpferit, debita pana mulftabitur , & . Peregrinatio Hifpanica injunfla incendiariis in capoftniatis carebit. V«tc ultimo hui» Concilii non erat fimptex peregri­ natio reikionis ergo , uti monnimu* in addietoM ad XII. Sane conjunftiooes coafangutaecrum om­ libram o&avum de concordia facerdotii ft imperii cap. nino fieri prohibemus. Hujufinodi namque inceM. çnm interpretaremar conflitutiones a CalTifio Pa­ ftum, qui jam fere ftimulante humatu generis pe II. edict* in Concilio LateranenG anno mcxxu. CON- S T A M P E N S E. 44« _____ chïîs, chX. CONCILIUM(i)$TAMPENSE Contra Anadetum antipapam congregatum, anno Domini Mcxxx. tempore Inn. II. N tec fined» , nutare fenH» Bernard», damw-Apos , ut in ultionem pnriumptionis accingerentum effe Petrum mfipqpeM , ft Anadetum tur, dc damnata parte fchifinatica, fubfcriberent monito, centra vere approbatamfiufft tleHianem unitati . Necdum vero ad plenum tenor operis Jmacmrii cmmkv tf legitime ordinati , tefiatur :----- ----- — -----■-------------:r--------------innotuerat epifeopis, — nec privatim quifquam com­ Finces/Mts, Ut. »7- cap, 6. & Bernante attat , modare prsfumpiit affenfum, donec colleâo StamIit. 1. cap. i, m vito fettBi Bernardi . De fui . pis generali conventu, in commune decernerent bac Sugeriur m vite Ludovici regit : Quo rex , quid reciperent , quid damnarent . Neque enim ut erat pihfimus ecdefic defenfor, cito compunFrancia , exteris regionibus proclivibus ad fehifdus, concilium archiepifeoporum, epifeoporum, mata , aliquando tali faftione feedata eft , nec abbatum dt rdigioferum virorum Stampis con­ malignorum acquievit erroribus, nec fabricata eft vocat: dc eorum confilio tam de perfona quam in ecclefia idolum, nec venerata in Petri cathe­ de ele&ione inveftigans ( fit enim fiepe ut Ro­ dra monftrum . Neque enim talibus in caufis manorum tumultuantium quibufcumquemoleftiis, principalia aliquando eos terruerunt edifta , aut '/ ·<ίΐ».ι·. ecdefic eledio mimas ordinarie * fieri valeat ) 1 generalibus utilitatibus privata commoda praetu­ B dc affenfum eteftioni confilio virorum praebet, dc lerunt , nec declinantes in partem perfonis detu­ deinceps manutenere promittit. Cum autem dc lere , fed caufis. Convocato igitur apud Stampis fufccpttanis dc fervitii primitias Cluniaci per nos concilio, abbas fanftus ClarsvalfenfisBernardus, ci delegaSet: tanto exhilarati fufiragio, cum gra­ fpecialiter ab ipfo Francorum rege & praecipuis tia dc benedidione domino regi per nos referen­ quibufque poutificibus accerfitus, .ficut poftea fa­ tes , ad propria remifenmt. Ut autem ad fim> tebatur, non mediocriter pavidus & tremebundus dum Benedidiun fiiper Ligerim defccndit, do­ advenit, periculum quippe & pondus negotii non minus rex cum regina, dc filiis ei occurrens, dc ignorans . In itinere tamen confolatus eft eum nobilem diademate firpius coronatum verticem Deus, oftendens ei in vifu nodis ecclefiam ma­ tamquam ad fepulcrum Petri inclinans , pedibus gnam concorditer in Dei laudibus concinentem: ejus procumbit, dc catholicum aflêdum & devo­ unde fperavit pacem fine dubio proventuram . ti fervitii efiedum ei dc ecdefic promittit. Cu­ Ubi viro ad locum ventum eft , celebrato prius jus exempto dc rex Anglic Henricus ei Carno­ jejunio, & precibus ad Deum fufis, cum de eo­ sum occurrens, devotiOune pedibus ejus proftradem verbo xradaturi rex & epifeopi cum printus, votivam fui fuorumque |ue dt dc terne fuse fufee- q cipibus confediffent , unum omnium confilium ptionem, dc obedientic filialis ,s*‘: promittit plenitu­ fuit , una fententia , ut negotium Dei famulo dinem . Hac Sugtrte it retet gtflir ufyue in auimponeretur , & ex ore ejus tota caufa pende­ nam fequentem. Qua te futjicit, fit» loco pefiea ret . Quod ille, timens licer & tremens , moni­ diHuri fumut. tis tamen virorum fidelium acquiefeens , fufeeSed pia te confentientia fcripfrrint ejufdem tem­ pit : & diligenter profecutus eledionis ordinem , perii autores, ut veritat ore duorum vel trium teeledorum merita , vitam & famam prioris elefiium rtj ipfe fpeHantium magi/ ac magi/ fertiufdi, aperuit os fuum , dc Spiritus fandus imple­ far reteretur , adducamur in mediam . Bernante vit illud. Unus ergo omnium ore locutus , fufattar, fù re/ gefia/ fimbli Bernardi accurate ce·cipicndum ab omnibus fiunmum pontificem In­ fcripfit, ife te agent, bec eit .· Prcmiffi in Gal- nocentium nominavit, dc ratum eue, omnes pa­ lias fuerant nuntii, qui Gallicane ecdefic inti­ riter acclamarunt. Hac Bernerdut. Eadrm jmoçm# marent nqjotii veritatem, dc hortarentur epifeoTbnbaUut in t'ita WiUtbm. I «BMM)swecsem>i90S»ifiM » A D CONCILIUM STAMPENSE, A outfe fcAfmatu cektratie· em» 1130. ADDITIO. s< M‘»l CTc«pr>i£r tnjrn emeilii fertnoucm betent Lat-Ecnthalicot princeps rex Francorum Ludovicus ocsoppLTo· O tens ce effert , fut in vita S. Bernardi at currit. Is Is vocatis vocatis epifeopis, epifeopis, de dcomnibus, qui pro pro-­ currit. omnibus, qui 11 rite- auitee nav tractetur^ ege vere pte aliftedna- bats L · ία ·. A ·■··.· · religionis Galiis habebantur , convocato Uni fum dt bec ipfe ceeali» m treHatu jfrnte etiam clero·, regnique majoribus, concilium ftefi ertbidfacem , dein epijcepi iaxemmfit tuit generale, cumque fe Petro Leonis ob fuade epnd Mureterium Rernm bel. tom. 111. ρ^.433. patri obfequia fateretur obnoxium , nihil tamen A/f extern teebreti» illa perpetua mioeBwa m fuper hoc celfitudini regis voluit arrogare; epi­ Grerdxm Engolifmenfem epifeopum , fti jfnacli- icopis & patribus , qui ex monaftica religione ti antipape psrtet ftnbu ift. be ergt ille cap.K convenerant , omni tradita poteftate , ut eis & Nunciato in Gallis fehifinate, dum pro panibus in eos omnis diffinitio conferretur, eo quod pe­ vario favore multi multa loquuntur , fidaiilque nes fanfios epifeopos ecclefix difpenfatio tota populus ancipiti raptatur errore , primus regum confiftit, & abbates, quos divinitatis contempla­ tio ( 1 ) Hafes Concilii Bfecha a aolto Vaco» notata, M illud aam iadtfaa» aeufis Maji celebrati» vide­ tur . Pago» tdACi. ss|Qi o. |f. LOTHARIOS IMP. INNOCBNTÎW CONCILIUM I». ludov.crask.fr. 444 tio recreat, divina latere confilia non creditur. A fore ,* idque cum Lugdunenfem , turn Viennen— -—Cui concilio quondam ( quoniam ) intercire Gifem eeclefiam, tum totam fere Italiam abipfius ANNO uÏkti rar cepiffent. Habebantur quoque fuper hoc ipfo fic nefiatis egregie, & ipfius eleflio prima tempore, aliarum, qu® non aderant, ultro delegata tefti& a praecipuis Romane ecclefix fuerat celebra* monia, fimul fic perfuafiones perfonarum, quas ta perfonts . Porro Petrum per opulentam ma­ fpiritum Dei habere certa fides efiet , cum tot num cathedram pofterius ufiirpaflê , virum adeo nominum fcnfus in eamdem ferme confluerent vita reprobatum , fic nomine, ut fiipfum etiam voluntatem ; ficut enim una bonorum fides eft , quxlibet eledionls forma defenderet , promoveri fie fic fpirirus unus: malorum vero fpiritus mul­ tamen vite qualitas, fic infamia minime fuftinetiplex , fic voluntas ambigua . Huc ufque ille de 'f„i. ret. Id tibi , fic tue largitioni * fubjeftis ratum Concilio hoc, tn quo pro innocentia decifum eft. CONCILIUM ^REMENSE h qua Hugo comet Roccie^fis anathemate punitur amo circiter 1130. celebratum. Aulo antequam Innocentius II. Rcmcnfe con-B gnita caufa utrumque anathemate punierunt. En cilium celebraret , Raynaldus Remenfis arverba Bartholomxi epifeopi Laudunenfis in char­ chiepifeopus provinciale concilium in urbe me­ta vulgata in tom. VI. η. XXVI. appendicis an­ tropoli habuit, quo dies diâa eft Hugoni comiti nalium Ord. S. Benedifli : Quapropter cum Re­ Roccienii, fic Levoldo vicecomiti reis illat® inmit conventat epifeoporum ageretur ; judicio eorum iu: x in eeclefiam, feu monafterium S.Theodo­ uterque excommunicatur eft. Hxc tantum de hoc ri». i Laudunenfis, cujus villam Triniacum (TriRemcofi concilio ad pofteros venerunt. gni ) iniquis exadionibus vexabant . Patres co- P CONCILIUM HERBIPOLENSE x In quo Innocentii II. eleftio confirmatur. N Germania Lotharius Imperator I pravaluit, a Lothario rege , eligitur , & confirmatur . Gualterius enim, qui Ravennatenfis Archjepifcopus erat, lonocentii II, partes cum fuis Ravennatenfibus perpetuo fecutus eft, ut habet Rubeus lib. J. hift. Raven, qui tamen , ficuti fic Labbeus, hujus fynodi mentionem non facit. Viccburgi C tro Leoni in eleitione fiT omnibus congregatis, convocavit, de quo Λ leu Herbipoli Concilium convocavit, chronicon Magdeburgenfe adhuc ineditum ad Concilium XI'. Epifeoporum menfe Oftoiri a Rege Itirceburg congregatur , cui affuit Arduepifcopus Ravenna, Apoftolica fedis Legat: u^i Gregorius, qui & Innocentius , fui Pehunc annum habet : A D HER.B1POLENSEM CONCILIUM A quo Innocentii elellio confirmatur anno JIJO. celebratum. ADD Iγ*β 1 A Xnalifta Saxo Ecardi ad annum ITIO. ujo. eadem] Ad hoc pariter concilium pertinent fequentes lite- Ex Codk. ra, quas Udairici codex fuppeditat. Ud»iric. ». In Chrifto plurimum dilefto fratri Ottoni Bam- i“1”1*· bergenfis ecdefix venerabili epifeopo frater G. Ravennatis ecclefix cardinalis , apoftolicx fedis legatus, ialutem, fic omne bonum. Fraternitati veftrx notumeffe credimus, quod dominus nofter papa Innocentius cum literis fuis rege Wirceburh congregatur, cui adfuit archiemifit nos ad regem, fic ad regni principes , qui ptteopus Kavennx, apoftolicx fedis kgatus, ubi E cum amore fic honore nos recepit ; fed refponGrcgoritu, qui fic Innocentius, qui Petro Leoni fionem fuam ad confilium principum diftulit , in ckctone prxvaluit a Lothario rege , fic om­ inter quos fraternitatem veftram primam , aut nibus ibi congregatis eligitur fic confirmatur. Ibi inter primos pro fervitio ecclefi® ad curiam feexcommunicari funt Petrus Leonis , Conradus ftinafle credimus, quippe quem inter reliquos eHenries imperatoris confobrtnus , iqui regnum invapifeopos regni Teutonici mater noftra Romana frat cor.tra Lotbgrium ) fic frater fuus Fridericus ecclefia quadam prerogative dilexit, fic tanquam ( dux Suevorum ) cum omnibus cis faventibus. fpecialem filium creans propriis manibus benedi­ xit. >Ia. i-.ii-et ,:e hoc concilio , qua annalifta Magdebu-gerifti ad esndem annum adnotavit , cujui ver­ ba recitat cocleilor l enetus concilior, to. iz. pag. J450. fed cum aliquid praterea addat , qua Magdrourgrnfis amittit, ideo lotum ejus teftimonium hic referendum cenfeo. Concilium XVI. epifeoporum menfe oftobri a D LOTNAklUSlMra* ... 441 iHHoeiKTioB APUO s. yEGIDIUM LuDor caala p*. 44· CT xit. Rogamus, itaque itaque dile&iooem veftram, A Veftr» paternitati notificamus, quod per era-———*& in ea fide de devotione , quam matri veftnt ι tiam Dei (ofpites & alacres fumus Wurtzeburch, -Λ,"? ANNO Romane eccJefi· debetif, mandamus, ut omni & ibidem indiâam curiam expcâamus. Sed cum (1|J 1 . CHRISTI occafione, & exculatione remota, quantocius ad in ptwfato locoeflémus, de eaftro Nunnberch tinos veniatis, & in caufa ecclefic , tanquam fi­ niftra qutodam audivimus, unde miramur, dtfatis delis catholicus nobis affiftendo, legationem do dolemus. Quapropter vobis rogando mandamus, mini pape cum literis luis , una cum aliis fra­ ut vera nova, que audiftis, velquicquid exinde ad tribus recipiatis, & obaudiatis. prefens fcire poteftis , nobis infinuare dignemi L. Dei gretie AreMnarae· rex Otttx» diU/h , ni. Pneterea de puero noftro infirmo fupplicitcr CCCLIK jUelqxe fxo Belxebcrge^i eptfcepo , gratiam fxexe exoramus, ut eum, quam citius poteftis, fi con­ tf terne bwiw . valuit, ad nos mittere procuretis. Propter inflans, fic valde neceflarium eodefic fixe feriter refert Hxfoei Ger. Seer. tMxfll & regni negotium Wurtzburcb gratia Spiritus p^. llp. fepuntei Uterer ed S. Ottoxext Bebexfanâi traâandtun de infirmitate tua , que ad­ bertexfexe deter. ventum tuum ad nos tardavit, dolemus , quo-B Venerabili fratri, & coepifcopoOttoni Baben- e. h.iu num prudentie tue diferetione , ac confilio ad gerfi epifeopo, Dei gratiaqualitcumnueCooradus <£· *« Salzburgenfis, Ecbertus Monafterieniis epifeopi , f opus ecclefie & regni poti (limum nunc indige­ mus. Verum quoniam virtus in infirmitate per­ cum orationibus devotum, & intimum fervitium. ficitur , in ea caritate, quam ecclefie , pro qua Convenientibus ad curiam pro deftruenda, qu* Dei gratia femper devote laborafti, debes, com­ regnum evafit, calamitate etufdem regni princi­ \ monemus te & quam intime rogamus, ut fi alio pibus ; miramur , & fatis dolemus veftram non vehiculo non podts, navigio faïtem ad nos, de adeflê pnefentiam , cum in hoc negotio nemo x conventum venerabilium confratrum , & coepipoftet nobis effe magis necefiarius. Unde perfofcoporum tuorum Wirtzburch una nobifeum ad­ nam veftram nulla deberetis occafione fubtraheventum tuum defidcrabilem ptcftolantium venire re ; quoniam eo magis propace , & tranquilli­ properes. Vale. tate ecclefic, & regni collaborare nobis ddereG. Dei gretie fexAx Revnxetir eccltfet xuei/br tis . Obnixe itaque debita dile&iooe dignitatem CCCL licet indipuu , msk Vert efflelicx /edit legetur , veftram monemus & rogamus , ut remota peni­ è? /. Fevntixxt epijcrpxr , venerebli fretri Ot to­ tus omni occafione vel excufatiooe adhuc teme­ rn Beiexbergerf epifexpe, eretiexext, & freterxext tis venire , fcientes omnes principes defiderare pnefentiam veftram & expedire ■ i» Cbrifa diMlûxext. CS* MELPHITANUM CONCILIUM IN APULIA Ab Aruxleto II. extipepe exxo 1130. celebretxxe. Oncilii Melphitani anno 1130. ab Anacle-Cenim feribit de Anacleto: A p» ( Roger 10 fo­ to II. antipapa celebrati mentio nulla apud licet Sicili· rege ) recepter efl, cxjxr ex&xritete veteres feriptores fupereft, fi anum excipias Ro- Apxliexe ixtrevit, & epxd Melpbiexx ttxobxrx ce mualdum Salernitanum archiepifrooum in ChroMrxvit : Nec plura de hoc concilio alias nemi nic. a Muratorio to. VII. Rer. ital. vulgato , ni comperto qui tamen nihil pneter nomen memorat . Ita C ^CONCILIUM APUD S. ÆGIDIUM Ai btxecexfit II. exxo Jijo. celebretxxe. E concilio spud S. Ægidium nihil fupra no-Dgato a Muratorio Rer. Italic, t. 7. p. 59Ô. 11« men Icimus ; nomen vero iervavit nobis vero ille de Innocentio II. agens : F^i/ Sichardus Cremonenfis epifcopus in chronico vul- fcexr, epxd S. -Azgldrtexe axàUxxt cdebrxvrt. j. D CONCILIUM JOTRENSE Ob S. Thomam S. Viftoris Parifieofis Priorem occifum, pro juftitia congregarum, anno Innocentii pape II. mcxxx. Um archidiaconus Parifienfis Theobaldus il-Eco die, tn finu meo, inquit StephatnuParifienlicitas exaâiones occafione archidiaconatus fis in eptftola ad Beraardum 159. ad Inooccna presbyteris exigeret, beatus autem Thorn.prior tium papam, & intra manus meas crudeliter ab S. Vidoris Parifiens., infignis iuftiti· amator & impiis pro juftitia trucidatus eft . Het de cexdefenfor, magno telo eidem refifteret: pernepo- fe, inquit Petrus Cluniacenfis abbas , xxptr m tes azchidiaconi ipfius vir religiofus in ubfequio hir pertibu erckiepifcoftnax , epiferpererx , eUecaritatis, in itinere quod pietas indiceret, in oran·, ec xndtorxrx religioftntm tf Jepientxxt per­ pere faoâo, in fanâorum comitatu, in domini- / giftnam Tbomam priorem ccrnobii S. Vite­ ris, virum approbatum, omntbufque bonis amicum fit dileftum, ac in fante ecclefix defenfione illum coadjutovem & propugnatorem devotiflimum & ftrenuiffimum, impiorum ma­ nibus extinftum fciatis , carne quidem mor­ tuum, fed, ut indubitanter credimus, viven­ tem cum Chrifto. Cui enim Chriftus vere caufa moriendi fuit 9 in gloria omnino deeflê non poterit : quoniam & ipfe , cum ultimum in noftris manibus exhalaret fpiritum, libera vo­ Sttpinnnt Dti grntin Pnrifieifii tpiftnptu F. R. B. ’ ce fe pro juftitia mori proteftatus eft: certifH. nrcüprttipttrù, fnJnttm. , fimum praeteritas pnefentifque juftitiafine,qua in ecdefia Chrifti contra impios pugnaverat, „ "CX auftoritate Dei Patris omnipotentis, dc , teftimonium relinquens, quoniam in ipfacon„ JLu Filii, dc Spiritus fandi , dc tante Dei fummaretur. Haec enim prima , base & niti„ genitricis Maris, dc omnium fandorum , ex- , ma caufa fuit laboris illius . Nam pro ipfa ,, communicamus , dc anathematizamus , dc a juftitia tunc mecum aderat. Ego enun ipfius „ fante matris ecclefix liminibus fcqueftramus precipuc admonitione ficut ci femper de his „ illos qui dominum Thomam priorem S. Vicura efle folebat, rogatu & aifenfu regis, per „ doris interfecerant , dc qui cum fortitudine , eum quoque * ad ipfum perfuafi , ad abba„ interfeftoribus adfuerunt, dc eos quorum con- , tiara mon talium, qux eft Chelis , emendae„ filio dc admonitione dc auxilio inrerfistes eft. , dandam & ordinandam perrexeram , aflum„ Omnes etiam illos excommunicamus, qui in, ptis mecum viris rdigiofis, abbate fcilicet S. „ rerfeftores dc interfeftorum pnefentes coadju-C| Vidons, & S. Maglorii, de fubprioreS.Mar­ „ tores in fuo hofpitio receperint , dc qui cum , tini, aliifque compluribus monachis, canoni·, ,, cis aliquam communionem vel participationem , cis, ac clericis. Cumque pro viribus negotio „ habuerint in cibo dc potu , io confiuo dc lo»> perate .everterer, juxta domini Stephani ca„ cutione ( nifi forre pro eorum correptione ) ftrum, quod Gomiscum dicitur, fubito ab e,, vel emptione, dc venditione, in dati dc accejus hominibus, fcilicet nepotibusTheobaldiar„ pti communione, in fufeeptione dc proteftio, chidiaconi , infidias mihi in via prxftruenti„ ne omnes iftos excommunicamus, donec refibus, afliilfum paflus fum. Cumque nos iner­ „ pifeant, de ad fatisfaâionem veniant . Manmes , utpote d'e dominico, & pacem ferentes „ damus itaque vobis dc pnecipimus , quatenus incederemus, fubito evaginatis gladiis irruunt „ per fingulos dia dominicos noc modo dc his , fuper nos, & nec Deo, nec diei facrr, nec „ verbis excommunicetis, ac exteros presbyteros mihi, nec his qui mecum erant rdigiofis vi­ „ excommunicare faciatis. Mandamus enim voris, honorem dantes, inter manus noftras & „ bis, quatenus unufquifque veftrum in fuo arinnocentem trucidaverunt, mihique mortem „ chipresbyteratu prohibeat, ut nullus omnino comminati funt, nifi abfcederem a confpete „ presbyter, nec de feculo , nec de religione ,D. eorum celeriter. Nos aurem fiducialius agen­ „ nec abbas, nec canonicus, nec monachus intes, in medios gladios nos conjecimus, dc jam „ clufus, nec eremita, nec etiam abbas S. Vifemivivum direque laniatum a manibuseorum „ doris, hujus excommunicationis reum ad fe abftraximus: atque undique circumdantes eum, „ pro confeftiooe venientem fufeipiat , neque de fua confeffione , & de ejus quam paflus „ abfolutionem hujus culpx tribuat , aut pœnifuerat inimicorum impietate dimittenda, al­ „ tentiam injungat : quia ego de toto reatu milocuti fumus. Tunc ille libenti animo omni­ „ hi foli abfolutionem dc ptrnitentiam refervabus qui in fe peccaverant dimittetis , dc fuo­ „ vi. Hoc quoque prxeipimus , ut presbyteri , rum peccatorum intime reraiflioxjcm petens , „ quando excommunicant, hanc noftram prohipercepta tandem communione corporis & fan„ bitionem omnibus dicant. Valete. guinis Chrifti, libera voce fe coram omnibus Stephanus his feriptis , prr mœrore nec foli pro juftitia mori conteftatus eft, & fic reddi­ dit fp‘ritum. Hinc ergo, licet noftne fpei fi­ Parifienfis cxlum fufpicere valens , Qaramvalkm fefe recepit , indeque Gaufrido fante Ro­ ducia certa, quantum ad ejus fpe&at falutem mana ecclefix legato dc Carnutum epifcopo has dc gloriam, exultandum omnino non dubitet, p^euofamque in confpete Domini mortem fan­ tranfinifit. E dorum ejus fcjafrus : moeror tatnen & lutes Gaw/nds Dti , ventrniiü Ctrnoinfixm tpi/· gravis, qui-de amici orbatione , dc communi ttfo tJ npnfioiicn ftdu Itpntt, Strpitnmt tvitm , omnium noftrum confufiooe oboritur , nulla fretin Pnrjfitnfii tttkfie minifier inJiçuu, nxnc prorius confolatione in noftro animo tempentrttm miftrin Ü* efiUffionir prêta infeltx, on( ratur . Me enim in ipfo occifum video, & , mulco magis me occifum quam ipfum : quia Itrt ή Domine. , me in ejus morte periculis expofitum cerno , „ Z^Alamitatis nova pondus, quam veftrisau) ipfum autem a periculis liberatum . Supereft *, VU ribus, imo cordi veftro , illaturus fum, , igitur, ut, quia me nunc tam graviter defr„ nefcio fi verbis aliquibus digne valeat explilatum & contriftatum cernitis, ad me confr­ „ cari. Nuneiutn durum & grave auditu, om· iandum fimul & confiliandum venire non dif­ *· itibus, quibus Chrifti Jefu & fante matris ec* » feratis. Ego enim, quafi qui ipfam deteftan„dam ♦4> INMOCAMTitM ro. I·. v> Jrt -r R e M ce 1 K. £ N 3 £. ruauTi » fegiene feceffi, illic vos expaftaturos, . ό» * » ot coafilium pariter capiamus quid nefes pro „ fante ecclefia tam intolerabili mina faden- toni a a tus imp. LuDOv.caAsa.FR. 4/0 „ rum oeeram vdboram, geftorum dc gerendo-..m rum. Valete tertio cum reverendis prmdp&us awno Z BMfefi ft Nivernenfi. C?*»T' Dum h· in concilium referuntur littera, In­ nocentius S. Bernardi ferioris monitus, patrius fum minatur, ft renier , nifi prcveoiac Do. firper coram decreto in nane refcripfit fatten» „ mû». Mando ergo rods, ft fuounoperp do». tiam. „ precor , ut omni dilatione poftpoGta Qar·„ vallis properetis r quia pericula undique mihi i*atw tfifipu firvu ftrotrw» Dei , ovarraftWas fr^trihu HmmU» Rruttf , Affe AvHis Gaodefridus acceptis Caramvallem advo­ lavit, mandatoque apoftoUco prscipit epifeopis dkecdcoo Retnrofis, Kotomageufis, Turoneniis, „ Raviora delifta amarior&us gravis pœniQueues eoo venire. Illis autem ooa&is Hugo Gra-B „ vJ tentic ficubos purganda funt : ft quod ttanopotitanus epifeopus , Carthuficnfiumque fs„ adverfus fecros ordines committitur , expedit milia in hunc modum rtfcripfac. „ ut celeriter dignis animadverfionibus expietur. n Qub enim loros tutus, ft cui peribas fitpne* „ ftanda fecuritas, fi ecclefis Diti violenter deM rici, catkftibos obfequiis mancipati, injuriis, „ vd captionibus, vd crociam corporis a perrû csqgngetù , Άρ GretieatftüttHk» tttfa „ ditis hominibus affligantur? aut , quod dete WMta/ tfifffui , 9 jUii tjut Certhtfe&t* w flabilius eft, morte ft fieri fanguims efiufioftuçtnt* ftmu nmüû Ciugf , 9 fà faon „ ne mulâenrar? Adverfus ergo tam Deo odi„ bile ft tam piaculare flagitium, quod in dile„ âos filios noftras bons memoris Thomatn „ priorem S. Viftoris, ft Anbembalfam fubde* /^\Uod homines fumus, ad naturam; quod „ canum Aurelianenfan commiffiam eft, tepidivigore juftitis exurjufti, ad meritum ; quod epifoopi, vel w „ tate fepofita ......, afliimpto . _ prafiyteri, vel archidiaconi , vel aliquid hn-C M gant canonç, armentur jura: ft , fi res exjufinodi, ad ecdefiaftirom pertinet officium . !n poftulat " " , novum fcelus ' * novs fynodi Λ —** "* librata In primo exiftimus: in feomdo fahramur: in „ fententia conteratur. Quod ergo a veftra ditertio providendi aliis qun fabriliora font, po- ,„ leftioos fuper hoc apod Jotrum nuper judica„ teftatem accipimus. Duo ergo priora ad nos, ,„ tum eft. apoftolica au&oritate ftatuimus efle „ tertium refertur ad proximos. Quod fi mani* „ firmatum. Sed quia nimis remifla videtur efle „ feftum fuerit, juxta illud ficulneas evangdies „ veftra fententia , addendo cenfemus , ut in „ exemplar, quas tamdiu expa&ata frafeim non n quibufromque locis profati fanguinarii prsfen„ attulit , officium nos inutiliter habere fufeo- „ tes fuerint, divina ibi non celebrentur officia : „ prum: nulla jufta cur in eo relinquamur re- M ft G quis lacrilegos illos cleric i das , ac c^„ manebit occafio. Qpid ergo fi non Colum in- n ftis collegit perturbatores, ft effiifores Domi„ utiles ecciefie, fed etiam perniciofi, vel ver- „ nici fanguinu, in foculo remanentes manute„ bis vel exemplis extiterimus ? Noone non Γό­ „ nere ft^cgcfbvere tentaverit, anathematis fa> η lam dejici , fed etiam digni fumus puniri ? „ teotia percdlarur . Ad hoc addentes Aatui* n Etfi igitur B. Thome, ft ceterorum, quire„ mus, ut, quia fe nefaria parentum nequitia, „ center lotis in (anguine agni ftolis fuis ad ce- D*„ ft horrendo furore , clerici nec adjptfct nec „ leftia demigrarunt, in confpefei Domini mors „ retinere ccdcfiafticum debent emolumentum „ ( ipfis enim non pretio, non violentia , non n protiofa mundana ultione non egeat.* tamen u fi ecclefia Dei, fine qua nec publice res n terrore, non confanguineoram truculenta ne* „ falvas funt nec private, utilitate caneat difei- „ quitia, fed fotis intervenientibus meritis, opor* „ plins, rogamus fupdices ft obfecramus, qua* „ tet acquiri, ft acqnifitum fervari ) tam re» ,, tenus armatura fidei prote&i , ft ru&itudinis n bddus Notaries , quam alii qui honores fub n celo fucceofi, ft fandiorum Mofis , Phinees, „ hac peffima forma acquifieriot vd retinue· n Mathathis, beatorum quoque apoftolorum Pfe„ riot, falva nimirum fedis apoftolies reveren„ tri ft Pauli adverfus Simonem, Ananiam, ft „ tia, eodefiafticia priventur beneficiis. Et quia „ Bariefu, pie ddsvicntium, maximeque ipfius „ fupembandat irtiquitas, fummopere profpicien„ dum eft, ut dcnci de esstero nihil humanum „ Domini venditores de templo cadendo pro* „ turbantis, exemplis animati, in facrilegosho„ metuant: ft ut grata tranquillitate, famulati. „ mkidas ecdefiaAici rigoris intrepide gladium „ bos valeant vacare divinis, apoftolica eis fu£ „ producatis , eoique, fi fieri poteft, cautibus w fragia propenfins impertimur. Haâenus varia, qun fe parricidio noftriTho­ „ lacrOrum officiis privetis ft beneficiis , quate-E „ nus omnis Ifrael audiens timeat, ft nequa* ms offendi b maoufcripto referipta, ft ad lu­ », quam ultra quifpiam faciat fimile. Ipfi enim cidiorem rd bteUeftum non mediocriter condu­ „ maga quam homicida , in quorum cruentas centia ddcripfefe pretium opem duxi. Porro ,, delicias, vota complenda , ft odia farianda , cum Guifo ^rimaris Carthufis pnsfes adverte­ „ fanfeorum funt corpora laniata. Qti nifi tan* rit m vita nugonis Gratianopolitani eum hac ,, ts nequitis non folum*fruftu caraerint, fed vita migrate anno MCXXXll. Aprilis metric, In­ „ ft peenam fenferint, omnibus apud nos juâi- nocentius quoque papa fuerit deftus an. mcxxx. „ rie defeuforfas fimilia funt metuenda. Vate* xiii. Kal. Martii, neoeflario nofter Thomas no„ te. Orate pro nobis, ft fecris «.levatisdextris catus fuit eodem anno ft quidemXi r i.Kal.Se­ „ fuper partem mundi, in qua fiti fanas, bo- ptembris , ut legi b nécrologie noftro fub his „ nedifeooem ft cbfecrationem profundite. Ito- verbis: AnhrtrferiKHt eumfri Tifett fririt bti„ rum valete. Participes noa faciat Deus fenfto- jtu tet!^, φύ frt UHtie ef nimitit CmciL XXL Ff > ; ■****»« Λ. , CONCILIUM UUJNCJLJUM INNOCINTIPI lotharius imp. LUDOVCRAJ.R.F1. 4J1 —- —- jnfliti» crmielifer interfeflus , vrtMU & moriens Ac· ·*» Imioceoùo JL ieu fuum e Gallia difeaffem—_____ conflitutus fuit } oeque cotm prefente Summo Ponti- anno CHRISTI *·*^*'" M*»*»* dsgnaat atque imitabilem fefice legato opus erat , uti luo loco oflendimus . Se- CHaiSTI *" quaeibus fuis vite fornudam dereliquit. In nécro­ eundo, quia Coociliwn Ressentis aooo MCXXXI. rem- ll(a logie S. Guinaili Corbolienfis eadem legere eft. pore QuadragefioMB ad fefluot Saadi Luc* ab InooAddo, inquam, MCXXX. noftrum Tbomam oc- ceatio 11. ind>Ana> but, &c*des h«c, ut ftatin* vi­ debimus , mente Auguflo pcraA*. Quitte alio Conci­ cubifte rurfus apparet , quod Innocentius papa lio opus non fuiflec .Tertio, ex citatis Petri Venera­ ob antipap* Anacleti potentiam fugerit in Gal­ bilis verbis eanifefte liquet, tempore , quo hre acci­ dere , Innocentium IL in Galliia non fuifle , fed in liam, & fub initium anni mcxxxi. Lutetiam inItalia ; alloquio ooo dictm SaoAus Abbas , SMprr i» greftus, mox noftrum adierit coenobium: ubi cum partibus noftris, tidiftet in clauftco fepulturam noftri Thome, Denique in Nécrologie ViAoriano ad diem XX. ratus locum dignitati locati non refponderc, jufmen ii· Augufti legitur ; ^dnniver/arium Magiftri Tboftt efferri in baffticam ad dexteram fummi alta­ tis, & adverfus facellum tum memoria crucis Chrifti iniignitum, idque vir. Idus Martii, ad uem diem recitatur rei geftje furnma in hanc mtentiam: Commemoratio domini Tbom* prioris . . . . Î hujus ecciefix, quand» forptu ejsts prsetepto dominj papa Innocenfii de cla-nflro translatum, & in eccle­ fia fepnltvtr eft. Atavi autem tumulo fupcraddi- met Prioris bujus Ecclefier , qui pro defenfoue yuftiun ab inimicis juflitia crudeliter inUrfeSus , tf vivens , &■ marient, boneftatis CT patientia dignam , atque lau­ dabilem fequacibus fuit WW formulam derelifnit , ter­ < tio drriwo decimo Xalendas Septembris , qui dies anno MC­ XXX!!·1. *.n·η Doaumcam DûûHûîCâiû incidit (ûvidiî , , cartoque confiât , Mnfttim « d/wi Sanftum virum virum nnn non ilii alia die die a dommicali trucidatum fuifle . Verum quidem eft , limite* annotationes frpe a poflerionbus addita* fuifle Martyrologii* ae Necro­ logy, , ipiofque Viâorino* iftam parum curafle , cum ab aliquot annis ejus fepulchro inicripferiot, eum an­ dere carmen: cujus fupericriptionem Jongiukuno MCXXXI. peremptum efle, licet eo anno dies XX. lam continuiffe haec, teftificatur liber ftylo conAugufii in feriam quartam ceciderit ; fed cum eadem fcriptus : Epitaplsucm magiftri Tbonuq prioris S, annotatio in Nécrologie SanAi Guinaili Corbolienlis Vi flor is , ÎT poft veri martyris , qui pro execrau­ etiam legatur . dt Sanfti Tboma Martyrium in nul­ dit exaHionibns & excefftvss coreoptionsbus fuflism lum ex precedentibus annis competere poflit, peripicuum eft in utroque Nécrologie diei , quo contigit, plnribnt dominorum cunu, if ad bof csmftstxtus ex affixum fuifle. parte domini Stepbani Barjfienfis epifeopi , pandem Antequam Synodua Jotrenfis congregaretur , Inno­ centius II. poftquam de commiflo fceiere certior fapropter veritatem tf juftitiam manifeftam, diePoftu* eft , fcripfit R. Kemeofi , H· Senonenf & eorum mimco inter manxt (j braebia profati domini epif­ Epifeopis . Rinaldo fcilicet oc Henrico Archiepilcopn , eopi ipfe S. Thomas frater nofter anepotsbus Tbeoliteral Tom. V. Spicilegii recitata* , quibut eos acri­ ter urfit, ut parricide, illo, & huju, crimini, confcios b.ildi arcbidiaconi Parifienfis nefarie d/J crudeliter occifus eft, fif excerebratus variis gladiis . Epita­ Ç plcfterent : J/ quid enim , inquit, a vobis difimutatum vel omifum fuerit , cognofcetjs id ad animarum ve/Ira­ phium vero, licet rudius, hujufmodi eft, rum ttr oÿlcii fericulum perlinere. Sane quidquid /aper b 1 Prudentia veftra decreverit, B. Petn tjf noftra erit Hic jacet egregius Thomas Prior , & poft [an­ firmitate /obnixum. Sauciorum fiquidem Patrum decre­ ta , cy novtjjima V antiqua Conciliorum ftatuta vos inguine tinflus, ftruunt , quid oporteat in buyu/modi ct/u decerni . -4d Tbornas vir Jobrins, aquitatis tramite cinflus. bac mandamnj, ut Corpus pr«fan boni vtri , qui coram Judice fuperno modo de /na yufliva & innocentia , irIn pietate pater, in indicio bene reflui. ft.mcmum pe.-bibet qy jub obedientia vivens 1» ck/equto Nec jntt bic frater aonorum turbine fle acus. prcfrii eft interfedus Efijcopi , tn /ua E.ciefia honorifice Mortarium finem , inopum damns 1 mijcratus ; tumuletur . Data pifis XXI. Decembris. His liceri* ac­ Nec tra«iei patiens curarum presbyteratus. cepti, corpu, Tbomz in Bslilicam locstnm ad dexte­ ram fummi alt.iti, , idque Vll. Idu, Mirtii , ad quejp diem in Ecclefia Sanfti ViAori, recitatur tei geft* Spiritui sr, calo, corpm terra fepelitur. fumma in hanc fententiam ; Commemoratio Dom.su Hun: pie deplorat Stephaniis tunc P-rijieitfs : ~ Thema1 Prtens hujus Ecclefix , quando corpus ejus prxHicu ':npti> decorat Bernardis; Clarievallenfis. *-r cepto Domini Papx Innocentis de clauftro translatum , ÎF s» Ecclefia /epultum eft. Joanne, Picardu, citatu, , qui Summ; pontificii jcsffis locus bxnc capit tiie. banc annotationem exhibet , ait Innocentium II. fub C angelicis nos Tboma jui.gito Cbii/ie. initium anni MCXXXI. Lutetiam ingreilum, mox SanΛι Viftorit adiifle coenobium , & praecepifle corpus Scnfii Vtri in honorificentiori , quam fuerat loco col­ Mox in eodem libro fcquebatur hoc hcxaftichum; locari . Verum Innocentius II. eo Chrifti anno menle Mirno Leodii fuit , non vero Lutetix , ut luo loco F]1 lux «terna Thorr.et cofiata Priori, probatum eft. Qui meruit martyr juris amore m.ri . Ba'cui etiam laudatu* putavit , prrdiflas liter*, ad utrumque Archiepifcopum data, , quia paulo tar­ N'A'it Ber-.ardm d.a Gctfridus Carnotenhs Epifcoanno MCXXXU. menis· Aprili demortuum , ut duavu, anno tantum MGXXXll. Legatus Scdu Apofioiitutn prior am fententutuœ a nobu coafutatatiun le­ ft a- ' ,ra INNOCENTAS TnTR F M C Π LOTHARIUS IMPΛ .Λ ft. ii. J Μ 1 K t N b b. ludov.ckasr.fr. 4f4 -------------- âatove» aataoMrunt , fed alteram Hugonem Ordinis A α»Λ·» αχ» SbboMCXXX. , vel eum anno MCXXXI. , ANNO anno CartuTiam ejus m Epifcopatum fucceflorem , ut tam connexuere ; cam duobut iltis annis meate * Augullo "* CHRISTI Biromus, quam MabiUoniaa refte viderunt. quo earn coatigifle diximus , In nocent ma If. fuerit in CHRISTI 1.,·. Nxi folum Divu« Bernardus anno MCXXXUI. feripFrancia , & tamen telle Bernardo, extra eam agebat ·.><>. fic Epiftola· CLVHL , CLIX. , At CLX. occabooa ee* hutua carnificina tempore. Perperam etiam Mabillrtdis Mapfirt Tbmue Prions Sa nA i VtAons, fed etiam mua in notii fufioribus ad Bpift. CCXLV. S. Bernardi Epiftola® CLXI. occatione caedis Archembaldi Snbdeex laudato Orderici loco deducit Hugonem Decanum c ani Aureliaxe nfii, quam utramque hoc anno patratam in Joanoia Aurelianenfir Epife. locum iufarogatum fuileffe credebas Baronius , qui num. VIII. in margine ie , Λ id male ab Hiftoncis Ecclefic Aurelianeniis eaidem citat. Veram utrumque facimus anno MC· praetermiiTumcum Ordericus eo loco non feqaendua , XXXIII. commiflum nam Ordcr cus lib. Xlll. psg. fed corrigendus iit. >pd. ad annum MCXXXI. varia , qux divertis anmt Idem MabiHonius in brerl nota ad Kpifiolam SanAi accidere , reterens , icribit Hugonem.Decanum AureBernardi CLXI. ait , Bernardum contrarium ede Pe­ hanenlem a temerariis hominibus in v>· pereuflum tro Venerabili a Baronio num. VIII. citato , in bb. 1. fui (Te , additque : Tunc etiam Thomas SanSi KiH.-r-'t Epii?. XVII. , ubi dicit Petrum inbnuare ArcbembalCanoniMii vir magna auShritatii interemptus efi , cuius dum de medio i ubi a tum ante Thomam ViAormum , inte'feiiionem Stefbanat Patifienfit Efsfceput adfiens his verb s .raysntsar /celeris a’Sna minifirat cum ingenti merere contemplatui eP . Erat tamen Os- r.-. furoris : jst ficut poft Aurelianrajem Subdccanssm ad do· dericus , lices boc tempore in Normannia vixerit , mimsm Thomas» Parifieufem , *■’ “ , quia prior tHulluc remandum loco Archembaldi Subdecani Aurelianenfs , ha- g ,ferat glaiui/efe convertit. At Bernardus ___ , ,, perJtentorum „________ .______ bet Hugo nem Decanum ; divus enim Bernardus in J --------------' ------indicat tantum fpatium, quod meer utramque esedem Epift. CLXI. ad Innocentium !L , aliique Clericum interceflit , breve fuifle . In Concilio Jotrenfi tam de tunc occiium A'CbembaUssm Subdecetmm Aurelianen» carde Archembaldi , quam de caede Thom* Viftorini fem appellant. Porro utramque cedem eodem fere tem­ a A uro, ut docet Epiftola Innocentii fecundi : quam pore laAam indicat etiam Bei nardus in ea ad Inno­ lupra produximus , & ex qua prius Thom* , quam centium II. Eoiftola .· Vox [anguinis , inquit, A'cbem· Archembaldi cedes memoratur . Mabillonius in Noti· hatdi fuideceni Aurelianenfit invalsset. Nam ccte , pro faboribut ad Epiftolam Divi Bernardi CL. refert Epi* dotor! «una Prophetas» , languis Tanguinem tangit , flolam Innocentii II. Gaufrido Carnotenfi Mt/lthcr Se· & limul junAi fiortiut clament ad vci de Francia ■ dii Legate ei fecretius confidebant . Ipfe vero audita referebat icens, Remos cum confuge & filio & regni pro­ ceribus advenit , ubi in pleno & celeberrimo , ad curiam, dc opprelTis patrocinia exhibebat. I- quod dominus ibi. Jnterjutl eidem concilio una cum ceteris S. Norbertus epifeopus Magdeburgenfis cujus meminit ejus vita axflor , agens de rebus i» eodem concilio geftis : concilio, facri olei un&ione & coronae regni de­ portatione in regem fublimatum, felicem provi­ gitur foluto concilio, &c. hac tantum Apud Ser.* Convocatoque Remis concilio, convenerunt <■ ♦»· papa Innocentius dit regno fucceflorem. convocaverat , Unde multis quaft quo­ debere amplificari dam praefagio videbatur ejus un- potentia , qui tot & tantorum dc tam diverfodique epifeopi de diverfis nationibus: advenit & rumarchicpiicoporum, epifeoporum, Francorum, pater Norbertus: ibique illum Petrum intrufumgTeutonicorum, Aquitanorum, Anglorum, Hif- excommunicaverunt, & eledione Innocentii ap- panorum, fufeepitbenedidi ' " lionem copioiam . Cum­ probata, eumdem Petram Leonis leoni rugienti, nifi refiptfceret, tradiderunt. Attulit autem Nor­ bertus fecum ecclefi» fu» privilegia vetufiifiima, que pater, vivi gaudio ; defundi & fere a vermibus confumpta, quae eunda Ro­ mano munimine fecit renovari fle corrigi, appo­ nens ea que receperat de manibus illorum, qui ea injufte & violenter rapuerant. Addidit praete­ rea aliud privilegium fecreto, ut, cum daretur opportunitas, Romana fultus audoritate , ordi­ nem fuc religionis in epifcopali propagaret ec- ConciL General. Tom. XXI. vians Parilium rediret , dolorem alle- dominus papa , foluto concilio, Autifiodoro delegit demorari. Hac Sugerixs prafens cunila [patterns ac feribens. Rscrfus natem, yuod ad idem Remenfe concilium [pefilst, extant duo fermonts apud S. Bentardum , habiti in Remenfi concilio, alter ad clericos, ad epifcvpot alter: cum lame» ad epifeopos, vel potias i» epifeopos dtiH effe reperiantxr, quorum vita baud effet corfentiens dignitati: quos S. Bernardi nomino Ff t cvnl- ANNO CHRISTI CONCILIUM V-MINU1L1UM lOTHamoi imp. LOOOV. VL»». 4f6 alterixs A*„ dt profpericatfbus confolari , dc adverfitatibus—ANNO potins axfioris effe admonnit conféra roceatior. Nec ~ fcriptura . ,, erudire . Sicut enim in fanfta legi- “*' CHRISTI „ mus, qu* ejus epiftola de caelo per Spiritum ,,,* C/Î fani in alio alsfxo Remo^ji emeilio m prier e~ retie habita dici pÿr, ram en^kr etc M, jnbonte ,, Cin&um ad nos in terra pofitos direoa eft, Romane ροηή/κο ψα âdtraty ««■ dâ0** /*/*, «M „ Me percutit & medetur, dc ftagdlat omnem cm ejxt petrt exordio ipffe vertu: Grave eft quod „ filium quem diligit. Ego, inquit, occidam, mihi injungitur, videlicet ut doceam doâores, w dc ego vivere faciam, percudam , dc ego fainftruam patres, pnriertûn cum faipramfit; JbM nabo. Ne videlicet homo, qui ad imaginem terroga patres tnut amemtiabemt mi. Sedpr*. „ Dei conditus , reatu tranfgreflaoois ad hujus cipit mihi Moyfes ifte, cujus manus graves font, w mortalitatis tenebras devolutus eft, pro patria eut obediendum eft non folum a me, fedetiam w diligat exilium: fed quantocius redire feftinct ab omnibus : Et plufquam Moyfcs hic . Moyfif „ ad illam, de qua peregrinator in terris, cm commiflà fuit una plebs Ifraelitica , ifti autem „ leftem civitatem, lanftam Hierufalem, cujus univerfa ecclefia. Et plufquam angélus hic. Cul fundamenta funt in montibus ian&s, hoc eft in apoftolis noftris: qun Turium eft , que eft enim angelorum diïît aliquando Deus: gatt ligaverit fxper terrent, créât ligota b m r<-B mater noftra. Advene etenim fumus, dt pe­ lu ? fecundum officium dico, non fecundum me­ regrini, ficut omnes patres noftri, nec habe­ ritum . Prrter Deum non eft fûnilis ei, nec in mus hic manentem civitatem, fed futuram inquirioms. In ea cum Deo perenniter exultant, terra. Hic eft Petrus qui mifit fe in mare, cum alii difeipuli navigarem ad Jefum. Unufquifquc qpi carnales hic coocupifcentias virenter con­ veftrum contentus eft navicula fua, hoc eft arculcant. Ad eam filius tuus fimplicitatisde in­ chiepifcopatu fuo, abbatia fua, prepofitura fua: nocenti* puer emigravit . Talium enim eft ifte autem-^tufit ie in omnes archiepifeopatus , regnum cadorum. David, o Hex , qui bonis abbatias, (pfepofituras, tfc. regibus exemplar virtutum fitit, dum filius il­ De cen/u^teetpere & eSit bttjei fynodiRenee»· lius languefccret, graviflime ploravit : poftite Vrfpergetft in ehrenite: Anno Dom.il jo. quam vero mortuus nunciatus eft, de emere Honorius papa fecundus obiit , cui Innocentius dc cilicio in quo jacebat exfurrexit, vcftes mu­ fecundus per eleftionem canonicam focceftit : fed , tavit , manus lavit , ad convivium familiam propter intrufionem Petri Leonis , cui favebat . convocavit. Impoffibile enim eft non fieri quod inuhitudo Romanorum , fedem fuam obtinere . faâum eft. Et fciebat vir Deo plenus quan­ non potuit : ideoque in Franciam fe contulit,C. tum peccaret, qui Divin* juftitic vel voto ubi Concilio Remis habito cum multis epifeopis Μ contrairet. Depone nunc hanc , quam tibi prxfatum Leonem dc fuos fautores excommuni­ carnalis generavit affeftus, quam penore vulcant , ficquc in partibus Germani* ufque ad fe· . tuque g*ris, animi mœftitiam. Quia qui fibi ptimum annum permanfit . Sedit autem annos ; unum fecum regnaturum fufeepit, plures qui tredecim, menfes feptem. Hnc Urfj>ergei\fa prepoftea regnare poflent tibi dereliquit . Debes ii&e iete. Reierttu Sigeterti tentinnetor eddit ee·. , etiam dc nos confolari, fcilieet nomines ex­ dem jynede non tentum bmocentii petm eleQionem traneos , dc a propriis fedibus expulfos , quos epproiatem , verum etiem et enmiteu Gellie iSf tu primus omnium pro amore Dei dc B. Pe­ Germanie cprjcapij Petri entipepe erdinetionem exe· tri , in regno tuo honorifice fofcepifti , obfettemete demetam fniffe. Et penle infire eit: Coo- t quiis honorafti, beneficiis ooerafti. Reddat ti­ cilio Remis habito prcfenre Francorum rege Lu­ bi Dominus vicem dc perpetuam mercedem, dovico, filius ejus Ludovicus in regem comecradomine rex , in illa , de qua gloriofa difta tur a papa Innocent io, vili. Kal. Novembris; funt, civitate: m qua eft vita fine morte,rpencil enim diet»/ exte^nem tec fynodiu celebrare· . ternitas fine labe, gaudium fine fine. tnr , Pbilippnt regis jttxs , neper in regem inn»· θ Hujus orationis mirabili vehit antidoto, fau­ flas , eqxi fertxsto cefie decidens y magno onminm < cium cor regis, S. Apoftolicus delinivit. Ac pro­ infix ec dederit , jxxte veticiainm S. Bernardi y tinus Turgens in pedes, oratione Dominica, fic­ occijxs fatras. Concilio Remenfi, inqxit Dodecti· ut mos Chriftianus exigit, di&a fub fiientio, nat in appendice ad Mariamem, prefedit Innocen­ pueri defimûi animam abfolvir. Dein arehiepife. tius papa, xiv. Kal. Novemb. prefente Ludovi­ epife., abbates, per obedientiam monuit, quati­ co rege Franci*, cujus filium adhuc parvulum, nus facris atque feftivis, ficut erant in conven­ tu, veftibus induti, die craftina, quas Dominica regem confecravit. Hac Dodectinxs . futura erat, fefe reprefentarent, dc confccratioId extern in Mdxrinieceufi ebromeo longe explieatixt enerretxr bis verbis t Igitur rex Ludovicus ni novi regis iotereOent. die Sabbati cum Radulpho Vermendenfium co­ Igitur eo die, folito clarior fol illuxit, deremite, qui fibi cognatus, & major regi* domus bus agendis fuum obfequhim ovanter prnfentare erat, multifque Francorum proceribus, concilium vifus eft. Papa mane fummo, de palatio ponti­ ingreditur, tribunal afcendit, domni pap* pedes ficis egredienrcum fuis curialibus, dc archiepif. oiculatur, juxta quem cathedra pofita fedir, paucopis, epifeopis, M dc abbatibus, w ad eeclefiam B. • η.Ιφρβ ca pro filio defunfto * peroravit, omnes ad la-Remigii, ubi rex cum filio hofpitatus erat,percrymas excitavit. „ Papa vero in regemconver- rexit ’ : dc * cum magna devotione* atque proceifio" „ tens intuitum , fic orfus eft fari : Oportet , ne monachorum decentiffim* fufeiptrur . Ibique „ inquit, te, rex optime , qui fuper nobilifiiRomani pontificis omnibus infignibus indutus , ac ut fibi confuetudinis eft in facris magnifque „ mam Francorum gentem tenes imperium, ad fefti viratibus, phrygio coronatus , innumera ec„ illius fiunmi regis, per quem reges regnant , „ majcftatem, mentis oculos attollere , & ejus clefiaftici atque militaris ordinis plebifque multi­ „ voluntatem per omnia venerari. Ipfeenimgutudine conftipatus, ad eeclefiam matricem, qu* „ bernât omnia qui creavit omnia, dt omnium in honore beat* Mari* confêcrata eft, cum pue­ M habens feientiam -, in univerfitate rerum nihil ro confecrando pervenit. Ante fores ecclefi*eos expeftabant, Rex, proceres ejus, archiepifcopi, „ omnino vel facit , vel fieri permittit injufte: M quamvis multa fiant injufta. Morem habet ilquidam epifeopi, abbates, monachi , canonici , ,, ie pitlfimus'Dominus, o bone rex, fideles fuos clerici, confcbolaftici, qui de diveriu Galli* dc Ger. 4M innocxntiW ». II. -«vaÿato, êr «ter tjttr feripta , r _ INMX.fc.NTlW B E \Z c M C E LOTHARIOS IMS. , 417 re. π. Λ E M L N S L. ludov.vir.fr. 4J» -------—-Germanic panibus ad concilium confluxerant .AXV. Ne quis prabendas vel beneficio hereditario ju'NtVri IntraQt ecciefi*m» puerum «d altareprarfentant, ANNO re venditet. CMRlSTf XVI. Ne confanguimi conjungantur. & oleo 9UO S. Remigius per angelicam manum fibi praetentato Clodoveum regem Francorum in XVII. De incendiartu. Chriftianum unxerat , puerulum decem annos plus minus habentem cum ingenti tripudiodomCANONES. nus papa contecravit . Fuerunt qui dicerent , nunquam in Francia fimiletn eveniiTe concilii cele­ I. De fimoniocis. Coic. L»t«r. brationem , & ab ipfo Romano pontifice fadam regis contecrationem. Itaque rex Ludovicus, fumpta poft lamentationem confolatione , cum conStatuimus ut fi quis fitnoniace ordina­ juge, & filio , & curia, ad tra&anda regni ne­ tus fuerit, ab officio cadat, quod illici· gotia reverfus eft. te ufurpavit. · Ut fi quis prxbendasaut ‘ Cxterum die craftina domino pape in conci, honorem ve! promotionem aliquam ec‘ •s Norb«r. iio refidenn , per quendam Magdeburgenfem ‘ archiepifcopum prsfentatc funt titters a Lotha­ gclcfiafticam, interveniente execrabili ar­ dore avaritiz, per peéuniam acquifivit : rio rege Alamannorum, in quibus rurfus dc obehonore male acquifito careat, & emptor * N’··’(>«, i. dientia promittitur , & quod fe ad * expeditionem cum * juribus omnibus regni fui preparaac venditor & interventor nota infamix »».i. ’ ret, intimatur. Similiter etiam rex Angiorum percellantur. Henricus ,· per Hugonem archiepifcopum Rotomagenfcm, de ornatiûimas litteras mifit , & oII. Vt epifeopi é* clerici tam interiori quam Ln«r. bedientiam promifit . Reges quoque , citerioris exteriori babitu Deo placere fludtant. vi ai-Hifpani® , fenior ‘ Hildefimius ; & interioris, >unior * Hildefimfus, miftis per epifeopos fuarum b. ,·. mabus & corporibus inferat, nullus igno­ rat. Afiurgendum eft igitur, & omni­ '· XIII. Ne quif i» clerkum aut monacbum modis laborandum, ur tanta clades,tânviolentai menas injiciat. taque pernicies, pro falute populi eradi­ cetur .& extirpetur. Si quis igitur poft Item placuit, uc fi quis fuadente dia­ hujus noftrz prohibitionis promulgatio­ bolo hujus facrilegii reatum incurrerit, nem , malo ftudio , five pro odio; five quod in clericum vel monachum violen­ pro vindi&a, ignesappofucrit, vel appo­ tas manus injecerit , anathemati fubja- ni fecerit, aut appofitoribus confilium vel ceat : & nullus epifcoporum illud prxfu- auxilium fcienter tribuerit, excommuni­ mat abfolvcre, donec apoftolico confpe-B cetur. Et fi mortuus fuerit incendiarius, étui prjcfentctut, & ejus mandatum fu- Chriftiana careat fcpultura: nec abiolvaiciplat. tur, nifi pnus damno, quod intulit, fe, eundum facultatem luam rcfarcito,juret ,, Χίν. Ne quis manum mittat in eos qui ad ie ulterius ignem non appofiturum. Pœ ecclefiam aut ccetnescrium confugerint. nitentia ei detur, ut Hierofolymis , aut in Hifpania in fervitioDei perintegrum Prxeipimus etiam ut in eos quiadec annum permaneat. * Si quis autem ar-’t« »·‘»··ί cleiiam vel coemeterium confugerint, nul­ chiepifcopus, vel epifcopus, hoc relaxa­ lus omnino manum mittere audeat. Quod verit, damnum reftituat, & per annum qui fecerit, excommunicetur . ab officio tpifcopali abftmeat. * Sane re-’L»'“=·■ gibus & principibus , facienda: facultal»i«i uni. XV. Ne quis prabendas vel benefaia beredi- , tem juftitix conlultis archiepifcopis & ec'pifeopis non negamus. tariq jure vendicet. Indubitatum eft quoniam honores ecNota Jacobi Sirmondi S. J. defiaftici (anguinis non funt - fed meri­ canones concilio Remenfi tribuit etiam collu­ ti: & ecclefia Dei non hereditario jure it.oH.i»codici» Ebroicenfi» . Iidem vero polle* in Lttetnaliquem , non fecundum carnem fuccef- .unii concilio Innocentu ejuidem omnes iterum pro­ mulgari luere - Ac veriiimi.e eft, eoldem ipios m con­ forem expetit , fed ad fui regimen, & cilio quoque Arvernen'i , nuod anno hunc prrcedtntc officiorum fuorum difpenfationem, hone- idem Innocentm, apud Cl»romontem habuerat , aut omne», aut pro parre promulgato» in hoc certe Claftas, lapientes, & religiofas perfonasex romontenii concilio canonem de violenti» m»mbu» in pofeit. Eapropter auâoritate prohibemus clerico» non inpciendi» conditum (mile , autor eft Ber­ Guidoni» in 1.bello de concitu» . ./fano , .inquit , apoftolica, ne quis ecclefias, praebendas, nardus Dviez.i/ mcxxx. IndSÜMte viu. wesfc No-uentb.i , apud j?rxpolituras, capellanias, aut aliqua ec- ila-ummonlem pnffideute ibidem l.tnocenlio popa 11. Cum cardin.i'ibu. Sc arc biepiicopi 1 & epiicopir , a.· rehclcluftica officia, hereditario jure valeat Γ)ί'-Α' virit , (uua multitudiue /apicntum & litterato· um vendicare , aut expoftulare prxfumat . 'iiirera» rciebrata eft jrnodui , in faa dc fide catbol.ee animor»» xdifi.aticne ac morum bonefate , CZ ma­ Quod fi quis improbus &. ambitionis reus & torum eradicafone , tranatum efi ; & obedi cati a edet» attentare prxfumpferit, debita pcenamul- pap* Innocentu adfiami ab unrvsrfii efi gratanter pro. miffa Iit cade» quoque Synodi, ccnrefium efi pirv.leg’ur» dabitur, & poftulatis carebir. i».,«»·,, XVI. Ne confenguinei conjungantur. Sane conjundiones confanguineorum omnino fieri prohibemus . Hujufmodi namque inceftum , qui jam fere ftimulante humani generis inimico in ufum verius eft, fandorum patrum ftetuta,& facrofanda Det deteftatur ecclefia. Leges etiam fzculi de tali contubernio natos , &. infames pronuntiant, & ab heredita­ te repellunt. t«'« <···!·. XVII. De incendiariis. Peffimam fiquidem & depopulatricem, horrendam •incendiorum malitiam audoritate Dei, & beatorum apoftoiorum Petri & Pauli omnino deteftamur & in­ terdicimus. Hxc etenim peftis, hxc ho- cierim , quod Datetur i» decretu . 17. ÿ- 4. cap- Si qui» iuad-nte Conciliorum Innocentis apud Claromontem , & Remo» , meminit quoque Petru» Gumacenhi nb 1 de mirae cap., 16 Adnotaîio P. Antonii Paci jj. ad An. Ch. 1131. n. 14. & In Cone lio Remenfi Godehardus Epifcopus Hiideabeime.nfs fanRorum honoribu» donatu» fuit . Bernar­ din enim e’uiuem urbi» Epifcopus, qui hoc perurat ab Innocentio II. m Concilio Leodienfi. uti ad.Conc lium JLeodiente narravimus ex AuRnrc Ananymo H Ito. iaa canomxationi» Lui x. inc.dit in lenam 1. feu in xv. K»· "'«ovemb. ted Dodechmu» Abba» ait Concilium xtv. Kal. Ntruttub. habitum effe , quia fcilicet poftridie felh S. Lucc feu feria fecunda de mote prima teffio co»Aa , & negotiorum traAatio inchoata Bernardus Ep. Hildetbeimenii, una cum S Noiberto Metropolitano fuo ad utbem Remeniem ve­ nit , dum jam jynodui alifuot diet effet celebrata , inquit idem Ànonymu» , qui paulo poft (ubdir . Epi/coput Tvracoteenfit vir rehgioïut & Utu. ah j.icutit eruditui , quo ordine tremlotio fieri deberet , expeiutt Erat is beatus Oideganu» Barcmoneofi» Ep. 3c iartt· coneniis Arcbicp. non autem Michael , ut vult Hen- Ί 4«5 , ’NK£^T,US CONCI ——- - — feberut» ad diem 4. M»ii vitlrn S. Godehirdi il’ua»jvo flran$ , qui EpiicOtus crac Tarracone m Regno AriCH.TI ^en z . nonzero Taragone aut Tarracone m Prmci'/b. ij. S p. Sq<. Bnomut n. 7. videru Bernardum , leu venus Eniens ad nos venerabilis frater nofter Ber­ Ermidum BonacvtHi Abbuecn fer bere poft Concilium nardus Epifcopus vcfter in plenaria fynodo, Remenle celebratum efle Leodienle, quodnam e» ij|lie Çub Imoftntio II parenutum, in e/atiam mahrit moHjjitrn aafcrjai mmach>> jvtflt Jacuti. -i- tnn concetTa funt, ecclefia videlicet S. Salvato­ pj , ,/* excrptis/dum taxat hi* , que in concordiae liter» monachis S. Jacuti nqmica- fanât . ris cum cimiterio & juribus parochiaiitxis ad eam pertinentibus in parte tantum , que cedit Alano. Huic definitioni & judicio , exceptis prrfa- Mot ù>'. * Es° DorxnMits Dei gratia Aletenfis epifeorn. m pus prxl'cnti fcripro notiheare curavi . qualiter majoris monafterii monachi de confuctudme pi- roneniis archidiaconus, Hugo 4c Lavarzino Ccnomanenfis archidiaconus , Btlamundus Andega- Mud JN nomine Patris & Filii fit Spiritus tis perlonis, interfuerunt dc clericis AlurcusTn- invalerant in venlis archidiaconus , David Aletcnfis archtdiaconus, Rivallonius archidiaconus, Tifo l^hmne- pr.tientta noftra nec non & venerabilium cardi­ nalium Willelmi Przneftini epifeopi , Joanms tenGs archidiaconus, Gobio & Herveus S. Mauricii Turoncnfis canonici, Joannes Lugduncnfis t Kmm quam dominus Gaufredus de Dmamo eis dederat , & monachi fanfti Jacuti Cremonenfis Cardinalis presbyteri, Guidonisdia- " Richardus nepos Aletenfis epifeopi . com iiidcm cardinalis , Ulgerii ANNCI CHRISTI De mona­ chis Majoris monafterii TetbaPus de Columbis, Hugo Hofpitalarius , P.ainaldus de caftro Gunterii prior Garnoti , Laurentius bajulus , Guar- Andegavenlis , Hamehni Red^nenhs epiicoporum , abbatum etiam Odonis maiori» monafterii , Mainoms S. Jacuti, Gautrcdi Ymdocineniis, Petri S. Sergii, nerius, Armarius, Berncrius Sparnonenfis prior. Gualterii Trecenfis, egerint , fic ab eildein per­ furis ex praecepto domini papz Innocentii ad'udujt.im fuerit . JuTione iiquidem domini Pars De aliis Fromundus prior Vindocinenfis , Roge- rius ejufdem monafterii monachus. DelaicisPa­ ganus Camerarius , Johannes Haduifte , fic alii plûtes mi'ufque ordini* , quos prz multitudine inter ptxiaenumerare perlongum eft . Hoc etiam nobis a tus monachos de eccleliis de Dinannu concor C domine· Papa fic a Cardinalibus injunftum eft , dia fafta fuerat , de qua uoque parti Apoftolicum rc»c'cniia nominandi Honorii ut ii it I terz taftz fic datz iunt, quam tamen mo­ nachi S. Jacuti non tenebant. Leftis itaque con- coidiz lucris a przfatis venerabilibus przfinnum in­ S. Jacuti contra coniuetudinem pifciiim invadere przfu- merent, de invaforibus plenariam juftitiam face­ ba'. X epilcopis, Ulgcrio videlicet Andcgavenfi, remus. Aftum fic Ht- «m; Kom< concordi» faft.v interfuerat , monachi dicium caruinali- Remis in palatio Archiepifcopi melmo Redone.ifi adjudicatum eft , ut monachi feria concilii celebrati fub eximie maioris moD.iilern coniuetudinem piicium fic om­ digno papa Innoccntio. fexra ac reverenti t nia qu» ante concordiam hibcbant in perpetuum IN SEQUENTEM SERMONEM PR/EMON1TIO. Ermo hic, quem fubdo , utrum ad hoc Remenfe Concilium pertineat, feu potius ad aliud , i» S foue Dnrccianum in eadem ici nquo . Profecto Urbe habitum locus eflet ambigendi ; huic adfuit S. Bernardus Abbas Claravallenfis , cumdemquc Sermonem ad S. Bernardum qua de re aliis judicium uti Sermonis titulus przfert , pcrtineie judico , quamquam noviflimi Dofteris repugnant . Unica me ratio perfuadet , Epiilola fcilicct editoris operis S. przfationis loco huic przmifta a Patre Pez m luis anecdotis evulgata. Scnpro1· enim hujus ceftatur fe poft annos quindecim , ex quo recitatus fuit ab eodem S. Doftore feriptis memoria diftante tradidifte. Ex hoc igitur Atiftons isnchrom teftimonio evincitur non alteri quam S. Bernardo Claravallcnfi hunc ipfum Seim >nem deberi . Diiphcent editoribus Panfienlibus verba quadam ejufdem Sermonis , quz mi­ mis conveniunt Monacho Viro Sanfto, nec decet Rratres appellafle Epifcopos , coram quibus ver­ ba faciebat . Sed hzc forte verba adjecit de luo feriptor cum non bene omnia teneret verba ipfa S. Doftoris fibi torre de mente delapfa ex temporis longinquitate. Hanc igitur eandem Epiftolarn, <,uz hucufque delituit przmittendam eidem Cod. Diplom. part. I. pag. 337. PR.ÆFATIO IN Scimoni ceniut Remenfi habitum. ex eodem Patre Pczio in dita funt, fed feriem materiei vix tenere potui. SERMONEM S. Bernardi abbatis Clarevallenlis in concil. acceptam θ Itaque cum conlediflet facer ille fic ut verum fatear , prz multitudine conventus , archiepif- porum , epifeoporum , Abbatum , Przpolitorum ρ·« T ,. p. ΤΛ Ogafti me jam fzpius , o cultor p-uperum < . ι\ μ’, » d **· Chriili devntilfime , qua-enus fermonemBer. nardi abbatis Clarcvallcnfis in concilio Remcnfi c.Hs.mc. habitum ad Epifcopos litteris commendatum ti­ bi tranlmitterem . Quod valde mihi difficile vi­ detur , co quod non lolum ante tot annos , ve­ rum ab heri fic nudiuftertius audita, fi non ar- ftivs memonx recondantur , facillime oblivioni fic aliorum Clericorum pene innumerabilis, ft ans fiiprrmemoratus Abbas a dextris Papz veneran­ di Eugenii, indifto filentio fic exorfus eft . AD CLERUM IN CONCILIO REMENSI congregatum Sermo S. Bernard! Abbatis. G Rave eft quod mihi injungitur, videlicet u; deceam doftores, inftruam Patres przfertim tradantur. Qundecim quippe anni tranfafti funt ex quo fynodns illa habita eft. Sed quia deviftus tua fide. quz per diieftio- mtemga patrer tuor annimtial/xr.t tibi. Sed przcipit mihi Moyfes ifte , cu­ nein jam frequenter bonum operat? eft in me , negare nequeo quicqmd poflrlaveris ; roge te per lolum a me fed etiam ab omnibus. Et plulqnam Mojrfrs hic: Moyficommitfa fuit una nleb·. Ifrae- cum feriptum fit : jus manus graves iunt : cui obediendum eft non charitaicm Chrifti, ne me ifta diftaflc fmcerita- litica · Ifti autem unr.crfa ecclefia. Et plufquam ti tu» prrxlas, neque commendatum tibi fermo­ Angelus hic. Cui enim Angelorum dixit aliquan­ quia non do LXus. Ç«#cr mihi muu de uc numero munciv cibis dc fcyphis. Inde commelTationes dc ebrieta- Epifeoporum qui non plus invigilet iubditorum tes. Inde cythara, dc lyra & tibia, redundantia evacuandis marfupiis, quam vitiis cxtirpandis? torcularia dc promptuaria plena eruftantiaexhoc Ubi eft qui fleftac iram ? Ubi eft qui przdjcet in illud . Inde dolia pigmentaria , inde referta annum placabilem Domino ? Propterea rclinmarfupia. Hujufmodi funt dc volunt efle Eccle- quamus illos, quia non funt paftorei fed tradito fiarum przpofiti, Decani, Epifcopi-dc Archiepires ... ;, imitemur illos , qui viventes in came - plantaverunt Ecclefiam ianguine fuo . Et qui­ fcopi. Nec enim hcc merito cedunt, fed nego·" plantare dem ifti fort iri funt miriifterii locum , fed'nop tio ifli quod perambulat in tenebris . Olim pro dr&um eft, dc nunc tempus impleftonis advenit: zelum . Succeflbrey omnes cupiunt die, fed imi­ Ecce in pace, axMritxdo mea amartjjiseu. Amara tatores pauci . Urinam tam vigiles reperireotur ad curam , qubm alacres currunt ad cathe­ prius in nece Martyrum', amarior poft in con­ flict hzreticorum, amariflima nunc in moribus dram , vigilarent utique Sollicite fervantes fibi domeflicorum. Non fugari, non exterminari pof· creditam Ecdefiam ; tmmo vero'vigilarent pro font: ita invaluerunt, ita multiplicati funtfuper femetipfis, nec iiuerent de fe 0}ci+--4sici meiiJ numerum.'Intel! ina dc infanabilis eft plaga Ec- preximt met adverjxmmc appropinquaverunt tijictedéfis, dc ideo in pace amaritado mea , amarijjsrunt. Juli» omnino querimonia , nec ad nullam 1 ma. Sed in qua pace ? Pax eft, dc non eft pax. juttius quam ad noftram referenda rtatem; Pa­ Pax a paganis, pax ab hzrcticis, fed eon proferum eft noftris palloribus quod non fervant nos ôo a filiis . Vox plangentis in tempore Ifrael . G nifi & perdant graviter ; graviter quippedemerfi Filios enutrivi & exaltavi, ipfi entem jprevernm oblivionis iomno ad nullum Dominica commi*, me. Spreverunt dc invaluerunt a turpi vita , a nations tonitruum texpergilcuntur ; ut_______ vel fuum turpi quzftu, a turpi commercio, a negotio peri^forum· periculum expaveicant . Inde eft quod ambulante in tenebris . Supereft ut jam de me- mentes parcunt- luis, ■ · qui non parcunt fibi, pen­ dio fiatdsmonium meridianum adfcducendos, fi non pariter & pereuntes. nui in Chrifto refidui funt adhuc perfiftentes in 7. Nunc vero dicendum, Epifcopi flt facerdotes unplicitate fua : fiquidem abforbuit fluvios lapi­ hujus temporis caftitatis fanâimoniam, fine qua entium & torrentes potentum, dc habet fiduciam nemo videbit Deum tam in corde quam in cor­ quod influat Jordanis in os ejus , ideft humiles pore quomodo ftudent obfervare ? Certe Domi­ dc fimplices qui funt in Ecclefia . Ipfe enim eft nus dicit in Evangelio ad Epifcopos , haud du­ Antichriftus, qui non folum fediem, fed dc me­ bium in primitiva Ecclefia; Sint lumbivejiripr*. ridiem mentitur, dcextolliturfupra id quod coli- cinHt·,„ caftitatem _____tj ______ ____ approbans non________ tantum fed ettur ut Deus , quem Dominus Jefus interficiet Diam imperans . Att’eftatur etiam hanc .Spiritus fpiritu orisfui, dc deftruet illum illuftratione adventus fui. 6. Ecce diximus quales habemus paftores in via hac qua ambulamus , non quales habere oportit. Non funt omnes amici fponfi, qui hodie ficut fponfi Ecclefishinc indeafliftere cernuntur, dc ut vulgo?ajunt eam quafi addextrarevidentur. Pauci admodum funt, qui quz fua funt non querant ex omnibus caris ejus. Diligunt munera, nec poffunt pariter diligere Chriftum , quia manus de­ derunt mammona: . Intuere quomodo incedunt nitidi dc ornaticircumamifti varietate, tamquam fponfa procedens dc thalamo fuo . Nonne fi" quempiam talium repente eminus procedentem âfpexeris , fponfam potius putabis quam fponfz cuftodem? Unde vero hanc illis exuberare «ftimes rerum affluentiam , veftium fplendorem , menfarum luxuriam, congeriem vaforum argen­ teorum dc aureorum, nifi de bonis fponfz . In­ ter bcc eft quod illa pauper dc inops dc nuda relinquitur, facie miferanda, inculta, hifpida dc *\opter hoc non eft hoc tempore ornare 1 fpoliare, non eft cuftodire fed pereft defendere fed exponere, non eft inftrucre fed proftituerc ; non eft palcere gregem Sanâus - in - lege · , qui nemini nifi mundis & prae­ cipue a mulieribus, panes propofitionis edere li­ nebat . Unda & Achimelech David regi de his panibus cum militibus fumere cupienti non prius concedit, quam eos mundos efle a mulie­ ribus cognoriflet, dicente rege David : Si dr mu­ lieribus agitur , «Madi fxnC ab beri 6* nxdixftcrtim - Jam tunc fignificante Spiritu Sanfto, ne­ minem ad menfam Chrifti, ad iliumque panem Angelorum debere accedere, nifi purificatum men­ te & corpore .* ne quod gratia divina fidelibus przparavit ad falutem , indigne fumentibus ad judicium fiat & ad condemnationem . Ifti autem caflitatis infigne qualiter cuftodiunt , qui traditi in reprobum fimfum faciunt que non conveniunt ? Quz enim in occulto fiunt ab Epifeopis turpe eft dicere. Melius itaque arbitrorfuper hoc diflimulare, & fuperfirdere, quam aliquid , unde fcandalizentur innocentes dc inexperti dicere. Sed ego cur verecundor dicere , quod ipfi non verecun­ dantur facere, imo quod Apoftolus non verecun­ datur feribere dc praedicare ? Dicit autem egreSus Praedicator fic.* MafistU ia mafcxles operantes, mercedem fxi erroris recipientes. Fratres, fadus fum infipiens, vos me coegiftis. CON- , 473 ANNO cHjusrt /’*’!2cf,HT,w rr. μ. LFOnTFNCF ** c V u l fc N b fc. hpnricus v. impbr. ludovcrass. r. ir. ©<3 $€& <§g>O©i§ &€& CONCI LIUM LEODIENSE . 474 <§g> (i) Auâoritate Innocenti! pape inditam , quo Halberftadenfis epifeopus prilbno bonon reibiuifur, & antipapa Anadetus condemnatur anno Domini MCXXXINoo Domini 1131. àtfuit Mu StM^fis tn Kttuctffu , fic dictu ; Innocentius, igitur GermacArwc»,t conventus ■ apud Leodium agitur , ttr»ust niam ingreflus, a Lothario rege juxta Leodium in quo.Otto Halberftadenus epifeopus ah Inno­ excipitur, virg/m ei & atmulum antiquo ex more cent» priftino honori reôituitur. Otte Frifiugtnconfirmans, & terram comitUT· Mathilde con­ fit cep. 18. lib. 7. dr Mdw J$wodr ifiu dumtexet donans. lix iffe Petru, ftt udverfu cukltcu» fcribit : Apod Leodium Belgic urbem fynodum ptfU» JuûceUiuue mm eu» fuit pM fcbifuutçtepifebponun convocans, regem Lotbarium ad de. rutte perte fictif uc lubanUnt. Sediueo etiummenfenfionem fmâ» Romann ecdefie invitavit. jfe. dux effb numucitur , du» Juttfu ludium dueeutic. dm mm ctau Letberio, tottut rvgfe arebtepif» ttctn terre JHubilde fMtm ab hneentit uffait . pu, epifeepet, dtecet, murebieeet, & pelerinet» Nutu diphtuu pcuificit de eu re coufiriptum Rume mtttt cougregetoe fuiffe , edtvenicnbtmgttt illuc put. dutum legitur. Suggefium tuUuee , uu exu&um , tificcut HtMficc euctptuu , ad tyrunik» ήοαβ. de hmefitturu u Lotburie, ftedpcticrut, Ottt Friru» tpcjMxu ftêit ctuprkuudMH 4cuue fncûffiuue^fiugafit ufirmut. iuperiulir ctruut cuxiliuu petivifc, tf tupctruffc, " Dtéecimu Ù Mu Urfptrgnfif vùiû fere iifint Obsirvatio P. Antonii Pact kfcrUuU. ? ad Annum Ch. 1131. num. 3. & 3. Sugcriu as viu Luitnici Crcfi phut taurfunt LMerii iuectuk pupu ft&um itc wdras mm , De Concilio Leodfenfi'ita fcribit Chromyripbat Maafed eute Rcunfe Cutciliuu Ufu kit ipfitu wrrisnenfis : Uh' Ltiberiut Re* sClumennomm , Petriciut ht defiriht. Vifitando itaque Gallicanam, ficut res exigebat l ecdcfiam, ad partes fe transfert Pepete f«rra»fM retetüefcit ,& fe, tu» tv Runum it»~ Lotharingorum, ipfe falicet hûceUttu pupu. Cui A λ.λ ru».  la fedem prefriem refiituturum letrcmeuto ftt. cum imperator Lotharios civitate Leodii cum fudit. Altatur tunc de canonisations SinAi Godemagno archiepifeoporum , dc epifeoporum , &G ’ hardi Epiconi Hilderwhcimqpfi» anno MXXXV11I. de­ mortui , uti feculo prscedenti dixioau» , A AuAoc Teutonici nffd optimatum collegio oeleberrime Anooymai teflii oculatur eorum , que aarrac In Ap­ occurriflct, in platea ante epifeopatem ecdefiam pendice de Miraculis a Sanâo Prslule in vita patra­ humillime feipium ftratorem offereni, cedes per tis , quai extat In AAu San&orum Boliandianis ad medium ian&e procedionis ad eum fedinat, adiem Iv. menfis Maiï, quo colitur , cap r- ait : ta lia manu virgam ad defendendum, alia frenum Lnditcufcm civttctem Curie iudiSc eft, ubi lumteefiut Pu?» tum Rouuuu F.ttlefie , (F mepee terte Geltie tum albi eoui accipiens, tanquam Dominum deduce, Letheri» Rege tF fere uuiverfit Ept/tfit Tbeu t—te ré­ bat . Defcendentc vero tota ftatione eum fub* git» 1 , ctuveuermu ; ut de •oitleutie Remette Ettiede brachiando deportans , celfitudioem paternitatis per Petrum Lctuit ptrpetrute , gui tenu Uu?«rii Pep»~ ejus notis & ignotis clari/icavit . /isc Sugeriur Iimi Sbi wtleuter ufur?cvtt , tcrtreRereut, A guthter illud idole», in temfit Dmmm peftum . defiruerent, fuMi Diutrfi Mu . Sed ftu iftu Jut fecutu in-.D elubteere». PeBum igitur efi , ut ed Duninitem Le* ttr Letbuium (p JhuceUuaet ptuificem ceutu». turc Hierulelem ( Dominicam nempe IV. Quadrigefiuu tf difcudut , Btntrdtu Buurotllit Mu fic m*, eue boc anno in diem XXIX. menfis Martii ca­ debat ) ed rrediSam tivitetem multi Cetbeliti vin , ucpuùt : Sed velociter obnubilata cft illa ferenite» tu» .Af/Mict , gue» tu» Rege ttuvtuneut , A tas, fiquidem importune rex iniuui, inftitit, remtem­ «iuw idem «en» rca de ttmmutû fietuEttltie fertreQert». Inter guet Prepus habere fp reputans opport Itans opportunum , epifeopo· Hiidentaimenm ) tu» ana< ak ejus præMejtrtbut notre Ettiefie efiPent , Vident epfrtuutte* rum fibi :refiitui mveftituras quas ab ab J—/T veftituras ,, quxs ejus prm- trw ,/ Ι" ·*Η««Μβ vera Lttani, quo celletiat· 1tam* Ecdefi· Leodtafi letalem y rhcnenfihus ; muneri quo fervet , fc Dominica in medio iQuadraicfinne (Quar ­ rima, ubi Sttiflu* Eernardu* Abba* erat, fita inCam- CHRIS n CHRISTI ti fcilicet ) ub Eccleda San^i Martini in fubbeo monte pania provincia ad Albulam FI. tribu* leucis a confiiC> u/eue ad Ecclefiam Stncii Lamberti fublicam & folemnem πό Burguodie diftan* . Anfelnuu Gemblacenii* in exhibuit fro>.-ponem -, Mifftm celebravit; ibi Retem & Chron. ___ _____ ______________ ..... Leodii «liet, connotat Innocentium ... II. , .dum Refinfm Coronavit . /Bficmati junt a quibufdam XXX IL jufatoi Prefoterot excommuoicaiic . Efifcofi & Abbates affuife , inter quoi fot unus Sa»· • » A D. L E O.D I E N $ E CONCILIUM. Λ caufa fiialber/laderfis epifeopi, aliifote ecclefi·» negotiis anxa I1J1. celebratum. ADDITIO. E« Miofi Suppl.; T II p«n«>·· E hoc concilio ea utique pratereemda non duco 3 OTTONIS HALBESTADENSIS EPISCOPI qua annalijia Saxo Eccardj narrat his verbis: ad Ottonem. Bambergenfein epiftola. D Duminica ante mediam quadragefimam XI. Cal. aprjlis celeberrimus conventus XXXVI. epifeoporum & principum fit Leodii domno apollolico Innocentio & rege Lothario , ac regina przfen- tibus, ubi multa tam de ecclefiafticis, quam dc . Domino fuo venerabili fandz Babenbergen- Px codir. Udi" «u». fis ecclefiz pontifici N. per Dei milericor- «UUir diam Halberftadenfis ecclefiz fi quid eft, quoti­ O regni utilitatibus provide crdinata funt . Ibi excomm&nicati funt Petrus Leonis , Gonradus & dianum laudabilis vitz incremeptuin. Si rerum veftrarum ftatus profperitatefruinir, fi condigne morum & vitê compofitioni concor­ omnibus eis faventi­ dat , vobis , ut decet , congaudemus ; fi non , epifcopus' Otto ab Ho­ condolemus, quoniam id iplum de fidelitatis ve­ frater fuus Fridericus cum bus . Ibi Halberftadenfis norio papa triennio epifeoparu privatus interven­ ftrz excellentia fperamus, imo certum habemus tu Si ergo rerum noftrarum ftatum fcire.cupitis, ut amico fic maxime confidimus, cui fluituan- regis & reftitutionem fui officii principum promeruit. Juvat etiam ea adnotare qua: feribit Albericus intis navis noftrz anchoram, ingruente tempeftatc tbronico ad btenc annum iiji. Dominica in me- infigimus; ..... ut amico , inquam, queen poft domi­ dio quadragefimz Gregorius cum curribus & rhedis ab ecclefia fanât Martini in publico monte, quali R.omz via triumphali , ufque ad Capito­ num, unicum, ac certiflimum imbecillitatis noftrz fuftentaculum eflê non diffidimus , diledioni veftrz intimamus . De proxima ifta , quam lium fandi Lamberti afeendit, miiTam celebrat, noftis, expeditione, in qua ob honorem regni & regem, & reginam coronat ; conjugatos presby­ teros excommunicat : zrtimati funt a quibufdam ecclefiz triginta duo epifeopi & quinquaginta , fandus Bernardus aftuiiTe , & abbates tres inter quos fuifle dignofcittfr abbas Clarevallenfis , epifco­ pus Otto. Papa Innocentius profedus apudLeo- dium Belgiz urbem fynodum epifcoporum con­ vocans , regem Lotharium ad defenfionem fan- diligentius czteris laboravimus , reverfi ubi pacem & concordiam, ubi tranquil- domi , litatem & recreationem invenire debuimus , o- dium & difeordiam , fchifmata & inteftina bella, peccato heu noftroexigente, invenimus. Adverlarii enim noftri N. & N. ecclefiz noftrz cano­ nici , qui & prius nobis adverfabantur , quibuf­ dam folitz fraudis induftria collectis, inter quos , & quafi primicerius eft , in tlz Romanz ecclefiz convocavit. Qui nihil cun- ■ N. nominat iflimus... datus , expofito tamen prius modette in quannos infurrexcrunt , cleroque convocato lacrima­ tum regnum amore ecclefiz attenuatum , inve- bilia L:’ , & *' inaudita : J ' crimina , quz , Deo ~ — refte Λ- , in faciem nobis objece­ ftituram earum, quanto fui difpendio remiferit , nunquam commifimus , auxilium Romana· ecclefiz promittit. runt , inter quz eleftionem noftram allerunt efle Audiendus efi & author annalium Bofoienfiurn vulgatui ab Eccardo t. 1. Corporis 1iiflor, qui hac de Leodieufi concilio feribit : Synodus apud Leo- i;uim N. nobis imponit , quam fe canonica au­ ctoritate ftatuto tempore probaturum aflêi it. Nos dium fub papa Innocentio congregatur, ubi prz- ergo tanta tamque inaudita infamatione fente rege Lothario, refidentibus cum innumeris diveriorum ordinum perfonis, Ot­ ti , Moguntinz fedis archiepifeopo rem omnem aperuimus feriptis, hujufque rei confilium & au­ to Halberftadenfis epifcopus, a papa Honorio du- xilium quzfivimus. Qui literis ad ecclefiam no­ dum depofitus, eundis annuentibus, a papa In­ nocentio denuo infula epifcopali invertitur, & fe- ftram dire&is, omnimodis nosexcufavit, eleâio- des ei L. epifeopis , redonatur ejusdem ecclefiz ; hoc femper memorabile , rtatuituf & fecundum decreta ca­ nrttam. Infuper quoque fit fimoniam nefeimus, percul­ nemqu^nottram jurtam & canonicam fuifle com­ probans , criminatores noftros reconciliari nobis condigna fatisfaâione przcepft . Illi vero obfti- nonum presbyteros parochianos cattos , & fine £ nationi fuz jufla archiepifeopi poftponcntes, nec uxoribus efle debere ; uxorati vero presbyteri mif- Lnon & Magdeburgenfis archiepifeopi , qui adfedandam hanc motionem regio juflu advenit , fam a nemine audiendam dfie. Ibi etiam Adel- adhuc in conlpirationis fur bertus marchio de Saxonia., gratia regis carens, monita fpernentes , deponitur, & Henricus filiusMarchionisWicber- vecordia perfiftunt. Quapropter aram mifericordiz veftrz ampleâentes , ad vos confugimus , ti , hadenus ab eodem Adelberto violenter expulfus, pro eo marchio conftituitur in Lufiz. Denique ad iiluflranda ea, qun ad Ot tonis Halberftadenfii epifeopi eaufam in hoc ipfo concilio difeuffam pertinent, juvat fequentes literas exUdalrici cod. num. CCCXXXIV. CCCXXXV1. CCCLXll.depromptas addere. debitumque clementiz veftrz auxilium humiliter imploramus . Quicquid igitur alii faciant , ftrum eft , ex gemino charitatis vinculo bis afliftere , veno­ labentefque brachio virtutis veftrz fuftentare. Proin rogamus , quatinus litetas ve­ rt ras ad metropolitanum dirigatis, & ut in cau­ fa noftra diligens efle velit caufa veftri efflagi­ tetis . 1L_____ EO DI ENS E. 477 478 t* tetis Rogamus quoque , ut ubicumque conci-A Leodii. anniverfarium teloneum de foro Vitati,———————lium pro hujui rei dilcuiGonc convocetur ------- „r , vos per reptam traditionrm Ottonis videlicet impeanno chÏSi addfe vcl,ds· ratorii^Augufti felicis memori», ulquc ad noth a CH,^TT HONORII II. PAPÆ Ad Ottonem Halberftadenfetr epifeopum epiftola. a. *. Ht*triut epifoput firent fervorum Dei, venerabili ■' CCCXXXVl ' fratri Ottoni Halbcr^adenfium epifeopo, falu­ tem AX apoftolicam bcnedifUoncne. tempora-fine omni calumnia toium, & ad inte­ grum tenuerat: cujus traditionis pi mle^ium figno prxdifti imperatoris munitum coraqi mc, cum Leodii tunc eflem; & coram regni principibus, archiepifcopis Ac cpilcopis quam pluribus , cete­ ri fque primatibus publice eft recitatum . Sed erat fuper quo gravem fatis apud nos ejufdem S. Jo- hannis ecclefix fratres querelam deponerent : ajebant enim nondum tunc tranfaûo anno.Hojehfes judicio tantum fcabmorum Leodienfium ju­ Ravis ad nos dc perfona tua querela perve­ ra fic, de pellibus filveftrium animalium fe nulnit. Accepimus igitur quod HalberftadenIum in foro ifto debere teloneum, Gcque Ac tftofem epifeopatum per violentiam laicalem,Ac quod Brum praejudicio ,, Ac Ac illorum illorum fe ie afleftos afledos . ------ gravatos praejudicio deteftabiljus eft, per Gmoniacam hrrcfim occu- querebantur fpolio. Hanc querelam fatisclemcnpafti : quantum autem flagitiofi»m iftarn peftem ter, ut digrtUm erat, fufeipientes, tam purfumfimoQiacs hasrefeos fanda Dei ecclefi* abhor, ptivam audaciam referire dignum duximus, Ac rear, Petrus apollolu* in principio nafcentis ce­ regni primates qui iu prrfentiarum aderant, Ac de li® manifrftat, qui Simonem Spiritum fanftnm priyilegitun jàm difti imperatoris fuper hac tra­ vendere volentem cum lua pecunia condemnavit. ditione nobifeum audierant, ut fecundum teftiSi ergo hujus Icelerts te reum efle cognofcis, famooium privilegii . Ac tam diuturnam ecclefi» tius eft ut cedas , Ac delidnm ruum ptinias in pofleflionem fuper hac re judicium darent, comhac vita per panitentiam, ouam ante oculos di. monuimus. Communicato illi inter fe confilio , llrifti judicis judicandus appareas. fcabinorum illorum adjudicaverunt judicium, ad­ Datum B. v. Kal. Novemb. dentes, per hujufina£ regie traditionis tam in­ dignum, quam injuftum pofle infirmari privileADALBERT! MOGUNT1NI giurn. Nos autem regiae poteftatis Utentes Cen­ tura praedicto fratribus jam didi mercati telo Ad S. Ottonem Bambergenfera epiftola. 4 Amulphus de Los In nomine fan&a» Ac individuas Trinitatis LoGozinur dc Falconmont tharius tertius divina favente clementia Romano­ Willcimus advocatus ipGus ville Vilati. Aftum eft Leodii an. Incaru.Dom.MCXXXI. rum rex. tiMm V«t. Notum Gt tam futuris , quam praefentibus , indift. VJIIpiciicicer. 10alJp™quod ecdefia B. Johannis , qur eft in infula G C } CONCILIUM MOGUNTINUM Cauia Brunonis ArgentinenGs epifeopi celebratum anno Domini mocxxi. tempore Jnuoccntü pap® Π. ■RMOguntie habitum, inquit Dodechinus, an-Echkpifcopo. ubi Bruno ArgentinenGs epifeopus, 1V1. no up. cratiente Lothario rege, przG- prsfentibmAujuftcnic.Eiftetenfe, Bainbergcme, dente Mattbco AlbancoG cum MogununenG ar- I Wineburgcofc, Spixeni'e , VTormanticnie, epifcopi*, f / , CONCIL. PLACENT. 'HNoe.NTIM 47, 480 ------- —copia, a clero de populo foper violentia , intru- A In Chronico Hirfjng. ad an- Cfc. „}i. altquInnoeen------- ----aim no fione, Λ confecratione imperitus, in manus prΗο’η *£ h» Concilio Leodienfi venu Papa deda- ANNO r CHRISTI T· .m. .· X · v r ratos fuvrat , itvruo» In Concdio Motuntino irarum CHRISTI r * chtepifcopi & cardinalis Arg^rinenfem refigna- pelice· agnito·» effe , A MattUom Albananfen» vit epifeopatum. .E». Cardinalem A- S. in Germania Lesatum huic Con­ n a . » t> . · OlSSAVATIO P. Antonii Pagi ad An. Gh. 1131. n. a». Mentionem hops Concilii facit etiam Trichemios ,„7 cilio preiediffe . Nominat prater duoe Archiepifcopos Moguntinum & Tievirenfem , Epifeopos oào ofto Germa Germa*Mocuntinum nie i qui qOi eidem eidem interfuere ni® interfuere ,, inter incur qoos qoos S. S. Otto Otto Epifc. Epifc. Bamoergenfis Bamb«r(etifi> , dicitque fe aliorum mnltornn» multorum nomina ignorare. CONCILIUM APUD L UP IA NUM J» quo ecclefia de Brcraw sawMcfe/ 5. Tiberii Agatcr^bui datur, amw JIJI. wl 1131. celebratum. Oncilii, feu placiti hujus, cui interfuit Ar-DIn hoc igitur ad Lupianum concilio ecclefia de G ·♦ r »*»· Anno 1131. apud Theodonis villam pro reformanda pace, in quo Simon Dux Lotharingie remit­ tit ufurpatas in S. Deodati ecdefiam pravas coofuetudines. i. £x fchedit demem dr Riguet Prnpqfiti 3. Deodati. N nomine fimâa dc individuae Trini ta tis.Eço E domino AJberooe archieptfcopo reverent iffimo Dux Simon Lotharingorum fit Marchio in Trevirenfi , prefentibus quoque tribus Epifcopis celebri ctmcntn apud Thcodonis-villam coram Stephano Mctenfi, Henrico Tullenfi, dcAJbero- I t ne 481 tOT,ft*'us CONVENT. CREISSAN. ‘nnocentios 4»* ne Virdunenfi, mulfifque aliis regni principibus, A Ac venerabilium fratrum & coepifcoporum noftroanno qui caufa pacis convenerant , fubfcriptas pravas CHRISTI exacliones tempore meo in ecclefia S. Deodati indu das divina clementia infpirante recognovi , Alrum Stephani Metenfis, Henrici Tullenlis , AIberonis Virdunenfis, & multorum principum ,qui CH*J*TI nobifeum apud Theodonis-villam pro pacerefor- & aflenfu, & voluntate conjugis mez <*xcellen-. tiftimz duciffz Adelidis ad eccleiiam przfatam manda convenerant, Albertus prapofitus, & alii Canonici ecclcfiz S. Deodati conquefti funt fu. veniens, eafdem cxaftiones fubfcriptas ad ccrpus ‘ per B. Deodati depofui , & ibidem una cum Mat- thzo filio meo abjuravi , videlicet placitum pa­ latii , ad quod nullus de hominibus S. Deodati ad przbendam fratrum pertinentibus venire co­ raptum , & gendus eft. Fortunam, incendium , duce Simone , quod ipfe vjcientas exadio nes & injuftas confuetudincs temporibus luis fu­ per przdiAz ecclefiz fervos fie poffeffiones mdu- xiflet, & quzdam jura ad fe per violentiam rctorfifTct . Verum divina coopérante clememia Erzfatus Dux, aiTenfu & voluntate Adelidis no- ilis DucilTx uxoris luar, omnia illa , de quibus ip eum querela fundebatur, in przfentia noftr» quam minifteriales mei apud Coencaurt aliquando exigebant. Si quis autem de hominibus S. Deo- -------------------------------r------------. Et quia jamdudum __________ rpro .„ guerptvit , & abftipulavit dati ad przbendam fratrum de fufeeptione con-Bea injuria erat excommunicatus, ecclcfiz·priftiquemdam exactionem, quz vulgo tallia dicitur, cambii impetitus fuerit , fecundum legem Tul- lenfium vel Metenfmm refpondebit . Adum eft hoc apud Theodonis-villam annp Dominiez In­ 1152. Indift. carnationis p-zfidente Augufto x. in fede apoftolica regnante Innocentio Papa II. Romanorum fratre noftro rege Lothario , nam reftitirçns libertatem , a nobis eft ibidem abfolutus. Deinde ad przdidam ecclefiam veni­ ens ad corpus B. Deodati, violentis illis exadio- nibus omnino renunciavit, fic ibidem cum Matthzo filio fuo fubfcriptas pravas confuetudines ne autem & abjuratione fafta horum virorum illuftrium teftimonio. Henricus venerabilis TuIIen- damnavit, ÛC abjuravit. Iftas fcilicet , quod ad placitum .palatii nullus hominum S. Deodati ad praebendam fratrum pertinentium amplius venire cogetur. Fortunam quoque, raptum , incendium fis Epifeopus, Hugo abbas , & quamdam exaftionem, quz vulgo Alberto ejufdem ecclefi» orzpofito, abftipulatio- & Henricus archi- diaconi, Jocelinus abbas Calmofienfis, Wlterus tallia dici­ tur, quam minifteriales ejufdem ducis apud Coe- de Gondiiqort, Varenus cognomento Canis, Pe­ trus de Bnxei, Raine rus de Brixei, Albertus de incour/ aliquando injufte exigebant. Si quis przterea de nominibus S. Deodati ad przbendam Dumei, Wai tenu de Lanfracort , Albertus de fratrum , pertinentibus de fufpicione conca.r.bii Aricerevilla, & Lavarinus frater ejus, ValdricusCimpetitus fuerit, fecundum legem Tuilenfiumvel puer, Simon, Gerardus Vofagi advocatus. Metenfmm refpondebit. Nos igitur paci & liber­ Allrtrvnh trcbicpifcopi Trevirenfis litter» it Ducit ubfolutiout in eoiem wnventu. etiam in pofterum providentes , tati ecclefie In nomine fanftz & individus Trinitatis, ego non tantum in diebus noftris, fed ut hoc firmum & inconvulfum permaneat auctoritate Dei fic no­ ftra przcipimus & ftabilimus, & in teftimonium Albero divina favente clementia Treverorum hu­ hujus rei przfentem paginam figilli noftri impreftione firmavimus & confignavimus . Qtioà fi milis minifter & fervus apoftolicz fedis Legatus, aliquis poftmodum infringere, vel infirmaic ten­ diledis fratribus in Chrifto canonicis S. Deodati taverit, anathematis eum vinculo donec lansfa- eorumque fuccefforibus in perpemum . ciat aftringimus dentiz paftoralis officium latio confovere , ut tanto interius Si provi- rationabiliter & fic innodamus . Ada funt hzc con­ anno Dominiez Incarnationis iiji. Indidione grue dilpenfamus, oportet nos ecclefiarum opprefX, apoftolicz fedis przfidente domino Papa In­ ftones fic moleftias propulfare, fit eas paternofo-..................... - ... b....... Romanorum .u. r...v.. nocentio II. .. regnante imperatore Deo liberius ferviant, quanto in exterioribus minime perturbantur. Quocirca przfentis paginz teftimonio no­ tum fieri fic przfcntium volumus , memoriz fic fequentium pofteritati, quod in przfentia noftra VENTUS CON Augufto ‘ igufto Lothario II. anno ordinationis noftrz II. Ego Albero Dei gratia Trevirorum . — . humilis rainifter & fervus manu mea ff. Ego Godefridus przpofitus (T. Ego Folmanus decanus fl. EgoArnulphus Archidiaconus. CR.EÏSSANUS In agro Narbonenfi, ad ecclefiz S. Martini dedicationem. Anno Domini MCXXXIJ. Nnc. *b Incarnatione Domini mcxxxii. in-E eandem falvitatem circum exinde defignaverunt, f* Ctitlll reaacttir. did. xi. epada xn. concurrente v. Non. fic ejus continentiam crucibus infixis terminaveOccue Decembris, Romanz fedis pnefule Innocentio , runt. Quzcumque igitur perfona, quicquid infra A regnante Ludovico , fadus eft conventus apud villam CreifTana m in territorio Narbonenfi, quz juris eft ecclefiz <£S. Jufti fic Paftoris . Conven­ tus , inquam , fic laicorum epife oporum , non clericorum quoque minus multitudinis nobilium eafdem fuerit , cruces continetur, invaferit , przdatus apt temerariis vexationibus fatigaverit ; vel ad hoc, confilium, feuauxilium fubminiftraverit, ita ut vel incolam, vel peregrinum, five omnino aliquem , in przfata falvitate Izierit, domini Arnaldi aut quicquam violenter abftraxerit, exaudorita- Narbonz archiepifcopi, fic fedis apoftolicz lega­ ti, ad celebrandam ejufdem loci ecclefiz dedica­ te P. C. T. fic SS. anathematizati erunt , fit a corpore facratiflimo Dei ac Domini noftri Jefa tionem in honorem B. Martini : quam ignobilium fub poteftate cd conftituen- Chrifti fedufi. Reliquum vero ejufdem villz........ dam quoque ibidem, ad monimentum tam futu­ rorum quam przfcntium, falvitatem . Qua, com­ terminum, quzcumque perfona aliquid parochia- muni omnium qui adeianl confilio, norum vel clericorum Jufti fic Paftoris invaferit, firmata, qui przfentes erant epifeopi Cencil. Gtturel. Tom. XXI. inftiruta fic locum ad eidem falvitati addicaverunt, ut infra przfatum eidem fubjaceat anathemati. Hh Ego 4i, - ■— m,? CONCIL PRÔVINCIÆ. iNNoctNT.vs ωτ.ϊ1’ι,σ5 4»4 Ego Arnaldus Νβφοηχ archiepifcopus dç apo-A ftituto promulgato fubfcripfi. r Edis legatus hujus pr«diâ* ûîhitatis inEgo Raimuodus Carcaffonenfis epifeopus fub» rafores prsdato anathemate ferio . icriffi. Ego Bernardus Btterrenfis epifeopus huit conEgo Joannes Nemaufenus epifeopus fubfcripfi. ANN< *SM<> °’ "c ONC1LIUM >. M, .·< ·*♦ jii*. PROVINCI Æ‘“<“ Anno circiter Mcxxxm. coadum. l'jus Concilii Epifeoporum frequentia celeberri­ ; rx, caufam fisam impeditam effe propofuit. Et mi occafioncm & a Ela cognofcimus ex epiftola quia fuper hoc advenus Epifcopum conquereba­ tur , nobis etiam vi fum fuit , quod occa fio nes Bernardi Arelaterfis Prafnlis ad innocentium II. Ad quxreret, & quafi fabricatum eflet quod de im­ illud quippe trium provinciarum Arelatenfit, Aquenfis, dT Ebredunenfis antiftites una convenerunt cum pedimento caufz dicebat. Omnem puritatemfub Magalonenfi, fummi Pontificis jufiit congregati, ad juramento ab eo qurfivimus , & de Antipolita­ componendam difeordiam, qua dudumjam monachct no , quod juftitia didaret , canonica audoritate inter facri mona/Ieni Lirinenfis Cf Epifcopum An­ faceremus, nifi abbas quod de teftibus ip epif­ tipolitanum vertebatur : qu* tamen omnino munfit copum dixerat , fe ratum non habere concede­ mtaUa, judicium Epifeoporum declinante Lirinerfi ret . Super hoc igitur veftr* fubiimitati feribiabbate, qui & teftium fubreptionem, & metum Co­ mus, quia ficut fuffraganeis noftris, & aliis famiti, Provincia caufabatur . Rem paucis omnem pientibus viris viliun eft, nonnifsdilationemquxhmocentto exponit Bernardus his verbis. rebat, & quia caufam fuam probare non pote­ rat , cum nos parati effemus de caufa cognofceSanEliffimo patri ac domino hnocentio S. R.E. fumrc, & eam quantum veftra benignitas nobis permo pontfici debita fubjeEliotùs ûbfequium. C mi ferat, canonice terminare, oblata ci omni fecuritate ex pane Comitis, magis ex voluntate, Aufam (i) Antipolitani Epifeopi, quam no­ quam ex ratione appellavimus. bis tradandam veftra gratia delegavit, con­ Quid caufa inter Antipolitanum antiftitem, & vocatis fuffraganeis ecclefix Arelatenfis, necnon Lcrincnfem abbatem agitaretur, non aperit Bernar­ Aquenfi , 6c Ebredunenfi archiepifcopis aliiiquc dus Legatus. Illud unum jcirnxs , JHanfredum qui noftrx legationis , & etiam Magalonenfis eccle­ tum Ant'nopolitanam fedem occupabat, monachis Lifix aliarumqtie ecclefiarum religiofis perfonis adrmerfibus a Saracenis jam nimium vexatis paulo h bitis, die fiatnto, ficut nobis prxcepiftis, dili­ infcqfiorem , ecclefias quafdam abftuhffe violenter , genter tradare curavimus. Nobis itaque utriufque quas ipfis poftmodum reftitutas effe tradit Barralit partis allegationes aüdirc paratis, abas Lirinen. in vita Guarini abbatis . Porro cum huic Concilio iis, qui ep icopum impetebat, fubreptione teftium praeflet Bernardus Arelatcufis profui, Arelate fu ifi­ & accufatorum metu, ctum Comitis illius terfe celebratum conjicimus. H C EPISTOLA L O T H A R I I IMPERATORIS In qua Innocentium II. Romam deduxiffe, 6c Petrum Leonis, ejufque Gregarios damnatos fuifle feribit. Otharius Dei gratia Romanorum Rex, Re-D rant, fignificare coadi fumus. Ipfi vero tanquam, C«D.«hnil SrnlPuw____ gibus, ...................... ................................. . ............. Archiepifcopis , Principibus, & unicanonicarum fandionum , & inftitutionum Ecdeι·»ιρ·ι·ι verf,s [Xi fidelibus, ad quos_ littcrx iftx perve­ fiafticarum non ignari, univerfam Dei Eeclefiam L nerint, falutem. Majcflatis lux difpenfationt 3ς jam fuper hoc promulgaffe fententiam , Petrum Leonis ac complices fuos damnaffe afferentes, Ecclefix Rom. ftatuere. Idcoque neceffe habui­ quod erat unjverfitatB non debere privatum fie­ mus pro ipfius liberatione propenfius laborare . ri refponderunt. Cum igitur ateins’ nobis Archiepifcopis, Epiico­ Nos autem id ipfum cum patientia fupportanpis, Abbatibus, Principibus, Ducibus , Comiti­ tes, & Patrem noftrum Papam Innocentium ad bus , & Marchionibus regni noftri ; Epifcopos et­ Urbem cum gloria duximus, & Lateraocnfi ca­ iam , Comités, & alios Barones Italicnobiicum thedrae reftituimus , atque in monte Aventino ducentes, bellico apparatu ftipari ad Urbemprocaftrametati fuimus. Ibique Petrus Leonis aures ficifceremur, Nuncios fchifmatici iliius Petri Leo­ _ noftras , dc Principum noftrorum , per Petrum nis frequenter habuimus. Qui nimirum ex parte c olim Portuenfem Epifcopum , dc per alios fautoconfilio placuit nos Patronum & Defenforcm S. illius juftitiam praetendentes ,, ipfi ipü in in jus «us ire ire pa pa-­ rato non debere auaientiam urb» eft maritima in Provincia , cujus fodes fipifeopaii» ub it e queat es przdonum incurias ii GritUiu civiutert, j. leuci» diflaata» translata eft. LOTH ARIUS "•"SS”’"” CONSI L PISANUM. 4«J IMP - Fratribus, qui cum domno Pipa Innocentio e-Aburgenfi ( feriem integram epifcoponme BrandebstrΓΜΐΐχτι rlQt ’ P* 001 ’P^0* ^Ên'^cl’*n,u* * Ceterum, ipfi, ' invenire mn potut , fed mm dubito gum le- anno »·»· ut P*cu amatores, de juftiüa confidentes, tam gendxm fit, Anfelmo, ) O. Aftenfi ( ideft, Otto- CHKisrt ne Epifeopo Aftetf, dt γιο VgbeUut Tom. El’.) O. neenon Cen. Pet. Fraiapanis, dc Petri Latronis, Cremonenlî ( Oberto feu Uberto, dt γ»ο Ugbellat in Epijc. Cremonenf.) de B-Parmenfi ^ntmpo Ber­ de munitiones in manu noftra libere obtulerunt. Adverfa vero pars dies redimere cupiens, fub ve­ nardo, de cujus morte paulo poft verba faetemut ) lamine fraudulentarum promiflionum nos aliquan­ G. Ipponenh (Dacberius fa margine corrigit Vibonenz , id eft, Jppoais Kibomna, fed magno erra­ to tempore a noftra intentione retraxit . Tan­ dem quia ipfi fzpe commoniti implere quod prori ; Epifcopatut ensm iUe in Calabria filas jamdiu miferant, noluerunt, tanquam fallaces dc perfi­ txtinflus fieret, èX owmr; Calabria Epifeopi Anadi, dt tam Divine, quam Regie majeftatis rei, cletifta iront . Mansfeftxm eft itaque legendum effe cum Petro Leonis, ejufque complicibus damna­ Ipporienfi. Eporedia vulgo Yvree, Ipporia appella­ ti , dc hoftes a Principibus noftra Curie judica­ batur , èX ejus Epifcopus erat Guido, eut ifido, euti. Videlicet Merberto Magdeburgenfi Cancella„ a jut menti» apud Ugbt’lum in Italia Start , ubi rio noftro, & A. ( nempe Adelbenne ) BremenfiB Charte de more exbibent nomen Ipporienfi ) EpifArchiepifeopo, & P. Ofemburgenfi ( fc. Philippo copis, de Abbatibus, Henrico Fuldenfi, Albert». Comité de Cndfenelenbogen Epifeopo Ofnabrujcifi, ) ne Noernburgenfi , dt Luneburgenfi : Proceribus P. Adelbronnenfi ( legendum, A. Paderbronnenfi, Albcront de Henrico Marchionibus, Ochonc Sajifredo vexillifero , Herimanno , Willelmo dc fe. Bernardo Epifeopo Ptderbonerfi, qui a papa Palgift >mello, Gothone de Marchuingo, Hildebranhum, uti Arcbiepifcopi, obtinuit, ut videre eft a· Loi pud Krantaum in fua Metropoli, ubi duorum ho- do ; & Tancredo de Prato Comitibus , & Alrum Profilant mentionem facit, ) An. Brandene- berto de Caftello? ANNO CHRISTI ··· «S3 €3 ud (e MSS. effe . Ait m m m bis legi : AD MCXXXn. ( legendum MCXXXV. juat» Pilano· qui eram vulgarem anno uno prevertunt ,· praiertim cum idem Florentinius alterat id coiligr ex ite , eon lequentibus enni» m iildem Chronicis habentur ) IU. KA. Junii Pifit efi celebratum generale Concilium per Papam Innocentium , (T altui Prolatat , «■ «■· Ceeectlio Ingilibertas de Marcbia Tufyta invefiitus efi , em nofiea defenfus 4 Pifamt, ratui prtmatum fuper multci ponliftctt /u/ccpit . Cum itaque A*oft:licx fertritutu recuratus , curai pro­ prit prxjulatui aiiqaandiu luter mtfit, & diutine in Aufonix ( idert , Itali* ) parttbut demoratu 1 , aliorum η*folia folerter expedivit, quod Regt vehementer dijpl.cuit, c. H.’nrico Angli* Regi , cut Normanma pareiiar, Fuit Hugo unus ex illulbibus huj s iarrui Prrfuli· bus . qui 1eripfit Opus de OJicii· A Miniftrii Ecelefta, a Dacherio poll Opera Guux-iti de Novigento < vul­ gatum , A alia quardam a San Marthanis in Atcbep. humilium,, & non [prévit precem eorum , ille Henricut ab Arattenfi ( lefcndum , Arelatenfi ) A'Cbicp.[cofo ca­ ptui ef , & Domino para lanoctntio Pipe in authentico Concilio prxfentatm , ibifue iterum conviBm , A f»-noi aliter farreticui appellatae , podremacc cartere man­ cipatur , cui p-dquum pemtifio comcfa eft abcxaat ad aliam provinciam , nova [rila . novo cur/u, novum iter affumfit deiinfuendi , ouam protium ita turbavit , guod minime Cbhfiiani Ec. kpa.um adirent limtna fed Di vi­ num coKtemnemm mjterium Sacerdctitut vilutinnei, y»r»mrtiai decimat , marmorum vifMionrt , & johium denegabant reverentiam. <$$· «c&* ·$&* AD PISANUM *$&> «ê®· CONCILIUM Cxtlra antipapem anno j j 34. celebratum. ADD ITIO. INNOCENTII PAPÆ II. EPISTOLA Durbe vicario, & difpofiiis iis, qiue fidelibus ηό\ ftris opportuna efle cognovimus , cum fratribus y noftris fani , Deo gratias , & incolumes Pifis AD GAUFRIDUM AXCHJEPISCOPUM / moramur, & ut novis morbis nova medicamen­ Et 1Dolenfis ecclefix fuftraganeos epifeopos atque ta poflint commodius adhiberi , ordinante Do­ abbates per camdem provinciam conftitutos. mino , proxima Pentecoflen folemnitate generale ibidem concilium celebrare decrevimus: quo cir­ hvitat eos ad concilium Pifnfc. ca univerfirati veftrsc pnefentium auâoritate prae­ cipimus, ut eodem termino omni occafionc lumBi NI Avis ecclefi», cui reâor Chriftus prrfidet,, mota, veflram nobis exhibeatis prcientiam;quanor ιβ· i» X N licet undarum propulfatione fiepius agio• tenus adminiftrantc Spiritus fanai gratia, veftri λ·« °·|ΊΪ,ur ’ rcm’g*ntc tamen fxpe in ea Domino, num· freti confilio A auxilio , ea cooflituere valeaP<|. ili. quam fubmergitur. De profunditate fiquidemfui, mus, unde modo & in pofterum ccdefia coli·confilii cceleftis nautc providentia ventos conci-' tetur. DileAutn autem nlium Jo. monachum catat, mare turbat , navem agitatt , ut miniftros pellanum noftrum fraternitati veftr· attentius dormientes excitet, pigros animet, & cautos incommendamus, rogantes, ut pro B. Petri revtduftriores efficiat. Gloria igitur fit in akiflimi» rentia, eum ‘benigne fufeipiatis ................ , & * honefle * tra­ Deo, quoniam fides veftra nunquam defecit,fed detis . Datum Pifis VI. Id. Novemb. emergente m ecclefia fchifmate probati inventi M Pifani vero hujus concilii fefln quod attinet eftis, A manifefte tanquam seri Chrifti difeipu- eo fremende judico, yta ex Faticanis monumentis li domum Domini illuftratis. Ut aurem de ftadedit cardinals r Aragontut in vito hnocentü, Rtr, iu ecclefi* vobifeum tutius traôare poflimu*, A ht!, to. 111. ftr.l. pag. 43 f. levior vobis ad nos pateret acccfliu, ordinato in Eo autem anno in majori ccclcfia Pifana con- Ei Μ<·Α s»api· iel·· p·» «>♦ vo- r PISANUM. 490 .arta, «f tx VMfi cajat pvv Jmwmrfejta—■ *— —nia, Guafcoma, Andis. Francia , JBurnoUa . ftrfe antra Ataottuu t ta tx Au ftjfMft fnt A**O cuton Alamannis , Bulgaria , Lorabaidiaft Tufas Au fnixlft iifeiatut. fhju fwfur PtfAi tatA C"*‘iT’ quartum couriltan celebravit. In quo inter c» IU reamer, paaram ssAar «data £ sitar, tata tx aliitaiuiui ti rera ifti epifcopi qui inferta adnotantur.fiteraar Isa , fms ffiftrui , depotiri , Eufiachcus , Valentin» Arauficcnfis , Pe—ir—‘eo it MS. etiiu Pjariaj , de pee ή Penos Tcrdooenfis, Hubcnus Lucanus , Bergo- prr^ataaa itMtai/ i^xriifirxi. Xt/ptxlnt earaenfis, & Boianus Aretious. tan fin tatou ctuuiti te Cmctes Xttntj A * Smara ta wrtaiiu it itf&int HAtrti Jmeontit cadit» t ftti fiUittt m f«« te frtttiixt catciUir ilk Satierat t ât ntifàt iaxctft kabtutai tftjnfi writttt cAxrrrt am Hfcr, «w & fifttniiitu ftfi csoritawaawsacr^taw/ÎMm m- kftir cafmavtrit. CANONES. /saarrsrtes Papa 11. te Tifiun Caecilia rtfilent fiatuit* 1T autem , Bc Deo vin. <·μ. placens munditia in ecclefiaftids L.rud i.. periods, & fecris ordinibus dilatetur , ftatuimns quatenus Epifcopi, Presbyteri, Diaconi, Snbdiaconi, Regulares canoni* ci, & Monachi, qui Cieram tranfgredientes propoûtum, uxores fibi copulare pneiumpferint, teperentur . Hujuimodi vVTSTT namque copulationem, quoniam contra ecclefiafticam regulam confiât efle cootra&am, matrimonium non efle Cinci, mus . Qui & ab invicem feparati pro cantis exceffibus condignam psnitentiam agant. Idipfcm quoque de ian&imonialibns feminis, fi (quod abfit) nubere a. pceutaverint, obier vari decrevimus. /mMcmsta Papa 11. generali Concilia Tifit rtfitkm fiatxit. *>» ««.i. ÇI qnir fimoniace ordinatus fuerit, ab fed qui prudentia & merito vite darefO officio ordinis cadat quod illicite u- cant, pr*di£i ecdefi* concedantur ho­ •ia.w furpavit; vel · fi quis praebendam, aut nores. honorem vel promotionem aliquam ecdefiafticam, interveniente exeerabili ar­ CANON XII. dore avaritiae, per pecuniam acqifivit 1 honore male acqaifito careat, & emptor, T)R*dpimus ut (fi) quis fnadencedia* }* (M ac venditor, & interventor notainferni* X bote hujus fecrilegii reatum incurre­ percellatur. rit, quod ia clericum vel monachum vio­ lentas manus injecerit, anathemati fnbCANON VII. jaceat; fit nullus epifeoporam illam ab* R«·. «·». TNnovamus autem fic prsdplmus ac folvere prefumat, nifi mortis urgente pe­ .vu'Rrw 4^ A mandamus * ut nullus in archidiaco» riculo, donec apoftolico confpe&ui pre•••••*-*num, vel decanum, nifi diaconus vd fentetur. i· m «a u Presbyter ordinetur . Archidiaconi vero Adalrammus cum fratre AdaBerto de -t,1*’*’ fratribus S. Auguftini — Chrifto ANNO entibus in perpetuum deferviant. In qua tradi­ Pergen, Octo dc Legenpach, & Hartvicu^HaiCHRIS Π tione ferael, bss, terque orantes libera data fa­ denneus quoque fratres ejus , traiteras de fan- ' cultas eft requirendi, fi quid fui quifque juris Ao Andrea cum fratribus fuis, Adelramo deErecognofceret, in omnibus nis, que oblata funt. pinperge , Hertnico de Rndeniche , Ernefto de Sed nec vir, nec mulier, qui quid contradiceret, Treifino, Otto & frater ejus Walthun de Machlaode , Henricus de Sunanningen , Rudolfus inveniri potuerant. Proinde in confceratione ejufdem bafilic* do­ dePeka. mino Chunrado Salezcbureenfi archiepifcopo fit Hb itaque geftis in talem fententiam prediâi Reginmaro Patavienfi, noftro dkecefano, fic Ro­ pontifices affurgunt: pofleffiones huic tradits ec­ mano Gurcenfi epifeopo, cum clero & populo, clefic apoftolico privilegio communite funt. Do­ qui ea die in infinitum confluxerant, notincavi, minos cnim nofter apcftolicus omnem invaforem quod locum pnediâum cum poflêflionibus fuis & raptorem hujus fubftantic anathemate damnalanâo Petro_, & beato Innocentio apoftolico ___________ ,--------------ip, vit . Vos quoque pauperes Chrifti , regulam Sfc obtuleram f ‘ .per manum ........................................ Volframi nobilis viri B Auguftini aoique proprietate fequentes, quieto· dc , quo legato in “Pifenfem fyno- ad Dei laudes ete volumus. Et idcirco domini -Pubenkirchen “···· _______________ dum veniente, & coram epifeopis quinquaginta apoftolic! fententiam feâantes , dc quod cepit fex delegata delegante, beatus apoftolicus in li­ perficientes, omnem invaforem fic raptorem do­ beram defenfionem pnédiâam ecclefiam fufcepir, mo Dei, que eft ecclefia ejus, perpetuo anathe­ mate feparamiis, qui de vita eorum temere quicfit omnium unanimi epifeoporum, qui aderant, banno & fubfcriptione confirmatum, pro liberta­ quam, vel mutare, aut fubftantia·* ipforum in­ te k>ci ejufdem nobis remifit privilegium, quod vadere vel diripere pnefumpferit, a die, qua or­ do illorum a generali fynodo apoftolico privile­ etiam coram frequentia totius populi recitari gio munitus, fic pofieffio auâoritate fummi pon­ feci. Huic rei reftificantur comites , dc quique no­ tificis eft defenfata. Ad confirmationem omnium, que vel diâa, vel gefta funt in hoc folemni ne­ biliores orientalis regionis , Ottakarus marchio Stirienfis, Dieteticus Grifanflaine, Chunradusde gotio, hanc cartam proprio placuit infigniri fi­ Pilfteine, Gcbehardus de Piugen cum fratre A- gi lio, anno ab Incarnatione Domini noftri Jefu dalberto, fic filio Hcrimanno, Liutoldus de Ple- Chrifti MCXXXIV. indiâ. XV. III. Kai. Oâob. gen, & filius ejul, Liutoldus, EgkebertusdePuin Chrifto feliciter aâa funt. £ MONSPELIENSE Λ yra de Becimt S. TAtrit CONCILIUM , Aunt 1134. cMr*tion■ TjEcianum ( Beflan ) oppidum eft in dicecefiCquamplaribus religiofis peribo is, tu ad diem in .D Agathenfi monafterio S. Tiberii proximum, iupradiâo locoauâoritate tibi auâoritate apoftolica _____ ____ apoftolica pnefti-pntftitutam paratus ad juftitiam ante nos vpnifti ; ab­ bas vero Cafe Dei , qui ad eamdem diem, & eundem locum auâoritate apoftolica a nobis vo­ catus fuerat, nec ipfe venit, nec pro fe refpoofales mifit , nec aliquam excufationem canoni­ cam inibi praetendit . Eo itaque fic deficiente, nos praecepto domini noftri papae Innocentii ju­ ftitiam exiequentes, quefivimus ab ecclefia Aeaihenfi, in cujus parochia fita eft ecclefia de Be­ ciano, ut coram Deo, & nobis omnibus ibidem confidentibus, veraciter proteftarentur, w ad qued jure canonico vel tuum ve! Cafie^Dei monaderium pertineret praefata ifta ecclefia de ~ Beciano. " Illi fiquidem quia vere, prout ab ànteceflbribuS acceperant , ad jus & noteflionem S. Tiberii > cui monafterio Deo auttore prsfidcs , pertinere refpoaderunt. Ad haec, tu Adcmare abbas pro«, t.vi A*. HMamage^r itrehie^fcafw, Jédir Oti t->«. epefieüte Ugettu, diUÎio filit Adettten tulifti inftrumenta donationis faâ* de ecclefia de Beciano ecclefic S. Tyberii, & prcdeceflbri tuo ^**1^ TAtriit tHifott fitctt09ribu m perpettua*. Deodato , quod inftrumentum a Berengario bo­ ne memoriae Agathenfi epifeopo faâum, & an­ Religiofis fit Deo fervientibus providere , eonis Dominice incarnationis, & teftibus idoneis ramque poflèffiones fic jura ecclefiaftica conferroboratum exiftit. Confcquenter & tu produxifti rare omnibus, qui in regimine pofiti funt, fanAoram patrum mandat auAoritas propter g quatuor idles, viro· 1 auftoritas ; ea < caufam illam fuper ecclefia dc Beciano multo dite, Ciuiam iiiam iuf prefentia Adeberti Agathos-A diem datam , quia habebat celebrare quadam· Λ· epifcopi, prefenribus A Narboocnfi archiepi- confaeta —r— cum —- fratribus *·—·*— fuis e '-------capitula, nec ad Ιοfeopo, fie L. Nemaufenfi epifeopo , dicentes fe cum fibi praftitutam fecure poterat venire pro viddfe fit audiflê quotifcm teftes idoneae ibidem Petro de Rjbalta > quem inimicari fibi dicebat . juraffc , quod Bernardus Agathenfis epifeopus , Quibus nos refeondimus , nuia nos pro obedien­ qui induxerat monachoa Cafe Dei m ecclefiam tia veftra habebamus tranure per hoftes & infide Beciano , cum aoccpi&t tcftimonia petfona- dias manifeftas, qu* nobis Adefoofas aperte per rum authenticarum ecclefi* fu« fuper donatione multa loca parari fecerat. Poft aliquot denique fafta a Berengario anteceflbre fi» Deodato abdies , veftra prote&i benedi&ione, ad Montembatt, fit monafterio £. Tyberii de ccelefia de Be. peflulanum pervenimus , multis utirn» miranti, ciano , ipfe autem Bernardus coram Bertram» bus. Ibi nobifeum habuimus venerabiles archie* pifeopos B. Arelatcnfem, A. Narbonenfem fedis Narbonenfi archiepifcopo in placito de eadem caufa habito apud Cabrils, pnefentibus monachis apoftolic* legatos, & fflures epifeopo* & religioCafx Dei, & S. Tyberii faftum correxit, fic ad· fos viros . Pnefentavit fe ante_ nos t_______ ad juftitiam judicavit reddi ecdefiam de Beciano monachis S, abbas S. Tyberii ; fed abbas Cafe Dei , nec ipTyberit, quod pnedifti Aldebertus Agathenfis ficBfe venit, nec pro fe refponfalem mifit, nec exDh» p Narbonenfis & L. * Nemaufenfis audientes , cufationem <· . · vel. aliquam . . . . praetendit. Eo ita­ ^η'Λρ“ν». fententiam reftitutionis ipfius ratam efle fictenen- que fic deficiente, quxfivimus ab epifeopo Aga- ■ .o- dam judicaverunt: & ficut'pnefati quatuor teftes tnenft, in cujus parochia fita eft ecclefia de De­ ’■'fl·* ‘4“· hoc fe vidifle & audiviflê proteftati funt, ita no­ ciano, ut coram Deo δε patribus ibidem confi­ bis prefentibus examinati fuper evangelium Dei dentibus nobis oftenderet, ad quod , vel Cafe juraverunt, hoc ipfurn . A. Narbonenfis archie­ Dei, vel S. Tyberii monafterium pnefata ecdepifcopus, fic Ertnengaldns Agathenfis archidiacofia jure canonico pertineret. Inquifiti epifeopus, nus, fie R. facrifta fic magifter EWcianus , qui & clerici ejusrefpooderunt, quia vere, prout ac­ interfuit orefato placito de Corixano, coram no­ ceperant ab anteceflbribus fuis, ad jus & poflèlbis fc vidifle, fit audifle viva voceproteftatifunt. fionem pertinebat S. Tyberii. Tunc inftrumenta Hi omnes, qui hoc teftimonium nobis perhiboc- Berengarii bone memoris Agatenfis epifcopi farunt, eamdem de pnefata reftitutione fententiam per hxc fiifta prolata funt, & teftes prodierunt viri bone fam* & antiqui , qui examinati pro­ Attcftati funt fuifle confirmatam apud Lupianum /> fupra nominaro A. Agatenfi fic A. Narbonen- baverunt fe # vidifTe. quod monafterium S. Tybefi fic P. Lutevenfi, fit R. Magalonenfiepifeopis,Crii pofledit ecdefiam de Beciano quiete, ficmultis-------annis monachi Cafa fic R.. tunc archidiacono, tunc epifeopo Agaten’* , antequam --------------------------L1 de* 1’ " f Dei in fi, prsefentibus abbatibus de Cafa Dei, ficS.Ty­ ea veniflent. Invenimus etiam per atteftationcm domini A. Narbonenfis epifcopi, & authentico­ berii . His omnibus de caufis, fic infuper admo­ nitione fic pneccpto Guidonis diaconi cardinalis, rum teftium, quia Bernardus fucceflbr Berenga­ rii Agathenfis epifcopi, qui monachos Cafe Dei fic apoftolic* fedis legati, praefatus R.. Aga­ thenfis te , fit ecdefiam S. Tyberii de ecclefia in ecclefiam de Beciano mduxit, cognita verita­ de Beciano reveftivit. Hanc reveftitionem , eo­ te faftum correxit, & ecclefiam de Beciano red­ dem R. epifeopo atteftante fie faftam , nos fic di S. Tyberio adjudicavit. Hoc A. Narbonenfis, nobifeum fic allidentes fupra nominati archiepi& ante fe die data inter abbates S. Tyberii & fcopi, fic apoftolic* fedis legati epifcopi fic quam^ Cafe Dei probatum fuiflê per legitimos teftes plurcs authentici ficreligiofi viri approoamus, 4c aflêniit, ibique reveftiri monachos S. Tyberii de approbatam vice apoftolica, quam fuper hoc ne­ — ecclefia de Beciano adjudicavit, quam reveftitiogotio gerimus , confirmamus , fit pro canonica ^nem dominus Guido diaconus cardinalis & le­ ammQ donatione a Berengario Agathenfi epifeopo fa­ fta , fic legitima profeifione fubfecuta tibi tuifque fucceflôribus, fic monafterio S. Tyberii, cui pr» fides, praefatam ecdefiam de Beciano cum deci­ mis , fic omnibus jure ad eam pertinentibus, om­ ni deinceps quadlrane fopita , perpetuo poflidendam adjudicamus. A&um eft hoc anno Verbi in­ carnati MCXXXLV. apud Montempeflulaoum , univeriali papa Innocentio, rege Francorum Lu­ dovico. Ego Hugo Rocomagetife archiepifcopur fie apoftolic* fcdu legatt*. HUGONIS ARCHIEPISCOPÏ R.OTOMAGENSIS ET A. & L. Epiftola ad laoocentium Hfem dc geftis « fc fuper ecclefia de Beciano. Vtùvtrftli hntentit dttmat & p^tri fi» , IA®· Aara*v^oi i· & exteri homines, pro aliqua neceflitatevel que in ceteris ecclefiis noftris S. To. de Bcvercu.cii. But- humana fragilitate , aliquibus debitis fle delite laco, S. Wilfridi de Rippon, S. Marie de Su·** *” obligati, de mundo tranieant . Confiderantcs ithvrel , S. Ofwaldi de Gloc. pnefentium atteftatione firmum efle concedimus . Si quis vero gitur humanitatis & charitatis efleofficium utri­ que impedimento aliquod pnebrrelufirarium, vel hoc violare pnefumpferit ; judicet inde Deus fe­ cundum juftitiam, fle bonitatem fuam. Amen. remedium, ftatuimus in ecclefia beati Petri , fle perpetuo jure tenendum firmamus, quod, defun- ·ή n DE CONCILIO SUESSIONENS1 Contra Petrum Abaelardum- ut iuHtatt Uiulu Jbrrtufitt, tu G. C. Qpa ad boc concilium attinent , jam fuprai mcxvii. v. Ida/ rxpofuimus omnia , ad annum Chrifti mcxxx. obi can­ uu fiuret fnfrfut cumuictuu B. AufuJHui . Veram ta i edidimus cur habitum efle circa annum illum opor­ Inani fundamento nititur r mendaceique oportet iliis efle tabulae. Nam dt anno mcxix. Btilovacenu conci­ teat . Binius anno mcxxxvi. collocat , autore , ut videri lio pratfuifle Cononem trium provinciarum letatum an­ te vidimus ; & eodem anno, Colooienfi prmedtfle do­ vult Octon* Frifingaofi, libr. i. de geftis Friderici ca­ pite 17, At Binium ratio fefellit. Nam de Abac lardo cet Anfelmus GemWacenfis ; (quanquam Colonienfe deque illius ingenio , doArina , flt multiplici condem­ iflud & Frideslarieoib ab eo celebrata efle anno ncnatione non loquitur Otto , nifi ex occatione Giberti xviii. docet Uripenenfis) & anno mcxx. eundem in Porretani , cui confutando & convincendo S. Bernar­ Mauriniacenfi coenobio hofpitandi gratia divertifle r— dus fludoeitt. Cum autem ab eodem Bernardo convi­ |fert Mauriniacenfe cbronicon . Immo bullmCailnli It. ens ante fuiflet Abaelardua anno mcxl. in concilio fubfcripfifle ann. mcxxii. docent Ciaccoaius fle USenonenft : eo faftnm eft , ut eius meminerit per oc­ gbelius. Adverfari videtur dt noflre , dt Binii pariter ac P»cationem . Et vero quas narrat de Abadardo , ait ipfe ante gefta efle : & n diferte non dixiifet, fatis tamen cardi chronologie, epiftola fynodica Senonenlis conci­ lii , confcripta anno mcxl. cui prvfixum efl nomen ex ipfa ejus narratione intelligeretur : cum eo locode Cnlberti Porretani condemnatione loquatur , deque aliis Guillelmi Cacalaunenlis epifeopi. Cum enim Bellovacenfis in Abaelardum fynodus poft Guillelmi huius obi­ quae anno mcxlvhi. contigerunt. Ioan. Picardua S. Viftoris Parifienfis canonicus , in tum celebrata fit , ut ad ann. mcxx. ex Abaelardo notu ad S. Bernardi epiftoiam cxc. hanc fynodum ad irio retulimus ; oporteret poft annum mcxx. baottam annum Domini mcxvi. flt Pafchalis U. tempora re­ fuifle. Sed emendandam ea parte hanc epiflolam in­ fert .- quis, Cme , inquit, ridriu frujUftu , eiiit euue fra monebimus. STEPHANI ANGLIÆ R. £ G I S, Diploma (1) de libertatibus Ecclefic Anglican* anno regni fui primo. Go Stephanos , Dei gratia » aflênfii cleri &E ter ecclefiam liberam efiê concedo, fle debitam populi in regem Anglic eleftus flt a domi- reverentiam illi confirmo. Nihil me in ecclefia, no Willehno archiepifeopo Cantuaris, flefante vel in rebus ecclefiafticis fimooitce afturam, vel ccclefiae Romanas legato confecratus , fle ab In- permiflurum efle promitto. Ecdcfiafticarum pernocentio fante fed» Romane pontifice poftmo- fonarum, flt omnium clericorum , flt rerum eodum confirmatus, refpcte flt amore Dei, fan- ram juftitiam flt poteftatem , flt diftriburioncm ___________ _ _______________ _ bOQO- E ( 1 ) Hoc fpvftat ad Concilium Londonicnfe anni sn<. de quo infra. ~ 497 497 "'"S^."0· LEGIONENSE- Î?ÆÀ.‘T^Î 49« bonorom KcMuSiMnn, » imm epfcoeonxa Aif<«> * <*>·*· «™> RMia» > >· «t—-— -*·- perhibeo —*-:1— ft------c------ rxi —u-— ecdeüanun —ι_Λ------ ( çuflodu dencorum, fri proborum hominum eΑΜΝΟ rife confirmo. Dignitates CHRISTI privilegiis catum confirmatas , ft confisetudines ju&fem ecdefi* committantur, donec paftor ca,,,, nooice fubftituatur 1 Omnes exa&iones , & meicarum, antiquo tenore habitas, inviolate mane­ ο re concedo ft flan». Omne ecdefiarum poffef- cheningas, & injufiitias , fife per vice-comites , vel per alios quoslibet maie induftas , funditus fioocs ft tenures, quas dic illa habuerant, qua excupo. Bonas leges, & antiquas ft juftas conWillielmus rex avus meus fuit vivus ft mortuus, fuetikiina, in murdris, & placitis, & ali» cau­ ime omnium cahmmiantium reclamatione cis li­ beras & abfoluias rife concedo. Si quid verode tis obfervabo, & obfervari praecipio dt conftituo ’. H*c vero omnia concedo, ft confirmo, fal· habitis aut poflcffts ante mortem rege , quibus va regia, dc jufta dignitate mea . Teftibus W. ÇX. modo careat, ecclefia deinceps repetierit.- indul­ Cantuar. Archiep., dc H. Archiep. Rothoc., dt genti* dc difpenfationt me*, vel difeutiendum , Epife. Vinton., dc EU Epife. Satum, dc A. E. vel reftituendum rriervo . Quacumque vero poft mortem regis libcralitate regum, largitionepirinpuc. Lincoln., dc N. Epdc.Elien., & E. Epife. Norrie., dc S. Epife. wirec., dc Bernardo Ecipum, oblatione, vel comparatione, vd quali­ bet tranfinutatione fidelium colleta funt : confir- wpife. S. David, & And. Epife. Eborac., dc Ri____ me dc jufti tiam in omnibus frihirum, char. Epife. Abrinc., dc Roberto Erif. Hereford., mo t pacem Λ. .pro .poflie Fo- dc Joannne Epife. Ruvec. , dc A. Epife. Carl.,dc Γ " meo confervaturum ' .promitto . ” ..... ....... Cant., de A. Nepot. Regis, dc R. Com. Gkx, rcftas, quas Willielmus rex avus mens, ft Wil­ lielmus fecundus avunculus meus, inftituetunt dc dt W.Com. Warenn., dcR.Com. Cefter. , dc R. tenuerunt, mihi rriervo. Ceteras omnes , quas Com. de Wartvick, dc R. dc Ver., & M. de Henricus rex fuperaddidit, ecdefiisft regno quie­ Gloc., ft R. de Ctlli , ft R. Fil. Com. Conetas reddo ft concedo. Si quis amem epifeopus, ftab., de V. Mart., dc Hug. Vigod., dc Hum­ vel abbas, vel ecdefiaftica perfona , ante mor­ med dc Bohun , ft S. de Belloc. Daptfcris , dc tem fuam rationabiliter fua diftribuérit, vd di- W. de Halb., dc Eudon. Mart. Pincernis, dcRde Ferr., dc W. Penr., dcS.de Silva Nefti, & ftribuenda Aaruerit : firmum manere concedo W. de Alb., de Pag. fil. Jo., dc H. de fanfto Si vero morte poeoccupatus fuerit , pro lalute enim* ejus ecclefi*confiliofiatdiftributio. Dum Clare, dc lib. de Lad. Ajnid Oxoa. an. ab in­ vero fodes propriis fuerim paftoribus vacue : dc carnat. Dorn. wcxxxvf. Mis regni mei primo CONCILIUM N O R T H A M P T O N I E N S E In Anglia celebratum anno Domini mocxxiu. in oftavis Pafch* tempore Innocentii pap* fecundi, & Stephani regis. Ex gribs m concilio continuator FlortntiiC prafalir Gailùlxri At ^verawa/i, artUAiaceaxt , Wigornienlis fummatim referens , feribit nwimir Rdtrtw, paftorahcarafr^dtttr. Daaipa· far ,»|J ’° ^ckfiaram negotia magnx difpeoBenediâi Caflïnenfi fine aftenfu clericorum SanH*a \^faiiooi foUichudinem quifque (peculator ftu- âi Gavini , fit abique confilio epifeoporum la» t. 1. r· 1»»· diote habere hortatur &c. Ideoque ante noftram prxfcntlam querela , qux fuerat tarer ecckfiam S. Gaviai , fit monafterium & Petri dc Nurcki tenter obtulerat. Monachi praterea, cartam dationis a Judice faftam habentes , preditei ccelcfiar précipitantes iufceperunt . Dnde clerici San- cnt ΙΝΝΟβΒΝΤΜ IClMnnMTEKltE LOTHARIOS IMF. J©« FF. u. LÜNDONltNSE. stiphan.ranol. San&i Gavinl adverfus monachos de occulta da«Avitiarum fuaram, Prior S. Petri de Nurki reve» -------- tione agentes, nullo modo > fine illorum aflat- Gavino - · - · ■ ■ fynodum rentiam S. exhibebit . Ad & ANNO CHRISTI ANNO fu, ratam polie fieri rationem oftendebant. Gauordinationem ficut mos exigit, veniet. Hoc er> »»*!· CHRISTI ia Itaque uuiufque pania Catis in noftra preftn. go ratum & firmum efle volumus ut monachi ria examinata , compcruimuj , quod monachi de S. Benedjdo habeant & teneant praefatas Ecexaminata , compcruimus , quod m praefatas ecdefias injufte acquififlent. Sed ne adefias , falva S. Gavini reverentia . De quibus liqua partium gravaretur, placuit nobis concor­ decernimus dc noftro figillo munimus, ut nullus diam xqua lanee penfiue . Qpatenus monachi archiepifcopus vd S. Gavini canonicus litigare Sandi Benedi&i jsm didas capellas tenerent, fiai, vd moleftare prefatas ecdefias audeat , donec va tamen S. Gavini reverentia . Centum nam- B predidam reverentiam Monachi exhibuerint. Paque vel fervittam, quod ecdefia S. Nicolai det- da " funt hiBc confilio & aflènfu ardiicpifcopo1<χ·ι cor­ rupt»», f batbar, vel ecdefia Sandi Gregorii de Oriaftrerum, & epifeoporum, atque abbatum, nec non to fecerit ecclefi* S. * S. Confimilc faciet capella Sclericorum in concilio apud Ardeam habito prefidentium, anno Dominimillefimo cenrefimotri­ Georgii de Barai.. QuandoarchiepifcopusRomam _ iverit, vd nuntium um finumibi miferitcardinalem, cefimo quinto, iodiâioœ fexta. vel nuntium Romanum fuficeperit, adjutorium , Ego Aubcrius Pifan* ecdeflc archiepifcopus ut pradidv capeltae , faciet de alia ecdefia S. A. S- L. fieri jufli, δς fubfcripfi. Maris de Gemor pro pofle , & qualitate dhri- ANNO CHRISTI CHRISTI CONCILIUM LONDONIENSE Anno Chrifti mcxxxvi. celebratum. T. p ρ·ι« A Ultor Anajmnt , & cutvter de pfiit S. Ste-Cdefiam libertati redderet, fui1 earn juris compo pbai Refit Anffonutt λ Dnckfiâ ptfi Hi- ton efficeret , illius inftituta legibus ÙBcularium fttritm Orderxi edifrtr, Ctnolittm LÔdmûtt^fi ani ---------‘ 1,,: — r'"-----------··pneponi, illius Decreta nulla ratione pratvaien- 1136. initio celekretnm, f«ad m Comtliorxm ttmit te pateretur remitti . His autem Rex patienter prntemifiitm fiât hoc u:od» narret. Omnibus Sum­ auditis, qusocumque pqftularcnt gratuito ets in* matibus regni fide & jurejurando cum Rege con­ dulgens , Ecclefi* libertatem fixam & inviolabi­ findis, edido per Angliam promulgato, fiummos lem ede, illius Aatura rau δζ inconcufla , ejufEcdefiarum dudores cum primis populi ad Con­ que miniftros cujufcumque profeffionis eflent vel cilium Londonias conlcivit . IHis quoque quafi ordinis, omni reverentia honorandos elle prsrccin unam Sentinam illuc confluentibus, bcckfu’.pit, fcctfletque praeceptioni fiuc fiatis, nifi & Con­ rumque columnis ledendi drdine difipofiris , vul­ ciliatores perverfi , qui bonum quandoque per­ go etiam confufc A permixtim , ut fiolet, ubi­ vertunt animum , & ipfa indigena* neccffitas , que fe ingerente, plura Regno & Ecclefi* pro­ que nullam legem vel rationem admittit, ad hsoc futura fuerunt , A utiliter oftetda, & falubriter infringenda , heut in consequentibus declarabo De ccdcfi* fiquidem flatu melius ,pertraâata ____ _ . raus, cum impuliflent. Et illis quidem tali mocomponendo , de ejufdem libertate multipliciusDdo peroratis, io una omnium pace & concordia reftauranda , fpiendide nonnulla in ipfa “ Regis 't Concilium eft iblutum. prefentia perorarunt, afferentes in Regis Henrici Rûbardiu Prier Hegxfieldeitfj i» Hifi.de Gtfiit Escipue temporibus Ecdefiam vacillaflc , ancilm niifl’é decedam & conculcatam , plurimique hteriorf citeto refert , exhibet cum neôitûbeu Pro­ dedecoris injuriis affedam. Paftores etenim ejus, fpirituales fcilicet Divini Verbi expenfores , qui letarian multorum, ψά eidem Concilie interfmrt& Dei menfis coojundius affiftebant, placitis A le­ illeti emifftem in» Lcndonii, id apud Qxenfort an­ gibus implicare, cuiuslibet angarie violenta exa- no fic. ab locarn. Doro. MCXXXVI. fed regni dione degravare , munufcula annuaria vice tri­ mei primo , inanit Rex . Antejxom Rtgis Jxrebuti ab eis exigere, oftium Ecdcfi* Simonis fre­ mnmSmn Ricbordxi deferibat, ait: His & aliis mo­ quentius, quam Çetri çlave claudere vdaperire. dis in regno Angit* confirmatus, Epifcopos & Quod Deus acceptavit conjugii bonum perfacili Proceres fui regni regali Edido in unum convenire occafione diifiolvere, adulterina lenocinia ficut ip* £recepit; cum quftushocgenerale concilium cele­ ft committere, ita & in aliis tolerare, terrasEcravit. Ego Stephanos Dei gratia afienfu Qcri d proprios ufusre-E& populi in Regem AngUs eleÛus , & a Vil· defiarum Paftoribus defundis in in Pre* lelmo Cantuarienfi Archiep. & S. R. E. Legato digere, altarium nonnumquam oblationes <— idere , vd potitorum laicoram manus contradere . re- confecratus, & ab Innocentio S. Roman* Sbdis Cat wro JmscmtMu compenfa fibi mercede, quibus jure cedebant, in- Pontifice confirmatus, jufle concedere. Si quis autem ex adverfo afeen- IL Pifir itrht w» ponm Λ Aneiie djffite ettrat dens fe murum pro domo Ifrad vellet objicere, aerrvr , & PrxUti cmvtcadi fuerint , Cenetlitent nefandifque hujufinodi commentis Ecclefiaftico ri­ tfixd namifi initie faxentit mni epetd ladaeat gore occurrere, terrore illius crotinus reprefTus congreftri pttieii, C eliyut pofi Utt Oxonii e Re­ injuriis impeti, infccutione valida a ft iuiiqae ge JttreuttaOwt 'Mei oilmen. Onere RndnMnt do comminiftris tribulari , nec ante in poflulatione qualibet querimonia exaudiri , quam . manu ejus fit . Stepoanus Rex in Pafchalibus apud VTeftinunda reum fe prefimptionis in publico pro­ monaftenum Concilium congregavit, fidelitates exegit, Regis Henrici thefauris m nullo peper­ clamaret. « Super hac igitur inverecunda Ecclefi* deptef- cit, in munerum largitione nimis efibfus . Adfione , ak eraque , ut verius dicam , Pharaonis dit RednUxu i» t» Concilio Atefebuat Abhetem Saflâüone , m facie Regis vehementer conquo- Salti Rbtadi notifiât Caomcù ekBnm fiaf, obnixe eum imploraverunt, quatinus fu* Ec- ft Bfifcofxm Laedonitnfem prêter confenfnm billet. CeneiL CentraL Tom. XXI. * lia mi - ■ tot iMNOcwTiw CONCIT IUM ιοτμαχκπ tmp·*. rr. h. v u π v l L 1 U M ALVHtm.vit.Hur.B. ___________________ JO4 — aw Parsw Zaadaw^r, è7 Mas Concilia*, fan* Areligio ini reno Angite , dc tmllnm mandatum — ■ — w **«?, **** iJ *&' · Γ** MCXXXV11]. pacis' feu juttitte in Adjutorio Regali vigebat , anno ait, Azolam ah Innocentia II. ad fita* Ahhatia* atque atrocitatem tanroapm iceleram comitaba,,.'™1 ahire fi&t*. Erat Anfeimus napes S.AnfclmiAr- tur impunitas . Ne autem diutius graflando iu chiep. Caatnarupfit , at pradit Dt*eb*tft ad an­ populum Dei debacchari po&t dira feralitas , ne* MCXXX11I. De afitt Legatio* Angtica f* lo­ co tgtaaar. Parra Ric»èuXqii JvaantmCoo· cilium perpera* appellat ; caav iUad aa ctfchrafo , ter occurrent, quemadxnodum venerabilium fraapad Oxania* qa*fnag*ta circiter ntiUiarihas a (rura noftroram Archieptfcoporum, Epifcoporum Londinio diftans, a Rrgc profata* fiurif. Baraaiat eanxndem regionum, & amatorum S- R. E 'glona*. XXI. ait, Jarantntn* Ulad tempore catena riofi Franttxum Regis , dc ilhiftria viri Comitis fiaait fati* XI. Kal. Januarii a Raga emiffic* ef­ Thcodbaldi ( JrmfaaiJftgir fratris ) feripta tefe . Vera* manifest errare ·, ca* Stephano ia ea flantur , dt indxulrium virorum nobis indicavit dicat eleSHtmt* fita* ja* ah /aaacaatia II. confir-1aflêrtio ______ ____________________________ , communi voco dc unanimi,___________ affimfu tam B Matam fatffa . Ne vallium in Alphoolo VII. fol. t6t. P rjif ··*. X. CONCILIUM ANTIOCHENUM In quo incrafus Radulphus patriarcha deponitur ab Alberico Oftienfi epifcopo, S. A. L. anno Domini MCXXXVj. tWtev e vivit Bernardo patriarcha Antiocheno, D tius Gefarienfis archiepifcopus1,, _________ _ Anshelmus Be> fd fade* illa* , Latinant* primas , fn**a thlecmita epifcopus. Afluit Affixit dc D. Fulchcriuslj. FulcheriusTj ea* lande occnpeverat : Radxiphxs faida*, verpe- renfis archiepifcopus, fanâse Romane ccclefie tentigi*ntt abfqne fratrum fit coepifcoponxm con- multum devotus dc fidelis , in quo tota fpes le­ icientia, at ait Geilk*. Tpriat Ith. 14. cap. 10. gato erat confummatioms negotii. Erat autem folo pcqnxli fufiragio eleftus , dc in cathedram vir magnanimus dc diferetus plurimum . Adfuit principis apoftolorum inthrotxiaatus , parere Ro­ quoque cum duobus de fufiraganeisfixis, Bernar­ ma* pontifici recafahat, Sed *iffnt tande* m Sy­ do videlicet Sidonienfe dc Balduino Betytenfe · ria* Alherins Oflnnfis S. A. L. en* ia raucite De provincia autem Antiochena, quoniam vici­ dcpoficit, ^*d hit varhit villeinext Trriat narrat, niores erant, adfuerunt univerfi ; quorum varia Albcricus epifcopus Ofticnlis Hierofolymam ad­ g nimis dt ab invicem diflbna erant defideria . veniens , complet» orationibus dominum patri­ Nam Stepbanus Tarfenfis archiepifcopus, Gerar­ archam dc univerfos regni pontifices ad fyno- dus Laodicenfis , Hugo Gabulenfis archiepifco­ dum convocans, apud Antiochiam pridie Kalenpus, canonicorum contra dominudi patriarcham das Decembris illuc cum omni celeritate con­ fovebant caufam, Fraco autem Hierapolitanus , tendit . dc Gerardus Coritienfis , Serioque Apamienfis , Die igitur fta’uta affixerunt de diecefi Hierolicet ei 'ab initio adverfarius fuiftet , converius folomitana, D. Wilfelmus patriarcha, Gaudcnad eum, domino patriarche fixum man ifefte pruftabat S ;·>; ”“*£*7™* ANTIOCHENUM. 1OTX15,W joîî ■ - —ftalMt praocinium. Alii in neutram panem ma- A dum , fix ran:, quod fi patriarcham deponi conquand? m nepotem·· tuum , Haÿmericum n:,c^e v>dcbar.tnr declinare. ----------- :i:ige-ct ~J , --------------nomine ( quem dominus patriarcha tn fuam per-C,Us pondere , ledo decubuit : .de prius cum domino patriarcha conveniflêt in do­ converius ad parietem, dc injuriarum enormita­ lo, & beneficii fui obtinuifle reftitutionem , tatem non ferens , expiravit. * Ln*, * men con verius in’aôum pravum, denuofeconTertia demum dic, iterum convenientesdcre- Isi < ■ H, ftituit accufatorcm. Adjunflique funt eis alii et­ fidentes ex ordine , tertio dirigunt , qui domi­ iam complures, videntes non fatis proiperetem­ num patriarcham peremptorio citent ediflo , 6c pora domino patriarchs refpondere, 1 But veniat objeftis refponlurus, moneant . Qui Procedentes igitur in publicum auditorium ac- .utrum confcientiam veritus , an contra fe fyno­ cufa tores , paratos fe dicunt , fecundum juris dum invidiofe colleftam 1 ciens, dc principis vio­ regulas, porreûis libellis accufatoriis ad accufanlentiam timens , pro certo compertum non ha­ dum procedere, & fubjicere, fi deficiant, talio­ bemus, venire, ficut dc prius , omnino negavit. nem. Erant autem capitula , fuper quibus proErat autem in palatio fuo cum fuis familiari­ pofucrant eum impetere , fchedulis infcripta . bus, multo ftrpatus equitum dc popularium comi­ Quxdam de enormi dt indifeipiinato, & contra tatu . Convenerant enim ad ejus liibCdium, uniregulas fandorum patrum , ejus in patriarcha­ verfi de civitate : qui , nifi principis timuiiTcnt rum introitu. QpKdam de ejus incontinentia dc potentiam , legatum , cum univerfis qui in eius operibus fimoniacis. His inRanter poftulantibus, depofitione convenerant, urbe cum ignominia pa­ ut fe pndentem exhiberet, mittuntur qui eum rari erant depellere. ad fynodum folemniter invitent, dc, ut ad obVidens ergo legatus, quod ad Ce venire nole­ jefta veniat refponfurus, moneant ; qui omnino bat patriarcha, de domini principis confifus pavenire refutavit nihil- — amplius -------- ---------v . Ea itaque -die ----------r— trocinio dC viribus, h palatium afccndit: ibique ptoceflüm eft m verbo illo , nifi quod exhorta-Cdata in eum depolitionis fententia, annulum dc torios habuerunt fermooesad invicem, ficutmo­ crucem compulit violenter refignare . Inde , ju­ ris eft in talibus . Secunda iterum die, conve­ bente legato, principi traditus , dc vinculis minientes denuo, fle ex ordine refidentes , iterum ferabiliter alligatus, tanquam vir (anguinum ignocitatorio ediflo dominum patriarcham folemni­ miniofe traâatus , apud monafterium fandi Siter vocant ; qui ficut & pndie , venire noluit . meonis, juxta mare, in monte cmincnuflimoli­ Interim Serio Apamienfis archiepifcopus, in cho­ tum, carceri mancipatus eft. ro pontificum fine vefte refidens nuptiali ( non Fuit autem idem dominus Radulphus ( nam enim more aliorum indutus erat pontificalibus ) nos ipfi eum in noftra pueritia vidimus ) vir • domino legato convenitur, quare reliquis fra­ fpecie decorus, procerus corpore, oculis aliquan­ tribus non contonaret ; & quare ad accufandum, tulum obliquis, non tamen ad indecentem mo­ ficut aliquando fecerat, non procederet ? Rcfdum: litteratus mediocriter, led facundus pluripondit : quod aliquando feci , in confulto calo____ __________ ________ _ , multam habens rnurn__dc ,jucundiflimi fermonis re & contra falutem anime mes, detranens pa-Dgratiam , liberalis admodumi , militarium viro­ tri meo, & more maledifti Cham, verenda pa' ***_.*favorem ___________ rum , fed dc fecunde claflis non______ tnoditris difcoOperiens , operatus fum . Et nunc ab , cum aflecutus , promiflbrum & paftoram facile errore devio, rr.e, autore Deo , revocans , nec ' * inconftans ’ im memor , in verbo fuo varius & , cum accufare nec judicare prsfumptuofc tentafubdolus ac nimium in omni via fua multiplex, bo .· fed pro ejus flatu fit incolumitate , para­ providus & di feret us . In eo folo repertus imtus fum ufque ad mortem decertare. Prxcipitur prudentior , ejuod ad verfar i os , quos übi merito ergo exire: dt data in eum fententia excommu­ fufcitaverat, in gratiam fuam redire volentes, non nicationis fimul dc degradationis, five jufte , fi­ admiferat . Dicebatur enim , & vere fic erat , ve aliter, ab omni omeio facerdotali dc pontifi­ arrogans, & de fe plus equo prefumens. Unde cali depofitus eft . Tantus enim timor domini in eum devenit cafum, quem , fi aliquantulum principis , in panem legati nimium proclivis , cireumlpeflius fe habuiffet, facile potui&t decliomnes invaferat, ut jam nulla contradicendi li­ nafle. Captus eft, catenatus, in monafterio dio bertas alicui prrftaretur. detentus: tandem elapfiss, Romam profeftuscft. Incendebat eumdem principem , minus provi­ Ibi aliquatenus gratiam fcdis Ap. affixurus, dum dum dc indiferetum, quidam Petrus Armenius , redire maturaret, venenohauflo,fcelerisminiftro pnefidii civitatis cuftosr, vir malitiofus fupra mo­ porrigente, nefeimus, quo, miferabiliter interiit. CONCILIUM HIEROSOLYMITANUM ab eodem S. A. legato celebratum , ubi aâum de fidei articulis cum Catholico Armenorum, anno MOtxxvi. M. r. it. βηώκ* Auliecbwi, Hùnf*· E tatem paiehalem, moram faciens , habito prius e< UbSt· A Innitmunt Tyrntt cMnwMNrar. Legatus, mconfilio cum prâlatis ecclefiarum , tenia poft feT'V Qùtj depofito patriarcha , dc confiurmatis apud fimftum pafcha die , una cum domino patriarAntiochiam, pro quibus, venerat, negotiis, Hiecha & epifcoporum nonnullis, templum Domini xofolymam reverfus eft: ubi, uique ad fbkmni- folemniter dedicavit. Affuerunt ibi dedicationi , mul- en_ 507 wrNsti ,1' r t. meminit epifcopus Herefordicnfis rsCdit fingulis annis ad feftum S. Michaelis XIL archidiacowm clernmijiee diactfs denar, ecclefix Lcomenftrepro tertia parte declmxdeMonekesleona, unde habent corpora. Hoc . Kobcrtus Dei gratia Hereford, epifcopus ar- autem ftatutum eft coram —— me in fynodo Herc- ford, prxfente ipfo abbate de Caft. anno Domini MCXXXVII. chidiacono, fic omni clero Hereford, ecclefix fa lutem . Sciatis quod abbas de Caftaillons red- w ~r~~ w-tiAreee? ANNO CHRISTI Ar»nL> CHRISTI CONCILIUM LONDONIENSE Tempore Innocentii papx II. primum, feu Weftmonafterienfe , ab Alberico Ofticnfi epifcopo, apoflolicx fedis legato , celebratum cum XVIII. epifeopis, fit XXX. abbatibus die XIII. Dccemb. anno Domini MCXXXViii. ham Ac Dmelmum in Suth-Angliam rediit.- narad Fontes , magne religionis & autoritatis vi­ rum , mox ut in Angliam venit, ad fe convo­ ra vi eque Stephano regi Anglia: , quid apu d Da­ vid regem Scoti* At fnos profecerat. cavit . Hos igitur egregie drioretiotiis & virtu­ Legatus vero, ut prcdiâum eft, perepifeopa­ tis viros, vie & vice fu* comites ac teftes, intus ac monafteria , ad curiam regis Anglic rofeparabiliter habuit : ut & illorum confilio & verfus : quendam alium legatum nomine ............ auxilio, que traftanda erant traclaret ; ac eorum qui nuperrime a domino rapa Innocentia vene­ teftimonio, converfationis ejus honeftas oommen. dabihor redderetur. Ecclefias igitur epii^patuum rat, ibidem reperit. Igitur lurftinum Eboracenfem St ctrnobia tam clericorum quam monachorum, ***·» archiepifcoptun, **At omnes epiicopos, atque fere per totam Angliam vifitando pertranfivit abbates, ac priores canonicorum, per totam An­ di a Ungulis lolenniter receptus eft. gliatn gliatn fubmoneri fubmoneri fecerunt fecerunt ,, ut ut ad feftum S. Nicolai, in civitate Londonia, ad generale conci­ Tandem vero ufque ad Dunelmum pervenit . Eodem tempore Willielmus Cunim, David Re­ lium convenirent. Quibus, prxhnito tempore ac loco, cum Stephano rege Anglic congregatis dc gis Scotue cancellarius , de lupradifto bello fu­ ecdcfiafticis caufis, cum illis ambo Ugaûcra&agiens , captus fie incarcéra rus ibidem detineba­ tur: quem mox de carcere eripiens, domino fuo re cceperunt. liberum reddidit. Igitur habens fecum duos epiSynodi Canonis it gista. fcopos, Robertum Herefordenfcm, fic Adthelulphum Carietenfem, & tres abbates, ac plurimos clericos per folitudinem ad Hauguftaldenfe ctrTITULI CANONUM. nobium pervenit . A fratribus autem loci illius folis, honorabilité; fufceptus, de damno quod in I. Vt pro /aeramentis , & rebus facris pretium non exigatur. occifione hominum inorum , & in depraedatione II. circe — corpus Chrifti terre fuc, ut prediximus , illis recenter accide-- Obfervanda ------- --------—...... rat, multum diligenter eos confolatus eft . De-C HI Vt in cmfecrationsbxs epifeoporum &bentdifiioANNO nibxi abbatum nihil exigatser : nsbil etiam m de­ inde per Northymbriam & Cumberland, tv. die dicationibus ecclefiarsem, prater procurationem. ante feftum S. Michaelis ad Cariei pervenit : IV. De epifeopo fidione, qu» circa Carrum erat ante feftum S. PRÆFATIO. Martini, in terram regis Anglic induceret. Hatc etiam apud Piftos impetravit : quod omnes puel- E A Nno ab Incarnatione Domini MCXXXvnilas At mulieres captivas , quas habere poflent , ZT pontificatus autem domini pap* Innocenrii ante eundem terminum ad Cariei reducerent , fecundi, anno ix. regnante piiflimo Ailluftrifli& eas ibi liberatas redderent. Ipfi quoque & om­ mo Stéphane rege Anglorum Henrici magni re­ nes alii , firmi (fime ei promiferunt quod nullo gis nepote, An.vero regni ipfius tertio, celebra­ modo ecclefias violarent amplius ; fit quod par­ ta eft fynodus Lundonic, in ecdefia S. Petri apoftolorum principis , apud Wcfttnonafterium, vulis , & femineo fexui, & ex infirmitate At smenfe Decembris , tertia decima die ejufdem tate debilibus parcerent ; & omnino neminem , nili refiftentem, amplius occiderent. menfu: ubi, poft multarum difcufliooem esufaRex quoque , cum Priore de Heftaldesham, rum , promulgata funt hcc capitula fit ab omqui illuc cum Legato venerat , antequam illum nibus confirmata, num. xvii. Praefuit autem il­ interpellaret de damno ipfius Ac fratrum fuorum, li fynodo Albericus Oftienfis epifeopus & predilocutus, illud inultum planxit : Ac promifir quod âi Domini papa Innocent ii in Anglrim & Sco­ totum reftitui faceret; dt infuper dc injuria, que tiam legatus, cum epifeopis dricriarum provit»- r. . INNOCCNTIVS CONCILIUM SSfWiK·. J.‘ 111 re. n ciannn xtiij. fic abbatibus circiter xxx. & cum Acia accipiat. Cam autem inveftituram———— ANNO innumera cieri populi multitudine. Vacabat au­ per epifeopum aliquis acceperit, praecipi- cluusri CHRisri tem tunc tempora Caoruarienfis ecclefia, & in­ mus ut fuper cvangclium juret, fe nihil ··*· firmabatur Turftious Eboracenfis archiepifcopus: ViUitlmum tamen ecclefia & Betti Eboracenfis propter hoc. vel per fe, vel per aliquam aliam perfoaam, dedi/Te alicui, vel prodecanum , cum quibufdam clericis fius illuc di­ mififfe : fi autem prefamptum fuerit, ir­ rent. Sunt autem hrc capitula. CANONES rita hujufmodi donatio erit : & tam da­ tor, quam acceptor ultioni canonicae iubjaceat. VI. üt beneficia Ma fiat hereditario. Vt pro factamettcit, ir rebut (terit frtthna non exigatur. Sandorum patrum canonica inflituta fequentes, auâoritate apoftolica interdi­ cimus, ut pro cbrifmate, pro oleo, pro baptifmate , pro pcenitentia , pro vifitationc infirmorum, feu defponfacionemu. lierum, feu unâione, pro communione corporis Chrifti, pro fepultura nullum om­ nino precium exigatur : quod qui przfum pferit excommunicationi fubjaceat. II. Sancimus praeterea nequis ecclefiam, (eu quaelibet beneficia ecclefiaftica, pater­ na fibi vendi ce t hereditate , aut fuccefforem fibi in eedefiafticO conftituat be­ neficio. Quod fi praefumptum fuerit, ir­ ritum fore decernimus , cum Pfalmifta dicentes: Deut attat, foat illot at rotam, fai dixerant , bereditate fofideamut fan&aa· riaat Dti. VII. De clericit ftti ai alio epifeopo, tiffac litttrit fai conferrentur. Obfervanda circa torfat Cbfifli. Clericos a non fuis epifeopis, abfque Sancimus etiam, ut ultra o&odies cor­ C litteris proprii epifeopi ordinatos afufeepus Chrifti non refervetur: neque ad in­ ptorum officiis ordinum inhibemus, foli­ firmos, nifi per facerdotem, aut per dia­ que Romano Pontifici eorundem plena­ conum, aut neceftitate inftante per quem­ ria reftitutio refervetur , nifi religionis libet, cum fumma reverentia deferatur. habitum fufeeperint. III. Vt in confecrationibut epifeoporum dr benediilionibut abbatum mbil exigetur : nibil VIII. Dc pretbpterit & eucontittentibat. Sanâorum patrum veftigiis inhxrentes, presbyteros, diaconos, fubdiaconos,uxo­ ratos aut concubinarios, ecclefiafticis of­ Item apoftolica auâoritate fancimus , ficiis & beneficiis privamus.· ac nequis, ut in coniccrationibus epilcoporum » vel eorum MiflTam audire przfumat, apofto­ abbatum benedidiombus, non cappa, non^ lica auâoritate prohibemus. indumentum ecclefiafticum, neque quicquam ab epilcopo , vel a miniftris ejus IX. De clerici t faner attribut. exigatur ; & in dedicationibus ecclefia­ rum , non tapete , non manutergium , Fee n era tores clericos & turpia lucra nonbacinia, nihilque omnino przter pro­ feâantes, & publica fxcularium negotia curationem facris canonibus inftitutam procurantes, ab officio & beneficio ecrequiratur. clefiaftico nihilominus removendos efte cenfemus. etiam in dcdicationibut procurationem. IV. ecclefiarum frater Dc epifeopo fui per aliam epifeopum ec* defiam in diaceji /ma conferred facit. X. Dc iit fui clerico , vel monaebo, vel fanfhmontali manat intulerint. Si quis epifcopus in diœcefi fua, per alium epifeopum ecclefiam confecrari fe­ E Si quis clericum, vel monachum , vel cerit : apoftolica Auâoritate prohibemus, fandimonialem, vel quamlibet ecclefiane quid ultra procurationem ejufdem e- fticam perfonam occiderit , incarceravepiicopi exigat. rit, vel nefarias ei manus intulerit, nifi tertio fubmonitus fatfsfecerit, anathema­ V. Vt nallut beneficium accipiat demanulai- te feriatur . Neque quifquam ei przter ct aut det quidfuam pro itura per Romanum pontificem, nifi mortis urgen­ epifeopum accepta. te periculo , modum poenitentiz finalis injungat. Si aurem impoenitens mortuus Nullus omnino de manu laici ecdc- fuerit, corpus ejus inhumatum remaneat. fiam feu quzeumque ecclefiaftica benchXI mHoeiN’ra ,«♦ LONDONIENS E. A CHKisTi XI» £>* H* f*i eet Μ1/β»η» nfurfiwiat. Mit. Si quit eccleftarum res , mobiles vd immobiles, violenter ufarpare prxfumpferit , nifi poft canonicam vocationem emendaverit, eum excommunicari prae­ cipimus . XH. Ut nttllm in fofeffiont ftte eretoriam conflituet ebfate licentia cfi/tofi. XVII. Ut fcbolet fttet megtfri klttüi fro fretin. locent “·· sm christ» Sancimus praeterea, ut fi magiftri fcholarum aliis fcholas fuas locaverint legen­ das pro precio, ecdefiafticae vindidc fubjaceant. O.UA sunt in Synodo cista. In hoc autem concilio traftatum eft de archiepifcopo ad Cantuarictuetn ecclefiam eligen­ Apoftolica audoritate prohibemus, ne do: qu® ut fupradidum eft, tunc proprio pallo­ quis a bique licentia epifcopi fui in poi-B re carebat. Tandem vero noftproximamepiphafeftione fua ecclefiam vel oratorium con- niam, h*c caufa finem habuit , cum Bcccenfis coenobii abba», nomine Theobaldus, eleftusprae­ fticuat. XIII. Ut clerici eretenon ferent tncc militent. fate ecciefie archipreful, a fupradido Alberico coofecratus eft. In eodem autem concilio depolitus eft abbas de C'oulaod, & prior S. Albani martyris, no­ mine Godefridus , & alter in loco ejus reftitutus : & abba tir que eft juxta Haftingas , que dicitur ad Bellum , abbas nomine Adamus eleftu* eft: quos utrofque prediftus Albericusbene­ dixit. Invitavit quoque omnes epifeopo*, & ab­ bates plurimos Anglic , ad generale concilium ,,,, Innocentius ad medium Qua­ quod domlnu dominus, papa arage&nc Rome celebraturus erat. His iubjungimu· quoque audoritate Nicolai pape, dicentis: Cumdifcretifint milites Chrifti a militibus fstculi, non convenit militem ecclefi* , fxculo mili­ tare : quia per effufionem (anguinis ne. celle fit pervenire. Denique fient turpe eft lAicutn i Mi flas ficerc , facramcnta corporis & fanguiois Chrifti conficere ;C qua extra Synodum. ita ridiculum & inconveniens eft, cleri­ cum arma faftollere, & ad bella proce­ Dum autem hcc cogerentur , de pace refor­ dere: cum Paulus apoftolus dicat: Hemo manda inter duos reges fepidime ac diligentilEmilitent Deo imflicet t &c. me cum pluribus , ac maxime cum regina An­ glic tra&avit. Poftquam vero ipfius reginc men­ tem ad hanc rem perficiendam valde efle accenfam intellexit, ipfa mediante, ac feminea calli­ ditate atque protervitate initante , ipfiun regem Irem adjicimus hoc decretum Innocen­ crebro de eadem re interpellavit, quem primo durum, & quaf» hanc reconciliationem afpernanti» papz, dicentis Vidrico*Rotomagen- tem invenerunt. Quippe de baronibus luis, qui­ fi archiepifcopo: Monachi diu morati in bus ex difcordia eorum gravia damna contige­ monafterii·, fi poftea ad clericatum per- rant , follicite ei n .............,j ut ....... v penualerant nullo modo venerint, non debent aliquatenus aprio-^pacem cum rege Scotiae faceret f immo viriliter fe de illo vindicaret. Verumtamen femina vin­ re propofito deviare . Sicut in monafteriis pofiti fuerint, ita dc in clericatus ci nefeia, quibufque potuit modis, node ac dic non deftiüt, donec Regum............... ordine degere debent; dc quod diu fer- ftimulando ad fuam voluntatem. Nam avunculum fuum Da­ vaverunt , id in alciori gradu pofiti, a* vid regem Scoti®, fic Henricum filium ejus, at­ mittere non debent. que fuum cognatum vehementer amavit : ac ideo tantopere marito fuo regi Angli* eos pacificare XV. De bebitn é* boneflete JonBimonielinm. curavit. Pnefatus itaque legatus ubi rem eo...... Erecedere vidit, audacius regem couvenit - de,ilI meliorem fpc concepta , ac dc ceteris caufis Prohibemus etiam apoftolica audorita­ fe introcnifit. te fandimoniales variis, feu grifiis , faAnno igitur MCXXXIY. perfe&is negotiis fuis bellinis, inarter inis, bercminis,beverinis in Anglia fepedi&us legatus mox poft oftavas pellibus, & annuli· aureis uti five tor­ epiphanfe, cum fuis ad mare revenus transfre­ turam capillorum, & compofitionem ca­ tavit . Nam ad paedidum concilium domini pa­ tempore congruo pervenire properavit. Theo­ pillorum facere . Hujus decreti qu* in­ pe baldus quoque Gantuar. archiepifcopus, & ......... venta fuerit violatrix, anathemati fub- Ro&nfis, βι Simeon Wigorncnfis, RogerçueCojaceat. ventrenfis, Robertus Execeftrenfis . Ifti quinque evifcopi, & cum illis quatuor abbates pro omni­ XVI. Ut de ontntbtu frimitiit rcRa decima bus epifeopis & abbatibus Angit®, ad idem con­ cilium iverunt. Namque rex Stcphanus propter dentur. De omnibus primitiis redas decimae turbationem regni fui, qu* gravis tunc immine­ plures illuc mittere noluit. Prcterea bone dari, apoftolica audoritate praxipimus : bat, memori* Tuiftanus Eboracenfis archiepifcopus, quas qui reddere nolnerit, anathematis fit propter concilium , A propter quadam alia ia eum fententia proferatur. privata negotia, qu* per illum facere difpones. Cmr/7, Generet, Tom. XXI. XIV. Ut tnonecbi fui od clcricetum fervent· rin:t a friorc profofito non devient. 9 Kk Rt- ""W nj CONCILIUM ffŒWÏJSÎ J|< • 1 1 """l"........... Richanium abbatem de .......... eximite f r— — -r—-------- “■ —— ·->·ChkSti v'rtul“ tinim, de quo fuperiui meaûoaem feci- Cantuaricnfis Hierania pnsfcute. Qii abepifeopo confiecratus , cum legato Romam profeâus ζ ,,,» mus, illum direxit. Namque ficut fulgo......... de ............. fua feipfum deponere» & germanum eft, ub< a papa Inoocentto pallium fufeeptt. 1 fratrem fuum. Auoocnum nomine . Eboracenfis dem brief aaeffaaar Mritthmo Parifio Htmcus Hur.epifcopum, pro fe archtepifcopum Eboraci confli, tindmiariis. tuere cogitaverat . Scd interim dum hare para­ Iridem privilegia farituarii Veflmmafter. confisbuntur, &......... ejus infcâis negotiis ............ mantor, Kt habetur m lib. MS. nrundem. defunâns eft: & frater ipfius, fumpto antemor■ tem fuam religiofo habitu canonicorum , apud ■ X OBSERVATIONI ANCL1CANA. ’ ΣΣΓ' Meretun, ihidem de hac vita migravit · * Vero Cantuar. Archiepifcopus , cum luo pallio , & Muth. Paribas in ecclelia S. Pauli habitum refert prrdifti epifeopi & abbates , finito concilio, fic hoc coccilium ; cattari in S. Perri . ttec eauia , quod res de quibus Paribus loquitur, fsAse fine ia fabooe confeftis negotiis fuis , fani fle incolumes redie* runt. (Richardus Hauguftaldenfis hare omnia fu"apiaret”? Jidrikw^Tdiirta re«>» Srephud) praferipta habet. ) 3 Theobalêô·» taterfaifla Cantuiric archicpifcopom : In bcc amcilie, tefte Mattrin Parifio , ipfo ju- 1“·» *«">' ««M1" ·'«"■“· k»» Uo.tn W'.’nMnM.r.. ZmyIL.» ?* Mattfaw ctum Parifc conflat aum inibi eie&om bate legato, Henncus wtntonienus epifeopus , fuifle archiepifcop*cuu./, ex δρ*'™**0 n" Il.Q Loadim*fia concilia duo per fmtederitt bos amtot S.ppi Toe. K-S amcil. .Anglia effert Labbeus, eofque reprefenconvenerint , quorum alterum eft auri IIJ7· «d II H< «·< lit to. L Mg. 41 f. fw dein pag. 417. a- ex Pagio profert Kemtus Labbei editor, tf *ji/fakr his plane ab iii diverfas canones fub ejus tourism*, per incuriam omittit ; alterum vero coivit anno fis camilit anni 1138. titulo ex MS. codice colle­ 11jS- fieri utique potuit, ut fuam fingalacanoaum gii S. Jr. Baptifla Oxfdr« nem infra certum terminum promiferir, mnum refercire poterit, antequam abfol& ob hoc folutionem meruerit, nifi in­ vi mereatur, facramentoadfiringatur, fe fra terminum folvat, quod promifit, mor­ annuatim, ficut tunc ei injundlum fuerit, te praeventus, maneat infepulrus; fi vero foluturum, donec totum perfolveric. fine termino hoc promifetic, & infta tres Pratcipimus ut quoties aliquis epifco­ menfes non folveric, fimili poena teneatur. porum alii confratri, vel coepifcopo deDecernimus ut facerdotes, qui divina nunciaverit , fe canonicam juftitiam in officia celebrare inhibiti, nihilominus ce­ pofteftionem , vel in perfonam alicujus lebraverunt, & ob hoc anathemate vin- exercuifte, poftulans, ut & ille coepifco fti funt, degradentur, & bonisecclefia- pus eamdem juftitiam denunciet, autfaflicis priventur , nifi i ' a domino proprio B ciat, illico fine dilatione obtemperet, aut veniam confequantur. Qui ~ ‘ vero" eandem periculum ordinis incurrat. fententiam nondum pafli funt, nifi infra Prohibemus & modis omnibus interdiXL. dies refipuerint, eadem poena ple- cimus , omnes exadiones , & indebitas âantur. caftellorum operationes fieri. Si quis de Prohibemus omnibus presbyteris , ne redemptione clericorum fciens aliquid per­ capellaniam potentum fufeipiant, vel in ceperit, vel obfides eorum tenuerit, vel curiis eorum adminiftrent, nifi per ma­ ipfos anathema fit. num epifeopi ejufdem dicecefis ad hoc in­ Prohibemus & modis omnibus inter­ grediantur (aeramento adftri&i, quod e- dicimus, ne facerdotes, diaconi, fubdiapifcopalibus mandatis (femper) atque per coni, exa&ores vel przpoGti Iaicorum eomnia obedient, quod excommunicato* xiftant. Quod fi exiftere pratiumpferint, ad divina officia non admittent. Quive­ anathematis gladio percellantur , de­ ro contra fecerint, ab ordine pariter & inceps a beneficiis ecdefiafticis cadant. beneficiis ecdefiafticis cadant . Clerici, Prohibemus omnibus modis facerdotiqui ab alienis ecclefiis dominorum vel bus capellanis , ne divinum officium in parentum fuorum, vel aliquo modo fine munitionibus & turribus celebrare przauftoritate epifeopi ejufdem loci reditus fumant , poftquam in ecclefia alia ejuf. perceperint, pariter ipfi & fautores fui dem loci prohibitum fuerit; quodfiprxrandiu anathemati fubjaceant, donec ec- fumpferint, ab ordine pariter & bonis defias, & omnia quz inde perceperint, ecdefiafticis cadant. in integrum fpoliatisreftituant. Sacerdo­ Przcipimus ut ante proximum Pafcba tes vero qui interim per ipfos in eifdem corpora nominatim excommunicatorum ecclefiis âdtniniftraverint, memorata pe­ in coemeteriis fcpulta, inde exportentur, na feriantur, & itrfuper degradentur. provideantque univerfi epifeopi , ut hoc Qui fciens communicaverit excommu­ fine fraude effedui mancipetur, ne for nicato', tanquam ex nomine excommu- Dte alia pro aliis exportentur. Deus unus nicatus habeatur. Si vero rex communi­ eft. In quo nifi unde fuerint p a flore see. caverit, in quemcumque locum venerit, clefiz, nec poterunt fubditis juftitiam re. przfente excommunicato, nec divinum de exhibere . Hinc eft qubd & nos cofficium celebretur , nec campana pul­ pifeopi ad invicem colligati fumus.comletur . Quod fi capellam curiz vel facer- promittentes, quod juftitiam refte exhi­ /^otes loci celebrare przfumpferint, illi­ bebimus. Sciat itaque unufquifque, quia co ab epifeopo ejufdem loci excommuni­ quod quis dicit veritati debet , & quod centur, & ab ordine cadentes ecdefiafti- promittit fidei. cis beneficiis careant. NOTÆ DAVIDIS VVILLINS. N hoc concilio chart* regis Stephani, privilegia ecclefi* VVeftmonafterienfis confirmaaa , ( eoae in bibi. Cot­ ton. Fauflina A. III- f- do· adiervatur) lublcripta fuifle dicitur e rate, retina Matilde, archiepifeopo Theobaldo tq. epifeopi*, & t. abbatibus. Cum autem fupra ex Rich. Hagnftaldenli metropoliticam fedem Cantuar. fub initium concilii vacare dixenmua, brevi codicis hujus Ac Matthe Parifit aflertionea de Theobaldi eleftione, Ac conlecratione dilcutiemus. Tempus eleftionis Theobaldi ia aichxpilcopun-. Gervalius, Dorobernenfis mo­ nachus , fub finem hujus concilii iocidifle ait apud X. feriptores coi. MOOCXLVIlf. Sa/ate pr^drAa mutti·, flr 4Miia/fee ia /«< redeeatif·* , Jtmuat friv Catas, titltft* ttu» aliftuiai f» titMft a rrgt , fr^/rate fiatal CT rege , tuMtutllii prnmtw & ntfetfit .jbuli*, rltgit TbnbeUtu» Bretrajm λΛ rrg>w /a·.?^ Caat. ectitfi* praaitM iMate «ete Nalair . Addens , arfhrfiitapu* a /rgase d. idea Jaaaarii aaae MCXXXIX. Cantaarrar fate teefeeralaaa · Illi aiïenfum prebent Simeon Dunelm. prior Haguflaid. Birchington. in vit. archiep. Cant. Chronicoo Mailroa, 8t Radulpbua de Dictto. Hoc tempus autem cum contradetur diei Ac menti lubirriptionis chartae VVeflmonafter. utpote qua primo concilii die decembris fa&a fuifle dicitur, chartam hanc falfitatis arguere haud dubitamus. Accedit quod rex Stephanos non tigillo fuo , fed tigno Dommic* crucis chartam hanc confirmaverit, quod notorium indicium efl, fpuriam eam efle , cum chart* poft tempora Guilielmi 1. non tignis crucis, fed figilha munire ac corroborat* fuerim. Martheum Paritium quod attinet , hiftoriam regis Joannis, At Henriei 111. ab ipio concinnatam maximi facimus, in reliquis autem Ktatem ejet lon­ ge antecedentibus n**is abundare feriptores co*vi uno ore reflantur. Hallucinarus eft igitur in hujus concilii bifloria affignam ecclefiam S. Pauli London, locum concilii , qu* ordinationis Richatdi de Belmis Ac ordinum I Cmil. Gmtrtd. Tom. XXI. Kk 2 tefc- yio CONCILIUM Π9 £a» rel«br»t©r przfiderent, quibus archidiaconatus a prima conftitutione adjunâi eflent, dc quia in generali Tritienfis Abbas, Cuno Sybergenfis Abbas, FriSynodo, dc ceteris conventibus publicis a latereCdericus Campenfis AbbasTiebaldus S. Severini noftro refiderent, dead traftanda, fiveinvenicq- Przpofitus, Bemo S. Cuniberni Przpofitus, Be- da, leu promulganda judicia poft reliquos archi- ringerus S. Andrez - — Przpofitus , duconos noftros primi client , e contra frater Fridericus .. SS. Apoftolorum Przpofitus, Wilhelmus Sanâz Ma- Bruno S. GereonisPrzpofitus dixit, quodobhoc rix Przpofitus, vodefridus Subdecanus, Sigebol- fibi locus fuperior deberet, quia fui do Cantor, Obertus fcholafticus, dc totus S.Pe­ prxdeceflb- tri Conventus, cum reliquisEcclefiarum aliarum res eum ea tenus habuiftent, quod tamen reliquus Prioribus, de S. Gerrone Ruberto Decano , de clerus non fatebatur, nam etfi ipfe de fui przdeccflores aliquando fuperiorem locum occupaf-DS. Severino Alberone Decano, de Sanctis Àpo- fent, ramen res femper in lite permanfit ; deindc cum utraque pars ad tenorem utrarumque ra­ tionum judicium expeteret , a venerabili fratre noftro Arnoldo majoris ecclefiz przpofito judi­ cium quzfivimus, quo inducias poftulante adhuc fub judicio pendente negotio , ne quod temera­ rium judicium prxeipitaretur, Venerabilem Do- ftoiis Ampldo Decano , de S. Cuniberto Voi- ·· * ·· ckoldo Decano , de Sanâa Maria in gradibus Voie vino Decano, de S- Georgio Friderico De­ cano . Ada funt Coloniz anno Dominice Incar­ nationis millefimo centefimo trigefimooâavo indiâione prima *1^0· f« Mi-4 regnante Corsedo Regni ejus primo. fecundo anno j. ΊοΟΓ «âQk *150·* Çy KARLEOLENSE CONCILIUM IN SCOTIA 138. jfmto 1 celebratum. Oncilium hoc ab Alberico, Hoftienfi epi-E „ ftaldenfis apud decimam feripturam pag. 264. C»ir. B'.t. „ v-a fcopo, j>apz & S Scotiam leAlbericus Hoftienfis profeâus ad regem Scopapae in Angiiam dc <» I P <<·. gidii, de Johanne S. Elidii Caramootenfis abba­ tibus, dijigenti efficacia laboravimus, dc aflcnfu noftro , & abbatis ac fratrum Cafie Dei, con­ cordiam fic per Dei gratiam compofuimus , ut videlicet tu, dilefte in Domino frater A. abbas, atque fucccflores tui, dc per vos pariatum beati ALIA INNOCENTIUS PP II. r Λ M r Î f f r 1 1/ CONCILIUM CONRAD. III IMPS*. ——ALIA EJUSDEM CARDINALIS EPISTOLA ANNO chos fibi expofitam, quam per tuam ei pofttno- C**J’*^. dum nuntiatam , CHKisn t S 4 ludov.crass r fr. l Ationis A. abbati* contra ejufdem ccdeCz mon a- ficut ex literis ejus apparet , ratum babuiilê cognoicitur . Et nihilominus Ejufdem argumenti. k'enereèiiikui Ü prudnlikui viril Arck. farkotrufi trchirpifcopo, tctlrfie Ammm legeto, & R- AgAtbcnfi epifeopo , Guide ftuAe upoftoitee fedii cardineiii diecoum ÿ legelui, fil* t eut. Eniens ad noftratn prrfentiam vir boni tes fiimonii AdemaruS S. Tyberii aobas, tam V ,,,, ve­ nerabili* frater R. epifeopus , antequam conje­ ctationem fufeiperes per apoftolica tibi feripta mandavit, ut datam fuper hac caufa fententiam faceres obfervari, & monachi ad cum accederent de contemptu fatisfaduri ; hzc autem in nullo fuifte fervata , & prrfatus abbas cum fratnbus fuis valde conqueritur, & nos miramur nimium, ac dolemus. Ut ergo & domini pape mandata, & fadum a nobis judicium firmitatis vigorem, & viva voce, quam per inftrumenta , quz attulit nobis, liquido intimavit, quia tuz follicitudinis B robur obtineat , prudentiam veftram rogamus , fiuuium , atque diferetio ; domne archiepifcope ; quatenus pro B. Petri reverentia, fub cujus uti­ religioforum virorum A. bonz memor iz Agathenfis, Johannis Nemaufenfis . P. Lutevenfis , que tutela praefatum monafterium, & protectio­ ne confiftit , ipfum caritatis intuitu diligaris, & R Magalonenhs epifeoporum confilio reftitu- tionetn ecclefix dc Beciano B. Tyberii monafterio ad'udicaverit, quod utique dominus papa In­ nocentius, tam per querimoniam bonz recorda- r—C ONCILIUM manuteneatis, & a pravorum hominum deffen- datis incutfibus , & jufte prolatam de negotio ifto fententiam abfque dilatione faciatis mancipa­ ri effedui, & firmiter obfervari. %» LATERANENSE II ANNO CHRISTI generale, Sub Innocentio II. fummo Pontifice. Hi/kria ejufdem Concilii. >'tbhn T_jOnoiio II. Callifti fucceflort defundo, ma-C Jiam fe contulit : r>"A A jor card naltum pars Grcgorium S. Angeli diaconum cardinalem fumtnum pontificem elege- nmt, qui deinde Innocentius II. diffus eft. Non­ pontifex ubi a rege & ab epifeopis ut recipitur , Jubetur , & colitur. Gallix regent eft imitatus Hcnricus Anglix rex, 1 rum civs filium pfcudopontificem crearunt; quem ac Lotharius Romanorum imperator cledus, cum . liam reverius, Lotharii imperatoris viribus adju­ xmulum timet , cum alterius nec ab amico no- tus, iehifmaticos rcprciJit, & Petro Leone pleu- ,, ftn itidem mox occurrit & promotione purior, dopomihee mortuo, is, qui in ejus locum a ichifir.aticn luffedus fuerat Viftoris nomine appella­ „ tuta fit. Dctnde, ii clediones ducutias , ,, & ratione probabilior, Λ prior tempore. Pot- . ro dc tempore confiat. Reliqua duo, merita ,, probant, & dignitas eligentium. Hanc enim, tus, pontificalibus veftibus depofitis, ad pontifi­ cem fe contulit . Iis temporibus non fchiimati- .. ni fallor, partem ianiorem invenies, tam epi, fvopos, quam cardinales, diàconos, five pres- corum tantum fadionibtts Dei ecclefia perturba­ ,, bytcros , & quorum maxime inrerdl de ele„ dione iummi pontificis, & quanti in eligendo dogmatibus oppugnabatur . batur, fed haereticorum etiam novis ac diveriis Petrus de Bruis hac „ juxta Jcit.i patrum luthuanr. Quid & incon- tempeftate exortus eft : adverfus quem Petrus Cluniacenfis difputans, cju< hxrefes recenfet. Et Lih ,, fecrationc' Nonne Olbcnfem ad quem fpccu- pumum quidem: Negat, inquit, parvulos infia ,, hier fpecut habemus ' Cum igitur & electus ,, dignior, & cledio ianior , & adio ordinabi i.itclligibilem xtatem conftitutos, Chrifti b.iptiitnate poffe falvari, nec attenant fidem poflé il„ lior teneatur : qua ifii ratione, imo qua con- Ljis prodefle , qui iua uti non polium . Deinde ,, ternione, contra jus & t.is, & vota .·» omnium „ bonorum invnx, & renuenti Dei ecclefix prx,, ficcre alium , & illum deponere tentant ' Et „ alibi, de Innocentio loqutus; Merito illum , „ inquit, recipit ecclefia, cuius opinio elatior, ,, & eledio lanior inventa efi: nimirum eligen,, num numero vincens & merito. “ Hxc S. *bb>. Bernardus . Petrus Leonis propinquorum viiibu^ **" innixus, S. Petri bafilicam cxterafque Urbis ec- elciias invafit : & Innocentius pontifex una cum cardinalibus coadus ab Urbe dikciln , AmGal- templorum debere vd ecclefiarum fabrica n fieri fadas iniuper februi oportere : non Ncc cfle ucccftaiia Chriftianis facra Joca ad adorandum. Tertio, cruces facras cvnfiingi prxcipi: A fuc cendi: quia fpecies illa vel inftiumenrum , quo Cfiriftus tam duc tortus, tam crudeliter occifu* efi , non adoratione, non veneratione , vel ali­ qua iupplicatione digna efi : fed ad itluonem to' mentotum A mortis vus omni dedecore dehoneftanda , gladiis concidenda , ignibus fuccendenda cil . Quarto , njn iolum vc.-.tatcm vorpor s & fan- LATERANENSE II. fanguiais Domini quotidie & «iüdiie ;ι« laki decimas vel ectlèfiat retineante tfi. ^«λ«μ pcrfm* fetura effe cffc debeant. XI. ^uxuem mrfmu femper fecura ΧΠ. PmcÀmi dubus tregua cidlodienda. per facra-Λ X- Ai» ANNO mentum in ecclefia oblatum megat, fed omnino CH»I»TI illud nihil rile, neque Deo ofiferri debere deter’•Is nit. Qun.ti, facrihcia , oblationes, elcemofynas, C . XiH. >» qfcwn/. & reliqua bona pro defundis fidelibus a vivis fi­ XIV. Ne delibus ùâa deridet, nec ea quempiam mortuo­ XV. Ut militet m nundinis tW feriis decertent. extommuxicetur clerici percnffhr , & qui manui injecerit m eum φύ ad ecclefiam vel care Innocen­ XXIX. Dt ballifiarus & /agittariis. tius pontifex, tum ad hxrefes damnandas, tum XXX. Ut ordinationes a fihifmbe degebat: Petii Leonis, aliorumuue fcbifmsticorum afta refcindunlur : & ad priflitwm ecilefiafticam difciplinam reftituendam ali­ qua ftetuvntur decreto ■ Inter que puum . Quod , cum per id tempus illud praeci­ facerdottbus Statuimus, fi quis fimoniaceordinatus fuerit, ab officio omnino cadat quod illicite uiurpavjt. “*·' II. Ut pro benefici it & rtbut ntbtl detur. omnibut focrit przbendam, vel prioratum, feu c __ t , aut honorem , vel promo- “ fex in eos qui violentas manus in clericos inje­ t i on em aliquam ecclefiafttcam , icuquodcerint . Prohibuit etiam militum tomeamenta , hbee facramentum ecclefiafticum, utpotc in quibus cades hominum & animarum pericula chrifma, vel oleum fandum , coniccrafemper imminent. Que a pofterioiibus pontifici­ tiones akarium, vel ecclefiarum , inter­ bus & conciliis & inuovata & confirmata fuere. veniente exccrabtli ardore avaritir per TITULI CANONUM. pecuniam acquifivit: honore male acquifito careat, & emptor, aeque venditor, Concilii Laterancnfis Generalis . & interventor, nota infamtz percellan­ tur. Et nec pro paftu, nec fab obtentu AB InNOCLNHO PAPA II. CELEBRATI. alicujus confaetudinis ante vel poft a quo­ quam aliquid exigatur , vel ipfe dare I. Dt fimoniace ordinatis. II. Ut pro beneficiis (j rebus omniini facrit nihil przfumat: quoniam fimoniacum eft: fed detur.. E libere , & abfque imminutione aliqua , III. Ut excommunicates a fas epifeopis nullus re- coilla fibi dignitate atque beneficio percipiat. fruatur. & clericis honor, quem par erat , non deferre­ Si quis tur, iefnentiam excommunicationis tulit ponti-D decanat um , IV. Ut careant btneficiis ecclefiafiicis qui admoniti officii ab epifeopis, emendari nolunt. V. Nc clericorum monentium bona diripiantur. VI. Ut fubdiatom uxbrati, aut concubinam, esgkio tf beneficio careant. VII. Ne Miffas facerdotum uxoratorum vel concubinariorum audiat. VIII. Ut fanffimoniuJai non nubant. IX. Ut monachi tJ regularet canonici , leget tem­ porales tP medumam non difeant. III. Ut ctcccmmuukatot a fuit epifeopis nullus recipiet. A fais epifeopis excommunicator, ab ■« c»~ aliis faicipi modis omnibus prohibemus. **'**£ Qui vero excommunicato, antequam ab eo qui cum cxcommunicavetic abfolvatur, c,_ 5*7 JHNOCSNT1ÜS re. ii. c n N C Ï T IUM UUInl, ILIUM CONtADW m. !M». lupovcsas rfr. r,e J*® <——----- tur, fcienter communicare prxfumpferit, A Hujufmodi namque copulationem, quam——· chxisti P*ri fententix teneatur obnoxius. contra ecclefiafticam regulam conflat ef- chJusti fe contraâam , matrimonium non efle ·*«► 1-4 c’ IV. Ut tereant beneficiis tttltfioflitit fuiod· cenfemus. Qui etiam abinvicem feparati moniti officit ob tfiftopit, emendari nolunt. pro tantis exceflibus condignam poeni­ tentiam agant. c·». it·· Prxeipimus etiam quod tam epifcopi *■<>.. i, qaam defici, jn ftatu mentis, in habitu VIII. Ut fott&itttottioltt ma nubent. corporis, Deo & hominibus placere Au­ deant, & nec in fuperfluitate, fciflura , fdipfum quoque de fanâimonialibus aut colore veftium, nec in tonfura, in­ feminis, fi, quod abiit, nubere attenta­ tuendum , quorum forma & exemplum verint, obfervari decernimus . efle debent, offendant afpeâum: fed po­ tius qux eos deceat fanAitatem prx feB IX. vt monecbi it regularet tonenid , leges temforolcr ét mtdttintrn non difcont. ferant. Quod fi moniti ab epifeopis , emendari noluerint, ecdefiafticis careant beneficiis. Prava autem confuetudo, prout acce­ pimus, & deteftabilis inolevit, quoniam V. Nt tlcritornm moritntium bone dirifiontur. monachi & regulares canonici, poft fufcepcum habitum & profeffionem fa&am, R.niNM autem, quod in facro Chalcedo (prêta beatorum magiftrorutn Bcncdi&i & ··>· < > nenfi conftitutum eft concilio, irrefraga- Auguftini regula , leges temporales & biliter confer vari prxeipimus. Ut videli­ medicinam gratia lucri temporalis addifcet decedentium bona epifeoporum a nul­ cunt. AvariJx namque flammis accenfi, lo omnino hominum diripiantur, fed ad fe patronos caufarum faciunt : &, cum opus ecclefix & iuccefloris fui in libera piaimodix & hymnis vacare debeant crconomi & clericorum permaneant po-Cgloriofx r vocis confifi munimine, allega­ teftate. Ceflet igitur de extero illa de- tionum fuarum varietate, juftum & intcftabilis & fxva rapacitas . Si quis au­ juftum, fas nefafque confundunt. Attetem amodo hoc attentare prxfumpferit, ftantur vero imperiales conftitutiones , excommunicationi (ubjaceat . Qui vero abfurdum, imo & opprobrium efle cle­ morientium presbyterorum vel clericr- ricis, fi peritos fe velint difceptationum rum bona rapuerint , fimili fententix efle forenfium . Hujufmodi temeratores iubjiciantur. graviter feriendos apoftolica audoritate decernimus. Ipfi quoque, negledla ani­ VI. Vt fnbdioioni uxorati out contubsneni , marum cura, ordinis fuipropofitum nul­ officio & brncffiio tortant latenus attendentes, pro deteftanda pe­ cunia fanitatem pollicentes, humanorum Decernimus etiam ut ii, qui m ordi- curatores (c faciunt corporum. Cumque nc fubdiaconatus, & fupra, uxores du-θ impudicus oculus, impudici cordis fit nun­ xerint, aut concubinas habuerint, officio tius: illa, de quibus loqui erubefeit ho· atq.ic ecclefiaftico beneficiocareanc. Cum neftas , nun debet religio pertradare. Ut enim ipfi templum Dei , vafa Domini, ergo ordo monadicus & canonicus, Deo (aerarium Spiritus fanéti debeanr efle ôc placens in (audio propofito inviolabiliter dici: indignum eft cos cubilibus & im­ tonlervetur; ne hoc ulterius pratfumatur munditiis defervite. apoftolica aucftorirace interdicimus Epii­ copi autem, abbates, & priores, rantx VII. Nt ÇK.7 Mffias faccrdotum uxorotcrutn enormitati conientientea , & non corri­ v:l cniubtneriorum audiat. gentes, propriis honoribus (polientur, & ab ecclefix liminibus arceantur. co»« r<« Ad hxc przdeceflorum noftrorum Gre­ s’ d.i’.Ap* gorii VII. Urbani , & Pafehalis Roma­ X. Nt latci drames vel tccIt'fies retinorum pontificum veftigiis inbxrentes , * nteht_r-&c. prxeipimus ut nullus Miflas eorum au­ diat quos uxores vel concubinas habere Decimas ecclcfiarum, quas in ufu pie­ cognoverit. Ut autem lex continenti», tatis concéda ede canonica demonftrat & Deo placens mundicia inecdefiafticis audlontas , a laicis poflideri apoftolica perfonis & (acris ordinibus dilatetur fla autoritate prohibemus . Sive enim ab tuimusquatenusepifcopi, presbyteri,dia­ epifeopis , vel regibus, vel quibuslibet coni, fubdiaconi, regulares canonici. & perfonis eas acceperint, nifi ecclefix red­ monachi atque converti profeffi, quiian- diderint, feiant le facrilegli crimen com­ flum tranfgredientes propofitum, uxores mittere, & periculum zternx damnatio­ Urbi copulare prarfumclerint, feparentur . ris incurrere. Prxeipimus etiam ut lai M» ""•W®"· LATERANENSE n. 8SW8SSÎ: HO ci, qui ecclefias tenent, aut eas epifco-A rapacitatem damnamus, & ab omni ec-———— cHUSTi piareftituant, aut excommunication! fub- ciefiaftica confolationc fcqueftramucprxjaceant . Innovamus autem ffc prxcipi- cipicntes, ut nullus archiepifcopus, nui- ·*«» mus, ut nullus in archidiaconum vel de* lus epifcopus, vel cujuslibec ordinis ab­ canum, nifi diaconus vel presbyter, or­ bas , feu quivis io ordine &. clero , nifi dinetur : archidiaconi vero, decani, vel cum famma cautela , ufurarioc recipere prxpofid, qui infra ordines praenomina­ prxfamat, fed in tota vita infames ha­ tos exiftunt, fi inobedientcs ordinaricon- beantur: &, nifi refipuerint, Chriftiana tempferint ; honore fafcepto priventur. fcpultur* priventur. Prohibemus autem neadolefcentibus,vel infra facros ordines conftitutis, fed qui XIV. He miliirr i» medieia wi fitrii/ itttrttnt. prudentia & merito vit· darefcunt, prss·■< ». didi concedantur honores. Preci pi mus Deteftabiles autem illas nundinas, vel etiam ne condu&itiis presbyteris eccle- B ferias, in qnibus milites ex condido con­ fix committantur : &. unaquaeque eccle- venire folcnt, Acad often rationem virium Ca, cui facultas fapperit , proprium ha- faarum & audacix temerarie congrcdiunbeat facerdotem. tur, unde mortes hominum & animarum pericula fepe proveniunt, omnino fieri XL Quotam pir/oiu fimpir fiutrc cfie interdicimus. Quod fi quis eorum ibidem dtbtani. mortuus fuerit, quamvis ei pofcenti poe­ nitentia & viaticum non negetur ,ecclePraecipimus etiam ut presbyteri, c’eri- fiaftica tamen careat fepultura. ci, monachi , peregrini , dc mercatores, & ruftici euntes, & redeuntes, & in a* XV. D/ rNToniwu/csiatr tleriti fercttfivr , fr gricnltura pertinentes, & animalia cum inficail ia fui ad tttltfiam vi temtterinm confait. quibus aratur, dc femina portant ad a* grum, &oves, omni tempore fecuri fint.C Item placuit, ut fi quis fuadenee dia­ XII. QtùbfU dùbm frtjitc crfadiatttr . bolo hujus facrilegii reatum incurrit, quod in clericum vel monachum violentas ma* Trcguam autem ab occafu folis imv. nus injecerit, anthematis vinculo fubjaferia ufque ad ortum folis in fecunda f«- ceat: & nullas epifcoporum illum prx­ ria, & ab adventu Domini ufque ad o- famat abfolvere , nifi mortis urgente pe­ ôavss epiphaniae , & a quinquagetima riculo; donec apoftolico confpe&ui prxufque ad oâavam pafchx , ab omnibus lentetur , & ejus mandatum fufeipiat. inviolabiliter obfervari precipitous . Si Praecipimus etiam, ut in eos, qui ad ce­ quis autem * treguam frangere tentave- de fi am vel cxmeterium confugerint, nul­ rit, poft tertiam commonitionem, ti non lus omnino manum nfittaeaudeat. Quod fatisfecerit , epifcopus iuus in eum ex­ fi fecerit, excommunicetur. communicationis fententiam diiict, & feri- D ptam epifcopis vicinis annunciet. Epifco­ XVI. üt aulini bettefittA berediiarm jure , , €,f. porum autem nullus excommunicatum fibi wndicti . In communionem fufeipiat, imo feripto fufeeptam fententiam quifque confirmet. Indubitatum eft, quoniam honoresecSi quis autem hoc violare praeiumpferfc, cieGaftici, fanguiais non funt fed meriti ; ordinis fui periculo fubjacebit. Ec quo­ & ecdetia Dei non hereditario jure ali­ niam funiculus triplex difficile rumpitur: quem, neque fecundum carnem, fuccefprccipimus, ut epifeopi ad folum Deum forem expe&at, fed ad fua regimina,& ffe falutem populi habentes refpcâum , officiorum fuorumdifpcnfationes,honeftas omni tepiditate fepotita, ad pacem fir­ lapientes, Oc religiofas perfonas expofeit. miter tenendam mutuum tibi confilium Propterea audoritate prohibemus apofto& auxilium prxbeant, neque boc alicu­ plica, ne quis ecclefias, prehendas, prxius amore aut odio prxtermittant Quod potituras, capellanias, aut aliqua ccclcfi quis in hoc Dei opere tepidus inven­ fiaftica officia , hereditario jure valeat tus fuerit, damnum proprix dignitatis vendicare, aut * expoftulare praefamat. • F»rt. , <· incurrat. Quod fi quis improbus aut ambitionis K reus, attentare prxfumpfcr it: debita pe­ XIII. De ufurcriit. na mulcabitur, & poft ul at is carebit. Pono deteftabilem & probrofam Divi­ nis & humanis legibus per feripturam in veteri & in novo teftamento abdicatam: Iliam, inquam, infatiabilem feneratorum Cncil. CemnL Tom. XXI. XVII. Di tanfemgmnti mu wnfimianiur, Sane conjnn&iones confiinguineorum omnino fieri prohibemus . Hujufmodi L.I nam , innocentius ». n. 53’ rnxirir i fi M v» N U I L I U M m. iMm. Looov.caassjurn. commàd. namque inceftnm , qui fere, ftimulante A falfa videlicet poenitentia : confratres*no------ ——· ANNO ftros fic presbyteros admonemus, ne fal- chuisti CURIS ΓΙ humani generis inimico, in ufutn ver fus *·»»· eft, fandorum patrum inftituca , fic Γη- fis poenitentiis laicorum animas decipi, ··»> crofanda Dei detcftatur ecdefia ; leges & in infernum pertrahi patiantur. Fal-et»*.*^·^ etiam fxculi de tali contubernio natos, fam autem pœnitentiamefficconftat ,cum^"'£’o,*",‘ & infames pronuntiant, & ab heredita­ fpretis pluribus, de uno fido poenitentia m.iî.°*?. agitur: aut cum fic agitur de uno, ut non **** te repellunt. difcedatur ab alio. Unde feriptum eft : XVIII. Dc incendieriit. Qui totem legem obfervarverit, offendit autem 7«·» >· in une , fetius efi omnium reus : fcilicet Peifimam fiquidem, & depopulatriccm, quantum ad vitam cternam. Sicut enim, fic horrendam incendiariorum malitiam fi peccatis effet omnibus involutus , ita au dor i rate Dei, & beatorum apoftolo· fi in uno cantum maneat, xternx vitx rum Petri & Pauli omnino detuftamur,B januam non intrabit. Falia etiam fitpç& interdicimus: hxc etenim pcftis,hxc nitentia, cum pçnitens ab officio velcahoftilis vafticas omnes alias deprxdatio- riali vel negotiali non recedit, quod fine nes exuperat. Qux quantum populo Dei peccato agi nulla ratione prxvalet : aut fic damnofa , quantumque detrimentum fi odium in corde geftetur, aut fiofFenanimabus fic corporibus inierat, nullusi- fo cuilibet non fatisfiat, aut fi offenden­ gnorat. Adurgendum eft igitur, fic om­ ti offenfus non indulgeat , aut fi arma ni modo laborandum, ut tanta clades, quis contra juftitiam gerat. tantaque pernicies, pro falutc populi cradicetur & extirpetur . Si quis igitur XXIII. Dr bis qui fecramenta damnent poft hujus noftrx prohibitionis promulga­ tionem malo ftudio, five pro odio, five Eos autem qui rcligiofitatis fpeciem fi< pro vindida, ignem appofuerit, vd ap- mulantes, Domini corporis fic fauguinis poni fecerit, aut appofitoribus confilium.^facramentum, baptifma puerorum, facervd auxilium fcienter tribuerit, excom­ dotium, & exteros ecdefiafticos ordines, municetur . Et fi mortuus fuerit incen. & legitimarum damnant fçdcra nuptia­ diarius, Chriftianorum careat fepuitura. rum, tanquam hxreticos ab ecdefia Dei \ Ncc abfolvatur nifi prius, damno cui in­ pellimus, & damnamus, & per poteftatulit fecundum facultatem fuam refarcito, tes exteras coerceri praecipimus. Dcfenjuret fc ulterius ignem non appofiturum. fores quoque ipforum ejuidem damnatio­ ·.; r.dtt». Poenitentia autem ei “ detur, tst Hiero- nis vinculo innodamus. /*'■■··''· f0]ymjj aut jQ Hifpania in fervitio Dei per annum integrum permaneat. XXIV. Ne pro cbrifmete, oleo fuero, 6* /cpu/tura, pretium exigetur. - XIX. Dr epifeopo qui excommuniea tum pro incendio abfolvcrit. Illud quoque adjicientes prxeipimus , ’^ut pro chrifmatis, olei iacri, & fepultuSi quis autem archiepifcopus, vel epif­ rx acceptione, nullum venditionis pre­ eopus hoc relaxaverit.· damnum rcfticuat, tium exigatur. & per annum ab officio epifcopali abftineat. XXV. Vt beneficio de manu la ico nullus : XX. accipiet. Ut principes confultis epifeopis jmlitiem Jactent. Sane regibus & principibus facultatem ûciendx juftitix, confultis archiepifcopis «3c epifeopis, non negamus. XXI. Dc filiis presbyterorum. Presbyterorum filios a facri altaris minideriis removendos decernimus : nifiaut in cœ.nobiis aut in canonicis rcligiofe fuerint converfati. XXII. De falfa poenitentia . Sane quia inter extera unum eft quod fandam maxime perturbat ecdefiam , Si quis prxpofituras , praebendas, vel alia ecclefiaftica beneficia de manu laici acceperit, indigne fufeepto careat bene­ ficio . Juxta namque decreta fandorum patrum, laici, quamvis religiofifint,nul­ lam tamen habent difponendi de cede· fiafticis facultatibus poteftatem. XXVI. Ut fonti i moniales in privatis domiciHis non habitent ■ Ad hxc perniciofam & dcteftabilem confuetudinem quarumdam mulierum , Sur licet neque fecundum regulam B. enedidi, neque Baftlti, auc Auguflini vivant, fandimoniales tamen vulgo con­ fer! defiderant, aboleri decernimus.Cum enim LATERANENSE II. fÎ2J0s}4 Î3J . rr ii ----------- enim juxta regulam degentes in ceno- A morte terminante reliquit. Et tunc Romam re& fus & alterius panis fa vote fc ac­ CHKISTI hiis, tam in ecclefia quam in refedtorio grediens, clamatione honorifice fufeeptus , & in fummi ·»>» atque dormitorio communicer efle debe­ pontificis honorem gioriofe eft fublimatus . Et ant ■· propria fibi xdificant receptacula , quod prius ex parte tenuit , ex toto poflidere & privata domicilia, in quibus fub hof- perfede & integre cœpit. Qui poft illius qux in­ pitalitatis velamine paffim hofpites & mi­ ter ipfum Ac Petrum fuerat altercationis placa­ nus religiofos , contra facros canones & tionem, univerfaiis ecclefiz principale concilium aggregat : ut in ipfo, imminentes ecclebonos mores fuicipere nullatenus erubcl· Rornx fic neceflitates decenter ordinet & difponac. eunt. Quia ergo omnis qui male agit oFaôo igitur incomparabili omnium prolato­ dit lucem , ac per hoc ipfae abfconditx rum conventu , ipfe ut erat habitus pretiofitate excellentior , ipfius etiam faciei afpeciu aliis re­ in injuftorum tabernaculo opinantur fc pofle latere oculos judicis eunda cernen­ verent ior , ut etiam doârinali litterarum fetentis : hoc tam inboneflum detcftandutn- tia eminentior : de rebus quae opportuniores vique flagitium ne ulterius fiat, omnimo­ B debantur traftaturus , inter alios aflurgens ita exorfus eft . Ad eos , inquit , ferinonis mei dis prohibemus, & fub pcena anathema­ iumma ex toto dirigitur, qui non femen Cliatis interdicimus. naam, fed heredes fpecialcs eftis , & filii ex~ , INNOCENTIUS cclfi omnes . Qui pro Divins geniturae fignis XXVII. Nc fanfiMonittla enta canonici/vel noonaebis piallant in codeur cboro . armillam continentiae , baculum rigoris & ju- Simili modo prohibemus, nefanftimonialcs fimui cum canonicis ve! monachis in ecclefia in uno choro conveniant ad pfallendum. chio, in manu, in digito geftatis , & qui u nus cum Deo fpiritus eftefti , nihil aliud fa- ftitiae, anulum perfeâiotus a vero Juda iufei- pientes , XXVIII. Dc elefiionc piiis . Vos, inquam , epifeopomtn. quibus ip- do quafi fœudalis juris confuetudine fufcipittir, & fine ejus pcrmillione legaliter non tenetur. Scitis etiam, quia ejus proprium eft , ut diffentientes pacificet , & confufa fapienter difponat & ordinet. Porro , tmpoflibile eft , ut unguentum in barbam delcendar, fi in capite non redundat . Debile namque caput totum dat debile corpus. Neque in uiu eft, ut quem libet aegrotum ille medicus curet , quem eiuf- dem infirmitatis cruciatus tenet . Et it a Eko per malitiam pontifex disjungitur , fummus vix effici poteft, ut per eum Deo alti recon­ cilientur. Igitur quotiefcumoue vetetnofus ho- D fogittariir. quorum aftuta provilio animarum invigilat : Roma caput eft mundi , & quia a Romani pontificis licentia ecclefiaftici honoris cellftu- ftis ér modum in bra­ fius authenticae nuncupationis dignitas , pro prietatem operationis inoculat . Noftis , quia C De balliflartit per diferetionis fuper curam Obeuntibus fane epifeopis, quoniam ultra tres menfes vacare ecclefias prohi­ bent patrum fanéfiones fub anathemate Interdicimus, ne canonici defedeepifeopali ab cle&ione epifeoporum excludant religiofos viros , fed eorum confilio honefta & idonea perfona in epifeopumcligatur. Quod fi exclufis ejufdem religiofis clcdio fuerit celebrata.- quod abfque eorum aflenfu & convenientia fa&um fuerit, irritum habeatur & vacuum. XXIX. ea contra minibus canonica pacem bons quae a in terra ho­ Deo voluntatis datur , inftituta venenofum & adverfus caput conatur attollere: toties ab illa forti muliere, Artem autem illam mortiferam & Deo odtbilem balliftariorum & fagittariorum adverfus Chriftianos & catholicos exerceri de extero fub anathemate prohibemus. qux a Salomone commendatur, zelo /uliitiat conteri debet, ne ii primo aut fecundo conflidu im­ pune fuperaverit, perniciofius poftmodum inioleicat. Longe etenim ante nos didum eft , venena invidis pofle quidem ratione fuperati, XXX. fed difficile conquiefcerc. Ut ordinationet a fcbifmaticit jafla irrita fint. Qus dum fxpe au- ditu percepta cognovimus, nunc ea tamen ip­ fo enedu manifeftantcexperti fumus. Et quod fine lacrymis dicendum non eft, eo ufque fer- (i) Ad hsc, ordinationes fadas a Pe­ tro Leonis & aliis fchifmaticis & haereti­ cis evacuamus, & irritas efle cenfcmus. ACTA Petrus apoftohex fedis gari jus viventibus, pacem civibus, Divinicul- E tus obfervantiam prxvaricari . Oportuerat de­ rimo ejulatu przire nos funus quoddam ma­ quo- terne folemnitatis, & velut qualdam exequtas profequi Divini myfterii intermifla obfcquia , provocante nos prxfumptuofo quorumdam in dignitatem ftin&u, qui non intelligentes menfuram iuatn. Nnocenrius tamdiu Pifx demoratus eft , adufque ut viderimus fas omne calcari , poteftate pro jure uti, patris leges folvi, ne­ nique uberiori quadam deploratione & mifer CONCILII Ex chronico Mauriniacenfi. I vati fumus , „ fed ( 1 ) Ha Canon amplier eabibriur a Mertrae in toni. tv. Tbefaari Aneid. f. H». e» M$- $ Kruennr brute mtdtua : Si quis , fuadente Diabolo , hujus facrilegii reatum incurrerit , quod in Clericum vel mona­ chum violentas manas injecerit , anathemati fubtaceat, 8c nulloa Epifeoporum przfumat illum ibiolvere , ti.ii monta urgente periculo, donec apoftobeo contpeAui pnaientetur , Bc ejus mandatum fufeipiat . Ad hoc otdina­ tiones faAas &c. Cuncti- General.Tom. XXI. L1 2 anno CHRISTI sis ”rSf*l5T,e· CONCILIUM ÎSSStfXiïÎ ,5« fed ficut Nemroth quondam ccnfufionis tur-Arant, propriis mambos diffipavit, nec relinquens ANNO rem contra Dominum erigere conatuseft, fic lapidem fuper lapidem , quem non deftrueretj , ANNO CHMiSTi >» ifti contra Deum, quia Spiritus fandus Deus fblo funditus adaequavit :  ratione diftante, alia ab CHRI,s,Tl eft , & adverfum Qiriftos ejus , cervicofitaris coram loco reftxurare curavit. fu* profanum tumorem moliti funt attollere, ALIA IN HOC CONCILIO GESTA & fegregati inter · ri : cunff aque h«c principis efle , ab e/ufque beQua fibi vicinas Alemannia fulpicit Alpe', netkentia m ufum tantum laicorum cedere opor­ Nomen ab Alpino ducens ( ut fama ) Lemanno, Nobile Turegum, do&oris nomine falfo tere . Przter hzc de facramento altaris & baptifmo parvulorum non fane dicitur fenfiflè. His Infedit, totamque brevi fub tempore terram aliifque modis , quos longum eft enumerare , Perfidus impuri foedavit dogmatis aura dum Brixienfem ecdefiam perturbaret, laicifque Unde venenato dudum compta fapoce, terre illius, prurientes erga clerum aures haben­ Et nimium falfi doftrinz vatis inhzrens, tibus, ecclefiafticas malitiofe exponeret paginas, Servat adhuc vitz guftum gens illa paterne in magno concilio Romae fub Innocentio habi­ Ibidem emommunicatum effe Rogorum Sicilta re­ to, ab epifcopo civitatis illius , virifque religio­ fis accufatur . Romanus ergo pontifex, ne per- gem Axacktt antipapa fautorem , refert cbronicon Beneventanum Falconis'. ex quo 0* difiimus inchoa­ niciofum dogma ad plures ferperet, imponendum viro filentium decernit : ficque faûum eft . ItaB tam effe bone finodum v 111. Aprilis. Hoc anno , inquit, praefatus apoftoiicus Innocentius , oftavo homo ille de Italia fugiens , ad tranfalpina fe contulit : ibique in oppido Allemaniz Turego , die intrante menfis Aprilis, Romz fynodum 'ce­ officium ductoris afliimens ., perniciofum dogma lebravit . Et paulo poft ; Ibi inter estera , quz , aliquot diebus feminavit, ficc. Subjicit de rebus ab Spirins fanfto mediante , ftatuta funt , vinculis excommunicationis alligavit regem Rogeriuin in eo geftitfitb Eugenio poft obitum limocentii, cmmAsprzfentia omnium catholicorum virorum , qui •mam fi contulit. Porro «m imww Arnaldi pr*dicatioutm fuijfi Romanit, fed renovaffe finatxm, & convenerint, fic ejus omnes lequaccs. adverfui proprnfuot Tiburtinos pralta eoepifle, infe­ In hoc pariter Concilio inter fanâos relatum rius fico loco dicetur. Sed baud tngratxm erit Guntberam Ligurinum fuifle S. Sturmium ex lèquenti Innocentii verfibut itu canentem audire , bujuc tempori/ ftriPapz II. epillola liquet ptorem eximium. innocent itu, fervo s fervorum Dei, diledlo filio Cin­ Cujus origo mali, tantzque voraginis autor aurado , Abbati, & Monae bis Fulde/\fi> MonafleExt'tit Arnoldus, quem Bnxia protulit ortu C fterii falutem & Apoftolicam benediflionem. Peftifero, tenui nutrivit Gallia iumptu, Edocuitque diu: tandem natalibus oris TXIgnum valde eft , & omni laude dignifliRedditus, aflumpta fapientis fronte, diferto mum, ut quos Rex Regum, & Dominus Fallebat fermone rudes, clerumque procaci dominantium honorare dignatur , eidem ab ho­ lafedans odio , monachorum accerrimus hoftis, minibus reverentia impendatur . Nos igitur, au­ Plebis adulator, gaudens populatibus auris, dita vita laudabili , B. Sturmii, confeflbris, co­ Pontifices, ipfumque gravi corrodere lingua gnitis etiam ex parte miraculis, quz per ejus me­ Audebat papam, ficelerataque dogmata vulgo rita Dominus operatur, atteftationc fratrum noDiffundens, variis implebat vocibus aures. llrorum, qui de partibus Teutonicis advenerant, Nil proprium cleri, & fundos dt przdia nullo in plenaria fynodo, quz apud Lateranum eft per Jure Srqui monachos, nulli fifcalia jura Dei gratiam congregata , communicato confilio Patriarcharum, Archiepilcoponun , Epilcoporum ’ontificiun, nulli cur» popularis honorem Abbatum, facras referens concedere leges atque abbatum, eundem beatum virum inter SanOmnia principibus terrenis fubdita, tantum ftos & eleftos honorari przceptmus. fic diem dé­ Committenda viris popularibus atque regenda. fi'politionis ejus cum gaudio loleuniter celebra­ Illis primitias, St quz devotio plebis ri. Veftra itaque, filii chariflimi, intereft ita eOfferat , & decimas caftos in corporis ufus, jufdem confefloris obiequiis ad honorem Dei om­ Non ad luxuriam, five obleftamina carnis nipotentis addiftos exiftere, ita matris noftrz S Concedens : mollefque cibos, cultuique nitorem Romanz Ecclefiz decreta veneranda fervare, ut Illicitofque toros, lafcivaque gaudia cleri, locus vefter tum apud Deum , quam apud ho­ Pontificum faftus abbatum denique laxos mines , laudem fic gloriam mereatur , fic veftra Damnabat penitus mores , monachofque fuper· devotio zteruz vitz przmia aflequatur . Data Eos Laterani 13. Kalcndas Ma . Veraque multa quidem , nifi tempora noftra fideles. Observatio P. Antonii Pagi Refpuerent monitus falfis admixta monebat. ad An. Ch. 1139. n. 5. fiefeq. Et, fateor, pulcram fallendi noverat artem : Veris falfa probans, quia tantum fall's loquendo Rlchardui Prior Haguftaidenft* mHift. deGeftuRe?>» Stephani , poftwam de Legatione Alber ici Oft ιβηFallere nemo poteft· veri fub imagine falfum E 11» Epiicopi anno fupenori ab Innocentio in Angiiam Influit, fic furtim deceptas occupat aures. miffi, locutui eft , de Concilio Laceranenfi hzc habet : Articulos etiam fidei certumque tenorem Anuo MCXXX1X. perfi Sii nrgotiit fiii 1« Axjlie fxpe chSui Legatui, mox fofl oRruet Fpipberio cum frit Non fatis exafta flolidus pietate fovebat, ud mere reverfir tremfirtxvtt. Nem mi proOlRum Impia mellifluis admifeens toxica verbis. Concilium Domni Pefx tempore contruo pervenire proIlle fuam vecors in clerum pcntificemque, perrvit. Tbeobridui quoque Cnnlnarien/ii Aribiepilcapui , Eernulfbue Rofenpi. & Simon W· tori en/. 1, RogeAtque alias pluies adeo commoverat urbes, rut Convenirenfij , Robertut Exce/lrurnfc . ijti quinque Ut jam ludibrio facer extremoque pudori Epifiofi , CT cum illh qmeiuor Aibelei , pre omniiui Clerus haberetur . Quod auhuc , ni fallor , in Efifiofii V Abtatibue Aiglix mi idem Concilium ive­ illa runt . Namque Rex Siepbunui propter furbuttonem re­ Gente nocet , multumque facro detruncat ho­ gni fit, qtue gravi/ tunc imminebat , plure/ illuc mis­ cere noluit. Pr/tterea bona memori* Turjhnxi Eboranori . cexpi Arcbiepificpu/ , CT propter Concilium , Cr propter Mox in concilio Rcmz damnatus ab illo Przlulc, qui numeros vetitum contingere noftros quxdam aha private negotia , qu* per illum facere difoonebat, Ri cardum Abbatem de Fomibut eximi* virtutit W- ANNO CHRISTI Bi Lu-n 1 Spi< . Λ /r* /κ ft ip. -------- dt ^ feq. '■ refert capita haerafeon ■■ ' XXVI. num. — XtH. Pe- ANNO '-HRIJTI deponere . Cr gsrsMaam fratrem fuum jbsdonnm treJmfianoram a Petro Venerabili notata , 9c hujus bs> CHRISTI »» nomine Ebroitenfem Epifeopum fro je Arcbiepifcopum Erefis originem ad eum Chrifti annum refert . verum ···>■ berect fub/htuere cogitaverat . Sed interim.dam b*c para­ cum Concilium Tolofanum fepeentuo antea celebratum is mu ' , Hr nunc ins ejus infetlis negotiis Bom* defnnfuerit , flt errores quos memorat Petrus Venerabitis t rP · ÇT f'Oter ipfius [umto ante mortem fuam rehflt Petrobufianis tribuit , lidem fint cum iis , qui in gio o babila Canonicorum aoudMeretum de bat vita mi· Concilio Tolofano proferipti fuerant , verolimile eft , granit, yertim Cant»aricn/ii ^trcbiepi/cofm cam [no PalPetrobulianos in Concilio Toiofano . flt poftea in Laho , & fr*dtSi Epijcopi CT Abbates, finite Concilia CT teraneofi 11 Otcumenico fuifle damnatos. confecfts negotiis fan , jam CT intolamet redierant. Quarto , quia diutorni fchifmatis occafione collapfa in concüio Laceranenli quatuor praseipue agitata . erat difciplina Ecdefiaftica , flt omnium Ordinum mo­ Ptimum , Afta Petri Leon:· refcilTa funt , & ordinires diftoluti f Synodus haec Lateranenfis Canonibus ofto t:one· eju» annullatar Cinone XXX. , cujus bare funt fupra viginti his malis mederi curavit, alii enim duo vei.ba.· Ad b*c , Ordinal inei faitat a Petro Leonil, (IT nonni fi hatreticorum dt fchifmaticorum damnationem el1r‘ CT heretic·: , evacuamus , (T irritae refpiciunt . Inter Canones notabilis eft duodecimus , efle cenfcmui . Qui Canon quomodo inceltigendus lit , r., qui eft de tregua fT pace , feu de induciis a bellis pridocet Chronographus Mauriniacenfis pag. jS;. Λ feq. ’ vatis , que ratione Clericorum omnium , peregrino­ qui poftquam recitavit cranoncm ab Innocentio II. in rum , mercatorum, agricolarum cum bobus aratoriis , Synodo Oecumenica habitam fubdit : His & bajobmodi dominarum cum locus fuis inermibus , mulierum om­ affertioeubae Domnae Ayofiolicus ceteris Pr*latii divin: nium, rerum ad Clericos , Monachoique pertinentium , fermcnis favoi impertient , omnibus propatula ratione flt molendinorum omm tempore induira effet ; ratione ofiendit , fuod Petrat Leonil non aliorum affentatione , tamen ceterorum trerua tantum , ideft , inducte ali­ tmo ratine fe Apofiolt Petri Vicario feci/fet xqualtm . quot dierum ab omnib\s fervande erant , flt excom­ Cunclifiue religtofit -writ , qutbets tiled deteftab.l: fcbif· municatione mulftaban^r pacis flt tregur violatores, ma dilplicaerat , verb it etui tarn magna laude unanimiflt ad refarriendum damnum. Irfo cogebantur . Cum ter adclamantibui répondit ; „ Unde quia inordinatae enim Ecclefia privatorum furorem fiftere non poflet , ,, ptifonae inordinata funt decreta , quodcumque ille quxdam veluti repagula flt obices ad ea fufpendenda >, ftatutrat , deihuimut, quofeuenque exaltaverat, de· potuit .· Quo tempure tregua hrc primum io ufum vo­ ,, eradamus , & quotquot coniecraverat , exordmamu» cata , frcuhi fuperiori demonftravimus , flt ad eam ,, A: drrommus. Et quicumque per Girardam Engolilhrc Ivonis Carnotenlis Epifc. verba in Epift. XC. ad ,, menfem ad altam officium acceperunt , Apoftolica Daimbertum Senoneniém Archiep. data , referenda. ” potitate interdicimus, ne iplunt impicant , fle in -,, Trevia irrvu Dei u.-i non eejr fi communi irgr lege /ancisa funcita , pro comment communi iio Ordin.s gradu perennter denior antes ad lupe- U 'tomen —. utilitate hominum --- , ea placito CT rpaito -~. ..civitatis ,, i.ore.i> non alcendant . ,, H r dibits , (Ingalot , quos ' — a;-----patri* Epifcoporum (T Ecclefiarum , «i nofin , efi eu• eos cognoverat , profriit nommibui expriment , eiique bien tute fi’mata . Unde judicia violat* pacit modifica­ cam indignatione ÇT jurgio exprobrant , Pofiorales bacuri oportet /ccundum page tT definitione/ , qaat unafu*l i de mambui violenter arripuit , (T Pontificalia Palqu* E.ctrfie conlenjut Parocbtanorum infittuil , TT per ls . in pubui lumma dignitas roafi/ht , de bamrrit ve­ Jcripturam , vel banoium bominum tefiimonium memori* re.undofe aliraxit. Ipfos quoque annuiot , in quibus ad commendavit . Bella ifta privata a Sanfto Lndovico ipfii prrimeni Ecclefi* ddpon.alit exprimitur , fine rej1 rancir Rec;e vetita fuere , fed cum reviliflent , Phi­ p:Bu miferno'di* abfiuht. lippus IV. Ftaucir Rex MCMX. prxlide ni fcfie patet , oppreffit (JT opem defiderantibus profuerunt : Csilifto 11. cosfti ad ver ;u» Pctrobu ianoi apparet eoldem quoniam a Principibus &■ Optimatibus regnorum Cum iterum in Concilio Otcumrntco Latera.ne.ili II. proluljedis plebibus parvi pen a funt. && ® AD CONCILIUM LATERANENSE il. GENERALE Ab Innocentu II anno 1139. celebratum. ADDITIO. D pleniorem concilii bujm hfiorism , 1inter mul- E multoties tam in palatio , quam in fynodo ad fi Μ··ίι juftitiam pratfentavit. Quo toto tempore tam af­ S-Ppl- '«‘f ta^qu* a Binio, it alia , qu* a Labbeo col­ p>g «H fabilitate , quam fui fervitii liberalitate apoftolilecta Junt, juvat etiam b*c afferre ex Joonne Ipecam & totius curiae gratiam acquifivit. Tandem rio feu alto fcriptore Cbronici monaflerii S. Bertini adveniente tempore concilii , Petrus abbas Cluin Belgio cap. XLl'Hl. apud Mart. Anecdot. tom. rvacenfls ad concilium bene venit , fed de que­ III. pee. 6jS. Vix annus tranfiit, & eccr uovus A nofter Leo per Cluniacenfes in caufam evocatus, rela inter illum & nos agere fuperiedit ; fed no· cum domno Alvifio A trebatenft epifeopo Romam fter Leo fortis in praelio caufam fuamproponere tendit. Dic ftatuca fe papx confpeftui prrfenta- non neglexit, jus utrinqueeonferirur, rationes ra­ vit ; fed Cluniacenlis abba' nec venit , nec rei tionibus, privilegia privilegiis opponuntur,& no­ ponfalem pro fe mint. Leo tamen cum a fefto beati Martini bycmalis ulqne.ad mediam qua- ftra quidem antiquiora primum , deinde Cluniacen- dragefimam , quando generale concilium cele­ brandum erat, licet cum magnis cxpenfts & ma­ gno difpendio indefeffus cxpcHans . in curia fc ftum juniora prioribus porriguntur ; poftque ite­ rum noftra fuccedunt corrediora , qtue illorum f teras annuli.^rent . privilegium Quniacenfis obtinere voluit oftentionc fola ; Leo nofter Bcrtincufu Mi LATERANENSE II. Ç^nenfis aoa folum artit A privilegiis, verum et- A iam judicio , & fententia latis dudum per PaC*hÎu$T1 PaP*m in hoc eodem cafil. Papa igitur „tt. Innocentius utrinque auditis rationibus , pnvilegiis quoque penes fe retentis , cum cardinalibu» traftans quae privilegia praeponderare debeant , perpendens noftra privilegia prevalere, ipfe cum tota curia judicium ex adis noftris informans , hanc Sythienfcm fandi Bertini ecclefiam cum fuo abbate perpetuo liberam a Cluniacenfium fubjeffione publico judicio definivit. Sed ne viri reiigiofi malo difeordi* notarentur , papa difeedentes abbates ad pacis ofenium reconciliavit. Leo vero nofter indultum fibi privilegium a papa fuper hac fententia fecuni afferens , profpere gaudenfquc repatriavit; quod privilegiumfic — i A D CONCILIUM incipit: Abmcmsms tpifeeptu favat favorum Dei, dileito filio Leoni S. Bertini abbati , ejufyue fittctf- ANNO CHRISTI faibns regulariter fubfiitnendit in perpetuum. Qut • »l»· ad perpetuam etcl&arum &c. Datum Laterani an“ Domini w ru—- MCXXXl'UI. urvrwm *· .„,.1., Item attulit i;..—., littera» , Îuibus papa mandat Theodorico comiti Flanrias , Sibili® ejus comitifiat , A baronibus per Flandriamconftitutis, judicium prxdi&um, man* dans ut hoc monafterium A abbatem ejus in hac fua juftitia manuteneant , defenderequc curent . Itemque confiantes VFillelmo cafteliano, A tam majoribus , quam minoribus vilis S. Audomari; fimiles quoque Miloni, archidiaconis & toti ca­ pitulo Morinorum . Et hxc tria funt ejufdem date cum originali fententia prxdiffa . Datum Laterani anno Domini MCXXXIX. •I.xxxix. LATERANENSE II. ** Xijp. ADDITIO. bi nomine Domini Arnen . Anno Dominiez B Papam mifit, per eum multis precibus rogans , Incarnationis millefimo , centefimo, trigefi- ut illum dominus Papa ad rclponfionem fade mo nono, anno vero Pontificatu» domini‘ Inno“ querelr non cogeret; praetendens, quod proavus, & pater ejus fuper hoc coadi non fuerunt , cui centii II. Pape X. ‘Indiffioae x Menfis Aprilis die quarta, tgo PetrusMonafterii beati Andre®, dominus Papa patienter refpondit dicens, miror & San&iffuni Confefforis Gregoriiin Clivo Scau­ dominum Oddonem hxc di tere, nec fanum, & folidum fufeepifie confilium, & addens, aut ve­ ri humilis Abbas prcdeceflbrum meorum venera­ bilium Abbatum prudentiam fequens, in Conci­ niat Romam, A prxfentet fe nobis , & noftr® lio Lateranenfi in Ecclefia S. Salvatoris folem­ curi® refpondear ad objeda , fi habeat juftitiam, A fi juftitiam non habet, cum Monafterio pla­ niter habito, prefidente domino noftro Papa Innocentio II. donfedentibus Cardinalibus, Acum cita padione conveniat, ad hzeper eumdem lelateralibus Epifeopis, tribus quoque Patriarchis An­ (-'gatum Oddoni mandavit , ut proxima fecunda I • UOii ! l ■ e< j tiocheno, Aquilienfe, ( fic ) atque Graduenfe , fena poft Dominicam Palmarum , omni remota occafione refponfurus veniret , ille vero non fe­ Archiepifcopis , Epifeopis , A Abbatibus in ma­ gno numero congregatis , canonicam , A lega­ cunda feria ficut dominus Papa mandavit, fed in lem ferri querelam fuper Oddone, diffo Polo , tertia feria venit. Cumque dominus Papa pro immi­ qui violenter, A fecrilege caftra monafterii innenti feftoPafchali, ficut dicebat effet follicitus, vaferat, A detinebit ipfum videlicet, Polum Juper treuganos Urbis , videlicet per Deumtegafoii, & Beneincafam, illi precepit, ut in II. fe­ ftinianum, A Guadanoilum, verum quod domi­ nus Papa multis, A gravibus extraneorum , qui ria poft offavam Pafchz vel refponfurus de ju­ convenerant , impeditus erat negotiis , caufa ire , vel cum Monafterio padum faffurus veni­ fta poft Concilium dilata eft . Unde non modi­ ret . Oddo juftiti® fu® confcius, nec ad illum venit, unde dominus Papa non immerito motus cum follicitus , cum prediffus Oddo etiam ab Urbe fe ftudiofe fubtraheret , poftea Joannem pqtluarta feria ejufdem hebdomade mifit ad illum Joannem Tiniofum, & Joannem filium BeneinScriniarium illo prefente ante eundem PontiliJt cem prefentibus Epifeopis, A Cardinalibus, prx- cafe , & Benonem J annet i corripiens illum per iente quoque Theobaldo Prxfeffo , A nobilibus eos, qui mandatum ei ore ad os faftun». praete­ Urhis , Centio , A Oddone Frajapane ( MS. rierit, & ipfius prsfentiam indigne contempferit, Frang. ) Concio Guidonis cum fratribus fuis , mandavitque ut ad quintum decimum diem reJoanne , A Maximo A multis aliis nobilibus fpondere paratus veniret , & amplius dilationem pridie Kal. Martii querelam folemniter innova­ non faceret . Ad hunc quoque terminum Oddo vi. Querela igitur depolita cum Oddo pro folivenire contenwfit. Dominus autem Papa omnem to a refponfo fubterfugere vellet , dominus Pa­ illi volens auferre occafionem cum indignatione pa illum refpondere mandavit *. A quia impara­ mifit ad illum Joannem Bulgaminum , A Oftavianum Leonis de Petroritio, ut ad alium quin­ tum fe ille refpondit, in tertium diem dominus Papa dedit inducias. Nos igitur tertia die cont . Timens ______ tum decimum diem refponfurus veniret. vocatis fidelibus noftri Monafterii , per Philip-E igitur Oddo Papx indignationem ad mandatum terminum venit . Convocatis igitur ecclefix nopum advocatum jam tertio querelam exageravimus, &. mandante domino Papa per ipfum Philippum ftrz amicis , A fidelibus , Cent io Frajapane , cartas noftras fecimus recitari . Cartis ergo le­ Centio Guidonis, A Maximo fratre ejus, Frandis juflit illi dominus Papa , ut planius refeoncone Petri Franconis, Oddone Franconis, A Guiderer, ille autem depofito vultu, faffus triftis , done de Gulferano fratre ejus , Kainerio Benerurfns inducias petiit . Quapropter Concilio ha­ didi Judicis, A multis aliis per Seniorilem Ad­ bito ufque ad Dominicam Palmarum , dominus vocatum dominum Papam rogavimus , ut przPapa inducias dedit eo tenore , ut tunc aut fi­ fenti Oddoni faff® querel* refponderc praecipe­ ne controverfia nobifeum conveniret humiliter , ret . Affurgens igitur Oddo circa folitas prects vel fine dilatione legitime refponderct. Sabbato cœpit verfare dicens: domine Papa ego ad veftram autem Palmarum ipfe Oddo Fr. ad dominum prxfentiam libenter adveni , cariflime , non ad hxc C O N C ILIUM H3 'C^hxc refponfurus, pro quibus Parentes —-------— tempore coaâi fuerunt , cui dominus Papa in- -Λ?,73·ι convenienter, inquit, refpondes, & omni modo pati non pofliim, ut monafterium fuam juftitiam non obtineat , multos tibi terminos , fic adhuc pjztereunti indulximus ; tandem igitur vel de tu­ re refponde, vel cum abbate moderno paâione pacifeere. Ad hxc Oddo poft multas j44 mei nullo AJoannem Judicem rogavimus, ut nobis toties in verborum petitiones fatigatis prxfentem Oddonem refpondete pu’ïfï». prreiperet. Aflurgeru ad hxc Oddo papx fic ait: ficut nofti cariflime domine ego a meorum con· fanguineorum auxilio ad prxfens revereor; unde penonas ad meam caufam tuendam invenire non potui . Rogo igitur , ut alias mihi inducias indulgere dignemini . Audiens hate dominus Papa circuitionesrefponfurum fe promittens alias indu­ cum multa indignatione refpondit : cias petiit. Sed dominus Papa de extero inducias inquit non impudenter innumeras a nobis ex tor- , quere velle inducias ; jam fere per menfem fi­ miramur te fe illi daturum omnino negavit; & prxeepit ei, ut in craftinum pleniflime refponfurus adeftet . lius Altero auterr^die timens fidione recedit, ncc juftam ob id occafionem ex­ fi t fupradiftus Oddo mi. ad dominum Papam Petrum de Antegia, fie Degi ponis ; ab illa tuorum confadguineorum ob- certe dum nos deludere quxris teipfum Petrum Petri prxfeâi filium propter inducias . ludis, qui enim reges noftrx voluntati fubjicimus Muci, inquit dominus Papa , hominem fapientem B putas te cum juftitia & pro juftitia non poteri­ pciendo replicari illicita , & velle fubterfugere mus fuperare ? Ad hxc Oddo exterritus ait q li­ quod omnino vitare non poterit; fic per illos eofd(.m mandavit , ut in alium craftinum ad cau- cet fatis durum mihi fit fubire negotium , veftrx tamen fatisfaciamvoluntati. Fac igitur, in­ lam veniret . At ille circa vefperas ejus diei mi· iu 1 andonem de Valle-Montonis rogare domi­ quit , domine Papa ad prxfens juftitiam ; Ac il­ num Papem, ut faltem amore illius aliquas ipft vero pluribus Prxfeâi precibus dominus Papacon- <'are: inducias. Huius igitur , fic aliorum preci­ bus quodammodo coaâi ufque ad oâavum deci­ ptembris inducias dedit . Ex quadam iraque cal­ mum diem conceifit inducias , eo tenore ut ad le : faciam, cum humilitate refpondit. Tandem viâus ufque ad fecundam diem poft calendas fe- ti.um term.num iatisfaâurus, fit nullas alias indu- liditate Oddo triduo ante terminum alias indu­ cias petiturus venit . Cui dominus Papa nobis cas pemuius veniret. Ad hunc igitur oâavi de­ em; dici termmum, qui fuit in feftivitateS. Jo- rim dixit, tergiverfationes, Ac fugas tuas nos ad v.ms Baptiflx Oddo advenit . ad cunis *nos ad­ plenum cognoictmus ; verumtamen Fratris noftri S. Marix prxfentibus in ecdefia in Tranftybe- ventum cum fidelibus noftris feftinanter conveni­ Gregorii diaconi Cardinalis fandorum Sergii, & mus, kilicet Centio Fraiapane, Maximo CentiiC Bacchi , Ac Prxfeâi precibus a proxima fecunda Guidorus, & Guidone, & Petro fratribus fuis , fena ufque ad quintum decimum diem inducias Guidone de Tulferano, fic filio ejus Gulferamu- tibi concedimus: unum vere certiflime fcias, quia lo, Petro Bono, Stephano fratre ejus , Oddone fi ad hunc terminum Franconis, Ga'gano Judice, fi< per Semorilem fine omni occafione eum & Joannc Judice , tuis defenforibus paratus non veneris ; nos prout Papam legis auâoritas didat Fratrem noftrum Abbatem inveftiemus; non enim pati poffumus , ut apud advocatum dominum attentius deprecati fumus , ut Oddonem in hoc «altem termino nobis refpondere mandaret . Ad nos noftri monafterii juftitia pereat, fed Ac ficut Papx itaque luiTum , ficut inconvenienter Oddo jam diximus, ut tu nullatenus apud nos diffidas reiponuit , ficut aufum rogavimus : rogamus cariifunc Domine, ut me ad hxc refpondere non juftitia, numero , fic fcientia pares judicibus, Ac advocatis, qui juftitiam monafterii tuemur tibi ju­ aliter cogas, quam avus, fic pater meus, fic ma­ ter mea a veftris prxdeceflbribus coaâi faérunt. dices, Ac advocatos tradam omni fervata xquitate. Illud quoque nihilominus fub iftorum,qui Cut dominus Papa ad auferendam omnem occafionem, fapienter, fic fufficienter refpondit, no­ lo tt inquit in aliquo de tua juftitia, quam ha-1 prxfentes funt tcftimonio indubitanter fcias;quia fi ad hunc terminum qualibet occafione venire di- temporis ftuleris ,inveftimentum quod Abbati, AcMonafteriis,Deo propitio faciemus, potentilUmedefende­ prxicriptione, five de proprietate , aut quolibet jure confidas , quod fi te ad defendendum cau- mus , fed ad hunc terminum temerarius venire contempfit. Nos igitur cum dolore, Ac juftitia di- bes , dubitare ullatenus fam tuam fufficientes five de legali habere perfonas diffidis , flulimus proclamare ufque ad Dominicam l_*t ά­ nos tibi judices, fic advocatos, judicibus, fic ad­ vocans numero Monafterii , fic fcientia pares xquitatis moderamine libentiflimc dabimus . Ad τι Jeruftlem·, ea fiquidem prxfentibus epifeopis , cardinalibus, Ac majoribus civitatis in ecdefia S. G'ucis per Joannem judicem domino Papx tan­ qux Oddo fic refpondit , licet mihi rem gratiffimam jubeatis, rogo tamen, ut quia contra fi­ to expreiïius proclamavimus, quanto gravius dolebamus . Ad querelam ergo noftrum dominus lium regis confanguineis , fic amicis meis Marficanis lubvenire difpofui, ufque ad meum ab il­ Papa refpondit , graviter fe dolere de fuo con­ temptu, Ac noftro incommodo ; Ac proximo fe lis reditum inducias concedatis . Tunc dominus P’pa cun» Centio Fraiapane, fic Galgaro Judice, habiturum confilium repromifit . Proxima ergo tertia feria habito confilio cum epifeopis Ac Car­ fic exteris curialibus habito confilio Oddoni refpon­ dinalibus, fie prxfeâo, confulibus , Centio Fradit , non credas nos ignorare, quod fugam qux- Ejapane , Ac Oddone nepote ejus, Ac Galganoju­ ras, fic fraudolentis dilationibus fubterfugere ftu- dice ; deas, tamen ut omnem auferamus occafionem, te™ , Bobonum de Bobone Romanum , Petrum ufque ad feftivitatem S. Jacobi tibi inducias da­ de Grifaâo , Ac per eos tanquam per ultimos mandavit , ut ufque ad nonam diem Romam mus , fic quidem tenorem, ut cum omnibus tuis rationibus ad illum terminum venias, fic de ex­ tero nullas nobis, inducias quxras . Sed nec ad hmufinodi terminum tanta conftitutione concef- ium, vel mittere, vel venire curavit. Venit poft hxc triduo ante feftivitatem S. Laurentii, m cu­ mifit ad Oddonem Thedergarium confu­ perveniat, vel firmaturus curiam , quod juftitiam faceret , vel cum abbate pacem faâurus . Ille aurem mplo fpiritu induratus , mittere, Ac ve­ nire contempfit . Quapropter dominus Papa con­ jus nos adventu cum multis noftrisfidelibus, ad filio habito totius ccclefix in Corna Domini il­ lum in Ecdefia S. Joannis coram multitudine domini Papx prxfentiam , qui tunc in Ecdefia qux convenerat fatemniter excommunicavit. Cum­ S. Alexii morabatur venire curavimus , Ac per que obftinato animo prxdiâus Oddo maltuflft in ex- | WINTONIENSE I. J4J excommunicatione manere quam ad rationem fa«A domino Papa jubente, caftra quz petebamus cum—------------------------- ciendam venire, dominus Papa gravius indignatenimentis, 5' affinibus fuis ad fidem faciendum C**|S(Ç Αμ·7&τι ,ui Pcrcu^l,m fpirifuali fententia, convocatis Cac pitaneis, & magno exercitu ftatuit corrigere gla­ dio temporali. Nimium itaque Oddo perterritus mifit ad Dominum Papam nuntios fuos videli­ cet Joannem domni Homodei , Guidonem , & OÙdonem Landulfi promittens per cos fe domi­ ni Papz voluntati iatisfafturum, & vel pedum, judicibus veracitci aflignavimus. Tunc Galganus judex confilio cum advocatis habito ad quintumdecimuin diem deditAjnducias. Sed quia inter do­ minum Papam, ac Tiburtinos controveifia emerferit , ufque ad illids controverse finem ab eo­ dem domino Papa alie funt date induciae. Quo vel juftitiam noftro Monafterio fadurum. Unde Callium Juftinianum in potcftate Domini Pape mortuo cum Siculi Regis filius totam Marium occupaffet, Oddo habita occafione preparandi £e contra violentiam principis ad lucceiTorem Pape dedit, & infuper fe juftitiam fafturum juravit, eo Innocentii Cœleftinum quaû timidus properavit de duobus a domino Papa requirens , ut vel li­ quidem tenore, quod in proximo centum libras denariorum pro pœnis in manibus ejufdem do- " ceret ei finem cum filio Regis facere . Ego N. mini Pape daret , ut per hoc certificate domi­ num Papam , & totam Curiam quod in proxi­ mo nobis faceret juftitiam : poft hxc receptum Caftrum Juftinianum, quod Nicolaus Soccunazzo, domino Papa mandante, tenuerat, dc cen­ tum promittis libris dedit oftuaginta, & in przfentia domini Pape licet coaftus apud Latera­ Scriniarius S. R. E. pro fututa memoria fubfcri- pfi, eo quod ipfe pauper effet, vel pecunia pro certificat tone juftitiz data redderetur ut haberet unde fe & terras fuas poftêt defendere, cum bo­ ns memoriz Gœleftinus facere nollet , habito tandem confilio pecuniam Oddoni reddidit, falvo Sacramento quod fecerat de juftitia facien- num venit ad caufam, & hac utraque parte caufa diligenter audita confidentibus judicibus , & CONCILIUM WINTONIENSE 1pro immunitate ecclefiaftica , contra regem Stephanum, qui caftella ecclefia. inviferat, & epifeopos nonnullos carceribus mancipaverat , celebratum anno Domini MCXXXIX. i tx. Kal. Septembris tempore Innocentii papz fecundi. -ia/aw conciiii Mtbneshtrienfii lib. Cftate hoftium videret, quz , fi faperet, fibi ap­ ponere potuiffet . Hzc optimates izpius . Ille a. bi fiant tavtllt bit verbis deferibit : An­ G no Dominiez Incarnationis MCXXXIX. venenum quamvis maliiiz diu in animo Stephani regis nutritum , quamdiu tandem erupit in publicum . Serebantur in Anglia audire, molliens dilationis amaritudinem , vel re­ ligionis in epifeopi gratia, vel, quod magis opi­ rumores , jam jamque venturum comitem Robertum cum forore . e Normannia Qua fpe cum eis nimio auribus effet favore obnoxius , lus blandientes , ali­ diffimulavit nor, luz detractionis Invidia. Denique illorum, quz proceres fuaferant , effectum non diftulit , multi a rege non folum animo, fed & faâode­ ficerent , ipfe injurias fiias multorum difpend i is cum primum volenti fic occafio ingeflit. Ea fuit farciebat. Plures etiam , pro fola fufpiciont di- hujufmodi · verfarum contra fe partium, in cura fua contra Apud Oxeneford, circa visi. Kalendas Julii, fado conventu magnatum, przdifti quoque pon­ decus tegium captos , & ad redditionem cafttl- tifices advenerunt . Invitus valde Salesberienfis lorum, & ad quafcumque voluit conditiones ab­ duxit . Erant tunc duo in Anglia epifeopi po- Lehane expeditionem incepit · Audivi eum dicen­ tentiffimi, Rogerius Salesberienfis, fic nepos ejus tem verba in hanc fententiam ; Per dominam cx fratre Alexander Lincolnienfis. Alexander ad tutamen , ut dicebat , fic dignitatem epifeopii , meam fanftam Mariam , nefeio quo pa&o , re­ ludatur mens mea huic itineri. Hoc icto, quod caftellum de Neuverche conftruxerat. Rogerius, ejus utilitatis ero in curia, cujus eft equinus pul­ qui zdificiorum conftrudione magnanimum fe vi­ lus in pugna . deri vellet plura apud Scireburnam, fic apud Di- Ita przfagiebat animus mala fu­ vifas, multum terrarum aedificiis amplexus, tur­ tura . Turjc qua fi fortuna famulari videretur vo­ luntati regis , concitatus eft tumultus inter ho­ ritas moles erexerat. Apud Malmesberiam inipfo czmeterio ab ecclefia principali vix jadu la­ mines epifeoporum fic Alant comitis Britanniz , pro vendicandis hofpitiis, eventu milcrabili , ut pidis caftellum inchoaverat . Caftellum Salesbenz, quod regii juris proprium effet , ab Henri­ homines epifeopi Salesberienfis menis âÆdentcs, qui ie a clericis fic opum congerie fit municipio· non incruenta epilcopalibu» ceflit, multis faucia- femefis epulis ad pugnam profilireru. Primo maco rege impetratum , muro cinâum , cuftodiz gledidis, mox gladiis res aàa Satellites Alani fu­ iiue attraxerat. His moti quidam potenteslaici, gati , nepos ejus paulo minus occifus : viftoria rum magnitudine fuperatum iridolcrent, czcum intra pedus vulnus alebant invidi*. Itaque con­ tis, uno etiam milite occiio . Rex occafionem aucupatus, per antiquos incentores convenirijuffit epifeopos, ut curi» fuz fatisfacerent dc hoc ceptas querimonias regi efiiindunt, cpiicopos ob­ litos ordinis in caftellis aedificandis imauire , nul­ quod homines eorum pacem ipfius exturbaffmt, li dubium effe debere quin hzc ad perniciem re­ modus fatisfaâionis forer, ut claves caftellorum gis fierent omnia , inorum quafi fidei vades traderent. Illos ad fatisfaciendum paratos , fed de deditione caftello dum illi ftatim ut veniflet, imperatrix cum traditione caftcllorum domina, occurrerent, paternorum ici licet beneficiorum me­ moria indu&i . Perveniendos ergo citius , fit ad deditionem munitionum arftaodos , alioquin re­ gem feram pœnitentiam adurum, cum in pote- Ceitfü, Çntrtl, Ton. XXL nun cunâantcs , ne abirent , ardius aflervari prreepit. Itaque Rogerium epifeopum abfque vin­ culis , cancellarium , qui nepos , vel plufquam nepos cjufikm epifeopi elle ferebatur , compedi M m tum ,,lf Ί -'“■■'«’ΝΓω j 47 CONCI! — ·--------tum duxit, ad-Divifas fcilieet caftellum, multis CH^STI * v‘* innurnc*abilibus fumptibus: non, ut prx,,tt lui ipfe dichbat , ad ornamentum , led , ut fe rei veritas habet, ad ecclefix detrimentum aedi­ ficatum . In ipfa obfrflione caftella Salesbcriz , Scircburnir, Malmesbeuz tegi data : ipfe Divifz poft triduum redditz, cum fibi ultroneum je­ junium epifeopus indixiflèt, ut hac anguftia lua animofitatem epifeopi Elyenfis , qui eas occupa­ verat , fiefferet . Nec epifeopus Lindecolnienfis obftinatius egit , redditione caftelli T 1 CONRADU5 III. IMP. It 11 Μ , « i 49 STfcFH ANUS R ANCL. M. gem de emendatione peccati multotiens admoni-—r—'— tum poftremo tunc concilii vocationem non abnuiffe. Proinde archiepifcopus & exteri confute- . Il)f. rent in medium quid opus diet fa&o; fe ad exe- cutionem concilii nec pro regis amicitia, qui fi­ bi frater erat, nec prodamnopoflctfionum, nec etiam pro capitis periculo, defuturum. Cum hzc ille fenfim per amplificationem ex­ ponit , rex caufz fuz non diffifiis . comites in concilium mifit, quzrenscur vocAtns effet. Ref- liberationem ponfum eft a legato ex compendio : Non debere fententias folvit illum, qui fe Chrifti fidei fubjefhim meminiffet, indignari, fi a miniftris Chrifti ad fiuisfa&ionctn 'ora mulror,um. Quidam dicebant ture caftellis a- vocatus effet, tanti reatuseonicius, quantumno­ mercatus. Hoc regis faftum m diverfas lienatos epifeopos videri , qui prztcr fcira cano­ ftra fxcula nunquam vidiflênt. Gentilium quip· num zdificaffent : illos evangeliftas pacis elle de­ B pe fzculorum opus effet, epifeopos incarceiare , bere, non architeftos domorum , forent refugium maleficii . quz autoribus Hxc amplioribus ra­ & poffeffionibus fuis exuere . Dicerent ergo fra­ quod fi confilio fuo tri , placidum commodare tionibus & fermombus agebat Hugo archicpilco* dignaretur aflenfum, tale ili·, Deo autore,lai- pus Rotomagi , quantum ille facundia poterat , girctur, cui ncc ecclefia Romana, nec curia re­ gis Francir, nec comes Theobaldus frater ambo­ maximus regis propugnator . Alii contra , quo­ rum partibus allidebat Henricus Wmtonienfis epifcopus, ledis apoftolicx in Anglia legatus, fra­ tri regis Stephani, ut aute dixi: quem nec fra­ rum fapiens profefto vir & rcligiofus, ex ratio­ ne) contraire poffet, fed quod favorabiliter com­ pilai deberent . Confulte vero (mprzfcntiarum rex faceret , fi vel rationem faâi fÿi redderet , terna neceftitudo, nec periculi metus a vero ex­ orbitare cogebat. Sic porro dicebat : Si epifeopi vel canonicum judicium tramitem juftitix m altquo tranfgredcteniur , non iam oportere, ut ecclefiz faveret, cujus finuex- fed canonum j idicium : fuie publico ceptus, non manu militum , iu regnum promo­ tus fuiffet . Sic cum dido comites egreflt , nec elle regis , & ccclefiaftico concilio illos nulla poftedionc pri­ fubirct . Ex debito et­ vari debumc: regem id non cx reditudinis zelo, multo poft provifo refponfo reve'fi funt . Comi­ fed coïaihodi fui compendio fcciffc, qui caftella tiabatur cos quidam Albericus de Ver, homo cau­ non ecclefiis, ex quarum fumptibus, ôc in qua­ rum terris conftruÂa erant, reddiderit , fed lai­ gis retulit , cis, eifdcmque parum religiofis , Roger ii, epifeopus enim Alexander abierat, gra­ Ifta vir ille cum privatim , contradiderit . tum etiam publice vavit : dt quantum potuit caufam antiftitis modefte tamen fine ulia verborum con­ coram rege affirmans, ejufdemque aures de libe­ tumelia: quamvis quidam comitum ratione & reftitutione pontificum appellans, om­ ta , crebro interrumperent , nem confumpfit operam, in nullo auditus. Qua­ bra in epifcopum jacientes. Hzc ergo fuit fummadiâorum Alberici: Mul­ propter vigorem canonum experiendum ratus , concilio, quod quarto Kalendas Septembris cele­ braturus erat Wintonix , fratrem incunftanter tis injuriis Stephanum fc : adeflê prxeepit. loquelam ejus Rogerium epifcopum rariflime : quin homines fui ad ftantes jux­ affeciffe pro­ regem curiam regis venif. de ejus potentia przfit- COMCOII wbii fabftqiur.tibm deferietr.s fub- mentes feditiones moviffenr. Qui aim fzpe alias , Dido die omnes fere epifeopi Anglix cum Theobaldo atehiepifeopo Cantuarienfi , qui tum nuper apud Oxeneford fcciftcnt irnpctutn in Wilelmo luccefterat, venerunt Wintoniam : ar­ chiepifcopus CboracenGs Turflanus pro valetudi­ in homines '< ungit : ne qua giavabatur, vix enim animi viribus cor­ pus regebat , exteri vero pro guerra litteris ab- fentiam excufarunt. Leftum eft primo m conci­ lio decretum Innocentii papx , quo jam a Ka- * Fon«, ”· H larum varietatibus exercitatus . Is rdponfum re­ homines , 8ζ in ipfum nepotem comitis Alani : etiam Hcrvei de Leonis , qui effet tantz nobilitatis , tanti fnpercilii , ut nunquam regi Henrico petenti animum * indullcrit in An- * Fer.e> ... gliam venire . Injuriam ergo regi Stephano re· H· oundarc, pro cujus amore venit, quod ei tanta vis illata fit. Epifcopum Lincolnienfctn, cx ve­ lendis Martii, fi bene commem.ni , partes folli­ teri odio in Alanum, (editionis per homines fuos citudinis fux idem apoftolicus domino epifeopo autorem fuiffe : epifcopum Salesberienfem inimicis iiir.i legationis in Anglia iniunxerat. Exceptum id iummo favore , quod diutur­ regis clam favere , diffimulata interim pro tem­ nitate tempoiis temperantiam luam oftendens c- comperiffe : eoque potiflimum quod Rogerium de pifeopus non praerupta legatum promulgaftct jaflantia. Procedit deinceps in concilio fermoejuf- in fummo dc Briftowenfibus metu, nec una no­ dent latialiter ad litteratos habitus , de indigna­ de idem epifeopus Mahnesberiz manere dimififf μ. Wintonienn pore verlutia . Id regem ex multis indubitanter Mortemer cum militibus regiis , quos duditabat let. Omnibus die in ore, quod ftatim ut impetione captionis epifeoporum : quorum , Salesbeiicnfis in camera curix , Lindecolnienfis in di- £*ratrix veniffet, ille fe ad eam cum nepotibus & caftellis conferret . Rogerius itaque captus fic , verforio fuo intercepti eftent ; Helyenlis exem­ plum finfil^ veritus , veloci profugio fe calamitati exemiflet . Secius miferabile regem non ut epifeopus , fed ut regis lerviens , qui & procurationes ejus adminiftrarct, & folidatasac- ab incentoribus ita fui fle leduflum , ut homini­ bus fuis, prxfertim epifeopis, in curix fux pace manus injici juffillèt. Adjeila eflet regio detieco- ciperct. Caftella non per violentiam rex eripue­ rit, fed epifeopi ambo gratanter reddiderint: ut calumniam de tumultu, quem in curia concita­ ri crleftis injuria , ut fub obtentu culpx pontifi­ verant , evaderent. Aliquantulum pecuniarum rex cum ecclefia poffeifionibus fuis fpoliaientur . Si­ in caftellis invenerit, quz ipfius legitime eftent: bi regis conti a legem Dei excelTum tanto dolo­ ri effe : ut mallet fe multo difpendio & corporis & icrum fuatum affici, quam epifcopalem celii- quia eas tempote Hcnrici regis avunculi & antcceflbris fui ex fifei regii reditibus epifeopus Ro­ gerius col leg i flet. Eis tameu , ficut & caftellis , tudinem tanta indignitate dejici. Quin Ciiamie- idem pnclul pro timote ad Divifas commifforum in regem libens H»/ INNOCÎNT.»*·' libenS cefferit : ANNO CHRISTI WINTONIENSE. inde non deeffe teftes regi . fum proinde velle , ut pada inter rata permanerent. , Reclamatum eft ab epifcopo fe epifeopos Rogerio contra fermones Alberici, quod nunquam regis Stepha­ ni miniiler fuiffet , nec ipfius folidatas accepif- fet . Mine quinetiam ab animoto viro , & qui malis erubefcêret frangi , “""‘m?” I/O Ip-Aquia u quis contra voluntatem fuam & regni di- prolate : fi juftitiam de rebus fibi ablatis in illo concilio non invepiret , cam in audientia majoris cuiix queren­ dam . Leniter legatus , ut cetera : Omnia que gnitatem ab ... Anglia quoquam iret , difficilis ei annq fort a (fis reditus enet . Ipfe quinetiam , quia fe CH*^.TI gravari videt , ultro vos ad Romam appellat . Haec poftquam rex partim quafi laudando, partim minando mandailêt, intelledum eft quo ten­ deret . Quapropter ita difceffum eft , ut nec ip­ fe cenfuram canonum pati vellet ; nec epifeopi quin confultum exererc ducerent duplici ex caufa , feu quia principem excommunicare* fine apoftolici confcientia temerarium elTet, feu quoniam dicuntur contra epifeopos , prius in concilio ecaudirent, quidam etiam viderent , gladios circa clefiaftico & accufari , & -an vera effent decuif- g fe nudari. Non enim jam ludicra erant verba , fet inquiri, quam in indemnes contra canenumy j fed dc vita & fanguine pene certabatur . Non decreta fententiam proferri . Rex itaque faciat omilenmt tamen legatus & archiepifcopus, quin quod in forenfibus judiciis legitimum eft fieri , tenorem officii fui profequeretur . Suppliciter e- ut reveftiat epifeopos de rebus fuis. Alioquirtju­ Didis in nim pedibus regis in cubiculo aftufi oraverunt, ut mifererctur ecclefia:, miferejptur anim« & famas hunc modum utrobique multis, caufa petitu re­ fur, nc pateretur fieri diflidium inter regnum & gis in pofterum diem dilAta , nec minus in craftintun , ad adventum archiepifcopi Rothoma- facerdotium. Ille dignanter affurgens , re gentium diffaifati non placitabunt. genfis poftridie prolungata . Is ubi venit , am­ nium lufpenfis animis quidnam afferret, dixit fc concedere ut caftclla epifeopi haberent, fi feju­ re habere debere per canones probare pollent : quod quia non poffunt, extremae improbitatis effe < contra canones niti velle. Et ” efto , inquit , ju- C quamvis a fe fafti eorum amoliretur invidiam, malorum tamen prsvcntus confiliis, nullam bonarum promiflionum exhibuiffet efficaciam. k K a lendis Septembris folutum eft concilium . Ha Malmcslwritufit. Eadtm brtvint Mattb. Pa· rtfim ad aan. MCXXX1X. Eodem , inquit , anno , Wintonienfis epifeo- ftura fit ut habeant. Certe quia invitatos fufpedumadeft ~ ~ , pus, prandium quofdam nobiles, co­ tempus, fecundum morem aliarum gentium op­ timates omnes claves munitionum fiurum debent egit ad deditionem aliquorum caftrorum indi­ gnans. Cum Theobaldo archiepifcopo , & aliis voluntati regis contradere, qui pro omnium pa­ ce debet militare. Ita omnis controvcrfiaepifco- epifcopis , porum infirmabatur. Aut enim fecundum cano­ ptembris , ad quod regem fratrem fuum num fcita injuftum eft ut habeant caftella, aut, fecit, qui comitem Albericum de Ver , in cau· fi hoc pro indulgentia principali toleratur , & praelatis Anglic , concilium apud Wintonienfem celebravit , tertio Kalendas Sepvocari ut farum varietatibus exercitatum , mifit ad conci­ tradant claves, neceflitati temporis debent cede­ lium , de captione didorum epifcoporum , fuper re . His addidit praedictas qua erat imperitus fe , caufidicus Albericus , fignificatum effe regi, quod minarentur inter fe pontifices , pararentque aliquos ex fuis contra fic de jure facere poffe allegantem, & fadum regis defendentem. Et li­ cet aliter vifum effet concilio, fuper querelis in Ct verbis hinc inde propofitis, eum Romam mittere. Et hoc, ait, laudat vo­ epifeopos motis, bis rex, ne quifquam veftrurq prrfumat facere : Kalendis Septembris folutum eft concilium. «â&u ofiGü* ««S fiu «ώίϋ» dSfëi., «&&» «jdGk dDQk «i£tëk «âQk «tdfiu «âQu *ÎQP* t&QI* TÿQT τβοΓ TijXjr* tôÈï*· ·»3(^ ΤύΟ<· **90Γ* η^φ* *tggl* TQgl* ^•SYNODUS FLORENTINA D1OECESANA A Gotifrtdo Florentin» epifcopo anao J139. ctltkrata. Ei M..a ί N nomine fandse & individuae Trinitatis. Go-Denim volumus, ficut nec juftum eftt , ad confequentiam vel ad exemplum . exemplum trahi trahi id id quod pro ra­ ro accidit, & id quod ex difpenfatione inevita­ bili ncccffitatc coarftante aliquando, & ad mo­ mentum temporis folummodo factam eft , ma­ rum fuccefforibus, in perpetuum & cum mundo xime cum .... mores confenfu utentium, com­ manfuris privilegium , fincerum & fandum pri­ probati legis vigoris obtineant » & confuetudinis, vilegium, pi^ue poftulatio voluntatis ex intimis ufufque longcvi firmiffima habeatur audoritas . vifccribus eflfedu debet profequente impleri . Ac Secundum itaque quod noftri antiquiores , juris ideo ego Gotifredus, Florentinas ecclefias epifco­ ftrenui & prcclariad memoriam ex antiqua conpus, vobis in Chrifto chariffimis fratribus rieba___, ________ __ jam _____ fnetudine reducunt ita vobis fupra nominis omnibus noftri epifcopatus, veftrifque fuccefi g natis plebanis, veftrifque fuccefloribus confirma­ toribus per hujus charte privilegium id quod pe-11 mus, & ftabiliter ordinamus , & fub anathema- I tifredus UIICUU5 divina aivma favente lavcuic clementia utuimu» Florentinae i ivniiiuuw b> oth.i. ecclefiae epifcopus, chariffimis ac dileftiffimis in it·». s«. «. Çhrifto fratribus & filiis plebanis omnibus Flo’ p’ **' rentini epifcopatus fuis contemporaneis , & eo. tiiftis a nobis in fynodo cum toto noftro cleri­ catu relidentibus , confirmamus , & ftabilimus , & ut inviolabiliter in perpetuum maneat jure , & rationabiliter ordinantes epifcopali audeiitate praecipimus, fecundum quod a domno noftroarchidiacono, & odo Plebanis , ac noftris vicedonainis inventum & conftitutum, & confirmatum eft; videlicet, ut nec nos , nec noftri fuccefforet vos amplius aggravare valeant, vel in aliquo plus a vobis exigant, praeter quam quod ab an­ tiquis per unumquemque conftitutum eft . Non Crnif. Gawra/. Tom. XXI. tis vinculo conftr ingimus, iteoardamus tamno· ipfos, fi aliquando frangere aufi fuerimus, quam omnes noftros facceffoecs , fi inviolabiliter non cuftodierint, & non obfervaverint, ne erit fas , vel licentia in aliquo tempore hoc non obfervari. Cum abfit, & ab omni iacerdote abeflê de· beat, ut ftatuta fiiorum facerdotum in qualibet ecclefia .... infringere, &c. audeat. Ego Gotifredus, Dei gratia, Florentinus epi­ fcopus tibi pleb. T. S. Stephani in campo Pau­ li, tuifque lucceftbribus hoc privilegium confirMm 2 .mo, \ ,,, c O N C I L 1 U M («Noe.NT.0. çohh.no» >Jt fry fa’vo cm1111 “fu , qüem ecclefia S. JoannisEgo Vox vicecfominus rtetcrfui, & fubfcripfi. ■ **tempore ------------- beat® memorix o Ego Rogerius judex interfui fic idem fubfc. ANNO R.. epifeopi habuit , a & E^o Julius canonicus & diaconus interfui, & CHRISTI tertio anno. ANNO circa vigint; .,. Ego Joannes facerdos, & canonicus interfui, fubfi npli CHRISTI »r>. Ego Raynaldus judex interfui & fubfcripfi. fubfcripfi. Ego Petrus vicedominui interfui, & fubfc r. Ego (Jgiccio facerdos, & canonicus interfui , Datum Florentiae per manus Petri fanda: Flo­ fubfcripfi rentin® ecclefix arcnidiaconi XVII. Kfl. Julii anno millefimo centefimo t rige fimo nono, indi­ Ego Gualfridtts canonicus interfui fic fubfc· qui dicitur Ehafbella' inter­ Ego (Jgo judex , dione II. fui & fubfcripfi. 1 CHHISTI • 114·. CHRISTI ____ ^CONCILIUM ___ TREVIRENSE Ha·· Ab Adalbertο Trevtrtvifi ortbiepifeopo etrex Mnvn U40. babitam, . I. Dalbero Trevjfenfis archiepifcopus juri fuo B apoflolicat relaieront domino arcbiepifcapo fxa voa Conrado tunc rege dem imperatore re' ’* *' -*'■* ‘ — caw — domino J—artbi· —L' fantati volât--------controriai , yaar ftitpi abb.tiam S. Maximini Trvvirenfis obtinue­ tptfeopo in fynodo rtfidtnti obtnliffimt , tpft tx ani­ A rat . Quod , cum eo tempore abbatis vacaret r.ionaftcrium, cledus eft monachus quidam Leodienfis ; hunc vero cum refpuerct archiepifcopus , monachi a pontifice admittendum & confecranciLn caraiutit. Ita plane & prxpofitus ConfluenFcr.rac·. t;nx ecclefix invito archiepifcopo admiffus & <‘o|>hrtT'aîuî fuit · fw» y*’ ( prarpôftto jam cle- n'ft' io h. &o ) Romam magnir expert » ·»·· pergente t , ait Glo- ili onem Confixenttnorum caflavit. ichetius dc geftis archiepifcoporum Trcvrqenf. in Corpor. Hill. Eccardi tom. Il p. zioo- Ar>at G O N $ T A ΝΠ NO POLIT A NUM CONCILIUM Anno MCXL mi cammotiotu ipfat in trrram dtjecii, xndt optti deminum papam hmottntinm mcnfotni, ob ipfo efl vocatm ad dirm prefer iptxm ; tf cam ad diem navi veniflet, epifcopali efi officio fxjptnfxs . Hoc omnia mala venerant fimxl fnper ilnlm, tf de omibxs bit hbtravit earn Dominai ; Romam enim venient of­ fecit , ijxod abbaf Sanili obedientiam Maximini ei promifit, tf jxramento fidelitatem ei fecit , tf elt- Menfe Majo In dextris Cathecumeniis S. Alexii, pratfidentc Leone Sryppiota Pa­ triarcha celebratum, quo Conflamini Chryfomalr dim defundi fcripta, non modo nuga­ rum & ineptiarum, fed hrrefis & impietatis plena, in judicium vocata, exa­ minata , pr-jlcripta, & condemnata iunt. Hw μαΓ«ν, Li/xriw»®" rffrr.i , β^οχαθη» l< Ai“io AÆEnfe Majo, Indidione tertia,prxfidenteC a, (.cieo·» J.V.I fanftiiTimo noftro domino & Occume- '°· nico Patriarcha n ·. i. domino in Leone , M τ« άχίνοτιϊΊη άμύν Îtotroru χ} οιχβμπιχί χοςίβ χαξιχρχρ xvtj» Λιο»τφ· C* 3»ξ<ο7ί χατιηρ>μ$υο/ς τί α^ύΑλιζΑι, e-twtîeix- dextris Catechumeniis S. Alexii, allidentibus & fan­ di fli mis Prxfui ibus , Ancyrano, Cyziceno, Amafienfi, Melitinenfi , Laodice ifi, Cretenfi , ζόντον >q itpvivmv αρχαρίων τβ Αγχνρχί , τί Κιζ/χβ, vi Αμχσιας, τί MrAtTivwv, ri ΛαοJtxflai, τβ Κρητηί, TÎAvTrt^Witç 7η« finitας9 Antiocheno Pifidix, Trajanopolitano, Philip- & Dei a- penfi, AmaftriiDo, Mefembricnfi, mannbus Archiepifccpis Paravifienfi & τί Τρυύ βθΒΤ0λιν<, ΤΒ φιλίτηι ri Apàrttioçt ΤΒ Mwnju£ftj«, διοφιλύν άρχιηκτχίανν, Got- thienfi ,· nec non altantibus & illuftribus Prin­ cipibus. Cuir corporum incumbere, & male affedis corporibus medicinam facere, non eft cutulcunque, ut quidam diceret, neque volen­ tis fimpiiciter , & tantummodo appetentis , led illius omnino proprie & potifiimum, quem medicinalis anis ratio, obftetricis inftar, ex-D cepit , & diuturna experientia nutricatione propria excoluit, & Mcdicinx fummates, veluti Lydii lapides, praevio examine, tanquam infipientem & ignavum n4n repudiantes , ap­ probationis fymbolis condecorarunt . At ani­ morum medicos , ftros , & viteque exquifitionis magi- proborum termonum Doftores ÔC Scriptores, & in nonnullis etiam dogmatum latores ; hsic eulm omnia nunc in hodierno propofito argumento convenerunt ; quam , qui tantummodo voluerint hos, in­ fine alicjua probatione, fed per te ipfos creatos , ut oici folet, ftatim heri, quis id fano animo feret ? it Rabbi , cui id libitum fuerit , vocabitur, τί Καίιβυζίας, 1Ç ΤΒ Γοτθιχί , να&αμιναν Ç ite-xortxàiv αρχόντων. Kat τί rty ννμάη» Sapcnexav &α%ολέ<<τΘαι, xj φαρμαχ&&ν fxtycepicv Tomp«s ίχονητ <τ«μαπι, i τί τι/χόνης , tant τις άι», ϋι τί CbXrS^t®* β»λ«*5 μΐ~ >ν»ν θίλη«·«/?φ- . t’xUvM l(' xdvrvc, 1Ç χυίΑΚ,ιζ μαλ/Γ«, w ό μίν της ΐαταχίί ι’μαι· 1 ή δι χρονιά tuvufja λαβίαα, χβίλιν ίτι- θη*ησ·«Λ. < ό τηςίΛτ^χης α^οίξαρχνν, βίς λν· ila τις λί&οί eporÇsniVw ra «jawru, qpt' χα- ΤΗληφώς β’« αίόχιμον , τ» τη* iftxtjvton τβτ^ι •)»oo-friCp«/34«-s σύμβολα. ιατηρχς it ψο^ιχιίς, 3<»τ» &δ*®χαλΒί axtiCtripiK , <£ χαλϋν Aérant ι·'β>η>ηπίτί xJ ff-vy^pa^fîtt ixtrtai it sÇ ίνχμα· rtràif όμϊ γοίρ τούτα τάνη νζ viti τη «poxc<> μίνχ τνίμιρον ο<ο3«αν< nuitίραμί, rii άμα μό­ νον 9ιλήτανηρ άίοχιμάτνς dvrixa, ν^αύτοχοαροrwn- ηΓς INNOCtMTlW* CONST 5J4 MS Λ , , , Λ ANTINOPOUT. ri’çAôc magiftralium cdpipofitionum interpres, qui- —— — ----------------(rvrt Ji{ ri λι>νμ<ι«ν ) yarirvw CHMSTI ruy^pnrwvt $ paCflt <λ>»θι»<πτ«ήίιΛβμπ^,* cumque voluerit , efficiatur ? dc quflnàm , dummodo motte captus nor fit, rem appro,TI ••♦v ις SiSanaXiWf awywtpiriw ·χ9ίτ* 9 S 9i’ babit p Qpanam vero ratione multi , u id Xt» erat ytrirtrati w' vc «ν,μ» φρ*»κ vuypermittatur, etiam ex iis, qui bene fapiunt , Xàvai SXaf ί’τ/τφβλίς, Xe’jq» ruvSHrsnuyroc non abfque errore datam fibi confcribepdi fa­ Js nirv t xoMet >Ç nJv cultatem arripientes , non multa apparenti e>perv»ru» trta^eXSft χβΙΛίδ àStiaç τϊ ^ρβτφκτ frumento zizania fuper feminabint ? Multi Spa^à^t, vaXXa μ$ΰ «pars wraapSm ni φβηομίψ etiam ex iis, qui non ita caute rem agunt, rtryi ζ<ζα«« i mit Si iÇ Twr àrXxripri ak rsa* veluti ad falutaria, ad noxia abfque confilio procurrentes, carbones ignis , ut tta dicam , n>ei*ç ηβίίλνς riîi iXt^doti αρο^ί'χονπς , àvvifum fibi thefaurum , offendent. Propterea θρανί ; avpif , wf tixâiv, rdr Joxamt rântC nos , cum multos ad feribendun? , inftttuenraupri if4parvm. Sri myapit £ àprt 9 dumque alios , fua fponte , voluntate ex Ζμ* tSfi ri rüv »β>λ«ν «pif ri ^ρβφ#ο > >$ Sifefe animatos , refrenantes , tufer multorum Saaw» «Msç «uwmpaxAmuc «ΰθβρμηην «ror/λ- B falutis, de fitnplicium pnecipue, quibus faculAovrtç, ίμβ Si i$ rit φ »·ΜΛ rwr^, i$ «on eft , ab herba alibili cicutam fecernere, curam habentes, qupnmdam Monacho* aXiw Sâm àaXxrtpw φρ·ντίζνπκ, tirttp rum adventu , qui in iacro domini Nicolai iwSf 'ξοφίμχ Parim Siaxefav ri xawcsoy . Monafterio exercentur, cdo&i, Commentaria a’x« Sri roro μννβχνν «partXdCrMK rii xarii ri quaedam Conftantini Chryfomali, qui olim ttpb ri χυζ/η NixaXa'v λχγ^μίνρ daa^tX^ftw obiit, ibidem reperiri ; qu* cum ipu percur- . μ«νρ νιγ^ρήμμΜτν τ/vat foAejrxsrGau ri riv ritîent , non çarum feandalizatos fiufle pro­ pter multas in illis corftentas nu;»as atque i* C/or iin χβΤΒλ/τοντφ* Kawrevr/yb Zx« ri Xes* neptias , ut tradebant ; & jam multis illa σ«μ«λν ΛΛΜχθιμχίν. âit Sin. ^ àurii drrucommunicari , tanquam omnium utiliflima , , χόηϋί νμπχ/ακ axxvSaXi&lûiat Sri τβλλώί ma ap^ifirnaque ad vitam exquifitiorem alios τΐΰ ιμφίρβμ/ιίιν suîreîi tpt^tXtav Ζμ» àn~ ________________ ______________ manuducere: rem maximas confiderationis efnrov, a>» aXsyav y JtixJrSaaPat Si wJa <9paç mtii ,- au ab u>u iHis ,, qui. qui ea ea puuc poflederant ComxoXAvç ri waûm, ak rtro μά>Α·ν Φ νφίΧϋ» mentaria, libris recuperatis; m>iimque, difquiJurr^'ro» ρνδμίζκν ης xa>Aàf Cfitione fada, didicimus, unuml efle apud Pe­ αζίΐβίΓίρον, Sri 9P»rrtS% èrt xaNiiji ri ehum- S. s- Athenogeois Athene»· Monafterii Prriidem; alium apud Georgram Prrfukm, μβ «njratynç, 1Ç «ro ni ntrim νχημίΗ» cognomento Pamphilum ; dc tertium a didis νυγγήμμ»·η9 nt afperiaat tvwç βΐβλας α»χMonachis, qui d· eo retulerunt, nobis adve* Χ/ΛΪμίηί. ΛΜμΖ&ομη yàp aHpArirapnt, μί» dum, quem fe accepiffe tradiderunt ab EafSfi riaiu rape Πι^μ rni μνκίζνΓ" ini ry τν tbymio, in Gere conii Monafterio, monaftià>tn ASkurfy'* ΟΜτχβθιιμό'ρ μβνν , tripa» cam vitam agente r hos tres fimui una con­ Si rapa Vtap^ta npriSp*. τρ λφ«μό* ΓΊ«μφ«- ferentes , eadem & in tribus, veluti ab una Xt». tripo» St rclXtv riri rape rji J»)A»$rirtuy exicript», invenimus; duobus vero locupletior eft, qui apud Petrum extabat; ajeo ut,que μοτχ^νν, ri xse) tvtv ·ροταΓ>ιλά'ντυν,·ρ·σ·*n duobus illis continebantur , ad fupra du­ s attira» ιΐμητ, Itû ιζ όιβλχβΐοθζί sÇâtoy ard centa ; namque ea ·βra•v - , Λ t ·· 'V ♦· W»*a*v· capita concluderentur W4MM y aamaee«|ro» WrV» Ίί cr Ίμ ri γιφοχΰμη μο»ρ μονβζβη®·. ratf tione Auâori doârina per èaptta dividebatur: itt( Jy riç συμφβρ»ίταητί, ri μ$ι> «uri qÿ|' nos itaque multa, quas in lifts continebantur, é/4roDêc privarim confiderantes , dc coada Synodo Totpd me V'riv, «« μιηγροφηί iu^pifipa βνγγρόμμβη USpapfyi, eAsiaro Si φ M· rà examinantes, non tantum nugarum, ineptia­ rum, dc ftultiloquiorum, fed dc compertarum rapa nf Wfi&Hr»/· tiç ri /jtyl ûstuîî , hserefeon plena repetimus, & didis EnthufiaJuciy fxMveui rô ··· <«pcç rwç Jzaxocriotf ri1 ftarum ac Bcgomslonim abfurdiora. Ut enim 5λ< ru^rerar^str at^dXasou »ep à Jriaexat- alia pnetereamus , quas poster Ecdefiafticos λ/β avyypaftî C* χ;φαλβ/«ν Jwpt'rss truu- mores dc traditioner ex ventre eru&avit , dc n^wrur, xo>A« Si (’μχι^μ^βμ^ην Turtup , ex infelici fua mente confinxit, dc que in >Ç ZJf'91 x«THOTWT>ireyrfÇ, >Ç ruûajzxwç tfyriraj- opprobrium dc vituperationem omnium Chri7t(, m s'pf^sArtsy μ·ν·ν, iÇ xauroXoTrov «xAmc, ftianorum confcripfit, quasque rurfum ad prin­ cipatus univerfi ignommiam dc contemptum μβρηλφιην, β’ΖΛα >Ç β/a’ewv trpcQarit «riipfe efiutiit, dicens Sarane eos cultum praa·* pita Æptfjfyj, tù irAssy iÇJ Οίθχηατβϊν, bere, qui cuicumque Principi honorem dc ve­ 1Ç Βφομιΐλνν. ïro γόρ τ’«»< ταρίμ^υ. rin nerationem exhibait; nihilominus dicit, aapà τΰύ ίχχλχσιβτιχίΰ) «rtur^aror JnXaJii iÇ τ«- omnem Chriftianum, in infantia , uri moris pdjaev tn xuXlat rira» ^ρΑθινη, it rit. tau­ Eeft, baptizatum, abfque eo quod catechizafit’, ut ut ipfe ait, baptizari illum quidum , ri Starlet aroxXaàirfu ris moitSaipwt , iù tus nt --------*1 Chriftianum non efle , licet ita era opdf nanSptfriri /ariiy^^ tytp tari Xtb rerer vocetur : dc, licet virtutes aliquas afiecutus riri' vatyric dsr^pa^nrao. aren raXtr ejrif «- fit, eum, non aliter ac Paganum dt Ethni­ τιμΖβο dp^wc ahrdrw $ eruepvmmv, T^Sanoyl cum , aflecutum fiiifle ; nec oportere ipfum vparxuNMv ataeXuepirem nic ortiyJ4ran ap%tr- pei currere doârinai Evangelic* 1èrmooes, fed t» Ttplri, 4 opera» mr» «ναιμβνηβ . atÀd fi prius catechizari, dc Wuari, dc tranfelemeoXfytt» ÇamOim rârm Xt/rtorir Sri rida m tari, hoc eft , fecedere a poteftate Satanas ; item, quiconque, licet ita nuncupentur Chrixrimr» xeri riu! xparirav rtami^sro· «χβητχ4ftiani, non nercipiunt fuam ex divino Baptifvuc, wc φην/, risay 0βττ/ζιτ0««,μχΝ Xyraori» mate tranfelanentationem, nec ad ArchieraSuu rp «A ·ημβζ*π> ri» rrticum gradum pervenerunt, etfi untverfam divi- st6 ~~ I I·· ■■■ r«ci-Ay«£tif àptTwxanp$i!riu,ôtfàrixôl χάτ»ρθ»ν, ex ογ < eos1 ’“Λ*™0 xJ id μηϊι μ*3ι Jsïy Ι«ϊν «vaynrirxHy atxyittirxHf ùvnt àvnt "ris rit λόγχς λόγχί rüt τη< CHRISTI - - „eXi^v«r.·» χχτττχχδίνης — afàtt — ùtetrctytjuauit dum catechizato, ii perniteat & confiteatur, vn««», — -■ 4.-------peccata qux poll façrum Baptifma commi fit, τνχντι £ μβρφαχπινς Φ ψιχιχβν ojuZÇI Tfyt* nihil prodefle vincula fic medicamenta auxi- B tμυίΐχϋί “ Stafurmittf ' ’ “ ' “ ytipàiï nSy ~ , χ^\θί<τι»ς liaria, fed requiri doftrinam divinam, & ini­ txtywpôreit «ίχηίμον τϊ μφαλι τότχ μυτηιΐχ > tiationem, Ac fidem, nirfumque, fi ChriftiaW της ίφ« yvdatvt ιχκημόνβν. Αλ' &tiipy nus, baptifmate ablutus, non eft ab infirmi­ τάλιν κίφαλχίφ nprtiSitat, ·τι fat μ ntpf non ex operibus . Prxterea veros apud μολβΓχ^ο -ni μ$ n STtw ζχττιχμιχιχμβρττιμχillum Chriftianos non fubjici legi ; quemad­ m iSit όφίλ#*, iw-μα', $ της tk thù βμβρSid poft fandum baptifmum, habitationis cogita-- τι __’αν ρβΐης _ _aopd^tk _____ αρόηρη&ίανβμβ&ίντι (______ _____ t ion ibus vexatas, non poflê ab illis liberari, C triStaua φ οιxordpw» της Xer nifi per Interpolatores fatue adnortentur, ne- r»- χαίίΐτφ— , S τις tx - «/rwc γα^ζιηι, ·’ · όξ -·χ que in Ecclefiam ingredi, neque canere, neipyuv. Ε'Ίι St >Ç η λ/ytiv -nit βλιι5ΐΐς τιαρ ί’χβίS Chriftum compellare , neque quidpiam Vf Χοπανός μηίό νόμ^ ύπνχόλτβαι, ώς W iftianum opus efficere ; alibi etiam , ne­ que aliquam virtutem confeftari , antequam φθαίσ-αι t-ίς ri μΐΤ«ν της χατβ Xe/rov όλζχιαΚ per bonam illam immutationem immutentur, quod Deus ab eis fe avertat , iliaque odio profequatur .· namque Daemonibus fimiles lant , qui fimilia peragunt , affirmantque fe per Deum peragere: inconfulte vero, ut ait, illa exciunt. Et, ot pleraque fummatim di­ camus, in diverts ille Capitibus affirmat, nul­ μηχιτι SutiarSau «ναι ύπ·' »·μβ». α*Μ* ·ΐ( Suvanv χ««ν π« τϊ »βμ», φησ·ι , qjq' τι Svyμaτΐζuf τπ'ς μ£ ιό βγην βχττια-μαηΐί της aattixi at λ·γισμοις ΐ9ΐφιβζοβ\9ΐί; ψυ^αςμό Ιαύασθχι rutuv tλ4θιρα»θίαου, μό Stà ηϊ itiodUtcwv àtaxaλκμΰρΜ» α'νοόΐυς. μηπ «ς όχχλησιαν tiattvat. μ>1- , lum commodum Chriftianos percipite , licet π 4^XXmv ,μητν «pee*dL*£te-0ar, μι(π Xyrov όνβ- · & ab improbi-' , μΜΤ>'„ φ X^tav£v . α’Μαχϊ ommm virtutem expleverint, < irînt , etiamfi ifta per DeumD u η Ίίιύ χαλάύ rate omni declinartat illa operentur , nifi intelleâualem fenfum divini α*λλοζ»θία«τ αλλα'νκΓίν. StànàrTpi^vdat mi­ Spiritus accipiant , naturaliter & fine dolore nt -m , tÇ μιηίν. Ιαι'μοβ*ι yàp Invitai τός in illis bonum efficientis , & immobiles om­ mûrit xanpSïvntç, χ^ όμολο^νντης μίν Stà nr nino facientis ad malum . Decernit etiam, 9tèr xxnpSùv, β’λβΤνς Si, ύς φχχι, mûm χοιnifi tutelam in iênfu acceperint illuminatio­ nem qui regeneaantur, ut, dum canunt^, inώ>ΤΗς. >Ç iva furrip&pfyj τά τολλα* , ri ο» Staconcuflam atque immobilem habeant men­ φόρβις νφβλχίης tuùnr ατοφα/wrSet ,μη&πι Ίάς tem , & percipiant eorum , qux canuntur , Xtictavis <ίφίλ(ΐχ9χι, Xjtr aâaar ipyàawm âptfententiam univerfam, neque pfallerceos om­ ■dix i£ χαχ/ay χαταν ιχχΛΛιμί . x/v Stà τίν θ·όν nino , neque orare , immo neque ut fideles in nZmaotiriv, (î μη votpetv a!tenait ri xvdi· Ecclefiam ingredi , donec per eam, qux ab illo aftertur , Catechefi rurfus & initiatione - μχτ&* St^ovntt, φυνιχϋς n «3cuak cjt oùunguentorumque undione tranfelementati, di­ wç cvrp^ivT®- n àya^ot, >Ç αχινήτας »J vini Spiritus in fcmctipfis roboris ac cfficacix xwbvT* «ρός n χαχόν. νομβθί?*» Si iÇ iàr μη fenfum perceperint. Immo eadem affirmat de wiànv c* β·αναΐίθή«·« Stfyvnu φνΐισμύ oZ avatoniura ; eum nempe, qui tondetur, fine ul­ «ς άτ τύ ψα>λΜν α'χλινηη tynt nv la utilitate tonderi , nifi in intelle&uali fenwv, >Ç άμιηχίηην , amtbat Λ' igq' t(iù fu, & non in fide donatx eidem fenfibilis Spi­ ψαλλβμι\«ιχία·α» Statuai, pnSi όλος vi­ ritus gratix , & per eam tranfmutationis fle tranlelemcntationis , in pofterum neque velit nt, μηϋ τροβ-Χγητθαι, άλλοι μηί« ttrk tit ixxXnaîar 4rip%tà«■«" ,,s A neque poflit peccare. Prater autem multa a-. lia, illud quoque intonui', fingulos Chriftia- ANNO - ANNO χ|.ογαί, την μξύ αναμάρτητο*, 71u Jr «μ«ρCHRISTI nos , duas habere animas , qiunrum una fit CHKISri 7/tnxiui. ti ii μιβο ίχ* ψ·χ4ι>' XfjTtarôt ivu impeccabilis , alia peccatis obnStia: qu fàp yctpal» aieOnfadus eft . An non iftam jam indicaizrum hxfelcon propria funt ? namque intelieâuacrtv, η «î’oStîtLu ζάλζν A >£ μώίαι a< lem fenfum , rurfumquc ienCkm intelleftto­ o rr, vî cvâtoori φητί ,ι£ ι’χλααψ/χ, ιζατοχαλοnem, aut folum fenfum , ut ib aliis tradit, φν, Àjfl txty'vrty is τνΧ'ματφ* άπα.-ΤΗ* ai>»w ri» βαΛηζομξώς, fl μ(ιύ νο,ηπχ riiar Aiyw ru· & illuminationem , dc revelationem , &.co­ gnitionem ab eo tequiri in baptizatis; 11 mi­ ntt ri ββίππτμ» , xir fi Q rer àya^w μιτΐρnus , inutile iifdem aflèrere baptifma , licet yotvn της î’JU σνθχσταζομινω* »ά·/α>ς atpirtvt, omne bonum confequi ftudeant; Enthufiaflaατοχαλύψκκ ^riac φαντϋζομ^ίω» fiait XuteiM rum omnino hsrefis eft, qui revelationes di­ vinas pravorum Drmonum fraudibus fibi intfS τοιηρύν ίχιμόη» ôÇavarflawr. 7ό 3rye μζ· το Sriov /JarrrrpsritdasrrMitf in το axa-B fundi imaginantur : poft divinum porro baptifma baptizatos, quod abfque catechefi, ur τηγητυς, ω curie ava^rnOluat , Terwt ipfe ait, regenerati funt , hoc eft, nos om­ Αμίί τάί Χειπανάί μ»^ Μβ,„ιυ> >, w nes Chriftianos, etiam „ Magiftros dc Sacer· ep^nptw farte dotes, de ipfos Hierarchas , indigere rurfum xaTîi^iio-faïc xiμυήηνς, iÇ αναΓο/χκοίΐτηκ faint ab initio catechefi , initiatione, dc tranklezxp rxHva firryi^m ηλι^χργηηνί > «Ç Φ mentatione, per ~ ceremonias ab eo intrufas , ' Xunxtài ” ' ίυ’ο αάί dc manuum impofitionem, fapientum Difpenfatorum myftjcs hujus gratis , quos fummis conatibus perquirendos effe tradit; raro enim avrpXràv àiranùtrxeni't»t Χ^χομόχΐ nie μο«« inveniuntur ii , qui foli poftunt ad fe acce­ Saua/Litwt αναχαη/ζΗν ni wwro'vnic , dentes renovare , de divins gratis participes μί«·^»5 »«HV τχί Βο^μη'λοη^α/ρϊ- facere; Bigomilorum hsrefeos indubitabileeft rttit α\αμφί£ολ·ζ ^Μΐ^μα, w «α^’ fluat ak fignum, qui, tanquam imperfeftum, noftrum ____ f.. Baptifma redarguunt , dc fecundum hnporα’πλί'; faripovrw βγι·ν βιίχτινμχ, j> ιζ i&npwt*. α>λα ri fl it* \^υχϋίΐ»Χυ· lud etiam, aut duas animas Chriftianum ha­ rravdn tyw, Λ·φηοτν, fl μί ffauXt/rteriv bere , ut tradit , aut non efle Chriftianum, pirùc ΰχό της Μαο-β-αλ/ανΛ, flnz Boj-ομη· ipfiflimis verbis inter Maflalianorum aut Bo»αμ3«^ηλβ θρηο-xUaç Λ^μαη^ομ$ν·ν «Λ'ρη- gomilorum deteftands fetis dogmata reperiται. μ'χ ιχ Twtw at μόνον . num yap urxiprt tur. Non ex his itaque lolum , hzc enim , tanquam ex pleni (limo dolio , pufillum guμηροτ y£p* ΤΛμχλίρκ τι % fl oAw, όψααιν , ftum, aut integra , quod tradunt, tela im­ ύφαβ-ματφ* xpflerflov Αμ7ν domuOa zapoAfl· bris , nobis hk recolletia funt : fed ex innu­ srttr, χΜά xi μΜ&ί«* ά>λ·ιν ntt XÎCXorc CMmeris aliis, qus in Commentariisdiffeminan-, αναρμ«*ω> ri raxpàf rrtypettti, >Ç mpif > tur, fcriplionis putridum igneque dignum , dc 1Ç α'φχνιαμν nXriu χαπ/ληφοπί, τη, μ^ι βίβλχί omnimodam abolitionem comprehendentes , libros ipfos igne exurendos efle decernimus, «urii, τν&ΐ ταραττ/χα io^iuar iitnttrâ^^a, xj αναθ»ματι χάντης τάς φρονίνηΐί âru χαθκ·ο- dc anathemate omnes , qui ita fentiunt, fe­ /3άΜο/4υ, ίιο^ιζομίθάπ »αίΐ χοτΛ μηϊόα μ»ί-'brimus; prscipimnfque in univerfum, ne quii· τν τνλμ^ν «ας ι’χτιθόα/ Ιύβηβλΐαί χυτοχ«ροηνΑ- Eiam audeat novas do&rinas edere , fibi per : ipfum facultatem aftiunens , dc fibi ipfi τυς, wffirip ίβυτύ rtuit^itn ri της iiiarxphiat magiftratus dignitatem vindicans ; neque quii· ct^tuua . μήη μΐιη rap ur/vorvr όχΜον^ηνοττνιον ptam novam recenrcmque feriptionem , qua­ qptviipa/t ς àvaytyûrxtrte rùyyραμμα , μΑ φ·^άσ·«ν cunque illa fit, perlegat, antequam a Catho­ inty .u^iivat π rj! xa^tXtxj! txx>wift ι£ fatt- lica Ecdefia prius judicata dc approbata, plu rimum pietatis atque utilitatis in fe contine­ μβδίν «ρό-τρον ixtxtfiliMat vi «$>(· re decernatur. Et ante omnia, que indicata 7μμον. μαλιτα fjtyiftyf »ά*α>ν ri in^v^irm. funt, dkunturquc eflê Chryfomali , nec qus Ttrim Arçriplca tirai ri Χρυα^μάλχ π^ραμtantummodo inventa funt, fed alia etiam ip­ μαπτ. xj auri 3» μό?ον ri Xpr^frm , άλλ ri fius icripta, quscumque illa fuerint, nemini HSH ηπί ά»α« £fyrxotnu yptt&xt ixtirv oîaiiiliceat penes fe habere aut perlegere. Etenim rtffft μηϋνχ μηπ lytti np αύτ^,μΑπ àreytrti· poft hoc ediftum , quicunque aliquid ex illis poflederit aut perlegerit , aut noverit alium rxnr οΛλκ auri. riv yap μ^ riui xepàren n>~ peivrir χιχτημΛοντι rituv , >Ç àreytfvrxtvm , η E ea poflidere eademque fendre , nec revelave­ rit; fine ulla fpe venis , ac fi diftis herefieuu«4cm tnpov ΐχοντιι ntùm, A} xar’ auri φροbus obnoxius enet, apud univerfamEccleftarz Λπι, ei'j'XaXùemTB, aruyyrtirtii auriv, ak anathemate plecUtur , tradaturqus etiam rea Wi inha&riaa/; ύιχημόβν «r'priftnrapa μ^ civiles pcrtraâantibus Principibus, ut ab illis fxxAnr/at τανη vm» αναθίματι yivtrte , xapaii- pro legum inftitutis puniatur . His itaque a iarOai Si xj w7t ri νολ/raa itinrw àpyvw , nobis hoc modo peraftis , dc celebrata Syno do decretis , in pratfentia eorum apud quos tkt zap aùrûv νομ/μοκ uro^riv ri; 4Όωί«ς . libri reperti funt, Petrum MonachumdcPam­ Erri it niw Sru ref Αμ*ν <·ραγ^»»τυ» rv iÇ philum opus erat dc hoc quoque interrogari ; ruvoflurik Zrairrov, tapai» at Ci~ fi iifdem illi aftenfum prsbeant , vel tan­ t^Xpltvnr. Hyttr nn μοναχϊΠί^α, ιζτϊ quam errores dc impias hrrefes deteftentur dc Παμφιλα. iiar Lk» £ 7·ηκ ipvrtàlùat , ri η eorum lubrica dogmata anathematizent ; qui , ni- χ«ρά>ν tvtdirfvi nJ* μικιχϊς Tutirnc , ν ο/χ·»ο'μοιν rfle μ$ »ά<πκ rnSHt i TJÎ^vTÏÏ^ CONCILIUM 5J9 nihil fe tenere, nili qu· hodie in Synodo a A rarus otvn\ovntt e!re cAhNr7$t! nob“ dccre“ f“nt’ “ÎÎ'«‘.t*bui «Mnnib^P»· ··«·- μία ~ 3 ·. ♦£·"<»,· jfo quam A“»s «xsdrnav τ*νηιν;^α«Γβματ«ταν , exofculati fuiflênt , ~ veruntamen nunc , acriori inquifitione hxc fic ipfi leda, videntes, probeque.condemnata intelligentes, t xj—— —- η ·λ/^ηρ« τυη,ν αναθι- cjj^sn r, TwTO1C ,Mo , - . . n- «rs/3Jv χατηχτώκπ, xj trio ore farta funt. Et hcetantea penes fe libros tenui lient , fle que in illis erant, abique examine & inquifitione percurrentes, tan- reda S*° t tv ψαλμικών , sic - «yonpov τ«ρ ίαννΓς «χον tuî βιζλαί · - άβ-ιαΛιρηπ-ς · η · «unnt , · «ηΐίΐμ·ί>^· βλλ η x. , Ç η Ο ’ - f cbayied- veniam pofeere fatebantur de iis, quae ipfiad «τχονπς *« χαλωί ίχονη reptSi^ovn, άλλα vu* hoc «vi ignoraverant, bona prafumptione fic amoris aneâionc virum profequentes ; itaque ό^ιτηηχω'προν ruent < «uint nunc ab iifdem fecederc, cTdvnt ôa^vaxOty- tu μ} xuX^t ΰχοίοχιμχιΰίντν xamvonaaynf, αι^>»υμ(ωπ όζα<τί7ν ώμολο'^κν, »’φ* oρ«ψαμ^ον, xj ίπ» φρονννηι χαθοτο/1χ>λ«ν . JiÇdpfyjoi ^ίν ήμ£ς ria Tbiuy άμολοΠοΜτ, <2 χαηΐθίΛν , fie cérdia- condemnationem cum lacrymis veniam petentium, Phamphilo quidem pneferiptas pccnas, ne in pofteium fimilia teneat Petrum vero aut propugnet , Monachum , notatam , quantum L·! ûrownxm ?$ ίηλωθότυν «ύπβων σι^-ραμ- μάταν c*«'tîov της ttpôîi etudJv α’ναθιματιβ-μόν, X,' τώ ίγκάρίιη rarur , ω'ί StatCeftatiùymty xanr- in ipfo funt , fitfpicioncm ; propter ipfius imperiti; m ; xj Si efle judi­ pter jam multorum confcientiam, quafi cau­ terio η τ»ν minati fumus ; inutile cantes aliorum dominatui praecITe, nunc pro­ quam habituri τϊ <9«di t xttvov ητ τνμ^υοι. ηζ·π.ν α*φ(Γασ0α<, «cxj fuit , ywc-tv μ£ iotxpuw τία συγγνύμΐιυ ei'iifjfy.Qi , fic nJ μίν praterea ΓΙβμφΐλψ «ναφφραμμίναί τϋί τοηάς <πρ©ς τ» prptttt mûrie τι φρνίν,η «νΟίξισθ»/ τά­ quomodo enim fic judi­ παν ι’τ«τ«λη<Γάμιθα , ην Λ μοναχόν Πί^ον λ- cabitur, qui fimtlia ignoravit, ut ipfe ait,fic __ ___ ______ σύμφορον £νβι _________ χ^να.ης xarop^MV άλλων , η ατό i]3 «e»i, iSn alios gubernare , fic inftitucre fufficiens omnibus «leo p.Ken«m impicn.cm conjirereC ,;j,’/jjVâ rif non ponm ? In J.ud Monalkrmm rnuun- /,■ Λ dum, ut fub alto viveret duce fic pr*ccptore, fiafuimus, quando fic ante noftra medio- . » « , K , » ‘V11' σχ'νβαλμον, X, το uroxm . critatrs fic totius Hierarchici certus pedescon- TBT“ ακχανον. volvebatur. hjh Τωί c» t> a < En Jc Ç xiÆtpvfV » Λ3α<τχ&ν t’xaroç χςιθρ ό toiwtIwα’^νοηααί, «; φηην, ayw/α», ί ιχΪηλον (iuav xtnyo^rgi μη 3α« ?α> τάσι» àf t· ; c» »rifa raXfuac τβην μονν, qjq* ύτό αρχηγόν μα>λον «ïyat άλλον χχθ^χτία μιτ^οτηης, £ ητυτωχα^. ituin xj xa'cnc tas ruwv τίς άρ^κρατιχης όμυ^ύ- ptvf «wpoixuXtvJiη τοδωχ. CONCILIUM SENONENSE Contra Petrum Abaclardum celebratum in pnefentia Ludovici regis junioris anno Dom. McxL. tempore Innocentii papx II. tempore adifym bnjus concilii Barmitu xnwDnon moralit^r , de facramentis ecclefi· non fitfla : i^uod ad tcmpxi fpeÎJat, ipfnm deliter, de arcantf fanâc Trinitatis non fimpli....... . mihiciter nec fobric difputatur; fed cuoâa nobis in 3. Rcrnardxm , ita querent cm : Stulte dudum E <Ί. its D ji40. requiem promittebam, ft quidem leonina quieviflet, & pax ecclefi» redderetur , rabies fed ficut perverfum , cunâa prster folitum , quam accepimus, miniftrantur. fic prater- Procedit Golias ceat fedens in inftdits, quam ille rugiens de ex­ procero corpore, nobili illo fuo bellico appara­ tu circummunitus : antecedente quoque ejus ar­ migero Arnaldo de Brixia . Squama fquanue con­ cello. Quamquam non jam in iufidiis, cujus vi­ jungitur, nec fpiraculum incedit per eas. Siqui­ accidit nam infirmi : Leonem evafimus , fed in­ cidimus in draconem, qui non minus forfan no­ dem fibilavit apis que erat in Francia api de Irulenta lolia utinam adhuc laterent in ferinis, & non in triviis legerentur. Volant libri,fle qui £ talia, fic venerunt in unum adverfus Dominum oderant lucem, quoniam mali funt, impegerunt fic adverfus Chriftum ejus, ficc. Ecte temptet , in lucem ; putantes lucem tenebras . Urbibus & nempe poft extinilnm fcbifma Petri Lcmit, ijcttm caftellis ingeruntur pro luce tenebra: , pro mei­ le , vel potius m meile, venenum paftim omni­ bus propinatur, tranfierunt de gente in gentem, & de regno ad populum alterum. Novum cudi­ tur populis fle gentibus evangclium, nova pro­ ponitur fides, fundamentum aliud ponitur pne- ter id quod pofitum eft. Dc virtutibus flt vitiis Arnaldm ex Italia , ut axdijli , rediit in fran­ dom ad fame magiftrxm Petram AbatUrdam , quando emptam eft agi adverfat ejafmodi bartfee recent emergente/. At dicamar, qaemade ipfa primo egrefftt provo­ caverit S. Bcrnardam ad difpatandam tn pakbco epifeoporum & abbatum conventa , ficut alter Go- J«I ""‘ST11” fSSJi?, SENONENSE. haj, nt aulifti, mfitltuns agminibus Dti viventis, A mi iit hominem , mulftavit abominationem , a ANNO ra/M/ niamraw perfacilem fibi fart fuarum bareperiona abftinens , fed dogmata prava condem- r*NNu CNRIJTl fitm prwwtosftaww, fi 'jus, f» colebatur ab om­ nans. Hac ioft . Sed audiamus ipfum S. Bemarnibus doHfffumu »» tus quidem 61 immunitu», nifi quod illud men\'ζ te volvebam.* Nolite prameditari qualiter, rcfpan" deatis : dabitur enim vobit in illa bora quid loqua­ mini : flt illud .* Dominus mihi adjutor , non time­ bo quid faciat mibi bomo . Convenerant autem nodiam rtcantarct - Turn idem archiepifcopus , at fnftum comprimeret iajaltoutis barctici , nc gioriaprseter epifeopos flt abbates plurimi .viri religiofi, ri poffct, non inventum in Gallia qui fais propqfi- fit dc civitatibus magiftri fcnolarum , fit clerici litterati multi , flt rex prxfcns erat . Itaque io tionibus contradicere Je poffe confident : pollicitus eft przfentiam omnium, adverfario flante , ex adilli congreffum quem petent , fj conventum quem caperet: Sicfut fuffraganeos ad jjnodum vocans epif­ verfo produfta funt quzdam capitula de libris B ejus excerpta. Qu* cum ccepiiTent legi , nolens eopos , de bis fcripfit ad S. Btrnardum , ut fe ad ï bar.cticum expugnandum pararet . Sed audi ifta ab audire exivit, appellans ab electis judicibus, quod eodem S. Bernardo in di£la epifiola ad bmocentium, non putamus licere. Porro capitula judicio om­ nium examinata, inventa funt fidei advcrfar.tia, cum f"^*1· Deniqte, inquit, fcripfit mihi, folicitante quidem ipfo, archiepifcopus Senonenfis, contraria veritati . Hoc pro me , nc levitate, quo ille ia prxfcn- aut certe temeritate ufus tn tanto negotio puta­ tia ejus & coepifcoporum fuorum deberet , fi pollet, (latuere prava dogmata fua, contra que rer . Verum tu , o fucceflôr Petri, judicabis an debeat habere refugium ad fedem Petri, qui Pe­ diem flarueus congrcflionis , ego mutirc aufus fuiflem. Abnui, tum quia puer fum, & ille vir bellator ab adolcfcentia : tum tri fidem impugnat. Tu, inquam , amice fpon- fi, providebis quomodo liberes fponfam a labiis quia judicarem indignum, rationem fidei huma* iniquis, fit a lingua dolofa. Sed, ut paulo nis committi ratiunculis agitandam, quam tam certa ac flabili veritate conflet efle fubnixam. dacius loquar cum domino meo, attende etiam tibi ipfi, amantiflime pater, fle gratic Dei qux au- fufficcre feripta ejus ad accufandum in te eft . Nonne cum elles parvulus in oculis cum, nec mea referre, fed epifeoporum , quo, tuis, ipfe te cooftituit fuper gentes flt regna ? rum effet minifterii dogmatibus judicare. Il-CAd quid, nifi ut evellas flt deftruas, flt aedifices i 'n " dc ’ ‘ ” Dicebam le nihilo minus, immo amplius levavit vocem , flt plantes ? vocavit multos, congregavit complices. Qu* dc tui, flt unxit te unâionc mifericordix me ad difcipulos fuos fcripfcrit dicere non curo. Diflcminavit ubique , fe mihi die flatuto apud nim* tuse, quanta per te ecclefix fine , Senanas refponfuram . Exiit fermo ad omnes, & non potuit me latere. Difljmulavi ‘primum . Qui igitur tulit te de domo tende quxfo extunc fic deinceps patris fua, at­ quanta fecit a- quanta in agro Dominico, crlo fle terra teftibus, tara Ce­ potenter quam falubriter evulfa funt fle deftruda, quanta rurfum bene xdificata, plantata, propa- confilio> gata . Sufcitavit Deus furorem fchifmaticorutn Amicorum , qui videntes quomodo fc quafi adi fpe&tculum omnes pararent, timebant ne de no­ in tuo tempore, ut ruo opere contererentur. Vi­ ftra abfentia & icandalum populo & cornua crt-■ fcerent adverfario ; & quia error magis confir­ eft pulcritudini ejus. nec enim fatis dens tamen , rumore populari movebar . licet vix, ita ut flerem, di ftultum firma radice , fic ftatim maladiftum Mdi, inquam, vidi impium rf»i ,i fuperexaltatum if elevatum ficut cedros Libani : & maretur, cum non eflet qui refponderct aut con_ ecce nat erat . Oportet autem ____ , , ait, ·* f< tranfivi , & tradiceret &c. Hac de fuo confinju ad conferendam . burefes & fcbifmata effe, ut qui probati funt, ma manus cum novo batretico tandem extorto. p nifcjii D . - . · fiant . Et - in fchifmate quiaem jam , ut diftum eft, Dominus probavit te dc cognovk te. Scripfit de bis interea idem Bcmarous ad epifeo­ B:roardiH Of ··> pos qui cauft Chrifti favert nt : quo frirent omnes , Sed ne quid defit coron* tux, en hxrefcs turrexerunt. Itaque ad confummationenf virtutum, je invitum, fed mceffuate coa&um, ejufmodi fufeefle ne quid minus feciflc inveniamini a magnis pijfe certamen . At quid tandem accidit ? Audia­ epifeopis anteceflbribus vcftris, capite nobis, pa­ mus ea ab eo qui interfuit , vel a fide dignifiimis ter amantiflime, vulpes qux demoliuntur vineam teftibus qui viaernnt, accepit, Gofrtdo menaeboClaDomini, &c. Hac fcripfit S. Bernardus ad Inno­ viu $ Ham ravalleifi, qui ait: Adfuit dies, & ecclefia cocaf.j piofa convenit , ubi a Dei famulo Petri illius centium . Abaclardi in medium feripta prolata funt, & er­ Quippe qui , ut audivit appellantem ad apoftoli­ roris capitula defignata. Demum illi optio data cam fedem burcticum bomimm , ut ipfe pontifex, eft, aut fua efle negandi, aut errorem humili­ lU univerfa Romana ecclefia de bis omnibus certior ter corrigendi, aut rcfpondendi, ft poflet, obji­ redderetur, idem S. Bernardus legavit Romam ad •flit ciendis fibi rationibus pariter de fânâorum tcftieumdem pontificem Nicolaum monachum Ciftcrcicx- hs moniis patrum . At ille nec volens refipifeere, fem, cujus eft plurima laus in eptflolis ad cum da­ nec valens refifterc lapientia & fpiritui qui lo-E tis a Petro Cluniacenfi: buic inquam literas dedit quebatur, ut tempus redimeret, fedem apoftoli­ ad Innocentium ipfum, itemque ad eumdem fcripfit cam appellavit . Sed & poftea ab egregio illo errores ejufdem Abailardi atque confutationes. Quod, catholic* fidei advocato, Bernardo videlicet, mo­ inquam, ille fedem apoftolicam a^ellaffet, &caufa nitus , ut vel jam, fciens in perfonam fuam ni­ ibi cogmfcenda effet: voluit de omnibuseumdemponhil agendum, refponderct tam libere quam fetificesu certiorem 'reddidiffe , a quo effet finientia cure, audiendus tantum & ferendus in omni po­ expeHanda . Sed <7 ex perfona Remesfis arcbiepiftientia , non fententia aliqua feriendus: hoc quo­ copi, b quorumdam aliorum epifeoporum , fcripfit que omnimodis recufavit. Nam & confeflus eft alias eodem argumento litteras ad eumdem Jnnocen- tpi» poftea fuis , ut ajunt , quod ea hora maxima tium papam. Scripfit Ü ad fanH* Romana ecclcquidem ex parte memoris ejus turbata fuerit, fia cardinalat , de eodem epiftolam fcripfit ad ratio caligaverit, & interior fugerit fenfus. Ni­ Guidouem dc Caflcllo , qui poftea fuit Caleftsnut pa­ hilo minus tamen ecclefia, qus convenerat, dipa , antea vero fuerat in pbilofopbia ejufdem AbatCmcil, General. Tom. XXI. Nr lar- INNOCBKTtOS CONCILIUM £“&“« “,· J»· ,«4 ————-lordi difcipnbtt ■ «e videlicet t eb ontiqnnm t omict- A „ hoc in unum convenerant, veftrc reverentiae· ChEisti '>.» ftffpcret /wrroriaiMw: yerflrngnfyM „ deferentes , nihil in perfonam ejus egerunt : ANNO ■ ,«, errerer efiu funi* nomoes fuerint , A«r krevtter „ fed tantummodo capitula a fandis olim pa- CHRIST! »plâ «a», keket in fine : Cum de Trinitate loquitur, fapit ,, tribus condemnata , medicinali neceffitate ce Arium; cum de gratia, fapit Pelagium ; cum de „ morbus ferperet, abjudicaverunt . Quia ergo perfona Chrifti, hq>ir Neftorium &c. Scribit p*. „ homo ille multitudinem trahit poft le, & ρο­ titer ed kfonem fanilt octlqfi^ ceriaeoή Dulum qui fibi credat habet , necefle eft ut Int, tJ enne de efin emimo prevo tefiificjetieMi „ huic motbo celeri medicina occurratis: etddueit, oddit , jom meet djumottao fiuffe km Sero (enim) mrdscnw pétrolier, cmw opere fito torm fedif opeftolic.c IfgtUo , fed Cetm medn per lontgt invohurc moros. oihxc frenem rffe inquit, qnod cetrdineks d* A*» Procedimus nos in hoc negotio quoufque auG ecckfig tier toot Je iokètiff·. difictpelef gleriere- ,, fumus Tuum, beatiftime pater, eft de c«tctier . Etenim ipfe pnUice profeffiu erot in Mlin, „ ro providere , ne aliqua heretics pravitatis tf ob ctlcirt nomen ejnt, compileref od nem config·. „ macula decor ecclefix contaminetur. Ttbicomxerent difciwU litterit pbilofepbocit imbtundi. „ nufla eft fponla Chrifti, o amice fponfi.TuLgrtfom C oil» concilii bnfin Otto Frifipfotfil·,, ex„ um um eft eft eamdem uni uni viro virginem caftam caftamexlib. 1. de FrUerico cop. 48. tf 49. defcribit Ut „ hibere ‘ ~ * Chrifto. verbii: Poft hcc dum rurfus plunbus diebus le­ G C. Non Goilletmoa CatalanaenCa . qui anno mcgeret , maximamque poft fe fociorum multitudi­ nem traheret, fedente in urbe Roma Innocen- «tx. obiit, led Giuiredat ; huic epiftolr inicribendui * Erat enim CstatiuaenGs epifcopus anno nckl. quo tio, io Francia vero Ludovico fupertoris Ludoferipn hac epillola. Unde autem nendum ? Hinc pro* vici filio regnante , ab epifeopis abbateque Ber­ cui dubio , qu<*d propria nomina primis tantum litte­ ris fape notabantur, qood io plurimis monumentis oc­ nardo denuo ad audientiam apud Scnonas evo­ currit . Librarius argo qui ndit G. fcripGt Guidelmum catur, prefentibus Ludovico rege, Theobaldoqtje pro Gauficdo. Sed pergentem audiamus Ottouem. palatino comite , dc aliis nobilibus, de populo­ que innumeris. Ubi dum de fide fiia difcutercRefcriptuin vero, inquit, Innocenti!, taleeft. tur, feditiooem populi timens , apoftolic» fedis prefentism appellavit . Epifcopi vero fimui & Iimoctntins epifcopus fervus fervorum Dei, venernabbas, milia ad Romanam ecclefiam legatione, bilibus frstfribut Henrico Scncnafi, Reinoldo Reac cis pro quibus impetrabatur capitulis, damna­ mcnfi, trebiepifcopis, eorgmqig fuffragonets, Ô* tionis ejus fententiam in litteris reportaverunt ,C cofijfimo m Ciriflo filio Acmarda Lltrn»il^ quarum exemplar hoc eft: nbbntt, fiilutem tJ opoflolienm benedi&iomm. Eft tpin .,1. Roverendifiimo dotemo tf dik&iflimo pgtri, Da protio fnmmo pontifici Innocenta , 'lamfim Re. me^fit grcbiepifcoput, Jouhnm Sncfliantnfis , SxiliUlmut ’ CotoUtcnotfc , etivifict Jtrebnterfit, * Cm C»i IlCdtl . epifcopi , debite ftoejcHunii voleentorimet nbfe. fxittm. D. Beotrdl. „ 'T’Eftante apoftolo, ficut unus Deus, una O*»/ * „ JL fides efle dignofeitur : in qua tamquam ,, immobili fundamento, prêter quam nemo a,, liud poieft ponere, firmitas catnolice ecdefi» „ inviolata confiftit. Inde eft quod B. Petrus „ apoftolorum princeps pro eximia hujus fidei „ confeffione audire meruit : Tu es Petrus, b *«"· ·« Untxis occupatis ad plurima, verbum fa­ „ fuper betnc petrnm gdfficnbo ecclefitm meum. Pecimus breve dc prolixo negotio, pro eo „ tram utique firmitatem fidei, & catholicae umaxime quod idipfum plenius ftdifiufius con„­ nitatis foliditatem manifefte defignans . Hxc tinetur litteris dommi Senonenfis . Petrus Λ„ fiquidem eft inconfutilis tunica redemptoris baclardus Chriflianx fidei meritum evacuare „ notfri , fuper quam milites forti ti funt , fed nititur, dum totum quod Deus eft, humana^,„ eam dividere minime potuerunt. Contra quam ratione arbitratus fo pofte comprehendere: a„ in initio fremuerunt geotes, & populi meditafcendit ufque ad cxlos, & defcendK ufque ad „ ti funt inania: aftiterunt reges terne, &piioabyftbs · Nihil eft quod lateat eum , uve in „ cipes convenerunt in unum . Verum apoftoli Eofundum infersi , five in excelfum fupra . „ duces Dominici gregis , flt eorum fucceflbres omo eft magnus in oculis fuis, difputansdc ,,‘apoftolici viri, ardore caritatis, & telo refti„ tudinis fuccenfi, fidem defendere, & eam in » fide contra fidem, ambuians in magnis & mi­ rabilibus fuper fe, ferutator majeftatis, here„ cordibus populorum proprii fanguinis eftufione fum fabricator. Jarndudum fecerat librum de „ plantare non dubitaverunt . Demum ceffante fanda Trinitate, fed fub legato Romane ec„ perfecutorum rabie, imperavit ventis, ficfafta clefie ign* examinatus eft ; quia inventa eft „ eft in ecdefia tranquillitas magna . Sed quia in eo iniquitas. Malediâus qui restdificat rui­ „ hoftis humani generis femper circuit, quaerens nas Jerico . Surrexit a mortuis liber ille, & „ quem devoret, ad expugnandam finceritatem cum eo multorum lucrefcs, qtuc dormierant, , fidei , fraudulentam haereticorum fallaciam „ furrexenint, dc cppanierunr multis . Denique „ fubinduxit . Contra quas veri ecdefiarum rejam extendit palmites fuos ufque ad mare, & L „ ftores viriliter infurgentes, eorum prava dogufque ad Romam propagines ejus . Hxc glo­ „ mata cum ipforum auftoribus cqndemnarunt. riatio. hominis illius, quod liber fiius in curia „ in magna namque Nicaena fynodo Arius ha> Romana habet ubt caput fuum reclinet: hinc „ reticus eft damnatus. Couftantinopolitana fyconfortatus eft error illius. Proinde cum fidu­ „ nodus * Manichxum haereticum debita fenten- ·Τ·π<, *·■ cia prxdicat verbum iniquitatis ufquequaque. „ tia condemnavit. In Ephefina fynodo NeftoPropterea cum in conlpeftu eptfcoporum iuper „ riua condignam fui erroris condemnationem his eum argueret abbas Clanrvallcnfis / zelo „ recepit . Œalcedoncnfis quoque fynodus Nejuftiti» & fidei armatus : ille nec confeflus „ ftortanam haerefim & Eutychianam cum Dioeft, nec negavit, fed a die, a loco, & judi,, fcoro & ejus complicibus juftiftima fententia re, quem ipfe fibi elegerat, fine lçfione,fiBe „ confutavit. Marcianus praeterea, licet laicus, g.avamtne, ut prolongaret iniquitatem, fedem „ Chriftianidimus tamen imperator , catholicae apoftolicam appellavit . Epifcopi qui propter ,, fidei amore fuccenfus, predeceflori noftro fao„ aif- A J ,, J6f INNOCtNTIUS pp II „ Aiffimo pape Joanni SENONENSE. SK5JD,II! IT. S“ feribens advenus eosAticum feribens, praadidurum capitulorum partnn ■■ AHNO „ qui facia myftcria profanare contendunt, inverba, ex toto autem fcnfiyn negans Qui fic CH KIST! incipit : Ne juxta Boetianum illud , proor iniis \,,, 1er cetera fic loquitur, dicens : Nemo cleri- difjx>- nihil afterentibus, tempus teratur, adrtmipfatn „ veniendum, fle ut innocentiam meam ipfa re „ rum veritas potius quam verborum excufet „ prolixitas. ILcc autem pauca de multis con- ,, fua revolvere, & iterum diiputare contendit: & in contemptores hujus legis , tamqium in M facrilcgos , poena non deerit . Igitur fi quis „ tra curn pofira ûifficuut capitula. Quod Pater fit plena potentia, Filius quzdam potentia, fpiritus fanâus nulla potentia. .. eus, vel alterius cu;uslibet conditionis, dchde ., Chriftiana publice conatur in poflcrum traûa· ,. re. Nam injuriam facit judicioreverendiflrme „ fynodi, ft quis fcmel judicata & rede ,, clericus erit, qui publice tra&are de religione aufus fuerit, a contortio clericorum removen bitur. Dolemus autem , quoniam ficut litte„ rarum veftrarum infpcdione, & miliis a fca- Quod Spiritus fanttus non fic dc fubftantia Patris. Quod Spiritus San&us (it anima mundi. Quod Chriftus non aiTumpfit carnem, ut nos a tugo diaboli liberaret. Quod non pecca venin r qui Qiriftum ignoran­ „ vimus, in novidimis diebus , quando inftanr B n periculoia tempora , magiftri Petri AbaeUrdi ter crucifixerunt . Ipfe vero, non multis poft diebus, coram fra­ „ pemitiofa do&rina , & pnedidorum hxreies, & „ termtate veftra nobis errorum capitulis cogno- „ alia perverfa dogmata catholicae fidei obvian„ tia, pullulare coeperunt- Verum in hoc maDeo gra- ,, xime confoiamur r & omnipotenti „ lias agimus, quod in partibus veftiis tribus fuis fidem fuam humiliter eodem vitam finivit efcnobio . exponens in Hac (Otio Frifin- genfis pro pa- „ tribus tales filios fufeitavit, & in tempore a„ poftolatus noftri in ecclefia fua tam prxcla- Obsfrvatio P. Antonii Paci ad Annum Ch. 1140. num. 6. ic 7. „ ros voluit ede paftores, qui novi haeretici ftu- Concilium Senoneafe , quod in OSavit Pentecefies celebratam fuiffe liqnct ex epiilola jp. D. B.-rnardi ad Innocentium II. Hrafcbeaiut ad diem *0. mentis Februarii illuflrans Vitam SanAi Eleutherii Epifeopi „ cui a Domino didum eft , Et tu aliquando TornacenG» in Belgio pag. 10. ait , non hoc anno , , fed congregatum fud.. converfnt corfirma fratres imos , licet indigni , ·« -■ - -alii .........referunt ’ 'T' --·.--· — fequenti -™··:β-··™ ■-··C *· · ln cujus rei SanAi teftimoniuai rrfertHenrico HiRorum Reveia-, „ tChdere confptcunur , convnumcato Eleutherii Canonico „ deant calumniis obviare „ fponfam uni viro , virginem & immaculatam caftam exhibere „ Chrifto. Nos itaque qui in cathedra S. Petri, ” r TornacenG‘ faA« . , ab oculato telle (criptam , qui ait le vtiionem fuam feriptam tranfmiGffe Patribus Con­ cilii SenonenGs i» OSava Pentecofiei eo anno habiti . „ & univerfa ipfus Petri dogmata , fandorum In ea enim Hifloria revelatio illa dicitur contigifle „ canonum auâoritate , cum fuo auftore dam feria fecunda XL Kai. Mail , ideft , die XXI. mentis „ navimus, cique tamquam hscretico perpetuum Apriht , qui aeno fequenti in feriam fecundam inci­ „ filentium impofuimus. Univerfos quoque errodit . Ita Henlcbeniut . Verum loco , XI. Kal. Mati, legendum X. Kal. Mati , qui diet hoc anno cum feria „ ris fui fedatores fle defenfores, a fidelium confecunda concurnt. Concilium enim Senonenfe hoc an­ „ fortio fequeftrandos, ficexcommunicationis vinno coaAum fuiffe teflantur non lolum plendo-Rober­ „ culo innodatsdos elle cenfemus. tas de Monte in Cbron. & Vincentius Bellovacenl s , qui ieculo fequenti vixit , in Spec. Hill. part. J. cap. Datum Laterani xit. Kal. Augufti. Senleatia quatit m aibaelardioH Ô etrnaldum de Ut. fed etiam Hugo AntifTiodorenGs Monachus PratrnooRratenlts , qui Chronieon luum Roberto monacho orixia Innocentius papa iniit, bde eft. etiam SanAi Mariani AtitifliodoecnGs perneram attri­ butum perduxit ad annum ufque MCCI11. Hugoai enim , non Rrberto illud attribuendum effe probat ex EPISTOLA INNOCENTII PAPÆ II. r-Codice MS. Chtffteriu» in Appendice ad Diatribam de 17illuftri Genere SanAi Bernardi cap. ao. additque poft· ianocsr.tiur epifcoput fervas ferventtit Dei, veneramodum appendicem adjeci fle Rodcrrui· ufque ad an­ num MCCX. i inde Ancnymum que foperiunt ufque btiibus fratribus Samfoou Remeffi , Hemico Sead finem, & annum MrCXVII. Haec Hugonis AutifnoMtnfi arebtepifeopis , tf csrrtjfimo rn Chriftofilio GodorenGs verba : Domini MCXL. Senonii, priAC. A wt n ac. 6. 6. 77. sds adaw war cS r ,, ra m Aer Aer taeuaUf Statnafi temia IÇUIIB BDJTOM injunta p, pmXUM proxima Dominica lAJuMDlW COCpBl corpus UQDocMcilia difaffa fttifft es, f·· per vtfteat tfitnfafi· mini fufeepit, quo percepto; miram dita! vi­ tam B. Eleutherii, quam ante fex dies m exta· H affirmabat Hetriou Tenatttfit caetaiiiu, it rtfiniundt Ttnutffir arte/ epifiepata . /arigram fim legerat, memorise revocatam conta audien­ vfimem, atpate ad aOa tattiHi hnjtu [ptSoatm, tibus, ac fi orationem Dominicam , curfim le­ bit doodétm fitftipi» at Htrimamt Matt m wr- gere carpit t obftupefafei, rei novitate percuffi ratiem nfiaaratittàt Matia S. Martnû Tenu- convenimus, dt multa ad inticeqfluper tam mi­ ttifij Datb. Spk. re. /Z. pqg. pay. edit. mi fol. rabili vifiooe conferre, fexonjicerc capimus. Quidam, ait, adolcfcens canonicus beat»Ma­ Licet enim quidam adolefcentcaE ditandi fit verrie cominc Henricus pafchali tempore feria fe­ fificandi peritum dicerent, banc vitam potuiffe cunda XI. Kal. Maji vcfpertina hora , jam in­ componere, nos tamen feientis ejus non ignari, cumbente nota, cum foins forte per novam fa­ R certi eramus hujufinodl ditamini nunquam eum bricam ccdcfia ianta Marie fine aliquo timoré ° affectum fuifle; quamquam, ctfi camcompofuutranfirrt , fe ccce fubito voces quafeam velut fer, nullo modo tamen e>im fine libro tamcur­ cum impetu terribili advenientis magnat multitu­ fim memoriter fle corde tenus totam legere vadinis audivit: torrem etiam flammeum fiipcr fe luiflct. Confilio itaque cum religiofis viris habi­ venientem vidit; ita ut particulam tunicat fu* , to , domino noftro Samfon: Remotum archiepi­ fcopo, domnoque Bernardo Oatrvallenfi abbati, ac carnis fub ea de brachio juxta pugnum combufferit : ftatimque perterritus in terram cecidit, nec non ft aliis epifcopis atque abbatibus pro & continuo qua fi m cxtafi raptus vidit quamaudiendis dt difeutiendis fibris magiftri Petri Abaiiardi in otavts Penteeofles cum re^e Franco­ plures ad fe venientes, fibtque coUoquentcs, quos jam defundas rife fciebat, quoique viventes co­ rum in Senonenfi urbe congematis, vifionem ignoverat . Poftea ei vifiun cfl , quod effet in ftam fcripiam tranfinifimus, dc quid eis exinde campo rofarum , fe liliorum florums totiufque agendum videatur confidimus. Illi nobis manda­ dulcedinis ameroitare repleto, io quo cortfiftens, verunt , ut divinat voluntatis cfietam deinceps fe pr« nimia fuavitate prioris terroris horrore expetaresm*. w effugato, exhilaratus, fe vehit torus recreatusfe renovatus , vidit quatuor albb vcftibus indutos^* cum candelabris, ac thuribulis ad fe venientes: hos fequebantur tres honorabiles viri epifeopalibus indumentis decorati» baculos pontificate* hi AOTW MIRORUM (N LIMO THIOLOCIA manibus tenentes, mitras aureas etiam m capi­ FITRi À1ACUUUM. tibus portantes, 'n qutas cujufquc nomen feri­ ptum continebatur: nam io ejus mitra, qui me­ Tmt m fikv tarrnTferoas, & i» litre fit ipfcridius incedebat, feriptum erat, J*. EltKterwt tpifpit , Scite te ipfiatt , rtprrt mt, a BtnetdB ttptu ; io ejus qui ad daqteram gradiebatur. S. epifctptti: in ejus i»t. I· poftoliae Euftachium illius fedis antiftitetn de­ communi confilio, Johannes Bonevallis abbas evita lah··. Valait i u. gradari , digendique paftoris liberam , quantum ligitur , velit nolit epilcopatus farcinam fubire in fe erat, poteftatem clero delegat ac populo. Erat autem vir ille nobilitatis profapia clarus, militum millibus, quibus vel enies cinxerat, vel large fua dederat, admodum gratus; qui fi pau­ lo attentius intemperantie fuse modum ponere potuiffet, & pemiciofis attentationibus adeo non aufcultaflêt , nulli vel pauci effet probitate fe­ cundus . Hic pravis fualoribus fretus, minis ac terroribus eleftionem differt, fiimmi decreta pon­ tificis , cui jam tunc inobediens efle coeperat, poteftative ceflare contendit , & annis feptem Valentinenfis ecclefia, domino papa jubente In­ nocentio, divino caruit officio. At ubi Deo Ifrael plebem fuam vifitare complacuit apud Vien­ nam metropolim Stephanus dfchicpifcopus fuffragancos vocat , Valenti* urbis oppreflionem, & ecclefic defolationem ad mentem ejus revocan- CONCILIA compellitur. Talis quippe fama de eo increbue­ rat , ut fub ejus paftoratu Valentine ecclefix li­ bertas recuperari non ambigeretur. Adhuc ta­ men , ut diximus , vir ille Euftachius urbi cum mancipiis & coloniis, parentum ac familiarium ope tanquam dominus prefidebat. Qui cum nol­ let populum nifi in manu forti dimittere , infi­ nitus diverfarum regionum congregatur exerci­ tus , & fub nomine ptrnitentic tyrannus ille, qui quafi in fecuri & afeia domum Dei dejece­ rat, depelli praecipitur. Summo igitur mane fe­ cund* feri* pafchali in tempore , anno ab In­ carnatione Domini MCXLI. Euftachius in manu potenti dt brachio excelfo fugatur ab urbe , & poft triduum cum ingenti piaufu cleri ac po­ puli Johannes pontificali fublimatur in cathe­ dra . A GAUFRIDO Carnotatf epifeopo, in caufa Dolenfii ecclefia ante atrnum 114a. celebrata. Aufridxi Carnotnfis apoftolica fedit per -if»-D nem hujus controverfie in venerabilis fratris notaxium legatus, controwrfiam inter Dolenfemt ftri G. Carnotenfis epifeopi A S. L. prarientia fe paratum fuifle afferit, dc etiam multas ob hoc & Turvnenfexe eccltfai dt jure metropolitico in ecexpenfas fuftinuiflë conqueritur, etiam quod Aclcfiai Britaxnia mnorit difceptantei fope difcujjit·, letenfi epifeopatu, quem te detinere afferit, fine nec dubito φΰη in conciliis . Λίί* tamen concilio­ rum illorum omnia interciderunt ; Ixorum ufi funt ratione, & judicio Ipoliatus fit . Ne igitur Turonenfis ecclefia & Dolenfis hujufinodi attraâabakita nomina indicari cenfeo in fubjeCfa Innocentii t ion ibus amplius fatigentur , per pnefentia tibi //. pap« epiftola ad archiepifcopum Txrontnfem , feripta mandamus atque praecipimus, quod B. Lu­ jiunt profero ex allii in caufa Dolenfis epifcopatxi ce feftivitate fequentis anni noftro te confpedui vulgat i : a Martem Anecdot. to. III. pag. 886. repnefentes, ecdefi* tu* juftitiam fuper hoc oVenerabilis frater nofter Dolenfis archiepifco­ pus noftram prxfentiam veniens, conqueftus eft ftendere , & de Aletcnfi epifeopatu refpondere nobis in controverfia fubjeâionis , quam ab eo £aratus, ut tunc utriufque partis auditis rationiLis, eamdem controverfiam di&ante juftitia ter­ exigis, fc multoiiens gravatum efle. In pluribus namque locis, Salmuno videlicet, Veneto, Ce­ minare poflimus. nomanis, Parifiis, Tur. ΰί Pidavis ad definitio- G CONCILIUM GENERALE LONDINI Habitum (1) An. 16. regis Stephani, in inedia quadragefima, Pmfidente Theobaldo archiep. Cantuar. & Legato; cui interfuere rex Stephanus & Euftachius filius ejus. jtl<»»4 ■ Nno xvi. (regis Steph.) Theobaldus Cantu E nus & filius fisus Euftachius, & Anglic procoarienfis archiepifcopus , dc apoftolic* fedis res interfuerunt , totumque illud concilium nolegalus, tenuit concilium ' generale apud Londovis appellationibus infrenduit. niam in media quadragefima , ubi rex Stepha- A CON. ( ·) 14 efl , cano Chniii nji. *4 gutm annum proince hoc Concilium Ipettat , hic alieno loco politum. —γ-~ί—-- -----------------V « Λ_. J7J ANNO INNOCINTtOS rr il WîMTAMT PMW WlNTUNltN»t. |M1^ tfWlïfÎ iWWb ’RPF christi «•REMENSE CONRAD. JH.IMR stbphahλangx, Lïillil ΐΜΊϊΙΙί lirtifc ytflBtflWfr*-*rf ‘Mw« WFtW^vWfnVW *RPF * J74 ’R44PP ANNO christi CONCILIUM dni 1141. Settttfatt Dtfprttt Arciiepifcoput Privilegio tf Pofleffioutr Cmuttetruttr S. Petri CorUti, i» Dictttf Moriueufi confirmât emo 1141. Kl1 P'ri·· TN Saudi . A ΑΒι 4 npmine Patris & Filii & Spiritus Saufti Burgo Caflclenfi cum Hofpitali domo fub muro ad ac Orientem pofita. " Terram in Ofclara, terram Lamberti PrapoArchiepifcopus dilectis in Chrifto Filiis fuis S. Petri Caftieieafis Ecclefia Canonicis , eorumque fiti, : in Caftellatura Brucburgenfi. foccefloribus in perpetuum. Concedimus infuper vobis Prapofiti liberam eQuia Domino largiente Pontificali Cathedra leftionem, I & totius fimoniacr peftis inhibemus . Nullus Parochianum veftrum abiindigni prafidemus , omnibus in commune fide- contagionem < libus intra noftra Diœcefis ambitum confiftenti- que ' veftra licentia recipere prafumat. bus tanto follicite ex debito Cura Paftoralis pro­ Ut autem hujus nome Conftitutionts Schedu­ videre necefle habemus, quanto de reddenda pro la rata , ÔC inconvulfit permaneat, imaginis no ftre impreffione, & probabilium Peribnarum in* ex ratione ante diftriftum Judicem nos obliga­ tiores eflfe cognofcimm. titillatione eam corroborari fecimus. Eapropter petitionibus cariflimi Confratns , B> Signum Josleni Suefifooenfu Epifeopi, & Coepucopi noftri domini Milonis Morinenfis, S. joftredi Catalaunenfis Epifeopi, & vcftris annuentes, bona veftra , qua venera­ S. Guarini Ambianenfis Epifeopi, bilis Comes Robertus Barbatus ficut ab omniexS. Nicolai Cameraoenfis Epifeopi, aftione, Vobis libera conceflit, ita & Aliu vobis S. Alui Λ Atrebatenüs Epifeopi, Metropolitana , qua fungimur, authoritate con­ S. Milonis Morinenfis Epifeopi, firmamus , adjicientes , ut quacumque legitime S. Oddonis Abbatis s. Remigii, poflideris, feu in pofterum poffefluri eftis firma S. Richardi Mofomenfis, & illibata Vobis permaneant. In quibus hac pro­ S. Silvini Abbatis S. Theodorici, , S. Albrici, S. Bafoli, priis annotamus vocabulis. Sex Berquarias terras duarum Praebendarum .C S. Nicolai, & Nicafii, Curtem de Fletcrne in/iaftellatura Turnenfi . S. Urfionis Abbatis S. Dionyfu, Terram de Hotkerka cum toto fervitio , ex­ S. Guilielmi & Hugonis Archidiaconorum, cepto equitatu eauirum extra Patriam : & Mi­ S. Leonis Decani, ri ilier Villa minifterium fuuro tantum a PrapoS. Gervafit Cantoris, fito & Fratribus recipiat , fit eis folis de MrniS. Henrici , Gregorii, & Emonis Presbyte­ nifterio refpondeat. rorum, Curtem de Bifiingefela in Caftellatura BerS. Simonis, S. Bofonis, Diaconorum, genfi. Duas etiam partes decimarum novarum terra­ Si quis vero huic noftrz Conftitutioni contrsrum a tempore Comitatus pranominati ComkisDire temptaverit, divina ultioni fubjaceat , & aRoberti cultarum vel colendarum in Caftellatu- lienus a Corpore Domini Jefu Chrifti fiat. ra S. Audomarenfi, Caflelenfi, Curtracenfi. Aftum Remis, & recitatum in Generali Sy­ Curtem de Renteka ; Curtem ad pedem monnodo anno Incarnati Verbi millefimo ccntefimo tis ÇaiTelcnfis ; quartam partem Allodii Radulfi quadragefimo primo , Indiâiooe IV. regnante Canonici, in terris arabilibus, in pratis, in virLudovico Francorum Rege anno IV. Archiepigulcis, & molendino; terras inStapalis, inHaf- fcopatus autem dominiSamfonis anno II. Drogo broc ; Altare de Herfinga, Altare S. Nicolai in Cancellarius recognovit , fcripfit, dc fubcr. "Î'tmi. il ·*■ Ego Eg° Samfon miferatione Divina Remorum ρ«ι· ■ ■»·. a ANNO CHRISTI CHRISTI CONCILIUM WINTQNINSE II. In caufa Anglicani regni celebratum anno Domini ( 1 ) mcxixi. feria II. poft oftavas Paicha, tempore Innocentii papae II. Piitebmtr Mahuesinrienfit iit. s. iifloriet wtl- E epifeoporum Anglic, multosumque abbatum, !e/«· ketjtu concihi deferiiit iit veriis : gato prafidente, Wintonia ingenti apparatu in* Feria fecunda poft oftavas pafebe Conciliumarceptum. Si qui defuerunt, legatis & uteris cauchiepifcopi Cantuaria Theobald! , & omnium fas cur non veniflent dederunt . Cujus concilii V aftio( s } Q}'« voit Regem Stephanum tn Anglia capram contigere , inter que Concilio» boc WincomerJe , Λ iubleauen* VVeflmooaftenenfe , narrat Maimtsboricufa cvmplunum refti» oculatus ia lib. a. hift. Novel, p. 1S7. dt leqq. qoa tamen librariorum errore cum anno 1141. canjon&a funt ; qoo4 noo animadvertens Labbeus baro doo Concilia in eumdem an. nas. ftflolic. Sed feria . aliaque temporum notat in MalmeAorienC expret­ is, m io errorem trabaraur, impediunt. Tradit enim Matbildtm Imperatricem, dt Rebertum Comitem Glo» cefltia apud Henricum VVintooieniee Ep. S. Sedis Letaram nuntiis ejifle , ut iptam tamquam Henrici rejis filiam , in Ecclefiam & regnum reciperet ; XXP. KolenJ. Martii eo euttoo pria»· doatiuica qnadroftfi·»*fuit ; ideo· que uno Cbrifli 1141. noo vero inGrquenti. Tum fubdit Pafcha , poft cujus oftavas boc Concilium celebratum iuÛfo J. XaL UfrriL ideoqoe anoo 1141. E» Ptgio ad. jt». Ci. 114s. u. I. CT /rq. m ""Tri’’” concilium SBSTVSà”· r?« ———afticoi quia interfui , integram veritatem teram Aptu» incomparabilis, iuAngfl® Norman >®quo dopoAcris non negabo: egregie quippe memini. I* minam aligunos, fic ei fidem fit manutenemcatum K» ** poft recitata fcripca aaZtoru , quibo· promittimus. abfentiam fuam quidam tutati funt, fevocavhin panem legatus epifeopo», habuitque «asm eis ar­ canum confilii fui : mox abbates , poftresno archidsaconi convocati. Ex confilio mhil proceflat m publicum - volutabatur tamen per omnium ruentes fit ora, quid foret agendum. Feria tertia hoc fere fenfu legati cucurrit ora­ tio .- Dignatione papae fe vices ejus in Anglia te­ nere : ideoque per ejus autoritatem clerum An­ git® aJ hoc concilium congregatum . ut dc pa­ ce patri®, qu® grandi periculo naufragabatur , Cumque onuses pnxfentes vcl modafte acda- mafleat fenreotb», «I filentcs no® coatradixiffent, fabjecit : Loodmetdes, qui fimt quafi opti­ mates pro magnitudine civitati» in Anglia,nun· cli» noftris convenimus, & coodu&um , ut tuto veniant, mifimus, eoiqoc confido no® ultra banc diem moraturos : bona renia ufque era* fiifta neamus. Feria quarta venerunt Londinenfes, ficin con* cilium introduAi, caufam fuamcatcnus egerant, ut dicerent milTos fe a communione quam vo­ confuleretur in medium . Tempore regis Henri- cant Londoniarum , non certamina fed prece» ci avunculi fui , Angulare domicilium pacis inB afferre, ut dominus fusu rex de captione Anglia fuiflê, ita ut per vivacitatem , animofirettar : hoc omnes barone* , qui in eorum com­ tatem, mduftriam ejufdem pneceUentiffimi viri, munionem jamdudum recepti fuerant , fummo pete flagitare a domino legato, fit ab archiepinon fohim indigen® , cujuicumque potenti® vd dignitatis cflent, nihil turbare auderent, fed et­ feopo, fimulque omni dero, qui praeiens erat · iam ejus exemplo finitimi quicumque reges , fit Relponfum eft eis a legato ubertim, fit fplendide, fit quo minus fieret quod rogabant , eadem principes, in otium fit ipfi concederent, fic fubjeAos vcl invitarent, vel impellerent . Qui vide­ oratio que pridie habita. Adjeftum etiam , non licet rex, nonnullis ante obitum annis, fili® fu® decere, ut Loodonienfcs, qui praecipui habeban­ quondam imperatrici, qu® fola fibi proles ex detur in Anglia, ficut proceres, illorum partes fo­ verent qui dominum fianm in bello relinquerant, Iponfata quondam coajuge iupererat , omne re­ gnum Angli®, fimui fit ducatum Normanni® , quorum _______ ______ _ confilio______________________________ idem fandam ecclefiam exhonojurari ab omnibus epifeopis , fimulque baronibus r a verat , qui puurumv poftremo uv<> non w ob anuu aliud ipu» ipfis Lonuuufecerit, fucceflore mafculo ex illa, quam cx Lo-douienfibus favere videbantur , nifi ut cos pecutharingia duxerat, uxore careret. Et invidit, in­ niis emungerent. Interea furrexit, quidam, cujus nomen, fi be­ quit , atrox fortuna pneccllentiflimo avunculo meo, ut fine mafculo herede in Normanniade­ ne memini, Chriftianus, regime, ut audivi, cle­ cederet . Itaque quia longum videbatur dominam ricus porrexitque chartam legato . Qua ille fub cxpeftare, qu® moras ad veniendum in Angliam filent io lefta, voce, quantum potuit, exaltata , neftebat, in Normannia quippe refidebat, providixit non e(Te legitimam , nec qu® deberet an fum eft paci patri®, & regnare permiflus frater tanto prefertimque fiiblimium fit religiofanun meus. Enimvero quamvis ego vadem me appoperfonarum conventu recitari . Praeter cetera e fuerim inter Deum & cura , quod fanftam ecnim qu® reprehenfibilia fit notabilia erant fcriclefum honoraret, flt exaltaret , flt bonas leges pta tefteœ appofitum , qui pneterito anno , in eodem, quo tunc fedebant., capitulo , venerabitnanuteneret, malas vero abrogaret: piget me. miniflê, pudet narrare, qualem fe in regno ex- q les epifeopo» maxima verborum affecerit comuillo tricante , clericus fuse hibuerit, quomodo in praesumptores nulla jufti- ~ mei”ia . ’Ita "* * ' *legationi · -·'· tia exercita, quomodo pax omnis flat ira ipfo pe­ non defuit, fed praeclara fiducia literal legit tn ne anno abolita epifcopi capti , & ad redditio­ audientia , quarum hcc erat fumma - Rogabar nem poiTeffionum fuarum coaAi, abbati® vendi­ regina obnixe omnem clerum congregatum , fit te , ecclefi® thefauris depilat® , confilia pravo­ nuncupa tim epifeopum Win tonne fratrem domi­ rum audita ; bonorum vel iufpenfa vel omnino ni fui, ut eumdem dominum regno re 1 i tuerent, quem iniqui viri, qui etiam homines fuieflênt, contempta . Scitis quoties eum tum per me , in vincula conjeciflent . Huic fuggeftioni retulit tum per epifeopos convenerim, concilio præfcrtim anno preterite ad hoc i nd ido, flt nifi odium leg anu verba in eamdem fententiam, qua fit Lonnihil acquifierim. Nec illud quemquam, qui redinenfibus. Ilii communicato confilio dixerunt , Ae penfare velit, latet, debere me fratrem meum ie decretum concilii convicanets fuis relaturos , snortalem diligere, fed caufam Parris immorta­ fit favorem fuum, quantumpoflent, pntftituros. lis multo pluris facere . Itaque quia Deus judi­ E Feria quinta folutum eft concilium, excom­ cium fixum de fratre meo exercuit, ut eum, me municatis ante multis, qui regiarum erant pat nefeiente, in poteftatem potentium incidere per­ tium, nominatim WillielmoMartclIo, qui quon­ mitteret : ne regnum vacillet , fi regnante cadam pincerna regis Henrid , tunc dapifer Stereat , omnes vos pro jure legationis me® huc phani Ifte immaniter exulceraverat legati ani­ convenire invitavi. Ventilata eft hefterno die cau­ mum, multis rebus ejus interceptis fit subreptis. ta fecreto coram majori parte cleri Anglic, ad Itaque multe fuit molis , Londmenfium animo permulcere pofle , ut cum hare flarim poft pal cujus jus poriflimum fpcftat principem eligere , fimulque ordinare. Invocata itaque primo , ut cha, ut dixi, fuerint aAitata , vix paucis ant par eft , in .auxilium Divinitate , filiam pacifici nativitatem beati Joannis diebus' imperatricem re regis, gloriofi regis, l>oni regis , flt noftro tem cipcrent. CON/ —- _____ J77 .‘J», Hits "Tgr'sr” ANTIOCHENUM. W' SKJt&T 17«___ «U» U) mi 114». "ί«· CONCILIUM ANTIOCHENUM Contra Radulphum patriarcham Antiochenum fub pnefidio Albcrici Oftienfis arcrchiepifeopi, A apoftolic· fedis legati celebratum anno Domini MCLXil. tempore Innoccntii pap· IL CcefiuMw «Mrifa* rdrirsri 7>mm IU. t y. rap. cap. A bus arehkpifcopis, epifeopis, abbatibus , cx mo­ ry.ifr vrrtb rvmraMNra/: Interea legatus re , in ecclefia principe apoftolorum , A ponti­ quidam ecclefi· Roman· , Petrus nomine, na­ ficalibus indutis pnefidente domino legato, A vi­ tione Burgundio , Lugduoeofis archiepifcopus , ces domini pape obtinente, leftns ibi eft fa pu­ miflus a dominoInnocentio papa, ut caufiepre- blico mandatorum domini pape tenor. Quopcrdiftx debitum finem imponat, venit in Syriam, lefto diligentius, A plenius cognito, prodierunt fa publicum eccufatores, Arnulphus fapcdiftus, apud Accon applicans. Erat autem vir vite ve­ nerabilis , fimplex , ac timens Deum , long·- A Lambert» archidiacomis : qui licet prius cum vus , A jam in fenfam vergens . Qpi ftatim , domino patriarcha oonveniflet in dolo, A bene­ cx quo Syriam fagrefl» eft, HierofoTymamora­ ficii fui obtinuiflêt reftitutionem : tamen convertionis gratia profectas eft: unde fub compendio fus fa arcum pravum, denuo fe conftituit accudigreftus, urgentibus eum prmdi&is Lamberto , fatorem . Adjun&ique funt cis alii etiam com­ A Aradpho, ut Antiochiam, uti finem impos­ plura, videntes non fatis profpere tempora do­ turas, acceleraret, Accon iterum pervenit: ubi0 mino patriarche refpoodere. Hic etiam erat illud manifefte veram deprehendere, quod Nafo nofter gravi correptus egritudine , antequam procede­ ret, veneno, ut dicitur fa potu mfaiftrato , fu- proverbialiter dicendum tradidit: bito deficiens , fa fata conceffit. Pnsnomfaati Cum fueris felix, multos numerabis amicos : autem patriarch· adverfarii Antiochiam prope­ Tempora fi fuerint nubila, fblus eris. rantes, omnimodo deftituri auxilio, fpequoque, Procedentes igitur in publicum auditorium acquam dc adventu legati conceperant, fraftrati , cufatorcs, paratos fe dicunt, fecundum juris re­ gulas , porre&is libellis accufatoriis, ad accufiusvie A laborum , que per tot pertulerant tempore, nodio fatigati, per interventores, quos ad dum procedere; Afubire, fi deficiant, talionem, talionem. hoc reputabant idoneos, pacem fupplices poftu- Erant autem capitula, fuper quibus proposèrent lant, reftitutionem beneficiorum fisorum impio- eum impetere, fchedulis faferipta . Quodam de rant, accufationi renuntiare parati , A fidelity enormi dt A indifeiplinato , & A contra regular regulas fantem exhibere. Lambert» in archidiaconatumre-C ftorum patrum , ejus in patriarcharum introiftuuitur : Arnulphus vero nihil humanitatis in­ ~ tu : quadam de ejus incontinentia , dt operibus veniens , principe iterum fretus auxilio , fblita fimoniacis. His faftanter poftulantib» ut fepnelonganimitate iterum ad labores A iter accingi­ fentem exhiberet , mittuntur qui eum ad fynotur: Romam , iterum opportune dum folenniter invitent, & ut ad objcfta veniat refponfurus, moneant: qui omnino vcuire refu­ A importune ibus proter­ tavit . Ea itaque die nihil amplius proccflum eft ve inhftens, aras, dequo in verbo illo, nifi quod exhortatorios habuerant nobis fa pnsfenti fermo eft , in Syriam diriga­ tur . Qpi Hierofolymam, ut pntmifim» , adve­ fermones ad invicem, ficut moris eft fatalibus. niens , complet» orationibus, dominum patriar­ Secunda iterum die, convenientes denuo , & ex cham A univeribs regni pontifices ad frnodum ordine refidentes, iterum citatorio edifto domi­ convocans , apud Antiochiam pridie Kakndas num patriarcham folenniter vocantqui _ ., ficut Decembris cefebrandam, illuc cum omni celeri- A L pridie , omnino _ ’__ — venire ____ U. noluit. Σ___ Interim __ Serio DÂpamienfis archiepifcopus , in choro pontificum tate contendit. * O r fine vcfte refidens nuptiali, non enim more alio­ Dt ϊϋΰ φύ tntiti» mttrfuemt »· ttutft f^trùtrcfa gtfla f""t, : Die rum indutus erat pontificalibus, a domino lega­ to convenitur, quare reliquis fratribus non cooigitur ftatuta adfuerant de diœceu HierofoJymitana dominus WillieImo» patriarcha, Gaudentius fonarct: & quare ad acciuandum, ficut aliquan­ Gaarienfis archieptfcop», Anshelmw Bethleho- do fecerat, non procederet . Refpondit : Qpod aliquando feci, inconfalto calore , dc contra famita epifeopus : adfuit & dominus Fukheras Tyrenfis archiepifcopus , fanft* Roman· ecdcfi· lutem anime use·, detrahens patri meo, Amo­ multum devotus A fidelis, in quo , tota legato re makdifti Cham verenda patris difeooperiens, fpcs erat confummatkaus negotii: erar autem vir operatus firm r A nunc ab errore devio , me t _____ . ---------magnanimus, A difcrctusylunmum Adfuit quo* sutore domine , revocans , nec cum accufare , ancis fuis, Bernardo nec judicare pnefirmptuofc, tentabo; fed pro eque cum duobus dt fuffraganci “ videlicet Sidonicnfi, A Baldiluino Berytenfi . Deo jus ftatu & incolumitate paratus fum ufque ad ——:--- decertare. provincia autem Antiochena, quoniam viciniore» Pracipttur ergo exire: & da­ erant, adfuerant univerfi , quorum varia nimis ta in cum lententia excommunicationis fimnl A & ab invicem diflbna erant defideria. NamSte* degradationis , five jufte , five aliter , ab omni phan» Tarfenfis archiepifcopus, Gerardus Lao* oficio facerdotali A pontificali depofitus eft dkenfis, Huso Gabuknfis, epifeopi, catholico· Tantus enim timor damini principis, in partem rum contra dominum patriarcham finiebant cau­ legati nimium proclivis , omnes favafcrac , ut tam . Franco autem Hicrapolitanus, & Gerar­ jam nulla contradicendi libertas alieni prnftaretur. Incendebat eumdem principem, minus pro­ dus Coritienfis, Serio quoque Apamienfis , licet vidum , A indifcretum , quidam Petrus Armoie» ab initio adverfarius nuflet, couvert» ad cum, nui, prafidii civitatis cuftos vir malitiofus fupra domino patriarch· fuum manifefte pneftabat pa­ modum, fperans quod fi patriarcham Aponi con­ trocinium . Alii in ncutnm partem manifefte vi­ debantur declinare. Die ergo pnefixa, rcfidcnti- tingeret, quemdam nepotem fuum, Haymerkum Ο o nof srasL £rarnrZ» Tu». JlXL iNNoacNTios r* m c i f i IT M conraous m. imf. fort J79 F». II. U U N V» A L 1 U M. STCPHANVS R.ANGL. - —nomine, quem dominus patriarcha in fuam per-A ignominiofe traâatus , apud monafterium fanât chrÎsti niciem ejufdem ecclefiz decanum fecerat, poflet Simeoois, juxta mare, in montejaninemiflimo fi- ANNO ' - · - ’ c . ., CHRISTI per feduâum principem in fedem illam provehe— ■eft . Fuit autem idem turn, carcert mancipatus al|y. dominus Radulpbus, nam nos ipfi in noftra pue­ re: quod & faâum eft. Serio igitur, five de fa­ do , five de jure depofitus, Antiochia egrediens, ritia vidimus eum, vir fpecie decorus , procerus ■■ in fuam dicecefun fe contulit : pervenieolque ad caftrum Harenc, zgritudine prrventus, ft cura­ rum anxius pondere, ledo decubuit, & convertira od parietem, & injuris enormitatem non ferens, exfpiravit. Tertia demum die iterum convenientes .· ft refidentes ex ordine, tertio dirigunt qui dominum patriarcham peremptorio citent edido, & ut ve­ niat objedis refponfurus , moneant. Qjri utrum corpore , oculis aliquantulum obliquis , non tamen ad indecentem modum , litteratus medio­ criter, fed facundus plurimum , & jucundifllmi fermonis, multam habens gratiam , liberalis ad* modum, militarium, fed & fecunde claflis, fa­ vorem non modicum aflecutus, promilTorum & paftorum facile immemor , in verbo fuo varius & inconftant, fubdolus, ac nimium in omni via fua multiplex, providus & diferetus in eo foio re­ pertus imprudentior, quod adverfarios, quos fibi confcientiam veritus an contra fe fynodum invidiofe collcdam (ciens, & principis violentiamti-B merito fufeitaverat, in gratiam fuam redire vo­ mens, pro certo compertum non habemus , ve­ nire , ficut ft prius, omnino negavit . Erat au­ tem in palatio fuo, cum fuis familiaribus, mul­ lentes , non admiferat. Dicebatur etenim, & ve­ re fic erat, arrogans , & de fe plus aequo przfumens: unde in eum devenit cafum, quem , fi to ftipatus equitum & popularium comitatu : confluxerant enim ad ejus iubfidium univerfi de aliquantulum circumfpeâius fe civitate: qui nifi principis timuiflent potentiam, in monafterio diu detentus , tandem elapfus , Romam profcâus eft. Ibi aliquatenus gratiam fe- legatum cum univerfis qui in ejus depofitionem habuiflèt , facile potuiflet declinare . Captus ergo, & catenatus , urbe cum ignominia parati erant dis apoftolicz aflecurus, dum redire maturaret, depellere. Videns ergo legatus quod ad fe veni­ veneno haufto, fccleris miniftro porrigente , ne- convenerant , re nolebat patriarcha , fe domini principis con­ fcimusquo, miferabiliterinteriit : in feipfo, quid­ fins patrocinio ft viribus , in palatium afeendit, quid utraque fortuna facere poterat , ibique data in eum depofitionis fententia, annu- rius, plenius expertus. Hucttf^ue Tyrmt. lum & crucem compulit violenter relignarc : in­ Boronitcf dt temport incertur , dt boc & Hierofolrmitono fynodo, piaro anno 1136. nant. 30. tf jetjutntibns conjungit. de, jubente legato, principi traditus , ft vincu­ lis milerabiliter alligatus , tamquam vir fanguinum CONCILIUM alter Ma­ WESTMONASTER1ENSE Die odavarum S. Andrez, ( 1 ) prrfiJente Henrico Wintonienfi epifeopo fedis apoftolicz legato, ubi rex Stephanas przfens quxrimr de injuriis a populo fuo fibi illatis. wrlUtmu idem Mahmibxrierfi . Interea lega-Cfratrem fuum vinculis eximeret. Itaque juberefe tus, induit, immodici animi Pontifex,qui, quod fenei propofuiflet, nonineftedum relinque­ de parte carte Dei & Λ apoftolici aooflolici ,. ut ur regem rerem voluntate populi, ft aflenfu fedis apoftolicz junftum, quan­ re vellet, concilium pro jure legationisfuzapud tis poflient viribus enixe juvarent ; turbatores ve­ Weftmonafterium dic odavarum S. Andrez co­ ro pacis , egit- Ejus concilii sdionem non ita exada fide ad excommunicationem vocandos, praeter eam , pronuncio , ut fuperioris, quia non interfui. Au­ quz Andegavorunr domina eflet. Hrc verba ejus non dico , quod omnes cleri­ ditum eft, ledas in eo litteras domini apoftoli- qui comitiflz Andegavenfi faverent , lici, quibus modefte legatum argueret, quod li­ ci gratis animis exceperint : certe nullus expu­ gnavit , omnes vel metu, vel reverentia frznaberare fratrem fuum dt flimul a fle t. Delidi tamen fuperioris gratiam facere, & magnopere cohorta- p runt ora. Unus fuit laicus Imperatricis nuncius vel qui palam legaro interdixit, ne per fidem quam accin­ ei padus fuerat , quicquam in illo concilio fta- geretur . Regem ipfum in concilium inrroiflc , & apud fandum conventum querimoniam depo- tueret, quod ejus honori adverfum forer : fidem ab eo hanc fadam Imperatrici, ne fratrem fuum fuitfc, quod homines fui & eum ceperint, ft af­ ullo auxilio juvarer nifi forte viginti flictionem contumeliarum paulo minus extinxerint, qui juftitiam eis nunquam negafler. Ipfum legatum magnis eloquentiz viribus fadorum fuo­ nec plures mitteret . Quod in Angliam ipfa ve­ rum invidiam tentaflê alie via re; quod fcilicet im­ peratricem non voluntate , fed neceflitate recepifle : quippe cum recenti adhuc fratris fui cla­ potifllmum connivente aâum. Dixit nuncius hzc, de ( omnibus comitibus , vel fugatis « vel even­ tum rei fufpeda mente przftolantibus) ipfa cum tnonum pondere ille moveri potuit, ut iram pro­ deret , femel incepti ut pnus dixi , non fegnis fuis muros Wintoniz circumionaflet, ipfamquz- executor. Fuit ergo hic annus , cujus tragedias compendio digefli, fatalis & pene perniciofus An- ri, ut quocumque modo , vel ecclefiaftico , izculafi poflet, ad germani liberationem cumque pepigerat ad ecclefianim jus pertinentia obftinate fregi fle : quin etiam certis autoribus ad fe delatum , eam ft fuos non lolum dignitati fuz , fed & /itz ftruxifle infidias . Czterum Deum , pro lua clementia, fecus quam ipfafperaflet ne­ ei milites, ntilet , frequentibus epiftolis ejus faâum ; quod regem cepiflêt, quod in captione tenuiffet , ipfo ft alia pleraque magna verborum aufteritate, ni­ hil omnino legato blanditus. Nec vero ullo fer- gliz: in quo, cum aliquo modo fibi ad liberta­ tem rcfpirandum putaflet , rurfus in zrumnam recidit , & nifi Dei mifericordia mature rat, diu haerebit. occur­ gotia , verriflê , ut & ipfe perniciem vitaret, ft CON( I ) Anni >141. ut fupra diximu» ad Concilium Wintonicfe. INNOC1NTIUS rr. n. anno LATINIACENSE CON RADUS II!· IMF. LUBoVlCUS V1J.K FR. 5·1 8»^°^ 3XDhh lunoccntio papa II, circa annum Domini MCXLJil. ' ■ . Cum boc etiam de fidci artitholicus dicitur culis, in quibus quibu a nobis diflentire videtur popu­ lus ejus, habitus eft tra&atus, ft ex pane ejus * promifla eft in multis correftio. Quibus rite peraftis, prcdiâus legatus ad Afconenfcm rediens civitatem, inde parato navigio Romam reverfus eft. Clerus vero Antiochenus, ft maxime qui in depofitiooc domini Radulphi eortpiravcrant, inHindu ft fuggeftione principis , ft maxime , ut cum domino patriarcha, fic epifcoporum nonnul­ dicitur, interventu munerum, elegerunt fibi quem­ lis, templum Domini foknniter dedicavit . Ad­ dam ejufdem ecclefi* fubdiaconum, Haircericum fuerunt ibi dedicationis die multi tam de parti­ nomine, Lemovicenfem , hominem abfque littebus ultramontsnts, quam de cifmarinp reponia bus, magni & nobiles viri. Inter quos admit fit- rts, non latis honefte : quem predtdus dominus dominus lofcelinus junior, comes Êdeflânus,qui **Γ Radulphus, arbitrans eum fibi reddere obligatio­ tunc in folennibus fandi pafche diebus magnifi­ rem & fideliorem amplius, in decanum ejufiiem ecdefic promoverat, fpe fruftratus. Nam ab ea ce cimis in civitate moram faciebat . Qpa cele­ britate completa convocatis archiepifcopis, epif­ dic cum ejus adverfariis dkitur coovenifle, ftin eopi t, ft xliiv ecclefiarum prslatis, una cum do­ benefaftoris fui, fidelitatis immemor, confpiraffe depofitiooem. Quod autem de ejus promotio­ mi no patriarcha concilium celebravit, in primi­ tiva ft ccdefiarum matre fanda Sion , tradat» ne fs&urn eft , Petrus quidam , cognomine Ar­ menius, erafdem civitatis caftdlanus, artibus filis ibi cum ers de iis qua inflanti tempore videban­ ft multa munerum profufionc, aggreditur .* ft tur convenire. Cui fynodo interfuit maximus Ar­ tam clerum quam principem aid id impolitic di­ meniorum pontifex, immo omnium epifcoporum "POUpunr Tyrfa prad&if cepitihu de Anthc^ A » ctntilti aftù tpffet , it rthu ra ire /j·*do itftti iffa tut : Legatus igitur, depofito patriarena , & confummatis apud Antiochiam pro quibus venerat negotiis, Hicrofolymam revenus eft : ubi ufque ad folennitatem pafchalem mo­ ram faciens, habito prius confilio cum praelatis ecclefiarum, renia poft fandum paieha dic, una Λ Cappadocis , Medie , & Perfidis , & utriufque Armenie princeps , flt dodor eximius , qui Ca- CONCILIUM citur , eo quod ejus citt confanguineus, CONSTANTINOPOLITANUM Anno HcxLiii. Mcnfe Augufto prscfidentc Michaele Oxira Patriarcha in Thomaite CTrkliitium id erat Pitritrtbait ) congregatum , quo Clemens Safimorum, flt Leontius Balbift* io pro­ vincia Tyancnfi Pfcudo Epifeopi, tamquam pratter Canones ordinati, dc Bqgomilorum hcrcfis, dc impietatis rei damnati, dc dcpofhi funt. F» Atinio TAEcretum fadum in dcpofitlone Pfeudo-C V“* Hta^axuat *·« τ* ptytic rSv i xanorec %nfuwriitn;r, Bsj^xAa» ίς menfis Augufti xx. die vi. Indidionevt-pne­ Crff»v «nAf^yOtrtuv, μίωΐ Λνγνςφ x . *μίρ$ fidente fandiftimo domino noftro , & Oecu?χτχ, Mvitrift ?xtuç . ΠρχΛ^χμ^ύί τ« tyttt· menico Patriarcha, domino MidudeinTho- •ram χμ£ν frnrvrv iù ·ιχνμ«ν<χν ircrcwpyv «ue> maite , confidentibus magnx fanditati illius fandiffimis Pnefulibus, Ephefino, Heradccnh, Μ f^amXv d» nJ θ*μ« τρ . ru*>iΐέ>βζ·νπ»ν ri μ/· Ancyrano, Nicomcdienfi, Nicmo, Gangren^«Aa wri , ifpvnnn enuftttt τϊ Εφί'fi, Antiocheno Pifidia, Hierapofitano , M<>D„ τίΗρ«λ*ί«,τί Α^χνρβ,τν Νίχ«μ»&Τ ,τϊ fembnenfi, Bryfcnfi , G arcnfi , Gotthienfi ; , - rA.r/ivu*· »Je Π,«. adftantibus fle tUuftribus Principibus. Ad nos J*”"*» τ· *«*>*·”> J· Avmyasrc ras Uurthodic convenere, Imperatorio decreto. in me- a‘«»T- I****** » p· rv'.Bpucrif, hodie convenere, Imperatorio decreto, in me­ τνΓ χμΜ', iÇ τιϊ Terô/cç, ν«£|Γβμι>ν* ς ίκΓΤΟΗ. moriali iandiflimi M errepoli tie Tyanorum xi» apyrenas. TtwfiAftre u$vriu ηίμτρβν χβρημ'ν Bafilii digefto, Panfebaftus, Scbaftus, fle ma­ gnus Drungarius, Beatiffimus Epifcopus Bul­ ββπλινϋί ιτιλόσηκ τρ iffanirn i’yyap«y<)ri* , β μ*do coaâa, judicium laturi de iis, pro quibus χ«4μιττβΊ®* îrimw BvA^«cies, xj ό μ^βλοdiAus fanAiffimus Pratful Tvanoram'. ut ipfi_ _ _· vconcedhur, vduti reports Anttftiti, dog ac- En^cwmw^s^^TM^xarer τν π ήμίν culatorio animo, duos Epifcopos , Clementem, fle Balbiffia Leonti urn, Bogomilics impietatis reva facit, tanquam oui reave ft fenriant ft doceant, ft hnjufee àetdland. Et conventus quidem propter bee congrega- μβιβ^τηΊι ^χ*λΛ·θι»τνξ, iÇtj τχρίίμο Aa^vorc Jbri rut it * Κλή^, « e·^ Β«Α/|«™ At,hiev f •if CONSTANTINOPOLIT. —■ ηχΓ$τι Cri IV STI •■«i- kxnçomnihot «fr xatw; £ Jrjrrxarr, *pa»àrr, t ni rie m- A tus eft : veruntamen , cum veluti quoddam Β»3Ίλα Oprrxfàai fit wa»àc fiA Karxe- Tyanenfi» T—— r“ preludium —‘• J—~ fuerit, f-':* immo --------------vero— ranquam judicii prepararto , iiwuifitio de flatu conditioneque paedidorum Epifcoporum, in queflioncu allata funt , quibus nec Epifcopali eos dignitate condecoratos fuifle conten­ T«parx44 n Swtnô>tt ni xid τ>ς dit, tanquam nullo modo ordinatos, vdnoo Ô»»ru» irtrxare* •yxentf'ertvc sic ζίτ»)ΐ«* wa> ex Canonum preferiptis ; idcoque Epifcopali mtufxwt, pnSi ίηινΊηηινΐίΊήτνς ηνιμί<τ$χιIta- dignitate eo· efle indignos, ut certamen ipfi poftea , cum quibus ineundum eflet, in du­ twi»£#4> ·ί »«»» χ«ρ9ΐ·η$ή· bium non verteretur. Dum itaque de his au·* nrc, (Ju xnpà nk ^3 ifpü» xand<*v Stent· ; ’ n· r> · ritur » non longo examine opus fuit , fed ut yaç, StJ Tara xdAw tv/rxaxnâc α'ναζ/af Srrttf ytrç, (apieni ait Salomon ; Viro laqueus funt proa(iei. axa/- (*i< labia. Sic ft in judicium vocati, dc ftia αίξίβΐ. ne «»« $ seyar» seye» euryJ P* TBvre o^dt ·!**.·,■ Mi ap« a?u ιίΐβμύί tipufiaitoain . ait γϊ* ίί«Ι in Eoifeopatum Eoifeopatum promotione promotione interrogati interrogati ,, pa pa­­ ru vagi rutu» ·£ ιξηττζιν· , « μ<χρ·ς τσος alni-B lam Metropolim patrocinati funt , fuf&agio ti Métropolite 4auï» darrtipern, <»’ 4 /4* ravr'AA- gtf tànît Stà nùm. inti Si M&àtfpit ngpnü· e«e«biiM« tjS Tuens», μά»·ν Si iÇ aiarrrc «ara- θπ της «raiU^fuc, «M’ wrwp a ra^ticw h*c ‘n Urt* dduI>· ..L. «»Jti _»_♦?·__ ___ -' -r____ Ά_____ an tuo fanctibmo Tyanorum Métropolite . ΣσΑ·μνν, <■>»'!« ni! a/x«« Jacobo Monacho, ad Clericatum & prefulaJru Jri x} at aurntyfym Ttf) της /ουφ df rum, ut moris eft, poftea eia pio tempore in /rterni m ycapawtstf »pwn»Ot»nt, ruvifapai rr- fecundam Cappadociam Tyana prog reflas , w( àmxpucjp pirptnXlrp tpeiwtn ψιφα&ΐαβι ordinatos fuifle , fed ab eo , ft folo, cum nullum alium haberet , qui uns cum eo ce* cantura φβρφα ^*· xsAmk ixt rî «rat* lebraret ■ Çum itaque hac ratione hsac & ipfi •^μ$υ» inunt itfWti-nt μη^χβλ/ηι Tuohwv xxaaaconfefli eiTent, nullum remanebat dubium,il* yί Ieoro/3· «yac xAq/w, x} èp^ttpia» rtwqÿaK . loa contra prrfcripta facrorum Canonum or­ h ru aurrpav t'xU’p rtwtÇrA^arntc céf tUv^S dinato· fuifle ; cum Apoftolicus primus Ca­ Kvrxaieawv I4np** » f^nSri < ηλμύμ·»a ιτ«<μι'/·ν «χβντιΐ’ξίηϊζ·*», xj Τ«ρθίrftar, eyβ- ônwrt >Ç t9Î μΐη TU vtti τής ·θρυ»νμιηκ xarr* arùrôr κηβίίβς . Jet rtu^drwf αμα ni*t ' ruvinuteaTt t^rrn^ûxtu π, q# λυθάϊαι. ExuUwua, Si i Snynü^ifrta t' ni» της i»r- Sententia, per quern di/udicttam eft, grifcopali dignitate antea private» , contre Ce* ywper»>x3t'rnç ô, n ZereMper μ»»βχ«ς Κληi •ones ordinatos efle, rum Sofandronun Mo­ μΊς, iÇ i Βχλβιαης A-tirrt^ awt^ipât Ta bavMMUl BCWIIWD , nachum ^a*w«rcuiciit Oementem , n & oaioiuw Balbifle Lcoctium itpvnmt μητρ·99^ίΊ»Τυ«Μΐ» xueia BoxiAh·, rütEn relatione Crnftiflimi Métropolite Tyanonun, domini Bafilii, cum eflint ex fefta ©ηΰ BoyejxuXwv irnt μυτβρνηπκ auptewi. μΟΜ xecranda Bogomilorum, menfe eodem, ft ce* IfS rirfj, νμίρρ τΐ βότρ. Πρβχαθχμφί* râ α^/·dem die . Prefidente fanôtflime ft Oectnne* Tbra xj l’nfjfytoi ν«τ^μίργι χυύκ Μ/^βπίλΜ dr nico Patriarche , Domino Michacle in Tbo· TJ θρμχ/ηι, rtaJtxaÇevru» fjtyi rq μφ«ίλ») «t^-wmaire; fimul judicantibus cum magna ianfti* euxp «tura in 0απΛα4ί, 9*ec ·ρ·Γα?ΜΚ Ίϋ rate illius , ex Imperatoria divinaque jdfioYavrtBiréa S«B«râ, < μ»>«λ« ûpvyyacJa, ra ne, Panfebafto, Sekafto, ft magno DhingaM«- μΛ^οκολίηκ Tcmcwv Βατ/λκ* » a* Uuytio m & i* «ar αότίτ τολμητία eu ίνο&α αυτό jam antea examinatos, a dignitate Epifcopali removimus ; & in publicum quoque non redarguere , & quomodo illi in multis circa orthodoxvn religionem inconfultc aberrant, axvtSivm 9apà τβχβ ίιιαχόιων αυτή, nyxv, τί μοναχό Aferrrw x} τί μοναχό Κλιίμ^τΦ* * S ÎÀ» «pMgfT&rsms ràs ίχκτχπιχός αξίας xa- nobis paternius non oftendere, θ*λομ$υ, μιί xJ f*c ri ιμφανίς ίξιλίγξαι, ôrws τολλατσα it& rlu’ ορδοόοξον ίνοι 9pn- non ut accu- lator , & qujfj jr,fc eorum impietatem in jucium vocaret ; nec quippe omnia & in no· rxoiav vaparçalbovmt άνοήτωςχ} ήμήν καρατήαατ. de- _ ταφ/Γ/ρον ntnut, άχώς κατήγορος, wT MS αυτός BÇ J<« τί καρογτΓοτότ^ τ«ρ >ΐμ«ν ηψΜνμα-ηί ^poSiiyvoxain rtu, αΜ’ as. ακίόοη χωίιφ xj «ρσπτΰη»- ^ροβάτκ n»s Xùxbs μη ίηχρύαττσθαι, >Ç «7μ λαθρατίώ τβ Χ^τί χαραυτύν λυμαήνιαθαιχοίμνίω, ώώτιον ήμων τ>ί» redarguere peflet ; ut in conventu fubftitit,u- αήμιρον vaptrioan τίν τής xaf aùiiv τυγχάνοντα naque cum eo etiam ii, qui in jus vocaban­ tur, Monachus nempe Clemens & Leontius, cactMi dCXaCnooT» Aiovnt, ri» C καρά tSAiw- icrtptum Tyanxus Canonicus depromvarias eorum actiones continens , mul­ τ/β ynponH&b™ t ms αι/ns »Xf^> , ws xj axtlCms fiJÔTtt nJ xar' αυτός >Ç ίίζίλϊγχοίν αόης tum ptr fe ferentes lubricum , palamque dé­ montrantes , earum auâorem non reÔa effe ίρΑρ, ανμααρίΓανη ii nyi o/ x»$’ uv η αίτίαστς t tilico pfit , ά>λ«τ κλιοτ i\uovm. ms yvv lententia, fed Bogomilice fefta revera labo­ ο ure . Scriptum erat compotitum , ut ex fi-C eo erant , gnis, qux in Clericis , & nobilibus , deprehendebatur , & habitatoribus omnibus Metropolis Tyanorum, a fere has & fimi- les aeliones adulatis appingens , & doftrinam ; Marito abilinendum a legitime fibi con­ xaptcn τό rwut- μοταχος δηλονότι Κλχμικ» >Ç ό Μάντης tfypa- φ>*» £^υς ο τί Τωσωι» χανονιχάς <αροχιχόμιχτ $ιαφόρχς aopa^Hi τάτων ίιαλαμβαννν τ·λιί xttt- φιράαας τ» σ·φ«λιρν, < <■ «cOr- per ibus habitare : nullo modo permittendam elle· Ctucis adorationem , nifi inferiptum hafiat Jelus Chr.Filius Dei . Rebaptizaffe & fi­ lias Chriftianorum, dicentes, peccatores effe, qui baptizarunt ; & ordinaffe mulieres Diaco- nnfas, quibus ceniuetas Ecclefia petitiones fa­ μιμαν τόττις xp)λ»6 ομιλίας «wAvhf. τ>, âtoxfipnv àvSpaç xapàyvùμΐιυ χαμιnSv , 1Ç ^Uuafxxc καρά τία àvSpvv $ΐλησιν. τί rivai 9ανόνης Χς/πα»Βί α’τβ- <>bs, x, αψαλτυί χχταλιμττάιαν, >Ç μηόί ζί/τπς όίχκτθαι aürù; fis μ/πίνο/αν. τί, ό/ζαναακαψαι » ' Afbjxoe ■ V.------/?.. ^ιμμΐνα ίξ«50π >$ cv τύν ιχχλχιηω» moi λιγνοί far lacnficium cclebraffc : fandas contriviffe i- τίί πλΑτήτανηκ, <£ όοαμονας iyxaiotxôïv ηΐς magmes. De Cruce magni Archiftrategi in­ numera miracula faciente dicunt, ea ex Dia­ σαίμαστ nJ? πλΛηίνίνν.τί, /ιχ>ΐ σνΓχνρςϊ&αι άλ­ bolica operatione fieri : anathematizaffe Deum, λως «)»oÇ iniypxçli» ίτιφί'ρηηιι. Ine-BS Xeiris exos τβ Θ«β . τί ύζαy«CaTT<’a-au < xatSia XftWwJi*, λίγνσι ότι* α­ μαρτωλοί «β-σ οί βχχΐίιτανττς , >ζ yuponviwu γιχνανκας Stxxotiarxi , >Ù iinÇirttv αύτυΤς ra’s r » t άΓίν; *r > £ayyt*icn >» ____ , λ av^ttiispyn_ _ _ * τίωτύν àvàyvvatv σαι τηυηΐί τβ Κλημιντφ*. τί, άγιας χαπίΓρίψαι Ηχόνας. ”· , xt& τ« rcufi τί μιγάλκ άρχίΓραττΓ» άτΗροχληθη τοιίντφ* ^αυμάαια λΐγ^τν, ότι tx όιαβολιχής CJtpyùai nùm iroi£ . τη, άνα^ιματίααι τί* Siit, Sv itt^^rcK- Αχάχι9* ixiaxon^ Xtinevôs αυνοΐς τόηις, ων ΰχήρχί CH., ,NN^E7.1,US J«9 ------------------ quod mœchar* fuiflênt. CONSTANT1NOPOLIT. CH^iSn’criP‘° il,° ΙΓΚ^*η:ο> poftulabantur jam di&i V »μ» ûepius, ut ad h«c , fi non ad omnia , refSed cum viderent, ponderent . accufacorem Leontius nimium enixemie inftar.tem , reba- ptizaifc confeffus eft : idque fcciflfe, quod a Sacerdote , pro abmpertis criminibus depoli­ to , poft depofeicoem primus Baptifmus fa- ftus fit , ipfe confirmare quem tanquatn dubium exoratus eft . faftttm Quod maxime , Leontium non refte fentire, comprobat; tanquam qui baptifmum iterare aufus fit, fecun­ dum exeerandam Bogomilorum religionem ; & licet hoc a Leone probatur , Sacerdotem depolitum, primum illum baptifmum fecifte, non tamen omnino /9O *- comwiro* Hrc & fenilia aliaAwp^» ηι^ραφο ορθό|·ξ>- γτο^ζομ^βς. adio illa ------ ------- ra'mi < r», rapeièrat γνικυιας Xt>t tatis n’t c h ni i η ~ ' ·JHSw ’“ -. .ç χύρας id™ ορ·φΰτα patrias. _retro eW,« rerxura rui tS tozutm ι'γγράφ* Ιηλϊνης , ατ»7ο»τ· et ptxpetJLdivns xoMatxrc, opis rvÙm άχχλογήαααθαι. χ^ι’ιμη opèçravm. α>λ’ tittup tapai rè» xarrH^epw αφτίράς avisàfjfy>o·' * ° μ3μ Atontoc αιαβαχτιαμόν retirai xaridm . jrAtu Jrà w rapa ttpius xadatpfdtneç txiJHAerc ty~ χλήμαπ μ£ Hu» »κη»μ radatptrir τ» xpww» βάττιαμα rap atirS Ί<λίδΙ£αι, J *4 «f άμφίββ· Aw raparirat aùnç β’χχτήθ». Ί«γμ Γαρ μΡ yt- toptybe raped arti ni αραχθι» ·« βρθί '·/—>— pwyi’ni rts -r----------------------,Λ ~ Atwrra * ' ’ r , «ç avaCe· extra culpam B φρ·»ήμχτφ* τϊ ύαάγιται fuerit. Prztcrea infepuka, & abfque cantu , ~ rrtrpiv retirât ηλμή<Γβ>τ®ran ΗιύβιΟηΑβν reliquiflc cadavera mortuorum aile verabat Le­ ontius ; id tamen fe preftitiflë fatebatur , tü» quod mortui illi, dum viverent, fceleribuafc impialfent, nec illi, dum ad fanam mentem hortabatur , morem gerere voluiflenr ; tradi- ditTc vero Chriftianam quandam mulierem Λmerx fatebatur, quod cum fratre mariti im­ pudens confuefceret ; cum alia ratione non poffet malo videri. Ad h«c etiam ajebat, fe divinum templum cxutHiTe , quod cum non nemini, fepius adhortatus **** confeili funt. Ββ^ομηΑΐΛ θρητχΖβττ , οτβΓί >Ç τ»η» rapi τϊ Ai'orm iroSn^SÙT^, us xadfipruhes τι>Γ~ yitut ο πρΧί vi opùtw t’oatirao ζάίτιτμα ,wJ’ aru xatrorwo axanttriaiw ‘ftjijjfym · opis Jt n x«reAzrf7r άτύφνς >Ç αχ^αλΊβί wxpa$ ο’μβΑο- yûi lu · Atotrtot. tXt^t Jt tbi» retirai, ΰς apMtprayomw d»£ernfr nA^nirayii;»,^ μΗ rtt· Οβμιvuv aùrti ανμβαλ^οτι Opes Stipdur» an· Jf7y. >Ç n rapaSïvat Ji ££jf«a4u ytutaîra rtii r^ ci τώ xp. ( ita crac in manufcripto) tx> Opéraient t.............................. ùct opis χλ^οφο^ία» ήΰ opii ημάς ruλβήτυν ii ίΓγραφο Ίί όμιλαγημύικ τί ipdàraρατφβ^ιαθαιλόΓ» to tbtw ιιρινχΙμΒμα, >Ç xoZAlaJ ipfis addudos, ad propriam condemnationem οοηρίαν n >Ç tiriCHa» χαπιβαρ» nSv ân» ψροabigendam cos, qui fecundum Ecclefiam ca-0»^rwv,*) ItSarxinw ,C» inriÿ met Ίίruu^pir cholicam non fentiunt , fed ab extra ex fe ipfis aliquid introducunt , anathematt Subji­ cientes , ante vero omnia & ipfos, live pa­ lam , iive clam , aut fentiant aut doceant prxter pia Catholicae Ecclefic dogmata &dodrinam. Capita autem, ut germana omnino & inviolata conferventur, praeceptum eft, ut t.anfcripta fubfcriptione eorum, qui ea ana­ thematizarunt , foras item noftri Dei aman­ tis Chartophylacis inferiptione communiantur, ficque ad loca illa mittantur. «IrZαύτί· ta rlu αήμιρντ cawriov ήμΰν rtreiixafj^ , ηπ άμφίβνλα χάντυ, ώς ιπρβίβξα fWtSsavadtpari· rams. ιζ ίφ ·Ζί Iras άμφί^αΚΐας lu ixtralarrc/3oA4r.. Jx« itadipart to τβμΤΒ τανπχ J oxc/3«Af7r ertp Jri JH κ} μα , Jta mat οραφάακς rap «vnS» etra^dfirai opif Ηώ της t'auiùv xanywirtvç axetrcCnmy ris μη χατύ τΗν xx^oAzxiui iutAnrtai φρβνίηας , <λλ’ ίξ<*θπτί rap iajjTÛt tourifemt iradipah χα· Ε θϋϊοβα>λβ»τκ. opi ràrreo ityt àu/roc , «i φαηρας, sir» plù rtxpupptHes t 4 φροφταΛΜ, 4 JrJjrÇaiC* τβρ« to Χοβη τϊί Μπόλικης l’xaAw& ϋγμαηι χ} ίιϋγραπ. W pg»fw ffS Μφαλβ/Μτ xara «7χβν ità w «re^Xrrv tra'rrw rua· αίας •nyrdluai, iÇ aj/άβλ»»·» , <&ύΐι μιηγραφίι ύ^ραφηνβι jjfyi rapi iradtpartaenriM ®>tom, ιπγραφηναι Si tÇssÔc» 1Ç rapi Ίί ripsripi Sw«nAbç χαρηφόΑαχνί, >ζ to Hu χύρα» ά· wrratàfai' CON* ’"’ÏW j9t CONCILIUM WINTONIENSE. /ji ··*· ·»«- CONCILIUM WINTONIENSE wfiwz MCXL1H ttltbratuM t» f» cttlrevtrfi* mitr TMtUtt* trtkifpifcfteu Ctwricefal O & katne teranenfi tumulatus. Innocentius II. e vivis dcceflerat . Petrus CluEPISTOLA I CÆLESTINI PAPÆ II. B, t«. iv niacenfium abbas fcripfit ad eum epiftolam, aAD GLUNIACENSES ίΡι<ιιΗ“· pud Papirium Madonum extantem , qua conti­ netur ipfum legitime eleftum initio pontificatus Rome omnia pacata habuifle. Wilielmum Ebc-^De fui eleâione certiores facit Cluniacenfes, eorumque preces poftulat. Claromonrani epiico­ racenfis ecclefiz thefaurarium , hominem tunc pi culpam tpfis condonat. temporis improbum, in fedem Eboracenfom bis intrufum, ab Innocentio damnatum flt fugarum, per furreptionem ecclefiz Eboracenfis epifcopum CelttpifcopMt ftwnr ftrwnmt Dti , diitflis /Uiu Pttro efieti, flT ntmachi/ C Iwuacmf. fj lu­ ordinavit £c comecravit, fle contraS. Bernardum tent tf epefleütMfH fentdiiiitnem. hac de re graviter conquerentem defendit. Cum, Aritatem veftram de ftatu fanâz Roman® juxta Uripergenfem menfibus quinque fic diebus ecclefiz nutris veftrz folicitam cognofcentredccim, fecundum Ottonem Frifingenfem me» tes, C e j9j CÆLESTINI PAPÆ II. VITA, & EPISTOLÆ. 594 ■tes , qu· circa not aâa funt, vobis fignificare A ANNO ANNO curavimus. Notum igitur facimus diie&toni vcII. AD EOSDEM. CHRISTI CHRISTI ftr«, quod Domino noftro bone memori· papa Confirmatio S. Vincent ii Salamanticenfis in ®«Miau«k Innocentio, VIII. Kal. Oftobris- defundo, flein Hiipania. Cl,“·'· Lateranenfi ecclefia cum maxima cleri ac po­ puli Romani frequentia tumulato, cardinale» Cttltfiintu epijtopni fervtu fervonuet Dé , dileiUs presbyteri & diaconi, una cum fratribus noftris filiis Petro Cbnuetr^fi Moti tjnfyne frotriéu , epifcopis & fubdiaconis, ciero ac populo Roma­ /«fers* tt opoftolkMeo ienediffionm. no acclamante, partim & expetente * tertia die in ipfa ecclefia unanimi voto dc pari confcnfu , Um ex injunâo nobis a Deo apcftolatatf of­ me indignum, dt prorfus tanti officii imparem, ficio, univerfis Catholic· ecclefi· filiis de­ nefeio quo Dei judicio , in Romanum pontifi­ bitores exiftaœus . vobis tatnen qui fanftc Ro­ cem concorditer elegerunt. Ego autera confidemane ecclefi· fpecialius inhered», propenfiori raos, infirmitatem meam ad apoftolica fedis cul­ nos, convenit caritatis Audio imminere . Ideomen non poflê pertingere : onus boc malui de­ clinare, ne in paftorali regimine, iimparii «Ioni* B que tanquam fpecialibus B. Petri flits paterna Sed quia conniftrationis aftione fuccutnberem. Sed con­ folicirudine providere volentes, ecdefiam S. Vincentii de Salamantica , quam frater nofter Betraire non eft domini difponentis arbitrio , oberengarius ejufdem civitatis epifcopus , aflcnfu dienter fequutus fum, quod mifericors de me prioris ejufdem loci , dc cariflimi filii noftri A. regentis manus voluerit operari. Difpofitioni i_____ ________ ____ regis Hifpanrr , canonice vobis conceflrt , per taque Divini _confilii colla fubmittens_; tanto pondere preflum me rccognofco : ut non per priefentis vobis fcripti paginam confirmamus. Si prophetis* fpiritum , 'fed per experimentum di­ ’________ ' *_ nentum dlquis autem hujus aoftrc confirmationis paginam ____ : Incurvatus fum_____________ cam & humiliatusfum fum ufqueufque fciens, contra eam venire tentaverit, omnipo _______ ■______________________ tentis quaque. — Tanta quippe occupationum onera de­ Dei, dc beatorum Petridc Pauli apoftolo­ rum ejus, indignationem fe noverit incurfunun. primunt , ut ad fuperaa vix aliquando animus Datum Laterani VI. Martii. erigatur. Multis caularum fludibus quatior r & poft illa quietis otia, que ante hoc officium me AD TOLETANUM ARCHIEPISCOPUM. b.c.·.^ recolo habuifle , tantis tumultuofie vite tempeflatibus affligor, ut refte dicam: Peni in nltitnC Ut aliquot parochias reftituat A. epifcopo. dinene merit, & tempefies deneerfit noe. G ..ÜIBi. H. Unde, * fratres cariflimi, per omnipotentem Dominum rogo, ut me fub hoc paftorali» cure onere laflèfcentem orationum vcftrarum interceffionibus adjuvetis: ut ejufdem omnipotentis Dei mifericordiam totis niGbus , dc plenis defideriis imploretis: quatinus mihi inter undas pelagi la­ boranti majeftatts fue dexteram porrigat, & fic naviculz (tue pneeflê concedat , ut ad «terne Îuietis portum cum fufeepte navis onere , ipfo ucente, perveniam. Nos autem Quniacenfe monafterium tanquam B- Petri proprium, more predeceflorum noftrorum diligere volumus dc fovere, dc fuam ei juftitiam confcrvare. Quod autem Claromontenfis epifcopus prêterita B. Luce feftivirate a predeceflore noftro bone memoris papa Innocentio evocatus non venit, nec canonicam excufationem prétendit : pro veftra dileftione ad prefens aequanimiter toIeramus. Datum Laterani VIII. Idus Novembris. & AD llcftus filius nofter G. diaconus cardinatis , dc spoftolice fedis legatus , ficut ab ipfo accepimus, fratri noftro Afturicenfi epifcopo varia pnecepit, ut parochias de Tepolis , & Caldellis venerabili fratri noftro M. Aurienfi epifco­ po abfque ulla conditione reftituat . Ipfe vero non tantum mandatum ipfius eflêâui minime mancipavit : fed tn eifdem ecdefiis , ab eodem filio noftro pro contemptu dc inobedientia inter­ didit , Divina officia celebravit. Verum quoniam ipfum viam univerf· camis ingreflum eue acce­ pimus : per prsfentîum tibi feripta mandamus , quod eafdem parochias , infra quadraginta dies poftqusm prefens feriptum fufeeperis, juxta man­ datum ejufdem filii noftri prsrfato epifcopo inte­ < gre reftitui facias . Fafta vero reftitutione, cum j Afturkxnfis ecclefia per Dei gratiam paftorem catholicum obtinuerit, fi quam in eifdem eccle< fiis fe confidit habere juftitiam , congruo loco, dc tempore ih tua pnefentia utriufque partis caufa audiatur, dc fine debito terminetur. Quod fi quis reftitutionem ipfam temere impedire lenta­ verit: interdiftum , quod pnediâus filius nofter cardinalis in eifdem ecckfiis pofuit, firmiter fa­ cias obfervari. Datum Later. IV. KaL Martii D EPISTOLAS CÆLESTIN1 II. appendix. Ei Mut AD GERHOUM PRÆ.POSITUM REICHER-Eftri G. diaconi cardinali» atteftatione SPERGENSEM Solatur illum, quod multa fuftineat ab adverfariis, dt ut ad fe veniat, invitat. Cnleftimu epiftepns fereme fervorapw Dei·, £lt9o filio Gerhoo Richerifptrgt^fi prepofito, fMtem& opofioHemti ientdiAonem. t» Gmbal CUper tribulationibus dc anguftiis , qua» pro >■ ρω xxiv. O veritatis dt juftiti* aflertiooe dilefti filii no* »·««»· Coutil. Gtetorol. Torn. XXL re fuftinere ‘ accepimus "" , paterna ------------------tibi affeftione 8 compati­ mur , dt in quibus fecundum Deum poffiimus, opem tibi, dc. confilium Ubenter impendimus. In quibas tanto majorem patientiam ta oportet ha­ bere, quanto certius eft , tuam mduftriam eafdempcsfccationesprodcfcnfiooe juftitie fuftinere. Scis enim,* nec novum efle nec infblitum,quod juxta apoAulum, qm volunt pie vivere in Chrifto, penecstioaem patiantur ab impiis dc diffiPp mi- CONCILIUM f9f „6 milibus, quos Dominus in Evaugclio confolatur, A ridimi filii noftri Stephani illuftris 1 " 1 Beati, — beatitudinem «ternam illis repromittens, mitis CHIUSTI (inquit, ) qui' perfeeutionem patiuntur propter ju- & filiam nobilis viri Theodorici Flandrenfis comitis in eis continebatur diligen­ ter expendimus - Verum quoniam epiicopos Gal­ li* in juftitia & obiervatione mandatorum fedis fiitiam . Nos tamen pro debito officii noftri ae­ mulis tuis obviare & ccnfura ecclefiaftica eos co­ hibere volumus. Unde per przfentia tibi /cripta apoftolicc tepidos invenimus, dc idem filius no­ mandamus , legitur: ego fum pafior bonus , noftro te conipeftui reprzfentes, ut per te ipfum caufa plenius fter .................... comes in caufa matrimonii R. de Perona omnino inordinate & contra juftitiam ab ipfis traftatus eft , caufiim ipfam judi­ cognita ; quieti, cio fedis apoftolicc duximus relérvandam. Si ve­ quatenus proxima Dominica, qua & tranquillitati tuz providere, & ficut di ledo filio opportune tibi fubvenire va­ ro tu ipfe , leamus . ce AD ALVISUM ATREBATENSEM EPISCOP qua cantatur : ifti font dies , tfc. vos confpeftui noftro przlentetis , ut in utriufque partis prz- Caulam matrimonii cujufdam ad fe advocat. m’Ju· v. T Leras ® tua fraternitate vel quislibet alius in caufa canoni­ procedere proxima volueritis , Dominica , n fentia caufam ipfam diligenter inquirere ,& quod canonica aequitas diâavent exinde ftacuere va­ Culeflinuf epifeopus fervus fervorum Dei, venerabi­ le fratri atlvifo .Atrcbatenfi epifeopo, falutem tf apiftolicam benediflioncm. r Alium Blefenfis co-' leamus . Datum Laterani VIII. Idus Novemb. tranfiniffas recepi- JLa mus, & quod de confanguinitate inter ca- W wiAF wW ’ΑΤΡΟΜΑ v» T»W MOGUNT1NUM CONCILIUM in caufa litis inter fratres monafierii SS. Petri, tf Pauli Erfurtenfes tf Difibodtnhergenfes Aw> 1145. ai Henrico Moguntino celebratum. ib>4. p. 4441 / f^Oncilii hujus aBa nulla fuperfunt , prater ta- C quireret , redemptum itidem cum alia partirebulas compqfitu litis inter monachos Erfur­ tur. Ergo notum fit unicuique , nos ejufdem pré­ tenfes tf Difibodenbergsnfes ( Difenberg ) in dscecefi dit partem, curiam videlicet a Gifelbertb,quon­ Moguntsna. Tabulas bafee vulgavit Georgius Cbrifiianus Johannis in Spicilegio tabularum tf litera- dam vicedomino, recepifle, & eam prardiâts ab­ batibus aequaliter divififfe. rum veterum pag. Up. ex quo hic habent lelioItem notum eifc volumus , quod cella S. Mar­ res . e« G omnibus quieta. «^9· 489· 489· ^9· *69» 489· SYNODUS CONSTA NTINOPOL1TANA Sub Michacle Patriarcha , qua anno 1143. d. Octobris Nipho Monachus leâz Bogomilicz dux , in Peribtepti monafterium amandatur, ac deinde die 3. Februarii infequenris in locum remotiorem ablegandum decernitur. Ex Allino V "■ S· CobÎ.kÎm Orilll A O< ytyvn', it i rj τηιο&ϊμφ , 7jJ ECEntentia lata relegationis in Monafterium Peribleptt, Bogomili, & infignis omnibus tii riw μοΑώ rnt JtptfiXivn , ri 1 l»ve* ρίλν, ç τχμβ^ήλβ Ν/φΑη#* . μΐιυος Oxruβύ* ei. ημ»ρβ r. iCSépr» . ΏρχΟ· dwutra τι» «ywrotx tt/afiv Jirrôt xû -ret^teip^t νυν<5ί>αζότΐχν Ίί <9/ o/xa/^is- MqtaxAa C» rei μιγ*λη eytaruài eùrl tu zaritiCei» ZiCafi, qjq' μτ>αλν ΔρνΓ'/etia, rj μ9χβΐμ»ηϊτΐί Σίβαί», ngf αογκχιτχοηι Ceeetil. Çeeernl. Tom. XXL notis turpitudinis, Ntphonis, menhs Oûobris i. die fexta, Indiâione feptima . Prstfidente fanâifluno domino noftro , dc Oecumenico Patriarcha, domino Michaele in Thomaite , confide 1intibus magnz Sanâitati ejus Panfeba____ Seb ___ , afto , magno Drungario , Beatiftimo ûo Sebafto , biliffimo’ A Archiepifcopo Bulgarie , dc ηοProtoafecreta Icanaco , & fanâifli- Βκλ>O J 99 rr. κ ——------ mis Antiüitibus , Aocyrxno , Cyuceoo, Ni-Aeiei, qf) « »«rX^r«n» ^p*wjwap»ini r? I- AMNQ r-tïn?. comedienû, Nicxno, Tysnenû > Antiocheno mhîtv, * xfljftennbus fie illuftribus Principibus Non τϊ AAam'og, t* ΜαΙώι», τ9 Μ«ι«μ&/βκ, τ« psucis neque bonis, mediocritas nottra, qua Κυζ/w, rï TeifMffy & τ· Γ·?5/'<ί> multorum iermone jsâsntur , nunciis auditis «3ά «Τρ^λι'βί ή jU«re>«T*K όμνν confpc&a , ad plerofque nomine eorum, qui τ·λλ«*» vtpi % μ·ν«£ν Ν/φνιΆ* « »«λ^ Χβ· in Cappadocia fum , mifla, quam propriam τ’ βιίτί ri ίόβ·φ»>μο» iampop^n. tbtàtgj γρα ede dc ipie confeflus eft; fit quod univerfam çlw rim ^««-«μ^ύι <βρ·ί τ·ύ« »·Μϋζ Ecclefiam convitiis obruat , hareticos omnes appellans , quemadmodum pius Secreticorum •Ίωματ®· 7J3 Cr Κατι«3βχ/ρ r»\M*r , Ιώ *itav éïwtt Ufl\ αυτοί «ΐμολφη«τ , «Ç 3rt vàrao Domefticus nafiHus Cyminianns; firGeorgius Secrericus Deutereuontis, & Joannes Secreti- B ritù (κχληηβτ όβρι'ζπ, eiptrttà «arntc βί»βχ«« eus Oenochoi, ad illum a nobis mifti, retu­ λ«», «if ο dCAo/Jac ΔομίΓ/xof vtxptrtxùr Bxlerunt; nonnulli quoque ex Cotyai Monafte- ‘ νΐλίΜς · Κυμηιχνί;, >Ç Υηίργιος πχρίτικος ô iJ rio Monachi , fic alii multi preftantes viri : itunp&omç , Iwarw rtκριτικός « τϊ Orr·conftituit femetipium fit fimui & bis ante fa­ *'«» «V<>« iourov vap rpiûv ρβλύσκ ifaixn »ctam congregat ionan ; qu® forte quidem non­ put, y«t μία hjm' τικς C* ri Κοτι/atfri μ*· nulla ex illis, qu® nos audivimus, examinai, let , fic abiolutum judicium tuliftet de iis , ή μο/βχύν, ιζ «>Am «ritac ?J3 «^sXcyw, »«qua. audiit, fic quamnam ille fontemiain tue» e>rir«n ( fjSfji «ûriy t$ ατ«ξ , ιζ Jiç Csïrio» τϊ recur ; veruntamcQ cum videret ; majore diuitpti avM$pt»t x} τβχ« pfyvu xî îonrAJoy ί/ξιτά· turnioreqüe pcrquiâtionc res ipfius indigere , ναι ' ήμΐϊ «xttddirw 1σβ ι£ ΛβχΛ ηλκ'βν verebaturque , nec abfquc ratione, fi ille li' itàywir rtpi ύτη Μμα'Κ, >Ç οτχκ Jr®* qh ber effet, fic pro beneplacito , ut fibi luberet, < φρβπίμβτ®· . ort H qjj rAnereg X} ^o?at/erip«g vagaretur, fererctque colloquia quibufeumvel< let, animorum nox® multorum effet caufa, ii ’p-Cinç itipa itôpfat η τη« 7JJ xar’ avriv c£fnon redam fequens opinionem , ut ex iis ,C.Tvaroc. ύφνρβη St >Ç Χλφβν φ·/?α » μ4<« W qu® audivimus , conjicimus : propterva, do­ ri βφτης xj ι’λ£θ«βμκ itàyw b$a >Ç /5έ· nec exquifitius, qu® dc illo percepimus, per­ Asnrr, «ρ·τ«μ/λπνη otxwAwitf, >Ç •rresp fàt* quiramur atque examinentur, eum adduci in venerandum Periblepti Monafterium juffunus,' Ah, >Ç en» ψυχηπκ βλάβης αίτιος fyxanrain voMo<$j κκ o'p&ô J«xï» (tnt φρηήματ& , όζ admonerique piiifimum Abbatem, Oeconomum, wy tip ή^ναμ^μ. rim J>i χβ<ι> ï^e/c a’*pifif~ aliofquc Monachos , ut eum in una ex ejuf­ dem Mooafterii cellis quiete vivere faciant, ne­ ςΐρας τι^ί cuir? ήμΐ» «riO/yruy cpXyijf xsm' mini ex iis, qui extra degunt, communicati- fâtnvftK, riy wxeri^oy, rsç λοιννς μαια^ίς , fiafticis, immo ncc ex ipfis Monaftcrii mona- L ' tirât τύ» &ης τη« μονής νλλίο ήτυχαζΜ chis ; fic etiam neque feripto aut doceat, 'wrt < aut ad alios mittat , aut per fe ijfum , aut icuriy àofôvïn» wc c’xrif τι^^άνονία vântvap per alium, fed quiete Vivat, ut fignificatum croc ii tç μότο ^txo^rw xadirrr.pnèpfaov t agi' eft, fic qua poteft providentia a dido Mona­ μηΜ ίχονηι rV àifiaf ορονομιλΜ « μ^ fterio , ut aliquid anime faluti commodum λ«7x0*y, μΗ φ f’xxXn!H«n»*Jy, ài^à μηΥ cui^J accedat illi , qui Monafterium exftruxit, cu­ fpj d» rj* μονχ μο>β^*7τ> άλλχ μνβί 9fô γρα· retur : illis tantummodo libris utatur , quos f IiJxtxw, if xj opjf uy« iatrtf^ia , x noftra mediocritas coocefferit, ab aliis omni- φΐυ! < no abftincat , ut tuto illi finJIis quies con- it ( tauri £3Ζιπρ*» οίλλ’βο ήατ/χ/jc χαθΧμ^κ » vt ifinXvrtjr. tÇ ίζς &ίιχρμή>ις ο/ροηίας àvi fervetur ; fic cum nullo colloquatur, ut di, dum eft. Vinculum illi ftatututn eft a nobis της ίχλνθ«ί»η« μονής ^iêff νντηιμκ Synodale , ut excommunicationem incurrat , ri αοώ/μο χτχηρος αΰτη( «ξΐ«μ^υ·τ. Εαώοις ς fic omnimodam a Chrifti fiddiupi ccetu feparationem , fi latenter aut ouidpiam fctipfcrit Mows M··^ ορ4ς «Ρ·\ ά»άγν«»σιν «>a>w . mpno^ou tIu maurliu x«O’ icwrir ηανχΐαν, xj ri μηΜ c*»rp>^«y«y t tif oipnnt, $ίινμος auTji »«f ημν* t’vnrij^n Tweoiurit. art ύα»' βφ«· ίρτμόν £ «xotyw'ftv eltai ηλοΐαν, tî ιαχρυβμος γϊν i ypa-^ai οοίς τπ«{, i ftiafa ηλμχσκ. « yàp φβνοά) μ^ τϊα' niwipwf nôrUv vapay γίλίαν to tt^iTnvft rr^o'f nin intuüfvmv aap ήμ«ν aA/axcpJu®* » wxct< v» tfaçtCafbi7r«t ήμΓχ* fV οίς κατ aJri ηχηχοα^υ, «ft* νς XJ» ««uuTtAûs άϊβμφτβολ®* μη ôp-Ja ΦΡ*». μνΑ“ ορ^^ίοξα. τ»7ς«ΰτ»“ς pnMyt»M^« troynu, xj oror tfxWyat ηλμΗτβσυ» «i αμriy , i ϊραφας tir/çtW*'· MoaiHvts ifiiiput.ïlp··χαΟφ^ηι τδ ifyMnhnt 4mmt Iioy4tv , ate· p^ttn traita* astiv ΜιχαΑν & τ»’β λξι«< ntnQftplnte n iy<· Αλφα » aruMlex^n-tvi η» μφ&ρ «yroetup αντί τί μίΓαλν tntçto*· ία'ιν npunumpAn nth A.onac ri LmmHv t g itftnirw àpytpte vit Tutav , t* Aaaif jui'«, t» ΰυ^βν.'», τν SiXab, ri A/sar&ta, n^owM, tv KaXmaiac, tv Melvru’, tv ΛαχΑνμβκ'αςTV A£m&4 , tv Παρ/ac, £ TV 1 Γ·τ^/«, rr ‘ ejraptav £ itmratSv αρχήν*. Ta août w p*a%b Ν/φβηα, ·ηκη trod qppv «uaetanc dvcrewm fuit. Meafi. Febnuni «vu. «de renia » Indiâtooe fepri”·* · PrseCdenre fvn&jffimo lambo noftro & Oenuncuico Patriarcha , dpmino Mfchaek t in dextrû Catechumeni» (anfti Alexii ; conûdcntibui magn* ûu* ûn&irati, marno & ίΐΐυΰτίώ mo Proioafccreta tanino Leone Icanato , h. iaoâiflimia Antiftiribui , Tyanenû , Laodkenû t Dyrrhacbeno , Thebano > Àmaftri* eaii, Colooienfi, Madytenfi , Lacedxmonio, Lcuéadicnfi, Parienû, GotthienG ; affiftenti- * bus etiam ilhiftribus Principibus Rrm Nioho*1** Monachi non longum ante tetnpu* in Synodo examinatam effe, fit propter £candala m multi» per eum exorra t ne eo provifum efle a noftra mediocritate , at <{utctc Ζηφκρφ* rua&tXa pu/tipxnu ni xa? aMt vivena, ftc tvs iuas prudenter coniideram, & rapt rit iptUv pi^tirant. ι« ύ 6 fcuxfy Gdutis proprie curam getem ( ab aliorum xs^ilpiNCt i ni χαθ’ wuurir ptpttfpnptef A colloquio, & auocumque alio commercio abvtrxmr/avos , »£ ris $ tram/as αλ- di&um continet .· cum licet non comprehca* fioncs perfeftas , nihilominus aflumptiones , Aw daeroriarm utoutte «π'χχτκ/,ιί τΰοααΰnec contemnendas contra eura conbder » do­ n *ef ipiSv tm9iv îfytopSâttt habuimus, tauquam cum , qui in non>Ç M|M ΜηλήψΜ ntaac , a^Asî nue «peM- nulUs tefta dogmstx adulteraret , palamque 4«C, »5 v τυχάπκ fartk sot* ρύτί mttoflo· a nobis diterfa edoceret , k. propru ventris “ ‘ &>.* b nr< ni τϊ fy&ï&t aapsr^apdrTar- fementias effutiret . Verumtamen , non ai, , ncque ♦ lens conhdrrane làyptmt, >5 imxpue it^Mmûihr^· tio , aut débitât conjeftura . led compitlicnptv, 1$ f'niee tu^iets Méypun. fio, cum non reâe fentire & docete , hcdie âüt a «pdAmpf P*** » Μ peHrrç , 4 nobis iuggefta eft . Et, ut alia praeterea­ àputpti r«pλα mpi(jty>t Iran am»A tichenis accolis , eum nempe circa laoôam Aw iph $ τίβ dCe-i&c αΆοτξχ virsag »aMonafterii entmeiata , que palam hnne eun­ petra^emt, ni phù £, n) Tfti τν dCXaCinirs χα- dem a pielatc alienum ■ detnonftrant ; fic etθκ>ν^φίν rite τν xaampsfmp^ π&Ητμίας. >. Mft’ iam que a fanftiffimo Mctropolita Dyrrha?ατ<λζχηί μ*η , •peqawaK <μνβφ«»Λ na η» ro«nv η/ϊη» xj «ttar αυ’τβ ceno relata, licet ipfe fimpliciter omnia per* '‘ jDneget : qwc hodie ab co difta font, Λ om­ weffiffH Ίίβ Ærtfate aXAvryw. CXJ phi aftà1 witi τν ifpumin μχ^·τηλΐ·η Δυρ^χί* rapβτα^θύηι , « «} ·Ή Ç tie rtrm* tvwt» ititt It· raypin τηα ηρί τντν »χτσ 4μας ni τη rv nibus audiemibtn prolara, noo fmunt nos cx hoc die de eo in dubium venire haditareque, cqjufnam ipfe fit icnrentùe Namque t cum a nobis rejeftos paulo ante in Synodo duos Epifropoa Métropolite Tyanorum, tan­ quam aliena fentientes , ρκ» nuncupet , Λ p»pat wyuytipipf» > *> J* tjpp^tfith^tp npi reâe fentientes, dc fimpliciter per boc troaw, ir* apa t%«« φρ·ηίματ0- . ίχ r» yjp pbenm adverfetur non Synodo foli f fed & univerfie dogmatic* Ecclefi* ; que , ab illis τν nit totfltodfrnK «pl. putfi ^pS» routdecreta , tanquam impia & nefaria , rejicit ; lave» ύί ίηρΜξ/Κ Ιώ f*««»4ww τν μν^ντ·- tum etiam , quod in noftri oannhim praefenΧί% Tuxiwr vCre^fk a»nrf bapdfai φρ**»· tia hodie effiitiit, dicens , Anathema Deo τη «ρ3ώ * tiatoii vint X ^wtuht dmr« Hcbrmoram: colligimus fine ulla Jucfirarione» Tivrlar, vy ri rvfiip ig pfrp , d^.i £ nep. cum nullo modo convenire aut fentire com 1 orthodoxis . Quapropter cum jam fatis nobis tjÎ layparnp intorip η· ™ nap taUm» hy· abundeque conflet de erronea ipfius fic impia paltdbttt nt dnftù eln&ùtof$i!i t i^tapa . doftrina ac lententia , decernimus , eum in tÇ Ac n càiirnv ^pn aàtrwi damparirat abi aliquem focum relegari , ut quiete agat, & 0 &Λ f£ HQpai- 3 nemine vifitari, ne pefti illius in alios wvt ÎJJ àp^TÎSfyr ♦pww/» » i*ypari^9O> avriv, W defias palam prorfiis adverfatur & feipfum orthodoxum exiftimat, aliter vero fentien­ «Ç m itKtet il ·*· Xlf utoprptpte tes >Çt» ta?» mpi ne ίτρβλβ* αντν, a'On» n4rrj« li^PtvObZv oint b τι* viey ααθ' ίτυχ/·τ»·$ inphâwttitai •bti λύμύν, i^i^k fsNuJç tal/tata. numyùpù Ίρη9·^ •4 «pcfiomc, irf tem /4» ημίζη ipdikÇp, rftot T up ί'ηλρτίρ Utayvc, £ fpwwiwc, ■ ■-«a CONCIL CONCIL. LONDON. «OJ “ .ία ——------ tes aliter fe habere ; non lumen , fed tene-AÛMtsC ·!ίμ$ι·ς' à Ç λβθρ«» «î ÔMCippwv eiÎnJ ς-αΗ·$ Xe^isSriffiTtu >Ç rr/auf a^no-f rer · punietur. (S© ifnlarint, in vite fit ’radiflt AItiandn . bu vtrbn. Romam bis profedus eft , Airxandrr .fii . annis ninyrum MCXLH. & MCXLIII. H ubi ii’ y.edil, ut magnam innet gratiam tam apud regem quam pontificem. Ac primaquidem profeftione legatus pontificius conftiturus eft , quo lynodun convocaret : id quod fecit, & ca­ nones nonnullos edidit ad illorum temporum vi­ tia corrigenda apprime utiles . Tertium deinde ster au pontificem fulcepit in Galbis agentem , ubi Auguftu mente anni mcxlvii. per xftumniinmni xgritud.ncin contraxit, ex qua , domum non line mayia difficultate reverlus , mortuus eft cum fcdiflct annos xxiv. De nienfis hate habet carmina qux illo Huntindo- non piget dc- iciibere· Splendor AleXandrinon tam reniteicit honore, Quam per eum reniteicit honor, fice. ■» App.sd • Ί Mot». Hypane,·. Observatio Anglican! Collbctoris. Erraffe ridetur in annorum numeris commentarii autor vel in h.florin Cuir nonnuili veterum . Malmriburienfis enim anno mlxk. Conqucftoris , Alexan­ drum ponit Lmcolinenfem epifeopum , efleritqu» run cum Sutindo archiep. Cantu.r. f*Ao ad Scotos diffu­ gio , moram ad tempus fecifle ibidem . Humindomenlis vero aperte indicat Henricum primum anno regni lui xxiii. e , ex* MCXXV. Hoc etiam annts perrexerunt . inquit , Romam , VVille 1 mus Cantuanenfis arcbiepilcopus , ft Turflanus E boracetdis arcfaiepifc. flt Alexander Lincolnitnf.s epifcopus, de cajus laudabili munificentia, & ineverna·* nabili fama fic quidam dixit hero litteras, quas idem Orto loco fupradifto refert, fiam, ficut bonus paftor, tam in «difiais quam ad Conradum jmperatorem dederunt. Sedatores in pofleifionibus multum ac plurimum augmenhujus Amaldi. Arnaldtft» dicuntur haretici .-qui­ tavit , & divitem de pauperrima fecit . Fabrica bus cxRomanis, iifque obfcurioribus, ptucidomtutem ipfius ecclefi» a fummo ufque deorfum in C taxat adhscferuntt , dt nominantur Romani Ar­ melius reformata, & clauftrum cum omnibus ofna Idift®. Horum machinationibus, autore dcconficinis de dovo cdificavit, dc conventum ibidem (ultore Arnaldo, acciderunt qux cx Ottonc Fri fingcnfi in vita Eugcnii III. narrantur infra. canonicorum regularium , Deo autorc , conftituir. Hunc autem preciarum virum pro (cientia EPISTOLA I. LUCII 8c vite fuse meritis papa Innocentius poft mor­ F A F A II. tem Haimerici cancellarii arftius (ibi aftrimur, & cancellarium apoftolica fedis conftituit , atque AD PETRUM CLUNIACENSEM in obitu fuo , tanquam praecipuo & digniori ec­ ABBATEM. ciefix membro , bona ecclefi» commifit . Hic tanquam vir prudens & fortis , habito cum ec­ De fua sgritudine , & tregua cum rege Sidit» clefic fidelibus confilio , fenatores , qui contra inita· prohibitionem prcdccefforis fui pap« InoocentiiD . Capitolium confccndere , (enatum abjurare coe­ Lxciiu epifeopeu fcrwetm fervormt Dei, git . Quas cum Rogcrio Sicili* rege belli indu­ Ite Petro Clxniaee^ aiiari, folutcM tj (tptfioli· ctas iniverit; indicat ejns epiftola quam ad Pe­ cem bciecdiBiotuiH. trum Cluniacenfem (cripfit . Gravem a civi­ bus perlecurionem paiTus, ait Frifingenfis lib. 7. llcftionis tue litteras debitas benignitate fucap. 31. humiles ad regem Conradum , tam feepimus, dc petitiones tuas, que nobis dc fuam oppreifionem continentes , quam de incofratribus noftris rationabiles vifx funt , libenter 'umitate dc profperitatc ejus Deo gratias agen­ admifimus . Dc ftatu vero noftro te follicitum tes, ipfumque ad patrocinium Roman* ecclefi* invitantes, litteras mittit. Et paulo poftquamrç·^ cognofcentes, fcire te volumus, quia omnipotens enatet fragmentum commemorat*eptftolc, ait: ~Dominus.fua nos gratia vifitavit , caftigans cafttfcjyir/fed morti non tradidit. Per ipfius miDe die in diem animam jufti affligere non ti­ (cricordiam convalefcimus , & priftinam fanitamuerunt . Ipfe autem quotidianis cruciatibus ac taedio vit* affeftus, infra anni fpatium pontifica­ tem in brevi nos recepturos fperamus . Ad coL tus fui , diem obiit , quinto Kalendas Martii , E loqutum regis Sicili» condefcendimus : & quia ad honorem Dei -& ecclefi» fu* firmam pacem cum cum feditet menfes undecim, dies veroquatuor‘ decim . In codice Vaticano , qui inferibitur de eo facere non potuimus .· inftanti tamen ipfius violentia nos cogente, treguam com eo compoprivilegiis Roman» ecclefi*, inter res geftss Lucii, fuimus. Placet autem nobis, ut, ficut litteris tuis •it Baronius, de occafione obitus ejus afleritur, fignificafti, trcdecim de fratribus tuis , quam ci­ ipfum cum Romanos ad nova ftudia concitatos tius poteris ad nos tranfmittas .· quia nos , Do­ a Capitolio depellere conaretur , incerto lapidis mino auxiliante, eos honefte recipere, dead ho­ iftu percuftum , inde *grota(Te , dc ex hac vita norem Dei dc Cluniacenfis ecclefi* collocare cu­ migrate . Hujus pontificis tempore , Alphonfus rabimus . Sanftam congregationem vtftram pro Portugalli* dux , pietatis ergo fuum ducatum nobis orantem gratia Divina cuftodiat , dt ab conftituit Romane ecclefi» veftigalem , annuo omnibus peccatis abfoivat. Datum Laterani deeenfo unciarum auri quatuor . Ita Innocen­ cwno Kalendas Oftobristius III. epiftola 100. lib. >. epiftolarum. Atque ira Romanis Roman» ecclelae rebellantibus dc II. AD L D 6oç LUC1I PAPÆ IL EPISTOLÆ. ·. T0kt. Incarqationis Dominice anno mcxljv. pontifi­ Confirmat primatum Toletane ecdefi*. catus vero domini Lucii pape II. anno s. De fua oppreffione: & ipfum ad patrocinium ecclefi* Roman* invitai. Larau epijcopns ftrvm fervortnt Dei wntrMli frtIV. AD ARCH (EPISCOPOS “■*-· tri RMettmioToltino trthitfifapt tjifyat f*c· dc epifeopos per Hifpanias conftitutos. trfforibeu cMOiiiet [ntfUtntniii tn prrpettw*. C De eodem argumento. Acrofan&a Romana flt apoftolica ecclefia ab iplb ialvatore omnium Domino Jefu Chrifto Poftolic* fedis clementia Angulis ecclefiis , caput dc cardo eft ecclefiarum omnium conftitudc ecdefiafticis perfonis, fuam dignitatem, tt. Non decet igitur a capite membra diffidere, dc juftitiam fervare confueverunr . Unde nos , fed eminenti rationi & fuperne provifioni capi­ quorum precipue intereft , ecclefiarum omnium tis obedite. Moderatrix autem diferetio capitis, .XtKara gerere , venientem ad nos venerabilem Angulorum membrorum officiofas adiones confoe­ fratreih noftrum revçrendiflimum Toletanum ar­ derans, unicuique jus dc ordinem a natura conchiepifcopum benigne recepimus, dc infpedis preihtutum diftiode confiervat, & quibufque nobili­ deceflorum noftrorum privilegiis, primatus digni­ bus venuftatis fuc dignitatem, une invidia , fotatem per univerfa Hifpaniarum regna , juxta eociali caritate cuftodit. Hac igitur indudi ratio­ rumdem privilegiorum tenorem , ei confirmavi­ ne , honorem nobilis dc famoi* Toletane ecclemus Ipfum itaque cum gratia fedis apoftolic*, fi* , apoftolic* fedis proprie dc fpecialis fili* , dc litterarum noftrarum profecutione , ad fedem volumus coofervare : ideoque, venerabilis frater D propriam remittentes , univerfitati veftr* manRaimunde ” ' , quem vera in ~Chrifto ’ caritate dili­ dando prccipimus: quatinus eidem tanquam pri­ gimus , tuis rationabilibus populationibus pater­ mati veftro abfque ulla contradidione canonicam na pietatis aftëâu duximus annuendum. Per prc- obedientiam , dc debitam reverentiam exhibere cu­ fcntis ergo privilegii paginam apoftolica autoriretis. Dignum namque eft, ut qui multis letatur tate Ustuimus, ut per univerfa Hifpaniarum re­ pneefle fubditis, nullatenus erubefeat fuis fubefle gna primatus obtineas dignitatem. Pallio itaque, prelatis. Datum Later, in. Idus Maji. a fede apoftolica tus caritati conceflb, in Miflarum celebrationibus uti debebis tantum in prae­ V. AD PETRUM CLUNIACENSEM F< blbl’ cipuis feftivitatibus ; tribus videlicet diebus in Na­ ABBATEM. tali Domini, in Epiphania, Hypopanron,‘Cœna Domini, Sabbato fando, tribus diebus inPafPrivilegium Quniacenfc. cha, in Aicenfiocx., Pentecofte, in folemnitatibus fanft* Marie, fandi quoque Michaelis, fan­ ZwrÎMj tpifcopns frrwt ftrvornM Dei, rerijfimo tn di Joannis Baptift*, in omnibus natalitiis apoCbrifa fil* Petro Moti, tfitfouftKftolorum, & eorupi martyrum, quorum pignora E ttQoribnt ngnltriter fnbfiitnnulij , in perpetnnm ■ in veftra ecclefia requiefeunt, fandi quoque Mar­ tini & Ildeionfi coaieflorum , fit omnium com­ Eligionis monafticc modernis temporibus fpememora uone fandorum: in confecrationibus ec­ culum, & in Galliarum partibus documen­ n«U It:« «Λ «lu. Cutti tum, beati Petri Cluniacenfe monafterium , II abP»f». clefiarum, epifcoporum, & clericorum, in annuo confecr itionis tue die , & in natali , & S. Ifiipfo fu* fundationis exordio fedi apoftolic* in dori, & Leandri . Primatem te univerfi Hifpa­ jus proprium eft oblatum . Proinde patres noftri niarum prcfules refpicient, dc ad te, fi quid in­ fanfte recordationis Joannes XI. Item Joannes ter eos exonum fuerit qweftione dignum , refe­ XIX Agapitus II. Benediftus VI. Item Bcncdiftus VII. Leo VII. & IX. Gregorius VI. & VII. rent. Salva tamen in omnibus Romane ecclefic autot itate . Verum perfonam tuam propenfiori Alexander II. Stephanus , Viûor III. Urbanus II. Pafchalis II. Gelaftus II. Caltxtus II. Honorius gratia retinentes , cenfemus , ut folius Roma­ ni pontificis rudicto ejus caufa , fi qua fuerit , II. ecckfi* Roman* pontifices , locum ipfum Q.q finCtncil Gtnorol. Tom. XXI. S A R LUCII ΡΑΡΛΕ IL LPISTOLÆ. όιι fingularis dile&ionis ac libertatis pratrogativa do­ A epifeopo - Nec cellarum veftrarûm ubilibet poli­ narunt : & univcrfa ei pertinentia, privilegiorum fuorum fanftionibus muniverunt . Statutum eft tarum fretres, pro qualibet interdi&onc vel ex­ communicatione , Divinorum officiorum fuipen- enim, ut ecclefix omnes, ctemiteria, monachi, fionem patiantur. Sed tam monachi ipfi, quam clerici, & laici univerfi infra terminos habitan­ tes , qui funt a rivo de Salnay, dic. fub apofto- dc famuli eorum, & qui fe monafticx profeffio- ac tuitione permaneant. admiffu dicecefanis, Divinx fervitutis officia ce­ licx tantum fedis jure ni devoverunt , claufis ecclefiarum januis , non aut lebrent, & fepulturx debita peragant · Prxteiea Romani quafcumque pofleffiones , quacumque bona idem pontificis dc Cluniacenfis abbatis , cogantur ire fy nodum vd conventum. Sane pro abbatis, mo­ monafterium m prefentiarum juftc dc canonice poftidet, aut in futurum conceflione pontificum, nachorum, feu clericorum infra prxdidos termi­ largitione regum vel principum, nos habitantium ordinatione, pro chrifmatis confeffione, pro facri olei, ecclefiarum, altarium , ά. camercriorum confecratione, Cluniacenfe mo­ lium , feu aliis juftis modis , Deo proprio pote­ rit adipifei, firma tibi, tuifque fuccefloribus, dc Neque loci presbyteri , ipfius Cluniacenfis etiam parochiani , nifi ad cujuslibet , oblatione fide­ illibata permaneant. In quibus hxc propriis du­ nafterium quem maluerit antiftitem convocet Clu- ll ximus exprimenda vocabulis. In Burgundia, cc- niaccnies monachos ubilibet habitantes, nulla om­ nino perfona prucr Romanum pontificem, dele­ aut interdicat . clefiam, dcc. Dcindt. Prohibemus autem ad jus ut infra parochias excommunicet Cluniacenfis monafterii pertinentes , abfque Qu- Sane terminos immunitatis loci niacenfis abbatis aftcnfu nullus ecclefiam vel ca­ gatum qui miffus ad hoc fuerit , vriùi, qui a przfato anrecefforc noftro Urbano papa conftituti lunt, picientis noftri decreti pa­ pellam aedificate prxfumat , falva in omnibus apoftolicx fedis autoritate. Decernimus ergo , ut gina confirmamus. Ne videlicet ullus homo cu- nulli omnino hominum iutcumque conditionis ac potcftaiis, invifionem, fterium temere perturbare , praJam , aut rapinam facere , five homicidium perpetrare prxfumat infra ipforum limites termi­ norum . Itaque termini facri banni funt hi, &c. liceat mona­ prxfatum aut ejus poffeffiones auferre, vel ablatas retinere, minuere , aut ali­ quibus vexationibus fatigare , fed omnia integra In abbatiis, que cum fuis abbatibus ordinationi conferventur eorum , pro quorum gubernatione dc fuftentationt conceflà funt , ufibus omnimo­ Cluniacenfis monafterii dis profutura. Si qua igitur in futurumecclcfia- datx funt, videlicet S. ftica, fxcularifve perfona hanc noftrx conceffioMartialis, &c. fine Cluniacenfis abbatis confilio abbas nullatenus eligatur. Ad hxc adjicimus, ut Cnis paginam frictu, &c. in omnibus prioratibus dc cellis, qux nunc fine fubjeftx funt , Ego Lucius catholics ecclefix epifcopus, fub· nullus futuris unquam temporibus abbatem ordi­ frripfi. Ego Tbeodevvinus fanftz Rufiinx epifcopus , proprio abbate , veftro regimini nare prxfumat. bed tam prioratus ipfi , & cel­ ls , quam dc extera in quibuslibet locis omnia , quibus Cluniacenfis ecclefia , Arverncnfis conci­ lii, quod per fupradiftum Urbanum papam cele­ bratum eft , tunc nulla tempore inveftitA erat , quxftio mota eft , de quibus tam tibi, qilatn fucceftbribus tuis, in pace femper dc quiete fer­ ventur. Pro altaribus, dc tcclefiis , five decimis veftris, nulli epifcoporum facultas fit gravamen aliquod vobis , aut moleftias irrogare ■ fed ficut fiibfcripfi. Ego Rainerius presbyt. card. tit. cx, fiibfcripfi. fanftx Prif- Ego Thomas presbyter cardin. tit. Veftinx , fiibfcripfi · Ego Gillebertus tit. S. Marix, fiibfcripfi. Ego Maurus Tufculanus epifcopus, iubfcr. Ego Petrus Albanenfis epifcopus, fiibfcripfi. Epo Rainerius presbyt. card, tit- S. Stephani in Cœlio monte, fiibfcripfi. eorum permiftione quxdam ex parte , quxdam Ego Manfredus presbyt. card, fan&x Sabin®, cx integro habuiftis, ita dc in futurum habeatis. D fiibfcripfi » Ecclefiarum veftrarum decimas t qux a laicis oblinentur, fi fecundum Deum eorum fubtrahe- re poteftati vcftnc religionis reverentia poterit , ad veftram dc pauperum gubernationem vobis li­ ceat poffidere . Decimas laborum veftronim ; pro quibus tam vo' quam alios monafties religionis viros inquietare epifeopi confueverunt , illorum Ego Aubertus presbyt. card. tir. S. Anaftafix, fiibfcripfi. Ego Hugo presbyt. card. tit. S. Laurentii in Lucina, fiibfcripfi. Ego O&avianus diaconus card, fufcripfi. Ego Guido in Romana ecclefia altaris mini- videlicet, quos dominicaturas appellant, qui ve­ fter indignus, fiibfcripfi . ftro fumptu a monafteriis dc cellarum vcftrarum Ego Gregorius diacon, cardin. fanfti fiibfcripfi. clientibus excoluntur, fine omniepifcoporum, dc epifcopalium miniftrorum contradidionc , dein­ ceps quietius habeatis , qui veftra peregrinis fra­ tribus dc pauperibus erogatis . Ecclefix omnes , Angeli, Ego Aftaldus diac. card. S. Euftachii , juxta templum Agapitx, fiibfcripfi. Ego Joannes diaconus card. S. Marix novx , qux ubilibet pofitx funt, feu capcllx veftri, dc „ fiibfcripfi. cctmttCfia libera fint , dc omnis exaftionis im- e man id prêter coniuetam epifeopi paratam , dc juftirlvm in presbyteros, qui adverfus fui ordinis dignitatem offenderint . Licear quoque vobis, feu fràmbus veftris, in ccclcfiis veftris presbyteros e- Datum Laterani per manum Baronis ecclefix fiibdiaconi , xi>Kal. Junii r Indift. vit. Incar­ nat. Dominice xcxa.iv. pontificatus vero dom ni Lucii pape, anno i. ligcrt. lia tamen, ut ab epifeopis, vel iplorum vicarii: , mimarum curam ablque venalitate lufcipiant. Quam fi committere illi, quod abiit , ex pravitate nolutrint : tunc presbyteri ex apo­ ftolicx ftdis benignitate officia celebrandi licen­ tiam confequantur: Ecclefiarum verofeu altarium confecrationcs , fi dicrcefani epifeopi. gratis no­ luerint exhibere, a quolibet catholico iufcipiitls VI LUCU FAPÆ Π. EP1STOLÆ. VI. ΙΜ«· AD EUNDEM. San&i Sabe monafterinm Chmiacenfibus in perpetuum fiAjkit. Zjkùu tfijittfeu frrmu ftrvtrtan Dti , êMiït /bt Pttrt CiMtccrf Miti, rjttfptt fitcctgiMtu rc- £nUrirtr fàftitMtiii i» ftrfttivun. 614 Aquatinte dilatione remota, fit textum evangelio. ram tam inordinate fafeeptum ci reftituas, & fL dejuflôres fuos abfôlvas . Poftmodum vero, fi quant adverfus ipfum te confidit habere juftitiam , in prefeatia wnrrabilis fratris noftri Godcfridi Lingon. epifcopi quod juftitia diâavcrit, obtineas. Ea quoque qua: Guiberto fervienti tuo ob mal»volentiam ipfius, abftulifti, ci reftituas. Datum Latcran. xi. Kal. Aprilis. Tfi eeelefiarum omnium cura nobis ex apo> VIII. AD PONTIUM ABBATEM ftoliCK fedis adminiftra donc immineat .* olis VIZELIAG tamen Jocis, qua; noftro regimini fpecialiter commifla funt, atque infra urbem fita, juris fanft* Romanae ecdefi* efle nofcuntur, propenfiorinos Adverfiis interfeftores Artaldi abbatis. convenit afle&onis Audio imminere . Beati Sa­ cpifttftu fertnu fervorum Dti , dtfciiit fe­ be monafterium , a temporibus beatiffimi papcB lits Potito Miti yiztitMttf cjttfqttf fratrihu , Gregorii in religione & honeftate fundatum, at­ folntotn 6* afefittitant btntJi&ienfn. que magnis & ampliflirais pofleflionibus ditatum Rjsdeceflbr nofter felicia recordationis-Paichafitifle dinofeitur. Nunc autem peccatis exigenti­ lis, ficut ex feriptis illitis intelleximus, epi­ bus , dc religio dapfa eft , & pravorum hornifeopis per Galliam præcipîendo mandavit, ut innum fitpcrabundante nequitia, bona & poftefitones diftraftas funt . & ab ipfo contra juftitiam terfe&ores abbatis Artaldi Vieeliac. quia domi­ alienata. Eapropter, diJefte in Domino fili Pe­ num fuum dc presbyterum dc abbatem tam ne­ tre abbas , quoniam Cluniacenfe monafterium , quiter occiderunt, fecundum pœniwntis dignum modum in ex iliunvdetruderent, defi obedite nol­ per omnipotentis Dei gratiam, tamdiu longelatcque religione praecipua floruit, debotuc opinio­ lent, eos excommunicationi fubjiccrcnt . Prohi­ nis odore multos afperfir: prefatum fandi Sabe buit etiam, ut nunquam Vizeliacenfi abbati vel monafterium cum omnibus ad ipfum pertinenti­ pnepofito alicui facultas fit cofdem homicidas in eodem monafterio ad habitandum fufeipere. Nos bus, ad reformandam ibidem religionem, ad me­ itaque prsceptum confirmantes ipfius fuper hoc, liorandum etiam & difponendum , tibi , tuifque fucceiToribus in perpetuum committimus : ut in C apoftolica autoritate prohibemus , ut nec ipfi , ipfius reftitutione dc gubernatione , ftudium dc nec eorum heredes ( nominarim Stephanus Altiffiodorenfis clericus, qui cum te, dilefte in do­ folicitudinem impendatis , dc poteftatem habea­ mino fili abbas , iqjprrientia venerabilium fra­ tis . Decernimus etiam, ut fuse Cluniacenfis ab­ batis provifione dc confilio , ibidem abbas de ce­ trum noftrorum Godefridi Lingoaenfis epifcopi dc Bernardi Qarevallis abbatis fuper hoc in cau­ tero nullatenus eligatur. Sed veftra fetnper pro­ fam traxiiTet, coram judicio , ficut accepqpus , videat diligentia, quatenus idonea, dc huic offi­ cio digna in loco regiminis , fecundum regulam a caufa decidit ) monafterium ipfum ulterius io* S. Benedi&i, perfona fubrogetur, dc quicquid in quietarc pncfiunant, . interdicimus . Et nc cui ab­ bati vd onspofito cos in Viseliacenfi burgo de monafterio ad augmentum dc obfervauonem mo­ nadice religionis tnftitui, vel emendari oportue­ cetero ad habitandum fufeipere liceat , prohibemus. Datum Later, vt. Idus April. rit, vcftro lemner magifterio dc difoenfariooe adminiftretur. Salva quidem in omnibus autorita­ E P te fedis apoftoliae, cujus juris locus ille effe dinofeitur . Si qua igitur ecdefiaftica fccularifve perfona hanc noftne conftitutionis paginam fci-D ens, dcc. Ego Lucius catholice ecclefix epifcopus, fub· fcripfi, cum decem dc odo cardinalibus. Datum Ronur per manum Baronis S R..E fub* diaconi xiv. Kal. Februarii, Indift. viu.Iocarnat. Dominicae anno mcu.1V. pontificatus vero domni Lucii II. pap*, anno 1. t» Sai 10. ut. VII. AD ABBATEM S. GERMANI AUTISSIODOR. De controverfia cum Viteliacenfi abbate. Incitu cfifiofeu fertnu ftrvorttnt Dti , dilcDt /iit Mtti foaflt Gcrteuuti Attiiffiod. foltumt tf aptfltktJtt kcnediStionetit. IX. AD G. COMITEM NIVERNENSEM. lb*dy> - Ut Vueliaco rtftimat quod ademit. Jjtcittf tfifceptu ftrvtu fervormu Dti , drkÜ? in Ckrifa /lit G. conciti Niwnttt/I , fobetem ÿ opt/tUonn kneii&ittein. D nobilitatem tuam pertinet venerabilia lo­ ca cum ipfis perfonis Divino famulatui mandpatis diligere dc facere , dc fuam cis juftitiam confervere. Ideoque per apoftolica feripta nobi­ litati tu* mandamus, atque in peccatorum tuo­ rum remiffionem injungimus, quatinus antiquam ftratam, quam de Vocliaco diceris abftulmê dc alias divertiffe , ad prediftum locum reftituas Datum tx. Kalendas Junii. A X. AD S. BERNARDUM CLARÆVAL. ABBATEM. lle&us filius nofter Pontius Vizeliaccnfis ab­ bas ad noftram prefentiam veniens . queUt moneat Niverncnfem comitem ne quid prê­ ftus eft quod in quodam nemore tibi dcjpfi com­ ter fas a Vfeeliaccafibus exigat. muni homines fuos capi feceris , dc fervientibus comitis Nivernenfis incarccrandos tradideris. Qpoe incitu cpi/ctpw ferma firvtrian Dti, cerigunt ή cum a te requififlet, dc habere non poffer, pro Ciri/b /Ut Bmerdt CUraoallugi Metii, /M· eorum liberatione fidejuflbres dedit , dt textum tent tf tptfiiflictun hntUDittctt. evangelii tradidit: quod quia, cootrareligionem lle&oocm tuam ignorare non credimus, dc fraterne caritatis vinculum, faftum futile coquod Vixeliaccnfe monafterium B- Petri gnofeitur.- per prafentia tibi feripta mandamns, OA » CtotiL Gtntrtl. Tom. XXI. D D ISiden 6tf LUCII PAPÆ IL EPISTOLÆ. juris exiftir, dc ad ejus proprietatem kdefenfio-Afedis habeam. & nullam poteftetem alicuius ecclefiaftid fectdarifve dominii , nifi tantum apotem fpecialitrr pertinet. Nunc autem, ficut ac­ ceptais, G. Nivernenfis comes contra inftidam, ftolicas fedis vel a latere ipfius mifll, unquam in dt fedis apoftolicat autoritaremadilefto filio Pon­ terra mea recipiant . Pada oblationis & fortitu­ tio ipfius loci abbate violenter exigit ut de qua­ dinis charta Idus Decembris atra mclxxx. Ego libet querimonia in perfona fisa cum homitubus fupradiftus Adcfonfi» Portugalenfis Rex hanc car­ fuis in curia fisa refpondtat. Quod quidem nec cam fieri iuffi , k libenti animo coram idoneis ipfe abbas, nec pradeceflores fui haftenus fccifle teftibus propria naam confirmo . Ego Joannes Bracarenus epifeopus confirmo Ego B GolimDofcuntur. Ideoque pet apoftolica tibi feripea man­ brienfis epifeopus confirmo. Er rgo Petrus Pordamus, quaternis eundem comitem ex noftra par­ ragalenfis epiicop. confirmo. te diligenter commoneas, ut pro B Petri reve­ rentia, cuius juris idem monafterium elle dinofcirur, ab hujufmodi rxa&iooc defiftat , aut in XI. AD ALPHONSUM REGEM prefentia venerabilium fratrum noftrorum A. HoPORTUGALLIÆ. ftienfis , & I. Tufcul. epifcoporum , apoftolicc fedis legatorum , juxta tenorem fedis apoftolica B : Luciru tpifcoftu fervtes fervorum , Dei dikfh im Chri^o fil»· A. ilhtfbri PortegeU^fi Duci fAttteno privilegiorum, quod juftitia diftaverit, ab eodem tf epofÎolictm . abbat^ recipiat.. Quod fi hoc recipere noluerit , ipfumz monafterium tam injufte opprimi patinoa poterimus .· & quod noftri intereft officii , suto­ Evotionem tuam , dilefte in Domino fili , re domino faciemus. Datum Later, xm. Kal. maxime congaudemus , quod temetipfum Decembris. de illis ovibus recognofcens quas Dominus no­ fter Jefus Chriftus Petri cuftodias commendavit, ALPHONSI REGIS PORTUGALL/^E cura ad expugnationem paganorum internus , multilque negotiis fecularibus occupatus, Apofto­ epiftob ad Lucium IJ.Pepem, qui regmem fisum Roment Ecclfjut triiuttrisem conftirait. lorum limina vifitare non poftes , per mauum dtlefti filii G. Dacoui Cardinalis tunc in partiUcio Π. A. Rex Portugallenfis . Claves re- _ bus illis apoftolica apoftolicc fedis Legati praedeceflori nogni coelorum beato Petro a Dominonoftro ^ftro felicis recordationis Papae Innocentio homi- D f- û Um fimus ad regimen univerfalis C ecclefie , nes taliter ab eorundem locorum priore, rei et­ impetra­ vobis au- Domino difponcnte, vocati , ficut ea foliam ab apoftolica fede veritate tacita tas, irritas effe cenfemus ; pradisntium vc-re debemus , que ipfius ecclefie nutriunt ho- neftatem'; fic ea renemnr evellere , que canoni­ r «·» cis obviant inftitutis , k materiam diflblutionis videntur afferre · Sane relationis veftra tenore cumper unus pravam apud vos , fub prmdeceflôrum veftrorum DVgligentia , confuerudinem introduftam . quod filii eorum , qui vcftias cccl. te ftoritate licentiam concedentes , ut in ecdefiis veftris, non obftanttbus conceifionibus, aut con­ firmationibus illis , liceat vobis idoneas pertonas eligere , & eleftas epifeopo pnefentare, ut ani­ marum cura recepta de fpirituafibus ei, vobis au­ tem dc temporalibus debeant refpondcre . Nulli ergo LUCII PAPÆ IL EPISTOLÆ. «17 er ergo omnino hominum liceat hanc paginam no- A parochiani ’ 'ftre concelfionis infringere, vel ei aum temeraCtlKiSTJ r*° c°ntra>rei û φώ autem hoc attentare prae- veftri , poftquam 618 Hierofolymitanum——·— iter incepit, terramfuam dcprzdatifunt, &plu- anno rima damna fibi intulerunt. Ideoque , quoniam C'‘,^r ' · ·■·· . ~ . - Dei pofleffiones & bona eorum qui devotionis intuitu fumpierit , indignationem omnipotentis , & beatorum Petri flt Pauli apoftoiorum ejus fe no­ Hicrofolymam proficilcuntur fub fanâz Dei ec­ verit incurfuium. Dat. Vellet. K. J. clefi* proteftione confiftunt, per apoftolica vobis feripta mandamus, quatenus eotdem parochianus EJUSDEM AD SALZBURGENSEM veftros dc quibus nobis conqueftus fuerat, ftudio- Archiepifc. & ad Gurgenfem epifcop. fius moneatis, ut damna poftmodum fibi illata cum integritate reftituant ; quod fi contemptores Lutiu/ epifcop*/ fenm/ fervorum Dei , Vnurablli^ b*/ Fratri'.*/ Cb*o*rado Salziurge^fi Arcbiepi. fcopo, Romano Gurgenfi Epifeopo falutem tf apoflolecam benedi&i&em. extiterint, canonica eos cenlura coerceatis. Da­ tum Ceperani XV. Kal. Julii. AD ATREBATENSEM, ET CAMERAC. EPISCOPOS. id I’M. XXIV. V Enientem ad Apoftolicam fedem dileâumfi-B lium noftrum Gerhoum pratpofitum paterna Ut Richerifpergenfcm benignitate fufeepimus , & caufam matrimonialem cognofcant , & in­ curiam ea de caufa excommunicatio­ pro religione & honeftate fua perfonam ejus ho­ nem relaxent. norantes cum gratia, fedis apoftolic® ad propria remifimus . Ipfum itaque veftrat fraternitati at­ Lecti*/ epifcop*/ ferv*/ fervoruibe Dei , venerabili· b*/ fratrtb*/ Alvtfa Atrebetenfi , ϋ Nicolao Ceameracepfi epifcopi/ , falutem & apoftolicam benediilionem. tentius commendantes, per przfentia feripta ro­ gamus , quatenus , ficut hactenus obtentu folius religionis & honeftatis feciftis, pro beati Petri & noftra reverentia ipfum de cztero honoretis & diligatis, fic in neccftitatibus fuis opem fibi fc confilium tribuatis. IDEM Obilis vir Ebrardus de Britolio per N PRESBYTER CUM ADHUC ESSET nos ab Hierofolymis rediens fignificavit nobis, quod quandam fuam confanguineam , filiam videlicet CARDINALIS. Thomx de Marna, contra prohibitionem epifco­ pi , & ecclefix Belvacenfis ubi copulare prziumCierit, qua prrlumptione & ipfe ab eouemepiico- quz hoc ' po eft excommunicationis vinculo innodatus, & terra fua divinis officiis interdiâa Tandem ve­ ro verende frater , in charta notafti , tc plura no ­ & illam dimifit, & aliam, ficut aflerit , fi­ tare potuifti : quia peccatis noftris exigentibus bi legitimo matrimonio copulavit Ad cujus rea E abtifivis , D & abominationibus , tempore in ecclefia Dei Aunt > multa, re­ multo fiunr in hoc plura periculofo quam in diebus patrum noftrorum . tempore , Quas tanto aftertionem in pratdeceflbi is noftri felicis memo­ ri», & noftra etiam p; rieni ia, liberius, & crebrius fiunt, quanto nulli, aut pauciiïi'ni hint, qui ex adverfo aicendant , & mu- mam rnm pro domo Jfiacl opponendo ftent in pratlio in die Domini. Unde credimus Antichriftum vel •blentia recipere nohiit , quos tenderet , idem teftes pnedcvcflbr cum Hierofoly- producere paratus fuit ; alterius partis nofter in fed cauiam tpfam ve- jam venifie, vel in proximo vcctuiutn die, cu­ ftrx difereptioni cognofcendam tc terminandam commifit . G*jus nos vefligiis inhaerentes per a- jus faciem , poftolica feripta vobis mandamus , ficui in Job legitur, praecedit ege- ftas. egeftas fi quidem virtutum, & virtuoforum tra quadraginta dies pcftquam quatenus in­ prsefentia feripta hominum , ut eo liberius voluntatem fuam fafufeeperitis, tam ipfum quam eandem muliei em, ciat, quo fere nullus eft, qui ei contradicat. In-D videlicet filiam Thum® , ante veftram przlen- tiam evocetis , ter hoc autem, bpne frater, quid tibi agendum a cunabulis fa­ fit, non ignorat tua religiofitas ci is litteris erudita . & caufam iplam diofius inquiratis . Si vero hinc inde ftu- consanguinitas inter ipfos per idoneos teftes probata fuerit, & ipfum Ego autem , hoc mihi vi­ contra prohibitionem epifcopi , deo faciendum , & utinam faciam ! & hoc tibi confulo tanquam chaiiftimo fratri , ut abomina­ & ecclefiz Bel­ vacenfis eamduxifie, & propter hoc terram fuam tiones , quz fiunt , Domini adjutorio vitemus , interdictam & & fuper his , qu: faciunt , dolcamus ; quatenus nt, ipfum ab ejufdem mulieris querimonia vir ille veil·bus lineis dc quo in Ezechiele legi­ tur, Tau fuper frontem noiham fignet, & non nino abfolvatis, & matrimonium, quod cum al­ tera contraxit, propter hoc de cetero nullatenus impediatis . Verum fi quis ex vobis n^eflitate occidamur. excommuniartam fuiflTe conft i re­ om­ qualibet emergente intereffe non poterit, alter , AD ATREBATENSEM, ET MORINENSEM adlcitis kcum diferetis fic fapientibus viris, nihi­ lominus caufam audiat fie fupradiâo modo diffi­ niat. Datum XVI. Kal. Julii. EPISCOPOS. Ut damna illata Walthero de Werconc E dum Hieroloiymam profe&us erat, reparari curent. Leecim epifcop*/ ferv*/ fervor**/ Dei , venerabili fratri Alvifo Atrebatenji , b Mlone Mor.erfi epifcopi/, falutem & apoftolicant benedictionem. A Id F. N Obilis vir ab Walterius Hierofolymis de W'crdone rediens per nos queftus eft quod CON- CONCILIUM «■» *69* *68* *68* *68* *68* «βδ-Ό-Ο· -68- *68* *68» *69* CHRISTI CHRISTI "·♦ cio HO. _ «* ROMANUM CONCILIUM it quo Dolenfis ecclefia TivvMafi fubjeila declaratur , 4 Lotie 11. amo 1144. ftltbrotum. Citata dia magae astimi contentione quaftse de Atia difcuffiones & retraftationes, feriptis Romajurc metropolitico in certifias mimris Urite»· narum pontificum , Nicolai videlicet , flt Joan* 1 Λ varias ' “ ~ · *■* ·· .VII. .................. ηια , poft Pontificum Remanerem dfiaitiouet UtS , Leonis quoque ··· IX. ft Gregorii dili._ peremptoria _ r . ’ '■ · genter nanqaam tamen fententia dacifa , edinfpeâis , fle omnibus hinc inde diligen­ lotit II. tribunal tandem devolato eft. ^fitar peoti examinatione pertraâatis , ex communi fra­ tifex convocatis pixrimis , qmt fcilicct Jadicit ds-J trum fiiorum epifeoporum, & multorum Roma­ gnitet exigebat, epifeopis , fententiam, f«4M dpfimf ns Ecdefis clericorum lententia decrevit, fleferitivam opinatas eft, protulit , TuronicC certifia fb- pti fui munimine roboravit, ut tam Dolenfis cre deinceps fabd/tas minori/ Britannia certifias propifeopus, quam ceteii deinceps Britannorum epi­ nandous. Judicium hoc, qaanqaam nallibi concilium feopi Turooenfem ecclefiam fuam efle metropo* appellatam hgo , inter concilia tamen- reponendam polim recognofcerent, & debitam ei reverentiam aaxi , quod m confenfa epifoporum , & Matam , exhiberent , nec ullo ulterius tempore poft Ro­ & clericorum latam fit, & res ipfa conciliant ve- „ land! obitum, nui tunc Dolenfi eccl. prartidebat, re taie popofeife videatur. Hee forte ipfum pariter ° ad pallii ufum Dolenfis epifcopus afpiraret . Ad concilii nomen gravis bajas controve fia judicio dé­ hax vero Dolenfis nihil, quod ratione fubnixum fait ; id enim facile exprimant verbe ilia epiftoU foret, refpondebat, nec partem fuam alien jus Ro­ Lacu inferias recitanda ad Goufridum comitem Bri­ mani pontificis auâoritate tueri potuit. Commu­ tannia : Habito fratrum noftrorum confilio, quod nicato iraque confilio, quoniam in fede juftitie, forte pofitam efl pro concilio. Ceteram fententiam licet indigni , difponente Domino pofiti, a via ipfsnt Lacii tx Marient in Anecd. te. 111. pag. 887. veritatis deviare nec poflumus , nec debemus ; hc exbibeo, additis duabus ejus literit , quibat de ejufdem pncdeceflbris noftri veftigiis inhaerentes , judicio boc fno epifeopos Britannia minoris, έΤ Bri­ in confeiiu frarrum noftrorum Comadi Sab. Itannia comitem facit certiores . Exbibet vero hoc meri Tufcul. fedis noftrs epifeoporum ·, Rai mun­ omnia collellie aihram in caufa Dolttfis epifeopa­ di Toletani archiepifcopi , Henrici Wintonicntui apud eandem Mertent t ibtd. fis, Ulgerii Andegaveniis , Johannis Aletcnfis , A porum , Gregoru f»na« Maris Tranftiberms , Petii fanft* Potenti ans, Thoms fanai Vitaks, Gilbert! fandi Marci , Guidonis fanai Laurentii Ufc judicii veritate decifa funt, literarum in Damafo presbyterorum cardinalium , Grego­ rii fandorum Sergii & Bacchi , Oddonis fanfti debent memoris commêndan , ne pravo­ Georgii ad velum aureum , Guidonis fandorum rum hominum valeant in pofterum refragatione turbari . Prsdeccflbr fiquidem nofter felicis me­ Cofms fit Daniiani, Oftaviani fanfti Nicolai in carcere diaconorum cardinalium ; Petri Cluniamoris papa Innocentius controverfiam , que de ccnfis, Atmcrici fandi Juliani Turonenfis , Ber­ prslatione Turonenfis ecclefis fic fubΜκίΓπ t Ego Manfredus presbyter cardinalis titulo u ,H( anno corpore, fit fanguine Dei dc Domini Redemptoβη«ίΤΙ H* noftxi Jcfa Ckriiti aliena fiat , atque in ex­ S Savinz ss. t Ego Aribcrtus presbyter cardinalis titulo S. tremo examine diftriâz ultioni fubjaceat . Obfervantibus autem lit pax Domini noftri Jefu Anaftafiz ss. t Ego Gregorius diaconus cardinalis SS. Ser­ Chrifti , quatinm de hic frudum bone aâionis percipiant , & apud diftriâum judicem premia gii & Bacchi ss. t Ego Odavianus diaconus cardinalis S. Nico­ ctemz pacis inveniant. Amen. Amen. Amen S. Petrus. S. Paulus. lai in carcere Tulliano ss. t Ego Guido in Romana ecclefia altaris mi Lucis Papa II. Lxtu mowremmatii. Qfittuk ώ/, Demine, mijericerdiam turn. nifter indig..i;s ss. t Ego Johannes diaconus cardinalis S. Adtiat Ego Lucius catholicae ecclefiz epifeopus ss. _ f Ego Gonradus Sabinenfis epifeopus ss. ° ni ss. t Ego Gregorius diaconus cardinalis S. An­ ♦ Ego Theodevinus S. Rufina: epifeopus ss. f Ego Albericus Hoftteufis epifeopus ss. geli ss. t Ego Hugo Romans ecclefix diaconus inS. t Ego Imarus Tufculanus epifeopus ss. t Ego Petrus presbyier cardinalis de titulo PaLucia in Horphea ss. Datum Lateranis per manum Baronis capelftori« ss. lani & feriptoris > idibus Maji , indidione VII. t Ego Thomas Presbyter cardinalis titulo VeIncarnationis dominie» anno MCXLIV. ponti­ ftinz ss. f Ego Qilbertus presbyter cardinalis titulo S. ficatus vero domni Lucii II. papz anno i. Jx Marci ss. ® •-°, ® · ad religioium opus impellere ipfum , qui jam ve­ lebat in unum dicens; Renedifim mine L . Sic itaque cum magno populi gau­ nerat eamdem inire ad fanda loca peregrinat.o dio idem pontifex Lateranenle palatium cpnlcennem; de qm illa Oito Γ.ifingenfis. derc meruit. Hxc ibi. t, Ludovicus dum occulte Hicroiolvmam etui Pa- ,, „ „ ,, ,, I 626 EUGENII PAPÆ 1Π. EP1STOLÆ. Parifios veniens, inquit MarthzusParis, con-, rumpere dominum ’ Corruptionem namque vir fecravit Petrum quemdam Aimerici ecclefiz Ro­ fanâus efle dicebat quod offerebatur judici li­ man* cancellarii nepotem in Archiepifcopum Bi- te pendente . Hzc dc Eugenio Joannes Sarisbcturicenfem , contra Ludowici regis Franci* vo­ nenfis. Egregia de his memoria adhuc extat Tarraciluntatem . Qjtod rex in injuriam lux dignitatis faihtm vehementer indignans , propofitis publice nz in arce in media turri , in/ pariete mendiem verfus; his verbis. facrofanâis reliquiis, in prxfentia multorum |uravit, quod archiepifcopus prxtatus, quamdiu ip­ EUGENIUS PAPA lit. HOC OPUS GLORI.E H51US fe viveret , civitatem Bituricam non intraret . QUI Sic per triennium regis perfona fubjacuit inter­ MEMORIAM REPRÆSENTANS HERI JUSi!T dicto . In quamcumque civitatem , vicum , vel MIRA ANIMI .... ET HONESII STUDIO ÎRÆD1IUS caftellum intrabat, fufpcndebatur celebratio Di­ REGALIA MULTA LONGO T8MPORE AMISSA BEAvinorum . Tandem , Bernardo abbate Clarzval- TO PETRO RESTITUIT . QUORUMDAM VirjUM IN lenfi periuadente , ad hoc eft cor regis inclina­ MODUM HONESTATIS REDEGIT. Nfc QUID A QUO­ tum , ut archiepilcopum reciperet, & pro tranf- QUAM PETERENT NtVE QUID A QUOQUAM ANTE greffione perjurii Hierofolymam fe promitteret B DECISAM CAUSAM ACCIPERENT POST DECISAM profefturum. Igitur per totam Galliam fit exa- OBLATUM QUID VERECUNDt EI CUM GRATIA­ dio generalis , nec fexus, vel ordo , aut digni­ RUM ACTIONE SUSCIPERENT . tas , quempiam excufavit , quin auxilium regi EPISTOLA I. EUGENII conferret. Ad inftantiam fandi Bernardi Willelmum Eboracenfis ecclefiz invaforem , per obre­ P A P Æ III. ptionem a Czleftino defenfum, damnavit, & re­ AD LUDOVICUM REGEM GALLIARUM legari mandavit. Treviros cum ododecim cardinalibus ad fy no­ De expeditione in terram fandam fufcipienda . dum venientem pontificem per tres menfes pro­ priis fumptibus Adelbertus loci illius archiepifcopus munificentiftime aluit . Cbromcon Hirfaugien- £agnuw eptfcopta fervur /ervorum Dti , can/fitfo filtf Ludavtco li.ufiri & ghrtcfo Frantorum re­ fe. Per fandum Bemardum impetravit a Conragi , èT dueFlti fiim prmcipioui , G wuverfi Dti do imperatore & Ludovico Francorum rege, ut Chriftianis in Afia contra Alcoraniftas opem fer­ < /ideiibni per Gaiiiam confiitutu, falutem & aporent , & conti a Saracenos expeditionem fufeipiant, C ft»iicam benediiiientm. feque cruce fignent. Tyn«/ l:b. J6. cap. 18. Uantum przdeceffores noftri Romani pon­ Cumque Tibur in a met num feceflitm fe contifices pro liberatione orientalis ecclefiz la­ tuliffet, mortuus eft vir juftus, & religione infiboraverunt , antiquorum relatione didicimus , & rnis , anno domini MCLII. menfe Julii , ut ait Matthxus Paris , circa initium imperti Fiiderici in geilis eorum (criptum repenmus. PrzdeceiTot primi , cum pontificatum gelTilfet annts octo , etenim nofter felteis memoriz papa Urbanus tan­ quam tuba intonuit, ôc ad ipfius deliberationem menftbus quatuor «Sc diebus 20. De obitu ejus illa Baronius annalium cccle- lanflz Roman* ecdefi* filios de diverfis mun­ iallicorum tomo 12 Odavo Idus Julius Euge­ di partibus follicitare curavit . Ad ipfius liqui­ nius papa diem obiit Tibure, cum fcdiffct annos dera vocem, Ultramontain , & przcipue Franco­ octo, menfes quatuor, & dies tredecim.· de quo rum regni fo.uilimi & ftrenui bellatores, & illi jtla in vetere codice Romano; um pontificum Va­ etiam de Italia, caritatis ardore fuccenii conve­ tican* bibliothecae : Hic recuperavit Tarracinam , nerunt, ut maximo congregato exercitu, non fi­ Setiam, Narniam, & arcem Fummonis, qux a ne magna proprii fangumis cHufione, Divino eos dominio beati Petri jamdiu alienatz fuerant , Dauxilio camittntc, civitatem illam, in qua Sal­ Hic univir epifeoponatum Vclitrenfem cum O- vator nofter pro nobis paii voluit, & gloriofum Ihenti & iandz Runn* . Fecit hic ordinationes ipfius fepulcrum paffionis iuz nobis memoriale per menfem Decembrem, in quibus diacones de­ dimifit, & quamplures «.lias , quas prolixitatem cem, presbyteros undecim, & epifeopos fexagtn- vitantes memorare fuperfcdcmus , a paganorum ta unum creavit . Defundus eft apud Tibur di­ fpurcitia liberarent Quz per gratiam Dei & pa­ cta die odava Idus Julii , & inde per (Iratam trum veftrorum (ludium , qui per intervalla tem­ publicam & mediam Cibem , arque in Vatica­ porum eas defendere, & Chr.ftianum numen m num cum totius cleri & populi Romani frequen- partibus illis dilaiare pro viribus (luduerunt, uf­ tiifima turba, maximo luftu, communique om­ que ad noftra tempora a Chriftiani» detent* nium immenfa triftitia deportatus eft, & in ip­ funt , & ali* urbes infidelium ab ipfis vinlner fa beati Petri ecdefia coram majoti altari tu­ expugnatz . mulatus eft. Hxc ibi de Eugenio papa , quem Nunc autem noftris & ipfius populi peccatis pluribus liluftratum miraculis teftatur Gofridus exigentibus, quod fine magno dolore & gemitu huius temporis feriptor in fine vit* fandi Ber­ proferre non poffumus, Edeffa civitas, quz noE (Ira lingua Rohais dicitur , quz etiam , m fer­ nardi · Porro idem Eugenius inter alia magnam in­ tur, cum quondam in Oriente tota tena a pa­ de laudem commeruit, quod munerum abftinen- ganis detineretur , ipfa fola fub Chriftianorum tnlimus erat, de quo ifta prxter aflerta a fando poteftate Domino (erviebat : ab inimicis crucis Bernardo habet Joannes Sarisberienfis in Policra- Chrifti capta eft , tc. multa Chriftianorum catico: Ampledendz memoriz & imitandz fan&i- ftdla ab ipfis occupata . Ipfius quoque civitatis tatis fummus pontifex Eugenius , quem vidifti , archiepifcopus cum clericis fuis , & multi alii nullum omnino munus hominis litigantis recipie­ Chriftiani , ibidem interfefti funt.- de fanâorum bat, aut cui litem crederet imminere. Unde cum reliqui* in infidelium conculcationem dat· funt in adventu fuo prior quidam modicz facultatis, & difperf* . In quo quantum ecclefiz Dei & cujus caufam nondum audierat, ei marcham au­ toti Chriftianitati periculum immineat , & nos ri devotione multa inftanter offerret: Nondum, cognofcimus, & prudentiam veftram latere nen credimus . Maximum namque nobilitatis & pro· inquit , domum ingreffus es , & jam vis cor R, r bitaCmciX Gtntrtl. Torn. XXL 6if Q S. EUGENM PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ. iii bitatis indicium fore eognoiciiur, fi ea, qurpa-A tn» & humiliato confcflionem fufeeperit , abirum ft renuit as acquifivit , a vobis filiis ftrenuc folutiooem, ' ' obtineat , fic lempitema: retributio­ defendantur . Veiumtatnen fi , quod abfit , fccus comigrrit , patrum fortitudo in filiis immi­ nuta probatur. nis frudum ab omnium remuneratore percipiat ■ Datum Vctralle Katendis Decembris . Univrrfitatem itâquc veftram in Domino com­ II. AD THEOBALDÜM CAN fUARÎENSEM monemus , rogamus , atque pratetpimus , fic in peccatorum rcmiffionem injungimus, ut qui Dei ARCHI EPISCOPUM. funt, fic maxime potentiores fic nobiles, viriliter De controverfia inter Cantuarienfem arefiiepifeo- accingantur, infidelium multitudini, qus fe tem­ pum fit Bernirdum epifeopum S. Da­ pus viftotise fuper nos adeptam letatur, fic oc­ currere , fic ecclefiam orientalem tanta patrum vidis de jure meuopolmco. veftrorum, ut prodiximus, fimguinis effunooeab Engtniv epifeopis fervus fervor nm Dei, venerabili fratn fbeobaldo Cantnarienfi arebiepiftopo, fnl*. tern & apofiolicane benediElionem. eorum tyrannide liberatam , ita defendere , fic multa captivorum millia confratrum noftrorum de ipforum manibus eripere ftudeatis , ut Chri- B ftiani nominis dignitas veftro tempore augeatur, fic veftra fortitudo , quas per univerfum mun­ dum laudatur, integra fic illibata fervetur . Sit vobis etiam in exemplum bonus illeMathathias, V Enerabilis frater nofter Bernardus, epifcopus fandi David , ad noftram profentiam ve­ niens, ecclefiam fandi David finite aflervit voce viva , olim metropolim fic eandem dignitatem qui pro patent's legibus confervendis feipfum cum fibi a nobis reftitui poftulavit . Cum aurem cir­ filiis fic parentibus fuis morti exponere, fic quid­ quid in mundo portidebat relinquere nullatenus ca petitionem iftam invigilans diu in curia no­ ftra commoratus effet, tu, frater archiepifcope, dubitavit atque tandem , Divino coopérante auxilio , per multos tamen labores tam ipfe quam fua progenies de inimicis viriliter trium­ phavit . tandem, eo praffente, ex adverfoconfurgens, in pnefentia noftra advcrfiis cum querelam depofuK ili, quod debitam, tanquam pnmo metropolita­ no, obedientiam fubtraxiiTcc , cibique inobedieni Nos autem veftrorum quieti fic ejufdem ecde- — fic rebellis exiftere, cum a prodecctlorc tuo, tan- perficere decreverint, illam peccatorum remiftio- quam 1a metropolitano primo confecratus effet , t voce & feripto Cantuarienfi...... ecclefir pro­ & viva , feffionem feciflêt fic in multis poftea , tanquam elii fuflraganei. tibi , *& aftitiffet .* Ille <. obediffet . . .-· nem, quam profatusprrdeceflbr nofter papaUr- vero confecrationem negare dod potuit : fed pro- fic deftitutioni paterna folicitudine providentes, illis , qui tam f^nffuth tamque per neceffarium opus fic laborem , devotionis intuitu fufeipere fic banus inftituit , autoritate nobis a Deo concef- fa concedimus , fic confirmamus : atque uxores fic filios eorum , bona quoque fic poffefliones , fub fandas ecclefir , noftra etiam fic archiepif- coporum , epifcoporum , rum ecclefix fic aliorum protedione , Dei prolato­ manere decer­ nimus. Autoritate etism apoftolica prohibemus, ut de feffionem fe fecifle , fic obedientiam cxhibuiife omnino negavit : quod tu audiens, duos feftes in medium produxifti, teftimonium perhibentes quod, ipfe, illis videntibus fic audientibus, poft confe­ crationem fu.um tibi quam beneficio ccclefiiftico reddemus cos peni­ tuam ferepitatem duximus deftinandosnt affe­ ctum A benevolentiam, quam erga te gerimus, tus alienos. B tibi exponerent, A quod dc te audire cupimus, Datum Brixia: Idibus Julii · iplbrum rdauooe nefieremus Quibus dedimus V. ad arghipresbyterum tituli in mandatis, ut tibi tamquam carilTuxu/filiono­ SANCTI MARCI ftro, A catholico principi , atque foeciali Ro­ mane fanft* ecclefi* defimfori , iipuus ecclefi* ftatum. A noftram exponerent . Qii liquidera in Di «odea» Tufeiam ufque progrefli , ex quo tc ad TeutoUper controverfia obedientia exhibendae, qu*) nicas partes pcrtranfilfe hoverunt, longitudinem inter vos A capellanum de Pinea agitari di-■ vi* A difficultatem itineris propter eftatis intem­ gnofeitur: ecclefi* fanûi Marci profpicere cupi­ periem metuentes, ad noftram prefentiamredie­ runt . Cxterum quia ftatum tuum, A dilefti fi­ entes , per prefentia vobis feripta mandamus , quatenus eum diftriâius moneatis , u: fecundum lii noftri Henrici junioris regis , quem poft diantiquam A rationabilem confuetudinem, vcftr* fccfium tuum paterno affeâu dileximus , A itv pofterara achoncs ejus profperari in Domino preecclefi* obedientiam promittere nullatenus con­ tradicat. Si vero veftris monitis fuper hoc obedi- optamus, -------- , cognofeere D----------------r____ _ ,_____ cupimus cum__________ fratres nore contemplent , fententiam, quam in ipfum A Clui propter seftatis fervorem, laborem tanti itineris perficere non valerent i per fidelem noftram prefatam ecalefiam de Pinea jufte tuleritis, nos Franconem latorem prefentiumA apoftolica feri­ autore Deo ratam habebimus. pta tuam excellentiam vifitantes , nobilitatem VI. AD CONRADUM REGEM tuam monemus A exhortamur in Domino , ROMANORUM quatenus ea qu* circa te A ipfum geruntur, A ftatum regni, per eutndem Franconem nobisftuEum Hierofolymis reverfum , ob tribulationes i deas intimare , A hoc tempore devotionem , ipfi de exercitui cius irrogatas , confolatur quam erga matrem tuam fandam Romanam t I ccelefiam geris, oftendas , ut noftro refpondere Eugnitu tpifetpm frrvm ftrverimt Dti , tarifant affedui congrue videaris , A B. Petri apoftoiotn Ckrifla fait Conrad Dtt gratta Rtmaacrum rc- rum principis interceflionibus, cui te totum de­ g» tlitfat, /ahtfnv b apjfMicnnt kaudtctiana» . !bes exponere , creatoris noftri largiorem debeas gratiam promereri. Datum in Tufculano, vju Kal. Julii. Um in hoc mundo cuii&a mutabilitatis or­ do corrumpat, ficut uec profperis elevari ,D ita nec frangi adverfis , confidentes de Divina VII. AD EGELBERTUM EPISCOPUM miferatione, debemus; quia Dei & hominum me­ A canonicos Bambergcnfis ecclefi*. diator , admiranda diipenfationc confucvit om­ De Henrici imperatoris fanftitate , miraculis A nem filium quem recipit adverfitaubus flagella­ re: ut dum ipfum per amorem ad sterna pre­ canonise tione mia vocat, prefens mundus ejus animum pertur­ bationes * quas ingerit, a & ipfo repellat , tanvflBO tpfcopü firvut Dti, vntrtki· toque facilius ab hujus fxculi amore recedat , li fratn Egtlbtrto cfifiwa, b tiltiHt filiis ca Îuanto magis impellitur dum vocatur. Qpod in Muitij ertl&a, fuluta» b epofUfraelitico populo, Moyfe vocante , & Pharone lût» kcutdi&Hattt fignarur Moyfcs namque tunc ad vocandum mificut per littera» A nuntie» veftros vobis manfus eft , cum Pharao duris eum operibus perur­ daflê meminimus, venerabiles fratres noftros gebat , quatenus alter vocando pertraheret, alter ___ impelleret, feviendo : ut plebs in fervit io turpi- N. faofts Rnfin* epifeopum, & N. presbyterum ter fixa, vel provocata bonis , vel impulfa mo- E cardinalem, pro diverfis negotiis ad partes illas leftiis , moveretur . Hoc itaque rationis debito dc noftro latere delegavimus , cifque viva voce injunximus, ut ad ecdefiam veftram accederent, incitati, diferetionem tuam commonemus A ex­ arque de vita dt miraculis Henrici regis rei ve­ hortamur in Domino , quatenus tribulationes , ritatem diligenter inquirerent, dc litteris fuis no­ quas tibi dc exercitui tuo omnipotens Dem irro­ gavit , patienter fupportes , A in eo fpem tuam bis figntficarect. Nunc autem corumdem fratrum nofirorum, dc multorum religioforum & diicreconftituas , qui quem vult permittit affligi , dc corum virorum- atteftationc, de cafticate ipfius , confidentes m fe mifericorditer liberare cotduevit . Si enim patientiam dc humilitatem in ad­ è» fundatione Bambergenfis ecclefi*, dt multa­ verfis perfefte tenueris, per defertum hujus vire, ram aliarum, quarumdam quoque epifcopalium fob ptotcâkme column* nubis A ignô , id eft icdium reparatione > A multiplici efeemofy narum patienti* fblatio, A caritatis ardore, imrepidus largitione, de converfione regb Stephani, & to­ tius Hungeri*, Dotaux» coopérante; per cum (a* , perdoceris Rts da ; Çrtrti Tom. XXI S G S EUGENH PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ. dji fta; de gloriofo etiam ipfius obitu , . , pluribufque A impenditis, cui & ®cc|efisftic® auftoritas conftt- miracufs poft ejus obitum ad ipfius corporis pr®· turionis, fit fuperna: voluntatis examenpro cer- fennam *- creditur —Jî L----to obviare. ofttnfis, divinitus multa cognovimus. Inter qu® illud precipuurn & memorabile pharimum attmdentes, quod cum diadema fceotrum- que impetit fufccpiflet, non imperialiter led fpi- ritualiter vixit. In toto etiam legitimo pofitus, Cum enim translationes epifcoporum fine manifcfl® utilitatis & neceffitatis indicio , Divine legis oraculum non permittat ; cum ctjam mul­ lo amplior, quam in aliis cleftionibus, cleri & quod paucorum fuifle legitur , integritatem ca-. populii eas debeat praevenire concordia : in faci«flimoni® ufque in finem vite confervavit. Qu® Lend* t ____ translatione de venerabili fratre noftro Guicquidem nos omnia fimift perpendentes, atque de­ marino Cicenfi epifeopo , nihil horum eft, fed votionem veftram , & ecclefi® Bambergenfis , folus favor principis expeftatur: & aec infpefta qux fanft® Roman® ecclefi® foli Icitur , diligenter confiderantes , fubeffc digno- tametfi hujuf- ir.oai petitio nifi in generalibus conciliis admitti ) ncccifiiare illius ecclefi®,, nec confiderata utilitate perfotix,.clero nolente, hnmo, ut ‘dicitur, cx parte maxima reclamante, in Magdeburgen­ non foleat auftoritate tamen fanft® Romane fi eum * dicitis ecclefia fupplantandum . Super » Fert·,, ecclefi», quae omnium conciliorum firmamentum B quo, tanto ampliur admiramur, quanto peri ____ ,i"‘ ■ M· rfona eft, petitionibus veftris acquicfciinus , atque ejulilla, cujus gravitatis fit arquefeienti® ab anteante* aftis agnovimus dem memorabilis uri, cujus exaltationem requiD___ , __ , ac pfoinde^uantum 3________ ecclefi® ritis, fratrum noftrorum arehiepifeoporum, &cpifeonorum, qui pre lentes aderant, communicato confilio, mtr.toriam interTanftos de cetero illi fit utilis non penitus ignoramus . Quoniam igitur, quicumque temporaïis aure -'flatibus agi­ ·-**Λ - fieri ccnfctnus, ôc anniverfarium ipfius diem fo- tentur , nos in illius petr® foliditate fundati, Îuz in fundamento meruit ecclefi® collocari.* Jemniter celebrari conftituimus. Veftra itaque in­ tereft fic in fanft® Roman® ecclefi® obedientia cut non debemus, ita nec volumus omni ven­ to circumferri dofttinc, aut a facrorum Cano­ & fidelitate perfiftcre, & ei dign® devotionis ob- num reftitudine impulfu aliquo deviare : per prefentia vobis feripta mandamus , quatenus caute fequi s refponderc , ut ampliori B. Petri & no­ & apud ca- ifti favorem ulterius non prseftctis, ftra gratia digni inveniamini. Data ttans Tiberim fecundo Idus Martii. riffimum filium noftrum Fridericum, quem Deus VIII; AD EPISCOPOS GERMANIÆ. eminentiam regni evexit , efficere vcftris exhorCtationibus ftudeatis, ut & ipfe a fua fuper hoc hoc tempore pro fervanda libertate ecclefi® in Improbat translationem epifeopi Cicenfis inMag- intentione defiftat, & contra Deum, contra fa- deburgenfem archiepifcopatum translati. eros canones, contra regi» dignitatis officium , eidem caute favorem ulterius non impendat ; fed Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei, venerabi­ libus fratribus Eberardo Saltzburgenfi , Artvjco Bremen#, Ü Hiliino Treveren/i, arcbsepifcopis , Eberardo Hambergen# , Hermanno Conflantienfi, Henrico Rattfponenfi, Ottoni Frfengenfi, Conrado Patavii*#, Danieli Pragenfi , Anfelmo Hamefourgenft , èT Burcbardo Eifletenfi, epifeopis , feintent tt apofloltcam bcnediiiionem. ecclefic Magdeburgenfi , ficut & regni a Deo fibi commifli , altis ecclefiis liberam facultatem quem voluerint fecundum Deum eligendi relin­ quat, & eleftionem iplam poftmodum favore fuo, ficut decet majeftatem regiam, profequatur. Nos enim fi quod de fupradifto fratre nonro nititur videremus ratione fulciri , facere nec voluntati ejus, nec poftulationi veftra duceremus aliquate­ nus obviandum: contra Deum autem, & facro- L itteras , quas pro caufa Magdeburgenfis ec­ rum canonum fanftiones nulli omnino petitioni clefi® veftra nobis prudentia delegavit, depoffumus praebere confenfum. biia benignitate fufeepimus. In leftione aurem&D Datum Signia: xvi. Kal. Septemb. cogniticne earum, ftupore nimio & admiratione repleti fumus; eo quod longe aliud in eis, quam vobis ex officio pontificatus immineat, peripexi- IX. AD CANONICOS S. PETRI ROMÆ. mus contineri. Gum enim in ecclefi® vertice fi- De quarta parte oblationum ipfis conccffa. ut de me­ tis cx Divina providentia conftituti , dio ejus qu® fuerint nociva propellere, qu® uti- lù debeatis attento ftudio confervare : in caufa illa , ficu: ex fuggeftione litterarum veftranim nobis innotuit, non quod expediat ecclefi® Deij canonum quod facrorum quod exinde a celcfti fanftioni concordet , aibitrio approbetur , fed quod terrenis principibus placeat, attendiftis. Et qui eorum animos a fua minus refta Eugnius epifcopus fervus fervorum Dei, dileitisfi· Lis Bertiardo presbytero cardinali S. Clementis , & tcclçfia B. Petri arcb.presbyteri, atque cateris efefdem ecclefia canonicis tam prafentibus quam futuris cummee fubfiituendss in perpetuum. defleftere B Ea torum Petri & Pauli tam eminens & tam gloriola focietas, ut & ambo fint deftores gentium, auftores martyrum, principes faeerdocebuiftis intentione, atque ubi effet via Domini „ , .... demonflrarc : non perluafiftis quod reftum eft ,Etum : ÔC cum inter univerfos apoftolos peculiari nec ftetiftis murus pro domo Ilrad , quinimmo ipfis, ut ait Propheta, parietem ^ijuantibus,vos —*J— prerogative ----------------·'■·*-------*’'* “* , -------,··-··- .·quadam precell ant «qualitatis in celo meritis dilparitarem non fentiunt. Petro ab ( quod fine grandi animi rancore vix dicimus ) ipfo Salvatore noftro Domino Jefu linivijiis illum luto abfque paleis. Non ita fentie- ves regni cœlorum iunt commifle : Paulus a Deo bat princeps apoftolorum, qui ex fidei fu® con- eleâus eft, ut de feffione, ut totius ecclefi® fundamentum ccelorum impleat fua predicatione. Petrus, effet, multitudine Chrifto cla­ gentium regnum pe­ accepit *, fed comminantibus teculi filiis, & a- tra eft fit fundamentum fidei , & ne ruamus in poftolis , C prxdicaicnt in nomine Jefu mortis foliditate not firma fuftentst : Paulus nt* pravo exterminium intentantibus , virtute refpondit : bomimt-ui . confifus de Domini Oportet eèeJire Deo magis quam Vcs aurem ne a terrenis videamini principibus diflentire, illi caute favorem vcftrum hercticorum dogmate vulneremur , mortalitatis honeftate & invincibili ratione fidet nos armat. Petrus principatum teneris, e* poteftate ligat & folvit Paulus diligens paedicator, ne quid re- pro· <5 3 t EUGENII PAPÆ HI. EPISTOLÆ. <34 prehenfibile vel ligatione dignum in nobis appa- A Ego Manfredus presbyter cardinalis tituli fanrear , mirabili nos exhortatione prémunit. Pe­ &« Sario* fubfcripfi .. trus firmamentum noftrum eft ac domus fortitu­ 1 Ego Aribertus presb. cardin. tituli fanft* Anadinis, dc in fide ejus plantati dc radicati fumus : - ftafi* fubfcripfi. » Paulus vas eieftionis prrdeftiaatos a Deodc cieEgo Hubaldus presb. card, tituli fanâ* Cru­ flos corieftis' tube fonoritate vocavit; dc pro no­ cis in Jerufalcm fubfc. bis fine intermilfione orans, ne a fide dcverita­ Ego Guido presbyter cardinalis tituli Paftoris fubfcripfi. te deviemus, apud Deum interveniendo nos pro­ Ego Aftildus presb. cardin. tituli fanâ« Priftegit . Cum igitur ii duo maxima feminaris Dei ecclefiam illuftrantia, pari dc amicabili fplendo- c* lubfcripfi. re dc fraterno amore pnefiilgeant : equitatis dc Ego Gerardus presb. card, tituli & Stephans juftiti* perfuader ratio, ut nos, qui licet indi­ in Cclio monte fubfc. gni Chrifti vices in terris agimus, dcin ejufdem Ego Joannes Paparo presb. card, tituli S. Lau­ apoftolorum principis cathedra relidere confpicirentii in Damafo fubfc. Ego Joannes presbyter cardinalis t i ttrfi Sanâqn»ur, domefticam B. Petri familiam patento di1ligamus _ " ’in ’ ' ’ B “ rum Joannis tituli Pammachii fubfcrlt ' afftftu , & pia eam provifione fuis neccftitatibus adjuvemus . Hujus itaque rationis ' pfi. debito provocati, dilefti in Domino filii, quar­ Ego Centius presb. card, tituli fanâor. Lau­ tam partem omnium oblationum, qu* de altari rentii in Lucina fiibic. ejufdem B. Petri apoftoli, fictam de arca,quam Ego Hcnricus presb. card, tituli fanftor. Nerei dc omnibus minifteriis i piius evqlefi* , pr*ter& Achillei fubfc. quam de minifterio B. Leonis, proveniunt, vo­ Ego Oddo diaconus card. £ Georgii ad Ve­ bis , ex confcnfu fratrum noftrorum epifeoporum lum aureum fubfc. Ego Guido diac. card, fanâat Mari* in Por­ dc cardinalium, fedis apoftolic* auâoritateconcedimus , dc prefentis feripti pagina confirma­ ticu fubfc. Ego Hyacinthus diac. card. S. Mari» inCofmus. Ita videlicet, ut femper , cum volueritis, facultatem liberam habeatis eamdem oblationem medm fubfc. in vcftris manibus retinendi atque cuftodiendi : Ego Joannes diac, cardia, fanâorum Sergii de feu aliis quibus volueritis cum noftro atque no­ Bacchi fubfc. ftrorum fucctfibrum confcnfu vendendi: falvain Ego_ Gerardus didt. card. £inâ*M copo & metropolitan* ecclefi* Colooienfis fumptionem fuam congrua fattsfaftione correxe­ presbyteris canonicis ante diu concefcnun con­ rit , poteftatis honoriique fui dignitate careat, firmatione . reamque fe Divino judicio exiftere de perpetrata iniquitate cognofcat , de a fieratiftimo corpore (trvortaH Dii, wnerdiii Ει ac fanguine Dei dc Domini Redemptoris noftri J artbttpifctft, tjtifyiu \ Jefu Chrifti aliena fiat , atque in extremo exa­ fucctffrr.btii chhhuc» . mine diftri&B ultioni fubjaceat . Cunftis autem hanc noftram conftitutionem eidem loco fcrvanN eminenti apoftolic* fedis fpecula, Divina tibus fit pax Domini noftri Jefu Chrifti, quate­ difponente gratia, conftituti, ex injunâo no­ nus de hic fruâum bon* aâtonis percipiant, de bis a Deo apoftolatus officio, fratres noftro· ein futuram premia «terne pacis inveniant. pifeopos fincera caritate diligere, dc ecclefiis eoAmen, amen , amen . rum regimini dc gubernationi com mi ilis , fuam E debemus juftitiam confervere. Sicut enim in hu­ SUBSCRIPTIONES. mani compage corporis naturalis ratio fingults Ego Eugenius catholic* ecclefi* epifeopus fub­ quibufque membris ad falutem providens, fpcciafc rie fi . ks dc proprios aâus edocet , nobilioribus vero Ego Conradus Sabinenfis epifeopus fubfcripfi. fuam dignitatem confervet : ita in corpore ec­ Ego Ymarus Tufculanus epifeopus fubfcripfi. clefi* apoftolica providentia fecundum iacrorum Ego Hugo Oftienfis epifeopus fubfcripfi. canonum inftitutiooes, univerfas regit ecclefias ; Ego Gregorius presbyter cardinalis tituli S. digniores autem dc famofiores in fui Ratus pre­ Callifti fubfcripfi. rogative euftodit. Æquum itaque dt rationabile Ego Guido presb. cardinalis tituli S. Chryfo- eft , ut fuus unicuique honor ecclefi*, dc pro­ goni fubfcripfi. pria jura munimine fedis apoftolic* confirmen­ Ego Hubaldus presbyter cardinali.* tituli laotur . Qyocirca, dilede In Chrifto frater Amolft* Praxadis fubfcripfi. de archiepifcope, tuis juftis poftulatiombus beni­ gnum I ΊΓ~ EUGVNII PAPÆ III. EPISTOLÆ. ium impertientes afienfum,, ad exemplar pre- A Ego Gerardus presbyter cardio. tituli S. Steoric pbani in monte Cxlio. reflor i $ noftri felicis memor i x Leonis IX. paEgo Otrg diaconus tard. S. Georgii ad Velm a px B.Petri Colonicnfcm ecclefiam, cui'DeoàuAore praxfle dignofccru, fub ipfius apoftolorum jurdium. Ego Rodulphus diacon, card, f*n&* Lucie in principis, cujus in loco, liecr tmmenti, refidcre confoicimur, fle noftra proteftione fufeipimus, Septifoliis. flt pTxlentis feripti privilegio comndmimm : ftaEgo Grcgorius’dûcoous cardinalis Aneuentes, ut quafeunfaue pofleffiones, quacumque geli. I bona , eadem ecclefia imprxfcntiarum iufta fit Ego Joannes diaconus cardinalis fanftx Marix . canonice poflidet , aut in futurum conceffion» none. pontificum, largitione regum vel principum^ob- ” Ego Guido -'··■· diacoous'cardinalis fanda. Mari* latione fidelium feu aliis juftis modis , Deo in porticuEgo Hyacinthus diaconus card, fan&t Mari* propitio, poterit adipifei, firma tibi tulfque lucin Cofinedm. ceftortbus flt illibata permaneant. Pallii quoque Ego Cencius diaconus cardinalis fanâx Maria. ulum, flt vivifice crucis vexillum, atque naccam, infigno videlicet feftivi equi, quxprxdeccffori basB in Akyro. tuis a noftris prxdcceftbribus conctfta funt, fuo Datum Siçnix , per manus Rofonis , fanâ* tempore fueque loco ferenda, nos tam tibi quam Boman* ecdefi* feriptoris, vi Idus Jamurii , cui* fucceflbribus confirmamus : adjicientes. ut Indidione dedmaquinta, Incarnationis Domini­ nulli primati , nifi tantum Bomano pontifici, ce anno. 11 ji. pontificatus vero domini Eugenii ΠΙ. pap* anno feptimo. .debeas efle fubrefrus. Pro amplioris etiamflcfpccialioris grati» pfxrogativa ordinationem regis XI. AD ABBATEM SUQER.IUM. leT^n infra tuam .provinciam tibi duximus conceden­ dam . Et fi Romanus pontifex , vel apoftolic* «•UcAmi. Confoljitir eum de nepotis morte. °î**‘ fedis legatus, in eadem provincia concilium celebraverir, tu poft eos primum inter alios locum tnim tpijtoptu ftrvtu ftroanm Dei, diltift fi· obtineas. Statuimus prxrerca, ut feptem idonei presbyteri cardinales in pnadifta ccdefia ordinen­ lia Sxferio Mati S. fMttm & Oftftalxaiit bentdiiliMtxt. tur, qui induti dalmaticis, flt mitris ornati, ad principalia duo altaria ejufdem ecclefia, cum to· tidem diaconibus fle fubdiaconibus , quibus fan-CCUper obitu filii noftri Joannis nepotis veftri, dalierum uium concedimus, Miflarum folemnia O quem, ficut. accepimus , pro negotiis ipfius S in feftivis diebus tantummodo adminiftrent. Ut ecclefix «d noftram mittebas pnefentiam, pater­ ergo hec omnia, qu* fupra diximus, plenum in na tibi afieAione compatimur, fle ipiiusanimam Domino precibus commendamus. Caterutn dilepofterum r.obur obtineant , ficut in privilegiis prxdeccftorum noftrorum continentur , tam tibi ftionem tuam ignorare non credimus, quoniam quam fucceflbribus tuis ea favoris noftri aufto- quos diligit Dominus, vifitat fle caftigat: ut per temporalia flagella , fi aequanimiter tolerentur , ritate firmamus. Decernimus ergo, ut nulli om­ nino hominum liceat prsfatam ecclefiam temere menue frudus beatitudinta adquiratur. Ideoque, dilefte in Domino fili , non te pnefentis vitae perturbare, aut ejus poffeffiones auferre, vel ab­ adverfitas frangar; non tribulatio terrena, cor­ latas retinere, minuere, aut aliquibus vexationi­ bus fatigare * fed omnia integra conferventor , dis tui finceritatem corrumpat . Ad montem , unde veniet auxilium tibi, mentis tu* aciem fi­ eorum, pro quorum gubernatione dc fuflentatiogas, fle religionis ac honeftatis ruse propofitum, nc conccfla funt, ufibus omnimodis pro futura * m Domino confortatus , firmiter teneas ; nec falva in omnibus apoftolic* ledis auaoritate.Si iro ecclefix tuxopporqua igitur in futuram ecclcfiaftica fiecularifvcDpropterea dimittas, quin pro tui perfona hanc noftrx conftttutionis paginam contumtatibus ad fedem apoftolicam dirigas ei tra eam tergere venire tentaverit , fecundo terJ" ‘re venire tentaverit , fecundo ter- ftatum tu* ncccffitatis exponas. Nos enim eantiove commonita , fi non fatisfaâione congrua dem ecclefiam fle perfonam Tracera in Domino emendaverit, poteftatis honorifque fui dignitate caritate diligentes , parati fumus juftas poftulacareat , rcamque fe Divino judicio exiftere de liones veftras attendere, fit in quibus fecundum perpetrata iniquitate cognofcat, flta facratiffimo Dominum poflumus exaudire. corpore ac langulae Dei fle Domini redemptoris noftri Jefu Chrifti aliena fiat, atque in extremo XII. AD EUNDEM, examine diftriftx ultioni fubjaceat - Cunfltis au­ tem eidem loco jufta fervantibus fit pax Domini Interrogat quinam epifeopi opera ipfi ferre rcculent ad regni defenfionem: locus concilii cer­ noftri Jefu Chrifti: quatenus fle hic fraftum botus defignatus : de duce Lotharingie excom­ nx aftioots percipiant , fle apud diftriftum judi­ municato: dc ecclefia de Buxis. cem premia cterne pacis inveniant. Arnen. Ego Eugcnius catholice ecclefix epifeopus. Ego Ymarus Tufcuknus epifeopus. 1E £*jgcwMj tpifcapu fitrwi ftrvornm Dei, tiiltüa fiIta Stgtrw S. Dianii Mati, faluttm tf Ego Nicnlaus Albanenfis epifeopus. afafielictat hnediSiarut». Ego Hugo Oftienfu epifeopus. Ego Gregorius presbyter cardinalis tituli fanUocium fle litteras tuas benigne fufccpimus, fti Galixti ■ flt quod in eis continebatur diligenter at­ Ego Hubaldus presbyter cardinalis tituli f*ntendimus. Qpod autem pro Parifienfi ecclefia te ftsPraxedis. foliciwm efle perpendimus, gratum habemus: fle Ego Manfredus presbyter cardinalis tituli fanftaTSaviox. fi qua in ea perperam committuntur, pronoftri Ego Guido presbyter cardinal» tituli S. P* officii debito condolemus, dc ut ad viam reâitudinis revocentur., operam dare Domino auxiliar»· floris. ■ te curabimus. Dc epifeopis vero qui pro defenfiooc regni ubi opem ferre dc adefie reculant , ftt ne N 07 ' IIL EPISTOLÆ EUGENU PAP? d}S nc omnrt limul in cJpam inducere videamur, A devotus filius veneratur Cu;n igitur in ea fimus nobis de aliquibus nomtnatim fignificvs : ut cos . velut ifi fpecufa , Deo difponcntc, conftituti ; apoftoiids attâtibos corripiamus, & exhorremur, omnibus mundi ecclcfiis paterna lolicitudicu pro quatinus ad' confcrvandum ftatum regni prom­ videre compellimur * ût in cccleti.i, qus B. Pe­ ptiores exiftant , & ad ea qus rc^ni honori & tri juris exiflunt, religionem ftatucre cupimus, utilitati expediunt , vires dt confilium fubmini& optamus . lode eft , quod in ecdefia vcftra ftrent. Porro, qued loca regni tibicommiiftpro gratam DeO vene religionis cultyrara ftatucre vohmtatc noiüa ad celebrandum concilium obtucupientes, dilefto filio nottro abbati S. Dionyfii tifti, devotionem tuam in Domino collaudamus; per apoftolica feripta mandavimus, quatinus eam Sed quoniam oollrtun firmaveramus confilium , per dilectum filium noftrum priorem Abbatis vilpropofitum noftrum non duximus immutandum. 1«, quem ibi imponi, dc fratres S. Martini de Pnteieu de duce.Lotharingie , quem pro aliis Campis, quos ejus focietati volumus deputari,in memorata pcclcfia inftituerer & plantaret. Ideoculpis excommunicarimus, quando locus dc tem­ pus rukrit, juftitiam, quam aliis non negamus, que univerfirati vcftra, per pntientta feripta man­ tibi plenius & diligentius faciemus . Ceterum , damus: quatinus cos hooefte recipiatis, 6l falvis quod fuper ecclefia de Buxis tua dilefrio poftu- B praebendis vcflris nullam cis tnoleftiam aut inju­ livit, fi temporis opportunitas dederit, in redi­ riam faciatis. Quod fi facere pnelumpfcritis, fen­ tu noftro pnrftantc Dordino fieri poterit. tentiam , quam memoratus filius nofter abbas S. Datum Autifliodori n. Nonas Oftobri». Dionyfii fuper hoc in vor promulgaverit, nos auâore Deo ratam habebimus . Cujus fufttntationi dc pr*diftorum fratrum, beneficium Dcca­ XIII. AD EUNDEM. natus & praebendas venerabilis fratris noftri SilvaDe monachis in ecdefia fanft* Genovcf» neftenfis epifcopi,gregorii diaconi cardinalis, dc couftituendis. Autiflâodorenfis Thefimrarii, filiorum noftrorum, aufrontate apoftolica deputamus . Ad ipforum Agcnittf epifcopus fervus fervorum Dei, dile flo fi quoque ufum omnia beneficia decedentium cano­ lio Sugerio otiati S. Dionjfii, folutae» & nicorum aflignari volumus dc jubemus. opefiolitem ineeidhoMHt. Datum Lingonis m. Kal. Maji Vncii noftri nos hortatur auftoritw, ad re­ XV. AD ABBATEM STTGER.IUM . ligionem ftatuendam diligenter intendere , ftabiliram vero cxafta diligentia confervare. In Mutato ­ confilio non jpm monachos ad S.Gcnode eft, ficut tua novit dileftio, quod cumcarifvefe, mittere vult, fed canonicos regulares. fi.no tuio noftro Ludovico illultri Francorum rege contulimus, ut in ecclefia fanft* GenoveEugeuius tpifeoptu fervus ftroorim Dei, dik&o fi­ £* rdigiofos fratres ad Dei fervitium ponere­ lio Sttyrio Meti S. Diorqfii, falutrm & mus . Qpod brevitate temporis prohibente , fe­ apoftolicum ietuitffioum. cundum ipfius dc noftrum propofitum , nequivi­ mus effeftui mancipare. Verum, quia vices re­ /'XJm Dominus « flcdemptor nofter pax dc gias in Galbarum partibus dignofeeris exercere, KJ veritas efle nofcatur: ad patris dextram i& quia de tua plurimum diferetionr confidimuv fccnfirus, difcipulis fuis velut ex tcftamcnto pa­ per pratentia tibi feripta mandamus, quatinus cem relinquens, ut eam in fe haberent, dc pr*· }inorem Abbatis vili* in abbatem l-berum deabdicarent aliis, imperavit. Inde eft, quodaChriblurum ibi flatuete , & ofto fratres ecclefix S. fto diligi, & inter difctpulos ejus creditur depu­ Martini de Campis ejus ibeietari ftudeas deputa­ tari, qui & pacem diligit, dc eaminterfuosfiibre; ut exemplo bon* converfationis eorum , qui ditos nititur confrrvare. Quia igitur in apoftoliminus hooefte fapiunt , ad Divinum officium cc fedis fptcula a Domino conftituti, B. Petri provocemur. Nos vero priori S. Martini de Cam-D apoftolorum Principis exiftimus fucccflbres pre­ pis per apoftolica feripta mandavimus, quatinus cept um , quod pro religione monnftica in eccle­ prxdiftum numerum fratrum , cum cibi placue­ fia fimâ* Genovd» dediffe meminimus, pro bo­ rit, exhibeat, & concedat: fiiftcncationiquorum, no pacis, fi regulares canonicos ejufdemecdefi* beneficium Dccanatus & prsbcndas venerabilis canonici falvis eo canonicis ipfis per te jufrorideputamus- Ad ipforum quoque uium omnia betare apoftolica deputentur Qpodti facere noiuc oefkia decedentium canonicorum aflignari volu­ riot, præceptum dc monachis inibi ftatuendisin­ mus dt jubemus. violabiliter prttacipitnus oMcrvari Datum tungonis ili. Kal. Maji. Dacum Vercellis xvt. KaL Julii. O XIV. AD CANONICOS SANCTÆ GENOVEFÆ Ut monachos quos ad ipforum ctrnobiunî mifturus eft, honefte recipiant. Eugeuiut efijco^i firvut fervorfm Dei. diicflù fi· lui fuit fononicu S. GeneurJ*, flutem C apqdobcam heutdsBtonem. SUGEiUl ABBATIS AD EUGENIUM PA­ PAM UI. EPISTOLA. B Narrat canonicos regulares in ecclefiam S. Genovef* introduAos efle : mooctque quid ad hu­ jus operis abfolutionem fit ncccflarium · Cariffmc. towo tf patri uurvtrftli Dti frAtia ftorrmo pentiflei Sugento , Jqfreâii B, Divnjfti humili: minifies , Jevotos in Chriflo oralii-ts , cbtdicnta if fet^itii plfmludioem . Uifquk catholic* fidei veritatem , & ver» religionis cantarem habere dinofcirui : capoi omnium ecckfiarum Sanfr Koman. eccicfiam CUfcepris apoftolic* pnrceptfcnis venerandis ?O picibus de muflaftic* religionis pofitiuna in efle nos dubitat, omino commendantes, pater n® EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. 641 nat caritatis debito congaudemus, dc tibi gratias; genter invigilet, ut quod jam Diu'na gratia, & referimus, quod in ecclefia fanâz Genovefz per tuo adjutorio, ex maxima parte perfecimus,de- tuum ftudium & laborem Deo grata religio fta- ftrui nullatenus patiaris. tuta cfle dinofeitur, & per Dei gratiam conferXIX. vatur. Verum, quia devotionis affirdus in bonis paternis exhortationibus filiis , dionem tuam commonemus & exhortamur ecclefiz, ficut bene cœpifti, diligenter afliftas .· ut omni­ quatinus fratribus potens Deus, qui bonz voluntatis eft auâor,' & r infpeâionis infpeftor, perfonam tuam in przien- ti placitis fibi bonis adornet, & eam in futuro, cum fandis, zternis gaudiis faciat congaudere , & nos folicttudincm gratiarum condignis tuam De eodem ecclefiz in przfatz Domino , EUNDEM. AD ampliatur : dile- S. Genovefz negotio. Eugenios epifeopus fervus fervorum Dei, dtleflo fi­ lio Sugerio abbati S. D:on>fii, falutem & apSfta heam benedictionem. 4 N Otum fit diferetioni tuz , quod ideo non venerabilem fratrem noftrorum Hug.Autil- fiodorenfem epifcopum tibi in denunciationem adionibus profequamur . Prarterea diledio tua omnimodis efficere ftudeat, ut thefaurus & in-B fententiz noftrz adjunximus, ut de te aliquatiftrumenta \ipfius ecclefiz , quz adhuc per tzeu- nus diffidere debeamus, cum przterita conftantiz dc fortia lares canonicos detinentur, abbati & fratribus in fada eadem ecclefia commorantibus aflâgnetur. fed ut fanâz Genovefz Izculares canonici in te futurz exhibeant argumenta : fpecialiter invidiz caufas non habeant exercere, XVII. AD AUTISSIODORENSEM, & Suelïionenfem epifeopos, tibi jam diftum fratrem noftrum duximus adjun­ gendum . Tua itaque intereft , & abbatem nis plantator videris , ita dc taliter ipfius confcrvator debeas audore Domino judicari. De eledione epifeopi Atrcbatenfis. Eugenios epifeopus fervus fervorum Dti, venerabili­ bus fratribus H. Autifliodorenfi, G- Suejftonenfi , epifeopis , ÎT dileElo fitio fuo abbati S. Dionyfii Sagerio, Ja.'utem t? apoflolicam ber.edifîionem . D quatinus in incoepto bono firmus exiftas, ut ficut religio­ Stigerium. AD XX. EUNDEM. Ut Hugoni Vidorino expenfas ad Romanum iter largiatur : Et de negotio ecclefizS.Genovefz . Eugenios epifeopus fervm fervorum Dei, di.eCto fi­ lio Sugerio abbati, i. Dionrfii, fjlatem 0 apo· de filio noftro magiftro H. fadum eft longe ali­ fiolieam benediihonem. , lledus films nofter L.Atrcbatenfis archidia- conus ad noftram przfentiam veniens, quod ter nobis & fratribus noftris expofuit, quamper Adamdcfocios ejus ipfius eccftfiæ canonicos fue­ E diledione tua plurimum confidentes, om­ Atrebatenfes canonici ipfum filium noftrum ma- D giftrum H. filius nofter Hugo canonicus S. Vicions Significavit enim quod quidam rat nunciatum iandorum in Atrebatenfem patrum quz r.d nos eis ftatuta epifcopum poft contra rediturus eft: benivolcntiam tuam rogamus, qua­ faâa tinus ei equitaturam unam dc expenfas, quz pro przfentibus dc audientibus quatinus vobis mandamus , ad nos appellationem, eft, eiigere przfumpferunr. Ideoque per przfen- tia feripta nia quz portare confuevit caritas, impone­ re tibi nullatenus dubitamus. Quia ergo uilectus utraque parte ante vefttam evocata przfentiam, allega­ ipfa dc ejus feflbre in reditu fibi lufficiant , giaris ; abbati ac fratribus fandz noftra parte iniungas , lar· Genovefz ex ut de redditibus dccana- tus, qui aftignari eildem fratribus debent, vigmaudiatis ; dc fi hoc verum cfle conftiterit , eleâionem ipfam appel­ Dti quinque fibras Provinienfium , quas ad opus latione remota calfetis. Przterea quoniam , ficut ecclefiz a cieditoribus fufcepifte dinofeitur^ ei­ tiones hinc inde diligentius ex relatione przdiâi filii noftri L. dc fociorum dem Hugoni reftituant . Przterea ducretioni ad nos fa- tuz notum fieri volumus , quod pro eo ut cau- dam funt luis redditibus fpoliati : nihilominus vobis przfentium audoritate mandamus, ut eis fz inimicitiarum fzculanum clericorum ejufdem ecclefiz contra te minuerentur , venerabilem Hu- ejus accepimus , poft appellationem gonem Autifliodorenfem epifcopum tibi adjunxi­ ablata cum integritate reftitui faciatis. mus, ficut potuifti ex aliarum inipedione Datum Pifis. litte­ rarum, quas tibi tranfmihmus, agnovifle . XVIII. AD DOMNUM ABBATEM SUGE- AD XXI. R.IUM. EUNDEMr De Ludovici VII. regis Franc, reditu De negotio ecclefiz S. Genovefz. ex tranf- marinis regionibus. Eugenios epifeopus fervas fervorum Dti , dtlefiofi­ E Eugenios epifeopus fervas fervorum Dei, dileClo fi­ lio Sugerio abbati faniti Diomfit , falutem alio Sugerio abbati S. Dionjfii, falutem dT apofiopoftoheam benediCtionem. lieam benedtflionem. Uoniam ficut litterarum Q tuarum nobis in- fpe&a feries patefecit , nuntios dc litteras tuas ad noftram przfentiam in proximo es tranf- miifurus , qui fandz Genovefz negotium nobis /plenius aperiant dc oftendant: tibi nunc totem przfentium non duximus per la- refpondendum. Enedidus Deus, qui non deferit fperantes in B fe; fit de fua tnifericordia confidentes, mi- fericorditer confuevit liberare . Sicut enim pro certo accepimus , caritfimi filii noftri Ludovici illuftris regis Francorum poft innumeras tribula­ eum ad lucem dc Cum vero nuntii tui nobis ipfum negotium ple­ tionum nius intimâmes , noftro fe confpeâui przfentabunt : tunc quod faciendum fuerit audore Do­ tenebris revocavit, dc ad citeriores maris partes mino faciemus. Interim autem tua diledio dtli- eramus foliciti , Cmci/. General. Tom. XXI. varietates mifertus, adduxit. Cujus reditus , de quo paterno affeâu maximum nobis gaudium przSf flat. «o EUGENII PAPÆ III- EP1STOLÆ. *44 flat, & in adverfitatibus, quas diu fuftinuimua, A latuit qui regnum fuum fub fanftz ecdefis ac folatium prrbet. Tu ergo, ficut fidelis difecn. noftra proteûtone reliquit ; & tam nos, quam tos, ut illud a pravorum infertatione tueremur, fator & prudens, negotia regni tibicommifiartnliter Audeas percraâare. Ια proximo enim eft, fuppliciter exoravit. Accepimus aurem,quod qui­ ut palmam cui laboris conicquaris & premium. dam pacem regni diabolico inftindti perturbant, ipfumquc , poftpofita Dei & hominum reveren­ De cetero tui ftudii fit, ad occurfum regis cum Dileftus tia , malit tofe infeftant.· non attendentes, quod filius nofter rex Sicilis fuis poftea litteris inti­ mavit , fibi relatum fui fle , quod praefatus filius nofter rex Francis in regno tuo applicuiflet, & idem rex pius tollens crucem fuam fccutus eft Chriftum, & relifta patria dc regno, ad loca ubi fteterunt pedes Domini, pro dcfcnfionc Chn· fuis fidelibus te honorifice pr*parare. verius Siciliam tenderet, obviaturus regin® : pu­ tans eam ex partibus Barbarie illuc advenirte. Datum Tufcuhni xviu. Kal. Septembris. XXII. ftianz fidei feftinavit. Quod tanto pro Dei Icrvitio demorari cognofcimus. Quia vero tam devoti fanftx ecclefic filii , & ChriBftianirtimi principis auxilio deerte non portiunus, AD EUNDEM. nec debemus: per prrfentia vobis feriptamanda­ De' Gallici regni perturbatoribus. Eep: ο; m epifcaptu fervxi fervorxm Dei, diùilo fi­ ns Segerio abbati S. Dionxfii, falxtenotf apofto­ licam beiudiiiioam. mus, quatinus in unum convenientes, perturba­ tores regni ad veftram prrfcntiam evocetis, ipfoft^ue diftride ac lolicite moneatis , ut ab infeftatione regni omnino defiftant : fenfionem hominibus L gravius feri­ mus , quanto perfonam ejus propenfiori afieûu diligimus, ipfumque in remotis partibus devotius itteras, quas nobis mitifti, debita benignita­ domini nullamque of- regis inferre fumant . Si autem veftris monitis prae- obedire con- te recepimus & fuper adverfitatibus & antempfcrint.· tam in ipfos quam complices eorum, guftiis, quas te pati fignificafti, paterno tibi af-occafione remota, excommunicationisfententiam feftu compatimur . Et quoniam eas pro amore proferatis. Prrterea cum ab his, quibus eft cujuftili* fic fidelitatis cariffimi filii noftri Ludo vi­ ci illuftris Francorum regis, te iuftinere cogno- fcimus : ipfas tanquam proprias reputamus. rumtamen non ignorat tua diferetio, nes qui pie volunt in Chrifto vivere, Ve. quia om­ ά pacem ftodia regni commifta, vel aliquo illorum fueri­ tis moniti, tanquam pacis ac juftiti* amatores, pro fidelitate, quam eidem regno debetis, tem- perale eis auxilium przbeatis, eofque ad defenlionem ipfius modis omnibus adjuvetis . diligunt, oportet a filiis hujus fieculi, fic ab his Datum Tulculani, viu, Idus Julii. qui oderunt pacem, perfecutiones innumeres fu­ XXIV. AD ABBATEM SUGER1UM. ll mere. Ipfe namque dominus nofter Jefes Chri- ftus, non ad gaudia mundi, fed ad partiones fic mortem pro nobis tolerandas itaque caput noftrum imitari defeendit . debemus Ipfum Ut clericorum duorum quia fi excommunicatorum cau­ tam ordine judiciaria definiat. pro ipfo perfecntiones patimur, certi de promiffione ipfius, erimus in sterna retributione beati. Confortare igitur , cariflime fili, fic viriliter age, atque in Domino, qui tibi adjutor eft, fperans, Eugtitim epifcopxt ferves fervorem Dei, dileilo fi­ lia Sepono Mati S. Dionjfii, falxtem & apoftah:.im benediiiimtm. non timeas quid tibi faciat homo. Salvator ete­ nim nofter juxta promiftum fuum ufque in finem faeculi feos nullatenus derelinquet : fit nos, juxta porrftattm nobis concedam ab ipfo opem tibi fic auxilium exhibere * curavimus . ilii noftri A. fit Her. clerici Mcldenfis eccle- F nuper ad noftram prefcmiain lir , tes , Sicut enim ex D ponebatur H. litteris, quas fratribus noftris archicpifcopis fic epifcopis minimus, perpendere poteris: illos qui venien­ quoniam fuper eo quod eis a Goslino itnjusjurandi religione firmaverunt, no­ ftrum adimplere mandatum , cos a vinculo ex­ communicationis abfelvimus . Verum quia pars pacem regni perturbait, nifi refipuerint, excom­ adverfa prxfens non aderat: in eorum caufa pro­ municari mandavimus: fit tant ipfis , cedere, & certum aliquid diffinire ialva aequita­ te non potuimus. Ipfos itaque ad tu* diferetio- mitibus, exhortando mandavimus, quam co­ ut tibi fic a- liis, quibus ivgni eft commiffa cuftodia, ad defenfionem ipfius viril.tcr auxiliando aftiftant. Tui nis induftriam remittentes, per prxfentia feripta ergo ftudii iit, quatinus eofdem fratres archiepi- dileftioni tuz mandamus: quatinus utraque par­ te ante tuam przfentiam evocata , fi Goslintis icopos fic epifeopos juxta conftituto termino in unum facias convenire: ut qu* pro utilitate regni agenda fuerint, auxiliante Domino compleantur. Datum Tufculani, vui. Idus Julii. fcita canonum probare potuerit przdi&orum clericorum fufeipias: XXIII. AD H. SENONENSEM ARCHIEPIS. EIUSQ.UB SUFFRAGANtOS. E fic eos ab in­ famia, qu* ipfe imponebatur, fratribus convia­ nts immunes oftendas, fir publice nuueies. Red­ ditus vero ecclefi* qui przdido Goslino hacoccafionc ablati funt, facias ei cum integritate re- De eodem argumento. ftitui. Praeterea epifeopo fic canonicis Et^reiui epifeoptu ferves fervorem Dei, venerabilibes fratribes H. Sxeffitnenfi archiepifcopo, efitf qee fxffraganeis , falutem & apoftolicam bnediHueum . Uanta devotione carirtimus filius nofter Lu- Q dovicus illuftris Francorum rex quod eis impofuit , caufam ipfam ordine judiciario diffi­ nias . Si vero paedidus Goslinus in probatione defecerit, feptima manu fui ordituspurgationem Mcldenfis ecclefiz firmiter ex noftra parte praecipias, ut de ertero cum eodem Goslino pacem fic fraternam concordiam habeant . Quod ii non fecerint, fic clamor iode ad aures noftras devenait, diilimulare nqn poterimus j quin eorum inobedicnliam animadverfione debita puniamus. Hierofoly- Datum TufcuJani, vn. Idus Novemb. mrtanum iter artumpferit, vos corporali prefen- ua cogtxmftis , fic maximam orbis partem nya XXV. «Ο EUGENI! PAPÆ III. EPISTOLÆ. Λ k denfitm XXV. AD EUNDEM. canonicum noftro fe dqi agitari dinofeimr , uterque conlpedui prarfentavit . Primum qui­ Ut de Gcerdotis cxcommunicati ab archidiacono dem Jozelinus dicebat a predifto Petro injuriam & violentiam fibi fuifle illatam, & propter hoc cauia cognoicat: Je facerdoct* percudo* eum ad noftram audientiam appeilaOie. Poft di- res excommunicet. fceftum vero ipfius Jozelini a nobis, idem Petrus ad nos veniens, que de ipfo difta fuerant, om­ nino negabat. Quia igitur rei veritatem «d ple­ Ehgenitit epifeopus ferons ftrvorum Dti, diletlo fi­ lm Sugerio ubbnti S. Dùngfii , je lutem èX upoftoltcam benediflioatm. num fuper hoc cognofcrre non potuimus, cats- fam ipfam diferetioni tux duximus remittendam. Per prstentia itaque feripta dileftiooi tu® man­ Uidam facerdo* R- ad noftram pratfentiam damus, quatinus utraque parte ad tuampmfen- Q veniens, conqueftus eft quod S. Archidia­ tiam evocata, eandem controverfiam diligenter audias: & fi adverfa pats jam di&umPetrum il­ conus , quoniam denario* quos ab eo pro eccle- iu fibi tradita exigebat, ei tribuere noluit, de latae violenti® reum non poterit manifefte pro­ ecclefia cum expulit. Et quoniam fuper hoc eum B bare, & Petrus innocentiam fuam convenienter ad noftram audientiam appellavit , idem archi­ diaconus fecit cum a parentibus fui* aufu facri- oftenderit: ccclefiafticc eft moderationi conveni­ lego verberari. Quia vero valde iniquumeft, ut vero impofit® culpa: immunern fe nequiverit com­ in his, quibus in ecclefia Dei fuper probare , vel quomodo caufa proceflerit, hoc tui* ens, ut eum alios pote- fla» judicandi conceditur, iniquitatis inveniatur judicium: tibi per faipta noftra mandamus, ut nobis litteris guantocius intimabis . XXVIII. utroque ad tuam pneientiam evocato caufam ipfam diligenter inquiras, &juftiria comitante dif­ finias . Illos vero qui violentas manus in eum­ Etgcniut epifeopus fervus fervorum Dti, dileilo fi­ lio Sugtrio abbati S. Dionyfii , falutem & apofiolicam btsudiiliomm, fpeftui repratfentent. ARCHIEPISCOPUM ( EUnBeM. obligatum redimi faciat. ce dcnuncies, & excommunicationem tamdiu fa­ cias obfervari , donec fatisfsfturi veftro fe con- AD H. AD Ut thefaurum ecclefi® fanft® Genovcfi® pignori dem clericum injecerunt, excommunicato* publi­ XXVI. fua debeat innocentia liberare. Si SENO-C NENSEM. Rudentiam tuam latere non credimus, nobis P De eodem argumento. plurimum efle moleftum, quod thefaurusec- clefic fanet® Genovef® pignori eft obligatus . Quia vero nolumus, ut ecclefia ipfa Eugtniut epifeopus frrvus fervorum Dti, diltlfe fi­ lm nafiro urcbiepifcopo Semnetfi H., jjlxttm & opoflolicsm benedsifaouem. gligentia vel contentione aliqua ne- detrimentum exinde patiatur, aut ornamentis fuis, aliquorum nequi­ tia vel verfutia fpolietur : per prauentia tibi feri­ pta mandamus, quatinus ad locum ipfum acce­ Uidam facerdo» tuus Romam ad noftram das , f< rem diligenter inquirens , quidquid de prxlentiam veniens , conqueftus eft quod eodem thefauro per fzculares obligatum eft, cx Stephanus archidiaconus‘tuus, quoniam denarios quo mutatio ecclefi® ad eorum pervenit noti­ Q quos ab eo pro ecdcfia fibi tradita exigebat , ei tiam , de proprio eos redimere cogas. Quod ve­ eum expule- ro ante obligatum fuerat, de communi tam re­ ttibuere noluit, de eadem ecclefi* nt. Et quoniam fuper hoc eum ad noftram au­ gularium , quam fscularium , prout quibufque dientiam appellavit, idem archidiaconus fecit eum Dcompetet, facias redimi : folicite attendens, ne a parentibus tuis auiu facrilego verberari. Quia aliquorum nequitia damnum in hoc ecclefia pa­ vero valde iniquum eft, ut in his, quibus inec­ tiatur . Qui autem fuper hoc tibi rebellis extiteclefia Dei fuper alios poteftas judicandi concedi­ rit , auftoritate noftra eum excommunicationi tur, iniquitatis inveniatur judicium: dilefto filio noftro Sugerio abbati S. Dionyfii per feripta no­ fubjicias. Datum Romx apudS.Petrum, iv. Kal. Maji. ftra mandamus, ut utroque ad fuamprxfemiam evocato, caufam ipfam diligenter inquirat , dc XXIX. AD EUNDEM. iuftitia comitante difiniat. Tu ergo eumdem archidiaconum ad ipfius abbatis vocatiunem ire , & quod inde judicaverit facias obiervarc . De Ludovici regis confilio tranfinaribe peditionis . Poft- inodum quoque eum ad vos fuper eifdem exceflîbus refponiurum tranfmittas . Illos vero , qui violentas manus in eumdem clericum injecerunt, excommunicato* publice denuncies & excommu­ nicationem tamdiu obfervari facias donec noftroE fe confpedui fausfafturi reprzirntent. XXVII. AD ABBATEM SUGERIUM. Ecclefiaflic® alterius caufie judicem conftituit. Ex&tniitf epifeopus ferons fervorum Dti, dileilofi­ lio Sugtrio tbbtti S. Dionsfii, falutem &apoftohcom benedifiitoem. ex­ Eugenius epifeopus fervus fervorum Dei, dileftofi­ lm Sugerio abbati S. Dionjfii , falutem & apafîoücam btnediflioium. Mmettfum pietatis opus , I quod cariflimo filio noftro Ludovico illuftrt Francorum.regi Divi­ na mifcricordia infpiravit, nos plurimum anxio· reddit. Gravem namque Ghriftiaoi nominis ja- fturam, quam noftris temporibus ecclefia Dei fuftinuit, dc recentem adhuc effufionem fanguinia tantorum virorum ad memoriam revocantes, gran­ di timore concutimur , & mceror inconfolabilis renovatur. Ceterum devotio przdifti filii noftri & caritas divinitus infpirata, conceptum aliquan­ Ro controverfia & difeordia, P qu» inter Pe­ tulum dolorem mitigat, &fpem nobis confolatio- trum prefentium latorem & Jozelinum Mei- nis promittit. Sic igitur utrimque fufpenfos timor ComU. General. Tom. XXI. Sf x cum e47 EUGENI! PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ. cum fpe no· valde conturbat. Sed ne tantum opus A noftra occaGonc remaneat , prudenti* tu* per prxfentia krpta mandamus, quatinus AD ΧΧΧΠ. «4t EUNDEM. jam difti filii noftri regis , ôc baronum atque aliorum re­ gni iui animos diligenter ftudcas perfcrutari : fit fi ad tam arduum opus cos prompto· agnoveris , De Orientali ecdefia : de pontificis & regis ha­ confilium & auxilium noftrum, quantum poteri­ Engenim tpifeoptu ftrvnr fcrOorttm Dti, diltfh fi­ lia Sitgeno, abbati S. Dtaegfii, falntem Ü apoftolicam beâtdi&iaittm. mus , & remiffionetn peccatorum , ficut in aliis litteris noftris continetur , fecurc promittas .· «c bito colloquio: de eccleua Compendieafi. nos de conflantia eorum fic devotione fidet cer­ tiores effecit timore depofito vires eis fic auxi­ X eo quod lium quibus modis poterimus Divina favente mifrricordia tribuemus. Veftri autem ftudii fit, ut E communicato fapientum confilio, quodnoftriau­ collaudamus. pro defeftu Orientalis ecdefi* attentam folicitudinem geris , gratum no­ bis eft , & ftodrum tu* devotionis in Domino cor noftrum Quoniam & exinde xilii ingenti dolore turbatur , fic vehementer affligi­ ad hoc neceflarium fuerit, & qu* ecdefiafticx pc'fon* prater nominatas idonee vobis vi- B tur . Inde eft , quod petitioni tus , ÔC aliorum 1* fuerint, matura? nobis fignificare curetis, Da­ qui nobis fuper caufa ipfia fcripicrunt , quamvis tum Laterani, vti. Kalend. Maji. graviflGmum nobis fuerit propter imbecillitatem XXX. AD pcribnc , in qua omnium voca domino favente concurrantur : aflènfum tamen denegare nequa­ EUNDEM, quam Ü; caufam ccdefiafticam, de qua jam epitl.ij. «C 26. definiat. potuimus : tuam , Monemus itaque dileftionem quatinus in tanto «C tam pncclaro ope* re, tanquam vir diferetu· & prudens , opem fic fludinm diligenter adhibeas . Praeterea dilatio­ Engemur ffifcoptu fartMH fervornm Dti, diledfo fi­ lio Sngeric abbati S. Dionyfii , fainttm & apo­ ftolicam bemdiD/omm. Acerdos ille R. qui ad nos contra Stephanum S ni tu* notum fieri volumus, quoniam cum filio noftro carKTuno Francorum rege Ludovico de ftatuenda religione in terra fibi a Deo cqpcefla colloquium viva voce habuimus, & monitis no­ ftris benignum praebuit aflenfum . Quia ergo in Compendienfi ecdefia religionem propagari Do­ Senonenfem archidiaeonum venerat , cum nuncio ejufdem archidiaconi nuper ad noftram mino ς auxiliante optamus, pnxfentium tibi auro- prxfentiam rediit . Sed cum in caufa ipfa pro­ cedere ficut ratio exigit minime poflet , eum a querimonia fua ceflare praecepimus , fic praediâum archidicconum fuper objeftis fe canonico purgaturum tuo confpcûui mandavimus praefen- rirare injungimus, ut ad hoc efficiendum , om­ nimoda diligentia & attento Audio elabores Tibi fiquidem & venerabili fratri menfi epifeopo onus ipfum noftro Novio- itnpofuimus. Datum Albani, xm. Kalendas Julii. tandum. Per apoftolica itaque tibi feripta man­ damus , quatenus eumdem archidiaeonum ad tuam prxlennam evoces iterum: & fi quinta manu fui XXXIII. AD STEPHANUM REGEM ANGLORUM. ordinis fuper allatis criminibus fe poterit expur­ gare, iptum quoque ab impetitione prxfati pref- Ut Robertum Londin. epifeop. in gratiam fuam byteri ablolutum remittas . Datum Rome apud recipiat. hnftum Petrum, vn. Kal. Julii. XXXI. Ut monafterium AD Eagtmm cpifctptu fervat fervorum Dti , dileih in C brtfio filio Stephana iUnftri regi atnglarum, fa* Aden apoftolicam bnediUionent. EUNDEM. B. Mcdardi a comite SueflSo- nenli prxgrsvatum adjuvet apud regem. Eugmim tpijcopMf fervas fervorum Dei, dilecto fi'ho 5 uferio Mati S. Dttnjfii , falutem tjiapoftoheam benrdiitionem. z D hoc fiipema providentia in ecdefia pon­ A tifices ordinavit, ut Chriftianus populus ab eis pafcua vir* reciperet, fic tam principes fxcu- lares, quam inferioris conditionis homines , fis pontificibus , N Otiti* tux non extat incognitum, monafte­ rium beati Medandi Sueflionenfis juris bea­ ip­ tanquam Chrifti vicariis, reve­ rentiam exhiberent . Venerabilis fiquidem frater nofter Robertus London, epifeopus, tanquamvir fapiens fic honeftus, fic religionis amator, a no­ ti Petri exiftere, & ad defenfionem ejus, fic fanbilitate tua benigne traftandus eft, fic pro colla­ ftx Roman* ecclefix fpecialiter pertinere . Et quia idem monafterium ab Ivone comite Suef- lur.cnfi, occafione pecunix , quam ab abbate ipliiis loci exigit, ficut accepimus, plurimum pregravatnr , diferetioni tux rs a Deo prudentia propenfius honorandus. Quia ergo, ficut in veritate comperimus, cum anime fux falute , ac fui ordinis periculo , fidelitate qu* ab eo requiritur, aftringt non poceft : volu­ per apoftolica Scripta E mus, fic ex paterno tibi affirftu conftilimus, qua­ ti Psi.-i zc noftra ipfuin abbatem & fratres ejus tenus prxdiftum fratrem noftrum luper hoc nul­ latenus inquietes, immo pro beati Petri fic no­ tc.jndo mandamur: quatinus pro reverentia bea­ fimer hoc & alus, in quibus tuo indiguerint au­ ftra reverentia, eum in amorem fit gratiam tuam xi ho, juves, dc minuteness, & eorum erga regix dig.-.itatis excellentiam , cujus familiaritatis recipias. Cum autem illud juramentum prrftare non poffit, fufficiat diferetioni tu* , ut fimplici & cantilii talentum accepifle cognofceris, fit veraci ceffor & adjutor exiftas, inter- ut beati Petri & fedis ap^ftoicx majorent promerearis gratiam. Datum verbo promittat , vel terr* tu* non inferat . quod Ixfionem tibi Vale. Datum Mel­ dis, vi. KaL Julii. trans Tvbertm, v. Idus Mattii. XXXIV. EUCEN1I PAPÆ III. EFISTOLÆ. <49 XXXIV. AD MATH FL DEM ANGL.OR.UM REGINAM. XXXVI. r a r 6fo AD EUNDEM. Ut ceffet ab in&ftatiooe Vireliacenfium. Ut virum fuum ad dile&ionem prxfati epifeopi Ettgenim epifeo/ms ftrvm fervorum Dei, diiefih fi­ lio nobile viro Gttillelmo Mverneetf comiti , fe­ llitem iS epofiolicom bemdichonem · hortetur. Alomone atteftante, didicimus , quod mulier fapiens xdificat domum : infipisas autem , S conftrudam deftruet manibus. Gaudemus pro te, Uanta devotione pater tuus apoftolicx fedi quoniam ficut religioforum relatione accepimus, Q timorem Dei prx oculis habens, operibus pieta­ tis intendis , & performs ecclefiafticas & diligis ac nianutenere curaverit , notitiam tuam latere non debet . Propterca B. Petrus eum , dum vi­ fic honoras. Ut ergo de bono in melius infptran- xit, honoravit, provexit, dcampliavit terris, at- & devotionis ftudium in domino collaudamus : Temper adhrferit, fic qux ad eam pertine­ re noverat , quam ftudiofe dilexerit , fic fovere te Domino proficere valeas, nobilitatem tuam in Bque circa finem hujus labentis vite in confortio Domino rogimus , fic rogando monemus fic ex­ fandorum virorum fufeeprum, celeratis ei regni hortamur in Domino: quatenus bonis initiis exi­ crieftis januis, cum‘ fanetis agminibus in cterno tus meliores injungas, & venerabilem fratrem no­ palatio feliciter, ficut credimus, collocavit. Prx- il rum Robertum London, epifeopum , pro illius reverentia, qui cum olim dtves effet, pro nobis deceffores etiam noftri ipfum affedione debita di- pauper heri voluit, attentius diligas & honores. Apud virum tuum , & dileAum filium noftrum Stephanum , infignem regem Anglorum efficere juverunt . Nos quoque temporibus ftudeas, ut monitis , hortatu, ipfum in le i piat , benignitatem & & pro beati & confilio tuo , dtkâionem Petri & noftra fuam iu­ reverentia propentius habeat commendatum. Et quia, ficut veritate tefte attendimus, eum fine falutis & fui ordinis periculo, praefato filio noftro aftringi non lexerunt, ÔC in fuis necc&tatibus efficaciter ad­ noftris perfo­ nam fic domum tuam , ficut fpecialem B. Petri familiam, paterna benignitate di lex imus , hono­ ravimus: fic femper idipfum facere, dudoreDro, prreptamus, fi tu parentum veftigiis inhxrendo, matrem tuam fandam Romanam ecclefiam de­ votione amaveris, fit qux ad eam pertinent fo­ vere ac manutere curaveris . Miramur autem qnod , ficut ex cooqueflione dileâi filii noftri pofle i volumus & paterno fibi & tibi affedu con­ C Pontii Vizeliacenfis abbatis didicimus, antiquam tulimus , ut vobis lulficiat, veraci Ac fimplici ver­ libertatem ipfius monafterii, quod utique ad pro­ bo promiflionetn ab eo fufeipere, quod Ixfionem prium jus B. Petri ab ipfo fundationis exordio y&ubitanter nofeitur pertinere, conaris infringe­ vel detrimentum ei, vel terrae fux non inferat. Datum ut fupra. XXXV. re, fic novas confuetudines ac indebitas cxadiones eidem filio noftro abbati moliris imponere . AD GUILLELMUM Nivernenlem comitem . •tjl« , a ali. «■*·« M···-Ut Non confidcrans tantorum fic tam fandorum apoftolicorum anathematis fententiam, qux ficut in eorum privilegiis declaratur, in perturbatores Viaeliacenfes monachos dc burgenfes , pro facienda feu recipienda juftitia, viicliaco fenfione fpecialiter confiftcre cernitur , exire non compellat. Eugeniet epifcopus fervus fervorxm Dei, Di.eftofiiio Guillelmo Mvermtf comiti, fdutem ij opofalicope ieneiSionem. D & dimi- minuiionetn libertatis, feu immunitatis ipfiuspa­ ti nec poffumus , nec debemus .· per prxfentia feripta nobilitati tux mandamus, quatinusipfum monafterium in fua libertate dimittas, fic ab in- qux fcftatiooe paedidi filii noftri Pontii ejufdem loci abbatis, pro R. Petri fic noftra reverentia , om- fuam ia Dei obfequio intentionem fixerunt, n no abftineas. Quod fi ab impeti none tua cef- Enerabilia loca, & religiofie perfonx , V ejufdem cwnobii promulgataeffe dinofeitur.Quia ergo locus i pie fiâb B. Petri tutela fic noftra de-, nullis debent gravaminibus conçut i, nullis molefare nolueris, nos quantum equitatis jus exigit, 11.is agitari. Accepimus autem , unde valde mi­ tibi oderimus , fic in prxfentia diledi filii noftri ramur, quod diiedos filios noftros, Pontium ab­ I. apoftolicx fedis legati , qui per partes illas batem* fic fratres Viaeliaeenfis monafterii, atque prxftaote Domino eft in proximo rediturus, me­ >( forum burgenfes , contra privilegiorum apofto­ licx ledis ftatuta , pro facienda teu recipienda jullitia extra Viteltacum exire compellas . Quod tanto gravius ferimus , quanto monafterium ip- moratum filium noftrum Pontium abbatem iu- per caufa ipfa tecum ftaread juftitiam volumus: vel fi forte idem kg» tus nimium, quod minime credimus, reditum fuum diftulerit, in confpedu lum ad fedem apoftolicam fpecialius pertinet, fic venerabilium fratrum noftrorum S. * Remenfi* . ad ejus defenfionem fit. patrocinium proprie fpe- _ archiepifcopi , G. * Lingonenfis epifeopi , atque · g.iiiImi ttare videtur. Te ergo indignum eft , fic ab in- e csritfimi filii noftri B. * ClarxvaUcnln abbatis -, ‘ ·«·«<» <1 ultri a catholicorum principum penitus alienum, idem negotium difeuti volumus, fic mediante ju­ ut facrofandx R. ecclefix ftatuta temere ab ali­ ftitia ddnnin. Si vero neque hoc facere , neque quo diffolvantur , cujus privilegia divinitus radi­ ab infeftatiooe ipfius abbatis , fic fratrum inibi cata evelli nullatenus poffunc . Per pnefentia domino militantium , ceffare volueris .· tolerare feripta nobilitati tux mandamus, quatinus de ex­ tero , neque abbatem, neque monachos prxdiâi monafterii , five ipforum burgenfes , pro fiipradidis caufis extraVireliacumegredi cogas. Qpod non poterimus, quin B. Petri patrimonium tuea­ mur , fic ab indebita monafterium tam defix liberemus. per oppreÆone nos quam tua prefatum per bdüco cc- fi monitis fic mandatis noftris obedire neglexe­ ris.- aiftimulare non poterimus, quin B- Petri in­ juriam pro -noftri officii debito vindicemus. xxxvii -"W EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. XXXVII. AD LUDOVICUM Francorum regem. De eodem argumento. Fugenuu epfcopeu ferwu fervorem Dei , cnriffeeno in Chriflo filio Lttiovieo illttfiri Froncoreoee regi, faletietet & apoftolicam ieneeb^ionent. Ummum in regibus bonum eft juftitiam cole­ S re , Dei ecclefia* in fuo jure devotione de­ A quenter oftendimu*, fi aliquando fuper aliquibus rogare contingat , caufis ftrenuitatem tuam nos noftr.it, inuno B. Petri preces in nobis debes at­ tentius exaudire . Sed cum pro vexatione, quam Nivemenfium come* Vlzeliacenfi monafterio con­ tra Deum & omnem juftitiam prsfumptione ty­ rannica inferre dinofeitur, nobilitati tu* fcripfe- rimus : poftmodum vehementius & atrocius quam antea ipfum monafterium oppreflit , afflixit , dc cum perfidis burgenfibus ipbus loci non deftitit bita cuftodire atque diligere, & in fiibjeâosnonimpugnare, & proprium alodium & patrimonium ejufdem apoftolorum principis, licet in vanum , linere quod poteftatis elt fieri, fed quod cquuin conatur auferre . Quare autem hoc contigerit , eft , cuftodiri. Monafterium Vizeliaccnfe quam proprie, quam fpecialiter a fu* fundationis exor­ five quia juxta mandatum noftrum prcdiâum co­ mitem a i«ui« tanta )>iuuiiipiuuc prefumptione nuiucm nolueris , five nedio ad apoftolicam fedem pertineat , & quanta lumm nw uccura in fu* libertatis & immunitati* integritate B glexeris cohibere, five idem comes commonitio- nem & poteftatis tu* dominium parvi penderit, a Romanis pontificibus , five regibus , & aliis principibus, eidem loco induite, ufque ad tem­ ignoramus. Et quoniam tam po! a noftra per ftudium de exaâam quitiam diligentiam prxdeceflbrum noftrorum , & parentum tuorum cuftoditum fit.· ejufdem loci ftatus incolumis e- nec debemus : videnter oftendit, & tam vicini quam longe po- antedidum θ*1'1·1··· fiti recognofeunt. Nunc autem nobilis vir G. * Nivernenfium comes a veftigii* parentum fuorum • declinans, libertatem ipfius conatur infringere , & novas confuetudines atque indebitas exaftione* diledo filio noftro Pontio ejufdem loci abbati molitur imponere , non attendens anathematis fententiam qu* in perturbatores , feu infcftato- Immoderatam impunitam diflimulare ne­ non poflumus , nobilitati tu* per iterata feripta mandamus, atque attentius exoramus , quatinus diftriâe comitem commoneas , ut damna qu* memorato monafterio inrulifle dino­ feitur, in integrum emendet, & locum ipfumin pace ac libertate fiia dimittat. Quod fi aliquam in eodem monafterio juftitiam fe habere confi­ dit , no* quod juflum fuerit , ei faciemus poft­ modum exhibere. Si vero in fua duratus , hoc effedui mancipare pertinacia in­ contempferit : no* in j^riuuam perfonam ejus ac ourgcnuwn burgenfium uc de Vizeliares ejufdem coenobii , a tot dc tam fanâis ponno» m ▼ ucu·· tificibus Romanis, ficut in eorum privilegiis de-Ceo, excommunicationis fententiam fine appella- cKratur, promulgata effe dinofeitur. Quia ergo & fub ejus tutela & ttonis remedio proferri praecepimus , & in tota terra ipfiu» praeter baptifterium puerorum, &mo- noftra defenfione indubitanter confiftere cernitur, rientium poenitentias, omnia Divina officia pro­ locus ipfe, juri* B. Petri , atque diminutionem ipfius juftiti* pati non pof-v hiberi . Quocirca prefentium autoritate mus, ut ex tunc ab eo tanquam ab excommu­ nicato abftioeas : & burgenies ipfos ab omnibus re facias, & in fua libertate dimittere. Qyod fi ab impétitione fua ceflare nolnerit, nos quantum a quibufeumque inveniri potuerint , capi, & re­ bus fuis fpoliari , ficut perjuros & ecclefi» tur­ equitatis jus exigit ei offerimus, & in prxfentia batores , juftiti* zelo praecipias. uilefti filii noftri per parte* illas pnzftante ' reditum fuum diftulerit : venerabilium fratrum AD EUNDEM. noftrum Pon­ volumus. Vel fi forte idem legatus nimium, quod minime credimus , XXXIX. Domino eft in proxi­ tium abbatem fuper caufa ipfa ftare ad juftitiam confpeâu feriis regni tui fub baono mopenitus prohibens, I. apoftolic* fedis legati , qui mo rediturus, memoratum filium Sintari· manda­ fumus, nec debemus : per apoftolica feripta no­ bilitati tu* mandamus , quatinus prcdiâum co­ mitem ab inquietatione ipfius monafterii defifte- in noftrorum S. * R-crnenG* archiepifcopi, G. * Lingonenfis epifeopi, atque cariifiini filii noftri B. * Clarxvallenfis Er alia feripta P nobilitati tuse mandavimus , quatinus Nivemenfem comitem ab infeftatio- ne vizeliaccnfis ecclefi* , quae ad jus B. Petri fpecialiter pertinet , attentius cohiberes . Et ecce , quod line grandi mentis affliûione non di­ cimus , nefeimus an eum exinde magnificentia tua convenire neglexerit, an ipfe noluerit juflio- abbatis , idem in negotium difeuti volumus , & mediante juftitia diffiniri. Si vero antediûus co­ ni tu* parere. Poil quam nos propter hoc tibi mes , neque hoc facere, neque ab infeftatione ip­ noftra feripta tranfmifimus , idem comes durius fius abbati»& fratrum inibi Deo militantium cef- eft eandem ecclefiam infecutus : & nunc per fe, r.unc per eos qui fub ejus ditione confiftunt , fare , noluerit : nobis neceflitas imminebit , ut beati Petri patrimonium tueamur, &. ab indebi­ ta oppreflione ipfius comitis , antefatum mona­ fterium tam per nos , quam per fideles ecclefi* fratres inibi ad Dei fervitium commorantes dc terrere minis , & fatigare injuriis Sane omni noftra non defiftic . commonitione ceflante , tam illi , quam un i ver fis ecclefiis , qu* in terra tibi liberemus. Ideoque, qnoniam per excellentiorem ac devotiorem ecclefi* fidelem ac defenforem non . a Deo commiflii confiftunt , deberes efle prefipoflumus : tu« induftric ftudium rogando atten­ E dio , &. a pravorum incurfibus, maxime autem tius incitamus, ut ipfum comitem a tanta prefumptione firmiter revoces, & omnino prohibeas. eorum qui tuis praeceptionibus acquielcunt , eas ftudiefius defenfare. Nunc autem petitionibus & precibus noftris adhibitis , XXXVIII. AD EUNDEM De eodem argumento. Fugentur epifcopi t ferveu fervorem Dei , cariffmo m Chrtjio filio Letdovico illnflri Frencornm regi, feintent tf opoflolicofn lenede&ionetn. ecclefiam ipfam non videmus ab ejus inquietationibus liberatam . Quo­ circa magnificentiam tuam apoftolicis litteris & precibus ammonemus: quatinus, ficu: de noftra dilediene confidis , ita eundem comitem ab infeftationc Vizeliaccnfis ecclefi* ac bonorum ejus diftrifte cohibeas , & homines fuos eum facias Ro finceri amori* & paterne affeftionis pro­ attentius commonere . Porro fi aliquid fibi ad. verfus ipfam ecclefiam, aut re* ejus credit jufte rogativa quam litteris & viva voce tibi fre- competere ; nos, ad quos provifio & regimen ec- P clcfie EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. clefi* ejufdem fpecialiter pertinet , fi poftulave-A iit, equitate media per nos aut delegato» judi­ ces curabimus XLII. AD G. LINGONENSEM EpiSÇOPUM. exhibere. XL· AD HUGONEM ALTISSIODOREN. & Godefridum Lingonen. epifeopos, de Bernardtun CUnevaU. abbatem. De eodem argumento. Ej^cniiu epifnptu ferma fervent*» Dei, veneroiilibet firetviitu Herni Altiffioderenfi. AT G. Lmt***f. epifcopis, 0* cttrijfiteo fili· B. CUretvsdletfi M*tit fidtdem&epoftolttem bemdtâiomm. Cj4 Ut Nivcrneniem comitem, nifi refipuerit, excommunicet. Ettgetmu epifeopeu fervtu fervorem Dei, l'eturMi feretri G. * leeguûenfi eptfeopo, fedntrm dj* · God< •pofiobtom betudi&ioeem. Ævitiam Ac tyrannidem , quam Nivemenfis comes in Vizeliacenfe monaflerium , Dei ti­ more poftpofito, exercere nen veretur, tanto ti­ bi efle credimus I, quanto ei vicinior VI plus J»!*·· notam WV ■■■ ■ ***«**···«·* Ti¥l*aiVl APoftolic* fedis amminiftratio, cui, licet im-B efle dinofeeris. Quia ergo idem coenobium apritneriti, defervimôs , facit nos univerfis ecma fui fundatione proprium alodium ac patrimonium beati Petri efle dinofeitur: ipfius deftruclefiis debitore: & quemadmodum de earum pa­ ftionem pati non poffumus , nec debemus . Et ce Ac tranquillitate gaudemus, ita fi qui eas in­ debitis moleftiis Ac fatigationibus inquietant, pa­ quia de religionis tua» prudentia valde confidi­ terno affréta dolemus ; At eis tam per nos ipmus , per pniêntia tibi feripta mandamus, qua­ fos , quam per fratres noftros benigne provide­ tinus pnedi&um comitem diftriâe fine longa di­ re foliciti fumus. Accepimus autem, quod vene­ latione convenias , ut damna quae ipfi monafterabile monafterium fané» Mari* de Vizeliaco rio intulit, in integrum reftituat , & locum ip­ filius nofter W. Nivernenfium comes contra jufum in fua pace ac libertate dimittat . Quod fi ftitiam Ac antiquam confuetudinetn gravare con­ infra triginta dies poft tuam commonitionem ad­ tendat* cum dileftos filios noftros routtum ab­ implere neglexerit : ad locum unde ad ipfius co­ batem Ac fratres ipfius loci , atque eorum bur­ mitis notitiam pervenire poflit accedas , & con­ genfes , extra villam Vizeliac. pro faciendis feu gregatis reiigiofis dc prudentibus viris , acccnfis recipiendis juftitiis contra privilegiorum apoftolicandelis in ecclefia, & perfonam ejus, atque perburgenfium de Vizeliaco autoritate no­ ce fedis ftatuta exire conftringat. Quia ergomo-Cfidorum 1 nafterium ipfum , beati Petri juris eft , Ac fub ftra excommunicationis fententiam abfque appel­ fande Romane ecclefia patrocinio Ac defenfione lationis remedio proferas: & in tota terra ejus, confidit; in fua ei juftitia nec poflumus deeflê, praeter baptifmum parvulorum , & poenitentiam nec debemus. Ideoque per prufentia feripta vo­ morientium, omnia Divina officia prohibeas ce­ lebrari. Adjicientes, ut fententiam ipfam venera­ bis mandamus , quatenus eundem comitem ex noftra parte diftridius commonere curetis, ut de bilibus fratribus noftris archiepifcopis P*. Bituri- ·. p«to cenfi, fit H*. Senonenfi, Ac G‘. Nivernenfi, & J crtero neque abbatem, neque monachos, neque Hcnr. Eduenfi, & Henn Trecenfi, Ac A*. Ahii- , ai»o burgenfes pro hujufinodi caufis pracdi&any'vtllam egredi cogat . Qpod fi facere attentaverit, diffiod. epifcopis , per tuas litteras ex parte noftra firmiter obfervandam denuncies ■ Nos fiquidem fimulare non poterimus, quin B. Petri injuriami per alia eis feripta mandavimus, ut eandemfen­ diftridius ulciscamur. tentiam poft tuam denuntiationem per fuas pa­ rochias inviolabiliter faciant obfervari . Litteras XLI. AD ODONEM BUR.GUNDIÆ vero quas prrdiftis fratribus noftris Eduenfi, NiDUCEM. Dvemenfi , Ac Autiflkxforcnfi mifimus , per tuos eis nuncios fadas pnefêntari. De eodem argumento. Eegeeiet epifeoper fervet fervoret* Dei, diltfto in Cbrifto filio eebili vin Odmi Bttrgendi* deci, feintent & epofalittm bemdietiatum. S XLIII. AD HUGONEM SENONENSEM archiep. G*. Lingon. T*. Parifiacenfem Ac ' Ο·4«*»4 Hem*. Trecenfem epifeopos. ’ Th''eb*1'5 Ut burgenfes Vizeliacenfes habeantur excom­ A D induftriam catholicorum principum fpeftare dignolcitur venerabilia Ac Deo dicata municari . loca affrftione debita fovere, dc a pravorum hoEttgenitu epifeoptts fer ,Ίυ ferventm , Dei venera­ minum incurfibus defenfare . Vizeliacenfe mona­ bilibus feretribes noferif Heg. Senonenfi ertbicpifterium beat* Mari* Magdalen* quam proprie, feopOf G. ZJeganienfi, T Peri/iac. & Hnr.Trtquam fpecialirer ad jus beati Petri pertineat, Ac cerfi i epifeopit , feintem dT epoftolicam bentdiquod a fu* fundationis exordio fub apoftolics Sionem. fedis tutela commiffum fit, tara vicini quam lon­ ge pofit: recognofcunt. Ideoque de tua nobilita­ E Mmoderatam prrfurrqtionem Ac intolerabilem re plurimum confidentes , idem monafterium , contumaciam peifidorum burgenfium de Vi­ Ac qu* ad ipfum pertinent , ftrenuitati tu* du­ zeliaco, qui violata fidelitate Ac juramento quod ximus attentius commendandum : per pnefentia abbati Ac dominico fuo fecerant, eum de monaicripta rogantes, quatinus locum ipfum devotio­ fterio fuo aufu nefario ejicere, Ac locum ipfum . nis intuitu diligas, protegas , Ac ab eorum infequod utique ab exordio Iu* fundationis proprium ftationibus, qui antiquam ejus libertatem nitun­ beati Petri alodium effe dinofeitur ac patrimo­ tur infringere vel turbare, pro beati Petri Acno­ nium , nobis licet in vanum auferre conatur , ftra reverentia minuteness Ac defendas . Idem fraternitatis veilr* notitiam latere non credimus. feribimus Archimbaldo de But bono , & comiti Ne igitur tam* pnefumptionis audacia impunita Theobaldo. remaneat , Ac in pejus indifciplioatio perniciofa prorumpat : per prtdentia vobis feripta manda­ I mus , EUGENH PAPÆ lit. EP1STOLÆ. 40 mus, quatentisprxdiûosburgenfes, tanquam per­ fimilitudinem hoftium quibus pretium indicitur, juros & proditores & excommunicato*, in nun­ cifdem fratribus a fe cuftodiri mandavit, & ho­ dinis fic mercatis vcftranun parochiarum recipi mines & res eorum apprehendi & detineri /uffit. Quia igitur unicuique volumus fua jurafer- omnino prohibeatis : immo a quibufeumque parochianorum veftrorum inveniri potuerint, capi, & rebus fuis fpoliari praecipiatis. Datum Rome vari, przfenti tibi annotatione mandamus,- qua­ tinus prediâis fratribus ablata ab hominibus tu:s facias cum integritate reftittii, & de damnis, & apud S. Petrum, xiv. Kal. Januarii. XLIV. AD illatis injuriis fatisfa&ionem congruam exhiberi . Si vero aliquam juftitiam contra ipfos te habere confidis , fuper pecuniaria caufa : in przfentia ODONEM DUCEM Burgundie, & Burgundos proceres. venerabilis fratris noftri Hugonis Altifliodorenfis epifeopi , quod juftum fuerit , poteris obtinere . Quocirca fi ab eodem fratre noftro fueris evo­ Ejufdem argumenti. catus, ejus prefentiam adeas : & quod ipfe ex­ Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei, dileElisfiliit inde inter vos judicaverit , fufeipias firmiter & nobilibus viris Odoni duci Burgundii , Henr. co­ miti , alrcbimb. de Borbone, G. Comiti Cabilou. B obferves. Czterum fi de ftatu monafterii controverfia agitur, volumus eam in noftra prefentia R. fratri ducis, R. comiti dt Jovimaco, G. dt pertraâari. Donzeio R. de Rubeomostte, D. de Lnsdaco , Λ. de monte regali , S. Cieec omit i Senon. 6* fiiiis XLVI. AD DUCEM BUR.GUNDIÆ. eius. F. atque B. G. l^icecomiti Cafirslandoms , G. de firgiaco, Odon. dt Tylo, Httgoni dt mon­ te S. Joannis , falutem 0* apoflolicam benedi· Ejufdem argumenti. Starem. Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei, dilefhjilio Mrnoderatam prasfumptionem, & intolerabilem nobili viro duci Burgundii, falutem. I contumaciam perfidorum burgenfium de Vi- zjliaco, qui violata fidelitate & juramentoquod abbati &. domino fuo fecerant , eum de mona­ Uanto Divine difpofitionis clementia majo­ Q ra tibi conceflit, & te amplius in fublime provexit : tanto magis ecclefias fterio fuo aufu nefario ejicere & locum ipfum, uuod utique ab exordio fuse fundationis beati Pe­ & ecclefiallicas perfonas & pauperes Chrifti debes diligere , & tri alodium ac patrimonium efle dinofeitur, no­ Ceos attenta iolicitudine a pravorum hominum incurfibus defenfare. Sed , ficut accepimus, unde bis, licet in vanum, auferre conantur, nobilita­ valde dolemus , contraria operaris . Diledos fitis veftrz notitiam latere non credimus . Quia eigo tante pratfumptioni audaciam quidem filios noftros Viseliacenfis monafterii fra­ potentes ac tres duris vexationibus inquietas, & nomines eo­ nobiles viri, qui eidem apoftclorum principi de­ voti exiftunt , impunitam tolerare per przfentia feripta nobilitati veftrz & condignam manda­ que fratres capi juffifti . more hoftium per Eofdem quo­ tuum nuntium donec refi- diffidafti. Nos fiquidem de te talia minime fpe- fatisfaâionem humiliter rabamus. Quia igitur hzc fieri io perniciem ani­ mus, quatinus prrdiftos burger,fes , puerint, rum cum fuis rebus nou debent : manifefte exhibuerint, ab omnibus feriis terre veftrz pror- me nue fus inhibeatis: immo quofeumque de ipfis , quod beati Petri /uris exiftit deefle non poflumus, ho­ mines veftri invenerint, tanquam perjuros & pro­ ditores capi , & excommunicatos fpoliari przcipiatis ■ Datum AD nec debemus: per prrfentia tibi apud fandum Pe­ & illatis in­ r-la gravamina inferas , immo tanquam ecclefia; *cat holier devotus filius, & juftitiz amator, eif- EDUENSEM dem fratribus , & aliis religiofis viris, & ecclc- fiafticis perfonis, in fuis neceflitatibusftudeasfub- Arguit quod Vizeliacenfi cirncbio fit infeftus. Euge nimi epifcopus fervus favorum Dei, venerabi­ li fratri Eduerji epifeopo, falutem & afoftoheam bcnediSionem. A feripta manda­ juriis condigne fatisfacias, & de ertero eis nul- EPISCOPUM. Poftolicz fedis cieme & monafterio mus, quatinus prrdiâis de damnis & rebus fuis trum, xiv. Kal. Januarii. XLV. cognofcimus , ia fingulis ecclefiis & venire . Si vero contra eofdem fratres aliquam qurftionem habere confidis : in pizfentia vene­ rabilis fratris noftri Hugonis Altifliodorenfis epi­ feopi , quod juftitia didaverit poteris firmiter fufeipias & obferves . Verum fi noftris mandatis obedire contempferis, manus beati Pe- tri in te procul dubio extendetur. perlonis ecdefiafticis uam dignitatem & ju­ ftitiam fervare confuevit. Unde nos , quorum gnix JX. Kal. Novembris. praecipue intereft ecclefiarum omnium curam ge­ rere, pro Vizeliacenfi monafterio quod B. Petri £ juris exiftit , & fratribus religiofis ipfius loci , oportet efle folicitos ; pro quibus , ficut credi­ obtinere . Cum igitur ab eo fueris evocatus , ejus przfentiam adeas: & quod ipfe inter vos judicaverit , Datum Si- XLVII. AD HUGONEM ALTISSIODOR. EPISCOPUM. mus, tibi feripta noftra tranfmifimus, ut eofdem De eodem argumento. fratres juxta officium tuum, & potentiam a Deo tibi conceflam, a pravorum hominum mcuifibus defeufarcs . Quo contra gravis ad nes querela pervenit, quod hominibus & ferventibus tuismo- Eigenius epifcopus fervus fervorum Dei, venerabi­ li fratri Hugoni epifeopo Altijjiodorei^fi, falutem. multis modis infeftare permit­ tit . Ipfi namque, ficut accepimus, equos & bo­ TTEnerabili fratri noflro Eduenfi epifeopo,qui nafterium ipfum ves eorum per violentiam auferunt , & homines i piorum cum rebus fuis & t rotellis , & aliis re­ bus capiunt, & alia plurima damna & injurias jnferunt. Dux etiam Burguudiz frater tuus, ad V per homines fuos, Vizcliacenfis monafterii fratribus multa mala dicitur intuliflê, per feripta noftra mandavimus , quatinus ablata fibi & ho minibus fuis faciat cum integritate reftitui , con- ÔC λ EUGENir PAPÆ 111. EPISTOLÆ. 6,7 eofdem fratres fuper pecuniaria caufa 65» przfente quoque confratre rum , condignam fatisfa&ionem de damni* & illatis in· juriis exhiberi. Si vero aliquam jnftitiam contra tuo quem ad nos deftinaveras, fuam querelam depofuit : quod quxdam quae in monafterio tuo ecclefia fua uf­ fc habere tur feripta diferetioni tuae mandamus , quatinus que ad hex tempora pacifice habuit , ei enntra juftitiam auferre moliris, & viva voce refpondc · ris, quod pro eo penitus faceres. Qua igitur ad fi agere voluerit, utratnque partem noftrum confidit, eumdem fratrem quod juftum eft in tua prxfentia volumus obtinere . Per prtafentia igi­ congruo lo­ officium potifCmum fpeftat , fratrum fcandalade medio tollere, cuiquam fuam juftitiam confervere.· per prxfentia tibi feriptamandamus, quatinus proximis oâavis B. Martini, nifi forte co & tempore ad tuam audientiam convoces , & caufa examinata fic cognita, inter cos media aequitate diffinias. cum eodem fratre noftro interim concordaverij, XLVIII. AD per te iplum, vel per fufficientes rcfponfales tuos, cum munimentis monafterii tui , maxime cum PONTIUM Vizeliacenfcm abbatem. inftrumento fundatoris , De eodem argumento . Eugenias epifeopus fervas fervorum Dei, diltHo filio Pontio Vizeliacenfi abbati , falutem iff apofiolieam bentdi&ianem. ad noftram prxfentiam -venias fiiper his refpondereparatus. Nihilominus \ B quoque follicitudini tiuc mandamus , ut in prrfentia venerabilis fratris noftri Hug. Altifliodor. epifeopi de his qux tu & homines tui ei ab ho­ minibus fuis injufte teneris, juftitiam facias : quo­ niam eidem fratri noftro Eduenfi epifeopo eodem Q Uid venerabili fratri noftro Eduenfi epifeo­ po , & nobili viro duci Burgundi* fratri modo prxeepimus , ut ex his qux homines fui tuis hominibus abftulerunt, in ejufdem przfentia juftitiam pariter faciat. Interim vero ex his qux eius, pro negotio veftro per feripta noftra man ­ S (fidet nullam fibi volumus moleftiam irrogari atom Ferentini vit. Kal. Martii. davimus, ex tranferipto litterarum poteris aper­ te videre. Si ergo prcdi&us epifeopus & dux vo­ luerint te fuper pecuniaria caufa coram venera­ bili fratr* noftro Hugone Altiffiodorenfi epifeo­ AD LI. tuerit, audias dc obferves . Ceterum fi de ftatu monafterii epifeopus Eduenfis agere voluerit :C controverfiam ipfam prxfentia volu­ in noftra mus agitari . Datum Signi* , ix. Kalend. No­ vembris. LINGONENSEM EPISCOPUM, &c. po convenire .* cum b eo fuerit evocatus, ejus prxfentiam adeas, & quod ipfe inter vos confti- De eodem argumento. Eugenius epifeopus fervat ferveram Dei, venerabi­ li fratri G’ ■ Lsngonen. epifeopo , iff dileftis fi­ • Colr(''4» liis S'.Regniac. (ff P' .Trinore, abbatibus, jα­ • Sir.hiao • r«<>· ίαtem (J apofiolieam benediilsonem. XLIX. AD ODONEM DUCEM BUR.GUNDIÆ. A>guit quod infeftus fit ccclcfix Vizeliacenfi. C Aufa qux inter venerabilem fratrum noftrum Henncum Eduenfem dileftum fi­ epife. & lium noftrum Pontium Vizeliac. abb. agitur, non potuit in prsefe itia noftra judicio terminari : quo­ Odaai Eugenius epifeopus fervns fervorum Dei, diltflo filio O *. Burgundi* duci, falutem tf apofiolieam benedi&ionem. niam idem frater noller quofdam fe telles habe­ re dicebat, qui fenio vel languore confefti, fuam nobis prxfentiam nequeunt exhibere. Quia igitur de veftra piudentia valde confidimus, & per hoc Um omnis poteftas a Domino Deo fit, ter------------- .ipfam r.______nolumus _______ ______ ________ __________ __: caufam fine _ debito defraudari reni principes, & populi mundiani redores θ per przfentia vobis feripta mandamus , quatinus C qua ad honorem Dei (peftare cognoverint , de­ ab alterutra partium requifiti bent propenfius operari : quo contra adverfus per- entes , fonam tuam querelam accepimus . fentiam exhibere valeant, accedatis.· & juramen­ to ab eis fufeepto, quicquid fuper eadem cauia Significatum namque nobis eft, quod ecdefiam ianctz Manx Magdalene, & ejus homines inquietas multipli­ citer & infeftas . in unum conveni­ ad locum in quo telles fuam vobis prx­ teftificati fuerint, in feripturz feriem fideliter re­ ferimus , digatis: in feriptura redaftum, ac figiilorum ve­ quanto perlonsm tuam propenuort carirare dili­ gimus, & falutem tuam debitis afteftionibusprzoptamus. Ideoquc per prxlentia tibi feripta man­ li iorum impreflione fignatum , cum ad cauiam jam diftus frater nofter redire voluerit , ad no damus , quatinus memoratam ecdefiam, bt ejus quoniam qutequid veritatis feio fupe> caufa , qua inter Hen. Eduenfem epifeopum , tff p. Vizeliacenfem abbatem agi­ tur , vobis aperiam : falfitatem penitus reticebo Quod tanto gravius homines infeftare de extero non prxfumas , ne iteratus clamor adnoftras aures debeat pervenire Datum Remis, m. Nonas Aprilis. ftram prxfcntiam tranfmittatis. Forma vero ju­ ramenti hxc erit.- Ego ille juro Datum Signix, iv. Kal. Februarii. L. AD PONTIUM VIZELIACENSEM ABBATEM. LU. AD HENR.ICUM EDUENSEM EPISCOPUM. De controverfia qux ipfi erat cum epifeopo Eduenfi. Eugenius epifeopus fervas fervorum Dei, dsieitofilio Pontio 1’iuliae. abbati, falutem tf apofiolieam benedictionem. Eniens ad prxlcntiam noftram venerabilis fra­ V Increpat quod infeftus fit Vizeliacenfi coenobio Eugenius epifeopus fervas fervorum Dti, vtnerabiit fratri Henrico Eduenfi epifeopo , falutem iff apofiolieam benedifhonem. Conai. General Tom. XXI. Uod apoftolica benediâionis Q ter nofter Henricus Eduenfis epifeopus, adverfum te in confpeftu noftro & fratrum noifto- te participem facimus, non et tuis meritis, fed de apo- ftolicx fedis benignitate procedit. Sicutenimpro T t ccr- EUGEN11 PAPÆ HL EPISTOLÆ. gJ9 ίίο certo nobis a compluribus fignificatum eft., om· A____ committendam. itaque' - - Prxfentium ____ ______’Mut' tibitibiautorita «ufonta nes moleftuc atque vexatione», quas diledo filio noftro Pontio abbati Vuehaccnfes burgenfes ip­ fius vili® aufu nefario pndumpferunt, per inftin- ûum & incitationem tuam habuerunt exordium : & eos in tanta nequitia contra Deum, & con­ tra conuniffum tibi epifcopale officium , & ani­ mae tux falutem , fovere , ac manutenere non times. Dicetis namque quod & ctfdem burgen- fibus excommunicatis communicare prxfumas , & ad Divina officia eos tu ipfe admittas, atque presbyteris tuis Divina vis officia celebrari per­ te prxcipimus, quatinus cum ab eo fueris evo­ catus, prefentiam tuam ei exhibeas, inquifitioni ejus plenam rationem de his omnibus redituras. Ilios autem parochianos tuos , quos in aliquem monachorum , aut clericorum ipfius monafterii violentas manus injecifie conftiterit , congregato cœtu ecclefix, publice candelisaccenfis, excom­ municates annuncies, & donec pro tanto excefiu fatisfafturi apoftolico fe confpeftui cum tuis litteris reprxfentent, per totam tuam diœcefim ergo tam gravem ficut excommunicatos facias evitari. De extero tota folicitudine prxeave , ne antefato filio no- dc immoderatum exceflum impunitum prxtennit- ftro aut ecclefix, aut ejus fratribus, five per te, mittas atque prxeipias. Quia vel fummrftam perfonam, aliquam moleftiam ir­ tere nec poflumus, nec debemus : per pnefentia tibi feripta mandamus, quatinus proxima beati B rogare prxfumas . Alioquin tam in perfonam Lucx feftivitate tam pro terminanda controver3uam eeclefiam tuam autore Domino taliter vinicabimus , ut omnibus qui audierint apene de­ l'i a qux inter te & prxdiûum abbatem agitatur, Îjuam pro his, ad noftram prxfentiamoccafione epofita venias, fuper contrarieratibus, quas ipfi tur intelligi quam grave fit ea velle per tyran- nidem occupare , qux canonico tantum debeant alicui judicio provenire. Datum Signix xit. Kal. Julii. abbati diceris intulifle, nobis fufficienter refpondere paratus. Interim vero eidem abbati nullam perturbationem feu moleftiam quibuslibet modis in­ ferre prxfumas ; folicite cavens, ut fupradi&orum HV. excommunicatorum, vel interdictorum nullus a te, AD EPISCOPUM LINGONENSEM. vel a tuis presbyteris ad Divina fufeipiattir offi cia , fed ad quemcumque locum parochix tux Ut judicet de iis qui cum excommunicatif Uiuliacrqfibus communicarunt. aliquis devenerit, donec prarfens fuerit, nullus ibi Divina officia pnefumat celebrare. Quod fi fta- X parte diledi filii noftri Pontii Viteliac- ab­ tuto termino ad nos venire neglexeris, aut hxc fium a nobis feu fratribus noftris ftatuta funt prx- E fumpfitti, vel prtcfumpferis violare : pro certo co- gravem querelam accepimus , quod excommuni­ gnofeas, & caufam ipfam procefliun didanteju- catis hominibus dc Vi zeli aco ftitia recepturam, & te officii tui periculum in- care, & Divina officia celebrare aulu temerario curfurum. Datum Laterani vr. Kal. Febr. fum irrequifitum & impunitum prxtermittere uon vel alia quz ad prxdiftorum vindiftam burgen- batis ad verius archipresbyterumde Avalone, R.. de Domiciaco, & I. de Chora prxfumpferunt presbyteros, fcienter communi­ Qpia igitur tam gravem excel- debemus: per prxlentia tibi Icripta mandamus, quatinus caufam ipfam diligenter inquiras, & fi LIU. AD EDUENSEM EPISCOPUM. rem ita inveneris, prxdxftum jichipresbytenimic aliot presbyteros ab officiis fuis lufpenlos ad no­ £ngr>u«r epifeopus fervus fervorum Dei , Eduenfi epiicopo , falutem & apoftolicam benediflionem. ftram prxlentiam mittas, litteras vero quasepi­ feopo Eduenfi mittimus, per tuum certum & Je­ curum nuncium eidem facias prxlenrari Pcra que de perfona tua , & his qui per om­ O nia tuis prxeeptionibus acquiefcunt , poft D LV. A D * CLUNI ACENSEM ΑΒΒΑΓ. diicefTum tuum a nobis ad noftram audientiam pervenerunt, fidem nobis faciunt illorum verbo­ rum, qux, dum apud nos moram faceres , de ore ruo audivimus proceffifle : quia fcilieet male­ bas ut Viteliacenfe Monafterium omnino dcftrue- Ut abbati l· iztliaceufi exuli Silviniacenfe coenobium concedat. retur, quam tux non debeatjuffioni parere.Di- N maximis vexationibus dc anguftiis pofito di- I ledi fiquidem filii noftri Pontii abbatis ipfiuslo- ledo filio Pontio Vizeliac. abbati, carnali ger poftquam a fede apoftolica dilcefliftt, eum&com- mano tuo, abfque hortatu & commonitione no­ ftra fraterna debes compati caritate, & ejus ex- miffam fibi eeclefiam, tam per te, quam per tuos ultationem benignis folatiis & multiplicitet aggravafti, quolcumque potes in dam­ confoiationibus relevare . Quocirca quoniam de­ num & perturbationem cius accedis . Frater et­ bitum caritatis officium exigit, ut fratres noftros iam tuus ad fuggeftionem tuam in eeclefiam & bona ejus damnabili prxfmnptioncgralTatur . Ho­ tanquam nos ipfos in Domino diligamus, & eo­ rum neceffitatibus fraterno provideamus aftedu ci nuper eft ad nos tranfmifta conquzftio : quod mines fiios de more orationis caufa ire ad mo nafterium noit permittit, homines monafterii ca­ pit & deprzdatur: & quidam eorum qui fub ip­ fius ditione coniiftunt , in tant® prxhimptionis per E prxfentia opportunis debes tibi Icripta mandamus , quatenus Silviniacenfe coenobium, quoufque ipfa exaltatio ei duraverit, etiam pro beati Petri & noftri re serentia fibi concedas. audaciam prorumpunt, ut in rptus etiam mona­ chos violentas manas injicere non dubitaverint . Przterea Ni.ernenfem comitem ita in ejuldem LVI. AD SENONENSEM AR.CH1EP1SCOPUM ecclefix perfecutionem diceris accendiflc, ut fub tantorum cfcticuffione ventorum prsrfato filio no­ ftro & ejus fratribus vix ibi quietis locus ad Di­ vinum remaneat famulatum. Sane quiahxc tam gravia funt, ut nec impunita* debeant, nec irre- qui fi ta dimitti : cognitionem eorum venerabili fra­ tri noftro GodcfridoLingonenfi epifeopo duximus L t ju licet de controverfia qua eft inter epifcopum Auretianenfem, tj abbatem Uiuliacenjem. Iledorum filiorum noftrorum Pontii abbatis D & fratrum Vizdiac. monafterii adverfus ve­ nerabilem fratrem noftram Manaftém Aurelian epi EUGEN1I ‘PAPÆ III. EPISTOLÆ. Ut 6 6 i. epiftomun querelam accepimus, quod eis cede-A diligenter auditis, fle plenarie cognitis fiam fan&i Machuti, quam przdeceflbr fuus eis ipfam juftitia mediante decidas. donavit, & fnipti fui automate firmavit , con. caufam Datum Signiae v. Kal. Feb. tra juftitiam auferat, flt per violentiam detineat occuparam . Quia ergo de tuz diferetionis pru­ dentia valde confidimus .* per prxfentia feripta LX. AD I. C Ο Μ I T I S S A M NIVERNENSEM. fraternitati tus mandamus, quatinus congruo lo­ co flt tempore, utraque parte ante tuam przfentiam evocata, caufa ipfa diligenter audita Reco­ Increpat quod infeftet eoi qui Huliacnm pergunt . gnita, juftitia eam mediante diffinias. Datum Ferentini vri. Kal. Februarii. Muifh* Uillelmus Comes bonz memoriz in przfcn- G AD M*. AURELI ANENSEM LVII; tia venerabilis fratris noftri Hugonis Altii- fiod. fle dileâi filii noftri Bernardi abbatis ClarevaL dicitur promifiife, quod mercatores fic ex­ teros Vizeliacum ire volentes, nequeipfe, neque EPICOPUM. fu* terr* homines prohiberent. Nunc vero , fi- Dr eodem argicmento. E X conqueftione rum Pontii dile&orum B eut dileâi filii noftri Pontii Vizeliacenfis abbatis relation? accepimus, ire illuc volentes perte, fle filiorum noftro­ abbatis flt fratrum per tuos homines prohibes fle infcftas . Ideoque Vizel. Mo­ nobilitati tux per prxfentia icripta mandamus , nafterii nupèr accepimus, quod ecclefiamS.Maquatinus inhumanitatem hanc tacere de retero chuti, quam He. pnedeceflbr tuus eis donavit , non przfumas. Quod fi facere prxfumpfcris, ti& feripti fui autoritate firmavit, contra juftitiam1 eis abftuleris , fle per violentiam detineas occu­ patam . Qiia ergo monafterium ipfum, B. Petri mendum tibi eft ne indignationem omnipotentis Dei, beat* Mariz precibus , qu* multum dile- xit Dominum, confequaris. juris exiftit, fle in fua ei deetfe juftitia nonpof- lurnus, nec debemus : Datum Remis m. Non. Aprilis - per przfentia tibi feripta mandamus , quatinus fi eorum querimonia veri­ LXI. AD EBERHARDUM EP1SG &c. »< tate innititur, aut ecclefiam ipfam memorato ab­ bati fle fratribus ejus in pace reftituas , prxfentia venerabilis fratri noftri Hu. fis archiepifcopi exinde juftitiam facias. AD ABBATEM DE CHORA. De decima quam ufurpevtrat in Ktziliac. deque pecunia quam mutuam acceperat. V Eniens ad nos dileftus Vizeliacenfis abbas , queftus eft , quod filius nofter monachos reftituat Ut in ecclefiam Heidenhei- menfem pulfis inde clericis fzcularibus. C Datum Ferentini vu. Kal. Februarii. LVIII. t’ ini Senonenaut Eugeniut epifeopus fervus fervorum Dei { venerabi­ li fratri Ebebardo Babberge^fi epifeopo , flT dileilo filio Adam obbati de Ebracb. Jointem & apofioheam benediiltnem. Onz memori* Pontius B Gebehardus Eiftettenfis epif­ eopus, amore faerx religionis accenfus , in ecclefia de Heidenheim Deo acceptum dolens contra te nobis con- quondam non exhiberi fervitium : fummotis inde pacifice decimam fle paroclericis fzcularibus, religiolos fratres ftatuit or­ chialia jura vilis ipfius de Prifliaco per violen­ dinare .- ita tamen , ut clerici fcculares ibidem tiam ei abftuleris , fle injufte detineas . Queftus eo tempore commorantes , habita exinde benefi­ eft etiam quod burgenfibus ejus G. fie V. de Vi- cii in vita fua tenerent; eis vero decedentibus, zeliaco pecuniam quam in ufus monachorum, fine tibi mutuaftc dicuntur, cujufquam contradi- eis contra rationem reftituere contradicas. QtiiaDftione integre devenirent, igitur $«ρήι*ι debitores exifti- Nunc autem, quod fine gravi mœrorc non di­ miu; per przlentia tibi feripta mandamus, qua- cimus quoniam eo bis temporalibus rebus adem­ tmus in przfentia pto, & ad zternitatem Domino autore vocato» omnibus ceniis in fua juftitia diledi filii abbatis fuper his noftri S *. Rinia- dile&o filio zeliacenfi abbati juftitiam facias . eodem filio tooftro Riniacenfi hoc fueris evocatus , noftro Vi- Cum ergo ab abbate , propter nondnm fuerant regulares fratres juxta propofi- tum ejus addu&i ; Moguntinus archiepifcopus, & Etftettenfis epifeopus clericos izculare» aufu te­ ejus przfentiam adeas , fle merario reduxerunt. Quod fadum, quanta effet fle animadverfione pledendum , ii juftitiz rigorem exercere vellemus, caritas veftra liquido fatis & evidenter 'agnofeit. Quoniam ergo ad noftri fpe- qujd exinde inter vos judicaverit, fukipias , obferves Datum Signiz v. Kal. Feb. dat pontificatus officium, que male fadafuntin LIX. AD ABBATEM DE REGNIACO. irritum revocare , & de veftra prudentia valde confidimus : per apoftolica vobis feripta manda­ mus, quatenus fuper hoc vigilanti ftudio inten­ Judicem eum conflitua fuper controverfia de qua E datis, & expulfis inde fzcularibus, ibi acceptam epiftola fuperwr. noftros Pon­ Deo religionem inftituere juxta votum preferipti epifeopi. Audeatis. Ira tamen , ut ilii, quibus ipfe tium Vizel i ac. fle G. de Chora abbates fu­ beneficia in vita fua reliquit , quamvis eflenc ei Ontroverfiam G per decima quz inter filios fle parrochiali jure cujufdam villz juftitiz rigore privandi, quia tamen erga omnes ipfius Vizeliac. abbatis , flt. quadam pecunia , quam idem abbas de Chori a quibufdam bur­ oportet benignitatis manfuetudinem exerceri , a nobis ea fibi mifericorditer fentiant indulged . genfibus G. fle V. de Vizeliaco mutuo dicitur fu- Ceteri vero, quos poft inftitutionem ejufdem epi­ icepifiè , agitari dinofeirur , diferetioni'tuas au­ diendam terminandamque commifimus. Perprz- feopi conflat illuc fuifte intrufos, fine cujufquam beneficii perceptione, velut invafores exinde pro­ quatinus pellantur . Si autem vobis fuper hoc obedire con- congruo loco flt tempore utramque partem ante tempferint : ia perfonas eorum, excommunicatio­ nis; in locum vero, autocratenoftra, interdidi fentia itaque feripta tibi mandamus , tuam przfentiam evoces , dc rationibus utrinque Gencil. (fanerai. Tom. XXI. T i i fen- Μ",ο. EUGtNIl PAPÆ III. EPÎSTOLÆ- 663 fententiam promulgate Prrterea latorem przfen- A decrevimus , 664 atque fratrum noftrorum commu- tium Iliungum, qui fuper hoc debitam attentio­ nicato confilio , dileftum Elium noftrutn nem adhibuit, caritati veftne attentius commen­ xnum abbatem S. Vmcer.tii Latiduncniis , Spiritu* damus .· rogantes ut fuis opportunitatibusnoftrum fe apud vos przfidium invenire cognofcat, & ta­ fecravimus. Eundem itaque cum gratia ledis ape- liter defenfionem veftram pro parte noftra obti­ neat, ut nec eum oporteat pii laboris & ftudii pernitere, nec alios, qui cognoverunt, avotofi- mili debeat pravotum timor & violentia cohibere. Anfel- fandi gratia invocata , vobis in epifeopum conftolicz, & litterarum noftrarum profecutione ad iedem propriam remittentes, per apoftolica feri­ pta univerfitatem veftram rogamus , monemus , atque praecipimus, quatenus ipfum reverenter li fcipiatis, diligatis, & honoretis, eique tanquam LXII. AD HENRICUM MOGUNTINUM archieptlcopum. proprio paftori & animarum vcftraium epiicopo obedientiam ac reverentiam humiliterexhibeati' No* autem illos qui occafione epifeopatus Tornacenfis fratri noftro S *. Noviomenfi epifeopo De eodem argumento. facramento vel fidelitate feu obediertia aftnftt £«<«:·<· epi'copift fervni fervorum Dti, venerabili B funt, ab eadem fidelitate & juramento vel obedientia, apoftolica autoritate ablolvimu* : &"ïit Kcr.ri.o Moexntino archiepifcopo , fainpnrfato fratri noftro Amelmo epifeopoeadera fi­ Ctm apoftolicam bentdifliontm . Ucd in ecclefiam Heidenhetmenfem clericos Q reduxifti , & noftra id petis autoritate fir­ delitate & obedientia teneantur, praecipimus. Sr quis autem ei rebellis & inobediens efleprrfumpferit : fententiam quam idem frater nofter epi­ in eum canonice promulgaverit, nos aumari , eo plurimum miramur atque dolemusfcopus , que ex injunfto tibi pontificatus otficio, te vigi­ tore Domino ratam habebimus. Data trans Tiberim Idibus Martii. lantius oportet religionem plantare, fovere ac con­ fervere , & non eradicare, difpcrdere, &diflipa- re. Bonz memoria: Gebehardus quondam Eyftet- LXIV. AD LUDOVICUM VIi. REGEM tenfis epifcopus, facrz religionis igne fuccenfus, FRANCORUM. ideo pacifice clericos inde fxculares amovit , ut Confecratum a fe epifeopum Tornacenfem Anacceptam Deo religionem ibi cum virtute fanfti Spiritus reformaret . Quoniam vero morte przfelmum commendet. ventus, tam fanftum & laudabile votum effeftuiC mancipare non potuit: deberet fraternitas tua , ut id compleretur elaborafle , non quorumlibet fuggeftionibus evacuare atque infringere pnefumpfifle. Proinde quia noftra intereflTe Ettgemn.' tpifcoptu fervat fervorum Dti , cartffimo tn Chrifto filio Ladovtco ilinfiri Francorum regi, falnttm & apoftolicam bemdiUicnem. dinofcitur , quz male fafta funt , in irritum revocare ; bona vero propofita, apoftolorum principis autoritate , Portet nos pro hia qui noftro regimini dif- provenere: ideo venerabili fratri noftroEberhar- O do Babbergenfi epifeopo, & dilcfto filio noftro, pria cogitare : in extremo namque examine , fi Adam de Ebrach dedimus in mandatis : qualiter circa ipforum falutem négligentes fuerimus, red­ debeant vice noftraerrata corrigere, &quod lau­ dituri fumus pro ipfis Domino rationem. Torna- dabiliter fuit inceptum , debitz profecutioni man­ cenfis ecclefia, ficur te ignorare non credimus , a longis retro temporibus paftore proprio caruif- dare . Per przfentia itaque feripta fraternitati tur mandamus, quatenus eis fuper hoc faftonul- ponenre Domino commifli funt follicitos ef­ fe, & de ipforum falute tanquam de noftra pro­ fe dignofeitur . Unde ficut multorum retigiofo- rutn „ & _________ difc re rorum virorum lomodo renitaris, fed fi auxilium tuumfuper a___ _____ veridica relatione ___ liquo exquifierint, eis, ficut apoftoliczledisgra-Dcognovimus, prrter alia detrimenta, multamiltiam conicrvaic defideras, largiaris. lia hominum ablque illa facri chrifinatis unitio­ ne , quam fideles contfa LXIIL AD CLERUM ET POPULUM TORNACENSEM. Epifeopum poftlimimo ecclefiz Tornacenfi tutum , a fe confccratum mittit. refti- diaboli infidias pugna­ turi pet manus epifeoporum fulcipiunt, de przienti fzculo migraverunt: & tam his, quam ahia di ver fis modis, rarn animorum quam corporum, m eodem epifeopatu, propter proprii paftorisabfentiam, damna plurima provenerunt . Ideoque & nobis, & ipfis providere volentes, tantis ma­ Engeniix epifccpus fervar fervorum Dti , dtltflijjfi. m:< filii· citro & populo Tomacerfi, falutrm ίΤ apoftolicam ienediblunem. lis occurrere Domino autore decrevimus: dileftum filium noftrum Anfelmum Laudunenfis abbatem , Spiritus fanfti gratia in­ vocata , in Tornacenfem epifeopum Ornacenfis ecclefia in proprii paftoris abfen- T atque S. Vincentii confecravi- mus · quod ad magnum regni tibi a Deo conv- mi/Ti, & coronr iuz incrementum credimus prot ia a longis retro temporibus plurimum la­ venturum . Monemus itaque nobilitatem tuam , cor tuum ut nullius fuper hoc moveat ·· prava fugfed quod pro tanta neceflitate , & tot millium hominum & Izto animo pro B- Petri & magnitudinis-tur confilio & quam fideles conti a diaboli infidias pugnaturi per auxilio juvare, & manutenere ftudeas. Quicquid manus epifccporum fufcipinr.t, de prrfenti fzeu- enim honoris & lo migraverunt. Unde nos officii noftri debito , & multorum religioforum de pai tibus veftris cre­ exhibitum tuerit, nobis aferibimus. bris exhortationibus provocati , beneficii a tua libcralitacc fibi Data tians Tiberim Idib. Martri & caritatis zelo fiicccnfi, tantis malis cccu'rcre Dcmino atitorc LXV EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. gif LXV. AD MOYSEM RAVENNATEM AR- ύ66 A qui prxparati. Cum autem a pud Papiam pcrve- CHIEPISCOPUM. n^mus pnrfentibus dilefto Elio noftro clefto <3c clericis Placentinis, tu frater archiepiicope humi­ De ipfius jure fuper confirmatione eleftionis E^genius epifcopus fervus fervornm Dei, venertbili frttri Majfi R.evemtts trcbteptfcopo, ftlutem & tpoflslictm beueis&ionrm. K, R.wi ht Uia de fraternitatis Q liter poftuh ft i , ut inftrumenta & rationes Ra­ vennatis ecclefix attentius audiremus , &ipfis ca­ nonicum Enem imponeremus . Nos veto eas uf- Placentini epifcopi. tux devotione confidi­ que ad terminum utriquc parti diftulimus : praffixum audite & tam tibi quam alteri parti dedi­ mus in mandatis , ut memorato termino omr.i oppofitione fepofita ad noftram pixfcnt i am veni­ retis . Cum igitur praefixo termino idem clcftus, per fe aut per refponfales qui fufficienter ratio­ mus, ftatum noftrum tibi diximus intiman­ nem oftendercm ad noftram venire prxfentiara dum . Nos fiquidem & fratres noftri, miferatiocontempfiffet, privilegiis prxdeccftorum noftrorum ne Divina incolumes fumus; & pofteuamconci­ felicis memorix Gelafii,, Callifti lium de provinciis Cifalpinis auftore Domino ce_ ,, Honorii, & In- lebravimus , per apoftolicam gratiam multorum B noccntii Romanorum pontificumI, & fcriptis eoqux rum & noftris diligenter infpeftii infpeftis, in quibus con­ tinebantur praecepta , ut memoratus frater nofter ad honorem Dei ftatuenda fuerant, conftitui- correftis exccftibus, & in eodem concilio , Cxterum iboor memoriae Arduinus Ravennati archiepifco- dileftioni tux nec moleftum , nec volumus efle incognitum , quod Placentinx ecclefix eleftio- ret, communicato fratrum noftrorum confilio ju­ mus , Italiam redire difponimus. ad nem, faivo jure tuo auftoritate apoftolica con- firmavimus : unde jam pridem per noftra feripta te duximus pnemonendum & id ipfum, & prx- ■t,4·■>i** * mandatis * epiftolis, quatenus in proxima B. Lucx feftivitate, ut de illa controverfia po tamquam Metropolitano fuo humiliter obedi. dicavimus , ut Placentinus eleftus & illi qui ei fuccedent, a te , frater archiepifcope , & fuccefforibus tuis tanquam a fuis metropolitanis confecrationem fine contradiâione fufcipiant, & eis de extero fubjeftionem, obedientiam & reveren­ plenius cognofcamus , cum tuis monumentis & rationibus, noftro te confpeftui reprxfcntes.Pla­ tiam tanquam proprio metropolitano abfquemoleftia difficultatis exhibeant : falva in omuibus a- centini fiquidem, ficut nobis promifere, adprx- poftolicx fedis auftoritate. Si quis autem hujus noftne definitionis paginam fciens, &c. finitum terminum venient, noftris mandatis ob­ temperare parati . Afferebant fiquidem , quodC Ego Eugenius catholice ecclefix epifcopus. Ego, &c. quandiu Placentina fuit deftituta paftore, nullus caufa. Dat. Pifis, per manum Guidonis diac. card. & Prxterea tam ipfa, quam tota civitas, innume­ cancellarii iv. Idus Novemb. Indift. χιι. Incar­ ra incurrebant detrimenta. Data Remis iv. Kal. Aprilis. nationis Dominice anno mcux. pontificatus ve­ ro domini Eugenii papx III. anno iv. pro eadem qui diet LXVI ecclefia AD in ftaret LXVII. EUNDEM. Ut cleft i Placentini epifcopi, ab ipfo & fuccef- AD EUNDEM. Ut Placentium epifcopum benigne habeat. foribus confecrationem accipiant. F.ugenius epifcopus fervus fervorum Dei, ver^rtbili _ frutri Mojfi Rtvewutt trcbtepsfcopo , ftlutem υ & apo/iolsctm benedsÎitnem. Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei, vestertbili fratri M. Revensuti trcbsrptfcopo , ftlutem ij upoftoUrum benedidionem. Uod venerabilis frater nofter llefti filii noftri Placentini canonici, obeun- D Q L. Placendus epifcopus pro fedis apoftoliex obedientiaft reftitutione Ravennatis ecclefix jmmenfis pericu­ te venerabili fratre noftro Arduino bonx lis memorix epifcopo, dileftum filiumnoftrum Joan ­ fit expofitus, fraternitas tuaevidenter agnofcit. Dignum eft igitur, ut in anguftiis & vexa­ nem abbatem de Golumba in patrem fibi & epif­ tionibus fixis, quas pro ecclefia tua fuftinere dicopum elegerunt : & ut ipfa eleftio firmitatem auftoritatis noftrx munimine fortiretur, cumeffemus AltilTiodori , poft'Jarunt . per nuncios fuos Nos vero Ravennati humiliter ecclefix tan­ fnofeitur, fraternum ei folatium debeas exhibere. deoque per przfentia tibi feripta mandamus, mo­ nemus & exhortamur in Domino, ut eidem fratri noftro in fuis neceifitatibusdebita benignitate pro­ quam fpeciali filix noftrx fuam juftitiam confervideas, & charitatis vifcera fibi fraterna aperias: vare volentes, eorum petitienes tunc non duxi­ ne tu de nimia duritia reprehendi rationabiliter mus admittendas . Poftmodum vero iidem filii noftri apud Treverim noftro fe confpeftui reprx- Pdebeas, & eum ad tuamobedientiamfehumiliaffe perniteat· Datum Signix v. Kal. Augufti. fentantes: idipfum a nobis inftantius petierunt, afferentes poffeffiones epiicopatus & bona, nifi firmaretur eleftio, devaftari nimium , & confumi, & nullam efle perfonam qux tibi fuper hoc & Ravennati ecclefix refponderet , cum multas rationes dicerent fe habere pro quibus Placenti­ ni elefti , LXVIII. AD SAMSONEM REMENSEM ARCHIEPISCOPUM. a Ravennate archiepifcopo confecra- Objurgat quod Francorum regem, contra jus archiepilc. Bituricenfis , in Bituricenfi civitate tionem at -ipere non debebant . Nos itaque neceifitatibuj Placentinx ecclefix, paternx caritatis coronare prxfumpferit : ipfique propterea ufum debito, profpicere cupientes, eleftionem ipfam in omnibus, faivo jure Ravennatisecclefix, confir­ Eugenius epifcopus fervus fervorum Dei, vestertbili fratri Sanfoni Remeufi arcbiepifcopo, ftlutem fj apoftolicam benedsffionem. mavimus : & ipfi Placentinx ecclefix per apofto­ lica feripta mandavimus , ut proxime praeterita S. Lucx feftivitate noftro fe confpeftui prxfcntarct, tibi rcfpondcrc, & qux juftitia diftaret exc- pallii interdicit. Uantum fanfta Romana ecclefia, [noftrique Q prxdeccflores felicis recordationis, videlicet In- ■« *·'"'■ «Lc. 667 EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ innocentius, Cœleftinus, dc Lucius pro paceBt-A - turicenfis ecclefix, dt venerabilis fratrisnoftriPe- LX1X. rri ejuldem ecclefix archiepifcopi labora veniat , «et *_____ .. . ___ ____ AD PETRUMJBITURÎCÊNSEM ARmnrn· CHIEPISCOPUM . umverius fere mundus cognovit , dc prudentiam De primatu in provincias Btturiccnfan, dt fuam latere non debuit . Nunc autem cum per Burdigalenfem. Dei gratiam, dceorundem prxdeceflbrumnoftronun ftttdium, ad portum quietis venificc : tu qui gnieu tpifeoptu ftrotu firvoran Dti, vntrMi eidem fratri tuo congratulari debueras, varia vi­ fratri P. Bituritttf arthitpifioft tjttfyn ftnefce in ipfius injuriam dc perturbationem auiu te­ foriitu ttanitt f^fittundu , n» prrptliuM ave* merario prorupifti, dc cariflimum filium noftrum ntrian. Ludovicum illuftrem Francorum regem coronare in Bituricenfi civitate contra appellationem ad Fficii noftri nos hortatur auftontas,proec­ fedem apoftolicam prxfumpfifti : (Xiod nec tu, , clefiarum ftatu paternam follicituoincm ge­ nec aliquis prxdeceftonun tuorum teciffe dignorere, & earum quieti ac paci auxiliante Domi­ icitur: fed Bituricenfes archiepifcopi , Leodtgano falubriter providere . Juftum namque eft ut rius videlicet, Vulgrinus, dc Albericus booxme- ° morix ufque ad hxc tempora quiete dc pacifice dignitatem ecclefix vel perfonis apoftolicx fedis liberalitate concedam, nos quoque auftore Deo obtinuifte nofcuntur. Nec profuit eidem archiefirmam & inviolabilem confervemus : Tuam er­ pifeopo illud ultimum miferorum refugium, fe­ dis apoftolicx videlicet appellatio, nec hoc etiam go, frater in Chrifto cariffime Petre archiepifcope, devotionem circa nos , & circa fanftam quod S. R. E. matrem fuam dc noftram prxfenRomanam ecdefiam, cujus Alius fpecialis es,fit :iam devotione debita vifitaverit , dc eadem die in qua facros ordines fufcepiifc dignofeeris , at­ noltro confpeftui aftiftebat : immo ad majorem tendentes, nobilem Bituricenfem ecdefiam, cui B. Petri dc noftrum contemptum , Bituricenfem Deo auftore prxfida, B. Petri dc noftra proteecdefiam a Divinis officiis interdiftam cum Gofftione fiifcipimus dc pnefentis feripti privilegio feno Suefltonenfi epifcopo, dc aliis ecclefix tux communimus. Pnefentis itaque privilegii pagina fuftraganeis, abbatibus quoque dt multis aliis tux provincix , aufu facrilego invafifti , dc Divina confirmamus, ut fuper duas provincias viddicet fuper ipfam Bituricenfem, dc fuper Burdigalenibidem officia celebrare, dc oblationess afportare af[ ippellationis fem, obtineas, ficut temere prxfumpfifti. Statuto etiam app.....^.·..—, primatum ,---------------------------, — -...haftenusobiinuif———™..„—. termino , nec ipfe venifti , nec fuffictentcs rei-c fe dignofeeris . Ditrcefes vero illas qux intra * * eandem provinciam Bituricenfem fitx funt, in ponfales qui pro ce refponderent , ad noftram < tua tuorumque fucceftorum poteftate ac fubjeprxfentiam deftinafti. In quo quanrum oBraderis, quantumque matris tux S. R. E. dignitati 1ftione perfiftcre conftituimus , videlicet Claromontetucm, Lcmovicenfem, Rutenfem, Albigenderogaveris, fi follicita confideratione penfaffes, fem, Cadurcenfetn, dc Mimatenfem . Et ipfarum nequaquam in tantam audaciam prorupiflês. Quan­ to etiam a matre tua S. R. E. ampliorem con foiiten Ü teft, aliam ecdefiam infra ejus parochiam xdifica- V EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. 670 Ecart defideret: (X in hoc, favoris noftri allen-A culta tes fe nequiverint capitulo przfentare. fum humiliter imploravit. Quia ergo, ficut in- jufta pofcentibus nullus eft tribuendus effetius , fic juna petentium votis benigna debemus aflenfione concurrere ; fraternitatis tuz caritati per przfentia (cripta mandando przcipimus , nus infra terminos parochiz quati­ przdiftz ecclefiz, memorato filio noftro abbati, novam ecclefiam zdificare przcipimus, nullo modo perturbes. Data Signz x. Kal. Martii . Hoc autem fi­ dum eft anno ab Incarnar. Domit^MCun. Qui — eo —termino -------- :------------: : r minuere in aliquo deberemus: precioui ' te cum clericorum; in annuo confecrationis tu* die, &C tempore anteccflorum noftrorum & lro noftrc , > te in natali etiam SS. Ifidori ft Leandri. " " obedienrem apoftolic* fedi fiufte noverimus & Primatem te univerfi prefules Hifpaniarum ref- devotum . Quod utique attendentes , petitiones picient, ft ad te, fi quid inter eosqu*ftionedi­ ruas pro expeditione gnum exortum fuerit, referent : falva tamen in dem facienda, libenter admifimus: & ad hocip­ omnibus fedis apoftolic* auftoritate. Sane Tole­ fum faciendum in pofterum cum honore Domi­ contra infidelium tyranni- ftabilitate ni paterne fumus caritatis debito préparait .Di­ munimus, Complutenfem ei parochiam cum ter­ gnum eft igitur de cetero, ut a querimonia tua tanam ecclefiam minis fuis , prefentis privilegii quas jure nec non ecclefias omnes, defiftas: in eo videlicet quod a Porrugalenfium confir­ duce nos aliquid recepiflê vel ei etiam conceflif- Oxomam, fe, quorum nefeimus perfuafionibus opinatus es, Seroviam, Saguntum, Palentiam , eidem Tole­ unde jura regni tui debeant imminui, vel auferri, proprio antiquitus pofledifTe cognofcitur, mantes : epifcopales preterea fedes , fubditas efle vel perpetuo injuria irrogari. Nos fiquidem amo­ decernimus. Reliquas vero, qu* antiquis tempo­ rem, & devotionem avi tui recolende memorie tane ecdefic tanquam Metropoli Adelfonfi, celeberrimi tunc temporis in Hifoaniaribus ei fubjacebanr, cum Dominus omnipotens Chriftianorum reft i tuer it poteftati, fu* dignatio-'^rum partibus regis, erga Romanam ecclefiam , ne mif.Ticordi* , ad caput proprium referendas noftris oculis proponentes, 6c pro viftoria contra decreti hujus auftoritate fancimus. Porro illarum inimicos Chriftiane diœcefes civitatum, qu* Sarraccnis invadentibus mctropolitanos proprios amiferunt, eo tenore ve- Sibaoth mifericorditer preftita plurimum exui» tantes in Domino.* fpirituali tibi finccritate di­ ftre fubjicimus ditioni : ut quoad fine propriis lectionis aftringimur ; fidei tibi a Domino Deo & ad providendum regie extiterint metropolitanis, tibi ut proprio debeant fubjacere . Si qu* aurem metropoles in ftatum fuerint proprium reftirutc, fuo queque dicecefis ferenirati tue ac tuis heredibus, in quibus fecun­ metropoiitano reflituatur: ut fub proprii regimi­ ganei, Toletano archiepifcopo tanquam fuo pri­ ne paftoris fuper Divini collatione beneficii glo- mati obediant , fande a predecefloribus noftris mandatum eft .* ita & nos per feripta noftra man­ rietur. Si qua igitur in futurum ecclefiaftica fiecularifve perfona, &c. Datum Rome apud S. Petrum per manus S. dum Dominum poflumus, propenfius animamur. Preterea, ut Bracarenfts epifeopus & ejusfuftra- davimus , & volumus obfervari : qui nimirum pro eo quod eidem Toletano in hoc non obiequi cur, itaR. E. feriptoris , Id. Febr. Indift. a. Incarnat.. _ fufpenfionis iiupcnuonis tenetur icnciui fententia icnicuna innodatus iiuiwinus.. Tua tuiiuDominicc anno mclii. pontificatus vero domnib que inrereft fic in B. Petri obfequio & devotio- ne perfiftere, atque ad fubjugandas barbaras na­ Eugenii III. pap* anno vili. tiones cum Domini auxilio laborare, ita & ec- LXXIII. AD JOANNEM BR AC ARENS EM ARCH1EP1SCOPUM. tr Teirtnitm prieutaaa agnafat. Raedeceflbr nofter P felicis memoriae papa Lu­ clefias & ecclefiafticas pertonas venerari dc dili­ gere: ut in aftionibus ruis ille, per quem reges regnant , abundantius honoretur, ft mater tua S. R. L· de tanto filio & de tam catholico prin­ cipe amplius gaudeat & exulter. Ad hac nobilitati tue notum fieri volumus » quod Caurienfem epifeopum nobifeum duximus cius viva voce tibi przcepit , ut venerabili fratri noftro R.Toletano archiepifcopo, tanquamretinendum, tum quia in ecclefia, quae libi com· primati tuo, debitam obedientiam exhiberes : aut mifla eft, gravi inopia, fiait accepimus, preme­ fi qu* contra hoc munimenta haberes, vel pnbatur, & officium fuum ibi exercere utiliter non EUGEN1I PAPÆ III. EPISTOLÆ. «75 <74 poterat: tum quia confidimus quod munificentia A tua fuis dÂzat necefliratibos honeftius providere. LXXVI. AD BRACARENSEM K*f· ··»·· Ad indicium autem bone COPUM. dc gratiz voluntatis noftrz circa te, rofam auream, quam in lignum partionis de refurreâionû Jefu Chrifti Domini no­ ftri , Dominica, qua cantatur letare Jernfalem, lingulis annis Romanus portare pontifex confuevit, ferenitati tuae per venerabilem fratrem no­ ftrum P. Segovienfem epifeopum providimus tranfmittendam: ut ejufdem rows memoria incitatus, ea que défunt partionum Chrifti in corpore tuo complere cum Domini auxilio fatagas; flt ipfius iolatiante clementia debeas ad refurreâionis glo­ riam pervenire . ARCHIEPIS- Eum fufpendit ab epifcopali officio, nifi Toletano archiepifcopo exhibeat obedientiam. Uanta fit obedientiz virtus, Chrifti difeipulus non ignorat, dctotius fere facrieloquii Q paginz proteftantur. Cum enim ipfa tum aliarum virtutum efle dicatur : condimen­ manifeftius qntf peccatum ariolandi efi repxgna- ·· K>t ” re, tf velut fcelxr idololatria nolle acqùefeere. Su­ per fraternitate itaque tua vix mirar fufficimus claret, quia Quia vero epifeopos dc abbates pariterque dolemus, quoniam. fedis apoftolicz regni tui ad vocationem noftram, tanquam de, votus dc humilis filius, Remenfi inrererte conci-B przceptis obedi re contemnis ; fle mandatum de lio voluifti : benevolentis tue gratias exhibentes, exhibenda ................................ obedientia ~ Toletano ' primati, quod ti­ precum tuarum confideratione devi&i, non vqperunt , a fufpenfionis fententia eos, qui relaxa­ mus . Datum in territorio Lingonenfi v. Kal. Maji. monia ipfius ficut iterata queri­ ecclefiz indicat , corde tuo elapfum eft , nimis propere a dc tanquam afpis furda claufis auribus perftitilTe videris. Sed nemini de­ bet indignum videri fuis fubefte majoribus , qui fe meminit aliis elfe przlatum . Atque utinam ea, quz ad virtutis gloriam fpeâare nofcuntur, LXXV. AD EUNDEM. apud tuam fraternitatem valeant reperiri. Quam­ De eodem argumento. S bi viva voce nuper fecimus, icut ex infpeftione litterarum tuarum , & ver- vis igitur tantz przvaricationis contemptus feveriori elTet przgravandus vindifta : apoftolica ta­ men utentes manfuetudine, per przfentium tibi bis nuncii tui R. prrfentium latoris peahenferipta mandantes przcipimus, quatenus antefato dimus : exhibitiones honoris , & gratiae fedis apoftolicz, quas ecclefiis dc perfonis regni tui, noarchiepifcopo , ufque ad proximam Dominicam bilitatis & manfuetudinis tuz precibus inclinati,Cin Ramis palmarum, obedientiam debitam fata- frequenter contulimus, ad tuam notitiam mini­ me pervenerunt. Pro tuis fiquidem precibus, ec­ clefiam Compoftellanam in deferenda cruce ante metropolitanum fuum fpeciali przrogativa deco­ ravimus: ftu. occafione, tranfmittas . Quod fi neglexeris , ex quatenus proxima Dominiez refurreâïonis folem- ·'■·■» ' iudc przdiftam ecclefiam lua defraudari juftitia, Enitate per te , vel per fufticientes refponfales parante Domino, minime patiemur. tuos, ad noftram prsfentiam venias , pnedifto Datum Rome apud S. Petrum v. Idas Febr. fratri noftro fiiper his refpondere fufficienter pa­ ratus . Pnetcrea quoniam eumdem fratrem noLXXX. AD HISPANIARUM EPISCOPOS. ftrum in exigenda ab ipfo profeflionis obedient.a nimium cxafperalTe tua fraternitas dicitur .· Ut Toletano archiep. tanquam primati obediant. nihilominus tibi mandamus, uc cum eo , fuper hoc, facerdotali moderamine ira convenias, ne £wgrw«.r epifeopitf ferenu fervorem Dei, venerabilijuftam contra te occationem habeat de extero bw fretrihnt epifeopir & archiepifcopir fer Mf~ murmurandi. fenioen conflitutit, falutem & opofUUcam beard. Datum Ferent, sm. Idus Junii. Poftolicz ledis clementia fineulis ecclefiis dc ecdefiafticis perfonis fuam fervare dignitaLXXX1I. P T D A 677 EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. d7g A quatenus eos diftriAius moneatis .· ut ia ûcramentis Mifiàrum, de aliis Divinis officiis, a catholka ecclefia diffcntire de crtero non pneiumant » & memorato fratri noftro obedientiam ül Tolttaneon prinottam ngnofcat. debitam exhibentes, fi in ipfius provincia rema­ nere voluerint, ejus monita dcpnseepta reveren­ Ualiter obedientia vel reverentia fit pnepoter fufeipianr & obfirvent. ficis exhibenda , ex tuis quoque fubjeai* 'ie non ambigis. In qua re valde utile ac lauLXXXIV. AD S. PONCIÏ, ET CRASSEN- Ex Lakbci abile eft, fi td quod difcipline vigor imponit, SEM ABBATES. A"To-*· nullo cogente humilitas laudanda fervavent. No' r.- R/>liquident, quod venerabilis frater nofter *RoUt fervent decretum Urbani II. in concilio QamUV<. ' dericus Toletanus archiepifcopus a tua fraterni* romontano. tate rure primatus debitam ubi reverentiam po» ftulet exhiberi ; quam pradeceflbres tuos fuis de* fqgmùcr epifeoptu fervut fervorem Dei, Jiltffi/ fi· cefloribus cxhibutfle, multis argumentorum expe- B Hit S. Pontii, & Crafle^fi Matibar, filatem rimentts munitus, conftanter affirmat. Sed quia tf epoftolicam ieiudiftiorum. ejus poftulationibus nondum acquiefccre voluifti: noviter per nuncios fuos , pro eo quod ecclefia Rave nimis eft fedis apoftolies mandatis dufua in hoc, ficut aflerit, injuriam patitur, apora cervice refiftere , & ejus confit turiones ftolice fedis dementiam humiliter requifivit, & velle in irritum revocare . Per alia fiquidem ferijuftitiam fuper hoc fibi fieri a nobis cum magna pta folicitudini veftrse mandavimus , ut excom­ inftantia poftulavit. Ceterum nos, ficut tuaframunicato* venerabilis fratris noftri Petri Narboterni tas meminiflé poteft, fuper hac caufa Remis nenfis archiepifcopi nequaquam fufeiperetis, dc te ad rationem pofuimus : & ut predifto fratri de fubftituendis facerdotibus in parochialibus ve­ noftro Toletano archiepifcopo, fi cognofccres quod ftris ecclefiis , quas in provincia ipfius habetis, ecclefia tua confiievit illius ccclefiic obedire, de­ decretum pradecefforis noftri fanfts memoria Ur­ bitam non denegares obedientiam, tibi mandavi­ bani papa: firmiter fervaretis. „ Quod nimirum mus . Tu vero novitatis tuc ignorantiam tunc „ tale eft : Sane quia monachorum quidam epifnobis opponere voluifti : & ad ecdefiam tuam „ copis jus fuum auferre contendunt, ftatuimus cum noftra licentia redire te fuper hoc cerrum C „ ne in parochialibus ecclefiis quas tenent, abf- . habere coufilium promififti. Et quoniam praedi­ „ que confilio epifcoporum presbyteros collocent: bus frater nofter Toletanus a fua querimonia non „ led epifeopi parochis curam cum abbatum con. dcfiftit, dt nos qui in fede juftitix, licet imme­ „ fenfu facerdcui committant: ut hujufmodi fariti, refidemus, fuam ei denegare juftitiam non „ cerdotcs de plebis quidem cura epifcopis refponpoffumus, nec debemus: per praefentia tibi feri­ „ deant, abbati vero pro rebus temporalibus ad pta mandamus, quatenus aut eidem fratri noftro „ monafterium pertinentibus debitam fubjeâionem debitam, quam a te requirit, obedientiam deferas; „ exhibeant, dc fic fua cuique jura ferventur. aut proxima Dominicas returre&onis feftivitate, Vos vero, ficut ex iterata ipfius fratris noftri per te ipfum, vel per fulficieotes refponfales tuos, conqueftione accepimus, nequeipfiusinterdiftum, ad apoftolica: fedis praefentiam venias,fuperhoc, neque decretum ipfiun fervare ullatenus voluiftis. memorato fratri noftro Toletano archiepifcopo ref- Per iterata itaque vobis feripta mandamus, & pondere auctoritate vel ratione fufficienter paratus. mandando pnecipimus , quatinus & a confortio Datum Ferentini, m. Idus Maji. excommunicatorum memorati fratris noftri omnino abftincatis, & in veftris ecclefiis, quas in LXXXIII. AD CLERUM ET POPULUM D ejus epifeopatu habetis , abfque ipfius confenfu TOLETANUM. presbyteros minime collocetis. Alioquin nos, dc tpfbs presbyteros excommunicandi , dc ecclefias Ut Mnaarniot Toletano arciiepifeopo partent, &in interdicendi, ei auâoritatem concedimus. ttremoniir ai eo non dijfentiant. Data Romae apud S. Petrum, iv. Idus Maji. _ ._ LXXXII. AD TARRACONENSEM archiepifcopum apoftolica: fedis legarum· Q Ï G Nobedicntis crimen quam grave , quantaque LXXXV. AD EOSDEM. animadverfione pleftendum, creator omnium Dominus primi hominis inobedientiam puniendo De eodem argumento. monftravit: dc genus hominum in valle lacrymarum politum experitur . Sigrfificatum bene eft , Ettgeniar epifoper fervar fervorem Dei, dilt&irfi· quod quidam, qui Muzarabes nuncupantur, ve­ liit S. Pontii tf Craffttf Mntihts, faluttm nerabili fretri noftro archiepifcopo Toletano obe­ apofiolitano ienodiEUonene. dientiam denegantes, ecdeuasde manulaicorum recipiam : dc in facranxntis Miftarum , dc aliis X conqueftiofte venerabilis fratris noftri PeDivinis officiis, tonfura quoque clericali deveftitri Narbooenfis archiepifcopi , dc canonico­ mentis, fuam antiquam confuetudincm fubfequenrum ecclefia fua, accepimus, quod in ecclefiis res, ab apoftolica frdediverfa fentire prafumant. quas in ejus epifeopatu tenetis , capellanos abf­ Quia igitur apoftolica fedi tanta eft a domino que confcientta eorum ponitis, dc ab eis excom­ q„ea collate poteftas , ut quam * pro fanis dogmatimunicates in vitade in morte recipitis. Quoddc prrfctipfa. bus, fidelium moribus, dominico tempore ‘ferirationi contrarium, dc fanftorum patrum decretis q.o4 pfit, hodie teneatur acceptum : dc quam * illa omnino adverfum eflcdignofcicur. Quia ergo tan­ repulit, haâenus inefficax habeatur: quanto ma­ te prefiimptionis exceffiun diflimulare non pof­ gis qua ob reverentiam catholica fidei in facra- fumus, nec debemus: per pndeatin vobisferipta mentis Miflkrum , dc aliis Divinis officiis infti* mandamus, quatenus eorum excommunicato* de tuifle dignofeitur, omni debent honore prrferri, extero nullatenus recipiatis , dc de fubftituendis dc ab omnibus prorfus reverenter affiimi ? Unipresbyteris in parochialibus veftris ecclefiis, quas verfitati veftra per prafentia feripta mandamus, in eodem epifeopatu habetis, pnedeccfibrisnoftri CauriL QusraA Tom. XXL I E <*79 EUGENH PAPÆ HI. EPISTOLÆ. <80 fanil* memotie Urbani Pape ccnftitutum firmi- A licis regibus conferuntur, nulla debent temerita­ ter teneatis: ut videlicet vos ipfi presbyteros eli­ te convelli, nulla temporum varietate turbari. gatis, & prrdiâo archiepifcopo pnefimtetis; qui-■ Quemadmodum enim catholica mater ecdefia in bus, fi idonei fuerint , animarum curam oomfpirirualifius fine macula, & ruga, multimoda mitiere debeat, ut de plebis cura ei refpondeant, virtutum fragrantia & nitore ciarefcit : ita in vob>v vero pro rebus temporalibus debitam lubje-■ temporalibus nulli fervituti, nulli mundante con­ ôionem exhibeant. Videte itaque ut hoc manda­ ditioni , eam convenit fubjacere . Qux cum ita tum noftrum ita efiicere Audeatis , ne iteratusi fint , libertatem ab illuftribus viris , Ludovico clamor exinde ad aures noftras debeat pçrvenire.• patre «regi* recordationis, & filio ejus Ludo­ Data Ferentini ni. Idus Aprilis. vico, Francorum regibus, ecclefiis Burdegalenfis provinci* collatam, eorumque privilegiis roboraLXXXVI, AD MONACHOS ARCHIEPISCO.> tam, nos predecelTorum noftrorum bon*memo­ PATUS NARBONENSIS, rise, Innocentii videlicet, & Lucii, Romanorum Pontif. veftigiis inhterentes, noftri favoris aflerDe eadem argumento. tione firmamus, & ratam & inconvulfam futuB ris temporibus obfervari pnecipimus . Ut videli­ Engenins epifeopus fervns fervorstm Dti, dile/Hs fi­ cet tam in Burdegalenfi fede, quam in aliis eliis abbatibus , psiartknt & aliis rnoambis , per pifcopalibus ecclefiis vel abbatiis ejufdem provin­ epif-jpatstm ftarbonenftm canflitntis, falutem ce*, in epifeoporum ele&onibus vel abbatum , apc/lslicam benediflionem. canonicam habeatis libertatem, abfque hominti, juramenti, feu etiam fidei per manus dat* ob­ Uoniam quidam monachorum epifeopis jus ligationem . fuum auferre contendunt, a venerabilis me­ Porro quod a predecefforibus noftris in gene­ mor:* Urbano prxdeceflore noftro in Alvemenli ralibus eft ftatutum conciliis , res & bona uniconcilio ftatutum eft, ne in parochialibus eccleverfa Burdegalenfis archiepifcopi, Afuffraganeofiis quas tenent , abfque confilio epifeoporum, rum epifeoporum vel abbatum decedentium, fucpresbyteros collocent, fed epifeopi parochi* cu­ ceflbrum utibus illibata fervari, pariter A inconram cum abbatum confenfu facerdot i commi tvulfa, apoftolica aufloritate decernimus. Adjici­ unt : ut hujufmodi facerdotes de plebis quidem entes etiam, ut omnes ecclefi*infrafupradiâam cura epifeopis rationem reddant, abbati vero pro provinciam conftitut*, conftitut*, prxdia prxdia ,, pofTefliones, pofTefliones, & & provinciam rebus temporalibus ad monafterium pertinentibusCitniverfa ad ipfas pertinentia, fecundum priviledebitam fubjeftionem exhibeant. Quia ergo jugia, juftitias, & bonas confuetudines fuas , inte­ flitix ac rationis ordo fuadet, ut qui a fuccefgra & inconvulfa poflideant: atque , ut diftum I or i bus fua defiderat mandata feu inftiruta fereft, in omnibus ecclefiis, earumque miniftris, & vari deceftbris tui voluntatem, & flatura cuftopofleflionibus veftris, canonicam habeatis in om­ dut ; per prxfentia vobis fçripta mandamus, qua­ nibus libertatem : falva fedis apoftolic* auftoritenus presbyteros, quos in parochialibtis ejusectate. Nulli ergo hominum fas fit vos , vel ccclefiis collocatis , venerabili fratri noftro Petro clefias veftras fuper hac noftra conftitutione te­ Narbonenfi archiepifcopo przfentetis: ut fi idonei mere perturbare, aut aliquam vobis exinde con­ fuerint , animarum curam, ficut ftatutum eft, trariera lem inferre . Si quis autem huic noftnc ab eo fufeipiant. Nihilominus quoque vobis prxconftitutioni aufu temerario contraire tentaverit, fentium auctoritate mandamus , ut oblationum fi non reatum fuum congrue emendaverit, poteftatis honorifque fui careat dignitate, & omni& decimarum portionem , quae a populo prove­ nit , & fecundum ftatuta canonum ad jus archiKatentis Dei, & beatorum Petri & Pauli apoepifeopi fpeclare dignofeitur, exceptis his qu* voolorum ejus, indignationem incurrat, Aexcomhs a (ede apoftolica fpecialiter de his induitsD• municationi fubjaceat : confervantes vero, eorun­ funt, ei abfque contradictione aliqua perfolvatis. dem apoftolorum benediftionem A gratiam conPrarrerea, quoniam ad aures noftras perlatumeft, fequantur. Arnen. quod quidam ex vobis parvulos folemniter bapti­ Ego Eugenius catholic* ecclefi* epifeopus fub­ zare , laicis pcenitentias & euchariftiam contra fcripfi . füæ profclfionis regulam dare prxfumunt : pr*Ego Conradus Sabinenfis epifeopus fubfcripfi. ientium auftoritate omnimodis prohibemus, ne Ego Albericus Hoftienfis epifeopus fubfc. de extero id attentare prxfumant. Alioquin nos Ego Imarus Tufculanus epifeopus fubfc. eidem fratri noftro archiepifcopo veftro pote fla­ Ego Guido presbyter cardinalis tit. S.Chryfotem conceftimus, ut in hujufmodi prxfumptores, |goni fubfc, ecclefiafticx feveritatis cenfuram exerceat. Ego Hubaldus presbyr. cardin. tituli S.Praxe* Data Rcmx,apudS. Petrum, jv. Idus Maji, idis fubfc. Ego Guido presb. card. SS. Laurentii & DaLXXXVII. AD EPISCOPOS PROVINCIAL ijnafi fubfc. BURDEGALENSIS. Ego Jordanus presb. cardin. tituli S. Sulannç E fubfc. Ego Oddo diae, cardin. S. Gregorii ad velum Dc ccckfiaftica A canonica libertate. aureum fubfc. Engeniits tpifopm fervks fervorum Dei, venerabi­ Ego Guidp diae, çard. SS. Cofinc & Damialibus fratrfisus t Ganfrsdo P*. degalenfi arcbiepifni fubfc. Ego Oftavianus diac, card. S. Nicolai incar­ espo , ejitfqne fafiragaiteis epifeopis, videlsest, Λ· gesmenfl, Engoiifmerf, Sanlnanerf, PtEtaviesffi, céré Tulliano fubfc. Petragoricerfi, & ten.verfis abbatibus per eandem Ego Gregorius diac. card. S. Angeli fubfc. provinciam coKt1itttiis, tam prafentibas ytamf*· Datum Sutrii per manum Roberti S· R. E. turis tn perpetuum. prebyteri cardinalis & cancellarii, vtn.Kakn. Maji, indidione ικ. Incarnationis Dominic* an­ ,u T^Rivikgla qu* intuitu libertatis facrofancris no MCXLVi, pontificatus vero domini Eugenii JT ecclefiis a Romanis pontificibus, vel cathoanno n. LXXXVIII. Q «Si EUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ. < , Ati opponere, fit quicquid in mundo poffidebat , LXXXvIII. A D LUDOVICUM VII. relinquere nullatenus dubitavit: atque tandem Francorum regem. Divino coopérante auxilio, per multos tamen la­ bores , tam ipfe quam fua progenies , de inimiHortatur ad bellum facrum . cis viriliter triumphavit. Nos autem veftrx quie­ ti, fic ecclefix ejufdem deftitutioni paterna foliEngenittt epifeopnr ferunt fervwtem Dei , cerifficerljfi- citudine -providentes, illis qui tam fandum, tammo in Cbrifta filio Lndauice , ilinftri & eloriofo que perneceflarium opus fic laborem devotionis intuitu fufeipere fic prêficere decreverint , illam Fremcornm regi, & dile&is filii t prin:ipifm, & peccatorum remiffionem, quam prxfatus prxdeceflôr nofter papa Urbanus inftttuit , autoritate nobis concefla concedimus fic confirmamus , at­ Uantum prrdeccftbres noftri Romani ponti­ que uxores fic filios eorum, bona quoque fic poffices pro liberatione Orientalis ecclefix la­ fefliones, fub fanâx ecclefix , noftra etiam, fic boraverint , antiquorum relatione didicimus, archiepifcoporum fic _____ r___ ______ , _r___ __________________ , epifeoporum, fic aliorum prx-____ m gtftis eorum feriptum repetimus. Prxdeceffor B latorum ecclefix Dei, prciedione manere occeretenim nofter felicis memorix papa Urbanus , nimus. Autoritate etiam apoftolica prohibemus, tanquam tuba cxleftis intonuit, fic ad ipfius de­ ut de omnibus qui crucem acceperint, quiete pofliberationem fanâx Romans ecclefix filios dedifederint, nulla deinceps quxftio moveatur , do­ verfis mundi partibus follicitare curavit. Ad ip­ nec de ipforum reditu vel obitu certiiUmc cofius fiquidem vocem , ultramontani, prxeipue gnofeatur . Prxterea quoniam illi qui Domino Franeorum regni, fortiftimi fic ftrcnuiCfimi bella­ militant, nequaquam in veftibus pretiofis , nec tores , fic illi etiam de Italia , caritatis ardore cultu fornix, nec canibus, nec accipitribus, vel fuccenfi , convenerunt , fic maximo congregato aliis qux portendant lafciviam, debent intende­ exercitu, non fine magna proprii fanguinis effure : prudentiam veftram in Domino commone­ fione, Divino eos auxilio comitante , civitatem mus , ut qui tam fandum opus incipere decre­ illam in qua falvator nofter pro nobis pati vo­ verint -, ad hxc non intendant , fed in armis , luit, fic gloriofum ipfius fepulcntm paflioais fux equis,fic ceteris quibus infideles expugnent, totis nobis memoriale dimifit , fic quamplures alias , viribus ftudium fic diligentiam fuam adhibeant . quas prolixitatem vitantes, memorare fuperfede- _Peccatorum ___________________________________ remiflsonem fic abfolutionemf ,,_____ juxta mus , a paganorum fpurcitia liberarunt . QuxCprxfati prxdeceflbris noftri inftitutionem, omnigratia Dei, fic patrum veftrorum Audio, qui per potentis Dei, fic beati Petri apoftolorum princiintervalla temporum eas defendere , fic Chriftia-' pis —autoritate ------- '----------L:- a Deo ------------"" concedimus — *· - , nobis conccAa num nomen in partibus illis dilatare pro viribus ut qui tam fandum iter devote inctrpedt & per­ ftuduerunt, ufque ad veftra tempora, aChriftia- fecerit, five ibidem mortuus fuerit, de omnibus nis detentx funt, fic alix urbes infidelium ab ip- peccatis fuis, quibus corde contrito dc humiliato fis oppugnatr. Nunc autem noftris fic ipfius po­ confeffionemfuiceperit, abfolutionem obtineat,& mmiwc/ît Dei fidelibtu per Golliom confiitutii, filntrm & opofiolicnm benediilionem. Q puli peccatis exigentibus, quod fine magno dolo­ fempiternx redhibitionis frudum ab omnium bo> re, fic gemitu proferre non poflumus, EdefTa ci­ norum remuneratore percipiat. vitas , qux noftra lingua Roie dicitur, qux et­ Datum Vetralle Kal. Decembris. iam, ut fertur , cum quondam in Oriente tota terra a paganis detineretur, ipfa fola fub ChriEUGENII PAPÆ III. EPISTOLÆ DUÆ «.!„ ilianorum poteftate Deo ferviebat , ab inimicis Mileti. I. FU Μ· crucis Chrifti capta eft , fic multa caftella Chi iAd Abbatem & monachos Beccenfes. ilianorum ab ipfis occupata. Ipfius quoque civi­ tatis archiepifcopus cum clericis fuis , fic multiDFermier epifcopttr ferunt fervorum Dei, dtleftiefialii Chriftiani , ibidem interfeâi funt , fic fan. - wfote - ϋύ Ltirdo Aiieli Btatnfi fretnbnJ fe­ florum reliquix in infidelium conculcatione dainttm & npofloUcem kenediiiionem. tx funt fic difperfr . Ia quo quantum ecclefix Dei, fic toti Chriftianitati periculum immineat, Fficii noftri nos hortatur auâoritas ut quos fic nos cognofcimus , fic prudentiam veftram la­ erga fandam Romamun Ecclefiam & nos tere non credimus. Maximum namque nobilita­ ip'fos devotiores efle cognoi'cimus propenfius dili­ tis fic probitatis indicium fore cognofeitur, fica gamus & fuam eu juftitiam fedis apoftolicc mu­ qux patrum ftrenuitas adquifivit , a nobis filiis nimine confirmemus. Hujus rci gracia, dileâiin Itsenue defendantur. Verumtamen fi , quod abDomino filii , venerabilis fratris noftri Rotrodi fit , fecus contigerit , patrum fortitudo in filiis EbroicenCs Epifeopi precibus inclinati, veftrisjuiir.minuta probatur. Univerfitatem itaque veftram ftis poftulationibus gratum impertimur alfenfum, in Domino commonemus , rogamus atque prae­ & pofleflîonem Ecclefix fanâx trinitatis de Bel· cipimus , fic in peccatorum remilfioncm injungi­ iomonte cum omnibus pertinentes fuis â vencramus,ut qui Dei funt, fic maxime potent iores fic bili fratri noftro H. Rothomagenfi Archiepifco­ nobiles, viriliter accingantur, ut infidelium mul­ po canonice vobis adjudicatam auâoritare vobis titudini qux fe tempus viâorix fuper nos adep­ apoftolica confirmamus & prrfentis feripti munitam Ixtatur, fic occurrere fic ecclefiamOrienta­ me roboramus. Salvis nimirum prrbendis Cano­ lem tanta patrum veftrorum , ut prxdiximus , nicorum fuperftitum. Si quis autem hanc noftras fanguinis effufione , ab eorum tyrannide libera­ confirmationis paginam fetens contra eam veni­ tam, ita detendere, fic multa captivorum millia re tentaverit , fecundo tertiove commonitus ft fratrum noftrorum de impiorum manibus eripe­ non fatisfaâione congrua emendaverit poteftatis re Audeatis , ut Chriftiani nominis dignitas ve- bonorifque fui dignitate careat, atque indigna­ ilro tempore augeatur , fic veftra fortitudo qux tionem Dei omnipotentis fic beatorum Pciri fic per univerfum mundum laudatur , integra fic il­ Pauli Apoftolorum ejus incurrat. libata fervetur. Sit vobis etiam in exemplum bo­ Data Viterbii ir. Idus Decemb. nus ille Mathathias, qui pro paternis legibus con­ fervendis feipfum cum filiis fic parentibus fuis mor- O "W" EUGENli PAPÆ III. EPISTOLÆ. A r manum noftram fimiliter il) Engnûot fpi/copis frrvtu frrwrum Dri, dilt&ij fi. liis Ltierdo AÛeti tj muocbit Bccctffibtu f»~ bam tf opofiobcm hmdittmm. Z'XUando inter relfeioùs perfottas de terrenis rébus contnwerüa naicitur, ita facerdotali cftfollicitudiDe finienda ut crefcttenon poftit cx mort contentio. Quod dos intelligentes, contreverfiam que inter vos dr Robenum Priorem de Canonicos fente Fridefvidx de Oxenefordia fu­ per Ecclefia de Bdhmonte dc omnibus ejus per­ tinendis diu agitata eft hoc modo terminavimus, & hac tranfaÆooe penitus lirem decifimas. Pré­ dites liquident Robertus & Canonici toti pror­ fus querelx fic juri quod fcin eadem Eccleuadc Bellomonte de pertinent iis fuis habere contende­ bant vobis in perpetuum renunciaverunt dt ea in manu noftra libere refutayerqm · Unde a vobis A D «4 villam qux dicitur di retona cum omni decima dominii ejuCteii. ville rufticorum de ipfo tantum fundo percipien­ dis in fuum perpetuum dominium receperunt cum omnibus pertioentiis fuis inpafcuis & pratis, bofco dt plano, dc molendinis; falvo vobis unirerio jure reliquo parochial] dt tertia garba deci­ me rufticorum ejufdem ville, que ad Eeclefiam de Hundrefort, in cujus parochia ipfa villa eft, proprie fpeftat; ita videlicet m in ipfa villa Eccleuam vel capellam nunquam in pofterum Ca­ nonici conftxuert valeant. Quia igitur noftri of­ ficii eft ea que pro rcligioforum quiete precipuc per nos ipfos ftatuta funt in fua Habilitate fir­ mare, eandem decifionem five competitionem le­ dis apoftolicx auteritate firmamus dc ab utraque parte firmiter obfervari prxcipimus. Data Parifiis vi. Kal. Jun. E U G E N I I EPISTOLAS III. APREND1X. AD FRIDERICUM IMPERATOREM. B ftitiam facias, ut ipfi de tua proteûione ac defenfione pro regie dignitatis excellentia muniti, Gratulatur ei de fus eleftione, fperans eum in­ dc tibi devote obediences lactentur, & tu de rechoata a Conrado pro ecclefix exalta­ f'ia follicitudine apud homines gloriam, dc apud tione completurum. Ilum , per quem reges regnant, cum fanftis re­ gibus vitam percipere mercaris sternam. Datum Signix VI. Kal. Junii. fortuits tpifeopui fervit fervontH Dti , cariffim »n Cbrifli filio Friderico, iliifiri Roffutierwn re­ EJUSDEM AD CONRADUM gi , fiinitm CT opqfiolicam bentdiftuntni. IMPERATOREM. G> Mt.fi S-pa’ to« N Untiis egregis tux nobilitatis, dc literis be­ Ejus intuitu iterum confirmat eleâionem prxponigne ac honefte fuiccptis, & ipforum fideli l' p-s ♦<« fiti Xantenfis, dc depofitionem archiedc prudenti narratione, dc illarum ckligentiiTima k, ,.-,.Λ Fp Vf.l . infpeûione , perfonam tuam jam pridem nobis pifeopi Colonienfis diftçrt. d lb Cor dileftam, poft decciTum patrui tui rccolendx meI . ..»<· · S .*·. M.r morir Conradi Romanorum regis, pari voto dc Eigenif epifeopeu fervit fervorto* Dti , cariffimo ,bt unanimi confenfu principum in regni faftigium m Cbrifio filio Ceatrido illifiri Rmipromotam effe manifêfte cognovimus. Quod tan­ to uberiore exultatione fufeepimus , quanto per dilefti filii noftri O. presbyteri tionem, dc tuarum litterarum fufceptionemfpem certiorem de tua induftria jam antea tenebamus. Deo igitur, a quo eft omne datum optimum dc omne donum perfcâum, MTfO" regi, fohtton èf ipeftolicit* bauiiltmm. cardinalis narra­ de corde gratias debi­ .Uantum affe&um tuam dc erga perfonam _, regnum _ tibi a Deo commiftum habeamus, plurimis experimentis tuam clementiam credimus agnovifle. In quo inflexibiliter permanentes, pe­ titiones excellentix tux, quantum cumDeoroftas perfolventu, quod de tua ftrenuitate, divina clementia difponente, tam concorditer fadum cf- θ fumus , admittimusI , dc cum ecclefix honellatc approbamus. Credimus enim quod bonum a jam regix tux voluntati gratanter prxbemus aflen— ’-----fum, ficut devoti beati Petri filii dc fpecialis fau­ fe cognovimus , benigno favore fedis apoftolicx prxdeceflore firmiter nobis te Romane ecclefix defenforis. Inde eft, quod di ecclefix Romanr promiflum , per generofx devotionis tux ftudium , defideratum a nobis , magnitudinis tux preces in eleâione Xantenfis prxpofiti paterno recipientes aftëte, tibi , tam­ auxiliante Domino , fortietur ctfetem. Nos fi- quam qmdemad honorisdcexaltationis tux augmentum, dum , dido patruo p:o debito tuo dc commifli nobis officii , fuperna coo­ cariifuno filio noftro , duximus annuen­ licet quidam poftmodum penitus ab his , qux dileftionis tux litteris diverfa fignificafti , pérante gratia, attentius intendimus laborare . Ea propter de communicato fratrum noftrorum con­ fuggefterint. Caufa vero fratris noftri Colonien­ filio , legatum de latere noftro enarrare, ab his, qui circa te funt, poterisma- ad tuam fereni- fis archiepifeopi gravis fit, quoniam longum eft nifefte cognofcere . Si enim quanta circa offiper tux E, cium fuum per negligentiam , dc inobedientiam fuperbiendo commilcrit, magnitudinis tuxdifcreglonx cifpofuimus aperire'. Interim autçm re­ tio cognovifiet , nec etiam verbum , ut credi­ giam dignitatem tuam attente monemus, utpromus, pro ipfo movilTet. Unde inconcilio, quod lefltonis régir formam pefpicaci lumine mentis t?tem cnpoiuimus in proximo deftinare , quem intentionem dc propofitum noftrum femper attendas, dc ecclefix Dei ,dtecclefiafticis perlon s promptam dc debitam juftitiam ac de- Rhemis Deo Domino auftore celebravimus, excifionis fententiam pertuli&t, nifi regix parcen­ fenfionem infatigabiliter dc temper exhibeas: vi­ tes abientix, detrimentum aliquod regno, quod— duis , pupillis, orphanis dc univerfo populo tuo regimini iubjsfto fine tarditate pacem di jufti- maxime nobis cavendum erat , eventurum exin­ de putaviflemns. Et nunc poll reditum tuum no- bifeum Cff EUGENI1 PAPÆ J1I. EPISTOLÆ. ’ 686 bucum firmiter (latueramus, ipfum fenteoda di-A gna fisis ex ce ilibus feriendum , nifi tux legatio madefiatis ptarvcniifct . Sed precibus tuis , quan­ AD CONRADU M REGEM tum poftumus, inclinati manum noftram inprx- Gratam habet ejus legationem , in qua res ecclefts & regni firmentur. Morbacûifis mona­ ientiarum ab ipfius damnatione retraximus , & ptftm kmuu, inducias ci concedimus. Qua ergo fterii negotium commtfifle le epilcopo Laufancnfi, & de Ottone qui clerici nafum ampu­ excellenti* fu* preces abfque gravi fanas eccle­ taverat . ufque ad Dominicam , qua cantatur , Ejp fttm fix, fic difciplinx ecclefufticx Ixfione in hoc ex toto audire nequiimus . regia xqnanimiter cle­ mentia ferat, fit his qux fan&x Roman* eccle­ fix matri rux incumbunt, cujus omnipotens Deus te conftituit defenforem , ficutde benignitate tua , fperamus , tamquam piiflimus juftitix amator , intendas. Diledum filium noftrum Henricum’ju­ niorem regem in Domino fahitaruns. Data Laterani tv. Kal. Decemb. ADPRÆLATOS fagnuat eptfceptts fervui /ervorum Dti , tarifa*» m Chriflo jilio Centrai» , ilhfftri ÎT flariofe Romanorum rt^i , faint tm & apoftolicam bntiiliiomm. Uod per fublimes legatos matrem tuam fan­ Q dam Romanam ecclefiam, ficut ex primis & fecundis litteris excellenttx tüx peteepimus , ex communi confilio principum regni tua defti- POLONIÆ. Arguit eos quod letem e G. nuntio fuo interdiûi fententiam non obfcrvent, atque ut rcfi- pifcant eamdem fententiam confirmet. Εκξηΐϋΐ tpifnptu ftrvus fervent* Dtty veaeraiilibtu fratri Inu artiiepifeopi/ , epifeopis , & oliu eeelfatnm prolatu per P»l*uam ntfatath, /alottm tf apoftolicam bei*di£fa*em. navit ferenitas vifitare , ut cum eis de ftatu 6. utilitatibus ecclefix Dei ac regni tradare & or­ dinare poffimus , nobis & fratribus noftris gra­ tum eft & acceptum. Et quoniam eorumdem le­ gatorum prxftolarcmur adventum < noftros quoque legatos jam diu, ficut credimus, ad tux no­ bilitatis induftriam mififfemus ; defiderium fiqui­ dem noftrum eft , ut ea inter ecclefiam & re­ gnum , qux a przdeceftToribus noftris, & tuis ftatuta funt , inter nos flcmajcftatem tuamita Do­ mino auxiliante firmetur , quatenus fponfa Dei quiete fruatur , imUod vos benedidionis alloquio falutamus , univerfalis ecclefia fno jure quit non ex veftris mentis fieri, fed exapofto-Cperium debitum robur impediatt , & ch.iftianus Q lies fedis benignitate , credatis. Sui enim debet honoris dolore profterni, quifquis apoftolicis con­ temnit obedire mandatis Nos fiquidem pro of­ populus jucunda pace & grata tranquillitate lae­ tetur. Negotium vero Morbacenfis monafterii , unde nos voluifti , attentius exorare antequam ficii noftri debito de veftra & populi vobis com- ad nos tux regales litterx perveniftent , venera­ mifli falute folliciti, dileâum filium noftrumG bili fratri noftro „Laufanenfi epifiopo, cardinalemi ad partes vcftras olim direximus , ut & pacemt utique prodentia & honeftate valde confidimus, auxiliante Do­ tiendum, fic terminandum commiferamus. Unde Romane ecclefix fande inter V/. ducem & mino reformaret , diaconum fratres ejus & ecdefiaftica negotia tam­ communicato fratrum noftrorum de cujus confilio difeu- vifum eft nobis & fratribus noftris xquitati fore Qui fi­ contrarium, fi in caufa ipfa, altera parteabfen- cut a nobis mandatum acceperat , partem quxi noluit ejus monitis obedire , & eos qui ejufdemi tc , in prxfentiaTum modis aliquibus procederemus, fed ad eundem fratrem noftrum negotium quam apoftolic* fedis legatus tra&aret. ipfum direximus, qui tamquam vir diferetus fic detinent , excommunicationis vin­ difciplinis per longum culo innodavit, & in terra divina prohibuit of-- _ prudens r----------- , , —& ...in regularibus ------- -fida celebrari . Vos autem , ficut accepimus ,θ temporis fpatium eruditusi ,. enormi letes mona- ducis terram quoniam hoc eum ex mandato noftro non feeif- chorum ejufdem loci falubrirer corrigeret, & cau­ le aflerit, fententiam ipfam minime obfervatis . fx ipfi canonicum finem, Deo auxiliante , im­ Quia vero ipfe hoc noftro fecit mandato , nos tam excommunicationis quam interdidi fenten­ poftpolita Dei reverentia , nafum rujufdam cle­ ratam habemus , rici aufu nefario antpurare minime formidavit , tiam, ficut ab ipfo data eft, poneret. De cetero autem Ottonem illum , qui & ut vos eam obfervetis & faciatis fimilirer ob· nifi fatisfaâurus de tam gravi exceflu apoftolico fervari prxeipimus. Tu vero, frater archiepifeo- pe, cui hoc ex debito rui officit potiftimum im­ confpedui fe reprxfentet , abfolvendi ab excom­ municatione confilium habere nequaquam potui­ minet, mus , ut inexcufabiles fint , omnibus fuffraga- neis tuis dc aliis ecclefiarum prxlatis denunties , & fententiam ipfam firmiter obferves & facias obfervari , dem & (citurus , nimirum vigor regis poteftatis quia fi quis veftrum eam­ fententiam obfervare noluerit , fanftx in quem prius debuit acrius exarfiftë, quam ad aures no­ ftri apoftoiatus querela tanti facinoris perveniflet. Roman» ecclefix non AD beati Petri EUNDEM. effugiet ultio­ £ Legatos ipfius honorifice fe fufeepifle , ac ipfius nem . Datum Lat. x. Kal. Feb. votis in omnibus obfecundaftc. Dominas papa Etegenuu Romanorum rrgi u. ANNO cx, .·_ multique ----------------:— .-L& -------------; Sinâo vero Qanevallenfi abbati Bernardo ΛΝΝΟ cum eo principes barones. CHRISTI curam iftam delegavit. Tandem dies afiuir regi CHRISTI ·’««- d*m aetaiaa baht bifitria * Ladaviti ajafdtm ratia fkld.·. ab aatara irrita aaaajaaa (ascripta, faaatfiaat abit optatus . Abbas etiam apoftolica autoritate dc Vtrbit. propria fanfticate munitu*, & convocatorum mi. Javal Mua addtra t*a dr aa m Mattrnaatti# Xtma multitudo , loco & termino pariter aflue* rbraaiea aarvaatar Audiens, repair, rex nofter , rant. Sufcepit ergo rex, a fmnmo pontifice fibi ur erat piiffimus , miieric tranfinarinorum con­ mitium crucis inugne, fic proceres multi cum eo. doluit , & ut concepta inde pietas fruâum ali­ Et quoniam in caftro locus non erat , qui taoquem afferret, celfiores regni fui in Pafcha apud tam multitudinem capere portet : extra m cam­ Vtteliacum , ut exigebat neceflltai, convocavit. po fixa eft abbati lignea machina , ut de emi­ Omnrique pio modulo alloquens , iblitaœque nenti circumflantibus loqueretur . Hanc afecudit cum rege cruce ornato . Cumque cclefte orga­ y, Francorum probitatem commemorans : Ma* „ gnum, inquit, dedecus nobis- emerget, fi ex- num more fuo Divini verbi rorem fudiflet, ce­ „ probrare cceperit Philifleus familia» David: fi , _ . undique ___ , _ ____________ , cruces, cruces ex» perunt conclamando, „ poflidete coeperit gens dnmoniaca , que gensB petere. Et caram pneparatum ftfcem ** cum im fafcerc femi„ cultui Divino dedita tempore longo obtinuit: naflêt --------potius, ~ quam dediflet ; ooaftus eft vefta „ fi canes mortui vividam probitatem deluferinc, luas in croces teinderd dt feminare . In hoc la­ „ maximeque Francorum, quorum virtus etiam boravit quamdiu fuit in villa . Supcrfedeo feri„ inter vincula libera fuit .* quae in quantalibet bere miracula, qua tum ibi acciderunt , quibus „ nereflitate arftata contumeliam etiam illatam vifum eft in domino placuiflê : ne , fi pauca „ pati non potuit. Qus amicis in tempore op- fcripfero, non credantur plura fuifle. vel fi mul­ ,, ponuno adjutorium prompte tulit , intmkoc ta , materiam videar omififle · Tandem tdi„ etiam poft mortemperfeqiu non certavit.Non fto quod poft annum progrederentur, omnes ad „ infolefear igitur ipfa virtus , fed amicos Dei iua cum gaudio repedarunt . /fe&w Odv de „ dc noftros, tranfrnariooa fcilicet Chriftianos , Ditgla. „ fubventu virtuofo relevet·' mimicos autem vi„ les, nec etiam hominum nomine dignos gra» G- C. Amo mcxlv. coocilioaa boc a Binio tributam •ft , fit aaaaa qaiiea» ifie adbuc agebatar in Gallia , „ vi Derfecutioae deturbet. Eamus vin vireatis, ,, reuftamus idolorum cultoribus, proficifcatnur cujo* Lftoriu fit chronica founts efl .* Romana* vero anoaa Mcxtvt. labebatur jam iodv a Kal. Jan. Utriui„ ad loca, que Dei hominis pedibus calcata ο-1 w» Jiat pecttto tjf vt/mm, wfirxnt, irr;· primodus purgationis ingeritur, & a facris canoni-Bw«/ /· aw Upidt* Nunc igitur velut inbus penitus alienus , ut quaeram*fcilicet religio- obediens & * contemptor prxeepeorum domini . · ··» Pa­ fos ά fan/tos epifeopos quorum major pars de pe Vizeliacum venire refugio , quoniam fi om­ Viennenlis ecclefi» foffiaganeis exiliar. Memen­ nia illa que prxdiximus eflfent portabilia mihi , to igitur , Pater , tfoohiam de religione & fan- domus tamen mea hoc tempore multipliciter affli&a ad tot dc tantos fiunptus non fufficit, nec ftitate omnium decernere non meum, fed illius velle penitus debeo, ut refiduum loculis come­ tantum qui fotus fermatur corda dc renes , & qui folus novit qui funt ejus. Multi enim inec­ dat bruchus; omnis quippe obedientia poffibilis de­ clefia Dei fpecie tenus tantum in veftimentis obet efle. dc loco & tempori congruens : pro his vium veniunt, fed teftimonio ipfius jefu Chrifti itaque gravaminibus vocem appellationum exhi­ reprobantur , quoniam intus nuht funt lupi ra­ beo, & ne quid contra me ftatuatisex parte do* mini papas liber interdico . Quod fi hxc apud paces. In Viennenfi quoque provincia cum non fint nifi tres epifcopi habitum religionis induti , vos locum non habuerint, pro certo fcio quia qualiter ex tribus vel quinque ad purgationem pugnabit per me contra vos tpfa confcientia vemeam alTumere valeam ,prorfus ignoro ; & cum lira , & in confpeâu aeterni judicis vos caufa eorum quidam adverfum me feriptis fuis domi-Cmea praecipites fuiffe convincet. Mundus, etiam < num Papam & ibllicitaverint “ * ‘ ecclefiam meam . ................... me, tacente, clamabit, quia egrefta eft iniquitas ut eos fubito partis mex defenfores & perfona de Babylone a fenioribus judicibus, qui videban­ mex purgatores effiaiam fupra vires humanas fo­ tur regere populum, Ego vero etfi non fuero ere intelltgo. Ipfa etiam capitula nihil çxpreflum, pifeopus , ero tamen matris ecdefic humilis & obediens filius , dc redeunti mihi de tenebris fic nihil determinatum habentia , quid certum quid fpecialc, oculis meis oftendunt, cum paflimficinanguftus hujus mundi occidetur in domo B. Ru­ difinite dicatur de ecclefiarum venditione, deimfi titulus faginatus, ut accenfa lucerna come da* mus fimiliter dc epulemur , poft paululum per munditia corporis mei, de perjurio militum meo­ rum, de fide promifia & mentita, fic falfificatione Dei miferteordiam ad xtemi Regis convivium in­ tnonetr nonne hxc omnia magis odium & fimultraturi , tatem «mulorum fignificant, quamalicujus cano* chiusti <3$ CONCILIUM W e® e® <2 FULGINATENSE A Julio Cardinali Legato celebratum anno Chrifti MCXLVI, trwtxr fx docKmtnto conjtcretionii EccltfatV) mana fragilitas nofle fcivit, ut & mortis praeve­ niatur eventus, & fcindant, quod memoriam nu­ , quoa tpttd Ugbtiixm torn. 1. Iui. bilat, & offulcit, videlicet, calamus feribx deftcreritia denotetur, fic loci tii confecrationis munere decorari , fic nt ram przpofnus de negligentia arguatur, excogitatum magnifici operis iolemnitas pateat in aperto, nu­ remedium, & faiubre aahibeatur in quantum hu­ merus opificum Praelatorum, comtnaque inferius deda/;; Petri, & Pauli , & ledis ApoftoJicte, ac eorum remiifionem impendimusomnium pjfito, Archipresbytero , dc uno Abbate, Seno- gallienfis cum uno Prrpofito, ». Abbatibus , 3. Archtpresbyteris, Anconitanus cum diacono , ». Prarpofitis , uno Archi- 3, Abbatibus , Huma- nenfis cum Archidiacono , Archipresbytero , ». Abbatibus, Firmanus cum Archidiacono, Archi­ presbytero, Diacono, Primicerio, Manfionario, peccatorum. Ad cujus rei memoriam, & ut prefens fcriptum auftoritate noftra, & omnium praediftorum robur accipiat firmitatis , figilli matricis Ecclcfie, & capituli Fulginenfis juftimus, dc fecimus 10. Abbatibus, dc 7. Prioribus , Efculanus cum munimine roborari . Datum Fulginei, anno ab Incarnatione Domini Jefu Chrifti MCXLVi. Eu­ Archidiacono, Archipresbytero, 5. Prioribus, 4. genio Papa Tertio prjefidente , ejus Abbatibus , anno * quinto. ( a ) Æfinus cum Archidiacono , Archi­ presbytero, 3. Prioribus, dc 5. Abbatibus, Aufi- CONVENTUS pontificatus « N«i ■·*Λ· 70ί A Theda a Bernardo ejufdem urbis Metropoli ta-———— ANNO IDEM CONCILIUM no, cum fuffraganeis ejafdem MetropoleosEpif- anno CHRISTt copia & Abbatibus , ac ceteris viris religions . C“*£TI Ex Baluzio Marce Hifpanice lib. 4. Iu co autem inter cetera inftitutum eft fymboIum, quod diciter confratria , cujus fe confralum ANno ii46. poft menfem Junium celebratum tres ftatuerunt Eugenius P. III. fit S.Bernardus eft Concilium Tarraoon* in Ecclefia S. Abbas QarevaOenie. TT 7αι toR1 *w CONCIL. HALLENSE . Wc Wf’r’^Wc^ WM1 TOFFTO^WFitoTO FFTOFF TO TOFF Or CONCILIUM HALLENSE Sub Chonrado Salzburgenfe Archiepifeopo in quo confirmatur fundatio Ecclefue in favorem Canonicorum Ordinis S. Auguftini an. 1146. habitura. Seccovienfis Chmradas SaetSa Salahetrgeitfis ecclefia Architfifctftu tfc. F'o«iich dipi.Z^Uia divina favente clementia ; ( rrecenfct B rum quoque & monachorum, nec non nobilium $,,,>« fundationem Seccovtenfem, ejtdque: ia fede iaicorum magna copia: Igitur auftoritate Patris ’H apotlolica confirmationem): His ita tranfaftis ad & Filii & Spiritus Sanfti, necnon fanfte Syno­ Synodum noftram qua celebrabatur in fefto B. di noftrc, ficut locum hunc fufeepimus ad re­ Dionyfii apud Hallam properavit (aewpr-ddrir.»gendum, êedefenfandumanathematizamus om­ mxf fioulator ) ordinem fus cauir omnibus pa­ nem perfonam ifti Ecclefut injuriam facientem lam recitavit . Huic concilio multe eminentes &c. omniaque tradita , five adhuc conferenda perfone aderant Heinricus Ratifpon. epifc. Regin- banno noftro concludimus & flabilimus, atque bertus Patavienfis epifcopus, Otto Frifingenüs epnefentem paginam figillo noftro infignimtu &c. pifeopus, Romanus Gurcenfu epifcopus, dc du­ Adum Hallas anno an Incarnat. Dom. millef. centef. quadragef. fexto : indiftione nona V. Kal. res Pratpofiti & Abbates de Epifcopatibus iftis. Principes quoque , Otto Palatinus ( nempe de O&obris anno Π. Domini pape Eugenii , qua­ Witlfpach) Engelbertus comes Halfenfis, cogna­ dragef. primo . Doth. Chunr. Salzburg. Archiepi­ tus eitts Rapato comes, Fridericus advoc. Ratiffeopi , oftavo Chunradi regis. ponenfis, Hartvicus comes de Bogen. Clerico- ANNO CHktSTl CONCILIUM CONSTANTINOPOLITANUM, h Palatia Blacherwuæ, »» caufa Cofma Patriarcha celebratam, arma Chrifti Bx hift.tiit. I· ίι<·Ιο 'TjldtUi . 1147. 4. ANNO CHKIST1 Fehrxarii. Nterfuerunt huic Concilio Metropoli» XXXI. pnefens erat Manuel Comnenus Imp. aftiftebant Joannes Rogerius Gefar fummique Imperii Principes, Senatores, Judices Politici. Occafto hax erat. Comes Atticus baud ita pridem creatus Patriarcha Niphooem monachum haerefis Bogolomilicx antefignanum, a tot licet Synodis damnatum, impenfe , & infano plane affeftu coluit, & adamavit, hominem in fui confortium admifit, & decreta contra illum lata injuftitix arguebat . Infolentior his faftus monachus quotidie dogmata fecurius circumvolvebat, & Hcbreorum , quem vocabat, Deum repudiabat. Monitus de his Cofmas, hominem nihilominus mordicus propugnavit, & in intimis habuit; quin & cum Imperatoris mandato ad carcerem duceretur, a fatellitibus illum abducentibus avellere nitebatur, falrem una cum eo in carcerem duci pofccbat. Plebe igitur,hanc . ob caufam pene ad rabiem tumultuante, coada eft hate Synodus , qua coram Imperatore & uni­ verfa Synodo palam afhrmavit fc Niphonem non haereticum , fed orthodoxum exiftimare. Unde mox communi fuffragio tanquam eadem cum Niphone· fentiens condemnatur, & fecundum edifto;um tenorem dejicitur, & indignus Archieratica dignitate judicatur. Sinodale decretum Metropo­ litarum XXXII. Subicriptionibus roboratum Grxce, & Latine apud Allatium dc conicnfu orient., & occident. 1.2. cap. 12. n. 3. tale eft. I τη« x«^e/p'ffwi τϊyty^yôm r«- C CEntcntia depofitionis Patriarcha: confiantinopolitani, Cofmx Attici, qui una cum Bogomillo Niphone fenrire compertus eft t/xb , όμόφρονοί «ιτοίκχθόΐΟί tjJ ΒογομνλφΝίextrada, &, ut moris eft, corroborata, edi­ 9m» . τρίτη vapnCKa^ivm iÇ ecuoj^wc *κα>94ν~ taque anno V1MDCLII. menfe, & Indidto τβ ê’rtJoOn, »τη Γχνβ'. μία»' xj Wixtiviw ηΤς ne Sententia: praefixis menfis Februarii xxvr. χνρν^γρνμμί'^ϋ. Mku? Q&putffa xc' . ήμιρ* die iv, ( ideft feria ) indiâ. X. prrfidenfc in ηπφτη, bèiXTiwvoç iixalnç. Προχαφχμιη* ώ> τι$ palatio Blachernarum potentiflimo & a Deo coronato, Sanfto noftro Rege , dc Imperato­ ιταλατ/y Π<5 Βλαχφχί» τϊ xp&liç* >$ θιοΓίχτν re domino Manuele Comncno ; afliftentibus άγί» ημών ββσιλίωί >Ç αυηχρβηρος t xv&m Me“<‘o '3e“,C,w* ‘’SLnfûrtunat.ifuno Crfare domino Joanne RogemX ΤΒ Κβμη,η. » ταν^υ^^ ÙOf Panyperfebeftlto Steph.no Contofte^a- kWVTarrnwdAiwç Κ&τμϊ Κ<χτμ£ τϊ A tl?HPV KwwarrrnnrdAiwç Ar Ko/e-apoî xue» Iwarm ib ™oifp«Cir«TB xioa Σπφχλ τβ Κανητίφάν», r» errate· υ»ιρπ>ΤΒ xueJa KwvrefTtvB τϊ ΑΓγιλα, ιξαίιλφΝ* τϊxpaτΖγμ, x', iyt» βασιλιά, τϊ χυά» Αλίξάι Sebaftoypertato domino Conftanrino Angelo , patruelibus potcntiifimi , & S. noftri Imperatoris. Domino Alexio filio Porphyrogenetr, & Cariarifle dominx Anna: , domino 7OJ CONCILIUM 1 rrEHi°j 704 , lOAMegMNINUS --- ——do A lex ίο & domino Andronico, & filiijAra wb *ns vop^i>pv^»vnnt ά,ΚχίτχμβΜ νυριχ; ■"■■■“ aîiuSTl P°rph‘r0£eneie > domine Matie & germane Α’,/ης . τί χυρί* ΛλίξΖ» »Ç τϊ χυρί» A»Jpowxe, christi n,,. . & ma- ~ · ' ùûf ~ rie τορφυρο^υητχ XLpiaf**Μαρία; , gno Drungario , domino Conftancino Com- >Ç αι!τυΐ»λφη; αυτής. τί ναντιβιτάτν Σ»/3χγβ , χ, μ^χλβ Δρογγαρΐ» xupt'x ΚωίΓαντΛ» τί Κο· ibroris ejufidem, Paniebafto Sebafto , neno; Plenfebafto SebaAo Diceodota, & Prç- feâo , domino Joanne Paroni ta , magno Cx. iJluftriiTimo qiifftore, & belli Judice, domino Bafilto peculio , Judice Belli Joanne Alopa , & aliis non paucis fenatoribus , fic civilibus judicibus, fimul alTidentibus, & Eccleiiafticis Prefidibus . Si homini laqueus talidus, eft propria 1 j^ia, & proprii oris Termonibus finguh capiuntur qui in Tuggeftu eft, eoque Im­ peria!:, atTiftentc Senatu, aftiftente etiam di­ vina ac Sacra Synodo, & alia innumeramul- μνίιυβ. τϊ .rort/toms ZtCarï SixatoSoTx , v# *ΤαΡΧ“ χυρΐ» Ιωαινχ 7· npwri , τϊ ·■ μφάλκ »ϊίφα»ίΓαίΤβ .Koa'rop* 1(9) xptrS τ· βηλχ, χιρ/* Βασίλη» re ΠίΧ8λ«, T? Mfcjri τϊ Βηλ», IfcMty- rü; συγ~ >8 τ* Αλωττα, iÇ i’r»pa> tàx ολίγον χλητΒ, χ. Îlfr χολζτζχων J/χχΓωι, <τυμ»«β/Γ«μί- VW αυη7{ >ζ ιχχλησζχπχω* àpyévtuv. Έι St >Ç a»Sfi ταγί; ίχυρχ , τα îifa χκ'λχ, £λ<:>οίί ' ;όμχη; “ ---------- ’— ί» · «»» βίμαη; titudine , de quibus ab aliis in judicium vo-Bc-\xhb àhtrxtrvt txa;o; cabatur, ea ipic per Te deponens, & ita rem id ταϋτα ζασιλιχϊ, να^ΐαμίνικ μ^ τϋ; σι^χλήfe habere docens, ut qui ea retulerunt , po­ tent illimo & Sancti ilimo , & Sanâo noftro Imperatori narraverunt, quanam ratione propn\ labiis, veluti inevitabili lege, non com­ pedietur, jureque merito eorum Termonibus , quafi infragilibus compedibus , non adftringeReginae hujus Tale quid & Patriarch* tur ? urbium Cofm* hodie accidit. Namque, cum nonnulli SanftiiTtmi Antiftites ilh oftenTi , etiod eum confpicerent hominem paucos ante annos Synodo coafta rejeftum, tanquam alia iemientem , & a Catholica Ecclefia diverfa 7* , ανμ9αΐί?Λ$!Μ; Si >$ της ttpxi >Ç θ««ί eutoJu, ο μόνον it, α»α >ζ trip* »λήθ»ί πολυά­ ριθμο , to ίφ «ς ναρ άϊλνν ρτιχη , άΐ/Πί Si ιαυτβ χατηθιμηο;, ιζ Snai »χ«» ri αληθί ς σαυομολογήτας, ώί oi αταγγκλανττ; τύ χρχτ/Γ« >Ç άγΐν τ,μΰν βαπλύ το χατ «uw* Sivryriravn , ζως fyi < αφυτΧ,'π,ς, τ»7ς π χρ/λιστ rit; ci- x&tot; ίμχώοθτσίται, iÇ Sii&'&f rit; λο- τάτυ* γοι;, ως πση άρρήχηι; πίSat; ιτί·ι<τφ;γ'χθησιηι· ntôn â»i xj ttpt riv πατζ/άρχίω της St της βασιλικό; ήβ χόλων Κοσμά* σνμβίϊηκί σήμιluggerentem, edocentemque, ut léntentix de eo m plena Synodo latae tradunt; hunc, in-C ρον. πη; γάρ itpuritw dpyttp/w β μιχρα; quam , Scelcftnm & Monachum ementitum tvι τιίτν Ç ά>Λο^7ρ της χαθολ/χης Ζχχλησ/ας ύφη^κμ^τ» x} StSàrxovTt , χαθως nt txt τότφ χΒροβάντκ σαυοίαως Sttfart σημείωμα, nt , τώ χαττιρα'τρ Sn Ίβ7ω, 1Ç αμονχχν λίγομ^υ Ν/φ«νη ο* < »ς TW8TV? η τΰνιχαυτη σαυαχθ£- σχ ttpà οΐχιχνίρυξι σοοίοίφ*, ù; >q xxppôïny h- vat, <£ »ίσ<* α'ιτσξττλως α’χοζ*ωνη*·ι· μ»γς« λο- Γβ ψλβ , >ζ φοαρήτταζ. vffjcoov ^βρ n \iynv vttpi σν.£Πβσί«ς ττ cûxr» xJ æ^nf» <1 βλλ»», ιφ’ ο7ς xonuvôiv «ίΛήλοΐί &w$x/jfyi . ye» noflrum Imperatorem & pro iis ma? i "um in modum trifles, condolentes , piif-D τουτβ σχβνΐαλι»5όττς «ς ίΪπαμιν, οτιπιρ fiirx ill us Maieftati cunâa nunciarunt . Ut ι'ωρων αυτί τι* ntinv άντινοίχμίίον , >£ i-.que is eft veie inflammatus , & zelo ad pietatem fuccenfus , non fuftinens fimile in Ecc'eiîa offendiculum , Patriarcham ipfum, < mnefque nos in r.rbc immorantes hodie coe- git, δί jam Patnarchse res in medium afferri evaminarique empta erat ; teflis veritatis De­ us , cum omni animi deje&ione , & fummii- Ts απριξ οχ C* ομι'λίχις μόνον, iÇ χχ^’ iauriv xu'JtÂ4.a-ia iv yàA~ λχ >ζ μυρίοι; αλλοζς wyxoïvuvemt àurÇ ζηλωτής «ηος X’rt/îwav, μ» artiticiola atque epuiemonarchica fapientia Patriarcham interrogavit, qui fua edixit om- τη fxx>r,fix ολωία^ομ^υος rxavSaAov, àurivn τοίξιάργίαυ * ι£ τιί; dvSr.pnvn; ττχισος ιίμίς n.a, abfque eo, quod illos redargueret . Ab ώ> men? wxr συ.ίκαλιran σήμιρη. >£ ή/.ξατ· ηχα ττ< χατ* ipto enim Imperar. interrogatus, qqalem cenàuriv fi; τ» μια-ον λαλ£&αί τι >d iJÇtτύζκτθχι. ο Teret Niphonem effe ; impudenter nimis, &E της αληθώτς θιός μι^’ όσης t'Sùv, ώς îotxt , aperto capite , quod dicunt , Niphonem non lixreticum , fed orthodoxum , fe exiftimare , affirmavit . Hûc itaque rat.one hoc fecundo carue cooperto , & palam Patriarcham Sy- nocicis decretis adverfari fupervacaneum rati, quod ipfe quoque potentiffmus , & Sanfttis nofter Imperat, qui una nobifeum fententiam σρα rwÇtÇr; η ψ/χης, < <Ρ·οί àuriv ταραχλήπ»; ü θίΟΓίχης η'μωτ αυηχρχτμρ ττ,ν τί ναρόνη; ùrr- ro/ητβ ^τητ/ν, aynv Tony τη άοτΐχνφ τόΊι £ iirtrr· μο-iap^txô σοφία ίρντη^ίντη t ι’χχαλιΊχζ r: χατ’ α’υτίν , jC yapi; τίνος χττο<ηχΟ c^thtyyo' τ&· . ως Γάρ τ ωτη’θη tapa τ* βχσιλί»; αυτό , otîZov τνΝ/φ«νβ; άκυ$ιά?ν; bHjiù >υμ.ϊτί· xfj>j\», Sxtp λίγιττιι ^μηαΐρίτιχοι ιχ^ντ~' «ν αΧίΓομχησο», αλλ’ ορθοίοξοτ. βΠλ yiv τί χίφαλαίο «TÆttob τβτβ ύζίλί^-^θί νττς, £ <νρο~ ««■■ως ùxvTtM τί vd^tàpye riî; συνοίιχν; Sitywruivot; àvoSnyQtvTt; · vtf^Tri'.· r.uà; xptvav~ π: άμα xJ «vtJ tJ apart;? >Ç ayi? ημω; /SxtAh, «ç χ; αυτά rwStxytvpÀvu τ,μϊν μ$ À, àuτης . yo; ' e^g&v$ CONST ANTINOPOÙT. »**««»«» 7o6 ------------- τής rSt <τν>χλήτΒ,π <«p? αυτΐ»·λο«ρανμοπΐν, A ferebat, & ipfe Senatus fenferunt, de eo ex& quomodo aâitu inquirendum eiTe , CilXlSTi cewen rat evnitia αημΜμαη ta iitr9 ··«» ις TJ itKti· μών ^«λήμαης- aïn^rm/n id »«es«χ«π». < Snta ripMptv tit «·«»·> aaarru» ι'νήχοο Syno dalia ediûa nihil faciat, fed proprio tantum arbitrio adhercaG illique obfee undet, & quo­ modo hodie , Aûr t'ainr arrtt μά«ν ώ> Σ·ίάμοκ ΰ.ΐμαη , τάνπ< ομν χατί>*»μ^υ <£ «ω?β , ,ta όμοφρο*·χπς fum folum audientibus, femetip­ omhtbus Lot/inter nuncupavit , Sodomvs omnes fimul eum condemnamus tanquam una fcntientem cum cjefto Bogomiloque Ni- α’τοβλητμ χ. 0·^«μήλ» «Ç χατ’cuire ttiira τύ σημπ^μαπι α*ό/3ληην X} «ra^rav c?rat tJ phone, & fecundum edidorum tenorem deji­ cimus , & indignum Archierauca dignitate, declaramus. Hrc extrada, fc inferioribus in- rènv τής αρ^κρατηής àfy'fK άα«φρνάμί9α. ntüτβ »αρ«χΑληθ«ιτΛ < ύνογραφαϊί ιύν xxtu&rv ΙηλΗμ^Μΐτ «nid^x, μΐωι xJ bîr- fcriptionibus corroborata , publicata funt men fc & ind. fupraferiptis anno VIMCLII. xncixO* ηΐί ^tytypaytyfiti, «τη Γχν0'. A/ Ceaypaf®. Β Conftantinus humilis Archiepifc. metropolis Caeiarae Cappadocia fubfcripfi. KwvsOrr/vo; à Απλής άρχααϊη·αα της μηTpaaAwc Κακτ«/**χς Kerwajw'ec ϋ»«^ραφ«. Joannes Archiep. Ephefi & Exarchus totius Ιναπης α'ρχ««»ισχο»ος Εφίστι, $ ΕΓξβρΧ* »·or,; Atria; ipirat ό»«>ραψα. Ο ή'πλή; μή^οτολ/της Ismvhk •tirai ώτι^ραψ®· Ο Μχ^βτβλ/της Χαλχη$«ν·ς latam,; cp/σας' νη'γραφα· . Ο Μη^·««λ/της Afir, determinans fubfc. Humilis Merropolita Cytici Theophilus de­ Θ««φ<λος i- pira* ύΐίγρβτφα. Ο «απλής μή£οτ«λϊτης Νιχβμηίπας Tpi^ep/ec ·· ft σας ν»ι'^ρ«ψα· Ο «απλής μη^οτολ/ηκ Aaoitxfaa, Βχσ/λπβς •pirei ύιίγράφα. terminans if. Humilis uriypa^a. Ο «απλής Nicomedia Joannes Metropdita Chalcedonis Joarrrdeterminans fubfc. Metropolita C minans it Claudiopolis Gregorius deter- - Humilis Metropolita Laodicea Bafilius de­ terminans fl*. Humilis Metropolita Myrorum Theodorus determinans IT. Λαρ/απκ Γ^ργι9* βρΐσας άτ,^ρα-ψαΟ «απλής μη?ογ·λ/ηκ Ρ·ΐ« Ν/χηφβρβ; ·ρ<'σας ώπΤραψα. Ο Μή£β··λ/της Metropolita determinans if. ' O «απλής μχ^οτβλ/'της Map*» Θ«ο7μρ«( iplff»i όηγραψα. Ο Εαπλή; μιίξ·ηλίπα SUBSCRIPTIONES. Humilis Metropolita LariŒe Georgius de­ terminans AT. Humilis Metropolita Rodi Nicephorus de­ terminans IT. Ktptcrhnç Π^ο» ôptrat Metropolita Cefaruntis Petrus determinans fubfc. μηξοχβλ/της Apirptg Aiw èpirett Humilis Metropolita Diftre Leo determi­ nans ff. οπ^ραψα. D* Confiantinus humilis Metropolita ChriftiaΚνκλ«η7>·; · «απλής μ^νηλινκ Χι^ικη- ToArwc ήξ/σας αβί^ραψα. Ο «απλής àp^tninwoi Έ^ζΙηί epirat ΰτι'^ρ. Λί«νν i Απλή, αρχ«β/σχοχος Παρ/β épirai ύ- nupoleos determinans ff. Humilis Archiepifcopus Byziac determinans fubfc. Leo humilis Archiepifc. Parii determinans fubte. Ο «απλής àpxuriewfi KapaC/^χς ΓρηΓορ«ος Humilis Archiep. Carabizc, Gregorius Ga­ ο Γαμαλάς βρίσας ΰνφρβψ* * Ο «απλής αρχι«τ/σχ·»ος Γο?θ<« Kwwao'Ti- malas determmans ff. Hiimilis Archiep. Gotthie Conftantinus de­ >ος Spirat axi^paxlxt. Ο «οπλής μη£οιτολ/της terminans ff. Ηραχλπας Π/τρος ·- fir ai ύαίγραψα. Ι*απης»«ραχ*ρήσ«Θί·μητρ·»·λ/π»ς τι$» ΣαρSûr βρίαας άτ«^ρα\|χτ · Ο Μητροχβλ/της N'wat Ara» Spiral. ύαΐγρ. Β*σ/λπ«ς ό /νπλήςμητροτολτ’πκ Taa'rawKa»- iraiwaç όρ/σας ώπΤραψα. Ο Keuroptin rüi iixç Nanv«p«f Spirat ùrtJ'PaJ/a m it w πμον. Ο Εαπλής μητρ«*βλι’της Ατηβχπας rît Πζσ«Siai Μ/χαιίλ βρισας drt^p. , Ο «απλής ι*ν«*σ«·ν·( της nJx Να·»·λ/ηί» ««- χλησίας Ναολαο; iptrai ΰ»«χρ· Ο τής àymnrm μκτρηίληκ ΤραΐανπίλΜ Λτιλής μητροπολίτης Νκηφόρος ορ/σαί d»/jf· Ctatil. Gntrti. Tom. XXI Humilis Metropolita Heracles Petrus deter­ minans ff. Joannes permiffione divina Metropolita Sar- Edorum determinans ff. Metropolita Nicest Leo determinans fubfc Bafilius humilis Metropolita Tyanorum Ct- padocir determinans ff. Carfare* nor* Nicephorus determinans fubfer hunc Tomum Humilis Metropolita Antiochi* PiGdi* Mi­ chael determinans ff Humilis Epife. Ecdefi* Nicopolitarum Ni colauS determinans ff. Sanfi* Traianopolis Metropoleoa Nicepho­ rus determinans ff. Yy San­ COWWADW ΙΠ. IMF. _Λ_ ' EvcBNius r η Kf r ' T T TT VA 707 pp. III. G O N V , L I U M LUDOV. VII. It. Fit 1' Sanftiifim» Metropoleos Amaftridis Con-. L ιυπλης /Μτρ·ν·λ/ηκ Αμαύτ^Φ' CHKiSTi taniinwj déterminai» 1Γ. t7r^* όρίσας ύτΐρφβ-ψα. Oi’utiApî ιύτμηΜτϋί Αιβμώκ Humilis métropolite Apamee Georgius de' Ο terminans (Γ. ep/tfjtf ι’χι^ψ*· Humilis Métropolite Methymnae Georgius determinans fl. μντρη&ρτχί ep/ref ΰνι^ρβτψ*. Humilis Metropolita Meflimc Joan, deter, minam iT. «■« ΰτίγρβψχ. Humilis Archiepif. Arcadiupoleos Nicolaus determinans fl? Ο ινήλικ ΰργηίηη&· χολα®* ipirrt Ο ίοηλιΐί Ο -fl· 7°· Ka»r«v- Γιΰργιοί sutaAwc. μ»ι?ρ·ι·λ/τυί Miri'w Ι««η>κ apt’· 1 AfKaSiaiè^jui Nr- Γη»ρ7*®* Χπλά ·ρχ«χ/β·χον®* Kia cpt'e-ats’ Georgius Humilis Archiepifcopus Cii de­ ! f η^,ραψ· · terminans fubfcripfi. Humilis Archicp. Cherfonis Theophanes de­ terminans fl*. Ο Α/ττλήί ·ρχη»ι«ο»©- Xn/χτώ®· Θιοφβmc apt rate ννί>ρ«ψ«· Pluribus haec profequitur Joan. Gnnamus Hiftor. !. i. aliam tamen Cofnue depofitionis cautam, non hxrcfim, commintfcitur Nicetas Choniata 1. a. De tempore hujus Concilii non flarim mihi· met fatisfacio. Poflit illud decretum finodicum an. Mundi V1MDCLII. id eft anno Chrifti 1144. indiif. X. Ubi ano. Mundi, dc I nd iâ io haud bene conveniunt. Indiftio enim X. incidit in an. Mundi VIMDCLV. Chrifti 1147. Cum vero anno >144. Coftnas nondum fuerit Patriarcha , mendum potius in numerum annorum Mundi irrepfdfe fufptcor. CONVENT U S STAMPENSIS . In, quo poftrema Jerofolymitanc profeftionis capta confilia t Dominica Septuagefimae b^ anno MCXLVII. »>< · 2?em, far laedetur Odo de Diogilo : Rex, in-Ctt. Et f*fl· Poftremo revolvit diem tertiam fair, Ladovic. omette ed circumdederunt ’ me gratia Trinitatis: dc congregati, gratia Spiritus Sanâi invocata , quam pridie utinam fimiliter St am pas vocat, ut pariter eligerent, quod pari­ invocaflent, deinde aSando abbate fermone ha­ ter tolerarent. Qui ficut fuerunt in veniendo abito fpirituali, de regni cuftodia profequunrur. lactes, fic utinam eflent in eledione prudentes. Rex autem more fuo fub timore Dei reprimens Congregata enim loco & termino epifeoporum & nobilium multitudine) tam gloriola quam ma­ poccftatem, praelatis Ecclefie dc regni optimati­ gna, praediftus etiam abbas, & praedicandus prae- bus eligendi indidit libertatem . Eunt igitur ad confilium , dc poft aliquantulam moram , cum ienriam fuam obtulit, & rumorem attulit, dc quod erat melius elegiflent , Sancttu abbas pro­ utroque Ictabundam reddidit concionem. Nam cedens revertentes, fic ait.· Te , pater Sugeri , de Aiemania veniebat regemque, & regni proce­ dc Nivernenfem Comitem monftrans. Quod val­ res militias crucis Chrifti adjunxerat. In his du­ de ρ·>.-η placuit omnibus , .. fi >»*> foli w<« comitti r placuifler xerunt Ictam diem, dcquod fuperfüit, in crafti-—u· —w...v.. num diflulerunt . Venit dies magis leta quam Sed ...... fe ille ’CartoUe .devoverat . ’ , quod , “t cito poft effeftui mancipavit : .dc nec regis ,* nec omnium profpcra. Interfuere congregatis, qui Grzcosdi‘ ■ ·-■ diutinis precibus potuit revocari. Imponitur tan­ cerent , ficut leftione dc experientia noverant , dem tibi foli onus amborum: Inter haec indici­ fraudulento» , Rex autem, dc fui , qui merito tur dies in Pentecoften profe&uris, dc in opta­ nullarum gentium vires timebant, fraudes uti­ nam timuiflènt. Sed quia non eft confilium nec tis undecunque Mettis, gloriofo dr humili prin­ prudentia contra Deum , elegerunt viam per cipi congregatis Horret deinde edwMjfe Engniem Grnciam morituri. Sic fecunda dies terminata, Papam 111. Pafcbe i» Ecdefia S. Diotejfii celebrafft, regi utxtUxm, peram, & benediilionem dedifi­ non fecunda. Tunc viri nobiles, Regis Rogerii buncii, confufi abeunt, dolentium habitu domi­ fe. Addit hb. ii. fociot ie regni cere Sttgerio do­ ni fui fatis expreife monftrantes aflêâum, de do­ tet effe , Remenfiem Arcb. & Rttdulftm Veram*»lis praedicentes nobis, quod poftea fumus experduorum comitem. I CONCILIUM PARISIENS E Contra Gilibertum Pprretanum Piftaven. Epifc. anno Domini MCXLVII. tempore Eugenii pape III. Anfam & olla concilii, perfionam , meret dTEtis, dc xftimattonis viro abbate Bernardo, epifdqgmara Porrtteni deferibenr Otto Frifingm- coram Gilibertum ’ via damnare attentabant , ·*►·»'··<·· fit lib.l. de gefiit Friderici primi cap. 50. & ·«·. fed nec eadem caufa, nec fimilis erat materia. eutllit feycentibet ifle refert qmt fe^iumtier. Igitur Ifte enim ab adoiefcçntûi magnorum virorum Ut ad id a quo digrefla fuit, redeat oratio, prae- difciplinr fe fubjiciens, magifquc illorum pondetaxati archidiaconi, adfeito fibi tantae auftoritari, quam fuo Credens ingenia, qualis primo fuit C CON JUDOS in. JMF. 70») PARISIENS E. ΐϊΕδΐ";ί,.'ϊ 7·ο LULKJV. Vil. M. ’{£■ FA. —V ■" - Hilaries Piftav. poft Bernardus Carnot, ad ulti-Ada Tpinitate tres pertonas tria lingularia voca— verit , N. Rotomagenfis archiepifcopus caufam CuJ?k9. λνΝΟ mUm Anfelmus fit Radulfus Laudunenfes germa' r aggravavit, dicens: Deum potius debere dici ullt, ni fratres , non levem ab eis,. led gravem do­ ctrinam hauferat , manu non fubito ferai* fub- num lingulare ., quam . B . * h»i« tria lingularia ; non taduâa, a fefentia hand ccnfura morum vitaeque meu fine- multorum feandalo , cum .................... Hilarius in1 gravitate difeordante: non jocis vel ludicris, fed libro de fynodis dvat:: », „ Sicut C.,_. duos _— deos J— dice„ re , ita lingularem & folitariutn ieriis rebus mentem applicarat . Hinc erat, ut„ 1 profanum „ dicere, facrilègium eft . Et idem in eodem : tam geftu, quam voce pondus fervans, ficut in fadis , fiç in didis (c offenderet difficilem , ut „ Nihil tolitarium ex Divinis facrpmentis adfufnunquam puerilibus, vix autem eruditis , & ex­ v picionem jmdientium, & ad occafipnem blaf„ phemantium proferamus. ercitatis , qu* ab eo dicebantur, paterent ani­ Epifcopus vero Pidavenfis , in praefatis didis mis . Is itaque primo ^utifiodonun, poft Parifius vocatus eft ■ Erant inter cetera qu* illi ob­ fuis fe habuiffc fimplicem fenfum teftabatur, af­ firmans per lingularia non theologicas pertonas, jiciebantur de divina Majeftate quatuor capitula . fed ipfarum excellentiam intellexiffe , fecundum Quod videlicet aflereret divinam eflchtiamnqu effe Deum. I 1Bi quod antonomaftice Paulum folemus vocare apoQuod proprietates perfonarum non\client.ipfe ftolum, vel gloriofamDei genitricem, Virginem fingularcm : eo quod nec eft, nec fuit, nec erit perton*. talis virgo, qu* videlicet jimul fit mater & vir­ Quod Theologiae peribo* in nulla praedica­ go . Ea rationis proportione trium perfonarum rentur nropofitione. , Quod divina natura non effet incarnata , ÔC excellentiam fe confideraffe, cum tria fingularia diceret, afferebat : cum nec fit, ncc fuerit, nec prxter hsc alia minora, id eft. Quod meritum humanum attenuando, nullum futurus fit talft' Pater , qui fcilicet fit Pater dc Deus: atque in eumdem modum talis Filius,ta­ 1 mereri diceret praeter Chriftum.lis Spiritus fandus. Quod ecclefic Sacramenta evacuando, diceret Pofi bat cap. a. fnbjmgit : Dum ita per ali­ nullum baptizari nifi falvandum , & cetera in quot dies, jam uepe di&us epifcopuscoramfumhunc modum. mo pontifice de fide fua in civitate Parifiis difItaque prefidente cum cardinalibus epifeopis, aliifque viris venerabilibus & eruditis in jamdida cuteretur : fentiens papa, utpote vir cautus fic caufie difficultatem eam civitate Parifiisj Summo Pontifice Eugenio pr*- religiofus, 1 ' ___________ , , ,protelandam _______________ di&us epifeop.,Gilibertus confiftorio praefentatur,Cufque ad univerfale concilium adjudicavit. Erat de his c.pitulis refponfurus. Producuntur contra enim in proxima mediane quadragefime domi­ tum duo magiftri, Adam de parvo Ponte, vir nica apud illius Galliae ~ metropolim Remis gene­ rale indidum concilium. fubtilis & parifienfis ecclefi* canonicus recenter Qms fuerit Gilibertas , jteo loco, jnsbaffneja· faâus. Hugo de Campo fiorido, cancellarius re­ gis : afferentibus cis , & quafi fub Sacramento rentihu ortns, enarrat cap. qb. bit verbis : Fuir illis- in diebus in Aquitania Gallic civitate Pipollicentibus , fe aliqua ex his de ore ^proprio davis epifcopus Gilibertus nomine . Hic ex ea­ ejus audiffe, non fine multoium qui aderant ad­ miratione, viros magnos, & in ratione differen­ dem civitate oriundus, ab adolefcentia ufquead di exercitatos , pro argumento juramentum af­ ultimam feneftutem in diverfis Galliae locis philofophiae ftudium colens, re & nomine magtftri ferre. Ibidem dum hinc inde rhulta fibi objiceren­ officium adminiftrarat, noviterque ante hoe dies tur , pluriumque impulfatiortibus ad refponfionem ad culmen pontificale in praefata civitate fublide re tam ineffabili cogeretur, Inter cetera dixifie matus fuerat: confictus ex ingenii fubtilis ma­ traditur : Auda&er confiteor Patrem, alio effe o____ „, ac _________________ , ______ ____ gnitudine, rationum acumine, multa , praeter Patrem, alio Deum, nec tamen effe hoc & hoc. D communem hominum morem dicere. Is igitur, Cujus didi obfcuritatem , tamquam verborum cum quadam vice conventum de fua dicecefi cleÎrofanam novitatem, tam impatienter magifter ricorum magnum celebrans, ferraoni, quemforoffelinus Sueflionenfium epifcopus excepit, ut , te gratia exhortandi habebat , qutedam de fide juxta proverbium, medium vitando incurreret ri­ fand* Trinitatis interfereret : a duobus archidiapam . Nondum enim audoritatem illam Augufti­ conis fuis Arnaldo & Calone > tanquam contre ni legerat, vel foitaflis ledam non intellexerat, catholics nonnam ecclefic doârinam inftituens, qua de eodem Altiffimo loqui geftiens fecreto , ad fummi pontificis Romameque fedis examen, inter estera dicit: „ Sic aliud eft Deo efle, a- interpofita appellatione , vocatur . Sic utrique ,, liod fubfifterei ficut aliud Deo efle, aliudPaviam carpunt, Romanoque pontifici Eugenio ab ,, trem elfe , vel Dominum efle . Quod enim Urbe in Gallias pendenti, Senis civitate Tufcix „ eft, ad fe dicitur : Pater autem ad Filium, occurrunt . Quibus Romanus antiftes auditis , „ & Dominus ad fervientem creaturam. Ait er­ caufaque vir cognita, breviter reipondit, feGal­ go praedidus epifcopus: Quid eft quod dicis, eflias introire, ibique de hoc verbo, eo quod pro­ ie Deum nihil eft? Erat quippe quorumdam in pter r_________ litteratorum virorum copiam ibidem manenlogica fententia, cum quis diceret, Socratemef-Etium ορροίirtuniorem examinandi facultatem havelle cognofeere. Archidiacooi in fe, nihil dicere. Quos praefatusepifcopus fedans, beret,. plenius plen talem didi ufum haud praemeditate ad theolo­ Gallias redeunt, ac confulro Bernardofuprame­ giam verterat. l^io verbo omnium pene audito­ morato abbate , eum in commodum caufie fua: rum ab illo in fe retorfit fpicula . Poft hoc feadverfis epifeopum inclinant. dato clamore, cum a circumflantibus rogaretur Hac Otio, qui pias aqao Giliberto faent, S. epifcopus Gilibertus, ut quare in theologia per­ Bernardo nonnihil derogavit. iterstm revocavit, tonas intantum diftingueret, aperire vellet, bre­ cenfura ecckfia ( tefa Radtvico fa. ». cap. is. ) viter reipondit : Quia omnis pertona eft per fe moriturus fabjecit. Kerba Radevici ifia /«ar.-Hunc codicem, bifariarnm , manibus fuis oflèrre prruna. Et ita, non line magno multorum qui aderant ftupore, conventus ea die tolvitur. cepit, cumque litteris & religiofis viris tradidit, Alia rutius die in caufam dudus, pulfatnfque ut fi quid pro fententia magiftri Giliberti ( ut patet in prioribus) dixiflê vifus effet, quod quemde novitate di&ionis, eo quod in proli* dc fanConcil. General. Tomi XXL Yy » piam 1 ‘ christÎ catholicx ndei aflertorem, jux- fcÿ* SYNODUS 1147· ioiito. i habi habi-B ta eft fub Conrado archiepifc. Salzburgenfi --- λ . Meminit hujus fubjeda epiftola ab Ottone e- juxta batur poflê pile'. Frifmgenfi Eugenio III. fummo Pontiff- r pe -'vel* mutare fine magna conturbatione vel po­ tius deftrudione loci pro eo , quod & Advoca­ tus praviter fenee & de familia, qui minilleria- ci feripta, quam ex cod. Tefernfecnfi profert P. Meichelbeck Hift. Frifing. tom.I. pag. 331. eorum confuetudinçm qux hic reffrehendeexegimus exegimus. Qui Qui refponderunt refponderunt fe nullatenus antiqua' ftatuta illius cœnobii veHhfringe­ •o dicuntur, fe ufque ad mortem reniti clama-, 'ent. Nobis zvetcT^wm verbum motum nec levi­ Tenerohili potri èT Domino * E. fiamno pon^fici Q, Dti grotio Fr\fingtnfii firvur cttm »!thtoftib‘tSionii mertntio devola* ftrvitinno κϊ fiontiH. * ter* efle dimittendum videretur, Abbati vero plu­ ribus cx caufts grave vel impotiibile effet ad fa­ ciendum, veftram ■itram appellavimus audientiam. Pla­ cuit itaque nobis nubis , Pater & Domine , caufam IN fynodo provinciali motum eft verbum eoram Archiepifcopo & fuffraganeisejus , quod hanc ad vos translatam; qui & prudentiam ha­ beatis , & an&oritatem finem imponere. Atta- conftituxiones & men hoc veflrx fignificavimus prudentix, perfo- confuetudines clauftralium non ferverentur. Nas napn abbatis nec tunc in Synodo, nec pofteade ergo cum ad noftu Epifcopii ejufmodi abbates ficut alii fratres ( Gc) ad fuo fermonem, fuper his aliquo pulfatam efle , quippe quem longo jam tempore fratrefqtie fuos, alias audivimus bonum in regalibus Abbatiis modernx quxftionem dirigeremus monafteritun N. abbatis cum viris & religiofis ad mutationes . christi GJERMANIA Pro re/onxAfcabs MnutSontm vm». . 7»* regulam, profèffus. eft. IN Synodus in Germania circa hxc tempora -a • Ou· ' .... tuoov yn. of&ndere» ad inforum arbitrium cor-A ta fandx Romancé immole univerfalis -ecclefix — - - rt8creTur ’ • conr ados hir.. imp ff . rnwriTTTiM CUNCIL1UM lüGtNias pp. /II. ... 71 » piam poffet habere honeftatis teftimonium. aliquas ANNO CHRISTI CONCILIUM PALEN TINUM, ANNO CHRISTI Seu potius Comitia ab Alphonfo Vi}. jrek-brata apud Palcntiam xra 1 i8d. ideft snno t, ΟΙ Α· Chrifti 1148. A Nno 114S. Concilium Palentir, feu potiusD vel interventu gravium & Jodorutn hominum , ab Alphonlo VII. cum Epifco- Comitia , pis & proceribus regni celebrata. Imprimis con­ vocati fuerunt facri Prxfules ad legendum edi- illud Rhemis aperirent . Porro aliquos ex iis miflos fuiflê ad eam fynodum , conflat ex epiftola iv. Eugenii ad ipfum Regem , in qua ei du.n Eugenii III. Papx, prxcipienfis ut fecon­ gratias proprerea refert . ferrent ad celebrandum Rhemis in Gallia bonum regni fpedantra decreta fuerunt in eo Concilio Palentino, cujus mentio habetur in pri­ cilium generale , & examinandum Cm- ibidem qua­ alia ad Deinde plura tuor thefes exoticas Gilbert! Porretani Epifeopi. vilegiis eodem anno 1148. & feouenti Illarum exemplar mi fit Eugenius ad Regem Al- Monafterio phonfum , ut examinarentur ah EpifcopisHifpa- Villam-Francam: qux allegat Sandovalius inAlphonfo VI. fol. 196. nix, prolato de iis judicio , ut vel per feipfus, CONCILIUM Cairexetenfi apud conceflis Vieniim prope REMENSE, Remis in bafilica fanftx Marix ab Eugenio papa III. celebratum, media quadragefima, xt. KaL April, ubt damnatx aflertiones Giiiberti Porretani Pkftaven. Ep. & alia quxdam tradata. 9« Av*«r·- ASSERTIONES GILIRERT1 PORRETANI PI- Ecem a Divina fubftantia in numero differentes. Quod Divina natura non iit incarnata. CT viens is episcopi. Uod Divina natti/a, nux Divinitas dicitur, Q Deus non fu , ted forma qua Deus eft , quemadmodum humanitas homo non eft , led turma qua eft horno ■ ' Quou cum Patet & Filius & Spititui f.indus unum efl< dicuntur, non nifi una Divinitate el­ fe intelliganiur , ncc converri puflit , ur unus Deus, vel una fubilantia, vel unum aliquid,Pa­ ter êe Filius & Spiritus fandus efle dicatur. Qpod ties pcrfonx tribus unitatibus tînt tria, & diftindae proprietatibus tiibus, ίρύι perfonx, fed funt ttcs qux non funt «tenue, & ab invi- EIDE1 STMROLUM CONTRA PROCEDEN­ TES ERRORES GUlZERTI. Anno Domini millefimo centcfimo quadrage- £mo odavo fymbolum iflud fub Eugenio tertio papa in Remenfi concilio firmatum eft a patri­ bus provinciarum. „ Credimus & confitemur * fimplicem natu- * sn···* „ ram Divinitar.s cfle Deum, nec aliquo limiu^·*'"""M· „ catholico poflc negari quin Divinitas iit Deus; „ & Deus, Divinitas. Sieubi vero dicitur.- Do- „ mini fapicntia iapieutem > magnitudine nia- „ gnum ... BUGS N IUS D c Vf E M C E CONRADUS Ift IMF. 7*3 ft*. III. tk fc M E N d il. LIIDOV VII. R m. 7*4 .— „ gmun , Divinitate Deum efle, & alia hujuf-Alicx dignofeuntur fubjici poteftati . Non' ruaiiTi ” modi : crcdunu* 000 niii «* fàpientia, qu® «aim eft homo qui ligat , fed Chriftus, . ANN»'' « ' » £HKisn ,„·. ,, eft Ipfe Deus, fapientem eflè; nonnifi earns. ... . ......................... qui hanc miniftris fuis exhibuit potefta„ gnitudine, que eft ipfe Deus, magnum efle : tem. Idcoque a fuis epifeopis excommu­ ,, non nifi ta sternitate f que eft ipfi: Deus , nicator ab aliis recipi , modis omnibus . „ srternum efle; non nifi ea unitate unum, que prohibemus% Epifeopus autem, qui fen­ „ eft ipfe; non nifi regulariter vtvtrt propo/uerunt, matri· U jus parochia fuerit, vel archidiaconi.ca­ montum non contrahant. nonico judicio depellatur. Cui de bonis ecclefix tantum beneficii prxbeatur , un­ Quia vero continentia, & Deo placens de convenienter valeat fuftentari. munditia, in ecclcfiafticis perfonis&fanftis ordinibus dilatanda eft , fandorum XI. 17/ ecclefiafiica tf regulares, fed étfacu· lares perfona in vie , in agro9 & torum patrum, & prxdeceftorw noftri papx In» animalia, omni tempore fint fetura. nocentii veftigiis inhxrentes ft at ui mus, quatenus epifcopi, presbyteri, fubdiaconi, regulares canonici , monachi atque Praecipimus quoque , ut presbyteri , «· convcrû profeflî, qui facrum tranfgredi- clerici, monachi, converfi , peregrini ,11 entes propoli cum, uxores fibi copulare mercatores, ruftici, euntes & redeuntes, prxfumpferint , feparentur . Hujulmodi & in agricultura exiftentes, dc animalia namque copulationem, quam contra ec- E cum quibus arant, & oves, omni tem­ clefiafticam rationem conflat efte contra­ pore fint fecurx. Si quis autem hoc no­ dam, matrimonium non efle cenfcmus. ftrum ftatutum violare prxfumpferit : eQui etiam ab invicem feparati, pro tan­ pifeopus in cujus parochia fuerit, omni tis exceflibus condignam poenitentiam a- trepiditate fepofita , canonicam de ipfo gant. Jdipfum quoque de fandimoniali- juftitiam faciat. bus, fi, quod abfit, nubere tentaverint, obfervari prxeipimus. XII. Ne milittt ex conditio ad nundinas vel ferias conveniant. Temerariam quoque militum audaciam, D« tor««v qui ad deteftabiles nundinas vel ferias'1" ‘’· ex «OCItflW. D Γ It C M C Γ CONRAD. IB IMP. CONRAD.III _ ,· 717 Pt. in. KLM t-N o LUDOV. -FR. 710 ludov.VII. vu.λa. fa· —....... -ex condi&o folenc adofienfionetnfbarutnAftro papa. Innocentio flaturum eft, innoa filio " Petri Christi ckusti virium convenire , unde monet corporum vantes, ordinationes fadas " ’’«·■ & animarum fzpitui provenerunt, omni* Leonis , & aliis fchifmaricis & haereri- ·'*»· no fieri interdicimus. Quod fi quis ibi­ cis, evacuamus, & irritas e fle «olemus. dem czfus vel mortuus fuerit > pçniten­ XVIII. Ne fai/ borcfieribtx if Jcfuecei tia «i & viaticum non negetur : ecdefiamonxttneat. ftica tamen careat fepukura. Quia, etiam apoftolica fedes qudd redum eft confuevit attenta confideratio* ne defendere, & quod devium invenitur <« « <·>» Nihilo minus, prefentis feripti ferie , efle devitare : praefectis decreti au&oriftatuta pnedecefloris noftri felicis mé­ tate przcipimus , ut nullus omnino ho­ morise Innocenti! confirmantes,de- B minum _hzrefiarchas & eorum fequaccs, cernimus, Ut fi quis fuadente diabolo qui in partibus Guafconiz, aut Provintanti facrilegii reatum incurrerit, quod ciz, vel alibi commorantur , manutein clericum, vdmonachum violentasma« neat vel· defendat: nec aliqui* eisinttrnus mittat, anathemati fubjaceat ; & nul­ rajfua receptaculum przbeat. Si quis au. lus epifeoporum illum przfumat a bfol ve­ tem vel eos de cztero retinere, vel ad re , nifi mortis urgente periculo , donec alias partes proficifcentes, eorum errori apoftolico confpedui praefentetur, &cjus confentiens, recipere forte przftunpferit, mandatum fufeipiat. quo iratus Detfs animas percutit, ana­ themate feriatur, & in terris eorum, do­ XIV. Vt eJ ecclejùu vel eemeteru cenfitnec condigne fatisfaciant t Divina cele­ ' fientee fiat fetari. brari officia interdicimus. XIII. N< ftit i» tlerictun vel asiuche violenter metuit mittet. pipe Hac etiam confona fandorum patrumC definitione fancimus, ut in eos qui ad ecclefiam, vel coemeterium confugerint, nullus manus mittere audeat. Quod qui Ex fecerit, anathema fit. XV. EJUSDEM CONCILII CANONUM T^IV p Colleftio altera audior. dxoixr MSS. ··■ * Przcipimus etiam, ut pro chrifmatis, Ac olei facri, & fepukurz acceptione i>.ru<. nullum pretium exigatur. ♦ XVn. Vt ortinotieuet ab baretieit it fibif. matkit fefla irrita hebeantur. illud etiam, quod a przdeceffore no- Interdicimus etiam ne facerdotes , diaconi , fubdiaconi, adores, vel praepofiti laicorum exiftant: quod fi pnefumferint, anathematis gladio percellantur, fle deinceps a beneficio ecdeuaftico cadant. V. Si quis clerico, vel aliis ecdefiafticis perfonis manum injecerit, vel in carcerem , vel in vin­ cula miferit , anathema fit , nec abfolutionem mereatur , nifi mon is articulo * interveniente, *4/ priufquam a domino Papa abfolvatur . Locus vero in quo Clericus vel ccclefiaftica peribna at­ tero- 7«9 "ft'îjî0’ CONCILIUM CONIXO. fit IMF. LODQV. VII. M FA. 7*° ■tempta fuerit, & omnia caftdla, & jut· civita-Aejufdem loci prohibitum fuerit . Quod fi prae­ fumpferint , ab ‘‘— *k ordine, fic ecdefiafticis beneficiis Chm«t* ANNO lis * & villa* , qu« capientis vel retinentis foeCHRISTI • priventur. rint , a divino officio ceiTtnr , & cum lugente lugcant. Prohibemus , ne Gcrum chrfina vel oleum VI. contentioribus vel excommunicat ir detur Trada­ Clerici cui excommunicatorum confiliis vel ne­ gotiis communicant, vei in domibus, vel in fa­ tur autem cum hac obiervatione archidiaconis, milia eorum converfantur, quantumlibet nobiles ut epifcopi de ipfis fecuri fint , fic archidiaconi de presbyteris, quod ipfi prclatorum mandatis ‘ «l.lulti ·, fuerint, tam ordinis lui, quam ccdefiafticurum beneficiorum periculo fubjaceant, nifi a fummo & ecdefiafticis praeceptis parituri fint. Pontifice veniam mereantur. .Statuimus etiam ut excommunica torum corpo­ VII. Ϊ Prohibemus nihilominus ne divinum officium ra infepulta maneant . Qui vero in. cimiterio , vel in ligno , vel in lapide, vel extra, vel in­ celebretur , fed nec catnpana pudetur in urbe , fra, vel in domibus Çlericorum pofuerit , a favel in caftro, vel in curte ubi aliquis excommu­ B cerdote illius loci excommunicetur, nec nifi ab nicatur prefens fuerit. epifcopo illius provincic folvatur , unius anni VIII. / pcenitentia corrigendus . Si vero corpora nomi­ ^ui fciens communicaverit cum excommuni­ cato, tanquam ex nomine excommunicatur ha-· nation excommunicatorum in cimiteriis fepulta fuerint, .inde extrahantur: quod univerfi epifco­ beatur. Si vero rex communicaverit & quicum­ pi provideant , ut hsc maxime effeftui manci­ que fecum venerit, prefenteexcommunicato,nec pentur, ne alia pro aliis afportentur. divinum officium celebretur, nec campanapulfeXVII. tur. Quod fi capeilani curie vel facerdotes loci Qui ab epifeopis anathematis fententia flte. nt celebrare prefumpferint, illico ab Epifcopo ejuf­ in editis, demtis quinto, nono, tx. & ij.canonidem loci * excommunicari, & ab ordine caden­ muaicoiar · tes, ecdefiafticis beneficiis careant. bnt, fd in bis noftri1 codicibnt dffiderantnr ; in fi­ ne vero codicis Micbaelini. additor ifte . Officium IX. Simoniacorum & in fornicatione jacent tum fcienQui vero ob rapinam vel ccclefiafticarum re­ ter nullo modo recipiatis, & in quantum poterum invafionem excommunicatur ad fatisfaftionem venerit, nec damnum reiarcire poterit,an­ ^ritis a faens minifterus prohibeatis. tequam abfolvi mereatur , facramento aftringatur, fe annuatim, ficut ei injunftum fuerit, foACTA- 'CONCILII luturum donec totum ^trfolvcrit. EX VARÏIS AUCTORIBUS COLLECTA Prohibemus omnes presbyteros ne capellaniam potentium fulcipiant, vd in curiis eorum amminiftrtnt, nifi per manus epifcopi ejufdem dicecefis ad hoc ingrediantur , facramento adftrifti , quod cpifcopalibus mandatis atque preceptis per d··»- omnia obediant, & excommunicator a * Donirp 'jJ* no non admittant: qui vero contra fecerit, par’ ‘ riter ordine fit ecdefiafticis beneficiis careat. .... XI. Dccrevimus ut facerdotes , qui divina officia A ShVFRINO Binio. Id Biuiana editione not* vocantur. Uis fuerit ille baretient, quo tempore, loco ac modo condemnatns a conciti'), Otio Frifingengenfis in Friderico tib. 1. cap. 54. defenbit bit ver· bis: Erat io proxima median* quadragefim* Dominica apud iftius Galli* metropolim Remis generale indiftum concilium : tam ex eo quod preinhibiti nihilominus celebraverint, & ob id ana............ themate viofti funt, degradentur, & bonis cc-D ‘ taxatus papa perfccutionem populi fui declinan­ do in Galliis morabatur; quam ob hoc quod qui­ clefiafticis priventur , nifi a domino Papa ve­ dam pene laicus, hzretici honorem in vaccis po­ niam confequanrur . Qui vero camdem fenrenpulorum affe&ans , examini ecclefi* refervandus tum nondum paffi funt; nifi intra quadraginta in vinculis tenebatur. Ifte in angulis Gallic, id dies refipuerinr, eadem P^ftentur. eft, circa Brittaniam & Guafconiam , eo quod remotis ibi a corde Franci*populis, iimplicitas, Si quis epifcoporum, vel facerdotiun aliquem vel potius ( ut ita dixerim ) ftulticitas, cui fa­ vinculo excommunicationis innodaverit .* & ille cile error obreper» folet, abundat : verbum pr*metu mortis vel imminentis periculi, vel animo dicationis afliimpferat . Eumque , tamquam Dei ■ r.i,iü fraudandi ; ' fatisfachonem intra certum termifilium, ie nominans , multam poft fe rudis po­ *» ««·· num promiferit : Oc ob hoc abfolutionem meruepuli traxit multitudinem, dicens quod ipfe effet jit.· nifi intra terminum promiffum folvat quod per quem omnis oratio concluditur , cum dici­ promifit, morte praeventus, maneat infepultus . Si vero fine termino hoc ipfum promiferit, & mus. Per eundem, &c. vera fed phantaftica gloria corrumperentur. Fie­ omnibus motabilibus velocius, juxta illud; bant enim , fed phantaftice , per dsmones , a FtUIX «mZkW ,' fΜ W» «Zmu/ Vtlociut nilum, quibus fcilicet mifera illa multitudo , non verts Mobilitate viget, virefqete acquirit vendo. fic folidi», fed aeriis potius cibis in locis defertis immenfitatem Coli ex nature iu» celeritate tranalebatur. Nam ficut poft modum per quofdam au­ fvolans, de expeditionis noftne eventu certa pro­ divimus, qui in ejus fuerant comitatu, eoquefumens indicia, in auribus, oreve omnium ibi verblato, tamquam agentes pomitentiam, per orbem B vagabantur, in promptu ejus erant, quotiefeumfabatur. Robertas m appendice ad Sigebertum atfirit anno que volebat , panes , carnes , pifces , fic quique quadragfimo odtevo pqft & centfimum cibi lautiores. contigifle Λ papa Eugenio Remit xt. Kalendae AVerum quod iidem cibi non folidi , fed aerii priits concilium ceiebrari : In quo, inquit, hereti. fuerint , (ubminiftrantibus invifibiliter fpiritibus eus quidam de Britanniaaddu&us damnatur,qui aeris hujus , ad capiendas magis quam pafcenic prophetam, vel magnum quemlibet, & nomi­ das animas, huic elucet: quod quantamcuinque ne luo alludens ( Eon enim dicebatur) eum qui cx cibis illis repletionem modico rudu exinani­ venturus eft judicare vivos & mortuos, & iiecutam tanta mox fequebatur efuries , ut eofdem lum per ignem, fe effe dicebat, & de fuisquofcibos illico repetere cogerentur. Quicumquc for­ dam quidem angelos , alios autem apoftolos fa­ te ad eos accedens, ex cibis eorum vel modicum ciebat , & propriis angelorum feu apoftolorum guftaffet, ex participatione menfr dsmoniorum nominibus appellabat: quo plane figno & ipfum menre murata, fpurciflime multitudini con:nuo ex Manichaeorum officina prodiiffe, poflumusinadhaerebat. Et quicumque ab 'eis aliquid in qua­ telligerc ex iis que difta lunt fuo loco de Malibet fpecic accepiffct, periculi expers non erat. nichxis. Qui in concilio damnatus, fubcuftodia C Denique fertur quemdam militem propinquum Remenfis archid^ifcopi non multo poft defunillius peftiferi acceffule ad eum , fic fimplrciier âus, vita pariter caruit dc memoria.. Hic R«monuiffe, ut abjurata nefanda feda illa per com­ bertue . munionem Chriftian» gratis proprio generi red­ Autor hujut feteuii WiUiclmtes Nettbrigeifis retat deretur. Ille hominem aftute fufpendens, ofteneodem perditiflimo homine gefiat ad Remenfe conci­ dic ei in multiplici fpecic phantafticarum opum lium ptrdnHos fic refert : Circa idem tempus Euamplitudinem , ut blandiente vifarum,rerum il­ genius papa Romanus ad fedis apoftolicx regi­ lecebra caperetur. Propinquus, inquit, nofteres, men ex vite regularis diftridione affumptus, ecfume de noftro quod fic quantum vis . Verum clefuftice ftudio difciplioe in Gallias veniens , homo prudens , cum verba correptionis in ven­ generale concilium inftituit Remis. In quo dum tum fudiftet, exivit ut abiret . Armiger vero elederet cum omni frequentia epilcoporum, atque jus confpedum mira pulchritudinis accipitrem in nobilium, oblatus eft ei quidam vir peftifer, qui propriam perniciem concupivit. Qpo petito fic ac­ fpiritu plenus diabolico , preftigiali aftutia tam cepto, dominum fuum jam abeuntem cum laeti­ multos feduxerat, ut fretus fequentium numero, tia fequebatur.. ___ Cui ille ; Abjice cito quod por-. per diverfa loca formidabilis oberraret, ecclefiis D tas, non enim eft avis, ut videtur, ’ . i fed demon maxime monafteriilquc infeftus. Diu itaque mul- fic transformatus * : cujus verbi veritas poft mo­ tum debacchatus, tandem n Remenfi arcbiepi- dicum claruit. Cum enim infipiens nollet audire ' fcopo captus eft , fapiemia vincente malitiam , monentem, primo conqueftus quod accipiter ille & fando concilio exhibitus. Eudo is dicebatur, unguibus fibi pugnum fortius ftringeret; mox ab natione Brito , agnomen habens de Stella , ho­ eodem per manum in ;erem fublcvatus, deinceps mo illiteratus & idiota, ludificatione dzmonum non comparuit. ita dementatus, ut cum fermone Gallico , Eon Sane cum peftifer ille ita debaccharetur , ut diceretur , ad fuam perfonam pertinere crederet diâum eft fspius ; a principibus ad veftigandum quod in ecclefiafticis exorcifmis dicitur, fcilicet, fic perfequendum eum exercitus fruftra mitteba­ Per eum qui venturtu eft judicare vivot & mortur : quefitus enim non inveniebatur . Tandem tnot, & jeteuhem per ignem. Ita plane fatuus, ut vero fraudatus one demonum, cum non amplius Eon, & eum, nefeiret diftinguere, fedfupramo­ per illum debacchari finerentur : non enim nifi dum ftupenda caecitate crederet fe effe domina­ a fuperioribus poteftatibus jufto Dei judicio retorem & &-------------mortuorum " judicem vivorum -— ‘: erat-.e laxantur; levi negotio a Remenfi archiepifcopo que per diabolicas preftigias tam potens ad ca-K comprahenfus eft ., & * populus quidem ftolidus ~ ‘ , piendas fimplicium animas, ut tamquam ex mu­ qui Mas loquebatur, ddapfus eft. Porro difeipulcts aranearum opere irretitis , fedu&am fibi li , qui ai arftiua adhmrebant, ejufque coopera­ multitudinem aggregaret , quae tota illum tam­ tores extitettaM t eqm ipfir cawti funt. quam dominum dominorum individue fequeretur. Cum ergo ftaret m confptau concilii , inter­ Ét interdum quidem mira velocitate per diver- rogatus a fummo pontifice qwfnam effet , reffas provincias ferebatur, interdum vero moraba­ pondit : Ego fum ille qui venturus eft judicare tur cum fuis omnibus in locis defertis fic inviis, vivos fic mortuos, fic fccului» per ignem , Ha­ moxque inftigante diabolo erumpebat improvibebat autem in manu fua baculum inufifat* for­ fus, ecclefiarum maxime ac monafteriorum inmat , in fuperiori fcilicet bifurcum-. Interrogatus feftator. Îuid fibi vellet baculus ille; Res, inqkrfr, gran­ Accedebant ad cum plerumque noti ejus fic is myfterii eft. Quamdiu enim, ficuc muto vi­ propinqui ( erat enim non infimi generis ) five detis , duobus cslum ca pii ibus fufpicit : duasôrCmmL Cemrnl. Te» XXL Z z bis 9 7»i c O N C ILIUM SKWS.’i'"· ___ ____ bh partes Deus poffidet, tertiam mihi partem Apm* » emdar itfcriUt : Iraq* finita fyooΛ N HO anno cedens. Porro fi eadem duo luperiora capita bado, fidntiferifque ad innovationem fcn confirma- CHRISTI ch««t» cyjj fubtnittam ufque ad terram , fic inferiorem tranem antiquaram toem promulgatis decreto ’·«_ejus -·-----------— fimplex r.—ι— eft -a , erigam, ut ». /». partem, qur oe- rum capitulis, pradendores fic vtdaioros ad caulum tufpiciat : duabus mundi partto mihi re­ fam epifeopi GiUbcrti terminandam refervantur. tentis, tertiam tantummodo partem Deo relin­ Decuria mediane quadranefimn , faquam. Ad hnc rifit univerfalyqodus, derifnque hominem tam profunde datum in reprobum fenfum. Juflm autem ex decreto concilii, nec po­ rtis iterum ferperet, diligenter cuftodiri , tempo­ re exiguo fupervixit, Dilcipuli vero ejus, quot magnis infignierat nominibus, alium fcilicet vocans Sapientiam, alium Judicium, fic in hunc modum ceteros : cum fansm doàrioam nulla ratione reciperent , po­ eriicopusPiftavinas, manente adhuc fomaao pon­ tifice Rends, rarius ad judicium trahitur.· in cu­ biculo, ubt urbis epifeopus cum fenioribus fedit, vocatur; fit ab co quid de fide fanftss Trinitatis fentiat, fubtiliter interrogatur . lUe orthodoxo­ rum patrum, quas non in fchedniis, led i·cor­ porc librorum integras attulerat, legi faciensaotoritates, eamdem fc quam illi fidon tenere af­ tius obftinattflitne de falfis gloriarentur vocabu-B ferebat. Cumque hujufcemodi fermone , icu le­ gendi prolixitate dies det.;oeretur, tamquam radia lis ; intantum , ut ille qui Judicium dicebatur , aifcftus Rjomanus inquit antiftes : Multa , fra­ fuis detentoribus ultricem infelici fiducia com­ ter. dicie , multa , & ea fortaflis orne a nobis minaretur fententiam; curi» prius, fic poftea inon intelliguntur , legi facis : fed fimpliciter a gnibus traditi , ardere potius , quam ad vitam corrigi maluerunt. Audivi a quodam venerabili te cognoicere velim , anne illam fummam efviro, qui interfuit dum huc agerentur, quel au­ ientiam, qua tres perfonas profiteris unum Deum, dierit illum , qui Judicium dicebatur , cum ad credas elfe Deum . Qui diutina collatione fati­ lupplkium duceretur , crebro dicentem .* Terra gamus mmni premeditate refpondit: Non. Quod findere : tamquam ad oris ejus imperium terra difium mox ab ejus ore raptum notarius exce­ aperienda effet, fit devoratura ficut Dathan fic pit . feribens in hunc modum : Epifeopus PiâaAbiran boftes ejus . Tanta ris femei infixi cor­ venfis fcripfit fit dixit quod Divina eflentia non dibus erroris fuit. fUtou Ntnkrire^t. eft Deus . In commentario enim fuper Boetium hier elie extern, porlelet ei fmoixm ngxm de Trinitate , ubi à naturalibus ' ~ ' ·’ sutor theologica ■ <· i cjq/âs rife fic iem etrmt : Venerant ad pnedi. .pncdicamenta difeernens nens, inter cetera pofuit , dum concilium cum bulla anrea nuncii junioris juniorisC C Sxbfaxtio Snbfaxtie yxa que Dent eft i." , ifte 1Λ. appofuit _ri _L‘ ,,Non ___ put Romanorum regis Hcarid , tam de fablimatio- Dent cfi, id eft ut non ad fubfiftentem, fed ad ne fua ad impaium Romano pontifici fumifi­ fubfiftentiam referatur. Sicque in haec verba con­ cantes , quam de tribus fratribus/ducatus Poloventus ea die dimittitur. Epifeopus totum quod uiae, qui ejefto quarto fit feniore ducatum intra fuperfuit illius diei fpatium , cum nofte fequenfc diviferant, ac de epifeopis illius provinciae , te , amicos fuos ex cardinalibus , quos habuit qui fuper hoc patri ipforum juramentum pneftitenon paucos, circuit. In crafttao ipfo denuo co­ rant, querimoniam facientes. Sei jeii de Sit fe ram fummo pontifice in caufa pofito recitatur itecilte fetrit definiteet, Utere freteneeittit. feriptum : cujus ut ab eo reddatur rario expofei>Udende hec videntur nt Anfebeeo GeteeUeee^i ? tur. Ipfe fe hoc non fimpliciter coocefltflc affe­ In hac fynodo addiftus eft fupra diftus haereti­ rebat. Dicebat enim hoc nomen, Deus , quan­ cus Eunus , fie ptefentatus pape a quodam ca­ doque in defignatione natur», quandoque indetholico Britanniae epifeopo . Hic igitur ia audi­ figoatione perfome unius etiam poni . In defi­ entia omnium dc fua perverfa haerefi difcuflusfit gnatione natur», ut cum dicitur, Dens txxt tmxr convi&is , vitam quidem fic membra , epifeopo êü : peribnr , ut cum dicitur , Peter eft Dent qui eum adduxeratexpoftulante, retinuit.-fed ra-DÂïÆu ri! Dent 'Γοη» fic ‘ unius ■ tantum de tri, ut ibi ; Accendit Deni in jxbiletione : quod men prccepto papas in cuftodia relegatus, fic ibii bus * poft non multum temporis mortuus eft. In hac' de perfooa Filii diftum eflenemo ambigit.Qua­ fynodo, archiepifeopi, epifeopi, fic abbates, ufre fic ajebat fe, Divinitatem elfe Deum, in alio que ad mille centum refediife dicuntur. tantum fenfu concedere , quo Deus ponitur pro Illet eetette eptfetpot ne fele en Geüie eo profenatura. In eo vero abfolure concedere non au­ ihr erhtrere . Nem & Hifpentt inttrfntft intd· dere , quo pro qualibet perfonarum hoc nomen, hgimnt ex ejxfdem Pontificii epifalù ed Alfonftm Deus, accommodatur.· ne videlicet fi indetermi­ Nifpente rtfem, fiX BemerdttetTerreeoeenfemfnnate profiteretur Divinitatem efié Deum, ideft, peritu defcnptii. quamlibet perfonarum , cogeretur fine determi­ Jefuper entent fietnti in endette frnoio contplxrtt natione concedere quidquid de qualibet perfonatenenet fpeilenter ed difctplineett ecckfipiUcetn tnI rum, fic de eflentia: ficque in hanc incideret abhfxnt prifinume rcvotendent . Senfin! Bemerdxt , furditatem , ut ficut penonam Filii , ita Divi­ fai «x illir ehptot recitet in librii de confideretis nam eflemiam indeterminate incarnatam , pafne nd Bngminm , qnerto enno e tempore ifto tenfam confiteretur. Ex qua abfurditate facile fen^xtritxr epttd tpfnm pontificem, non fervori ρκι»Γ E fus hereiicus, juxta Sabellium emergeret, ut ea­ proximo prmedenti Rtmerfi concilio cen. >. & g. dem res diceretur fic generans, fic genita, ficea­ /Utnte fiuffent. tii Commet numéro font decem: & dem fcipfam genuiflê. Quod autem inter natu.m «-.M··, ’ S'xnt^xe pnn ' confiitnti , penm ae cexfoI ram fic perfonam non mathematica abftraftiooe, /ZT Gxiliierti qmdpeem egerttxr. Accepti ftmi ex awfed theologica confideratione, quoquo modo di­ *<·» ·« .fetr exmoplnriknr , tern I'chcnne , niten Geliicoxo videret ratio , fic ratione fic automate proba­ e^in "‘'"feripto : boc rmjfxm efi famem re nitebatur. Racioae, ne videlicet juxta Arium, ed Gregonxm xill. e Jexoho Aminto epifeopo Anficut perfonarum, ita fic pluralitatem admitteret tifiodormfi. f'nrietott! iefiionnm ppfite font in mereflëatiatfem: vel fecundum SabelHum , ad efleng ne. Pofi Cemrnei foncitae «fiam efi ie errerbnj ti* fmgulariratem , Chnftianae fidei religio plu­ Gilifnrti, proxt fe^xitrr. ralitatem reftringeret perfonarum : hac Theodovere in eexfe Giliberti Porreteni pofi bm reti contra Sabeilium utens automate : Oportet fffa fnermt , idem Otto Frtfingpnfit cep. jd. fc. ergo defideraatem fpirituales divitias, fic volet». trm nucamus a c M F M 5 F cohiudu»m*-n tf 'Jl· f rr. tu. Λ fc M c n J t · ludov. vir. a. va7* η --------------- tem Osriftianosum dogmata vendkara , rarum A utHirati confidere, Komanxque curise culmen ex1——-----------------------------------------------------------------------------*' * officii tui necefliruJine curare dc obfervare debe*ϊ·’·η non morare proprietatem : na forte aliud pro afin mèOigeot, circa dogmatapeccet. Qii enim re. Sed quid fecit abbas tuus , dc cum eo GaV licana ecclefia ? Qua frontq, quo aufu cervicem nartram flt perfonam idem cflc inteiligit , aut contra Roman* fedis primatum dc apicem ere­ in divifionem Arii incidit , aut in confafionetn xit: Hec eft enim fola qux dandit dc nemo aSabcllii. Et ilia Hilarii: Difcerne igitur, o bas­ perit; aperit, & nemo claudit. Ipfii fola de fi­ ic tice , fpiritum Chrifti ab fpiritu Dei, dc exci­ tati a mortuu fpiritum Chrifti, a fpiritu Det Chri- de catholica difeutere habens, a nullo , etiam •Mens, in hoc lingulari honore prxjudicium pa­ ftum a mortuis excitantis. Et qucro nunc , in Spiritu Dei utrum naturam aut rem natum fi- ti poteft. Sed ecce Galli ifti, etiam faciem noliram contemnentes, fuper capitulis qu* his die­ gnificatam exiftimes ? Non idem eft enim natu­ ra, quod natum res eft: ficuti non idemeftho­ bus nobis aflidentibus agitata funt, tamquam fi­ nitur* fenrenti* ultimam manum apponendo , mo & quod hominis eft ; nec idem ignis , dc quod ipfius ignis eft: & fecundum hoc non idem nobis inconfultis fidem fuam feribere pnelumpferunt. Certe fi in Oriente, utpote Alexandria vel eft Deus, dc quod Dei eft. Item quod non natura, fufcepiflè credenda fit, B Antiochia, coram omnibus patriarchis hujufmofed Filii perfonam carnem f ' . «cilii oftendit.* Solum Solum di traâaretur negotium , nihil hrma firma Habilitate ftabilitate hac autoritate Toletani concilii Verbum caro faâum eft, & habitavit in nobis. folidum fine noftra diffiniri valeret autoritate : Et cum tota cooperata fit Trinitas formationem quinimo, juxta antiquorum patrum inftituta vel fufeipit hominis , quoniam infeparabilia funt o- exempla, Romano urvaretur examini terminan­ pera Trinitatis, folustamen accepit hominem in dam. Qaomodo ergo ifti in noftra prxfentia ufingularitate perfonx, non unitate Divin* natu­ furpare audent, quoitu fando loquimur, ipfas unum Deum, unam dc tribus capitulis propter pnemiflam tumultua­ Divinam fubftantiam fatemur efle. Et e convertionem nihil definiri potuit. Nec mirum: in quar­ fo, cum de uno Deo, una Divina fubftantialo­ to enim non multum ab aliis difeordabat epifeoquimur , ipfum unum Deum , unam Divinam pus Gilibertus , cum illi profiterentur naturam lubftantiam efle tres pertonas profitemur. incarnatam, fed in Filio : ifte perfonam Filii in­ Credimus folum Deum Patrem , dc Filium , carnatam, non fine fua natura. De prxdicatiodc Spiritum fandum, eternum efle, pec aliquas ne perfonarum quid diffinirent , cum ejus ufum omnino res, five relationes , five proprietates , quidem, quid fcilicet proprie pnsdicari diceret , five fingularitates, vel unitates dicantur, dc hu­ ab aliis magiftris etiam m naturalibus alienum jufmodi alia, adeflê Deo, que fint ab xtemo , non haberent? De proprietatibus, ao perfonx cfdc non fint Deus . fent, tam ob prxdidam caufam, quam ob theo­ Credimus ipfam Divinitatem ( five fubftanlogicas rationes , qux hinc inde habentur, fup„ riam Divinam , five naturam Divinam dicas Epreflum eft. De primo tantum Romanus ponrfex diffintvit, ne aliqua ratio in theokxia inter „ incarnatam, fed in Filio efle . ) Quod Gallicane ecclefie faâum tam graviter naturam dc perfonam divideret.* neve Deus Di­ facer cardinalium ienatus accepit , ut cum ma­ vina eflêntia diceretur ex fenfu ablativi tantum, fed etiam nominativi . Unde adhuc a probatio­ gna mentis indignatione curiam intraret, ac tam­ ribus ejufdem epifeopi auditoribus tenetur , ne quam unum corpus eflcâi; una omnes voce pon­ tifici fuo dicerent : Scire debes , quod a nobis , ratio ibi difeemat in inteHigendo, fed in dicen­ per quos tanquam per cardines univerfalis eccle- do. Epifeopus vero prxmiflam fummi pontificis fue volvitur axis, ad regimen totius ecclefixpro­ fententiam reverenter excipiens , archidiaconibus motus, a privaro univerfalis pater eflêdus , jam fuis in gratiam receptis , cum ordinis integrita­ deinceps te non tuum , fed noftrum potius efle te, dt honoris plenitudine , ad propriam diœcofim remeavit. oportere: nec privatas dc modernas amicitias an­ Utrum autem prxdiâus abbas Claravallenfis tiquis dc communibus prxponere , fed omnium Zx s in Cttcil. Gntral. Tom. XXI· 7*7 ANNQ CHRISTI CONCILIUM eoMuoistn. no. unxwvti'ft va At qnc m hoc negotio ex human· infirmitatis fragflita-A .k AWO ~ CHRISTI tere vel judiçare noftrum non eft . QjodTenim a* Romanae «défi* cardinalibus advcrfat Εβfanfti fit fiipieota viri, corrapubili cane circum­ dati frequenter in talibus fallantur, fle noris fle Ad pcftrêmum hic reddenda eft epiftolaGau-,4*' antiquis probatur teftmooits . Nam ut de Ulo taceam , qood beatus Gregorius fanfto David , Credi monachi Ciftereienfis , data ad cardina­ in quem Spiritus Domini direftus afteritur , ad lem Afeanenfem , poft phtra annorum curricu­ patriam a qua a filio propuHusfuerat, reverten­ la rogantem eum, quem feiret iirafirifle eidem ti , a fervo Miphibofeth cum xeniis occurrenti Remcnfi concilio, ut cunfta qu* a&tata eftènt fiuteptum inducit, exemplo : Chriftianis tempo­ ribus beatus Epiphanias Salaminae Cypri epifco­ pus , tam eximite, ut mortuum quoque fufcita- betet, quod flt pnsftitit, ita feribens: tet, fanftitatis , adverfus Joannem Chryfofto- B mum, cujus hodie in ecclefia viget memoria , EPISTOLA GAUFREDI MONACHI tam acriter ab amulis induci potuit, ut cum in ad epifeopum Albanenfem. prapria civitate declinans , cummunicareque no­ lens, etiam populum fibi commiflum, quantum De rebus geftis in caufa Giliberti Porretani tirMÎM ·. in ipfo fuit, contra illum concitaret. Qpod in Acuctiffi** petri & Jcccnc A. Dcipttic Alhc· priori noftra ex Tripartita fumptum bifaria ple­ nius difttim eft. Hac Otto prcdt&o Icn. cc^fi cpijccpc, deariai pupe ««ré, freier Gc*~ frtibu de Clôtcyclic mininciu, id y«ad eft. Dc ejefiem Gilikcrti autfcfitfc Bcrcdtu hic ifa ; His abfolatis , introdufta eft in concilium Gili­ Njunxerat veftra paternitas venerabili fratri berti epifeopi Piftavenfis caufa, in qua idem Gi­ libertus expertus eft fandum Bernardum vehenoftro, fle veftro fpeciali filio Auguftino , ut mentiflimnm contradiftorem. Qpi Cum adeo per- > de mandato veftro mihi imponeret, vobis per e» piftolam diligenter notum fecere, qualiter in Re» ftringeret illmn , ut omnino convinceret ipfum papa confulens tanti epif- menfi concilio, quod dominus papa beatae mehaereticum : Eugenius “ copi famas,, id feorfum poft dimiftum concilium Cmoria Umoris Eugenius III. celebravit fuper quibufdam quibul „ faciendum duxit . Teftatur hsc Gofridus - -·· in capitulé, .apitulis, in expofitione Piftavenfis epifeopi ma„ vita ipfius fanfti Bcmardi,cum ait: Igitur in Éiftri Gisleberti cognomento Porretani , deproenfis flt reprehenfis, traftstum : quid, & quem­ „ concilio, quod in urbe Remorum papa veneadmodum tandem fuerit judicatum . Unde vobis „ rabiit* Eugenius celebravit, egit cominus adfi tardius videor obedirc, non miretur veftra fe„ verius hunc Gilibertum , ecclefia fimfta fuo retritas: quoniam ante vigiliam feftivitatis om­ „ tempore fingularis athleta Bernardus : primo ,, quidem totum, quod ille verborum cavillatio- nium fanftorum verbum aliquod parvum vel gran­ f „ tribus occultare nitebatur, eliciens: deinde ve- de fuper hoc non audivi . Eadem die ftylum fle „ ro tam fuis ratiociniis , quam fanftorum te· tabulas apprehendens, ccepi feribere, quid opta­ rem vobis, fi poflera, celerius intimare. „ ftimoniis , biduana difputatione redarguens . Eodem igitur anno , quo prediftus pontifex t „ Confideret» fane, nonnullos ex his qui praefiEugenius Romane ecdcfi· cathedram ‘ fedens, * / „ debant, jam quidem animadvertentes bUfphenon mediocrem primo ftatim auditu flagitiofis in„ miam in doftrina, adhuc tamen avertentes in­ tjuriam _______a perfona, _____ r________ ___relo, .,fit ______ tulit metum , fle honeftis omnibus e regione fircccnfus eft domefticam fibi ecclefiam feorfum convocat Galli- D duriam .* magnus quidam vir fle bonorum memo­ ria dignus Arnaldus nomine, fle cognomine. Qpi loc.. canam. Communi denique confilio a patribus decem provinciarum , aliis autem epifeopis & non ridet, in ecclefia Piftavenfi fub predifto e- <·><«·· * abbatibus plurimis , diftante viro Dei , novis pifcopo officium archidiaconale gerebat, non il- ^ΐίζΓ·1ΐι· lius adeptus munere, fed ab ejus medeceflbre a« G.i.txr. dogmatibus opponitur fymbolum novum . Cui promotus. Difficile fiquidem talis arbor fruftum H etiam fubfcribuntur nomidxfingulorum, ut eo­ ejufinodi protuliflet . Accidit autem, ut ab eod.ai’** rum videlicet omnium ficus irteprehenfibilis fi­ I des, fic irreprehenfibilis zelus ceteris innotef- dem archidiacono, fatis fideli pariter fle diferto, cat. Ita demum apoftolico judicio fle autori- fuper quibufdam capitulis fidei familiariter , ut credimus, ante commonitus, nec acquiefcens,in „ tate univerfalis ecclefia: error ille damnatur : „ epifcopus Gilibertus an eidem damnationicon· ecclefia demum palam argueretur . Appellatum „ fentiat interrogatur. Confentiet» fle publice re- denique eft ad Romanam ecclefiam , flt coram praenominato papa eadem quatftio ventilata. Qyi n fetans que prius fcnpferatflt affirmaverat, in„ dulgentiam _ _______ ipfe g_.confcquirur ____ ,____ : _______ ,_____ab in Galliasdefcenfurus, utramque partem fibipren maxime quod H initio cautus fiiiffet ea lege eamdem ingredi cepit in folennitate pafchali Parifiis pnafentari . „ difeeptationem , ut promitteret fine nlla fefe E Adfuit beatiflimus pater nofter S. Bernardus cum ■ -‘ · ' ' “fanfte arbitrio coreodem papa in eadem folennitate Parifiis , cui „ obftinatione pro * ecclefia omne negotium Chrifti, ubicumque eum contirefturum libere fuam opinionem. füUmuG*· » Abu. giflèt adefiê , tamquam omnino proprium » ne­ mine funcr hoc ambigente, protinus incumbebat. Ex quibus plane illud Inducitur , eundem Gi­ Fafta eft inquifitio , fecundum pnediftum codi­ libertum , licet heretics fenferit, haereticum non feiffe : cum pertinacia , qua: fecundam fanftum cem expofitionis fuper Boetium ab eodem epifAuguftinum de civitate Dei , facit quemquam copo requifitum .* ad manus fe non habere refhaereticum , omnino caruerit , fle hac de caufa pondit. Inventa eft tamen apud fcholares particula quaedam, ubi inter cetera continebantur haec non fuerit perna mulftatus privatione epifcopacus, quo privandus omnino luiflèt ex pnefcripto „ verba : Si homo cui diverfa conferre ut fit , „ prae abundanti unius formae, utputafapientie, factarum legum, fi conviftus fuiffirt heretical , „ dicitur ipfa, fecundum illud, tuquantusquanimiDO &. harefiareba. » tu· '·■> dt * , τ«,„, “·111· d'P'*'**·' ■ ■■ — c m e c comuero m. imp. tvomtn REe w M c N 3 C. LUOOV.ViLK.F1U 7J® 7* 9 tas nihil nifi fapicatfe es multo magis Deus, A quorum principales feviflê reo , 4 evidenter et n^cui diverfe noa conferre * ut fit , dkinu effe faptentia (ha, bornas fiw, fecatera. Inhunc — iam fovifle conflabat, fuper auditis ofeeftioaibus fefe promittere judicaturo.. C ..,J1 l· <··»* <··*' modum prodafta eft in medium hac feriprara : Ingredientibus vero nobis coufiftorium prima fc -- _- ■ · ' ’*■ 4 diffutabat fimtas Bernardus adrerfus epifeo- die, cum manorum voluminum corpora per de. ----------------------. — . ----------------n ..· — pjfe^^enfe, fecdfet afferri, 4 nos paucas pum, dicens grave verbumdcenorme videri, quo dicebatur, diverfe non conferre Deo ut fit,qua- autoritates ecclefi· in fida fcbedula haberemus; fi conferat unum . Illam quoque fimilitudmem occafiooe accepta calumniabantur fautores illius • r uau locutionis emphatic· procul efle a Deo : nec fi- hominis, quod decurtata teflimonia proferemus, cut quilibet hominem, * lapientia fua dicitur ; cum ille codices integros exhiberet, ubi poflet intelligi, quemadmodum verbis propofitis proceden­ * «Μ Dmm· fed vere dc firbftantive dicam efle fepientiam fuam , eflentiam fuam , Divinitatem luam, & tia vtl iequentia adbsrereut. Prolatum tamen capitulum de ejus codice in hec verba: Cum di­ non quemadmodum Davus diftus eft fcclus. Ne­ Deus, , , pertinet ad fifeftantiam, , non qu· gabat autem epifcopus docuiflê vd credidifle ali- citur ___ ______ _____________________ , quando fe, vel litteris comtnendaffe , quod Di- eft, fed qua eft. Quod dum alii atque alii clavinitas non effet Deus, quod forma vel eflentiaB mantes, autorem arguerent, de advenus eum adtergi rerfantem non immerito caufanentur .* efiet in Deo, que non efeet Deus . Et amplius huc * fanftus Bernardus ad epifeopum ait : Qtid ncaliquid faciens, difcipulos fisos, epifeopum quem­ * ib.tK··· dam * Ebojenfem generofum tatis, Rotomagçn- ctflc eft arca hujufinodi verba diutius immora­ fem archiepifcopum poftfuturum, Rotoldum no­ ri ? non aliunde procedit fcandali hujus origo , nifi quod plùres credere vos credunt , & docere, mine , dc magiftrum Ivooem Carnotentem , te­ lles produxit, quod illud dogma non tenuerit , 2uod Divina edentia vel natura, Divinitas e/us, ipientia, bonitas, magnitudo , non eft Deus , nec crediderit, invitus quam,*ut fetis tunc ani­ fed eft forma, qua eft Deus. Hoc fi creditis , madvertimus, fed fuoramftimulationecompulfiis. palam dicite, aut negate. Aufuseftdicere: For- . Propter verba tamen libelli fui qu* pnemifimus, dc quia aliud alii afierebant : injunxit ei fum- ma Dei dt Divinitas, qua Deus eft , dc ipfe * '· ‘pfi mus pontifex , quatenus ante concilium , quod non eft Deus. Ecce, ait fanftus Bernardus, te­ nemus quod querebamns : feribatur ifta confefeodem anno in civitate Remorum celebrare pro­ fio. Prccepit fiimmus Pontifex, dc dominus Hen­ ponebat, eumdem fibi libellum tranfinit teret fturicus Pilanus tunc Romane ecclefia: fubdiaconus, diofe fcrutandum, dc paratus efeet in eodem con­ cilio ad objefta plenius refpondere. < Cfuturus poftea Qaravallenfis monachus, 4 exab­ Accidit autem , ut expofitionem illam fepe bate fanfti Anaftafii fanftprum Nerei dc Achil­ diftus dominus Eugeaius , ab epifeopo fibi direlei presbyter cardinalis, ad ejus mandatum por­ ftam, venerabili cuidam abbati Pnemonftretenfi rexit dc attulit chartam , calamum , dc incauGodcfcalco de monte fanfti Elieii, qui poftmo- ftum. Cum autem feriberet ipfem confeluonem : Et vos, ait epifcopus ad abbatem, fcribtte, quod dum faftus eft Atrebatenfis epilcopu* , traderet Divinitas eft Deus. Nec concitatus ille refponperferurandam . Qui diligenter , ut pote vir difertus , notavit capitula , 3c ex libris fanftorum dit : Scribatur , inquiens , ftylo ferreo in ungue adamantino, vel fcufpatur in filice, quod Divi­ catholicorum patrum autoritates paucas manifefte na eflimtia , forma, natura , Deitas , bonitas , contrarias fcripfit in fcbedula : quas , ad idem concilium veniens, domino pap· cum libello Pi- fapientia, virtus, potentia, magnitudo, vere eft davenfis epifeopi pnefentavit. Tulerat autem de Deus. Difputatum eft deinde fuper eodem capitulo , medio Dominus anno ipfo columnam grandem1 dc eo ufque proceffum eft , ut diceret fanftus : ecclefic domnum Albericum Oftienfem, cum om­ fi forma illa Deus noa eft, melior Deo eft ; ni'reverentia memorandum: qui legatione fun- _ quod , dus in Aquitaniam, fuper vita pariter &dodri-Dcum ex ea Deus habeat efle,, ipfe autem nec ab _ Τ ’ * .. *> “ habear — quidquam u--------- . Λ Quod —1 — poriffimum ;/r.------- —credidi GiltaKi na illius* G. tanta didicerat: ut fofe fibi aliter eo quam oportuerat confeius , ab ejuldem Oftienfis1 memorandum propter eam fpecialiter caufam , 'epifeopi fervenriflimo «do pre ceteris ejufdem1 quia difputatione completa , ecdefi· Remenfis armarium mox ingrefliis , plores exinde tuli co­ temporis cardinalibus trepidaret. Nec defuere qui dices , dc in libro beati Auguftioi de Trinitate crederent, quod fi advixiflêt idem vir, Piftaveninter alia plura teftimonia, eadem pene verba , MC it unus Deus , id eft ftram coafeflkmem : ut non de parte , fed de -ή**®. ***’*?. fons, licet tres perfows fast Deus, ------una Divinitate, fic fint unum , id eft uno . Et patribus judicetis. Tenetii confeflumem bombis adverfus hoc capitulum diutius eft dJfputatwn , illius fcripeam.· convenit ut teneat* fitnoftram. poftquam fagnerante fanfto Bernardo, fic domi­ Veramtamcn ille vobis fab hoc tenore tradidit no papa praecipiente , ipfum etiam eum priore fuam , ut paratus eflet corrigere, fi quid vobis litteris eft commendatum, Cui evidens fans opaliud videretur: nos hnjufmodi conditionem pe­ pofita eft autorités Athanafii in inecverba: Su­ nitus excludentes, fic vobis noftram offerimus . •f p»a */ G ut noveritis quod in hoc fumus, m hoc perfopernarum virtutum carmina unum tria , fit tria verabimus, nihil penitus mutaturi . Qpibus fi­ unum effe confirmant. Sequenti die codices tan­ ne cunftatione dominus papa refpondit, fit unitos attulimus ad difputationem , ut obftnpefceverfis qui milerant eos renuntiare peacepit: quod rent , fautores epifeopi , fit a nobis audirent , ab eadem confeflsooe eorum in nullo prorfus Ro­ quia ecce fchcdulas non habemus . Faciebat epifeopus in libris beati Hilarii, fic de corpore mana ecclefia diflentiret: fit fi ftare vifi fuerant canonum _______ __ in _____________ quoramdam___________ Grrcorum epiftolis ____ , , aliqui pro periona , fed non ftabant aliquatenus verba minus intelligibilia , prsrfertim in tan-B pro doârina Inde fait quod in infigni palatio, ta feftinatione, fit in tanta ac tali multitudine, cui nomen eft Thau , ecclefia univerfa cooveleftitari: nec deerant qui pro eo fc opponerent, niens, fit interrogatus epifeopus Piâavenfis capilicet parum intelligentes. Addita funt eodem die tulis fingulis Jibere renuntiavit, ha* eadem verba focutus.* Si vos aliter creditis, fic ego; fi acapitula duo prioribus , fit litteris pariter com­ liter dicitis, fit ego; fi aliter feribitis, fit ego . mendata: quod perfonales proprietates, fit «ter­ Ibidem dominus papa autoritate apoftolica , de narum rerum multitudinem copiofam epifeopus attenta totius eccleu*, que convenerat, capitula «dem veraciter efle fine initio profiteretur .* qua­ rum tamen nulla Deus effet, nulla a Deo. Quartum fuit capitulum , quod natura Divi­ tum quis auderet, nifi prius eum Romana eona naturam non fincepit humanam, fed perfana Filii naturam noftram lufcepit , contra illud défia correxiflfet. Cumque refponderet epifeopus.beati Gregorii: Quia venit ad nos calceata Di­ Ego corrigam ad arbitrium veftram .* Non vo­ bis , ait, hiec cootftio committetur. vinitas humanitate : fic beati Auguftini in libro Erant fit alia ,- que in feholis fuis dicebatur primo de Trinitate : Ergo quia forma Dei ac. cepit formam fervi, utramque Deus , fic utrum-Cauditoribus fuis frequentiter idem epifeopus tradique homo. Item ejufdem taper evangelio Joan- dilfe, licet nos difliimul· tularemus. Pro multitudine qui nis in traftatu LXXV. Semetipfum exinanivit , *tamen —" fchdarhun, :— ~· : teftimooium perhibebant ab eo audiviflë mukoties , hae coram omnibus fic homo fitc. quis nifi idem ipfe Chriftus Jefus? fed hie jam funt omnia , fic Verblm in forma feiflie 'fic difeerpte fuerunt charae, quae diceban­ tur ejus fententias continere . Quin igne petito Dei, qu* accepit formam fervi ; fie anima fie ca­ ad comburendum eas, dixerunt quidam fumcere ro in forma fervi, qu* accepta eft a forma Det. fi fcinderemnr. Qpsnam fuerint illa capitula , Et Léo papa: Sufceptc nos illa natura, quxnec nec cum fare curavi , ncc adhuc fcio. De ce­ noftris fua, nec fuis noftra confumeret . Ex intero fuper capitulis aliis , de qutbus mandatum de propter quam * diutius difputatum eft , fob veftr* dignationis accepi, diligenter confiderens : eo tenore difceflûm eft , ut dicerent domini car­ in libro gioflarum pfalterii , quas idem Giliberdinales: Qpia ecce audivimus quxpropofitafunt, tus Porretanus compofuit fuper verfum , -4dar*- rfii. ,i. deinceps judicabimus qualiter debeant diffiniri . tt faMM /vd** »)» lo dividentes vifibilcm abinvifibiU. corporeum B „ divinitas, que fe humiliare non poteft , eum ab incorporeo , Ac Verbum in Cnrifto homi­ ,, qui humiliatus fuerat, merito exaltavit . Sed nem, Ac Chriftinn adoremus in Verbo. Infra: „ Ac illi domitum eft nomen quod ante non haUtrumque fideliter credite, utrumque fideliter „ buit .* unde refte locus hic'fecundum humaadorate. Ac in unitate Verbi Ac carnis non fit „ nam naturam intelligendus eft. Idem fuper , («a. » ulla divifio. Idem in fermoue de Natali: Ab „ Dixit Dtemuu btnme mtt: Iftum locum Sal- ’<<*- ·· Nil. illo tempore , quo verbum caro faftum eft , „ vator in evangelio expofuit, dicens: Si Cbrinec Deum illum fine hoc quod homo eft, nec „ Jies · 4ο>*· „ ratur ab angelis, Ac omni creatura, ficut Pa* men . De oetero ut epiftola finem deinceps for„ ter Ac Spiritus fanftus, non homo propter tiatur, fi placuerit veftra diferedoni fuper prio­ „ Deum, vel Chriftus cum De?, fed homo in ribus capitulis quatuor plenius edoceri , in fer„ Deo, Ac in homine Deus. Idem de predefti- monibus beati Bernardi fuper Cantica cantico­ „ natione fanftorum.· Ille homo ut a Verbo in rum diligentior de eifdcm difputatio continetur. „ unitatem peribo» afliunptus Filius Dei unige­ Optamus Ac oramus , ut bene femper in Domi­ a· nitus effet, unde hoc meruit ? Nam Ac ipfum no valeat veftra paternitas . Recommendamus »<■4. («a. dominum gloriae, io quantum homo faftuscft vobis fratres noftro* de Fofla nova. De profpcDei Filius , predeftinatum didicimus in apo- ritate veftra Ac ftatu ecclefi» fanân certitudinem ftok). Ptatdcftinata ifta nature humanae tan- finis vellemus audire. Ptrgit evre. „ ta, tam cclfii , Ac fiunma fubveftio , ut quo Vix perfcfta erat epiftola hac ab eo cui tra„ attolleretur altius non haberet. Hieronymus1-* dita fuerat ad feribendum: Ac ecce eadem hüxa in breviario pfalmotum fuper, Abrete jtMl** voluntas Domini fuit, ut mihi occurreret quod Hltr··. ia pnfirw «jar: Licet quidem aflumprus fit homo, volebam. Ab altero fiquidem fratre, priufquam & ad comparationem Dei omms creatura fca- mihi pncfens epiftola redderetur, fcriptura alia bellum pedum ejus eft .- tamen hoc ipfum fca- diu quariita jam penitus defpcranü mim echibita belltun fociatum eft Deo, Ac de fedili fuo. Vi­ eft: quam eififem capitulis ante annospene qua­ dete quam rem audeam loqui : Ego ita adoro draginta edideram cum ipdb fymbolo, quod do­ fer bellum, ficut Ac thronum. Ego non intelligo mino paper & Romans ecdefic ex parte decem aliud (edentem , Ac aliud fcabellum : fed totum archiepifcoporum, Ac omnium epifeoporum pene in Chrifto thronus eft . Quomodo fit, nefeio : qui in illa adhuc die Remis inventi funt, cum Ac tamen credo quod fit. Sulficitmihi fcirequod abbatibus maximis atque plurimis , At nugiftris feriptum eft quod credo . Fideles dicimur , non (chelarum, Ac fiibfcripsis nominibus fingulorum , rationales. per fuperius memoratas pertonas fuerat prafenContra capitulum quartum , facundum quod tatum. Unde fatis exultant, illam quoque feriprcfcripfimus, fentit Leo papa feribens ad Fla-p, pturam adjiciens huic eptftolae, tamquam carifl»· vianum epifeopum ita : Htt inquit Apoftolus ,*2·1 mo domino meo, vobis utramque filiali devotio­ t. ftntite i» uadis, Arc. ufque, ia glans Patri/. Af- ne tranfinitto. fumpti, non affiunentis proveftio eft quod dici­ Audivi etiam , quod fuper damnatione Petri tur .- Aras i&mt txnlsxt. Idem fcientes , quod Abailardi diligentia veftra defideret plenius nofte fempiterna Filii Deitas nullo apud Patrem cre­ fimiliter veritatem : cujus libellos pis memoris vit augmento, prudenter advertite, quod nec cui dominus Innocentius papa fecundus, in urbe Ro­ 7/il. ··*. 14. 14 Cw diftum eft, Terra «, <7mttrrnxtilis, eidem in ma * At in ecclefia B. Petri , incendio celebri Chrifto dicitur .- &dr λ itxtris nttit . Idem ad concremavit, apoftolica auftoritate hsreticum il­ SuilMf. Cnnftantinopolitanos .· Dicant adverfarii verita­ lum denuntians. Nam Ac ante plures annos ve­ tis , quando omnipotens Pater , ve! fecundnm nerabilis quidam cardinalis Ac legatus Romans quam naturam Filium, finer univeria provexit, ecdefis, Cono nomine, regularis quondam ca­ vel cui fubftantis cunfta (ubjecit . Deitas enim nonicus ecdefic S. Nicolai de Arvalia, theolo­ Verbi pqr in ommbus Ac confubftamialis eft Pa- giam ejus, Sueffronc concilium celebrans, fimiliter ... iwjwNitn r» η m r i r i U W conradusin.imp. 73 f rr. ni. CONV.1LIU. M luoov.vilr.pr. 73· ————lirer concremaverat, ipfuxn Petrum urefentem A··{«· · vÿ «Rterventa ggavlnm ft doAorvn haminum-,— _ anno MTKuctu. fit coQvtâutn de heretics praviutc coo* LÎÎTtr .· anno CHRISTI Γ® ’ , «wren·** uc uwxticu roayiiarc sw LXXlV. ad Aipbonfum HilpaaianMU Regem Icrtpta , CHRISTI ,^a. demnam. Unde veAro û placuerit dcfsdcno.ocr £b dataaa te remaerro Uagegrad r χΛ Mail , h i\a. libellum de vita S. Bernardi, ft per ejus epiito- die XXVII. man Apnlis, ait E genius : Ada gfb las mitfa* ad curiam, (âtixôet. Inveni tamen in Asgf a.rav.lle libellum cujuttam abbatis nigrorum ÎX monachorum, quo errores ejufdem Petri notan- raro saura*· oajideaetiaae déviai , m aai veaenat a tur, quem ft olim me vidifie recordor : fed a fn**ia ntamt»u. Quate plutea Hifpan.a• · annis, ut cuftode* ..... . ■ rua, Epilcepi ft Abbates ad Concitum Ramenfe ve­ multis librorum aflerunt, fh*nere . De prwlentia Betfcoporam Hifprate in Cunc­ fltolè quatfttus prunus quaternio non potuit in­ to Remenfi legendus Rarornus num. XXXI. veniri . Propter quod propoiiti noftri eft in Fran­ GervsfxM in Chron. ad annum MCXLV1I. refert, cium deftinare ad monafterium cujta abbas exti- Eugenium IU. Tbeobaldum ___ Cantuarienfem Atcbiep. Icnptis ft noneiis cum ceteris Epifeopis Angb* rotit qui eumdem librum compoiuit : ft fi rare potero, tranfcribi facere codicem torum, ft ° Archiepifcopus transfretaret. Sed Arcbepifceptu Deaaa aietaeai ; ilattlt arorr adiit, €Γ mittere vobis . Credo enim quod vcftras inquift» ategu faant Kt/nt “ Mr temfero in riaSAs fnSt trnfwtn ttrre» vi *rtioni fufticere debeat, utcognofcatis,qux,quem­ admodum, quare fint condemnata. Haiinas Gaufrtii tpifttle ad eptfcaftoa tardia*, U» Aitaanfeaa. ad Bofoow» Cardinalem fcnbit, TbroUtou ad Conci­ lium Remenfa vemt ,.crtm7 Bfijcapu daaû centre dfentixm mronentiAM, eaeeptu tribu . fix’ de nrondaS· Regù vraerms, «i aliaeaa· aifeaeiaa· eaeafamt. Tbdobservatio P. ntonii agi baldus foluto Concilio Cantuanam profpere pervenit g fed Stephan»* Rex turn Antlia celeriter exire coetit. ad An. Q>. 1148. □. 5. ftfeq· Qpare Theobaldua in Frandam (ecertis · De aac iftius prnfulit vexatiooe loquitur Baronins num. XXXVI. Caaciliaa· geatenfe hoc anno ab ao celebraram effe , pmqce numero anteriori narrat , Bugenium 111. cou» trftantur Otto Fritiagenfia in Friderico lib. a. cap. JJ. tovetliam ___ _ obortam ..... , —r-^r.r-m.-- — __ r. inter Theobaldum 8t Bernarduen Chronographus Cqtalaunenfia Tom. I. Bibliotb. L*b- Èpifcopum fanâi Davidia ejus obedientiam refogien» bei, ft Chronographs Remenfi* ibidem ; quibus adde^tfm t.m componere laborafle , quod probat Baronina Baremus ex e< Ca — Ai Mada.U. C.. Γ a a — II 1 ** Hu ·*·_*. S_ . a · _ Chronographum Sanftf Msdardi Sueflionenfis Tom, IL ejuideni Papa Epiftoia , data Meldu tanta Kalndat. Spicilegii fit Robertum do Monte vulgatum . Verum Jalii , in qu ait.· B. Lac» Mrwtafr proaiad faaatu* e.uidem eft. Buicum Tom. II. Univerfis . Patif. ptg- tit anal , nb & iff ( nempe Bernardo Menevvnfi feu ajs. ft Gervafium in Chron. Concilium iftud cum an­ lanfti Davidis Epifcopo) dicta prajbdauu , at tant no fuperiori alligafle; fed fundamenta , quibus inni­ pra/eatibu farUbu, dt dignnate Btclefa fangi Duvid» tuntor frivola , fit cx iis » qua , hoc ft pracedenti CT libruete faa, ret vtriutnatagaaftaatat. Hanc Epianno in medium adduximus plane everfa. Chronogra­ ftolam ad hunc etiam annum revocant Atfordus nun*. phus Mailrcfenfis annum a Pafchate incipient ait, X. & feq. & paflfim alii. Sed non dubito , quin balanno MCXLV1I. Eogemum Papam nutguas Caaciliaaa iucinati fuerint , 8t quin «a aune fuperiori , ut ibi Kntii tenuifie ad Larare Jerufalem , feu Dominica diximus, data fit, cum certo confiet , Bageataaa III. quarta Qtisdragtlima , que hoc anno in diem XII. hoc anno die XXIX. menfis Junii , quo ea ad Theo­ Kalend. April, feu diem XXI. Martii incidit . Huic baldum Archie». Epiftoia Meldis in Gallia fenpta , Chronographo contentit Chronographus Remenfi* cita­ urn in Italia fuiffe. Ceteram controverts ill* inter tus. Roberto* varo de Monte vulgatus , ft Chronogra­ Ecdefiam Caotuationfem & Meneveniem durabat ad­ phus Catalaunenfis laudatus , qui iilud XI. Kaiead. BIIC huc 1Be fub monneara Pontificatu annocentn Innocenti i m. ill. nemaraus Bernardus emm enim Afrt/. collocant, a prro.ibua non difereuant. fed aiiiD^r Λλβ λ gegnia fra^aaaa dieaa claafitfafrr· a die dominica , qua mos erat preces Deo fundere , MN ----- , *inquit —=- ** ----------- *Mroevenfis —-------- «- -------- ·( utCanonico* coûtants» alii a feria fecunda infequenti, qua prima feflio fieri enftimat VV*rt bonus in Anglia Sacra par* II· pag· folita erat , illud exordiuntur. Illud Concilium , ut in quorum re crederet, faad ia tcclejîafiicis raarcijaùt, din ter , ultimo dicitur .· Prafntis decreti aagaritaie fraeifi- [cilicct far eum , qui venturus eft fodicare viros ft atat , at aallat aataina boasiau* bareftarthae , C ea· mortyos, fit feculam per ignem , ut iuqait VVillei- . rant feqaactt . <«t ia farühu Gafctaier , aat Pravi»· mus Nsubrfgenfis lib. I. cap. 19. de quo hctecico Bac:tr , vel altH caanraraatar , ataaateaeal, wl defen­ romus a nem. 11. ad Vlll. piuribns diflerit , 4 Au· dat ; aec alifait airain terra faa receatafalaaa fr*bet. ftarium Gemblacenfe ad annos MCXLV1. fie MCIfte Canon apud Baromum num. X. dicitur decimus XLVtff. Septimus , quia in exemplari Vaticano, quo ufus eft, Damnatu* fit Gilbrtiu Perretem/ Epifeopus PiftaCanones XVII. ft XV111. in unum confunduntur. Ha- yienfis ..w.„ ,, »cuius wp.. «... .. Concito Parifienfi ad Remencaufa in •e» ici illi abi non erant quam Henrieus, Eudo , live E fe , ut anno fuperiori iafmuavimus , remiffa fu71. ft feq. O A P COM ______ 737 TMVIKENSB. 738______ ?Λ?Τ. »'♦·· Æ°T. «U». CONCILIUM In caofa fanda <«> TR Ε VIREN SE Hildegardis abbatiflfe in monte S. Ruperti celebratum anno Domini MCXLVlif. tempore Eogenii papa III. RitbtfauJ m cbrtuico Itirfiutgietf «m awllr-A /aw ctut^fan quiuqu»ufa» ; His tempori­ bus, »it, Eugenius papa III. Treverim venit cum ododecim cardinalibus , epifcopis , dt abbatibus multis, invitatus ab Adalberone ejufdem civita­ tis archiepifcopo, qui papam cum ceteris qui aderant omnibus per tres menfes in cibo ac po>u cx propriis fumptibus coptofiffime providit . Ibi papa Eugenius ecdefiam monafterii S. Mattbie apoftoii de novo reparatam pridie Kaleodas Fe­ bruarii dedicavit. Synodum quoque tam epifeoparum quam cardinalium dc abbatum ibidem ce­ lebravit , ubi Henricus archiepifcopus Moguntinus, dt fandus abbas Qancvallis Bernardus ipfiB poribus jam novi miracula oftendit , cum te Spiritu fuo ita perfudit , quod diceris multa fecrera videre, intelligere , & proferre. Hoc a quibufilam veridicis perfonis ita efle perce­ pimus, qui fe fatentur te «idiffe & audiviife. Sed quid nos dicere ad ifta valemus', qui cla­ rem fcientie habentes , ita quod claudae dt aperire potiemus, Λ hoc prudenter facere per ftultitiam negligimus? Congratulamur autem gratiae Dei, congratulamur de diledioni tue: & boc te admonemus , ut fcias, quoniam Deus fuperbis refiftit, humilibus vero dat gra­ tiam. Gratiam ergo, que ia te eft, per hu­ militatem fervi dc cuftodi: ita ut ea qua ia fummo pontifici mirabilia quae Deus operabatur „ fpiritu proferenda fenferis, prudenter proferas, in famula fua Hildegarde montis S. Rupert i con„ quatenus illud a Domino audias : Diltt» ar Tf.i feflbris abbatifla, retulerunt. Quibus auditis pa­ „ tmuu, Ü tgo iutpirbt iUud. Quod nobis ce Ιο­ pa attonitus, dc rem diligentius inveftigare vo­ ν co illo, quem tibi ia fpiritu pravidifti, fignilens , Virdunenfem epifeopum Addbertum cum „ fic-fti, hoc permifliooe dc benedidione noftri aliis viris fide dignis mifit ad fandam Hildegar„ d* epifeopi tui fiat : ira quod ibi regulariter dem: ut cum humilitate dc manfuetudine, fine ,, cum fororibus tuis vivas fecundum regulam S. ftrepitu vel curiofitate, quid rerum effet ab ipfa „ Benedidi, fub ejufdem loci claufura. feifeitarentur. Qpi cum ad monafterium, in quo Ad base virgo Chrifti fummo pontifici litteras degebat fanda virgo, deveniffent, dc juxta comrtfponfales divinitus infpirata remifit.* in quibus miffionem apoftolicam veritatem ab ipfa humili- eum de arcanis qua a . corde .. __________ habebat. in fuo admotef inquirerent: illa fimpliciter que de fe erantçnuit, dc Divinam circa hcc voluntatem debeneaperuit, dc legatos cum feriptis dt libris revela*’ ~ placitum "indicavit. /fec Tritktfaut. tis fibi divinitus dimifit. Quibus papa recognitis, Abftfat Rtuumji cencili», cuut Eugtuim ptp» volumina fanda virginis fibi tranimifla coram Tnvtrit mordetur, adtoqut mu» MCXLVlif. buc cardinalibus, archieptfcopis, abbatibus, dc omni contitifft «fatur Theodorei dfaj i» vit» jauiht clero publice recitari prreepit, dc per fe iedoris Hildugurdu uf»d Sttrium to.j. dit iJ.Septrmbrir. officio fundus partem non modicam legit, per mdt Tritfafaut fac verbo tmu fert defcripfljb que omnium mentes in ftupqrem terfie, ac vo­ cM^itur. ces in laudem creatoris omnium excitatas funt. Adde etim» food hebet Guliefatu dt S. Amore, Aderat ibi fandus pater Bernardus, quo median­ peg. 116. Notandum etiam, quod quafdamfcri- ix ph.,4. te fumidus pontifex cum ceteris monebatur om­ Îturas feu prophetias Hildegardis prophetifla w- ·>>·■ nibus , ne tam infignem lucernam filentio tegi 'eutonica , ad opus propofitum pertinentes , pareretur: fed gratiam tantam, quam Dominus (cujus r .„,______ _ librorum ____ -quidam ,_____ per B. Berprofdxetitia fuo tempore manifeftaffet, ipfe fua audoritate D nardum colledt in Qarevallenfi monafterio conconfirmaret. Ad hac fiimmus pontifex benigno tinentur ) in ferie . .............................. hujus libelli pofuimus : dt il­ favore confentiens , devotam Chrifti virginem las ideo confidentius affumpfimus, quoniam per litteris fslutatoriis vifitavit , in quibus ei licen­ prsedidum fandum virum Spiritum Dei haben­ tiam audoritate apoftolica proferendi dc feribeotem fuerunt colleda, ut didum eft , dt in ar­ di quacumque per Spiritum fandum cognoviflet, chivo fui monafterii inter, feripturas canonicas iloriofe conceffit: eamque, ut fine timore revecollocata . Vidimus etiam quemdam librum de ita fibi confcriberet, animavit . Cujus epiftola archivo eodem afliunpnun, quafiiam prophetias didas Hildegardis clarius exponentem , dt inter tenor fuit: cetera continentem, quod tempore B. Bernardi Eigtwar tptfcopuj ferveu fenmruut Dei, diltHu i» Qanevallcnfis, Eugenio papa libros ejuftemproDouta» filiu Hiidegmdi profatu m monte S. phetiffa canonizavit in Concilio Trevircnfi. Ruperti, ftfatut tf aptfalicmu fattdiBioMtu. E T iramur, o filia, dc fupra quam credipo­ teft miramur, quia Deus noftris tem- M CON(i ) Hoc Trevirenfo Coacilion ant« KnoeaC· ab Bogeaio III. celebratam probat Pagius ad An. Cb. sr«l. * Cmcs/. Gnerul, Tom. XXI. Aaa 74o CONCILIUM <@©*Sg» <8©^ C,S! ** AD REMENSE CONCILIUM Ah Eugenio 111. Papa, anno 1148. celebratum. ADDIT t’ * I O. Emv.je Concilium oi EugtniO 111. anxo J J48. Λ Eugenia 1 epifeoput fervus fervorum Dei, dileElisfi- D»d>< babitum, tum 'erum decretarum gravitate, hs, Cerbejenfihus monachis liberis, ac mimfteria- V°5· Eein adjiciam caufarum <]uaapoftolicz fedis legatus, in Henricum quondam r.eti.im dsfcufftoncs :n todem concilio faiffas ex co­ ejufdem monafteni abbatem dedit, confirmantes, dice epeftolarum llibaldi Abbatis Corbejenfis vulga­ ftatuimus, quod ii idem Henricus pacem monafterii Corbejenfis perturbare prxfumpkrit, & bis to a PP. Martene & Durand Het. Motturn. to. 11. tum & appendicis loco fubjungam hteras Henna B tertiove commonitus, non refipuerit, non lolum ibi ulterius przlationis non habeat officium, ied Romanorum reçu filii Conradi imperatoris ad Eu nec poftmodum ibi inter fubdiics maneat, pro­ gtnium, excufante' Henricum Moguntinum Arduehibemus . lift spam, quod concilia Remenfi vocatus non tnter- R Q Datum Remis nonis Aprilis. Ex Ct' hoo tn Pf.il. EXIIS. pag. qj. Sicut nu­ per in concilio tu papa Remenfe , Eugeni de talibus ünâimoni.iJibus quz io clauftro vivunt , led regulam nullam profitentur , ntandafti, ut .chriftiani etiam fepultura careant , nili vitam Ext at apud eundem ifibaldum ir eadem epift sia CXXXI. Ttorna Cardinalis in eumdem Henrnum fententia in Rcmerfi ccnc.ho confirmata , quam hic exhibeo. ,, Nos communicato confilio epifeopi Pather- ftiam in congregationibus fecundum regulam B. Benediâi vel S. Auguftini emendent . & iclictis huraer.fis & aliorum , piopriis, communiter vivant. & U’obedientia, & ceteris, cum dc abbatia & qu. przlentes aderant, pro inutilitate perlonx 6t confcifionc fimeniz, Iim. quam nuam in in przdiâum orvrliiQtiin Henric. Henrir rti»avnrir ;· fratris fui ja fiione Corbtjenfem Acbatiam eri- £)Thom. didaverat i "terat . Sed non di.s poft multis criminibus apud fed ipfum, ut diâum eft, a gradu & ordineecelefiaftjcorum depotuir, tanquam inobedientem, i i .tn:m cardinalem A. S. L. accufatus , ac tan­ dem .jnviflus depefitionis Jententiam retulit . Eo immo vero aperte rcbeliem anathematis lenten­ tia perculit. Juluato Corjejenfes Itib.tldum Abbatem Stabulenfem fibi prfi".em elegerunt , quem henricus depofitus Ibi pariter occurrant liter* Eugenii pap* III. in n>n.n< ir.jcElandum jucepit . Rebus ita fe agentiq:abm concilii Rtmenfis quadam affert in hanc fenbu^ icnbit idem Ifrbai.iu' m epift. CXXXI. Regeft. ter.tiam: In concilio quod Remis Deo Domino auâore celebravimus, excifionis fententiam per­ ad i ern.irdum lltidensbetnienfem ; Venimus ad Sy­ nodum Rcmcntem , qux celebrata eft mediante tuli (Te t, {Arcbiep.Coloniertfis multit apud eum cri­ quadrags fima, ubi Dominus papa paci, 5i tran­ minibus acaffatut ) nifi regiz parcens abientiz wiin quillitati detrimentum aliquod regno, quod maxime nobis CorbejenLs ecclehx providere volens , Irntentiam, quam venerabilis pater ..ofter Tho­ carendum erat, eventurum exinde puraviflemus. mas presbyter cardinalis A. S. L. in Henricum E quondamirronafterii eiuldcm Abbatem verbo dé­ Extant ea de re 'jufdem Euger.it liter* ad Corbejenfe·. monachos eat* Remit noms .\prihs , quas hic exhibeo. crétât, verbo & feripto confirmavit ibi etiam confirmata fuit anathematis fententia in Dolenfcs fy Briocenfes reos tranfgreftionis in man­ data apoftolica quibus agnofeere Turonicum Metro­ politanum jubebantur. Esteras illas dedimus in apdice cpijlelarum Eugenii. Juvat etiatet de hoc Remerfi concilio hic ea re­ ferre , qu* fcribit Glofcbertus in gcftit Arcbiepifcoporum Trevirenfium, quem audiorem vulgavit Ectardur in Corp. Hiftor. to. i. pag. aaoj. Ad quod con- 74« concilium dominus Albero REMENSE. 741 archiepifcopus tamAcutua1 , noftram xtatem tc regni gubernationem------------- - --------------- magnifice pervenit , quod omnium oculos in fe AVNO & ‘ ora dc fe aperuit. In " camerula autem deco­ CHRISTI ri fado lineo panno intrinfecus obduda , inter 1 reverendo patri duos ferebatur equos, quod eundis vifu erat mi­ fedis fux plurima Henrico Moguntino ar- Gallic Belgicx , qux fceptris noftris ex majori fecit privile­ parte fubdita eft, & totius Germanic ignoti non gia fuper omnem Belgicam, Galliam atque Ger­ maniam , quibus auditis Remenfis non mediocri­ funt : inde fadum eft , ut tempore iynodi ve­ ftrx, quain in Remenfi civitate divina favente homines illius cum clementia ad totius fandx ecclefix incrementum omnibus fuis turbationem facientes , aliquos ex celebraftis , ter tutbatus eft . Unde & eis vulneraverunt ; *NN<) tum vero -ejufdem venerabilis archiepifcopi ab» fentia toti regno fic perfon® noftra incommoda fit, optime novit intelligentia veftra , cui mores rabile fenedute enim jam laborabar, longifque fradus deficiebat laboribus. In hoc ergo conci­ lio prior in ordine eundis refidens epifcopus, re­ legi de primatu noftro chiepifcopo, omnium principuni favente conniventia, magna cum attentionecommifit. Quan­ quod ipfe dominus archiepif­ copus Albero valde ferens indigne, minabatur in ad veftrx fanditatis prxfentiam ve­ nire idem archiepifcopus non poflet , quoniam alterius regni fines tutus ingredi non potuit ’■ & fe difcefiurum , & Remenlem vaftaturumB noftras res, qux quanto funt per Dei mifcricor- odio epifeopatum ,* tandemque ad hunc finem res eft perduda , quod Remenfis cum Sueflionenfi ad qui hanc liores, relinquere, nobis cum confilio multorum principum renitentibus , falva fide & honeftatc in ejus poteftatem dedit. fua, non valuit. Verum, quoniam frequenti vo­ nofpitium ejus pervenit, & homines , culpam commilerant, tanto funt ad regendum diffici­ diam majores , Denique affero ex eodem V'ibaldi regiftro numero XCIX. Henrici regis Romanorum ineras ad Ponti­ ficem , quibus excufat abfentiam archiepifcopi Mo· gumini a Concilio Remenfi. catione veftra commonitus , Dilediflimo in Chrifto patri Eugenio fandx Roman® ecclefix fummopontifici, HenricusDei ubi congregata principum noftrorum frequentia, x ______ , tam de ipfius archiepifcopi abfentia , quam de fee uro ad vos tranfitu fub prolixa deliberationis gratia junior Romanorum rex, filius magni Cunradi incliti triumphatoris Romanornm regis, & femper augufti , filialem per omnia diledionem & debitam in Domino reverentiam . Cariflimus pater nofter , catholic® Ut- .perfonam veftram fummo affedu amplederemur , nativitate prxterita audore in oppido beatz nos in curiam Marix Deo celebravimus, Franchenevort " ' · mora traftavimus . Eum itaque ad veftrx iubli- nvtatis prxfentiam contra noftram & totius re- gni utilitatem in prxfentiarum proficifccntem , fidei cul-C fiiuii & aflfeduofa commendatione profequimur, tor, a nobis & a regno fuo difcedens, nobis hxc fuprema & memorix ardius imprefla mandata dedit , ad veftrx celfitudi- nis prxfentiam tranfirc nunc feftinabat , diledionis ut facrofandam matrem orantes intime piiflîmam & in bonis expertam nobis paternitatem veftram, quatenus eum beni­ gne fufeipiatis & honeftx petitionis noftrx inrui tu habitum , ad nos cum gaudio ipfum veftra noftram Romanam ecclefiam prxeipua diligentia coleremus, & res ipfius tueri ac defenfare, ubi­ benedidionis gratia communitum in brevi remit­ cunque fe opportunitas offert, non negligeremus. Affuerunt eo nonnulli ex Anglia epifcopi, qu i de re bite memorat S. Ί bornas Cantuarienjis in ciftola ad Hofonem cardinalem lib, J. epiftolar. S.Tb. epifi. CXXXW. ubi bete de praieceffve fuo Tbeobaldo refert ; Rege Stcpliano hoc in eo perfe- Qux piiflima religiofi genitoris noftri monita non iurda aure , nec pigra cordis'intentione fufeipi- entes, ad effedum ea producere follicita devo­ tione curavimus, fic de cetero intenti t ut cre- tatis. iccnte in nobis per divinam indulgentiam xtate qnente, quod contra prohibitionem ejus vocatus fic lapientia, eunda in melius augere & comple­ a domino Papa Eugenio ad Concilium Remenre Morem regni nobis ----------------------a Deo colla-- ftudeamus --------------------. -------------r,--· --------fe venerat , exteris epifeopis domi contra obeti veftram prudentiam ignorare non credimus ,Ddicntiam remanentibus , exceptis tribus, qui de in eo, videlicet , quod bloguntinus archiepifco- pus, ex antiquo fux ecclefix fic dignitatis privi­ legio , fub abientia principis eu ft os regni fic pro­ curator effe dinofeitur , qux prifeorum inftituta regum gloriofus genitor nofter, ut in ceteris fe- tr mandato “ Regis venerunt, ut aliorum abfentiam excolarent . Nec ci fummus Pontifex gratias, quas devotione meruerat, in pleno concilio reiiiliilct. Eo quod, ut verbis ejus utamur, natando quam navigando ad Concilium venerat. CONSTITUTIO THEOBALDI ARCH1EPISCOPI CANTUARJLNSIS repellit de Monafterio . Heobaldus Dei gratia Cantuar. j' T archiepifco-E tanter annuentes, qui telo juftitix & ignito mo- pus, totius Angiix primas, fic apoftolic® ledis legatus, diledis fill's , Gusberto priori, & ~ ' · · - nafticx religionis amore fuccenfi , hoc unanimi poilulatis ailenfu, ut ecclefix veftrx famx pro­ toti conventui ecclefix Chrifti Cantuar. benedi­ videntes, occafioncs, ex quibus prxdida fcanda­ ctionem a Domino, & mifericordiam a Deo falutari luo. Cundorum providenti®, feu diligen­ la fxpius oriuntur, qua debemus fiepoftumusau- tium maxime pr® la torum incumbit officio, ut ex doritate radicitus amputemus . Noftra igitur fic apoftolica , qua fungimur , audontate prxeipi­ prxteritorum obedientia mlala debeant prxeavere mus, atque in ecclefia futura. Hinc eft quod fcandala illa, qux noftris temporibus, & ratum fore fub anathemate con- veftra eundis tenendum videntur contigilfe temporibus per quofdam, qui ftituimus, ut quotiefeunque quemlibet monachum de vobis exierunt, fed cx vobis non erant, de ecclefia veftra fugitivum, vel meritis fiiisejc- tam fxpe contineant, quanta poflumus iolicitu- dum, five quolibet modo relido religionis habi­ tu ad feculum reverfum, redire tandem aliquan­ vobifeum vehementer offenfi adverfus hujufmodine dine vobis impofterum providere ftudemus , veftris fuper hoc juftis ac rdigiofis petitionibusgra- Concil. GeneraL Tom. XXI. do, & per gratiam recipi contigerit', gradu recipiatur; ibique rota vita Aa a x in ultimo fua remanens ad 74) "E'tt05 £55δΐ°*£'Λ£ CONCIL. TREVIRENSE. 744 S“ «l sitioris locum ordini; non afeendat, illos tan* A recuperandi ordinis fru' , fi a vobis vti exeant------- ---------- rummodo pracceiTurus in ordine, qui poft reverve! ejiciamur, caveant fibi ab utroque , dc vel >Ma ί*οη<τη c,us ‘° ecclefia fufcipientur, ut ex boc, « qui poft lapfum redierint , perpetuo degradationis iu« inruitu erubefeant flt. humilientur; & qui forte fimiliter tentari poterunt, amifla fpc CONCILIUM exire audeam, rd end mereantur. Ne quis aurem hanc cocftitutioDem noftram pnefumar infringerc, fid> anathemate prohibemus. Valete, LINCOPIENSE IN SUECIA, Id quo aftum de archiepifcopali fcde erigenda, anno Domini WCXLVUI- Nuo·.·a·-TCXptncr Magnus Gothic* hiftori* lib. xvttt. cap. Bdum putabant.' ob quam diflénfionem archiepifa /,"-*? , J xvi 11. Énircir, inquit , Nicolaus ea legatiocopalis dignitas in Suecia ad aliquot annos inter« e-iuit , Wibaldus Abbas Stabuknfis epiftola CXXXI. ad Bernard. Hildenesheimenfem epifeo­ pum ; icribit enim : anno proterito fuimus Treviπ m curu domini Pop*. Tum poft nonnulla proleqtiitur: Tenimus ad Synodum Remenfem bc. Inluper Gloichcrus in geftis Archiepifcoporum Tre- ad aetreum velum. Paid referam de fupervenientibus arcbiepifcopit, epifeopis, abbatibus, orchidiaco­ nis , propifitis, ducibus, comitibus ? Hos omnes ad Concilium confluxifle , quamquam Glofcherus non icribit, vix dubito. Quid vero do aâum fit Hildegardis pneter ea , notat qua: Labbeus , in in ea fyno­ caufa fanfte pauca occurrunt . Harc tamen -ibidem gefta narrat Wibaldus in eMrenlium icribit . Dominus Papa Eugeniut a Trepiftola CXXXXIII. ad Eugenium : poftquam *b verif recedenj , Remis celebraturae Concilium mediante sjusdragefima pervenit pe rerun . Eodem uuuciu tefte icnc feriptore ινιψιυιν — equitatis Vtflr* CtnfurO ( AlCOlfuS ) fundam Ful■x anno 1147. 1147. Dominica , qua cantatur lJdenfis Abbas apud Treverim depqfitus fuit . InfuPonnlcx ievavi, Treverim pervenit ; adeoque exper Eugenius in epiftola LXVI. inter Labbeanas i-untf anno 1147. d;e 19. Novembris. Qui eum illo eo confluxerint ad concilium, habes ex co­ der. Gloiciiero; ita enim ille : Conducentibus pon­ tificem .1 dextris ^.itrone, a finiftri 1 vero icribit noluifle fc eleftum Placentinum ad id uf. que admittere ut juftitiam Ravennati ecclefi* , ( qux jus fuum in ea Placentinorum eleftione Ijrfum querebatur) confervaret ; tum addit : poft(c.jnienfi arc· ley rropo , procedentibut vero modum vero iident filii noftri { Placentini ) aowd rrai.'tr epi '. opti (jtrmam* . fingi*, Tujci* , b eu Treverim noftro fe confpeflui reprafent antes , idipomni natione hi.To«. . tx f,ic doter. Raynaldus nomine, quas pro Chrifmate ferebar, Solent multorum fada oblivifei, nifi de recen­ omnibus juftitiam facere noluere . Quamobrem Sabinz Canonici ad pedes Romanz Ecclefiz S. Sabine ' ?***' ti feribantur. Inde eft, quod congruum fore duximus, quz tempore D. Bernardi Epifeopi inter Ecclefiam S. Sabine , fummatim feribere. fie S. Joannis Primo itaque tionis ejus, feria quinta in Cœna accidere, ampullas cum capfis fuis abftulere , de quibus querelas deponere difpofuere. Quod przfentientes 5. Joannis Clerici, ut prohiberent, Comiti per- anno ordina- fuafere, fie fie ad D. Epifcopum pro juftitia ac­ Domini , cipienda fe- femper conclamare S. eundum confuetudioem tam tClerici S. Joannis ,Qnon ceflâbant, quorum clamores q».am totius Epifcopatus ad Ecclefiam S.Sabinz q**.am Sabine in fratres fubfequetiti an. D. Epifeopus fedare promittebat. Advenien- convenere. Cumque folemnia celebrarentur, Ca­ te igitur quinta feria, qua S. Chrifina confecra- nonici S. Joannis hoftias ad altare facrandas,fic plebanis dominandi ambitione diftribuendas obtu­ tur, celebratis folemniis ex more, de ampulla S. Joannis oblitus permiflione juftitiam S- Sabi­ lere . Et quia D. Epifeopus tunc ufque ad mor­ tem «patiebatur, id patienter toleratum fuit. Ce­ ne conculcans, propria manu ipfe Dominus Sandum Chrifina diftribuit, unde ranto dolore Ca­ lebratis itaque folemniis , fandum Chrifma ex more per fingulas plebes, coadunatis totius Epif­ copatus plebanis, Canonici S. Sabinz diftribuere coeperunt. Quod videntes Donnas Raymundus , nonici S. Sabinz repleti funt, quod ea die,nec mandatum, nec aliquod officiumpneteraltarium expoliationes in ecclefiam faâum fuit. Quod vi­ dens D. epifeopus ad eorum confolationem ipfe Pafchali fefto, cum eis manfit. Id veroS. Joan­ Oc Ing. qui dicebatur Przpofitus ttfte tulere,ita quod primum ipG Chrifmatis diftributori Joann inis Clerici ........ rpretentientes, -------------- ------- , iniqua cogitatione,mo________ _ ____ Berardi injurias , deinde plebanis cum injuriis, E do ad Comitem , modo ad milites ibant, hinc fic minis verbera intulere . Et quia de ampullis inde per vicos, fic placeas ipfa Refurreâionis die S. Joannis Chrifma non tulerant , firaâis ampul­ clamantes, fic dicentes . lis, quod dici nefas eft , Ecclefiz S. Joannis, quam Epifeopus, fit Cano­ Chrifma effudere . Et Succurrite matri veftre ne Pafchalia exfenia Epifeopo in Ecclefia S. Sa­ nici S. Sabinz binz patienti afferrentur, obliti fidelitate nis przcipiendo fuafere, fic quia ...... D. Epifeo­ hoc, iniquum invenere confilium ficut in fubfequenti oftenditur, callide , dokde , fic fraudulen po mediante, nullum exinde paflfi funt. Alio an- ter ad epifcopum milites mifere , plcba- dcftruere nituntur Qui audito qui fuaderent illi *’*’ CONVENTUS EPISCOPORUM Stc. 747 748 Cÿ* illi, ut qui non venerat die Refurredionis , ft- A epicopa tus, & multis laicis in hzc verba dede- -eunda feria poil Kefurredioms diem *d officium -* * re : Dctnine :--------- 'r~epifeope — —’J--------------, nos videmus: quia tui ciech^st! facundum veniret. Hcc autan non propter ofrici S. Joannis obedire renuunt , fic quia dc ju,,,ι. ficium, Cad ut fibï, &f;atribus fuis, proprioau- ftitia non confidunt propter oifenfas, quas huic Unde fa- ecclefiz, fic injurias, quas fratribus tuis intulere, ftum eft, quod D. Epiicopo cunte ad Eeclefiam S- Joannis, & Qcrict — ita quod in terram a- caufiin intrare renuunt ; confilium tibi damus, ut cmnia exfenia przter quz in fefto S. Sabins afferrentur, ubicumque tibi placuerit :... jurif- âore, vituperium inferrent, agebant . 1km projecere, alios pugnis, Ce contumeliis ver­ beravere, & Epifcopum Mtflam cantare, & lo­ diftioni reddantur . qui ad populum non permisere , ac eidem nul­ lam reverentiam intulere, ficque fatlum eft, ut lationes ad tui utilitatem ubicunque......... Eifcepatum coadunentur . Ampulla vero dum epifeopus loqui volebat, fecundum quod a Clericis commoniti erant , manibus plaudentes anno Decimas fi; mortuorum ob­ >. Papa Eugenius redeat, per edonec quamvis inutiles, fic extra Satxftotum rationem videamur , duz fa­ ctemur. De ampulla S. Joannis duabus tantum Plebibus, S- Felicis fcilieet, fic S. Potiti ; de amtes ut ita dicam, jfrri, Jirrit dc loqui non poffent, egrefli foras Epifeopus, fic fratres ejus in-B pulla vero S. Sabinz, ficutt ratioexigit, vel ma­ omnes in cum, & fratres ejus clamabant dicen­ juriis, fic contumeliis afflicti redire nitebantur . nu propria , vel rci per quem fratrum tuorum ca­ Quid multa ? pereuflô percuflo Giliberto Gilibeno Ditcano , qui Epifcopum ducebat, ab inferiori gradu fcalarum nonicorum tibi placuerit, per totum alium epifi copatum chrifma diftribuatur . Quo audito ref- ufque ad fcamnum ante Ecclefiz januam Epifeo­ pondit D. Marficanus epifeopus : pus violenter redudus eft, fic fic mala malis ad­ tres illi jicientes , volentes palliare , quz commifierant, Epifeopi manus, fic os ofculati funt. Hac pace fubterfugere, fic nec mihi, nec huic ecclefiz fa- faâa poft bellum, licet nolens cum eis Epifeo­ pus manfit, fic fic verberati, fic lapidibus ti, qui cum Epifeopo iverant, Canonici reverfi Epifcopum funt. Capere poftmodum tam apud quam apud Comitem Canonici obru­ S. Sabinz fuper mihi non tisfacere voluere, Quoniam fra­ veflrum obedientes judicium quod mihi confilium datis , proculdibio id agere, fic tenere me amodo Do­ mino propitio noveritis , Epifeopis , coram ipus fummatim fcnptum irrefragabiliter, fit fic fic omnibus fupradiâis , eft . Hoc autem eft anno D48. Indift. XI. anno Pontificatus Dom.Euge- nii III. P?. V. Ius querelas deponere, qui id eompofuere, ut id in Dominorum Tiburtini, Furconenfis, Pitmenfis, atque Valvenfis Epifeoporum judicio finire-C £iqMM«r tpifetptrt tur. Convocatis ergo , fic coadunatis in ultima hebdomada maji epifeopis apud Eeclefiam S-Sa­ binz, ubi erat fic Joannes Siginienfis epifeopus, qui etufdem ecclefiz Canonicus erat, fervxt fervorum Dri, diltffhjl· Prepqfito , & CtnovtM retint S. , felxtem & tpofMcam ktnt- mendaciis compofitas Clerici S. Joannis coram epifeopis lit­ teras recitavere. Quz cum■ audiflent CanoniciS. Sabinz fingulis uù Sttivr dilfaunt. capitulis rationabiliter refponde- N E oblivionis obfcuritaa humanis mentibus in­ geratur, quod fuper caufarum litigiis judi­ nd Sifaram ab epifeopo Pandulfo fibi coocefTim catum tuent , icripturc debent memortz com­ mendari , ut per hoc habeat fecutura pofteritas, quid in futuris temporibus evidenter agnofeat . efle fub excommunicationis vinculo dicebant, fic Quocirca qualiter conrroverfia, runt . Et inter multa a rivo Argentellz ufque ad przfens tempus videtur , ufque in tenimento qua: inter vos , fic clericos ecclefue B. Joannis fuper confecrando oleo diutius fuerit agitata , per noftram fenten­ fic per fingulas plebes infra hos tiam fuerit terminata, praefenti scripti ferie pre­ fines pofitas Chrifma diftribuere inverecunda fron­ te affirmabant. Quz omnia falfa efle hac ratio-—.cepimus annotari . Clerici fiquidem B. Joannis ne S. Sabinz Canonici comprobavere : Primum afferebant, quod Marficanus epifeopus deberet cfle afferebant , Imperatorum prreepta oftendere, lolum ecclefia S. Joannis , in quibus non fed quicquid ipfa in cis fegregatam ampullam unam dei confecrare, aftruentes , quod ampullam ipfam ex antiqua terris, fic vineis, fic m ier.is poflidet,antequam ipfa ecclefia fundaretur , juris etufdem ecclefiz confuetudine a Marficano epifeopo percepiffcnt. Vos autem contra hzc refpondentes dicebatis , efle quod quamvis manifefte continebatur . Deinde privilegia in eadem ecclefia fuerit fa&um, Ikomanorum pontificum tam Pandulfo Epifeopo, quam multis aliis epiicopis ad honorem B- Sa­ Siginulfus a Biberto Ludovico ibi intrufus, hoc continebantur 'atrum inftitutis, fic venerandis Canonibus om­ binz fafta oftendere , in quibus frimum contra juftitiam introduxit, efle contrarium . fic hoc SS. igitur , omnes ecclefiz fibi pertinentes, fic ipfa S. Joan­ nino dignofeitur nis ecclefia , fic ur ecclefia S. Sabinz matrix, ut haftenus, petpetuo haberetur. Deinde omnes fe­ quia petitionem eorum fuperftitiofam efle cogno­ vimus, fic principium ipfum ex maxima fuperbia epifeopatus procelïiflê, communicato fratrum noftrorum con­ re plebani , fic boni Clerici eiufdem Nos filio exinde indicamus, ut de czrero una tantum hrc reflabantur.· ex qin> nati fumus non audivi­ mus dici, quod aliqua ecclefia , vel clericus hui-­ _ ampulla olei in Matrici ecclefia B. Sabinae coniceretur, fic tam per eeclefiam B. Joannis, quam jus epifeopatus aliquid debeat ecclefiz S. JoanI-k ­ nis, fic miramur, qua fronte hoc afferunt, cum nil aliud nos ipfis, quam ipfi nebis debeant; ipfi per alias, ficut juftum eft, aequaliter dividatur & ita firmum, fic inconvulfum futurist tempori­ S. Sabinz te­ bus in perpetuum modis omnibus obfervetur; Si nentur. Cumque hzc, & alia multa legerentur, recitarentur, & teftarentur coram epifeopis, prz- vero oleum ipfum recipere przdiâi Clerici forte noluerint , Marficanus Epifeopus eos, tanquam ceperc utrique parti, u: caufam intrarent. Quid contemptores, atque piorius ' Clerici S. Joannis renuerunt . Tandem nabfto confilio, hoc confilium D. Marficano e- fione coerceat. enim ut nos facramento ecclcl.z Çfcopo, epifeopus Tiburtinus , Furconenfis, & alvtnfis curam omnibus fere Clericis eiufdem rebelles fevera animadver- Datum Feremini VIII. Idus Junii, Indift. 14. Incarnat. Dom. anno njt. Pontificatus D. no­ ftri Eugenii Papz III. an. 7. CON- -CONCILIUM 7,» trCONClL.IUM ija ERFOKDIENSE Λ iitvntt Megnafue artbiepifcepa pre variü ttt'ufia iqptiù, jtnt 1149. itltkratgnt. TJ (Henricus) Dqjigratia Mogumitue fedisAfefta pace dc concordia, terminavimus . Secunvr XX liumiii minüief wibaldo , fpeciali amico dum erat de comite H. qui uxorem fuam dimifuo, Qxbejeuûs ecclefi* venerabili abbati, dikferat, dc aliam fuperduxerat. Hujus negotii talis ûiunis dt benignitatis ad omnia devotam de prom­ erat adio. Dominus Hildenesheimenfis epifcopus ptam exhibitionem. afferebat, quod inter ipfumdcpriorem,quam pro Mm. ν·ι. Fideli admonitioni dc pie devotioni veftra, uxore habebat, propter cognationem canonica fap' *,,'.*11 Hu>rn »° profeftiooe noftra ad dominum papam fta erat feparatio ; fed quod de inceftu, quem cum 4 nobis exhibaiftis, non folum gratias referimus , nepte fua commiferat , poenitentiam fufeepiffet verum etiam fuo loco dc tempore condigna ope­ vel peregifkt, non affirmabat. Unde fratribusnoris exhibitione refpondere parati fumus . Juxta ftris decernentibus , quod ante peraftam pttnitenautem petitionem legati veftri aftionem quoruntiam matrimonium contrahere nec poffct nec de­ dam negotiorum, que ex praccpto domini pa­ beret. Maguntiam ad fynodum noftram io feria pa: prafentibus fuflraganeis noftru Erfbrdir tra-_ fecunda poft Afcenftonem Domini ad fatisfaûioflavimus, dc terminavimus, vobis innotefeerecu-® nem eum vocavimus . Praeterea Herevcldenfem ramus. Primum capitulum erat de quodam ababbatem, quia inconfulra ccckfia noftra dc abf•oa.s.B,» llc * Burgilin , qui querimoniam habebat que verbo noftro Fuldenfem fufeipiens abbatiam, 4.o4 >·.>■,·. adverfus comitem Sitooem, quod quadam bona ab obedient ia noftra fc alienavit , fratribus noviolcntcr tuAiffet » dc pertinaciter teftris fanftientibus vocavimus. Poft h*c multa emakt.* neret, quam, a domino papa nobis injunftam, rant, quae fingula longum effet enumerare; fed confilio dc auxilio fratrum noftrorum utrimque hcc vos magis fcire conjecimus defiderare. Æti «T anno CHRISTI SALISBURGENSIS PROVINCIÆ CONCILIA DUO Vnnve Snlitbttrgi , alind Retiibant babitnttt, Ame 11JO. Em ini hujus provincialis concilii nuda men-C cut alii fratres ad fuos fermonem , fuper his tio fupercft ; illius quidem apud Chronoqueftionem dirigeremus cum viris religiofis ad graptmm Salsburgenfem ; hujus vero apud CrafMonafterium N. Abbatis, dc mutationes aliquas fum in chronie, dc ex utroque apud Hanfuium juxta eorum confuctudinem, qu* hic reprehen­ Germ. Sacr. to. I. pag.ajx. Ita chronographus .· debatur, exegimus. Qui refponderunt, fe nulla­ Anae 1150. finodat qamqttt epifeeperane f*b Eber­ tenus poffe antiqua ftaruta illitis Coenobii vel in­ hard» arthiepifeope ap»d Saltbvrgb habetor . Craifringere , vel mutare fine magna conturbatione tus vero ita . B. Eberbardnt S. Salxhurge^ii ecvel potius deftruftione loci, pro eo, quod dc avtltfa arebiepifcepM i» fynod» quam Ratueant,fnfvocatus graviter ferret, dc de familia, qui mini/ragaatit /ait afidentibat , babas: eflavai vutrn fteriales dicuntur , fe ufque ad mortem reniti Maria beata i^.'nit. clamarent. Nobis vera cum verbum motum nec In alterutro ex his conciliis fancita credo ca, leviter effe dimittendum videretur *, abbati vero qu* in fequenti epiftola ad Eugenium papam pluribus ex caufis grave vel impoflibile edet ad Otto celebris Frifingenfis epifcopus memorat, ^faciendum, veftram appellavimus audientiam . G ISnifrMi patri·*-·-& Jaano E. fwante pentijki. 0. Dti gratia Frifiagatfi fertm otxv débita fttbje* ffiatir reverentia devattaie fervitinae & orationes■ In fynodo provinciali motum eft verbum co­ ram aichiepilcopo de fuefraganeis ejus , quod in Regalibus abbatiis moderne inftitutiones dc coniuetudines Clauftralium non fervarentur. Nos er­ go cum ad noftri Epifeopi ejufmodi Abba tes, fi- ÀNNO ΑΝπυ l*“T' CONCILIUM Placuit * itaque nobis * pater dc domine , cau­ tam hanc ad vos translatam, qui dc prudentiam habeatis dc auftoritatem, finem imponere. Atta­ men hoc veftra figmficavimus prudenti*, ptrfonam abbatis ne tunc in fynodo , nec poftea de aliquo pulfatam efle , quippe quem longo jam tempore, fratrefque fuos, aliafque audivimus LONDINENSE, ÀWNO CHKJSTI Habitum Anno mclu Bai«> mi- A Nno dominice incarnationis mcli. papatus ί Domini Eugenii Pap* III. incipiente vu. Angiorum Rege Stephano regnante anno xvi. prafidente Tebbaldo Cantuarienfi Archiepifeopo totius Britanni* Primate dc fedis apoftolic* Le­ gato anno xut. celebratum eft LooJomxCon- Ealium menfe Martio, in quoftarutah*c fuerunt qu* fubter annexa funt. CAP. I fiwt Ï. Multorum experimenta morborum novas nos cogunt medicinas querere, ut tribulationibus qu* in BUGINIOt re. m _,, 75 · cttlVsTt «■,<. •ONBADOSUt. «MF. CONCILIUM ... ....... „.................. L0DOF.VlbB.FB. 75* invenerunt nos nimis poflimus remediis fslubri-A aliquid remittere. Qui vero remiferit, fiEpifco-· °hvi*r*. Sancimus igitur ut Ecclefie ” * ' dc ‘ pei' pus eft, per iirx menfes, fi alia ecclefiafticaper­ ANNO CHMisn tona » per annum integrum ab officio fuipenda- fefliones ecclcfiaftice ab operationibus ficexaâionibus quas vulgo tenferias five tallagias vocant rar. omnino liber* permaneant , nec fuper his eas aliqui da extero inquietare prcfiimant. Qtid ve­ ro conaa hoc decretum venire tentaverinr , CAP. V. Sanâorum patrum vefligia fecuti di­ pnecipimus tandem, «t his qui anathematis fententia condemnantur, donec condigne fatisfaciant, anathematis lenten­ ii per annum integram in ea pertinaciter perfe- tia percellantur. Sane operationes Regi debitas fieri non prohibemus , Regis tamen precedente verent ; infames & deteflabiles habeantur, ut ne* que in teftimoniis neque in caufis audiantur, & mandato. in principis At poteftatc ipfos vino in terris coram ceflântc officio, CAP. CAP. Quia exheredare. II. vero Ecdefie per Angiiam VI. conftituta pertinentium B occatione placitorum corons Regis Γ Prava nimis dc flatatis canonum contraria in- attenuantur fupra modum ficdeftruuntur, -------------------- -- -------noltimus eas ficut haâenus fuper eifdem placitis Ba­ otevit confuetudo ut in Ecdefiis Angle clerici palfim fic fine deleftu recipiantur . Quod nc de ronibus refpondere. Idcoquc precipimus quatinus in hujus noftre inAitut:onistranfgreflôribaïs&ter­ cetero fiat modis omnibus prohibemus. ris eorum Epifeopi in quorum parochiis fuerint juftitiam fatagant eccleliaflicam exercere . Q^a in re fi Epifeopi négligentes exriterint , ab eif­ dem damna Ecclefia. requirantur. divina Prrterea ftatuimus ut VIE bus innotuerit prrdam five rapinam rerum ecclefiafticarum ad loca in quibus degunt deveniflê, IIL CAP. CAP. Nihilominus etiam pnrfentis feripti auâoritate ftatuendum efle cenfemus ut quotiens facer doti­ qui pro invafione feu ibidem officia celebrare non prrfumant donec Epifeopi vel Archidiaconi fuper hoc man­ datum luicipiant , vel ipfa rapina rtftituatur . pro rapina rei ecclefiaftice anathematis vinculo Ceflantibus autem matricibus Ecclcfiis , capelle innodantur, abfolvi nullatenus mereantur donec ablata integre reftituant, vel Ecclefie que dam-C que intra munitiones conftruâe funt, non exfum debitum infra tempus quadrimenftre pcrfol- peâata cefiandi juflione ab adminiftratione divi­ norum ceflènt . Sacerdotes vero qui hujus fan- vant. Verumtamen fi de rebus mobilibus eorum âionis contemptores extirerint, per annum inte­ qui damna inferunt eadem refarciri non pote­ runt, fupportandos eos efle putamus, ut fidejuf- hac re négligentes num paiTa eft fufficienter caveant foriam prxftantes cautionem , quod vel ea univer- deficiente grum officio proprio carcant. Quod fi fsepius in reperti fuerint , pro arbitrio Epifeopi fui majori feveritati fubjiciantur. juratoriam, ad annuae praedationis foltitionem fe­ cundum fuas facultates Epifeopi taxatione antur . Si quis autem eos aliter (ttmpferir, eadem damna refarcire tene­ CAP. VIII. abiolvere precompellatur. Hoc quoque prefentis fanftionis pagina firman­ dum efle credimus, ne quis in civitate CAP. Illud quoque adjicientes decernimus, ne liceat pedagia dicuntur, inftituere vel inftitutionibus de extero alicui evclefiafticx perfonx poft inva- confentire audeat. Hujua aurem foris feu raptoris excommunicationem de damno tores, quia rem exemplo perniciofam Ecclefie anathemati fubjicicndo non dubitamus. illato CON ultra viccfimam vel por- p.tu, neque in vico, neque in caftro, neque om°ηΐηο alicubi locorum nova veâigalia, que vulgo IV. partem debiti, CILIUM ftaruti temera- inducunt, BALGENTIACENSE Ob caufam divortii inter Ludovicum Francorum regem & Eleonoram Eliam ducis Aquitanis» anno MCLr. tub Eugenio papa III. G. C. Flondi concilium infcripfit Binius: Binius.· cum tamen five Sugerii , five alterius, loeus quem quern promit , Bilgentici ceiebratum dicat. Sic nimirum interpungendum putavit, ente diem PeftheUt , floridi ia ««/rvBaaxee: quui Fiondum , locus effet. Neque intellexit Dominicam palmarum a Gallis Palcha Floridum vocati . E boc epifeoporum conventu Sngerint eboet S. E gem matrimonii inviolabiliter obfervare. Et ut iftius ici veritas poflet veracius indagari : die Dicnrfi:, yHi interfuit , hebet ifle : Interea D aliqui venerunt ad regem , de cognatione fua Martis ante feftum Pafchatis Floridi * in caftro ‘ι,.,ρ,ο·· proçeniti, qui ortum & derivationem parentels Baugenciaci Hugonem archieptfcopum Rotoma- ·'·“* pa­ gentem , Samfonem archiepifc. Remenfcm ...........*‘r' fur noverant; fic dixerunt, ficut fic verum erat, quod inter fe fic Eleonoram uxorem fuam erat fit quartum Lanfredum Burdigalenfem, cum plu­ coniauguinitatis affinitas talis, quod inter eos de ribus luis coepifcopis & baronibus Francis jure lex matrimonialis non poterat convenire : fic inde per juramentum probationem legitimam of­ ferebant . Quibus rex fic refpondit : Quod contra fislemniter convenire . Deum fic contra legem ecclefix eam nolebat ha­ neris erant parentes & cognati* & per juramentum fuum dixerunt, quod rex fic regina fe cognatio­ bere, volens per omnia, ftatuta ecclefic, fie le- fecit Ante quorum pnefentiam fteterunc illi qui genus inter regem & reginam fit probaturos obtulerant, qui etiam e/fifdem ge­ ne ■WIS" 7H CONRADUS III. IMP. LUDOV. Vil. R. PR. VENETUM ——ne contingebant, <5c quod fecundum Deum & A inno legem conjugalem debebat inter eos divortium celebrari. Quo fuffiiienter probato in prcfeotia praelatorum , fuit inter cos per confenium partium matrimonium diflblutum. Hmc St^triar 7S4 Observatio P. Antonii Paci ad Ao. Ch. 1151. n. 3. & icq. ANNO CHRISTI Nox tantum Barooius & Labbeut T. X. Concil. fed etiam no« pauci alii divortium Ludovici VII. Galiie Regis cum Bleotsora uxore huic anno aSguat ; ve­ G. C. Eunftcaa Sugqrii locum defcribit Beslios in hirum illud laquent i tantum aono faftum , i deoque & flora comitwa PiAav. psg. 4S7. ex quoSamlonem ar- Concilium Balgentiacenie , in quo illud decretum , eo chiepife. Remcniem addidit, cum in editione turn Pianno collocandum certum effedebet. Duchefmusenim thjeina , tum Dochefnian» duo tantum nominentur Tom. IV. pap. qqt. refert ex Scriptore Anonvmo in archiepiicop , Rotoaugenlû, & Burdegaienlii. Lacu­ Bibliotheca Monafterii SaoAi ViAorit Ptrtûcnit MS. nam ergo lupplevimus, fed non totam . Burdigalenfla affervato fragmentum , in quo de Ludovico VIL & enim archiepifcopus dicitur quanta .· & tres tantum Eleonora legitur ; Pofi maltoe laboret 0 triMatictutm habemur. (Jr.ua eigo deeft .· quod etiam indicat Bea* hrna loci kujus editio , in qua hiatui inter Remen- /adoree reverfat (fcilicet ex Oiiente) licet r» ille dane filiat ft f after fe gaxderet ; rxasm rrgni /m ®uo XXL fem & Burdesalrnlem eft rel.ftus . Sed hie quoque vul­ v/ir»/· , Cr axBoritate Eegeni1 rtpmUua» dimineri aliunde mederi poffiimur.· nempe ex hiftorit ejuf­ fit. Ubi Ludovici VIL Regis anni deducuntur ab anno dem Ludovici Vil. cujus hxc verba : Proiade HxgoSe- . JJMCXXXI. , quod ab Innocentio, dum pater adhuc vi­ «ri'bçpf/rep» ccavocavit atramene , videlicet 1 rrgn· Ladrvicem . <> re/riMM» Alienortdem , ante frtr- veret , coronatus fuit. Verum Robertut de Monte ; qui boc divortium cum hoc anno alligare videtur , fentiam foam apad Baagenciacam ■ Dai CMVrarreM re corrigendus eft juxta d>Aa , unitate fc. lingulis annis ex practpto ipfmt, dit renent anteTmmiwceav de re­ per hn Pontii Pontificis audientiam ter appellatus eft . Ita Waltenius Convent, in Chron. & A. Hunting, in hunc an­ In num . Hoc vero concilium idem credo cum illo, cujus canones ex Balutio Venetus Labbe i editor Anglia namque appellationes in ufu non erant, dedit, & colleâor Anglicanus, nefeio quo con- donec eas Henricus Vintonienfx» epifeopus, dum ffiio, omifit. concilium novis appellationibus infrenduit . d^&a. «tâfik «fifita efi alSft· dSQk ctQSl»------------- NNO------------------------------------------- τίφ*«1g(p*anno CHRIST IRISTI VENETUM CONCILIUM In enufa jarixm qatrxmdem ecclgfix Metrintfifis S. Maria, Awo llji. habitttm. As-naruv· n0111·0* Dei, & Salvatoris noftri JefuChri-E tramitem ducere modis, quibus poffumus, ffude• "".'iùi. I fti anno Domini millcfimo cenrefimo quinre debemus, & lites atque contentiones eatenus i,t '» v o quagefimo fecundo mcufis Januarii , Indiâione extinguere, quod difeidia exinde ulterius non que- prima, Rivoalti. , ant oriri. (Eapropter nos quidem HenricusDanQuia in fede equitatis pofiti fumus, ideo ea, dulus Dei nutu Gradenfis patriarcha , quz juftiti· foleni cura , ac ftudio ad reftiun Cmtil. QntraL Tona. XXL dum in noftra aula relideremus , adhibitis nobis veneraBbb bih 7S$ CONCILIUM 7fb bilibus fratribus noftris epifcopis dc maxima mul-A lu de bono vino plenas in praulidis feftivkati- —— —. . . J----------------J----------------------------------------------bus, dc fexto die ante prsedidas feftivitate^ vente- awno -------------- titudine reverendorum clericorum noftr* parie *WNO vente ante noftram priefentiam Angelus da Mo- bat dt deprecabatur ptebanum jam didum fan- C*"‘fST> C »u'tTI l*nu$ Torcellenfis archidiaconus , fic S- Marie a dc Mari*, ut ibi ad vefperum in vigilia feftiMaurianis plebanus, fic conqueftus eft de injufti- vitatis ejus pergeret . Veniente vero die ftatuta cum fua navi per unum de fuis ordinariis eum ti*. quam pnedifta ecclefia Maurinianemufanàs Marie, fic ipfe patiebatur, fcilicet quod vicarius, elevare femper tranimittebat, dc honorifice cum fit clerici ecclefi* S. Stephani ejufdem loci fub· campanis dc aqua fanda five incenfo eum opti­ trahere nitebantur illam juftitiam fic reverentiam, me fufeipiebat. Vefpcro vero expleto vigilias ei quam ceteri vicarii, vel clerici prwdiûa: ecclefi* dc ceteris ejus clericis, qui cum eo erant, facio· S. Stephani exhibere foliti erant fupradiâe plebi bat. * Poftmodum autem cum fua navi eum cum u S. Mari*, fic ceteris plebanis, quibus eadem cc- honore ad fupraferiptam plebem S. Mari* remitclcfia regenda commiflà cxtiterat per tempora . tehat. Vicarius ecdcfi* S. Man ini fecundum an«pp<·»tiquam confuetudinem in ejus feftivitate , idem 7 “ Hanc autem perobviatrânem nos fic noftri coo* fratres ________epifeopi ,___ t fepe audientes _____ , vocari fecimus _ in S. Marco dc in feftivitate S. Pauli Apoftoli, icoram noftra pnrientia , Λ jam didum .vicarium ‘ ~ , dcB fimiliter haec omnia per ordinem femper adimplebat ficut fuperius legitur de vicario ecclefi* Aie·», a, clericos preface eccleii* S. Stephani ; ad quam vocationem tunc fimiliter in noftra prgfentia ad· S. Stepham , dc nec unus vicarius nec dius ad venit prcfatMS Torcellanus archidiaconus dc ple· eorum ecclefias ferutinium faciebant , nec fefta banus ecclefi* S. Mari*, fic oftendit nobis unam initiabant, nec vigilias fonabant, nifi in illorum 'breviarii chartulam teftatam fic roboratam , fa· feftivitatibus tantum vigilias fonabant. In domi­ ôam per curiam anno Incarnationis ejufdem no· nicis diebus vel in facris feftivitatibus mifla ad ftri Redemptoris millefimo quinquagefimo tertio eorum ecclefias ante fupraferiptam plebem fem­ menfis januarii indiftiooe feptima , quam feribe* per fonarc debet ■ Matutinum vero dc vefperum re rogaverunt Martinus presbyter Stytadet , fic primitus plebi S. Mari* foture debet , dc poft­ Dominicus Michael, atque Adam Dandulo , dc modum in eorum ecclefiis , nifi tantum ia eo­ Pentani, five Jonannes Calafti, nec non fic Do­ rum feftivitatibus ; de quotidianis vero diebus minicus Dandulo, feu Lugnantu Theodoro , dc nec miflam nec vefperum ante pr*didam plebem Johannes Venerio, atque relifta Martini Felix , fonare non debent fecundum antiquam confue­ live dc Florentius clericus filius Iohannis Floren­ tudinem . Vicarius eccl. B. Erafini fecundum an­ ti! de Qetamis vd ordineecclefiaftico, quod ex-C tiquam coniuetud. in pnenominatis feftivitatibus titit inter fupraferiptam plebem S. Maria fic vicaqu* fuperius leguntur femper venire debet ad rium/eccleb* pnrfat* S. Stephani protomartymiflam ad fupraferiptam ecdefiam S. Mari*,fi­ ris Stquc vicarium ecclefi* S. Martini pontificis, ve ad officium in fabbato fanfto dc in fabbato feu fic ecclefia B. Erafini de litore Murianenfis, quod eft vigilia Pcntccoftea , ficut ejus antecefnec non dc ecclefia B. Cypriani martyris , ficut lores femper fecerunt . In feftivitate S. Erafini dc pntdeceflbres eorum foliti femper fuerunt fa­ odo diebus ante annunciatis femper mittebat pFecere prrdidx ecclefi* S. Mari* in facris fefti­ bano fuprafcripts ecclefi* S. Mari* ampullas de vitatibus , fecundum antiquam confuetudinem . bono vino repletas , dc propter -ejus prgeantiam In qua continebatur, quod ipfi omnes, quorum­ prediftus plebanus in vigilia S. Erafini ^ibat ad que nomina fuperius dc fiibrus adfcrjpta ore tevefperum . dc cum tampan is dc aqua fanfta at­ dificabantur dc confirmabant, quod audiverant ex que incenfo honorifice femper receptus erat , dc ore parentum fuorum , dc ipfimet poftmodum vigilias ei femper faciebat de fuis clericis. Ecclcfemper facere fecundum antiquam confuetudi­ fia vero S. Cypriani h*c omnia , qu* fuperius nem. Dicebant enim, quod primus omnium de- leguntur de ecclefia S. Brafmi femper faciebat.. bet venire vicarius ecclefi* S. Stephani , atqueDpropterea teftificabatur jamdi&us Martinus prefvulrius ecclefi* B. Martini ad ecdefiam beat* byt. Stytadei omnia qu* fuperius leguniur fe au& prrdiftx gloriofx Virginis Mari* , in vigilia ·divifle —· ex ore .................................................. Dominici presbyteri abbatis magiNativitatis Domini ad vefperum, deinde ad ma­ ftro fuo, qui habebar , quando defunftus fuit , tutinum ufque ad tertiam leâionem completam ; plures annos feptuagiata, dc ipfe presbyter vide· Eiftca in die ad miflam : inde pariter in vigilia rat oculis luis videlicet per fexsginta annos. Et piphanix ad vefperas fic ad matutinum ibi ef­ prefatus D. Michael teftimonium perhibebat dc fe deberent, ufque dum fandificata fuerit aqua, omnibus, mue iuperius leguntur efle per lexaginfit in die ad miflam, ab inde initio quadragefita annos. nupradidi vero Adam, Dandulo , dc m* ad miflam tantum . Item Dominica in ra­ Johannes Pentani, teftificabantur h*c omnia , mis palmarum ad olivum feu ad miflam . Sab­ ficut fuperius legitur , fecundum quod audive­ bato Sancio, quod eft vigilia Relurreftionis Do­ runt ex ore parentum fuorum , dc ipfe viderat mini , ad officium five ad miflam cum omnibus tunc per feptuaginta annos ut teftificabatur. Teeorum clericis ; in die Ikefurre&ionis Domini ad flificabantur etiam Joannes Balafta, ficut dc fumatutinum dc ad miflam ; In fefto Afcenfionis praferipti telles per fepmiginta annos , dc ιλ Dor: î Domini tantum ad miflam : Sabbato quod eftc> minicus Dandulo fimiliter teftificabatur ,, ficut U vigilia Pentecofte ad officium fic ad miflam , five ad vclperum cum omnibus eorum clericis,-in die vero ad mifl*am . In aflumptione S. Marte ad miflam A ad vefperum. Dominica prima de adventu Do nini tantum ad miflam. Et quoniam pra-di&i vic -rii veniebant ad miflam ad fupraicriptam plebem S. Mari*, ic eorum clerici, fi. militer vicarius ecclefi* S. Stephani fecundum antiquam confuetudinem ia ejus feftivitate, dc in fefto S- Stephani , dc In purificatione S. Mari* Ôc odo diebus antecedentibus Annunciationem femper tranimittebant piebano S. Mari*, ampul- * Lugnanus Theodorus , ficut fuperius legitur, dc dc ifti, ut ipfe audivit de ore matris fu* , qu* quando ex hoc fcculo migravit habebat dures anno' centum , quod prandadi vicarii prrfatum obfecnium ad fupradidam plebem S. Mari* fem­ per faciebant} in ecclefia B. Martini in Domi­ nicis diebus, vel in aliis feftivitatibus tantum una mifla femper cantabatur fecundum antiquam confiietudinem : fed dc omnes vicarii femper ibant ad fupraferiptam plebem S. Mari* ad miflam privatam , nifi tantum in feftivitate S. Martini & in feftivitate B. Pauli apoftol. Teftificabaim etiam VENETUM. 757 7fS csr etiam JoeaMa Venerio , qui audivit ex ore pa-Afit damnatus^. Et nos fapra crucem t Domini ————tris fui, qui, quando obiit , habebat plures annoftri Jehj Chrifti fqb jurejurando ab hac die ANNO CHRIST! hIhti no* otto6IDta » ^c ipfe per femenpfum vidi: dc firmamus, de per quatuor cvangelia S.Johanms, llia, 1 fciebat hec, qua fuperius leguntur , de ecclefia dc Marci, five Luce, atque Matthxi jurejuran­ S. Martini : dc fimiliter teftificabatur , ficut dc do firmamus , dc fic Deus nos adjuvet , dc ifta alii telles qui fuperius fupraferipti funt , teftifi-, fanfta Dei quatuor cvangelia ira obfervari & re­ cabantur , namque reliâa Martini Felix , quae tinere debemus fecundum quod in promiflioau fciebat ab ilio tempore quando defponfata fuit , chartula continetur. dc tradita marito quod in pradiâa ecclefia fan­ Ad hxc oftendit nobis jam diâus archidiacodi Martini in Dominicisdc in feftivis diebus can­ rus, dc plebanus unam decreti chartulam faâam tabatur una* roifla, excepto in feftivirateS. Marin curia anno Domini millefimo fcptiugefimo rini, & in feftivitate beati Pauli apoftoli fecun­ oâavo * menfis aprilis indiâione fexta , quam dum antiquam confuetudinem. Sed dc omnes vi­ fecit Dominicus gratia Dei bonae memori* Gradenfis ecdefi* patriarcha una cum Urfone Ah«■«·· carii ibant fetnper ad pradiâam plebem S. Ma­ ri* ad miflam privatam . Et Florentius clericus Venerabili Torccllano Epifcopo , dc ceteris eo ( r filius : Joannis ■ Florendi, ~ -, teftificabatur “ · · per . os Mar*' 1 rum confratribus B ________epifeopis, .. in qua continebatur, ci diaconi tantum ficut '·'* fuperius ’legitur ·· , fecur*' quod‘ ”ipfi diligenter [ contentionem ventilaverant dum quod in prafatis chartulis continebatur. inter Petrum Edolum plehanum plebanum ifuprafcriptx ec­ Similiter oftendit nobis jam diâus archidiaco- clefix S. Marix cum cunfto clero & populo o· jufdem Joci infimul dc Dotnmico Mauro judice nus fit plebanus & Marie duas promiffionis char­ tulas fie inftrumenta , quas fecerunt omnes vici­ de ejufdem a Murianis de obfequio ecclefix Do­ ni prefate plebis S. Marie a Murianis , clerus mini Salvatoris, quam ipfe a fundamentis xdificari fecit pro anima fua. Unde prxfatus Domi­ videlicet & populus, de majores y mediocres , & minores, una «juanun fait faâa per cunam an­ nicus patriarcha praedeceflor nofter cumprrdiâo no Domini millefimo iexagefimo rertio menfis Urfone epifcopo per judicium omnium epifcopo­ Oâobris indiâione fecunda: altera fuit fa&aper rum fuorum per ipfum feriptum ceteris notificacuriam anno Domini milleiimo centefimo nono bat, dc inter eundem Dominicum Maurum, dc menfis Junii indiâione fecunda > in quibus am­ plebanum S. Marix atque eundum clerum dc po­ babus promiflionis chartulis continebatur fic . pulum a Murianis per judicium firmiter lludanNos omnes vicarii S. Stephani plebis Muriani , tes confirmaverunt fecundum quod perantiquam & clerus videlicet dc populus, majores , dc me- C confuetudinem relatum erat eis, dc 'per fupraferi- diocres, dc minores promittentes promittimus ut ptum breviarium teftarum, dc roboratum , ante amodo in antea honorem dc juftitiam dc reâitueorum prxfentiam ledum, in quo continebantur dinem S. Marie noftra plebis ita obfervare, re­ fupraferipta obfequia ecclefiarum annuatim ad tinere, dc adimplere debeamus unanimiter, ficut fupraferiptam fuam plebem per tempora faciendi antiquis temporibus predeceflbres noftri obfervaSualem honorem, praefata plebs, & plebanus S. verunt , dc eam libertatem dc honorificentiam , arix, dc ceteri fuprafcriptx ecclefix reccpciunt, quam illi fuprafcriptx plebi retinuerunt, nos re­ dc tunc faciebant, dc fimiliter facere deberent , tinere debeamus ; ita ut nulli hominum ejus ju­ ita pradrâa Ecclefia , quam xdificavit prxfatus ftitiam .... amplitudinem minuere.... Quod fi Dominicus Mauro, tale obfeq.iium facere debe­ aliquis noftrorum, qui eifdem plebis vicinus exret per tempora in prxdida ecclefia S. Mari* titit, hoc, quod fupra diximus , minime obfer­ plebis a Murianis , dt plebano, qui per tempo­ vare inventus fuerit, aut conira honorem dc rera ibi fuerit, quale faciebant ali* fupradidxec­ âitudinem dt juftitiam S. Marte noftra: plebis clefix . Et fi quis Vicarius jam didam ecclefiam efle prxfumpferit , nos ad defendendum iupra. retinuiflet, dc ipfa obfequia in fupraferipta plebe feriptx plebis juftitiam unum ad alium affran-.D S. Marix non feciflêt, fecundum quod prxdid* gere non debeamus quovis ingenio ab hoc, quod aiix ecclefix faciebant fub.................. ecclcfiaftico fupradi&um eft, fubicripfimus omnes , qui pro­ & fub vinculo anathematis fubjaceret. Et fi ple­ priis manibus fubtus adtcripn dc aflignati efle vi­ banus fuprafcriptx ecclefix S. Marix tale obfodentur, componere promittimus omnia qux vifi quiuin non habuiflêt in Vigilia Domini dc Sal­ fiimus habere in hoc fxculo ad honorem fupravatoris de fupraferipta ecclefia , quam aedificavit feriots plebis. Et fi quis noftrorum in defenden­ fupraferiptus Dominicus Mauro , quale fibi fa­ do honore noftras plebis aliquam injuriam , aut ciebant iuprafcriptx ali* ecclefix, ut fuperiusdidamnum aliquod ab aliquo luftinuerit , nos dc &um eft, tunc ipfa ecclefia claufa dc privata ab unus ad alium affrangere non debeamus ; fed dmni officio efle debet per totum anni circulum unanimiter eam omnes defendere promittimus . ufque ad fequentem feftivitatem Domini dc Sal­ Qjod fi aliquis aliquo ingenio ab hac defenfiovatoris , dc ipfe clericus, qui eam retinuiflet. Inc fe fubtraxerit , dc fuerit inter nos clare faftud idepi confirmavit prxfatus patriarcha prxi»um, componat id quod fupra legitur : dc hxc deceflor nofter cum praefato Urfone Torcelli eianfta promiflio maneat in xternum . Etinfuper pifeopo, dc ceterisJuis epifeopis, quod effet fiminos, quorum nomina inferius adferipta nomina-E liter in perpetuum in omnibus aliis ecclefiis, qux ta funt , dc feontanea , dc bona voluntate cum funt vel fiet i debent in fupraferipto loco a Mu­ noftris haeredibus , dc prolueredibus , dc polleris rianis. Quod fi ipfe plebanus hoc recipere noluifnoftris hanc fanâam promifliûnem obfervare in fet, dc clare fadum fuiflet, tunc praefata eccle­ fia claufa, vel privata ab officio eue non * de- * c ,«·< perpetuum , dc per nullum quovis ingenio cor­ rumpere, dc minuere debeamus; dc ita firmamus beret. Et fi prxfata ecdefia vicarium in tempus b<*'' breviarium , quo continetur obfequium , quod habuiffet, talem honorem recipere deberet a ple­ omnes noftra ecclefix cum fuis clericis facere bano S. Marix a Murianis, dc alius Vicariusfacerc noluiflèt fecundum quod in ipfa decreti char­ debent ad noftram plebem fecundum antiquam confuetudinem. Et quicumque corrumpere hanc tula continebatur. Interea praefatus Vicarius Ecclefix S. Stepbafupraferiptam promiflionem voluerir, fit fub ana­ themate trecentorum decem de oâo Patrum, dc ni cum fuis clericis facrofanâam Romanam ap­ cum Juda traditore Domini noftri Jefu Chrifti pellaverunt fedem , ad qium dum utraque pars Concil. Gntrel. Tom. XXI. Bbb per­ J 759 CONCILIUM 7refati D. patriarche neficium tam vicariis, quam clericis omniumeccomplevi, & roboravi. cieuarum , qux funt , vel fieri debent in prxdi- M E- TREVIRENSE PROVINCIALE. 7*1 «»e» «»«»««»«» e&e^B »1«. «•METENS E CONCILIUM  Jtbeant prtriytm enrdinali S. R. E. L· nmo f» up. cm#**. p>s ·*»·. Querimonias tuas contra midius eft ecclefi*; idem vero de placito fabro­ .Iiu «ffcr< iam per tempora mulca agitatas, & tandem ferum, ecdefia videlicet medietatem queftus reci­ Hui V<». piet . Quando vero dux in quolibet caftrorum Me. I vit. v; eundum praeceptum domini pap* coram epifeo­ f.J H. pis & abbatibus & principibus terr* a nofcis de­ fuorum morabitur, de fuo vivet : fi vero per ter­ finitas, utile duximus ciba & ecdefi* tu* figillo ram tranfiens, ad quamlibet ecdefi* curiam per­ noftro, & auâoritate tam noftra quam fuftraga- nods veri r , villicus de communi qu«ftu per cu­ neorum noftrorum diligenter munire. De diver­ riam cum fidelitate fumpto eum procurabit , & tis Igitur querimoniis , aflënfu communi ftatui- hoc femel in anno, & in mane recedet . Si veftis, quod capitulum veftram liberam eleâionem^ro advocati per curias aliquando pernoftaverint, habebit, de prepofitis & de cancellariis pneficien-v de jure fuo vivent. Qui u forte in aliquo pacem I dis, & dux elcdioni illi celerem pnebebit aflen- iftam infregerint, nifi ammoniti a duce infra fex liim, falvo jure fuo. Si autem perfona quareunfeptimanas oblata reftituerint, dux terram eorum que eleda poftmodum ecdefi* inutilis fuerit, ipfafibit, eifque prohibebit , ne in eis aliquid ac­ ia voce capituli, qua preftiruta fuit, deponetur. ‘-----*-· ecdefi* '-·.<■ Infuper ex cipiant, donec faris fecerint. Quibufdam vero prepofitis beneficia & redditus praecepto damini pape fub vinculo anathematis luos, unde vivere debent , quos ab ecdefia te­■ nexi tenebuntur , donec refipuerint , dc ecdefi* nent, alicui in feodum dare non licebit, neque fatis fecerint . Forum vero Archarum efle con­ dux feodifarp eos coget ; immo etiam dare & cedimus , ita ut abfque omni dolo , & abfque accipere in fide & veritate prohibebit . Quando■ multa acquifirionc , & abfque omni genere exaautem prepolitus Vofagi & cancellarii in pote­' dionis teneatur . De tabernis relatione fidelium ftatibus placitum tenere voluerint , laudante & difculTum eft, quod in tertio anno inXXX.dua­ aflentiente advocato , diem placitandi prefigere bus poteftatibus dux fuum vinum vendet folo obodebent. Summam autem queflus definient pnelocarius ; quod vinum ruftici debent doducerefic pofitus fit cancellarii confilio & aflénfu advoca- » infra abbatiam accipere, & in loco nominato fo­ ti, confilio tamen miniftri ecdefi* precedente . ~ lo die J:---------Λ--^ . A -“J /Girbypath ":-1--------k — -j:—------expedare Apud medietatem Tallias autem , quas ipfe dux & advocati lui veneraciarum & queftus in placitis & avenam injufte fuper homines ecclefi* facere confueverecuperavimus . Ufuagium nemorum recognovit rant, penitus quifpiverunt. Clerici &ecdefiales, dux, & concedit hominibus ecdefi* , ubi anti­ & res eorum a duce & ab advocatis , ficti ve­ quitus habere folebant ex ratione fidelium . Si natoribus non inquietabuntur ; fed in nobili li­ vero poftmodum dux terram veftram aliquibus bertate , ut dignum eft , in pace remanebunt . minis aliqua exaftione, aliqua precatione, vela. Servitium vero quod venatores ab ecclefialibus licujus extorfionis genere oppreflerit, vel aliquam exigebant, ex toto dimiftum eft . Dominus au­ fupradiilarum 'paftionum, aut per fe aut per ad­ tem dux vel miniftri fui non cogent homines ec­ vocatos fuos infregerit , quotiefeumque ecdefia defi* exire extra banaum fuum ad placitandum, reclamaverit, abfque omni retraftatione ipfecum neque dux quempiam hominum ecclefi* abfque fuis & cum terra fua vinculo anathematis iteabbatifta placitabit. De omni autem queftu fu­ Erum nexus teneatur , nifi admonitus vel repreper homines fumpto, in omni negotio fic in om­ henfus infra quadraginta dies pcenituerit dc fatifni proventu ecdefia medietatem recipiet. Advo­ fecerir ipfo duce in hunc modum concedente. cati vero in poteftatibus avenam non accipient, Ego Matthcus Dei patientia Lorharingiorum nifi paftiooe cum fidelitate renunciata , fic nifi dux & tnarchio duâus poenitentia , fpe retribu­ ecdefia plenarie avenam luam ad cervifitandum tionis *tem«, in his in quibus l*feram Romanicenfem ecdefiam confilio reiigioforum virorum piius acceperit. Subprxpofiti vero fic fubidvocati, qui a duce , fic ab advocatis injufte fuftitueclericorum & laicorum cum Romaricenii ecclebantur, a modo radicitus extirpantur. Super munfia feci preferiptam compofifionem, qu* & podiculos vero minifter ecclefi* fic advocatus pia- fui in facratam manum domni archiepifcopi, & ch«- 7 5X'rdunenfis. W'illelmus decanus . Ricardus archiduconus . Ronchus abbas Galmofiacenfis a'di di jconn><-Andreas archidiaconus . Ifembal- Durandus abbas Belli-campi . Ailum autem eft cus .■bbj-s tjorc.ieiifi* Mancgaldus abbas Santli hoc anno ab Incarnatione Domini 1*5*. epaâa Michaelis . Hugo Albus decanus & archidiaco- XII. indidione XV’. concùrrente fecundo. Data nus Tullentius Henncus archidiaconus . Magi- Trevetis per mantim Hellini Trevirenfis archjefler Aimo archidiaconus. Roricus archidiaconus pifcopi XVII. Kalend. Septembris. t?c O N C I L I L’ M COLON1ENSE J»» ca^.C» l'ertliri’i tierici Minicnju ccrnu per m-ur.tm orbati t anno 1151. habitum. I» rn ,, Z'"'Olonienfe concilium novimus indicante Cflata funt, teftimonitim perhibemus. Notum igi­ kU „ W lealdo abbate epift. CCCL XV. ubi tur excellent:» majeftatis veflr® facimus , quod „ de Vonlicvio fubdiac. Mindcnfi a iacnlegis jam diâus pauper ad prxfentiam noftram veni­ „ quibufdam oculis orbato agens, caulam ejus, ens, querimoniam miferabilem & lacrymabilem „ & quam ta de injuria in epifcopum iuum llru- coram nobis depofuit, quodeonfentu & juffuepi­ ,. xerat acculationcm delatam feribit ad Ccnci- feopi a minifterialibus fuis exczcatus fit . Com­ ,, hnm Coi menfe. In eodem pariter concilio co- municato itaque confilio fuper hac caufa cum ,, gnitam indicat VFaluendiaconi Mindeofiscau- fratribus noftris , vifiim fuit nobis, ut epifeopus ïam , qui epifcopum illum futim Henricum ad audientiam noftram evocaretur, & fuper hoc ,, reum fubreptx fibi decanit popofeit. Quid ve- verbo audiretur. Qui cum refponiurus impofitus ,, ro «dum in eo concilio fit in priori caufa prxfentix noftrx fe exhibuiffet, & de hoc nefan­ „ perfpicue declarat epiftola , quam de rebus e- do fado puifus fuiffet, confeiTus fuit , quod un­ ,, jjfdem concilii Moguntinus archiepifcopus & decim minifteriales de domo fua egrefii , & ad „ primores ex clero ad Pontificem dederunt . Deam regreffi, hoc fcclus tam deteftabile , fe ne,, Hanc ego ex codicc Wibaldi n. CCCLXII. fciente, perpetraflent. Adjecit quoque , quod cum „ hic refero , addita etiam epiftola CCCLXV. in hos omnes tam confennentes , quam facien­ ,, Wibaldi ad Arnoldum Coionienfem , ex quo tes, fententiam veftra:excommunicationispronunrelcimus gefta concilii in altera Waldeii cau- tiadet , quod tumultu populi quofdam eorum , >, ia, fic quid'iub’.nde ab utroque Mindenfi cle- qui in comitatu fuerant, quoniam manum le in -. neo artum fit. Annotamcn iequcnti in altero, clericum mififle negaverunt, abfolvere coaâusfit. „ ut arbitror , concilio Mmdenfis ille epifeopus Poll hujufmodi confeiTionem , cum purgationem ,, cum invidiam excxcati confilio luo clerici a- innocenti* fu* nobis offerret , ccdefia tota fere ,. movert a fe penitus nequiverit , epneopatu ie redamante, non fuimus aufi eam audire , tum ,, Ipunte abdic.1 vit , ut ex Chronico S. Panta- quia periculofum nobis vifum fuit propter hujuf­ „ leon.s Eccardiano tom. II. ad eundem annum modi confeflionem, tum quia talium exceffuum 3, dilcimus. v.udiclam vobis foli fervaftis. In malefaâores au­ Reverendo pa’ri ac fummo pontifici Eugenio , tem omnes , tam conlentientes quam facientes , Arnoluus lanctx Colomeniis ecclefix humilis mi­ feniciitiam veftram cum omnibus fuffraganeisnonder, XSf'. major s ecclefix pr.rpoiitrs , A. De­ ftrts, pratter Trajeâenfem , qui tunc forte abfuit, canus , T. Xantcnlis prxpolitus , G. Bunnenfis na ·*·. mulgavimui, quatenus catenis noftris fir­ prxpotitus, êc un verius praf .tx ecclefix conven­ miter teneantur, quoadufque przfenti* vcftrxfe tus, debitam cum omm mb’câione obedientiam . exhibeant, & fecundum mandatum veflrum con­ De controverfia , qux inter epifcopum Min­ dign* fatisfaâioni fe fupponant . Veilr* igitur den.em , & pauperem clericum Vortïievum no­ paternitatis intereft, ur nib tali teftimonio dirtomme coram nob s ventilata fuit , admoniti A ro­ rum atque fartorum in beneplacito diicretionis gati ab utraqiH· patte tell ..nonium dare fuper his veftrx & prudenfix fuper hoc negotio judicetur. qux vic.mus X aud:· nus , coram nob s tra- WI 7« 5 > ’t.·. CONVENTUS ________ _______ Λ.Λk c,m,'Lt‘ *^'· .^*-v· v>.\ • NUO " ■ - - - _ — · . CHK'SI· WJBALD1 ABBATIS AD ARNOLDUM COLONIENSEM EPISTOLA. CJ' K/Vfrtr.do r» Cknflo patri /u O' dfmw> .zfrnr.ja, (anEît Ce.onienfii ectitfx z.nerabut arcbiepij.opi, irater U ibaldui Det £'rttu 1.1 .juea eft n ecclefia tarbc>:cj , txiguat oratitue: tj ieVOtum icrvihum . fupsus in his quz difta funt nobis , A pateremini. Nevit enim eruditio veftra, quotugs & in ddmum Domini Izt antes & gratias confilio , quave difciplina iidem adverfarn epif­ agente? ivimus , pro eo quod gloriofum de ty-eopi judicium veftium. quod futh aganeorum & rann>s & 1.· trombus triumphum reportaftis : qui ccclcfiz veftrz teftimonio Ac affenlu erat iubmubique locorum , ita peccatis facientibus , nunc xum, recuiarc przlumpk-runt ; quo ordine quiexcreverunt, ut nufta ecclefia , nullus omnino lo­ bufve inducit* datu appellaverunt, ficut ex trances facer ut laicus ab illorum poffit infeflatione feriptis eor.im libellis confiderare poterit .veftra defendi. Quam quidem viAeriam veftrz beztitudiferetto , retentis apud nos eorum exemplaribus. dini divina petentia in multas annas concedat . Et licet, ut prxdiâum eft plane fciamus animi Veftrz autem celfitudini notum efle volumus , veftri magnitudinem in tam viles & abjeûas me­ ÎiUod in tranfaâo proxime beati Jacobi Apoftoli ditationes nequaquam decidere potuifte, ut cum efto Mindam, rogati’ epifeopi. & petitione cle­ jam dido Waldcro tam enormes conditiones mri defcendeiamt» , ad compacandas & compo­ „ ire dcbeietis, pro familiari tamen & intima ainendas diffentiones quafdam , quibus epifeopi & ^li Aione, qua imclitaiein .eftram longo ;am temcleri fuerat perturbata concordia . Et hr qui­ po'C diligi.r us, admonere coronam veftram non dem cauGe non erant criminales aut perentorii , dubita”.mus, u: apud dominum Mindenfcm , ôc led potius de fundis , videlicet dc molendinis , ecclrliam ipfius ab hac furpicione gioriam vcde paludibus , de compafcuis , de hatrediiat ibus ftiam liberare non drdignemini. Auxit emm me­ & patrimoniis , pro quibus adverfum fe litiga­ tum epifcopo hterarum veftrarum, quz domino bant villici epiicopi & villici canonicorum , & papa feripta funt, infpeda feries , qua pro ip­ quidam clerici contra quofdam laicos. Erat haec fius innocentia nihil age.t videntur, quas a vo­ commotio paulo inflatior adverfus epifeopum , bis feriptas five perleûas omnino negavimus, ob pro eo quod in concilio Colonicnli accufationem hoc icilicct, quod intclligentia veftra bene nota­ cum gravi repulfa fuftinuerat , nullo tamen , vit , hoc effe inferioris judicis officium, ut cum quantum perferutare potuimus , in tantum pro- ab ipfo ad fuperiorem fuerit appellatum , itaftugrediente, ut illius creati verbo & accufationi , Cdeat achonis ordinem enarrare, ut xquirate (ervel etiam querels Waldcri ullo patrocinii vel vata neutri parti videatur favorem inclinatu . teftimonii modo vellet adiftere. Siquidem in ea­ Quod ia literis iftis nequaquam faAum elle codem folemnitatis celebratione przdi&us epifeo­ gnolcetis. pus pubice in pulpito ecclefix denuntiavit ex­ Ego Valderus Dei grat:a diaconus A. f...icommunicator rite , & anathematis fententiam „ dz biiridenns ecclefiz qualifcu-.jque unouiprotulit in eos , qui clericum czcaverant , vel „ eus pepam appello , ipfius '.utelr me & mea operam confilii vel auxilii in hoc maleficio ad­ „ committens, ad quem tc Henricum Mmdenhibuerant . Omn bus itaque ex divino beneficio ,. fem epifeopum invito, pro violenta fubrepriom concordiam revocatis, lentavimus etiam Wal- ,, ne decania mri , & pro aliis , quz habeo dero illi pertinaciam fuam in epifeopi vexatione „ conia te refponfi;.um nonis feptembris. Ego diiTuadere ; fed & ipfe mulos audientibus affe- ,, Vorthevus , fubdiaconu·; appello te H. Mmruit, quod fide data effet a vobis prohibitus, ne ,, denfem epifeopum, ad p-zlentum domini papacem cum ipfo reformaret. Quod nos, qui no­ D„ ρ.τ dc facrilcgio eo, quod tuo confi.io A pjfbilitatem veftram & mentis excellentiam jamdu- „ fu exofculatus fim & plagatus . Daem ftatuo dum novimus, nequaquam ciedeie potuimus, ut „ Kal. Octobri<. Hujufmodi appellationes, imluftraganeo veftro, qui metropoli devolusfemper „ mn vero conlufiones , effraAis foribus epifeomilitavit, & perionam veftram prx omnibus dl- „ pi, non abfque fanguinis eflîtfioræ inpavimenlexi’ & honoravit , hanc velletis inferre contu­ „ to funt projeftz , & ficut epifcopo nen przmeliam , ut caufam ipfius, quam ex judicio ter­ „ fentatz , .ta nec ab ipio viiz , quas quidem minate propter importunam ;u cutatorum infolen- „ nos a manu decani ecclefi» beat: Martini in tiam non potuiftis , per con.ordiam tinirr non „ Minda eadem die fufeepimus. Ætati L *i> ^UL MENSIS CONVF.NTUS, Jn quy lex quadam etcu'ijfl’ca •mxanitet· repugnant detre^a eft , ^·η<ν> jrjj habitui . Lynenfem bxne cjftvenlxm pralereundxm baud-Έ. Eu^er'i Dei, dileEl:/.· dxxi , citxt le^een cmaiacr.t jd tc1·ο Ccrbrj/r £ .lic-jfi y j Det en. ipoftt(.eji.i;iic«tn difctplmem foeilaniem , /ei juri tcclelicam ^enedi^imem . fiet *cn parum eppqfitam . Hjhc exprimit Eu^eniut ii fu» epijioia ad tfihaldum abbatem inter ^θ.Πίΐη pura devotione abfque dubitatio r.i. num. CCCLXXXIII. quam ex Mertent beter- U nc confidimus . eis eonfi>ntcr committi· U Men. tTftt. 1J. pa£. bu: trantfero. mus ^quod digno cupimus .'ffcclm mancipari In­ de Cft , quod charicati tuz caufam vcsxrabil s (ra **'’ CONCILIUM 70 7«« ί&* fratri noftri A. * Curienfis epifeopi attentius du· A fuper hoc quam fuper alt®, cum ad curia* con·'—”· ■ "------ ximus ‘ commendandam, quatenus tuo dcfratrum venitis, qu® contra honorem Dei, contraecck- Cuï!î?> CHaisn aoft'oran epifeoporum, qui adcariCfimi filii no- fe® falutarem vigorem , contra honeflatem re- v »1. ftri Friderici Romanorum regis curiam convene- gni, pravorum malitia moliri videritis , viriliter as«‘svu. rint , confilio dc auxilio fretus , nec inhonetle « unanimiter refiftati* , ut veftro prudenti. Au­ verbi* vel faâo, fictif alia vice faâum eft, pof- dio dt labore malitiam fapfcntia vincat , iniqui­ fit impune traâari , vd ecclefia fua juxta pra­ tatem juftitia fuperet, & ecclefi® Det, dc regni vorum defideria debita juftitia defraudari . Nec ftatu* in fuo decore incolumis confervetur . Ad , pure* tu in hac caufa , quafi in aliena diffimubare fanfeiuti tue quedam notificamus, qu® falandum, ficut ait Poeta > Rei tua mac agitur , ciente Ar. ' hcretico rufticana quaedam turba r o <* malitiofe in ecclefiarum deftruflionem novi ter eft Kal. Novembris centum perpetuo fenatores ma· ^»ά°χχ. a laicis introduâum, nequaquam filentio pretelorum operum dt duos confules , alter quorum ma»t. B reundum r Ai mes , quod qui pro rapinis dc in­ infra Urbem, alter extra illorum centum cooficendiis ecclefiallicis bonis illati*excommunicatio­ iio reipublic® flatum difponam, immo potius ro­ ni fubduntur, novo judicio excommunicato* de­ dant . Unum autem , quem volunt imperatorem dicant , nifi prius in laicorum judicio damnatio­ dicere , creare difponunt , quem illi* centum duobus confulibu* À omni populo Romano fpenis fententia feriantur . Quod fi forte tam tu, rant quod debeat morrifemjmperare. Quod quia 3uam fratres noftri epifeopi putaveritis fuftinenum, hoc proculdubio inde proveniet , ut nulli contra coronam regni dt cariuimi filii noftri Friepifeoporum in illi* panibus liceat cootra cujufderici Romanorum regis honorem attentare pneLibct facinori* reum duciplinam ecclefiafticam ex­ fumtmt, eidem volumus per te fecretiu* nuntia­ ercere . Difciplina enim ceflante , peribit reli­ ri , ut fuper hoc maturo confilio , quid faâo gio Chriftiana ; religione ceflante, peribit dtfaopus fit, provideat fapienter. Datum Signi® XII. lus animarum. Ea propter, carilluDe fili , tam S YNODUS h Hiieruia U F»l I’· λ APUD KENANAM Jelautu Pa^naut Λ. X L. ente iijt. lalita. Dit® in hac fynodo confli tut tones, vel fal-C jii6. qua* ibi ex Wilkins referam , atque bine tem ex a····* illis quaedam leguntur a·* in *V*UIHW' conftitukdores repetant y, qu® fol» de hac pnefenti fyVaV· t» IVj^slwWl ftitutionibus fynodi Nov® Ville habit® ann. nodo kmorefeunt. E CONCILIUM LEODIENSE A Gerardt tari. A. S. L. Aku ferte 115t. iaifeaa». Uic.umque tandem ille fuerit Gerardus, quem D crickvm habuit, tcfte eodem continuatote . Nec ex .Lobienfi icholaftico canonicum Leodienplura de concilio ifto, cuju* tamen nomen haud lem, dein cardinalem S. R. E. renunciatum afomittendum ceofui, ne quitid defiderandum in re ferit vetuftus auâor continuationis ad hiftoriam conciliari relinquerem. (Juiir veto anno 1151. afB Abbatum Letsdienfium vulgatam apud Dacherium fignarem, ' fecit - . legatio . . Germanica _ Gerardi Card, Spieileg. rom. x. pag. 756. profedo conflat circa tit. S. Stephani in Ccelio monte, hoc anno geEugenii five A driani fucciflons tempora legatio­ fta ; qui potuit idem efle Gerardus concilii Leonem Leodienfecn egiffe ■ Is vero Lndii fnuditae dienfu auftor & pr®fes. Q C O N Αώκώβ sœ e»®»®® C ILIUM H“ h B E R N I C U M In canobio Mcllifontis, a Chriftiano epifeopo LiimorenfiTtotius Hiberni® legato celebratura; prefenubus epifeopis , abbatibus, regibus, ducibus, <3c majoribus natu Hiberni®, quorum confenfu .,v- illic archiepifcopatus conii i tuuntur, fiib Eugenio III. E cmc>7m rx axfhre anenyaaa , fw raawE vtxit, fir Jamlui V'xrtxi, iwmta DeuatiLanarfjnà tftfafi Caffilteitf/. Lona tganu* nofter aufloritate pontificia, primus cream3 eft hujus fe­ dis archiepifcopus, anno MCXLit. Ad quem annum fic loquitur anonymus, qui turn vixit · Jo­ annes Paparo cardinalis, ah Eugenio t Jrtiopontihee Romano miflus, cum Chriftiano e pifeopo Lifmortafi , tonus Hiberni® legato , in Hbcr- D niam venit. Idem Chriftianus Mell, (five Mel· fifbotis monafterio) concilium celebravit : cui interfuerunt epifeopi , abbates , reges, duces, fic majores natu Hiberni®; quorum confenfu archiepifeopatus confli cuti funt quatuor. Arpinacus, Dubiinienfi* , Caflêiienfis , Toamenfis. Quibus Krfucrunt eo tempore , Gelafius, Gregorius, onatus, Edanus. Joannes cardinalis benedicens clero poft Pafcha MCLlil. ut mihi auâor eft Jo­ annes SYNODUS ATR.EBAT. 3κ. 70 77O ----------------anne» Hagulftal Jenfis, five Hexamenfis, perSco- AMCXVtU. & Donatus o Corning , qui anno de— ΑΛι»τΐ t,am lt€r *ια€ω’ R·?*11*01 «’«fus eft· Hzc ii· , /, le, qui in proximis fuperioribus notat tres obii* ceilit mcxxxvii Ab hiftoricis tamen Hibernicis (quos appingit in margine) archiepifcopi nomi- nuifle iedem Cafleiienfem, priufquam illa pallio effer donata, vel ufus pallii in Hibernia percre- nantur. Vide Stanihurftum in appendice cap. 20. ad Girald. Cambr. qui hoc concilium aFlattes- buiftêi : videlicet, Donaldus Buaheni, qui obiit' burio refert habitum futile anno anno mlxxxxvi. qui obiit Parii, ad MCLI. Milerus o Dunan , MCL11. Matth. tNNO ANNO CONSTITUTIO ' H.u$TI c"?,iT* WILLELMI Archiepiicopi Eboracenfis, de arboribus & herba in coemeteriis : & ut pecunia a deceflbrum here* dibus folutz, in alios ufus non impendantur a fucceftbribus. N Dei nomine , I Amen . Quamvis in ftatutisBipfum omnino abfolvi nolumus, donec ecclefiz, canonicis fit expreflum, quod laicis » de rebus ecdefiafticis & religiofis quomodolibet difponen- di nulla fic penitus attritata facultas, quos ob- fequendi manet auftoritas, non auftoritas impe­ multis randi : tamen jpra ecclefiaftica latent. Alii vero ecclefiis & ecdefiafticis perfonis , Dei cui contra przfens ftatutum Ixfionem vel inju- 1riam irrogaverit, ad arbitrium przfati archidia< coni fatisfecerit competenter: item quia cedentibus, vel decedentibus cano­ nicis ecclefic noftrr Eborum , & aliarum ccdefiarum collegiatarum noftrz diccccfis, nec non timore poftpofito, (proh dolor) oppido funt infefti : adeo ut jura ecclefiaftica non formident reftoribus & vicariis , in fuz damnationis interitum aifiirpare. Nos igi­ Cancellis , tur Willelmus , permiftione divina Eborum ar­ chiepifcopus , Anglic primas , qui eoclefiarum zftimationem, pro fuo libito procurare : fic quod verunt taxationem fucceflbres eorum confue- defeftuum ornamentis , in & domibus , ad beneficia, in quibus luccefferunt, pertinentibus, interdum ultra veram noftro regimini comtniffarum jura & immunita­ gravius dinofeitur, omnem pecuniam, ve! maiotes ex officio noftro debite confervare tenemur C'rem partem exinde redaftam , in privatos ufus pro viribus, ac tueri : de confenfu capituli no­ ftri Eboracenfis, proinde duximus ftatuendo : Ne quis laicus arbores , feu herbam in coemeterio cuiufcumque parochis, ecclefiz, feu capcllz, in noftra dicecefi Divino cultui deputatz crefcen- convertere, nulla penitus emendatione , repara­ tione vel refeftione fada per eofdcm in orna­ mentis, cancellis, aut domibus memoratis : nos tantr iniquitatis aufui temerario, volentes com­ tes, abfque reftoris licentia fpeciali, aufu teme­ petenti remedio, prout poffumus , obviare : de confenfu unanimi capituli noftri przdifti, ftatut- rario profternere, feu falcare, przfumat ,proftra- mus: ut, fa notum, qualiter anno Nativitatis ejufdem 1536. indrftione nona, dic vero Iunx vige fimo fecun­ in Dominica Palmarum proxime prxtcriu, ad ecclefiam fuam pratdiûam fanâx Martz non fue­ fi do menfisMaji, Pontificatus autem Sandiflimi in rit , officium Chrifto patris, & domini noftri domini Pauli divi­ interdixit, a quo intcrdiAo, feu pronuntia inter­ didi ipfe dominus Georgius ad Rev. Dom. Pa­ na providentia pape III. anno fecundo. In mei notarii publici teflutmque mfraferiptorum fenti.i perionaliter conftitutus prz- divinum & beneficium per annum triarcham Venetiarum e/uique fandam ledem me- Ven. Vir dominus tropolitanam appellavit. Confiderans autem ipfe dominus Georgius lenullo jure d-ftam appellatio­ Georgius vicanus feu plebanus ecclefia S. Marti­ nem fuam ptofequi poffe, fibique jure merito interni de Mariano Torcellanae Diocefis, & afTeruitEnem quod his proximis diebus elapfis Reter. Dom. Alexander de Feralis ecrlefiæ collegiatac S. Ma­ didum pncdiAum factum fuiite , cum prxfatx fen- ria: alias S. Dcnati de Muriano, plebanus vir­ tute lententis & decreti lati & fanciti per fcl. ut tenetur, obtemperare, fponte & omni melio­ ri modo quo potuit prxfatx fuse eppellationi in memoriam Rever. Dominum Henricum Dandu- lum miterationc denfem Domini in fuo divina olim Provinciali patriarcham Gra- concilio, millefimo centefimo fub anno quinquagefimo fe­ cundo menfc Januarii indiAione prima , perquam fententiam five decretum Vicarius S. Martini in­ ter cetera obligator quotannis ire ad ecclefiam fjnâx Manx prxdidz in die Dominica Palmarum ad olivum feu ad miffam fub pœna inter- tenti» contrafecerit, volenfque deinceps eidem , totum renuntiavit & renuntiat tanquam contra juris, debitum interpofite & ab ea totaliter te- ceflit — & - a fe - removit, ac cedit & fc removet , manuque taAis corporaliter feripturis ad iacrofanAa Dei evangelia jurando promiiit diAo re­ ver. Dom. Alexandro plebano S. Mari» licet ab- fenti, fed mihi notario publico infraferipto ejus nomine ftipulanti ,& rec pienti ac fuccefloribtis luis dciuceps quotannis faivo tamen iufto i noedi-‘ 77! 774 ANASTASII PAPÆ IV. EPISTOLÆ. dimento ultra alias obligationes, de quibus in A per quibus omnibus dc lingulis rogavit me nota-------------- difta fententia fic mentio, accedere in die Dorium : - publicum “ L,:— infrsfcriptum ------- —ut hoc -«publicum ’■·— anno conficerem inftrumcntutn. CHR:$TJ anno minica Palmarum ad difitam ecclefiam & Mariae Γ,'!*'$τι Olivum feu ad miftam, dc alias juxta for­ Aâum Venet is Rivoalti ad cancellum mei notarii infraferipti prefeotibus Dom. Juliano mun­ mam dc continentiam dift* fententi*, feque hujufmodi promiffionis chartam firmiter obtervare, do Notario, & magillro Marino quondamJoan­ nis incifore caligum teftibus, ad prsmifia habi­ fic illi in aliquo non contravenire de jure vel de faâo fub pcena perjurii ac obligationi omnium tis , vocatis fic rogatis. Λ fuorum bonorum prefontium fic futurorum. Su- VITA ET I• P I S T O L Æ P A P Æ ANASTASI I IV. Naftafius IV. civis Romanus , ex regione B lis, perhibetur ufque adeo irretitus, ut, quod di­ Soburra , filius Bencdifti , antea vocatus cere fine nimia mentis affli&ione non pofTumus, juxta vocem prophet* faftus fit tanquam /«kiConradus, homo veteranus, fic in confuetudine Htricixs mb rtvtrfttitr. In quo faâo il­ Romane curi*, tefte Frifingenfi libro a. de vita li de commiffione horum exceCTuum, tibi vero eft Friderici, exercitatus, ex abbate fanâi Anaftafii de taciturnitate timendum: dum (peculator da­ Velitem* diœcefis, fic cardinale epifeopo Sabi­ tur a Domino domui Ifrael, ita irrequifitos tan­ no, ad fupremum ecclefi* gradum eveftus eft anno Domini MCLlli. vn. Idus Julii, tempore tos exceflus incorreftofque dimittis, ut parietem peccatorum quem deberes evertere, linire potius Friderici I. Imperatoris. Cmtimutor Siptrrti . juxta vocem prophcticanf videaris. Quoniam igi­ Errat ergo Dodcchinus in appendice Mariani Scoti, tur Gifti nere nec volumus nec debemus, ut preoui Eugenio Hadrianum fucceiMt icribit. Eccleux Lateranenfi calicem magni ponderis obtulit: fati epifeopi vitia diutius remaneant indifcuua : per prefentia feriota fraternitati tu*mandamus, amator dc nutritius pauperum, non tantum apud fanâc Mari* Rotund* templum, degantiffimas ' quatinus prudentibus aliquibus & rcligiofis viris afeitis, * aut diftum epifeopum dc clerum ecclc- · L«<.. «»· edes, dc magnificentiiGmum palatium extruxit, verum etiam tempore famis, qua tota fere Eu­ fi* fu* tuo jubeas eonlpeftui praefentari; & dili- »<*'*·’·*· genti converfationis dc aftuum illius faâa difcufropa confliftabatur , egenis, etiam extra urbis Rome moenia degentibus, viftum largiflime fupfione, fi vel aliquo crimine apparuerit, vel fa­ cros ordines contra ftatuta canonum inventus fue­ peditavit . Poftquam uno anno, menfibus qua­ tuor, & diebus 24. pontificalia munera fuftinuifi rit celebrafle, ab officio fuofufpenfumad pnefentiam noftrPapoftolatus tranfinittas : ut nos, quod fet, obiit Rome iv. Nonas Decembris, fic in Laterano fepultus fuit anno Domini MCLiv. Ejus in eo fuerit puniendum, juxta conftitutionesca­ tempore floruerunt Richardus de fando Vi&ore, nonicas puniamus. Volumus autem ut tam tu , Gratianus decreti compilator , Petrus Lombar- quam alii epifeopi, vel abbates, quos ad difeudus, dc Petrus Comcftor, duo infignes theologi. tienda illius opera evocaveris, quidquid veritatis Sanitas Bernardus abbas annorum LXlll. obiitrx exinde inveneritis, perferipta veftra ftudeatisno­ bis plenius indicare. Sane cum tales de illo ru­ XIII. Kalend. Septembris anno Chifti mcuii. mores , aures etiam , ut dicitur, felicis memoris P.TO.W.E PI S T O L A I. ANASTASII pap* * E. prsdeceftoris noftri multorum probo- * £*<»»*> rum fuerint relatione afperfc, ille .... reftione *·« f’»ec· Ρ A P Λ IV. D.chcin. fua ufque nunc omiferit cogitare: providendum AD ENGEBALDUM TURONENSEM nobis eft, ut de diffimulatione tam triftium nunciorum non videamur adiftrido judice arguendi. ARCHIEPI SCOPUM. A Mandat, ut G. Trcconenfem epifeopum evocet, fic ejus vitam difeutiat. Aatfafim tpifeofKr ftrnu ftrventut Dti, ventrtAiü frttri E. T*m. trcbitfijnpe fthtgm & tpofalicM» . * II. AD HUGONEM SENONENSEM archiepifcopum, Godefridum Lingoe. Theobaldum Parif. Henricum Trecenfem, epifeopos. Ut Vizeliacenfin oppidanos excommunicato» habeant. I hooorificationi commiffi tibi pontificalis offi­ epifcMtu firvtu ftrvtrttm Dii, cwratilibtu frttriltu , Hiaeni trebicfifapo. cii ea diligentia qua oporte( intenderes, fi correctioni eorum, qu* de his qui fub tua pro- C. LtnfM. T. Perif. & Htwtf Trttttf, epifvifione infiftunt dicuntur enormia, debita folicictpir, intdiiUeiuni. tudine immineres: vita fic converfatio fratris no ftr i G. Trecorenfis epifeopi non reman Gilet uf­ D notitiam veftram jamdiu credimus perveque nunc fub tuis oculis indifcufla. De cujus uti­ nifle, quod pro immanitate crudelitatis fic que aftibuS ad aures noftras talia pervenerunt, barbarica tyrannide, quam perjuri dc proditores qu* de qualibet perfona in clericali ordine conftiBurgenfes Viteliac. in dominum fuum, diledum filium noftrum Pontium abbatem Viteliaccnfem, tuta dc audire opprobrium, dc referre lamenta­ bile videretur. Bonorum quidem ecclefi* fu*di­ fic in ipfum monafterium exercuerunt, dc adhuc lapidator aflerimr, & facros ordines contra de­ non definunt exercere, a corpore Chrifti, quod creta fan&orum patrum dicitur diftribuilTe. Pneterea eft ecdefia, quafi membra putrida , mandato ûmonic ac perjurii crimine, multiique aliis piacufanft* recordationis Eugeni i pap* fint gladio DiCcc a vini Ctncil, Gmrtl. Torn. XXL S A ANASTASJI PA PÆ IV. 77? 77tf vini verbi pracifi. Quod ipfi pro nihilo reputan-A minum juftitiam denegafle. Quod fi infra trigin~ „ -■ ta dies poft " tuam commonitionem, qu» fupra tes, ac fi adverfus Dominum te fallaci potentia exiftimanc przvalere, adhuc in fua nequitia con­ diximus, neglexerit adimplere : ad kxuin unde ia suribuj ipfius de facili valeat refonare, cum tumaciter, non impune tamen perdurant: putan­ tes forfitan quod apoftolic* ledis patrocinium aliquando eidem ecclefi*fubtrahatur. Nos igitur religiofis Cx. prudentibus viris accedat : Cx populi ctrtu in ecclefi* congregato, «ccenfis candelis , in perfonam ejus fit perfidorum Burgenfium de eorum iniquitatem diûrifte perlantes, in ira ta­ noftra men continentes, miiericondiam Vizeliaco manus noflras fuper eos ad praeiens non plus duximus aggravare: per preientia vobis feripta mandan­ te.', quatinus Burgettles tanquam perjuros, pro­ poterunt inveniri, capi, & nibus terris ejufdem comitis cia apoftolica ex­ prohibeas celebrari . omnia Divina offi­ Adjicientes etiam tibi mandamus, ut fententiam ipfam venerabilibus fratribus noftris Hu. Senonenfi archiepifeopo , rebus fuis praecipiatis penitus fpoliari. authoritate parvulorum & monentium poenitentiam , in om­ ditores, fit excommunicates, in nundinis & mer­ calis parochiarum veftrarum recipi omnino pro­ hibeatis . immo a quibufque parochianorum veftrorum folemniter communicationis lententi am abfque omni appel­ lationis remedio proferas : ut prêter baptiuna B G.Niverncnft epifeopo, G-Lingonenfi, He. Eduenfi, Henr. Trecenti, di A. Altiffiodorenfi, epifeopis, 111. AD ODONEM BURGUNDIÆ per tuas litteras «x parte noftra firmiter denuncies obiervandam. Nos liquidera per apoftolica duct^n & Burgundi* proceres. eis fcnpta mandavimus, Anaflafiut tftfeufw fervus fervaruut Dei, dtkCfii nobilibus viri' O. duci Burgmdiu fienttc. connu, A. dt Barrant, Gtctlleiina coueitt Cabtlor.enfi, R. fratri ducti, R. comiti dt Jovtniaco , G. de Donziaco, R. de Rubcomoate, D. dt Luzian, A. dt Moale-Rttoh, S. Kicecam/ti Si­ non. <7 filiis ejm G. G B. G. Kcrcorr.iii (aftrllandomi , G. dt l\rg.aro, C. dc Ttlio, Hugont dt Monte fanfti Jtennis , faluten; & apofifiicim bcntdiltionem. „ C A IV D notitiam veftram, &c eandem fententiam ut > poft tuam dcnunciationem per fuas parochias in­ violabiliter faciant oblervari. Litteras vero quas ptzdidis fratribus noftris , Nivern. Antiffiod. Lingoncnfi, Eduenfi, epifeopis mifimus, tuos per cis nuncios facias pralentari. V. ad ludovicum VII. Francorum regem. Adverfus comitem Nivernenfem, Cx oppidanas Vizchavcnlcs. iijdeni ÿttmtno wr­ its, Ijkfius fupertor, Anajlufius Ludovic Regt. AD PETRUM BITURICENSEM ARCHIKPISCOFUM. (Jt comitem Niverncniem , nifi reGpuetit excommunicet Uoniam jam a retroaftis temporibus de ru* Q regia magnificentia Mmanem crudelitatem & barbaricam fievitiam I &. iacrofancte ficio pracceflerunt, quam nos, per omnia direxi­ mus; & qui adhuc Ar.afiafitts P. Biturice^fi arifiicpifcopo. nobis Romans ecdefi* bona funt plurima nunciata . nobilitatem tuam, tam hi qui in apoftolatusofex Divma voluntate fumus iuj-erftites, diligimus, & honorem tuum in qui­ bus fecundum Deum polfumus , cupimus aug­ mentai . Eapropter, cariffime in Chrifto fili , quam Nivernenfis comes in Viteliac. mona­ quemadmodum prxdecefTor nofler fanft* memofterium, ac fi contra Dominum, adveiius iponnx Eugenius paua, ita & nos pro Vizeliacenfi lam fuam iscrofandam ecclefiam, ejus potentiaDmonafterio debeat pixvalere, adhuc exercete non definit , aponolica tibi feripta dirigimus : ’ mandantes & in Domino commonentes , »ut Nivernenfem comitem, qui feritate barbancafx- tua fraternitas, ut credimus, pro fuafahemmagnitudine recognolcit. Comta quam cum prseoc- virc adverfus pnrfatum monafterium non deficeftor nofter fanilr recordationis Euger.tus papa fttr, Jiftride commoneas, ut memorato mona.ipoftolx» fedis antidota pri-parafiet, & voluit- fterio damna qu* inrulifle dinofeitur, in inte­ let eum corripere ; a tanto morbo lanari noti grum ftudeat emendare, & locum fuum in pa­ meruit, quoniam pertranfiit in affettum coidis, ce ac libertate fua dimittat. Si vero aliquam << obicuratum eft infipiens cor ejus, ut, juxta juihtiam in eodem monafterio fe habere confi­ dit, fuam poftmodum mandato noftro poterit virbum prophetiepm, videns non videat, & in teliigens quae Dei funt. nequaquam intelligat . obtinere juftitiam. Quod ii in fua pertinacia in­ Ν.» igitur qui Di.ina uiipeufitnte clementia me­ duratus, h*c effectui mancipare comcmpfcrit , morato prxdeceflori no(!ro in fede apoftolatus nos in perfonam tjus, & Burgenfhun Vizel. ex­ kKiciiimus , quoniam prxfatum Vizeliacente mo- communicationis fententiam line appellationis reAiictium tanquam B rciri alodium cogimurde- ineiiio prxcipm-ms promulgari, & in tota terra i. tcnjaic, & ptxdifii comitis ac omnium Chri- E ipfius, prstter baptifma parvulorum 3c morienDivina officia ftianorurn falutem patenta caritate fitimus, at- num pernitendas, omnia ■ — .. —· penitus & hcoeftatc prohiberi. Quo circa per pexfentium latorem ti­ per prxfen- bi mandamus, quatinus ex tunc ab eo tanquam tia teripea carnatis tux mandamus, quatinus re­ mota dilatione diftrt&e commoneas., ur damna excommunicato abftineas, & Burgenfes ipfos ab que de tux fraternitati» hducum prudentia non modicam obtinemus: qux ipfi monafterio intulit, cum integritate re- fàrctat, & .locum i plum in pace ac libertate fua cunuta;. Eidem etiam comiti ex parte noftra denuncia. ne,' pro exhibenda juftitia alicui fuo- run> lio uinum. abbatem Vueliacenfem ad fuam p/atientiam venire compellat; nifi prius in ejuf dem abbatis curi* cognofcatur alicui fuorumho- omnibus feriis regni tui fub banno tuo penitus prohibens, a cuibuicumque inveniri poterunt , capi, & rebus luis fpoliari, ficut perjuros & ec­ defiac turbatores, juftiti* zelo praecipias . Præ i cr­ ea nihilominus ihduftriz tu® mandamus, quati­ nus prxfatum monafterium Viwliac. pro alicujus falia fuggeftione nullatenus aggraves: immo pro B. Petri & noftri reverentia, ipfum, unquam ejuf- B Λ 777 I s T O L Æ. 778 ejufdem priocipis apoftolonun patrimonium, sbAdilede ia Chnfto fili, tu pro domo Ifrael tnbulationibus fubjaces; debes fperare quod dabit Do- omni hofte ftudca^defenfsrc. Ad h«c, devotio- nem tuam nullatenus ·· — „ latere · volumus, ... minus quodde nos tribulatione ancilium, & in ipfius midilecto filio noftro Vixeliaccnfi abbati dedimus in fericordia confidentes de omni prriTura eripiet, mandatis, .ut memorato comiti in monafterio Ac ad portum quietis gratia fua perducet. Age noftro nullam prorfus conceffionem facere au­ ergo, fili, & murum tuiiffimum te pro ecclelu tua, ficuti hadenus, ita Ac deinceps, non pigri- deat. Valete. teris opponere: immo contra eos qui fidem pe­ VI. AD EPISCOPOS GALLIÆ. nitus abnegarunt, quos etiam excommunicationis De eodem argumento. vinculo prxeepimus innodari, viriliter fludeas di­ micare : & donec excommunicari fuerint, fi tc fuper aliquo in jus forfitan voluerint evocare, Anafinfius epifcopis Gallic. nobis «inconfultis nullatenus eis rcfpondeas. Adji­ cientes etiam tibi mandamus., Ac authoritate apo ftolica inhibemus, ut in ecclefia noftra de Vi- Uando peccata, in quibus culpa eft relaxa­ Q re vindiciam, ab aliquibus fuggerente dia- ]Bzeliaco, qu* proprium alodium B. Petri efle dibolo committuntur : tanta .eft cis imponenda nofeitur, nullam conceflionem, nifi ex mandato correptio , ut ipfi, poena docente, cogncfcant noftro , comiti Nivern. facere audeas . Datum quam grave fuerit quod patrarunt ; & ceteros λ Laterani, mi. Kal. Januarii i millibus prxfumpfionibus ecclefiaftic* correptio­ nis timor inhibeat. Inde fiquidem eft, quod prrdcceflor nofter beat* VIII. AD CANONICOS REGULARES memori* Eugenius papa Auaflafius epifcopus fervus fervorum Dei, dileflis filiit, Joanni priori facrofaudlse patriarcbii bufilica falvatoris Domini, y*« Conftantiniana vocatur: panterque Joannis Raptifia, at Joannis evangelifia : efafaue fratribus canonicis, tam pr afen­ tibus , quam faturi', regularem vitam profejfis , in perpetuum. tem, fuper immanitate tyrannidis, quam in Vireliacenfi monafterio, quod utique B. Petri ju­ ri: exiftit, feritate barbarica exercuerat, ut refi- piiceret diftridius commoneres Ac fi a tanta neÏuitia nollet defiftene, in eum & in Burgenfes izeliaci excommunicationis, & in terris ipfius comitis, interdidi fententiam promulgares. Sed ficut audivimus quibufdam qui Divina ammiramur , Et ideo nos, clementia difponente C occafiooibus; manda­ tum ipfius , unde non modicum nondum eft ex toto completum. apoftolatus fuccefiimus, quoniam in officio ei prxfatum mo- npftri veftigiis ftro Petro memorati inhzrcntes, Bituricenfi prcdecefloris venerabili fratri no­ archiepifcopo dedimus in mandatis: ut nifi przfatus comes ab eo commo­ nitus, damna, qu* ipfimonafteriointulit, in in­ tegrum emendaverit , ac locum ipfum in paçe Oteftatcm ligandi «roue folvendi tam in cœ- lisrquam in terra, B.Petro, ejufque fuccef- P foribus authore illis ecclefia verbis Domino agnofeit, principaliter quibus traditam Petrum eft idem Dominus allocutus: ffaodcumque ligaveris fuper terram, erit ligatum & in ccehs : èX quodcumqut folveris fuper terram, erit folutum C in coelis. Ipfi quoque & propriae firmitas & alien* nafterium, tanquam fpeciale patrimonium B. Pe­ tri, cogimur defenfare, Confirmat eorum Inftituta. Lateraneolcs. per apoftolica feriptn tibi, frater epifeope Liogonenfis mandavit: quatinus Nivernenfem comi­ fidei confirmatio eodem Deo authore preftatur, cum ad eujn dicitur: Rogavi pro te, Petre, ut i··· ■> non dejiciat fides tua : ÎT t* canverfas aliquando , confirma fratres tuos. Oportet igitur nos, qui li­ ac libertate fua dimiferit, tam ipfum comitem, cet indigne B. Petri relidemus in loco, prout uuam Burgenfes Vizeliac. qui tant* nequiti* fa______________ ________ _ _________ Divina nobis____________ clementia & fcire, & pofle donadores exiftunt , excommunicationi authoritate D verit, prava conigere ? reda firmaTe f Ac in ejus ' . . „ . -------- , λ L- .,s noftra fubjiciat, Ac in tota terra ejus, przter ba. ecclefia fic ad.................................................. arbitrium judicis difponenda difMrvulonun Ac monentium pcenitentias, Divina prohibeat qelebrari. Przl'entium ptifma omnia ponere, ut de vultu ejus judicium noftrum pro­ deat, & oculi noftri videant aequitatem . Æquum itaque vobis authoritate mandamus, quatinus Ac eft ergo ac rationabile, ut fuus unicuique honor fententiam ipfam, poftquam vobis ab eodem fra­ ecclefi* ac dignitas confervetur. Et ficut in hu­ tre dcnunciata fuerit, firmiter obfervetis, Ac per mani corporis compage, naturalis ratio fingulis quibufeumque membris ad falutem providens , veftras parochias obfervari inviolabiliter faciatis, Datum Laterani, vili. Kal. Januarii. VII. AD PONTIUM VIZELIACENSEM speciales & proprios adus edocet ; nobilioribus vero fuam dignitatem confervae .· ira in corpore ecclefi* apoftolica providentia fecundum facro-u rum inftitutiones canonum univerfas regit eccle-·^ fias; digniores autem & famofiores in fui ftatus De eodem argumento. praerogativa cuftodit. Anafttfiu Pontio abbatis Vitaliacenfi. Hujus itaque rationis debito, provocati, licet E omnium eccfcfiarum nobis folicitudo Accura im­ mineat: prxdift* tamen S.Lateranenfi ecclefi*, Uper contritione, perfecutione , atque angu- per quam datur ut invigilare ceteris oinnibusdeftia, quam pro commifla tibi ecclefia & pro bcamus, que fpecialius ac familiarius ad Roma­ juftitia patetis , devotioni tu* paterno eficdu ni pontificis ordinationem fpedare dignofeitur , S compatimur : & in quibus fecundum Deum pof- Inde eft quod juxta votum & petitionem tuam, ampliori & attentiori nos convenit ftudio provi­ dere , Eapropter vobis in Domino filiis cale­ fiam ipfam, m qua Divino mancipati eftis ob- litteras noftras tajn archiepifcopi* quam epifcopis fequio, ad exemplar prrdeceiToris noftri regni Francorum, & regi, comitibus, atque ba­ mori* Alexandri fumus , grata tibi volumus fubfidia miniftrart. ronibus , quemadmodum tua devotio requirebat, ftuduitnus deftinare : quarum continentiam ex tranferiptis potens evidenter agnoicere. Si ergo, . pap* II. apoftolic* B. me­ fedis pri­ vilegio communimus. In primisfiquidem ftamen tes, ut ordo canonicorum, qui fecundum Deum, & B. Auguftini regulam ibi oofcitur inftirurus , per- ANASTASI! PAPJE IV. 779 780 perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter confer-A Tona hanc noftrzcoofirmatioms & conftitutkxus vetur. paginam ideas, bc. " Praeterea qtiafcumqoe pofleftiones, quaecumque bona eadem ecclefia in prafentianun juftc & ca­ IX. AD FRATRES S. JOANNIS nonice poffidet, aut in pofterum concelfione pon­ Hierosolymitani. tificum, largitione regum vel principum, obla­ tione fidelium, feu aliis juftia modis Deo propi­ Eos in tutelam fufeipit, & privilegiis ornat. tio poterit adipifei, firma vobis veftrifque fiicceflbribus & illibata permaneant, in quibus hxc api/caMs ftrvtts frrvonoH Dei, iilette filio Rjmmatà» netgiflre xcneJecUi cwètttù propriis duximus exprimenda vocabulis: medioKertfi^ntauf, bc. tatem omnium oblationum principalis altaris in Integrum fine difpendio aliquo: dationem feure­ ditum , qui Glandaticum dicitur, vel Herbati­ Hriftian* fidei religio hoc pie credit & ve­ cum , ex noftris porcis & pecoribus, feu omnem raciter confitetur, quod Dominus & Cdfruitionem ab eodem pnedeceffore noftro ipfiec__ vator . _ nofter Jefus Chriftus cum amnium dives clefiz collatam. Obeunte vero re ejufdem lociBeffet, pro nobis eft pauper effeftus. Unde ipfe riore, vel tuorum quolibet fucctflbrum, nullus etiam fuis imitatoribus opportune confolationis )i qualibet furreptionis aflutia feu violentia prxp nem i a repromittens: Betti, inquit, ftxferer , μ*λ. (. ponatur: fed in aliqua perfona de veftro colle­ fwtvstM veftrum eft reptate calorxm . Idemque pa­ gio, fi idonea reperta fuerit, vel de alio reliter orphanorum, refugium pauperum, ad holpigiofo conventu, prius conveniant : bc poftmodum talitatem & beneficentiam nos hortans in evancum confilio, deliberatione, bc judicio Romani gdio ait: ^ttod mu ex tniiuieeir netisfetifiis, mihi χ/,μ. pontificis eligant. Eleffus autem, nulli, nifitan­ ftciftis·. quique ad comprobandum tantx bonita­ tum ipfi Romano pontifici, de obedientia velfubjetis excellentiam, etiam pro calice aquae frigide ffione aliqua teneatur. Liceat vobisprxtereacle­ fe mercedem redditurum afleruit. Nos igitur , ricos e fieculo fugientes, vel laicos liberos, un­ quibus ex injun&o officio imminet, his, qui lon­ decumque fint, nifi excommunicari, vel interdige, & his nui prope funt, paterna folicitudine rii fint, abfque alicujus contradictione ad conprovidere, devotionem veftram debita benignita­ verfionem fulcipere. Et qui fufeepti fuerunteum te complebimur, & quemadmodum poftulatur , communi confilio prioris bc fratrum, nulli de ad prxdeceflorum noftrorum ad exemplar exemplar jyzdeccfforum noftrorum fel. fel. mem. mem. C S obedientia nifi teneantur, Rom. pontifici, & C Innocentii, Cxleftini, Lucii, Eugenii, Roma- priori ejufdem ecclefix. Et fi quid feriptum con- ------- 'c~ · <-· · - domum · noruro pontificum, hofpirale, flt ' ~ fsnbx tra hoc veftrum privilegium aliquo tempore ap­ civitatis Hierufalem, fub B.Petri tutela fufeipi- au­ mus, atque perfonas five res ad eum paruerit, ducimus. id irritum Prohibemus tem, ut nulli fratrum poft fabam in eodem lo­ pertinen­ tes apoftolicx fedis privilegio communimus. Sta­ co profeflionem, fine prioris fui licentia, fas fit de tuentes, ut quafcumque poflefliones, quaecumque clauflro difccdere: bona difcedentem vero abfque hu- ad fuftentandum jufmodi litterarum cautione, nullus audeat reti­ nere. Adhibita fuggeftionc & voluntate fratrum vel aliarum noftrofum territoriis, per tux fancimus , epifeoporum cardinalium ut eadem ecclefia tanquam principalis, mater & domina, omnino libera fit, & nulli penitus , nifi foli Romano pontifici , fit fubjeba .· at­ que iidem epifcopi falubri providentia , veluti peregrinorum & paupe­ rum neceifitatem, & Hierofolymitanx ecclefix , ecclefiarum parochiis providentix & civitatum vigilantiam ei­ dem xenodochio rationabiliter acquifita, feu a Îuibuslibet viris oblata, aut in futurum concefionc regum, vel principum, largiente Domino, offerri, vel aliis juftis modis acquiri contigerit , cooperatores & vicarii noftri , ipfius vencrabi«quxque a venerabilibus fratribus Hierofolymitalis bafihcx utilitatem , & honcftatem provi-D, >nx fedis patriai chis legitime conceffa funt, tam deant. Illud vero quod a memorato prxdcceflbrc no­ ftro Alexandro ftatutum obfctvare eft, maxime przcipimus: videlicet ut vafa, feu veftes altaris, & cunfta facri myfterii ornamenta non rur, tangan- vel proferantur, feu reponantur, aut etiam qualefeumque oblationes defuper altari a non facratis Deo miniftris tollantur. Porro celebranti- bus ibidem epifeopis facra Miflarum folemnia , in clericalibus tunicis przfcntes fitis , canium imponatis, & ex vobis presbyterum, diaconum , tibi, quam fucceflôribus grinorum curam tuis, gerentibus, & fratribus pere­ quieta femper & integra confervari przcipimus. Si qur qux vero loca fuerint eidem venerabili do* imui ab aliquo devotione collata, liceat vobis ibi meteria faciendi ad opus peregrinorum., & tan­ flentibus, Mifla m eadem ecclefia , etiam diebus tummouo fratrum tratrum qui ac ruerint menta tummodo dc nottra noftri fuerint menfa.. privatis, minime celebretur. Diebus vero Domi-E Decernimus ergo, ut receptores veftrarum fra- lubdiaconum, atque acolytum femper providere curetis. Prztcrea minus quatuor fratribus afli- nicis, & in fandorum feftivitatibus, quantufeumque fit, plenarius vefter adfit conventus. Ut autem in ecclefia ipfa regularis ordinis bc difciplinz vigor inviolabiliter auxiliante Deo cu- ftodiatur & fervetur: unumquemque cardinalium epifeoporum qui fupt ad principalis altaris fcrvitium deputati , vantia regule lum tenere, femcl cum in hebdomada de obfer- fratribus & fi quid grave ipfius loci capitu­ corrigendum fue­ rit , cum communi confilio prioris bc fratrum , per ipfos vice noftra emendari ftatuimus. Si qua igitur ia pofterum ecdcfiaftica, fxcularifvc per- " " “ terni ta tum, five colledarum, falvo jure domi* ­ norum fuorum, in B. Petri, bc noftra proteffione confidant, & per terras in quibus fuerint, pa­ cem habeant. Simili modo fancimus, ut qui­ cumque in veftra fraternitate fuerit receptus, fi forte ecclefia ad quam pertinet, a Divinis offi­ contigerit , eidem fepultura ccclefiaflica non negetur, nifi ciis fuerit prohibita, eumque mori cxcommunicatus, vel nominatim fiierit interdiûus. Preterea fi qui fratrum vcftrorum ad re­ cipiendum cafdcm fraternitates & collebas a vo­ bis mifli ad aliquam civitatem , caftellum, vel 78« E P I S T O L Æ.. 78» 78* viciun advenerint» C forte locus ille · DivinisAbus, >& difto xeiiuuoimu xenodochio,, connrcônfirλ per vos »u* jam UIKU officiis fit intcrdi&is, pro omnipotentis Dei remamus. ......... Nulli ergo, fice. ~ Datum La term, per verentia, in eorum jucundo adventu fcmel in manum Roiandt S. R.. E. presbyteri cardinalis anno aperiantur ecdefic, & cxclufis excommu­ & cancellarii xu. Kalendas Novembris, Indift. nicatis, Divina ibi officia celebrentur. i*. Ineam.Dominice mcliv. pontificatus domi­ Quia vero omnia relira fuftentationibus pere­ ni Anaftafii iv. anno 11. grinorum & pauperum debent cedere, ac per hoc nullatenus aliis ufibus ea convenit applica­ X. AD BRACAKENSEM ri. cooftituimus, ut de laboribus, quos veftris ARCHiBPISCOPUM. lumptibus colitis, nullus omnino clericus, vel laicus, decimas a vobis exigere prxfumat. Sta­ Jubet ut Archiepifcopo Toletano tanquam Primati tuimus, ut nulli epifeopo in ecclefiis vobis fubobediat. ditis, interdict, fufpenfionis, vel excommunica­ tionis fententiam liceat promulgare . Verumta/'"'^Uanti criminis habeatur Apoftolicz fedis ***„*,’, men fi generale interdiâiun fuerit in locis illis contemptus, ex ex propheticis propheticis verbis verbis oflcndioflendiprolatum, exdufis «communicatis 3c nomina-B tur, ubi feriptum rib Piceatum arsolandi rttim interdiftis, claufis januis, abfque Campana­ pugnare, £r qu^fi fcelus idololatria nolle ccquiefcert. rum pulfatione, plane Divina officia celebren­ Item B. Gregorius de inobedientibus & Apoftotur. licz fedis mandatis dura cervice refigentibus ait : Ut autem ad plenitudinem falutis, & citram Sua ruina debet dolore profiemi quifquis Apofalscis animarum vcftrarum nihil vobis defit, atque ecnoluerit obedire mandatis \ mc locum mter Sacerdo­ clefiaftica fteramenta & divina officia vobis & tes habeat ; fid cicfors a fanlto minifterio fiat. Chrifti pauperibus commodius exhibeantur: fanQuam frequenter, & quam diftri&e a pracdeccicimus, ut liceat vobis clericos &fa cerdo tes, ha­ fore noftro fandæ memorise Papa Eugenio fue­ bito prius tamen de eorum honcftate Cc ordina­ ris monitus, ut Toletano Archiepifcopo tanquam tione , quantum ad veftram fcientiam pertinet , Primati tuo debitam reverentiam & obedien­ pire litteras five teftes convenientes, teftimonio, tiam exhiberes, & qualiter ei obedieris , unde undecumque ad vos venientes ftifcipere, & tam etiam priufquam mandatis ipfius obtemperares in principali domo veftra, quam etiam in obe­ pro tua inobedientia & cervicofitatc fecundo fufdient i is fibi fubditis, vobifeum habere, dumrao- . r ______ __________ ______________ ______ penfionis fententiam ____ incurrifti , a tua memoria do, fi e vicino funt , eos a propriis epifeopisCnon debuit excidiffc. Sed ficut venerabilis ~ __________ fratria ~ J ......................... iidemque nulli alii profeflioni vel noftri I. nunc Toletani archiepifcopi conquifitioordini reneantur obnoxii. Quod fi epifeopi cofne accepimus, poftquam de obitu ejuidem przdem vobis concedere forte noluerint, nihilomi­ deociforis noftri certus fijifti, obedientiam quam nus tamen anthoritate fandas Romanas ecclefi® R. przdeceflbri ejufdem Archipifcopi exhibueras, cos fufeipiendi dc retinendi licentiam habeatis. lifibi deferre nullatenus voluifti, non attendens, dem vero clerici nulli perfonz «tra veflrum ca­ ?uod unius morte Apoftolicz petras foliditif nec pitulum , nifi Romano pontifici, fint ïubjeâi . rangitur, nec mutatur. Qtfocirca per przfentia Laicos vero liberos ad converfationem & paupe­ tibi feripta mandamus, atque przcipimus, qua­ rum Chrifti fervitium abfque alicuius contraditenus ad prxdiftum fratrem noftrum I. Toleta­ ftionc fufeipiendi , nihilominus vobis concedi­ num archiepifcopum fepofita excufatione acce­ mus facultatem . Fratribus vero veftris fcmel das, & tanquam Primati obedientiam debitam in ... . atque in facro veftro collegio receptis, fibi exhibeas . Quod fi infra triginta dies poft poft fa&am profeflionem & habitum religionis harum acceptionem adimplere neglexeris , ex aflumptum, revertendi ad fieculum interdicimus _____ a__________ ___ _ te ____ _____efle _ fufpcntunc Pontificali__officio noveris facultatem. Nec alicui eorum fas fit, poft fa,Dflim. Datum Later. VI. Idus Aprilis, dim profeflionem, femcl aflumptam crucem Do­ minicam fic habitum veftne profeflionis abjicere, XI. AD HYACINTHUM CARDINALEM vel ad alium locum, feu etiam monaftertum , ET LEGATUM, majoris feu minoris religionis obtentu, invitis, five inconfultis fratribus, aut ejus, qui magifter. Ut CampofleBano Archiepifcopo jubeat , ut Primats extiterit, licentia, tranlmigrare. Nullique eccle~ ' tono obedientiam exhibent. Tole fiafticc tccularique perfonz ipfos fufeipiendi aut retinendi al­ Ii licentia patear. Confecrationes vero alZ^\(Joniam fratri noftro Compoftellano man tarium feu bafilicarum. oaruicaruui. ordinationes clericorum, davimus , ut vel ei tanquam Primati fuo qui ad facros ordines fuerint promovendi, r j.· ·& ce­ obediat , vel fub ruo judicio ipfi exhibeat juflitera ecclefiaftica facramenta, a diœcefano fufei- tiz complementum ; nihilominus duritati tuz piantur epifeopo, fi quidem catholicus fuerit , mandamus, ut fi idem frater nofter ambiguita­ & gratiam five communionem apoftoliae fedis tem noluerit fubire judicii, utramque partem an­ habuerit, & ea gratis abfque aliqua pravitate te tuam prrfentiam advoces, & rationibus univobis voluerit exhibere. Alioquin liceat vobisca-E ulque panis plenarie auditis & cognitis , quod tholicum, quemcumque malueritis, adire antifti- equitati & rationi congruat, inde cenfeasobferrem, qui nimirum noftra fuffiiltus authoritate, vandum. Alias enim cum ficut Primati fuo iALi que poftulantur , indulgeat. Obcunte vero tc facias humiliter obedite. nunc ejufdem loci provifore atque pnepofito , nullus ibi qualibet fubreptione, aftutia , feu violentia pre-ponatur , nifi quem fratres ibidem fecundum Deum elegerint . Praeterea honores omnes , five poflèfliones quas idem xenodo­ chium ultra feu citra mare , in Afia, vel in Europa aut in nrzfenti jufte habet, vel in fu­ turum rationabilibus modis Deo propitio poterit adipifei, vobis pro hofpitalitatis Audio enitentiXII ANASTASII PAP. 79 j VINCEE BURDEGALENSIS. Dc ccclefiaftica libertate 784 IV. EPISTOLA. âam provinciam conftitutz , praedis, pofteiTiones,  un i ver ia ad ipfas pertinentia, fecundum XII. AD EPISCOPOS ET ABBATES PRCX privilegia, juflitias, fle bonas confuctudincs fuas, integra, fle inconvulfa poflideant ; atque, ut diâum eft, in omnibus ccckfiis, carumquc mint- fervanda. ftns, fle poflêflüonibus veftris, canonicam habea­ jtnafafat epifcopne fervuj fervorum Dti, vencrabibbm fratribus , Gaufride Purdegalenfi arthiepifcope, ejufynt fuffraganen tpifctpts , Agennet^/i , Engobfmeiÿf, Santmenfi, Ptfiavuifi, Petracon·. ce^/i, ύ umverfit abbatibui ρφ candem proven* cum confie tutu , tarn prafentibns quam Jutecru, in perpetnum. conftituriont aufu temerario contraite tentaverit, fi non reatum fuum congrue emendaverit, po- conditionibus teftatis, honorifique fui careat dignitate, & om­ nipotentis Dei, fle beatorum Petri & Peuli ape- Uoticns Q aliqua ecclefiarum , tis in omnibus libertatem, falva fedis apoftolicz auâoritate. Nulli ergo hominum fas fit vos vel ecckfias veftras fuper bac noftra conftitutione te­ mero perturbare, aut fliquam vobis exindecontrarietatem inferre . fzcularium virorum per catholicorum prin- B ftolorum ejus , Si quis autem huic noftrz incurrat , indignationem fle ex­ cipuin provifionem eximitur, & grata ei conce ­ communicationi fubjaceat , confervantes vero » ditur libertate potiri: fande Romanae ecclefi», eorumdem apoftolorum bencdiâionein fle gratiam unariorum Chrifti fidelium matri, providen­ confequantur. Arnen. Ego Anaftafius catholics dum tmmtnct attentius, ÔC agendum, quatenus quod ad honorem Dei, fic falutem ecclefiz fus fa?.um eiTe dignofeitur, taliter auâoritate ftolica-roboretur , quz libertati reddita videbatur , epifeopus Ego Imarus Tufculanus epifeopus flT. apo­ ut non debeat ecdefia Dei , Ego Cinthius Portuenfis, fle fanâz Rufin» cptfeopus ff. per aliquorum malitiam recidivis dentio con- · ion ibus ecclefi® fubfcripfi. Ego VT. presbyter card. tit. Caltxt. ff. aggrava­ ri . Quemadmodum enim catholica mater cede- Ego Hubaldus pnesbyier card. tit. fanftz Pr»- ha , tTc. ni fupra Nos przdeccflbrum noftrorum fel. mem. Inno­ xedis (Γ. Ego Manfrcdus presbyter cardinalis tit. fanâs centi! videlicet, Lucii, & Eugenii, Romanorum Sabinz tf. pontificum , veftigiis inhxrentcs , noftri Gvoris fanâs Ana- ut vi- Ego Julius presbyter cardinalis tir. S. Marcel­ delici t tam in Burdegalenfi fede, quam in alits li IT. Ego Rodulphus diaconus cardinalis fanâz Lu­ atTcrtione firmamus , & ratam & Ego Aribertus presbyter card. tit. inconvultam Cftafz if. futuris temporibus obfervari pizcipimus , cpiicopa.libus ecdefiis, vel abbatiis ejufdem pro­ vincia, in epifeoporum eleftionibus vel abbatum, , Marie Λ Por­ canon cam habeatis libertatem, abfque hominii, ci» IT Ego Guido diac. card, fanftc juramenti, feu etiam fidei per manus datte obli­ ticu fl. gatione . Porro quod a przdeceflbribus noftris in gene­ Ego Oddo diaconus card. cere Tulliano ff. ralibus eft ftatutum conciliis, res, fle bona univerfa Burdegalenfis archiepifcopi, & fufireganeorum epifeoporum , vel abbatum dectdcntium , Romanae ecclefiz presbyteri Cardinalis, fle Can­ fervari pariter & in- an. 1154. pontificatus vero domini Anaftafii iv. fucceflorum ufibus illibata Datum Laterani per manum Roland! in carfanftz cellarii vit. Kal. Maji Ind. n. Incaxn. Domin. papa, anno primo. com ulla , apoftolica auâoritate decernimus . Ad­ jicientes etiam, ut omnes ecclefiz infra fupradi- ANASTASII S. Nicolai IV. EPISTOLARUM APPENDIX. AD WIBALDUM ABBATEM CORBEJEN- Dbus inclinati, ufum anuli cr aflueta benignitate . apoftolicz fedis in vita tua tibi tantum duximus SEM ET STABULENSEM. indulgendum, fle in augmentum noftrz dileâionis annulum quoque tibi per dilcâum filium no­ Annuli ufum ipfi ad vitam dumtaxat concedit. ftrum G. diaconum cardinalem , qui ad panes Teutonici regni pro utilitatibus ecclefiz a nobis » epifeopus fervm fervorum Dei , diieDo f.ic Corbcjerf abbati, hlutcm & apfioitcam be· nededlicnem . tranfimittitin , deftinamus . Tua ergo devotio cum tanta gratiarum aftione beneficium iftud ac- ctpiat, ita te femper exhibeas in facrofanftz ma- ·..<■ « II tr;s tuz Romanz ecclefiz veneratione ferventem, CEmpcr apoftolica fedes ecclefiarum przlatis , O quos ampliori fibi charitate devinctos agno- ut fit nos hoc charitatis fic beneficentiz fignum tibi gaudeamus impenfum, & tu ad alia benefi­ *'Vii iit , abundantiorem honorem impendit, & eolc n rum honellis petitionibus faciliori concurrit af­ firma. Inde eft, quod antiqua devotione, quam erga ledem apoftolicam dinofeeris habuifle, in­ ducti , fle quorumdam fratrum noftrorum cia promerenda omni tempore debeas idoneus in­ E veniri . Datum Laterani VII? Idus Februarii. prcci- CON à ' VITA HADRIANI PAPÆ IV. . 7«ί CONCILIUM ' 78« LOND1NI Generale ab Henrico IL anno regni fui primo, id eft, Domini noftri MCLiv. tempore Quadragefimah congregatum N eo renovantur pax , & leges antique Anglo- A ecclefiarum , regio ftgillo confirmantur . Into I rum, videlicet, Divi Edovardi confeiTons, a* has charta Guillelmi ptimi, de immunitate mo· liarque regni confuetudincs. Chartr etiam fitprinafterii de Bello, at quo magna deinceps coovtlegia epifeoporum, quarumdam abbatiarum, & troverfia . concilium nugarolense ··« fini· Λ 9ïlkbno An/cttano Jbrtbiepifcopt tf A S. Ltgatt>, rirca annum MCLJv. tc^ebratton C Harta Merlan. Anno ab Incarnatione Domi- B Sanâz Fidis , cum omnibus oblationibus , qua: ni MCLIV. Ego A. 'Epifcopus Olorenfis, ibi fient tam pro vivit quam pro defundis. In monachi» Quniacenfis Λ prior Morlancnfis,conhac autem cappella çappellanus ponetur per ma­ R.r»»»a»·. ji|jo p. · R. Lafcurrenfis Epifeopi, & Domina: Gutfcardae Vicecomitiflz Bearncnfis, & fratrum Ouniaceniium qui Mori, habitabant, confilio et­ nus Prioris fanihe Fidis vel monachorum Cl. & ipfe tenebit elavem Ecclefiz, & omnia quz ad iam Burgenfium & rogatu, conceffi fiericappel- Ut autem hoc remota omni controverfia in pofterum ratum haberetur, pri- lam in hofpitali de Moilano, fuppheanto & ro­ diftus gante quadam femina nobili nomme Juliana , Prior Arnaldus cum Bernardo fcurrenft epifeopo, * Wile. Aufcitanz archiepifcopo fit jure Quniacenfia Ecclciiz , dam concilio apud Nugcrol celebrato. HADRIANI Romane fedis Ecclefiz ’C.ii pontificatum appellatus , fiz cardinalis, Albanenfis epifcopus , giam ab Eugenio miftus, poftquam hoc legato χ. PAPÆ IV. Nicolai no-CTufciz apud Otriculos, qui eum tanquam Adri anus IV. natione Anglus , mine ante atque feriptum praefentavit, ac confirmari fecit in quo­ ET EPISTOLÆ VITA H Maureilo S. Licerii Priore & cum domino Raimundo La- quz fe ibi devoverat , pauperibus & peregrinis dum viveret fervituram . Tali pafto , ut ipfa Cappella five oraforium femper iit fub dominio ficut eft Ecclefia cede- in Norve- fidem Chri­ pro­ phetam in terra fua omni honore colebant, per Gerardum cardinalem S. Nicolai captum , vke comitibus fit a Campa nise e manibus ejus abre­ fti ibi propagaflet, gentemque barbaram couver- ptum , inftantia pontificis per Fridericum tiflet, Romam reverfus , ex apoftolo vir valde benignus (verba fun: codicis Vaticani ) regem fumpto de vicecomite uno gravi fupplicio, aliiique fugatis , pontificis jurifdiâiom re- mitis ac patiens, in Grxca & Latina lingua pe­ ritus, fetmone facundus, eloquentia politus, in ftitutum, tandem Urbis przfe&us, a papa in ur­ be exiftente requifitus, ligno adegit, ac rogo in cantu ecclefiaftico przcipuus , Norvegiz , przdicator adhuc egre­ pulverem redafto funere, ne a ftolida plebe corad dignofcendnm 0pus ejus venerationi haberetur, cinerem in Tibe­ velox, hilaris dator, elecmofynis largus , & in rim immiiït Guilldmum Siciliz regem , qui liomni morum compofitione przclarus, tertio No­ teras pontificias , ideo quod regis titulo, quem gius, ad irafeendum nas Decembris , tardus , anno Dominiez Incarnationis fibi ulurpabat, inferiptz non fuiftênt, fic aliquas MCLiv. tempore Friderici imperatoris I. Anafta- ecclefiz lio in fede pontificia fiibrogatus fuit. Hujus tem­ pore, Arnold! hatrefiarchz , qui, ut fupra dixi, Romanorum Amoldiftarum fit fenatus auâorita­ innodavit . Intelligens imperatorem Fridericum multis ftipatum copiis in Italiam intrafle,eidem obviam proceffit , fic Sutrium ufque proîeâus , Gc- cum eodem conveniflent, ipfe imperator ex equo re in Urbe muniebatur, fed ari i, dominum terras occupafiet , anathematis vinculo rardum presbyterum cardinalem tituli fanftzPt*- defeendens , eum debito honore profecurus eft : via aggreflj _qui Romam comitatus, coronam imperialemacad mortem vulnerarunt . Qua de caufa civitas “cepit. Urbem Tiburtinorum qui fc imperatori interdiâo fubjeâa, non prius eft abfoluta, quam dediderant, nulla interjeâa mora, quia ecclefie dentian* ad pontificem euntem ia Arnoldum ejufque fe&atores moenibus fit imperio Urbia eliminarent. Quod cum perftitiflent, fub- e(Te patrimonium intelligebat, pontifici reftttuit, ac tum in Get maniam reverfus eft. Exinde Be­ cenfura interdidi , ipfique cives facramentorum perceptioni reftituti fuerunt, Hzrefi- neventum a primoribus regni vocatus fefe contu­ lit, fic potirtimam partem e manibus Guillelmi archam Amoklum ab Urbe relegatum in finibus recuperavit. Ibi motam trahenti imperatoriGrieDdd co- lata eft CmciL Grncral. Tom. XXI. ~ eam pertinebunt . ps7 VÎTA EPISTOLÆ HADR.1ANI PAPÆ IV. - eorum per legatos jo. millia librarum auri ppn- A extinftum fuiife, nemo feriptorum tacuit, ut m» tifici obtulit, addit* promiftâone, fcGuiltelmum fra in Alexandro dicemus quis credat omnes feriptores fimitem obitum Hadriani, fi contigi?» ex Italia abadurum fuis ftipendiis , interca ii ict, tacituros fuilfe ? Non minor eft calumnia , tres in Apulia urbes maritime dederentur . Eo r.uncio Guillelmus percitus, cum pontifice ami­ qua uterque fcbifmaticorum fautor feribit, Hacit ani componere per fequefttos tentavit : om­ dnanum accepta pecunia comparatum tuiftc ut Fridericum excommunicaret : quaû vero pon fue» ni aque, qux occupaverat, immo multo plura fe rit fuificiens caufa ad condemnandum lententia redditurum promiiit , fi titulo regni utriufque Sicilia: infigniretur . Petitioni ejus initio ftattm anathematis eum, qui légitima uxore repudiata pontifex detuliftct, fi cardinalium pars 'maxima alteram duxerat : fediqut apoftolicz femelrecon­ ciliatus, eas, quas Radevictu defcripfit, injurias illud non difluafiflet. Sed cum Guillelmus cum valido exercitu .Apuliam omnem fibi fubjcciflfer, jteiutn in eamdem evomuerat. Illud Hadrianus /enitentibus cardinalibus Hadrianus indignatus , reliquit pofteris admirandum exemplum , quod omnia nt petierat ; ex fenteutia Guillelnii pernec obolum quidem erogarir in fuos propinquos.* mifit, litulofque prediâos attribuit. His ita comadeo _ ut nec matri ipfi aliquid ........ voluerit .........impendii' _r____ potiris Hadrianus Orvictum concedit, quod Ro- B fe, quam cleemofynis Cancuarienfis ecclefix ( tu manorum pontificum primus fua habitatione noΛ Sarisberienfi " ' " 14. ad* fanftum ' ~ fte , epift. Thomam) bihus reddidit. Romam reverfus, cum Friderico alendam reliquit. imperatore ob non vindicatam injuriam Londinenfi archiepifcopo illatam, expoftulavir per litEPISTOLA I. HADRIANI PAPÆ IV. teriri, ex quibus male intelledis orta eft illa in­ ter Hadrianum fit Fridericum de imperio periculofa difeeptatio, quam Radevicus prolixe dcAD HENRICUM IL ANGLIÆ REGEM. feribit . Sedata eft difcordia , quando pontifex per fecundam cpiftolam declarant, fc per bene­ Concedit privilegium ad Hiberniam oc» ficii collationem nihil aliud quam imperialem cu pandam. coronationem eique impertitam confecrationcm intcllcxifle . Refufcitata fuit, quando recufaret JMriiuuu MinJNt/u γμσρκι efifcopti jrrvtu ferctu μτνβησΛ fervona» Dei ,- carijfim pontifex confirmare, quem imperator Ravenna­ i Cbrifio ... ‘ ’__ itt filio ~iUxftri Anglortan regi , feinta» tem epifcopum conftituerat. Cumque Romae atf tpofaliciu* ktutâfawH . gens civibus inquietaretur, Jkhagniam rediit: u-C N poft breve temporis intervallum ex morbo Audabthter & fruûuofc de gloriofo nomine iquinantix, ut feribit Guillelmus Tyrius, obiit, propagando in .terris, & felicitati* praemio poftquam in eo officio pontificali quatuor annis cumulando in codis, tuaomagnificentia _ . ____ ,_______ _______ _ cogitat: dum ad dilatandos ecclefis terminos, ac decla­ & 10. menfibus laudabiliter fc geiolfct. Ejus cor­ pus ad Urbem delatum, prope fepulcrum Eugerandam indoftis & rudibus populis Chriftianç fi» dei veritatem, & vitiorum plantaria de agro Do» nii conditum eft. Hxc fummatim ex codiccVa» ricano apud Baronium , Octane Frifingenfi, fit minico extirpanda, ficut catholicus princeps,in» V/iJJclmo Tyrio. Dodechinus in appendice Ma­ tendis, & ad id convenientius exequendum,confilium apoftolica; fedis exigis & favorem. In quo riam, Hadrianus, inquit, imperatorem pro con­ fado , quanto altiori confilio & majori difcrcfugii diflidlo excommunicare difpofuerat , fed tione procedis ; tanto in eo feliciorem progrefmenfe Oftobris anno mclix- morte prrventus furo te, praeftante Domino, confidimus habitu» eft ■ Otto Frifingenfis , qui his temporibus vixit fit fcripfit, lib. 7. cap. ult. Friderici imperatoris rum ; co quod ad bonum exitum femper & ficum anno ~ Chrifti MCLIX. co» nem foleant attingere , quz de ardore fidei fic oftavo anno, qui < ' abilem papam obiiflê refert. Anno^de religionis amore .principium incidit, veneral t t .___ acceperunt.Sane Mcix. Kalendis Septembris, ait continuator Si» Hiberniam, fit omnes infulas, quibus foljuftitic Chriftus illuxit , fic qwe documenta fidei Chri» gcbrrti, mortuus eft Hadrianus papa. . — ftianz ceperunt, ad jus B. Petri, fie facrofanâ» Radevicus de geftis Friderici imperatoris lib. Romanae eccleitc ( quod tua fit nobilitas reco2. cap.43. Eia tempcftare, ait, Hadrianus papa gnofcit) non eft dubium pertinere. Unde tanto in Kal. Septembris apud Anagniam diemdauut extremum, fie II. Nonas Septembris in ccdcfia m eis libentius plantationem fidelem fic germen gratum Deo inferimus, quanto id anebis inter­ B. Petri, prxfentibus ciero, fenatu , populoque Romano , honorifice tumulatus eft , regalibus no examine diftri&us profpicimus exigendum. r.uociis adhac ibi exiftemibus. Quare non modo Significato fiquidem nobis, fili in Chrifto cariffime , te Hibernir infulam , ad fubdecdum il» non eft miraculofum, ut hzretici calumniantur, fed revera plane fabulofum , fic cx morbo fquihim populum legibus, fic vitiorum plantaria innantiz , quo eum obiifte feribit Tyrius , male de extirpanda, velle intrare, & de fingulis do» intcllefto, haud dubie effc&um , quod dc obitu tnibus annuam unius denarii B. Petro velle fol» Hadriani ex obfcuro quodam fic fchifmatico au----- r_________ , „ ...___ _____ ____ vere penfionem, fit __________ jura ecclefiarum illius_ cerne ftore Joanne Cremoncnfe fchifmaticorum fautor E illibata fic integra coofcrvare. Nos itaque pium fic laudabile defiderium tuum cum favore ‘eoo* abbas Urfpergcnfis in chronico refert his verbis: . ......................... .... r Cum veniftet ad quemdam fontem , haufit de gruo profequentes, fit petitioni tue benignum im» pendentes aiTenfum: gratum fic acceptum habe» potu illius, fic continuo (utdicitur) inufcaqiue» mus , ut pro dilatandis ecclefi* terminis , pro dam 0$ ejus intravit , fic gutturi ejus adbaefit, nulloque artificio medicorum avelli potuit, quovitiorum reftringendo decurfu , pro corrigendis adufque fpiritum exhalaret, Mortem tam novam moribus, fic virtutibus inferendis, pro Chnfliane religionis augmento , infulam tllam ingrediaris » fic infolentem a (captoribus ejus temporis, quo· fnpra recenfui, commemoratam non futfic, non fic quod ad honorem Dei fic falutem illius terne fpcftaverit, exequaris : fic illius terne populus ho­ eft probabile, ü , quod abfit, pontifici maximo norifice te recipiat, fic ficut Dominum venere» talis interitus obtigiftet. Si juxta fententiam Ha­ tor : jure nimirum ecclefiaftieo illibato & inte­ driani pap» Fridericum Imperatorem flumine abforptum , cjufquc exercitum miraculofe a Deo gro permanente, fic fulva B- Petro fic facrofan» ftz L /HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 789 790 - ft* Romae» ecclefi*, de fineuli* domibus , an-.Aftantius exurgere debuiftif fic gladium qui tibi , nua unius denarii penfione - Si ergo, quod conad vmdiftM* wck/kSvno*, Àradra» vrro cepifti animo, efreftu duxeris complendum: ftuΛ ex Divina r" eft provifione cooctflus, m cervicem dc graviflime con­ de gentem illam bonis moribus informare, &a- defievire oportuit impiorum , gas tam per te , quam per il.os quos quos fide, verbo, fic vita idoneos efle terere prefumptores. Tu vero idipfum ira dilfiinulaflie diceri», fievitiam neglexiiie : quod eofdem non eft quare pceniteat commjKlTe reatum, ris, ut decoretur .ibi ecclefia, plantetur adhibes . perfpexc- fic cref- cat fidei Chriftian* religio, ficqu* ad honorem quia Dei, & falutem pertinent animarum, per leta­ liter ordinentur, ut a Deo iempitem* mercedis jamjam lient iunt invenifle . fic in terris glorio* cumulum confequt merearis, fum nomen valeas in fieculis obtinere. facrilegii impunitatem mulatioois fiC negligent·* ramus ^quoniam nos in , quod gefterunt Cujus quidem . ditfi- caufam penitus igno­ aliquo fercnitatis tus gloriamoflendifle, conici entis feropulus noftram animum non accufat, led perfonam tuam ficut <3- C. Referant hoc privilegium, tum MattbscufPa- cariftinji $c fpecialis filii noftri & principis Chnrif. ad ann. MCLV. turn Gualdus Cambreofh, Hiber» ftianiftimi, quem in apoftolic* coofethonis petra ni* expugnat* hb a. c. 6. cui fit bsc prrhxit, ad B ieram geflarutn iutell'(eatiam plane ncceflana . J non ambigimus per Dei gratiam ibiidatum, fmcera Temper.dileximus caritate, & debits trafta- Kterea quanqusM Martiis plurimum interim & vimus benignitatis afltftu. Debes enim , gloriofiflime fili, ante oculos mentis reducere , quam detentus exercitiis Axglorum rex, fua tamen in­ ter agendum Hibernia non immenses , cumpranota- gratanter & quam jucunde alio a nuo mater tua tis fpxrcitiarum litteris , m fynodo CoJJilunfi per iacrofanfta Romana ecclefia te iufceperit, quan­ tndxftriam quafitit , direflis ssd curiam Romanam ta cordis affeûione traftaverit, quantam tibi di­ suendis, ab Hadriano papa de ainglùs oriundo, tunc gnitatis plenitudinem contulerit fit honoris, & prffiderie, privilegium impetravit, ejujaem auito- qualiter imperialis infigne corons libentifïîme ritate. & agenfu, Htbemico populo tam dominandi, conferens, benigniilimo gremio fuo tu* fublimi­ tatis apicem ftuduerit confovere : nihil prorfus quam ipfum in fidei, rudimentis incultijfimum, ecciefiafisets normis & difcipUnis, juxta Anglicanat ecefficiens quod regiae voluntati vel in minimo cognofeeret obviare. Neque tamen ptsnitet nosde­ clqfia mores , informandi. Jn Hiberniam itaque pri­ vilegio tranfmijfo, per Nicolaum Cnallingfordenfem fideria tus voluntatis m omnibus tmpleviiTe : fed fi majora beneficia excellentia tua dc manu notunc priorem , Malmesburienfem quoque poftmodum abbatem, tam pqfitum quam depqfitum, nec non & Citra fufcepilfer, fi fieri poflêt, confideranres quan- I GuiUelmum Aldelmi filium: convocata ftdtim apud Guaterfbrdiam epifeoporum fynodo, in publica audi­ entia ejufdem privilegii, cum univerfitatis affenfu, folemnis recitatio fafta fuit per Joaxnem Sahsburienfem, poftmodum epifcopum Camotenfem, Romam ad i»oc deftinatum: per quem etiam idem papa regi annutum aureum, in inveftiturn fignum, prafentaVit . Çhu ftatim fimul cum privilegio in archivis Uintonia repqfitus fuerat. ta ecclefi* Dei fic nobis per te incrementa poffiat & commodi provenire, non.immerito gau­ deremus. Nunc autem quia tam immenfum fa­ cinus, quod in contumeliam univerfalis ecclefi* & imperti tui nofeitur etiam commiiTum, negligere ac diflimulare videris: fufpicamur utique, ac veremur , ne forte in hanc ditiimulationem & negligentiam propter hoc tuus animus fit induftus , quod fuggeftione perverfi hominis zizania feminantis ad verius clcmentiftimammatrem tuam H. AD FRIDERICUM IMPERATOREM/ facmfanftam Romanam eeclefiam, fit nos ipfos indignationem (uuod abfit) aliquam De non vindicata iniuria Lundonienfi srchiepif- negotia , qus cognofcimus imminere , duos de D melioribus fic carioribus , quos circa nos habe­ copo illata conqueritur. Hadrianus epifeopus frvus fervorum Dei ,dilefio fi­ li J Friderico lUujîri Romanorum imperatori, faintern iS apoftoltcam benediFlionem. mus, dileftos fcilieet filios noftros , S. Clementis presbyterum , viros fic piaculare flagitium tempore noftro commiiTum, in Teutonicis partibus, ficut credimus, aliquando intentatum, excellenti* tus ad memoriam revocantes , Bemardum Rolandum S. Marci presbyterum cardinalem, fic cancellarium noftram, — TMperatoriac majeftarf paucis retroaftfs diebus •llrecobmus fcripfiife, illud horrendum fic exe­ crable facinus , conceperis vel rancorem. Ob hoc igitur, & ob alia omnia non fine grandi ad­ utique confpicuos , religione , ferenitati prudentia fic honeftate dc latere noftro ad tu* przfcns duximus deftinandos, excellentiam tuam rogantts attentius , quatenus eos tam honorifi­ ce , quam benigne recipias , honefte trades, fic ea qu* ipfi fuper hoc fic fuper aliis ad honorem Dei fie facrofanâ* Roman* ecclefi* , ad decus miratione ferentes, quod abfque digna feveritate vindift* ufque nunc tranfire paftus fis tam per- etiam fic exaltationem imperii pertinentia , cx parte noftra imperatori* propofuerint dignitati, niciofi fcelcris feritatem · Qualiter enim venera­ ficut ab ore noftro procedant, abfque ulla h*ti- bilis frater nofter E. Luodonienfis archiepifcopis, tatione fufeipras, fic ipibrum verbis, tamquam fi dum a fede apoftolica remearet, a quibuidam im­ E ea contingeret nos proferre , fidem non dubites piis fic fceleftis, quod fine grandi animi moerore non dicimus , in partibus illis capras fuerit, fic adhuc in cuftodia teneatur: qualiter etiam in ip­ fa captione prsdifta , viri impietatis femen ne­ adhibere. III. AD EPISCOPOS GALLIÆ ET GER­ MANISE. quam , filii fcelerati, in eum fic in fuos, evagi­ natis gladiis, violenter exarfrrint, fic eos ablatu Petit Fridericum corrigi, fic ad reftitutionem omnibus quam turpiter atque inhonefte traftave- honoris induci. rint: fic tua fereniflima celfitudo cognofcit, at­ Uoties aliquid in ecclefia conna honorem Dei fic ialutem fidelium attentatur : fra­ que ad longinquas fic remotiffimas regiones fama tanti fceleris jam pervenit. Ad cujus utique vehementifTimi facinoris ultionem, ficut is cui bo­ Q na placere, mala vero difplicerc credimus, con­ cipue qui ipiritu Dei aguntur , i’·*»/. Çeneral. Tom. XXI. trum ficcoepifcoporum noftrorum, ficeorum prrDdd cura debet t*xi3 fte- HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 79« ftere, ut ea, qux male gcftafunt, gratam Déo A corrcftionein debeant invenire. Hoc autem tem- 792 £ EPISCOPORUM GÈRMANIÆ * porc (quod ibfouc nimio tnœrore non dicimus) carilbmus rjlius nofter Fridencus Romanorum imperator tale ‘quid egit , quale temporibus anreceflorum fuorum 'non legimus perpetratum Cum enim nos duos de melioribus fratribus no* Aris, Bernardum tituli S. Clementis, & Rolandum cancellarium noftrum tituli S. Marci, pres­ RefcriftiM ad jddriaàtrai Papam. Uamvis feiamus & certi fimus, quodEcc!;- c«.a;« petram £ Q fiam Dei fundatam fupra firmam neque venti neque flumina tempeftatum poifit n··. dei icere-:λnos tamen infirmiores & pufillanimes, byteros cardinales, ad ipfius prxfentiam mifirtc- fi quando hujufmodi .contigerint impetus concu­ mus: ipfe, cum primum ad ejus prxfentiam per­ venerunt , alacriter vifus eft eos recepiflê . Se­ timur, & contremifcimus. Inde nimirum gravi­ quenti vero die, cum redirent ad eum, fic Iit tere noftrx in ejus auribus legerentur, accepta occa- ter conturbati fumus, dcconterriti fuperhis. qvx inter veftram fanâitatcm & filium veftrum dé­ vot iflimum Dominum noftrum Imperatorem ma- gni mali, nifi Deus avertat, feminarium prxbifione cujufdam verbi , quod ipfarum litterarum feries continebat, ( infigne videlicet coronx be-B tura videntur. neficium tibi contulimus) in tantam animi com­ 2. Equidem a verbis illis qux iajhtteris ve. ftris continebantur , quas per Nuncios veftros motionem exarfir, ut convicia , qux in nos & legatas noftros dicitur conjecifte, fic quam inhonefte ipfos a prxfentia fua recedere,! ^c de ter­ prudentiflimos & honeftiftimos, Dominum Bernhordum & Dominum Rolandum Cancellarium, ra fua velociter exire compulerit, dc audire op­ Venerabiles Presbyteros Cardinales, mififtis.com- probrium, & lamentabile fit referre. Eis autem mota eft uni ver ia Refpublica Imperii noftri .-au­ ab ipfius prxfentia excedentibus, faftoedifto, ne res imperialis potentix ea patienter audire non potuerunt, neque aures Principum fuftinere: om­ ahquis de regno veftro ad apoftolicam fedem ac­ cedat : per omnes fines ejuldem regni cuftodes dicitur pofuifle, qui cos , qui ad fedem apoftoli- nes ita continuerunt aures fuas, quod nos, fai­ re gratia veftrx Sanftiflimx paternitatis, ea tue­ cam venire voluerint, violenter debeant ri re . Super quo fado licet aliquantum revoca­ perturbe­ mur: cx hoc tamen in nobis ipfis majorem con- propter finifttam interpretatio­ ambiguitatis nem, vel confenfu aliquo approbare, nec aude­ mus, nec poflitmus, eo quod infolita & inaudi­ ta fuerunt ufque ad hxc tempora . lolationem accipimus: quod ad id de veftro & principum confilio non procertit. Unde confidi-C 3. Literas autem, quas nobis mififtis, debita mus eum a fui animi motu, confilio & perfuafiooe veftra facile revocandum. Quocirca , tres, quoniam in hoc fafto non folum fra­ noftra , fed veftra fit omnium ecclefiarum res agi digno- feitur : caritatem veftram monemus & exhorta­ mur inDomino, quatenus opponatis vos murum pro domo Domini, & prxfatum filium noftrum .«d viam redam quam citius reducere ftudeatis; cum fufeipientes , reverentia commonuimus filium ftrum , Imperatorem , ampledentes , & veftrum , Dominum juififtis ; ficut no­ & ab eo refponfiim, Deo gratias, accepimus tale, quale decebat catholicum Principem, in hunc modum. friderici Imptratori] rejcriptxm ad Eyifcepot Germana - .utontiftimam folicitudinem adhibentes, ut a Rei- naldo cancellario fuo , & palatino comite, qui «nagnas blafpbemias in prxfatos legatos n iftrjs, fic matrem veftram facrofanfùm Romanam ec­ defiam , evomere pratfumpferunt, talem fic tam Uo funt, quibus noftrum D regi oportet Im- ib>4. perium, leges fan&x Imperatorum, fic ufus bonus pnedecefibrum , fic patrum noftrorum. I- ftos limites Ecclefix nec volumus prxterire, nec poflumus , quidquid ab iftis difeordat non recifermonis eorum of­ Dpimus. Debitam patri noftro reverentiam liben­ ter exhibemus: liberam Imperii noftri coronam fendit , ita etiam latisfadio multos ?d viam re­ divino tantum beneficio aferibimus : eleftionis pri­ dam debeat revocare. mam vocem Moguntino Archicpifcopo , deinde Non acquiefcat idem filius nofterconfiliis ini­ evidentem fatisfadionem faciat exhiberi : ut fiait multorum aures amaritudo quorum, confideret novilfima fic antiqua, fic per quod fupereft, exterit fecundum illam viam incedat, per quam Juftinianus fit aiii catholici imperatores incertifié nofcuntur. E- cipibus , recognofeimus : regalem unitionem xemplo fiquidem & imitatione illorum , fit ho­ in cœlis fibi po­ norem in terris, & felicitatem terit cumulare . femitam Vos etiam , reduxci iris : fit fi eum ad redam B. Petro apoftolorum principi gratum dependetis obfequium , fic vobis fic ecclefits veflris confervebitis libertatem. Alio- ordinem prin­ Co- lonienfi ; fupremam vero , qux Imperialis eft, fummo Pontifici ; quicquid prxter hiec eft , ex abundanti eft, a malo eft. Cardinales in contem­ ptum dileûilTimi, fic Reverendirtimi patris noftri, fic confecratoris, a finibus terrx noftrx coegimus non exire: ted cum his, fic pro his, quxficferi­ pta fic feribeoda ferebant , in dedecus dc fcan- quin noverit antedtftus filius nofter cx admoni­ gdalum Imperii noftri, ultra eos prodire pati no­ luimus . Introitum fic exitum Italix nec claufitione veftra, noveri* ex promiflionis evangelicx mus ediâo nec claudere aliquo modo volumus veritate, quod facrofanfta Romana ecclefia fu­ data, quantocumque ventorum turbine quatiatur, peregrinantibus, vel pro fuis neceffitatibus ratio­ nabiliter cum teftimooio Epifeoporum fic Prxla- in fua firmitate, protegente Domino, torurr. fuorum Romanam fedem abeuntibus : fed per firmiffimara petram, Deo collocante M fun­ in fxcu- regni lum fxculi permanebit. Nec autem ( ficut noftis) deceret eum tam arduam viam abfque ve­ illis abuiianibus, ftro confilio at tentafie . ne chuftrales difciplinx emortux fic fepultx, ob­ viare intendimus. In capite orbis Deus per Im­ Unde credimus , auditis admooironibus veftris, ad frugem (anioris ftudii , facillime quod poterit ficut vir diferetus fic imperator catholicus, revocari. quibus omnes noftri gravatx fic atrentatx Ecclefix funt, & omnes pe­ perium exaltavit Ecdefiam: in capite orbis Ec­ clefia ( non per Deum, ut credimus, ) nunc de­ molitur imperium. A piâura cepit : ad feripturam piâura procellit : feriptura in prodire conatur. Non patiemur , auâoritatem non fuftinebi-. mus: \ 795 HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. mus.- co-onam anteponemus quam Imperii coro/t torquere, non ex merito cat.fr , .cd de volunnam , una nobifcum fic deponi conientumus . t.tie propria & illorum fuggeftione , qui pacem Pifttirz deleantur, fcriptur» retradentur, ut in­ regm & ecclehz nullatenus diligunt , hoc egeter Regnum fic Sacerdotium aeterne inimicitia­ lunt. Per hoc enim vocabulum, contulimus, ni­ rum monumenta Aon remaneant. 4. Hxc fic alia, utpote dc concordia Roger 1, & Guilhdmi Siculi, & aliis in qua; io Italia fa- fta funt conventionibus, dc qux ad plenum profequi non audemus, ab ore Domini noftri Im­ peratoris audivimus. 5. Abfente autem Palatino comite, & in prae­ hil aliud intelleximusnifi quod fuperius dictum eft, impoluimus . Sané quod poftmodum ferio­ ris ccclcfiafticas a debita facrofanctx Romana; ecclefix vilitatiorfe, ut dicitur, revocare iutfifti · li ita eft, quam inconvenienter ahum fit, tua, fili in Chntto cariftime , diicretio, ut credimus, cancellario ibidem adhuc przfentc aliud non au­ recognofcit. Nam li aliquid apud no> ambitu dims habebas, per nuncios fic Jtttcias turs nobs fuerat intimandum. & nos honori tuocur mus ficut filii carittimi providere. Nunc igi^r, paratione in Italiam expeditionis nifi qnod humilitatis przmiffo , a erat & pacis , quoniam ad commonitionem dilefti filii noftri prxter quod eis pro periculo vite , quod a po­ pulo imminebat, pro viribus fuis attirent, cun-B Hennci Bajoariz & Saxoniz ducis, duos dc fra­ Ctis, qui ibi aderant, huias rei teftimoniumper ­ tribus noftris, Henricum titulf fandorum Nerei hibentibus . 6. De cztero fanftitatein & Achillei, & Hyacinthum fanâx Marix inG>i- fuppiiciter veftram rogamus 8c obiecramus , ut noftra: parcatis infir­ mitati, ut magnanimitatem filii veftri, ficut bo­ nus Paftor , leniatis fcnptis veftrts re fuavitate mellira dulcorantibus , feripta prio­ quatenus & medin, diaconos cardinales, prudentes fiquidem & honeftos viros, ad tuam prxfentiam deftina- vimus, celfitudinem tes in Domino , quatenus eos magnificentiz rium in fur lublimitatisftatuglorietur. ipfo me­ cordis noftri noverit Dei & ho­ & hortan­ hooefte & beni­ gne recipias: & quod.ab eis ex pane noftra tux Ecclefia Dei tranquilla devotione Izictur, Impe­ diante, & adjuvante, qui mediator tuam monentes fuerit intimatum , a finceritate tua excellentia ^procefTifte. Ac per hoc cum cifdem filiis noftris, mediante jim dido filio noftro duce, ita celfitudo tua ftu- minum factor eft, homo Chriftus Jefus. deat convenire, ut inter re ac matrem tuamfa- crofanftam Romanam IV. AD FR1DERICUM IMPERATOREM. Hadrian*! epifcopus fervus fervorum Dei , diieflo filio Friderico &c. ipfi placuit d .ponente, fufeepimus , inag- iticentiam eundis negotiis ad hadkiamum papam quantulum contra nos quod cum gratia Romanorum imperator, & femper Jk&u/Ius , Hadriano Romana ecdefia ve~ neracid pontifici. honorare Fridericus De> gis ac inag.s in amore noftro & veneratione fe­ dis apoftolic» debuiiTec accendi. Unde fine gran­ ex fuggeftione quorumdam , Pro confirmatione elefti Ravennenfis. ita in tuam curavimus, ut de die in diem animus tuus ma­ di admiiatione non ferimus , nullius difeor- RESCRIPTUM IMPERATORIS FRIDERICI X quo uni . ei fuis ecclefix curam, Deo prout E eadefiam diz fani narium debeat remanere audito animum tuum ali­ fuifle commotum , duos de melioribus'* & majeribus fratribus noftris, Ro­ tandum fcilicet cancellarium tituli S. Marci, fic licito & fideli noftro Anfelmo bone memo- D rrx Ravennenfis ecclefix venerabili epifeu- po defunfto, ne curia noftra diutius tanto care ret principe , operam dare curavimus loco ejus talem fubrogari perfonam, qux tempore ad reBernardum tituli S. Clementis presbyteros cardi­ θfarcienda ecclefix illius damna , fit ad noftrum nales , qui pro tux majeftatis honore in Romara ecclefia foliciti femper extiterant, pro volun­ peragenduhi iervitium apta videretur. Ante om­ nia autem prx oculis mentis habentes , fic aure defti- non furda audientes, quod feriptum eft, Honore tuivimus: aliter quam imperialem decuerit hono­ rificentiam hint traftati. Occafione fiquidem cu- invicem prevenienter ; filium comitis Blanderaten· tatis tu» cognitione luldam verbi, quod ad tuam prxfentiam eft , beneficium, tuus ani­ fis, quem vo» in clericum filium noftra petitione Romane aiTumpfiflc ecclefix fit recoidati fu­ mus (ficut dicitur) eft commotus: quod utique mus, viciflim ad honorem veftrum fic iamftz Ro­ nedum tanti viri, fed nec cujuslibet minoris ani­ man» mum merito commoviflet. Licet enim hoc no­ men , quod eft , beneficium , apud quofdam in ea prarfertim ecclefia, quam poftfanftamRoma­ nam ecclefiam , aut maximam , aut unam de a.ia figmhcaticne, quam ex impofitione habeat, m-ximis habemus.* noftrapque voluntatis propoft- aftumatur ; tunc tamen in ea fignificatione acci­ piendum fuerat , quam nos ipfi pofuimus , & perfonz quam cx inttitutione fua nofeitur retinere. ecclefix altius fublimari incendimus ; in to, Divina favente clementia , in eleftione illius concorditer fic voluntarie univerfa Ra­ Hoc vennas convenit ecclefia, prxfcntibus viris honecn.ni nomen ex bono & fado eft editum, & di­ Eftiflimis legato noftro fic veftro, hinc Hyacintho citur beneficium , apud nos, non feudum , fed bonum faftum . In qua fignificatione in univer- cardinali , io facrz feripturz corpore invenitur , ubi ex be­ electi una cum neficio Dei, non tanquam ex feudo , inde Hermanno Scientia autem fic moribus Ferdenfi epifcopo . in perfonam genere convenientibus , pnefati propter fed velut reverendum veftrx paternitatis teftimonium com­ ex benedictione fic bono facio ipfius , gubernati dicimur & nutriri . Et tua quidem magnificen­ mendabilior fic acceptior eadem perfona nobis jam fa&a eft, quam utique etiam diligi a vobis tia liquido recognofcit, quod nos ita benefit ho­ fic honorari gaudemus fic volumus, ea tamen ra­ tuo capiti tione fic ordine, qua patres filios fuos folentdi­ norifice imperialis dignitatis infigne impoluimus, ut bonum faftnm valeat ab omni­ bus judicari. Unde quod quidam verbum hoc , ligere , quos fuo tempore fic manumittunt, fit domui fux providere permittunt. Et quidemde- fit illud fcilicet (contulimus tibi infigneimperia­ centiflimum lis coronx) a (enfu fuo nifi funt ad alium re- tanquam eft fandam matrem Romanam omnium ecclefiam , ccclcfiarum, filios , qui HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 79f' 796 filjusdc Romane ecclefi* , ab ejus gremio qui funt fiuflus ventris aggregare , de aggrëcatos A nirc. Convenientius fiquidem eft, nt qui clericus eft — —‘ ad decorem domus Dei dt per domos dc familias diftribucre, quibus etiam noftrumimperium, - ■ <- . .. tanquam ab utero dc gremio matris noftr* pro­ . gredientibus, debeat dt velit congruum honorem impendere. Proinde altiori confiderationi veftfa fa etenim viros & moribus & fcientis adorna­ tos , praditos hooeftate , dc fanguinis nobilitate proclaros, ad fe libenter evocat, dc eos aliunde perpendat diferetio, quod in hac cauta tam ve­ il rx quam noftra majeftati dc boneftati conve­ niat . , , V. z cum ipfo in gremio fuo habeat , facile honore fpoliare . Quia -gitur.boc decentius efle confpicimus , dc ' honorabilius exiftere aftritraipur , confidentes et­ EUNDEM. AD admittere , non fe talibus , confuevit iam imperatoris majeftati hoc potius d.*bere pla­ Refpondçt fupertori : âc Guidant Ravennati ar- chicpifcopo confirmationem denegat. cere, dc gratum atque acceptum efle : poftulatio0 nem tam in hac pane non duximus admitten­ dam , Hadriam t ferum fervorum Dei, cariffimo inCbrifio jilia F ridento illuftri Romanorum imperatori, fjietttre & apoflolicvm henedtehonem. Ualiter fu pern i Q conditoris intuitu , credentes atque fperantes , fuper hoc cognoveris noftram quod cx quo voluntatem , tu ipfe noftram intentionem dt propofiium commen­ dabis. dt Mm VI. excellentiae tus , quam dile&i filii noftri Guidonis Blandcratenfiscomitis interventu » dik- A D EUNDEM. Dc duplici injuri* fedi apoftolics per ip- fltim filium Guidonem fubdiaconum noftrum, e- ium illita. jufdem comitis filium, olim in familiaritatem & in noftrum confortium receperimus; qualiter et­ iam intuitu probitatis ejufdem, atque pro hono­ C re & utilitate facrofaoâcRemana ecclefia, tan- Hadrianm epifeoput ferunt fervormw Dei Friderica Remano imperatori falutem tf apoftolicam lenediSioaem. nuam fi in diaconum jam fuerit ordinatusecclefum ei fpecialiter aifignaverimus : & nos profe- i.^· fto memoirs *,dc a fertilitatis tuc memoria non X' credimus excidifle . Nunc autem boneilatem ipfius confiderantes , dc profeftum fcientis , fi ei Ex Divina ficut parentes honorantibus lon­ L gaevitatem promittit, ita maledicentibus pa­ tri dc matri fententiam mortis intends. Verita­ intelligentes et­ tis autem-voce docemur , quia ornnitqtafe exaltat ÀvwiOirw. Quapropter, dilefte in Domino fi­ iam quanta per cum , ac per nobiles Oc potentes li, fuper prudentia tua non mediocriter admira­ parentes ipfius, facrofanâc Romanst ecclcfix ad huc potuerint commoda provenire , de ad quantum mur, quod beato Petro de fanâx Roman* etc le­ ft* non quantam deberes exhibere reverentiam dignitatis apicam in eadem Romana ecclefia ip­ videris . vita comes fuerit, attendentes : In litteris enim ad nos miffis nomen fe valeat, vita generi concordante, confcendere, _____ ______ praeponis r._r_____ : in ........ ............. t tuum noftro quo infolenti* , ne cum a fede apoftolica in fuodiaconstus ofticium D dicam arrogantia, notam incurris. Quid dicatn fic promotus, dt ei , tanqtt.im fi jam diaconus cilct ( ficut fuperius didum eft ) a nobis fit £<- clefia fpecialiter aflignata; communicato fratrum de ·'·<··■ fidelitate beato ~ Petro & . nobis .. a re promifla quomodo eam obferves , cum ab iis qui dii funt dc filii Excelfi omnes , epifcopis vi- dc jurata ? noftrorum confilio, a noftro latere tam pretiofum delicti, homagium requiris , fidelitatem exigis , pignus, juxta petitionem excel lenti» tu*, non po­ tuimus removere, fed ipfum opportunitate acce­ pta , Deo authore , in Romana ecclefia ad ho dc manus eorum facratas manibus tuis inneâis, dc manifefte fidus nobis contrarius, cardinalibus noretn ejufdem ecclefi* & imperii intendimus or­ dinarem vel in ea, prout Divina gratia propo- x latere noftro direftis non folum ecclefias, fed Ac civitates regni tui claudis ? Refipifce ergo , refipifee, tibi confulimus. Quia cum a nobis con- fuerit, quandoque -d fublimiora confcendat, vel fecratiooem dc coronam merueris , exuide ad a’icrms ecdefiaftica: faftigium dignita­ cefla captas , ne conccfla perdas nobilitati tuc tis ipfum contingat, auxiliante Domino, perve- timemus. Cum /rywrn/// Epiflola interpretationem .Gratam dum inateniffemut in Leunclavii Opere incon- inferipto Juris Gr. Rem. pqj. 307. cam dare proinde a^ttnm dutdmns. €SP FrieraXn’ «μφθΗβ-χ ri ir*«x Ρύμης E Epiftola a domino afdriano papa Rema miffa ad fandiiffimum archepifcopicm Theffalmuinfem de­ ntinum Bnfiiium aftbridtmtm, de nuenda Orien­ tali Eccfefia cum Occidentali. A’lprsmJ, oopii n» «>*inrrv» άρχητίraevov ©tw«Xw»«M, weiav Ββ<ηλ«·ντν» A’· ^piJluuov arti re fra&kûtf τη iiruri /χχληxoeJ» VII. AD BASILIUM αιχ ni» βναηλιχη». ARCHIEPISCQPUM Thcflalonicenfem. A’Jpiandi râ/rxavef , JîXac rw Ινλ*» ©re tjJ <π· Ccrrpr p su·» ©KtfeXavixfM» ep^tiercx·ττ^ι, arxate/aà», C ανοτ·λ/χη» dCAoys’a». ξ Ira ltd Te βργαια ηολψίο te Ε KwrertnMvoXHK ûprêec β ahed της Itpie ( άγιας ) Flaret x, άτοτολίκη( , ( ί ttfùtot Pro Gracorum concordia. Hadriatuii epifetput ferunt fervorum Dti, venerato, ete fratri Tbeffainiccnfietm archiepifcopo, fahetcmt tf apeftolecam knediâlroaem. ) «'αυην uxM- E I*· X quo per invidiam hoftis antiqui Conftantinopolitana fedes a facrofanâa Romana dc apoftolica ( quod fine lacrymarum innundarione vix famur ) ccckfia iciffam feparavit, de hominis ■ HADRIANI PAPÆ IV. EFTSTOLÆ. 797 79g · t\9pii Ί» «VOpaîra τβ Îitcv ?χς x< βτατ»'» 4 «J Π.Ζς ^βίριβΊ Πιτρβ di­ cens ; Qttod ettilim tft non introdnxiftn , qnod in­ firmum non fonjviftir, tf pxod ptriil non fiii, i7 fared confroffxm ndn oblignfiir. Ideoque ad introduftionem liberorum in locum ccclefis & unitatis, inventionemque amiff* dra­ chm* properemus : iÇ rd *ζ/σ·μα «Ρθ’ΐ ·* μ»τβ, *> τρ ww τη, »’<- & apoftolico prrccpro inci- * την admon tionern tempeftive fa&am : intempefiive glori* Domi­ nus, & omnia in fixa potefiate habens inclinare tccir calos , & deicendit, acceptaque fervi for­ ma feiplum exinanivit, ut ovis amiffa fuo gregi refiitueretur. Unde frater ax tζητητατν, >Ç τνσαυ0λα·3ΰ wt*f$ί«·μ<β·απ. ’ TjS wt »ρός τΊν Hrct^n ni» rixrwv irpôf *tôv ri- ' ·»■ νάγματι σιινβθβμ^··' τ * «/”« tw T^{ * ' δατχαλτας λστ-ων αμίλίΐ'ΤΒς , f utÇ τ£ rxpaidypxrt Ζνκ'νβ διδχ ‘'Λ' in Chrifto , dilcûio- γθί>ης,0ς lu χιίρ<«« της 5όξης , «ζ reira ôcr* diligenter cura. Nam una fi^a eftecclefia, & una fola fanftificationis arca , in quam unumquem-C ΐδίρ stertat , ιχληη ομvi riptvtf £ κ«τηλ· £ iaurir ixiiuct, μορφήν δόλο λαβών, îvx que fidelium e diluvio fervari oportet . Et circa gitet prudentia, ut ecclefia Dei non poftit divifa confiftere , ut omnem animam viventem e pr*fcnfs diluvii procellis intra unam arcam ec­ clefia; congregari oporteat ad beatum Petrum om­ τρ iit a χοΐμνη ri acoAwAdi ιτρόβαηο àaoioSp . ttàtv ni, ά!(λφί c* xpttf ,*τήν àyxvnv Ç μ/χ μόνη ή τβ àytacpà χιβϊϊτός, «ς lu *r« ïxarnv Τ nium fidelium gubernatorem. Traditum eft quonam modo fanât patres. Di­ vino Spiritu illuminati, omnium ecclefiarum pri­ matum facroianâam Romanam tjp «fw* της «’τβΜομι- xov τη; ixxAw/eti, της δρσχμης o*4.ί*ί/«λ«>-<· * ■ & ad tol- τάς η ί’χχληβ·/® τϊΘ*ί β* m ffwuKete-Get δηψημΐη ’ r<ù« iricrav 4,^1α ζΰ- Ic-dam de medio divibonem, ad unionem eccle­ fanxrtlnf Ίρ<χυμ;'«ς τί a«pd»w< χατβχλ^μβ lu:e obtinere jufferint, & ad ejus fententiam om­ nium lud'cium referri preferipierint : rimus, qui pafcendi fulcepimus officium. Servos nos omnium Dei fervorum confitemur. Sed cum τήν «ίτης γνώμην τα>η<»ν τΛ κρίση ητοκύκχση àv&vtpw iç rrpac ri α’τίλίϊντην itaiptciv tt τΐ irpèt την ίνότητη της ιχχλητήχς , ττρός τήν Qtêayv· me tirai την της της^χ^ης σβντηρ/αχ,χ, Λα την μιτ*, σιΐζΧζιντί ί/^ημί'νβΤΗ^βς,ί/ιχτΑ' ri Dominumfic magiftrum noftrum, ut unum mor­ tuum refufeitaret in corpore , profeftum fuiflè : ατόλβαχτιτ της «μαραντβ ίόξης, typnyipK «Ρ®“ & lacrymatum legimus ad fepulcrum, & dixifie, σ-γτς· χ} »ρ«π>ν <αρα atcuzrÿ, Imm txi ferar , judicamus--- ------indignum j,---------- , fi .. Do- . nu αλΑοις ότον mini retineamus talentum ,. & quos poflumus in int;>e rcfufcitare negl.gamus. nejgligamus. Qx^iupereft, Quodfiipereft, di anima rciufcitare dt-­ Icdos filios noftros BalJuinum <3c Balditzioninum patentes tabellarios ad dileâiflimum filium nopt xtentes tabellarios ad dileftiflimum filium noflrum Emmanuelem imperatorem Conftantinopo xapin μίήικτα St ttt' δϋνση , /py«Ç» , rr ZxxAnrrjt' ï ci βμβλβ- η θιια χαρ/ς TH'wev { tri if > iriopi-^vot Λ > τί μβ. · - Π»τρβ Πιτρβ /rirpr·^ά·«ημ«,« βοσχημχ,ός w τήκ · ouw άυτΰν φροττίΐα dif^xn f» re ofororm τροστβφμοιηζ. ήμϋς μίν «» Cr rent « τήν νρύσχβιρντ «’ίνξ/αν Ziupiutifiτ»|ν τχρίρχβμίνη»$όξα» ιχζηημη, ο" ri τοιμβίνοη ιδίξβμί^» tx τβ ίφ&χΐη. δόλκζ ϊμίς ιτχ/τμν ηίι τίΘιί 3βλ«ν όμολο^ίμιν , α’Χλ’ ότι riv xt/piov xj ίιδχσχαλοχ ήμνι3 *ν« *να vaxpe'v aracxTw cJ tÇ 3α<ρόται ayx^ucJrxouca· o rqïμ>»ματι iq XixAvτβι, Λαζαρί ftïfo ίξ»»' aéri^/o» χρ/νο- · μιι, ί χν ri ηλανην Sfoiforixcr ίχισγνμη, xi άμαλ^σνμη ίΐς ίυναμ^α Cai ψοχ/Λβττησ-αι. «ρ< τΐ λο/χβ τ«ς αήττητης ήμπΐρβςtiri; Βαλίβι’ν <£ Βχλ$ιτζιόι>η9τχί τ«5ν aaapévruv>ραμμαθ»τ α’τοχβμ/Γαί , τρος $■ ατηπχινΤΒ?·ΰόνήμιϋν Ε’μμανβηλ ταυηχράπρβΚμνΓβτηβτολίβς ατότί ΐυλαβίς αθρϋίτμχης ηιμ φθίΐ "R HADRIANI PAPÆ lV. EPISTOLÆ. 79, . sOo φθίνηκ,τ? β^β«ρσβ»ρ·Γΐχτα«ί A litanurp, a religiofo cœtu miffos, dileftioni tut rwvn<,*ra«i/«7i 5«ατΛ>άιη»>τβΘΰχ,τ·μβ««ρή» ftudiote commendamus; rogantes ut perdiieâio- ' t» avecaX/xJ Ρρβνν, h«î J/oi nJv rtv^paçaÙ» θιλομιν ημήι èrfaieaaûai. ίΚΝΟ nem Dei, beatique Petri, & fedis apoftolicx , & pietatis cultum , afpeâu gratiolo in eorum ne· eeflitatibus comblâtionem adhibeas . De tua va· letudinc eupimus per literas tien certiores . · . R E-S C R 1 P T v M COMSTI S ANNO ARCHIEPJSCOPI chx.stî lornim l'afi-u yftbridmi , ad papam Romanum, dfm.rtum aldrianum {il·.) a». Ciriflt Jtj;. ciruftr. ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ TOT AJ 1 Q T A T O T «p^/iir/trxeira Θτ,^αλονιχ,.ς, xt p/β R>;nÂe«e A’^piJimJ, *pof m ιάτβσ Ρ<ψηί xcfw A’itywtm · ManuSuppl T 'I PH. n Appt··»· A ’Ntyivp.f’v ivHticeXtiv,ά>ι«ηιππαη«, B I Egimus tuam cpiftolam , fandiiTime Papa, Ro» xJ χχηΐ’ίητχμίν ιζ «ôtîc ri νψο? τίς S«x· ftua.. 1*^·™»« . ingemi tui fublimira- a Ç »ί- acquirendumque omnium ecclefiarum Chrifti*nos. Vocem tuam agnovimus per literas , alloUiotnrtv ·ηΙν t'v àtàvati τυ7ς ι’χχλ»σια«ς Xp/ctaKbk. ί’ηίγ,νμίν ra την φννν St« t\iv γραμματνν quentem nos ad aures mentifque intima · Audi­ vimus loquentem ut patrem , ut paftorem , vel λβληιταΰ-αν ημϊν Ui τιϊ wru την havorav. ηχκpotius * archipaftorcm . Nam quafipater, filios, · σαμον λχλβν»»ς ώς ώί το.'μινοζ , ττί>λον qui a te abalienati videntur , lub paternos finus ri!aUp<«. li άρχιηοιμινος. ùi μιν y.’p πατήρ, iÇ τβ, αtuos cogis, eorumque folicitudinem habes: qua­ «Μλλοτριώβάβ» ra Îoxbvtuî ΰ «ς, üird τβί ηα^ι- fi paflor autem , ut oves errantes, revocas ; qua· χβί rBïoXrej r«.var^fv<, n^' χη^μινος ήτυνίια- fi pallorum paflor, ptftoralem tuam & divinitus ηλ#7ί · ü; It ποιμητ, οΖα χρο^χτο Τί*λ«νχύί- Cinfufa^. fcientiam nos doces, ne greges negligatiiw , fed totis viribus profpiciamus, ut ei, quod •β άΐ'Λχαλ»> · air it αοιμιννν ποιμην την Χ9ΐμαν~ male habet, fedulo medeamur. Audivimus revo­ T/xnvffB χ, ·3»ο£/?Λχηιν trrnunv Itlatrxm npx’c, cantem ad feipfum, & ad vocem tuam converft sÇ τϋ> χοιμνι«ν μί αμιλπν, βλλ« tarifΛνα'μ« fumus Plane fi alienos a tua fanâirate filios nofπρονοί^σθαι, ri χχχώς ΐχον ^tpairtù&tv tiriut· ipfos exiilimaflernus . aut longe a paltorali cura λί;. nxivrauf·.· αναχαλαμίνν Vf ο-' tauariv, <£ Utt- tua feparari voluiflemus , nequaquam agnoviffemus ut paternam vocem , neque ‘ ad pallorem · „ ^ββΓ, τρα'φημιν re apde την φννην. nàvnoi If fàv receptui e mentem converti fuiflemus. Nam jux· ι·«ρ<·ί <·άϊλοτριχί vi «t ν τηί rrs αγιότητα )ίλογιζόμιδα ra verbum Domini, nemo unquam nofcetextraiauvrii, η τη« rns π<ι:μαντ:*ϊί άτομαχρίννίΐτθαι oeorum vocem , fed potius ab ea fugiet . Quid τιρορρόμι^α, μχ αν ίπ ίπιγννμιν <4ί τια^ιχήν igitur ad nos errantis ovis fimilitudo, ianâitfime Ίην φοτην, βτ< νς ην μτ'νος ri avaxAnr/xov £Papa ? quid imago amiflx drachmae ? Nos enim e unu tuo cxcidifle negamus, & filiorum appelΙόντα t ηavtepot φημιν. χαττί γάρ riv τί Kupis ,, lationem , am paftoralcm curam non refugimus, λόγον, tiSfti non f’xf^'.axrirnt nJ* a^orgjw τη< Dut tale cenviuum nobis exprobretur . Tuto au­ φωιη'ν, a»ά μάλλον id φιίξίπιι atir‘ αυτής. tem, ac firmiter, Dei gratia *, fletimus in bea- , τι βν Ttçoe ήμάο η παραβολή τη πλανηθΛti Petri confeflione. Et quem ille confeflus eft , TTj ηροβατν , άγιντί<ττ * iroina ; τι li vi rixair fic prxdicavit, confitemur & praedicamus ; nihil άηολνλυ> a; Ιραγμήί, ήμάζ γάρ »η txxfrdvm; ex fynodalibus fandorum patrum decretis inno­ tau'sc njr ctv'·' τόλτίΛ φαμ.^υ, «η Ίην νιότητκ vantes, nec adjicientes evangelicis & apoftohets verbis, ad unum apicem ufque, vel jota unum. η τ»ι ποιμαντικήν άττοφιόγομιν, Ίνα, »? «rus ο'νκίιζαμίθα- »^ηκαμιν 5ί, Θίβ γάριτι, · t’irî τίϊί Didicimus enim a gentium praecone, quam gra­ vis impendeat iis perna , qui talia audent . Etfi μ.ιχαρι^ iltrp’i '■μολο^/βς ασφαλώς π s ίί αγγιλιχο'ο £ in ητολιχοΓί λόnnlitatem, fic legis umbram * fupeiadlcendenies ; γοι;, ά\ρ: >ù μ<χί xtpxiai , η ι'ντα Cvioi . ιμάθο' cum * μζν γάρ ο. %■ »’γι ταρά Tih χνρι κι lùv ίζ)ννν βα~ dt*i<·. μ. >··> t iti»fHi>’'9cS ‘iririmov η7ς tu' ηιαΰηι ηλμνατ. «x* yap t'yv ($nriv) n αγγιλος »pa►b fLa^^fZ.frrvr l^7, note ό ταριλα^ίΠ , ανχ'θιμα ΐίω ■ τ·Λ φοββμί νο<, τ»>* ζωοποιόν X, άναιμχχΐΒν ■Suci αν vi ο παραλαί«ν α’«ο τν Kepi* iraptlvKti ήμιν, «rue t τιτιλομιν. την μι* 1 **5ori — χην ηκ^νότηττ. , t την τ» γόμα cxtàr ίκιραναβαίναιτπ, οΐί St ri υπτρ^ον τίί ι,'ψηληί χαριτκ ti Γητβ X, Π»ί» βυτβ μα&ττύν άναβχο ovrti ' iÇ ·ρτ·» *·5<·νπί, β\< riv τίί καχν-ιτιωί, ν( ο νάμα φητιν, αλλά m τηί ιόφροαύννα , χ} ovrui xxplixv ί ιριζονηι. « âi χχπι τη; πτιμίνας txfir»i r.çfw&foipiSa ( 3 μή ytwtn, ί-ό maior x«5’ ÿpùv ô χο^βρος ) uv i tpe· φήτης vciati tni. ri τίί ntx«vw àyàtrni Z iia^irttx · νφ* ne · "‘.T"- -i HADRIANI PAP-Æ IV. EPISTOLÆ. gor ________ φήτης Υα,μίας 9pV*v Soi Ο/' iipfli « «J- A cum Jeiu autem , & ejus difcipulis in iubhmij gratis palatium COn conicendcntes fic panem fcome‘"ndtnrCSr : * — dentes , non afHidionis ( ut lex ait ) fed Ixtt- CH lix , & cor revera confirmantem . Quod fi ut pallores illi defipuimus ( quod abfit, nec tantum su nu» poilu malignus) de quibus Jercmias piotlicta lamentans ait : Sacerdotes non dixerunt , Ibi eft Dominus7 & qui legi adhxrcbant , ncLcivjprunt me : & paftorcs in me impii fuerunt » Si tales tibi videbamur fanAilfime pater , quo­ μινον, η χυτά xot ιτρκτβιύομιν ίιίάοχομα nam pado polles nos aliter nominare , quam tysf η Ίοχνοίί οι τ» μι^χλα χ, «χβΓολιχυ της oves errantes, & drachmam perditam , & trulKwyravT/vsir^Arwç $poru. <£ C» αμφοήρχις !i _ torum dierum mortuum in lepulcro jacentem ' Tn7; ι’χχλησΊαΐίο λαλχμοοί λογος της xtstati,• “Verum nc eam de nobis opinionem concipias ti, ο twns αμ>βί Sùnu , ê τβ κότμβ αίρνν την iv Neque enim aliud novimus fundamentum, quam quod fubilrudum eft. Eademque tecum prxdtca αμαρτίαν, Xptspi > C4 τ» «»« Msrtv άρχιιmus fit docemus ego, iique omnes , qui ad m,.ptiot, nïi ντο την ο^ην τνλίστ κορυφαίαν <χρβgnam apollolicamque fedem Conftantmopoliu• τηπι, >£ »μ7ν η?ί »ζ ήλ«» χνίχονϊκ τβ ιψιλϊ nam pertinemus : Et unus , qui in utrilque ecτής Kwvr«VTiVBXeXf«i θρονί» ίιχομινοις πκ 7ης ίί- clelus pertonat, fermo fidet : idemque laetifica­ Æn ™ * ” “· ΚύΡ·*> °! Τί ··»< Miravn μι- νζ o/ ττοιμίνις ητίβον ffiiJfU . Ei mam σοι ημο, àyiûmn *άηρ, w«5 «ν «λλ«ί ονομάζω ήμά; i irpôSxnt ΤΒ , ίρχχμην ήφανι^^ΟΛν, η, tapie Ct τήφν XHjLifvov ιολνήμιρον ; μιι mtuc οιβ wtpt ^ιμΰν. ôvrt yàp St μιλιάν οίλλον ο’δβμο ηαρβί η χπμ*- ρωτώπί αυγά. * W τινα ζραχία οροα-κόμμαη tur agnus , qui tollit peccata mundi Chnftus , inter occidentales antiftites, qui tub tuum prin­ 7πτ«ηχχ(Π,τ8«α*όί χ, τϊ cuir» ηπύμαηί. a τα>- cipale culmen agunt , & nos , qui * ob oriente 'i-. »eÇ «ί λι’θβς lirai της o'Jè Iole fublimi Conllannnopolitan* fede facerdotit j'® “"'°* accepimus iplendorein ; quamvis parva quxdam ■». ètoppi^ai, xarv w αροφιταον Λβ’^ον, άηρόx Coffendicula medio interjeta nos fepararini, Λ * * ■"-· »· σχοηον 7lu ινοτητο τϋν ι’χηληβ*/»? χχτβΓηται, *? ex uno eademque ipiriiu multos fecerint . Qux σηί liai άγιμσύνηί, $ χρκομιμήηα ùi ι*ξ ϊρανί omnino tollere de medio, & velut lapides, jux- wm • »»►.·»·» ΪιβχνιττΒίΓης, xj πΐ 5«rwTU * ouvaynv >Ç /3sAo- ta propheticum iermonem, e via projicere, uniμινηί χ,ξυναμννηί fdi tv. ήμ&ίμ$·γάρ tya^i, taiemque ecclefiarum fure offendiculo couilitue>Ç €ραχίος χοιμνίαχαηιρχομί^, μινιόν μ$ι xi χ«- re, tux fandnatis ent . qux Chrifti exemplo , τ» fayôva wv λόγον ϊχονπς, «ριτης St μττίχον- velut c cxlo profpicicns ‘ diftantia in unuçn con- · gregare vult & poteft . Nos enim" pauci limui,'*··*’"^ n; iSt ôrtvv’ U (r η *···«illius infirirante virtute, qui ad coelum nurus difcipulis fuis ait ; Pacem do vobis , pacemmeam re- y^a. >« liny# vobn : talem animum tuum invenimus , qualem filii pacis & catholici principis decuit inEce veniri HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 9o) 804 &c. A collaris fibi ecclefiafticis beneficiis noftro patrocinoftri exequint fare: in hanc formam pacis libera & bon- nio communimus: --------------- :--------- officii — as debitam *->■·-tanea voluntate noftra devenimus , ut videlicet mur aâiooem, & ecclefiafticis utilitatibus effica­ veniri. Et mediantibus prefatis filiis noftris, de capitulis illis , de quibus inter nos & excel­ lentiam mam controvert*· eft, per omnia , iJc. Ut autem qux fupra diximus tamnoftro, quam fuccefibrum noftrorum tempore perpetuam obti­ neant firmitatem, & nec tuis, nec tuorum hae­ redem temporibus, alicujus valeant przfumptio- citer providemus . Tanto enim quifque de fui exccuxione officii poterit fruâuofius cogitare : quanto pravorum temeritati ad fuam infeftatio- nem omnem aditum viderit attentius interdufum . Ea propter , dilede in Domino fili Hu­ ne turbari: nos ea de communi confilio & vo­ go, paci & quieti tuae in pofterum providere vo­ lentes , majorem archidiaconatum Atrebatenfis luntate fratrum noftrorum, authoritate apoftoli­ ca confirmamus, & valitura in perpetuum praefentts feripti pagina communimus: & tam a no­ ecclefi* cum omnibus ad eum pèrtinentibus , a venerabili fratre noftro Godefrido ejus ccclcfua epifeopo rationabili tibi provifione conceflum , authoritate tibi apoftolica confirmamus, & przbis, quam a noftris fucceiïoribus perpetuis tem­ poribus ftatuimus obfervanda . _____ fentis feripti .r.. r pagina _o___ ____ communimus ____ __________. ...... Nulli -. ergo 3Nulli ergo omnino liceat hanc paginam no-& hominum liceat hanc paginam noftrx confirmafine conceftionis & confirmationi»infringere, vel infringere . ~ ' tionis vel ei aliquatenus contraire . ei aufu temeratio contraire. Si quis autem hoc Si quis autem id atteutare attentare voluerit, omnipotentis Dei , & beato* rum Petri & Pauli apoftolorum ejus , indigna­ gnationem omnipotentis Dei , dc beatorum Pe­ tri fic Pauli apoftolorum ejus, fe noverit incur- tionem incurrat furum . Arnen, Arnen, Arnen. Datum anno Dominiez Incarnationis milleftmo centefnno quinquagefimo fexto , menie Ju­ nii quarte Indit tonis. Datum przfumpfcrit Laterani, xu. , indi­ Kalendas Fe­ bruarii . XI. AD THEOBALDUM EPISCOPUM & canonicos Parif. IX. AD RECTORES ROMANÆ fraternitatis . Ut Hugoni cancellario, prehendar Parifienfis redditus affigerentur , ubicumque fuerit. Amaldus hrrefiarcha , Eugemi HI. tempore , prrter alia exeeranda qux advet fus Romanam Hadrianae epifeopus fcrvu< fervorum Dei, venera­ ecclefi«m prziumpierat , clericos cardinalibus C ti >t fain Γ. epifeopo, dileflie fihts C. deca­ no , & uAtverfo capitatio Partfienfis ecclefi* , fe· fubditos ab iis divellere laboravit. Ad ejufmodi ergo inventum diabolicum , quod invalue­ letem CJ apofiolieam benedsfltonem. rat, auferendum , decernit Hadrianus papa , Ratum & acceptum habemus , & dilectio­ ut capellani promittant obedieniiam in i eso­ nem veftram de provifione illorum , que ribus titulorum. G Hadrianes quartas, rtlhribns Raman* fraternitatis . ad promovendas utilitatesecclefiafticas pertinent, non moutcum commendamus, quod dilecto filio noftro Hugoni canifimi filii noliri Ludovici Fran­ D audientiam noftram pervenit, quod cle­ corum regis cancellario , przbcndx fu* icduiius rici S. Petri ad vincula in quadam capel­ in veftra eccletia concelliftis . Unde nos conccffioncm ipfam ratam habentes, & authorit.ite ala iua , eccletia videlicet fanâx Manx in Candiatore , quia ejufdem ecclrtix populus manum poftolica confirmantes , per prartentia vobis feri­ obedient* jam did* ecclefi* presbytero, illi vi­ pta mandamus, quatenus redditus iplos ei , ubi­ delicet fandi Petri, exhiberi contradicit , Divi­ cumque fuerit, faciatis imegre a dignari. Ut fic na prohibuerunt officia celebrari. Quia igitur fu- Dipfê vobis & ecclefi* veftri inde temper exiftat ftinere non poflumus nec debemus , ut eccleiia obnoxius, & nos petitiones veftras libentius ad­ fandi Petri ad vincula fuo jure debeat defrauda­ mittere debeamus. Datum Beneventi, xui.Kal. ri, per apoftolica vobis feripta mandamus, qua­ Februarii. tenus prrdiSum populum diftride commoneatis, XII. AD HUGONEM FRANCIÆ ut a contradiftione illa pennus de cetero ceilcr : cancellarium. & quod ecdefia fandi Petri habet in ceteris fuis ♦ capellis, in ifta ei fubtrahere non przfumat.Et fi ab hujufmodi levitate ccflaverit , interdiftum Abfolvit eum a juramento Ct illicita conditione qua eum Artebatenfis epifeopus obligave­ volumus relaxari , ut in przdiâa ecdefia fanrat , cum archidiaconatum darer ûx Mari* officia Divina liceat celebrari . Alioquin pernam, quam in officiis patiuntur, eos de­ cernimus fuftincre. Datum Beneventi, xv. Kal. Hadrianas epifeopas ferves fervorum Dei , dileflo filio Hngoni canffimi filii noftri Ludovici illaftris Aprilis. A Francorum regis cameUario, falutem & apoftolitam bcmdiFhoewm ■ G- C- Quae iequuntur Hadriani epiflolx , a decima ad vigelimim quintam , petit* funt ex Toœoiv. hifl. E Franc. Ducliefn . LIius devotionis X. AD HUGONEM FRANCIÆ cancellarium. Confirmat ipfi archidiaconatum Atrebatenfem . Hadrianas epifeopus fervas fervorum Dei , diteflo filio Hagoni, carifimi jilti noftri Ludovici regis Francorum cancellario , Atrebatenfis ecclefi* orcbidiecoeo , falutem Ô" apofiolieam benediflioncm. I rationabilibus filiorum S noftrorum petitioni­ bus faedi aflenfu concurrimus , fic cos fuper I & finceritatis intuitu , quam circa facroianftam Romanam ecdefiam & nos ipfo» a multis rttroadis temporibus nolceris ha- buifle, pro perforas , tur quoque honeftate & probitate majorem archidiaconatum , fratre no- ftro G * Atrebatenfi epifeopo ipfum prius tpon- · α·*,ι,ι dente , abfque omni conditione , fit alicujus pa- dot ■ fti obligatione, tibi nos recolimus olim inAtre­ batenfi ecdefia poftmodum contulifle Ipfe au­ tem Atrebatenfis epifeopus contra puritatem epi­ fcopalem , fic nimia fecundum hominem ambu- bulans, ♦ S®J HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. Sod lans, impedimentum tibi volem fimer hac con. A igitur de merito veftre malitis cogamur in vos ceflione przftare , te juramento, ficut dicitur , animadveriione graviffima vindicare , univerfita­ obligavit, quod cum fibi placeret , cancelhriam ri veftrs per iterata feripta praecipiendo manda­ abfque contradidionts obftaculo refignares Un­ mus, & mandando przcipimus, quatinus ita in­ tegram ei orzbendam , licet abies» fuerit, de de­ de quoniam tam illicitum juramentum nulla de­ bet firmitate conflare, ab ipfius juramenti debi­ tero concedatis, tanquam fi affiduus in ipia ecto , authoritate fedis apoftolies te abfolvimus , clefia deferviret. Quicquid vero et exinde hafte& conditiona ia ejufdem archidiaconaras eollanus eft fubtraftum, intra xx. dia j>oft fufeeptiotipne contra prsceptum noftrum pofitas , irritas nem prrientium litterarum , otnni occafione & modis omnibus efle cenfemns. Datum Lata. v. cxcufatione poftpofira , eidem ftudeatis in inte­ grum refti tuere . Datum Laterani , vu. Idus Idus Maji. XIII. AD THEOBALDUM PARIS. EPISCOPUM. Ut primum peribnatum vel honorem , qui in B Parifienfe ecdefia vacabit, ei concedat. Hadrianat tpifcapat fervat fervorum Dti, twaaabili fratri Parifierfi epifeopo, falatem apoftolicam btmdifliomm. XV. AD HUGONEM FRANCIÆ CANCELLARIUM. Ut abbatem Compendienfem in regia gratiam reftituat. Hadrianat epifeopus fervat fervorum Dei, dikflofi­ lio Hugoni cancellario illnftrit regit Francorum, faluttm apoftolicam benedifliontm. , Uoniam de devotione & fidei finceritatc E tua devotione atque induftria plenam fi­ quam erga facrofanftam Romanam eccic!um & dos ipfos habere dioofceris , plenam fi­ duciam obtinentes, ad exequenda qusma­ duciam obtinemus ; fraternitatem tuam pro his jori affeftu cupimus operis ex ecu t i one compleri, qui nobis cari funt & accepti, rogare non dubi­ tuam prudentiam confidentius excitamus . Sicut tamus. Quanto autem dileftus filius nofter Hu­ tua novit diferetio, Compendienfe monafterium, go , cariftimi filii noftri illuflris Francorum regis in quo de novo religio eft inftituta, multis turcancellarius, nia matri tuar facrofanâs tsunuui» Roman» «vce­ mucinnui, ui iuk binum procellis concutitur , & pravorum incurclefiz & nobis ipfis devotus fit & fidelis, quan- C fionibus moleftatur. Et adeo quod , ficut nobis tum pro ipfius honore folicitus permaneat & at­ fuggeritur, dileftus filius nofter ....... abbas ejuftentus .- & nos ipfi cognofcimus , & prudentiam dem loci propter quafdam filfas fuggeftiona a cariffnni filii noftri Ludovici regis Francorum cre­ tuam non credimus ignorare. Inde en, quod il­ lum fraternitati tus duximus plurimum commen­ datur gratia declinaffe. Ac per hoc induftristus dandum, rogantes attentius, quatenus proB.Pe­ przfcntium fignificatione mandamus, quatinus in tri, dc noftrarum reverentia litterarum, primum gratiam fupradifti filii noftri eumdem abbatem perionatum vel honorem qui in tua vacabit ecpro poffc tuo reftituas : & gratum ei , & coraclefia, ei concedas : ut & ipfe noftras fibi preces mifts fibi ecclefiz, ftudeas confilium & utile mifentiat ftuctuofas , & nos de noftrarum precum niftrare. Datum Laterani xti. Kal. Jan. admiflaone gratiarum tibi debeamus exfolverc aâiones. Datum Laterani, Kal. > Nov. XVI. AD GODEFRIDUM EPISCOPUM ATREBATENSEM. XIV. AD CANONICOS S- CRUCIS Aurelianenf. Idem argumentum quod duodecim». D Increpat quod Hugoni cancellario prehendar inHadrianas epifeopus fervas fervorum Dti , venera, ^C->< «ftitegri ratem, cum abeffet, nonconcefferint.Ju­ btli fratri.... Atrtbatenfi epifeopo , falatem bet in pofterum faciant , & quod eft fubtraèr apoftolicam benediflionem. ftum reftituanu Llius devotionis & fineeritatis intuitu » quam Hadrianat epifeopus fervas fervorum Dti , diltflit dileftus filius nofter Hugo cariflimi filii no­ filiit decano, & univtrfd capitulo ecclcfia fanfla ftri Ludovici illuftris Francorum regis cancella­ Cratit Aurtliaait , falatem & apoftolitam bcmrius circa facrofanftam Romanam ecclefiam, dc difltouem. nos ipfos a multis rttroaâis temporibus nofcirihr babuiffe ; pro ipfius quoque hooeftate & probita­ iramur plurimum & adverium vos non poite peribns : majorem archidiaconitum , te et­ funaus non moveri, quod cum vobis olim iam ei prius fpondente , abfque omni conditio­ dederimus in mandatis, ut licet dileftus filius no­ ne, & alicujus pafti obligatione, eidem nos refter Hugo cariftimi filii noftri Ludovici illuftris _ colimus olim ... .... in Atrebatenfi ecdefia poftmodum Francorum regis cancellarius, in ecdefia veftraEcontuMfc . Tu vero contra puritatem epifeopanon effet aftiduus; nihilominus tamen imegrita- lem ·— & *- nimis fecundum r------ J— *—?------------l ' hominem ambulans : im­ tern prebends fus abfque contradiâione aliqua pedimentum ei volens fuper hac conceffione prsobtineret. Vqs autem non folum mandatum no ftare, ipfum juramento, ficut dicitur, obligafti, ftrum in hac parte non curaftis efieâui manci­ quod , cum tibi placeret , cancellariam abfque pare.- verum etiam , quod deterius eft , in no­ contxadiftionis obftaculo refignaret . Unde quo­ ftrum & apoftolies fedis contemptum, cum prius niam tam illicitum juramentum nulla debet fir­ integram habuiffet, poftmodum ei medietatem , mitate conflare , prsdiftum filium noftrum can­ ficut dicitur , fubtraxiftis . Unde nifi apoftolies cellarium ab ipfius juramenti debito authoritate fedis confueta benignitas noftrum animum miti­ apoftolies fedis abfolvimus; & conditiones in egaret, manus B. Pari graves, in vos ufque ad­ jufdem archidiaconatus collatione contra prore­ eo fentiretis, quod in contemptum noftrum non ptum noftrum pofitas, irritas modis omnibusefprsfumeretis ulterius tale aliquid attentare . Ne fe cenfcmus. Fraternitati tus per apoftolica feriConciL General. Tom. XXI. Eee a pta Q D I M HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. Joy 5 XVII. AD EUMDEM. Ut Ugoni cancellario reftituat De eodem argumento. Hndnmuu tpifctftu feront fervorum Dti, veterahili fratri Samfmi Rtmenfi nrcUepifctpo apofloΙκλ fedis legato , falntm tf aftfiolicaao hmtiiHiMm. altare quod ipfi abftulcrat. *C»ta mandantes, quatenus eum de cetero ad ob- A èrvationem prsftiti juramenti cogere nulla ratioXIX. AD SAMSONEM REMENSEM ne prsfunus. Datum Laterani, v. Idus Maji. AR.CHIEPISCOPUΜ. /Mrimtu ffi/tffUJ feront fervorum Dti, vemrnbili frutn.. * Jtreiatnt/i tpifcopo, /i/atrm êT upofiolictm benediSiionem. Ileâus filius nofter Hugo caritUmi filii no­ ftri regis Francorum cancellarius , direâa D lleâus filius nofter Hugo, cariifimt filii no­ ftri Ludovici illuftris Francorum regis can­ D cellarius, tranfaiiffa nobis relatione monftravit, fe altare quoddam in Atrebatenfi epifeopatu ex dono Alvifi bone memoris Acrebacenfis quon­ nobis infinuationemonftravit, quod altane de Af ­ lues a bone memori» M. przdeceffore tuo ca­ dam epifeopi habuiffe : & ufaue ad illud tempus, nonice fib’i concdTum , quod etiam in tempoie quo invefthuram majoris archidiaconatus in A- trebatenfi ecclefia de mandato noftro fuerat fu- przlationis tuz quiete dicitur tenuiffe , fine ra­ tionabili caufa , fic nullo interveniente judicio , fcepturus, afferit fe idem altare quiete ac paci­ fice poffediffê. Imminente vero die , quo de ip­ ci abftulifti. Unde quanto idem cancellarius am­ mandatum no­ plius majori eft devotione fic fidelitate facrofanitx Romanz ecclefiz & nobis ipfis aftridus: tan­ fo archidiaconatu debebat to magis fua jura nos convenit trebatenfis, prout nobis fuggeritur , juxta ftrum , ficut diximus, inveftiri, frater nofter A- attentius illiba­ nifi eodem tuz per altari fibi primitus reftituto, inveftituram ei fa­ apoftolica feripta praecipiendo mandamus , qua­ tenus fi ita eft, altare ipfum, omni dilatione fic cere noluit, fic taliter ab eo ipfum altare dicitur cxtorfiffe. Quia vero hujufmodi circumventio ra­ ta fic integra confervare . Fraternitati memorato filio noftro rc- appellatione remota , tioni contraria eft, & a pontificali officio peni­ ibtuas. Datum Lateran. Kal. Novcmb. tus aliena : eidem epifeopo dedimus in manda­ tis, ut fi res ita fe habet, ipfum altare XVIII. jamdi- C do filio noftro Hugoni cancellario infra XL. dies AD EUMDEM. poft harum fufeeptionem, omni appellatione cef- fante, reftituat. Quod fi ipfe facere forte diftu- De eodem argumento. lerit, fraternitati tuc per apoftolica feripta man­ •Ce4 navaverit. tua de mandato noftro fuerat fufeepturus , affe­ rit fe idem altare quiete ac pacifice Imminente vero die, quo de ipfo poftedtffe . archidiacona­ tu debebat juxta mandatum noftrum, ficut dixi­ mus, inveftiri: tu, prout nobis fuggeritur , hifi eodem altari tibi primitusreftituto, inveftituram ei facere noluifti, fic taliter ab eo diceris extorfiffe. ipfum altare Quia vero hujufmodi Hadrianut epifcopus feront fervorum Dti , dileito filio fingant illuftri regii Frmeorum cancellario, falutcm tf apoftolseam henediflionem. circum­ Uod ad pacem fic concordiam Q inter carirti- mos filios noftros Ludovictun illuftrein re­ gem Francorum , fic Henricum Anglorum , illuftrem regem pro polle tuo, ficut nobis dicitur , ventio rationi contraria eft, fic a pontificali of­ ficio penitus aliena, fraternitati tuz per apofto­ folicitus extitifti, fie ftudiumadhoc effêâui man­ lica feripta praecipiendo mandamus, fic mandan­ do prxcipiinus : quatinus, it res ita fe habet , cipandum, fic vigilantem operam impendifti : tan­ to amplius gratum fic acceptum habemus, fic ani­ can­ mi tui prudentiam in hac parte tanto attentius cellario infra XL. dies poft horum fufeeptionem omni appellatione certante rertituas. Quod fi tu commendamus, quanto magisipfis pax atque concord i a Deo eft fic hominibus grata, fic tamprzE fentibus quam porteris profutura · Accepimus li­ ipfum altare jamdi&o filio noftro Hugoni facere forte diftuleris , venerabili fratri noftri * ............. Remcnfi archiepifcopo apoftolicz fedis le­ quidera , gato a nobis datum effe noveris in mandatis, ut ipfe hoc vice noftra non differat effeôui manci­ przdicl i filii noftri regis Franci» relatione, fic lit­ terarum fuarum tenore concepimus , tantam in­ pare. Datum Laterani v. Idus Maji. fie ex dileâi filii noftri Henrici nuncii ter eos Audio fic diligentia tua unitatem per Det gratiam effe, fic vinculum caritatis , tantam ettiam pacem fic tantam interveniffe concordiam ut nihil alteras amicitie fmdus infringere, nihil amoris firmitatem aliquatenus valeat difturbare Unde nos Iztitiam tanto majorem concipimus , fic cum Deo fic angelis ejus tanto amplius exul­ ta mus ; quanto magis amicitiam ipiam utrique parti ncccflariam effe cognofcimus , fic multam exin- r 809 HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 8to exinde, utilitatem multum fraâum^confpidmns Alas . Ablata etiam eos integre reftiraere, A fr. ·*- T a quo rogata damna facias refarcire : atque in illos , provenire. Ea propter omnipotenti, Deo bona cunfta procedunt, A in cujus manu regum qui hujus nequitis caput exiftunt, tantam ultio­ corda coofiftunt , immeafas gratiarum referimus nem exerceas, ut qui eis fucccflerint, confideraa&ioaes: qui difeordantia quondam vota, & ditionc ultionis eorum, caput contra dominum fuum fpares voluntates, ita perfuam mifericordiamvo* erigere, ac fimilem pemdiamin fanâuariumDoluy efle coojunAa , ut nihil jam in ipfis poifit mini committere non attentent. Datum Sutrii , reperiri diverfiim: fed idem velint, & idem fen­ xi 1. Kal. Junii. tire pariter videantur. Nos vero qui pacis & con­ cordiae bonum inter omnes efle plurimum optare XXII. AD EUMDEM. debemus, Divinam clementiam afliduis precibus exoramus, ut pacem firmam inter eos confervaCanonicos duos. Aurelianenfes ipfi porgat. re dignetur A perpetuam unitatem . Ad hcc , jam diftum filium noftrum Henricum , littera­ Hadrians tpifçopeu ferons fervorum Dti , coriffitum quidem clericum & honeftum, quem circa eeto in Chrifto filio Ludovico illuftri Frtutormeo negotia tua fidelem fatis efle cognofcimus ac de- B régi, fdlutnu & tpoftoUcteu hmdiLhoueiee. votum, dilectioni tus propenfiuscommendantes, rogamus plurimum, uteum pro B. Petri acnoEntentes «d apoftolicam fedem , dileâi filit ftra reverentia de caro habeas cariorem , & ei­ noftri L. & G Aurelianenfes canonici, ta* dem in opportunitatibus fuis ita pietatis intuito liter fe in ea caufa, pro qua venerant , habue­ & noftro interventu provideas, quod A ipfepre­ runt , ut nec in verbo te * vel dilcAum filium ces ooftras apud te fibi femiatftuftuofas, Anos noftrum Philippum archidiaconum fratrem tuum exinde devotioni tue gratiarum debeamus exfol- videantur aliquatenus oflendifle . Unde magnifi­ vere aftiones. Datum Laterani, 11. Non. No­ centiam tuam per apoftolica feripta monemus , vembris. quatinus ii nuncii ejufdem filii noftri, aut quili­ bet alius; auribus tuis finiftrum aliquid intimare XXL AD LUDOVICUM VU. FRANC voluerit, fuggeftionibus ipfius nullatenus acquiefREGEM. cas : fed ficut vir diferetus & Capiens , iniquas delationes, A invidiofa diâaconfutes. DatumRoHtdriouuf epi/copui ferons fervonv* Dei, cariffima mas apud S. Pctrum, vu. Idus Maji. m Chrifto filio Ludovico illuftri Frmcoricm regi ,C V fahacm & optftolicmn bcneiiHionem. XXIII. AD EUMDEM. E religiofonun virorum prefidio, A venera­ Ne facr>m expeditionem cum Anglorum rege fufeipiat in Hifpaniam, inconfultis tione (atrorum locorum, non oportet nos te longis termonibus ammonere . Satis enim ad illius terra: principibus. hoc animum tuum, omni commonitione ceflante , ignis ille , quem Dominus mittere venit in Hadrianus epifeopus ftrvus fervorum Dei , ctrifiiterram, accendit : ita ut inter univerfos princi­ teeo in Chrifto filio Ludovico illuftri Fracortote pes orbis, nullus fit , qui fuper hoc in confoeregi, falutem & apoftolicœ bcntdiHsoueen. üu totius ecclefix commendabilior habeatur. Sane licet potentiae tuas perfidium ad omnes eccleAtis laudabiliter A fruftuofe de Chriftiano no­ lias in regno tuo conftttutas extendas .· Vizeliamine propagando in terris , A aeterne beaccnfi tamen ecclefir tanto te cupimus attentius titudinis prxmio tibi cumulando in ccelis , tua exhibere, quanto A ad jus B. Petri fpecialius per­ videtur magnificentia cogitare: dum ad dilatan­ tinet, A ex perfidia fuorum burgenuum majores*^ dos terminos populi Chriftiani , ad paganorum D S fuftinet moleftias A prefluras. Nec enim ignorat tua prudentia , qualiter ab aliquot annis ad ver­ ius dileftum filium noftrum Pontium Vizeliacenfem abbatem favore Nivemcnfis comitis confpirati, diripere bona ecclefir, A ipfum quoque ab­ batem exinde expellere pncfumpferunt . Unde A barbariem debellandam , A ad gentes apoftatrices , A que catholice fidei refugiunt nec reci{liunt veritatem , Chriftianorum jugo A ditioni iibdendas, fimul cum cariffimo filio noftro Hen­ rico illuftri Anglorum rege in Hifpauiam prope­ rare difponis; A ftudes aflidue (ut opus hoc fe­ a corpore Domini, quod eft ecclefia , fieri me­ licem exitum fortiatur ) exercitum A que funt ruerunt extortes . Nuper etiam in ipfam eccleitineri neceflâria congregare . Atque ad id con­ fiam fafto impetu irrumpentes , fregerunt por­ venientius exequendum , marris tue facrofanAx tas, luftraverunt officinas, effuderant vina, diri­ Romane ecclefue confilium exigis A favorem . puerunt veftes monachorum , abftulerum orna­ Quod quidem propofitum tantum magis gratum menta facrarii, A in ipibs etiam monachos A acceptumque tenemus,'A amplius ficutcommen­ famulos domus, violentas manus aufu temerario dandum eft commendamus : quanto de fincerioextenderunt. Porro quoniam illorum nequiriaecri caritatis radice talem intentionem A votum clefiaftici feveritate judicii nondum potuit coer­ E tam laudabile proceffiffe credimus, ac de majori ardore fidei A religionis amore propofitum A deceri , cohibitionem tur manus cxpeâat : A vigo­ re tuo indiget emendari, quod fiib equitate cenfiderium tuum principium acceperunt. Verum cum excellentia tua A coofilii matu­ furr canonice manfit haftenus incorreftum. Ma­ gnificentiam itaque tuam rogamus, monemus,A ritate fit provida, A luce fapientie illuftrata. in exhortamur in Domino, atque in peccatorum ti­ ordine ipfa» fafti videtur plurimum efle feftiaa. bi remiffionem injungimus, quatenus juftitiu te­ Unde A multos attonitos reddidit, A fufpenfos: cum omne bonum quod fiso tempore A compe­ lo fuccenfus , A afiliftione fupradifti monafterii ac noftris exhortationibus provocatus , in manu tenti ordine exercetur , aeterno conditori placi­ tum habeatur modis omnibus A acceptum Ali­ valida Vizeliacum accedas, A burgenfesabjurare communiam quam fixerunt, A ad fidelitatem at­ ter autem non poreft gratum ejus exiflere volun­ que fubjeûionem dilefti filii noftri Pontii Vizetati. Quod utique ut magis evidenter appareat, liacenfis abbatis tanquam Domini redire compelA ut fit quod proponimus, paulo ampliusmanifeftum 8>· HADRIANI PAPÆ IV. EPiSTOL/E. lit feftum abquid exempta gratia duximus non uti* A qui regnum rpium ufque ad reditum tuum przliter fnppooeiidum ■ Corpus fiquidcm Chrifti con­ uanerent impugnare, iramficindignationem apoficere» fit in ara Dominic.', hoftiam immolare , Italicam proponentes . fecundum petitionem re­ bonum, immo & ialutifenxn effe, nemo qui re­ gi· dignitatis ut ad przfens duximus conceden­ de Lapit ignorat. Ceteram fi tempore fub & Bo­ das. Nos enim, re etiam retkcme, fic a nobis ris immolatum non fiterit conftitutb, jam illud nullatenus exigente, pro illius fervore dikâio refervatur ad panam quod expeftabatur ad glo­ nis , quam erga tuam fiibiimitatem habemus , riam & qui extra tempus immolat confli tutum, qufcquid bonoru fic exaltationis tibi fic regno tuo inde fib< damna:ionem dolebit infligi, unde, fi exhibere potiemus , prompto animo curaremus conftituto tempore immolaflet, meritum fibi gau­ efficere , fic operibus adimplere . Sane diferetio tua fic noftram diffiufionem , quam rationabili­ deret & praemium augment iri . Accedit ad hoc quod alienam terram intrare, ter credimus nos fecifle , provida deliberàtione confideret : atque alia , per quz ad illud iter nec providum videtur efle , ou tutum . nifi a tam feftinanter afpiras , infpiciat fic attendat . principibus, fica populo terne prius confiUumre­ quiratur. Tu vero , ficut accepimus , inconfulta Et illud tandem tibi confilium fuper negocio ip­ ecclefia , & principibus terre illius, accedere illuc B fo eligas , juod magis de judicio rationis co­ fc feftinarc difponis.· cum hoc deberes nulla ra­ gnoveris eligendum. De cetero, ea quz memo­ tione tentare , nifi cognita per principes terre ratus frater nofter epifeopus ex noftra parte re­ neceflitate , & ab eis prius rifles exinde requifigi· propofuerit dignitati, velut fi ab ore noftro tus . Unde quia nos honorem & incrementum procederent , abfque ulla hzfitatione lufcipias , fic ipfius verbis , tanquam fi contingeret nos ea tuum tota mentis intentione diligimus , fc nihil tale te aggredi nifi rationabili caufa exigente vel­ proferre, fidem non dubites adhibere. Ipfenam­ lemus: iublimitati tue prefeniibus litteris fiiade- que injunftam fibi legationem ita prudenter fuit mus , ut prius neceffitarem terre per principes fit folicite exequuttis , quod omne illud a nobis illius regni infpicias fc confideres , fc tam illius Audio fuz probitatis fic dfleretionis obtinuit, quicecclefiz quam principum fic populi voluntatem quid per folicitam fic providam vigilantiam de­ diligenter inquiras, fic ab eis confilium ficut de­ beret quilibet alius obtinere. Datum Laterani , xii. Kal. Martii. cet, accipias. Quo fafto, fi fic ncceffiraiem ter­ re videris imminere , fic ecclefie confilium fue­ XXIV. AD PARISIENSES rit , ipfi etiam terre principes tue fublimitatis CANONICOS. auxilium poftulaverint, fic confilium dederint : C juxta poftuiationem fc confultum eorum poteris Ejufdem argumenti atque decima tertia. poftea in fafto ipfo procedere , fic laudabile vo­ tum tuum Divino comitante przfidio adimplere. epifceptv fervas ferverwn Dei , dikHis Aliter tamen timendum effet , ne iter tuum infiliif, «feraao, catiteri, & tauvtrfo capitato Pafruftuofum exifteret, fic ne ad defideratum non rificrf, folate* tf apofloltca* Imedi&ine*. pofliet exitum pervenire , Ipfi vero principes fic populus terre in tanto apparatu tuo, fi forteneceflitas non incumberet , gravarentur , fic nos Cclefiafticas peribnas , quas ftcroisnâx Ro­ ipfi leva in hoc fafto pollemus multipliciter ap­ manz ecclefiz devotiores efle cognotcimus, fic ad ejus obfequium promptiores infpicimus , parere. oportet dos fpeciali quadam, praerogativa dilige­ Debet enim ferenitatis tuz cclfitudorecolere, re : fic honorem eis debitum exhitentes , ipfaa fc ad memoriam revocare, qualiter alio tempo­ re, cum tam Conradus bonememorie quondam debemus ecclefiaflicis beneficiis , prout expedire cogoofeimus, ampliare . Dileftus fiquidcm filius rex Romanorum, quam tu ipfe, inconfulto po­ pulo terrz, Hierofolymitanum iter minus cauteD nofter Hugo, cariflimi filii noftri Ludovici illuftris Francorum regis cancellarius, quanro nobis aggreflieftis, fperarum frudum fit optatum com­ fit vinculo devotionis adftriftus, & pro commo­ modum non perceperitis : fic quantum ecclefiz Dei fic univerfo fere populo Chriftiano denimen- do atque honore matris fuz facrofanftr Roma­ nz ecclcfiz, ubicumque neceflitas exigit , quam tum exinde provenerit & jaftura. Sanftz quoque Romans ecclcfiz , quia vobis fuper hoc confi­ fideliter fe opponat , fic de ipfius Audeat incre­ lium praeftiterat fic favorem , in iplo fafto fuit mento traftare .* nos ipfi ad plenum novimus , fiC difcretioDcm veftram id credimus non latere. non modicum derogatum: fic omnes adverfusip­ Inde utique eft , quod dos eum fincera in Do­ fam ex multa indignatione clamabant , dicentes eam authricem tanti periculi extitiffe. mino caritate diligentes, ipfum quibus modis cum Deo podismus intendimus honorare: fic noftri proCum igitur base omnia nobis folicite cogitan­ pofiti eft, eidem in opportunitatibus fuis utiliter tibus occurrerent formidanda, nos admonitionem providere. De omni itaque veftri devotione plu­ fic exhortationem apoftolicam ad populum regni rimum confidentes, univerfitati veftrz przcipientui , fecundum quod venerabilis frater nofter * do per apoftolica feripta mandamus, fic mandan­ Re ·ο< _t .... Ebroicenfis epifeopus nobis ex tua parte propotuit, duximus differendam . Attendentes quo- " do przcipimus:..quatmus przpofituram , que in Parifienfi ecclefia, fic domos , quz in clauftro niam quod differtur ad tempus, penitus non aufer­ ejufdem ecclefi· dehinc primum vacaverint, ei, tur. Sed tunc tandem exhortatorias fic commoni­ omni coujentione fic appellatione fepofita, con­ torias litteras in peccatorum remiffionem juxta defiderium gloriz tuz authore domino tranfmitteceditis, fie concédas ipfum permittatis quiete fic abfque ulla moleftia poflidere . Datum Latera­ mus: cum de confilio fc poftulatione tam prin­ ni, v. Idus Maji . cipum quam populi terrz illius , ficut fuperius dictum eft, volueris iter arripere, fc conceptum in animo votum neceflitatis tempore, cum forte, modo aliqua neceflitas non immineat , diferete ac laudabiliter difpoiueris adimplere. Litteras autem , in quibus regnum tuum fub beati Pcui fic noftra protç&one fiifecpimus, his E XXV HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. VutllM. Tm·. III. tydhfil · 814 & graviora jugiter adverfiim matrem fuam com­ mittere prxfiunpfcrunt. Fafti ficut illi de quibus ait propheta; Ptrceffifii mt, & amdotarmr, et- jtu»>u faltem unem cogantur rogamur ad au definant fic burgenfibus contra eum in fua confpiratione D fubje&onem fic fidelitatem domini fui redire . nullum prebeat auxilium, vel favorem, fic jure----·· Novis fiquidem morbis nova convenit antidota jurando promittat fe communi* ipfi nullas vires preparari. Datum Sutrii, xn. Kal. Junii. ulterius pnrbiturum. Si vero infra xxx. dies poft commonitionem veftram, que prediftafunt, ad­ XXV(I. AD LUDOVICUM VII. FRANCO- 1^«.. implere contempferit * in perfonam ejus, excom­ RUM REGEM. municationis , in terram vero , interdidi fenten­ tiam renovetis, fic ab omnibus praecipiatis firmi­ Commendat ipfi Vizdiacenfis cçnobii turdam. ter obfcrvari. Datum Sutrii xit. Kal. Junii. Ut Nivernenfem comitem admoneant, ne fit infeftus Vizeliaco: fie, nifi pareat, excommunicent. T G.C. Vide fupra ejufdvm pontificis epifl. a i. ad «umdam regem dc eodem arfnmenro . XX,VI. AD EPISCOPOS GALLIÆ Hedrteiutt Zmfoico ngi. Adverfus oppidos Vizeliaccnfcs. Hedriemu epifeopit Gellut. E Uanta nequitia Vizeliacenfes homines adver­ fus matrem fic dominam fuam Vizeliacenfem ecclefiam coafpiraverint, fic quam afpere eam fuerint fit in ejus bona graffiti : ad notitiam fraternitatis veftre devenit , fic nos nullatenus ignoramus. Sane felicis memorix papa Eugenius anteceflor nofter, fit illorum fupethia fic ecdefi* affliftiooe permotus , eofdem facrilegos ecdefiafticx diftridioois fcntcntia innodavit. Ipfi autem alienati fit converri retrorfum, a fua malitia mini­ me deftiterunt .■ fcd tranfierunt in affeftum cordis, Q Ratum fic acceptum habemus , fic magnificentiam tuam de piarum rerum exacutione plurimum commendamus : quoniam dilefto filio noftro Pontio Vizeliacenfi abbati, ficut ejus direfta nobis relatio patefecit, amore Dei, fienoftrarum reverentia litterarum, juxta regie digni­ in tatis officium diligenter haâenus aftitifti, fit con­ tra fuos fic monafterii fui oerfecutorts auxilium ei fic confilium ontbuifti. Unde quoniam bono­ rum intentio ad falutaria opera tanto amplius dirigitur, quanto frpius inde commonetur: celfitudinem tuam per apoftolica feripta rogamus, fic m peccatorum tibi remiffionem injungimus, quatinus pro Dei amore, fit pro B. Petri fic noftra HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 8tf ftra pnedidum reverentia abbatem 8 if propenfius A ibidem congregatos, & odore bonx opinionis ,& diligat it honores, & ut monafterium ipfum a diledi filii noftri Nivernenfis comitis, & aliorum omnium infeftatione defendas , ut fratres inibi religionis decore fplcndefcere ac florere debuerat; commorantes, pro tua & regni rui faluteadDo- quia veterem hominem cum fuia afttbus (equebantur in peccatis eorum, diabolo iuadentecon­ tabuit . Unde tam in fpiritualibus, quam in tem­ minum debeant jugiter intercedere, fit nos regie poralibus, miferabiliter fuerat imminutum. Cum quoniam burgenfes Vrzeliacenfes, occafiooe prx- autem placuit ei qui ab xterno eunda dilpoi.it, ut tantis malis finem imponeret. & locum ipfum fertim lapidearum domorum quas munitas ha­ bent & elevatas, adverfus antedidum filium no- ad obfequium fuum mifericordifer revoçarrt; fa­ cies eorumdem fratrum implere ignominia voluit, ftrum abbatem & Vizeliacenfem ecclçfiam ita fu- ut per hoc nomen fuum inquirerent, & ad viam perbiunt, ut nec manere pro perfecutione illo­ rum idem filius softer poilu in monafterio : ma­ reftitudinis inviti etiam remearent . Hac itaque juftitia prxeunte, dilefte in domino fili Petre ab­ bas, Balmcnfe monafterium, cum omnibus qux nobilitati tuae gratias exfolvere debeamus . Et gnificentiam tuam rogamus, quatenus cafdemdo­ in prxfenti jufte dt canonice poflidet, aut infutundatur, & Vizeliacenfis ecclefia occafione hac B turum rationabilibus modis praêftante Domino po­ terit adipifei, prxdeceflorum noftrorum, venera­ non debeat fatigari. bilis memorix Eugenii , & Anaftafii, Romano­ mos ita facias dirui, ut burgenfium fuperbia re­ XXVIII. AD ABBATEM ET FRATRES VI- rum pontificum, veftigiis inhxrentes, tibi & fuc- ZELIACENSES. cefloribus tuis, & per vosCluniacenfi ecclefix in perpetuum confirmamus . Ea videlicet ratione , inftitutionem Abbatem arguit quod tabulam .nummulariorum ut ordo cuidam concertent : jubetque ut illam ad ec­ clefix fux proprietatem revocet. Cluniacenfium fratrum futuris temporibus invio­ Hadrianus epifeopus fervus fervorum Dei , dileifas filiis, abbati, Ô" univerfir fratribus Fiuiiacenj. jalutcm & apojiolicam benediilionem. Uanto monafterium veftrum ad jus B. Petri fpecialius dinofeitur pertinere, tanto ad di-C Q monafticus ibi fecundum labiliter confervetur : &. pro rebellione, contu­ macia , & oflênfa Balmenfis monafterii, quam abbas & fratres adverfus S. Romanam eeclefiam exercuerunt, quicumque regimen in eodem loco per vos pro tempore obtinuerit, nunquam abba­ tis , fed prioris nomen tantummodo fortiatur. Enumerat deinde illius poffeffiones. ligendum & ampliandum ftatum ipfius attentiusXXX. AD JOANNEM TOLETANUM ARCHI EPISCOPUM. »«i*..a.H· ad nos, nos convenit laborare. Pervenit autem dilede in domino fili abbas , te tabulam ■·ι« Τ·Ι«»· num­ Dc primatu. mulariorum, contra tenorem privilegiorum apo­ ftolicx fedis, Simoni de Silviniaco in primordio tux prxlationis , cum nondum tibi eorumdem privilegiorum tenor Jnnotuiflct , reclamantibus fratribus tuis conceffifle . Ur.de quia nec bona Hadrianus epifeopus fervus fervorum Dei , v‘rerabili fratri Joanni Foletano arcbiepifcopo , fuccefortbus canonice fubfiituendis, sn perpetuum. veftri monafterii aliqua levitate diminui, nec pri­ vilegia prxdecefforum noftrorum patimur viola­ ri: per prxfentia feripta vobis mandamus, qua­ tenus fi ita fe res habet de tabula , illam ad ma­ Uantx dignitatis ficglorix Toletana ecclefia Q fuit ex antiquo, & tam in Hifpanis, quam in Gallicis regionibus quam famofaextiterit quam nus veftras, & proprietatem ecclefix velociter re­ illuftris, quot etiam per eam ecclefiafticis nego­ vocetis, & qux ad proprietatem monafterii per­ tiis utilitates, & incrementa pervenerint.· omni­ tinent, donare, vendere, vel quomodolibet alie-Dibus qui fynodalium decretorum inftirutafcrutan-' nare nullatenus prxfumatis. Alioquin graviter in tur fatis efle credimus manifeftum Sed ex quo, sos noveritis vindicandum. Datum Beneventi, xi. Kal. Decembris. peccatis populi exigentibus , Toletana civitas , qux infignis quondam, & inter Hifpaniarumurz bes magni nominishabebatur, Sarracenorum vio­ b« bbi «h XXIX. AD PETRUM CLUNI AC. ABBATEM. lentia capta eft: ita ibi Chriftianx religionis li­ Clu·. bertas ad nihilum eft redada , Balmenfem abbatiam in dicecefi fiiiuntinenfi, Cluniaco fubiicit. neque abbatiam dein­ ceps , led pi loratum dici jubet. Hadrianus epifeopus fervus fervorum Dei , dileflo filio in Cbrijlo Petro Cluntacenfi abbati, ejufate Just eforibus canonice fub/lituendis , in perpetuum. Loriofa G Cc admirabilis Divtnx quod per multa curricula temporum, nulla illic perhibeatur paftoralis officii dignitas viguiflè. Porte· vero, fi­ cut Divine voluit miferatio majertatis, rtudio il­ luftris & magnifici viri regis Udcfonfi, & labo­ re Chriftiani populi, Sarracenis exploits , Chri­ fti anorum juri prxfata eft civitas reftituta. Quia vero dignum erat & confentaneum modis omui- . bus rationi, ut poftquam eadem civitas in amifr _ rcfpi „r_.-_.L-. -------providentia E into rabat libertatem , ,-r^ ipfa £ ecclefia in majefijtis, ad hoc diverfos gradus &ordi- ftatum reduceretur priftinx dign dignitatis; prcdeceffor nofter * divx * i meinori® Urbanus papa, cu-‘Hoc sa,t i,. jus temporibus a Sarracenorum manibus civitas’,^· eft erepta . ut ibi fedes effet pontificalis inftituic, ““** nes in ecclefia fua conftituit: ut dum inferiores fuperioribus debitam obedientiam & reverentiam exhiberent , una fieret ex diverfitate connexio, admintftra- & in prxdifta ecclefia, ficut antiquitus fuerat , tione fingulorum. Sicut autem filii obedientir , in finu matris ecclefix , gloriofx confolatlonis prxfulem ordinavit. Nos ergo, qui ei licet indi­ gni fucceflimus; jus ipfius ecclefix in uullo mi­ uberibus confovendi iunt: ita rebelles ficelati qui per inobedientiam fuam, quafi peccatum ariolan- norare , fed potius augmentare volentes, ejufdem urbis ftatum, quantum ad noftras eft facultates, di flt idololatnx fcelus incurrunt, feveritatis ec­ clefiafticx difciplims funt ardioribus coercendi . in ecclefiafticx dignitatis gloria Habilite , & ordinabiiiter gereretur officiorum Balmenfe itaque mvnaftciium, quod per fratres vante Domino, przoptamus. Confirmamus que tam ubi, adju­ ita­ quam tuis fuccefloribus in perpe­ tuum , "SS HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ «17 tuum , dc per vos ecdefias Toletanas, Complutenfem parochiam cum fuis terminis , fic cetera quae hodie Toletana ecdefia jufte fic canonice XXXI. pofljdet. Igitur tum pro digna Toletanae eccle- fie reverentia, tum fit pro reverendiflimifiliino­ ftri prcftantiflimi regis Ildefcnfi poftulationibus, cujus nimirum virtute ac prudentia fufiragance ledes in libertatem priftinam redade funt te, venerabilis frater, juxtaprcdeceflbrumnoftrorum fande memori* Urbanii II. Pafchalis, Callifti, Eugenii, Romanorum pontificum, inftituta, in totis Hifpaniarum regnis primatem fore prefentis privilegii audoritate fancimus. Sicut ejufdem urbis antiquitus confiât extitiflê pontifices. Pallio lane in Miflarum folummodo celebra­ tionibus uti debebis , praecipue , «18 A 1 AD lM··< H· quoque teftium, remoto appellationis cbrtaculo, fratrum confilio dlftriffe ad ponere, objedis diligenter;ip­ -J rationem —:-----------------------'* de -Lde —*·J-':---------------------fum ac folicitc ftuduunus convenire. Ille autem luo labori parcere, & quieti atque tranquillitati volens intendere, in prxfcmia noftra Placentinas abrenuntiavit rcclefuc. Nos vero participato fra­ clericis flt lai­ trum confilio diledis filiis noftris cis civitatis veftrae, qui pro eodem negotio a vo­ bis fuerant deftinati , aliquam perionam honeftam, idoneam, litteratam, & quas in nullo ef­ fet a facris canonibus refpuenda , liberam con- qui diligenter audias & çognofeas: cognita vero, lit­ cetfimus teris tuis nobis ftudeas indicare, fic ipforum depofitiones teftium fub figillo tuo nobis tranfinittere- ut qualiter poftea fuper ipfo tibi fit procedendum , per nos plenius inftruaris. Quod fiB juxta quod de fupernx providentia majeftatis al­ to & fecreto confilio cis ...... fuit cclitus infpiratum, , cariflimum filium noftrum, nobilem, diferetum, idoneum, & litteratum clericum, Hugonemfci- ad vocationem tuam venire, & judicioftarecon- licet ’’ filium ” Hugutionis, r filii '" " Petri Leonis, una­ nimiter convenerunt : & eum in Placeminum e- tempfrrit .· eum tam a fpiritualium, quam tem­ facultatem in epifeopum eligendi , pifeopum elegerunt. Quem, licet inviti, & mul­ poralium adminiftratione fulpendas. Datum Beneventi, xn. Kal. Martii. ta precum inftantia fatigati, quia eum necefla- rium, & utiliflimum S. R. E. volebamus ΧΧΧΙΠ. AD BRACARENSEM ARCHIEPISCOPUM. circa nos retinere, vix eis tandem conceiTunus, & eaflèptientibus ipfam leftionem noftris fratribus auâorc domino confirmavimus . Porro ejufdem dilctli filii noftri Hugonis eleftt veftri, & nobi­ Ut Toletano primati pareat . lium parentum fuorum, quorum confilio & au­ S t*. I quanta fit obedientir virtus debita vigilan- tia cogitares, & quantum ipfa utilitatis affe­ Rom. ecclefia xilio potiflimum fuftentatur, fic ab hoftium impugnatione defenditur, precibusfic rat intenta curares folicitudine circumfpiccre .*pofiulationibus inclinati: vobis quoque fic eccle_ _____ ______ __________ ___ _________ lix veftrr deferre volentes , ipfam ecclefiam in venerabili fratri noftro Ildefonfo “ Toletano arita ftuderes debitam reverentiam ficCeur.dem ft a tum in quo tempore bona: memoria fin- Arduini Placentini epifeupi fuiffe dignofeitur, a- ceritas tam in confpcâu Domini, quam inoc.ulis hominum, commendabiliter appareret. Ceto- poftolica auâoritate reduximus. Nihilominus et­ obedientiam exhibere, quod tux devotionis ter vtderia rum jn hoc * judicis, & humilitatis amififle fen­ iam ad preces eorumdem filiorum noftrorum, a memoratis civibus veftris jurejurando recepto, fuerat in- pro qua terra veftra tentiam, & a juftitia; tramite deviaffe: quod ei, quod rapinam , nelcimus quo fupercilio, ncghgis ficdefpicis obe- terdiâo fubjeâa, Placentini cives nullatenus com- dire . Ne igitur pnefumptionis aut contumacia: miferunt, fic in raptores illos nullam vos jurildiftionem ipiritualcm, vel temporalem conftat ha­ ulterius arguaris , fraternitati tuae per apoftoli­ cam fententiam mandamus, quatenus predecef. bere: vos, fic civitatem fratri noftro Toletano archiepifcopo, cni in to­ didi sbfolvimus , to Hifpaniarum regno confirmavimus apoftolica auâoritate primatum, debitam reverentiam, tan­ veftram a debito de cetero concedimus celebrare . veftra intererit , inter­ fic omnia Divina officia vobis Amodo igitur prxdidum filium noftrum Hu- gonem eleâum veftrum, cui veftrarum cura comquam primati tuo, fic omnimodam lubjedionem ....j______ _____ _________ _ ____ ________________ _______ mifla eft animarum, ita benigne fic honefte re­ impendas . Alioquin fufpenfionisfententiam , quam di le dus fili.is nofter Hyacinthus diacon. cardin.Dcipere, atque magnifice honorare, ita etiam deapoftolicx fedis legatus in te nofeitur promul­ in bitant reverentiam & fubtedionem quod & nos de tanta mifericordia omnibus gate , ratam fic firmam habemus : fic eam robur impendere ; perpetux firmitatis ftatuimus obtinere. Nos enim fola gratia vobjs exhibita non debeat prenitere, prscdeceflbrum noftrorum felicis memorise , Euge­ & ipfe nii, fic Anaftafii, Romanorum pontificum, ftigiis inhxrentes, fecundum fententiam ve- memo­ devotionem veftram &. ftudium in hac parte veraciter valeat commendare. Datum Rome apud S. Petrum, v. Idus Jan. rati filii Hyacinthi cardinalis, nifi ad prxfatum ^rchiepifcopum cum omni humilitate XXXV. AD EOSDEM. accefleris, fic ei dc cetero curaveris obedire, ab omni pon­ De eodem argumento. tificali officio te jubemus efle fufpenfum, fic om­ nes fuffragancos tuos ab obcdicatia perfonx tux abfolvimus. Datum Beneventi xtv. Kal. Februarii. XXXIV. AD PLACENTINOS Hadriasuu epifcopus fervas ferwstm Pei , dileflis filiit mivtrfij prapqfitis, arcbiprestyeris, pMa· nii, capellasûs, & aliis eccfafiarnm prolatis PlaE cent ini epifeopo tat, falatrm tf apoftolicam benediflionem. Confirmat eleftionem Hugonis in Placent, epifc. eorumque civitatem abfolvit ab interdiâo. Hadriamu epifeopos fervas fervorum Pti, dile&ir filiis wuverfo clero & popaio Placentino, falatem tf apoftolicam beçcdi&ionem. Ribulationes fic angufliasPlacenttnx ecclefic T mifericordix oculis intuentes , ejus fumus calamitatibus miferti. Et ideo cariflimum filium Hugonem, virum utique prudentem , nobilem, atque induftrium, quem diledi filii noftri nuntii veftri in Placentinum epifeopum elegerunt, vobis C Um ecclefia Placentina, oro ftatu fuo rele­ vando, apud fedem apoAolicaiA diutius la- concedimus : fit ipfum noftris, tanquam B. Petri manibus, in epifeopum Placentinx ecdefix ftu- duimus confecrarc. Ad vos itaque eumdem fra­ boraflet, fic adverfus epifeopum fuum fuper quitrem noftrum cum plena gratia fedis apoftoftex bufdam depofuiflet in audientia noftra querelam; tran- HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. en 811 tranfmittentes , uarverfitati vcftr» duximus atteo-A tius commendare , per apoftolica vobis feripta mandantes , quatenus, ad perfolvendum debita , Sjuibus commifia fibi ecclefia nunc temporis nocitur aggravari, ita ei manum veftri auxilii por­ rigatis , ut At ipfe devotionem veftram atque mu­ nificentiam fen tiens , vos femper habere valeat cariores, fic nos de veftra devotione , quam er­ ga eum habere videremus, poflimus merito con­ gaudere. Ad h»c nihilominus vobis mandamus, XXXVII. AD L. JADERTÏNUM ARCHI\ EPISCOPUM. Ut Gradcnfi patriarche tanquam primati parcar Hoirianu/ epifropus fervor fervorum Dei, veneraHit fratri L. Jadertmo archiepifcopo, ejn/* Giadcnfis ecclefiz oblatas , per patriarchatum tram adificaho ecclefiam meam. Petra vero fupra tuum conftitutas, tibi, tuifque fucceflbribus libe­ quam legitur efle fundata, nullas fciflurat reci­ re confirmamus: ita ut nulli epifeopo liceatabf- pit, nullas patitur feftiones . Hoc idem rurfus que tuo aflenfu in eis confrcrationes celebrare, demonftratur, cum dicitur: Quodcum^ue ligaverit /SW»· aut facerdotibus in eifdem Domino fervientibus, fuper terram, erit ligatum & m cadis ; Cf quodterram ,, erit donec ΙΠ locis ipflS fuerint, Divina Officia ptO-p cumque folveris jv.vrnj fuper J"?*’ lrrrMn rr» folsstum jvtnsum 0 in m Jubere. Decernimus ergo, ut nulli omnino ho-c exiit. Ipfi quoque & proprie firmitas , fic fidei irinum liceat fupradiclam ecclefiam temere per­ alienz confirmatio data eft, quando a magiftro turbare, aut ejus pofleffiones auferre, vel abla-‘ audire meruit: pro te rogavi, Petre, ut non lu»i· >wu vuiumnc prmuuu Veneti plures habent ecclefias, ubi videlicet eo-B promifliooem ipfam in publicum fecimus redigi , ‘ J rum multitudo confuevit aflidue convenire , litnftrumentum Λ----------------- . "** Vos ---------autem, r ficut -------- Λ viri ----------------! ftrenui ** & famofi/ad dilatandos terminos Gradenfis eccleceat vobis epifeopum ordinare, & abfque alicu- tuis temporibus inviolabiliter obfervetur, eam au- fiz matris veftrc modis omnibus elaboretis; at­ que ad ejus jugumentum efficaciter ftudeatis. Nos enim temporis opportunitate accepta, ean­ ftoritatis noftrz przfidip roboramus, flt prrfcn- dem ecclefiam , tis feripti patrocinio communimus. mus, curabimus honorare: atque exaltationi utilitati ipfius attentius providere. jus contradiftione pendere . munus ei confecrauonis im­ Ut igitur hcc noftra conceflio perpe­ Statuentes, ut nulli omnino hominum liceat hanc paginam noftrc cooceflionis fit confirmationis inlringere. quibus modis cum Deo poteri­ flt Datum Laterani, Idibus Junii annom. Si quis igitur, flcc. XU. AD BERENGARIUM ARCHIEPISC. Ego Hadrianus catholice ecclefic epifcopus ST CLJFRUM NARBONENSEM. Ego Imarus Tufculanus epifcopus. • for,,, £O, ·"·'■’ H Ego · Cintius Portuenfis , epifcopus. fle fanft« Rufiore „ C De non invadendis mortuorum cfifcopo- rum bonis. Ego Guido presb. card. tit. S. Chryfogoni. Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Praxedis. Ego Manfredus presb. card. S. Sabitue. Ego Julius presb. card. tit. S. Marcelli. Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Crucis in Hicrufalem. Ego Oftavianus presb. card. .it. S. Czciliz. presb. card. SS. Joan. Ego Joannes & Pauli Joannes Uoniam apoftolica: fedis curam, Deo,prout Q ipfi placuit, difponente fufcepimus : quieti flt paci univerfarum ecclefiarum folicita nos con­ tit. Pammachii. Ego Hadfiiarius epifcopus fervus fervorum Det, vmerabtli fratri Berengario archiepifeopo, & dile&is fi­ liis arcbidiaconibus, & univerfa ciero Harbanes\fi, falutem & apoftolicam benedsftiomm. presbyt. card. tit. SS- Sylveftri & Martini. Ego Oddo diacon, card. S. Georgii ad Velum aureum. Ego Guido diac. card. S. Maria: in Aquiro. venit attentione profpicere , flt que pro earum tranquillitate afta viderimus, auftoritate apofto­ lica confirmare : ita ur quae femel ad honorem Dei, decorem domus ejus , fle falutem fidelium fuerint conftituta, nulla diuturnitate temporis in Ego Hyacinthus diac. card, fanftz Marie in ‘-'oblivionem negleftumque deveniant , nullaque machinai ione pravorum a fua valeant flabilitate moveri. Dilefta vero in Chrifto filia noftra no­ Coimedin. Datum Laterani per manum Rolandi S.R.E. cardinalis -cancellarii , Idibus Junii , bilis mulier Ermengardis Narbonz domina, pra- Indift. v. vam quandam confuetudinem , quz contra Deum Incarnat. Dom. anno mclvii. pontificatus vero domini Hadriani papae 1V. anno III. fle ccdefiam veftram antiquitus inoleverat, Divinz legis amore, ac tuz , frater arehiepifeope , dileftionis intuitu, abolere defiderans, adremif- XL. AD VENETOS. fionem peccatorum fuorum inftituit ; ut te , vel tuorum fucceflorum quolibet obeunte , nullus Gradenfem patriarcham przdiâis omatum privi­ legiis , ad eos remittit, flt commendat. princeps, nullus caftellanus , nulla omnino fz- cularis perfona , epifcopalia bona invadere , di­ minuere , aut perntrbare przfumat ; fed omtlia Hadrianus epifcopus fervus fervorum Dei, venera­ bilibus fratribus epifeopis, <*T dilefts s filiis, majeftati Ducis , univerfo populo Venetiorum Sa­ lutem tJ apoftolicam benedifiionem. futuro aniiftiti inconcufla & integra conferven- rur. E/us itaque nos pium comprobantes aficftum, rennneiationem ejus ratam habentes: eam au­ ctoritate apoftolica confirmamus, dc firmam, fle illibatam perpetuis temporibus decernimus perma­ V Enerabilem fratrem noftrum Gradenfem pa­ nere . Archiepifeopo itaque , quicumque pro tem­ pore fuerit, decedente : nec terne princeps, nec triarcham, ficut eum quem vera in Domi­ no afteftione diligimus, & fincerz caritatis bra ­ caftellanus aliquis, five miles, nec fzcularisfali- chiis ampleftimur ; fle honorem ei debitum im­ qua laicaque perfona, fub obtentu alicujus con­ tue ti»d in is , Narbonenfis ecclefiz bona diripere , pendentes , ipfum in poftulationibus fuis , tum pro fuz honeftate ac probitate penons, & pro vel direpta audeat retinere.. Si quis autem atten­ dignitatis officio , tum pro eo , tare przfitmpferit, flt infra XL. dies prziumptio- quod vos, flt civitatem veftram ficut nobilem flt tamofam diligimus, etiam intendimus honorare, quibus modis fecundum Deum potuimus, cura- indignationem omnipotentis Dei dc beatorum Pe­ tri fle Pauli apoftolorum ejus incurrat j dc tan­ commiflb fibi nem fuam fatisfaftione congrua non correxerit : quam HADRIANI PAPÆ IV. EPISTOLÆ. 8x7 ftum λ & a nemine, fine licentia Romani tificis aut abfolvi. driani._ adftrt- excommunicationis legati ex ejus latere deftinati, hl Ego Qnthius diaconus cardinalis fanfti Ha­ quam facrilegus, fidelium communione privatum A ft vinculo fe noverit _ Ego Petras diaconus cardinalis fanfti Euftachii juxta templum Agrippe. Datum Laterani per manum Rotandi S. R.E. presbyteri cardinalis & cancellarii, n. Idus Mar­ tii, Indiftioae VI. Incarnationis Domintcx an­ no MCLvni. pontificatus vero domini Hadriani pap· IV. anno ▼. pon­ poffit Data Laterani, v. Idus Decembris. s, Ubu; XLII. ADLEONATEM ABBATEM Apf.TaaJt. CaSAURIENSEM. XLII. AD TARRACONENSEM e« a^ BT NaRAONKMSAM ARCH! EPISCOPOS. ·<»<·«. H.f. Privilegium Cafaurienfe. Hadrianm epifeopnr, ferum fervorum Dei, dile&i/ filiit, Ltenati abbati mrnafierii S. Clementis de Sub proreftione [edit Apoftolicx fufeipit Raymundum Comitem Barcinoneniem , dicionefinfide Pifcaria, ytM Cafa-aarta vacatar, tjaf que fratribus tam prnfentibns » ··· tuit auftoritate fedis apoftolicc confirmantes , cum Beati Petri Apoftolorum Principis inutiliter ...d» O > omnia jura dc rationabiles confuetudines quas in obtinere, dc juxta commiff* nobis difpcnfationis J|7««».4. prxdiftis Ecdefiis prxdeceflores tui haftenus ha- officium negligenter agere videremur . Sic enim &·< pis buiiTe nofcuntur , tibi tuifque fiiccefibribus fine Ecclefia Dei, nobis "* * ~ ‘‘s eam divina providente gra, ta gubernantibus, refte fuo curfu dirigitur, dum no|> ulla diminutione volumus confervari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noftrx nos errata qiueque vigili provifione corrigere dc confirmationis infringere vel ei aufu temerario unicuique ftudemus jus proprium confervere . contraire. Si quis autem hoc attentare prxfumDiledus autem filius nofter Pontanolenfis Ecpferit, indignationem omnipotentis Dei, & beato-C clefi* Canonicus adverfus * nos cum quxftione * l,t *·* ‘° rum Petri dc Pauli Apoftolorum ejus fe noverit depolita , fua nobis relatione monftravit vos incuriurum. Datum Ronueapud fandum Petrum quafdam decimationes ad ipforum jus pertinen­ xvii. Kalendas Januarii. tes eit violenter auferre dc ipfos fuper eifdem decimationibus aufu temerario infeftare : qui fi XLV. AD BERENGARIUM ARCHIEPISC. Beati Benedidi regulam , juxta quam dicitis, Narbon. Artaldum Epife. Helen, dec. dc monafticum habitum quem geftatis , attenta -folicitudine penfarctis, ad proximorum bona di­ Adverfus Gaulredum Comitem Rufcinooeniem. ripienda non pnefumeretis manus extendere vel qux alterius juris funt vobis ita illicite ufurpaHadrianus epifeopus fervus fervorum Dei, venerare. Ne igitur vos de cetero , aut avaritie ma­ hiuiiti fratribus Heren^ario Narhouenfi Archiepilum , aut vitium , quod abiit, rapacitatis accufcopo Ù apoftolica fedis Legato, tf Artalio Hefet, per Apoftolica feripta vobis pnecipiendo man­ Epifeopo, liX univerfis Baronibus per Hedamus quatenus nullam antiquam eorum pofleflenenfem epifeopatxm conflitutis, faiuttm & apofionem vel decimationem, dc eam pnefertimqux ftolicam iànediitioncm, m in eoeoloco nuncupatur exiltit , au­ locoquiquiArden, Arden, nuncupatur exiftit ferre feu perturbare ulterius pnefumatis ,. & fi QUx a pnedeceflbribus noftris rationabiliter pquid eis prxter folitum hoc anno de ipfis decifunt ftatuta , nullius temeritate volumus ------ 'n' , quafcumque . r . etiam ■ ' mis negaviftis ipforum pofperturbari, fed inconvulfa ea mandamus dc illcfeffionesper violentiam detinetis, fecundum quod la ab omnibus obiervari. Prxdeceflbr aptem no­ antiquitus prxfata Ecclefia nolcitur poflediflê , fter felicis mémorisé Papa Eugenius Comitem eifdem Canonicis in integrum reftitucre ornniocGanfredum & eam quam tenet adulteram ex­ cafione ceflante nullatenus differatis . Nos fiquicommunicationis vinculo innodavit , pro eo vi­ dem religiofis viris non alias decimas nifi eas , delicet quod legitima uxore dimiiTa, non eft ve­ qux de novalibus provenire nofcuntur duximus ritus adulteram fibi matrimonio copulare . Et indnlgendas . Si vero hujus noftri mandati auquia, ut nobis dicitur, pertinaciter adhuc in fua fi fueritis exiftere contemptores , dc ad fedis Ainiquitate perdurat > eandem fententiam ratam poftolicx audientiam querimonia pervenerit ite­ habentes, mandamus eam ab omnibus inviolabi­ rata timendum vobis erit ne fentirc pofttnodum liter obfervari, ftatuentes ut eidem Comiti nun­ debeatis feveritatis Ecclefiaftiae ultionem. quam fit liberum , legitima etiam uxore defun- im», ΙΝΝ·) A“r>v CHRISTI CHRISTI ’ e? CONCILIUM AD MORETUM Pro Piteliaceiffilms Monacbit adverfus comitem Niverntnfern. Ε« Mj.Ii Sappl Τθ« P'SO „ ÇUb exitum Eugenii, vel forte (uccdforu E „ O pontificatu jam coepto concilium celebre „ ad Moretum convenit, ipfo prxfente ac judicante cum fuisepifeopisFrancorum rege. Hu- „ „ „ „ jus hiftoria paucis exponenda eft . Guillel· mus Nivemenfis comes damna plurima inVizeliacenfes monachos intulerat , inter qux iliud maximum, quod clandcftinis artibus Vi­ ri xelia- "" Ijx CONCILIUM 831 βΡ „ eeliacenfis oppidi ineolas incitaverit, ut fum-Aadftans «qualitatis tuxjudicio, fanguinemmeum ....... . manu iftorum ·ANNO ptis armis a monachis, quorum dominiofub& meorum, mortemque meam de ANNO requiro, & detrimenta domus mex ab ipfi* re­ CHRiSTl debantur , rebellarent. Pontius ejus monafleCHRISTg ” rii abbas reos illos popofeit ante Joannem Papeto , faivo per omnia veftro jure , atque apoflolico , cujus injuriam prorium remittere nec paronem cardinalem S. R. E. qui per eos dies pofliun nec debeo. His di&s conticuit. ex Anglicana & Hibemica legatione redux ner Gallia* tranfibat . Huic fe commendaflê Vi- zeliacenfium monachorum caufam feribit Eu­ genius in epiftola XXV. ad Guillelmum Ni­ vernenfem comitem , & XXXVII. ad Ludo- vlcum Franc» regem apud Labbeum ta XII. pag. 1599· Venet. edit. Joannes una cum Ior­ dane cardinali A. S. per Gallia* legato Ou- Surgens autem tyrannus, comes fcilicet Niver­ nenfis , caufam perfidorum profequutu*, ait : Cum confiet Vizeliaci oppidum multorum millium promifcui vulgus efle refertum , nec fint homines unius moris vel quantitatis , utpote ex multis hinc inde partibus ex majori numero adventitiis, ac diverfa ftudia ferentes, & Audio potius quam legi morem gerentes, non eft jure imputandum maci agentes caufa diligenter difcufla in Vezehacenfes perduelles anathematis fententiam elèâis indigenis , & in omni lege & honeftate tulerunt. Nec tamen fic reprefli homines illi B probatis, quidquid erroneum vulgus per exceflum multo fcrociu» in abbatem & monachos invedi funt , Nivernenfi comite occulte illis fa­ vente. Monachi omni alio auxilio deftituti ad Regem confugerunt, ut ejus favore protefti , ac lato anathemate Vizeliacenfes tenerent ad- deliquifle · ·· — comprobatur. Alioquin jus juftitienon eft juftitia , fi pari crimine juftus tc impius ob­ ligantur . Ceterum cum ubique numerofior , ac proinde fortior quodammodo fit na tus , plebs quam fe­ quid requiritur a pauciflimis fle honeftis indiftum eft ac folis rei familiariscuramgerentibus, quo prin­ concilium , in quo de lato anathemate an va­ leret primo quidem eft aftum ; dein audite Vizeliacenfium caufationes , quas Nivernenfis cipis auftorita* plebejos nequit comprimere mo­ tus ? Quapropter fi regio placet moderamini, de­ come* urgebat , auditx tandem & Monacho­ xiis abfolutis , rum in eundem comitem querelx; Vizeliacen­ tur . Ad hcc tyranno refponfum eft fes obftri&i anathemate judicatifunt, tumjuf- naturali & legitimo jure proprium eft civibus cuftodire & defendere atque immunem fervare ab ftridos . Tunc adnitente Rege fus Nivernenfis ut in cuftodia illos haberet , nominentur ab abbate auftores federis, ut inno­ reos decerna­ juftitie cenfura in Quoniam omni dominum at ac principem tuum fuum , ad nutum Regis tradendos. Ita feditio cefla«nnm periculo uuiuium» vit, fic pax lacefliti* Monachis rediit. Conci- C mortem necne fpontaneam pro falute illius non i ..... lit hujus afta acephala ( quod codex mutila­ tus fit ) exhibet author hiftorix Vizeliacenfi* in fpicilegio Dacheriano t. II pag. 531. edit, in fol. Res tota duplici ftflione , tempore fic loco diftinfti*, perada eft ; quorum prior ubi convenerit ignoratur; altera ad Morerum ur­ abhorrere, jam non noxii, fed proditores & de­ fer tore* domini fui dicendi funt , & adjudican­ di , qui eo in neceflitatis tam iolatio quam auxilio runt . articulo conftituto , fuo eum defraudave­ Atque ideo a capite ipforum exigendum eft, quidquid nequiter ipfi* inftigantibus, juvan­ bem non procul a Lutetia ad Lupam fluvium tibus, & opem ferentibus , coivit. De tempore nihil certi conftat, quan- mifit . quam non diu ante annum 11;$· n*m “i* fit aliis nonnullis narratis Author ejus hiftorix nafterio coxvus fubdit : Divina bsmanationis anno quin· lium non tulerunt , plebeja manus com- Tunc omnes pariter qui cum abbate ab Vizeliaco non exierunt , obfefli* vel fratribus in non fe adjunxerunt, vd mo­ auxi­ adjudicati funt rei proditio­ quies undecimo vitiis quinquagtfisno quinto apa- nis , infidelitati* , facrilegii , perjurii, atque ho­ micidii . ftolici Nicolai, qui nuncupatus eft Adriannr anQt»o ____ fafto, « J. êTc. data eft requies Kszeliacen/i ecclefia , prolatum eft primum capitulum de „ &c. I* eft annus xxyy. Ex quo inferas, ali-D fententia regis , ut abbas teftificando probaret de­ tuentia regis „ quandiu ante eum annum concilium illud, „ convenifle. His prxmiflis afta acephala pro- trimenta fua vel ecclefix , ,, menda funt. ..................... Monafterio meo cum tum reftituerunt . Cui capitulo hxc abbas obje­ cit . Cum palam conftet homines iftos ob imma­ tn tregua fit pace reverentix tux jura dilponerem ecclefix , accidit fu fc i pe re me litem cum quodam fervo ecclefia: pro caufa pofleflionis ipfius ecclefix , quam & quidquid legitime probatum fuiflet, condemnati crimine capitali to­ nitatem pertinacix fux a tribus apoftolicis ex­ communicator & anathematizatos eue, perperam mihi videtur dominium fervis, fidem perfidis, facramentum perjuris, teftificationem profanis, le­ duelli certamine adjudicavi fore determinandam. Protinus itaque ut tempus certaminis advenit , verfi in feditionem homines ifti, qui przfiofunt, gem facere facrilegis. Refpondit ei Lingonenfis. & pueris verfabatur , & cum Humberto de Zalahi archi­ me cum fratribus meis oppetierunt , ( Is quippe femper & ubique Vizeliacenfi caufx ad- fugatifque nobis & improvifis & infperatis, clau- diacono Nivernenfi mediante comite caufam pro­ ftra monafterii violaverunt, ornamentadilfipave- ditorum Burgenfium in advocatione fua fufeepe- runt, utenfilia diverfi generis diripuerunt , fege, —b--_ rat ). Etiamfi, inquit, tantummodofententia fit bonorum E promulgata, non habemus homines pro lege extes ruperunt, vina fuderunt , rapinam r-;--------u---------------- donec ab ecclefia generaliter omnium fecerunt , fanftuaria conculcantes con­ taminaverunt, caedem in monachos, & famulos communicatorum , noftros exercuerunt , & me ad mortem petie­ runt, quem utique fi invenirent, in mille frufta ifti* Lftum minime fcimus . Ad quos abbas : Prxfto funt, ait dominus Senonenfis , dc domi­ conciderent ; deinde ineruditos nos ad pratliandum obfederunt , domos fregerunt , molendina nus Panfienfis , everterunt , & quidquid noftrorum prx manibus nominantes publicaverunt. Atteflantibus epifeopis hxc ita fe habere , perfuafum eft abbati facere habuere , totum occupaverunt , & in contume­ liam regix majeftatis fatiati funt pcenis noftris . denominentur, vocentur , publicentur : quod de necne dominus Trecenfis , qui juftii apoftolic! pontificis facrilegos proditores de­ probationem, quam nil fuo juri contrariam fore Tandem naftus opoortunitatem , iterum apofto- conftaret. Sed quia plane non aderant officiales lico ,'tibente , ut in prxfentiarum eft cernere , ad ac miniftri ecclefix, per quos probatio facienda erat, dilata eft in fubfequcnti fabbato , quo pa­ te Angulare prxfidium meum confugi : proinde riter «H A D BUR GU LI UM cr riter tam pnrfcatat quam abfentaa convenirent A mes Nivernenfis , qui de fidelitate regis pesfens — — ——•——aped Moretum. (•deft ‘ “ , profanos illos proditores vi comôrehenANNO .... Erat autan dies , qui cognominatur martis , dat, & puniendos regi ubi jufliis fuerit adducat. €Η,,κ· CHKISTt id eft tertia feria . Et ut qui fuerant requifiti Res porro eorum tam mobiles quam immobi­ convenerunt, egreffi funtomnes cum regefic opti­ les ex integro pro reftitutione illati damni abba­ matibus fuis in nemore confite fupra Moretum. ti tradat. Et interrogatus comes utrum diâatam Ubi cum abbas referret fummam probationis fus ex ore regis fententiam fufctperet, fufeipio, ait. dixit eam efle centenorum fexagenorum millium At Lingonenfis nitebatur refellere judicium.Cui (olidorum, pneter detrimenta nemorum & aqua­ RemenfisSi, inquit, injuftum tibi videtur elu­ rum , & pneter injuriam proditionis , & praeter cubratum judicium, apud Romanam audientiam fanguinem occifontm , & prrter (acrilegium in­ te appello , ut ibi coram fummo pontifice , & viis & violais facrofandc ecdefis . Quo audi­ univerfali judice, fi quid habes, objeâes. Nequato confcii facinoris confternati animo, protinus S|uam, ait Lingonenfis, appellationem iftam fuin fugam verfi funt, nec iubftmucrunt neri pro* cipio , nec judicium regis redarguo ; fed quod bationem : & nelciente rege ad complices fiCgarquitati ipfius vifum fuerit, ut dignum eft, ancoofodales fcelerum fuorum . AbbasIterum ‘ r . r. . repedarunt ... probo. ergo rex interrogavit comitem , vero juftu regis fecit probationem fuam prefenutrum prolatum judicium fufeiperet de tradendis te comite , & auxiliariis illius pnetitulatis . Ut condemnatis ; qui refpondit : Si jubet dominus autem cognovit rex perfidos abefle , & injuflos meus rex, fufeipio: fed peto ut Olis concedan­ temere regiam curiam fubterfugiflê : Feliciter , tur induciae , quas ex fiducia regis pietatis dedi ait, abbas comprobavit juftitiam fuam, prodito­ eis. Refpoodens rex ait. Plane jubeo, & audo­ res vero comprobaverunt perfidiamfuam: quam- ritate regia, pro fidelitate, qua mihi juratuses, obrem quia exciderunt a juftitia, proferaturfen­ Îrscipio, ut quod praefinitum eft, perficias nec de tentia eorum reatui congrua .· loquutufque eft ententia quidquam omittas . De induciis autem Remenfis*. Unum, inquit, capitulum d id a v imus, tua intererit ; nam a me nec tibi nec illis aliqua; adhuc alia prolaturi , fi expedantes vel judicio conceduntur, quin fequenti Dominica perficiatur fe dignos inveniri paterentur. Nunc autem quo­ quod definitum eft. niam exfortes rationis exciderunt ab omni jure Biduo igitur habito Concilio ibidem, folutum juftitia, diftante regis judicio diffinimus, ut coeft collegium. «•CONCILIUM AD BURGULIUM De negotiis Provincia Twnmnjis circa anxam j t54. cele ^atnm. PH »1 Z^»Irca annum 1154. celebratum fuiflfc oportet C ckfia veftra mihi prxeepent. Tertius tandem adconcilium iftud ab Engelbaudo Turonenfi jecit , andivifie fe ah ore pradiUi Hngonit , quod archiepifcopo : cui concilio una cum ceteris inibat Bxrgnlmm vocatxt x domina Txrone^fi &. Nec terfuit Hugo, qui hoc circiter anno eleâus fuit plura de hoc concilio fcimus . Hcc vero omnia Dolenfis epifeopus. Porro cc ncilii hujus plufquam tunc gefta funt, cum Hugo ifte Dolenfis Roma fimplici vice fit mentio a teftibus in judicium pro- primo rediit , ideft anno 1154. Nam Adrianus dudis jnO caufa Turonenfis ecclefia contra Do- 1V. bulla fua d pi(. «««. Τ~Τ*’Π< nJ» ifMfvr ri' àyxnvnt νχ^ιάρχη i- E ’T'Empore fanâiffimi illius patriarcha^ domini JCi x«re Kwrcerr /rv τ» Χλ/βρΐώ;, exooacceffif- g’."' F • Xnnn»;· fent ad fand t Rimam Dei magnam ecclefiam, Cc fe armatos tn latrones incidifie dicerent in clau^ura fiutôi Bafilii, & eos interfecifle , & vellent icin f quid jgendum : fynodaliter difputatum -.j .. _> Φοπυσ·« «uÏTÙc· in omnes qui latrones interficiunt, debeant £>]Twdnvv ri xotnriv> pctfàit · λογος e-ujuojtx^s ri o’^riAaindiftinde puniri : & dixerunt nonnulli, illum Ggg qui Coxcil. Crnerjl. *’ «λθβ'νη» rtmùr rpsmttrü v râ eyntrvrp ri θιϊ μρραλρ ίχχλϊισία,^ irryntrxpSpMn «ντνχπν ι»·, , -, - . » - . Λ tXoïçfipfxtf fei w xXwrtpeo η» a^tn ββ9Ί· x' Tom. XXI. 83j ______ CONCILIUM Ê5P qui potuit Irtrenb InGdias effugere & hoc non Am, àSucrixw *«*tk d φτηύτπκ iwrtpi&ett · ■■ “JJ' ·· ,ς 4rav rnic, wc d SvvàfJ^cç rte · rlu) irt0aAliù η Xefi I 3<βφν^<»>, va ïrowt nït». τχι», CNiWTi niri fcCTlQdurn ««onera, fed tamquam inhomihmxacî». J x itdwt ,,44. cidaxn gravi ϊμ eum animadverti. Quii enim fcit aJX’ Λ μιλιηκ osJw tfcvtixrn' *χ» «<τβ η» ( inquit ) an qui in eum impetum faciebat la­ sower ιτιτ<μ»θ’»<πτΐΝ, «W ύς φονα'ί iri χλιον tro, fi vixiflet, Dei providentia a latrocinio cefτιμΜρχθχιτιrat. rtc ><ίρ ( ιχιζήσας e’rir» τί« λ/ΓΛβί, qjM tjS Kue/Φ ' fet tuto effugere , crimini non datur . Sin au­ tem latro violentam manum adverfus eum , S < “‘ <*ο<πχ·>λ>Φ» ; ι^ρέπ» Si ngi xaAatJ 1» ipfum interfecit, intentavit, fiet quod canone— x«rturpw9irr&* «w5r> νόμ» , Xi^orrt · vairny cernit. Atqui lex quoque fuperius diffa , fic ha­ d μύ JStmtic fuydi α<Γφαλ*κ , wx ι>χβλί7· bet: Si autem qui occidit, nec latronem prolequutus eft, nec, dum latro eum perfequeretur , Bnw· d Si c Ayr« μ«>λο» ^pcirun χ«ρχ φφ· fe defendit, & ipfum occidit , fed propter com­• vAÇw x«TB τϊ φ·ν«ίβ·«ντ#* tuim, <^uri·Ζ· d Si ο φβΗΐίβ·» Sn ιί’βξ· punietur. Is enim, inquiunt, pnemiis quoque di­ τη λ/tdtk, in δΜΜ0μ»0* ùf ixdn ώπημύνα* gnus eft , ut qui multorum animas a morte li­ η, sau ίφόν&βτ riiw · «λ^α St* W χνν* βνμ» beraverit , dc locum , qui latronis infidiis , tanφΐ'ρον ιχ xepetxXrkwç ιμτλιτηβ-ι , ιζ ίφόν&πν qnam quibufdam fpinis & tribulis fufibeabatur , twny, in ημίμ&ς in ixxXwtactxde τιμνρηmanufecerit. Hoc quoque confirmabant ex lege, que fita eft in Ir tit. III. libri , dc decernit , Snarnu. · tmst9* y*p (φηη ) >$ ίτά^λαη eum non efle infamem, qui pro oftentanda vir­ iftce icivt ii xoXXwv ψυχώ ix ffardra poo·»* tute cum beftiis pugnaverit , & pro oppugnanda μ$υ®* » *» *ζημίρν*αί w τίιβ», w drd »xàvbellua abfque canum venatione mercedem acce­ C 9*tc xJ Ç’rCiXerç, «Fi Ίϋ Aprs criSpate , αυμηι· perit, cum ea bellua provinciam magnopere IsγΐμΟΤΗΓ χβηηάαζα Si tin >£ ami τν ιόμ* deret. Synodo autem vifum eft, ut quod ad leges ri χαμήν dc w et. τ/τλον ri n. fltCMt, àwc , trocinium effugere, amplius puniatur. Tamen fe. Saw χβπί rat τόμιϋ της ΐΜίληνΐκς, vie άμυη· eundum jura legitima .fuperius dida, divifionon μί'ηις rdc Aureae, x} τ»ί Stà n xwvw συμφί'ρο» repudiabitur. Er hzc ..quidem de laicis . Clerici ix ταραχλιίβηκ fwwavnmte λρΓβίς , i’xrr/μαenim, quomodocumque occidentes, deponuntur, nulla habita differentia hoftium, vel latronum » <θα» xaS«*s ι»ίημ«νη« t) w ώ χβλι'μρ φονιόθσβσπς· η» Si φΟΜοτανη fada ·»βηι» τΐώ «W v cl aliquorum aliorum . —------- fecit, fed eum dedita opera interfecit, non pu- christi ··»« τχτν ληΤΗβ» nSùvam Stawydvy iri χλί·ν iνπιμβδαι, xani pfynt τη yipgaîtxaia ή αν·»· ripa ptàdaa SraiptoK *x Λιτίμτιη · x} ττιρτβ μ5β Ttpt Aaixay* ci γάρ χλχριχο? ίταίςίΛτοττ Φ«ηυ«τπ< tutàaipiïmtt, μαύιμιάς ίιαφοράς irne TchyJtHyS λρτϋτ, » iripw rtvdi. 0®8><2S IUI ■.c.’,’d4. ®©@©e® ο© CONCILIUM ®o VALLI S-O L E T A N U M Ag.Hr» COMil. Ηυρ. s- a d v i x pHiSia p. $ u j Sotericum Antiochia Syria Eledum Epifeopum, & quofilam alios afferentes divinum facrificium foli Patri & Spiritui fan&o , non etiam Verbo offerri. Arrat Nicetas Chooiates Hift. de ManueleCftantinus Neocefatee, Gregorius Claudianopolis, Comneno Joannis filio lib. 7. & in TheBafilius Laodicce , Theodoras Corinthi , Georfauri parte nondum edita, & Joannes Cinnamus, gius Athenarum, Joannes Amaftiidis, Leo Mofub hoc Emmanuele motam effe queftionem de cefli, Conftantinus Patrarum, Georgius Laride, eo, Tu es , qui effers , & oblatus, & acceptas , Bafilius Nicopolis, Bafilius Naupaâi, Theodorus de Chrifto diâo. Et eraditis inter fe diffentienPhilippopolis, Leo Adrianopolis, Georgius Apa­ tibus, cura hi affererent, foli Patri, & Spiritui mee , Conftantinus Corcyre, Michael Methymfacrificium oblatum fuifle, & non ipfi Verbo of­ ne, Nicolaus Attaliz, JoannesParonaxie,Theo­ ferenti ; namque fi id quifpiam affirmaflet, prordorus Mefembrie, Theodorus Bizye, Conflantifus in Chrifto duasperfonasintroduceret, deunus nus Arcadiopolis, Nicetas Parii , Joannes SelyDei Filius in duo icinderetur, ut demensconfti- Qbriz, Carabyziz, ιπιιπια Michad Lcmui, Lemni, Avu*, Gregorius vucguiiMj vsaracyyziK, tuebat Ncftorius. Alii ipfi quoque Filio oblatio­ cacius Heraclis, Georgius Patarorum, Dfonyfius nem facUm fuifle contendebant, tanquam qui in Hircanir, Conftantinus Dalyffenorum. Leo Ar­ divina Triade infeparabiltter uniretur . Qui eru­ gi, Joannes Demetriadis, Bafilius Arte, Atten­ ditionis fama tum praepollebant, primam fenten­ dri , fit Syoâoram. Aderantque preterea Sena­ tiam mordicus tenebant, erantque Soterichus Pantorius ordo, AcCleriConftantinopolitani nrcftaoteugenus Antiochie apud Orontem Hypofephius, tiores. Qurftione propofita Metropolita Rufliz , Eufthatius Dyrrachenus , Michael Protecdicus & alii in hunc modum locuti funt , ùt habetur Theflalonicenfu , & Bafilaces Nicephoros Pauli expreffum in decreto Synodali dato x6. Januarii Epiftolarum interpres .· fecundam reliqui Epifeo­ anni 6664. ab orbe condito, qui eft Chrifti II id. pi . Cum multa utrinque ad ftabiliendum proIndia. IV. prium dogma , cx confirmantibus , & refutanti- E Pradi&us fnn&iffimnt Métropolite Ruffia boc rurbus afferrentur , difeeptatio longo tempore pro- fus m audientiam omnium proferebat , femetipfum tj ita jentire & firmiter tenere de vivifico facrifitrafta eft. Tandem ut difputationi finis impone­ retur , fynodus congregatur in Thomaite .· prefiris, nvjaa a principio, cum a Salvatore Cbrifiope­ debant Lucas Patriarcha Conftantinopolitanus , raltum eft , neque rurfus eu eo tempore ad bxne diem foli abfque principio Unigeniti Patri illud ob­ Joannes Hierofolymitanus , Métropolite & Epi­ feopi , Joannes Qxnnenus prime Juftiniane , & latum effe, σ offerri, fed & ipfi l^erbo Incarnato. univerfie Bulgarie , Joannes Cypri , Stephaniis Quinimo neque fpiritum Sanctum Deo addeente boc Cefarve Cappadoc e, Petrus Heraclee, Stepha­ honors deftitxi, dS uno verbo ad eam, qua m Tria­ nus Ancyre, Joannes Gzyci, Tbeophylaâus Ni­ de mfidet, tj una agnofeitur, divinitatem perfonacomedia: , Leo Nicee , Conftantinus Chalcedo­ rum conxaturalem & coatemam mrfteriorum obla­ nis, Joannes Side, Bafilius Theffalomcz , Con­ tionem foliam effe , fieri, qua quotidie a perfiisuri/. General. Tom. XXL Ggg «2 ciente N ANNO CHsisrt "V,·’:,"” «1» CONC. CONSTANT. «,ΚΜΪΓΧ,. «40 ciente Triade perficitur. Hoc ipfum fine tdla A<^-Aniam petiit, decretis fynodicis aflênfus. Tantum Soterichus pertinax errori adhefit, & neque miCHKUTi ‘■ittone /"“i™ » & b* pffqtt^"· certiffme a facris nis , neque illecebris Imperatoris adduci potuit didictffe feripturis , Ô* fimtii una cum hoc dogmate ad fanum dogma recipiendum . Sed tandem ar­ vitam obire paratum effe . Et Ruffut quidem Megumentis deviftus ceffit, dc fententiam fuam feri­ tropoiita bete aperte , & fint ullo velamine palam pto quoque expreffam. condemnavit. faffus eft. Cum vero negotium requireret, ut etiam Cmcws fum fncrofaxEla finodo, ftcrificium quod communis aliorum Prafulum fententia innotefeeret , tume affertur, & cum ablatum ab unigenito & Ver­ fanliifftmut Archiepifcopus Metropolis Epbqfi primus ftatim, cum non pojfct conceptum m fi urium divi­ bo incarnato , μπκ quoque offerri , tamquam qmd num continere , weanimiter fe tenere cum Ruffenfi unum idemque fit. Et non ita fentienti anathema , ctfi quid ad illud convellendum feriptum reperitur , intonuit , confidenter contendent , fe in eadem ipfo dogmatis confenfione commori velle . ^Æque eadem anathemati fubjicio : fubfcriptio. Sotericbub Panteureliquus Prufulum ordo probare faffus eft, cum con· His itaque cum affenfiffet Soterichus, dubita­ cordes in boc comperiffet Ij ejufdem fententia, tum " tum eft a Patribus, an ille cum effet Hypopfequidquid ex fenatorie ordine coailum fuerat , tum phius Antiochenus, poft reconciliationem promo­ quidquid aliud confideret, dT prxfens erat. -1· Enumeratis deinde qui afienferant , Michael Theflalonicenfis interrogatur , quid de ea quae- flione fentiret. Refpondet Licet dubie ante de lea inquireret, modo non contraire, fed fequi aiorum decreta. Dyrracenus nihilominus refpon­ dit , de rebus magnis non poffe fe ex facili decerneie; propterea ut alias fifcpe, ita ficnuncrogobat Patres, ut feripto fibi traderentur, de qui­ vendus effet ad thronum Antiochenum, & mul­ tis diffidentibus ad aliam diem judicium protra- dum eft. Et decimo tertio die ejufdem menfis Maji, feria fecunda, Imperator fiquidem cum tempus ur­ geret , nece&tatelque poftularent, qec non nofter Romanam ditionem invaderent, ad parandas co­ pias alio avocatus , rem diutius differri noluit : ideoque miflis nunciis per fynodum, ab Impera­ tore etiam expeftatus, arceffitur, ut de fe fenten­ ferendam audiar . Refponditque neque eo ut diligenter illis examinatis collatifque cum an- (2 tiam * ... tiquorum Patrum fententiis , fi confona reperifdie, neque fiibfequente poffe ad fynodum progreipfi probarent , bus dubitabatur; quzque Patres fet , le ipfum a dubiis liberaret ; res fe fi vero aliter haberet , rogaffet iterum , fic addifeendo di , quod in--febrem inJebrcm incidiiïêt aftiduam affiduam & latis fatis moleftam; jacebat enim in leâulo, ignorarique, cum an in pofterum ingravefeeret . Hifque addebat ; & Gregorius, cui e Theologia cognomen erat , etiamfi abfuero, quod ipfis perplacitum eft, exe­ fcripfertt: Polo per Warn peter effe, 07 difcipxlut. Cum poftmodum varia teftimonia c Patribus ad quatur. Cumque illi iterum atque itenun indi­ confirmandum fynodi decreta perle&t effent, af- eo decretum, iterum legendum fore. Interim cum furgens , & ftans in medio , verum eft , infit , non accelfiffet, unanimi omnium fententia decre­ dijudicanda tempus expoftulafic , tum in ambone ledum eft , etiam iis Patribus , proficerer : neque enim verebatur me ad fimilia de hoc , caretur , etiamfi non adfuiftet, ledum antea de fed nunc auditis prolatis teftimoniis , nullum de qui Ut res dijudicaretur, poftularant, Heracleenfi cetero examen requiro, & aiïênfum prtebeo, renempe, Cizyceno, Sidenfi, Theffalonicenfi, Neocipioque quidquid ab hac facra fynodo determi-D catfaricnfi, Philippopolitano, Laodicenfi confennatum ed ; ideoque aperto one deprxdico , & tientibus, & judicium cum aliis patribusin fere- fed et­ cipirntibus, quibus illud, cum ad fe diceret non iam Filio Je fanâidîme Triadi vivificum fangui- pertinere, Imperator commiferat, decretum fuit, nem & corpus Chrifti Salvatoris , & primum in Sacerdotii univerfi effe indignum non fi­ lum ob ea qua bodie cum multa contentione oblocutui eft , fed etiam quod blafpbemo huic dogmati , ftatim atque publicatum eft, bujut novijfimx barefit traiiatu edito patrocinatus eft , & non tantum feripto bujufcemodi impietatit dux & antçfignanxs oftenfur eft, fed etiam abfque feripto fcepiflime inter colloquendum cum multis aliis & nonnullis ex no­ ftris nimio plus confirmabat fimilem blafpbemiam tf Cbriftianorum animos in fcandalxm inducebat . Et confiteor credere , vere non foli Patri , in Dominica palfione oblatum futile , & ex eo tempore quae fiunt quotidie myftica facrificia in­ folemnia Deitati ter miffarum tribus hypoftafi- bus lubfiftenti ab iis, qui celebrant offerri . His auditis fynodus omnes in fallo ifto dogmate con­ tumaces anathemate feriit, refipifeentes , & de­ cretis fuis affentientes, modo pratferipto a cano­ nibus & Patrum traditionibus in communionem admifit . Secunda deinde feffione decimo menfis Maji , Nicephorus dens , tas , Bafilaces celebrata duo­ eadem repetita funt , fponte ad poft longum iermonem & Soterichum fic Soterichus non folum iacris obeundis , fed acce­ throno etiam Antiocheno, ad quem erat promo­ fic caulas expofi- vendus, communi omnium calculo privatus eft. fynodum ob quas fimtli le dogmati addixerat , ve- «88^88· »· SYNODUS CONSTA NTINOPOLITANA In quo decreto provifum eft rebut epifeoporum marientium fub Luce Cbrifobcrgt amo JJ}6. habita. M >·- I. Jn.IV * ^ÆEnfis Martii die X. feria Π. przfidente fan- E ■*·’* Ûiftimo domino noftro & univerlali patri­ is M,«a archa , domino Luca in dextris Alexiacis catheSappi.to.n. chumentis, adfidentibus in concilio magnseipfius **· fanâitati facratitlimis pontificibus , Carfaricnft , Hcraclienfi , Amalienfi , Melitenz , Theffaloni­ cenfi , Neocxfarienfi , Myrenfi , Mociffio , Cretenii , Trajanopohuno , Hicrapolitano, Æm , M Hw' r, jjjnppC, rà etytutvr* ν.μϋν Strton upf βΖχι- μιμικά τ&ξιαίρχα, ttupn Am«, d* rot( δίξιοι'ί Αλιξιαχοις χατηχνμ!^Μ«βκ , ru„JpaÇd>ruv tf μιγαλρ orytuoùvp cuir» itpaniniv cép^ttptui», n Kâtre-jtpsàai, ii HpexAwti, tm Apaarâc, rS MrXnlwnç , tm Θκσαλσνΰ»?; , τί Niex^cp-apfMt;, AN|*o CONSTANTIN OPOLITANUM. , g41 Κριίπκ ,ι Tb Mrpwv, r« Mwxrcue, 7β C3F* --------------- 'τβ Τραίανοχόλ/ος t τβ Γφα<ο'λ{«ς, τβ Ane, CHRIS?» Τβ ûpZs-ραί, TÏj Ν«£ίανζβ, τϊ Αβίίϊβ, τβ Μί- “’** Λητβ, τβ Σηλοβρι'αί, τϊ Β/(ώ»ς , τβ Mapa- »«αί, τβ Παριβ, τβ Κ/β, IS Aλ«», $ ^ιβφΐλίί·«τυ» δκτχοτικΰν άργόντίύν. O' Sanâiflimus archieptLopus metropolis Theflatonicenfu ConAantinus indigne fe ferre clama­ bat, quod diverfas metropolis fux res , itidemτη της λαχβαης ώ» μητροτόλίως ϊιαψορα que pertinentes ad metropçlitanum deedforem «ρα'^ματκ, βχ ηττον Jr < τιί tJ αυτ* luum, clerici- quidam fibi fubditi diriputflent. Et μη^οαβλ/τρ avnxwnr, αφνίρχαααν τινίς τύν ùx interrogabat in fynodo , prxfidente mediocritate aùiiv χλχριχαν. € ήριτ» βυνοίιχάς <»ροχαθη·Β nollra, quid agendum effet in eos, qui tam neÎ|uiter ad enHmodi facinus exorbitaffent. Refponμίνης της νιμαν μιξιάτνιης, Ίΐ άρα μίϊλκ δι*~ um eft, quod quum ex diverfts canonibus & le­ χράζί&αι txt το7ς βτυ χαραλόγας βς τΐώ gibus, quarum inferius in hoc feripto het men­ •ηιαΰτΐω χραζιν Ζξί^θίϊσι ; ηχβαΰ*, ώς Ç ο noxii fint; etiam Theffalonicenfu ecclcfir cleri­ λο'^Οί Χ«ΠΛΠρ« μνη»3»σ·»ΤΒ1 , W νβιαοτκ »ρ«τci , accurato prius examine habito , & veritate τονπς ιυθό»«τ αοροαχχόβ-αις uxôxHVTBt, XSH « cognita , ft talibus facinoribus obnoxii reperianτης χατ' α’υτίν ιχχλητ/ας χληραο? , μ$ ίξιτβtur , prout ejufmodi legibus & canonibus conti­ neatur , rei peragendi fint . Canonum vero , fic αν άχΐίβϋ, >Ç της αληθινοί διάγνοσιν, τοιαοlegum , quarum pernas incurrunt hujufmodi fa­ το/ς »p*£fιοπ&~ rüf μχζοχό· Xwç θκυαλιν/χης Κβ»Γαντ7>οί itρινχήδ*, ότι * TU? ηιόταν νόμον χ} κανόναν τιρ/ληψ0’ > ιΰθυνθό~ σονηιι * ο< δί κανόνις xj ο! νόμοι, οι τβς τβ Stwç * το/αίτ» χράττονης π’θόνονπς, ί%wiv Canon LXXII. fanftorum apoftolorum . Si Kavwv οβ τί» αγίαν αιτοτολφ». Η τις χλη- C quis clericus aut laicus ex farfta ecclefia ceram 1/κόζ η λαϊκός αχό 7ης αγίας όχχληο-ιας α’φίλητβί χήρο» η ίλαιβχ, α’φορ<ζ<<θα’ Χ^ τϊ όχί- χιμχτον νρκιδί&α μι& β ιλα0ο. Της C* Γαγγρρ αυνόίκ χάνον ζ. « τις τβς ϋαρ^οφορίαςης ιακλησταΓίχάς όδίλοιλαμβάνω, îî ίιϊόναι »ξ« της ιχχληο-Ζας , χαρά γνώμΐω τβ ίχιαχόχν, »ί τβ ιγχιγκρισ-μίνν η τοιαΰπι, γνάμχς αυτί ι’&λοι »ρατ7κν, ανα- ϊζ μη abftulerit , vel oleum fegregabit , fit prater id , quod accepit, fefquiquintum adjiciat. Canon VII. fynodi Gangrenfis . Si quis fruâus ecclefiafticos accipere valuerit, aut dare ex­ tra ecdefiam, prater fententiam epifeopi, vel ejus, cui talia commiffa funt, nec agere cum il­ lius voluntate velit ; anathema fit . $ιμχ Frw. Canon Π. fynodi Chalcedonenfis. Non liceat clerico , poft mortem epifeopi fui , res ad eum pertinento cirtpeie : quemadmodum priicis quo­ ί^ρτάζην ΤΒ s^iptpomt άυτύ χράγματιι, χαdque canonibus ci’ prohibitum . Vel qui hoc fa­ •θώς νξ .ηΐς νάλαι χανόαιν^άχχγόρΑ,τηι. η τβς ciunt, dc gradu fuo perielitentur. Της C# Χαλχηϊβη e-uxéJe χαν«» 0. μη ί’ξΖ?· vjtt χληριχν, μ^ δάναην τβ ZJ/β τβτ» ιο/βντβς , χσδννίύίο π’ς τβς ιχιακόχο , /ί<βς 0α· ν)μ^ Της Ο» Κω»Γαντ/»β»ολκ C* tJ Τρβλλ^» τβ χαλατ/β atwoie xavùv λι. μη ιξιΓο τινί τύν μη^οχβλζτΛ» , ηλΛτύντβς txitrxoxis νιλννης ùxo nv χατ αυτόν θρο»ο», τβ' aura χράγμαr»a, η της χατ’ àunv f’xxAwtai, àq>atp£<&ai η <φτπριζκθα»· α’>λ’ «ς χαραψυλαχίιύ ιατασαν τβ χληρβ της ί’χχληστας, ης ο πλΧτηαας ίτυγχαVI Χ^όάρος , μΐγρι της tπρβ txta-χόχν <βρο/3ολης* άπ<, Μ μη χληρζχβ/ & τη ύχλη«7α άγ υτ4λ«φθΊτα». τύτ/χαυτο γαρ ο μτίξοχολίτης τϋύτΒ φυλα'ξκ α’μ^ΗΤΒ , τα χ«ροη»ηθη* αομινμ ιχιηόχφ xelmt άχοϊβς. p Βιβλιον ξ, τίτλος μι,χίφάλαιον α.θιμάτιον. 0, τβ Ji μίη ί’χ «ιχβλα7βς xivtirut χατύ τβ ά<«λαnSv ttpovy μημύαν^ η ίχμοτίαν ^ρηματνν, η ο·τρί·φανης «4ς ίίίας οΐγρας. Κα? χ»φν J, τβ α’ντβ τίτλο ζιβλίο. τρ ΐι «ιχβλάτβς wrixHTw iÇ ô ι’ιρα, η ιχ μ»ημώ χρνίμαηί λαμβάννν^ η τ» SopvficÀ Θψ. Canon XXXV. fynodi Conftantinopolitanx in Trullo palatii celebratx - Non liceat alicui metropolitano , quum epifcopus throno fuo fubditus moritur, ejus res atque bona, vel etiam eeclefix iptius, auferre, fibive vindicare: fed fub cius ecclefiz cleri cuftodia fint , cujus is przfes erat , qui diem obiit ; donec alius epifcopus prxhciatur ; excepto, fi nulli fint in ea ecclefia clerici lupcrftites . Tunc enim metropolitans ea non deminuta iervabit , ac ordinando epifcopo univerfa reftituet. Liber Bafilicorum LX. titulo XLV. capite i. thematio u. Crimen peculatus intentatur ei , qui furripit e templis , aut fepulcris, aut pecuniis publicis, vel ms in ufus fuos convertit. Item cap. IIII. ejufdem tituli ficlibri. Crimi­ ne peculatus tenetur , fic qui facras , vel ex fepulcro pecunias, vel Deo dicatum quid accipit. R E- i 8« ciïb?, I »44 CONCILIUM 3®5®®»ϊ®οβι5»«ββιββs» ssasæoMBEiasiœ®æas ssuraBUB 3®CHRliTI ™ô * 7 ” ••ir· <3· REMENSE CONCILIUM Anno 1157. fui Scimfone trcbiepfcopo celebrotum. I. De Piphiiii. (a) /1 b/mÎ,, *··,', Z^Uoniitn impuriffima Manichaeorum feâa terMc· .‘l' yp V< giverfatiooe luorica fub fpecic religionis λ­ α m· r ionem, in perfonas five res ecclefiafticas irrue­ re vel invadere prxfumfcrit, animadverfionc ca­ nonica feriatur. III. De pote. pud imperitiflimos fe occultans, fimplicium ani­ mas perditum ire molitur , & per abjeftiflimos textores , qui £rpe de loco fugiunt ad locum, nominaque commutarunt , captivas ducunt mu­ lierculas oneratas peccatis: Nos gregi dominico, ne per illos in praeci­ cunis curam fuicepimus , pitium eat , Clerici, monachi, converfi , peregrini, agricolae, aratra, vinearumque confidentes, Ha tu imus ut quoniam femi­ nae , fic qui cum eis ad eos pertinentes ambu­ lant , in perpetua pace lint. Greges, armenta , cultores fic mer­ catores femper in pace fint. Ceterum pax illa, quam treugam Dei vocant, a vefpera feri» 1 v. inter facrilcga nefandaque, quibus non inquina­ re folum, verum etiam inficereecclelizm conan- » ufque ad mane feriae fecundae debet obfervari. tur , conjugium quod a Domino inftitutum fan- ° Quortim vero improbitas temerare ifta protiumferit, ftumque eft, ut quafi puriores mundiorcfque va­ riii commoniti emendare feftinaverint, canonica ultione ferienda * funt. Porro dominus fisus, cu- . j hll„d, leant apparere, impudenter damnant, & tamen in fugillatione mendaciftimat fimulationis fem:- • f. «nr narum * n. confanguinearum Contubernia jus. hoc eft, conveniatur, ut eum fattsfacere vel judicium lubire compellat. Quod fi noluerit, ea­ effe- ftant & frequentant, ut nifi commoniti acoha- dem lex erit illius. Deinde regia fublimitas inter­ bitatione fua ι4·$ removerint , ab epiicopo ex­ communicentur . Quod fi nec ita detiiterint , pellabitur. Ipfa vero pro luo officio , quo tueri ccclcfias debet, ad emendationem cogere poterit bona eorum publicentur . Majores vero alii (educuntur, fi confefti fuerint vel carccre petpetuo , fieri debere vifum vero itidem quibus improbos. Hac igitur ratione & praedonum conviât, nifi gravius aliquid mihi eis fuerit, recludentur. Sequaces confeiTi vel conviât , his ma­ nus comprimentur, fic ecclefise tranquillam fic quie­ tam vitam agent in omni pietate fit caftitate. exceptis c IV. De tomeomentii. Jjui ab eis fedufti correptique facile refipifeant , Quicumque erro calido (irontem & facies (ignari pellantur. Quique eos poftmodum ubicumque locorum re- in hac diabolicaquc dcteftanda malitia, lethali vulnere accepto, mortuus fuerit, five a monachis five a fratribus Templi vel Hci- pererit, libere capiat. Sic enim fic eis non dee­ rit pœnitentie locus, & ab eorum imitatione e- ettamfi monachum revocabuntur . Si quis vero de vel converfum vel fratrem fecerint, ficut iauâi feâa infamis fuerit , & quafi innocens purgare fe voluerit, igniti ferri judicio patres decreverunt , chriftiana carcat fepulrura. Nemo autem eos euntes vel redeuntem iufeipiat fe purgabit. Si reus comprobatus fuerit, hofpitio, neque eis, quando capti fc xecrabili ceteri hac impunifima pitalis , ut fu- perius diâum eft, calido ferro lignatus pellatur; vel quibufeumque , rediment, auxilium impendat. fi innocens fuerit, catholicus habeatur. V. De fucerdotibur. II. De invoforiiut eccltfieflicorum rerum . θ Quia nonnullarum ecclefiarum ve! monafterio- Adverfus improborum temeritatem fic auda­ ciam, qui perfonas five res ecclefiafticas vexare rum vel perfonarum levitas, feu, quod deterius fic lacerare neque timent neque erubefeunt, fol- eft, cupiditas ecclefiis fuis mercenarios con fuevit pneficere facerdotes, eofque crebrius commutare, licite fuper gregem dominicum vigilantes .decre­ qui ipfi fuas operas locant, infuper aquibufdam vimus ut nemo quicquam ecclefiarum bona inva­ dere vel auferre prrlumat ; fed fi quis adverfus ecckfiam five monafterium aliquid fe habere ju­ malevolis minifterium animale vituperatur ; quia fte crediderit, ad epifeopum illius dioecefis, five fa cerdo tibus oblatis curas committere differunt, quo ab illis aliquid extorqueant, fanâorum pa­ trum veftigia fequentes, praecipimus, ut qui mo­ do per totum arehiepifeopatum fine cura funt ad metropolitanum querelam deferat , qui evo­ catis partibus , examinationeque diligenti cura facerdotes , prsefentantibus eis ad quos foedat prxeognita , finem legitimum imponat . Si vero g ufque ad inftantem feptuagefunam , ab epifeopis, fi idonei vifi fuerint , ecclefiarum curas fufeipiepifcopus vel metropolitanus, quod abfit, negli- gentior fuerit , apud regiam poteftatem querela deponatur, ipfiufque mandato per eos quos oportet , Îueritur , juftitiam obtinere qui injuriam fe pati mereatur ; mitTaque cum eo qui cau- ant . Poftquam vero vocaverint , intra dierum quadraginta fpatium alio fubftituto, eumdem epiicopo offerant, moxque ille, nifi rationabilem caufam ei objicere poterit , curam illi commit­ ut per eam tat: fin autem hi quorum intereft, juxta praedi- cognofoat quam lufle cauf? fit ventilata five ter­ minata! Quicumque vero importunus, hoc ordi­ dum tempus facerdotem epifeopo praefentare ne­ ne notyiervato, et fi juftam fe 'dixerit habere ra- enim fic populus, quod ei expedit, atur, fi regi placuerit, legatione , glexerim, per epifeopum idoneus ftatuatur: fic ftabilem habe- (·) PipJiili five Hi, Gii tcc f’frtt , d Λι l'unt Hatretiri Alb jeufcj per contumeliam . Hei nefirt Germun/U Catbarti , >nqun Eckbertui S^b.cruujcnh» a Cargio laudatus , Ffananu Piphies , Gelli Texerant , ttxeudi «tproji .... t rram fidtm Cbnfii , rtru» tuitum Cbrtfii , m» eiibi effe dicunt, nifi m curvcnutulu /ai» , f»* bebent !■ cellarii, & tentrinu Cc. MART£N£. REMENSE. 941 & bebit facerdotem, & quid adverftxs epifcopos ob- A * in villis aut in agris novimus manfitare , dc —— — latret malevolus non habebit . Sacerdotes quoque ~ ex eo peffimz opinioni» rumorem fzpius excitaanno ri. Statuimus ergo ut, fecundum profeffionis fu* CH,*’*4n cna”ti boocfti» & claufis veftibus utantur. ■■ normam , funplicibus again iique pellibus fint * <«>.«. contents, omnefque ad clauftrum ab habitaculis VI. Dt regularibus fui tenent parochias. indecentibus revocentur, ut intra cjauftra mona- Statuimus quoque, ut fi quando arbitrati fue­ Perii, ubi vir tutx funt, earum corpora Accor­ rint abbates ecdefiis fuis aliquem ce canonicis, qui eis fubfunt, miniftraturum, non ahter id fiat, da inviolata Domino conferventur. Solent quo­ que, quod valde reprehenfibile patet, cum prae­ nifi epifeopo eum przfantaverint ; & fi epifeopus eum fufeipere voluerit liberum & emancipatum, dicatoribus circumire , & in comitatu juvenum clericorum five laicorum per diverticula viarum abbas illum epifeopo tradat , ficque cura acce* pta, ulterius line licentia epifeopi cum remove­ ambulare , & ad idem hofpitium quafi itineris necefUtate divertere : quod quam mali exempli re a minifterio , atque revocare ad clauftrum po­ fit, neminem poteft latere . teftatem abba non 'habeat. quando monafteria earum vaftata fuerint vel ac- Placet ergo, ut fi B cenfa 5 aliudve acciderit eis fupra vires , fupra quod videatur elecmofyna imploranda, id per cle­ VII. Dt fanflimotuaMiu. ricos vel converfos fiat. Ipfe autem domi fede- Quafdam fanûimonialium longioribus atque pretiofioribus veftibus quam expediat , monafteriis effe novimus onerofas, aliarumque, quz ta­ non poffunt , les habere excitare . Porro quod periculosus adverfpm ie longe deterius invidiam multoque ant , memores beatam folatn reper­ Virginem tam, quando eft ab angelo ialutata. Recordan­ tes quoqueDinam filiam patriarche, patriarcha­ rum fororem, dum exit videre filias regionis a- licnz , vim paffam. exiftit, fingulas vel binas vel tertio ®»®b®® ®b w®» aæ®æ®»®»®»®»®»>®0®fb®b ®œ®œ ®»®»®» O* SYNODUS INCERTI LOCI IN PROVINCIA MAGDEBURGENS1 h caufa litis inter epifeopum Ofnabxrgenfem & abbatem Corbejenfem, Anno JJJ7. habita. Uta. P t®>· fjnodi bu’US ialta ~ perierunt, fupertfi C vocati fuerant , dominus Ofenbrugenfis non af­ fuit, duos tamen ex canonicis ecclefiz fu* Thid tamen fjnodica archiepifcopi Magdeburgenfi s & Theth. nuntio» pro fe mifit. Ventum eft ad Ai Adrianum /K pontificem, fuem dt rebut omni­ caufam, leda eft ibi feriatim Corbejcnfium que­ bus in caelem frnodo allii facit certiorem . Superfunt etiam liter* tres, videlicet Epifeopi Mindenrimonia, non de novo, non de nihilo, ficut da­ batur intclligi , exorta ; fed coram dominis ac fit, Monaflerienfis, HiUesbeimenfis , fve in eadem frnodi produit* funt . Has vero omnes fupoeditat patribus noftris Romanis pontificibus ex antiquo ventilata. Cujus ferie audita, affurrexerunt przcodex ep:/hiarn U tb^ldi Abbot it Corbejenfis Stadidi nuntii afferentes dominum epifeopum fuum bulenfii apud Martem Ket. Mon. to. II. pag. 5S4. ex fuo omnes hic recito. pro reverentia & mandato veftro iter quidem poft nos arripuiffe , EPISTOLA SYNODICA Wicmanni archiepifcopi Magdeburgenfis ad Hadrianum non modicum de domo fua proctffiffe ; vi* fpatium fed in ipfo , quo ve­ niebat, itinere tanta corporis invalitudine przgravatum , ut ne ultra poflet procedere , eaque neceffitate ipfum eo, unde venerat, non finela- papam. Dbore gravi fuiffe reverfum . Addideruntque eum Hadriano Dei grati* fanlta Romano ecclefia fum. mo digne reverendo pontifici , Vicmannus Mag­ deburgenfis provifor bumiiu , tam voluntariam fuam dibitam obedientiam , cum orationibus ac jidels fervitto. reddita Ç?Uper querimonia , quam dominus Wibaldus O Corbejenfis venerabilis abbas adveifus domi­ rit continentia, quam nuntiorum fonuerant ver­ ba . Quibus cum necdum ad plenum crederetur, eccle­ dixerunt fe velle juramento monftrare, dominum fuum non veniffe, non ideo quia venire non vo­ fibi fanitate libenter ad alio tempore venturum . nos alio loco, Quorum affertionibus , ut pronior adhiberetur fides, literas dominorum epifeoporum Hildenesheimenfis & Mindenfis, qui eundem epifeopum in domo quifque fua college­ rat , pre manibus habebant, quarum eadem fue­ num Philippum epifeopum Ofenbrugenfis fiz habet, pro quibufdam decimis ecclefi* Cor­ be jenfi ab Ofenbruget.fibus injufte , ficut aflerit luit , fed quia venire non potuit. Dominus ab­ dominus abbas, ablatis , injunxit nobis paterni­ tas veftra, quatinus utramque partem in przfen- bas e contra: non leviter, inquit, hoc juramen­ tum przftabit nobis fidem tante imbecillitatis in tiam noftram evocaremus, & utriufque partis _ domino _______ α t Ofenbrugenfi , quia qui potuit in fua auditis allegationibus, caufis etiam hinc & inde E redire, nifi voluntas defuiffet, potuit & prodire, diligenter dsfcuffis, finem debitum tant* contro­ verts* imponeremus. Cujus rei gratia literis ad utrofque direftis locum & diem certum eis prz- fintvimus, nec non ad cooperandum nobis indi- tcuffionem tanti negotii fnffraganeos ecclefi* no­ ftrz epifeopo» eodem afcivtmus. Venit dies, ve­ nimus & fratribus dc Addidit quoque dominos epifeopos, quorum lice­ re ibi left* fuerant, de re non fatis certa mi­ nus caute teflificatos effe. Cumque in hunc mo­ dum hinc & inde difeeptarent, anteexpeftatum appellavit in hcc verba. Ego Wibaldus, Dei gratia Corbejenfis abbas, no­ appello dominum papam Adrianum, & provoco ftris ad locum przfinitum ; dominus etiam ab­ bas cum ecdefia fua Corbejenfi pnefentiam fuam brugenfem epifeopum, refponfurum dominopapz nobis obedienter exhibuit; folus ex omnibus,qui & nobis in oftava S. Martini epifeopi, de deci- nos cum coepifcopis ad prefentiam ejus dominum *· Philippum Ofen- ma- β47 SYNODUS INCERTI LOCI &c. «48 Amationibus baptifmalium ecclefiarum in Airr/,Α EPISTOLA FRIDERICI ANNO — Freaeres, Mepp:t, .Afcbentorp, Lonmgt , 1'ubJu, Monafterienfis epifeopi s’. Wicmannum Archt- C‘,^T| « M^sri cum *“'· ·ηι,9ϋ,< eminis , quas decimationes Corbepenii ecclefi® injufte aufert . Etiam Thid. epifeopum. provoco pnepofitum & magiftrum Thethdum , Domine Ptcmamto asxbsepsfcope reverendo, Frideri. ces Menafieriarfam bnmiiu minifier , intimem qui ad gravamen caute noflr® dc re incerta fu­ fervitii & orationis affe&um . rare voluoc, praefcripta die in przfentia domini pap® reipoofuro*. Ertulit ad nos dominus Ofenburgenfis epifco­ Audita appellatione, nihil ultra in caufapro­ pus gravaminis fui csufsm, & condoluimus; cedere prefumfimus; fed veftro, pater veneran­ tum quia infirmus eft , & laborare non potefl ; de, judicio examinandum relinquimus. tum quia Corbejenfis abbas injuriam videtur in­ ferre. Eapropter excellentiam veftram commoni­ EPISTOLA WERNERI tam efle cupimus & rogamus obnixius, quatenus eum, tamquam feniorem & coepitcopum manuEpifeopi Mindenfis ad Archiepifcopum MagB teneatis, & nullam omnino ei injuriam fieri fi­ deburgeniem. nalis . Perfpicuum eft enim, ut, fi forte , quod Reverendo domine faniia Magethehargenfis ecclefia abfit, unus opprimatur, ad plures tam epifeopos archiepifeopo V. per miferteordiam Dei id ejnod quam archiepifcopos tantum inconveniens deri­ eii tn ecclefia Mtndenfi, affidnas orationes in Do· vetur. Valete. P rmno, tum fideli devotionis obfequio. EPISTOLA BERNARDI HILDESHEIMEN- SIS EPISCOPI < Poftolic® fedi omnem reverentiam & veftrve paternitati cmne devotionis obiequium ex­ hibere cupientes, divin® miferationi gratias refe­ Ad Wicmannum archiepifcopum Magdeburgenfem. rimus , quod dominus papa adeo veftram proba­ domino Vicmanno , finiit Magetbelxrgenvit experientiam, ut alta &fublimia ecclefiarum Reverendo . fis etclefie archiepifeopo , B. ' Dei gratia till-' negotia ad veftr® diferetionis tranfmitteret dili­ denesheimenfis buniihs minifltr, dtvotas orationes gentiam . Venerabilis fiquidem frater nofter Phi­ tn Domine tf fervitium. lippus Olcnbruggenfis epifcopus vettram ex man­ dato domini pap® aditurus przfentiam , in Min·'-’ Encrabilis frater nofter Philippus Ofenbrugdenfi loco apud nos receptus eft hofpitto; fed in genfs epifcopus veftram ex mandato Do­ iplo proceftu itineris magna nimis eum zgritudo mini pape ad negotium domini Corbejenfis aboccupavit : prius quidem ob magnitudinem inhr- i aditurus przfentiam , in ipfo proceflu :timitatis fuz multas pafliones fuftinuit; fed ex la- batis I bore itineris eadem ipfius infirmitas ufque adde- neris magna nimis occupatus "eft itgiitudine : fcfturn corporis eius excrevit. Eodem itaque ve­ prius quidem ob magnitudinem infirmitatis fu® nerabili fratre noftro ad Hildenrsheimenfcm civi­ multas & graves pafliones fuftinuit ; verum ex tatem defeendente, & nobis vias ejus comitanti­ labore inchoati itineris eadem ipfius infirmitas bus, & ulquc ad contpedum veftrum ipfum per­ vehementer augmentais fuit. Eodem itaque przducere volentibus , tanta nobis ipfius zgritudo fato venerabili fratre noftro jam dido itinere ad innotuit , quod nullatenus procedere potuiflet , nos in civitatem noftram defccndentc, tanta no­ quem tam immoderata infirmitas ante & in via bis ipfius zgritudo innotuit, quod nullatenus proapprrhendillet. Veftram itaque nobis hadenus in cefliflê potuiflet , nifi vit® fu® confcrvationein omnibus bonis expertam benevolentiam cumom-pj omnimodis pollponere vellet. Veftram itaquenoni diligentia depofeimus, quatenus ob hanc ne- ois hadenus exhibitam benevolentiam cum omni ceftitatem prznominati domini Philippi epifeopi diligentia depofeimus, quatinus ob hanc necefliabfentiam , intuitu noftrz devotionis bc fervitii, tatem preoominati domini Philippi abfentiam in­ miiericorditer fufleratis, atque perfonas honora­ tuitu noftrc petitionis & fervitii patienter fuffebiles przientium przfcntatores, legationem ipfius ratis, atque perfonas honorabiles przfentium przad veftram prudentiam deferentes, mifcricorditer fentatores legationem ejus ad veftram pruden­ remittatis, & dilectum dominum Corbejenfem , tiam deferentes mifcricorditer & in dilcûione re­ ut ab hoc verbo deiiftat, patenae commoneati:. mittatis. Ipfe etenim divina gratia ab imminen­ ti periculo ereptus, ubi fibi veftra fublimitas fi^niheaverit, pro prenotato negotio abfque tergivrrfatione fe veftro confpedui prefentabit. Gra­ tia Dei vobifeum. A V f, arwn4.C > 1 M. Η.ΨΡ EPIS CO ONVENTUS ΛΡϋΟ CASTRUM MOREL IN OR U Μ ARAGON1A Pro confirmatione privilegiorum monafterii S. Ruffi Valentinenfis pro vinci® Viennenfis in Galhatanno Chrifti mclvii. Um eundos homines qui Chriftiano cefifen-E tur nomine Ecclefiam Dei ranquam matrem deceat honorare , illos prxeipue quibus regendi .curam ab «terno Rege confiât efle conccflam convenit facroiandis Ecclefiis ac eundis venera­ bilibus locis p;o Audio piovidcre, & his quz fa- C crofimdis altaribus obfecundant, ne quando temporalium reper’.untur indigentia, a divino fervitio feu contemplatione divina retrahantur, ad fuftentationem pr®fentis vit® temporalia miniftrare . Juftum namque eft nos eis, tcftante Apoftolo, noftra carnalia gratis & cum omni fa­ mis- Inito CONVENT. EPISCOP. »4» 3,0 Κϊί,ΚΛ,ϊΐ.· mulatu offerre, qui nobis gratis flt furnma devo-A no fupplentes flt pnefata omnia eidem S. tione fpirirualia largiuntur . Quapropter folius Ecclefiz ex toto donantes, pnefenti feripto noANNo Cu*l$T* piet*»» *c religionis intuitu ego Raymundus ftram propriam donationem corroboramus. Om- CH,*]*T| ΛΝΚΟ Berengarii Dei gratia Barcinonenfium Comes fic Aragonenfium Princeps ac Marchio ob remedium & falutem anime meae & parentum meorum con­ nipotenti autem Deo placere fit mifericordiam confequi cupientes, prrfatam Ecdefiam S. Ruflfi ac ejus miniftros in toto regno noftro religionis cedo, laudo, confirmo Ecclefir S. Rufii, cujus intuitu honorari ac revereri mandamus, cupimus, rel'gio viget femper ac viguit inceflanter, quic­ quid munificentia noftra vel parentum noftrorum largitione, Epifeoporum feu cuiuslibet ecclefiafti- fit optamus. Si qua vero ecclefiaftica fecularifve cr perfonr conceftione vel gratia, fidelium ob­ inquietare przfumpferir, nihil valeat ; latione, haftenus eft adepta, five nunc ea quie­ te potfideantur, five ab aliquo injufto & violen­ to poffeffore recipere poterit in futurum. Ex his omnipotentis Dei incurrat , fle in extremo exa­ mine cum Juda traditore poenas fentiat in xternum. Przfatam vero domum venerabilem fic e- perfona hax quz nos przdiftz Ecclefir donamus vel habenda conceftimus auferre, fubtrahere, vel fed iram ___ , jus diftas obedientias honorantes fic noftram piam autem quae nunc quiete poffidet , quzdam pro ­ Ecdefiam B donationem ac confirmationem in omnibus col­ priis vocabulis duximUs exprimenda . Ecdefiam' S. Marir de Bifulduno , Ecdefiam S. Petri de laudantes fic in nullo penitus offendentes Terracia , qur ad eas pertinent tur laus fic gratia fit benediftio a nobis fic Chri- cum omnibus fequa- vel pertinere debent. Cum majori vero alacrita­ flo noftro Jefu in perpetuum. te id totum quod in territorio Uerdenfis civita­ tis, quam ad fidem & cultum Domini noftri Je- nationis fic confirmationis in Aragone apud caftrum quod dicitur Morel Idus Martii anno ab fu Chrifti, eodem Jefu bono prrftante, reduxi­ incarnatione Domini mclvii. regnique Ludoviei eidem Ec­ junioris xxji. Signum Bernardi Tarraconenfis ArchiepifcopiSignum Guillelmi Uerdenfis Epifeopi. mus ad honorem omnipotentis Dei, clefiz S. Rufii nuper contulimus, pnefentis feripti pagina habendum, tenendum, poftidendum, abfque ullius contradiftione firmamus, fit hrrnuny atque illibatum omni tempore abfque ulla dimt- nutione concedimus . Przterea quicquid in tota terra noftra largitione cujufcunque perfonz feu noftra in pofterum pnefata Ecclefia S. Ruffi per fe vel per przdiftas obedientias jufte Fafta charta do­ Signum Roderiti Calagurritani Epifeopi. Berengarius Gerundenfis Epifeopus. Petrus Dei gratia Czfarauguftanus Epifeopus. Signum Bernardi Urgellenhs Epifeopi. Martinus Tiraflonenfis Epifeopus manus fuz feu ratio-Cfigno roboravit. nabiliter falva regionis confuetudine poterit adi- Signum Guillelmi Barcinonenfis Epifeopi. pifei, nos id totum Deo auftore Signum Ra y mundi Comitis. fit pnefenti feripto confirmamus , noftra: manus fubfcriptione roborato eidem Ecclefiz habendum atque invio­ labiliter poftidendum modis nos Aragonenfis fic Co­ omnibus collauda­ Signum Petri de Alcala. S.March. S.Blafch. ambiguitate S. Raymundi de Monellis. S. Bertrandi deGer- videlicet ba. S. Guillelmi Ramundi. S. Guillelmi dc Mont- mus . Et ut evidenter fit fine omni loquamur , Signum Domine Regine mit ifte Barchinonenfis. pnefata* obedientias , fanftz Marie de Bifulduno fic £ Petri de Tar- cada racia fit S. Ruffi de Ilerda dide Ecclefix S. Ruf­ Guillelmi de Caftellvell. S. Deufd. fi pro certo donamus ; fic fi quid a przdeceflbri- Hugonis filii ejus. S· Ramundi de Podio alto. S. Tamar it. S. de Cervilione. S. Poncii feribe , qui bus meis minus faftum gcftumve eft, nos omni- SYNODUS C1CESTRENSIS In qua de immunitatibus abbattr de Bello eft aftum, fefto Pentecoftcs, fic confecutis diebus decem, ann. Dom. MCLVil n. Narratio totius controverfie ab ann. mcxxxix. ac fyoodi ipfius ann. mclvii. cx chronico MS. " abbatir de Bello. Odem E tempore (id eft poft annum Domini D cidem affentiente: diffenfio inter eos permaxima Mcxxxix. Stephani regts ann........... ) venera- bili viro Sei indo epifcopo foccedente in cathe­ dram Gceftrenfem viro magnifico Hilario , qui Romane curie notitiam ac favorem plurimum obtinuerat: carpit memoratum Belli monafterium orta eft. Modus autem diftênfionis ejufmodi crat . Epifeopus Ciceftriz abbatem de Bello ad fynodum fuam apud Ciceftriam ire , dr omnia epifcopalia, fecundum canones, perfolverv coge­ bat . Hofpitari etiam in eadem abbatia , & in in dignitatibus fuis qubrumdamzmulatione.plu­ maneriis ejufdem auftoritatc epifcopali, fic quafi rima pati molimina. Nam ab Incarnatione Do­ ex confuetudine , mini mcxlvhi. regnante in Anglia Stephano re­ ge piiflimo , ex clariftimo regis Willeimi ftem- abbatiam, hofpitando, quaeque pro nendo, fuo juri fubdere anhelabat. affectabat . Abbatem vero & libitu difpoHinc etiam mate orto , anno videlicet regni xm. ipfius :g hac utebatur auftoritare , dicendo abbatem dc Hilarius Ciceftrenfis epifeopus , cum jura fic diBello -*eleâum Λ— in — ecclefia ’-r- Ciceftrenfi Λ—r---------------cum profefgnitates ecclefiz fue undique perferutari ctepif- let, a quibufdam ei intimatum eft, ecdefiamS. Martini (que cognominatur dc Bello, eo quod fione canonica , benediftiooem fuam ecclefiafti- co more coafoqui debere, indeque illum libi dc fuz ecclefiz omnino fubjeftum fore. Abbas ve­ fed patientiae & ibidem Deus regi Willelmo Conquzftor i Anglic, ro e contrario, non fûperbir , de inimicis fois viftoriam contulit ) ejus ditio­ ni fubjacere debitam fuifle. Qui cum hxc accc- humilitatis utens exemplis, nunc viva voce,nunc piflfet, Walterum ejufdem loci abbatem fuper hoc muJtoties eoo venit. Abbate vero refiftente, nec Cnurtl. Tom. XXI. miftis Ciceftriam nunciis, libertatem & dignita­ tem fuse ecclefir exponebat : dicens, regem MZil- lelmum , quem Divina providentia Hhb adduxit in An- - , * J1 HADRIANUS re iv. SYNODUS FRIDERICUS l· IMP HfeNi'.lC ANGL . . _ ... -------R —— —Angi iam , ut jus tibi debitum acquireret, m pro-A profequeretur caufam , MtMSTi C,IK^U l*11*’ codcm ,n loco cum favore omnium predidum abbatem, Ci- ceftriam ~~Λ-:— ire fummonitum, Λ----------- : — nec — venientem, :----------:infy~f- Γ„^ΐ<τ· 1 fecum comitantium votum fecite, locum fcilicet nodo iolemni excomxnunicavit. Quod quidam de illum Domino Chrifto dare, tam liberum,quam Hierofolymitanis fratribus, fcilicet de Templo , fibi po&t adquircre: clementiaque favente Divi­ ibidem exiftens, cum accepitet, London iam fiena , vidoriam adeptum , votumque folventem , flinanter tetenditubi tunc temporis abbas pre­ ecclefiam ibidem in honore Dei de B. Martini dicts, praecepto venerabilis Cantuarienfts archi­ conftruxite, pro falute omnium, flt maxime ibi epifcopi Theobaldi, cum quodam fratre fuo ex interfectorum, ita liberam & quietam ab omni nobilibus Anglie , Richardo de Luci nomine, exadione iervitutis , & ab omni fubjetlione & adventum Henrici Normannorum ducis, regis fu­ cpprciTione atque dominatione epifeoporum, ficut turi , expe&ans morabatur : atque hoc ejufdem eft ecclefia ChriAi Cantuaric. Hoc etiam, con­ Richardi auribus pandit. Quo audito Richardus filio & teftimonio Lanfranci archiepifcopi Can- cum praedicto abbate fratre fuo locutus, hacc ut tuaiienfis & Stigandi Ciceftri® epifeopi , & alio­ erant, archiepifcopo referre non diAulit. Com­ rum multorum , feriptis confirmate fuis. Stigan- municato itaque confilio, miftt idem venerabilis dum necnon Ciceftri® epifcopum, prafente Ga- B pater quemdam ex clericis fuis, Salomonem no­ usberto primo ejus loci abbate, & monachis fuis, mine , ad epifcopum .· mandans ei quod abbate in quantum fui juris erat, hoc eodem modo li­ fecum detento, domini fui futuri Henrici ducis teris luis corrobotate , & ex tunc ad notitiam Londonias expeâabat adventum- Unde mandan­ o.rn um tranfüïe, ecclefiam S. Martini dc Bel­ do volebat , quatenus fententiam , quam fuper lo ab omni fubjedione epifeopi Ciceftrenfis om­ abbatem pofuerat , relaxaret , donec in unum nino liberam fuite. Hac igitur ratione abbas fla­ convenirent- Antilles vero Ciceftrenfis , domini gitabat obnixe, quatenus libertatem , quam eccle- fui legati annuens voluntati, fententiam relaxa­ f:a prxdicia tantorum virorum audoritate hade- vit . Anno Incarnationis Dominice MCLlv. vili. nus videbatur potedite, inviolabili illibatoque ju­ re , renere licitum foret. Prcful vero his minime K a lend. Novemb. pulfuno rege Stephano ex hac acquiefcit : fed interminatur , quod nifi fynodum luce fubtrado, & in ecclefia quam ipfe in ho­ peteret, interdidum , poft unius anni curriculum norem S. Salvatoris mundi, a fundamentis conin iynodo Iolemni, audoritate canonica, vincu­ fttuxerat, apud Feversham tumulato , adventus lo illum anathematis conftnngeret. Favebat au­ Henrici Normannorum ducis regis futuri expetem ei tunc paftor Romanae ecclefix Eugenius, C dabatur. Quo audito, apud VFeftmonafteriutn necnon & venerabilis Theobaldus Cantuarix ar- anno anno Incarnationis Incarnationis Dominice EJominic® eodem eodem ,, & & xiv. xiv. chicpifcopus, & multi alii; quorum fretus aucto- Kalend. Januarii , in regem Henricus elevatus, titate , abbatem & ecclefiam de Bello , fibi & & ab venerabili 7'heobaldo Cantuarienfi archie­ pifcopo, & totius Anglix primate, necnon &alux ecJefix fubjugare fperabat. Quodam igitur prxdidi Stephani piiifimi prin­ poftolicx fedis legato, ibidem coronatus, totius cipis tempore , fynodum apud CiceftriartJ adire Anglix primoribus ad eum confluentibus, jufto abbas lubmonitus, nec veniens, interdidus eftab confilio eorum omnia difponeba:. Ecdefiis etiam epifeopo ·■ co tamen tenore , quod fi infra xl. potetfiones Sc dignitates ab anteceftbribus fuis dieium fpatium fatisfadurus non veniret, ab of­ concedas , fua auâontate confirmavit : & infeficio fuo fufpenius ceffaret . Quod abbas audiens, quenti quadragefima congregavit generale Conci­ curiam apud S- Albanum Adiit prxproperc, at­ lium anud Londoniam , & renovavit pacem, le­ que ’ regix intulit aulx . Rex igitur accerfito ges , & confuetudines per Angiiam ab antiquis clericorum fuorum quodam, Roberto de Cornu- temporibus conftitutas. Ibi quoque nonnulli ex villa nomine, mifit ad epifcopum, mandans ac epifeopis & abbatibus , chartas & privilegia ecprrcipiens , quatenus ecclefiam S. Martini de Dclefiarum fuarum , prxfentis regis feripto & figilBello , ficut dominicam regis capellam , & re­ lo confirmaverunt . Inter quos pnediclus abbas giam coronam, ab omni exadione & oppretîio- de Beilo, regis VZilleimi& aliorum regum en ar­ ne liberam & quietam ChriAo domino pacifice tis & feriptis per ordinem oftenfis , ut inferipto fineret defervite. Terminum etiam prxfixit, qua­ & figillo ejufdem principis confirmarentur, obti­ tenus die odavarum S. Andre® , ipie & abbas nuit . Quod epifeopus Ciceftrenfis cum accepitet, Londomam venirent , ut ibi ditenfioni eorum- citato gradu archiepifcopum adiit : eique abba­ «iem coram fe, epifeopis & Baronibus fuis prx- tem de Bello, chartas contra dignitates Cantuaientibus, finem imponeret. Die conftittrs uter­ rienfis ecclefix, &iitx etiamecclefix, Ciceftrer.que adfuit .· fed epifeopus nonnullis ibidem de­ fis fcilicet , petedite , & ut in prxfentis regis tentus negotiis , coram rege die eadem venire figillo'confirmarentur obtinuite, intimavit. Obduhilit. Ledis igitur coram rege chartis, & mu­ fecrare igitur ut hoc communi prohiberent fennitionibus de hac eadem re , a rege V/illelmo tentia, ne alii per Angiiam abbates, quafiquod­ magno fubfcriptis, rex altiori ufus confilio, prx- dam privilegium hoc contra epifeopos fiios fibi cepit ecclefiam S. Martini de Bello ab omni vendicarent : fi prxdiftus abbas contra alios prxfubtedione & exadione Ciceftrenfis epifeopi, fe­ Evaluifle videretur. His archiepifcopus auditis,ni­ cundum regis Vf'ibelmi & aliorum regum prr- miumque credulus effetius , affirmavit fe unquam deceiTorum fuorum chartas, liberam omninoexi­ iis fuum praebere atenfum, quo aliquo hxc pro ftere. In craftinum licentia a rege abbas acce­ voto abbatis fine terminari potuitent . Faâum pta, domum rediit : rege eidem pronunciante,fe eft autem in craftinum, rege fic archiepifcopo in ecclefix de Beilo ficut dommicx fux-capellx & unum convenientibus , archiepifcopus fttper his coronx regix, in omnibus jufta defenfione pro­ fermonem intulit, dicens regem pati non debe­ re Canruarienfem ecclefiam , matrem videlicet tectionem fote. Haud longo poftmodum tempore, anno vide­ totius Anglix, b. per quam idem rex diadema­ licet Incarnationis Dominic® MCLIV. vni. Kal. te infignitus fuiflet , necnon & Ciceftrix eccle­ Novcmbr. eodem piifiimo rege Stephano ex hac fiam , ejufdem videlicet fuffragrneam , libertates luce fubtracto, epilcopus, tempus, ut fibi vide­ & dignitates ab antiquis temporibus poflêftas , retur, opportunum nadus, quo fuam ad libitum pio cccicfi- de Bello, non tant® authoiitatis & di- ,ljr< Sn . - ■— CICESTR. ENSE. “S·”,*,*” dignitatis, annullari, ,,,, ta tes ecclefiarum prxdiftarum poffediflê) flagita­ re itaque ut haec regali omnino annullaret au­ ftoritate: aut charta abbatis regio careret Tigil­ lo, donec fuo correfta confilio , ecclefix Can­ tus rix, necnon fic Ciceftrix, jus fuum nonamififfe gaulèrent. Rex igitur tanti viri , tualis , fic a quo »J4 ( acceperat namque abba- Afufa perftrepebat fententia. Charta periefta.cum CHR-STI tcm *llius loc‘ chartas contra dignitates fic liber- . neminem prxdeccfforum lucrum epifcoporum , prxfatus Ciceftrix epifcopus Hilarius, inlubicri- num in perpetuum auftoritate damnandam , fic prxfentium fimul judicum confirmatione cenfuit haud longe diademate regali etiam ar­ fententiam concors delendam. Hujus utpote fui patris fpiri- chiepifcopi conclamatio profecuta eft. Abbate ve­ ro quamvis rationabiliter refiftente, non tamen Cancellarius ante fuerat infignitus , annuens voluntati, can­ cellario accito regio, prohibui? chartam abbatis illorum nuievit commotio . dc Bello regali Tigillo confirmari. hxc pro­ tam abbatis , inde difcedens in capellam regis: eamque ibi fervandam juxta regis prxceptum tra­ abbas didit . Abbas vero, amicorum iuorum ufus con- per vulgi ora difperfa abbatis Quid multa ? auribus pere fama intulit. Redeunte itaque luce, ll)f\ ptis ejufdem charte inveniret teftibus : precellentiffimam hujus verbi dignitatem, facrorumcano­ autem audiens illos inter fe difcrepantes, retulit char­ curiam adiit : fed rege venatum eunte, nil die B filio, ad propria reverfus eft, nil de Dei defpecadem proficiens , ad hofpitium fuum reverfus ~ " rans auxilio . Epifcopus ictus fic hilaris effe&us eft. Sequenti luce fummo mane , abbas iterum eft : fperabac enim abbatem ecdefiamque de Bel­ Weftmonafterium altari, ibique coram petiit : quo rex Miffam erat auditurus, opperiens ·' mul­ tis mente modis volvebat, quid fuper hac refa- lo , charte fuse omnino confirmatione Verum, ut fcriptura tcftatur , privari. homo proponit , fed Deus difponit. audi­ Eodem itaque anno in tempore Pafchali, qui­ ret , poft Miflx introitum, abbas regem conve­ niens: Domine, inquit, veftra praeceperat excel­ dam ex Angliz nobilibus, Hugo dc Mortuo ma­ fturus effet. Adveniente Rege ut Miflam lentia, chartam ecclefix noftrx figiflo regio con­ ri cognomine , vir pollens viribus , fed multo maxime ingenio validus, praedives opibus, mili­ firmari : fed qua de caufa repulfam paffà fit, icnoro. Jubeat igitur clementia veftra , ut ver­ tari negotio ftrenuus , bum regium fixo ftet gradu , ftris fuis nec pro cujufdam invidia peffundari videatur . Accito itaque can­ cellario,. .prxeepit Rex ut charta abbatis,. figilli . „ fui confirmaretur impreftionc . regem utpote adolefcen- tem ejufque induftriam indignationi habens, ca- ejufdem munitis , fe (jiaquc impertis fummitti refutabat. Ea veropoftquam regienunciata funr, congregata militum multitudine non Nec dum verbaCmodica, ipfum Hugonem in quodam caftro fuo, compleverat : & ecce epifcopus feftinato gradu , caftris un­ Bregge nomine, obfcdit, valloque fic circumdedit , omnemque egrediendi illud ut erat mente fufpicatus, occurrens, regem tali affatur alloquio; Dominerai, meminiffe de­ dique cet clementiam veftram , unde nudius tertius Cantuarix archiepifcopus & ego , querimoniam tempus, ut fibi fic amicis fuis vifum eft, oppor- coram vobis depofuimus , cet negotio, muneribus fuis honoravit, atque fu­ de abbate fcilicet de Bello, qui contra dignitates noftrarum ecclefia­ rum, chartas quxrit : ut qux haftenus jure ca­ nonico videntur poffediffe , ejus calliditate prx- valente , lugeant fc amififfe . Prohibeat itaque ut hoc nullatenus regia dignitas veftra , confirmetur auftoritate, ne alii hujus exemplo, contra epifeopos fuos infurgere videantur . abbatis regio vero prxeepit chartam aliqua Rex confirmari illi Abbas autem ‘Forte,·., fpem............... * mutato interclufit . tunum naftus, regem ibi adiit, fic ut in tali de­ per charta fua eidem fermoncm ptoque a rege refponfo Acce­ intulit ■ optimo , fuper hoc ad qualdam terras fuas juxta regionem illam fitas, ad tempus perendinaturus recelfit . Haud multo poftmodum tempore, rex ipfum Hugonem ad de­ ditionem coegit : mandans per verfam, archiepifcopos , Angliam uni- epifeopos, fic abbatum plurimos, comites, fic barones univerfos, tv die figillo, & deinde epifcopum & abbatem, fimul· Dprzcedente feftum S. Benedifti xftivi temporis ique cancellarium, coram archiepifcopo conveni­ re: leftaque charta abbatis, illis audientibus, fi qua corrigenda effent , eorum confilio corrige­ rentur : ficque in pace cum charta fua abbas do­ mum rediret. Quod fi fententia difeordante difceffiflènt, charta abbatis in capella regis a can­ bidem convenire . Quibus congregatis pax inter regem fic Hugonem fafta eft . Tertia die poft Îiacem faciam affuit fic abbas . Confilio igitur ratris fui Richardi dc Luci fic aliorum amico­ rum fuorum, abbas regem in craftinum adiit , atque fuper charta fua illum interpellatus eft cellario cuftodiretur, donec fententia regis,quid Rex cum quibufdam fecreci fui conlciis confilio inde fieret dtfcernerer. Pcrcantato itaque communicato, Deo favente, canone ufque ad Pax Domini; miffr epifcopus, ut moris eft, pace a facerdote accepta, regi detu­ lit , & deinde abbati, multis plurimum miranti­ bus porrexit. Epifcopo igitur & abbate, fimulque rio, multifque aliis, nubix Reginaldo , fic Richardo de Hume regis tribuno , qui cum Richardo de Luci fic abbate Wa Itero amicitis foedere conjunfti erant , red­ cancella­ didit chartam prxdiftam abbati, letantibus omcoram archiepifcopo apud _ nibus abbatis fic ecdefie de Bello amicis, inimi- Lametham convenientibus, feftaque charta ma-E cis vero undique confiifis. gni Willielmi regis , exemplo cujus omnes alix chartx regum fequentium confirmat» funt : ubi ventum eft ad quoddam verbum quod in eadem continetur charta; Quod ecclefia fcilicet de Bel­ lo , coadjuvantibus et­ iam terreni confilii patronis, comite fcilicet Cor- libera fit omnino ab omni fubjeftione epif­ coporum, ficut ecclefia Chrifti Cantuarix : cla­ mor tindique attollitur , quibufdam afferentibus hoc contra canonum inftituta extitiffe; aliis di­ centibus, hoc contra dignitates Can tua rienfis ec­ Sed nec ita finita eft. querela inter epifcopum fic abbatem : quin epifcopus perftitit exigere ab abbate obedientiam. In fequenti nativitatis Domini fefto , tenuit idem excellentiffimus rex concilium fuum apud Weftmonafterium : fie difpofitis omnibus fuis, pro­ pter quxdam negotia fua tranfnavtgavit in Nor- manniam Poft Pafcha citato gradu Rex ad mare properans, navemque afeendens, flante au- clefix fuiffe ; nonnullis nimium clamantibus, hoc ftro fecundo, in portu Hamtonix appulit : indi­ verbum peremptorium effe: multis etiam hoc alitcr objurgando interpretantibus. Hinc indecon* Cmcil. GntT»l. Ίοχά. XXL que verius Lundoniam iter arripuit- Anno igitur ab Incarnat. Domin. MClvtt. anHh h t no «Π “?Wv*" 1Æ CONC1L. C1CESTRENSË. no fcilicet ni. regni prediâi regis junioris , ma-A cancellarius epifeopum lhrÎsti l»n* a ,,,,. »r« Gceftrenfem refpiciens nepetis » menfe fecundo ex quo de tranimarinis partibus, ubi anno precedente tranfie- dixit: Domine epifeope, audivit caritas veftra, qu» hic coram domino rege, omnibus audienti- rat, idem rex repatriavit, & quo exercitum duxit bus afta funt. Nunc igitur fi quid contra haec veftrx placuerit prudenti» refpondere , licitum in William, die Pentecoften, quem tunc die fefti revolutio in orbem celebran­ eft: ad vos enim, ut nobis videtur, refpicit pa­ dum reduxerat; idem memorandus princeps apud S. Bdmundum diademate infignitus regali , mul­ rabola hcc. Tunc epifeopus furgens, ita exorfus eft. Non S. Dunftani, anni tis ibidem convenientibus , archiepifcopo fcilicet Audio fane, ut multorum moris efte dinofeitur, Cantuarienfi, epifeopis, abbatibus, comitibus, ba­ K orbem vagandi, fed amore & honore veftri, ronibus, & populi multitudine, diem ut decebat feftive tranfegit : Inter ho» Hilarius Ciceftrenfis epifeopus, & Walterus abbas de Bello, pro con- his regni veftri partibus, cum aliis prxfentibus conveni. Quocirca fi vobis & abbati, aliifque hic przdifta Μ|γ* mine mi rex, hujufce nefeius oppofitionis, in vobis coram pofitis, dulci placeret affeftu, fal­ dignitatum ec­ vo jure ecclefix noftrz Ciccftrenfis, ___________ & ecclefi», clefiarum fuarum, diu inter illos habita, fedanda, ab eodem magnifico principe , dato eis ibi- B de Bello, pacis compofitionem inter me fic pre- troverfia *ννο libertatum fic dem die peremptorio, convocati funt; Qpia ve­ diitum abbatem vobis mediantibus fieri, foret pof- ro Rex aliis ibidem occupatus negotiis , illorum tunc determinare nequivit, terminum eis apud fibile. Etenim huc tali ordind adveni. Quod fi hoc veftro non iniedifle animo cognoverim: in­ gruente neceffitate, pro me fic pro ecclefia G- Çolcccftriarn prxfixir, quia illuc a S. Edmundo recedens, venturus erat. DieJe^is omnes ibidem ceftrenfi mihi commina , ut hujuunodi fic etiam numero plures advenmfit. Incraftinum, Ditus oppofitionis inprxmu- fic ignarus, fatisfaciam . Re­ compofitionem , die fcilicet Veneris, abbas cum^JUchardo dcLu­ nuentibus quibufdam pacis fieri ci fratre fuo regem adiit, juffufquc a rege, ca­ pitulum monachorum ibidem Deo fervientium fe- dicentibus etiam itm illam diu inter illos habi­ tam, fine digno debere concludi , nec in pofte- ceflic, expeftans cius adventum. Rex Mifla au­ dita adeft .· jubet abbatem chartas ecclefi» fu» palam proferre. Legit Thomas cancellarius char- rum promulgari: epifeopus voce elevata, reticen­ tam Willielmi magni ; legit etiam aliam ejufdem ____ tibus omnibus, dixit : Quia pax compofittonis in­ ter nos, vobis impedientibus, fieri non poteft : ego qux ecclefi» me» Ciceftrienfis juris funt, fic tgotio abbatis prorem inter nos haûenus habitam, patenti ratione regis Willielmi chartam luper negotio pro­ fcilicet C domino regi omnibufque hic confiftentibus panpriam; aliorum etiam regum, Willelmi ’............................ junioris, & Henrici regis chartam. Quibus ~ " pçrdam. Hac itaque ufiu ratione, hoc modo incipit. kftis, cancellarius abbatem jntuens : Domine , inquit , abbas, epifeopus Ciceftri» ratione , ut Jefus Chriftus, Domine mi rex. Et repetent : Jefus Dominus nofter. Ternaque reiterans : Au­ multis videtur , contra vos utitur permaxima ; objiciens vos in ecclefia Ciceftrenfi profeflionem dite, inquit, omnes fic intelligite. Jefus Chriftus Dominus nofter binas manfiones , poteftatelque feciiTe. Abbas vero fe nil binas in hujus fxculi difpofitione conftituit : unam contra dignitatem libertatem ecclefix fux egifle teftatur. fic Rex au­ fcilicet fpiritualem , alteiam materialem. Spiri­ tem cancellarium refpiciens: Profeifio, ait, non tualis eft illa,de qua Dominus nofterJefusChri­ eft contra dignitates ecclefiarum. Non enim qui ftus in primo pallorenoftro, Petro fcilicet apofto- profetfionem faciunt, nifi quod debent, promit­ tunt. Itaque Richardo de Luci fic Rotberto Legaceftrenfi ftimulantibus, affirmavit fe nullo mo­ do his animum fuum prxbere, quo prxdida eccle­ fia libertates & dignitates fuas, fuis temporibus lo, omnibus difcipulis fuir eorumque fucceflfori- bus pronunciavit : Tu es Petrus, & fuper banc pe- MtuS. is. tram adifieabo ecclefiam meam. Unde, ut caritas veftra novit, ab ejufdem temporis novitate , in ecclefia Dei mos inolevit, quatenus paftores ec- sidcretur pcrdidiffe. fe cum epifeopo locuturum ,clefix fanftae, ejufdem beati apoftolorum princi’ ‘ "’ ’ r ­ pis Petri vicarii exiftentes, ecclefix Dei fanftx , & omnia in pace difpofiturum . Sic igitur refur digna gubernatione prxfiderent. Hinc nobis ec­ gens, ad alia negotia fua tetendit perficienda . Die itaque Martis poll ociavam Pentecoftes, clefiz Dei przfentibus in illis beatis apoftolis , Rex mane capitulum monachorum intravit, co­ a Domino Jefu Chrifto diftum eft: Qui vos au­ mitantibus fecum archicpilcopis ,1’heobaldo Can- dit, me audit. Hinc etiam ecclefia Romana , ejuf­ tuarienfi, Rogero EboracenG ; epiicopis etiam Ri- dem apoftolorum principis apoftolatu infignita , chardo London. Rotberto Exonienh, Rotberto tantam tamque magnificam per totius mundi lati­ Licol. Abbatibus Silveftro ecclefia: S. Auguliini tudinem obtinuit principatus dignitatem, ut nul­ C.mtuarienfts, Gaufrido Hclmenli, Thoma can­ lus epifeopus, nulla perfona ecclefiaftica, abfque cellario regis; comitibus etiam Roberto Legace- e;us judicio vel permiffione a fede ecclefiaftica flr. Patricio Saresb. Baronibus etiam nonnullis, deponi pofiit. Ad hxc rex protenfis manibus ; Henrico de Elfexia , Reginaldode Warenna, Rt- Veriflnnum eft, ait, epifeopum non pofle depo­ chardo de Luci, Warino filio Geroldi, aliifque ni: fed ita manibus pulfus protenfis, poterit ex­ nonnull s, ’ populique infuper multitudine non mo- p pelli- Arridentibus univerfis, epifeopus iterum fic dica. Adfunt etiam \ epifeopus Cicellrenfis Hi­ cœp t. Sicut jam dixi, iterum jam dico : hoc mo­ larius, abbafque Bellenfis Waltems . Ventilato do flatum ecdcfix ab antiquis temporibus conftiigitur negotio ibidem quod inter venerabilem tutum fuilTe. Neque ulli perfonz laicali, immo Thcobaldum Crmtuar. archiepifcopum, & S;lve- etiam nec regi cuiquam, ecclefiis quibufquc di­ flrum ecclefix S. Auguliini, qux lita eil extra gnitates vel libertates ecclefiafticas dare licet, muros civitatis Cantuarix, abbatem, erat, de vel ab iifdem attributas e i idem, nifi ejufdem pa­ proieiTtone fcilicet ejufdem abbatis ecclefix Chri- tris ler.niifione , vel confirmatione, ratas fore fli Cantuar. facienda.· reticentibus omnibus, Ri- non pofle, a jure Romano ecclefiaftica probat au­ chardus de Luci alloquitur Regem pro abbate dc thor! tas. Tunc rex iratus, commotus: Tu pro Bello fratre fuo. Quo rurfum tradente chartam pap» authoritate ab hominibus concerta , contra regis Willelmi magni domino regi, juflus eft dignitatum regalium authorirates mihi a Deo con­ quidam clericus ab eodem rege in auditum om­ certas, calliditate arguta niti prxeogitas ■ Unde nium eam’perlegere. Quo facto, Thomas regis tibi fide fic facramento mihi aftrido prxeipio , qua- CONVENT. ARULENS. |J7 .. «5» 'ίί^ίί^'ί. '■ -quatenns de verbis pnefumptoriis, coronae dt di- Afuta calliditate protulifle . Ego enim veftram CHMSTi Kn‘tat* re8‘* contrariis, equitati reftitudinis fubomnimodis praeoptavi paternitatem, extuli excel,,n. j,, archiepifcopos fcilieet & jaceas. Prefimtes vero epifeopos, ut de te juftitiam reftitudinis mihi impendent, falvo jure regi® coron® mihi a fumma majeftate conceflie, obfecro. Agis enim, ut patet, contra dignitates regales: a tau e liberta* tes, ab antiquitatis jure mihi conceflas, a ma* jeftate regali demere elaboras. Murmure itaque in populo contra epifcopum concitato, vix fe- mum. Nihil igitur in me mali, veftra, rogo, re­ galis celfitudo fufpicetur, neque hoc fuggerenti cui­ quam facile credat. Nihil a veftra poteftate mi­ nui cupio, quam femper dilexi, fit pro viribus meis magnificavi. Ad honorem igitur dedecus veftr® celiitudinis omnia protuli. Ad hec rex ; Procul dart potuit. Tunc cancellarius. A cordis veil ris hic honor, inquit, atque decus hoc a nobis dc a excidiflè memoria, preiul venerande......tis enim in dominum noftram regem, cui fidei facramen- noftris amoveatur : hxcque profanationis propulfentur abolitione, quibus ca, qusc anteceflbrum tum nulli dubium eft. Unde prudentiae veftre providendum eft. Epifeopus videns fe ab omni* bus , majeftate regia otfenfa , circumventum : meorum regum authoritate, dc hereditario jure, Dei coopérante gratia , mihi conceffa funt, blan­ modo profequitur: Domine mi, fi quid cx ore dis, atque fallacibus, ut omnibus patet, annuilari cupis fermonibus . Tunc epifeopus : Omnia, domine mi, que hic vobis audientibus, ameftu- majeftati con­ diofe prolata funt, pace vcftraomniumque hic, tandem murmure tedato, orationem fuam hoc ineo veftra regali intempeftivum flat fore prolatum: dominum coeli veftramque regalem teftor dignitatem: nil me contra vqs, vel contra veftre dignitatis excellentiam, ver* CONVENTUS confiftentium, ut propofueram, me ratus fum perorafle. Quia vero a me incepta non placent, omiflis iis, rem propofitam paucis expediamus. ARULENS1S EPISCOPORUM Pro dedicatione ejufdem Ecdefie Anno Chrifti 1157 uxApptM. CIcut ex latere Ad® fafta eft Eva, ita ex la-Btihent privilegia, fic ficut Regum Francorumidein cruce monentis fabricata exiEcclefia , in qua unda baptifma- monftrat auftoritas , dc quemadniodum quemadmodum dotes d< oftendunr que a noftris anteceflbribus ei fir­ tis abluuntur dc cordis contritione delentur delifta. Ad quam confecrandam in honore Dei mate funt perretroafta tempora, fic illi confir­ dc ejus genitricis XCLVii. eraMCXCT. Indidione v. illuftrante Spi­ cunfta que quorumlibet fidelium dono votive acpocentialiter ufque hodie jufte acquifivir, ritu fanfto, ego Berengarius Dei difpofitioneNar- vel quolibet modo ufque in fieculi finem canonice booenfis Archiepifcopus, atque Artallus Helenen_, , . , dc Berengarius a ______ ... fium Epifeopus Gerandenfium batibus fic monachis ipGur. loci libertatem fuapla- hUÎ?"*" im*U vit tere mater Epifcopus, anno dominice fic Petrus incarnationis mamus & perenniter omnia fua ftabilimus, vi­ delicet acquifierit. Concedimus etiam fic confirmamus Ab- Aufoncnfium Epifeopus , C cita diftringendi fic judicandi in omnibus excefti- ~ '■ 1______ Barchinonenfium " ' ' "_____ Epifeopus, ” "__________________ bus fic malefaftis que fafta fuerint Guillelmus unani­ mes in villa que Arule nuncupatur convenimus, domne Raymundo venerabili exiftente ejufdem loci Abbate, aliis quamplurimis fic mis & fapientiffimis viris pradentifli- opem dc auxilium ad infra termi­ nos honoris prxdidi coenobii fine licentia & blan­ dimento ullius perfonw, non audeat ita quod ulla perfon* ibi dijudicare vel aliquam exaftio- nem vel injuriam aut damnum fine licentia Ab­ hoc tribuentibus, videlicet BertrandoCapcllano, batis vel monachorum inferre dc Bernardo de Curtfavino cum matre fua Blan­ ipfius mercati. ca, dc Guillehno de Caftronovo Vicecomi te cum lenior roftrr etiam in teloneo Quicutnque vero adjutor confticutionis extiterit, fic de­ ex parce Dei omnipotentis dc Beate virginis Marie fienocum uxore fua Ahalgardi, dc Calcia vetula cum j-jftra benedicimus eum fit abfolvimus perenniter. uxore fuo Elbrardi, fic filio fuo Bertrandot, fic Si quis autem fuadente diabolo hoc infringere Petro de Corneliano, dc Berengario deCerfeto, tentaverit, auftoritate Dei omnipotentis dc Apo­ matre fua Maaut, dc Bernardo de Pulchro loco dc Petro de Reinerio. Quam videlicet prediftam ftolorum Petri dc Pauli vinculo anathematis eum Eeclefiam reaedifica verunc, dc reftauraverunt bo­ innodamus, donec canonice prxdifteEcclefix fic ne memori® Udalgarius Elenenfis Ecclefix Epifcopus dc prefens domnus gratia Dei ArtallusHc- omnibus clericis lenenfis Epifeopus, ad cujus diœcefim praenomi­ nata pertinet Ecclefia, necnon fic Gosbcrtus Vi- ejus monachis fatisfaciat . Iterum interdicimus fic laicis quod a Balneis ufque ad collum de Steva nullus audeat conventus con­ gregare neque aliquos caufa negotii coadunare matre fua Ermefnifi pro negotiis fic utilitatibus predifti cœnobii lêndi fic cum multis parochianis totius Hclencn-------»... r_.v~—-------- ----------- ----------Iterum concedimus fic confirmamus huic Ecclefis epifeopatus, inftantia urgenti fit labore do- E fix libertatem auftoritate privilegii fcilieet Sermni reverentiffimi prenominati‘------------------Raimundi ” Arugii Romane fedis Pontificis, in qüo continen­ lenfis cœnobii Abbatis. Unde ego Berengarius tur, ut quifque pcEiiittns ibi veniens pro facino­ Srxnominatus Romane Ecdefie Legatus atque ribus fuis fegregatus a liminibus Ecclefue, licen­ cecomcs de Caftronovo cum larhonenfis Archiepifcopus dc omnes praenomi­ nati Pontifices hanc dotem noftre coniti tutionis prxdift® Ecclefi® fecimus, manibufque propriis iabfignare curavimus, ftatuentes fub divini judi­ cii obteftapone fic anathematis interdiftione ut nullus Rideat hoc violare quod noftra auftoritas ad ftabilimentum hujus domus Dei voluit con­ firmare. Igitur ficut venerabilium Romanorum Pontificum quepncdifto ùfta fune coenobio con- ^NO lentiam, magnifica vi dignitatem: vos ut domi- chuisti num, precordiali affeftu femper dilexi canfli"”· quandiu ibi fteterit, eandem Ecclefiam ingredi fic divinum officium audire. Prxci­ pimus etiam nos omnes predifti Pontifices fic au­ tia fit ei, ftoritate Dei dc noftra interdicimus, ne infra immunitatis figna antiquitus huic venerabili loco coUata dc a nobis confirmata, hoc eft, a collo de Steva ufque ad crucem petr® ercftz ufque ad fummitatem de Pivas aliquis homo aliquem ulla ratione vel caufa perfequi vel infidiari vel v;m ei infer- CONCIL. NORTHAMP. «J» tco —~ —inierre vel in aliquo calumniari vel injuriari five Ali. S. Petri de Mataplana Helenenfis Sacrifl®. CHRISTI de^onei'are MKfcM 'vel prxfumat, fed haec figna S. Petri de MaUeolis Praecentoris Elenenfis. S. immunitatis fint omnibus inimicos fugientibus tutamen R*rrr.n.· I»! Pre ctgoidp abbate $, Astguflim Cantuarûc ad obfequium, a Theobaldo Cantuarinfli circa annum J1J7· celebratum. Ub initium regni regis Henrici II. Theobal-Cne benedici, eo quod O dus dus fynodum fynodum Northampton!® Northampton!® coegii coegit, in qua Tbeobaldus temporis '· Sylvefirum , abbatem S. Auguftini Cant, ad oHenrico de mandato S Egerat hit Sylvefter favore R. Stephani tt fratris fui Henri­ ci Itintanienfis epifeopi, ut praciperet Eugmius pa­ pa pradiHum abbatem in ecclefia fua fine profefliobedientiam compulit. Gervafius fta : - feciffet eam Roma tributariam. intervallo, regnante gloriofoR. Adrians P. apud Nortbamptoniam in prafentia regis tJ epifcoporum Asalia com­ pulit eum ad fubjedionem } ut ibidem debitam fa­ ceret profefiontm. - ANNO OTTONIS FRISINGENSIS CONSTITUTIONUM chrIÏti Pro canonicis fuis confirmatio ab A. S. LL. afferta, Anno ib>d. p. t»e. In nomine fandx & Individu® Trinitatis. Otto, Dei gratia, brifingenfis ecclefia ( epifcopus) in Cbrifto fratribus, Alberto prapsfito tJ univerfis fanda Dei genitricis Maria ejufdem ecclefia canonicis eorum que fuccefloribus canonice fubfti tu­ tis tn perpetuum. ivina nos adiiortante commonitione omnibus «>:. p. »),.>» F. D 1158. Teutonico legatione fungebantur, fle eorum ad­ hibita au&oritate antiquas fle rationabiles eccle­ fix veftr® confuetudines , qux, ut dicitur, le­ gem imitantur , volumus a fraternitate veftra ( fervari ) videlicet modum pfallendi in choro » reverentiam in capitulo, dormiendi in dormito­ rio omnibus , exceptis infirmis fle his perfonis qux fpeciali jure exemptionem defendere poliunt, contemptores regulari difeiplin® fubjaceant. Pue­ hominibus atfedum debemus chantatis, af­ ros & adolefcentes, qui pro «tatis lubrico ftatu fectum vero fpecialius his qui filii domeftici funt, g ad malum lafciviamque proni funt , fcholaftic® difeiplin® fubeflê volumus , donec ad ordinem aut quibus ad arftiorem curam per epifcopalem promoveantur, folicitudinem deputati fumus. Ea propter, reve­ fubdiaconatus rendi fratres, noftrx faluti veftrifque utilitatibus nec occafionem foras eos evagari ante hoc tem­ pio debito noftro jugiter invigilantes, tempora­ lium vobis , quantum valemus , necetlitudinum pus concedimus. Saoe de ftipendiis , qux ad com­ curas minuere curamus, ut fpiritualibus difcipli- congruo tempore munem prxbendam pertinent, five in mancipiis, five in aliis redditibus illud ftatuimus , ut ubi­ ad lingulares conccfta nis , & honeftioribus ftudiis diligentius operam intendatis . Confultis igitur venerabilibus domi­ cumque nis Henrico & Hyacinto, Roman® ecclefi® car­ fed ad communem dinalibus & legatis, qui hoc tur, nec forte ad tria vel quatuor mancipia quo- tempore in regno cujufpiam ufus funt, fi vacare inceperint, nemini beneficientur, fratrum utilitatem deputen­ C"T1 ab aliquo illorum de (ThVbti ,,, i«i SYNODUS R.OSCOMAN. S«. tidianis ufibus neceflaria; pro bono tamen pacis A maneant . ----------------ea, quae in prirfentiarum *ns canoincc confefli font , fuis poflêflbribus quie11 te habere concedimus : de his autem przdiis , quz ad vel in oblationem pertinent , futurum Sane fic quz in przfenti ad eandem collationem collationem collata collata It funt , fic in futurum cujufcunque liberalitate conferentur, cuiquam benefiι i ciari omnino prohibemus , fic przpofitorum ab largitione cujufpiam ecclefiafticz (zcularifvc per- iifdem poffeflionibus dominium & ordinationem renovari volumus - Sed ficut in fratrum difpofi- fonz pertinebant, decernimus, ut hi qui tione per officialem canonicum , ea ju­ fte tenent, teneant, fic quz ex his vacare cepe­ rint, paflim , non quibuslibet beneficientur, fed his qui a fubdiaconatu , fic fic idonei fic proba- tx fidet fuerint ; fic qui dimidium poffeflionis e- beneficii juldem lingulis pro fervitio annis fratribus primitus inflituto in memoriam rum ex inde perfolvere voluerint · de fundo­ Salva eorum (la­ quem ipfi tuerint, fideliter adminiftranda ad hoc tati veftrz honefto modo omnibus anno fraterni­ providentes , areas noflras in monte hoc , quz vel hodierna die in poflefllone veftra funt, vel ab his adhuc laicis vel nobilibus feu minifterialibus, quibus in feodum per veftrum (ludium bona illorum volun­ tate redimentur, vobis contradimus ; ita videli­ juftitia, qui cognitionis ordine fibi in aliquo prae­ cet , ut quicunque veftrum domum fuam canodio poterit defendere ex delegato jurifdiàionem. Binico fuo vel dederit , vel in teftamento dimiferit, idem fine contradiftione alicujus poflideatfic Sancimus etiam atque przfentis feripti pagina confirmamus vobis univerfa bona, quz haftenus aream , excepta ad portatn occidentalem turri, no­ videlicet eam, quam habent filii Ottonis Palati­ ftrorum vobis donatione concefla iunt, vel legalitcr commutatione provenerunt, in decimis, a- ni comitis, fic quz eft comitisGerhardideChre- venerabilium fic catholicorum reis, cultis arvis fic incultis , anteceflbrum quz tfel lingen , fic quz eft Rudolphi Parfperch , fic de vos, vel ad portam oriental-m, ea quam habet Burchar- cuilibet fucceflbrum ufibus poflediftis, vel ia po- dus advocatus Mosburgenfis, quafi ob tuitionem fterum canonice acquifituri eflis, ea vobis dimi­ nuere vel in eis aliquo modo vos infeftare prz- civitatis de jure laicorum exui volumus . Solis autem canonicis inter fe fic non ad ceteros cle­ fumat, fed omnia rata integra, illibataque per­ maneant veftris, ac veftrorum lucceflbnun ido­ ricos, five laicos, przfatam concedimus donationem Quod fi quis canonicorum facere intefta- neis ufibus jurgiter profutura. Przterea quz vo- tus abierit, in poteftate przpofiti fic fratrum fit bis nos liberalitate concedimus, videlicet dotem concedere domum fit aream ejus, cui fratrum il- ecclefiz,. quz eft in .przdio decani Adalbert! a, Itus placuerit. Si qua ergo perfona hanc noftram pud Eberbach , dc beneficium Gebhardt presby-C traditionem hujufque noftri feripti paginam fciena teri, quod & — j decima j—:— una — apud —--J 'Tanne, r-------·- 1benefi ------- r ­ cium Agonis diaconi apud Hafilbach cum man­ temerare vel infringere przfumpferit , nifi com­ monita refipuerit, ream fe coram divina maje- cipiis, fic beneficium Albuonis przpofiti Mosbur- ftate cognofcat. Confervantes autem , in prrfen- genfis, quod eft decima apud Afpach, ficium unum ad Mitten Valde, clefiam Zxftltngen fic aliis , fic bene­ fic Eich, fic ec­ ficut eas in przfen- tiarum habet diledus frater nofter Albertus, prz­ pofitus majoris ecclefiz , cum fuis ecclefiis , tiis, dotibus, ecclefiam apud Haga omnibufque earum pertinen- fic decimis, ceterifque utilitatibus ti pacem fic in futuro fruftum fempiternz butionis inveniant. Signum domini fingenf. epifeopi. Data per manum Dominiez Rhannini notarii . Incarnationis anno Aftum MCLVIII. Ind. VI. anno autem domini Ottonis Frifingenf. ec­ impe­ clefiz apifeopi XIX. regnante iereniffimo vobis contradimus, ftatuentes, ut ad ufum prz- ratore Friderieo , bendz veftrz, quam novam oblationem vocatis, vero IV. in Chrifto feliciter Amen. anno regni ejus VII. imperii s* sl cedant, fic omnia vobis quieta fic inconvulfa per- SYNODUS retri­ Ottonis Fri- gualterfordiæ In Hibernia habita circa annum Domini MCLWir. Ex Girardi Cambrenis Hiberni* expugnara, cap. rf- EiToaoH is itaque H completis ,, convocato apud Ard-Dregno, communi gentis vitio, liberos fuos vena­ clero , & fuper le.- exponere , & priufquam inopiam ullam aùt cognatos Unde & machiam totius Hiberniae advenarum in infulam adventu traâato diutius inediam fuftinerent , filios proprios & in Hiberniam vendére confueverant . & deliberato, tandem communis omnium in hoc lententia refedit: propter peccata fcilicet populi lui, eoque praecipue , quod Anglos olim tam a mercatoribus , quam praedonibus atque piratis , emere paflim, & in (ervitutem redigere confueverant, Divine cenfura vindiftz hoc eis incom­ modum accidifle, ut ipfi quoque ab eadem gen­ te in fervitutem vice reciproca jam redigantur . Anglorum namque populus adhuc integro eorum probabiliter credi poteft, ficut venditores olim, ita fic emptores, tam enormi delifto mga fervitutis jam meruifle. Decretum eft itaque prrdifto concilio , fic cum univerfitatis confenfu puEblice flaturum, ut Angli ubique ner infulam 1er* vitutis vinculo mancipati» in prininam revocen­ tur libertatem. CO N* "?rXnrHM to CONVENT. REMENSIS. 8*4· Æn ^ιΊΧ SYNODUS ROSCOMANIENSIS In Conafia ( alias Conacia ) Hibernia provincia, ab Edano primo Tuancnfi archiepifcopo > con­ vocata, ann. Domini MCtvut. c cetero fi quid illi fedt per nos acceflit commodi aut honoris, no­ Erecundix rr.cx filentium imperat hujus fan­ lo ante humanum procedit judicium : fi quid ve­ di conventus folemnitas: led frontem ape­ ro ut homo deliqui, in confpedu hominum con­ rit & ftimulat ad loquendum in palam immifundi ­ non refugio. Caufam itaque noftram vonens famx mex periculum. Neque cnimdiflimu- pbis tanquam judicibus allegare, tanquam teftibus lare poflum quod multorum vulgavit opinio , intimare volui: in quibus calumniatorem non ti­ quod etiam ufque ad aures domini papz vola­ meo, verum dicens. Liceat tamen & mihi ali­ vit . Eptfcopales redditus me derraxiiTe rumor quid audere apud vos , liceat aliquid humanum eft, cui rumori plus |ufto credit Laudunenfis e- loqui . Nihilne fedi noftrx titulorum accellit & pifeopus . Meum ergo eft fuper his fateri quod glorix , cum tot & tantas parturivit ccclefias? verum eft : intueri autem quod juftum eft, & cum fibi multiplicaverit tot fynodales pertonas » tueri, veftrum erit . Laudunenfis fedes triftis e- Cum ergo, ut audio, dominus Laudunenfisluts rat , & mcerens , cum illuc primum ingreflus vifceribus bellum parat, cur tentât quod forte ei fum, utpote attrita (editionibus, & ignibus con­ promovere non liceat? Si filios, Dei congrega­ cremata. Ipfx quoque res majoris ecclefiz affli- vi , fi fufeepi juftum in nomine jufti , nemo mi­ Λϊ erant, & tenues redditus. Si illi porrexi ma­ hi luccenfeat: videat alius ne congregata difpcrnum ut refurgeret, novit Deus, noverunt & ec- dat. Confervet vos omnipotens pariter adhonoclefix filii. Verumtamen nihil eis contuli quod Erem fui nominis, & per vos ecclefix fuçreligio­ ad redditus pertineret epifeopi prxter porcos , nem & fanftitatem corroboret. Pacificatores fuiffe Ludovicxm regem & Samfoquos vulgo verres vocant, quos menficepifcopali perform folvebant ccdefix . Hos, inquam, ad nem arbi-pifcopum ; adbibitos vero in confilium , prxbendam canonicorum concefli, quoniam illos ^nfcuipbum Suejftonenfem epifeopum, & Balari cum nec fine pudore exigere, nec habere fine mple- Aoe lomenfem , multofam altat Palatino militut, diftia poteram . Prxterea quinque duntaxat abba­ feimm tum ex inftrumento ipfo compofitioms, tum tias in noftra ditrceli teperi rebus pariter ac re­ ex littedi Gualteri Laudxnenfi t epifeopi ad Hadria­ ligione dilapfas. In his, Deo multiplicante mi- num p.i;am. Çaz omnia exbibet Biblistbeca Prxfericordiam fuam , & numero & merito ctevit monft)· it.-nfit, eap. XIV. vite B. Hugonit abbatu , fandorum numerus, & fmgulatitcr eft pofleifio qui d. Norberto fucceffit. V VI- ALEXANDRI PAPÆ III. VITA. «Ο ηΒ8*> VITA S 6ί <*> «i> «Ο Ο Ο <€> Ο ET EPISTOLÆ ALEXANDRI PAPÆ’IIL tioium diligendo facratnTima ecdefia cnitatLexander tertius Rolandus nominatu* , paχ tria Senentis, legatione ad Fridericum Im,,­ que Colomenhs felicitïime ditetur acperpetita„ liter decoretur . Nes liquidons , quia tuipeua per. ob non vindicatam injuriam Lond nenfi epiicupo illatam tundus, ex cardinale presbytero ti- ,, eft via per mimicos .scfttos ac noftros , iter tituli S. Marcia viginti trHis cardinalibus.n monemus in Domino , quatenus adsontunc Cremonam obfidione premebat, ab utr.iqucB ,, dignam tantorum munerum lulceptioncm ea parte per litteras, quz recitantur apud Radevi- ,, qua notiis, ic qua de vobis confidimus, de.otiocmn lib. 2. hac de re certior fadus, uirumque Pa­ ,, ne actolennitate przparemint. Dominuml>eum piam ventre juflit , eorum ditlidia componenda ,, quvque aftectuotiilime pro ti.xjis ime intermitibidem promittens. Cui ordinationi cum Alexan­ ,, bone dcprecemur, ut wna cum ipfis adhonoder parere nollet, indignatus Fridcncus, m par­ ,, rem ac gloriam nominis tui , & ad ^qietiuni tes Vidoris fadus eft inclinatior. Alexander au- ,, omnium veftrum ac totius patr z falutem , tem tali accepto refponfo in Franciam abiit , „ falvos , incolumes & il'xlos nos idv d.gne „ tur remittere . ubi concilio in Claromonte habito Fridericum & Eadem confirmantur ex quodam infl-umet ti Vidorem exeommunicavit . Interim Friuericus Mediolannm tertio expugnatum diru t & tolo ae­ donationis per Philippum archtepikorum Re quavit , tria Magorum corpora Reinoldo Colo- noldt fucccflorem capitulo faciat, qu.’d ex ar,fn nicnfi archiepiicopo donavit : qui & eadem Co­ vo metropolis ecclefiz CoLmcniis fideliter ; loniam tranftulit, ut videre eft in epiftola ejuf­ me dclcriptum hic lubjungo ; dem ex antiquilTimo manuferipto codice Sigeber- f' genfis monafteni accepta, quam hic fubungo.· v In nemine fanSI* & indit tint Tr.nitat. A Rainoldut Dti gratia fanfl* Colonienfii ecclefi* ele, £r Jt.i.ijt jrcA»C4n.e..'j>.«· , dileflifiim: < an Cbriflo film & amicti , H. nta;oris eccufi* C0Icnieri/it pretoefito , PbCipp) decano , cnnf}i^. minijiertahbu) beati Petri ac mil* Colonienfi, ecc'.'fi* , univerfijque bierpenjCw a.m* urbit Cotem* , j.Cutem (J affeCluojum jb/e^uium, cum intim* aiitSlionu pienituiuu. ,, ,, ,, „ ,, „ T Ntmuamus dileditTimz veftrz univerfitati p „ „ A quod ex . . . ardenrnrimi noftri dehdern ,, ,, felix jam per Dei gratiam adepti fumus ini- „ „ tium . Benigna enim domim noftri ferenilTimi ,, „ imperatoris Friderici accepta licentia , cum ,, „ gratia , ac dilectionis ejus plenitudine ab ipfo ,, ,, gaudenter dimifli, & egreum ac tantis donis, ,, ,, quorum nulla in terrenis etTe poteft rftima- „ ,, tu, excellenter fumus iionorati . Inter cetera ,, ,, enim Itberalitatis fuz beneficia , quz in no» ,, ,, afduentuTime contulit, nunc tria nobis mune- ,, ,, ra donavit pretiofulima : videlicet corpora in- „ ,, fignia beatiftimorum ttium Magorum ac Re- „ „ gum, qui primiriz gent.um, in typum ac prz-E ,, „ fagium futurr ex gentibus ecclefiz, jacenti ad- ,, „ huc Cnrifto in ptzfepi munera pretiofa obtu- „ „ Ierunt. Quorum videlicet nobiliftima corpora, „ „ omnique veneratione digniflima , Mediolani in „ „ eccieiia beati Euftorgii confcflbris atque pon- ,, „ tificis folemniter ac glcriofe fuere recondita . ,, ,, Infuper etiam Deo przduce ad vos perferimus ,, „ corpora fanftiftimorum martvrum Nabor o & ,, u Felicis , ut iiizft mabili \ mc .'mparahi.i hoc ,, M thefauro luper aurum "trnem pie lapidem pre- „ Ctncil. Gmrrtl. Tom. XXI. .... ('o.'mienfi. arcmepic 0x1 /an.ftz ecc.en* Jiiiii pri'entirm & '.<:*rn m perpetuum . A quz propter falutem animarum dev ta­ rum fancte incc.lelias conteruntur , q i.in„ to maioremaDeo expedant remunerat...r.em , tanto magis eft dignum ut juftx cvnr.im.·:ιοn s titmum robur acc.piant . Ex relatu plur um intelleximus, quod nofter antrccil·'.·· ; z recordation s Remoldus archiepifcopus , elcrmoi».nas , quz ad iancia Regum ectpota >Ίferuntur , ficut & ipfos Reges , majori ccclefiz in Colonia contulerit , laudabili conhderatione nwus , ut ubi lanct.ihmi Reges cotporaluer quieicerent , & tn maiori haberentur veneiatione , ibi de oblation bus eorum iufta & benigna coniolatio ad canonicosperveniret. Nos fadum prznominati aichiep. commendamus, & habemus ratum , ôt tua poilumus ÔC debemus confirmamus authoritate. Ne veroin pofterum hoc quod juite factum etl m.itari queat , idipium , qu>d nos v.dcbamus habere m oblationibus Regum , eoum multis i.iper altare beati Petri ecclefiz maiori dedimus : 1'attibus ejufdem concedentes ioe'am potsilatem ordinandi de ipfis eleemoiyn s ad fnpplementum przbendarum fuarum , prout potertmus diligentius <5c melius. Port f demie n d _>· nationem a nobis fadam , ficut juftum tu t , (aerum noftrum banno confirmamus ut *t j i s in pofterum aufu temerario m contrarium n- ► veretur, bann i IcUuet obligatum cfie , ix lubfeftum maledicto excommunicationis · |u limus etiam hanc ihartain confirrbi , & noftro munui ligftio, ut ex f-1 pti mipechone , ea quz Iu „ ju- E ^7 ad po- ,, Itercrum not'uiam t;anfinittrrentur . „ Ada lunt hzc anno Dominiez Incarnaro- ,, ms mClXXXix 868 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. mile funt fada , & fi.lehter expteifa , Telles itlcnim nint iili . . EPISTOLA I. ALEXANDRI PAPÆ 111. . ,, major przpofitus & archidiaconus . Adolphus ADGER.ARDUM EPISCOPUM ET ,, decanus major & archidiaconus. Ce. Can?oNicos Bononienses. l'ranciæ regem monuit Impctatoi , ut ad concil.uin per le indidum ventre dignaretur , fecumDe legitima fui eledtone. que Alexandrum adduceret. Quod cum Alexan­ der iterum facere recuiaret , Fridericu'm magis *c trans ira inflammatum in fe commovit. Pro- silex under epifeopur fervus fervorum Dei venerabi. ii fratri Gerardo epifcopo , & diieflu filiic cano­ nide Viclorem m Italiam mox iubiecuturus prznicis Ronofueqfis ecclefia, & legis doiionbxs , camitt t , coque Lucar defundo , Guidonem Cretertfque magiftri s Bononia commorantibus , faluinenlem antipapam fucceiTorem fubftituit . Ale­ tom if apoftolicam bencdifiionem. xander omnium confenfu Romam vocatus , ab omnibus tumma cum laetitia recipitur. B Terna & incommutabilis providentia con­ Eodem tempore CifalpinzGalliz populi in Im­ ditoris fandam & immaculatam ecdefiam peratorem arma corripiunt : qui proinde in Ita­ liam denuo revertitur. Dumque hzc agerentur, a (uz fundationis exordio ea ratione voluit & là >nft.intinopoh tenus imperator omnem opem & ordine gubernari, ut unus ei paftor & inftitutor . u\ . i per legatos obtulit pontifici, fi imperium exifteret, cui univerfi ecclefiarum przlati abfque ann s luperionbus divifum viciffim unire digna- repugnantia fubjaoerent, & membra tamquam fuo iciur . In Anglia pro immunitate ecclefiz mar­ capiti cohzrentia , ei fe mirabili quadam uni­ ts rn coronam fubiit Thomas Cantuaricnfis epi- tate conjungerent, 5c ah ipfo nullatenus diffide­ kop-.is. Regem Angliz de occifo martyre inno- ' rent . Qui vero apeftohs inis pro eorum fidei fir­ tente diffamatum legati Angliz pontificem con­ mitate promifit , dicens £cce ego vobijeum fum Mani. i«. venientes a necc fandi martyris immunem efle omnibus diebus ufque atfioqnfummationem Jaculi : allegarunt. Poft mutam inquifitionem ad exire- ille procul dubio ecdefiam luam, cujus ipfi apomnm his conditionibus, regem abfolvit , ut is a ftoli magifterium afliimpferunt , fua promiffione pontifice & fucccflbribus ejus titulum regni agno- fraudari nullo modo patietur , fed eam in fuo jieret . Sandum vero Thomam , evidentiffimis C ftatu & ordine , licet ad inftar naviculz Petti mit aculis clariffimum , in numerum fandorum fluduare aliquando videatur , perpetuo faciet per­ manere. Unde & quamvis hoc tempore tres falretulit. Cumque Pontifex in dies gravius ab Impera­ fi fratres, qui a nobis quidem exierunt, fed non tore vexaretur & inquietaretur, Venerias fecon­ fuerunt de nobis , transfigurantes fe in angelos tuit : ibique Imperatorem, ad oicula pedum pon- lucis, cum fint fatanz, inconlutilem Chrifti tu­ tir.iiorum fe demittentem , nullius arrogantioris nicam, quam utique ipfe quidem ex perlonaPlalc.idi fadique alperioris interventu , citra capi- mographi a leonibus petit &. a framea erui , fic l:s imperatorii pedibus protriti conculcationem , de manu canis orat ac poftulat liberari, fcindel quam humillimo pontifici injuriofe affingunt re & laniare laborent.· Chriftus tamen author & huetici ) in gratiam, pacem & unionem eccle­ caput ecclefiz, eam velut unicam tponlam fuam fix recepit . Eum honorem quem Couftantinus provida gubernatione tuetur , & navem egregii Magnus ille imperator , longe potentior & fan­ piicatoris, licet fzpiusquatiatur a Hudibus, non dior , Slveftro Chrifti vicario exhibuit, quem­ permittit naufragium fuftinere. que alii Francorum & Anglorum reges huic aliif- p. Porro cum antecellor nofter boni memoriz ve pontificibus detulerunt ( nimirum ut pontifici υ Hadrianus papa Kalendis Septembris Anagnix de­ ab officio ftratoris eflient ) Fiidericus imperator bitum natuiz folvifler, & de terris ad ccekim , merito pontifici optimo exhibuit : adeoque non de imis migraflet Domino vocante ad luperna: immerito pontifex eumdem exemploanteccflbium eo Romam addudo, & 11. Non is Septembris in tuorum acceptavit. Ut vero caput imperatoris ad ecclefia beati Petri, przfentibus fere omnibus frapedes iuos demifli obn iverit , fimulque dixerit , tubus, fatis honefte, ficut moris eft, tumulato, S ,per a-idem & bajiivcum ambulabis , &c. ficut coeperunt fratres & nos cum eis ùcundum eccle­ ah humtlitare pontificis, ita ab omni fide plane fiz confuetudinem de fubftituendo pontifice in etl a.ienum : ut ex iis , quz infra in concilio eadem ecclefia ftudtofius cogitare : & tribus die­ Venetico dicam , planum het . Puft pacem ini­ bus de ipfa eledione traitantes , tandem in per­ tum , Venetialque multis pro ilegiis donatas,Pon­ fonam noftram infufficientem huic oneri, &tanite < R-.mam veniens magno omnium gaudio iu- tz dignitatis faftigto minimine congruentem,om­ kcatus fint . Cun que aoumenicum Lateranenie nes, quotquot fuerunt, tribus tantum exceptis , c. iK.iium pro fch imatib. s extitpandis , Sarace­ Odiviano icilicet , Joanne de fando Martino , nis nnpucnand s , motibui jue ecdelix reforman-j? & Guidonc Cremeniii , Deo refte , quia mendadis, celebraflc: ; ob;:t anno Domini iiSj. cum ~ cium non fingimus, fed meram , ficut eft , lo­ ledi a;oti.'liez anms vigtnti s reiudantes & renitentes , quia noftram infufficientiam videba­ mus, juxta morem ecclefiz, Odo ptior diacono­ rum induerat , tanquam arreptihus a collo noftro propriis manibus violenter cxcuilit , & fe­ cum Æ ' *70 ALEXANDRI PAP- ί III. rPISrOL/F Quoidam tamen epifeonos imperiali­ mipeviflcnt, unusex cis ipintu Dti.nu luc­ vero pecuniis dc blanditus all.ccre voluit, led ni­ re-jus, mantum ipfum dt manu eripuit fzvien- hil, Domino impediente, profecit. Unde ntc ad­ tit. Ipie vero ad quemdam capellanum fuum , huc invennc poteft , licet omnibus medis enita­ qui ad hoc inftruftus vcneiat paratus , illico tur, qui^ei manus exeerationis imponat , & ic Hammer» oculos fremebundus inriexit : damans tamz faciat prziumptioni dc impietatis antho& innuens , fie ut mantum , quem fraudulenter rem. Verum memorati Joannes dc Guido, czcifecum portaverat, fcftinanter afferrej . Quo uti­ tatis tenebris obvoluti , quoniam fcnpjum eft , que fmc mora delato , idem Octavianus abftra- Peccator cum venerit tn profundum m alorum, ton- r-.», d uni­ rifice cum immenfis laudibus & przconiis , Cam­ tatem matris ecclefiz redeundi przfiximus ) lanpanis etiam in tranfitu noftro pultantibus , con­ quam inobedientein dc contumacem, dc illos qui duxerunt . Et fic tandem a violentia perfequen- ci manus przfumerent, non dicimusconfecratio­ tis erepti , dc noftrz redditi libertati , fequenu nis , fed exeerationis imponere, de communi fra­ die Dominico venerabilibus fratribus noftris Gre­ trum noftrorum epifcoporum dc cardinalium vo­ gorio Sabmenfi, Hubaldo Ofticnfi , Bernardo , luntate atque confilio, accenfis candelis, dc coe­ Waithero , Julio , epifeopis , cardinalibus quo­ tu clericorum in ecclefia congregato , vinculo que, abbatibus, prioribus, judicibus, advocatis, anathematis dc excommunicationis aftrinximus, dc 1erimariis, primicerio, dt fchola cantorum , no­ E eos cum fuo authore diabolo condemnavimus. bilibus etiam, dc quadam parte dc populo Urbis, II. AD ARNULPHUM LEXOVIENSEM apud Nympham non longe ab Urbe infimul con­ EPISCOPUM. gregatis , munus confecrationis accepimus : dc , ficut in Romana ecclefia moris eft, ibidem pon­ De rebus in conciliabulo Papienfi geftis. tificali regno magnifice fuimus ac folenaiter co­ ronati . jlkxaiultr tpiftopui ftryati fervorum Dtt, &c. Ceterum przdidua Odavianus cum pro confecratione, immo exeeratione fua, dum dc in Ur­ be effet , dc poftquam latenter Utbem exivit , Iteras a tua nobis prudentia deftinatas tan­ multos epifeopos convoca flet : nullum prorfus , to hilariori mente , &c. Extat infra in α&ύ cencilubnlt Papttnfis , anno 11 do. pizter unum, Ferentinatem videlicetepifeopum, habere potuit pro fua temeritate dc vcfaniacon- L Conai. General. Tom. XXI. Iu 2 III ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 87î ‘ g7t Adeceffores tuos habuiffc apoftolicz fedis authori- III. AD CLERUM ANGL1Æ. Dc canonizations tatc confiât. V. AD EUMDEM. S. Eduardi regis Anglir. Alexander epijcoput fervus fervorum Dei , venera­ bilibus archiepifcopi s , epifeopis , & dilefiis filiis abbatibus, ptionbu. , & alus ecclefiarum pralatis per jlnpllim confli tutis- ifalutem & apofiolicam beneditfiinem. u \ Contra regis perfecutîonem inchoatam illum con­ firmat: & fimul admonet, ne cjutd contrarium 'libertati eccleliafticz regi indulgeat." -Alexander papa Thoma Canfkarienfi arcitjêptfeopo. Uius devotionis conftantiam & fidei firmita­ tem , quam circa manem veftram facrofanitteras , quas qobti, tua fraternitas deftinavit, Sx ea quz nBncius tuus viva voce prodam Romanam ecclefiam exhibetis , diligentius attendentes, in id propofitum'voluntatis adduci­ pofuit , attenta diligentia audivimus , & graves mur, ut vos ficut carifiimos fratres & fpeciales Banxietates &. amaritudines , quibus animus tuust ecclefix filios firecra caritate in Domino diliga­ aflidue affligitur, plenius attendimus. Unde his mus, piopenfius honoremus. & poftulariones ve- au4krs~€c-cogn;tis, fpiritus nofter commotuseft, ilras, quantum cum Deo poflumus, libenti ani­ λ valde turbatus : quibus cordi eft libenter tn * mo admittamus . Inde utique fuit , quod fuper tuis profperitaübus deledari, & in adverfis , tan­ petitiorte^, quam de Eduardo gloriofo quondam quam fratri carilfimo, plurimum condolere. Tu re. e Anglorum canonizando , & in fandorum ergo, ficut vir conftans & prudens, recolens fzcatalogo adicribendo, tam cariftunus in Chrifto pe quod dicitur: Ibant apojloli gaudentes a confpe- •4I'"· filius nofter Hcnricus illuftris Anglorum rex , ftu concilii , quoniam digni fafli funt pro nomine quam vos ipfi nobis inftantius porrexiftis, folici- Jefu contumeliam pati: hujufmodi anguftias in pa­ tam cum fratribus noftris deliberationem haben­ tientia toleres, & non plulquam oporteat , tuus te» , libro miraculorum infpedo , qux , durYi in fpiritus anxictur, fcd dignam in teipfo confolacarne menait viveret , & poftquam de prxfenti tionem recipias , ut & nos tecum pariter in eo fxculo eft aftumptus , omnipotens Dominus per confolemur, qm te ad corroborationem catholi­ fuam milericordiam declaravit.· vilis etiam litte- cae & Chriftianæ veritatis huc neccifitatis articuris antecefloiis noftri pix memorix Innoccntii pa- C Jq reiervavit , & cujus beneplacitum eft eorum pz , veflris quoque teftimoniis inde receptis ; qux minus licite commififti maculas abftergere, quamvis negotium arduum & iublime non fre- iX per varias afftidiones punire, ne videantur in quenter foleat nili in iolennibus conciliis de mo­ ditlrido examine pun enda refervari . De cetero re c< ncedi ; de communi tamen fratrum noftro­ non tibt grave iit , nec ( ficut ex litteris , quas rum confilio, juxta votum & d^kderium prxdi- clerico tuo mihlli , accepimus) ulla ratione me­ di filii noftri regis ac velli um , Corpup ipfius con- uculoium, quod es ad fedem apoftolicam appel­ fefioris ita glorificandum ceniuimus , & debitis latus: quia gratum nobis eft, ÎC acceptum , & prxcorms adorandum in terris , ficut eumdem volumus, ut fi rilt qui te appellaverunt forte ve-, confclTorem Dominus per fuam gratiam glorifi- nerint , tu per te ipium , fi tibt vifum fuerit , cxvtt in ccelis. Unde videlicet inter fandoscon- appellationem ipfam , omni dubietate & dilatio­ fcllores de cetero numeretur , quod hoc ipium ne poftpolita , profequaris : nec unquam authoritate Romanz ecclefiz aliquis poilit conftantiz apud Deum lignis meruit ac viituribus cbtmcre Quia igitur decet honeft*tis veftrx prudentiam tuz timorem incutere, feu dubietatem.· quia nos eum pie colere , & toto ftudio venerari , quem jura & dignitates ecclefix tibi commiftz, quanauthoritate apoftolica venerandum veftra poftula- Dtum falva juftitia & ratione poterimus , ftudiovit devotio , & co’endum ; univetiit.t.m ve­ iius tibi curab mus, authore Deo , confervarc , ftram per apoftolica Icnpta monemus ix exhor­ ficut illi quem in fado ecclefix conflantem re­ tamur in Domino , cuatenus euin. ita deincrpvftu- petimus & fortifiimuni propugnatorem. Ad hxc fraternitati tuz prxeipiendo manda­ deatis debins obtequi s honoiare, ut ipfius intercefliombus apud dillridum -.idiccm meream.m ve­ mus, quatenus te in Cantuarienfem ecclefiam re­ niam obtinere , & gloriolmn m xie.na beatitu- cipias , & paucis quidem retentis admodum nedine premium invenire . Datum Anagnix fepti- cefiariis, ad minus quam poteris per terram il­ lam diicurras. Illud autem fpecialiter fuggerimus mo Idus Februarii. tuz providentix , ut nullius timoris vtl adverfitatis obtentu , qux tibi potfit accidere , juri & IV AD THOMAM CANTUARIENSEM ARCH 1 EPISCOPUM. dignitati ecclefiz tuz abrenunciare cogaris. Da­ ta Scnonis feptimo Kal. Novembris. Jur.i & privilegia eus confirmat . EPIST. THOMÆ ARCH I EPISCOPI E CANTU ARIENSIS. Alexander papa Thoma Cantuanenfi archte- I L pijcopo. AD ALEXANDRUM PAPAM. Ridecefiorum noftrorum felicis memorix PaRefpondet fuperiori. fchalis & Eugenri Romanorum ponuheum veftigiis inhxrentes , tam tibi, quam tms legiti­ lterx confolationis, quas veftra nobis digna­ mis fucceftoribus , Cantuarieniis ecclefix prima­ ta eft paternitas delimare, magnum quidem tum ita plene concedimus, ficut a Lanfrancoêc med'ocriter anxiato afferre poflent remedium : Antelmo aliifque iniorum prxdecefloribus confiat tuiiTe pofteflum . Quidquid etiam dignitatis live aut fi faltem noftra circa unum aliquid figeretur poteftatis eidem fandx Cantuatienfi ecclefix per. anguftia , ipem nonnullam jclpirandi poftemusex tinere drgnofcnur , prxicm.s feripti pagina con- e>s concipere. At quoniam de die in diem ma­ tu.nairus, ficui a temporibus beati Auguftiniprx- litia tnvalclcit , multiplicantur injutix non nofitz, P L « g7J Mtn*. ALEXANDRI PAPÆ^L EPISTOLÆ. 874 ftrz, fed Chrifti: immo quia Chrifti, eo magis Λ noftrz: fuccedentibus fibi invicem moreftuduum VII. AD THOMAM CANTUARIENSEM ARCHIEPISCOPUM procellis, folum nobis videmus imminere naufra­ gium; nec aliu^pnfilium fuperefle , nifi utChriflum quafi dormientem in navi pro vnibus no­ Eum a juramento de conluetudinibus Anglicanis de quibus intra in Clatendonenfi com iltv , imftris excitantes, dicamus: Domine falva not.* pe­ niUnitati ecclefiaflicz repugnantibus, obiervan rimus . Et hoc fane aptiorem malignandi naAa dis abfolvit. eft iniquitas occafionem , quod ftatum fanAz RpmanZ ecclefix infirmiorem confpicit. Ut vere li­ .Alexander epifeoput fervut fervortfm Dei, Ô7. queat quod quidquid in caput , five bonum , fi­ ve malum, live dulce, five amarum defluit, per O aures noftras fraternitas tua noverit efle barbam defeendens , nec oram veftimenti relin­ perlatum,' &c. Extat in àfhi (. l.i rendonsnfi 1 quit inta&am.· eripitur Jefu Chrifto quod fanguiconcilii anno MVLXIV. ne fuo tomparavit , in ipfam ejus lortem poieftas fzculans manum extendit, adeo ut nec fanvin. Aorum patrum fand tones, nec ftatuta canonum, B quorum apud nos etiam nomen exofum eft, nec clericis quidem ’patrocinari valeant modo , qui De munere legationis apoftolicz , C.mtuarienfi concedi folito, Eboracenfi ep'ifcopo ad inftanab hac jurifdidione , fpeciali privilegio luerunt tiam regis fine przjudicio Cantuaiientis con­ exempti. Et quoniam enarrare vel periequi 1ericedo . pto qux^patimur longum effet & txdiofum , ad veftram mittimus paternitatem magiftrum Hen­ ricum fidelem & familiarem veflrum & noftrutp, .Alexander epifeopus fertju.i fervorum Dei , dileflo fratri Tborna C antuarienfi anbiepijcopo falutem in cujus ore pofuimus fingula feriatim , prout & apo/lohcam benediilionem . vidit , & audivit , vobis exponenda . Et fi pla­ 1 cet, credite, tanquam fi nos loquentes audiretis Tfi pro animi tui prudentia & fidei finceriviva voce. Hoc tamen fciatis , quoniam fi fieri tate perfonam tuam uberiori dulcedine ca­ poliet , multo libentius vos in perfona vifitareritatis & flag: autiori defiderio velimus feniber di­ mus noftra quam in alia. Loquimur vobis ficut patri & domino, & quod dicimus, fummo filen^ ligere , & honori & exaltationi tuz ficut »an'li­ tio petimus occultari . Nihil enim nobis tutumC mi fratris noft i ardentiori animo alpirare : nos tamen & teiplum, qui magna > ylumna esecdeeft , cum omnia fere referantur ad regem qux nobis in conclavi vel in aure dicuntur . Vz no­ fisa., cautius convenit temporum qualitatem at­ bis qui in hzc fervati fumus tempora , quorum tendere , & provida diipenlationis moderatione diebus acceflerunt hzc mala, qui in priori ftatu motum principis deiinire . Novit fiquidem mdutanta potiti fumus libertate , quam modo dura ftria tua, cui Divina difpcnfatio magnx piudcn& pemma fervitute recompenfiimus . Fugiflcmus tiz & gratiz donum indulfit , quoniam·* ferven- · faltem, ne in direptionem patrimonium crucifixi tem dilpofitionem circa regni fui gubernationem » dari videremus , fed quo , nifi ad eum qui no­ carifllmus in Chi ifto filius nofter Henricus illuftrum refugium & virtus eft , ignoramus . De ftris rex Angloium defendat , & eamdem velit Wallenfibus & Oeno, qui fe in principem nomi­ dilpofitionem , ut firmior habeatur , & habeat nat, domine provideatis, quia dominus rex fu­ majorem favorem, authoritate Romanz ecclefiz per hoc maxime motus eft, & indignatur . Ca- roborari . Unde cum ohm per venerab lem fra­ trem Lexovienfem epifcopum, & dilectum filium > riflime pater & domine bene valete. noftrum Pidavenfem archidiaconum , a nobis & VI. AD THOMAM CANTUAR1ENSEM Dfratribus noftiis inftantius poftulaflêt legationem totius Angliz Eboracenfi archiepifcopo indulge& reliquos Angliz epifeopos. ri, & tam tibi quam univerfis epifeopis manda­ Eos monet nc quid regi indulge ant 'contra libertatem ri rogaflet , ut antiquas regni fui confuetudines ecciefialiuam. & dignitates coniervaretis , nobis ejus petitiones prztet fuum arbitrium moderantibus, ftatimpoft D hoc pontificalis officii onus fufeepifle no- reditum nunciorum luorum , vix audito quod a icimini, ut committas vobis ecclefias fic ad nobis reportaverant, dilectos filios noftres Gauarchidiaconum fuum , & magiftrum Johonorem Dei, <5c fubditorum protectum atque fafredum ­ lutem regatis, quod carumdem ecclefiarum liber­ annem, ad noftram przfentiam deftinavit, &per eos quod prius petierat , & amariora , a nobis tas per vos nullatenus minuatur , fed in fuo fta­ tu per ftudium veftrum & per operam conferve- inftantittnne poftulavir. Et ut fua defiderio faci­ tur. Inde liquident eft, quod fraternitati veftrz liorem animum przberemus , fraternitatis tuz , przdiâi epifeopi Eboracenfis ad nos litteras im­ per apoftolica feripta prreipiendo mandamus,& in virtute obedientiz injungimus , quatenus , fi petravit . E Quod enim de antiquis confuetudinibus & di­ illuftris Anglorum rex quidquam a vobis aliquo tempore requifierit , quod contra ecclefiafticam gnitatibus confervandis prius mandari rogaverat, libertatem exiftat , hoc ei facere nullatenus at­ nuper, ficut tu & alii obfervare promiferatis, ea tentetis . Nec vos in aliquo , & maxime contra cum multa inftantia petiit authoritate apoftoli­ Romanam ecclefiam , obligetis aut novz pro- cz fedis fibi & fuis poderis confirmari■ Sed nos miflionis feu juramenti formam inducere przfu- petitionem iftam nequaquam admifimus verummatis , przter id quod epifeopi fuis regibus fa­ tamen, ne ad nimiam amaritudinem & vehemencere confueverunt . Si autem jam dido regi fu­ tiorem animi turbationem eum circa nos & teper hujufmodi vos in aliquo adftridos cognofci- ipfum provocaremus , ne etiam id confideratiotis , quod promififtis nullatenus obfervetfs , fed ne tui putaretur quomodolibet impediri, nos ti­ hoc potius revocare curetis, &dc promittioneil­ bi & nobis ( ne forte in majorem calorem iracundiz adverfus te exardefeeret ) confultius pro­ licita Deo ftudeatis & ecclefiz reconciliari. videre volentes, & penfantes tempora pericolofa, leg*- A adUumdem. E A 4k «7 5 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 87« Lgattonis litteras praefato archiepifcopo conce-Afimili judicaberis, & eadem menfura , qua mendendas eidem regi concelhmus . Quoniam vero ius fueris, remetietur (ibi. Verum ne commoni­ votis principum condefcendcndum eft, & lux con­ tiones noftrx auribus excellende tux txdiofievcl temperandum voluntati : prudentiam tuam mo­ afperx videantur, feriptum recollige: QtioHfilium * Tm·· »· nemus , contulimus, & omnimodis exhort ainu^ , qmm feter diligit, corrigit .· pro certo cognofcens, quatenus ficut vir provides dt diferetus neceflita- quod quanto perfonam tuam ardentiori caritate tem temporis Retiens', & qux inde tibi^fic eccle- in Domino, diligimus, dc finceriffim* tux devo» tionis infignia nobis & ecclefir Dei multipliciter fix tux poflint provenire perverfa, fideli medita­ tione attendens, praenominato regi in omnibus dc & magnifice olim exhibita ad memoriam fzpius per omnia, falva honeftate ecclefaaftici ordinis , & ftudiofius revocamus ; tanto hzc cognitioni tux, deferre fatagas, & ejus·, tibi gratiam'fit amorem fpiritualem tibi & xternam falutem votivis cordis mceffanter recuperare intendas : ne fecus facien­ affê&ibus exoptantes, libentius intimamus. do, eum contra te & nofmetipfos conturbes, & Si enim tc in aliquo judicium futurum deter­ if, qui non eodem fpiritu ambulant, tibi & no­ ret, aut pnemiorum in sterna requie corona delebis valeant propter hoc infultare. Nos enim, da­ dat ; veritatem, qux Deus eft, & juftitiam colere, ta nobis opportunitate, de honore & augmentoB jus fuum unicuique tribuere , negotia ecclefiaftituo cum eodem 'rege diligenter ac folicite con­ ca, dc prxferiim criminalia , qux de lefionc fidei feremus : fic circa confervanda jura fic dignitates vel' juramenti emergunt, caufas fuper rebus, pofccclcfix tux neceflariam diligentiam adhibebimus feffionibus ecdefiarum, pcrlonis ecclefiailicis trafic cautelam, quam convenit adhibere Datum Sc- &anda relinquere, regnum & facer dotium non connonis si i. Nonas Martii. ' funddre , non adeo ferenitatem tuam deceret , ' quam etiam expediret. Si autem univerfa, qus IX. AD EUMDEM. in ufus tuos per hujufmodi angarias de bonisecclefiafticis convertuntur , in refeâionem paupe­ Eum anguftiis preffum confolatur. rum , vel aliis pietatis operibus expenderes : obfequium non magis Deo gratum efficeres, quam fi Alexander fervai fervorum Dei, dilefto fratri Tbl·· altari quolibet difeooperto , aliud cooperires. aut me C .intxarter\fi arcbiegifcopo , falutem b fi Petrum crucifigeres, ut Paulum a mortis peri­ epoftoheam benediilionem. culo liberares. Recolere fiquidem debes, & prx _oculis ad hujus rei exemplum habere, qualiter rex Uoniam dies mali iunt, & multa funt pro C Saul, quia devido Amalcc, praedam contra Diviqu.i.litatc temporis toleranda, diicrctionem num praeceptum refervare volebat, cum feadexcufationem fui, hxc ad facrificandum refervare pro­ tuam rog.< R E HI. EPISTOLÆ. 882 Saresberienfem epifcopum , quoniam tibi inobe- A XVIII. AD THOM AM CANTU ARIENSEM dicns fuit, interdifti fententiam protulifti . Ipte vcro licet fuper hoc àd noftram audientiam ap- ARCH1EPISCOPUM. pellaflct, & Dominicam, qua cantatur,Egojüm paftor bonus, proxime tunc venturam, appella­ tioni fux terminum ptefixiflet : eodem iitante De legatione in Angliam miiTi nec venit, nec ad nos aliquem pro fe reiponfa- Alexander eptfcopvs fervuf fervorum Dei , dileflo fratri T borna Cantuav;er\ji arcbteptjccpo , falu­ tem & apoftoheam benedictionem^. lem tranfmifit. Quocirca dos eem in contuma* cia & rebellione nia contfa ce fovere nolentes , fententiam quam in hoc tuleris , eum propter auftore Domino, ratam & firmem M habebimus, Uod perfonam tuam literis noftris ceflante ceris, ratum , appellationis non f«. Q & totam caufam e;us tux di (cretionis arbitrio duximus relinquendam ; quod inde canonice fe­ pius vifitamus, inde provenire cognoicas, quod per nuncios tuos ea qux non duximus (cri­ obftaculo, ptis committere, cognitioni tux viva voce cura­ vimus trequent/us intimare. Nunc autem ad rux habituri. B difcrctionis notitiam volumus pervenire , quod XVL AD EUMDEM. nos pacem tuam votivis cordis affedtbus exop­ tantes, dileftos filios noftros, Willelmum tituli De confuetudinibus Anglicanis a fe confirmari petitis. Alexander epifecpia Canttearierf arcbiepifcopo, falsatem tf apoftolicam benedifitor-em. N Ovit induftria tua, quam ferventem difpo. fitionem circa regni fui gubernationem ca- riilinaus in Chrifto filius nofter Henricus , flris rex Anglorum impendat , & eatndem , ut firmior habeatur , vult auftoritate Romane ec­ S- Petri ad vincula presbyterum , Oddonem S. Nicolai in carcere Tulliano diaconum , cardina­ les, ad cariflimum in Chrifto filium noftium illuftrem Anglorum regem, ut legatione in ten* fua cifmarina fungantur, tranfmifimus.; & Ipe- cialiter, ut inter te & eumdem regem concor­ diam & pacem reforment, & coopérante Domi­ no amicabilem faciant compofitioncm ■ Undo illuquoniam nos pacem tuam & ecclefix omnimode unam reputamus , nec magis , nifi quia ipfam majorem ecclefix univerfali collaturam credimus clefix roborari, petens ut antiquas regni fui con- fuemdioes, & dignitates confervemus utilitatem, optamus. fraternitatem ruam per aillxfas. I- C poftolica feripta rogamus , monemus , confidi­ tem ci-.n legationis officium totius Anglic poftu- mus , & mandamus, quatenus , lafiet inftantius Eboracenfi arcbiepifcopo indul­ ged, penfantes tempora periculofa, leg at ion is li­ fus prxfentjs temporis flatus exiftat, & quantum ecclefia tibi comrhifla prxfentia & confilio tuo teral praefato arcbiepifcopo regi concedimus licet concedendas eidem antequam inclinaremur indigeat , quam periculo- confideres diligentius & attendas, ad nuncii ejus nobis in verbo veri­ pacem & concordiam inter te & memoratum re­ gem fundandam , quantumcumque falva tua & tatis promiferunt, & fuper hoc juramentum ob­ ‘ ecclefix honcftate fieri poflit, animum & volun­ ad confenfum , tulerunt , quod nunquam fine veftra voluntate litters Eboracenfi arcbiepifcopo redderentur, tatem tuam inclines. Et fi tibi in his non omnia fecundum bene­ placitum tuum luccedant .* ad perfensdiffimules, XVII. AD OMNES EPISCOPOS ANGLIÆ. qux corrigenda fuerint , ad ftatum priibnum , proceflii temporis, audore Domino, reducturus. Ejufdem argumenti. Nec pro verbo , Akxanaer fervus fervorum Dei ormibus epifeopis Anglia, falutem & apoflolicam benedithonem. quod nos in? Chrifto cariflimo filio noftro illuftri Francorum regi fecundum peDtitionem tuam fignificavimus, te a pace & concoruix bono quoquo modo retardes, aut ab his animum ôc voluntatem tuam avertas: dummodo Q rum Uamquam ex injunfto nobis officio, deuni- in conventione ruam & ecclefix, ficut diximus, verforum jure in fua integritate fervando, honcftatem valeas confcrvare . Quoniam multa curam tenemur dc folicitudinem gerere, ad illo ­ poteris in pofterum paulatim habita diferetione juftitias , qui in parte folicitudinis nobis avellere, qux fi modo exprimeres, viderentura- commiftx a Domino funt vocati .* in quanto gra­ liquid du fublimiori exiftunt , cardinales tanto frequentius retor­ quere debemus, &fuper his majoremdiligentiam & curam propenfiorem habere . Hac bquidem confideratione indufti, fraternitati veftrx per apoftolica feripta praecipiendo mandamus, &invi obedient ix injungimus, quatenus fuper his, qux magni continere . Verum in jam potes omnino confidere, morato Willelmo didas nec de me­ oportet te quomodolibet du­ bitare : quoniam nos ei, ut ad pacem tuam vi­ ribus totis idtenderet, firmiter & diftinfte injun­ ximus : & ipfe tantum nobis promifit, quod nos inde nullatenus dubitamus. De cetero fraternitatem tuam rogamus, atque etiam libertates fpcftare nofcuntur, vos fine con­ Emonemus, ut diiedum filium nobilem virum co­ ud ecclefix Cantuarienfis jura , dignitates, aut ficientia & aflenfu venerabilis fratris noftri Tho- mx ejufdem ecclefix archiepifcopi intromittere nullatenus prxfiunatis, nec occafione appellatio­ mitem Flandrenfem ex parte noftra diligenter convenias, & inftantius exhort er is, ut noftra & tra hoc prxeeptum noftrum quolibet aufu venire ecclefix neceflirate infpefta , nobis in aliquo liberaliter ftudeat fubvemre. Non enim credimus quod acceptiorem Deo eleemofynam poflit face­ re , quam fi nobis ad prrfens ad tuendam ec­ prxfumpferit ; ita in eo exceffum iftum clefix libertatem dignx fubvcctionis folauum fa­ nis , quam contra eum ad nos feciftis , id ali­ quatenus attentetis. Quod fi aliquis veftrumcon­ Audebi­ mus, Domino auftore, graviter vindicare, qnod pcena docente cognofcet, quam perkulofum fue­ tigat ejehibere. rit apoftolicis contraire prxeeptis· Datum Laterani, quinto Kal. Februarii. Coacil. General. Tom. XXI. Kkk XIX 885 ALDXANDRI PAPÆ IV. EP1STOLÆ. βί4 A fecifti, gravjfljmum , ita nobis acceptum putan­ XIX. AD HENRICUM REGEM ANGLIÆ tes , tanquam ii hoc perfonz nothe fpecialiter impendifles . Et quoniam ejufdem archiepifcopi Ejufdem «j gumen ti. pacem totis cordis affedibus exoptamus : dikftos filios noftros Willelmum tituli S. Petri ad vin/f.’cKaader epifcopus fervut fervorum Det , dileflo cula, Ac Oddonem & Nicolai in carcere Tullia­ fili» Henrico illuftri Argiorum regi, falutem & no diaconum, cardinales, ad carittimum inChriapoftolicam benedtitioncm. fto filium noftrum Henricum illuftrem Anglorum negem duximus deft i nandos : ut inter eumdem re­ Agnificentiz tux petitionibus gratanter ad­ gem fic prrfatum archiepifcopum , ad utriufque mittis, & voluntati tuz in omnibus,quan­ honorem pariter, fie. perieâam concordiam Ac pa­ tum cum Deo & juftitia poiTumus , fatisfacere cem , Domino coopérante, reforment : & in ip­ cupientes, & tibi , & honori tuo deferre; dile- fius regis terra tranfmarina caufas emergentes âos filios noftros, Willelmum tituli S. Petri ad audiant Ac cognofcanr, Ac ibidem apoftolicx fe­ Vincula presbyterum , & Oddonem S. Nicolai dis legatione fungamur. in carcere Tulliano diaconum, cardinales, viros B Ea propter magnificentiam tuam per apoftoli­ fiquidem literatos, diferetos pariter, fichoneftos, ca feripta rogando monemus, & exhortamur in & magnum in ecclefia Dei locum habentes, Ac Domino, ouatenus pro ecclefiz Dei reverentia , cibi & regno tuo devotos , quos nos inter alios & honore B. Petri, Ac noftro, apud jam diâum fratres noftros caros admodum acceptofque te­ regem Ac archiepifcopum partes tuas efficaciter nemus, cum plenitudine poteftatis, caulas, quas interponas, fic ftudiofius elabores , quod ad ho­ ttb; in aliis literis exprefiimus, Ac alias quas ex­ norem Dei & ecclefiz, ficfui etiam commodum pedii e viderint , cognofcendi , in terram tuam Ac augmentum, amicabiliter inter fe fic pacifice cHmarinam excellentis tuz legatos duximus de­ conveniant : fic ad hoc animos fic voluntates limandos : quibus vices noftras in omnibus ita fuas, falva ipfius archiepifcopi Ac ecclefiz honeplene commifimus exequendas , ficut illis, vel ftate , omnimodis inclinent . Quod fi per ftualus apoftolicx fedis legatis , ecclefia Romana dium jam diftorum cardinalium, Ac laborem Ac committere confuevit . Eapropter ferenitatem operam tuam, pax inter eos fic concordia pote­ tuam per apoftolicaferipta rogamus,monemus,& rit reformari: ecclefia, qux tuo poft Deum eft exhortamur in Domino , quatenus ipfos , ficut fpecialiter adjutorio fiilta , non modicum inde tantos viros & apoftolicx fedis legatos, honori- C fufeipiet incrementum : Ac tu ab omnipotente fice fic benigne recipias, fiemanfuete, prout con­ Deo in illa felici retributione juftorum fpeciale gruit regio honori, pertraûes, ut antiquam de- propter hoc przmium obtinebis. Si autem (quod votionem tuam in filiis fuis fanfta Romana cc- Deus avertat) convenire nonpoffint, dummodo clefia recognofcat : fic exccllcntiz tuz ac toti regiz voluntati federet Ac beneplacito tuo, no­ terrx tuz gubernationi commiflx , incrementum bis per omnem modum complaceret, & gratuin inde non modicum valeat, coopérante Domino, valde exifterct Ac acceptum, quod, fi abfquegra­ provenire. Ea vero, qux fublimitati tuz expar­ vi fcandalo perfonarum regni tui fieri pollet, te noftra proponent , ita graviter admittas, fic nos prznominatum archiepifcopum fpecialis ho­ prompto animo acquiefcas , quod Dominus in noris przrogativa inter ceteros donaremus , Ac his fic ecclefia fua dignis przveniatur honoribus, fibi vices noftras committeremus in illis pattibus fic tu ipfe , ac univerfa terra tuz gubernationi exequendas. Unde ferenitatem tuam quanta pofcommitTa, fmftum inde multiplicem, fic a Deo fumus prece rogamus, ut fi pacem, falva honcprxmium , fic coram hominibus laudem fic glo­ ftate fua, At ecclefiz, quod omnimodis optare­ riam, fufeipere valeas , Hoc vero tranferiptum mus, habere non poffit : nobis fuper his volun­ nulli mortalium reveles, nifi foli magiftro Gun-D tatem tuam fub omni celeritate Audeas intima­ terio, quia fidem meam fuper hoc magiftro G al­ re · El hoc interim habeas omnino fecretum . tero ita ftriâc , ut voluit , dedi. M XX. AD LUDOVICUM VII. REGEM FRANCORUM. De legatione per Franciam Thomz areniepifeopo Cantuarienfi commilla . XXI. AD WILLELMUM ET ODDONEM LEGATOS. Ut pro bono ecclefiz reges Francorum &. Anglix concordentur, fic in Anglia de ftatu re­ gni fic ecclefiz fine fcitu Thomz Cantuarienfis nihil agant. Alexander epifcopus fervut fervorum Dot, cariffimo in Cbrifto filio ludovteo illuftri francorum regi, falutem & apoftolicam benedifltonem . Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , dileclit film UtUelmo S. Petri ad vincula presbytero, & Oddoni S. Kholai in carcere Tulliano diacono , cardinalibus , apoftolica fedis legatis, falutem Nter cetera magmficentix tuz fic devotionis infignia , illud fpecialiter animum noftrum E & apoftolicam benedifhonem. I vehementer accendit : quod venerabilem fratrem noftrum Thomam archiepifcopum Cantuarienfem , virum fiquidem religiofum, diferetum pa­ riter fic honeftum, fic nobis Ac univerfz ecclefiz Dei carum omnimodis fic acceptum, fic tot fic tantis honoribus przvenifti, fic ei tam ampla Ac tam magnifica humanitatis beneficia regia muni­ ficentia dignatus es largius erogare . Super quo utique ferenitati tuz quantas fic quas poflumus gratias exhibemus , fic clementiam tuam exinde immenfis in Domino laudibus commendamus : id ficut Deo , cui hzc potius in perfona illius U-mta univerfz Dei ecclefiz , & przfertim Komanz fit Orientali , detrimenta Ac in­ commoda ex difeordia Ac dittenfione, qux inter caritTimos in Chrifto filios noftros illuftres Francouini Ac Anglorum reges per humani gene­ ris contigit inimicum, potuerint evenire,n. iiiam decet diicretionem advertere , Ac tanto diligen­ tius ad ea extinguenda intendere, quanto exinde majora ( quod Deus avertat) pericula formida­ mus. Quocirca diicretionem veftram per apofto­ lica feripta monemus, mandamus, atque prxeipi- Q ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOL/E. 88f pimus quatenus ad pacem inter eos & coocor* A quatenus, continuo diam reformandam modis omnibus per vos & per alios religiofoc & di feretos viros uutufque litteras veflras prvuiftum archiepifcopum ' confolari cureris , & omnem ab animo ejus amaritudinem dt fufptcionem tollen­ regni intendere Audeatis , dc ad hoc tota dili­ tes, eum cum praedido rege in gentia & totis viribus laboretis.- vobis omnimo­ liare, & plenam inter eos pacem componere om­ dis prçcaventes, ne ad petitionem vel favorem unius aliquid ftatuati* , unde alter fcandalitari nimodis intendatis , dc quanta poteritis ad hoc folicitudine dc diligentia elaboretis : ita quod fi­ debear, aut quoquomodo turbari. Ad hcc vobis bi fit ecclefic fu* antiqua jura fit libertates diftriftius prohibemus, ne uterque veftrum , vel alter, regnum Anglorum intrare, vel de nego­ tiis ejufdem regni traftare, & prefertim decon- primis reconci­ in­ tegre flt illibate fervetis Nec in terra ipfius re­ gis aliquid quod magnum fit faciatis, flt in re­ gnum e;us fi vos intrare velleris , nulla ratione intretis, nifi archiepifcopus fibi primitus integre feçrationtbus epifcoporum aliquid unquam efltcere vel ordinare prefumat, nifi prius venerabilis frater nofter Thomas Cantuarienfis archiepifco­ reconcilietur. Quia fuper his operante Domino , ad efleftum pofle perduci ~ — confidimus, ôc omnino fperamus. Sicut enim ex neritis, diftridam juftitiam faciatis, ita quod alii debeant a fimilibus deterreri . Volumus au­ literis multorum difererorum virorum accepimus: tem , ut in omnibus aftibus flt operationibus veftris circumfpede flt mature & provide vos ha­ nobis flt vobis de­ traheretur plurimum, fle communis vox omnium ,pus jam dido Anglorum „ honeftatem veftram finiftris detraftionibus laceregi ex integro reconcilietur. Quod per ftudium & operam veftram ,B raret. De Joanne vero Cumin fi ita elfe inve- nihil eft, unde prefatus Francorum rex, & tota terra ipfius amplius commota fuerit veLturbata, quam ex iis quae Joannes Saresberienfis “decanus beatis: ita quod adverfus vos nulla poflit detra­ a nobis rediens in panibus illis regni per 'ludium fle converfationem veftram cir­ dicitur diflcmi- naite. ct ionis materia fubrogari , fle devotio utriufque ca nos flt ecclefiam debeat inccflanter augeri,flt Datum Beneventi xj. Kal. Septembris. vobis exinde perpetua valeat laus fle gloria com­ parari . XXII. AD EOSDEM. Datum Laterani, Nonis Maji. Significat nihil jurium ademptum efle Thom* XXIII. AD THOMAM CANTU ARIENSEM. Alexander epifcopus fervut fervorum Dei , di Icili s filii f Ville Imo S. Petri ad vincula presbytero Odic::i S. Aicolai m carcere Tulliana diacono , cardinalibut, fj apoftolica fedis legatis , falutem ύ apoftolicam benediilionem. Regem humilitate vinci confulit. Oft difcefliim veftrum graves ad nos rumores P fuerunt perlati, dileâum fcilicet filium no- Alexander epifcopus fervus fervorum Dei, dileflo fratri Tborna Cantuarieufiarchiepifeopo, falutem tf apoftolicam benediftionem. T fi E ftrum Joanncm Saresbericnfem decanum publice fic adverfitatum laborum plurima tamen fanftorum tibi anguftic acrius incumbere fle invalefeere videantur : patrum tibi exempla propefuifle, quod cum epifeopos, fle alias perfo­ proponas, <,ui ficut tu multas iclo juftiti* cala­ ras ecclefiafticas, fle fcculares de regno Anglo­ rum , a jurifdiftione fle poteftate venerabilis fra­ mitates fle anguftias parts , immaredeibilem co­ ronam & celefte regnum meruerunt feliciter a- tris noftri Thorn* Cantuarienfis exemerimus , •l «JC, ARCHIEP1SCOPUM Catnuarienft archiepifeopo. juxta archiepifeopi beneplacitum fle voluntatem dipifei Quapropter rogamus prudentiam tuam , atque monemus , quatenus femper illud pr* o- M re8*s Anglorum , ad ejus * difpofitionem pari­ D culis habens : Beati , fcilicet, '· »«<· te jn dodrina fana, & falutaribus monitis, ‘vi­ ”* *· t. riis, illam fub quodam compendio, & quafi di­ gito tenus, intimamus. Illud igitur pie credas, fit fideliter teneas, quod unus eft Deus , fic ta­ men ut in aflignatione Deitatis fic unitas in fub· flantia , ÎT tiam propheta, quem recipis , fe audiffe teftatur Dominus Dem fabaotb. Quare tertio replicat, Sait, dim, nifi in Domino Deo exercituum Trinitatem infinuet perfonarum ? Eft itaque in fumma ac bea. * tiftima Trinitate Pater qui rilium genuit, Filius & trinitas in perfonis . Eft enim Deus qui genitus a Patre, Spiritus fandus, qui progreSpiritus fandus: fed£dirur ab utroque. Nec in illa genitura vel proPater, Deus Filius, & Deusi/ ‘ Pater, & Filius, & Spiritus fandus, unum funt. ceffione damnum refedionis vel imminutionis paf- * «». >4« Eft autem ea diferetio in perimis, ut nec Parer fa eft in Patre vel Filio Divina fubftantia . Sicut fit Filius, nec Filius fit Spiritus fandus, nec Spi­ enim lumen a lumine fumitur fine imminutione ritus fandus fit Pater, aut Filius . luminis a quo fumitur .· Res quidem fic xqualis a Patre Fi- difficilis eft intelie&u, & aciem rationis humane lius, fit utrique coxqualis procedit ab utroque Spi­ tranfeendit, fed tanto elegantius habet * fidei me­ ritus fandus. Modum tamen genitur* aut procef- ritum , quanto difficilior eft ad credendum. Por­ fionis hujus humana ratio non attingit . Unde cum ro licet nihil invenire poffimus, quod expreflam Ifai* de Filii generatione conftaret, modum ta­ habeat unitatis, quae in Deo eft, fiefumm*Tri­ men generationis inenarrabilem eflefciens: nitatis imaginem, œc verba etiam inveniamus, quibus poffitmus de furnma illa eflêntia digna lo­ qui : quod po(Turnus tamen faciemus , & quafi balbutientes, per verba rebus accommodata traniitonis rem tibi ineffabilem aperiemus . Paulus apoftolus dicit , quia invifibilia Dei Gene- if*. rationem, inquit, ejus, quis enarrabit? David pro­ pheta in perfona Filii de hac generatione fic lo­ Dominus dixit ad me, Filius mem es tu, rf»t. ego hodie genui te. Filius etiam David Salomon, quitur: quem Deus fcientia & fic intelledu mirabiliter illu- per eaIravit quaeDftt , . ' , in perfona Chrifti , qui eft, ficut 7 Paulus fada funt intriieda confpiciuntur , fempiterna quoque virtus ejus & Divinitas.. Vide ergo, men- dicit, Dei virtus ii Dei fapientia, in libro Sapientia: ' J i. Ctr. , "" tamen eum recipis) ............................. “ (fi ita dicit: Domiam poffes. tem hominis, corpuique folare confidera : &. vi­ tis . Eft in mente hominis intclligentia, memo­ ria, fic voluntas. Mentem autem vocamus memo­ dit me in initio viarum fuarum , antequam quid­ quam faceret : necdum erant abyffi, & ego concepta eram. Quando praparabat coelos, aderam. Quando appendebat fundamenta terra, cum eo eram cundla difponens. Apoftolus etiam Paulus Spiritui fando, riam, mentem dicimus intefligentiam , mentem immo toti Trinitati, teftimonium perhibet , di-imus voluntatem : memoria , intelligentia fic voluntas funt una mens, fed nec memoria eft in- Mifit Deus Spiritum Filii fui in cordo no­ Oui. ftra . Et alibi .· Si Spiritus ejus, qui Jefum fufei- K·· tavit, habitat in vobis , vivificabit mortalia cor­ debis qualitercumque, licet tenuiter, fic quafi ocu­ lo connivent i, quamdam fimilitudinem Trinita­ telligentia vel voluntas. In eodem corpore folis radium video, fentio calorem, fic agnofeo fplen- dorem: h*c tria unius eflêntix funt; nullum ta­ di­ cens: pora veftra propter inhabitantem Spiritum ejus in vobis. Si Chrifti teftimonium de unitateeflênti* „ perfonarum r___________ Trinitate ____________________ t _iple r._ in evanfic defideras, incircumfcriptibili gloria Deitatis : eft Filius a Pa- E gelio dicit : Ego & fumus .. Chriftus jun. „............... *“ Pater unum / tre, fic Spiritus fandus ab utroque. CumquePaetiam difeipulis fuis dicit: Jtt, baptizate omnes ιη ter, fit Filius, fic Spiritus fandus , ejufdem fubnomine Patris Ù Filii & Spiritus fandti. Cumigi- men eorumeft alterum. Sic eft in illa ineffabilific flantic, ejufdem potenti* fic glori* fint : non funt tur homo perdidiifet propter inobedientiam para- tamen tres dii , difum, fic infernales miierias perpetuo merutflêt, fed in tribus perfonis funt una fubftantia , fic unius potenti*, fic in una fubftan- mifliis eft a Patre Filius; dignumque fuitutmit- tia tres perfonx. Haec fidei noftne profeffio, non terctur Filius, fic non Pater. Cum enim a nullo tantum a Chrifto fic ejus fequacibus traxit exor­ effet Pater, fic Filius ab aliquo; erat convenien­ dium, fed a Moyfe fic patriarchis atque prophe­ tis fuum habuit fundamentum . In libro Moyfi Divin* eflênti* unitas declaratur , ubi dicitur .· afudi Ifrael, Domitui! Dem tuus unus eft. Et ite­ rum.* Ego fum Domimu Dem tuus , eduxi te >«. ,ι tius ut haberet in tempore matrem, quiabeterno habuerat Patrem Cum enim feriptum effet Non eft qui redimat, neque qui rf*s falvum faciat: non eft qui faciat bottom, non eftuf*»· ,que ad unum : non eft qui det placationem pro in Pfalmo David : ani- ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. (,« anima fua, nedum pro aliena: miflus eft a Deo A vit, & fpcate morti ü offerens , omnia in buPatre Filius, ut homo pro homine moreretur , militate nilitate futimut, ficut Ifaias liaias aliquando prxdlprodi­ & pro homine captivo tributum mortis tanquam xit . Λ bamilitate, inquit, jmlicixm ejmfxblatxm *1*· »»· homo exolveret, eunraue unquam Deus colcfti φν ad arcvGawaa cWlar efi , & fient poteftate redimeret . Ejus adventum defiderave- avis ceram tondente ft fic M* apmur ot fnxm . rant patriarch*, prxdixcrant prophet* atque il­ Qu ergo puerulus a jufto Simeone femel obla- ■*·■ ·· linc dilationem impatientius fuftinentes querela tus fuerat in templo, in vefpera legis & fine ce- ** *■ Continua dicebant; paranda veniet ? qxndo vide- remoniarum pro redemptione noftra in cruce ma­ bimutp Da Doeeeim mercedem fnflinentibiu te , xt nus fiias levavit ad Patrem, juxta illud Davidipropbeta t*i fidelet inveniantxr, Utinam, dicit lix­ cum : Elevatio maxxxm meanem facrtficixm ve/ ff- hias, Domine difrxmperes eteiot, & veniret. Et Da­ prrfrM*. Si creatus, quem Adam perfuperbiam vid: Domine inclina calet tnet, & dtfcende . Sed ligni deleftatione contraxerat mortis amaritudi­ &, tefte Ifaia, angeli pacis prx dilationenoftrx ne per humilitatem Chrifti fublatus eft, fufoque fanguine fine culpa omnium culparum chirografalutis amare flebant. Idem vero Ifaias deChriiti nativitate nativiiarc manifeftius mannciuu» loquens; luquvus. Ecce, cur, inquit, mquii, pha funt deleta . Alium fiquidem redemptionis fti virgo concipitt , & pariet filiam ; tf vocabitxr noB modum poterat Dominus procuraflê : fed nullus ’ „ j , f tnen ejxs Êmtnanxel. autem Maria de Jeftè fu* benignitati nofti ' Ctun " * trxque faluti congruentloroc- "■* }> W. originem traxerit, idem propheta nativitatem Ma- currebat . Cum enit enim homo juxta lux prxvaririse, & per Mariam Chrifti, atque plenitudinem cationis exigentiam captus a diabolo teneretur , gratis fpiritualis in Chrifto, manifefte declarat, poftulabat juftitia, ut non eriperetur per violen­ dicens; Egredietur virgj de radice Jeffe, tf fiotde tum; fed qui per fuperbiam lapfus eft, fua, fi radice ejxt afeendet ; & reqxiefcet fxper exneSpiripofln; fed quia fua non poterat, aliena faltem nim Domini, fpiriixi fapientia tt inteUeflxt, fpi~ humilitate refurgeret . Ita Chriftus innocens , ritui cotfilii iff fortitndinii, fpirituf /cientia tf pie- quem agnus pafchalis in lege fignaverat, fe pro tatit, tf replebit em» ipiritm Domini. Natus eft nobis hoftiam obtulit falutarem . Cumque lex itoit. * itaque Filius Dei de virgine incorrupta , ficut Moyfi capram vel ovem conftiiuiffet pretium ad redemptionem hominis a peccato, Chriftus, per plahnatus eft primus Adam de terra virgine & inviolata, Spiritu fanfto in ea operante, noftrx- quem gratia & veritas fafta eft , attendens um­ que falutis negotium ineffabiliter procurante. A- bratiles legis ceremonias non fulficere ad falubylfus enim infcru tabihs eft Incarnationis Domi- tem , hominifque xftimationem pluris faciens , nice facramenttun . Plurima tamen antiquis pa-Cquam ovis, hirci, aut vituli; faaguinem&mortribus acciderunt, in quibus hujus nativitatis figura prxceffit. Quod enim vellus Gedeonis rore cœli complutum eft, cum area circumquaque arida remaneict, ros Spiritus fandi defignatur in Virgine, qux ad hoc propter humilitatem fuam fpecialiter ft fingulariter eft a Domino prxele· éia, Cui Pfalmifta concordat, dicens : Defcendet tem fuam pro noftra falute obtulit , & fic femei in fanfta furamus & verus pontifex introi­ vit *tema redemptione inventa . Aperuit itaque m». e· librum, & folvit fignacula ejus leo de tribu )u- -*r***· » cxm venerit : ideoque angeli in ipfius nativitate gloriofx pacis canticum cecinerunt: Gloria inexcefit Deo, Ü in terra pax hominibus bona volwiiaiis^ Nova etiam ftella Magis apparuit , atqne hiftoriarum teftimonio Romx fons olei de terra fluxit in Tiberim. Templum etiam olim Romx conditum, quod idola non ruiturum praedixerant, donec Virgo pareret, eadem nocte funditus cor­ ruit . Probatica quoque pifciua , qux Hicrofolymis erat, ad adventum angeli moveri , & imi­ tates conferre tunc ccepit. Vehement i® me nobis nocuit vetus Adam, fed plus profuit novus. Amplius nobis contulit hujus humilitas, quam fuperbia iftius abfiulcrit. Nam, Paulo apoftolotefte, Non fient tUbihtm , ita Ü donxm : damni enim xftimationem beneficii magnitudo tranfeendit . Quem prius habuimus terribilem dominum diju­ dicem, nunc habemus humilem fratrum & pro­ ximum . Chriftus itaque curium noftrx mortali­ tatis tranfigens, in fame, dc fiti , in laflitudine & dolore , & in univerfis miferiis hujus vitx , demum traditus a diicipulo j & tanquam vile mancipium venditus, flagellatus, confpucus, fpinis coronatus, illufus, clavis affixus ftipiti, & mor­ te turpiflima condemnatus, qu* non rapuit fol- ni diflimulare non licet , quanta pro eo Do­ minus fecerit, qui ut fervum redimeret, proprio Filio non pepercit. Porro in redemptione homi­ nis laborem & dolorem invenit, quia famem, fitim,fatigationem, infidias, opprobria, flagella, coronam fpineam , clavos & lanceam , ignomi­ niam crucis, Ac mortis anguftiam pro noftra im­ pietate, Ac pro fua pietate, pro noftraneccflitatc , Ac pro fua humilitate fuftinuit : Nomu ergo fronduit, & floruit, flos in virga Jeflê , quem Quid pro me fecit? Quid pro me laboravit? Di­ xit , o. Cc xacnis faftus rum fum : iicut ficut jumenta, jumenta, ec Ac aruores arbores , vatkinaverat Ifalas , partum fciiicet incorrupt» xn, virginis indicavit. Cum inimici Dei effemus, per D & cetera univerfa , fic fuse potentis nutu, loloque juffionis arbitrio, me creavit . Sed. jam obadventum Chrifti reconciliati fumus , ficut propheta prodixerat: Et pax, ifl|uit, erit in terra, flruftum eft os loquendum iniqua . Nam homi­ man- «97 ‘ ALEXANDRI PAP^C ΙΠ. EPISTOLÆ. S9« mandatis, eamdam in fchola evangelic* difcinlinc A homo hommern adjutus nunmis adminiculo a frequentius flt fortius verbis , dc tandem exhibi- diaboli faucibus liberaret: ne tam arduum, tam 5», tion· operis inculcavit . Meprerev mav carira/m nobile commercium vacillaret , immo potius ir­ ■ma feîfcr, mm* «r aarâaaav /«» pour pre refragabilius finem profperum foniretur: fic ordo amris fait, Dadic itaque materiam diligrôdi fe, angelicus , qui per laptum Luciferi & fisorum qui 'in fuis dik&ocubus nos praevenit : nec aliud complicum fuerat mutilatus , feliciter rcftauraa nobis exigit, nifi ut ipfum diligamus ex cor­ retur. de . Sane inhumanus eft, & crudelis, qui mifcMagna igitur , & omni laude digniflima fuit ricordiap ejus non recolit , qui Dominum tam mater & virgo Maria beatiffima , qua; tantum clementem ex affeûu non diligit, qui fe pro eo, Dei fic hominis mundo edidit mediatorem , dc fi opus eft , mortis periculo defiderabiliter non noftrum parere meruit faivatorem : qu* inter exponit. Chriftus autem mortuus & fepultus ter- omnes, quas mundus habuit, mulieres, nec ori» • .* »1«» fja die refurgens a mortuis , ficut dilcipulis vimain, nec fimilem meruit , nec fequentem ha­ vendo pnedixerat , eifdem poftea frequenter ap- bere. Concepit nempe fine pudore , peperit fine Ïaruit, & cum ipfis loquens & comedens, often- dolore, ______ , & „ hinc .............. e._____fine _________ _____ , juxta ,___ , migravit corruptione, t vulneribus manuum, pedum, ac lateris, cor»B verbum angeli, immoDei per angelum, ut pleΓ/·. d>bus quorumdam , qui adhuc hxfitabant in fina , non fcmiplcna grati* efle probaretur : & de, ofteofione vulnerum vulnus dubitationis amo- “ Deus Filius ejus antiquum, quod pridem docuit, vit. ad raginta itaque diebus cum eis vifibili- mandatum fideliter adimpleret, videlicet patrem • «t *·* converfâtus, * eildem comitantibus, venit in & matrem honore praevenire : & ne caro Chri­ u.üu, montem Oliveti, & videntibus illis elevatus eft, fti virginea, qu* de carne matris virginis aflumftt afccndit ad Patrem : ubi eum efle in Patris pia fuerat , a tota difereparet. dextera credimus, atque ia communi refurreâioA prediftis igitur Chriftian* fidei capitibus ne ipfum vivorum & mortuorum judicem expevenerabile furgit in celfa culmina fundamentum. âatnus. Ut igitur Dominus nofter Jefus Chriftus Hcc eft catholice religionis fcala , per quam voluit fic debuit ad horam mori , quia homo; homini datur afeendere ad cterns patriam cla­ potuit & debuit poft mortem refurgere : ut qui ritatis . Si ergo habes in defiderio de tenebris hominem funeraverat diabolus, ab nomine fupeprodire in lucem, amplefti faluberrimam Chrifti raretur, & fuperatus confunderetur . Erubefcant legem.* Chriftian* converfat tonis primitiasbaptifinfideles & praevaricatores -----------„ B ._ -------------- , , qui inordinate .. -------- in haec mali lavacro necefle eft confecran: quatenus deprorumpunt deliramenta. Si Chrifti» Deus fuit.Cpofn, jn aqUB regenerationis, peccati vetuftate, quomodo potuit mori ? fi homo , quomodo rejn novam anime innocentiam & vit* infantiam turgere? Fuit nempe Deus dt homo: quia homo renafearis , ut illius glori* caleftis particeps efdebuit mori; quia Deus, notuit refurgere. Utile ficiaris, f · · quam auris non audivit, nec oculys vi» quoque nobis fuit, quod fub iniquo judice fpon- dit , , nec in cor hominis afccndit : tam copiofa , te mori dignabatur , valuit & voluit refurgendo ut i non poflit annullari: magna , ut non poflit mortem funerare. Et ficut diabolus per fuos mi- comprehendi : multa , ut non poifit numerari .* niftros in Dominum fuum manus aufu temera­ pretiofa , ut non pofltt «ftimari : diuturna , ut rio injecit violentas: ita jufte ac judicialiter donon poifit terminari : quam repromifit Deus di» minium & tyrannidem, quam in hominem exer­ ligent ibus fe, & fua fequen tibus veftigia pedcten» cuerat , amifit in ademum .■ & hoc modo com­ tim. Vale, & vive: & vivat in te Qtriftus. petenti , qui hominem vicerat , ab homine vin­ cebatur , & qui in ligno fuperaverat , m ligno XXXIII. AD ROGERIUM ARCHIEPLSCOP. fciikct Crucis potenter & prudenter fuperatus EBORACENSEM. fuit a Deo fit nomine Chrifto Jefu : ut quafi frater ab'homine amaretur , fic quafi Deus ti-θ Inhibet Uli nc coronet filium regis, cum id meretur. Ceterum Dcccflarium fuit ut ille idem, debeatur Cantuarienfi. qui nos creavit, dc nos recrearet : qui nos fecit, redimendo reficeret , ac perditos repararet: ne Alexander fervas fervoruxe Dti , tfc. unum Deum tanquam creatorem obligaremur adorare , fic alium redemptorem venerari tenere­ Uoniam ad audientiam noftram multorum mur , fic ita duobus dominis famulari. Et quod jampridem relatione pervenit, quod coro­ Filius, non Pater, non Spiritus fanftus incarna- i natio regum Anglic & inunâio ad Cantuarienretur, necefle fuit fic conveniens.- quia Filio affem archiepifcopum de antiqua ecclefic fiucconfimilari prsfumpfit homo, fcilicet Adam , afpi- fuetudine ■ & dignitate pertineat c fraternitati verans dc volens icire bonum fic malum, ut Deus. ftr* , prefentibus litteris autboritatc apoftolica diVidebatur igitur Filius efle in caufa , ficut fan- :ftriftius inhibemus , ut fi illuftris rex Anglorum Stitts Abel invidi* Cain , dc fic monts ipfius. ιfilium fuum, dum venerabilis frater nofter Tho­ Dixit igitur Filius nofter quafi Jonas, cum ait: (mas Cantuarienfis archiepifcopus io exilio fuerit, W juratoria eft pneftita , ncc , ficut ajunt , a Br Itteras quas nobis fuper negotio venerabilis vobis exsftafed potius juramento aflêritur con­ ia fratris noftri Cantuarienfis archiepifcopi de­ firmatum , ut regni confuetudines iniquae, fub votio tua tranfinifit , gratanter admifimus, dc quibus dignitas periclitatur ccclefiae, illibate de­ eas diligenter curavimus ac ftudiofe audire. Ve­ beant omni tempore confervari. In quo etfi mul­ rum quoniam Londonienfis epifeopus ad nos ne­ tum pnenominati regis vehementia nos contur­ quaquam acceffit, nihil de caufa fua ftaruimus. bat , amplius tamen de veftra & aliorum coepi· Sed fi ad nos vtniflet, nos jam dido archicpifcoporum veftrorum poftumus infirmitate move­ fcopo , Cantuarienfi videlicet , quantum falva ri, qui quod dolentes dicimus , fa&i ficut arie­ confcicntia noftra fieri poflet, fuam juftitiamAu­ deremus confervare. Qualiter autem in caufa ifta tes non habentes cornua, abiiftis abfque fortitu­ dine ante faciem fubfequentis . Et fi forte hoc procedimus, ei jam ex parte, ncc non & car iffono licere tibi, frater archiepifcope , in propria poin Chrifto filio noftro Ludovico illuftri Franco­ tuiffet provincia , quomodo tamen in aliena fic rum regi, ficut tibi viva voce injunximus, fatis illius prscipue qui exulare pro juftitia & folus credimus innotuiffe . Nos enim nihil inde poft exire voluit, & dare gloriam Deo, tibi licuerit, difceftum tuum mutavimus, nec in pofterum dunec de ratione poftumus , nec de fandorum pa- ut ft^retis pro do­ necnon dt per nuncios carftfimi in Chrifto filii mo Domini in dic praelii ? Nc autem, fi diutius noftri Manuelis illuftris Conftantinopohtant im­ tacuerimus , una vobifeum in dic judicii damna­ peratoris , inftantitlime folicitaret, ut ei tempus tionis fententia involvamur : authoritate facro- deberemus aliquantulum prolongare . Et quoniam landx Romana: ecclefix , cui audore Deo miipfius archiepifcopi caufam , noftram fic ecclefi» m liramus, ab omni vos officio epifeopalis fufpcnreputamus: fraternitati tuæ per apoftolica ferip­ dimus dignitatis. ta mandamus , quatenus venerabiles fratres noftros Rotomagenfem archicpifcopum fic NivcrXXXV. ADGILBERTUM EPISCOPUM nenfem epifeopum fuper diligentia ac feftinan· ti exccutione precepti noftri ftudiofe commo­ LONDON IBNSEM. neas, & viva voce vel litteris,, fi utrumque non Alexander fervas ftruorxm Det, &c. poteris præfcntem habere , iftantius exhorrens . Quod fi adhuc io negotio illo nullatenus pro­ Ux caufa venerabilem fratrem noftrum Tho­ céderont. tu ipfos ex parte noftra durius incrern am Cantuarienfcm archiepifcopum , & fe­ pes, fit gravius redarguere non omittas . Si au­ dis apoftolica: legatum, a fua fede exularecom ­ tem eos in praelibati regis terram, fententiam inpulerit , non oportet pratfentibus annotare : quo­ terdifti juxta praeceptum noftrum proferre conti­ niam & vo5 prsrtentialiter afpexiftis , & id per gerit : tu eam per ejufdem regis terram, quam totam fere occidentalem ecclefiam fama celebris in tua provincia habere dignofeitur, oinri cxcu· divulgavit . Cum nutem pix memoria: Theodfatione fit appellatione remota , firmam fit inbaldus Cantuarienfis archiepifcopus , pracdcceftor concuftam obterves, fic ab omnibus facias, quan­ hujus archiepifcopi, Anglorum regi coronamimtum in te eft , irrefragabiliter obfervari. pofuerir, jc per hoc Cantuarienfis ccclefia quafi pofllffionem hujus dignitatis habuerit: vos nunc XXXVII. AD THOMAM ARCHIEPISCOP. novi regis coronationi , archiepiicopo non pr®Cantuarienfcm. monito, in ejus provincia ininifterium praebere , litteris apoftolicis id prohibentibus , prxfumpfiAlteram calumniam, qua dicebatur mandato pon­ ftis : & qui revelare ejus exilium qualibulcum- E tificis filium regis ab Eboracenfi archique folatiis debuiftis , aggravaftis potius caufam epifeopo coronatum effe diluit. ejus, & fuper dolorem vulnerum ejus, quod race­ rentes dicimus, addidiftis. In quo faâo, fi con­ .Alexander feront fervorum Dei dsltliofilio, dSfc. tra perfonas veftras , non quantum culpa exi­ git , moveamur , pertranfire tamen hoc fub fiirtutis fic fidei conflantiam fit fortitudinis lentio non debemus , ne forte , quod Dominus animum , quem pro libertate ecclefi® tu® confervanda induiflè cognofceris , ftudiofius at­ avertat , ât nos & vos fententia: Divinae feveritatis addicat , fi ea qux in ecdefiis omnium tendentes ; tibi tanquam fratri eariffimo , fuper perperam afta funt neglexerimus vindicare. Nohis qu® ad confervationem & augmentum ec· veaiii itaque vos tamdiu ab epifcopali officio clefiæ tu® fpe&are nofcuntur, libenti animo con­ commifla nobis a Deo authoritate fufpenfos ; do­ filium fic auxilium impendimus : fit contra eos, nec ad fedem apoftolicam de tanto exccftu faqui jura fic dignitatem ejufdem ecclefi® minuere C Q V vel ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 90t 901 vel perturbare nituntur, apoftolicx tuitionis prx-A cati, & laboratum eft cxaftione nonmod.ca, ut fidium diligenti ftudio volumus miniftrare . divimus autem dc certa relatione ‘‘ ulurjMtiorubus illis, cum nondum nobis exprettx fuiflent, authoritatis conferremus apoftolicx con. Au- competimus , luftris Anglorum regis in provincia tua coronam firmat tonem ; & hoc quidem a principio . Proceffu vero temporis , cxulante pro debito paftoralis officio jam dido archiepifcopo, ficcon- impofuit. Quia vero ex hoc juri & dignitati ec­ luctum Roman* ecclefi® iubfidium ab officio no­ clefix tu® immoderate atteris & enormiter defo- ftro fepius requirente , {fatum; nos in hac parte tam tibi quam eccletae providere volentes, authoritate apoftolica fta­ regem de melioribus & majoribus fratribus no­ ftris.- mifimus & alias ccdcfiafticas perfonas, 8c quod Eboraeenfis archiepifcopus, contra prohibi­ tionem & interdiftum noftrum, Henrico filio il- tuimus , ut faftum praedicti archiepifcopi putavimus quod duritia vobis mifimus ad jam diftum ejus in noftra humilita­ manfueradine frangeretur , fieret quod nulla ratione praejudicium pottit in pofterum ge­ te & nerare , quo minus jus coronationis dc inunftionis regum Anglic poflèflionaliter habeatis, ficut Salomon dicit: Patientia knittur princeps, & lin­ anteceffores tut & eadem ecdefia annis retro habuifle nofcuntur. a quadraginta gua mollis frangit iram . Ipfe vero fufterentiam noftram multiplici legatorum arte deludens , uf­ B que adeo contra monita noftra videtur animum obduratte , ut nec contra AD ROGERUM EBORACENSEM XXXVIII & archiepifcopum, & Hugonem Dunclmenfem epifeopum ■ praenominatum archi­ epifcopum deferveat, nec dc perverfis ftr rutis il-’ lis quidquam minui patiatur : immo & ipfam Gtntuaricnfem ecclefiam plurimo detrimento peifeifionum litarum afficiat, & in ipfo eam ecdefiaftico miniftetio antiqua fpoliet dignitate. Nu­ De pnedifta coronatione. per enim , ium filium fuum coronari Aiexander epifcopus fervus fervorum Dti, evnertrbtltbus fratribus Rogero Eboracenfi archiepifcopo , iT Hugoeù Dunclmenfi epifeopo , falutem & apo­ ftolicam benediiliauem. contempto officium eodem archiepifcopo , de antiquo voluerit , ad cujus hoc jure dicitur pertinere : per manum tuam, frater archiepifcope, ci in aliena In coro- provincia diadema regni fecit imponi . Pnatione autem illius nulla cx more de confervanv da ccdefue libertate cautio eft prxftita, vel, fi­ lcet commendabiles & gratia nobis in pluri­ L mis exiftatis , & fincer® vos complebamur cut ajunt , exafta : fed juramento potius atteri­ tur confirmatum , ut regni confuctudines , quas dicunt , fub quibus dignitas periclitatur brachiis curitatis: propter hoc tamen non debeavitas ­ ecclefix , illibatas debeat omni tempore confermus onvttere, quin ea qux perpetrata & incor j In quo etfi muitum praenominati regis nos reda generant mortem, & requiramus in vobis, varc At zelo reftitudinis corrigamus; dicente Domino vehementia conturbat , «mplius tamen de veftra me ad impium : Mor­ ti morieris , sm aimu^ciavcris ei , ncqte locutui fueris : ipfe quidem in peccato fuo morietur , fanguinem autem ejus de manu tua requiram. Dcpreflio & aliorum coepifcoporum veftrorum poiTumus in­ fiquidçm Anglican» ecclefix, & diminutio liber­ enim hoc tibi licere forte, frater archiepifcope, tatis illius, qux per, regem veftrum, five proprio in propria provincia potuiilct .· per prophetam : Si loquenti firmitate moveri : qui , quod dolentes dicimus , fafti ficut arietes non habentes cornua , ab iftis abfque fortitudine ante faciem fublequentis. Etfi quomodo tamen motu, live potius, aliis fuggerentibus , fafta di- hoc in provincia aliena , & illius prxeipue qui gnofeitur, plurimum jampridem animum noftrum l^exularc pro juftitia & fere folus exire voluit, & afflixit , & non modicum nobis folicitudinis & dare gloriam Deo , tibi licuit , nec dc ratione doloris ingettit . Cum enim oportuerit eum dc corrigendis- his , qux ab antecelToribus fuis male committit fuerant , cogitare : ipfe poiius ,·■ t». ricationibus praevaricationes adjiciens , tam ini­ qua conftituta fub regix dignitatis obtentu & pofuit & firmavit , fub quibus & libertas perit ecclefix, & apoftolicorumvirorum ftatuta, quan­ tum in eo eft, fuo robore vacuantur Nec cre­ poffemus , nec de fandorum patrum conftitutionibus invenire. Quod fi ad excufationem tantx prxvaricatio- nis quiiquam objiciat, in aliis quoque regnis gra­ via plurima poiTumus & enormia refpondere , perpetrari ; quod nullum in veritate adhuc re­ gnum in ramum Divmx legis contemptum in­ venimus corruiffe , ut fcriptjs & juramentis epi­ didit debere fufficere, ii fub eo Divinx leges in fcoporum tam manifeftas enormitates fecerit com­ rçgno Anglix filentium & vacationem fufeiperent, nifi peccatum tranfmitteret ad hæredes, & muniri . Nifi quiiquam illud impudenter alle­ get , quod fchifinatici poftmodum a fidelium longo tempore faceret fuum regnum fine ephod communione prxcifi inaudita & damnabili fuptr- & fine fuperhumerali federe. Inde fuit quod il­ bia commiferunt. Unde quia juxta verbum pro___ phetx phetx :: A vobis judicium egreffum eft perverfem : las iniquas ufurpationes, abfque ulla exceptione , g ~ in vobis faftum eft perverfum . Quid ultra om­ veftro & aliorum fratrum & coepifcoporum ve­ ftrorum juramento fecerit firmare, &pleftendum judicaverit ut hoftem , quicumque vellet ab ini­ quis illis conftitutionibus dittentire . Indicat hoc venerabilis fratris noftri archiepifcopi exilium , Thomx dcmonftrat Cantuarienfis & hoc cleri­ corum & confanguineorum ejus , illorum etiam nes alias provincias in ufurpationibus fuis , & poft tam iniquas confuetudines juramento firma­ tas , non adjeciftis refumere fcutum fidei , ut ftaretis oro domo Domini in die praelii , fcd proftraviftis corpus veftrum in terram , ut per vos fieret via tranfeunti 7 Et ne , fi diutius ta­ qui adhuc pendentes ab uberibus matris vagie­ bant in cunis , miferanda proferiptio. Et metus mortis incutitur J fi ad hoc cujufquam animus cuerimus , una vobifeum in dic judicii damna­ tionis fententia involvamur : authoritate facro- erigatur, ut contra ftatuta illa Divinis velit le­ ftramus, ecclefix, ab omni officiocpifcopalis vos fufpendimus dignitatis: fperantes quod fub difei- gibus obedire. Nos ipfi , quorum judicio praeva­ ricationes illae corrigende fuerant aut plcftenda , ad confirmationem illarum fub occafione temporis impacati multa fuimus inftantia provo- CaoraX General* Tom. XXI. f.inftx Roman®, cui , authore Domino , mini- plina (altem, & paterno verbere conftituti , re­ dire tandem ad cor, & de tuenda debeatis eccle­ fia libertate fatagere . Si vero nec Lll i fic zelum cpl- dore Domino , Vos 904 ALEXANDRI PA1 Æ III. EPISTOLÆ. 9*5 epifcopali! officii rcfumpferitis , videte , nos adhuc, au­ . patientia & benignitate expedivimus, & blandis quod nobis imminet faciemus . & dulcibus verbis, interdum duris & afperjs, ut ne illud vobis dicatur , quod cui­ Quia tu fcientium repulsfli, reposai»» fe, ne facerdotio funga­ nt mibi. Nos enim, quia locum illius tenere , dam diftum per prophetam dicitur : Deo, prout ipfi placuit , difponente , confpici- mur qui a prtedicatione verbi Dei nec verberibus poterat nec vinculis coerceri ; non debemus fub ambigua .expedatione pacis creditam nobis Divi­ ni verbi pecuniam in fudario reponere, gatam cam.tamdiu confervare, donec & alli­ paulatim lucrandi hora occurrat, Ac creditor veniens, de reddenda acerbe nos conveniat ratione. ad feipium rediret, (tepe monuimus; fi pacem , quam tccura fecit, exeeutione operis non adim­ pleverit, & tibi ac tuis & ecclefix tu« poffcIlio­ nes & honores ablatos non reftituerit, tibi ple­ nam audoritatem concedimus in pertonas , & loca, quae ad tuam legationem pertinent, excepia pertona regis , uxoris quoque, Λ filiorum iuorum, ecdefiafticam juftitiam, fecundum offi­ cii tui debitum ', obftaculo , nullius exercendi : cumfpcdione adhibita , obftante prudentia appellationis tamen & cir- quam modeftia faccrdo- taiis requirat. Datum Signir tertio Idus Odobris. XXXIX. AD SENONENSEM ET ROTHOMAGENSEM EPISCOPOS. Ut efficiant fub perna cenfurarum compleri pa­ cem quam rex Anglix verbis promifit. Alexander frvus frvorum Dti, venerabilibus fratribus Senonenfi èT Rotbomagenfi epifeopis, faintern Ü apoflolicam bine hfllonem . i XLI. AD HENRICUM ANGLIÆ. REGEM. x Ejufdem argumenti. Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , dileih fino Henrico iliuflri Anglorum regi , falutem t? apoflolicam benedifhonim. f^Ognito ex litteris venerabilis fratris noftri Ratemitati veftrx per apoftolica feripta prae­ vJ.fhomz Cantuarienfis archiepilcopi , quod cipiendo mandamus, & in virtute obedien- ei , omni turbatione & rancore depufito , gra­ tix ptxcpimus, quatenus infra viginti dies pofttiam & amorem tuum reftituifies .* tanto laetitiam harum hiiceptionem eumdem regem cx parte, no­ & gaudium concepimus, quanto id Deo gratum ftra diligente: conveniatis, commonere propen- & magis acceptum exiftere, & tibi amplius ho­ fius & exhortari curetis, ut pacem, quam cum norificum , & tux confideramns fruftuofum lalueodem arcbiepifcopo verbo tenus fecit , exeeu­ ti. Tanta enim eumdem archiepifcopum religio­ tione opeiis compleat. Nihil minus etiamctdem ne, prudentia, Achoneftare, Ac fidei virtute præfuggeratis , ut poftmodum .'.blata omnia refti­ eminere cognofcimus, quod ipfum tibi A( regno tuat, damna data refarciat , pravas <5c evecrabi- tuo fidelem Ac devotum exiftere , honori Ac in­ les confuctudines omnino pricidat. Si autem in­ cremento tuo pro viribus Ac pofle ammofe inten­ tra triginta dies poft commoniiionem veftram , dere, At pro augmento gloriar & exaltationis tux pacem quam ftatuit, & promifit , confummare hdchter & foheite vigilare, non dubitamus. Ce­ noluerit ; in rota terra ejus cilmarina , omnia terum, quoniam non remittitur peccatum , nifi Divina, prxter baptifmata parvulorum , & por- reftituatur ablatum, Ac licet idem archiepifcopus nitentias morientium , remoto appellationis ob­ pro patientia ac dileftiooe, quam erga te habet, ftaculo, prohibeatis officia celebrari : & fenten­ hoc facere fubticefcat; nos tamen, qui falutem tiam ipfam ufque ad condignam fatisfaftiomm tuam fummopere cupimus, id minime reticere faciatis inviolabiliter obfetvari. Quod fi alter ve­ debemus ; ntr frangi in adverlis , nec a tux conftantix propUito removeri ; tuam fuper hoc commenda­ mus .lumiraiidam virtutem , & tibi fuper tanta patient ia in Domino congaudemus . Ceterum, qvcniam d.lcdvm in Cl.tifto filium noftrum Ucuncvm rUi.ftrcm Anglorum regem diutius in a*. dimidium bonorum meorum do pauperibu< : & fi ahqitem defraudavi, reddo quadruplum : prxdidoar- chiepifcopo , Ac ecclefix lux ablata reftiiucrc, damna & detrimenta, qux illis intulifti, in bre­ vi ftudeas emendare , ut in eo quod deliquifti Deum fic poflis placare, Ac nos tibi tantam offenlam digne indulgcre poflimus, & idem archi­ epifcopus ad obfequium , Ac devotionem tuam, ad augmentum honoris rui, & hxredum tuorum, debeat prompiiflimus inveniri. Volentibus autem inter te Ac ipfum pacem reformari, benigno fa­ vore acquiefcas. Quos vero hu/us difTenfionis no­ veris haden.is tuifte incentores , de cetero non exaudias. Nihilo minus Ac filium tuum fuper ar­ ticulo juramenti, quod prxtermifit, defervando jure & libertate Cantuarienfis ecclefix , fecun­ dum quod reges Ac principes Angiix fccifTe nofcuntur, eidem arcbiepifcopo Ac ecclefix fur con­ digne fajisfacere moneas , Ac horteris, Ac quod prxtcrmiflum eft facias adimplere. Ordinationes quoque ecclefiarum, Ac alia , qux ad viros ecclefiafticos pertinent, prxdifto arcbiepifcopo, Ac □Ius vu is ecclefiafticis, tam tu, quam filius tuus, libctc & pacifice relinquatis: ut fic agendo hofliarn ALEXANDRI PAPÆ 111. EPISTOLÆ. 9OÎ fliam laudis Domino digne immolare poftins, & A fol urn communi fic celebri fama , fed & dilecto­ vobis regnum comparare aeternum. rum filiorum noftrorum Alberti, tituli S. Lau­ rentii in Lucina , fic Theodmi tituli fanâi Vi­ XL1I AD BITUR.ICENSEM AR.CHIEPISC. talis , presbyterorum cardinalium apoftolic* le­ ET NIVERNENSEM EFISCOPCM . dis legatorum , & aliarum plurium perfonarum tcftimonio, certitudinem plenam habentes: pt«Ut ipfi Londonienfem & Saresberienfcm epifco- fatum arehiepifeopum in capite jejunii , multi­ pos a Tiioma excommunicatos abfolvant. tudine clericorum fic laicorum prxlenie in ec­ clefia, deliberato cum fratribus noftris confilio, Alexander epifcopttt ftrvxt fervorum Dd, vcner*- folemniter canontzavimus : cumque decrevimus btbbxi frotnbk! orcbitpifcopo, & f\tfandorum martyrum collegio annumerandum epifeopo , fobetem & apoftobtom benrdi- vobis & univerfitati fidelium de Angi a apoftoiidtioxom. ca audoritate mandantes, ut natalem ejus diem , 1uo vitam fuam gloriofa pafhone finivit, annis ingulis cum debita veneratione celebretis. Quo­ tum, qualiter fanfti recordationis Thomas, Bniam igitur dignum eft, & vobis plurimum e quondam Cantuarienfis archiepifcopus, de man- pedit, ut fanftum corpus erus cum ea, qua dc dato noftro in Londonieniem & Sarcsberienfem cer, reverentia & honore condatur: difcrcnoni epifeopum excommunicationis fententiam pro* veftri apoftolica auftoritate martdamus, quate­ mulgavit : quam utique nos ratam habentes & nus corpus ejus devote & reverenter, fafta fofirmam , eam audoritate apoftolica curavimus iemni proccflione , aliquo folemni dic, congre­ confirmare. Quia vero prxdifti epifcopi fenio flt gato clero fic populo, in altari honorifice recon­ debilitate corporis confcfti, flt alter morbo la­ datis: aut ipfum in aliqua decenti capfa ponen­ borans , ad prefentiam noftram venire non pof- tes , prout convenit , elevetis m altum : fic pa­ funt , vobis, de quorum prudentia flt honenate trocinium ejus pro ialute fidelium fic pace uniconfidimus, abfolutionem eorum, pro qua nun- vcrfalis ecclefix fatagatis apud Dominum veftris cii Henrici regis Anglir fit eorumdem epifeopo­ piis orationibus impetrare. Valete. rum apud nos vehementius inftirerunt, duximus Datum Signia:, quarto Idus Martii. committendam . Ideoque fraternitati veftri per XLIV. AD OMNES FIDELFS. apoftolica feripta mandamus , quatenus infra menfem, poftquam iidem nuncti ad propria re­ Dt cononnjitiooet cjxfdem . dierint , fit de adventu legatorum noftrorum , quos ad partes illas pro cognofcenda atrocitate illius facinoris fit fceleris, quod perpetratura eft, Edolet Anglia fragrantia fic virtute figno& reconciliatione regis, difpofuimus tranfmitterum, qux per merita illius fanfti fic vene­ re, quod tranfalpinaverint vobis non innotuerit: randi viri Tnomx quondam Cantuarienfis archi eos publice, recepto juramento fecundum mo­ epifcopi omnipotens Deus operatur , fic univerrem ecclefix, quod noftro debeant aftare man­ fa ubique litatur fidelium Chriftiana religio : dato, ab excommunicationis vinculo abfolvatis, pro eo quod ille , qui eft mirabilis fic glonotus fententia fufpenftonis ob eam caufam, qua fue­ in fanftis , fandum tuum poft mortem clanfirant ultimo in excommunicationem dedufti, in cavit , cujus vita laudabilis , multa fulfit glo fuo robore permanente . Si autem vobis confti ria meritorum, fit tandem martyrio confumma terit, quod Saresberienfis epifeopus morbo labo­ ta eft certaminis gloriofi Quamvis autem dc rans ad vos venire non poflit , illuc in propria fanftitate ipfius dubitare non poftit, qui eius fic perfona , quod nobis placeret, accedatis : aut fi Qlaudabilem converfationem attendit , fic glorioaccedere non poteritis , perfonas idoneas , de fam confiderat paflionem ; voluit tamen redem­ quibus nos fit vos confidere valeamus, tranfmit- ptor atque falvator nofter , ejus fanftttatis mlitaus, qux illum , recepto juramento publice in gnia magnificis radiare miraculi: : ut qui pro confpeftu ecclefix , quod noftro debeat parere Chrifto infuperabilis s irrutis conflantia ncceffita mandato, abfolvant. Si autem huic rei, frater tes fic pericuia pertulit , lui laboris fic certami­ archiepifcopc , interefie non poteris : tu, feater nis in xterna beatitudinc cognofcatur ab omni­ epifeope, ipfe cum Pontiniacenfi abbate qux di- bus percepiflc triumphum. Nos vero auditis m fta funt diligentius excquaris. numeris fic magnis miraculis , qux fugiter per Datx Ί uiculani oftavc Kalendas Maji. fanfti illius viri merita fieri univerfitas narrat fidelium , fic fuper his non fine magno gaudio XLI1I. AD MONACHOS CANTUARJENSIS per di leftos fratres noftros Alber tum tituli fan­ di Laurentii in Lucina , fic Theodinum tituli ECCLESIÆ fanfti Vitalis , presbyteros cardinales, atque aDe canonizatione S. Thomx Cantuarienfis. poftohex fedis legatos , qui eadem miracula p t.-.nto pcrfpicacius didicerunt , quanto amplius funr Joco vicini , prxeiptre certiores eftefti , Alexonder eptfcopxj ftrvxi fervorum Det , Jtiiii prion G monocbii C antitinvtfr tccleiet, fic plurium aliarum perfonarum teftimonio fi­ fa.xtern G apoftobexm eenediitioxem . dem , ficut debuimus , adhibentes, prxdiftum atehiepifeopum folemniter in ecclefia , magno Audendum eft univerfitati fidelium de mi­ ibidem clericorum fic laicorum collegio prifenrabilibus illius fanfti fic reverendi viri Tbo- te , in capite jcninu , deliberato fratrum no­ ftrorum confilio canoniaavimus , iplumquc de­ mx archiepifcopi veftri . Sed vos exinde tanto amplori gaudio fic exultatione debetis repleri , crevimus fanftonim catalogo adferibendum . quanto ipiius miracula oculata hdc fxpius intue­ Univetfitatem itaque veftram monemus , fic au mini, fic ejus fanftiiTiroo corpore ecclefia veftra ftoritaie qua fungimur diftrifte praecipimus , ut fpecialiu» meruit illuftrari. Nos autem confide- natalem predict 1 gloriofi martyris diem paiborata gloria mentorum ejus , quibus m vita fua ris fux folemniter annis finguhs celebretis , magnanimiter ciarun , flt de miraculis ejus non fic apud ipfum votivis orationibus fatagrtts 505 F? R G ALEXANDRI PAPAE III. EPÏSTOLÆ. 907 veniam promereri: ut qui pro Chrifto in flkaexi- A regnum cabrumt fed. qui lium , fic in morte virtute conftantiz paffkxust ivo , qui in calit efl. martyrium pertulit , fidelium jugi fupplicatione pullatus, pro nobis apud Dominum intercedat Datum Sigmx, quarto Idus Martii. jot facit voluntatem Patrii Illud autem nihilo minus ad commendationem tuz virtutis accedit: quod, ficut prudens magi­ fter Philippus fe a tuis afferit audifle , ferventi defiderio cuperes in Urbe habere ecclefiam , XLV. XLVI. & XLVH. AD PETRUM Cailinatcm, ad Cantuarienfem, & ad Eboracenlem epifeopos. De rebus Venetiis geftis. Hierofolymitanum altare aliquod , & ubi viri pru­ dentes de regno tuo manere portent , & apofto­ lica plenius mftrui diiciplina : per quos poftmodum tu & homines regni tui doôrinam ipfam reciperent & tenerent. Nos autem, qui licet infufficientibus meritis in beati Petri cathedra po- «.·»■ «. Extant infra in atfis concilii Penetici. fiti, jtutta apoftolum lapientibus fic infipientibus, divitibus flt pauperibus , nos recognofcimus debi­ XLVI1I. AD INDORUM REGEM , QJJEM Wulgo Preto-Joannem vocant. tores, de falute tua fle tuorum omnimodam io. B licitudinem gerimus.* fle vos ab his articulis , in quibus erratis Commendat illi Philippum fidei prcdicatorem. Alexander epifcopus ferunt fervorum Dei , earijjimo in Cbriflo filio illuflri & magnifico Indorum regi, facerdotum fanEtiffimo, falutem apoftolicam ben 11. Kalcndas Februarii. SCOTIÆ. Confirmat fententiam legati apoftolici , qua ille lica duximus providendum . Eapropter , dilefti in diolanenfi &c. ecclefix , nulla procedente cleftione , authoritate nollra LV. vobis & ecclefix vcftrx eleftum providimus . Et apoftolorum Datum Anagmx , G Omperto nobis, quod jampridem venerabilis frater nofter Joannes , nunc epifeopus fan­ fti Andrex, canonice fuiifet eleftus, & poft ele- ftioucm fuam Hugo, appellatione interpofita, in ecclefia illa per potentiam laicalem inirufus, con­ fecta- 9tA ALEXANDRI PAPÆ HL EPISTOLÆ. 913 Sêcraii aufu temerario przfumpfiflet : eledionem A ipfius apoftolica auftoritate caftantes , diieftum filium noftram Akxium fubdiaconum noftram , fedis apoftolicz legatum , de eiediooe przfati Joannis cogniturum, ad partes veftras direximus. Qui cum mature falis , ficut per multorum teftimooia nobis innotuit, & canonice procefliflet, cleâionem ipfius canonicam comperiens , poft omni timore poftpolito , publice, nullius appella­ tione obftante, vinculo denuncieiis excommuni­ cationis aftriftum, fic ficut excommunica tum at­ tentius evitetis : donec quz de fupradiftis rebus abftulit, vrl acftimationem, fratri noftro Joannt epifeopo S. Andrez , fic ecclefiz fuz reftituat, fic dc aliis quz dcftruxit fatisfadionem exhibeat congruentem. multiplices inducias, in quibus regi» magnitudi­ ni detulit , auftor i ta te apoftolica confirmavit .- praecipiens omnibus, qui ad ecclefiam S. Andrez LVII. AD WILLELMUM REGEM SC0T1Æ. pertinerent, ex parte noftra, ut ipfijoanni ficut eleâo obedientiam & reverentiam exhiberent . Mandat ei, ut Joannem legitime cleftumficcon­ Unde, cnm nullus propter metum regium in ma- firmatum S. Andre» epifcopum, nifefto obedire auderet : idem legatus non re­ gnum , ficut de jure poterat , fed epifeopatum, B officio quiete iungi, alioquin regnum interdiâo fubjecit. Cum igitur tam ecclefiaftici fzculares quam principes caritCmo in Chrifto filio noftroWillelmo illuftri Scotorum rege diftridius adjurati fuif- patiatur luo interdi­ âo, regem excommunicatione pleâcndum. .Alexander epifeoput fervit t fervorum Dei, B intimo illn/iri Scotorum regi, falutem tj apojioiicam benedtiitonem . fent de rcâo confilio dando, firmiter promitten­ te ipfo rege quod eorum confilio fiaret : refpon- Ro pace tua & libertate folicite nos memini­ nis confecrationem, coram legato noftro & qua­ P tuor epifeopis, quinto zgrotante, fed feripto con- crefceres, & libentius fentiente, celebratam, ulterius non turbaret,fed bertatem. Ceterum attendentes circa faâum vene­ Îerm it teret eum in pace in fua fede confecrari. ndc eft, quod univerfitati veftra per apoftolica rabilis fratris derunt omnes tanquam unus , uc przfati Joan­ mus b bora (Te, iperantes quod ex huc in de­ votione apoftolicz fedis melius ferveres firmareris , & eccleliafticam li­ noftri Joannis epifeopi S. Andre» de Scotia, quod nolueris ufque modo inclinari: contrarium fpei de fervore devotioni* te . . , quam . giz habebamus, cogimur zftimare. Volentes tamen experiri adhuc fi : patientia noftra ad pœniinduentes, ipfum epifcopum, infra oâo diespoftC-------------------JU— - r· --· .j----; tentiam regium motum adducat, magnitudinem lurum fuiceptionem litterarum , honorifice, ap­ feripta mandamus, atque fub officii & beneficii pœna praecipimus, quatenus fpiritum fortitudinis pellatione poftpofita, ad fedem fuam reducatis, & pro fervanda ecclefiaftica juftitia prudenter fic viriliter labpretis , fic ad placandum motum re­ gium adhibeatis operam diligentem : atque prz- tuam per apoftolica feripta monemus attentius, & mandamus, quatenus memorato epifeopo, in­ fra viginti dies poft harum fuiceptionem littera­ rum, pacem & lecuritatem largiaris : ita quod fiito epifeopo omnem exhibeatis reverentiam, fic non oporteat eum de indignatione regia dubita­ honorem, quem re. Alioquin noveris , ipfius przdeceftoribus impendi- ftis. Quod fi rex aliud voluerit, aut etiam con­ filio pravorum inclinatus fuerit, Deo fie fanâz Kogero ftro nullius tuum , nibus. Alioquin fententiam, quam venerabilis fra­ interdiâo epifeopus in con­ tumaces fic rebelles tulerit, nos audore Deo ratam habebimus, fic prœcipiemus firmiter obfervari. , appellatione rus . obftante , apoftoli­ fi defiftere nolueris , quoque teneas , quo Pro certo duxeris violentia Dmus ut regnum {ludium fubiiciac fententiam excommunicationis perfonam tuam , dabimus LVI. AD EPISCOPOS SCOTIÆ. fratri no­ archiepifcopo cz fedis legato in Scotiz mandafie, ut regnum Rom. ecclefiz magis oportet obedire quam homi­ ter nofter Hugo Dunelmenfis nos venerabili Eboracenfi in prolatu­ fi in tua perdurandum , ficut laboravituum libertatem haberet , fic ut in priifinam fubjeâionem revertatur. Hugonis in epifeopatum S. Andre» inrnift ex­ communicationem confirmat. LVII1. AD CAS1MIRUM DUGEM POLONIÆ. Alexander epifeoput fervnt fervorum Dei, venerabtlibut fratribus iS dileitis film, ectlefiar'im prtelattt per Scotiam conjlitutij. falutem & apofioiitam benedifiionem. Elatum eft nobis , R quod cum ecclefiam S. Andre» de Scotia Hugo , qui invaferat , Nonnullas conflitutiones ciica bona ecclefi» editas Alexander eptfcoput fervnt fervorum Det , dileflo filio nobili vero Cafimiro duci Polonitt , j .liniem tJ opnflohcam benedifhonem. capellam epilcopalem, baculum & annutum , &. cetera, quz irrationabiliter afportaverat, illicite detineret : eum frequentius admonitum , refipi- fcere contemnentem , dileâus filius nofter Ale­ xius fubdiaconus nofter, apoftolicz fedis legatus, coram vobis , fic clero multo , fic populo, nifi infra quindecim dies ablata vel afportata redde­ ret , vel congrue fatisfaceret, vinculo excommu­ nicationis, apoftolica auctoritate fretus , aftrin- xit ■ Ipfe tamen in arroganti» malo perdurans , ■n nullo przfati legati monitis acquievit . Nos confimiat . X parte tuz E maguitudinis relatum eft no bis, quod de confilio archiepifcopi, fit rpifcoporum Polcniz, fic principum terrz, qualdam abuiiones , fic folitas injurias, ab ecdefiis ficper­ fonis ecclefiafticis amputafti : conllituens ne bo­ na decedentium epifeoporum amplius confifcarentur . Conftitutum eft etiam , ut fi quifpiam m res defun&i epifeopi manus conjecerit, vin­ culo anathematis teneatur . Ne przfumat ullus raptorum defundo epifeopo fuccedcre , donec ablatis rcfti- itaque fententiam de auâoritate noftra prolatam, abiblutionis beneficium a Aequatur, ratam habentes, univerfitati veftrz per apoftoli­ ca feripta mandamus atque ptzcipimus , quate­ tutis, vel ablatorum congrua zftimatione prz· milia. Confuetudinem autem , quz a principi­ nus bus terrz fervebatur, videlicet , ut quocumque przfatum Hugonem , Dei gratia Concit, Generet Tum. XXI. freti, fic M mm per- ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ?i6 , qui prxfcriptx terrx calamitatibus pompatice . invadentes horrea ,paupe-AChnftianus . 9lf pergerent nun çstacuarenc , ÔC C inter abfentes aliquid ne­ gotioli quandoque contigeret, impii fatellites di­ scurrentes, raptos quofcumque caballos vel ener­ non movetur , nec accingitur ad ipfam ab infi­ delium incurfibus defendendam , quam occupare laborant , & fuis , quod abfit , ipurcitiis profa­ varent in curfu, vel omnino deftruerent, de ecclefiaflicorum & fircularinm virorum confilio nare . Hi autem , qui ex vobis fortes funt , & bellis exercendis idonei, non minus fcuto fidei , emendafti . Unde quoniam conftitutionem tuam juftarn pariter & honeftam authoritate noftra poftulas confirmari : nos juftis poftulationibus an­ conftitutionem prxfcriptam , nuentes , ficut in & lorica juftitie , armis in­ quam materialibus duti , tam pium , quam neceflarium opus , ac laborem hujus peregrinationis allumant , & loca illa , in quibus redemptor humani generis pro icripto authentico fuper hoc faâo habetur , au­ thoritate apoftolica confirmamus , & prxfentis nobis lare aliqua ratione pradiunat . Nulli ergo omni­ no homini liceat hanc paginam noftne confir­ mationis infringere , vel ei aufu temerario con­ noftra opprobria multa , & demum crucis pati­ bulum fuftinuerit, ut nos offerret Deo, mortifi­ nafei voluit , tempora­ & mortem fubiit lem , potenti virtute defendant , ne temporibus feripti patrocinio communimus , fub intermina- „ noftris fuftineat in illis partibus Chriftianiratis tione anathematis prohibentes, ne quis eam vio-B detrimentum . Cum enim Chriftus pro falute traire . Si quis autem hoc attentare praefumpic- rit , indignationem omnipotentis Dei , & beato­ rum Petri & Pauli apoftolorum , fe noverit in- curfurum . prilis - Datum Tufculani , V. Kalcndas A- cato; quidem carne, * juftificatos autem fpiritu : ne pretium fanguinis , ipfo quem pro nobis effudit , videamur obliti . Animadvertite igitur diledi in Chrifto videte filii , mcerore ad ver fus & dignum habitatores quam probrofum , & exifteret Chriftianis , fi terrx Chrifti denuo prxvalerent : Hortatur eos ad fubfidium terrx fanftx. ut pro corpora noftra periculis & laboribus exponamus, quam LIX. AD OMNES PRINCIPES admodum faluti fidelium , expedit illius inimici ficut eos crucis prxvalitu- ros non modicum formidamus , nifi de diverfis partibusChrillianorum auxilium habitatoribus ip- .Alexander epifiopxt fervorxM Dti , dihdlii filiif ~ fis cum feflinatione fuccurrat. Ne igitur Chriftianitas gentilitati fuccumbat , nobilibxr tiirir duciana & principibxt, camthbiu, totis nifibus prxvidetc: quia melius eft fupervenbaronibxf , univtrfii Dei fidelibxf , ad yn#/ turo malo ante tempus occurrere , quam reme­ Utter* ifl* pervenerint , falxtem Ü npcjhUc.tm dium poft caufam quzrcre vulneratam: illis au­ benedifiionetn, tem , qui pro Chrifto hujus vix laborem affum- »Γ noftrum σ & omnium fratrum rumores , finiftri partibus qui noftrorum de Hierofolymitanis ad nos communi tranfeuntium pferint , illam indulgentiam peccatorum , patres & prxdeceflbres noftri Urbanus relatio nius ­ Romani pontifices quam & Euge­ ftatuerunt , apoftolica ne pervenerunt , nimio dolore conturbant : cum vix unquam aliquis, qui Chriftiano nomine cen- authoritare concedimus , & confirmamus. featur , fine lacrymis fic fufpiriis Uxo­ res quoquo, & filios eorum, & bona, & poflcf- audire valeat , fiones fuas , fub beati Petri fic 'noftra , nec non miferabili recitantur . fic archiepifcoporum, fic epifcoporum, ficaliorum Eli fiquidem infidelium, quod dolentes dicimus, prxlatonim ecclefix, decernimus proteâionema­ qux de ftatu illius terrx incurfione contrita, & ulquc adeo fortium viro­ nere: prohibentes attentiqs , ne adverfus eos dc rum potentia, dc. proborum virorum confilio vi-θhiss , qux pacifice poflidenf , aliqua poft fufee- duita · quod nifi a Chriftianis regibus fic princi­ ptam crucetn quxftio moveatur, donec redeant, ha­ vel de ipfoium obitu certiflimecognofcatur . Li­ buerit, defolationem ejus, quod abfit , in igno­ miniam Dei, & in contemptum fideiChriftianar ceat autem cis terras, feupofleftionesalias, poft- pibus orbis celerem & potentem fuccurfum de proximo formidamus. Non eft enim rex, qui terram illam regere poflit , cum ille , videlicet Balduinus , qui regni gubernacula poftidet , ita fit graviter, ficut nc-fle vos credimus, jufto Dei quam propinqui , aut etiam domini fui , (ad quorum feudum pertinent ) pecuniam ipfis mu­ tuare aut noluerint , aut non potuerint , ccclefiis, vel ecdefiafticis viris , aut aliis fidelibus li­ bere , fic fine ulla reclamatione, pro expenfis hu­ judicio flagellatus : ut vix ad tolerandos fufticiat jus itineris continuos fui corporis cruciatus . Quam gravem fiquidem jaâuram , dc quam miferabilem cafum quicumque de viris bellicofis , obligare . titulo pignoris Prrterea , fic ad illius terrx defenfionem idoneis, illa fanda loca fervore de­ votionis adierint, fic ibi 'duobus annis contra Sa· in perfonis & rebus , illa terra , pro qua patres genitores noftri fanguinem proprium enunderunt, E racenos pro Chriftiani nominis defenfione pugna­ in confliftu quem olim cum gentibus habuit , peccatis exigentibus fit perpeffa, nec nos fine mul­ ta cordis commotione recolimus , nec aliqui ze­ lantes legem Domini potiunt tantam ftragem fi­ delium patienti animo tolerare : prxfertim cum illa gens pefilma paganorum ex incommodis fic periculis , qux genti Chriftianorum intulerunt , tantam audaciam fumpfifle dicantur , ut fe ja- âent impudenter , terram illam , Dominus, invafuros. quod avertat verint : dc Jefu Chrifti pietate , fic de beatorum Petri fic Pauli apoftolorum authoritate confifi , eis omnium fuorum, de quibus corde contrito , fic humiliato confeiTionem fufeeperint, abfolutio­ nem facimus deliftorum : nifi forte aliena bona vel ufuras extorferint , aut commiierint furti, qux omnia debent in integrum emen­ rapuerint , dari . Si vero non eft in facultatibus delinquen­ tium, unde valeant-emendari, nihilo minus confequentur veniam , prout diximus , de commif- Moveat itaque vos zelus Domini , nec religio» Chriftiana fuper tanta, qux illi terrx imminet,, ximus, moram habuerint , de medietate fibi in- contritione dormitet.· led uni verfa loca illa , qux junftx falvator fic redemptor nofter corporali fuorum obtineant peccatornm . Omnibus autem fepulchrum Domini pro inftanti neceftitate vi- prxfentiai dedicavit, viriliter tueamini · fit contemnite gen­ tes qux abjiciunt Dominum, ficCbriftianum no­ men de terris abolere nituntur . Non eft utique fis . Hi autem , qui illic per annnm , pœnitentix indulgentiam fic ficut di- remiflionem fitare volentibus , five in itinere moriantur , fi­ ve ad iftum locum perveniant , laborem itine ris • vivifica- ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 9«7 9i 8 ria ad poenitentiam , & obedientiam , & remif-A fionem omnium peccatorum injungimus, ut de LXI. AD RICHARDUM CANTUARIENSEM vitae praetentis ergaftulo ad illam beatitudinem , Archiepil'copum, & ad fuffraganeos ejus. Domino largiente , perveniant , quum nec ocu­ lus vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis De pace inter fe & Fridericum imperatorem afeendit, quam reoromifit Dominus diligentibus inita. fe . Datum Tufculani decimo feptimo Kalendas Februarii. LX. AD OMNES PRÆLATOS. E/ufdem argumenti. Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , venerabilib.it fratribus Ricbardo Cantuarierfi archiepifcopo ij fufir.sganeis tjur , & dileflis filiis ab­ ba tibut fpecialiter ad Romanam ecclefiam perti­ nentibus in arcbiepifcopatu Cantuirienfi conflit atis, falutem & apoftolicam betudifiiomm, Alexander\pifcopus fervus fervorum Dei , venera- D i Mmenfas laudes fic gratias agimus ômriipotenbilibus fratribus , arcbiepsfcopis ÎT epifeopis , 6" dsleftis filiis abbatibus, & aliis ecclefiarum prati Deo , qui licet navem Petri diu permififlatis , ad quos littera ifta pervenerint , falutem fet procellola maris tcmpeftate quaflari , nunc tandem imperavit ventis fic mari , fic fafta eft (7 apoftolicam benedtftianem. I UM Orientalis terra per impreifcones infide­ C tranquillitas magna: ita ut pacatis maris ia: vientis fludibus , praedifta navis ad portum quietis lium fic incurfus fortium virorum potentia reducia fit fic falutis. Sane cariflimus in Chrifto fit & proborum virorum confilio deftituta, mulfilius ­ nofter Fridericus illuftris Romanorum im­ to timore percutitur , fic ad implorandam fub- ventionem ndelium dileâos filios noftros , mili­ perator , proximo przterito die , Dominica ante feftum beati Jacobi , cum principibus ecckfiafti- tes Templi, re><.111^1, latores mum przfentium,, viros vnv» utique .vcis fic fzcularibus Teutonici regni , cum multa ligiofos, fic Deum timentes , archiepifcopi , ^epi-c devotione venit Venetiam ad przlèntiam noftram : fcopi , fic alii principes terrz ad partes veftras mittere decreverunt . Nos autem quos illius ter­ ne calamitas gravi dolore conturbat , exemplo patrum fic przdeceflbrum noftrorum de ipfius corrfervatione loliciti , Chriftianos pes orbis reges , fic princi­ ad defenfionem locorum illorum , fic ibi coram innumera multitudine virorum ac mulierum altis vocibus refonantium laudem Altiflimo , nobis ficut fummo pontifici omnem re­ verentiam fic honorem exhibuit, fic in fello bea­ ti J a cubi nebis ad preces ejus beati Marci ec­ in clefiam adeuntibus pro celebrandis MilTarum lo- quibus deterunt pedes Domini, falubribus moni­ lemniis, obviam venit: fic finita Milia , quam a tis exhortamur : fic ficut patres fic przdeceflbres noftri Urbanus & Eugenius pontifices Romani nobis licet indignis reverenter audivit, nobis om­ ftatuerunt , ita fic nos remiflionem fic nem honorem exhibuit, quem przdeceflbrcs ejus indulgen­ noftris confueverunt anteccflbribus exhibere . In tiam peccatorum ftatuimus univerfis , qui pro Kalendis vero inftantis mentis Augufti prrfatus Chrifto laborem Hierofoly mit anum aflumpfctint, „„r_ imperator , ubi erat numerofa hominum multific contra Saracenos fideli curaverint devotione D .„_j ttKj0 , in anima fua jurare fecit : fic prine pes certare . Monemus itaque univerfiratem veftram fui , quos przfentes habebat , tam ecclefiaftici attentius , fic mandamus , quatenus fratres , qui quam fzculares, prxftito jutamento firmaverunt, ad hoc miffi funt, benigno recipiatis affedu, fic per eos Orientalis terre ftatu fic neceifitate com­ perta , principes, comites , fic alios fideles Chri­ fti parochianos veftros , crebris fic folicitis exhor­ tationibus fro laboretis inducere , ut terram cujus liberatione patres illam , fic genitores eorum anguinem proprium effuderunt, adeant feftinan- Î[uod pacem ecclefiz perpetuo , fic pacem imi in Chrifto filii noftri Willelmi carif- illuftris Si­ cilia regis ufque ad quindecim annos fic treugam Longobardorum a prxdidis Kalendis Augufti uf­ que ad fex annos , ficut pax fic treuga ipfa dif- pofita cft, fie traflata, ÔC in feriptis redada, il- Izfam debeat fic illibatam fervare . Sicut autem ter , fic contra inimicos crucis Chrifti potentia idem imperator nos in catholicum papam fic fpifit virtute decertent. Litteras autem , quas pro­ rituakm patrem recepit, ita eum in catholicum pter hoc generaliter mittimus , univerfis faciatis £ imperatorem, fic uxorem ejus in catholicam im­ ecdefiis publice legi , fit exponatis carum teno­ peratricem, fic filium ipforum in catholicum re­ rem , fic remiflionem peccatorum , quam faci­ gem recepimus . Agite itaque gratias creatori no- mus illis qui tam pium fic neceffarium opus af- ftro , qui fponfam fuam facrofandam ecclefiam fumpferint, nuncietis : fic ita omnes ad exequen- fua miferatione rcfpexit , dum quod fuggerimus moneatis , quod per foli- feeutiones, quibus graviter prefla eft fic attrita , citudinem fic exhortationem veftram terra illa fellinanter fidelium fentiat auxilium fic juvamen; per fuam gratiam plenam pacem reddidit fic quie­ tem . Data Veneti» in Rivoalto , odavo Idus fic vos propter hoc ab omnipotenti Augufti. Deo merce- dem poflitis confequi fempiternam . Datum'Tufculani, decimo fexto Januarii. LXII. AD fic ei poft multas per- ROGERUM EBORACENSEM archiepifcopum, fic Hugonem Dunel. menfem epifeopum. Ejufdem argumenti. Alexander fervus fervorum Dei, venerabilibus fra­ tribus Rogero Eboracenfi arcbiepifcopo , apoftolica fedis legato, # Hugmi Dusulmesfi epifeopo , faluiem O apoftolicam benediflionem. Xigunt Cemil. General. Tom. XXI. E nobis gratiflimæ devotionis obfequia , fic ccclcfiœ ram Mmm devote 2 quam quz lau* dabili- ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 910 ’ Habiliter exhibuifle nofeimini , ut felices fuccef A LXI11. AD tas ccclefue vobis , fictu fpecialibtu & devotis ~ ROGERUM WIGORNIENSEM EPISCOPUM ecclefiz fihis ipirituahbus, defenbamus : cum di­ gnum fit, & conveniens, fie honeftum, ut quos ita habuimus in noftra devotione firmos & fla­ Pro eleâo ecclefiz S- Auguftini Cantuarienfij, biles , de profpentate noftra 6c ipfius ecclefue reddamus hilares & gaudentes. Agite itaque u- Alexander epifeopm ferw fervorum Dti, venera~ na nobiicum gratias omnipotenti Deo, qui ha­ bili fratri Rogero Vitornieqfi epifeopo , falrtettt & apoftolicam benedt&iontm. bitat in altifiimis, & humilia refpicit de fupernis , de cujus munere venit, ut fponfa taa facrolanda ecclefia diu & graviter procclloiis fluUm venerabili fratri noftro Richardo Canftibus ·& validiftima tempeftate quaflata , nunc tuarïenfi archiepifcopo, apoftolicz fedis le­ tandem portum falutis attigerit , dc pacatis izgato , olim dederimus in mandatis, ut dilefto vientibus procellis, debita & defiderata tranquil­ filio noftro cleito fandi Auguftini in monafte­ litate Isttetur . Sane duodecimo Kalen. inflantis rio fuo, quod ad juriididionem Romanae ecclemen fis Augtifti , de mandato cariiftmi in Chri-1B fiæ nullo mediante pertinet , munus benedidiofto filii noftri Friderici illuftris Romanorum im­ nis non differret aliquatenus impertiri , ex eo pera toris , filius marchionis Alberti vir nobilis quod archiepifcopus hoc exeuui recufavit; dc ju­ magnus & potens, & camerarius ipfius impera- re potuiiTemus eidem e ledo benedictionem ipfam tous, przfentibus principibus ecdefiafticis & et­ per nos , vel etiam per alium , qni nobis non iam fæcularibus Teutonici regni, publice in ani­ ita de facili contradiceret, exhiberet . .Volentes ma eius in pratentia noftra coram innumerofa autem in eo adhuc obedientiz virtutem plenius hominum multitudine prxftiterunt, taftis facro- experiri, poft longam difeeptationem , quam if.inftis evangeliis, juramentum; quod poftquam dem archiepifcopus in przfentia noftra per nun­ idem imperator venii et Venctias , omni quz- cios fuos contra ipfum ele&um fupet controverftione & contradictione fopita , pacem ecclefiz fia bened idioms habuit , quas de communi fra­ tient per fratres noftros 6c principes fuos difpo- trum noftrorum confilio per definitivam fenten­ i it a eft & traftata, & pacem cacithmi in Chri­ tiam ita decifa eft ; quod Cantuarienfis archiefto filii noftri Willclmi illuftris Sicili* regis, uf­ piteopus ipfum & fuccefl'ores fuos in monafterio que ad quindecim annos, 6c treugam Longobar­ fanfti Auguftini abfque exaftione , obedientix dorum ufque ad fex anno*, in anima fua, &C contradictione poftpohta, benedicat, ex contac­ etiam a principibus luis faceret, ficut in feripto ta & abundanti fedis apoftolic* benignitate pacis & treugz continetur, juramento firmari. eumdem eleftum pro munere benediftionis ad Et piincipes Teutonici regni , fcilicet venerabi­ memoratum archiepifcopum duximus remitten­ les fratres noftri, Magdeburgentis, Colontenfis , dum , Attendentes igitur labores & expenfas & Chriflianus diftus Moguntinus, archiepifcopi, quas idem monafterium fuper hoc jam Jbngo & quidam alii in anima fua pro fe jurare fece­ tempore fuftinv.it , fraternitati tuae per apoftoli­ runt . Nono vero Kalendas Augufti prxfatus im­ ca feripta praecipiendo mandamus, & in virtute pel ator , ficut traftatum fuerat & difpofitum , obedientiz injungimus, quatenus, fi memoratus venit ad ecclefiam B. Nicolai , qu* per unum archiepifcopus infra terminum noftris literis conmiliare diftat a Vcnetiis: & ibi tam ipfe quam ftitutum, eumdem elcftutn , ficut a nobis defi­ archiepifcopi, epifeopi , & alii principes Teuto* nitum eft, benedicere diftulerit , tu noftra fre­ ci regni, abrenunciantes fchilmatici, per fratres tus autoritate, omni excufatione, contradictio­ noftros epitropos & cardinales de mandato no- ne,t fic appellatione _rj_______ cefiante, ______ , quam ........ .citius ..........taper ftro , przientibus quibuldam aliis, abfolutionis hoc fueris* requifitus , id efficere non moreris; beneficium meruerunt . Deinde venerunt Vene-Dnuuu decreto noftro, vel alterius,, quo pi zeetias , & ibi ante ecclefiam beati Marci przdi- ptum fit " appellationi ............................. deferendum , impediente : dus imperator , innumera multitudine virorum nullis etiam literis obftantibus a nobis impetra0< mulierum przfentc , alta voce reddente gra­ tis vel impetrandis, nulla exceptione, quo mi­ tias & laudes Altiflimo, nobis ficut fummo pon­ nus vel tardius mandatum noftrum adimpleas , tifici obediemiam & reverentiam humiliter & re­ refiftente. verenter exhibuit: & recepto a nobis pacis oicuData Laterani xv. Kal. Maji, lo nos devote dextravit, & cum reverentia, qua necuit , 6c devotione ufque ad altare in eccle­ fiam introduxit . Sequente vero die in fefto B. Jacobi ab eodem imperatore rogati ad prrdiiftain ecclefiam S. Marci folemnia celebraturi . Miflarum accedimus , & nobis illuc venientibus przfatus imperator extra ecclefiam obviam ve­ nit , & dextro latere noftro devote fufeepto , nos in ecclefiam introduxit. Et peraftis Mifla- L rum folemniis nos ufque ad ipfius ecclefiz por­ tam dextravit, & cum afeenderemus palcfridum noftrum ibi paratum , ftapham tenuit , & om­ nem honorem & reverentiam nobis exhibuit , quam przdeceflbres ejus noftris coniueverunt antece'lbribus exhibere « Erit itaque folicittidinis >eftrz nobis & ecclefiz in profperis fucceflibus c-ngaudere, & efleftum pacis aliis devotis ecclefix filiis aperire : ut hi, quos zelus domus Do­ mini tangi:, de pacis munere divinitus dato in Domino gaudeant & exultent. G Data Veneti* in Rivoalto vu. Kal. Angufti, ALE- ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. A Π. AD PETRUM ABBATEM S. REMIGII ALEXANDRI PAPÆ III. Ct Fulconem Remenfis ecclefix canonicum. Ut de ufurarii caufa cognofcant. EPISTOLARUM. appendix CONTINENS LVI. abbatem S. Prima. AD PETRUM Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , dileflre filiis Petro abbati S. Remigii Remenfis , magtftro Fnlconi , Remenfis ecclefi·» canonico , falutem & apoftolicam benediflionem. Remigii D ‘audientiam noftram pervenit , quod Jo; SueifjonenGs terram pupillorum , quorum Th. civis Remenfis gerit tutelam , pignori deti-. net obligatam: unde fortem fuam & tanturdem Editas a R. P. Jac. Sirmondo S. J. poft Petri abbatis Ccllenlis epiftolas. B dicitur percepifte. Quoniam igitur ufurarum cri­ men, & quodlibet fuperabundantix genus / uniI. AD BARTHOLOMÆUM BELVACENS. verfis Chriftianz profeftionis viris eft omnimodis epifeopum, & Petrum abbatem S. Remigii. abhorrenduni .· diferetioni veftrx per apoftolica feripta mandamus, quatinus fi prxfatum Jo.for­ Ut monafteriurtr dc Flaiaco reforment. tem fuam de prxfcripta terra, &tantumdem ul­ tra prxter expenfas reccpiiTe conftiterit , ipfum Alexander epifeopis fervus fervorum Dei, venera· ieandem terram memoratis pupillis & tutori eo­ hili fratri Bartbolomxo Belvacenfi epifeopo, & diirum, omni occafione & appellatione cdfante , le flo filio Petro abbati S. Remigii Remtiffis , faireftituerc fit in paci dimittere, auftoritatenoftra lutem & apoftolicam benediflionem, diftnftecogatis. Quod fi ipfum fortem fuam aut amplius exinde non fufceptffc noveritis : eundem, Erlatum eft ad audientiam poftram , quod forte fua recepta pupillis terram, dilatione & ap­ monafterium de Flaiaco occafione abbatis, pellatione poftpofita , reddere conftringatis : δζ qui ibidem canonice dicitur non fuifle eleftus, ,hoc infra XL. dies poft harum fuiceptionem diliita fit in fpirituajibus & temporalibus diminutum: G' gentius exfequamini. quod ubi forma religionis efle confuevit , ficut dicitur, & exemplum, ibi nulla fere honeftatis, III. AD PETRUM ABBATEM S. REMIGII. vel religionis videantur veftigia remanfifle. Afleritur enim, quod poftquam idem abbas per ali­ Ut de pupillorum quorundam caufa cognofcat. quot* monachos clauftrales& idiotas, perionisiniciis & ignaris, qux extrinfeca gerebant negotia, Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , dilefli filio Petro abbati S. Remigii Remcnjf , falutem minus canonice ipfius monafterii fuit adminiftratlonem adeptus ; non in confcrvanda religione, (J apoftolicam benediflionem. vel rn ampliandis bonis ecclefix, fed in diftrahendrs his, qux a prxdecefloribus fuis ibidem re­ Ecepta conqucftione T. civis Remenfis ,quod petit confervata , ftudium & folicitudinem non God. quondam Sueflionenfis, pupillis, quos erubuit adhibere . Quoniam igitur providendum idem T. habet in cuftodia , domum, qux ipfis nobis eft, & iolicitc vigilandum, neprxfcriptum hxreditario dicitur jure competere , detineret : monafterium ... in deterius illabatur,, .. fi v. ei ..v... nonfue. .uv _ diferetioni tuae nos mandaflè recolimus, uteumrit celeri provifioneconfultum : diferetioni veftrx1-'dem G. ad reftituendam prxdiftts pupillis do­ per apçftolica feripta praecipiendo mandamus , mum detentam, vel coram venerabile fratre no­ quatinus infra xxx. dies poft harum fucceflionem, ftro NoviomenG epifeopo juftitiam exhibendam , ad locum ipfum pariter accedentes, vel abbatem moneres, & diftridius coerceres. Sed codem G. & monachos ante vos in alio loco congruo con­ prout dicitur , antequam ad te litterx noftra·, vocantes, de ftatu monafterii diligentius inqui­ perveniftent, fublato de medio, cum uxorem e· ratis: & qualiter in fpiritualibus & temporalibus jus.commonuiftes, ut alterum horum exfequerevaleat reformari, ipfis modum & formam prx- tur ; refpondit non ad fe caufam filiorum perti­ figatis. Si vero verifimile fit, quod per abbatem nere, & quod filii propter minorem agere non commode reftaurari non poflit, eum ab admjni- poflent tetatem . Unde quoniam ex dilatione <5c flrationc . appellatione poftpofita, removentes, expetat tone ifta , multa poifunt prxdidis pupillis aliam perfonam idoneam & rdigiofam , fi in juris fui detrimenta & incommoda provenire, & monafterio ipio inventa fuerit , aut dc alio re- noftra intereft utriufque pupillis fecundum com ligiofo loco , eidem monafterio ; cum confilio mifl'um nobis officium providere : diferetioni tnx religioforum virorum , in abbatem provideatis, g per apoftolica icripta prxeipiendo mandamus , per cujus ftudium & diligentiam fpes fit idem quatinus prxdidam ’ ’’ " poil mulierem infra xl. dies monafterium polle in fpiritualibus & temporali-, harum fufeeptionem moneas , & diftride com­ bus reformari ; fi praefar i monaçhi ad commoni­ pellas , ut tutori ptxdidorum pupillorum pro tionem veftram in perionam qualem diximus non pueris fuis, quorum habet tutelam, in pcxfeutia poterunt venire . tua fuper jam diela domo refpondeat , vel pro­ Datum Tufculani iv. Non. Maji. curatorem, qui pro eis debeat refpondere, conftituat : aut ipfis eandem domum libere 8c quie­ Nota Jacobi Sikmondi S. J. te dimittat. Tu vero, G experiri voluerit. utra­ Monafterium de Flaiaco ) S. Geeemtri de Flaviaco. que parte ante te convocata caufam audias, & S>c enim hodie nominant , nartim a loco , partit» a primo eius conditore. Monafterium Flaviacum appel­ eam juftitia mediante, appellatione remota, de­ lat Nicolaus I. in epifloia ad Odonem epifeopum Bel­ cidas . lovacorum , in quorum finibus ficum eft . Hujui por­ £ T ALIOS, A P R ro ioci monachus fuit Radullus Flaviacenfia , qui feri· pfn in Leviticum. AD ALEXANDRI PAPÆ III. tPISTOLÆ. 9M 9^4 A AD IV PETRUM VI. ABBATEM AD PETRUM ABBATEM. S. Remigii, & Fulconcm Decanum Remeniem. $. Remigii, & Fulconem Decanum Remeniem . Ut caufam abbatum duorum decidat. Ut caufam audiant, que eft inter abbatem Omnium Sanctorum , & canonicos S. Trinitatis. rllexander epifcopus fervets ferveram Dei, diieihs fi.ti< Petro abbati S. Rernigh , tJ Falconi decano Remenfi , falutem & apoftolicam bemdiiticmm . Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , dilectis finis Petro abbati S. Remigii, Ü Falconi Deca­ no Remenfi, falutem & apoftolicam benedi&imcm. Aufam mue inter abbatem S. Urbani , & ab­ batem Dervenfem, fuper ecdefia fandi DeAufam, qua: inter abbatem ecclefn omnium iKlerii, & quibufdam aiiis nofeitur agitari , vo­ Sandorum de infula Catalaunenfi , & ca­ bis , de quorum prudentia & honeftate confidi­ nonicos fan&c Trinitatis, fuper quodam coeme­ mus , committimus audiendam, & fine debito ter­ terio vertitur, experientis veftra· audtendamcomminandam . Ideoque experientis veftrse per apo- B ; mittimus , & fine -debito terminandam. Ideoque ftolica feripta mandamus, quatinus, cum exinde diferetioni veftrz per apoftolica feripta przcipienrequifiti fueritis, m unum pariter convenientes, do mandamus, quatinus, cum exinde fueritisrtutramque partem ante veftram pnefentiam con­ quifiti , utramque partem ante veftram prafenvocetis.· & rationibus hinc inde diligenter audi­ tiam convocetis, & rationibus hinc inde plenius ts ix cognitis, eamdem caufam , fublato appel­ auditi & cognitis , eamdem caufam infra xl lationis remedio, mediante juftitia decidatis. dies poft harurh fufeeptionem fine debito termi­ Datum Tufculani v. Kal. Martii. netis. Nihilominus etiam caufam que inter ipfos cofdem fuper quibufdam terris vicedomini nofei­ Nota Jac Sirmondi S. J. tur agitari, ftudtofius audiatis, & eam median­ te juftitia decidere ftudeatis. -z/K*·. S. [’riant ) Ejufdem eft ordinli coenobium, cu­ Datum Tufcul. Kal. Maji. C C jus Dervcnic, xcqoe in ccdetn Catalaunorumdiceccli : ieJ m oppido Joiufvills , live, ut vocati poftea cccp.t , Jumvillx. Ecdefic vero S. Dolidem ea eft , qua: rx'0 i^nobi i «.')□· trtftut oppido nomen impofuit ; ac lutii eft monafterii Dctvenhi. iC Nota Jac. Sirmondi S. J. Canon. S- Tri». ) Horum collegium in ipfa eft civi­ ια qua dt Intui* Omnium Sanio­ rum morafterium efle monuimus , ad Pari Cejlenfir tate Cxtaliuncnii, V AD PETRUM sancti ABBATEM eptji. xiv. Itb. viti. Remigii. VII. AD PETRUM Ut qui terram hominis Hicrofolymam profefti tnvaferat, eam reftituere compellatur. .■f.rvjjdrr cpilcopur fervus firvorum Dei, dileilsfi· /lij Petro arbati 0. Remigii , falutem & apofioricaeB bencàittijnem. SANCTI ABBATEM remigii. Ur przbendam Uberto quidam tribuat. Alexander epifcopus firmes fervorum Dei , dileflo fiho abbati S. Remigii Rtmerfit , falutem iS apoftolicam bnudsflioneist. iris litteratis atque devotis tanto propenfiori Elatum eft nobis, quod poftquam O fanât ftudio providere tenemur , &· luis commoTheodorici Remenfis civis Dominicam cru­ cem fjicepit Hicrofohmam profedurus . Gerar­ ditatious diligentius intendere, quanto ex eorum dus de Roicto quandam terram ejus violenter in- Dprovifione facris Dei ecclefiis ftreundior poteft vafit, & eam adhuc detinet occupatam . Nos au­ fruJus & militas provenire. Inde eft, quod nos tem uxoris przdidi O. lacrymabili poftulatione litteraturam diledi filii noftri magiftri Uberti, & devifb, & orficii noftri debito , quo univerfos , devotionem quam circa te gerit, tludiolms attenqui in Dei fervitio commorantur, & eorum bo­ dentes , ipium caritati tuz loiicnc commenda­ na attentiori ftudio defenfare tenemur, propen- mus , rogantes, & rogando mandantes, quatinus fius inclinati .· diferetioni tui per apoftolica feri­ pro reverentia B. Petri ac noftra, dc intuttudcpta praecipiendo mandamus, quatinus, fi res ita vouonis & litteratura fuz, przbendam inecclefc habet , memoratum Gcrardum ftudioie mo­ ha S. Timothei , fi qua nunc vacat , vel quz neas, & autboutate noftra fubexcommunicatio­ primo vacaverit, ei concedas liberaliter, & alline compellas , quod pr.rtaxatam terram uxori gnes: na quod cx hoc finccritati tuae uberes de­ przfati O. omni contradictione & appellatione beamus gratias agere, &. prudentiam & devotio­ remota, cum frudibus inde perceptis reftiruat , nem tuam multipliciter propter hoc in Domino & in pace dimittat . Deinde vero , fi praenomi­ commendare. Dat. Tufc. iv. Id. Maji. natus Gerardus quicquam juris in eadem terra credit fibi competere , cum fupradiâo O. poft- E VIII. AD SILVANECTENSEM EPISCOP. & abbatem S. Mcdardi. quam de partibus Hierofolymitams redierit , co­ ram te ordme judiciario experiatur. Ut damna monafterio fandi Remigii data, Dotum Tufculani m. Kal. Aprilis. reparentur. R V Alexander rpifcpptufervus (ervorum Dei, venerabili fratri Silcarcilcrfi epifeopo, & dtleFk filio abbati S. Medarii , famtem & apoftoliiam benediflionem . X parte dilefti filii noftri abbatis S. Remigii Remenfis auribus ^oftris innotuit, quod cum quzdarr. ancilla & quidum poflefliones indicio Re- E ALFXANDKI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 9i,$ 9^ Remenfis ccdefix fuo fuifleot monafterio reilttu A tiam noftrtm noveritis efle pci latum, quod cum t»; quatundam litterarum ooftrarum occafionc, cuntrovciiia inter N. cler.vum . , fit H fc -E- b. ficut aflerit, cxindc podea quamplurima damna eorum coadmtotcs, lupci quadam domo centua iuftinuit. Qjtia igitur ea, qux judicio rationabi­ li ejufdem ccclefix , quam pncdktus clencus m liter terminata nofeuntur , in recidivam conten­ cleemolynam fibi datam atlcrrbat, & prxuidt vt tionem revocari non debent : dilcretioni veftra: ■ri dicebant fibi rure hereditario perimere , fail per apoftolica feripta mandamus, quatinus rei vc- kt exorta : udem viti ad venerabilem li.mcm litatem diligenter & iuikutc invcftigetis.· &ύ vo­ noftrum Henr.cum Kemcnfcm atchirpitcupum bis conlbrent , tam diftum monaiienum dc prx- & predidus N ad noftram audientiam appella icripris poflcftionibus & ancilla rationabiliter re- vit. Quia igitur abfentibus partibus, eidem cau ftitutum fuifle, reftitutionem iplam rautn dc fir­ fc debitum non putuimu» firtcin imponere eam mam permanere, & damna eidem monafterio fu­ dilcretioni veftrx duximus committendam Inde per hia irrogata , omni oceafione & appellatio­ eft , quod prudenttz vcftrat per apott. Iica (cripta ne remota , noftra freti authoritate rcilitm fa­ mandamus, qua unus, cum exinde luculis n-qu. fiti, partes ante vcftram prsuntiar.i sotnocctis ciatis . B & rationibus hinc inde auditis diligencei fic co Datum Tulcul. iv* Idus Maji. gnitis , ctufam ipfam appellatione remota hnc IX. AD PETRUM ABBATEM debito terminetis. S. Keiuigii, & Fulcvncm decanum Remcnicm . Ut eognolcant de caufa quorumdam, qui abepifcupo Ambianrnfi, judice conftituto a pontifice, appellaverant. Alexander epiicopu fervat frvorttm Dee , dikfiie fimi, abbati S. Acwrign , & Fedcaeu detona A»dttnfii, falatene & afo^alx. aret imediFiiooeeee Datum Vcrullis 11J Kal. Aug. Nota Jacobi SirmonA S. J S. Syiwffcoriant ) Carum ctiam nurse Rtm i canon·· corum collegium. Flodourdm ht>. n ap. iv. de bafiIicis quibus 'Lando irctuepdcoput divert· legavit : Jim* ad eafilieaeee i. iyeofbariueu , fvz vecatar ad apaftolee . XI. AD PETRUM ABBATEM Sandi Remigii Um olim « parte Varini tx filii fui Rcinenfium civium , cauta, qux inter ipfos, bc Ne hommes monafterii fui prohibeat uxores OidcWinum fic Joanr.em Reincnie· buigcnlcs.iu C duccrv dc alterius dominio, per domo quadam veitirur, ad nos delata fuitfet. eandem caufam , fi bene meminerimus, ve­ A.cxandtr epifopm ftrveu frvertm Dr, dilefhfi nti abdi haut noftro Ambianenû epifcopo comlu aobati S. Romgii , fantern & apvmifnnus terminandam . Nunc autem , licut cx Holn am benedifhanm iraiifmilTa conqucftionc prxdidi Oldcwmi tc Jo­ annis ad aures r.oftras pervenit , cum ipli juxta ’Trlatum eft ad audientiam noilram , quod mandatum noftrum ad eundem cpiicopum accefRobcrtum & Martinum homines monafterii filTent : abeo adaudientiam noftran’appellarunt, tui trahis in cautam , quia dc alterius dominio judicem iplum ficutfufpedutn vitantes, quoniam uxores duxerunt Quia vero hujuimodi occalio pnedtdus Wirinus & filius ejus familiaritatem invola fic vana videtur , nec decet le inccbitum cum eodem epifcopo habere dicuntur , & alter alicui gravamen imponere . dilcretioni tui per eorum dc menfa fua efle perhibetur Quia igitur apoftolica feripta mandamus , quatinus prêtatos przdicbs burgenfibus per rcfponlalem fuum < fervx· >erx<-.renn Γη deiafl· Jieiir, atùati jantti Remisi. & Duane Rrmrrf, Ja.Mltrr· f afx^eucaiK X litteris, quas ptspofitus, fie c.’.pnulum Ian άι Sympbur.au. nobis m ierunt, ad nudicii E tnolcftiis agitare prrlumunr Gimquc iuper hoc laufam intraflent , demum ad noilram audientiam appellarunt Quia vero cx iniunAc nobis officio univerfis Dei fidelibus debitores exiftirnus , & cuique m turc fuo adede debemus : dikretio ni veftrr per apoftolica firipta mandamus, qua­ tinus prxdidam mulierem & virum ejus commo­ neatis, & diftrtde compellatis, ut ab inleflationc prxfati abbatis fuper prxfcripta terra omni­ no defiftant . & eam m pace fibi ac quiete di­ mittant vd li dc ;ure confidunt , tu przlcntta veftra 917 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 91« veftra ordine judiciario experiantur . Si autem A pendit, ÔC eeclefiam in qua miniftrabat , ad recaufam intrare decreverint , partibus ante vepradentationem abbatis ad quem pertinet, Valftram przfentiam convocatis, fic rationibus hinc - · concedit — . Quo ~ tero facerdoti fado , poftea ad venerabilis fratris noftri Remenfis archiepifcopi, fic deinde ad noftram audientiam appellavit. Da­ niel vero hzc omnia inficians ,. confiant er afseruit , quod a przdecdsore fuo , ad reprzfentationem przfati abbatis, przfcriptam eeclefiam ha­ XIII. AD EOSDEM. buerit, fic hac fola de caufa eum epifeopus offi­ cio fic beneficio fpoJiafset , quia illi noluit quod poftulaverat exhibere, fic ei pro fe fic aliis comUt abbas, qui alterius abbatis hominem cum presbyteris audader prohibuit , ne tam frequen­ rebus fuis iulceperat, reftitucre tes adverfus eos extorfiones exerceret. Adjecit mcompellatur. fuper, quod cum ipfum propter hoc appellafset, crimina fupraferipta poftea fibi objecit, quzprixifr.vJnJrr epifeoput fervm fervorum Dti , diieflif /iirr , abtiati Λ. Remigii, & Fetlconi decano Re- B mitus non fuerant objeda : fic cum efsct paratus fe inde purgare, ci minis fic terroribus fuosturmrn/i, faint em φ apo/ioncam btnedifhontm. gatores iubtraxit ; nec tamen fuper ctimmibus llefhis filius nofter Humularienfis abbas tranf- iliis ulla potuit ratione convinci . Cumque Da­ miilis nobis litteris intimavit , quod abbas niel fic Vt alterus fe noftro conlpeftui przfentaflent , fic varia fic diverfa coram nobis ad­ Hamenfis quendam hominem fuum cum rebus fuis ad habitum regularem lufcepitt in quo prar- verfus fe allegarent ; quia teftium fic rationum diftus abb.is Humularienfis juftitix fuz queritur fufficientiainTiohhabebant, in caufa illorum non non modicum derogatum . Quia igitur ex com· potuimus procedere , ncc eam fine congruo ter­ mulo nobis ofhcio unicuique in jure fuo adelTe minare . Quapropter de veftr* honeftatis fic didebemus; difcrctioni vellrx per apoftolica fcnp- feretionis prudentia confidentes, eandem caufam prudenti* veftr* committimus audiendam , fiefine ta pizcipiendo mandamus , quatinus przdiftum abbatem auihoritate noftra moneatis , fic difttt- debito terminandam. Ideoquc per apoftolica vo­ tle compellatis , ut pradifto abbati prznomina- bis·, feripta prxeipiendo mandamus , quatinus , exinde requifiti fueritis ,, congruo loco fit tum hominem cum rebus tuis reftituat , vel fe- cum . , „ cum amicabiliter pacifieeque componat ; aut in C tempore pariter in unum convenientes , utram­ prztentia vcftra fufticientem exinde juftitiam , que partem ante veftram pizfentiam convocetis, appellatione remota, exhibeat. fic lationibus hinc inde plenius audirisficcognitis , Datum Tufcul. xv. Kal. Januarii. caufam ipfain , remolo appellationis obftaculo , mediante juflitia, terminetis; ita quidem , quod fi legitime vobis conftiterit, quod fxpediftoDaNota Jacobi Sirmondi , S. J. nieli przfcripta ecclefia non fuerit perpetuo con­ certa , fed ad tempus commendata, aut de vino­ Humuluriin/ii ) Qui nunc de Humbleru» , in ... lentia , fic quod ita in taberna pernoftaverit , d ctccl: Novummii . m qua s ; r.unc proprium habet antiflitem . ita quidem, ut li n<»n efset idoneus, fic ejus convcrUtiorm fic vft* cujus erte deberet , exinde amuvcietur, ut ecclefia illa libere portet honefta: pcrlon.x lor.ndi . Poftremo vero cum idem Da­ niel , quod tabernam fiequentaret , fic quod ibi mu'.totier.. :t.i pcrnoftafkt , quod omilla dormi..unc i.qtienii dic Mifsjm celebrafset, apud epifcc.pun·. .ucui itm iuuiet , fic in purgatione quam fibi induent , dc.ccilsct ; ipfum ab officio ful- inde auditis fic cpgnitis , eamdem caufam , re­ moto appellationis obftaculo , mediante juftttia decidatis. Datum Tufcul. u. Idus Fcbr. D C XV. 9*9 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 930 Λ latione ceflante . fene debito decidatis . Datum XV. AD AMBIANENSEM EPISCOPUM, & abbatem S. Remigii. Ut cognofcant de caufa Tomacenfis epifeopi Tufcul. xvi. Kal. Junii. XVII. AD HENRICUM REMENSEM ARCHIEPISCOPUM. exadionum accufati. jHexatuler papa Ambiaacnfi epijtapo , & aUatt 3. Ut presbyterum in ecclefiam, a qua ejedus fue­ rat , reftituat : & cos qui tgnom in i oie ipium c/cccrant, excommunicato» denunciet. arcbtepi/cept. UM ex infinuatione Danielis presbyteri fan­ Alexander 111. papa Henru» di Joannis in Gandavo noftris fuiffec auri­ bus intimatum , quod fratre noftro Tottucenfi Onftitutus in przfentia noftra R. presbyter epifeopo , ab eo & quibufdam alii» intolerabilem lacrymabili nobis conqueftione month a vit , cxaftionehi pecuniz annis fingulis extorquente , Λ________ _______ ______ quod R. ________ & Willelmus canonici ecclcfiz __S. Do& in confuetudinem deducente, illi eum fuppli-B natiani Brugenfts , quia inter ipfum & prrfatz citer Ac devote rogaflent , ut a tali exadione fe ecclcf* decanum & canonicos , dc oblationibus temperaret ; ipfe vehemeOtcr commotus atque tur­ ecckfne ejufdem presbyteri erat fuborta controbatus , prsdidum Danielem , pro eo quod ver­ verfia , in eum violentas manus injecerunt , & bum propofuir, ab officio fufpendit , & alio· ad poft appellationem ad nos faciam , ipfum a fua hoc terrore minarum induxit, quod quicquidfta- ecclefia ejicientes , alium in eam intrudere non tueret de rebus eorum , pro fuo nutu acciperent : formidarunt : & Galtcrus przdidz ecclefiz S. Aç quod grave eft , abbati S. Petri Gaodavenfis Donatiani cantor, dcGillenus canonicus, in Do­ precepit, ut jam dido Daniele prorfus cxpulfo, minica die , coram omni populo , vx-ftes ejus in altum loco fuo presbyterum ordinaret . Verum plena procciffione lacerantes, illum de choro tur­ prxdidus epifeopus tranfmiflis nobis litteris inti­ piter ejicere przfumpferunt . Quia vero tantz mavit , quod cum Danieli prrfcripta fuiffet cc- przfumptionis exceflum non potuimus , nec de­ clefia ad tempus commendata, Ac vinolentis de- bemus impunitum relinquere , ne laici fumant dims frequenter in taberna pcrnodaftet, ita quod inde materiam in clericos infurgendi: ftatetnnanulla dormitatione precedente Miflam non ti- _?u tux per apoftolica feripta mandamus , quatimuiflct aufu temerario celebrare, Ac hoc in pur­ C- nus infra quadraginta dies rei veritatem diligen­ gatione deficiens confeftus fuiftet , cum ab offi­ ter inquiras, & ii ita t:bi effe conftitcrit, praefa­ cio fufpendit : & ei ecclefiam , quam non habe­ tos viros, qui in tantam audaciam proruperunt , bat perpetuam, fed commendatam , nihilominus publice accenfis candelis cxcominunicatos denuaabftulit. Et quoniam eodem Daniele omnia hzc cies , & ficut cxcommunicatos ab omnibus cau­ inficiante, communis eft, Ac quafi generalis que­ tius facias evitari, donec injuriam paftb congruo rela omnium , quod memoratus epticopus presby­ fatisfaciant, & dc canto exceftu fatisfafturi, cum teros Ac clericos fuo» plufquam mercenarios tra­ litteris tuis ei veritatem continentibus , apoftolidat , Ac ab eis annuatim graves Ac importabiles co fc conlpedui reprsefentenc. Illum aurem , qui exadiones extorquet : diferetioni veftrz per apo­ in przdidam ecclefiam poft appellationem ad nos ftolica feripta mandamus , quatenus hxc omnia fadam ____ dicitur effe intrufus , exince cefTantc apdiligenter At folicite inquiratis, Ac quicquid Ôcibv^pellatitione amoveas , & ipfam iam d:do prvsbyde inveneritis fine admixtione faliitatis , nobis tero cum frudibu» inde perccptis refti tue;e non meram Ac puram veritatem veftrts litteris figni· poftponas. Poftea vero Ifi quis adverfus prxnomificetis: ut nos habita rei certitudine confidentiusq natum presbyterum fuper jam d da eccktia age & fecurius corrigere valeamus quz noverimus re — voluerit — ------- -- te — -------- ­ , coram ordine iudiciario experia corrigenda. Datum Tufculant, xvt. Kal. Odobris. tur , & ru caufam audias , & fine dcbiio deci­ das. Datum Tufcul. xi. Kal. Scpterr.b XVI. AD PETRUM ABBATEM S. REMIGII, Nota Jacobi Sirmondi , S. J. Ac Fulcviiein decanum Rcmcnfem. C Ut cognofcat dc caufa Willelmi cujufdain , qui fc ufuris opprcfliim querebatur. Alexander p.tp.t 11/. Petro abbati S. Remiç.i , & fuient aecano . G F.-r.rji·*· Sanlti Donatiani . ) ArcMep'kori Urrntn’i, cu;m eo delata: rcnqenc . Flodoirdu· i>b. i. <«p v. Hint Donatianaf extuli iri[.oaui , irjoi etiam fignora mamimat m partu eptRofH Mrt>iomeg;nfii t>s Cmc>l Central Tom. XXL Nnn prz- E E " y ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 9Ji pradi&um orphanum in caufa trahere , dc fuperΛ Accedit ad haec, quod clerici, five ipfiadverhoc indebite moleftare przfumunt . Quia igitur fus laicos, five laici adverfus cm , litigantes experiri voluerint Iaicorum judicia fubire , dc fe­ ex fufeepti cura regiminis , orphanorum patroni cundum ipforum inftituta five leges agere vel de­ tenemur & defenfores exiftere diferetioni tus fendere fe coguntur . Nec folum inferioris ordi­ per apoftolica feripta praecipiendo mandamus , nis clerici talibus injuriis fatigantur : verum et­ quatinus, fi tibi cooftiterit in caufa ipfa ad nos iam vos ipfi , fi juftitia rigorem zelo Dei iucappellatum fuifle, & prodiûum N. dc nepotes cenfi aliquando exercetis , aliquam contra vos ejus moneas, dc authoritate noftra diftri&e com­ caufam inobedientis, gregis invidia machinante , pellas , ut prodiftum orphanum fuper jam di&a baereditate moleftare defiftant , & eam ficut a vel ad igniti ferri examen, vel ad aliquod oque prohibitum & exeerabile judicium provocamini : patre fuo conceflam, & in pradcnria prodifti ar­ chiepifeopi conftat fuifle recognitam, in pice dc nulla canonibus , qui id prohibent f feu pontifi­ cali dignitati exhibita reverentia , vel honore . quiete ipfum poilidere permittant : aut fi quid juris in ea fe habere confidunt , coram te , iub· Ad augmentum vero fummamque malorum, cle­ rici paflim in eodem regno impune creduntur , lato appellationis obftaculo, ordine judiciario cxperiantur.. Datum Tufcul. v. Idus Augufti. B quandoque etiam occiduntur . Et quidem gravia iunt ifta, nec profeflionis opera Chriftiana, fed inimici potius zizania reputanda. XIX. AD UPSALENSEM AR.CIEPISG ET Ad qua radicitus evellenda , dc de medio veSUFFR. AG ANEOS. ftrutn penitus extirpanda , tanto acrius vos de­ Uc Simoniam , & multa in ccclefiafticam difcicet & oportet infurgere , quanto magis defides prclatos negligentefque refpieiunt vitia fubditoplinam peccata emendari curent. rum .* dc eorum culpe crimen adferibitur , quod ab his quibus prefidenr , dc pro quibus etiam Alexander papa Vpfale^fi archiepifeopo, è? univerfis reddituri funt tn extremo examine rationem , [affriantis ejus, tam in Svetia, quam in tam frequenter , quam licenter dc impune com­ Gotbia confia ut is. mittitur : maxime cum per prophetam dicatur: Clama , ne ceffis , ansucncia populo meo [celera eo­ //- r» Onftituti a Domino , licet infufficientibus meritis, fuper gentes & regna, ex injun&ac rum : Ce alibi : ffifi annuntiaveris iniquo iniquita­ it..‘ i tem __ fuam, [an&usnem ejus de manu tua requiram l nobis aumiuillrationis officio debitoque compelli,___ , o_____ mur aciem noftra confiderationis ad univerfumCfr in iacris canonibus quos prudentiam veftram -__ ~ -snonibui, ignorare non expedit , icriptum legatur : Ncglicommifli gregis corpus extendere, atque omnium fidelium corda mfiitutionis apoftolica ac dodri- gere, cum poflis, perturbare perverfos, nihil eft aliud quam fovere : nec caret fcrupulo focietana falutaris imbre perfundere : ut ficut in om­ nem terram exivit fonus apofiolorum , & in fi­ tis occulta, qui manifefto facinori definit obvia­ nes orbis terrae verba eorum , ita quoque nos , re . Ex eo autem , quod peccata ex nimia dc qui eorum cathedrx praefidemus, qui cis non in longa va licentia in conluetudinem jam venerunt, vite merito , non in operum fanditate , fed in cum fit , juxta quendam hiMopbutn , infelici­ paftorali cura & dignitate fuccefiimus , verbum tas confummata , dc vix videatur locus efle re­ falutis , evangelium Chriftiana atque catholice medio , ubi qua fuerunt vitia , mores fiunt ; dc veritatis annuncicmus his qui longe , & his qui juxta evangelium , qui mortuus fuerat in pecca­ prope, nomen apofiolicum non inane, neque nu­ to , jam feeteat.* multo majori opus eft ad fudum & in fola vocc gerente, fed in executione fcitandum cum Domino mortuum, non fine laofficii & veritate operis, in quantum nobis Deus crymis dc compaflione , conamine , ne defperentur , ficut quatriduanus in monumento , quibus dederit, adimplentes. Audivimus enim , & audientes non potuimus'Dpoteft invocato Dei nomine cum ipfius adjuto- G non dolere , quod apud vos , tam in Svetia vi­ rio fubveniri. Ut ergo etiam in eis glorificetur Deus, & fadelicet , quam in Gothia , cx nimia & perverfa non libctate , fed abufione potius & inlolentia pientia honorificetur a filiis fuis, caritatem MoyIaicorum, confuetudo pefiima & deteftabilis ino­ fi pro populo Dominum obfecrantis, zelum Philevit : ex qua etiam multa illicita provenerunt , nees vindicantis , contritionem David orantis , tc mala non folum enormia , verum etiam into­ mifeiicordiam Jefu Chrifti fuper Jerufalem flen­ lerabilia pullularunt. Ipfi enim , vobis inconful- tis & pro Lazaro lacrymantis, aflumite : & ha­ tis, ficut dicitur, aut contemptis , concedunt & bentes fecundum apoftolum fcutum fidei , lori­ conferunt ecclefias, quibus volunt : omnia fimo- cam juftiiix, & galeam fpem falutis , accingimi­ niace, five per pecuniam, five per privatam gra­ ni armatura Dei , & pugnate cum antiquo ferpente , eum de obfeflis per inhabitantia peccata tiam, vel odium agentes. Ex hoc autem multa dicuntur tam in ipfo corporibus expellentes, dc diripientes univerfa in adu quam exemplo nociva & perniciofa contin­ quibus habet fiduciam, eos qtios domum fibi fa­ gere. Quilibet enim ÔC undecumque facerdos ad- cere ‘•tlv nititur, ·*“·»«., cum «.um gratia gnu* cœleftis uricm» auxilio «ujuiu , a viv veniens, licet ordinationis fua nullum habeat te- ® tiorutn fordibus emundantes , ut domus Dei (limonium, folo rnandato feu nutu etiam laico- templum videlicet Domini fandum quod eftis rum , Divina in falutis eorum fuxque periculum vos, dici ac fieri mereantur. Nec vos ullus ter­ celebrare prariumit . Unde nonnunquam evenit , ror ab officii paftoralis executione retardet , re­ ut monachi fugitivi, vel homicidae , feu quibuf- colentes, Ce non tantum verbo, fed opere profi. libet irretiri & notati fceleribus , aut in gradum tente» , quod fummus & primus paftor docuifle facerdotii non promoti , facerdotio fungi nefaria legitur & fee i fie : bonus , inquit , pafior animam 7— ... nimis & damnabili prælumptione non metuant . fuam ponit pro evibus fuis. Et quoniam per errorem, 6c tam Divini quam Quilibet vero , vel omnino carens ecclefia , vel pauperem habens , & ambiens ditiorem , poten- humani juris ignorantiam, apud vos inok-viflevi­ tioribus de parochia, data vel promifla pecunia, dentur mala, qua: diximus, & a laicis tanquam alium non erubefeit tam impudenter quam illi­ licita impune hadenus ufurpata : fandorum patrum (Ututia tanquam armis utentes, ipfis inniti debebi­ cite fupplanrare tis ■*■**■*- ALEXANDRI PAPÆ Ill. EPISTOLÆ. 933 934 tis, atque ea fit vos cum eis, his qux illicite com-,A„ tur. Quare, fratres cariffimi, qux taliter fa&a „ funt curiofe refelliie, infefta prohibete, veftrifmittuntur opponere, ut ex eorum Icientia & au­ & ignorantiam fuccreverunt. Sane laicos, eccle- ,, que jutfionibus refiftentes , digno anathematis „ vinculo percutere non dubitate. Item : Si quis fias, vel ccclcfiaftica beneficia dignitatefque con­ cedere, feu de ipfis ulla ratione difponere, fan­ dorum Patrum ad inftar iacriivgii prohibent inftitu­ „ dator, vel acceptor, Dei ecdefias , vel eccle„ fiaftica beneficia , que quidatn prebendas vo­ cant , fub pecunie interventu , five dando eme- ta. Clericos tamen, qui abeis, vel per eos, dato pretio, five gratis, ecdefiam, vel inveftituram ec- „ rit, five accipiendo vendiderit, a Simonis non thor! ta te difpereant, qux per abufionem nimiam defix feu ecclefiafticx digniutisacceperint, prx- „ excluditur perditione. Non folum autem pecunia , fed & quxlibct ob- ter ordinis fui periculum, excommunicationis et­ fequii aut muneris fpecics, in hcjufmodi crimina­ iam p®na condemnant. Nam in fynodo Symmachi papx ftatutum legi­ >jh4. Ko·, ιοί· tur: „ Non placuit latcutn ftatuendi in ecclefia liter intercedit . Unde idem beatus Gregorius : „ Bene, inquit, cum virum juftum pro pntbenda „ defer iberet, ait, beatus qui excutit manus luas ; „ ab omni munere. Non dixit folum a munere; ,, aliquam habere facultatem, cui fubfequendima„ net necetbtas, non authoritas imperandi. Item : B ■„ fed ab omni munere . Quia aliud eft munus „ Laicis, quamvis religiofis, nulla de ecclcfiafticis ;„ ab obfequio , aliud a manu , aliud a lingua . „ dignitatibus aliquid difponendi legitur attributa 1,, Munus ab obfequio , eft fervi rus indebite imC.lli.i.» „ facultas . Item Calixtus papa.* Si quis princiPP. ,, pum, inquit, vel aliorum, difpcfitionem, feu „ penfa *, munus a manu, pecunia eft ; munus a „ lingua, favor. Qui ergo facros ordines tribuit, „ donationem, five pofieftiooem ecclefiafticarum ,, tunc ab omni munere manus excutit, quando PK. PP. Pitch· I. PP. „ rerum fibi vendicaverit : ut facrilegus judicetur. „ in Divinis rebus, non folum pecuniam nullam, „ Item Pafchaiis: Nullus laicorum , ecclefiarum ,, fed nec etiam humanam gratiam „ bona occupet , vel difponat .* qui vero fecus Quod autem facerdos , aut requirit . ,, quilibet clericus , „ egerit, juxta B. Alexandri capitulum, abeccle- aliunde adveniens , vel ignotus , fine teftimonio „ fix liminibus arceatur . Item Alexander: Per & litteris faltem epifeopi fui , in aliena diœcefi „ laicos nullo modo quilibet clericus aut presbyter recipi aut miniftrare non debeat, inCh.rlcedonenfi ,, retineat ecdefiam, neque pretio, neque gratis. „ Item Pafchaiis: Si quis clericus, abbas, velmo- legitur concjlio definitum per hxc veiba: „ Ex- Co.nf „ traneo clerico, vel ledori, extra fuam civita„ tem , fine litteris commendatitiis proprii epi- „ nachus, par laicos ecdefiam obtinuerit : fecun„ dum apoftolorum Ss. canones, fit capitulum An-C ,, fcopi, nuiquam penitus liceat miniftrare . Item „ tiochem concilii, excommunicationi fubjaceat ■* „ in concilio Carthaginenfi ; Clericum alienum, „ Idem : Conftitutiones facrorum canonum fequeo- ,, nift „ tes', ftatuimus, ut quicumquc clericorum ab hac >» Ihora inveftiruram ecclefix, vel ecclefiafticx di- „ ta. Item, beatus Auguflinus ‘ „ gnitatis, de manu laici acceperit, & qui ei ma„ num impoGierit, gradus iui periculo fubjaceat, ,, ôc. communione privetur. „ Et in hancfenten­ tiam aiia multa canonum inftituta 5c fandorum concedente ejus epifcopo , nemo ,, retinere, vel promovere in ecclefia fibi c.nb>t. audeat credi- in fermone quo- „ dam ad populum : Hortamur , inquit , Chri- „ ftianitatem veftram, ut juxta fandorum cano- ,, num inftituta , in ecclefiis a „ aliunde veniens presbyter non vobis fundatis , fufcipiatur, nifi patrum décréta conveniunt. Ceterum ecdefias vel ecclrfi-ftica beneficia , pre­ „ a veftro fuerit epifcopo confecratus, aut abeo tii, feu cuiuicumque muneris interventu conferre, Ad hoc, nc clerici ad fxcularia judicia pertra­ „ per commendamias litreras fufcipiatur. fimoniacum eft , & fimoniacam fapit procul dubio θ hantur , & Rom. imperatorum Ifges prohibent, pravitatem. Porro Simonis crimen , quam fitdete- ftabile, quam horrendum , ipfa vos ejus infamis immanitas ignorare non finit. Ex quo profedo tam dantem quam accipientem damnatio Simonis, quam facra aftuum apoftolorum ledio proteftatur, invol­ S c-«. qux tanquam canones , ubi canonibus non ob­ viant, funt, obfervandx; & fandorum Patrum ac prxdeceflbrum noftrorum authoritas interdicit . Scribit enim beatx memorix Gelafius papa di­ cens ; “ Nemo unquam epifeopum, aut reliquos vit : ad cuiuscondemnationem cum plurima , prrter apoftolorum fanftionem , iarfclorum patrum referi- „ clericos, apud judicem fatcularem accufare prx„ fumat - Irem Alexander omnibus orthodoxis : pta manaverint : pauca credimus ex pluribusfuffe- ,, Relatum eft ad hujus fanâz. & apoftolicx fe- ftura. Inter qux primum fit illud B. Gregorii : Presby­ „ dis apicem, cui furnmarumdilpofitionescaufa- ter, inquit, “ fi ecdefiam per pecuniam obtinuc- G«l»r PP. PP. ,, rum & omnium negotia ecclefiarum ab ipfo ,, Domino tradita funt, quafi ad caput, dicente: „ iit , non folum ecclefia privetur , fed honore „ Tu e> Petrus, (Ut fuper baste Petram etdificabo et„ ucerdotii fpolietur : quia altare , decimas , &E „ clefiam : quod quidam xmuli , ejufque fan&x „ ecclefix infidiatores, facerdotes Dei apud pu„ Spiritum fandum emere, velvendere, fimonia„ cam hxrelim effe nullus fidelium ignorat. Idem „ alibi: Audivimus, dileûiffimi, quod nos audire ,, oportuit, fed audiviffe profedo non libuit: quof,, dam fcilicet facrorum ordinum effe profeflores, „ blicos judices accufare prxfumant: cum magis ,, apoftolus Chriftianorum caufas ad ccclefiasde,. ferre , & ibidem terminari prsecipiat . Taliter „ prxvaricantcs prxvaricavcrunt in Deum fuum, „ qui fub munerum datione , <*d acceptione, Dei „ ecclefias , vel earum fibi facrificia ufurpant : „ & non obedtunt prreeptis ejus. Ferventis vero aqux, vel candentis ferri judi­ „ quod quidem fcelus vos non jamdudum acriter „ correxiffe miramur. Jufte enim uterque corri- cium, five duellum, quod monomachia dicitur, „ piendus eft, & a fandx liminibus ecclefix fum- catholica ccdefia contra quemlibet etiam, nedum contra epifeopum, non admitti'. „UndeStepha- „ movendus, & qui pro ecclefix ambitu munera „ largitur , & qui ut ecdefiam det , quicquam „ nus Papa V. Ferri candentis, inquit, vel aquae „ ferventis examinatione confeffionem extorqueri „ pnefiimi.t accipere. Ifte quippe donum Dei epae,, re , hic autem vendere prxfumit > Sacrilegio quo- „ a quolibet, facri non cenfent canones : &quod ,, que hoc facinus haud difpar dixerim : cum id , „ fuperftitiofa adinventione non eft prxfumen„ dum ■ Item Nicolaus papa : Monomachiam m „ quod fponte , & facro deliberationis arbitrio „ gratis fieri debuit, fub pecunix padionecaufa- Coneil. Générai. Tom. XXI. „ fandorum patrum documento fancitum non eft, „ legem non affumimus , N ηn quam praeceptam non z fuiffc s<«ph·· ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. - *- 93 S - - ,*.a fuiflê repetimus: quam licet inilTc quofdamlega­ mus, ficut fandum David ficGoiiam facra proditt hiftona .* nufquam tamen ut pro lege teneatur , Divina fanxit authoritas , cum hoc & ejufmodi fedantesDeum folummodo tentant videantur. 95^ XX. AD UNIVERSOS DEI FIDELES PER Daciam confli tutoc . Ut Fulconis Eftooum epiicopi inopiam opibus fuis fublevent. Pncterea illud adjiciendo mandamus, quatinus populum regimini fic gubernationi veftrz cotnmiffum decimas ecclefiis fideliter & devote perfoivere , ficut ab ipfo Domino nofeitur inftitutum, di­ ligenter ac folicite moneatis} & fi neceffefuerit, .Alexander papa 111. emiverfis Dei fiolelibier per Da­ ciam conflitxt is. fub diftridiooe anathematis compellatis.* juxta il­ O lud Malachiz prophète in perfona Damini lo- ΜοίαΛ. «· quentis : Inferte , inquit , omnem decimationem in iorreum metem, nt fit cibas in domo mea. Mnes qui pie volunt inChrifto vivere, fit ad jubar incircumfcripti luminis , & ad illam czleftem patriam , quam nec oculus vidit , nec auris audivit, nec in cor hominis afeendit, ubi nec fures fodiunt , nec furantur , nec tinea deCoxit, m·„ Unde in concilio Maguntienfi .* Decimas Deo «•°· „ & facerdotibus Dei dandas , Abraham faâis , B molitur, pervenire defiderant diem oportet ex­ tremum, mifericordiz operibus przven ire, ficzter„ Jacob promiflis infinuat ; fic omnes fanfti fa- „ cerdotes commemorant. Item ex concilio Ro-1 co.rii, R». » tomagenfi: Omnes decimz terrz^ five de fru- loe.Srnl. ,, gibus, five de pomis arborum, Domini funt, ,,, & illi fanftificantur. Sed quia multi inveniun,, tur decimas dare nolentes: ftatuimus , ut fceundum Domini noftri przceptum admonean- norum intuitu feminare in terris, quz cum mul­ tiplicato fruâu , largiente Domtno , recolligere Qxi parce feminat, parce iS metet, (X qiti feminat mbenediSiOtubxs , de benediftione metet vityn atenam . poflint in czlis . Scriptum eft enim : Credimus fane univerfitati vcftrz innotuifte, qua­ liter venerabilis frater nofter Fulco Eftonum epi- „ tur fcmel, fecundo, & tertio. Qui fi non e„ mendaverint, anathemate ufque ad iatisfaftio- fcopus, inopia fic paupertate prematur, & ad con­ „ nem & emendationem congruam feriantur. „ Nec tamen ideo ea, quzecclefiis, immoDeo, Chriftianz fidei ignara eft, totis viribus elaboret, ipfi , vel parentes eorum contuliflc nofcuntur , revocare, vel ecclcfiafticarum perfonarum difpofi- vertendam gentem illam fui epifeopatus , quz & quantam poteft folicitudinem ac diligentiam adhibere procured. Quia vero particeps mercedis efficitur ., qui ei, ad tam ,pium & fanAum opus tioni iubtraherc volentes , erunt aliquatenus au. -. diendi: quz fi etiam homini contuliftent , repe-C perficiendum, confilium & fubfidium fubrniniftrat tere non valerent . Unde Ambrofius in libro de pernitentia: „ Sunt qui opes fuas tumultuario men„ tis impulfu, non judicio perpetuo, ubiecclefiz devotionem veftram monemus & exhortamur Domino , in & in remiftioocm peccatorum vcftro- „ contulerint, poftea revocandas putant. Quibus rum injungimus , quatinus de bonis a Deo vobis collatis przdiûi epifcopi inopiam fublevantef, ei auxilii porrigatis , & caritatis „ nec prima mcrccs grata eft, nec fecunda: quia manum „ nec prima judicium habuit, & fecunda habuit „ facrilegium. Item ex concilio Agathenii : Cle- Divini amoris intuitu miniftrctis: ut per haec & „ rici vel fzculares, qui obligatione^parentum, Altiftimum peccatorum veftrorum veniam confe- „ aut datas, autteftamentoreliftas, retinere per- qui, & ad zternz félicitatis gaudia mereamini, „ fticerint, aut id quod ipfi donaverint ecclefiis, vel propitiante Domino, pervenire. „ monafterii*, crediderint auferendum : ficut fan- alia bona , folatia , quz Deo infpirame feceritis , apud Datum Tufcul. xv. Kal. Octobris. ,, ôa fynodus ftatuit, velut necatores pauperum, „ quoufquc* reddant, ab ecclefiis excludantur. ,, Nota Jacobi Sirmondi , S. J. Illos vero oui qui in in clericos clericos violentas violentas manus manus,, ntDios vero Flt ico Fflonum cfijc. ) i> u|cone d,ft ul irpius (in Falco De p buteone diftutn fi forte fe defendentes, injiciunt, pcenamexcom-Dnotii ed cfifioiai Petri Ccllcnfii) Efloner pepuli regno —' 2.“.'. i . Eflonei municatioois incurrere facrofanûa Romana jam Sveti* attributi. Author cnion eft Sexo Grammaticus t. Frontonem Danorum repem Erico Sveti* regis pridem Gaunt , & inviolabiliter tenet ecclefia : lib. Eftiam & Finmam annuo flipendiorum jure contefsifte. nec a quoquam omnino, nifi a Romano Pont.ti­ re , vel de mandato ejus , abfolvi patitur , aut XXI. AD REGES ET PRINCIPES permittit . BOREALES. Vos itaque ipfius , quae omnium ecclefiarum caput eft & magiftra , veftigiis inhzrentes , ejus Ut adverfus Eftones Chriftiani nominis inimicos ac noftrz in fupradi&is omnibus acquiefcite fanfortiter pugnent. ilioni : & fecundum ea quz a fandis patribus & ptzdeceftoribus noftris inftituta przdiximus , ob· .Alexander papa III. legibxr & principibnc, & aliis fervate , atque ab omnibus per epifeopatus teCbrifli fidelibus, per regna Danornm, Norvegenftros , quantum in vobis eft , faciatis firmiter & fiunt, Gxctomoricm, ÉT Gotborum conflit ut is . insolabiliter obfervari . Contemptores equidem , ecdefiaftica przcipimus, ufque ad condignam pœTAT'ON parum animus nofter affligitur , St ama­ nitentium , ultione percelli. Obedientibtts auremL J.XI ritudine non modica fic dolore torquetur : fit pax Domini noftri Jefu Chrifti .· quatinus & hic cum feritatem Eftonum, & alio:um paganorum il­ frutfitim bonz aftionis percipiant , & in futuro larum partium adverfusDei fideles, ScChhftianz prxmia zternz pacis inveniam . fidei culores , gravius infttrgere , fic immaniusdeDafum Tulcul. tv. Idus Septembris. bacchati audimus, ôtCliriftian: nominis impugna­ re virtutem. Verumtamen laudamus & benedici­ Nota Jacobi Sirmondi S. J. mus Dominum, quod vos in fide cathohca , t< in devotione iacroianclz Romanz ecclefix, quz Itf/.T.’c»/ archptZ item privilegio obtinet principatum , immobili firepiRola·, XXII. d XXIV. rqitate periiftitis , & Chriftianz religionis vincu­ lum & unitatem fervatis. Unde quoniam expedit officio 957 ALEXANDRI PAPÆ 1Π. EPISTOLÆ. 958 officio noftro,-ea qux ad corroborationem fidei, Anendus effe monftratur, qui natum proprium non dc animarum veftrarum nofcuntur pertinere fa- abhorret occidere, dc mavulr interire quam vive­ lutcm, vobis follicita exhortatione fuggerere, & re i ? Cujus utique criminis, pcena , illud etiam perftudiofius fuadere; univerfitatem veftram mone- 1fuadentes vel conlentientes involvi, beatusAugumus fle exhortamur in Domino, quatinus Divi- „ , ftinus oftendic dicens: Se periculofe decipiunt, *·ί·ί'·· no cultui intendere; mifericordiam, &juftitiam, ,, qui cxiftimanr eos tantum homicidas exiftere, & judicium diligere ; a rapinis & iniquis operi­ „ qui manibus hominem occidunt, & non potius bus abftinere : devota Deo & accepta obfequia „ eos, per quorum confilium , & fraudem , fic impendere ; przdidae facrofandx Romam ecck*- „ exhortationem homines extinguuntur. Namju„ dxi Dominum nequaquam propriis manibus infix, tanquam matri & magiftrx veftrx, debitum honorem dc reverentiam exhibere,* epifeopis, fa- „ terfeceiunt, ficut Icriptum eft; Kohis non liceri·*’'· '·* cerdotibus, & aliis prxlatis vertris humiliter obe­ „ interficere qucmqmm : Sed tamen illis mors Dodite, & eis decimas, primitias, & oblationes, & „ mini imputatur, quia ipti cuin lingua interfealias juftitias fuas reddere, fic ipfos tanquam pa­ „ cerunt dicentes, Crucifige, crucifige eum. Inceftum vero quantum facri abhorreant canones & pallores animarum veftrarum honorare , modis omnibus ftudeatis ; fic jura eorum defende- B nes, concilium llerdenfedemonftrat ; Cum his, Co«c>i iicd. „ inquit , qui mccftus fe pollutione commacure, manu tenere propenlius, & confervare cure­ tis.' fic armis ccleftibus prxmuniti, fic apoftolicis „ lant, quamdiu in ipfo deteftandofic illicito carexhortationibus confirmati, ad defendendum Chri- „ nis contubernio perleverant, nec fumere cibum ftianx fidei veritatem fpiritu fortitudinis accinga­ „ ulli Chriftianorum, ficut apoftolus jutlit, licemini : taliter in brachio forti ad propagandam „ bit. Porro fcelus cum jumentis coeuntium quan­ Chriftiani nominis religionem intendentes, utvi- ta fit animadverfione pledendum, legislator Moydoriam de -inimicis poffitisconfequi, fic coronam fes declaiat , cum etiam ipfa interfici animalia juftitix, qux vobis repoftta eft, patrante Domi­ jubeat , qux tali contaminata Hagitio indignam no , adipifei. Nos enim eis , qui adverfus fiepe refricant adi memoriamQuia igitur abominabilem horum exceifutim didos paganos potenter fic magnanimiter decerta­ verint, de peccatis fuis de quibus confcffi fuerint prxlumptionem fevera latis diftndione congruit fic poenitentiam acceperint, remiflionem imius an­ infequi : prxdiûos proprix prolis necatores , & ni , confift de mifericordia Dei, fic meritis apo­ tam iplum facinus perfuadentes, quam conientien­ feu quoslibet parricidas, aut cum matre, fiftolorum Petri fic Pauli , concedimus : ficut his tes,... qui fepulcmm Dominicum vifitant , concedere C lia, confobrina , vel nepte agentes , quam cum confucvimus . Illis autem, qui in conHidu illo jumentis coeuntes, ardiori pœnitentix jugo cure­ decefferint, omnium fuorum , fi poenitentiam ac­ tis compefcere : & nifi lenio confedi, vel corpo­ ris fuerint debilitate leu egeftate oppreffi, cos ad ceperint , remiftionem indulgemus peccatorum. Iedem apoftolicam compellatis venire , & beato­ Datum Tufcul. 111. Idus Septembris. rum apoftolorum Petri & Pauli limina vifitare , XXII. AD UPSELLENSEM ARCHIEP1SG ut in fudore vultus fui , & viarum labore , luperni judicis iram evadere , & ipfius milencor& fuflfaganeos. diam valeant invenire. Ad hxc qui dormiendo , non voluntate , fed De matribus , qux prolis fux procurant interi­ tum : de inceftis, ά. alia foeda libidine: fe iis calu filjos luos opprelliffe inveniuntur : triennio, qui cum ficca fxce vini , & micis panis vino fi i idem filii fuerint baptizati; li vero ablqueiaintindis, Miffam faciunt : dc matrimoniis ti­ cro baptifmate decefferint, quinquennio pœnitentix dilciplinis fubjaceant. Sacerdotes, quos ab his ne iaccrdotali bencdidione fadis. ftudiofius prxeavere convenit, officii fui perpetua Alexander epifcopus fer vus fervorum Dei, Upfellen- D exccutione priventur. Verum fi qui parentum abfi. archepifcopo, & fuffragancis ejus. fentes fuerint quando eorum filii futiocantur , aut fi id fub aliena cuftodia contigerit, extra culpam ice beati Petri apoftolorum principis , lar­ erunt: li tamen eos non funofx, fed congruenti giente Deo & Domino noftro , qui ait , cuftodix ipfos le crediderint tradidifle. '■ ipecidetorem te dedi domui Ifroei, fuper gentes Prrterea & non fine cordis amaritudine quofdam regna, liccl immeriti, in apoftolic» tedis fpecu- facerdotes contra apoftolicas inftitutiones , cum la conftituti, pontificalis officii debito pro uni- licca fxce vini, vel cum micis panis vino intin­ verfrs compellimur folicitudtnem gerere, & anti­ dis, Mulam celebrare auuivimus . &. fideles latquo hofti, qui tanquam fxviffimus leo circuit quae­ cos bon Ghriltiano more , ablque facet dotali be­ rens quem devoret , paftorali providentia obvia- nedictione & Milia , matiimonium contrahere . re, ne gregem Dominicum invadat , & dtverlis Unde fxpe illicita contingit fieri conjugia, & in­ cum vitiorum mortibus laceret. Inde eft, quod ter legitimas perfonas divoitium intervenue . Sa­ vehementi cor noftrum doloris pullatur ftimulo, ne cum omne crimen , atque omne peccatum audito quod in partibus veftris in tantum libido oblatis Deo lacrificiis deleatur : quid de cetero crudelis & turpis excreverit, ut quaedam mulie-E pro delitiorum expiatione Domino dabitur, quan­ res prolis tux procurent interitum , earumque cor­ do in ipla faci ifieii oblatione erratur ? Cum eruptores tam horrendo fic dcteftabili facinori , nim magifter veritatis , difcipuhs fuis iacramennon folum confentire , verum etiam perfuadere tum commendaret neftrx falutis : non liceam przfumant : alii inceftuola conjunûione , plerique freem vini , non micas panis vino intindas ac­ cum jumentis abominanda fe pollutione comma­ cepit , fed panem & calicem, & benedicens de­ culent . Qux quantum fint gravia , & creatori dit difcipulis luis. Quia igitur ferus agere, evan­ noftro penitus inimica, ipfa ferieris atrocitas fa­ gelic* & apoftolicx dodrinx conti arium, ficcontis demonftrat, quam nec audientium aures fine fuctudini ecclefiaftica: penitus eft adverium : apo­ ftolica prohibemus authoritate, ut cum ftcca fx­ ingenti poffunt horrore percipere. • Si enim qui j.idato in terram femine prolem ce vini , vel cuin micis panis vino intindis,- vel ryalcbat ex uxore liifcipere, percuflus a Domino alio modo quam Dominus inftiruit , nullus de tcftamcnti veteris ferie dinofenur ; qua petna fc- cetero facrificare attentet: led fecundum foi main fac ιο- V 959 ALEXANDRI PAP Æ III. EPISTOLÆ. 940 facrofanâz eccleGae Romane quam vos in om- A ota acobi nibus imitari oportet, fohim panera , & vinum aqua mixtum in facrificio corporis & fanguinù Lintaceprnfi . ) LiMOgenfi . Upfaienfis faffraganao Chrifti offeratis. Not. eft civitas Svetiat, m aoa tynoduoi caiebratia leCeteram clandeftma, & abfque facerdotali be- (itat Nieolatts Ancikus cardinalis, Eugemi 1Π. liga­ nediftione non debere contrahi conjugia , aut nifi tus , anno Mcxtvm. Linjacogenfis cpifcopatut iterum mentio eprtt. xx*n. inter legitimas pertonas, que infra feptimutngra­ dum nulla consanguinitatis linea conjungantur : XXIV. AD GUILLELMÜM STRANENSEM nec contraâa, nifi canonice & confenfu epifeopi BFISCOPUM. diflblvi : multorum fandorum patrum declarat authoritas Vos itaque muniti fandorum patrum Sanctionibus dc ecclefiafticis inftitutis , hec que Ejus ecclefiam in fua proreftionc recipit, pofleffiones confirmat. dida funt, diligenter ferrate , dc ab aliis préci­ pité inviolabiliter obfervari: difpenfationis mode­ Alexander papa 111. GniIMmo Strmunfi epifeopo. ramine utentes, ut qui in quinro vel quarto gra­ du conjuncti funt, cos non feparetis, fed ne am B Ratres dc coepifeopos noftros , & eos przciphut ralicer conjungantur, pontificaliauthoritate put qui in medio prav» nationis funt poli­ & ditlridtone prohibeatis. ti, & in remotis mundi partibus conftiruti , ar­ Datum Tufcul. v. Idus Septembris. diori nos convenit caritate diligere : & utincommiflb fibi amplius talento proficere valeant , dc XXIII. AD COLON. LINGACOPENSEM ad cultum juftitiac dc domus Dei decorem fortius EPISCOPUM. accingi, eis apoftolica: fedis gratiam & favorem nos convenit impertiri. Attendentes igitur devo­ Approbat ejus cleftionem in'locum alterius, qui tionis tus confiantiam, dc fidei puritatem , qua fpoote abdicans, monafteriumpetierat. beato Petro & nobis immobili firmitate adhstre- N J Si kmondi S. J. F re confpiceris : te ficut venerabilem fratrem noftrum diligere & honorare, & tuis rationabilibus X difpenfatione commiftz nobis folicitudinis, votis fic defideriis debita cupimus benignitate fa­ eft quod ecclefiam -----tuam ...« fiib B. .Pbi & ex deb'to caritatis, viros pontificali off vere. Inde *·. -cio prxditos, & morum honeftate ornatos, fin-C tri «c noftra prolefttone recipientes , ea quae in ficfpecera renemur caritate diligere , fic eorum vota. (pradenttaram ~ pacifice ac legitime pofledif, T J’ quz a rationis tramite non difeordant , effdu 1cialiier Neeric , ficui a rege, & melropoliunotuo, fica venerabili fratre noftro Eskilo Londenfi archiprofequente complere.· ut tanto fortius ornamen- ' apoftolies fedis legaro, tibi confirmata ta virtutum apporte, fic honeftis infiftcre mori- cpifcopo < bus ftudeant, quanto (e ab apoftolica lede ma­ eft, 8< feripti fui munimine roborata , tibi , & jore honore cognoverint fic gratia przveniri. Re­ per te eidem ecclefiz, authoritate apoftolica con­ latum fiquidem eft auribus noftr is , quod diledo fi­ firmamus , fic pracieniis feripti patrocinio com­ lio noftro Stenar , quondam Lingacopenli epi- munimus- ftatuentes, ut nulli omnino hominum liceat hanc paginam noftrz confirmationis infrin­ fcopo clauftralem quietem epifcopali honori pre ponente , & pontificalem dignitatem in manu gere , vel ei aliquatenus contraire . Si quis au­ venerabilis fratris noftri Eskili Londeniis arch i- i tem hoc attentare prrfumpferit , indignationem epifeopi , apoftolicz ledis legati , dc regalia co- ftcrt;ncceft dignum ut eis in adAlexander papa III. Colon. Lingacoperf epifeopo. E G 941 ALEXANDRI PAï•Æ III. EPISTOLÆ. 941 adverfitate Chriftianum nomen defenfionem con­ Amarum, toto Audio cogitare ; & ea voluntario ferat , quod in profpcritate defpicere & horrere efiedu perficere, per qux gratiam poflitis Altiffimi acquirere , dc ad rtemx felicitatis gloriam probantur.* univerfitarem veftram monemus, at­ que mandamus, quatinus a fallaciis dc fraudibus cum auxilio Divini numinis pervenire. Ceterum, quoniam fine obedientix virtute nemo Deo pereorum ita prudenter & difcrete de cetero cavea­ fede poteft placere, aùt acceptum fervitiumred­ tis, quod, fi ingruerit necéftitas, ad auxilium & defenfionem veftram non poftint recurrere : nifi dere , per apoftolica vobis feripta prxeipiendo mandamus, dc mandando prxeipimus , quatinus munitiones, fi quas habent, vobis tenendas ali­ gnent, aut alias adeo fuflficientem cautionem ex-, venerabili fratri noftro C. epifeopo veftro, ficut hibeant & fecuritatem , quod amodo nullatenus bonx memorix Giloni pnedeceflori fuo fccifte nopedes retrahere, aut veftram prudentiam valeant fcimini, omnimodam obedientiam dc reverentiam impendatis: dc in his qux Dei funt , dc ad vecircumvenire : fed Chriftianx fidei documenta co­ ftrarum animarum fpedant falutem , monitis & gantur tenere firmiter dc fervare, ne amplius de dc mandatis c/us humiliter parere curetis , dc eorum numero videantur, de quibus didum eft: ei de juftitiis fuis integre , dc plenarie refponCottftekihtr tibi, exert benefecerit ei . Datum Tuf­ cul. v. Idus Septembris. Bdcatis : ita quod apud Deum pro humilitate dc obedientia veftra peccatorum veftrorum veniam Nota /ac. Sirmondj S. J. & gloriam valeatis promereri sternam . Si qui autem veftrum, ci contumaces vel rebelles extiGutbcr»o duci. ) Sveooum. Gutbermut dicitur Sa­ terint : fententiam quam idem epifeopus propter xoni Grammatico, lib. xiv. ubi de bapcifmo agit Kahoc in eos rationabiliter tulerit, authorc Domi­ nuti, filii VValdcmari Danis resit. £»od religiofa , no ratam dc firmam habebimus. inquitextceuioxii officiet» , Svcombw aucti G albe mu, Datum Tufcul. xv. Kal. Odobris. fvi uepte» PVaide»ari convertie» regi Karolo deffon'a» adlxccndi cate/a legatione» attulerat, prxfentia teceueftabct. Phineu . ) Fini, borea les Svetiaa populi > qui Finniam feu Finn.nguoa incolunt. XXVI. AD TRUNDENSEM archiepifcopum, dc A. Stavengarenfem epifeopum. Ut Nicolaum monachum Fulconi Eftonum apoftolo foetum mittant. Alexander papa 111. Tretndeefi archiepifcopo, iff A. qiemdone Stoveng. epifeopo. Ex Divina dc humana defiderat, dc debitum L XXVIII. AD GUIDONEM ABBATEM fahdi Nicafii, dc M. Radulfum cano­ nicum Remcnfem. Ut nonnullos qui damna monafterio S. Remigii intulerant , reparare cogat. Alexander papa 111. Gxidoni abbati S. Nicafii , ifj M. Rtdxlfo canonico Rcenttfi. CUggeftum eft auribus noftris, quod Galcherus O de Caftellionc villam de Belloi, quxadmo- nafterium B. Remigii pertinet , diabolico furore caritatis expofeit, ut bono dc utilitati com­ accenfus deftruxit : dc duas alias villas ejufdem muni debeamus intendere, dc ad revocationem dc converfionem infidelium operam omnimodam dc monafterii ita fpoliavit , quod fpolia inde abduda xl. librarum pretio xftimantur . Milo vero folicttudinem adhibere. Inde eft , quod prudenMalus-Vicinus, cum eidem monafterio plura dam­ * Font, ai tiam veftram rogamus attentius dc monemus , * na dc injurias intulifle dicatur: nec vult inibi fawnaiitm. venerabili fratri noftro Fulconi Eftonum epifeo­ tisfacere, neque quod ratio exigit exhibere . Si­ po, qui ad convertendam gentem illam Divina mon autem de burgo prxdido monafterio apud gratia infpiratus, minifterium prxdicationis dc la­ θ Wandrecicurt damna plurima dc injurias inferre borem proponit afiumerc, Nicolaum monachum, non cdfat. Prxterca Burdinusde Befanes terram , qui de gente illa, ficut accepimus, eftoriundus, qux praenominato monafterio fuit in eleemofyvirum religiofum , atque difcrerum , in focium nam data, duobus hominibus, quibus eam abbas concedatis : ut tantum bonum poffit perficere , ejuidem loci hxrcditario jure conccflêrat, aufer­ dc gentem illam ad agnitionem veri luminis, dc re laborat. Sane presbyter de Alcm. in villa prxad culturam dc dodrinam Chriftianx fidei, ver­ feripti monafterii quandam domum in damnum bo prxdicationis, auxiliante Domino revoeare , ejuidem ecclcfix zdificare przfumit. Ad hzc cum dc vobis exinde valeat xternx mercedis cumulus quidam homo fandi Remigii fe cum quadam par­ provenire. Datum Tufcul. v. Idus Septemb. te hxreditatis fuz, Divini amoris dc caritatis ar­ dore fucceqfus, hofpitali S. Mariz Remenfis ad Nota Jac.Sirmonui S. J. ferviendum hofpitibus pro animx fuz remedio reddidiifet : parentes ejus a longe venientes, quam­ Tmndenfi arcbicpifc. ) In Norvegia . Norvegir me­ vis magnam partem bonorum fuorum cis dede­ tropolim alii Trontfemum nominant: Saxo lib. x. ex­ tremo : Corpnt ejeu , Magni regis , Norvegie» relatu» , rit, przlibatum monaftèrium dcecdefiam RemenT'onde»t tn regiam» »on»»cntoru» arca fcpullura» £ fem fuper jam dida eleemofyna inquietare nitun­ peffcdtt : Ejufdem etiam metropolis fuffraganeus efi etur . Unde quoniam noftra intereft jura ecdeiiapiicopus Stavengareniis. rum defendere, dc eis contra malefadores fuos, apoftolicr protedionis patrocinium miniftrare : XXVII. AD CLERICOS ET LAICOS diferetioni veftrz per apoftolica feripta manda­ Lingacopenfis epiicopatus. mus, quatinus ex parte noftra praedidas perfonas commoneatis, dc diftridius compellatis, ut prxUt epifeopo fuo pareant. dido monafterio dc damnis dc juriis allatis con­ grue fatisfaciant, dc ablata reftituant, dc dc ce­ Alexander papa 111. xmverfit taxe ckricit jeux» tero ab ejus dc rerum fiiarum moleftatione peni­ laids Lingactfeafii epifeapatus. tus conquiefcant, vel fub vcftrr diferetionis exa­ mine plenam exinde fibi juftitiam exhibeant Ecet univerfitatem veftram , qux ad perfePrzterea abbas fzpe didi monafterii , de thedioocm virtutum dc falutem pertinent anifap- D ALEXANDRI PAPAE HI. EPISTOLA, »♦} 944 faurario Lauàmenfi, quod apud Creonam jufti-A ci am fuam imminuat, fit penitus fubtrahat ; dede XXX. AD SILFANECTENSEM Willermo mardcalco nobili» viri comitis Henrici, epifeopum» & abbatem fandi Remigii, quod cuidam homini fuo x. libras abftulerit, & multa ei mala fecerit : & de abbate Tcnaliis , Ne monachi fandi Remigii de Brana , fratribus fanâx Mari* de Bran* fint mokfti. qui cum dicatur multa illi damna inferre, ci exinde coram venerabili fratre noftro Remenfi ar­ chiepifcopo noluit prout mandavimus refpondcAkxMkr papa JH. epifeopo, & Moti foMi AowgM Aeamvfr. re, gravem ad nos querimoniam tranfmifit * Id­ eoque vobis pmfeutium authoritate injungimus , A D audientiartk apoftolic» fedis noveritis fail·· ut paedidos viros ad refercienda illata damna ΪΑ fc perlatum,\monacho» fandi Remigii de przfato abbati, & ad reftituenda ablata , & ad fatisfadionem de illatis injuriis exhibendam, vd Brlna religiofis viris abbati flt fratribus land* Maris de Brana diftridius inhibere , ne famiod complementum juftiti· faciendum, auctorita­ . . te noftra monere, & diftride compellere ftudea- liam comitis & comitifl» de Brana ad aliqua au­ lis : & in fupradidis omnibus cum ea maturita- B deant recipere facramenta. Unde quoniam inde··- --- procedatis * ' * quod1 exinde —:_i- dili i .T ­ ceoJ gQ C)$ £ jnhoneftum aliquos indebitis fatite fie providentia gentia & folicitudo veftra valeat non immerito gare moleftiis, qui in religionis habitu elegerunt commendari, & nos diferetioni veftrz confiden­ Domino defervite: diferetioni veftrc per apoftotius negotia ecclefiaftica committere valeamus. Ika feripta mandamus , quatinus paedidos mo­ Datum Tufculani, ix. Kal. Martii. nachos moneatis, flt authoritate noftra compel­ latis, ut nulla ratione contra antiquam comitis XXIX. AD P ETRUM ABBATEM vel comitiftx familiam , vel milites caftri , aut fit francs fandi Remigii. fupervenientes, five uxores eorum, aut liberos , vel familias fuas, ad ecclefiam illorum accede­ Frefcengiantm remiflionem , eorum monafterio re , & ibidem ecclefiaftica fufeipere facrament» faâam ab archiepifcopo Remenfi , ra­ prohibeant, aut in przfentia veftra quodjuftiti* tam habet. didaverit exequi non poftponant. Nos enim eis dedimus in mandatis, ut coram vobis alterum papa /7/. Petro Mati, & fratri^eu paedidorum exfequantur. S. Remigii Remets. C Datum Tufcul. xi. Kal. Decembris. Nota Jacobi Sirmonoi S. J. Ationabiles & honeftas petitiones gravanti animo debemtu admittere, & vota qu· a De Brow . ) Oppidum eft ad Vidui· amnem in pa­ rationis tramite non difeordant, profequente efgo SuflTionieo . Jbâ ergo coenobia φμβ commemorat » fedu complere. Relatum eft fiquidem auribus noΛ honor comitatus. ftris , quod cum fingulis annis duas procuratio­ nes, unam in depolitione fandi Remigii, & al­ XXXI. AD SILV A N ECT ENSEM teram in translatione ipfius , Remenh archiepi­ epifeopum, fic abbatem fandi Remigii. fcopo debeatis perfolvere , & fingulis quibufque certis numeris ά menfuris diftindis, de frefeenUt fratres Corbe jenfes reftituant decimam abla­ giarum pretio nulla cftimatio fada fuiftet : ve­ tam fratribus S. Marie de Brana: item ut re­ nerabilis frater nofter Hernicus Remenfis archi-ft i tuatur eidem monafterio decima vendita quon­ epifeopus moleftiam , & inquietationem , quam dam ab abbate . inde habebatis, pia confidcrationcrefpiciens, vo­ bis fic monafterio veftro frefeengias omnino remi-D Mpe III. Silvaneita\fi epifeopo, & fit : ita fane quod in depofitione beati Remigii Mati S. Remigii Rtmenfit. quinquaginta lolidos, Remenfis monet» , & to­ tidem in translatione ipfius Remenfibus archiellefii filii noftri abbas fic fratres ecclefi· S. pifeopis anniMtim folvere teneamini. Quam uti­ Marie dc Brana, tranfinifia nobis relatioque remitlionem, quemadmodum a prxdido ar­ ne monftrarunt, quod cis dileâi filii noftri abbas chiepifcopo fada eft, fic figilli fui munimine ro­ fic fratres Corbejenfes quandam non dubitarunt borata, ut firmam fic ratam habeatis , eam au­ decimam contra jus equitatis auferre. Unde quo­ thoritate apoftolica confirmamus , fic pnefentis niam, ficut nobit ex voluntate Divin· providen­ icripti patrocinio communimus: ftatuentes ut nul­ ti· ecclefiarum omnium foUidtudo , incumbit , li omnino hominum liceat hanc paginam noftrz fic quoque unicuique in fuo jure providere tene­ confirmationis infringere, vel ei aliquatenus con­ mur; fic epe inordinate aut enormiter fiunt contraire. Si quis autem hoc attentare prarfumplefiderationc injundi nobis officii, compellimur ad rit, indignationem omnipotentis, fic beatorum Pe­ ftatum reâitudin» revocare , diferetioni veftras tri fic Pauli apoftolorum ejus , fe noverit incur- e per apoftolica feripta mandamus , quatinus Corfurum. bejenfem abbatem fic fratres ejus moneatis , fic Datum Tufcul. vm. Kal. Martii. diftriâe compellatis , ut eidem abbati fic fratri­ bus przfcriptam decimam poftpofita occafione reftituant, fic in pace dimittant, vel fubveftrcdiacobi S. J. fcretionis examine plenam exinde fibi juftitiam exhibeant . Si autem caufam potius intrare de­ Frrftaqparww ) Frefcinf» dicuntur , lib. iv. capital· Lxxil. quamaaam ibi etiam codice» nonnulli Friskm- creverint, quam decimam reftituerc : vos in unum gas Ittunt. Vane enim icribitur hoc nomen . Quid convenientes , utramque partem ante veftram vero ngtufccet, docuit Fr. Pitheus g'.oflsrio. poefentiam convocetis , fic rationibus hinc inde plenius audiiis fic cognitis, eandem caufam, fublato appellationis remedio , concordi* vel me­ diante juftitia decidatis. Preterea, ficut ex tranfmilTa infirmatione ejaf- R D Nota J Sirmondi, dem ,41 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLAE. 94* dem abbatis dcfratnun, auribus noftris innotuit, A nendum. Quia vero nobis eft nunc intimatum, Rodulfus quondam abbas predift* ecclefi», mo- quod non aBbas, fed miles ab arbitrio refilivit : nachis & Leodcgarii quandam decimam vendi- diferetioni veftra per apoftolica feripta praecipidit, propter quod eadem cfcdefia grave dc enor- endo mandamus, * quatinus 1 :in unum pariter : con­ venientes, utramque partem ante veftram prarienme patitur detrimentum . Qiia vero contraftus liam convocetis , ipfos monentes propenhus, & ille parvus dt fimoniacus fuit, de principales per­ mandantes , ut arbitrium fuper poflcOionibus il­ foras, vendentis fcilicet dc ementis , fi fupcrilalis, fuper quibus in arbitros fpontanee comprorent, perpetua deberent depofitione damnari: ni­ miferunt , firmiter dc inconcufle obfervent . Si hilo minus vobis injungimus, ut eofiiem mona­ autem arbitrio ftare noiuerint, dc fidejuflores cos chos monere , dc diftrifte compellere ftudeatis , non potuerint d· jure compellere ad ipfum ferquod recepto pretio illis decimam ipfam appel­ vandum: vos tam fuper iis , de quibus arbitra­ latione remota reflituant, dc in pace dimittant: tum eft inter eos, quam fuper aliis,, de quibus quia non eft conveniens, aut confentaneum ra­ tioni, ut una ecclefia locupletari debeat de alie­ inter ipfos hinc inde quacftio vertitur , caufam __ ,_______ _ ____ .______ _____ fiiyt infige audire , dc eam amkabili compofitiona jaftura. His____ vero qui tam_____ perniciofum dedeteftabilcm contractum ’'fecerunt j talon, fi fuper-B ne, vel mediante juftitia , fine perfonarum acI “ ’ ·· ·' '____________ ______ ■____________________________ funt , pceuam ■infligatis , quod alii qui hoc au­ ceptione terminare curetis. Ita quidem, quod qua­ cumque memoratus Joannes eidem abbati dc fra­ dierint , metum habeant fimilia pnefamendi · tribus per violentiam abftulit, fuper quibus non Datum Tufcul. ii. Kal. Decemb. fuit arbitratum , ipfum ea reddere appellatione poftpofita compellatis. Si autem prefatus Joan­ Nota Jacobi Si kmondi S.J. nes a vobis citatus , ad prefentiam veftram ac­ cedere, vel judicio veftro parere contempferit ; Ctriejmfa · ) Nofcile imprimit eft monaflerium ad Somonam fluvium in Ambianenlium dimcefi . Anti­ eum appellatione dc occafione remota excommu­ quam Curbeÿam vocant, at diftingoatar a Saxonica, nicationis vinculo innodetis , dc in terra in qua qu* multo recrnttor originem duxit a Gallica. MawcBtr S. LrMteni- ) Ordiaia S. Auguflini apod habitat, omnia Divina, pneter baptifma parvu­ SuefConM. lorum, dc pcenitentias monentium , prohibeatis officia celebrari. Si qua tamen partium duxerit XXXII. AD AMBIANEN. ET TORNACEN. appellandum, vos rationes, dc allegationes,qu* epifeopo·, & abbatem S. Remigii. hinc inde producentur in medium, diligenter dc folicite audientes, telles quos utraque pars produxerit, appellatione remota recipiatis , dc corumdem juratorum depofitiones fideliter confeci» here, dc nobis fub figillo veftro daufas mittere jflauMtr fepe ΠΙ. A*Ai&erf tf Ttntctu/i epif. (ftudeatis: terminum utrique parti congruum prae­ cepù, & Meti S. Rrmigii Ritmerfs. jfigentes quo debeant fe cum ipfi· atteflationibus apoftolico confpe&ui prefentare. Ceterum fi vo· X tranfinifta conqueftione dileâorum filio(tres huic negotio non potueritis fimul totereffe, rum noftrorum abbatis & fratrum ecclefi* (tu frater Tornacenfis, cum altero veftrum, h*c de Brana, auribus noftris innotuit, quod Joanqu* ( difta funt maturius exfequamini. nés miles de Hoftel eis quatuor modios frumen­ Datum Tufcul. n. Kal. Decemb. ti , dc novem aven* , & quinque fextarios ad menfuram Sucflkmis, violenter abftulit, & incu­ XXXIII. AD ABBATEM ET FRATRES ria eorum duodecim modio· vini, & in vinea COR.B EJENSES. fua duos, accipere aufu temeritatis pnefumpfit. Prcterea quia illos vineam fuam tempore fuoD Ut monafterio de Brana decimam ablatam vindemiate prohibuit, ipfis damnum intulit fex reftituant. modiorum vini, dc eos fextarium frumenti & di­ midium , quem monachi S. Nicolai de Nemore JkxenJer pepe 111. Meti tf fretrihu ungulis annis eis folvebant, tribus annis amitte­ re fecit: flt in nemore fuo damnum ad lima­ tionem uc. librarum illis inferens, terram in qua lle&i filii noftri abbas dc fratres ecclefi* duos modio· uno fextario minus feminare folefanft* Mari* de Brana , tranfinifla nobis bant, & terram etiam Roberta filii Widel*, dc relatione monftrarunt , quod vo· eis quandam vit. fextarios vinagiorum , que idem Robertus non dubitatis contra juris aequitatem auferre de­ affenfii Berneri domini terre eis fub annuo cencimam. Unde quoniam ficut nobis ex voluntate fu uhius modii frumenti dederat, illicite auferre Divin* providenti* ecclefiarum omnium folicitunon dubitavit. Infuper quoque terram quand am, do incumbit . fic qpoqiae unicuique io jure fuo quam longo tempore po&derant , dc iumptibus providere tenemur, dc qu* inordinate aut enorquadragmtia librarum êxtirpaverant, per violenmiter fiunt, confideratiooe injunfti nobis officii tiam occupavit : dc illis multas alias moleftias, E compellimur ad ftatum re&itudinis revocare : nos injurias, gravamina, dc perfecutioncs, dedamna venerabili fratri noftro Silvaneftenfi epifeopo, dc irrogare :-----------------nonr-------formidavit. dilefto filio abbati S. Remigii Remessfis hujus rei Unde quoniam ex parte pnedifti Joannis nobis caufam committimus audiendam , dc appellatio­ fuit jam pridem relatum , quod , cum ipfe dc ne remota, mediante juftitia terminandam. Id­ pnefatus abbas fuper quibufdam pofleflsonibus , eoque per apoftolica vobis feripta mandamus, quatinus jam di&is abbati dc fratribus preferspratis videlicet, terris, dc vineis, m certas pari­ ter compromififlênt perfonas, dc perfone Ille ar­ ptam decimam reftituatis, dc in pace dimittatis: bitrat* inter ilfoc foiflent: abbas in parte earum vd in pnefentia prsdiftorum judicum plenam recepit arbitrium, dt in parte refutavit : nos uexinde juftitiam, foblato appellationis remedio , trique volentes in foo jure adede, tibi, frater exhibeatis, eorum fuper hoc judicium fufeepturi Tontacenfis, mandavimus , ut prssdiftum abba­ & inviolabiliter obfervaturi. Dacum Tufcul. u. Kal. Decemb. tem moneres ad arbitrium illud inconcude ceOoo XXXIV. Cndl. Gmrtl. Torn. XXL Ut judicent dc controverfiis abbatis de Brana,dc militis cujufiiam. E D 947 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. A ' * 948 XXXIV. AD ABBATEM S. REMIGII, & B. XXXVI. AD ABBATEM S. REMIGII, ET ARCHID1ACONUM REMENSBM. FULCONEM DECANUM KEMBNSEM. Litem judicandam committit. De pecunia ecclefiis & pauperibus teftamcnto iclida. Akxender pepe 111. abbeti S. Remigii, & B. ertbtdiecem Remenfi. Æexexdtr papa 111. Meti S. Remigii t & Fnict­ ui dscAW Remenfi" Aulam , qux inter Warinum de WimcriX parte decani .Ambianenfis, fit S. quondam curt , & fotorem uxoris fux , fuper quo. nepotis I. quondam canonici Athbianenfis , dam redditu, cujus partem prxfata mulier adfe auribus noftris innotuit, quod pecuniam, quam jure hereditario afferit pertinere , in prxfentia. venerabilis fratris noftri Rcmenfis archiepifcopi prior de Abbatis Villa mutuo accepit, idem ca­ diutius eft agitata, & ad nos per appellationem nonicus per manum jam didi decani fic nepotis delata, experientir veftrx committimus audien­ "fui ecclefiis fic pauperibus pro anime fux reme­ dam , dc appellatione remota fine congruo ter. dio diftribuendam reliquit. Quo defundo , cum minandam. Ideoque difcrctioni veftrx per apo­ a pnenominato priore decanus, fic S. pecuniam ftolica feripta mandamus, quatinus, cum exinde prxtaxatam requirerent, cam noluit reddere: fed requifiti fueritis, utramque partem ante veftram diffugia quaerens, ad audientiam noftram appel­ prxfentiam convocetis , & rationibus hinc inde lavit , qui nec venit, nec aliquem pro fe refpondiligenter auditis & cognitis , eandem caufam, falem tranfmifit . Quia vero periculofum effet fublato appellationis remedio, concordia, vel me­ cuilibet, nedum viro religiofo , pecuniam alte­ diante juftttia decidatis* rius, fic illam maxime qux pro anima defundorum ecclefiis vel pauperibus prxeipitur erogari , Datum Tufcul. x. Kal. Novetnb. per violentiam detinere : difcrctioni veftrx per XXXV. AD ABBATEM S. REMIGII, ET apoftolica feripta praecipiendo mandamus, quati­ nus prxdiftum priorem moneatis, fie audopitate FULCONEM DECANUM REMENSUM. noftra diftridc compellatis , ut prxfcriptam pe­ Ut cjuûr abbatis Dervcnfis, & clericorum S. cuniam , centum videlicet fexaginra libras, aut Cparum minus, prxfato decano fit S ecclefiis,fic Nicolai Catalaunenfis, fint judices. pauperibus, fecundum quod prrdidus canonicus jflexeeder pepe Ut. abbeti 3. Remigii, & Fuleo- difpofuit, erogandas integre reftituat * vel fub ve­ ^sspdrcaaa Remenfi. ftr* diferetionis examine infra duos menfes ple­ nam fibi juftitiam , appellatione remota , exhi­ ignificaverunt nobis diledi filii noftri abbas & beat . Si autem legitime monitus , neutrum bofratres Dervenfes , quod cum caufam, qux rum efficere voluerit , in cum canonicam non inter eos, & clsricos S. Nicolai Catalaunenfis,differatis exercere cenfuram. fuper ecclefia Campi Alberti vertitur, venerabi­ Datum Tulculani, xvm. Kal. Maij. li fratri noftro Remenfi arcbiepifcopo commiferimus terminandam: idem archiepifcopuscaufam S. f. ipfam magiftro R. Remenfi canonico delegavit. Prier ie ^tbbetir Ville. ) Ville abbatis initio diAa Cum autem in pnefentia ipfius canonici utraque pars conftituta fuiflet, prxdidi clerici, teftesmi- efi , qux poflefiio erat abbatis S. Rieharü, oculo pri­ oratus , in agro Pantivo, AmbunenH dioeceiis «d Sonus idoneos produxerunt fuper decimis Campi p. (nonam. Nunc prilcum etia — huic i...;— pf0 reverentia B. Petri ac noftra, in aliquo benencio ecclefiaftico fibi competenti, un­ vos ambo tnterefle non poteritis, alter non mi­ de vitas neceflaria in veftra femper devotione . nus in eadem caufa procedat. B polfit bonefte percipere , liberaliter provideatis/ Datum Tufculani, tx. Kal. Decembris. . ut liberatitas flt devotio veftra exinde commen­ dabilis debeat apparerer nos quoque vobis, pro­ ac S. J. pter hoc uberes gratiarum aâiones exfolventes , Afiiaiir dt Gerdo. ) Ordinis Cillere entis in dieeee- preces & petitiones veftras, cum (e opportunitas fi Ambianenfi, ad quam etiam pertinet abbatia Sereobtulerit, libentius flt/dficactus admittamus. bicuriis, ordinis PrMBOoftratenfis . Datum Tufculani, v. Idus Augufti. Nota J . Sirmondi XLH. AD PRÆPOSITÜM ET DECANUM REMENSEM. Ut decime reftituantur clerico, cui eas pater Tuus, oliœ emptas, eleemofynz nomi­ ne dederat. XLIV. AD REMORUM ARCMlEPISCOP. Ur cuique idoneo liceat fcholas regere. Alexander papa III. Remanem arcbiepifcop». Tleâus filius nofter abbas S. Petri de Mon­ tibus, tranfinilTa nobis relatione monftravir, quod magifter fcholarum Catalauneufis ec­ X tranfmifta eonqtteftione Stephani dericide clefiz in terra jam didi abbatis fibi fcholarutn Roi accepimus, quod cum parer fuus quafvendirat, flt nullum per abbatem ibi dam decimas, quas jure hereditario pofttdebat magifterium , regere fcholas permittit . Unde quoniam , cum volens peccari maculam evitare, fibi in eleemofynatn dediflet , Radulfiis traditor eas aufu te­ donum Dei fit fcientia litterarum , liberum de­ bet efle cuique talentum gratis cui voluerit ero­ merario fibi vendicare przfumpfit. Cumque me­ gare: fraternitati tuz per apoftolica feripta man­ moratus clericus przfatum R. in prsfentta vene­ rabilis fratris noftri archiepifcopi veftri conveuif- damus , quatinus tam abbati', quam magiftro fcholarum pnccipias, ne aliquem probum & lit­ fet, ut coram eo juftttiam obtineret: compulfus teratum virum regere fcholas in civitate , vel eft ad noftram audientiam appellare . Verum, licet pater fuus eas de jure fibi dare non potuif- fubiirbiis , ubi voluerit, aliqua ratione prohibe­ ant , vel interdicere qualibet occafione prefumant. fet, quia tamen rutius ut idem clericus ipfas ha­ Non enim debet venale exponi , quod munere beat , quam ad laicum devolvantur diferetioni grati* ccrleftis acquiritur : fed gratis debet om­ veftrx per apoftolica feripta prateipiendo manda­ inibus exhiberi, ut impleatur quod feriptum eft: mus , quatinus, fi ita eft , infra dies poft harum lulceptionem , memoratum R. moneatis Crati e Mctpiflii, gratit date. verum licet idem M,',k ··■ magifter fcholarum , illud fibi forte in civitate dc diftride compellaris , ut perceptas decimas ipfa obtentu pravz confuetudinis vendicet : hoc prznominato clerico fine diminutione reftituat, in terra abbatis non poteft aliquatenus veodicadt de percipiendis nullam fibi molefliam inferat, re. Datum Tufculani, Idibus Julii. vel gravamen : ita tamen, quod poft decclTum eilexndtr papa III. pntpqfito & decao Rtmtnfi. D E xl. prediâi clerici przfcriptz decimx ecclefiz, ad quam de jure pertinere nofcuntur, reftitui debe­ ant, pacificeque dimitti. Quod fi monitisnoftris parere contempfcrit, ipfum ufque ad earumdem reftitutionem excommunicationis vinculo , omni appellatione remota aftringatis. Datum Tufcul. m. Idus Junii. Nota Jac- Sirmondi S. J. Liberam debet efe. ) Qaod de mqtiflrt, hoc loco ceniet Alvxinder III. id iptum de (cbclanbui ftatuil Alexander IV. pro Domia'canornm frbolu ia bzc ver­ ba (rnben· epitropo Partfieafi : Infaper fiatvimtu , v» /(Meret manet , lent rthprfi dt prrltitrttm ftttntnt />rr«tr'« Perifin petit findit i»tiuleMtt (ommarMet , fee* rttant frtalarei . Mcamfae volnenttt, lefUenibai XLIII. AD ABBATEM ET CAPITULUM E txl pradicettMbtit tuuUendii, five Mxfiitniiei dt/mr· iaitdh , libere vaSe.ni interefe. ' S. REMIGII. Ut M. clerici de aliquo beneficio ecclefiaftico provideant. XLV. AD CLAREVALLENSEM ET S. RE­ MIGII ABBATES. Alexander papa III. abbati 07 cautulo S. Remigii. Ut Dervenfe monafterium reformeat, Alexander papa III. ClarevaUntfi & S. Remigii Aftoralis cura flt folicitudo, quam licet imme­ Maiihu. riti dilpotfente Domino gerimus, nos admo­ net propenfius flt hortatur, pro viris ecclefiaftiUm dileâtttn filium noftrum Derveofae ab­ cis, flt prrfertim pro his qui nullum habent ccbatem fuper dilapidatione bonorum monaciefiafticum beneficium , flt funt bonz opinionis ftcrii fui, fle diflolutionem , quam per eumdem fle fame, foiicitos fempir flt ftudiofos exiftere, ab* P C ALEXANDRI PAPÆ HI, EPISTOLÆ. »JJ " . ,}4 abbatem audiveramus jampridem faftam fuifle , A vari, ad noftram audientiam appellavit. Verum ad rationcra pofuiflemus : ipfe fe fuper his co------- '■-----------------------— -* — — quoniam eo conveniente altera pars nec venit . ram notis, dc fratribus noftris prudenter fic lau­ nec aliquem pro fc refpoefalem tranûnifit.· cau­ dabiliter excufavit, afferens quod cum multitudo fam ipfam experientiae veftrx, de qua plene con­ Brebeniionum partem quandam terre monafte­ fidimus, committimus audiendam, dt fine debi­ rii fui hoftiliter invafiflct, fic ad reliquam occu­ to terminandam. Ideoque diferetioni veftr* per pandam intenderet, coaftus eft debite plura con- apoftolica feripta precipierdo mandamus, quati­ trahere-, ad terram ipfius monafterii pqflet ab nus, cum exinde requifiti fueritis, utramque par­ illius inique gentis manibus liberare. Adjecit intem ante veftram prxfentiam convocetis, dc ra­ fuper , quod reditus ejufdem monafterii quibuf­ tionibus hinc inde diligenter auditis fic cognitis, dam perionis aflignavit, ut ex his eadem debita eamdeftr caufam infra XL. dies poft harum fuperfolvantur, & quod nec in his culpa fua gra­ fceptionem, fublato appellationis remedio, con­ vatum fit idem monafterium, nec in aliis diflo- cordia vel iuftitia terminetis. 'Datum Tufcul. vi. Kal. Septemb.. lututn. Ceterum, quoniam hxc nobis non con­ fiant . horum Cognitionem & correftiooem expe­ rienti* veftr®, de qua plene confidimus, duxi- B XLVII. AD mus committendam : diferetioni veftrx prefen" Caufam judicandam committit. tium auftotitate mandantes, quatinus ad mona­ fterium ipfum pariter accedentes , rei veritatem Altxander papa 111. . diligenter fic folicite inquiratis, fit que in abbate, vel monachis inveneritis corrigenda , auftoX tranfinifla conqueftione Euronii memini­ ritate noftra, fublato appellationis remedio, ad­ mus, nos caufam qux inter eumdem Eurohibita gravitate fit modeftia corrigatis. Quod fi nium fic Rotandum vertitur , experienti* tux noveritis monafterio expedire'1, ut aliqui ex mo­ commififlc. Sed quia, ficut aedepimus, nondum nachis ipfius loci amoveantur , eos inde auâoin eadem caufa juxta tenorem mandati noftri ritate noftra, appellatione ccflante, amovere mi­ proceflifti: prxdiâus R. falfa fuggeftione ab apo­ nime differatis , fic alios dc religiofis illic inftiftolica fede litteras obtinuit : magifter Joannes tuatis: ita fuper his diligentes fic providi exiftenvero prxdiâum Euronium vjnculo excommunicates < quod Audio fic. diligentia veftra in melio­ tionis innodavit. Quoniam igitur fenrentia non . „ rem Ratum Ratum jam jam diftum diftum monafterium monafterium auftoreDoauftore Do-' poteft, ficut non debet, tenere: diferetioni tux mino reformetur, fic folicitudo ac vigilantia ve-Cper apoftolica feripta praecipiendo mandatpus , E ftra prxeonio mult* digna commendationis exi- quatinus orxfatum Euronium noftra fretus auftoftat . Reditus veroipuus monafterii perfonis, ritate sbfohitum publice denuncies, fic praefatum 5iuibw pro folutione debitorum funt affignati, fi R. " de cetero non audias , neque appellationem olutieni debitorum convenienter non intendunt, ejus ad prxfentiam noftram ullo modo recipias, nec eofdcm reditus bene difpenfant, auftoritate fit rei veritate a venerab. fratre noftro Catalauapoftolica auferatis , fic eos perionis aliis cum nenfi epifcopo diligenter inquifita, R. dc Sufanconfilio abbatis fic fratrum monafterii, qui ma­ nam uxorem ejus inftanter commoneas, & diftrigis providi fint fic difereti, afljgnare curetis:per fte compellas, ut infra vigtnti dies poft harum quorum ftudium fic providentiam celerius fic con­ fufeaptionem, omni contradiftione & appellatio­ venientius eadem,debita perfolvantur. Si qui au­ ne remota , fupradifto Euronio res dc expenfas tem ex ipfis abbas fic monachi , vobis in his fuas reftituant. Si autem monitis tuis obtempe­ contumaces fuerint , vel rebelles , quo minus rare contempferint , eoa vinculo excommunica­ mandatum noftrum in hac parte adimplere poftionis aftringas. Poftea fi idem R. adverfus Eufitis: in cos auftoritate noftra, fublato appella----------- , , --r______ onium agere voluerit coram venerabili fratre tionis remedio, canonicam fententiamproferatis:DnoftroCatalaunenfi epifcopo ~ ~ > ordine judiciario exquia. nos fententiam , quam in ipibs canonice periatur, fic ipfe caufam audiat aw . , dc debito fine Protuleritis , auftore Domino ratam fic firmam firma decidat. ~ Datum Tufculani, vi. Idus Augufti. habebimus. Datum Tufculani, v. Kal. Junii. XLVIII. AD ABBATEM S. REMIGII ET ota S. J. FULCONEM DECANUM REMENSEM . N Jac. Sirmondi MAtitiule Rrebentionam. ) Qui vel fna fpqnte, vel alien.* auipicii, conduAi, per hxc tempora incuifante· omnia populabantur , nec ecciefii», nec monafterii* parcente* : ut eft in concilio Latcrancnfi Alexan­ dri papa, cap. xxvir. XLVI. AD ABBATEM S. REMIGII, ET Caufam judicandam committit. Alexander papa III. abbati S. Remigii, & Falconi decano Remenfi. X parte cujufdam mulieris filtaftrx nobilis viri R.. militis de Vilario, noftris eft auribus intimatum, quod cum ipfa quofdam reditus, Litem judicandam committit. £* qui terragia dicuntur, G. avunculo fuo canoni­ co Ambianenfis ecclefix, pro xxx. libris jampriAlexander pava BI. Mati S. Remigii, iT Falco­ dem pignori obligaifet idem canonicus reditus ni decano Remenfi. fuos illi reftituere contradicit, licet ultra fortem fuam pleraque dedu&is expends recepifle dicatur. Onftitutus in prxfentia noftra Conftantius Quoniam igitur in laicis, nedum in clericis,defubdiaconus lator prxfentium , fua nobis teftabile dt horrendum exiftit ufuranun crimen , conqueftione monftravit , quod G. de Poegni ut pote utriufque teftamenti pagina condemnatum: diferetioni veftrx per apoftolica feripta manda­ quandam domum fuam fitam in villa de Poegni violenter fibi abftulit, dc injufte detinet occupa­ mus ,. quatinus utraque parte ante veftram prx­ tam . Unde cum uterque eflet propter hoc in fentiam convocata, exinde rei veritatem diligen­ prefeniia dilefti noftri R. canonici Remenfis conter inquiratis, dc fi ita vobis conftiterit, memo­ ftitutus: pcxdjftus fubdiaconus timens fcprxgra- ratum canonicum moneatis, dc noftra auâoritate FULCONEM DECANUM REMENSEM. G E 4t 9!! ,/* ALEXANDRI MM> EPISTOLA. te diflriâe compellatis , ut przfcripros reditus A ii impudenter auferre przfumpfit. Conqoefta eft fupradtche mulieri, dilatione & appellatione cefinfuper eadem'mulier, eadem multer, quod fuper terra nepotis faute, fine qualibet exaftione reftituat, Acinpar! libi ***f dimiffa, indebita fibi rL: violentia — ·—: fuit e- - illafui ta. Super quibus cum idem Girardus Commoni­ tus, Ac mulier, ad diem przfixam in prsfentia archiepifcopi conveniffcnt, Ac eadem mulier fuor velletJieftes producere: Girardus ad noftram au­ dientiam appellavit . Quia vero muliere ad no­ XLIX. AD EOSDEM. ftram ppefentiam veniente , altera pars nec venit, nec pro fe itfpoofalem tranfmifit : vobis de * quorum prudentia Ac honeftate confidimus, cauCaufam judicandam committit* uun ipfam committimus audiendam, Ac fine dcJlexander papa 111. abbati S. Rtmigii, tf.FMo- bito ' terminandam. Inde eft quod diferetioni vcni decna Ktnttufi. ftre per apoftolica feripta mandamus , quatinus _ utramque partem ante veftram przfentiam conAufam quae inter R. de Vilers, Ac Amilium ® vocetisI, Ac rationibus hinc inde plenius auditis —- militem de Becloi fuper dote uxoris przdi- Ac cogr cognitis, fuper capitulis, de quibus vobis conagitata , & ad '_____ nos ftiterit ficut diciJ.l ôi R. diucius ------- f. _eft D.'___ , 2____ 1 ____ ad nos appellatum fuiffc , controverfias 1tur per appellationem _....................... delata, experienti* veftrz, Ac quzftiones, fublato appellationis remedio, ira de qua plene confidimus , ALEXANDRI PAPy E III. EPISTOLÆ. prxfumptione, & audacia, dure & afperepùnis-A ris : jBc fi viobis conftiterit cum vel complice?' LIV. AD W1LLELMUM SENONENSEM fuos , in aliquos prxdiâorum fcholariuth, quief; archiepilcopum, & futfragancos ejus fent clerici, violentas manus iajedflc, ipfos, auâoritate apoftolica freti, omni contradiftionc & De canoniiatione S. Thomx Cantuar. archlepifc. appellatione poftpofita, publice excommunicato* denuncietis, & faciatis ficut excommunicato* eau· Aitxander papa 111. Tillelmo Sennetfi arcbicptfcopo, tius evitari : donec paflis injuriam congrue fatisf ti fitffregarnis ejxt. faciant; & cum veftrarum teftimonio litterarum - apoftolico fc'confpeftui reprxfentent ; & prohi­ Edolet Anglia fragrantia , &c. Extat jdpra beat i* omnibus, ne prxfatos fcholares contra li­ iifdem piant verbis data ad omnes Chrtjit fi· bertatem eorum in aliquo moleftare audeant vel delet pag. 906. gravare, quandiu toram magiftro fuoparatifunt Datum Tufcul. iv. Non. Aprilis. < juftittx ftarc. Datum Tufeu 1. vi. Idus Novemb. LV. AD ABBATEM S. REMIGII, ET DE­ CANUM REMENSEM. UI. AD ABBATES S. REMIGII ET S. De controverfia monafterii Virtucnfis cum DIONYSII REMENSIS. Man. presbytero. Caufam judicandam iis committit. Alexander papa 111. abbati S. Remigii, ti deca­ Alexander papa 111. S. Remigii ti S. Dionyfii Reno Remeifi. metfit abbattbtu. TIefti filii noftri I. fanftx Marix Virtuertfis Aufam qux inter G. Remenfem & A. mu­ abbatis, dc quibufdam gravaminibus eccle­ lierem fuper quadam domo coram dilefto fix fux illatis, nuper querelas accepimus : quas filio noftro B. archidiacono Remenfi diutius eft tanto citius fine ^>ito volumus terminari,quan­ agitata, dc, ficut dicitur, ad nos per appellatio­ to & ecclefia majori paupertate laborat. & ab­ nem delata experienti* veftrx committimus au­ bas ecclefix negotia minus poteft pro imbecilli­ diendam, & appellatione remota, fine congruo tate virium fuftincrc . Queftus eft enim, quod terminandam. Ideoque diferetioni veftrx per a- CMan. presbyter ecclefiam de Alvcfiolo, a bons poftolica feripta mandamus, quatinus, cum ex­ memorix B. Catalaunenfi quondam epifcopo ec­ inde requifiti fueritis, utramque partem anteve­ clefix Virtuenfi conceflam, violenter ei prxfumftram prxfentiam convocetis , & fi cognoveritis pfit auferre : fic de reftitutionc conventus , ad caufam ipfam ad nos per appellationem fuifle appellationis diffugium fe dicitur contulifte: fed delatam, rationibus hinc inde auditis, & cogni­ nec per fe, nec per alium prxfentiam fuam ex­ tis , caxndem caufam, fublato appellationis reme­ hibere curavit. Ab Eur. etiam de Colonejo de­ dio, concordia vel judicio terminetis. cimas laborum fuorum, & cenftim annuum do­ Datum Tufcul. xvi. Kal. Aprilis. mus fux, & a R. de Colonejo & fratribus ejus terras ad jus ejufdem ecclefix pertinentes con­ LIII. AD PRESBYTEROS ET CLERICOS queritur injufte teneri. G. prxterea de Bergeriis parochiarum ad monafterium S. Petri de in molendino apud Clamangiam duodecim ,ηηοMontibus pertinentium. nx fextarios eidem prxfumit auferre : & fxpe commonitus reddere contradicit. Unde quia plu­ Ne parochianos fuos in ecclefiis fuis fepeliant ; rimum de veftra diferetione confidimus, fle prxD fatus abbas non parum indiget ecclefix pritfidio fed in Monafterio S. Petri de Montibus fepeliantur. confoveri ; per prxfentia vobis fcrjpta manda­ mus, quatinus fupradiftos viros, fle partem ejufAlexander papa III. presbyteris ti aliit clericis pa- dem abbatis ante veftram prxfentiam convocetis, rocbialixm ecclfiarxm ad monafierixm S. Petri fle querelis ecclefix ac rationibus partium inquifidt MmUibxs pertinentium. tis diligenter fle cognitis, ita eis finem debitum imponatis, ut prxnominatus abbas laborare diu­ Ervenit ad nos, quod cum habitatores paro­ tius pro dcfeâu juftitix non cogatur . Si autem chiarum veftrarum cx antiqua confuetudinc illi aut copiam fui facere, aut judicio veftro ftaapud monafterium S. Petri de Montibus confue-re contempferint : cenfurs eos ecdefiaftica com­ verunt fepeliri, vos contra confuetudinem illam pellatis , epifcopo eorum ex parte noftra denuncorpora defunftorum in veftris ecclefiis fepelitis. ciantcs, ut latam in eos fententiam , ufque ad Quoniam igitur non decet vos prxfcripto mona­ condignam fatisfaftionem, faciat obfervari. Por­ ro , \quia fupranominatus M. presbyter appella­ fterio quicquid juris fiibtrahcre, cui jura fua fi. cut devoti filii integra confervare debetis : per tionem fuam, ut dicitur, profequi non curavit; apoftolica vobis feripta prxcipiendo mandamus, Ecaufam illam, fi hoc ita conftiterit, appellatio­ 3uatinus, fi ita eft, in ecclefiis veftris neminem ne remota terminari mandamus. c habitatoribus ipfis ad fepulturam recipere prxDatum Beneventi v. Idus Febr. fiunatis , nifi apud vos elegerint fepeliri : nec quemquam de cetero laicum infra muros eccle­ LVI. AD ABBATES S. REMIGII, ET S fiarum veftrarum fepelire tentetis, quia id indi­ NICAS1I. gnum effet, & ab inftitutionc ecdefiaftica peni­ tus alienum. Caufam judicandam committit. R C D P Datum Tufcul. Non. Febr. ^Alexander papa ill. S. Remigii ti 5. Hictfii abbatibnt. X tranfmifla relatione E. mulieris accepimus, quod cum G. ab ea quinquaginta quinque foli- E 959 9 do ALEXANDRI PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ. folidos Remenfis mom)®. inftanter exigerer, illa A penitus obferyanri® ,* idem cantus, & iidem libri proponente quod marito fuo , dum citet ip pa­ tria, idem G. jam didam pecuniam condonaikt, fuper hoc ad audientiam venerabilis fratris no­ ftri Remenfis archiepifcopi caufa fuit deduda,- a cujus examine mulier ad noftram audientiam ap­ pellavit. Qjxia vero muliere nuncium fuum deftinante, altera pars nec venit , nec aliquem pro fe refponfalem tranfmifit: experienti® veftrz, de qua plene confidimus , caufam ipfam committi­ mus audiendam, & fine debito terminandam . Ideoque diferetioni veftr® per apoftolica feripta mandamus, quatinus cum exinde fueritis requifi- qui ad ccclefiafttcum officium pertinent, per om­ nes ecclefiis veftri ordinis tcneaiftnr. Nec aliqua omnino ecclefia vel pertona ordinis veftri ad ver­ ius communia ipfius ordinis intlitula privilegium aliquod poftularc audeat, vel obleniunt quomodolibet retinere. Deinde ut nulla ecclefiarum veftrarum , ei quam genuit, aliquam terrene commoditatisfeu rerum temporalium cxaâionem imponat nil ; quod eam gravet, nil quod ejus fubftamiam mi­ nuat , erga eam agere dilponat .* ne, dum abundarç’dc alterius paupertate cupit, avaritie ma­ lum , quod fecundum apoftoium idolorum fervtti, vtris diferetisic honeftis vobis afeitis, utram­ tus comprobatur, evitare non poifit. Curam ta­ que partem ante veftram przfentiam convocetis, & rationibus hinc inde plenius auditis & cogni- B men animarum abbas matris ecclefie in ea, gra­ tia caritatis, fibi retineat.* ut fi quando a fantis^eamdem caufam, appellatione remota, me­ diante juftitia decidatis. Si autem adverfarii G. âdi propofito & obfervantia fande regule decli­ legitime citati , ad przfentiam veftram venire, vel jltdicio veftro parere contempferint, cos au- nem ad reditudinem vite redire poifit. doritate noftra ecclefiaftica Centura compellatis. nare , quod abfit, tentaverit, per ejus folicitudi- ordinis veftri Item ut omnes abbates annis ad generale Datum Tufculani, xiu. Kal. Junii. fingulis capitulum Ciftercienfe , poft- pofira omni occafione conveniant : illis folis ex­ ceptis quos a labore vie infirmitas corporis retar­ daverit .* APPENDIX SECUNDA Epiftolarum Alexandri Papz III. qui tamen idoneum nuncium per quem neccflitas remorationis ptis, qui in remotioribus partibus habitantes, fi­ ne grandi & evidenti Ex Tomo IV. coUiSionii Duchrfaianc Fi .id.m delegare co­ mm capitulo valeat nunciari: & illis item exce­ debebunt , Acrofanfta Romana ecclefia, ficut in B. Pe­ vel fuerit prola­ tam gravis culpa ta > ut fufpenfionem, vel etiam depofiiionem me­ reatur: quidquid exinde a capitulo fuerit fecun­ dum veftrum ordinem diffinitum , fine retracta­ tione aliqua obfervetur . fententiarum Si vero pro diverfitate devenerit, il­ in difeordiam caufa lud irrefragabiliter teneatur, quod abbas Cifter- cienfis qui pro tempore fuerit, cum his qui fanio- ris confilii fit magis idonei apparuerint, judicabit. Hoc obfecro, ut nemo eorum , ad quos fpe- tro apoftolorum principe a Domino promifcialiter caula rcfpcxerit , diffinitioni debeat infionem obtinuit , quod univerfalis ccclefi® fun­ tereflë . Si quis autem abbas pro inutilitate vel ut D pufillanimitate fua fe viderit ab abbati® iu® or­ damentum exifteret ; & praeceptum accepit dine relaxandum, ab abbate domus illius, unde Chriftian® fidei proteflores in fide dc religione omniqtie ita pro uni- fandimonia confirmaret : veifarum ecclefiarum profedibus folicitam fe tem­ per exhibuit , & de inftituendo , confit mando , & provehendo religionis , in omnibus ecclefiis cultu fuit omni tempore ftudiofa . ab ea ficut a fonte ad fit religio derivata : univerfos facr® Ita ut ecclefiz filios dc quod ab aliis qui Spiri­ fua proce flit , humiliter poftulet relaxari . Qui tamen petitioni ejus non leviter adquiefcct, nec quicquam fua auâoritate efficiet : fed congrega­ tis aliquantis abbatibus ordinis veftri, cum eo­ rum confilio peraget, quod inde pariter viucrint adimplendum. Si quis autem abbatum ordinis contemptor, tus primitia acceperunt , religiofe ac lalubriter inftitutum eft, per eamdem immutabilem accepe­ vel oidinis prevaricator , aut commiflbrum fibi fratrum vitiis conlentiens apparuerit.- abbas ma­ rit firmitatem . tris ecclefiz per feipfum, vel priorem fuum,vel Inde eft, diledi in Domino filii, quod facrz quomodo melius noverit expedire , eum ut cor­ religionis veftrz opinione , tanquam agri pleni cui benedixit Dominus , provocati , religiofis precibus veftris benignum impertimur rigatur ammoneat ufque quater. Quod fi culpam fuam corrigere, vel a fufceptz provifionisofficio aflenfum , E cedere forte noluerit : aliquanti abbates ordini» & regulares inftitutiones veftras audoritate apoftoli-a confirmamus . In quibus fub certis capi­ veftri in nomine Domini aggregentur , & com­ tulis qu® interius annexa iunt decrevimus expri­ municato confilio, fi viderint opportunum, eum a regimine fubmoveanr abbati·.* ac poftmodum menda. Primum quidem , alter qui dignus fit, confilio & voluntate patris abbatis, ak monachis domus illius cum abbatibus, ut in omnibus monafteriis veftris, ficut in Ciflercienfi ecclefia, B. Benedi- fi qui ad eam pertinent, eligatur . âi regula perpetuis temporibus obiervetur, & in ledionem ejus nullus de ordine veftro przter fim- qui deponitur, vel monachi ejus, plicem & communem inteiligentiam quemlibet Si autem is dat® in eum lententi® contumaciter decreverint reluâandum : abbas matris ecclefiz, ceterique abbates plenam alium fenfum inducar : fed uniformiter, & ficut quaeque diffinita nofcuntur, intelligantur ab om­ habeant nibus , verfus ad cor, & de fua contumacia refipifeens. & inviolabiliter obferventur , & czdcm poteftatem cenfitra eos diftridionis ec- clefiafticz coercendi. De quibus fane fi quis re­ ma 9Î2 HI. EPISTOLÆ. ALEXANDRI PAP 01 matris fu* mifericordiam poftulaverit humiliter, A licentia abbatum fuorum recipiat, aut fufeeptoa Gcut filius pecnitens recipiatur. audeat retinere. Qutmdiu autem aliqua cccteGarum veftrarum Quia vero fingula que ad religionis profeftum abbas de & animarum falutem regulariter ordinaftis, prz- cujus domo domus illa exivit , omnem curam habeat ordinationis domus illius , donec iu ea abbas alius eligatur . Eleâus autem nulli ar- fenti abbreviation! nequiverunt anneâi.* nos cum his qux prxfcripta Hint, omnia que continentur in charta veftra , que appellatur caritatis , At chicpifcoporum vel epifeoporum emancipatus , vel quaii abfolutus tradatur i Sed nec poft faftam archiepifcopo vel epifeopo fuo profeifionem , quacumque inter vos religionis intuitu regulari­ ter ftatuiftis , auâoritate apoftolica roboramus , Ac vobis vcftrifque fuccefloribus , Ac omnibus qui abbate proprio fuerit aeftituta : occafione ejus ordinis fui pater tranf- conftitutiones profefli ordinem veftrum fuerint , inviolabiliter grediatur , vel in aliquo prevaricator ejus exiftat. Praeterea , G forte abbates ordinis veftri ma· perpetuis temporibus decernimus obferiartda. De cetero , quia propofitum firmum habetis habitationi veftr* loca extra convdfationem fx- trem veftram Ciftercienfem ecdeGam a facnc re­ ligionis obfervantia exorbitare perfpexerint t ipfius cularium eligendi, grangias vcftras ficutecdefias loci abbatem per quatuoc primos abbates, de Fir­ mitate , de Pontiniaco, de Clarevalle, Ac de Mu­ pravorum incurfu ac violentia liberas ac quie­ tas fore ftatuimus:. Ac ut nullus ibi hominem ca­ pere, fpoliare, verberare , aut rapinam exercere ri mundo , ut corrigatur , & fubditos fuos corri­ przfumat , gere laboret, ammoncant, & omnia qu* dcaliis Sancientes etiam, ut propter communia interdi- abbatibus fupra diximus circa eum adimpleant . in virtute fpiritus fanûi inhibemus . Excepto quod fi fponte cedere noluerit, nec de­ fta terrarum, nulla ecclefiarum vcftrarum a Di­ vinis compellatur officiis abflinete . Interdicimus ponere eum, nec , fi contumax apparuerit , ex­ iterum, ne aliqua omnino perfona fratres ordinis communicationis fententia poterunt innodare : do­ nec vel in generali capitulo, vel, fi illud vifum quifquis fibi adverfus eos aliquid crediderit dc tu­ fuerit fine grandi periculo cxpe&ari convocatis abbatibus qui non poffe , de Ciftercio exierunt , Ac aliquibus etiam aliorum , virum inutilem ab veftri audeat ad fzcularia judicia provocare: fed re competere , fub ecdefiaftici judicis examine experiendi habeat facultatem . Salva in omnibus fedis apoftolica auâoritate. officio abbatis amoveant , Ac tam ipfi quam ab­ Decernimus ergo , ut nulli omnino hominum bates & monachi Ciftercienfcs alium idoneum ab­ liceat hanc paginam noftrz confirmationis infrin­ batem ei ftudeant fubrogarc. In illum porro, qutC gere, vel przfcriptas inrtitutiones veftras aufu te­ depofitus fuerit, & monachos ejus, fi recalcitra­ merario violare. Si quis autem hoc attentare prx- re prcfumpferint, fententiam feveritatis ecclefia- fumpferit, fecundo tertiove commonitus, fi non fticx non dubitent promulgare. De quibus poft- fatisfaûione congrua emendaverit, poteftatis ho- hcc fi aliquis culpam fux contumaci* recogno fcens, ad aliquam quatuor paedidarum ecclefia- norifque fui dignitate careat , reun quq fe Divi­ rum fe falutis caufa contulerit : ficut domefticus fcat , recipiatur, quoad ufque ,mrout conveniens fuerit, fux reftituatur ecclcfix .^Interim autem annuus ac Domini noftri abbatum conventus non apud Ciftercium , no judicio exiftere de perpetrata iniquitate cogno- redemptoris Jefu Chrifti alie­ nus Hat, atque in extremo examine diftrittziub- fed ubi a quatuor prrnominatis abbatibus previfum fuerit, celebretur. Quoniam autem Ciftercienfis ecdefia mater eft Ac a facratiflimo corpore Ac fanguine Dei jaceat ultioni. Servantibus autem hzc fit pax Domini noftri Jefu Chrifti, quatinus & hic fru. ftum bon* aftionis percipiant, At apuddiftriftum judicem przmia ztcrn* pacis inveniant. Arnen. omnium veftrum, & alium patrem abbatem fu­ per fe non habet , ficut ad cautelam & ordinis cuftodiam ftatuiftis : per eofdem abbates annua u ibi Hat vifitatio, Ac ad fuggeftionem eorum fecun­ dum ordinem veftrum corrigatur , nerit corrigendum . Sed At quoties Gne abbate proprio domus Ciftercienfis extiterit : ad ipfos aliis abbatibus ad epifeopatuum. fi quid inve­ quatuor ejus cura refpiciat, Ac tam ab eis nuam ab II. AD BITURJCENSEM AR.CHIEPICOPUM Ac fuftraganeos, abbatcfque illorum Encyclics eft , chiepifeopos . & data a paribus ad omnes an- Evocat eos ad concilium Late- ranenfe. Gftercium pertinentibus , qui per dies ad minus xv. fuerint convocati , Ac a monachis Ciftercii, perfona idonea eligatur. Liceat autem unicuique matri ecclefi* ordinis veftri tam de monachis , quam de ipfis abbati­ bus ecclefiarum , qu* ab ipfa procefliflê nofcun- tur, fibi quemcumque voluerit, ii tamen dignus extiterit, aflumere in abbattm. Perfonam autem Xirxawdrr epifeopus fervas fervoram Dti , venerabilsbns fratribus , Biturice*/ anbiepifcopo, & fnffragantn ejnr, & dileiln fiüis aobatibeu per eo­ rum epifcopatns conflitutis , felatem ώ apofloltcam bentdtiitonem. Acc. Extat infra initio Latcrarurfs concilii eadem epijlela areligat in paftorem , ficut nec veftri ordinis ali- “ cbtepifcopo Pifatw & ejus faffragantu inferipta . Ex quis in abbatem alicui alterius ordinis monafte­ quo apparet encyclicem efft , & datant a paribus de alio ordine nulla eccleGarum veftrarum fibi rio ordinetur. Hsc igitur de multis inftitutionibus ordinis ve­ ftri excerpûmus , Ac propriis curavimus capitulis deftgnare. Adjicientes, ut nullus epifeoporum ab- •For:«,ai. batiis vd grangiis veftris* aliqua religioforum ^rcularium habitatione, unde vobis inquicta\ l‘° provenire, fupercdificaripermittat ; fed eos qui fupcrzdificare tentaverint, ne id faciant, Uoniam in agro Domini , Q ad amnes arcbiepifcopos. Qntc feqnxntttr , wn per­ tinent ad encyclicem: fed ktjm ad Bitiarkenfts epiflola funt propria. Ad hzc , commendamus vobis attentius dileftum filium O&avianum fubdiaconum noftrum , virum utique providum, induftrium, Ac diferttum, Ac inter alios clericos fui ordinis carum nobis ad­ fub ana­ modum Ac acceptum . Cui , cum Gt de rnenfa noftra, confidenter, pro fua «probitate, fide , ac thematis interminatione prohibeant. Nemo etiam proieffos veftros, monachos, vel converfos, Gnc prudentia, vocationis hujus folicitudinem duximus imponendam: Ac univcrGtatem veftrammonemus ab epifeopis , quorum diœcefani funt , Concü. GatraL Torn. XXL Ppp pro- 9«, ALEXANDRI BAPÆ III. EPISTOLÆ. propcnfius, & mandamus, ut ita-ipfian benigne recipiatis , Ac honefte traftetis, quo dc devotio veftra erg· Romanam ccckfiam incunftantcr ap­ parent, ft fe ipfum, cum nd noa Domino do­ uante redierit, dc reverentia quam erga beatum Retrum ft nos ipfos habetis poflit grata referre. IIL AD MAGISTRUM GIRARDUM Puellam. Redditus fchiimatis tempore fponte remiflos reftituit. 'V. AD PETRUM CARDINALEM S. Quyfogoni apoftolic* fedxa legaram. Conqueritur dc Parifienfi epifeopo quod archidiaconatum , contra mandatum pap· dc ap­ pellationem faftam, contulerit. Xlncandrr tfifafw ftmu firouv» Dei, diltfh fibo Petro falli Cfafogfa ortthitr· terdiae. b , efoflobte fait Itÿito, faittm & apofiolicom tmoditHomm. I innotefeeret cariflimo in Chrifto filio noftro Ludovico illuftri Francorum regi, quam gra­ viter de infotentia ft temeritate Parifienfis epi­ fcopi , qui contra mandatum noftrum, ft appel­ itteratura tua ac probitas ac morum hone- lationem a te fuper hoc ad noa interpofitam , .das nos monent propcnfius & hortantur , archidiacooatum ecdefic fuc, non fine gravi & injuria noftra, non eft veritua pro ut te ficut probum, honeftum, ft litteratum vicontemptu ­ fua voluntate conferre, fanftorum patrum inftirum, (incero diligamus caritatis aflêâu, & fpetutionibus ft Romane ecclefi* detraftum fit di­ ciali prerogative amoris ft gracie foveamus . gnitati .- in patientia, ficut credimus , fuflineret Hac igitur confideratione indufti , dc perfonam tantam & tam gravem prefumptionem debita fetuam fpectali volentes dileftionis noftr* privile­ verltate puniri: nec moveretur, ficut commotus gio decorare : tibi redditus, quos in regno Teu­ tonico m fervore fchiimatis nullo cogente fpon- efle dicirur , fuper eo quod tam horrendum & deteftabile faftum non duximus approbandum . tanee rcnufifti, de confucta clementia ft benigni­ Verum ne latete poflit regiam magnitudinem , tate fedis apoftolic*, interventu quoque venera­ bilis fratris noftri Maguntlni arehiepifeopi, refti- quam graviter in fafto ipio larfa fit fanftorum patrum auftoritas, ft dignitas apoftolic* fedis , tuimus: ftatuentes, ut non obiit tibi addiminutionem vel maculam fame tuar , nec circa pro-C que in appellationibus ex majori patte confiftit : volumus, ft tuae diferetionimandamus, quatinus motionem tuam tibi przjudicium valeat in pofte­ rum generare , quod aliquandiu redditus inter prefatum regem adeas , fibique plene, pruden­ ter , ft diligenter aperias, quam graviter cenfufchiimaticos nofccris tcnuillc. rc factorum canonum ft auftoritatiRomancée» Datum Laterani, Idibus Martii. defic fit detraftum, fuper eo quod praefatusepi­ IV. AD MAGISTRUM GIRARDUM. feopus poft appellationem, quam de mandato no­ ftro ad nos mterpofuifle dinofeeris, preferiptum Ut redditus omnes ipfi tribuantur etiam abfenti, archidiaconatum dare prcfumpfit, & quomodo ex hoc pravum ft iniquum exemplum tranfibit ulque ad quadriennium, fi fcholas rexerit. ad pofleros: cum fine Icfione canonice fanftionis, ft derogatione juftiti*, non poflit incorre­ ^leKMder tptfami fervus fervorum Dti , dileflo ctam relinqui, quod contra appellationem a quo­ libet attentatur . Hsec autem & alia diligenter filio magifiro Gtrardo^ falutem tt *poproponendo, prediftum regem a propofitoft infiebeem kemdeftiomm. Dftitutione fua fuper hocftudeas folicite revocare. ofbumder epifeofat fervus fervorum Dei, magtfiro Girtrdo Puelle, falutem tt epofiolitam iemiiffiemm. B S L Ttcndentes litteraturam ft fcientiam tuam, Sed fi ab hoc revocari non poterit, proponas ei ft quomodo com politione morum & hone- ex parte noftra, quod fuc gratiflime devotionis faftum jpiius epifcopi , quanrumcumque ftate fis praeditus nihilo minus cogitantes; cogiintuitu ­ mur communi ft fpeciall debito tu» profeftibus grave nobis fit ft moleftum , ft fanftorum pa­ trum inftitutioni contrarium, aequo animo fuftift incrementis intendere , & multa tibi benigni­ tate deferre. Eapropter, dilefte in Domino nli, nemus, & epifeopo, ft nepoti dilefti filii noftri cum fub magifterio rao multi per Dei gratiam Galterii regii Camerarii offenfam iftam duximus remittendam . Nec eis occafione hujus offenf* proficiant in fcientia litterarum: auftoritate tibi apoftolica duximus indulgendum , ut ufque ad aliquod gravamen feu moleftiam inferemus , ft quadriennium , fi fcholaa rexeris , redditus tui 'fententiam, fi qua propter hoc in ipfos lataeft, quos habes in Anglia, nullius contradiftiooe vel relaxamus: ft profecutionem appellationis eis re­ mittimus, fi quam inrerpofuiffc nofcuntur . Ce­ appellatione obftante, libere tibi , ft fine diminutionc qualibet reddantur in fcholis . Ita qui­ terum ne noa vel dileftus filius Grab fubdiacodem, ut nulli fas fit tibi quicquam de illis red­ g»us nofter tantam confufiooem videamur ft ve­ ditibus diminuere, vel fubtraherc, aut circa res recundiam fuftincre: praefato regi fusdeas, ut ho­ tuas indebitam moleftiam vel gravamen inferre. nori noftro ft ejufdem G. taliter in hac parte provideat, ut dignam poflimus inde confolatioNec cogaris infra terminum ipfum fcholas di­ mittere, nifi alicui ecclefi», in qua perfonatum nem recipere, ft regiam providentiam merito in vel magnum beneficium habeas, ea oeceffitas im­ Domino commendare. minuerit , quod merito tuam fibi debeas prefen* Datum Anagnia rm. Idus Novemb. tlam ft patrocinium exhibere. A ΐ Datum Anaguic vn. Idus Februarii. VL ALEXANDRI PAPÆ IÎL EPISTOLÆ. 96« A fins legatione jam pridem alias litteras ad vos di­ VL AD EUMDEM , ET HÜGONEM reximus: quia tamen eumdem cardinalem fpeciaS. Angeli diaconum, cardinales. ii prerogative diligimus, A tarum acceptumque unemus, iterata vobis feriptadirigimus: mooeoUt regis Francorum filia vel ducatur a filio regi»■ tes univerfitatem veftram , fit pnccipicndo man­ dantes, quatinus prediftum cardinalem, ficutde­ Anglorum, vel patri reftituatur. cet tantum virum A legatum apoftolicse Cedit , ^ilrxaadrr tpifcopnt firent ftrvtrM Dei , dilebit cum debito honore A reverentia curetis recipefiliit Pttn S. CitryfipM orttijltn, ÜHugmS.■ re , & ad-vocationem ejus fine contradiftiono ett^fii dfecMS, tordnaUiint, opefieiit» fidit if qualibet accedentes, iefius ftatuta & monita fugotu, filetn Ü i/v/Uùai bntiiOMm. fcipiatis firmiter, A fervetis, fibique ficutlegato apoftolica fedis honorem dc reverentiam impen­ Um filia cariffimi in Chrifto filii noftri Lu­ datis. Ita quod ipfe vobis & aliis poflit falubridovici illuftris Francorum regis, quamjam»^ ter Domino coopérante proficere, Ôc nos de fru- G pridem Henricus illuftris rex Anglorum filio fuo Au legationis fua omnipotenti Domino debitas Richardo duci Aquitani» in matrimonio copulan- B gratias exfolvamus. Anagnia, xtv. Kal. Decemb. dam fufeeperat, ad annos nubiles pervenifle di- ~ Datum ~ catur: idem, rex Francorum videtur graviter dc nobis conqueri, quod nobis , ficut aflerit , tole­ VIII. AD PETRUM CARDINALEM rantibus , nec ci eadem filia fua rtftituitur, nec S. Chryfogoni, apoftolica fedis legatum. a profato duce tradudtur, ficut traduci deberet. Qtoniam igitur idem Francorum rex ad horum De pace FridcricO imperatore nondum fafta ; alteram inftat, nos fibi nolentes m hac parte , & de filia regis Francorum, qpam vel ducere de­ ficut non debemus, deefle : cum indignum fit , bet filius regis Anglia, vel patri reftituere. abfooum, A abfurdum , ut filia ipfius regis tali modo debeat diutius detineri : diicretiooi veftro AJtxjtndtr epifiopeti frrvrn firvtrtan Dti , Diltft· per apoftolica feripta proripiendo mandamus , filio Pttro tit. fimttt Chryfigni prttiytero tordi~ quatinus praefatum regem Anglorum communiter uh, opoftolic* fidit Ugott, feinta» Ü apoftolitue kiuiliiMlfl. A divifim ex parte noftra A veftra foiicitis mo­ nitis A hortationibus laboretis inducere, ut me­ moratam filiam ejufilem regis infra duos menfes C ,(Jod fignificaftis nobis publice per totum rea praenominato duce magnifice, ficut decet utrum­ __ gnum Franci» predicari, nos cwnFriderique regem, traduci faciat: aut eam prcdlftore­ co imper, pacem feciffe, A ex hoc cariifimumio gi reftituere non poftponat. Si vero neutrum illo­ Chrifto filium noftrum Ludovicum illuftrem Fran­ rum ad commotionem veftram infra preferiptuni corum regem in admirationem non modicam ef­ terminum fecerit: in tota provincia Cantuarieo· fe induAum, quia nullam per nos certitudinem fi, fiiblato appellationis remedio omnia Divina, inde habuit: mirati fumus quomodo ille vir po­ poster baptifma parvulorum, A pernitentia» mo­ tens bujufmodi fparfit rumores per orbem , per lientium , donec horum alterum faciat, auAorilitteras fuss denotando nos ad vocationem ejus tate noftra prohibeatis officia celebrari. Et fi nec iviflè, A pacem firmafle ,· cum etfi capitula hinc fic tefipoerit, totum comitatum PiAavenfem fi­ inde produAa fuerint, A fpes habeatur quod pax rn ili fententia fubponatis. Porro fi unus veftrum debeat reformari, nullam tamen certitudinem per­ his exequendis noluerittvel non potuerit imerefficiende pacis habemus: quia jam eam regifignife, alter veftrum ea nihilominus cxfequatur. ficaflcm, qui tantum ecclefi» contulit, A fe pari­ Datum Anagni» xti. KaL Junii. ter A regnum fuum nobis, A fratribus noftris ple­ ine expofuit. Quod quidem te volumus prcdiAo VII. AD LUGDUNENSEM ARCHIEP1SG regi, utpote amatori A defienfori ecclefi» , dili­ S. A. L- A fuffraganeos ejus, Ac. genter proponere, A quod ei ftatim plenius cu­ rabimus, u datum fuerit defuper quod pax refor­ Petram & Chryiogoni cardinalem, legatum metur, A ftudiofius infinuare. fuum, commendat. Dc cetero, licet car iffimo in Chrifto filio noftro Henrico illuftri Anglorum regi feripta noftra di­ XltxMJgr tpifioptu firtnu firvontn Dti , vnwrarexerimus , monentes, confidentes, A hortantes bilihu frotribns, htrdimtnfi ortbitpifiepo , spo- eum, ut filiam fuam pnsdiAo regi fine dilatione ftolit» fidit b faffrtgntM efitt , tf di. reftituat, vel a filio fuo faciat defponfari : quia itÛù filat ni&atibitr b mivtrfi cltn b populo tamen prcdiâus rex Angli» aflêrit fe paratum ef­ fe ad matrimonium complendum, fi rex Franci» pa&iones fervare voluerit, quas fecum fecit : pru­ dentiam tuam monemus A hortamur attentius, Audemus admodum, A exultamus in Domi m-­ quatinus eumdem regem Franci» cum omni ftuS. E dio moneas , horteris propçnfius , A induéas , no , quod dileâo filio noftro Petro tit. Γ Chryfogoai presbytero cardinali, quem in provin ­ quod pnsdiAo regi Anglic petitiones illas com­ cia veftra, A in aliis locis legatum fedis apofto- pleat A obfervet, fi honefta funt, A ita feob­ lice conftituimus, bonum, per Dei gratiam, A ligavit.· quod eum dedeceat, fi eas non compleve­ laudabile tcftimonium perhibetur. Honefta fiqui­ rit . Quod fi forte non potuerit ad hoc induci, regem Angli» cum omni mftantia monere fatagas, dem A laudabilis converfittio ejus, fuaprobitas, A prudentia , de ipfo nos fixerant jam pridem A inducere modis omnibus elabores, ut dc duobus concipere, quod nunc Domino coopérante plenius £K diximus alterum maturius exequatur : quia tis ei fulficere debet ut regi filiam reddat, ex in operis exhibitione didicimus.* quia quanto vos ficut devotos A foedata ecdefia filios abundan- quo fibi interpofitas petitiones non fervat. & au­ tem infra quadraginta dies poft commonitionem tiori caritate diligimus, tanto vobis perfonam ma­ tuam, neutrum horam qu» difta fiant impleve­ gis modeftam, providam, A defertam, in legarit, ia regnum A in terram ejus, omni occafiona tunf duximus providendam . Licet autem dc ipPpp x A in CmriL Gracral Tom. XXL G 7 9<7 ALEXANDRI PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ- ft interpellatione ccflâme, imerdifti fententiam A fiduciam obtinemus . Inde eft , quod not cum* proferas.- ft venerabilibus fratribus noftris Can* dem cardinalem pro quibufdam magnis & arduis ft praecipue partes veftras tuaricnfi ft Bndcgalcnfi arehiepifeopis, ftHAa-negotiis ------ : fpecialiter --------'■-------ad *----------*— venfi epifeopo, ex parte noftra pnecipias , uc duximus deftinandum, cut auAoritatcm ft faculeandem fententiam omni occafione ft appella tio-- cukarem indulfimus corrigendi qux corrigenda ibi ne ceffiutte obfervent , ft faciant mnolabiliter invenerit, ft caufas que ad ejus audiendam perla tu obfervari . Vohmms amem m negotium ipfuml fuerint, dicendi. Monemus itaque univerfitatem fccretum teneas, quoufque a rege Anglorumcer­■ veftram attentu», ft precipitous, quatinuseumtum accipias inde refponfitm: ft hoc ipfum regi: dem cardinalem, ficut virum litteratum , provi­ Francis diligenrer cx pane noftra proponas .· dum, & honeftum , ft a noftro latere deftinaquia nec decet, nec expedit, ut ante retpoofio-■ tum, qui nobis cane eft plurimum, & acceptus, eum honore debito curetis recipere, & corredionem regis noftrum publicetur mandatum. Datum Ferraris n. Kal. Maji. nem fuam , ft ea quas provida circumfoedione ftatueric, fufeipiatis firmiter ft fervetis. Ita quod ipfe in vobis fervorem confuetsc devotionis mvc· B niât, & nos prudentiam ac fioceritaicm veftram dignis in Domino laudibus commendemus. Ut Petrum S. Chryfogoni cardinalem , legatum Datum Anagnin, x. Kal. Maji, agnofcanr. XI. AD PETRUM CARDINALEM S, Chryfogoni apoftoliae fedis legatum^ Alexander epifcooui ferenti fervorxne Dei , ventrnbilibxs frntriieu, Lngdnntnfi npoflolien fedis ten­ te , & Bitnrice^fi, ercbieptfcofxs, (f sortent fitfUt abbas Quintiacenfis decimas reftituat priori dc Lanariaco, quas ipfi ademit. frnroneis , & nnieserfo clere cf fqufe «· cerent cpijcopntibiu tj in epifcapntn Atucieiyfi conflitutis, fitIntent & npoflolicnnt benedi&iontnt,. Alescender epifcopus ferents ferverunt Dei , drZrife fili» Petro fenffi Chryfogoni prêtbytere enrdsnnli npofltlicn fedis kgnte, jnlntent & npoftolienne beOn latet, ficut credimus, veftredifcretionis ncdi&ionent. prudentiam , quomodo nos plim diledum filium noftrum Petrum tit. S. Chryfogoni presby­ terum cardinalem, ejus probitate & prudentia ,C X conqueftione diiedi filii noftri P. prioris & honeftate penfata , in panibus ultramontanes de Lanariaco accepimus, quod abbas&monachi fandi Bcnedidi de Quintiaco ab co de alegatum fedis apoftoliae conftituimus . Eam de ipfo fpem fiduciamque tenentes, quod per folici- griculturis ft vineis fuis decimas contra juftitiam t udinem & providentiam ejus & vos proficietis , abftukrunt , ft exinde ipfum multipliciter infesudore Domino, falutaribus inftitutis, & eccle­ ftare prxfumunt . Qponiam igitur unicuique in fia Dei gratum fufeipiet incrementum . Manda­ jure fuo adefle debemus, ft ne viri rcligiofi inmus itaque univerfitati veftrae, atque prxeipimus, juftc graventur, attentiori ftudio providere : di­ quatinus prxdidum cardinalem, ficut legatum a- feretioni tue per apoftolica feripta mandamus , poftolicx fedis , & ficut virum providum , indu- quatinus prxfatos abbatem & monachos cum om­ ftrium, ft diferctum, ft carum nobis plurimum ni ftudio moneas, ft fi fuerit neccffe , diftride ft acceptum, cum honore debito & reverentia cu­ compellas, ut memorato priori preferiptas deci­ mas fine moleftia ft difficultate reftituant, ft dc retis recipere, ft hooefte tradare, & ad vocatio­ nem ejus fine contradi&ione qualibet accedentes, cetero exigere nulla ratione pnefumant ; vel in fibi tam in appellationibus quam in aliis , ficut r.___ _____ praefentia tuay-,.,... plenamw exinde juftitiam appellalegato apoftoliae fedis, omnem reverentiam , &Dtione remota exhibeant, obedientiam impendatis, & ejus faluberritnis mo------- cFerentia, --------- -- iv. Nonas Augufti. Datum nitis ft mandatis reverenter, prout convenit, pa­ reatis. Ita quod ft ipfe nobis podit Domino co­ XII. AD PETRUM CARDIN ALEM opérante proficere , ft nos dc frudu legationis S. Chryfogoni , apoftoliae fedis legatum fux omnipotenti Domino gratias referamus. Datum Ferentin. 11. Idus Aprilis./ Ut jura monafterii fandi Maglorii peculiariter protegat. X. AD OMNES FIDELES PER. FR.ANciam conftitutos. Alexonder epifcopus ferenti fervornm Dei , dileff» filio Petro tit. finiti Chryfogoni presbytero carEjufdem argumenti. dinnli npoflolien fedis legnte , fnlntent & npoftelicnnt benediiitonent. Alexander epifeopis ferenti fervorxnt Dei , venera­ bilibns frntribtti, nrcbieptfcopit, epifeopis, & diTa folicite nos ft attente rogavit cariifimus in leilii filiis abbatibtts tj altis eccùfinrnnt prola­ Chrifto filius nofter Ludovicus illuftris Fran­ tis , & nnteyerfii tone clericis axone laicis per rtcorum rex pro monafterio fandi Maglorii Pari­ puent Francortan conflitntis, falntent & nptfloli- fienfis : quod jura ipfius monafterii prêter com­ cam benediSionetn. mune debitum illatu volumus ft integra confervare , ft te ad hoc folicitis exhortationibus com­ Um fimus evidenter experti prudentiam, lit­ monere . Inde eft quod diferetionem tuam mone­ teraturam, & honeftatem diledi filii noftri mur attentius, ft mandamus , quatinus dum in P.fit.S. Chryfogoni presbyteri cardinalis, ipfuroterra fueris, jura pntferipti monafterii , audoriqtte ficut virum litteratum , providum ft diferc­ Mte legationis qua fungeris, quantum in te eft, tum, fincere in Domino diligamus: tanto confi­ protegas attentius ft defendas, ft ita pneferiptum dentius fibi committimus que funt per viros bo- monafterium fatigas .in fuis juftitiis confove­ neftos & providos exfcquenda, quanto de fervo­ re , quod per providentiam & folicitudinem tuam re luat devotionis, ft de prudentiafuapleniorem idem monafterium de fui juris integritate lacte­ tur, IX. AD LUGDUNENSEM ET BITURIccnfem archiepifcopos. j N E I C 969 ALEXANDRI PAPA lit EPISTOLÆ. 970 tur , ftc nos exinde diferetionem & itiamAneis Rtmenfis ecclefix, & aliis eccleftafticb pet­ it nu, illiu· provintie, publice appellatione remo­ tuam non immerito commendare pol Datum Beneventi, 111. Kal· Jan. ta , acccnfis candelis illos quo* diximus, excom­ ΧΠΙ. AD PETRUM CARDINALEM S. Chryfogoni, apoftolicx fedis legatum. Ne Mddcnfem eeclefiam detinere pergat, Alesaotder epifeopis ferons fervorum Dei , dile&o felio Petro tit. S. ~_____ r Cbryfogoni presbytero eordinn-· fi, opoflolit* fedis legito, filntem & *“ apoflolscim Λ ’ bemdiifaoem. municato! denuncies , donec ad apoftolicam fe­ dem cum litteris tuis veniant fatislaâuri. Datum Ferentin. vi. Idus Martii. XV. AD PETRUM CARDINALEM S. Chryfogoni apoftolicx fedis legatum. Ut candelabra & cuppam argenteam Portuenfis epiicopi defundi ad fe deferat. Alexmtder epifeopos fervus fervorum Dei , dileilo filio Petro, tit. S. Cbryfogoni presbytero cordinet­ is , ipoflolien fedis legtto, filnteen tJipoftoliam tius & circutnfpeftius ambulare : & ita te com- benedillionem. pofitum exhibere , ut homines inveniant in te 2uid fequantur, βζ non quid debeant remordere. hn borne memorin W. quondam Portuenfis Lccepimus autem uuod eeclefiam Mddcnlcm ad­ epifeopus candelabra xxiv. & cuppam ar­ huc detines , & redditus percipis, ita quod , fi­ genteam xiv. marcarum, deauratam intus & ex­ cut nuncii venerabilis fratris noftri Willelmi Setra, apud Lemovicenfem eeclefiam depofucrit : nonenfis archiepifcopi, apoftolicxfedislegati, re­ volumus & mandamus , ut per nuncium tuum tulerunt nobis, nihil ad eum de redditibus illis providum & diferetum, a diledis filiis noftris de­ pervenit.* & canonici ejufdem ecclefixeleâionem cano, archidiacono, & canonicis ejufdem ccclenon audent libere celebrare. Unde ex hoc,quo­ fix, vel etiam ab abbate fandi Martialis , hxc niam famx & opinioni tux, & honeftatiecclefix' & alia , fi qua de bonis ejufdem epifeopi apud plurimum detrahitur, & nimix avaritie imputa­ eos fune, ex parte noftra quantocius requiri fa­ tur.- diferetionem tuam monemus , confulimus , ctas , recepta nobis deferas , fi debueris ad nos mandamus arcbiepifcopo & canonicis _ redire.’ aut fi non es ad nos quantocius reditu...---------- -- , quatinus -------------------r—-r----------------------dicas, quod pro te non dimittant , quin eidem Crus, apud dUeftum filium noftrum abbatem fan­ ecclefix perfonam idoneam provideant in epifco­ di Germani Parifienfis eadem*ponere non poftpum & paftorem . Tu vero in aâibus & operi­ ponas. Nos enim eis dedimus in mandatis , ut bus tuis illam circumfpeâionem & tnodeftiam fer­ tibi, yel certo nuncio tuo, prxfcriptamcuppam, ves, quod in confpeâu Dei & in oculis horni, candelabra, & alia, fi qua de bonis prxdidi epi­ num exinde valeas commendabilis exiftere, & ec­ feopi funt apud eos, non differant aftignare. clefia Romana honoris & glorix recipiat incre­ Datum Laterani vi, Kal. Aprilis, mentum, Datum Ferent, vi. Idus Septemb. Uanto majorem locum dono Divini mune­ ris adeptus es dignitatis, tanto debes cau- B Q C XIV. AD PETRUM CARDINALEM S. Chryfogoni apoftolicx fedis legatum. Ut qui eleâum Camcracenfem epifcopum occide­ runt, publice excommunicat! denuncientur. itlexemder epifeopus fervis fervontm Dei , difiArD /fis Petro tit. S. Cbryfogoni presbytero ardimlit ifoflodiese fedis legito, ftbaem & apofloliam berndsSiomm. Ut regem Francorum & principes aliofque ad fumendam crucem hortetur. Alcxsxder epifeopus feront fervorem Dei , dileflo filio Petro tit. S. Cbryfogoni presbytero cordiut­ ii , ipoftolie* fedis legito, fihstem tJ ipofiolteem benedsilsonem. Nnotuit nobis ex litteris cariftuni in Chrifto On ime gravi dolore & amaritudine cordis filii noftri Manuelis ilhiftris Conftantinopoliaudivimus illud horrendum & deteftabile tani imperatoris , quod ipfe in manu forti Tur­ facinus, quod in necem borne memorix R. quon ­ earum terram ingrcuus, civitates & caftra ferro dam Cameraceofis elcâi nuper eft aufu diaboli­ & igne confumpfit , & in medio terrx foldani co 'oerpetratum· Unde cum tantum & tam gra­ Iconii civitatem quandam magnam ftpopulofam conftruxit, ubi Latinos & Grecos qui eam cuve nagitium non debeamus irrequifirum vel im­ punitum relinquere, led potius ad id judicandum ftodiant, pofuit, & per civitatem ipfam magne nos conveniat omnem diligentiam & folicitudiregioni Turearum per Dei gratiam dominatur . nem adhibere: difcrctioni turper apoftolica fer i- Ufque adeo, quod viam fepulcri Domini vifitanpta mandamus atque prxcipimus, quatinus vene- di omnibus Chriftianis, tam Latinis quam Grxrabila fratres noftros Remcnfem archieptlcopum, E cis, reddidit Domino facientes fecuram . Unde dc fitfiraganeos ' ~ ejus * ftudiofe commoneas* , & di­quia idem imperator firmum votum fe afferit & ligenter inducas, ut ficut eis dedimus in manda­ propofitum gerere, ab impugnatione illiusucfantis , illos qui praefatum eleâum tam crudeliter dx gentis nullatenus abftinere, donec auftore Do­ occiderunt, vel fecerunt occidi, & eos etiam qui mino contra gentem ipfam perficiat quod incoej«r«- ad emn occidendum vel capiendum iverunt *,pu- perat : nos volentes juxta petitionem fuam ejus blice accenfis candelis excommunicatos denunpium propofitum promovere , regibus dc priucicient, dc faciant in Angulis ecclefiis fuorum epi- Sibus orbis, dc aliis fidelibus, exhortationis apofcopatunm denunciari : donec de tanto & tam olicx feripta direximus , ut ad confundendam gravi exccflu digne Deo & ecclefix fat isfaciant, gentem illam, & exaltandum nomen fidei Chrii cum litteris eorum apoftolico fe afpeâui reftianx , obtentu pix devotionis fideliter & dili­ prefentent . Si veto id facere forte noluerint , genter intendant. Monemus itaque diferetionem vd difiulcrint ; tu convocatis epifeopis fuffragatuam attentius, dc mandamus, quatinus tam re­ gem N *cm». XVI. AD PETRUM CARDINALEM S. Chryfogoni, apoftolicx fedis legatum. I 971 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 97» regem quam principe» , cotai te», dt barones , & A excellentiam tuam per apoftolica feripta rogamus, alios Dei fideles regni Franeoram , ad hoc idem monemus, & exhortamur m Domino, ut.iudeiolicitis monitis & hortationibus labores inducere. ' votiooematris tus iacrofanâss Romane eccieIta quod perfuafio tua in pperiseteftuclarcfeat, fis, ac noftra , ficut da te confidimus dc fpera& nos prudentiam tuam & folicitudmem digna mus, immobili firmitate coafiftas, & fimoniaca poflimu» in Dqmmo commendare. Datum Ana­ pravitate illius fchifmatici atque apoftatici omnino gniae, Jv. Kal. Februarii. reprobata, a quo videlicet epifeopi, abbates, at­ que alii viri religiofi, dc cundz fenr periboetam XVII. AD PETRUM CARDINALEM ecdefiaftica: quam fieculares, ficut a pefte morti­ S. Chryfogoni, apoftolic» fedis legatum. fera fugiunt, dc ad cum nulla ratione accedunt, in petra fidei, dc ecclefiz unitate, animi rui eooDc mcrcede pro fcholanun regimine, ftituas firmitatem , atque cariffimum.filium no­ ftrum Ludovicum illuftrem regem Francorum vi­ ^Zrxaadcr epifnptu fervet ferverent Dei , dileflt rum tuum ad hoc ipfum jugi exhortatione indu­ filio Pttrt titeli fett&i Cbryfigmi prêtbytero c»r~ cere Audeas , dc modis omnibus exhortari . Nos dineli, epeflolice fidit legete, filntem & epofio- Benim perfonam tuam , ficut carifimue filiae nolitetn benedifhotunt. flr», fincera volumus in Chrifti vifceribus carita­ te diligere, dc poAulatiooes tuas , quantum cum Deo poflumus, libentius exaudire. Datum Ana­ icet mandaverimus ut hi qui volunt docere, nihil pro fcholis regendis ab aliquo exigant, gniae, Id. Novembris. juxta illud : 1'eni dT eedi : volentes tamen honeftati & littérature magiftri Petri cancellarii PaXIX. AD PRÆLATOS IN ANGLIA rifienfis , quantum falva honeftate poflumus , confli tutos. prompta benignitate deferre , quem fpeciali pre­ rogative diligimus & volumus honorare : d ile reT. archiepifcopum Cantuarienfem, legatum rioni tuz mandamus , quatinus habito confilio apoftolic» fedis inftiruit. cum venerabilibus fratribus noftris Willelmo Scnonenfi archiepifeopo, apoftolic» fedislegato, dc jSUxnder epifitpeu fervet ferverunt Dei, vetterebiH. Remenfi archiepifeopo, dc aliis dignis dc holibet fretribnt eptfitpit , & dtleflit filii/ ebbetineftis perfonis, fuper regimine fcholarum Parifienbut, G eliit eetltfernnt preletit per Mem Anfium, quod tibi vifum fuerit, ira quod perfonam Ç fiiettt entre Eierecettfittt * cv^litetit , feintent * Onp «p;. jam didi Petri non excedat quod exinde feceris, v epofiolienm benedrttonetn. * circumfpeAa diligentia provideas atque difponas.* CX injunfto nobis a Deo pontificatus officio, eam cautelam dc maturitatem adhibiturus, quod non videaris modum excedere , dt illi qui icho a · pnttr eua att diverfis ecclefiarum pnelatis las rexerint non debeant immoderate gravari & in fibi fubditos eft concefla poteftas, quandam Datum Ferentini, " iv. Kal. ............. Novembris. fpecialem.de omnibus nols oportet curam dcfolicirudinem genere, quae ad noftram fblummmodo XVIII. AD REGINAM FRANCORUM. . provifionem, vel ad ejus, cui vices noftra» in his commi ferimus exequendas, nofeitur praxipueperAdvcrius Vjftortm antipapam. tinere. Proinde fiquidem etfi de univerfisDeiec­ clefiis curam dc ftudium habeamus.* quz ad noAlexender epifioput fervet ferverunt Dei , ctriffi- ftram tamen fpeftant juftitiam, ubique przfentiantn it Cbrifto filin B. illeftri Freneorem Regi- liter exequi non valemus. Venerabilis ftatris noM, feintent G epoftelicent betudt&ionent. ftri T. Cantuarienfis archiepifeopi prudentiam dc D difenetionem, dc circa vos dc ecclefiam Dei fince» L Uanto tibi Divina dementia dignitatis gra­ riflimz devotionis affirftum fbiicitaconfideratiooe dum contulit altiorem, quanto etiam inter penfantes, quanto perfonam fuam inter ceteras, altas perfonas te majori potentia & nobilitate di quz ­ in partem commiflz nobisfolicirudinisaDotavit, tanto utique fub potenti mtauDci, a.quo mino funt vocatz, cariorem in omnibus dc ma­ eft omne datum optimum, dc omne donum pergis expertam habuimus.* tanto pne aliis filiis fpefeftum , excellentiam tuam decet amplius humi­ cialis dignitatis praerogativa duximus honoran­ liari , & unicam fponfam ejus facrofaoftam vide­ dum . & ideo diferetioni» dc honeftatis fuz conlicet ecclefiam , tota mentis ate&one diligere , ftantiam attendentes , ipfum legatum fedis apo& toto Audio venerari , atque ad honorem & ftolicz per totam Angliam , excepto epifeopatu exaltationem illorum , qui ex canonica fratrum Eboracenfi de communi confilio fratrum noftroeleaione in ea Domino difponente miniArant, rum ftatuimus , dc fuz prudentiz noftra» ibidem intendere , & ad eorum confufionem , qui eam vices committimus exfequendas. Ita videlicet quod opprimere & laniare conantur, oportet te foliciin vicem noftram corrigenda corrigere , dc quz tius laborare . Qualiter autem Oftavianus fchif- ......uw. —. ftatuenda fuerint, -w auftore Domino falubriter — dematicus, fimoniacus, & manifeftus invafor, poft E beat ftabilire . Qioeirca univeriitati refine per canonicam eleâionem noftram, & poflquam nos apoftolica feripta percipiendo mandamus, quatb invitos & renitentes , de mandato ac voluntate nus eidem tanquam apoftolic» fedis legato hu­ fratrum, Odo prior diaconorum induerat, fe ip­ militer in omnibus obediatis , & ad ejus vocatio­ fum innuferit, atque ipfe idem manto fe propriis nem fine cootradidiooe aliqua venientes, fibi in inanibus operuerit.* ex litteris, quas ad epifeopos, his que ad noftrum fpeftant officium plenius realiofque ecclefic prela tos per diverfas provincias fpoodeatis. Ea quoque, quae ad honorem Dei dc conftitutos nos olim recolimus deftinate, ad no­ fidelium fisorum falutem ftatuerit, fufeipientes fir­ titiam tuam plenarie credimus pervenite . Quia miter & ferrante» , digna ipfum reverentia , & igitur ecclefia Dei multis attrita laboribus, dtnon afliduis temper ftudeatb ;hoooribus pre venire. Ut modicis anguftiata prefluri», ope dc confilio potenper providentiam dt curam ipfius dt obedientiam tum dc no&lium perfonarum, a multis retro tem­ ac humiiitatem ipfam *, ecclefiz vobis commîtes tam fpiritualiter quam temporaliter de bono ia* poribus non magis quam nunc indiguit auxiliari .* Q melius 979 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 974 matin· coopérante Domino provehantur , & vo· Adc quia novisadhafi principibus, atque juvenibus, · fe ' ­ timendum valde eft , ne ipfis animitas immute­ propter hoc ad interminabile gaudium soffit is tur. Gaudenr dc exultant epiicopi, dt alii cccle. liciter pervenire. Datum Later. Non. Manii. fiarum prclati. Francis, quod domini cardinales gratiam amifenint. Propter quod manus ad qui­ XX. AD SIMONEM ARCHIDIAG libet vilia extendere non formidant . Appellatio­ Parifienfem. nes prattereunt ac contemnunt, dc ac fi non fac· Ne quid · canonicis fanâi Viâoris exigat pro rir appellatum , poft appellationem exterminant univerfa . Nimis pepercit Romana ecclefia epifeo­ tathrooizaiiooe abbatis. pis delinquentibus , dc ideo vilis dt contemptui Alexander epifcopat ferons ferverxm Dti , dile&o nunc habetur. Refumat itaque pater , vires fuas fill· Simom arcMiacaoo Parifie^t falntem S. Romana ccdefia, dc per femitas juftitia,ince­ & apoffolicam knediilienem, ndens, redo difponat univerfa judicio. Valete. Um fis vir litteratus dc diferetus , te nulla­ MANUELIS IMPER. AD LUDOVICUM tenus ignorare credimus, eos graviter cxceregem Francorum. ro non pa nuncios noftros apkwn mura veftr» nobilitati porreximus,,non ob aliud hoc faftum foil, 97f ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ 97* ru, ad concilium xohifoum pvoce&ru·. Ibi enim modi negotii diipenfationi indigna videbatur. Et­ per gratiam Dei totum negotium Domini papx enim noo multo ante nuociu* imperii noftri ad Vidor is «d floriam Dei, & pacem dc unitatem veftram nobilitatem miflus fuit, poft aliquo* , fandx ecclefie, dc omnimodum honorem impe­ auos pramiferat. Quapropter venerabili arcbiepirii, honefto fine terminabitur. KopoBeneventino hunc apicem, dc difpenfationis in eo contentorum folicitudinem committere no­ FRIDERICI IMP. AD E. LUGDUNEN. ftrum imperium decrevit- Quatenus aut per fe ip­ archiepifcopum. fum aut per nuncios imperii mei illuc miflbs, fi tamen adhuc in panibus illis habentur, aut ali­ Eum ad idem concilium evocat. ter, ipfum veftre nobilitati oftendat, Refcribere autem, dc renunciando mittere noftro imperio ea Fridericus Dei gratia Romanorum Imperator , tf qux veftrx fublimitati placent, fi volueritis, non femper jtnguftus , dileSo' fm £■ venerabili Lugpigritemini. B dann^ archiepifcopo, tf primati Gaüianm t gratiam fuam, tf omm bonum. FRIDERICI IMP. AD......... ARCHIEPISG TMperialis noftras folicitudinis propoGtum, quo A Lugdunenfem ecclefiam & civitatem a diuti­ Vocat ad concilium Bifuntinum pro eligendo Vidore antipapa. nis laboribus fuis exuere , dc in antique dignita­ tis fux ftarum reformare decrevimus , pro tua Fridericus Dei gr*tia Romanorum Imperator , tf fideli erga dos devotione in peftore noftro inceffemper Augtfius, dilefh fm........ arcbtcptfcopo fanter vigilat ; quoad ufoueDco opitulante debi­ gratiam fuam, tf omne bonum. tum fortiarur efledum. Unde propitiaDivinitas, qux piis omnium (confiliis interefle , dc ea pro­ N ter univerfiis tumefeentes tempeftatum procel­ movere confucvit, congruam nobis hoc tempore las , quibus jamdiu navicula o. Petri qualfa- opportunitatem obtulit : ut partes Burgundix , ta, dc inter prefturas diverfas, quibus fanda Dei imtno ipfam civitatem Lugdun. in propria maecclefia frequenter affiifta & tribulata eft : tan- jeftatis noftra perfona quantocius ,____ _______ , , __ac adeamus dem verus ille mediator Dei dc hominum homo C ruinas ejus in ftatus natus fui decorem coopérante DoChriftus Jcfus, qui ecclefiam fuam velut unicam mino erigamus . Comes fiquidem Henricus Tre» fponfam proprio charadere fui pretioG fanguinis cenfis cum ad curiam noftram " · ·legationem · in do­ infignivit dc redemit, confolationis gratiam, quam mini fui regis Francorum ventilet , dc reveren­ afeendens in coelum fidelibus fuis repromifit, in­ dum panem noftrum papam Vidorem humili ve­ aniens : Hm relinquam vos orphum? : eccc ege vobi· neratione honorafièt: ftudiofe a npbispoftulavit, fetem fum omnibus diebus ufque ad confummatiomm quatenus ad colloquium inter nos dc eum regem foculi , evidentibus dc manifeftis declarat indiciis. habendum acceoeremns: tantumque huic verbo i nIpfe enim ficut ftella matutina in medio nebuftitit, quoad ufque univerforum noftrorum prin­ 1« oriens , folita pietate ecclefiam fuam ir. tri­ cipum confilio colloquium indiximus , i v. Kal. bulatione refpexit, dc furgens imperavit ventis tf Septembris ad pontem Saonx inter Divionem dc mori, tf faFlo eft tranquillitas magna. Dolum, cum archiepifcopis, abbatibus , aliifque Pro illa fi quidem controverfia, qux inter nos cleri noftri prioribus illo venturi. Q*ia ergo tua dc regem Francorum pro fchifmate Romana cc- diligens prudentia in eodem colloquio plurimum clefix jamdiu idiu agitabatur, afpiranteSpiritusS.gr afpirante Spiritus S. gra a-­ neceflâria eft, venerabilitati tuas ftudiofe mantia , qux facit f T ----- --------'------ Λ-----------habitare unanimes in domo: Domi- q dando injungimus, quatenus ad idem colloqnium ni, mediantibus hinc inde legatis , tandem pari omnes fuffragancos tuos evoces , dc cum univervoluntate dc unanimi confenfu inter nos conve­ fis prioribus, abbatibus, dc cleri celebritate, om­ nit : quod nos videlicet cum archiepifcopis, epi­ ni remota occafione venias . Quia nos ibidem feopis , dc patribus orthodoxis , ac viris religioDivina gratia promovente, fuper ecclefix Dei refis, baronibus, dc univerfis utriufque regni prin­ ftituenda unitate, dc fuper domini papx Vidons cipibus , iv. Kal. Septembris ; in dic . videlicet confirmatione , finem imponemus . Interea vero Dccollationis S. Joannis Bqptiflx, fuper fluvium confilium non fuit, ut militiam, prout didum erat Saonam in epifeopatu Bifuntino concilium pari­ tranfm it teremus : quia quxeumque funt in belli­ ter generale celebraturi fumus: in quo rex Fran­ cis rebus agenda, leudiipooenda, per prrfentiam corum diledus confanguineus nofter , cum uni­ noftram convenientius adimplere curabimus. Do­ verfis archiepifcopis fuis, epifeopis, dc cum om­ minus quidem papa nobtfcum aderit, dc oporte­ nibus regni lui principibus, dc tota Gallicana ec­ bit propter defedum domorum in tentoriis habitare. clefia , reverendum patrem noftrum Dominum papam, ficut per facramenta , dc firmiflimas feFRIDERICI IMP. AD MATTHÆUM curitates prxordinatum eft , in apoftolicum , dej? Lotharingie; ducem. univerfalem fandx Dei ecclefix pontificem reci­ piet , dc debitam reverentiam exhibebit. Ejufdem argumenti. Verum quia hoc negotium tam arduum, tamFridericus Dei gratia Rtmanorum imperator, tffem· que falubre, dc tam neceflarium , ubi de recon­ per augtftus , fideli fuo Mattboo duci Lotbarin. ciliatione fandx ecclefix dc faiute totius Chridiagfo, gratiam fuam tf omne bonum. nitatis in commune agitur, fine tuxdifcretionis, ceterorumque principum , ac Chrifti fidelium , Uoniam in fchifmate, quod eft in Romana confiimmari prxfentia nec debet, nec poteft, exo­ ecclefia, univerfus orbis in fe ipfum divifua ramus te , dc monemus in ea fide quam debes eft, dc tota Chriftianitas non modica turbatione imperio, dc fandx Dei ecclefix, dc anima tux, concutitur : nos tota animi compaffione fanda quatinus omni occalione fubmota, cum fapienDei ecclefix doloribus condolemus, totius confi­ tibus dc magis idoneis dc litteratis perfonis ttuc ai dc auxilii propenfiorem curam dc iolieirudinem I Q V7 ALEXANDRÏ PAPÆ ΙΠ. EPISTOLÆ. 97I nem adWbere captantes, at codm dMfcnfiomsdi- A brachium invidae potentiae tuas libenter invitavifrrimhr fiddato , ecdtfia Dei ficat ia unitate mus ficobfecravimus obnixe. Dcdiflcfque Dediflcfque jamdiu, vere putamus, precibus noftris , fidei, ita fiab tardus paftoris mghaine in unum ficut “ - . cfleftum - ovile congregetur. Inde eft quod ex confilio nifi pravi homines tuam reftiflimam animam a principum, cum dfleto confimpHneo noftro Lu­ fandis confiliis averttflcnt . Sed opus eft jam. dovico illuftri reae Francorum ir. Kal. Septem­ bris, in die videlicet decollation^ S. Joanna Baptiftis, fuper fluvium Seonam concilium celebra­ re ftatuimus : ia quo, afptrante 'Spiritu S. qui nunc, dile&iffime in domino fili, ut non omni fpiritui credas tam de negotio ecclefi* & noftro, quam etiam tuo fit regni,tui . Dc quibus eum inulta tibi dicere habeamus, nolumus per char­ tam & atramentum : fed ut efficacius cautiufque facit unanimes habatare in domo Domini , fperamus , ut ecdefiaftic· pacis fic unitatis ftatus inter nos omnia gerantur, St. tam nobis quam tibi fideliffimum juramento aftrinximus , ficquc reformetur , fic dominus papa Viftor apoftolic* illi eunda tibi fideliter referenda commifimus. fedis gubernacula debeat obtinere. Verum quia hoc negotium tam arduum, tam- Ei ergo tanquam fi nobis ore ad os loquereris, fub illo juramento dixerit adjur*que fiilubre, fit tam ncccffarium, ubi de recon- univeru qu*_ , _________ .___ cibatione fanft* ecdefis, fic falutc totius Chri-B tus, crede. Sciturus, fic in nullo dubitans, quia dixerit verbo, ita Domino adjuvan­ ftianitatis in commune agitur , fine tue difere- omnia ficut " tionis praefentia conflammari nec debet, nec poteft : exhortantes commonemus te in ea ndc quam debes imperio, fic fanftss Dei ecdefis, fic anime tuas , quatinus omni occafione fummota apud Bifimtinran iv. die ante pmdiftum termi­ num familiariter more curi* nobis occurras , ad concilium nobifeum proceflunu. te opere profequente complebimus. Quod facie-' mus ft pro antiqua dikfttonc, quam tibi veram certamque femper exhibuimus , fic pro confia»guinitare, que per dileftiffimam nobis uxorem tuam inter nos, de quo valde gaudemus, nuper contrada feliciter exiftit. Datum Crémone > 111. Id. Febr. VICTORIS ANTIPAPÆ AD LUDOVICUM REGEM FRANCORUM. LUDOVIC1 REGIS FRANCORUM AD ALE­ XANDRUM PAPAM. Ut nunciis fuis credat. De controverfia inter epifeopum Sucftioncnf. & clericos fuos. bOior epifeoput fervat fervorum Dei, cariflimo rsC Saniti/fimo patri & domino A. Dei gratia fummo Cbrifto filio Ludovico illuftri regi Francorum, falutem if apeflolicam bemdiffiomm. pontifici, Ludovicut eadem gratia Francorum rex, falutem & debitam reverentiam. E nobilitatis ac prodenti* tue finceritate fic Ro negotiis regni convenimus cum baronibus dileftione plenam obtinentes fiduciam , dinoftris Sueffion is , ubi invenimus epifeopum leftos filios noftras pnefentium latores , T. noflrum Capellanum virum honeftum , religiofum _ fic clericos fuos difeordes.* quia canonici fi-' atque diferetum, fic Stephanum nobis tibiqtie fi ­ bant quod de propriis capituli forifadis fine epideliffimum, ad regiam majeftatem tuam tr.inftranf- fcopo poflunt ceftare a Divinis, & ipfis ccflantimittimus . Attente monentes ac rogantes quatibus, tota villa ceftabit : fic epifeopus abnegabat. nus pro B. Petri reverentia, ac noftrac dileftio- Quoniam fideles veftri fic noftri funt, eos pacifi­ sm intuitu, cos benigne recipias; fic que tibi ex care ftudurmus tait tali modo, quod clerici ia in faifiDoftra parte dixerint , tanquam ab ore noftro na remanferunt de querela , fic in capitulo ftaprolata, firmiter fit indubitanter credas, ficquam bunt de hoc ad judicium epifcopi , quando cos citiffime fuper his qu* tibi dixerint, pcrcoldem,Dfubmonuerit, falvo jure utriufque partis. Ad hoc D P fic proprios nuncios tuos , certum nobis refponfum mittere non differas . Datum Parme vm. Kal. Julii. VICTORIS ANTIPAPÆ AD LUDOVICUM REGEM FRANCORUM. faciendum fuit nobifeum comes Henricus, & alit quam plures honorati viri. Unde etiam appella­ tionem quam fecerant dimiferunt, & de revoca­ tione canonici fui, qui /am profcfttu erat, leni­ tas veftra non miretur. EJUSDEM AD EUNDEM- Ut nuncio fi» credat. Ejufdem argumenti, & iifdem pene verbis. l^iHor epifeoput fervat fervorum Dei, cariflimo in Chrifio filio Ludovico Francorum tlluftrtflimo re­ gi, falutem & apoftolicam benedi itionem. Sonitiflimo patri tt domino Alex. Dei gratia /'am­ mo pontifici, Ludovicut eadem gratia Franceram rex, faloteue & debitam reverentiam. Eus omnipotens, qui eft rex regum, 6c. do­ minus dominantium, ideo regna dc princi- E OUpcr regni negotiis cum baronibus locuturi uJ venimus Sueffionem : ubi inter epifeopum dc patus hominibus concedit, ut cum ianda eccle£a fponfi fiu, qu* hic peregrinatur in terris, ali­ capitulum invenimus difeordiam, clericis dicen­ tibus, quod inconfulro epifeopo, etiam cum prae­ quam injuriam patitur aut ncccffitatem, ipfi per iens fuerit, de propriis injuriis poffimt ceflâre a potcftatem fibi collatam eam juvare debeant:ut Divinis, & quod tota villa fimiliter ceiTabit per rcpulfa injuria Deo fi» vacare valeat, & fecura cos ex antiqua confuetudine : fic epifeopus abne­ libertate fervire. Hoc autem tanto plenius quifgabat . Quia ergo veftri fic noftri funt fideles, que tenetur agere, quanto majoris dignitatis glo­ ria decoratus efle dinofeitur . Qpafem te inter dignum duximus paci eorum operam dare, ficin teges, de quo femper gavifi fumus, «ternusDeus nobis fuper querela fe mifit pars Utraque, fic il­ eflecit, canffime . Porro de negotio ecciefie fic lis quos nobis adjungeremus. Itaque pernoftram noftro multa fic f*pe magnificentias tuae fcripfif- fententiam clerici remanferunt faifiti de querela, ita quod facerent in capitulo ante epifeopum jufc meminimus, ad quae juvanda fit promovenda Qqq ftiCoacil. General. Torn. XXL D 979 ALEXANDRI PAI Æ III. EP1STOLÆ. ftitiam, fi aliquando epifeopus fuper hoc more­ re voluerit queftionem. Et canonici ftarent ibi. detn ad judicium ejus . Hoc ordine nos egtflc , & rem uroveniffe , pnefauibus comite Henrico & aliis honoratis viris, parernitatis vcftre nove­ rit difcretio : & fic nobis mediantibus canonici ab appellatione faûa dcftiterum. Valete. 980 tia mediante decidas. Datum Turonis, v, Idus Junii. XX1IJ. AD HUGONEM SUESSIONENSEM EPISCOPUM. Ejus devotionem commendat, & gratiam om­ nem pollicetur. XXI. EPISTOLA ALEXANDRI PAPÆ III. AD HUGONSM SUSS1ON. EPJSCOFUM . Compofitionem inter ipfum & capitulum faftam, de duabus prehendis, ratam habet . Alexander epifcopus fervus fervorum Dti , venerabili fratn H.. Suefianenft epifcopo, fulutem iff apoftolicam benediffionem. Niverfos ecdefie filios , & prccipue fratres noftros epifeopos , quos in fide catholica & devotione facrofand* Romane ecdefie fer­ vere cognofcimlu, fincera nos in Domino con­ venit caritate diligere , dc ipfos tanto uberius confovere, quanto dc conflantia fidei , & bone Um inter te & capitulum tuum gravis effet opinionis odore abundantius redolere nofcuntur. hac occafione controverfia fuborta , quod autem ad nos dileftus filius nofter P. te iJIas duas prehendas , quas Gerbertus quonVeniens ­ dam ipfius ecdefie cantor tenebat , Capitulum ecdefi* B. Aniani decanus , ficut jam fepius, ita & nunc, quod in fide catholica ferveas, <5c non pateretur libere ordinare, afferens unam ea­ rum ad canioris officium pertinere: deconfenfu quod matri tu* facrofimâe Romane ecdefi* fincera devotione adhereas, nobis infinuare cu­ & beneplacito utriufque partis , talis inter vos ravit . Quod quia & nos ipfa experientia operis compofitio interceflit, quod una earum prebenJam olim didiciflê meminimus, gratum habemus darum libere per te ordinata, alteram dilefto fi­ admodum & acceptum . Inde utique eft, quod lio noftro R. cantori ejufdem ecdefie propter fraternitatem tuam fincera in Domino caritate officium cantori* conceflifti in fua vita tenendiligimus, & colla tam tibi dignitatem a Domi­ dam. Ea quidem conditione inferta, quod poftno , & honores confervere cupimus, & augere. quam idem R. cantor effe defierit , tu vel lue· Ceterum fuper his qu* idem filius nofter retulit, ceflbres rui prehendam ipfam facultatem habea­ de hoc videlicet quod circa cariffimum in Chri­ tis tanquam unam de ceteris prehendis cui vo­ fto filium noftrum , Ludoyicum illuftrem Fran­ lueritis affignare . Quapropter compofitionem ip­ corum regem, habere dignofeeris, folicitudinem fam ratam habentes , eam ficut in authentico pariter nos habere noveris & cautelam . Nec feripto exinde facto continetur, anâoritate apo­ quifquam volente Domino ad hoc nos inducere ftolica confirmamds, & praefentis feripti patroci­ poterit, quod collata tibi dignitas feu officium nio communimus. Statuentes , ut nulli omnino per nos minui debeat vel auferri; fed potius au­ hominum licear hanc paginam no ft re confirma­ gere volentes, confilium tibi dc auxilium in qui­ tionis infringere , vel ei aliquatenus contraire . bus honefte poterimus, libenti animo curabimus Si quis autem hoc attentare prcfumpferit, indi­ impertiri : ut & devotionis tus integritas meri­ gnationem omnipotentis Det, & beatorum Petri tum habeat, & recipiat premium quod magnis it Pauli apoftolorum ejus , fe noverit incurfurum. facerdotibus & juftitie cultoribus promifium eft. Datum Senonis, xn. Kal. Januar. Datum Bituricis, iV. Nonas Septemb. XXII. AD HUGONEM SUESSIONENSEM XXIV. AD HUGONEM SUESSIONENSEM EPISCOPUM. EPISCOPUM. De facerdote quodam vexato ab epifcopo Ut integra ferventur jura coenobii S. Martini Parifienfi. Sparnacenfis. Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , venera­ Alexander epifcopus fervus fervorum Dei, venera­ bili fratri.....Sueffioner\fi epifcopo, falutem & bili fratri Hugoni Sueflionertf epifcopo , falutem apoftolicam benedictionem. apoftolicam benedictionem. X conqueftione Odonis facerdotis latoris pr*U* a fede apoftolica alicui indulgentur, infentium accepimus , quod cum venerabilis frater nofter Parifiehfis epifcopus eum fuper quo­ convulfa debent fervari, nec illis temerita­ te aliqua eft obviandum . Unde quoniam que dam crimine conveniffet, dc ipfum officio ac be­ per privilegia Roman* ecdefi* abbati fic fratrineficio privaffet, ad facultates fuas per feacminifteriaies fuos durius extendit . Unde quoniam Ebus S. Martini Sparnacenfis nofcuntur fuiiTe con­ ei fepius atf nos clamanti volumus in fuo jure ceits, volumus inviolabiliter obfervari .· per apo­ ftolica tibi feripea mandamus , quatinus fecun­ adeffe : fraternitati tu* per apoftolica feripta dum tenorem privilegiorqm, qu* a fede apofto­ mandamus, quatinus memoratum epifcopum di­ lica funt ecdefi* prsdifti abbatis indulta, in ec­ ligenter convenias , ut vel ablata univerfa prae­ fato facerdot i reftituat , vel cum eo fuper his clefia S. Martini de Montefelici, ad jus fit difpofitionem ejufdem abbatis fpecialiter, ficut di­ pacifice amabilitrrque componat , aut in tua citur, pertinente, uni de fratribus fuis curam apraefentia eidem exhibeat juftitie complemen­ nimarum committas : provifurus attentius , ne tum . EtSideo cum exinde fueris requifitus, u tramque partem, ante tuam pr*fentiam convo­ contra tenorem eorum privilegiorum aliquid fa­ ces , & rotiapbuo hinc indç auditis diligenter fit cere ulla ratione prsfumas. cognitu , dmndem caufam appellatione remota Datum Prenefte, ji. Kal. Julii. ihtra viginti dies poft harum fufeeptionem juftiXXV. Alexander epifcopus fervus ftrvorxm Dti, venera· bili fratri Hugoni Sueffconeif *P'fs autem., quae nobis propriis litteris ' ' ‘ ■*" apo/leticMa ‘ "-----tua excellentia indicavit, fblicite apud nos deli­ gi, [tlitnn & btatitBiauat . berabimus, Ac cum fratribus noftris tractabimus i Uantum illuftres Ac magnifici proavi & pro­ Ac quicquid ad honorem Dei, Romaneecclefie, genitores tui reges Francorum facrofanâ* Ac tuum, viderimus pertinere , curabimus linenecclefic devoti femper & obedientes extitetinrter , efficere . De quibus utique per diteftum fi­ quanta ei commoda At devotionis cbfequia exhi­ lium noftrum fratrem Guidonem Majoris-mon*. buerint, nos ex multis Aç magnificis utilitatibus, tter: i monachum, ferenitati tuas plenius autho qu* per eos fanâc Dei ccclefi* provenerunt , re Deo viva voce in proximo refpondere cura­ manifefte cognovimus t At fratres noftri, qui diu­ bimus . Ad haec venerabilem fratrem noftrum M. Aurelianenfem epifeopum , pro qno nos retius iunt in Romana ecclefia converfati , id ip­ fum plenius agnoverunt. Tu vero progenitorum gia celfirudo fatis affeduofe rogavit , licet quituorum laudabilis imitator exiftens , ut ita pa­ dam finiftra de eo in noftris auribus fufurraverunt, etfi cerrum apud nos citet, quod Irfioternarum virtutum ficut & regni heredem te vc- 6* ( Q nem •«J ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. 986 nem nobis aliquam intuliflêt, amore tamen dc io-.A devoli dc ferventes in obfequio beati Petri femper terventu tuo fincera volumus affeftiooe diligere, cxticcrint, beneficia pnedift* ecclefi* ab eifdcm dc eum ficut cariflimum fratrem noftrum, quan» pleniflime ■ ·— ■ collate declarant. — Undenos eafemper Ium cum Deo poifamus, intendimus honoraro , pr* oculis cordis fine aliqua oblivione tenentes, dc in filis pofttdattonixB libentius exaudire. gratias omnipotenti Deo inceflânter exfolvimus , Datum Anagui* xvt. KaL Fcbr. qui talem illorum nobis * refervavit heredem .· * f- “ <·»■ de cujus magnificentia facrofenfta Romanaecde- '***** XXXI. AD LUDOVICUM REGEM. fia majora etiam beneficia preftolctur. Inde eft quod fablimitatcm tuam per apoftolica feripta ro­ Cnobium Ferrarienfe ipfl commendat. gamus, monemus, dc exhortamur in Domino , quatinus fupcrn* Divinitatis intuitu talem te cir­ Alexander epifcafett fervet ferverem Deit carifime ca ecdefiam Dei, dc nos ipios , ftudeas exhibe­ in Cbrift» filio L ndavice iilefiri Fremorem regi, re, ut eos quibus clariflimi faoguinis pofteritate faletem tj apofiolieam ienediÜiomm. fuccedis, laudabili etiam fidei dc devotionis exem­ plo authore Domino probabiliter imiteris . StuDEcet dementiam regi* dignitatisecdefiasdcB deas igitur dc labores, cariflimum in Chrifto fiecdefiafticss perfonas fincera duritate di- lium noftrum Ludovicum iiluftrem Francorum religerc , ac eas in Jure fuo manu tenere pariter Em virum dc dominum tuum, ita in devotione ac fovere. Inde eftquod Ferrarienfemecdefiam, ati Petri ac noftra fovere propenfius , dc folique ad jus facrofanft* Romane ecclefi* fpecia- cite confirmare: ut illa finceritatis afieftio, quam liter pertinet, dc fratres inibi ad Dei fervitium com­ cum circa nos dc ecdefiam Dei gerere nulla tc- , nus dubitamus, de bono in melius parte * con- ’*'■ v·' “ morantes , celfitudini tu* attentius commendamus: rogantes plurimum, quatinus pietatis intuitu, dc fortata perficiat, dc fe de. die in diem ficufconpro reverentia beati Petri ac noftra, eofiiem fra­ fidimus ed ulteriora perducat. Specialiter autem tres dc ecdefiam ipfam diligas, manutencas, ac prudenti* tu* volumus innotefeat, quod cum ve­ defendas, dc eorum jura a pravorum incurfibus in­ nerabilem fratrem noftrum B. Portucofem epifeo­ tegra eis dc illibata conferves. pum , de I. fanft* Mari* in Cofincdin diaconum Datum Janus v. Idus Fcbr, cardinalem ad prediftum regem pro negotiis ec­ clefi* deftinare difpofuerimus, poftea ftatum ter­ XXXII. AD LUDOVICUM REGEM. ne illius ex mixtione dilefti filii noftri O.S NiCcolai in carcere Tulliani diaconi cardinalis ad nos De foo de ecclefi* flatu. redeuntis plenius cognofcentes , dc ei carum ad­ modum efle percipientes : mutato confilio vene­ Alexander epifcopxt fervat fervorem Dei, cariffimo rabiles fratres noftros Heuricum Remenfem arm Chrifto filio Zadrovro illaftri Framorem regi, chiep. Lingonenfem, dC Silvaneftenfcm epifeopos, feleteirt (J efefttHc/n . dileftum etiam filium noftrum abbatem Grandilfilue , ad regi* dignitatis prefentiatn duximus irma fpes, dc plena fiducia, quam de tu* ma- deftinandos . Unde magnificentiam tuam modis jeftatis excellentia in omnibus obtinemus, in­ quibus poflumus folicite commonemus , ut preducit nos modis omnibus, dehortatur, utftatumdiftum regem inducere ftudeas, dc propenfius ex­ unie* matris tu* facrofanâs Roman* ecclefi* hortari, ut quod ab eis fibi fuerit ex parte no­ ac noftrum tanto tibi libentius exponamus, quan­ ftra propofitum, credat indubitanter, dc benigne to celfitudinem tuam circa eam dc nos ipfo· fo- fufeipiat ; illud, ficut de eo fperamus, utili comlicitam magis exiftere nofeimus dc intentam. Ut blemento perficere non poftponat . Datum apud igitur ftatus ecclefi* ferenitati tu* plenius valeat Montempcflhlanum, 11. Kalcnd. Maji. innoteicere: aliquem vel aliquos fratrum noftro-DI rum cardinalium , qui nobiicum funt ; ad par­ XXXIV. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ tes tuas in proximo difpofuimus authore domi­ RUM REGEM. no deftinare . In prsfentiarum vero fublimitatem tuam nolumus ignorare, quod adMontemDe negotio ecclefi* Flaviniacenfis . peflulanum ducente domino applicantes, a dileÜis filiis noftris comite & Ægidii , dc W. de Alexander epifcefxr fervet fervorem Λ», carijfime Montepeflulano honorifice ibi fuimus dc devote ie Ckrifio filio Lxdruico illefiri Francorem re­ fulrepti, dc tam nos, quam fratres noftri , ibi­ gi , faletem & apofiolieam ienediihomm. dem per Dei gratiam fani dc incolumes commo­ ramur. Ibi etiam dileâumfilium noftrum, Trinittéral celfitudinis tuae tanto benigniori ani­ cavillum, dc nobilem mulierem Herm. de Nar­ mo, & majori mentis alacritate fufeepimus, bona, atque plures alios illius regionis barones, quotiens eas tranfmittere te contigit, & in ipfis ad nos venientes recepimus , detain ab ipfis quam aliquid poftulare: quanto excellentiam tuam fina ceteris circun^pofitis Dei fidelibus devote coli___________________ _____ r dc _ quanto pro mulccriori a&ftione diligimus, mur, dc celebriter honoramur. Datum apud Mon-E ta dc ampla devotione circa facroi'anâam Rom. ecclefiam'dc perfonam noftram a tua ierenitate tempcflulanum. xu. Kal. Maji. ' " ' F L XXXIII, AD REGINAM FRANCORUM. Hortatur ut erga fedem apofiolieam devota elle pergat, dc Regis devotionem foveat. Alexander epifcopxt fervet fervorem Dei, carifjima in Chrifto filia iUxftri Francorem regina faletem & apofiolieam henadiSiOnrm. V ivit in facrofancla Romana ecdefia, glorio­ la tuorum progenitorum memoria, qui quam exhibita, petitiones tuas cogimur amplius exaudi­ re . Sanfta fiquidem & reverenda Rom. ccd. per finceriffimum tu* devotionis fervorem , in hac necc&tatc tantum emolumentum & exaltatio­ nem, tantumve eft commodum confecuta : quod tam in te, quam in omni potefteritate tua, a no­ ftra fucccflorumquc noftrorum memoria nulla poffit oblivione deleri , & ab animo noftro nulU temporis diuturnitate convelli. Inde utique fuit, quod litteras fuper negotio Flaviniacenfis ccclcfue a tua nobis excellentia defliuatai multo gaudio dc ani- 9t7 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 9I ft animi jucunditate fufcepimns; ft preen tuas, A provenire. Noe anba efe Minn fa mandatis qu* in cififam continebantur, quantum cam Deo «t infra potuimus, curavimus exaudire. Vencrabsliius fi- done in mûdem fratribus noftris H. Befaaccnfi , ft M. Parifienfi epifeopis caufam ipfira «onamifiaN· au­ diendam , ft remoto appdlatiotds obftaculo fine autem h*c omnia diligentius curet regia celfitu» canonico terminandam. Ea proper ferenitatem do complere, dileftum filium Stephanum fubdiatuam rogamus ft rotamus cm foliatam t ut fi conum noftram; virum utique hooeftum ft liealiquis mu» minus prolata finer eadem caufa fen- teratum , quem carum admodum acceptumque tenemus, cum fupradifto epifeopo juxta petitio­ tenria oMervetur, voluerit impedire , eum om­ nino nroiubeas, ft ne hoc pnuumat, exconccf- nem fuam ad ruam pnefentiam duximus deftifa tibi defuper poteftate compellas. nandum: fubfimitatem tuam rogantes attentius, Datum Tarrac. m. Kal., Deccmbr. quatinus tam eum , quam ipfum epifeopum pro reverentia beati Petri ac noftra resta benignitate XXXV. AD LUDOVICUM VII. FRANCO- recipias, honefte traftes , ft caqù* fubiùnitati RUM REGEM. “tu* ex parte noftra fuggefferint, ha indubitan­ ter credas, quafi ab ore noftro tu* fuerint edEjufdem argumentifitudini declarata. Datum apud Montcmpcflûlanutn, n. Non. Jun. AJexanJor tfifcopat ftrvu frrvornat Dti, coqffiw in Chrifto fifto LaJowco illtiftri Fraacarwungr, XXXVI. AD LUDOVICUM VII. FRANCO feintent tf afoftoücaaa htatdiffioittat. RUM REGEM. itteras quas nobis pro venerabili fratte noDe legatis quoe miflunu cft. ftro Eduenfi epifeopo tua celfitudo tranlmifit, debita benignitate iufcepimus : ft juxta eaAltxoaJtr ­ tjifeopM fcrwi /fiwsm Dti, teriffiato rum tenorem pnediôo epifeopo ex officii noftri m Chrifto filio Ladowco illuftri Frexctrtart rtgi t debito, & tu* fublimitacis obtentu, honorem ft falatoat afoftalitaat htatdiitioatiot. affeftionem libenter impendimus. Caufaveroqu* inter eum ft abbatem Flaviniacenfem vertebatur, Uam promptu devotionis afleftibus Dei ec­ diutius fub noftro examine ventilata, cum idemC clefiam & nos ipfos fpecialiter ample&aris, epifeopus contra ipfum abbatem telles de fponJ|uam finceru caritatis brachiis unicam Chrifti tanea abbati* abrenunciatione produxiifct abbas ponfam inter ceteros catholicos principes foveas abrenunciationem i piam non iponte , fed cos­ se defendas, beneficia plurima per re nobis col­ sium fe feciffe affirmans, ft fuper hoc tefles fe leta declarant, ft regi* ferenitatis fides inviftiftiproducere poife a(ferens, in ipfos etiam teftes e- ma manifeftat. Non enim opus eft, nec unquam pifeopi aliquid fe habere nihilominus allegabat . poterit ab apoftolies fedis memoria quantolibet Verum quia id continuo prafequi non valebat , fucceflu temporis aboleri , quomodo te ab ipfo inducias a nobis ad hoc exfequendum inftantius jnoftr* promotionis exordio pro domo Ifrad mu­ poftulavit. Unde quia eas fibi, ficut non debui- irum inexpugnabilem conftitueris , quomodo flumus, ita nec potuimus dc jure aliquatenus deno- ftuantem < Petri naviculam fidei ancora , ft pru­ gare, nolentes aliquem in jure fuo prafertim fub dent» , tur ranis, firmam in media vexeris temnoftro examine, quodlibet orejudicium fuftinere t ] peftate . Inde eft quod te tanquam catholicum hinc ad oftavas fanfti Michaelis, de communi j principem , & vere Chriftianiflimum regem, fu>fratrum noftrorum confilio, inducias ei duximus cera c___________ _____________________ o„___, hoin Chrifti vifceribus afieftione diligimus, iqdulgendas, ut tunc ad pnefentiam noftram ita D nori ft exaltationi tu* libenter intendimus .· ft redeat tam fuper his, quam fuper capitulis illis, pro confervenda "■ -* - tue - - celfitudinis ···-·■· gloria omnipoqu* fibi fuerant in pratentia dile&i filii noftri tentem Dominum devotis jugiter precibus exora­ VZ. fandi Petri ad vincula presbyteri cardinalis mus . Litteras igitur, quas per dileftos filios no­ objefta fufficienter inftruftus, quod plenius de cau­ ftros I. abbatem S. Germani, ft B. familiarem fa cognofcere, eamque poftumus annuente Do­ clericum tuum, viros quidem induftrios ac diferemino juftitia mediante unite . Interca vero ne tos, ft tuse celfitudini devotiflimos, regia nobis caftrum Flaviniacum ipfi Flaviniacenfi ecclefi*, ferenitas deftinavit, debita benignitate recepimus: ft ferenirati tu*, atque pradifto epifeopo , va­ ft inde tam nos , quam fratres noftri, ingenti leat aliquatenus deperire : memoratum abbatem fumus hilaritate gavifi. Unde tam ex ipfis litte­ fecimus in pratentia noftra jurare, ficut ex feriris, quam pnsdiftorum relatione , tua voluntate pto ipfius fac ramenti, quod tibi tranfinittimus , plenius intellefta , nos quoque voluntatem nopoter» intueri: ut caftrum ipfum in manibus tuis, ftram per eodem tibi duximus exponendam. Uc vel certi nunc i i a fe delegati refignet: libera ta­ qu id dileftus filius nofter......... abbas Grandis filmen interim fibi abbati* adminiftratione tam in vx, quem T...„ad ______ tuam______ excellentiam miferamus, quo temporalibus quam.in fpiritualibus refervata. Cum B cafu cafu nefeimus, nefeimus, omiferat, omiferat per iftos valeat tuae fuenim idem caftrum ad honorem ft ditionem re- blimitatis auribus intimari. Paramus etiam in con­ gni tui refpicere videatur : multo dignius duxi­ tinenti duos de fratribus noftris, quos inter a lips mus Ipfum per regi* magnificentia gubernatio­ fratres noftros caros fatis ft acceptos habemus ', nem fervari, quam alicui alii cuftodicndum com­ ad prxfentiam tu* celfitudinis deftinare. Per quos mitti. Inde eft quod ferenitatem tuam per apo­ utique ft ftatum ecclefi*, ft voluntatem noftram, ftolica feripta rogamus, monemus , ft exhorta­ plenius tibi curabimus indicare, ft tuam verfa vi­ mur in Domino, quatinus prsdiftum caftrum , ce, Domino author?, fciemus, ficut illius utique libera tamen abbati adminiftratione prout dixi­ principis, de quo plenifltmam ad honorem ft ex­ mus refervata, recipere non poftponas, &ipfum altationem ecclefi* Det fiduciam obtinemus: ut ufque ad caufe terminum ita facias prsftante per te fcilicet ad tranquillitatis portum veniat ft Domino cuftodiri, quod nec epifeopo, nec abba­ falutis. Aegiam itaque clementiam pratentium ti, aliqua inde valeat injuria vel incommodum fignificatione rogamus , monemus , ft exhorta- L Q mur 989 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. mur ia Domino: qhaütna, cum ante coofptâum A de nos, atque in periona noftra 990 beatum Petrum ’---- ^ λ ·----------- ----------:—.----------------regi* majeftatis eos contigerit prafentari· , ipfcsapoftolorum principem, veneratione debita ftupro reverentia beati Petri ac noftra benigne te· duit honorare .* uberes gratias fubbmitati tu* perfolvimus , dt tempore opportuno ipfi pro debito cipias, honefia traâes, dc his qu* tibi ad hono­ rem Dei, dc tam ecclefi* quam regni tui com­ noftri officii, quantum cum Deo poterimus, Au­ modum dc exaltationem, ex parte noftra propo­ debimus refpondere. Datum apud Montempeflulanum, 11. Kal. Maji. nent affenfum trabeas, dt utilem largiaris efleâum. Ita. quod inde ab «terno rege indeficien­ XXXVIII. AD LUDOVICUM REGEM. tis promureraunerationem accipere, dt fedis apoftolic* gratiam perpetuo debeas tibi tuiique pofteris plenius in omnibus ampliare. Datum apud Conqueritur de Aurelianenfi epifeopo canonicos nonnullos injufte vexante. Moctcmpeflulanum, vi. Idus jidii. XXXVII. AD LUDOVICUM VUL FRANCORUM REGEM. Alexonder tpifcopHi fervtu fervorum Dti, cxrifftmo i» Chrifto filio Ludovico iUxftri Fremorum regi, foluiem & opoftolicum hemdiftimem. B De fuo & ecclefi* ftatu. Uam acerbe dc irrationabilis feveritatis in­ flantia ille frater nofter Aurelianenfis epi­ feopus dileftos filios noftros Letoldum, M. Capel­ la num, & Adam, Aurelianenfes canonicos, fue­ rit haâenus perfecutus: denos cx multiplicata eo­ O lent meminifle poftumus, excellentis tus quam rum querela cognofcimus, dc regia excellentia fi­ 0 erga facrofanftam Horn. eccl. de voti (limam cut credimus non ignorat. Eos enim profua re­ cuperanda juftitia jam cx longo tempore fiepius novimus, tanquam illius utique qui inter reliquos appellando a propriis finibus exuiare coegit , dc mundi principes in fidei catholic* unitate perfeinfos ad nos venientes, vel in noftra pnsfentia converare praecipue ftudutt, dc Gncere ; quoi ad terram dc cotnœiffiun magnificentia tu* regnum pro ftitutos, itutos, bonis propriis injufte prorfus & dt irrationegotiis & agendis untvcrfalisecclefia, arque pro nabilirer fpoliavit. Cumque fuper hoc noftra f®pace regni & utilitate difpofucrimus pcrtranfire, |* icripta receperit: eis omnino fpretis atque con* apoftolicis litteris oiim tnfinuare ftuduimus. Spe-C temptis: neque illis juxta mandatum noftrum ab­ sentes & confidentes io Domino, quodprccipu* lata la ta reddere, nec juftiti* voluit plenitudinem ex ex-­ hibere. Cum nuncii fui, quos ad nos propter hoc magnificent!* atque prudenti* tue confilio dc au­ aliquando deftinavit, potius ad fruftratorias dila­ xilio, ac altorum qui eeclefiam Dei diligunt, ftationes poftulandas intenti, quam ad juftitiamve­ tus matris tu* facrofanftc Rom. eccl. porter in nerint exhibendam inftrufti. Et fic prafati cano­ melius reformari, dt ad pacis bonum reduci, qu* nici pro fua juftitia diutius exuiare compulfi, nos funt orta difeordia perturbata. Sane predeceflbfunt ex longo tempore terra manque fecuti. Un­ rum tuorum catholicorum regum reftigia lauda­ biliter profecutus, femper Rom. eccl. dc perfo­ de , nifi tuae fublimiratis prece placati, ejus noluiflêmus contumaciam fedis apoftolica manfuenam noftram, atque in hoc R Petrum, in cu­ t udi ne tolerare : potuimus eum atque debuimus jus cathedra licet immeriti refidemus, pnecipue juxta rigorem canonum fatis graviter vindicare . hoc perfecutkxiis tempore, bonorafti, ancoram \ fpei tu* immobiliter figens in eum qui dixit apoHaftenus igitur ejus indbedientiam tuarum pre­ a», ftolis, dt in eis primitive ecclefi*, Aere rgs va- cum intuitu cum omni ,patientia fupportanres ..., hifcum fum ufym od ctmfummotiomm foculi: nullif- nuper fibi per iterata fertpta mandavimus, quod que tempeftatum ftuftibus , nullis perfuafiooibusDvel prædiôis canonicis univerfa ablata cum intevel blanditiis, tua potuit fidei finceritas inclinagritate reftituat1 , vel v ‘ in proximo fefto S. Luce ad prefentiam noftram per le vel fufficienrem rcri, quo minos regia via rex gloriofe incederes , feonfalem plenarie illis fuper his omnibus refpoodc ambulares fêmttam qu* ducit ad coeleftis pa­ furus accedat. Alloquio ex tunc ncc iftorum ju­ tri* claritatem. Unde poftquam Domino ducen­ ftitiam efle patiemur aliquatenus diminutam, nec te ad Montempeflulanum, in quo magnifice ac illius contumaciam authore Domino preteribihonorifice a clero dc populo recepti fiurnus, ve­ mus impunitam . Datum apud Monrempcflulantilemus, venerabilem fratrem noftrum B. Pornum , 11. Idus Julii. tuenfem epifcopum , dc dilectum filium noftrum I. Diaconum cardinalem ecclefi* fand* Mari* XXXIX. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ in Cofinedin, ad tuam prefentiam mittere difpoRUM REGEM. fueramus. Poftea verocxrelatione dilefti filiino­ ftri O.S. Nicolai in carcere Tulliano diaconi car­ dinalis ad fedem apoftolicam redeuntis, dc ftatu Scribtt Fridericum imperat, ad officium rtjitfle. terre illius plenius cognofcentesmutato confilio g Altxmder epifeopur fervut fervorum Dti, corifimo venerabiles fratres noftros Henricum Remenfem in Chrifto filio Ludovico illuftri Fremorum regi, archiepifcopum, & Lingonenfem, dcSilvancftenfolxtem tf epoftolicem hmediffiomm. fem epifeopos , ad re duximus delegandos. Ro­ llefhim filium noftrum magiftrum I. cleri­ gantes, monentes , de exhortantes m Domino , cum tuum, qui multo fenore devotionum & quatinus eos clementer dc benigne recipias, dc his finceritate fidei circa honorem dt! exaltationem au* prudenti* regi*, una cum dilefto filio ho­ tuam exuberare videtur, cum ab excellentia tua pro rto .... abbate Grandis filve, ex parte noftra infinuare ftuduerint, fidem adhibeas, tanquam ab verbo pacis ad nos fuerit fpecialiter deftinara, cum ore noft.ro - difcrctioni tu* fuerint intimata : dc certo verbo pacis ad tc remittimus. Licet autem propter boc, magnum dt honorificum nuncium tuat ea, fient de tua fublimi tare confidimus, utili Au­ propofiiiflcmus ferenitati traofinittere , quem ici­ deas effeftui mancipare. De cetero, quod nobilis vir Raimundus comes £ Ægidii magnifice nobis mus pc* eundis mortalibus ecclefia ac nobis in occurrit, dt fe ac terram fuam nobis expofuu , noftra pcrfecutionia tempore utfllimum dt fiuftuo-Altxmder epifcopttt fervui fervorum Dei, curiftimo in Chrifto filio Ludovico illuftri Fremorum rtgi, feluiem tf upoftolicem hemdiihomm. Q D 99' ALEXANDRI PAPÆ III- EPISTOLÆ. 99s ftuofifltoram extitiflé. cat triai»pcftDramafcri·. verenter dt devota , fiatt decuit , rediit , dt Bbimus quidquid ccdcfi·, ac nobis, psofpcri tari» , lamB. Retro in nobis reverentiam dc devotiora· honoris , A glori· accidit » attendentes tamen , exhibuit, fum anteccflbres ejus noftris cosdnedc coafidcramcs devotionem ac fidem acbudabi- verant antcccflbribm exhibere. Super quo urique k propofitum prwdi&i clerici tui, per eam tibi laudes alriffimo agimus, de coufequemer regi dc tanquam filio cariffimo * Chrlftianife. regi feli* regno gratias copioias referimus, de eo quodecce» pacts fucceflinfignificaoMM. Nofcat itaque ma­ defiam dt nos ipfos in tribulationibus dt perfect»· tkmibus noftris nequaquam déferait : fed ufque gnitudinis tus ferenitas, quod cariflimus in Chri­ in finem magnifice juvit, atque defendit. Mone­ fto filius nofter Fridericusiiluftris Romanorum im­ perator cum principibus fuis, quos fecum habebat, mus itaque dileftiooem veftram di hortamur at­ Cc ecdcfiaftktt maxime , Divina taftus inrrinfc- tentius, quatinus ecclefi· dt nobis in proiperitaeus gratia âc cœleftû bcnediftioois imbre perfu- tibus congaudentes ia devotione B. Petri dc no. fus , vanitatis errorem prorfus depofuit » & ad ftra firmiter, ficut haftenus perftitifttt , perfeveobedientiam ecclefi· ac noftram, humilians fein retis, dt regem ut in eodem cum regno fitope» confpeftuDei, dt in oculis hominum, humiliter fiftat , monere propenfius dc inducere ftudeatis . & devote , ficut decuit, rediit , dc B. Petro in Datum in Rivo-Alto, vi. Kal. Augufti. nobis illam reverentiam dt honorem exhibuit > XLI. AD LÜDOVICÜM VIL quem anteccflbres ejus noftris confueverunt anteFrancorum regem. ceflbribus exhibere, dc dc cetero fefirmiterdcim­ mobiliter exhibiturum promifit . Super quo uti­ De dtfciplina ecclefi· S. Viftoris collapfa. que , altifiimo , a quo omne bonum procedit , laudes devotiffimas agimus, dc confequrmer tibi forma forvtntm Dti, cerifime dc regno tuo gratias multimodas reddimus : per jfkmmitr ή» Ckiftt fafa Luimfice ilk^ri Frtmttnmt ftp, cbjus auxilium dc potentiam, praenote ctrlefti gra­ fahOtm if epefielkem fcwdiÆfeacw. tia , nos ad tantum dc defiderabde bonum pervenifle non dubitamus. Rogamus itaque excellen­ Onfiderantibus nobis eximia glori· tue pnstiam tuam, monemus, dc exhortamur in Domi­ conia, nihil facile videtur occurrere, quod no , quatenus una cum regno tuo reverentiam tanta commendatione dignum exiflat, detamfedt devotionem, quam matri tue facrofanft·Ro­ eurum de fcmpiterna retributione poffit efficere, man· ecclefi· in nobis exhibuifti, de cetero fir­ miter dc conftanter exhibeas : dc ita honori ejus1 ' quam quod finccra devotione religionem diligere & exaltationi ferventer intendas, quod ex hoc comprobaris , dt ad eam in regno tuo plantan­ regnum valeas adipifei ccelefte , dc tibi plenius dam , juxta quod nepa convetut officio dignita­ tis, libenter intendis. Urinam qui fime in onli­ confervere terrenum. Indubitatam fpem dc fidu­ ciam obtinens , quod fides ac devotio nullo un­ ne facerdotum , ad inftitutionem dt confervati» quam tenapore a noftra elabi memoria poterit , nem religionis eo animo dc cura procederent, quam tu dc regnum tuum ecclefi· ac nobis in quo favor regius ad dcfenfiotw auxilium fequetam· ncceffitatis articulo magnanimiter exhibui- retur. Credimus enim quia ita per regnum tuum fiis. Immo dc cetero te & regnum tuum fru&uo- totius ftatus ecclefi· fe haberet, quod dcnomen Domini honoraretur in omnibus , dc turbe fide­ tius dc efficacius fovere, authore Domino dc amlium populorum in via vit· duces plurimos in­ plexari curabimus. Dar. Venct. inRivoalto, n. venirent . Nunc autem dormitantibus fecerdoriKal. Augufti. bus , quos aliorum cuftodi· opertet intendere , tepelcit in multis locis fiera religio: dc, ut cuXL. AD GUILLELMUM SENONENSEM jiiÙam verbis utamur, archiepifcopum , dc ejus fuffragancos. VkfllcUp A» melli wk, tf pmperm xercifi, Mftlix lelumt if étmmMtmr βνβχΛ. Ejufdem argumenti. Hoc fane in ecdefia S. Viftoris non modicum yUerender epifcopus fervus ftrtmrxm Dei, nmcrafe'- dolemus accideret que cum olim in religione flo­ hbtu fretribou G Semmefi ortbitpifcopo , àffaf- reret, ita nunc, quod trifles dicimus, in fu· pro· fro&oueis fais , if dilt&tt filiit Metibtti m Se~ feffionis afleritur obfervantia tepuifle : ut qu· mul­ tis manum in via fahitis errantibus porrigebat , provroeio cmftitutis, falutem dT epoflolinunc auxilio alieno indigeat, dc non inveniat qui tern btmdUfimem. fiiNevet eam . Nec tamen ex eo perhibetur ac­ ΓΜ per auxilium, potentiam, dc favorem , cidere, quod non fine ibi plures, qui dc notitiam cariftimi in Chrifto filii noftri Ludovici illu- religionis habeant dc amorem . Sed quibufdam cum fuo capite membris languentibus, ia eadem ftris Francorum regis, dc regni tui, facrofanftc ecclefia fervor religionis nofcitur tepuifle . Nos Romane ecdefic ac nobis recognofcamus glorio­ autem, cum jamdudum ad dos fuper eorum tela dc magnifica beneficia provenifle : dignum eft, Eiditate relatio pervenerit plurimorum, diftulimus & confentaneum rationi, ut illi, dc vobis, quo­ aftenus aurem apponere, &neccflariamadhkere rum auxiliis potenter fumus in necrifitatibus notam gravi valetudini medicinam expeftantes quod flrii adjuti, profperos dc felices pacis fuccefliis fialiquando reducerent oculos ad fe ipfos , dc de gnificemus ! indubitata veritate tenentes , quod poft Deum idem rex cum regno fuo cooperatus reformanda religione ftudiofius cogitarent · Capi­ eft honori dc exaltationi ecdefic, & et magnum te vero que, ad emendationem fuorum fiibditocontulit incrementum. Quod quidem ficut verbo rum pertinedr negiigentius exequente , nos jam tandem execution! eorum, qu· diftaiunt, opor­ recognofcimus, ita opere dc fermone omni tem­ tet intendere.· dc, fi verus ut rumor qui totiens pore authore domino recognofcemus. Notum fit aures noftras afperfit , quia in propria perfona autem folicitudini veflrar, quod cariflimus in Chri­ non poiTumus, per alios invenire. Iu quidem ut fto filius nofter Fridericus ilhiftris Romanorum fi vera comparuerint qu« dicuntur, per cotiicm imperator, per infpirationem Divine grati· dedilatione fepofita, medicina , quam viderint œpofito vanitatis errore , ad viam veritatis con­ verti» , ad obedientiam ccdefi· dc noftram re- oeffariam, apponatur. Venerabilibus ergo fratribus * noftris C σ 999 ALEXANDRI PAI noftris N. vices nofaas in hoc negotio pncvidiœus committendas > qui quanto pieniorem & facilioran hujus rei potuerint habere notitiam , tanto cum minori gravamine Glutis remedia provide­ bunt. Quia vero magnificcnti* tu* ad cumulum mercedis accedat, û per iliosum infandam fa­ vore regio imminente predift* ftatus ecdefi* di­ rigatur.* cdfitudmem tuam monemus & exhorta­ mur in Domino, quatenus ad exeeutioaem hujus negotii favorem tuum impendas , fit nullam pa­ tiaris conditionem apponi, quo minus ibi quas prsdifti viri ftatuenda viderint, ftatuanmr. Ne, fi fooe diutius mediana tardaverit , 4 dKfimulantibus nobis languor coeperit aggravari, fcuTus etiam doloris intercedat, & cum multa difficul­ tate poAmodum vix redeat ad ûhiccm. XUL AD GUILLELMUM SENONENSEM archicpHc. A. £ L. dc S. Mcldenfem epifcdt abbatem Vallis-Secre». E III. EPISTOLA. XUU. AD ABBATEM ET CANONICOS S. Viftocis Parificnfis. De eodem argumento. athxundtr fpifiepat frrvttt ftrwraat Dti, Ailtifit jiiif Mati & tuatuicit fiaiffi l^iPhrit Porif. fa~ luttai tf eptflolitaut itat^ifiitacat. Amdudum ad nos de ftatu veftro pervenit, quod requiri diftriftius, dt corrigi oportebat . Nos autem , quia ecclefia veftra longo tempore per Dei gratiam religione ftoruit dc fcientia, ita Xfemndsr (pifiifau ftrwftrvmiM, watruUl. ut in odore unguentorum veftroram multi con­ fratriiat W. 'Stant*# ertkufifctp , apafalita currerint , dc in himinc veftro viderint lumen : ftJit Itjtaf , tf t. ΛΜΛ*# tfifetfi , 6* diMfs expeftavimus haftenus , fi tandem per vofmetipJUtt Mati yallisSftrtte , ftiuitut & fos rediretis ad vos, dc de medio veftri, diflenfionis dc fcandali materiam toUereds . Ceterum tum itatdi&ieucui. quia in expeâatione noftra non tara correftionem fabra jamdudum fuggeftio foper flatu eccleq aliquam fubfequi , quam infirmitatem veftram fue£ Viâoris noflrum pulfavit auditum, dc aggravari, confpicimus .* dignum duximus ad timemus nos m extremo examine feverius judicanecclefiam ­ veftram perfonas aftquas deftinarc, ve­ de* , fi ad inquirenda dt corrigenda quas fuggenerabiles fcilicet fratres noftro». W. Senonenruotur tardi Inierimus, aut remiffi , dicente feriptura : MMi&u p* prMitt lUiixnt faut Λ fem archiepifcopum , apoftolic* fedis legatum , dc S. Mddenfem epifeopum , dc dikftum filium ua» fanftne . Olim fane ad doftrinam fahuis , qu* de loco illo fluebat, de bon* converfationis N. abbatem Vallis Secrete: qui quomodo fc ha­ beat flatus vefler inquirant : dc qu* corrigenda odorem, quo eadem flagrabar ccckfia , in mul­ cognoverim , appellatione remota corrigant dc tis ccdefiis, dt prava inVditefa , dc afpera con­ emendent. Quocirca per apoftolica vobis feripta vertebantur in vias pianda , dc erat vere puteus prccipiendo mandamus , quatinus expofitis «s aquarum viventium, de quo arentia corda multo­ cum ad vos venerint, qu* neeeflitas dt emen­ rum ad extinguendum mundanorum defideriorum datio veftra pofirit exponi , qu* roter vos ipfi , «ftum, potum vite banrirent. Nunc autem, ut vel duo eorum , aut de reformanda ordinis di. dicitur, dormitante paulafim cuflodia proviforis, fciplina, aut de perfonis, fi res exegerit , amo­ dc refrigefoente in capite 'religionis amore , ad partem quoque membrorum quidam fe letalis tor-D vendis , fatuendun efle cognoverim , fiifcipiatls humiliter, dc firmiter obfervetis. Datum Tufcul. por effodit, dc fidum efl ibi quod de quodam Kal. Febr. dicitur per prophetam : CtuMtrunt alitai rMr tjat, tf ipfi atfiivit . drd dT cani tfi# faot ia m , tJ XLIV. AD CAPITULUM S. SATYRJ. ipft igaoranit. Nec hoc tamendicimus, quod non Uc retinentes fim difciplrn*. credamus ibi dt Gpientes dcircligiofos viros plu­ rimum inveniri, qui multis efle potiunt odor vi­ tpifteput frroui ftnunut Dti , diMKs te in vitam. Sed non eft facile cum multa quofiliu tacituli faafH Satyri , falattut oue vi remigum dirigi navem ad portum, fi reapq/ltfir** haaiitHtatat. Aor qui clavum tenet, imperitus fuerit aut remifOS , qui reliftis vanitatibus dc mundanis il­ fos. iccirco ne forte contingat illi quod dc fe lecebris , in arâiori vita devoverint Do­ ipfo lamentabatur propheta , dicens : Aatki uni 9 prMtni ani aivtrfitfnimapptrapia^uavtruat, & mino famulari , fiunma cura dc diligenti* opor­ tet vigilare jugiter , dc intendere, qualiter afφΰ yaitta an trnt α Uagt Attirant : quia in propria perfona eamdem ecdcfiam vilitate non potia­ fumptac religionis habitus moribus dc vite con­ mus , ei vifitationis offiéium decrevimus depeo-* cordet, dc propofitum fuum firmum dc imtrobile deodum : per apoftolica vobis feripta mandantes , confervetur : ne fuper arenam , fed potius (uper quatinus illuc accedentes , de ftatu ejus , dc de firmam petram Domini videantur fimdaflê . In­ •ftibus abbatis dt fratrum, maturitate aeddigen- de eft, quod caritatem veftram monemus, mau damus , atque precipitous , quatinus dilefto fi­ aia qna convenit impuratis, dtquicquid ibi cogno­ lio noftro abbati veftro omnimodam obedien­ veritis corrigendum , vice noftra taliter corriga­ tiam dc reverentiam devote dc humiliter impen­ tis, ut dt religio ibi per ftudium veftrum ex gra­ tia Divina reflorest, dc no» de diflbhnione sanae dentes, drea cultum religionis dc hooeftatis, dc doau* no* teneamur in die judicii reddere ratio­ canonici ordinis obfervantiam , ficut olhn * bo- 's.™ <·.·, n* memori* Radulfi quondam abbatis veftri nem. Si videritis autem , quod nifi ver amotio­ nem imius aut phsrium pesfonaram natus eccle­ ferventer dc unanimiter intendatis : dc confuetudines illas probatas , qu* in diebus ejufdem fi» reformari non poflit: nec in hoc parcat gla­ dius vtflev .· fed plenam a nebis auihoritatsm abbatis fahibri dc rationabili providentia in moCnsril. Contrai Tora. XXL Rrr nafaUt in £ Viftoris ceenobio collapfam difciplin,m reftituant. J C «a. s/m r. r/«t. „. ,,+ accipite, appellatione remota , qu* evellenda fuerint evellendi ,* dc que plantanda fuerint, domino autore plantandi. Nos enim ita per vos apud Deum volumus cxcufabiles inveniri , ut non fit qui * a nobis de fpirituali ejuidrm ec- · clefue detrimento in extremo examine requira­ tur. Si autem his cxcuuendis vos tres non pote­ ritis interefle, duo veftrum non minus h*c qua difa fime maturius exequantur . Datum TufeuL Kal. Febr. E 99j ALEXANDRI PAPÆ HL EPISTOLÆ. 99* nafterio veftro inftimt® fuerint perirer & fcr>A*uni roto flt defidtrk» in abbatem : tante îndc rat* , pneferrim in carnalis cius abftfaentia e»· tra clauftrum, Gem in dauftro, nuUatenns vio» laro tentetts. Si,qui antea wftnun eoam eafdem inâkuriüacs temero venire lentaverit i ut que ad fatfafiftionem congruam, cum eidem fententi® fubjacero decernimus, quam prediftus ab­ bas in eorumdem tranfgreflbres rationabiliccrnofdtor ftaraifle. Ad hacc , authoritate robis pr»> fontium firmiter inhibemus , quod in capitulo nullus veftram pro eviranda dilciplina ia vocem appellationis prorumpet : fit fi pro tali caufa du­ xerit appellandum , appellationem ipfam nullius momenti efle cenfemus , quo minus fecundum veftri ordinis inftituta regulari difeiplinx fubdatur. Darum Beneventi. B XLV. AD CANONICOS S. VICI. PARIS. Reftitutam difeiplinam gratulatur : fic deftioaem abbatis, in locum ejus qui fponte abdkarat, confirmat. magis teramur atqac gaudemus, quatitodeipfius ecctefiat enriariooe dolabamus amplius, & pro 9jmt ftatu majori anxietate fic foucitudme ange­ bamur . Unde quia decet te folkite attendere , quanta religioni» fle benefiatis ecdefia, ad quam es domino providente vocatus, hafienusextiterit, lc quomodo ibi rigor ngularis difriplinse venerit *. diferetfanan tuam monemus, atque mandamus , quatenus injunftss tibi amminiftratioai prudenter flt conftanter intendas, flt ita cotnmiffiim tibi of­ ficium ad honorem Det & aedificationem tuam , dc eorum qui tibi commendati funt, cum auxi­ lio cœlcfti» gratte efficaciter dt diligenter exer­ ceas , quod ibi per prudentiam flt folicitudinem tuam religionis ordo femper redoreat, flt de die in diem magis ac magis fufeipiat incrementum. Nos enim te flt eamdem ecclefiam diligere volu­ mus flt fovere, flt vobis, cum fuerit opportunum , apoftolic* defenfionis patrocinium minmrarc. Da­ tum Tufculani, in. Id. April. XLVII Jltxsmdtr itptftepiu fervus ftrvoruM Dti , éütffû fihû cshuhkû tcclffa S. Vittoris Parif. faluttue & uftfiulitaut btutds&ioutm. Ne ADLUDOVICÜM Ft ancoram rogem. VU. Prioris Cerei. iter in Angliam diu differatur. Jlexmdtr tfifiofue fervus fervorum Dti, curjfitHO in Cbrtfta fiUo Ludovico iUufai Froneonan rtgit falutem b qofioikm* ktntdiSienm. meritorum .* tanto , audita reformatione ipfius , tetati fumus amplius fit gavifi , flt de ipfius C commodo fit prafièâu exhilarati . Audivimus fa­ ίΜ dileftum noftrum Priorem hofpitalis do­ mus, qu· apud Cerei- fita eft, ad noftram ne , quod venerabilibus fratribus noftris Binuinuper profentiam vocaverimus, eum in Angliam ccnii & Senonenfi archiepifcopi» coopérant ibus, flt ad hoc inxta mandati noftri tenorem toto pro quibufdam ecdefi® negotiis tranfiniffori, pre­ Audio laborantibus, ecdefia veftra in ftatum fit ces a tua fuNimitatc directes accepimus, ut et ad hoc inducias praeberemus. Quia vero grave nobis gradum fit priftinum reformata . Et Era. quon­ dam abbate veftro frootanee in pnefentia dile- 1cognofcimos flt damnofum, fi hoc ejus iter diutius ftoram noftrorum A. tit. S. Laurentii in Lu in Domino, quatinus, fi ita eft, Divini amoris intuitu I I ALEXANDRI PAPÆ I1L EPISTOLÆ. 997 ,9t ■n ei totuita liberam ei facias, faciat, ut ut ipfipoftcfiionesfiiasAfarara ipfipoftèffionesfiusA fisum fedulam fedulam operam dt curam proberis imob- — pendere: vendere eut vohierit r1---** licitum fit, vel pignori ?*■ *-------- piam folicitudinem tuam commenda­ ligare.* dc his quibus vendiderit, feu pignori ob­ ligaverit, nullam patiaris fiiper boc injuriam vd mus ia Domino, qui te volumus dedefideramus femper circa pia opera exercitari , & ficut re­ gem Cbriftiann&mum ia omnibus ruis bonis aôlraotefflam indebite irrogari. Datum Turonis, x.Kal. Januar. bus profperari. Inde eft, quod ad tusi magnitu­ dinis notitiam volumus pervenire, nos ex tenore y iY AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. litterarum venerabilium fratrum noftrorum ...... ... Turonenfis archiepifcopi, dt ........ AndegaELEGEM. venfis epifeopi, de dileâi nlii noftri —.. abba­ Ut R. ücenloti poflrifiones faaa roftituantur ab tis Majoris monafterii evidentius acceptât, quia ..... . Prior Caftrifbrtis , dc alii focii ejus in aciajnfto pofleflbre. eufatione dileâi filii noftri ....... Burgulieufis ab­ ^ffouwdvr epijafnt firent firvnntt* Dei, Mrÿbsa batis viri quidem religiofi dc Deum timentis , in Orjfla filit LtAvicn iUnflri Fmtanun ng», penitus defecerunt, & omnino funt mendaces reB perti, dc propterea excommunicationis vinculo in­ fitbatm Ft aptfltlicnm imii&ona*» nodati. Ceterum quia prndiâus Prior bona ecIt tu· tue cell* celfirodhiis pia devotio, hisfemclefi· ipfius loci difiipare prefumit , dc illicit· 'CXpofelt * JZi per intendere,, que ad commodum indigen- fnvafione auferre: celfitudinem tuam per apofto- eft - dubium ■ “ tium clericorum non eft pertinere. ]jca ferina rogamus, monemus, & exhortamur Pervenit autem ufeue ad na, quod Joannes Ba­ in Domino: quatinus pietatis intuitu, dc pro re­ rii. EL. facerdori domum quandam & vineas , verentia B. Petri ae noftra , res dc jura Burguquas jure hereditario polfidebat, aufu temerario lienfis ecclefi· protegas, manu teneas, dc confer­ abftulit , dt eas fibi reddere contradicit Λ Unde ves , dc prefatum Priorem nulla ratione foveas, magnificentiam tuam rogamus, & tanquam in fed ipfum tanquam excommunicatum attentius Chrifto cariflimum ecclefia filium attentius ex­ evites . Dominum quoque Caftrifbrtis , qui res hortamur, quatinus , fi ita eft , ita faciat tue ecclefi· S. Chriftophori fua violentia dicitur invafifle, ad ablata omnia eidem ecclefie reftitudifcrecioois fiibiimicas prefato facerdoti in preftntia tua , vel alterna de quo plenarie poftis enda, dc ne deinceps talia contra praefatam ecconfidere, vonnucro, juftitiaplenitudinem jmima jwnnoomnn exhiberi, ηαιοαι, ut idem iacu> clefiatn attentare prsrfumat , vel fcpe diâum iacerdoe ... >u» fuum it gaudeat plenarie c....:.. r i . :. fuilfe — / · con- C Priorem fovere, commifla tibi defuper poteftace fecutum. Datum Datura Senoni, Senani, xvj. KaL Aprilis. compellas. Datum Seooais, vm. Idus Decemb. L. AD SUESSIONENSEM EPISCOPUM. LIL AD LUDOVICUM VIL FRANCORUM Ut A.qui ELEGEM. monafterium reliquerat, poft iterHierofalymitanum in illud recipiatur. ELegb congreftutn & confilium optat. AhxtneUr tpifiepat firent ftrvantnt Dti, venerekiù fratn .... bntffitne^i & mMMcaxv tasadidhrâfl·. ^firxandM* epifeapns ferent .firearm* Dei, cxriffim» in Chrifta JUie LnUvitn illnfiri Frannrxm regt, fohan* 6* epeflolicet* b&di&int*. A. a Hierofolymis rede­ untis nobis nuper relatio patefecit, quod ti­ more V. abbatis fui perterritus Dorbacenfe mo Atoris prefentium L Ediens ad nos dileâus filius P. fubdiaconus nofter diligenti nobis narratione propofuit, nafterium, in quo monadicum habitum fe aftic-quomodo fubltmitatis roe dementia tu rifice nfice dc fit decenter decenter fufccpit fufeepit,, dc & omnem omnem illi illi honohono> rem dt gratiam , quam magnificum dc Chriftia.. -r. decujr, ob pci dcnoftri reveren­ R ri: fuicéptâe fuicepifie,, irregulariter irregulariter dereliquit dereliquit.■ Poftea Poftea veveab abbate luo licentia , ficut dicitur, impe* rx vifitatrata, terram quam Dominus corporaliter -*it, intuitu devotionis petivit, &per nos rediens, apoftolica fedis imploravit auxilium . Ideoque fraternitati tu· per apoftolica feripta mandamus, quatinus abbatem jamdiâi monaAcrii diligenter rommoneas dt inftanter, ut memoratum A. diiciplina fecundum regulam B. Benediâi dc cor». fisetudinem ordinis ejufdem monafterii fervata , sn monafterium fuum recipiat, dc paterna Hlum caritate pcrtraâet. Datum Anagni·, vji. Kal. Maji. tiam exhibere curavit : qualiter etiam ea, que regi· magrafietntie ex parte noftra propofuit, cum omni manfuetudine dc diligentia , tu· finceriffime benignitatis aftêâio exaudivit. Diicâum autem filium noftrum nobilem virum Hugonem baronem tuum, per quem nobis excellentia tua refpondit, debita benignitate fufeepimus, dt ejus verbis promptam diligentiam adhibentes , confilium tuum gratum omnimodis dc acceptum ha­ bemus. Verumtamen in hoc circa nos dt eccle­ fiam Dei admirande tus devotionis finceritas U. AD LUDOVICUM VII. FRANCORUME comparait , qui ob reverentiam Dei, dc honorem B. Petri, ac noftrum , uni da cleri­ cis noftris tantam gratiam exhibuiftis . Inde fiquidem eft, quod nos tam finer his, quam fu­ per aliis, nobis & noftns multipliciter a celfitudinc tua coUatis, omnimodas finceritati tus gra­ vdZraaadrr rfijhptu ftrau fireanen Dàt terifin* tiarum referimus aâiones.* magnificent!· tu« pmô» Chrifla fiita Lttiavien ilinfiri Frentone* rtgi, fcntium fignificatiooe notum fieri cupientes, quod (ehim & katiiOiiHt. quam citrus cum opportunitate fiert pallet t pro femiam tuam vellemus dc confilium fuper his , Uia de regie fisbUtuitaris faduftria exiftima- qtuk nobis fignificafli, libenter habere Datum Senanis, Idibus Januarii. tio femper talis procedit, ut fupeme con­ templationis amore circa eonfervadonem «d·· ' ILrr a UD. CmnsA tfmvaA Tora. XXL REGEM. Ut cœnobii CaftrMortis bona diffipari A auferri ab excommunicato Priore prohibeat. Q 999 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. LUI. AD LUDOVICUM VIL FRANCOR. REGEM. A 1000 z LV. AD LUDOVICÛ^ VIL FRANCORUM REGEM. Qua vîâus ratione uti debeat quavis fexta feria. In vaftatores ecclefi® Brivatenfis. jefexaadsr tpi/ceput firm fervor#» Dû, co.iffimo ia Cbnjio filia Ludovico illufiri Froacorum tegi, faluttm & opoftilieam UmdiiHtutm, , Altxonder tpifnput ftrvut fervorum .Dti, corijjutto i» Cbrifio filio Ludomco ilh^ri Frmeorum njgi falutem & apeflcdicam bemdidiiomm. Efiderium & affeftum tuum, nuetncirca obD tu® fublimltatis nodtiatp accepimus per­ fcquium fupemi conditoria, ob tuorum pecvenite, quomodo comites Alvcrnix, aevi, CAtorum veniam obtinendam regia magnificentia cecomes de Polenniaco, villam Brivarenfem, qu® habere dioofcitur , gratum admodum & acce> tua ete dinofeitur, irreverenter aggtctB , ipiam itum habemus , & cum digniffim® in Domino Brivatenfem ecdefiam, qua ad jus B. Petri ac audibus commendamus . Accepimus autem exB noftrum fpecialiter pertinet ac tutelam, depopuI liter is tuis, regia celfitudinl per alia feripta doo Uri non ceftant: ft domum decani nequiter obfuite exprdFum, utrum in quarantenis fexta fe- fidentes, *J—-- eam —machinis ---- ·-·’■·- quoad . poffunt «· . expugnant. ris illam relaxationem , quam in fexta feria aUnde nos tantam audaciam relinquere non vo­ liorum temporum tibi fecimus , debeas obferva- lentes aliquatenus incorrefbun , juxta officii no­ re. Unde nos eandem relaxationem taliter duxi­ ftri debitum, tam eos quam prxpofitum & ab­ mus dilitnguendam fcilicet ut in quadragefima , batem Brivatenfem, qui cos induxerunt, pernoqua dicitur B. Martini, ufque ad adventum Do­ ftras fatagimus litteras ab hujus iniquitatis auiu mini , in fexta ferla uno ferculo pifeium, ft vi­ damnabili revocare . In propofito & voluntate no temperate fumpto utaris. In adventu vero ft habentes , ut nifi fecundum noftra monita refi­ in majori quadragefima confiatam abftinentiam puerint, quantum ad officium noftrum pertinet, femper fexta ferta obfervabis. Si aurem debilitas tanx in eos, quam in terras eorum graviter vin­ dicemus. Unde magnificentiam tuam rogamus , corporis non poterit abfque gravi detrimento il­ lam abftinentiam fuftinere : volumus, ft per a- monemus, ft exhortamur in Domino, quatinus poftolica feripta magnificent!® tu® pracipimus, tu ipfe ipic ad ao id κι corrigendum utiliter mimer accingaris accingam :; ft oc ut in his ficut in aliis temporibus, fexta feriaCnifi refipuerint , ad vindicandum Iu cos ftudeas uno ferculo pifeium, ft vino modice fumpto u- omnimodis ft labores. taris, Confullmus etiam ferenitati tux , ft fuaDatum Parif. xiu. Kal. Aprilis. demus , ut fecundum confilium dilecti filii no­ ftri ..... capellam tui , eleemofynas tuas tempo­ LVI. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. ribus ipfis debeas augere . Noverit autem regia REGEM. lublimitas , quadragefimam ab oftavis omnium Monafterium S. Maximini ipfi commendat. fandorum, & non antea, inchoari. Datum Senonis, xjij. Kal. Septemb, Afexaadrr epifeopus frrvtte fervorum Dti , coriffiUV, AD THEUBALDUM mo m Cbrtflo filio Ludovico illufiri Frmearum regi, falutem & apoflolicam berudifUomm. Ut abbatem tg ccenobium Boncvallis protegat. Audabilir propofitum pietatis, quod circa fan^fleKjnder epifeaput fcrvur fervorum Dti , diltFto _ —. ftam — Dei ecclcfiam tam in capite quam in . filio mbiU viro Thvtboldo , falutem Û* apoftoli· θmembri» regia ferenitas exhibet , attendentes ’ t , Maximini, ac abbatem ac fra­ cam bnedidliomm, i monafterium.B. ~ tres Divinis ibidem obfequiis mancipatos, folici. Ώ El ig lofa loca , & honeftas perfonis, tanto te (dim tux commendavimus majeftati , rogan­ £\. nobilitatem tuam convenit ardiori caritate tes, ut idem monafterium coniulta pietate dilidiligere , quanto eas noveris ferventiori Audio geres , ft ab iniquorum incurfu regi® magnifi­ religiofis converfationis fcrvitio conditoris infifte- cent!® munimine defenfares . Qtrod utique beno re, & ad ipfius gratiam promerendam ex bonis haftenus , juxta beneplacitum Dei, preces , ao operibus infudare. Pro ecclefia itaque Bonxval- monita, noftra , te adimplete feientes , gratum id admodum acceptumque tenemus, ftcelfirudilis, & di ledo filio noftro Waltero, quem fratres ejufdem loci , alio renunciante oneri prxdidx n! tuse gratias exinde uberrimas exhibemus* fir­ mam fpem fiduciamque tenentes, quod tibi exin­ ecclefix , in abbatem fuum unanimiter & con­ de & honor augebitur terrena*, glori® ac poreftacorditer elegei ont, & pro eifdetn fratribus, no­ tis in terris , ft ab «terno remuneratore juftobilitatem tuam rogamus attentius, quatinus pfo reverentia B. Petri ac noftra , ecdefiam ipfam rum immarceftibilts palma conferetur in cœlis . & prxnominatum abbatem & fratres diligas, ma- “Verum quia, ficut accepimus, ft auribus noftris D A { L nuteneas, ft a pravorum impetu eoidem prote­ gas viriliter & defendas . Ita quod ab omnlpotenti Domino merearis exinde praemium aternx retributionis percipere, & gratiam apoftolic* fedis omni tempore obtinere. Datum Bituricis, in. Kal. Maji. infonuit, quidam Aurelianenfis civis , Theobalbus fcilicet Morini, prxfatum monafterium pe­ cuniae indebite repetitione fatigat, O. de Beftifi, & M. Vidua monafterium ipfum'nimis repen­ tina debitorum exaftione moleftant: fublimitatem tuam iterato rogamus , ft exhortamur in Domino, quatinus ejufdem monafterii paupertates atque mi fer i as (blita benignitate refpicias.- ft fecundum quod de juftitia fuerit , prrdi&um in­ debita pecunia petitorem regia compellas auftoritate defiftere, ft eos qui iubitx repetitioni de­ bitorum infiftunt, quantum cum bona voluntate fieri t tool ALEXANDRI PAPÆ lîî. EPISTÔLÆ. ΙΟΟ* fieri poterit, opportunitatem facia· idonei tem- A poris cxpeâare. Ut inde a Deo premium, dc a LIX. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. nobis debeas aAtones recipere gratiarum. REGEM. Datum Senonis, vj. Kal. Decemb. LV1I. AD LUDOVICUM VIL FRANCOR. REGEM. Interdiâum a Remenfi archiepifcopo latum re­ laxari a pontifice rex petierat . Pontifex non oMnino recufat, fed honeftius putat ab archiepifeopo ipfo relaxari. De eleâione ecclefi· Camotenfis. AHf**ebr epifcopet fervet fervorem Dei, ecriffimo m Cbnfto filio Ludovico iUeftre Framorum régi, falutem tJ apoftolicam hemdiifiomm. Alexieder epifeopis fn otts fervorum Dei, cartfima in Chrifto filio Ludovico illeeftri Francorum regi, falutem & opoflpiteam benediiliomm. Xcellentis tus litteris debita benignitate fu> lle&i filii noftri tam fceptis, preces, quas per eas regia celfitudo l canus, dc archidiaconus, cum magna par-B nobis porrexit, elemenier admittimus: utpote canus, de arch te canonicorum ~ ‘Camotenfis ecclefix n in, propofito in noftrafemper dc voluntate habemus, pre­ pariter prsfentia cooftituti, nobis plerurie expo ces tuas libenter admittere, tcque in illis, quantumcumque cum Deo poflumus, exaudire. Illud . fuerunt, quam incaute & inconfulte in faite eJeûionis ipfius ecclefi· proceflerunt. Uudc nos lie tamen honeftius fuper eo negotio vffum efle co. adverfitatibus ejufdem ecciefie compatientes, & gnofeas, ut venerabili fratri noftro H. Remenfi ooinioni corum , que hac occafione plurimum archiepifcopo deprecatorias litteras, ficut ex refeft denigrata, integritatem fuam recuperare op- cripto earum videre poteris, mitteremus; rogan­ tantes, ipfos ad pacis & concotdix bonum cum tes ut interventu noftro, dc tui honoris obtentu, omni diligentia fumus bonati: eofque monuimus, interdi&um illud, relaxet, donec caufa illa in cu­ ut unanimiter in unum conveniant, & ecclefi* ria ejus, vel etiam ...... Belvacefifis epifcopi, fi­ fux falubriter ftudeant providere : dc ad hoc uti­ nem debitum fortiatur . Quod fi ipfe idem in­ liter confummandum ufque ad proximas oâavas terdictam relaxare noluerit, dc id non multum epiphani· eia terminum duximus indulgcndum . grave fibi fore nobis refponderit ; nos in eodem Quapropter tegi· ferenitatis induftriam r per „--------------------------------------„ apo —negotio juxta preces tus folichudinis procedeftolica feripta rogamus, monemus , de exhorta- C mus. Aliter enim minus honeftum eflet, ut fen­ Γ ' *. „ . . mur attentius, quatinus memoratos canonicos vi­ tentiam a tanto viro canonice promulgatam tine non va voce ac litteris fuper hoc ipfo folicite dc ftu- ejus confcientia facile folveremus. Si vero ufque diofius exhorreris ; dc ad id efficiendum regium adeo de ipfo fratre noftro confidis, dc negotium eis favorem A auxilium efficaciter fubminiftres t ipfum plurimum in animo tuo fedet: poteris ite­ ut prxfata ecclefia te fibi patrocinante optata rum nobis tuam voluntatem referibere , dc nos conlolatione fruatur , de v^ali valeat provifionc defiderium tuum curabimus audore Domino effi­ gaudere. Datum Seooait, vni. Idus Oéteb. caciter adimplere. Datum Parii, vu. Idus Martii. E D LVIH. AD LUDOVICUM VII. FRAN’COR. REGEM. LX. AD LUDOVICUM VII. FRANCORUM REGEM. De Hofpttali Compendienfi. Hofpitalc Compendicnfc , ejufdem urbis abbati· attribuit. XZrsModrr epifeopttr fervef fervorem Dei, carifimo _ in illeftri i Chrifto ’ filio y Ludovico ' * ~ Francorum r egiP Alexander epifeoput fervet fervorem Dei, cariffimo falutem tf apoftolic . r ‘ n ' am benediilionem “ in Chrifto filio Ludovico illeftri Francorum regi, >,a <· haIgnita olim tuccejfitudinis, voluntate, quod falutem & apoftolicam benedi&ionem . >* · •Η’·0*· de hoipitali illo apud Compendium copftituto, unde feremtatem tuam nos fiepius rogaflêLlam finceriflimam regiz ferenitatis afle&iomeminimus , per viros religiofos veritatem dili­ nem quam circa ecclcfias Dei multimodis ha­ gentius inreftigari volebas , utrum ad Compenbere dignoiccris, magnificis io Domino laudibus dienie monafterium pertineret : id venerabilibus commendamus: votivis cordis a Aedibus exoptan­ fratribus noftris ----- Noviomenfi, & ............ Siltes , ut ipfa immaculata Dei fponfa viro fuo vaucâcafi epifeopis, de quorum honeftatedcpru­ Chrifto te valeat in «terna beatitudinc praefendentia nullatenus dubitamus , nec excellentiam tare, quam in terris innumeris devotionis indi­ tuam credimus in aliquo dubitare , commifimus ciis, ficut rex catholicus, dcChriftianiflimusprin­ inquirendum. Qui utique ad locum ipfum pari­ ceps, nofceris ferventius honoraffe . Ex inurit tor accedentes, ficut ex litteris illorum,. quas re- autem excellenti· tu· nuper accepimus , quod , gi· fublimitatl tranfinittimus, potes evidenter a- p negotium illius hofpitalis Compendicnfis , unde •tes evidenter^agoofcere, veritatem inquirere ftuduerunt; dc fio-E' fiepius regi· cclfitudini fcripfimus , noftro arbi­ ut eaedem litter· continent, invenerunt. Indefitrio reliquifti, dc quod exinde ftatueremus magni­ quidem eft quod magnificentiam tuam per apo- tudinem tuam ratum dc firmum habere, lineris itolica feripta rogamus, monemus , dc exhorta­ afleverafti. Unde quoniam prxfcriptum hofpitalc mur in Domino, quatenus earumdem litterarum receptioni pauperum perpetuo deputatum , ficut tenore diligenter infpefto, ficut expedire cogno­ ex feripto 'venerabilium fratrum noftrorum B. veris, dc tu· fuerit beneplacitum voluntati, ita Noviomenfis, dc ............. Silvanedenfis epifeopo- , de memorato bofpitali effictas , dc difponas : ut rum, quibus hoc inquirendum commifimus, no­ de terreno regno ad ceelefte tranfinigrans, abit­ bis innotuit, fepius Compendienfis ecclefi·cano­ nicos procuratores habebat ; nos attendentes io bonorum omnium remuneratore «tern· felici­ tatis premium valeas Obtinere, dc nos ipfi fere- . quod monafteria Petri ac noftra,me* morato monafterio idem hofpitale tu· pariter fo* blimiiarts feripto confirmai nec ipfis crindo va­ JtltKaaJer afifitfv firent ftrotn» Dû , wtraleat aliqua h> potieram qunftlo fuboriri . Si vo­ Uti & ro quHibet eoidem fuper hoc moleftsre vel pen· B turbare pntfutnpfcrit, tu eos a prefumprionen·* juftnodi poteftatc regia non differas coercere : ut «tremo felicitati» praemium propter hoe coofem merearis, ft nos ipfi magnificantis ran eopfoti r Λ Hanguidis uxorcjus, parochiani tui, qualdam exinde gratias referamus. terra» & vincas ipfius epocopiper viokntlam de* Datum Senoiu», xtn. Kal. Novcrabr. linere pnefumunt, fie cas corn fhrihbus inde per­ cepti» eidem epifcopo reddere contradkuni. CumLXI. AD HUGONEM SUESSIONENSEM qoe prefitus epifcopus fitpius eo» propter boc fub· monuiffet, ut m curia fiia fibi juftiti· plenitudi­ EPISCOPUM. nem exhiberent, ipfi tamen id facere noluerunt. In anguftiis maximis potitus fubfidtan ali­ Unde quoniam eidem epifcopo in jure fuo nulla ratione decffe poflumus, vd debemus, frateraitaquod pecunus pofeit. ti R* per apoftolica feripta mandamus , quati­ jlltxméer ffifioftu firvtu firvonmt Dri, wmm* nus, fi cognoveris memoraram GLftHauguidcm Cuxotvm ejus debere in curia fua pnsfato epifco­ M fratri H. Smjfitfttafi tjàfafo falxio* & oftfabtet* bmtdi&iàatat, po finer hoc rsfpoodere, ipfos ad plenam jufti­ tiam in prafentia ejuidem epifeopi fuper hoccxLla devotionis tntrgrita» ft aflc&kt caritatis , Mbendam, moneas inftanter, ft diftriâe compel­ quam circa facrofan&am Romanam ccclefiam las. Aiiocpdn eos in pnsfcnria venerabilis B. Belft perfonara noftram credimus tc habere, nonmo· vaccnfis epifeopi fuficienter fuper hoc firpedifto epifcopo tiafpondere coerceas, ft appeflariooe re­ dicam nobis fiduciam prxftat , ut in neceffitati. mota juftitns plenitudinem exhibere .· fi vero id bus noftri» confilium a te debeamus ft auxilium facere forte contcmpferint, cos ecdefiaftica ccnpoftulare, ft imminentia nobis negotia tibi fidu­ cialiter aperire. Qualiter autém ille tyrannus ft fnra percellas. vehemens perforator eccltfji» , Frcdcricus videli­ Datum Senonis, vm. Idus OAobris. cet, univerialem omnium matrem facrofanftam LXI1I. AD LÜDOVICUM VII. FRANCO* Rom. ecd. perfoquatur, eamque fine caufa oppri­ RUM REGEM. mat ft infeftet. ad diferetiouu tu* notitiam non ambigimus perveniffe . (Jti utique tanquam Ico rapiens ft rugiens, potitus ininftdii», aditus via-D Ut pauperem «pendam protegat. rum ita per fatellites barbarice feritaris obftruxit : quod illi jam non valeant ufque ad nos tranf- ^lleaeaJtr tfifiaftu ftrvtu firvamatDti, tarifa** i» Cbrift» filia haiaoaa ilbtfiri Fraacarv* regi, ire, a quibus Rom. ecd. in neceflitatibusfui»op­ folato» & afafiolicM* hoadiOioatai. portuna recipere fldfragia confuevit. Unde cum eadem Romana ecclefia multis opprtffionibus anguftata fit his temporibus ft affiifta , ft magnis Onfuevit femper egregie dementia pietatis oppreflorum ft pauperum tniforeri , ft cir. atque innumeris prae debitis aggravata.* ad ejus ea eorum miforiam pro aficftu animi commove­ onera fupportanda, ft ad ncccflitates quas pati- < ri tur revelandas, tanto ftudiofius exurgere uopori .* fcions feriptum efle : Bootiu γά àtttÜïgit fittct; ft efficacius laborare, quanto amplius eadem ftr ttmaat t7 jxuptrei*. Ea igitur confidcr at iono mater ecclefia de tua jcvotraoc ft fidei tinceri- induai, ft bujus pauperis M. pnefentium latoris tate confidit · In tanto itaque neceffitatis articu­ lacrytnabili prece denfti, qui moleftiaa ft inju­ rias fuper poffeflionibus mis a quibufdam hornilo conftiruti, de prierait» quidem fubventkmeti­ bi gratias exfolventes, caritatem tuam rogamus_ p nibus tuis oorentioribus fe queritur fuftinere : replurimum monemus, & exhortamur attentius, ut cglam excellentiam ft confuetam pietatem tuam I G ad mentem revocans, quot ft quanta gravamina ft anguftias Romana ecclefia pro fua ft omnium ecclcfiarum libertate tuenda boc tempore patia­ tur , confiderans etiam quid membra capiti de­ beant, ad fubventiooem eoclefiu, ft adfolvenda debita, quibus premitur, manum adhuc tiberalitatis extendas, ft nobis tu· confolatjoais auxi­ lium in tanto articulo, fi abfque gravi Mctrimcn* to «edefie tu· fieri poterit, largiaris. Beneficia fiquidem ft obfequia qu· in necvflitate pneftantur , coofueverunt femper recipientibus exiftera gratiora. Abbates quoque ft alras ecclcfiarum pr®. rogamus attentius, quatixuis pro amore Dei, ft obtentu juftiti· , ft noftro interventu , eum ab adverfariis fuis , a quibus fe opprimi alferit ft gravari , ita regia orote&iooe defendas, ft im­ manem ab coram facias kefione , quod ab eo , qui cum dives effet, ad liberandum nos noftram rabiit paupertatem , sternum indo debeas pn». mium expeAare. Datum Turonis, xiv. Kal. Februarii. 1 ιοο; ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. LXIV. AD LUDOVICUM VU. FRANCO- Λ RUMREGEM. Adami ft Gregori) fratrum caufiun commendat. XXr«aadrr tfijoftu ftrotu fervorton Dti, ctrrifiooo μ Cbrifio fileo Lxdowo illtrfiri Frooconoortgi·^ folattm tf ofoftolkom itoodiaioout. r TVEcet regiam excellentiam his diligenti cura JLx inimiirrc, per qu· in regno tuo fidsregbe iootf LXVI. AD LUDOVICUM VII. FRANCORUM REGEM. De caufe^cpdcopi Carnei accnfis, cui inducias ad­ huc iodulget. AUxoodev tpifctpu fervosfervonoo Dti rorifixio i» Chrifto filio Ludovico illotftri Frvuorion rtgi, folxtexo oftftolxotH btxtdiiboxtwt. Eniens ad nos diledus filius nofter... abbas S. Vincent ii Silvaoeâenfis, cum celfitudinis defenfionia munimine cxiftemes fiiam valeant jo______________________ _ __________________ tur litteris, apud nos diligenter inftiiit , ftitiam firmiter obtinere . Quocirca ferenitatem tuam rogamus attentius, quatinus $ que Camccacenfi epilcopo, quem contra honoremccinter A*·»" ft Gregorium fratrem fiaan fiiperBdefi· & falutem ipfius, & utinam nonveftram, V diutius Jî·’ expedivimus, n' adhuc inductas praberemus. Ipfe vero, ûçut credimus, (ftutiuamrci verita* adirer le haberet), non de nereflirate aliqua, fed oignationis arbitrium caufarn ipfam audiendam» ut errorem fuum fub clementi· iuc, & venera­ bilis firatrb noftri Henrici Remenfis arduepifeoft fine debito terminandam committas. pi prorcdiooc valeat obumbrare, hujufmodi per Datum Senonis, iv. Idus Novembris. vos occafiones prétendit. Nos autem, non pecu­ niam, fed animam fuam quarentes , ft tue feLXV. AD LUDOVICUM VII. FRANCOreniutb obtentu , & confideratiooe jam didi fra­ RUM REGEM. tris noftri, precibus, ac petiuonihuf, nificontra Deum manifefte veniremus, annuere volentes , Mittit nuncio· cum moodotu, de ib «ju» ex im­ eundem epiicopum ufque ad fecundam domini­ per* tore CP. acrepit. cam proxime quadragefim· adhuc duximus exAltxoodtr epifeopis ftrvu ftrotntm Dti, torifiooo pedandum. Ita quidem quod nifi illum, aut nim­ bi Ckrifto filio Lxdovico iUxftri Froacorimt rtgi,Ccium, vel litteras ejus de reyerfione ipfius&certa promi ffione inpnrfcripto termino receperimus, fohtittu tf opoftolicom bcxcdiaioHtM. eundem ex tunc omm dilatione remota,· publice Um in mente revolvimus, ft ad memoriam excommunicabimus, ft a cotyore Chrifti, quod revocamus, qualiter caufa Dei, ft amore eftecdefia, fequeftrsbimus. Qpocircamagnificen­ tiam tuam prefentium lignifie itione rogamus , juftitia, ob reverentiam quoque beati Petri apone tua fublimiras aliquibus precibus nos amplius ftolorum priodus, caufem ecclefi· tanquam pro­ priam aflumgfifti, ft eam , ficut rex catholicus fiiper faâo ifto conveniat . Rogimm criam ex­ ft princeps Chriftianiflimus, in augmentum & ex­ cellentiam tuam, ut ficut per dikdum filium no­ altationem infius pr· aliis orbis principibus pro- ftrum .... abbatem S. Germani te rogavimus ita efficias. Credimus enim quod hoc ad hono­ movifti: in hanc intentionem ft animi volunta­ rem tuum denuo fpedabit. tem adducimur , ut in quafibet caufa ejufifem ec­ Datum Senonis, vi. KaL Fcbr. clefi* qu· alicujus momenti fit, abfque ferenitati· tu· confilio ft auxilio, cum id habere valemus, LXVII. AD LUDOVICUM VIL FRANCOnullatenus procedamus. Credentes, immo & cer­ ta veritate tenentes. te non fecus quam nos ip-D 1 RUM REGEM. fos, vd quemlibet fratrum noftrorum, folius fuFloriacenfe monafterium ipfi commendat. perni conditoris obtentu , ad honorem ft incre­ mentum ecclefi· folicitum ac ferventem exiftere, atque ad exaltationem ipfius intento Audio Altoeodcr tpifeofor ftrvor ftrvertntt Dti, coriffutto io Chrifto fibo Lttimco iUxftri Froxcorvo rtgi, laborare. Inde eft yiod receptis nuper litteris a falxtexe tf ofoftobctxt intdiattnttH. nuociis cariffimi filii noftri .... illuftris Gonftantinopolicaoi imperatoris, qui ad & /Egidium ap­ Ueftum filium noftrum.... abbatem S. Be» plicuerunt, quas utique regi· ferenitati duximus nedifti fuper Ligerim cum tue magnificen­ .ranfmiuendas : in quibas fiquidem continetur , tias litteris ad nos venientem qua debuimus ani­ ouod ex parte e/ufdem imperatoris quedsm di­ mi benignitate recepimus, ft obtentu precum tua­ eu accommoda, ft ad utilitatem refpicientia, no­ rum, quibus, quamumcumque cum Deo poffiibis tantum & ecclefi· tua deferunt proponenda : diiedos filios P-CapeUanum, ft fratrem H. eleetno- mus, promptam femper volumus diligentiam ad­ bibere , fueque religionis & honeftatts intuitu , fynarium noftrum, excellenti· tue fiddes admo­ dum ac devocas, regt· cclfitudini deftioamus, per E ipfum a&ftuofins honorare curavimus, ft in fids peuikmibus efficaciter exaudire. Eum itaque cum quos quadam fiiper eodem negotio, que non du. plenitudine amoris & grati· noftne ad propria ximus litteris committenda , tue ferenitati propo­ redeuntem, regie ferenitati propenfius commen­ nimus, & fuper quibus tuum confilium expedi­ damus .* per apoftolica feripta monente·, rogan­ mus: rogantes attentius, quatinus eos regia pie­ tes, ft exhortantes in Domino, quatinus amore tate fufctpiens, beu igne audias, ft confilium tum, Divine miferationis, ft pro reterentia B. Petri fiiper his qua tibi propofueriot, per eofdem lit­ teris tuis aperias. Aliquos etiam a latere tuo cum prad&is filiis noftris ad memoratos imperatoris nuncios, qui fecurum cis per terram tuamufeue fit idem monafterium, dementi femper benigni­ ad tuam ft noftram prefentiam debeant prafta- tate rtfpicias, diligas, manuteneas, ft honore·: ft tam eos, quam jura ipfius monafterii, a pra­ rc ducatum, noftro interventu tranfmittas . vorum incurfione, regia proteftione defendas. Ita Dacum apud Dolenfe mona Urium, Id. Julii. quod quadam domo vertitur, qu· ad tuum dominium, 'bcut dicitur, fpedat, diMcuter audias, vclsih, nui neutri pérti debeat efle fufpeâus, juxtt tu· D D 1007 ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. too· quod ab omnipotenti Domino praemium aeternas A Chriftianiflimum, de ftara ecdefias & noftro fi>beatitudmts exinde recipias , de nos regi· maje- licitum — dc *' ftudiofum --------exiftere '■*--------minime — * ■· dubitamus, ’-------------dc de nods illis, quas de Alemannia nuper vene­ ftati copiofas debeamus patias exhibere. runt, mceftitiam aliquam coocepifie : magnitudiDatum Bituricis, vsi. Idus Augufti. nem tuam rogamus, atque monemus , quatinus a Domino confortatus , fperes plenius & confi­ LXIX. AD LUDOVICUM VII. FRANCO das , quod ea que ille periecutor ecclefie, qui cum RUM REGEM. ipfa fimulatam femper pacem quefivit, adverfus illam, dc in detrimentum ejus provenire credit , De fecreto quodam, quod imperatoris CP. trun­ in fui ipfius verecundiam dc esubcfccntiam pro­ cius pape dc regi communicandam habet. cul dubio redundabunt. Sicut enim pro certo ac­ Alexander epifctpeu ferma fervonan Dti, carifim» cepimus, de dileâus filius nofter Maguntinuseleftus fcrenitati tue poterit plenius intimare : de in Cbrifte file· Lndovico illxfiri Francornm regi9 tota terra fua nonnifi tres abfolutum juramentum feintent tt apoftolicant bentdiSitnem. pneftare potuit coercere. Alii fiquidem multi fi­ icut per fervicnrem tuum, dt etiam per litte- B ne ipfius licentia difccflerunt , dc illi , qui cum apras noftras, nuper regie celfitudini denotavi- conditione jurarunt . , , jam funt a conditione ____ . ' ·'■ / . Cetera * . · · " mus, alter nuntiorum cariffimi in Chrifto filii pofita abfoluti prcnocninatus archidiaconus fublimitati tuas viva voce latius explicabit. noftri illuftriCooftantioopolitani imperatoris, qui Datum apud Anicium, 11. Kal. Julii. nunc ad partes noftras accedit, nos dc re vellet habere pnefentes, ut illud fecretUm verbum com­ muniter nobis proponeret, ficut ex mandato ejuf­ LXXI. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ RUM REGEM. dem imperatoris fe aflerit accepiflè. Unde dc vo­ luntatis ipfius erat , ut te fimul nobifeum apud Ut Thorax Cantuarienfi archiepifcopo èxuli det Bituricas inveniret. Nos vero confidcrantes, quod aliquem epifeopatum > aut abbatiam, honori tux cclfitudinis expedirer : confilium no­ fi vacaverint. ftrum fuper hoc tam per nuncium tuum quam per litteras noftras regie magnificentix expofuimus : proponentes honorificentius efle, quod prt- Alexander epifcopttt fervtu frrvcm Dti, carijfimo __________________ _ _______ _ r_________ ufquam nos conveniremus in unum, pnentustm- i» Cbrift· fili· Lxdovico illaftri Francorum regt* peratoris nuncius ad prxfentiam tuae fublimitatis C feintent Ù aptftolicam ktnedi&itntm. accederet: ne, fi forte ad nos hac occafione ve­ Ualiter venerabilis in Chrifto frater nofter nires, ei occurrere quodammodo videreris . Ex Thomas Cantuarienfis archiepifcopus , pro quo vero ipfe ad te venerit, fi confilii tui fit , ut nos fimul tecum debeamus fuper hoc habere tuenda ecclefic libertate dc devotione noftra fede propria decreverit potius exulare , quam in iertnonem ; in unum poterimus , ubi tibi vifum detrimentum noftrum dc jafturam ecclefic ullate­ fuerit, convenire. Nos igitur cupientes in omni­ nus confcntire : ad quas etiam neceflitates ipfum bus que cum Deo poftumus tux majeftati defer­ cum aliis prudentibus dc difcretis viris, qui eum re : volumus , ut priufquam ad nos jam diftus etiam in adverfitate tam laudabiliter quam fideli­ nuncius veniat, ad praefeoriam regie ferenitatis ter imitantur, fi, quod Deus avertat, diu perfeaccedat. Unde excellentiam tuam per apoftolica feripta rogamus attentius, quatinus eum ad tuam cutio duraverit, oporteat devenire : tua fatis ex­ cellentia recognofcit. Unde, licet regiam magni­ prxfentiam venientem hooefte recipias , dc contudinem ad opera pietatis ita noverimus femper fueta benignitate pertraftes : dc verba qux tux prointentam etiam ceflantibus noftris ,precipofuerit majeflati , ea qua debes deliberatione efle ------------, , --ut -----------------------------------------— confidens dc attendas. Si autem vifum tibi fae-Dbus, his qui pro Deo dcjuftitia dc unitatecathorit, aliquid nobiseflefignificandum: poteris,cum lica perfecut tonem fuftinent, fola pietate monitus tibi placuerit, indicare. auxilium ------------conferas r—■-/·-» & folamen -------- , -----quod1 etiam in --r_ ipfo fratre noftro jam maxime experti fumus: tamen Datum Bituricis vin. Kal. Septembris. regiam magnitudinem folicitis in Domino precibus exoramus , monemus, & exhortamur attentius , LXX. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ quatinus obtentu Divinx pietatis, dc pro reveren­ RUM REGEM. tia B. Petri ac noftra; confiderato etiam, quod reddita nobis fibi a Deo pace, plurimum obfequii Commendat ipfi archidiaconum Bituricenfem .· de dc honoris per eum tux poterit excellentix pro­ rebus Germanicis bene fperare jubet. venire: fi quem epifeopatum aut abbatiam in re­ Alexander epifcopni fervite fervorem Dei, ceriffimo gno tuo interim vacare contigerit, fibi adfuftenin Cbnfto filio Ludovico illxfin Francorum regi t tationem fui dc fuoram, donec pax de creto no­ bis defiderata donetur, regia liberalitas faciat affalntem & apoftolicam lenedefiionem. fignari. Ex hoc enim dc Deum te credimus inlleftum filium noftrum C. archidiaconnm Bi- E dubitanter habere debere propitium, dc nos ipfoa S Q D in hoc tibi firifkeddes oopoxios. turiccnfetn clericum tuum , quem nobifeum , de regia ferenitate confifi, huc uiqtte retinuimus, Datum apud Mbotetp^rifulanum , vili. Idus Augufti. ad te duximus remittendam, dc ipfum excellen­ tis tua attentius commendantes, magnificentiam tuam per apoftolica feripta rogamus atque mo­ nemus, quatinus pro reverentia B. Petri ac no­ ftra, dc illius derotionis ac fidelitatis obtentu , quam circa regiam ceifitudinem multipliciter ge­ rit , diligere, ac manu tenere intendas, dc in fua juftitia de confueta clementia confovere. Ad hoc, quoniam te ficut cariflimum & fpecialem ecclefix filium, dc catholicum principem , ac regem LXX1I. a foo, ALEXANDRI PAI € lit EPISTOLA. »0.0 lius, verus proteftor, & quodammodo ejus baju­ LXXIL AD LUDOVICUM VII. FRANCO- lus cxificrevidearis. Itanuod nullus iu orbeprinccpa exiftat, cui adeo, ficutcelfitudini tuc,pro­ RUM REGEM. ferens dt exaltatio ejufdem eccl. his temporibus De P< Bituricefi archiepiicopo. aferibatur. Unde nos omnipotenti Domino, cujus intuitu dc amore ad h*c facienda regium animum jfltMnder tpifcoptu forent forvorun Dti » carifimo induxifti, gratiarum non ceflamus aftiones cxfelvere, dc ejus clementiam afltduis interceffionibus m Confia filio Ladawo illaftri Franconm regi, falatem if apefiolicam itntdi&itnem. exorare : ut qui te ita dignum folatium , dc necefTarium valde refugium unice fponfz fucinluec itteras fuhlimitatis tuc debita benignitate fiitempora refervavit, ipfe te fibi longo tempore con­ fcepimns, ficut Chriftianrffimi regia, & illius fervet incolumem, dc ita regnare tibi concedat in , ut poft terrenum hoc, indeficiens regnum principis, qocm tota in Domino caritate diligiterris ­ confequaris in ccelis. Accepimus fiquidem, & ve­ mus, & cujus tonori & commodis, in omnibus raciter intelleximus tam ex tuarum litterarum te­ qu* cum Deo poftumus, afpirami*. Unde, licet de fuperabundanti fuerit, quod pro venerabili fra-B nore, quam ex relatione dilefti filii noftri B-nuncii tui, quod audito a nunciis cariffimi filii no­ tre noftro P. Bituricenfi archiepiicopo preces no­ ftri illuftris Cooftantinopolitani imperatoris , de bis felicitas ponexifti, cum nos cum, felo bene­ fiatis fer ac probitatis intuitu r aflcftione fincehonore dc reverentia ab eodem imperatore nobis dc riffima diligamus, & commodis ejus dc commiffanfts Rom. eccl. exhibenda, tam tu, quam ba­ f* fibi ecdefie libenter providere, velimus : ipfas rones tui, qui confilio interfuerant , intuitu ha« tamen tu* celfitudtnia preces clementer admifibite circa nos devotionis, faetitiam non modicam concepiftis: judicantes, eos de cetero fuper aliis mus. Voluntatem & propofitum afliimentes, cir­ ca eundem archieoiicopum, tam interventu tuo, Îu* attulerant negotiis audiendos : nec alias juicaftis eorum verba a confecta dementia tu* quam fer ficut diximus probitatis obtentu , uti­ lem in nobis providentiam gerere , & juftitiam manfuetudinis audienda. Super quo regi* ferenitati uberrjmas gratiarum aftiones, ficut dignum fium tam in caufa quam modo habet, quam in eft, exfolventes, dc excellentiam tuam in hoc , aliis omnibus, integram fibi authore Domino con­ fervere . Dileftum quoque filium noftrum magi- ficut dc in omnibus aliis qu* ad honorem eccle­ fi* pertinent, plurimum in Domino commendan­ ftrum R. beati Germani decanum , quem tua no­ bis ferenitas commendavit, benigne recepimus : C tes, rogamus aflidue, nt ille mifericon dc mife· atque a nobis interventu tuo efficaciter obtinuit, rator Dominus tibi in sterna juftorum retnunequod rationabiliter poftulavit. ratione retribuat, cujus obtentu dc gratia tam be­ Datum Senonis 11. Non. Februarii. nignum dc tam clementem animum circa nos dc ecclefiam aftumpfifti . De cetero node volumus LXXIII. AD LUDOVICUM VIL FRANCOexcellentiam tuam, quod nos , pr*diftis punciis RUM REGEM. juxta confilium fratrum noftrorum formato refponfo. dc eis propofito : quicquid ipfis a nobis refponfum fuerit, tibi ficut fereniffimo principi, Nunctum mittit cum mandatis. dc ei de quo non aliam quam de nobis ipfis vel aflrxamfer epifoopeu forent fervonm Dti, carifiiam fratribus fiduciam obtinemus , litteris noftris cu­ Iit Chrifto filio LmAowo iilnftri Francorum regi, rabimus plenius intimare. Datum Senonis xvn. Kal. Novembris. falatem & apoftolicam hentiiUionam. L LXXV. AD LUDOVICUM VII. FRANCOileftum filium fratrem F. familiarem noftrum ad regiam cdfitudinem deftinamus , per™ RUM REGEM. quem excellenti* tu* quaedam viva voce proponi­ Priorem S. Medardi fibi a rege commendatum, mus, qu* non duximus litterarum fidei commen­ dare. Inde cft quod ferenitatem tuam per apoftoli­ viciffim regi commendat. ca feripta rogamus, monemus, & exhortamur in Alexander epifeopus fervus fervorum Dti, cariffimo Domino, quatinus qu* tibi ex pane noftra pro­ in Chrifto filio Ludovico illuftri Francorum regi, ponet , diligenter audias : dc ea, quantumcumque falutem Ü apoftolicam bnediilionem . cum honore tuo, ac regnitucgubernationi commiffi fieri poterit, effeftui ftudeas mancipare, dc Um ad officium noftium fpecialiter pertinere quid inde facere difpofueris, nobis per eumdem, nofcatur, perfonis religiofas, dc przfertim ficut magnificentias tuz vifum fuerit, fignifices . magiftros ecclefiarum, prompta caritate diligere, Datum Senonis, n. KaL Januarii. dc eis in omnibus utiliter providere: gaudiogau- ; demus, dc gratum admodum acccptumque tene­ LXXIV. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ mus, quod ita ad hoc tuam quoque mentem «eleftis ignis fervor accendit, ut nos ipfos ad id tuis DRUM REGEM. ftudeas precibus prudenter inducere , dc noftram aliquando felkitudinem prçvenire. Preces itaque, Gratias agit , quod in excipiendo nuncio impe­ ratoris CP. fignificavit quanti ponti­ Îuas per dileftum filium noftrum R. priorem S. dedardi regia celfitudo nobis porrexit , benigne -, ficem faceret. fofcepimus: voluntatem dc propofitum aflumentes, afiexatnier epifooptu forvtu forvontm DeiT tariffimo eum, pro quo rogafti, fervent i ori caritate, tam ex officii noftri debito, quam tuarum precum ob­ in Chrifto filio Ludovico ilhftri Francorum regi, falnitat tf aptftohcam hnediDiomm. tentu , diligere, dc ei quantum cum Deo poterimus utiliter providere . Rogamus autem ferenitatem Lla derotiffimn excellentia tu* finceritas , dc tuam, quatinus, ficut eum nobis commendare cufinceriffim* devotio, in omnibusquzfacrofan- rafti, ita dc tu eum habeas commendatum : fibique, â* Rom. ecck pertinent, tantum femper fervo­ fi opus fuerit, tutamen & przfidium conferas op­ rem interne aflfeftiocis oftendit: ut venu ejus fiportunum. Datum Senonis, rui. IdusNovemb. Cncil. General. Tom. XXI. Sss LXXVI. D G I tot. ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. foti VIL A pmfcntavit. Nos vero non attendentes hoc addiminutionem honoris ft exaltationis tu· ulla ra­ tione accedere, nec credentes dignitati ftmagnificcnci· ruc in aliquo derogare, qui volumus tem­ Ur vinâum, qui inooceos eft, dimitti per honorem ft gloriam exaltationis ru« augere M*at & abfalvi. multipliciter, ft ardentidefiderio confervere: cau­ ailextneitr tpifioftu ftrveu jôrvorttni Dei, Ctrifin* fam ipfam venerabili fratri noftro .... Cenomam Chrifto filio Luiovoco iiheftri Freacorteoe rtgi, nenfi epiicopo, viro religtofb, provido, ftdilcreto, ft illius ecdefie canonico, commifimus ter­ folnltno tf apaftoUcatn htntdiSeonteet. minandam. Qui utique quantum ratio diâabar, in eadem caufa procedit, ft eam fine debito ter­ Uorandam eft nobis relatione fuggeftum , quod cum Itcrius mile* de Makmido Seno- minavit . Et ideo ficut per alia feripta, ita prsenis perveniflet, ft inimicum fuum, quem ibi cafu fentibus litteris fêreniflimam clementiam tuam at­ reperit, nudato gladio fitiflet aggrcflus, bargentente rogamus: quatinus, foli ta pietate , que pau­ juftifes eiufdem civitati* tifubito refti terunt : ft, cum peres ft minus .potent» in eorum confuevit . ille fiqpflêt, quendam foetum ejus , Gaufndum B tiis mifericonliter confovere, prediâum N. refpinon patiaris gravamen— indebitum fcilicet militem de Molinoos, qui, ficut accepi- cias - , ft eum -------------------------------------------fuftinere. Datum Senonis, Idibus Augufli. mus, nihil m hoc deliquerat, remoratum paullifper in eadem civitate ceperunt, cumque detinent, ft pro te dimittere non prstfumunt. Miles autem LXXVIII. AD LUDOVICUM VIL qui a pnediâo Iterio ita fuerat impetitus hoftiFrancorum regem. lirer, aflerit omnimodis ft afinnat, quod nulla­ De quibufiiam, que tum ecdefie tum regni tenus eum ifte qui captus habetur oftrodcrat, ft utilitas mutari expofek in Galliis. hunc prodiâum (ocium fuum cum non pntfcivetat, ficut aflerit: ft fe jurare promittit, aliquate­ JltiuBuUr epifeopos ftrveu feroontnt Dti, corifiuo nus ofienfuram. Unde quoniam indignum cfle vi­ sa Chrifto filio LmJovko ilbtftri Francorente regi , detur , ut hic, cui etiam ab eo qui injuriam per­ foltUene tf ofoftoUctM hntdi&iootm. tulit , ft etiam a pnepofito tuo innocentias tcftimooium perhibetur, poena non merita puniatur: Z*\Uedam gravia, ft admodum difficilia cederogamus ferenitatem tuam, ft exhortamur ia Do­ mino, quatinus eundem G. fecundum confoetauiC VC fic Dei ac nobis, & tibi etiam & regno, nifi meliori fuerint murata confilio, ft qu» , fi regi· clementi· pietatem, qu·ficut nocentes po­ provide attendamur, ft ftudiofius caveamur , ft tenter deprimere > ita eriam innoxio· indemnes confuevit illsfofque fenrare, liberum facias abfo- ία melius immutentur, utilia plurimum & acce­ lutumque dimitti. Nifi aliquid commififle proba­ pta tam ecdefie quam nobis , & ad honorem tuum ft regni pertinentia, perdileâutn filiumP. bitur, quod regi· fuerit contrarium nujeftati. fubdiaconum ooftnun excellent ie\tue duximus In­ Datum Senoois, xvit. KaL Novemb. timanda : per apoftolica feripta rogantes regiam LXXm. AD LUDOVICUM VII. FRANGOR. terenitatem , atque monentes , quatinus eis per ipfum auditis plenius ft coguitis, ea meliori ftuREGEM. deas confilio commutare, ft falubriter precavcre. Ita quod ad honorem Dei ft ecdefie , ft De Nicolao quodam qui pontifici conqucftus utilitatem regni ft tuam debeant redundare. eft de canonicis Turonenfibus. Datum Senonis, v. Non. Odobris. Aletutnitr tfifeofeu ftrveu frrvonan Dti, ctriflueoo LXXVL AD LUDOVICUM ~ Francorum regem. Q folnttm b tfoftolxo* bmt^onene. DLXXIX. AD LUDOVICUM VII. FRANGORUM REGEM. Uod Nicolaus Turonenfis, homo regie ma­ jeftatis , pro co quod F. ecdefie B. Marti­ Ut nundinas confli ruar apud Ferrariam faanni Turonenfis canonicus contra compoficiooem , oiverfario die coofecrationis abbati*. que de mandato pie recordationi* patris & preAlrxonJer tpifcoMr fcrvnj ftTvontne Dri, eerjfa* deceftbri* noftri Eugenii pape intereo* faâa fue­ in Chrifto filio Lniovico illnftri Fronconne rep t rat , ft preftito corporali facramento firmata , folnieot Ù ofoflolkone hennUSionm. violentiam fibi enormem intulerat, ad fedem apoUanto gloriam & exaltationem tui magnifi­ ftolicam tanquam ad lingulare prefidium accellit : non eo intuitu hoc fircir, quod crederet magnifi­ ci nominis ampliari temper Ac dilatari op· centiam regie fublimitati* oftendere , fed ut de ptamus: tanto ea, unde gratiam omnipotentis Do­ pace fibi temere violata, apud R.om. eccl. cujus mini confequi valeas, & falutem anime prome­ authoritate faâa fuerat , & religione juramenti reri, regie lerenitati duximus libentius fiœ^erenmunita, plenam juftitiamobtineret. Sic enimfa- da. Unde fufeeptis precibus diteâorum nitorum crorum canonum isnxit autboritas, ft imperato­ Enoftrorum abbatis ft fratrum Ferrarienfis mona­ Q Q res, qui antcceftbres tui fuerunt, ft reges Fran­ corum , in fuis inftitutionibus hoc ipfum fanxeruut, quod hi quibus a clericis injuria irrogatur, eos apud ecdefiafticos judices debeant folumtnodo convenire. Idipfum prrfcrtim fuper his quo­ rum injuria infralacroaordines peragitur,dcconfuetudine regni tui ufque ad haec tempora acce­ pimus obfervatum. lude utique fuit , quod prs· diâus Nicolaus non credens excellentiam tuscelfitudini* minuere, nec juri vel confuctudiniregni tui in aliquo obviare per violatione pacis favore apoftoliae fedis firmate, nobisfuamquerimoniam fterii , cui, a tua magnificentia aflèâuoüus roga­ ti , munus coalet rationi* dependimus : per eo­ dem monafterio regiam ferenitatem rogamus at­ tentius , quatinus pro reverentia beati Petri ac noftra , fi ad honeftacem ipfonun fratrum , ft ad meliorationem ipfius monafterii hoc videri* pertinere , in anniverfario die coofecratiuni* ejus nundinas ibi coortirua* . Qiibus conftitutis t principibus , baronibus , ft ceteri* de re­ gno ttlo, authoritate regia prohibeas, ut his qui ad nundinas ipfa* gratia promerende remifliorus, quam ibi annuatim conftituixnus t vel intuitu 1015 ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. negotiandi «cccflcriat, fi 1014 quh injuriam, feu vio-A proprium nunrium deftinsfti, celfitudincm regi* lentum, vti damnum aliquod inferre pntfumat , majeftatfe non immerito commendamus » & co­ piolas exinde magnificentia tu* gratiarum aftiones exfolvimus. Noverit autem excellentia tua , Novembri». quod altero nuntiorum illorum, urgente invaleLXXX. AD LUDOVICUM VII. FRANCO- radine , apud S. Ægidium remorante, «Iter ad pnefentiam noftram accedit. Qyia vero quoddam HUM REGEM. verbum fecretum nobis & tibi tantum habet pro­ Commendat ipfi ccenobium Compendicnfe. ponere , ficut cx litteris nobis olim ab eifdem nunciis deftinatis, quas tibi cranfinifimus, agnoAlexander tpifeapuf fervuc fervorum Dti, carifimo fecre potuifti : voluntati» illius eft, fi tu* placi­ in Chrifto fileo Ludovico iUuftri Francorum regi, tum fuerit majeftati , quod in aliquo loco prxfalutem tf apoftolicam hmed ffioOem. feutes fimus, ut verbum illud a pntdiAo nuncio - *iter au audiamus. Sane pnediAus uuncius tuus ripariter ILle afieAus, quem circa regiam magnificentiam bi ptenius ' ' 1 illius voluntatem exponet . Nos vero afBucntiori gerimus caritate, inducit nos pro-B licet preli pnefentiam tuam, tam pro hoc, quam pro penfius & hortatur, ea tu* ferenitati fuggerere, aliis negotii», libenter habere vellemus : tamen qu* ad honorem Dei, A falutem anime tu* , tuum erit cum familiaribus dc confiliartis ruis de­ A etiam confervationem regni, nofeimus potifli- liberare, qualiter fuper hoc tibi fit procedendum, mum pertinere. Cum enim opus pietatis fit, A A quid in hoc faAo honori dc excellenti* rus debeat convenire; A fecundum quod honori tuo •terna felicitatis gloria dignum, fanAas Dei ec­ noveris expedire, procedes. Quicquid autem fu­ clefia», A religiofas perfona» diligere, A oie proteAionis munimine confovere : illas ecdefias tus per hoc provideris faciendum, tam nobis, quam ptxfato nuncio, litteris tuis ftudeas celeriter in­ celfitndini convenit propenfiori cura Adiligcntia dicare. Datum Bituricis xin. Kal. Septemb. rcfpketc, A eorum tura dementiori bonitate tue­ ri, qu* ab ipfa fundatione fui a tua magnificen­ LXXXII. AD LUDOVICUM VII. FRAN­ tia A glorioforum patrum tuorum, non modica CORUM REGEM> beneficia percepere. Inde eft quod Compendienfe monafterium , A abbatem ac fratres Divinis De comite Arverni* quem abfolvit, cum id regi ibidem obfequiis mancipatos, tanto attentius tu* magnitudini commendamus: quanto idemmona-C non ingratum putaret. Nihil enim fe fafturum flerium ad jus B. Petri fpecialius refpicit A tu­ unquam, quod ipfi difpliccrc poflit. telam , A regi* tuitioni ampliori nofeitur proviAltxander epifeopur fervuf fervorum Dti , tariffifione commmum: per apoftolica feripta rogantes, monentes, A exhortantes in Domino , atque in mo in Chrifto felio Ludovico illuftri Francorum Ttgi, falutem tt apoftolicam henedidtiontm. peccatorum rcmiflionem tibi injungentes , quati­ nus obtentu Divins miferationis, A ob veniam Um adhuc Parifiis pratfentes eflemus , fir­ deliAorum tuorum, prxdiAum monafterium, A ibidem Deo fervientes, diligas , manuteneas , A miter nos fublimitati tu* propofuifle reco­ honores: atque jdrafuacontra pravorum infidias limus, quod nihil unquam vellemus feienter effi­ proteAione folita tuearis. Specialiter tamen tuam cere, quod contra honorem deberet regi* celiidementiam rogamus, ut hofpitalcmdomumqu* tudinis provenire. Unde licet nuper comitem Alad jus ipfius monafterii pertinet, a dilcAis filiis vemi* in noftra prxfentia pofitum abfblverimus ■ noftris ·— abbate A fratribus ejufdem lori non eam tamen fuper hoc cautelam habuimus , ut permittas ulla ratione turbari , vd aliquatenus bene crederemus nos noftro A tuo pariter honori impediri , quo minus illius hofpitalis , qu* ipfi Dconfulcre , & etiam Brivatenfi ecclefi* utiliter ecclefi·, ficut tua diferetio novit, utilis eft ad- providere. jrovtdere. Non enim prius meruit a nobis abfoiablolmodum A ncceflaria, liberam adminiftrationem vi, quam taAis -· fâcrofanâis evangeliis corporale poflint habere. Ita quod praunium stern* retri­ preftiterit facramcntum, quod taro fuper reftitubutionis inde recipias, A ipfi fratres, inclinefuend a filia viro fuo, quam etiam fuper corrigenblimitaris tu* favore temporaliter freti, ferven­ da injuria ecclefi* Brivatenfi illata; noftrum dctius poflint religioni aflumpts infiftere, A ipfum beret fufeipere firmiter & fervare mandatum · nx-nafterium tam fpirirualibusquam temporalibus Unde continuo fibi fub illius facramenti diftriincrementis Domino auxiliante augere. Aione mandavimus , ut filiam fuam viro , cui Datum iv. Idus Septembris. eam abftulerat, redderet: fic univerfa boua Bri­ vatenfis ecclefi*, qu* vel ad eum vel ad homi­ LXXXI. AD LUDOVICUM VII. FRANCO· nes ejus devoverant, refignarct. Accedit ad h*c, RUM REGEM. quod prefatus comes non ner fe principaliter pr*diAam Brrvatenfem ecdefiam aggreflum fuifle , De nuncio imperatoris CP. qui fecretum ha­ fed in fubfidium nepotis fui ferviffe dicebat: quem E nos nec adhuc abfolvimus, nec etiam deinceps , bet pontifici dc regi fimul prxfentiantequam plenarie fatisfariat, eum vel ejus com­ bus aperiendum. plices abfolvemus. In ea enim ficut diximus, vo­ Alexander tpifeoput fervas fervorum Dti, carifiimo luntate, in eo fumus propofiro folidati, ut fuper m Chrifto felio Ludovico iiluftri Francorum rtgi, his, qu* gravia tibi cognofcimus , te inconfulto falutem & apoftolicam htuediffioutm. nullatenus procedamus . Quod fi aliquando in­ frienter contra id aliquid faceremus ; non pige­ Um cx multis aliis fuper devotiflima finceribit nos congrua in melius diferetione reducere , tate a te nobis exhibita regiam excellentiam qu* tanto principi noverimus difplicere. poffimus fic velimus multipliciter commendare : Datum Turonis sv. Idus Junii. tn hoc etiam quod nuper ad petitionem noftram £0 prcftanda fecuritate nunciis cariOGmi filii no’ MukIU i * .... illuftris Conftantinopolitani imperatoris Sss a LXXXIII. Concil. General. Tem. XXI. D G lOt J Λ LEX ANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ιοιί^ ___ ______ __ Atiarum exfolvimusaftioncs:omnfpotentaiDesni LXXXUT. AD LUDOVICUM VII. devota cordis meditatione dc fedufis predboscxoFrancoram regem. “ renom 'tuum conferret fic pro­ rames, m te de tegat per tempera kmeiora , dc de inimicis tuis Cafltum Flaviniacum ab Odone Burgundix ducd & ecdefic viftoriam ubi conferat & triumphum. Et ideo ad gloriam tui nominis ampliandam , reddendum, vel regi, vel epifeopo Eduenfi. dc ad vigorem fortitudinis inferendum t cariffimo in Chrifto filio noftro Henrico illuftri Anglorum jdkxandre tpifcopou fervus fervorum Dei, carifimo m Cbrifto filio hiduvico illuftri Francorum regi regi per venerabiles fratres noftros .......... Eho* falutem tf apoftolicam benediClionem. raceman archiepifcopum , —.... Ebroicenfcm, dc ........ Lexovienfem, epifeopos , fit alios indi­ itteras excellenti· tue tanto jucundiori dc tos nuncios fuos , attente fuggerere ftuduimus , fic ejus animum modis omnibus inducere fic ex­ benigniori mente fufeepimus, fic earum teno­ hortari ,· ut. tibi tanquam, domino fuo vires dc rem cognovimus: quanto eas de puriori confiai»tia fic fervrntiori animi devotione liquidius intelauxilium predict , dc regie fi ferenitati ftudeat in . jjXJJ £ leximus procefQffe . Nos enim illa memoriali &B omû omnibus dc pçj per omni, omnia defervi defervite . Ipfe vero no­ fit gavigavtcollaudanda regi* ferenitatis firma dc plena deto-* ftris exhortationibus letatus plurimum dc tionc, qua facrofanfta Romana ecclefia de die ia fus, fic ex prudentia animi quid tibi debeat ftudiem grande augmentum fufcipit dc uberrimum, diofius attendens, dileftum filium noftrum nobi­ diligentius confiderata, promptum animtun fic fer­ lem virum R. de fanfto Valerico, dc alios ftreventem voluntatem ludamus, te ficut regem ca­ nuos fic caros nuncios , ad tuam excellentiam tholicum , fic principem ChriftianifTimum , toto deftinavit, per quos fc fic terram fuam, fictotas Cord’s afleftu diligere /'•dt honori fic exaltationi vires quas habet, ad honorem dc fidelitatem, dc tue, fic regni tui , affeftatis proceffibus quotidie exaltationem regni tui expofuit . Et ut hxc de preftando vires dc auxilium tue induftrie propo­ aipirare , fic tuis petitionibus falva confcientia commodum complementum libentius impertiri . neremus, nobis mandavit : dc fi opus effet , pro Unde ad regiam poftulationem tuam, nobilem vi­ his omnibus confidentius nos fidejuflbres tibi con­ rum Odonem Burgundix ducem attente rogavi­ fti tueremus . Nos vero devotionem fit puritatem mus , atque mandavimus , ut caftrum Flavinia­ ipfius, qua circa te dc nos ipfos fervere dinofeirum , quod illicite ufurpavit, fic detinet per vio­ tur, diligentius attendentes , dt defiderantes plu­ lentiam occupatum, tue celfitudini, vel......... E- C rimum tam per eum, quam per alios magnificos duenfi epifeopo refignet : alioquin fententiam, viros tuam potentiam augeri, dc in omnibus am­ quam idem epifcopus in eum fic terram fuam pliari : volentes quoque tam per nos t quam per propter hoc canonice promulgaverit, ratam ha­ alios devotos ecclefir filios tibi tanquam cariffimo filio noftro vires dc auxilium efficaciter miniftrabebimus , fie ipfam a venerabilibus fratribus ....... Lingonenfi fic .... Cabilonenfi, epifeopis, manda­ re , fic tam temporaliter quam feiritualiter vim vimus ratam haberi, fic irrefragabiliter obfervari< dt opem tibi conferte ! pro eo, fi neccflc fuerit, Datum apud Dolum, x. Kal. Oftobr. eum tota fiducia nos fidejuflbres conftituimus . Unde rogamus excellentiflimam ferenitatem ruam, LXXXIIL AD LUDOVICUM VII. dc propenfius exhortamur t quatinus prxdiftos nun­ Francorum regem < cios , ficut decet tam ifiduftrium dc prudentem regem, inditi benignitate recipias , dc in omni­ Gratias agit de conflantia nuam pre fe tulit in bus ftudeas honorare , atquè prxdifto regi pro colloquio cum Friderico Imp. Admonet egiftantr affeftionis dc fidelitatis oblatione magnifi­ fe fe apud regem Anglorum, ut regni fui vi­ cas gratias exhibere , dc inclitum animum tuum res omnes offerret regi Francorum. ’ Dpro his erga eum prompta benevolentia mitigare. L Nos enim prxfatum regem , quem in proxima tertia feria ad noftram pnefentiam expeftamus , ficut femper fecimus, ad honorem dc fidelitatem tuam , dc profeftum regni tui inducere curabi­ mus , dc modis omnibus exhortari < Hxc itaque Udivimus per venerabiles fratres noftros arper dileftum filium P. Capcllanum & fubdiaco chiepifcopos fic epifcopus , qui tecum illii num noftrum przfentium latorem , tux celfitudi­ colloquio, quod cum rredcrico dido imperatore ni plenius duximus intimanda · continueras , interfuerunt , quantas molctlias fic Datum apud Dolum, xv. KaL· Oftobr. gravamina in colloquio illo fuftinUcris. Cognito etiam poft difceflum eorum , inventa iniquitate LXXXIV. AD LUDOVICUM V1L fic dolofitate praedidi F. fic confiliariorum ejus , Francorum regem. qui nitebantur fidei tuae ferenitatem modis om­ nibus depravare , quantam mentis conftantiam, . Mittit Portuenfem epifeopum cum mandatis. & fpiritum fortitudinis indueris j quod malueris*^ ^Maadre epifcopus fervus fervorum Dei, cariftimOi m Cbrifto filio Ludovico illuftri Francorum regi falutem tf apoftolicam bciudiLlionem. A dc decreveris te murum ferreum , fic przfidium inexpugnabile pro domo Domini opponere , fic ufque ad efliifioncm fariguinis decertare , quam ab unitate cccclefix recedere", fic tanta: malitias confentire: omnipotenti Domino, qui te per inef­ fabilem gratiam fuam tam fortem , tam inviil.im pro immaculata fponfe fua , fanda vide­ licet ecclefia , quam prefiofiflimo fanguinc fuo redimi voluit fic honqrari, contra pravorum confilia inftituit defenforem.· fic tibi ipfi, qui fpreta omni mundana potentia iolum Drum attendifti « quantafcumque pofiumus fic debemus gra- Alexander epifcopus fervus fervorum Dei, carifftmO *in Cbrifto filio Ludovico illuftri Francorum regi, falutem tf apoftolicam benediflionem. Xuberans circa nos dc ecclefiam Dei regix devotionis dc finceritatis affeftio , in ea fi­ ducia mentem noftram conflituit , ut de te , tanquam unico poft Deum ecclefixdefenfore, om­ ni dubitatione poftpofita confidamus: de tua ma­ gnificentia firmiffime prxfumentes, quod nunquam matri tux ecclefix Romanx aliqua velis occafione deficere , qui przcipuus inter ûrbis principes , tanquam E 1017 ALEXANDRI PAPAE III. EPISTOLÆ. totfi tanquam juftitie reftor & veritatis amator, ejus A meditatione penfamus: dum confideramus etiam, cotptfti caufam viriliter adjuvare. Unde in nego- quam «'···— libéralités ni—.u.— & quam devote te pariterm fit ... re­ iiis ipfius & noftris , tanto fiducialius ad tegis gnum tuum ad obfequium beati Petri & benepla­ citum noftrum expoiuifti : fi honorem, incremen­ prudentiae confilium auxiliumque naurimo» : quan­ tum, dc exaltutiouem tuam, & ipfius regni non to expreffius tuae devotionis fideique conftantiam, totis affcâibus diligeremus, & tibi tanquamChrinoftr* mentis oculis quafi coram pofitam intue­ mur. Hujus igitur certitudine fecuritatis indufti, ftianifiimo regi & catholico principi non finderevenerabilem fratrem noftrum B. Portuenfem cpi- mus in omnibus, quantum cum Deo & juftitia poflumus, ferventi animofitate deferre .* fit Deum, icopum, virum utique induftrium & diicrctum , cujos intuitu caufam ecdefi* fufccpifli magnani­ pro eccicfias negotiis ad regiam prxfentiam duxi­ miter defendendam, graviter timeremus ostende­ mus deftinandum: eligentes potius voluntatem noflram ad re referendam illi committere , quam re , & a noftri quoque officii debito videremur penitus declinare. Litteris itaque cclfituditris tu* eam excellenti* tu* prrfentibus litteris intima­ re. Quocirca fiiblimitatem tuam per apoftolica quanta decuit hilaritate animi & mentit jucun­ fiifccptis ,* ficilliusdevotionis fervore,quem feripta rogamus, monemus, & exhortamur in Do- ditate . ... . sninOj quitinus fratrem noftrum quem ® profeâum cccleiue ac noftrum 'intima tuii carum inter ceteros acceptumque tenemus,leni- pedoris —Λ~:*κ:. „ ipia rum 1;,. —._ gerunt, plenius nubis cx litterararum ferie declarato : regis fuper hoc fublimitati devotiores compellimur gratias agere, fic tuis commodis & incrementis ferventius afpirare. Prxfertim cum litteras noftras , ficut nuncii noftri & clericorum tuorum relatione didicimus, devo­ tione promptifiima recrpifle . Unde pnefentium fignificatione tua celfitudo cognofcat, quod nos a quodam abbate, qui de partibus Burgundi* venit , fatis evidentem certitudinem obtinuimus , quod cum ab R. quondam cancellario· F. difti imperatoris complures operarii jam fuiflent condufti, & de ipfius mandato in confinio regni tui, ficut dicitur, operari cœpiflènt, dileftus fuh*s uO1 LXXXV. AD LUDOVICUM vu. FRANCO-c fier nobilis vir ........ comes Forenfis animofitatem RUM REGEM. f ' ‘ & fortitudinem induens, eofdem operarios audafter de loco ejecit, flt eis & aliis qui h*c atten­ tarent acriter comminatus, eorum mentibus non Admonet de celebratione concilii, aliaquxdam. minimum terrorem incuffic. Verum quoniam pre■^kxemdtr epifcopus fervus fervorum Dti, cariffimo diftus cancellarius nequaquam α fua malitia d amoris noftri fit grati* plenitudine ad propriateUm multitudinem beneficiorum, quae facro initteutes , licet de fuperabundanti quodammo­ do videatur , regiae excellenti* prope nfius com­ fanft* Roman* ccckfi* ac nobis ip fis re­ mendantes: fereaitatem tuam per apoftolica feri­ gi· ferenitas femper, & in hoc prxeipue tuibapta rogamus, monemus , & exhortamur atten­ tionis tempore, placida mente exhibuit, attenta tius, D D · v.mu*<** fan· , Jor, ALEXANDRI PAPÆ ΠΓ. EPISTOLAE? 1010 tins, craatiaûs ipfisn pro reverentia beati Petri Aiam eelfitudincm tum, ut illos burgenfes tuos, ac noftra, dc fuc nobilitaris tc devotioni intui- quibus poflefliones fiçpe diâc ecdeficfuntpignotu, diligere, manutenere propenfius, dc honor·-rl ------obliga» L,!------- --------------------------■.------ab 1 cxafticoc —«·----------, diftriâe compellas ufo> re intendas , dc in juftiti· fi*a dc commiflc fibi rarum omninodefiftere, de thaâu* percepto*, vd ecclefic confovere .* ut ipfi: idem circa regiam faltem percipiendo* , deduftis inde expenfis, in magnificentiam devotior omni tempore dc fidelior fortem ulterio* computare. Licet enim juxta in» debeat apparere, dc nos quoque eccellentiz tuc ftitutiones fandorum patrum omni* ufura & fi*· teneamur propter hoc gratiarum aftiones uberri­ perabundantia exigi omnimodis prohibeantur : remas exhibere. Rogamus ad hcc celfitudinem miflGu* tamen hi punientur, qui minushujufmo* tuam , dc in Domino commonemus , quatinus di lucris intendunt. Datum Bituricis, Kal. Septembris. caufam ecclefic, quam velut propriam fufcepifti tuendam, manutenere fatagas, dc viriliter deten­ LXXXIXAD LUDOVICUM VII. FRANCO­ tare , dc ad exaltationem dc incrementum ecclefie, ficut haftcnus magnanimiter feciflë dinofceRUM REGEM. ris} ftudium dc operam conftanter impendas, dc ad hoc, ficut rex Chriftianiflimus dc magnificus B Dc monachis Trenorcienfibus per diverfa monaprtnceps, modis omnibus elabores. Nec tc F.diAeria " dividendis '' , dc ®- -quinque --------------vd· quatuor ------ -- ibi di imperatoris mandata ulla ratione commoveant, relinquendi* : ut interim debita folvantur. vel qualibet occafione perturbent. Confidas enim afltxonder tfifctpxi ftrvtu ferverunt Dti, tarifant in Domino , dc io potentia virtutis ejus , quod ecclefic fiia in proximo pacem dc tranquillitatem in Cbrifio filio Ludovic» iUtfari Frtnctmtt ngi reft i tuet, dc tam tu , quam ceteri ccclcfiz fide­ falutem & apoftolicam knedi&iomm. les, immenlz jucunditatis laetitia periruetnini. Datum apud Moctempcflulanum , xiv. KaUm dile&os filius nofter — Trenorcienfis ab­ tend. Sepremb. bas pro alkviatione ecdefic fuse, que mul­ tis oneribus* coartatur, ad regia: fublimiratis cie- * J®’"· ·» LXXXVIII. AD LUDOVICUM VIL FRANmentiam poftulaturus confilium accefliflet : inde CORUM REGEM. tandem przfentiam noftram adiit, afferens tecum apoftolic» fedis favore fuper faâo ipfo velle pro­ De coenobio S- Maximini reformando. cedere , dc noftri beneplaciti confilio acquiefcere. Cln quo fiquidem, dc tn omnibus aliis , inditam Alexander rpifctpnt fnvtu ftrvorxm Dti, tarifant regis devotionis virtutem diligentius attendentes, in Cbriftt filio Ludovic» iUxftri Francorum r«g», dc eam devotiifimis in domino laudibus commen­ falutem & apafttlicam ktntdiLhtncm dantes, ficut fsepe jam fecimus , fuper augmen­ to dc confervatione przferiptz ecclefiz cum fra­ B excelleutis ferenitatis nue memoria non tribus noftris ftudiofe ac folicite deliberare cura­ credimus excidiffe, quam devota precum in­ vimus: dc ad ejus onera dc debita relevanda nulla via flantia tua nos clementia curavit inducere, ut il ­ certior nobis apparuit, quam ut fratres per dilud prodigiofum facinus, quod monachi ecclefi* verfa monafteria dividantur, dc quinque vel qua­ S. Maximini de abbate fuo, inftigante diabolo, tuor ibidemreliâts, indebitorum folutionemred­ ditus cedant. Unde regiam pietatem rogamus , perpetrarunt, ultione dignifluna punire, dc idem ecclefia ftuderemusde perfona idonea utiliter pro­ monemus, & exhortamur in Domino, atque in videre. Unde nos precibus regiae pxtatis , dc ex peccatorum veniam tibi ^injungimus ; quatinus fonoftri officii debito, tantum cxceffum, prout vi­ perni conditoris intuitu , dc pro remedio anime dimus expedire, folicite punientes, eos, quoshu- _ tux __ , _________________ o_.___ , ______ fratresr._ prznominatr eccleficr„ per__regni tui juimodi fcclus tetigerat, per varia dc diverfamo-Dmonafteria facias recipi, dc ad tempus eisncccfnaftefia retrudi fecimus , dc mandavimus firmius faria provideri. Et quoniam ita nobis vifumeft, cuftodiri. Et de regia demum bonitate confifi , & abbas confenfit , ut duo dc fratribus & duo viros idoneos admodum dc religiofos dc honefta burgenfes difereti & fideles viri ad hoc afluman& religiofa domo affumpfimus, dc eos in pnefatur, juramento aftriâi quod fideliter define frau­ de debeant redditus ipfos colligere, dc in debito­ ta ecclefia ad religionem ibi authore Domino re­ formandam inftituere curavimus. Quos fiquidem rum folutionem expendere ; nihilominus folicitaita credimus utiles dc convenientes, quod ipfam mus excellentiam tuam, ut ecclefiam ipfam, dc ecclefiam, fi regia pietas dignata fuerit ipfosfo­ burgum, dc omnia bona fua, fub regia cuftodia vere, dc a pravorum incur fu defendere, tamfpidc prott&ione fufeipias, dc nuncios tuos propter hoc fpccialiter ad locum ipfum tranfinittas. Nos ritualibus quam temporalibus incrementis amplia­ enim, quantum ad officium noftrum fpe&at, dc bunt , dc ad majora concedente Domino promo­ verint. Inde di quod regiam ferenttatem roga­ prxfatam ecclefiam dc res ad eam pertinentes , ' mus, monemus, dc exhortamur in Domino, at­ fimul cum burgo ejus, fub noftra tuitione fufeique in peccatorum remiffionem tibi injungimus: piemus , dc noftrum cum tuis nunciis , fi opus quatinus fupernx providentis obtentu, dc pro re­ E fuerit, illuc deftinare Audebimus : coram quibus verentia B. Petri, dc pro anime tuz falute, fuhzc , quz fupra diâa funt, debeant commodius pradiftam ecclefiam, dt fratres inibi ad Dei ferordinari. Ne autem prefentes redditus poflintad vitium conftitutos, dementiori oculo refpicias , dc manus plurium devenire : fuggerimus magnificen­ a moleftii» dc injuriis, quas illi monachi fugitivi tia tuae, ut hzc fub maturitate execution! man­ dare intendat, ita quod a Deo exinde premium per propinquos dc fautores fuos eis infligunt, ip­ fam ecclefiam viriliter liberare intendas. Specia­ poflis in aeterna retributione juftorum recipere dc liter tamen Hcr. de Cingiaco , dc Rob. Bcrigegloriam fempitemam feliciter adipifei, dc mona­ fum , qui eofdem fratres variis gravaminibus ÔC fterium a debitorum onere fic valeat juvante Do* vexationibus pulfant, potenter capi faciat, dead, mino liberari. eadem loca retrufos acrius cuftodiri : ita quod de Datum Seoonis, viti. Idus Augufti. cetero nihil valeant per fe vel fautores fuoscontra eandem ecclefiam machinari. Poftulamus Ct­ XC G A M £ ton ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ιοχ* A Aniani cantorem , officioac beneficio cantor» privavimus. Unde regia volumus magnitudo in­ XG AD LUDOVICUM VIL FRANGOR. dubitata veritate cognafcst , quod de rigore juREGEM. ftitix, dc deconfilioomnium fratrumnoftrorum, qui profanes erant, denonde aliqi» impetu ani­ De acceptis docis Vclfonis Htteris. mi , eundem R. ab honore illo· depofaimus. GrriBhtMdsr epifiajeu fervue fervonm Dei, carigimo ca quem pietatis dc miferteordix manfuetudine i» CMfho filée lêAevico illuftri Francorum régi, moti, fibi praebendam dc prrpofituram in eadem B. Aniani ecclefia dimifimus, & fama, integrita­ fabtttm & aftftoiicam hemdi&omm. tem fibi coafèrvavimus. Quapropter regiam fereDefine fûtes noAer Villelmus Morimundcn- nitatem rogamus, quatinus pro honore illo ei rcfis monachus pndêatiuin lator, quctnolim ftituendo nos tuis precibus nulla ratione folicitcs, nec aliorum fuper hoc preces exaudias. pro ecclefi· négocia in regnum Teutonicum in Datum apud Qarummontem, vn. Kal. Julii. muko labare ac periculo deftinavimus. ad nos per Dei graûam fanas incolumifquereverius, tam no­ nis auam exceUeotoTtu* litteras dikdi filii noftri B XCin. AD LUDOVICUM VII. FRANGO* RUM REGEM. nobius viri ducis VFelfonis fiddtffime reportavit. Unde noue eum ad tuae fublimitatis prsfimtiam Mittit ad eum imperatoris CP. litteras. cum eüdcm litteris defttuantes, rogamus, mone* ■ D mus, R exhortamur in Domino , quatinus eum fic litteras ipfi» ero reverentia beati Petri aeno* ftra , & priedifii ducis obtentu, regia benignita­ te recipias, dc in eo quod ex relatione ipfius jux­ ta earumdem litterarum tenorem cognoveris, feinA tfeh eundum quod videris expedire procedas . * Doknfe monafterium, v. Kal. Augufti. Alexander epifeopeu fervar fervorum Dti, carigmto m Chrifto filio Lndoenco illuftri Francorum regi, falutem & upoftolicam henediffiomm. Memoria noftra non excidit » qualiter olim ad fuggeftionem noftram dc fratrum noftro­ rum, cariflimo in Chrifto filio noftro illuftri Con- A ftantinopolitano imperatori, tus fublimitatis lit­ teras deftinafti: quas inique ille, ficut ex litteris, quas venerabili fratri noftro Henrico BeneventaCno archiepifcopo deftinavit, agnovimus , debita Ut paci inter duos concilianda: ftudeat. benignitate fuicepit, dc per nuncium ejufdem uAlexander epifeoput fervar fervorum Dei, cariflimo chiepifcopi, quoniam difficile fibi proprium nun­ ni Chrifto fiho Ludovico ilbJiri Francorum regi, cium ita fubito deftinare, litteras fuas tu* fere· falutem & apoftolicam htnetLStonem. nitati trafmictit. Nos autem litteras ipfas per eun­ dem archiepifeopi nuncium latore prxfentium tus celfitudini deflinamus. Uoniam regias pietatis clementiam his cognoDatum Scnonts, viu. Kal. Fcbr. feimus qu* Deo beneplacita funt, & proXŒ AD LUDOVICUM VII. FRANCORUM REGEM. Q fe&um parium animatum, tota mentis afieftioCXIV. AD LUDOVICUM VII. FRANCOne intendere; idcirco magnificentiam tuam ad ea RUM REGEM. quas ad concordi* dc pacis bonum pertineant, cum omni fiducia decrevimus invitare. Dilefius fiquiUt regi Sicilite fuadeat £e adverfus hoftes fuos dem filius nofter Simon canonicus Senooenfit no­ pnemunire dc Tropejenfem epileobis viva voce propofuir, quod A. dc O. de Bri, pum ipfi commendet. cum P. de Glati gravem guerram dc difeordiam habeant, dc nifi regia fublimitas inter eos media­ i Alexander epifeopus fervus fervorum Dei, certftmo trix exti terit, ad pacis reconciliationem fuum non in Chrifto filio Ludovico illuftri Francorum regi, poftiint animum mitigare. Unde quoniam tanto falutem & apoftolicam henedtffiouem. tuta cftimatur fubditorum cooditio, quanto am­ plius fub equitate regnantis, defiderabilis pax dc Uoniam regnum Sicilis ad jus & proprieta­ tranquillitas cuftoditur : celfitudinem tuam per te tem B. Petri fpecialiter fpeftat , dc -oos apoftolica feripta rogamus, monemus, dc exhor­ convenit de ftatu dc confervatione ipfius folicitos tamur in Domino, quatinus pietatis intuitu, dc pro reverentia B. Petri ac noftra, ad pacem dc dc ftudiofos exiftere.' regis ferenitatis induftriam poftulamus , quatinus confiltum dc viduitatem concordiam inter fupradiftos viros reformandam tuam cariflimo in Chrifto filio noftro Willelmo félicite ac diligenter labores , dc ad hoc partes illuftri Sicili* regi litteris tuis prudenter aperias: tuas efficaciter interponas. eum attentius ammonens de exhortant , ut quia Datum Senoois, v. Nonas Martias. inimici ejus fe préparant, dc totam intentionem fuam ad hoc dirigunt quod poflint terram illius XCII. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ RUM REGEM. E intrare, dc ipfiun crebris vexationibus fatigare , ' .... > taliter fe dc terram fuam ptwmuniat, dc fibi ftu­ R Aniani cantorem merito fuifle officio ac bene- ' deat praecavere, quod machinationes atque infi­ di* inimicorum non valeant eum Isdere, vel in ficio fuo ab apoftolica fede privatum. aliquo jafturam feu detrimentum inferre. De ce­ Alexander epifeoput fervus fervorum Dei, cariflimo tero venerabilem patrem noftrum ....Tropejenfem epifeopum, qui adepifeopatumfuumin terra ejufm Cbrtfto filio Ludovico illuftri Francorum regi, dem regis exiftentem defiderat remeare, regis fcfalutem & apoftolicam bemdiCfamm. renitati attentius commendamus, per apoftolica Ervenit ad audientiam noftram, magnificentia: feripta rogantes, quatinus eum pro reverentia B. Petri dc noftra benigne recipias , dc ipfum litte­ tus fuifle fuggeftum, quod nulla ratione fre­ ti , fed de propria voluntate ac motu animi, di-ris deprecatoriis ita afTeftuofe prxfato regi com­ mendes , quod ex commendatione tua idem epiieftum filium noAnuo R. quondam ecclefix R fco Q P îoij ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ fcopus habeatur, & magis acceptus, & nos ex* A inde celfitodini tuz gratias extohere debeamus. XCVII. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. REGEM. Datum Senonb, jv. Idus Odobris. XCV. AD LUDOVICUM VII. FRANGOR. REGEM. Ad cum mittit Mddenfcm epifcopum cum man­ datis . Monet Si Biiuncas proficifei . Ut ecclefiam S. Genovefz nova exadionegrava­ ri per buticularium fuum non finat. Alexander eoifcopuj fervur fervorem Dei, c.triffimo in Chrifto\filio Ludovico tliuftrt / rancorum re­ gi, faintem^ij hemdifltondm. ; epife opxt fervat fervorum Dei, earifom tn Chrifto ftiio Ludovico iJxft’ i Framoricm regi, falutem & apoftolicam henediitionem. llcdus filius noder........ abbas fandr Genosefz, qui ficut novüs pallor & diligens procutator, circa ecclefiz fur commoda fatagit ummniodis & intendit, tranfmilTa nobis infinuat one monftravit , quod diledus filius nofter G. nobilis vir , buticulaiius tuus , fub obtentu cu iuldam confuetudinis , quam in omnibus fe atlerit abbatiis regalibus obtinere, quadam ab co exigit, qux przdidus abbas ab ecclefia illa de­ beri nullatenus reccgnofcir. L’nJe quoniam celfiiudinis tuz ferenitas confuevit ecclefiarum 1ι·bertates lilzfas & integras coniervare clemen­ tiam tuam per apoftolica leripta rogamus, mo­ nemus , & exhortamur in Domino , quatinus, fi ita eft , eandem eccleiiam nova & indebita exadione gravari non linas, & prrdidum buticulariuin tuum ab hac intentione revoces omnimodis & reducas. Datum Senonis, xiv. Kal. Januar. D XCVI. AD LUDOVICUM VII. FRANCO­ RUM REGEM. Ut archidiaconatus Camotenfis clerico cuidam luo concedatur. ^liexander epifcoput fervar fervorum Dei , carTffiuto rn C hrtfto filto 1 udovico hiuftri Francorum regi, falutem & apoftoheam hrnedi Dionem. Uoniam non femper juxta defiderium no­ ftrum tuz fublimitatis habere przfcntiam poftumus, ut tibi viva voce quz volumus expo­ namus: necetfariutn eft, ut aliquando voluntati* 'noftrz tenorem per aliquem fratrum noftrorum regiz celfitudini curemus exprimere , fic tuum fuper eo relponfum per certum nuncium vel litteras expcJare . Ad praTcns autem , quoniam nullum de fratribus noftris cardinalibus a nobis potuimus ablque difficultate dimittere .· per ve­ nerabilem fratrem Meldenfem epifcopum, fic diledum filium noftrum P. S. Aniani Aurelianenfis decanum, quzdam tibi decrevimus intimare, quz fic audire diligenter te volumus , fic fuper Ius per eundem decanum regiz ferenitatis refponfiim panier fic confilium exoptamus. Adhzc excellentix tux volumus innotefeat , quod nii> aliqua neceftaria caufa confilium nos mutare compellat , difpoluimus in proximo Bituricas Domino volente t ran fi re, fic ibi aliquanto tem­ pore permanere. Unde magnificentiam tuam per apoftolica frripta rogamus , monemus fic exhor­ tamur in Domino : quatinus homines illius loci diligenter admoneas , ut liberum acceflum univerhs, qui illuc cum neceflariis voluerint venire, concedant, fic nobis fic cunz noftrz debitam re­ verentiam fic honorem impendant. Datum Turonis, ui. Idus Junii. Q XCVII. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. REGZM. Idem argumentum quod epiftolz C lxxxi». Um in proxima fecunda ferta quz przteriit q fimul Parifiis loqueremur, verbum ferem- Alexander epifcoput fervat fervorum Dei, cariffims tati tuz nes meminimus propofuifte , quod cui­ m Chrifto filio Ludovico tll.iftri Francorum re­ gi, jaiutem & apoftolicam henediDimem. dam clerico noftro viro honefto & litterato, fc omnibus bonis fuis pro fidelitate noftra & devo­ tione ecclefiz ipoliato, quemdam archidiaconaFfedutn fic compaflionem , nuam circa in­ tum Carnoterlem conceceiemus . Unde & tu no­ crementum & relevationem debitorum Trebis, ft bene mermn-mus, retpondifti, quod connorcienfis ecclcfiz tua rnclita magnificentia ge­ ftlrum luper hoc haberes. S«d nec nos a te po- rit, ex litteris regiz ieiemt^tis nobis tranimitfia ftea fuper hoc rei pontum quzfivimus, nec tu de­ compernius:.fic quod tnginta fratribus ipfius lo inceps aliquid nob s exinde refpondiftt. Eapro­ ci te proiniiifti neceilana liberaliter provtfurum, pter ptxlenna fer pta celfitudmi tegiz delima­ gratum admodum fic acceptum habemus, fic re­ mus , ietemrtitein tuam , ficut viva voce nos te- gix nujeftati exinde uberes gratiarum referimus ctilc meminimus , ita etiam hoiiim figniheatio- adiones. Placuiilct autem nobis fi nuncium tua ne rogantas attentius, fic monentes , quatenus, prudentia tiantmifitlêt , qui pariter eflet cum ficut de tuz finceriliimz devotionis circa nos 5 j- nuncio noftro ad pariatum monafterium accefecclcfiam Dei puritate confidimus, nobis per la­ furus . Vcnimtamen nos fecundum quod regia torem przfemium ita efficaciter fhidcas refpon- excellentia nobis figniheavit , in fado ipfo dili­ dere , quod nos magnificent iz regiz uberi imas genter procedere Domino adjuvante curabimus , exinde gratias exfohamus, fic ipfe idem Sublimi­ & attentam providentiam adhibere. tati tue propter hoc fidelis omni tempore fic de­ Datum Senonis, iv. Kal. Septemb. votus exiftere teneatur. Datum apud S. Bcnedidum fuper Liverim , vu. Kal. Mail ■ A xcvni. loif ALEXANDRI PAP, £ HI. EPISTOLÆ. XÇV1IL AD LUDOVICUM VII. FRANCOR A ion» Brivatenfis ecclefia REGEM. toti nos accedentes, m noftra funt prrlcntia conftituti . Sed nos cum velimus inter eos pacem fic concordiam reforma­ Ut regi Sicilis baronem Siculum reconciliet. re, videtur nobis, fic quafi certitudinem obtine­ mus , quod nulla id ratione poflumua efficere , Alex4*ier epifcopm ftrvm fervorum Dti, cjrijim» nifi ita de domo decani & alus dilponatur, ficut in Cbrifto filio Ludovico iliu/tri Fr Ancorum r/gi, nos tux celfitudini propofuimus, & tu ipfe, pro­ fjdnttm & tpoftolictm LenediÎlionem. ut bene recolimus, conceftiftt. Verum quoniam R. fer/iens tuus nobis propofuit, quod tuum fu­ D noftri oÆcii folicitudinem fpedat , op- per h c ccniilium immutaveris, fic nos neque m preflis & neccflitatem patientibusopem con­ hoc neque in alus tuam volumus 1ère ni ratem of­ : regiam excellentiam rogamus attentiui, ferre, & apud eos pro ipfis intervenire, in quifendere ­ bus pietatis opera fic mifericordiz vilcera cogno» atque contulimus, ut a primo confilio, quod ti­ icimus abundare. Ad regiae autemferenitaiis no­ bi fuper hcc propoluimus, & quod tibi ipfi pla­ titiam pervenire optamus , quod diledus filius cuit, non recedas . Alioquin fic thefaurus eccle­ nofter nobilis vir Florius de Cameborta unus de B fia dilapidabitur & conlumetur, fic ecclefia ipfa majoribus Calabri» baronibus habebatur, carifli- fere in nihilum redigeiur , fic tandem nos fic tc sni in Chrifto filii noftri W. illuftris regis Sici­ fera pern i tenua pernitebit Quicquid igitur fuper liae iram & indignationem incurrit , & de tota hoc relcribas. terra ipfius, ficut dicitur , coa&us eft cxulare . Datum Senoms, x. Kal. Novernb. Hac fiquidem occafione fufccpta, quod cum no­ bis per religiofam & honeflam peilonam fzpe C. AD LUDOVICUM VII. FRANCORUM fuiflet fuggeftum, quod quidam de terra fua ei­ REGEM. dem regi praepararent infidi as , fic adverfus eum molirentur proditionis peccatum committere,nos Ut fratribus S. Marix de porta Leoms ablata venerabili fratri noftro .... Capuano archicpifcoreftitui faciat. po, quem magis inter alios regi devotum & fi­ delem cognofcebamus, fecundo feripta noftra di­ Alexander epifeopur fervus fervi rum Dei, toridima reximus, ut prxfatum regem fuper hoc pr»mu­ in C brijb ji,;j Luiovico ihuiiri Fraudorum rrgr, fiùutem (j Apoftolicam beneaiflionem . niret fic redderet cautiorem. Cumque id fibi per iam diâum F. nepotem fuum fignificaifer , ille' non credens quod ex parte noftra hoc diceret, Onqueiti nobis funt dilecti fiM n »ftri pi.or fed ut homines fuos faceret ipfi fufpeflos.· eum fic fratres S. Manæ de porta S. Leon e , de ‘terra coegit recedere , & ad partes Hierofoquod dileâus filius nofter nobilis ur Petrus fra­ lymitanas tranfire. Verum quia nos imus celfitu- ter tuus quondam eorum hominem cepit , cui dinem tuam circa opera mifericordiz intentam equum fic 0Λ0 boves abftulit, fic hominem ipfinn exiftere, & oppretfos in fuis tribulationibus pie­ dimittere , vel ablata fibi reddere contradicit . tate lolita & clementia confovere: pro lupradi- Unde quoniam noftra intereft curam fic iolicuuûo F. excellenti» tux preces affeduolas porrigi­ dinem gerere, ne fan&r Dei ecclefiz potemum mus, rogantes, monentes, & exhortantes atten­ virorum impetu aliquod debeant incommodum tius, quatinus cum nullus rex vel princeps fit, fuftinere: fublimitatcm tuam per apoftolica icricui prxdidum regem maiorem quam tibi reve­ pta rogamur, fic exhortamur in domino, quati­ rentiam & devotionem exhibere credamus : pie­ nus amore juftuiz , fic pro reverentia B. Petri tatis intuitu, & pro reverentia B· Petri ac no- ac noftra, ic hominem illum dimitti, fic .’.blat.r flra, eidem regi litteras tux magnificent:» diri­ ei facias cum integritate rcfl.iui. gas, in quibus eum ftudeas multa attentione ro­ D’.uim Scnonis, xv. Kal. Novernb. gare , quod ei tui interventionis & amoris ob­ tentu, iram fic indignationem remittat, & eum Cl. AD LUDOVICUM VII. FRANCORUM in gratiam fuam reducens, fibi terram reftnuat, REGEM. fic ibi tam cum quam uxorem & filios patiatur libere permanere. Nihilominus etiam illuftn Con- Monachis S. Maximini per diverfa monafteria ftantinopolit. Imp. preees porrigas, & roges at­ divitis, aims ibidem vuz probatiorisfubftiiwt, tente, quod fzpedidum F. circa fe habeat , fic quos regi commçndat. donec in terra fua poifit efle fecure, ipfi pro tuo amore benefacere ac lubvenire intendat. Ideo au­ Alexander epifeopm ferum fervorum Dti, canffimo tem rogamus, ut Imperatori etiam litteras pro eo m C brifto fiho Ludovico iliujiri Francorum regi, deprecatorias dirigas , quod fi forte, quod non falutem (J apofloiicam bcnediflmtm. credimus, preces nofttas fic tuas przfatus tex non exaudierit , ifte ad eundem imperatorem poifit poftolicz amminiftrationis cura omnibus iahabere recurfum, fic tuis precibus optata apud eum cris locis providere compellimur : fic przbeneficia invenire . Dat.Senonis, xiv. Kal Mart. E ieriim eis, quibus intendere nos tuz lublimitatis excellentia exhortatur . Hujua igitur confideràXC1X. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. tionis intuitu provocati , monachos S. Maxi.niREGEM. ni, quos vitz turpioris converfatio, fic fui abba­ tis interemptio infamabant, per diverfa monafte­ De pace inter Brivatenfis ccdefi» perfonas ria divifimtts, fic ad petitionem tuam inftituere reconcilianda. ibidem alios Domino audore curavimus, quo» tuz iublimitaii duximus commendandos : rogan­ Alexonbr tpifcopm fervm fervorum Dti, teriflimo tes attentius , quatmus pro reverentia B. Petri in Cbrifto filio Ludovico illujlrt Francorum regi, ac noftra, ecs mar.uteneas, diligas, fic honores, fiiutem èT apoftoheom bone dtfli one m. fic eos in juftitia tua foveas, protegas fic defen­ lledi filii noftri ........ prxpofitus, ........ de­ das , fic A. przpofitum de Mecho , fic mairem canus , fic ..... abbas, fic aiix quid am per- ejus fic fororem diftride compellas , ut frumen· Cmtii. Gonorod. Tom. XXI. Tu tum, A G A D mtr ALEXANDRI PAPÆ IU. EPISTOLÆ. lOiS Fum, & âlia plura, qux apud eos Henricus ejuf-A _ _ AD LÜDOVICUM VH. FRANCORUM dem mcnafterii monachus dcpofuii, ei reftituant, CIV. ~ REGEM. aut in pijticntia tua juftitia^ complementum ex Jubeant, Dat. apud Dolcnfem monafterium, v. Id.Julii. Ut de canf» tjuam Cenomancnfis epifcopus au· âoritatç apoftolica · judicavit , aliter rex non CII. AD LÜDOVICUM VII. FRANCORUM REGEM. Ut Compendienfc monafterium protegat. ,r.\'rx4nd«»· epifeopm fervns fervor χτη Dei, carijfmo ie Cbrijio filio Ludovico iliufiri Fr ancoram re$i, jamtem (p apefioiiiam beneo.Slunem, ftatuat. 7sflexander epifcopxt fervxe fervorxm Dei, cariffimo in Cbriflo filio Lxdovtco illxfirit Francorum regi' falxtem iy apoflolicam benediFhonem. Ranbus ecclefix S. Martini canonicus , & Nicolaus burgenfis, ad noftram prxfcntiam venientes , varias adverfus fe querelas propoiue~ Uod tam fiducialiter fublimitati tux facrasB runt. Conquerebatur etenim jam didus burgen­ ecclefias commendamus , ex illa noveris con­ fis , quod idem F. tnulias injurias fibi & grava­ sideratione procedere, qua te circa ea nux Dei mina intuliflet : & competitionem, qux de man. funt ferventius cognofçirr.us infudarc . Inde eft dato pix recordationis patris dc prxdcceflbris no­ quod Coinpendienfc monafterium, & dileilos fi­ ftri Eugcnii papx olim fada fuerat, & coiporalus noftros A. abbatem & fratres Divinis oble- ‘li facramento prxftito firmata , aufu temerario quiis ex inftitutione patris & prxdeceflbris noftri violalTet. Cum autem nos querelam ejufdem N. lanclx recordationis Eugenii papx, aflênfu& vo­ fuper damnis dans, venerabili fratri noftro ..... luntate tua , ficut Chriftianiilimi regis, & reli­ Cenoinanenfi epifcopo, viro religiofo, provido, gionem amantis & defendentis, fa».. fumus voluntate ac propofito ftabiliti, ut juftas >·»·. H. F Q A P®· A 10X9 ιο,ο ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. petitior tuas dementer velimus femper admit-Amonem Magum ulnis ambitionis amplcftitur, fic l:. qux cum r-. t ... ,j.t. tere, &. in. his Deo poterimus hono­ a tramite veritatis per vanitatis tniniftrumpubli­ ri & gloriae tuas celfitudinis sfpirarc . Ad prriens ce in contrarium retrocedit, fic efficitur tanquam autem excellenti* tue volumus innotefeat, quod panis tubcinericius qui non reverfatur. Provide at diledum filium noftrum abbatem Mellifontis , igitur, beatiiTtme pater, laboranti ecclcfix veftra quem tua nobi» ferenitas commendavit , benigne mgnatio, provideat fic nobis, qui pio appellatio­ recepimus, & eum in juftis petitionibus fuis effi­ ne ad vos fada , qui pro hdelrtate vobis fic ve­ caciter curavimus exaudire. Rogamus itaque ma­ ftris exhibita , damnum iuftinemus fic exilium : gnificentiam tuam, & exhortamur in Domino , fic fic oculis providentis veftrx judicuyn prapsquatinus in unitate catholica & devotione ma·'* ret ’ad ruinam, ηκ poteftas impii minuatur, qui tris tus facrofanâx Roman* ecclcfix ac nollra fedis apoftolicx poteftatem quantum in feeft mi­ firmus & immobilis perfeveres, ut inde fic prx- nuere non veretur, fic apoftolatus veftri diipofixnium pofiis xterox retributionis accipere,ficgra­ tiontbus obviare. Formido venerando inimicaeft tiam apoftolicx fedis ac noftram pleniorem cmm propofito , fic dubia tempora juftitix certituditempore debeas obtinere. /nem evacuare non debent . Sed agendum eft σ modis omnibus ut fanihficetur gladius Petri in AURELIANENSIUM CANONICORUM AD bcftia tam crudeli . Evaginetur in zelo mucro Domini, qui veritate limatus eft ut fulgeat: ju­ ALkXANDRUM PAPAM . dicio exacutus , ut viâimas «dat. Si meretur De epifeopo fuo conquerunturfterilitas abjici, quomodo in agro Dei noxii ger­ minis fubliftit iniqua plantatio? Aperte funt caAmantiffimo m Cbrtfto patri & domino Alexandro taradx coeli, ut credimus, fie de cœleftibus ftilDti gratta fummo pontifici, Axrelianenfes cano­ lat indignatio: fic apoftolicx manus fortitudinem induantur , ur denudetur 'iniquitatis fundamen­ nici debitam reverentiam cum fincera ooedientia. tum ufque ad collum, fic finem iniquitas fortiaOmmunis pater , quem conftituit Dominus tur, quem in die fux promotionis fermo Divi­ fuper familiam fuam, quem fecit principem nus ei pronoftica fignificatione propofuir. Aper­ populi fui rex regum fic dominus dominantium to , enim ficut moris eft fuper eum evangeliorum ait provideat fubditis in milericordia, fic miferalibro, fermo qui primus occurrit, fic erat: Ado- m,„ tiombus, a gravamine filiorum non debet intui­ lefcens autem rencla findone, nudus profugit ab eis. tum paternr pietatis amittere. Servorum injuria C 1 Memini ego Letoldus cum eflTem apud vos quidredundat in dominum : nec patrem diligit quiI dam dixifle ridicule , quod ad rem pertinet, fic perfequitur filios . Apoftolatus veftri nos fic icr- finem bona conftunmationis expcftat pro veftrx vos fic filios conftituit fumma Divinitas, fit in­• minifterio poteftatis , quod tale eft: Vir bone , ter labores fic preffuras fub umbra alarum veftra- Rollande, vir prudens, vir venerande, .... m.inrum vivimus inter gentes, & ab uberibus confo- de, fceltis hoc ulcifccre grande . Provideat ita. lationis veftrx refoveri defideramus, fie refiti. Ett que veftra pict/s, fit mandate prxeipiendo Aureficut onus grave gravarr funt fuper nos Aurelia- lianenfi epiicopo, ut quicquid poft appellationem nenfis epifeopi manus, nec eft refpirandi locus, nobis abftulit , fine diminutione reftituat .· cum nifi computrefcat jugum a facie olei, fic defede parati fimus in prxfentia quoruml bet legatorum mifericordix fcintilla veritatis çxurgat , tjux in- veil rorum , aut veftra, ipfi debitam & plenariam fultantis inimici confumat infamam in fpiritu ju­ juftitiam exhibere. dicii, ficfpiritu ardoris. Odit perfona m veftram, caufr veftrx infultat, legatos veftros perfequitur, CVI. AD ABBATES S. GERMANI ET S fuper fideles veftros frendet dentibus fic tabefeit: VICTORIS, &c. minis, damnis, injuriis, quos poteft afficit per*-* fe ; quos non poteft , pretio conduda poteftate Inquirant de abbatt S. Genovefx , qui canoni­ ducit in exterminium . Et in omnibus his non cum unum atperius traclaiTc dicebatur averfus furor ejus, led adhuc manus ejus exten­ ta, nec fuum credit ad viftoriam pervenifte ju­ Alexander epifeopus fervus fertOrum Dti , dileflis dicium , nifi una patrem cum filiis complicet in finis S. Germani & S. (''iftoris abbatihui, prio­ ruina. Superbia eft qux trahit cum fic malitia, ri quoque ac fubprsori ecclefi* S. 1’iDons , G Odom quondam S. Genoveja abbati, falutem & a~ nec fumptus habet ad perficiendum , quia poteitatis favorem non habet, nifi quantum muneri­ pofloUcum btnediiftanem. bus aut pollicitationibusadquitivit : fic facile tran­ sit gratia, quam non aftedus, fed munera pepeignificatum nobis eft., quod cum Guillerroua rerunt . Appellavimus ad prxientiam veftram , S. Gcnovefx canonicus ad prxfentiam no­ nec prodeft nobis apoftolicx fedis reverentia . ftram abfque abbatis fic capituli fui licentia acOmnia difponit ad libitum : fic fi quos patitur ceftiftet, eumdem ad prxdiftum abbatem, ut io fux voluntati adverfarios, indignatur fic maledi­ P capitulo de hujufmodi tranfgreflione humiliter cit quam male : licere fibi exiftimans quicquid fatisfaceret, a nobis tranfmiflum , ita vehemen­ libet , nec officium pontificis exercens, fed ty­ ter & inhonefte traftavit, quod ipfum univerfis ranni: diftribuit hçnores immeritis , ab ecdefia veftibus exuens & acriter verberans, feptem die­ removet innocentes. Prxbendas dimidiat contra bus in terra cum canibus cibum fumere fecit . morem, qui dies fic a&us fuos dimidiare debue­ Quoniam vero dc viro tam honefto ac religiofo rat , fic mala prxterita recogitare in 'amaritudi­ aliquid finiftrum. non debemus facile credere : ne animat fux.* quorum rriftis infania totam fe­ nos de veftra honeftate plenius confidentes, hoc re Galliam infecit , dc factem devenuftavit ecveftrx diferetiom committimus exequendum: man­ clefix. Jam enim Ac per e un & proptereum fadantes ut rem ipfam diligentiifime inquiratis, fic mola illa nobilis Aurelianenfis ccclefia : honeftahujus rei veritatem veftris litteris nobis fideliter tis fedes , fcientix domicilium , juftitix locus , intimetis. C S atrium difcipline, fafta eft fpelunca latronum , Data Senonis xv. Kal. Septcmb. dc infra Simonis Petri retia non cohaerens , Si- Cvtttl- General, Tom. XXI. Ttt : CVII. toji ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ιο}£ figuraliter oblatum fuerit falvatori : ut per hoc CVII. AD DECANUM ET CAPITULUM rex regum , & dominus dominantium monftrarePAR1SIENSE. tur. Rubor autem quo aurumVoloratum eit,& fuftuium , partionem fignificat redemptoris, de Uc invcftiant Philippum epifeopi Mcldenfn quo utique - feriptum legitur : Quii eft tfle, c rubrum eft indumentum tuum, tXvcAlexander epifeopur fervui fervorum Dti , diieElic ftimenta tua fioft calcantium in torculari p Odor jiltn Decano & capitulo ^Portfienfi , jalutem & autem hujus floris , refurreitionis ejus gloriam apojhhcam benediibonem. \ préfigurât , ut ficut ipfe primogenitus mergo­ rum ex multis fratribus, & refurgens a mqpuis, Uantum venerabili fratri noftro Meldenfi in jam non polTir mortis vinculis detineri : qua & precibus & petitionibus fuis teneamur de­ mortem noftram, moriendo deftruxit , & vyarn ferre, fervor devotionis, ôc integritas fidei, quam refurgendo in immortalitatis gloriam reparavit c.ic’a nos & ecclefiam , ficut verus juftitiz rui­ San^ hujufmodi anfraftusôc climata onjnium fcetor , & praeipuum membrum ipfius ecclefiz ge­ B lerum foeditate concreta , tantus odor Dominiez rit , certis indiciis demonflrat . Quapropter nos relurre&ionis afperfix , ut nulla pars orbis alie­ labores graves, & inulta diferimina viarum, quz nam fe ab odore ifto fentiat, vel expertem : fed jam diftus epifeopus in veniendo ad nos pro in­ omnes fe gaudeanf odôre hoc fua v illimo fpiricremento t< exaltatione ecclefias nofcitur pertu- tuales hequitias in cœleftibus jam vicifte. Porro, liHe, diligentius attendentes: nihil ei ad przfens, fic ad ipfius Chrifti relurreftfonem figuraliter de­ quod pro aliquo fraAtvn noftrorum faceremus , notandam fandae illae mulieres ad fepulcrum aduximus denegare. Inde fiquidem eft, quod nos romata detulerunt, fuavitate redolentium ungu­ precibus cariihmi in Chrifto filii noftri illuftris entorum gloriam przlignantes : quz utique ter­ Francorum regis, reginas quoque, & aliarum ma­ rorem inferis, cœlis gaudium, terris intulit fangnarum perfoiwrura indufti, nec non & profati ditatem . Hzc funt , fili in Chrifto cariifime , eptfcopi laboribus, ficut duximus, & finceriilinrx quz in. flore ifto noveris figurari : ut tanto ac­ devotionis intuitu inclinati : pro dilecto filio no­ ceptior apud te & gratior habeatur, quanto eum ftro Philippo ejufdem epilcopi nepote, concano- trifaria expolitione iigniheari, afleduofius dilige­ nico veftro, univerfitatem veftram per apoftolica re, &. fincerius colere didicifti Petimus autem kripta monemus, mandamus atque przcipimus, C& totis affectibus exoptamus, ut ille flos aureus, quatinus, remoto appellationis obftaculo, inve- qui omnes reges & principes antecedit, imo per ftiatis, & eam fibi opportunitate fulcepta conce­ quem reges regnant, & prudentes deferibunt judere & aftignarc curetis . Ita quod nos exinde ftitiam, terrenum tibi regnum diuturno tempore atfedioni veftrz debeamus gratias uberes agere , fua ineffabili pietate confervet , & aeternum in epiicopus przfatus ad honorem & incremcn- illa felici retributione juftorum milcricorditer lar­ tum * debeat ptopter hoc ferventius anhei.iic.j' giatur. **■>*· " Datum Beneventi, xiii kal. Augi/fti. Nota Gabr. Cossartii S. J. A ' ΪΛ ’ Q CVIII. AD LUDOVICUM VII. FRANCOS.. REGEM. Quem hic florem appellat Alexander , refa aurea vocari loiet . Ritum autem ferenda- a Pontihce Rom. rofse aurez inter Iaera mytleria , domin.ca quarta Rofam auream ad ipfum mittit. quadrageliroae , ac deinde alicui principi donandae m n.onumentum benevolentiae , contignatum quoque ha­ be» lupra , epift. LXXIV. Eugenii JIL ad Alphonfum Alexander epi/copu< ferv.v frrvirum !'<: , 'cariflimo m (. briflo lua^fico i..uftr: Erancjrum reg.e [)H Ipamae regem: in qua id fieri ait Eugeniua in fiinum fa lenii & rejurreSionit Cbrifii. Item in excerptis ex Jalutem tj apoftolicam oenedifhcnem . vira Alexandri papz III. apud Baronium ad annum MCLXXVll. num. XVI1L Et hdl. Vezehac. lib. IV. Om anorum pontificum inii it ut ione nofcitur CIX. AD PRESBYTEROS ET CLERICOS picceftilTe, quod media quad ageiima , ea Dominica qua cantatur e liicrujaiem, con- per Angliam ÔC cilinarinam terram regis fueverunt iph florem aureum, non gratia tempo Anglorum conftitutos. ralrs elationis , propriis manibus annua femper revolutione gcftare : ea utique in facto huiufinoUt rex Anglorum filiis fuis ipforum uxores reftituat. di defignantes , qua: tam ad decorem ecclefiz , quam ad fidelium nofcitur inft.udionem fpedare . Unde & cum nos eorumdem anteceftorum Alexander epifeopur fervui fervorum Dei , venerabihbui frairibui arcbiepijcopit, epifeopit , Ù dinoftrorum vefligia fublequentes , finulem florem leEtii film fun abbatibu< , Ù ahii ecclefiarum co die, ;n quo conftitutum eft . nuper in mani­ bus gcftaremus: non invenimus cui tam digne , pralatn , Ô" univer/o clero per Angliam iU Cif ficut excellentia: tuz florem buiufmodi debere- L marinam terram illujlris regii Anglorum conflitutir, falutem ij> apojiolicam benediitionem . mus ofteire , quem devotione circa ecclefiam Dei, \ nos ipfos , & dignitatis honore cognoIcunus przeminere. Quia veeo floris hujus figniOn eft vobis, ficutarbitramur, incognitum, ficantiam tuam celfii udi neri) credimus tanto li­ qualiter Henricus illuftris Anglorum rex pro bentius noftra velle expolitione cognokere,quan­ ducordia, quz inter ipfum & filios fuos pecca­ to te conftat corde & opere, Divinis < blequiis, tis exigentibus eft fuborta , uxores eorum, filias & piis aftibus ferventius inhxrere: prudentia re- videlicet cariffimi in Chrifto filii Ludovici illu­ giz ferenitatis agnofeat, quod Hos ifle Chriftum ftris regis Francorum detineat : pro quibus fibi regem exprimit , ac defignat , qui de fe ipfo lo­ reftituendis idem rex Francorum & filii 'przdifti quitur dicens : Ego flor campi , & hiium conval­ regis Anglorum generi fui, preces nobis folicitas lium . Aurum namque regem non immerito dici­ porrexerunt . Nos itaque ftudiofius attendentes tur denotare, cum ad hoc dchgnanJum a Magis jufttun & honeftum exifterc, ut vin fuas uxores R N ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ion 1034 repetere debeant; & precibus ejufdem regisFran-A eorum & generorum fuorurri , non folum in his >*AZ que exomeii debito tenemur efficere, fed etiam ALEXANDRI PAPÆ in omnibus que a julluia non difcordant, voleates prompto animo acquielcerc: prxfa tum regem Anglic ftudiofe fatis & attente monuimus, cique III. aortas EPISTOLARUM dedimus in mandatis, ut ad comfoonitionemve>T»r»r?Kt-rxtv -t’ t? » t· nerabilium fratrum noftrorum Tarentafienfis arΑΡΡΕΝΌΙΧ TERTIA. chiepifcopi , Claremontenfis epifeopi , dt diledi t EX VARIIS COLLECTA. filii Cartufienfis Prioris , vel loco ejus, Prioris de Monte-Dei , fi i pie aderte non poterit, vel duorum ex bis , fi tres non potuerint interfile,*0 filiis fuis uxores infra XL. dies poft litterarum I. AD SALISBURGENSEM EPISCOPUM ET suffraganeos. noftrarum fufeeptionem reft i tuere non poftponat. Si vero eas infra przfcriptum terminum viris fuis non reftitucrit: apoftolica audoritate preci-B pimus, ut tota provincia , infra quam detinen­ tur λ & ad quam transferentur, quandiu ibi fue­ rint, donec viris fuis reftituantur , ab omnibus Divinis officiis, prxter baptiima parvulorum, & poenitentiam monentium, certet. Inde eft quod Ut flet pro ecclefia adverfus. Fridericum Imp.fic Vidorcm antipapam.. Alexander eptfcopm fervat fervorum wu^yerurabilibar fratribu balzbitrj>e>ifi arcbieptJA/po t ejaf1*e ftffraganeit , fahttem Ü apoftobeam benediihone/n· univerfitati veftre pen apoftolica feripta prxeipi- endo mandamus, & mandando przcipimus, qua­ tenus eundem regem Anglorum ad eas reft i tuen­ das folicitis monitis & exhortationibus inducatis.* Ro illis tribulation-bus & prerturts, quas nu­ P tet noftra lacrofanda Romana ecclefia pati­ proponentes ei, quod non minus fibi expedit eas tur a filiis Sathansa , tanto majorem credimus vos dolorem ac mœllitiam cuncepiflê , quanto reftituere , quam viris fuis ipfas recipere . Et fi confiat vos inter alias perfonas eccleliafticas fer- noftrum fi­ ventiorem & devotiorem , & reverentiorem exhi­ bere . Qualiter autem Fridcricus Romanus Impe­ juxta commonitionem & mandatum liis fuis uxores eorum infra terminum conftitu- rator circa eandem Romanam ecclefiam in prxtum non reftituerit, ex tunc in quacumque pro­ vinciarum veftrarum detinentur, vel ad quas tranf- C fenti fe habeat, & olim habuerit, & qualem er­ ga eam animum gerat, qui utique 'fpecialis ejus ferentur, donec ibi fuerint , nulla Divina offi­ cia , prxter baptiima parvulorum, & pceniten- advocatus deberet & defenfor exiftere: muhisre- rum indiciis, a longis retro temporibus, ad di- aliis celebrari. Omni fuper his contradidione & feretionis vcftrx notitiam non ambigimus perve- appellatione certante. Scituri pro certo, quia fi nirtê. tias moriendum , vel permittatis cb celebretis, 3ui contra interdidum noftrum, imus , venire tentaverint , quod non cre- fur tranfgrertîonis pœnam debitam temeritatis audore Domino A tempore fiquidem bonx memorix arite- ctflbris noftri Hadriani papx, & ab exordio di­ gnitatis fux, carpit fandam ecclefiam Romanam, tanquam tyrannus opprimere, ter infcftare: archiepifcopo! reportabunt. & & non mediocri­ epicopos a lede apoftolica redeuntes in ignominiam & detrinten­ CIX. AD ABBATEM CASTRI LANDONIS. tum ecclefix plerumque capt turpiter & inh^ne- in ec­ cipari . Nos quoque in minori quondam officio conftitutos , qui cum venerabili fratre noftroBer- fte praecepit, eoi que fecit careens cuftodix man­ Ut canonici S. Victoris clefia S. Salvatoris, quiete portideant qux prius poiliderant. D nardo, nunc Portuenfi epifeopo, ad eum fuimus Alexander epifctpai fervn> fervorum Dei , dibflo filio abbati de Cajiro Landonit. Njundi nobis officii I audoritas nos hortatur, univerfis Dei fidelibus, & prxfertim viris re- delegati, qualiter apud Bduntium ipfe tradavit, & * quam digne receperit, non opus eft nos in prxfenti rrferre: quia credimus vos id ipfum ple- narie cognovirtê . Vivente etiam prxdido certbre noftro Hadriano, patrimonium i*" ante- B. Petri & violenter invafit, & eandem Romanam ecclefiam nifus eft modis omnibus conculcare : ita quod a eis qux fua funt, illibata penitus & integra conpluribus dicebatur, & fama quafi communis ha­ frrvare. Unde diledioni tux per apoftolica feri­ bebatur , quoniam eo luperftite , Odavianum, pta mandamus, quatinus annualia qux di led i fi­ ligiofis , lii noftri in juftitia fua diligenter intendere , abbas £< fratres S. Victoris Parifienfis qui femper fuit domefticus ecclefix inimicus,or­ tempore dinare apoftolicum, quinimo apoftaticum , fi op­ jufte & canonice poftêdirtê nofcuntur, quiete per­ portunitatem acciperer, intendebat. V Quia vero , illo vivente , omnipotens Deus in ecclefia S. Salvatyiis jam ex longo mittas & pacifice polfidere, donec cum eis fuper non permifit eum tantam malitiam exercere : his componas: vel fi de juftitia tua confidis, in prxfentia eledi ab utraque parte judicis, vel et- E poft mortem ejus opportunitate fufeepta przdi- iam iu auditorio noftro, minatione contendas. legitima cum eis exa­ dum Odavianum (clufinaticum , fimoniacum , & manifeftirtimum invaforem (qui oim tribus tan­ tum malnix fur complicibus , ficut totus mundus agnovit, poft canonicam & pene unanimem eledionerfOloftram, mantum arripuit, & ita feipfum damnabili prxfumptione intrufit) in tanta iniquitate modis omnibus manu tenuit : & quid­ quid ille fecit folo favore, potentia, At audoritate ipfius & nunciorum fuortim , qui in urbe prsefentes exttterant, guttate tenemus. eum * fuirte abfque ambi- · l«»*· ·'/»· H’ Unde ad confirmationem ipfius, imo ut om­ nem 4k ALEXANDRI PAPÆ HL EPISTOLÆ. 103y uem videretur in ecckfia Dei rum inftituta canonum convocavit. Ille autem, fictit homo qui nec in Deo, nec in juftitiaconfidebat , in ipfius imperatoris przfentia , velut pro certo accepimus , 1056 ha-À auftoritatem bete .· arcbiepiicopos & epifeopos atque alios ecclefiariun przlatos , apud Papiam contra facro-* AD II. HENRICUM GRADENSEM Patriarcham, dc epifeopos Marehiz. Significat fe Komt optime exceptum cfle , ibaqUc Pefctificium munus exercere. Horiatur, ut ' fint confiantes adverfus fchilmaticos. infignia pontificatus abje­ cit : ficut & in noftro & fratrum noftrorum af- pcftu , dum Rom* nos olim teneret inclutos , fuam malitiam rccognofcens , facêre voluit, ea 3uidem conditione iervata , Alexander epicopae fervar fervorum Dei, venera­ bilibus fratribus , Heturico Graaeqfi Patriarcha , eîufyue fuffraganeit, Paduano , Perone^fi, Tarvifano , Fcrrartenfi, P'icentino, & xuiverfir epifeopis, abbatibus, alitfyxe ecclefiarum prolatis per Marcbtam conftitutis, falutem dJ apoftolicam benedifUouem . ut nos ci poft mo* um reddere deberemus . Sed cum nbs ea reci­ pere fub hac conditione nollemus , ipfe in fua per.inacia & damnabili przfumptione permanfit. Ceterum ut przJiftus imperator eeclefiam Dei fus videretur fubjugare dc fubponere ditioni, fit 1B c:in in fupremain redigere fdrvitutem : memora­ to apoftatuo, ficut nobis difturn eft, pontifica­ lia iniigma reddidit , & eum dc papatu, quod eft a ixculis inauditum , per annulum , prout dicitur, inveftivit: quofdam & aliis epifeopos , L icet aliquando B. Petri navicula quatiatur* Huftibus, hcet hzretici & fchilmatici cede* fiam Dei opprimere moliantur : exurgit tamen Divina potentia, dc in eleftis fuis mirabiliter es­ péra tur, caque per *fuam gratiam tranquilla ef­ diicretioribus dc honeftioribus occulte de illo conciliabulo fugientibus , ei reverentiam exhibe­ ficiuntur , ac» ferena, quz fuerunt re laicaii violentia, & tyrannica oppredionc co­ egit. Sic enim reges dc principes diverfarum par­ dentia, nos Divina prxeunte gratia tium fibi intenderet tum fpirituali tum materia­ mano apud eeclefiam S. Mariz novz cum pfal·· hafténus pro* cellofa. Noverit fiquidem diferetionis veftrz pru­ vm. Idus Junii urbem tenuiftê, & a clero dc populo Ro­ li gladio fiibjugare.- fi in hac parte, quod abfir, mis, hymnis, dc laudibus, folemniterde cum om­ ejus nefandifiimum propofitum przvaleret. Prz- ni honorificentia fuifle receptos .· ibique ecclefia- v i de at itaque veftrz diferetionis prudentia, qua­ ftic* veritatis adverfariis omnino confutatis, ad honorem I>ri, de B. Pçtri apoftolorum principis, liter fponla , Chrifti ,per illam inconfutilcm ejus tunicam figurata , quz nec dividi poterat, necC 1 receperat leftionem1 ,„ a tanta ignominia,. & inaudito opprobrio liberetur : dc ne peftis illa in~.■ exemplum pofteris transfundatur, diligenter effi­ commiifum nobis officium exercemus Sequenti quoque die Dominico poft ingreftiim noftrum , cere ftudeatis,dc omnibus modis £c pace ibidem Miflarum folemnia celebravimus. devotione quoque marris veftr* ac laborare. In fidelitate fa- przfentibus fratribus noftris, dedero ac populo, m Lateranenfi ecclefia congregato, in omni quiete Quia igitur de veftrz devotionis conflantia, dc plenam admodum fiduciam obti­ crofanftx Romans ecclefiz, ficut viri catholici, fidei puritate , & in fide ferventes, immobiliter'perfiftatis: pro- nemus: caritatem veftram per viiuri attentius, ne blanditi* cujuslibet aut ter­ apoftolica feripta rogamus, monemus, dc exhortamur in Domino, rores, ab unitate ecclefiz animos veftros , quod quatenus, ficut bene dc abfit, debeant aliquatenus demovere. in fidelitate dc devotione faciofanftz Romanz ecclefix matris veftrz firmi atque immobiles per­ Sane nos ipfius imperatoris imonmfam iniqui­ laudabiliter incœpiftts , com­ fiftatis, dc alios ad hoc idem modis omnibus in­ municato fratrum noftrorum epifeoporum dccar­ ducatis. Confidimus fiquidem dc iperamus in Do­ tatem , & tantam perfidiam attendentes , mino ,, quod auftor dc caput fchifmatis, omnefdinalium, dc aliorum religioforum confilio, tam , , — iptum Fridericum , non jam imperatoris offi-Dque fcftatores ipfius, ita ad nifiihimfint redafti, cium, fed quz tyranni funt, exercentem,quam dc penitus conculcati: ut nihil fit de cetero, in prxdiftum quo vel modicum valeant rripirare. DataRoms Oftavianum fchifmaticum , nem comitem Palatinum , pales fautores eorum , dc Otto- atque omnes in caena clericorum, & multorum virorum princi­ apud S. Mariam Novam xviu. Kal. Junii. Domini, ccetu nobilium, in III. AD EBERARDUM SALISBURG. ARCHIEPISCOTUM. ecclefia congregato, accenfis candelis publice ex- communicavimus , dc tradidimus hujufmodi Sa- thanz in interitum carnis , ut fpiritus eorum falvi lint in die Domini. Dc communi fratrum noftrorum contiiio atque voluntate , fpecialiter & communiter vos omnes ftatum ecclefiz , ac fuum: Itn- hortatur ut conftanter fit ecclefue fidelis, peratoremque reducere conetur. univerfos a fidelitate, quam ei feciftis , & ab omni debito imperii, ex^. parte Dei omnipotentis , & beatorum apoftolo-rum Petri & Pauli, auftoritate apoftolica abfolvimus: ita quod in nullo ei de cetero teneamini E obedue , fed potius in remiiTionem vobis injun­ gimus deliftorum , ut contra cos, quos ipfe per tyrannidem fuam fibi fubjugare , vatlaic voluerit , Significat profperum opprimere, & nullum ei confilium lium rruniftretis. Data Anagmz 11. Non. Apulis. vel auxi­ Alexander epifeopus fervus fervorum Deir , vexerobili fratri Eberbardo SaLiburgenfi arcbiepifcopo , falutem & apoftolicam benediElioxem. D hzrefes & ichifmata rcfccanda , viri ca­ tholici & in fide ferventes viriliter debent A aflurgere, & illorum pnefumptioni fe murum & antemurale pro juftitia & libertate ecclefiz de­ fendenda potenter opponere , qui facrolanftam eeclefiam, per inconlutilem Chrifti tunicamqu* nullam recipit feftionem , in evangelio figuratam, laniare conantur. Sic enim & grana a paleisfo- parantur , dequi probati funt, manifefti fiunt,ut valeant dicere cum apoftolo: neque angelus,ne­ que arcfcangdus, neque anguftia vel fames pote­ rit nos a caritate ullatenus feparare. Gaudio au* tem >037 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 1.038 . tem gaudemus ia Domino, & omnipotentK-Deo Atcnus reiardarc. Suffraganeo» quoque,'fic vicinas gratiarum referimus titiones, quod, ficut ex plu- epifeopos, aliafque. perfonas tam ccclcfiaflicas , rium relatione accepimus, & lator prsfenriuma quam feculjrcs, ad oUequium & devotionem ectua fraternitate, ficut ^ftirit , ad fedem apofto­ dtfix & noftram, frequenti admonitione , aefo licam deftinatus, fua nobis relatione monftravit ; licita vigilantia ftudeas'revocare , fit in ca proin unitate catholica· ac devotione 0. Pétrifieoopenfius foltdare: animum quoque jam difti prin­ ftra, firmus fic flabilis permanfifti , fic ad hono* cipis diligenter mitigare procures, & ut ad finum rem matris tua; facroûâ&c Homans ecclefir amatris ecclefix, fic viam redeat veritatis, at tenfeirare diipofitus, & minas principis, qui ecde- - tins eum moneas & exhorteris. In quo tamfpinam & dos ipfos fine caufa perfequi tur , & ip­ ritualc, quam corporale commodum poterit adi» pifci. Prctcrea flatum ecclefi® tux , ac Tcftofius libertatem nititur penitus annullare, tanquam nici regni animos quoque & voluntates hcAvivtr catholicus & fervens in fidé, non ufque ad­ eo timuifti, ut a fidelitate Romane ecclefi® ac num ejufdem regni, propriis litteris tua nobis de-' votio non differat indicare . Super his autem fic' noftra, poftes aliquatenus dimoveri, dicens cum B. Petro : magis Deo, qnam hominibus obedire aliis qu® nobis & ecclefix cognoveris expedire , oportet. _ „ ■ B> taliter te præbcas folicitum dc ftudiofum , qqpd Pro tant® itaque devotionis fervore, fic fince- gratiam fedis apoftolicx fic noftram debeas omni r® fidei puritate, prudentiam tuam plurimum tu tempore uberrimam obtinere. Domino commendamus, fic quas debemus, fiepof· ~ ~ ' Datum Ronoæ, xiit. Kal Fetr. fumus, gratiarum tibi referimusaftiones: propo­ fitum fic voluntatem habentes perfonam tuam finIV. AD EUMDEM. ccra in vifcetibua caritate diligett, fic quibus mo­ dis expedire viderimus, largiente Domino hono­ Ejufdem argumenti. rare, ac tibi pro merito refpondere. Ceterum quoniam luce clarius eft manifeftum, ,Alexander tpifeopui f favorum Dti, vtntraqualiter Oâavianus fchifmaticus , hxreticus , fic bih fratri Ebtrkardo eccltfia arcbimanifeftos invafor, cum tribus malitis fu® com­ tpifeopo ftfxtem & apoftolicam bincdifiionrm. plicibus fe ipfum intruferit, fic per fimoniam no­ toriam , fie laicalem viokntiam , p a pâtura nifi N te λ ft a vita fic religiofa converfatio tua , fuerit opprimere ; qualiter etiam Fridericus , po­ illa quoque devotionis fmceritas , fic intetius tyrannus emam imperator dicendus, in con- C : grit as fidei, quam io hoc tempore procellofo fic ciliabulo ppud rapiam multo labore collcfto, ftaturbido, circa matrem tuamfacrofanftainRoma­ tuam Nabuchodonoforis erigere, fie crcâumabo­ nam ecdefiam, fic fpccialiter circa perfonam no­ minationis idolum prxfumplerit adorare ; fic qua­ ftram , haftcnus habuiffc dignofccris, pleniffimam liter viri catholici a facie ipfius Oftaviani, tah- nobis parant fiduciam , quod ad honorem , in­ 2uam A confpeftu draconis aufugerint ; te non crementum. fic exaltationem ecclefix, modis om­ nximus diutius longa verborutn fic litterarum fcnibus intendere debeas, fic tota folicitudinc labo­ rie detinendum, cum clementia faciat Divina il­ rare . Quanto enim majorem in ecclefia locum lorum dies in vanitate defeciffe, fic accepta ini­ obtines dignitatis, fic quanto fiipemx providentia quitate ipfos videamus fuiffe deceptos. Orientalis majeftatis, fublimioretn te in cdificio fuo colum­ namque ecclefia in concilio Nazareth prxfente nam inftituit : tanto tc robuftius munimentum illuftii Jerofolymorum rege follenniter celebrato : ad defenfionem fponfie in hxc fxctdartfervavit, Francorum, Anglorum, Hiipaniarum, fic tota oc­ ut tanquam turris David eum propugnaculis fuis cidentalis ecclefia, cum regibus, archiepifcopis , contra Damafcum rcfpiccres , fic adverfus fchifepifeopis, fic roto ciero, fic populo fuo , prxdimatteam pravita : pravitatem, murum te inexpugnabilem ftura fchifmaticum ejufquc principales fautores Dftabilires. 'habilites. Quod Quod utique haftenus omni formidine perpetuo anathemate damnarunt.* nofque in pa- fic * feduftionc ' ‘ poftpotita , ita laudabiliter cognotrem fpiritualem fic fummurn pontificem , ficut fcimus tc feciffe, ut vere propugnator fic defencx communi fama fic tranferiptis litteris , quas for ecclefi® comproberis , fic fchiimatici durum tibi per latorem przfentium deft i namus , po­ in te malleum fe doleant inveniffe. teris evidenter cognofeere, unanimiterfic magnifi­ Nunc autem quoniam, ficut accepimus , pro ce receperunt , omnem nobis obedientiam fic re­ fafto ccdefi® ab Imperatore vocatus, in proxi­ verentiam verbo fic opere humiliter offerentes . mo debes ad prxientiam ejus accedere , difertOu® omnia noftris tibi litteris tanto libentius t i onera tuam per apoftolica feripta rogamus , aperimus, quanto de unitate ac profeftu eccle­ monemus fic exhortamur in Domino : quatenus ft® Ictitiam te credimus concipere ampliorem ; eundem imperatorem horteris modis omnibus & de ipfius adverfitate tanto magis dolere , quan­ inducas, ut ad cor rediens , anime fu® falubrito in medio ejus firmior Columna effe digndr ter confulat, atque ad unitatem catholic® eccfeiceris. ____________ r____ ______ „ fi® revertatur ._____ Proponas etiam__ei diligenter fic Qjjoniam ergo de religione, honeftate, &pro- fuadeas, ut beneficiorum Dei non exhibeat fe in­ dentia tua, ficut de illo, qui fchifmatica vel he-Epatum, fed quanto eum refpeftu Divin® grati® retica pravitate nequaquam potuit contaminari , ampliori* 'faftigio ' fublimavit '····· : tanto unicam fponfed in petra catholic® unitatis firmiter eft folifam Chrifti , quam ipfe proprio fanguine abluit datus, plenitfimam fiduciam obtinemus: perapo- & redemit, propenfiori diligat caritate , & finftolica feripta fraternitatem tuam rogamus,mo­ cerioci veneretur afleftu. Aliter enim nifi ei prius nemus, fic exhortamur in Domino , quatenus , reconciliatus fuerit, falvari non poteft ; & fi ab ficut bene fic laudabiliter, prout accepimus, inilla fchifinatica noo recdferit pravitate , & ad choafti , in devotione ac fidelitate facrofanâx* finum matris ecclefix non redierit, etiamfi prof· Roman® ecclefi® ac noftra, immobili confiant ia perari in hoc fcculo videatur, xtemi pcenam fupperfeveres, ad honorem, augmentum, fic exalta­ plicii evadere non poterit in futuro. Qpod autem tionem ipfius fic noftram, pura mente , fic viri­ juxta evangelicam veritatem ei proderit , fi fic bus totis afpirans , ut nullius mine vel terrores univerfum mundum lucretur; anims vero fux de­ ab obfequio B. Petri fic noftro te valeant aliqtaatrimentum patiatur? Et fi omnibus pnefentis vi­ tz A ioj9 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 1040 tz divitiis fic delifts-abundant, nihil ei omnino A noftra fludeas confortare, quod tuz afleftionis fin£reficerent, fi a Chrifti corpore quod .eft ecdeccritas, ex ipfo rerum exitu dqbeat omni tempore a , fic ab ejus communione przcifus, in gehennam fulphuream ÔC fedes tartareas truderetur ; Ubi nox perpetua fuie die, fupplicium fine fine, dolor ablque remedio , & inertinguibilis crucia­ tus. Quod fi omnipotens Deus effabilem gratiam ei per fuam in­ infpiravcrit , quod ad fi» num matris vellet ecclefiz tota intentione re­ dire; nihil temporale nobia contingere poffet in fzculo, quod acceptius fic gratius haberemus ; fic ipfum, ficut tantumfic tam fublimcm principem, finccra curaremus in Domino caritate diligere , fic modis omnibus honorate . Nos enim ex toto commendari. Noveris auteni ad audientiam noftram perveniffe, quod archipresbyter tuus de Minerva fic alii plures de epiicopatutuo, excommunicatis illius fcnifmatici Oâaviani communicare prrfu- munt, fit eis contra dilcâos filios noftros Brixi- nenfem, fic nobilem virum T. comitem de Garba confilium fic auxilium totis viribus fumminiftrant. Quod utique quam fit indignum, fica tramite ra­ tionis extraneum, tanto tua difcretic plenius no- ‘ vit, quanto ecclefiafticis fic fzcularibus difcipliois eruditus magis noicerit & inftrudus . Unde fra­ ternitati tuz per przfentia feripta mandamus , *· verbum ptophetz imitari volentes, qui ait; Aec _ quatenus ______ ____ __________ _____ r____ ,______ ,,quam Ί_____ tim r przdiftum archipresbyterum memor era nominum eorum per labia mea: hoc pro-B alios .per "tuam dicecefim n' couftitutos, . . ' quos . t hujus .pofitum, fic. hanc omnino gerimus voluntatem ; ~ perceperis , commoneas diliiniquitatis reos efte quod fi converti voluerit, fic catholicz ecclefix 'tgentius , atque compellas, ut penitus de cetero jnhzrcre, quicquid nobis Izlionis, impugnationis, ab h»c malignitate defiftant. Qtod fi in ea ob- fic gravaminis irrogatum, ita oblivioni trademus, tanquam fi nos fic ecclefiam Dei in nullo peni­ ftinata mente permanere przfumpfcrint , tu eos conceffa tibi authoritate coerceas . Data apud tus oftendiffet. Montempeffulanum , xvj. Kal. Junii. Datum Januz, xvii. Kal, Aprilis, VL AD V. AD O............ VERONENSEM EPISCOPUM. f SA L ISBÜR.G ENSEM ARCH IEPISCOPUM. ' Gratulatur 'Significat ecclefiz flatum i hortatur ut nonnul. los e fua diœcefi fchifinaticis quod conftanter fit fidelis ecclefiz : hortatur ut ad fe veniat; fic, fi fit locus im­ peratorem ad faniorem mentem reducat. faventes coerceat. Alexander epifeopur fervur fervorum Dei, venera­ bili fratri O. 1'trenerifi epifeopo , falutem & appfMcam benediiiionem, C .Alexander epifeopm ftrvur fervorum Dei, venera bili fratri Salzburgenfi archiepifcopo, falutem tf apqflolicam benedrihonem. Uod cariftimam fraternitatem tuam fzpius, D Evotionem, quam circa facrofanflam Roma­ nam ecclefiam, fic nos ipios exhibes , at­ Q ficut vellemus, tum infidelitate terrz,tum nunciorum importunitate impedientibus , noftrz tendentes , eam gratam admodum acceptamque benedictionis alloquio non vifitamus : graviifime tenemus, ipfamque in Domino laudibus dignifdolemus , fic plurimum interturbamur . Dum enim fimis commendamus . Unde flatum ejufdem ec­ ferventem in hoc tribulationis articulo, devotio­ clefiz ac noftrum tanto libentius fraternitati tuz nis tuz conftantiam, diligentius attendimus;dum aperimus, quanto tuz puritatis affeftionem circa fortem animi tui prudentiam, qua inimicos Dei eum (elicitam magis & intentam exiftere , fic ecclefiz potenter confutas atque confundis, fic nul­ latenus dubitamus. amatores Noverit ergo _ tuz ___ diferetionis ____________ r prudentia _________, , Ίquod ____ dulcedine 1tam nos , quam fratres noftri , apud Montem-Dfic regis , lucis blandis oblefihtionibus fic cauta in unitate fic fide catholica confortas fedula meditatione revolvimus : dum peftulanum, per Dei gratiam, fani fic incolumes confideramus eiiam , commoramur, fic ab archiepifcopis fic epifeopis , te, (prêta omni mundana potentia , folam veri­ tatem attendens, Imperatorific pravitatisfuzfau­ regibus fic principibus , fic univerfa Occidentali ecclefia tam per (e quam per alios, fic tuos nun­ cios, honoramus propenfius fic devotiftime vene­ ramur. Specialiter autem fratrem noftrum Seno- quanto robore fic feverita- toribus viriliter refilbs: in tantam animi affeûionem progredimur, ut in te folo tam temporali­ ter, quam fpiritualiter , partem noftrz confola- nenfem, Turonenlem, Aquenfem, fic Narbonen- tionis conftituamus, fic perfonam tuam, ficut in­ fem archiepifeopos, dc quibus unum fcilicet Nar- clitum fic fpeciale membrum ecclefiz , tota cari­ tate in Chrifti vifceribus amplexemur . Quicum­ bonenfem, inibi confecravimus : & Autifiodorenfem , Mac'.ovienfem , Nivernenlêm, Morinenfem, que enim in partibus illis fane fapiens nobis ad­ Magalonenfem , fic Toloni epiicopos rcceniuimus : haeret , fic in ecclefiz unitate confiftit , tuo cla- cum quibus in die Aiceniionis Dominiez, publi­ rilfimo ftudio , fic vigilantia , id fine dubio fa&im efte conipicimus , fie in maniféfta veritate ce excommunicationis fententiam in Oftavianum fchifmaticum , atque in omnes fuos complices _ tenemus. Unde omnipotenti Domino, qui te per promulgavimus: fic dileftos filios noftros, Henriineffabilem gratiam fuaA tam invidum nec vin­ ·· s*·'— eum fic Willelmum fanâz Romanz ecclcfiz car­ dinales , apoftolicz fedis legatos, cum Ebroicenfi fic Bajovenfi epifeopis , nunciis videlicet illu- cendum , contra filios tenebrarum pro ecclefia fua conftituit defenforem, & tibi ipfi quem fzvientis ftris regis Francorum *, fic Bituricenfem ac Rc- tium ventorum, nulla ratione a B. Petri fic no­ ftra reverentia potuerunt avellere , gratias quarv tas poftumus fic debemus exfolvimus: omnipoten­ menfem archiepifeopos expeclamus : firmam fpem, fiduciamque tenentes , quod fummz Divinitatis clementia, pacem fic tranquillitatem ecclefiz fux celeriter indulgebit. Qyocirca fraternitatem tuam per apoftolica feripta rogamus , monemus , fic exhortamur in 3 Domino: quatenus te ipfum, fic alios quospotetia ecclcfiz filios , ita in devotione B. Petri ac maris tempcftas, & comminatio circum fremen­ tem Deum puio corde ficfedulis vocibus exoran­ tes , ut te ad honorem fuum fic ecclefix defen­ dat fic protegat per tempora longiora. Rogamus autem fraternitatem tuam , mone­ mus, fic exhortamur in Domino , atque in pec­ torum remiftjonem tibi injungimus · quatenus ia devo £ ALEXANDRI PAPÆ ΙΠ. EPISTOLA 1O4t devotione B. Petri dc noftra, firmus dc immobt. A dc rationabili caufa vel fufpendere valeat , dc nifi prius per eumdem aurnuncitun fuum capi­ lis perfeveres, d< quofcumqye potes, folertia tua ad idem inducas, dc modis omnibus ‘exhorteris . tulo Przterea quoniam in adventu tuo nofter animus plurimum refultat, dc perfonam tuam in agen­ convenitur , fub examine veftro fatisfacere vo­ luerit de objeûis. Datum Vitcrbii, »11. Kal. Julii. dis ecclefiz neceflariam habemus : diferetionem tuam folicite commonemus, quatenus tT SUFFRAGANEOS B1US . «·»«' T... Enarrat quomodo a Romanis Π4 exceptus. clericorum tuorum nobit tranfinittas , confilio cujus , in agendis .ecclefiz vice tua commodius B perfruamur. Interea, fi videris tempus modis omnibus elabo­ res : dc eidem, fi ad nos pura mente redire vo­ ex parte noftra liberius proponas, juxta confilium nos tuum , quod omnia quz contra . ecclefiam Dei dc nos ipfos egit , ei remittere , dc ficut potentidimum .principem ftudebimus ho­ Noftra vel fucceiTorum noftrorum memori* nullo tempore elabetur , quomodo vos in devotione B. Petri & noftra confiante^, & tem­ per , fit firmiter perfiftere , & nobis non cum honoris & reverent ite curaveritis, modi­ & larga obfequia exhibere. Unde nos id pre oculis femper habentes, firmum propofitum & promptam gerimus voluntatem , vos ficut honorabiles fra­ & immobiles columnas ecclefia:, arftiori caritate diligere , & ad honorem dc profedum veftrum , & ecclefiarum vcftrarum , ferventiori Oâob. VII. AD DECANUM ET CAPITULUM defiderio afpirare. Quia vero vos profperi tari bus ecclefiz CABILONENSE. bit··, p·!..!. A tres , norare. *apud * Dol- e, Alexander epifcopus fervus fervorum Dti, venerakiltbuc fratribus Henrico Remeryfi archiepifeopo , aiufipta fuffraganeis, falutem & apoftolicam benediDionem . accepta­ ad imperatorem Fridericum ac­ cedas, dc ipfum ad unitatem ecclefiz, dc devo- luerit , qui IX. AD ARCHIEPISCOPUM REMENSEM s.$r«„ o. noftram przfentiam non polles accedere : aliquem rionem noftram revocare Maxime qttamdiu quam «ardenti defiderio exfpeâamus , gaudenti animo recipie­ mus, dc curabimus multis modis honorare. Quod fi forte contingeret, unde doleremus , quod ad tione dignum , nunciatum . noftro te confpeéhii reprzfentes , ut de pace dc confervatione ecclefiz, tuz dilcretionis confilium habea­ mus. Nos enim perfonam tuam, fuerit & plurimum congaudere , congratulari C cognoiicimus : przfentium fignificatione fraterni­ Ut perfonas regendis ecclefiis idoneas, quas Ca­ tas veftra cognofcat, quod nos diverfa nuris pe­ bilonenfis epifcopus recula ver it, epilcopo Edu- ricula , dc graves hoftium dc iniquorum incurfus, enfi praefentare poflint. Divina potentia dc apoftolorum meritis evaden­ tes, tandem ad portum falutis pervenimus, &a Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , dileitis filiis Galtero decano, b capitulo Cabilone^fi,falutem b apoftolicam benedictionem. Ignificaftis nobis S quod frater no­ venerabilis fter Engilbertus Cabilonenfis epifcopus , per­ fenatoribus populoque Romano devotitfime invi­ tati, nono Kal. Decemb. Urbem intravimus in omni pace dc tranquillitate fuicepti, & illam no­ bis, dc fratribus noftris reverentiam, honorem dc devotionem przdidi ienatores, nobiles civitatis , clerus populufque Romanus exhibuerunt , qua. ecclèfiasnulla major alicui anteceflorum nuftrornm , fic­ ut omnia ora teftantur, aliquando exhibita futi­ przfentantur, recipere pro fua voluntate recufat. le probatur. Unde & credimus, & demifericorVeftrz igitur indemnitati impofterum providere Dei fperamus, in ,proximo ecclefia Dei volentes, przfentium anâoritate ftatuimus, qua- _ dia __ — , , quod , . --------------__ tenus, fi przfatus epifcopus poft trinam commo-Dplena pace dc profperitate gaudebit . Rogamus fonas idoneas cum a vobis ad veftras fraternitatem veftram , monemus tc ex­ nitionem perfonis idoneis ad przfentationem ve­ autem ftram , vel maioris partis, per congrua interval­ hortamur in Domino, quatenus ficut devotiiTnn. la temporum fadam, curam animarum in eccle­ viri, ad augmentum & exaltationem ecclefizlo­ fiis quz ad vos pertinere nofcuntur, committere forte noluerit, liceat vobis illas venerabili fratri lita devotione intendatis, & .alios in B. Petri dc noftro Eduenfi epifeopo przfentare , qui nullius temeraria contradiftionc obftante, eiidem anima­ tur.. curam apoftolica auftoritate committat. Datum Vitcrbii, iv. Kal. Julii. noftra reverentia, exemplo veftro ftudeatis penfius folidare . pro­ Data Laterani, vin. Kal. Decerob. X. AD GU1LLELMUM COMITEM NIVERNENSEM ET IDAM MATREM. VIII. AD EOSDEM. Ut a vexatione Vizeliacenfis monafterii abftineant. Quod Cabilonenfes clericos excommunicare non poteft fuus epifcopus , nec fiifpendere , nili prius id capitulo fignificarit. Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , dileilii filiis derasu b capitulo Cabilontrfi, falutem b apoftolicam benedidftonem. Λ'Χϋο tiens a nobis petitur , quod rationi obviat, & confonat honeftati, decet libenti non animo nos concedere, dc petentium defideriis Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , dilefto fiiio nobili viro Guillelmo comiti Kivemenfi, (j Ida matri ejus , falutem b aroft'iscam beneaiflianem. Q Uanto monafterium Vizcliaceniê ad jus B. Petri, & difpofitionem noftram , nofeitur fpecialius pertinere : tanto erus incrementis dc commodis ftudio frequentiori intendimus, dc ad facilem impertiri favorem. Eapropter auüoritate vobis przfentium indulgemus , ut Cabilonen­ fis epifcopus nullum clericum Cabilonenfis eccle- pacem jpfius, & bonorum confervationem , ma­ gis foliciti permanemui . Inde quidem eft quod fiz interdicere, excommunicare,, omnimodis Conal. General. Tom. XXI. fine manifeft* de pace dc utilitate ejufdem monafterii exiftentes , dileftum filium Vuu ftudiofi noftrum fub- . JO43 ALEXANDRI PAPÆ ΠΙ. EPISTOLÆ. XU. AD HENRICUM mittimus, magnitudinem veftram per apoftolica feripta rogantes , monentes , & exhortantes in Domino, quatinus ad pacem dc utilitatem prae­ fert ptac ecclefie , & rerum fuarum confervatio­ nem & defcnfionem , pro reverentia EDUENSEM, Galeerium Lingonenfem, Atanum Autifiodoren- fem, & BernarJum Nivernenfem epifeopos. Ejufdem argumenti. B. Petri , ac noftra, modis omnibus intendatis, dc jamdiûura fubdiaconem noftrum in hoc audire & et­ silexeender eptfcoptet fervtu fervorum Dei , ολμτμbilibnt fratribut Henrico £dne>ifi , Galterio Lingoneufi, Λίαηο -^ntfiodoreufi , b Bemardo Aiveme^fi, epifeopis , fainter» b apoftolicam benediBweem. iam exaudire curetis, & circum adjacentes nobi­ les & potentes barones veftros a przfcripti mo­ nafterii moleftiis & injuriis penitus compefeatis. Ita quoque noftris in hac parte precibus & ad­ monitionibus acquiefcatis , ut nos preces ac pe­ titiones veftras debeamus efficacius IO44 A fubdiacooem Petrum ad nobilitatem veftram tranf- exaudire, & cis fffeftum utilem indulgere , & ad honorem B veftrum omni tempore ferventius afpirare. Datum Senonis, vili. Idus Septemb XI. AD SENONENSEM ARCHIEPISCOP. D veftr* fraternitatis notitiam , b' ut fupea ufyne ad bete verbo : Ecclefic Romans A exiftit. Venerabili fratri noftro Senonenfi archi- epifeopo dedimus in mandatis , ut comitem, dc matrem fuam fub velocitate, cum memoratum omni diligentia ftudeat convenire , dc attentius exhortari, quod prznominaco abbati dc fratribus ablata Ejufdem argumenti. omnia ceffante dilatione reftituant , de damnis dc injuriis illatis congruam fatisfaffionem exhibeant , Alexander epifeopnr fervus fervorum Dei, venera­ bili fratri Hugoni Stnonenfinm archiepifcopo, fa­ inter» b apoftoiic.rm benedtBioncm. dc ab eorum moleftatione dc grava­ mine indebito ulterius omnino quiefeant : alio­ quin per totam terram eorum omnia Divina of­ ficia, preter baptifina parvulorum, dc pceniten- D tu* fraternitatis notitiam perveniffe cre­ tias moriendum, penitus interdicat: dc fi necfic refipuerint, in perfonas illorum ex com munieat iodimus, quomodo vir nobilis comes Niver___ nis fententiam non differat promulgare ; vobis nenfis, & mater fua , in____ Vizcliacenfc. monafterium manus fuas amplius foltro aggravarunt, deeper fua feripta fignificans , dc firmiter ex parte Dei ac beats Mari* Magdalene , cujus corpus^ noftra injungens, ut fententiam ab eodem in fu- A iradtffi comitis Vel mam's fus terram, aut pér­ in eodem monafterio requiefeit, timore dc reve­ rentia omnino poftpolita, equitaturas, boves,a- { oras eorum prolatam, ufque ad dignam fatisfa- ftioncm inviolabiliter obfervare curetis. Ideoque fraternitati veftr* per apoftolica feripta manda­ fmos, & pecora , tam monafterii quam exterio­ rum obedientiarum, per fervientes fuos rapere , mus, quatinus cum ejus fuper hoc litteras rece­ & exinde abducere minime formidarunt. Abbati quoque ejus loci jam diffus comes minas dcinfidias circumponit , ita quod de peritis, quod ab eo exmde ftatutum fuerit, ûcut gratiam B. Petri ac noftram caram habetis, monafterio fine firmiter teneatis, & per veftras parochias proprii corporis periculo dt timore exire non au­ deat . Unde quoniam monafterium facta­ tis inviolabiliter obfervari · alioquin nos in noftri tranfgreffbrem mandati id auftore Domino du­ illud ad jus dc proprietatem B. Petri ac noftram nofciturfpe- cialner pertinere, & non modicum membrum ec- rius corrigemus. Datum apud Qarum-Montem, Non. Junii clcliz Roman* exiftir : fraternitati tu* per apo­ ftolica feripta mandamus , quatinus, ficut gra­ tiam B. Petri ac noftram caram habes, memo­ ratum comitem, dc matrem fuam, fub veloci ta-θ ΧΠΙ. AD LUDOVICUM VII. FRANCOR. REGEM. te cum omni diligentia ftudeas‘convenire, ÔC at­ tentius exhortari , fratribus ablata quod praenominato omnia Rog»t regem ut comitem Nivemenfem coerceat. abbati & ceffante dilatione refti­ .Alexander epifcopus fervit s ftrvonm Dei, egrifiutto in Cbrifto filio Leedovico illufiri Francorum regi, falnhut b gpoftalscam btnediBianem. tuant; de damnis & injuriis illatis congruam fatisfaffionem exhibeant, & ab eorum moleftauo- uc ac gravamine indebito ulterius omnino quicf- cant. nem Alioquin infra xx. dies poft tuam , commonitio­ per totam terram eorum , D regi* ferenitatis notitiam credimus perve- omnia A Divina officia , przter baptifma parvulorum , & Îare. Venerabilibus fratribus noftris , niife , quomodo nobilis vir comes Ntvem. & mater fua in Vireliacenfe monafterium manua pcenitentias moriendum, penitus imerdicas, &, ii nec fic refipuerint , in perfonas illorum ex­ communicationis fententiam non differas promul- fuas amplius foiito aggravarunt, & Dei ac bea­ ta: Man* Magdalen* , cujus corpus in eodem monafterio requiefcit, timore & Eduenfi, reverentia om­ .ingonenfi,t Autifiodorenfi, OUI niVUVttJIU » dc IA Nivernenfi rWJVCI UCbtli epifeol , nino poftponra , equitaturas , boves, afinos, dc pis per icripia rua fignificans, & firmiter eiidem t pecora , tam monafterii, quam exteriorum obodientiarum, per ietvientes fuos rapere, & exin­ de abducere minime formidarunt. Abbati quo­ ex parte nom* injungent, ut fententiam a te in I iupradiffi comitis vel matris fu* terram aut per­ fonas eorum prolatam, ufque ad dignam fatisfa- que ejufdem loci jamdiâus comes minas dc infi­ ila quod de monafterio fine tlionem inviolabiliter ftudeant obfervare. Nos e- dus circumponit : nim ipfis per feripta noftra mandamus , ut ex quo fuper hoc litteras tuas receperint , id fideli* proprii corporis periculo dc timore exire non au­ det. Publicam etiam dc antiquam ftratam non ter ftudeant adimplere . , foium infringit , led viatores per quoddam caftrum fuutrt rranfire compellit : dc occafione ifta quofdam burgenfes a nundinis redeuntes cepit . Unde, quoniam monafterium illud ad jus dc pro­ prietatem Romans ecclefic, ®ic cclfitudinir proteffionem , fpeffare dinofeitur : ierenriatem tuam «045 to4« ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. tuamper âpoftolica^fcripta rogamus, monemus, A cum nobili viro Hugooe fratre tuo eomiie Ku& exhortamur in Domino , ~ quatinus Divini a· ·* · moris obtentu , & pro reverentia B. Petri , ac noftra , memoratum comitem & matrem fuam inftanter commoneas, & diligentius Audeas con­ ten®, hiijuftnodi pacem de conccrdiam ftattnfti Quod omnes res mobiles Ac immobiles, & omîtes homines tam clerici quam laici , in omni tem­ pore fint fub ea pace fecuii. Nec ulli liceat fit­ venire, & etiam, fi neceftê fuerit, poteftatc re­ ter armatos milites, Ac clientes, quaelibet «ma gia coercere, ut pnenominato abbati & fratribus ablata omnia fine dilatione reftituant, de dam­ nis & injuriis congruam fatisfaftionem exhibeant, ferre : nili milites , e nies folummodo j Ac clien­ tes , finçulos baculos ferant : qui pacis, ficut ce­ teri, debent fecuntate gaudere. Et pneter eos , & ab eorum rr.oleftatione ac gravamine indebito qui hanc pacem, ficut ftatuta eft, noluerint fir­ ulterius omnino l)uiefcant. Ita quod ab omnipo­ tenti Domino indeficiens propter hoc premium mare , & inviolabiliter obfervare , ficut de his qui publice perjtuanr, vel fidem mentiuntur pro feliciter valeat adipiicr, dc nos elementi® turu- nunifefto debito , feu pro cognita fidejuflior.c, berrimas exinde gratias exolvere teneamur . Nos de rebus eorum pignorandis licentia non denege­ enim praefatum comitem & matrem fuam per no­ tur.· vobis tamen exceptis. Ad cjufmodi veropaftras litteras monuimus, ut errata corrigere Au­ B cis & fecuritatis fuftentationcra & defenfionem, deant, & a talibus de cetero penitus conquicfcant. Datum apud Clarum-Montcm, Non. Junii, ftatuttim eft ut abbates, archidiaconi, archiprel- XIV. AD GUILLELMUM ABBATEM ET quoque, & mercatores, atque burgenfes, qui fa­ byteri , monachi, canonici , priores, & omnes clerici , qui proprias ecclefias regunt , milites homi­ cultatibus abundaverintf & omnes étions PKATltKS VIZELUCSNUS. nes tam clerici De fuperiotibus litteris a fe feriptis certiores fscir. quam laid , qui habuerint par boum, feu aliorum animalium, cum quibus ara­ re poftint , five amplius habuerint , vel qui ha­ buerint fummarium, equum fcilicet vel equam , JllfMtmdfr tpifcopM [ervxe [ervorum Dei , dilt&b tliu Gtuiltltno affari é’ frotribxr i-izxiitKtnfi- bru, fiixtcm & apofaliCM* bcnedifiiawn . mulum vel mulam, quae ad portanda cent, duodecim denarios Rutenenles, tantumdem valentes donent ■ onera lo­ five alios Cum vero habue­ rint ovile ovium, dent pro eo fex denariosefui^Ufeeptis litteris vcftris, ac diligenter pcrfpeftis dem monet®, vel alios «équivalentes - Totidem O tribulationibus Ac anguftiis vcftris, quas ea-C autem dabunt qui habent unum bovem tantum, rum continentia exprimebat, patern* mentis afvel aliud animal cum quo vehant arare , five feftu interius condoluimus , rium veftrum , ficut qui monafte­ proprium patrimonium B- Petri afinum, quem poftint locare. Clientes vero, & artifices, fcilicet fabri, fartores , pcllicarii , δχ efle cognofcimus, At vos ficut fpeciales Ac devo­ omnes tos ecclefi® filios certiori in Domino caritate di­ cim denarios , operarii, eut fex, vel odo , fecundum fuorum feu duode­ capcllanorutn ligimus, Ac vcftris profeftibus prompto animo al- arbitrium dabunt. Verum fi pater cumfilii$,leu piramus. Inde fiquidem fu't, fratres, five confanguinei fuerint , quod cariftimo in Chrifto filio noftro Ludovico illuftri Francorum regi, venerabilibus quoque fratribus noftris Hugoni Scnonenfidm archiepifcopo, Educnfi, Lingonenfi , Autifiodorcnli Ac Nivemenft epifeopis, nobili etiam viro comiti Nivcrncnfi Ac comit; ite qui nondum funt invicem feparati, nec funt res eorum di vi­ te.- unus pro omnibus dabit : nufquifque pro fe · fingulas parochias alioqui lolvat u- autem iftud per Commune debet reddi , cum fetipto u- mus parochianorum, quem capellanus cum con­ snatri ejus, pro negotio veftro feripta nuftra di­ filio fui archipresbyteri & voluntate fuorum parigimus, ficut ex eorum tranferiptis vobis cvulen___________ __________ rochianorum degerit.____ Et__ in die ___ ftatuta ab ipfo tius innotefeet . Vos aurem ad h«c corrigenda Dpirochjano , £ cum eodem feripto» , ad Ruteftudium Ac operam adhibeatis, Ac per clauftri ac ‘ ‘ nenfem ecclefiam deferatur. religionis obfervantiam jugiter orationi vacantes, fuas amiferit , clametis in caelum, ut omnipotens Dominus his malis cito finem imponat, Ac vobis pacem Ac o- rium eft folverit, in integrum reftituatur : fi ta- ptatam tranquillitatem concedat. beat , vel locum ubi funt, poterit detnonftrare ; Datum apud Qarum-Montem, Non. Junii. men certam perfonam fin autem, minime . vel oppida AD HUGONEM RUTENENSEM EPIS COPUM., Laudat quod in tota dicrcefi pacem perpetuam, nullo dierum aut perfooarum diferiminc , ' conftituerit. epoflolicam benedi&tonem. ablatas ha­ Si vero inimicos , depraedari vel diruere forte villas , contige­ nifi quantum a malefaüoribus recuperari . poterit proprias ecclefias non habent, nifi par boum habuerint, non co­ Clerici vero qui _ fi forte res fuas perdiderunt, eis nequaquam eE mandabuntur . Additum eft ‘ ’ “ “ »n ’ . prediria . ‘ ~ pace ,. utt capellani ecclefiarum , ‘ ' tuordecim /^Uoties ea qu® ad pacem pertinent poftulan- tur a fede apoftolica confirmari : tanto fu- r his benigniorem aftenfum nos convenit adhi- Ac omnes laici , annis At fupra , pacem & a qua- commune firmare debeant, Ac obfervare. Qui vero in hoc obedi re contempferiot , debent ab ecclefi* limi­ nibus coerceri , Ac ab omni pace fieri alieni . Ecclefi® quoque parochiarum, in quibus violato­ re, quanto ex bono pacis plura commoda Ac gratiora fingulis proveniunt incrementa. Ex quo­ donec dam fiquidem referipto a tua nobis Quam liquidera pacis inftitutionem, quemadmo­ tranfmiflo , ad audientiam fraternitate noftram pervenit , res pacis habitaverint, a Divinis vacent officiis, ipfi ad dum a vobis emendationem venire faâa eft, Ac referipto cogantur . authentico quod tu habito concilio abbatum, prarpofitorum, roborata , & archidiacooorum tuorum. Ac baronum terr®, tuàoritate apoftolica confirmamus , Ac prafru- Caecil. GntreJ, Tom. XXI. _l qu® res fibi gantur dare, fi nolint ; fed non dato communi, ^Hexonder epifeopus [ervtu fervorum Dei , venerobüi fratri Hugmt Rntene^fi epifeopo, [Mutem & E ficut przdi- rit, res quidem mobiles emendabuntur de com­ muni: fed damna rerum immobilium non refti- tuentur , •«•s. Λ Quifquis autem :es poftquem commune firmam Ac ratam Vuu habemus , 2 Ac eam tium ALEXANDRI PAP. £ HI. EPISTOLÆ. tO47 tiuni fcripio ccrmtiunimtis .* ftaruemes ut nulli otnnino Ijornmum liceat hanc paginam noftrs coohrmationif infringere, vel ei aliquatenuscoatrariare · Si quis auietn hoc attentare prartumpierk, ind'^nattonem omnipotentis Dei, & bea­ 104I A XVIII. AD FRANCOS. 5· Bernardus Clarevall. abbas ia fanâonttn nu­ merum relatus. turum Petri & Pauli, fe noverit incurlurum. Datum Verulis, fecundo Idus Maji , catus noftri anno fecundo, pontifi­ XVI. AD ARNULPHUM LEXOVIENSEM EPISCOPUM. ✓^Ontigir olim dum eflêmus Parifiis De cMciiiaculo Papienfi multa rtif!. itteras a tua nobis prudentia; &c. L Extat cmctbabttlo Pspierf. Alexander epifcopus fervus fervorum Dei , venera^ bilibus fratribus unrverfis arebiepifcopis , epifeo­ pis , iZ dile&is filiis Motibus, 'alitfote eetbfia· rusn prolatu, in regno Francia conftitutis , fnlutem tt apoftolicam benedtEiionem. /n B conditu, ti, ur magni quidam, ac venerabiles viri, de canonizando fandx record. Bet nardo, quon­ dam Clarevallcnfi abbate, facerent mentionem .· optantes utique, fic piis nobis precibus feggeren- ' XVII. AD ANGLOS. tes, ut in concilio ejuod de proximo erat Turo­ S. Eduardus Anglic rex in fandorum numerum ni celebrandum , digno huic fic lat^Ubili voto celerem daremus eftedum . Cuinque nos eidem adferiptus, negotio, favorabili fatis intenderemus aftedu,fu- pervemt multitudo Ac frequentia /dienander epifcopus fervus fervorum Dei, venerabiiibm fratribus artbiepifcopis , epifeopis, ac di­ tiis finis abbatibus , prioribus, abifote ecckfiarnm pralatis per Angliam cnftstxtis , faintcui in divertis provinciis petitorum, qui rem fimilem poftulabanc . Unde cum videremus non pofiè congruenter om­ nibus latis fieri: ftatutum fuir, pro fcandalodevitando, etiam in hoc differri. Nuper autem ex jnftantia fic devotione Clarevallis fratrum, fic a- ape>ti>icat» benedstiimesu. 1 i arum fublimium perfonarum , eifdem apud nos Llius devotionis conftantiam, & fidei firmita­ precibus innovaris, reduximus ad memoriam no­ tem, quam circa matrem facrofandam Ro­ ftram , ejufdem beati viri fandam fic venerabiClem vitam, qualiter ipfe fingularis gratixprero­ manam ecclefiam exhibetis, diligentius attenden ­ tes; in id propofitum voluntatis adducimur, ut gative fuffultus, non folum in fe ipfo, fandita- I vos ficut cariilimos fratres, & ipeciales ecclefix filios fincera caritate in Domino diligamus, pro- penfius honoremus , & poftulationes veftras , te ac religione prefulferit, fed etiam in univer- fa ecclefia Dei, fidei fic dodrinx rir . lumine radia- Frudum vero quem in domo Domini, fic quantum cum Deo poiTumus, libenti animo ad­ verbo operatus eft fic exemplo , mittamus. Inde utique fuit, quod fuper petitione, quam minus fandx Chriftianitaris ignorat: cum uique ce Evuardo gloriofo quondam rege religionis Anglorum , canonizando , & in fanuorum catalogo aferibendo, tam canffimus in Chrifto filius nofter Hen- ncus, illullris Anglorum rex , quam vos ipfi , nullus fere ter­ ad exteras quoque fic barbaras nationes , inftituta tranfmifcrit , finds atque monafte- riorum fundationem extenderit, Ac infinitam mul­ titudinem peccatorum per vix fxcularis latitudi­ nem incedentem, ad fpiritualis virereditudinem nobis inftantius porrexiftis, follcitam cum fratri­ revocant. Specialiter autem facrofandam Roma­ bus ncftris deliberationem habentes, libro mira­ nam ecclefiam , cui audore Deo prefidemus, ita quondam fub gravie perfecutionis turbine laboculorum tnlpedo, qua: , dum in came mortali viveret, fic poftqnam de prxfenti Izculo eft af- Drantem, tam vitx merito, quam datx libi cae­ lump tus, omnipotens Dominus per fuam mife- litus fapientix ftudio fuftentavit , ut digne qui­ ricoidiam declaravit; vifi* etiam litteris antecef- dem fic nobis, fic omnibus ejufdem ecclefixfiliis, ioris noiln pix record. Innoc. papx. veftris quo­ que tcftimoniis inde receptis: qiumvis negotium in memoria habendus fit, fic devotione perpetua venerandus. In aftiidionc vero corporis fui, uf­ tam arduum fic fublime , que adeo non fjtquenter foleat fibi mundum , feque mundo reddidit nifi in iolemmbus conciliis dc inore concedi,de crucifixum, ut confidamus martyrum quoque eum communi tamen fratrum noftrorum confilio, jux­ merita obtinere fandorum, quem confeflionisor­ ta votum fic defiderium prxdidi filii noftri regis, dine, fic parfunonta vitx , ac veftrum , coipus ipfius confeflbris ita glorifi­ es ηώ un cenfuimus, & debitis przconiis adoran­ duxifle martyrium. Quibus omnibus pia dum m ttrrs, ficut eundem ccntcflorem Domi­ fic in concilio fratrum noftrorum expefitii, con- nus per fuam gratiam glorificavit in cœlis. Un­ f.fi de miferlcordia Dei, cui perfeveranter fic fi­ de \iutncct numeretur , inter fandos qui confeftbres de hoc ipium apud Deum cetero fignis meruit ac virtutibus obtinere. Quia igitur decet honcilatis veftrx prudentiam, cum pe coiere, & toto iludio venerari , auctoritate apoftolica venerandum, quem veftra poftu- la.n devotio , & colenuum ; univerfitatem ve­ ftram per apoftofea Ictipta monemus, ficexhor­ confiât tam longum confideratione penfatis, deliter militavit , necnon fic de beatorum Petri fic Pauli apoftolorum, fic ejufdem beatiifimi conLfeftbris meritis prefumentes, eum apoftolicx fe­ dis auctoritate catalogo fandorum aferibi man­ davimus , fic commemorationis fux feftum decre­ vimus amodo publice celebrandum. Vos ergo qui fic e/ufdenj fedis apoftolicz infti­ tuta fufeipere , fic Deum in fandis fuis confur- tamur in Domino , quatenus cum ita deincepa fiudeatis debitis obicquiis honorare, ut ipfius in- viftis gloriofius terceftionibus apud diftriftum judicem mercamini meri: s, digna premia recipiatis in coelis. Dacum Anagnix, XV. Kal. Febr. veniam obtinere, fic gloi iofum in arerna tudinc pbiles quidam viri peccatorum vincu­ lis, irretiti, & miferatione illius qui vocat ea qu* non font, tamquam ea qu* funt, foperna giatia funr afftati & taâi , fuper multis tranigref- fionibus fois, dolore cordis intrinfecus, ficprzte- ritorum agentes pœnitentiam peccatorum , non folum poffeffiones terrenas , fed & corpora fua Orientali , detrimenta dc in* B dare in extrema quaeque pericula pro Domino decreverunt . Et ad exemplum Domini nofti i Jefo commoda ex difeordia & diflênfione , qu* inter ratiffimos in Chrifto filios noftros itiuftres Fran­ Chrifti , corum & Anglorum reges , meam, fed ejus, qui rnifit me patris : per humani generis contigit inimicum, poterunt evenire, noftram de­ cet diferetionem advertere, quanto exinde majo­ ra, quod Deus avertat, pericula formidamus. Quocirca diferetionem veftram feripta, monemus , mandamus , per apoftolica atque pnecipi- mus , quatenus ad pacem inter cos & concor­ diam reformandam modis omnibus per vos & per alios religiofos & diferetos viros intercedere ftudeatis , utriufque regni diligentia & ad hoc tota qui ait : Non veni facere voluntatem in habi­ tu, & converfatione religionis , fub unius magi­ ftri ftatuerunt obedientia commorari. Eo utique moderamine propofitum fuum & ordinem tem­ perantes, ut quia univerfa turba fidelium in con­ jugatos & continentes diftinguitur , & Dominus Jefos Chriftus non folum pro viris , fed & pro feminis quoque, de ftrmina nafeivoluit, &cum hominibus converfari : habeantur in ipfo ordine, Îui ccrlibem ducant vitam , & concilium beati dc totis viribus laboretis. Modis omnimodis prr- 'auli fequantur, qui dicit : Dt virgmibu/ autem caventes , ne ad petitionem vel favorem unius praceptum Domini non bjbeo, confilium autem do . aliquid ft a tua tis, undealter fcandaliuri debeat ,CSint'etiam qui jux-ra indit ut ionem Dominicam ' ‘ ad procreandam 'fobolem , fic incontinenti* pre- aut quoquo modo turbari. Ad hcc, vobis diftriffius prohibemus, ne uter­ que veftrum, vel alter, regnum Anglorum intra­ vel de negotiis ejufdem re , regni traâare , & prrfertim de confecrationibusepifcoporum aliquid unquam efficere, vel ordinare prefomat, nifi prius venerabilis fraternofter Thomas Cantuarieniis archicpilcopus jam dido Anglorum regi ex integro reconcilietur. Quod per ftudium, & operam ve­ ftram, operante Domino, ad efieâum poffeper­ cipitium evitandum, conjugibus luis utantur , fic una cum eis ad incolatum foperne patri* de convalle lacrymarum , & terrena tranfire pere­ grinatione nitantur, & lacrymis diluant & ope­ ribus pietatis reatus. Quibus fupra fundamentum fuum , quod Chriftus eft, pro cura carnis fic affeâibus liberorum , ligna , iœnum , ftipulam *di- ficare contingit, cum aliis expeditiores & conti­ duci , confidimus ' & omnino fperamus . Sicut c- nentes , xdificent aurum , argentum , & lapides pretiofosr & ifti tamen & illi militent uni regi, mm ex & fuper unum fondamentum cœleftem unam *- litteris multorum diferetorum virorum accepimus, nihil eft, unde przfatus Francorum dificent manfionem, promitlione Pfalmiftc in Dorex, & tota terra ipfius, amplius commota fue­ _ mino roborati, qui minora quoque membra ecrit vel turbata, quam ex iis qu*Joannes Saresbe-Dclefi* confortat, & dicit: hnptrftflum meum νιnenfis decanus, a nobis rediens, in partibustUu . derunt oculi tui, & in libro tuo amne/ feruentur . dicitur diffeminaffe. In.horum autem fidelium Chrifti collegio, tu Datum Beneventi, 11. Kal. Septcmb. dilede in Domino fili Petre Fcrdinandc, per vo­ luntatem Dei magifterium fuper alios, & provi­ XX. AD MAGISTRUM MJLlTLt s. Jacobi in Hifpania, ejufque fratres. Approbat illorum inftitutum. dentiam folcepifti. Qui cum quibufdam fratrum tuorum ad preientiam noftram accedens , cum humilitate qua decuit, a fede apoftolica requifi- fti, ut vos, tanquam peculiares filios fionem noftram, & locum in quo Alexander tpifcapue fervue fervorum Dti , diltflis filtii Petro Eerdtnando, magtftrg miletia S.Jaco­ bi , ejufyxe jratnbut clericu, & lain e , /4*1 prafentibu< , yxa® futuri/ , communem vitam profeffu, ia perpetuam rei memorum. in defen- caput ordinis tactum fuerit, in jus & proprietatemiacrofan&a Ko man* ecclefi*, recipere deberemus. Unde nos devotionem veftram & bonum ia . Domino defiderium at tendentes, de communi fra­ trum noftrorum confilio, in fpeciales & proprios Efacrofancbc Roman* ecclefi* filios recipimus : or­ Deus in donis fuis , & fandus in dinem veftrum authoritate apoftolica confirman­ omnibusoperibusfuts, qui ecdefiam foam no­ tes, prefentis feripti privilegio communimus. va femper prole fecundat, & ficut pro patribus Statuentes , ut quafcumque poffeffiones , quae­ fili» in ea facit exurgere , fic a generatione in que bona in pnefentiarum jufte & legitime pofEnediftus B generationem notitiam nominis fui, & lucem fi­ dei Chriftian* difiundit . Ut ficut ante ortum Solis, ftellc fefc ad occafum in firmamento fe- fidetis, aut in pofterum conceflione pontificum, largitione regum, vel principum, oblatione fide­ lium , leu aliis juftis modis patrante Domino po­ quuntur, ita inecclefiafticis gradibus, generatio­ teritis adipifei , firma & vobis & nes juftorum, antequam veniat dies Domini ma­ gnus & horribilis , dc tenebras noftras veri Solis fonbus, fle illibata permaneant . fplendor illuminet, per tempora fibi foccedant . Et ficut multi fiepe per caudam draconis deji- veftris foccef- In quibus h*c Enumtrat aliquot torum poffefiomt. Pergit: Sancimus praeterea ne occaGona anti­ propriis duximus exprimenda vocabulis . que , ion ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. «pus detentionis, five feripture, quilquam vobis A tredecim illos fratres fine dfladooe'allqua ctavopoflit auferre , que ultra,, memoriam hominum cabit; --k:-· fit Λ fi quifquam -■r------------------eorum, infirmitate -----------vdalia ·-■fub Sarraccnorum detenta funt poteft ate , fit de cauia, infra quinquaginta dies adefle nequiverit, munificentia principum , feu veftro ftudk» Λ la­ cum aliorum confilio qui pnsfenies fuerint , abore , aut jam obtenta funt, aut in futurum , llum abfentis loço conftkuet, ut magiftri eledio auxiliante Domino, poteritis obtinere , Cum er ex aliquorum abfentia minime differatur. Ilii ve­ ro tredecim fratres, fi magifter, qui pro tempo­ nim unica fit vobis intentio , fit Angularis cura re fuerit, perniciofus aut inutilis apparuerit, cum femper emineat pro defenfione Qtriftiani nomi­ nis decertare, nou folum res, fed pertonasipfas confilio Priori* clericorum, fic fanioris partis capi­ tuli, majoribusdomuscorrrgendi, aut etiam amo­ pro tuitione fratrum iocunâanter exponere: plu­ vendi eum, habeant poteftatem. Et, fi inter eum rimum poflèt hoc pium opus fit laudabile ftudium impediri, fi labores, fi( ftipendia veftra, quas in & capitulum emerferint queftiones , debitum eis communi proficiunt , proripiantur ab aliis ; fic finem imponenti ne per aliena judicia , vel diotiofi, ac dafides, atque in laboribus fuis , non labatur ordo, vel temporalisfubftantia diflipetur. qu* JefuChrifti, fed qu* fua funt requirentes , In nullam autem ex hoc fratres Illi fuperbiam emolumenta illa perciperent, qu* pro tantis la- B eleventur, fed magiftro fuo devoti fic obedientes boribus, vobis, βζ pauperum Chrifti ufibus funt exiftant. Et fi quis eorum ex hac vita tranfieprovifa, dicente apoftolor Qui non laborat, non rit, vel pro culpa, feu alia quacumque fuerit occafione mutandus: magiftercum confilioreliquo­ manducet. Inter ea fane, qua profefljonls vcftr» in ordi­ rum majoris partis, alium loco ejus fubftituat . ne ftatutum eft obfervari ; primum eft, ut fub In capitulo aptem, quod diximus annis lingulis unius magiftri obedientia in omni humilitate at­ celebrandum , tredecim ifti fratres dc commen­ que concordia fine proprio vivent debeatis, illo­ datores domorum, nifi evidens & magna eos nerum fidelium exemplum habentes, qui ad fidem ceflitas detinuerit, ad ftatutum locum incunflanChriftianam apoftolorum praedicatione converti, ter accurrant, dc communiter traâent , que ad profèâum ordinis, animarumque falutem, & fuvendebant omnia fic ponebant pretium ad pedes illorum , dividebaturque Angulis , prout cuique ftentationem corporum fuerint ftatuenda . Ubi opus erat , neque aliquis illorum qui pofledeprecipue ad defenfionem Chrlftianorum intende­ rat , fuum efle dicebat , fed erant eis omnis re moneantur, & dlftriâc precipiatur, utinSarracenos, non mundane laudis amore, non deficommunia, ______ , ______________ __ Ad fufeipiendam quoque prolem , qux in ti- C derio fanguinis effundendi Ί , non terrenarum re­ more Domini nutriretur, fic infirmitatis human* rum cupiditate, bellum traftent ; fed id tantum remedium juxta inftitutionem Domini, fic indul­ in pugna fua Intendant , ut vel Chriftianos ab gentiam apoftoli, qui ait: Bonum efl homini mneorum tueantur iocurfu , vel ipfos ad culturam lièrent km tangere , propter fornicetimem entent po.Tint Chriftianac fidei provocare. tennfiptifqne ntcorem fnam babeat , èî fimiliter mnEligantur & tunc vifitatores vifitatorcs idonei ido ,. ,, , , qui dolier vimne liee vienne fnnnt fane ; qui continere nequiverit , concon· mos fratrum per anni circulum fideliter vifitent, jugium fortiatur, & fervet inviolatam fidem uxo- & qur ibi digna correftionc invenerint, aut ipfi ipfi J de­ ri, & uxor viro, ne tori conjugalis continentia r corrigant ----- ‘------ , *aut ad ~J generale --------- *- -capitulum -- · violctur. Si autem viri praemortui fuerint, & re­ ferant corrigenda. lictae uxores qute ordinem fuiceperunt , nubere Clerici pnsterea veftri ordinis per villas fit op­ voluerint; denuncietur hoc magiftro , five com­ pida fimul maneant, fic Priori, qui fuper eo fue­ mendatori , ut cum illius licentia cui mulier iprit ordinatus, obedientes exiftant . Et filios fra­ fa vult nubat, tantum in Domino. Quod etiam trum qui eis a magiftro fuerint commifli , inde viris inrelligitur obfervandum : una etenim ftruant fcientia litterarum. Et fratribus, tam in D vita, quam .in ___ morte fpiritualia . utrique lege tenentur. t ____ fubmioiftrent _________ Statuimus quoque ut nullus fratrum , five fo- Induentur autem fuperpelliciis , & conventum rorum, poft fufeeptionem ordinis veftri & pro- *& clauftrum fub “ ' Priore fuo tenebunt , fic humi­ miflam obedientiam, vel redire adfeculum, vel liter facient quod ab ipfo illis fecundum Deum ad alium ordinem, fine magiftri licentia , audeat fuerit imperatum. Ubi fratres quoque, de quibus fe transferre : cum fint in ordine veftro loca fta­ magiftro vifum fuerit, convertentur, fic non fint tuta , * ut quifque diftriftus valeat converfari . otiofi, fed vacent orationi, fic aliis operibus pie­ Difcedentcm vero nullus audeat retinere, fed ad tatis. Clericis vero dé laboribus, fic aliis bonis a K. ordinem fuum per cenfuram ccclcfiaftkam , qui Deo prseftitis , decime reddantur a fratribus , * D..it,dilceflerit * cogatur. unde libros fic congrua faciant ecclcfiarum orna­ H. (jt autem in ordine veftro cum majori omnia menta, fic in neceflitatibus corporum convenien­ deliberatione tradentur: ftatutum eft inter vos , ter fibi provideant. Et fi aliquid fiiperfuerit, fe­ ut locus aliquis ordinetur , in quo per fingulos cundum providentiam magiftri, in ufus pauperum annos in folcmnitate omnium fandorum , gene­ erogetur. rale capitulum teneatur , & fit ibi clericorum Ut autem concordia caritafque inter vos fer­ conventus , & Prior , qui illorum , & aliorum £* vetur , & a peccato detraâionis fic murmuratio­ clericorum qui de ordine veftro fuerint , curam nis cunftl debeant abftinere ; qui commendator poflit habere, ac fratrum , cum necefle fuerit , in quolibet loco fuerit conftitutus, pro facultate provideat animabus. Sint autem tredecim in or­ domus, in fanitate, fit egritudine, quodeumque dine fratres, qui magiftro, cum opus fuerit, irT opus fuerit, eum ea folicitudine ac benevolentia confilio, & dilpofitione domus afliftant , & eli­ fubminiftret, ut neque in fubftantia parcitatem, gendi magiftri curam habeant competentem . neque in verbo amariti&ioem gerere videatur. Prior fiquidem clericorum, cum magifter migra­ Sit vobis praecipua cura hoipitum, fit indigen­ verit dc hac luce, de domo & ordine folicitutium : & neceflaria illis pro facultate domus lidinem gerat. Cui ficut magiftro ordinisobedlen- beraliter conferantur. tes exiftant, donec per providentiam tredecim preExhibeatur prcknis ccclefiarum honor fic reve­ difrorum fratrum magiftri eleftio celebretur. Is, rentia. Subminiftretur Chrifti fidelibus canonicis, cumtranfitus magiftri fuerit auditus & cognitus, monachis, tcmplariis, hofpitalariis , aliifque in fan- ton ALEXANDRI PAPÆ lit EPISTOLÆ. ioJ4 fanda religionis obfervantia politis, confiliumdt A Ad indicium autem hujusafede apoftolicaperauxilium: quorumlibet dt indigentia, ii facultas cepts liberali ratis, decem Malachinos nobis no­ fuerit, fubleverur : ut Deus in veftris glorifice* ftrtlque fuccefloribus annis lingulis perfolveiij. ------------:ι— ». Si igftur fecularis ecciefiafticave perfona tor operibus, dt -i:: alii — qu viderint , humilitatis ,. hanc noftr· conftirutionis paginam fciens , con­ dc caritatis veftra provocentur odore. tra venire teotavertt, fecundo, tertiovemonita, Ad hac adjiciendum decernimus , ut fi locus nifi praiumptionem fuam digna ûtisfaâiooe re­ aliquis in quo epifeopus effe debeat, in veftram vocaverit , potertatis, honoriique fui dignitate ca­ venerit poteftatem , iit ibi epifeopus , qui cum ecdefiis dt clero fuo, defignatos fibi redditus dc reat, reamque fe Divino judicio cxiftere de per­ petrata iniquitate cognofcat , & a facratifluno polTefliones, dc ipiritualia jura percipient . Relicorpore , ac fanguine Dei dc domini noftri re­ Î|ua vero cedant in ufus veftros, dc in veftra dipofitione, fine cujufquam contradidione, perfi- demptoris Jefu Chrifti aliena fit, atque in extre­ mo examine diftriâae ultioni fubjaceat. ftanr. Profeâo in parochialibus ecdefiis quas ha­ Cunâis aurem vobis veftra jura fervantibus , betis, nolumus epifeopos fuo jure fraudari . Si fit r pax autem in locis defertis , aut in ipfis terris Sar**. — Domini noftri Jefu Chrifti , quatenus & raccnorum de novo ecclefias conftruxeritrs : ecclefrudum bona adionis percipiant, & apud fac illae plena gaudeant libertate, nec aliqua per diftridum judicem praemia aeternae pacis inve­ niant. Arnen . epifeopos decimarum , aut alterius rei exaâione graventur. Liceatque vobis, per clericos veftros Ηχι tUMi Domine demeure miki. idoneos , eafdem ecclefias, cum fuis pedibus gu­ bernare, neque interdiâo per epifeopos , vel ex­ Ego Alexander catholicae ecclefi* epifeopus. communicationi fubdantur: fed fas iit vobis, tam Ego Gualterus Galuam epifeopus. in majori ecdefia, qua caput fuerit ordinis, quam Ego Joannes presbyter cardinalis SS. Joannis fn illis aliis, excommunicatis dc interdidis exclud( Pauli tit. Pammachii. fis, Divina femper officia celebrare. Ego Joannes presbyt. cardinalis , tit. Lauren­ Praterea, ne humanis vexationibus & calum­ tii in Lucina. niis , a delenfione Chriftianorum retrahi valea­ Ego Baflo presbyt. cardinalis S. Pudentiana , tis: apoftolica authoritate decernimus , ne pertit. paftoris. fonas veftras prater legatum apoftolica fedis a Ego Manfredus presbyt. cardinalis, tit. fanâs latere Romam pontificis deflinatum , interdicere _ quifquam, dc excommunicare prafumat . Q.;od CGKilùa. Ego Petrus presbyt. cardin. tit. S. Sabins. etiam de familiis defer vient ibus veftris (latuimus, Ego Hyacinthus diacon, cardin. S. Maris in qui ftipendia veftra percipiunt , donec juftitiam Coimedin. parati fint exhibere. Niu fort- talis fuerit cul­ Ego Corditio diacon. card. S. Theodori. pa , ex qua ipfo fado ecdefialiicam cenfuram, Ego Cynthius diac. card. S. Hadriani. incurrant. Ego Vitellus diacoo. cardin. SS. Sergii , dt Chriima vero, & oleum fandum, confecratioBacchi. nes altarium, feu bafilicarmu, ordinationes cle­ Ego Laborans diacon, cardin. fanfts Maris ricorum veilronim . qui ad facros ordines fue­ in Porticu. rint promovendi, a dieccefano fufcipictis epifeo­ Ego Ramerius diac. card, fandi Gregorii ad po , fi quidem catholicus fuerit, dc gratiam at­ Velabrum. que communionem apoftolica fedis habuerit , dc Ego Vivianus diacon, card. S. Nicolai in carea gratis & abfque ulla pravitate vobis debeat cere Tulliano. exhibere. Alioquin liceat vobis quem malueritis anriftitem adire, qui noftra fultus authoritate , 0 Datum Ferentini per manum Gratiani fenâa ^Romans ecdefia fubdiaconi , dc notarii , tertio quod poftulatur indulgeat. nonas Julii, Indidione oâava, Incarnationis DoLiceat praterea vobis in locis veftris, ubi qua­ minies, anno mclxxv. pontificatus vero D. Atuor fratres, velpluresfuerint, oratoriaconftruere, in quibus fratres, dc familia veftra tautum; lexandri paps III. anno fexto decimo. dc Divinum andire officium, dc Chriftianampoffint habere fepulturam . Ita enim volumus neceftirati veftra confutare, ut non debeant ex hoc adjacentes‘ecdefia injuriam fuftioere . Cum autem generale interdi&um terra fuerit, liceat vobis, claufis januis, exclufis excommuni­ catis dc interdidis, non pulfatis cam'panis , fiipprefla voce Divina officia celebrare. Nihilo minus prafenti decreto fancimus, ut fi quis in aliquem veftrum, fratrem videlicet vel iororem, violentas manus injecerit, excommunica· E tionis fententia fit adftriâus . Et illud idem pro tutela veftra , tam in fententia quam in poena lervetur , quod fub felicis memoria papa Innocentio pradeceftbre noftro , de tuitione clerico­ rum generali concilio nofcitur inftitutum. Decernimus ergo ut nulli hominum liceat,ju­ ra vel potfeffiooes veftras temere perturbare, aut bona veftra auferre, vel ablata retinere, minue­ re , feu quibuslibet vexationibus fatigare : fed il­ libata omnia dt integra conferventur, eorum , pro quorum gubernatione & fuftenratione cooctfla innt, ufibus omnimodis profutura : lalva fedis apoftolica authoritate. XXI. AD ONÜFRIÜM ABBATEM fanât Salvatoris MelTanenfis, Ordinis fandi Bafilii. Ejus itiftitutum approbat. AUxender epifnpu ftrvni fervornm Dti , Omijrio Arckimendrit* fimUi Selvetorii Meffenetft , tjxfytt fratribus tem prefmtikits putat fnSnris , Poftolicae fedis, cui, quamquam immeriti , providente Domino pnefidemus , authori­ tate, debttoque noftri officii compellimur, viros religiofos fincera caritate diligere: dc ne cuiusli­ bet temeritatis incurfus , aut eos a fuo propo» fito revocet, aut robor, quod ab&r, facna reli­ gionis infringat , apoftolico ipfoa praefidio communire. Eapropter precibus cariffimi in Chrifto filii noftri Guillelmi illuftris Siciliae regis, benignius in­ clinati, dc veftris poftularionibus favore gratuito annuentes, praefatum monafterium , in quo Di­ vino eftis obftquio mancipati, fub B. Pttrideno* A ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ftra protedioM jbi ^uaiibet --------------- ·— privilegio communimus. ίο;* feripd A drita, vel tuorum quolibet fueceflbram , fufeipimus , & pnefentia fubrcptionis aftutia , nullus violentia feu ftituta ede dignofeitur, perpetuis ibidem tempo­ preponatur: nifi quem fratres monafterii com­ muni confenfu, vel frarrum major pars confilii fanioris , fecundum Dei timorem , dc monafte­ rii regulam, de fe ipfis providerint eligendum. ribus inviolabiliter obfervetur. Prsterea quafeumque poflêfllones, quxeumque bona, quafeumque obedientias, & abbatias, rex Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat, prxfatum monafterium temere perturba­ re, aut ejus poflefliones auferre, vel ablatas re­ Rugerius recol. mem. eidem monafterio per pri­ tinere, minuere, feu quibuslibet vexationibus fa­ In pi imis fiquidem ftatuentes, ut ordomona- flicus qui fecundum Deum , & beati Bafilii re­ gulam , nux in eodem .monafterio antiquitus in- vilegium fuum, bulla aurea communitum, con­ tigare, fed illibata omnia & integra cedit , omnem quoque honorem , dignitatem , confuetudines, & quidquid aliud vobis veftrifque tur : eorum , pro quorum gubernatione &.fubftentatione concefla funt, ufibus omnimodis pro­ futura . Salva fedis apoftolicx authoritate &Mef- fucceflbribus contulit, ficut in privilegio fuoplenius continetur, firma vobis veftrifquefuccefloribus, & illibata permaneant. In quibus hxc propriis duximus fanenfis archiepifcopi, ficut fupradidum eft, an­ il nuo cenfu. exprimenda vocabulis. Eorum poffeffiones enumerat. In fupradidis fi quidem monafteriis conferven­ ecclefiaftica fecula- in futurum Si qua igitur rifve perfona , prrfentis conftitutionis paginam omnibus, fciens , contra temere venire tentaverit : fecun­ debes tu fili Archimandrite ac tui poft te fucceflbres, abbates inftituere , confilio & confcnfu do tertiove commonita , nifi prrfumptionem fuam digna fatisfadione correxerit , poteftatis qui in eis fuerint monachorum ■ Et fi quis honorifque fui dignitate careat, reamque fe Di­ ab­ batum indignus fuerit abbatia cui prxeft , tu il­ vino judicio exiftere dc perpetrata iniquitate co- lum & tui fucceflbres & jufte & canonice amo­ gnofeat , vere debetis, & alium fubftituere in loco ejus , Dei , ac Domini redemptoris noftri quem dignum prxvideritis, juxta Dei timorem & regulam monafterii veftri . Liceat quoque vobis fti , & obedientiis in fupradidis omnibus monafteriis aliena fit , atque corpore & fanguino Jefu Chri­ examine di- in extremo ultioni fubjaceat . Cundis autem eidem fua jura fervantibus fit ftridx loco & a fieratillimo examinare & judicare abbates, monachos, &lai- ftri Jefu Chrifti , cos eorum, tam dc fpiritualibus , quam tempo­ adionis pax Domini no­ quatenus dc hic frudum bone percipiant , & apud diftridum judicem ralibus , & cauias eorum jufte & canonice defi-Cprxmia xtemx pacis inveniant . Amen, Amen Ipfi vero tibi tuifque fucceflbribus debent nire . obedientiam tanquam debitam & reverentiam exhibere , patri & archimandrite eorum , & ju- Amen. Datum Anagnix per manum Gratiani lendss Novembris , ftitias vobis exfolvere conftitutas. Ad hxc , quafeumque poflefliones , quxeumque bona, tam dcpifcationibus, olivetis, nemo­ fande Romanx ecckfix fubdiaconi & notarii, χιν. KaIndidione ix. Incarnationis Dominies mclxxv. pontificatus vero D. Alexan­ dri paps III. anno xvil. ribus, molendinis, terris, vineis, cannetis, & po­ • Fort. , H. mariis, quam de hominibus, * quibufeumque aliis , idem monafterium in prxfentiarum XXII. AD GUIDONEM PRIOREM Carthufis ejufquc fratres. ibi ju­ fte & canonice poflidet, aut tn futurum conceffione pontificum , pum ; vel largitione regum Eorum inftitutum approbat. princi- oblatione fidelium , feu aliis modis prx- Alexander epifcopus fertius fervorum Dei , dileihs filiis Guidoni Priori Cartbufiu, ejujque fratribus i ~ - archiepifcopo · ■mus . Eo tenore quod Meflanenfi , D tam prtfentibus quam futuns , tn perpetuum , & fucceflbribus ejus, tam tu fili .Archimandrita, falutem & apoftolicam benediflionem. '~ ftante Domino poterit adipifei , ipfi monafterio authoritate ipfa vobis , & apoftolica confirma- quam fucceflbres tui, viginti folidos, centum lib»as cerx , viginti incenfi, & totidem cados olei, pro cenfu annuatim folvere debeatis . Sane no­ valium veftrorum qux propriis manibus autfumtibus colitis, five de quibufeumque aliis proven­ tibus veftris , vel de nutrimentis animalium ve­ ftrorum , nullus a vobis vel ab hominibus veftris decimas exigere, vel extorquere prxfumat. Liceat quoque vobis clericos, vel laicos, libe­ G Um vos per Dei gratiam multa promeicatis gloria meritorum, & vitam gentes , folitariam eli­ Divine contemplationi ardius intenda­ tis ; bonus odor religionis vcftrx ad id nos indu­ cit, ut communi & fpecialidebito, quieti veft debeamus intendere , & jura veftra fummo confervare. Eapropter, diledi in Domino, veftris juftis ros & abfolutos, e fxculo fugientes , ad monaftetium veftrum recipere , & eos abfque contra­ ftulationibus clementer annuimus, veftramque & alias domos ordinis veftri, & cum omnibus bo­ dictione aliqua retinere . nis , pafcuis , pofleflionibus , Prohibemus infuper uc quas in prxfentia­ onice poflidet is, aut in futurum rum /ufte & canonice nulli fratrum veftrorum poft fadam in monafterio veftro profeflionem, fas fit dc eodem loco , E juftis modis, prxl prxftanteDomino poteritisadipifei , iftanteDomii .................. nili ardioris religionis obtentu , abfque Archifub ‘beati " Petri, fic noftra protedionefufeipimus, mandritx fui licentia difcedere. Difcedentem ve­ ro abfque communium litterarum cautione nul­ lus audeat retinere. Prohibemus etiam , ut nullus ipfum monafle- rium interdicere audeat, vel monafteria autobe­ dientias eius , feu homines eorum . Libertates quoque & immunitates antiquas , & rationabiles & prxfentis feripti privilegio communimus , & terminos, quos rationabiliter flatuiftis, vobis, & domibus veftris authoritate apoftolica confirma­ mus. Ad hxc authoritate apoftolica ardius interdi­ cimus , & fub interminatione anathematis pro­ hibemus, ne quis infra terminos veflros, veldo- confuetudines monafteriis veftris concédas, fitha- morum veftrarum , hominem capere, furtumfeu & eas perpe­ rapinam committere, vel homicidium facere au­ tuis temporibus illibatas remanere cenfemus. Obeuntc vero te nunc ejufdem loci archimah- deat , aut homines ad domos veftras venientes , denus obfervatas, ratas habemus, vel ab cis redeuntes, quomodolibet conturbare , ut toy 7 ALEXANDRI PAI Æ ΠΙ. EPISTOLÆ. ut ob reverentiam Dei , dc locoram vcftrorami infra hoe terminat , non folum rot, & fratres veftri , fed etiam alii , plenam pacem habeant & quietem . Adjicientes quoque ftatuimut , ut infra dimidiam leucam r a terminis poffeflionum, nuat habetis, nulli religiolo liceat, quod­ libet «dificium conflituere, vel poflêflionesacqui­ rere. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat, vot fuper pofteflionibus vel pafcuisveftris temere perturbare, aut fuper his vobis moleftiam vel gravamen inferre , vel eas ablatas retinere , minuere, feu quibuslibet vexationibus flagitare . Sed illibata omnia, & integra conferventur, eo­ rum , pro quorum gubernatione & fuftentatione cooceua iunt, ufis omnimodis profutura : falva fedis apoftolica authoritate. Si qua igitur in futurum ecclefiaftica fecularifve periona , hanc noftr* confli turionis pagi­ nam fciens, contra eam temere venire tentavexit : fecundo tertieve commonita , nifi prefumptionem fuam digna fatisfaflione correxerit, po­ teftatis honorifque fui dignitate careat, reamque fe Divino judicio exiftere de perpetrata iniquita­ te cognofcat, & a facratiflimo corpore fit fanSine Dei , & Domini redemptoris noftri Jefu trifti aliena fiat, atque in extremo examine diftriâz ultioni fubjaceat. Cuodis autem * eodem loco fua jura ferven­ Farit, riH. tibus fit pax Domini noftri Jefu Chrifti, quate­ nus & hic frudum bonz afrionts percipiant , dc apud diftriâum judicem premia «ternae pacis in­ veniant. Arnen. tojS XXIII. AD P. CARDINALEM S. A. L. IN GALLIA. Dc mercede eorum qui fcholas regunt. Alexander epifeepter fervat fervarttm Dei , dileit» fili» P..... tit. fiutfli Cbryfogoni presb) tero car­ dinali , apoftolica fedis Ugato, fabatm tf apoftoItcam ktitdiffieatait. icet mandaverimus , ut hi qui volunt doce­ re, nihil pro fchol» regendis ab aliquoexigant , juxta illud, Fnu & audi : volentes tamen noneflati de littérature M. Petri cancellarii Pa' rifienfis, quantum felva honeftate polfumus, prom­ pta benignitate deferre, quem fpeciaii prerogati­ ve diligimus, & volumus honorare , difcrctioni tuz mandamus, quatinus habito confiliocum ve­ nerabilibus fratribus noftris, Willdmo Senoocnfi arcbiepifcopo, apoftolica: fedis legato, & H. Remenfi arcbiepifcopo , dc aliis dignis & honeftis perfonis, fuper regimine fcholarumParifienfium, quod tibi vifum fuerit , ita quod perlonsm jam didi Petri non excedat quod exinde feceris, circumfpefla diligentia provideas atque difponas , eam cautelam & maturitatem adhibiturus, quod non videaris modum excedere , & illi qui fcholas rexerint, non debeant immoderate gravari. , Datum Ferent, tv. Kalend. Novemb. • XXIV. AD DECANUM ET CAPITULUM PARISIENSE- L Ego Alexander catholic* ecclefiz epifeopus Confirmat ecclefix Parifienfis poftefliones. fubfcripfi. Ego Hubaldua Hoftienfis epifeopus fubfcripfi. Item dc praebenda S. Genovefz in ecclefia Ego Joannes SS. Joannis dc Pauli presb. card. Parifienfi. fubfcripfi. ' Ego Albertus presb. card. tit. S. Laurentii in Alexander epifctpxs fervas fervorxm Dei , dibitis Lucina fubfcripfi. filiis B. détaxa & capetnlo Parifienfis ecclefia, fsEgo Ruer, presb. cardin. S. Petri ad vincula lutem Ü apcflolscant bentdiilionem. fubfcripfi. Ego Bofo presbyt. cardin. fanâz Pudentianz Uanto fervorem devotionis veftrz laudabi- r' lius ituum fumus <* flt suimim efficacius u« in iuuju multis exper-- ζΧ, *” fubfcripfi . _ i>u> » iajai Ego Joannes presb. card. tit. fanâi Marci fub-ti ; tanto libentius jura dc libertates ecclefiz fcripfi. . veftrz confervare volumus dc tueri , dc veftris Ego Theodinus presb. card. tit. S. Vitalisfubjuftis poftulationibus benignius condcfccndere : ut fcripfi . de finccritate devotionis , quam erga nos , dc Ego Petrus presb. card. tit. S. Sufannz fub­ Romanam eeclefiam geritis , gratiam noftram fcripfi . uberius fentiatis . Eapropter , diie&i in Domi­ Egu Hyacinthus S. Mariz in Cofinedin dia­ no filii , officii noftri debito provocati , dc pe­ conus card, fubfcripfi. titionibus veftris dementer induâi , libertates , Ego Cynthius diaconus fanâi Hadriani fub­ dc antiquas dc rationabiles confuetudincs eccle­ fcripfi . fiz veftrz , a tempore fandae recordationis pa­ Ego Hugo card. diac. S. Euftachii juxta tem­ tris dc przdeceflbris noftri Eugenii papz , uf­ plum Agrippz fubfcripfi. que ad noftra tempora obfervatas , ratas haEgo Laborans diac. card. S. Mariz in Porti- Ebemus dc firmas , eafque authoritate apoftoli­ cu lubfcripfi. ca confirmantes , perpetuam in pofterum decer­ Datum Agnaniz per manum Gratiani fanâz nimus habere firmitatem . Ad hzc cum quo­ Romans ecclefiz fubdiaconi dc notarii , quarto dam monafteria dc ecclefue przbendas habeant Nonas Septembris, Indidione nona, Incarnatio­ in ecclefia veftra , de dileâo filio noftro ma­ nis Dominic* anno MCUtvi. pontificatus vero giftro Mainerio przbenda lanftz Genovefz conD. Alexandri pap* III. anno xvn. ceffa fit .* veriti ne paulatim lubrependo in de­ trimentum pnedi&orum monafleriorum dc eccle­ fiarum , dc in gravamen veftrum , hujufmodi confuetudo inolcat in ecclefia veftra , poflulaftis a nobis ut fuper hoc juri veftro , dc indem­ nitati eorumdem monafteriorum dc ecclefiarum , paftorali deberemus foltcitudine praxavere. Inde eft quod pnefenti feripto ardius inhibemus , ne ‘ de aliqua przbendarum , quas przfcripta monafleria vd ecclefiz habent in * ecclefia veftra, Ctntil. General, Tora. XXI. Xxx quam- O ALEXANDRI PAPÆ HL EPISTOLÆ. ιοίο quamlibet perfonam canonical* cogamini . NuUi A tâxit , in datiis , & alite prrmiflû , iblvere dc contribuere minime tenentur , nec ad ea com­ ergo omnino hominum liceat hanc paginam noflrz confirmationis & conftitutionis infringere , pelli valeant , fine ipeciali mandato fedis apo­ ftolicz faciente plenam & expreflâm de prrirnvel etiam aliquatenus contraire . Si quis autem tibus mentionem, vobis authoriureapoflolicainhoc attentare pmiumpfcric , indignationem om­ dulgemus. nipotentis Dei, & beatorum Petri dt Pauli apo* Nulli ergo omnino hominum liceat hanc pa­ ftolorum ejus, fe noverit incuriurum. ginam noftrz conceflionis infringere, velaufute­ Datum Ferentini v. Kal. Novembris. merario contraire. Si quis autem hoc attentare przfiimpferit, indignationem omnipotentis Dei , XXV. AD DECANUM ET CAPITULUM & beatorum Petri dc Pauli apoftolorum ejus, fe PARISIENSEM. noverit incuriurum. Datum Anagn. Id. Junii , pontificatus noftri De ftipendio canonicorum. anno quinto. Ejufdem pontificis epi/ioias aliquot vide infra m Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , dilexi/ concihabulis Clarendaneufi 6* Nortbamptonieffi 4M. filiis decano & capitulo Partfienfis tcclcfio, " MCLX1V. & in concilio Veneto anno MCLXXVH. falutem (j apo/lolicam bexediilionem. Tüftitia poftulat, dc ratio perfuadet, uthisubeJ rius debeamus gratiam impendere, & fuisjuftis poftulat ionibus benignius noftrum impertiri favorem, qui circa nos dc Romanam ecclefiam EPISTOLARUM multa nofcuntur devotione fervere , dc noftram excquuntur facilius voluntatem . Inde eft quod cum vos ad preces noftras diiedo filio noftro Roberto de Beelet vicario B. Petri Foflatenfis fu­ I. AD NARBONENSEM ARCHIEPISCOP. per illas odo libras, quas in ecclefia veftrapoe­ fic Helcnenfem Epifcopum. ter ftationes dc minutos redditus folebat annuatim percipere , fex libras annis fingulis liber ali­ Confirmat fententiam interdidi audoritate fedis ter addideritis; nos providere volentes, ne vobis — Apoftolicc latam adverfus Abbatem in damnum vel przjudicium convertatur, quod'0 Canigonenlem. APPENDIX QUARTA. A LEXANDRI PAPÆ III. ob reverentiam noftram prompta devotione fcciftis, apoftolica authoritate ftatuimus, ut occatio­ Alexander epifeopus fervus fervorum Dei, venera­ ne additionis quam feciftis memorato Roberto , bilibus fratribus Eiarbonerf Archiepifcopo £/raut diiedo filio noftro. magiftro Macario , cui neiffi Epifeopofalutem & apofiolicam bencdi&ionem. praebenda fandz Genovefz concefla eft, nort poteftis a prsdcriptis ecdefiis quomodolibet molcElatum eft auribus noftris quod cum Abbas t* app«.4. ftari, quominus poft eorumdem Robert i dc MaiCanigonenfis Craffenfi monafterio nollet fub- Mj><· H«ede, vel Abbati ejufdem monafterii obedientiam ίΡ“·Ρ ·ιί' ncrii deceflum , in eundem ftatnm exdem prz bendz redeant , in quo ante additionem faftam exhibere quam fui anteceflbres ejus anteceflbribus fuifle nofcuntur . Nulli ergo omnino hominum exhibuerunt, in eum dc mandato noftro interdi­ liceat hanc paginam noftrz conftitutionis infrin­ di fententiam protuliftis. Unde quoniam ea quz gere , vel ei aliquatenus contraire . Si quis au­ de audoritate ledis apoftolicz ftatuuntur rata nos tem hoc attentare prxfumpferit , indignationem r , fraternitati veftrz per convenit,, dc firma _____ habere omnipotentis Dei , dc beatorum Petri dc Pauli 0 apoftolica kripta przcipiendo mandamus dc manapoftolorum ejus, fe noverit incurfurum. dando przcipimus, quatinus fi res ita fc habet, Datum Ferentini v. Idus Novemb. przfcriptam fententiam, quam nos ratam dtfir­ mam habemus, ficut a vobis rationabiliter lata XXVI. AD EPISCOPUM ANAGNIENSEM eft, occatione dc appellatione ceffante faciatis fir­ Et capitulum ejufdem ecclefiz. miter & inviolabiliter obiervari ; dc fi necficprzdtdus Abbas refipuerit, manus veftras fuper eum Ut eorum domeftici fint a tributis dc omnibus amplius aggravetis: quia nos ratum volumus dc oneribus liberi. firmum haberi quod in ipfum duxeritis canonice ftatuendum. Si autem ambo his exequendis in­ Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , venera­ terfile non poteritis, alter adhibitis libi viris pru­ bili- fratri epifeopo lS dileilis filiis capitulo Ana­ dentibus ea nihilominus exequatur. gnia., falutem iS apofiolicam benediilionem. Datum Anagniz Kal. Martii. R o- 'x int. fa·’· 4 X Æ Erit is veftrz devotionis inducimur , ut vos 2VL favore benevolo prolequamur , dc in his E quz digne cupitis, habeamus providentizftudium efficace. Sane eleda coram nobis veftra petitio continebat , quod poteftas, concilium , populus civitatis Anagn. familiares , dc fervientes veftros ad folvendum, contribuendum cum aliis civibus Anagn. in datiis , colledis , angariis , dc paran­ gariis , expends , dc aliis oneribus fupradidz ci­ vitatis, propria temeritate compellunt inveftrum prziqdicium, dc gravamen. Quare humiliter pe­ tebatis a nobis, ut providere luper hoc paterna folicitudine curaremus. Nos itaque veftris m hac parte plvaminibus oefurrere cupientes , ut fa­ miliares, fic. fervientes veftri, commcnfales dum- II. AD ARCHIEPISCOPUM TOLETÀN. Ne jure Primatus utatur in provincia Tarraconenfi. Alexander epifeopus fervus fervorum Dei , venera­ bili fratri Toletanenfi Archiepifcopo, folutem iS apofioltcam benediihoium. Ratemitatis tuz prudentiam credimus non la- Ibid.n ptere, quomodo Tarraconenfis Ecclefia, Archiepifcopo ipfius dc medio Domino vocante fublato, paftoris fit nuper folatio deftituta : quz quoniam potius eft fovenda quam in aliquo ad przfens turbanda, fraternitati tuz per apoftolica feripta mandamm, quatenus in tota Tarraconenfi pro- F toil 1051 ALEXANDRI PAPÆ ΙΠ. EP1STOLÆ. provincia nec io ordinandis Ecclefiis nec in eleftionibus vacantium Ecclefiarum faciendis auftoritatem tuam nullatenus interponas , nec etiam ibi aliqua primati· jura attentes aliquatenus ex­ ercere donec caufa qu· inter Ecclefiam tuam fic illam vertitur ad noftrum auditorium deferatur fic auxiliante Domino fine congruo terminetur. Datum apud Dolenie monafterium vu. Kal. Augufti. A V. AD NARBONENSEM , BARCINONEN fao, Heicnenfem , fie Gerundcnfcm Epifeopos De eadem re. Alexander epîfeopxi firrtxu fervent* Dit , Vexerakiltbxs fratnbxs Potuio Narhotxnfi # fing. Tar- raco*nfi Arebiepifeopit, Htlexerfi qt*q* èJ" G* natdft^i Epijcopii, falxttm D apoftolica* henedt&ioncm. III. AD CANONICOS PAMPILONENSES. De epifeopo eligendo intra fpatium duorum menfium. jbMui. CUggcftum nobis eft fic certa quafi relatione O monftratum, quod pater nobilis viri G. CoAlexander epifcopxi fervat fervant* Dti , dilefli/B mitis de Roftiliooe, legitima uxore dimitfa, fibi filii/ Canoxia t Pampilonrnfibnt falute* aliam per adulterium copulavit. Unde tam ipfe tf apofloliea* bencdiD***. quam ejus adultera anathematis meruerunt vinculis innodari, fic, ficut Ecdefiam S. Stephani' vi occuparam ac deten­ fiimpferit , indignationem omnipotentis Dei fic tam, monachis Rivipullenfibus, infra beatorum Petri fic Pauli Apoftolorum ejus fe no­ 40, dies reftttuerc jubet. verit incurfurum . Datum apud Moatempefliil·· num xiv. KaL Septembris. ’ Alexander epifeoptu fervttt fervor** Dei , mm bili fratri l'icenfi Epijcopo , fialxtc* & apoftolica* bënedidfione*. Coxtil. Générai. Tom. XXL A Q Uotiens Ecclefiarum pariati qtiicquam efficiunt . in quo debitum officii fui videntur excede p ·*· Xxx a re ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. to* 3 IO64 te , aut quod jutis eft aliorum contra juâiti«m A debeatis ulterius coucefli beneficii utilitate de­ occupant , offtcio noftna ioUicitudinis imminet cos àb hujufmodi pnefumpttooe coUata nobis an* doritate cotnpcfcere & jura fua fingulis confer· vare. Sane ex tranimi (Ta oonqueftione diledorum filiorum noftrorum Abbatis dc fratrum Rivipollenfis accepimus quod Ecdefiam fraudari. Si ergo negotium illud uique ir illum terminum non fuerit terminatum , ex tunc in­ habitandi locum fine przjudicio partium aucto­ ritate noftra licentiam habeatis. Ecclefi· Datum Beneventi lecundo Idus Aprilis. S· Ste­ phani ad jus corum fpedantem cis injufte abftulifti & pct violentiam detioes occupatam. Ideo- X. AD que fraternitati tua: per apoftolica feripta preci- De eadem re. piendo mandamus, quatenus praelibatis Abbati & fratribus prxfcriptam Ecdefiam infra quadragin­ ta dies poft harum fufeeptionem , Alexander epifeopas fervat fervorum Dei , dileilis filiis Abbati tf fratribus 1'auis laarra fo­ latem & apoftolicam benedifiiomm. contradidio- ne , & appellatione cedante , reftiuias , vel in ptjefentia venerabilium fratrum noftrorum Ofcenfis fic Barchinonenfis Epifeoporum , fublato ap-B pellationis remedio, juttirie complementum hibeas. Dacum Anagni· xc. Kal. Augufti. EOSDEM. ex­ Uoniam fuper jure parrochiali loci in quo im>» monafterium veftrum inccepiftis inter vene­ Q rabiles fratres noftros TarraconcnfenV Archiepi­ fcopum apoftolicc fedis Legatum & Barchino- VIII. AD OSCENSEM ET BARCHINONEN- nenfem Epifcopum qtueftio eft exorta, per apofto- SEM EPISCOPOS. lies vobis feripta mandamus, quatenus neutri il­ lorum jure parrochiali Jubet ut Epifropum Vicenfem moneant ac indu­ cant ad reftitutionem Ecclefia: S. Ste- tiam ' Alexander epifeopas fervas ferveram Dei, venerabi.tbut fratribas Ofcerfi O Bercbmonerfi Epifeo­ pis falutem & appftoheam bencdiflioncm. E X cranfinifia nobis conqueftione donec obedientiam vel reveren­ determinatum fuerit ad quem illorum prxfcriptus locus debeat de jure fpedarc. Datum Beneventi tv. Idus Septembris. phani, quam vi occupaverat. Ib>d<œ. exhibeatis XI. AD OMNES ARCHIEPISCOP. Epifeopos, Abbates, Priores, & ceteros Praelatos Hifpanic. diledorum C Pro Monafterio RJvipultenfi. filiorum noftrorum Abbatis fic fratrum Ec­ clefi· Rivipullenfis accepimus quod venerabilis Alexander epifeopus fervas fervoram Dei , venero· frater nofter Vicenfis Epifeopus Ecdefiam fandi bibbai fratribas touxxrfis Arcbiepifcopit , Epifeo­ Stephani ad jus eorum fpedantem eis injuftt ab- flulit fic per violentiam detinet occupatam . Ideoque fraternitati veftrx per apoftolica feripta pis , diUihs filiis Abbatibus , Prioribus , & aliis Ecclefiarum prolatis ad quot littera ifta pervenerint, falutem & apoftolicam benedi&wnem . praecipiendo mandamus, quatinus przfarum Epifcopum moneatisficinducatis , fic, fi opus fuerit, Ifcretionis veftrz prudentiam non credimus tbi4«· p. latis ut pntlibatis Abbati,fic fratribus prxfcriptam D fublato appellationis remedio diftridiuS compel­ ignorare, qualiter recolend· memori· In- «n·· nocentius Papa ^nedeceflor nofter in Concilio La- Ecdefiam infra quadraginta dies poft harum fu- teranenfi genetali decreto fane ivit, ut quicumque fceptionem, contradidione fic appellatione ceflan- in clericum , monachum , tc, reftituat, vd in pnefentis veftra, remota ap­ cunque religionis violentas manus injiceret , ex­ pellatione, juftiti· complementum exhibeat. Datum Anagnie xi. Kal. Augufti. vel convertunt cujuf- communicationis fententi· fubjaceret , ita quiDdem quod non nifi a Romano Pontifice vel de mandato ipfius abfolutionis potiet beneficium pro­ IX. AD PETRUM ABBATEM ET MONA- chos Vallis-Laure·. mereri . Hac fiquidem confideratione univeifitan veftr· per apoftolica feripta Pro eodem Monafterio. Alexander epifeopus fervar fervorum Dei , dileiKs filus Pitro Aobati Ü fratribas Pallis laxrcet fa­ lutem & apoftolicam bencdiÎliorum. indudi , fic ex officii noftri debito nihilominus inclinati , mus atque pnecipimus , quatinus fi manda­ quis paro- chianorum veftrarum in aliquem monachum Ri­ vi pull en fem clericum five converfum ejufdem lo­ ci violentas manus injecerit, vos eum omni con­ tradictione fic catum publice appellatione remota excommuni- fic ficut exconrtnuni- nuncictis , X litteris dikfti filii noftri Gftercienfis Ab­ catum prccipiatis eum ab omnibus evitari , dobatis & nuncii veftri relatione didicimus nec injuriam paflô congrue fatisfecerit fic ad fe­ quod cum anguftia & importunit’s loci veftriaddem apoftolicam cum veftris litteris vtnisi locum alium vos compellerent migrare, venera­ tisfadurus . Quod autem dc illis qui in mona­ bais frater nofter Barcinonenfis Epifeopus in fi-E chum , clericum , vel converfum Aivipullenfem ne fui epifeopatus fundum quendam vobis amo­ manus injecerit fuperius diximus , fic intelligi rt divinitatis indulfit, ubi tabernacula veftra fi­ volumus , ut omnes qui eos , pertonas eorum gere deberetis . Hoc cum facere cœpiffctis , ve­ capiendo, vulnerando , aut res quas fecum ha­ nerabilis frater nofter Tarraconenfis Archicpifco- bent auferendo dehoneftavcrint, ficut excommu­ pus audoritatem fuam oppolùit, eundem locum nicat· ab omnibus evitentur, donec ablata reftiad fuam aflerensdiœcefim pertinere . Unde nos, tuant , injuriam paflb congrue fatisfaciant , fic quia contradictio eius a veftro propofito vos re­ ad fedem apoftolicam fatiriaduri accedant . Ad tinet , fit in loco veftro incommoditates plurimas hoc , Rivipullenfis monafterii fratres ftudiofa no­ fuftincfce compellit , utrique illorum per feripta bis narratione monftrarunt quod ipfi in monta­ noftra mandamus, quatenus ufque ad feftum Ai- nis fit locis aridis habitantes , vidualia in mofumptionis huic quzftioni concordia vel mdicio nafterid jam dido nonnifi aliunde non fine gra­ vi labore illuc per multa terrarum fpatia defe­ finem imponant , ut vos fub ejus obftacuk) non E rant . -______ u. rcXy ALEXANDRI PAPÆ ΠΙ. EPISTOLÆ. to66 ημκ. Unde frequenter contingit d fi bcftmAftro Novxxuen'i Cancellario non fine gravi corillorum cibaria deferentes ab alit, makfaâo- dis ferupulo fuftineo, quod cum fic arbiti ii veftri rBus capiantur, ipfi tam famis quam fitis inedia fententia debeat pnodamnarc; maxime cum pre cruciantur. Qndrca neu eorum indemnitati vo­ ces meas pro eo fiifccperitis , d commendatio lentes utiliter providere , fraternitati veftr» per nem dignam gratia finie gratia remitti non me­ apoftolica feripta mandamus , atque, praeripi­ ruerim. Hoc pneterea vobis adnuncio, quicquid mus , quatinus univerfis parrochiani» veftris ex alii dixerint, quod in ejus promot kmc & com­ munis confenfus ---------------- Canonicorum r-------- ;--------- affuit rr - , & “ nullam ·* pane De* fic noftra fub interminatione anathe­ ma lis diftriftius inhibeatis, quod Leftist tragini audivi foouiflc crotradi&onem. pneferipti monafterii cum hominibus aut fervitutibus fuis nulla ratione invadant , nec aliquam XII. AD HENRICUM ARCHIEPISCOPUM cis injuriam vd mokftiam audeant îrrogaré ■ REMENSEM. Prohibeatis etiam & publice interdicatis ut nul­ lus aliquem ad forum ipfius venientem aut ejus Superioribus litteris refpondet · boni five quemlibet infra cjufdeœ monafterii am­ bitum coniiftentem capere aut inquietare atteo- B Aitxaadtr rpifctpw fervuj ftrvano* Dti, tet , vd aliquam fibi violentiam vel injuriam bdi fratri Hrarict Rtatt^i ortbitpifcap», falattm tf aptflolkeat beatdtàiaa a. inferat. Si quis aurem contra prohibitionemno­ ftram in hoc venire prrfumpfent, indignationem Um fignificaflès nobis quod nec litteras nec >b»S omnipotentis Dei & beatorum Petri & Pauli ac nuncios tnoc benigniori oculo rcfpicenmui, noftram fi- noverit incuriurum. Datum Beneventi vm. Idus Decemb. nec preces tuas fuper negotio Atrcbatenfis Epif­ eopi vellemus admittere, fatis mirati fumus qua HENRICI AR.CH1 EPISCOPI REMENSIS de caufa turbatio ifta in animo tuo provenerit , & quibus argumentis gratiam & diteftionem noEPISTOLA AD AUXANDKOM III. Pftram circa tc refriguifte conjicere potuifti. Non Ia Caufa Drogonis Cancellarii Noviomenfis. enim ita memores iumus magnifice devotionis fit utififlimi obfequii quod nobis fit Ecclefiz Roma­ RrwmJa rw Cbrife patri tf Ikatia» Alexandra, ne in necdlitatis articulo prompto animo impendifti, ut non reficut cariflimum fratremnoftrum Dti gratia ftcarma Ptatifid Hmricttt Rnatrta ϋβν arcbit pifeaptu falxttaa & reverentia»!. 1 C fit firmiflimam columnam Ecclefiz finceriflimo diligamus caritatis af&âu, dc tam nuncios quam Ullus eft homini juftior dolor quam benefi­ litteras tuas liberali femper animo videamus, & ■ > Β·).(|ΐ Milc.lt· .. U gratanter pro te velimus efficere quicquid cum cii fui perdere diligentiam ; nec debitoris b »1®· i Deo & juftitia & boncftatc noftra poflimus & animum gravior poteft incurfsre moleft i a quam cum pro gratiz merito titulus reportetur oflen-■ pro aliquo fi atrum noftrorum cifemus fafturi : fr. Miror , & mirari fatis non lulficit animus nec recolimus nos unquam tuis precibus obviafintus , quid occationis intervenit , quid accedit fe, quas falva forma juftitiz & honeftatc noftra meriti mei , quid operis intercedit , ut Moyfi potuimus exaudire. Immo plerunque przter offiminus fentiam graves , & afieftum patris nonI cii noftri debitum tuz curavimus fraternitati de?pialem merui reprzfentet eflê&us . Quod enimi ferre & fatisfacere voluntati. Quapropter hzc in animum tuum non descendant: fed omnem hu overe defidero veftra decolorat audoritas; & jufmodi follicitudinem & anxietatem deponas quibus de rigore juftitiz adverfor , veftra bene­ Et fi quando petitionibus tuis non ad votum volentia fublevat in profcûum. Audiunt inimici annuimus, noo voluntati mé­ mei & veftri opus veftrum & rancorem meum; buuuuhu », uuu vuimuwh noftrz, mu.uk, fed potius ^uu>u*fic Iztantur quoniam vos feciftis . Non eft atfe-Dritis negotiorum aferibas. Dcfiderium namque , fient diximus , & voluntatem habemus ea quz âus filialis, apud animum parris occultare quod * ·*·“:-----“* —’------------ -------------------- -----doleat , fed de planta triftttiz frudum quzrere cordi funt tibi , gratanti animo exequi & votis tuis , ia quibus expedit , benignum femper & gaudiorum. Duo feciftis opera quz miror, nec promptum favorem pnebere. Tu vero, ficut vir minus vicem veftram quam meam doleo taillis. diferetus & prudens , in omnibus agendis tuis Inutilitatem, ne dicam gravius, Atrcbatenfis il­ lius promovetis in publicum: in quo fit Ecclefia caute & provide ambules, fuflraganeos Ecritfic illa turbatur, confunditur juftitiz rigor , Ecclctuz benigne & manfuete pertraftes , & de Eccle­ fiis B. Petri propriis, qtsc in tua provincia coufiz przdia diflipantur. Noviomcnfis EcclefizCan­ cellarium, virum , ut credo, honcftatis & relu ftitutr fune, oon tanquam de tuis difpooas, fed gionis amatorem , & meum familiarem, non ci­ eas in fua libertate relinquas . De cetero laper negotio ditate in Chrifti filip noftne nobilis mutatum, non auditum, non convidum canonice, nec 'de propria confefliooe reum , a gradu fuo, lieris Conftanitr fororis tuz uxoris Comitis To. lofencnfis venerabilibus fratribus noftris Sueflioficut accepi, removere intenditis; cui plurimum neofi, Ambianenfi, & Laudunenfi Epifeopis cooapud vos S. Pontificis meritum & conii i tut io debuit fuffragari , qui tantum in eo fidei fpeique fiderationc fraternitatis tuz efficaciter fcnpfunus repofuit, ut ei cum perfonatu curam animarum prout novimus expedire · Verum quia, ficut ac­ fine ferupulo confcicntir .commendaret. In quo cepimus, in inftnunento dotalitit fui teftcs cooferipti funt, ipfos au&oritate noftra & tua mo­ ftupor apprehendit omnes, fit aures tinniunt au­ dientium , cum tam diverfa meritorum reportent neas & inducas ut amore juflitir teftimonium perhibeant veritati. Sicut enim periculofam eft ftipendia inutilitas auxilium & religio dejedionem . Eft aliud prrterea quo gravius uritur & iniquum falfumve proferre , tta quoque bonum urgetur animus metu , quod oon fereno vultu eft veritati teftimonium perhibere. Ad hzc, diferipta mea recipitis, nec apud vos finem forti- le&un filium Doihum magiftrum Paganum tibi untur acceptum. De regularibus autem Oeneis devotum admodum & fidelem providenti» tuz propenfius commendamus , rogantes ut ei bene­ cum teneat communis ufus Ecclefic ut Archifacias & habeas multtplidrcr conunendanun , diaconi vices agant in epifeopitibus, vel parroduaks curas obtineant , dc przdido fratre no- quem fût pro Ibo negotio unto tempore apud C N MC ■ 067 ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ιο68 dm moram fedtfe. Negotium enim proqtso cum A tare fnefumpicnt. indignationem omnipotentia nufifti cito finis & compcndiofe cstpcdivimus. Datum Beneventi v»· KaL Septcmb. Dei & beatorum Petri ft Pauli Apoftolorum ejus fe noverit incurfuran. Datum Tufculani st- Idus Deccmb XIII. AD ROTRODUM ROTOMAGENSEM ARCHIEPISCOPUM. XV. UNIVERSIS EPISCOPIS PROVINCI Æ. ROTQMaGENSIS. Excommunicato· a fuffraganets ante abfolutio* nem non audiendos. Aletusseàer epifeopus fervus fimmn Dei , warrakili frutn Oatrodo Rotoesm^affi urtfiiepi/eopo, /a- utfm ί«ιΐ- < > nuftatis fpeftant decorem , juxta officii noveftris Epilcopatibus terram habuerint , publice ‘n ftri debitum ftudiofius profequi volumus , ft iis denuntietis , ft ufque ad dignam fatisfaâioncm promptam curam ft diligentiam adhibere opta­ eofdem prxeipiatis ab omnibus cautius evitari. mus, qux ad vcftrum ft Ecdefis vcflr* ccgnoDatum Anagni* io. Kal. Maji. fetmus pertinere profedum . Ex Httcris autem XVI. AD SUFFRAGAN EOS ECCLESIÆ quas nobis devetio veftra aanfmifit , evidenter TARRACONENSIS. accepimus quod quia quidam vcftrum alienis infiftcntes negotia, raro Ecclefix veftrx fui pneDolet de cede Hugonis Archiepifcopi Tai racon, fentiam exhibebant, & ceteri eandem licentiam illofquc monet, & hortatur, ut quamprimum abfentandi ie velint habere , communi confilio illos Canonicorum vcftrorum forinfecos ordina­ alium eligant. les qui per medietatem anni in Ecclefi* veftrr fervitio aflidui non fuerint: ita tamen quod cir­ AUxnÀsr epifeopus fervus fervorum Dei , vcwruca quatuor marcas argenti de praebenda fua an-_ biliLus fr a tribut epifeopis fuffregeouis Tarrucou. ecciofiu, falutem & upoflolscum ienedsffmtem. nuatim recipiant, eis exceptis qui in fervitiono• > ftro vei Regis Francorum permanferint , & hoc fub anathematis interpofitione firmaftis . Unde Udi.a morte bon* memori* Hugonis quon- ■« App«*d· nos paci , quieti, ft utilitati veftrsc, ficut dixi­ dam Archiepifcopi veftri, vehementi fumus mus , paterna mediatione providere volentes , commotione turbati, & exinde tam vobis quam prxfcriptam inftitutioneni, ficut a majori ft faEcclefi* Tarraconenfi paterna mentis affeftione hiori parte Capituli fafts eft , ratam & firmam compatimur, ficut qui providentiam ft regimen habemus, ft ne quorumlibet valeat pnefumptioejus Ecdefic Dei fru&uofam novimus & utilem be mutari, eam auftoritate apoftolica confirma­ extitifle. Quod autem cariflunus in Chrifto filius mus & prxfrntis feripti patrocinio communimus) nofter illuftris Aragooenfis Rex iniquos ft (cele­ ft a tuentes ut nulli omnino hominum liceat hanc ratos illos qui pnmtum Archiepifcopum neci de­ paginam noftr* confirmationis infringere vel ei derunt dc regno fuo ejecerit , gratum nobis eft aliquatenus contraire. Si quis autem hoc atteoft acceptum , ft exinde regiam providentiam, G A ALEXANDRI PAPÆ IIL EPISTOLÆ. IO70 praxt commendanda eft, in Domino commend»- A mus- Unde quia mater illorum federatorum fi­ XVIII. AD ILDEPHONSUM REGEM liis ima favorem dicitur dt confilium in tanto fa­ ARAGONLÆ. cinore prxftnMIê dt foiflê tam atrox dc immane flagicium machinata , fi res ita fe habet, cam De eadem rt> •d difiriftam refigionem uanfire cogatis; aut fi Alexander eoifeopeu ferons fervornm Dti , dilello vobis io hoc forte acquicfocre noluerit , apud filio /Uejonfo tllnfiri regi Aragmnm, falntemti cumdera Regem certetis, quatenus flt cum viro, filiis, dt ncoodbus, fi quoa habet, de regni fui afoftolicam benediBiommfinibus expellatur . Ceterum quia de palloris abUm feriptum, fit » Honor regit jndicinm diti- ( fentia dt animarum Mricula dc damna rerum fit t honori tuo plurimum expedit dc faluti temporalium non eft dubium Ecclefiis provenire, fraternitati veftra: per apoftolica feripta manda­ juftitiam diligere dc eam unicuique fecundum di­ mus,-quatenus de conftitutione Archiepifcopi ve- gnitatem a Deo tibt coUatam iervare, quia feftri diligenter dt ftudiofe cum capitulo fupradi, lix eft gloria regnantis, cum tuta eft conditio B fubditorum . Sane quam graviter dc enormiter ftx Ecdefie traftetis, dc ad eandem Ecclefiam Γ convenientes una cum eodem capitulo in perfo- deliquerint qui necem bonx memorix Hugonis nam idoneam honeftam dt litteratam dt tanto quondam Tarraconenfis archiepifcopi machinati officio congruam unanimiter dc concorditer con­ iunr, regi* celfitudinis prudentiam non debet la­ venire curetis, dc eam vobis in magiftrum elige­ tere . Accepimus autem quod Robertus in mor­ re , dc ipfam in competenti termino apoftolico tem pnedifti archiepifcopi inftigante diabolo cooconfpeftui pnefentetis , ut de eleftione ipfa ple­ fpiravit , dc in cum quod conceperat virus ini­ nius certiorari poflimus . Sceleratos autem illo· quitatis efiuidic. Unde quia tam immane facinus C graviflima debet ultione puniri, ne aliis prxfterur audacia, delinquendi fi ejus exceflua remanferit impunitus, regiam celfitudinem monemus at­ tentius dt mandamus , quatenus prxdiftum Ro­ bertum in regno tuo nulla ratione recipias nec ibi velis aliquatenus retineri, ut fic faltemfuum XVII. AD VILLELMUM ARCHIEPISCOP. corrigat dc emendet excefliim . Si autem mooiCtis noftris non duxeris acquiefccndum, venerabi­ TARRACONENSEM ET SOTFRACANBOS EIUS. li fratri noftro Tarraconenfi archiepifcopo apo­ Ut moneat Regem Aragonum, ne Robertum , ftolicx fedis Legato dc foffiaganeis ejus dedimus Îui in necem Hugonis Archiep.Tarracon.conia mandatis ut regnum tuum interdicant dc in piraverat, in regno fuo habitare permittat. te etiam auftoritate noftra fententiam excom­ municationis promulgent. Λ/rxxsdrr epifeomu feront fervornm Dei , veneraDatum Anagnix v. Idus Junii. bitibnr fratribnt tTillelmo Tarreronerfi artbitpifcopo apoftolic* fedit Legato O’ faffraganeit ejnt , XIX. AD EUMDEM REGEM. faintem & apoftolicam benedtiîtonem. Gratias illi agit, quod Robertum e regno expu­ Fficio noftro congruit fcelera dc enormitates lerit; hortatur, ut totam ejus progeniem ex­ fceieratorum corrigere dc delinquentium cul­ cludat ab eodem regno» eorumque bona fifco pas debita animadverfione punire , ne aliis de addicat. impunitate facinoris relinquatur audacia delin­ quendi . Sane quam graviter ÔC enormiter deli-DAlexander epifeopnt feront fervornm Dei, cariffimo querint qui necem bonx memorix Hngpnisquonc'-- lldefonfo «s-e-r. illnftri ■<> λ *---------- rtgi, in C brifto filio Aragtnxm dam Tarraconenfis archiepifcopi machinati funt faintem Û apoftolicam benediiliomm. fraternitatis veftrx prudentiam non debet latere. Accepimus autem quod Robertus in mortem prxCUggefto nobis quod armis juftitie prxcinftus. IbiO >>o. C/ in Robertum & Bcrcngarium; matrem quo­ difti archiepifcopi inftigante diabolo confpiravit, publice accenfis candelis excommunica tos denuncietis, dt in locis provincis veftrx ad que de­ venerint , quand iu ibi prrfentes fuerint , divina prohibeatis officia celebrari. Datum Tufculani xjji. Kal. Julii. Ibiitm. O dc in cum quod conceperat virus iniquitatis ef­ que dt heredes ipforum, atrocitatem facinoris dc fodit . Quoniam igitur tam iniquum dc crudele fieviflimum fcelus quod in morte pix memorix facinus non poflumus nec debemus impunitum Tarraconenfis Archiepifcopi fuerat inftigante dia­ relinquere, fraternitati veftrx per apoftolicaferi­ bolo perpetratum atrociter vindicafti , dc eos a pta prxeipiendo mandamus dc mandando prxei­ regno tuo regio edifto proferibi fecifti , gratum pimus, quatenus canflimum in Chrifto filium ilgerimus dc acceptum, dc inde regtx magnitudi­ luftrem Aragoncnfium Regem ex parte noftra dc nis providentiam magnificentiis in Domino lau­ veftra moneatis dc inducere modis omnibus la­ dibus commendamus . Et quia tam fuit eorum deteftabile facinus Ί quod perpetua inde meruerunt boretis ut prxdiftum Robertum in regno fuo nui_________ ______ ___ r_. t____________________ la ratione recipiat, nec ibi velit aliquA ratione E damnatione .puniri fux tempore adI ' ' dt * toto vitx ’ " . retinere, nec ei exhibeat aliquam gratiam vel ------- -------·- fletu n *-· - dc ·- per­ expiationem tanti- ddifti in deberent favorem . Si autem monitis veftris acquiefeere nitentia efle, regix ferenitatis induftriam mone­ forte noluerit, in regno ejus omni occafione dc mus , hortamur attentius, dc mandamus ut prxappellatione remota divina, prxterhaptifmapar­ diftoe maleficos dc eorum matrem a toto regno dc terra tua cum fua progenie in perpetuum ex­ vulorum dc poenitentias monentium, prohibeatis officia celebrari, dc in ipfum Regem omni timo­ cludens, cos nullius unquam fuggeftione deinceps in terra tua recipias , dt Ecclefix Tarraconenfi re' dc favore poftpofito excommunicationis fen­ medietatem poflêflîonuffi qux funt Tarraconx tentiam promulgetis, dt fententiam ipfam ulque ad dignam fausfaéhonem faciatis irrefragabiiiter vel in territorio ejus fecundum tenorem conven­ obfervari. tionis qux inter cam dc Raimundum bonx .nemorix quondam patrem tuum fafta eft libere dc Datum Anagnix vn. Idus Junii. fine moleftationc reftiruas dc in pace habere per­ mit- 1071 ALEXANDRI PAPÆ UI. EPISTOLÆ. 1071 mittas, ita quod eadem Ecclefia , qu* de moc- A tribulationem quietem. Super eo vero te multrte Archiepifcopi fili tantum deplorat damnum pliciter commendamus , quod tantam circa nos, illatum , in ea fe parte Lntiat allevian , fic tu & Romanam ecdefiam, devotionem derotiooem exhibes, ut non videaris contra patris rui pa&um venire aut non poliis eflë négligeas, vel remiflus in hisqux fpeâant ad commodum , fic profeftum ejufdem eandem Ecdefiam jure fuo defraudare·* quod ti­ ecclefi· , led omnimodis honori & exaltationi bi effet admodum periculorum. Si aurem prela­ tes proditores in terra tua aliquitu» ditionis re­ ipfius ecclefix, ficut vir nobilis, prudens, & faceperint, cis bona fua penitus auferas, dc timo­ pieus ferventer intendis. Inde eft ut quanto plus tuam perfonam diligimus , tanto in his qux ad rem incutiens perfonarum, poenam aliam addas. tuum fpcftant officium, magis te follicitum red­ Ceterum fi furdis auribus , quod non credimus , dimus , Fraternitatem tuam monentes & diftrimonita noftra pertranfier is, rwnutn tuumpexci&e prxeipientes, quatenus omiflô illo dolore ni­ pimus interdici. Et fi nec fic fuerit noftris moni­ mio, & amaritudine cordis , qua te pro turba­ tis paritum, peribnx quoque tux nequaquam par­ tione terrx, audimus affligi, officium commiflx cemus. Datum Tufculam vn. Kal. * Februarii. tibi follicitudinis prudenter gerere fatagas ; dc fi XX. AD TARRACONENSEM ARCHIEP. B quando fe opportunitas exhibet , reformationem pacis inter Reges diligenter intendas, & exceflus Apoftolica Sedis Legatum. Epifcoporum , Decanorum , A rchidiacooonun , Abbatum , & aliorum tam Clericorum , quam Statuit , ut Ecclefic Dertufenfis & Ilerdenfis , La reorum , qui tux gubernationi funt commit· recens a Maurorum fervitute liberare, fubfint fi , ftudiofius folito , pontificali feveritate corri­ Tanaconenfi tanquam Metropolitano· gas , dc emendes : nec ita pietatem matris fedlexander epifeepeu frrvtu fervona* Dei , venera­ quarts, quod videaris poftponere feveritatem Ma­ bili fratri Tarracnu^ji Artbiepifctpo apoftolica giftri . Commendamus fiquidem manfuetudinem fic patientiam tuam, ficut fe nobis merito com­ fedis Legato, falattm Ô* apoftoiicas* bnediUionnn. mendabilem reddit . Sed non te debes ita manibM.m fuetum fit benignum tuis fubditis exhibere, quod Nducit nos & hortatur commiflx nobis digni­ tua patientia fic benignitate poflint abuti , aut tatis auftoritas fratribus & coepifcopis noftris gratix noftrx plenitudinem exhibere , & infuper de nimia manfuctudine tua fumant audaciam il­ licita committendi .· quia tum licentius iilicihis qux legitime poftident apoftolici favoris & patrocinii fubfidium miniftrare , ut tanto circa Cta committuntur , cum dc fua impunitate fe Canonicos devotionem beati Petri ac noftram teneamur fer- delinquentes confpiciunt effe fecuri autem tux majoris Ecclefix, fic eos praecipue , ventiores exiftere, quanto fe ampliori praerogati­ qui in ea alicujus dignitatis officium gerunt, ficva cognoverint confoveri. Inde eft quod nos tuis que notabiles inveniuntur , cum ea qua conve­ poftulationibus benigne annuentes , honorem il­ nit diligentia, a luis exceflibus , collait tibi au­ lum quem Raimundus quondam Comes Barcioothoritate compefcas, fic cos ad virtutem, fic honenfis in Herds & Dertula tibi , quando captx fuerunt, concedit, ficut ipfum pacifice habere di- neftatem propenfius incites, fic informes : ut fi­ nofceris, devotioni tux audoritate apoftolica con­ cut in tua provincia dignitate preeminent , ita morum polleant honeftate , dc aliis bene viven­ firmamus fle prxfentis fcripti patrocinio commu­ di formam prebeant fic exemplum. Illos vero qui nimus, ftatuenies ut nulli omnino hominum li­ ad audientiam tux metropolitan· fedis.appcllant, ceat hanc paginam noftrx confirmationis infrin­ cum fe in proteâiooem tuam , per remedium gere vel ei aliquatenus contraire. Si quis autem appellationis recipiunt, non repellas ; fed potius hoc attentare przfumpfcrit , indignationem om­ nipotentis Dei & beatorum Petri fic Pauli Apo­ omnes ad te venientes, patienter , dc «quammiD ter audias, dc injufte gravatis, pro cui officii de­ ftolorum ejus fe noverit incurfurum . Datum Anagnix xvt. Kal. Julii. bito, patrocinium exhibeas, dc favorem , fic eos in juftitia fua, paftorali foUicitudine foveas , dc XXL AD ROTRODUM ROTOMAGENSEM fic te omnibus patrem exhibeas, ut non cantum efle Pater videaris, fed Archiepifcopus dc Magi­ ARCH IEPISCOPUM. fter . De cetero Fraternitati tux praecipimus , quatenus fi aliquis laicus de Provincia tua , vo­ Illum primo confolarur, deinde hortatur ad luntate propria , vel de mandato fxcularis pofortitudinem. teftatis in Clericum nondum ab Ecclefia damna* jiltxaader epifcopxs fervas fervorwn Dei , venera­ tum v'o’enras manus infecerit, aut ipfum in vin­ cula dejecerit, vel in carcere eum detinuerit, cum bili fratri Rotrodo Rn aliud trmpus & locum remitto. Erit forraflê. vita co­ mite , quando id aggrediar . Nunc eas tantum epiftolas tcleftas dabo , que ad rem pnefentem fpcftant propius ; epiftolas nempe canonicas A CaaciÀ Gearra/. Too. XXI. EI- garunt P. Chri ft: anus Lupo in colled tone epiftJ arum in cauta S. Thomx Cantu,>rienfis non­ nullas Alexandri III. literas affert , fruftra in Labbeo querendas. Adde quas offert V'illrinsin conciliis Magnae Britannis, quas Ughellius, quas Ludcxpig in Reliquiis , Lunigius in Spicilegio , quas Pczius in codice diplomat ico, Hanfizius in ôermania fiscra, Guicheontus in ilia bibliothe­ ALEXANDRI PAP# HL EPISTOLÆ. EIDEM EIDEM De quodam fubdiaccoodLaudunenG, qui tuorem duxerat, At de lite Laudunenfis epifeopi ad· verius capellanos Laudum. Ut compellat & Urfmari, fie Antonienfes cano­ nico dimittere omnes fornicaria* . Eps vero qui infra ordinem fubdiaconatus font & ha­ bent conjuges, adhaerere conjugibus. Illos au­ tem qui in co font dc fupra, adhaerere ecclefii* & dimittere uxores. jffonmdrr epifeopus frrvtu fervomm Dei, vemra· bili fratri Henrico Remetffi arcbiefifcopo ,faho· tem tf apoftolicam bcncdiBtoeeem. Hrt. p. »>»· CUggeftum cft nobis quod R. Belm. LaudaO nenfts ecclefiz canonicus, cum fit infubdia- conatus ordine conftitutus, quamdam fibi cona­ tus eft matrimonio copulare, & eidem, ficutvir uxori publice cohabitare przfumit. Unde quo- ■ niam antiquis fandorum patrum fanftionibus & " Sok i···*, in concilio quod in * Lateranenfi ecdefia ulti11. VI. mo fticrat celebratum, cautum habebatur, quod Aiexander epifeopus fervus ftrvontm Dei , venerabili fratri Henrico Remcfefi arcbiepifcopo, falutem (J apoftolicam benedsihonem. Ervenic ad nos quod S. Urfmari Ac Antoni- ibia.p.,, enfes canonici, qui przhtioni Lobienfis ccclefiz fubefle nofcuntur , enormiter fic diftblute viventes, fornicarias in propriis domiciliis tene­ re przfomunt, Ac quidam eorum , ficut audivi­ mus , matrimonia contraxerunt. Unde quoniam hujufmodi matrimonia minime contrahantur, & hoc SS. Patrum inftitutionibus nofcitur omni­ fi contraâa fuerint, penitus irritentur ; veneramodis obviare , ut hi qui aliis exemplum boni ’ c*ii«*o|l.bili fratri noftro G. * Laudunenfi epifeopo de­ dimus in mandatis, quatinus , fi res ita fe ba-. przbere deberent, male vivendo pravis operibus beP, memoratum R. Ac cam , quam fibi nifus ad illicita provocent ; diferetioni tuz per apofto­ lica feripta praecipiendo mandamus, quatinus ueft matrimonio copulare, non difrerat omnimo­ niverfos, qui fornicarias tenere nofcuntur , aut dis feparare, nec eos ulterius cohabitare aliqua beneficiis ecclefiafticis cedere , aut eas prorfus ratione permittat. Quod fi fibi in his acquiefccre noluerint , ipfos vinculo excommunicationis dimittere dtftriâius compellas. Eos vero qui in­ fra ordines fobdiaconatus exiftunt Ac conjuges ha­ aftringat. Dc cetero ad aures noftras, quod gra­ bent, uxoribus adherer e, «. fic cccieuaincis ecclefiafticis ococnbeocfivius effe dinofeitur , noveris perveniffe, quod ioent, uxorimu aauzrcrc, dem epifeopus capellanos Laudunenfes coegerit, C dis penitus carere facias . Si autem ad fobdia- P noftris & przdeceiloris fui feriptis authenticis quz 4 p <··. dfeâui mancipare noluerit, tu eum ad hzc exefiliis * 0. Ablati Urjicantpi , & F. decano Re- ’ <*·« Ïuenda diftrifte compellas , fic fi hzc ita effe meiffi, falutem Ù apoftolicam benediHioacm. iveneris, ipfum occafione, excufatione, fic ap­ pellatione remota, ab officio pontificali fufpenD audientiam noftram noveritis cfte perla­ das, fic facias ab omnibus pro fufpenfo teneri, donec prxfcriptis capellanis feripta fua reftituat, tum, quod quidam, B. nomine, incivili­ té BelvacenG legitimum dicitur matrimonium Ac de tam gravi latisfaâurus exceftu per ie vel per dignum fic fufficientem refponfalem ad apo­ contraxiffe, fic circa decennium cum uxore fua ftolicam fedem accedat. Ad hzc prznominatoa in omni tranquillitate manfifTe. Cum autem Alermus, pranominati B. frater, uxoris fratris fui capellanos a juramento abfblvas , fic praefatum confobrinam fibi matrimonio copulaflct, quidam, R. ab ea quam fibi nifus eft matrimonio copu­ ficut nobis proponitur , adolescentes , ad'quos lare disjungas · Prêtera tibi injungimus, ut fi E haereditas fponfac illius proximo loco fpeâare vi­ idem epifeopus vel alii, latori przfontium, quo­ niam ad nos acceflk, indignationem aut aliquod detur , patribus fic majoribus- fuis reticentibus , junioris fratris Alermt matrimonium impedire detrimentum propter hoc infligere voluerint, tu nituntur , de matrimonio tamen fratris primo­ ipfum quantum in te eft, protegas , manu te­ neas fic defendas , fic nullam fibi injuriam vel geniti, quod per omnia junioris matrimonio fimillimum eft , modis omnibus reticentes. Quia gravamen inferri permittas. vero fuborjri videtur fatis manifefta fufpicio , Data Lateranis u. Kal. Junii. quod adolefcentes , reticentibus majoribus , ju­ nioris fratris tantummodo matrimonium impe­ tant , Ac diftociare nitantur ; prtefertim cum û charitatis zelo ducerentur , diftolutioni matrimonii fratris primogeniti, fi prout dicitur, Gmili modo in- A 1077 ALEXANDRI PAPÆ IU. EPISTOLÆ. to7S innixum eft, primo debuiflent inniti, diferetioni A primogeniti, deinde junioris matrimonium impeveftrse pcf apoftolica feripta mandamus , quatitant fie acculent. Verum fi communis fama lo- nus rct veritatem diligentiua ioveftigetis, & nifi alie tales perfone apparuerint, que ipfum ma­ trimonium velint & legitime poflint impetere , prrdiâos adolefcentes, cum non amore juftirie, fed ardore potius avaritie & odii livore , reti­ centibus majoribus , videantur movere queftionem, ad accufat tonem ejufdem matrimonii nul­ latenus recipiatis ; fed matrimonium ipfum in fuo flatu faciatis manere , nifi forte communis fama loci habeat, quod inter eos aliqua fit pa­ rentela. Ceterum fi alie graves perfone & ma-_ ture apparuerint , quibus fides fit adhibenda ," vos caulam audiatis, & eam , remoto appella­ tionis obftaculo, fine canonico terminetis , eafdem perfonas monentes propenfius & hortantes, ut ficut ratio videtur exigere , primum fratris ci non habeat quod aliqua inter cos parentela cxiftat, nec albe perfonte, quales diximus , ap­ paruerint, que idem matrimonium legitime im­ petere velint vel poflint, Alermum & uxorem ejus fine qweftione aliqua infimul manere no­ ftra auâoritate faciatis. Praeterea, fi tanta funt uxores fratrum ficipfi fratres inter fe confanguinitate conjunâi , quod nihil penitus fit in uno matrimonio, quod non fit in altero, nullos au­ diatis , nifi utrumque matrimonium voluerint impetere, cum hoc non amore juftitise , fed o dio, non bono zelo facere videntur : quoniam tolerabilius eft eflê conjunâos contra hominum ftatuta, quam quod Deus conjunxit fepararc. Data Beneventi IH. Kal. Junii. NOTA COLLECTORIS IN HANC EPISTOLAM. D eff , in re adeo ambi|ua cum alterutrum veniat in diferimen five vuod cognati inter fc copulentur , fiw quod initum pm conjugium duiolvatur , prsflat illud pot>ut permittatur quod a le-β tantummodo canoni­ ca vetitum eû ; quam boc pofttemum, quod Deus ipfe , ne fime, prohibuit . MANSI. I ftodire ac fovere debetis, paterna pietate fervate. Cum autem pacem ecclefix fue reddiderit, & plenius undique abbates veftri convenerint , Pro pace Pratmonftratenfis ecclefix. utilius & firmius tunc poteritis quod falubrefuerit ftabilire . Nam fi quid roboris conftitutioniAitxeader epifanet fircws fervorem Dei, PUlippo bus veftris ex vobis forte defuerit, ex apoflolicc Premonfirete^fi, ceteris eUeiibet Premonfirafedis auâoritate poterit miniftrari. Interim vero C tenete quod ccepiftis, fic ita veteribus ac firma­ tem in Dei nomine coepcgetis. tis ab apoftolica fede ft at ut is infiftite , ut fub '♦· "pErvcuit ad nos quod occafione quorundam , majoris anfteritatis obtentu pax ordinis non pofX que inter vos noviter ftatuiftis, non pauco­ fit amplius perturbari. rum conver forum veftrorum animi fune turbari, HENRICO REMENSI ARCHIEPISCOPO ET ufque adeo, ut plures eorum facilius convertan­ G TORNACENS1 EPISCOPO. tur ad fieculum, quam ad recipienda ftatuta il­ la valeant inclinari. Unde quoniam penfandum Ut pravam confuctudinem tollant in Parrochia eft majoribus dc cavendum, ne gregem domini­ Dudaileleafi. cum auâoritate difpergant, quem lenitate con­ venit & charitate forvare ; univerfitari veftrx confulimus fic monemus , quatenus turbationem Alexander epifeomu feront fervorem Dri , wtwrr- Ibib. p-t„. ordinis, quanto poteftis ftudio, evitantes , unibilibus fratribus Hmrito Remetf mthitpifcopo, φ èr * G. Tomacc^fi epifeopo, fabetem tf eppfioli- Ciî··»·verfas npvitates, de quibus inter vos aliqua fciffura pofljt emergere, in tempus aliud dinêratis. tem benedifliomm. Continete vos intra terminos patrum veftrorum, D Datum eft auribus noftris ex tranfmifta con­ fic videte ne dum vos ad nova flt dubia defideratis extendere, que certa tenetis fic fenfiftis uqueftione parrochianorum Dudaflêlenfis ectilia, cum plurimo difpendio amittatis. Non ne­ clefie , quod cum alicui eorum a circatoribus gamus fic vobis fie omnibus , nui divins fe fubdecimarum objeâum fuerit, quod integras deci­ mas non exfolverit, dc poft tertiam Dominicam jiciunt ferviruti , ad majora temper efle niten­ dum , fic eos cum B. Apoftolo pofterionim obli­ non exhibuerit , quod dc decimis dicitur efle te; in anteriora fe debere indefmenter extende­ fubtraâum: tandem proxime fcquenti feria poft re . Sed fic omnia tempus habent . Eft tempus tertiam dominicam eum oportebit juramento fir­ mittendi lapides fic tempus colligendi . DI tem­ mare , quod integre decimas perfolviflêt , nifi pus feminandi fic tempus metendi . Et de facili forte fupplere voluerit quod de decimis dicitur autem omnis labor amittitur , fi non temporis fubtraxifle . Si vero in prxftando facramento opportunitas obfervatur . Sane quantum in rcli­ manu, vultu, vel oculis , feu aliqua parte tre­ giofis conventibus malum difeordix fit vitan­ pidavit ,* ita quod trepidatio poflit notari ; vel dum, malumus vos alieno exemplo quam expefi __ unus _ vel plures digiti manus defuerint , qui rimento proprio edoceri. Videtis enim quiaficutE non fintt politi fuper reliquias fine trepidatione pervat tes crevere concordia , ita maximat per qualibet , lalibet , cogitur de prava Λ iniqua confuerodifeordiam funt dilapfie. Melius eft autem veb- dic Jine duos folidos & decimam in duplum folvere, quam dicitur fubtraxifle . Qjtx utique conturis malis ante tempus occurrere , quam poftquam venerint pro querendis remediis laborare, fuetudo prava eft penitus & detcftabilis, & tam Salomone dicente : Sopient videns melem decli­ divino quam humano juri contraria , nec nifi de fiiperabundantis cupiditatis radice nofeitur net, parvadi treefeemes fxftinmre difpmdie. Vi­ rate igitur ex noftro confilio ufque ad pacem proceflifle , cum magis fint commendandi, qui ecclefia, donec plenius coabbates veftri ex omni cum tremore , quam illi qui ad facras reliquias Crte conveniant, omnes, que fciffuram poflent irreverenter, ut non dicamus impudenter, acce­ dunt. Quoniam igitur pravse confuetudines funt :ere, novitates, dc parvulos veftros, quos tam­ quam gallina pullos tuos fub alis charitatis cu- penitus extirpand* , nec debent locum inter ' ΪΠ * d* Comil. General. Tom. XXI. PHILIPPO ABBATI PRÆMONSTRATENSI , &c. R ALEXANDRI PAPÆ HI. EPISTOLÆ. idle *079 tue perAdientiam fuper eodem negotio appellaverit, & clerico* Vd laicce invente, fraternitati I ille qui ad fuum judicem appellavit , ad diem apoftolica feripta mandamus , quatinus, fi res appellationis Veniens ad eum te appeiletepfopoit.i fc habet , tam horrendam dc dcieftabilem nat, eo tacito quod adveriariu* ad audteotiam confuctudincin au&oritate noftra & veftra evel­ latis & penitus extirpetis . & cx eo quod pre- Romam' pontifia* appeUaflct ; fi legitimo citatus neque venerit, nec aliquem miferit refpOofalem, fiando juramc.uo trepidaverunt, qui juramentum aut etiam alias parere contemnit, & in eum ex­ facere compelluntur, aut quod rotam manum fu­ communicationis fententiam tulerit, tenebit uti­ per reliquias non pofueruot, ipfos non fiiftineaque excommunicationi* fententia pro contumacia, tis de cetero aliqua pena multari. Si qui vero nifi cognovit judex eum ad audientiam Romani fuerint , qui propter hoc poenam aliquam irro­ pontificis appellate. Denique quod in fine qurgaverint, ipfos a tanta pnefumtione, fublato ap­ ftioaam tuarum queri* , fi a civili judice ante pellationi* remedio, cenfiira ecclefiaftica compejudicium vel poft ad noftram 'audientiam fuerit fcatis; prohibentes attentius decima* a laicis eappellatum, an hujufmodi appellatio teneat : te­ xigi, vel eas ipfi* exfolvi, aut eis de fubtrafiionc decimarum cxcufationem vel juramentum net quidem in his , qui noftrsc funt temporali B jorifdiftionr fubjcfti : in aliis Vero, fi de confucquodlibet exhiberi. tudinc ecdefiat teneat , fecundum juri* rigorem Data Tufculi III- nonas Martii. tenere non credimus. Datum Tufculi XI. Kal. Aprilis. EIDEM MELDENSI EPISCOPO Refpondct ad diverfa, de quibus eum confulucrat. jtlexanJer epifeopis fervus fervono» Dti , çvwrsbili fratri noftro Henrico Renter^ arcbiepifcopo , falutem & apoftolicam btntdi&ioMm. s. >t><* p ' ' ' n. /^Um facrofanâa Romana ecclefia caput & magiftra omnium ecclefiarum fit « difpo- t Ut nulli parochia!ii ecclefia concedatur, qui non refidcat. Alexander tpifcopxt fervus fervorxm Dei , onera- I» ficus refter contra ordinem, honeftatem & in anima fua periculum ecclefiam S. Matthau de foffa Natalis ab abbate Montis viridis XL. libras olei emilfe, & infuper commercium fuggerente diabolo contraxi(fe, nos contraftum iplum, ficut a bona memoria anteceflbre noftro Adria­ no papa in irritum revocatum fuerat, irritum revocantes, per apoftolica vos feripta pracipiendo mandavimus ut eandemecclefiam cum omni­ bus bonis fuis omni occafione & excufatione ceflan- ca Gone & appellatione poftpofita, dimittatis, & de ipfa vos intromittere ulterius non przfumatrt. Quod fi in prefumptione & inobedientia veftra forte dnxiitisperfiftendum, nos dileâi» fi­ liis noftris defto & canonicis Lucanis per feri£a noftra mandamus, ut ecclefiam ipfam auuitate noftra intrantes, cam vobis auferre nul­ la ratione poftponant. Et fi fuper hoc cis vio­ lentiam intuleritis, in ecclefia veftra divina pro­ hibeant officia celebrari. Datum Ferentini viti. Kal. Aprilis. ®*ALEXANDRI AD ARCHIEP!SCOPUM III. PAPÆ REMRKSEM Pro damnatione cujuûiam propofitionis. °· PWt AhxsoAtr efifeoptes ferons fervorum Dei venera- C ci, fraternitati tus per apoftqjica feripta manc*ik<. im frctri ViUelme* Remenfi Archiepifcopo apodamus, quatenus convocatis Magiftris Parifien* ''*** feliet fedis legato falutem tf apofelicam bene- . fium & Remenfium & aliarum clrcumpofitarum di&ionem. civitatum, auftoritate noftra fub anathemate interdicas, ne quis de cetero dicere audèat, ChriUm Chriftus periêâus Deus perfect» fit ho­ ftutn non effe aliquid, fecundum quod homo : mo, mirum eft qua temeritate quifquam audet quia, ficut verus Deus, ita venu eft homo ex dicere, q^md Chriftus non fit aliquid, fecunanima ­ rationali & humana came fubfiftcns. Da­ dum quod eft homo. Ne autem tanta poflit in tum xil. Kal. Maji. ecclefia Dei di ci abufio fuboriri vel error indu- C «f rt yve r-vK'W r·»·^ w» trv*» »* JOANNIS DOMINICI MANSI PR.ÆM0N1T10 IN SEQUENTEM COLLECTIONEM DECE.ETOE.UM ALEXANDRI III. inius csterique poft illum Conciliorum collcftores opere pretium duxerunt inter Concilia lo­ cum etiam fuum dare decretis Romanorum Pontificum, quotquot colligere potuerunt cx decreto Gratiani aliifque ad id temporis evulgatis. Id ego confilium amplificandum duxi in­ fertis illis quz eorum diligentiam fugerunt. Quamquam fateor, fupinior aliquando exttti in dandis decretis Gratiani, cujus eft omnium in manibus compilatio. Huc co venimus ut de Gratiano ne co­ gitandum quidem fit, cum Alexander 111. Gratiano aliifque vetuftis compilatoribus multo rceentior extiterit. Prona: quidem effent decretales Gregorii IX. in quibus multa ex Alexandro III. de­ libata funt -, fed illa diligentius ab aliis colligentur. Sunt pariter & alia ejufdem Alexandri obvia in Colleftione Decretali qu* appendicis loco ad Concilium Lateranenfe Oecumenicum fub Alexan­ dro III. datur ; fed hac decreta in hac noftra colleâiooe leâoribus occurrunt. Superfunt alia mul­ ta quz nec leguntur in corpore juris Canonici, nec in appendice ad Concilium Lareranenfe, ca­ cor offert Colleftio I. & II. inter vulgatas ab Antonio Auguftino, celebri Tarraconenfi Epifeopo ; rixe vero utpote non its nota, feligenda atque hic danda fufeepi. Æqui bonique faciant Eruditi ίιωκ meum laborem, quem ego primus it> eorum gratiam fufeepi. B COL- -a io8j ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTQLÆ. COLLECTIO !. Figer. tpftepo. yAZrxaadrr JJ/. TAignum eft, fic omni rationi confentancum, -Lz ut eos, qui m fervit 10 tuo fideliter & eoo- ftanter laborant, ampliori affeâionc diligas, & circa eorum promotionem operam adhibeas effi­ cacem. Lator autem pnefentium Val. Sicut ex literis tuis accepimus, apud noa pro negotiis G- bi injunâis Add μη fideliter inftiiit , & 1084 A piatur decidi ; noo poterit negotium ultra przhxum diem ; nifi dc communi coofenfu partium prorogari. Verum fi judex delegatus aliter fece­ rit & fines mandati cxeeflcrit , ejus jurtidtâioucm non eft dubiam expirai e. promo­ ad ea venda pro viribus fuis * diligenter, fit devote la­ boravit. Inde eft quod nos peniata fidelitate , Une Rettmtgn. artUyifapo. Qucfinun eft a nobis cx parte utrum tua, liceat -tibi, effe qui ab epifeopis fuffragancistuis iunt excommunicatione innodati, & ad audien­ tiam tuam appellant, abfolvere, antequam tuo ftent judicio. Inquifitioni rue prel'entibus literis duximus reponendum , quod fi poft appellatio­ nem in eos fit excommunicatio promulgata, abquam-erga tc gerit, ipfum tuc prudenti* duxi­ mus commendandum f. r. per A. f. pr. m. qua. B folutionc non indigent, cum fcntenria poft ap­ et pro reverentia beati Petri, & obtentu fideli­ tatis fuz aliquam dc ecclefiis ad tuam dicecc- pellationem lata neminem excommunicare pofGt. St vero ante appellationem excommunicari vd cum primo funt, ante ingreflum cauftz, recepto ab cis fa- vacavetit, unde potlit vitx fuz fiiftentationcm fufticientcf fic honefte percipere: cum luetis con­ cramcnto fecundum ecclefi* confuetudincm de­ bes ipfos abfolvere, nifi epifeopo a quo excom­ fim fpeôantibus, G qua vacat, firma tus, concedas ; ita quod cibi debeat qmni municari funt, in hac pane deferre volucris, fic eos ad ipfum abfolvendos remittere. Cum autem, tempore devotior exiftcre. vel ab epifeopo fuerint abfoluti, caufam audire, & fine debito terminare Httgxu Stuonen/. ardutfift. poteris , quia nec communicati ante abfolutionem fuam Quanta importunitate , & precum inftamia «rncraMis liarer nofter hactenus AltiGodorcn. ex- in caufta funt audiendi, nec ad eos, a quibus appellatum eft debent remitti, epueupm a puntificaii kdlicitudinc ixpc a nobis Utm. petiit exonerari, & quomodo nos nulla ratione potuimus induci, ut <;u< petitioni, & voluntati C alfent iremus : ad fraternitatis pervem.Tc . dimus reltgiofus , ex Unde cre­ Nos in eminenti, & infra. Quia vero inimi­ ficut horno citia, vel conrrarietate aliquis parochtanus a ju­ dicio Ditzccfani epifeopi eximatur , quia nos con­ tua' notitiam licet rpfc & ex debili­ humilitate pariter, tate mentis & oorjoris, commiff* fibi forte ad- fidere mimftrationi fpontjnea voluntate abrenuntiavit ; voluifti , d. t. duximus refpondendum ; a Romano quod non folum pro inimicitia, fed & pro mamfefta caufia fufpicionis, poteft fui epifeopi ju­ pontifice primitus approbetur, uec ab adminiftrationc illius fuerit abfelutus, nec ipfe a regi­ dicium evitare , fic ad judicem fuperiorem reci.rrere . Cum nullus a fufpçâo judice debeat ju­ mine credito dicari. quia tamen, nifi e;us abrenuntiabo fibi fuepft exoneratus, tibi nullo modo licuit abfque çônfcicntia. & mandato no­ ftro , ejus abrenuntiationem recipere, Uil* coefuiilmi Ptfna. nec capi­ tulum Altifiodorcn. de deâione traâare potuit, aut ad nominationem al.'cûjus procedere. Qua­ Relatum eft auribus noftris, quod vos de de­ cimis, & negotiis, que judicium ecclefiallicum propter , fi velimus rigorem canonum, & fan­ dorum patrum auctoritates, & ftatuta fervare ; Drequirunt non veremini judicare, fit de his non & te poilumus dure lecundum meritum fa&i redar­ guere , & mos de tant* przfumptionis graviter & dillride punire, & quia tccundum ordinem rectum, in audacia non dubitatis, minus vos intromittere rede quam deceat, cogi­ hoc nec tantes, quomodo ex hoc, fic creatorem veftrum for- offenditis, fic manifefte Ssn&orum Patrum infti- lecundum nec fuie veftrz detrimento falutis, contrahitis. mam canonum prcceftiim eft , dedio eorum ra­ tutionibus tione iacii, nullas debet vitts habere. Ceterum quoniam tibi omne facium, fic cauflam ecclefiz quolibet rege vel principe non fuftineremus, a vobis nolumus, ficut nec debemus, aliquatenus propnam tuam rcputafti , in multis debitores Quoniam igitur, quz λ fuftinere, cum przfertim exinde judicium poifi- ccdefia- exiftimtis. fit honori, & exaltationi tux, in qui­ tis formidare divinum, bus cum Deo dc juftitia poilumus, fic cupimus, fticam conculcetis. Dilcretioncm veftram mone­ fi< tenemur deferre . Ideo non ponentes leges in pofterum, fed finulia fieri prohibentes de cete­ mus m. atque p. qua. de decimis, vel dc ecde­ fiafticis negotiis dc cetero vos intromittere, nul­ ro, & cx d:fpcnfationis non ratior.e apoftolic* moderatione , providenti* fafti tux przcipi- mus, ut dikdurn filium noftrum VT. fratrem tuum quem inter alios fratres noftros refpcâu fit honeftatem latenus przlumatis, fed ea vener. fratri noftro epifeopo veftro, fit aliis perfonis ecdefiafticis tra- &anda, &. judicanda fine traditione qualibet re­ linquatis. dilectionis probitatis tux caritlimum reputamus, 6c propter providentiam , fic dilcretioncm ejus przkriptam ecclefiam, fpiritualia fic temporalia Idtm tpiftopt Papin\fi. incrementa conlecuturum, incunftanter allumas, Cum A. dc Plano, fit G. dc Betolio fice, fic infra. Ideoque tuz per A. f. p. m. qua. cum fi< ipfum tempore opportuno in presbyterum or­ dines, & demum in epifeopum fludcas, auxi­ exinde requifitus fuerit, tuam liante gratia Spinous fandi, confecrarc. przfentiam inde plenius auditis, autem lis infra certum terminum fic partem anta fic rationibus bine cognitis ; eandem cau­ fam fecundum atteftationcs, quas dileftus f. no­ fter P. titulo S. Sufannz presbyter cardinalis fi- Idim. Si utramque convoces, prasei- gillo fuo munivit, fic aliorum tciliura, fi quiudenci pro- ιοί; ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. ; prodtifti fuerint, fi atteftationes ipfs non funtA publicata, infra xxx. dica poft harum fufeeptionem litterarum re. ap. ob. concordia, vel /uftitia mediante decidas. ίθ36 Idem imtveifi ftefrofraieii Carit. ArcHepifi. Significavit nobis venerabilis frater nofter Cant. Archiepifcopus, quod fi quando vos appellaris ad przicntiam noftram, vel arcbid. vcftri fuperali­ Tdles quta Radul. clericus clericos ut lakos quo certo negotio; epifeopatus, & archidiacotutus veftros fub protechooe apoftolica ponitis, vobis nominaverit, moneatis, ft fi opus fuerit, & appellatis ad annum, & interim auftoritate ap. vis exceffsbus veftris . five de (ubjeftorum veftro- compellatis ad prohibendum le­ ft in» nium veritati. permittitis rum deliftis ipfum omnem juftitiam ei lufpenditu, Nem Aaaden. epifcopo. nec de no­ led cognofcere, fit prorfus eva­ cuatis . Quoniam igitur providendum eft, ne ap­ rema­ pellationis obtentu, aut manftefta dclifta Si Stephanum contra comptaitionem fidei inneant impunita , aut iubdm veftri de fuorum terpofittoni firmatam veniflê continent, nifima­ B exceftuum impunitate letentur : f.uper f.m. qua. St rt ifeftamrationem poterit allegare, ipium a prae­ vos epifcopi veftroa epifeopatus, aut arcludiaconi fata ecclefia, & beneficiis eius ap.cef. non dif­ fuos archidtaconatus apoftolicae protectioni fubjiferas fpoiiare, & eam W. cum integritate refi­ ciunr, ft ad audientiam noftram appellant: propter hoc, memoratum archiepifcopum nullatenus im­ go»· pedire temptetis, quo minus dc caufa, vel dc exceflibus fubditor. veftror. cognofcete valeat , 'Uem Ddmerf epifcopo. & juxta meritorum qualitatem, cos debita ani- Ex quorumdam relatione audivimus, quod cum aliqui viri ecclefiaftici de provincia veftra pro juftitia fua profequenda, literal commiftotus a nobis impetrent, adverfarii eorum, ut manda­ tum noftrum eludant, antequam liters noftne ad jodicem perveniant , vel literis a judicibus madverfiooe punire, aut etiam exceiTus veftros, fi qui mantfefti lunt, & notorii, poftit digne corrigere. & quod tnjuftc aftumeft, ad reftitudinis tramitem revocare. perceptis, priuiquam illi ab cis citentur, in vo­ cem appellationis prorumpunt, aut commutatio-C nem facientes, aliquos in poflciTioncm de quibus controvcrfis vertuntur, fragari; & nos conna Idem Crapoieno epifcopo. eorum , in­ malitiofe ducunt, quoniam hujufmodi calliditates, fit verfutix fuis non debent in aliquo fraudatoribus fuf- prxdiftas calliditates & his dumtaxat exceptis, fuper quibus appellatio eft mterpofita, Quxfivifti ab apoflolatu noftro: cum fiiblato appellationis remedio litterarum. in ficut ifti· ponitur, fi rotam literarum feriern comprehen­ dat , nec ne ? Inquifitiom tux refpoodemus , quoties fic (oblatio ponitur , appellationis non venutias pafterali follicitudine volumus provide­ nifi ea , qux praedifta lunt, compleftitur, ad ea re.- d. u. per A. f. m. qua. fi adverfarii ejus , inter quos & ipfum fuper ecclefia controverfia extenditur, nifi forte ipfa appellationis eft agitata , pro mandato noftro evacuando, fu- reiteretur. pradifto modo appellaverint, vero, que in fine litterarum ponuntur, minime lublatio aut de pofteftione qualibet commutationem fecerint, Idem vel malitiofe fiarae. epifcopo. le abfentaverint, & cos qui in ptzdiftx ecclefix pofleftioce ingrefti fuerint, ap. cef. cogatis, lub examine veftro, juris aequitati parere. Super eo vero, quod a nobis quaerendum du­ xit t. diferetio, utrum videlicet per incidentem ^quxftionem, fuper quam fuerit appellatum, to principalis ta Idem eidem. caufa , qux commifta eft judici appellatione poftpofita terminanda, debeat indeAppellationi autem, fi qua fub aliquo cafu cifa relinqui. Inquifitioni t. duximus refponden- nifi ap­ dum, quod fi quxftio incidens talis fuerit, quod ab alterutra pattium fuerit interpoiita , pelletur ab ipfo, cui caufa fit tione commifla , debita remota appella­ devotione eft deferen­ dum . fine ea principalis caufa per inierpofitum cognitio debet non poÆt Terminari , ap. obflaculum, de jure differri, judex, ad quem fuper jam difta Idem Cant, archiepifcopo, i? ejrn fuffregmeic. Relatum quidam in eft auribus noftris, provincia veftra, cum fint quod qui uxotibus totius donec caulit fuperior quxftione ap­ pellatum eft, aliter de tota caufa difponat. Idem Cent. Archiepifcopo. fuis Significaverunt nobis dilecti' filii noftri prior , propria auftoritate relidis, concubinis adhxrerc non dubitant, erronem fuum ac temeritatem fuam & canonici fandx Frid. quod cum fuper caufa, per obftaculum appellationis tueri, ac fovere ni- qux inter eos, ft canonicos de Ofeneja tuntur. Quoniam igitur officio clefia S. Marie Magdalenx vertitur, de manda­ to noftro coram venerabilibus fratribus noftus noftrx lollicitu- din:s imminet providendum, ne appellationis ob­ tentu , in fua malitia perfeverent : f. W. per Ap. f. p. m. qua. C mamfcftum fir aliquos dc provincia veftra uxores tuas , fine rationabili cau­ fa dimififte , & adhafilTe aliis, fi commoniti uxores luas concubinis abjeftis non receperint , pro appellatione, fi quam ad fuum errorem fo­ Exon. & Ciftrenfi epifeopis tractaretur ; de ec­ ad au­ dientiam noftram appellalient, iidem epifcopicanomeos de Ofeneja in pofletlioncm ecclefix ipfius, caul's rei fervandx judicaverunt induci, & poftmodum iidem epiicopi 1 iteras commiftionis noftrx, quas fuper c.iufa ipia receperant , diligentius mtuenrcs, & udentes appcUationem alterutri partium in eifdcm literis inhibitain non vendum interpofuerint, non prxtermittatis , quin cos ad abjiciendas concubinas, & ad recipiendas uxores fuas, Λ maritali affe" vne traftaodas , fuifte . Exon, atehid. mandaverunt, ut omnia m per excommunicationis fententiam compellans. eodem flatu Ictvaret, m cuo umpere iattx ap- pel- «0I7 ALEXANDRI PAPÆ III EPISTOLÆ. to8S Çy pellationis fuiftfe dignofeuntur. Interim vero ea-A nequiverit intereffe, unat procedat. Prinus iginonici de Olcneja in przfcriptam ecdefiam ir---- qucftkmi taliter refpoodemus , quod caufa tur ruerunt , & ibi manere volentes a miniftris S. ap. re. commifla appellationi deferri non debet, Frid» reiefli fueiunt. Deinde autem canonici five ante citationem, five poft, five ante fende Ofcneja ad Laudo». & Vigor. epifeopos fi­ tenciam, five poftea fuerit appellatum , nifi ap­ leras noftras impeti aver um continentes, quod fi pellans prius, quam citaretur, iter arripiufletad • pofletiione ipfius ecclefiz fuifleDi violenter ejefedem apoftolicam veniendi. Quod autem quzΛι , eis poftcftio redderetur; & fic cum pars fifti, fi aliquis appellaverit, quia delegatus ju­ utraque propter hoc eorum le confpcâui prz- dex audire fuper falfi fuggeflione probationes re­ lentaflet. praefatus prior S. Fiidz, ouoiuam li­ culât, an ap. teneat, hoc tuam volumus difter» ante terminum appellationi przfixum, fic­ cretioncm tenere, quod ineo cafu debet ap.deut ajebat, per fubreptionem fuerunt impetrata, ferri. Ab uno vero judicum ap. remota incau­ ad noftram iterum audientiam appellavit. Sed fa procedi non poteft , nifi hoc fpecialiter in Laud on. epifeopus ap. non deferens, canonicos commiflionis lireris exprimatur. De cetero no­ de Ofencja in poffeibonem ejus ecclefiz fecit in­ veris, quod fi fententiam a nobis latam prsceduci . Inde eft , quod f. ti p. A. f. p. m. qua- B penmus per aliquem execution·' mandandam, & tenus, five cx literis noftra commilitonis praedi­ fraus intervenerit, non eft facultas exeeutori dc ctis Exon. & Qftrenfi epifeopis faftis, five ex toto negotio cognofcendi , fed referri quzftioaiTertione ipforum epifeoporum , aut etiam alius nes , quz inciderent , ad Sedem apoftolicam tibi legitime conftiterir, in przdiâis literis ap. oportebit. inhibitam non fuifle ; quidquid poft ejus appella­ tionem ab ei idem epifeopis ad nos intcipoiiram, Idem Centner, erehiepifeopo. in catila ipfa innovatum eft, vel mutatum, in eum flatum facias ap. cef. reduci, m quo tem­ Cum in Cannurienfi provincia, ubi legatio­ pore Mtx appellationis nofeitur extitifte, non nis officio fungeris , quod tibi conunifinr.us, mul­ obftantibus literis noftns ad Laudon. & Wigoi. ti clerici fint, qui in domibus fornicarias habe­ epifeopos pofterius direftis, fi ante tcuninumap. re dicantur mirabile fatis gerimus, quod eos in prztixum, aut etiam in terminum fucum tacita fixircitia vitiorum manere permittis, qui ad reimpetratz veritate. Non n. a poflefllone fuerunt fccanda vitia, & praeparandas virtutes diligens ejedi violenter, fi volentes pofleflionem intrare, omnimodo, & follicitus efle deberes. Unde f-tfunt in continenti rejefti . - per A. f. p. m. qua fi qui clerici provinciz tuz ejefti ; cum liceat omnibus C vim rn continenti vii repellere , & ab aliotum concubinas, vel fornicarias habent, cos conftanviolentia jura fua tueri ; deinde vero utraque ter admoneas, & fi opusfttcrit, ecclefiaftica diparte ante te convocata, caufamdiligentius au­ ftriâione compellat ; ut fornicarias, & concu­ dias , & eam fublato ap. remedio ftudeas termi­ binas a fe dilatione & ap. poft. prorfus amo­ nare veant , & eas vel alias nequaquam ulterius admifliiri, fi qui autem eorum ita fuerint perti­ idem Cantnar. arcbiepif-opo . naces, quod noluerint, in hac parte tuis man­ datis parere , ipfas ab ccclcfiis, quas habent ap. Nos in eminenti fpecula ecclefia, licet im- re. non differas fpoliare. mei it i, diiponentc I form no conftituti fratrum , & cocpilcopoium noftrorum tenemur conlultare, Jdem. rcfpondcre, & quod a nobis in quzftione propofitavifumfiserit, aperire. Inde eft quod prud. De cetcro, quia Stephanus détiens dc Waltuz literis przfentibus rcfpondemus ; quod caul- Icnton ___ ... in ____ archidiaconatum «przdidi archidtacotii la altquibus fublato ap.re. delegata, fi alter ju-D adulteram, & commatrem in domo fua dicitur dicum conjudici, aut alii vices luas commiferit, detinere: fi hoc publicum eft, & manifeftum , a fecundo delegato judice poterit appellari, quia & tam gravem acccflum, animadverfione debi­ delegatus non potet it ap. peftpofita delegare , ta, nullius contradidionis, vel ap. ob. corrigas. caufta vero per appellationem ad primos dele­ gatos, aut ad eum, qui delegavit, fecundum ap­ JJtnt Btyor. epifcopo. pellantis aibitrrum, refeietur. Ex parte prioris , & fratrum de Van. nobis Idem Eborac. arcbtepifcopo ■ innotuit, quod C. presbyter, qui habet vicariam in ccdefia ipforum de Eftona publice concubi­ In eminenti ipecula ecclefiz licet immeriti nam tenet, ac ficut Jaicus quilibet tabernas fre­ diiponcnte Domino conftituti, intendere debe­ quentare non erubefeit ,- fed quia indecens, & mus coniultationibus finguiorum : & prout nobis rationi contrarium eft; ut ii , qui altario ferDominus revelaverit, propofita dcnodaie . Con- viunt, feminarum complexibus maculentur, aut fuluifti autem, fi caufa appellatione re commif- per tabernas difeurrant, cum cos fobrios, &cafa altera partium ante citationem, vel poft an-1E ftos efwo^rteat : t- t. per A. f. p. m. qua rei te fententiam, vel poft ad fedem apoftolicam veritate diligence'mquifita, & cognita: ii cum appellaverit, an appellationi Iit in his articulis talem inveneris, qualis deferibitur , ipfum ab deferendum. Prxtcrea fi cui caufa fuerit ap.re- eadem ecclefia di. & ap. cef. amoveas. commifla, & alter adverfariorum appellaflet , Idem II Igor, epifcopo . quia delegatus [udex non vult probationes fuper fuggeftiene falfi admittere, qua cauiatur litteras impetratas, an in hoc cafu appellatio tene.u , Inter cetera iollicitudini tuz convenit ftudioquxtivifti. Dubitas autem, fi duobus fuerit cau­ fe, ac diligenter attendere, ut tales in ecclcfiis fa ap. re. commifla, & alter fuo conjtidici vi­ tuz gubernationi commiflis miniftros ordines ,' ces luas commiferit, an ille lolu» poflit proce­ przponas, qui & domum Domini feiant de-1 dere ap. re. vel ab eo liceat appellare. Cium in center difponerc, & populo Dei prxefle poifintT fine luctarum non f.t appofitum, ut fi uterque & prodclTc - Pervenit autem ad audientiam no­ ftram , io8? ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. 1090 ftram, quod quidam in tua diœcefi commoren­ A favorem: fed venerabilibus fratribus noftris A tur , qui fc ecclefiafticx orofettionis tik fingen­ ban. & Silvan, epifcopis, quibus caufam ipfam tes, cum tamen ecdefiaftica beneficia habeant, commifimus , dedimus in mandatis; ut prxfamatrimonia contrahant, & adepta beneficia ni­ tum canonicum commoneant a petitione ipfahilominus obtinere contendunt. Alii autem, li­ rum oblationum defiftere, ut eas in reparatione cet filii facerdotum exiftant, patribus fuis, quafi prxfcnptx ecclefix erogari permittat. Si .vero ad hereditario jure fuccedunt, & in his poftmo­ hoc induci, non poterit, eidem cauffx debitum dum inftituti, ad facros ordines, etiam minus, finem imponant, credimus enim firmiter, <5(1 pe licite promoventur. Quod quia indignum eft , ramus, quod fub examine epifcoporum eadem & facrorum canonum inflitutionibus nofeitur pe­ caufa eftedum fit debitum fortitura . nitus obviare : f. t. per A. f. m. qua. illos, qui infra fubdiaconatum matrimonia contraxerunt , Idem dsleilis filus wùverfis mtnacbt‘ per Cant tsar, prsfinciam .onji;tx!is . fuis ab uxoribus ifulla ratione permittas diverte­ re, nifi de communi conicniu illi ad religio­ Cum deceat nos commodis & profeclibus ecnem tranfire voluerint , & ibi in Dei fers itio jugiter commorari. Si autem cum uxoribus vi­ Bclefiarum ferventer intendere , nobis fummopexerint , ecdefiaftica beneficia, que ad illos tan­ re congruere dignofeitur, ut carum ordinationi­ tum, qui aftidue in fervitio Dei perfiftunt, Ipe- bus tanto ftudiofius intendamus, & ne inordi­ dare nofcuntur, non dqbcnt ullatenus obtinere. nate remaneant, stgilen. cuiam, & follicitudiIlli vero qui in fubdiaconatu , vel fupra ad ma­ nera adhibeamus. Inde eft, quod univetiitati vetrimonium convolaverint, mulieres poilunt fiede- ftrx per A. f. p. m. ut ecclefiis in quibws rebent in/itas, 6l renitentes relinquere, nec hu- prxfcntationcm habetis, cum vacaverint , ci.rjufmodi conjundio , matrimonium, led contu­ cefanis epifcopis clericos idoneos prxlentetis, qui illis de fpiritualibus, votis autem dc temporali­ bernium eft potius nuncupandum. bus debeant rcfpondere. Idem Helien. ebidiaegno . Idem Decano, êX pracentori, & capitule l'el.en. Cum fatis fit abfurdum, & fandorum patrum Ex diligenti relatione magiftri F. accepimus inftitutionibus alienum, ut archidiaconi auftori, , taie propria debeant cuilibet curam ecclcfiarum quod cum bonX memorix R. quondam epifcocommittere; xgre nimis ferimus, quod tu fine *-* pus vefter, de attentu & voluntate ' veftra citra ipium mandato epifeopi tui perfonis curam animarum in canonicum ecclefix vcftrx rccepiftet , allicommittis. Quoniam igitur obtentu ahcujuscon- gnans ei XL. iolidos fub annua penfione nomine fuetudinis, non debes fandorum patrum inftitu- przbendx percipiendos , qttonfque prxbenda va­ tiones tranfgredi, & quod ad tuum non fpeftat caret m eadem ecclefia , ad quam ipium inthuofficium, venditare, ideo mandamus, ut nemi­ lavit, cum eum ad diaconatus ordinem promo­ ni de cetero fine licentia, & mandato epifeopi verit, przdifto epifcopo de medio iublato, & rui, curam animarum committere prxfumas. redditib. epifeopat. ad filcum devolutis ; cum quaedam prxbenda m jam dicta ecclefia vacarer, Idem. caritfimus inChrifto filius nofter H. illuftris rex Anglorum, cum clerico luo contulit, cui etiam aliam pifttnQdum in eadem ecclefia vacantem De poiTcflîonibus autem laicis fub modico cenfu concedis, noverit tua fraternitas; quod fiec­ cum archidiaconatu, ad quem dicitur pertinere, clefia Ixfa eft, & manifefle appareat detrimen­ concedit, quas inllmul non debet habere, cum tum, cum epifcopo deteriorem ipfius ecclefix θποΙΙί fit licitum in una, & eadem ecclefia duas conditionem facere non licuerit, & ecclefia ju­ prxbendas obtinere . Quo facto idem Thomas -re minorum femper debeat illxfa fervari , qux frudum prxbendx fibi prioris taliter collatx Sté­ in damnum ipfius data confinent, ad juS ipfius phane fratri fuo de regia automate confifus convenit, propiictatemque redire, providendum conterre prxfumpfit . Quia igitur nuereft noftra, qux in ecclefiis Dei ita inordinata fuerint, ftu­ eft tamen, ne fi forte colonus pottèfiiones illas expenfis, ac labore fuo reddiderit meliores, fum- diofius emendare d. V. per A. f. m. qua. fi ptibus quos bono animo fecit, debeat defrau­ prxlibatus F. a commemorato epifcopo dc affenfu , & voluntate veftra m canonicum eccledari . fix fuerit attumptus, ita quod cum prxbenda vacaret, fibi deberet ibidem attignari. PrxbenIdcm Atre. -Uen. epijcopo. dam illam mm frudibus, quas przdiftus Tho­ Plena nobis innotuit ex tuarum continentia mas Stephana fratri fuo poft fufeeptum archiliterurum, quod cum hoftia quxdam facrata m diaconatum cum prxbenda dicitur contuliffe , me­ arcasyijuidam mulieris parochianx tux conciu- morato F. omni oc. & ap. re. audoritate nofaciente , pars fere £ tira quam citius attignetis, & eam fibi faciatis fa fuiflet, virtute Domini facienti media in corpus Chrifti mamfefte converfa eft, in pace & quiete dimitti, quia pro non dato habetur, quod ab illo datur, qui non poteft de ita ut caro videretur. Cum vero hoftia ipfa a parochial) ecclefia , quam f- tux ecclefix cano­ j ure donare. nicus poiUdet; a te, & a canonicis ecclefix tux , Idem Andrenfi epifcopo. ad ecclefiam ipfam translata fit, idem canoni­ cus oblationes, qux obtentu illius corporisChri­ Ad aures noftras pervenit, quod Robertus fit fti eidem ecclefix proveniunt; inftanter -quirit, quas in reparatione ecclefix fideliter, ficut W. dc Crotona jus patronatus ecclefix ejufdem atteris, erogafti. Licet autem eidem canonico loci, ab eo ad quem prxfentatiofpeftabat, qui­ petas fuper hoc filentiutn imponi, fit nos liben­ bus decedentibus R. filius W. jam didi exemDeum poiTumus, pc- pio patris jus patronatus ecclefix emere non do­ ter in eo,, quod fecundum ~ uas velimus titiones tuas _____ attendere, ______ , & admittere ______ - ;■ bitavit ; & canonicis dc Stodeleja tantas molepetitioni tux fuper hoc non poiTumus exhibere ftias intulit, perfccutiones & gravamina, quod Ctnetl. General. Tom. XXI. Z>rr me- •et,» ALEXANDRI PAPÆ HI. EPISTOLÆ. ro$i ιο9ι gy> metu & dolo illius feducti , juri fuo penitus re­ AAa fibi psnitentia dc fidei violatione coatrad.dK nuntiaverunt. (fade, quoniam cum jus patrona­ ap. ct£ pronus abfolvas, & cum jam diâa E. tus nexum fu fpirituab : nemini licitum eft ven­ pacifice manere permittas , aut fi coram te le­ dere illad: d. r. per A. f. m. qua utraque par­ gitime probarum fuerit, quod mater ejufdem vi­ te ante te convocata , rei veritatem diligentius ri pnefatam B. de facro fonte fiifcepcrit, & fu­ inquiras, & fi ita efle inveneris, pr&didoR.fa­ per hoc perpetuum filentttun imponas. Quod fi manifeftum & notorium effet , ipfum eam uxo­ ner patronatu ecclefiz oc. & ap. re. perpetuum rem duxifle, ab ejus confartio, fi ita effet, de­ Utentium imponas , & przdi&s canonicis jus quod ibi habebant, fi prior eorum metu capitis, beret feparari. quod idem R. fe abfciffumm, fide , ut fertur , firmaverit , eidem renuntiaverit : integre facias Ucni Drcm, tf cmanicis Lmwictnf. reftitui , non obft antibus literis noftris , fi qua funt tacita veritate impetrate. Cum inftitiffet apud nos Herbertus przfcn-tium ieâor parochianus vcftcr, ut de ordine fubUt» illuftri ηχί Anglorur*. diaconatus, ad quem recipiendum nimisenormiB ter, & inordinate fe ingefferat, cum eo miicriMagnificentia tua literas, quas pro R. mili­ corditcr ageremus; & non potuiffet ficut non de­ te fuper jure patronatus ecclefia dcBligurd apobuerat , in hac parte proficere , tandem a nobis flolatui noftro ferenitas regia deftinavit, ca qua licentiam poftulavit , ut poifit fibi in matrimo­ decuit benignitate recepimus , promptum ani­ nium aliquam legitime copulare. Nos itaqueftumum , plenamque voluntatem habentes , excel­ diofius attendentes , quod prsdiéhis ordo , cum lentia tua preces, iu quibus cum Deo , & honullam fibi dignitatem attulerit , vel honorem , nefte poterimus exaudire. Verum, quoniam fanmatrimonium ejus non impedit : d. v. per. A. Aorum patrum ftatutis contrarium videtur , fi S. p. m. qua. fi matrimonium legitime duxerit clericos ab ecclefiis, quas canonice funt adepti , contrahendum, nullus veftrum eum a contraAu luris patronatus obtentu fnftineremus amoveri ; matrimonii , przdiAi ordinis obtentu prohibere falva conlcientia , praenominato militi non po­ pizfumat, nec Gbi propter hoc moleftiam infe­ tuimus noftrum in parte illa impartiri favorem; rat, vel gravamen. cum ex hoc ei, fi de jure debet habere, praeju­ dicium in pofterum non generetur. Ut» Spult^fi tpifeopt. C Ut». Super eo vero, quod clerici, & religiofia, ficut aderis, pertona litterarum intuitu, quas ha­ bent a laicis. fibi jus in^ecclefiis vindicant hoc tibi volumus innotefeere , auAoritas non accefTerit , quod ubi per epifcopalis literas illas non poftunr ecctefias obtinere. Ut» Cornot. tpifapo. De cetero noveris , quod cum aliquis ad ex­ traordinarium judicem litteris impetratis cum adverfario fuo componit ; poti modum in Super eo vero , quod afferis quofdam vira» tuz jurifdiAionis m facris ordinibus conftitutos matrimonia coorraxiflê; hoc tuz prudentiz re1ponderous, quod fi qui in diaconatu, ut fupra matrimonia contraxerunt , cogendi funt uxores dimittere, & vivere continenter , ita quod poft peraftam pcenitentiam ex difpenfatione poffint in fuis ordinibus mmiftrarc. Si vero fubdiaconi con­ traxerint matrimonia , eos dummodo ante hoc tales fuerint, quod timendum fit ne una pro plu­ ribus abutantur; diflimularc poteris cum fu is mu­ lieribus remanere ; quod tolerandum eft malum, ut pejora vitentur. ecclefia Ut» Ctnaucij Mutin. dc qua agitui, jus aliquod habituros ; fi compo- D iitio non eft juri contraria, non eft ab lociepi­ feopo aliquatenus reprobanda , fed cenfus abfque epilcopali audoritate, & ecclefiz fub hoc , cui DileAus filius nofter Ægidius canonicus vefter pnreft, praetextu non eft imponendus, & fi fue­ apud 1 edero apoftolicaro conftitutus a nobis ex parte veftra requifivit, fi proles fufeepta ex fecundis rit iolutus, vitam ejus qui folverit, non excedit. nuptiis in quarto gradu poflit ad confortium co­ Ut» Born, orcbirpijcopo. gnationis prioris viri tranfire. Ideoque vobis fignificatione przfcntium reipondemus , quod foboles ex fecundis nuptiis fulcepta, confortio co­ Veniens ad nos P. civis tuus in audientia nollra propoluit ; quod cum ipfe mulierem quam­ dam nomine F. juraflet, defponfaffct, cognoviffet , quzdam mulier B. nomine ipfum impetiit gnationis prioris viri in przlcripto gradu con­ jungi de jure non poteft. Ut» L. Papitn. tltUo. coram te, & quod fc eam jinaflct duâurum in Ad hzc quoniam confaetudo eft, ut dicitur , uxorem, in przfentia tua duobus teftibus decla­ ravit; adjecit etiam idem P. quod mater parata E ecdefic Papien. ut fi de propinquitate illorum , qui funt matrimonio copulandi , mentio aliqua eft fidem facere, quod przfata B. dc facro fon­ te levavit. & ideo etiam fi nullam aliam juraffet, vel defponfaffet, mulierem illam dc ratione habere non poteft ; licet autem idem vir fe af­ ferat a tua audientia appellalfe : quia tamen ad tuam pnefentiam redire defiderat, caufam ipfam experientia tuz committimus przfentium audo­ hat, presbyteri per ecclefias publice dicant , ut qui novit aliquid, infra terminum , qui przfigitur exeat , & dicat : tua duxit difcrctio requi­ rendum , an illi debeant, qui pofterius ad accufationem veniunt , vd tcftificationem admitti . Tuz itaque prudentix literis przfentibus innotefcat ; quod fi fufpicione carent, pofterius venien­ ritate przcipiendo mandantes , quatenus prxfenlibos partibus veritate inquifita , fi tibi conftiterit , quod praefatus vir mulierem E. delponiaf- debent. Ceterum fi commoniti a presbyteris ict , & cognovi flet , & quod prxfatam B. tan­ tum juraverit, ab impetitione ejufdem B. injun- cent , & poftmodum accufare, vd teftificari vo­ luerint, tamquam fufpeûi merito repellentur. tes ab accufatione, vel teftificarione repelli non ta­ Ut» ΙΟ» ALEXANDRI PAPÆ IU. EPISTOLÆ. 10,4 A expugnandum eos laborem, Ipfum afltxmpfierint, Uem enUtfifctf & tyu ficut eos , qui fepulcrum Domini vifitant , fiA fugr^mie. ecdefi» defenfione recipimus, & ab univerfis i» quietationibus tam in rebus quam in perfonis fta­ Cma clerici veftr» jurifiliftionis, ficut accepi­ tuimus manere fecuros. Si vero quifquam inte­ mus, decentibus ecclefiarum perfonis pacifcuntnr, rim eos moleftare prxfumpferit per epifeopum ipfis ecclefiis majores folitis folvere ^nfiones , loci excommunicationis fententia feriatur, fletamut facilius eafdem ecdefias poffint adipifei ; nos diu fententia ab omnibus fervetur, donec dc ab­ quidem ad tam detcftabile vitium extirpandum, lata reddantur, & de illatis damnis congrue fa­ attentam volumus curam , dc follicitudinem ad­ tis fiant. Epifeopi vero five presbyteri, qui tali­ hibere . Inde eft quod f. t. per A. f. p. m.qua. bus forte non reftiterint , officii fui privatione Clericis omnibus veftris , ne id attemptare pra> multentur, donec mdcricordiam fedis apoftolic* futnant , publice fub diftriâa pernitentia prohi­ obtineant. beatis, & fiquidem contra prohibitionem veftram • fin» pr> Idem Mtti de Netu iurpUru , * se.p.a. pol. eos ecclefiis taliter adeptis, quam citius fpolietis, & alias pro tant» praiumptionis B polpoüti. exceflu feveritate ecclefiaftica puniatis . Ad hoe Si forte poft converfionem fuam in aliquem quia funt clerici quidam , qui cum religiofis vi­ de fratribus fuis aliquis violenter manus injece­ ris collufione faâa citra autoritatem didi epifeo­ rit , licitum fit tibi , eos ab excommunicationis pi ecdefias, quas tenent, cis eonftituunt confisafententia abfolvere. les, ut poft decefliim eorum eaedem ecdefi» per reprefentationem eorundem religioforum virorum Idem detm & etfiittb. ad filios, vel nepotes clericorum ipforum poffunt transferri; pnefentium auâoritate vobis praecipi­ Quia requïfiftis a nobis, utrum'ad eleftionem mus , ut fi qui clericorum veftroram inventi fue­ faciendam procedere debeatis, proponentes, quod rint facere talia , cos a pneferiptis ecclefiis fub eam fine aifenfu regio facere non audetis ; fi aliter fieri non poifit ad H. dileâum filium n. ap. re. non differatis , auâoritate apoftolica re­ movere, ne de fraude, vel dolo videamur com­ in Chrifto regem Anglia; accedentes , ftudiofius infinuetis B. quondam epifeopum veftrum perpe­ modum reportare. tuo efle depofitum , & ejufdem regis impetrato Caflcnfuinperfonam honeftam, litteratam, & ido­ Um. neam unanimiter conveniatis , & eam in paftoDe Brabanxonibus etiam & Arragonenfibus , rem & epifeopum eligatis, ut ejus providentia , Navarris, Vafculis dc Gotarellis, qui tantam in & gubernatione ecclcfix , tam in fpiritualibus chriftianos exercent immanitatem, ut non ccde- quam in temporalibus grata valeant in ecdefi· fiis, non monafteriis deferant, non viduis , incrementa merito provenire, pupillis, non pueris aut fenibus nec cuilibet par­ cant aetati, aut ferai , fed * morte paganorum COLLECTIO IL omnia perdunt & vaftant . S*militer conftituimus, ut ipfi , qui eos tenuerint , vel conduxe­ jikxexder HL rint , vel foverint per regiones in quibus taliter debacchantur, in dominicis & folemnibus per Eniens ad pnefentiam noftram G. clericus ccclcfias excommunicati publice nuntientur , & de Nobil. lator pnefentium fua nobis cotieadem omnino fententia , & petna cum prxdiÎueftione monftravit , quod cum ecclefiam de âis hereticis habeantur aftriâi, nec ad commu­ 'rag. quam canonice adeptus fuerat, aliquandiu nionem recipiantur ecclefia , nifi focictate illa D pacihce poflediflet, ea poftmodum per Philippum }>cftifera , & hxrefi abjuratis . Relaxatos autem militem de Columbis abfque ordine judiciario è noverint a debito fidelitatis & hominii , ac violenter eft fpoliatus, quam monachi dc fando totius obfequii , donec in tanta iniquitate perFrimundo minus licite detinent occupatam. Su­ manferint, quicumque illis aliquo patio tenentur per qua re cum prodiâus G. a praefatis mona­ adnexi. Principibus autem cunâifque fidelibus in chis coram Hcreforden. epifeopo , & priore R.iremiflionem injungimus peccatorum , quod tan­ valcn. de mandato apoftolico traheretur in cau­ tis cladibus viriliter fe opponant , & conti a eos fam, prxdidus G.dolofe circumventus praadiâam armis tueantur populumChriftianum . Confifcentut ecclefiam pecunic interventu abjuravit, quoniam quoque bona eorum , & liberum fit princibushuigitur hujufmodi tranfadiones illicit» fpeciem ob­ julmodi peftilentes homines fubjicere fervituti . tinent fimoniar: dif. v. per A. f. m. qua. inquiQui autem in vera pernitentia ibi dcceflerint , fita diligentius veritate, fi vobis ita efle confti& peccatorum indulgentiam , & frudum merce­ terit , prcdiâum G. * ab illicito juramento ab- ·« pradwta dis zterna. non dubitent fe habituros; nos etiam folventes , memoratam ecclefiam cum frudibus i···»··»· · de mifericordia Dei , & beatorum apoftolorum ___ perceptis, ___ ... t_____ _____ ____ ___ detentore inde amoto quolibet illicito Petri & Pauli auâoritate confifi , fidelibus chri-E contra & ap. ccf. fibi reftitui faciatis ftianis , qui contra eos arma fufeeperint ; & ad epifeoporum five aliorum prolatorum confilium, Um. ad eos certaverint expugnandos, biennium deinjunâa pernitentia relaxamus , aut fi longiorem Significantibus nobis viris religiofis fratribus Cimoram ibi habuerint , epifeoporum diferetioni , ftrenfis ordinis accepimus , quod cum eorum fa­ quibus hujus rei cura fuerit tnjunâa , committimuli & mercenarii in quibufdam diebus , quos mus, ut ad eorum arbitrium fecundum modum alii folemnes habent, laborant : Archid. decani, laboris , major eis indulgentia tribuatur . Illos presbyteri de quorum parochiis funt, eis fenten­ autem , qui admonitioni epifeoporum in hujuftiam excommunicationis propter hoc intentare medi parere contempferint, a perceptione corpo­ pnefumunt . Quoniam igitur fuper hoc non de­ ris & fanguinis Domini noftri Jefu Chrifti fieri bent tanta perna multari f. t. per A. f. m. qua. alienos. Interim autem eos, qui ardore fidei ad omnibus archidiaconis decanis presbyteris veftr» CshciI. Cene/él. Tom. XXI. Zz t j ju- V ALEXANDRI PAPÆ III. EPISTOLÆ. «095 1096 jurifdidionis ardius prohibere curetis, ne in fa-Adlê, pnedido abbati fic fratribus paedidam ce­ rnulos vel mercenarios paedidorum fratrum, pro defiam cum frudibus a.-L— ·* jam perceptis , amoto . U4, eo quod ipfi , fic idem fratres diebus illis labo­ rant, quos alii folemnes habeat , vel excommu­ nicationis vel interdidi fententiam ferre przfu- manr. Si vero contra prohibitionem veftram ve­ nerint, fic fententiam eorum ap. se. denuntietis irritam , fc inanem , fic ipfos pro trangreftionc npn differatis ecclefiaftica feveritate punire. eo , qui in eadem ecdefia intrufus eft , freti auâoritate , fic oc. fic ap. noftra cdTante rcftitui faciatis, reftitutione autem fada, fi de proprie­ tate forte agere voluerint, caufam audiatis, de eam fub ap. re. terminetis. lient Eborac. archiepifcopo tl Exonienf. abbati de Herefart, Idetn aflben. epifeopo. Quoniam quidam pridem canonicus de Prigilev. in Prior fic monachi filvz majoras fuam ad nosR noftra przfentia conftitutus adverfus priorem fuum querimoniam tranfmiierunt de O. qui paludesfic" incontinenrix vitium, & quod ejus eleftio cano­ ftagna, quz prxdeceftores ejus contulerant , ab eiidem fratribus per violentiam abftulit, quz cum ab co repeterent, idem O. ad proximum purifi­ cationis iéftum prxterkum appellavit . Ideoque f. t. mandamus, qua- caufam audias, fic ap.re. debito fine decidas . Si vero idem O. vel uxor eus, aut hzredcs ejus , fi quos habet , fi idem O. protectus «l^Hierofolymam , ad przfentiam tuam accedere\. vel judicio tuo parere contem- pferint, przdidos" fratres in eorum pofteflionem , de quibus quzftio vertitur , ap. re. inducas . Si nica non fuerit, in audientia * proponeret caufam · u. f. n. epifeopo de P. & dii. f. abbati de Fon­ tibus cognofcendam & terminan- dam ficc. & iriirt. Horum omnium experienti® veftrz cognitionem committimus fic pet A.f. m. vobis prxeipientes , quatenus poft harum fufee- ptionem litterarum, utramque partem ante przfentiam veftram convocetis, aut ad locum ilium, pariter accedentes, qualiter fupradidi judices in eadem caufa proceflèrunt, fic veritatem inquire­ re ftudeatis, fic fi vobis conftiterit eos a przdi- autem nuntius przdidorum fratrum diem przve-• çdis nit appellationis , commifimua , fratribus juramentum, quod praediximus * · r««ptr. obtinere vi- fufeepifle, fit antequam eos audirent , fupra didum abfolvifte , vos fupradido Wio expenfas , gorem, quas ad nos veniendo , JJem F. Decano èT magiftro R. canonico Remenfitmi. cifle dignofeitur , integre de fupradida ecdefia reftitui faciatis, nihilominus caufam ipfam fuper teri pani nolumus, per iftas literas al- przjudicari , vel nullum his omnibus ", Cum caufam , quz vertitur inter P. civem Remenlcm, & infra . Si vobis conftiterit quod li­ ter! , quas przdidus P. nobis portavit , & nos tub iigillo noOro vobis tranfmiiimus , de conkient.ia Ambian. cpiteopi non tuilTent compofitz, qux omnino videntur fufpedz, pro eo quod in ciidcm vitium grammaticx artis continetur; in expeniis, quas idem presbyter ad nos venien­ do fecit, izpc diftum P. condemnetis. praeit fic a nobis redeundo fe- qux fupradiximus , audientes fratres juratos, veritate plenius cognita , per quod juftum vobis vifum fuerit , exinde contradid. fic ap. cef. judicetis. Verum fi przdidos judices in­ veneritis juramentum przfcriptum a przfatisfratribus recepiflê, fic poft eorumdem juratorum de- pofitiones pizfatum priorem abfolvifte, nolumus hoc fufeitari, fed abiolutionem ejus ratam , fic firmam habentes, prædiftum W. vel aliquem eo­ rum , qui tunc flabant contra priorem, fuper ilr lis vel aliis capitulis nullatenus audiatis . Si ve­ Idem abbati Ltyeeflriee, -3 ro in aliquem eorumdem fratrum, poftquam eos Dprzdidus VT. protedioni Rom. ecd. ac noftrx Dilefti filii noftri abbas fic fratres monafterii* fuppofuit, fic ad noftram audientiam appellavit, Ebmlh tranfmifla nobis infinuatione monftrave- aliquam fententiam eund. priorem conftiterit prolunt, quod cum A. clericus luper ecdefia de A- tulifle, eam decernatis auâoritate apoftolica non ktor. quz ad prxdiclum monafterium dicitur , tenere, nifi idem prior, ficut przfati judices fiperimere eis quzftionem moviflet, tacita verita­ gnificaverunt, ab eis abfolutus quemquam ipfote, non contra eos , fed contra quendam vica­ rum alicui fententiz pro corredione fubjecerit. rium, quem in eadem ecclelia conftituerant, ad Idem Conventm. epifeopo, tl priori Je ve. f. n. epifeopum Wigorn. litteras impetravit; Tbevilla. cum autem idem epifeopus przdidum vicarium nna cum eodem A. ante fuam prxfentiam conCaufam , quz vertitur inter * P. clericum fic · e. vocaflet , vicarius ipfe, ac prior przdifti mona­ fterii , qui cafu ad partes illas acceifeiat , me­ R. presbyterum fuper ecclefiz fandx * Mildebur- ’ H·'/» morato epifeopo dixerunt , quod idem vicarius ex de Millefan. fic abbati de * Vefan , fic tibi · fuper przdifta ecclelia conveniendus non erat ; fili prior de * Cfiimille commilimm audiendam , · ct.it cum eam non'fuo, fed abbatis nomine poflideret. E &. fine debito terminandam eo tenore, ficut me­ Quia ipfe exinde, abfente abbate, fic ignorante, minimus, ut fi vobis conftiterit przdidum cleri­ rciponderenullatenus tenebatur- Unde ad noftram cum a przdifta ecdefia per manum * laicam fuit- . appellavit prxientiam , fed prxdidus episcopus , fe violenter ejcftum , fic presbyterum prznominaquoi vix credere poftumus, appellationi non de­ tum in eadem fuifle intrufum, amoto intrufoeiferens , abbate abfente & ignorante , fic ad re- dem clerico ecdefia ipfa cum frudibus inde per­ fpondenduni non citato, ecclefiam ipfam przdi- ceptis reftitueretur. Cum autem Ait raque partium cto * V. adiudic.ivit in quo fafto prxdidus ab­ ante prxfentiam veftram conftituta fuiiTer, prxdiftus bas fic fratres afferunt fe gravatos efle. Quia ve­ clericus, ficut ex literis veftris percepimus, inftituro follicitudini noftrx incumbit viris ecclefiafti- tionem fuam canonicam, fic violentam per ma­ cis , fit przcipue religioni deditis, fic honeftati , num laicam ejeftionem, fic padis adverfx intrufua jura integra iervare, fit id quod inter alios fionem multorum tam laicorum , quem clerico­ fit , abis non- przjudicare , nec nocere debet , rum juramento prxftito * probavit .· e contra prz- · re.„, »■ dif. v. per A. f. m. qua. partibus ante przfen· diftus presbyter dicebat fe in eadem ecclelia fuifliam veftram convocatis, fi vobis conftiterit ita fe inftitmum canonice adjiciens , quod jam ei­ dus f , «»»7 ALEXANDRI PAPÆ HL EPISTOLÆ; 1098 Cÿ*dus clericus films enct facerdotis ejus, qui in ea-A dem ecclefi* proximo miniftravit, unde eam fibi Zdw* Ebwtt. enHtfifctp. adjudicavimus exiftimantes cum proxime patri fuo fuccefiiife ; cum indignum fit , fic laeris ca­ Ad audientiam apoftolatus noftri pervenit . nonibus obvium > ut filius patri luccedat in ecquod quidam diaconus G. nomine volens in preldcfiaftico beneficio , in quo pater proximo no byterum ordinari, archidiaconum fuum adit, dc icitur miniftraiTe . Poft latam vero fententiam tunica nepoti archidiaconi collate, ut ejus nego­ eodem clerico inftantiiu nobis fupplicante, quam­ tium promoveret, fic cft in presbyterum, ut cre­ vis fententia contra eum tacita veritate lata feifi ditur, ejus interventu, ficauxhio ordinatus. Tem­ fer : nos tamen dc 'folita fedis ap. clementia mi· pore vero procedente, cum eum conficientia fua iericorditer agentes; dif. v. per A. f· m.qua.rei fuper hujuunodi ordinatione accufaret, commu­ veritatem diligentius inquiratis » dc fi vobis con· nicato virorum prudentum confilio ad religionem ili terit aliquam perionam medio tempore memo­ fratrum bofpital» * Hicrofolym. tranfiit, in qua « ratam ecclefiam. ut pnelibatum cft, tenuiffe,. fic .. quidem religione, ficut afferis, decennio ptrman& eumdem clericum fuam pcflfeflionem, fic vio- fit, fiç nunc ardioris rcligjpnis obtentu abrarum lemam per manum laicamjjeftionem.fic panis B confort io feparari, & in loco defiderat folitario advcri* intrufionem probaflê, fibî omni oc. & per dignos pcenitenti* fruâus dclidorum veniam •p. cçf. ecclefiam ipfam cum fruftbt» indc per­ obtinere , tecrete facerdotale officium exequendi ceptis eidem reftituat». licentia mifericorditer * obfervata. Ceterum cum · okuui» in privilegiis hospitalis manifeftius prohibetur , JdflW. poft faftam in eadem domo profeffionem difeeSuper eo quod a nobis tua frater. requifivit , dere, etiam ardioris religionis obtentu; illius vo­ utrum appellationi, quam quis metu litterarum, to aflenfum nequivimus impertiri . Faciat igitur quas ab adveriario fiaoafede noftra audierit im­ apud prediftos nofpitalarios, fine exeeutione fapetratas , interpofuit , omnino fit deferendum ; cerdotalis officii dignos pœnirenti* fruâus fciens, fic an nulle panes fint judicis, ad quem perad- Î|uod quaelibet occulta loca fine gratia- animas verfarium ejus, qui appellavit, tales liter®*fue­ alvare non poliunt. Qpid enim paradifo jucun­ runt a nobis impetrat® . Tue refpopdemus di- dius? Quid coelo fecurius^ fic tamen ex paradifo feretioni, tali nullatenus fore deferendum appel­ homo, fic angelus de coelo cccidiflc peccando mi­ lationi , eam namque fruftratoric dilationis cau­ nime dubitatur. fa , verifimilc eft interpofitam fuifle. Utut Rtntt^fi tnbitpifctpt. Jfew. O aitUbijt ptrfoaa . A4 audientiam noftram noveris pervenitfe , Conftitutus in pncfimtla noftra * G clericus Jjuod cum nobilis vir comes Qarimontis crucem multimoda nobis conqucftione monftravit ,· quod umpfilfet Hicrofolymam profeâurus, cam pro cum dimidias unius anni decimas fic oblationes fua voluntate depofuit, non attendras, quantum ecclefi* de Blefebia, * de perfona ipfius emiflfet in violatione ipfius voti proprie fsluti detrahat W. Trufeboth patronus jam diâ* ecclefi* , ei fic honori. Verum quoniam tanto magis quifque pradiâas decimas, fic oblatione abftulit, fic ip- fraudati voti auget iniquitatem, quanto minarem fam ecclefiam G. fratri fuo fubcraxit, fic cuidam habuit vovendi neccffitatem f. t. per A. f. m. G. eidem capellano regis cooctflit , qui eam in qua. fi verum cft, quod aflieritur, prefatum co­ manibus canonicorum de * Torneton commifit . mitem ad votum fuum implendum, vel ad com­ Unde licet non videatur honeftum , decimas, fic ___________________ mutandum in melius, , fi rationabilis caufa non oblationes vendete, quia tamen non prohibitum .impedit , per excommunicationis fententiam ap. eft , nec illicitum eft redditus decimarum , ficθre. compellas. Qianto enim majoris nominis eft oblationum, qu® uno anno proveniunt, emere : per A. f. m. qua. fi res ita fe habet, detentores ipfarum decimarum , fic oblationum commonea­ tis, fic auâoritate noftra contradidione , fic ap. cef. eccltfiaftica diftriâione cogatis , ut G. cle­ rico decimas ipfas fic oblationes poftpofita occa­ fione reftituant, fic de illatis injuriis condignam fatisfaftionem exhibeant. . ' idem comes, tanto plures exemplo fuo corrum­ peret, fi a voto recedere fineretur. Jient. Diledus frater nr. f. tranfmifta nobis infinuatione monftravit , quod cum illuftris rex Scotic patrimonium fuum detinuiflêt, ficoccuparet, qui­ bus voluit , fic prout voluit , ecclefias , quarum lient. gerebat patronatum , eo inconfulto conceffit . Quoniam igitur ex injunâi officii debito tenemur Ad audientiam apoftolatus noftri pervenit , unicuique jura fua integra, nolentes , quod pre.... ’ cum V. de Cedon. A. R. G. clericis fru- fatus I. fub tali occafione jus patronatus amiU > a<«* <·■ quod itus ICUUllUUl» reddituum 1UWIUIU fuorum UV de primo, auuv anno poft wwl obi-" E*, tat: f. v. p. A. f. m.qtu. Si diligenter inquifita CLU> tum ejus , quos in ecdefia de Laced, habuit * L l î- ,E K veritate, tibi i ta effis conftiterit, ioftitutos uaiverficut inftitutio, fic confuetudo tam illius , quam fos amoveas; fic fi idonee, peribo* ab eo, qui ha­ • p!·'1·μ aliarum * parochialium ecclefiarum Anglicarum bet jus patronatus, fic prxfentandi perfonas ipfius *» ut fcilicet poft obitum * canonici pro. adpnefatas ecclefias fuerint prsfentat®, perfonas • diâusvo* ximi fequentis anni redditus decedens poffit *. at­ ipfas de confilio, fie affitnfu perlatorum * tuorum * 4< pro chrifinate nullatenus exigatis pecuniam , & cos indebitis exaâionibus, aut procurationibus de juftitia in omnibus fervata, cetero gravare, vel perfonas eorum , aut ecclefias fine manifefta ratione, fic rationabili cauia Idem. Confulult nos tua fraternitas quid faciendum fit de iis, qui cum aliqua dc caufa in epifeopa» nullatenus interdiôo fubponere pnefumatis fice. Alioquin fi ad nos exinde iterata querela perve­ nerit, fi(C. tu fuo non poflunt nuptialem beoediâionem aer cipere ad alios epifeopatus furtive fe tranferunt, conjugia ibidem ciandaftina contrahentes . Ad quod taliter refpondemus , quod fi talis fuerit Uem HemeiJ erckiepifcep. ecclefia * La- · i*·**. Pervenit ad nos, quod cum in men. & ecclefia Tomacen. ad fuftentationem e- *··· culpa i qu* non permittat eos fimul manere , funt ad invicem dividendi . Si vero aliqua fue­ jus, qui fcholas regit, beneficium olim* deputa- ’«jh·»» rit, qu* contraftum matrimonium non diflblvat, B tum fuiflet, ficut per otnncs fere alias ccclqfias pro tranfgreflione tali pcenitentia poteft eis indici, majores Gallicanas, dt fuifle quondam, dt in qui­ conjugium vero ex tali caufa non debet diflblvi. bufdam adhuc efle dinofeitur , ab aliquantis re­ tro temporibus clerici ecclefiarum ipfarum ava­ Jdem, ,4 ritia depravati ufum redigere idem beneficium przfumpferunt, ceflavit , dum communem in de re qua doâoribus fta- ftipen- Super eo , quod celfitudo tua a nobis requi­ rit, an ille qui prius cognovit matrem, five fu­ tim doftrina rorem illius, quam poftea duxit in uxorem, te­ teran. nuper auâoritate domini celebrato, ac to­ neatur eidem carnale debitum reddere, fc an exi­ gere poflit ab ea . Quod etiam dandum confi*" î*utn fi1 e' » Su' ( hoc facinus * profitetur * que mus, ut per omnes ecdefias cathédrales ad fub- ■ dium eft fubtraâum. Nos autem in concil. La­ ta ecclefia qu* convenerat , approbante ftatui­ fidium magiftri, qui fcholas regat przbenda una Quo * circa ne in vanum de- ' -·“»· probare non poflit, nec ille velit ullatenus con­ debeat deputari : tinere. Tu* prudenti* duximus refpondendum , creta, qu* reâa funt, * fieri videantur, fi * per . noftram, & epifcoporum inftantiam non fuerint Sr.» ut uxorem cum viro labores inducere, ut conti­ nentiam infimul obfervent, fi autem ad hoc in-C obfervata , tuz fraternitati m. qua. ad ecdefias ?·»<.* duci * non poliunt , dc vir debitum folvat , erain tr imas facultatem , mliD quod cum accefliflet quidam ad Jocum deputa­ cum predicia mul.cre poti faftum cognitum in- ccftum probetur coæmiiiflc. * ·,·■·'.·>>.. Cr /Jrw * Herrjirde». trekidiacoHO. a preflus & mortuus eft, fed prius dominicum corEus fufeepit, & facri olei undionc pcruaftuseft. unde fi verum «.ft , plurimum admiramur, & adverfus * vos jure movemur ; quod in ecciefiis ve­ cepit,* ei fepultura fidelium prohibetur: nos ve- ftra juriidrflione conftitutis vicarios , nifi ab eis extorta pecunia nulla ratione miniftt are * permit­ • debita fua perveniflë , ?Ad noftram * noveris audientiam * tum torneamentis caufa requirendi quibufdam militibus , quos * eo venturos putabat, accidit quod violenter & inconfiderate ab equo, in quo fedebat, fuper cum cadente com- Inde pro eo quod in torneamento mortem ac­ ro attendentes, quod his tanruin ficutcredimus, ecclefiaftica fepultura interdici , qui ad tornea- tis, & perfonas ecclefiarum, quali fer vos, &cen< 'M·"’ mentum animo id faciendi tantum accedentes , fuarios fingulis annis indebitis exadionibus graibidem decedunt .* fraternitati t. m. qua. fi tibi rare · premitis, extorquendo ab eispecuniam, conftiterit quod prxfatuS 1. ad przdiftum tprnca& procurationes * eas dtverfis nominibus , ali­ mentum non animo ludendi, fed an imp recipien­ quando auxilium epifeopi, interdum ejufdemepi-E di credita perveniflet, licet ibi fortuitocafu obie­ Icopi, & veftrasconiuetudines nuncupantes ,quas rit , corpus ejus difpenfative facias * ecclefiafticz · fi vobis forte reddere contendunt ; vos eafdem tradi iepulturz, maxime fi dominicum cofpus fuperfonas & ecclefiarum vicarios aboflicio fufpenduis, & in eorum ecclefiis divina prohibetis of- J fceperit, & facri olei fuerit unftione perunftus. ficia celebrari, & inter cetera * denarium chrif- Idem. matis * pro voluntate veftra ab eis in veftr* fa- lutis periculum extorquere przfumitis hujufmodi * tu De muliere quz, ut nobis fignificafti, cupiens exadtonem; ut * eam liberius videamini exigere , viri fui ampliorem quandoque confuetudinem epifcopalem , quando­ que tynodalia, quandoque pafchalcs denuiios ap­ fcepto corpore Chrifti, & inore retento, cum vi­ ro ofculum porrexerat, fic ipfum * trajicere, cum · pellantes. Et infra. Quia vero non deceict vos voluit, non potuit, fed poftea verfum eft in car­ clericos iti viliter, & inhonefte traftarc: dii. v. nem , cum tangeret juxta * molares, fic caro fue- amorem fibi acquirere ; fu- cre- · e* ■ „ » »o.o. ,,O1 ALEXANDRI HI. DECRETA. crev»t, & adhuc eft in ore. Fraternitati tur Apiarcdelifta. Nempqcredimus quod fi vere *con-' «·«<· n n P°iyumas dare cobium, nifi quod trita fuerit, & pœnitentiam egerit condignam, eam inducas, fic compellas, ut tanra percon- dignam pœnitentiam, & bona opera IN & faragat ex- DECRETA JOANNIS ad Deum oraveris, tu pro ipfa trini trajicere poterit corpus Do- divina gratia fufiragante. S E Q.U EN T I A MANSI DOMINICI P K. Æ M O N I T 1 O. ^alfu accidit ut MSS. Cad. Biblioth. RR. Canomear. Majoris Eccl. Lucerfis evolventi mibi , 'folia quadam m membrana defer ipta occurrerent ; flatimque intellexi portionem effe veteris ^cgmpilat tonis Decretalis , jwaw fufpiytus fum fub Innocentio 111. colle fiam , cum (leno­ nes Pontificum poft eundem Innocentium nullos exhibeat, bene vero non paucos ejufd'm In­ nocentii , LT · Pontificum precedentiiftn, exordio faflo ab Alexandro 111. Principio quidem fufpicabar unam aliquam effe cx Compilationibus ab .Antonio Auguftino evulgati < ; fed faPta collatione repa­ rt multos quidem m ca reprafentpri Canones in illis, maxime in II. comprehen/os , non t.irnen omnes ; qutn & aliquando canones tilt utrinque legendi latius m hac excurrunt, qssam in illa. Sape pariter ca­ nones q..idam recurrunt in v. Decretalium jam vulgati, fed hic tituli Uterorum, unde C ollefior illos deprompfit, afferuntur , qui fere femper in Decretalibus omittuntur ; fic-ut is idem canones magis refefli funt m excuffts, qui hic dantur. Anonymus hic nofter fiepe indicat librum Regiftri epifto.arum illiu* Pon­ tificis, cujus fanfliones refert; ex quo intelligimusilli aditum patutffe ad faticanos Coa-.ces. tx hi ar­ bitror conflare quanta fit fidei Compilatio ifta, quan.am lurem Decret i, Canonicis fit allatura. Dr.cndum tamen eft , Codicem unde but extraxi , mendofum effe maxime tn tituli ■ , <5 quod etiam plus reiert acepbalum, & forte etiam in fine mancum, Animadverfior.e etiam dignum duco prior a quidem Joiiatn Juos diftinflos titulos Canones exhibere, pofteriora vero confufe illos'dare , quamvis in margine , eadem , qua cetera, manu, fignaxtur interdum tituli, fub quibus redigendi fint. Porro Compilationem totam prout il­ lam reperi, per bos poftremos annos evulgavit in tertio volumine Mijcellaneorum Baluzii, qua cum ap­ pendice veterum monumentorum Luca recufa funt. C ALEXANDER III. B haberi, przfertim cum privilegia in poffeflior.)- bus abradantur, & lirerae in nat ratione de û <1. IMpuiia. in nomine Patris, & Filii, & Spiritus fandi : fi non dixerit, ego te baptizo, talis immerfio non non errant , fic (fic) poliunt incunctanter ab- radi . De filiis Presbyterorum ordinandi, , vel non. poteft dici baptifmus. .Alexander Ill. Cantuum nfi Arcliepijcopo. Item Epifeopo Agatbeufi, Lib. XII. Regiflri. ra in «»· Ad extirpandas, & infra. Intereft quod Fra- C«F Dc muliere illa, qux, ut nobis fignificafti , ternitati tux ( per Apoftolicx Sedis prxeeptum cupiens viri fui ampliorem amorem fibi acquire­ Cmandamus) quod fi filii Clericorum Provincix °c re , fufeepto corpore Chrifti, fic in ore retento, tux, in quibus Patres eorum tanquam perfonx, eidem viro cum eo ofculum porrexit, fic ipfum vel vicarii nulla periona intermedia miniftrant, Sed poftea verfurn eft in cos, five geniti fuerint in Sacerdotio, five non, ab ecclefiis ipfis con. fic ap.effe non differas amovere. trajicere non potuit. carnem cum tangeret juxta dentes molares, fic caro fuccreverit, fic adhuc eft in ore ejus, Fra­ ternitati Tux non poflumus dare confilium, nifi clefias, quas quod eam moneas, fic compellas, ut tantum per aliis mediis dignam poenitentiam , fic bona opera fatagat quod poflit expiare dcli&um. Credere quippe de­ fint, in illis poteris fuftinere ; ita quod (Si vero aliqui fint filii Clericorum , qui Ec­ Patres eorum tenuerunt , funt adepti, eos, perfonis dummodo idonei fi unus plures Ecclefias, quas Pater ejus tenuerat, pofli- bemus, quod fi vere contrita fuerit, fic pcenam £jdet, quarum una poflit fibi fufticere , ipfum una, egerit, fic fuper ipfa ad Dominum quam maluerit, facias effe contentum, dummo­ condignam oraverit, corpus trajicere poterit, divina gratia fufiragante . Alexander III. figornieifi & Convcntrenf Eptf. Ex literis, quos nobis <«t k‘n SUSB *nter œa8'^rum A. de Hide, fie R. de ho/'' a«b« alta Ripa fuper capella de Camb. 'vertitur, de reliqux pen­ De corpore vitiatis Ordinandis vel non. Alexander III. Epifeopo Melderf. Dileftx in Chrifto filix noftra: Prioriffx, fic Conventus de Celonantia a Sede Apoftolica quxmandato noftro fufeepifletis terminandam , fic ________ , fi .. juvenis ,-------- -- quidam converfus eorum gefierunt noftras in communi audientia litteras perlegi fe-E ni talibus defti tutus in presbyerum poflit de per- vr'.'j ( cifleris, praedidus vjt, quod . a quarum una veftra Fraternitas de- c.·. <« /<- ftinavit, evidenter accepimus , quod cumcau- ar'.o do tales non fint, dere nofcantur. ) R. fieri fibi qUjs jjtteriS j|iaJ copiam poftulaferipturis ar- miflkme Canonum ordinari. Nos tes in ‘hac ' diftriftionem "n “ caufa itaque volen- " Canonum ’ obfer- , ,quod ____ in fafti narratione funtab-■ put___________ falfitatis, i_f_ ubi 1’ feriptum f..’, ’’ ralx eft /, fuper ,parochia ( nos infpi- vari, mandamus, quod inquiras diligentius veii- cientes litteras veflras) quod propter abrafionem cis, aut nefeiens non poffeot Judicari faux, nec etiam fufpeâc tatem, fi ab hoftibus feftus fuerit, vel a medi­ manum injecerit ; carnis vitio reluâari priores enim ipfe fibi aemittttnt Ca­ no- ut >1O} ■ ·** ALEXANDRI III. DECRETA. nones, fialias idonei fint ; tertium vciut homi-A cidam ftatuunt puniendum. Dt officia, potcfatc judici/ Delegati. Alex tinier HI. Cemt^rtciffi ArchiepefcofO. I 104 Dr Cenfn&iuiutato t if Affinitate. Aleenmder IU. Ad .jures noftras pervenifle cognofcat, quod Cam te confidente polluta doceri utrum ad cum quidam vir Parochianus tuus mulierem quam­ te pertineat fententiam quam in caufia judices a dam publice duxrflct in uxorem, coram dileâis filiis noftris ecclefi» canonicis eft probatum quod nobis intra provinciam delegati protulerunt, con­ firmare, licet de caufis ipfa mi in tua pnden- prsdttam mulierem confobrinus ejufdem vivan­ tia fit trstatum; confutationi tua; pratentibus te , dt poft matrimonium cognoviflèt. Verum litteris rtfppndemus, quod fententiam ipfam non quoniam pnsfatus vir ad alia vota poftulat trans­ teneris, nifi volueris confirmare, fi id tibi cx ire, Fraternitati tu» per Apoftolicum feriptum tuo officii debito noveris imminere ut fi adman* pretens mandamus, quatenus fi res ita fe habet, datum illorum judicum fententia non poflit exememorato viro, cum iftud nullum fuerit matriquutioni mandari, eis preftes auxilium, & fa­ Bmonium, accipiendi aliam in uxorem liberam in Chrifto tribuas facultatem nifi cum praedita mu­ vorem; & ipfam fi noveris etiam rationabiliter liere poftquam eam cum fuo confobrino peccaflatam, poteris confirmare. C«p-Cua>, Item fi fuper caufis qu® tibi ex noftra dele- fe cognovit, commififlê comprobetur inceftum. '«^•'••'«••gatione committuntur ' a perfonis Ecciefiafticis Do Frigidi/, & molcf. & mepolentiat coexntibxs. uni aut pluribus, ut litigantium interim pateas laboribus, & expenfis cognitionem ipfius caufc A tcftium examinationem .fententia tibi fervata Alexander IU. i» Xegifiro Vigiliciffi Epifeopo. committis, appellatio fuerit interpofita , hujufmo­ di appellationis intuitu caufam ipfam indefini­ Confultationi tue, qua nos confuluifti utrum firmine daufe, impotentes mifceri maribus matam relinquere non-teneris. trimonium pofltnt contrahere, & fi contraxerint debeant reteindi, taliter refpondemus, quod Ii- * Alexander III. ( Ehoraceiffi Archiepifcopo ). cet incredibile videatur, quod aliquis cum tali­ Ad aures noftras, (te fignificante) pervenit , bus matrimonium contrahat; (fic quamvis ex4' quod interdum cum tibi vel altis caufa commit­ Cpreffum canonem non habemus , ) facrofan&a mater Romana Ecclefia coofuevit in confimilititur fub appellationis remedio, alteri partium bus judicare , ut qu» non poflunt haberi tauut examen declinare valeat judicisdelegati, qu®· quam uxores, habeantur tanquam fororec. (Ve­ ftiones incidentes opponit, & licet in principali rum tamen talibus aliquando confuevit artificio caufa non fit appellationis remedium refcivahumano fuccurri, ut valeant apte debitum red­ tum, in appellationis tamen vocem prorumpit , appellationi fuse terminum non praefigens, ficdere , & recipere ). que partem aliam fine profecunonc appellatio­ nis facit numere fufpenfam, poftulabas igitur ti­ J Do SimetM. bi , fit aliis judicibus ubi caufie fententi» fine Aletetender III. ( Gregorio Tridentmo Epifeopo ). .appellationis remedio committitur , incidentes quoque fine debito appellatione poftpofita termi­ nare. Crtcrum (cumincidentesqtueftiones farpius Veniens ad nos Fr. presbyter (fimplici nobis aflertione) propofuit, quod Abbas, fit Frater fanprrjudiciaks non immerito judicentur, ) peti­ tioni tu» in hac parte non duximus annuen- ûi R.. noluerunt eum in Monachum ___ recipere dum. Sed ne que partium diutius fruftratoriis^Dquoufque vel pro Monachatu xxx. lib**as dano judiciis affligantur, appellanti ad profequutio- convenit '* . Conventione autem fata ' ftatim n ' ‘fer quenti die monafticum habitum induerunt, & nem terminus praefigatur congruus, intra quem fi appellationem non fuerit profequutus, extunc demum monachi Capituli xxx. fol. Abbas vero xl. & familia xit. pro paftu afferentes hoc ef­ (tam fuper incidentibus, quam fuper principali fe de confuetudine monafterii poftulaverunt. Quo­ caufa) flare judicio delegati judicis, ( appellatio­ ne poftpofita), compellatur, (ita quod nec uni niam ergo ( rei veritas nobis non conflat, & ) commune remedium iubtrahatur, nec alter, poffaftum hujufmodi perniciofum videtur, (Frater­ fit fruftratoriis dilationibus fatigari). nitati tux per Apoftolicum feriptum) mandamus, quatenus (rei veritatem diligenter inqui­ De fponfalib/u, & uutrmtonii/. ras, fic ) fi ita inveneris efle, Abbatem, fic Mo­ nachos ad reftituendam pecuniam praefato F. tam Alexander III. Bxrdegalen/ Archiepifcopo. Pore indigne acceptam inftanter admoneas, fic cum omni diftriâione compellas, fic Abbatem, fic majores cap. conjicient. perfonas monafterii pro tante pravitatis exceflu ab ί’ζΐ’εόΓ Super eo vero, quod juvenem quendam afli- officio (iacerdotali ) fufpendas, (fic nobis rei ve­ i> ( suit· ris puellam quandam nondum nubilem fide inter­ ritatem fignificet). Prxdifto F. ut in alio Mo­ nafterio in habitu monaftico ftudeat Domino de­ at Ucbaai pofita jurafle, qu» nunc fata nubilis iterum re,U’ petit, fit ille excipit, dicens, fe non debere il- fervite . ♦ ' lam ducere pro eo quod poftquam puellam illam defponfaverat , camaliter propinquam ejus co­ De Simenia. gnovit; inquifitioni tu» duximus refpondendum, quod fi maniteflum eft, fit id fama loci habet, Alexander UI. (Exontettf Epifeopo· ) cum defponfatio tantum fui: de futuro, idem Ex tu» Fraternitatis litteris, fic confcflione juvenis ab impetitionc (poteft), fic debet abfolvi. facerdotis, pnefentinm latori/, accepimus quod ···· cum cum ad facerdoti ordinem non aliter vo luiifet ejus Archidiaconus pratientarc, v. fol idos, eidem . »■*- 1105 ALEXANDRI tlf. DECRETA. 110« Cÿ* eidem Archidiâcono folvit, fic fic poftea per or- A fa emerferit, ne pro iiliu? provocatione ad ùt, dinem ipfum per eutn pratfentatus accepit. Un- cularem curiam , ut ibi dc negotiis traftetis . de (fuper eo, de quo noftram confilium poftu- aut judicem unum attendere pnèüimans ; fie lie­ .lafti), tibi duximus 'refpoodendum, ut ü hoc ■ ux exigit juftitia, fic acquiratis ratio poftulat in non eft publicum, fed Accretum, eumdem facer- - qualibet caufa Chriftiani, fic maxime clerici nondotem fecreto convenias, monens eum, fine ul­ uifi teftimonium duorum vel trium virorum , la tamen coaftione, propenfius inducens ut or­ qui tint probate vice, fic fidelis couverfationis dinem alicujus Religionis aflumat, fic perpetuo non admittatis , juxta illud Dominicum: m trt ab officio, ejuodilliciteacquifivit, abftineat. (Si ditor , wi trito* ttftim* Jiat vtrhtm : quia licet quxdam tint caule, que plures quam vero ad Religionis ordinem oblervandum indu­ cere forte non poteris, ftudeas ei ad fubftentaduos exigant teftes, nulla eft tamen, que unius tionem fuam aliquod ecclcfiafticum beneficium tantum tcftimonio quamvis legitimo terminetur conftituere ad hoc, ut a facerdotio debeas in rationabiliter. Ad hec vobis prefentium auâoritate mandaperpetuum abftinere;) alioquin non erit tutum. Cum fecutus exceflus ipfum invitum ab eodem mus, atque praecipimus, ut omnibusChriftianis, officio cohibere fed tantum fecretam ptrnam le- B qui funt in jurildlâtooe veftra penitus interdica­ tis , fic fi necefle fuerit Ecdefiaftica diftriftiooc eundum quod tibi vifum fuerit, injungere non compellas, ne ipfi Judeorumfervitio aflidue pro poftponas. aliqua mercede fe exponant; quin fic obftetricibus, fic mulieribus eorum prohibere curetis, ne Dt Füiit Presbyltri. irdontes Judaeorum in domibus eorum nutrire prafumant, quia Judcoram mores, fic noftri in Akxixàtr Cantnarie^fi Arckitpifcefe. nullo concordatu, fic ipfi de fafto ob frequen­ tem converfistionem, fic afliduam familiaritatem c.p >a»wt». Sindis Dei ecclefiis Audio totius foil iritudi( inftigante humani generis inimico ) ad fuam r*·4" i». nj, debemu» intendere; te etiam decet ad hoc t.*c t.t«h - - ’ .... curam vigilem exhibere, ne circa minifterium fuperÛitionem, fic perfidiam fimpliciiun animos fufceptt regiminis videamur minus diligenter exiinducunt, ftere, fi vitium in Ecclefiis, vel Ecclefiafticis ” Praeterea parochianis veftri» Λ ufuram accipere ---<·>· ξ** viris permittimus pullulare; hinc eft quod) Fra­ ( omnibus modis ) inhibeatis, ( quod ufurarum crimen utriufquc --------------teftamenti rpagina dcteilatur). ternitati flue (per Apoftolicum feriptum) man---------- ---------.o.— -------------damus quatenus, fi quod filii Clericorum Pro-CQuod fi Ù * monitis veftris parere contempferint., fit funt, eos ab officio tuo, fic beneficio fi*· vincise nue teneant. Ecclefia», in quibus Patres clerici - ··fpcnfos (cum litteris rei ufuram continentibus coram, tanquamperform, vd Vicarii nulla per­ fona media miniltrarunt, eos five geniti fuerint ad prefentiam noftram mittere non differatis ■ ) in facerdotio , five non , ab Ecclefiis propriis Si laici fuerint ulque ad dignam latisfaâioncm (contra, fic appellatione cdTante) non differas ipfos excommunicationis vinculo aft rings tis. amovere. (Si vero aliqui funt filii clericorum , Î|UÎ Ecclefia», quas Patres eorum tenuerant, per­ Utm k'itttrienfi Artbiepifcopo. onis aliis mediis funt adepti, eos, dummodo tint idonei, in ipfis poteris fubftinere. Itaque fi Confuluit nos tua Fraternitas, utium fit ap- i.,, unus plures Ecclefia», quas pater ejus tenuerat, pellationibus deferendum a (chariflimo filio no- akp*;i“ poflidet, quarum una ubi poflit fufficere, ipfum ftro in Chrifto L. illuftri ) Francorum Rege pro una quam maluerit facias efle contentum, dum­ Judaeis interpofitis, ut mancipia detineant ( utrum modo tales nonfint, quarum una a reliqua pen­ iublÜnere debeas quod de novo conftruant Sy­ dere nofcatur. nagogas ubi eas nullatenus habuerunt. ScriptiDmus itaque memorato Regi, ut a defenfione Ahxaxdrr JJI. Licet univerfis Chrifti fidelibus ex commifli nobis officii debito vobis fice. debeamus provifione deeflê, attentius, tamen Ecdefiafticos viros a pravorum moleftiis malignantium v:gili cura defcnfare debemus, ad quorum regimen fpccialius fumus , licet infumcientibus meritis , Dei providentia deputati. Perlatum eft autem ad au­ dientiam noftram , quod viri in civitate veftra commorantes ad tantam devenerint fuperbiam , & elationem, ut fi quando inter cos, & quem­ libet clericum , feu inter vos , & ipfos caufa emerferit, ad Ixcularem judicem trahunt, & co­ ram quocunque judice vobifeum litigant per funplicem chartam abfque tcftibus ptr unum qua­ lemcunque chnftianum , five Judeum, contra omnem juftitiam, flt rationem caufam fuampro­ bare intendunt , & adverfum fe magnorum, & probatorum virorum non recipiunt teftimonium. Quia vero non eft licitum alicui Chriftiano , multo minus Crucis Chrifti inimico, ut fcilicet Ecciefiaftico» viros ad fiecuiarem curiam tra­ hant, & caufx fua: unius tantum, & legitimo teftimooio fidem imponant; Dominationi veftrs per Apoftolicum feriptum mandamus, quatenus fi inter vos, & quofeunque Chriftiauos, fi cauCtociL GrorraJ. Tom. XXL Judaeorum in hac parte definat; & iniuper et­ iam per alias ipfum fecimus admoneri, fic cre­ dimus , quod noftris monitis acquiefeat , quia non eft tutum, ut quod a Saudis Patribus, fic nuper in Concilio flaturum eft, negligent iusfervaretur; unde (non convenit, ut pro hujufmodi appellationibus) Judaeos etiam de novo conftituere Synagogas ubi eas non habuerunt pati non debes . Verum fi antique corruerint, vel ruinas minantor, ut rezdificent potes xquanimitcr tolerare, non autem ut eas exaltent, aut ampliores, aut pretiofiores faciant quam antea fuifle nofcuntur : quod utique pro magno debent habere, quod in fuis obfervantu», fic veteribus Synagogis tolerantur. Jtm. Super eo quod folj ici rudo tua a nobis qtuefivit utrum fit ille qui prius cognovit matrem, feu fotorem ejus, quam poftea duxit in uxorem teneatur eidem camak debitum reddere, & exi­ gere poflit ab ea . Qiiod etiam Confilium dan­ dum fit ei qui hoc certius confitetur cum pro­ bari nna poflit, nec ille velit ullatenus contine* re ; tue prodentis duximus refpoodendum, quod attentius eft monendum, ut uxorem laboret in- À aa a duco- ALEXANDRI III. DECRETA. 1107 ducere ad continentiam obfervandam, ut G ili.-: A continere voluerit, continentia fund obfervetui. not De Appeliotiooihtr. /dnw Cantturie^fi epifcopo. Si autem ad hoc induci non pcceit, & debitum, reddat , & de commiflô pcenitentiam agar. Iu hoc vero cafu cum aliquis, poft contradam ma­ trimonium uxoris fus matrem vel fotorem co· gnofeit idipfum quod in priori obfervetur. Cum te confulentc fite. fr infra. Item fi fu­ per caufa, quz tibi ex noftra delegation-* ρηΛ mittitur a perfonis Ecciefisfticis uni vel pluri­ bus , quibus ut parcas laboribus, fic expenfis co­ De Divortiit. hem Exooexmt Epifcopo (fic) caufc , & tcftium examinationem , irruentia tibi refervata , committis , .ippeilati.» fuerit interpofita, hoc appellationis intuitu, ciu- Litteris tu· Fraternitatis receptis ex tenore il­ fam ipfam indefinitam relinquere non gnitionem larum obbis innotuit teneris . f quod cum P. Parochianus Idem ÇCottlmo Epifcopo. ) tuus ab A. muliere, quam in uxorem acceperat tuo vellet judicio feparari aftiones matrimonii Meminimus ( jam pridem tibi przcipiendo produxerunt teftcs firmiter afferentes, quod poft­ quam przdiâo viro contraxerat matrimonium B mandaffe , ut diled· fili· noftrx C. Abbatiflz folum cum fola , nudum ( Monafterii S. Zacariz ), cujus eleftionem con­ in eodem leftulo jacentem , ea ut , confinguineum viri , agnofccrec car- firmavimus munu; benedictionis impendere ; fed quia H. pro altera parte ad noftram przfentiam naliter videretur; fed fit in locis fecreris, ficlatebrofis ad hoc commodis, fic eleftis tam homini­ pellavit , ) proponens quod eam accufaret de Si- bus , quam locis fzpefzpius contigiffe dixerunt publica quz fama confentir, quod poft contra- monia, mandatum noftrum diftulifticfteâui.man­ cipare . Qyia vero 'non decet te in hac parte cum nuda credebatur, intentione, ut eam dum matrimonium fc mifcuerunr quod in przfentia tam publice, ut confefli quamvis id fe ante ab invicem , afleris, funt contraftum matri­ monium feciflie negarent . Dicitur quoque de muliere przdifta, quod dc marito fefe fimulans acceflit, ( te exinde ad audientiam appellationi noftram ap­ ( cum non li­ ejufdem H. deferre , ceat Clericis contra laicos, aut Monachos tefti- monium ferre, ) cum idem H. fuerit memorat* G mamfeftus inimicus, & contra eam teftimo-. nium tulerit, (nos fi bene meminimus, eandem Abbatiflam benedici mandavimus appellatione reconceflifle alienum partum jam baptitatum , ut „ rebaptitare ____ r___ _ fertur , fe mentita eft peoeriffe, & _ mota fraternitati tux per Apoftolicuni feriptum ) Procedente vero C mandamus, quatenus cum inde fiieris requifitus faciens virum fuum deccpic< Γ tempore cum fama empti alieni partus fraudem detegeret, petentibus eis, a quibus emerferatoc- przfat® Abbatiflz contra, & * appellati) illatione ceflante, munus befiedi&onis non differas ________ _________ .iras ii impertiri. culte reftituit. Poftea veneficum poculum, fica- ALEXANDER. lias vite infidius viro paraffe eadem mulier per­ III. hibetur: quia ergo tua nos fraternitas duxit con­ fidendos, fi ad iolvendum matrimonium jamdi- Fxlcdni Deemo, & Mo. R. Canonico Remerf. dz probationes fufficiant, przfentium tibi figni- ficatione injungimus , tum ex violenta mortis, Cum caufam , qu* inter P. civem Rhemen& A. Presbyterum fuper quadam domo diutius eft agftata . Venerabilibus Fratribus no­ non immerito po­ ftris Abianenii, & Silvanenfi Epifcopis commifif- quod cum ex confcflione fuipicione certz fornicationis przfertim fi de partu, & machinatione ut didum eft probari valet , teft fententiz divortii promulgari, ira quod ut vir licentiam habeat ea mortua ducendi aliam ; mulier vero fine fpe conjugi manear. fem , femus fine debito terminandam poft commiflio- nem ipfius caufc przdi dus Presbyter ad noftram przfentiam acceflit, afferens, quod non fuir il* Olis Item 1'omicenfi Epifcopo. duobus ita commiffa , quod fi uterque judi­ cio intereflê non poflet, alter in negotio proce­ deret , & fpatium quadraginta dierum, intra Rediens ad nos W. lator przfentium fimplici quod prcceptum fuerat caufam decidi jam efle nobis infinuatione monftravir , quod in domo clapfum, Silvam tamen inconfiilto Abianenfi in fua mulierem quandam recepit, quz filium, & caufa ipfa proceflit , & contra eam fententiam filiam habuit, & cui fidem coram pluribus prz- tulit. Cumque vobis in mandatis dediflêmus, ut ftitit, quod eam duceret in uxorem. Interim au­ fi ita effet fententiam revocaretis, fic caufamex tem cum de quadam Civitate ad propria reme­ integro audientes decideretis, memoratus P. cum aret, apud domum vicini fui pernoâavit, cujus litteris przdidorutn Epifcoporum ad nos veniens, filia node illa, quod metus caufa fecum concu­ a nobis obtinuit, quod fententiam Excommuni­ buit , & cum pater eos infimul in ledo invenif- cationis, quam praefati Epifeopi in eundem Pres­ fet, fummo mane eim invitam defponfarc coe­ byterum , ficut eorundem litterz continebant , pit. Quod nuper in przfentia noftra conftitutus protulerant, nihil tale iufpicantes ratam habui­ nos conlulutt cui potius adhzrcre deberet; quia mus, & firmam, & eam praecipimus inviolabiliVero nequaquam nobis innotuit , utrum poft fi­ Eter obfervari . Tandem autem cum caufa ipfa dem przftitam primam cognoverit, Fraternitati deberet difeuti, & pradifto P. afferente , quod tux per Apoflolicum feriptum mandamus, qua­ Presbyter non effet audiendus donec ab excom­ tenus rei veritatem diligenter inquiras, & fi in­ municatione abfolveretur, & illo refpondente , quod a nobis fuerat abfolutus, & ab eo requifiveneris quod primam, poft fidem przftitam,co­ gnovit , ipfum cum ea facias remanere. Quodfi tum fiuffet, fi fue abfolurionis literal recepiffer, poft datam fidem eam non cognovit, fecundz fe afferent non habere ; verum duos produxit nifi metu coadus, qui poffe: in quemlibet con­ Presbyteros, qui dixerunt' fe intcrfiiiffe ubi eum flantem cadere , eam defponfavcrit , tamquam feceramus abfolvi , & hzc juramento parati euxori factas adhzrcre. rant monftrarc. Unde venerabilis Frater H.Rhe· menfis Archiepifcopus, eyi mandavimus, ut fen­ tentiam daret, obfervari huic rei fuperfedir, fit Presbyter divina celebravit, donec pixfatus P. a cu- 1 mo ALEXANDRI HI. DECRETA. tiO9 cr curia noftra reverius litteras noftras detulit, in A. cibationem . Qjti vero ultra-pnrfixwn terminum quibus Archicpiicopo injungebamus , ut fenten- cum eis commorari prxfumlerit Ordine fuo Ectiara prxlcriptam faceret teneri. Nunc autem u- clefiaftico carcat Beneficio ·“·- . Etc ne «forte J-prxda troque ad prxfcnuam noftram accedente Presby­ in dolo committatur, & Clericos caftronim excufet ignorantia , egredi debent obviam prxdx ter conftanter afferuit , quod Silvan, fecundum audituri , &_jTollic£tc inquifitu^i fi que res ibi mandati noftri. renonem ime Abi anco fi non pofuerint Ecclefiafticx', vel earum reclamatores . ratfle negotium diffinire. Adverfariis ejus vero af­ quor.iam Silvan .□de aflcnfu Abianenli Si quis autem Clericus ob hujufmodi receflum ferebat , <, “ . - . · NdTigitur ex affertiooe/ propter juftitiam a*Domino fuo rerum fuarum negotium rerminaflet. rerminaflet _____ ___ C. tenentes _______ quod' eum ___ i -abfolviffet^ damnum pertulerit, ipfe Dominus nifi per inte­ diledt filiiI G. ctam remittimus abfolutum , idecquc diteSioni cum diledioni gram omnium reftitutionem merebitur abfolvi . tuc mandamus quatenus cum ex mandato requi- St tux Si qiuelibct quaelibet vifa duos vel plures advocatos ha* hafiti fueritis utramque partem ante prxfentiam buerit, in quorum aliquem lententia fit lata , veftram convocet» , quodli ambo interefle non non carebunt nifi qui ejus fubfunt dominio . poflent , alter nihilominus excquerctur , aut fi Qpodfi Ecclefix fux advocationis fuerit fuis ^aterminus quadraginta dierum de de ...... nec decon-Bdem & fibi interdira , licet alterius advocatio­ feinfu partium poftea fuerit prodttiftus, fententiam nis corpora fepelliri ; Mifla tamen non celebre­ tur. Si mutandis autem caftronim Vicariis vel ipfam revocetis , & caufam ex integro audien­ clericis, ftatuiinus, ut Archidiacooo fignificetur tes , eam concordia, vel juftitia mediante , fine ne aliquis loco ejus fubftituafur, donec eodem perfonarum acceptione, vel gratia diffiniatis, fi adftringatur juramento. Mercatoribus autem, Sc vobis conftiterit, quod litters quas pnediâus P. portavit, & nos vobis fub figillo noftro tranf- ceteris hominibus Civitatum , & burgorum , nc aliquem nomine excommunicatum hoipitio fufeimifimus de conficientia Avianenfi non fuiffent piant, nec m venditione, vel emptione, five acompofits, qux- omnino videntur fufpeftx, pro liqtia participent accommodatione . Qui vero eo quod in eifdem vitium eft grammatics artis tranfgreflbres extiterint a Sacerdote ' parochiano continetur in expenfas, quas idem Presbyter ad per tres dies vocentur, tribus autem aliis diebus nos veniendo fecit, fxpe didum P. contemnens. expeftentur ad correptionem; feptima autem dic Ceterum fi ita fuit memoratis Epifeopis caufa fi incorrigibilcs apparuerint, anathematis fenten­ commifla , quodli uterque interefle non poflit, tiam fub it up ; nec ab Epifcopo, ‘ nec ab Archialter , in ea procedet , <3c terminus; quadraginta dierum non erat elapfus , aut affenlu partium C diacono fe noverint abfolvendos. Si vero a Do­ mino, aliquove potente ad hofpitandum excom­ fuerit produftus, fententiam prxdidi Silvan, aut Abiancnf» confirmais, ncc cuudcm P.inexpenmunica iym hofpiti vijn efle illatam cognitum fuerit, hofpes reus non habeatur, fed ejus, qui fis aliquatenus condemnetis. violentiam intulit, terra ftifpendatur. Cujus lufpenfionis reftitutio Pontificis erit arbitrio referDt EmmniiMtt Ectl^fia. /ttcipif ... Tktoh. fui vanda. In villis vero , vel Urbibus, vel CaftelAltKmàn 111- ( fic ) lis, qua fub dominio funt, in quibus conftabuQuoniam novis fiupervenientibus morbis novis larii ad tempus ftatuuntur, fi ipfum ftabularium fft «p. X,. expedit invenire medicinas, Efclefiaftrcx liberta­ ■ contigerit anathematis fententiam fubiifle , ipfo ti confidere , & iubditorum Htilirati providere in villa pntfente, loco illo divina vacent; & of­ curantes, ftatuimus, ut Capcllani Caftrorum,& ficia, quo recedente eadem die reverfuro alii Di­ vinum officium non admittent , fuis domeflicis qui eorum vices miniftrant hujufmodiSacramcnto adftringantur, ex quo fuerit cognitum eis a· omuibus a Chriftianitate fufpenfis . De Cimiteliquid Ecclefix, vel Gmiterii, vel Ecclefiailier rirs | & Ecclefiis, feu aftibus quibuslibet, α pofpoOclftonis in Caftrum Catlrum venifle renifle , vel caftrenfium Dfeflîonibus cenfarias pro fidei fur clerici fponfiopofleflionis nem interponant. Quod fi prtefumferint ordinis violentia ablatum fuifle , conveniant Dominum Caftri, five illum qui primus ab eo dominatum fui, & beneficii periculum incurrent . Qui vero tenet, cujus poteftate, & confilio res dirigi pofEcdefiam, vel cimiterium combuflerit , vel or­ fit, & fi eorum commonitione prxdiâa non red­ dinatis manus violentas impofuerit anathematis diderit, fi affuerint, vel fi non affuerint de in­ fententia feriatur, nec ab aliquo quam a Domi­ tegra reftitutione, intra odo dies , & fecurum no Papa confequatur abfolutionem , nifi mortis non fecerit, cx tunc ab omni Ecclefiaftico ccfinterveniente articulo difpenfatio meritb fubvefabit officio, excepto Baptifmo, & Confeffionc, niat, data tamen pro poffc fatisfaciendi fccuri& timore mortis, Communione. Quod in omni­ tate fi convaluerit pro abfolutione Pontificem abus eomm propriis terris prxeipimus obfervari , diturum. Si quis autem excommunicatum nomi­ nec non & in illis, in quibus exercet integram ne fufeeperit hofpitio, vel ei pecuniam fcienter dominationem· Permittimus tamen fetnel in heb­ accommodaverit, quia noftri funt contemptores domada in proxima villa caufa conficiendi Cor­ mandati prohibemus ne Chriftianus , vel Chripus Domini, ut Mifla celebretur claufis Oftiis , mai ftiana eis ferviat, donec inde fatisfecerint. Prae­ omnibus exciufis praeter miniftros Altaris . Quod-E cipimus cipii etiam , quod Decani fidem adftringaht fi praediâi Gtftrenfes poft datam in eos fenten­ quatenus fi eis cognitum fuerit aliquem de Ecclefiafticis juris hxc decreta non refervare Epif­ tiam incorrigibiles per quadraginta dies extite­ rint, Cipellani ab eorum officio excedant, non copo fi affuerit , vel Archidiacono renuntient . amplius cum eis commoraturi, quandiu fubana­ Prohibemus etiam ne Abbates , vel Monachi , thematis vinculo teneantur . Sub hac lege feri- vd Priores, vel Abbatiflx, vel Prioriflx de pofÏtores claudamus, qoodfi Capellani vel quilibet fefionibus Ecclefiailicis cenfarias donent ; Cleri­ Ifficiales Clerici ex fiais poffeffiocibus funt ad­ cis autem, & laicis prohibemus ne quis fcienter vocatis fervitii creditores ultra tres menfes cum predam Ecclefix emat , vel praedam Gmiterii, eis commorandi licentiam nou adhibemus. Quod five cujuslibet Ecclefiafticx pofleflionis, & qui f· gratia commorationis eis conceditur , conve- prxfumfertt, anathematis fententia feriatur. fiendi tamen, & cohabitandi interdicimus partiCoacil. Ctutrd. Tom. XXI. Aaaa a ST- Iti» CONCILIABULUM ______ >■·· ANNO CHSISTI S ' . Y N O . ' D Ό S Λ Μ ) conisa O ■ G U N T ί N A . ΪΛ · ' Simon f am, Aliaque Cleri vitia ab Arnoldo Archiepifcopo celebrata. ’ E ea Dodechinus ad Ann. Chr. 1159. haec Kgmtinam.fpedatiert} Conventas veteri mere etyce habet: JUverfeni Epifcopi Mogwetiénfis pefl irfitato agendas erit ; tptod genar valgo finodam ft/imi S. Remigii Sjeotban eneeetj ntmen, et eme vocare folent . Quart fer litteras eos convocabat exturbarent, mgreffi ; fcd Comitibas ane fins ad Pafaaam Morantia convenifint ynspfa etiam per­ erme alacriter ceevo/antibni turpiter recedere cea- rexit , «r afiam de bit confidtdret , qua cam ad tii fint. Anonymes vero in libello de cede Ar- pablicam tranqxillitatciH , tam rei Ecclcfiafiice enoldi Archiepifcopi ad $. jo. fic fit : Tentpeu mendatianem, ec falatem pertinerent. Fufius -dein­ intminebat, fno conentxni: Epifeoporam fidi fua /ai- de deferibit Adverfariorum Archiepifcopi tumul­ feibram, Abbatme i/cwv, clcriyce per divcffaMi- tum j at de fynodi geftia omnino filet. D CONCILIA BULUM A F M 1 DE RICO ““.i" PAP1ENSE I MMX A T O R E, Adeoque illegitima.auftoritate, indiftum, meritoque ab Alexandro declinatum & reprobatum,quo Viftori Ill. antipape fchiimatico contra Alexandrum LII. legitime & canonice eleftum, pontifi­ catus Roman* ecdefi* adjudicatur, anno Dom. MC1X initio pontificatus Alexandri pap* Ç* jaeve enibritete for Conciliatalamfae- B viftoria, ft pro ipfo concilium dedit fententiam, nt congregatam, Redevient de refits frideri- coodemnap Rolando & reprobato , qui citatus ci imperatoris lib. 4. cap. 68. bit vertit deferibit: legitime concijio fe prefentare contumaciter ab! connimaeiter abTempus erat quo concilium Papi* indiftum ce— dicebatur ■· ■ nuiflê . Saeptus autem leftorem admo­ lebrandum fuerat, idque de univerfis regni par­ nitum eflè cùpimus, ut in hoc fafto ad difquitibus, videlicet cifalpinis & tranfalpinis, in unum rendam rerum veritatem non noftra diftaconfucollefti archiepifcopi, ft epifcopi, aliique eccle- lat, fed litteris & (criptis , quz ad manus no fiarum przlati pendula expeftatione operieban­ ftras venerunt, 6c huic operi inferendasvifiefunt, tur . Tum Auguftus, commonens omnes jejunio­ Innitatur, fuo fervans arbitrio , quando de hac rum & orationum fubfidiis ecdefi* catholice controverfia, & litis decifione, conciliique judi­ caufam Deo commendare , cum facerdotibus & cio, fiifficicnter (ibi fides fafta videatur. ÂfU CvecUiebnii idnte Redevient Verbe tentu rfomni populo auxilium Divinum fida fandorum A interceffione pofcebat . Deinde convocato in u- _ citet cef. Tl. bit verbis. num concilio, cum refediiTet. ait ad epifeopos : ACTA CONCILII PAPIENSIS. Quamvis noverim officio ac dignitate imperii pe­ nes nos efle poteftatem congregandorum conci­ Ominus Oftavianus, & nemo alius, Rom* liorum , przfertim in tantis ecdefi* periculis : (hoc enim & Conft an tinus, & Theodofius, nec in ecclefia B. Petri , petitione populi ft non Juftinianus, feu recentioris memori* Caro- < confonfu, ac defiderio cleri, a cardinalibus man­ lus magnus, & Otto Imperatores feciflê memo­ to indutus eft folemniter , & przfente cancella­ rantur ) auftoritatem tamen diffiniendi hujus ma­ rio, & non contradicente, in cathedra B. Flétri ximi & fummi negotii veftr* prudenti* veftre- collocatus eft, At a cardinalibus & ciero Roma­ que potcftati committo . Deus enim conftituit no Te Dent» lendenuu folemniter ei cantatum vos facerdotes, & poteftatem vobis dedit de no- eft, < nomen ci Viftor impofitum eft. Ibi multi­ bis quoque judicandi . Et quia in his '.qu* ad tudo cleri & populi Ronutni venit ad pedes ejus. Deum funt, non eft noftrum de vobis judicare, q Tunc fcriniarius fecundum antiquam Romanorum tales vos & taliter in hac caufa hortamur habe- confuetudinem afeendens in altum voce magna re, tanquam folius Dei de vobis expectantes ju­ clamavit ad populum dicens : Audire cives Ro­ dicium . * mani, & ccetus reipublic*. Secunda feria patet Cum h*c dixiifet, ipfe fe concilio fubtraxit , nofter Hadrianus mortuus eft , & proximo feexamen totum ecclefiz & ecdefiafticis , qu* ibi quenti fabbato dominus Oftavianus cardinalis S. innumerabiles erant, committens perfonis.Erant Caecili* in Romanum pontificem eleftus & imautem circiter quinquaginta archiepifcopi & epi­ mantatps eft, & io cathedra B. Petri collocatus fcopi .- abbatum & przpofitorum non erat pv* eft, & papa Viâor eft nominatus. Placet vobis 7 multitudine zftimatio . Legati quoque diverfa- Refpondit magna voce clerus & populus: Pla­ rum terrarum aderant , fpondentes quidquid a cet. Secunda & tertia vice interrogatus populus fi placeret, clara voce refpondit: Placet.Deinde fynodo decretum foret indubitanter a fins reci­ cum bandis & aliis papalibus infignibus dominus piendum. taque epifeopis & clero univerfo, E papa cum laudibus in palatium deduftus eft. Refidentibus ita< D feptem diebus caiiu(a ventilataeft, taodemquedoadveniflêt, & mino Oftaviano, qui cum praeiens | haberet qui pariem fuam defenderent, cedit litis His itaque rite peraâis , capitulum B. Petri' ftatim venit ad pedes cjufikm pap* Viûoris, & obedivit, ac debitam et reverentiam exhibuit cle­ rus Ιΐ·5 P A P I E N S E. *L7ViD‘' ·ι·4 — ·~ - rus & populna, multitudo magna fimiliter obe-A Et multe alie ecclefiz dc monafteria obedieANNO rnaisTL · Sequenti vero die proxima redores cleri rant, -quas ----------- vix - -------------------enumerare valemus. ------CHRISTI ■■«Z Roübani accedentes ad dominum cancellarium, Ac Poft promotionem domini Vidons, canonici Β. Pern miferunt ad" Rotandum cancellarium ad cardinales qui cum eo erant , voluerunt cognofccre fi immantatus effet, ficut quidam dice­ canonicos fuos, qui viderent an effet immanta­ tus , ficut quidam credebant , aut aliquo modo bant Ac non invenerunt eum immantatum, ne­ que aliqua fpecie dignitatis variatiim: & habito promotus. Unde bis midi ioqurfiiores, bis retu­ lerunt cum non effe immantatum , nec aliqua cum eo Ac cardinalibus fuis colloquio, cognove­ promotionis fpecie variatum. Sequenti vero die, runt ab ore ejus Ac fuorum, quod nunquam fue­ ut omnis dubitatio toUenetur. miferunt canonici rit immantatus, Ac quod'hoc ei fallo imponeba­ tur . Quo audito Ac cognito redores ad pedes quofdam de fuis, ut menfse cardinalium , qui in­ tererant, intereflent, & viderent fifalteminmpndomini pape Viâoris venerunt , Ac obedientiam fa locum digniorem folito obtineret aut etiam & reverentiam exhibuerunt. De omnibus fupradiâis capitulis teftes fuerunt,.Petrus Chriftianus benedicendo menfam primus effet, vel aliquo mo­ decanus bafilkas B. Petri, Ac omnes fratres ejus, do *»v inter cardinales «w,, loco, vel dignitate, feu veAc duo reftores cleri RomaniBlafiusfcilicetprès-Bfte dignior haberetur. In quibus omnibus nullo ' «i. «wm^ter, & Manerius presbyter, Ac feptem · archimodo fenferunt eum promotum, vel mutatum . Atque in hunc modum perferatati funt canonici . presbyteri Romana urbis , Ac quatuor alii tam ftatum cancellarii per fingulos continuos ofto dies. diacones, quam fubdiacooes. “ Baffo & Joannes de Romano dicunt.· Poftquam Deinde prior Latcranenfis Ac fui canonici obecancellarius , fedente, domino Viftore in cathe­ dierunt. Clerici de patriarchis S. Maria Majoris obe- dra, in munitionem fe recepit, Joannes Phizutus clericus, & Joannes de Buccalat^ laicus, vo­ dierunt. luerunt immantare cancellarium Qui cum inju­ Abbas de patriarchis S. Pauli per fuos obedi­ vit , Ac in fignum obedientia de bonis ecclefia ria repulit eos, dicens: De me bon facietis ridi­ culum.* ibi eft papa: ire ad eum, & obedite ei. fua Oli mifit. Presbyter Blafius Ac presbyter Manerius, redo­ Abbas dc patriarchis S. Laurentii cum fuis res Romani , dicunt fe tifen tribus aliis reftorimonachis obedivit. bus cleri fequenti die poft promotionem domini Abbas Cirengii obedivit. Viâoris accetliflê ad cancellarium, & ad omnes Abbas S. Silveftri cum fuis monachis obedivit. Abbas S. Alexii in monte Aventino cum fuis C cardinales qui cum eo erant : & nbn viderunt eum immantatum, nec aliquo modo promotum: monachis obedivit. , & antequam difcefliifeot, audierunt duabus vici­ Abbas S. Blafii cum fuis monachis obedivit. bus ab ore cancellarii, firmitate teneretur , mifit domino Viter i obo- rabiliter eft declaratum. Dum haec Rome agedicotiara per clericum quemdam, quem habemus rentur, dc nos quid fupdr tanto fehifinate agenpmfeutem. Cdum effet , viros religiofos, archiepifcopo* vide* De omnibus fispradiftis capitulis teftimonium . licet dc epifeopos confultaremus, fupervenerant, pertubocrunt prxdifti reftores cleri Romani , dc, quafi mitti a Deo, Tantntafinus archiepifcopus, *aorta. · feptem archipresbyteri fiwra memorati, dc a-l abbas Qarcvallcnfis , abbas Morimundenfis , dc Jii multi honefti de religion clerici Romani , & alii *l>> abbates munero numero decem , poftulantes pacem _________ ” verbo, dum :_j Petrus Urbis prxfeftus , dc Stephanos de The- Mediolanenfibus : qui' recepto a nobis baldo , dc Stephanus Northmannus , dc Joannes Mediolanum -pro inveftiganda n' J- eorum voluntate redirent, acceperunt ab eis tale reiponfum : Do* de fanâo Stephano, dc Joannes Qajetaous , dc Wolferaminus de Gidocica, dc Gimundus dedo-* mini parrel, non tenemur aftriâi juramento do­ mino pape & cardinalibus, quod non debeamus mo Petri Leonis , dc multi alii illuftres Ro­ redire ad gratiam Imperatoris fine eorum volun­ mani dc nobilitent , qui omnibus his interfue­ tate , & ipfi econtr’a fine noftra voluntate nulrunt , dc omnia viderant, dc traftavcrunt. . ------------ , ,— tiudittr FridtricMJ ttrfrmtverit ViP«*m facere poliunt. Refponderunt eis abnmfit Mtbrtnig^writ , iiem Rtubviau bates.· Vos de cetero non^tencmmi domino pafuijinfit bit vtrbit ; Confirmato dc recepto tapx , quia ' " mortuus ' eft Λ , & illi ftatim fubjunxelirer m papatu Viftore , defertur ad principem D runt .* Sr mortuus eft papa , nos ideo non fumus abfobti .· quia nihilo minus tenemur cardinali­ facerdotalis concilii fententia . Qya venerabili­ bus , ftc ipfi tenentur nobis. Hcc prxdifti paucs ter fufeepta dc approbata , Viter ad ecclefiam abbates in refponfis a Mediolanenhbus reftificati vocatur , dt magna folemnitate , dt frequentia funt coram multis religiofis viris . Prêter haec , cleri ac populi fufeipitur, ipfiquc ut fummo pon­ multa experimenta fate confpirationis per litte» tifici dc univeriali papx acclamatur. Divus quo­ ras in via deprehenfas accepimus , ficut nuncius que imperator competam ei reverentiam , ficut ifte plenius vidit & audivit. Sane ex confilio ortho­ Conftantinus beato Silveftro , humiliter pro fo­ doxorum, ficut alia vice meminimus vobis manribus ecclefie exhibuit: dc manu ejus accepta uf­ que id fedem deduxit, dc inthronizavit. De re<*****, generalem conventum religioforum Papie liquis qux ibidem ada funt, exemplaria litteraindiximus, ad quem ambos qui fe dixerunt Ro­ rum fubootata confute. manos pontifices, non ad judicium fieculare, fi­ cut ora mendacium aftraunt, fed ad examen ecclefiz, per duos venerabiles epifeopos , VerdeoEPISTOLA IMPERATORIS. fero videlicet dc Pragenfem, convocavimus. AlE ter vero , eo quod puriorem haberet coofeienDe Viftoris eleftione. tiam, dominus Viftor videlicet, judicio ecclefia ultro fe obtulit.- altero videlicet Rolando contu­ friirrittu Dti irttit RetKantrtm iHtptrtior , maciter renitente , dc dicente , quia , cum ipfe fartptr , àtitHijJÎM» /w E!>tr»rdo ventomnes deberet judicare , ipfe a nullo vellet judi­ rtbiÜ grtbiepifetpe, dr fnffrigmeis ejm, Alberta Fri/n^e^fi epifcopt. Htrtnuutno Brt- cari . Habito itaque venerabili concilio , in quo tttne'tfi , tf Romane Gurte^i , totique pnvincitt patriarcha Aquilejenfis, dc multi archiepifcopi dc epifeopi religiofi conveneram, per oâo continuos Selixbmjÿo^ « gratiem fntrn dr ronv bonttm. dies maxima gravitate diligenriffima examina­ tione, femora on>ui laica ptsfona, traftatumeft, I facro confilio Papiz mterfitiffetis , omnia quz ibidem vel in Romana ecclefia fafta quis ex duobus fummi pontificatus apicem dc ju­ funt oculata fide cognofeere' potetis . Ne autem re deberet obtinere . Poft longam itaque deiiberationem, quia illa net'anditena eoofpiratioDee ab his qui pravi* delationibus dc mendaciis jam & ec- S • ••7 P API ENS E. — ■ - - Ac ecclefi* admodum odibilis , manifeftbindiciis A by teri , Joannes presbyter gentilis , Aimerardus-— — CHRim 1,00 ί°1ωη probata, verum in facie totius eccle- archipeesbyter, Berardus presbyter , Joannes ar,>«’ fi* coram pofit* revelata eft* Ac in domino Vi- chipresbyter, Benedidus diaconus, magifter Ptodore nihil reprehcnfibile inventum eft, nifiquod lemacus archipresbyter, magifterGerardus, AcNipauciores numero cardinales omnino a confpira- colaus. Ac alii honefti clerici Romani. Praeterea * tione illa-extorres, cum pro bono pacis interre- Petrus illuftris Urbis prsfedus, StephanusdcTegnum Ac facerdotrum conciliando elegerunt , Ac baldo , Stephanus Northmannus , Gimuodur de invocata fandi Spiritus gratia, eccicfia Dei Ro- domo Petri Leonis , Joannes de Stephano , Ac i .^j--------------·ι---------------r_:------------ & fchifmati& nobiles Romani , qui ad voca­ lartdum cancellarium confpiratorem tionem icrenifiimi imperatoris venerant, in con♦um , difcordias Ac litei , fic perjuria bona elle fpeftu concilii fuper jam didis capitulis, ex ma­ evangelizantcm condemnavit , Ac dominum ViAorem papam in patrem fpiritualem Ac univer- xima parte teftimonium fimiliter perhibuerunt , falem pontificem confirmavit . Quem nos eccleAc jurare voluerunt . Sed nos quia religioforum fia duce fêcuti approbamus, & univerfalis cccle- presbyterorum multorum teftimonium fumciensAc abundantiffimum habebamus , duximus laicis in fic patrem & redorem, coopérante Divina cle­ mentia, fore dcnunciamus Hoc itaque faâumBbac parte parcendum. Deinde venerabilesepifeoDivints eflultum, pnefidiis, & in apoftolica fta- ‘ pi Hermannus Verdenfis, Daniel Pragcnfis , & bilitate fupra petram, Chriftum videlicet, hrmiOtto ~ palatinus comes , Ac magifter Heribertus ter fundatum, a veftra beatitudine, pro pace to­ prepontus, quos dominus imperator ex confilio 22. epifeoporum, Ac Ciftercienfis Ac Clarrvallentius ecclefi* Ac falute imperii approbari , Ac ab omni ecclefia veftr* ianâitati commiffa teneri Ac fis abbatum, aliorumque religioforum tunc preconferveri rogamus, Ac praeoptamus. lentium , Romam delegabat , ut partes ante Data Papie xv. Kal. Martii. concilii pnefentiam Papiam evocarent , in coofpeftu concilii teftimonium perhibuerunt. , quod EPISTOLA PRÆSIDENTIUM Rolandum cancellarium , Ac partem ejus trinis ediftis per intervalla peremptorie Ac folemniter Concilio Htncipde direfta. ad prxfentiam ecclefi* Papias congregandx, re­ Uia fedis apoftolic* turbatio , Chrifti ano­ moto omni fieculari judicio, vocaverunt, Ac quod Rolandus cancellarius Ac fui cardinales viva vo­ rum animos admodum fauciavit, nos, qui ad refecanda fchifinata. Ac pacem ecclefi* refor- ce Ac ore ... proprio judicium vel examen aliquod mandam , Papie fuimus congregati , qualitatem C ecclefi* fe nolle recipere recinere manifefte dixerunt. Vi Vi-­ Henrici Pifani cardinalis ti­ caufie, modumque negotii ,.Ac facri concilii di- dimus etiam feripta ' ‘ fpenfationem , uni veni tat i veftr* plenarie duxi­ tuli fandorum Nerei Ac Achillei ad dominum im­ peratorem direda, in quibus exprefse contineba­ mus intimandum: quatenus, per feripta pnefentur , quod nullum vellent ecciefiie fubirc judicium tia mera veritate monftrata , auditorum animi falfitatem, quam forte conceperant, vehementer vel examen. Super h*c omnia idem Henricus , Ac Otto cardinalis fandi Nicolai de carcere Tul­ expellant, Ac amodo per feripta fchifinatica non feducantur. Cum igitur orthodoxorum Papis con­ liano, qui tempore concilii, Ac ante , apud Ja­ gregatorum univerfitas in nomine Domini confenuam morabantur , Ac Joannes Anagninus car­ diflet, caufa per feptem dies continuo·, omni re­ dinalis, Ac Joannes Piouitus, * fande Romane * ecclcfix fubdiaconi , qui tunc apud Placentiam moto fcculari judicio, legitime Ac canonice agi­ erant per odo dies, a concilio toto funt expetata, ac diligenter infpeda, fufficienter Accanocc in confpeftu concilii per telles idoneos eft dati, Ac per litteras Ac per nuncios concilii funt vocati, Ac contempferunt ventre . Ex bis igitur comprobatum , dominum papam Vidorem , Ac omnibus fufficienter inftrudi, Ac veritate hinc ionullum alium , in bafilica beati Petri a faniori parte »arte cardinalium, petitione populi , Ac confen-Dde confenplenarie declarata , placuit reverendo conciiu ac defiderio cleri fuilfe eledum , Ac · * folemni­ lio, ut cledio domini Vidoris, qui tanquam agnus manfuetus Ac innocens venerat, ecdefiasju­ ter immantatum: quod prariente, Ac non contra­ dicium humiliter fufeepturus, approbaretur Ac coo-dicente Rolando quondam cancellario, in cathe­ dra beati Petri fuit collocatus, Ac quod ibi ei & firmaretur, Ac eledio Rotandi penitus caflatetur . Et fadum eft ita . Eledione itaque domi­ cardinalibus Ac clero Romano Tt Dturn Undttmtu gloriofe decantatum , & inde ad palatium cum ni Vidoris, remoto omni fasculari judicio, fan­ nandis Ac aliis papalibus infignibua eft deduftus: di Spiritus gratia invocata , confirmata , atque recepta , Chriftianifiimus imperator poft omnes Ac clerus Ac populus fecundum , confuetudinem interrogatus per feriniarium , fi placeret , tri­ epifeopos, Ac poft omnem clerum , ultimus con­ bus vicibus clara voce refpondit : Placet. Proba­ filio Ac petitione concilii eledionem domini Vi­ tum eft etiam quod Rolandus 12. die poft do­ dons recepit, Ac approbavit : Ac pofteum omnes mini Vidoris promotionem ab Urbe egreffus aprincipes, Ac innumerabilis hominum multitudo, pud Cifternam , in qua Nero imperator quon­ qux praeiens erat , tribus vicibus interrogata fi dam ab Urbe profugus latitavit , primo eft im- eis placerer, refpondit cum gaudio magna voce: mantatus . Probatum eft quod in fecundo die E Placet. Sequenti* die proxima, id eft prima lexpoft promotionem domini Vidoris, Rolandus inquadragefime, dominus Vidor cum cumprota feria quadragefim* pro­ terrogatus a reftoribus Ac clero Romano, ac cieceffione ab ecclciia fandi Salvatoris extra civiricis de fua cardinalia , fi domino Vidori effiet ra tem, in qua fuerat ejus hofpitium, ad catho­ obediendum , exptefle confeiius eft fe nunquam licam ecclelivm gloriole dedudus eft . Ibi relifiitffie immantatum, Ac exprefte dixit : Ite, Ac obe­ ipofitfimus imperator ante januas ecclefi* eum dite ei, quem immantatum cfse videtis . Super ufeepit, Ac dependent i de equo ftrepam humi­ his capitulis fuerunt telles , Ac fub ftola tadis liter tenuit , Ac apprehenfum per manum ufque facrofandis evaogeliis juraverunt , dominus Pe­ ad altare conduxit , Ac pedes ejus eft ofculatus : trus Chriftianus decanus bafilica. beati Petri , Ac Ac nos omnes patriarch* , arehiepifeopi , cpiicoin pertona fua, Ac omnium,f>atrum tuorum. Ju­ pi, Ac abbates, Ac omnes principes cum univerfa multitudine qux prxfens erat, pedes apoftolicos raverunt etiam venerabiles archipresbyteri, Ac re­ dores cleri Romani , Blafius Ac Manentis pref- fumus ofculati. Proxima autem die fequenti, id eft Q * aux ANDM cil fabbato , CONCILIABULUM habito generali concilio , dominus A chklsti PaPa ’ & no* cum 'lio ’ dolandum cancellarium >>«•7 * fehifmaticum , & ejus principales fautores , ac- f 1z o ,R,DffiCÜS r Univerfi fere principes Romani imperii, tam - - ■ .■ Teutonici , quam Italici , tam in Urbe , quam extra Urbem, interfuerunt, fic affenlum cum in,,t#. genti defiderio praebuerunt. ccnfis candelis anathematizavimus , & trtdidlmus turn fatanx in interitum carhis , ut fpiritus fal- vus fit in die Domini . * EPISTOLA BAMBERGENSIS EPISCOPI. Illud etiam direrctionis veftra; prudentiam volumus non latere , manifeftc elle deprehenfum , quod Rolandus · cancella­ de eadem re. rius, & ejus fenuaces quidam cardinales , viven­ te adhuc papa Hadriano conjuraverunt ■ Fuit au­ tem tenor conjurationis , quod fi eis Revereudiflimo patri & domino Ebcr.irdo Saltzbur* gtnfit ecclefi* arcbiepifcopo Eberardui Bambergenfit gratia Dei, fi quid eft , tam devotum f uam debitum cum oratione fervit ium. viventibus papam Hadrianum mori contingeret, cardinalem unum de illis eligerent , qui in eadem conjura­ tione effet aftridus. Dc Cetero ex parte Dei om­ nipotentis , & beatorum apoftolorum Petri & Pau­ li , & omnium ianftorum , & virorum orthodo­ B /'■'Onvenientibus in unum Papix epifeopis cirxorum , qui divino intuitu ad relcindenda fchii- vJ citer quinquaginta , diuque ventilata quxftioitc papa tus , cum'dilatio primo pene omni­ inata convenerunt, univerfiratem veftram humi­ liter imploramus , & monemus in Chrifto , ut rem Creatoris & fponlx iux ad falutem amnium Chriftianoruin dinavit, vos, omni dubio & tiam , & 41iud generalius concilium , prxvaluit ra parte multis modis : & imperium , fideliter or- falem pontificem & papam faâum illud prxcefferat : quia do­ quo folo Innocentius Anacleto prxvaluit , Anacletus plures & maximx imperii pars illa fe cranftulerit , confidi­ cuna fcientix & autho-\ ritatis haberet elefeores. Deinde quod ad noftrum Victorem , religione omnino contra quia conjuratio mini Viâoris unmantaxio prior , illa pofterior , ambiguitate remo­ ta, irrdragabiliter rata & hrma teneatis: oran­ tes , ut redemptor nofter Chriilus Jeius umverde cujus tanftitate & ab alte­ tandem pars domini Viâoris juftificata vcftiæ U matris crofanftx Romanx ecclelix tranquillitatem , rei noti­ uique ad majorem bus complacuiffet , ea qua: ecdefia Dei Papix congregata ad hono­ hoftes obligata Sicu­ lo , Mcdiolanenfibus , Brixienfibus , Placentinis mus , per tempora longa confervet, & prxftet ei per fac ramentum , quod fanx dodrinx adverfaper eum Deus omnipotens honoretur , & eccle- Cri videtur ; fic eum fubditos a juramentis fideli­ tatis debirx abfolvat , fic fervite imperatori pro­ lia Romana , omniique Chriftiana religio, gra­ tum Domino accipiat incrementum . Ut autem hibeat quofeumque, fic fic difccftioni viam pré­ omnimodam tranquillitatem & pacem : ita quod parer , quod peffimum eft, ficut opere ipfo cla- omnis affio plenius legentibus elucefcar, dignum duximus ut omnium noftrum confenfus & nomi­ refeit , na lublcribantur . tam civitatibus quam epifeopis. fic feriptis undique per Italiam diredis His malis prin­ cipiis finem deteriorem promittentibus, perpetuam Ego Peregrinus Aquilejenfis patriarcha videlicet cum inter regnum fic facerdo la cum omni fecuritate conduâus nec venire vo- Ego Amaldus archiepiicopus Moguntinus cum • difeordiam tium, dc difceffionem ab invicem , dum pars il­ meis fuffraganeis interfui & confenfi. nec etiam procuratores pro fe mittere quatuordecim iuffraganeis interfui fic confenfi. luiffet , Ego Artuicus Bremenfis archiepifcopus fuffraganeis meis interfui & confenfi. cum ad fubeundum judicium , & excipiendam fenten­ Ego Hellinus * Treverenfis archiepifcopus cum fic concordix inter regnum fic faccrdotium. Lon­ tiam : dominum Viâorem recepimus , fpe pacis go tamen examine prxmiflb , de tempore fic orEgo Reinaldus Colonienfis archiepifcopus cum Define eleâionisfux, dc his qui ejus eledionicon­ fenferunt primitus, dc poftmodum retro abierunt, meis fuffraganeis confenfi. meis fuffraganeis confenfi. cardinales numero novem , teftificante fuper his omnibus capitulo B. Petri fic clero Romano , Ego Wickmannus Magdeburgenfisarchiepifeopus cum meis fuffraganeis confenfi. Bifuntinus archiepifcopus per fcopum Bafileenfem confenfit. icriptis fic viva voce nunciorum fiib jurejurando. Nuncius regis Francorum promifit pro eo, neu­ legatum fic epi- trum fe recepturum , Lugdunenfis archiepifcopus cum fuis fuffraga- recipiat.. Nuncius regis Anglorum idem Arelatenfis, Viennenfis, Lugdunenfis>Biluntinus, per litteras fic per nuncios confenferunt . Solus Viennenfis archiepifcopus cum fuis fuffraganeis confenfit. Treverenfis dc regno noftro fupereft iff parte il­ Henricus rex Anglorum per litteras , & lega­ la de numero archiepifeoporum qui non confeiJ- tos fuos confenfit. Rex Hungarorum per litteras & Uique ad vos folum^pcrventum cft . Angelus maEgni confili dirigat vos fecundum beneplacitum' Rex Bohemorum confenfit. Rex Danorum confenfit. ' ferit : ejus tamen funraganei omnes confenferunt. legatos fuos confenfit. • v.rie Λ;,-. velle fic idem nolle promifit, tam in his quam in aliis . neis confenfit. gpp uique dum nuncios Imper, Arelatenfis archiepifcopus confenfit . fuum, fic cuftodiat vos in omnibus viis veftris « Prxtcr hxc prxpofitus multa manifeftabit vobis, Guido eleâus Ravennas confenfit. Epifeopus * Firmlnus confenfit. Epifeopus Ferentinus confenfit. qux non licet ad prxfens homini loqui . Con­ gaudete mihi, qui dimiflionem accepi, fie ad pro­ Mantuanus confenfit. pria redeo. . Bergomenfis confenfit. Faventinus confenfit, Abbatum vero dc archipresb) terorum multitudo innumerabilis confenfit. multorum regnorum interfuit & Longobardorum inxftimabilis multitudo inter­ fuit fic confenfit EPI- , J ANNO CHRISTI . Tbtf a. 7/eia. j». albxanobr P a P I EPISTOLA CANONICORUM ianéti Petii Rons. ENSE. fH,DrMRr$r‘ A alii ' Vocati autem ifti ab illis qui Illi munitionem o.dcrvabant, refponderunt fe nunquam alcenlu- ANN<> CHKIS rt ros in munitionem, Bolonem verentes: ne ficut eis relatum lucrat, a juiatis Bofbniscaperentur. P*o parte Victori». Et dbminus cancellarius, vadam, inquit, N eos ad vo» defeendere faciam . Ivit cum eo diaco gftriçfiflirm domino fuo f riderico Rj maroram imperatori , f 'emper au^ufio, & sjcnus dc carcere Tulliano videlicet, nec redierunt ; fic lie per biduum de loco ubi electionem face­ nersaiiiiu' patrilius in Ccrqu nomme convregarent , convenire nequiverunt. ti< patret qui Rome funt , hafiiua finiti Pe­ Tandem die labbati dciceudentibus tllbdemu­ tri principe apofloiorum canonici , ang!i nr.i^ni nitione, alccnderunt omnes poft altare beati Pe­ corjilu prajcntiam , 07 Spinlm fjnili cmjoîantri, fic cœperunt dc eleftione nada.e . Cumque tem gftttftnt. convenire non pollent, dixerunt ifti qui concor­ Aires iandiftimi , quos Deus elegit ad con- diam flt pacem ecclefix deliderabant : Date no­ folationcm meurent mm , & delinquentium bis cleftionem, fic eligemus i:nuin dc vobis ; aut ves eleftionem , & eligite quem vultis corregionem , ficut ait apoftolus , Corripite Bhabeatis in­ de nobis unum: fic noluerunt. Surrcxit tandem quietos, conjolamini pufillanimes ; intendite precibus nothis, & ad dolorem nothum leniendum, con­ velut iratus Otto , diaconus faniti Geor;ii , solationis manum extendite . Tanta eft enim , & Adebaldtts Cralfus , caidinalis fanftuiuin atam diflufa mœroris noftri materia: ut unde de­ poftolorum, fic Joannes Neapolitanus . fic. acce­ beamus exordium tumere , difficulter poffimus in­ pto manto voluerunt immantarc dominum Rovenire. Verum quia materia doloris eft & moe­ landuin cancellarium. Sed («more ficmelimi pu­ roris , a ludu & moerore ordiri decrevimus. At­ re cardinaliim cx parte Dei omnipotentis , fix tendite ergo & videte , ii eft dolor ficut dolor beatorum principum apollolorum Petri fic Pauli, nofter , cum videamus matrem noftram Roma­ atque totius ecclefix authoritate , prohil>enie , non potuerunt. Fafta autem hac prohibitione , nam ecclefiam, quondam fulgentem, a filiis fuis, immo alienis, quia mentiti funtei, quos enutri­ iterum eum immantarc attentaverunt , nec po­ vit & exaltavit, ipfi autem fpreverunt cam, con- tuerunt , & cancellarium cum manto nullo mo­ tumelioie evifeeratam, & membris ex parte mu­ do tetigerunt : per eos tamen non fteiit quin tilatam, in cœno jacentem , contumeliam jaftu- immantarc:ur . Ceterum clerus Romanus , qu? ramque fuam nec fentientem . Unde cum Jcre C in ecdefia beati Petri pro eleftione iummi pon­ mta , plorante fuz Jerufalcm deftraftioncm , plo­ tificis convenerant, audito clamore cucurrernnr, circumdantes dom.num Ottonc.n , qui erat cum rantes dicimus: Aa»crediderunt regts terra , & univerfi balntatores oriis : quoniam ingrederetur kafiis , & cardinalibus juxta altare beati Petri , fic clama­ numK^s per portât Jerusalem . Vere Jerulalem erat verunt omnes dicentes . Dominum Oftaviar t..n mater noftra Romana ecclefia , qux eundis ad ■ eligite, per quem luium ecdefia pacem poteft fe venientibus & quxrentibuspacem dabat Nunc habere . Tunc petitione populi Romani fic dc autem, dc dolentes dicimus, ut olim illa : Pec­ ftionc totius cleri confentienie , fic dcliderante univerfo capitulo bafii.es beati Petri , domina» catum peccavit noftra Jerufakm, propterea inftsbilis fafta eft. Nec immerito propter peccata pro­ Odavianus cardinalis j fanioii parte cardinalium eleftus eft, fic manto indutus , ac in fede best» pbetarum ejus, & iniquitates facerdotum ejus , Ptiri pofitus, ablqne omni contradictor e , can enaverunt oeci in plateis, facies Domini divifit tantibus omnibus Te Deum Ludamus in jubilo . cos. Et vere : Cultris enim Domini fuper facientes Deinde , ficut mos eft , domini cardinales, & mula, ut perdat de terra memoriam eorum. Unde plurimo rubore difiundimur. Vere peccatum pec­ clerus Romanus totus, qui pratfens erat, & qui poftea confinxerat, popuiique Romani pars ma­ cavit hoc tempore noftra Jerufalcm , invidia odio, & iniquitatibus multis, qux, quia per om­ xima, pedes eius oiculati funt. Quod videns dominu» Rolar.dus cancellarius , fic qui ei , ficut nia longum eft enarrare, adoftendendamRoma­ nam cledionem, Ci caulam difeordix declaran- dicebatur, juramento erant aftridi , nec clamaverunt , nec aliquo modo contradixerunt : icd dam , propofitum convertemus . Domino igitur papa Hadriano felicis memo- inclinato capite redeuntes, munitionemquafi·»;«»·■ „M pu venerant ad ciftenum Neronis, in qua la- A deburgcnfis ipfi Viftori papsc fe fubdidere cum ■ ■ ■ — anno tuit Nero fugiet» Romanos infequentes . Jufte fois (uffr a ganeis. Menfitquc Roma cum fois con, a Chrifto , Sarir cfi . Et nos qui Chrifti veftigia iequj debemus, vobis dominis noftrisdicimus rend* memori» Innocentio papx anteceflori no­ huic o|>cri finem facientes , Satis eft . Omnipo­ tentis lapientia Patris , qui novit dc poteft uni­ ris, rerum copia terrenarum ; prudentia fxcula- re vota dc voluntates omnium, doceat vos om­ nes , dc uniat ad confufioncm Babylonicam de- batur infignis, nefaria temeritate ftruendam , ermem , dc fimoniam de ecclefia propellen­ ftro fchifmaticus ilk , qui dc generofitate natu­ ri, fic gratia labiorum, mira xftimatione redde­ fuccrevir , dc innocentem noxius, fortis debilem , armatus in­ catholicum impugnabat . fchifmaticus dam , dt pacem toti mundo defiderabilem in in­ Cererum ad quem finem res ipfa, Deo miferan- tegrum reformandam. te, pervenerit, devoti fic fideles ecclefic filii per Hoc eodem fnmmotim , non citra favorem &· gloriam meritorum, mali vero per foppliciorum fiuài am , ni filet, fcbijmaticornm imperatorum fan­ gravamina cognoverunt. Quid etiam de aliis fitor nbber Vrfpergenfis in chronico hic verbis enor- θ milia prefumentibus antea iepenumero contigiffet, tu tam fœcundc , quam eleganter , in illis rat : Tunc imperator Fridericus, tali turbatione comperta, Roman* civitati condoluit: dc quali­ e:fdcm litteris expreflifti. Temporibufque noftris ter tubvenirepoflet, excogitavit. Tandem dcconfilto bonorum virorum utrofque eledos ad fe ve­ optimus Deus volui r hzrefes * fulcitare , ur qui « f·»»» probati font manifefti ftant , dc ur per noftram/'"*'·H aut caufam ledis apoftolic*, fed ut a prudenti­ fic aliorum catholicorum (ludium fic laborem , grani» a paleis in area domini fegregatis, fchif- nire (latuit apud Papiam, non ut eos judicaret, fic herefes conterantur . Credimus fiqui­ confidimus , quod bus viris additeeret, cui eledo potius obedircde­ mata beret . Quo Odavianus, qui dc Vidor, cum fuis dem , fautoribus adventavit ; Rolandus vero, qui fit Alexander , frequenter admonitus , accedere con- in proximo fedatis find ibus procellarum, fic ven­ tempfit. Tunc coram imperatore , fic patriarcha fic Aqwlejcnfi, fic epifcopo Cremonenfi , fic aliis quam- clefix pturibus epifcopis, dc ecclcfiarum prxlatis , cau­ debit. Perfolvimus autem gratias omnium conditori, fa Odaviani difcuftaeft: fic adhibitis teftibus, qui torum fic de gratia turbine fulgidus Divina propulfato , arridebit , tranquilla in fic portu dies nobis calcatis Petri lerenus inimicis navicula ec­ refi- pràfentes fuerunt, probatum eft, quod ficut fu- E laudum prxeonia referentes , quod magnificum illum dc ferenillimum orbis principem Henricum pra deferiptum eft, faâa eft utraque cledio. De regem Anglorum audivimus firmum dc flabilem jure quoque fatis adjedum eft, ut reprobataele· dione Rolandi, Odavianus verus przful Roma­ ne ecclefix judicaretur . Tunc patriarcha Aquilejenfis, alii quoque epifeopi, dc ecclcfiarum pr» lati, ad pedes ejus fe proftraverunt .· Imperator quoque idipfum fecit, ut ab eo indulgentiam ac­ ciperent , fic fibi obedientiam facerent. Quem ex­ inde Imperator deftinavit in Alemanniam , ut cun&i ei obedientiam facerent : quod de fadum in catholic* unirare ecclefix permanere, fic quod per fuam pnefertim indu&ionem idem in findo propofito animum folidavit. Rogavit fane ut it* vigil femper citea eumfic folicitus perfeveres, ne per frequentes vexationes Imperatoris fic nunciorum fuorum, a devotioneecclefixficnoftra,quod abfit, velit modo quolibet declinare . Volumus quidem te apud eumdem regem, dc epifeopos, at­ archiepifcopus que adjacentes perfonas, quafi quemdam apofto- cum devote recepit : Moguutienfis quoque fie Mag­ lum dc nuncium veritatis illis partibus experiri '. eft : nam Reinaidus Colonienfis Cir- P A P I E N S E. ■1»; Circumpofitos quoque dc n«« nK>S^°sl vicinos epifeopos , dcAeam in fupremam redigere fervitutem.' memora- — ·- apoftatico —Λ-*:— , rficut —- Jdiftum ft— ~eft a , --------— ann <-> to pontificalia in- «NNO tam ccdefiafticas, quam fzeuiares perfossas, noCHHISTI biles prxeipue ac potentes, ad hoc ipfum effica­ ci ftudio dc omni diligentia exhortent . Nos e- fignia reddidit, & cum dc papatu , quod eft a freulis inauditum, per aanulum, prout dicitur» nim perfonam tuam quam finccra caritate in Do­ inveftivit . mino diligamus, atque ad honorem dcexaltatio­ nem tuam quam prompto animo defideremus in- teretioribus fit hooeftioribus occulte dc illo con. nam io prarfenti fc habeat dc olim habuerit, dc thmanniam conftitutis, exhortationis litteras dc- qualem circa eam animum gerat , qui utique B> ftinamus . De cetero , memoratum Fridcricum fpecialis ejus patronus deberet dc defenfor exiImperatorem, pro eo quod Odsvianuntfchtfma- ftcie, multis rerum indiciis a longis retro tem­ poribus ad notitiam tuam non ambigimus pervenifle . A tempore fiquidem antecefloris noftri pix recordationis Hadriani papz, dc ab exordio dignitatis fux, ccepit fandam Romanam eccle- fiam tanquam tyrannus opprimere , dc non me­ diocriter infeftare . Archiepifcopos namque fic epifcopos a fede apoftolica redeuntes , in ignomi­ niam fic detrimentum ecclefix plerumque capi turpiter fic inhonefte prreepit , cofque fecit car- •τ. No· ceris cuftodir mancipari. * Non quoque in mi­ nori officio conftitutos , qui cum venerabili fra­ tre noftro B. nunc Portuenfi epifeopo ad eum fuimus delegati , qualiter apud Bifuntium ipfeC tradaverit, dc quam indigne receperit, non opus eft nos in pnefentia referre , quia ' Vi„tu idipfum plenarie cognovitfe . * praedi&o anteceftbrc noftro , Petri violenter invafit , credimus tc ticum recepit, fie ci pertinaciter adhaererepra-fismit, cum eodem O&aviano, fic cum aliis prin­ cipalibus fautoribus fuis , nos de conuiluni fra- Datum Anagnia, Kal. Aprilis. His acceptis Arnulpbus ab Alexandro litteris, ut partts credita fibi legationis impleret, ad arcbiepifeopos tf epifeopos Gallia, de bis qua gtfta efJent in conciiiobulo Papierfi, ht teras dedit: quas ab plenam rerum gefltrum fignificationem bic deferibendas Optra pretium duximus . Si: enim fe babent. AD ARCHIEPISCOPOS ΕΓ EPISCOPOS * Auglie. Veniente etiam patrimonium beati fic eamdem Romanam eeclefiam nifus eft modis omnibus conculcare : ita quod a pluribus dicebatur , dc quafi fama Q Uanta tempeftate laboret ecclefia, atque in quanto videatur periculoconftituta, vcftra , Sos hic dolor tangit, prudentia non ignorat filii quidem Babylonis prolpiciunt fie exul­ communis habebar, quoniam eq fnperftite Odavianum, qui femper fuit domefticus ecclefiz ini­ rum quantitate naufragium , ad diripiendas far- micus, ordinare a poftolicum, immoapoftaticum, cinas fiç ipfa navigii tabulata concurrunt. Nobis tant , qui quafi certum aufpicantes autem fi opportunitatem acciperet, intendebat. Quia vero illo vivente omnipotens Deus non permifit eum conceptam vefaniam exercere,poft fecuritatem przftat procella­ de Divina promiflio , qua portas inferi adverfus cum praevalere non fi­ nit , fed vexationis injurias viftoriz certitudo mortem ejus opportunitate concepta, przdidum cotr.pcnfat ___ ,_______. Neque enim _________ dcfpcrationi ,____ locus eft , Od aviarum fchifmaticum, fimomacum , de ma-Dubi caufam redit udo commendatt , fic virtutem nifeftitfimum invaforem, qui cum tribus tantum malitiz fuz complicibus, ficut totus pene mun­ dus agnovit , poft canonicam dc unanimem cleûionem noftram mantum arripuit, ficitafedam­ nabili prrfumptione intrufit, in tanta iniquitate modis omnibus manutenuit, dc quidquid die fc-cit, folo favore, potentia fic authoritate ipfius, dc nunc iorum, qui in Urbe przfentes extiteranr, cum freifie abfque ambiguitate tenemus . (Jnde patientir firmat interim veritatis . confcicntia Caufz fiquidem noftra nec ignota veritas , ncc inccita juftitia.- fed res luce clarior, fit gravita­ tis nube negotium purgat, fic omni judicium abfolvit errore. Si enim periona pcribnz comparetur, noftram perfeftio fcientiz fic omnium virtutum integritas : quod non magis noftra , verfaris quoque partis Alteri fic vero fi nobilitas generis , hoc ipfum chiepifcopos , epifeopos, dc alios ecclefiarum prae­ erit unde ad majeftatis apoftolicx potentium gratia format quam ad- confirmatur . tcftimonio ad confirmationem ipfius, immo ut omnem vi­ deretur In ecclefia Dei authoritatem habere, ar- quzfita ob fubtrahatur , non faftigium au­ deat afpirare . Sed fie fi faâa eleâionum invi­ latos, apud Papiam , contra factorum inftituta canonum, prout ei placuit, convocavit. Ille au- _ccui cem conferantur imucmuiu , hcw cletfttonem wl «H© femper excepit & grati* , oullumque A rur iniquitas, & prxparata ad fubverfionem fidci fallacia fufiocetur . Dominus mentes veftra» in « ·· ---■ ~ . bonum fua pietate dirigat dc confir.net : uc ec- ANNO ie ahum fufcepturum, adhibita fatpe coram omCHKtSTI nibus affevcratiooe, prcdixit. Porro litteras Offaviani oblatas renuit manu régis , velut immundum aliquid fordidumque , quz vos tantis ultro beneficiis & honore confngere: fed in contemptum ejus, lignez ta- nit , gratos in opportunitate fentiat & fideles. bellx , quam ipfe de pulvere fuflulit , manibus offerentis impontas , ipfe flarim coram nuncio poft dorfum fuum quam fublimius potuit, rifu multitudinis quz aderat profequente projecit. Ex his igitur manifeftum eft, voluntatem ejus in fa­ vorem domini Alexandri fine omni ambiguitate firmatam : mfumque, veftrum magis ob reveren­ tiam quzfifte confilium , quam pro abfolvenda . ,,4e ‘ clefiz ejus Audio veftro reformetur integrity, fle perve­ ttucufque Anulpbut ad Galliarum epifeopos, cgrrgiam wm operam pro catholico antiftite ad. verfum fcbifmaticum invaforem. Inter alia/ Galliarum epifeopos , qui clcliioucm Alexandri pontificii provexerunt , & protexerunt, fuit pracipuut Billelmut arcbienifcopui Sennerfit , ad quem ifia Petrus Rlcjerfis: Vos enim eftis, in cujus confilio & auxilio falutis potiilimum fuz , . .fuper hoc ___ negotio „ , ancoram navicula B. Petri, conftituit, cum inter qualibet quzftione . Solent cdominique terrarum majora qua-B fchifmaticz perfecutionis flu&us periculofius x1nim .principes . dam fempet mora fufpendere, ut dilatione crefftuaret. Vobis contulit Deus in pueritia fuper fe- cat auftoriras, & major Iztitia defideria protra- nes intelligere : ffa confummet. Super quo plane cum in idem favor principis veritalque concurrant, manifefte maturiore morum fenio pervenire. Fluxosadolcfcentiz motus in vobis ratio magiP.ra cohibuit , vobis viam refponfionis gratia ut omni Jafciviz libertate prxeifa , Divine bonitatis & ad futuram naturz '■anitiem nec forma, flflignat . Oportet tamen vos propter aliquos, J[ui inter vos funt , folicite providere , qui fe nec nobilitas, nec opum exuberantia, nec poteftas, nec cetera , quibus pudicitia expugnatur , chifmatico illi dicunt cognatione conjunffos.· ne malignitas forte praevaleat, & eam, quzcxDeo propofitum interverterent calli tatis, fupplamet carnis affeffio caritatem . cum univerfitas veftra Convenerit , eft , Sed nolite quo­ rumlibet ex peda re fententias, nec eorum timea­ tis oftcnlam , fed conceptum ftatim in virtute fed modcfta in omnibus converfatio plus angeli quam homi­ nis exhiberet: Ceteras virtutes, quibus miraculofe fulgetis , fub filentio pratterimus .* nec enim noftra praeconia mendicatis, cujus honcftatem & prudentiam fama celebris latiilime promulgavit. Hac de Billelmo Petrus , cujus tcftificatione con­ fira prav'tati przftct audaciam, veftroque filen-Cjîat, de Senonerfi translatum ad Remenftm ecclctio blafphemiarum primitiz convalefcant. Tcm- fiam, ubi pro S. Tboma Cantuancrfi epifeopo ftrepeftivius igitur telus juftitic per os veftrum de nue egit. Tale/ erant qui pro Alexandro adverfus libertate confcientizflcconfidentia veritatis erumfcbifmaticos iniere certamen. fpiritus ufiirpatc fermonem : ne difiimulatio ve- pat: ut quafi quodam fpirituali tonitruo terrea- Ç^ADCONCILIABULUM P A F I E N S E A Friderm Imperatore indultum, qua Piiloris III. antipap* elcilio confirmatur, Αλλο ιιόο. celebratum ADDITIO. Ρχ Μι.Λ »» /^Ooeiliabuli Papicnfis afta varia, & plura Suppi. · M & nuperum ejus editorem Venetum fuppetunt. ) „ III. par. II. pag. 160. reproduxit. „ Jungitur hiice fynodica epifcoporum fchif„ maticorum (intégra, cum nonnifi mutilam vel ,, His tamen non fpernendum additamentum ex „ hinc „ variis, quz huc illuc corrafis documentis, mo- „ Imperial, t. I. pag. 173. Labbeus exhibuerit . „ do exhibeo . In primis ergo hujus hiftoriam „ do fufiorem, quam de rebus in hoc concilio „ 447. rcprzfento. „ eeftis tulit Otto Morcna rerum Laudenfium „ niftoricus cosvus , non qualis eft in „ codice ab Ofio Mediolanenfi feriptore vitiato vulga- fed qualem e MSS. Ambrohanis codici- „ to ; „ bus emaculatis produxit Mutatorius Rer. Ital. „ to. VI. p.iojj. Diu ambigens hrfitavi, num „ prolixam hanc narrationem exhiberem , cum „ tota vel fere tota decerpta fit ex epiftola fy- „ nodica conciliabuli hujus , prout integriorem „ quam fit in Labbco, hic referam. Ut tandem „ darem fuafit ratio , quod fi non aliter, fal- inde detruncatam ex Goldafto Conftit. „ Hanc vero ex Martcne Anecdot. tom. 1. pag. „ Ultimo tandem loco, ne quid aflis conct- „ liabuli hujus defit, recito literas Friderici im,, peratoris in gratiam monaft. VPiridebergenfis „ in Bavaria hoc ipfo in concilio datas, vulga- „ tafque a Pcxio in Cod Diplom. par. I. pag „ 416. Hifloria Concilii ex Ottone Atorena . TMperator deinde cum omni fuo exercitu Pa1 piam perrexit. Sed ea tempeftate magna di- leffionem fcordia erat inter papam Vifforem, qui prius vo­ „ in iis quz varie in variis codicibus leguntur ■ „ Cum vero pauca referat feriptor ifte fupra ea, cabatur Offavianus, flcRaynaldum cancellarium, qui in eleffionc fua vocatus faerat Alexander „ tem valeret ad adftruendam veram H quz ex epiftola cxcerpfit, nihil ultra meretur tertius, qui fimiliter ad papatus honorem leva­ „ debetur. „ Brevem aliam ejufdem concilii hiftoriam ad- tus erat; ob quam diifenfionem Imperator olim mandaverat fuos legatos, fcilicet comite®OnoDem Palatinum , & comitem Guidooem de Blan- M jeci ex anooymo Bavaro coatvo, cujus chroni- derate, ac ......... ad Offavianum, atque Alexan­ „ con, a Stevartio vulgatum, Bafaagius in no- drum , rogans eos, ut illi ufque ad primum ca­ „ viflima leffionum Gatufiaruruni editione tom. put jejunii * Papiam venirent fua» rationes alie- · „ fidei fupra id quod epiftdz fehifinaticorum ga- f(4 as. h(ii. nji CONC1LIABÜLUM garari coram iarchiepifcopis , epifeopis, abbati-A ce rei pondit : Pbcet. Probatum eft etiam, quod rligiofo & coram ipib. Imperatore Rolandus, Xll.die poft domni Viâoris promo­ ANNO ----------------- bus, aliifque religiofis _____ ... rimn Roman» ecciefie advocato, to, ibique per Dei Det virvii ....... tionem (d) ab Urbe egreflus apud Cifternam , CWKISTI prope terram Siculi, in loco non celebri, primo tutem tam deteftabilis diflcnfto limitaretur.Maodaverat etiam archiepifcopis , epifeopis, atque abbatibus de Alamaoia, & de Burgondia, atque de Longobardia, de Tufcia quoque, & de Appulia, ac de Romania, ac de aliis fuirribusIm­ perii , patriarch* quooue bl. de Aquilea, ut in praedifto capite jejunii Papiat forent audituri di­ scordiam inter Oâavianum, nunc papam Vifto­ eft inmantatus; probatum eft quoque , quod die fecundo poft promotionem domni in Viftoria Rotandus interrogatus' a reftoribus cleri Romani, & a clericis ne lua cardinalia, ft domno Vido*· ri effet obediendum, expreflê confeffuseft fe nun­ quam fuifle inmantatum , âc expreflê dixerit. ite Alexan­ (e) & ebedite ei queue inueentntnne effe videt it . Super his capitulis fuerunt teftes *, & lub ftola & ut audiris utriufque rationi­ facrofanAis taftis Evangeliis juraverunt : dominus bus , quis juftius ac rationabilius debeat efle apo­ ftolicus dijudicarent, dicens: efle potius in veri- Petrus Ranus (f) decanus baliltae S. Petri , cmv licui, atque jure in apoftolica dignitate dignior ■>■>>·. iü bniite ; (h) fuprajuraverunt bonefitffifei refletet, & prelati cleri Ro~ nmw , fwr WWM4 viderunt , treflavernnt , & ferrent nitre efle inter urcbipretbyteroj , & nhor clertctr. Preterea Petrus iiluftris vir bit (k)pr£> rem vocatum, fic Raynaldum , drum vocatum , papam *»·■ "‘“‘l ’ , , v & in perfona ,_____ __ fua & todetebur fretribnt fuit (g) tate cognofcere, quis ipforum magis foret estho- Btius capituli B. Petri, cnjnt etinni litem nd p/r- exifteret, quam fic pnevarieantes, & quis eorum in veritate deberer efle papa ignorantes, & cum unus tantum apoftolicus elle debeat be , duos tenentes , animas fuas in toto or­ propter talem Oâaviantts vero legatos dlfcordiam amitterent . audiens Imperatoris , eofque magno gaudio fuicipiens, A’ prrdicla: diflènfionis delîderans audi­ ad prefixum re fententiam fanftorum virorum, terminum fe venturum legatis promifit. Rynal- ' ~ (i) etiaiet feftus , & alii quam plures Romani nobiles in confpcftu concilii fuper jam diftis capitulis om­ nes fimilitrr teftimonium perhibuerunt, & jurare ▼oluerunt . Sed quia pnêdiftorum teftimonium fufficiens concilio viliun fuit, a facramento ex- dus autem eifdern legatis renuntiavit fc minime venturum ad talem confliftum, dicens: fe a ne­ cufati funt. Deinde venerabilesepifcopi Herman- mine debete judicari, cum ipfe omnes & Otto Palatinus comes , alios ju­ nus Verdenfis, & Daniel Pragenfic dc Boemia , quos dominus Impe­ rator ex confilio & multodicare debeat ; & fic refpondit ac fi jam cflet _ XXII. ______ epifeoporum, ,___ ,_____ ,__________ in concordia, & fine aliqua diflenfione ad a po-C ramaliorum religiofortxm tunc prxlcntium Roftolicatus honorem fublimatus . Oftavianus vero ad terminum ftarutum veniens, & patriarcha A- qui legi* multique archiepifcopi, epifcopi ac ab­ tnam delegaverat r‘partes -------------------------- :,!’ prr„ t , ut ante concilii fentiam ' “ Papiam ' evocarent, in confpcftu conci­ lii teftimonium perhibuerunt, & ejus partem , quod Rotandum trinis ediftis per bates, aliique quam plures religion viri, pro qui­ cancellarium bus Imperator mifeut, Papia: omnes congr'gati ipfa funt. (a) Cum igitur orthodoxorum Papi* con­ przfentiam ecclefi* tunc Papir congregande vo­ Domini con- caverunt; quod Rolandus & fui cardinales viva voce & manifefte dixerunt judicium vel examen gregatorum icdnTet , univcrfitas in nomine caufa fedis apoftolic» per aliquot dies continuos, remoto omni fzculari judicio, legiti­ me & canonice agitata , & diligenter infperta , intervalla perhemptorie & folemniter ad aliquod ecclefi* fe nolle recipere. His igitur ,dc aliis quam phiribua rationibus auditis, quas lon­ fufficicnrer & canonice in confpcftu concilii per gum foret enarrare, communicaro confdio teftes idoneos eft probatum , Domnum papam Viftorem, & nullum alium in bafilica B. Petri, didi patriarchae, & noVem archiepifeoporura,& pro­ XXXvIII. (I) epifeoporum , & multitudine ma­ gna omnes---------------aderant ---------------------concilio do» a faniori parte cardinalium petitione populi RoB —abbatum -------------- , , qui ----------mani, & confcnfu, & defiderio Dei fuifle inmi-D minum Viftorem lauda Verant, flceleftionem Ro- chriftianifli· Λ’ triatum, & quod prsefentc, dc non contradiccn- landi · - caflaVerunt - : poft - quos omnes te, Rolando quondam cancellario incaihedraB. rous Imperator eleftionem domini Viâoris com­ Petri fuerit collocatus, & quod ibi ci a cardina­ probaret , dc poft eum omnes ejus principes, fci­ licet dux Henricus de Saxonia, dux Bertaldus de libus & clero Romano, Tt Dttrm Ltndnrnnt, glotiofe eft decantatum, & inde ad palatium cum bandis ά Probatum aliis papalibus eft & quod infigniis eft deduftus. eo tempore, quo eleftio Rome celebrabatur, erant in Urbe tantummodo XXI. (b) Cardinales. Cardinalis autem S Petri Zaringia, dux Federicus de Rottenburgo (m) co­ mes Palatinus de Reno fuper ’ Imperatoris,co- * eicet-Mt. mes Palatinus de Saxonia , comes Palatinus dc *'**' Bavarea, dc alii quam plures marchiones, dc co­ mites tam Longobardi quam Teutonici eleftio- fum & voluntatem fuam aperuit domno cardina­ Dem domini Viftoris firmaveruntHis ita perpetratis dedit licentiam dulciflimus li S. Martini, & domno Guidoni Cremenfi, ex Imperator, quo dulcior nullus fuit a longis retro quibus omnibus (c) cardinalibus cum domnus Vi- temporibus, duci ad vincula erat Anagniae infirmus , qui confen- Henrico de Saxonia , & dud Bertaldo, & etiam fere omnibus archiepifcopis, fent, remanlerunt tantum viginci eleftores, quo­ E epife., abbatibus, qui fecum erant in exercitu, & cum militibus fuis, ad fuas patrias remeandi, rum novem fanioris confilii , & nulla conjura­ cum omnibus fuis equitibus ; quibus omnibus re­ tione ftedati, quorum prima vox erat in eleftio- ftor tunc Oftavianus & Rolandus fegregati fuif- tri, petitione populi, confenfu & defiderio cleri cedentibus, remanfit Imperator Papi» cum do­ ce Federico , regis quondam Conradi filio, fle annuente, ordine fenatoram, & nobilium Roma­ cum Corrado comite norum domnum Viftorem elegerunt; & clerusCc fuo, dt cum populus fecundum coniuetudioem interrogatus per ferinianUm, β placeret, tribus vicibus clara vo- qttibufdam Principibus. De, domnum Viftorem una cum capitulo B^Pe- Palatino dc Rheno fratre Ottooe Palatino comite , dc aliis H. (a) Hrc Λ (equenria excerpet (uni ex epirt. ) 1» epift. Jcfitur xxtt. fed ibi irquentia non lejuntur. (c) hjrc Λ fequentit funt rn epifl. In epifl. tertie die . (c) epi». ite. (j) epift. rhnjfitv·/. (t) défunt hxc m epifl. (h) defun’ >n epifl. (>) Multum hrc variant ab epifl. (ij In tp.R Ontt, (h io cp:fi. recenientur xxxrx. -ex his io DoonoUis (lippietur epift. 113) [Ρ Λ P I ■ Htfarvi tjafdeoi cntcilii ett ancajao· Stevartii. ENSE. r 114 Ane fœderati, quorum ypx pyma erat in c left io-——— ac una cum capitulo B. Petri, petitione populi, confenfu dc defiderio cleri, annuente ordine fe- L ,,<2 natorum dc nobilioribus Romanis, dominum ele­ gerunt Viftorcra . Et clerus dc popuhu fecun­ diun confuetudinem interrogatus per ferini arium, cum epifeopis & principibus qui congregati ei ani. fi placeret ; tribus vicibus clara voci nfpondcEt inde nonis tebrurrii curiae dc. colloquii ini­ runt. Placet. tium habetur. Per fex dies in hoc demorantur ; Probatum eft etiam quod Rollandus poft do1h & fuit diflenfio inter ipfos .* quibufdam hunc , mini Vidoris promotionem tertio die ab Urbe e-i« in Cbrific. Tebaldo , Stephanus Normannus , Guimundus fi­ lius Petri Leonis, J. de Stcphano, & alii prin­ Uia fedis apoftolic* turbatio Chriftianorum cipes & nobiles Romani, qui ad vocationem fereniflirni Imperatoris venerant, in confpcftu con­ animos admodum fauciavit , nos qui ad fuper jam diftis capitulis omnes pariter te­ rdecanda fchifmata Papie fuimus congregaticilii , ftimonium perhibuerunt , ÔC jurare voluerunt . qualitatem caufe modumque negotii dcfacri con­ quia reiigioiorum religioforum archipresbyterorum cilii ftatutum univerfitati veftra: plenarie duxi- Sed nos quta mus intimandum; nuatenus per feripta pnefentia multorum, dc capituli B. Petri teftimonium fuf. mera veritate mon ft rata , auditorum animi fal-D fidens habebamus dc abundantiffimura, duximus Rema capta, dcftrafta, & concremata eft · Quo faào imperator ftatitn venit Papiam C Q firatem, quam forte conceperunt, vehementer laicis in hac parte parcendum . Deinde venera­ Sellant , dt amodo per feripta fchifmata non biles epifcopi Her. Verdenfis, Daniel Pragenfis, neantur . Cum igitur orthodoxorum Papiae O. Palatinus comes ,· dc Hcrbertus prepofitus , congregatorum univerfitas confediffer, caufa per quos dominus imperator ex confilio duodecim (eptem continuos dies, remoto omni feculari ju­ (d) epifcoporum dc multorum religioforum abba­ dicio , kgitime & canonice agitata, ac diligen­ tum olioruraque religioforum tunc prrfentium ter infpefta , fufticienur dc canonice in confpeRomam delegaverat, ut partes ante concilii pracfentiam Papiam revocarent, teftimonium perhi­ ftu concilii per Teftcs idoneos eft comprobatum, nimirum papam Viftorem dc nullum alium in buerant , quod R. cancellarium dc partem ejus bafilica B. F^tri a fanion parte cardinalium , ternis ediftis per intervalla temporum peremto· petitione populi, confenfu dc defiderio cleri Ro­ rie dc folemniter ad prefentiam ecclefix Papiae mani fuifle eleftum, dc fbfenmiter inmantatum ; tunc congregandas, remoto omni ficculari judi­ dc quia prxfente dc non contradicente Rolando, cio , vocaverunt , dc quod R. dc fui cardinales quemdam cancellario, in cathedra B. Pern fue­ _ viva voce dt ore proprio judicium vel examen rit collocatus, dc quod ei a cardinalibus dc cie­ c aliquod ecclefia: fi. nolle recipere manifefte dixe­ rant. (e) Oftenfum eft quod iidem legati R. furo Romano Te Dnaa htttdcnatr, àFc. gloriofeeft ifque fcquacibus fecuriifimum conduftum, fub fi­ decantatum, dc inde ad palatium cum bandisde de facramenti in eundo ad concilium dc redeun­ diis papalibus infignibus eft eduftus. n.r.M ha< Probatum quod eo tempore quo eleftio Rome do prxftare voluerant. Ad majoris quoque fecuritatis plenitudinem dominus papa Viftor aroes *£***■? celebrabatur, erant in uxbe tantummodo XXII. “*“* bcatdir.?les, ex quibus cum dominus Viftor tunc dt caftella dt fratres ac nepotes fuos obfides cis obtulit, fi in facie ecciefie fecum in judicio fiOttavienu» & Rollandus fecregati feiflent , reftere voluifient. Rollandus vero, qui antehujuf­ manferant tantuicmodo XX. ekftores , cx qui­ modi vocationem per litteras dc per legatos fuos bus novem fanioris confilit, dc nulla coojuratiojudi(«) Lab. Ite · (f ) Defort fv^ucturia spui Lab. fe) Défunt fofMM. apo4 Lab. fe) Viritac tare apud Lab U) Lrb. s *. 113; CONC1LIABULUM 113É fcy» judicium multotiens poftulaverat, has omnesvo-A Aorisfuitfaunantatus. Prxtcrea (a) vidimus feri-... —------ cationes dc fecuritatis promifliona contumaciter pta Heo. Pifani cardinalis ad dominum imperacn*au2ri & h»P«he· & in Imperio credimus mirabili providentia de­ JV.»■·» ,dh clarable , cum p;r hxc duo rerum capita & prin­ poftulans, ut pro Dei amore ad confirmationem cipia totus mundus tam in Divinis quam in hu­ univerfitas, quod Gartendonius fanâ» Mantua- &c. Confirmamus quoque fupradiftx ecdefiaCa­ manis ordinetur. Cumque unus Deus, unus P.tftrum Novum, & Campitellum , atque Scorzia--Cpa, unus Imperator fufteiat, fit una ecdefia Dei riolum cum omnibus eorum pertinentes intus & die debeat ; quod fine dolore dicere non partii­ foris, fic Guftellum, & Curtem dcBurbartio, & mus duos Apoftolicos in Rom. Eccl. habere vi­ plebem fartfti Martini, quae Gubernula vocatur, demur . Defundo itaque Adriano Papa ficut in inftrumcnto comitiflsc Mathilda- Man- ptembris , Cardinales , cal. Se­ qui columna immobiles tuanx ecclefi» collate continetur, fclva perom- effe videbantur, quibus fanda & nia imperiali juftitia . Verum etiam confirma­ mus eidem ecdefia: , fr.lvo jure noftro , omne mitlimc inmteietur Ecclciia non que Dei fimt, theloncutn , ripas, & riraticum &c. quifqtiam publicus minifter exigat , nnivcrfalis hr- fed fua quxrentes, & unitatem Ecdefia: fcindtn & ambos conic- Nil ab cis tes, duos Pontifices elegerunt, ut fecurins cravcrunt. Pro tanta namque, & tam perniciu nc diligentius caufas fuas perficere portînt , five fa Ecclefi» jaftura rota per pugnam , five per legale judicium . fia conturbatur, & dirtenfiones , fchifmate orto, mus etiam , ut de omnibus rvbus Stabili­ ipfius ecde­ fi», ficut de noftris dominicatis, per vicinos in­ nimirum Italica Ecdc- in capite jam in inferiora membra defiuxiftcnr, fit totum Ecclefi* corpus defcedaflent , nifi nos confilio, & auxilio Religioforum virorum , qui quilino fiat fic, uc omnes fu* res redeant in jus fic dominium fandae ecclefi» . Precipimusquoque, D Spiritu aguntur 2Γ'.λ - Dei Σ? _t,_____ r , tam impudic» iniquitati juftitta: rigorem oppofuiitemus. ut nullus dux &c. quatenus idem Garfendonius prarful , ejufque fucceflbrcs htee omnia fupradi- Ne 1. itaque in tante diferiminc diicordi» fta ad utilitatem fu» ecclefi» abfque alicujus im­ univerfalis Ecdefia periclitari portit , Romanum pedimento, & contradiâionis moleftia perpetua­ Imperium , liter valeant polfidere, falva per omnia imperia­ morbi li «uftitia. Ceterum confirmamus praediti* eccle­ faluti debet folicite providere , & nc tanta ma­ fi» eam proprietatem duorum caftrorum , qu» uno nomine vocantur, fcilicet Caftrum Waltt- la in Ecdefia Dei prxemineant , futuris cafibus rii, qux comes abbas contulit 3. Coadunatis itaque in unum omnibus Epif­ eopis, tam Italicis, quam Teutonicis, cererifque jam diâx ecclc- fix , cum omnibus pertinenti» eorumdem caftro­ rum intus & foris. Prxterea confirms mus eccle­ Mantuan* omnia thdonea ejufdem epifeo­ patus , qu* fimt iuper Padum, falva noftra im­ fi» quod ad divina remedium clementia tam providit , pcrniciofi univerfonim foierter obviare. Principibus, ac viris religiofis, qui zelum Dei , (it Ecclefi» habere videbantur , quod faâo opus dfet diligenter inveftigamus ex Decretis Roma­ norum Pontificum , & ftarutis Ecdefi» veraciperiali juftiti.r. Quia vero fiipradiâa ecdefia pro­ pter negligentiam & Γ inopiam magiftratus, bono- E ter accipientes , quod1 exorto fchifmate in Rowtionem & confumetionem mana ________ Ecdefia — ex duorum duo _____ Apoftolicorum diflenrum tuorum diminutionem confumptionem a multis pafla eft , ftatuentes eidem concedimus , fionc, ambos vocare, & fecundum fententiam , ut in requirendis perditis bonis , aliqua pexferiptio temporis ei non noceat. Quicumque autem & confilium Orthodoxorum litem decidere debe­ hujus noftri privilegii feu prece pii violator , vd tranigreffor effe prtefumpierit , fcist fe compofi- turuin am i optimi Ιφΐ$ centum, difnidium fif- co imperiali, & dimidium ecclefi» Mantuane , ejufque epifeopo Garfendonio , fuifque fucceftbribus . Quod ut verius credatur , & diligentius ab omnibus obfervetur, prefentem inde paginam conferibi fecimus, fil auâoritatis nofi-imuntmi- remus . 4. Ex confilio tuque omnium, qui aderant , Epifeoporum , ccterorumque Principum curiam fokmncin , Λ gener* km conventum omnium Ecclefiaflicorum virorum in Oftava Epiphani* Papix cdebiandara indiximus; ad quam ambos, qui fe dicunt Romanos Pontifices vocabimus , omnefque Epifeopos Imperii noftri , & aliorum Regnorum , in Franci» videlicet , Angli», Hi- tpani» / P A P I 1141 fpaniat, atque Hangarie , ut eorum io prxten-A ------- --tia noftra jufto declaretur examine, quis iliorum CHRHri reB,men univerfalis Ecclefi* de jure debeat ob1IM. tncre. φ 5· Q_iia vero ad unitatem Ecclefix reforman­ dam fapientia admodum nobis neceffitria eft, ut ca nequaquam carere valeamus, dilectionem tuam at tent illime rogamus, & rogando commonemus, quatenus pro fidelitate Ecclefic , fic Imperii ad praedidam curiam omni occafione remota ve­ nias, ut in adventu tuo unicas, & pax & tran­ quillitas Ecdefias reformetur. Interim autem prxdiâc fcifiiirx in neutram partem aflenfum tuum decliner, nec tamquam juilarn , & rationabilem aliquatenus recipiat. Data Cremr x. Kal. Novernb. FRIDERICl • feii.rti »<1 AieiiUi-m I. IMPERATORIS AUGUSTI Epiftola ad * Antipapam, & Cardinales Ro· manos, qua eos vocat ad Concilium Papienfe. E N S E. 1141 mannus Vcrdeniis, Daniel Pragenfis , Patre» be ————. Epifeopi venerabiles, quos de Palatio noftro ad vos tranfinifimus una cum Comite Palatino con- ,,*.ISTI fangumeo noftro, a! ufque legatis nofti is fecurum vobis condu&um prxftabunt. 7. Si vero juftitiam Dei, & Ecclefix m tam folcmni conventu recipere volueritis, videat Deus, & judicet . Nos autem , ipfius favente gratia , qui dat falutem Regibus , juftitiam Dei , que nullum magis , quam Imperatorem Romanum decet, prolequemur. RESCRIPTA IMPERATORIS ex Comitiis Papicnfibus. B Eridericut Dti gratia Romanorum Imperator , Ù Jcmper Augijtut dsleilijfimo fuo Eber bardo venerabiti Saltx,bxrgenfi Archiepijtopo , & fuffragancit tjas Alberto Erifingertf Epijcopo, Art manno Brixnte^fi , é? Romano Gurge>\fi toti e: o «o o ο ο o «esi· ·$&> WFR1SACENSE CONCILIUM Zn ^*0 de aqu.ti,’att homsni' afumpti r Ÿerh 1'ci cum P-tre quxfli-i ventilata, ha.itiurgcnfi arcbsep.fcof-o anno II60. ceUbrai.t.f, ................ 1 bona potiena ( qui•Λ Erhous prapof'us Reichcnfpetgenfis quzftio C'/ief» i? caftra divinitatis <· *rt Vj nem diu multum pc agitevri.it d- Gloria but Patri fuo Deo [•Plus foflxs «quatis , jam fedrt & p,« -··» q.e-cft-it, couregnat in dexlrra spfiut Dei Patrii ) Irmr.nt· »n De»fn cftunpt: & in Drum noti , ron emw cmfonat Padi Simofatrni è? Neft ?r11 fimnltendens, bornint-n Drum odorandam fummu. venc ritiffiii adoretisru , una cr.m fur. & in fua divi Pboftni b^refibna in Ephpfino conati· damna­ tu. Huc ufque Hanfirius Germ, lacrz t. II. pag. nitale. Arduum ici νιίιι.η nonimll’sfic hziefi Eu tychianz conlentaneum ; quare adverfatios mul­ 16}. qui optime notat Capituli nomine hic lyno- tos nidus eft, cum quibus plus vice fimplid difpulationem tnftituit. Ejus quzftionis caufa con­ cilium hoc Fnficenfe convenit, cui interfuetunt fandus Eberhardus 1. Salisburgcnfis archiepiico pus, Romanus Gurgentis epifcopus, Hugo PrzpoGtus frx'iuus iiiajviiJ maioris ixciviiw ecclefiz j, Godefridus ...«u» «uv.. abbas ..uAdmontenfis, Romanus Gurgenfu prçpoiitus , Hcflilo abbas Ofciacenfis, Piclgrinus abbas S. Pauli, Wernherus przpofitus Seccovienfis, Chuno przpofitus Suboncnfis , Magifter Adalbertus de Ofionec, Hademarus archiprcsbyter Frifacenfis plebanus, Eagerramus S. Mariz archidiaconus Zolitnfis, Letakerus archiprcsbyter deVifach. Quid vero aftum ibi fit de ea quzftione, commemo­ rat Gcrhous in libro dt gloria banart Filii b·· tmnir cap XVII. his verbis . Qddam inquit , dum, vocabulo ca zrate familiari, defignari. Eberhardum I. archiepifcopum an. it6i. f< Frifaci conventum Przlatorum , haud dubie in df caufa fchifmatis, elapfo anno exorti, eclebraf-p‘* ’’ ‘‘ fe, ex diplomate per eundem Antiftitem ccenobitis Richerfpergenfibus in caftro Strasburg Carinthiz indid. IX. Oftavo idus Septembris dato ................... " patet, vi cujus quaedam decimz confirmantur fsmulque negotium iftud Frifaci adumdicitur, le­ ft ibus fic collaudatoribus Przlays , itemque toto capitulo, cujus in audientia caufa propoli ta fuit. Nominantur autem fequentes : Romanus epifeopus Gure. Hccil abbas OrtiacenCs, Ptlgrinus ab­ bas S Pauli , Wernhcrus prrpofitus Seccovienfis ., Chuno pnapofitus Subunenfic , magifter Aprudens apnd frmetipjdm b ia oajir fuis magnus E dalbettu» dt Hovetni , Hadernar archi presbyter Ottaker archiprcsbyter de Vifiah fice. Huic in capitulo Frijaci iarnto protulit maledifla i» eos Frtfac. ~ — · ^tù a fide fua, quam ibidem recitaverat , etiftenti· diplomati etfi epocha Ind. Dominiez non fitadrent, altiui eidemtnfena loquens magitfeto- jefta » annus tamen ttfii. quo currebat indid. IX. attribuendus eft, aut certe annus fubfcquena laftice ijM.im ecclefiafiiie peroravit, fhàbns protem port fotis refponfum eft a duobni fra tribut noftru, li6t. fi verum eft, prout Pagius ad an. ufio. 3&rit , Germanos i nd i Λ tonem rira veteri a di· ψά illit aderant . ttam'iqttod Jefum Cbriftum proftffus eft ex duabus , in duabut naturis esaften­ 25. Septembris inchoafie . Quod vero ad annos tem , Deo Patri aqualem fecundum diviuitatem, & przcedentes revocari non poflit , ex Abbatibus minorem Patre fecundum humanitatem , poteft ap- Offiaccnfi fil S. Pauli confiât, qui anno proberi, utpote fune di&um tf catholica fidei conelefti dicuntur in catalogi· per Metgercos vul­ ftnum. Sed quod bomtr,i affumpto negat omnspoten- gans . CON- • 14/ ΛΙΚΧΑΚΒΕλ Ρ. 111. NAZARENUM. pJUDKiueos L IMP. I I4Î ^<3€& -CONCILIUM In quo Alexandri NAZARENUM pontificatus ab Orientalibus ecclefiis agnofeitur an Dom. ( i ) mclx. Uillelmus Tjriut facra hiftoriaUb.xri ii. cap. A foveat potiorem: periculofum autem efle , in re XXI». Per cofdem, inquit, dies quidam Jo- dubia partem fibi ex lententia deligere , fie de annes vir admodum litteratus, Romanae ecclefix re incerta diffinitivam prxeipitare lenteattam . presbyter cardinalia, tituli fandorum Joannis fic Praeterea nec legato opus efle in regno, qui ecPauli, miffus a domino Alexandro papa ad par­ cleftas fic monafterii gravet impenfts , cxtorfionibus attenuet . Hac erae domini regis fenten­ tes Orientales legatus, apud Biblium , cum quibufdam Januenfium applicavit. Volens igitur im­ tia , qux licet utilior videretur , tamen prxvapetrata licentia, tanquam legatus tn regnum in­ luit eorum fententia , qui legatum efle recipien­ troire, przfcntavit domini regis fic altorum regni dum afferebant. principum , tam ecclefiafticorum quam fxculariura mentes , ijuidnam de ejus ingreflu fenti ■B NAZARENI CONCILII fynodka epiftola ad Alexandrum papam. rent. Divifus enim erat , ut pnediximus , occafione fchifmatis oborti pene orbis univerfus : aliis domino Alexandro papx, aliis parti oppofttx fa­ Domino if patrt fuo digne reverende allexandro Dei gratia Romana iS apoftolica ecclefia univerfals * fuis , in regnum prrtumeret ingredi , quoufque cum tam dtbitum, quam devotum , totius obedient ia prxlatis ecclefiarum fic regni principibus pleniore famulatum . deliberatione, ei de communi confilio mandare­ tur , quid eum facere oportet. Interim convoca­ Anâz & athohcx & eleâx cleftionis vcftrx tis ajxid Nazareth , tam domino patriarcha , _ epiftolam, quanta debuimus veneratione, fuquam reliquis ecclefiarum praelatis , de principifcepimus : & die prxfixa , convocatis etiam in bo. quoque nonnullis cum domino rege aftiftentibus, coeperunt deliberare, quid in tanta ambi­ unum omnibus venerabilibus fratribus & filiis no­ guitate faâo effet expedientius. Omnes enimO- ftris, qui omnes ex voluntario quidem & liben­ rientts pontifices , de utroque pairiarchatu , in ti animo vel alluerunt, vel litteras cxecutorias *, ’ Cm. . Cbr. njq. ». ai. 1147 niDfiJucus t IMP. CONCILIUM CONCILIUM AtkXANDau P. III. 114t OXONIENSE Habitum anno Domini MCLX. contra Waldenfium five Publicanorum dogma t Gerardo quodam Teutone in Angliam induâum. E» t·. u. *^·*·°'** Ex Guiltelaii Ncubrifefii lib. >1. cap. xin. lfdem diebus erronei quidam venerunt ia An- A quod peregrins edent , fefts , dcprehenfi tentigliam, ex eorum , ut creditur genere , quos que funt m cuftodia publica . Hex vero nolens vulgo Publicanos vocant . Hi nimirum oHm ex cos iodifcuflbs vel dimittere vel punire , epifeopeJe prscepit Oxoais concilium congregari. Ubi Gafconia incerto authore habente» originem, re­ dum folenniter dc religione convenirentur, eo , gionibus plurimis virus fus perfidis infuderunt . Quippe in latifiimis Galli· , Hifpani®, Italis , qui litteratus videbatur, fufeipiente caufam om­ nium, dt ioquente pro omnibus , Chriftiano» fit Gcrmanisque provinciis , tam multi hac pefte infedi efle dicuntur .* ut fecundum prophetam , efle , & doftrinam apoftolicam venerari refpoo» derunt · Interrogati per ordinem dc facrc fidei multiplicati efle fuper nusnensn arens videan­ articulis : de fubftantia quidem fupemi medici tur . Denique cum a prsfulibus ecclcfiarum , fic reâa , de ejus vero remediis , quibus humante principibus provinciarum in eos remiftms agitur, infirmitati mederi dignatur , id eu , Divinis f»· egrediuntur de caves fuis vulpes nequiflims, (c pretenta fpecie pietatis, fcducendo fimplices, vicramentis, perverfa dixerunt: (aerum baptifma, neam Domini Sabaoth tanto gravius, quantoli-B cuchariftiam, conjugium detcftantes, atque uni- I tati catholico, quam hxc divina imbuunt fubfibertus, demoliuntur . Cum autem adverfus cos igne Dei fidelium relus fucccndirur , in fuis fo­ dia , aufu nefario derogantes . Cumque fumptis veis delitefcunt, minufquc funt noxii : fed tamen dc feriptura Divinis urgerentur teftimoniis, fie quidem ut inftituti erant credere ; dc fide vero occultum fpargendo virus nocere non definunt . Homines rufticani Ac idiots , arcus ideo ad ra­ tua difputare nolle , refponderunt. Moniti , ut tionem hebetes, pefte vero illa it mei haufta ita panitentiam agerent , & corpori ecclefix uni­ rentur, omnem confilii ûlubritatcm ipreverunt. imbuti, ut ad oFAnem rigeant difciplinam , unMinas quoque ut vel metu refipticertnt, derifedc^rarilfimc contingit , eorum aliquem, cum e fuis latebris proditi extrahuntur , ad pietatem runt, verbo illo Dominico abutentes : Beeti qû Matii. t converti. Sane ab hac & ab aliis pellibus here-G ptr/erntimem pa/imtnr prfffrriet/btmm , fasiMsr ticis immunis femper extitit Anglia , cum in aif[orum eft regnma etrionm. lune epifeopi , ne liis mundi partibus tot pullulaverint hxrefes. Et “ virus hxreticum latius ferperet pnecaventes, eofi* quidem hsc infula, cum propter incolentes Bri­ dem publice nronunaatos hcNticoa , corporali difciplinz fubdendos, catholico principi tradide­ tones , Britannia diceretur, Pelagium in Orien­ runt . Qui prscepit heretics infamis charaftete hxrefiarcham futurum cx fe mifit, ejufque in mporis errorem admifit .· ad cujus rem frontibus eorum inuri : i& fpedante populo, fe proceffii tenu a coercitos urbe expelli , : diftriâe prohibens, ecclefix pia provifiofcvirgis peremptionem Gallicane r ne quis eos vel bofpitio recipere, vel aliquo fo­ mei Ac iterum beatiiTtraum direxit Germanum . il t io confovere prefumeret. DiAa fententia, ad At ubi hanc infulam cxpulfis Britonibus natio pofiedit Anglorum , ut non jam Britannia fed θ poenam juftam ducebantur gaudentes , non len­ Anglia diceretur : nullius unquam cx ea peftisu lis partibus : prxeunfe magiftro eorum , & canhsreticx virus ebullivit ; fed nec in eam aliuntante : Beati Beoti eritit tum vu oderint bottmtt botemet . In tantum deceptis a fe mentibus feduftorius abu­ dc , ufque ad tetnpora regis Henrici , fecundi , tebatur fpiritus . Illa quidem muliercula quam tanquam propagandum Ac dilatandum introivit . in Anglia feduxerant , metu iupplicii difcedens Tunc quoque Deo propitio, pefti , qus jam irab cis .errorem confelfa , reconciliationem morepferat , ita eft obviatum , ut dc cetero hanc ruit . Porro deteftandum illud collegium , cau­ infulam ingredi vererentur . Erant autem tam teriatis frontibus , juftr feverittti fubjacuit, eo? viti, quam ftrminx paulo amplius quam trigin­ difiimuiato errore , quafi pacifice huc ta , qui diflimuiato h>ic qui primatum gerebat in eis , ob infime magiingrefli funt, propagande propaganda peftis gratia, duccquo- iterii , inuftionis ingredi ticm, muiuuuu gemins, gcunu*, id m eft w ,, in «u fronte uumc ,, Ac u. dam dam Gerardo Gerardo ,. in i quem omnes tanquam prsce-Ecirca mentum dedecus fuftineute: fciflifque em­ ptorem ac principem rcfpiciebant . Nam iblus erat aliquantulum litteratus: ceteri vero fine Utteris , Ac idiots , homines plane impoliti Ar ruftici , nationis Ac linguz Teutonics . Aliquam­ diu in Anglia morantes , una tantum mulierculim senenatb circumventam fufurris , Ac quibufdam ( ut dicitur ) fafeinatam prsftigtis , fuo «rtui aggregaverunt . Non enim diu latere po­ tuerunt , fed quibufeam curiofe indagantibus , gulo tenus veftibus, pdblicecsfi, Ac flagris refo------ :L..........urbccje&i, nantibus, -*---i-n.s -1 algoris —·- — intolerantia —·------- -·- zi_ (hiema :-----quippe erat ) nemine vel exiguum mifeticordi* impendente, mifere interierunt . Hujus feveritatis pius rigor non fotum pefte ille, qus jam irrepferat, Anglir regnum purgavit : verum et­ iam, ne ulterius irreperet , inoiflb hsmtki ter­ rore prsca vit. CON- ANAGNINUM. ANNO CHRISTI II JO CHAIgTi CONCILIABULUM g»1 CREMONENSE jf Friderico Imperatore pro confirmando Udiore antipapa amo iifo- celebratum. On Cati* habuit Fridericus imperato/Vido- N chronici regii S. Pantaleonis Colonicnfit vulga­ ri fuo pontificatum fufiragiis patrum Pa*' pienfium adftrâxiflè ; quin & nova confirmatio- li abEccardo in corp, hiftoric. to. t. pag. 941. qui ita fcribit . Similia ( nempe iis que Papie ne ratum illum habendum ftatuit . Quare novo cremone concilio indido admiffum a patribus Papienfibus pontificem iterum recipiendum curavit. Teftem ejus rei locupletem habeo audorem a&a funt) apud curiam & fymdxm , ,μμ* bteperotor Cremoua habuit in Dominica qua eft ante Afce^uuem, ideft poft menfem circiter a fynodo Papicnfi abfoluta. Bx M»B CTCONCILIUM ANDEGAVENSE S. IN CAPITULO ALBINI A Jofcio Turonenfi arcbiepifcopo inter annum UJ7. & 1161. celebratum. ‘ P T TUeone D°*e°G epifeopo adhuc fuper- B datent n» capitulo S. Albini eat quibufdam fiat fufΠ ftite, ideft non citra annum 1161. & Èn- [roganti/ , tuter quo/ erat Hugo Dolenfit . Alter gelbaldo Turonenfi archiepifeopo jam defundo , vero teftis ait vidifle fe quod cat domixui Jofciu/ sdeft non ante annum 1157. a Jofcio Engelbal( Turonenfis archiepifcopus ) ad audienda/ caufa/ di fucceflbre Turonenfi arcbiepifcopo concilium [ederet apud Andetayum in capitulo S. Albini , indi&um eft Andegavum in capitulo Ecclefix S. eundem Httgmem (Dolenfem) interfuiffc eunt pro­ Albini celebrandum. Hujus concilii, alias ignoti, fato arcbiepifcopo tanquam xnum ex fuffraganei/ meminerunt duo ex teftibus jurium in caufa Tu- fuis , ita quod domina/ Cenomanaffit [edit a dex­ rdnenfis Ecclefue in Dolenfem . Teftis alius aitrit archiepifcopi , & Ungo a fimftri/ . Hxc tan­ ferait ?«od dum effit Andegavi/ pro quadam cwstum de concilio Andegavenfi . Porro dida illa troverfia , qua erat inter dominum Turonenfem & teftium recitantur in Adis in caufla Dolenfis vul­ avunculum fuum , vidit dotrituan Turonenfem fegatis a P. Martenc Anecdot. to. III. pag. 916. ^CONCILIUM ANAGNINUM h caufa Hugoni/ abbati/ Cluniacetf/ fcbifmatici atato li6l» habitum» n*4- Mu N eo ichifinate, quod fub Alexandro III. ec-< mandat pontifex, ut alium fibi abbatem eligant, clefiam diftraxit in partes, viri plures, probi utpote ad concilium hoc pertinentes ex regiftro alias & religiofi, imprudentes incautique deterio­ Remenfi a Martene Vet. Monum. to. II. vul­ ra confilia fedati funt. Quos inter celebris eft Hu­ gatas huc transfero. go Guniaccnfium abbas, qui nec Alexandro papae Dec Vi&ori III. antipape adherens, futurum rei ALEXANDER PP. HENRICO BELVAGENSI eventum expedandum ftatuit. Dignam eam rem cenfuit Alexander, tunc-Anagniz moras agens , Dc excommunicatione & depofitione H. abba­ 3uam iu patrum concilio proponeret, jundimque tis Quniacenus. e remedio gravi huic malo opportuno delibera­ rent . Vifum eft Hugonem anathematis fententia Alexander tpifeopus , fervnt fervorum Dei , ven* rabili fratri Henrico Belvaceqfi epifeopo , falu­ punire, eidemque a dignitate depofito alium fubfti- D tuere. Formula etiam cooftituta eft, in quam Qutem & apoftolicam benediflionem. niacenfes pro Alexandro jurarent . Hujus decreti excquutio commiiTa Hugoni tunc Belvaccnfi epi­ LLa ardentis caritatis conflantia d finceriffi- Imi ra«a Mm. V«t feopo, dein arcbiepifcopo Remenfi Ludovici VII. mat devotionis affedio, quam in tempore pro- Mo.< « i'· Francorum regis fratri , ad quem date liter* & cellofo & turbido circa facrofandam Romanam f. tftconcilium & res in eo geftas teftantes . Injun, eeclefiam & perfonam noftram fideliter oftendidum illi fimul eft ut Ymarum , olim Tufculafti, nos ammonet & inducit, ut quod a te cir­ num epifcopum fit cardinalem , dein fchifmatis ca eeclefiam Dei utiliftune gcftum eft, immenpatronum praecipuum caperet vel faltem e Mofis laudum pneconita extollamus , & hoc ^n no­ nafterio (forte Quniacenfi, ubi penes Hugonem E bis efficit, ut obfequium tam gratrflimum a no­ agebar) expellerer. Epiftolam illam adHugonem ftra & fratrum noftrorum memoria nullo tem­ pore dilabatur . Diledi fiquidem filii noftri (a) Belvacenfem cum altera ad Fratres Ouniacenfes, quibus narrata Hugonis abbatis damnatione Henrico (i) Oddo fand*Romane ecclefi* cardina- I I (a) Henricas Pifsnos , monachus Ciffercitnfis ab Eugenio III. facro Cardinalium collegio adferiprus. ( b ) I» efle videtur Oddo, five Otio diaconos cardinalis S. Gnorgii in Veio aureo , qm precipans fnit an- Aor deferendi latomum pontificatum Alexandro 111. tift CONCILIUM ii/x diooles fc apoftolic® fedis legati nobis jam ficpeAre, cujus quidem regnum occafione ifta per euro·-..·.-. ■ .. —— & izpius retulerunt, licet hoc ipfum ex com- dem abbatem infeftari pollet & plurimum mole- *****0 CHR'sn munl * Ρ*>Μ’« f*ma , & ex ipfo eficftu operis ftari *-« , — continuo acceptis k.*· his h>r«r>< litteris Quniacum chmisti ■ u« * manifeftius agnofeamus , qualiter te pro domo accedas , fic omni appellatione ceflante , eam Dei , murum inexpugnabilem oppoiueris , quali­ apoftolic» fedis auftoritate deponas, fecum con­ confu­ filio catholicorum fratram ipfius monafterii alium taveris , dc animum cariffimi filii noftri LnJovici illuftris regis Francorum fratris tui , dc alio­ rum tam fzcularium principum , quam ccclefia- in loco ejus fubftituete non moreris , privilegio ter fehifmaticos fic haereticos potentiflime fticorum viroium, multis pcrfuafionibus in catho­ lic» ecclefi» firmaveris unitate. Excorumdemet­ iam cardinalium relatione cognovimus , quanto a fede apoftolica Quniacenfi ecdefi® iodulto nullum tibi fuper depofitiooe ipfius abbatis im­ pedimentum pneftante . Dignum eft enim , ut qui fe ab ecclefiz unitate fubtraxit , di­ expers gnitatis ecdefiaftic® pro fuz malitiae merito hatempon* cos dt familias iliorum in domo propria -beatur . Quod fi ad ejus depofitionem procede­ retinueris, dc expenfis tu;s quam late, quam libe- nte forte non poteris, fie hzretira perverfitate reralitcr procuraveris , & quanta eos ftudueris ca­ lifta , ad finum matris ecclefiz voluerit remea­ nta'is .vlrtiiooe tradarc. Noftram vero receptio­ re, tam eum quam complices fuos, fi ficipfiad nem , jtir in concilio in Francia Icmn at fafta eft , talium imputamus , celebrato fo- vice obedientiam noftram duxerint redeundum , magis quam tibi nulli mor­ noftra recipias , cujus quidem Audio , vigi- excommunicationis abfolvas , juramento quidem prius ab eis fufoepto, ficut in fubfequentibui con­ latn-'a , & labore , & animi hzfitantium ad ve­ ritatis funt femitam revoean , fic in devotione fic a fententia , qua tenentur , tinetur . £go H. refuto & anathematizo Oiltvianam iuereticum Ü fcbifmaticum , tf omnes prsnci. pales fautores ejus , êX ab hac hora in antea fide, Roman® ecclefiz ad honorem fic promotionem lis & obedient ero beato Petro tJ domino papa Ale. tuam, fic commiflz tibi ecclefiz non eft dubium xandro , ejufyue fucttffbribus canonice intrantibus . pertinere , jprzdiftum filium noftrum negem in- ç; Sic me Deus adjuvet tJf bete fanfta evangelin. Ad cc.'eftx pcrfiftentes, in ca firmi tus roborati. Un­ de quoniam proventum fic exaltationem fsndz ducas modis omnibus fic horteris, ut in ea, quam hoc nihilominus experienti® tu® mandamus , ut cœpit, ecclefiz devotione permaneat, fit rebelles quibufeumque qui in ejus regno exillunr ad obedientiam fic fi­ delitatem ecclefiz ac noftram regia auftoritate quod Ymarum, (a) febifinaticum fic hzreticutn uni­ Tufculanum quondam epifeopum capias , vel a monzfterio prorfus ejicias . Dileftos vero filioa noftros R. latorem przfentium fic fodas ejus , fchifmxticam qui in fidelitate Romane ecclefiz permanferunt, compellat. Porro quia Hugo Cluniacenfis abbas in animz fuz periculum tate reccflir , fic in hzreticam diftus ab ecclefi® fic modis poteris ftudeas fic efficias , habito ad ipfum monafterium tecum adducas, fic eos in fratrum noftrorum concilio , eum excommunica- ftatum fuum quiete facias ac pacifice permanere*. peftilentis Oftaviani corruit pravitatem , tum denunciamus , fic negotium ipfum difcrctio- ni tuz duximus injungendum , fraternitati t·® per apoftolica feripta mandantes , quatinus me­ morati filii noftri regis confilio habito fic favo Dileftum pnedichim filium noftrum R. Clunia- cenfis ecclefiz monachum, caritati tn® petimus efle interventu noftro attentius commendatam. Datum Anagniz VII. Idus Aprilis. » FRATRIBUS CLUNIACENS1S MONASTERII Dt depçfitiom Hugonis abbatis Cluniacenfis. Aienanler epifcoput , fervus fervorum Dei, dilcfhsOft fpeftaculum omnium filis t univerfis fratribus Clxniacenfis monafterii in fabula , quz olim inter mofiffima rutilabat ·* ita ut pro fchifmaticis fra. communione ecclefia & in noftra fidelitate & ohetribus ipfam Cluniacenfem ecclefiam maculantidieitia exiftentsbus, falutem & apoftolicam bene tibus illud Jv.emi» vaticinium in medium pro­ diiltonem. ponatur: Porta ejus deftruita , facerdotes 'jus ge­ icut Cluniacenfe monaflerium nobtie quon­ mentes , virgines ejus fyualida, & tpfa opprrfs amaritudine. Eifdem quoque falfis & hsreticis fra­ dam, honeAiflimum, ac famofum adjusfa- S crofanft® ecclefi· Roman® fpecialirer refpicit &tribus , qui quandoque in ecclefiz communione fuerunt , & nunc miferabiliter iquainofis fordi- tutelam, ita quoque ferventius ei adhzrere fempcrque et afliflere in fuis opportunitatibus con- £ bus inhzrentes, au&orem & caput febifinatis imi­ fuevit ; & io illis przfertim temporibus, in qui­ bus fchifmata & hxrefes pervenerunt, ipfum mo­ nafterium angulliz matris lacerationi compat iens, ab ejus unitate nulla umquam occafione difcef- tantur , alius ferino aptatur, quo dicitur : Çui vejeebantur voluptuofe, interierunt in viis, qui nu­ triebantur in croeeis, aseeplexati funt fiercora. Ilie quidem qui caput in ecclefia illa & fuftentatio fit, nullis blanditiis & terroribus a fide catholi­ videbatur, aliorum cauda faâus eft , & mina . cs ecclefiz deviavit , utilius zftimans opprimi temporaliter & affligi, quam ab unitate ecclefiae Nec folum caput hoc debilitatum eft , fed po­ tius, quod meerentes dicimus, amputatum, cum fic a materno gremio fequeftrari. Nunc vero ea­ tota Gallicana & dem ecclefia , peccatis exigentibus , clefia in noftra devotione &obedientia fubfimnatio eo* pnefiftcn- univerfa pene totius orbis te, ( i ' Yniiru» , de quo )>ic Alextnder , erat <~luni»crn6« ordinii monacbut S. Martini , a Carnet» , deinde prior Critixc-nli» S. Arnulfi, turn Caritatis ad L'grrim , ac pofttncdum abbat PiAavenfit Monaflern novi . Ab Innocentio II- crestns ratdintlir plurimas ftufte obivir lei at ionet, ·” bee v«r© infelix, quod Oftaviano anripapr mhirferit , ipfumque confecrsverir. Unda mirum videri non debet, ft Hugoocs» abbatem Cluniacenfem a vero pontifice tvertert:. MARTENf. u» te , & haereticum A Cluniaccnfi ecclefi® ———-condemnante, ille qui abbas dicitur , a cathoJi- CHMisrt cx uniute ^'cfix przcifus, ei pnefumit inani- ·>·«. 1154 APUD NOVUM MERCATUM- & Odavianum fchifmaticum m® fu® periculum pertinaciter adhrtrerc, ut jam pro eo ejuique complicibus conqueri compella­ mur , & dicere : Eptffus tft a filia Sion omni: de­ cor ejus , fails funt principer ejus vehit arietes, non invenientes pafcua, obserunt abfque fortitudine ante faciem fubfequentis. Sicut enim cx relatione a Romanis pontificibus di- -·■ » i citur efle indultum, nullum ei fuper depofitione >ipfius abbatis impedimentum vel obftaculum ir- u „tu, Dignum eft enim , ut qui- fe a petra irogante . fidei, & a catholicas ecclefiz unitate fubtraxit, expers dignitatis ecclefiaftica: pro fuz malitis me­ rito habeatur. Porro nos devotionis veftrc conftantiam & fidei puritatem , quam circa facro fandam Rom. eccl. & fpecialiter circa perfouana noftram habetis, gratam admodum acceptamquc accepimus plurimorum quidam ipforum frattum eidem Hugoni dido abbati fc Ytnaro apoftatico g tenentes, & eam ficut commendanda eft, pluri­ mum in Domino commendantes, propofitum & & fchifmatico , Tufculano quondam epifeopo , traditi funt in reprobum fenfum; btqui aliquan­ voluntatem habemus, vos , fic ut viros religiofos, catholicos, & honeftos , & fpirituales un­ do religiofi ac catholici habebantur, ufqueadeo de Roman® ecclefi® filios , in erroris laqueum & perverfitatis femitam cor­ ruerunt, quod eis non immerito illud propheti­ fti vifceribus affedione diligere , Filii Sion inclyti amifli auro pri­ mo, quomodo reputati funt invafa tiflea, opus mamtum figuh? Nos igitur cognoicentes tantam ini­ quitatem egreflam a Babylone, & a lenibus ju­ Quia vero non qui incipit , fed qui perfeverat pro virtute premium obtinebit, univeriitatem vc- in ordinis & anim® fuz perniciem adherentes cum adaptetur .· dicibus, qui videbantur regere populum , nec eam valentes prztermittere impunitam ; ne fi multa norare , in fincera Chri­ propcnfius ho & in veftris poftula tiocibus exaudire . ftram per apoftolicaferipta rogamus, monemus, & exhortamur in Domino, quatenus ficu: bene laudabiliter incœpiftis, in devotione & fideli­ tate ecclefiz ac noftra , firmi atque immobiles remanferit, vicina loca fua commaculet foedita­ te ; venerabili fratri noftro Henrieo Belvacen- perfiftatis, & przdidum fratrem noftrum Herni­ cum Belvaceniem epifeopum accedentem illuc ho­ fi epifeopo , viro utique reiigtofo provido , fle norifice fufeipientes, quidquid ipfe fuper negotio & honefto deditnus in mandatis , ut continuo Cluniacum accedens, ipfum Hugonem diftum ab­ batem , omni appellatione cciîante , apoftolica, fibi commiflb (latuerit, firmiter atque inviolabi­ fedis auftoritate deponat, & cum confiliocatho­ ticos tamquam peftem mortiferam refpuentes. licorum fratrum ejufdem monafterii , alium lo- liter obfervetis, & tam confilium quam auxilium eidem pro viribus miniftretis, przdidos fchifma- Datum Anagnix feptimo Idus April. co ejus fubftituere non moretur. Privilegio, quod «âft· TijJgr Cy RUTENENSE CONCILIUM DIOECESANUM, h quo paci in ta dioecefi ftrvanda certa leges conflituta, anno 1161. celebratum. e» Mm« R S.ppi T II. . ”*■ Utenenfe concilium ab Hugone RutenenfiDgulis qui epifeopo celebratum, quamvis diceceianum eft, 'przteritfle ’ * tamen pigeret, cum multa ’ in eo decreta plane utilia & peculiari animadverfione Tint digna . Hugo enim ille habito confilio abba­ tum pretpqfitormn Ü archidiaconorum fuorum & barmum terre, fanxit, ut omnes res mobiles tJ im­ mobiles tf omnes homines tam clerici quam laici in omni tempore fint fu» pace feeuri. Qtu de cau­ ta interdida iunt arma omnibus, nifi enfes mi­ indicere , aliquid pofliderent , annuam multam cx qua collefta pecunia damna farci- rentur iis, quorum res furto irremediabili iublatz fuiftent. Hxc omnia legimus in epiftola Ale­ xandri pap® III. inter Labbeanas Append. Ill II. id. maii pontificatus amo II. Hanc datam fi fequa- epiftola XV. qux data inferibitur Verulis mur, concilium Rutenenfe ad annum 1161 re­ ferri oporteret,- forte tamen leftio mendofa eft, & pro anno II. legendum anno XI. nempe an­ litibus, & clientibus (nempe armigeris) baculos. no 1170· cum eo anni menfe Verulis (oppidum Hanc pacem qui fregerint res illorum in pignus eft Latii ) pontificem egiflë , vel in fecuritatem accipere fas efto . cano in chronico ( Clerico rum rebus exceptis. ) Ne vero hujus fervandz pacis adjumenta defint, vilum eft patribus, Cn- teftetnr . Joannes Literas de Cec- Alexandri , utpote a Labbeo relatas, omitto. ANNO ANNO CH.u,$.T‘ CONCILIUM in APUD NOVUM MERCATUM Normannia De receptione Pap® Alexandri , & refutatione Viâoris antipapar, anno Domini MCLXl tempore Alexandri pap® III & Henrici II. regis Anglia:. Nno MCLxl. menfe Julio, inquit Robertas de E adunavit fuos, Belvaei ; fit ibi traftatum eft df Ahntt in appendice adSigebertum, Henricus receptione papas Alexandri, & refutatione Viftorex Anglorum congregavit omnes epifeopos Norris: & conienferunt Alexandro, reprobatoVido- A thmannir , & abbates , & barones , apud No rum mercatum , & Ludovicus rex Francorum Cmcii. Central. Tom. XXI. re. Her Hit · Dddd CON ALBKANM* r. w. , CONCILIUM »at©«nicv« «. II0 "X' JMMMMMMOMMMMMMlM-MMMflRSmMMMM CONCILIUM BELVACENSE Ludovico vii. rege anno Domini EAdem de Mw/i »adn»fw ftapare m ANNO CHRIST! MCLXI. Culliu ctMrutttm fiât , ut putet «x atriis prudtâi Conimx»· toris fnpru naturi/. CONCILIUM TOLOSANUM Io quo Alexander, rejefto Viâore, pontifex agnofeitur , anno Domini mclxi. E boc cmciUo loquitur GcrMut Ritierfpergeir- Aquas ecdefia fundebat ad Dominum ,· maxime autem in noftro online; poft etiam ultimam pe­ fit i» Bsruuriuprupqfititt, lib. i. Jt mwjii. gatime Auticbri/h. Qm ex opere TatgnugeUxs exne defperationem : Domino melius difponente , quam nos ipfi auderemus fperare , duo cardina­ ierpfit tu qsue Alexsmdri pupu, if smtipupu Imite­ ris caufam uttntut, if cttm aliis veteri beu contra les, auos folos de curia Romana Oftavianus fe­ fc iifmaticor mumtmentu edidit. Nor ex eo id tor­ cum habebat, venerunt cum Caefarianis in ma­ tum edemus, quod ad Tolofsxum fimodum fptitet. gna pompa fic gloria ad diem fic locum , quem Interim, inquit, dum hcc feribimus, & adpnereges Francis fit Anglie cum tota ecdefia fua ad exponendum fuum aflênfum praefixerunt fuferendam partem Vidoris pro reverentia maxime concilii Papie celebrati, articulum jamjam fere pradiftis cardinalibus. Quid plura? Auditi funt primum Octaviani cardinales Jo: inclinamus.... ecce alii ac novi rumores per cer* fit VV. refponderunt alii ex adverfo . Copti- ’ tos internuntios advolitant, inocciduis partibus, tum eft non folum aflêrtionibus cardinalinm Aregno videlicet Franciai , civitate Tolofa , cele­ bratum efle concilium/, cui centum patres inter® lexandri papae, fic idoneis teftibus, qui prefentes aderant, quibus illi nulla ratione contradicere potue­ epifeopos & abbates interfuerunt, una cum regi­ runt , verum & verbis adverfariorum, quos Deus bus Francise & Anglic , quorum Audio iidem ipfe manifefto miraculo veritatem faciebat expri­ patres convocati convenerunt. Ubi & Oftaviani, mere , Oftaviani nullam fuiffe eledionem : imquem Vidorem dicunt , fimul Cc Alexandri pa­ manrationem feciflê fibi ipfi , laicali adjutorio pe , atque Imperatoris Augufti Friderici, necnon pontificalem occupaffe cathedram, ficut commu­ fit regis H tipan i® legati aderant . Illic fane utni omnium audientia, me audiente, W *. Cre- 11 ’ids riufque partis defenforibus fufficienterauditis, ei­ menfis teftatus eft.- confecrationem vero eundem dem concilio tandem in Alexandrum complacuit. Oftavianus vero, qui & Vidor, ab univerlocon- Oftavianum jam ante ofto diebus excommunica- / . cilio cum fuis principalibus defenforibus excom-Ctum (ab aliis ofto diebus ante ipfam excommu- f T,/' hicationem confecrato) a Tufculano fic Ferentimunicatus eft. nate, fecum excommunicatis, fic Melficenfe jam Sropter evidentes enormitates fuas , quas prote­ FASTRADI CLAREV ALENS IS ABBATIS st! funt Rex Anglic fic epifeopi ejus , ipfi fic ad Omnibonum Vcronenfem epifeopum compatriote , damnato fic depofito, fuicepifle . epiftola. Cognitum nihilominus eft, Alexandrum ab om­ Qua deferibitur idem concilium, & multa de nibus aliis cardinalibus , qui aderant, eleftum: fic nifi i pie primum fugiendo , deinde reluftanPapienfi referuntur. do , humiliter refttciffet, fic Joannes fic VFido O®»ib<»«o Dilefte if vere venerabili domino if putri O*..... j-jCremcniis, ficut ipfe coram omnibus teftatuseft, violenter impediflènt, folemnirer fuiflê immanta­ gratia Kcrone^fi epifeopo, frater E' .... Clatum , quod poftea fuo loco fic tempore perfeftum < rtvallenfis vocatus abbas, fpiritum confilii iffor­ eft: fic confecrationem authenticam ab his qui­ titudinis . bus ex officio incumbebat, folemnirer accepiltc . Manifefte etiam probatum eft , quod diu ante Audeo plane quoties inter fpinas lilium , & Papienfe concilium , Oftavianum in papam per inter hominum timore vel gratia humanos nuncios fuos fic litteras auro bullatas fuiceperat fe&antium errores, amatorem invenio veritatis, Imperator . Quod Papiae vero fcripferant, CLIU, & diligentiflimum inquifitorem Divine volunta­ futile cptfcopos : non fuerunt nifi xliv. qui ad tis. Inde eft, quod ad petitionem veftr» digna­ tionis certos vos efle volumus, unde <3c quomo-, Imperatoris vocem, qui fe profitebatur laicum , modo certi fumus fuper eo, quod pofeitis . Igi- P* ' fit talem, ad quem non pertinet judicare dc cu­ G tur poft multas exhortationes, ques fecimus ad reges fie principes, qui vel timore vel amore Im­ peratoris, differebant fequi veritatem; poft mul­ ta conftlia, qux habuimus cum archiepifcopts fic epifeopis, & viris religiofis, qui regibus quotidie • differebant ; poft longam dilationem , quae fada »>·> h»< * card. H * & VF. presbyteris, fic O *. diaco>DO’ ^uos ^°m’nuî Alexander papa in Galliam e‘ delegaverat ; poft multas preces fit lacrymas , ria Romana , nec dfleutere eledionem fummo- t rum pontificum, omnes cum VK.‘Papienfi,près- * V1,f by tero cardinali S. Petri ad vincula, qui neutri parti adhaeferat, nunc autem cum duobus aliis, Alexandri pap® legatione fungitur in Gallia , diutina deliberatione confilium habuerunt, fe neu­ trum fufeepturos, eo quod pauci eflent de tota ecdefia : quoufque vel communis omnium vel plurium regnorum fynodus conveniret, vel maaife- * »1 17 ÀLIXANOIR r. m. LAUDENSE. '* njl nifeftius appareret, quem eorum major fie fanior A donec rei tam fcrupulofz penitus veritatem a- ■ ANNO Îars ecclefi® rlefi® fequeretur, fic idem te fe confulturos gnofeerent : celebrem fic ipfi cx utroque regno e- ANrreo CHRISTI mperatori, Imperator autem non confenfit, fed pheoporum fic nobilium , loco fic tempore conu>(. quos potuit , minis fic precibus Gngillatim voca­ gruo, conventuijn fecerunt. tos coegit fuferpere, quem ipfe ante fufeeperat: Aderant a parte Odaviani duo principales ejus complices, qui ejus fuerant eledores, fchifabfentibus tamen de numero fupradido, ficut idem Wilhelmus cardinalis manifefte afleruit matifque sudores, Guido fcilicet Cremenfi., fic xxiv. ex quibus unus fuit Papicnfis epifeopus , Joannes de S. Martino, cardinales. Nam Igmain cujus civitate ifta fiebant. rus Tufculanus epifeopus , manus illi exeeratioCommuni itaque confilio prxdiftorum regum nis suitis imponere, jam vitaverat hominem. fic totius iniorum ecclefi® , reprobatus eft lehif Aderant fic a parte domini Alexandri tres cardi­ maticus Odavianus , fufeeptus Alexander papa, nales, fcilicet Henrieus Pifanus, (tituli hic erat Îresbyter cardinalis fandorum Nerei fic Achillei) fic legati ejus , condigno honore fic reverentia. oarnes Neapolitanus, Guillclmus PaptenGs. SurDominus Trevirenfis epifeopus fiat in unitate . gtns ergo ille Cremenfis in confpedu regum fic Quidam cx eis, qui manus dederant Odaviano, revertuntur. Unde fic nos ipfi CartuGenfes acce-1B pncfulum , coram univerfà , qu® convenerat, multitudine cleri fic populi .· pro parte fua , fic pimus pro epifcopo fuo Gratianopolitano , ut no contra adverfam totis ingenii atque facundia, vi­ flro interventu poflit redire in gratiam. ribus allegavit. Qui cum peroraflet : furgensGuUlterius Oddo cardinalis S. Nicolai de carce· re Tulliano , audientibus non contradicentibus, illelmus rapienfis vir eloquent iflhnus, peifpicuis afleruit quod I. fic Wi. prsedidi cardinales , ad orationibus objeda elifit , fic fere quicquid ille ipfum , qui cum aliis claufus tenebatur, venifpro fe dixerat, in ipfum iia retorfit, ut propriis fent , hortantes , ut ad Odavianum venirent . irretitus captufque termonibus videretur . Deni­ Refponfum eft eis , quod fi jurarent fupra fan­ que in illo altercationis mutuz quafi dut Ilo to­ da evangdia, fe jufte judicaturos, omnes pone­ tius ita negotii veritas claruit : ut neuter ulte­ rent fe fub eorum judicio . Illi autem refponrius princeps cundaretar, repudiata parte CXftadentes , papam non debere ab aliquo judicari , viani, dominum Alexandrum recipere , fic cum dixerunt , quod fi focietatem facerent Odavia- .regnis fibi fubditis, et de cetero in iis quz Dei no, fe reddituros mantum quod injufte accepiflcinfant, tanquam patri parere. Prznominatis ergo accufabant : omnino ponerent fe in eorum con­ tehifmaticis, cum confufionc fic dedecore dikefilio, fic dc eorum manibus fecundo mantum fudentibus : principes fic pontifices noftri lata folemniter in fchifmaticos excommunicationis fen­ fciperet. tentia folvcrunc conventum . Interim dominus Eadem fere refert GxiUelmxr Kenhrige^fie rerxm Anglicarxm lik. z. cap. Ç. Illuftres, inqnit, Fran­ papa Alexander in terra regis Sicific cujus fideii favore fruebatur, tutus confiftens, opportuni­ corum fic Anglorum reges modis omnibus folicitatem tranfeundi in Gallias prcftolabatur . Patare curavit Fnderi eus imperator, ut ad perpe­ tuandam amicitiam, fibi bac in parte concordes rebatque ei in cis , qu® ad curam fpedant paexifterent, in acceptando videlicet Odaviano in ftoralem, totus orbis Latinus , exceptis provins­ Romanum pontificem , explofo penitus Alexan­ ciis Atemannic® ditionis. dro. Illi vero inflexi fententia caute fufpenfa , CONCILIABULUM LAUDENSE 0.00 IN PRÆ1ÎNTIA IMPERATORIS FriDIRICI L In trufus antipapa Odavianus, Vidor III. di&us recipitur, anno Domini MCLXi.fub AlexandroIII. E bxjiu conciliahtdi aBif Otto Morena in Lan- D tinebatur, ipfos reges cum univeriis eorum piodeqfi a fe feripto chronico, fantor fchifmati~ vinctis, fic predidos archicpitcopos . ' » epifeopos , ei papa , ifta hahet : Sequenti vero die , in quo abbates, & prcpoGtos, velle fe tenerc prefatum fuit tunc feftum fandorum Gervafii fic Protafii, dominum Vidorem pro papa fic domino , fie fe per dominum papam incoeptum eft facrum con­ velle ratum habere totum quod dominus Vidor cilium, quod a principio Papiae, deinde Cremo­ ftatuit in ipfo concilio cum aliis fibi przfentinae, fieri difpofitum fuerat : poftremum tamen bus. Sed veritate cognita, rcfilitrnnt ex iifdeenpinad honorem Laudcnfium ex voluntate imperato· rieni. Pergit anBor : tn «ipfo etiam concilio fue­ t ris Laud® eft celebratum . In quo dominus imre excommunicati dominus Hubcrtus Mediolanen*·· perator cum fuis principibus, fic dux’Bohemi®, fts archiepifcopus una cum confulibus Mediola­ & dominus Peltegrinus Aquilejenfis patriarcha , ni , fit epifeopus Placentinus , fic epifeopus Brific dominus Guido ete&us Ravennae archiepifco- xicnfis , fic Placent:r, fic Brixiz confutes , ompus, fit multi epifeopi, fic magna copia priorum, ncfque ipforum confiliarii, ac etiam omnes illi, abbatum, prcpoficorum, aliorumqueclericorum, qui interfecerunt Moguntinutn archiepifcopum , qui venerant ad fynodum, feu concilium , una­ fic qui in cius morte confenfcrunt , fic epifeopus nimiter confirmavere eledionem, quae in pr®diBononienGs .... depofiti fuere irrecuperabilido anno Papis jam fada fuerat dc ipfo domi­ ter. Epifeopus vero Paduanus, fic epifeopus .... ufque ad Kalend.is Augufti termino eis dato , no papa Vidore. Fuere autem in ipfo concilio ΪΖ,ι. fitter® exeufatorix regis * Daci® , fic ab officio fufpcoduntur. Et h®c ada funt indic Jovis, cum concilium ufque ad ipfam diem perùtni u, ' regis Norvegi®, fic regis Hungari®, fit regis Bodurauet, in qua die fuir tunc feftum S. Jacobi ·*·*»*·»· hemi®, fit fex archiepifcoporum, & viginti epi­ Alphei, fine anther, addiBne^ PiBori pfendepapa , feoporum , multorumque abbatum , tam Clarevallenfium, quam aliarum congregationum , at­ contra catMcxm pontificem Alexandrxm . que prcpoficorum : in quibus omnibus litteris con- D ComiL General. Torn. XXL Dddd i CON- iij5> CONCIL. MONSPEL. ""m?*'· n«o c»u,n LONDONIENSE, CONCILIUM du o Thomas Theobald© Eleftus eft Cantuarienfis archiepifcopus anno Defuncto, MCLXII. fub Alexandro III. E bac fynodo Baronius tx aflis vita finfli i ipfum, communibufque omnium voti.» eleftus eft Tboma ah Eduardo confcriptis, & apxd Sut­ Thomas ex cancellario. Hxc Baronius. rium tamo ix. die xx. Decembris extantibus . De eadem fynodo, fic Mat. Parifius /· fupradiElo ifta : Anno ( fcilicet MCLX1I. ) Lend ini in An­ an. n6x. Eodem, inquit, anno, congregato clero D glia generate concilium celebratur , convenienti­ bus omnibus epifeopis ad fubrogandum metropo- & populo totius provincix Cantuar. apud Weftmonafterium, Thomas regis Cancellarius elefttrs eft litanum Anglix totius antiftitem, Cantuarienfem in archiepifcopum Cantuarienfem folenniter, ne­ archiepifcopum , defun Ao feria fecunda pafchx Theobaldo archiepifcopo, cum fediflët annis vi- mine reclamante. Ex quibus liquido confiat, boc con­ cilium fuiffe provinciale tantum Cantuarienfium ad eli­ gendum Cantuarienfem Antiftitem, non Eboracerfium. ginti duobus . Convenit fimul & Rex ad hoc MONSPELIENSE CONCILIUM celebratum anno Domini mclxii. Ab Alexandro Pp. III. Ujits concilii cum a fla perierint , memoria in C OAavianum fchifmaticum , atque in omnes fuos H monumentis duobus fervat a eft, epifiola fcilicet Alexandri ad Omnibonum h'eronenfem epifeopum fuper i ut deferipta : dS concilio Mor.jpeltcnfi anni MCXCV. inferiui deferibendo. Ex Alexandri epifiola difeimus , excommunicatum bic fuifie antipapam It florem . Noverit , inquit , tux diferetionis prudentia , quod tam nos quam omulgavimus. complices, promulgavimus. Synodi vero Monjpeltenfis amo MCXCV. celebratu cap. IV. docet percuffos effe anathemate in boc no­ ftro concilio principes, que autboritate fua non coer­ cerent buret ico r, piratas , dS eos qui arma dS li­ gna Saracenis fubmimftrabant. Conftiruit etiam , inquit , ut quicumque princeps fxcularis ab ec- fratres noftri, apud Montem -peflulanum per Dei clellaftico monitus, jurifdi&ionem temporalem in gratiam fani & incolumes commoramur ......... & eos non 'curaverit exercere , ab archiepifcopis & epifeopis , regibus & princi- vinculo anathematis innodatus : fit cum eis fimul quemadmodum ftatutum & in Lateranenfi concilio, & in fynobus , & univerfa Occidentali ecclefia , tam per fe , quam per alios , & fuos nuncios , honora-do quam prxdiftus dominus Alexander apudMon- mur propenfius & devotiflime veneramur . cialiter autem Turonenfem , chiepifcopos , nenlem , fem , fratrem noftrum Aquenfem , — tem-peflulanum ~'>π·· dinofeitur celebrafle. — i-k.-m. & Narbonenfem ar- Ejufdem concilii cap. xv. Prohibuit prxterea fub omni feveritate eeckfiafticx difciplins , ne fcilicet Narbo- quis monachus vel canonicus regularis, aut alius de quibus unum , inibi coniecravimus , Maclovienfem , Spe- Senonenfem , & Autifiodoren- Nivernenfem , Morinen- religiofus , gendas ad fxculares leges accedat . Alioquin vel phyficam le­ juxta decretum fub fem, Magaloneniem, & Toloni epifeopos recen- domino Alexandro in concilio apud Montempef- fuimus ; cum quibus in die Afcenfioms Doinini- fulanum & Turonis fuper hoc articulo promulga* cx , publice excommunicationis AD lententiam in CONCILIUM tum, a diœcefanis epifeopis canonice puniantur. MONSPELIENSE, In quo anathema Vidori III. antipapx, ejufque fautoribus diûum, Anno n6t. ab Alexandro III. celebratum. ADDITIO Ei Μι·β „ TTIzeliacenfe monafterium ordinis S. Bene-E „ Hugo PiAavinus in Hiftoria Vizeliacenfi a pnfn’» H ” * fti five jure five injuria fibi Cluniacen„ Dache,rio Spicileg. to. II. pag. 537- nov. edit. „ fes fubjecerant. Monachi ejus cœnobii femper „ reclamarunt apud pontifices, & variis licet ab „ iis impetratis Aiieris, lemper adhuc ad ingra„ tum obfequium ,, ut Cluniacenfes cogebantur . Accidit tandem Alexandro III. fufpefti effi- communi confilio d!f voluntate ,, atque arbitrio omnium epifeoporum , presbytero„ rum , diaconorum , fubdiaconorum , cardinalium „ in coififlorio fubfcrtptum exemplar confirmavit . ,, vulgata lib. IV. „ Quibus verbis non ambigue exprimitur conci- „ cerentur, quam naâus occafionem Guillelmus „ lium illud, quod eo loci „ Vizeliacenfis abbas „ jus proinde adis, a Labbeo hinc inde petitis, Pontificem convenit apud tunc „ MontemPeflulanum, impetravitque ab eomo- „ bulla, qua facultas illa data eft ,, nafterii fui libertatem : nec id voce tantum „ ab eodem Pontifice conccflum' eft , fed , ait „ bus, adjungenda. agebatur, cuVtzeliaccnfi* Alexander epifcopus- S. S. Dei, dileBis filiis 911lelmo Ei iz Magdalcnz , cujus ad partes illius tranlibo, & quidquid de fifco re­ monachus extiterat. Et ut coguovit rex Ludo­ gis in feodum habeo, imperatori tradens, ab il­ vicus repullarn legatorum fuorum , iratus p abfolutus, ait Hen- guineus nofter, cum univerfis Archiepifcopis, & omnibus Regni fui Principibus, & tota Gallica­ na Ecclefia, Reverendum Patrem noftrum Do­ minum Papam Viderem , ficut per facramenta , qui prxfentcs ade­ & firmiflimas fecuritates prseurdinatum eft in Apoftolicum, & univerfalem Sanâe Dei Eccle­ rant : audiftis βζvidiftis omnes, qualiter ego ipfe fi* Pontificem recipiet, & debitam ei exhibebit gratis perfecerim omnia, qu* ad me pertinent, & dicite, utrum liber ab his padionibus videar? reverentiam. Verum quia hoc nepotium tam ar­ ticus. Et epifeopis , dixit atque rex eundis optimatibus fuis abbatibus, fic ftatim- duum, tamque lalubre , & tam neceftariu.n , ubi de reconciliatione Sand* Dei Ecclefi* & totius que rex velociflimum equum, cui infidebat re­ ducens, protinus ire perrexit. Theutonici autem Chriftianitatis , in commune agitur, fine tu* difcrctionis, ccterorumque Principum , ac Chri- Dicunt omnes : liberafti verbum tuum: valde confufi infequuti funt eum, rogantes , ut£ ftifidelium pnefentis confummari non debet, nec poteft ; exoramus te, & monemus in ea fide , quam debes Imperio, & Sand* Dei Ecclefi* , rediret ad imperatorem paratum profequi omnia , qu* Henricus propofuerat. At ille parvipendens ea qu* dicebantur, decipulam quam evaferatex- & anime tu», quatenus, omni occafione horruit, dicens: Feci quod meum fuit. mota , cum lapientibus, At map,is idoneis, & literatis perfonis Epifeopus apud Bifuntium IV. Sic fo- luto conventu, rex in fuum regnum rediit. Ex bis patere arbitror conventum ad Saonam amnem in dtaecefi Bifuntina nullum interceffffe Fri­ dericum inter & Ludovicum Francorum Regem . Nequaquam tamen i^fieiandum eft, imperatorem faflumii fua epifeopos ibidem, vel forte m ipfa Bifxntina urbe oonvoeajfe. Ita enim feribit nnonymui Stevartii ad hunc jMxmliôl. Cires finem ipfius anni imperator fecundam curiam generalem con- die ante predidum terminum, familiariter fum- mo­ re Curi* nobis occurras , ad Concifum nobifi­ cum proceflutus. Et quia abundans cautela non nocet, milites tui, quos tecum adduces armis , fit clypeis fint muniti; iniupcr tentoria deferas, quia propter Domorum raritatem neceflaria erunt. Ibi enim per gratiam Dei totum nego­ tium Domini Pap* Vidoris ad gloriam Dei, fit >.«7 “W CONCILIUM «·*» ad pacem , fic unitatem Sanftx Eqctefix , & A Prmoüu Denti»» L. Rbtiofo Regi Ji***ooriti* X. ,****® — ——omnimodum honorem Imperii honeflo fine tcrM greti» SmH* C·/**&' Ecciefi* tUAec & „.,T' λννο minatur* CMKISTI ΙίΛΐίΛ Arcbi&umktrifu , feieutt»^ & tftÛ·»<1(1. fittr eat» Jinctr» dilc&ioHt obfatutu». Fridtrknt Dti grati» Ammntko Imperator, Û femper Attgt&u JUtti fi* M. Duci Lotbaringut A Cceperamus in mandatis 3 Domino noftro gratiam fit**t tf **t*m bonum. XX invidiflimo Romanorum Imperatore , ut vobis, fic Regi Angiorum communiter, & fimul Uoniam in fchifmate, quod eft in Romana Ecclefia univerfus orbis in fe ipfum diviloqueremur, a fuper negotio Ecclefi* uuiverfa- ' lis fus eft , & tota Chriftianitas non modica per ­ , & pro fuccurta periclitantis Ecclefi* Orieotalis . Sed quoniam peccatis exigentibus cum turbatione concutitur: nos tota animi compafRege Anglorum diftcultatem temporum preten* fione Sanft» DeiEcdefiedoloribus condolemus, totius confilii, & auxilii propenfionem, curam, ® dente ' : , tum etiam angufiia temporum nos at» & foil ici tudioem adhibere cupientes ; ut totius dante, ad vos ad periens non valemus accede­ diflenfionis diterimioe fublato, ecclefia Dei, fic­ re : obnixe vos rogamus, ne liniftre verbum ]>oc ut in unitate fidei, ita fub unius Palloris regi­ accipiatis, & nec pro contemptu, nec pro fuperbia, vel negligentia aliqua, fed pro mera nemine in unum ovile congregetur Inde eft, quod ex confilio Principum cum diceftitate, hoc tempore a delidcrato diu veftra colloquio noveritis abftinere. tantam enim mo­ kflo Coofanguineo noftro L. Uluftri Rege Fran­ corum IV. kal. Septem, in die videlicet Decol- ram penes Regem Anglorum pro negotio eodem ' lationis Sanâi Joannis Baptiflx fuper fluvium fecimus, qnod ad praefixum nobis terminum vu: Saonam, Concilium celebrare flatutmus, in quo ad dominum meum poterimus pervenire , fed afpirante Spiritu Sanâo, qui facit unanimes ha­ imperatum nobis fiterit ad vos fine Rege Anglobitare in Domo Domini , fperamus, ut Ecrle- rum accedere . Proinde quoniam ad iervitium fiaftioe pacis, & unitatis flatus reformetur , & vcftrum, quantum falva Domini mei, & impe­ Dominus Papa Vjftor Apoftolicx Sedis guberna­ rii Romani fidelitate poterimus, corde rebus,& corpore p*>«u parati >umu> fumus;, iviwniaicm Nobilitatem veftram incula debeat oblinere. Verum quia huc negotium vwapv«c veniam h tam arduum, tamque ialubre , Cc tam necetTa-C flanter exoramus, & arfliflime commonemus num ubi de reconciliatione Sandx Ecclefix ; & . . _ . uatenus memor ejus,qu* inter Dominum meum 'riacipem Semuftimum, & vos eft, confanguifalute totius Chnlhanifatis in commune agitur, nitatis , ipfum, & Imperium Romanum taliter line tux diferetionis prudentia confummari nec debe: ne, poteft , exorantes commonemus te in tradere curetis, ne coronam, & omnem hono­ ca fide, quam debes Imperio, &Sandx Dei Ec­ rem ci violenter demoliri veUe videamini nomi­ clefix, & anirrur tu.c . quatenus omni occatione na fim Rolandum hxreticum , dc fchiimancum lummota apud IDi.ntium quarto die ante prx- publicom videlicet hoftem Imperii Romani fo­ didum terminum , Iamiluruer , more Curie no- vendo, &manutenedo. Ceterum neveritis, quod b:> occurras ad Concilium nob.Jctim proceffurus. Dominus Imperator peraôa imminente ejus cu­ ria ftatim, aut per nos , aut per alios magnos legatos, vos vifitabit , per quos & de negotiis propriis, & de oeceflitatibus Ecclefix Orienta­ lis, altius vobiteum deliberet, & pertradet. Q Ï CONCI L1UM CLEONADENSE Gclafio Arcbiepifcopo Armachano celebratum. w.no x X^Oncdium Cleonadenfe m Hibernia an. 1162. Oblice prxlegendam admitteretur, niti qui AccaΙ:ΐη·ι<·ΐι . Qltem tcquenti, a XXVI. Hibemix E demix Armachanx alumnus fuerat . Tradunt ?** S" pifcopis , pnefidente Ge:afiu Archiepifeopo Ar­ ha:c Annales Ultonienfes ad an. J020. referen­ Hibcrn. c. 15. p. 75. qui & machano, celebrarum Quo , inter alta decre­ te cl. Wareo tum eft, ut nullus deinceps ad TheoEgiam pu- eadem repetit de Pretfiil. Hibtm. in Gclafiop. if- S' emuns CONCILIUM O TURONLN cxxiv. epifeoporum , Vidor antipapa ejuique fautores khilinatici , judicio xvtt. cardinalium , & excommunicari fuerunt, anno MCLXtll. fub Alexandra III. SERMO AB ARNVLPHO LEXOUEKSI in concilio Furone^ babitui . Odiernnm fermonem , domini & patres mei, mihi domini noftri qui ptxfider , Romani videlicet pontificis, injungit aurhoritas. Et Mmdem munus injunftum magis ae nccelTitatc obedientix, quam de animi voluntate fufctpio Mal­ lem ut in alium decbnaflct ifta dignatio , cuqys fit vita commendabilior eflet , fic major tam H fcientix quam eloquentia plenitudo . Quis enim ego fum , qui in auribus tot, tam prudentium, tam venerabilium perfonarum quemlibet mihi debeam ufurpare fermonem ? Sed & quis ego fum , qui mandato Romani pontificis audeatn ego obviare ? Anguftix mihi funt undique inter ve­ recundiam & neccflitatem conftitutus. Ahcra me monet ut fileam ; ahera quafi quadam violentia pertrahit ad loquendum . Obcdiendum eft fine mora; frd verecundia linguam reprimit, obflruil inccl- E effit ' ti/Co 1169 alexandbr p. tu. TURnNPMCF · UKUNtNbt. frdbric. i. imp. uroov. vu. r. franc. ,ii70 ——intelleftum, dc « facie reverenti* veftr* ftuporvAQuoniam melius erat ei natum non effe, quam ■ ■ - — .u’IÎ’.r, quodam reddit pavidum dc cenfufum. Scio enim ad ejufmodi miferiam natum effe. Ideo , domiCHRISTI . -, ___ .,r ;--------- . r ’ f CHRISTI quia tna folenc in paedicatore requin, fanfettas m dc patres canlUnu , ut ftatus ecclefix conferconverfstiouis, plenitudo fcienti*, facundior evetur incolumis, oportet unitati ejus & libertati loquenu* vena. Sao&tas converfiitionis inquiri­ folicite provideri. Tf*. tur: quia nifi fuerit paedicatoris commendabilis Utraque enim his diebus, hac tempeftate, fi­ vita , non erit ejus predicatio gratiofa . Cujus cut nos miferabiliter experimur , multis urgetur enim vita contemnitur , reftat ut dc praedicatio incommodis, multis injuriis infeftatur . Quia al­ contemnatur. Timere habet , ne forte incipien­ teram fcindere nititur fchifmaticorum ambitio : tem loqui ftatim vox Divina reprimat dc con­ alteram querit auferre violentia tyrannorum demnet : ^aarr t» enarras jafiitias arra/ , Quia ergo fibi retribui quxrit , coniulamus ►Μ. mater eft unitatis . Quid autem fibi retribui quxrat , confc- adverfa- riis noftris non tantum refiftere poterimus , fed & cum fiducia provocare . Si fteterimus fimul, ecclefia Dei apparebit terribilis ut caftrorum a- Sternui, inquit ille propheta, fle- t/·;. >·« mut fimul. Quit eft adverjariut meut ? quit con­ tradicit mihi? accedat ad me. Quia aliquem fibi cies ordinata. quenter adjungit . Memoret erunt nominit tui Do­ mine . Memoriam nominis lui tantum fibi quxric nomine retributionis offerri. Cuius nominis’ batur. Nos quoque, domini & patres mei , nempe mul.a nOmina habet. Hal»et quxdam no­ bemus mina de veteri inftrumento fignificationis abfeondiix: habet quxdam ad novum fpecialius pem- mus enim afliftentem nobis gratiam fenferat fideliter afliftentem, cum fiducia loque­ aliquos pernorum : nobis ha­ fideliter affifttntes. Habe­ habemus afliftentia nobis civium fu- merita & ora- I »«7< '9 TURONENSF i u IK. v IN t ΓΝ 3 C. r· "I. t 74 Λ ,J pridiricosi . LUOOV. VII. R imp PRANC· y-—-wauooes veftras ; habemus aihftentem nobis h-Λ nemo valeat adrquari 9 citra perfeâionem ejus devotionem cathrtlïrnmm catholicorum regum, qui CHRISTI dem & Otvnrionrm ii ufubfiftit noftra perfeâio.* profequi debemus, etfi nicatem catholicam nobifeum & verbo profiten­ confequt non poflimus . Non eifdem paflibus , tur, & operibus exequunrur : omnes fere, qui­ fed eodem tramite, eifdem eft vcftigiis infiften- anno cumque cenfentur nomine Chriftiano · Compara­ tione vero tantae multitudinis modica eft unius exceptio.· unus fiquidem excipitur, & ipfefolus. dum . entem ftli, fan fi ceciderit , non ieiet' faleventem. minem fcilicet peccatorem , ficut & nos, non quantum nos , qui dicit fe minimum apoftolo­ rum , & indignum vocari apoftolum , quoniam perfecutus eft ecclefiam Dei; Bvaaw, inquit , · Sed & ipfe per mifericordiam Dei convertetur & vivet .· quoniam ipfe eft inter terrx principes inulta prudentia & virtute laudabilis , nifi glo­ riam fuam Divine glorix przponere decrevilTet. Ut in am humilietur fub potenti manu Dei , & ecclefiz fuo principatum prrefle principatui fi Quod aliqua etiam hominibus e· de xempla querantur, multos hominesviâoresmun­ di poterimus invenire. Videamus apollolum, ho- ·· e*'· ·»■ ♦· ccrtomen certavi, curfan confastmevi, fidem ferva»» de cetero refate eft mibi corme faiitie. Certavit apoftolus, de certamine viâoriam, de re- viâoria confecutus eft coronam . Cucurrit, & cognofeat ; utinam intelligat , quia fi Chriftum Bconfummavit curfum, ideoque bravium aflecutus fponfum fcilicet ecclefix Dominum confitetur , eft: idem bravium quod corona. Tu autem quis necefle habet & ecclefiam, qux fponfa eft, nies , qui quxris coronam fine viâoria, vel fine hilo minus dominam confiteri. Preterea fpecia- certatione viâoriam? Impoifibile eft de faâo fi­ lem caufam habet, qua fandam ,Romanam ec­ clefiam dominam recognofcere debet : alioquin ne concertatione viciflë, improbabile eft de jure coronam fine viâoria poftulare: Neque enim co­ maniieftiffime poterit reus ingratitudinis appare­ ronabitur, nifi qui re . Si enim ad veteres recurramus hiftorias,cer- Q» enim perfevereverit ufque sn finem, bic faivns erit. Idem profeâo talus, quod bravium dc corona . lum erit , prxdeceflores ejus imperium non dc alio jure, quam de fola fanâx Romane ecck- fix gratia percepifle. Nihil igitur plus juris ven- legitime certaverit , lex au­ Amplius, fi major vobis de hominibus placeat dicare principes pofliint, quam quod in eos con­ pluralitas exemplorum , tulit dignatio largientis. Preterea habemus afli- Neque enim ec­ millia nobis occurrent , qui ad certamen iftud toto defiderio occurrerunt, & demum viâoriam ut relin­ cruentam quidem, fed tamen cum hetitia&glo- ftentem nobis etiam Chriftum. clefiam ea nobis conditione tradidit , " tem certaminis perfeverantia eft. infinita fere martyrum Km relinquem, inquit , Cria, perceperunt . Numquid non ibant apoftoli gaudentes a confpeâu concilii , quoniam digni vos orpbenos : vedo, & venio ed vos , vobifeum queret. Semper alfiftit : ufque ad confummationem fxculi permanfurus . Adjutor itaque de proteâor nobis eft in falutem. Cum adjutorio nos nulla debet habiti funt pro nomine Jefu contumeliam Numquid non Stephanus inter lapides pati? ipfos pro tot afliftentium nobis lapidantibus fupplicat & exorat ? abfterrere comminatio , nulla Petrus & Andreas de cruce prxdicant veritatem? itaque perfecutio revocare : imo ftare debemus verto, & opponere nofmetipfos murum ex ad­ pro do­ Numquid non Laurentius Numquid non Ixtabundus infultat? Numquid non carnifices ip­ Fidelis entene Dens , ALEXANDER ΓΠΜΓΗ IUM , MlDBWCW J. IMP. T,/J r. HI. UUNUILIUM LUDOVICOS R. FRANC. It 7® — — —- rum neceflitaribtjs erogantur . Alioquia fures &AVII. Ut decani vtl arcbipresbyteri ad cnufas ecckCitAiST· l*trooe$ noî orat*° manifetla convincet, fi res fiofacos r a' ttrmiaaadM ’ ' ob ’ epifeopis wn eon/iituantiir. , alienas invitis dominis noftro pia lumpierimus ar­ bitrio contrectare. VIII. Ut religitf fanUrio fadia vitra». IX. Invalide s effe haereticorum ordinationes. X. Di larmxrutatt reruta tcchfiafiicMuas. Quia igitur diftribuende iunt, non retinende divitia: nufquam juftius, nulquam poflunt libe­ ralius erogari, quam in eos, qui cxultantcm ec­ clefiam profequuntur, qui propter caufiun Chri­ fti rerum fuaram difpcixiia pertulerunt . Caufa communis eft : fed in eos omne detrimentum, converfa vexatio. Nos enim intra domefticos parietes noftros tribunalia noftra fubltmiter infidemus : ipfi dc ied.bus fuis contumelioomnis eft le & violenter ejedi peragrant regiones . Nobis omne tautiuin, cum ainucntia , Divina pictas adminiftrat : ipfi de manibus alienis iubfidia vi- tr cum filentio patiecter expeitam . Nobis nccetbnorum noftrorum & f&milLnUm ordo lon­ gus afliftit : ipfi inter ignotos vb'ι I.< 6t. Plures clericorum, & quod maerentes ttp rod dicimus , eorum quoque qui przfens * ' r tus eft peccate r, & non folvet: nos autem, Do­ fzculum profeifione,“ votis, dc habiture ' profetfi· « mino milerante, iolvemus , qui confitemur ' nos liquerunt , dum communes ufuras quafi non artificio civili, fed re ipla interveniente na­ turaliter obligatos. Utinam, bone Jefu , detur manifeftius damnatas exhorrent, commo­ & mihi tecum pro fpiritualibus tuis temporalia data pecunia indigentibus , pofTefliones mea commutare! Utinam tanguinem meum tibi eorum in pignus accipiunt , * ultra for­ pro tuo recipere placeat in folutum ! Vel quia tem . Idcirco generalis concilii decernit1 crediti & debiti fanguinis , Scilicet tui & mei , authoritas , ut nullus amodo conftitutus ;pc 'C tpüftt invicem sft.matio non concurrit , ialtem bemin clero , vel hoc ve! aliud ufurz genua gnillima acceptilatione liberatus abfolvar, qua fcilice: confucvilli luftitiam accepto ferre lineo- Eexercere przfumac. Et fi quis hadenus peribus, & premia fine meritis; pro gratia fcipofTefitonem alicu jus data pecunia fub hac liccr bons actionis gratiam retributionis inferre . fpe in pignus acceperit, fi fortemfuam, dcdu&is expenfis de fru&ibus jam rece­ TITULI CANONU Μ pit, abfolute pofleffionem reftiruat debito­ ri . Sin autem aliquid minus habet : eo C O N C 1 I 1 I T U RO N E N S IS. recepto, poiTeffio libera ad dominum re« I. Ut pracenda qualibet noa recipiant feflionas vertatur. Quod fi poft hujufmodi conII. C leriess ujura probibentier. fticuta in clero quifquam extiteric , qui III. Ut iaiti ecclefiajiica non ufurpent. , dcreftandis ufurarum lucris infiftat : cede·’ IV. Ut cunUi Albtgepfium hortiicorun» eonfortiur» fiaftici officii periculum patiatur, nifi for­ fugiant . V. Ut facerdotes annuo pretio ad rigendas tccÎçfias te beneficium ecclefiz fuerit , quod re­ dimendum ci hoc modo de manu laica non conducantur . videatur. VI. Ut clerici avaritiam fugiant. licet, cum ipic rrquifierit, iolvercmus? Mutua­ III. u ( a ; Contnli cunt MS. Cod. rçui fuit olim «pud Em«n. Card. Paftioneocn feriptum , ut arbitror Sare. XIII. ex Cone. Tutcncnlc the XlP. Kal. lumi eelebruSum tui interfuerunt Cardinal. XPU. £fi/c. CAXfK .dbbates CCCCXIU.. Ç 1 ) Le«t.«> etc lefies non tondueentur. 7iP.ί ’· *'*·,od· quod laici quidam quod facerdotum eft ûd ufurpant in ecclefiafticis rebus : majorem Quoniam enormis qurdam confuetuid formidinem incutit ac dolorem, quod fomitem fui erroris*dicuntur in ipfo (e) do in quibufdam iocis contra fandorum clero aliquoties invenire : dum quidam patrum conftitutionos invaluit , ut fub fratrum , dc coepifcoporum noftrorum , annuo pretio facerdotes ad ecclefiarutn aliorumque praelatorum ecclefiz, decimas regimen conftituantur: id nefiat, modis de c‘ '·’ fortium fugient. prioratus , aut capellaniz quzlibet mo» ’ *k *ui nachorum, aut clericorum, decimx *(j) * *u< cleric, In partibus ToIoGe damnanda bzrefis detra&iônc vendantur: neque ab eo, cui i’rXoÎè* dudum emerfit, quz paulatim more can­ regimen ipfarum committitur , pro ea­ cri ad vicina loca fe diffundens , per rum commiflione ullum pretium exiga­ Guafconiam & alias provincias quamplu- tur . Hoc autem fimoniacum efle ., fan­ rimos jam infecit. Quz dum in modum dorum patrum authoritas manifefte de­ ferpentis intra fuas (c) evolutiones abfcon- clarat . Unde quifquis de cetero hoc atditur, quanto ferpitoccultius, tantogra- Drentare przfumpferit tam qui dederit vius Dominicam vineam * in fimplicibus quam qui receperit*, partem fe cum Si­ ί· fimpl. demolitur. Unde contra eos, epifcopos dc mone non dubitet habiturum. Profcpul'ur. tura quoque, chrifmatis, & oleifacriper­ • * doaiaoi omnes Domini * facerdotes in illis parti­ bus commorantes vigilare prxcipimus , ceptione, nulla cujufquam pretii exa&io & fub interminatione anathematis pro­ intercedat : neque fub obtentu alicujus preclp. hibere, ut ubi cogniti fuerint illius hz- confuetudinis reatum fuum quii quam tuea­ refis feâatores , ne receptaculum quif- tur: quia diuturnitas non minuit pecca­ quam eis in terra fua przbere, autprz- tum , fed auget. fidium impertire przfumat . Sed nec in venditione aut emptione aliqua cum eis VII. Ut deceni vel ercbiprcsbpttri ed teujet N, ρ·>ι«ι ecciefieflices termmendas eb epifeopis β* * ’ <.·» omnino * commercium habeatur .· ut lohtbeaiur. non tonliituentur. ·■> o. latio faltem humanitatis amiifo , ab er­ rore vix fuz reiipifcere compellantur .E Quifquis autem contra hzc venire tentaQuoniam in quibufdam epifcopatibus* · verit, tanquam particeps * iniquitatis eo­ decani quidam vel archiprcsbyteri , ad rum , anathemate feriatur. Illi vero fi de- agendas vices epifeoporum feu archidia· prehenfi fuerint, per catholicos principes conorum , dc terminandas caufas ecclecuftodiz mancipati omnium bonorum a- fiafticas, conftituuntur fub annuo pretio, miiTione muldentur. Et quoniam de di- quod ad facerdotum * gravamen, dc fub»* γκ.-λι. verfis partibus in unum latibulum cre­ verfjonem judiciorum , non eft dubium ££· **’· bro conveniunt, & przter confenfumer- redundare : id ulterius fieri diftridius roris nullam cohabitandi caufam haben­ prohibemus. Quod E facere przfumpferit tes, in uno domicilio commorantur, ta- quifquam , removeatur a clero . Epifeo­ iorum. pus ( a ) Ik ipfe Deo . ( b ) Emendetur /mr projiretm . ( c ) Kcvo/utionri. ( d ) Si hrt>oue . ( e ) Rr/iftt/orwn· . ( f) ^4t> hit yau . (g) DifiroStone . Cetera kguntur ac bic in margine a LabbcO emendata lunt. Rcbqua vero poft canonem X i/i Cod. 000 leguntur. 1179 "VT·· CONCILIUM _■>«<» ■pus quoque, qui hoc in fua dicecefi fu-AÛrum venifle , vel .caftrenfium violentia** ftinuerit, & ecclefiaftica* judicia patitur ablatum ** 'fuiffe , conveniant dominum ca- chr^ti fua diflimulatiooe perveni, canonica di- ftri, five illum qui primus ab co domi- ·“» natum habet, cujus poteftate & confilio ftira· )«rü· ftridione pledatur. d^lo.cw res dirigi poifit. Et fi eorum commoni­ f» fai. N. citric! tione prxmifla, przdam non reddiderit, VIII. Vf rtlilitfi [ocularia fludie vitent. fi adfuerit, vel fi abfuerit, de integra reNon magnopere * antiqui hoftis invi­ ftitutione infra o&avum diem certam fc»·· d· • phyiîcM confediones phyficales * ponderandas, de biles per xl. dies extiterint : capellani clauftris * fuis educit. unde ne fub oc­ ab eorum recedant officio , non amplius cafione feientix fpiritaales viri mundanis cum eis commoraturi, quamdiu fub ana­ rurfum adionibus involvantur, & in in­ thematis vinculo teneantur : & fub hac terioribus eo ipfo deficiant, ex quo fe lege feriptores claudimus. Quod fi capel• kt. piofic·. aliis * putant in exterioribus providere : Clani, vel quilibet officiales clerici, ex fuis de przfentis concilii afTcnfu , huic malo poffeffionibus funt advocati fervitii debi­ obviantes, ftatuimus, ut nullus omnino tores : ultra tres menfes commorandi cum poft votum religionis, poft fa dam in a- eis licentiam non adhibemus . Quod fi liquo religiofo loco profeflionem, adphy- gratia commonitionis * ei concedatur ,'<·■·«■« ftcam , legefve mundanas legendas per­ convefcendi tamen & cohabitandi inter- ,lmi' mittatur exire . Si vero exierit, & ad dicimus participationem. Qui vero ultra clauftrnm fuum infra duorum menfium prefixum terminum cum eis commorari fpatium non redierit .* ficut excommuni­ prxfumpferir, officio fimul · & ecclefia- ’·,Λ··* (ί· catur ab omnibus evitetur , & in nulla ftico careat beneficio. Et ne forte prxda caufa , fi patrocinium przftare przfump- in dolo "convertatur, aut clericos caftro­ deferit, aut tentaverit, audiatur. Reverfus rum excufet ignorantia : egredi debent , autem ad clauftrum, io choro, capitulo, obviare * prxdx , audituri & fo lici te inmenfa, & ceteris, ultimus fratrum fem Dquifituri , fi qux res ibi fuerint ecclefiaper exiftat: & ni6, ex mifcricordia *for- fticae , vel eorum reclamatores . Si quis fan fedis apoftolicz, totiue fpempromo- autem clericus ob hujufmodi receftum , tionis amittat. ] propter juftitiam a domino fuo reram fuarum damna pertuleritipfe dominai non IX. Jmaitdci rffe burr tireruni orii· nift per integram omnium reftitutionem meretor abfolvi . Si quxlibet villa duoe natione f. vej plures advocatos habuerit t in quo­ Ad hate, ordinationes fadas ab Oda- rum aliquem lata fit fententia*. non cavlano, & aliis fchifmaticis; dchxreticis, reanc officio, nifi qui ejus fubfunr domievacuamus, & irritas omnes effe dici- nio. Quod fi ecclefia fax * advocationis * ««cl. «l'iW mus, dt decernimus. fuerint, eadem eflet dc fibi interdidi li­ cet alterius advocationis corpora fepeliri, Coiua. X. De immunitate rerum eeeltfiaftiterum. E Mifla tamen non celebrabitur . De mu­ tandis autem cafttorum vicariis vel cleri­ Quoniam fupervenientibus novis mor­ cis ftatuimus ut archidiaoonofignificetur, K bis novas expedit invenire medicinas : & ne alius loco fubftituatur, donec eodem ecclefiafticx libertati confulere, & fubdi. adftringatur facramento. Mercatoribus au­ torum utilitati providere curantes , fta­ tem dc ceteris hominibus civitatum vel tuimus ut capellani caftrorum , & qui burgorum prohibemus, ne aliquem nomi­ eorum vice miniftrant , hujufmodi fa- ne * excommunicatum, hofpitem fufei- · a< era men to adftringantur, ut ex quofoerit piant, nec in venditione vel emptione cognitum eis, aliquid ecclefix vel coeme- feu aliqua participent accommodatione . ttrii, feu ecclefiaftica: pofleflionie, io ca- Qui vero traufgreflbres extiterint, a facerANNO CHRISTI it8i ÀL7Vi0,m TUR.ONENSE. fridericus i. imp. LUDÜVIC.V11. FRANC R. 1 1 51 cerdote parochiano tres diet vocentur : A ANNO ANNO CONCILII TURONENSIS CHRISTI CHRISTI tribu* autem alii* diebus ad cocreAionem expedientur: feptimo autem die, fi Eb Miitnr incorrigibile* apparuerint , anathemati* Sub i Alexandro papa III. anno mclxiii. fententiam fubituri , nec ab epifcopo , celebrati canones in editis prxtermiffi Aa«4 io·. ncc ab archidiacono fe noverint abfolvendo*. Si vero a domino aliove poten­ Ex dxobxt MS. codicihtr , uno S. Midhulit i» Feritulo uurit, e Itero ftnfli te, ad bofpitandum excommunicatum , Germani λ Profit. hofpiti vim illatam cognitum fuerit, hofpe* reus non habeatur, fed eju* qui vio­ lentiam intulit, terra fu (pendatur, cujus I. fnfpenfioni* reftitutio pohtificali erit ar- b EcrevImu*, ut laici ecclcfiaftica ter­ bitrio refervanda. In villi* vero, vel ur­ minare negotia non przfumant . bibus , vel caftellis, qux regjr fubfunt do­ Epifeopi , abbates, (a> archidiaconi, & minio , in quibus conftabularii ad tem­ ■ alii ecclefiaiticorum przlati de negotiis , pus ftatuuntur, fi ipfum conftabularium qux fpiritualia efle noicuntur, aliquorum * cOBtlprit conftltcrit ____ _ ____ * anathematis fententiam fub- laicorum judicio non difponant, nec pro­ picenc, quo recedente , eodem die dimittant exercere juftitiam. II. L’’‘n.U' reverfuro, alii Divinum officium non · “““n1· amittant, fuis domefticisomnibas a CbriHoc autem fan&orum Patrum confbftianitatefufpenfis. De coemeteriis, &ec- na definitione fancimus , ut in eos qui clcfiis, five quibuslibet pofiTeffionibus ec-Cad cimiterium vel ecdefiam confugiunt, clefiafticis , cenfuarias *dari prohibemus: inullus audeat manus mittere . Quod fi ne pro ecclefix vel coemeterii defenfione, i<* cani * fide adftringantur, quod fi ei* co­ Secundum ftatuta przdeccfforum no­ gnitum fuerit , aliquem de clericis hxc ftrorum decernimus, ne monachi vel cle­ decreta non fervafle.* epifcopo, fi affue­ rici caufa lucri negociationem inhooerit, vel archidiacono denuncient. Prohi-Eftam exerceant; & ne monachi a cleribemus etiam ne abbates, vel monachi , cis vel a laicis firmam teneant , nequc vel priores, vel abbatiflx, vel prioriflx, ecdefiam laici ccclcfiaftica beneficia ad de pofleffionibus ecclefiailicis cenfarias * firmam teneant. donent. Clericià autem & laicis prohi­ VI. bemus , ne quis fcienter prxdia ecclefix Illud etiam in vicariis , qui perfonis emat , vel przdium coemeterii, vel cu- fide & (aeramento funt obligati, duximus juslibet pofleffionis ecclefiafticx quod ftatuendum, quod fi fidei & facramenti re­ qui prxfumpferint, anathematis vinculo ligione contempta, perfonatum fibi falfo feriantur, aflumentes, contra perfonas fe erexerint, HdflenfiS Turonenfit concilii cenatur . Le­ dc fuper hoc in jure convidi fuerint - dc guntur Udem ftrtanenet afudWilKlmutnNctt- cetero in eo epilcopatu ad officii fuiexebrtgenfcm , fed imtrfa ordine. cutionem non admittantur . VII. (b) Fures &. latrones , fi in furando aut D ( a ) In codicr S. Miehaelu dee ft trcbidiectni. ((b ) Canon ifte 7. uti 9. & 10. defideranrur in ccdicv S. Michaelis, in quo vice veri* canon 11. & 11. habentur, qui in codice S. Germani non reperiuntur. CONCILIUM i ,aut prxdando occidantur ; cHKiîncft j pro eh non efleorandum. Si autem ■·♦*. apprehenG vel vulnerati presbytero aut diacono confelG fuerint ; ne careat . monx VIII. presbyterorum Innocentio papa factum eft, in- O & noyautes; ordinationes ab ctaviano hxreûarcbis &' Johanne Strumenb, qui cos fecutus eft, fadas, &ab ordinatis.ab eis, irritas effe cenfemus . Adjicientes etiam , ut qui dignitates ec- Gujdone exenium vel temporale , immo detrimentum fpirituale aquocumpue publice peccante vel inceftuofo acci­ piat, ut tpifcopo vel miniGris ejus (a) peccatum ^cticeat . Nc pro refpedu cu· jufcumque perfonx, autconfanguinitatis. clefiafticas (eu beneficia per przdidos fchifmaticos receperint, careant impetra­ tis. Alienationes feu invafiones qux per vel familiaritatis , alienis communicans Bcofdem fchiimaticos live per Jaicos fadx funt de rebus ecclefiafticis, omni careant peccatis, hoc epifeopo innotefeere detra· firmitate, & ad ecclefiam Gne omni one­ det, nec a quoquam penitence aut gra­ re revertantur. Si quis autem contraire tia aut favore munus fufeipere prxtuprxfumpferit, excommunicationi fe no­ verit fubjacere . Illos autem qui (ponte mat, vel minus digne pccnitentem ad re­ conciliationem adducat, & ei reconcilia* tionis teftimonium ferat, vel quocumque livore tem a alium quemlibet digne juramentum a fchifmate prx- Deo & hominibus co- CARTA CONCILII TURONENSIS, IX. Calumniam & de tenendo ftiterint, facris Ordinibus & dignitatibus decrevimus manere fufpcnfos. perniten­ reconciliatione removeat. Hoc e- nim fimoniacum gnitum eft . audaciam temere liti­ gantium condemnando in expenfas , & alio multiplici remedio imperialis fandio C Quz MiiTa fuit epifeopo Magalon.mfi ejufJem· que loci capitulo & abbati & conven­ tui Gluniecenfi. Ex archivis Cbaiactnfis movafttrii. compelcit. Quoniam igitur facris confti- tutis confonare dignoicitur , przcipimus ut de cetero in pravis caufis vidlus vi- . Oftienfis, B. Portuenfis epifeopi, Vt’· titu­ lo S. Petri ad vincula presbyter, M.S.Georgii ad velum aureum Dei gratia R. E. cardi­ nales venerabilibus fratribus J. eadem gratia Matur fententia. galonenfi epifeopo ejufdemquc loci capitulo ficut Cluniacenfi abbati univerfoque loci ejufdem con­ X. ventui falutem in Chrifto. Didum eft in quibufjdaro locis pro per­ Dum in concilio Turonis celebrato ad termi­ ceptione chriimatis dari folere nummos. nandam controverfiam, quz fuper eccleiia B. Pe­ Similiter pro baptifmate & communio­ tri juxta Montem Peflulanum fita , inter vos Verne. Hoc fymoniacam elfe bxrefim fan­ p^tebatur , a fereniflimo papa Alexandro dies vo­ da fynodus deteftavit, & anathematiza­ bis fuiifet apoftolicis linetis przftituta , & Ro­ vit. Prohibemus ergo nc de cetero nec manorum pontificum (criptis in medium hinc in­ pro ordine, nec pro baptifmate, vel ex­ de prolatis , his ipfa dubios (ortiretur eventus . Ex mandato przf.it i Romani pontificis , partis trema undione, vel fepultura, vel com­ etiam utriufque corrfenfu , hujufmodi perpetuis munione, vel dedicatione quicquam exi temporibus inter vos (latuimus fer vari concor­ gatur ; (cd dona Chrifti gratuita gratis diam ; ut fcilicet dc cetero monachi Cluniacendifpenfatione donentur . St quis contra les excommunicates Magalonenfis ecclefiz feu ftatuerit, anathema fit. etiam interdiâos non recipiant, neque pernierntiam dent in villa Montis-Peflulani, vel in aliis XI. villis Magalonenfis epifeopatus , per fe aut per c·.».! L«. Innovamus autem, ut presbyteri, clecapellanum aliquem interdiftum. Ad infirmos et­ <«>. .. rjc|, monachi t converfi, peregrini, mer­ iam non accedant, nifi vocati ; neque facerdocatores, ruftici euntes & redeuntes , &E talem miferationem aliquando exhibeant . Cum in agricultura exiftenres , & animalia autem vocati acceflêrint, fi infirmus apud eorum, quibus arant, & qux femina portant ad monafterium fepulturam elegerit , liberam ejus agrum, congrua fecuritate Ixtentur, nec habeant fepulturam : canonici vero Magalonenfes in pulfandis campanis, & receptione funeris quifquam alicui novas pedagiorum exain ecclefiam, debitam humanitatem exhibeant. Aiones fine auéloritate & confenfu re­ Monachi autem tertiam partem omnium , quz gum aut principufn (latuere aut flaturas eis infirmus moriens contulerit, canonicisMagada novo tenere , aut veteres attentare^ alonenfibus folvant , nifi forte decedens przfatis liquo modo prxfumat . Si quis autem monachis in converfiim vel monachum fe reddi­ contra hoc fecerit , & commonitus non derit , vel etiam talis fuerit , in quem jus excomdori in expenfas condemnetur , ntii for­ te, ficut cautum eft, pro abfente feria­ ( a) «/. peceitvm i.lud retineat. 1 "*" XII. non negamus. Ut nemo 1 christi Quod a prxdecetfore noftro felicis me- communionem quodeumque emolumentum “*4 vifum nobis A deftiteric ; donee fatistecerit communio- - V 1 Le· *' ALBXANDSX TÏIR ΛΝ1 F F. »MO«NCini.|MF. 1196 II Of r. III. 1 UK.U N t iNJt. 1ÜDOV. VII. RJFKÀNC. — communicatioais ferenda Magalonenfas cum de- A cana, Alexander, ti inder, inegit, Turonis concilium con------ --------cHatxTi iccderet non taberent. Si tamen is qui apud jam gregavit m in ecclefia c: 'zZ--------------------S. Mauricii ------------duodecimo Kal. anno V »«*. didum monafterium fepeliri decreverit, partem permiifioner< Junii, ad cujus vocationem permiifione regis Angli< venerunt archiepifcopi, epifcopi, & alii Aorerum fuaram monachis, partemque praenomina* giix praelati, Thomas Cantuarienfis archiepiicotis canonicis duxerit relinquendam ; canonicis pus cum fuis fuftraganeis ,■ & ad dexteram papx dabitur optio de duobus : ut fcilicet a monachis in concilio ledit ; & archiepifcopus EboracenGs nihil recepturi , legatam fibi partem retineant; Rogcrius ad fipiftram cum folo epifcopo Dunelaut reli&orum contributione faâa , totius fummenfi. Hae de concilia Turomtfi Matthaus Perii. mx partem tertiam aflequentur. Praeterea mi flas Atia vite Alexandri papa dt eodem fynodo ifte : fponfaliorum feu partus (1), canonicis MagafoEt quoniam tempus concilii celebrandi immine­ nenfibus, non decantabunt, nec jam didos parbat , quod in oâavis Pentecoftes Turonum con rochianos recipient in prxeipuis feftivitatibus, vel ad pcenitentiam, fi ecclefiis ad quas fpeâant vo­ vocavciat : exivit de Parifiis , & tranfiens per Camotum, ad Turonis civitatem celeriter remeluerint fe forte fubtrahere . Decimas quoque ad jus Magalonenfis ecclefix fpeâantes de cetero avit . Anno igitur Dominicx Incarnat, uôf. non recipient , nec retinebunt, fed tam de his B Indiâione undecima, anno quarto fui pontificapnediis qua nunc in praenominata parochia ' ’ ­ ha tus, quarto decimo Kal. Junii , fupradiâus Abent, quam de his qux in futurum ad proprie­ lexandcr papa in ecclefia S. Mauricii Turone tatem eorum fuerint modis aliquibus devoluta , concilium celebravit, in quo fecum interfuerunt decimas Magalonenfi ecclefix perfolvant , exce­ cardinales numero decem fic feptem, fic epifcopi ptis terris fic vincis quas nunc tempore fcilicet centum fie viginti quatuor, ..... centum fic quahujus concordix introduite circa idem monafte­ tuordccim, fic aliorum tam clericorum quam lai­ rium fine interpofitione fluminis aliarumve ter­ corum maxima multitudo. Atque inter alios in-1fignes ecclefix prxfules interfuit S. Thomas ar­ rarum poflidere nofcuntur . Si vero aliquando contigerit villam circa monafterium praenomina­ chiepifcopus Cantuarienfis , anno fuperiori, ut tum aedificari , jus parochiaie in eadem villa vidimus, ad eam regendam cathedram ex mu­ Magalonenfis ecclefia obtinebit : monachorum nere cancellarie aflumptus, quem prêter morem aurem erit capellanum eligere, ejufdemque loci Alexander papa ejufmodi excepit honorificentia . epifcopo ptxfentare. Pnefentatus ab epifcopo cu­ Fecit enim, ut omnes cardinales occurrerent ei ram animarum recipiet, nifi caufa evidens fit ra____ _______ , r________ y quifo____ extra urbem illam > praeter_____ duos________ tantum, tionabilis contradicat. Nihilominus etiam ftatui-Cliti eflent ei femper afliflere : idemque obtinuit • Tc mus, ne aliquando liceat Cluniacenfibus duode­ Quxcumque ab ipfo pontifice petiiflèt, nempe quxcumque narium monachorum numerum in eodem priora­ fux ecclefix privilegiorum confirmationem. tu excedere,'aut aliquando ibi conftituerc abba­ i» vite ipfius, e quatuor auEhribus feripta. tem , feu aliam ecclefiam in fxpediâo epifeopaDum ifte in Txnnnfi concilio coepta effent ailitu abfque epifcopi fic capituli confenfu xdificare. tari , poft alior, qui illuc conveniffent catholice com­ Non licebit etiam monachis poflefliones ad Mamunionis epifcopi, convolavit & Conradus archie· galonenfem ecclefiam ratione firudi vel alio jure pifeopus Moguntinus eleHus, de quo ifta Romualdus pertinentes , aut canonicos vel couvertes ipfius archiepifcopus Salernitanus, hujus temporis jcriptor feu etiam donatos abfque epifcopi fic capituli li­ fidelis- Tempore concilii hujus Conradus nobilis centia recipere. Idem etiam tenâxmtur canonici clericus Alemannix, fic Imperatoris confanguierga monachos obfervare , coofecrationem quo­ neus, qui in Moguntina ecclefia erat ele&us , que ecclefix fit altarium atque promotiones mo___ _______ t_____________________ nolens Oâavumo fit Imperatori fchiûnatico connachorum ad Magakmenfem epifcopum pertine-Dfentire, ecclefiam fuam‘deferens, ignorante Imbunt, fi ea gratis fic libere peragere voluerit. pen * * . —ra tore , ad Alexandrum papam in Franciam Ut autem hujufmodi concordia perpetua ftabili- fefti eftinus advenit. Quem papa fatis benigne reci­ ta te firmetur , figillorum noftrorum munimine piens, ooftmodxun fecum Romam ufque addu­ cam duximus roborandam. Aftum Turonis Idus xit : dehinc in cardinalem epifcopum SabinenJunii anno Incarnat. Dominicx 1163. indi&ion. fem promovit: poftremo in Moguntinum archixr. Pontificatus magnifici papx Alexandri III. epifeopum fublimavit . Qpo audito Imperator anno iv. ira commotus, Chriftianum nomine cancella­ rium fuum ia Moguntina ecdefia eligi fecit, Be ACTA CONCILII TURONENSIS a fuis fuftraganeis confecrari. Hac ipfe. Qua autem in eodem comilioTuroneifi fint tranE variis auftoribus excerpta a Severino Binio. fa&a, ita legitur in vite aHis Alexandri papaz In eo nimirum apoftolica conftituta funt proba­ E bac fmode Sigtberti continuator ; In oôavis ta , fic hxc capitula roborata denuo, fit promulPentecoftes, ait, Alexander papa . . ,. tenait gata . Sed, ut Robertus efferti , qui prefens adeconcilium Turoni» , |uo in excommunicavit quo ___ _ O- E''rat, »» mimis illud aHitatum , auod Alexander âavianum cum aliis fchiimaticis & complicibus papa reddita pletufima ratione de fui legitima ad fuis. Jeauner Tilius »» chronico it rtgibus franco- pontificatum jromotione, ingefferit de intrifiom & rwx, ax. 1164. eft xxm. Lxdovici junioris, mvafiom OHaviani fuerelam : fuo faHnm eft, Ut ait·. Concilium Turonenfe £ub Alexandro papa m ipfum etfm complices ejus omnes fuerit itera­ habitum eft, quo a&a Papienfis concilii, in quo tum auatbema. Vi&or & Fridericus praefuerant , damnata fue­ Adde eu biftoria (''inline, lib. tv. Alexander runt. OA» illi comms, fio m appendice oecxmeniTuronicam metropolim urbem adiit , fit conci­ ti cmeilii Lateremus JfZ infra collocata, fub ti­ lium ibidem tenuit omnium «pifeoporum Lugdutule concilii Txromtfs commenter , ottHore Villelnenfium, Narbonenfium , Viennenfium, Biturimo Heubrigvfi lib. ». c. 5. Asc j^wd» editi (J con­ cenfium, Senonenfium , Remenfium , Rotomafit tuti putamur. Matthaus Perit /w bifarie Asegli· genfium, Turonenfium , Burdegalenfium, Aufcitanen- D I Pidttur deefic invitis am ouid fimile. Comti. Gemral. Tom. XU? Ffff CONCILIABOLUM S°*" ..«7 > venerabilem illum nequaquam vel etiam tenere, feu ANNO clarendonense , c™‘sn Quo decem êc fex capitula confuetudinum, ut vocabant, Anglicxnarum, equitati & ccclcfufticz immunitatis repugnantia, confirmata funt anno Domini MCLXiv. tempore Alexandri papae III. octiffiant bstc conventio apud Clürendonam _ 2. Ecclefi» de feudo domini regis non pofin Angi ia , & qua capitula ab ipifcwii ibi­ funt in perpetuum dari abfque conceffionc ipfius. 3. Clerici accufati de quacumque re, fummodem confirmata, & Juramento approbata ]l.f*int refert Matthaut Paris tn bi/bno Ang lic ana fuejc- niti a judiciario regis, veniant in curiam ipfius refponfu i ibidem de hoc, unde videbitur curiz quentibus verbis. Anno Domini MCLX1V. in pireregis, quod .ni fic rcfpondendum, & in curia ecclefiafiica unde videatur quod ibi fit refpoodendum.- ita quod regis juftitiariua mittet incu­ archiepifcopis, epifeopis, abbatibus, prioribus , riam fanrtx ecclefiz, ad videndum quomodo res comitibus, baronibus & proceribus regni , farta ibi tractabitur. Et fi clericus convirtus vel coneft recognitio five recordatio cujufdam partis feffus fuerit, non debet eum de cetero «cdefia confuetudinum & libertatum antecefforum ino­ tueri. rum , regis videlicet Henrici avi fui, & aliorum 4. Archiepifcopis, epifeopis, & perfonis regni quz obfervare debebant in regno , & ab omni­ non licet exire regnum abfque licentia domini bus teneri, propter diffenfiones & difeordias fzregis. Et fi exirent, fi regi placuerit, fecurum pe emergentes inter clerum & juftitiarios domi­ cum factant, quod nec in eundo, nec in rede­ ni regis, fle magnatum regni. Harum vero con-E undo, vel moram faciendo, perquirent malum fuetudinum recognitarum quaedam pars in fexfive damnum domino regi vel regno. decim capitulis fubfequentibus continetur. 5. Excommunicari non debent dare vadium 1. De advocatione, & przfentatione ecclefia· ad remanentiam, nec przftnrc juramentum, fed rum fi controverfia emerlerit inter laicos & cle­ tantum vadium & plegtum ftandi judicio ec­ ricos , vel inter clericos, in curia domini regis clefiz, ubi abfolvuntur. iraftetur & terminetur» d. Laici non debent accufari, nifi per certos fentia regis Henrici apud Ciarcndonam , ortavo Kalendas Februarii, prxlidente Joanne de Oxo­ nia , de mandato ipfius regis, przfentibus c tiam & le- CLARENDONENSE. ALEXANDBR r ni. ·.«* ■ * 89 uso ΚίΙίΤΛΊΓα. ■& legitimos accufatores & teftes in pnsfentia Adelitatem regi, fituc ligio domino luo, de vita----------epifeopi.* ita quod archidiaconus non perdit jus λΝΝΟ fua & dc membris, & de honore terreno, falvo *** CHRISTI fuum, nec qnidqualn quod inde habere debeat. Et fi> tales fuerint1 qui culpantur, quod non ve. Iit, vel non audeat aliquis accufare : eos vice, comes requifitus ab epifcopo factat jurare duo­ decim legales de Infuero, five de villa, coram epifcopo, quod veritatem fecundum conlciemiam luam manifeftabunt. 7. Nullus qui de rege renqr in capite, ncc aliquis dominicorum miniftrorum ejus excum- ' municetur, nec alicujus eorum terrr fub inter- difto ponantur, niti prius dominus rex, fi in regno fuerit, conveniatur, vel judiciarius ejus, fi fuerit extra regimen,«ut reftum de eo factat: cumin ordine fuo, priufquam conlecretur. ,K,',S, 1). Si quifquam de proceribus regni disfortiaverit archiepifcopo , vel epifcopo, -vel archidiacono, dc fe fuifve juilitiam exh-bcre : doruinueres debet eos juftitiare. Et fi forte aliquis distort larct domino regi rectitudinem fuam : archiepiicopi, epifeopi, & archidiacpni, debent cum juftitiare ut regi fatfcfaciat. >4. Catalla eorum, qui funt in forisfaûo re. gis non detineat ecfleïia vel cœmeterium, con·# ira jullitiatiOs regis, quia ipfius regis Iunt, five in ecclefiis, five extra fuerint inventa. .. ...................................... Jj. Placita de debitis , [u« qua fide interpofita fic ita ut quod pertinebat ad r^gis curiam, ibi B debentur, vel abfque interpofitii Titione fidei, fint in terminetur, fic de eo quod fpcâat ad curiam ecrt ---juftitia regis. 16. Filii rufticorum non debent ordinari abf­ clefiafticam, ad eamdem mittatur, ut ibi ter­ de cujus terra nati minetur . 8. De appellationibus, fi emerferint, ab archidiaconô debebit procedi ad epifeopum, ab que ailcufu domini, epifcopo ad archiepifcopum : fic fi archiepifcopus confuerudinibus fic libertatibus iniquis , defuerit in juftitia exhibenda, ad dominum re­ Icuntur. * Hanc recognitionem digno- recordationem five dc & digni­ tatibus Deo deteftabilibus , archiepifcopi, cpilco- pi , abbates , priores , clerus , cum comitibus . ' netur : ita quod non debeat ultra procedi abfque & baronibus ac proceribus eundis, /uraverUht , & firmiter in verbo veritatis promiferunt viva aflcnfu domini regis. 9. Si calumnia emerferit voce tenendas ficobfervandas domino regi & he­ redibus fuis, bona fide & abfque malo ingenio gem perveniendum eft poftremo, ut praecepto ipfius in curia archiepifcopi controverfia termi­ vel laicum . c converfo, infer clericum de ullo fic tenement© in perpetuum. etiam rex, ut clericos, 17. Decrevit quos in recognitionem C publico ftagitio epifeopi invenirent obnoxios, praefente regis juftiriario, exautorarent, & poft cu­ duodecim legalium hominum, juxta capitalis juquod clericus velit ad elecmofynam trahere, vel laicum ad laicum regis feudum: per terminabitur , ris regis traderent puniendos. Archiepifcopus in utrum tenementum fit pertinens ad eleemofynam five ad laicum feudum, coram juftitiario contrarium fentiebat, ut quos exautorarent epi­ ftitiarii confiderationcm regis. Et fi recognitum fuerit ad elecmofynam placitum erit^in curia ecdefiaftica : pertinere, fi vero ad laicum feudum, nifi ambo tenemen­ de epifcopo eodem vel barone, tum advocave­ rint de fcudo illo eumdem epifeopum vel baro­ nem, erit placitum in curia ipfius.- ita quod feopi, a manu laicali poftmodum non puniren­ tur, quia bis in idipfum punire viderentur. Huic controverfiar occafionem pratftitit Philip­ ftus in caufam propter homicidium, in regis cum negare coram fus archiepifcopo propter faâam recognitionem faifinam non amit­ prxbendx biennium a regno pulfus. beneficio citatus fiicrit, unde debeat cis non debent ipfum quam capitalis minifter excommunicare , regis villae priuf- illius conve­ niatur, ut juftitiet eum ad fatisfaâionem veni­ re. Et fi minifter regis inde defecerit, erit in1 mifericordia rvgis , fit exinde poterit epifeopumi ipfum accufatum ecdefiaftica juftitia coercere. 11. Archiepifcopi, epifeopi, fbne regni, qui de fic univerfc per- rege tenent in capite, ha­ eft, & poft His itaque geftis poteftas laica in res & per- pro libitu , ecclefia- Cantuarienfis archie­ cum leges iniquas fic ulurpabat. Thomas igitur pifcopus in fe revertus , omnibus Chrifti fet, & eas fidelibus deteftandas conceflif- obfervare juramento firmaflet * rem temere perpetratam diligenter examinans , feipium graviter afflixit alimentis aufterioribus, fit indumentis corpus humiliavit, fufpendens fe ab altaris officio , donec per confeflionem fic con­ dignos a fummo poenitentias fructus , beant poflèfliones luas de rege ficut baroniam ,, fic inde refpondeant juftitiariis fic miniftris regis,, fic fequantur, fic faciant omnes confuetudtnes re­■ meruit devotus abfolvi. Nam gias.· fic ficut ceteri barones debent interefle ju­■ confcriptam tranfinififlêt diciis curie regis cum baronibus, quoufque per­■ veniatur ad diminutionem membrorum, vel adl nem petiit. mortem. 11. Cum vacaverit archiepifcopatus, poflet , rcf-^ftico /ure contempto , > , tacentibus aut vix murmurantibus epifcopis, potius quam refiftentibus, pondere, fit «d citationes eorum noluerit latisfa-■ cere: bone licet eis fub interdiâo. ponere eum, fed non mulâatus 10. Si ab archidiacono vel epifcopo iuper ali- _ fonas ____ ecclefiafticas _________ —,, ,omnia quo deliâo ju- ftrtiarum verbum protulit contumeliofum. Quod tat , qui prius fuerat faifitus de civitate vel caftello vel burgo, vel dominico manerio regis. qui tra- canonicus Bedfordenfis : pus de Broc , Romanam dirigens curiam , illico dum pontifice nuncios ad caufam ec- elefie fic fuam ad fummi pontificis in fchedula cognitionem, ab obli- gatione , quam inconfulte inierat , abfolutio- fcopatus, vel abbatia, vel prioratus, in dominio> D* eodem ex a8>s TbomaCantuarin^ij, qua ha­ bentur in faticana bibliotheca cum cellcllione epifi*· larum ad boc negotia fpeilantium : Anno ab Incar- regis: efle debet in manu ipfius, fic inde percipiet: omnes reditus fic exitus, ficut dominicos reditus fuos. Et cum ventum fuerit ad confidendum ec- Juarto, papa tus Alexandri anno quinto, illuftrifimi regis Anglorum Henrici fecundi anno deci- vel epi- lefiam > debet dominus rex mandare potiores per-■ fonas ecclefic : fic in capella ipfius regis debett fieri eleâio aflênfu ipfius regis, fic confilio perfonarum regni, quas ad hax faciendum advoca­ verit.- fic ibidem faeiet elcâus homagium fic fi. Conml. Control. Tom. XXI. natione Domini milkfimo centefimo fexagefimo tno. De die extern tfia habentur in fine. Faâa font hase quarta dicante purificationem fanfts Marie perpetue virginis, nempe trigefima Januarii. Qm extern bate interfuere conventui numerantur omnet epefeepe Aneltcam t <7 comitet, baroxet imaeifira,utt Ffff a & w 4 tfA, Ϊ19* ALBXANDER P III. ΓΑΜΓΤΤ TUM U N C 1 L 1 u ivi FRlDBniC I. IMP l_uDOV.Vli.lt FRANC- It Jl ' ------------- éT nobiles. Çuà atxtem αβα fint, fit accipe λ vil· APlacuit' fenno£ in fua fe receperunt Ijofpiüa.——— cHiusTi ^ù*w ΐ*4<ίπ/’*ΓηίΛ : R«x igitur/ut videbatur, Et in èraftinum revertentes in idtpfum, quxpfi- ANNO C.u,TI regni * facerdotii zelans pacem, fed fibi & ar- dic intermtfla: fuerant confuetudines regix , reeogni» funt & expreflfe, fic tn feriptum chirographi more confeftum redaftae, fic regiarum confuetudioum nomine ccnfc: quarum tamen multr, ut perhibebatur, nequaquam regie, fed odio archipraefulis ad- ancillandam ecclefiam ' evomi­ tum aemulationis & invidiae virus, ipfo etiam,re­ fcilicet exigeret, fic quia frequenter principes .ad ge ignorante, quod homines inter iplum' & archiprefulem hac aftutia diflenflionis zizania diileindebita manus extendant, modum ignorantes , elegit potius apud regem, quam in legem Dei minare intenderent. Nec enim Rex , qui adhuc periclitari, xneumque ferpentem conterereprius, erat juvenis, ficut nec archipneful novus, priftiquam pravitas in populo Dei pullularet. Jam nas regni confuetudines nifi cx illorum relatti quamvis exilium fic carcerem metueret, Deum cognofcebat. Quales vero hx régir confuetuditamen pluris exiftimaqs , ex adverfo afeendit . Bnes fuerint ,fi quis fcire defiderat , eas in fine Ille minatur ; ifte refragatur : ille delirat ; ifte jMtjus~lfiftorir deleri ptas inveniat. Qwas paulo in­ tacita prece fufpirat. Interea temporis Saresbe- fertu/ & nos bic dejeripturi fxmut. Pergit vero ad * rienfis fic Norvicenfis epifeopi, quos ab antiquo inftitutam orationem . Scriptis igifisr confuetudinibus, fic in formam odio pujna manebat, timentes fibi ex impacati temporis occafione, verbis lacrymabilibus archie­ chirographi rcdaftis , poftulat Rex ab archiepi­ pifcopum exorabant, quod fui mifereretur cleri, fcopo & epifeopis, ut ad cautionem fit majorem firmitatem figilia fua appendant . Verum a-chtquod animi pertinaciam relaxaret: ne ipfe car­ cerem, clerus exterminium, ipfi capitis damna­ prrful , etfi vehementer contriftatus , difiimulat tionem incurrerent. Sed fic comites duo potentamen, regem contriflare tunc nolens, fit caute tiflimi in regno ipfum aggreflt, dicebant,'quod quidem de plano non negabat : fed differendum nifi ille voluntati regis acquiefecret , ex regis adhne dicebat. Et fi parati effent ad faciendum, juflione ad violentiam cogendi erant , quae regi dicebat tamen, propter negotii magnitudinem , fibique perpetuam irrogaret infazniam. decere dilationem vel modicain, cum juxta SaVir ergo inri&æ conflanti», & in petra Chri- pientem, abfque confilio nihil faciendum grave: fti fundatur, nec blanditiis emollitus, necterro·C& exinde poft deliberationem aliquantulam , ipribus concuflus, tandem a gremio veritatis , fic fum fic eptfcopos fuper hoc ipfum decentius re­ quirendos . Scriptum tamen diftas confuetudines finu matris avellitur, cujus libertati adhaerebat. Et ne viftor in lite per fuperbiam intumefeeret continens recepit pro medietate quidem, fic pro­ in mente, inde deficiens, undeprofictrcdeberet, inde , ut caufam videlicet fuam fecum haberet derelinquitur ad horam', fcilicet φ cadat , fic Alteram vero feripti partem fufeepit Ebcracehpoft cafum refurgat : cadens , humatum fragili­ fis archipratful . Hex vero ipfe tertiam in regum tatem agnofeat; refurgens , circa fe Divinam mi- arcbivit recondendam accepit fcilicet. Et fic ea die dimilfio fafta eft. ferationem inrelligat, Sic, ne quis de fua virtu­ te confidat, princeps apoftolorum Petrus firDaPrxter quadripartitam, quam diximus , de bis vid fandus ceciderunt : fic beatus Thomas ten- biftoriam, accedit ad cakem magis exalta narra­ tationi relinquitur ad horam, utpoftmodumfra­ tio de omnibus qua contigerunt a fine ejufmodi cangilitatis propriæ memor, 'fortior refurgat ad pu­ ciliabuli exeerandi babiti Clarenduna ufque ad pro­ gnam. Igitur cum tertio per Richardum magni fectionem Alexandri pontifici/ ex Galisit: ex quibus nominis virum, qui templo Hierofolymi > ano tunc _ nos conteximus recitandam bifioriam, qua fic fe ba­ przcrat, fibi cavere moneretur, fit clen mifere- lbet : a panitentia fan&i Tborna /umentes exordium chiprxfuli fuo minus providens, apud' Qarendu~ ‘ nam regnum convocat univerfum. Quo cumprciules fic proceres conveniflent, exigit rex inftantius, ut promiffafibi folverentur. Verum archie­ pifcopus, licel regi aflentko. promififlet : fufpeftam tamen nabens regis ^romifljonem, quam iftit verbi/: Eoque recedente a Regis curia,obi­ ter inter familiares ipfius orta eft murmuratio , iis , ut aflblet , afferentibus fic fieri oportere , propter temporis anguftiam : illis indignantibus ecclcfiaftire libertatis autboritatem ad unius ho­ minis libitum deperire . Inter quos acrius unus inftitit, dicens: Publica, inquit, poteftas pertur­ bat omnia, in ipfum Chriftum delirat iniquitas, videlicet regias confuetudines foret obfervarurus fynagoga fatanse profanat fanftuarium Dei : fé­ bona fide , verbo illo fuppreflb , fcilicet , falvo dérant principes, convenerunt in unum adverfus ordine. Atque juratoriam adjiciens cautionem , Chriftum Dominum. Nemo tutus qui diligit «quitatem .· mundo judice , foli fapiuht fic vene­ h«c fe fafturum in verbo veritatis fpopondit , rantur hodie qui principi obfequuntur ad libitum. peccatum peccato adjungens : fit idipfum in eadem forma figillatim univerfi pontifices jurave- gConcuffit haec tempeftas fit columnas ecclefir runt. — paftor ------difparuit, ,:r------ ’*--------—r_ 1. ~Jdum oves >-·/■. difperfie latitant r.x fdb Et incontinenti fafta obligatione in hac for­ lupo. De cetero quis erit locus innocent», quis ma, per qüofdam regni proceres, qui has nofle ftabit ex adverfo , vel quis triumphabit in prrdebuerant, fafta eft regiarum confuetudinum re­ lio, principe devicto? Hrc quidem is murmura­ cognitio, ur ficut publice, ita fit expreflêcenfebat qui crucem ferebat ante dominum Cantuarienfem: ceteri obmutuere pœ anguftia. Et ad­ rentur. Verum cum fit plerrque jam fuiflent cx-■ prefle, fit multo plures , ut videbatur , forent jecit audacius, aflumens parabolam in hunc mo­ dum . Quid , inquit , virtutis fibi retinuit , qui exprimende adhuc, archiprrfiil interlocutus, di­ cens fc nec efle de antiquioribus regni , ut pri-• conftantiam perdidit fit famam? Qntfum hxc , fili ? ( ait dominus Cantuarienfis . ) Teipfuni , ftinas regni confuetudines fciret , nec in archipræfulatu diu fuifle. Unde dicebat fe nefeire de inquit, id refpicit, quod hodie omnino perdinis, fit propterea quod inclinata ea efler dies ,, difti fit confcientiam fic famam , Deo odi­ bili ficdxxKftati contrario exemplo in pofterum tantum negotium efle differendum in craftinum. ri ; non tulit eorum fupplicationes, non genicu­ lationes . Nam cum tanquam in ipfius verticem vibratos gladios viderent, plangere cernebantur, fic tanquam funus prxfens futuram facinus luge­ bant. Unde potius fuper clerum, quam fuperfc motus mifevatione, annuit de confilio eorum regix voluntati parere. Primus igitur ante omnes archiprxful in pnetaxata formaffe obligat, quod reis ir»j 4fctÎV,Of* CLARENDONENSE LUDOVICVII. KRM|T I>94 ■ - rellAa, eum manus tuas Deo facratas ad exe-A/4 fuperiut: Innotuit interim idipium principi , iuou dominus Cvntuarieniis ab illa compromitanno crandas confuetudines obfervandas extenderes, & β1,.·Μ.ΤΙ *B coofufiooem libertatis ecclefiafticae cum nefa­ lone vellet reiilire , in eo prccipue dum paiatr. — S reftitit, ne feriptum.jllarum coniuerudtnum , tirii fiatana: miniftns conni veres . Fuit plane ifle cut condiftiun fuerat , fuo figitlo corroboraret . gallut ili» , rayMJ ch-more excitatur Pcfrur flevit Et exinde princeps exalpcratus , grav-oiibus Λ amare Nam pergit : Ingemuit igitur dominus exquifitis cœpit 'dominum Cantuarienlcm vexate Cantuarienfis, & infpirans adjecit: Pœnitet me, ’.inquit, dc graviter, & meum exhorrdeensexcefexactionibus: ita ut palam fieret intelligent ibus , fanguinem ipfius archfepifeopi dc vitam requiri . ium, meiplum judico indignum de cetero ad eum Infcrere ftuduimus, inyxum/, fcneftiim illud & accedere in faccrdotio, de cujus ecclefia contra­ famofum depeti chirographum, confuttudinesii. xi tam vile commercium . Siiebo itaque iedens las regias videlicet apud C'arendunam promulga­ in tnœrore , donec me vifitarit Domtnui ex al­ to, ut per ipfum Dominum dc dominum papam tas, quarum haec prima, o I. . merear abfolvi : ftatimque inde deftinavit nunDe advocatione. & prxfentatione ecclefiarum, cium ad fedem apoftolicam. . . Didicerit ifta Alexander papa antea aliorurm re B fi controverfia emlrterit inter laicos , vel inter clericos & & laicos, laicos,^el lationihur, magnaque cormniferationeccmm>tur, hat clericos c ' inter clericos & clericos , Tradrtur & terminetur . <# Si calumnia emerferit iijier clericum & la> Cum vacaverit archiepifcopatus, vel epifeopacum, vel e copvcri'o de ullô rencmento , quod tus, vel abbatia , vel prioratus de dominio re­ clericus velit ad eleemofynam'attrahere , Jaicus vero ad laicum feodum .* recognitione duodecim gis, debet efle in manu ejus , fit inde percipiet legalium hominum , per capitalis juftitie regis omnes reditus & exitus, ficut dominicos. Et cum ventum fuerit ad confidendum ecclefi* , debet confiderationem terminabitur , utrum tenementum fic pertinens ad eleemofynam, five ad fru­ dominus rex mandare potiores perfonas ecclefia, fic in capella ipfius debet eleâio fieri alfenfu redum laicum j coram ipfa juftitia regis. Et fi re­ cognitum fuerit ad eleemolynam pertinere placi- ® eis , fic confilio perfooarum regis , quas ad hoc tum erit in curia ecclefiaftica: fi vrio ad laicum faciendum vocaverit. Et ibidem faciet eleâusho» Cnagium fic fidelitatem domino regi , ficut ligio fcudum, nifi ambo tenementum de eodem epi­ feopo vel barone advocaverint, erit placitum in domino, ^de vita fit membris, fit de honore luo terreno, falvo ordine fuo, priufquam fit confecuria regia. Si uterque advocaverit de feudo il­ cratus. Hoc daanavit. lo euodem epifcopum velbarooem, erit placitum in curia ipfius', ita quod propter faâam recogni­ XIII. Si quifquam de proceribus regni diflortiaverit tionem faifinam non amittat qui prius faiutus archiepifeopo, vel epifeopo , vel archidiacono , fuerat. Hgc demovit. - de fe vel oe fuis juftitiam exhibere : rex debet X. Qui de civitate, tel caftello, vel btrgo , vel juftitiare . Et fi forte aliquis diffortiaverit domi» dominico manerio regis fuerit, fi ab archidiacono no regi reâitudinem fuam : archiepifcopi »el vel epifeopo de aliquo dtlifto citatus fuerit,un-~ epifeopi, & archidiaconi , debent eum juftitiarv ut domino regi fatisfaciat . Hoc toleravit . de debeat eidem refpondere, fic ad citationes eo­ XIV. rum fatisfacere noluerit: bene licet eum fub inCa talla eorum, qui funt in regis forirfaâo , terdiâo ponere, fed non debet excommunicari, priufquam capitalis minifter regis villae illius con­ non detineat ecclefia vel coemeterium , contra juftitiam regis: quia ipfius regis fum, fiveinecveniatur, ut juftitiet eum ad fatisfaâionem ve­ clefiis five extra fuerint inventa. Hoc toleravit. nire . Et fi minifter regis inde defecerit, ipfe erit in mifericordia regis , fic exinde poterit epifeo XV. Placita de debitis, qua fide interpofita deben­ pus ipfum accufatum ecclefiaftica juftitia coerce­ tur, vel abfque interpofitione fidei , fint in cu­ re . Hoc demavit. na regis. Hoc daaneavit. XL XVI. Archiepifcopi , epifeopi , fic univerfie perfbnr Filii rufiicorum non debent ordinari abfque afregni , qui de rege tenent in capite , habeant fenfa domini, de cujus terra nati dignofeuntur. poffefliones fuas de dominio regis , ficut baroniam, fic inde rëfpondeant juftitiariis fic mintftris Hoc toleravit. regis, fic fequatur fic faciant omnes confuetudi- t3gf *wxf® •tggr CONCIL1ABULUM in Anglia dSÊu tqqp tqqt NORTHAMPTONENSE cslbbratum, Quo Thomas archiepifcopus Cantuarienfis de perjurio per regem accufatus, eo quod Anglicanas confuctudines, quas juraverat, non obfervaffet, condemnatus fuit anno MCLxiv. tub Alexandro papa III. poft &ge-Dlis, ut te dominus Rex fuftulerit, quid tibi con­ E rebut in hoc cmciliehulo geftii tulerit, confiderata temporum malitia, quantam rum i» annaliiut, oHo vitaS.Tboma, ruinam catholice ecclefi* fic nobis paraveris, fita funt epud BarofUKtoe, ifta rtfertoiT: Faâa quoque his Regi refifteve volueris: non folum archicpifcocoitione apud Northamtonam , dominus nofter patui Cantuarienfi, fed in decuplo, fi tanti fue­ trahitur in caufam. Seorfum ita in conclavi ferit, cedere deberes. Et forfitan fi hanc in te vi­ dentibus domino Cantuarienfi cum fuis epifeo­ derit humilitatem, te Rex in univerfum reftituet. pis, ex eJiâo Regis feris objeftis, ne pateret exi­ tus i propofitum eft ex parte Regis adverfus do­ Satis, inquit Cantuarienfis, innotuit, quod confulto refponderis. minum Gantuarienfem , quod cum cancellarius Deinde Henrietta Wintonioafis epifeopis fub-' effet, fic haberet vacantes epifeopatus fit abbatias, g intulit: Hcc forma, confilii, catholica: ecclefia fit multos reditus per annos plurimos in manu penitus perniciofa, nos omnes obligat fit confun­ fua, nullam fuper his reddiderit rationem, quam modo ipfe Rex requireret exhiberi . Super his , dit : quia fi archiepifcopus nofter fit totius An­ inquit Cantuarienfis , prudentiorts volumus con­ gi» primas nobis id relinqueret exemplum , ut ad nutum fic comminationem principis, authoritulere , fit de confultb refpondere. Dum igitur medium filentium tenuerunt adintati fic cuna animarum fibicommiffie quifque epi­ vicem, domino Cantuarienfi id requirente, Gilfeopus debeat cedere, quis erit de cetero flatus ec­ 1 bertus Londonienfis epifeopus , decanus utique clefi* , nifi ut nulla agantur, de jure,fit omnia confundantur pro libitu : fic fic erit faccrdos fi­ Cantuarienfis ecdefie, fit idcirco in confiliopoft archieptfcopam primus: Si pater, inquit , rccocut fic populus? Hb D <■97 . . NOR.TAMPTONENSE. ...·- , c^ViiSTi r 8^orj?1U5 *n verbis > fubjurixit :■ nr Nifi, induit »»«». * lempo/is inftantia & catholic® ecclefi® pertur- ' ιι,Ι Hilarius poft haec Ciceftrenfis epiïcopus, Aip-Alc inctdiife in laqueum, quem contexuit ad pa- ——. trim tuum decipiendum. , Soluto itaque confilio , ea dic diïccflcrunt ab — ANNO invicem . Multitudo virorum militum alio­ batid aliud exigeret, ftafidum utique eiTetveftr® rum , qui cum domino Cantuarienû illuc conve­ fentcntiz . Verum ubi nutat canonum authorinerant , regio metu perterrui , feceflu in par­ tas, plurimum iub trahendum leverit at i, ut ineo tem » di amplius cum eo non ftetit . Quo S. proficiat diipeniatio, quod poflït deftrucre lève­ ra correftio. Cenfep igitui cedendum regi® vo­ Thomas comperto, jufiit etreuiri lepes dc vicos, dc ad fe vocari pauperes , claudos, ac debiles , luntati , fed ad tempus : ne przpropere proceda­ dicens per talem militiam fecleriorem porte pro­ mus id ftatuere, unde lequarur durior rctraâio, venire vidoriam, quam peratos qui tempore tennec fine rubore. tatronjs turpiter rcceflcrant. Impleta cft domus Epifeopus deinde Lincolmenfis , fimplex qui­ dem homo & minus dii cretus : Patet , inquit, ejus difeumbentium pauperum, fit peradacftdies illa in Domino cum Iztitia, nulla mentione pa­ vitam hominis tfttus & fafiguinem qurri : lam habita .pofthinc .pcrtuTbationu. & ncceflarium alterum eorum erit, aut archiepifeopatui, aut vit® cedendum . Quis ûbi fru-B Sequenti die, fummo diluculô perculluseftdo· minus nofter partione iliaca: nam & ea multoâus de archiepifcopatu proveniet > li proinde vi" ties vexabatur catenus, ut non potueri fedele­ tx ceflerit.· nec id video· do erigere. Unde longiore mora interpofita, ut ExonienGa autem epifeopus Bartholomxus , Palam, ait , quod dies mali funt : fit fi poife- crederetur ab invidis ad curiam regis nolle defecndere: mifli funt qui cum citarent acrius ad mus fub dnfimuiationis umbra hujus tcmpeftatis rcipondendum. Qui, dum, inquit, quievcr.rifta impetum tranlilire illzfi, id prccipue procuran­ Îallio , crafttno die, Deo audore , apparebo . dum ; nec ad id de facili perveniendum , nili 'ranfeunte vero dic illa , & nodurnis vigiliis fubuaharur plurimum feveritati . Temporis in* cum fumma devotione demum peradis, mane ftantia id requirit, maxime cum non iit generaconfurgens ad Miflarum folcnuiia, facris pro mo­ lis , fed particularis hzc perfccntio. Samts cft re indutus veftibus, & per beati martyris Stepha­ igitur unum caput in parte periclitari, quam to­ ni merita Divinum fibi invocans auxilium , ini­ tam Anglicanam ecclefiam inevitabili diicrimini tium Miff® juffit inchoari .· Etenim fédérant prinexponere. Wigomienfis epifeopus Rogerius, requifittis & ciper, & adverfum me loquebantur: totumque ofipfe quid inde fentirer, ita temperavit refpon-C fictum cum ad id pertinentibus complevit devo­ ipfe quid inde fentirer, i tius, miniftralibus Regis, qui ibi adetant , id fum, ut etiam negando palam faceret quid ani­ mi haberet .* Nullum, ait, in hac parte daboi tacite coniiderantibus, quibus vifum eft idipfuxn aliquid portendere . Expleto itaque minifterio , confilium: quia fi dixero a Deo fufeeptam ani­ marum curam ad regiam comminationem fic vo­ amoto ab humeris pallio cum i ulula, ceteris in­ dutus veftibus facris , cappa clericali fupcrtnjcluntatem oportere relinquere , contra conlcienâa · tiam meam & capitis mei condemnationem loquetur os meum : fi cenfeam regi reftftcndum, Λ quadripartita entem bifloria afferitor , confi­ lio cujufdam fenili vtri monachi e S. Thome ce­ txee qui fui funt audiunt, per quos idipfum inlebratam tone fatffe Miffam S. Stephani protomarDOtefcet Regi : ftatimque ejiciar extra fynago g*m, fit erit fors mea de cetero cum publiais; tyrif , njn entem , ut tene ejus effet natalities dur: fed & prefer morem cam celebraffe cum pal­ noftibus fic condemnatis. Idcirco nec hoc dico,, lio . Et quod clam fecum detulit more majorum eunec illud confulo. cbnrifliam , palam vero gejtandam fumpfent cru­ His ita geftis, fédérant aliquamdiu fub filencem ; itu fe fonUur ad martyrium parent , quod tio : nec erat qui amplius his adjiceret. Et arte quzfita , ut pateret eis exitus , inclufi enim e-1D M fe fa obiturum putebat . Pergunt vero citata rant: Volo, inquit dominusCantuarienfis, loquii fuperiur aiia ; Intraturus cameram Regis , ubi Rex przftolabatur, ad oftium ipfum crucem ba­ Cum duobus comitibus, qui cum Rege funt, quos fic nominavit. Vocati illi , aperto cftio introjejulat propria manu, fequentibus epifeopis, id arunt properantes, cupientes aliquid audire,quodI liter quam decuit interpretantibus . Occurrit Robertus Herefordcnfis epifeopus: Pater, inquiens, regiam iatiaret voluntatem . Artantibus iis ait fuftine, & ego vice capellani crucem deferam an­ dominus Cantuarienfis : Super his, de quibus nos te pnefentiam veftram : fic enim condecet. Ju- -, dominus Rex convenit, confidimus. Et quia non ftius eft, ait Cantuirienûs , me ipfam deferre , habemus ad pnefens eos, .quibus res ipfa magis fub cujus proteftione tutus maneo : & ejus vifo innotuit: ideo ufque in craftinum petimus indu­ cias : tunc refponfuri , ficut dominus nobis invexillo, non eft dubitandum , fub quo principe fpiraverit . Ad hzc Regi referenda mifli funt milito. Londonienfis ad hxc.- Si viderit Rex te Londonienfis fie Roflênfis epifeopi. Londonienfis armatum intrare, gladium fuum fortiorem exeret in caput tuum: dc tunc videbis quid prode­ autem fub vulpe latens, iniunftum fibi pervertit tibi. JIcc, idquit CanrtSrienfis, negotium, dicens Regi, dominum Cantuarien-p runt ·«ι. imk., iu ^uu vxuiuhuuu , fem apud eum poftularc inducias adpneparandaDeo committimus. EtLondonienfis: Stultushadenus faifti, & ab hac ftultitia , ut video, de inftrumenta, ftatuto die rationem redditurus fu­ cetero non recedes. Et proceflum eft. Audiens per objedis : ut fic magis obligaretur dominus autem Rex epifeopum armai um venire , oblito Cantuarienfis ad cxccutionem regi® voluntatis . vel depolito illo gladio , quem dixerat Londo­ Direfti lunt igitur comites ad archiepifcopum , nienfis, citius fecedit in conclavem ulteriorem , poftulatas inducias ex parte Regis deferentes: fi fedente ac feorfum Cantuarienfi folo cum fuis , tamen ratum haberet, quod ex parte fua per cptfeopos Regi fuerat fuggeftum . Quo audito , & paucis epifeopis ex adverfo dc loco fic animo adunatis. Denique vocati funt epifeopi ad Regis Cantuarienfis ait, fe id in mandatis non dedifconcilium , Cantuarienfi fub jugulo relido. Pro­ (c, nec id quod fuggeftum eft fe ratum habere : trahitur tempus, dum queritur innocentis dam­ fed die fequenti fe /Deo auâore, venturum, fic natio. Cantuarienlis firma facie induit conftanficut datum fuerit, defuper refeonfurum . Eru­ tiam. Exiens Rogcrus Eboracenfis archiepifcopus buit ergo Gilbertua Londonienfis , dum videret ait r Alexander i t?» CONCILIUM S"'™ à l > X OO ——----- au clericis fuis, quos ibi invenit: (. erant enim A Deo folo a domino papa judicahdus , cujus eo- — ■ anno ram omnibus vobis prarfcntiam appello; ecdefia chrisii ’k irug,1lcr Robvrtus , Grandis cognomine, fic CHRISTI ,,6,. Osbernu·. a Rondel ) recedamus hinc. Non opor­ Cantuarienfi, ordine fic dignitate mca, cum ad tet nos videre qux hic habenr fieri cito dc Can­ cam pertinentibus , tub Dei fil fua protedionc tuarienfi. Magifter Kober tus ad hzc; Non, in­ politis. Nihilo minus vos , fratres fil coepifcopi quit, hinc recidam, donec videro quid Dei vo­ mei, quia magis homini quam Deo obeditis, ad luntas luper his judicaverit Si pro Deo fic ejus domini papx audientiam fic judicium voco : fic juftitia dimicaverit uique ad fanguinem, pulcritu lie catholic® ecclefi® fie apoftolicx ledis nuCtO& melius vitam finire non poterit . Recidente ritate munitus htpc recedo. Abeuntem illum fequuntur curiales fic invidi, itaque Eboracenli archiepifcopo a camera Regis, vemens Bartholomzus Exonienfis epifeopus , contumeliis fic injuriis traditorem illum accla­ mantes . Ei autem venienti ad ulteriorem por­ procidens ad pedes domini Cantuariçnfis , ait : Pater mi, milerere ttsi, miferere fic noftri: om­ tam , claufa eft janua , nec potuit exire , nullo nes enim hodie perimus odio cabin’s tui » Exiit ibi invento cuftode. Et dum res ageretur in me­ namque cdi&um 3 Rege , ut qui amplius cum tu & dubio, _ .nutu. Dei a ,contigit, claves plurimas Cantuarienfi flaret, publicus hoftis judicaretur , Bin fafciculo 3 muro pendere: quas arripiens quiin capite puniendus Didum eft etiam , quod dam famftiaris domini Cantuariçnfis, unam pqft Jvcelinus Saresberienfis epifeopus, fic W ilfdmixs alteram pôrcntavit, donec aperiret januam . Ex­ Norvficenfis epifeopus , quia adhuc reftiterant , euntibus illis occurrit multitudo morbo regio la­ traherentur ftatim ad fupplicium , in membris borantium, pauperum , fic infirmorum, ac cla­ mutilandi: qui fic ipfi pro iakfte fuaGantuarien- mantium fic dicentium : .Bcnediâus Dominus , qui eripuit .fic falvum fecit fervum fuum a facie fem rogabant. Jnfpiciens igitur Cantuarienfis in Exonienfem inimicorum fuorum : credebatur enim jam fulfle epifeopum : Fuge hinc, air, quia non fapis ca ext indus. Pfzccdcnte igitur fic iubfcquente tur­ qux Dei funt. Exierunt denique a concilio om­ ba languidorum, cum clero fic populo in gaudio nes fimul epifeopi cum tumultu ad C nniarien- fic Iztitia perducitur ad hofpitium . Videns au­ lem, quorum unus eloquens Hilarius Ciceftrentis tem exulrationem plebis , dixit fequentibus fc : epifeopus prorumpens in Vocem: Aliquando,air, Quam gloriola nos proceflio conducit a facie nofter luitti archiepifcopus, fit tenebamur tibio- tubulantis ' Sinite pauperes Chrifti fic noftrx tribedire: fed quia domino regi fidelitatem jurafti, _. bulationis participes omnes intrare nobifeum, ut hoc eft, vitam, membra , &. terrenam dignita­ 'epulemur in Domino ad invicem : fic impleta tem fibi per te fore ialvam , & confuctudines , funt domus fic atria circumquaque dilcumbenquas ipfe repetit, confervandas , fic tu ear nite­ tiuin . Additur cx Quadripartita , tunc contigifie ns deftruerc , przcipue cum fpeftent ad terre­ kgi in menfa ex bifioria Tripartita perjecutlonem nam fuam dignitatem fic honorem .· idcirco te Tiberii, cum rifiitit mdeliat * Confiant ino impera- ' reum perjurii dicimus , fic perjuro archiepifcopo tori hsretico, a e/ao & efi pafim exilium : & ex ie- P'1"' dc cetero non habemus obedire . Nos itaque fic Hione euangelii, itidem legi folih, illud evangelifis: 1 noftra fub domini papz protedionc ponentes, te Si perfccuti vos fuerint in una civitate, fugite ad ejus prxfentiam appellamus luper his refpon- in aliam . Quot abdita a S. Tbonta, tanquam ipfi furnm : & diem ftatuit. Audio, inquit Gmtua- amunciata , ab eockm quamcitius faut adimpleta : cum Deo juvante in Belgium tranijretavit, & apud rienfis. Subtrahentes fe epifeopi , feorfum /edere ex monaflerium S. Bertini permarfit. Alexander autem adverfo diutius in fumrno filentio . Tandem a Papa ifia audient, primum omnium non teneri S. Rege proccflcrunt comites fic barones & plurima Tb. datmationc fua in concihabxio tafta ita declarat turba ad dominum Cantuarienfem. Quorum pri-Q Alexander papa Tbomu Cantuarienfi archiepifcopo. mus Robertus Leiceftrentis ait : Mandat tibi Rex, ut venias redditurus rationem fuper obje- QUod minor majorem judicare non polfit,& cum przfertim cut jure nofeitur przlatioflis, ficut heri promififti tt fa&urum : alioquin audi judicium tuum . Judicium, inquit,Caninari- nu k’bcfle, fic obedientiz vinculo tenetur aftrtfuis, t.?m Divinx quam humanz leges demonenfis : immo, fili comes, fic tu prius audi. Non te latet, fili, quam familiaris , fic quam fidelis llidii: fit prxxipux landorum patruin ftatutis id fecundum ftatum hujus mundi domino regi fue­ manilcftius declaratur. Hzc fiquidem nos, quo­ rim . Ejus rei gratia placuit ei ut promoverer in rum intcreft errata corrigere, & ea quz incorarchiepifcopum ecclefiz Cantuarienfis, Deus icit, refta perniciofum pofiçris exemplum reliquerunt, me id non volente . Nota enim mihi fuit infir­ emendare, folicita confideratione penfantes, fic mitas mea : & magxs pro fuo , quam pro Dei quod cx dclido perfonx non debet ecdefia jaamore acquievi: id fatis hodie palam eft, dum durlm aliquam vel incommodum fuftinere: fen­ Deus, fic ie mihi fubtrahit & Regem. Verum- tentiam ab epifeopis fic baronibus Anglix , quo­ tamen in mea promoiione, dum clcdio fieret , niam ad primam Regis citationem tui copiam firzfentc Henrico rege filio hzrede , cui èe hoc £ _ non fecifti, adverfum te przfumptuolc prolatam, ' pfuin mandatum fuit, quziitum eft qualem mein qua tibi jam didi epifeopi fic barones omnia redderent Cantuarienfi ecdefia: ; fic refponfum mobilia, tam contra juris formam, quam con­ eft , liberum fic abfolutum ab omni nexu curia­ tra ecclefiaflicam confuetudinem abjudicarunt , li. Si igitur liber fic abiolutus, fuper his a qui­ pnefertim cum nulla mobilia przterquam dc bo­ bus fum liberatus, nec teneor, nec volo de ce­ nis ecclefiz tux habueris , irritam penitus ciIu tero refpondere. Et hoc aliter fe habet, inquit cenfcmus , fic eam apoftolica auâoritate cafta, comes, quam Londonicnfis Regi fuggeflerat. Ad­ mus : ftatuentes ut nullas in pofterum vires ob­ jecit Cantuarienfis : Ad hzc, fili comes, id at­ tineat , aut tibi vel fuccefloribus tuis, feu ecdctende . Quanto dignior eft anima quam corpus, fix tux gubernationi commiflx, aliquod in po­ tamo magis Deo fic mihi teneris obedire quam fterum prcjudicium valeat vel Izfioncm afferre. Hac Alexander papa, fw; (f aliit datii litterit temno regi. Nec lex, nec ratio permittit , ut filii patrem judicent, vel condemnent. Unde Re­ reftituenda mandavit qiut Jublata fuifient ipfi arcbi gis , tuum, fic aliorum declino judicium , fub epifeopo, five aliit otccfiom ipfius Tbomt. CON- ’ SS r ALfXANbR 1 LOI Rt.C V. III. 14 M C t Kl N C C b IRIDBItlCUS I. IMF. t · LUDOVIG.Vll.fK R I LOL c^“ Zn CONCILIUM Pro f» ?. auxilio Terrai Sanitz ferendo celebratum REMENSE ab Alexandro III. P. anno Chrifti 1164. Λ»ι T TUius Concilii meminit Vaflcrburgius afle- A tum oportet, quo Chriftiani in Oriente a Nor'· A JL rens illud poft Turoncnfe habitum fuifte , radino Sqlrano Alcpenfl ingenti clade affeci i funt. *·<«<. ' Chriftianorum rebus in ardum redactis m Pale- Unde Ama Incus Hierofolymorum Rex Ludovico a Duchefnioto. 4. recitatam , in qua air : Per prafentia feripta deflendam onmibar CInfttanorum, qui inTerru Sou­ tam Nobilis , quam Clericus per quatuor annos th JeruJaltm funt, ereElts Turearum comibus ,decx viginti folidis annui reditus unum pendere te­ pnfjionim fijblinhtati Veftra licet cam jam forte nebatur. Memoratur iftud Concilium a Monacho audieritis, exponere dignum duximus . Nobis apud Anonymo S. Vitoni Virdunenfis , qui continua­ ^tgyptuni cum Sjracuino dimicantibus, & per vir vit hiftoriam VirdunenGum Epifeoporum a Lau­ tutem dominica crucii , inde eum maxime, fi ibi rentio Leodienli ad S. Laurentium , Monacho pcrmarfiflet, usuverfitati Cbrijlianitat.s nociturum ' feriptam torn. ii. Spicilcg. Dacheriani recita­ a expellentibus, Jatlum eft, ut Cor.ies Tripolitanus , Ô" Princeps Antiocbenu< cum multo exercitu ad li­ tam. Ibi enim pag. 337. de Conone Abbate S. Vitoni Virdunenfis dicitur: Nec filcndum arbito or, berandum caftellum prope Antiaehiamfitiim, njmine quantum honoris domnus Papa ei impenderit, quan­ Haring , quod Noradinus cum mnumera multitudine tum que gratia ipfi accreverit ; qui cum tdemdomiobfederat, irent, & auxilio divino hoftibus eorum nui Papa ( fcil. Alexander III. ) Concilii gratia adventui cedentibus liberarent. Accidit autem , ut de more celebrandi Remos adventjfet, & amnes tam dum profato , Princeps fcilicet il come i non conten­ Abbatet, amm Epifeopi in fuis fedibui, & jubfelti tanto Dei beneficio'fuperbe hojiet ad loca natura­ liis refcdiftent, contigit tandem venerabilius Patrem liter munitiffima infequereatur, ipjbs ab hoftibns ca­ ntftrian Cononem illo tardius adventore , qui cum pi , & omnem fere eorum exercitum partim capi, indutus fueris veftibus Concilium introi/fet, nec ha^ partim occidi. Additus eft praterea huic dolor dolori, beret fedesn , in qua potuijfet refidere, humi r.-Je- Nam *’ * traditorum ' ' r ' *' Noradino '' manui prafato , cum ’jddit. Ad quem cum Dominus Papa oculos inclinafhuc in^Egypto eflemut, Panudium, quod vulgo Et fjei; Hsc eft, inquit, qui gratia majoris honorem linas dicitur, tradiderant. Sic itaque quqfi in an& reverentia potiaris favorem omnibus, ex quo ci- gufti* pendulo fanfta laborans Terra , veftrum & falpmavi, nobis exhibuit : & e vefligio mifit ei in veftrarum potijfimum , quod fibi efficacifiimum fore argumentum dilefiionis curulem, in qua Joli tui erat fperamus, nobifeum implorat auxilium. Kaiett.Da­ refidert , quallle humiliter, tX cum gratiarum atum Antiochia 1. Idus Januarii . Quas litcr?s cum Eiume recepta , defuper refadit . Ita Scriptor ille Ludovtcus Rex accepiflct tx cum Alexandro III. ftina, & in eo aftuin de fuppetiis ferendis , ec Franciæ Regi Icripiit Epiltolam -collefta per totam Europam facienda , vectigali a Rege Frapciz ob id impolito , quo quilibet «qualis. Concilium autem iftud anno 1164. congrega- 488» communicaflct, Concilium Remcnle Tcrrz San&z convocatum eft. ad auxilium «· 4> 48 $· 4> ·$&· «§9· 4> 48!> 4> CONVENTUS GAL LICA NUS Ab Alexandro III. P|p. coa&us, ut puritati Théologie profpiccret. b« r. F«r E eo Chronographus Reicberfpergerfis ad Ann. DParifienlique epifeopo fub obedientia przcepir, ut D Chr· 1164. hac habet : Ipfo anno, aim per totam Franciam multz & variz (ementite habe­ . .Franciam eas compeiceret. ■· per totam Sententia autem de gloria hominis in Deum aflumpti, & rentur de Fide inter Magiftros Francigenas, in Deum nati approbata eft ibi coram Papa ac A- lexander papa convocaris in unum Scholafticis , dc quibufque literatis, in ipfa vigilia Nativitatis Domini ufque ad tria, ut fertur, millia vel ul­ tra, cum alien tient ibus fibi dominis Cardinalibus condemnavit , & omnino interdixit omnes tro­ pos, & indifciplinatas quseftiones in Theologia, Cÿ» roborata, confcriptis inde centum quinquaginta Et forte Conventus hic Parjfiii habitus eft, cum hot anno M. Aprili ea in urbe Alexandrum 111. commorantem reperiamw ex Gallia Chriftiana in Epifeopir Paryienfibus, & Ea. lao. to. i. Hift. Univerf. Parfienf. p. jtd. & amplius auctoritatibus. VIENNENSIS IN GALLIA CONVENTUS Pro receptione Guidoms Cremenfis antipape coram Reynaldo Colonie^ convocatus, yfcw UÔ4. lâore III. antipapa fatis funâo, Guido Cre- Eventum t. P·*· '*'■ ir. V meniis fub nomine Pafchalis III. aifumptus ibi convocavit archiepifcoporum & prin- Quid ibi Gt aâum in caufa ecclefiz eft a fchifmaticis. Eieftum ftatim admifttPride- difeimus ex epiftola eius, quem S. Thom. Can- ricus I. imperator; eumdemque ut Galli recipe­ rent Reginaldum Cotonienlern Archii iepifcopumad tuarienGs archiepifcopus cos mifit . Veniens ille Viennam Ctncil. General. Tom. XXI. 1 cipum . <--------------- coq ------ Galliz, Romam pro fua caufa ablegaverat. Itaenim ad illum fer ibit : Cancel “ ’*» larius lariat imperatorii imperator'! ventent Mciexam , archiepifcopo· Gggg t*at* «m» CONCILIABULUM quamplxres toavocavit , jrimoqm militee ad efeu ι»04 inpwrtt qu&vit. Poftseeodxm de receptione GuiCHMiSTI quem imperator receperat, inftmetiffime fingulos eonvenit Ai fpe if dqfiderio fm privatus eft. Quidam emm eorum ipfum Gutdonem coram eo excommonican parati faciunt hfe vero tun uau poffft juxta votum /mtm prfirere, mdi- GT CONCILIABULUM _____________________ cm· ft habiturum. Hrc de Viennenfi conventu Exist cpiftola in regiilro epiftolarum in caufaS. Thom® Cantuarienm inter opera Chriitiani Lupi to.X. epift.IIL pag. 67. edit. Vcnet. NORTH AMPTON1ENSE Quo S. Thomas Cantuarienfis archtepifeopus condemnatur. Addo 1164. habitum. ’J^Qrtbamptonienfe concilium non quidem omifitB IN Labbeus ; fed 'xm excerpta a Baronio en Annahbus relata profert, integra jufina ejui odia, quona exbibcntxr in vita S. Thoma Cantxarieqfis a quatuor AuRoribus coesvis deferipta omittit Id •fuo ctnfilio aftum ah eo fit , ignoro , ficut neqm compertum habeo, cur Anglus conciliorum colkRor Vilkms concilii bujus afta univerfa intra epi:. -nen ~ modo naufragari, commoti aliqui eorum fponte fe obtulerunt & fidejuserunt pro eo . Et erant fidejuflbres qujoque: unufquifque pro centum li­ bris . Et hoc aebim feria fexta , fuit fecund* concilii aûio. In craftmum vero, cum federet archiepifcopus fcortim in quodam conclavi cum fuis cocpifcopis, ex ediâo regis feris objeâù, ne pateret exi­ Aadulfi dt Dittto concluferit . Proflat igitur inte­ tus, propofitum ell ex parte regni adverfus ar­ gra exhibere ex bifloria vita S. Tbomr artparchiepifcopum* quod cum haberet vacantes epiltita. Ita ergo ibi cap. 1J. copatus 6t abbatias , fit multos reditus domini Et preter tempus, locus etiam determinatur, regis per annos plurimos in manu fua , nullam nobile videlicet illud & regium caftrum , quod cis fuper his reddidit rationem, quam nunc fibi dicitur Northantune . Ad diem fit locum hunc rex requirebat exhiberi. ex ediâo regio regni pontifices uaiverfi & pro__ __________________ , _______ Et reddente rationem, rationis________ fumma_____ taxaceres diftriaiiTime coguntur. Fada igitur concio- Cta, videlicet ducenta triginta marcarum millia . ne rahitur in caufam archiepifcopus , quod ad ...... In palatio vero fic qui ad concilium venerant uniquamdam regis citationem fe in propria perfona verb, jam audientes hoc obftupuerunt . Et jam non exhibuerit. Qui licet fe fulficientemrefponpafllm fubmurmurabant folam captionem archifalem pro fe mififlê probaverit, tamen omnium prcfulis fupereffe. Alit vero etiam graviora lui· procerum dc etiam pontificum judicio mox om­ picabantur . Et hoc quidem jam pat&m. Super nia crus bona mobilia funt confifcata, nifi for­ his, inquit vero archiepifcopus, prudentiores <*te regia clementia vellet temperare judicium . lumus confulere , & dt canfultu refomdere. Dum Q»od it* vuigo dicitur, de omns mobili fuo in re­ igitur pontifice* qui aderant, quid fuper hisrefgts mifcricordia judicatus eft. Dum vero audiflêt pondendum, agendum ve effet requirerent, HenTe jam judicatum fic· Q*ak, inquit, fit judicium ricus, tunc Vmtonicnfis epifeopus, qui quidem 4oe, mv etiam tacente, jacula poft futura non ta­ archipnefuli favit, fed propter metum occulte , cebunt . Nova quipf-e judiciorum forma hac eft ; for­ quod in eleâione archiepifcopi , tunc Cantuarienfis archidiaconi, dc regis cancellarii , «b orote fecundum novos canones apud Clarendune promul­ gato s. Siquidem a foculo non eft auditum , quem- nibus curir nexibus Anglicane ecclefi® redditus quam^Cianiujrienfem arcLiepi/cop^m curta regumDfuerit abfolutus . Et quidem hujus tam evidenti teftimonio reliqui epifeopi deeffe non pote­ Anglorum pro qxaiic.nqut caufa judicatum : Tum printer dignitatem rclcfia, tum pnpter auRxitarant Verum Londonienfis epifeopus Gilbertus , de­ teni perfona, t»m quia ipfe r'gum omnium , qui m canus ecclefi® Cantuanenfis , inquit : 5» Pater regno funt, fpir-.tnaln pater fit , & oi id femper es deferendum ab omntous . Verumtamen tnulto recolis , -unde te domrnus rtx fuftulerit, qutd tibi magis, quam de judicio vel proceribus judican­ contulerit, confideret a temporum malitia , quam rui­ tibus, de confratribus fuis, &. coepifcopjs quere­ nam catholica ecclefia Ù* nobis omnibus paraveris , batur , novam, dicens , formam hanc , & ordi­ fi in bts reri rqfiftere volueris, non folum arcbiepinem judiciorum novum , ut archiprxful a fuis fcopatum, fed »" centupla, fi tanti fuiffent, cedere fufiraganeis, aut pater a filiis judicetur. Et haec deberes. £t forfitan, fi banc in te rtx videret bafententia fic lata in archiprzlulem , fena quin­ müitatem, te in unsverfum refti tueret . Archiepi­ fcopus inquit.* Satis innotuit quid confulto refpouta , prima fuit concilii aétio. deris. Deinde Vintonienfis fubintulit · Hac for· Die vero fequenti reX ipfe exegit ab archiprxfule pecuniam, quam, ut alfeidbat cancella-, ma copfilii catholica ecclefia penitas perniciofa, not rius, nine & fe acceperat mutuam ; argenteorum ' omnes obligat & confundit . Quod fi archiepifcopus videlicet libras quingentas Quas licet Archiprasnofter,6* totius efpglia primat, nobis id reliquerit fui a rege fibi donatas, non mutuo acceptas, m rxemplum, ut ad nutum comminationem princi­ veritate affirmaverit , bas tamen regi Calvendas pis quifqut epifeopus authoritati & cura tnimarum adjudicaverunt xmuli , eo quod archipnelu) pe­ fi·! commifia debeat cedere ; qui: erit de catero fla­ cuniam illam, etfi donationis titulo quem tunc tus ecclefia, mfi ut nulla agantur de jure, fed om­ nia confundantur pro libitu ’ Et fic erit focerdos , probare non porei at, confefius efl recepitfe Ad­ judicata fibi pecunia , exegit rex cauiianem . ficut populus. Hilarius Ciceftrenfis epifeopus, qui Quod cum facere moraretur archiprrful, diftum & ipfe gloriofus in verbis, fubntnxit : Nifi tem­ poris inflantia , & catholica ecclefia perturbatio oeft ei in faciem , quod aut caveret , aut rdmaoeret. Verum nonnulli, rege jam ex direfto ad liud exigerent , flandum utique effet verbis fenten­ ♦erfacte , videntes arciiiprafulem «b omnibus, tia . Verum ubi nutat canonum authoritas , pluri­ mum fubftrabtndam eft feveritati, ut in eo perficiat etiam fuis fufiraganeis deuiiutum, jam quodamdsf- «ioj NORTHAMP TO NIE NS E. txod f9* f9?·* deftrmre favero mrrt&io .After diem quievit; io fecundam feriam citatus , -■— rr4Jwrfirw ’ & expeâatus Archiepifcopus ad agnomen . Vc- αμνό ' ‘ ~’ “ "X*· wAwr^./irfArfrm“ rum ea die, in ipfo etiam noâe diei , gravift»- CHiusrr C”ù/T CHkiSTI Λ·* .· Air fnftrt procedamus U , «Ur fo ma paffione iUiaca percufluseft. Nam &ca mul­ teities vexabatur, cacent» quod non poflet fediait : Peetet vitam bomhis iftixs & fanguhem re­ refto erigere. Omnfeus vero hanc fidam , non frivi , mcefariepm erit alterum bomm, aut arcbi- veram infirmitatem arbitrantibus , dc majoribus mifiopatm, aut vita cedandhtm . Qus fibi fruDut regni proceribus, qui convenerant , ad archiepi­ de arcbiepifcepatu proveniet ? Sed proinde vita cef- fcopum mittunt , ut veritatem explorarent , flt ferit. Nec id vel aliud video . Exonienfis au­ ad curiam citarent - Qribus ille: AWte, ficut ip­ tem epifcopus Bartholomeus ait. Palam efl quo- .fi ttmui, ad rarfens oorirr aryarr ; /rd pw certe jnum dies mali font . Et fi poffemns fub diffima- faintis, favente Domho, cras exhibiturum «w «latienù umbra bujus tempeflatis impetum pertran- ria, ÎJ hfi aliter daris», ή loBita vehendus t»· fire . elegi id pracisme pibcnrandxm . Sed me ad dem . Ea die fermo percrebuit , fle a nobilibus id facile perveniendum , nifi plurimum fubtrabatur quibufdam Thomas nunciatum eft , quod G fui feveritate. Temporis nUatu id requirit, sujoshBi copiam faceret in curia , vel trucidaretur , vel eum non generalis , fed perfmalis bac perfecuth . in carcerem mitteretur . Timens igitur fibi ar­ Satius eft igitur unum caput in parte periclitari , chiepifcopus, eo quod necdum fe martyrio fentiebat idoneum , a quodam religiolb accepit in quam totam jtnglicanam ecclefiam inevitabili dsfcrimhi exponere. Vigomenfis vero epifcopus Romonitis , quod in honorem beari protomanyris gerus requifitus & ipfe , quid inde fentiret, ita Stephani die poftera miftam celebrarer , ne ad­ temperavit refponfum, ut etiam negalhdo palam versariorum protervitas adverfus ipfum prervaoftenderet, quid animi haberet. N/Slum, ait, fe leret.f ( In craftino vero, que vulgo dies martis dici­ bae parte dabo confilium . Çaia fi dixerit a Deo fxfceptam animarum curam ad regiam voluntatem tur , que & archiepifeopo vere martis illuxit, ante­ tX commhotionem oportere relinqm , contra confciquam curiam intraret, conveniunt ad eum pontifi­ entiam meam , tl in capitis moi condemnationem ces ; attoniti quidem fic exterriti propter audita. loqmtur os meum. Si fentiam regirtfifiendum, ec- Unde non aperte propter enormitatem , fed fub ce qui fui funt audiant , per quos id ipfum hnote- quadam infinuationis fpede, artificiofe ei fuadefcet regi, ftatimqm ejicerer extra finagogam , it bant, ut i| ipfe de omnibus, dt de ipfo archiepifefit fers mea de catero cum oubliât ^sftibus , dxCcopatu regi'is fe per omnia voluntati fubjiceret fit cmdnenatit. Idcirco nec boc dico i arbitrio: fi forte fic poflet regis ira fedari &in-------------Jt His ita getiis fédérant aliquandiu fubfilentio: dignatio. Adjicientes etiam quia nifi fieret fic , Nec erat qui amplius his aliquid addiceret . Et jam audiret fibi in curia perjurii crimen impo­ arte qusefita, ut pateret eis exitus, indufi enim ni , tamquam proditorem fodicandum , eo quod erant ; Polo, inquit dominus Cantuarienfis , lo­ terreno domino honorem terrenum , fidelitatis qui cum duobus comitibus qm cum regefunt. Qpot juramento comprehenfum non fervaret : regias videlicet ipfis confuetudines non obfervans , ad dc nominavit. Vocati illi apertis oftiis introie­ rant properanter, credentes aliquid audire,quod quas etiam fpecialiter obfervandas nova jurisjqrandi obligatione fe adftrinxerat. regiam fetiarec voluntatem. Adftantibus h·*, ait Opibus ipfe rcfpoodit.· fratres mei, ficut jam archiepifcopus: Super bis , de quibus nos dominas ( rea convenit, confulimut. Et quia mu balemus ad ctmiiu , fremit contra me mundus . hfxrgit im­ prafens eos, quibus res ipfa magis innotuit , ideo meent. Sed quod plange locbrymobilixs, quia caterii refote in crafthum oetHmot inducias , tum refpon- eft deteftabilius , & filii matris mea pugnant confiari , ficut Deus nebis infpiravrrit fieri fient Dens nobis infpiraverit . Ad haec regi tra me. Et fi ego tacuero, facula poft futura enardeferenda mifli funt Londonienfis & Roffenus Drafen», qualiter me folum deferueritis h eertemi­ epifeopi . Londonienfis fub vulpe latens injunne . Qualiter me arcbiprafatlem veftram tf patrem, âum fibi pervenit negotium, dicens regi, archi­ qxantufaumque fim peccator , per duos continuos dies iis jam judicaveritis. Et adduc conjicio est iis qua epifcopum apud eum poftulare inducias ad pneparanda inftrumenta, quafi ftatuto dic rationem dicitis , vos mn felscm fe civili , Jed in criminali redditurus fuper obje&is , ur fic nugis obligare­ caufa, i» foro foculari, judicare me parafes . b'etur archiepifcopus ad exeeutionem regie volun­ , rum communiter vobis omnibus h virtute obedientatis . Direâi funt igitur duo comites ad archietia, fatb ordinis veftri periculo, boc hhibeo, ne de­ pifeopum poftulata regis ex parte deferentes : fi inceps hterfitis jxdscie , pw mea perfma judica­ tamen ratum haberet, quod ex parte fua per etor . Quod ftit» ne faciatis, matrem mftram, em. pifeopos fuerat regi fuggeftum. Quo audito, ait nixm refugium oppreffbrum, Romanam ecclefiam ap­ archiepifcopus!, fe in id mandatis non dedifle , pella . Et fi, ut rumor jam in valgo eft , faculaneque id , quod regi fuggeftum fuerat , ratum res i» me injecerint manus, vobis itidem in viria­ habere ; fed die fequenti, Deo authore, & ficut te ebedientia pracihmus, nt pro patre veftro D ardatum fuerit, defuper refponfurum. Erubuit er '■·-­ —cbiprajnle t quam decet, ecckfiafticam enerceatis cengo Londonienfis, dum videret le incidiflê inila- furam. Unum anteiit fetatis, quia fremat mandas, queum, quam jecerat ad Patrem fuum decipien­ infitrgar mimicus, cremet corpus ; caro quippe in­ dum . Soluto itaque concilio, ea diedifceflerunt firma , ego tamen , favente Domine , nec turpiter ab invicem . Multitudo vero militum , & alio­ cedam , nec creditam mihi gregem enormiter dere­ rum, qui cum domino Cantuarienfi illuc conve­ linquam. Verum contra pradidum archiprafulis nerant, regio metu perterrita feceflit in pariem, prcceptum Londonien!» epifcopus confeftitn ap­ & amplius cum eo non ftetit . Quo comperto pellavit; dt Vintonienfis. Sub tanta, inquit,par­ circuire fepes & vicos , fit ad fe vocari paupe­ tis atrimpee, difinantia pax perpetuam relegatur, ttec fpes quidem gratin poterit afUmari . res , claudos , & debiles , dicens per talem mi­ Igitur pontifices omnesdifcedentes, ad curiam litiam provenire poffeceleriorem viâoriam ,quam per eos qui tempore testationis turpius recefproperabant, preterquam duo, qui archiprcfulis ferunt. thalamum tardius ingredientes, iecreto conforta­ In craftino vero, dominica videlicet die, pro­ bant flt animabant Archipnefuletn . Nempe dofanai General. Tom. XXI. Gggg 2 tntnu» MP' “αμμτ.'^ “ CONC1LIABULUM lt0| £5* minus Vintonieafis Henricus : qui quia archiepi-A . ricis fuis, quos ibi invenit : ( erant enim foi ma- ——- — ·—— —oRopum coofecra vcrat, amplius compatiebatur ■£· gifler Robertus, Grandis cognomine , & Osbcr- anno CHaîsTi ’ & Saresbcrienus Jot'elinus . Et hi tameni tus Anmddli ) Recedatmu bdm . Hem decet au •u«T propter metum occulti. Et poft epifcoporum di- videre faa bit bebem fieri dto de Cmittarteji . icefl'um cito intravit ecclefiam , & ut pramcni» Magifter Robertas inquit. Ata bme. recedam,do­ tus erat , miflam ipfemet de baato Protomarty- me videro, fxid Dei vobmtat foper bit judicave­ re Stephaoo celebravit. Et erat miflss introitus: rit. Si ore Deo & ejxr jaflitia dimicaveritis c[· £tnim ftènal fwipti , tf mt lofte- fm ad fngnmtm , jmlcbrixt vel melini vitam fi- * banexr. Et hanc quidem miflam, praeter morem mvv mu foterit. co die, qui fcftus non erat, cum pallio celebra» Cum autem quidam, qui oftiarii dicebantur , vit. Mùiiâerialcs vero regis cui ibi forte tune cum virgis fic baculis de emaculo, in quo rex aderant, id tacite confiderabant ; quibus vifum erat, cum magno impetu defeendiflènt , fit vul­ eft rem ipfam aliquid pnetendere. tu minaci fic digitis extenfis verfus archipmfiw Mifla tandem cum debita devotione celebra­ km refoexiflênt, quotquot in domo erant, cru­ ta, amoto ab humeris , ad quorundam amico­ cis fe fignacufo fignantibus, archipneful inclinarum & familiarium fuorum fuggeftionem, pallio g to capite , fedenti ad pedes difeipuio inquit ; cum infula, eseteris indutus vatibus facris, cap- ~ Timeo ----- 'jam -*— tibi ‘JL: . Kerxmtamea rx--------------- -··tx -am* timeat .* AdJ*’ pa clericali foperjcda, proceflit ad regis curiam bxc eaim corotm mea partxepj erit. Cui mox difcipulus inquit : Nec tibi timendam , me mibi iturus. Et quoniam ex auditis timebat fibi ut homo BrucHH enim nobile iûpd trixmfbale vtxtllxm , fecum ipfemet, fcd etiam ccdefiafticc commu­ mna pueflati fanihàn iU terribile , m f·· multi nionis portabat viaticum, Euchariftiam fcilicet . bella multa viemur. Memento ipttcr te fomdam Uade jam audacior faftus & fecurior, tamquam extitifie regii Anglorxm .... fi ad praedam, leo ifte evangclicus, ficut didum Dum ergo magifter fic difcipulus fic in au­ eft, ad curiam properabar. re colloquerentur , veniens Bathomeus Exonienfis epifcopus , procidens ad pedes archiepifcoIntraturus cameram regis , ubi eum rex pr*ftolabatur; ad oftium ipfum a crucis bajulo cru­ pi , ait : Pater , miferete tni. Miferert CTcem accepit, & palam eundis videntibus ipfe eam /Iri. Omner enim bodic perimat odio capitit tai. Exiit namfae edi&xm a rege, at fxi aitpbatcnm bajulavit, fequentibus epifeopis, &id aliter quam decuit, interpretantibus. Occurrens Robertus He- artbiepifcepo artbiepijcopo flaret, /Uret, fabliau beflit be/tit jmiicaretar jxdkaretxr , m r» refordenfis, inquit: Pater fo/tim , tf ego victco-Qcapite peeniendxt. Didum eft etiam, quod Jofelinus- c Saresbcnenfis , fic ·VVillelmus Norvicenfu peUani meem deferam ante prxfentiam veftram . ~ — ------ 1-----“*"·· ·-K’ **--epi­ Sic enim condecet. Archiepifcopus ait: Jxftxm eft fcopi, qui adhuc reftiterant, traherentur ftatim me ipfam deferre, /«i cajat protediom txtar ma­ ad fupplicium, in membris mutilandi. Qpi & ip­ neo , O eme vifo vexillo , w» eft mibi daiitanfi pro falute fua Cantuarienfem rogabant . Itituens igitur archiepifcopus in Exonlenfcm , ait : dxm , fob qeet principe niilitem. Londfnienfis ad «m ftfit ea faa Dei font. hax : Si viderit rex te armatam intrare , gla­ /qgc btne, Pontifices ue licenua regis inarati a proceri- dium foam fertierem exaret m capat tnxm . Et bus per fc feorfim inierunt confilium. Res enim txnc videbit qxid prodmnt talia arme taa . Archicpilcopus inquit : Hm Det comrnittimat . Et in arfto erat. Siquidem aut regis indignationem Londonienfis: Staline baDenat foifti , tf ab bat incurrerent, aut una cum proceribus archipnetulem fuum fuper caufa crimiuis condemnarent . flnllttia, at video, dr extero «m recedet. Et proQuod quidem propter nimis manifeftam fanda­ cefliim eft . Audiens autem rex archiepifcopum rum fanftionum prcvaricationem non audebant. armatum venire, oblito vel depofito gladio illo, Unde in arfto pofiti volvunt fic revolvunt, quid dc quo dixerat Londonienfis , citius receifit in conclave ulterius . Sedente hic feorfum archi- D agendum . Qualiter hec evadenda foret necefliepifeopo fofo cum fuis epifeopis ex adrerfo , fic ta> . Et - demum de communi omnium confilio hoc continuatum eft, quod archipnelulem ad Ro­ foco & animo adunatis. Vocatis igitur praxonis voce pontificibus & manam fedem de perjurii crimine appellarent , fic regi ie obligarent in verbis veritatis protnifproceribus univèrfis, gravem & grandem rex de­ fione, fc omne opus fic operam ad arcbipnrfuponit querimoniam , quod archiprsful in igno­ lis depofitionem pro viribus adhibituros fuo hac miniam ejus ficregni fic intraverit curiam, non tanquam regis fcd proditoris, fed de proditione conditione , ut rex eos de beneplacito fuo ab fic notabilem reddens . Inauditum a fieculo in hoc, quod tunc imminebat archipracfuli, abfolveret judicio. .Regi igitur fe ita obligantes, exi­ curiam alicujus regis Chriftianat profeifionis hoc erunt a concilio regis omna fimul epifcopi ad faftum. Gunfti ergo regi teftimonium perhiben­ archiepifcopum. Quorum unus eloquens , Hila­ tes , dicebant, illum vanum femper & fuperbum extitiflê. Et ignominiam hanc non in folumre- rius Ciceftrenfis epifcopus, prorumpens in vocem ait : {^tendam nofltr faifti arcbiepifmpat , tf temS:m, fed in regnum totum, ipfos omnesredunare. Et hoc merito regi accidiffe , qui talem barnnr tibi obedire ; fed fma domine regi jaraflifi» , cui"fubjecerit ~delitatem, boc eft vitam, membra , terrenam difecerit fibi fecundum in _____ , , „&t________ ___ . mes igitur paflim gnitatem fibi per te falvam fore, tf cotfnetxdine/ , omnes parem nullis fit manifefte proditorem conclamabant , qui do- fxat ipfe repetit, cmforvandat, tf tx niteric eat mino fuo regi , a quo tot & tanta bona’ acce­ deftrmre, pracipxe tamen fxa fpe&m ad terrenam perat; non jam honorem terrenum , ficut jura­ ejni dignitatem tf bonorem, ideirco te ream perjxrii dicimu, tf perjxro arcbicpifoopo de catero nm verat, fervefiet ; fed potius in fafto hoc & re­ babemxi obedire . Not itafm tf noftra fob dommi gi fit regno perpetuam proditionis maculam imprefliflet, & propterea m eum , tamquam rexit papa proteffione ponentet , te ad ejxt prafontiam perjurum fit proditorem, animadvertendum . Et appellamus, foper bit refponforxm . Et idem (la­ tuit . Archiepifcopus inquit ; Andio . Subtrahen­ fuper hoc clamor invalefeebat. Unde fit audientes lux per totam aulam , tes (eipfi feorfim federe ex adverto diutius in fummo filentio. tremore & horrore concutiebantur . Exiens au­ Jam igitur terror fit horror, plufquam prius, tem Rogetur Eboraccnfis archiepifcopus ait do ani- 1X0» ■■ ■ NORTHAMPTONIENSE. i*«o *Af’ Λ**β,β?“η euni Pf’oc*p2’’B · Aextindus. Precedente igitur dc fubfeqoente turba........... ■ •jHHiiififaw lubtraCus, tedenca protribunau,cer- rius archtpnefiili imminere . Er tunc fiquidein prindpes, dc quotquot regni majores aperuerunt ora fua, ficut leo rapiens dc rugiens , dc perju­ rum ac proditorem arduprefukm judicarunt. Tandem a rege proceterunr comites, barones, dt plurima turba ad archiepifcopum, quorum pri­ mus Robertus comes Lekeftrue ait : Maadat tibi rex, at veauu redditanu rationes faper objôtis , fient pridie prmififii te faibcrxne . Aifaùa asedi jndiciam . Archiepifcopus. inquit ; Jodicixne ? Et furrexit dicens. Ioeetfiti cornes , & ta prias aadi. Aha te latet, fili, onaae faaeilsaris regi , tf gtMt fidelis fecxndoxe fiatnm bofefeoodi fittrute . B pauperum cum clero dc populo, ia gaudio dc *NNO “«Λ."· delicet beati Andren reltgioiorum monachorum conventual· monafterium. Videns autem exalta­ tionem plebis fequentibui fe dixit .* Qæat giortonite pMfmi Cinfi , Mfa mlnfariostr par­ ticipes omnes iatrssrt mbifenm, tf epaleantr in Do­ mine ad invicem. Et impleta funt domas & atria circumquaque difcumbentium. Inter epulas acceflcnau Loodonienfis de Cîceftrienfis epifeopi ad meatam , dicentes fe viam pacis invenite. Requirenti archiepifcopofubqua­ _____ , li forma , __________ inquiunt : pecmisme nitr te tf r^m Si 'igitar neêènm pignoris dao oeaneria Cnjns rei gratia plaçait ei , at pnoeeverer ia or- vefira, Occeferd tf Mtcncbeobasa, regi signaveris cbeepefeepam Cantoariafis ecclefia . Deos feit , nee «d tempos , crtdimxs food‘ inde ’ pacamus: Et mo­ id nos volente . Nota enisa aribi fait bfirminu neri* rfanabit, dT pecimùm remittet, tf gratiam mea. Et magis pro feto, paas pro Dei amore ac- feutm tibi txtiai reftitmt. Ad hax archiepifcopus : rtfevi. Id fetis bodie palam efi, dxm Deas tf fe Hecla mnnerinm fait ^modern Cantaarieifis eccle­ mibrfisbtrebit , tf ip/am regem Vernmtomen in fia , at accepi , f»ad rex mode tenet »· dvawnfe . mea promotiom, dam ele&io fieret profecte Herni­ Et licet ad ejas reftitatimem Cantaarienfi ecclefia co regis filio tf borede, exi tf boc ipfam manda­ competit rei venditatio, tamen bis fieri temperibas tam fieit, qnafitam eft: Daalemme redderentCan- omatm as· feero. Nibüomsmtt vel cafeslibet txrbatncrirfi ecclefia ? Et refponfetm eft : Liberam tf timis fedonda, vel reexperaada regia gratia con­ fwetam ab omni uxa carinii . Sic igitar liber tf fit , onfam jari, f«sd «· illo maaerio Ccatxarieaabfelotas faper bis , a ^aibos fan Uberatas , mc fis ecclefia bobere dicitor, tenanciarem: cailibet pe­ teneor, nec volo refpendere. Comes inquit: Etboc rstato vel diferiaùai capot iflad opponerem. Et ca­ aliter fe babet, yum Lmdminfis regi fyggefièrot. put tetigit. Indignâmes ergo epifeopi. regreffi Adjecit archiepiicopus: atdbac,fili comes, id at-iC funt , base régi Blindantes . Et accenfa eft in tende . Quoto dignior eft animo , qoam corpas, his regis indignatio. tanto magss Deo tf mibi teneris obedire, gum ter­ Prandente igitur archiepifcopo, infra pranden­ reno regi : Nec lex nec ratio permittit , at filii dum, in ecdcfiaftica Hiftoria tripartita de perpatrem judicent, & condemnent . Vade regis tf fecutiooe Liberti epifeopi leâio mit . Ubi cum illico evaogtlii, fcilicet ; Si vu perfecati fntrint team , ^f aliens* declino fesdiciam , fab Dee fo­ to a domino papa jadicendxs , cxjns coram vobis m ifta cevitate, faite m atiaae, interpofitum au­ omnibxs prafentiam appello , ecclefia Caatnarieufi , diret, refpexit ad difeipulum qui fcripfit h«c . ordine tf dignitate mea, cam adbocpartiaentibxs, Et ut cognofd poterat, ficut mox exitus proba­ fab Dei, tf feu prott&ime pqfitis Nibileminxsvos vit, evangclicam jam animo conceperat fugam. Hymno vero dido archipoaful furgens a mënfa, confefttm Hogerum Vigornenfem , dc Robartum Herefixdenfem epifeopos , dc Rotenfem epifeopum, proprium capellanum fuum, ad regemmide terra fua egrtf· Abeuntem itaque archiepifcopum profequun- fit, — , ponulans ,______ ab „ eo fecnrum ______ ______________ ___ tor curiales mundi, contumeliis dc injuriislacef-nfum ’ Qui cito reverfi retulerunt regem rtfpoafirum, proditorem dc perjurum acclamantes. IIdite, quod in craftino ad concilium hoc difle autem gaudens ibat a confpeftu concilii t ' ferret. quoniam dignus habituseft pro nomina Jefu con­ Ipfo die duo magni dt fideliffimi proceres ad tumeliam pati . Hamedinum tamen comitem , e λ in ipfo nodis confinio acceterunt, vultu dc Ranulfum quendam, pro ceteris éi maculam m ierabiles & lacrymofi, tundentes peftora fna, proditionis improperantes , tanquam mantent & confidentes , dc proteftantes per tremendum refellit, viciflim improperans, quod refelle^ judicium Dei, quod indubitanter fciebant vira· ■ Ct]«MU poterant, alterum gartum * dc fpurium, nec vi­ magnos , dc malefa&is vel maleficiis infignes , Cmg v. ri reprchienfiooe dignum ; alterius vero cognatum utpote multis pollutos facinoribus , in illius ne­ GmJ·. quod in fua minime cognatione contigitet , ob cem confpirate, dc fe ad eum occidendum mucrimen laqueo , . . fuipenfum. . tuis invicem adftrinxite juramentis . Ne ergo Venienti igitur ad ulteriorem ultt portam claufa caufa ecclefie, que nondum plene innotuerat , eft janua , nec potuit exire , nullo ibi invento E in morte ejus pateretur occafum, cepit cogitare cuftode . Et dum res ageretur in metu de du- de * fuga. ' bio , nutu Dei contigit claves plurimas in feIntelligenfque moram fibi periculofam efle, & fciculo pendere a muro, quas arripiens familia­ per eam fibi parari pote infidias , jatet in ipfe ris quidam archiepifcopi , una poft alteram at­ noâe in ecclefia S. Andrée parari fibi leftum tentavit , donec aperiret januam. inter duo altaria . Quo accedens cum paucis , Egreflus igitur a curia , cum in equo effet , proftratus erepit pfaliere prenitentiales cum lita­ vix potuit equum regere , crucem portare , &. nia: Et Angulorum Sanftorum nomina pranunbenedi&ionem dare pofccntibus. cians, fingulis fecit genuflexiones. Qyo comple­ Occurrerat enim ei multitudo maxima paupe­ to , proinde fatigatus ftrato te projecit, caperum dc infirmorum, acclamantium dc dicentium : fcendo quietis fimulans occafionem . Deinde fisBenedidhtS Dens, fw erifnit ftrVxm fetxm a facie creto fe fubtrahens, dc per poAicum exiens, pa­ feriuirerM· fnoram . Putabatur enim jam tuite rum ante gallicinium, clam deftinavit fugam cun· cora. Et fic catbolua ecclefia tf apoftolica fe­ dis antboritate bmc recedo. Çtmil. General. Tom. XXI. θίίΙ 3 SE- C f tit O N_ C ï L I U Μ ÎXÏX CHKtSTt ’ WSENONENSE netu dreaai Mwajfem CONCILIUM S. Ivertë autfe itbli tfi, inter stdj. j 177, ttkhrntnm. «soi B anno li6j. ufeus ad aanunt tί iri. Ste- Λ fatigata reparans , poflêfliones ecclefi» fic revophanus, qui dem Tornacenfes ilinfulas ob- caret perditas , ut non perderet revocatas . Jotinuit , abbatiam monafterii £ Evurtü Aurdia- annem noftrum martyrem fimul caofe fecit fic perna . Caufa rigor ccdeGaftic· juftiti» , pœna nenfis, canonkorum ord, S. Auguftmi , rexit . Eo abbate Joannes decanos monafterii fui qui dolor paflkxus illat· j quia dixerat Joannes , immo dominus papa per Jotnnem . Non licet rts ejufdem loci e manu potentium raptorum tibi habere portionem fratris tui clerici . Infrevindicaveras, neci traditu· eft. Impios ficarios ut muit Herodes , & faftus ipfe fpiculator, in ca­ debita ultione punirent , Senonenfis concilii pa* pite Joannis crudele ipcftaculum mundo exhi­ tres, qui tunc convenerant, hac epiftola idem buit . At fi que in eo terreni contagii macu­ Stephaniis compellavit' le iahefesunt , totum ddeviflê credimus & abPLANCTUS ECCLESIÆ AURE fterfiflê dolores mortis , qui cum circumdede­ runt ; Dominici corporis dc fanguinis fecramenLIANENSIS. tum , quod ea , qua potuit , reverentia fufeeSuper infilfiene Jemeit Aeceni, f«aw prepefnit Se· pir pit , mrer inter proraw» profiiudos gemitus , inter arra alta iuipifufpimsi7 in tentiIte epifcepornne preftiha Stepbtuenr,® n* contriti coniis t Bt humiliati fpirirus , poft tme teneperir fen&t Entrhi AnrtUe eiler. ' « . ·«· r_.s fufeaptam Enchariftiara pntfentibus nobis fati munus explevit v dt qui v’dit tcftimonium per. Oror veftra fanftss filia fedis hujus Aurelia» hibuit dc teftimoaium ejus verum eft. Veftra iotereft , foecfelatores domus Ifrael, cuftodes mu­ nenfis ecclefia , rorantes linguine lachry­ mal , fit afperibs amaritudine proces minifteriororum Bterufelem , paftoras ovium Chrifti ; ve­ ftra intereft , dc remedium adhibere perteritis , noftne vocis effundit , planftum unigeniti mo­ vet , filium uteri foi , quem genuerat, mater­ & providentiam futuris , dc licet fero vobis of­ nis ejulatibus requirit , Ac ecce non comparet , feratur illud . MtUetr eft h tenepm ecettrrere , fune ftft eeatittne viniienri f tamen Denr tdtit· & ipla quo ibit? Po^a eft quafi fignum ad fagittam , fafta eft opprobrium vicinis fuis , dt saw Dent nltietnene gemitibus inenarrabilibus in­ terpelletur a vobis. Clamavit vobifeum vox fa» qui eam videor movent capita fua fuper eam . guinis fratris veftri Abel de terra » clamabit , Ipfa autem gemens dc converfa rerrorfum cla­ mat in aures Domini Sabbaoth .* tiiadsca Due»· ~ & commovebit notj iblum terram , fed etiam ne fengninene levitet titi , yw effnfnt eft . Et quis cerium . Profeâo enim quis locus tutus1 » aut , eam , nifi fit demens , in funere nati flere ve- que caufa poterit rife exoufata escufata , C. fi venerandi miniftri< *u«u altaris mtimcuiw ssAimentur «ficut oves owuxxu» occifionis t? tet ; quis videat lachrymas ejus io maxillis ejus, tmamr k.ui ovc> dt contemnat ? qu» attendas cruentas ejus exe- Qpem murum integritati aut vallum fidei pronuias , dc lamentabile feretrum ficcis oculis pro- videmus ? Si ferri rabies exeeranda penetralia fequatur ? Patres mei , faftum eft verbum in veneranda cruentat ? Quid denique cautum aut diebus noftris , quod quicumque audierint , ti» fecurum rife poterit , fi columnas ecclefic fa· crilega impune— confringit & nitn· ambe aures ejus . Dixerunt io dolo viri —manus --------- :-----------—=· ’ ?tIHabemus L—............ fanguinum dc dolofi , dc de fruticum latebris Oefarem qui condolere poflit & velit infirmita­ tibus fruncofie mentis homines impetum fecerunt unamw noftris, nouns, cujus mju> longas imiju manus mium non uuu effugient, cuugicur, nimi ter io minitlnim altaris , fervum fimul dc^qui non fidum offenderent Corneliam de fica- A Ittrr «p. S filium crocis . In manibus eorum vafa mortis , rits , fed ----Juliam majeftati·. ..Eduxit ..................... gladium di­ cum nihil minus quam mortem expeftabat ab vinitus fibi commiflum ; perfequerar & compre­ eis . Ipfum ducem feelefte fa&ionis illius / «pii hendet , & boo erit qui eruat eos . Facillime altero fefe polluerat homicidio , de mortis fau­ enim in hoc fummi numini· fperatur venia, per quod falus & incolumitas inultorum procuratur. cibus dt exilii profcripciooe fuo redemerat inter­ Infurgant fimul leges ecdefiaftice, armentur ju­ ventu . Non timuit generatio prava atque perra ccrieftia , ut concurrentibus duobus gladiis , verfa , femen Chanaam , dc non Juda , proge­ nies viperarum non timuit fignum Domintcar quos in defenfiooe Chrifti pafluri fuficciflfe le­ , duplid confufioue conterantur . Μονο­ pafltonis , quod rafo defuper vertice fiireuli no- gimus „ ftrum gerunt , in facro Dei levit a profond!» a-Eant vos làchrymofa viduat· crucis fufpiria , commune diferitnen omnium, caufa propria lin­ rare vulneribus , dt factem ad cœleftis pukhridinû fimilitudinem figuratam notis 'turpibus de- gularum , dc fic remedium conferre noftro do­ lori , ut honeftati veftr· fimul provideatb dc formare . Virum egregium de grege hominum exemerunt carnifices & ficarii , virum qui in faluti. M ecclefia fua dilperiâ colligem , lapis erigens t CON- «*«J chÏ»?i “SS* HEKBIPOLENSE. ·»·« Mans0SBiaBMaw«0cS':^l ···«._____________________________ · CONCILIABULUM >1*4 HERBIPOLENSE Pro confirmando Gtddooc antipapa, qui Pafchalis III. dicebatur, anno Domini mclxVi. ad Pentecoftcn. A Nae Deoe. MCLXTl. Fridericus iaeperator Her· A tenebimus femper, êc promovebimus : eique tanhifoli caaveatictAtai efifcofong» ac friad/xae quam patri catholico, & nniverfali pontifici,ood Featectfiea iaduxit , co^frxtaado catipopx fita bedicntiam, honorem , flt reverentiam exhibebi- Cuidexi . Ja fua fxo Jhti gefta , doceat Friderici ipfixi eacyclkx Utera, faas t MS. Katicaaa edidit Paraaixf. mus, & ab ipfo, ejufque perte, vita comite , nunquam recedemus . Eiedos quoque , qui fub eo, aut ejus focceflbre, quem pars ipfius elege­ rit, confeerationem receperunt, vel adhuc reci­ Fridcrieiu Dti gr*i* Roauaontm hxpertter, & piunt, honore aut ordinibus fuis per ejus obedi­ entiam privari nunquam permittemus : & hujus fiaqar aegedtat, cxaitir pafxlir ftu clexeenabfolutionem facramenti nunquam requiremus , tit attira régit iaeperixae. nec oblatam recipiemus. Praeterea nofter in im­ Amdudum innoiuiflc credimus, qualiter exor­ perio fucceflbe , quem principes univerfi elege­ rint, hunc honorem ecclefi* Dei, & imperii,& ta quondam inter ecclefi* Roman* cardina­ les de apoftolatu difcordia, inter reges & regna hanc partem noftram, fub eodem juramento tue­ bitur femper atque tenebit . Idem quoque jura­ impetu peftifcro eft diffufa. Pro qua ad optabi­ te bonum pacis revocanda , quantos poft 'beat* B mentum archiepifcopi, & omnes epifeopi, atque le hei memori* pap* Vidons eleâionem ac confirma- eledi qui interfuerunt, numero quadraginta, futionem catholicam, Papie, Mediolani , a-avuc Laone per fanda Dei D ’ evangella propria manu unufquifuuoru cauMMicam, 1«·«, * » atque m diverfis imperii finibus in corpore que fub ftola fua prcftiterunt, & publice firma­ noftro labores, tam nos, quam invidi principes runt. Nihilo ininus univerfi principes faecula res, noftri pertulerimus ; quantas rerum copias zelo dux videlicet Saxoni* , & Brandeburgenfis mar­ chio Albertus fenior , Conradus palatinus de juftiti* impenderimus : in extremis quoque mun­ di partibus, jam auditum non dubitamus . De­ Chevo, & Ludovicus Lanrgraviv*, & reliqui om­ nique beatiftiino papa Vidore io paradifi gaudia nes fuper- fandorum reliquias idipfum juraverunt. feliciter afliimpto , & in ejus locum ab epifeo­ Repente autem Spiritus fandus mentes omnium pis, ac cardinalibus aim* fedis apoftolic* domi­ adeo unius effecit voluntatis, quod eleftiomnes, no Pafcbali viro Chriftianiffimo m praefentia ein fabbato quatuor temporum ad laudem Dei > pifeoporam dt religkdbrum Lombardi* ac To­ fit honorem imperii , ucros ordines devotiftime fei*, illuftris quoque tubis Priefefti Rome, ac fufcepenmt. Firmiter quoque a nobis, & ab univerfis decretum eft, ut qiucumqne fupcrfunt ormultorum nobilium Romanorum, catholice fubftituto,- ipfum etiam dominum Pafchalem , ec-Cdinandi, in primis quatuor temporibus fimiliter defis ac principum imperii judicio atque confi- exequantur ----------------J;—*— ** J-------- quam dedi : alioqum dignitatisad lio, in papam, Λ patrem catholicum folemni- funt honore, ctnni remota dilatione, priventur. ter recepimus , debitoque honore venerari fem­ Ad haec honorabiles legati illuftris amici noftri per intendimus. Proinde obftinata fchifmatico­ Henrici gioriofi Anglorum regis ad nos ab ipfo rum perfidia mortem viri jnfti fuis fucceflbribus tranfmiffi in totius curiae nomae pnefentia fuper aperta fronte adferibens, firetueis fuis blanditiis fandorum reliquias ex parte regis Anglic publi­ quorumdam fidelium noftrorum animos adeo mo­ ée juraverunt nobis, quod rex ipfe cum toto re­ lita eft dentio immutare : nt nifi morbis novis gno fuo in parte noftra fideliter flabit, domi­ nova remedia objicerentur, pari noftrorum non num Pafchalem, quem nos tenemus , nobifeum femper tenebit. De Rolando autem fchtfmatico modica videretur ex fiducia noftrc lenitatis feducenda. Igitur zelo reformandi decoris domus manutenendo, nullatenus fe de cetero intromit-* vcro * juiurw cnmcu examen ,» quam nono hoiks *f? Dei ardentius accenfi , cum regem Francorum, ter ici. veru qui nulla noftra culpa pnecunte, una cum Ro-Decdefie Dei & noftri, five ex faperbia, five ex nos* femper haftthaftelando Imperii noftri hofte publico, ejufque fe- caufie diffidentia devitarunt , nos quemibus, imperialem noftrum honorem maninus ftare parati, nunc tandem ad infolita facrafefte molitur auferre,- poft multos noftrosadmo­ menta ex eorum manifefta obftinatione fornus nitus irrevocabilem perfenfiflcmus : univerfis im­ impulfi : a fchifmaticorum communione omnis perii principibus in (anfta Pcntecofte curiam VPir- homo, omnifque ordo caveat . Furor enim eo­ tzburg generalem indiximus. Quorum coetu cele­ rum eifi hadenus aliquo modo rifus eft venia­ berrimo ibidem folemniter prefidente , ecclefi* lis.- in pofterum prorfus erit irrpmiffjbilis ad perDei ftatum ac domini pap* Pafchalis negotium feftum quoque hujus negotii firmamentum , ex totius Herbipotentis concilii decreto firmiflimo ferio ac magnifice duximus roborandum. Invo­ cata igitur Spiritus fanfti gratia, & univerforum prccipimus, ut fi quis ad fui mandatum anciftitis facramentum fupra feriptum non prcftiterir, qui aderant, confilio communicato ad removen­ dam pro parte noftra omnem ambiguitatem , _ fi clericus fit, aut monachus , eccleuaftico pri­ prorfus ipfi nos manu propris fuper lanftorum^ vetur honore, ac beneficio: fi laicus, alodia & reliquias juramentum publice pr*ftitimns , quod beneficia qwecumque poflidet ’ , noftra ipfi audoRolandum fchifinaticum, vel ejus fucceflorem , ritate_a fuo_judice vel domi» domino prorfus adiman­ quem pars ipfius degerit in papam , nunquam tur. Data Wirtzburg. Kal. Julii. recipiemus, nec ad eum recipiendum, afleidum Dedit feegxe Fridericxt ad eaaatr eatiftitet, ahnnquam alicui prabebimus. Nulli etiam fautorum hatet, ac prtacipec eacyclicar litterae., qoihtti coaciejus gratiam unquam noftram reddemus, nifi ab liabxli hxjxc decretis rohtr adderet , acxaefyxe fterrore vi* fu* ad unitatem ecclefi* fuerit con- craxecata adigeret ea fervotxru. Extaat ia eadeai codice data adaUateat StaMeafeae : ex gxihxs hoc ex· verfus. Dominum vero papam Pafchalem manuter- J _ ·*>, conciliabulum "“lAS”11· ·>>< ————oerptunt u Borouio : Ipfe cum omnibus ecclefi* A Placuit imperatori forma confilii. Sed archie·— Christi tu* pubtece jures , fle obferves, fle fin- pifc. Magdeborgenfi, flt aliis, qui pnefentes e- ANNO CHRISTI ··«<. guli* Dominicis diebus flt fertis inr publica Mi fla r rant, epifeopis, dura vifa eft admodum, flt moficut diftum eft, flt fancitum a nobis flt a prit»iefta : ita quod idem Magdeburgenfis nullum ju*! " itionem pro domino papa ramefltum fe preftare velle refpondit, nifi prius ciptbus , publicam orationem Pafchali nominatim , Γ ~* flt aflidue , intus flt foris ' Cotooienfis ordines flt confecrarionem reciperet .* perquam omnem dubitationem ab e/usflt aliorum praecipias recitari. Edidum quoque, & ftatutum pedoribus removeret. Unde cum ille id promine­ eft, ut hcc omnia juramenta infra fex hebdo­ madas ah omnibus compleantur . Quod ft ali­ re detredaret, acriter eum agreflus eft Impera­ quis monachorum, clericorum, laicorum, in im­ tor , fuamque ipfi malignitatem improperans, in perio noftro huic confirmationi , & edifto noftro> eum verba ifta eft profecutus: Ecce, inquit, manifefte apparet, quod ficut traditor flt dece­ aliquo modo fe opponendo contradixerit : certum fit apud te, quod ficut publicus hoftis imperii , ptor, in periculum meum papam mihi prefeceabfque omni fpe recuperationis judicatus eft, & ris ignoranti : cum etiam ante receptionem lit­ terarum mearum, ne de fubftituendi pontificis damnatus, & ab omni officio, & honore & be­ neficio deftitutus eft. Endem firmu dutλ nd cete­ Beleftione traftares, tu ftatim, cum, Te deum ros . laudamus, fit juxta beneplacitum tuum, novum Frr«w tentait non fuiffè bujur Miloritntem con- mihi pontificem elegifti : plus mihi proditor faftus quam Moguntinus eleftus, quem reum hu­ cilinbuh, tontmnytt enmiunt confiefune , qunntune jus criminis deterebas. Prcfertim cum ille dede­ perfundere Fridericus wluit, intelhpimus ex eunici rit mihi falubre confilium : ut ex quo Deus me Occulti > 'Pio Imperatore primum CT ante omn. i jurante id racenfem archiepifcopum, Londonicnfcm epifeo­ •tf»m Euangelia (P Rehquies : poftea Epifeopis , pum, archidiaconum Piftavienfem, Joannem de tr inde omnibus repti Principibus, qui prrjentci ade­ Oxeneford, Kichardum de Luci &omam miffuram . Pojfoa autem multi Epifeopi & Principes, qui ibt rus fum, qui publice & manifefte ex parte mci » mu aderant, idem juraverunt Tenor autrm juramenti bic erat, et videlicet decedente Pafcbali nullum m & totius regni mei, & omnium aliarum terra­ Papam reciperent , nifi unum dc iffiui fautoribut ali­ rum, quas habeo, proponent & denunciabunt quem , dr ut obeunte Imperatore, nullur in Regem aut Imperatorem levaretur, nifi qui illam partem defende­ pap* Alexandro, & cardinalibus fuis, ne ulte­ rs , Çr manu teneret contra Pomatum Ecclefiam. Et rius proditorem meum manuteneant ; fed ira li­ ut Epifeopi , qui jurarent, idem juramentum ab omnibus berent me ab eo, ut alium cum confilio cleri luti Pralactt « nempe Rsg.nal4» ), οΑ ΟΒανιαχα extinlh luccefforem jam Jufcttave\ ΛαΜ ΛΛλ»οΙλμλ iatrrofa-nuu l^f.:.___ rat ( fc.PikhiJem III,) confenfit. Jurauub* itaque emu * ‘ " Imperatore Optimatibus & Eoifeopii, faiWAan obtre- Earntb* . & ufque i» ZarimM/ rrwuauS·/ , Nuncii fmqne C7 perlent ipfi* coofimilem formam jura­ runt Et txnoquam fi minus udbuc peccovifet, JV< aert* Aligeuttjfime cufiodiri peacepit , f-r^ia in eos fiot»ens Edita , fai vel Papa mmtdala , vet liter* in Angliam deferrent , vel delà* reciperem. Er ecipit ettM ptAltte, O compulit o* vécu , per cofitUs . per civitates, «· Penum fene uique nd puerum ^—^rrrem B. Petet fucceforem Alexandrum afyuare. Aeno quidem MCLXV. mmmmîi tnrtif» Novembri Alexander Ul. k Mm faaut reflitntus eft, & ConCilia- AD i»»© CONCI L1ABULUM —------ -ciliabulam Herbipolenfe in fefto Penrecoftes celebca-A fia Uli.tT main fax ( ne—pe Mathildi Imneratriei ) ANNO turn; ted quia jam tunc Alexander III. in Gallia exi* miJerat.. Timebat a,mean jmdem qmaem ,. tT ®r merita,uc mento, uc interram m terram nuc t,ui ANNO CHRISTI flent iuum Romam reditum decreverat , dici poteft , anathemati t fententia «iMltaiMlir fententia ferretur. ferretur. Cuts Cum nitar igitur bis Hi maeuftiir emguftiit CHRISTI ι,ι<· eim to tempore jam Sedem fuam recuperatefed fine premeretur, Lexevicnfii Epi/copui ( fcilicet Arnutphu» ) ·■«». errore diet non poteft ; quod tamen tn ea Vita legitur, unam diant φ remedium , imminentem (rntcnUam appelAnglia* Regrm Clerico» illo» duo» ad Frid. lmp. feu ad ladonii obftacuio Iprapedirt , &c. Jtb ilio ergo confilio Conventui» Herbipotentem deftmafle , Beato Tborna /»·» · facie Dei, & regit fui , Lexoxitenfit i(p SaSenoaua refidaate, quia fanAus Prsful ad feftum utque gieuftt Epijcopt, «t appellatione mterpofita ufaue ad ogaMartini currenti» snni Pontiniaci moratu» eft , inde-vat Pajcba jujpcndereut ctut fententiam . Pauci» inter, que Senona» venit. Hic error, ad quern non video ponti»; Sir ergo Domino fattente delufa eft folliatuda £aliquem animum adveitiffe , maniieftus eft: alioquin pifcoporum Regalium ; que Cum vearijrw Poattniacum Conventu» Herbipotentia nonmli in Fefto Pentecoftr» Arcbiepi/copam , quem appellarent, non invenerunt fed iequenti» Chiifti anni coaAus fuilfet, & duo illi Cle­ f'rufirati a propadto/uo reverfi /unC queruh , quod jua conrici illuc midi, quia tunc revera SanAu» Thoma» Se· jumpjeranl, laboraverant tT non profecerant. nonis relidebat, non «ero anno currenti , quod ex in­ lac· autem SanAum Thornam Pontimaci, ubi toto fra dtcend·» perfpicuum ent. Praeterea joannct dc Ohoc anno ufque ad felium SanAi Martini moratu» eft , aenfordia tT Ricbardus de llueftne ab Henrico Rexe non invenerunt, quia Suettiana» profeAus erat, jam e’ Legati ad illum Conventum mifli, hoc anno ante ie,_____ Saruberienli» : A'cbicpt/copui ve­ ntm_____ dixerat Joannes ftum AfcenGonit Chrifti excommunicati lunt a San- ro nofter in infrtcinBu procinSu fcrend, ferenda lententia cenft.tutui, tier fto Thoma , quod cum Schifmacici» in illo Concilia β arripuerat -- .a ad urbem '..'.iuefionui .jm oraiionei caufa, ut Û. Vir­ bulo commutiicaffenr, ideoque illud >n feflo Prnteco- gini , cujut tbt memoria celebrii eft , tT F. Dranfio ( le­ Pe< precedent! Chrifti anno habitum fuerat ■ Utrum· gendum Dranfio ) ad quem confugiunt pugnaturi , ($■ b. eue excommanicatum fuilfe , quod in Conciliabuio Gregorio Anglican* Ecclefia fundatori , qui m eadem ur­ Herbipolenfi excommunicato communicative, dorec be rtquicjcit, agonem fuum preci but commendent S» nS»i>flu« Thoma» Epift. CXXXVIII. l.'bri primi ad AAu» Drauiiur Epifeopo» Sueftionenii» medio circiter iek-vandrum 111. data : Ninainatim ctiana excommunica· culo feptimo floruit, & Sueflionenfe» dicunt , fe caput vi J oann. m dc Oxenoford, qau communicavit ScbijmattS. Gregorii M. poflidcrc. In fine Epiftole habetur : Et it iT excommunicato illi Reginaido Colontenfi, e-iqxe Rea , quod ad veftram notitiam vemjjt non ambigo , vi­ centra mandatam Domini tT veftrum ujurgavit fill De­ rum bonum Magifirum G..... de Injula rnifit in Angi tam curiatum Swetberiinfit Ecclefix, & in Curia Img(ratocum hirriit Colloquio Cbmoncnfi , ut In/ulanoi juper feru , quale ip/c {.udiftii , frxftitil jm amentum (anno Ba appelldtionc pramunirpt , & portui & tran/itua face­ fc. elaplc) fimiliter etiam Ricbardum dc Wclcbcftres , ret diligeutiui objervari Clerum ab obediendo Jufpen­ qui eidem Scbifmatico communicavit . deret . Ncc ullu», opiner , qui gefla in to & poft illnd De Concito vero Londonien^ in Vita SanAi Thom® contulerit cum ii» , qux in Anglia hoc anno contige­ lib. ». cap. »r legitur : Poft modicum tempui ( a lega­ re, dubitare poterit, quin Convrntu» Herbipotenti* tione Joanni» de Oxenfordia & Richard· de llvefltia, per aliquot falcem menle» pr»ceffer't excommunica* de qua ermoetl capite antecedenti ) convenientibui ad tionet Prxfule----------------------------------------hoc anno Λ contra duo» il- urbem Londonioi _____ _ ex _______ ,--ζ·-Fpifcopn , > a- SanAo -------- ---------mandato. Regii & Abbe£ tibue tibus nonuullii nonnaÛii, vifum vïfum eft contra Arcbtept/copam jbci>ieti'icogum~a;fëllo« Clencot, & contra multos Frrlule» Angli« vi- r afpel­ otât it. Hoc enim anno, ut infra contra communem lari . Timebatur emm ne igfe in enormia , quj* per re­ fententiam demonftrabo , duo Conciliabula Henrici gnum pra/umebantur t manum correftionii extender:t. .Ap­ Reg>» juflu celebrata, unum apud Cbinomm , feu pellarunt llaquc prtml Londonienfit (T Saliibcnenfti , pro· Chinonium in provincia Turonenfi , & verfu» PiAa•vocatiomt tT frxvarieationu fcmitei . SanAus Thoma» venfem traftum potitum , alterumque Londonis . De hoc anno Icriptic Rotrddo Rotomagenfi Archiepi'copo •riori loquitur Jotnner Salaberi-nfi» in Epiftola ad Epiftolam LXX. libri tertii, in qua air , ie cx iuftit tT Lxonicnfcm Enifcop., que eft CXL'. libri primi Epiftomanifeftit caufis aliquo» excommunicade , quo» taciac a arum divi Thomz . vel juxta Baromuiu , qu> eam cunrtu hdelibut evitari , & lubiungit : Sunt tT ahi fonno fequenti num. Jd. & leq. recitat, Epiftola lemniier citati a noitj, quoi auBore Deo, ia die DemiXXXIX. In ea SaliibenenG* ait : Studiofiut inquifivit niece Afcenfionis excommunicabimus , rtrfi interim condi­ . nempe Henricu» Rex ) cum pramifiii minii tT t-btefta- gne /ùtiifacere curaverint Ecclefix Dei , quam Ixjcrunt, tionc quamplurime , quonam confilio fibi utendum effet ad· CT nalat iQaufreduc Cuntuarienfii Arcbtdiaconus , Rober­ •vcr/ui Ecclefiam de Cantuurienfi Archiepifcopo graviffi· tas Ficarius ijui , Ricbardus de VP.-lcbefti e , Rienordus me conquereof , non fine gcmiubui tT /ufpiriie mult·! : tT de Luci, .Adam de Cberingh , ffFtilelmui Gtfard Qui ut tunc prxfentu poftea retulerunt, lacbrjmatui eft,di· duo ________________ ___hoc ___________ o -a--·ci — .......... ad -apr Conventu» cum anno congregi fuerint am quod idem Cantuertcnfic ci corpui tT animam pari- p. pellandum contra illas excommunicatione» , Herbipoienh» an. MCLXV. non poteft non celebratus celebratu» fuiiie faille. ter auferret. &c. Erat autnn dolor acerbior urgente me-1-' lenii» tu , quem ccnccperet cx htcrii , quai dtSui Cantuariea- C^AD CONC1LIABULUM.HERBIPOLENSE, Quo Pafchalis III. antipapat eleitio confirmata eft anno uAj. A F* Nmli S-PPl To. ” PM tpt H Erbipolenfit hujus conventus D D I hiftoriam bre­ T J 0. gem , aut imperatorem levaretur , nifi qui illam vi quidem compendio tradit anonymus Stepartem defenderet & manu teneret, contra Roma­ vartii, fed m brevi hac epitome nonnulla tan ­ nam ecclqfiam: Et at epifeopi, qui Jurarent, idem git, quas ncc in literis Friderici imperatoris ex Baronio a Labbeo recitatis habentur. Hxc igi- , tur ille ad annum 1165. Dominai imperator cu-^· riam celebravit tn civitate tEirzbur^er\fi vel Herbipolcnft in menfe rrfbjo, in diebur Pentecoftes , quod evenerat tunc io. Kalend. Junii; nbi epifeopi tf eleiti, numero fere quadraginta de regno Teutoni­ co, Juraverunt obedientiam Pafchali , tf ejur fmcejforibur, ipfo imperatore primttm, tf ante omnet, idipfum jurante fuper evengelia tf reliquias. Poftea epifeopis, èT inde omnibus regni principibus , qui aderant. Poftea autem multi principes Cf epc/copi , ^nT ibi non aderant » juraverant. Tenor autem ju­ ramenti hic erat ; ut videlicet decedente Pafchali , nullum m papam reciperent , njfi unum de ipficet fautoribus : Et ut oheunte imperatore, nullus in re­ juramentum ab omnibus fuis fubditis d? prolatis exigerent: Et quiconque non juraret, omni ecclqfiaftico honore Et beneficio , Ef poteftate ; poftremo tf omnibus bonis fuis privaretur. Ibi etiam quidam elelli, tf couj'ecrati funt in epifeopos 4 fuit conjuratoribus epifeopis, tf alii in presbyteros, tf alios ordines, ordinati. Aâis conventus Herbipolcnfis Henricum II. Anglorum regem per deftinatos a fe nuncios ÎubicripfiiTe negat Labbeus; fed Malmesburienfis in vita tripartita fandi Thomae Cantuarienfis lib. II. cap. XX. affirmat cujus verba, quod ad ea­ duxi : Rex Anglorum dolorem fuum in fide vmdicaturxr , cle­ ricos dues , Joaunem videlicet de Oxemfordia , tf Sicbardum da lytlcqftria, rnifit ad imperatorem Ale­ mon- dem ada pertineant, hic recitanda nxx HBRBIPOLENSE. MMMU4 Frederica*; fai coaFio concilio de tceRo- A ambiguitatem omnes elefti, prinuu Colonienfis,-*:-J ceteri : , facros ordines in fabbato r.n .. ...... anno quatuor —------ mana ecckfia .traHabat,, mandant, q*d j~ memi» deinde ANNO 0 *“ obedientiam ’ .................................... Alexandri papa abjuraret , partici­ temporum ad laudem & honorem imperii apud C**/ri CHRISTI pe* fc fcbtfmati/ baberet cum epifeopi/. Àle cum Wirtzcburgh cum omni devotione fuiceperunt . fcbifmati/ fautort/ baberet , dr coqiCAa Colonieifit Similiter univerfi principes fzculares, dux Saxo­ nis, & Albertus marchio lenior, fic Palatinus arcbiepifeop; , qui O&aviano extin&o fucceffore* j.tw fhfcitaverat, confeufit. Jurantiba/ itaque cum comes dc Rheno,Landgravius, & tt’.iqui omnes luper Sandorum reliquias publice juraverunt . imperature optimatibu/, 0 cptftopij quibufdam obHonorabiles quoque legati reg’s Angi ici, amici trcfbantibu/ 0 ufque i» lacbrima/ rctutntibus , nuncii faofw regi/ ex perfona ipfixi in confimilem noftri, ab ipfi» ad nos tranlmilG, in przfentia totius curis nofttx fuper Sandonm reliquias ex ferma* jurarunt. Et tan.pism fi minut adbuc pec­ caviffit , rex portât diligentiffime exfiodiri pruce- parte regis Anglici & baronum ejus juramentum apud W'itzeburgh juraverunt, quod & ipfe rex pit, feralia in eo/ fiatnent édifia , qui vel papa Anglicus cum toto regno fuo in parte noftra fi­ mandata vel literal in Anglia* deferrent Vel de­ lata/ reciperent. Pracepit etiam publice, 0 compte­ deliter ftabit, & dominum papam Pakhakm , nt per vico/, per cafieila, per civitate/ , ab homi­ B quem nos tenemus, & ipfe tenebit, fic noftram partem manu tenebit. Er de Rolando fchifinane fc* ufque ad puerum duodennem beati Petri fuctico, vel ejus parte amplius de extero fc non ceffore* Alexandra* abjurare. Ornnibm igitur ca­ intromittet. Nos itaque de tua dilettione & fi­ piti fuo renumiantiba/ fic, revelabantur ex moitié delitate confidentes, & plurimam fiduciam ha­ cordibx/ evitatio*/. bentes, mandamus percipientes, „ imperator non in -epiftola tantummodo ed omne/ „ populo/, quam exBaronio affert Labbeus,- fed ravimus, & ipfi principes ut monentes tibi attentius „ Id i pium de confenfu ab Anglis fchifinaticis „ congreffionibus prxftito confirmat Friderictu przdidum juramentum, nos propria manu noftra coram ac quod principibus juraverunt & ju­ firma­ ,, fic in alia ad Stabulenfem abbatem, quem dc „ rebus in Herbipolenfi concilio ftabilitis reddit verunt, ipfe cum omnibus ecclefiz tuz [fidelibus „ certiorem; quam epiftolam, utpote a Labbeo feftis in publica milia, ficut edidum eft fic fan „ omiftam, ex codice epiftolarum in caufa S. „ Thomx Cantuarienfis lib. i. ep. LXXI. hic citum a nobis fic a principibus publicam oratio­ „ dandam cenfeo. Extat inter opera Chriftiani „ Lupi to. X. pag. toj. jures fit obferves, fic lingulis dominicis diebus fic nem pro domino papa nia juramenta infra fex FRIDERICUS IMPERATOR. Pafchali nominatim fit aflidue, intus fic foris, przcipias recitari. G Edidum quoque eft & ftatutum, ut hxc om hebdomadas ab clericorum , Abbati. la icorum in imperio noftro confirmationi fie edido noftro, aliquo icut novit diledio tua , S ad curiam omni bus compleantur. Quod fi aliquis monachorum STABULENSI huit modo ie opponendo, contradixerit, certum fit apud Wiche- Juod ficut publicus hoftis imperii, burcb, quam in Pentecoftem indiximus, nos te, abfque omni una cum principibus univerfis tam freuhribus pc recuperationis, judicatus eft fic damnatus,fic ab omni officio, fic honore , fic beneficio deftiquam ecclefiafticis, gloriofe convenimus. Ubi in­ ter extera iandx ecclefiz ftatutum eft, fic prae­ tutus. Literas quidem vocationis tibi cipue de negotio domini Pafchalis tranfmifi- papx , quod mus; fic quia fecundum prudentiam tuam in cordibus multorum dubium habebatur, com­ neceflarius valde futiles, quod liters te non pervenerint, valde dolemus municato untverforutn confilio, ptincipum vide­ nobis noftrx ad Interim et­ iam .partibus tuis .prxfentiam noftram prxftolalicet, fic omnium clericorum, atque laicorum , Îui aderant, feliciter fic magnifice roboravimus .· beris.-: Ibi cum viciniores erimus beris erimus,, fi quid juftinvocata enim Sandi Spiritus gratia, dominum*^ tix tibi defuerit, per omnia complebimus ■ papam “ Pafchalem , fic ejus honorem in hunc mo „­ Adjungere dum ftabdivimus, fic confirmavimus , quod nos his juvat fragmentum epiftols „ Joannis Sarisbericnfis ex ejus literis ad Joan„ nem Pidavenfem inter epift. S. Thomx Can- propria manu noftra fuper Sanftorum reliquias publice juramentum fecimus , quod de extero „ tuar. lib. I. epift. LXXIII. quod etiam hic re- Rolandum fchifmaticum neutiquampro papa re­ „ ferre vifum eft, cum portionem adorum Herbi- cipiemus. Et fi ipfe deceflerit, ejus lucceflorem, „ polenfium contineat :Cnmjo. de Oxeneferd nominf quem pars adverfa fubftituet, fimiliter nunquam rtgi/ Tbentonico tyranno conjxratn/ effet, 0 opem oaxtli 0 concilii facramento promitteret contra omne/, cetero, ficut univcrfalem fic catholicum patrem, excepto folo rege Francorum ; ait Tbeutonicx/ per cum obedientia fic honore, fic reverentia habe­ interpretem fuum, fient attefiantur magni 0 mul­ bimus fic tenebimus , fic ab ipfo ac ejus parte ti 0 religiqfi nofirate/ , de provincia, duo , Re­ nunquam recedemus, quamdiu ipfe vivet, fic nos menfi, qm interfuerunt: Roland*/ bofiit tecUfia 0 vivemus . Si autem ao hac vita nos decedere imperii, bomo quidem efi mortali», 0 omne/ car­ dinale/ ?<·* fui v» 0 ww nulla/ eorum efi . contigerit, nofter fucccffor, quenS principes uni-p *vrum rex Francorum m verfi fubftituent, hunc honorem imperii, fic hanc Unde nullumr eorum exceptam excepta* intel intelli: ligo , ure volo partem noftram fub eodem juramento tuebitur -inteiiigi, —-n— -L r ' -----in bac confoederatione mei 0 regi/ Anfemper atque tenebit . Hoc idem juramentum glorum. Si vo/ita fentiti/, an aliter, publice pro­ omnes arehiepifeopi fic epifeopi noftri , fic elefiteamini . Cui Jeanne/ inouïe . Pio, 0 domtnu/ nodi, qui interfuerunt numero quadraginta, fuper fier iatelligimu/ ut vo/, 0 fub boc inteilcdlu vice fan&a Dei evangelia manu propria unufquifque regi/ noftra juramenta prafiamu/ . Quid multa > fob ftola fua fecerunt, fic publice firmaverunt . Exinde adwrfu/ Dominam 0 ecclefia* fic in ca Et ad resBOveadam pro parte noftra omnem confoederatione pnceffum eft. recipiemus. Dominum vero Paichalem papam de finis tomi XXL