'■ ■■i»**·

S A C R O R U Μ

CONCILIORUM
NOVA, ET AMPLISSIMA COLLECTIO,
INQ^UAPRÆTEREA.

QU Æ

PHIL. LABBEUS, ET GABR* COSSARTIUS,
Et Itavifitnc N I C O L A u S C O l F.

t i

in

lucem edidere,

EA OMNIA INSUPER. IN SUIS LOCIS OPTIME DISPOSITA EXHJBEN1 UR, QJJÆ

JOANNES DOMINICUS MANSI
A RCHIEPISCOPUS LUCENSIS EVULGAVIT.

EDIT 1O NΟV ISS I M A

'
AB

EODEM

OPJIME

POTISSIMUM FAVOREM

MERITO

ETIAM

PRÆSULE,

ET OPEM PRÆSTANTE

EM"° CARuINALI DOMINICO PASSIONED
SANCTÆ SEDIS APOSTOLICÆ BIBLIOTHEC AR IO,
ALIISQIJE ITEM ERUDITISSIMIS VIRIS MANUS AUXILIATRICES FERENTIBUS CURATA ,

Novorum Conciliorum , novorumque Documentorum Additionibus locupletat» ,

Ad MS. Codicts Vaticano» > Lucenfcj, dioique rcceniit.

& perfcâa.

ACCEDUNT ETIAM ΝΟΤΛ, ET DISSERTATIONES QJJAMPLURIMÆ, QJJÆ ÎN CETERIS EDITIONIBUS DESIDERANTUR

TOMUS 'VICESIMUS SEPTIMUS.
Ab ano MCCCCIX. ufyue ad annum MCCCCXVILL

VENETUS MDCCLXXXIVAPUD

ANTONIUM

Z ATT A

SUPERIORUM PERMISSU, AC EXCEL. SENATUS PRIVILEGIO
,

(KMo Uenia adUitiamu ρη*σψύ

ab Huberto Waiter, BMwjxOa. l M dteto Baetar*

*. P**·*· MDCCfTnt·

τ— β·

.

J

. SYLLABUS
EORUM. QUÆ TOMO XXVIL CONTINENTUR .
Que hoc Indice cr notata Îunt, huic noftrx Editioni noviter *ccdfe<e
ANNO
'CHRISTI

ANNO
CHRKTt

1409

Concilium Pifanutn fupcr cledionc urtici
Pontificia celebratum.

Notifia Cmk/ùi ex hiftorin

fummi
1

J409

MS.monacbi

Sandioibid.
Dt elefîioue Alexandri papa p. ex cage*.
9
Additio altera ad Concilium Pifanum^ continent

mfiani.

X

t

aâa Concilii a RayoalJo edita .
10
'Additio tertia.
19
i. Littera cardinalium qxi λ Gregeria' fecefferont.
’
ibid.
X. Provocat* t ardinaliitm a Grtg*io ad ConciIwfH.
33
3. Rrfpoifio fxpf' provocatione cardinalia*. 36
4. Iniihitio foda cardinalthu a Petn de Lk

er

Littera Cardinalium Gre^orii ad Pit mm A
w
j4J
CT Eptfiola Cardinaliam Gregoni XU. ad ( ar*!** Rege* Franc*»*.
144
Ad Carole* Rege* Havarra.
j4 ?
S9*Ad Rege* Cajltlia blltgiomt.
148
Çr, Ad Regina* Cafielia.
149
ξΤ. Ad hfaeuem Cafielia.
ibid.
fir Ad Dace* Bitxricenfe*.
ijo

er

IM.
44
5. 'Littera atriafy* collegii cardinali»* ad Univerfitetem Perifienfr*.
45
6. Littera nentralitatii per cardinalet GregariaUOi.
46
. Littera Gregorii,
ft pxrgat ■
49
. Lititre cardinattam ad Gregoriant.
50
9. Littera Pifanoram cardinalium ad prafalei ,
fai in Gregorii comitatu erant.
57
10. Cardinalia* Pifan*»* refponfio ad oratores
Semifiam.
6j
ji. Refpeafio Gregprii ad faperi»! feriffton
63
13. Gregorii édifia* contre cardinaler qui a fe.
difeeffera*.
6η
13. Gregorii ediLlu* fecunda* contre eofdem η$
14. Gregpru ad Florentin* tpiflola apologetica .

Î

77·
ïj. Alexandri papa V. confirma tio Ccncilii Pi fe­
ni .
S3
16. Scripte Caroli de Melettftis.
91
ιη. Refponfio cardinalia* Gregarii ad quadam c».
pitnia per Meleteftem petita.
q6
j 8. Dubia meta per cardinale 1 qui fuerxxt Pifij .
100
I
Additio Quarta .
JOi
I. Conventio inter CarAnales atriufq* obtdien·
tie de Concilia Pifane celebrando.
ibid.
X Cardinalia* Epifiola adBrunfvicenfiu* ac
Luneburgenfium Dtew.
job
3. Lit tera R/gir Anglia ad Papa*.
Jo$
4. Littera ejufde* Regie ad Cardinales partii
Gregorian».
,,,
5. Littera mncetlai Roman*»* ac Bohemia re­
gie ad Cardinalat Pifit congregate!.
j 11
6. Littera Regie Francia ad Cardinal* Ριβι
congregato!.
jbld.
7. Littera Congregationi! ecclqfia Gallicae* ad
eofde* Cardinalet.
,, ,
8. Alia Littera ejufde* Régit Francia ad eof
de* cardinalat.
ibid.
9. Oraforet Concilii Pifani, five illi , q»i fat.
rant ferme*t be.
ΪΙ4
Jo. Afta Concilii Ptfont ex MS. Pindohenenfi. uj!

I

Sole**! oratio CardinaUt Mediolaneifit Petri d«*
Candie m prima foffio* Concilii Pifani.
uSj
Ad Piianum Concilium Uniaerfale Colle* Ik
&oris Pndatio.
faj* Ad Concilium Piianum Aâa praevii. ijq!
gy» Copia Appeiiattnii infcrptfin per Cerdînaiet Π

cr

ibid. Ί

Ad Pnncipei be.
ibid
Kai* Ad Üniverfitatei Stndi*n* .
1j1
KT Rtfponfio data A*haxiat*ibni I'enetora* ,
b Fiorcntnora*, be.
t$3
Salver CondaQa, Florent in*a* .
j6o
Littera ad Do*. Bcncdtflx* per yeataor car.
dinalet. *
>61

er
CT

CT Littera Jaatta^fixm, de nexirablate. 1 (A
gy Adhnfio ah*»* Cardinalia* ad praLUe
J63
Landafi Cardinalit S. Nicolai
Cardinalit Ofiietfit.
Littera ntriafyne Collegti Cordinaiixm
»«7
Littera ad Regem Vngarta.
Ç9* Ad Imperatore* Rome***.

CT
fay*
er

ST

165
>66
be.
j68
170

fay*

Fpifiola Mtchathi Stenonit Dncit P’t*t. ad
Cardinalat.
17s
Commetûnrix* *0 convocatio* Concilii Pifani, au&*e G*fo* Cane. Panf.
ibid,
fap Propitio fadla ah eodem Gerfonio .
174

JT

gy

Epiftola Henrici Anglmnm Regu »d Raper
tn* Jmperaf*em.
jS5
Ç5P Epeflola Cardinalia* xtrinfaeCollegii ad Ca­
rol»* Francorum Rege*.
187
Eofn*de* ad Regina* Francone*.
>83
Copia Litt*a mtffa DD. Cardnalthxt a Rege
Arragonum.
j bp
E^ola mtnccjlai Regit Reman*»* »d ί *dinaiet.
Bid.
Littera Vmvrrfifatit Parifienfir ad Cardina­
lat ntrixff* Collegii..
191
CT Lpifiola Caroli Regii Framom* ad flore».
timt.
jbid.
Bpeftola Domini bar"fit ad DD. Cardina.

gr
ÊT

CT

ST

CT

>9>
. 199
χ»
tranfnfi D. 8*ϋΛ.
2o3
EpiRola Caroli Rtgii Front*** ad t'a*_ /*r .
204
Rtgit Nmmrra ad Vmomrfot.
fay* Littera ηχη*ιΙ* Regit Raman, b Bohemia
ad ttnmmrf* Regni fni fidaiet.
iotf
Epi^la Cardmalm* Benediüi ad tnmdem
Banadi&o*.
tO7
Joon* t Dncit Bnrgmdio.
m
ÇqR- Ad *agnificoi Domimt Senenfti.
~ >1;
Epeftala Canii Regit Franc*»* ad Cardh 9
nalet atrinfif* CoUegii.
ÊT Lptfhla Camilu Pifani ad Bncitalda*
fragment»* Tralietat de PoteHate b /»*
Cardinalia* ad convocanda* Ctncihnm 1*ΐψο
re fchifmatit.
ibtU
.

gr Daci! Aifina ad eofdem.
gr Littora aotffa BenediRo a Flatentnui.
(T Fanaw Sahm-CondnRai a Fiorentimi

fap

CT

gr

gjh

gr

. tJ J

IV
ANNO

ANNO

CHRISTI

CHRISTI

i409 GF*

ConcEfioms VIII. pro exttrmmattdo fcbifmate.
»18
£3* Alia Cosschfiomsper fladiitm Bonouinfe.119
£3* Difficulta tee adverfus Concilium Pjfammepropofita,&ante ejus celebrationem folvenda. »33
£3* Amnymi. Epiftola ad Cardinales Ptfis COSSgregatoi de mutando Pifarum tocopro Concilio cr.
lebrando ( Carflo Malatefia facile tribuenda ).
116

< Romanum Concilium.

,4,4

.

£3* Refpotfio Cardinaliune ad Rodulfxm ftcrctariant Malatefta.
339
£3* Atta & Trattata inter Carolum de Malatcffis (J Cardinales Pfis exiflente t pro- exthsttionc
'jcbifmatis.
'
_
345

C3* Fragmentum Scripti ab Antonia de Eatrio ad
cardinales Pifanant Concilium habentes, ex MS.
Cod. Ftbni in BibL Canon. Majoris Ecclrfia
Lucenfis.
<_
313
£3* Atta Concilii Pifani.
339
fcÿ· Colleftoris Prrfatio ia novum catalogum

i.»:.

£3*

£3*

informatnue a M. Antonino delT Ordim de’
Minori &c. per parte de" Ftorentins, &c. ibid.
C&A Mtffer Fihppo Cerfiri Ambafciadore del
Comum di Firernu a Cardinali tic.
493
A Mtffer latent» Ridofi & NicboÜ di Ginvamù da Uztauo ambafciadori &e.
495

£3*

»1» ®

>f«»

VITA ALEXANDRI PAPÆ V.
yo?
VITA JOANNIS PAPÆ XXL vulgo XXIII.
ibid.
Salmaticenfe Concilium.
505
Hiipalenic.
‘ ibid.

$

Balla convocationis Concilii ibidem letta.
yj7
Schedula Italorum.
541
. Schedula a Praiatis fiuibufdjm & dottorrbus ex·
■ bibita.
y4»
Scbedxla data per dominos , Placentinum ahoffue
Cardinales, de ordine vivendi Papa.
543
De duobut pontificibus Gregorio XII. dff Beneditto
- XIII. blande invitandis ad fpontsneam ceffionem,
fcbedula prafeutata per Cardinalem Cameracenfem .
J44
COffirmata mollis via invitandi duos Pontifices
• Gregarium. & Benedittum ad fpontanea eeffionem, fcbedula prafeutata PopaJoanai XXill.

Patrum Concilii Piiani.
ibid.
£3» Nomina Patrum , fw Pifam Concilio inter­
fuerunt , ex MS. Cod. Rep. Vniverf. Tater. 331
£3* Oratio Epifcopi Novorseffis de Beneditto é7
Gregorio in Concilio Pifano ditto.
555
£3* Prçmonitio Collcûoria io fequentem Lu­
cubrationem.
367
£3* Refponfo in eodem facro Concilio per Petrum
de Ancbarano, fatta omnia exprobrando , qua
dixit Epifcopus Vcrietfis , ex MS. Cod. Lx.
rent.
ibid.
£3* Confnltatio Theologorum de abrogatione duo­
rum Pontificum per Concilium, & tertii elcttio
»*, ex MS. Cod. Taurineufi.
399
C3P Sermo Joannie Gerfunis coram Alexandro Papa
in Concilio Pifano.
413
£3* Florentmui Conventui ad fubtrabendam , feu
fubtrattam a Gregorio XU. obedicntiam approbandam & confirmandam.
41 j
£3* Admonitio prçvia Colleftoris.
ibid.
bSP Convent us Prolatorum Florentinorum. ibid.
Ç3? Epiflola Florentinorum ad D. Gregorium Pa
pam XU.
450,
£3* Ad Florentinos .
433 |
£3* Epiflola Florentinorum ad Regem Francorum.
4}4
£3* Capitula D. N. Papa ad Florentinos . * 435
£3® Appendix ad Concilium Ptfamtm.
445
£3* Salvus-Conducius alter Florentinorum , ex
autographo Florent.
ibid.
£3» Epiflola Alexandri Papa Γ. ad E. Tbomam
de Firmo Ord. Pred. G- Magiftrum.
ibid.
Ejufdem ad eumdem .
448
£3* Piftatio Editoris in iequeotetn diflertationem.
449
Cataldiui de Viffb Trattatus ad D. Joasmem
XXIll. ex MS. Cod. Lxcenfi.
ibid.
Jo. Dominici Manfi Monitum in Icquentes Chartas.
489I

ibid.

Londioenie.
507
Çantuanenfe Concilium.
511
bJ^Parificnfe Concilium pro deputandis iis, qui
ad Concilium Conûanticnfc mitterentur ex
Provincia Rotbomagenfi.
. y 15
Concilium Conflantienie Generale.
y 19
Hifloria Concilii.
ibid.
Prafatib fynodi Bifilcetfis
yaa juffit bac Atta
“&£·■
519.
htmtxs Joasmis ΧΧΙΙΙ. Codfiantiam.
531
BscboatioConeilti V. Novemb.
y>a
Origo Concilii Conflantieifis.
ibid.
Scbedxla prafeutaia in congregatione Dottorum in

>4’ 5

545
Conclufiones Cardin. Cameraceifis cum fuibxfdam
additionibus.
J45
Abfentiam duorum Pontficum Gregorii & Beneditti non obflare trattattbus Concilii tfc. in prin­
cipio Concilii propqfita Declaratio.
547
Schedula oblata per legatos pro Gregorio XII. Papatη abituro.
54g
Propofitio Nunciorxm Beneditti XIII.
yyo
Schedula a Dace Bavaria pro Gregorio XIII. prafentata.
JJX
Cardinalis S. Marti cedula.
ibid.
Très cedula pro Joanne XXI11.
Cardinalis Cameraceifis cedula bit contraria, y58
Ejufdem cedula de iis, fui in Concilio in rebus de­
finiendis effent admittendi.
jfo
Cardinalir S. Marci cedula ad idtm.
591
Schedula de erfione oblate Joanni Papa.
5^4
Schedula Joasmis Papa.
ibid.
Alia fcbedula ejufdem Joamsis .
Advifamenta oblata in Natione Germanica.
IL SESSIO.
,07
Ceffumem offert Pontifex.
ibid.
Cedula , fuam Joannes papa XXIII. promfit if
juravit.
568
Bulla ejufdem fnper eadem re.
ibid.
Capitula concordat» inter SigifmundumImper, fy
Ferdinandum regem Arragonia.
Patta Regit Arragomtm, miff» ad http.
fji
Petita per Concilium a Joanne Papa.
573
Refpeefiones Papa ad pramiffa petita.
ibid.
Advifamenta Juper cedula Joasmis Papa.
fjg
Bulla Pap* Joasmis exfientis m Scafsfia ad Car­
dinales .
ibid.
Rectffus Joasmis Papa a Concilia.
377
Cedula Joanais Papa propria mana .
ibid.
EpifloU ejufdem ad Sigifmmodma Imp.
ibid.
Jaamtes Papa curiales omnes fitos ^ad fe evocat. 578
littera Joasmis Papa ad regem Pramia.
ibid.
III. SESSIO.
Proteftatio duorum Cardiaabmn.
y8i

Capi.

ANNO

Christi
141J

I

I

Ccpitnln per Cerduulem Pifttmrn portât»
Φ
IV. SESSIO.
Cmfiitxtitnei iki freuacult.
$1
Additione» tx Serie, cliifpm.
Previfieect xtilei pre ecceicrcndn mum·
j88
V. SESSIO
.
590
Cenftitcrime> frnedriet feOe e Petnhu, f* /**
ibid I
akedimtie creet Junui XXII1.
Additimxi etc Mg. Serti, Urifprn.
Λ»
Tenor pvifcmentorxm m meteric fidei.
594
PcpoJOM· I
Belle reperte, Ü miff· Cerdtxelikiu

597
Cetixfaf f/oe centnuffie f»3n qttfihnr Depulerit, koc
.aw it pxrifaket Netieee
ibid.
emente.
Mtffivcrxm.
599
Cencifai ei repet Polcrie.
60?
SESSIO.
6οό
it ce vel reprirende, vel ci607
Deri coomrigerii centre Jommem Htu, O decreto
epterie centre Hiemmjmxm it Prête.
611
Centre fcmofe fakeUmtet.
ibid.
Adfiiriontt ex Mg. Sxrii, eliifpxe.
612
ifatee Vrioerjbetit Ptri^ii frit cmkcxicteri·
hu irreOn, & Jemeri Pepe. f.
614
Efyfiem ei ercfaiepijcepoo, epifiopot, d* deSeret
Belk* nerierii.
ibid.
EjUdem ei Conciliem.
615
Ejxfiem ei Sigifmenixm Ceferetn.
ibid.

•time fee·,

; r*»·
616
Dote infirxRioncs legerit, f«i doMcnt ire cd P»·
-.poet, & folw coirixifai pro <·.
618

Additio ex Mf. I'idtorine.
VII. SESSIO.
/Citotio contre Joexnem XXIII.

'

ibid.
623
625

Extent io citcrioxii centre Hiermymttm Pregeefem.
Additio it CerUnelimn contempte in Concilie.
i
6*9
' VHI. SESSIO
ibid.
Citotio Jeenrit fkltfi.
630
Ejnfdem cenienmerie.
632
Miirienet tx Mg Sxrii, eliifpxe.
%l
Cittern fxbmifimit Fnderici Axfirie Dncit.
Additio ex Mf. PtRorim.
639
IX. SESSIO.
640
De cifntione centre Jeemmm XXIII.
ibid.
Unrverfitcrit Porificpfii epifiolo ei Concilient. 646
Ejxfiem ei Cxferetn Sigifmmrimn.
647
C»roR de Meletegit^ifiou nd Netionu Concilii. 648
X. SESSIO.
££

Snlntu
Pepe.
Litter» eilcrio per Mernet.

652
656

Decrete m cmgregotime Metienri Germnrice. 639
Citntientf centre Jommem Pepem.
660
Articnii inti centre Juxmi Pepom.
66t
BUM Jemerie Pepe XX111. cmctge dipribeu iterUne SenMiJemmit ffarefohmitmi. 6?4&fc<M.
Refpmfimo Jocmut Hill, ei fmtenriem Concilii.

681
XI. SESSIO.
Articnli pleret edverfxi Bdtbogonm it Cogo, fi
ve Jommem XXI//.
684
IZtMirN m^cm Joonrii XX111. ci regent Remo·

nonet.

699

hfirxmentem rotificctimts erticriorxm fcRxmper
Jemmm XXU/. Popmn.
701

141 j

->

Peeretxm Depetntlenie Nttoriermn.
70,
Cotnmigorii cd Jecnm Popmn mifi, pri cdfi.
genrent terneinxne nd mdxndenn fcntcntecne pri~
veritnit.
Pnteftntie Cerdinoiiifne, trc ft velriffe, cd Rcetne
Arrcgemtne, ir cd Perron de Lttnn.
70J
Peritie Ugnitive fentenrie c Pepe Jettent XXHI.
706
Additie ex Mcnnjcriptif Gemecricu
-γαγ
hgntmednne, pm Jocnri Pepe ntitnctm tfi ttr·
minnt cd cmiicnicnt fententione dgbxtivcmpri.
vnticrit.
7O9
Addtrie ex Moncfcripte ^iBerino.
710
XII. SESSIO.
7VJ

Sententie i&ritive in Pcpon.
71 ç
Bêtifietrio fententin per excédent.
-rip
Ccfxt in terenrie, ex pxibxt ccufij & femitiint
DenrinotiPcpcJeennti XXJ1L neotxi fmt cd rtceUnixm de cnxtate Cenficntie^fii.
η jp
g» Tenor Littererxm Fndtrici Dncit Axflrix.
71«
■
XIII. SESSIO.
7, J
Adverfu faucet comnexetccntti [eh ntrepne fptcie

7«
Additio ex Mnnnftripto VtSerino.
XIV. SESSIO.

..

720
* 7jo

Cregtrint X/1, renxncict Pcpctxi.
733
Bjxfdent tret BMn.
ibidem fle frj.
Tellxntxr precegni tn iccriu ofaeitentiii erti octcgone fcUfnentit.
736
Qxod vcccnte fede non precedctxr cd deSioncm
Iteencri Pentificij.
737
Decretnm, peed euRie ejxt fid mode, C/ ferine ,
per Concilixnt erdinendit tic.
ηρο.
Cittern Sigifntxndi regie Remcnentne.
ibid.
Cencifanne eetmc Gregerit Xlk in fxn eieiinrie
rntienoiiliter geftc epproint tl mtificot.
74«
Srgifmxndi Imp. littrrn.
; 743
Decretxm, xt repctrntxr Petrei de Lene cd ce·
dcndxrn.
XV. SESSIO.
747
Articuli degmcriccti per Jetpment Picleg, t/Jocm
nem Hxi.
743
Scntentic centro Jonxem Hxi .
751
- Cendemnnrio illitu proptftiorie, quilibet tyunnu»
&e.
755
Confittxtie contre mveforet ecceientixm t/ rctedcnrixm e Concilio . '
76Ô
XVI. SESSIO.
7e9
Dtpxtctio in Arrngmiom nd reprirendxm Petrxm
de Lrnut.
ibid.
De reccdcUiktu e Concilio ciendefiin».
ηη t
Brile contre fpolumtee nd Conciliem verienta.
XVI? SESSIO.

774

Difcedit Rex Remcnorttm cxm cliir ed Petrxm de

Bedie Concilii, «fon
μ Amefatt
Angelxt Corrarix.
Corrorixi olim Cngerixt Xll. Cinrdinclii,
'
‘ \Lrgnteu ptjrpetnnt 1·
Morden Anconilcnc confiitmtxr.
EpifieU Concilii ni Menete.
XVIII. SESSIO.
Dntxr peteftci fieiicihu definiendi tlc.
, _.y
Epifielo (encifai U Sigifneundxtn t efnrtm, ce re·
fanr HnffiicHun.
786
Boheneorxne nc Merouorxm littere ni Concilient.
788
De felve coninRx Joene:/ Hot.
7pf
XIX. SESSIO.
ibd.
Akjxrctie Hxmjri de Preeo.
jpj
Articuli Jecnrii Bicleg, &Jecerit Hxt,
Hic·
rtnjnext Ü Prcgc eectbenttticnnit.
7^4

w.

ANNO
CHRISTI'

CHRISTI

Schedula fapor regula fanOi Franc,fn.
Qmd «e· obfamtAeit jAviscmduffibut Regum peffit
in barrtims inauiri, dffc.
■ 799
XX. SESSIO.
’
8qÎ
Super monitorio centra Ducem Apflria ptr Fpifcopum TrideAmum.
Soi
Monitorium pro Epifcopo Trjdentino contra Fridericam Ducem Aufaix 'invaforem botqrum Ectlfia.
894
Ltttera mifivo dim Gregorii XII. od Cmctlsum.
807
Propofitio in Natione GcrrnoAca fitper ditentiom
D. EleHs Argentinenfis.
'
808
8o8
roigngJto Nationum die 19. Dk. 1415.
809
1416 Congregatio Natumtm die
Jan. 1416.
8ιο
CongregatA Nationum die 19. Jan. 1416,
____
8ii
Ldta cops tula Narbone fa&a inter: Regem Romunorum Ef Ambaxiatores Concilii ex. una parte,
èr regem Arragmum atque Legatos Petri de
Luna ex altera.
git
Nonnna eorum qui juraverunt approba*Amm Co·
pitAornm.
817
■ EpiJloU Francifii Narbonenfis Epiftopi ad quinque
CardAAes de unione imto cum obedientia BerndiHi XbL
S14
Copia fubtrat^mis per regem Ferdinand*/" fafiu

1415

w

1416

Cracovieufis Univcrfitatis Epiftola ad Concilium.
934
Procuratorium régit & regime Neapolis.
9J6'
Congregatio gemrelit.
938
SeebtraHA regit Asrragtnam obedientia faHa Petro
de Zmm.
939
%Snbtra0io obedientia rtgis Navarra Petre de Lu
mt.
940
Subtra&A Comitis Fmet.
941
Decretum fafpcifiums jententiarum Gproceffuum tn
dsveifis obodientiis.
943
Q«id fuerit roalis obcdientia Gregorii XU. Papa.
ibid.
XXII. SESSIO.
948
Sedendi ordo decretus inter regit Cefalle G regtt
Arregemtm legatos.
ibie.
De xnAue Ambaxinforum Arregenum.
ibid.
Decretum locationis Ambaxintorum.
949
Littera cmvocoteria Arragonum.
9J0
ConcegA vocum ombaxiatcrum.
90
Schedule occcpta/Anis fer AmbaActores.
Seffio de meiem Ambaxiatornm Arregmnm. ibid!
954
Prat eflatio Portugalleufium.
* ibid.
ProteflotA Ambaxiatorum regit' Jacobi Û* Joanne

Petro de Luna.
ibid.
Copia littera clsufa ex parte diiii Dom. Regis
direfft D. Imperatori.
829
Comregatio, t· qua DD. CardiuAes tf artbiepijcopi juraverunt capitula.
ibid,
icwnxjrio de officiis Curio quondam Gregorii XII.
G de Huffitis citandis.
833 1
Monitorium contra Argentinenfis,
83 5
CoqgregatA gencralit.
837 I
Decretam faper admfffiene officialium obm Gregorii.
83 8
Congregat A generalis, in qua auditui legatus Fer­
dinands regis Arrogo ia.
839
ArticAs dati in caufa fidei centra Hieronymum de
Prngu ·
841
Citatio contra Hieronymum decreta .
861
Inftigafms adverfas eumdorn fcbedula
86)
h CaujK Argent Aeqfi.
864
Appellatio pro'parte Argentmenfatm coram Conci·
Iso interpefita.
ibid.
Pulla Canonizationis trium Saudhrum inSvttia.
87*
Stffio publica fine folemnitatibus.
873
Congregatio Nxrsonis Germanica in caufa Argents
•rtf.
875
Congregatio generalis in caufa Argentinetfi tfJoan
seis Parvi.
S76
Co^regatie Deputatorum IV. Nationum de Ducis
Aufiriu Ermfti fasdse in Concilium .
877
ibid.
GenerAis congregatio.
879
Libellas mvem Affert ionum Jomnis Parvi.
Deputantur Commsffarii in eouja Argentimrffi ■ Sto
Congregatio generAis.
881
88j
CMqp'^rrnirr m caufa Argentinenfi. 883 & <eqq·
Co^regatA generalis, Ai referuntur relponfiones
Hiermunt Pragenfir nd obietfa.
887
CM^rr^ih· generalis de caufa eju/Am .
S89

Sentmtsn definitiva contra Hieronymum de Praga«94
897
Bulla couvocateoms Prolatorum
S99
CongsegotA i» modum Sefionis.
901
Dedaratte poenarum Argent inenfium.
_ „
901 & fcqq
CmgregaAomo
generales tres.
Alpbuffi regie Arrageaum Efifiola *d

'

Procuratoriam efafdem & refpmfam Concilii.
91»
CaupsgatA gemralh. in caufa fidei.
9*1
Pstitio r* caufa Tridentina &e.
9*5'
Commifio m caafa fidA .
916
Citatio teetre fautores Hufffaanm. 919
ExfacuiAms m partibus faFfa.
91*
<•»«55«*» jfiwreiij.
9*5
Procuratoriam mgis Arragammt.
9*7
6«^τ<χ4/ι· gemrelit.
. 930
PAmia ngis Epiflele.
93*
Magifai gemrelit Ordinis TbeAomnram epifaja
id Concilium.
933

'

r- 9^l
Prottflotro pre rege Francorum.
958
XXilL SESSIO.
Cemmijfio ad Aformmedxm cntrnPetrum de Lun».
ibid.
Proeeffus in caufa barqfis contra eetmdtm.
q6j
XXIV. SESSIO.
972
Citetie contra Petrum de Lma.
ibid.
XXV. SESSIO.
979
Decretam cmcefienit Obmmetffit Ecclefia in com·
mendam.
ibid.
Procnratia Comitis Fuxi.
9S0
ProcuratA trium fastuum dominiorumCemitit Fu·
A■
98 J
Deputantur Commiffarii in caufa T'ridentina pre
natione Htfpanica .
987
Ccdxia approbationis faper vAfatalibas G peitfiom.
bas demerum cum civtbae CmfamtieqAut. 988
XXVI. SESSIO.
99X
Decretum de non derogande juri nlicufas natAAs
de prieritate
prioritate votorum.
vetorum.
ibid.
Γ
’ ·’ ·
Pro umom Ambaxieterum
regit Navarra.
993
Procuratorium
regfa
""
w' Navarrâ.
*'
.
99j
F.-oOeratorium fartus
fattut Cleri regni Navarre .
9^7
decani
beattt
Maria dé Tutela.
Procuratoriam û
___ J
___ __

999
ProcuratA Abbatis dr Obva, AArxmqae e regio·
ne Navarra.
Jooi & fiqq.
XXVII. SESSIO.
JOI3
Relatio d* caafa TridêntAà Ecclefiu faper cxecu·
time monitorii.
ibid.
In Coufa TrAentAa.
1013
XXVIII. SESSIO.
ιοιό
De eadem caafa Trideniina.
1017
Freteftatie ambaxiaterxm regit Francia pro jtf>tie iùfiem regis elucidanda.
1*33
XXIX

WRR1·1*

vij
■ ANNO

CMum ,__
1417 XXIX. SESSIO.

i

·

ισρ

Députai» procmaterum b notariorum inttafaPr«
tri it Lena.
ibid.
Qedinatie fuper cmtmmcmPetri it Latta.' 1Λ3>
ABrameMmn tatriiùaij leBum b peeinBum.

1033 .
XXX. SESSIO^

t

anno

CHRISTI
Prttefiatie ex parte triaae
14'7
Celkgii CariiaalixM.

Naiteatoa, ac etiata
ibid.
{^taaaat baaapretBatieatea cenfecata fiat. 1153
Pretefiatier Natieaie Cerataaice.
1154
«· fta iaetxr Ceaeatiffarii fyer ( on.

XXXIX. SESSIO.

103«

Decretipv Jr Canciliii generalibtu celebrandu'.
ProviJio adverfat fahtra fcbifmata.,

Approbatio fabtraBiouit Obedientia faBa Petro de
Lana per rtjta Arragpnmn.
W}6
ABnemeâtum refpeeffioau par Petrum it Lttaa fa.
Bo.
.
joj8
PraBica per Petram it Lata data at fedauixm
fcbifma.
1045
ABrttmeutum emcatimu ia perfixamfaBa. 1049
XXXI. SESSIO.
s
. ion
ABmtorium contra Comitem Pirtatum.
find.
Decretum fipor redintegratione'Bcd<fia Bajonaffi*.

«IJ9
ibid,
ibid.

1161
1163 »

---------

Reftraùtitaet facieaia a Papa cata Ceacilio, an.

1164

tetptaat i^tktatar.
Dr taeie elûeaii Papata.

iiôç

XLI. SESSIO.
υ·7
Ceafiitntie-^lemeatii PI. far wBxtli^m Caritibid.

‘ aaliam ta teaclavi exiflèâtiam.

Decreta varia circa eUBiextm Romani Pentificu.

XO55

ioj8
1070

Antbcanerum prorifiationet.

XXXII. SESSIO.

Petrat it Lttaa iectaratnr ceatuMax·. decretum,
• at contra mm afyae ai defiulivam fiutentiam
procedatur.
ibid.
Cotgrtgrtw grmralit, ia ma dabatur aaiieatia
aaMuxiateribeu rugi/ Cofiella.
107$
Citatio ia vabmt ai rcpnittceniun/ trtaia , ç ·

1169
Ebftio Maniai P«Mt V.
XLII. SESSIO.

1171

XLIII. SESSIO.

I174

117*
Balia liberatieait faBa bapetatari de caftedia Joanait elim Papa XXIII.
ibid.
Balia Martiai V. it exrmptionibxr, xnioniktt ■ be.

9>id. & ieqq.

1079

Decreta varia Martini P. tn Concilio fa£la.

Articuli centra Petrum it Ltata.
Ibid.
Balia Pttri it Ltout, qut exemutumicat rar, mi
ab iff* f· fnbtrabernt.
lcM6
fifirumentum eeatraBat ia ceaclavi faBaat. aa.

xxxîîi. SESSIO.
Pnctfu contra Pttm it Luna.
Decretam kBum oer Epifcepum Dolenftm

XXXIV. SESSIO.
Pnofu Um.
XXXV. SESSIO.
Ιλνο Ambaxiatorum npi Cafitüa.
Procuratoriam Aegie CafttUa.

4'

.

•1110
1116
M>7
11*0
1116
ibid.
11*7
1131
>»33
>*35

XXXVI. SESSO.
CiABtM Petri It Lttna ad anOeuiam fatentiam
depectioni/.
ibid.
XXXVII. SESSIO.
1140
Sententia centra BemdiBum XIII. five Petram it
bna.
1141
Tenor diBa fhtntit ftd Ult Concilii.
1144

XXXVIII. SESSIO.

j 146

Decretum irritant potnat latat a Petre ”2/ Lana
m Hmricnm infantem Arragonia.
ibid.
Decretum revocationit vocum Ambaxiatoribni rt-

1148.

Protefaie Cardinalùtm contra Reformationem tieSini Pttlifcu ffttiinnüii.
]| jo

1177 & fafr
Ctfia certaram ^pefteMimam, in Concilie Con.
ftaativB faBarnm, yea fuirent prafentata in
Caria Pariaaomti regii Parifierfi' fed non ac.
ceptata per eamdrm Cariam.
1184
Martini P. P. tf aatioait Germanica concordata .

1418

1189
Martini P. P. tf aatioait .Inglictno concordata.

XU^? SESSIO.

1195

Decretam it Imo fittari Cnctlii.
ibid.
Brticaii XX1P. ai redactndoi ab bar# Htfaica
Bobemot, a Concilie prefcriph .
1196

XLV. SESSIO.

119S

De diffolationt Concilii.
PretBatio Bmbaxiateram regii Polonia.

ibid.
1201

Haâenus Seffiooes.
Martini P. Balia de erroribai Joannis Vicleff, b
Joanait Hat.
1204
Efxfdem bttlla cmfirmatoria ABornm contra berefer.
ju4
CoeBrmatie Confiitutionune Friderici II, & Caroli­
na cam maltir aijeBionibxx.
1219
Moiat obfervaaint in publica /effiant Conciliorum
gemraiiam.
1219
Jfecretum Concilii Bofilteiffii opprobaai Concilium
Cenftantienfe.
Noto Severini Binii.
*>33

SOI
... —

-................................................................................................................... -............. —.................... .

■

viii

N Ο I

R I F O R M AT O R I
»

·»

Dello Studio di Padova.
Λ »
' * ■
Vendo veduto per la Fede di Revifione, ed
Approvazione del P. D. Filippo Rofa Lanzi
inquifitor Generale del Santo Offizio di Venezia
nel libro intitolato: Sacrorum Conciliorum &c. dutto-

A

re P. Philippo Labbeo Soc. Jefu^ curante Nicolao Coleti,
& Joanne Dominico Manfi &c. Non v‘ effer cofa alca­

na contro la Santa Fede Cattolica, e pari men­
te per atteftato del Segretario Noftro, niente
contro Principi, e buoni coftumi, concediamo
Licenza ad Antonio Zatta Stampator di Venezia che
poffi effere ftampato, offcrvando gli ordini in
materia di ftampe, e prcfentando le folite Co­
pie aile Pubbliche Librerie di Venezia, c di
Padova. .

Data li 20. Dicembre 1767.
( Sebaffian Zuftinian Riform.
( Alvife Valareffo Riform.
( Francefco Morofini 2.° Cav. Proc. Riform.

Regiflrato in Libro a Carte 335. al Num. 2J°4·
Davidde “
Marchefini Segt.
cote

e CONCILIUM®
PISANUM

SUPER ELECTIONE UNICI SUMMI PONTIFICIS CELEBRATUM.

Ex Hiftoria MS. Caroli VI. regis Francorum a monacho Sandionyfiano.
Onge latequc per orbemA cidiffet : mox populares commoti & eidem (dqui Spiritus fandi gratia bito vicem pro vice reddentes, & ad hoipi>U infpirati tamdiu fub ne» tium cardinalis accedentes, quinque ex fuis,
fandiffitno fchifmate fide­ quos habuerunt obviam , ferali rabie peremclium untverfalem matrem ' runt. Ulterius ad facinora volentes procedere,
eccleiiam doluerant ancil­ cum prefatus archiepifcopus ad fenedras do­
lari, amborum contenden­ mus fe odendens, eos - verbis lenibus lentaret
tium de papatu, & fum- compefcere, idu jaculi trans prccordia confoimo ejus culmine ambitio­ fus interiit , nec ultra vocem emitit. Nec (ce­
nem improbam execrabiliter damnantes, con­ leribus contenti, jam lentabant ut igne (uffocaventionem utriufque collegii cardinalium, ut torio exteri fpiritum exhalarent : cum nuncius
viam facilem veniendi ad pacem & concor­ inopinate fupervenit, qui tantam vefaniam audiam, commendabant. Ubique obtemperando doritate gubernatoris Januae repreitit. Qui,
eorum monitis, de Francia, Anglia, Bqtmia, quia villa fubdita tibi erat, ad perpetuam me­
cxterifque Chriflianitatis regnis & dominiis, moriam facinus inultum non reliquit .* fed perlegi is g adis archicpiicopi exequiis, quantis (ludiis fu­
metropolitan!, epiicopi & abbate, ex col
colley
catbedralium ecclefianun univerfitatibufqoe re­ nus ullum celebrari poterat, quotquOt ad degnorum jam folemnes nuncii mittebantur, & tedabilem commotionem convenerant, condi­
iter arripuerant gaudentes ut in concilio Pifa- tioni , stati, aut fexui non parcendo, variis
no inlcreflent pro diuturno fchifmate fopien- exterminari fuppliciis, ft domum in qua · Io- » F
*
«*'«“» · H.
do. Nec quemquam ex ipiis feto, qui non fe­ catus fuerat folo aequari praecepit.
liciter vies finem attigerit pmoptatum ·' niti do­
Ad promotionem autem caufae ccdefix fin­
minum Guidonem de Rapa Remenfem ar- ds Dei rediens; quia domini cardinales vicefichteptfcopum, qui quamvis in collonuiis publi­ mum quintum dierto Martii affignaveran: pro pri­
cis hncutque ft coram principibus, Petrum de ma feffiene , in pulchra & fpatioia navi ecclctix
Luna, tenuerit (ummis laudibus efferendum; cathedralis urbis Pifane celebranda, in qua ft
^quia tamen ad id beneplacitum Deo negotium fedes pielatorum ibidem affidentium aptari fe­
cum cardinali de Baro obedienrer procedebat, cerant: fecundum exigentiam ordinum & di.
occatum faum non immerito dedendum, hic goiiatum ibi convenientes nominandi, fic fue­
runt collocati. Primam namque fedem altituinferere dignum duco.
Cum enim ambo ad villam quamdam duabus ^dinis altaris confliiuti in introitu chori a drxdietis a Janua diftaotem gratia hofpitii diver- tra,
ira, ab coque pedibus x»i.
xn. didentem,
diftantem, domini
tentes, ft orta verbali controverfia, occatione cardinales, Preneflinus, Albanus, Odientis»
equorum memorati cardinalis, marcfcallus ejus, Podienùs, de Turejo, de Saluciis, ac de fanalium qui hoc officium publice exercebat, oc- &o An?-Io , qui obedierant dominoBcnedidoj
fanrfA Gmov/. Tom. XXVII.
A
Nea-

►Ή an·»-»*·.

CRicoRtus

CONCILIUM

λ

rourtos

ambos contendentes de papatu. Quidam ire­
rum eliguntur, qui nomina accedentium ad
id facrum concilium in fciiptis redigerunt, fic
quandiu in prrlaturis vixiflent, ut fic fecun E
dum fuum ordinem in fedibus locarentur. Super offrais iflis debite exequendis, juramentis
prxftitis advocatus cathedram eminentem ad
denunciandum ftatuta in concilio afeendens,
intcll gibilique vocis oraculo pertinaciam ambo­
rum contendentium recitans , quorunv-unum
pro Benedido bentfiflttM, alleram pro Grego­
rio, errvriett* pluries nominavit, prolixiori fermone propofuit quamdiu in hoc deflendo fchtfmite ecclefiam Dei tenuerant , fit nt pro pa­
ce obtinenda fuerunt fufficienrer ad facrum
c-melium evocati, concludens, ut evocati pu­
blice fi dcuign.rcntur comparer».*, reputarentur

—----***£>

'c<r.
««<**'»<

L terius procedendo in fado unionis, xv.
_
..
... _____
Aprilis
irerum_____________
celebratumeft___________
facrumconcilium cum obfervantiis priu* tadis ii feflîone
....................................
- .. . . , .
fecunda : ibique domini
Cardinales Mediolani
& de Baro, qui Alemannorum deliberationi
interfuerant apud Fraocquefbrt , venerunt :
prxientrs quoque fuerunt odoginta & decem
archiepdcopi À eptfcopi, nonnulli quoque ab­

U

bates, dodores, clerici* notarii, qui non in­
terfuerant in congregationibus antcdidis. Er
tunc quatuor praenominati cardinales, qui cum
duobus contendentibus fe tenebant , evocati
iterum minime comparuerunt, ficque de beni­
gnitate a At flentium fuit continuata dicta ufque
ad aliam feflionem ; nuncios regum Francix,
Anglia·. Hur.j.vix, Bohemia*, ac multorum

domi-

Ig s ?

,

f
pxii
v V» η» V 1 U I u tvi
imperat.
4
— —* Neapolitanus etiam, Aquilejx de Columna, A contumaces. Cum autem dixiflet de illis de
de U. finis, de Brancacio, de Ravenna, de Flcifc, Auxitaneafi, de Ghalento, qui fub uno,
04 ”
i ...j_ , &
«. de
j- &
« Angelo,
am.i»
Laude
qui Gregorio adhe- atque de illo de Thode, qui fob altero cooferant, occupaverunt, ut decebat, fit in facie tendentium fe cardinales dicebant, unus ex
altaris ante didi, cujus latera paulo longius promotor i bus mox forrexit taftanter poftulans,
facri palatii protonotarii ambiebant. De am- ut quod advocatus requifierat concilium appro­
bafliatoribus regis Francix , epifeopus Mcldeo- baret , & fuper petitione a protonotarüs cleri­
fis folus interfuit ,· pro rege Stcilue Ludovico, cis earner®, ac exteris notariis pnefentibus fie­
epifeopus de Gap, duo milites, quidam dodor ri fibi poflulavit publica ioftrumenca ; fervando
in legibus, cum uno fecretario; necnon pro judiciarium ordinem conciliorum , petitis aflenrege Angliz , cum quodam milite unus dodor tiendo: inde duo cardinales cum uno archiecum clerico qui de Alemannorum deliberatio­ pifeopo, fle uno epifeopo , advocato quoque fle
ne fada apud Francqucfort veniebant, fohirn notariis pnedi&is miferunt ad valvas ______
.
ecclefix;
prxfentes fuerunt. Et his qui prxlati erant quas protinus aperientes, cum prxnomtaatos
epifeopis fic abbatibus, ab utroque latere did® alta voce evocaffent, a popularibus ibi flantinavis ufque ad vahas ecclefix fedes praeparat® B bus quxrentes, fi fcirent aliquem ex coram
erant: fediumque fcabella nuncii capitulorum familiaribus in urbe locatum: ad fedes fisas
fic conventuum tenuerunt. In refiduo capaci ta­ rcdeuntes ab ore unius retulerunt neminem eo­
tis dtdx navis, longe humilioribus fcamnis, rum rcperifle, ficque accufatores petierunt, ut
.. 'mbafliarorcs regum non prxlati exterorum b reputarentur contumaces, & fuperhoc fibi fie­
dominorum & comitatuum cum dodoribus, ri inflrumcnta : tunc cardinalesPneneAinus Picxterilque nunciis capitulorum & conventuum, daveniis alias nominatus, eundis antiquior*
confederunt. Et his debite Jocatis, dominus & qui ante fchifma ad cardinala tum affumptus
cardinalis PrxneflinuS M flam de Spiritu fan­ fuerat , ceteris quxfivit, quid agendum. Qui
do celebravit folemnem . Qua finita , & quo­ omnes negotium dignum duxerunt differri uf­
dam dodore collatione fada, in qua difertil- que ad diem icquentem : quod cum exteri aflifime caufam tangens congregationis concilii , flentes approba flent iterando, placet, placet,
cum afliflenies orare monuiflet devote pro u- fic illa icfljo foluta eft.
nione ecclefix, ml amplius adum eft ipfadie.
Die igitur fequenti tertia evocatio concilii
Die Martis, Martit fcilicet xxvi. hujus fa­ celebratur cum folemnitatibus prius radis: fuecri concilii fuit fecunda (cflio vel convocatio Cruntque didi contendentes, nominati * qui
celebrata, & inter MiiTx folemnia, qux pere­ prius fibi adherentes evocati.* qui cum non
git qu;dam alterius partis cardinalis Mcdiola- comparu iflent, nec aliquis vir pro ipfis, proncniis, omnes monitione folemni hortatus eft, motorefque inflarent ut reputarentur contuma­
ut Dominum devotiflimc orarent , quatenus ces; de benignitate tamen omnium afliftencaufa ecclefix inchoata bono fine clauderetur. tium, quz petebant, ufque ad diem fabbati
Et inde" finguli prxlati £c cap pis ecclefiaflicis fequentem, qu« fuit Manii dies ultima, di­
induentes, albafque mitras fumentes , cum unus gnum duxerunt differre; & fic concilium illud
ex aflsftcntibus cappellanis alta voce intonuif- folutum eft .
fer, (jrite, tunc omnes,flexis genibus fpatio
Die dida quarta feflîone celebrata cum fo­
dicendi pfalmum , Mijererf mei Deui, proni in lemnitatibus iolitis, cum praenominati conten­
terram fe dederudt. Paulam iflarn quidam car­ dentes minime comparurent, ad advocati fic
dinalis una colldua finivit : fic cum ftmilem promotorum requeflam reputati funt contuma­
dixiflet poft antehouam a cappell<nis canta­ ces: & in feripto quod tunc legit cardina­
ta»»», unus eoturtK^ontinuavit litaniam alta lis Pratneflinus , dixit, quod de cis adhxrenvoce, cui pixlan refponderunt. Et aim ροίΐθ tibulque expedaretur ufque ad aliam feflionem
orationem idem hymnum, leni Creator Spiri. aflignatam ad diem Lun®, poft odavas R.cr*f , inchoaflet .* hymno dido, Erigite, aha futredionis Dominice, quia illa hebdomada
voce intonuit. Et fic omnes furrexentnt.· & non debebant jnrild diones exercere ; ficque
ctcclK, a quodam cardinal· dalmatics infigni- omnibus concedentibus quod ecclcfia Pilana
to evangelium unum devotiflime audierunt.
apta erat ad concilium celebrandum , ita diHis peiadis, publice indidum fuit audori- fceflum eft ■
tate concilii, ut omnes, prxlats, nunciis &
dodoribus exceptis, abecclefia recederent. In­
in rrno,io [λ flλ nt dtliitrntn fuirtint λ dit
de unus advocatus, notarii, procuratores, fic Qtut
Aprili t x». κ/fw xxj|.
Mnji.
promotores plures flatui i funt ad accufandum

„

S

"Ρμλ”

PISANUM.

6

“"“"■“dominonans Alemanni·, qui ( ut fama refe- A cardinales totum proeeffam divifionis e ccIcG·'**"***
atKf&Ti
-i__
r
* P*^*?*0 * *** “***» & quidquid iummi
chxisti
«nidam arçhtepifcopuB, doo epif- pontifices, & ipfi interim egerant,
***
copi, fit totilidesn flcrici ., qui
,
ie nuncios dice- redigi fecerant
feceram :: de
de confenfu omnium
ornnhi
afflen­
bant ducis Ruperti^dn Bavaria, quem regem tium advocatus (acri concilii cathedram afeenRomanorum ηοηύάψβηι, m concilium funt detu, fpatio trium horarum proceffum dium
indifefi: qui tamen dBm «Uis nod fédérant, alte, fit inrclligibiliter legit : iodeque fuerunt
Mc, ficut ipfi, decoeati fuerunt indumentis leda? requefl· promotorum, continentes con­
ecclefiaflicis, fed mox proponi fecerunt per tra atubos contendentes.* Primo, quod conci­
epifeopum diâum de Berde, fit in fua propo- lium acceptabat aggregationem, & unionem
fitkxie ambiguitatibus plena folum fecit xxn. mutuam duorum collegiorum, fit totum quod
tones, Inter quas principaliores fuerunt: ex ea poterat dependere: approbabar etiam
cardinales fui collegii poterant fe fubtrahe- evocationem concilii generalis per eos faftarn :
re ab obedientia fui pap*? fi poterant evoca- citationem fit evocationem contra duos conFem,
re diâum
papam ? fi poterant ■ evocare con__ _re*______
,
tendentes roborando, firmas etiam decernebat .*
voca». H. cilium generale? fi duo collegia poterant ici iterum, fit quod locus Pifanus habilis etat ad
mutuo habilitera ad tenendum concilium ? con­ celebrandum concilium ulterius; attento quod
cludendo quod diâum concilium debebat mu­ ambo contendentes fuerant debite evocati, fit
tari & differri, attento quod ille, quem papam contumaces reputati. Ultra , fic quod conten­
nominabant fuum , promptus erat comparare : dentes privarentur a dignitate papatus, eorum
dum tamen effet in alio loco, Ot promittebat quoque fautores omnibus beneficiis, dignitati­
complere quas juraverat, fi alter etiam adim­ bus, officiis privarentur : & fi contra privatio­
pleret, dureque redarguendo fuos cardinales nem iftam aliquid attentarent, puniri poffent
dixit, quod injufte & irrationabiliter fecerant per judices fnculares. Iterum, quod omnes
fubtraâtonem prediâam. Cum verbi» finem reges fit principes, fit generaliter omng| cufeciflêt, & ie paululum nuncii retraxiffent , jufeumque flatus edent, ^penitus abio^renunanimi aflênfu affiftenttum cooclufum eft, ut tur a turaffientis prnftitir duobus conicndcnrevocati, eifdem praeciperetur auâoritate con­ tibus.
cilii, ut feriptis, qua» propofiterant, traderent,
Ordinatum fit tunc fuit in eodem concilio,
& qualem
a domino fuo habebant audorita- ut viri litterati, honefl· converfationis, fiebo,
tem: quod tandem non fine difficultate magna Coe coofeienti·, eligerentur ad recipiendum · ,
1Breformationem tefteique producendos per pro- formoo
peregenmt ·
Iterum, dum haee agebantur, qui extra val­ motore» prefaces contra duos contendentes, & M' **·
vas ecdefic cuftodiebant equos fuos, magnam fpecialiter fu per continuatione fchifmatis peni
contentionem commoverunt, fit ad invicem ri­ naci, & fuper k conclufionibus mutuo inter
bFw.Co*·
xati funt: praefati enim domini recedente», fe faâis: & ad nominandum prediâos viro».
in fcaodalum omnium afpicientium mutuo al­ ut procederetur ulterius in faâo didi concilii,
tercabantur; indeque clare patuit, quod non fuit continuata dieta ad diem Mani» propin­
1
venerant nifi ad impediendumfa&um ecdefic. quam , ultimam mentis Aprilis.
Nondum exafea hebdomada ad villam PifaIpfa die dominus patriarcha Alexandri­
nam venit quidam Iro nominatus Karlur, ma­ nus, magifter Simon G amant univerfitatis Palum caput, dominus civitatis Darmin, in qua rifienfis, nuncii ducum Brabsntir, Hollandite,
tunc Gregarius vel Errorius morabatur, qui ut ac patriae Leodicenfis, villam Piianam ingrelerat litteratus, fit facundus, fit fumme in rhe­ fi funt .* iubfequenter quoque ambatfiatores An­
torica expertus, inftantiflime dominis cardina­ glic, videlicet archiepifeopus * Salberienfis, φΙα;
lius requifivit, ut concilium differretur, fit lo­ Deum uno epifeopo, duobus abbatibus, uno mi­
cus mutaretur : fed ad eum audiendum con* lite , & duobus dodoribus , in comitiva nobili
ftituti valde foiemnes clerici, domini cardi­ ducentorum equitum. Applicuerunt poflea atnnales Albancnlis fic de Thurejo de parte no- baffiatores areniepifeopi Maguntinenfia & arftra, de parte vero altera, Aquileje fit Me­ chiepifcopi QJonienfis, esam apparatu infigni ;
diolani ; qui multis rationibus ollenderunt, nuncii tatnen Colonienfes ad duas dictas de
hoc Don'pofle fieri; fic fic inefficax, unde ve- villa Pifana, a gentibus marchioflis de Mala
Spina capti fuerant fit detenti, fed interventu
Doiminica Aprilis menfis die xxt. in pre- & favore domini Bocfltcaodi gubernatoris Ja­
fentia omnium de concilio exiftentium ,*in ec- nus, cum omnibus bonis fuis fuerant liberati .
clefia S. Martini archiepifeopus Tolofanus MiiUltima die Aprilis congregato concilio, &
fam celebravit: fit inter fofemaia Miflc qui­ Mifta ab epifeopo Luxovienfi in prefentia nundam frater Minor epifeopus Dignenfii in Pro­ ciorum Anglie celebrata, port litanias fic obvincia fermonem faciens, fit pro themate ca­ fervantias prxtadas, archiepifeopus * Salbcricn- • F JJ ίο»;
piens ; aurcnuriu
, ollendit luculentiffi- fis Anglicus cathedram afeendit : & termonem
me quo modo duci contendentes non erant »e- g faciens, unum fit alterum contendentium ratio­
ri pallores, fed mercenarii, ideo expellendi, Habiliter increpando, exhortatus tft dominos
atteatis viis, quas tenuerant.- propoficiooes eo­ cardinales & concilium, ut procederent dili­
rum etiam erideotiflime improbavit, nec te­ genter ad unionem ecclefie. Nihilque amplius
nendas offendit quas propofuerant amhafliaio- adum eft die illa, lcd fuit continuata ad diem
res ducis Rupeni de Bavaria : qui tameu uun- Juartam Ma)i. dieque fequenti cardinalia BurCM eadem die fubito fine refponfionc ( nefeiegalenfis, altera quoque fequente cardinalia
tur quo duâi fpintu ) recefferunt , quamvis Hifoani·, villam illam ingreni font.
affignata eis effet ad comparandum dies feDie quarta M«|i concilio congregato, dhtn
Epticopua Ebrokenfis Divina celebrabat, Anquens.
Aprilis xxt». die, in majori ccclefia con­ glorura nuncii, qui tunc prefentts aderant,
gregatio facri concilii faite fuit, miffaque cum ad larus finiflrum ; patriarcha vero , epiteopi
obfervantiis praefatis celebrata. Quia domini Mc Iden fu & Cooftimicnfis, nuncii regia FranΛ x
c.r,
C«r/Ï.à«era/. Torn. XXVII.

reft

7

GKEOOftlOl
». xu.

CONCILIUM

SitilMs, ad latut Jsxwum poft caeheUaMm

remi
ts
IMMIU

·*

iaraat; a fi afiquoe a.
ad hoc rfjetnu, ffloewNuiMrant. A4 AMMO
own

Ram· fédérant. ftraftMque Miffiu fotannih,
cum pndati poft couineras obfcrvaatiet, or­ uw rrwowi
et minxi rwwo· ar»
namenta fumpfiflem ecdefiaftica, ft patriarcha chiepifcops*, fipntfaudfct, ft fit aMemia
poft primum cardinalem epMcopum, dominum
icilkct Phuncftiaum, fedinet, fient fiatutum
. d« A»ch·- faerat ; quidam exceUeutUCmus doftor Bono» patriarcha, atchMfcopi prnfemes.· pro pro­
uconicnfis Petrus d’ Aquaran * nominatus, cathe­ vincia Seno·rufi eptfnpm Mcidenfis: pro Rodram aieendens, quaeftiontbas faftis ab atnbaA tomagenfi epücopM Lexovicnfis .* ft fie de
fiatoribus docis Ruperti de Bavaria refpottdeni,, aliis; pro Provincia, qmt temper oumFranc»
fubtiliter ft profunde attendit, contendentes ftabat, epdeopus deGap: ftararamque, ut fie
per cardinales ft concilium fufficienrer evoca­ cureris nationibus fieret, ft ut foU nominati
tos; ft quod contra eofdem poterant jufte in dclffieratkeubm romancent.
Inde.. cardinalis
Abanenfii
novam materiam
procedere ; fed ft illi domini fi» quibus tune
. ___
______ ________
relidebant: prolatas dubitationes a nunciis di* B intrans, nuntios Pletri de Luna nuociat brevi
fti ducis Ruperti penitus anOollaodo. Poftea venturos: qassrens tamen quomodo reciperet»,
etiam advocatu» aieendens cathedram, dixit, tur, auditentur, vel etiam traftaremur. Addiquod ad <·χamicandam telles per protnotoros dit ft reqaeftis per promotom faftis χχιν.
prodi cendos contra diras contendentes, cardi- 'Aprilis,
ut per diftum decerneretur concilium,
Aprilis, at
nalis de Laude Italicus, ft cardinalis S. An» quod* ti* ipfam
*
'
.
-.
ut reprefentans
univcrfitlem
ecgeli, pro duobus collegiis ; pro regno Fran­ defiam cognitio pertinebat extirpation» fchifcin epifeopus Lexovicnfis, & tres doftores; tnstts, «at decifionis ipfius; fiarutumque eft,
pro regno Anglin unus doftor; pro Provin­ at die craftina poll prandium , provinciarum
cia unus ; ft pro Alemania duo ; relut ad id deputati cum cardinalibus propter hoc-jcongre­
-AJ
idonei nominati fuerant: &hoc omnes appro- garentur ,

Soper hoe it. Mtyi locutus patriarcha pro
haverunt afliilentej. Addidit finem dans ver­
bis , quod quia dominus Ladislaus, qui fe di- natione Franci* a Provinci* , dixit, quod
cebtt regem Siciliat, armis Saonc urbem lo­ mutua deliberatione habita, rata habebant per
fe liabat, quae erat Florentinorum , impedien­ cardinales poftulata; addacem ultra, ut pro»
do facrwn concilium , ut aliqui ad eum mit. C motiones praelaturarum duorum contendentii:m,
terentur, qui auftori’ate concilii pncciperenr, ufque ad limitaram tempus approbarentur per
ut inde recedens refipifeeret ab inceptis. Et diftum concilium ; cui mox viium fuit, quod
hic fenno bonus in oculis omnium amftentium in finalibus fieret. Quantum ad receptionem
vifus fuit; dicfque continuata fuit ad diem x. nunciorum Petri de Luna, indifcuffum reli­
Maji. In congregatione illa, nuncii Magunti- quit, qualem honorem ipfir exhiberent, qui
ni ft Colonienies non interfuerant, ob difeor- nondum fcilicet fubtraxerant obedientiam
diam motam inter eos pro priori ta te feffio- Quoad ardientiam concedendam , dixit que­
nis * ordinatumque extitit, ut reducerentur ad rendum ab eis qualem auftoritatem habebant,
& quibus dirigebantur ,i antequam audirentur ;
pacem.
Oftava die Maji in ecclefia S, Michaelis, nec negavit quin honeftatem fervendo, fine
quia tunc celebrabatur feftum Apparitionis ejuf- moleftiis vel injuriis Temper traftari deberent.
dem archangeli, pnefentes fuerunt in concilio Poll patriarcham locutus archiepifcopus Satecardinales, MilTamque celebravit dominus pa- berienfis, pro natione Angli· in punfto unitnarcha: qui prrdicationes faciens, fex ratio*Deo D. patriarch* contradicens, mirari fe di­
nes pofuit, per quas, propofitiones nunciorutn xit, quod aliqui fubtraxerant, aliqui non: ad­
ducis Ruperti de Bavaria efficaciter deftruxit dens, quod necefle erat ut in concilio omnes
ft annullavit ; qui ponebam in dubium, fi car- edent unius voluntatis, ft quod fabtra&io com­
dînâtes poterant evocare papam fuum? fi po­ munis effer omnibus: concludent, .quod nul­
terant fibi fubtrahere obedientiam^ fi ambo lus honor erat nunciis Petri de Lima exhi­

collegia poterant fe habilitate mutuo ? nam lu­ bendus; io qua opinione tandem ftetit patri­
culenter probarit, quod hec omnia rationabi­ archa , quidam epifeopus de Cracovia regis
liter poterant po tanto bono , fient extirpât» Polonic nuncius , Maguotlnf ft Colonienies
fchifmatis, ft unio unirerlalis ecclefi* ; ft quod nuncii, ft alii: led fuper hoc, cardinales qui
nuidquid faftum fuerat, concilium poterat con­ non fubtraserant, deUberatioaent petierunt.
firmare; multaque ibi tetigit facienda ad bo­
Veneria decima die Maji» poft MKIam cele­
num unionis. In illo concilio interfuerunt ar*. bratam ab epdcopo Maffilieufi, ft obfervatiochiepifcoporum Magunti* ft Colonienfis nun-Boes> prcta&as, cum deftis provinciarum inito
cii, ft fient ftatutum fuerat, intermixti coofe- conulio
eoo
, cum advocatus peopofitiflet que pro­
derunt, & primus de Colonia: Miflaque pera- locuta fuerant, non finiendo de iubtraftione
' *' <k<ku»fta per promotorem ft unum clientem *, muL noftrorum cardinalium mendooem,
ti prclati citati font ad comparcudam dic fe» motoribus Angiitis fuper hoc tetcrvqgBti adhuc
Juenti in domo Carmelirarum coram commif- delbcrationes peterent; tandem wcs hoc in» d.
ariis per concilium ordinatis, ad jurandum in terrogati affiftentce omnes, fubcraftioMm de­
communem unanimiter condufimmt.
caufa amborum contendentium. Illa die poft bere
prandium in ecclefia S. Martini, cum domi­ Tunc dominas patriarcha, fodem fisam, quam
nis cardinalibus nuncii regum ft prelati con­ habebat inter dum cardinales antiquiQres, re­
gregati : tunc cardinalis Pneneflinua dixit , linquens, ft cathedram ticcndem, pronuntia­
quod fratres fui in profecutioac unionis nihil vit alta voce, auftoritate concilii, fubtraftioagere intendebant fine deliberatione concilii; nem obedientuc duorum contendentium licite
ft qnia omnes nequibant in his deliberationi- fieri potniffe ft debere ; ft Oli qui eam fece­
bos intereffe , bonum erat aliquos ordinare, qui rant , debebant, ft poterant ; nec deinceps a
Temper prclcntcs, cutn deliberaretur, effent, quoquam obediendum fat cis; ft quod fuper
habi·

______ 9

eTSJw

PISANUM.

«jo-gjy

Io

-habaitaifone promotnaum par aoa fo&a, de Arnum pontificem elagavunt cirea finem Junii
rSyifTT ppft quod cc&verMH a profecutioue uMoada Julftqtae vu. die Alexandrum quintum voca- *w»o
CMR.Bl I
,,.A ccclefias , mature deliberaretur ulterius . Et struat. Qua euan Regi litteris iniimaftent, fiu
quia dies prima prodoftioafe ttftfam contra aundi Parito miffi, ft quam laudabiliter oiim
dura contendentes fervari noo poterat, quia ftudio Parifienfi facre Scriptura Aures odotidébut feftiri»
........................
acciderat: pro fecunda prodo* fero» ubique longa latcque per otbftn fpargere
ftkmc diem xvil. Maji aftignavit ad proce* -docuerat: promotionem ejus tam favorabiliter
acceptavit, ac fi regnicola, vd de regio fandendam ulterius in caufe predi&a.
Maü xi. die h prnfcmia Etcftorom morin. !guine procreatus extiiiffct.
datum, quidam epifeopi ft doâores tuerant
ALTERA
deputati, qui minutam facerent fiibtraâiocis G.G ADDITIO
pnetaâc, que traderetur concilio, ad corri*
A4 Afta concilii Pifani.
gendtun, fi correftione indigeret, de correâa
mineretur ad omnea CbrUUanitatis nationes.
Dicque xiii. hujua raenfis, in generali con*
Xbwt Oderitat JUfaeldat elie naeilii Fi­
cilio dominus cardioalisPHtoeAious dixit, quoSB
fe»· «Λ», »x fariar excerpt» eandsm «ιomnea fratres fui confeaiicbant febtta&iom per
aa/riar fair nferxit. Un ex Ut drlilefauet fta
concilium ordinatu.
Jn^alerie fent, <F ferrem évite »« effit fatMaji xvi j. die ed inftigationem promoto* ritnkt Mfiit.
rwn, in generali concilio flatutum eft, ut fubAd/vecetxe eneilii, ftî in prine fegine en·* SESSK) 1
traâio pradtAa in feriptis publice legeretur, (ilixn elhtxhtt <0, JnwM Ptrufau vetebelar,
ut cooiuetam eft de jure · Infuper alie reque.
Sefine IV. Mnti Rsmaav'aw regit teteret SBSlO IV
fin fade & concordate fuerunt, qtm conti* ftetnr, Jfcaamr Rigetfr ercbiepifctpttt, M»/r
nentur in cedula fequenti, aflignataque eft dies tient Vtmetiatfit, & Uiritm b Rtgnfit, epifad xxti. mcofis Maji, qua, coofenfa unirer* cqp», Cearedat r Sujet· Sptrenfit eccltft ten- e^da- H.
falis concilii dominus patriarcha cathedramaf- tnCHt, Dthe»ltf>ie prefjjer. Vinctu prine fietm
condens, prediâam cedulam alte legit, que atttffit ftnrevit tenu, fe^n et feet ventre fre.
ftgnt efl, ttt pecm nier Gregemn !j ceriixefcquentia continebat.
Anno Domini MCCCCIX. xvir. diemenGs kt teatiliemt.
Maji, qua fuit Veneris, fanda fle univerfalis
Die cafaxenti, fa fait xvi. 4>rri. Cearefynoàu, &c. ΙΛ foret pe^. 1113.
Cdxr , M« ni poblice fajfoe, fed m fetrerie et·
ekfie, nren terdieteliieu , preptfait eeiitelt·DE ELECTIONE
aet fore decriptet, peg, 1179. Ü fy. exn
rejfofoihu ftet effe leffet fofoxe Vil. a Pe­

H

PA PÆ ALEXANDRI.

tr· AtUtfta ipfarxn eaffert, ctaRat ex effit
faperint editit ex Decberù Spuilrgx, ftff. Vil.
Ex MdtaB UAorU MSI.
(J ex tpxfcrh , toi titaltu : Que in fyoodo gefla , fltc. peg. 1153.
Triufque collegii dominis cardinalibus a
IX. April, prevetetteatm e Pifen tntili» ed
fan&a fyoodo auâoritate coocefla, ut ad Grtgtrixn ediderxat. Denifte du Destitue· «1.
efoden tve^fit, felxtet· tonne tien ebterxxt ■
rie&ioteem procederent unici vicarii Chrifli, de-

U

vociflima ejus fponfa cedefia ( quam ramdiu1 Pnvtetiaùt eaten e tntiUe, bet inftnunntnn
obftinata ambitio amborum contendentium an­ bebe ex Rjtjaelda.
cillari coegerat ) honorem recuperarer prifti·
Dum, & regnis dominaretur univerfis: invo­
N nomine Domini, Amen. Anno a nativi*
cata Spiritus fao&i gratia, que agenda fufei* D
taie ejufdem miUefimo quadringentefimo
peret dirigenda, conclave circa feflum S. Jaso­
nooo, Indiôiooe fccuoda, pooiificatus fan&ifnis Baptiftu ingrefli font. Ne a femitis re&- funi in Chrifto patris fit domini noftri domini
tudinis deviarent , preces validas ptincipum Gregorii Divina providentia pape XII. anno
compatriotarum, favorem , opulentiam , vel tertio, die decimanooa menüs Aprilia , bora
quorumdam generis claritatem, juflo favorabi- Primarum vd quafi, in ecclefia S. Catharine
Itus attendentes, ut aâu fimili annales fepius ordinb
<
Pnadicaconim ia civitate Pifarum, io
referunt accidifle; quotquot peftifcrum fchilma notariorum noflrorum, tefliumq; fubfcriptorum
oderant ft reprobabant , tferotis orationibus prafentta, perfbealiter conflirurus honorabilis
Divinas aures pulfabant, ut votis eorum fic vir dominus Conradus de Sufato, canonicus
coodefcendere placeret, quod inchoata valerent ecclefia» Spirenfls, in facra theologia ft in arcommendabili fine terminare. Qui regis affiflebant a(Cd«*e confilüs, ambigendum dicebant, mine
domini juflo remiCus in agendis fe habentes
mini, D Robert! Xonuonm regi» temper

I

mora nimia aliquod impedimentum inrcrmc- augufti, cooftitwmh, prout de ejus manda
dium allatura effet. Qpspropcer ipfis compeo-Eto per litteras patesces, figilfo majrftatis difti
dtofam epiflolam accelerationis exhortativam Romanorum reg» in cera crocea impendente
mifit. Sed antequam nuocius medium itineris figillatas, plenam fecit fidem: animo & inattigiffet, eos audiens negotium oonfismmalfc, teatiooe appellandi & provocandi, tenens in
nou ulterius progredi dignum duxit. Soudan* filis maaibua qmudam pxfoi folia, «uamdam
ftu couveriatioois ac devotionis virum Petrum appellationem feu prorocationem te fe couiide Condia ovdmia fratrum Minorum, m itera neacia , bufufinodi appellationem feu provoca*
pagina exceftemiflimum profeflorem, de archio, twaem interpofisit, appellavit, & provocavi!,
piteopam MedWanenfi ad csrdinalatum afttras* apofclos petiit, & pioSeflann fuit, omaiaque
pram, ( quem fidebant ex Candie Gracie re* & fingula alia fedt, & facere fe dixit, qtm
mnrimma Infida, ft ex ignota prufepia oc. in dims papiri fcfiie coMiaentur, quorum te­
tum, cum nec opum acervi, fed tenuis facul­ nor de verbo ad verbum fequiiur, ft eft talis.
tas tes etiam familiares miniftrabac ) m fimu
Coram robis difactis viris notariis publicis.

■ ·3

C\^.,US
CONCILIUM
ïïæJl??
«*
XM.
“
fonfo
authenticis
ft
fidelibus,
&A
W
mantis
eft
,
a
fide
«critateque
jwis
<Π1*
“^ΣΖΓ
verfoob authenticis & fidelibus, &
profatum dominam noAram ( dummodo
ΑΜΝΟ teftibus hic aftanribus fide dignis,
ego ConraL
CHRISTI dus da Sufato, m facra theologia ft in artibua
magifler canonicus in cccicfia Spircnfi, procu­
rator fle nomine procuratorio iercnillimi &cx- „ plere, difoofitum videamus ) modo aliquo
cellentiffimi principis ft domini, D. Boberti „ deviaro; led tali eventu obedientiam ft re»
Dii gratia Romanorum regis fomper augulli, verendam debitas exhibere. “ Cum igitur xi i.
poscipui defenforis ft advocati ecclefi* fanât die Maji non habebant intentionem fabtrahenDei, animo & intentione appdlaodi ft provo­ di juxta jam etprefia: quomodo ftabit, quod
candi , & apoflolos petendi, ft recipiendi at­ die immediate praxedeati fubtraxerunt obedien.
que proflandi melioribus ft eficacioribus mo­ tiam?
Item, diexm.di&i mcnGsMaji appellatiodo, via, jure, caufa, atque forma, quibus
podum ft debeo, diâufque dominus meus po- nem quamdam interpafuaunt, in qua coram
tell ft debet, dico ft proponor quod licet du- domino Gregorio, tamquam fan&iflimo domidum folicis recordationis D. Inoocentio PP. no ft patre fanftiffimo, cum omni reverentia,
VII. ab hac vita mortali fubtrafto, tunc epif- B tanquam humiles ipfius fervitdrcs, appellarunt.
copi, presbyteri, ft diaconi, 'fitaofanâ* Ko- Qyitximmo dicunt in ea .* „ A vobis, pater
tnaost ecclefi* cardinales , quft tunc eram , „ beatilfime, irrationabiliter ft fecundum noh
celebratis ejufdem quondam D. 'Innocentii fu­ „ reftam rationem decernentibus, ad vofinct
,, fecundum certam rationem ft melius infor­
neralibus, atque ejus corpore ccclefiaftic* tra­
dito fepultur*, pro ekdiooe fummi Pontificis matum. “ Notarii quoque ipfum ininfiromento
in conclavi fecundum formam faoâorum ca­ cui appellatio eft inferta, fanftif&mum in Chri­
nonum congregati, omnium ft finguiorum vo­ fto patrem feribunt ft appellant, ftc. Ex qui­
ta omnia ft fingula, concorditer, nemine dif- bus luce clarius habetur, quod tunc, icilicet
crcpante, in fsn&iffimum in Chrifto patrem ft die xiii. Maji, ipfi olim domini cardinales,
dominum D. Angelum tit. S. Marci presby­ ft eorum notarii, dominum Gregorium pro
terum cardinalem , ipfontmque confratrem, faoâifltmo patre fle domino & lumino Pontifi­
ejus exigentibus meritis, Divinitus iofpirati di­ ce manifefte /cripforunt, nominarunt, ft re­
rexerunt ; ipfumauc in fummum Roman* & cognoverunt. Quomodo igitur feribunt, quod
univerfiilis ecclefi* pontificem elegerunt, in- xi. dic diâi mentis Maji obedientiam /ubtrathronizaverum, & ut talem venerantes adora-C: xeruot ? Ecce inculcationem, ecce involutio­
runt. Et Htvtiillii Merjtftit, ytibu λ cardi­ nem , ecce dubitationem, mentibus principum,
nthint , ut jafliM putfaeut hubituut, prontid· dominorum , & aliorum virorum lapientium
jptemqiu Me erk illitu tltffiM»» df/cribit, ingeftam. Et fi fic erraverunt in principio,
non cd mirum, quod in fine gravius errave­
Nihilo minus difti domini olim cardinales, runt. Dicitur namque: Paivus error in prin­
omnes ft Unguli, uno dumtaxat excepto, iit* cipio, maximus eft in fine.
Efto tamen, quod pmfati domini olim cariduus immetqores , inobedienti* filii, nefeitur quo dudi fpiritu, foris egrctâ contra fa- dinales dic xi. snenfis Maji obeaientiam D.
cerdotetn Domini, ft reliâo fuo rege, rebel­ Gregorio iubtraxident, quod tamen ex piçtniflarunt, ft ccckfiam fanftam Dei, qu* io uni­ fis non apparet: quia tamen, ut feribunt in
tate confidit, ad cujus defenfionem pralibatus diâû litteris, hora vicefimafccunda, per duas
tereniflimus dominus meus conftitucns adftrin- icilicet horas ante noâcm rcceflerunt, evideo______
o___ , __________
____
___ ....
gitur &
obligatur,
fcindcDtes ft
fcindere
mo­ tillime confiât, quod nullamfolemnitatemnec
• Dt<fl who- îientes
ordinem juris in re tam grandi ft nova, fiait
lientes,, ie
ie ichiimatis
fchilmatis ** contra
contra papam
papam irreligioirre

’’
•taoquam

<«·

f.

ia temeritate inftituerunt, necnon foa temeri- D merito fervefient, fervayerunt. Vix ek fufitate ufque ad hoc profil iere : ft fuam divifio- cicbat
—-tempus Pifas accedendi ante nodem: &
obedientiam fubtrabere cooduforunt, &
nem, catholicam efle credentes ecclefiam, ca- ecce
1
fubtraxerunt , ipfitmque fanftiffimum do­
thedram fibi cooftituere atque primatum a(Tu- eam
1
noftrum Gregori um contra juftitiam &
mere conantes, ab eo quod unum eft femeti- minum
i
pfos fcgreganmt. Et licite pnefatt olim domi­ juris ordinem , ut apparel, fpoliaverunt. Ubi
in campo. Ubi conciderunt?
ni cardinala die xi. menfis Maji proxime deliberaverunt?
<
ptztcriti omnem obedientiam dUto fan&ifiimo in diverforio. Ecce prateipitationem faâi ia
. Non enim immerito prius dominum
domino noftro Gregario ie foripferunt fubira- principio
!
xiffe, prout in litteria fuis datis Liburni pri­ Gregorium monuifient, quod nifi votis & ju­
ramentis
fatisfaceret, obèdicntiam fibi fubtramo die menfis Julii clariffime continetur, in i
quibus dicitur Inter canera: w quod xi. meo» hereot. Nmnquid attendere debebant , cum
„ fis Maji proxime preterid, omnem, quan- quadam maturitate , quanta rei folemnitate
u tum in nobis fuit, obedientiam juxta juris Gallici proceflênmt cum fuo domino, quem
„ exigentiam abftraximus, ftreceffimus ab eo­ vocans Benedidum, cum feme! fibi obedien-/
dem: Hqun, ft tenorem litter* ego procurator, B; tiam fubtraherent ? Litteras autem ft mftrupreJiâo nomine procuratorio, ta quantum menta appellationum, ft alia
faciunt pro jufiificatione, ft verificatione ptw- âa, in quantum faciunt
’
pro !juftthcatiooe pot­
fontis appellationis, haberi volo pro infortis: ientis appellationis, ftc. ego procurator prteI
plurimum tamen magni, potentes, ft fapien* fontibus haberi volo pro infertis.
Pneterca didi olim cardinales, prioribus non
tes viri, rerocant in dubium, an diâa dic,
prout fcripfonint, ipfi obedientiam abfiraxe- contenti, ied pejora malis adjicientes, praefato
ruQt, eo
« kUm dum cardinales in altis domino noftro, fanâiifimo domino Gregario,
ijjtCTjs datis Pifis xil. menfis Maji fcri- multiplices injurias verbis, fetiptis, atque fa­
buntquomodo die xi. Maji recaflerunt de ctis, cum nulla contra eum adhuc effet/ lata
Luca hora vkcfimafecunda, hoc eft per duas lententia, cum etiam ipfi non efient, nec de­
horas ante nodem? Et in eifdcm litteris cir­ berent elfe judices in caufa propria , contra
ca finem habentur bate verba.* „ Nec nefit· juris ft juflttisE ordinem, & omnem equita·
tem-

FF ■
•9
tem humanam, in multiplex

PISANUM.

RÎSKÜS

«4

opprobrium fodis A pallium dediflut, flt archiepifcopos confirmai- —ΑΜΝΟ
let? fife.
Prrterea
(«ndiSimu» dominus noftcr
fins, * fe cleri vitipadfem, flt rotfas cleri
~
‘ Grego~
ftatua dtnfcratfaaeni, ouaitiplkiter irrigarent, rius, vidées fe non pofll· proficere ,' nec con*
ab extentione fentemte nondum bt»ind*oan- coedasc ram eo, mai fe vocat Bcoediâu.m ab
ics. Sicqtie pradiftl olim cardinales per litte­ «lia parte , ad viam cH&oais perficiendam,
ras fuas fit pfeodoapoAofos, pmfatum latt&tf- ccxKlafit pro untoue in ccctefia Dei perficien­
titnutn dominum noflium, nondum jufte cow da , viam concilii generalis, prout etiam iltad
vi&um nec coafeflùm , Mauicarutu, intima­ convocavit, & indixit per certas litteras fees
runt fle publicarunt, qua fi per totam Chriftia- apofiolkas (ub data tertio Nonas Julii , in
nkattua, perjurum, votifragum , fchifinatkum, feflo fcilket Pentecoflcs proximo'(uraro: qua­
immo fchifinatis attftorem, fit hcretkum. Num
rum litterarum tenorem, in quantum iaciun:
quid eft hic modus procedendi tantorum viro- pro vcrificatioM potient is appellationis , flt
rura, olim in tanto fafllgio dignitatis confti- non aliter, ego procurator haberi volo pro fetutorum, ad quos orali aliorum fidelium fi- fertis.
________
,
Et ________
vcriûmile ___
eft, quod
ipfe dominus
rat fagittatii ad metam refpiciunt, jurgiis ,B Gregorius diu ante concilium cooduferat :
blafphaniis, fic 'malediftiombus partem adver­ fed antequam liner* conficerentur, habuit co- tam, ante fenjeniiam latam, tam turpiter flt git are de congruis tempore & loco, quibus
detcftabiliter informare ? numquid ifta (uht me­ deberet convocari.
dia ad concordiam flt unionem inducendam?
Verum, ut ipfi domini cardinales prefotum
numquid bonus finis, bene etiam intentus, per D. Grcgorium etiam in hoc (anâiftimo propobooa fle apta media bene, fit rationabiliter eft fito ptarvenirent, pntoccupareut, & impedi­
profequendus? nuuquid fcriptum eft.* Quodju- rent: cutn quibufoam anticardinalibos & fchifmaticis, dudum per D. Grcgorium, & fuos
ftum eft, jufte aequaris?
Item, qaiseflifle modus afacculo inauditus, prssdeceflorcs, ex caufis anathematizatis, fle
quod diAi olim domini cardinales, qui huc quocumque praelationis titulo privatis atque
«que a tempor.e domini Gregorii, fit fui pre- condemnatis, flt profchifmaticis reputatis, at­
deceftoris , fuerunt duces noftr» obedtenti», que a gremio & confortio fanfhs matris ecanricardfealcs Gallicos pridem excommunica­ clefist, eorum exigentibus demeritis, prorim
tes, anathematizatos, flt indiguos aliquo prae­ exclufis, fe univerunt fle junxerunt; ac unum
lationis titulo nominare, quinimmo fchifmati cquoddam cum cis
Ί , ut afferunt, pnetenfum
cos, & illius nefiindi fchHmatis in ccdriia collegium,
■-··-»— nullum
··
caput habentes, neque refonfta Dei ioduftorcs fle nutritores, vocant flt «ognofeentcs, de faâo licet non de jure efteferibunt reverendifiimos patres flt dominos , âi, qooddam prsrtcnfum concilium, quod po­
quinimmo fle cardinales Ucrofonâ» Roman» tius conventiculum, vel concilfobulnm dici de­
ecriefi»; fit faoAftfimnm dominum noflrum bet, per certas luas litteras fub data anticipa­
Gregorium vocant fit feribunt ichifmaticum, ta, ut vehementer prafumitur, fabricatas, in
fit khiimatis nutritorem? Bene h®c poteft civitate Pilarum, in feftû Annunciatfonis vir­
ranverfio in oppofitam qualitatem appellari ; gin» glortofu lapfo, fob data Liburni, viceficum tamen ipte fonftifionat dominus nofter ma quarta taeniis Junii, indixerunt. Ex qui­
nec fchtfma induxit, fed pluribus , proh do­ bus quidem litteris auotdubitationes, quot in­
lor ! annis ante eum fuit flt duravit, nec iis, culcationes , fle mvolutiooes. in cordibus prinqui fchifina induxerunt, fovet fit affiftit. Fo­ cipum, & dominorum, & (apientum ac Chrimentum namque fchifmalis illis attribuitur, fti fidelium exone fint, vix poterit calamo
qui fcUfina faciunt, vd fecerunt, inducunt fer ibi, vel lingua explicari.* eo quod tfli dovel induxerant, fit in hnjufinodi perfeverant, Dmint olim cardinales, quantum cxipGs eorum
vel eifidem af&ftunt, tJt. fed nihil ad eos, litteris loce clarius habetur ( quas etiam, in
qui non funt ubi confoti alirajus culp» in hoc quantum facium pro verificatione pnefentis ap­
faâo. Sicut enim fchiima Griseorum non eft pellationis, ego procurator haberi volo pro exLatinis imputandum: ita nec fchifmaGallico­ preffis ) nova, numouam prius vifa, vel audi­
rum, feu per Gallicos fetroduftum, <*a»iti, ta , attentare conati fiant ,· femitas antiquo­
vel membris obedient!» Roman». Ipfe inluper rum, fle fandorum patrum flt facrorum cano­
Cfublatione fchtfinatb, ram nondum dno- num doctrinas omittentes, obliquas ac dubias
annis eflet in pontificatu, concilium gene­ ambulare ceperunt vias, prout flt illas conti­
rale decernere votait, decrevit, fle per fuas nuant de prâfcnti. Et nihilo minus in neglepatentes litteras, prout inferius plenius dice­ &u pofuerunt omne id & totum quod eft hotur, induxit, ut unio fltpax daretur ecctcfi». nefiatis, confolatfonis, âc cofeervatfouis obe­
Denique litteris fids flt nunciis, omnes flt fin- dient!» noftru, Oc ccdefia fanâ» Dej, de
Slos fub obedientia domini Gregorii confi- fuis
_____________
_
omnimodis eonfirfïooe,
dcfoladone, ruina
ntes requifiverunt flt hortati font, içfifque atque divifim» minim* curantes. (Jade, ut
nihilo minus mandaverunt, quantum ia eis g de pluribus pauca tangantur, ptimo» videamus
erat, ut ipfi fle coram fingoli domino Grego- de preoccupation·.
& namque
litteris namq
____
...—
coram
rio obedientiam (obtraherent: cum ramdU ad pro concilio
......................................
celebrando deflfearis, de quibas
hujufmodi iubtraftionem nondum efleot \au- ftatim fa&a eft mentio, manifeAe habetur,
fix (afficientes ad lucem pofiut. Mirabile vi-; quod unio ipforum olim cardinalium cum anfnm eft, quod de tanto volebant fe intromit­ ticardinaUbu·, preceffit ipfam pnstenfi fui con­
tere. Quis etenim confiituit cos judices Gre­ cilii indi&ooem .* dicentes prius fe rife unitos,
gorii, et totius obedient?» noilr», et prefer- flt poftea matura deliberatione conctafiflc con­
tim Germani» ? Conflat eos velle omnes a cilium convocandum. Unde dicitur in didis
Romano Pontifice declinare. Quod fi faâum litteris inter cetera : „ Qtibus vifis, & pluri
fifefet, quis tempore medio difpcnfoflêt in ca- „ bus habitis feter nos coofiiiu, firmamus nos
fdmspap· refervatis? quis cognmiflct in esu- „ vestire cum dominis alterius collegii, flt Lifis appellationum ad eum devotatis? quis etiam
M boream acccdeattbus nobis, qui focus eft

UNO apoftoHc», naivcrfaliscedcfiac, obadienti» nocm«n

WHSHF

f
ANNO

CONCILIUM

15

jggjw

prope civitates» Pitanam epddem dieocefi· > A primas Septembris: ft poft Ink recefit de B-T
·· ac de eis dominé cardinaltaus ex altera fin: ft jper coaftqmme tone init pria» expoparte in fuficiemi numero oobiictsm congro- dira·. £vnrifiaJteeft, quodiltan^vcl «itum
.. gaits, io unum no· unMmm pvopofiram * uuoctam eittae de&faaflrot» fi de toco ft tern*.
”

CHRISTI

ftc. Et nihilo minos, ut habetur ex litteris
fuis taper eorum unione datis Liburni penaltime die menfis Junii, Utters concilii data re indiftfoais concilii, per Gregarium taerunt
tant per quatuor dies ante: quia vicefimaqoar- in Luca, ft aliqui ta Pifis, ft aliqui fo Li­
ta Junii. Ecce quomodo in fesimis eorum dant burno, dixerunt quod docntaus Gragerius pu­
intcllieere fibi invicem cootradidoria, quia an­ blicaverat concilium fuum per ptares dies an­
te indiâionem convocationis concilii luerant tequam audiretnr de concflta olim cardina,
uniti cum anticardinalibiM , ft non fuerunt lium. Videtur igitur manttaftum, quod datam
uniti. Qpis tans ment» ex iflis non incipe­ pradiâam callide anticipaverant, volentes Greret dubitare de fadis, ft proceflu diâorum gorium ft fimm concilium provenire. Qpod fi
dominorum? unde etfi didi domini tempore per
.
impoÆbik non effet faâutn.· quare fic
- tas unionis cum anticardinalibus primo indi-Btarde intimaverunt fuum concilium? nam doxrflent concilium : 'conflat jamen, quod hoc minus
— '— Gregorius
--- L-----------------‘ ‘------------'— fuum
bene per
duos mentas
tadam fuiflet per quatuor dies poft datam lit­ concilium ante pratteofum concilium coram
per litteras patentes publicavit.
terarum convocationis concilii.
Item, ioquibufdam litteris fois dido tarenifInfoper, etfi convocatio coocilii generalis,
fimo Romanorum regi domino meo diredis, juxta traditionem ft decreta faoâorum patrum,
datis Liburni vicefima fexta Julii feribunt ifla Srrtinet ad iummum Romane ecdefi· ponticem, difpofitum faitem ad convocandum, ft
verba : „ Deliberavimus invicem , convocare
„ concilium generale ex utraque pane, eif- qui, qnaotum in fe eft, concilium generale
,, dem loco ft tempore: cujus rei atquenoflri indixit, ft per taas patentes litteras apoftoli„ propofiti intimationem , determinato loco cas publicavit: didi tamen olim cardinales,ft
,, ubi optaodiflima congregatio hujufinodi fie- eorum in hac parte complices, in litteris ft
„ ri debeat, ft oratorem noftrum praecipuum feriptis tais affirmant, ft verbis pradicarcnon
„ mittemus in brevi. “ Ex quibus litteris ft ver­ verentur, quod hoc veritatem habeat de papa
bis pater, quod vicefimafexta Julii, qus fuit indubitato. Per que
...
paparum domini
______ Grego- „
plufquam per menfem, poft prateafam datam Crii revocant in dubium, cum tamen in inflralitterarum convocationis fui pnctenfi coocilii.· mento conclavis ad inflantiam diâorum domiipfi deliberaverant convocare concilium: fed noram, ante eledtonem domini Gregorii in
nondum convocabant, quia nondum erat de­ iummum pontificem, clare dicatur in nec verterminatus locus , ubi ifta congregatio fieri ba : ,, Et intendentes ad remedia fortiora ,
deberet. Igitur tempore datarum litterarum „ non quid juris pro parte eorum juftitia fiufui pratenti coocilii, nondum erant concordes „ det. “Qpod jusveriflimumeft,ft plena veri­
de loco. Igitur data eft anticipata, ft hoc in tate folcitum. Didi autem inftrumenti con­
fraudem domini Gregorii, ut vehementer prr- clavis tenorem, in quantum tacit pro juflificafumitur, ft ut videantur eum prevenifle. Per tione ft verifications profonds appellationis,
ejufmodi enim adinventiones exquifitas vehe­ ego procurator prodidus volo haberi pro exmenter fufpicatur ft pnefumitur, ipfos oiim preflo.
cardinales, fuifle & efle caulas impedimenti
Proteres, fi dubitant de papatu domini Gre­
unionis exoptat·. Nonne quivis catholicus hoc gorii, quare fimili ratione non dubitant de
concipere poterit evidenter, quod fi hujufino- tuo cardinaiatu? quod
,
fi dubitant,
_____ , tunc etiam
di indiâionem conciliabuli emififlentdiâum· D ex fimili dubio non habent ta intromittere
de
/
’i
que concilium pape fuiflet fortituœ cflcâum , eledione fommi protenfi poatificts, contra pro­
nec, ut prodicitur, impeditum, ficut obedien- tentam pradicam quam habent pro manibus.
ri* Bsncdiâi in fuo, ita ft noflra in papati Item pariformiter diâi domini, ft eorum com­
concilio, unanimi voce ft concorditer requifi- plices, habebunt dubitare de papatu lonocenviflet, & efficaciter induxiflet dominum Gre- iii VII. Bonitacii IX. ft fortafl» Urbani VI.
gorium ad obtarvantiam voti ft juramenti tai & fic in eamdem videntor incidere opinionem,
pro reintegrations ecclefia fande Dei? uecef- quinimmo ft vertas errorem cumGaUicis, qui
fariumque fuiflet ipfum ad hoc attendere, om­ a principio iftius deteflandi ft horreodiflimi
nis dilationis mora profligata: alias tota obe­ fchifmatis, ecclefiam catholicam ft incontatidient ia , vero ordine , & juxta omnem ae­ lem Chrifli cunicam dividere profompieranr.
quitatem , ft cum bona confcientia, rtcrifilfet Ipfi etiam in dando dominum Grcgorium , ft
ab eodem tanquam fautore fchifmatis antiqua­ alium, feu alios, ejufdem prcdeceflbrcm tau
ti, nullaque fuiflet io noftra obedientia divifio . predeceflbres, obedientta noftrc, in tammos
fubillata ,’quin immo ex tunc fincera unio per pontifices : eamdem noftram obedientiam to-

ambas obedientias procurata, & induâa. Qui X. tam videntur decepiflie, fubfannafle, ft eidem
dam etiam abba» ambafliator didoram domi­ illufiffe, β fas eft dicere.
Item, io litteris, quas fcripfcrant fcrentffimo
norum olim cardinalium retulit, quod per
duos menfes difputarunt de loco, in quo io­ domino meo, domino Ruperto Romanorum
di cere uir concilium. Et de hoc etiam habe­ regi, pofl aflumptionem didi domini Gregorii,
tur evidens magnumque teflimooium eoram, tab data Rome decima Decembris, feribunt
qui adherent ipfis dominis olim cardinalibus, io hcc verba: M Poft fofannes de futuri Ponti­
ficis eledione tra&atus, illo divinitus tofpidicentium, quod per totum mentam Augufli
frimo fuit concordatum de loco Pifarnm cum
rant e, qui cunâa perpetua ratione gubernat,
loreniinis. Quod etiam patet ex hoc, quia „ vota noftra ta revercndiflùnum in Chrifto
nuncius qui deterebat litteras concilii cardina,, patrem ft D. ex noftro collegio D. Ange­
lium ad partes Rheni, habuit litteras creden- „ lum tit. S. Marci presbyterum cardinalem
lia olim dominorum cardinalium tab data „ confratrcmquc noftram ad culmen dignité.
» »«

*

GMGC iUW
». XU.

PISANOM.

HO«*rUS
ΙΜΚΛ.

.·
11

& fi veniret, quod pol·—— —• munera, A Habeto, cm
«MNO
_________. ______ Qpod tuique ex iis, que
cnausn
gstefiret hateaus, nuUatema apparet, eo
quod maior pars pralatoram ia Pifis exiften- .
ultima Noratabris in dantauranoftrera eto- dum eft de pane fibi adverts, atm partem
,, ghmresMMpatrem.· Ia qtubus verbis dant Miram fiasper reputavit ft prmbcavit febifi
rnuMu totoXÿ, «Md bfcra Grégorien ad aaaticam, ficui e contra.* alU aurem omnes
entosen apaAoBoa dfenitatM degerunt ft s(> tore fabtraxtrunt domino Gregprto obedieotiam
fiatnpleraat, naUum ddbtam prretcndcaces · dia anse concilii fui patenis todidfanem, ft
Sfi abquod dubium pranendebant, quare fecerunt fie partem contra eum ipfiim, incuianoeni dubio femora to lummum poati* tes, ft crimina enormia imponentes ante fieneteeraat, ft ipfam rati noftra obediem tentiam latam; jpfique olim cardinales fune
tia pro luaMM pontifice dederant, portenta­ cXBommuaicati, omnique honore ft dignitate
ft exuti. Qpis
autem compos rationis
rum , necnon verbis ft Scriptis, nuntiis ft privati
,
_
____
ambaxiatoribus, cum fitiemnitate debita publi* pradtonat dicere, quod quiz, quantutncumqi
.5
carunt?
■ etiam modicus, coram fuis adveriâriis, fit
Prete'ta licqt congregationem per didos parte adverts, comparera teneatur, (eu etiam
olim cardinales indidam in Pifis ad feftum quod fententia pnetenfa, fi quam ferret, ipfo
Annuociationis virginis gtoriofis proxime pra- jure fubfifteret?
Praeterea eflo quod dominus Gregorius veni­
teritum, prétendant elle concilium generale,
ft in eo taoquam in concilio generali pofle, ret Pifas, ft vellet remmeiare.- non veniente
& debere fada tradari univerfalis ecdefiq » ca­ Benedido, dubium eft an debeat remmeiare,
que habere vim ft efficaciam: nihilo minus cum contingere poiTet, quod ille, qui vocat fe
ex rattone, ft fimul ex fcriptis eorum , ft Benedidum, parte ex adverfa poft refignatiomodo procedendi, contrarium luculenter ap­ hemGrecorii diceret : „ Ego jam fum unicus,
paret. Concilium namque generale debet refle „ & nullum habeo contendentem de pari: cur
liberum fecundum traditiones fandorum pa­ ,, vultis me privare vel compellere ad cedcntrum: led congregatio indi&a per ipfos olim „ dum ?“ Quod G fieret, utique cederet ad igno­
cardinales, exprefle reftrida eft ft limitata: miniam ft verecundiam permaximam totius o·
unde in litteris fi» convocationis dicitur in bedicntisB noftra: ft maxime quia dicitur, ft
hare verba : “ Finifque imponatur fchifinati, C ita dicunt aliqui ex olim cardinalibus noftra>
M per viam mutuaceffionis.-“ft infra:,, Eft obedient», quod anticardinales Gallici
..................
obeM enim noftra, ft dominorum de collegio al- dientiam fiio Benedido pridem reftitutam non­
„ terius partis intentio, ft irrevocabile propo- dum abftraxcraot. Pnsterea licet neceiTario ali­
„ fitum,'quod cum his, qui veniunt ad di- qui de pnttenfis olim dominis cardinalibus, ft
„ dum locum ft terminum provideatur fidei antieardtoaltes, fuerim excommunicari, ana­
,, ft ecclefusjuxtaeffiduspradidos. “Item in thematizati, inhabilitati, ft omnis prdationis
litteris confixderatioois , feu rationis dido- titulo privati : nihilo minus in vilipendtom aporum dominorum cum anticardioalibus , di­ ftolica poteftatis clavium ecdefia, nefeiturquo
citur ft feritritur inter canera fic .· “ Juramen- jura, quo modo, ft qua bona conferentia ,
„ to & voto irrevocabili firmavimus, quod Ma partium alteram habilitavit , difpeniavit,
.
„ per viam mettra ceffionis, ambo * de pa- fama reftituit, ft in cardinales creavit, ft forTvn^rws ” patu *
*1tetius alto mortuo vd canonice taffis una aliam abiolvir. Que utique nulla­
tenus ipfis vel alicui eorum, fed (oli papa,
ejedo , profequamur unionem. “
tu comnr
Mm,
Numquid ifti pratfumunt imponere legem vel fu*m audoriutem habenti, potent couSpiritut (abdo, a quo dicitur regi conciliumDvenire.
generale ? numquid foot dabiles alm viç ratio’
..............................
Item
licet
domini olim cardinales ex obesubites pro unione ecclefia fanda, quam via diemia noftra primo, & deinde ipfi & anti­
ceffionis? unde via hac ceffitmis eft a Galli­ cardinales Gallici fimul pro parte fereniffimi
cis pridem adioventa, ft in particulari eorum domini, domini Robert! Romanorum regis
coociliabuto determinata : quam pro lege ifti conftituentis, domini mei, fit per fuos folemponentes, per anticardinales Gallicos indudi, nes oratores, fuerunt cum omni reverentia <!c
concilium limitare, ft regulam feu legem Spi­ debita inftanria requifiti ft chxortati, quatenus
ritui fando imponere minus provide, quinim­ amote Dei, fit intemerate virginis Marte, &
mo ft periculofe, pnefumpfenmt. Quafi con­ totius curie fupcrarieflis, necnon contempla­
cilium, non quamcumque rationabilem viam tione ecclcfia militantis, ft ad petitionem re­
pro unione ecdefia introducenda non inquire­ gie majeftatis, vellent inclinari ad mutandum
re, de ea deliberare, atque eam libere ft ab- locum Pilaram, & ad «conveniendum in alio
folute affamera debeat atque poffit.
certo loco, dido domino Gregorio, & eis
Item terminus ia litteris convocationis pre_ wubi dominus
_______
_ „faceret
____ ______
congruo,
Gregorius
id,
dite expveffus, videtur efienimis brevis, quo*Bad quod ob^jgetur, ft ulterius ad cle&tonem
..ad ptoresde noftra obedientia: eo quod · plu- unici
—“ futnmi
f------- s-----------------------J--------- —
z—fpcpontificis procederetur
, quia
«L'enta * rima tantum * diftantia a loco Pifanmp, quod raret dite regia majeftas, quod per ifttun mo­
r«M. H.
poft infinuariooem eis fadam, per fc, velfoos dum omnibus dubiis, (crapulis , perplexitati­
' £*"· u* procuratores, ad locum Pilarum nos poterunt bus, difficultatibus, ac Mvisdivifionibus, pne*“*“■
modo humano pervenire. S igitur non ve­ cipoe in partibus obedientto notes, fublatis
niant , non tamen funt contumaciter abfimtes, ft exdufis, fieret pura, fle fincera, integra ac
ft per confisquent congregatio fate Pifis non univerfalis unto in redefia fanda Dei, quam
meretur diei conditam generale. Praterea di­ per concilium hdidnm a domino Gregorio,
di pratcnfi domi» videntur aflerere, dicere, vel etiam per congregationem in Pifis fadam
ft tenere, quod fandiffimus dominus nofter, feu todidam, timeret mu poflê habere : quod
dombras Gregorius, teneatur in Pifis in con­ fi ad hoc tocHnareatur, & fic facerent, didi
cilio pnrrtufo, per cos indido, potius conci- oratores regia majcftata oficrebant ipfis domiCraciA CtMrti. Tom. XXV1L
B
ais

»9

0

CMTxu?

CONCILIUM.

Rojgjra

io

nis plenam ejufdem regix majeflatis afliflen- A minix, et divifionis partis et obedient» no­
rt
,,
’ aNno
ANNO
tiam.· & Ave didus dominus Gregorius in di­ ftrx , quantum apparere potett ex ns qux per chkistî
CHRISTI
*1 oa­
do loco comparent, fic debitum fuum face­ eos ada funt, agpotur, dc agentur verifimiliret , Ave non, nihilo minus ad eledionem lum- rer in futurum, faodam ecdeuam catholicam,
mi pontificis procederetur, quia ex tunc clare fic inconfutilem Chrifli tunicam, fcindere, di­
appareret, quod dominus Gregorius nollet fa­ videre, lacerare, laniare, proflernere, & con­
culcare, timore Dei prorfus exclufo, fatagencere debitum fuum.
Λ
Fuit etiam per eofdem oratores dl*im & tes, plura fcandala, diffidis, fic errores intro­
allegatum, quod A pro anima homii.is lucran­ ducere, ac procurare, fic quantum in eis erit,
da expediret, Acut revera expedir, magnam, facere non ceflabunt novum idolum, vitulum
immo multum grandem rem facere
multo conflatilem , perverfum antiebriflum, hi malemagis incomparabiliter ad lucrandum *f>!urcs didiom's xternx filium nominando, fic intru­
animas, ad cavendum innumeras ftrages, ad dendo fuas praviflimas, fic perverfiflimas affeprxveniendurii deflrudiones, deflitutiones, & diones, fic errores inlcqueodo, quibus totum
defolationes eccleliarum , monafleriorum & coe­ flatum fedis apoftolicx , fic Chriili fidelium,
nobiorum , atque univerfali integra ac pura B ad exitium fic praecipitium intolerabile ponere,
unione facienda & procuranda, brevis mora, fit
“* intégralités tubverterc nituntur ; idcirco ego
cum aflignationc alter i qs loci bene commodi, Conradus fupradidus procurator, fit procurato­
nullatenus efle deneganda. Licet etiam dubia rio nomine prxfati excellentiflimi fic gloriofif& difficultates, quibus multorum animi mo- Ami principis ac domini, domini Roberti Ro­
ventui fic moti funt, in prxfentia didorum manorum regis femper Augufli, cernens di­
dominorum & aliorum prxlatorum in eccleAa das olim cardinales, fit alios anticardinales,
cathedrali Pifana congregatorum, die deciraa- quibus dicunt fe unitos, a too pratento proquinta menfls Aprilis fuerunt explicata , pro­ pofito non poflë revocari; fed eos hujufmodi
pter qux fic alia plurima, prout tunc publice velle intendere damnabiliter, fit de fado inhxdicebatur, timor erat, fic eft diflum domino rere .* fcntieofque fandam fic univerfalem eccleregi Romanorum, quod per congregationem in Aam catholicam, cujus ipfe Romanorum rex
Pifis fadam, Ancers fic integra fidelium unio cfl defenfor, fic advocatus prxeipuus, ad quem
nequaquam haberetur.* nihilo minus didi do­ fpedat, ne eam aliquibus patiatur intidiantium
mini, quafi indurati, obflinati, fic in alienum procellarum fludibus illidi, fic quietam faciem
ienfum miferabiliter verfi, fic primofic fecundoCtempeftatis infolito timore turbari, fic prxferreiponderunt praecipitanter, prompte, fic fatis lim obedientiam noflram, per omnia & lingu­
irreverenter, quod impoflibile eflet mutare lo­ la prxmifla, & alia plurima , quae calamus
cum , quodque toper mutatione loci nihil vel­ non capit, attentata & prxfumpta, in fuoque
praetento conciliabulo, per to & ens qui in co
lent audire, vel tradare quoquo modo.
Et quia didi olim cardinales, prout colligi­ confluunt & conveniunt, verifimiliter , ut ti­
tur cx prxmiffis, conAderatis viis fit modis metur, licet nulli ter, & de fado, attentanda
per ecs fervatis, ab obedientia domini Grego» & praefumenda, didumque dominum meum,
rii iummi Pontificis perperam receflerunt, mul­ fercnilfimum dominum regem Romanorum , fic
tiplices injurias verbis, feriptis, fic fadis irro­ jus fuum ac quoslibet Romans ecclefix & iagarunt , fic iplum blalphcmarunt ; prxtenfum eri Romani imperii fideles, & prxeipue flatus,
quoddam concilium, quinimmo conciliabulum, honores, & jura regum, principum & prxlain loco Pilarum , ad prxvcniendum, praeoccu­ torum, communitatum, ac perfonarum tam
pandum , fic impediendum concilium indidum fpiritualium , quam fxcularium, cujuicumque
per (andiflimum dominum noflrum Gregorium flatus, conditionis, vel fexus exiflant,. .praeierpapam duodecimum, quantum in cis fuit, in-Dtim eorum, qui hadenus fuerunt de obedientia
dixetunt ; datam litterarum, ut prxfumitur, domini Grcgorii, & fuorum prxdeccflbi um,
vclfaltem lardi, & gra­
anticiparunt; locum fui prxtenfl concilii, ve- multiplicitcr
...................izfa eflfe,
~
rius conciliabuli, dudum antenuam cis eflet vari pofle quomodolibet in futurum ; ne etiam
ccnceflus, prou congregatione fienda nomina­ prxfstus fereniflimus Romanorum rex per di­
runt ; iplum dominum Gregorium, papam du­ dos olim cardinales, & anticardinalcs, ac eo­
bitatum appellarunt fic fcripferunt ; luam con­ rum conciliabulum, nuliiter fie de faâo atten­
gregationem prztenfam, quam concilium vo­ tata, flenda, & prxfumoada, aut ipforum ali­
cant , contra libertatem fic naturam concilii, qua , in prxjudicium lacrofandx Romans ec­
certis modis, tamquam legem imponentes Spi­ clefix, iacrique Romani imperii, five regni,
ritui fando , limitarunt fic reftrinxerunr ; ter­ regum, principum, prxlatorum, communita­
minum conventionis feu congregationis pro mul­ tum, ac perfonarum five fpiritualium, fivefztis dc noftra obedientia nimis brevem aflîgna- cularium, arque prxdidorum ejufdem ecclefix
runt ; in propria caula, cum Ant pars fic ma- & facri Romani imperii five regni fubditorum
aliquatenus videatur approbare,
nifefii adverfarii, fc judices, vel conjudicesef- quorumcumque,
...
..
fe prxfumpierunt ; fc invicem, licet nuliiter E aut in ea vel ipforum aliquod coolenttre quo& de fado, habilitaverunt ; petitiones, inflan· vis modo; & volens nedum contra prxterita
tias, requifitiones, fic exhortationes per orato­ illata, ac pradentia gravamina, qux tortaflis
res didi domini fereniflimi regis Romanorum, inferuntur, fed & contra futura, licet nuliiter
& pro parte (ua oblatas fie fadas, pro pura, & de fado , inferenda juris beneficiis, diftum
fincera, fic integra unione fidelium inducenda dominum noflrum Romanorum regem, fandam
(ut cum eorum bona venia loquar) animofe, Romanam ecctefiam , faerurn Romanum impe­
pertinaciter, fic prxeipitanter, temere, fic irre­ rium five regnum, omnes & Angulos topra no­
verenter exclufcrunt, fic admittere recufarunt ; minatos defendere, fic juvare a prxmilAs om­
fic quia etiam, ut verifimiliter timetur, didi nibus & Angulis, & aliis gravamipibus quibufprxtenfi olim cardinales in negledu penitus po­ cumque illatis & inferendis , comminatis fit
nentes omne id, quod eft cenfufionis, defola* comminandis, et omnibus toquelis, feu illis
(ttonu, ruinx, deftitutionis, verecundix, «gno- qux dici poteiunt quoniodolibct cx cifdem,

vd

ROBERTOS
11
CTSn.‘VS|
PISANUM
zi
IMPER.
~^~vel eorum altero, communiter vel divifim, pro A
r
,
ANNO
ANNO difto domino tereniflimo Romanorum rege,
Articuli produ&i coram fanéla fynodo Chris π
CHRIS! I
ct pro aliis regibus, principibus, przlatis, com­
contra
Petrum
de
Luna
,
Benedi&um
munitatibus, perfonis privatis , fpiritualibus,
XIII. & Angelum Corario, Grego,
vel fzcularibus, ct aliis quibufeumque przfenti
rium XII. nuncupatos , de papatu
appellationi adherentibus; necnonadiftis olim
cardinalibus, anticardinalibus, conventiculo at­
perperam contendentes , notorii pro­
que conciliabulo pe> eofdcm convocato, vel in
bantur, ut fequitur.
poilerum convocando, contra iplos et quemli­
Coram hac fanâa et univerfali fynodo, hic
bet ipforum adherentium eis, atque fuum conciliabulum feu conventiculum ingrediendum fiu prxlentialiter Spiritus fandi gratia congrega­
ta
, &t. p. ii87.
approbantium, quod cum de jure, ct bona
1. Articulus. Et ut ab exordio fchiimatis,vcequitate ac ratione polium, et debeo, et ipfe przfatus fereniflimus princeps dominus meus ra et notoria deferibatur narratio: deputati ad
Romanorum rex poteft et debet, ad Domr- fafta infraferipta colligenda et caufas, dant ct
num noftrum JefiwnChriftum, fponfum et ca-Bcxhibent huic fando concilio, quz in fequenput praxipuum ecclefiz militantis, judicem vi­ ribus deferituntur , tanquam vera, manifefta,
*
vorum et mortuorum, nec non' ad generale et notoria.
Poft mortem enim, &c. Ibidem ufque ad hac
concilium legitime, rite, et canonice, atque
debite convocatum, fep convocandum, in iis verba, ct unitas in Dei ecclefia reduci vale­
feriptis procuratorio nomine quofupra, provo­ ret, quamvis domini cardinales de utraque obeco et appello, apoitolos peto primo, fecundo, dientia id permaxime anhelarent : fed non po­
tertio, inftanter, inilantius, inftantiifimc, fi terant exequutioni demandare propter poten­
quis fit qui eos mihi dare poftit, velit, aut tiam przfidcntium.
Probatio primz partis primi articuli eft ct
valeat, proteftans, quod hac appellatione feu
provocatione pendente contra przfatos, fanftam probatur per quatuordccim telles, quorum tres
Romanam ac univerfalem ecdefiam, et fere- hint cardinales, quinque epifeopi, et unus ad
niftimum dominum meum Robertum Romano­ certam ecdefiam cathedr.Jcm eleftus . Unus eft
rum regem, cztcrofque reges, principes, prz- abbas, tres, doftores, et unus liccntiatus in
latos, communitates, pertonas fpirituales, et decretis.
________, , ___________________
Sed fuperveniente domini Clementis tranfitu
izculares
facrofanftz Romanae ______
ecclefiz______
ct Ro­
mani imperii fubditos, przfenti appellationi, et ab hac luce, iidem domini cardinales qui in
dido Romanorum regi adherentes, feu adhz- Avinione
'
erant, inter quos erat dominus ”
Pe­
rerc volentes, nihil omnino debeat attentari. nus de Lima diaconus cardinalis tunc, poflea
Submitto nihilo minus egoConradus procu­ ailumptus in Benediftum XIII. quod fcmpcr
rator nomine procuratorio quo fupra, Domi­ gefferunt in cordc, difpofuerunt in aftionem
no noftro Jefu Chrifto et futuro generali con­ adducere, futuris impedimentis et ambitioni­
bus viam praecludendo . Propter quod poft con­
cilio, rite, legitime, atque canonice convoca­
to , vel convocando, przdiftz S. Romanz ec- clavis ingrefium, antequam ad eleftionem pro­
clelixjura, privilegia, honores, bona, immu­ cederent , ad invicem promiferunt , et juramen­
nitates, et libertates, atque ejufdem ecclefiz to firmaverunt, quod fi quis eorum in papam
dsftique domini Robert i Romanorum regis con- eligeretur, prolequeretur extirpationem fchifftituentis, domini noftri, aliorumque regum, matis, et unitatis vinculum in Dei ecclefia
principum , przlatorum , communitatum, per- reduceret, per omnes vias rationabiles et ac­
fonarum , atque ecclefiz et imperii lubditorum, commodas, per quas brevius pollet haberi unio.
ac fidelium, omniumque et fingulorum fibi et etiam ufque ad rcnuociationetn papatus incluprzlenti fuz appellationi adhrrentiunq , velD five, fi majori parti dominorum cardinalium
adhærere volentium, omnia atque fingula bo­ eorum, qui tunc erant, pro bono unionis vi­
na pirleqtia , et futura, cum protcftatione deretur expediens fore: ut hoc in quadam ceminuendi, corrigendi, immutandi, fafti fub- dula fuper przmilfis fafta, fubfcripta manibus
ftantia non mutata, et altas prout eft motis, iplorum dom'norum cardinalium, plenius con­
cum protellatione etiam intimandi, infinuandi, tinetur. Et fingulariter fuere przdifta jurata
ct publicandi, ubi, quando, quibus, et quo­ per dominum Petrum de Luna, tunc diaconum
ties videbitur expedire.
cardinalem & Mariz in Cofmedin, iSc. ufque
ad hac verba: ad requifitionem dominorum
StSi> X-fc XI. feili f.int fejfionibus decima & undecima ali­ cardinalium prxdiftorum. pag. 11S8. C.
quot articuli adverjus Gregarium <7 l'eut.hilum,
Et ifta fecunda pars primi articuli probatur
udem prorfur atque ii qui feffione Γ. Icili fue­ per XII. telles, tres funt cardinales, quatuor
rant . Hx interefi, quod in quinta fejjione eoi epifeopi, et unus eleftus ad ecdefiam caihepromoter propofuerit narrative et difpofitiv^„ ut dralem , unus abbas, duo legum ct decretorum
tpfe fub finem loquitur, offerens fe probaturum doftores, et unus licentiatus in decretis.
in eis contenta; at bii feflueûbui Icili fini te- E
Et tunc illico ipie dominus Benediftus ad
filum fide muniti. Itaque print propofiti font ac- varias mundi partes, verbo er feripto manda­
cufatianis loco, nunc convttiionii . Cum igitur vit et notificavit, quod erat omnino difpofitus
deferipti fuperius pag. 11 S?. fuerint feffiano F. renunciare pro bono unionis, adverfario pari­
ailorum cx Dacberii Spicilegio editorum : ùic in­ ter renunciantc . Sed infra paucos dies fic opi­
tegros ex Odarici Raynaldi annalibus definiere nionem mutavit, quod de via ccftionis verbum
fuperfedeo: fed ea tantum, qua in bis fefiionibm audire nolebat, tllofque exofos habebat, qui
vel addita, vel mutata funt.
de illa materia mentionem faciebant.
Et probatur notorius per odo telles, quo­
rum unus eft cardinalis, duo funt epifeopi
unus eleftus conn,matus ad ecdefiam cathedralcm, unus abbas , duo codorcs, tam le
General. Tgm. XXVII.
B z
gtun

,,

concilium

■“’“E?

gum , quam decretorum, & udus licentiatus A
Et in refliiutioue obedientiae, inter ipfum "
dominum Bcnedidtun, àTc. Aid. ufque ad finem
CKKCTt in ‘iceretis.
>.e,
II. Articulat. Poll veroipfius domini Bene­
dict aiiumptioncm, domini cardinales, &c. ufEt probatur ifla fecunda pars odavi articu­
que ad f-nem articuli .
li per telles quator, &c.
Et probatur per odo telles, quorum 1res
IX. Articulat. Exactis ex poli aliquorum
font cardinales, unus epifeopus, unus cledus temporum intervallis, dominus Benedidus luos
ad ccdefiam cathedralem, duo dodores decre­ dcflinavtt nuncios , &c. per totum.
torum , Λ unus liccntiatus in decreti* .
Et probatur ifle nonus articulus per feptem
III. Art.cului. Deinde infra aunum affum- telles, quorum tres funt cardinales, duo epiiptionis domini Benedidi, iTc. ufou ad fac copi, unus ad ecclefiam cathedralem eledus,
verba , quod erat neceflarium ic expediens ut & unus licentiatus in decretis .
per viam mutuat ceflionis finis ichifinati im­
X. Articulai. Subfequenter mortuo domi­
poneretur. pjg. is89. G
no Bonifacio, prefati &c. hfyat ad finem ar­
Et probatur illa prima pars tertii articuli ticuli .
per decem telles, quorum duo funt cardinales, B
Et probatur iile decimus per vigintiquinque
tres epikopi, imus ad ecclefiam cathcdralcm telles deponentes , aliquis fuper loto, aliquis
ekdus, unus abbas, & duo dodores juris ca­ fuper pari ibus: quorum quatuor funt cardina­
nonici Ac civilis, unus licentiatus in decretis. les , unus magnificus baro , tres auditores, unus
Deinde etiam cardinales iteratis & humili
magitler in theologia , units dodor legum ,
bus lupplicationibus, fc.
ad fiwn articu·
unus advocrius confitlori.tlit, unus clericus ca­
>. tertii .
meret, duoicriptores litterarum apoflolicarum,
Et probatur ifla fecunda pars tertii articuli unus (eripior pœn.tenriarix, unus licentiatus
per duodecim tefles, quorum tres funt cardi­ in decretis, unus nobibs de Janua, unus olim
nales, quinque epilcop., unus ad ccdefiam ca- vicecamerarius, unus clericus cappcllr , duo
tlscJ-alcm cledus, unus legum dodor, unus generales ordinum Mendicantium, nnus altus
abba» , & unus licenriatus in decretis.
feriptor li icrarutr apcfloltcaium, procurator
IV. Articuiui. Ex pofl fercniflimi principes, ordinis.
reg<.5 Franciac, Anglise, fe. per totum.
XI- Articulm. Item ipfc dominus Gregorius
Et ptobatur quartus articulus per decem te­ per fu as lineus Ac nuncios, prxdida per cum
lles , quorum duo funt cardinales, quatuor C jurata, ÎT..
cpiuopi, unus ad ccdefiam cathedralem ele~
Et
probatur undecimus articulus per qua«This, unus abbas, unus dodor ledum , unus tuordecim telles deponentes, quufdam fuper
licentiatus in decretis.
toto articulo , & quofdam fuper partibus .
V. Articu.ui. Pell hoc illuflrifTimus princeps, juorum quatuor funt cardinales, unus magni­
rex Rorunoium Ac Bohcmiz, ijc. p. 1191. ficus baro, duo aiditores, unus licentiatus in
1). h‘j*' ad hac verba : quia crederet peccare decretis, unus clericus camerat, duo feriptoEtortalitcr, h illam acceptaret & profequeretur. res litterarum apoflolicarum , unus feriptor pceE: probatur illa pars quinti auiculi per un­ nitentiariz , unus clericus cappcllx , unus ad­
decim idles, quarum quatuor cardinales, tres vocatus conGllorialis.
cpilccpi, duo legum dodores, & unus aichiXII. ■ticulnt. Et pe· antea audjjo dc bo
picsbyter ecdcnz cathcdralis, & unus liccn- na voluntate domini Gicgorii, &c. Hque ad fi­
nem articuli.
Ha-c au:e;n aflcnio five dogmatiiatio fic
Et probatur ifle duodecimus articulus per
publ cc faâa audientes commovit quampliui- quatuordccim telles, quorum tres funt cardinwm , Ce. Kj^hi ad finem ar'icrü.
Dnales, unus magnificus baro piocurjtor , unus
Et probaïut ifla iccunda pats quinti articu­ auditor, unus clciicus c.imerar, unus generalis
li per ieptem leflis, quorum quatuor (uni car­ ordinis Mendicantium, unus feriptor pccnilcndinales, duo epiieopi , & umts liccntiatus in tieriz, unus clericus cappcllx, duo icriptores
dect et is.
litterarum apoflolicarum.
VI. Art/eu.'ui . His peradis , oflendmint
XIII. Articulai. Item quod didus dominus
domini cardmales frequenter domino Bcnedi- Gregorius, cum dc dicla concordia loci Saoüo Claris & evidentibus talionibus, &c. per ηκ notitiam habuiiTct,
per totum «rr*tefum.
culum.
Et probalut ifle articulus per quinque te­
Et probatur iile articulus per feptcmdtcim
lles, quorum cuo font cardinales, unus ep:!- telles, quorum quatuor lunt cardinales, quin­
cupus, nnus eledus ad ecclefiam cr.hcdralcm, que dodores, quatuor fciiptorcs litteurum a.
units l.centiatus in decretis.
pollolicarum , & quatuor nobiles viri.
VII. Articula. . Ulterius quia multi reges,
XIV. Articular
Item quod licet dominus
& principes, pratlan , & alii, &c. ptr totrm. Gregorius maxime ad importunam inflandam ,
Er probatur ille feptimus
’
articulus per fex E &c. ufaue ad finem articuli'.
tedes, quorum tres Iunt cardinales, unus epifEt probatur ifle articulus per feptetndecim
copus, upls ad ccclcliam cathcdralcm cledus, telles.
& ur.us liccntiatus in decretis.
XV. Articulus. Tandem loco de Petra fan­
VIII. Articulm. Subtradione ipG domino da , ut premittitur, prius oblato, &c.
Benedido iada durante , &c. ufae ad fac ver­
Et probatur ifle articulus x v. per xx 1 1 1.
ti quod ilia quz verbo obtulerat, facio ha­ telles, quorum fex funt cardinales, unus epif­
beret adimplere, ροχ. linz. B.
eopus , quatuor dodores, unusmagifler m theo­
Et probatu: ida prima pars odavi aiticuli logia , quinque icriptores apoflolici, & lex alii
.
*
per udo refles, quorum duo iunt cardinales, notabiles viri
tres epifcopi, unus ad ccclefiath cathedralem
XVI. -Articulât. Przterea ut evidentius de
decies, unus utriufquc juris dodor, unus lt- ipiorum dominorum contendentium de papatu
cenjMius in decreta
collufione conflet, &C. ttfym ad articuli finem
Et pro·

“

M

PISANUM.

“Jg™5

>«

Et probatur ifte χπ· articulos per νι ι ι. A
Ifte articulus probatur notorius per xiv. te-”
·
ANNO telles, quorum duo funt cardinales, unusepif“
'
fie»,
quorum quinque Turn
cardinales, quatuor
CHRISTI
,,,,11
copus, duo doâores, unus magifter îq theo­ doâores, quatuor feriptores, & unus miles.
logia , nous feriptor, de unus magifter baro.
XXVlll. Articular. Ex quo vero domini
XVII. Articulât. Exiftentibus autem orefa- cardinales in civitate Pilatu convenerunt, Ce.
t is dominis Gregorio ft Benediâo in Luca ,
‘*O4·
Cc. per tattoo art.
Ifte articulus probatur notorius per xii.t·Et probatur ifie xvt t. articulus notorius fies: très lunt cardinales, quatuor doâores,
per x a ». teAes, quorum quatuor funt cardi­ quatuor feriptores, & unus baro.
nales, duo doâores, unus magifter in facra
XXIX. Articulai. Demum quatuor exdiâis
pagina, tres feriptor», & alii quatuor nota­ dominis cardinalibus, qui ad Plias fe tranftulerunt, Ce. Aid.
biles viri.
XVIII. Articulat. Videntes autem domini
Ifte articulus probatur notorius per duos tet
cardinales io Portu Veneris exiftentes, Cc.
fies, quorum unus efi cardinalis, unus magi­
Et probatur ifte aniculas notarius per quin­ fter io theologia.
que idles, quorum tres funt cardinales, unus B
1
XXX. Articulât. Conclufo vero, ijc. peg.
CpifcoMN, ft onus licentiatus in decretis.
sipy.
XIX. Articulai. Item pari modo dominus
Ifte articulus probatur notorius per fcx te­
Gregorius alienavit multa bona ecclefia Ro­ lles, quorum quatuor funt cardinales, unus
manae , èTc.
epiieopus, & unus licentiatus.
Ifie articulus probatur notorius per x i t.
XXXI. Articulai. Ex poil dominus Benedi­
tefies, quorum duo funt cardinale, unus do- cts de mente Junii proxime pmteriti , Ceôor, unus magifter in theologia, unus cleri­ Aid.
cus camera, dc tres feriptores, fit quatuor alit.
Ifie articulus probatur per quinque tefies,
notabiles viri.
quorum unus cardinalis, tres epifcopi, fit unus
XX. Articulai. Item quod idem dominus licentiatus.
Gregorius loquentes Gbi vel aliis, Cc. ufyo
XXXU. Articular. Ex port dominus Bmcad articuli JÂcut.
diâus, cum fuit in Perpiniano, Cc. Aid.
Ifie articulus notorius probatur per x i v.
___ _articulus probatur per quinque tefies,
Ifie
tefies, quorum duo funt cardinales, unus epif- quorum
iorum unus cardioalis, très epilcopi, & unus
copus, duo doétores, duo magillrt in facra C licenda tus.
pagina, quatuor feriptores, dc tres alit nota­
XXXIII. Artinleu. Et licet per premifla,
biles viri.
<Tr. p. ixo<5.
XXI. Articulat. Demum domini cardinales,)
Ifie probatur articulus notorias per unum
feu corum major pars\, Cc.
tefiem eptfeopum , unum, Cc.
Ifte articulus probatur notorius per très teXXXIV. Articular. Poflquam autem domtfles, quorum unus eft cardinalis, unus epiieo­- nus Beoediâus recedit « Portu Veneris,
pus , À unus licentiatus in decretis.
Aid.
XXII. Articulât. CouCrquenter domini car­
Ifte articulus probatur per fex tefies, quo­
dinales in Portu Veseris exiftentes, Cc.
rum duo (unt cardinales, tres epifcopi , fle
Ifte articulus probatur notorius per xs. le­ unus licentiatus.
ft», quorum quinque funt cardinales, unus
XXXV. Articular. Ex poft dominus Grego­
epiicopus, unus magifter io facra pagina, tres rius , per vicarios nuncios, Cc. pag. 110B.
feriptores apoftotici, unus doâor.
___
___
.. ,probatur notorius r
_. tret
.... teIfie articulus
per
XXIII. Articulat. Item dominus Gregorius fies, quorum duo funt cardinales, fle unus liin Luca exiftens, obtulit domino BenediâoDcentiarus.
locum Pifarum, Cc.
XXXVI. Articulai . Et ulterius dominus
Ifte articulus probatur notorius per xv. te­ Gregorius nedum viam concilii generalis, Cc.
lles, quorum quatuor funt cardinate», tres do­ Aid.
âores, duo magiftri in theologia , quinque
Ille articulus probatur notoriut per tres to­
feriptores, unus magnificos baro.
lles, quorum duo funt cardinales, dc unus cXXIV. Articulat. Subfeqnenter dominus Gre­ pifeopus.
gorius in Luca exiftens, Cc.
t
XXXVII. Articulat. Ultra prtmifta verbis
Ifte articulus probatur notorius per xvni. t£ litteris, Cc. Aid.
tefies, &c. quorum quinque funt cardinales,
Ifte articulus 'probatur notorius per feptetn
tres doâores, duo facra theologi* profeflbre»,
tefies , quorum quatuor funt cardinales , duo
quinque feriptores, fit tres alii notabiles viri . epifcopi, dc unus licentiatus.
XXV. Articulat. De praemittis non conten­
Quinque ultimi articuli generales probantur
tus dominus Gregorius, Cc.
notorii per viginti tefies, quorum decem funt
Ifte articulus probatur notorius per xvitr. cardinales, unus patriarcha, duo epifcopi, ft
tefies, quorum quinque font cardinales, tres E quatuor doâores. /fic dafiaaut articuli a Raydoâores , duo facr* pagina profeflores, qua­ ualda editi .
tuor feriptores, unus magnificus baro, dc alii
Cauditua· deiuda aodoo f^ueu bac decretura,
tres rfotabiks viri.
iu iifdna auaalAut c faticaaa tabularia deferiXXVI. Articulat. Videntes autem domini ptutu.
cardinales tunc in Luca exiftentes domini Gregorii pertinaciam continuam, Cc.
Æc fanâa de univerfalis fynodus uoiver»
Ifte articulus probatur notorius per vm. tefalem ecclcfiatn reprsfentans, decrevit ft
fies, quorum tres funt cardinales , quatuor
declaravit, collegium cardinalium ex utraque
feriptores , fle unus miles.
parte congregatum, & per ipfum concilium
XXVII. Articulai. Molette autem gerens unitum, ipfum concilium convocare potuifie,
dominus Gregorius reccfTutn dominorum car­ ft hujuftnodi convocationem ad diâurn fuerodinalium, Cc. peg. 1304.
faa&um collegium fpeâaflc , fit pcrunuiflc ft
fp«-

H

GREGORIUS

CONCILIUM

‘“Sî08

P. ah.
iMre.fi.
Pcrii,Uîe ,1ίΓ tiCC > ,n 1110 caufaAbo, fanâa Dei eccJefia in perfonis memora·'
ANNO
CURIjT; deutlarJi
antiquati ichifmatis , & fidei: torum Angeli
*
‘ Corarii Gregorii pap® XII. & CHRtST»
Ivc quoque concilium generale, feu fanâam Petri de Luna Bcnedidi papae XIII. nuncu­
haodum, ipl»m univerfalem ecclefiam reptae- patorum, & a nonnullis, mirum quippe in
lentans, pleno jure convocatum, feu convoca­ mod^pi iacrymabiliter eft infeda/pillique cu.
tam, finite & efle, ipfamque fynodum ad de­ piens congruentem, juxta ipfius qualitaterh &
finitivam fententiam in hac caula procedere quantitatem, adhibere medicinam, nec ultra
polle û debere. Inluper przdida facrofanda diffimulare, claufifque oculis periranfire, vo­
fynodus pronunciavit fic declaravit, in hac ci­ lens eorum, & cuiuslibet eorum notorie cri­
vitate Pifana pro nunc concilium , feu fandam mina , & cxccflbs, quibus jam pene pifcatofynodum, univerfalem ecclefiam reprefentatu^ ris eft in lotum (ubmerfa navicula, & i pio­
leu reprxfentantem, in numero fufficienti fuif- rum converfioncm expedare fine manifefia &
irreparabili cunftorum Chrifti fidelium exci­
fc & effe congregatum fic congregatam.
Item przdida fynodus pronunciavit, decre­ dio & ruina, maxime attentis illorum eviden­
vit, fic declaravit, civitatem Pifanam fuiffe, ti pertinacia & incorrigibilitate, que indubie
& efle locum idoneum, tutum, aptum, & fe-Bnon minor Pharaoois experientia media,- que
eurum, pro ptsefenti concilio feu fanât fyno-• ufquc in hrc tempora nofeitur extitifle. Ex
do celebrando, feu celebranda. Item facrofan-• quibus fic compendiofe narratis, & aliis evi­
da i y nodus pronunciavit, decrevit, & declara­ denter & notorie in proceffu hujus caufc com·
vit , Petrum de Luna Benediftuin XIII. & prehenfis, & fufficienter probatis, confiat eAngelum Corario Gregorium XI!. olim appel­ videnter, quod ipfi duo contendentes de palatos, fufficienter & debite fuifle & effe adl patu , in impedimentum pacis & unionis ecprrdidum concilium feu fandam fynodum con­ clcftz , & fidei detrimentum, graviffima cri­
vocatos , atque citatos.
mina infraferipta , qu® nulla valent tergiHxc fanda fynodus univerfalem ccclefiami verfatione celari , commiferunt , & in qui­
rcptxfcntans, ambos contendentes citari facit bus perleverant velut daii in fenfum repro­
in valvis & portis ecclefiarum Pifanarum , tam bum , cor durum, & dedudi in profundum
pio majori & aliarum * diverfarum ad audien­ malorum.
dum definitivam ferri fententiam, qu® (equi­
Primo detreftsverunt muhoties, fic perfevetur , vel dicendum caufam rationabilem qua­ rando continue detreâant de prefenti notorie
re id fieri minime deberet.
<C & cffcdualiter, dum hadenus pertinaciter recularunt, & de pratenti reculant, pacem &
ÎPSÎ1O XV. 1 atn tandem t/l in utrumqiit [ententia , fejjio- unitatem ccclefr® dare per viam mutus cefne ,\l’. çmjw ex r.Jdem annaiihu> i:c reprerjento. fienis ab ipfis alias approbatae , juramento
Inflantibus piocuratoribus & promotoribus irrevocabiliter firmata: , & ab ipforum alteper hanc fandam fynodum deputatis, fertur 10 voto etiam roborate , icandalizantes in
definitiva fententia
hoc enormiter ccclefiam Dei cum contuma­
cia & pertinacia ac incorrigibilitate notoN nemine Cbiifli, Amen. Nihil cil fo- riis, hrrefim maxime in hoc cafu importankdo Chiifti.iro populo infelicius, mhilque tibiis, cum per hoc, quantum in eis eft, depcrictilofius, r.ihilque quod illi magis pellit rogetur veritati catholic® , qu® prxeipit uni­
efticcrc : quam quod caput infectum, inqui- cam ecclefiam efle debere iff vinculo carita­
natumque nefario atque detcftando infidelita­ tis & pacis.
tis errore miier.ililc patiatur. Vulnerato nam­
Secundo, quia notorie ex prxdidis foveque paflore , juxta verbum facratiflimi cano- tunt & nutriverunt antiquatum fic invetera*
medicinam ? D tum khifma in Dei ecclcfia, fic impedimenta
, »d-n s, qui curandis ovibus · adhibet
i
aut quem populum a rationis clypeo
tuetur
-i
evidentiffima unitati ecclefic fic extirpation!
qui jaculis hoflium fefe feriendum exponit ? fchifmatis preftiterunt, fit prcllant de pre­
aut qualem frudum de fe produ&urus eft , fenti ; fic quod longe deterius eft , fideles a
cuius gravi pcfte radix infeda eft ? Major er­ fua communione abjecerunt , fit abijeiunt ,
go tnetuenda eft 'Ilis calamitas, ubi talcs in. khifma notorie faciendo, dum inherendo luis
terccflorcs ad locum regiminis adducantur , ambitionibus fic damnatis opinionibus , potius
qui magis in fe Dei iracundiam provocent voluerint pati fubtraâiones fic ncurralitates cis
quam per fcmeiiplos placare debuerunt. Sic fieri, quam per viam mu tu® ceffionis fandx
c contra nihil eft , cui magis atque ferventius, a eundis Chrifti fidelibus approbat®, fchifmaeundis aliis proftergatis, * totis mentis viti­ ti hnem imponi : in quo caiu, juxta determi­
bus , omnis anima invigilare , infudare , at­ nationem catholicam fandorum doâorum, ipque- intend.re inceflanter debeat, quam quod 1», feu eorum alter, etiam qui alias fuiffet
hujufmodi morbo tanquam peltifero remedium verus pomifex, poteftatem fie auâortcatem acondeccns apponatur, quod quippe, nedum in mifir, nomenque epiicopi habere feu retinere
capite, quod omnibus in fignum fic fpeculum non poteft, fic juxta oracula Divina a fumdatum eft, verum fic in membris, Dobis
nobis cun-Emo
eun­
debet dejici facerdotio, in quo alias jufte
dis Dens omnipotens manifeftat, cum Saram fic canouice inflitutus fuiffet.
concutiat, fic ancillam fuam Agar diris affli­
Tertio, quia errores fidei oppofitos fic hiegat verberibus : cumque rege Nabuchodonofor, refim continentes manifefte fic notorie ipfi
ut decretum tale prodeat :
iixermt duo contendentes de papatu tenuerunt perti­
biafpbemiam in Drum Sidi ac b , Mifacb, & stb- naciter, fic indurate aOeruerunt , praedicave­
dewaga, in interitiem erunt, ύ domni torum ia runt , feu alias publice dogmatizaverunt, fic
D«w j.
difperficnem.
defenderunt, dum dixerunt in (ux ambitio­
Qu® fiquidem ab intimis cordis, ac etiam nis defenfionem , quod viam mutue ceftioineffabili mettoque pedore, facra haec & uni- nis per ipfos jurat® , tam fanda fic jufta ,
verfalis fynodus diligent i Aime trutinans , fic auâoritatibus novi fic veteris teftamenti con­
attendens quo [roicito tali, proh dolor! mor· veniens , (anâorum didis pariter fic exem­
plis ,
anno

r------ '

I

O

PISANUM.

iSStl?

,o

piis, fit determinationi ecclefi*, fit qu* fum- A vos devotum, fiddem, ac prooum filium , pro
’ ——
cJS’*', mx caritatis, fit unitatis exiftit , cominens illius (latu fit honore, libenti animo laborat
VHRtSTl r----------- --------------------------------- ---------------- :_.·
(e: Weo
occurrerunt nuperrime, & occur- ”
fueunum & pcrfcâumbonum, erat mala , ini­
qua , exofa, pcrnkioia, diabolica , fit conti­ runt in eadem ecclefia, nobilitati vefb* de­
nens peccatum mortale fi fieret, ico cxequu- liberavimus intimare, ut vobis, fit altis devo­
tkmi mandaretur pro unione habenda. Qp* tis fit amatoribus i piius ciclcfix faventibus fit
aflcrtiooes ad derogationem fidei , fit quan­ auxiliantibus, juftitfime fit neceflaiie «quidem,
tum in eis cft, in corruptionem articuli fi­ ecclcfix lumpta per nos tandnfima fit deude
dei, unam fandam ecctefiam , evidenter & ratiffima unio, ad quam folum fit nitui aliud
facxcuûbiliter cadentur pertinere. Et per hoc intendimus, ut ad laiubrent deducatur exnuin
cenfentur fle cenferi debent a quacumque di­ fit votivum: ut, de q.10 certi tumus , lumni
gnitate , que eis poflet competere, projedi, fua pofltoiiitate devotio vcllra faciat. Experien­
fit damnabiliter ejedi, ac cflfedi minores, feu tia nunc telle probamus quod Iciibiutr, tuhil
certi poffc in humanis adibus polliceri : cunis
inferiores quocumque catholico, fite.
Quarto, io pradiftis damnatis affert ionibus utinam in re prefenti effemus expertes.
B
Novit veftra nobilitas, novit etiam fere or­
•deo fuerunt, & funt pertinaces, ut nec tem­
porii curfii
nec caritativis monitis eis fa- bis totus, cum, Deo ita volente, fanâx mem.
ftis, ac oftenfione veritatis, eas revocare vo­ dudum dom. Innocentius PP. VIL effet tubialuerint. Et licet aliquando dixerint vel dicant tus de medio, moti, ut tenebamur, una cunt
quod font parati renunciare, hoc quod ver­ alite reverendifT. DD. Card. S. R. E. compafbo dicunt vel alias dixerunt, faâo impedi­ fione tamdiu feiffx fit la ceratx ecclefix, fit cu­
verunt & impediunt per difficultates mutuas, pientes pro pace fit f'alute animarum gregis
■ F»rt, & * diffugia velut ex condido feu mutua collu- Domini, ut feiffura tam peftilens, fit tam in­
fione. Idque apparet violenter ex evidenti­ veterata , de ecclefia , b * fan&iffitne uniretur,
bus St notoriis indiciis, taliter ut non pceni- juramentis, votis, fic promitlionibus ( quam-tK /fr" **
tentes, in prxdiâis erroribus, (eu potius per­ quam de juftitia fit veritate partis noftrc dubi- me..u >,
tinaces & manifefte haeretici merito fint cen- tari non poffet, aut poffit ) nos ipfos, inter Ο»ι*..;ίι4.
quos erat dominus nofter, D. Gregorius PP.
fendi.
Quinto evidentius apparet, fit in prcdiâis XII. tanquam fiater nofter , quanto ardius
ipforum contumacia fit damnata pertinacia, cognovimus , obligavimus. Cum quibus prodomiÎ'uia vocati fit provocati legitime ad hancCimulionibus, juramentis, fit votis, ipfe
,
andim fynodum ut venirent , renunciaturi nus Gregorius fuit ad apicem fummi apoftolapro bono unionis, juxta juramenta fit vota tus affumptus
"
: fit
* ad’ que, ante fit poll affnm"
■ per ipfos prxflita, cum intimatione quod alias ptionem prxfatam immediate, fit in inthronizatione
fua
,
fit
deinde
in
confiftorio
publico
,
ecclefia congregata provideret fit procederet
in caufa fchifmatis fit fidei, eorum abfentia, illa ratificans, fit fe obligans, iterem promi-,
feu contumacia non obftante, ut foret fecun­ fit, juravit, fit vovit, ut in inftrumentis publi­
dum Deum providendum & canonicas fanâio- cis, fit manus proprir feripturis, ac fuis pro­
nes, hoc facere contumaciter recufarunt & priis bullis ad Chriftiaoorum principes, domi­
reculant, nec alias voluerunt feu volunt io nos, fic communitates diredis, luce clarius ell.
ipfo concilio comparere , immo funt cona­ Et cum crederemus , ficut ipfe ajebat, pel
ti, fit conantur hanc fandam fit univerlalem conventum Saonx locum, fe aut navicula to
fyoodum per prscepta, prohibitiones, fit pro- la, aut peditem lolo baculo comitatum, ii
ctffus poenales , nullius tamen efficaci* vel aliter nequiret, ad illum profeâurum omnino,
momenti , impedire fit perturbare , ut hxc verbis tamen fuis penitus effcâu carentibus,
fanda fit univerfalis fynodus extirpation! fchif- Dpluries teffabatur’, ut tam fandum unionis
matis intenderet : volentes per hoc ipfi duo opus , taroque pium fit defideratum, ad quod
contendentes in eorum damnationis flatibus affumptus erat , perficeret: nunc uno, nunc
permanere, fle ecclefia m Det contra omne fas alio dilationum variarum fumpto fit quxfito
in divifione fit antiquato fchifmate detinere, colore, ufque in hodiernam diem diftulit, non
non curantes de Dei oftenfa, tam gravi peri­ curans, prout fe jurando ac voto ut non feculo fidei, fit ecclefie, dum tamen valeant ia md , fed pluries obligaverat, ufque nunc, in
non modicum Chriftian* religionis fit ecclefi®
eorum damnatis cathedris permaneredetrimentum, votum fit promi flam rem conG. G
ADDITIO TERTIA fummare. Et quamquam nos cum majori par­
te , immo cum tota quali Romana curia,
quorfum incederet perpenderemus.- tamen fine
Continens epiftohs, aliaque ad concilium
motu nocuo vel fcandalo , quo res ipfa polli­
pertinentia.
cita perficeretur, omnibus viis fit modis nonetansura hic edimur
edimus . que
qu* pro- ffiffimit
Ratamiffis emeris, m tantura
ftiffimts,, gravibus
gravibus,, fit matUtlS,
maturis, CUffl
cum fanâirate
fanâitatC
vimt «d «molium [pcUt* « idU*. qu* ; .
g fua ioceflimus, ut tandem vellet eam ad laUUMtf powctfk»
nriMtfir· difcedeure*
difcftdMIIM .
e
’
dinajibus , pcOquem ■ iuo quique
iubrem & rourcun cxHtMB perducere. Verum
Pif» coiensM, vel coocra eoidem, «orrnoque cwrreucua*
quantum fecum profecerimus, jam non fine
i*M edita.
admiratione fit ftupore nobilitas veftra perci­
I.
piet . O bone Deus, quam difficile eft cufufLITTERÆ CARDINALIUM
quam intentionem, nifi experientia longa qu®
vix fufficiens eft ad hominem oftendendum,
rx
Çarfitr prt»ciptf admme*/ ft λ Grtftrio ftctfif cognofeere ! Qpis enim , qui verba ejus audiffet tunc, ad credendum potuiffet impelli, ut
mt Ν«·μ .
ft Μ vnufft Piftt .
Lluftris prinec^t, fit potens domine, amice talem fc poftea efieâibus oftcndiflêt ? Elapfo
jam tanto tempore, quod ipfe per inania ver­
nofter cariffime, poft faiutem, reminifeen- ba confumpfit, ad creationem novorum cardi­
tes nos femper erga matrem ccclcilam fandam nalium , quantum ia co fuit ( quia penitus
jura­

P

I

«■M».··

,.

CREGOUIUS

CONCILIUM

ÏSSIP

j

3
P. Air.
XII.
'
f.
®ero*As. .
juramento,, voto,
& r
promiffionc,
Tuis
no-Aram, de psefeotl civitate Lucanenfi,-----------·»·■"■, V.
. ——— — , —
— ft
— —
OmtSTi
obfiftentibus, prohibebatur ) incepit vd- fufiooem ecclefi· ft roc pericula Mtaremus,
Ie prorumpere. Cui cum devotis , fupplkibus *c confervatiooi prafat· union» cotffidertmtis,
& eficaciflimis rationibus refiflercmua pro de­ Diyioitus auc quafi miraculo nobfo, occafione
bito & exoneratione confciem istum noftrarum, preflita, cum defiberatioae receffiqius: ft ad
intuentes confenfum noftrum nec debere nec hanc Pilarum civitatem ( magno ram honore
pofle adhiberi: paucis decurfis diebus, die Ve­ recepti, devenimus Uade ifto fovente, cujus
neris quarta menfis inflantis, nobis ad pala­ res agitur, fiupedifos ccdefi· ftjatum, hono­
tium congregatis, nifi fibi, ut cocnperimus, rem , ft uniooem , quam ufqj»e ad exitum
foda rcfiftentta exftitiflèt, fretus quorumdam profequi omni via ncMi poflibiHl fecundum vo­
pravis, veoenofis, Ac deteftandis coofiliis, nos ta ft juramenta noftra, io tend imus, tandem
pro parte violenter in tetros carceres pofaiflct, emanaturo· fperamus.
( * Et ut cunâa invicem correfpondeant
& pro parte crudeli neca vita privaflet, ut mul­
ti auctoritatis non parvas exiftimant, ft fumus aâa ejus, diâa dic xi. rcverendiflimo Patre
multifarie informati. Manifcfla quidem, ita fit ft Domino, .Domino Joanqe Cardinale Leocomperta loquimur. Nam farellitum ft arma-Bdicnfi
dicnfi,, quMnter
qui inter nos, clam, cum aliter fecuircutorum non mediocris numerus per omnes apo- re non portet,
"**
ut, que fupra diximus, ob­
viaret,
primitus
difcedcnte,
ad
domum
ejus
flolici pi'atii partes, ad fecretioresufque coo(pedi funt : & nonnullorum pallida ora, ma­ illico oer nonnullos armatos tutnultuofe difeurximi icelcris patrandi figna non dubia, effu­ fum fuit, ft res ejus in predam concert», ft
gimus , Dei mifericordia , tam grande evitan­ alii pofl eum miffi, ufque in Burgum oppidi
tes periculum. Sed ut, qualis erat animo, ta­ Libraefaftc territorii fuppofiti Ftorcntinenfibus ,
lem e eflcftu offenderet : fub gravibus nobis ubi, ficuti cocnmiflum eis exii terat, ipfum tru­
ma' savit ponis, ne aliquis cardinalium in cidare tentarum . Qui oppidanorum auxilio
R- mana curia exiftentium, de civitate Luea- vix evafit. Quantum equidem boni paftoris hi
renfi, ubi curia refidebat pnefata, exiret, ne mores Tint, qui animam pro ovibus Tuis po­
congregaremur ad invicem, & ne per nos vel nit ft quantum mereatur fibi obedientiam ex­
interpofitam perfonam cum oratoribus Petri e hiberi , clare intueri poteflis , nifi fortafle,
Luna & Gallicis, qui ex parte fereniflimi prin­ Deo infpirante, Te folitis modis exueret. Que
cipis regis Francorum & univerfitatis Parifieo- cum maxima metus amaritudine promimus. Sed
fis, pro traftanda unitate diâc ecclefi* vc-Ciam neceffitate coaâi ultima tacere non pofnerant, pro qua folertiflime laborabat, parti­ fumus.
Sumus denique hic» ut pr*dicitur, pro Πιciparemus, (· Qu« omnem fpem & tradatum
unionis prxfatc totaliter extirpabant. Quibus flu, honore, & unione prxdiftis, difpofiti &
parati
libentiflimis animis ad cunâa nobis pofcum obediremus mandatis, fi potuiflet quo­
dammodo patientia noftra flefti, licet ad il- fibilia , fereniratis vcflrse flatum & gloriam
lorum obfervationem minime teneremur, nec concernentia: eam hortantes & afleftuofiflime
parere modo aliquo deberemus, ) ipfo illa mi­ exorantes, per illam charitatem, qua religioni
nime mandare valente, cum honoris, unionis, fidei Chriftian* eftis obnoxii ; ut ficut illu& flatus ecclefi* Dei, eflent penitus deftru- ftriflimi & inclyti veftri majorex indefefle fece­
fttva. Non valuimus, quod egre admodum runt , & fimiliter veftra majeftas faciat, ut
ferebamus, invicem congregari pro traâando tam juftam, tamquam honeflam & neccflariam
ordmandoque ad unionem opportuna, que ad caufam ecclefi», ceu certiflime fperamus, pro
cunfolationem Chriftiani populi & etiam veftre tanto bono nebifetun una capeflat : qu« ani________ r
___ _____ f , _ut
______
nobilitatis
pertinebant
vobis_____________
& aliis Chri- nue veftr* Ia lutem, & nomini veftro Regio
fl ia noram principibus cooperantibus , prefers Ddrcus claritatis & fame maximum eft indubie
"______________________
unio veniret in lucem. Et
attentis preteritis, allatura. Datum Pifis fub noftrorum fecrtto­
rum fignetorum Tigillis anno Dom. 1408 die
& duririe ac moribus hominis, nil afiud po
teramus animis volvere, nifinos eflê tamquam ia. m. Maji, todiâione prima.
P. S.
ad immolandum viâimas refervatas.
Poftquam fcripferamus, cognovimus, nedum
Neque his acquiefeens, dic Mercurii fequenti, nono die menfis ejufdem, vota, promirtio- Dominum noftrum Tuorum votorum, juramen­
nes, & juramenta Tua parvipendens, fine no­ torum, & peomirtiooum memorem effe, ft
ftra pnefentia, fed nobis per prius exprefle velle ad focratiffimc unionis, ut tenetur, efcontradicentibus, ut de jure tenebamur, ad feftum intendere ; quinimmo potius ab hia
promotionem , quam nullatenus poterat, in alienum. Nam palam nobis, qui nil aliud,
quatuor cardinales devenirquod numquam a quam pacem univerfalem & ecclefiaflicam cu­
rerum initio fuit in ecclefia Dei auditum. Et pimus unitatem , ft pro ea non modicis labo­
nos ad confenfum preflandum, non fine mi­ ribus & impenfis Temper infiftimus; aJhucoon
naci fupercilio, in immane periculum evafu- contentus pneteritis, beneficia noftra ubicum­
ro, compellere intendebat. Sed Deus fis* ec- E que confidentia minatur auferre, & eorum froclefie, de cujus unione jam merito defperari ftibus & redditibus Tpoliare. Er fub poena pri­
poterat , mifertus eft. Nos enim videntes , vationis dignitatum , officiorum , ft beneficio­
ita potenter naviculam Petri quartam & quafi rum, Camerarius ejus de Tuo mandato, ut
naufragantem, pro exoneratione confcientia- fertur, & faâo oraculo vim vocis mandavit
rum noftrarum, proque univerfali flatu eccle­ Curtbefanis omnibus, in quam tam fomiliara
fi*, ft Chriftianorum pace, cum omnes alias noflri, quam alii nos pro tanto bono fequenvias confpiceremus penitus obieratas, die duo­ tes, comprehenduntur , ut lateam, ubi ipfe
decima hujus, circa vicefimam fecundam ho- refidet, infra quatriduum debeant redire, ut
de-

_____

a AaiuM* iacfefa fapf-lerimu. n MS ucMvi Celieefa .
......
b Sk praMairw «piâob Domko H- Duci ΒτυΜτκτηβ fcripta, W «· nfcnur ex pratao MS· archivi CcOeafr ia

CmOIU CvaâMücafa To·. >. per. ., GeraaMc· a»*» edtrieab -

1
n

PISANUM.

“SIP

„

——deftrti veniam» ab oonsubus, vel hae via no-A„ videlicet Maji, b antea, aliquis exeat de
licentia
noa**> ftroe familiares A fiipradiAoe alba perfequa- „ Luca fine Ipeciali & exprefla
.
aJM®n tur: alia mandata gravia & injnfta inCunbc- „ ftra, per noa ore tenus fibt faAa;“ cu4
fano· addendo. <&antmn hi boni pufloria mo­ jus mandati nullités & iniquitas mani fella
res Got, optime judicare pottflis. QpamoWem petet.
Primo, quia non poteram tbi morari cum
excellentiam veflram, que tam jufl« A fanta
rei favere debet, A non dubitamus, favebit, Securitate perfonarum Suarum, Et fine metu
A auxiliabitur · totis adfeAibus deprecamur, carectis aut mortis, qui alioqui cadere police
quod in A Super beneficiis noflris, A Samilia- in conflantem virum; maxime quia dic Vene­
rium A aliorum, nos immo ecciefi· unionem ris. quarta Maji cum irent ad palatium, inve­
Sequentium, que in territorio fcu jurifdiAkme nerant domum habitationis veftrc etiam in­
■
veflra confiftum, nulla noxia novitas fieri per­ trinsecus plenam viris & Satellitibus armatis ul­
mittatur, (cd in fure uoftro, vcftso auxilio tra Solitum morem cuftodie, & in locis infoconfervemur, ne, ut aliquando evenire Sedet, litis A ultra armaturam Solitam : & diAum
fimos pro bono opere lapidati. Infuper Vos fuit eis a fide dignis A a veridicis perfects,
requirimus, hortamur, A afleAuoie precamur, Bquod aliqui ex didis cardinalibus debebant inut placeat advifare, A monere omnes A fiogulo· veftrarem partium, fhiAuum, fit
' pro*
ventuum, Gamer· Apoflolic· debitorum, coL
leAorcs, ut pecunia» ad ipfos perventa» , A
Sxveniendas confervent, nec ad Cameram ipm mittaût: ne pecunix, pro (anâiffima ecclcfi* unione deputat·, ad manu» dcftruAo.
nun ecclcfiaflice unitati» perveniant.

tcr6d ea die, quod poflea rei declaravit eventus. Nam cum dominus cardinalis Leodienf»
de Luca rectfliflet, fuerunt ( ut notorie pa­
tuit ) poft eum nonnulli ex armatis diAis deftinati, quibus etiam mandatum extitit, ut
cum caperent, A fi ipfum captum ducere non
pollent, tandem dominum cardinalem occidere
deberent: qui etiam infequenter poll reditum
ipforum per dominum Lucanenfem capti fue­
A. Ofltcnf. Florentin.
runt, A in carcerem drtrufi.
( Epifc.)
Item, quia domus pnefati domini cardina­
A. Pcneflrin. Aquilegcni.
(
)
lis Leodienfis poflea per gentes beatitudinis
C. Militenfis.
SanA·
veftr·
ultra omnem modefltam fuit poflra ad
$P«sb.>
F. Burdcgaknf.
faccomannum in Luca, A familiares ejus caRomane
(
J. de Urfinfa.
Cpti A torti: A hoc abfque alia jufla cauls,
Ecckhas
(
)
Cardinales.
Sed tantum quod Sollicitabant caufam unionis
R. de Brancatiis.
)
S
SanAs matris ecckfis, prout de jure & ex ju­
O. de Columna.
(
)
ramento A voto tenemur: A quia non conP, S. Angeli fit
( Diac. )
fentiebant creationi novorum cardinalium, pro­
J. Leodienf.
ut de jure non poterant, nec debebant; quia
(
)
nec vos, SanAe pater, de jure creare illospoteflis, nec debetis flante obligatione faAa in
conclavi, A per vos ratificata, ac etiam ite­
PROVOCATIO CARDINALIUM rata poli aflumptionetn veflram ad apicem Sum­
mi apoflolatus.
λ Gregorio ad Concilium
Item, quia in domo veflra noAe praecedenocumenicum.
ii fuerunt fabricati cippi A compedes pro
carcerandis, A detinendis diAis cardinalibus.
Item, quia non confoevit, nec de Jure deJu κβΜΪΜ Cbrifti, Λμη*.
D bet, aut poteft tam gravis pcena pro tam leR*
Ά Nno a nativitate ejuidem MCCOCVIII.. vi culpa, talibus viris, tantaeque conditionis
**>"“-*· IX IndiAione prima, die Dominica, xm.. imponi, nifi ex gravilfimis tantum culpis, A
tncofis Maji, bora tertiarum, vel quali, pon­ cum magna (olemnitate, qus io tali prece­
tificatus Saodiflimi in Chriflo patris, domini pt© Servata non fuit, A fervari tamen de­
noflri, domini Gregorii, Divina providentia bet , fi polfint , Seu debeant Cardinales ori.
papa» XII. anno II. in civitate Pifarum io ar- vari cardinalatu, A de jure non aliter neti
chiepifcopaii palatio. Et infre. Coram beatt- poterat.
tudine veflra, beat i (fime pater, cum omni re­
Itera, quia fecundum obligationem faAam
verentia in his (criptis appellando proponunt in conclavi, A votum ac juramentum ipfo­
humiles fervitores veftri, Angelus OllirnGs, rum oportet eos convenire cum alio prctenfo
Antonius Prssncftinus, epiicopi; Conradus ti­ collegio in loco idoneo. Cum autem civitas
tuli fandi Chryfogoni,
. „
. .Jordanus tituli fanAi> LucanenGs fuit jam per aliam partem rccufa.
Martini in montibus, presbyteri; Raynaldus ia, tamquam locus non idoneus: necefle erat
fsnAi Viti in Macello, Odo * fanAi Georgii ipfo· exire diAam civitatem Lucanenfem pro
far.
‘ ad Velum aureum, Joannes SanAorum CofnueB profequendo negotio union», A Servando ^uA Damiani, diaconi, S. R. E. cardinales, ramenta Sua.
y
a quoad notitiam fuam pervenit, qaod eadem
Item, cura per vos, beatiflùne parer, &
’““" H-beatitude veflra, nondum decem diebus ela- per ipfos cardinales de voluntate veflra, fue­
pfis, eifdem aliqua prateepta fecit, que de rit oblatum de eundo ad civitatem Pifarum,
jure Sunt nulla; A quatenus eflênt aliqua, G altera pars veniret Liburniam, que obla­
cum omni Semper reverentia loquendo, Sunt tio per aliam partem ceno modo fuit acce­
iniqua A injulla. Primi autem maodati tenor ptata : neccfle erat eis ùe conferre Pifas , ut
talis efl.· ,, Prrcipimus omnibus A fingulis Servarent etiam oblationem fuam: quare dt„ cardinalibus exiflentibus in Romana curia, Aum mandatum fiait omnino nullum A inju„ Sub pana privationis cardinalatu» A benefi- ftum.
n ciorum Suorum, quam quilibet ipforum io·
Item, per ejufmodi mandatum contra jus
„ curret ipfo SaAo, ne ab ifla die, quarta & iuftitiam eis indicebatur career, cum nihil
Cmcsf. Grara/. Tom. XXVII.
decf-

π.

5 f

CRJC$TI’ÜS

iSHur

CONCILIUM

■“·"■* “T~deçflet a carceribos mancipari , inter parie- A reverentia exponunt et dicunt, talia praecepta
ANNO
nulla, & de jure co* nulle
Christi ,f> murorum collocari, et incipiebatur abexe. die
-··-··
- tentu adftrio■
ratione a careeribus contra viros in tanta di­ gere ad obfervatiooem ipforum iniquitatem. CHRISTI
gnitate conftttutos , quod omnia jura dete- Aut fi forte forent aut cenfcrenrar alicujus ro­
boris vel momenti.* diamt ipfa fitiflfe de efife
ftantur.
Aliud mandatum quod fecit bearitudo ve­ iniqua ft injufta, ft fe ex ipfis praeceptis fiuiiil ra eifdem cardinalibus fuit tale . „ Item ie ft rife gravatos contra omnem juftitiam ac
„ fub pœna perjurii quam incurrant ipfo debitum juris, & ab ipfi· praeceptis, ac omni­
„ fado, pnecipimus et mandamus eifdem, ne bus aliis gravaminibus poft prediria forte fe„ ulterius congregentur in aliquo loco fine cuturis, fi quae forte iequentur in pofterum,
„ exprcftb mandato noftro. “ Cujus quidem prefati cardinales, in quantum eis licet & in
przcepti nullius et iniquitas,et injullitia ma- quantum poffunt, provocant, & in his ferinifefte patet.
ptis appellant.- & primo quia ratio appetitui
Primo, quia mandatum hoc eft contra jus noicitur efle fuperior, ft intellectas dominari
collegii, quod habent cardinales de jure et an­ fenfibus, a vobu, beatiffime pater, irrationatiqua cooluetudine a tanto tempore.- quod jus B biliter & fecundum
' i * redam rationem decer- collegii principaliter confidit io conveniendo nentibus, ad vofmet fecundam redam ratio-*" riû‘
timui, et tradando negotia ad ipfum colle- nem & melius informatum; item fi diferetio
fpum pertinentia. Quod jus er facultas ab eis perfonarum requiritur, a vobis, pater fande ,
ine caufa auferri non debet.
vicario, ad Dominum noftram Jefum ChriItem, cardinales tenentur collegialiter inter ftum qui judicaturus eft mortuos ft faeculam
fe tra&are et conferre de caufis fidei, et hae- per ignem -, item ad generale concilium, a
refis, et fchifmatum, prout in conclavi fe ob­ quo & in quo folent gefta etiam fummorum
ligarunt folemniter per votum et juramentum : pontificum quocumque patradari, decerni, &
ac mutua fide tradare univcrialiter et fingula- judicari ; item ad papam & pontificem futu­
riter dc uniendo ecdefiam, quod fieri non po­ rum , cujus eft gefta inordinata fui przdeccffoteft nifi collegialiter congregemur. Hanc igi­ ris in melius reformare.
tur Lcultatem nobis interdicere, eft non fo!um nolle per fe attendere ad unionem eccle­
III.
fiz, fed etiam prohibere ipfis, ne ad eam
attendant : quod omnino eft iniquum et abo- C
RESPONSIO.
minabile.
Item, quia fi numquam juratum fuit per
Sitptr epftÛntieM ttim (tribulium.
ipfos cardinales, vel aliquem ipforum, quod
fe non congregabunt ; tunc juramentum fide­ Z*XUamvis appellatio fafta per quemdam
litatis vel obedientiz, fi quod przftiterunt,
Angelum epifeopum Oftienfcm facrofannon extenditur ad hoc, quod de jure facere dz Romans ecclefiz cardinalem, ft fuos fepoiTunt. Quâre incongrus omnino et incon­ quaces , die quarta Maji , fuper quibufdam
veniens ac injufta fuit pœna perjurii, in tranf- mandatis eis fadis per fanftiftimum in Chrigrefiionem talis mandati vel przcepti con- fto patrem ft dominum noftrum , dominum
Grcgorium papam XII. fit offenfiva Divinae
ilituta ,
Tertium przceptum , quod fecit dominis majeftatis, ledis apoftolicz, fidei orthodoxae,
cardinalibus bcatitudo veftra , fuit tale; „ Item & facrorum canonum, ac indigna rcfponfio„ lub eadem pœna perjurii priscipimus et man- ne: nihilominus ipfe dominus nofter papa ex
„ damus eifdem cardinalibus, ne aliquis eo- compalfione & benignitate decrevit , quod ref„ rum participet cum oratoribus Petri de Lu- D pondeatur : nimium dolens ex multiplici erro,, na, neque cum oratoribus Gallicis, five re alias inaudito przdiftorum appellantium.
„ per fe, five perinterpofitamperfonam. Cu— primo
·
Et
dicetur de juftitta ft opportuni­
jus quidem praecepti null it as ct iniquitas mani- tate pnedidorum mandatorum ipfius domini
noftri papa, fecundo de ipfe appellatione, ter­
felle patet.
Primo, quia ex juramento iunt adftridi ni* tio de falfitate cauferum ipfius appellationis.
hil omittere de contingentibus neccttariis vel
Pro primo dicitur, quod notormm eft, quod
quomodolibet opportunis, (cu utilibus: licet- ab ipfo initio, quando venerunt Gallici amque ipchoata omnia profequi, mediare, et fi­ baxiatores Romam, cardinales nimiam, adbarnire , ad fandam unionem confequendam, quz ferunt ipfis Gallicis, qui etiam tunc procu­
obtineri et perfici non poteft,
ifi habendo raverunt fubverfionem , ft divifiooem partis
traditus et colloquia cum altera parte et cum noftrz: quam divifionem tandem ad afie&um
nunciis sd hoc mittis,- maxime qui per vos, deduxerunt de pluribus ex cardinalibus.
Item, notorium eft, quod nfqoe ad diem
pater beatittime, ad hoc tradandum fuerunt
acceptati. Hoc przceptum manifefte etiam eft quartam menfisMaii proxime praecedentis, qua
contra didam obligationem, juramentum, et B die przfatus dominus nofter papa fecit praédivotum : et per confequens nullum et injuftum. da mandatat , ipfe domnus
dominus nofter toleravit
Item, quia hoc przceptum eft contra cari- converfationem
'
■ ·indifferenter
—
ipforum cardina­
tatem, in qua qui non manet, in Deo non lium cum ipfis ambaxiatoribos Gallicis, ammanet: et quia quilibet fidelis Chrittianus te­ baxiacoribus Petri e Luna, ft quibufcwnque
netur , quantum poteft, errantes denuo revo­ aliis. Et e contra tam in domibus, quam ex­
care, quod utique fieri non poteft abique par­ tra, ac de die & node, coojundfm ft fepaticipatione et colloquio . Non ergo debuit raiim, ft ex quo cardinata ufurpaverunr fe
prohibai, maxime talibus viris, quorum affe- congregare collegialiter fine licentia praefati
ftus omnes debent revocare Chrilbanos ab domini noftri, quod fine licentia ejus ante
h.erebbus «t fcbiltnatibus. Quare, beatittime non faciebant, fzpius inceperunt cum prgdipater, przfati D· Cardinales et (eivitorci vc- dis non folum feparatim , fed etiam collégia­
ftri, cum omni obedientia ct humditate ac lités converfari: non obftante quod przfatus
domi-

»Afc.<rw_nK

taXOMixa pustr-u»

J7

PISANUM

ROttRTUS
IMPER.

,g

5

______

ίο fafto, proripimus, fit mandamus e,^em»“TjNO
■■ t_7" dominus nofler quandoque offenderit humili-A
ne ulterius congregentur in aliquo loco fi- chutsti
tcr>
rcpcehenfibilem hujufinodi congrega<,·»
tioocm coUreialem, quam fenaei inhibuit Se­ „ ne expreffo mandato noflro. Item fub eanis. Sed poflea non fuit obiêrvatum ex nimia „ dem pœna perjurii, quam incurrant ipfo fabenignitate, dementia, & fupportatiooe pro­ „ flo , procipimus & mandamus eitdem, ne
fati domini noftri.* & in tantum haec procef- „ aliquis eorum participet cum oratoribus Peferunt, quod multi dolenter timuerunt de ma­ „ tri e Luna , reque cum oratoribus Gallicis,
„ five per fe, vel interpofitam perfonam. “
lo exitu futuro.
Item, fi confideretur, quot & quantis cri­
Item, aliqui ex cardinalibusabutentes man­
fuetudine , benignitate, & clementia tpfius do­ minibus receflus prxdiflus hos homines qui
ab
eo reccflcrunt, maculavit : clare videbuntur
mini noftri pape, ecca & inquieta cupidita­
te cceperunt machinari contra & adverfus pro­ juflitia & opportunitas primi procepti, fuperius
fatum dominum noflrum, & fabricari facere diflis declarantibus juflitiam & opportunitatem
certa confilia 1'chifmatica & hxretica, & alios fecundi & tertii prreeptorum. Nam hi homi­
trahere ad fe variis modis, confurgere contra nes adflrifli funt juramento obedientix & fiveritatem , & innocentiam profati dominr no-B
1 delicatis ipfi domino noflro pap* ; nec fece­
ftri pap« : qui continuo, pure & efficaciter in­ runt , nec facere potuerunt juramenta contra
tendens ad unionem pci viam renunciationis, obedientiam : ergo fidem & juramentum frege­
eofdem cardinales fana coofilia vertentes, vias runt , & conlpiraverunt , & apoflataverunt,
& bonos modos turbantes, ac partem adver- ufurpaverunt Divinum, & facrorum canonum
fam foventes, ut merito reciderent fe fufpe- ordinem perverterunt : qui in crimen laeùt maflos, necnon falfiim fuggerentes , quod pro­ jeflatis multipliciter inciderunt, diffamando ,
fatus dominus nofler nolit unionem, patieπ­ detrahendo , & adverfus profatum dominum
ιει (upportans, nihil contra aliquem eorum noflrum papam feribendo, ab obedientia ipattentavit facere, nec quod fuperiusdiflumeft. fius, quantum in eis efl , alios detrahere ni­
Item, cum varii traflatus habiti effent, & tendo , detraflionem debitorum camero perfuatandem traflaretur de loco Pifarum pro ipfo dendo, falfa multifarie componendo, qui vi­
domino noflro & fua
Tua curia, & de loco Libur
Libur-­ dentur viam pacis non cognovifle, fed pallio
ni i pro altera parte, ex quo altera pars ad unionis profequentes cupiditatem fanfliffimum
nullum locum unicum pro utraque parte ido­ dominum noflrum dejiciendi : & avertat Deus
vadant in obfcurum hxrefum noviter in­
neum confemiebat : emerfis novis cafibus , vi- Cne
<
delicet de occupatione urbis Rome attentata ventarum .
De appellatione dicatur breviter. Hmkl ap­
per Petrum de Luna & fuos fequaces, ac tra­
ditione ejufdem Romanae urbis per Romanos pellatio videtur potius inventa ad diffaman­
fafla regi Ladislao illuflri, necnon confpira- dum , quam ad fublevaodum : haec appellatio
t ion i bus fa&is per cardinales & alios, quxeon- efl contra facros canones: haec appellatio non
fpirationes divulgabantur & copiofe diffama­ defendit, fed gravat : bxc appellatio implicat
bantur: merito ex profatis contingentibus tam falfitatem haereticam : haec appellatio implicat
gravibus turbato profato traflatu pendente de ignorantiam , vel malitiam , vel vanitatem :
Pifis ftcLiburnio, prodiflus dominus papa con- haec appellatio ollendit fiflionem animi, com­
fiderant tantam iubito mutationem rerum & parat is part ibus ad invicem, ex quibus judicatur
earum circumflandas, necnon protenta & per­ dolus.* & per eam appellantes fc ipfos accu­
ienda colligens, qux brevis fermo non expli­ lant , & impugnant.
cat, ac informationes fecretas quas reeeffus
Nunc refpoodeatur ad caufas appellationis.
cardinalium verificat, ac periculum maxime Et primo dkunt in appellatione , mandatum
ecclefix, & fibi ibtndalum, & obedientix fuxD primum effe injuflum & iniquum: & reddunt
ignominiam imminere ex tali cardinalium re- pro caufa, dicentes quod npn poterant mora­
ceffu, unionis plurimum impediti vo, fibi obi. ri in Luca cum fccuritate fuarum pcrionarum,
cem fit obflaculum impofitivo, eo quod mem­ line metu carceris & mortis, qui alioqui ca­
bra ftqui caput, & non caput membra con­ dere poffet in conflantem virum. Et ut appa­
veniat, difeonveniatque membra furripere du­ ret in diâa appellatione, diflam iofecuriratcm
catum & direflionem, qux ad caput fpeflare & metum incipiunt a quarta die Maji imme­
Dofciimur: pie decernens obviare, fc quanto diate procedentis: quia revera ante illam diem
mitius poterat providere, ne tanta fequerentur nil pofliint fundare, ut patet etiam ex diflis
mala, formidabilibus prxeeptis, ex debito pon­ fuperius.· & ufque ad ilium diem fuerunt mantificatus, ftaruir rempublicam tijcri/ufle & op­ iuete & benigne tra&ati, adeo ut videretur
portune per infraferipta prxeepta, de quibus multis ipfe dominus nofler reprehenfibilis fuin appellatione prxdifla fit mentio, die quar­ per tanta manfuetudine.
ta menfis prxdifli ea /criptis tradendo, ac ec­
Ut igitur declaretur veritas, aliqualiter in­
clefix & libi confulens, quatuor cardinales fi­
cipietur a materia pertinenti ad procedentem.
bi fidos poflea creando.* ad qux providenda E Nam in medio Quadragefimx, dominus nofler
confilmm debitum defenfioab fuam fanflira- papa confiderans modos non congruos fuper
tem arflavit, & manfuetudinem impulit: qux traflâtu unionis , difficultates, voluntates va­
quidem prxeepta funt hxc.
rias, & pafliones non regulatas reflitudine ra­
„ Procipimus omnibus dc finguhs cardinali- tionis cardinalium , & quorumdam aliorum,
„ bus cxtflentibus in Romana curia, fub pce- per qtua omnia potius videbatur veniri ad pro„ na privationis cardinalatus & omnium bene- cipitium, ruinam, confufionem, divifionem,
,, fictorum fuoram , quam quilibet incurrat ignorantiam , quam ad ecclefix integrationem :
„ ipfo fado, ne ab ifta dic, quarta videlicet concepit pro utilitate unionis, creare camera­
„ Maji inclufive , in antea , aliquis eorum rium nepotem fuum folum in cardinalem, afn exeat de Luca fine fpeciali & exprefla li- fignans congruam & efficacem rationem. Sed
„ centia noftra, per nos ore. tenus fibi fafla. erant dicentes quod non poterat heri, obflan„ Item fub pœna perjurii, quam incurrant ip- tibus voto, juramento, & promi Ilione : qui in
CawV. Gnrrai. Tom. XXVII.
C 2
hoc

39

CONCILIUM

"SSJ75

40

k°c reputati funt voluntarii, non valentes ref-A die Jovis tarde pracdi&is tribus tranfmiffis, non*
CHRisTj pondere rationibus prefati domini neftri pape dederant
J J------- clarum
-----------z—'■— ( credebatur
--------tamen chrkti
refponfum
,,o,.
in contrarium laftts. Et quamvis licite tunc venturus J & ,excepto de Columna , qui dixepotuiffet, & fecundum aliquos pro honore luo rat te venturum die Sabbati ante adum pu­
debuiffet; ceflit tamen pro fcandalo evitando blicum, & ceremonias complendas; & retulit
ipfis cardinalibus tunc ei refiftentibus. Et quia Burdcgalenfis ipfum de Columna ad eum miluper iftis dominus Lucanus fuerat pacificus fiflê pro excufatiooe. Exceptis igitur iis' qua­
mediator & dilcretus, & etiam coguofcebat tuor praenominatis, omnes alii die Veneris de
praefatum dominum noftrum benigne portaffc mane, ut fupra dicitur, collegialiier & perfofuper hac materia offenfam : prcdifta quarta naliter, pacifice & quiete» de bono animo,
die menfisMaji, volens procedere ex caufis fu­ in quantum apparuit, dixerunt & promiferunt
perius diftis ad provitionem cardinalium novo­ fe venturos io fequenti die Sabbati de mane
rum, & przdiftorum praeceptorum, ut fieret ad complendas ceremonias fiendas per eos,
cum pace omnium , advocavit illo mane prae­ quas dicebant fe failures ex mandato ejuf­
fatum dominum Lucanum, ut effet -mediator dem domini noftri; quia
o
___ eos,
ex quo fecerat
tranquillitatis, ut omnia cum pace fierent. Et B tenebant ipfos effe veros cardinales.* quamconqnamvis tunc dominus nofter voluit creare cordiam aliqui ipforum dixerunt ad extra, ex
ahquos novos cardinales: tamen leviter flexus qua nata fuit pluribus laetitia. Quo tempore
ad preces humiles cardinalium, deftitit crea­ tempeftive ille de Leodio occulte recefferat:
re, fed prsedsfta mandata tunc edidit: dc ex quem receffum prrfatus dominus nofter primo
tunc omnes cardinales pacifice fine aliqua rno- audivit cum effet it prandio, et ftupuit : et
kftia ad domos redierunt. Et quia praefatus cum ipfe effet in dormitione in meridie, ca­
dominus Lucanus fe interpofuit de materia merarius audiens ptediftum receffum, manda­
creandi cardinales, habita promifftone ab uno vit ait aliqui irent poft eum, ad retinendum
eorum , quod fi congregarentur, fieret inten­ eum, ne faceret fcandalum: qui habuerunt in
tio domini noftri papae. Qua congregationefa- mandatis ne tranfirtnt limites Lucanos in ter­
fta, praefatus dominus Lucanus tenue fe de- ritorio Florentinorum. Qui redeuntes fuerunt
fraudatum, quibus diebus nulla moleftia alicui carcerati per dominam Lucanum, ex eo quod
fuit fafta, nec verbo; fed omnia pacifice tran- aliqui eorum fecerant rixam cum aliquibus,
A μ * * ./1-..» Γ Î1* _
X*_ _
Λ — — limi»2 ί
fierunt, domino noftro inclinante fe, & feCqui exiverant
caftrum Libras fraffz
extra
h.bmittente ad quodque rationabile, & ufque tes Lucanos in territorio Florentinorum. Que
ad creationem unius dumtaxat, venientibus &: rixa tamen , ut poftea apparuit, fuit ex culpa
recedentibus cardinalibus fecundum confuetudi- illorum qui exiverant diftutn caftrum. Sed ex
nem benigne trallatis, & congrue fe habenti­' quo ifte de Leodio non fuerat repertus infra
bus venientibus ad praefentiam domini noftri,, confines Lucanos; duo ex tranfmiffis per caftando*& recedendo. Nec poteft dici cum ve­- merarium fuerunt ufque ad dictum caftrum
ro, quod aliqui offenfa fuit illata , nedumi Libre fraâz pro informatione habenda. Sed
cardinalibus, fed nec alicui de familia eorum tamen illa tranfmiflio multum difplicuit prseufque in prarfentem diem; nifi quantum infe­ fato domino noftro, nec circa domum, res ,
rius dicetur fuper fuga Leodienfis, fi tameni et familiatn ipfius de Leodio, camerarius ali­
ibi offenfa appareat · Et haec hic in Luca funt ter fe habuit, quam modefte. Et quia aliqui
clara, & manifcfta. Ex qua veritate luculen­ fe traxerant ad pratdiftam domum propter no­
ter apparet falfitas confifta fuper materia ti· vitatem ; camerarius mifit ad fedandum et
v.toris mortis, carccrationis , compeditationis recuperandum, et re fli tuendum quae per ali·
& torrurationis.
]Dquos diftrabebantur, fient fidum eft.
Item, przmiffa etiam declarantur ex eo,
Quod autem dicitur de mandato mortis in
quod die nona praefati menfis Maji, przdiftus ipfa appellatione, cbnfiftum eft. Immo man­
dominus nofter, volens creare cardinales ex datum fuetat, quod deducerent eum modefte:
præmiffis caufis , fecerat vocari cardinales , nec aliquis familiaris alicujus fuit tortus: et
quorum aliqui venerunt. Et quia videbatur cis hate tortura non poteft fieri, quin fuiffet no­
gra.e imereffe, aliis abfentibus in creatione, tum. Et totus proceffus, et effeftus, qui fequi ut plurimum dicebantur non bene fani : cuti fent, oflendunt falfum effe quod dicitur,
praefatus dominus nofter, cofdem qui venerant quod reliqui omnes diftorum cardinalium car­
obedientes licentiavit, ne animo effen: gravati cerari debebant. Nec etiam indicium de hupropter abfentiam aliorum; dans eis intellige· jufmodi carceratione repetitur, quia talia clxre, ut fi crearet in prefentia, crearet tantum­ riffime funt confifta; et per contequens, fall*
modo duos; fin aurem in abfentia, crearet eft caufa, quam reddunt · Mirum eft, quod
plures, quemadmodum quatuor creavit. Poft audeant talia confingere: nec illa die quarta
quorum creationem tres ex antiquis reduxerant mentis Mati viderunt nifi confnetos armatos j
fere omnes alios tranfmiffi ab ipfo domine g nifi illos qui folent affociare dominum Lucanoflro: 3t ad fuggeftionem ipforum trium & jiu.ii, & illos qui funt de familia nepotis ejuf­
alioium, diflulit aftum publicum confuetum dem φχηϊηΐ notlri, qui pauci funt, qui omfieri fuper nova creatione cardinalium ufque nes fociaverunt dominos fuos, & eos «peda­
ad diem Sabbati immediate fequentem, fcilicet bant armati , ut antea confueti erant : ita
duodecimam - Unde die Veneris de mane, die quod nihil poffunc collocare apud illos, qui
videlicet undecima, qua die predifti appellan­ nofcunt materiam. Item quod illa noffc fuiftes rcceffcrunt ab ipfo domino noftro, om­ fent fabricati cippi, non potuiffet latere; tanes antiqui cardinales exiftentes in curia, fue­ men nullus reperitur qui fetat. Unde claret
runt cum praefato domino noftro in camera quod eft confiftum,
Item, ad id quod dicunt, quod non confueparamenti, exceptis infraferiptis, videlicet Aquilejenfe, & Tudertiito, qui vera infirmitate vir, nec de jure debet, aut poteft, tam gra­
videbantur impediri t entre, & de Leodio, qui vis pœna, &c. refpOnfum eft fuperius, ubi di­
illis diebus offenderat fe non bçnc fanum, dc citur de juftitia ipfius mandati,
anno

Irem,

-,

4’

GUGORIUS

PISANUM.

ROBÊRTÜS

,

F. XII.
* a J Λ
V
.
imperat.
____
Item, ad aliud quod dicunt, quia fecundum Λ dum fuit faftum praeceptum & mandatum: G
ANNO obligationem faftam in conclavi, & vota, autem intelligunt cum capite fuo ante firmaCHRISTI ac juramenta ipforum, oportet cos convenitionem coatraftus, qui pendebat, non debuere cum alio prxtenfo collexio in loco idoneo, runt prxftare fidem ; & fi prxftiterunt, fervanficc. refpoodeiur, quod ipfi debent advertere da
* erat 'fecundum
J
intelleftum
“‘"Λ
quem habuerunt,
quantum peccatum fit velle impugnare verita­ & Gc non tenebamur fine capite. Verum.fal.
tem in tama materia, tu. pervertere iotelle- fit as involvit fallentem; & cum credit fe tue­
ftum & in tent ionemvfcriptune, & voti, & ju­ ri, fallo detegitur in aperto: & dum pro firamenti illius inftrumenti fafti in conclavi, tf. de oftentata frangit fidem Deo & homini Ci­
fabwrwe ordinem datum a Deo, & deferi- bi praefidenti, meritfi damnabiliter convincitur.
Item, ad id quod dicunt, fe carcerato* infra
peum in facris canonibus, & etiam prrconceprum fic expretTum in conclavi. Nec in hac muros Lucano* .· rcfpondetur, quod contra tan­
parte poteft fic obfcurari veritas, ut non vi­ ta pericula non potuit aliquid mitius fieri. De
deatur depravatio voluntatis in prrmifla dam­ qtta materia plura poftent dici pro juftitia, fic
nabiliter incidere. Nam ad cardinales non opportunitate illius mandati : fed pro nunt
fpeâat locum idoneum eligere, fed ad papam,Bfufficiant qua: fuperius difta funt.
etiam fecundum tenorem prxdiôi inftrumenti
Item,
r
‘
ad illud quod dicunt, de jure &conconclavis, ficut in eo manifeflum eft; in quo fuetudine congregationis cardinalium collégiali­
« Ftrtt. ur a per * papam eleftio ad qtraroque partem, fe- tés , dicunt fcienter , manifefte falfum ■ cum
cunt^um intentionem voti & juramenti, de- etiam tempore praefati domini noftri (olebant
.
p, buerunt capita & membra fimul convenire, non fe collegialitcr congregare , nec aliquid
H «-lignxfc. fcilicet dominus nofter papa cum fuo collegio,' traâare, nec litteras ad collegium tranlmidas
& anripapa cum fuo prxtenfo, & non mem­ legere, nec aperire, fine licentia ipGus domi­
bra fine capitibus. Et fie fuit diftum, trana­ ni noftri : Gcut femper fervatum eft quouique
tum , intelleftum , conventum, & firmatum in inceperunt ufurpare tempore praefati domini
conclavi. Et hxc feparatio manifefte fubvertit noftri. Nec tenetur collégialités de cauGs fi­
ordinem debitum: fic eft contra feripturam fic dei , &c. ut dicunt : quia ad eos non ipcftat,
intentionem voti & juramenti difti inftrumen­ nifi quantum papae placuerit. Et miruni eft,
ti conclavis; & perverfitas feparationis mem­ quod contra tam notoria audeant affirmare.
brorum a capite, eft inchoatio novi fchifma- Nec fe potuerunt obligare in diminutioneni
tis, & non emendatio antiqui; nec votum ,C poteftatis papae; ad quem fpeâat vocare car­
nee juramentum, poterant obligare ad hujuf- dinales,
J'
*J & non ad
“· —
alium, &collegialitcr cum
«nodi feparationem, cum manifefte obviaret eis traâare de unione ecclcfix, & aliis occur­
Divine ordinationi, & facris canonibus. Non rentibus Idcirco per illud prxeeptum fecundum, ipergo fuit necefle exire de civitate Lucana ,
pro profequendo negotium unionis, & fervan- fe dominus nofter nullam facultatem abftulit
do juramentum ; immo per talem exitum ma­ ab eis, nec interdixit , neque prohibuit, ut
gnum obftaculum induftum eft' negotio unio­ non attenderent ad unionem ecclefia:, quam
nis, ac importabilis turbatio, fit alias inaudi­ pleno affe&u piofequebatur , fic toto conatu
profequi intendit: fed providit ne perverfe lata confufto, ut etiam fuperius taftum eft.
Nec velint depravare fenfum feripturx prae­ berentur in divifionem, ficut lapfi lunt. Qui
fati inftrumenti conclavis, ubi dicitur: „ Dum- lapfus iniquus fic abominabilis eft fic nonprz,, modo velint fic convenire, ac concordare, ceptum ipGus domini noftri, quod juftum fic
„ quod fequatur, &c. “ Et ibi intelligitur de opportunum fuit, ut fuperius diâum eft.
Item, ad illud quod dicunt, quod nunquam
conventione & concordia animarum circa ca­
nonicam eleftionem : & debuit eflk in loco fele· D juraverunt fe non congregare, & quod de jufto ut fupra prxfentibus capitibus ad aâum re ppffunt
~
- congregare , fic quod juramen­
fe
renunciationis : ita quod illud verbum fic dicit tum fidelitatis fic obeffientix non fe extendit
modum in a&ibus eligendum, & non modum ad hoc: fatis videtur reiponium, quia de jure
loci: determinat enim ita illud,
cm· non habent - Sed tamen adhuc refpondctur hcordtre t ficut & illud infinitivum cmvenirc. bi, quod de jure non poffunt fe congregare
Nam ex modo aftuum, & non ex modo lo­ contra prxeeptum papx, nec ad hoc potue. . ........
ci, fequitur jufte canonica eleâio.
Sine enim runt fe obligare, nec etiam fe obligaverunt,
qualitate in adibus non fequitur canonica ele- ex aliquo aftu faâo in conclavi, niG poftea
ft io, que non habet ordinem ad qualitatem temerarie attentaverint facere, ex qua attenta­
loci, nifi intelligatur per qualitatem loci dif- tione non fequeretur obligatio. Quinimmo in
poGtio fafta a capitibus, fic prxfentia eorum, conclavi exprefle fuit per omnes negatum ilKCundum jam difta, vel qualitas a jur< peti­ lud quod nunc faciunt fic fecerunt, etiamfi de­
ta. Et hujufmodi qualitates non funt fervatx, ligendus fuiftet eleftus, fit in papatu exprefte
nec pofliint fervari, nifi per difpofitionem pa­ non vellet fervare obligationem faftam per
E eum: ficque tunc reprobaverunt, propter pe­
pe , fic antipapx.
Nec valet quod dicunt, inokliyitimt lociPi- riculum , quod nunc fecerunt. Et tamen eoa
[tntfi C Likttrniii quia manifeftum eft, quod funt, nec fuerunt in cafu, quod papa non ve­
numquam fuit conelufum: nec nata aliqua ob- li t, qui fideliter profequitur ad quod tenetur:
ligalio: fie traâatus ille pendebat. Deluforic fic fi non poteft per unam viam, jntendit per
tamen ex parte anfipapz, ut attentatio inya- aliam, nec quicquam fundari poteftin contra­
fionis Urbis per eum.docet; fic illa prxdifta rium. Advertant ergo, qualis fit aftertio, quod
cmerferunt gravia ad illum traftatum perti­ congregare fe contra prxeeptum papx, non
nentis , qux merito indigebant novo confilio, eft contra jurambntum obedientia fic fidelita­
fic cum dicunt: ntccffeiret tit fecmfcrre Pifa, tis. Haec enim conclufio repugnat principatui
ni firvermt fident : aut intelligunt quod obli­ a Deo inftitulo, fit fubvertit ftatum papatus,
gaverint ft per fidem ire Pifas line canite hio ; fit ordinem principatus, fic firmitatem ejus ;
k tync fe acculant fuper co ad quod obvian- contradicit ûnz doftrinx fit b antiquati- ob1er-

1

GREGORIUS

faLia. cÆ^ûier
P. XIL

CONCILIUM
emtaln
Wem A

ANNO
tradxrc cum pipi fideliter, prudenter, cantaCHRISTI

KOBER TUS
IMPERAT.

(t. Priore vpieet» Piteace rerdiaak» uiget Gregorius ip·

it ia litieri» «d FloreadaM dartt,

ANNO
mox «Scaea» ; al- CHRISTI

«40».
live, provide, ac mature pro unione: quod iero Celarer oratore», ia dubia qua leflioat IV. propoOeiplc dominus nofler continue voluit, fic uti­ rutu . Vide iupra pafr · 1 » ». E< tu® rtipourioot quaa Patna
de Aachataao i»b.<eu nam ii qui ab eo receflerunt fic fecifleni.
Ad illud autem quod dicunt de tertio prxI v.
cepto five mandato, fatis ex fuperioribua pa­
tet rcfponfio. Et utinam non talia & tanto
INHIBITIO FACTA CARDINALIBUS Bx ta„ f
tempore traûafli.nt fic fine frzno cum Galli­
A PETRO DE LUNA,
cis & fchilrhaticis, ac aliis: quia tanta nula
non fuiflent (equuta, & verilimilc credi poteit, quz in prxfenti habentur & in futuro Λ> opimatum [nam dt vi» ttffiomt trsdtrrnt i»
fcriptit dvmi»H ducibtti, vtl m pedent ccJmdubiuniur. Et utinam fervaffent fane & pure
ύ j^ptr À4C ctnftft» fubfcrlurent .
juramenta & vota fua dc inchoatis, mediatis,
& finiendis, & nihil omittendo dc contingen­
Enediflus, &c. Cum ad nofirum pervene­
tibus &c. quintum in cis erat, id eft, quan-B
rit auditum, quod vos senerabiles fratris
tum ad cos fpedat : quia non prxiumpfiflcnt ,
noftri fanflx Romane ecclefix cardmales, renec prxfumercnt.
,, liem, ad ultimum quoddicunr, quodeer- quifiti fueritis , quod in quadam cedula vobis
„ tum pixceptum efl contra catitatem, inqua tradita vos propriis manibus lubfcribcrc debea­
,, qui non manet, in Dro non manet; &qua tis ( quod ft beret, abiit, dubitari forlan pol­
,, quilibet fide! s Chrilliantis tcnciur quantum iet quod pro tempore redundaret in perniciem
„ poteft errantes ab errons Icmiia revocare: libertatis Romane ecclefix, & contra imitus
,, quod unque fieri non poicft abfque pariici- honorem, ac etiam in Dei oftenfam non mo­
,, patione Ci colloquio.· non ergo debuit pro- dicam, & in occafionem vobis detrahendi, de­
,, hibeti , maxime talibus viris, quorum offi- bilitationem juftnix noQr» partis, & exalta­
,, cium elle debet revocare Chiiftianos ab hx- tionem & obdurationem intrufi, & fibi adhx,, refibus & fcilTnris. “ Hoc ultimum hic prx- rentium ) noique jam obtulerimus pittres mo­
ce?tum de verbo ad verbum, quod ab cis pofi- dos, & vus rationabiles, fadtoiles , Deo platum eft,, fecundum omnem tpanem facit con- rentes, & juri convenientes, per quas utilius,
tra eos. qu.T res lars plana eft. idcirco bre-cVerius , & expcdtentius ad honorent Dei & lue
viter fumatur. Et primo revocent ic a divifio- faoiilx ecclefix , & adherentium juftitix illius
ne, quam fecerunt de fcmeripGs, & a fciflu- partis, unio in Dei eccletia haberi poteft , &
ris quas nituntur facere in alios per iubtradio- icliitmi eradicari & evelli, prout de apertio­
r.em ol»edient!.t, &c. alios fi quos infecerunt, ne & oblatione modorum prz.ndorum, & via­
becundo ab erroribus fe , \ aliosquos induxe­ rum per nos oblatarum di ledis fihis ducibus,
runt . Tertio provideant , ne fe & uli s in lix- Joanni Btturtcenfi, Philippo Burgundrx, pa­
refes imire: q.inr, tnnquam fideles Chriftiani , nus, ac Ludovico Aurcliamnli, germano caquod ad fuum ofucium dicunt hoc ipectarc. 1 illimi in Chrrfto hin noilri Carol 1 regis FranEt utinam illa paiticipatio 6t collocutio fuii- coruno illufhis, & per eum dem regem ad nos
ictit in caritate· quia pixcepium , quod fan- delfmatis, ut m quibufdam publicis inflrumenctiifimus dommus nofler fecit in cantate, non tis fuper ha:.' coutcfts latius continetur. Id­
fu.flet opportunum
circo prxmiflis & aliis multis attentis & con­
Libenter igitur ptxfatus diminus nofler pa­ fide: at is, qux in tanto Dei & ecclefix nego­
pa iut. Lit (< pleno coide, humili athetu , di­ tio attendi & confidcraridebent, loco & temgna devotione, \ reda voluntate, amantHlimoDpore opportunis latius explicandum
& etiam
C'hrifto îx fibi amabiliflimos & eius judicio, exponendum .· vos omnes & fmgulos venera­
cx cujus piovidentia eus vices gent in tetris, biles fratres noftros, fanftx Romanx ecclefi*
qui nevit fecreta cordis, & falli non porrll . cardinales, monemus, hortamur, & requiri­
In quo poiuit fiduciam luam, fperans per eum mus in virtute lan&x obedienttx ac fidelitatis,
liberati λ calumniis hominum, \ veritatem & quibus nobis & ecclefix Romane tenemini,
ir.i.oientiam fuam illuflrari, & per ejus ma­ ut nobis in profecutione diâarum viarum per
nus mitericorditer pacem ecclefix dari, & in­ nos oblatarum, & aliorum in prcmiiTrs con­
tegrationem . Et quia videt multiplices defe- tentorum , qux ad bonum unionis ecclefix ten­
cius ex ignorantia & malitia hominum, quos dunt, prout ad nos pertinuerit, afliftatis, &
non vakt reparare : vehementiflime defiderat adhxreatis fideliter & diligenter, abfque frau­
concilium generale ·
de, dolo, & machinationequibufeumque; nec
Datum Lucx pridie Id. Junii, pontificatus ad impediendum unionem prardiâam detis connoftri anno fecundo.
frlium, auxilium vel favorem, direâe vel indirefle, publice, vel occulte, prout etiam 4
R-» cirj.nclicm Rencjifti lirtfre , quirum bini» Bene'
E virtute juramenti per vos luper hoc prxftiti J
diftum iplum , »lit,, omne» de Uedirntia tua, 1
cvocibu.-n Pilanum convocant, edite iunt fupertu»,
— pageft is adftridi. Et nihilo minus inhibemus vo­
■ 11). 11 51. 11«·. Et refponiio Betiediili . pag h-i.
bis 6c veftrum cuilibet, in virtute fanâx obe­
Item, ft liture caidinalium Gtegorii ad epticopo», a !i Cli­
dient iz , ne in diâa cedula, ut prxmittitur,
que fcatum [.artium eodem rooeocando», pag. ιι,Ι. Quibui lirteri, c.m adkr.pta tSrt diet xxir. Junii, lempou»
vos iublcribatis, nec etiam confentiatis aliqua­
notam fallo anticipatam contendebant Gregorii ieôatores,
liter aliis qttx non licent, feu non decent ,
eoq-e con’lio , ut vid-tentur Pifani fiium itidiviffe comileu ex quibus occafio forte prxberi poflet deliLtn antequam luum Greeoriu» Aquile>am con»oraret Jinetiahendi, quod contra reverentiam, obedien111 p.idte Nona» Jul. datu. Falam auttm efle ham rem
tvi. ii indicationem d^obui maxime areumennt probatam :
tiam. aut honorem nobis & ecclefix Romans
altero. qjoj ub trrm tantum Auguitt fafta rardinalibu»
per vos debitos, feu laudabiles mores per nos
eop.a fuerit a Florentini» celebrandi Pihr ccrxilii , ic
Ci vos, prxdeccflores nofiios & veflros, cbproin.le Jumu rr.enie nnn potuerunt eo eo·.vocare , altero ,
q uo J dam ai Rob-'i..m I np. Ihtettt I i!>. rri
Julii,
fervari confactos, aliqua fierent per vos, qi c.i
fcripterint It ut.r..i^ue parta* couerxare <-a·» .li.rn
:'e.
abiit,
prout nec crceimus quod facietis. Qjod
btctuj.e lj.utti deli^nauros. ex tjuu conii t , Icttr. i, qu«
ii con-

B

T

4J

PISANUM

ROèERTVI

.g

INK*.

-------"7~ G contrarium per vos vd aliquem vcflrum 6e- A „ igitur Spiricu ûmflo agente , ar.nuit Deu« ■ ■ - —
*>iRUTf rcl » Ί·0^ 000 credimus, proteftamur contra „ pnflimis rôtis noftris, u: qood mente con’ ■
vos ft vcflrum quemlibet fic facientes, de poe­ „ ceperamus, repente cutn multo, um admira.
,
nis in jure ftatutis, ft aliis debiti* pro tranf- „ lionc impleremus. Venimus namque ad banc
grefljonc prstmiflorura. Ad quae vobis injungenda „ tetram veiltzcelfitudmis, & in fumma pau.
„ culis diebus intermittis, ira tn omni agenmovemur , tum confidcratiooe pnemiflorum,
tum etiam quia a pluribus dicitur , quod ,, dorum materia , diflz unionis attingend*
erga nos ft nobis alfiftevies modi inconvenien­ ,, convenimus, ita concordes tamquam ex una
tes fervantur, propter quos fi aliud etiam a ,, mente per omnia ad rem ipiam perficiennobis fieret vel diceretur, cenferetur forGtan ,, dam percufli, ut Divinum potins quam hu„ manum fuetimus arbitrati. Relus autem,
non valere, ft poffeat inconvenientia & lean
data fcqui. De qubs* modis qui erga nos & „ ferentrtime princeps, fic flantibus ut ριζnoftrot tenentur, folemniter proteftamur: vi. „ fertur, litteras veflras regales cuilibet na·
delicet quod fi per vos aliud fieret, feu dice­ ,, flrum collegio direflas accepimus gaudenter
retur; manente flatu negotiorum nunc occur­ ,, tum quia ex illis cognovimus citca ccrpta
rentium , id ft ea, ft quidquid CX cis fcque B „ vcflram laudabilem perfe verant tam huic tanretur, vel ob ea , reputamus & volumus non ,, flo operi non deefle, tum eram put (Time
valere, ft haberi pro infeflis. Per przmifla ,, quia.ooflct efleflus cum veflro non diicrevero venerabilibus fratribus noftris , quorum ,, par. Et quod regia matellas nobis per fuas
bonorem profpicerc ex noflrz mentis afleflu p litteras fuadebat, jam fere opere complevtfdefideramus, vel quibufvi* aliis in aliquo de­ ,, fe, prout per ea, qu» dominus patriarcha
rogare nou intendimus, .nec przeipere aliquod ,, Alexandrinus conliliarius refler, qm abhinc
illicitum, fed tantum occurrere fcandalis ft „ infra breve recedet . particularius explicabit,
animarum periculis, quse verifimiliter evenire ,, veflra regia ruajcftas agnofeet. Quam ille
pofle timemtu, ft honori ac juri cccieGz Ro­ ,, confervare dignetur-, cujus, &c.
mane providere, ut juris feu rationis fuerit,
Et quia ex prrmiflis , licet paucubs pro
ft tenemur, & ita proteftamur.
przfenti, attendere poteritis, quantum mate­
ria, de qua agitur, ad fummum ejus Divinis
potius quam numanis conGlns dirigatu■ ; C(
V.
per diflum dominum patriarcham , aliotque
LITTERÆ
U
TRI
USQUE
COLLEGII
Ccollegas redeuntes ad propria ob eamdem caui bid.
cardinalium ad univcrGtatem
fam poteritis informari. nihilo minus quia in­
PariGenfem.
terea poflunt multa ad opus diflz materi*,
vobis lollicitantibus procurari, hortamur igi­
Mittmt tpiflfil·» feniptm ·Λ Ctrtlnni rt^tm tur vos, quatenus circa illa velitis pro siribus
Frutc^rmtt.
infidere juxta quod per litteras ambaxunorum
regiorum hic exiflentium critis medullitus tu.
lferatiooe Divina epifeopi , presbyteri, formati.
Dacum in villa de Liburno Pifanz dirree& diaconi fanflz Romanz eccleGr utriuffis , fub Tigillis ooflrum fex utriuique collegii
Îue collegit cardinales, venerabilibus & doflifimis viris, reflari, czterifque magiflris (terit priorum , ultima dic Junii , anno Domtm
univerfitatis (ludii PariGenfis, ialutem. Super MCCCCVIII.
flatu atque conditionibus przfentium rerum,
ft (pe jamjam infirma parte repoGta rcipubliV I.
c« reformande, tollendique diflidii dc medio
campo orthodoxe fidei, feribimus quantum proD L1TTERÆ, NEUTRAL1TATIS
(Vi i &
nunc velocitas rerum patitur, Chriftianitrimo
per cardinales "
Gregorianos.
domino regi Francorum in hzc verba.
„ Chriflianiflimo ac fereniflimo principi do- Mifrrntimt Divi»· tptfapi , preihtrri', & du­
„ mino Carolo Francorum regi, veftri epilcomi
Romtn» ecdifie ttraintlri , «m„ pi, presbyteri, & diaconi fanflz Romanz
'Mçr// Cbrijii /idtiiiiti prtftnttj litlrr<n mfptitum
,
fiUtna
in Dtinno fmpitmtni,
„ cccIcGz utriulque collegii cardinales, falu
,, tem in eo pu quem reges regnant, ft dif„ pcrGoncs liraclis congregare- Certi (umus
Uamvis ca quz circa pacem & uniootm
,, devotionem vcflram non latere progreflum
umverfalis ecdeGc fanflr rerroad.s tem­
,, amboium dominorum contendentium dc paporibus geflimu*, non dubitemus ex Interis ft
,, paru, neque ignorare ex veftris accuranfli- feripturis noflrts ad omnium vcftrnm notitiam
„ mis (ludiis, quibuscflenfionibus, quibus pal- devenifle: nihilo minus tamen ulteriori cura
„ 1 lationibus, quibufve operibus aut afflflibus, miferabili flatui ejufdem cccleGe
______
_
& populi
,, ft ad quem exitum, caufa unionis ecclefic Chriftiani fuccurrere & providere cupientes,
„ (aoflz IXi *b cifdcm contendentibus finali-Bpauca
-------- admodum
-»- ·
«■
■ convenit,
prius afla
refumi
„ ter Gc perdufla, immo, -qeod non fine do- dum ad ulteriora qu* reliant, gratia nobis
„ lore revolvimus, niG de medio occurratur, afliflente Divina, fumus proceflur. Noviftts
* f lama· ” nun*Su,nn
ΡΓΟΡ® ‘n exilium ’ coar- enim fatis quibus obligationibus, promifttoai,, flata. Nos itaque, quorum ck utraque par- bus, & modis, dominus Gregorius ad unio­
„ te pre czicris maxime in hac rerum verti- nem in dtfla eccleGa faciendam fuerit & Gt
,, gine , & fupremo animarum periculo , inte- adflriâus: ft quibus pollicitationibus fe illam
,, left rebus tam gravibus obviare: uninque faflunun toti mundo protniferit, oculi eundo­
,, decrevimus, Spiritu fanflo diflante, in uno rum tuis litteris follicitati inipexcrunt : quo­
„ lo^o pio iummo remedio convenire, ut G- rum omnium immetnor, fu» promitfionibus,
,, cut jam mutua nc(Irorum vota in unum votis, & juramentis reiteratis vicibus fads prr
„ aiptrabani, illud palam cum expreflGone ope- eum, fpretis, ft ad ludibrium traflis, damna- ’
,, i» atque pro vir .bus dcmonftrarcmus. Eq tum fchrftna , proh dolor ! in ipfa Dei cedefia

M

Q

______ 4?

CONCILIUM

Ægfîï

48

'n*ctera:um, notorie dc pertinaciter fove- Aflolic* fodis, patriarchas, archiepifcopos, ‘ cl~—---- & manulcncre, Chriftianumque populum altos quarumcumauc palriarchalium, metropo- Λϊ’ϊγ.
tecuin in participium hzrcfis trahere , non fo­ Ktanarum, et cainedralium ccclefiarum, nec
tum nou abhorret , fed fumtna diligentia niti­ non monatlenorum prciatos, reâores et bene- * >«t.etur &. procurat ; ut fic pofitus ad gubernatio­ ficiatos, praecipue etiam et vos ïanâe fedis a- pdfor»,
nem populotum, tadus fit ruina multorum. poflolic* officiarios, er aliosRomanam curiam
Nos enim qui una cum diverforum Chrtfli fi­ fequentes; vosque etiam fanA* Roman* ecdelium, regum, & aliorum piincipum, ac ci­ ciefi* in fptritualibus et temporalibus vicarios,
vitatum, communitarum, oratoribus & am- vallabas ac omnes et fingulos ab ipfa Roma­
baxiatoribus , prop terea curiam diAi domini na ecclefia vicarianis, · domos, feuda, ter- · M*»
ras, et poflcflioucs, feu alia cujufcumque ge- CJ*£T.
Gregorii tunc lequentibus, cum eodem Gre
·
gono omnibus viis & modis, quibus potui­ nens bona tenentes, vel feufiim aut canoncm,
mus, ut pccdiAum ichifma juxta promimones, fcu alias alicujufmodi debitum earner* apollo
vota, & lutamenta, tolleret, A icclcfiam Dei lie* lol vere debentes, tenore pnrlentium rogaprzdiâam ad unitatem reduceret , diligenter mus et hortamur in Domino, et quantum in
indefinenterque traâaveramus, & laboravera-B nobis eft requirimus et monemus: quatenus ab
mus: confidet ames, & per experientiam com- ipfius
'
.
. . Gregorii
—
domiat
obedient ia penitus et
probantes, omnem diligentiam , omnefque Ia- omnino defiftatis et recedatis, nec ei aut ca»
boies & tradatus propterea fados, penitus ir­ mere apoftolicc fuo nomine de communibus
ritos C< inanes; quodque nulla fupererat fpes vel minutis fervidis, fcu annatis beneficiorum
proficiendi in hujulmodi unionis maicria cum eccleftafticorum, vel vaflallagiis feu cenfibus,
domino Gregorio antcdiûo, fed ipfum in dies aut alicujus alterius generis debito, quocumque
mags & magis ac pertinacius ad diAum fchif- nomine nominetur, per clericos vel per laicos
ma fovendum manuienendo fzviente, immo przdiû* earner* quoquo modo folvi confucro,
nobis de hujulmodi unionis materia tra&are- aliquatenus refpondcatis, nec per vcflros fubmus publice in cflrdu prohibente: cumdem dilos refpondcri faciatis, aut etiam permitta­
Gregorium , velut lueteticum & nuiritorcm tis. b Si enim talibus honoribus bon iique ttm- t> HacuCqi*
rdnlmaiis antiquati , dereliquimus fibi , cum potalibus, obedientia iniuper & reverentia, vi- Niemu».
juxta canonicas landtones peccatum fu ei obe- derit fe denudatum: ab omni temeritate, &
dicntiam pteflare, die undecima menfis Maji obii i natione defiflet , & rubore fuffufus , ad
proxime piztcriti omnem, in quantum in no-Chumilitatis gratiam, ad fanditlimz unionis
, tam ipfe
quam ejus
confultores
,* imb.s fuit , obedientiam juxta juris exigentiam aftedum
Λ
' r
■
e .
■
abllraximus, ac recellimus ab eodem, dtfpofiti, mo potius deceptotcs , debebunt verifimiliter ut. c»d.
ut oportet, ex adverfo coniutgcre, & mutum inclinari. Scituri quod contrarium facientes,
nos opponere pro domo Ifrael. Sic enim Do­ velut inveteratum ichifma fovenus & manuteminica voce prxcipnur, feparandum a taberna­ nentes, ut Ichifmaticos & fautores inveterati
culis talium duriilimorum hominum, prout ip- fchifmatis < profequemur, & cos juxta iacros
fc ell, & cum foquentes , ne fitnul pereamus canones, ut fchitmaticos, fufpcnfos a tuis becum peccatis eorum , nam fimili Iupplicio di
ncficiis, dignitatibus, & omni honore ecclciia- ex cM. <«>·
gni lunt qui fuerunt peccat s eoium contami­ flico jam habitis & obtentis, nunciaodo- Et
nati, juxta Divinas & canonicas fan&ones.
iniuper ad folutionem debitam did* earner*
Vobis igitur omnibus & fingulis intimamus tempore congruo faciendam Jenuo compellen­
& notificamus per przientes, ab i piius domini tur : & fcientes, quod ad pecdicla folvenda
(îrcgoiu obedientia penitus & omninodcbllcn- de cetero non vos adflringunt promifliones,
dum & recedendum fore, fibique in lua perti­ fidelitates, bomagia, juramenta, & alta viucunacia peihda afltflentes, ac adhzrentes
velu- D Ia quzeumque , immo de jure ab eis eflis ipti khtima foventes ccnferi debere mulâari.' fo jure penitus abfoluti & liberati quoad ipnecnon omnes ct lingulas promotiones, et tum . Et ne aliquis vel aliqui, prxtcxlu igno­
proviiioues inetropolitanarum et cathedialium ranti* illius noilrc notificationis , intimationis
ccclefiarum , et monafleriorum quorumcum- & faluberrim* monitionis, valeant feu valeat
que, necnon litteras, commifliones, ct con- cxculari , vos rcverenditlimos patres & domi­
culiones quafcumque, five gratiam , five jufli- nos, dominos cardinales, apoilolic* (edis lega­
nim continentes, per cumdem Gregorium feu tos , patriarchas, archiepifcopos, epifeopes, &
prxtcnfa ejus auttoritate ab eadem die et citra alios fupradidos , in Domine* exhortamur ,
tadas et in antea faciendas; fimiliter omnes quod prckntetn nofiram deliberationem & no­
tam definitivas, quam altas fentemias in qui- tifications)), tam utilem , quam ncceflariam
butcumque caufis per ipfum dominum Grego­ fandi ffim* unioni facilius obtinende, per vê­
rium, i eu ejus mandato, vel prctenfa auto­ tiras legationes, provincias, diœcefes, & loca
mate in fua curia inierim latas, ct iu antea quzlibet publicetis; ita quod ad omnium ca­
faciendas; ipfo ture fore nullas ct invalidas, tholicorum notitiam verifiiimiter debeant pereaique, ac omnia ct fingula alia , qu* per E venire,
.mu,.
Ceterum ad illorum confolationcm,
cumdem Gregorium fub tituloRomani pontifi­ qui nos pro'hujufmodi extirpatione fchilmatis
cis aut fua au&oiitate fupradiâa, a dita die & univerlalis ecclcfi* unione continue fatagen- hJt»< N*"*
& citra, five per modum juftici*, five per res, iequendo exercitio & emolumentis officio- ows.
modum grati*, etiam proprio vel alio quo­ rum dift* ledis haAenus forfan fruflrati , aut
cumque modo, coocefla feu faâa funt, vel in ipfis officiis, fcu eorum beneficiis, aut eorum
futurum fieri contigerit, per primum Roma­ vicenalibus, feu feudis, aut aliis bonis vel
num pontificem, prout juris fuerit, faciemus, moribus , per di&um dominum Gregorium ,
gratia nobis afliflente Divina , nulla & invali­ i eu cius prztenfa auâoritate, privati fuerint,
da declarari, & in quantum de faAo procefle- vel in poilcrum fiuftrari, feu privati de fafto
runt, & expedierit , penitus caflari & etiam contigerit, intendentes , faciemus, Dei nobis
revocari. Idcirco etiam przfcrtim vos reveren­ gratia ad hoc aflillenlc, cuilibet ipfotum tie
dos fraires & dominos, dominos legatos apo- frulliatorum, leu privatorum, de beneficiis,
vica-

anno
Chmisti re,

1’

PISANUM.

jo

'vicariatibus feu fendis, aut aliis bonis vel jo-A&um menfem, fie caritative, ac provide vo·'
ANNO
ribus, fi qux per adhaerentes diâo Gregorio luerint traâarc
“
nobifcwn, & cum venerabili*
CHRirn
tenentur aut occupantur, feu de aliis conun- bua fratribus noftris prxfatx ecclcfi* cardinadem adhaerentium bonis, juxta merita & con­ libus, fu per negotio unionis hojulmodi, cos
ditiones fruflracorum, & privatorum eorum* benigne recipiemus, atquetraâabimus, fit abo­
dem, fiet recompenfa.
lentes omnem infamie maculam, five notam
Datum L&urnii Pifânenfis ditteeiis , fub prxmiflorum , & aliorum patratorum occafione
trium priorum noflrorum impreifione tigillo­ comraâam , remittemus eifdcm offcnfiomm
rum , die prima mcufis Julii, prima Indiflio- quamlibet, atque pernam ■ Et cum fini per­
ne, anno a nativitate Domini noflri JeluCbri- jurio maculati, & omnibus officiis, beneficus,
fti miUefimo quadriogentefimo oflavo.
atque cardioalatibus privati, continuata etiam
noflra majori clementia eoCdcm rein t eg rabi,
mus, & in flatum priflinum reponemus. Et
VII.
premiflâ omnia, & fingula referri volumus,
LITTER. Æ G R E G O R 1
atque referimus ad Petrum olim S. Angeli
quibus Te purgat a et iminaJibus
Bdiaconum cardinalem, qui Ixpc monitus, extranfereflione alterius mandati noflri omnibus
cardinalium.
beneficiis & cardinatam etiam eft privatus .
Aù futtrrtm rti mtmorttut ■
Si autetn ( quod non remur ) ad cor con­
tritum Ac humile, & ad viam veritatis rediic
D protegendam innocentiam noflram ad- noluerint , confidimus, quod Altiflimus provi­
E« Ofar.
varius affectionem improvidam, fic inju- debit contra confufionem & .involutionem ,
flam oblcqwcntium, detradorum fic erigentium
quas tam exitiabiliter quam prrcipitabiliter in­
cornua malignantium in Chrillum fuura, qui­ duxerunt ; nofque excitabit ad faciendum, fic
bus inter caetera puritatem mentis noflrx, apo- providendum prout fuflum fuerit & etiam op­
flolicxque poteflatis plenitudinem, ac noflram portunum , fic aliis recenfit is noverimus in Do­
damnabilibus infamie maculis deturpare, ac mino, temporum atque rerum gravitate penfuis incurfibos irritare, temerarie non veren­ fata, quomodolibet expedire; volentes nihilo
tur , fic etiam connituntur .■ afferentes , nos pro* minus, & aufloritate apoflolica decernentes,
miffioaem, votum, ac juramentum noflra , cir­ quod bujufmodi monitio proinde valeat , fic
ca dafiderabilis uniosus in Dei ecdcfia mate-<C plenum robur obtineat firmitatis , diâofquc An­
riam falutarrm in conclavi fada, emiffa, & tonium, Conradum, Francifcum, Jordanum, Rayprxflita , contemnere realiter obfervare: ne naldum , Odonem, ac Petrum, olim prxfatx ccfalis pro veris recipiantur , cum opprimatur clefix cardinales, Ac quemlibet eorum perinde arfaepenumero veritas, nifi falutaris defenfionis det, quacumque conflhutione apoflolica contra­
prefidio fulciatur, tenore prxfentium notifica- ria non obflante, ac fi eis, Ac eorum cuilibet
mus Ac declaramus . quod noflrx firmx volun­ intimata, & infinuata perfonaliter, fic prxfentatis bit & eft, fic in Deofperamus erit, pu­ ttalitcr extitiffet, Arc. Dot jUtm ptMtotn, «<
te & fideliter iervare formam Ac intentionem /tdest opoftolicoftt Hotttt oliqtto declinat, oc
noflrorum juramenti, voti, & promiffionis in citotio ipfo lot tot, /rd in trnmiauv ocula co..'aconclavi fa&orum hujufmodi. Et quia die un­ cr/irr, Lttcon/t tccicfio oflm ofi^i dip/ww jobtt.
Dat. Lucar iv. Id. Julii pontificatus noflri
decima mentis immediate prrterito , quidam
tunc cx venerabilibus fratribus noflris S.R. E. anno II.
tunc cardinalibus , videlicet Antonius olim
Prxncflinus epifeopus, Conradus olim tit- S.
VIII.
Chryfbgooi, Francifeus olim tit. SS, Quatuor
Coronatorum, Jordanus olim tit. S. Martini D LIT T E K Æ. JC A K^D I N A L I U M AD
in montibus , presbyteri, Raynaldus olim S.
-----GREGORIUM
Viti in Macello, Odo olim S. Georgii ad
Velnm aureum, diaconi, prxfatx aedefix car­
Contnuhmt oi to caitciîiim orcuMttmcufn ne·?*/
dinales, mandata noflra aufu remerario con­
ctltbrori Mfet ûuiià pojft
temnentes, & a nobis damnabiliter recedentes,
mala mslis adverfum nos accumulare damna­
Ominus Ac falvator nofler Dei filius Jcfiis Εχ
bilius procurarunt, quos clementer expeflantes,
Chriftus , de fummts cxlorum ad ima
paterniique affeôtbus, fed incaffutn, ut redi­
mundi defeendens, Ac tandem pro falutc hu- ihx n- h.
rent fxpius excitatos fnpportavimus.
mani generis mortem fubiens temporalem, aVolentes tamen oculos paternx pietatis er­ icenfurus ad patrem, ne gregem fuum fuo (an­
ga ipfos, ut convertantur Ac vivant , extende­ guine redemptum fine paftore defereret, funda­
re, ieveritatenqucmifericordi temperata clemen­ menta fux militantis ecdefix in beato Petro
tia , ipfos Antonium olim Prxneflinum epifeo- principaliter collocavit,- Ac ut ab ipfo quafi
pum , Conradum ohm tit. S. Chryfogoni, Fran­ quodam capite, dona fua veiut in corpus omcifcum olim tit. SS. Qpatuor Coronatorum, E oc diffunderet, Ac ut fuc flabiiitate fidei ce­
Jordamxn ohm tit. S. Martini in montibus, teros in Chrifliana religione firmaret, ut per
presbyteros, faynaldum olim S. Viti in Ma­ hoc unum caput , unam originem, unamque
cello, & Odonem olim S. Geergii ad Velum ecclcfi am defignaret , qux ramos fuos pei uniaureum , diaconos, cardinales prxfatos & eo­ verfiim orbem copia fuc ubertatis extendit,
rum quemlibet, de fratrum noflrorum confi- ut per ipfa unam fponfam Chrifti incorruptam
iio prxfentium tenore requirimus & monemus, Ac pudicam, caflo pudore caflitatemcullodicnaifque nihilo minus per (cripta harum feria tem, beati Petri iucccffonbus fic gregi Domi­
injungentes, quatenus infra prxientem menfem nico demonftrarct.
Julii ad pt*lentlam noflram , ubi nos effc
Verum a trigiata annorum citra curriculis
contigerit, debeant perfonalitei fic prxfentiali- decurfis , caput illud unum in duo divilum,
ter fe conferre: qui, fi venenat infra przdi* ipfatn vtiam beati Petri ledem ia duas fimiliD
ter
Concil. CwMrwl. Tom, XXVII.

A

D

ci

GTx£Vs

CONCILIUM

Î2SI? '

J*

ter feia divifam, quod dolenter referimur, vi-Aceflariis, utilibus, & quomodoiibet contingenti- " '
Christi dcrunt omnes fidei catholice pmlati, reges, btt», quod unio fubfeqnatur: & ita devos tunc
principes, & omnes Chriftiani populi lutiones, cardinales, & nos omnes fimiliter promi fimi»,
quibus cum haec fciffura & decoloratio fande vovimus, & juravimus eftcdualitef, ut predi>
matris ecclcfix dtfplicerct, & plurimum conti­ dum eft.
Qpibus quidem firmatis voto & jttrame»·
nuo odiofa fuiflet ; ab ipfis didam fandam ecclefiam fic divifam tenentibus, bona verba & to , ut fupradidum eft , in vOs pnefatum
fpes optime de unione , per eorum litteras fic Angelum tunc cardinalem Conftaminopolitanuncios Temper data fuerunt : efledus autem oum, tamquam in pneftantiorcyn, dodiorem,
tot verborum &- boo* fpei quis & qualis fecu- fandiorem, & in otnni virtute eminentiorem,
tus fuerit, ufque ad aflumptiooem veftram per direximus unanimi confenfu vota roftrj. Nam
nos epifeopos, presbyteros & diaconos S. R. E. in perfonam veftram concurrere putabamus, ut
cardinales fadam ad fummi apoftolatus apicem, apparebar, famam videlicet praeclaram, fandi*
in qua Gregorii XII. nomen, o utinam fic re talis apparentiam multiplicem, honeftatis fervo*
accepiffetis, elegiflis, vos & tota ecclefia ca- rem, &. zelum perteds caritatis, maturitatem
tholica funt teftes. Quot enim dido tempore B xtatis, ficiufupcr ad fandilïîmam unionem aradverfa pertulerit, quoique repetitis malleis, dens defiderium, fic per lacrymarum eftufionem
crebrifque tunfionibus fubjacuerit, atteftantur f*piu> magnam oftentationem voluntatis, fpequariplura . Defecerunt namque litterarum ftu- rantes indubie per vos fupradtda promitfa ju­
dia, Ac per confequens ad viros ignaros tranf- ramento & voto firmata 1er vari, & fpe ab
lata ecdefiarum regimina: defecerunt jam uni- intentione vobis in conclavi patefada, & fimi*
verfalis & aliarum fere omnium temporalia, & liter voto, & juramento, elegimus, & aflumin ruinam proftrata funt ipfarum magnifica pftmus in epifeopum animarum noftrarum &
rdificia.· denique in laicis erga clericos deficit un i ver (alis ecclcfix, & gregis Dominici direreverentia, & totaliter in contemptum populo­ dorem.
Poftquam elcâiooem , & ante inthronizarum deduda eft cenfura ecclefia ft ica, in ciericis impunita maleficia, & in locum honefta­ tionetn, eamdem
promiilionem, vo:um , &
tis & feientix fucceflerunt prxfumptio, teme­ juramentum , de novo prxllitiftis : de lubferitas fic fuperbia.' ut fic ex iftis & aliis, non quenter hxc omnia in publico confiftorio pufine mentis amaritudine perlegendis, de ipfa b! icadis, & confirmaftis, ac etiam de predidis
ecckfia cum Ifaia dolenter concludere valea-C firmiter obfervandis, ad omnes fere mundi
mus. A pktnt» ptdh nfjite od verticem non tft Principes climatis Criftiani litteras direxifiis.
Solemnes infitper oratores, & cum pleno man­
to fenitat.
Nos autem una vobifenm , qui de noftro dato , ad dominum Petrum de Luna, per non­
collegio tunc eratis , videlicet Angelo Co- nullos Benedidum vulgariter nuncupatum, il­
rario tituli S. Marci presbytero cardinali , val- lico, ut tenebamini, deftinaitis, ipfum ad figariter dido Conftantinopolirano , dida fede milcm ccffionem, et renunciationem fui prx·
vacante per obitum bon® memori* Innocentii tenfi papatus multipliciter exhortando, et de
VII. volentes tot animarum periculis & fcan- loco mutue ceflionis concorditer eligendo, et
dalis obviare, incepimus, ut ex debito officii in litteris ad eum diredis utendo inter extera
tenebamur, attendere diligenter ut talem eli­ iftis verbis.· „ Non erim Temper de jure fuo
gere, & in beati Petri fede ponere curaremus, „ difputandum eft : fxpe rigor ipfe utilitati et
quem ex prxfiunptis bona vita & fanda coo- „ tempori cedit. Namfi mulier illa et juri fuo
verlatione prxterita crederemus Chrifti veftigia ,, renunciate, et filio fuo proprio fpoliaie fe
imitari, qui velut paftor bonus animam fuam „ voluit , ne fedionem unius pueri videret :
potui pro ovibus fuis, & qui xternam falutemD,, quanto magis nos, fi malitia operante, ad
prxponendam crederer glorix temporali , fe- „ optaram unionem pervenire non poftumus,
quens in hoc etiam Chriftum humilem fic di­ „ per vias juftitix pic cedendum videtur ?“
7wa. >i.
Demum refponfo ab eo habito, et convento
centem.- JhgtMtw mean* no* eji de boc mendo.
Et nonfoium ifta de ifto cogitare, fed etiam de Icco Saonx per veftros dominos oratores
de human* conditionis fragilitate curavimus , ad redorem didi loci litteras apoftolicas dtrequx nunquam permanet in eodem flatu , ac xiftis, inter alia continentes in efiedu, quod
etiam aflutiis inimici hominis, qui non definit oblationibus vobis faftis ab cis uti intendebatis,
circwre ve Int ko rugiras, fM«rms qnos devoret, et quod pro vobis vcftrifque fratribus dominis
> tfh i.
& fada noftta quandoque in principio, quan. cardinalibus pararent meceflaria , & taliter pro­
doque in medio, quandoque in fine corrum­ viderent fuper ipfo acceflii, quod pollent meri­
pere fuis aftutiis , ut nonnunquam qui toto to commendari, prout planius in didis litteris
tempore vit® fu« bona opera exercuit, fit pe­ continetur. Tandem ad didam civitatem five
regit, aliqua tentatioue fuborta, fit oppofita , locum Saonx accedere velle plurftnis de cattfis
eunda ejus bona prxterita fupplantet, obruat, minus juftis recufaftis, nobis contrarium ai>efic corrumpat, unde de Saul, qui prius tn ocu- E rent ibus propter obfervanciam promiflbrum
lis Dei bonus vifus , in fine fui feribirur , Deinde
~
dido domino —
Benedido papa prxtenfo
quod fpiritus malus defeendit fupra Saul. Et ad didum locum fe in termino conferente ,
idcirco nofmetipfos fic fingulos de gremio col­ et de accclïu vcftro et noftro fimiliter requi­
legit facri exiftentes , fit quemlibet futurum rente, pluribus aliis ad boc vos exhoriantibus,
Romanum pontificem per nos de dido gremio praecipue oratoribus fercnifliœi regis Franche ,
eligendum, curavimus obligare vinculo jura­ in eodem propofito non accedendi pertinaciter
menti , voti, fic promiflionis, folemnj, Deo fic perftiriftis.
Virgini fandiftjrrs matri ejus Mati® beatis
Similiter mediis notabilibus a dominis et
apoftolis Petro & Paulo, fic toti cxlefti curi* oratoribus , maxime illuflris ducalis doming,
efle vigiles , follicitcs , & pet omnia diligentes rionis Venetorum , pluribus locis fuccelfiva
pro fandifltma ur’one , fic nm prokqtri in prin­ oblatis utrique parti fecutis : in ipfis eligen­
cipio , medio, fic fine > & nihil emittere de ne- dis ac etiam recula udis pluries variaftis , et
inte-

GRICORn»
P. XU.

PISANUM.

’Ή
ρΗ05
llnrliv

S4

■* ’

interim per vos indebite et injufte dtflolutu* A ret : laciymamibus cordis oculis contriftamur ,· ■ ■
ANNO fait contraâus diâ* conventioni* loci concor- êt plurimum anxiamur, quia prxter & contra
CHRISTI ..
r
r
contigerunt.. Per ifti
ifta qui.
dner eligendi, et per confequens fanâtlfims fpem noftram tali* contmerunt
deâiooe relira ad apicem fummi apounionis.' m fie meriio qui ad tantum bonum dem de cleâione
optatum omni populo venerant, re) milerant, ftolatu*, gaudium in moerorem & ludum, &
dolenter potfiut dicere cum propheta : r«wreaa expedita confolatio unitatis in majus fcandaJrrm. ■».
A«rirêds· af*aav, èr va/a /in vacaa rt- ium & labores fere intolerabiles fitnt converti,
partanai ; et iterum illud .· £*paArAr«r«s pa- ut fic quilibet noflrum dicere poflit illud Job;
V·· »·
m·, 4P rete Itriitu ; b
, b tttt Ctawr/a n htBm 4 cithrt arta , 6* argaùuquitat, b jttâicûaH, tf rett tlamor. Si enim imiw aaraa· m tscrav /tmrûmr: & iterum illud:
nihil tam conveniens humano generi , quam Exptfîavi ai fatrrtt uvat b fttit lahrufcai :
promifla fervare: quid cenfendum eft in fu- labrufeas, inquam, acerbiffima*, qua* comedere
blimi excelfoque folio prafidenti? Certe qua­ ebflupcfcunt reges, principes, populus catho­
dam dicit lex: nihil cift quod pneclariore lu­ licus, atque clerus, confiderantes excidiffe a
ce prxfulgeat, quam refta fides in principe ; tanto tamque fperato bono , & dimiflos in
cujus verbum aut (anâum, aut facrilegum . B tanto excidio abfaue fpe reconciliationi* alicuQuibus adhuc non obftant ibus, fedtemanen- jus, & in pejori flatu quam prius fuerant, re­
tibu* in civitate Lucana hac de caufa proie- laxati , protradi, et delufi poil longam mo­
quendi et exhortandi vos ad prxfatam (anftif- ram fit confumptionem temporis , de loco con­
iimam unionem domini* oratoribus prxfati re­ veniendo pro renunciatione ac ceflioae verbali
gis Francis, et prsdifti domini Benedicti, et in quolibet certo loco, & fi non per vos ,
•d idem multipliciter vos impellentibus juxta (altem per procuratores idoneo* de facili facien­
conventa» vota» et jurata et nobis ad illud da , fi non qus veflra & vefttorum funt, fed
idem, et in eadem voluntate concurrentibus ?u* Chrifti, quxrcre & cogitare, ut veflrc
ama & gloris congruebat, & juftum fuerat,
et laborantibus apud vos cum omni infifterc
lenitate et manfuetudine : noflra et omnium curavifletis.
aliorum falubria monita contempfiftis. Et tan­
Ex quibus, fit aliis qux quotidie vidimus de
progreiuonibu* veftri* fic modis Deo tefle, vo­
dem animum veftrum in oppofitum celare am
piius non valentes, in ea verba , et pluries bis compatimur : qus patienter conniventibus
atque pluries proruptftts, quod vi* ccffioois et oculis tranfiflrinus, fi abfque Dei offenf* &
renone iationis erat diabolica, et damnata, et Ctranfgreffione juramentorum & votorum 'no·
eam (equi nullatenus volebatis, nubifqoe im­ Arorun potuiflemo* qnomodolibet tolerare. Vepie ct invalide fub poena privationis cardinala- -un quia ex tali tolerantia & patientia fuifletus, perjurii, er beneficiorum, oretenus inhi­ mus prxdiftorun voluntarii transgreflores , &
bui dis, ne cum prstdidi* ambaxiatoribu* Bene- per confequens ut perjuri & infames ab omni­
didi, vel regis Francis, de materia unionis bus reputati, & toti mundo exofi, 3r ( quod
amplius loqueremur ; nec etiam no* aufi ede­ pejus eft ) inveterati fchifmatis nutritores, &
mus de extero fine veftro mandato fimiliter ob hoc per confequens juxra facros canone*
amplius congregari ; prasdiâis mandati* exprefle hxretici reputandi : ideo Spiritus fanâi gratia
tendentibus in prsjudicium (anâïffims unionis , illuftrati, obedi re volente* Deo magis, quam
qus fine congregatione et colloquiis cum prs- hominibus, curavimus unanimiter Bc concordi­
didis profequi non poterat nec haberi ; ac et­ ter, ut iidem canona prsripiunt , a veflris
iam in icandalum totius populi Chriftiani, et tabernaculis & confortto feparari, ubi nihil
infuper io confufionem, ruinam , et totale proficere, quinimmo ex tali mora officere fan­
exitium omnium ecclcfiarum, et totius flatus di flinue unioni plurimum fuerat visum nobis.
Idcirco ne fanftx ecclefix, a qua ab ipfa
ccclefix temporalis dcftrudionem , ac etiam D
contra fxpius promifla vota et jurata, et po­ noflra pueritia enutriri & fublimati fumus, inpulo toties publicata, quafi per talia peccandi gratiflimi de tot beneficiis videamur , & ne
ct dejerandi licentiam , ac vota et promifla Dominus et Redemptor nofler Jefus Chriftus
tam folemniter tranigrediendi per traditionem conqueri de nobis poffit, et illud Ifaix dicere
clavium regni cxlorum aflecuti fueritis potcfta- Eil itj tnntrivi b txaltavi, illi autrui fprrvttem.
nmt wr : et illud : Qui tMbat parut aret, anrVere per ifla et alia , qus de vobis vidi­ pliavii advtrfu mt fapplMtertMtat : ct rurfum:
mus et audivimus , Temper hoc timendum eft Gtiureiio prava et ptrverfa, kac Doutiao retri.
de eo, quod beatus Bernardus de papa Euge­ buifiil veluti mu* in pera, ignis et fernens in
nio verebatur, ne in multis occupationibus , gremio, fais confueverunt bofpiubus exhibere :
quoniam mulis erant, frontem induraret , et confideranm etiam pro majori parte noftrum,
in duritiam cordis iret, et inde in averfio- fenilem noftram statem, immo quorumdam
nem : definiens quid eft cor durum, ,, vide- fenio jam confeftam, et per hoc de proximo
„ licet quod femetipfum non exhorret , quia migraturi ad vitam aliam fine tempore, fine
», nec (emit ipfum efle , quod nec compun- E fine rationem ibidem reddituri in diflrifto judi­
,, Aione fcinditur, nec pietate mollitur, nec cio ,et tremendo examine» et ituri , fi boa*
,, movetur precibus, minis non cedit, flagellis egerimus, in refnrreâionem vite ; fi vero ma­
„ induratur, ingratum ad beneficia, ad confi- la , veluti maledi&i * Deo , in fupplicium
„ lia infidum, ad pericula impavidum, teme- sternum ; et prsienim prsfidcntcs, quibus du„ rarium in Divina , prsteritorum oblivifcens, riflimum judicium comminatur Deus, de quo­
„ prsfentium negligent , futura non provi- rum manibus fubditorum ratio poftulatur : qux
„ dens: & ut breviter cunâa horribilis mali prxcmioeniia fi refto rationis judicio confide,, mala concludam » ipfum eft, quod nec Deum ratur, ut ait Gregorio* , plus doloribus affi­
citur quam honoribus gaudet; et omni* poten­
,, timet, nec homines reveretur . “
Si in hanc cordis dut itiam jam incefliflis, ut tatus brevis, fed etiam fi anni* mille ; am­
ex pnediâis & aliis qux quotidie in veflra cu­ plius in eis labor , & dolor : confidcrantes
ria & per veflros conftliartos agitamur, appa- etiam per receflum veftnun « alterius , viD 2
dcliCnal. GwjI. Tom. XXVII.

J5

e*»?Si!w

CONCILIUM

------ -—delicet Benediâi , a voluntaria ccflione ,A placeat et dignemini, déport» oomi carnafita
CwkTsti et unum
altero adeo elongaram , quin tis "
“
afle&u
, fans menti* confaderattooc attende*
,v,‘.
immo per vos etiam diâa via publice repro­ re, et non errores erroribus Kcuomiare, et per
vias
retrogradas
veritatem confundere,et facro
bata , prius tamen plufquam millies appro­
bata et ftudiofe pertraâata , ac etiam viam concilio univerfaNs cedefie, per vos ad quos
juftitiz, ac juris utriusque difeitthonem diffici­ pertinet, ut praediximus , convocato impedi.
lem et impoffibilcm, et veri fimi liter fine exi­ menta prariUre, ne ipfius generriis concilii ,
tu , fine fine, non abfque periculo, et fcanda­ et totius populi Cbriniaol indignationem for*
lo partis alterius obedientia:, fi alterum non tins incurratis. In nomine igitur Domini no­
habuiffe jus in papatu fuiflet per viam juftitiz rth Jefu Chrifti, cujus eccleuc militantis cau­
declaratum , et per confequens tantam multi­ fam fufeepimus, et fufeipimus, totis mentis
tudinem populi Chriftiani, reges infuper, prin­ afte&ibus, et cum animorum finceritate felici­
cipes , erravifle cum periculo , ei diferimine ter inchoandam, mediandam, et totaliter ter­
animarum fuarum: necnon videntes tot tergt- minandam , prout ex prrdiâis promiflionibus
verfationes, volubilitatem , et inconftantiam per DOS faâls , juramenti et
. voti,
.____
ut przdiciutriufque veftrum, juxta communem omnium B tur, vinculis roboratis, et confirmatis, effica citer
obligamur
,
decrevimus
et
firmavimus
, ac
opinionem invicem colludentium , ac etiam
propter crimen immanilfimum , quod ex tam decernimus er firmamus, utrumque collegium
longa mora et protraâione in fponte cedendo unitum et in unum conjunâum , totam uni­
juxta facros canones mcurriftis : et propter verfalem ecciefiam ad facrun* concilium con­
nonnullas caufas rationabiles, que ad intra vocare et congregate , prout juris ordo portu­
feriptam convocationem facri concilii fimul la t, et requirit; ut ad ipfum omnes et fin*
Dei gratia uniti, noil ros animos induxerint .* guli, qui de jure vel aliter ad ipfum accedere
vel mittere decreverunt, pro exequenda fandicimus, et de jure praetendimus, poteftatem
convocandi et congregandi facrum et generale âiflima unione funt efficaciter adrtriâi, venire
concilium ad nos totaliter devolutam, ex eo et­ et comparare debeant legitime ad civitatem
iam maxime quod ex retro geftis eftis in diâa Pifarutn in provincia Tufciz , ad fertum Ancongregatione fufpeâi.* cum non nifi poflquam nunciationis B* Virginis proxime fecuturum ,
przlenfiftis nos ad diâam convocationem para­ ut fic adveniente dido termino, coram diâo
ri , hoc unquam velle facere oftendiftis : et facro concilio hzc flebilis caufa diuturni et
quia nec poflibile fit per ambos, vel in uno C nefandi fcbifmatis, a Dei ecclefia extirpandi,
loco tale generale concilium convocari, nec
radicitus proponatur, et taliter per ipfum con.
vocatio illorum obedientiz alterius partis pof- cilium osdinetur et provideatur , quod per
frt refte dici concilium generale, nec in eo viam renunciationis et certionis per vos pro*
de altero irreqoifito aliquid definire, nec re- tniffam et juratam , diu abfque aliqua jufla
quifitus etiam cum parte fu a accederet, et fi caufa tam protraâam , in diâo facro concilio,
accederet, et fi ambo przfideretis, prout in fanâa unio et perfeâa, ut expedit , habeatur
uno papa indubitato probabiliter dici portet , in ccclefia fponfa Chrifti . Ad ipfum igitur
effetis in eodem corpore et unica ecclefia , concilium infra pnediâum terminum convo­
duo capita quafi monftrum : nec jura, quz de candum vos requirimus, et invitamus , et in
congregatione generalis concilii audoritate pa- Domino exhortamur, quatenus ad diâum Io*
pz loquuntur , vcndicant fibi locum , cum cum et indiâum terminum accedatis in dido
duo contendunt contra vota et juramenta fua facro concilio, ad prstdiâam renunciationem,
improbabiliter de papatu , et quia per mutuam prout voviftis et juraflis, efficaciter adimplen­
fi venire neglcceffionem abfque concilii vocatione, juxta prz- dam : certificantes vos,
. quod
(
mirta tot vinculis confirmata, portetis fine tot D xeritis, aut fi veneritis, ct ad quz teneminii
laboribus et difpendiis dare ecdefiz unitatem voto et juramento, efficaciter
~
'
non ea adimple­
ct pacem . £x quibus et multis aliis , fi duce­ veritis, diâum concilium contra vos vobifque
retis diâum concilium congregandum , quid faventes , fcquaccs, et adherentes procedet ,
aliud przfumendum, quam velle rem trahere ut juftum judicaverit coram Deo ct ejus myper longum, ut haâcnus protraxiftis? et ad flico corpore, et pro pace ct unitate expedire
quem finem diâa convocatio fieret, poftquam videbit, veftra et aliorum pertinacia ct obftitot vinculis tenemini ad cedendum fponte ? nationc non obftantibus.* pro meritis recepturi
Utrumne ad finem difeutiendi de jure utriufque vos, et alii artrftentes vobis in tanto fcandalo
altera parte abfente? et etiam fi przfente , et fchifmate nutriendo ct fortius indurando ,
poterilifne, vos ambo ignari faâi, nifi qua­ jnftitie complementum.
Dat. in caftro, feu loco Liburni Pifanr dicetenus auditu percipere potuirtis , plus coram
diâo concilio etiam fimul utriufque obedientiz certs, fub trium priorum nortrorum figillorum
congregato, infaâo vel jureoftendere, quena- appenfione, decima fexla menfis Julii, prima
♦
quem admodum * oftenfum fuie haâenus per illos Indiâionc, anno a Nativitate Domini noftri
ofienfum. quodammodo, qui viderunt et tetigerunt , et Jcfu Chrifti M. CCQC. VII.
contraria fofemnium doâorum utriufque obe- E
dientiz pro fe et contra fe confilia reporta­
runt ? Przterca cum partes utriufque obedien­
tiz congregatz fimul forent .* quis contra par­
tem fuz obedientiz definiret ? quinimmo pro­
cul dubio przfumcndum foret , przlatos , re­
ges, et principes, de vcftris moribus faftidiios,
ct ad cedendum fponte tot juramentis et votis,
et vinculi, obligatos , aliqua perna graviflima
merito condemnare.
Ad przdiâa igitur, tam falubriter , quam
confultc pro vobis cura caritate-diâa, et feripta
IX.

/J.,.

ΙΊ

UIGJLIÜI
P-XX

PISANUM.

*S5Jius

A renunciationis promifla , vota , atque jurata—
ANNO
per utrumque contendentium dcpapatu, duriiCHIttsn
fima corda mollita crederentur, ut'merito
u.,.
LHTERÆ PISANORUM CARDINALIUMi cuoâus populus exultanti animo diceret , A
canticum cantaretLetat» [am in bit , ςη*
Ad prnfula qui erant ia Gregorii
diSe faat mibi, in dttmtm Doeteini ibimas: in Pf·*!. >>i.
cotnitatu.
domum unitatis, in domum unicam tranquil­
litatis , A pacis , illud firma credulitate (pe­
Con*nt» eoi ad fo allicere.
santes: Ecce fum bonam, & fcam jacandam ,
M<*
habitera fratres in xnnm: fcilicct cor unum ,
Ifa-atiooe Divina epiicopi presbyteri , & A anima una, in unum ovile, in uno falu<·«**«ά* Roman» ecclefi» tari fonte grati» non defeendentis nili in
cardinales, univerfis A lingulis reverendis pa­ habitantes io unum . Ecce concupifcentia ,
tribus , dominis patriarchis , archiepifeopis , radix omnium malorum , dominandi libieuifeopis, ac vetterabdibut patribus, dominis do , atque ambitio io cathedra prnfidendi ,
abbatibus, oecooa venerabilibus, A circumfpe- Bfe oppoiuit ex adverfo , gaudium noftrum
âis viris dominis contradiâarum facri palatii verfum eft in ludum , laetitia in mcerorem ,
caufarum, A apoftolic» earner» auditoribus , riius in pianâum amarum , ut merito dice­
diâeque carnet» A capcitas clericis, litterarum re cogamur : Bapeffemmas pacem , Ct
7«ί«· «.
apoftoiicarum A facr» peoitentiari» correâo- tUbomem, & tomfai cwatioaii, Ct ecce turbatio.
ribus, feriproribus, A earumdem litterarum apo- Et ubi fumma fide, A ineffabili fpe in cedeftolicarum abbreviatoribus, ac diâarum pœni- fia Dei fperabatur unio, fidis coloribus diver,
temiari» contradiâarum A palatii caufarum fis, atque variis initis traâatibus , in nulla
audiendarum procuratoribus ; necnoo magnifico mentis concordia dominis dc papatu conten­
viro Marescalco, A nobilibus magtftris hofpi- dentibus, fpes pacis, unionis, A concordi» ,
tii A coquine, ac diferetis viris at morum fer· repente dc manibus erepta eft, A coaâa eft ex­
vientibus, magtftris ofttariis A carioribus, as- tra mundi* panes exulare.
tcrifque tam clericis, quam laicis officialibus,
Jam enim per aofraâus difficultatis de loco
A non officialibus cujuscumque flatus, gradus, conveniendi, anni A pluris, tempore fruftrato,
ordinis, conditionis, dignitatis aut pnecmioeo- fit» quo potuiflent, ut A pluries funt requitin, curiam domini Gregorii io Senis exiften- quifitt, per procuratorem cedere, aut in matisjequenribus, fiüutem, A unionis ad paciscnibos collegiorum: cum etiam multa in medio

IK

aflêâum
" Λ
.
fuerint oblata loca communi hominum opinio­
Ad crudele, A antiquatum fchiima de me­ ne habilia, qu» modo unus, modo alter de
dio populi Chriftiani evellendum feribitur in contendentibus refutavit injufte : pluries etiam
Levitico: In una domo comedetis, Ac. Io requifito per nos domino Gregorio , A per
ima domo vcfcuntur fecundum patrum inftituta, ambaxiatores pio hac caufa degentes in cu­
qui in ima catholica ccdefia veram hoftiam ria , ut per afperfionem fanguinis Chrifti, viRedemptoris immolant unici. Sola illa domus fcera fua fuper populi ftragem commoveren­
eft, & unica, que intra fe pofitos valida ca­ tur ; ut memor effet finis paftoralis officii ,
ritatis compage cuftodit: unica ccdefia eft , quod in falutem dirigitur animarum, ac jura­
qu» apud duos efle non poteft, nec divifos io fe menti , promiffionis, A voti, qu» tam tolepopulos tegit. Alieni funt, profani iunx, fidem mniter pneftita ab eo, A toti mundo publica­
quamChrifto debent nullatenus prebent, qui u- ta fuere*, ut Chriftum imitaretur, cujus vicaniverfalisecclefi» fcindi patiuntur unitatem ,qui riatum tenebat in terris, qui pro populi lalutunicam Chrifti defuper contextam minutatim te, ..................
......de
.........
................
..
nedum de.........................
cathedra, fed
czlis
in huper frufta difeerpuot, qui unicam Chrifti ex- D mana membra deice nd it, de domino formam

terminant , qui domum Dei
·*·'··
feindunt que fu'
fervi accipiens, nedum dignitate fe exuerat
pra petram unam aedificata eft , & una popu­
temporali, fed a tanta gloria dckcndcns, nolum in unitate concludit. Hic unitatis A pa­ ftras neceffitates, A miferias allutnere digna·
cis decor domus eft, quem Psatmifta defiderat ; tus eft, & ultimo crucis mortem . Quanto
Domim ydiltxi decorem domat txa, & locam ha­ autem plus a nobis , & a quatnpluribus aliis
bitatimis glori* ta*, qui habitare facit unani­ exhortatus eft: tanto plus obtufis'auribus in­
mes in domo. Sane» proh dolor! domus hec duratum fe prebuit: nunc cardinales contra
unica, fponis fine macula & ruga, hortus coo- juramenta, A vota, nobis primo renuentibus,
clufus, fons fignstus, puteus aqu» vive, jam poftea abfentibusi quantum in eo fuit, de fa­
triginta annorum fpatio, ambitione de papatu âo creando, ad propofiram nou cedendi quamcontendentium, fruflatim per membra divifa plurimum impellentes: nunc prreepta iniqua,
eft; arca Noe libidine dominandi per medium A nulla, ad confufionem unionis fulminando
' partita; induerant duo Chrifti tunicam , A pmnalia, ne invicem aut ambaxiatoribus alque
duos non capit
. Nunc autem duo ilii in tertas partis, nec aliis, cum quibus folis pore-,-------------------------r„------------------------------------------tanto monflro prrfidere fatageotes omnibus ® rat unio ad c&âum perduci, loqueremur, nc
Audits, multifariis conatibus, fic Chrifti vi- etiam dc civitate Lucana difcedercmus , ut
neam conculcare moliuntur, quibus merito di- quod eo pnefente agi non poterat, in abfentia
Jt't». >>. ci poteft illud Jerrmir: Pafterei malti demoliti etiam ad cftê&um perduci non valeret ; nunc
fimi vineam
~~----------------meam, concakaverant
------- ’----------- *partem
—*------------------m*«im ,
aperte A clare viam renunciationis in publico
portionem mtam d(/iderabilem dederant m vadans ut diabolicam reprobando, quam ante lauda,
Ct "defertam folitadinii ; pofxerant tam ia difi· verat, & juraverat, ut fanâam afferendo ; necpationem. DefbUtumt defolata eft terra , f«M Don etiam ad nonnullos litteras deftinando ,
rm eft qxi recogitat ex corde. Noviflime autem
!|uod illam amplius non erat intentionis procum nobis viderint cataraâ» celi, & rores gra­
equendi: tandem omni conventionis & con­
tin Chrifti defeendifle, propinata via clara ad cordi» rupto traâatu, faâis & didis detexit,
pcftiferum hoc fchiima delendum, via fcilicet omnino de unione defpcrandum : Noviffime
autem

_tt

CONCILIUM

!}££££

<o

aNNO aBtem
coloribus difti contendentes, fic Anus Gregorius ante degerat pro loco decenti—
CHRiSTt PM*nt«s Deo dc mundo illudere, fe pararunt ac multifarie laudaverat, dc ad quam ipfo chjusti
·«·>.
ad receffum.· quod poftquam a domino Grego* mandante, ante accedere promiferamns, dein,,a,.1
rio dHceffimus, uterque eflcftni mancipavit , de Liburnum in diâa dicecefi Ptlana, ubi cum
domino Gregorio Senas, domino quidem Be- reverendilfimis dominis alterius collegii in unum
nedifto Perpiuianum in Aragonia petentibus, uno propofitum dc voluntatem dandi pacem popu­
ad Occidentem , altero ad Orientem , gref- lo Chrifti nos jtmximtn.· dc habitis inter nos
fibus direâis , ad fchifma perpetuandum & pluribus coofiliis, acccrfitis etiam dc habitis
unionis fpem penitus evacuandam, in medio confiltis tam pndatorum, ac aliorum tam Di­
luporum abfque compafiiooc, contra debitum vini quam humani juris peritorum quamplucaritatis, fit officii, gregem Chrifti, ut mer­ rium, viam elegimus concilii generalis, per
cenarii, dc quibas non erat cura de ovibus, quam commodius dari poterat exeeutio prsfed de ovium lana , motfibus luporum , ac miflorum , dc pax, dc unitas in ecclcfia Dei,
dentibus rugientis leonis, non tam turpiter, videlicet ut quodlibet collegium fuam vocaret
quam impudenter deferuenint & inhumaniter, obedientiam m uoo loco dc termino, fcilicct
/zrm.«i. quali fafio acclamantes illud Jcremis: Pirajri.Bin civitate: Pilarum pnedifta, dc in fefto AnCT congrtpntiiu tinti ktflie ttrrt; ftrth ver ouociatioois gloriofiffims
__ _____
Virginis Maris proed dtvertndmn : eccc dçreliâus eft grex. Heu xime futuro.*Et fic cos per alias litterasrre-

propheta Jcfu Chrifti, pro je ipfe de «ek> quifivimus, ut fic per concilium ecckfis unidefccndit, dura verba, duriora verbera, d» verfalis utriufque deliberetur quid fit neceftàriffima carnis vulnera fuftinuit, ad ultimum riurn, aut opportunum taliter circa faftum
tam dira crucis morte, te fuo pretiofiffimo duorum de papatu contendentium, dc ueceffifanguine redemit : nunc autem mercenarii ab­ tacem eccleus imminentem, per viam jura­
fque pietate crudeles, & dentibus infidiatoris tam , dc promiflam, ut ipforum vel alterius
laniandum gregem exponunt, de vellere de la* abfentia non obflante, fchifma extirpetur, &
na contendentes, carnibus, dt animarum per* per de&onem unici dc indubitati palloris , ce­
ditione paicuntur, quaerentes quae carnis, & driis providere valeremus, ut fic cum Ezeque fua funt, ôt non qus Jcfu Chrifti. Con
chirie dicere valeamus.* Selveiintiu grep» wtra quos Dominus per Etcchtclem: Nm yut- firtotty tf nM erit nitri in rtfinnnr, ff
fitrmt frrfttrtr tuti grtgn», ftd fefccbtnt ft if
_____________
rtUnutr ,fnfer ettet _ftftortm
mat,
for. V® tamen palloribus.
difftrffar pt C
Determinatis autem litteris noftris concilii
ί«Λ*·ιι.
OTfRM', inquit palloribus, tjetifiu w/, «m requifitoriis, hsc prsfentientes difti domini de
w- «rcr *g» vifitehe fiiptr ver
papatu contendentes, ad hanc falutarem viam
iitm findiorv* vtflrerano. O duriifima, & pre* perturbandam, dc ut pax ecckfis dari nequi­
cepe libido dominandi, quas obtento vix anni ret , duo ordinaverunt conventicula, feu confedis, nec fuo parcit fenio , nec defert officii ciliabula, ad diverfos dies dc diftantcs, ac lo­
debito, deinde nec lateri Salvatoris, quod in ca diverfa , ab invicem remotifltma ,* domino
aqua & fanguine colligendi in fidei unitate Gregorio in provincia Ravennati, aut Aquipopuli obtulit, ne quis tentaret dividere quos kjenfi, dc diem Pentccoftes ,· altero , qui fe
ille colligeret. Cognofcttur profefto Dominus Benediftum appellat , apud Perpignanum in
juftitiam faciens, qui nunc in membris qus Aragooia in feflo omnium Sanftorum : cum
redemit injuriam patiens ignoratur.
notorium fit, fic flantibus terminis, unionem
Nos autem pietate & animarum compaffio- nullatenus, aut aliquam viam ex conciliis dinc compunâi, tantam advertentes cordis du­ verfitrum obedientiantm fic difperfim loco dc
congregatarum
dari ,pofle,, immo poritiam dominorum de papatu contendentium, tempore
.
„ w
dum maximo in domino Gregorio, qui virDtius ichiima confirmari, & fi bons forent vo­
tant ç in principio fanftitaris reputabatur, tan­ luntatis, potius huic noflrs de univerfali ectam cernimus cordis duritiam, qui pofita ma­ clefia utriufque obedient is, ex qua Ibla fecun.
nu ad aratrum , anteriora dimittens, retro, dum canonicas (anâibnes, de ianâorum pa­
tam fixe , tamque immobiliter ad pofieriora trum inflituta, ac confuetudinem haftenus in
verius fit, ut poftpofitis atque contemptis tam calibus obfervatam , unio dari poteft, prout
folemnibus vinculis, quibus Deo, & populo tequiruntyr, confentirent, quam novas face­
fe adftrinxir, abfque Dei timore, fine ullo ru­ rem fic loco dc tempore direrfas ; ex quibus
bore verecundis, tantam populi ftragem pa­ nihil aliud fequi poteft, quam unionis confu*
tiatur.* attendentes officii noltri fore, tantam fio, dc fchifmacis perpetua confirmatio.
Ultra hsc, poftea d&us dominus Grego­
non diffimulare populi perditionem, neque in
tanto tacere difcrimine, tanquam illi, quibus rius, ut fuum magis panderet propofitum umajor, négligentes pallore, eundis Chriftiatua nionem confundendi, fecundam dedit bullam
religionis zelus incumbit: cum etiam error, univtrfis Chrifti fidelibus fub sv. Idus Julii,
cui non refiftitur , probetur ; & non careat in qua fus aflerit fuiffe voluntatis & efte, dc
fcrupulo focietatis occulte, qui dum poteft, E quod in gratia Chrifti in futurum erit, pure
snanifefto facinori non definit obviare: viden- dc fideliter fervare formam , dc intentionem
tes penes dominum Gregorium nihil penitus fuorum juramentorum, voti, & promifiionis,
proficere, qui magis & magis quotidie obdi na­ in conclavi faftorum, nos convocando ad eum
batur: nec de unione quicquam in ejus pra­ ad traftandum fecum., & cum cis, quos de
tentia traftare valentes propter pneccpta inju- fafto creavit cardinales, fuper negotio unio­
fia, timores mortis, & carcerationis, quo ju- nis, qui qualiter retro fuerit boae voluntatis,
fte timebamus, plus Deo quam homini parere prsnarrata, dc qus toti mundo funt notoria,
volentes, ut tenemur tam ex debito officii, ollendum; dc qualiter fit inpnefenti, & veriquam ex vinculi voti & juramenti, quibus ad fimiliter erit in futurum, feries ultime bull®
nihil neceffariis , utilibus, aut quomodolibet patenter oftendit: cum quotidie domini de pa­
opportunis in re hac omittendis adfinngeba- patu contendentes, ab invicem fe elongent,
mur, Pifas acccflimus ; quam civitatem domi* cum quibus'fimul hrc funt traftanda. Et con­
voca-

n

Kt

GR.EGORIÜJ

PISANUM

ROBERTOS

A,

** .
P. XII.
* * Ο Λ N U M.
IMPERAT°1
Vocatio, quam de notiis fecit, nulla alia cau- hftnfiam: dicimus vobis cum feriptura : fepara·'
CMMsn f» fieri patenter oftenditur, nifi ut nobis a mini a tabernaculis duriffimi hominis, & noli­ ANNO
CHRIS Π
•ft. collegio alterius partis fcparatjs, fine quibus te tangere ea qux ejus funt, ne pereatis in pec­
partem alterius obedientix habere non valere­ catis ejus: recedite a prxfentia tua, fic ejus
mus, quas cum noftra requiritur, ut tota de­ curiam, ut Polycarpus refert de Joanne, balnea
tur ecclefix congregatio, via quam elegimus ejus,*nefuper vos corruant, quiecdefiamDei •Ferujufi,
de manibus noftris auferatur, & fchifma per­ lacerat, qui vineam Chrifti conculcat, et inve- derelinquite,
petuetur. Nos etiam vocat ad novos incipien­ teratmn nutrir fchifma in contemptum , et ruidos tra&atus , re folam exccutionem defide- nam ccclcnr Uncte.
h.
rante implementi juramenti notorii.- fic fic
Noftro autem propofito , divinitus ( ut pu­
rem, qux jam eft in exeeuttone, ad primor­ tamus ) infpirato, ut in falutem non »am nodialia nititur reducere, & extranea principia. flram, quam veftram et tortus populi ChriftiaAc quafi fatis materia trita non fit, & quaft ni ordinato, qui unionem querimus, qui vias
eam fatis difficultatibus, vacillationibus, & va­ Deo placitas, et ad unionem aptas, et a facris
rietatibus nnn involverit inanibus concordia canonibus approbatas eligimus, utadhzrercveloci: eam nunc novis traftatum anfraftibusBlitis, requirimus, obfecramus, et quantum m
implicare conatur.
nobis eft in virtute Spiritus fandi injungimus,
Nos autem fecum immaniter agere volentes , ut ad nos accedatis, fi commode poteritis in
eum requifivimus, ac de novo requirimus ad confiliis & auxiliis opportunis, & operationi­
cautelam per infinitam mifericordiam Jefu Chri­ bus quibufeomque affiftentes; prxfertim Domi­
fti , quatenus vifcera fua commoveantur fuper num Deum noftrum JesumChriflum , cujus res
gregem fic divifum, fic laceratum, fic fera­ agitur, exorando, quatenus fita pietate digne­
rum dentibus expolitum, fic ejus & alterius tur hoc fandum opus ad finem perducere, &
culpa catervattm ad chaos & profundum infer* conducere optatum ; fcituri quod accedentibus,
ni innumerabiliter defeendentem, ne fit imme- fi fuerint indignentes, providebitur ad condemor'judicii xterni, coram quo languis anima­ centiam fui flatus; & quod contra contumaces
rum eorum in diftriâo examine de manibus in non recedendo, & remiflbs,di£tumqueGieejus excutietur ; ne fit immemor fux falutis, gorium fequentes tanquam contra foventes ip­
nec juramenti, promtffionis, & voti qux prx- lum in fchtfmate antiquato, quod in hxrcfim
ftitit tam iolemniter, quorum ruptura popu­ defcend it, loco fic tempore opportunius procelum peffimis corrumpit exemplis, ac gravidi- (Cdetur ad privationem dignitatum, honorum,
me fcandaliaat ; nec io tantum fit fux famx beneficiorum , fic officiorum , inhabilrtatemque
prodigus, qux ab univerfo laceratur, & fub- ad illa, & ultetius prout fuerit contra tales do
fannatur, in fui prxjudicium, & omnium,qui jure procedendum.
atnodo it fervit io Dei mancipabunt, & fpirtDat. Pifis fub trium priorum noftrorum fitus vitam ingredientur, in qua permaxime vi­ gillorum appenfionc, die undecima meniis Odovere putabatur, ut dignetur qux retro mala bris , prima Indidione anno a nativitate Do­
gefta funt emendare, unionem populi Chrifti mini noftri Jefu Chrifti MCCCCVIII.
accelerare, famam fuam malam ad odorem bonx convertere: & qum videat convocationesiX.
nutiles, quas uno cum alio domino, qui fe
pro papa gerit, agit, fic nullam aliam viam RESPONSIO CARD. PISANORUM
propter abfentiam longam partis alterius utilem
fore; tuum, ut experientia docuit. fimiliter Data Senenfium or.itoribut, rjui hortati erant ad
» noluit convenire, dignetur, ficvelitnoftrxcon­
jenhendum cum Gregorio ÎT unicum genegregationi ,. ex qua lois fequi poteft unio ,con­ D
rale concilium celebrandum.
tent ire, & ( ut tenetur ) procuratorem ad renunciandum con ft; tuete: & fic ratio ma'egefta
St noftra intentio dare pacem ecclefix fi-Exeod R»yemendabit, Deo primo, fecundo hominibusfe
mul cura dominis de alio collegio, per o*1·»· «>·
reconciliabit: famam ab univerfo jufte lacera­ viam
viam
juftam
juftam,
, rationabilem,
rationabilem,
canonicam,
canonicam, &
tam in odorem bonx famx convertet: apud alias a fanâis patribus obfcrvatam : fcilicet viam
Deum tneritum, & vitam confequetur «ter­ concilii generalis utriufque obedientix. Et !i.
nam, apud homines laudem fic bonum exem­ cet fecundum gloflas fic do&orum opiniones pofplum . Nos autem interim ante & ufque ad cef- fent domini cardinales facere : tamen ut fine
fionem ad omne debitum fibi offerebamus prx- fcrupulo procedatur, tutiorem partem eligunt,
bendum: fic poft cefftonem eum tanquam pa­ fcilicet concilii generalis utriufque obedientix
trem & dominum, venerandum , fie traâandum. ubi ambo vocabuntur, ut adimpleant promilTa
Videntes autem nihil proficere, fic dominos, & jurata.* quorum altero veniente & implere
qui de papatu contendunt, prxfatos magis & volente, alter fecundum fententiam concilii eji­
magis quotidie indurari; fecundum normam cietur ,· ambobus contendentibus non veniencvangclicam, curti nihil aliud adfit, delibera­ Etibus, etiam concilium procedat fecundum ju­
vimus dicere ecclefix univerfalt quam convo­ ris regulas ; adeo quod unio fcquetur in Dei
camus, ac cos uc incorrigibiles, ichifina anti­ ccclefia.
II. Si ergo dominus Gregorius vult unionem
quatum defeendens inhxrefim nutrientes, con­
tra vora, & juramenta in populi fcandalum, ecclefix, ut ore dicit, habet tenere aliquos mo­
voti fraâores, & perjuros notorios habemus, dos: videlicet quod in convocatione concilii,
quam nos facimus fimul cum convocatione par­
& ethnicos, & publicanos.
Et cum interim talibus prxbereobedientiam tis alterius, idem dominus Gregorius veniat,
nihil aliud fit, quam cos in fuo obftlnato fo­ & renuncict, domino Benedifto cedente, vel
vere ac manutenere propoftto, & principaliter decedente, vel ejefto canonice, hoc eft per
ichifina facere, fic duo fupra te capita tenen­ convocationem partis fuc & noftrz: cum no­
do, populum Chrifti in unitate a Deoprawlc- torium fit, ex feparatione obedientiarum nul­
ftinata, dividere contra articulum fidei, Unam latenus porte unionem confequi .* cum veriGcniiiter

E

“Kus

4}

CONCILIUM

"SS”

«4

liter conflet, utrumque contendentium excon- Agium facerent: vos nec cardinales effetis, nec ■ ■ - — —
dnClSTl 8,eKa,’o,iC fuapte dumtaxat tum longinqua non collegium faceretis.
chrbti
„ Per viam jurtam, rationabilem, etc. Id
,,o).
l<0>.
porte dare pacem ecclefiz: fedneceffariumeft,
eft,
per
viam
.concilii
generalis
utfiufque
obeut ad pacem ecclefiz ambz obediefttix convc'
niant, ut poffinc extrema fimul conjungere, dicntiz'. Si fie effet, cum fuperfliie papa nul­
lus poffit concilium generale celebrare , fumrno
ut expedit.
III. Item, fi hoc facere noluerit dominus pontifice excepto, ct fummu. pontifex fit fuperGregorius, faltem procuratorem conftituat no fles, fcilicet dominus papa Gregorius, et iple
bis fidum & irrevocabilem ad cedendum (domi­ indixerit concilium generale, etiam antequam
no Benedico cedente, vei decedente, vel e jeflo vos de conciliabulo convocando aliquid publice
canonice, cum claufulisopportunisfuotempore traâïrctis : quare vos, ct alii fchifmatici, ad
declarandis: tunc enim velle unionem offender illud unum verum concilium non venitis ,often• ZXv», a & bonum fuum * declarabit.
furi fi quid juris habetis?
feCturn. H.
,, Licet fecundum gloflas et do&orum opiIV. Item, fi dicat quod nos volumus eum
ad plus obligare, quam fit in primo iftrumen- „ niones portent domini cardinales facere, fite.
to, videlicet in caiu ejedionis quod ipfe re- B Salva reverentia, quia nullus textus , nulla glof-

nunciet , non eft verum, nam ex vi inftrumenti ia, nulla cujufcumque dofforis opinio Hoc ,
dicitis, tener. Sed quia formatis cafum
iple ad hoc tenetur. Nam ipfe tenetur dare pa- quod
<
ccm ecclefiz per omnem viam rationabilem , ex falfiffimum, cafui faliitlimo fuffragantur gloflz ,
qua poffit fequi unio . Ifta eft talis, ergo , &c. &
< opiniones, quas pollea recitare vultis. SeJ
Item non obftantc inftrumer.to, etiam de jure concerto vobis per importibi^e, quod cafus ,
communi ipfe tenetur cedere pro gravi (candalo quem dolofe formatis, verus foret, adhuc non
evitando, ergo, &c. Sumat ergo exemplumB. poteftis concilium celebrare. Nam nec vos,nec
dementis, qui fponte ccflit, ut in ecclefia illi cftis cardinales: non vos, quia multiplici­
ter , & multoties cftis ipfo jure & iplo facio
fcaodalum non effer.
V. Item, iple vult concilium particulare; privati, oecnon & declarati privati publice &
nes volumus generale concilium uti inique obe- occulte: illi vero quia nunquam cardinales fue­
dentix. Suum non poteft dare pacem , indi- re , nec creati funt de novo , patet quod non
x mus, r.ollrum fic. Veniat ipfe ad concilium funt cardinales. Sed efto quod cardinales adhuc
fme nova obligatione fpccifica, nifi quod flet effetis ( quod tamen omnimode denegamus) per
deliberationi nolbi concilii, generalis, fic prOC: proceffus Urbani VI. quos approbates , etiam

F.x rr-lrm

cfletis ipfo faûo privati, quia cum fchifmauloco non remanebit.
VI. Item effet expediens, quod populus Se­ cis participatis in crimine, ac iniquitattbnsco­
narum fupra (c reciperet hoc onus : videlicet lum favetis.
,, Ubi ambo vocabuntur, ficc. Si nil aliud aquod dominus Gregorius veniret ad concilium
utriulque obedientiz. Et ficut diffum eft , non geretts quam id, hac tememate luperba vos
remaneb t, propter Jocum : fic ibi vel renun­ iummi pontificis judices conftituecetis contra om­
nium patrum fanffioncs: & fi dignitates aut
tiabit, ut tenriur de jure, fic etiam ex vigore
voti fi; juramenti ; vel ft.ibit determinationi con­ beneficia vel officia haberetis, ipfo faffodepocilii generalis: fie hoc fuis loco fic tempore ex­ nendi effetis ficut archidiacomis, fic nonnulli alit
tendetur in bona fic optima forma.
in xvjt. diftind. notant.
VII. Item ptzdida prafticentur : fic notifi„ AJ fecundum capitulum : Si ergo dominus
catis nobis qualitatibus negotiorum , tunc forte „ Gregorius vult unionem ecclefiz corde, ut
mi;tc..ir Senas honorabilis ambaxiata . Aliter „ ore dicit, fice.
quidquid fieret, effet comra unionem , cujus
Ipfi icitis, quia unionem voluit vultque &
contrarium quxrit civitas Senarum .
D propter cam allequendam fponte dimilit terras
VIII. I.em confidcrata fidelitate ficvolunta- ecclefiz ab hoftibus invadendas , celebrem fa­
tc iliius magnifiez communitatis etiam hafte
mam propriam expofuit, ailumpfitque pericula
nus erga fandam Romanam ecdefiam, nos mortis. Sed vos qui nihil aliud quam cellionem
fumus apti camdcm civitatem honorare , fi; ei­ quzrebatis, veftris faflionibus, infamationibus ,
dem facere ultra aiEs civitates Italia:, ad cu­ cotiiulta’ionibtis cum fchilmaticis & aliis infer­
jus honorem et utilitatem offerimus nos para­ nalibus viis, unionem impediviftis; velat obli­
tos.
ti juramentorum vcftroruin, votorum, & piomiffionum, de eligendo locum unum, ptxparatoriis praemittendis renunciation! & reXI.
ceffu a capite non admittendo, ctiamfi ipfiim
RESPONSIONES G R E G O R I I caput publice & manifefte contradiceret unio­
ni .
„ Ad tertium capitulum.· Dominus Grego.Ad fnpenm fcriptum cardinatum Pifanorttm.
„ iius faltem procuratorem conftituat, &c. Ip.
St noftra intentio dare pacem cede fix, e (urn iummum pontificem vos perjurum efficere
etc.
laboreris . Juravit enim una vobifeum ad Jocum
Faffis oppofitum demonftratts, novum fcliif- conventioni; & elc&ionis accedere, & de iis,
ma inchoantes, et ad illud favendum, totum quz periment ad unionem ecclefiz, perfonaliorbem invitantes proditionibus , falfitatibus , tcr pcrtra&are. Item quzritis fieri, quod an
mendaciis, dolis, et fraudibus urentes, ficut
fieri poffit non eft expreflum in jure.* videlicet
litterae veibz fimul ct verba verbis comparata quod fummus pontifex per procuratorem reinflruunf.
nunciare valeat.
,, Cum dominis de alio collegio, etc.
„ Ad quartum capitulum : Item fi dicat,
Utique nec apud nos, nec apud qiiofdam, „ quod nos volumus eum ad plus obligare ;&c.
veram obedientiam fequuntur : illi veto colle­ Patet falfitas, vultis enim eum obligare ad
gium faciunt , fed przrcnfum , ficut fenfiftis, grave pèccatum, fcilicet quod fubjiciat fe fum­
dixifus, et kripfilbs. Et ii apud nos illi coile- atum pontificem vobis fchtimancis. quod fo­
veat

E

i'

PISANUM.
“· All·

*■

' 66
IMrtKir.

*~^"vcat & confirmet vcflrum fchifma, quod coo- A vam obligationem inducitis, quod tamen minus
CHRisit cihabulutn vcflrum approbat ut concilium , quod vere negatis. Item ft erit concilium generale, ANNO
CHRISTI
·,·,
Divinum &' humanum ordinem pervertar , dc quod negamus, & dominus nofter ejus deter­
quod renunciet nondum certus verifimiliter,. minationi refifleret : nonne tamen Chriflianiquod ex iua cefliooe integritas unionis (equa- tatem haberet oppofnam , ficut vos didis & lit­
tur in ecclefia Chriftianorum , quod eft ex- teris procurati» > cur ergo petitis oOvam obli­
prefle contra lutamentum, &'votum, ac pro- gationem hanc, nifi quia icitis concilium vemiflionem, fada iri conclavi.
____ ___flrum
______
, τnullltm, dc vultis omnia clara in­
fore
„ Ifta eft talis ; “ id eft rationabilis via. Ne- volvere , & oflufeare ?
.
. gatur. Immo eft contra omnem rationem,
,, Ad fextum capitulum: Item effet experaii 71 p” quod omni dignitate, otficio, & beneficio,' per­ ,, diens, quod populos Senarum fupr» fe recijuri, irregulares, infames, crimine Irlac maje- „ perct hoc onus, videlicet, quod dominus
flatis damnati, concilium celebrent, papam ci­ „ Gregorius vènirct ad concilium, &c. Satis
tent , immo quod- fummus pontifex talibus con­ innotefeit quorfum tendat veftra maligna ini­
venticulis interfit , nifi forte ad damna­
quitas , fciiicet ut a populo Senenfi dominus
tionem fic exterminationem fic convenien­ B papa Gregorius teneatur, ducaturque ad prrfentiam
veftram captivus .■ ita ut quod plures
tium .
,, Item non obftante inftrumento , etiam de vcftrum infidiis non valuiftis adimplere, nunc
„ ture communi ipfe tenetur cedere pro gravi perficiatis cum dolis.
,, fcandakx. evitando, ergo, &c. Falfum eft
,, Ad feptimum capitulum: Aliter, quidy*>j
hoc, ecckfufticac unionis perpetualiter fubver- „ quid fieret, eflet contra unionem. “ScnptA^>

7

”

fivum. Nam per iftam viam daretur occafio in didis repugnant, quia doli vcflri latere non (
pofterum cardinalibus , qui quacumque de cau- poffunt. Oratores enim cum amplis promifliofa de vero papa non eflent contenti, quod a nibus remififtis direde contrariis eis quz dedifuo capite rebellarent, ad hoc ut ipfe fum­ flis in fcriptis,&tandem concluditis aliter quid­
mus pontifex pro tali fcandalo evitando cede­ quid fièret & effet contra unionem. Si vultis
ret . Et quia 900 fune facienda peflxma, ut ie- dominum noftrum tranfcunitbus Rare didis;
quantur iniqua.
,< quare feripturas manfuras in oppofitum datis >
„ Sumat ergo exemplum B. Clementis, qui fi vero feripturas .vultis in fuo robore flare ;
„ fponte ceflit, &c. Supponitis incertum pro cur verba volantia in oppofitum fabricatis ?
certo, quia opinionem veftram veram & ccr-Cnifi quia malitiofe contra fandum Domini ma­
tam non potefiis fundare: immo famofiores chinantes, vultis quod ii oratores lingua paniunt, qui feribunt Clementem non cefliffe , dant in populis, vos offerre magnalia ad ma­
quam qui arbitrantur oppofitum. Sed fumatis gnificandas fimbrias vcftras & phyladeria dila­
vos potius exemplum Qelcfiini, qui folus pa- tanda , prxclaraque fama domini papa:, quam
nequitis, obnubiletur in turbis, atque
patui realiter ceflit, abfquc dubio adhuc vivens fuftinere
1
fuccefforem habens. Er tamen ecclefia Gallica- fi
1 dominus papa renuerit acceptare, quod tam
na cum univerfitatibus inis determinavit Boni- munifica verbo tenus, & fpecie tenus offerri ei
facium VIII. papam non efle, quod praedccd- videantur, ipfe pravus, & vos optimi praedi­
fi vero admitteret, vos quidifeordiam
for fuus ydhuc militaret in via: ut fic diferete cemini;
<
confiderare poflitis, quod dominus papa ita pru­ feminatis, rcfpondeatis non effe veftrr inten­
denter ad viam ceffionis accedit, ut omne du­ tionis, cum appareat e converfo in fcrtpturis
bium tollatur de medio, & integram pacem traditis eis.
„ Ad odavum capitulum: Confiderata figregi Dominico largiatur.
,, Ad quintum capitulum : Ipfe vult conci- „ delitate, &c. Hasc adulatoria verba exteris
,, hum particulare ; & nos volumus generale, Di principibus, & communitatibus feribitis, pro­
&c. Salva pace, quia nec particulare, necge- ferentes omnem locum omnibus locis apud eum
nerale vultis, quia nullum erit concilium ve- qui dominatur in illo : per eftedum vos offen­
firum ( jura scientibus loquor ) fed folus fum- ditis elTc mendaces per ea qux dixiftis, & vemus pontifex papa Gregorius, quia eft pater lociiTitnc concludere cum Florentinis traflageneralis, & communis, poteft , & vult ge­ ftis.
nerale concilium , excepto, quod ad illud non
venient Judaei, Sarraccni, Tartari, & quique
fchifmatici, fed fideles ecclefix catholice, de
quorum numero non funt, nifi qui fur fanditati adherent. Celebravit dominus JefusChriflus concilium cum xii. Apoftolis , dc fuit
generale concilium : collegit Caiphas multo­
rum pontificum & Pharifitorum grande concilium, quod verius fuit conciliabul um .
„ Veniat ipfe ad concilium fine nova obli-B
„ gatione fpccifica, nifi quod fiet determina„ tioni noftri concilii, &c. Ifta obligatioeffet
fchifmatica , fapiens herefim : ideoque non fo­
tum alterius fpeciei ab obligatione faâa in con­
clavi , fed & alterius generis : fi tamen vitia,
& mere privativa, iub aliquo proprio genere
cadunt. Praeterea gratia veritatis vidende, aut
vcftrum concilium erit particulare , aut genera­
le: fi particulare, ergo nullum, & inique pe­
titum/ fi vero generale, aut papa de jure te­
netur flare determinationi talis concilii, aut
noa: fi fic, fruflra pclitis; fi noo, ergo noE
CttriL G**rtl.Tom. XXVIL

*7
anno
γηη:>τι

GREGORIUS
P. XII.

CONCILIUM

XII.
G R E G O R I I

EDICTUM,

ROBERTOS
IMPERAT.

A de Luna, neque cum oratoribus Gallicis , live,......
'
per ie , five per interpofitzm perfonam : quia Chr^sti
noftrz intentionis erat, ficut & expreflimus ,
cum prarlibalis olim cardinalibus , per expc'li-

tivas, claras, & faluberrimas vias ? ad dciidcratam unipnem procedere, palparo quodalchifmaticis fueramus de)uli,& in fruftraioriis ver­
bis detenti: prout praecipue claruit tunc circa
finem menfis Aprilis, Quando inter atft<5F traGrigorttit, èTc. Al ftiturant ni
datus de locis conventionis , Petrus de· Luna
memoriam.
almae urbi noftrz, ut eam caperet, parabat infidias : ad quod perficiendum fuas direxit cum
Ex. extern
Uicepti cura regiminis vehementer nos an­ luis galeas armatas.
Quz praecepta ooflra fi fervefient , & nobifgit , & urget caritas (ponl« Chrifti , ut
prxlumptuofis ac temerariis malignorum cona­cum, ut volebamus & decebat, perfeveraflent :
tibus , opportunis obviemus remediis , &
f' titBjim, ut vetifimilitcr arbitramur , effet flatus
quot Dei timor a malo non revocat , &.no- ecclefiz reformatus , vel faltem reformationi
llra clementia copioie diutius demonftrata ad vicinus. Ipforum vero tunc cardinalium , quod
veniam capcffendam non emollit , pro eorum dolentes referimus, quidam, videlicet Antonius
cxceflibuk vigor ecclefiàfticr difciplinz compe­ olim Praeneftinus epiicopus, Conradus olim ti­
tat , & ad declarationem poenarum eis tam a tuli fandi Ghryfogoni , Fraocifcus olim tituli
jure quam ab homine infliftarum mediante ju- S. Martini in Montibus, de Urfinis, presbyte­
ibtia procedamus : ut & illo-um comprimatur ri , Raynaldus olim fandi Viti in Macello ,
iniquitas, & * utique terreentur talia vel fimi- Odo olim fan&i Georgii ad Velum aureum ,
diaconi, cardinales , fuz falutis immemores ,
iia attentare.
Sane cum ad ecclefiz facrofanôz integratio­ Divina pariter, fle noftra; furnmorumque pon­
nem per viam ceftionis fecundum formam in tificum przdecefforum noftrorum , necnon juconclavi tr.iditam totos hoftros pure , & fince- ris humani , contemnentes przcepta , odibiles
re, ac fideliter , continuo adhiberemus cona­ Deo, nobis rebelles, fubverfores ecclefiz,fcantus, fch fmaticis ex adverfo , ficut finalem pa- dalum populorum , perjuri, & przmiflortim juftu.t per cffeâum , dolis, fraudibus, involutio­ forum violatores, fugam ineuntes , rcceffcrunt
ribus, infidiis, & violentiis intendentibus ,cum a nobis, fafto probantes fe ex nobis non efie.
qt. bus nonnulli ex noflris tt * : cardinalibus , Quos poftea fcqttutus eft Petrus olim fandi
Ce ad invicem confpirarunt, ut creditur, deco­ Angeli diaconus cardinalis , confimilicer man­
ct
corrupti: ne ipfi tunc cardinales ad par­ data noftra contemnens : qui paulo ante valde
tes civilian.s maligne defluerent , Λ optabile damnabat fugam przdiftorum. Qui omnes ma­
us.onis bonum verfutiis, & malitiis malignan­ la malis adverfum nos accumulantes damnabi­
tium cont’ngeret impediri,quam etiam divifio- lius, procurarunt fan&am matrem ecclcfiam ,
nem klniiuattci inccepetunt in Roma efficere , quantum in cis fuit, viperinis conatibus Lniacum quibus fchifmaticis cardinales pro eorum re; & inconfutilem Domini tunicam femdere
libito voluntatis , libera , publica , & fccreta fatagentes, fcandalorum et fchifmatum h-min.ihabuerunt colloquia, & traftatus, a menie Ju­ ria przpararunt : & famz fuz prodigi , <X ho­
lii , ufque ad diem quartam Man : cum fic ad noris proprii pcrfecutores effedi , non tantum
pixdiftatn fandam unionem non proficerent feipfos nexibus peccatorum involvere , fed in
led officerent, nos, certis indiciis , & mulro- reprobum fenfum dati, etiam alios ad przcipir,rlt f. krurn TCiltjbu$ ' dignis przvidentes , ac ex iis Dtium trahere conantur; curiales aliquos, & of­
s’'l>
q.iz pr«e(Terant, eofdem tunc cardinales, nos ficiales noftros pecuniis, promiflionibus, miiis,
bc apoftolicam fedem velle relinquere , ι.υη ti­ δί aliis deceptionibus fubtrahentes , notarios ementes ram grave fcandalum & turpe infere- tiam cum regiftris caufarum , & libris curiz
ie, bc contra proceffus felicis recordationis Ur­ ad fe traxerunt cum gravi fcandalo , & etiam
bani VI. przdeccfibtis noftri , approbatos , & detrimento partium litigantium . Attentarunt
cblervatos tam triginta annis elapfis, omni di­ etiam aliqua, quz ad folum Romanum ponti­
gnitate, officio, & beneficio, commodo,ficho­ ficem pertinent , litteras quoque noftras inter­
nore, ipfo fado tranfgrefibres privantes, fchif­ cipientes, & nuncios, quos ad principes deftimaticis adhzrere, cum quibus adualiter trana­ nabamns fle populos , pro celebrando concilio
batur, ex quorum receffu novum fchifma veri- generali : litteras etiam ad nos & curiales no­
fimihter poterat oriri , fle roborari vetuftum , ftros diredas, necnon quofeumque ad nos &
ficut demum rei malus probavit eventus : prz- noftram curiam adventantes , quantum in eis
cepimus tam provide quam jufte , fimul & pie, fuit, detineri fecerunt contra proceffus, &fenapiis omnibus & lingulis cardinalibus exiftenti- tentias apoftolicas, in die Ccenz Domini in
bus in Romana curia , fub ncena privationis Etalis perpetrantes promulgatas.
cardinalatus , & omnium beneficiorum fuorum,
Quzftverunt infuper per ambaxietas frequen­
quam quilibet ipforum incurreret ipfo fado, ne tes, ôc litteras, quas fub ftgillts , quibus, an­
•b illa die, quarta videlicet Maji , in antea , tequam client privati, utebantur, ad przlatos,
«liquis eorum exiret de Luca , line fpeciali & principes, & communitates, per diverfas mun­
expreii» licentia noftra , per nos ore tenus fibi di partes, ut obedientiam noftram a nobisfubfada. Item fub pcena perjurii , quam incurre­ traherent , deftinarunt. Et ut nihil omitterent
rent ipfo fado , przcepimus & mandavimus eif- ex iis , quz pacem & defideratam unionem
dem, ne ulterius congregarentur in aliquo lo­ poffent impedire: unicum, et falutare ipfius «ico , fine expreffo mandato noftro . Item fub nionis auxilium poft tot mala relidign , gene­
eadem pœna pet juti i , quam incurrerent ipfo rale concilium , quod die fecunda Julii in fefto
fado, przcepimus, & mandavimus e i (dem , ne Pentecoftes proxime futuro indiximus celebran­
aliquis eorum particinaret cum oratoribus Petri dum , mit'S ct damnatis artibus cenati <unr

Quo cardinales qui a fe difcefierant, nifi intra
tres menfes redeant , omnibus dignita­
tibus· privat.

S

ita-

O

cuœjn»

PISANUM.*

‘impedire.· etiam vero concilio fuum concilia- A mentito nomine legationis , noflras fic tynclr -,-------- —
ANNO bulucn opponendo . Et exiflimantes loquacita- Romans ecclefix tefras occupans, odiis & cr· /nko
CHRISTI
tem, fic maledicentiam , unionis bonum lignum; rorum furiis debacchatus fere per annum ante C’,K,SI1
prorupere fspius fic publice in verbq^ non tam recefsum olim cardinalium pixdifforumde Luca ,
blafphema fic fchifmatica, quam infana t inno- fluduit per nonnullos ad hoc invitatos , fit L·!e'efatiam noflramapertisfalûtatibus diffamantes. fitatibus informatos, nos perjuri i fic fchifinaus
Nos tamen mote pii patris, qui falutem ze­ maeuhs infamare : fic fecit quantum potuit hnc
labamus iplorum, fperantes ipfos ad cor rever- confla nos publice divulgati , iuccedive iu'.liluros, fic viam veritatis repetituros.- eos diuti­ citans adverlus nos ioiurgere caidinales , praeus expeffavimus patienter, nullum de beneficiis ■' latos, principes, communitates , fic alas piiper eorum privationem vacantibus alicui con­ vatas perfonas : inter quos prreipue mendaciis,
ferendo , ufque ad quatuor tempora Septembris; precibui, pretio, ac pollicitationibus , fedux t
fic exinde pauca contulimus . Et per diverfof Petrum de Candia, tunc bablicx xti.Apolioprobos viros magnae audoritàtis eos excitari lorum, & Joannem, timorem eifdcm imuticnfecimus, tftiam per noflras patentes litteras, ut do, tunc S. Crucis in Jerulalem , presbyteros
infra certum terminum ad nos redirent , béni-B- cardinal· , ut fibi cxtcrifque rebellibus fic fchifgnc requifivittus fie caritative monuimus : pro­ maticis adhxrerent. Nec his malis contentus ,
mittentes eildern quod , fi cum caritate trafla- execrabilia quxdam mandata poenalia fecit ,
ie vellent nobilcum, fic cum venerabilibus fra­ ne quis nos papam diceret aut leriberet, arms
tribus noflris S. R. E. cardinalibus , fu per ne­ noflra in noftrum fic fedis apoflolicx opprobri­
gotiis unionis , eos benigne reciperemus atque um turpiter fic manifefte de locis publicis fic
traâaremus, abolendo omnem infamis macu­ -privatis faciens deleri, fic captivari jubens nun­
lam five notam, prxmiflbrum fic aliorum pa­ cios noflios, fic quamphiics ad curiam ad^en
tratorum occafione contradam, remittendo cif- tantes perturbavit , fic pecuniis fit bonis aliis
dem oflenfionem quamlibet atque poenam : fic (poliavit, prxcludens omnem v am , quam po­
cum efsent perjuiio maculati, fic omnibus offi­ tuit, ne litterx nolbx per nos de indiflo con­
ciis, beneficiis , atque cardinalatibus privati , cilio generali, fic aliis veritatibus edocendis, ad
continuata noflra majori clementia coldem rc- prxlatos, principes, fic communitates , cotum­
iticegraremus, fic in flatum priflinum repone- que ad nos pervenirent.
temus.
ic
Quorum errores fecuti furit tandem Herni­
Ipfi vero in fua pertinacia fic fuperbia obfli- cus olim Tufculanus epifeopus . Angelus ol .n
nati, nefeientes in 1'emitis (uflitix dirigere gref- tituli S. Potentianx presbyter , fic Landulphus
fus fuos, timoremque Det prx oculis non ha* olim tituli S. Nicolai in carcere Tulliano d.aLentes, etiam port didam monitionem, fic ex­ cdnus, cardinales . Quorum duo priores nobilcitationes noflras , contra nos fic Romanam cum, portquam primi fugerunt , fleterunt Luecclefiam confpirationes, colligationes, fic ma­ cx : nobifeum etiam , fic cum venerabilibus
chinationes divertas continuarunt , fic fub prae­ fratribns noflris S. R. E. cardinalibus , conci­
textu unionis noflram dumtaxat dejeffionem lio generali, quod indiximus, unanimiter conquxrentes , in ecclefia Dei majus fchifma fic fentientes , fic promotiones fic quxeuinque tradivifionem ponere prasfumpferunt . Et ut in flanda erant traffantes publice fic private , uf­
prxdiâis complices fic fautores haberent : fe que ad confenium indufive procedendi contra
cum ichifmaticis, & fchifma nutrientibus , vi­ prxfatos apoftatas fic rebelles olim cardinales ,
delicet cum quibuidamanticardinalibus Gallicis, etiam diftributioncs recipientes . Necnon quan­
per proceffus apofloticos , ut prxfertur, Urba­ do de Luca recedimus cum antediâis venerani VI. prxdeccfforis noflri , juflo- Dei judicioDbilibus fratribus noflris, S. R. E. cardinalibus,
condemnatis, juramentis, fic aliis promiflioni- petiere licentiam cum luis 'famulis nominal im
bus ligaverunt, contra proceffus hujufmodi fa­ expreffis remanendi .· quam in fcriptis , ut vo­
cere non verentes.* fic in fcriptis fuis ipfos an- luerunt , concedimus, donec liberi forent a luis
ticardinales Gallicos, reverendiffitnoscardinales languoribus corporalibus: deinde fe ad nos Se­
appellant, fic fic eos verbis fic faffis honorant, nas venturos , ubi pro tunc noflra relideba­
communicantes cum eis etiam, proh dolor ! in mus cum curia, per replicatas, & nuncios fre­
Divinis, afferentes, quod pix aures refugiunt quentatos ad nos, ultra promittentes nobilcum
audire, dubium effe magnum fic probabile tam perpetuo commorari . Landulphus vero , qui
de jure noflri papatus , quam prxdecefforum tunc temporis in noflra civitate Peruftna & cir­
noflrorum, a quibus ipfi cardinalatttm, benefi­ cum adjacentibus terris , erat vicarius , per
cia , fic honores habuerunt , veritatem in men­ fuum oratorem folemnem ad prrfentiam nodacium commutantes.
ftram frpe tranfmifsum, de conflantia nos com­
Necnon poll terminum prsedid® monitionis, mendavit, confortavit ad patientiam , fic ad
iterato excitati per ambaxiatam Senenfium per procedendum contra frpe didos olim cardmaeos verbis deceptionis damnabiliter delufam ,,Eles rebelles nos animavit , ufque ad mortem
ac deinde per Venetorum ambaxiatam , refli- nobis obedire promittens , & requirens quid
tutionis prxmiffx noflrx clementi® ab utraque ipfum facere juberemus , in hac confeisione ,
ambaxiata faffa promilfione , quas vacuas re- folum verbalist fuis fa&is oflendit , petleve­
miferunt , nec reduâionem unici concilii per rat» prccife quoufque noflram fic Romana: ec­
Venetos requifitatn concefferunt, nifi ad fuum clefi® civitatem AfsiGi , contra fidelitatis pro­
conciliabulum iremus. Congruum quidem plu­ prie juramentum, tradidit pro pecunia,ficeam
ribus videtur, ut unum fieri debeat concilium: ftbi imburfavit.
non tamen fuum ufurpatum , fic a jure repro­
Nos igitur , attendentes quantum pratmii*
batum, fic fuper hxrefi fundatum.
fa funt gravia , fic graviorem , mû efticax
Hoc tamen tempore fic malitia longe ante apponatur remedium, perniciem paritura , prxpixceflit iniquitatis alumnus , fic perditionis fenim cum intendant eccleiiam novo idolo
filius, damnatus Baldafsar Coffa olim S. Eu- profanare: cum iniolenti®, que fine cautionis
flachii diaconus cardinalis , uni tyrannice fub remedio per connjvcntiam tolerantur , animaOuw/. Tom. XXVII.
E 1
rum

7«

CONCILIUM

-

7*

pericula
confucverint
A icuipuiiQ
remptorio icimiuv
termino «luguasnu»
affignamus,t <i
dteeaconfipriJViH* fic
v* gravia
£’»vi· fcaodala tvmuvHi
mi λ
u ciccitonu—
Chris π generare : ac nequeuntes abfque indignatione ftorium erit, alioquin prima,die tum (equente
,»«»».
mjjcflatis Ktcrnte , & tremore coofcientir , -qua per nos confiflorium teneri contigerit,
tam gravia fcclera fic excefliu deteflabiles am- comparcant perfonaliter coram nobis humiliter
piius tolerare: poflquam pluries per plurimos fic hooefle, ubicumque tunc erimus, vifuri ac
viros foktnnes de noflro beneplacito fic con- audituri fe declarari propter ptcmirta
prarmirta &
fic ali*
a fenfu, ad reverfionem fic plenam reflitutionem . fuifle fic efle privatos, ac de novo privari ofveniam fuerunt invitati, ipfique noftra cle­ liciis & beneficiis atque cardihalatibus, fit txnmentia fic impunitate abutentes , iniquitatibus quam hrrcticos puniendos, & ad videndumfic
iniquitates accumularunt : 'adverfus prefatos audiendum eafdem declarationem & privatio­
iniquiflimos viros olim S. R. E. cardinales , nem per nos Senis fadas, ut prxfcrtur, inno­
de fratrum noflrorum conftlio , in virtute AI- vari & publicari; necnon ad audiendum fic vitifl'imi dectevimus exurgere, & fuper prcmrflij dendum fc declarari, & publicari fe comnoififcontra ipfos procedere juflitia mediante.
Bfc
inobedientic,y 4^UU4U*
a porta fix y, «I
ariolandi
• V crimina IUVWUIMIH*
IU1«I1UI ,,
Quare Senis refidemes in noflro conGftorio, fchifmatis, blafpbemise, fic perjurii , confpiratioipfos, Antonium olimPrxneflinum epifeopum, np, calomnie, falli, fic latfr majcftatis, fic
Aquilejenfcra vulgariter nuncupatum , Jorda­ propter prrmirta crimina incidilTe in pennas fic
num olim tituli S. Mattini in ..Montibus , de fententias fpirituales fic temporales, in talia
Urfinis , Corradum olim tituli S. Chryfogo- perpetrantes infliâas fic promulgatas; ad au­
ni , Militenfem, fic Francifcumolim SS» Qua­ diendum etiam fit videndum , per nos alias poe­
tuor Coronatorum, Burdegalenfem , presbyte­ nas cifdem infligi, prout nobisvifurç fuerit, fic
ros,.necnon Raynaldum S. Viti in Macello , juflitia fuadebit : certificantes cifdem , quo five
de Brancaciis , Odonem olim fanât Georgii veneript, five non, nos ramen in dido termi­
' ad Velum Aureum, de Columna, Petrum o- no ad declarationem fic infliftionem hujufinodi
lim S. Angeli, fic Baldaftarcm Cofla olim S. faciendas, prout juftura fuerit, procedemus,
Euflachii diaconos, cardinales , declaravimus eorum abfentia vel contumacia non obftante.
privatos , fic reos tranfgreflioais prsceptorumC
Et quia audivimus, Francifcum olim tituli
noflrorum, fic de novo privavimus cardinala- SS. Qpatuor Coronatorum, Burdcgalenfem .
tibus, fic eorum beneficiis , officiis , commo­ presbyterum, fic Landulphum olim S. Nicolai
dis, fic honoribus-* fic vicefimo-oâavo Septem­ in carcere Tulliano, Baren fem , diaconum,
bris , de fratrum noflrorum hujufmodi confi- prrfatz S. R. E. cardinales, fc ad remotiores
Jio etiam privavimus , fic privatos declaravi­ partes tranflulirte adverfus noflram innocen­
mus, omnes cardinales primis fuperius priva- itiam, contra eedefae unionem fic contra ve­
tis fic declaratis privatis adherentes fic panici- iritatem aâuros pro polie : ipfos citamus, qua­
pantes in crimine, fic nonnullos alios , omni- itenus , prima die, qua per nos confiftorium
bus dignitatibus, honoribus, gradibus,olficiis, teneri contigerit, poll tres menfes ab hodier­
fic beneficiis: intendentes,quam primum com- ina die proxime futuros, de qdbustribus menmode pollemus , eofdern olim cardinales prt- iftbus unum pro primo, unum pro fecundo, fic
vatos citare, fic prefatas declarationes fic pri- irchquum pro ultimo fic peremptorio termino
vationes iterum innovare , non aliter ( pro afljgnamus, comparcant perfonaliter coram no­
tunc malitia temporis ordirium proceflum im­ bis, ubicumque tunc erimus, vifuri fic auditupediente ) habiliter valens procedere.
Dri per nos decerni fic declarari, ipfos propter
Et quamvis prsdida fic alia multa deliâa , przmifla incidilTe in omnes fupra feriptas per­
exccflus, fic crimina eorumdem,diu fuerintfic nas ; fic audiendum fic videndum per nos alias
exiflunt adeo notoria , quod nulla potuerint poenas eifdem infligi, prout nobis vifum fuerit
nec poflint tergiverfatione celari, noique pro- fic juflitia fuadebit .* certificantes eofdern, quod
pterea abfque dia citatione jufte potuerimus ac five venerint, five non, nos tamen in dido
’ ewr. fupr« poflimus declarare , prsedi&os infra * feriptas termino ad declarationem fic infliftionem hu­
pernas incidilTe: ad majorem tamen cautelam jufmodi procedemus/juflitia mediante, eorum
fic certitudinem pnemiflorum , fit abundant io- contumacia feu abfentia non obflante rem juflitiam, necnon noflram manfuctudinem
Czterum volumus fic auftoritate apoflolica
exhibendam, fic ad convincendam eorum mali­ decernimus, quod hujufmodi citationes perin­
tiam, de fratrum noflrorum pntdiAorum con- de valeant, fic plenum robur obtineant firmita­
filio, tenore pnefenttum citamus pnediâos , tis, diâofque olim cardinales ficeorum quem­
Antonium olim Pneoeftinum , Aquilejenfem libet perinde ardent, quacumque conflitutione
vulgariter nuncupatum , Henricum olim Tuf- apoflolica contraria non obflante, ac fi eis fic
culanum, diâum Neapolitanum , -eptfcopos , eorum cuilibet intimate,
intimatae, Λ infinuatr perfopraefentialircr crtitiffent
οχίίι
Corradum olim tituli S. Cbryfogoni , Mili
naliter fic pnefentialircr
,, fice. Snbdit,, StVHUltii.
tenfem, Jordanum olim tituli S. Martini in E nt mtn JmcHcikik fedir npeflelit
'tcn dtclinernt , *“.· "i*"*
Montibus, de Urfinis, Petrum olim tituli ba- rrntve ip/it htnijft nbtntnmt, iUrri
^ri v
* r**·
filice Xli. Apoflolorum, Mediolanenfem, Jo- eptnutu fy^npbent ft dirt, tt in principiictnittnuttji.
annem olim tituli S. Crucis in Jerufakm , Ra- tcclffa Jritnintrft fortint^ diptetn degendum
vennatem, Angelum olim tituli Potentiane
dtnifnt
kec tdjtngif: ’
jtffît:, j^tfft:kte
tdjingit:
\
Laudenfem, presbyteros ; necnon Raynaldum
Et ut nil omittamus de iis que quomodoqnomadoolim S. Viti in Macello, de Brancaciis, Bat-, litet ad _*
faeram
prefumi poflunt per
per-­
' . unionem
____i pmfumi
Dttfl » olim d artarem Cofla *S. Euflachii, Odonem olim S. tinere, vefligia
’ noflri
- · Salvatoris
- fequenres, qui
Georgii ad Velum aureum, de Columna, Pe­ non fotam debitorem decem millium talento­
trum olim S. Angeli pnefat* £ R. E. diaco­ rum contritum fit rogantem abfolvit. fed fic
nos , cardinales, fit quemlibet eorum in {oli­ fibi familiarem publicanum , hoooAndum ,
dum, ut trigefimadie,«data prefentium com­ correâam taman, affumpfit; fit pernitentem
putanda , de quibas triginta diebus proxime Petrum negatorem Deitatis & perjurum, fuo
futuris, decem pro primo, alios decem pro fe­ gregi przfecit, prelibatos olim cardinales fucundo , reliquos vero deeem pro ultimo fic pc- perws nominatos hortamur, k per afperfionem
ΛΝΝΟ1 rom
imi

£tn-

71

«*«**«»

PISANUM-

ROBERTUS
IMPERAT.

74

—'
*iaeguinis Crucifixi obfec ramus, quatenus infra K nus jpro Itono hujufinodi unionis feliciter con-'
pfRKii lcrm*num c*s *1 cotnparendum , ut prxmiii- fequ^ndo, nove per fuum conciliabulum a not|2>.
mus, afligoatum, ad cor revertentes, fuoique ftr© generali concilio feparatum diâa unio rerecognofcentes errores, ad no», benigne fuie i- tardaretur, fed forfan ( quod abfit ) omnino
pieodi, revertantur' pernitentes , cerxificantes impediretur, vellent a loco Pifarum dtfccderc,
eofdem, quod suA orditulatus commodum & fic fi non in loco nofttf concilii ut dignum fic
honorem, uecoon ad beneficia quae primitus juftum effet, faltem in aliquo communi libero
obtinebant, quorum tunc alteri non fueiit jus fic fufficietite , ad qtiem locum communem ,
aequi ficum, mifericorditer refit tue mus; deletis ditniflo noftro loco', fi quis per nos effet fpeinbabilitaltonibtss, notis infamie , & quibuf- cialiter nominatus, nos parati eramus accedere,
cumque ceofuris, quas ob fua fceiera hujuf- fic per hoc noftram humilitatem fic voluntatem,
modi incurriflent , poft praedictum terminum quam femper ad facram unionem habuimus, fic
(pe reftitutionij penitos denegata eut fic peni* habemus, efficaciter exhibere: iideifl hoc face­
‘lentes reverfi, & a nobis pie rcftiluti, *i fa- re pertinaciter , fic obftmale penitus denegacras unionis cfiêdum, quem mundus pernicio- runt, nullam concordiam aliam volentes, nifi
fo fchifmate fatigatus expedit, nobifeum cum Bquod fequamur eorum pravas aflcâiones
ini*
venerabilibus fr a Iribus noftris fande Romanx quitates, fic errores , qux totum (latum pri­
ecclefix cardinalibus, tradendum & perficien­ me fedis, five Romanorum pontificum , prxdum afliilant. Hoc ipfum refetri volumus ad cipitio exponunt : in' tanta duritia permanen­
pradiâos, Francifcum olim tituli SS. Qyatuor tes , quod nedum videntur facrarrt unionem ,
Coronatorum presbyterum , & landulphum quam varbis praedicant , realiter & omnino re­
olim S. Nicolai in carcere Tulliano , diaco­ fugere, fed etiam, proh dolor I ad perpetuan­
num , cardinales , fi infra terminum trium dum, quantum in eis eft, hoc fchifma nefan­
menfium eis praefixum ad cor reverfi & pœ- dum intendere, & novum idolum,ideft alium
nitere voluerint Nulli ergo, Ac.
antipapam , in Dei ecclefia vclut conflatilem
Datum Arimiifi XIX. Kal. Januarii , pon­ vitulum procurare. Qyorum confidcrantes ma­
tificatus nothi anno fecundo.
litiam & contumaciam obftinatam , pro bono
univerfalis ecclefix, cui auilorc Dominopr«fi­
XIIIdemus , gravibus noftri cordis aculeis pungi­
mur, fic ad procedendum contra eoldem meGREGORII EDICTUM ALTERUM
Cdiantc juftitia fine prorogatione alterius ter­
mini perurgemur.
JvowUax Çw carduM/rr, jui ad conflitutum diem reverfi
Adveniente igitur prxdi&a trigefima die ,
fuerunt, omnibus dignitutibui
videlicet heftcrna, tunc propter fefti iolemni
tatem confiftorium non tenuimus , fed die im­
mediate fcquente , videlicet hodierna .- nobilRtmu'is <«λλ/Λλι, uh r jT nil omitteremus de iis , qux quomodoque cum venerabilibus fratribus nofiris iamfiz
libet ad facram unionem prxfumi pollent Romanx ecclefix cardinalibus in conGftorio pu­
pertinere, vc fligi a noftri Salvatoris fequentes , blico confidentibus, comparait coram nobis diwrfr«i, arvwqui non folum debitorem decem millium talen- ledus filius Guillelmus Biordi de Latinis dc
türum Contritum fic rogantem abfolvit , fed fit Prato, Piftorienfis diœcefis , procurator (ilea­
ptTfit
fibi familiarem publicanum , honorandum , cor- lis diâx Romanx ecclefix ; fic prxdiflorum
re&um tamen, aflumpfit, &. pœnitentem Pe­ olim cardinalium ad didam diem citatorum ,
trum negatorem Deitatis fic per jurum , itio gre­ & non cotnparentium , & cujuslibet ipforum ,
gi prxfectt .· przlibatos olim cardinales fuperius contumaciam accufavit, ac petiit ipfos & ipfonominatos hortati fuimus , Γ& per atperfionem D rum quemlibet, per nos , contumaces & con­
fanguinis Crucifixi obfecravimis , quatenus in­ tumacem reputari , ac decerni , fic declarari
fra terminum eis ad comparendum aflignatum, ipfos , & ipforum quemlibet , in pcenas fic
ad cor revertentes, fuoique recognofcentes er­ fententias prxdiftas , fic in ipfis proccflibus
rores, ad nos , benigne fufeipiendi , reverte­ contentas , fic alias propter prxmifla a jure
rentur pcenitentes ; certificantes eofdem , quod vel ab homine in talia perpetrantes infliôas ,
ad cardinalatus commodum fic honorem , nec- fic quomodolibct promulgatas , feu etiam or­
non ad beneficia qux primitus obtinebant , dinatas, incidiffe , ficalias eis fic eorum cui­
quorum tunc alteri non foret jus acquifitum , libet pcenas per nos infligi , prout nobis vide­
mifericorditer reft i tueremus, deletis inhabilita- retur , fic juftitia fuaderct.
tibus, notis infamix , fic quibufeumque cenfuNos igitur di left is filiis nofiris. Bandcllo ti­
ris, quas ob fua fcelera hujufmodt incurriflent, tuli S- Balbior presbytero, Ariminenfi , fic Pe­
poft pradiclum terminum fpe reftitutionis peni­ tro Marix in Cofmedin diacono , de Veneriis
tus denegata; ut fic pcenitentes reverfi , fic a vulgariter nuncupatis , cardinalibus , vivae vo­
nobis pie reflituti , ad faerx unionis efle&nm, cis oraculo mandavimus , ut ad portas palatii
quem mundus perniciofo fchifmate fatigatus ex- E noftri accederent , ut ibi per fe fic alios cla­
pe&at , nobifeum cum venerabilibus fratribus marent , fic clamari facerent , ut fi przdifti
noftris fanâx Romanx ecclefix cardinalibus olim cardinales, vel aliquis eorum , vel aliqui
traâandum fic perficiendum aftjftcrent.
aut aliquis pro eis vel eo, ibidem exifterent ,
Ac etiam attendentes quod, licet prxfati o- diâum palatium intrarent, fic ad noftram prxlim cardinales cum anticardinalibus fu i flent re- fentiam accederent. Et deinde prxdi&i Bandclquifiti, fic inftamer rogati , per ambaxiatOres lus fic Petrus, fan&s Romanx ecclefix cardi­
folemnes cariflimi in Chrifto filii noftri Sigif- nales , ad nos redeuntes, dixerunt, fe ad prxmundi illuftris regis Hungarix , fie dileâorum diâas portas acceflifle, fic ibidem per fe fic afiliorum Michaelis Zeno ducis fic communitatis lios clamafle, fic clamari fertile ; prout eis a
Venctiarum pluries, necnpn per oratorem di- nobis mandatum fuerat , quod fi iidctn olim
ledi filii Malateftx de Penfauro ad requifitio- cardinales vel eorum aliqui feu aliquis , vel anem dilc&i filii Caroli de Malatdlis , quate- liquis pro cis vel aliquo eorum, exifterent, di­
dam

»

71

C ο N C 1

L 1 υ

M

fSJKÏÏ’

'

7<

"ûum palatium intrarent, & ad noftram prae A damnabiliter incidifse , ipfofque fuifse & efse
Chris it fentiam accederent: ac retulerunt (e pnediâos privatos, & eos privamus quibufeumque digniolim cardinale! , aut eorum aliquem minime tatibus, honoribus', privilegiis, & gratiis, hec^
reperiffc, nec etiam aliquem pro eia vel ipfo- non omnibus terris, locis, fetidis, & bonis ac
rum aliquo. Propter quçd prrdidus procurator juribus, de jurifdiâionihus quibutcumque , quae
iterum petiit, prout prirpo petierat , & fupe- a nobis aut prstdiâa Romana ecclefia , vel quirius eft cxpfeflum.
sbuivis aliis eccleGis, aut perfonif ecclefiafticis,
Nos igitur prfefatos , Antonium dim- Pre
vel Romano imperio, fcu quibufvis aliis, quo­
neftinum diûum, Aquilejenfem vulgariter nun­ cumque titulo obtinent ; ipforumquc bona , dc
cupatum, Henricum olimTufcuh.ium, diâum jura omnia, fuiise,decise confifcata, dc ea conNeapolitanum, epifeopos , Conradum olim ti­ fifcamus ; ipforumque olim cardinalium perto­
tuli S. Chryfogoni , Militenicm , Jordanum nas detettabiies , & infames efse declaramus .
olim tituli S. Martini in montibus,de Urfinis, Et infuper omnes , dc Gngulos , qui praefatis
Petrum olim tituli bafiiicae xn. A poil olorum, olim cardinalibus, vel alicui eorum, juramento
Mediolancnfem, Joannem olim tituli & Crucis fidelitatis feu hcftnagii , aut alterius cujufcumin Jerufalem, Ravennatem, olim tituli S. Po B que obfequii debito, fubmiffione , obligatione ,
tentiana: , Laudcnfem , presbyteros , necnon vel paâo quacumque firmitate, vallato , prius
Raynaldum olim tituli S. Vitj in Macello, de tenebantnr adllriâi, abfolsimus, dc decernimus
Brancatiis, Baldaflarem Coffa olim S. Euftachii, abfolutos : ita quod nullus eis obedire , inten­
Odonem olim ScGrcgorii ad Velum aureum, dere , tel parere , nullus eis debita reddere,
de Columna, dc ttarum olim S. Angeli, pre­ nullus eis refpopdere extra judicium, vel io ju­
face fanâae Romanic ecckGe cardinales diaco- dicio teneatur.
nA , dc quemlibet eorum; de fratrum noftroMonemus infuper omnes dc fingulos patriar­
rum conGlio reputantes , prout funt merito , chas , archiepifcopos, dc epifeopos, dc alios cccontumaces; nec volentes nec valentes , falva cleGarum pnelatos, necnon quofeumque clericos
confcientia, tantam contumaciam , ac tot ex- cujofcumque gradus, conditionis,vel ftatusexicefsus notorios relinquere impuniios, in eofdem ftant , ne diâis olim cardinalibus vel alicui ipfoolim cardinales , propter hujufmodi contuma­ rum, contra nos, dc Romanam ecclefiam, vel
ciam , excommunicationis fententiam promul­ nottras, dc ipfius ecclefic jurifdiftioncs dc bo­
gamus , dc declaramus eos fuifse dc efse inobe- na, fervire vel adhrrere prxiumant . Quod fi
dienres, apoftatas, fchifmaticos , blafphemos , C (ecus egerint, eo ipfo excommunicationis fen­
perjuros, confpiratioois ,necnon ariolandi, falfi, tentiam , dc omnes alias pœnas , in fupradiâos
& Ixix majeftatis criminibus irretitos . Et infu­ olim cardinales infliâas dc promulgatas, incur­
per propter eorumdem olim cardinalium excel- rant .
Mafidamus etiam omnibus de fin gulis Cbriflifus, & dcüéla, dc alias fupradifta, declaramus
cos fuiise dc efse privatos , ac de novo priva­ fidelibus , utriufque fexus, cujufcumque flatus,
mus, omnibus officiis, dc beneficiis , dignitati­ ordinis , dignitatis, prareminentie , vel gradus
bus , atque cardinalatibus, dc eorum commodis exifiant, etiamfi regali , reginafi , imperiali ,
dc honoribus, i eos taoquam Kxreiicos decer­ feu alia quavis prxfulgeant dignitate, fub poena
nimus puniendos^
excommunicationis, dc aliis ceufuris, dc penis
Innovamus etiam'dc publicamus pnediâas de­ gravittimis, per nos imponendis , piout nobis
clarationes dc privationes, per nos Senisfaâas: vifurn fuerit, dc juftitia fuadebit.nc ipfis olim
in quarum prima praedictos Antonium olim cardinalibus, vel alicui eorum , contra nos dc
Przneftinum epifeopum , Aquilejenfem vulga­ Romanam ecclefiam , vel noftrasdc ipfius eccle­
riter nuncupatum , Jordanum olim tit. S. Mar­ fic jurifdiâiones dc bona , favere vel aherere
tini in Montibus,de Urfinis, Francifcum olim Dprcfumant. Sint etiam ipfi olim cardinales int<t. SS. Quatuor Coronatorum, Burdegalenfem, tellabiles, nec teftamenli habeant liberam fadc Conradum olim tit. S. Chryfogoni , Mili- âionem.* ad bona quoque aliorum , ex teftatenfem, presbyteros , necnon Raynaldum olim mento vel ab intefiato, nullatenus admittantur:
S. Viti in Macello , de Brancatiis , Odonem nulla fides, nulla eiscredulitas adhibeatur; fed
S. Georgii ad Velum aureum , de Columna , • teftimonio vel ut infames, dc indigni totaliter
Petrum dim S. Angeli, dc Baldafsarem Cofsa repellantur. Sit eis judicatus , dc cujuslibet al­
olim S.Euflachii,diacooos, cardinales, de fra­ terius officii publici exercitium interdiâum.
trum noftrorum confilio declaravimus privatos a
Et infuper ut prediftorum olim cardinalium
die tranfgrettionis praceptorum noftrorum, quae eo major fit confufio, quo ipforum cuJpss po­
fuit undecima Maji proxime elapfi, dc ipfosde tentius fuerint divulgatas.* omnibus dc fingulis
novo privavimus cardinalatibus, officiis , bene­ patriarchis, archiepifcopis , dc epifeopis , fub
ficiis, dc eorum commodis , dc honoribus ; io excommunicationis pcena, quam ipfo fa&o in­
fecunda autem declaratione dc privatione, qux currant , nifi mandato noftro hujufmodi, poftfuit xxvi i t. Septembris, de fratrum noftrorum quam ad eorum notitiam pervenerit, per noftras
confilio privavimus , dc privatos declaravimus Elitteras ipfi epifeopis vel eorum metropolitanis
omnes cardinales, primis fuperius privatisdcde­ direâas, paruerint in cfiê&u , diftriâe pncci»
claratis privatis , adhaerentes , dc participantes piendo mandamus, quatenus ipfi prslati rnfin­
in crimine, dc nonnullos alios, omnibus digni­ gulis eorum eccleGis, cum io eis major aderit
tatibus, honoribus, gradibus, officiis, dc bene- populi muhitudo, fingulis diebus Dominicis dc
ficiis. Et nihilo minus pnefente populi multi­ feftivis , per unum meniêm, Campanis pulfatis,
tudine copiofa, per hanc noftram fententiam dc candelis accenfis, dc demum cxtioâis, dc in
pronunciamus,decernimus, dcdeclaramus, prae- terram projects, per fe vel alios , diâos olim
diâos olim cardinales, propter prxdiâos exccf- cardinales publice dc alta ac intelligibili voce
fus , in peenas dc fententias in prstdiftis pro- denuncient jupse dc else excommuntcatos, inoceffibus Urbani VI. prxdeccfsortsnoftri conten­ bedientes , artpftatas, fchifmaticos.blafphemos,
tas, dc alias in talia perpetrantes, tam a ju:e, perjuros, constratores, necnon ariolandi , fal­
quam ab homine inflidas , dc promulgatas , fi , dc kcfe majefiatis criminibus irretitos, &
vocaanno

M„,.

.GREGORIOS

PISANUM

ROBERTOS

-ο

'7
Ψ Χη.
#
r. 1 d A ΓΜ U Μ.
IMPERAT.
7»
-jpios ut tales tamdiu faciant a Chrifti fidelibusA mus ultra ea, qua: oratores noftti, quos nunc~~-—
ANNO evitari, donee ad cor reverfi,fuofque recognoapud vos dAetis habere, expofuiffe amodb de- f
f'uo|cT[
·
CHRISn
,”o>;
■
Icentes errores, a nobis, vel fuccefsoribus noftris buerunt, etiam pnefentibus refpondere . Et ut
praefatarum
litterarum continentiae uberius lausRomanis pontificibus -, abfolutionis beneficium
fiat,ad ea quae tangunt particulariter dciccndemus.
.
meruerint obtinere.
Dicunt liquident in primordio, neminemciTe
Quod fii forte diâi olim cardinales, vel ipfo·
. nun aliquis, in mortis articulo, ab alio quam debere, qui non habeat Dei ecclefiam ,fubljto
a nobis vei fuccefsore ■ noftro Romano pontifice peftifcro fchiiqjate, uniondum intendere , & quae­
fuerint abfoluti : nihilo minus decernimus , & rere. & ejus pacem: & cum, Divina bonitate,
volumus, quod ipfi perpetuo careant eccleüafti- non fitis inferius membrum ipfius, nulla in re
ca fepultura . Et fi fupervixerint , volumus , debere vos enixe magis, atque diligentiori cura
quod quam cito commode poterunt, coram no­ laborare indicati»^ quam dare pro viribus ope­
bis vel didis fuccefsoribus noftris fe perfonali- ram tantae rêî .Conternamurcerte & laetamur,
ter repreientent, fatisfaduri & recepturi, prout quod nec infimi fitis, fed potentes pariter , fit
juftitia fuadebit. Alioquin,ne propter hoccen- fideles nofcamini, qt juvetis ut compleatur hoc
fiurz ecclefiafticte
· - ·eludantur,
■
■
. quod
* ipfi B fandum Dei defidertum, atque noftrum . Livolumus
olim cardinales in eamdern excommunicationis cite tamen & congrue, prout convenit, & ali­
fenteotiam reincidant ipfo faâo: & quicumque ter quam fuerint praedeceflbres ipli veftri, qui
eofdem olim cardinales , vel eorum aliquem , ad multa indecentia devenerunt .* & fi tot le­
fciencer prefumpferic ecclefiafticc tradere fepul- gationum vices, quot apud nos , Petrum dc
turse, ufque ad fatirfadianem condignam ex­ Luna tranfmifilTe dicunt, pro re ifta non pro­
communicationis fententie fe noverit fubjace- fuerint , dolemus corde tenus & affligimur.
re . nec abfolutionis beneficium obtinere me­
/ Sed oofeit Deus, & homines viderunt, tam
reatur , nifi propriis manibus ipforum, vel ipfius, cx veftris, quam aliis qui adfuerunt, fi vohint
olim cardinalium vel cardinalis , corpora feu veritati tuecè/e , quod, per nos numquam de­
æextumulent, & procul abjiciant ab eccle- fuit, nec remanfit. Et fi totfeiverunt FlorenoI fepultura .* & nihilo minus locus ille rum millia, quot proveoifle feribunt de νοβro­
perpetuo careat ecdefiaftica fepultura . Et nifi rum finium beneficiis ad hase trahi: benefciiis
predict olim cardinales fe correxerint a pratdi- vos, & ipfi qui fic feribunt , quod multo p'uais exceffibus & deliâis,fine alia citatione aut ra fuere'quefub illo nomine pro vcftra republimonitione, pcenas alias, quas pro nunc mife- Cca remanlerunt, fi illa modica voluimus ,& qux
ricorditer omittimus , imponemus eifdem, pro­ habuimus , efle converfa pro Urbis tuitione ,
ut nobis vifum fuerit, & juftitia fuadebit. Nui. quam non potuimusnropterea defenfare, negledis etiam indtgentriF propriis, quas portavimus
Ii ergo, dtc.
Dat. Arimini xtx. Kal. Februarii, pontifica­ pro tradatus unionis profecutione , quam faci­
tus noftri anno III.
mus tam ferventer, omiliis omnibus cum ptoftratione perfonr, quam & in edatis ardore ,
XIV.
& in hyemjs glacie, omni fubmifimus periculo
GREGORII PAPÆ EPISTOLA
& jadurx, deferentes propria, dc cum eviden­
Ad Florentinos.
tia perianalis diferiminis , non femel, fed plu­
ries per aliena viatoris more vagantes , dc inApologiam apud eos fuam inftituit.
caflum hucufque, malignorum operante verfutia, quam noviftis.
Grsgorius , &c. dilciiis filiis nobilibus viris prio­
Nil valuifse dicunt exhortationes, dc preces,
ribus artium,
vtxilliftro jufiitiu populi
& oblationes faâas nobis dc Pifana , Florenti& commuais florustiu, fulutcm , &c.
Dna,dcaliis civitatibus, oppidis veftris, dcc. Ex­
hortationes ipfas equidem atque preces admifiMnis catholicus fidei Chriftianc aelator mus , et habuimus gratas fingulariter ct beni­
quantum teneatur pro fide Chrifti,& fa- gne , et, quantum in nobis fuit , valuere con­
cne unionis dulcedine laborare , nec debet nec
tinue , et valerent fempey in omnibus poffibilipoteft, fi fan® mentis cxiftat, ullatenus igno­ bus et honetlis. Sed qusc de veftrarum civitatum
rare.* cum & fidei documenta exhibeant , & oblationibus tangunt, quomodo fuerint, ut alii
tpfa natura, unitatis amorem in cunâis ani­ intelligant, expedit aperire. Cum enim dt pro
mantibus etiam reprefentet. Proinde cum nunc vincia noftri patrimonii difceffimus, et in Tu·
de re tpfa litteras patentes , dilediflimi filii , fetam declinavimus, doq volentibus jam corru­
habuerimus per manus unius , qui fe veftrum ptis noftris, qui tunc erant, cardinalibus, per
dixit cfse curforem, fub veftri prioratus officii viam Lombardi®, ut deliberaveramus, tranfire,
nomine, veftrorum pnedecefsorum tempore da­ et appropinquare Saonam pro re ifta fanda per­
tas, licet eorum gefta & foripta in hac mate­ ficienda , fi potuifsemus : ad voa mifimusetquxria potuifseot & debuifsent , prout vos ipfos fivimus inftantiffimc Florentiam, vel in alia cx
nofse putamus, non ita inhonefta tranfire: at­ E veftris terris nobis magis grata, et faite accom­
tamen placide accepimus & libenter , ac ipfa- moda, receptari, difpofiti ex tunc, cum Alt ifrum contenta perfpeximus diligenter , cum ml fimi gratia , proteftioni communitatis vcftra;
vere gratius poflit noftro praefentari confpedui, principalius inherere. Et refponfum fuit, non
quam de re tpfa tradari cum modis & mediis, pofse, nec velle, fi pars adverfa non veniret.
per que poisit non infici, fed perfici, ficut o- Èt nos ut veniret inftitimus totis viribus : eaque reculante, non valuimus habere. Perrexi­
ptavimns femper, & cupimus tota mente.
Et ut fic firmiter videatis, nulla recognofcen- mus Lucam,etcum gentibus veftriset per terras
tes erronea a di ledis filiis communitate veflra veftras, fidenter et domeftice, quanuim icitis.*
catholica, led a quibufdam civibus minus quam et dum Luce efsemus, vcftra femper loca qusdebita commotione dedudis, quos in meliorem fivimus,etut pars adverfa conveniretnobifeum
fpiritum reducat Altiflimus; dc defiderantes, ut in Pifij, fecimus pofte noftrum. Dumque elsepiediximus, exitun^ bonum rei.* pon tardabi- mus in ftriâiori traâatu, adverfarii ipfi para­
runt

O

79

CPIC™IUS

CON CII
;
.

1
.

II
U

M

ROBFRTVS
IMP»KAT-

8°

vias pergere indircftas, fic (prout
—1ÜCH infidias conica Urbem; & contra perfo- A fovenda
Christi n'm no^r*m rttam confpiraruot : ut fic ati- apud nos notorium effe conflat ) civitatem ip·
«<«>.
quos ex iphs tunc catdinaltbus noflris, contra (ant con. efferunt eifdciu per viam baliz Pilanos eiiani aJ inyicctn conlpirairtibus , lubira- ni -ad hzc totaliter impertinentis , nifi forfan
x xerinr a nobis, qui contra .precept a noilra Pi­ pertinens (ada fuerit , prout fertur , pro obfertas perrexerunt , ut uoibs, per aiiquos ex ve- vatione fic exeeutione promifllonum, qui de
(Iris duili, qui tub union o' cotore talibus in­ iubtrahenda obedientia nollra facta fuifle di­
tendebant , ut tamen credimus, przter fic con­ cuntur, quando cum gubernatore Jaouz fuit
tra mentem commumiatis vefliz. Fecerunt au­ conventum de habendo dominio civitatis Ptfatem lie, quod . ubi nos cum nothis minimum nz . Multa autem cum przfahs civibus veflris
locum ex vetitis non potuimus habere, ipft in ipla conceflione civitatis Pifauz fic concilia- conlpiratores & fugientes a nobis Pilas obti­ bull offerts, minus quam licite interventa, nov
nuerunt , & cum parte adverfariorum in ea lumus aperire.* qyz tamen communitati veflrz
poftea (e junxerunt Quantum igitur ifta con­ non credimus fore ignota. Non fuit hzc performia fuerint oblationibus, quas tam amplas fe vera lio bona : longe przfbntior fic Deo acfadas inquiunt & (inceras, quantum boni ca Bçcptior exlitiffet accelerata peccati correctio.
Dicunt poll hzc, ad nos miiiffe, ut ad prrritali convenerint, qualeque przpaiatorium fue­
rit unioni, quod a divitione & Icandahs in- fatum conciliabulum aflentiremus accedere. Quod
quantum ablurdum fuerit atque fit, judicet ipchoaffent, prudentia veflra judicet.
Sed his miliis, quz vitia non fuere erroris, (e Deus, fic vcftrarum confcientiarum maturi­
veilrz univerfitati, ut credimus , per antea tunc tas velit juflo judicio intueri : poflquam ipft
non nota: veniamus ad alia, quae littera: ipfie agnofeere noluerunt, eum evidentitlimis ratio­
didant , ubi ajunt Icriptum elle, non qui coe­ nibus monflraretur, omni jure omnique zquiperit, fed qui pcrleveraverit falvum elle, ficob tate improbum fic deteftabile illud effe. Sed efid iuum habuiffc confiliutn a dodoribus dc ju­ (e debebat, quod pollea tempore fuorum in of­
niper itis & timentibus Deum , fynodum fpeda- ficio fuccefforum , qui viri modefliffimi fuere,
rc ad illos qui olim cardinales tuere, & alios ad preces fic inflantia* cariffimi in Chriflo filii
a jam diu pro ichiftruticis & haereticis condem­ noftri regis Hungariz illuftris, fic di ledorum
natos, fic pro illa Pifas conceffifle eifdem . Re- filiorum ducis fic communitatis Venetiarum,
Ipondeant qui talia feribunt, fic qui tunc in fic fubfecutione Caroli de Malateflis, annuerivtllris magiilratibus pixfuerunt, qui fuere do- ! mus loca mutari, fic in uno loco communi ,
itores, fic qui ifti fuere periti fic timentes Deum. libero, fic (ecuro , effe cum eis, ut fic ex uFuerunt perditionis filii, ille olim Aquile/en- traque parte fieret facrum generale concilium.
■χ
fis, fic alter, qui appellatur deTurejo, fic Bal- Quod licet in auribus veflrz communitatis, ut
daffar Coffa , qui Antonium dc Butrio fic Pe­ fertur, confonum videretur: illi tamen repro­
trum de Ancharano, dodores hio jugo ftihmif- bi renuerunt, in fui ccnciliabuli obftinationc
fos, metu przmiferat, contra fuam confcientiam damnabiliter perfidentes. Quamobrem dicunt
autorantes. Qui Antonius, que dixerat fic feri- ipft vcflro officio ptzcedentes, per litteras eo­
pferat, revocavi; in mortis articulo, ut fideli­ rum przdidas, exhortatos a multis obedienter nobis confiat. Fuerunt fic illi, olim Medio- tiam nobis tollere, poflquam non volebamus
lanenfis fic Ravennas, qui fedudi fum , fic fe- noftra juramentr , vota , fi; promiffa fervarc,
cuii Baldaffarem pratfatum, tamquam mali ca­ nec aliquorum partes audire, ob id convocalput · Fueruntne illi confultOres , qui contra Chri- le prxlatos, tnagiftros fie doâores, religiofos
fium Domini convenerunt in unum in civitate fic alios fandos viros, degentes in locis fuz
veflra Florenti» de menfc Augulh proxime prae­ diiioni fubjedis, & cum eorum confilio obeteriti , dum pro coociliabulo ipfo, quod (yno- Ddtentiam fublraxiffe: prius tamen ad noe mifdum vocant, Pifas obtinuerunt , pro facro ge­ fo uno egiegio fie perinffîmo domino Stepbanerali concilio per nos indido die fecunda Ju­ no Bonaeurfi oratore fuo , fic in nihilo profi­
lii praecedentis ad fefium proximum Pentecoftes, ciente , fic cum conditione, fubtraffionem ipfi potuiflent, impediendo : non verentes, in fam feciffe , quod non ante fextum fic vkefitempore , ut in aliis, fallo uti, fingentes prz- mum diem przientis mentis Martii locum ha­
fatum conciliabulum xv.Maii pofuiffe celebran­ beat : declaraffe quoque , quod fi infra hoc
dum in Pifis, cum didi loci conceffionetn , ut tempus volumus ad przfattim concilium accedidum fic manifefiumefi, circafinemdidimen- derc, nofque libere fic fpunte determinationi
fis Augufti tantummodo obtinuerint ■ Quam uti- illius conciliabtih fubmittere, atque quod de­
nam non habuiffent ! fie modo forfan res effet terminationi przfatte flare nos obligabimus ',
vel fi decreverimus infra przfatum xxvi. diem
meliori unionis difpofitioni propinqua.
Quare cum ab ambaxiatoribus noflris, qui per nos vel legitimum procuratorem noftrum,
tunc Florentiz erant, quorum unus adfuit inter cum pleno fic irrevocabili mandato ad przdialios, vir ftngularis fic dodor eximius diledus da, renunciare papatui in manibus przfatofilius noder Petrus Mauroceno, tunc notarius Erum damnatorum Pifis exiflentium, quos car­
nofler fic modo luis meritis diaconus cardinalis, dinales appellant , aut alterius cujufcumque
dare oftenderetur eis omni ex jure contrarium, (peciale mandatum ad przdida habentis ab
exaudire noluerunt ? Quare fic cives veftri pro­ eis, tunc in illis c a G bus fubtradio ipla perin­
prii doâores fic magiflri, tam religiofi , quam de fit habenda ac fi non fada effet : ad prz»
(«culares, in opinione zquiffima cum noflris dida nos orantes fic obfecrantes, cum oblatio­
oratoribus concurrentes , recufati fuere ? Quare ne falvi enndudus pro nobis fic foeietate hoprscclara confilia veftri populi veflrique commu­ nefla, ad didum conciliabulum accedendi. Er
nis noluerint admittere, dum negarunt przfla- hzc eft fumma ad contextum fcuptionis illo­
reaffenium , magnum cpgnoicentes errorem tam rum veftrorum in officio prerdeeeflorum.
Ah pater omnipotens! unde tuis creaturis,
de conciliabulo ipfo, quam de conceflionecivi­
tatis Pilane ; ut fic illos rutic przitdes veflros quas de nihilo facis, piziumptio talis fic tan­
ta
eft, quod in fedem tuam fandam, quam
oportuerit pro (ua fic praefatorum malignitate
piu

1

βι

,

crecowus

MS A NU M

.

·*

'pro ipfis confervandrs, & fatvandis, conftitul-A tacere oportuerit, immo & alium ex eis, qt»i'
ANMO
fti in tenis, non timeant inforger» tam pro­ iaefre nohut , ut afleritu» , defecere civita­ ANNO
CHFUST.T
CHRISTI
terve ? Unda aft, quod calumnias ίς fallacias tem7 luntoc ifta liberi concilii oftenhva? non
•sc>
faciant «nte te, qui omnia praefentia habes ? certe. .
Dicunt prefatum Steph.inum oratorem fuum
unde, quod non erubefeant tuatmajeftatis no­
num , in fzculo ifto tam Julciler iuftitutum, piarmihffe. & /»il protuifte: cum & ipte a-noimpellere & velle ducere vult monftrum? Par­ bis non nili ardentem noftrum ad unionem
ca, parce cis mifericorditef , Λ ignolce', ora­ afleftnm potuerit repoitaie, & deferre, per
mus’ fuppliciter, & fuccurre : nc pereat grex oratores ipfos noftios quos aéhiahter nunc ha­
tuus , pro quo tu mortis patibulum ^olerafti . betis, nos debite relpuntuios. Sed in hoc , pro­
Et vos, filii dileâtft'rmi, ab infimis cordis pe­ ut in aliis, le gefterunl, cum oratorem ipluin
netralibus exhortamur, ut factes vcftra.s verta­ fuum poll diftam eorum congrega tonem miietis in czlum, corda veftra figatis in Domino, runt , & trium dierum terminum nobisdarite
nec veftrorum prsediftorum in officio przdeccl- certtnt ad retpondendum eidem. Litteras i Io'
remix datas die qua hinc orato: ipte diicellit,
forfim veftigia imitemini, qui dicunt convo
CalTe concilium ad fubtrahendum obedientiam B poftea tranfmifeiunt , ptxceptonas ,& lub gravi
apoftolic» poteftatis, pro damnatorum obfti- bus poenis minatorias lubditis fuis m noti acunatione ruenda , quam dcbuitlent, & deberent , ■ ia exiftentibus, fi c veftigio non duccJercnt.
Ambaxiatorrm ipftim dicunt tn! protuifte , ctim
reprimere penitus & opprimere.
Przfupponunt nos nolle juramçnta, vota, adhuc relpontum nonhabuiflfent a nobis: quod
& promitTa noftra feivare, faliuin totaliter af­ habituri tamen erant; ut habuillis , minime
firmantes: cum & vota, & juramenta.„ & pto- cxpe&arunl ; fiqur illud , ut debet, admittitur,
rpifla famper voluerimus & velimus , & in fu­ proficuum utique valde eut, èc ianfti operis
turum continue intendamus integraliter obfer- perfeftivum. Sed ut nullus cx aflibus luis ab
vare, & mortem pot-ius tubirc vellemus, quam altero difereparet, fecerunt iptus m omnibus
defiftere ab eifdem. Laudes Altiflimo , qui hanc conftmilcs, & conformes ad obedientiamet:.<m
firmitatis gratiam nobis indulget. Et firmum lubti ahendam .· licet paium reflaverit iubtrahoc teneatis, & tenere pofiunt qui verum di­ bendum , cum przceptum fuit ab eis , litteras
ligunt , non ut illi , qui ajunt de fuo domino apofloheas non Urvari, & introitus canom.os
convocaffe concilium: & ialtem folum de fua interdici . Solum iupererat atque reftat nomen
ditione vocaflent, ut prztcndunr. Sed ut alii C papatus , circa quod principaliter cum promit­
te iant, qui a longe diftant, cum vobis, qui lionibus & paftis abhorrendis, illis velitis ci­
vidiftjs, dicere non fit opus; quare & de Bo­ vibus bene notis, omnis eorum allutia mali­
nonia nobis fubiefta, fed occupata tyrannide gnatur , & protfatorum leproborum ambitic^
per principaliorem unionis hofteni & pacis Bal- tendit, non rclpicientium unionem, net quiddatlârem ptxfahtm , convocarunt generales quam, dummodo id fibi valeant quxrcie quo
illos Pisedicatorum , Minorum, & Carmeli ta­ vis modo. O ca*ca cupiditas? o cupida rabies
rum , ac fequaces ipforum privatos, & jufto o infana fragilitas hominum non verenlium
Dei judicio tam per proceflus noftros , quam Dei fedem offendere, ut illam condemnatione
aliorum praedeceflorum noftrorum fummorum Jtlerna fibi valeant vendicare ! procul vçre tunt
pontificum, condemnatos, propter confpiratio- ipfi a nobis, qui illam graviter aftùmpfimus,
nes & conjurationes ac lacrilegia contra nos * & folum Det timorem & amorem, ejus nu
commifta per cos? Quart. & alios quofeum- tu percepimus clcdionem nuftram concordi- obiuL
qu«, & undecumque potuerunt habere, nobis ter & fpontanee fadam e(Te, cepimus onus
infeftos & rebelles? quare & illos reprobos, iftud cum intentione & aviditate intentillima
Aqutlejenfem, & deTurejo, & Mediolanen F>unionem & pacem dandi populo Chrifliano:
fem, fecerunt przfides inconcilio, & dileflum ad‘ que fuper omnia apud Deum noftrum con­
filium noftrum Lucam civem vcftrum ibidem tinue & itncere retinemus intentum.
El ob id pratdiftos noft ros ad przfemiam
exiftentem, presbyterum cardinalem , & apoftolicæ (edis legatum, noluerunt admittere, fi- veftram mifimus oratores, tria habentes a vo­
cpt ptius receperant, & honoraverant in luo bis principaliter procurare . Primum, quod nodomino, ut cardinalem pariter & legatum? flra veritas , noftraque juftitia , immo Dei ,
Quare, fi concilium, prout decet, liberum ef- locum habeat apud vos plulquam malignitas
fe volebant, vexillifer ille juftitiz prima dic adverfantium. Secundum, quod inobedtentiam
furrexit in principio , dicens , przmitfo aliqua- velitis evadere, & in catholica fide & debita
li libertatis colore, deliberatum elle per domi­ obedient!» prcftatione perfiftere : cum non ho­
num Florentinum nullis bullis domini papx minibus, fed Deo vrvo & vero impendatis.
Gregorii obediri fub eorum dominio, five per Nec credatis quod h»c quzramus ob aliud,
privationem , live pef deceftionem prxlatorum quam ob fuam reverentiam , & falutem veftram,
client, fit adhuc determinatum nullum dena­ & aliorum confideratione fidelium, pro quorum
rium domino papx Gregorio portart per col-E etiam interefle tenemur & inflilimus plulquam
leâores de jurifdiftione ipforum ? Quid aliud
". noftro.· ne principes & magnates, communita­
Eoe erat, nifi fuadere omnibus, obedientiam tes & univerfitates, & exteri obedienti» n<>nobis totaliter fubtrahendam ? Quare & ad ftr», taliter videant cum Gallicorum gloria fe
hunc finem die fecunda cancellarium fuum in delufos, & exemplum perpetuum dimittaiur in
introitu conciht fecerunt dicere qur dixit, & terris taliter dc tam graviter excedendi. Ter­
poftea per dominum Laurentium de Rodulphis tium & ultimum eft, quod non velitis no­
in publico etiam allegari7 Qpare & illi tres ftrum fa nilum propofitum perturbare , led ju­
viri Dei, qui feli reftiterunt , & pro veritate vare, ut tenemini & debetis, & advertantes
noftri dixerunt, etiam uno ex eis pro juftitia illos inducere ad locum tertium, communem,
moaftranda ulque ad ignis introifutp fe offe­ liberum , & univerfale concilium cekbtare, &
rente, fi qui· ex contrariis voluiflet intrare, pacem ac perfeâam unionemdare, quam cupi,
compulfi fuerunt & mipis attnii, na ut cos mus & fpciamus. Neque putetts, quod de loF
co
Cvxtl. Central. Tom. XXVII.

cregortos

CONCILIUM

«4

—’——co tertio dicimus’ dilatorie interponi. Parati A miferaot, & juramento firmarunt, ut fi quis—--chrTst1 Iu®us, prout ab ipfis oratoribus noflris etiam
eorum in fucceflorem didi dementis eligere- ^RJST
,
, , .
. - . CHRISTI
dtbuifiis habere, nos virum eligere Deum titur,' prolequerctur extirpatiooem fchittnat»
“* , dc
unitatis
vinculum
in
Dei
ccclefia
,
etiam
ufque
mentem, pacem amantem, fchifma odientem,
eundis rcipcQibus unionem facratiflimam ad renunciatipnem lui papatus inclufive, fi ma­
. procuran'cm, qui pro parte noflra locum eligat jori parti cardinalium eorumdem pro bono unio­
lupradidum, fi ad idem poteflisadverfatiospro nis expediens videretur: ur in quadam cedula
eorum parte deducere: quod recufare non de­ fuper prxmiflts faâa, dc fubfcripta manibus ipbent, fi pacem & unionem, quam ore praedi­ lorum cardinalium, plenius continetur.
Hxc autem ipfe Petras non foium una cum
cant, corde gerunt. Velit igitur , quidquid per
veil ros adum fit in praeteritum , devotio ve­ exteris unanimiter promifit, dc juravit : verum
lli a, quam per illas itriâiores dc magis pias, etiam in verbis fuis afiediooem ac follicitudiquas poflumus atque icimus, oblectationes in nem , erga unionem per hanc viam habendam,
Domino requirimus: dc monemus, his noflris ardentiflunam oftendebat. Ex cujus aflertione
juilis defidetiis ad tantum bonum perficiendum, dc verbis, cardinales prxdiâi, qui tunc pro
juxta ipem dt fidem noflram, reddere vos con­ Beleflione celebranda convenerunt, potiflime in­
formes. Et fi nulla caufa alia vos inducat: fal- vitati dicuntur ad eleâiouem dc pertona ejus
i<-m moveat illa Divina, qux fuperomniaefl, faciendam: credentes proculdubio, quod ea qux
ore dc labiis prasdicabat, etiam corde dc ope­
bonitas dc majeftas.
Dat. Arimini, iv. Id. Martii, pontificatus re cum finceritate exequeretur. Sed prxfatus
Petrus, dido Clementi furrogatus, licet ftatim
noflri anno III.
rebus adhuc recentibus iterato promiferit dc
juraverit illa obfervare, dc per varias mundi
X V.
partes verbo notificaverit dc feriptura, fe pro
n ALEXANDRI P A P Æ * V I. bono unionis eflê omnino paratum rcnunciare, adverfario fuo pariter renunciante : tamen
paulo pofl, honoris faftigio dc dominandi cu­
DIPLOMA,
piditate alkdus, ac retrorfuin converfus, pri­
mo paulatim tergiverfari, deinde aperte con­
Qtï Pifar.i concilii ail» confirmât.
tradicere , dc fine ullo velamine impugnare
RErum omnium fumjni ac providi ordina-Cviam ceflionis incepit, omnefque exofos habi­
tons, domini noflri Jcfu Chndi, vices, te, qui de hoc audebant fibi facere mentio*
quamquam inluflicientibus meritis, gerentes in nem . Angebantur miferabiliter cardinales prx*
tert.s, exemplo cius invitamur, ut de fuprema fati, fe & commodum Chriftianitatis contra
3,'oiioiicar dignitatis fpecula, ad finguhlPorbis fpem fuam ludificari, atque decipi confpicienpaties, noflrz confiderationis scietn exterfden- tes. Sed tantus erat imminentis periculi ter­
tes, ad ca potiflimum , per qur ftides catholi­ ror, qui in adibus atque verbis tam ipfius Pe­
ca roboretur, ac hzrcles & fchumata procul tri , quam aliorum quorumdam intrinfecorum
sb ecdefia depellantur, ac illa,\qux ad hoc ejus proferebatur, ut alii ex eifdcm cardinali­
provide fté folemniter gefla funt , α^-pro fslute bus ori fuo filentium imponere, alii qui libe­
Chrifli fidelium execution! debits demandan­ rius de hoc locuti fuerant, comminat i onum
tur, opem atque operam, proutnoflrum requi­ metu, interdum a confiliis, & ab ipfis Miffarum folemnibus, non petita licentia, nec ex·
rit oflicium, impendimus.
Sane dudum, videlicet anno Dominiez In­ pedato fine , recedere, alii ex ooflra civitate
carnationis milkfimo treccntefimo feptuagefimo Aveniooenfi, in qua idem tunc Petrus drgeoctavo, in Romana ecclcfia, hofte humani D bat, fubito abire, ob timorem captivitatis dc
generis procurante, gravis d( peflilens nimium carceris, cogerentur.
Nec foium cardinales ipfos cootempfir, ve­
exorta ftiflura, magna populo Chrifliano infra
breve tempus attulit detrimenta: totaipfiusec­ rum etiam principes & dominos temporales,
clefix fabrica per illam in duas partes divifa , qui ad hanc viam iplum exhortabantur : inter
quarum uni quondam Urbanus VI. in fua, dc quos cariflimus in Chriflo filius nofler Caro­
alteri quondam Clemens VII. in ejus obedien- lus rex Francorum illuilris, quo majori auâotiis nuncupati , eodem tempore ut Romani ritace iplum Petrum, ad ea, qua pramiferat,
pontifices przfidebant ; Urbanus quidem in Ita­ obfervanda induceret, di ledam filium nobilem
li.., Clemens autem prxfatus in Gallia, fibi virum Joannem Bituricenfem, & quondam Phi­
iedem, adhzrentiumauxilio, vendicab&nt. De­ lippum Burgundie, patruos , ac Ludovicum
inde ipfis duobus contendentibus ab hac luce Aurelianeniem, germanum, duces, cum nota­
lubtradis, quondam Bonifacius IX. Urbano, bili comitiva prxlatorum, ac magiftrorum in
dc iniquitatis alumnus Petrus de Luna olim theologia, & juro doâorum, & aliorum infiBenedicius XIII. in eorum obedientiis nuncu­ gnium virorum, oratores ad eum tranfinifit.
pati, Clementi przdidis, ac etiam poflea Bo- Qui cum ad unionem CLiAianonun ex parte
mtacio przdidu vita fundo, quondam Inno-E
1 ejufdem regis iplum Petram hortarentur, fic
centius, qui VII. ac domum etiam ipfi Irfno- viam ceflionis, tamquam breviorem & necefcentio, infra pauca tempora fnblato dc medio, fartam, prxferrent , dc non foium promiffioperditionis filius Angelus Corario, qui olim nes dc juramenta ab eodem Petro nuper fuper
Grego'ius XII. nominabatur, in hujufmodi obe- hoc fafta, fed etiam verba .ipfius allegarent,
dienttis fucccflerunt . Sed cum dido Clemente qui legatus exiflens in Francia, quibuUam ex
vita fundo, ageretur, ut alter in locum ejus prxfatis ducibus, & aliis notabilibus viris di­
fubrogaretur : cardinales de obedientia ipfius xerat , fore neceffarium dc expediens, ut per
Clementis, de quorum numero tunc erat Pe­ viam mutvx ceflionis finis fchifmati imponere­
trus de Luna przdidus, ad extirpanda diferi- tur: ac etiam ipfi cardinales tunc fimul ob
muu generals incommodi, quz ex fchifmate prxfentiam ducum congregati, banc viam cefhüjuimodi continue pullulabant, ad invicem pro- bonis expedire pro bono unionis afferment,
dc de

O
ANNO
CHM.BTI

“E0»!""

PISANUM.

Ï2SI?

e«

& de hoc fibi fupplicarent, & quia fupplica-A credebant , prxordinati* , ad elettionem pro· ..............
tionibus , fic rationibus nihil
- L . proficere
_„e
poffc
cefl-crunt> Et qUia paulo poft per experientiam
videbant, in vim promiflionis, fic juramenti, manifeffum iuit , quod ilk , qoc tunc ditti
eumdem Petram foleaaniter requirerent , ut cardinale* circa unionem confequendam ordi­
per viam ceffionis pacem ecclefic prolequi vel­ naverant , non fatis adverfus malitiam & cu­
let - prefatus . Petras calcato pudore, fic do­
piditatem hominum valida fuerant : propterea
minandi cupidine obezeatus, expreffe facere tpfo quoque Innocent» , qui diâo Bonifacio
denegavit.
furrogatus fuerat, infra breve tempus vita funDenique ne fingula (quod nimis prolixum tto , i idem cardinales , antequam ad eleâio­
foret) confettemur, hanc viam ceffionis per nem procedere vellent, magno telo unionis invarios regum fic principum oratores fibi propo- dutti , difpofuerant ad fortiora remedia pro
fitam, per fe improbavit, fic per alios ejus in. pace fic reintegratione Chriftianorum manus ap­
trinfecos fecit publice impugnari. Ac tandem, ponere . Itaque prxfati cardinales , inter quos
ut omnibus fpem de illa percideret, per fuum etiam diâus Angelus Corario erat, in palatio
cooEeflbrem in ecclefia fratrum ordinis Przdi- papali
r_f_ _____
___________
,, _____
o_._
Romas apud fanttum
Petrum
ad eligencatorum Avenione fecit publice prxdicari, quod B dum fuccefforem tunc itlfimul congregati, uniipfe potius pateretur mortem, quam hujufmo- verfaliter finguli, & fingulariter univerfi, una­
dirviam quomodolibct acceptaret. Quin etiam nimiter fic concorditer promiferunt , jurarunt
caMinalibus przfatis aliquando in fua praten­ ad invicem, ac Deo, beatz Virgini , fan^iftia conftitutis idem Petrus affirmavit, fruftra que apoftolis Petro fic Paulo*, fic toti cxTeftt
/ibi de hoc mentionem fieri, quia ipfe num- curi* voverunt, quod fi quis eorum in fuccefquam illam viam profequeretur, etiamfi adver- forem didi Innocentii foret alfumptus, pro in­
farius renunciare vellet, fic quod numquam fé­ tegratione Chriftianorum, renunciaret effettuadérée inter cardinales in eodem fcamno: pro litcr juri fuo fic papatui , fi fic quatenus dittus
hoc evidenter offendens, fe de ftatu fuo, non Petrus, aut ejus fucceftor , qui effet pro tem­
de unione, fic pace Chriftianorum , prout facere pore, fitniliter renunciaret ac cederet juri fuo,
promiferat fic juraverat, cogitare.
five decederet, dutnmodo ipfius Petri cardina­
Ob hzc igitur petjuria, perverfitates, fic er­ les cum ipfis cardinalibus ipfius Angeli vellent
rores, eidem Petro obedientia in regno Francix taliter convenire fic concordare, quod ex ipfis
fubtratta: cum per aliqua temporum curricula hinc inde fequeretur canonica elcâio unici R.ohujufmodi fubtrattio duraviffet , ipfe tandem _mani
____ r
__ ____ ,, quodque ad creationem __
_
pontificis,novofuos defettus aliqualiter recogoofcens, per in-Crum cardinalium non procederet . Ac etiami
ftrumentum publicum, quod fere ad omnes re- multa tunc exprefla
~ promiferunt fe faâuros, fic
ges fic principes fux panis direxit, viam obtu­ cui at uros in hac parte , omni dolo fic fraude
lit mutux ceffionis, adverfario cedente, mortuo, atque mala interpretatione ceflantibus . Et fic
velejetto. Promifit etiam dittus Petrus in eodem quilibet ipforum juravit corporaliter, manu tainftrumento,quod ad congregationem, fynodum, dis facrofandis evangel iis coram fe przfentiavel concilium, quod inde teneri vel celebrari liter prxientatis, fervare , adimplere , ac execontingeret pro unione ecclefix, ipfe accederet. qui ; quodque a didis promiffione , voto , fic
Et per hujufmodi oblationem, ficaltas quaf- obligatione, ac juramenti prxftatione, fic ejus
dam confiderationcs, fuit tunc eidem Petro obe­ obfervatione , ac omnibus fic fiogulis fupradidientia reftituta . Credebatur enim, quod illa qux ttis , nullus eorum abfolutionem peteret , feu
verbo obtulerat, fatto adimpleret. Sed exinde con­ impetraret, per fe vel alios , nec impetratis aut
tinuata perjuriorum ferie , non magis poftrerna, impetrandis uteretur , fic fibi forte concedam
quam priora ejus promifla fervavit. Cumque nullatenus acceptaret , nec data poteftate per
poftmodum ad Bonifacium prxfatum fuos di­ ipfum · alterius faceret fe abfolvi , feu etiam
dau poirltic
ttos Petrus mififfet oratores ( quibus tamen, Deum aliquo fecum difpenfari , fed vellet ditto ce literi, per
quid daret in mandatis, quidve illic facere aut vinculo ^emanere perpetuo obligatus
;. quodque
„
.
.
ipi-.m f».ttrattare deberent, cardinalibus przfatis tenuit ad majorem certitudinem , &
fic firmitatem pr«prz- »*< fesUUoccultum) atque ipfe Bonifacius intra paucos miliorum, quilibet eorum teneretur fc fublcri- vi. Hdies, poflquam ditti oratores ad eum venerant, bere manu propria omnibus fie ûogulif inftrudeceffiffct : cardinales, qui eidem Bonifacio ad- mentis exinde conficiendis ; quorum quidem inhzfcrant, dittos oratores tunc etiam Romx ftrumentorum , quilibet eorumdem cardinalium
exiftentes requiri fecerunt , fic reduifiverunt, unum, vel plura haberet valere , pro ejus ar
quod fi a ditto Petro mandatum feu poteffa- bitrio voluntatis.
Quibus quidem promiffionibus, juramentis ,
tem habeant dc via ceffionis offerenda , hoc eis
notificarent, quia ipfi cardinale* difpoGti erant votis, ut praefertur, emiffis, idem Angelus tunc
in eo cafu ab elettione cellare ; fic fi de hoc ditto Innocent» furrogatus, promiffione» , jumandatum non habeant, quod mitterent fuper ramenta, fic vota hujufmodi, etiam poft eamhoc ad ipfum Petrum, fic quod ipfi intendebant dem furrogationem immediate , ac deinde in
in elettione iuperfedcre, fit expettarerefponfum : ejus
__ _________
___________________
conGftorio ogenerali,
ratificavit fic_______
renovaprxfati oratores fe nullum habere mandatum^ vit, alios increpando, qui cum pacem fit uniodc ceffionis via offerenda, fic quod pro hoc nem potuiilentChriftianitati
"
pntftare, neglexe­
mittere nolebant ad dominum fuum, refpon- rant.- ac litteras fuas, uti juxta tenorem ejttfderant ■- quoniam ditta via ceffionis bona non dem inftrumenti tenebatur , ad eumdem Petrum
erat, ex quo non iolum evidens, verum etiam direxit , per quas prxditta a fe promrffi , fu­
palpatum fuit, ipfumPetrum ad oftentationem rata , fic voto firmata notificavit, viam ceffiodumtaxat, non ad aliquem unionis effettum, nis offerendo, ac ipium Petrum requirendo &
oratores przdittos in Italiam tranfmififfe.
invitando , ut pro pace fic unione ChriflianoPoft haec igitur dittorum oratorum refponfa, rum iis oblatis annuere vallet . Quod tandem
quz tergiverfatienem ditti Petri maxime dete­ ipfe Petrus , poft longam inftantiam fuoram car­
xerunt : cardinales przfati Rome exiftentes , dinalium, infuper hoc* quodam nuncio e jufdem
quibufdam quz ad unionem habendam utilia Angeli requifitus, tanquum vulpes aftuta , verF x
bo
Cmcü. Gntrek Tom. XXVII.

87

CONCILIUM

"SKI?

««

‘bo tenus effecit: fic deinde per fuas litteras ad Artum Petrum cum fecrcto nuncio dirti Angeli,
ANNO
prsfatum Angelum tranfmiffaa , verfa vice in-■ traherentur
*
colloquia, ac relut ex compofito ad
CHRISTI
vitavit eumdtra ad profecutionens unionis , ac vexationem At fcandakim Cbt iilianitaiis , invife paratum cedere verbis obtulit : licet ex cir­ cem confphantes, fic fe habebant, ut qnod unus
cumflandis evidentibus comprehendebatur, quod offerret , alter ex oppofito denegaret.* ncc ullo
diffus Petrus ceffioni prodirtx non cum effefhi, modo poterant, annttertibus tam ipfis cardina­
led verbis & oftencatione dumtaxat , affentie- libus , quam prolatis fic oratoribus rq^im , prinbat. ut ant*& poll, in progreffu hujus trarta- cipum, & communitatum, qui tunc iflauccauius femper extitit manifeftum.
f> illic convenerant , ad concordiam deduci :
Deinde Angelus profatus , ad eumdem .Pe­ Petrus quidem, quoniam galeas tanquam ad bel­
trum , ad firmandum locum, in quo convenire lum armatas habeba. , nufquam a litore difeedeberet, fuos mifit oratores. Qui cum Petro fic dere, nec locum acceptare volebat , nifi mari«jus cardinalibus antedirtis, tunc Maffiliz refi- timutn, ficcpjus dominium in fuis manibus tra­
dentibus, nomine didi Angeli & pro eo con- deretur ; Angelus alios fcrupulos cum mirabili
cluferur.t, quod ex tunc in proximo inflanti fe- inconftantia queritabar - Unde oriebatur apud
βο S. Michaelis archangeli de menfe Septem-1B homines iuftiffima quaedam fic intolerabilis indi­
bris , vel ex canfa fuper venient is impedimenti gnatio: cernentes duos nequiffimos, fic in capita
legitimi in fequenti ex tunc immediate celebri­ fua deteftabiliter mentitos fenes, terreni hono­
tate Omnium Sanrtorum , Angelus & Petrus ris cupiditate corruptos, fic in reprobum lentum
przdirti, cum eorum collegiis cardinalium Sao- datos, cum paucis nequitiarum fautoribus, con­
rx convenire deberent , ad faciendum ibidem tra daftderium fic telum totius populi Quilliatni.onem antedirtam. Quae omnia diftus Ange­ ni, qui pacem fie réintégrât tonem fui mirabili­
lus, etiam polles , ratificavil fit approbavit : di­ ter anertabat , fchifma perniciolum delellabilccendo tunc frequentius, nihil adeo fibi carum que nutrire ac perpetrare velle ; fit ob hoc ju­
exillerc, ficut quod eamdem facere poffet cum ramenta, promiffiones, ficvota, poflpofito Dei
Petro & ejus cardinalibus unionem ; & quod, timore, fic hominum verecundia, ffagitiofiffime
fi galeas non haberer, in unabareha, vel pedes conculcare Ob hstc homines Deum timentes ,
cum baculo, ad dirtain civitatemSaonz inten­ fic unionis zelatores , plurimum torquebantur :
debat infallibiliter proheifei. Qpod tamen po- fiC piis precibus, ac fanis txhortationibus apud
Aea non curavit : quamvis przdiffi cardinales eofdetn contendentes, non deilffebant inflate ,
qui cum elegerant, cum majori parte illorum, Cut pacem, cujus debitores effc dignofeabantur,
qui tunceamdemcuriam fequebantur, omnibus Chriftianitati reddere vellent.
viis & modis honellifiimis, gravibus, fic nutuFruilra vero multis precibus per aliquos menris, cum eodem Angelo intendentibus, ipfum, fes apudfurdas eorumdemcontendentium aures
ut didam unionem ad falubrem fic votivum exi- confumptis, tandem przfatus Angelus dolum ,
ducere vellet, interpellare aflidue non cef- quem de .....................
non faciendo didam unionem diu an·
firent. Qpi tamen apud eum per longa tempo­ rc conceperat , intra fe ulterius retinere non
rum intervalla proficere nullatenus potuerint . valens contra promiffiones, vota, & juramen­
Nonnumquam enim ipfis per verba refpondendo ta fua prxdida , & in fomentum fcbifmatis me'
ambigua , dicebat , quod ii didam unionem morati, etiam devotis fupplicationibus cardina
per cius cellionem fieri contigcrcf, proferto ti­ lium , qui eum elegerant, & efficacibus ratio­
meret , quod per hoc magis fchifma in eadem nibus aure furda penitus obauditis , ac prater
ecclefia iufeiuret. Quandoque vero, perquof- & contra voluntatem eorumdem cardinalium &
damdiverforum Mendicantium ordinum fratres , promiffiones , juramenta , ac vota fua , ad
plurclque alios quos
os fibi lub fx
ff
promotionum creationem quatuor, prout ipfe dicebat , cardiattraxerat, etiam in ccclcfiisf & aliis Iccis pu· Dualium, de £>&> procellit ; ac etiam quorumdam
blicis , coram multitudine peduli copiola prae­ pravorum , ac nefandorum coniihis feduâus ,
dicare fecerat, quod fi papatui cederet, etiamfi, eofdcrn cardinales, qui eum eltgcrant, Dei ti­
ex hocprxdirta unio loqueretur , animam fuam more , hominumque verecundia poftpofitis pro
in inferno damnaret . Et multa etiam alia iis eo quod pro hujulmodi tunc facienda unione
fimilia, ftbulofa feu figmenta reperiens, cona­ apud ipfum vehementius laborabant, & in crea­
batur temper novas edere formas , quz per
tione dictorum novorum cardinalium contra pro­
tempus redimens Rome , ac in Virerbicnfi fic miffiones, juramenta, ac vota fua de farto, ut
Senenti civitatibus; donec didi termini ad con­ promittitur , fartorum , confentire nolebant,
veniendum Saonz , ut prodicitur, proterirent. (quod nefas eft dicere) eos incarcerare, ac vita
Quippe cardinalibus profatis , qui cum ipfo privare, ut apparebatmanifoliis indiciis, cona­
erant, Saonam accedere volentibus, fubgravi­ batur . Sed auxiliante Domino, przdi&i cardi­
bus pœnis inhibuit , ne illuc accederent : ac nales, a facie arcus jam tenû ut Izdcret, evaomnes pro dirt i unione laborantes habebat exo- ferunt : ncc propterea ideam Angelus a proconfos. Et tuccetlive, cum poli hzc magnis diffi­ ceptis nequiter odio & rancore per ipfum concultatibus proh arti profati Angelus Lucam , fie F ira eofdem cardinales, qui eum elegere , defiPettus ad Portum Veneris
acrclliffcnt
, ac de uno liens, fub privationis * aliis gravibus eis man­
”
' '
medio loco, in quo fimul convenirent, tracta­ davit pernis, ne aliquis eorum dc profata civi­
retur .* mins cavillationibus & fallaciis vota Chri- tate Lucana exire:, nec ipC cardinales congre­
Ai fidelium, pacem & unionem affectantium , garentur ad invicem , aut per fe vel interpoGdeluit i uni.· cum ipfi duo contendentes, immo tam perfonam , cum oratoribus domini Petii,
verius colluentes , per eorum intrinfecos , fic fic illis qui ex parte ipfms regis Francorum , fit
antiquitatum ittatum confcios homines , quos dilertorum filiorum univerfitaiis fludii PariCenUterque ipforum, fub fpe promotionum fic pro­ fis, pro trartanda unitate hujulmodi ad eamdem
miorum, fibi afeiverant, fecrelos inter fe habe­ civitatem Lucanam vanerant, loquerentur. Qua:
rent trartaius, & interdum, ncrturfta & clan- quidem mandata , omnem fpem * trartatum
deffina inter Angelum przdirtum & nuntium unionis hujufmodi totaliter fuffuletunt . Qua­
quemdam cjufdcm Petri , & vice verfa, praiui- dam etiam dic iu publico coofiffork» , Luae
adhuc

S»

PISANUM.

»g«JTW

9O

““adhuc «ridens , publice afleniit, quod ad fa-A peremptorie, ut per fe vel alioseorum nomini--------------ciendum unionem pnadidam, viam caffionMut bus, dc pro ipforuminteraHe, ad diâum genepernteiofiffunam ac diabolicam fcqut nollet.
tale concilium in eadem civitatePifaruru celcCum igitur tam didi cardinales, quam am- -brandum , dt ad caufam fchiimatu & hxtefis
contra
ipfos inftiiucndatn, etiam convenient,
basiatores, poelati, dt fere omnesChrifti fide­
les , unionem ecclefic afiedantes, de hujufmo­ ac comparèrent, ac prxftitadc oblata cis plena
di unione confeqoenda ex fado ipfius Angeli fccuritate illic convcnieudi, necnon ibidem mo­
omnimodo defperarent ; cardinales ipfi cogitan­ randi , dc recedendi juxta eorum beneplacitum
tes , quod melius efiet cis incidere in manus voluntatis ; tandem adveniente prxfinito termi­
hominum quam derelinquere legem Dei, defie­ no , quo diftum generale concilium in eadem
ri tranfgrcffbras pcomiflorum , juramentorum , civitate Piiana fuerat celebrandum, & illic podc votorum paedidorum, etiam fi proinde exi­ ftea de partibus, Regnis, dc provinciis prsedidis,
lium , paupertatem , dt oaania mala eos pati ac par mare & per terram, quafi innumera mut
oporteret, verfss civitatem Pifanam (quamet­ titudine praelatorum, videlicet patriarcharum ,
, epifcoponim,
abbatum , , „
dc
iam per prius dsdos Angelus pro facienda unio- archiepiTcoporum
.
, _______
ne prsrdiAa in eadem , ut ad hoc valde idoneam, B etiam ambexh torum , dc procuratorum teguiu
- 1
dc ut ejus verbis utamur , quafi ad hoc fabri- dcprincipum
------ , dcpraelatorum, dialiorum
.
qui il­
catam, eidem Petro tunc recufanti, licet prius luc perfonaliter accedere uon potuerunt , ac
inMaflilia civitatem obtuliftct eamdem amba­ etiam multorum infignium locorum nunciis dc
xiatoribus didi Angeli , tunc eiiam recufanti- ambaxiatoribus „ necnon magiftrorum in theo­
bus, obtulerat ) acceflenint · Et dum ibi predi­ logia, dc juris dodorum, mira multitudine illic
ct! cardinales forent infimul congregati, adhuc continuo concurrentibus; eifdem cardinalibusdc
cum omni humilitate didum Angelum per in­ praelatis, qui ad hujufmodi concilium convene­
termedios nuncios eorum aliquoties foilicita- rant, ad formandum proceflum pro unione ecrunt, ut ei placeret ad eamdem civitatem Pi- clefac neccifarium contra cofdem Angelum dc Pe­
fanam accedere, atque una cum eis, quod ad trum , ipforumque fequaces, pluries infimul con­
perfedionem diâx unionis, ficat expediret ef­ venientibus, ipfis dc Petro dc Angelo illic non
ficaciter pertraâare , dc in hoc etiam ipfius comparantibus per fe vel alios, dt propterea con­
Angeli induratum animum immutare minime tumacibus, prout erant , merito reputatis, fer­
vatis etiam fervandis
poll multorum temporum
potuerunt.
____ „ r, _________________
(.
PraediAufque Petrus interim ab eodem locoCintervalla, dcnonnullis feffionibus, necnon aliis
Portus Veneris recedens, tradatumque unionis folemnibus a&ibus , prout ordo juris dc tanti
totaliter derelinquens, ad Caraloniam declina­ negotii qualitas exigebat, pereofdem cardinales,
vit ; ubi plures in cardinales contra promlffio- per patriarchas, archiepifcopos , & epifeopos ,
nes fisas , dc in praejudicium unionis ecdefir , & abbates, qui locum in eodem concilio habe­
profanavit: omnibulque pene fuis cardinalius, bant, etiam publice dc folemniter fa&is ; tan­
qui bonmn unionis hujufmodi expeAabant , in dem hujufnfodi generale concilium , didorum
diverfis caflris five locis eidem loco Portus Ve- Angeli dc Petri, dc fuorum fequacium, abfenζ neris propinquis , remanentibus , ac de fado tiaieu contumacia non obftante , pronunciavit,
unionis per diâum Petrum perficiead* etiam decrevit , definivit , dc declaravit ( prout hxc
penilus defpcrantibus.
omnia in ditto proceffu deduda, petita, dc pro­
Qpi pofleaquam iteratis vicibus , & diverfis bata fuerunt ) Angelum & Petrum prxfaios ,
nunciis , eumdem Petrum ad didam civitatem fuiffie dc efle notorias fcbifmaticos, dc cjufdem
Pifanam accedere pro unione ecclcfix, & fuo __________________
fchifmatis nutritores,
, ______
defenfores, fautores, apdebito excquendo., monuerunt : cum didis car- probatores, incorrigibiles dc pertinaces , necnon
d mal ibus , qui diâum Angelum elegerant , in D notarios hxrelicos, dc a catholica fide devios,
Joco Liburnii Pifanenfis diceccfis convenientes, atque
----------------:ΛΓ·--------- , ------------*' juramento
:----------- *promiflionum
votorum , dc
taper profecutione rcali iplaus unionis, inter fe rum iuocum huiuftnodi tranigrefforer, & cam­
diverts colloquia de tradatus longo tempore dem ccckfiam notorie fcandaliiantes , & prohabuerunt: dc demum per viam concilii gene­ ptcrea omni honore & dignitate, etiam paparalis , tanquam viam rationabilem , & juridi­ li, fc reddidifle indignos > ipfofque etiam per
cam , ad hujufmodi fchifma tollendum, proce­ facros canones ab eadem ecclefia fore abjedos,
dendum fore decreverunt: & concilium ipfum, privatos, de orxcifi», ac privavit, abjecit, dc
prout ad eos hoc cafu pertinebat, ad civitatem praecidit : inhibendo quoque cifdem Angelo &
Ptfanatn, qux ab utroque contendente , licet Petro, ne quis eorum ic pro Romano pontifice
diverfis temporibus , approbata dc oblata fue­ gereret, aut Dominate onuumeret : decrevitque
rat , dt qux ad id per omnes reputabatur ido­ didam Romanam ccclcuam vacare, dc per illos,
nea , dc fecura , convocarunt .* ad eamdem civi- ad quos boc pertineret, ad fummi Romani pon*
talem, pro horum execution·, perfonaliter ac­ tificis eleiUooem procedendum fore; ac omnes
cedentes : interim prxdiâo Angelo ab eadem dc
___fingulos,
„
. etiamfi imperiali,
.
. regali,
„
. aut alia
civitate Lucana ad didam civitatem Senenfem,Bquavis dignitate fulgeient , juramento dc obe­
unde illuc venerat, recedente : ubi etiam mala dientia , quibus forte eis tenerentur adflri&i, pe­
malis accumulando, pluresalios in cardinales, nitus abfolutoc: inhibendo etiam Chrifti fideli­
contra fua promifla, juramenta, dc vota , pro­ bus ante didis, ne alicui ipforum Angeli de Pe­
fanavit.
ut parerent , obedirent , dc intenderent, aut
Convocato igitur pereoUcm rite hujufmodi prsftarent auxilium, confilium, vel favorem ,
generali concilio ad civitatem Pifanam, dc con­ fob excommunicationis dc aliis cantaris, five poe­
vocatione ipfius univerfis Cbriftiani tatis parti­ nis ia tales a canonibus promulgatis : illos etbus. regnis, ac proviaciis, debito tempora fo- tiam , qui forfau bujuimodi fententise paedidi
lemnitcr publicata, ac fucceifive etiam Angelo concilii parere contemnerent, ac fautores, dedt Petro pnefata, aecnod illis aut eis adhaere­ fenfores, dc fequaces Angeli de Peut prxdidobant, A fepro cardinalibus tenebam, congruo rum, eifque adherentes, etiam per fcculares potempore lununciata, citatifquc cis, & vocatis

Ί
GREcoiuus

C O N C I L I um

œ?

9*

------- - ficinfuper proceffus, arexcommunicationis, m-Aad conveniendum pro facra unione exequen-'
ANNO
«xi?u habilitation!»
- -,, feu alias fententias,
____ '
t,& cenfuras,
da. Atque ex boc jam adepti , coram fuis
CHiusn
necnon privationis ordinum quorumcumque ac aflanubus quos capiebant, proceffus urgebunt.*
»«·».
dignitatum, etiam cardinalatûs, beneficiorum,
'
et poftquam de uaâatu unionis infeâo illos
& officiorum, ac graduum quorumlibet, contra palam inflraere poterant, eum perjuram, fau­
eofdem cardinales, qui hujufinodi concilio ad- torem antiquati fehifmatis , et hiereticum ahacfcrunt & interfuerunt; necnon promotiones ftruent, oemtnemquc Ccexcufare eum pofle ,
quorumcumque ad cardinalatûs honoi em per An­ cum cedendi traftamm quemlibet infecerit ,
gelum a die tertia mentis Maji, ac Petrum, pre- nec alium prafcquatur, per quem unionem fie­
diâos, a die quinta decima Junii, anni Domini ri poffibile fit . Qpidam patule dicent : Poteft
njiJlciimi quadriogentefimi oftavt, fa&as, fuii- oridr umverfaa cernere, quod non nifi ad fubfe &effenullas, irritas, atque caffas, illafqhe, tcrfagtendnm ccflkmem , et decipiendum fide­
quatenus de fafto proceflerant, caffavit, inita- les, illiufmodi concilium indixir et profequitur :
vit, & etiam annullavit, prout haec omnia io certus namque eft , dominum Benediftum et
fuos ad illud accefluros non fore, fimiliter neprstdida fem ent i a plenius continentur.
fa- B que majorem partem fidelium, qu* ad hoc veNos itaque , qui pofiea fuimus , Dtvina
Γ'
ttus afluo».
vente clementia, ad apicem apoftviatus
afluo», rum et fscrum concilium accelut et acccffura
pti, deconfilio venerabilium fratrum noftrorum eft : et propterea ipium cum paucilfimis fuis
S. R. E. cardinalium, pracdiâam fententiam , confluentibus non pofle unionem per concilium
& omnia alia & lingula, quae per concilium hu- illud facere, cum certiflimus fit, et certi qui­
jufmodi, pro tollendo fchifmate prsdiâo , ré­ libet efle debeant, quod non accedebant illuc ad
intégrât ione memorata , faâa fuerunt , utpote unionem perficiendam, fed, quantum in eo fue­
provide,& tantorum venerandorum patrum, im­ rit , definiendam . De corail io quidem domini
mo univerfalis ecclefi*, auftoritate & concordia Benedict, qualem unionis fruftum attuliflet, pa­
fafta , rata habentes & grata , ea auftoritate tebat . Unde inferent, quod uterque eorum jam
apoflolica ex certa fcientia approbamus, fiepr*- pnccifus eft, et notorie incorrigibilis, gravemfentisferipti patrocinio munimus: decernentes, que ja&uratn fanâse ecclcfix imminere, fiaponon minoris exiflere vigoris & firmitatis hujuf- ftolicam fedem diutius vacare fioatur: et exin­
modi fententiam, necnon omnia & lingulaa&a de occafione fumpta, concorditer procedent ad
& aftitata in eodem generali concilio in hac fententiam diffinit i vam celeriter, etpoflmodum
,
____
parte , quam fuerunt & funt alia concilia in Cad tertii, ut fic dicatur, Pontificis clediooetn
Quo
fafto
(quod
jam
fââum
eft
)
ipfo
domi­
divcifis arduis negotiis Fufius ecclcfix celebrata .· ~
volentes infuper , & eadem audoritate decer­ no Gregorio Forojulium accedente , Carolus
nentes, quod eidem fententie, in judicio, fit videre videbatur , et cum reverentia petebat ,
extra, fletur firmiter, fic omnino pareatur. Et quomodo et quando putabat fieri unionem pofle.
Et fi diceret forte , quod alias dixerat , fe
quia turpis eft pars, qu* fuo non congruit univerfo.- volumus etiam , dt audoritate paedida paratum acquiefcere terminationi concilii fui ,
decernimus, quod fi quis contra eamdem fenten­ quod vere et juridice univerfalem reprafentatiam forfan verbo vclfado, quod abfit, teme­ bat ecdcfiam, et ecclefi* univerfalis auâoritate
re facere aut venire prrfumpferit, tanquatn fchif- fungebatur : petebat, dato quod fic efler, quid
maticus fic hcreticus, fic herctieorum fautor , io tafto concilium illud proficiet unioni , et
necnon ut univerfalis ecclefi* turbator & fcan- quid circa hoc confulere poterit, aut definire.
dalizator , ab omnibus fidelibus habeatur , ac Si enim coniultum fuerit , et conccflb etiam
Haamn etiam evitetur *, donec ab errore hujmmodijrefi- quod juridice terminatum, quod dominus Urba­
diplumi A- pifcens, ad gremium ipfius
‘ *
’ * pnemifla
— faecclefi*
nus pnedcceflbrefqne fui, et ipfe , veri fuerint
lexitviri p.
tisfaftione debita , cum humilitate & reveren-D pontifices , et quod diligentiam debitam adhi­
V.ex Annat.
buerint pro unione exequenda : iterum termi­
Kaynaldi «1 tia revertatur. Nulli ergo, &c.
3Π.
1,10.
Datum Bononi* ii .Kal.Februarii, anno I. nent , ipfum tanauam verum pontificem ab omni­
bus venerandum rore. Ceterum terminent, alio,
rum congregationes, non concilia, fed concilia­
XVI.
bule fuiffe , irritent, damnent eos, et afta per eos.
Ex eodem
SCRIPTA DOMINI CAROLI
Petebat a faoftitate fua, fi alios credebat huRiyiuldo 4d
jufmodi acceptare fententiam , dicens Carolus
DE MALATESTIS
fe certilfimum efle , quod non ; et propterea
certiffimus erat, quantum humana fragilitas de
De iit q*a ipfe raw eardinalifat Pijii traita·
aliquo cenificari poterat humana confideratiovit, & in reditu eniti Gregorio , a
ne , concilium fuum per viam illam de fââo
legatus ad tardinales fuerat.
unionem facere non pofle.
lt fanditîtem fuam facere pofle quod fibi
Infuper fi. diceretur quod dabitur modus in
libebat; cum reverentia tamen, dehisque illo concilio retntegrandi obedtentiam, qtuefuit
titubat, ipfam advifabat. Videlicet acceffusfuiBdomini Urbani, dato quod fic fiat ( quod re­
ad partes Foro/ulii accelerationem , futuram men fieri
' ‘ quodammodo
‘
.
impoffibile Carolus
pu­
efle maximi fcandali, non extirpandi forte die­ tabat) animadvertebat, quod pars illa fuit per
bus fuis. Credere quidem poterat fanditas fua , multos annos abique ulladivifione, multa prinipfi Carolo , fi placebat , non diduro in hoc cipum praiperitate et potentia fulta: et tamen
mendacium ; per ea enim qu* dum Pifis erat, fchifina minime fablatum fait, quinimmo quo­
comprehendere potuerat, multi erant qui folli- tidie auâum et inveteratum. Unde etiam per
citabant per publicos proedfus fao&itatcm viam illam concilium fuum uniooern produce­
fuam ficadverfariumfutim ejici, ficopportunita­ re pofle, parum fperandum erat.
tem ad honeftandum negotium , quod optant,
Pirseterea, quod ipfe dominus Gregorius una
quaerunt : cumque viderint beatitudinem eam­ cum concilio fuo, omni poftpofita cxcufatione,
dem difcefljffe , calumniasexafperabunt ineam, ubicumque in orbe terrarum fuerint adverfarii
jus fatua dilatantes, dicentelquc
eccc viam ejus unique, videlicet qui dicitur dominus Bcne-

A

grcgouus

PISANUM

ROIERTUS

* ·

93
Λ XU.
IMPKRAT.
-nedi&ns, et unio collegii, terminaverit accede-A circa ekâionetn, validas, indubitatas, Ac irreANNO rc, ibique fuom debitam quodlibet implere fie
fr-tgabtles omnimode fore, cvnâo fidelibus co- cJoujjf
CHRISTI
ne Ac perfcâe : non putabat tamen Carolus , nuentur oftcnderc, At indc non cum obligatio,,·»
»♦»>·
Î|uod, fi qui Pifis funt , de&iotaem alterius jam ne illiufmodt eledioncm factures fore. Si qui­
ecerint, flante quod in faâo expertus eft mo­ dem bono moverentur zelo, dubitandi maxima
dicam erga Dominum Deum reverentiam Ac inerat ipfis cauta, ficum modo cedendi debite
caritatem ,· infuper urgente in proximos odio, degerint: ne forte, ii noluerit ille fervarc pro­
Ac privati honoris Ac commodi mundani ambi­ mitti , opus eis iit ( dato quod jus foveant )
tione proterva, non credit, licet unio fieri de­ illum herum, tanquamalios, velur perjurum,
beret , ipfitm tamen fieri . Movebant quidem antiquati fchifmatis fautorem , & haereticum ,
prstfertim animum fuum rationes, iftx: nam do­ ejeâum & prxctfum , declarare , & ad quarti
minus Gregorius adverfariis ejus non cedenti­ ekdionem pervenire . Unde quartum fchifm,-.
bus, cedere debere atque teneri non credebat, pro trifchifmate fieret . Concludebat ergo dc
fed fuum confulere concilium, aut * diffinire. primo ad ultimum , quod in principio unius
·) f. utdifQpod fi huic vir dominus Gregorius jam con­ particule propofuit: videlicet accderationcmad
tfatru .
ceperat termioaveratque , fuo concilio illam ter­ B concilium fuum Forojulii, accelerationem potminante, artent ire.* longe pneftantius profabar fe efle , immo futuram efle credebat , accele­
Carolus certitudini unionis , Ac ipfi domino rationis tertii ad nomenpapatus eligendi. Quo
Gregorio fore, Piftorium accedere , quam fe- faâo, de unione diebus fuis parum, quinimmo
fttnare fuum concilium celebrare, ut talem exe­ forte minime, erit fperandum. Et ideo tuppliquatur terminationem, poftpofitis quidem ra­ citer fandi ta tem deprecabatur fuam , modum
tionibus aliis publicis, Ac privatis.
adhibere, per quem tam proximum, maximum,
Hxc propter unionis certitudinem apparebant peffimfimque fcandalum non hat in ecclefia fanpnefercoda: videlicet, primo cedere quam alius fta Det. Et tnfre : Ptxterear quoniam non foeligatur , quam port .* fi enim primo cefferit , lum per ea qux clandeftine perceperat, verum
dubia non eft eledio caufa fui - Si quidem, per ea qux maniferte viderat , & multis r.im
' antequam cedat, alius eligatur, fua ceffio poft aliorum, quam eorum qui fecum inerant, mafââjtn eleâionem illam , nifi de faâo tantum ni fed a etiam efle putabat, non credebat fandi;
certiticarc, non poteft . Valeat licet pontifex tatis fux perfonam tutam Pifis efle , potcftate
cedere , non poteft fibi fubftituere pontificem. civitatis exiftente, vehit erat, in favorem con­
Et fi mala feu inepta fuerit eleâio, illiufinodi C gregatorum Pifis prompta, multo quidem miceflio poft faâura, ineptitudinem illius auferre nus concilium. Nec quoque putabat, quodfumnon poterit, multo minus fic validare . Si di­ ta fufpicionis rationabili excufatione apparenti,
catur, difpenfari porte eleâionem illam per eum propter detrimentum fui flatus, fuzque civitaprius quam cedat .* quis dicet hoc certum efle t!s, reive publice excidium evitandum, domi­
de jure, an dubium potius eft , an cuilibet ju­ ni Florentini, fortalitia Ac potcftatem civitatis
ri canonico diffonum Ac oppofitum.
Pifanr, in manibus fufpcftorum partibus ecclcPraeterea quis credet , eleâum illum Ac elc- fix univerfalis traderent. Verum ex adverfo
ftores hujufmodi, poilubre difpenfationem, vel confiderabat , quod concilium Piftorii congre­
gratis oblatam acceptare velle ? At fi dicatur .- gandum , non privatum , fed commune efle
ille talis, poftquam fuerit eleâus, cedere pote­ oportebat, quia communi confcafu &auâoritarit: dicebat Gtrolus quod b;ne faceret, fed ra­ te congregari alii afferebant.* nec amplius luz
tione multiplici, & ptxfertim prxtcritontmex­ prxjudicabat (an&itati ipium Piftorii congrega­
perientia , Ac prxfentium qualitate ponderata , ri,.communi partium conlenfu & audoriute,
non putabat, quod fi tertius eligatur, nifi in­ quantum Bononiae & exteris locis , quibus fic
vite nunquam cedet. Aut enim cogitatur, eli- congregandum
wu^ic^anuum efle
c>»c affenferat
aucunui , qui Pifis
rm» erant
cum
gendum eligi debere cum modo, ut cedat, aliis Daffentirent congregari. Credebat etiam per ea,
cedentibus, quifquis eleâus fuerit cum votofo- qux fui
' oblata 'fuerant i, quod. domini
.
. .—
Florenti­
lemni Ac juramenti cautione , quam magis de ni, Piftorium & fortalitia ejus in manibus non
jure valide fieri queat. Et tunc vel credebatur, fufpe&orum partibus ecckfix univerfalis depo­
illos, quiPifis erant, hujufmodi eleâionem fa- nerent, ad hunc a&um celebrandum , ex quo
âurosefle, vel non. Detur quod fic: tunequx- tuta erit pertona fua , & concilium tutum Ac
rebatur , qua ratione humana habilior modus liberum . Si quidem non deponent , tunc orbi
reperiatur, tres infimul conventuros fore Ac cef- patebit, quidquid ex parte fui implcviffe debue­
luros, quam duo? Si namque difficultas nego­ rit, feciffe, illos vero minime, innotefeac. Cau­
tii, caufa impedimenti fuit : auâa caufa diffi­ terum orbi humilitatis ejus abundantia, & fuocultatis , addi impedimentum neceffe erat. Qua­ rum fup^bia adv.erfantium , & multimode fal­
lis enim erat difficultas conveniendi infimul duos lacia exqumub, unde forter animo efficerentur
Ac modum reperiendi ad cedendum, opus terte multi, convemrentquead notoriam perverforum
erat, fi negotii difficultas, Ac non partium vo­ malitiam fuperandam : deque duobus alterum
luntas caufa fuit impedimenti . Si quoque vo­ fieri neceffe ipfi Carolo videbatur, fi (nonobluntas, credcndumne eft hutnanz menti, libe­ Bflante illorum, quiPifis erant, non aratta peti­
rum citius ceflurum fore, quameos, qui per vota tione) Piftorium humiliaverit ire ; vel , exhi­
lolemnia Ac juramenta valida «d cedendum obliga­ bita fibi ex fuis tutelae fulficienticautione, unio
to» fore toto patebat orbi? Vei forte credendum 6at ; vel apud dominum Deum & homines jucr:r, f. tertius i Jc majorem fibi exteris favorem flificatus erit penitus, cum nihil omififfe de iis»
ir.fpiciat, citius, quam exteri cefferint ,cedere ? ad qux tenetur a.' unionem perficiendam , &
Quod aurem electio illa non fieret cum obli­ ultra Deus noverit, Ac 'hominibus patens erit.
gatione ad cedendum , iis rationibus ipfe Ca­ Sicquc a domino Deo per fe. Ac homines ecrolus movebatur. Primo quidem putabat, quod clefix fanftx, & fanâitaiis fux caufa fovebitur,
fi volebant, qui Pifis erant , concilium juridi­ ad optitnumque dirigetur finem . Et cum mul­
cum Ac indubitatum affecere, velut afferebant, ta, propter lufpicionem captam in eum, ei op­
eorum terminationes tam circa cjcâionem, quam ponantur , Ac ipfi taoquam .nalefartori detra­
hant :

_____ ___

ttMtt

-.

GREGORIUS

p. xn

CONCILIUM

ιφκιιπη

9«

-----—.
üônuut

—hant; ex bonis operffius confidcrantes eum,Afuifle, ad ortwem furari fcandali inter paria'
ANNO
jut uti iku-ificabant Dominum, ft fu· venerabuntur fomitem exflmgucndum, opportunum fore ,quod CHRBTt
ea, que dominus Urbanus ft fui egerant fucceffanditatis bonitatem.
Supplicabat igitur fanditati fiaq, ne vellet fores in obediemia fua,· firma ft rata haberet
propter modicum permittere, tot fidelium er­ univerfidis ecckfia.* fimiliter quoque, quas ille
rare menta & peflimum fchifma tot invetera­ qui didus fiiit dominus Clemens, fucceflbrque
tum aonis pturificari, intendi, & extendi, cum tuus. Namque, aliter necefle foret litem juris
fanditatis fuc maxima ignominia, ft forte de­ paparas, ad quam delendam, ceffiouis vûr parmerito \deprecaba
turque fanditatem
eamdem , , fufeitare, vel que partium jus
x
. tes aflenferaut
quatenus animadvertere placeret, quale quan- profecuta fuiflet, audoritatem execution^ non
tumque excidium dido fieret in populo, iinon pari approbando terminare, eflo quod fiiblata
concordabat fe cum iis, qui Pifis erant. Et fi fuiflent ftrepi tus ft figura judicii. De fuisquofe paftorem reputat, ut credebat Carolus: pen- que curialibus dixit putandum efle, quod béni-

let, quod de minima ove perdita talionem co- gnc tradarentur.
getur reddere a patrefamilias.
B1
”
Verum adjiciebat, dato quod fuoscardinales
His auditis, dominus Gregorius replicavit, alii nollent cardinales remanere, & fuos cardi­
illos velle, fe ft eos qui fuerunt & funt fibi nales in officiis eorum, numquid hoc unionem
fideles, in eorum manibus & poteflate poni, impedire debebat univerfi populi Chriftiani ? Au­
& quod abfolute cedat concilio in manibus eo­ dierat nempe a fiinâitate uia pluries, ut fave­
rum & poteftate pofito.· & quod cognofccbat rent ei ad facram unionem perficiendam, fuos
hanc efle defolationem fui ft fuorum, dicens, feciflècardinales. Primos quidem, ne inter eos,
fi abfolute cedent, quid fieret de cardinalibus qui adverfus eum jam coufpiraverant, & deci­
fuis, quid de rege Romanorum, ft.de rege La- pulas non ceflabant fuis tendere pedibus, folum
dislao, & de rege Hungaric, ft de aliis fuis fe abfque confilio reperiret & favore ; alios quo­
curialibus & fidelibus, quosfeiebat, propter eo­ que, ne rebellatis adverfus cardinalibus fuis,
rum conftantiam erga eum, illis exofiffimos ef- ipfe ab eis cum tribus dereliflus, cum ipfis tan­
fc. Et concludebat, valde apud Dominum fe er­ tum tribus remaneret. Audierat etiam a fua
rare credere, ft maximam agere impietatem, faoâitate,
faoâitate, quod viros
v
humiles, ftquammelio.
fi fui ft fuorum perditionis caufa foret, ut alio- res fciverat, elegei:rat ad ecclcfiam fanâam Dei
rum fatiaret impiam voluntatem:. & quod pro- uniendam & rt&rt
*mandam, omni penitus fpe
fuerea nolebat Deum, ft fuos, & conicientiatn humani favoris ejeâa. Concedo igitur hoc, cum
uam taliter laedere, fed potius mortis pericu­ cardinales iftos fecerit propter unionis favorem
lo fe fubmitterc, fperans in Domino, quod ip­ & fanfle ecdefic quietem: faoâitatemrogabat
tuam Carolus, quod ne in detrimentum propofum & fuos fideles adjuvabit.
Ad hre Carolus ait, quod qui Pifis erant, fiti ipfos fecifle reperiatur. Putabat etiam ipfos
miferant ipfum & fuos bene & caritative tra- debere velle fuc dignitati cedere, ne propter
ftare : quodque hoc & cetera particulariter hoc fanâ« ecclefic impediatur commodum tc
promifla, fibi, ipfo cedente, fervabuntur , vo­ tranquillitas; videntes pnecipue ipfius exem­
lebat promittere, & fe obligare, Unicum col­ plum, qui poft dominum Deum fuus erat pater
legium infuper aâuros, & curaturos fore cum & dominus ftmagifter, & pontificali, quemacffedu , quod facra fynodus folemniter hoc idem jor erat, fuc dignitati renunciabat, ut quiete
faceret, etiam quod futurus pontifex promifla _& commodo fruaturecclefia. Si autem nollent,
illa fervabit integre ft inviolabiliter.
D cum mala in hoc deprehendatur eorum ambitio,

De cardinalibus vero fuis ft de aliis particu- potius ecclefic commodum tolli a fanâitate fua
laribus, nihil velut retulerat, nihil tra&averat. fupplicabat, quam ipforum prava voluptas. De
Sciebat namque fanâitas fua, quod nullam ha- luis vero cardinalibus fimiliter docebat, conclubuerat licentiam feu poteflatem sbeotraâandi dens in refponfione hac, quod fi videbatur faniuper aliquo cum eis, fi non aflentiebant prius âitati fuc annuere petitioni eorum, qui Pifis
ad aliquem propofitorum locorum accedere, erant, cum opportunum foret traâaredefecupro unico & communi concilio celebrando, ritate fui acceflus Piflorium, & concilii tute ibi
Noluit igitur mandato & licentiae contradict- celebrandi, futurique pontificis libera elcâione :
re. Verum opinabatur, per ea que compre­ poterat, immo decens erat, de ftatu fuorum car­
hendere valuiflêt , quod cernentes qui Pifis dinalium futuro tradare, necnou de fecuritate
frant, ipfius maximam humilitatem ft libera- flatus principum qui fueram conflantes in obedienJitatem multa mereri, ipfo cedente propter fit- tiafua, & aliis tuis fequacibus, & fidelibus &c.
cram unionem ecclefic, conternarentur domi-g
num Antonium nepotem fuum cardinalem re­
XVII.
manere , & forte camerarium, quamvis hoc fibi difficilius videretur, propter duoscollegii il­
RESPONSIO CARDINALIUM
lius , hoc officium praetendentes. De aliis vero
DOMINI GREGORII
quibufdam , quos non malos reputabant, forte
hoc aflentirent. De duobus quidem, videlicet F»3e λλΛλχϊλμΗ Jeemi
itPnfeen,
de dominis vulgariter di&is Ragufienfi ft SeqtuetlMi cafitaU ftr ipfem ύ*>Μβ
ncnfi, nullo modo credebat, quoniam peffimcts
viros reputabant.* & eos, ft quemlibet eorum,
caufam fuifle deft ruendae unionis ft omnis fcan- ,, AD capitulum fecundum, videlicet.* Dixi
dali, publice & communiter Pifis ferebatur: ft h XX pro parte prefati fideliffimi fervitoris ». «·.
propterca cunâis plufquam exofos efle palpave­ „ veftri domini noflri Malateftc, quomodo marat. Principes autem, qui fuc faoftitatifideles „ gnificus frater fuus dominus Carolus fibi prifuerant, fecurus de fuo flatu fieri decentiffimum „ dem intimavit, quod pro unione conlcqnenerat .* ft parum circa hoc difficultatis efle cer­ » da eidem videretur unicam tantum fore viam
tus erat. Alias quidem, quando ■ via ceffionis „ indubitatam, & fine aliquo fcrupulo enervatraâata eft, recordabatur ipfe Carolus diâuoi .. tivatn penitus omnis fcandali, ft cujnfcum-

» S“c

97

PISANUM.

■£££?*

0

„ que dubitationis de mentfttusfideliam: vide-A ticutam ,quod per eoe non ftetit, nec flat,--------------anwo „ beet quod fiat umaunflc generale coocüium, quin concilium generale fiat, ficui fieri debet,
CHRIS Π
ooustî
,, in quo concurvat votamas
votantas diâi domiau
domuuGre- ad quod ipfe fle Bcnediâus de cujus re fimi„
„ gocit pariter, flt vcftra. Alias fi plura con* liter agitur, fpecialiter funt vocati.
„ cilia in diverfis focis indiâafiercnt, at ordt>
,, Ad tertium articulum videlicet : Item dicit
„ naram eft; verifimiliter & oeceflario multa M pratfams dominus Carolus, fibi a certo in„ fcandala, drvifiooes, ac hsrreies faborifentur „ notuifle, multos principes flt communitates
„ exinde: & fic, ubi pneem qonrimns, multi- „ concurrere ad hanc viam, tamquam pns ente„ plex difeordia feqoeretur; ficque erit error „ ris meliorem: inftittffe quoque cum pnsfato
„ pofierfor, pejor priore &c. , Refpondcnt & „ domino Gregorio, eidemfupplicantes, utfidicunt fic: quod veritas eft, quod pro bono „ bi placeret concurrere cum concilio fuo in uno
negotii, & ut in illo certius $ tecurius proce­ „ foco, veflrisrtverendiffimispaternitatibus,vedatur, & ad ferenandas confcientias omnium, „ ftroque concilio.* fubjungens idem dominus
utile & expediens eft quod non teneantur plura „ Carolus, quod fi altera partium, · V. R. P. yX/ifm
concilia, quia funt folum ad impediendum, & „ videlicet, & prefati domini, fc retraxerit a reverwdimp·
non ad expediendam fanâum negotium, de quo B „ prxdiâa deâione diâi unici loci communiagitur. Iph ergo commiferunt ie fitnui, flt fe­ „ ter fienda ( vcrifimiliter hoc eventuram non ,enu,at,“a
cerant unicum collegium pro profecutione fan- ,, aflerit ) quod ab illa parte, que recufaverit,
â* unionis.· fit habitis inter eos multis delibe­ „ omnis obedientia totaliter fubtrahetur cum
rationibus, & diverfis ac repetitis confiliis pro „ vilipendio, detrimento, & infamia maxima
unica & fola via dandi pacem ecclcfi*, elege­ „ ejufdem partis, cum manifefte conviocererunt convocare concilium generale, & elegerunt „ tur nolle unionem per modum juftum & clocum communem infra Italiam, fcilicet Pila­ „ quum, attenta maxime promiflionc utriufque
ram.* qui locus per contendentium quemlibet ,, faâa de non omittendo aliquid de continfuerat Oblatus, ut patet per publica inftrumenta. „ gentibus. Recufare autem eleâioncm diâi
Nam primo diâum locum obtulit dominus Be- „ unici loci, eflet omittere, & ficcontra pronediâus in Maffilia, nepoti, & aliis ambaxia- „ mifla venire &c. Refpondcnt diâi domini car­
toribus domini Gregorii^locum cumdem in lo­ dinales, quod de fide, legalitate, & probitate,
obtulerunt diâo & pura intentione diâi domini Carali circa uni­
co de Portu Veneris publi
domino Benedido; ad qqo
tatem ecclcfi*, diâi domini confidunt
, ficutde
eleâioaem
etiam
collegii conienie-Cfpeciali & fingulari filio ecclcfi* Roman*.* &
domini cardinales utriufqu
’’—
runt, & prarcipue collegium Italicum
hoc*-----pro­ pro tanto, quidquid dicat, vel faciat, domini
curavit de mandato diâi domini Gregorii, per reputant cu n bono telo procedere. Sedpoffibi*
organum magnifici militis comitis Campanic, le eft, quod dominus Gregorius vellet eum cir­
quem ad hunc effeftum miferunt Portum Ve­ cumvenire, fi poflet ·* fed cum Dei auxilio fpeneris ad diâum Benediâum & firam collegium. rant’diâi domini, quod ipfe eft talis, qui non
Et ideo dominus Gregorius habet quod quauit. permittet fe decipi vel feduci. Et quia dicitur
nam Pifanus locus, ut prcdicitur, eft eleâus in diAo articulo, quod poflet multum imputa­
de communi confenfu, ut ipfe vult, & nedum ri ad vilipendium, detrimentum, vel infamiam
de communi coafcnfu, fed ad procurationem illius partis, que non acceptaret tertium lo­
ejus folias, ut patet ex refponfione fua faâa cum eligendum, cum manifefte convinceretur
ia Luca, & ex bulla quam fuper hoc domino eos nolle unionem, & per confequens ab illa par­
Benedido tranimifit, cujus bulla particula fe- te fubtraheretur omnis obedientia, attento quod
quitur io hcc verba, videlicet .* „ Itaque nobis illa multi principes, & communitates concurrerunt
„ via magis
fic .placet, ut fub uno ad hanc viam : refpondcnt diâi domini cardina, placebit,
.
,, aliquo d<lomino, vel dominio, io quo utra- D les, quod polXibite eft, quod aliqui dotnini &
„ que pars tuta foret, «■_
hujufmodi
.
.^
foret
_.·/·
conveu- communitates, qui non tunc plene informati de
„ tio perfonal». Hcc enim via omuia impedi- faâo: de circumflandis, ad informationem feu
„ menu excludit, omnes fcrupulosrepellit, o- fuggeftionem diâi domini Gregarii contenta„ mnes amputat difficultates: pro cujus exeeu- rentur, fit placeret eis, fi poffiule effet, quod
„ tiooe, Florentinorum RSenenfium loca ha- fieret mutatio ad unicum locum de communi
„ bilia & decentia, tam maritima quam tene» partium voluntate · Sed domini certificantuiâutn
„ ftria, fit infuper civitatem Lucanam, fibi pro dominum Carolum, & dominum M alateftam,
,, parte veftri fecimus offerri, & prccipue civi- quod ipfi habent nova de majoribus regibus &
„ tatem Pifanam, qui locus eft idoneus, utnul- principibus Chriflianis, & de majoribus prola­
„ Ius magis valeat reperiri, divifus flumine, ga- tis totius ecclcfi*, quod ipfi acceptant, laudant,
„ Icis, fecundum quod tu optare videris, accef- & approbant viam litam receptam per dominos
„ fibilis, abundans vidualibus, capax multitu- cardinales, de concilio generali celebrando in
„ dinis, ratus ab omnircfpeâu, ficaccommo-. Pifis» fit venient ad diâum locum, & tempus,
„ dus, ut ad iftam conventionem fabricatus vi- qui venire poterunt, legitimo impedimento cef„ deatur. In unius diei fpationos per terram,Blante, & qui erunt legitime impediti, mittent
„ & tu per mare, ad eum locum convenien- procuratores plcoe' iaftruâoscum fufficienti man­
„ tes pacem Chriftianitati reddere poflumus. “ dato : & erunt in tanto numero, quod bene ad­
Itaque ad iftum locum, tamquam ad locum mirabuntur uterque iftoram contendentium.
Et nihilo minus credunt diâi domini cardi­
per utrumque cleâutn, diâi domini cardinales
mandaverant concilium generale, vocaverunt- nales, quod omnes, qui pro nunc approbant
que fokmniter & canonice utramque diâoram mutationem loci , quando erunt informati de
contendentium ad diâum locum & prsfixum impoffibilitatc juris & faâi, & malitiofa cau­
diem: fle ita nunciaveruntperipforumfolemnes tela, per quam iftud procuratur per dominum
nuncios, flt litteras poblicas & apertas, omni­ Gregorium, recoguoiccnt veritatem, & concur­
bus pnslatis, regibus, principibus, ducibus , no­ rent cum majori & ianiori parte regum , princibilibus , notabilibus, communitatibus tottusChri- pum, communitatum, cleri, & populi Chrifliaflianitaiis. Itaque conclududt, quoad iftum ar- ni, & cum tota ccilefia, auâoritaiive, canoniOawA Gntral. Tom. XXVII.
G
cc,

____

____

9,

<VCxn.,ÜS

CONCILIUM

ÎSSut!

,o°

ce, ft fufficienter unit*. Et utdifti domini Gm A inveniant focum mutatum, delufi & fruftrati,'
Christi
fieguli» informati, tamquam fpecialeseccle- fi venerint, recedent ; & fr 0r prius ea fcive- ANNO
CHRIS I I
,<a,. fi« filii: domini eis notificant, ipfotque cum rint, non venient, ft arguent nos probabiliter
’ pura veritate informant, quod in cafu de quo varios, mutabiles, ft inconftautcs, ftper eooagitur, quando fcilicet funt duo contendentes fequens concilium ruet, ut fupra· Et credant dide papatu, ut eft in cafu prxfenti, concilium âi D. Carolus ft Malatefla, quod multi venirent
generale eft judex ordinarius & fuperior utriuf­ Pilas, qui propter multas rationabiles ftjuftas cau­
que. Nam Ciarum eft, quod propter dubium las , non tranfibunt magis profunde in Italiam.
Sunt & multa alia, ex quibusmanifeftecon­
unus non eft foperior altero.* nec ambo firnul,
cum non polfint efle duo capita, ft effet con­ vincitur , quod diftns Gregorius ft fui, qui vel­
tra articulum fidei.* b nttna» fanda» bc. nec lent divertere, ft impedire iftud fanftumnego­
alter iplorum per fe habet in ifta materia ali­ tium , procurant ifta diverticula. Quis fane men­
quam jurifdiâionem, nec convocandi, nec or­ tis non videat, quod quidquid agitur per diftum
dinandi, nec aliquod ftatuéndi. Nam alias qui­ Gregorium ft fuos, eft ad divertendum iftud
per quod folum poteft ledari
libet effet judex in caufa propria de titulo fui fanftum concilium,
...
papatus: nec unus cum parte fibi obediente obe-B fchifma, ft uniri ecclefia Dei; ft quod malidiiet, feu determinationi alterius. Ita quod opor­ tiofe ft nequiter procuratur ad impediendum
tet de neceffuate, quod fit dare tertium, qui tantum ft tam optatum bonum, ita per Dei
judicet inter eos: ft nullus eft, nifiuniierfalis gratiam difpofitum ft propinquum ; & fub fal­
ecclefia , que eft fupertor & mater utriufque, laci & diffimulata cautela petunt feu peti fa­
quam reputant generale concilium in hoc ca- ciunt loci mutationem? Qux enim eft ratio,
fii. Nam nullus eorum habet integram obedien- quod dominus Gregorius non veniat ad locum
tiam, ita quod univerfalis ecclefia non eft , ne­ per eum nedum acceptatum, fed tam publice
que effe poteft apud aliquem eorum , ft per con- & folemniter oblatum, & copiofe laudatum,
iequens neuter poteft convocare concilium quod nifi ut fub verborum pampinis fruftretur nego­
tium? Nam fi nunc, quod abfit, concilii con­
fit generale totius ecclefic.
Opponuntur etiam contra eorum quemlibet gregatio impediretur : non edet fpes, quod de
fautori* fchifmatis, atquç afferuntur notori* ft tempore noftro poflet iterum congregari. Et ad
probabiles, pertinacis ft obftinati ex diâis & iftud tendunt ifti fedu&ores populi Chriftiani,
faâis eorum: opponuntur enormia ft gravia cri­ & maxime bonorum virorum ftfimplicium de­
num,
/adi permanentis, de quibus plu C votorum, traftando & procurando per viasexmina , ι>υιυ·ι«
notoria fadi
ries & folemniter moniti, fuerunt incorrigibi- quifitas, quod divertatur negotium ,& concilium
les, pertinaes & obftinati: & crimina funt ta- non teneatur be.
lia , que enormiter (candalizant totam ecclcfiam,
XVIII.
immo funt in fubverfione, nifi occurratur, to­
tius ftatus ecckfiaftici. Iftis pro vero prxfuppoDUBIA MOTA PER. CARDINALES,
Evtuyun·
fitis, que funt luce meridiana clariora, que
prxfidenda * ligna frenetis audebit afferere, quod
Qui fuerunt PiGs anno Domini
ipfi, vel eorum alter, in tfta materia poifit ,
MCCCC1X.
vel debeat efle judex, & per confequens auâo-

ritative convocare concilium generale , cum
Uia in concilio univerfali portem duo conicnmulti opinentur eos jam ede pre citos.
Praeterea clarum eft, quod ifti funt principa­
dentes de papatu , feu iplorum alter, vel et­
les Bencdidus ft Gregorius, de quorum faâo iam ipforum fequaces, movere dubia, ft dicere
agitur: ita quod de necelfitate juris oportet exceptiones, qus fequuntur: ideo foperilliseft
eos requirere, & provocare ad caufam, ft af-lD habenda ante diem concilii matura deliberatio.
lignare eir locum fecurum. Et iftud jam eft faI. Et primo forfan dicetur, ft excipietur,
dum per dominos cardinales : nam D. Grego­ quod cardinales non potuerunt vocare concilium,
rius hunc locum recufare non poteft. Namom- led potius ille, qui gerit fe pro papa in parte
n s locus in hoc articulo recufatur, vel quia fua, ft hoc videtur habere colorem per omnia
non eft idoneus, vel inhabilis, vel quia noni jura, di. XVII. Et nifi huic dubio clare fatiseft tutus, vel quia noo eft eleftus per partes. fiat, ηόο cenfcbitur ecclefia congregata, nec
Quoad idoneitatem vel habilitatem loci Pifarum. effc ibi concilium, fed potius conciliabulnm,
non eft infiftendum: primo quia notorium eft,, & fic nullius auâoritatis, )ux. c.raul. XVII. difecundo etiam ultra loca mundi Gregorius com­
II. Item moveri * aliud dubium. Si quilibet,
mendavit locum Pitarum, ficut eft rei veritas. qui fe pro papa gerit, petit ante omnia reftiItem ex tunc fe pofuit bis in manibus Floren­ tutionem propter fubtraâiones, ft nentralitates
tinorum, in quorum dominio eft ipfc locus. fibi Aaâas : talis petitio videtur habere colo­
Similiter dominus Benediftus, qui jam accepta­ rem per C*. item fummatus , qui eft fub $.
vit hunc locum, non poteft eum allegare fuf- Item cum Balaam a-q-7.
pedum.- ft ut communiter contrarium etiam E
III. Item poterunt dicere prima facie conafteritur
" ’
,' ft eft magis verifimile
" “
propter illam, tendentes, quod pofito quod cardinales portent
que fa&i dicitur, ft habentur litterae a diverfis vocare concilium, vocatio effet nulla: quia ex­
perfonis fide dignis:
Bncdibu perfo- poliatus epifeopns ex quacumque caufa vocari
aalitcr veniet ad ifiad caacilitoee ad lacu» pra- non poteft de jure ad concilium, nififuerit re­
fitafptMH. Si htvniat lotttt» ataJatma , fatus ja- ft itu tus, nec de aliquo crimine agi contra eum,
fiis b ratioaaAflihti pntefrativuitis fitis recedet, b ut volunt jura per expreffum 3. q. 1. & 3. per
fie cmcilias^eat, b ipft pratendeCft excajaSto». totum,. Et ifta eft una exceptio, qu* prima fa­
Pneterea reges & principes, communitates, cie videtur juridica per diâa jura: & in illis
ptxlati, clerus, & populus totius Chriftianita- dominus Bcnediftus fe fundavittempotealterius
tis utriufque obedienti*, funt folemniter voca­ fubtraâionis. Et nifi ifti dubio refpondraiur,
ti ad illum locum & terminum, ft a pluribus concilium nullius efiêâus reddetur.
habetur rcfponfio, quod Venient vel mittent. Si
IV. Item pofla moveri dubium. Si Benediâus
vel

■>

Q

· Dttfi
Dtefi popotilt·

*

àilia-

t><K

101

c*K»LiUs

CONCILIUM

»0»

""iNNo" Tcl Cregoriw ia concilio peterem , fubtraâos A diaconi, dtvtaa aifaratiooc S. R. E. Cardin» —
—
OUIISTI *** oeutraie» repelli a concilio , tanquam ibi- Itum, a quibus
..........................
ad infraferipta plenariam pote- ANNO
CHRIS It
,«·*. dena vocem non habentes.* ifta petitio videtur ftatem habet, de qua potdlate conflat, manu
’Jmm /«//rjuberc colordm per $.hutc etiam* 17. di. & fcilidet Joannis de Baccaglaciis de Bononic pu­
M<rMM * qui* fpouati feu neutrales, fpoliantes per hoc blici1 notarii, attendentes proinde, ac confide-

papam » cenfentur effe inimici fecundum jura
vulgata.* & fie ventent in concilio ut partes ,
non autem 'ut judices, vel vocem habentes.

rantes attente,quantumexiflit neceffaria extirpatio hujus peflilentis fchifmatis diuturnitate
temporis, ultra quam expediret, fidei & anima­
rum faluti nocivi ; maxime attenta indifpofitione
Qui fuerit his dubitationibus fatisfaâqm , ex notoria utriufque de Papatu contendentium ,
nullo , quod extet, monumento conflat.
ob quam neceflario oportuit nos ab eis corpora­
liter abfentare, & cogitare de validioribus re­
ExMSJhrADDITIO
Q.UARTA.
mediis , quibus , ipforum non obflantibus volunIciuorJiait
B tariis diflenfionibus fiefubterfugiis maniieflis, uO.illtnet 10
nitatis vinculum in Dei ecclefia reformetur. Ob
I.
no». Ccoc.
quod tequen tes SS. Patrum vefligia & exempla,
CooAaut. hifura.
Ostvarie inter Cardinales utriufque obedient inde
pcrquK extitit alias ecclefia falubriter & virtuoConcilio Pijano celebrando.
ie in pacis vinculo reformata,multiplicium diruptis errorum laqueis,& fchifmatutp tendiculis
Iteratione divina Nos Angelus tituli S.
venenofis compreffis ,mutuo, unanimi, & con­
Potentiànr diâus Laudenfis, Petrus ti­ cordi affenfu ,& matura deliberatione internos
tuli XII. Apoflolorum diâus Mediolanenfis
,
habita,
previdimusneceffarium exiftere, ut per
Joannes tit. S. Crucis inHicrufalem diâus Raven- utriufque partis generale Concilium & ecclefiam ,
natenfis , presbyteri, & Balchafar S. Euftachii ad noftrum in utriufque contendentium defeDiaconus diâus Bononienfis S. Romanae Eccle- âum, notoriamque defidum vocationem, opei an­
fue Cardinales, manibus propriis noflris inita­ te gratia Spiritus Sanâi congregatam, providea­
te r i pt i , exiftentes in ecclefia majori Pifana col- tur tanto exceffui, immo verius manifefto,erro­
legialiter, cum RR. in Chrifto PP. aliis DD. neum gregem Dominicum inhumaniter laceranCardinalibus utriufque Collegii Pifis commo­ Cti ,fide Papatu contendentes per viam mutuae
rantibus, attendentes provide, & confideran- ceffionis ab ipfis juramento, voto, & variis prot?s ut nunc /ere populus univerfus erumnas miflîonibus roborate , pacem ecclefie non dede­
graves, omnibus deflendas Chriflicolis, lamcn- rint in ipfo Concilio , vel alias cum effeâu , ut in
tabilemque fciffuram, quibus Dei ecclefia op­ noflris litteris ,quas ad duos contendentes prediprimitur , ob nimiam ambitionem retinendi âos de Papatu, & ad Praelatos, Reges, & Prin­
Principatum ecclefie : duobus enim fuper eo cipes , & alios fideles utriufque obedientiae prin­
ambitiofe certantibus, orti funt errores morti­ cipaliter de ft i namus, plenius eft infertum. Et
feri , & orta differentia inter eos, quos ia quia in virtuofis operibus non initium , pugnaque,
vera Chrifti fide charitas propagavit, etiam in- fed optatus finis, dc obtenta coronat viâoria ,
furrexere inter populos Chriftianos fremitus ad quam per perfeverantie conftantiam per ve­
guerrarum, ingemes rancores & odia, quos fo- nitur ; que tanto eft in confpeftu Altiflimi acce­
let ipfa ecclefia fopire , fequute funt nedum ptior, quanto eft validioribus vinculis roborata.
etiam exheredationes, immo & multorum, proh D
Ea propter,licet inter nos, operante gratia
dolor * tirages , multaeque perditiones anima­ Altiffimr, exiflat firma conflantia, & immutabi­
rum. Sane pridie penultima mentis Maji,anno le propofitum, ut quae deliberata funt, & in preinfraferipto, in loco Libumit Pilane dicecefis , diâis noftris litteris deferipta, fuum per omnia,
RR. in Chrifto Patres & DD. epifcopi, pref- in quantum in nobis fuerit, fortianrur cffeclum;
byteri, & diaconi Cardinales utriufque Colle­ tamen ad certitudinem pectentium & proviGa­
gii ibi collegialitcr exiftentes , mutuo & unani­ nem futurorum, &ut variationi, quod abfit, in
mi affenfu , gratia Spiritus Sanâi infpirante , tam neceflario Dei negotio locus effe non poffit,
convenerunt ad invicem, concordarunt , & pro- promittimus ad invicem unusafteri, incommu­
mitenmt fide plenaria, juramento & voto irre­ ni & particulari, immo verius Chrifto, cujus res
vocabili brmarunt , attenta difpofitione noto­ agitur ,& cujus corpus fic enormiter laceratur,
ria ditiorum duorum contendentium de Papa­ B. M. ejus matri , SS. Apoflolis Petroft Paulo,
tu, fuper unione S. Matris ecclefie providere, quorum fedes ,& fanguine proprio fundata ec­
prout & quemadmodum in quibufdam litteris clefia vilefeit indecoris ambitionibus, ecclefie,
feu inftrumentis publicis eorumdem dominorum & omnibus‘Chrifti fidelibus fide plenaria, jura­
Cardinalium, manibus propriis fubfcriptorum , mento & voto irrevocabiliter firmamus, quod per
dc figillis figillatorum, & eorum nobis de ver­ viam mutue ceffionis amborum de Papatu conbo ad verbum perleâorura plene 3c feriofe con­ E tendentium, vel alterius , vel alio mortuo, vel
tinetur . Quarum litterarum feu inflrumento- canonice ejeâo profequemur ecclefie unionem,
rum tenor fequitur fub his verbis.
&<Umnofi fchifmatis extirpationem,&alias in
Miferatione divina nos Epifcopi , presbyte­ ipforum , feu alterius contumaciam & contra­
ri , & diaconi S. R. E. Cardinales utriufque dictionem, per deliberationem Concilii genera­
collegii, manibus noflris propriis infrateripti , lis & ecclefia congregande procurabimus, at­
in loco LiburniidiscefisPifanae commorantes, tentis proinifl», voto & juramento firmatis per
nomine noftro, & aliorum RR. inChriftoPP. ipfoa duos de Papatu contendentes, & nos pro­
DD. Cardinalium utriufque Collegii abfentium, videri taliter, quod per canonicam eleâionem
nobis adherere volentium in hac parte, nec non a nobis ambobus collegiis in unum convenien­
generofus & potens miles D. Nicolaus de Ro­ tibus faciendam , provideatur ecclefie de unico ,
bert is, de Tupoli, procurator , & procurato­
vero,
indubitato Paftore; nec a premiffis
rio. nomine RR. in Chrifto PP. & DD. Petri recedemus, feu variabimus ; immo potius prebafilice XII. Apoflolorum presbyteri vulgariter miffa diligentius profequemur, quoufque prefatà
diâi Mediolanenfis ,dc Balthafaris S. Euftachii unio habeatur, errore fchifinaiis extirpate.
Concil. General. Tom. XXVII.
G »
Pro-

M

ioj

<^ΕίΠΛ

CONCILIUM

«OKRTXJS
IMPERAT.

104

Proro t,'rau$
folemniter ad invicem, A Ind. 1. fit. die penult meniis Junii, prarfemi-·
OiRisrj ‘idcci
conlendentibu$ de Papatu, vel ipfo bus RR· in Chrifto
*
patribus ~
DD. Simone Pa.,4,_
rutn alteri corporaliter non adhaerebimus ma­
triarcha Atatandriuo adminiftratore Ecclefix
M<*.
nente in ipfis, ve) eorum alteroindifpofitionc, Carcaflbnenfis, fic Petro Epifcopo Meldcnfi,
qux eft in fe : fi aliqui id facerent de nàftro- sc W. DD. MM. Petro Piaoul in facra pagi­
rnm przfentium ad invicem concilio & aflenfu, na Dodore, Joanne Petri magiftro in arttas
ex tunc operam dantes ad ipiorum reduftionem, fic medicina, ac religiofo viro fratre Luca de
debitam fic lectiram obiervantiam eorum qux Reate Monacho Monafterii Farfanenfis , Leopomiferum juramento fit voto firmaverunt, vel dienfis, CabiUonenfis, ficSabinenfis diceceieoo ,
ad ipfos dilponendum, (eu eorum alterum,ut teftibut ad premifla omnia dc fiogula vocatis
ad Concilium veniant convocandum, in quo fpecialtter fit rogatis.
rafu ipios vel eorum alterum intendimus hono­
Ego Guido Epifcopus Prxneftinus S. R. E.
rifice traftare.
Cardinalis prxdiftis omnibus interfui, confenAdjicientes quod per talem traftatum & con­ fi, ut in prxfenti- inftrumcnto continetur, Λ
ventionem ineundam cum eodem , vel inter in teftimonium prxmiiTorum prefentibus fubfeipfos ptzfcntes , non poifit concludi, fcudc. B feriptionem manu propria feci, fic meum Tigil­
liberati aliquid per majorem partem, nec etiam lum apponi mandavi.
per omnes in przjudicium , feu diminutionem
Ego Antonius Epifcopus Prxneftinus S. R. E.
bonorum, dignitatum, officiorum, beneficio­ Cardinalis Aquilejenfis, prxdiftis omnibus in­
rum , & datuum quorumcumque, vel cujufcum- terfui , fic confeofi ficc. ut fupra.
qqe , qux hodie habent, & detinent nunc,vel
Ego Nicolaus Epifcopus Albanenfis S. R. E.
detinebant ante Kalendas Maji jam praeteriti, Cardinalis przdidis omnibus interfui, fic conomnium & fingulorum diftorum DD. fic invi­
fenfi, ut in prxfenti inftrumentocontinetur ficc.
cem colligatorum & unitorum tam prxfentium , ut fupra.
qtum ablentium . Pari promiflione etiam ad in­
Ego Conradus tit. S· Chrifogoni presbyter
vicem promittimus, quod fi hoc pendente nego­ Cardinalis, diftus Meletenfis, przdidis omni­
tio, & ejus profecutione, alter diftorum con­ bus interfui, fic conlenfi fice, ut fupra .
tendentium diem tuum clauderet extremum, illi
Ego Petrus Epifcopus Tufculanus S. R. E. Car­
noftrum qui illi adhzierunt, ad eleftionem alte­ dinalis przd. omnibus interfui, fic confenfi.
rius nullatenus procedent, donec perEcclefiatn
Ego Francifcus tit. S3. Quatuor Coronatodefijpcr i'n ordinatum, vel luperftes renunciarct c rum presbyter Cardinalis, diftus Burdegalenfponte. Quod fi utrumqtte mori contigerit, ad fis, prxdiftis omnibus interfui
' «(lenium
~
fit
eleftionem alterius nullatenus procedemus , ni- prsbui, ut in prxfentt inftrumeoto continetur,
fi prius communicato inter nos confilio, &de in quorum teftimonium manu propria fubfcricommuni & concordi aflenfu omnium noftrum, pfi, fit Tigillum meum apponi mandavi.
vel duatum partium, in quo calu etiam abQpibus omnibus fic Cingulis contentis in di- 4
fentes ex nobis requiri debeant, fi infra de­ ûis litteris, nobis Ce de verbo ad verbum per­
cem dies poiTint nobiicum commode convenire, iodis, ac matura deliberatione confideratis, vi­
vel per deliberationem Concilii & Ecclefixcon- dentes, quia flant opiniones Ac a&moocs eogieg-itr aliud circa çleftioncm per nos com­ rumdem DD. Cardinalium cifdem adheren­
muniter faciendam, videretur faciendum.
tes, & eas profequt omnimode volentes, ipfa
Promittimus etiam ad invicem, quod fi di­ omnia & Cingula contenta in diftis litteris, ut
cit DD. Cardinales ipfos contendentes fequen- iuperferibuntur, promittimus Deo, & Beata:
tes, ipfis contendentibus defundis, feu ipfo­ Mariae Virgini ejus matti , Beatis Apoftolis
rum altero, alium feu alios eligerent, vel ipfi Petro & Paulo, quorum Tanguioe fundata Eccontendentes Cardinales crearent, vel jam crea- D clefia damnatis ambitionibus vilefcit, Ecclefix
vertnt, cum talia evidenter forent ficcenferen- omnibus Sanftis,
~
& Chrifti fidelibus, plena fitur efle in perpetuationem fchifmatis, & ma- de, juramento & voto irrevocabili firmamus
ntfcfiiftimam illius fautoriam, illis nullatenus piofequi, tenere, ficinviolabiliter obfervare abfadhzrebimus, nec pro Pontifice, feuPontifici­ que alia interruptione, nihil remoto, prout
bus aut Cardinalibus habebimus ullo modo ; in diftis litteris, Ceu inftrumentis feriofe, &
fed adverfus tales exceffus procurabimus per ec- in prrient i inftrumeato de verbo ad verbum
elefiam provideri. Et quod in prxmiflis omni­ continetur. Salvo tamen quod in ultimo capi­
bus & fingulis dabimus ad invicem nobis ipfis tulo diftarum litterarum, (euinftrumcntorum,
in communi & in particulari unus alteri au­ qui fic incipit ,, efl autem noftra intentio ficc.
xilium, confilium, & juvamen bona fide,mu­ omnes & fingult DD. Cardinales praefati, &
tua fic finceta chat itate, fideliter, fine dilatio­ nos cum ipfis, volumus, quod in fine illius
ne, fic palliatione quacumque: prxeipue ad- capituli, poft illa verba, ac concordi omnium
verftis quofi umque, qui impedimenta prcftare noftrum aftenfu, ponatur , vel duarum par­
vellent in przmiftts, vel nos in communi vel tium omnium noftrum. Qpam etiam additionem
particulari perturbare , Ixdcre , feu profequi E gratam, & ratam habemus, & eam bona fide
verbo fic fafto.
promittimus obfervare.
Eft autem noftra intentio, quod fi penden­
De quibus omnibus & Cingulis prxmifljs nos
te profecutione prxmifforum cafus aliqui inex­ difti Cardinales fubfcripti, fic quilibet noftrum
cogitati occurrerent, quibus eflet aliter occur­ requifivimus & voluimus, per Notarios infraferjrendum fic providendum pro utilitate Ecdefise, ptos, unum vel plura, publicum, vel publica
& unione b.-benda, quod hoc5 facere valeamus confici originalia inftrumenta ; in quorum ocommunicato ad invicem confilio dç communi mnium fidem & teftimonium prcmifloriun pnefic concordi omnium noftrum confenfu.
fenres litteras, Ceu pnefens infirumentum ma­
Afta fuerunt haec in loco pnedifto Liburnii nibus noftri’ fubfcriptas, aut fabferiptum Tigil­
Pifarx d cecefis, fic manibus noftris fubfcripta, lorum noflrorum mandavimus appenfionibus mu­
«c fgiilis noftrorura Cardinalium pendentitis
niri . Afta fuerunt heee in Eccicfia majori Piroborata fub anno 1 Nativitate Domini tpb. fana predifta fub anco a Nativ. Domini 1408,
die

■°J

c'PE<£f.'ra

PISANUM.

ÏSKÎI?

'die jo. Menfis Augufti Ind. 1. przfentibus A fit quemadmodum ipfi DD. Cardinales fingui»--- ■* ***
ANNO
R. PP. DD. Petto Meldccfi, Branda Placer·- rite.· promiferunt, voverunt, & juraverunt, &
CHRtSH
tino Epifcopis,
Joanne abbate
decifdem lineris feu inftrumcntis feriofe con“
- - S.
-- Jutlinz in
Padua, DD. Nicolao de Robertis dc Tripoli tînetur.- de quibus omnibus & fingulis promit ·
milite, & Roberto de Quefnejo decretorum fis ego diffus Landulphus Cardinalis requifivi ,
Dodore Canonico Rothomag. tcftibus ad prz- & volui per Notaiioa infrafcriptos unum vd
plura publicum & publica confici inftrumenu
mifia vocatis.
Deinde ego Henricus miferatiooe Divina originalia, in quorum omnium fidem & tefti­
Epifcopus Tufcounus, diAus Neapolitanus, prae­ monium prxmifiorum, przfentes litteras, ieu
fatae & R. E Cardinalis in facriftia Ecclefic prxicns inftrumentum manu mea proprii fub
B. Martini Pifenfis, ubi didi DD. Cardinales fcriptas, figilli mei aepenfione muni-i volui.
Aâa fuerunt hzc anno, menfc, die, & loco
erant collégialités congregati, die Venetis XIV.
Menfis Septembris, anno fupradido, litteris feu przdiâ. Indiâ. 1. preCentibus RR. in Chiifto
inftrumentis originalibus, de quibus fuperiuseft PP. DD. Petro Meldenfi, Jacobo L <udcnfi
fada mentio, per rre vifis, & de verbo ad Epifcopts,
_r---- r._, „
& . M.
...........
Angelo
......................................
de Viterbiofect-tario
...........
verbum in mei pnefentia perleâis, attentis fan- BD. Cardinalis Aquilcjenfis teflibus ad przmifla
Ais propofitis, affediootbus, & voluntatibus a- vocatis {t rogatis.
Ego Landulphus S. Nicolai in carcere Td! iorum DDl Cardinalium pnedidorum , volens
eorum fequi intentionem , voluntatem , fic dif- liano S. R. E. Diaconus Cardinalis Birenfs,
pofitionem, fic totis viribus, corde, & animo prrdidis omnibus & fingulis interfui , & a Aon profequi, ex mea pura & libera voluntate ju­ turn praebui, promit), juravi, & vo\i, Ce in te­
ravi, vovi, & promifi folemniter omnia & fin­ ftimonium mea propria manu fublcripfi.
Miieratione divina ego Joannes Ofticnfis
gula contenta in cifdem litteris feu inftrumcn­
tis profequi, tenere, & inviolabiliter oblervare , Epifcopus S. R.. E. Cardinalis, in facriftia B.
prout fit quemadmodum ipfi DD. Cardinales Martini Pilarum , ubi RR. in Chi ifto PP. DD.
fingulariter promiferunt, fic in didis litteris feu Epifcopi, Ptesbyteri, & Diaconi Cardinales uinfiniment is feriofe continetur ; ratam etiam triufque Collegii erant collegialiler congregati,
atque gratam habens additionem przdi&am, die xi. Mentis Odobris anno a Nativ. Dom.
1408. litteris , feu inftrumcr.tis originalibus,
ubi legitur, vel duarum partium omnium noftnim: dc quibus etiam omnibus & fingulis prz- quorum, feu quarum copiis przientes funt anmiffis vohii, ut praefertur, fieri unum vcl plu-Cncxae, per me viGs, et dc verbo ad verburn
ra inftrumenta per Notarios infrafcrjptos, & coram me perleâis &c. juravi, vovi, & prohic me propria manu iubfcripfi, & tigillum mifi folcmniter omnia & fingula contenta in
meum apponi feci, in teftimonium prxmifio- cifdem litteris feu inftrumcntis feriofe continen­
ntm . Adura loco, die, anno, & indictione tur &c. in quorum fidem præfentcs Ütteras ma·
przdidis , przlentibus prznominatis D. Petro nu mea fublcriptas Ggilli ntei mandavi appcoEpifcopo Meldenfi, & Huberto dc Quefnejo iionc muniri. Ada fuerunt hxc Cic.
tcftibus ad przmifia vocatis Ac rogatis.
Ego Henricus Epifcopus Tufcutanus Cardi­
T I.
nalis Neapolitanus prxdidis omnibus & firgiilis interfui , & aflenfum przbui, promifi, ju­ Cardinaliam Bpifloia ad P^anfvicnjiam ac Zxnr-psMS. Du·
ravi, & vovi , & in teftimonium pnemifiorum
barpcitfium Dacts Bernard am iJ Hearicum ,
caü Ce Ile nJi.
me propria manu iubfcripfi, & figi Ilum meum
qua coram Le^aii ad ancilium Pifaapponi feci.
Mm imitati.
Ego Angelus tit. S. Potcntianx , presbyter
Caidinalis Laudrnfs, omnibus fupr.a fcriptisDi
Flluftribus & Exceilentibus DD- Bernardo &
& fin gulis interfui, coifenium prxftiti, promi­ Henrico in Bruosvryk & Luncnborg Ducibus,
fi , juravi, ac vovi, in przmiflorum teftimo- amicis noftris carifiimis.
ruum me propria manu fisbfcripfi, & meum
Miicratione Divina Epifcopi, Presbyteri, rx
figillum apponi feci.
Diaconi facrofandz Romanz Ecclefix Cardi­
Et ego Guillelmus Goneti, presbyter Ma- nales illuftribus Cc excellentibus DD- Bernardo
Icaccnfis dicrcefis, publicus apoftolica , & im­ & Henrico in Luncnborg & in Brunswyk
periali audontafe notarius ftc.
Ducibus &c. falutem in Domino fempiternam,
Miferatione Divina ego Landulphus tituli & paratum promptumque animum ad l’acratiffiS. Nicolai in carcere Tulliano,di£us Barenfis, mz Eccleùafiicz unitatis effedum tabere, & pro
S. R. E. diaconuS Gardinahs, in facriftia bafi- ea firmiter et efficaciter operari.
licz B. Martini Pifarnm, ubi RR. in Chrifto
Principum, Ducum, Marclfionum, ahorumPatres DD. Epifcopi, Presbyteri, & Diaconi que Dominorum, et MagillratuumquorumcuhiCardinales titriuique Collegii collegialicer con- que
1
dignitatibus et officiis quibufeumque pol­
gregati, videl. die 5. Menfis O&obris anno a lentium,
______ , , proprium
____ ...
.............. et ...............
eft ,judicium
juftitiamfaNativitate Domihi 1408. litteris, feu inftru-Eccre, et de manu calumniandum vi oppreftos
mentis originalibus, quorum feu quarumcopiis eripere, et a eundis pro viribus injurias propulprzfentes Hint annexz , per me v'fis, & de fare. Quibus, juxta Petri lententiam^tanquam
verbo ad verbum coram me perleâis, atten­ a Deo mifiis ad vindidam malorum, laudem
dens & confiderans fandum propofitum, fan- vero bonorum, obediendum eft. Si igitur io
dafque affediones, Ac voluntatesdiâorum DD. eos, qui utcumque injurias inferunt, mtfli fuCardinalium, volens toto afteâu , & animo eo­ bl ima tique funt; quanto majori et juftiffima in­
rum fequi intentionem, voluntatem, &difpo- dignatione pro Chrifti immaculata fponfa, a
fittonem, & eildem DD Cardinalibus adbzrc- qua in Spiritu Sando regenerati fumus, ejufre, er mea pura & libera voluntate juravi, que ladc educati, et grandzvi in r.de firtv.ati .
vovi, û( pronu G folcmniter omnia & bnguft apertis Parad i fi tbribus, vitam, qua primi ho­
contenta in cis litlefis feu inftrumentis profe- mines forde peccati privabantur, confequi me
qui , tcncrc, & inviolabiliter obicrvaic, prout rentur zternam , contra illos tnfixne pravzquc
con-

107

cTxf.ros

CONCILIUM

Ro-AtAIUi
iMMRAT.

10S
,σβ

’ coud itionis homines tenentur exfurgere, qui A Martii , celeberrimum fcfttun Anounciationis'
ANNO
ΑΜΝΌ Corpus Chrifti miftycum, hoc eft, DetEccleVirginia gkxiohe, « qua cunâoram falus dc CHRISTI
CHRIS Π
fiam , et tunicam Domini inconfutilem dividunt, redemptio inchoavit ,uode, Deo favente, cu­
'<»>·
qui Chrifti vineam exterminant et conculcant, jus res agitur, omni errore dc fchifmate evulut nefandiflimis momentanearum rerum ambi­ (o, unio in ipfa Eccletia fcquetur, elegimus,
tionibus pravifque cupiditatibus fuis fatisfacere fecundum canonum facrorum inftituta & Ecvaleant , omni pudore, et Dei metu (ublato, ciefat laudabilem confuetudiaem in talibus ohnon curantes dominici gregis animas fecum in ferratam . Quz omnia latius litterarum , quas
xternam perditionem deducere, et cunâorum ad obedient ix noftr® Prelates, eos ad Conci­
Chiifli fidelium pacem et quietem turbare.
lium convocantes , dirigimus, tenoribus, fle
Sane noviflis, non ambigimus, cum toti fit Oratorum noflrorum abunde de eundis expe­
Chnftianorum orbi notiflimum, quot Petri na­ dientibus inflruâorum vivis relatibus , luculen­
vicula continuis fluftibus agitata per triginta tius porerint excellenti® veflrx percipere.
annoium fpatia, et quantas paffa fuerit temExpcrgifcimini igitur, quoniam jam tempus
peflares, ad extremum fere dcdufta naufra­ eft a fomno furgere. Et vobifeum una Deus
gium , quz, ejus flebili omiffa hiftoria , ni- B exfurgat, ut di&pentur inimici ejus, flt fu-

mium fidrlibus cognita, ut ad unitatem digni- giant, qui oderunt eum a facie ejus. “
Erigite
'
utemque priflinas tandem reduceretur, et pax Ecclcfiam matrem veftram, & in libertatem
dviidcratillima in Chriftiano populo pullularet. Spiritus vindicate, nobifquc in hac Dei cauia
S«nftx memori® Innocentio Papa Vll.fublato adfiftite & favete. Oratorefque veftros folcmde medio; D. Gregorius, ut ipfiusEcdefix u- nes mittite , & Pnclato» dominorum veftrorum,
nionem conficeret, per puix et fimplicis renun­ quos ducimus convocandos, ad veniendum in­
tiationis ct ceflionis viam, ante etpoftejusad- ducite, ac fi opus effer, quod minime remue,
fiimptionem votam , juratam , plurielque promif- ut tenemini, modis debitis adftringatis, ut tem­
(am , D- Petro de Luna ex parte alia , Benedi­ pore debito in eodem Concilio legitime & incto nuncupato, qui fe fimiliter obligaverat,ce­ ftrufti veniant, ad tam pium flt ianftiffimum
dente , vel decedente , ut publico inftrumento opus feliciter confumandum. Qust per adfperfcripturifque folemnibus, ct eorum Bullis et no fionem pretiofiffimi Sanguinis Domini noftri
fltis litteris (parfis per orbem luce clarius eft, Jcfa Chrifti, ut a tot amodo anguftiis libere­
ad apicem fuit fummi Apoftolatus affumptus. tur , Sanâa mater Ecclefia nobiicum una a
Et qualiter ambo de principatu contendentes C vobis inftantiffimis precibus poftulat dc requiDeo vota fua reddiderint, juramenta fervarint, rit, ficutf omnino caritates veftras pure fie li­
fit promiffa adimpleverint, veftras caritates la­ bere faâuras fperaœus.
tere non credimus, cum jam omnibus poffit e(Nam ad ipfum Concilium venientes, aut ei
fe dariflimum, flt rei exitus demonftravit. Nam faventes, D. Gregorius, qui tanquam inimi­
per
itus inanes, frivolafquc fle (uperfluas cus homo continue centare non dcûoit colo­
dneeptationes , altercationes ac varietates , an- ribus, fiftionibus, mendaciis (olitis, ubique dif.
no menfibulque confumptis, hucufqueChriftia- (eminare zizaniam in eeclefiaftic* unionis dinum populum illudendo, colludendoquc invi­ flurbationem, ut ipfam ecclcfiam ita laceratam
cem , denique occafionibus captatis inanibus, & oppreffam valeat retinere , fuis non poteft
a piatfatx unionis, ut prxfertur, promiffa», ju- (ententiis adficere vel militare. Cum per foratx & votse tradatibus tam impudenter,quam lemnia confilia collegiorum magnorum faerx
turpiter difccffcruot, Chrilli grege mercenario­ Theologi*, jurifque canonici & civilis conclurum more inter Lupos expolito, flt dc unione fum & declaratum exiliat, ipfis contendenti­
ipla totaliter dcfperato.
bus de Papatu , tanquam antiquati (cbiimatis
Ac no;, quibus poft Papam (alutis populiDnutritoribus obediendum non effe, fed eis omChrifliani major relus & onus incumbit, vi- nem obedientiam (intrahendam, fle de eorum
dentis, nobs ab eodem domino Gregorio fuis (ententiis
f
, cenfuris, & aliis non curandum,
irnuliis turpibufquc mandatis ora obierari, ne vel de juribus (edis Apoftolic® aliquatenus ref, ut in nollris litteris, quas per
;
de unione ipfa verbum ulterius faceremus, in pondendum
vitam libertatetrque noflras evidentia immine- oibem
1
dirigimus, plenius continetur.
Deus omnipotens Excellentias veftras diu fle
re paicula : ut confcicntiarum exonerationi fle
praria’x unioni , dc qua poterat alias totaliter felices in flatu infinita fua benignitate confer­
vet : Datum in Caftro Liborum Pifanx diccdciperari, confideremus, ab eo, non ad unio­
nem iplam, led ad ichifma fovendum, bona- cefeos fub trium Priorum noftroram Cgillis die
que Ecclefic diflipandum, fuofqne contra Deum, j6-menfis Julii, Indiâ. i. anno a Nattv.Dom.
& juflitiam promovendum flt fublimandum , in­ noftri Jefu Chrifti 7408.
tend er. tes, momentanearum rerum cupiditate,
pravaque ambitione trafto, ccleftium flt «ter- E
111.
narum penitus oblito, flt fupra diftamceflionis
viam, a fe tanquam jullam fanâamque to­ Litter* Regii -dnglit
Ptpim ,
pijnilnf
ties acceptatam, fle promtflam, diabolicam pa­
ejur propter effationem fjingxinit Cierilam afferente, fic declinante , tanquam a nu­
fiienorttm tempore fcle/mttit.
tritore ichifmatis antiquati, quod de jure hxBeatiflime Pater, humillime filiali reerim-J^J^· Ur‘
refin fapere minime dubitant, cum delibera­

tione, ut pluribus feriptionibus jam fumus teflati, difceflimus.
Nofque cum reverendiffimis DD. de Colle­
gio partis alterius junximus fle univimus pro
pace, flt unitate danda populo Chriftiano:
viamque congregationis Uni verbal is Concilii
utriufque obedienti® ad civitatem Pifarum ,
diemque vicefimam quintam proximi menfis

mendatione prxmiffa. Infcrutabilis (ummi Dei
fapientia nonnumquam peccata hominum ut­
cumque diffimulat, fi forte non metu ferviii,
fed filiali, ftimulante tandem confcientia refipiicant : fit quanto diutius iram fuam in hac
vita fufpcnderit , tanto gravius ut timetur,
ea puniet in futuro. Nos itaque revolventes
in mente diutinum, &quafiinveteratum fchiiHU

o
•°*

.

GREGORIUS
P. »1.

PISANUM
r 1 J Λ
vr (VI.

ROBER1US
1ΜΡΕΚΑΓ-

Ι1Λ
1,0

..i· ... ma jam rigeat ia Ecclefia S. Dei, profeftoAomni humilitate rogamus, ac in Jefu Chrifti'
-«■ «rr timemus ,» utpote
u,P°*e verifimiliter
wifimiliter eft timendum, vifceribus exhortando requirimus, quatenus ut A N VO
0*1 «mAk religionis
CHRISTI! Ψ*
„,^4
rriioinnit Chriftianc
ChriA,*»» principibus
nrinriiuhui
pro vitando noo tam Ecclef.t, quam ledis A- CHRIS if

coram Deo fit hominibus ad defidiam debeat poflolire fcandalo manifeflo, veftrique flatus
imputari, diurius enutrita tanti erroris imma­ fic honoris confervatione votiva, ncc non fic
nitas, eo potiflàme quod clero regnorum ubili­ pro cunftorum Chrifti fidelium, ad prediftos
bet, *el metu, vel avaritie'recitate caufante, diem fic locum confluere volentium dçtiderio
nefandum hqjufmodi fchifma fub devotionis fic pariter fic quiete: prçlerrim illius obtentu, qui
fanâitatis fpecie palliante , Principes illi, qui­ ubi libet, dat gratiam, ad interefliendum die fic
bus ad defcnûotxm fit tutafnen ccclrfie mate­ loco prctaftis, in fpiritu humilitatis vos incli­
rialis gladius eft commiflus , circa fchifma nare dignemini, votum fimul fic juramentum
pnetaftum penitus extirpandum , nec magnam hujufmodi eftêftuali ter impleturi, prout vos fahumane fuaftonis inftantiam exhibere , ncc fturos confidimus : etenim tenemus pro conflan­
gladium exercere font conati.
ti, quod cum, ficut accepimus, utriufque col­
Quapropter audito frequentius a plerifque, legii Cardinales in unam fic eamdem mentis
ac etiam intellefto jam pridem cx litteris RR. Bconfonantiam circa prenufTa convenerint, fic
in Chrifto Patrum DD. facti Collegit Cardina­ quafi eundi Principes Chrifliani ad impenden­
lium, ac ex relatione R. in Chrifto Patris D- dum eis favorem & auxilium libenti animo fe
Archicpifcopi Burdegalenfis amici noftri meri­ exponant, quantumcumque querantur aliunde
to pnedileai , pro parte didi Collegii ad no- fubterfugia, Cardinales iidem hujufmodi unionis
ftram, alque chariflimi filii noflri primogeniti cffrftum divino favente prefidio confequentur.
Principis MZallix , ncc non Praelatorum fic
Nec videtur nobis, aut regnicolis noftrisex­
Procerum regni noftri prefentia accedentis, qua­ pediens, ut ab aliis fidei orthodoxis principi­
liter non tam ipfe, quam caneri veftri Collegii bus in tam fanfto propofito diferepemus in
Cardinales, occatione continuationis hujus fchif- aliquo: quin immo ad eofdem diem fic locum
matis contra votum fit juramentum per S. V. noftroa Ambaxiatores, fic regni noflri Prelates
de cedendo Papatu pneftitum, omnem a vobis per fe, vel procuratores fuos accedere facie­
obedientiam fubtraxerunt, ac generale Conci­ mus , quemadmodum credimus incunftanter alios
lium io feflo Annunciationis Dominice proxi- cfle fafturos, ut univerfalis ____
Ecclefia defiderame jam futuro apud civitatem Pifanam , locum bilis unionis dulcedine perfruatur.
quidem congruum , ut dicitur, & boneftum , ac C
Porro B. P. ft fed is Apoftolicr providentia
per S. V. alias pro competenti fic idoneo com- dignaretur
··
·
- per univerattendere, quanta quafi
mendarum, celebrare difponunt, prout afleritur fum orbem non tam corporum, quam anima­
hoc fieri poflTe, prxfertim vigore cujufdam ob­ rum Chrifti fanguine redemptarum haftenus pro­
ligationis, occatione fcbifmatis extirpandi per venere pericula , praetextu continuationis fchifS. V. dum eratis in minoribus conftituti, fpon- matis ante difti, fic pot illime flragem popnlt
tanee & folemniter inite in conclavi cum Car­ Chrifliani, qui ultra ducenta millia per fonarum,
dinalibus antediftis, fic poft aflumptionem ve- ut afleritur , ex guerrarum fremitibus, occalioflram ad Apoflolatus apicem, per facte manus ne przmifla in divertis mundi partibus exorta­
veftre fubfcriptionem publice renovata:, ac etiam rum amifit, unde jam pridem ad minimum tri­
confirmate, prout ex infpeftione cujufdam in- ginta millium, ratione diflenfionis habite fuper
fl< umenti publici coram nobis, fic flatibus an­ epiicopatu Lcodicnfi inter duos, unum videlicet
te dtilis exhibitis nobis apparuit evidenter; nc- auftoritate D. veri fummi Pontificis, fic alium
fcientes quomodo per aliam viam ad unionem Antipape titulo contendentes in bello campe- valeat
-------- 1
-------ftri, quod dolentes referimus, fuerunt inrerfeài ,
Ecclefm commodius
perveniri.
Unde petivit idem D. Cardinalis ex premif- Dprofefto jam difta S. V. anxiaretur in fpiritu,
fil fic aliis caulis rationabilibus per ipfum paten­ fic juflodolore torqueretur in mente, diftanteque
ter expofitis, fic in prxfatis lineris dilucide bono confcicnuK, potius Apoflolicç ledis hono­
comprehends, que revera nollram, fic datuum rem incontinenti relinqueret,quam hujufmodi deprxdidorum confciemias valde movent, ut ei- teftaoda committi de cetero fub diflimulationis
detn Collegio divine pietatis fic amoris intuitu chlamyde toleraret, exemplum fumens a vera ma­
circa premilta conûlium fic auxilium impendere tre, que coram rege Salomone contendens, cefcuraremus una cum aliis Principibus orthodo­ fionem potius elegerat, quam filii feftionem.
xis .■ quodque prrterea ndftros Ambaxiatores, atEt quamquam ex illa nova creatione novem
que PiçlsiosRegni noftri, per fe vel procura­ Cardinalium contra juramentum veftrum,- ut
tores iuos ad diâum Concilium tranfmittamus. aliorum verbis utamur , ultimo per vos fafta, de
JMos itaque zelum inteofum, quem ad unio­ qua vehemens admirationis caufa exurgit, pol­
nem eamdem gerimus fic habemus, cupientes iet aliquo modoprefumi, prout verifimiliter eft
oflendere, ac lanam ac fanftam ejufdem Colle­ cenfcodum, intentionem veflram ad finem fchifnon tendere, abfit tamen, a
gii in prrmiflls intentionem propenfius atten- matis extirpandi
.
* “ t, quod S. V- circumfpeftio
dentes, prout alii Principes illud idem , ut ac-Eieculo temper abiit
cepimus, in pnefemiartun attendunt. Volentes de tanta mentis incc
incouflantia notaretur ab aliquo,
quoque prrterea , quatenus ad nos attinet, ad unde noviflfimus error piiorideterior haberetur,
honorem Dei, ficut ire fux mucronem effuge­ nedum eïccrandus a qualibet anima Chriftiana,
re valeamus, partes nofiras adjicere circa refor­ verum etiam totis conatibus merito propulfandus.
Hec autem que fer ibimus, de corde puro fic
mationem flatus ejufdem Ecclefte; habita fu­
ger his cum praefato Elio noftro, nec non fic fide non fifta procedunt, fic ideo Pater fanfte,
Prelatis fic proceribus antediftis deliberatione benigne fi libeat, cum debito libramine ponde­
matura, S. V. clementiam, cujus flatum & ho­ rentur. Beate pater, inclinet ille cor veftrum, fic
norem cx variis caufis utpote devotus Eccleflç corroboret in hoc pio opere feliciter exequenfilius, quatenus cum Deo potuimus, fueramus do, qui oro pace, cura fit Rex omnium, induit
amplexi, prout femperamplcftimur, deexpref- formam fervi. Scriptum fub figneto noftro in pa­
fo fic unanimi flatuum prediftorum aflcnfucum latio noftro VTcftmonafterii xi l dic Novembris.
IV.

I i 1
ANNO
CHR.KTI

GREGORIUS
P. XU.

CONCILIUM

ROUERTt»

IMPERAT.

Ill

A
I V.

V.

Lintre tjitfdm Rtgii ei Ceriietltf ptrfi/
Grtgerieee.

Lintre Wtecttlei RttuMniK, et Rahterie Regit
ei Ceriiealet Pifit tt^gr^Mu.

Reverendiffimis in Chrifto PP. DD. S.R.E.
Henricus &c. Cardinalibus Ac. (alutem , & in
unitatis pulchritudine Jeleâari. RR. in Chrifto Carlinalibus, amicis noftris chariftâmis. RR.
Patres amici finccri ilileâi. Tranlmiffus eft ad PP. amici cariftuni. Qpanta cordis afieftfone,
noftram, & confilii noftri prefentiam ex parte quantaque animi aviditate unionis S. Matris eccœtus veftri R. in Chrifto P. Cardinalis Bui- clefias reintegrationem, aliquandin haâenus fer­
degalenfis noIler fmcerus amicus coram nobis venter pracftolatam aclatione, nofcimns. Teftis
& dilediflimo filio noftro Primogeni o princi­ eft experientia, quz per fe loquitur; teftis eft
pe M'allie, nec nonPrzlatis, & proceribus re­ & folers feriptoram ac nuncioram veflrorum
gni noftri quam pluribus propterea congregatis, crebra per
.
_____ prioci__
Nos vobis czteriique mundi
vigore litterarum veftrarum fub figillis trium Bpibus & fidelibus fuper hoc tranfmiflbrum re*
Priorum veftrum nubis inflatuum przdiâorum plicatio, que vos côram majeftate noftra ejufprzfcntia porrcâarum, nuncium libi commtf- dem unionis proreftatw utique utiles promotolum laudabiliter expofuit, ac etiam eleganter: res. Vos enim, ut ex tenore ejufmodi feriptoex cujus informatione, nec non inlpeftionelit­ rum veflrorum didicimus, in refecandis tanquam
terarum ilLrum clare percepimus intentionem, vitiofis pcftiferi fchifmatis contagiis, veluti fi­
quam femper haAenus habuillis, prout in pre- deles medici, abfque intermiffione temporis folfenti vos habere praetenditis ad unionem ec­ licitos, & in reducendis in fanftz unitatis cor­
clefiz S. Del, cujus occa Gone dicimini varia pore , imbecillitate languentibus membris pripertuliftc gravamina, non parcentes laboribus ftinz fani rati vos redditis plurimum operolos.
& expenfis: quodque tam ipfe, quam vos, da Super quo fioceritatem veftram tanto altius
unanimi conienfu , occa Gone continuationis commendamus, quanto vos non per hoc tam
Ichilmatis antiquati in ecclefia S. Det, potif- propria commoda, quam verius Chrifti fidelium
fime contra votum & juramentum per diâum non ambigue cernimus lucra querere animarum.
Ne autem follicitudinis noftrz, quam ad
fummum pontificem Gregorium , de cedendo
Papatu przftitum, omnem ab eodem obedien-C unitatem
stem & ftatum ecclefiz
ecclefi» femper ultro geritiam fubtraxiflis, tc generale concilium in fe- mus , diligentia paternitatibus veftris
vcflris fit forfiilo Annunciationis Dominiez proxime jam fu­ tan incognita, feu aliquatenus peregrina, ecce
turo, apud civitatem Pifanam celebrandum fo­ fcire placeat, quod receptis pridem ab honora­
re decreviftis: nullam aliam viam, per quam bili Hieronymo de Gydcmberg doâorc decre­
ad unionem ecclefiz perveniri valeat magis ac­ torum , facri palatii auditore devoto noftro diledo veftris tam litteris, quam relationibuscucommodam reputantes.
Unde petivit a nobis idem Cardinalis ex va­ riofis , confeftim iUufttes terrarum noftrarum
riis caufis per ipfum paienter expolitis, & in Slefiz Principes confanguioeos noftros, czteprzfatis lineris veftrisdilucide comprebenfis, ut rofque regni Bohemiz epifeopos & przlatosad
nos accerfivimus, cum eifdem de unione S. ma­
jam diâo venerabili ccetui vellro circa prztniffa confilium & auxilium impendere curare­ tris ecclefiz falutifera confilia inituri. Freti
mus, una cum aliis Regibus & Principibus or­ itaque eorum mature digeftis confiliis, prout
thodoxis, & quod Ambaxiatores noftroa atque ipforum feripta dilucidant, juxta fuafionum vePrelates regni noftti per (c, vel piocuratores ft rarum hortamina , ad generale Concilium per
fuos illuc tranfmittcre curaremus. Nos itaqueD vos fuper fello Annunciationis gloriofz Virgi­
cupientes oftendere quantum telum habuimus nis Marte, in civitatePifana proxime venturo
& habemus, ut pax veraecclefiz reddatur,de celebrari iodiâum, foiemnes Ambaxiatores de
xonfenfu ftatuum przdiâorum D. fummo Pon­ fanguine noftro decernimus tranfmirtendos.
Nos enim, Patres venerabiles, in hoc fautifici noftras litteras abfque mora difpcnfiofa
tranfmittimus juxta feriem copie pradentibus fto propofito juxta defideria veftra, tanquam
Romanorum & Bohemiz Rex, omni noftra
inclufz efieâualiter exequendas.
Vcftrum itaque venerabilem ccetum affeâuo- obedientia & potentia recipere & accipere vo­
fe precamur, quatenus fi contingat eumdetn lumus fine dolo, prout fuper his honorabilis
Gregorium intereftendo przdiâo generali Con­ magifter Joannes Cardinalis de Reguftam fami­
cilio apud Pifas, & cedendo Papatui, juxta liaris devotus, fidelis, dileâus, Paternitates
votum & juramentum per ipfum vicibus itera- veftras latius informabit, cui in referendis hutis cmiiTum, acquicfcere votis veftris, & noftris, jufmodi fidem noftro nomine velitis credulam
prout cupimus, & tenemus ipfum eflefaâurum, adhibere, fingularem in eo nobis complaccnpro flatu fuo taliter ordinare velitis, ut prz- tiam oftenfuri. Datum (Jratislaviz die ad.
cipuc Deus inde placetur, & tam ipfe Grego-E Novembris, Regnorum noflrorum anno Boberius, quam Nos, qui non immerito fuum no- mi* XLVI. Romanorum vero ΧΧΧΠΙ.
norem 6c commodum ex aftcâu diligimus, voWeoceslaus D. G· Romanorum Rex femper
‘ jguftus & Bohemiz Rex. Ad mandatumD.
bis & fingulis vcftrum merito teneamur ad gra- Auguflus
tiarum uberes aâiones. Ex hac namque feri- Regis Jat
Jacobtnus Canonic. Pragcnfis.
prione poteritis încunâanter accipere, quodfinÎjularis afteâio quam geflimus & gerimus ad perV I.
onam ipfius Gregori i, non erit, prout nec erat
in caufa, quominus addefiderabifem unitatem,
Litttre Rtgit Freeae ai CarUnties Pÿis
& pacem ecclefiz valeat pervenire. Quam ille
ctegrtgatu.
dignetur accelerantes annuere, qui ut pacem
emeret, fangurnem fuum fodit.Datum fubpri­
Karolus Dei gratia Francoram Rex RR.PP.
vato figillo noftro xii. die menfis Novembris. Cardinalib » telo pacis ccclefiaflicz spud Pifas
in

ANNO
CHRISTI

·<·**

■ . .
‘•i

GREUMllUS
P. xu.

PISANUM.

Î35SÏÏ?

■<«

atque fidelis COnfiliarius nofter Patriar-'
*° charitatis vinculo congregatis , amici·
uuos no-Adileôus
no
CHRKTI ^r'* cxrttllmis falucem benevolentias fpiritualis : cha Alexandrinus, ac nonnulli aliinoftri Nun- ANSO
CHRISTI
·«·«. fperabamus , RR. PP. & amid cariffimi, diu cii, qui noviflime a vobis abfceflcrunt tam cir­
concupitam pacem ecclefic per renunciaiioncs ca celebrationem Concilii generalis ecclefic Gal­
utriufque mifere contendentium de Papatu, lican*, quam de tranfmiflione Praelatorum fic
perfuadente fpontanea, eortunque debita cha- litteratorum, ac infignium virorum, plurimo­
ntate, poft tot agitatos labores, multis efflu­ rum aliorum hujus regni ad diâam urbem Pi­
xis diebus cernere potuifle.· fperabamusin hor­ fis pro eadem unione proxime celebranda, fic
renda fchifmatis tempeftate quietis anchoras ex alia ifthic multipliciter ac diligenter pcraâa ;
ipforum manibus procurafle, fie tutillimo pa­ fimulque ad notitiam veftram pervenifle exiftitnacis portu divifos populos congregari. Sed heu, mus maximam etiam difpofitiouem virorum
proh dolor! huc ufque charitatem eorum am­ folemnium diverfarum regionum de alia obe­
bitio, humilitatem iuperbia, & fidem perfidia dientia acceffurorum ad dietam prdibatam , fic
fuperavit; ut nifi Nos de pace ecclefic vcftra- jam pro acceleratione agendorum, fic ad indu­
rum probitatum ipes optima reficeret, pacem cendum & fentiendum de cunâis, idem Patri·
ipfam a Chriftianis exulem crederemus.* fedBarcha, fie duo Doâores de Univcrfitate Pari­
de abundantia pietatis ejus qui errata conjun- fienfi
" ~ , ad Francofordiam
~
“
in
Germania
, ubi
git, & difperfa congregat in falutem uberius certum Concilium pro ifta materia nunc tene­
cfinfolati, per eam maxime unitatem, quam tur , funt profc&i · Hinc eft , amici cariflimi,
auâores Deo, ctyus res agitur, laudabiliffime quod vos ' exoramus , fic deprecamur enixe ,
retinetis, in pacis expeâatione ccrtiifima con­ quamvis follicitos , ut ajunt > follicitare nun fit
gaudemus, dc ad eam pari zelo, pariuue Au­ opus, quatenus quod tam magnifice, fic lauda­
dio , vobifeum pertingere dirigente Domino biliter cspiftis, graviter perficiatis, zelum quem
fufpiramus. Quapropter dileâi fic fideles fite. ad refarcionem feiflure toge Dominicae geri­
Ambaxiatores & Oratores noftros apud vos dc tis , quin etiam prudentiam atque folertiam,
Itali* partes tranfmittimus, quibus in dicen­ nec non in hac re veftram diligentiam offen­
dis plenariam quefumus date fidem, & nobis dentes. Nulli autem extant mortalium, qui­
affidue voftra beneplacita fidenter referibatis. bus hujus onus facinoris eque incumbat , fa ut
Bene fic diu optamus vos valere. Datum Pa- vobis, aut refultet tantum honoris, vel non
honoris, commodi denique, aut damni. Nos
rifiis ficc.
C itaque, fi quid eft ulterius auxilii, confiliive,
aut favoris, ad quod noftra potentia fe exten­
V I I.
dat, quo egeat, quovis alio modo, nos indetitter* congregationis eccleji* Gallican* ad eofdem finenter, ut haâenus, reperictis integerrimo
affcâu propitium atque pronum. Datum &c.
Cardinales.

RR. PP. fie DD· paucis abhinc citra diebus
I X.
Veftras convocationis Concilii litteras cum gau­
dio pariter fic honore recepimus; unde illi gra­ Oratores Concilii Pifani ; Jim ills, fvi fscerunt
tias referimus, qui poll variosfponf* fuefumferments corant DD. Cardinalibus & Hero a
XXK mtnfis Martii ; <jtut fuit prima dies Conroofque labores fic cafus, quibus ipfa peccatis
ci/i, & fefitim Amwnciationis B. Mari*·, nf
exigentibus tot annorum decurfu attrita eft,
tandem compailionis fic mifericordi* oculo jam
qnt ad jp. Maji.
refpicere, fie a fuis afBiâionibus fic anguftiis
Et primo die eadem., ipfis
Dominis, fic Cle­ Ex Aff.
liberare inceperit: fic ut fuper profequutione
.
pacis fic confolationis fidelium fereniif. princi-Dro exiftentibus in ecclefiaCathedrali, fecit fer- Vindobonenti.
Fr. -Leonardus Ordinis Prcdicatorum,
pi$ fie D. noftri Francorum regis intentionem, monem fic ecclefic Gallicane deliberationem , conclu- inquifitor heretic* pravitatis Bononienfis.
fionem, fit expeditionem VV. RR. PP. cognofII. Item, die Martis xxvt. in prima felfione
cant, idem fereniff. Rex egregium dec. «r fit- fecit fermonem D. Cardinalis Mediolanenfis.
pra, fic cum idem D. Guillelmus in delibera­
III. Item, die Jovisfanâa, quarta Aprilis,
tionibus capiendis, fic ceteris rebus pro brevio­ in fanâo Martino, fecit fermonem D. epifeori expeditione gerendis continue affuerit, ni- pus f Ordinis Fratrum Minorum.
hilque fecreti aut dereliâi eum in hujufmodi
IV. Item, die Veneris fanâa, quinta Aprilis,
caufa praetereat, fupplicamus vifceraliter, qua­ In fanâo Martino, fecit fermonem Magiftcr
tenus io omnibus , que faâum portenti ale, Rjchardus t Anglic us.
fic veflrum particulare tangunt negotium, conV. Item, die Dominica , xiv. Aprilis, in
ftanti fic firmo, ut clare incepiftis animo fem- fanâo Martino, frater Vitalis Ordinis Mino
per profequi ad effeâum ficc. Devoti veftri, rum.
__
_ Alexandrinus
_____ _ ......
.
___ ,. - _epifr„
VI. Item, die Dominica, xxi. in fanâo
Patriarcha
, Archiepifcopi
copi, Abbates, Doâores, fie alii in Concilio B Martino, epifeopus Digoenfis Ordinis Mino,
ecclefic Gallicane congregati.
rum.
VII. Item, die Dominica, xxvm. Aprilis,
in ecclefia Cathedral!, D. Cardinalis Prene·
VIII.
ftrinus.
VIII. Item, die hinc, xxix. Aprilis, in ec­
ottia litter* ejufdem Regis Fronti* ad eofdem
clefia Prcdicatorum, epifeopus Laudenfis Pre
Cardinales.
dicator.
IX. Item, die Martia, ultima Aprilis, epif­
Karolus ficc. dikftis ac fidelibus amicit noftris carifiunis S. R. E. utriufque collegii Car- eopus Sarisberienfis, in feflione fecit fet mo­
dioalfen falutem, fic io difpofitts pro unione nem per modum collationis coram Concilio.
X. Item, die Jovis, fecunda Maji, Magifter
eedcfi* perteverare. RR. PP. amici cariflimi.
Non credimus vos ignorare ea qu* poftquam Guillelinus Parvi , Magftcr in Theologia,

Ceurii. fieemrt. Tom. XXVII.

nj

c^'lros

CONCILIUM

SggSP

»<«

- ------- 7— nomine Univerfitatis Parienfis propofuit in fan· Λ In qua D. Epiicopus Oftienfis Cardinalia mif<^<kkti ôo Martino, hora Vcfperarum, coram DD fam de fanâo Spiritu folemniter celebravit in ANNO
CHRtsn
’ Cardinalibus, Prolatis , & aliis audire volenti- magm **
altari. Et interim omnes tam domini
bus, notabiliter per modum fermonis, cujus the­ Cardinales, quam alii epifeopi & Abbates Re­
ma fuit: Principe! portions* congregeti fat c»» terunt cum cappis. Qua finit a omnes induerunt
Deo stbraLeni &c.
suppellicia, pluviale, & mitras albas. Et cum
XI. Item, eadem die, hora &ioco, propo­ illo habitu procéderont ad loca , feu fcamna
fuit per modum fcrtnonis quidam Ambaxiator faâa & ordina'a pro Concilio generali ,&fede­
Archiepifcopi Mogunrinenfis, nomine fuo & runt per hunc modum.
Primo domini Epifeopi Cardinales federunt
fuorum Ambaxiatorum, multum excellenter &c.
XII. Item, die Sabbathi , quarta Maji, in fuper uoo lcamno, feparato a feamnis aliorum
fanâo Martino, hora vefpcrarutn, uropofue- Prolatorum, quod erat ia capite aliorum fcarunt &c. duo ex Ambaxiatoribus Archiepifcopi mnorum, habentes facies verfas ad Prolatos , &
Colonienfis.
totum Concilium generale. Et primo domini
XIII.
Item
_
, , dic ~Dominica
, ,, quinta Maji, fe-Epifeopi Cardinales fuerant in medio illius fcacit iermonem in mifla coram Dominis fcc. Gene-Bmni fuuati. Et erat primus in ordine Prcneftrinus. Item domini Cardinales presbyteri ad
ralis Auguftinenfium.
XIV. Item, die Mercurii, oâava Maji, Feflo1 dexteram partem, modicum a didis dominis
Apparitionis S. Michaelis,& in ecclefia ejufdem, Epikopis remoti. Et erat primus Dominus de
D. Patriarcha Alexandrinus dixit mittam, defe­ Turejo, Item domini Diaconi adfiniftrampar­
tem , femoti etiam ab ipfis dominis Epifcopis.
cit iermonem.
XV. Item, die Dominica, xtx. Maji, in ec­ Et erat primus in ordine Cardinalis de Saluciis.
Item , erant (camnit aequalia, etiam io altitu­
clefia Sanât Martini , epifeopus Siftaricendine fcamni dominorum Cardinalium, faâa in
fis.
XVI. Item, die Jovis, xvr. Maji, Fefto A- longitudine ecclefi* ab ntraque parte, femota
fcenfionis, in ecclefia majori, Epifeopus * .
a fcamnis diâorum dominorum Cardinalium.
XVII. Item, die Dominica, xtx. Maji,Ge­ In quibus non fedebant nift Prolati, per moneralis Miniftcr Minorum Bononicnfis in S. dum qui fequitur. Primo ad partem dexteram
Martino.
fuerunt fituati Epifeopus Meldenfis Ambaxiator
Regis Francix, & Abbas * Ambaxiator Regis
C Angliat. Confcquenter Archiepifcopi, Epifeopi,
X.
& Abbates fecundum ordinem fu* promotio­
ACTA
CONCILII PISANI nis, qui per prius diligenter ab eis fuit exquifitus, & redaâus in fcriptis per venerabiles vi­
ros D. Petrum Fabri PropoGtum Rigenfemfe£x MS. Vindobone^fi.
cretarium reverendiflimi Patris in Chrifto domi­
ni Cardinalis Oftienfis , & per Magiftrum * Se­
Jnaugwratio Concilii Pifai die Lw XXV.
cretarium D. Cardinalis Neapolitani de man­
Martii A. J 409.
dato ipforum Dominorum Cardinalium, qui­
RimO die Lunx XXV. Martii fefli Annttn- bus per ambo Collegia fuerat hoc commiflum.
Item , in alio fcamno in parte finiftra fuit pri­
ciationis beat* Marix, qua die fuerat in­
timatum Concilium generale utriufquc cbedien-mus Epifeopus Vapnicenfis Ambaxiator Regis
lix per dominos utriufquc Collegii Cardinales Ludovici. Deinde Archiepifcopi, Epifeopi, &
celebrandum in Civitate Piiarum , fuper unio­ Abbates fecundum promotiones fuas dic.
Item,, coram dominis Cardinalibusfuerunt duo
ne ccclcfix land* Dei, & fchilmate tollendo,
fuerunt ipfi domini Cardinales fit omnes alii ,D fcamna bene honefta, pofita de longitudine
feparata ab omnibus aliis, in quibus
tam epifeopi, quam Abbates, in diâa civica- CoacÜii,
~
te Pifarum , in ecclefia S. Michaelis de Angelis. fuerunt milites, Doâores, & exteri AmbaxiaIn qua fe induerunt fuppellicio, pluviali, & tores Regum & Principum, qui non erant Prae­
mitra. In quo habitu proceflionaliter iverunt lati. Et fuerunt ordinati fecundum praecellen­
■ad ecclefiam Cathedralem. In qua proceflione dam Dominorum fuorum. Item federunt Au­
D. Cardinalis de Turejo ibat ultimus cum mitra ditores , Clerici Camerae, & exteri Officiarii,
Pontificali, fandaliis &c. tamquam Pontifex & Generales ordinum in pedibus dominorum
Cardinalium. Videlicet Auditores &c. in meillius djei &c.
Quibus in ecclefia majori exiftentibus , om­ dio, & Generak-s in lateribus.
Item , Protonotarii ,& eleâus Patriarcha Granes Cardinales & Prolati deduerunt fc&veftimentorum cappas. Et poftea deterunt in locis denfis in uno alio fcamno per fepofito, ad dex­
fuis, in choro ipfius ecclefi*. Miflit vero fuit teram dominorum Cardinalium , ance fcamnum
celebrata per ipium D. Cardinalem de Turejo Ambaxiatorum Regum , fimili fcamno diâorum
folemniter de fefto. Et fuitfaâusfermololem- Ambaxiatorum . Item, exteri Procuratores Epinis ad Clerum ante offertorium per unum Ma- E fcoporom , capitulorum, Magiftri in Theologia,
giftrum in Theologia. In fine cujus dixit, quod Do&orcs, & c*teri federunt fuper fcamnis orob reverentiam fclli prorogabatur feucontinua- dinatis & pofitis in Concilio, & in pedibus Pro­
betur Concilium ad diem eraftiuum , five Mar- la torum. ~
Et 'fuerunt ordinati fecundum promo­
lis, XXVI. diâi menfis Martii.
tionem magi (Irorum fuorum fic dignitates.
In ordine luo collocatis per deputatos dixit
PRIMA SESSIO GENERALIS
unus/Notarius ad hoc deputatus alta, &ioteliigibili voce.- quod nulli ecclefi* feu perfon*
Die Mortity xxyi. Martii.
pr*judicet in polieram, fi non eflent finiat*
in ordine fuo. Et de hoc petierunt fieripubli.
ie craftina fcil. Martis xxvt. convenerunt ea infiniment!. Et eft notandum, quod ipfe
omnes Domini Cardinales & Prolati ma­ D. Cardinalis Oftienfis, qui miftam celebrave­
rat
ne in ortu folis
diâa ecclefia Cathcdrali
. , amota caiula. & fandaliis, remanentibus

P

D

adhuc

117

GR*c°*1Us
« · AJi<

PISANUM.

mrtKA J .

adhuc aliis indumentis, & veil itu pluviali, & A utriufque Collegii Cardinalium, per quas fue-'
CMRiSM m*n* alba,dicut alii, ivit ad fedendum cum rat- fignificatum
f—
Concilium generale ad locum &
aliis in ordine fu» promotionis. Deinde fuit diem praediâos, Petro de 1 una & Angelum
faâus fermo folemnis per D. Cardinalem Me- Corario, contendentibus de Papatu, & carum
diolanenfcm, exiftentem in cathedra cum plu­ executione.
viali dc mitra alba. Faâo fermone Cantores in­
Quo faâu delcendit de cathedra, & tunc a*
ceperunt cantaro antiphonam quae dicitur quar­ Îcendit quidam Magifler Angelus fecretarius
ta feria in capite jejunii, videi. Escandi wx conciliorum particularium dominorum Cardina­
Drarmr, fumum ieoigna <0 neifericordia tue . Et lium , tenens certos rotulos continentes teno­
interim dum cantabatur, D· Cardinali» Oftien­ rem & executionem iplarum . Quos de verbo
fis , qui miflam celebraverat, ivit ad cathedram ad verbum legit alta dc intelligibili voce, om­
paratam ante altare, cum carello, dc fadifto- nibus audientibus. Et prrmo litteram miflam
rio. Qua antiphona finita Diaconus, qui E- Gregorio per fuum Collegium. In qua fignifi.
vangelium dixerat in Mifla, alta voce dixit : cabant illi Concilium dcc. & etiam fubtra&oOrate: dc tunc omnes Domini Cardinales, dc nem____
obedientic
_ w_. _______
illi per ____
diâum
a___Collegium far- deinde
. . . . exttuik>oam
'
alii Piadati depofitis mitris profitaverunt fe,eâam. Er
faâam°de ]pfa

orantes dcc. Paululum poft idem D. Cardinalis in civitate Senenti per unum curforcm dcc. Poil
Oftienfis erigens fe dixit: Onmut : Omoipotcos quas legit litteras miflas Benediâo per fuum
fenepitene Petet, fti tua aeifcricordia ms iaca- Collegium, & altas etiam tribus Cardinalibus
toteee tJc.
cum eo exiflentibus miflas per eofdem. Io qui­
Poft quam orationem Diaccnus & fubdiaco- bus fignificabanc tam eidem Benediâo, quanv
nps, qui in Mifla ferviverant, inceperunt Li­ Cardinalibus conventionem per eos faâam cum
tanias, quas, omnibus tam Pndatis, quam a- altero Collegio de Concilio generali utriufque
liis refpondentibus, continuaverunt ufque ad obedientic celebrando Pifis die 3 j. mentis Mar­
finem, flando, dc librum in dextro cornu al­ tii anni Dom. 1409. exhortando & fupplicantaris tenendo, omnibus aliis ad terram profita­ do, quod ad illud dignaretur ejusSanâitas ve­
it*, ut diâum eft. Qua litania finita idem D. nire, renuntiaturus ut tenebatur, vel mittere
Cardinalis Oftienfis, qui miflam celebravit, fur- procuratorem cum fufficiente poteflate. Deinde
rexit de cathedra, dc dixit.· Oremus: Adfttsenu legit executionem
. ____ ________
_______
____________
diâarum
litterarum
faâam per
Demrar femBe Spiritus , adfumus &c. Quam fi- D. Guillelmum judicem curi» Nemaufcnfis, dc
nivit abfolute refpondendo: Arne». Qua finitacrefponfionem faâam per ipfumBcnediâum, dc
Diaconus, qui dixerat, Orate, dixit .-Erigite vos. aliam per —D.
. Cardinalem
.
- ~
Auxitanenfemfaâam
Tunc D. Cardinalis de Saluciis diaconus Car­ nomine omnium aliorum Cardinalium, fcil.
dinalis , & primus in ordine, paratus in habi­ ipfius Auxitaqenfis, de Flifco ,&deChalanco.
tu diaconi, dixit Evangelium, principaliter or­
Quibus leâis petiit Procurator ipfos reputari
dinatum pro tali negotio* Q<io finito idemD. contumaces. Tunc D. Preneflrinusdixit nomine
Cardinalis Oftienfis flexis geuibus in loco pne- lotius Concilii, quod duo Domini Cardinales
diâo incepit hymnum : Piw creator Sprites, Diaconi, de quatuor Archiepifcopi irent ad
dc omnes tam Cardinales, quam Prelati, de­ valvas ecclefic ad inquirendum, utrum effent
pofitis mitris, dc alii proflraverunt fe ,dc conti­ prediâi Domini contendentes de Papatu, &
nuaverunt hymnum ufque ad finem. Quo fini­ ipfi Cardinales, vel aliquis ipforum, feu co·
to idem D. Oftienfis fisrrexit, dc duo induti rum procurator dec.
luppelliciis dixerunt, ubi de fanâo Spiritu lo­
Tunc duo domini Diaconi Cardinales, fcik
quebantur Apofloli dcc. Quo finito - idem D. S. Angeli, & S. Gregorii, Archiepifcopi JaCardinalis dixit : Oremus , Deus, qui corda fi- nuentis,
____ ,_______
r __
_
Pifanus,
&_______
duo alii ____
acceflerunt
ad
delinat èfc. Et aliam, fcilicet : DaqiutfoeccleJiaO valvas cum procuratoribus,, fifcalibust, & no­
Ixa, miftricors Dens tfc. Quibus finitis dixit tariis , quos extra repererunt. “
Et illos trina
Diaconus: Erigite vos . Et tunc omnes furrexe- vice interrogantes lingua vulgari & Latina nul­
runt, dc repofitis mitris (ederunt in locis fuis. lum repererunt dcc. De quibus omnibus diâi
Tunc Archieptfcopus Pifanus afeendit cathe­ procuratores petierunt fieri publica inflrumcndram, dc legit alta voce caput unumdefanâa ta per notarios fupradiâos dcc. Quibus revertis
Trinitate dc fide catholica lib. 6. & tres alias ad loca fua, D. pradiâus Cardinalis S. Ange­
fchedulas, de quibus non recordor. Poftmodum li retulit Concilio pro omnibus, prout fece­
D· Cardinalis Preneflrinus fecit allocutionem rant, dc quod nullum ipforum, nec aliquem
pulcherrimam, quam incepit per h«c verba : pro ipfis repeferant dic. Tunc omnes procura­
Ecce, reverendiffimi, Ü venerabiles Patres &c. tores requiuverunt, quod reputarentur omnes,
Qua finita dixit, quod Concilium conftitueret tam duo contendentes de Papatu, quam Car­
Procuratores, advocatos, dc notarios pro fer. dinales, veri dc puri contumaces.
viendo Concilio. In quo omnes confenferunt.
Tunc D. Preneflrinus, primus in Concilio,
Tunc furrexit unus Notarius, dc incepit nomi- refpondens
_ (
pro omnibus dixit, quod licet denare fex notarios eleâos per Concilium, qua-obèrent
_L*—t refutari contumaces, tamen de beni­
tuor procuratores dc duos advocatos. Quibus gnitate Concilii affignabatur eis terminus ad
nominatis praetentaverunt omnibus Prclatis, qui craflinam diem , fcil. Mercurii xxvu. diâi
omnes in eorum eleâione contentum prxbue- mentis Martii. De quo fuerunt fada publica
runt. Et poftmodum ipfi foli Notarii m ma­ inftrumenta.
nibus ipfius D. Cardinalis Preneftrioi, tamquam
Prioris, dc vice omnium, juraverunt fideliter Satarwr Orat»· Cardinalis Medielaaettfis Petri
redigere in feriptis omnia que fierent, dc di­
de Castdia ή prima Semone Coocilii Pifatu
«i. 1409. dré 16. Martii tabi ta.
cerentur in ipfo Concilio, de quibus forent requititi. Qjio faâo unus Advocatorum, icil.D.
Simeon de Perufio afeendit cathedram. Et ibi­
Adeftis ornes jtyi Ifrael: decenitefaid faetre
dem fecit unam pulchram arengam. In fine cu­ debeatis. Jud. c. 20. Keverendiltimi Patres,
jus petiit, quod legerentur litterae Dominorum Chrifti commilitones, Ecclefie defenfores &
Coacti. Gnwra/.Tom. XXVII.
H 3
pu-

. . n
‘ 9

GREGORIUS
p. XII.

CONCILIUM

.

ROBERT!*
-----------------IMPERAT.

pugiles , quos in unum ad hanc fanAam Sy A te & tam neceflari* caufe ac urgentes necel"
“
~ gra- fitates Ecclefiz tempore praeteritorum Conci­ AKUO
Chris π n<*'urn & ger.ciak Concilium
Spiritus
S.
CHRISTI
liorum tam per Apoftolos, quam etiam pet *mu,
lia congrega·.·.'t.
M®*·
Cutn veflra quotidiana inftantia fit & efle Itos SS. Pattes convocatorum & celebratorum,
debeat omnium Ecdcfiarum full icit udo ,& ca- affuilTe,quante & quales hodie exiftunt propter
couice reprtçfentetisunivcrfalemEcckûam: qui illud inveteratum fchifma , quod fidem tuitanquam iptr ituales & fpeciales filii , compaf- bat , Ecdcliam lacerat , & graviter premit
f.one debita cernitis ptz matris ftatum flebi- univerfum populum Chriftianunt , attentis pe
•em , vilipendium & contemptum , ex caeca tidulis & fcandalis ex eo tamdiu emerfis , 5
ambitione illorum duorum contendentium de nifi provideatur, etiam emeriuris . Qua: enim
Papa tu , i piam omni arte, fraude , & exqui- etTe poteft major eaufa fidet , propter quam
fila malitia tenentium in tam longa divifione maxime confueverunt fic antiquis & novis tem­
diuturnoque fchifmate , qui ipfum pefliferum poribus generalia Concilia celebrari, quam in
fchifma nutricantes pertinaciter in perpetuum cafu nolito ? Ubi principaliter agitur , quod
prorogare moliuntur : Qyi adefiis decernite , piius, veins , & indubitatus detur paftor Ecquid /acere def-eatii . Quia numquam tantum B clcfise univerfali. Qux major caufa fidet, quam
nef s ÔC tam grande piaculum facium eft in quando in corpore Chrifti myftico cernimus duo
capita monAruola ? Qux major caufa fidei ,
lirae!. Ubi thema .
Attendite igitur vobis & univerfo gregi, in quam quando agitur, ut fchiüna, quod dura­
quo Spiritus S. vos pofuit regere Ecclefiam vit per 30. annos fic ultra , finiatur , & ndn
Dei, quam acquifivit fanguine fuo . Videtis perpetuetur, ut fchifma Grzcoruir. ? Qu.t ma­
enim , Patres reverendillimi , quod llatus Ec- jor denique caufa fidei , quam ubi antiquaclcfiafticus ubique confunditur. Videtis infini­
hrrefes defenduqtur, & nova; quotidie cumu
ta pericula animarum & corporum, corruptio­ lantur? Per totum eniin mundutn divulgatur,
nem morum , depreflionem bonorum , exalta­ przdiCatur , publicatur, fermonibus & Icriptutionem vilium & reproborum. Videtis gravif- ris, alterum contendentium effe harrcticum mali.r.as periecutiones Sanci® Rom. Ecclcfix, ma­ nifeftum, errores hzreticales plures pirdicaiTc
tris omnium & magiflrz . Temporalia prodi­ & dogmatizafle? Nonne in Confifloriis publi­
galiter difperduntur, patrimonium alienatur & cis & generalibus unus alium , & alter altcperditur. Et quod omnibus Chriflianis lugu­ ,rum,ut hzreticum fententialiter condemnabre cll audire & lugubrius cernere, ipfa caput 2 vit?
Mundi Roma, Beati Petri fedes, tot ApofloSuftinebit igitur Ecclefia, tolerabit hzt fanlorurr., martyrum & fandorumfideliflima con- fta Synodus , & facrum Concilium generate,
lervatrix, paucis annis difirahitur , anime de- univertalem Ecclefiam reprzfentans , duos Pa­
fur.florum confuetis & dcbitjs obfcquiis & luf- pas, & quemlibet eorum ut hzreticum con­
ir.igiis defraudantur . Et perfonz Ecclcfiafticz demnatum? Dceft igitur materia hzrefn, pro­
laciar lunt omnibus in opfTobrium & ubilibet pter quas extirpandas, & falce fanûz matris
in derilum. De Chrifiianis Judaei truftantui , Ecclefiz radicitus excidendas debeat generale
inimici ctucis Chrifti nos derident , & IztanConcilium convocari ? Et maxime in caufa
tes ce nobis perfidi cachinnantur . Et quod przfenti, propter dubium Papatus & tituli in·
pejus cil, ante tempus a· Domino przfinitum, extricabilc, propter fidei fcelus deteftabile , pro­
icprzfenrative introducunt Anti-Chriftum.
pter fcandalum irremediabile, & propter gran­
Nellis enim qualiter illi duo homines iufe- de & grave multiplex crimen notorium incorlices fibi invicem detrahunt , & fe furialibus rigibile ·
Et quia adefiis omnes filii Ifrael, decet mtc
blalphcmiis dehooefiant, alter alterum,fitmutuo te appellant Antipapam , intrufum , &Dquid facere debeatis , ut exoptatam unionem
ierpentem tot tuofum, Machomctum, & etiam de proximo ia Dei Ecclefia videre poifimus
Antichriftum , & multa alia fimilia nomina Quam
~
nobis concedat Deus , qui vivit & re­
fibi imponunt. Quz non tam labiis , quam gnat per omnia fecula fieculorum. Arnen.
auribus Chriflianis horrenda, & abominabilia
elfe deberent , quz nedum corda fidelium , SESSIO SÊCUNDA GENERALIS
verum etiam ipfum acrem eleAum puriflimum
Ex MS. Via.
folo aflatu inficiunt. Et fas in nefas confun­
Die Mercurii, xxvil. Martii.
dokincnfi.
ditur. Nam quilibet iflorum , ut favores &
ie Mercurii, XXVII. ciAi raenfis Mar­
fautores mundanas & temporales fibi alliciat,
tii , convenientibus omnibus Dominis
dum credat, vel fperct in aliquo fuam par­
Cardinalibus & aliis Przlatis in prediâa Eccletem facere fortiorem ; nulli przterca petenti
quicquam denegare przfumtt. Quem unus jt:· fia Cathedrali , fuit celebrata miff* folemnis
fie exeeratur, alter afferit non ligatum. Quem per Archiepifcopum Pifanum, ut <noris eA .
Qua finita, omnes Domini Cardinales & aunus condemnat, alius male appellantem juflificat. Et fic omnium rerum ordo confundi-E: lii Przlati induerunt fuppellicia , pluvialia &
tur. Adeo quod princeps tenebrarum fedet in mitras.
felio majeflatis, & fol juflitiz cdipfatur.
Er omnibus in locis fuis flantibus , canto­
Et quia circumfcripto miraculo , ifla mate­ res inceperunt cantare quamdam antiphonam.
ria aliter quam per Concilium generale termi­
Qua finita, unus presbyter , veflitus in ha­
nari & finiri non poteft , hoc neceflario eft bitu diaconi, dixit alta voce: Orate. Et tunc
congregatum pro hujus eruent® bellux , in­ omnes profiraverunr fe , & depofitis mitris
veterati deteftandique fchifinati: exii.-parione
prolixius orayerunt.
Tunc Dominus Cardinalis Neapolitanus ,
totali, & pro unienda & redintegranda om­
nium matre communi, tam longo tempore di. qui flabat proftratus ante altare fiiper cathe­
vifa & enormiter lacerata . Nam fi caufz ac dram, furrexit, dC dixit: Oretmu , Et quam­
eminentes Mceflitates Ecclefizpio compaflionis dam orationem &c.
Qua finita, diaconus & fubdiaconus inccoculo ponderentur, vix forte invenientur tan-

D

p«·

111

PISANUM

ROBÎRTU3
IMPERAT.

...
’“

‘petunt Statam , ut fupra faâum fuie, fcili- Λ
ANNO
SESSIO TERTIA GENERALIS
cat die «partis ·
CHRISTI
Qua finita, idem Dominus Cardinalis Nea­
politanus furrexit , & dixit quamdam oratio­
Dit SMttki xxx. Mtrtti .
nem , ut fimra diâum eft. Qua finita, diaco­
nus dixit: Èrigitt vas. Tunc Dominos Cardi­
Onvencrunr omnes in prtedifta Ecclefia canalis de Brancaciÿ Diaconus, paratus in habi­
thedrali. Et fitit miffs celebrata folemnis,
tu diaconi, ut morts eft, dixit Evangelium :
quam fecit Dominus Cleroens VII. botue Mem.
Dtfigntvit Jtfitr dec.
pro fchifmate fedando dec.
Qyo faâo, omnibus flantibus , flexis geni­
Qua finita, omnibus Cardinalibus dc Prxla­
bus dc depolitis mitris, idem Dominus Cardi­ tis indutis pluviali dc mitra, ut fupra in aliis
nalis Neapolitanus incepit hymnum : Friu Crra- fen.j. ■'!"·”· , cantores inceperunt antiphonam .
fupradiâam , videlicet : Extudi Dotant dec.
tar Spirits dtc.
Qua
finita, diaconus veftitus habitu decenti
Quo finito, Dominus Cardinalis Neapolita_
inis lurrexit, dc duo Acolyti dixerunt unum dixiT:. Orxlv. Tunc omnes mitris depolitis proverfum de Saoâo Spiritu . Quo reipoofo perBAraverunt fe, orantes &c.
cantores , idem Dominus Cardinalis dixit .·
Tunc Dominus Albanenfis fecit per omnia,
OrvaMts: Dms, pw carda dec. dc quamdam ,a- ficut fupra feriptum eft de Dominis Ofiienfidc
liam Neapolitano Cardinalibus. Et fuerunt leihe li­
Quibus finitis , diaconus dixit alta voce : taniae , dc omnia obfervata ut fupra.
Erititt vu. Tunc omnes furrexerunt , dc reDominus CardinalisdeColumna dixit Evan­
pofitis mitris fédérant in locis fuis.
gelium, ficuT fecerunt in aliis diebus, in qui­
Qk> faâo, Advocatus afeendir cathedram, bus fuit feflio ,Domini de Salutiis, dede 8randc petiit declarari per facram concilium duos caci is, Diaconi CardinaJes.
contendentes de papatu contumaces,,una ctun
Quo officio finito , Advocatus , videlicet
Cardinalibus fupra didis cum eis refigenti­ Dominus Simeon de Pcrufio , afeendit cathe­
bus.
dram , dc incepit unam arengam. In fine cu­
Tunc Dominus Preneflri nos allocutus eft con­ jus petiit, quod duo contendentes de papatu
cilium , quid videretur utilius dec. Videlicet , per concilium reputarentur contumaces , -cum
quod accufaretur contumacia iplorum Domi- ___
... ex
_ pedat
____ i. _____
jam____________________
per quinque dies fuiffent
Et ad
noram contendentium ftatim dcdiâorum Car-C idem requifivit de Cardinalibus eis adhxrentidinalium ?
'
bus fuperius
nominatis.
Vel accufaretur- folum contumacia ipforam
Tunc de mandato concilii fupradiâi duo
daorum ftatim; Et Cardinales expeftarentur Domini Cardinales , Sanrti Angeli , * cum
ufque ad diem fabbathi proximum?
Archiepifcopis , procuratoribus dc notariis , ive­
Vel, quod omnes, tam duo contendentes , runt ad valvas Ecclefue, dc inquifiverunt, re­
quam Cardinales fimui expeâarentur , ufque tulerant, dc alia fecerunt, ut fupra in aliis
ad diem Sabbathi proximum?
diebus feffionis diâum eft .
Super quo habitis de xedaâts in feriptisopiTunc fuerant inqnifita vota omnium in con­
nionibus tam Dominorum Cardinalium,quam cilio Cedentium. Quibus in unum congregatis
omnium aliorum Prulatorum, Generalium or­ fuerunt qinnes reperti ejufdem voluntatis; Vi­
dinum , Ambaxjatoram dc clericorum,fuerunt delicet , quod dup contendentes de papatu
reperte diverfie. Nam aliqui dicebant , quod fuerint per omnes reputati dc declarati contu­
ftatim duo contendentes reputarentur contu­ maces .
maces, dc Cardinales expeâarentur ufque ad
M
De Cardinalibus vero , quod expeftentur ,.
diem Sabbathi. Alii,quod omnes fimui ftatimDde mifericordia dc benignitate concilii , ufque <
contumaces reputarentur. Alii , quod omnes ad proximam
'
' ~
~
feffionem
. Que
aflignata
cfl de
conienfu dc voluntate totius concilii , propter
fimui expeâarentur ad diem Sabbathi.
Tamen fuit ordinatum per Concilium, quod :ferias Pafchz, ad diem lune proximum poft
duo Cardinales diaconi de quatuor Archiepif- Dominicam de QUASIMODO, que erit die
copi irent ad valvas Ecelefis cum procurato­ XV. Aprilis.
ribus Ac notariis ad inquirendum, ut fupra di­
Et de omnibus premiflis fuerunt pofitefcheâum eft. ,
,dule et parte concilii in valvis Ecdcfiarum .
Qui redeuntes retulerant ut fupra.
1Per quas notificabatur oniverfis, duos de pa­
Et quia opiniones fuerunt diverfis, ordina­ patu contendentes per concilium fuper faâo
vit concilium, quod omnes Domini Cardma­ fidei Chriftiane dc unionis Ecclcfiaftice con­
les dc Prelati, dc alit Ambaxiatores eflênt fi­ tumaces fuiffe reputatos dtc.
mui in craftinum in Ecclefia S. Martini, de­
liberaturi inter ipfos fuper certis pun&ts juris
QUARTA SESSIO GENERALIS
&c. tangentibus concilium dtc.
Et fuit aflignata alio feflio pro concilio ad B
Dit Zmm xv. ttprilij.
diem Sabbathi proxime fequentis.
jediâa die adveniente , omnibus in EcSESSIO
SPECIALIS
defia fzpe diâa congregatis , fuit miffa
folemnis per quemdam Epiicopum celebrata .
Dit Jovii xxviii. Mtrtii.
Qua finita , omnes induerunt ornamenta , ut
fiipra m aliis feflionibus . Cantata fuit antiie Jovis mane fuerunt in diâa Ecclefia
Extxdi Doxtint, per cantores : Diâas
Sanâi Martini, dc tenuerant confilium orationes: Vni Ertttor Spiritui &t. per Do­
•orum in revefiiarto ipfius Ecdcfic &c.
minum Oftienfem : Diâum Evangelium per
Dominum Sanâi Angeli diaconum Cardinalem
de collegio Romano. Et fuerant diâ« Litaniat folemnes, ut fupra.

C

F

D

pbona,

i*$

cTjS.,ü>

CONCILIUM

TîSSSf.

114

QuibùVTupra <tidb modo Gc folcmniter per-A modo duo contendentes fuerunt contumaces re-■
adis , familiaribus Dominorum Cardinalium , puiati ,. fit poftmodum in prscedentibus leflio- AVNO
CHRISTI
Λ ah s omnibus , vocem in Concilio non ha- nibus eorum contumacia aggravat* . Sed videbentibus , exua Ecclefiam^deveibs , dixerunt batur fibi, bonum effe , quod de conlenfu to­
Amliaviatorcs Regis Ruperti , ultimo in Re­ tius Concilii mitterentur duo Domini Diaconi
gem Romanotum dedi, quod habebant aliqua Cardinales , Archiepifcopi , & alii officiant ad
Ύκ parte fui Magiftri in publico Concilio refe- vahas Ecclefie, ad inquirendam ficc. fic poftea
H nda - Quare requifiverunt, quod exaudiremur . referrent , prout & quemadmodum in aliis fefSuper quo fuerunt requifita vota omnium in fi on ibus fuit fachim.
Et quia clare ab omnibus propter diftantiam
Concilio fedentium. Quibus omnibus placuit.
Tunc quidam eorum vocatus EpikopusVcr- audiri non potuit, fuit illud idem per advoca­
dcnlis nomine omnium Coambaxiatorum fuo- tum in publica cathedra alta fic inrelligibili
nim propoiuit in favorem Errorii , ponendo voce replicatum. Quod omnibus placuit.
Tunc enim furrexerunt didi duo Domini
xxii. rationes, lapientes ad hrrefun & contra
jus & fidem . Per quas dicebant, unum colle­ Diacoui Cardinales , Archiepifcopi , fic ceteri
gium ablque abo non potuiffe convenire, nec i Concilii promocores fic officiarii , fic ad valvas
Bafilice accedentes inquifiverunt, petierunt, fic
(Soncihum convocare.
Quo fa&o, fuit petitum perConcilium, quod proclamaverunt, lingua materna fic latina, prOdarent omnia in kriptis, quxdixerant, fic do­ ut fic quemadmodum fecerunt in prccedentibus
cerent de mandato-. Sed quia pro tunc non ieffionibus.
Quibus contendentibus , nec aliquo pro eifhabebant in kriptis ill?. , qur dixerant , nec
procurator in promptu, receflerunt de Concilio. dem repertis , ipG duo Domini Cardinales ,
Tunc Advocatus feu promotor Concilii afeen- Archiepifcopi, fic alii ad loca faa redierunt, fic
d t cathcdtam, fic petiit contumaciam conten­ omnia feriatim per organum Domini cardinalis
dentium dc papatu aggravari , fic Cardinales fandi Angeli qoiiegii Avinionenfis Concilio re­
tulerunt . Quod confiderans pertinaciam ipfo.
reputari contumaces.
Tunc duo Domini diaconi Cardinales cum rum contendentium minime comparentium , in­
quatuor Archiepifcopts fic aliis notariis ficc. de flantibus promotoribus Concilii, eorum contu­
mandato Concilii acceffcrunt ad valvas Eccle- maciam iterum aggravarunt : Benigne fic grafix , fic interrogantes inquifiverunt , fic cetera tiofe cum Dominis Cardinalibus procedendo ,
Ci pios expedando ufque ad aliam feflionem pro­
fecerunt, ficui in aliis feffiombus.
Quibus non repertis retulerunt Concilio per ximam .
Quo fado, qui Jam Dominus Florianus, Doorganum domini Cardinalis fandi Angeli de
ûor Bononienfis, afeendit cathedram , fic pro­
collegio Avinionenfi.
Q110 audito, ad inftantiam piocuratoris feu posuit coram fanda fynodo , quod promotores
protnotoris , luit per Concilium contra didos per Concilium deputati habeant aliqua propo­
contendentes aggravata contumacia , fic Cardina­ nere fic dicere pro extirpation* fchifmatis &c.
les dc gratia expedati ufque ad aliam feifioncm . quos audirent, fi placeret. Ad quod omnes afQux fuit prorogata fic affigrtaia de conienlu fenfum prxbucrunt . Tunc Magifter Angliis ,
faudx iynodi ad diem Mercurii xxv. hujus unus dc Secretarii Concil.i, incepit legere unum Rotulum longitudinis fex quaternarum &
tnenlis Aprilis.
ultra - In quo continebatur introdudio fchifma

SESSIO SPECIALIS

tis , fic vita , collufiones notorix , fic cetera

duorum contendentium , -cujus principium fic
incipiebat : h Atome Domini Atnen . Coum
Dit Mortii, XV J. April:
D hoc [oo&o &c. ut fupra pag. 1187.
Poftea legit totum fadum , a prima die
T in craftinum , videlicet Manis xvi. ali­
quibus Dominis Cardinalibus exiftentibus fchifmatis $quc ad diem prefentem . Quod

E

in Concilio, in Sando Martino.· Quidam Maduravit ultra unam horam cum dimidia . In
gîfler, Conradus de Sufato , Sacrx Theologix fine cujus dixit, prout in inferioribus defcribiProteftor , prxfentavit eifdem Dominis Cardi­ tur. Quare pro parte didi procuratores ficc. ut
nalibus quamdam cedulam , dubia prxdida feu fupra pag. 1209.
rationes erroneas & hxrcticas continentem. Cu­
Poft quod quidam magifter, procurator, feu
jus principium tale erat : Reverendiflimi Patres promotor Concilii furrexit , fic de omnibus fic
fic excel lent i (fimi Domini, Sereniflimi Principes, fingulis fupradidis petiit fieri publica inftruncc non procuratores feu potcftatem eorum ficc. menta per notarios Concilii nomine fuo , fic
Dc quibus omnibus receperunt copiam per pu­ omnium aliorum cotnpromotorum fuorum, feu
blicum inftrumentum coliationatam cum origi­ cOmprocuratorum.
nalibus de verbo ad verbum , teftibus prrfent ibus.
Rurfum magifter Anglos , fuperius nomina­
tus , legit quamdam fchedulam, in qua contiQUINTA SESSIO GENERALIS E nebatur, quod de mandato, fic coofcnfu totius
Concilii prorogabatur, feuaffignabatur alia fcffio
Dit Mercurii, xxv. Aprilij.
ad diem Manis, ultimam hujus menfis Aprilis.
Et tunc per Concilium nominabuntur certi,
Mrubus in prxdiâo loco exiftentibus, fuit notabiles, fie magnas audoritatis, ac Deum ti­
miffa per unum Prxlatum folemniter ce­ mentes viri , ad recipiendas informationes dt
lebrata . Et poft miffam fnftragia dida , ut articulis,
in
narrative fic difpofitive per promorualiis feftionibus.
rem Concilii fupra datis ficc. Item refpondebiDominus Anicienfis dixit orationes fic Tea» tur ad ea , que Duocii D. Rupert i ultimo in
Crtator ficc.Dominus Barrcnfis Diaconus Cardina­ Regem Romanorum eledi propofuerunt publice
lis dixit Evangelium. Et fuerunt litanixdidxficc. in Concilio in alia feffione , videlicet die LuQuibus f>c celebratis, fada fuit allocutio per nx xv. Aprilis proxime prxtcrito · Et fic luit
ΓΧ minum Prcucftrinun^. In qua narrant, quo- finis pro illa leflione.

O

SEX-

«Μ

GREGORIUS
P. XII.

YXVa?

PISANUM.

116

i M cc A A I ,

Aoum , exiftentes fuperius tn pulpito , ubi ftare'“ ' "*■
ANNO
SEXTA SESSIO GENERALIS
confueverunt cantores , quod nondum fuerat .·»«??,
CHRIS Π
IACaUIT) «
i
Die Martii - uh ioea Aprili ι.
Qiibus fic fart;s , omnibus (edentibus in lo­
cis ordinatis , Dominus Petrus de Ancorano ,
IE Martis , ultima Aprilis , fuperius pro Doftor Booonienhs , -ad cathedram accedens
feflione aflignata , Dominis Cardinalibus, relpoodit dubiis motis per Ambaxiarores domi­
Praelatis fic aliis , in loco (cilionis flantibusni , Ruperti, ultimo in Regem Romanorum elccelebrata mifla per unum Prrlatum , indutis fti, de quibus fuit fafta mentio.
Dominis Cardinalibui fic aliis Pnelatis orna­
Item, fafta refpoofione prrdida notabili per
mentis fuis, didis orationibus , fit F«uCreator, prediftum Dominum Petrum , Dominus Si­
per DominumPrencftrioum, diftis litaniis , di- meon dePerufio, advocatus Concilii, fxpe di­
fto Evangelio per Dominum de Saluctis , fit ftus , afeendit cathedram fit legit in fchedula
aliis omnfttus folemniter peraftis , -prout A: alia, qux tunc erant fiend a. Videlicet , quod
quemadmodum faftum fuit in aliis feflionibus eligerentur
_..e______ notabiles ficc. ad recipiendum inforpraecedentibus: Quidam Epifcopus , Sarisberien- Bmationes,
__ :___ , depofitiones
____tertium
___ , , inftrumenta
_____ zific
i'S, Ambaxiator Regis Anglic, qui (edebat pri­ documenta ficc. fuper articulo fit farto datis per
mus in (camno Prela torum fituato ad partem Promotores feu Procuratores per Concilium de­
ftniftram Dominorum Cardinalium , flarim , putatos die Mercurii, xxv. Aprilis, qua die fuit
licentia a Dominis Cardinalibus nec aConcilio quinta ieflio Concilii.
generali minime petita, Cathedram cum mitra
Item, quod nominarentur aliqui ex dominis
fit pluviali afeendit , fic fermonetn feu haren- Cardinalibus fic Prxlatis , qui irent ad Domi­
gam pulcherrimam fuper materia unionis fecit, num Ladislaum , a nonnullis Regem Siciliae
excitando Dominos , ficc. Cujus thema fuit : appellatum, ad requirendum, ut ipie velit deJudicium fic juftitia prxparacio (edis tux. Quod fiftere ab inquietatione fic conturbatione Con­
notabiliter deduxit ficc.
cilii , ficc.
In fine cujus dixit. quod ipfe ficcoambaxiaDe quibus Promoter feu Procurator prrditores (ui habebant p- teftatem , fic procurato­ ftus petiit de prxdiftis ad perpetuam rei me­
rium iufticiens a Screniflimo Principe Rege An­ moriam per notarios Concilii fic lecrctarios fie­
glic ficc. toto clero , fic etiam ab aliis faecula- ri publica inftrumenta .
sibus fic taicis totius regni Anglic, ad compa-C Rurfum quidam Magifter Anglus, Notarius
rendum, coofcniienduoi fit concordandum ficc. <fic Secretarius Concilii, exi ft ens in prxdifta ca­
in omnibus fie lingulis determinationibus, con· thedra, legit in quadam fchedula certos de om­
cluGonibw fic aliis omnibus , veram unionem .nibus provinciis (eu nationibus ad prrdirtaexa­
Ecclefix concernentibus fic tangentibus ficc.
minanda , fic informationes recipiendas ficc. Et
Ruri us Dominus Simeon , advocatus Conci· .dixit alta voce, quod quilibet diceret , utrum
lii , attendit cathedram , fit legit in quadam placerent nominati ad prsedifta examinanda ficc.
ichcdula omnia, que erant ordinata fienda in
Super qtio fuerunt icrutata vota omnium in
ilU feflione . Videlicet , quod debebant norm- iConcilio (edentium per notarios, teflibus prxnari per Concilium notabiles homines ad exa­ fentibus , figtilatim . Quod nullo contradicente
minandum articulos datos in alia fefliooe per omnibus placuit ficc. Dc quo fuerunt farta pu­
promotorem Concilii, faftum notorum duorum blica inftrumenta .
contendentium continentes.
Item , MagiftcKSimeon pnediftus iterum caIrem , quod debebatur relponderi ad illa , thedijin aicendit, fic dixit, quod Domini Car­
qux propofuerant, fit dederant in kripto nun- dinal.» pro parte eorum ad prxdiftis inform.icii Regis Ruperit , iin feflione _, qux fuit dic Di tones recipiendas nominabant Domines NeoLune xv. prxfentis menfis Aprilis . Et
" quia pohtanum fic Sanfti Angeli , antiquos Cardi­
hora erat tarda propter propofitionem faftam nales .
per Ambaxiatorem Domini Regis Angite, »,ui
Nullus tamen mittendus ad prxdiftum Do­
noviter iupervenerat, fit oportebat etiam, quod minum Ladislaum pro tunc fuit nominatus :
ipfi pro parte eorum, poftquam fupervenerant, Sed pro illa leftione fuit hnis.
ebgerent aliquos de tuis ad prxdifta examinanFuit tamen aflignata alia Icilio , fit ind.fta
da : Fuit aiFignatalcu prorogata ieflio ad diem per organum didi Magiftri Simeonis dc 1’eruIabbati proximam , que erat quarta dies men· lio , confensu Concilii , ad diem Veneris pro­
fis Maji, ad omnia fupradifta adimplenda ficc. ximo futuram , quae erat decima dies hujus
Et fic fuit finis pro illa dic.
menfis Maji.
Nota, quod Patriarcha Alexandrie, qui fuit
prefects in ifta feflione, fit in precedent!, fle· OCTAVA SESSIO GENERALIS
tit, dum mifla celebrabatur, cum Prelates poft
Dominum Camerarium , qui erat primus , fed
Dh 'enerir,
Ma ji.
in feflione Conçût» fedit femper poft primum E
Cardinalem , cum mitra .
UA dic Veneris , fuperius aflignata , fuit
miffa celebrata per Epikopum Mali, ora­

D

ί

SEPTIMA SESSIO GENERALIS

Q

χ.

tiones fit Ceni Sandt Spiritm tXc. fic alta fuliragia poft milTam diei confueta dixit Domi­
nus
Oftkniis
, Evangelium Dominus BaircnGs
Die Sabbati , quarta Maji.
diaconus Cardinalis , litanias diaconus fic fob·
IE Sabbaii prrdirta adveniente , ficc. fuit diaconus, qui in mifla (erviverunt , fic fuetttnt
mifla celebrata per Epifcoputn Ebroicen- alie (olemnitates obfcrvatx, prout in alus fclfetn. Poft mtflam difta (uflragia, ut in aliisftooibus
,
.
Quo farto, dixit unus notarius ex patre tu
videlicet, orationes per Dominum Albanenfem ,
fie Evangelium per Dominum Cardinalem dc tius Corcilii , quod omnes , qui non habciet t
Braacacus , liuniz per diaconum fic hbdiaco- vocem tn Cancilio, irent extis EcckGam . tv

D

1x7

CONCILIUM

auGORtus

KSSP

«*S

ceptis Dodoribus, Magiftns In Theologia , & A petuam rei memoriam fieri poblica inftrumeoANNO
ANNO
fervitoribus dc mitra Dominorum Cardinalium. ■È·
CUAtm
GHRtsn
Et fait alia feffio afiignata ad diem VeneTunc omnes vocem non habentes &c. exi*
veruot. Et Magifter Sim on , advocatus , a- ris proximam , que erat xvis. menfis hujus
fcendit cathedram , dc dixit , quod terminus Maji. Et fie finis.
erat aflignatus ad audiendum depolitiones te*
ftium fuper articulis datis per promotorem (eu
procuratorem Concilii, fadum duorum dc pa­
NON4SESSIO GENERALIS
pam contendentium continentibus.
Sed quia terminus nimis brevis, dc etiam pro­
Dit Ptittrû, ΰΊΙ. JUiji.
pter duo fefla, que occurrerant in medio, non
le
Veneris,
xvn. Maji fuperius affignata
potuerunt telles examinari, ideo hoc omittebatur
fuit mifla celebrata per epifeopum Atreufque ad aliam (cilionem proxime aflignandam.
batenfem. Fuerunt poft miflam dida & obferSed ex parte didi procuratoris feu promoto*
ris petebatur, prout alias petitum fuit in colla* vata alia lufEragia per D. Cardinalem Anicientionc articulorum datorum fuperius die Mercurii B fem, ft Evangelium per D. de Columna, litaxxv. Aprilis, per fandam Synodum declarari dc nise cantaro, ft omnia adimpleta, prout eft fieri’ confactum
in procedentibus feflibaibus.
decemi prout io lequentibus continetur.
'
Subfequenter quidam D. Robertus, utriufPrimo, unionem duorum collegiorum fadam
fuifle dc effelegitimam , canonicam, rationabi­ que juris doâor, in cathedra legit unam fchelem , & ncccflariam pro tam fando opere con- dulam, in cujus cfiedum petebatur perpromotores Concilii, licet fuerit petitum alias in pri­
fequendo.
Item, hanc fandam Synodum efle debite, ma feflione, fed iterabatur propter fupervenieotes
. Quod nulli ecclcfiac, RÛqgi, Principi,
jufte dc fande per ipfutn collegium fic unitum
vel Prolato, aut alteri perbone, cujufcumqua
congregatam.
Item , congruo tempore didam vocationem ftatus vel preeminent ie, prejudices in pofteefle faciam, & in loco tuto, idoneo & habili. rum, fi ipfe, vel eorum nuncii in hoc facro
Item, ad ipfam fandam Synodum velut re- Concilio non fuerint, nec fint fituati fecundum
przfentantem univerfalem EccleGam, cognitio­ ordinem dc dignitatem (uam, nec propter hoc
nem hujus caufz, extirpationem fchifmatis, ac in futurum poflet aliquis allegare procminenetiam deeffionem pertinere.
. tiam
.. &c. ...
In quo www,.
omnes confenierunt. De quo,
Dc qua petitione ipfe procurator in cathedrac fuerant petita fieri publica inftrumenta per pro­

e

D

cum advocato exiflens petiit, per notarium ad motores ad perpetuam rei memoriam .
perpetuam rei memoriam fieri publica inflruSimili modo D. Simeon de Perufio advocatus
aicendit cathedram, dc legit quamdam fchedumenta. '
Potlhzc fuerunt vota fedentium in Synodo latn . In qua pro parte promotoris&c. peteba­
pei notarios luper prxmiifis petitionibus feru- tur declarari per fandam Synodum, prout in
tata. Et placuit omnibus, ft omnes confenlc- (chedula inferius per modum declarationis, dc
fenientix deferipta continetur. De qua petitione
tunt.
Rurfam idem advocatus aicendit cathedrarii, fuerunt petita inftrumeota dcc. Deinde fuit quae& dixit, quod per promotores feu procuratores fituffi ab omnibus figillatim per Notarios, fi
placebat, quod fieret, prout in ea per procura­
per Concilium eledos petebatur, per hanc fan­
dam & generalem Synodum pronunciart & de­ torem petebatur. In quo omnes, nullo exce­
clarari, Dominis Bcnedido & Gregorio de pa­ pto, confenierunt.
Tunc iterum ,per iofos Notarios fuitfingulapatu contendentibus, & cuilibet ipforum, libe_
re, licite ft impune potuifle ac pofle ft debe- ri' ter
er a
a finguiis quefitum,
quefitum,.:fi placebat,
placebat, quod
quod
re, ab eo tempore, quo per ipios vel alterumdD.Patriarcha nomine fande & univerfale Sy­
!?tornm ccibtuu fuit a proiccutione unionis per nodi faceret fententiam de prodi&is per procu­
v.am mu.ux cédions, per ipios dc quemlibet ratorem petilis. Quod omnes voluerunt, &
ipiotum promiflat & juratae, & etiam perGre- confenfum probuerunt. Quare ipfe D. Patriar­
j.orium voto fmnatz, v.ani ipfamccflioniscon­ cha ivit ad pulpitum & legit fententiam, cu­
ti arns verbo vel fado damnabiliter reproban­ jus tenor talis cit. Sanda ft univerfatis Synodus
do, pipalcm obeoieniiam iubttahi. Hoc enrm &c. ut fupra pag. 1*13.
Quam fchedulam fic, ut promittitur, de man­
Uvete tenetur & debet fanda Synodus, precipicnte Domino Num.xvt. cap. Recedite a ta- dato S. Synodi per ipfum D. Patriarcham le­
bimaculis homnum impiorum, ft nolite tan­ dam & publicatam, tradidit idem D. Patriar­
gere dc omnibus, quz funt apud ipios, ne fi­ cha Magiftro Petro Garnerii notario per Con­
cilium eledo, profectibus omnibus &c. De qui­
ni ul penestis cum peccatis eorum.
Deinde delcendit, & fuerunt petits volunta­ bus omnibus univerfis & finguiis promotores
tes tedentium inConcilio. Qui omnes confen­ per Concilium deputati petierunt per protonoierunt, demptis Dominis Prenetlrino , dt Alba- tarios,
____ , _______
, __
_______ ...rei
notarios,
ft___________
ceteros adr_.,
perpetuam
nenfi Cardinalibus, qui dixerunt, quod (upet ® memoriam fieri publica inflrumenta. Et fuit
hoc volebant maturius deliberare. Sed, hoc non affignata
~
feflio ad diem Mercurii X11. hujus
obftante, Dominus Patriarcha Alexandrinus, menfis Maji. Et fuit finis pro illa feflione.
dc Epiicopus Sa. isberienfis Anglicus, de volun­
tate totius Concilii, didis duobus Dominis Car­
DECIMA SESSIO GENERALIS
dinalibus exceptis, iverunt ad cathedram, &
predida per promotores petita per modum fentenfis declararunt, & hoc per organum didi
Dit Mercurii, XX11. Mtji
Domini Patriarcha:, dicendo: Declarat ft de­
cernit hec fanda ft univerfalis Synodus &c.
Rzdifta die fuit mifla celebrata per ArchiepifDe quibus omnibus promotores feu procura­
copum Turonenfem. Port miflatn vero jecit
officium, confactum fieri, D.Prencflrmu» epitores per Concilium deputati petierunt, adperfco-

P

119

<*«**««

pisanum.

«p

'feopus- Et D. S. Angeli, junior, Diaconus A /undis xx. articulis probatis heri, notoriis, P°ft“ . " “
ANNO Cardinalis
~.....................
, dixit evangelium · Et 'fuerunt di­ multos teftes , xlii. articuli probati legitime quisti
CHRfSTI
contra Petram de Luna, fle Angelum Coradas litaniae flcc. prout alias fuit fadum.
Pofthax D. Simeon advocatus dixit, quod rio, tam coojundim, quam divifim flcc. De
domini Commiffiarii, deputati per Concilium ad quibus omnibus Procurator flcc. petiit fieri purecipiendum inftrumeuta informationis, fle te­ blica ioftramenta ad perpetuam rei memoriam.
Item, D.Simeon advocatus ftans in pulpito
dium examinationis fuper articulis, fuperiua
per promocores Coodlii contra duos conten­ narravit , quomodo fonda Synodus audivit,
dentes de papaiu darts fle produdis, diligen­ quod articuli dati pro pane promotorum feu
tiam fecerant, ita quod omne» articuli legiti- procuratorum fuerant legitime probati notorii :
me fuerant probati. Qute petebatur pro par­ quare pro pane di&orum promotorum peteba­
te didornm promotorum, feu procuratorum, tur affignah feffio fequens ad diem fabbati pro­
quod didi articuli legerentur coram fanda Sy­ ximam, ad declarandum eos fore notorios, fle
nodo figillatim, fle depofitiooe* fuper quolibet taper eis poffe flt debere procedere ad ulterio­
ra tamquam
fuper
notoriis flcc. Quod
omnibus
articulo diftin&e.
_ , .
.
_
Item, fi placeret tendas Synodo, hoc faceret B placuit. Et fuir affignata feffio ad fabbatum,
De quibus procuratores
D. Archiepifcopus Pifanus, qui fuit unus de iit fupra petitum eft”. ~
examinatoribus. Sed ante omnia , qui didi duo petierunt fieri public* infiniment a. Et fic fi­
contendentes fuerunt legitime citati in valvis nis pro illa die.
ecclefic ad pnefentem diem, ad audiendum deDUODECIMA SESSIO GENERALIS
pofitioncs teftium, petebatur pro parte dido,
rutu promotorum, quod duo domini Cardinales, duo Prnlati, flt alii offidarii irent ad val­
Die SMtti, XXV. Meji.
vas ecckfiu, prout alias fuit fadum, ad fcienie
(abbati
xxv. Maji D. Epifeopus Saonenfis
dum, fi didi duo contendentes comparcant,
dixit miffam ;D. meusOftienfis dixit alia
vel alius pro ipfis. Que omnia fic lingula, pro­
fuffragia, poft miffamulias dici contacta ; D. Car­
ut petita funt, fandae Synodo placuerunt.
Deinde de mandato Concilii Domini de Co­ dinalis de Brancaciis dixit evangelium, fit fue­
lumna , fle S. Angeli Diaconi Cardinales cum runt dide litanie. Poft haec didus D.Simeon
duobus Archiepifcopis, notariis,
officia·
s, fit aliis officiaivit ad pulpitum, fle dixit, quod................ Ctriis euntes, fic requirentes„utialias
‘ fuit fadum, C/era défait m foc MS. Vmdatoterf.
fle redeuntes ad loca propria retulerunt, nemi­
nem reperiflè, nec aliquem pro eis. De quo VICESIMAPRIMA SESSIO GENERALIS ,
procuratores predidi petierunt heri publica in­
Secunda fub Alexandro V.
finiment* ad perpetuam rei memoriam.
Item, de coofenfu totius Cooeilii idem D. Ar­
Die Mercurii, X.Jthi.
chiepifcopus Pifanus ivit ad pulpitum, fle cum
eo Magifter Petrus Garnerii, unus de notariis
N nomine Domini Amer». Per prefens pu­
per Concilium eledis, qui prefens fuit in exa­
blicum inftrumentum pateat uni ver fis, ptemine teftium , fle unus procurator. Qui, ipfis
lentibus fle futuris» quod anno a Nativitate
exiftentibus fuper pulpito, petiit, quod idem ejufdem Domini millefimoquadrigentcfimo no­
Dominus Archiepifeopns legeret, prout fupra no, indidione fecunda, die Mercurii decima
petierat. Tunc idem D- Archiepifeopns dixit alta menfis Julii, pontificatus fandiffimi inChrifto
voce, quod fi placeret fande Synodo, didus patris δς domini noftri D. Alexandri divina
Magifter Petras notarius legeret
articulos diftio- providentia Papae V. anno primo, facra uniu
de.· dipfe fuper quolibet dicerer, per quos fltDverfali Synodo in ecclefiaPifanadebitofltordiquot teftes quilibet articulus notorius probare- nato modo, more folito congregata, fit pne­
tur, *d finem, quod omnes hoc negotium da- fato
'
~
~
“
........................
D. noftro
Pap* feliciter
in eadem prefirius perpenderent. Quod omnibus placuit. Et dente, camataque miff* de B. Virgine per re*
ita fuit fadum. Nam ipfe Magifter Petrus le­ verendum Pattern D. Pileum Archicpifcopum
git primum articulum, fle D. Archiepifcopus Januenfem, didis etiam in cantu litaniis ,flcaliis
ptedidus in fine illius dixit, per quos fle quot orationibus devotis pie & folemnitcr «d Deum
teftes probabatur. Et ita de fingulis, fle fuit porredis poft aliquales adus in eadem fynodo
proceffum ufque ad xx. articulum inclufive. Et fados, reverendiffimus in Chrifto pater fle D.
quia tarde erat, fuit affignata alia feffio ad Antonius Cardinalis de Chalanco vulgariter no­
diem craflinam , ad continuandum articulos uf­ minatus, affiftentibus fibi reverendis in Chri­
que in finem , prout fupra.
fto patribus fle Dominis Alamanno, Archiepifcopo Pifano, & Brando epifeopo Placent»UNDECIMA SESSIO GENERALIS
nenfi, in pulpito lapideo, quafi in medio di­
de ecclefue fito exiftentibus : idem D. CardiDie Jovii, XXI11. Mtji .
1E nalis, affiftentibus ibidem advocatis, promotoribus, & nobilibus huius caute notariis infraEpifeopus Atrebatenfis dixit miffam, D.y feriptis, de mandato didi D. noftri Pape, ac
a Albanenfis orationes dici contactas poft- voluntate fle affenta & ordinatione unanimi
miffam, D. de Saluciis evangelium, Diaconus
fandae Synodi pnedide ibidem fibi fodis, le­
fle fubdiaconus litanias, ut contactant eft he­ git alta fle mteiligibili voce quafdam fchedu·
ri . Quo completo D. Archiepifcopus Pifanusi Us, nuas tunc in fuis tenebat manibus, in
ivit ad cathedram, fit cum eo Notarii fle pro­ proceffu didar caute coram eadem fanda Syno­
curatores, ut fupra, fit continuaverunt ufque do habito deferiptas fle infertas. Quarum tenor
ad finem per modum ficut fupra. Et fuerunt feqnttur in haec verba.·
articuli illa die probati notorii dc proceffu xvj t.
A «wavfar /λΛ» flcc. a/ ftprt ftg. UïJ.
Et in fine adjunxit quinque, quos dixit proba­
De fic fuper quarum fchedularum, fle con­
to· notorios per multos teftes : fle fic fuerunt, tentorum in ciidem ledura fle publicatione vcC ncil. Cenertl. Tom. XXVII.
nera-

D

I

D

1

»3«
Christi

PISA

ncrabil is vir Magifter Bertholdus de Wildun801 ’ proroo,or » Pro fe & ·!«« promotoribus
fabricatoribus in prefata Synodo, & ad
caufas io eadem agitatas, & agitandas depu­
tatis, petiit & requifivit per omnes, & Cingu­
los domino· protonotarios, clericos camene ,
& nos ipfius Synodi notarios deputatos, fieri
onum fit plura publica inftrumenta. AAum io
ipfa ecdefia & fynodo, prefentibus eifdem do­
minis protonotariis ac clericis earner*, aliilque
pluribus, & nobis notariis infra fer iptis.

NUM

>31

inore folito congregata, & Jam diAo D. no· — — . .....
ftro Papa feliciter profidente ia eadem, cantataque milia dc beata virgine per reverendum
DD. Petram epifeopum Graoovienfem, diAis
litaniis in cantu, & aliis orationibus ad Deum
pie porre&is, diAus reverendiflimus pater D.
Cardinalis de Chalanco, aftiftentibus fibi diAis
dominis Archiepifeopo Pifetto, ficepifcopoPlacentinenfi, de mandato, voluntate, & ordi­
natione prisdiAis ibidem fibi fadis, alta & in-

telligibili voce quafdam papyri fchedulas, quas
tunc in fuis tenebat manibus, inter alias legit
VICESIMASECUNDA SESSIO GENERAL. infraferiptas.
Aar Al/xeodor file. «T Japra peg. H17.
Tertia fub Alexandro V.
Super quibus, fic aliis gelis in hujufmodi
Bdiei lefiione praefatus Magmer Bertholdus pro
Dit SMoti, XXPJL Julii.
fe dc aliis procnotoribus petiit,..ut fupra, pu­
blicum feu publicainftrumenta. AAum ubi, dc
prefentibus
, quibus fupra. MoÜtimi Kindolnitex l
Einda die Sabbati, xxvtt. Menfis Julii per­
didi , eadem fanda Synodo, ut fupra & fis Codex MS.

D

CT A D

CONCILIUM

PISANUM

Ait* tatrplwx o Joon. Dont. Mtntfi colkQn, & io fxo fxppltmtnto Tom. 111.
fog. 841. nntlgoto.

PRÆFATIO EJUSDEM.
'»c».

,Uo ad nc
noflratn aetatem propius acceduntCdum daturus Martene, rem altius exorditur;
Æ\Uo
Concilia, eo magis documentorum e pu­ ab ipfo nempe Clementis VII. obitu, cum de
blicis petita tabulis copia ditantur, qua reddenda ecclefi* pace cogitari ferius coepit,
rerum in iis gcftarum narratio iocupletior fit, adnitente in primis Carolo VI. Galliarum re­
& magis arteria fides. Cum enim minorem ge ; item regibus Cartel)», Navarr*, Anglic.
temporis injuriam fenferint archiva, quo res Tunc inftituta ad Beoedidum XIII. Clemen­
nobis propinquiores condunt, eo fideliora funt tis fuccelToretn legatio, quam regii fanguinis
in creditis fibi olim tabulis fervandis, redden- principes obierunt , petitura, nomine regis fui,
diique. Hujufmodi affertionis meae nullum pro­ ut quam optimam Galliarum praefules cenfucferrem, teftimonium certius fupra Concilium rant in rem prefentem, abdicationem pontifi­
ifiud Pilanum , quod ingenti documentorum catus in gratiam pacis admitteret. Monita le­
fatellitio decoratum ad nos pervenit. Cortar- gatis data habes apud eumdem Martene Vet.
tius adiecit non modica. Hardtius quaedam; Monum. tom. VII. pag. 4)7. Gcftorum*· le­
alia de Chaftenet in fupplem. ad novam hi ft. gatis documenta e publicis deferipta tabulis
Cone. Confiant. Super hos demum omnes de lunt ibid. pag. 466. ficut fit adorum totius
Concilio hoc egregie meruerunt PP. Martene D legationis narrationem hiftoricam legas ibipag.
& Durand, qui in Anecdotis primum docu- 479. fic
" deinceps. .Multe
..................................................
dehinc fuecedunt lit­
menta in cam rem dederunt quidem pauca ; ter* a Cardinalibus faAionis BenediAi ad Gal­
at in tomo VII. Veterum Monumentorum tam liarum regem, aliofque date, quibus fignifimulta vulgarunt, ut Pifano huic Concilio ac- cant per ievera re fe in voluntate pontificem fuaceflioocm his qur hocufque edita font, triplo deodi ut pontificatum dimitteret ad pacem ecmajorem fecerint. Mihi pariter documenta in clefiae. Nihil impetratum. Nec ea res magis
eam rem perquirenti eventus non infelix ref- ferio agebatur a Bonifacio IX. ad quem jufft»
pondit; nam fit ex codicibus Felini Sandri, regia Angloram miflus Robertas heremicola,
canoniflz state fua celebris, in bibliotheca Ca­ qui fic a BenediAo legatione ad eumdem fun­
nonicorum majoris ecclefic Lucane fervatis, gebatur. AAa legationis hujus referuntur ibid,
quaedam extraxi antehac nufpiam vulgata, dc pag. 597· «tque anno >397. a Mkrtene a(Tiquibus fuo loco. Alia pariter inveftiganti mi­ gnatur. Ita per plures annos inter varias trahi fuffecit MS. codex bibliothecas Regiae Uni- Aatiooes, ludificationes inanes res extrada eft.
verfitatis Taurinenfis, quem permiftiooe Caro- Quarum
_
traAationum, ludificationum fite. aAa
li Emmanuclis Sardinis regis, principis litte-E varia fuppeditat opus idem pag. 997. fit Ararum bono nati, mecum communicavit vir need. tom. II. pag. 1140. Inter hic rex Galeruditiflimus, mibique in primis amiciffimus Jo- lie fpontancam pontificatus abdicationem, ab
fephus Pafini meritiflimus bibliothecr ilfius cit­ aunulo utroque pneftandam, quam ipfe urge­
ra tor. Ex Martenianis bifec , meis, Ughdlia- bat, ab utroque refugi intelligent, ab utriufnis nonnullis, Anglicanifque ex Wilkins peti­ que pontificis imperio recellit ; quod in Gal­
tis compingitur ingens h*c, quam adornandam licano concilio anni 1390. decretum eft; eafufeipio, ad Concilium Pilanum additio, in que fandione edita, multa dehinc alia pro ecqua quid rei przrtiierim Leâoribus meis hic clefias acephslz regimine ftatuta funt legehda
paucis exponere opportunum judicavi.
Vet. Mon. pag. 593. Seceffioncm hanc ab ol>Documenta ad Pilanum Concilium illuflran- iequio BcuediAi principes alii, fic privatz ecclc-

s„

CONCILIUM

G.

«34

defis pleres imitate font; quarum rerum aâa, ta. Sequane dein litterc Joannia ducis Bituri——
———dt documenta fuppeditat Vet. Mon. rom. VIL cenfit ad Innocentium, & Innocentii ad eum- anno
pag. 601. 601. 610. Cardinales pariter Bene- dem, quarum illae ceffionis viam urgebant ,
*<*r
diâi ab obedientia pontificis fui receflerant ift» paratum ad omnia pontificem exhibebant.
per litteras vulgatas a Batazio in colled. Ador, Vet. Mon. tom. VII. pag. 648. dtc. Vertente
ad vitas Papar. Avenion. tom. II. pag. 1131. anno nempe 1406. obiit Innocentius, cui Gre­
Idem exemplum fequutus eft Enricus Caftellaa gorius XII. fuffeâus eft, qui in ipfo ftatitn
dt Legionis rex, patentibus ea de re litteris ex­ eleâionis fu* limine confiera jurtsjurandi re­
ligione fefe obligavit, qua & poft eleâionem
peditis ibid. pag. 613.
Secundum hcc Benadiftus papa in urbe, fe iterum devinxit. Formulam utramque dat
acdibufque fuis Avenioni obfideri coepit; tunc Antonius de Butrio in confultatione ad Con­
variae utrioque rraâationes mftituts. Martinos cilium Pifanum data, & a me primum hic
Aragon* rex Avcnionem fe contulit, ibtque vulganda. Continuo ea de re expeditas funt a
de componendo pontifice cum rege Gallianun cardinalibus litterc ad Colonienfem accadatraâavit. Quidcum Pontifice convenerit re- mtam,. que
.
aliis a fe datis ad Cardjn. Leo·
fert charta, quft extat Ver. Mon. pag. 630. Bdienfem, ad novum eleâum, dt ad Card, refMiffa tunc legatio Aragoniorum Lutetiam ac­ pondit gaudere fe de aflumptione pontificis,
ceptas a rege Gallis pacis ejufdem conditio­ a quo pax optata jure fperanda effet. Anted,
nes feripto exaratas legendafqoe ibid. pag. 638. pag. Jt8o. dcc. Miff» funt pariter a Cardina­
retulit ad Benediâum, qui tandem conditio­ libus de elcâiooe a fe pneftita litterc ad Runes illas pacis fe accepturam fpopondit, cujus pertum Romanorum regem Vet. Mon. pag.
fponfionis publicum documentum habemus ibid, 7x5. miff* dc ad cardinales Benediâi a Gre­
pag. 636. Ita demum foluta, feu relaxata ob- gorio ipfo pontifice, rogante ut pro fchifmafidio; tuitionis charte in gratiam Benediâi te extirpando fecum laborent ibid. pag. 726.
oblate, atque ab Aventooenfibus produâs Scripfit & ad eofdem cardinales ea de caufa
ftwd. pag. 649. dtc. Veram cum ad proponen­ cardinalis Aviniooenfis ibid. pag. 713. Ita dc
da fingula illa pacis ineunde capita proceffum Aquilejcnfis ad Parifienfem univerfitatem .· Leoeffet, pontifex ambigue mentem fuam expref- dicenfis ad eamdem Anec. pag. 1188. &c. Ad
fit. Nate inde vari* chartarum miffkatiooes, regem Gallic Gregorius, a quo dt ad Archiequas chartas profert pag. 66». dtc. Gbfidio, pifeopum Magdeburgenfem dc ad univerios
latior quidem, adhuc tamen non foluta. In-CChriftifidelesI. Vet. Mon. pag. 7x7. Alias ibi
tcrim legati Caftdl* de Aragon, non refla­ pariter legas litteras Benediâi XIII. ad car­
bant, ultro citroQue reg. dc pontif. convenien­ dinales Gregorü , ejufdcm ad regem Franco­
tes , plenam abfohitamque pacem concilian­ rum , ad Ludovicum ducem Aurelianenfcm,
dam centare ; que ab illis refponia accepe­ quibus omnibus fignificat offerenti omnem operint , tare ex publicis tabulis habes ibid. 669. ram Gregorio in pacem ecclcfic, fe pariter
dec. Ita abfolutus annus 1399. Reliqui tunc ad omnia paratum rcfpoodifle . Vet. Mon.
fuccedentes cxtraâi funt in confultatioaibus P«g· 733·
proponendis, in reftitutkxM ecclefiaram in obSuccedenti anno Parifienfis univerfitas gra­
fequium Benediâi molienda. Extant ibid. pag. vari fe ia multis feraient a Benediâo die VI.
675. epifeopi Lamorenfis regis Caftell* legati Jan. anni 1407. fen ten tiam appellationis ad
ad ea que coram rege propofita fuerant de generale Concilium pronuociavit . Habes ilConcilio celebrando animadverfiooes. Demum lam Anec. pag. 1295. Gregorius interim leBenediâi proftrata faâio erigi paulalim ccepir, gationem direxit ad Benediâum , ut dc re
nam Ludovicus II. rex Jerafalem dc Sicili* preieuti
.______ cum
___ illo
.... conveniret
__________ . Legationis
„_____ parediit ad obfequium litteris datis anno 140». D tentes litteras legas Vet. Mon. pag. 737. ubi
dc recitatis Anecdot. torn. II. pag. 1263. Item dc litters ea de re a Gregorio ad Carolum
fequenti
r
s anno cardinal» n
Benediâi
i.n.· cum rfuo pranconun regem, dt ad cardinales Benediâi,
Pontifice concordarunt ; cujus ftederis aâa pu­ ad Benediâum ejufque cardinales iterum ibid,
blica repetas ex Anecdot. tom. II. pag. 1265. pag. 743. dtc.
...
Concordavit paulo poft fle Galliaram rex lit­
Anno eodem 1407. paâa qusdam inter le­
teris expeditis, vulgatifque Vet. Mon. tom. gatos Gregorü de Benediâum XIII. Maffili*
VII. pag. 677. dtc. Secundum bec Pontifex conventa, ac fubfcripta funt, que habes Anec.
omnes illatas fibi injurias remifit, bulla ibi pag. 1314. ficut dc legationis hujus aâa dan­
pag. 681. produ&a; quam dein ali» fubfe- tur Vet. Mon. pag. 730. Eft ibi pariter conquut* funt bulle pro cxtinâione fchifmatis fultatio epifeopi Rofienfisper epiftolam direâam
multa pollicentes, ut de generali concilio ha­ Romam ad Gregorium de reffione utriufque
bendo, de pace quacumque tandem ratione contendente dtc.
componenda. Vide ibid. pag. 68». dtc. Id ve­
Inter paâa utrinque conftituta unum erat,
ro confilii fe olim habuiffe, dc nunc pariter idemque potiffimum , ut SaOnarn, qu* Gementi federe pandit litteris anno 1405. da-:E nuenfts ditionis urbs eft , ambo *muii conve­
tis, quibus gefta a fe omnia ea in re apud nirent ; qua de re expedit* funt fecurrtatis lit­
rmulos pontifices late perfequitur ibid. pag. ter* pro Gregorio a Buccicaldo, qui Gallo­
686. Praecedenti anno Bonifacio IX. deceden­ rum nomine Genuenfis ditionis prcfeâuram
ti fubflitutus fuerat Innocentius. VII. cum an­ gerebat; habentur vero ili* Anec. pag. 1322.
tea cardinales in conclavi omni (cie religione Deprecabatur Gregorius pro loci ad conve­
obftriuxiffent operam fe pofitun» (allicit tm in niendum defiguati mutatione , cujufmodi de­
ecclcfic conjunâioœm. Formulam, in quam precationis plures extant ejus Jitter», & char­
jurarunt, fuppetit Anec. tom. II. pag. 1273. te Anec. pag. 1344. >347- Vei. Mon. pag.
Quid tunc faâo opus effet, ut que offereba­ 739. dtc. Interea Gallorum legatio nobilis ad
tur potiunde pacis ratio iniretur, regi Gallia- utramque cmulum deputatur, expeditis ad fclclum, & ore, & feripto iidem cardinales pan- âos viros patentibus litteris ac de rebus traftanderunt exhibita fcheda ibid. pag. 1178. vulga- dis monitis adjeftis Anec. pag. 1344.1347· ConCami- Gcetrtl. Tom. XXVII.
I 2
que-

M3

PISANUM

136

queritur de hac legatione Gregorius dat is ad Be-A
Interea cardinaliora utromque fimul hq.·—·------ ■■■nediâum litteris, Vct.Mon.pag.767.Quid vero Aum collegium fpopoodit Deo tefle, vovitque anno
anno Benediâus, quid Gregorius legatis üifee refpon- nunquam fe receflnram a via ceffioois , e/uf» RO?TI <kr’nt "errant chart* Anec. pag. 1363.1367. que exeeutioni Concilium celebrandam ftatuit .
1 * unde & difeimus qu« Gregorii» repofuerit le- Hanc ego fponfiooem dici XXIX. Junii «ffigatis
' Bcncdiâi
~
ad * ie miflis . Legitur
gnandam
ibi pari*olim quidem cenfui, quod ita ferant
ter refponflo Cardinalium Grcgoni, quoi lega­ omnesMSS. codices, equ&us eruta eft a mul­
ti illi compellaram pag. 1375. Dum bare age­ tis ; nunc vero chronicas hafce notas mendofas
rentur , Benediâus MafiduB agens Cardinales furpicatus, fic emendo; dis XXX. fendMpeaabsita enim legerant cardinales illi, qui
aliquot fuos Avenione morantes coofuluit ,
quid fcntirent de mutatione loci a Gregorio die V. Oâobris hanc ipfam fponfionis fyngracxaâa ; repofuerunt iüi Pifanam Urbem admit­ pham recognoverant , cujus recognitionis fu*
ti tuto poffe . Litteras dat Ante. pag. 1378. publicum teftem voluerant efle feriptum quod­
Pervenerunt interea legati Gregorii , alium a dam vulgatum dein ex Chaflenet in appendice
Saona deftinari locum poftulantes : inflare fe Veneta Labbei pag. 1348. Quamvis dein , &
paftis, & conventis dixit Benediâus, nec per*Bin
is hiice tabulis fponfio Hia iterum
fmdtinnuH Jvùi ut in vulgatis
m 1 (Turum , ut nova interim traâatio inftiraeretur , cujus verba feriptis excepta a tabellioni­ fert. Priorem Icâiooem fignantem diem petur/bus legas ibid. pag. >jS6r>M4« iUji optimamefleidcirco reputo, quod
Ita rebus fele habentibus pervenit Sadnam Concilii Pifani indiâionem omnino pofleriorem
Benediâus, ubi agebat die VII. Novembris an­ efle judicem fponGoci , qua fe cardinales voti
ni 1407. qua die fignatur charta illi Saonae religione obflrinxerunt ad Concilium habendum .
agenti oblata de triplici ratjone fchifmatis tol­ Indiftio vero Concilii in litteris cardinalium Gre­
lendi, quam habes Anec. pag. 1365. Audita ibi gorii fignatur dic XIV. Junii ; quamvis fic ibi
legatio a Gregorio milia, cujus afta proferun­ pariter inefle mendum iufpicor ita reforman­
tur Anec. pag. 1386. Audita & alia a rege dum iit XXIP. Junii: nam ex litteris adjunâis
Caftcllc qua poil Benediâum ad Gregorium bull* huic de indiâione Concilii, dicimus poft
Sqnis. agentem venit, rediilque ad Benediâum: illam cardinalium deliberationem utrumque
pontificem peculiare concilium fuum denunfruflra omnia (Anec. pag. 1389.)
Tandem Lucam venit Gregorius, ibique de- ciafle , Gregorium Aquilejam vel Ravennam ,
novis cardinalibus renunciandis mentem fuam C altenim veroPerpinianum. Perpinianenfe enim
prodidit. Obftitere Cardinales, obtendentes ex- concilium indixit Benediâus die _XV. Junii .
«fperari his polle Benediâum, eoque novo im­ Ita ergo rem totam compono . Die penultipedimento pacis optate exitum retardari. His maMaji cardinales jurati voverunt Concilium ;
obftaculis minime prohibitus Gregorius cardi­ reipfa tero indidum eft a cardinalibus Grego­
nales reipfa dixit; intelligenfque indignatos car­ rii die XIV.Junii, ftatimque die XV. Benedi­
dinales leniores feceffionem meditari, vetuit , âus Perpinianenfe concilium denunciavit.
Die XXIX. cardinales Gregorii litteras defline ex urbe recederent . Pontificis juflione neglcâa ex illis aliqui aufugerunt Plias. Ab hoc nant ad regem Gallorum, quarum apographum
cardinalium receflu exordium futuam adorum, miferent ad univerfitatem Parifienfem , camqux Pilano Concilio praemittenda duxi . Nam que demereri fibi officio fic cauf* fu* aflerta
hinc potiflimum duci prima velut flamina coe­ juflitia ftudent ; ac paulo poft , prima fcilicet
perunt quibus te!a hzc ordiretur. Eft vero no­ Julii, exemptos fe ab omni pontificis fubjeâio*
tior reliqua Concilii hiftoriaquam hic repeti ex ne pronunciant. Extant litter* apud Labb. pag.
integro debeat. Sunt tamen qusedam tangenda 1191*
in gratiam adorum , qtwc hic fubjunguntur.
___
Secundum
,
h*c Gregorius ab impaâis crimiFuga dilapfi cardinales Gregorii, primo .om-Dnibus fe purgat
iraat litteris patentibus apud Labb.
nium Pifis relidentes provocationem ad futu­ pag. ll95· Quatriduo vero poft, concilium a
rum pontificem & ad Concilium ab iis, in qui­ fe habendum five in Ravennatenfi five in Abus fe a pontifice gravatos querebantur, inter- quilejenfi traâu dennneiat , cujus indiftionis
pofuerunt . Dat* litter* etiam ad omnes cir­ litteras dat Labbeus ad concilium Aquilejenfe.
cumquaque Chriflianr R.eipublic« principes , Nihilo tamen fecius fuo infiftentes confilio car­
quibus feceffionis fur conflijum approbant , dinales Concilium Pifis futuram iterum dixe­
mentemque habere fe verfam ad pacem eccle- runt ; qua de re cardin. Bcncdiâi ad Benediflz procurandam teftantur . Extant ill* apud ôum ; cardinales Gregorii ad Carolum Fran­
Labbcum to. XV. pag. 1x75. Vene. edit. Se­ corum regem litteras dederunt. Harum iftat hic
cundum hxc cardinales illi Liburnum concef- extant ex Martene , ille apud Labbeum pag.
lerunt cum cardinalibus nonnullis averi* fa- it24. Succedunt aliae ad alios principes, tum
âionis aduri , aflentiente primum Benedi&o , & regiam Galli* familiam , hic etiam excudein repugnante, immode datis ad eofdem car­ dende . Tunc auditas cenfeo legationes Vene­
dinales fuos litteris vetante ne cum Gallicanis torum & Florentinorum., ficut & aliam Senenlegatis agerent , communicarentque illis fcrip-Efium ad cardinales . Aâum in illis de tebus
tam fyngrapham teftem fententi* fur de pro­ cum Gregorio componendis , & re infecta re­
curanda ecdefiz pace per utriufque ceflionem . ditum . Gefla prioris legationis hic fupplentur
Inhibitionem hanc pontificis dat appendix ad ex Martene Anec. to. II. pag. 1411. pofterioLabbcum ibid. pag. 1289. Tunc ab utroque ris dat Labbeus pag. 1308. ubi & refuUtiocollegio de habendo Concilio traâatio coepta, nes legas. Gregorii bulbe pro concilio fuo in­
eaque de re multa utrinque conventa funt a dicendo oppofucrunt cardinales litteras, quibus
nobis hic relata ex Martene. Hinc pariter lit­ evincere conati funt, omni illum facultate ad
ter* piures circumquaque expediuntur , aliz habendum oecumenicum Concilium deflitui .
quidem ab utroque collegio, ali* ab alterutro, Dat illas Labb. pag. 1206. fignanturque die
legendi apud Labbcum tum inter aâa Conci- XVI. Julii ; quam pariter diem przferunt litlii Pilani , cum in ejus append·-terx corumdcm cardinaliumGregorii ad Brun-

fuicen-

I

MMI

, '.s,**;*

157
CONCILIUM
G.
158
» fiucenfem dcLuneborgenfem ducaConcilio per-Adifeordia , fpes adhuc fupererat quedam com
—

,
ponende pacis cum Gregorio, dt cardinalibus ; anno
cui testandae Sigifinundus Hungarian rex lega- CHRttTI
pag- ilia.)
*****
Tenirent cardinata Benedifti facul­ ros fuos miierar. Meminit legationis illius epitatem fibi a Florentinis , quibus urbs illa pa­ ftola Senonis Venetorum ducis ad cardinales
rebat , querendam fumfenmt . Rcfcripferunt hic legenda ex Martene data die IX. Novem­
Florentini moram quidem in ditione Florenti­ bris ; per quos pariter dies cardinales regem
na fe Qlis permittere non conventum cum car­ Francia» follrcitaroot, ut ad conventum in Ger­
dinalibus alterius collegii , nec nifi tranfitum mini» mox habendum legatos fuos mitteret .
per urba Pifarum , de Florentin ; habes has Litteras a Martene acceptu hic reddimus. Le­
litteras hic ex Martene Va. Mon. to. VH. gationis hujus exitus ignoratur , quanquam in­
pag. 819. fignanturque die XXL Julii. Eodem felicem extitiflê eventus demonfirat. Major hinc
circita tempore direaam arbitror epiftolam qua­ animus crçfcit Pifatiû , nec eo defpooderunt
tuor cardinalium ad Benediftum, quem de re­ quod acceoerint a rege Aragoni* littaas datas
bus afe gtftis pro ecclefi* coojunftione faciunt die XIV. Novembris, nunciantes nullos miffucertiorem. Hic datur ex Martene.
Brum fe viros dele&os ad Concilium , eo quod
Hac ipfa die XXL Julii Genuenfes neutrum Perpinianenfi confilio adfuturos legatos deftipontificem fe deinceps obfervaturos palam pro­ naiict. Litters funt hic ex Martene. Viciflim
fitentur,'ut ex tabulishic exhibitis ex Anccdo- rex Romanorum Winceslaus omnem illis favo­
tis Martene.
rem fpopondit litteris lignatis die XXIV. No­
Reliquum inde temporis ufque ad Concilium vembris . Ex Martene hic. Gregorius vero dcextraftum eft in augenda cardinalium Pilano­ feri fe magis magifque intelligent , cardinales,
rum faftiooe; afferenda futuri Concilii auftori-• ut redirent intra menfem, patentibus litteris da­
tate , quam «muli pontifices convellere nite­ tis Rimini XIX. Kal. Januarii vocavit ; debantur; ac demum principem favore aucupan­ tre&antefque parere, dignitatibus omnibus aliis
do. Hinc ad coram coitionem focii acceflerunt litteris die XIX. Kal. Februarii anni 1409. mul­
cardinal» quatuor , de quorum adhsfione pu­ tavit . Extant utraeque litterae in Labbco pag.
blicum extat documentum hic ex Martene re­ 1318.
latum , fignatumque die XXX. Augufti. Atte­
Sequenti anno 1409. Florentini facultatem
xuntur its litter* alie de acceffione Henrici e- fecerunt
______ _____
Benediâo ,_dc cardinalibus faâionis
pifeopi Tufculani ferent» diem XIV. Septem- c luse , fi forte interefte voluiffent Concilio , ut
bris; tum dc alie pro Landulpbo card. Baren- ad urbem
urbemPifarum
Pifarum veniret; cujus facultatis ex­
fi date V. Odobris ; ac denique alie dici XL pedite litterae fignàt* die XIII.Januarii; atque
Oftobris pro Joanne'cardinali Artenfi.
per hos dia conventum habuerunt frequentem
J Paulo ante eam diem Augufti , nimirum de Gregorio deferendo confukantes . Ad con­
XXIX. ejufdem menfis Pifani cardinales , tan- ventum iftum pertinentia omnia attuli , cum
quam proprio jure agentes , litteris expeditis de conventu hoc agerem. Eodem exemplo WenMarchiat Anconitanc , & ducatus Spoletini ceslaus Romanorum rex ab obfequio Gregorii
.prcfeâuram Petro tituli XII. Apod, card.com* recedit . Profero litteras ex Martene lignatas
mittunt. Habes litteras hic ex Martene.
die XXII. Januarii · Ita Gregorii ra acciix ;
Die VIII. Septembris Hungaric regem , ut nec feliciora Benedi&i , ad quem per bos ip­
epifeopos regni tui ad Concilium mittat per lit* fos dies cardiuala faâionis olim (use litteras de­
teras follicitant. Ex 'Martene hic. Quin & a* derunt fignatas Pifis die XXV. Januarii .
liis ea die fcriptis Gnecorum imperatorem ad
His omnibus fruftra tentatis; in fuo quaque
id incitant. Hic ex Martene.
pars Confilioperfeveravit. Cardinales litteris cir-·
Die XXIV. Septembris pneferunt aliae car- D cumquaque fcriptis favorem fibi quaerebant .
nalium Benedict litterae , quibus eum ut ad Extat hic ex Martene eorum epiftola ad Sedinalium
Pilanum Concilium venire tandem confentiat, nenfes de hoc argumento data die XI. Februa­
follicitant . Sunt in Labb. pag. 1167. His ve* rii ; ficut & alia ad Florentinos ejufdem diei.
ro refpOndit Benediâus aliis litteris lignatis die Denique Benediftus die III. id. Martii cardina­
IX. Odobris oblatam ecclefi* pacem his con* la fuos rebella folemni ritu diris devovet, eamditionibus rttufans. Ibid. pag. 1171.
que fententiam illis intimat per epiftolam ea­
Nec Beoediftum tantummodo, fed adheren­ dem die fignatam, quam hic edo ex Martene.
tes Gregorio cardinales fuis litteris accerfendos
Concilium erat in limine ; quare tunc difcufPifani cardinales cenfuerant ; idque ut effica­ fa credo varia de ejus auftoritate, de potcftacius prxftcnt juftitiam caufc multis exaggerant. te qi» cardinalibus inert Concilia in eo rerum
Lhteras datLabbeus fignatas die XI.Odobris, articulo cogendi ; auditus & Carolus Malaterta
iifque fuccedit datum a Gregorianis , & aliud Arimini princeps, qui id enitebatur ut in gra­
ab ipfo Gregorio refponfum pag. ijod.
tiam Gregorii mutaretur locus habendi Conci,
Interim Benediftus acceptam injuriam ( ut lii ; erat etiam in promptu confultatio univerinterpretabatur ) ab univerfitate ParificnQ & a fitatis Bononenfis, dc alie nonnulle, quas om­
legatis Gallicis in Italiam ( quos omnes olim nes hic damus ex Mart. Vet. Mon. to. VII.
obfequentes , tunc imperium fuum detredantes dc A nec. to. II. Addimus ad rei complemen­
fentiebat) decoquere non valens, diem illis di­ tum inedita quaedam fragmenta , fcilicct quod­
xit coram fe intra dies LX. ad caufam fuam dam Antonii de Butrio juris utriufque confuldefendendam. Damus litteras ex Martene, prac- tiffimi ex MS. Lucenfi codice acceptum. Por­
feruntque diem XII. Kal. Novembris. Sed ran· ro confultatio -ifta alia plane eft ab ea quae le­
tum abfuerunt a metu Galli- , ut die VI. No­ gitur inter confilia Jurifconfuht hujus excufa
vembris viros e fuo coetu ampliffimos Pilano nutn.CCCXlX. dc apud Bzovium ad »0.1407,
Concilio adfuturos defignaverint. Legas hic ca­ recurrit. Pofteriorem hanc lucubrationem , uttalogum, ex Martene , fed audiorem ex MS. pote ejufdem fere argumenti cum hac naîtra ,

■■ ■—legatos fuos ut adfint rogantes ( apud Labbè

anno

cod. Taurinenfî.

Qpanquam tamen

eo utrinque proceffcrat

cum nec novitatis gratiam habeat , omitten­
dam hic ccnfui.
H<$

PISANUM

ij?

His omnibus diligenter paratis proceffum eft A lebrandi indidionem . Hanc ego orationem oousn
■ad• Concilium , cujus‘ hiftoria in adis ex Marin feffiooe Coocilii VIL peroratam primus *<·>ANNO tene afferendis diligenter dc fufe defcrffiitur .
evulgo , quamvis alii ante me fc dediffa
CHRISTI
Addere tamen hic juvat ea , que Petrus An- blanditi funt . Qpa de re in praefatione ad
charanus , jurifconfultoram aetate fua facile eamdem orationem egi · Suppetunt hic pa­
princeps , refpondit Concilii nomine legatis riter poftulationes Caroli de Malateftis Ari.
Ruperti Romanorum regis poftulantibos Con­ minenfis domiat , cum refponfis Concilii ex
cilii illius abrogationem , dc alterius alibi cc- Martene.
C&

AD

CONCILIUM

PISANUM

ACTA^PRÆVIA.
fis, monafteriorum abbatibus, tamquam coram
venerabilibus dc boneftis perfonis in dido Joco
hterpefit» per cttrdinAe/ illini de Amm λ papaB perftnaliter exiftenubns dcfcdentVus, infra feriptam appellationem infraferiptis legi fecerunt,
poftqtutm ipfi eb eo recedentes, venernnt
ac ipfam interpofuerunt dc interponunt , ac
de Luco opud ctviioiem Pifonoset .
apoftok» petierant dc petunt, omni via dc for­
Affrrt
N Chrifti nomine. Arnen. Anno nativitatis ma quVus melius dc efficacius de jure poflimt
Mm.
A
ejufdem millefimo quadringentefimo oda- dc debent : cujus quidem appellationis de verbo
n; <4 te. II.
vo, indidionc prima, die dominico, trigefimaad verbum tenor lequitnr, dc eft talis.
Coram fonditate dcc. reliqua habet Labbeus
menfis Maji, hora tertiarum, vel quafi, pon­
tificatus fandiffimi in Chrifto patris dc domi­ pag. ’39?*
In fine hcc adduntur qu* défunt inLabbè.
ni noftri domini Gregorii divina providentia
Super qua appellatione cardinales antedidi
papas XII. anno fecundo, in civitate Pifarum,
in arcbiepifcopali palatio, videlicet in camera, apoftolos inftanter, inftantius, inftantiffime pe­
in qua infra feriptus reverend i flimus dominus tunt fibi tradi dc exhiberi debere, procédantes
Antonius epifeopus Peneftrinenfis prcfentialiter quod, hae eorum appellatione pendente nihil
re fidebat , prrleni ibus ibidem magnifico dc e- contra ipfos dc in eorum prsjudictum debeat
gregio viro Johanne quondam domini Franci-Cquomodôlibet attentarii . Et quia in civitate
ici de* Urfinis , Laurentio Amballi de Stepha Lucana eis non licebat fine maximo dc emi­
& Necis , Valeriano de Fregia , paribus de nenti fuarum perfonarum periculo talem appel­
Urbe regionis Tranftiberim , domino Battho- lationem interponere dc intimare : ideo ex tali
lomeo Johannis de Monte Guvatio , domino jufto metu diftulefunt donec ad locum tutum
Angelo Fufcis canonico Laterancnfi , dc Lopo devenerunt . Quare proteftantur ne ex lapfu
Ginifalvi canonico Laviacentii , dc aliis quam- temporis pnejudicium eis fiat - Qpam quidem
pluribus teftibus ad hoc fpccialitcr vocatis dc appellationem pnedidi domini epifeopi & ab­
bates , coram quibus , ut prscfertur, interpofirogatis.
Cum hoc fit, quod pridie, videlicet die Ve­ ta fuit omnimoda via dc forma quibus melius
neris quarta przfenris menfis Maji , hora ter­ de jure potuerunt, dc prout admiferunt, pari­
tiarum , vel quafi , przfstus dominus nofler ter dc admittunt ; fuper quibus etiam omnibus
dominus Gregorius papa XII. infra feriptis dc dc fingulis prslibatis domini cardinales petie­
aliis reverendiffimis dominis cardinalibus fan&e runt a nobis notariis infra feriatis fieri dc con­
inftrumenta ad diRomans ecclefiz tunc refidentibus in civitate fici unum vel plura publica
λ
Lucana, certa mandata fecerit , dc quibus in-Dftamen fi expediret lapientis. AAum in civitafra fit mentio , ipfique infra deferipti domini te Pifarum anno, menfe , ac indi&ione, poncardinales , quamvis przdi&a mandata crede­ ciheatu, dc loco quibus fupra , ac przfcntibus
rent , reputarent ; immo tenentur fuifte Ôc effe teftibus fupraferiptis.
nulla & omnino invalida de jure . dc in quan­
tum forent aliqua, quod non eredum, vellent
SEQUUNTUR QUÆ LUERUNT AVISATA
& cupercnt appellare, dc contra ea appellatio­
nis remedio fe tueri , quod ad fublevationem Per dominos cordinoles ntrinfyne collegii , fw in
Liburno conwmrttnf fnper fo&o unio­
gravatorum dc opprefforum dignofeitur inftitutum ; quia tamen eis facultas appellandi non
nis procnrnndo.
affuit , propter juftiifimuin metum qui cadere
Primo cum evidenter conflat de continuata
Affert
poterat in conflantem , iut ieriolius infra pa­
tet : idcirco prelibati domini cardinales , quo­ pertinacia ac indifpofitione domini Gregorii ad M»rt. v«.
rum , ut préfertur , nomina deferibuntur in­ omnem unionis habendas , quod ulterius non
**■
neceffitate requirendus ; quis
quia fi requii
require- 77J’ qLi’taferius , nunc confidentes in civitate Pifana eft de neceflitatc

COPTA

APPELLATIONIS

A·,

I

retur, per dilationes vel per verbalem relpc
relpon- men & eadc loco cis tuto , ac in quo omnis metus E'■ retur,
c effare dignofeitur , quam primum potuerunt fionem, quam non haberet in mente, impedi|te™£
opportunitate captata , ad pnefervationem ju­ rei remedia , que funt excogitata pro unione
ris fui, cum copiam perfonalem prelibati do­ habenda.
exhibet p.
». Item, attenta difpofitione utriufque con- 7»«·Ν«·ιmini noftri pape non haberent, nec etiam hic
perfonaliter exiftentem , coram reverendis in tendentis de papatu , dc receffu , eft avifatum rei^emenChrifto patribus dominis Thoma epifeopo Car- pro utili unione habenda, quod ecclefia debet davimus.
liolienfi & Bartholomeo epifeopo Alarienfi , congregari
<
per collegia cardinalium ; ita quod ~
Bernahardo S. Michaelis de Podio Boniti or- <quodlibet collegium convocet praelatos fuæ par­
dim's S. Bcnediâi Florcntinenfis dioecefis , Guil- tis , quia in tali cafu, juxta communes opinio­
lelmo wafmonafterii ejufdem ordinis Londo- nes,
i
ecclefia congregata eft judex.
nienfis , & Valdaffiro S. Michaelis de Paffi3. Item , quod congregantur ifta Concilia
cardinales ad' feftum purificationis Beats
gnano or dims Vallis umbrofz Fcfulantis diocc- per
]

Ma-

atü

141

CONCILIUM

G.

142

O» Mariae prox, fiiturum, dc in uno loco, fi poi· A Concilium deliberata, feu per majorem partem
fibile fuerit, convocentur ambas partes ; alias ipfius,
’
"
. ~ in Conciliis fanâo- anno
quia
fic fiebat
olim
rum patrum, in quibus dicebatur communiter CHU1ST>
ANNO in duobus locis propinquis , adeo ut facilius
CH ROTI poffit haberi acceflus de uno ad alium.
ybhus S. Jjwdar, vel 5. Cmct/iw, èfc.
’***
14. Item, quod in eodem Concilio fiat, &
4. Item , quod convocentur archiepifcopi ,
episcopi, abbates dccapitula ecclefiaram cathe­ ordinetur quod omnes qui fuerint vocati, eti­
am fecularts, promittant obfervare qua fuerint
drarium ac univerfitates Rudiorum.
5. Item, videtur aliquibus quod fint vocan­ decreta & ordinata in Concilio , & quod conda capita quatuor ordinum mendicantium , tradiftores, rebelles, etiam fi (e) fuerit , rejc(<)
Cocleftinorum & Cartbufienfium»
âus a papatu, compefcanrar audoritateConci­
(•IDecft
6. Item , quod prodiâa ncaatmtnitr (a) re­ lii, per fcculares etiam (/) alias poteftates. insttatt·
(b) Ian eu»·
15. Item circa promifla videntur promit-r*
gibus dc principibus , (Maritarer 4 ) dc requi­
rantur de auxilio , & quod mittant folemnes tends aliqua dubia que potiunt occurrere , ad
fuos deputatos; & quod faciant quantum in hoc ut eis refpondearar , & fatisfiat fi /«r«tf/waf.
cis fuerit, quod praefati & alii vocati veniant r>»t (g).
16. Primo quia fbrfan dicetur ab aliquibus,
ad Concilium ; & quod dent fecurirates in ter- B
ris fuis, omnibus venientibus ad diâumConci­ quod cardinales non potuerunt vocare Conci­
lium, & quod non patiantur eos impediri per lium, fed potius quilibet qui gerit fe pro papa,
in parte fua, & hoc videtur habere colorem
contendentes de papatu feu alterum ipforutn.
(h) XVTt.
7. Item, quod dum vocabuntur prolati , & per §. Mtw ttiana XVIII. di. (A).
17. Item, potiet fieri aliud dubium,fi papa
prodiâa intimabuntur principibus, & quodlibet
collegium prodiâa intimet fuo papas , dc requi­ in Concilio peteret, fe reflitui propter fubtrarat , quod in loco dc termino interfit, & quod Aiooes, dc neutralities fibi fadas. Talis peti­
vocationi, quantum in eo fuerit, opem ferat ; tio videretur habere colorem per $. litat Symcum intimatione quod Concilium feu ecclefia Machu II. q. VII.
18. Item, pollet moveri dubium , fi papa
congregata difponet de exttrpatiooe fchifmatis
& unione habenda, ipfius abfentia non obftan- compareret in Concilio, vel peteret fubtraâos
te ; & dum vocabitur in littera vocationis of­ vel neutrales repelli a Concilio, tamquam vo­
ferentur fibi debitas fqcuritatrs & libertates in cem non habentes.· videtur hrc petitio etiam
habere colorem per diâum $./fine rriawXVII.
veniendo, flando, & redeundo.
8. Item, eft intentio quod quaslibet pars in di.
19.
Concilio difponat fuum papam ad viam ceffio
_ Item,. .potiet fieri dubium quod licet panis juratam, etc. fie fi difponi don poffit, vel fitÇpatu, non1 tamen propter negligentiam fchifpia licet fchifina quandoque tranfeat
contumax, abjiciatur ; per Concilium feu eccle- matis
fiam congregatam, tamquam fchifmaticus no­
im, non tamen reperkur jure cautum
tor ius, criminofus de enormibus, incorrigibilis, de negiigentia fchifmatis extirpandi.
20· Item, C dicatur quod papa fit notorte
ecclefiam fcaddalizans , dc ut haereticus.
9. Item, poft tenuociationem amborum , fi pervicax ( i ) & frador voti fie fcandalizans (i) Perju.
ad hoc induci potiunt , vel poft abje&tboem ecclefiam, ac incorrigibilis, & fic poffit abjiciru* ‘
amborum cardinales utriufque collegii, «quato juxta glof. cap. Si paaa XL. di. illa gloffa fim& pari numero hinc inde convenientes in unum, pliciter pofita non eft vera, & reprehenditur a
& facientes unum collegium , ad elcâionem nonnullis.
21. Item, videtur per modum avifamenti ,
procedant unici palloris.
jo. Irem , eft intentio, quod licet a principio quod fi contingat ante congregationem Conci­
Concilia teneantur divifim, umeo poftquam lii, alterum de contendentibus decedere , illa
deliberaverint, conveniant in uno'Hoco fimui pars, cujus papa decederet, non procederet ad
in vinculo caritatis & pacis , & communicent novam eledtooem, fed expeâctur Concilium dc
uti)ejus deliberatio.
qu« deliberaverint, & ex poft fiat eleâio
22. Item, fi ambo contendentes moriantur
fuperius eft diâum.
II. Item, modus tenendi Concilium in qua­ ifto intermedio tempore , quanto citius fieri
libet parte videtur ede talis, quod unus cardi- poteft collegia conveniant ad deliberandum
·■■ nalis proponet mala fchifmatis ipfius diuturni­ quid eo cafu erit faciendum.
tate, & que funt jurata dc promifla per con­
tendentes de via ceflionis approbata ab omni­
LÏTTEICÆ CARDINALIUM GREGORII AD
bus fidelibus, fic fi poteft haberi pax;&in ca.
RETRUM
fu abfentiss vel contradiâtonis petatur confili(c)
rft .um ( c ) advocatis profatis & aliis fuper illo­
Dt Ptrtxgaria Aquilfjnfnn fairiart haut
rum dejeâiooe, fecundum Deum & difpofitiotxaa&arateat.
(d}Alias. nes canonum & alia (d) obfervata in Roma­
na ecclefia.
Everende pater amice nofter carifCmc, fa* A*« P-<fc
lutem. Gun Pifis venimus, uti conveni* *'^*^2“’
ii. Item, quod ex poft cardinales qui cen- E
ens vifum fuit, litteras noftras fuper ncotn-m* ^r'cv
febuntur effle ibi pro Romana Ecclefia , requi­
rent vota & confilia fiogulorum prolatorum & tibus in Dei ecclefia, fcriptas die XIV. menfis μ«. ■«<>;.
aliorum vocatorum , fic in feriptis redigantur proxime decurfi paternitati vcftre direximus ;
eorum diâa, fic ultimo cardinales dicant opi- quarum
1
copiam tnclufan preientibus, fido nun­
niones fuas fie vota fua dc omnia ifta fiant,dc cio occurrente, deftinare decrevimus , ne defi­
dicantur fine contradiâioue vocum , fic quiete ciat, quin illarum continentia ad notitiam veac libere ; taliter quod appareat, quod non vo­ ftram deveniat; confiderantes,inter aliosChri.
luntarie , Spiritu S. diâante omnia fiant.
ftianorum prolatos , ad vos non mediocriter
IJ. Item, quod habitis vocibus & opinioni­ pertinere, emergentia in eadem ecclefiacognobus ejus cardinalium , nomine totius Concilii icere, & pro ipfius honore & ftatu affiftere ,
hujufmodi & ecdefic congregate pronunciet , & favere. Videmus clare , & quotidie palpa­
declaret , vel ftatuat que fuerunt per totum mus apertius, D. Grcgorium , cuius culpandos
de*

R

9

»43

*

‘ P

1

S

Α

Ν

υ

Μ

CâF deteftandofque modos Jam tufinuavimus , fuaAipfe, foos more? in Otnaibus fequens „ de pri*
—
———vota, juramenta, & promiffiones parvipenden- ratorum ecclefiis fob provideat , cum quibus' AWO
αμνό tctn> ôc non gj fanrtiffimam eccleûac unionem
oppreflam dc laceratam ecclefiam » ut facit , CHRlsrI
K,< coo
' ^
· c*ee
· d*j“ » ·Ut* -affumptus .extitit ,··*·difpofi- valeat retinere. Nos enim privationem hujuf’***’
tum,-fed ad ipfiu* contrarium potius, dcfchif- modi veftram, tamquam injuftifsimam, nullam
ma foventem, per nuda dc inania verba cun- fore tenentes , νοβ hortamur ut boni fitis ani.
&os chrtfticolas ludificantem, dc in diutinis an- mi ; de djâa innovatione ooo obftauce , ad ccgulliis & tenebris retinentem . Hujus peruiciofi clefi» yeftne patÿarcbalis negotia , ut antea ,
morbi falubris medicina dc nbceffaria hcc fola intendatis: pro unione ecclefie , ut fupra ferieü, ut fibi univerfaliter obedrentia fubtraha- pfimus , dc tenemini , -animo virili agemus .
tur ; au quam fubtrahendam uoufquifque tene­ Nam infra non multum temporis jam ecclefie
tur pro peccati mortalis evitatione ; cum fme Romane facratifsimam unionem^ in lucem ven­
eo effe non poffit, qui obediendo favet fchif- turam fperamus , ' qua exorbitantia dc injufta
ma foventi, unde toc animarum dc corporum ad debitam limam /uftitise reducentur; nec vo­
pericula oriuntur; ut qui folum cupiditate dc bis noftri jufti favores deerint. Er fuper his
ambitione rerum corporalium trartus, Dei me-B jam opportune omnibus praelatis
Ί , univerfitati*
tu ad fua vota , promifsiones , dc juramenta bus,
'
“dc nobilibus
'
*’
patrie ”
Forijulii
fcripfimus .
non movetur implenda , coarrtatione tempora­ Valete. Dat. Liburni fub trium priorum noli compellatur invitus, ne fecum in perditio* flrorum figillis, die XXIII. Junii , prima in*
nem dominicum gregem trahat . Quamobrtm dirtione , MCOCCVI11I.
charitatem veftram affe&uofe hortamur dc pre­
camur, ut in cunrtis panibus veftris eidem...
ÈP ISTOLA CARDINALIUM GREG0R1I XII
■ omnem obediemiam fubtrahatis : dc ad fimiliter faciendum principes, praelatos, dc alios do­
minos exhortari curetis ; frétantes indubie ,
ed Carolm regtae Francorum.
quod per cuortos libentibus net animis , cum
modos morefque ejus jam deteâos omnes me­ Dxtkn de papatu cntendnfibar , viet patit rerito detegentur, dc horreant . Hac enim via
cnfaatibni , Concilium inertie cm cardindlibnt
intra breve temporis fpatium Romanae eccle* C
i
alteri*/ oMietitûo eelcbrandm proponant , pro .
fis tamdiu diftrarte dc lacerate , peftiiero ex­
φτο regii favorem aliormqia principm depre­
tirpate fchifmate, reftituetur nnitas, dc cun­
cantur .
ilis Chrifti fidelibus pax optata . Et ut nofcatis bene inchoatam per nos ecclefie caufam
Hriftianifjimo principi ac ferenifsimo do. AfciMart
fuccedeg; , heri hic in Liburnio nos omnes
mino, domino Karok) Dei gratia Françum fex de dominis de collegio partis alteri­
eorum regi, toti vcftrl miferatiooe divina epius, ac aliquibus aliis remanentibus plenariam fcopi, presbyteri dc diaconi, S. R. E. cardina­
habentibus poteftatem , in Dei nomine maxi­ les , in loco veftro de Liburno fub veftra rema cum caritate convenimus ; dc dominum de gia protertfooe exiftentes , recommendsttonem
Flifco, affociato per totam provinciam D. Pe­ debitam dc devotam , in his que ad pacem
tro de Luna ( BenediSlo XIII. ) qui die XV. funt Jerufalem, regiam opem ferre.
menfis hujus de Portu Veneris dilcedens PerTranfirc filentio aut tacere officio admodum
pinianum in Catalonia profertus eft, rediturum nolumus, immo nequaquam poffumus aut defperamus.- fumufque unanimes ad effertum fa- bemus, ne nos ipfi, quorum quotidiana inflanrcratjfsime unionis prcfatse , quam
<
nulli» ce- d tia, telle Apoftolo, eft & elle debet follicitudendo laboribus, incommodis , & periculis et­ do omniora ecclefiarum , qui etiam jure leviiam mortem prefeferentibus , confiant ifsime tico fummi Sacerdotis coadiutores cktflimùs de­
profecuturi fumus, quoufque viis debitis , ca­ putati, tam patentis erroris , cui univerfale da­
nonicis, dc oeceffariis ad falubrem dc votivum mnum dc precipitium totius reipubiice fubjaexitum deducatur; illam, eo priante qui po- cet,non tantum fimulatorcs conniventes,quan­
reft, antequam multum temporis labatur , vi­ tum foci* participes videamur. Quoniam ut ipfa
dere iq ea ecclefia ipfa fperantes. Veftram re­ res per fe notoria eft, dc a continuis malis in
verentiam hortantes ac precantes , ut in fan* pejus fernper excrefeentibus manifefta, quantum
rtifsimo hoc opere nobifeum afsiftcrc placeat ecclefia Dei a primordio hujus nefandifsimi
favoribus opportunis ; dc noftra negotia, dc fa­ fchifmatis ufque in hos dies, cum ingenti ani­
miliarium noftrorum, aliorumque fanrtifsimam marum interitu, proh dolor ! fit attrita, oftenunionem fequentium, fuper beneficiis noflris dc dit ruine immeniurabilis quantitas , docet ex­
eorum in veftris partibus confiftentibus, dc eo­ cidium , reflantis partis informitas, dc deficien­
rum frurtibus, redditibus, dc proventibus fufei- tis, immo ruentis jam fidei magnitudo:utooo
.pere favorabiliter recommiffa , ut indubia fpe fit dare in hoc facro myftko corpore particu.
tenemur. Infuper audivimus difpliceoter, Rev. lam , quam ab immo ufque ad verticem hic
Partem D. Antonium cpifcOpum Bononienfêm g livor edax, hire peftis horrenda non carpferit.
no» » fatemur , Chriftianifsime priori·
D. Gregorit camerarium, ad privationem ve- Traxit
~
ftram ob non foluta communia dc minuta fer­ pum , in cujus facratffslmo coofoeâu um vovida prorupiftê. Quo etfi intuitu veftro more­ lentes» quam neceffarii verba diffundimus, re­
ta ) SubiMtl-tnur, tamen plus ( a ) debemus ob fedis apo- lus domus Dei, cui vota noAra facravtmus ;
ftolice reverentiam, quod tanta pofsit levitate caritas innoxii populi,cui follicitudines Doftraa
•iio apc«r* notari .* quod ad veftram, dc nonnullorum alio- ifta bora in tam eminent! cafu pnafcnim
pi»,<i«>iw«i.rum prxlatorum privationes ex abrupto inju- debemus, ( non (i) abfque incommodis dcpe­
fle, dc animofe proceftcrit, dc D. Gregorius riculis partes Italicas tranfalpmare, terras adi·

G

re

(b) Antulis inclcG defideraottir in e«d. Chauveli»» t Μ ροΛ tec verba feafetti» ttebemoi, fic lejk ■ Coitjei, [rret'fime trimefi, fwJ h> dftiai

t»od<e de rtfat» CMUtadaeu tfc.

CONCILIUM

145

14*

G.

re extraneas, 8c na infra limites alteriusobe- A feribimus, prsfentibus interclufum, fi placet,
■■
dientis, io tam dtfcriminofo tempore colloca- videbitis contineri. Ad nos enim & eos, ftan- anno
rwe^rrt re: R<u>te «liquando divino heri auxilio, tibus rebus prout funt, hujufmodi convocatio- Christi
,,eJj1 non obflaniibus jam multorum defeflis stati­ nem non eft dubium pertinere, maxime cum
Ηο/'
bus, quibus quidam fotfitan indulfiffent, in finis dc confideratio hujus facri Concilii, ut
boot patientia fit continuatione certaminis, fcilicet ibidem ambo renuncient, cum inten­
hanc unitatem noilris defideriis adaequare. Sed tione horum dominorum contendentium non
quia nos eos, hoc. ipfi refpiciunt, libenter pro concordet. Nunc.autem, princeps facratiffime,
more relinquimus. Nam de hoc non qurri- cum ad dirigendam hujufmodi exeeutionis con­
g
mus laudem, fed intentum, ■ non famam, fed geriem, fumme expediat, eundorum binorum
affiritam. Patet namque fatis ex rerum expe­ . virorum, & fignanter principum terre juva­
rientia, quantum per nos aâum fit, ut ad men atque pre fidium pfo bono negotii invo­
finem hujus extirpandi diffidii de campo or- care,*
____ , licet. res ipfa
.t________
t._ fe
.. eundos
_____ invifanfia per
thodox* fidei obnixis remediis venerimus. Coo- B tet,' ad ferenitatem tamen veftram peculiari
fiat proinde toti fere orbi terrarum, poflhabiuadam fpe fit fingulariori confideratione con­
tis negotiorum fingulorum progreffibus, ( poft
tigimus, tamquam ad illiqp, qui imitando con­
varios diverfofque labores, ) quod hi domini, tinue dariflima progenitorum veftrorum exem­
qui hodie de papatu contendunt, quamquam pla,quibus cetera noflri fatculi cedunt, & quo­
alterutrum ad convicinos terminos pervenerint, rum eonfiliis & potentiis fcbifmata multa fuerunt
concordare de dando 'pacem ecclefue per viam quadam laurea, immo fpeciali privilegio con­
ceffionis, qu* tamquam expedientior ceteris an- futata, cum hoc totum maxime a veftraieretecellit animarum cladibus vifa eft, nunc ex nitate dependeat, dignemini huic honefliiTimo\
defe&u loci, qui nullatenus, cum per procura­ operi, ficui firmiter credimus, non deefle , fed
torem & alias fieri ccffio valeat, nèceflarius vi- humeris veflris ad fortiora potentibus, hoc ip­
fus fuit,- nunc ex aliis occafionibus pro cau- fum fomentis regalibus adjuvare, & ad locum
fis, utinam abfque mutua col Iu Gone inter eos, pnefatum,
,
________
........ Dei gratia faubi difto> tempore,
nequeunt. Conflat infuper, quod ex quo con-C vente, erimus, regales nuncios
‘ i, qui nobis in
tendentes ipfi, traditu pacis & unionis omni- hoc
'
vice regi* falutare confilium tribuant ,
no dimiflo, a locis in quibus de prefenti fue­ deftinare. Etiam fimiliter dignemini efficere,
rant , aliorfum ad loca valde .diftaotia fc tranf- fignanter cum regibus Caftcllae , Arragonic,
ferunt, finis ad quem tendebamus de manibus Sicili*, Navarre, Scoti*, (f) Bohemie, & (b) Cod»
penitus evanefeit ; dc fic materia ipfa, quanul- Hungaric, ac aliis principibus fanguine aut
!a fanftior eft, per fammam rerum defpera- alias confœderatione excellenti* veflr* conjun- t0
tionem eo fortior incaicfcit, quo proprius ad fiis, quatenus folernniter ibi mittant, nec non
culmen viâorte pofita, deducta eft perverfo prelatos fuos fle alios convocandos , quibus
ingenio in derifum (a) unde verifimillimum etiam cxtenfe feribimus, omnino venire difpo—
\
videtur, quod per hoc ipfum fchifma robore­ Dant, ut difpofitio veftra tanto cunfiis fit gra-

Î

tur, quin immo in perpetuitatem irrepat, tam- tior ac etiam foecundior, quanto regalis con■> quam ufus qui plerumque convertitur in natu­ filii ac prclatorum fuerit provida flefarubrideram. Quamobrem ex debito confcientiarum re-1Dliberatione concepta. Dignantes infuper prela­
morfi, dirigentes ad tam exitiabile vulnus no- tes regni veftri, quibus feribimus , & ad cos
fine compaffionis intuitum, deliberavimus', fum- ob hanc caufam deftinemus, de veftra innata
ma rerum opportunitate fundente, immo & caritate, qua ad finem tanti negotii ferenitas
neceiïitate nos cogente , quemadmodum qui ipfa a tenera state pia devotione flagravit,
levioribus non proderint, manus ad fortiora regalibus mandatis reftringere, quod prsfatis
mittere, & cum reverendiflimis patribus domi­ loco & tempore debeant infallibili ter conveni­
nis alterius collegii convenire, quorum opi­ re, ut caufa tam pia & ad finem proclivisrenionibus atque votis una cup noilris plene con­ periat, divinjs faventibus aufpiciis, quod rccurrentibus, tamquam novo uno fplritu infpi- 3uirit. Ceterum, amantiffime princeps, alién­
ratis, ipfi nebifeum fle nos fecum pro ultimo
ât veftra regalis providentia vigilanter, ac
remedio fecurim ad radicem pofuimus, gene­ etiam provideat, prsfatofque reges & princi­
rale videlicet Concilium per fuam obedientiam pes reddat
..__ _____
.
, qui monftrum
cautos,
ne...per....
iftos,
quilibet convocantes, ut infra feftum Annuo-E tn Dei ecclefia
nutrire nont verentur
:
--& tali­
ciationis in civitate Pifana, veluti loco alias ter Petri cathedram ambiunt (c) impudenter, (t)
per praefatos contendentes tamquam accommo­ nec non & eis adherentes, non qu* Chrifti,

do acceptato, ad retrudendum hanc monftriferam bellnara in antrum mortiferum , per
amborum contendentium cefltooem, & in csfu contradidionis, diffugii, vel contumaci·,
per debitam & canonicam ordinationem ecelefi* congregata, prout per exemplar littera­
rum convocationis pnalatorum, nec non litte­
rarum , quas fpecialiter domino noflro pape

Tom. XXVIL

ie

fed qu* fua funt quaerentes, huic fando operi tamquam Deo grato impedimenta prebean- ■*··“**·
tur, nunc falfis dogmatibus, nunc mendofis
praedicationibus, nunc iniquis & injuflis proccfnbus, fit (d) cooftitutionibus temerariis, fine
«/.
fratrum confilio , cum praecipitatione virtutum
noverca editis.Credimus enim, quod de fa&o obi- «oloX
ccs multiplices, quantum poterunt, interponent.
Nos

(·) fc cubn iHajrtjhai éaahu Ckumlia ftfatatia Ht aéthuttari CoWkfaraH mhv*m, priacep» μμμΙΙ&μ . quod
dum ftato paate·* ft oauCo unioato tratotu, atubo cootcadaaitt vokaae» lahcer fa ab invkm per lonftflinM terranta
(pad* fcpsrwv, dotuiaut Bcasdito* pabUcarit ia fan rscsfti · Porra-Vaaaru, in loco PernMard cum ill* fc· obedtomi·
in pvmdiao fete Oranfcm lantortua concilium celebrare. Alter veto vocatu» Gregaria» bmilker ia fuo recedu d« Lu­
ca , fab fca bulla fa proximo Mo Pmtaceba ia fatHmcbani Aqaitegieab fc idem fatotu* mandavit. Qpit eradat vero
poftbUe. quad per conditum Perpioiaai . ubi nulli adamat. atü paoci afléftieeem inonUaetam domiai Banarfifli fequaatct. pu nrrlafcua obedientia in uoiwfaU ecdeda tribuawl Ideauque fore ccnfcadum da concilio dom. Grrjorii proli­
fe*» . Noam hac chiiffima demoadraBt, profator coateodcate* ad aihil aliad imeudera , njfi ut per hoc ipfura roboravi
CdüÛM, qam immo in perpetuitatem impar I QMmobtvm ex dd»fo> fttCncil. GntrtL

■

' K

147

PISANUM

i43

' £5* Nos tamen de Deo & demum vcftro regali A fiiam obedientiam quilibet ad eumdetn locum
—— ——prefidio confifi, omnibus his fprctis, -d con- eumdem terminum convocantes, videlicet XXV. ANNO
A**NO repta intrepide procedemus; nec propter hoc dic martii proxime futuri in civitate Piiana , CHRISTI
• <o>.
, *£TI tscebimus, aut etiam quiefeemus, donec egre­ ad retrudendam hanc monftruofam belluam in

‘hntrum mortiferum per amborum contenden­
tium ceffionem;.& in cafu contradi&onis,
diffugii, aut contumacis , per debitam & per
canonicam ordinationem ecclcfi» congregate ,
EPISTOLA CARDINALIUM
prout per copiam quàm vobis mittimus litte­
rarum convocationis przlatonrm, nec nonywr
ad Carolwn regem Navarra
litteras, quas fpecialitcr dominoBenediâoini­
bimus, fi placer, videbitis contineri. Nunc au­
EjufdeK argumenti.
*
tem, princeps optime, cum ad dirigendam hu­
Erenilfimo principi & dortuno, domino K.a- jufmodi execution is congeriem fumme experolo Dei gratia regj Navarre , miferatione diat |pro tam facro negotio invocare , licet
divina epifeopi, presbyteri, & diaconi, S. R..B res
jtaiplfanda per fe eundos invitet ; qui re­
E. cardinales falurem in eo per quem reges ges, telle B. Iftdoro, debent cognofcerc fe de
regnant,,& ecdefite dcfolat® fpiritum compaf- hoc debere reddere rationem , propter ccclefiam
quam Chrifto tuendam fufeipiunt, vcftram fcfionis impendere.
Certi fum.us, > princeps exceilenttftime, vc- renitatem, de qua fpecialiter confidimus, re­
ftram devotionem non latere progreflum his quirimus & hortamur per vifcera mifericordix
diebus duorum contendentium de papatu, ne­ domini Jefu Chrifti, dignemini huic fandi/fi­
que ignorare quibus oftentationibus , quibus mo operi non deefle, fed hoc ipfum fomentis
palliationibus , quibusve operibus , ad quem regalibus adjuvare, &ad locum praefatum, ubi
exitum caufa unionis ecclefia: fanftts Dei, ab dido tempore, favente divina gratia, erimus/
eifdem contendentibus finaliter fit perdufta : regales nuncios, qui nobis in hoc vice regia
immo quod non fine dolore revolvimus, nifi
i' faiutare confilium & auxilium tribuant, deftide remedio citiftimo occupatur, prope in exi- nare velitis. Infuper
,
,praelatos
. .. regni veftri qui,
tium coarftata. Nos autem, quorumquotidia- bus feribimus, regalibus mandatis reftringere,
na inftantia, telle apoftolo, eft & elle debet quod praefatis loco & tempore debeant infallifollicitudo omnium ecdcfiarum, velut illi quiCbtliter. convenire, ut dilpofitio noftra tanto
jure levitico fummi facerdotis coadjutores exi­ eundis fir gratior ac etiamfoecundior, quanto
bimus deputati; quorum maxime in hac re­ regalis confilii ac etiam praelatorum fuerit
rum vertigine & fupremo animarum periculo provida & falubri deliberatione concepta. Ce­
intereft potilfime, contendentibus nedum tepe- terum, amantilfime princeps, attendat veftra
fcentibus, immo hocpeftiferum fchifma caufan- regalis providentia vigilanter, ac etiam provi­
tibus, rebus tam gravibusobviare. Confideran- deat, ne per iftos qui monftrum in Dei eccle­
tes quod ex quo ipfi contendentes, fub ludi- fia nutrire non verentur, & taliter Petri ca­
bjiola occafione difficultates locorum , frafto thedram in divifione detinent roanifcfte, nec
penitus & omiffo unionis traftatu, voluerunt non & eis adherentes, non quae Chrifti, fed
le taliter ab invicem per long illi ma terrarum que fua funt querentes, huic fancto operi tam­
fpatia feparare. Dominus Benedidus in fuo quam Deo grato impedimenta praebeantur ,
receffu a Portu-Veneris publicavit fe in loco nunc faills dogmatibus, nunc mendofis praedi­
Perpiniani, in proximo fefto Omnium fando­ cationibus, nunc iniquis & injuftis fic nullis
rum, ad fchifma fortius confirmandum, ut proceffibus, aut alias quovis quatfito colore.
/nuitis videtur, fuum concilium celebrare. AI-DCredimus enim, quod de fado'obicesmuktplidiatur ut fplendor juftus ejus. Scriptum Libur­
ni Pifaocnfis dicecefis, &c.

S

ter vero vocatus Gregorius, fimiliter in fuo ces, quantum poterunt, interponent: nos ta­
reccftii de Luca, in proximo Fefto Pcntecoften men de J)eo & veftro regali prtefidio confiü,
in provincia Aquilegienfi fe idem fadurum omnibus eis fprctis, ad concepta intrepide pro­
mandavit , quamvis nedum ipfi , fed omnes cedemus , nec propter hoc taecbimps, aut
clariffime deprehendant, quod per concilium quiefeemus,
1
donec egrediatur ut fplendor ju­
Perpiniani eft impoflibile, quod pax utriufque ftus ejus. Datum in loco Liburni Pifanenfis
obedient®in univerfali ecclefia tribuatur. Identi­ dicecefis fub noflrorum trium priorum figillis
XIV. Julii anno domini MCCCCVIII.
que cenfendum de concilio Gregorii praeliba- die
.
ii. Quibus nos cognofcentes manifefle, quod
fecundum progreftum contendentium praedifto- EPISTOLA CARDINALIUM REGIS
rum finis ipfe ad quem tendimus, de manibus
castella
penitus evanefeit, & materia ipfa, qua nulla
fanâtor, per fummam rerum defperationem eo
IbuLpat.
fortius incalefcct, * quo proprius ad culmen
Et Legiteuj
v»j.
» «/. era- viâoriz pofita dedufta eft perverfo ingenio in E
(·) Johanrü
micet.
huju» nomiderifum. Quamobrem, princeps fereniflime,
Ejttfdm arguamti.
■b «·· qui
ex debito confcientiarum noftrarum remorfi,
anao ><«<.
dirigentes ad tam exitiabile vulnus ooftrae comEreniiTimo principi fic domino, domino (4) Henrico III.
Jo. Dei gratia regi Caftelle & Legionis, mi CvAelpafuonis intuitum, deliberamus fumma rerum
1· dcLegioopportunitate fuademe, immo & neceffitate miferatione
"eratione divina epifeopi
epifeopi, presbyteri & dia
dia-­ nta foretflit.
cogente manus ad fortiora injicere, & cum re- coni S.
- R.
- E.
— cardinales·, fahitem in eo per (b) Ejuid. .
verendiffimis patribus dominis alterius collegii quem reges regnant & unanimes in domo do­ tenorb «Λ
epM. diiefta
convenire. Qporum opinionibus atque votis una mini ambulare, (i).
_Martino AHrc eft domus domini, princeps inclytiffi- rûomü» re­
cum noftris concurrentibus, in unum tamquam
ex uno fpiritu infpiratis, ipfi nobifeum & nos nte , cujus decorem cum propheta divi principes ÉJ? ‘^5
fecum pro ultimo remedio fecurim ad radicem veftri avus & genitor, tam pie, tam catholice
pofuimus , generale videlicet Concilium per diicxcnmt. Hacc eft domus domini, pro cujus Chauvat.

S

tute-

• 49
CONCILIUM
« fO
CF integritate, ne per geminos fponfos monftruo-Atc requirimus
hortambr per vilccra mifeti---------- -,
fa in duobus capitibus macularetur infamia fi­ cordi» Jefu Chrifti , .& vos ad hoc opus fa- ..f*.*?.
ANNO deliter dimicarunt'. Hxc e It unica , qua: terte cratittimum n<_ i deeifc , fed totaliter allitterc ,
Christi Hieronymo, claves accepit, fic extra quam non quod ecctefia merito gaudeat talem filium ha»w
eft fidus , & pro tanto prcmifimus /princeps ■ buifle. Datum .
excellentiiume · Cerri enim fumus devotionem
.
veftram, flte. ut fupra.
EORUMDEM DUCI BTTURlCENSl

EORUMDEM REGINA CASTELLA .
Ejusdem argumenti ,
Ibid.

OErenittmue principii!» fic dondina , domine

O

<

, JLluftriflTtmo principi & domino , domino
A regis Francorum filio duci- Bituricenli

J. il·· p ··
&
Alverni» , comitique Pidavue miferatione di­
vina , ite. falutem in eo , cui lervire regnare
eft, & difperfiones Ifraefis congregare.
Scandalofa ecclefic difperfio , princeps in­
clyte , ac horrendum inter chrillianos dittidiutn
Bhis diebus fatis innotuit evidenter , quantum
malignatus eft inimicus in fando. Certi enim
fumus devotionem veftram non latere, ficc.
Ejufdem funt tenor, i epifiola /cripta ad Ludovicum ducem BOrbouii, 0 illit/lri principi divi­

Catharinas Dei grdtia Cafteilc fic Legionis
reginas , miferatione divina epifeopi, presbyteri
& diaconi S.R.E. caidinales, falutem in eo,
cui fervire regnare eft.
Confiderantes devotionis & pietatis conftantiam, quam inclyte recordationis progenitores
veftri , ac etiam fereniflimi principis domini
Johannis Dei gratia Caftcilc & Legionis regis su Roberto filio quondam regis Scotia , duci .11\
iiluftrittimi nati veftri, circa Deum, fidem ca* bunia, cum epiflola ad regem Navarra tn codae
*
tholicam, & eccleftam omni tempore habuifle Cbauveliniano,
nofcuntur ; ad vos dc ipfum recurrentes , pro
reparatione ac (uccurfu communis matris no·
COPIA LITTERARUM DIRECTARUM
ftrx, fanftz univerfalis ecclefic, luftris fex jam
pera&is in tam lamentabili ruina proftrate ,
Principibus per dominos cardinales de
nunc eidem in indytitiimo nato veftro feriparte Gregorii.
bimus per has litteras noftras fubfequentis te­
noris: ftmiffimo Principi, flcc. Attumta ergo de
SvhtraUa Gregorio okedientia , orant ut ad
Concilium Pifanum oratores fuos fuaque
vcftra erga Deum devotione fiducia, celfitudi-1
nem veftram rogamus, requirimus dehortamur
ditioni/ prelates mittant .
in domino Jefu Chrifto, quatenus nunc intue­
ri dignemini qùod tempus advenit , in quo fi­
iferatione divina, ficc. illuftri ficevcellen- Ib
g
lio gloriole Virginis fervistis pro his, que vo­
ti domino , lalutetn in Domino fempibis ipfe tribuit , videlicet per inclytum natum
ternam , dc paratum promtumque animum ad
veftrum, ac etiam progenitorum veftrorum ex­ facratitttmc ecclefic unitatis cfleftutn habere ,
citata exemplo , fponfc Chrifti in hoc articu­ dc pro ea firmiter & efficaciter operari.
Principum, ducum, marcbionum , aliorum­
lo Audeatis confilium & auxilium impertiri .
Ita quod Jefus Chriftus qui pro redemtione que dominorum & magiftratuum quorumcumvcftra proprium fanguinem fundere & in ciu- que , dignitatibus & officiis quibufeunque pol­
cis patibulo mortem fubire dignatus eft , qui lentium proprium eft judicium fic juftitiam fa­
hoc tempore vos difpoluit experiri .... vobis cere , fic de manu calumniandum vi oppreifos
poll temporalis palatii gloriam eteru» vite di­ eripere, & a civitate pro viribus injurus prognetur ob hoc indui gere coronam . Datum , pulfare , quibus juxta beati Petri iententiam ,
fltc. ut fupra.
D tamquam a Deo mittis ad viodi&am maiorum,
laudem vero bonorum obediendum eft. Ut ici­
EORUMDEM INFANTI CASTELLA,
tur in eos qui utrimque injurias inferunt mitti
fublimatique funt, quanto majore & juftilfiin.v
indignatione prô Chrifti immaculata i poni a ,
Ejufdem argumenti.
a qua in Spiritu regenerati cjtnque lafte edu­
lb. p. m. TLluftri principi domino F. infanti Caftell», cati , & grandaevi in fide firmati, apertis paraficc. miferatione divina, &c. falutem & ec- di fi foribus , vitam qua primi homines torde
defi» fponfc Chrifti facro-faudc matri no lirae , peccati privabantur , confequi merentur aeter­
proh dolor l taliter fluduanti fuccurfum cele­ nam , cootra illos infime pravaeque conditio­
nis homines tenentur exfurgere , qui corpus
rem impendere.
Recolentes piam devotionem , qua pia regia Chrifti myfticum, hoc eft Dei ecclcfiam & tu­
dc excclleotifliina domus Caflelic , a qua ve­ nicam Domini inconfutilem dividunt , qui
ftram trahitis originem , facro-fan&am cccle- Chrifti vineam exterminant , & confultaut ut
fiam beneficiis foverit, variifqoeobfcquiis exii- nefandiflimis momentanearum rerum ambitioterit profecuta , merito confidimus , quod in Enibus pravifque cupiditatibus fuis fatisfacere va­
tam gravi necettitate eam nullatenus derelin­ leant, omni pudore & Dei metu fublaco, non
quet . Ideo 1er eni (fimo principi, fic domfoo Jo- curantes Dominici gregis animas fecum in a»
hanni Dei gratia Gafteilc & Legionis regtne- ternam perditionem conducere , fit cuoûorum
poti veftro, cum gratuit fiducia dtuimw pre- Chrifti fidelium pacem flt quietem turbare .
*) »1. pria- ieniialiter* feribendum fub tenore foetenti Jv- . Sane noti ft is , non ambigimus y cum toti fic
cipsiita
Principi, ficc. Cum itaque princeps in- Chriftianorum orbi notimmum , quot Petri
clytiflsme , videatis ex prcmiOis tantam eccle- navicula continuis fiuftibus agitata, per XXX.
fia imminere ruinam , paratamque pacem , fi annorum curricula, flt quantas palla fuit temregalis potentia modo debito , ut petimus , pcftates , ad extremum fore deduâa naufra­
manus tuas eficftualitcr interponat ; veftram ex­ gium , qua ejus flebili otnitta hiftoria, nimium
cellentiam, quam Deus tot viribus infignivit « fidelibus cognita , ut ad unitatem dignitatem­
tantamque et potentiam contulit, in hac par* que prtftinas tandem reduceretur , & psx dcX t
fideCmec/l. Gcneral,Toos. XXVII.

M

■A

*

ij i

P

1

NUM

S. A

fiderâtiftïma in Chrr.ftiano populo pullnlatet , A
— —— Îan&æ' me moris domino Innocentio papa VU.
chrtçtt fab*a,°
medi° , dominus Gregorius ut ip,,ο,.11 fms ecckfue unionem efficeret , pèr pure &

ip

Dei caufa affiftire i: favete -, eratorefque ve...... . ...
flros iolemnes mittite, fic prelates domini ve- anno
ftri, quos ducimus convocandos ad veniendum- c^s?1
inducite,; ac i fi. opus effet , quod minime re*’*'

funplicij renuntiationis & ccÆonis viam an» ■ mur , ut .tenemini , modis debitis aftringatis ,
te & poft ejus aflumptionem votam, juratam, ut tempore debitq in eodem Concilio-legitime
plûrtelque promi flam,, domino Petro de Luna & inftruAi veniant , ad tam pium fie fanâiffi■ parte ex altera Bcnediâo nominato, qui fefi- mtim opus feliciter eonfuminandum , qute per
militer obligaverat, cedente vel decedente , ia afperfionem pretiofiflimi (anguinis Domini no­
publico inft rumen to , feripturis 6c folemnfbus, ftri Jefu Chrifti, ut a tot modo liberetur an& eorum bullis & nOftris litteris (parfis per guftiis , fanda nuter ecclefia nobifeum una a
orbem luce clarius eft , quod «d apicem fuit vobis inftantiffimis precibus poftulat ûf requi­
lummi apoftolatus affumptus. Et qualiter am* rit , fic ut i omnino caritatem veftram pure fic
bo de papatu contendentes, Deo vota (ua red­ libere faâuram fperamus. Nam ad ipfum Con­
diderint , juramenta fervaverint , fic- prsmifla cilium venientes , aut ei faventes , dominus
adimpleverint , veftram caritatem latere nonB Gregorius tamquam inimicus homo continuo
credimus, çum jam omtlibus poffit efle notiffi- tentare don definit , coloribus , fiftionibus fic
mum fic rei exitus demonftravit. Nam pertra- mendaciis folitis, ubique diftemmare ziianiain
âus inanes , frivolafque & fuperfluas difeepta- ecdefiaftice unitatis difturbium , ut ipfam ect i ones , altercationes , fic varietates anno fic ckfiam ita laceratam fic oppreflam valeat reti­
menfibus confumm , hucufquc populum Cliri- nere . Suis non poteft afficere fententiis , vel
flianum illudendo, colludendoque invicem, de­ mutare , cum per folemnia Concilia collegio­
nique occafionibus captatis inanibus , a prtefa- rum , magi ft rorum facrz theologiz , jurifque
tz unionis, ut przfertur, promiffr, jurats & que canonici fic civilis, condufum fic determi­
voir traftatibus, tam impudenter quam turpi­ natum exiftar, ipfis contendentibus de papAtu tam­
ter difcefferunt , Chri(|i grege mercenariorum quam antiquati fcbifmatis nutritoribus obedienmore inter Inpos expolito : & de unione ipfa dum non effe; fed eis omnem obedientiamfubtotaliter defperato . Ac nos , quibus poft pa­ trahendam, fic de eorum fententiis feu cenfuris'
pam falutis populi Chriftiani major zelus & fit aliis non ovandum , vel de juribus fedi apoftoonus incutnbit, videntes nobis ab eodem Gre- licz refpondendum , ut in noftris litteris, quas
gotio fuis injuftis & turpibus mandatis ora ob­ C per orbem dirigimus plenius continetur. Deus
ierat i , ne de unione ipfa ulterius verbum fa­ omnipotens excellentiam veftram diu fic felici in
ceremus, in vitas libertatemque noftras eviden­ flatu infinita fua benignitate confervet. Datum
tius imminere pericula, ut confcicntiarum no- in caftro feu loco Liburni Pifanenfis dioeccfi».
(Irarum exonerationi fic przfatz unioni , de
COPIA LITTERARUM DIRECTARUM
qua poterat alias totaliter defperari , confuleremus, ab eo non ad unionem ipfam, fed ad
Ad univerfitite: Rudiarum per dominai corfchifma fovendum , bonaque ecclefiz dillipandinolei d< porte Gregarii.
dum , fuofque contra Deum fic juftitiam pro­
movendum fi< fublimandurn intendente ; mo­
lferatione divina, fite. Quamvis facrofan- Ib- P· ’·»mentanearum rerum qupiditate pravaque ambi­
&a mater ecclefia omni tempore viris
tioni trado , czlettiiim 6l zternorum penitus
oblito, fie fupradiâam ccllionis viam a fe tam­
litteratis fic fcientiarum floribus infignitis per­
quam juftam fanâamque toties acceptatam fic maxime noicitur indigere , przfertim tamen
promiffam, diabolicam palam afferente, fic de­ his turbationum temporibus, quibus vacillat ficlinante tamquam a nutricç fchifmatis anti­ Ddes, dominatur avaritia , exquiritur ambitio ,
quati , quod de jure hzrefim fapere minime affedatur carnalitas , ipernitur votum , jurisdubitatur, cum deliberatione, ut pluribus feri- jurandi intemerata religio violatur , contemni­
ptionibus jam fumus teftati, difceffimus . Nof- tur caritas, excitantur mortifera odia, extolli­
que cum reverendiilimis dominis dominis de tur dominandi libido , conculcatur humilitas ,
collegio partis alterius junximus fic univjmus , unitas fic concordia refpuitur , fciffura fic hor­
pro pace fic unitate danda populo Chriftiano, renda divifio przoptahur, promovetur ignoran­
viamque congregationis Concilii generalis u- tia, refutatur (cientia , queritur irrogari inju­
triufqueobedientiz ad civitatem Pifarum , diem­ ria, damnatur juftitia, ftolidoram mioiftrorum
que XXV. proximi menfis Martii celeberrimum fiC juvenum cohfiliisretitdr orbis, virorum lit­
fefto Annunciationis gloriofz Virginis Mariz , teratorem fic fenum falubris doârina penitus
a qua cunôorum falus fic redemtio inchoavit , confutatur, creditur fabulis fic noxiis perverfounde , Deo favente , cujus res agitur , omni rum plus quam facris evangeliis fic expolitioni­
errore fic fchifmate cvulfb, unio in ipfa eccle- bus fan&orum doâorum , mendaciis fit hypocri-^
fia fubfequetur , elegimus fecundum factorum fiis frequenter infiflitur , per quod venenofe fic
canonum inftiiuta fic ecclefiz laudabilem con- E fraudulenter veritas obumbratur , omuibufquc
fuetudinem in talibus obfervatam ; quz omnia excogitabilibus mundi vitiis inferuntur, ut or­
latius litterarum , quas ad obedientiz noftrz thodoxa mater ecdefia fine qualibet ruga aut
przlatos , eos ad Concilium ipfum convocan­ macula a DominoXublimata, ipforum nefariis

M

tes dirigimus , tenoribus , fic oratorum noftro­
rum abunde de cunilis expedientibus inftrudortirn vivis relatibus luculentius poterit excel­
lentia veftra percipere. Expergilcimini igitur ,
quoniam tempus eft jam a fomno furgerc , fic
nobifeum una exfurgat Deus fic diffipentur inimiri ejus, fic fugiant qui oderunt cum a facie
ejus . Erighe ecdefiam matrem veftram , fit
nobilitatem fpiritus vindicate, nobifquc in hac

aufibus deturpetur ; ex quibus clcdus Chrifti
populus pretiofiftimo fuo languine fumma ca­
ritate redemtus, a via veritatis fedncitur, h«refibus involvitur, horrendis criminibus implica­
tur , (ciffuats & divifiooibns dire affligitur, ae­
dibus fic bellis cruentis (ubjicitur , fame, pellilentiis fic omnium pcenarnm genere multifarie
trucidatur. His enim crebrefcentibus malis per
lingulos , viri fcientiarum virtute pollentes ta-

(9*

IJÎ

CONCHIUM G.

IJ4

φ* lentum
’····»··· ·*^·
fibi w
a Deo traditum »«w«
non debent ■>···«·*«*
inAdere l®*M
tam UVIHIWV
domino pap® quam J*prefato
I *UIV yçollegio
UMÇgiU .
—••—•terra fodere, nec lucernam ardentem fub mo- & infuper notifie»re idem prxfato communi ΛΝΝΟ
chrihi d*° “^frondere, fed fupra candelabrum, ut oFlorentiae, & requirere magnificos dominos ci- CHRISTI
1 mnibm quHnJdbmoDomini funr, luceat, col- vitatis Florenti® ut vellent concurrere in eolocare, argueqdo, increpando, obfecrando in o- dem negotio, dc trafmittcre Oratorem propri­
roni patientia & dodriua, murum nrmiffimum um fuper boc ad prxfatum dominum papam &
fuis doârinis & faluberrimis exemplis & infor­ collegium dominorum cardinalium. Qui domi­
mationibus in domo Dei fe opponendo con- ni Florentini audita expolitione ambaxiatx fafcendentibus ex adverfo. Satie noviftis non am­ ôr per oratorem prefati dominii Venetorum ,
bigimus , &c. ut in precedenti ufque ibi. Exper- annuerunt requifitroni per eos fade , & con*
gifeimini igitur, quoniam jam tempus eft a fo. cordi ter tranlmiferunt oratorem fuum ad do­
mno turgere, ii vobifeum una exfurgat Deus, minum papam , qui ambo ambaxiatores fupra& diflipentur inimici ejus , & fugiant qui ode­ diâi expofuimus prxfato domino pap® infrarunt eum a facie ejus. Erigite ecclefiam ma­ feripta, videlicet :
trem veftram, & quafi in extrema neceffitate
Quod placeret fanftitat i fit® velle operari pro
nunc pofitam adjuvate, nobifque in hac Dei B poffe quod Concilium tenendum per eum & per
caufa vefiris confiliis & dochinis apud univer- didos dominos cardinales fit unum & idem ,
fum populum Chriftianum fuccurrite, verbifque tam refpeftu loci quam temporis , & non di­
de opere atfiftite & favete,. Alios quoque de va- verfa,quia fic agendo erit unum generale Conlentioribus magiftris & doâoribus umveriitatis cilium, & dabitur pax ecclefix, alias «ft gjrivcftrx fcienti® prxpollcntcs , Deumque timen- culum
-···■>
z.-z ·
inducendi novum fchifma.
*
tes, ad Concilium ipfum, per nos, ut permit­
Refpondic dominus papa , quod totis viri­
titur , convocatum, quorum confiliis uti valea­ bus intendebat ad unionem ecclefix,- dc hac de
mus, tranfraittite, inducendo reges , praelatos caula indixerat concilium fuum, dc quod con­
dc principes, quos fimiliter per noftras litteras cilium tenendum per eum erat verum conci­
convocamus, ut mittant , veniant tempore dc lium generale, dc debebat prxcedere tam ra­
loco pnediftis ad prefatum Concilium noftrum, tione primiiatis , quia primo indixerat conci­
pro tam pio & fan&iflimo opere conlumman- lium quam didi domini cardinales , quam r»do, que per afperfionem pretiofifsimi, &c. uf­ Ctione potertatis, quia ad folum papam fpedat
que in finem, at in procedenti.
convocare concilium, quam etiam ratione or­
dinis, quia ipfe caput dc alii membra ; dc pro
RESPONSJO P£R DOMINOS CARDINALES vera unione erat paratus dimittere omnem in­
juriam fibi faâam,dc accipere de ample&i fuos
Obedientio Gregarii data ambaxiatoribne Veneta­ cardinales ad gratiam, dc quod poliunt gaude­
rum tJ Florentinorum ad capitula trail te i» re fuis beneficus , prout primo gaudebant ante
criptis per nubilet virai dominum Roffitm Ma­ fuum difceftum , dc fimiliter recipere quem­
riae ambaxiatorem iilufirit ditcalis damini Ve- cumque venire volentem ad diAum concili­
tutorum, & daminxm Bartbalomnxm de Pa- um.
plencbi/ legum doilarem ambaxiatorem magni­
Hac refponfione habita , nos ambaxiatores
fica civitati/ Florentinorum,
Jejuuntur in fupraferipti replicavimus prout nobis fuit vifum
. hac forma, videlicet.
expediens. Et venimus ad prxfentias reverenDdifiimarum paternitatum vcftrarum dominorum
£c eft brevis nota eorum qu® dicuntur noftrorum cardinalium, dc expofuimus illud icoram R-- papa dc dominis dominis car­ dem quod diximus domino pap® Gregorio, fcidinalibus , dec. per dominum Rotfum Marino
licec dc vobis placeat velle quod fit unum ge­
ambaxiatorem illuftris ducalis dominii Veneto­ nerale Concilium, ut ecclefia fanda Dei ha­
rum, dc dominum Bartholomxum de Popleo- beat quietem dc pacem.
Respondent domini cardinales de collegio Ichis do&orcm, ambaxiatorem magnifie® com­
munitatis Florenti·.
talico de voluntate dc aftenfu reverendiffimoEt primo, quod dominus papa Gregorius no- rum dominorum cardinalium alterius collegii ,
tificavir per nuncium apoftolicum prxfato do­ olim nunc per Dei gratiam uniri ad profequenminio Venetorum publicafle concilium genera­ datn dc perficiendam cum adjutorio Spiritus S.
le in exarchatu Ravennatenfi vel patriarcham fidelium Chriftianorum extirpationem invetera­
Aquilejenfi in fertoPeutecoftes proximo, requi­ ti deu
idique fchifmatis, dc dandam pacem
rens pnefatam illuftrem dominationem Vene­ dc uniuicm, quantum in eis eft, divii® dc la­
torum de confilio dc favore, dc etiam de uno cerat®
_______________
ecclefic.
‘
loco didi dominii Venetorum, ia quo diâum g
Et primo, quia di&nm dominium Venetorum
concilium portet congregari.
audita requifitione
" '
dc precibus dominorum car­
Et fimiliter pro pane diâorum dominorum dinalium deliberavit per proprium oratorem recardinalium feriptum fuit dc notificatum per fpondere diAis dominis , dc requirere magnifi­
eorum litteras prxfato illuftri dominio , quod cum commune Florenti®, ut veltet concurrere
publicaverant Concilium generale tenendum per in eoJem negotio, dc mittere oratorem pro­
eorum collegium in Annunciatioue B. Μ. V. prium tam ad ipfos dominos unicum dc indu­
de menfe Martii proxime futura , rogantes dc bitatum collegium facientes , quam ad domi­
exhortantes pnefatum dominium, ut operaretur num Gregoritun : quod realiter adimpleverunt,
juxta poftit quod dominus papa Gregorius ve­ de quibus tam dido ducali dominio , quam
niret ad illud Concilium, vel mitteret procu­ did® magnifice communitati Florenti® , oratorem fuum ad folvendnm debitum fuum.
mnes domibi gratias referunt , & rodant quod
Unde confideretis pradiâis vifum fuit prx­ velint in profecutione tam pii & fandi ope­
fato dominio Venetorum, quod fi tenerentur ris ufque ad finem firmiter dc conftanter perdifta doo Concilia feparatim, erit materia no­ fiftere, cum domini fint parati quidquid ratio­
vi ^fchifmatis potius quam effc&us unionis ; dc nabiliter poflunt dc debent ufque ad mortem
ideo deliberavit per proprium oratorem refpon- veraciter adimplere; dc gaudent de prefentu
vc-

H

...... .

-

PISANUM

tf6
CS* veflrorum dominofum ambaxiàtorum , quos A ipfi ad eorum vocationem nullatenus venirent,'
γ—fciunt viros notabiles dc prudentes de affcâatos feu in eorum conciliis interefleat
"*
, neque iila ANNO
bonum unionis ecclefi».
que in ipfis Conciliis eranr deliberata, feu eo- c*J*,s.ir
*'”*
Et antequam ad petitorum per vos refpon- rum altero , aliqutftenus acceptarent.
fionem perveniant, atque ad frivolarum domiItem, dicunt quod ipfi domini cardinales ad.
Γ
ni Gregurii rationum foltitionem ; aliqua irt- invicem fic uniti cum aliis dominis cardinali­
• tercunt pro veritatis manifeftatione dc vos mit­ bus in prediâa deliberatione perfeveraptes, de
tentium'atque veftra' fummaria informatione generali Concilio utriufque obedientic congre­
prxmittcic.^Dicunt igitur pratfall domini , ad gando in uno loco dc termino , per quod pohoc ut gellarum plenius veritas innotefeat , dc teft evidenter fchifma extirpari dc unici habe­
cum magna dc fincera fide notificant, quod ex ri, fubterfugiis ipforum contendentium vel al­
quo ipfi perpenderunt dominum Gregorium dc terius non obftanttbus , ordinaverunt concordi­
Benediâum de papatu ultra quam expediret ter, quod in hac civitate Pifana nontinata, dc
contendentes , nolle venire ad viam mutue alias oblata pro loco habili dc idoneo ad mu­
cefitonis per cos oblate, jurate, & vqto tnul- tuam partium conventionem per ipfos dominos
tiplici roborate, ac ab omnibus Chrifti fideli-8 Gregorium de Benediâum teneatur generale
- bus approbate, nec non in loco feu loca con­ Concilium utriufque parris convocandum, in
cordare, in quo feu quibus fieret partium con­ certo modo per ipfos dominos cardinales ad
ventio pro pace ecclefi» danda per viam an- invicem unitos, ad XXV. Manii prox, futuri
tediâam de eleâiooem unici verf dc indubitati ad fines de effeâus prasdiâos , cum infinuatio.
palloris.· quodque duo contendentes fe invicem nedcfolemni requifitione facienda dc hodie fa\
leparabant, & transferebant ad loca valde re- âa in Senis, ipfis domino Gregorio de Benedi­
.mota, taliter ut de cetero, quantum ex faâo âo, ut ipfi Concilio generali utrmfquc partis
iplorum colligi poterat , de pace ecclefie dc veiut viae ordinarias in caufa duorum conten­
extirpatione fchifmatis nuDa fpes haberetur .* dentium de papetu praebere habeant confenfum
ipfi domini cardinales cum reverendiffimis in dc opem , dc <|uod ipfi duo contendentes in tChrifto patribus dominis cardinalibus alterius pfo Concilio interfint, debitum fuum faâuri ,
partis fe congregaverunt , dc caritate fincera dc alias ut concordatum extitit, exhibituri. In
convenientes in unum communi affenfu , dc quo cafu honorabuntur, dc fecuri manebunt ,
concordi per Dei gratiam ad invicem delibe-c
( ut decet dc convenit, exhibitis fufficientibus dc
ratione fere neceflarium perfpexerunt , dc
Γ or- honeftis provifionibus, dc fuper 'materia dc via
dinaverunt , ut Concilium generale utriuf­ fic mature digefta dc concordata direxerunt dç
que panis dc obedientic congregaretur in uno omni communi aflenfu dt deliberatione eorum
loco & termino-· ad quod Concilium vocaren­ patentes litteras dc ciaufiilas praelatis-, regibus
tur dc provocarentur pnediâi duo de papam d( principibus, dc aliis quampluribus viris eccontendentes, dc ecciefiam in fchifmatc in ma­ clefiafticis eorum partis dc obedientic , notifignam Dei offenfam tenentes . Non illimantes cantes pariter norificationem prcdiâam dc vo­
ita de facili faltem propter fimplices dc vulga­ cantes ad praediâum utriufque partir dc obedires aliter ecciefiam pofle uniri dc fchifma ex- entiae Concilium in loco dc termino antediâis.
I
tirpari, anentis ipforum duorum contendenti- Ex quo operante Spiritus Sanâi gratia , ef* um indifpofitiontbus, difeordiis dc fubterfugiis feâum eft, quod omnes praelati , reges , dc
illicitis dc damnatis , ad hoc ut przlente dc principes & alii fideles , ad quos de hac
approbante Concilio renunciarent mutuo, alias via pervenit veridica relatio , illam approbant
provideret ecclefia dc Concilium prout foret fe­ dc extollunt, eamque parati funt profequi, iicundum Deum , divinas dc canonicas fanâioncs p lique preftare confilium , auxilium, dc favorem,
Item, dicunt quod fuper pnediâa via or­
merito providendum.
Et cum ipfi duo contendentes faverunt con­ dinaria mature (n, fanâiflîme deliberata de con­
cordiam, deliberationem ,& ordinationem ipio- duis domini cardinales partis alterius de com­
rum dominorum cardinalium ad invicem uni­ muni deliberatione eorum litteras claufasdc pa­
torum , non contenti quod ex ipforum difeor­ tentes direxerunt Benediâo , per quas eidem
diis dc feparattone mutua pax ecclefi» erat e- notificant prtediâam deliberationem , dc requi­
videnter, quantum ad eos pertinet, impedita : runt quod pnediâo Concilio generali utriufque
immo volentes impedimento perpetuo pacem obedientic preftet auxilium dc opem , licet dc
ecclefi» in defperatiooem ponere dc Concilium fuperabundanti dc ad majorem cautelam , dc
generale utriufque obedientic impedire , qua­ quod in ipfo Concilio perfonaliter interfit de­
dam mutua collufione , ut veriftmiliter appa­ bitum fuum exhibiturus , dç fperatur a mullis
ret , ad invicem habita, deliberaverunt fua par­ quod in pnediâis non contradicet , fed potius
ticularia trahere concilia , immo potius con- fuum praedabit affenfum, cum huic vite velue
dc neceffarir contradicere non pofciliabula, in locis longa diftantia feparatis, ter- ordinariae
_____
minis variis ac diverfis: videlicet Bencdiâus in C fit, nifi^ inimicus Dei & ecclefi» ab illius unifeflo Omnium SS. proxime futuri) in loco tace &
* fide
* prœcifiu, & faôus
n ~ filis ambitioni­
Perpiniani Elnenfis diuecefis regni Aragonie , bus & erroribus alienus.
Item, dicunt & notificant quod quamvis hec
dc dominus Gregorius in fefto Pcntecoftes tunc
futuro in Ravennatenfi , feu Aquilejenfi pa- notoria fint , dc mantfefta ipfi* anribaxiatoritriarchatu, per que concilia fic tenenda divi- bus, quod his diebus proxime elapfis , ipfi do*
fim particularia feu ipforum alterum fchifma mini cardinales de cccienfu & communi deli­
nullo modo extirpari valeret, nec optata ha­ beratione dominorum cardinalium alterius par*
beri unio .* immo potius impedimenta pnedari, tis ad dominum Gregorium dcftioaverum recum nec ia ipforam conciliorum altero , nec vercndifftmos in Chrifto paires DD. Aquile*
in utroque haberet ecclefia geocrafitpr conve­ jenfem dc Mediolanenfem vulgariter nuncupanire , maxime quia cum plures firftnab obedi­ los S. R* E* cardinales , ad fibi notificandum
ent ia & communione ipforum duoram conten­ premiffa, faciendo eidem pares dcfuniles requifi.
dentium fubtraâi noviier, feu neutrales efiefti, tiones,quas alii domini cardinales deflinaverunt
& fre-

1J7

Benedicto

C O-N C I L I U M

G.

158

» dc fecerant
fle alias etiam ad oftèn-Adiâum locum fint evocandi, prout & evocati—
>dendum per quam viam ambulare deberet fe- funt. Haec
..........................
fuit voluntas ipforum dominorum anno
CNRUT1 cun<lum
veritatem, diâa & gefla fan- cardinalium. Hxc eft fic erit'tum ipfius adiu"’° *
fionim patrum alias in Romana ecclefia utili­ torio, in cujus laude fle nomine quxeumque
ter obfcrvata : quos nullatenus videre voluit, & perada funt, fecerunt; optime namque cogno. minus per fe vel alium audire, licet j>er plu­ fcunt quod concilia, particularia, qux potius
ra dies ejus prxfentidm prxflolati fuerint,
exi- conciliabula merito appellantur, nedum quod
.,..
flentes in civitate Senarum, in qua tunc refi- fchifma poffint auferre, immo illa unionis inidebat iofe dominus Gregorius, ficut fle re fidet micus adjuvet, ut fchifma confirmet, & ut hi­
de prxfenti, nec profuit humilis inftantit-cop-' ,dra capita pullulet pluriora.
portunc fle importune magnificorum priorum
Et ut nihil -irrefponfum remaneat, dicunt
fle capitanei populi fle multorum aliorum vene- prxdiâi domini, quod fi prxdiûus Gregorius
rabilium civium civitatis Senarum, prout vobis vellet venire ad hoc S. Concilium, prout dc
venerabilibus oratoribus, plene conflat , quia jure tenetur fecundum Deum fle bonam conprxfentes eratis in Senis, oflendens per hoc fcieotiam, fle prout requifitus iftis diebus extiidem dominus Gregorius fux indurationis adBtit in Senis, ipfum recipient cum caritate fle
turbandam pacem ecclefic pertinaciam, adeo honorificentia debita , fle conternantur quod
notorie fle evidenter, quod nulla valeat tergi- idem dominus Gregorius
~
vocet Gbi obediences ,
verfatione palliari, feu quovis fle alto quxfito dum tamen ad hunc locum Pifarum & ad
colore vel velamine excufari.
eumdem diem* ficut ipfi domini cardinales. Et
Iftis igitur fummarie prxmiffis, ad refpon- fi fic fiat * prout optaut flc fpcrant , veftris
fionem veftrx ambaxiatx veniendo refpottdetur magnificis favoribus intercedentibus, proculdupro parte prxdiâorum dominorum, quod pru­ bio unio* & pax in ecclefia Dei fubfequentur
dente fle Ctrcumfpeâo oculo confiderantes ipfi ad laudem Dei, in cujus finem omnia vota
domini cardinales quod Concilium generale to­ noflra tendere debèAt, atque ad communem
tius univerfiilis ecclefix tam de jure, quam de utilitatem chriflianorum, quam praeferre debe­
faâo, quod faâum in ifto cafu per multum mus private.* que omnia nobis concedat qui
confiderandum exiftit, poteft laceffitam eccle­ facit in domo Domini unanimes habitare cum
fiam reintegrate, fle extirpate damnabili fchif­ conirniu, qui eft benediâus in fecula fxculomate, dare pacem populo chriftiano; hoc de­ rum .
liberaverunt, illud procuraverant, fle penfantmC
Reflat refpondere ad rationes prxnominati
quod nulla partium de per fe fola hoc poteflÇ domini Gregorii, quibus nititur atterere fle pernec de jure, nec de faâo * ut inferius often- fuadere, quod ad ipfum fpeâet hujufmodicon­
detur, fed quod necefle erat ambas partes con­ vocatio Concilii . Primo quod hoc, falva pa­
currere, quia juxta Auguflinum de Civitate ce , aliter fe habet verum. Nam rei veritas
Dei, concordia feu pax & unio eftconvenien­ ita fe habet, quod cum circa principium mentia partium ad invicem difcordantium : quod fis Junii nuper elapfi in Liburno ambo colle­
ad lenium percipimus evidenter* Spiritus S. gia convenerunt, S. Spiritu illuftrante corda
gratia operante, cui operationes unionis & pa- eorum, fubi to fle repente , fimul unita & con­
cis fpecialiter attribuuntur, ipfi domini fe unie- junâa
‘
‘ ad effeâum profequcndx unionis fuerunt,
runt unione indiftblubili in vinculo caritatis & deliberaveruntque fle concluferunt fimul fic conpacis, cum reverend iffimis dominis alterius col­ junâim profequi unionem , dimittis eorum capi­
legii cardinalium pro reintegratione facienda, tibus velut omnino indifpofiris ad illam , fle
exitiali prxfato fchifmate extirpando a populo concluferunt generale Concilium convocare, quia
Chriftiano, ut fic a feipfis incipiendo poffent de extero non videbatur alia via, per quam
decentius poftea unitatem ponere in ecclefia S. D
' poffent ad unionem ecdefix fandius fle fecurius
Dei, per convocationem Concilii generalis.* qux perveniri. Iftud fuit publicum fle notorium, fle
ad eos dominos fic unitos de jure fpeâare mi­ potiffime in Portu Veneris fit in Luca. Quod
nime io dubium vertitur fapientibus, & ali- audiens Benediâus circa medium diâi menfis
Îuantulum prout nunc expedit inferius pate- Tunii publicavit fle indixit velle concilium apud
et. Quapropter ut operatio intentioni con­ Perpinianum convocare in proximo fefto om­
cordaret , diâi domini fe omnes tam de eo­ nium fandorum , credens quod per hoc convo­
rum collegio quam de altero olimdivifo,nunc catio facri collegii fruftraretur efleâu, fleflatim
per Dei gratiam unito convocata eft tota ec­ poft idem Benediâus iftud per fuas litteras in­
clefia* videlicet obedientia ipforum per iftos timavit eidem domino Gregorio huc exifttnti
domino· * dc obedientia eorum per ipfos domi­ in Luca. Idem vero dominus Gregorius* in
no· prxfatt collegit ia unum focum, videlicet menfe Julii fequente concilium indixit fe cele­
locum Piiarum, & liberali ter & cum caritate braturum in exarchatu Ravennatenfi vel patriareis traditum a magnifica communitate Floren­ chatu Aquilejcnfi , fle per confcqueus non fotis , flt in unum diem, videlicet XXV. Martii lum fuit ,pnsventus ,per collegium
„
,, fed ____
etiam per
prox, futuri. Nec immerito didum locum cie- B Benediâum .■ immo* attenta** alternatione voca-

gerunt communiter & concorditer.* nam commoditatibua ejus omittis, quas habetaccommo·
das utrique obedientix, ille locus eft qui ab
ipfis duobus contendentibus vel alterutro ipfo­■
rum recufari non poteft, qui ab ambobus obla­
tus cum juflificatiooibus atque per ipfos de ejus
voluntate & mandato per folemnem amba*
xiatam extittt, conftetquc quod talis locus pro
Concilio generali eligi deberet, qui rationabili·■
ter a nullo ipforum duorum contendentium va­
leret recufari , cum ipfi duo contendentes ad

tiouis faâc per dominum Gregor
Ï
. rium
, nulla convocatio poteft
inteftigi
fa2
,
„ adhuc fada
aut indiâa.
Secundo etfi fic verum effet
~ , quod hic non
poteft habere locum prxventio ; in quem enim
nulla eft jurisdiâio, non poteft exercitium prxventionis cadere ; fed jurisdiâio congregandi
concilium in ifto cafu non poteft cadere in
eum, ut ftatim fuccinâe dicetur, pofito etiam
quod effet verus papa , in hoc cafii flantibus
terminis. Ergo hic non poteft habere locum
prxventio .* immo omnia attentata per ipfum
in

IJ5

PISANUM

ιίο

in impedimentum Concilii generalis, ad quod A lis ecclefias congregate. Spiritus S. gratia eoad--- ---------- tendunt ipfi domini cardinales, · tamquam fafuyante , & extirpabitùr mucrone didat ecclc- >ΝΝΟ
CHUISTI
λννο
jn defeitom juiifdiûionis funt ipio jure fi® fchifma pcftiferum, & ad unitatem & pa­
·«»,·
cem orthoxorum 'fidelium, regum & princi­
nulla.
Ad fecundam rationem, & per confequeru pem, & notabilium comitatuum, maxime Ve­
ad tertiam ipfius domini Gregorii, quse effe- netorum & Florentinorum, ac totius populi
âualiter idem funt, dum dicit quod ad ipfum Chriftiani favoribus juftis & rationabilibus &
tamquam papam, & demum ad ipfum tam­ debita afftflentia concurrentibus, ad ipfarum
quam caput, &c. fic breviter refpoodetur, quod magnificarum comitatuum meritum animarum,
jura dicentia quod ad Romanum pontificem & gloriam femp i ternam votive & feliciter de­
congregatio concilii fpeâet, quibus fe'’ inniti­ ducetur .
Ea propter deprecantur affeâuofe ,-quantqm
tur , tamquam ea certitudinaliter legens, non
Eoteft in ifto cafu fibi vindicare locum, dua- poflunt, ipfi domini cardinales infignes comi­
us pro nunc principaliter, rationibus, primo, tatus Venetorum & Florentinorum & vos ip'quia jura illa loquuntur de unico indubitato fai um ambaxiatores & oratores notabiles, qua­
Romano pontifice ab univerfali ecclefia pacifi­ li tenus ipfe & vos velitis praediâa earum nomi­
ce recepto, licet eidem tra&u temporis quxflio nibus omnia Cgnificare domino Gregorio, &
aliqua moveatur , non tamen de titulo papa* procurare cum illo ut ad ipfum Concilium in
tu*, ut etiam flatim tangetur. Cum igitur neu­ hac Pifana civitate celebrandum venire velit in
ter ex contendentibus videlicet domini Grego­ termino antediûo, prout dc veritate juri? ne­
rius & Benediâus, pofito quod effet unus ipfo- dum humani, fed & divini ccnfetur efle aftrirum Romanus pontifex, neuter eorum efl· in­ âu$, debitum fuum exhibiturus: in quo fi ve­
dubitatus , unicus, & non levi dubitatione, im­ nerit , honorabitur , ut decet & convenit. Amo nimis difficili & involuta tam juris quam lias fi hoc recufaverit, neceflitate fidei hocexfaâi , quod utinam non effet. Rite igitur con­ pofcente, providebit Concilium generale & ec­
cluditur, quod nullus ex pnediâîs duobus con­ clefia prout & fecundum Deum & divinas C(
tendentibus auftoritate jurium praediâoritm de canonicas fan&iones fuerit providendum, fubconvocatione concilii loquentium in Romanum terfugiis non obftantibus illorum qui eccleftam
pontificem poffuni fibi congregandi poteftatem in fchifmate damnabiliter renere conantur.. Et
vindicari.
w
.
.praeten­
fi dominus. Gregorius
vel fui aliqua
Secunda ratio efl, pofito quod iflo cafudu-Cdunt, quam premiffa fuperiusnarrata ,inquanbio fibi vindicaret locum, alio tamen refpeflu tum in faâo
<■
& jure confiftunt
—
- , ipfi
--c domini
in iflo cafu locum habere non poffet. Nam cardinales offerunt feparatos oftendere, quod
quia hic agitur de titulo papatus inter duos premiffa vera funt, fic de jure procedunt, &
contendentes, non poteft reperiri in jure quod illa defendere in Concilio generali · Et ultra,
ad ipfum Romanum pontificem ,
quamvis fi aliqua rationabilia, & faftibilia, tendentia
verum , dubitatum tamen , Ipeftet congregatio ad accelerationem defiderate unionis videntur
concilii, immo repentur contrarium, ut in polle & debere fieri ipfis infignibus comitatibus
fuo loco & tempore oflendetur, & ubi domi­ & dominiis Venetorum & Florentinorum, ipfi
nus Gregorius fe dicit caput, cardinales autem domini cardinales funt parati illa audire & ad­
membra, advertat ne nutriendo hoc fchifma, mittere femper in quantum ad bonum, & ac­
prout facit, fovendoque ipfum, fadus fit mi­ celerationem pacis poterunt pertinere.
nor quocumque catholico.
Dic Veneris quinta Oâobris hora vcfperorum
Tertia ratio efl, videlicet carentia finis ad vel qua fi, indifl. prima MCCCCVIII.affignaquem omnia tendere debent. Videatur cffeâus ta, tradita , & prsfcnlata fuit fimilis refponipfius concilii. Ipfe convocat concilium fuum D fio, faâa prius collatione per me Angelum noin Ravenna vel Aquilegio, & ut magis offen­ tarium infra feriptum per reverendos in Chridat magnam prudentiam fui concilii, alterna­ flo patres & dominos, dominos H. Tufculavit Capua: vcf Epbefi, ut fint bene certi qui num , fic
. Pvneftrinum epifeopos ; A. Lauhabent convenire quo vadant Ponamus igitur denlem, C. Melitenfem , J. de Urfinis pres­
concilium congregatum in quo erunt pauciores byteros, R. de Branchaciis, L. Barrcnfem, A.
quam credat. Benediâus convocat aliud in Per· de Salulrs, O. de Columpna, P. de S. Ange­
piniano , ad quod etiam ibunt qui volent, led lo antiquiorem, fit P. dc S. Angelo juniorem ,
icimus quod pauci . Quis erit efl’eâus illorum S. R. E. diaconos cardinales , nobilibus & egre­
conciliorum? Nullus habebit forte quintam fed giis viris domino Reflo Marino ambaxiaiori ik
decimam partem ecclefi». Qpilibet judicabit de juftris ducalis dominii Venetorum, & domini
iure fuo . Benediâus , approbante concilio , ju­ B. de Popullenchiis oratori magnificae comita­
dicabit fe papam. Idem dominus Gregorius, tis Florentinorum coram diâis dominis Pifis
Erit ne illud concilium ? erit judicium ? erit exiflentibus in camera refidentis domini Aqui, ipfaquc refponfione de verbo ad verfententia determinationi Benediâi ftabit do- legienfis
, w
minus Gregorius vel e contra ? Certe non. Fru-β bum leâa/audita, & collât ionata, diâus doflra ergo aliquis vel ambo dictorum duorum minus B. pro fe & prefato domino Roflo recontendentium de papatu fic concilia congre» cepit *, prefentibus ibidem R. in Chriflo Patre
gant, cum bono & fuo carebnt fine propter , domino epifeopo MeWcnfi &c.
quem congregari debet concilium.
Convocatio autem per dominos cardinales
SALVUS CONDUCTUS FLORENTINORUM
utriufquc uniti & unici collegii per quam con­
gregabitur tota catholica univerfalis ecclefia
Limitatur .
utriufquc obedientiar, tamquam faâa per illos
Os priores artium & vexillifer juflitite po- v«"μλΓ ’
ad quos in ifto caiu tolus & principaliter per­
tinet , ut fuo loco & tempore lucidius oftendetur , fit per determinationem diâac uotrerfa-

N

puli & communitatis Florentiae tenore '°- Vit.
prjcfcntium damus & concedimus liberam et
*'Γ
.
P'C·

ex nflj. uiu«
rtu.

W

■*·

CO N C I L I U M

G.

to

plenam licentiam atque falvutts-coikludum uni-Averimus, fupplicamus in admirationem feu in— ■ — ■■■
verfis & fingulis jn Chrifto patribus reverendif- interpretationem aliam non deduci , cum tad- anno
CHRtsn
dominis dominis epifccrpis ^presbyteris, tum
.*^ΤΙ
tum Dei
Dei negotiant
negotium involutiones
involutiones et
et intricatiointricatio·«·»- Φ dia'conis cardinalibus, & collegio cardinali­ nes multiplices habuerit , qux brevi tempori
um , quod collegium apud quoldam Gallicum abjici non potuerunt feu repelli . In hac ta­
nuncupatur , veniendi ad quzeumque lôca, five men materia reperimus prxfatos dominos in
illa fint civitates, caftra , villx, ecclefix , vel alia parte dominos cardinales nominatos , umonafleria fit* intr» fines nollrx junTdidionis, nanimes in omni virtuofa adione conflantes >
femcl, dc pluries, & totiens quotiens voluerint, profequentes folum qux habent divina manda­
feparatim, dc conjundim, & ibidem ftandi in- ta et canonice fanftiones ; in quo fic cis aflideque difcedendi, atque ad ea redeundi ; cum ftit Spiritus ian&i gratia, ut major, pars przomni eorum comitiva, famulis, equis, mulis , latorum, regum , et principum, et notabilium
jumentis, arnenfibus , ac rebus omnibus libe­ communitatum fur partis et obedientiz cum
re, licite, fecure ,· non obftantibus qmbufcum· eis conveniat__________
t__ . Ex
_ nquo
____Gregorius
et concordet
que rationibus vel caufis aut inpcdimentis , nominatus eft nedum appellatus, immo, a ferqua» dici vel excogitari aliquo modo poflint ,® vilioribus laicis pro majori parte derelidus, fic
ita quod prrfens licentia & falvus-condudus quod videtur quae pacis funt
'
querere et ccfliopleniflimam obtineat fecuritatem , & omni nem offerre. Ex quo verifimiliter fperamus de
_ prorfusdubitatione & cavillatione careat: man­ pace ecclefix , nifi per partem noflram profedantes infuper omnibus dc fingulis- redoribus cutio hujufinodi fandae vix tam verifimiliter
dc officialibus noftris , fob quibufeumque no­ praeparate quoraodolibet impediatur , quod abminibus dt vocabulis , fubditis atque genti­ fit , et minime credimus , eum de vefluntate
bus armorum , quatenus didis reverendiflimis fan&itatis veftrz didam prolecutionem aflumdominis cardinalibus dc cuilibet ipforum cum fimus . Ali* particularia per nos gefla et tra­
omni eorum comitiva , fociis , famulis , e- dat* , et etiam qux in futurum facienda vi­
quis, jumentis, navigiis, arnenfibus , ac rebus dentur, curabimus, Deo auxiliante, fanditati
omnibus in eundo, accedendo , flando , tran- veftrx infra breves dies per folemnes pertonas
feundo, difcedendo, dc redeundo dent dc prx- infinuare ; et credimus quod erunt talia , qux
flent acceffum, tranfitum dc iter liberum at­ fanditati veflrz grata erunt et accepta , ac ο­
que fecurum, fine aliquo impedimento, mole- mniι populo chriitiano , et etiam tunc cxplicafli*, vel notivitate in perfonis vel bonis ipfo-C ri faciemus noftram <et abfentiutn intentionem

rum vel alicujus eorum modo aliquo inferen­ fuper materia Concilii, quod intenditis in feda, dc fine ulla folutiooe pedagti , oneris vel flo Omnium fandorum in loco Perpiniani te­
gabellz, dc quod prxdida omnia obfervent dc nere, et utrum tale particulare concilium in
obfervari faciant pure , dc libere bona fide , ultimis quafi terrz Anibus, et multum a parte
omni exceptione dc cavillatione remotis. Cum adverfa diflantibus celebraturum , poflit ad uhis tamen falvis dc exceptis, quod prxfati, re- nitatem dandam ecclefix pertinere , dubitatur
verendifsimi domini cardinales non pofsint fine a multis. San&itatem veftram confervet Ahifnoftra licentia ad civitates Florentix dc Pila­ fimus feliciter et longaeve cum cffcftu optatx
rum venire, dc in eis moram ducere . Volu­ unionis. Scriptum Pifis.
mus tamen quod pofsint dc eis liceat conjunfiim de divifim per diâam civitatem Pilarum
( G. Peneftrinenfis )
tranfitum facere, dc in ipfa die uno aut duo­ Veftri humi- ( N. Albanenfis
) cardinabus dc non ultra flare: aliam infuper juflis ra­ les oratores. ( P. Tufculancnfis ) les
tionibus , dc caulis limitationem addentes, quod D
(PS. Angeli
nequeat ipfiarum collegium cum collegio alio­
rum reverendifsimorum in Chrifto patrum et LTTT. JANUENSIUM DE NEUTRALITATE
dominorum fe convenire in locis ditioni iubjeAis; fed in eorum ftet eledione feparatim et
Seu dr aea eMievfo alteri cMtr»dcniium de
•liter quam collegialiter fe convenire cum prxfato collegio Romano, fi voluerint: quam eo­
rum conventionem nolumus quod a quoquam
in noftris finibus impediri pofsit , in tantum
Niverfis has vtfuris pateat , quod nos Jo- Affert Mart,
quod prxfens fecuritas ad aliquos cives vel fubbannes le Maingre , didus Bouciquavult AofcJ ro· «·
ditos noftros , qui in eorum comitiva eflent
marefcallus Francis , locumtenens regius et ex’ms.
pro aliquibus condemnationibus aut bannis pe­ Januenfiura gubernator pro fereniflimo rege G&ameur.
cuniariis aut perfonatibus nullatenus extenda­ Francorum domino Janux , confilium Anciatur. Datum Florentix die XXL Julii , indi- norum , et officium provifionis civitatis Ja­
fiione prima, MGCCCVIII.
nua, optantes fammopere videre in Dei cedeFaAs tjl colLatio cum eriginali.
E fia iandilsima unionem, receptis quanta decet
reverentia, et diligenterinfpcdis luteris paten­
LITTERA AD DOM. BENEDICTUM
tibus, regiis, et aliis claufis per eumdem ferenifsimum et fupremum dominum noflrum
Prr quatuor cardmalet.
devotioni noftrz diredis , datis Parifiis die
XII. Januarii proxime elapfi , continentibus fe
QAndifsime ac clementifsime domine, fuppli- non fine maturo et tanta rei convenienti cooP‘ O ci et humili recommendatione prXmifla . filio viam neutralitatis in profecutionc fandi
Btfi ufqueirtprxfens veritatem eorum, qux per prxfentifque operis unionis ecclefix ampkAi ,
nos et alios cardinales pro nunc ab iflo loco decrevifle in feflo Afcenfionis Dominica pro­
absentes , profecuta et gefla fuere cum domi­ xime lapfo , ut denegatio obedientix utrique
nis in pane alia cardinalibus nominatis , pro contendentium de papatu aflferavChrifti fide­
fchifuMtis extirpatione et unitate in Dei cc- libus tandem perpetuam et falutiferam eccledefia reducenda, veftrx fanditati non infinua- fix ipfius unionem ; nec minus caufas urgentes
frunAToa. XXVIL
L
mo-

U

i«3

PISANUM

ii<

motuique laudabiles . qui pietatem regis adAdere > smut ft quemadmodum in qttitaidam-------- viam ipfam eligendam deccrnendamque impu- litteris mfadcriptis feu inftrumentis publiciscoIerunt
* ” . Et
----auditis fts que fuper hoc vcocrabirumdem dominorum cardinalium manftus pro, ,,
lis dominus magifter Petrus flanat orator re- priis fubferiptis ft figiilis figillaris , ft coram
’ ’
giiu novis eloquenter crpofuit, exhortando nos nobis de verbo ad verbum perlcâis, plene ft fe>
pro parte regia ficut & per didas claufas lit­ rkde continetur . Quarum litterarum feu interas exhortamur, quod viam ipfam neutrali­ ftrumentoram tenor fcqnirur fub his verbis :
té is tamquam pneparatoriam & aptiffimam Mifrretiem Divina, ftc.Qitbus omnibus & fin­
diftz unioni fimiliter ample&i vellemus conti­ gulis contentis in diftis litteris nqbis, fic de ver­
neo, ut fuper hac tam grandi re mature de­ bo ad verbum perfects. ac matura deliberatio­
liberare poflemux, doâores meliorefque cives ne confideretis, vtdoatcfque fandas opiniones
cum principalibus deri Jaoueofis coram nobis ft aflcâiones eorumdem dominorum cardina­
Deinde congregari
ego Henrietta
eadem
miferationcepi
fecimus
, &
re ipfa illi· ’ pandita , lium, ciidem adherentes, ft eas profequi omni­
fcopus Tufculanus,
didus Neapolitanus
, fpatio
prae­ , tandem mode volentes, ipfa omnia ft fingula conten­
datoque cogitandi
aliquo dierum
fate facrofande
R. E civium
cardinalis
in concordi
iacriA ia conftlio ta in diâis litteris, ut fupra feritantur , procum ipforum
ac ,cleri
. mitus guerrarum,
in gentes
rancores,
ft nomine
odia, .ecclefae
B. Martini
Pifancnfis,
ubi difti
domi& deliberatione
matura,
in Dei
viamBmittimus
Deo,
B. M. Virgini
ejus
matri , B.
quos ipfaipfam
ecclefia
debet fopire.
Secute
ni cardinales
congregati,
videlicet
Petro coMegialiter
ft Paulo, quorum
fangume
fundata ecneutralitatis
ampiedi
, funtneregia imitando
dum etiam
exheredationes
, immo
mul- ,diefpevtneris
quarta
decima
menfis Septembris
,
laudanda
veftigia, &
tenereetiam
decernimus
ciefia
damnatis
ambitionibus
vilefeit, ccckuz
,
torum, rantes
proh dolor!
ftrages
, multeque
anno ft omnibus fandis, ft Chrifti fidelibus plena fide,
in Chrifti
Salvatoris
noftriprodimifericordia,
ttones animarum.
Sane
pridie
penuhiroa
men
­
Îuod via ipfa ficut ab animorum noftrorum juramento ft voto irrevocabili confirmamus
fis Junii ,incerirate
anno infraferipto
,
procedit ,, initaloco
eritLiburni
falutifera
toti profequi, tenere , ft inviolabiliter obfervare
Pifancnfis
dicecefis populo
, reverendiffimi
in Chrifto
Chriftiano
, horrendum
fchifma conte­ abfque aliqua interruptione , nihil addito,
patres &retdomini,
epifeopi , presbyte, pacem domini
tantis expeâatam
defideriis , jam- nihil remoto , prout in diâis litteris & inri ft diaconi
utriufquereftituet
collegii, ft
, pariter ftnimentis feriofe ft in ptxfenti inftrnmento
dia ab cardinales
ecclefia exultante
ibi colleghsliter
cxiftentrs
,
mutuo
& una- omnibus de vetbo ad verbum continetur ; falvo tamen
ccdefiafticam unionem . Mandamus
nimi aflcnfu
,
gratia
fpiritus
fanât
infpirati
,
& fingulis regis fubditis noftro fubjeftis regi­ quod in ultimo capitulo diâarum litterarum
convenerunt
invicem,iftam
concordarunt
,ftproau­
mini,adquatenus
ncutralitatis
viam, neu­ feu inftrumentorum, quod fic incipit .*
miferunttrifide
juramento ft voto
irre­ , am- tem nafira intentia , &c. omnes ft fingnli do­
in plenaria
papatu. ,contendentium
obediendo
vocabili plc&antur
firmaverunt,
attenta
indifpofitione
no
­
ft uncant. In quorum Omnium ce­ mini cardinales pnefati, ft nos cum ipfis vo­
toria didorum
duorum
contendentium
de papa­fieri fe­ luimus ft volumus, quod in fine illius cajmuil· mon ium
ft fidem
prefenres litteras
tu, fuper
unione
faoâx
matris ecdefix provicimus, figillique noftriimprcftiooemuniri.Dat.Cii
poft illa verba.* At tmcvrdi amnium
’ r noflrum
Janus an. D. MCCCCVIII. die at. Julii.
“ '
affenfu,
ponatur, vel duarum partium amnium
noftrum ; quam etiam additionem ratam & gra­
ADHAESIO ALIORUM CARDINALIUM
tam habemus, & eam bona fide promittimus
obfervare. De quibus omnibus ft fingulis preAd prediflum votum & juramentum.
miffis, nos didi cardinales fupraferipti ft qui­
libet noftrum, requifivimus ft voluimus ner no­
Affrrt Mirt. X yrlferatione divina nos Angelus tituli S. tarios inf.Z-riptos unum vel plura , publicum
vii
1V1. Pocenpefiz, diftus Laudenfis , Petrus ti- feu publica confici originalia inftrumenta . In
tuli XH./apoftolorum didus Mediolaneufis , quorum omnium fidem, & teftimonium pre"
prJef<nJ pu.
j>. lijrcut. Jobannet/S. Crucis in Jcrufakm didus Raven- miflbrum
prefentes
litteras .
natenfis presbyteri , & Balthaûr S. Euftachii blicum inftrutnentum, manibiis noftris propriis
ducocusj iftus Bononienfit,S. R. E cardina- fubfcriptas, alias fubfcriptum , Agiliorum no­
les, mani
noftris propriis infraferipti , exi- ftrorum mandavimus appenfionibus muniri . Aftentes in ecclefia majori Pifana collegtaliter da funt, bate io ecclefia majori Pilans prz* ia Chrifto patribus aliisDdiâa,iubaDnoaDativitatedominiMOCCCvllL
cum rcvcrendiffimis
dominis cardinalibus utriufque collegii Pifis die trigefima menfis Augufti,indictione i.prxcommorantibus; attendentes proinde & confi- fentibus reverendis patribus dominis Petro Melderantes, ut novit fere populus univerfus , «- denfi, Brands Placentino epifeopis, Johanne
rumnas graves omnibus deflendas chrifticolis , abbate S. Juftinr de Padua, dominis Nicolao
lamcntabilemquc fcifluram , quibus Dei eccle- de Robcttis de Tripoli milite, ft Roberto de
fu opprimitur , ob nimiam ambitionem reti- Quefneyo decretorum dodore canonico Roto•j/rraaaMi-nen^* principatum ecclchx. Duobus enim fu- magenfi, teftibus ad pnruaifta vocatis fpecialiU».
per eo ambitione certantibus* , orti funt erro­ tcr ft rogatis.
res mortiferi, & corda diffidentia inter eoa ,
quos in vera fide Chrifti caritas propagavit .
Etiam infurrexcrc inter populos Chriflianos fre-

anno fapradiâo, diâis litteris feu inftrumcntis
E originalibus, de quibus fuperitts cfl Cafta men, tio, per me vifis, & coram me de verbo ad
verbum in mei pi cfentia periedis, attentis fan­
dis propofitis, aflêdionibùs ft voluntatibus aliorum dominorum cardinalium pnediftorum ,
volens eorum fequi intentionem , voluntatem
& difpofitiooem , ac totis viribus corde ft animo profequi; ex mea pura ft libera volun­
tate, juravi, vovi & promifi folemniter omnia
& fingub contenta in ciidem litlerûfeuinftru­
mcntis, profequi, tenere , ft inviolabiliter obfervarc , prout, ft quemadmodum ipfi domini cardina-

<

I

1<J

C O N C I L I υ M

G.

Idtf

• Çy dmaJes fingulariter promiferunt, de in diâis lit-A pib prefentes funt annexas, per me vi fu dede——-----—' ■ 1 ■' teris feu mftnuncmis feriofe caminetur.* ratam verbo ad verbum coram me perleâb, at ten- anno
,*****?. ««am dc gratam habeas additionem prndiâam deos dc confiderans fanâum propofitum fanâaf* C^,STI
c~*Tn ubi legitur, ori daanan Mrtiee Ktauee nfin- que afie&iones dc voluntates dominorum cardi*
<

natium, volens toto aflèâu dc animo eorum (e*
qui intentionem, voluntatem dc difoofitionem,
dc eifdem dominis cardinalibus adhaerere, ex
o
mea pura dc libera voluntate juravi, vovi, dc
promifi folemnitcr omnia dc fingula contenta
loco, die, anno, dc mdimooe paedidis, pns- in eifdem litteris feu inft tumento profequi, te­
featftms praenominaris dominis Petro epifeopo nere dc inviolabiliter-obiervare, prout, dcque­
«t. Hub«r- Meldcnfi, dc Roberto * de Quefneio doâorq , madmodum ipfi domini cardinales fingulariter
’■
teftibus ad prrmifla vocatis ipecialitcr dt ro­ protniferunt, juraverunt dc voverunt, dc in eif­
dem litteris feu inftrumentis feriofe contine­
gatis.
Ego Hcnricus epifeopus Tufeulanus S. R.E. tur.
.... . De
_ _ quibus
t___ omnibus
______
.. fingulis
_...o__ r________
dc
praemittis
cardinalis diAus Neapolitanus , praedidis omni-Bego
cardinalis, reqüifivi
dc volui
„ Landulphus
* * *............................
.
_i
bus dc fingulis interfui de aflenfum pnebui, pro- per notarios iofraferiptos
' ' '
unum nd plura, pu­
mifi , juravi , dc io teftimonium prannifforum blicum vel publica confici originalia inftrumenme propria manu fubfcripfi dc figillum meum ta. In quorum omnium fidem dc teftimonium
apponi feci.
prasmiflbnun pmfentes litteras feu praeiens publi­
Ego Angelus tituli S. Potentiate presbyter cum inftromentum, manu propria fubfcriptas,
alias
fubfcriptum, jjgilli mei mdtdavi appencardinalis, Laudenfis nuncupatus, omnibus fupra feriptis dc fingulis interfui, confenlum pra> fionepnuniri . Aâa Aerunt hoc anno, die, menftiti, promifi dc juravi ac vovi , dt id pnemif- (e, dc loco pnediâis, indidionc i. prxfentiforum teftimonium me propria manu (ubfcripfi, bus reverendis in Chrifto patribus P. Mcldenfi,
Jacobo Laudenfi epifeopis, dt S. Angelo de Vidc meum figillum apponi feci.
Et ego Guillrimus Souleti presbyter , Mal- terbio fecretario domini cardinalis Aquikgienleacenfis dicecefis oriundus, publicus apoftolica fis, teftibus ad promifla vocatis dc rogatis.
dc imperiali auâoritate notarius , prediâoEgo Landulpbus S. Nicolai in carcereTulliarum revereodiflîmorum in Chrifto patrum dc no
»., a.
S. «v.
R. *>
E. umunm
diaconus caraiaam
cardinalis oarrcui»
Barreofis,
dominorum , dominorum cardinalium in ci- c pnediâis omnibus dc fingulis interfui, dc aflenvitate Pifana , locis prcdiAb, congregationi , turn
r----------------------------------------·-------n;
prstbui
, promifi
, juravi &
vovi, -in -teftipromiflionibtis, juramentis , dt vocis ac omni­ monium prcraiflbrum me propria manu fubbus dc fingulis aliis pnemiflis , dum , fic , ut fcripfi, & figillum meutn appoiui.
promittitur, per diâos dominos cardinales age­
Et ego Guiflelmus Souleti presbyter, Malrentur , dicerentur, promitterentur dc fierent , leacenfis dicecefis oriundos, publicus apoftolica
un- cum infraferiptis tritibus dc aliis notariis & imperiali auâoritate notarius, pnrdiâorum
pnefens fui, eaque fic fieri vidi dc audivi, dc in revereodiflîmorum in Chrifto patrum & domi*
notam recepi cum ipfis notariis , meque fub· norum dominorum cardinalium in civitate Pi*
fcripfi, dc hoc prxfens publicum inftrumentum fanenfi loco pncdiâo, congregationi, promifex pnemiflis confeftum , alterius manu idonea fionibus, juramentis & votis, ac omnibus aliis
fideliter feriptum, aliis negotiis praepeditus, fi­ fit fingulis pnemiflis, dum fic , ut pramtittitur,
gno meo Colito fignavi requifitus dc rogatus , per diâum dominum cardinalem agerentur, di­

q.

lui, ut praefertur, fieri unum vel plura iqflrarnenta per notarios infra fcrtptos , dc hic me
propria manu fubfcripfi dc figillum meum ap­
poni feci in teftimonium pnemiflorum. Aâum

dc verba in fine feripta , videlicet : dwtiMraw cerentur, promitterentur, & fierent una cum
cardrsafivM utriufptt coiltgii ttfentimit mAj ad· praenominatis teftibus & aliis notariis infraferiAerrrv tWflUiasv r» bet fertt; *c
rc am gnmfiu d p t is, prcfens fui, caque ûc fieri vidi Ar audivi,
& p^nt tnilts 4unn»t Niceûtu d»
<* Robtrtn dr dc in notam recepi cum ipfis notariis, mequc

hic fubfcripfi, & prsfens publicum inftrumentum ex pnemiflis confeftum, alterius manu ido­
nea fideliter feriptum, aliis negotiis praepeditus,
figno meo (blito fignavi requifitus dc rogatus.
Et ego Vevantius quondam Raynaldi deconfratribus de SarvanoCameracenfisdiœcefis, pu­
blicus imperiali auâoritate notarius & juder
ordinarius in loco civitatis Pifarum dcc.
Et ego Jacobus de Brrafeat * clericusde in- · «/.
fula, Tornaccnfis diœcefis, publicus apoftolica but.
dc imperiali auâoritate notarius dcc.

Tripoli preempt» , if pncitreterie ittHtmt rtvt·
Tt*diffu*erian m Cbrift» patrum remitti dc legi
debent in XXV. linea ab inferiori parte mune­
rando , ut (ignarum eft, dt omiflo nou futrunt
ibi feribere vitio, fed errore.
Et ego Gafpar quondam Theodorici Stbtdbtm·
pfag de Brabeum clericus Warmienfis dicecefis, publicus apoftolica dc imperiali auâoritate
notarius, dcc.
•»l. i,tri·
Et ego Jacobus de Bmbtat* clericus de In­
fo» .
fula Tornaccnfis dkecefis,publicus apoftolica dcc.

JDHÆSIO LAHDVLFl
B

ADH^ESK) CARDINALIS OST2£NSJS,

Cardnulb S. NictUi m carctrt Thüîmo.

n»dp.So«. Tk <Heratiooe divina ego Landulphus tituli
1VJL S. Nfeolai in carcere Tulliano , diâus
Barrenfis, facrofanâ* R. E> diaconus cardina­
lis , in (acriftia bafilicss B. Martini Pifaoenfis,
ubi reverendiflimi in Chrifto patres dc domini
epifcopi, presbyteri dc diaconi cardinales utriuf­
que colfegii erant collegialiter congregati, videlicet die quinta menus Oâobris, anno a nativir. Dorn. MCCCCVIH. litteris feu inftru­
mentis originalibus, quarum, feu quorum cofmc/7. Çntrtl. Tom. XXVII.

Iferatione divina ego Joannes Ofticafis ». p. s·?.
cpiicopus, facrofanâat R. E. cardinal»
ι
in (acriftia S. Martini Pifarum, uWrevercndifi
fimi in Chrifto patres domini epifcopi, pres­
byteri dc diaconi cardinales utriufque collegii
erant collégialités congregati, videlicet dieXI.
menfis Oâobris, anno a nativitate Domini
MGOQCVIII. litteris feu tftrumentis originaIbus , quarum feu quorum copiis prefentes
funt annexe, per me vifis dc de verbo ad
vetbum coram me perleâis, attendens, dc confiL s
dc-

M

U»
1
4

iffy

PISANUM

Ut

{Jfo der ans fanftum propofitum fanftaique affeftio- Acum eorumdem civitatum, terrmm, caftroram
—
. nes fic voluntates diftoram dosninosnm cardi- fle bonorum detentoribus dc occupatoribos, feu ΑΜΝΟ
anno nalium, volens toto aflfeftu fle animo eorum alias de jure vd de fafto, aut allas quorum. CHRISTI
fequi intentionem, voluntatem fit difpofitkx que colore feu titulo poffideuribus ixeundum fit
**r‘ nem, fit eiidem dominis cardinalibus adi
ex mea pura fic libera voluntate juravi, vovi ribus Ac poflidentibus, fi expedierit, hufuimoclt
fit promifi folemniter omnia fit fingula qux ia civitates, terras, caftra fit bona, feu coram
eiidem litteris feu inftrumcntis feriofe conti­ aliqua in vicariani in forai confacta conceden­
nentur. De quibus omnius dc fingulis paedi­ dum, & eos ad fervitia ccdefi· pradiftx cum
dis ego Joannes cardinalis requifivi fit volui aliis armorum gentibus pro eadem ecdefia mi.
per notarios iofraferiptos, unum vel plura, lirantibus conducendum, ac etiam adabfolven.
publicum vel publica confici originalia inftru­ dum omnes & fingulo· detentores, occupato,
menta . In quorum omnium fidem flt teftimo­ res, fle pdfidemes hujufmodi àbomnflxisficCin­
nium praemitiorum prxfentes litteras feu prx- gulis pcenis, bannis, & aliis condemnationibus
fens inftruœentum manu propria fubfcriptas, tam temporalibus quam perpetuis quibuictunque
alias fubferiptum, figiili mei mandavi appen-B in eos auftoritate ledis apoftolics vel ejus offi­
fione muniri, Afta fuerunt hxc anno, die, cialium quacumque ratione vel caufa latis, coimenfe, Ce loco prxdiftis, indiftione prima, que, fi neceflc fuerit, ad flatum, ac dignita­
prxfentibus reverendo inChrifto patre domino tes , honores, jura, dc privilegia prxfentia,
Petro epifeopo' Meldenfi, fit domino Roberto efiamfi eorum abfolutio, reflitutio, fit integra,
-de Quefneyo decretorum doftore fie canonico tio hujufmodi Romano pontifici dumtaxat reRotomagenfi , teftibus ad prxmifla vocatis fic fervata fuerit, reflituendum, reintegrandum te­
nore prxfentium conflituimus, ordinamus fic etrogatis.
Sequuntur i» codice illnftrifimi siamini Cbattve- iam deputamus ; plenam fle liberam vobis ad
lin litter* ueutrelitatis fait* per dominât cardi­ boc ac omuia fle fingula alia, que circa ea di·
nale e alterius partit, tunc fcilicet dentino Grego­ ftx ecclefix neceflaria, utilia, vel alias quomorio adh* rentet, qualet edit* funt in Spicilegii torn, dolibet opportuna fuerint, potcftatem fic licen­
6. peg. 191. in cujus fine b*c in mf. codice le- tiam tribuendo, promittentes tam fub dift* ec­
?untur : Originali fupradifto figilla fua imprimi clefix, quam cujuslibet noflrum hypotheca , fic
ecerunt, Aquilegienfis, Melitenfis, de Bran- obligatione bonorum pnedifta, omnia fic fioguC Ia, fle qux , ut prxfertur, circa per vos vel
caciis cardinales.
altum feu alios vcflri nomincfafta fuerint, fir­
miter fle inviolabiliter obfervare , fle facere,
LITTERAE UTR1USQUE COLLEGII
quantum in nobis fuerit, obfervari; fle quod
Cardinalium, quibut Petrus tituli XII. apaftolo· quamquam nos, Altiflimo concedente, concla­
rum cardinalit Marchi* Anconitau* Ü duca­ ve pro proximo futuro fummo pontifice eligen­
do intraverimus, ante omnia quilibet noftrum
tui Spoleti admini/irater creatur.
jurabit, vovebit, fic promittet, quod ille qui cx
ik. p. 13. IkÆlieratione divina epifeopi, presbyteri, fic nobis ad fumrni apoftolatus apicem afluimus
diaconi S. R. E. utriufque collegii car­ fuerit, ea omnia fle fingula approbabit, ratifi.
dinales per Dei gratiam jam uniti, reverendif- cabit, ac au&oritate apoftolica in forma melio­
fimo ia Chrillo patri fic domino domino P.tni. ri confirmabit, vel per primum fummum pon­
ferationc divina XII. apoflolorumS. R. E. près- tificem, fi forfan non ex nobis, fed extra col­
by tero cardinali, apoftolicx fedis legato, falutem. legium noftrum aliquis afliimtus fuerit, procu­
Summo unanimiter cordis cupientes defide- rabimus eadem auftocitate confirmari, nec umrio fanftx Romanas ecclefix jam quamplut ibus D quam confentiemus, quod per aliquem Rotnatam in ipiritualibus quam temporalibus fubjcftx num pontificem revocentur «ut annichilentur
penculf, quantum in nobis fuerit, flatui pro­ quoquo modo. Die XXIX Augufti, indiftiovidere; ac confiderantes quod ipfa ecdefia in ne prime, MCOCCVilL
provincia Marchix Anconitanae, necnon indu­
LITTERA AD REGEM VNGARLAE.
cam Spoletenfi ad eamdem ecclefiam pleno ju­
re pertinentibus, propter alienationes fic occu­
Defper
ata per contendente! de papatet ecclqfi* unio­
pationes nonnullarum civitatum, terrarum,cane , Concilium fe generale Piftt inditeiffefignifiu
flrorum, Sc aliorum bonorum provinciarum fle
cant, pro quo favorem regium implorant , roducatus eorumdem multipliciter in fuo flatu
gantque ut regni fui prulatot ad illud mittat,
deftituta fit, fie oculatim, nifi de remedio pro­
videatur opportuno, funditusdeflituetur ; quodEreniflimo principi fic domino domino Sigtfr i„.
que per veflrc circumfpeftionis induftriam fiç
mundo Dei gratia Ungarix regi ffte. mifeftudiutn fruftuofum hujufmodi civitates, terrae,
ratione
divina
epifeopi,
presbyteri, diaconi
caftra, ‘fle bona, gratia vobis afliftente divina, ■■>·»·>«
umu»
cpuwp·,
picwytcii,
w. S.
facilius recuperari, fic manuteneri, ac regi pof-£R. E. cardinales falutem, fle ad ea qua unitafunt fic defendi. Nos, ad quos id ad prefens rem fidelium fic pacem ecclefix concernunt,
pertiner· dinofeitur, animadvertentes , quod regiam opem ferre.
Quantis dudum exulcerata doloribus, quan­
pro nunc fuper hoc utilius provideri nequeat,
matura fuper hoc deliberatione prxhabita , vos tis fuerit laceflita fic conquaflara flagitiis facroomni forma fle jure quibus melius fle efficacius fanfta Dei ecdefia, mater fidelium ,. unica
pofsumus fit debemus, nomine diftx ecclefix, Chrifti fpoofa, deploranda vulnerum acerbitas,
ad recuperandum per vos vel alium feu alios, quibus Ixfa vexatur flt premitur, univerfo jam
civitates, terras, caftra fic bona fupradifta, ea- orbi manifeftiflime demonfivavit : quorum cul­
que pro flatu, honore, fic utilitateejufdemec­ pa vel verius Ixvitia tante pellis occafio cre­
clefix manutenere regendum dc etiam defenden­ verit , fic extenfis pemidofis radicibus distim
dum , necnon conventiones, compofittones fit. co fortius fic pericuiofius confirmetur, cum jam
pafta quxeumque, dc quibus vobis videbitur, orbis noverit, veftra icrcnicas non ignorat. Ex
qui-

IVx

S

Idpi

CONCILIUM

G.

t7o

C^qdbus apud terenitatem veftram non longa ferip-A matri fua proflante profidium , exaltationem-——-*.
—— —- turarum purina principalior opus cftecenfimus. Catholica fidei, telutcm animaram Chrifti fi. anno
regü cultuinb
veftri’ ‘laudem
ôc glo* CHR,sT1
ciiHicri Cnmenim , tUuftriflime princeps, teo&a mata ddium
l __ ,*.ÔC „
'
-i-»·«» perpetuam
ντμ»·*η> <ϋ»ί«*Μ
««tefia jam triginta annonsmipatio lacera&af- riam
obtinere . rv.u
Qus *->itur*
igitur* nunc *****
ftiftapa manus duorum nunc certarim contcoden- temporis non apertet eidem ecclefia
fia vifcera
tium depapatu, qui ρτοβΜβοηΐΜβ, juramentis caritati» ? quis non provocabitur cx intimis ,
& vota aftrifti, in eamdem fimtenriam pari con- quis non accendetur ad iram , ut a tam infecurrere videbantur afiftn, pacis At unitatis ftatum fla tyrannidis fcrvirio liberetur? Abfit enim ut
debitum aflequi videretur, maxime cum eorum a tam fatatari noftri Redemtorisobfequio quiimolciplicitate littera tanta fincaiiptv nund» quis fe retrahat. Abfit ut relinquat arma rubidiveriorum principum, comitatuum Ac populo- gini . Abfit ut animum nega viâoria , cum
per gratiam Ac
fit memcrum oculos tetigaflent ; heu ! quod dolenter non defit viâoribus corona pa
referiau», tantum potuit caca Ac mitera tem- ritum in protenti, At per gloria promium in
poralis ambitio, ut omni fidet religione fuper- futuro. Quare veftram regiam majeftatem, in
nique judicis metu potitis in i * ftum , tra- cujus fortitudine dextere plurimum falus pendatus profequenda nnionbcccl
ρα utrum-Bdet ecclefia , totis precordiis obfecramus , ut
que contendentium in ludibrium verius fit, cc- ferventem zelum , quem ad unitatem At fta­
clefia ffuftuans certiori naufiagio expofita , & tum gentis ecclefia veftrorum exemplo majo­
ova dominice , fine duce « fine auxilio , in rum , qui primum regii diadematis decus Ac
luporum faucibus linquerentur . Quis urnquam debitum reputarunt ecdefiam defenfare , di­
eorum aftus tam fccteftos, tam improbos cre- gnetur felicita protequi, Ac clypeum defenfiodidiflet, cum eorum vita praecedens tam exem­ nts ejufdem potenter arripere , ad ipfum" gene­
plarem confctentiam & fu&imoaiam prodidif- rale Concilium folemnita legationem, ut tan­
fiet ? Qpis ulterius eis credet , qui fidem non tum decet principem , in tempore trafmitcentenueram hominibus, Ac vocum Deo exhibitum do, quo poffit ipfit mater ecclefia, veftra ma­
tam perperam violarunt ? Quid tamdem ex- jeftatis affiftente prafidio , tam feliciter infor­
pedare poteft ecclefia > nifi continuum diffi- mari , Ac fuper iode prolatos regai veftri , ad
dium Ac rumam in moribus , cum tam pefti- quos hujufmodi vocationis littero diriguntur ,
tens tamque horribile monflrum deleatur e ter­ regiis foafionffius exhortari, quando etiam ubi
ris ? Quo fit ut eadem mata ecclefia,. patefa.
opns exiftaa, ne quis a tanto bono fe rctraâis vulneribus , f"
fijiorum imploret auxilium ,Chat, modis debitis coercere , ut ad hujufmodi
poliet fit excitet corda fidelium, Ac eundorum facra convocationis profentiam Audeant feftiquos fidei relus & fervor catholica religionis nare . Nos enim fandum veftra majeftatis afaccendit, profidium obteftetur. Primum adfe- feâum Aceficâum celerem in tabulis memoria,
renhatem veftram coofogiens , ut matri defo- vita fupcrftite , retinere difpofiti , quacumque
lata porrigatis dexteram, ac nutricem proftra- regii culminis veftri decus Ac exaltationem
tam erigendo., quantum in vobis fuerit, & ab concernunt , Iffientcr offerimus promtis Ac tin­
improborum impreffionibus liberetis , exemplo eeris animis promovere. Supa quibus omni­
prodeceflbrum veftro regia majeftatis, qui nul­ bus reverendum ia Chrifto patrem dominum
lis umquam laboribus, impeufis, aut periculis, archicpiicopum Solacanienfem , de intentione
nedum indefcffis ftudiis , ad eam protegendam noftra pteniffime informatum , ad ejufdem ic& ampliandam quomodolibet pepercerunt. Nos renitatis prefentiam deftinamus , cujus relati­
autem eamdem tantis obnoxiam calamitatibus bus tamquam noftris placeat indubiam dare fi­
intuenta, Ac plane experti nullum ulterius re­ dem . Datum Pifis dic VIII. Septembris an­
flare remedium, quo poflet eadem ecclefia per no, ac.
manus jpforum pacis & unitatis pulchritudinem
obtinere , didis contendentibus in reprobum D LITTERA AD IMPERATOREMROMEORDMfenfum datis , cum annum & ultra in procu­
Orat ta trettrti fat Ml Gentilium
rando loco conventionis ucriufone , & difficul­
Pifnfc Mta,
tatibus inextricabilibus confumtiffent, tamdem
nulk» in orbe loco eorum afleftibus flttisfactente reperto, Acceflioois via tam fokmniterproEreniffimo Principi & domino, domino Ma- ft. w»<«.
mifla & jurata effedualiter per cos , proh do­
mali Pateologo Romeoram imperatori Ac
lor ! reprobata, ut promiffiones, juramenta &
decertatori , miferariooe divina epifeopi, prefvota noflra , ficut tenemur , viriliter implere­ byteri Ac diaconi S. R. E. cardinales fahitem ,
mus , dimiffis utrimque capitibus depapatu ca­ & ad ea qua ad pacem funt JerufiUcm unani­
lantibus, fandam & legitimam in Dei nomine miter aipirare.
quefivimns unitatem , Ac de duobus collegiis
Quam grata fit finamo Creatori noftro uni­
badenus divitis fit fpartis , in unicum coUe- tas , multa Ac variis ipfius operibus, atque fa­
rua cum fincaitate & caritate regreffi, hanc cta feriptura exemplis Ac auAoriraribus edoce­
Dei cautem, eo adminiftrante , fiunus ample­ mur , pracipue dum ipfa unitas fit ab homixi, depofitis roris tentibus, ftudi u , ac viribus Bnc
I
primo, omna pa propagationem proceflenoftris , eam vdque ad consecutionem unionis runt. Sicque etiam in ipuus nafccntis ecclefia
tam fluids tamque dcfidoabilis promovere, Ac: exordio videmus, in cujus inftitutiooe ad com­
ut teiwbrius neceffitati ecclefia cjufque futuro mendandam unitatem, uni Petro Redemtor nOflatui valeat irrefiagabiliter provideri , gene­ flacommifit ecdefiam, licet ommbusapoftolte
rale Costalium umvcrialis ecclefia pa fpecia. parem dederit poteflatem , qua quidem unitas
tes litteras evocamus , ut nobifeum in fefto ecclefia in multorum filiorum fisorum, pa diAonuociattena giorfofis Virginis Maria proxi­ teftionem conventione, in {aeramentorumChri­
me futuro ia hae Ptfana civitate conveniat . fti communione, in membrorum ad caput conSperaata tunc tandem tanta nobis unitatis junftiooe confiftit .· extra quam gratiam Dei
finceritate & commoditate defuper prépara­ habere non poffiimus , qua proprie eft donum
is , veftraquc nuyeftame nobis ct ecclefia pia catholica unitatis ; nec remiffiooem pecca­
to-

S

C5*

171

PISA

NUM

torum, nec vitam fpiritualem ; ita ut facra- A
ANNO
mentorum perceptio nihil profit, miraculorum
EPBTOLA MJCHAELB XTENOHIS
CHftfSTl
QïRisri °P»*tio nulla fic, ipfaetiam martyrii fiifceptio
fir inutilis, ft peccatorum remiflso haberi non
Dnrû Vntiûmt λΛ Cerüneiti
poflit: unde non multitudinem , fed unitatem...
Unde Chriftiani feindenta uuhatem ccclefi® , .
ηηβάϋού» cm® pepe tenlauiu fcriUt t ate
iafidcla merito reputantur , ft paganis «qua­
ptfi nttriat ftnet blttris rt/fteirri,
la , qui velati fdufinarici ecclcfiam Dei lace­
rant, ft inde fciflam Dei tumeam per frufta
difeerpunt. Quibus quam grava a Deo pœ­
Everendiffimis in Chrifto patrftms dominie
na: inflid® ft inftitut* Gnt , in novo ft vete- .
epifeopis. presbyt. et diacods permifliooc lb. p. ttt.
ri oftenditur teftamento, ft fandorum patrum divina
<
facroûm&® Roman® eccl. cardinalibus.
multiplicibus inftrauqtur inilitutts . Hnc ita­
Reverendiflimt patra. Recepimus , « dii»·
que,
j
, , fereniflime domrac, diligentius recenfen- Renter
intelleximus btteras veftras datas Pifis
tes, & attendentes quanta perfidia , quanto· XXVIII. menfis Odobris proxime elapfi, con­
que (celere contendentium de papatu jam Ion fttinenres ut nobis placeat mandate officialibus
giflimo (patio ccdefia fponfa Chrifti mater ft fubditis noftris, ut in omnibus terris ft lonoftr* divifa permanferit, ft quantum in eis cis----a~~ ------------Λ-------- , ft honoren
u-------- ­
noftris,
reverenter—
tradentur
eft etiam in poftenun permaneret , nifi per tur duo reverendiflimi cardinata nominati in
nos & alios fideles pncvia gratia ft infpiratio- veflris litteris, quos deftinatrs ad diverfiumun­
ne (uperna de optimo provideretur remedio : di parta pro bono unionis ccclefi® fandas Dei.
Nos utriufque collegii cardinata,quorum quo­ Ad quas respondemus , quod his diebus proxi­
tidiana inflantia, tefte Apoftolo , efle debet , me dapfis fuit ad pnefentiam noftram egregius
& eft (bllicitudo omnium ecclefiarum , qui e- ac (pedabitis dominus Guilklmus de Prata co­
tiam jure Levitico fummi facerdotis coadjuto- mes de Porcillis, orator (ererdSitni domini Sires exiftimus ; ne tam patentis erroris , cui u- gifmundi illuftris regis Hungari® fignificans no­
niverfale damnum ft pnecipitium totius rei- bis quod ad curiam proficifcitur , procuraturus
publice fubjacet, non tantum fimulatores eoa- nomine didi regis reconciliationem veftrarum
ni venta, fed etiam focii & participa videa­ reverendarum paternitatum cum fumato pon­
mur, in unum nos univimus unitatis propofi- tifice , ft reducere utramque partem ad unum
tum, abjefta & poftpoGta utriufque contenden- Concilium congregandum. Rogavit , ut nobis
thtin ambitione improba & damnata, perviam placeret mandare noftro oratori ibidem exiftenjuridicam ft legitimam dare pacem ccclefi® ; C ti dida de caufa, quod fit fecum ad qu®renvidelicet per convocationem generalis Concilii, dnm & procurandam predida , afferens
”
quod
in quo vi fis & cognitis promi fliooibus , jura­ de brevi accefluri funt etiam oratores partium
mentis ft votis tam folemnibus totiens repeti­ H. Bohemia ft Alemanni®. Qui oratori regio
tis utriuique ipforum, flatuatur quod debitum rcfpoodimus nos effe contentos complacere re.
fuerit , & pax reddatur ccclefi® , ft unitas quifitioni regis; ft fic prccepimus obfervarr
revirefeat , ad Dei laudem , orthodoxe fidei per oratorem noftrum prxdidum. Et pneterea
augmentum , & honorem nominis Chriftiani : nobis non videtur, quod cum honore noftro
quam quidem convocationem Concilii fieri pofsimus pro pntfenti dare refponfum requifiordinamus in civitate Pifana in die Annuncia- tioni contents in didis veftris litteris , donec
tionis beat® gloriof® Virginis Maria: ,* ad informati erimus de his qua fequentur per acquem terminum & locum per litteras ft ora­ ceffum didi oratoris domini regis Hungari® ad
tores noftros univerfaliter requiri facimus pa­ parta predidas . Datum in noftro ducali pa­
triarchas, archiepifcopos , epifeopos , altofque latio die IX. menfis Novembris indidione II.
prelates ecclefic ubilibet conftitutos , ut ve­ MCC0CV1II.
niant , nec non rega ft principa , dominos o Michael Sténo, Dei gratia dux Veneriarum.
ft communitates, ut folemoa ambaxiatores
mittant , ficut in noftris litteris hujufmodi
COMMONITORIUM PRO CONVOCAconvocationis plenius continetur , quarum co­
TIONE
piam tradi fecimus reverendo in Chrifto patri
Ctncilii Pifmi.
archiepifeopo Solacanienfi exhibi tori prefentiutn , per quem progreflus negotiorum , qu®
Anihrt Gtrfaat Cane. Ptrijuitf.
ha&enus occurrerunt, noftrumque propofitum
ferenitati veftrx latius referuntur , quam cum
Ebent ecclefi® fuccurrere. Malis ejus tam oHonii
friamus fummo defiderio concupifccre pacem
evidentibus celerius occurrere. Portent au- psnua t. H.
ecclcfi® ft concordiam populi Chriftiani, ficut
tern ad premiffa rationa ft andoritata tam ► '“·
celfitudinem veftram decet , rogamus & obfc- divini quam humani juris adjici : verum aflercranuts, ut, fi fieri poffit , folemnes oratores tive ifta fufficiunr, ft in fundamento pnedido
ferenitas veftra tranfmittat , qui didis loco & portent fupenedificari aliqtt® ali® propofitiona
termino adfint, ft qu® agenda funt videant : magis particulariter refpicrenta Concilium nunc
quos quidem acreptiffimoe habebimus ft libet»· E in civitate Pifana convocatum, quas dimitto f
ter videbimus ,* otferenta nos ad ea qu® (la­ quia ita clare (equuntur ex prsemifsts; ut eas
tus & honoris veftri amplitudinem concernunt. non fit neceflarium bene intdligencibus amplius
Datum Pifis, at fapra.
declarare.
( Divinam ab Evangelio.
Nota, efle le- ( Naturalem a principiis natur*,
getn qu® re- ( Canonicam a pontificibus ft
gulat ccclc- ( ccdefia, per Spiritum eis Iar­
bam
( ge datum.
( Gvilem a legbus pro vira ci< viti ft politica.
Dit

R

D

>73

CONCILIUM

• Primo : quia iolus pap· powft convocare
ANNO CaMüta·» vf. ii/L St quod Uh duo collegia
craurrt £*cmnx mum fia» ouAoritate.

ci repeftendi, a.caafo.3.4. j. fe fiaflitar cx-

Qrnno: «nia oportet daN probare barefim

G.

>74

propositio pacta

ΑΧΝΟ
CHKBTI
»«·>.

allarie Parifietf, errata X^Ari/ Parifiet t.
aatiias ai facraae Ctadluoa Pifis ; <r he ex
parte IMiveifitatis Parificpfis AaaeDaat. >40$.
Cellat. ai MSS. CM. Via. «98. #
Cdhrt. 99.
1971.

velKhilma»fequod quffibat defiorit efl· Papa,
x caufa «3.4.1.* ia fine de fehHaaatku.
fMIngratulatur trcftre devotioni , vcftro telo B’*d*
Opio»; quia ifti non fiant fchifmatici, ex> M ferveati, vcftra laboriofe , fed laudabtlifi- .
quo non laparaoc fe a membris fuis, caufa »3. fime Legationi. Congratulatur fe applaudit, o
reverenddsuni fe preclarilsimi patres , io doftifBfimi fe fapientes viri fe fratres in Chrifti dilenon tenetur cedere, canta 7.4. i. perieoltfaat, ftione charifsimi. Congratulatur , inquam, &
nec poflunt cogiut dixit epiftola Anglicane. congaudet amatrix & admiratrix fe cultrix bo­
Septimo : fchifma nOn poteft dici evafifle in norum omnium Parifienfis univerfitas . Itaque
baerefim, nec fulficfant crimina notoria ; im­ non omulatur nec gaudet fuper iniquitate, con­
mo glo. d. 40. c. Si papa. Hoc dicere, repro­ gaudet autem veritati. Quidni congaudeat igi­
batur, fe profertur glo.qu» dicit fwsd apertet tur funer veritate, quam , ut folctis , araplepapan erraateae ceatra artiealu jUci.
ftimini, fe complexam retinet» , retentam ad
Oftavo.· quomodo procedendum per accufo- efieftum deducere totis (ludiorum nervis conatiooem, vel inquifitionem vd deuunciationem.. mini? Eft autem modo congratulationisnoftra
Nono: fi habeant fequaces, quid 6et ?
Spiritual is thema latis accommodum verbum
Decimo: quid fi allegant 1. d. 93. obedien- Ofee propheticum.* Osee cap. 1. 11. Cengratatiam autem inferiores ordine* inferioribus de­ Jakeatar ( ia vulgata habetur aeegregafaatar )
bent c. i.n.2.
filii Ifraei, fe· filii Jpia pariter . Itaque libet
Undecimo: quid juftificabit oblationes
fuas
_______
_ ii-, C exclamare:
ecce aaata haaat tf caaat
fe
injuftificabit
(ubtraftiooes
fe
neutralistes
latitare fratres ia «swas, Pfi CXXXlfTl. conΓ ’ ’
bertaram
curi·
,
·_ Roman·.
venire fcilicet fe congregare ad unum Conci­
Duodecimo: quilibet femria atfri faat jali- lium. Nam m Ctecila jpfieraar ύ cepgregatie·
tes.
■r «ugw apera Deaeiai, Pf. CX. 1. 2. Et hoc
Videatur traftatus propofiti Vairnenfis fe tres eft Concilium lacrum fe venerandum , ad quod
confideratiooes. fu·.
legati vergitis, quod Pifis, Deo duci & sudo­
Item, traftatus magiftri Henrici de Haflja. re celebrabitur; urinam felici prout optandum
Notetur, quod ecclefia poteft novam legem fe fperandum eft adventu. Ait quippe veritas,
condere, fe abrogare pro tempore fe oecefli- quod r «mm regaaae ia fe iivifaae iefelakitxr ,
tate jam faftas.
Marc. XII. sj. fe e contrario unitum in fe
Notetur faâum Scipionis . Allegavi & fun­ regnum manet. Quod vidit Saluftius .■ cnrevrdari pridem in fcrmooc circumcihonis Tara- iia, inquit, parva res crefcaat , iifcerdia aeaicone.
xiara iilaiaatar. Cur ergo non bene fperabiItem, littera neutralitatis in Latino juftificat tnr, dum adunatur ecclefia , dum convocatur
totum
i»» proceflum.
j-wumu.
cretus, dum conveniunt feniores ? Videte de
r···
·
_
Videtur primo
declinanda
omnis controver-Dverbo hoc, pnriertim cum teneamus certifti'Vl ' .
mam Chrifti pramilsiooem dicentis .· ÛW iaa
£a , quod erit poflibile
Etiam credere deberent fee. Ergo conten­ vel tres , fee. ^att. XVIII. 20. Audivimus
dentes qui nihil mali egiflait.
pnererea hetaoter fe gaudenter , quod etpgra.
Secundo .* recurrendum ad epikejam , & fi- gahatar, Ok. At vero nc prolixior vel evanem legis, qui eft pax ; alioqum eflet brutali­ gatior fermo todio fit vel oneri ; coarftemus,
tés fe lethalis error.
ü placet,totam dicendorum materiam, totamTertio.' fiipponendum , quod ecclefia poteft que deduftiooem thematis ad quatuor fentenfibi legem condere fe interpretari ; quia pro­ tias fumptas ex themate, ex verbis ipfi pro­
pter eam dat· funt.
tinus appofitas, fe videamus quid in illis lo­
Quarto : non videtur procedendum ad ex­ quitur Deus; quia loquetur pacem in plebem
communicationem aliorum, nifi videatur finis tuam · Poflquam «vim dixit Dominus per Ose·
poffibilis;
*
*
tflibiiis; fed ner admomtiones.
cap. I. 11. CtagngtfiatOar filii Ifraei tf filii
Quoto: fi dentur fecuritates quantum eritEJiria pariter : pro prima lententia mox fubpoitbüe.
Sexto: qualiter reftitutio eft contra 1Deum dam temcaùm:ïf aferaient de terra, ccceter­
fe impofiibilis fe ridicula.
tiam; faia aeagvu iies Ifraei, cccc quartam .
Septimo: qualiter ex votofefcaodalo tenenI
Incipientes ergo profequamur , fe invenimus
tur cedere; juftificatur neutralités.
puto, caulas quatuor fufficientcs , quare con­
Oftavo: videatur quod nihil ex odio aftum gregabuntur filii lirae!, fe filii Juda pariter: ieft ; fed pro amore Chrifti fe ecclcfi»’, cui pfi enim qui funt populus unus Dei, tada nunc
maxime quilibet obligatur, fee.
divifione, proh nefas! difperfi funt, vdut olim
Nono: fiat ftatim poft ekftiooem reforma­ io figura fub Roboam fe Jeroboam contigifle
tio generalis ecclefie; notentur avifata.
memmit Scriptura 3. Hegoat 17. Et eft tam­
Decimo: fiant orationes fe morum cone· quam materialis, aliqua ratio fe confufa hujuf­
ftio, quod eft prreipuum.
modi Concilii celebrandi . Invenimus preterea
cadam finalem luculenter expreflam in altera
fcntentia.Arpmair, inquit,filinet capatmutar.
Deni-

175

tangitur

PISANUM
hoc loco fieri fcnao prolixior, deducens

& Denique
caufa dxfpofitiva, fic velut À DOC MCO ÛW1 ICHM pfOllXlOr i dCvOCCO*
— —officiens celebrationis hujus Concdii, dum dici- feftfcmcm
' “
. . corporis
. flare
cecJefiaftiei
prmeipatur ‘° *Itera fententia, quod q/ceadmr dr trr· liter in Unitate tanquam inconfummationeom,t4/1 r», fic quid, terra myftice, nifi terrenus affe-

ANNO
Ctmvn
nts boni. Fallor itaque fi non optabundtn Pro- *****
ftus? Quid ighur afeendere de terra, nifi de pheta poftulabat hoc, Jmprecans pacem foper
terrenis affe&bus, quibus oppreffi funt haâe­ ifrael ; fetem quoniam pofuit aoftor ejus Deus
nus multi, ad fpirituales A divinasaffeftioocs fines fisus pacem. Vide fi 'non hinc ortum eft
fe potenter erigere, fic erigendo falubriter af­ illud Chrifti ad ipfam Jerufalem quas .figuram
eendere? tanquam audiret quilibet de excello tenet ecclefi». Jrrwfefiw, Jtrufeltet futim os-

clamantem Deum. Etatrgrpti àntit, Pf. XLIII.
33. fit rurfiis: Snrgite pefauu* fritritut Pf.
CXXVI. 1. Habemus pnaterea caufam quodam­
modo formalem, fit ad juftam celebrationem
Concilii vivifice preparantem, qu» forma eft
femen Dei vivum i efficax; femen Spiritus

boc quippe mortuus eft Jcfas, ut JUitfitu iif>
ftrftt n» kmm esqgrqgsrvr, Joan. XI. 53. tam­
quam lepb enfttUrisfecinu ritrtptt mums . Ephef.
, 30. Et ecce heu # fera peflima,
,
II. 14.
monS., habens virtutem fonnativam fit reformati-Bftrum horrendum ingens, monftrum biceps
vam totius unitatis, totius ecclefi» corporis, porteotum , jam annos habet» XXXI. fehiftna
in una fide fic fpe dc charttate fub uno Deo peftiferum , pukberrimam hanc & pcrfeâam
& Domino per omnem junâuram, fecundum pacem, quantum in fe fuit, laceravit, diffipadeduâionem apoftoli ad £pJktf. 4. Quod nota­ vit, & in exilii longinquam regionem truut.
tur in hoc verbo Jefirahel, quod interpretatum Sed veniat, ontinam, pax, juxta votum liai».
fonat idem quod femen Dei, vel ieminavit Veniat dc requiefeat in cubili fuo, quod eft
Deus. Et qualem femen iflud ? Plane illud de ecclefia, quatenus expolio difeonvenienti fchifquo alibi propheticus fermo dicit t Hjfi Dvmi- mate, forma pacis conveniens inducatur: nam
mtr extrcitMxm nüqtuffit
/cmn, φι& S»- qualis eft ifta deformitas, qualis imperfeftio,
fiùjjtmiii, tf ÿutfi Gmet/rrefintiki tfftmt : videre corpus mille partibus miferis modis la­
Ifai» I. 9. Gratias tibi Deus Ifrael ; quoniam ceratum , diffipatum & difperfum ; cujus lace­
accedit nunc dies magnus Ifrael, magnus fci- rationi nulla haâenus profuerunt efficaciter hu­
licct dies feminis Dei, quod habet in fe ar­ mana remedia ; quin potius fchifma hoc hor­
mtJr».
tem fit virtutem vivificam, qua myfticum cor- rendum velut inlanabilis cancer igrrfcit
,
pus ecclefi» fe vivificare poteft fic unire falu-Cda, ut de Turno loquitur Virgilius; ipfum de­
rabufofa
hydra redit ex fucceibater, in cujus efficacia & virtute congrega- nique tanquam
------------- 1—
j---------------buntur filii Ifrael fit Juda pariter. Bene h»c fione fua fcecuqdius. Hinc fcaodala populorum
jaâa funt fundamenta, ficut ex Cicerone fu- fine numero adverfus fidem noftram, religio­
mit Laâantius. Hcc autem fundamenta funt nem noftram, motes fanftos, adverfus fpem
perfe&ibilitas ecclefi» per congregationem, ut quoque futura beatitudinis, contemptum uecuCaufa materialis ; ordinabilitas ecclefi» ad unius li, fanftitatem immobilem jurisjuraudi, voti
capitis politionem , ut caufa finalis ; intclligi- facramentorum virtutem, obedientiam ad Deum
bilitas in epikeizandb feu interpretando, ut ef­ & ad omnem difeiplinam . Qiare ? Quia frvifficiens; infita fœcunditas in fe confervando, Cma dominandi libido, mater infauftafchifmaut formalis difpofitiva. Supercdificemus fabri-· tis hujus peftifcri confundit hccomnia, fafque
cam quadrangularem quatuor confiderationum nefafque velut hianti voragine mergit, forbet
principalium, ad dilatationem aedificii pnefentis fic obruit. Quid porro de paganorum infidecongregat tonis ampliorem. Et dicamus pro pri- liumque fabuler probro fic irrifione adverfus
ma confideratione, juxta primam caufam in catholicos? Demum tota illa flebilis Jeremie
verbo notatam.
Dlamentatio fi ad calamitatem ecclefi» prefentem defleftatur, nefeio fi fatis illam, ut di­
gnum eft , expreflerit, dum ait .* Ρμμν</« /<■primi,
dr/ /0J4 cfoitas pfeM popnl· àfc. Thren. II.
Congregatio filiorum Ifrael fic Juda pariter, Nequit prorfus «quart verbis, quantum res ipqueritur ab ecclefia, quemadmodum materia fa videatur indigna, pro qua reformanda ce­
querit formam & imperfeâum perfeftionem, leriter expediiimmum eft, quod congregentur
& mulier virum, five fponfa fponfum. Tradit filii Ifrael & filii Juda pariter.
divinus Dionyfito, & poft eum Boetius & Auguftinus, quibus experientia fuflragatur, quod
CtrfJerilia fecmde.
res quelibet non minus diligit aut appetit con­
gregationem fui ipfius, quam propriam entita.
tem , nimirum quia ens fit unum convertunPro caufa fecunda . Congregatio filiorum
tur. Hinc eft ille dolor, illa ccocuffio, ille Ifrael & Juda pariter. querenda exequendaque
vehemens horror in corpore vero ; dum mem- eft , ut ponant fibimet caput unum. Ifte eft
bratim queritur dividi vel difpergi. Sic nemoBfinis, haec intentio imminentis facri Concilii
dubitaverit, quin ecclefia divifionem fuam re- Pifis celebrandi, ad quod vos cum ceteris, re­
fugiat fit horreat, cum fit corpus myfticum ligioU
‘
..............
fit filiali
ad metretn ccdefiam pietate
fecundum deduftkmem Apoftoli ad Ephtf, 4. Û* pergit» & perveniatis oro feliciter. Nonignoratis,
fcio,
o
doâiifimi
& fapientesviri, quod
J. Carivtb. ii. & «d Amm». 13. fic alibi fiepiffime. Eft etiam terribilis ut caftrorum acies caput ecclefi® primarium & principale femper
ordinata: aciei vero quis nefeiat leparationem unum eft, invariable, dt permanens , ficut te»
maximum afferre detrimentum ? Eft infuper ec­ flatur Apoftolus, Eph. V. 3J. Caper, inquit,
clefia civitas, de qua gloriofa diâa funt; eft Ecckfie Cbrifai. Chriftus autem avaar/iw <frrRegnum Dei, eft Hierarchia fubcxleftis, fit «aw ( ut idem ait Hebr. VII. 3. ) fempiterita de multis fimilitudinibus, fecundum quas num habens Sacerdotium & Papa tum. Itaque
convincitur diyifionem ei, atqttc feparationem falulifer Chrifte, caput noftrum eft, a quo
fchifmaticam efle penitus odiofam. Potuerat fluunt in ecclefia fenfus omnes & motus fpiritua-

,

cr

•77

CONCILIUM

G.

*„

»78

rirôalcs oc gramltl, ac proinde nunquam ac-Aqu« contradiftionibus Fuis imponere poffint fi —
—-—
—-clefia
defio tea
tua efle acaphala, neqnc te fpoaio (no Icmium. Extorfi vflut ab isrtito dilationem,
ANNO vidante. Nihifomimn tu quondam afcenfnros ut tertia & quarta confidcrationes Uberiori ferCWBTI ad Panem tviiqiiifti fibi Vicarium fuper ter- mone compleremur.
** '
ram, ttirmim caput aliquod fccundarfam;
CimAbrerie tertie.
fluet» ά refluam in flabili loco tui facerdotii
& paaatua effentialts, iodefeftibilis, fle manen­
Congregatio filiorum Ifrael dc Juda pariter
tis ulque ad confnmmationem üncujii, quando habet neri tamquam a caufa difpofitiva, que
evacuabit omnem dominationem, principatum removet prohibens; dum ipfi afeendunt dc
& poteftatem, & tradideris regnum Deo Pa­ terra, hoc eft, fecundum moralem intelleffum,
tri. Nunc autem proh dolor! viri patres & dum de terrenis affeffibus afeendunt ad caelefratres, tunc fcandaliuntur adverfm>nc ca­ ftes, dc fiunt de animalibus fpirituales,- dumput primarium duo contendentes , diun fimul que littera dimiffa que occidit, ipfi ipir:"im
illud, quod fieri nefas eft, teprstfencare vo­ qui vivificat, ampleffuntur; hoc tamen oolerlunt, vel vices cerare, vd in fuum locum fuc- vato, ne quid nimis.- ne dum nimis oblervari
cedere. Sic in impiam
impiam cecidimus malediâio-B
malediffto-B quaeritur spiritus , obruatur fimul caro cum
td faSi fini ejas htfttt, cede- ipiritu. Unde quaefo tamdiu, Viri Patres, tarnem hanc, quod
Thren. i ,5. Oportebat quidem data eft fieri congregatio Concilii generalis dc
fiai, m capite, ~
ad unitatem papalts facerdotii unicum faccr- facri, nifi quod tamdiu non fuerunt auditi
dotem & certum Vicarium Chrifti iuper ter­ fpirituales viri, quales ( fi Apoflolo creditur )
ram aflumi, faccedcntem Petro, & non Pha- dijudicant de omnibus. Ecce quid praeclara urifaica contentione dicere, ficut olim cooque- niverfitas Oxonienfis, unde fibi meruit conftus eft Apoflolus. 1. Car. t. is. Ego fum Îratulari, pridem ad hoc Concilium petendum
eterm i na vit fe dc mifit in Franciam , fcio
Grtgorii, ego fum Beqediffi · Suffit» quoque
filialique ad Matrem caritatis convementius qui pnefens interfui dum proponeretur hrc
eft relinquere Papalcm dignitatem, & Petri conclufio compendii, fub hoc themate Joelis
fedem uni tertio fub pace poflidendam, fub I. facete catam, caedeeete fentt. Sed pridem
quo congregati eflent filii lirae! & filii Juda antea Parifienfis univerfitas ab exordio nafcenunus populos Dei, quam fmdiflima feditioae tis dirifionis deliberavit folemniter dc concordi
partiretur obedient ia, & fpargeretur grex quafi fententia conclufionem hanc petendam depronon effet unum ovile ftunuspaflor: quafirur-Cfequendam efle, quam ex parte fui propofuic
fus indecens «flet quod congregarentur filii Ifrael, Reverendus Pater dc
ftprateeptor meus précipi­
te filii Juda pariter. Meditabar haec nuper in puus dominus nunc Cameracenfis,
coram Lu<
abfeondito feruttnio cordis mei priufquam pro­ dovico duce Andcgavenfi , tunc regente in
ferrentur : dum ecce animalis homo non la­ Francia. Circa quod .tempus fcripfit pro ea­
piens que Dei funt, fed ea qu· dc terra funt dem condufione clariffime memori· magifter
loquens; numeratus quippe eft inter filios Agar, Henricus de Haffia magifter in Theologia Pa­
de quibus dicit Scriptura quod exquiGcruot fa- rifienfis dc Vice-CancelUrius fub magiftro Joan­
pientiam f*« dr terra
. Jacob. III. 1 j. con­ ne de Calote tunc Cancellario Parifienfi · Scrijungitur quippe ipfi lapienti·, terrene, animali pGt infuper dominus Prepofitus Wbnnacenfis
dc diabolice non ei qua defurfum eft, Uii. magnus dc devotus dc licentiatus in artibus Pa­
yropterea obfcuratum habet inteUe&um ipfe, rifienfis: fcripfcranc quoque alii ficut ex eorum
inquam, animalis homo ut impatiens, hebes Traâatibus adhuc conflat. Amplius vero fcri­
dc pracepe : dc quo paffo, inquit, opus eft pfit poft multo· annos Univerfitas Parifienfis
congregatione filiorum Iftatl dc Juda, quafi Epiflolam grandem continentem tres vias, inles incerta fit fuper jure pretium, quafi pre-Dter quas Concilium generale numeratum eft.
terca liceat vel expediat nunc Concilium ge- Ecce
c-----------quot*- viri
—-Jfpirituales
‘-;
— dc eruditi, non inneralo novum celebrari. Non itaque licet, cum nitentes foli litters, afeendentes de terrenis
affeâibus,
dc
in
liberum
atque purüm ether
non poflit Concilium generale une Papa cele­
brari, dc nifi primitus, ante omnia, fooiiatus lucidiflim· veritatis, defideriorumque fplendiab obedientia fua, reftituatar eidem. Quomo­ dorum fefe attollentes, quefiverunt olim mul­
do pmterea decens eflet ea qu· certa funt, to Audio concorditer, quod congregarentur fi­
dc tam per loogiflimos temporis traffatus in lii Ifrael dc filii Juda pariter. Et hcc eft non
confoerudinem verfa, rarius in difculfionem, parva congratulationis materia, quod in unam
tamquam dubia revocari, dc quod vera & ju- conventum eft fententiam per duas (Jniverfitafta pars exponat fe diferimini condemnationis; tes toto Orbe celeberrimas : dc ipfis nonno
nam eventus judiciorum varii funt, qui fal­ fides dari debet, cum illic fint viri fpirituales
luntur dc fallunt. Denique quid expedit eon- dc Capientes, fecundum qualium judicia medium
traniti voluntati divine, fuseque providenti·, virtutis accipere jubet Philofophus? Illic pnedoftrioaliquae jufto judicio permittit herefcs fieri, dt terea funt idonei conditores Legum
.
- ·-■ interpretatio
■>
dicit (fe atcefi et ovamar fiaadale. Matth. B ter dc faflrudive,, quibus fimilis
XVIU. 7. qui etiam ait; AWrri arktrari fttod per epikeiam debita eft. Illic funt qui menti­
veaern* fecee aàttcre m terreae; fed jW/vw. ri nelciuor, de quibus noverant, dum a vero
Ibid. X. 24. qui demum olim prohibuit fieri falfum, a licito illicitum fciunt fecernere. Cum
congregationem filiorum Ifrael dc Juda pari­ ergo conveniunt congregatio multiplex lapien­
ter, afferens divifionem ab eo faffam efle. tium in celebrationem hujus Concilii generalis
Multa majoraqtse parabat animalb homo de­ tamquam in rem expedientem, ut in prima
latrare adverius celebrationem Concilii, affe­ caufa dicebatur; in rem praeterea decentem,
rens quod nec licebat, nec decebat, nec expe­ ficut vifum eft in fecunda; nam quid decen­
diebat iflud fieri ; dum exhorrui fateor : nihilo­ tius quam ut unum corpus habeat caput unum;
minus ajo ad eum. Qbmutefce importune dc poftremo fupereft oftendere rem hanc efle perfe
fluite ; aut expeffa donec confidcrationum cce- licitam atque legitimam , quod in quarta dc ul­
ptarum numen» impleatur. Audies forte ea tima confiJcratiooe videbimus, que talis eft.
M
CmCnsriZ. Genera/. Tom. XXVII.

■■—

PISANUM
flo
·
A placito UberaUfiaai conditoris : nec ( m opi........ .
Co^fideratio Qaurra.
nor ) vohafllct unqiaam oppoficum fentirc pnsfatua magtflcr Hcnricus dc Haffia, dum ponit
Congregatio filiorum Ifrad
1
& Juda pariter qood ecclefia po&t fibi infliraere Summum
fumit fuam efficaciam dt
_ virtutem
_________________
a Divino Pontificem, fi non (Wfa immediate conftimfemine , quod per ccckfiafticum corpus tan- tus a Chrifto ; addit enim quod hoc poraiifet
3qam (anguis vivificus difliifum eft, dc radi- ccdcfia a Spiritu fanâo cdoâa ac auâoriaata ,
icaliter feu infeparabiliter infertum. Ponemus quod eft probahiliter fentiendnm.
pro folido fundamento profentis conCderatioQuota. Congregatio corporis miftici ad nnia & aliorum tam didorum quam dicendo­ num caput Cbriftum fernaer habebit per omrum textum Apofloli Ad Ephef. IV. J.4.J.5. Dcm junâuram gradus dignitatum ac officio­
Solliciti fervere mt<at fpiritut i» vinculo poets. rum et adminiftrationum, dc quibusdiâumeft.
coeptu Ô- umu Spiritui, fint vocati efiu Patet ex illo verbo, dmee arrarrauMM omnes Ùc.
in nu fpe vocationis vtfiro. IMas Dominas, m- Propterva dicitur Ecclefia dcfponfata Chrifto
' t fani
fanpiternum
Otte
11. 19.
Dicitur ,pneterea
m Fides, unum Beptifnto . Itau Deus b Poter in
. . _
.
, ______
______

»77

ANNO
CHRISTI

omnium
ft^tr eunti tx fuper nnin (X i»B habere femper in fe femen ad fui propagatioennibur. Sequitur ÿ. XI. Et ipft drdit ytofiMn nem et confefvationcm ufque ad confummaptidrw Aptfalti, enfdtn entitle Prophetet , «- tionem 'faeeuli.
lioi ver» Evmg,elijUs , eliet enten Pefterti if
Sexta . Congregatio Ecdefiaftica ad unum
Doctorci «d confiamntionen SenBorxinin opue caput Chriftum, lege flante, non remanebit in
ninifierii, in edijfatinen corpori t Cbrifti ; do­ fois muliere , immo , nec in folis laicis ; fed
nec otCHrrotniu ennet in mitoten Fidei tf egni- erunt ufque ad confummanonem feculi epifeotionii Filii Dei , in virun perfeBun , in nen- pi et facerdotes aliqui fideles.
fnretn ntetit plenitudinis Cbrifti . Spuitur
Septima . Congregatio ecdefiaftica dici po­
XV.HV.P'tritoten oatenfnintesin cboritete crt- teft habere duplices partes integrantes eam .·
fconns in illo per onnio φΰ tfi capnt Cbrifins. quodam funt fluentes, quodam permanentes ,
Ex quo tetxn eorptu conpeSun if connexum per ct ut ita loquamur , euentiales . Primo funt
omnem jxnFhtram fobntiniftrationii , fecundam ipfo perforas mortales conftituto in graduum
operationtm in menfaram nuxfcajufyae membri , varietate. Alio funt ipfimet gradus dignitatum
augmentam corporis facit in adificationan „fai et adminiftrationum . Exemplum in papa et
in cbaritate. Eliciamus ex his pauciffimis, fedepapatu, in epifeopo etepifeopatu, et fimilibus;
fententiofiflimis Apofloli verbis , aliquas veri- papa fluit, papattu flabilis eft.
lates.
---------■ -· ·
O&ava . —
Congregatio
ecdefiaftica
conftituiPrima. Congregatio Ecdefiaftica ad unum tur in fois partibus fluentibus et quodammodo
caput Chriftum facit , et conglutinatur per vin­ materialibus , minifterio hominum , fecundum
culum amorofum Spiritus fandi , mediantibus legem primitus inditam et in fi tam corpori ccqualitativis difpofitionibus reddentibus incorpo­ clefiaflico , et prout ipfum habet in iè femen
re myflico complexionalem harmoniam vivifi­ vivum et efficax feipfum multiplicandi atqui
cam ct decentem . Hoc autem Dona , funt confervandi in fucceflione fpecifica ad partes
virtutes Theologico, Fides, Spes et Cbaritas; fluentes, et infucceflione eadem materiali quam
funt etiam Sacramenta Ecdefiaftica ; funt di- ad eflentiales. Patet veritas ex illo verbo Apoverfo divifiones gratiarum , prout unicuique ftoli.· nemo fibi
iowrmr. Hebr. V.q.etc.
conccffum eft : hoc eft femen in quo con­ Et de predicatoribus dicit :
prodice­
veniunt ambo obedient!» ; hoc autem femen bant nifi mittantur? Rom. X. 15. etc. Et hxc
fi abftuliflet fchifma peltiferum , jam de pace veritas funiliter poflet infledi ad depofitiones
reformanda adum effet prout alias fcnpfit jp-Dct degradationes ct refecationts partium scanfis Romanis Parificnfis Univerfitas .
· ·’
‘ '■·
- nunc omittatur.
daliaantium;
fed pro
Secunda . Congregatio ecdefiaftica ad unum
Nona. Congregatio ecdefiaftica, habet cla­
caput Chriftum copiofior eft atque facundior ves ordinis ct jurifdidionis alio ct alio modo
quam fuit congregatio Synagogas ; non enim in fe et in fnis partibus fluentibus . Ut exem­
habuit Synagoga talem in Sacramenti» et aliis pli gratia, claves date funt Petro au&oritative
multis commutationem adjun&ionis ficuteccle­ fed toti ccdefis univerfaliter ct fufccptivc. Vel
fia: nam extra eam flabat falus , quemadmo­ date funt ecclefie ut in adu primo, et Petro
dum falvarus Job oftendit.
in adu fecundo.
Tertia . Congregatio ecdefiaftica ad unum
Decima . Congregatio Ecdefiaftica fic infticaput fecundarium multiplicior eft & major tuta eft, ut caftrorum acies ordinata , vel ut
quam congregatio civilis tub uno Redore vel corpus integerrime perfcâum ; fic quod non eft
Imperatore vd Rege . Conndkio quippe talis in poteftate papae , vel alterius cujufcunque ,
politico civilitatis fit per lega & dona naturae deordinationem vel multitudinem in fuis par­
principaliter , & in illis conftituit fuam unita­ tibus cflentialiter inducere. Unde nec papapoftem : Ecclefia vero ut politia ordinata , habet E fet inducere quod nulli effent epifeopi' nec *cu-

hanc unitatem & ultra hanc habet alteram
fnpernaruralcm & divinam quo dida eft. Et
ita fcquitur confequenter , quod ecdefiaftica
pluribus legibus regitur, quam altera politia.
Quarta . Congregatio ecdefiaftica non ha­
bet vel habuit ex fe poteftatem feipfam ordi­
nandi & conftituendi per gradus varios atque
hierarchicos dignitatum fic adminiftrationum ,
quales in ipfa repcritnu» a fummo Prxfulatu
ufque ad infimum adminiftrationis gradum ,
quicunque fit ille . Patet ; quia fiipernaturalis
cfl hoc inftitutio , confurgcns cx folo bene-

rati, nec cardinales, pro quanto funt fucceflo~
res apoftoloruin
in ecclefia fanda Dei .* funt
enim gradus omnes femtnati a Chrifto in ecclefia primitiva , quamquam parvula , in qua
nondum erant fic explicati gradus ccclefiafticK
hierarchise , ut nunc infpicimus ; quemadmo­
dum fpica totos numeros fuos habet in gra­
no, ct nux arbor in nuce virtualiter contine­
tur ,· bas vocant Pbilofophi inchoationes for­
marum in materia.
Undecima ·. Congregatio ecdefiaftica licet
non pofUc inftituere paparum , vd deftituere t
mhi-

ιβι

CO NC 1 L IUM

G.

iti

Cf Bihüomfens poteft per fe vel per Concilium A fiderationem, & decet quoad fecundam, & li-·—·■■

————e*m mnefentans ftatuere altum modum eliÆt f·®41 Papam quam modo fie , ut aliaa vifum
ëft. Poccft infuper removere Papam etiam rite eleftnm & alium conflituere; fi ita fibi vi­
fum fuerit expedire ad asdificatioocm ecclefi*;
ut in cafa gravie fcandali, vel in dubio aliter
interminabili, quam per ceffiooem vel dejeftionem Pape, aut alio tali cafu ; ipfe enim paflor inftituitur pro militate gregis : & dum prae­
fidentia fua cedit in grave detrimentum, mer­
cenarius reputanduseft, immo latro, immo lu­
pus rapax, fi quaerit tn praefidentia tam damnofa remanere. Et hic fundatur poffibilitas praâicandi viam ceflionis , faltem quoad effeihim
fuum contradicentibus, contendentibus & invi-B
lis. Hic fundatur praeterea, quomodo in cafu
veritatis illius , congregatio urgens Papam ad
celfionem vel dejiciens eum , u pertinaci libi­
dine dominandi motus renuat, non eft judicanda quod eum perfequatur ; fed ei potius &Deo
& ecclefi® toti multipliciter obfequatur.

cer quoad hanc quartam , quod congregentur anno
filii Ifrael & Juda pariter. Ad quid nimirum ;
ut ponant fibhnet caput unum, non ad difeeptandam & difeutiendum dc arguendum & li­
tigandum , ficut phaoiafiari videbatur animalis
homo: hoc enim fortaffis inducere poffetinde­
centiam & multam turbationis materiam. Ce­
terum quoad allegationem qu® fiebat ab ani­
mali homine , quod neccflc dc expediens erat
effe fchifma , ficut olim Dominus voluit diffenfionem effe inter filios Ifrael & filios Ju­
da : folutio facilis eft , quoniam non funt fa­
cienda per homines mala ut eveniant bona ; ne­
que enim fcient ex malis bona elicere , ficut
Dominus ex noflris peccatis &fcandalis poten­
ter eliciet bona, tanquam attingens a fine pec­
catorum ufque ad finem comprehenforum for­
titer, & difponens omnia fuaviter , faciens ut
omnia cooperantur in bonum his qui fecun­
dum propofitum vocati funt iandi , Denique
non poteft , lege flante , politia ecclefiaftica
Duodecima . Congregati ecclefi® licite & qu® eft monarchias in alium transformari, fi­
meritorie poteft in cafu fieri fine papa vel cui in alia politia. Tandem multis prztcrmifau&oritate fua . Itaque cum poflit dupliciter fis; neque enim locus neque tempus, non llifieri congregatio, uno modo concordative vel lus, neque ingenium , non memoria patiuntur
a&nfivelcu charttative; alio modo auâoritati- omnia dicere qu® dicenda effent, fiat adOpufve: confiât deprimo congregandi modo, quod cula , & tradalus fuper his confrdos recurlus
fine Papa poffibilis eft , immo fuit fepifume liberior. Çoncludamus ergo ex quatuor caufis,
pradicatus , tam apud Apoftolos , quam apud per totidem confidcrationcs radis potius quam
imperatores fandos & catholicos, qui fiepe con- Cdeduâis , quod expedit , decet et licet, quod
venerunt in unum priufquam effent evocati vel congregentur filii Ifrael et Juda pariter.
auftorizati a papa . Patet de quatuor primis
Congratulatur amatrix bonorum omnium PaConciliis memoratis in adibus apoftolorttm. De rifienfis univerfiras, Mater mea, ut dicere coe­
primo nondum erat adhuc Petrus fadus papa ; pimus ; congratulatur veflrz devotioni , veflro
quin fimul erant congregati ad examinatio- zelo ferventi, vcilr® religiofiflim® ad matrem
nem teilimbniorum de refurre&icne . Unde fic ecclefiam pietati , veflrz tandem laudabibff.mæ
quaelibet congregatio libera non fubjeda tyran­ legationi, o reverendiflimi , & fpeftabiles vir»,
nidi , habet hanc facultatem feiplam congre­ patres & fratres : det auxilium Deus in pro- '
gandi . Patet in confraternitatibus , fit aliis greffu &egreffum feliciflimum & votivum. De­
multis conventionibus charitativis . Secundus nique offert feipfam totam & in meinbtis finmodus convocationis habet majorem quzftio- gulis eadem univerfitas , ad omnia communi
nem ; nihilominus oportet eum concedere pof- confenfu & deliberatione avifanda, tractanda ,
fibilem, alioquin periclitaretur refpublica eccle­ communicanda , concludenda , prolequenda
fi® , fi necelle effet audoritatem papz prius in- cum omni humilitate & favore, nihil queren­
tervenire. Exempli gratia. Immineat cafus pe-D do qyod fuum effe videatur , fed quod om­
riclitationis ecclefi® , fit in temporalibus , fit nium ; ut habeatur unum & certum caput fe.
in fpiritualibus , & quod tunc nullus effet Pa­ cundarium in ecclefia fanda Dei , poftpofins
pa , nec poffet prius inftitui quam effet provi­ contentionibus omnibus & cifeuflionibus odiodendum ecclefi® per affenfum communem . fis , qu® ad hanc rem non fatis attinent, led
Item, in cafu quo papa perdidiffet ufurn ratio­ magis ad divifionem, & prafticando viam comnis perpetue. Item, in cafu quo Papa deprava­ pcndiofiffimam & fanfliffimam ceflionis ambo­
tus effet in intelle&u per hzrefim ,· & in effe- rum contendentium , ut jurarunt folemniter &
du per enormes & fcandalofos mores, quod ad voverunt . Neque prxterea fit contentio , quis
dcftru&ionem ecclefi® patenter laboraret. Item, in hoc negotio profequendo videatur effe ma­
in cafu quo requifitus fufficienter & monitus , jor, vel potior, vel dodior . Scit eadem uni­
dare nollet audoritatem Concilio, ut forte eft verfitas , quod flabimus omnes ante Tribunal
in przfenti cafu ; quia fignum eft quod non Det : illic videbitur quo quitque animo , quo
vult audire ecclefiam, fi non vult eam congre­ zelo, qua intentione pacem veram fu® fponf®
gare . Item , ubi probabiliter dubitatur , quod quefiertt . Sit igitur hrc gloria noflra , teflifideles nunquam ei prxftabunt obedient i am qua- E monium confcienti® noftrz , fit gloria Deo :
lemcumque , aut non fatis utiliter atque con­ nam denuncians Angelus pacem hominibus przcorditer . In talibus & fictilibus cafibus congre­ mifit, Glori» i» exctlfa Dto. Luf· 11.14. De­
gatio ecclefiaftica . fumit audoritatem & virtu­ nique fi filii Ifrael prout feriptura loquitur,
tem feipfam uniendi ex divino femine per uni- ibant animo pacifico ad przlium : quali animo
verfum corpus fuum diffufo, ut di&um eft. Et et quam pacifico eundum erit ad hoc pacis Con­
ad hoc eft textus legis Dtuttr . 17· & notat cilium, fine zmulatione, fine contentione, fi­
ChrifttB Mstti. 18. refolvens tandem omnia cut decet congrégatiçnem Sanâorum, fine iraad ecclefi® judicium ; <Ji, inquit, ttcltfitm non fcendo jg jtta^,_querstad modmxr· ïflCHiutt'J ofeph
twbtrit. Manh- XVIII. 17. Obmutefcat igitur fratres ? Przterea nullus detur locus diabolo
.Animalis five litteralis &, carnalis homo ,& qui in fcditionibus habitat . Fiat in pace lo­
fpiritnali magis credat , deducenti & probanti cus Deo , qui dirigat pedes no Bros in viam
per priora , quod expedit quoad primam con- pacis, & doceat viam prudenti® ipfe qui efl
Ma
via,
Csnw/. Grwra/. Tom. XXVII.

■■

PISANUM
C3» via , veritas et vita
et Deus bencdiâus ia A feâaton»aquc fiioraD, quin error aflidne, fi- —
cut cauccr t ferpat ft alicubi palam, quafi
—
fecula. Arnen.
CHHKrt
Aileadai feeigmt le&ar, janSa Z^ariou/Mitf nodato tufe, pernattooes ft popule* imprade*· ογ^ξη
rer
enunpat. Propterea neceflc eft *r fpten·«»>.
f** cfeifiiaaiffiutm Rtgr» Fratrem»
ec Uwnfiutf» pracferijfeta» Parijinfe» pro- didiffimam ft inoMufcabilem hujus lacri Coapofuerat idm CaaeUarins pdfi verfimv de ec- cilii luccsa provida celcrirate de remediis infticitfiifiica mtate faifieegere it errent» etclir- tui', ut qui fprevenxnt Pfclatoa ft Doâores
pj/iaiu ; fed i»peditui tunc parti» a»iven» divifim pofiras, tanquam lucernas in dosnp Dei
fnitne, parti» teaperit arBatienc t & ett fe revereantur eoa, coofpician: , ft obedient ;
prolixitate non inefftt fufiidiu» , jûeetie pna- dum in unam hanc ccclefi* domans coltedi,
teriit, qem» aliqua fuamati» b» (eljnSa dabunt auâoriratta fu* robur ft pondue ,
font.
ibunt m fptendore Mgurantb haft* reproba­
Glorificationem Dei, patres Apoftolici, pa­ tionis judicialis , qualem nemo qui Chriftiatres gloriofi, pofuimus efle finem hujus Con­ nos videri vult, audebit contemnere . Efto
tamen de contemptu fuo fulcilii Sanâorum, quatenus pleni fint cell ft ter- contemnat., ipfe
.
ra, o Deus magne & terribilis, gloria tua; qua-B guratienem cuocrematioannque fubibit, ut jutenus non jam ambulent in errorum circuitu ttum eft. Et quoniam
duritas tkut
ftcut incipit
incijit a
_ onium chantas
impii fuper terram; fedagnofeantquoniamma- fe ft a fuis in diiefttoote exhibitione; fic in
g<M eft gloria ( dicente Sapiente Eccli. XXIII. corrtftionis ft emeodalionis procuratione prio­
18 ) jirçai te Danin» per fanitas legis tu· rem habere locum debet , ne lubeat illud impro­
pacificas; quoniam pax teeulta diliftutiixe le­ perii proverbium: JMWkv,
ttipfic». Luc.
gem tat» , & vm eft Hüt fcandafe» , Pf. IV. aj. Et illud de Apoftoli fententia. Q«u
CXVIU. 165. ft quia fi creditur eidem Sa­ prodita/ m» foranda», fararit\ neu eccidendtc» *
pienti , nihil dulcius nuam rcfpicere in Man­ accidit ; tm ptrfitranda» , dejera/, ft ira dc
datis Dei. Eccli. XXXV. x. Sed ve mundo reliquis. Rom. 11. ii. Hinc Cbriftianilfimus
a (candalis; ve tibi, mala voluntas, ft ideo Rex nofler fuaque per adoptionem dignativam
mala , quoniam arroganti fuperbia , gloriam chariflinu filia Parrfienfis [Joiverfitas, volue­
propriam quaerens, anteponis eam divinat, no­ runt haftenus a Regno ft a fuis, perverfa quo­
lens fubjici Legi fu*, neque captivare omnem rumlibet errorum aixania mox ut erumpere feu
inrelleftum in obfequium Fidei. Hinc h*refes germinare femiebantur, diligenter opprimi re­
ft errores impii, hinc icandalorura turbationes C fecarique
nunc falce doftrins, nunc fecuri
horrida, hinc in Ordine violato plurima feeds- paftoralis fententi·, ita tamen ut non fimul
que confufio; hinc tandem in hominibus ft ex eradicetur ft triticum. Sunt plurima rei quam
confequenti per omnia que propter homines loquimur documenta, e quibus unum quod no­
fteit D.us fuboriiur frequenter non gloria Dei, vitate acritateque precclht cenfuimus in me­
non pax hominibus, fed tetra quxdam altera- diem deducere.
tio mortificans & abjiciens vivificantem grati*
Ecce Patentes Regis noftri Litteras quas au­
fpiritum , & cadaverofam monftroforum de- dire libeat.
Ltgi deielat kic Littera pateat, cujat initia»
kduumnon fam formam, quam deformitatem
inducens . Deplorat hanc perverfilfitnam re­ efl fâfr nfitalatiene» : Regia Majeftat nftra. Deturn viciffitudinem Chriflianiffimus Francorum ii» ful'}ta^eadvu erat.
Audivit Sacrofanftum hoc Concilium juftoRex, cum ecdcfta tota regni fui miferetur,
doler, compatitur, ft ab hoc facro lando Con­ rum, quatenus in Chriftianifluno rege noftro
cilio legitimas provifiones efflagitat. Non con­ ferveat selusad ea que Fidei funt, abiqueomni
ablque icipcto*
refpcftu props
proprie
fundantur precor ab exfreftatiooe fua, nolire perfooarum
^nw«mui acceptione, atmpic
w
careanr piiflimis dcfideriorum fuorum affeâi-D etiam camis ft fanguiuis. Terreat ipfe Deu*
oui glorificatur’io
Con­
bus; fed & Patremfequicurfua proles, Regem magnus ft ‘terribilis'
..............................
■
—
videlicet filia fua Parifienfis Univerfitas ; nec cilio juftorum, qui falubriter ft potenter in­
tonat
;
A»ieiiate
det»
fece»
nktit
;
fubdit
tantum fcquirur, fed pr*it, humilitate fidva,
quandoque confiliis, nunc exhortationibus, ali­ monitionis caufam, w tenbra «*/ ce»prtàenquando doârinis, Liens quod veritas cuftodit da». Joan. XIL 3$. Et quales oro denfores,
regem, fciens prxterea fe pofitam Apoftoli juf- fugibiliorefque tende*, quam errorum ft h*fu, at petens jit exkortari i» dadlrfea fano, tj refum circa prima praeceptorum moralium prin­
ee< qui eantradient arguere. Tir. 1. p. que cipia , ut funt ; Aim petjetralie . Afet acci­
pofuit Ariftoteks Opera d» Capientis. Deni­ det . Aim fe^diaferit ? Terreat ipfos ecclefiaque parata eft, tanquam pout a in lucem ec- fticos Paftores ft Doâorcs , pofitos in lu­
clcfiae, ad fatisfaftionem omni pofccnti ratio­ cem aliorum, fi ad exemplar tam iofigoe at­
nem de ea, que in ipfa eft Fide ft Spe, 1. que perlucidum Chriftianiffimi Regis noftri ,
Ptt. 111. 1$. ut in omnibus & per omniaglori- non eoa illuminet, accendat, ft inflammet zelus
domus Dei. Fax dicntic cfe»at Ifai* XL.
ficctur Deus.
Infurrexcrunt ecce poft aliqua terni
npora plu-B VI. tie reffet^ tf a»ut»ia pepttla me peccatafi».
dtifer*, ft Ibid. LIX. I. Si non urgeat eos procedereconlimae doârin* peregrin*, vari*, peftifcr*,
damnat*, obtenebrantes ecclefiam per multa flanci celeritate ad eflugaiiooem errorum tene*
Chriflianitatis membra, per Regna, per Pro- brofornm, & ad illuminationem errantium ; ne­
vincias, per Regiones infignes. Procêffum eft que enim poteft integra fakibritate fine fecun­
ad expellendas hujusmodi doftrioarum tetras do , priipum fieri ; quoniam non impune perti­
caligines, nunc lucedifputationis doârinalisper nacia manet in errantibus, convaiefiaot & fe­
Doftores & Univcrfitaèçs, nunc flabello judicia­ riant errores nccefle eft.
lis reprobationis per Dicccefanos, & ibquifito»
Sed in ipla meditatione mea videtur occur­
res heretics pravitatis in Anglia, in Scotia, rere animalis homo non Capiens quas Dei funt,
in Praga , in Francia. Nondum tamen vel Deum non invocans , iflic praeterea trepida:
illuminari vel emendari iufficienter infpexi- timore ubi noneft timor: magnus'eft, inquit,
mus aecam ft ftullam Jmprobitatcm affatorum, fufurrationctremula, magnus, credite, & terri­
bilis,

it;

CONCILIUM

G.
186
Conditional* proteftatio vel confeffio non—-----"
“·
. quid
.. Safufteit *4 purgationem legitimam fuper publica- anno
Princeps
«A· . Scimus autem
tione vel defenfione vel annotatione errorum , CHKBT*
quorum oppofitas veritates tenetur errans ex* '****
qtaeib fi fisviat , fi feditiooa concita, fi bel­ plicita fide tenere.
Diffamatus publice ft notorie fuper publica,
la moveat, fi fecum phirimos hos tenoribus ,
bos pramiffis in errorem fisum trahat, ita ut tiooe aut defenfiooe errorum contrariorum re­
fi fieri poteft , moveamur etiam ctefti ? Vide te fidei ft moribus, tenetur feipfum purgare,
fcdulo ac iterum icerumque recogita ( ait ani­ fi poteft, coram judice legitimo , etiam nemi­
malis homo) ne iortaffis obtode profletur tam ne eum perfanahter accuunte ; renetur enim
defiderantiffime jam jamque m januis exi- fcrvare famam propriam ft aliis fcandala pro­
ftenti paci ecclefi* grandis obex vei totalis di­ flita removere.
reptio .
Pya c/sui—hrr daada/ Ame rêdr fràezs, ad/rAt vero nihil hic tale timendam , O ftre- Aajiat roMSS.Ρϊβ.Cf. 18. ause.. ÜColhrt.
nuiffimi pugiles Fidet, O potcntilfimi Legum 99. Dupin.
divinarum defettforcs . Nihil inquam
tale ti-B Ad efficacem errorum extirpatiooem , qui
.
mendum timemfens Deum , <et obedientibus font jam damnati per ecclefiam, magis proce­
)uffioni qua dixit: Naiite tfmri
tiifui nr- dendum eft in generali Concilio per invocatio­
put aecidaat, «arêuMs «ure acridnv me ptfliat ; nem brachii fnculariis adverfus pertinaces ,
ite diet vtiû, kmc liante. Matth. X. s8. et quam per curialem ratiocinationem ? ft notetur
Luc. XII. J. timeatur DcuS et non terreat . quod non fufficienter auferuntur errores, quan
/tee rmvr £r*u ( fuadet Auguftinus ) (f uti- diu perfeverant errorum aflertores .
nMteat ataudttia ativerfiait riMi, Tollatur hec
Procurator generalis Concilii debet ex offi­
iulpicioia pigri formidatio dicentis , det tfi it cio procedere contra notorios & publicos er­
<m*. Prov.XXVI. i j. devorandus fum quia pro­ rant» , ut refipifeant aut corrigantur ; longe
fecto magna ct unica fecuritas eft nil time- diligentius quam contra violatores Papalis ju­
re proter Deum , cujus h*c juffio eft .* Vfyat rifdiâionis temporalis .* Et hoc requifitum
luifitum eft
ad a^rteut eerta prt jq/titia. Eccli. IV. jj. Et"* Parifiis coram rege ChriftianiffimoFrancorum
—........—------------'runcorum..
iterum . Efit fidtiii tfyut ad uterfnt , ct fi
Pax regnorum per Chriftianitatem vix poteft
milia.
»
efficacius & divinius procurari , quam per le
Potueramus rem hanc in longius deducere ,C git imam extirpatiooem errorum ftcorrcftiooem
pro qua interim fatis fint brevies et paucule ierrantium.
confiderationes, quali totidem radii moralis lu·
Querere proviGooem fuper extirpatione erro·
minofieque veritatis.
nun & correptioae errantium, non eft impedi·
Providendum eft hseretlcali divifioni per ec- re profecutionem unionis ccclefiaftic· ; fed eft
clcfiaftica membra ferpenti , non minus celeri­ eam juvare 8c accelerare, multis attentis : ita
ter et efficaciter quam fchifinati fuper conten­ ut veram fit qood oportet imum facere ft adentia de Papatu: ecclefia quippe magis in Fi­ liud non omittere.
de , quam in fecundo capite fundata eft.
EPISTOLA HRMUCI ANGLORUM REGIS
Providendum eft conftantius per hoc facram
Concilium ad extirpatioocm errorum , emen­
dationem enantium, quanto qui errant plura
Ad RtftrtKfi latftrtHrm .
funt , potentiores et majora.* quod fi quis di­
Hartatur ut carditahbttt CtueUituu cekirare
Vtltutiki faveat.
xerit quod bella fufeitabunt, diurnat eos nimis,
neque ei leviter credi debet.
Providendum eft ad emendationem etrao-D ?XcellentifCmo ft fettniftimo principi Ru- E» Ma«.
tram per eos qui fe dicunt amicos eorum, vi­
J perto Dei gratia Romanorum regi fempei £' ν*,0£
gilant iori follicitiidmcquam per extraneos, ro­ augufto , fratri noftro cariflimo , Hcnricus ea- m,.
tais paribus.
dem gratia rex Anglir & Franche , & domi­
Prcftama fcienter impedimentum, ne erran­ nus Hiberni* , falutem ft fraternae dileâionis
tes refipifeant et corde credant ad juftitiam , continu* claritatem.
et ore faciant confefliooem ad iatatem , ha­
ExceUentiffimeprinceps, fraterquecarifâme,
bendi funt hofta capital» errantium et iahitis poft plurima nova nobis diverfimode nunciata
eorum.
de geftis ft fate domini Gregorii pap* XII.
Pruftanta fcienter impedimentum ne tollao. nec non ft illius qui fecum de papatu conten­
tnr errores, a errante corrigantur , reddituri dit , ac utriufque collegii nuper in unam ft
funt rationem de damnis omnibus , tam fpiri- camdcm mentis eonfeuantiam fuper tollendo .
tualibus quam temporalibus, qu* abinde prove· fchifinate concurrentis, ut dicitur, undem lit­
. perant aut venient.
__________________________
teris revereudofiinoram in Chriftor________
patrum doOmiffio feu diffimulatio proftantium imp©- minorum S. R. E. cardinalium, ft relatu revedimemum , nedum pofitive , fed privative velirendiffiml io Chrifto patris domini F. cardinaomiffive, direfte vel indirede, per cautelas hu- lis Burdegalenfis amici noftri merito prodilefti,
menas ne tollantur errores, caufat fufpiciooem coram nobis ac dilefto
* '“ fidio noftro primogeni­
. de fautoria haeretica pravitatis, quandoque le­ to principe Valli· , nec MQ prolatis & pro­
vem, quandoque vehementem, quandoque con­ camus regni noftri qaatoptaribus coaftituti ,
vincentem, juxta varietatem obligationum.
percepimus bonam ft faoftam intentionem ,
Incxcufebiiior dc aliquanto pernictofior eft quam iidem cardinales femper hafteiras habue­
error in principiis legis naturalis ,* ficut funt runt, prout fe habere in orofentiaram oftendunt,
preccpca Decalogi, fecundum planum & «dita­ ad unionemccdcfi*Det, cujusoccafionedicun­
tum intdlcftum verborum apud omnes utenta tur varia pertulifle gravamina , fuis non par­
ratione, quam fit error in aniculis fidei, qui cendo laboribus nec expenfis; quodque pretexfum fupra natur* facultatem , & in agtbiltbus tu continuat ionis prodidi fchifmatis contra vo­
tum & luramcDtum per ipfum dominum Gre·
βο·

Cubitis , quem tangunt et notant errores hujuf-A

E

»87

PISANUM

»8«

dum erat in minoribus conflitutA , A fini tenntoatioae fomta , res integra refcrrata—
gorium
■' — "-de cedendo ppatui folemniter proflitumi ,* &
C eft dilataqoe ufq*e ad diem dominicam pofl
anuvn P°^ affumtionem adapoftolatus apicem per fu·1 Epiphaniam immediate fequentem , in qua die
,
,™*T' manus fubfcriptioaem publice renovatum ac e-' univerfaliter omnes Alemanni* domini fpirituaM*
tiam confirmatum , jam didi cardinales , de! les & temporales convenire debent , ft inii ,
unanimi ipforum aflenfu, omnem fobttaxeront quid agendum fit pro tota Alemannia , ulti­
obedientiam ab eodem, ac p:o generali Conci­ mam & totalctn terminatioocm capere . Et
lio apud Pifu in fefto Annunciation» proxime quia m eventu terminationis hujufmodi, Chrijam futuro celebrando difponunt , ad difimn flianiflune princeps, negotium faoftifiim* unio­
icbiima penitos extirpandum ; nullam aliam nis ccclefi* procipue pendere putavimus, cum
viam, per quant ad uaiooem ccclefi* perveni­ Alemannia tamquam maena Chriftianorutn pars
ri valeat, magis accommodam reputantes. Nos to fe videatur , to hac Dei caufa non modi­
igitur ad prodidi domini cardinalis & littera­ cum habere momenti... Et licet fperemus pro
rum prrdidarum inflandam excitati , & coo- juftitia & veritate terminationem ipfam emana­
feientia dufli , de confenfu flatuum praediato­ turam ; tamen , ut ita fine dubitatione fequarum , eidem domino fummo pontifici litteras B tur , ad videndum , agendum totis conatibus
nollr« , juxta feriem copi* per latorem pr*- arbitramnr
Λ
. Quamcbrem ferenhatem veftram
fentium (erenitati veflrc, fi libeat, exhibende, totis praecordiis exoramus , ut oratores veftros
tranfmittimus, plene confifi, quod cum ecclefia fatannes fuficientes ftpraâicos ad ipios domi­
& imperium mutuis in Deo fuflragiis fulcire num eleflum ftekâorcs placeat deftinare, qui
fe debeant, ipfa veftra ferenitas ad viam illam veftro celfitudiuis nomine did* conventioni in­
inclinari dignabitur , a nobis ardentius aflefta- terfiat, profatam faafliflimam unionis canfam
tam, que land* matris ecclefic propenfius in­ pro optato exitu promoventes , pro qua tanta
ducere valeat unitatem ; quodque prxlatos dc charitate, follicitudioe dc tot fumtibus labora­
principes fui facri imperii ditioni fubjeftos, ac tis , omnibufque dominis partium illarum veceteros excellenti* veftro benivolos & amicos ftris amicis feribere , nt caufa ft materia ipfa
efficaciter excitare curabit , ut intentioni ve. requirunt . Nullam enim opportuniorem lega­
flr* circa promifla, quam credimus efle adeo tionem ifta mitti poffe putamus , & qu* mapiacabilem, abfque difficultatis obftaculo fe con­ jorem frudum fit Dei gratia allatura : & pro
forment , ad gloriam & laudem illius , qui , aliqua inftrudione mittendorum, mittimus dout pacem emeret, fanguinem fuum fudit. Da­ Cmino Patriarch* nonnulla qu* in faâo confi­
tum, die IX. Nov. india. II. MCCCCVIII.
dunt . Agite igitur , illuflriflime princeps , &
qu* maxima hac tempeflate pro reintegratioEPISTOLA C ARD1NAL1UM
ne fianA* matris ecclefi* , clariflimorum majorum Chrifttaniflim* domus veftro perinclyta
Utrinfjue coiltgii ad Carohim
infidentes veftigia, peregiftis, Cceilis, Deo pro­
pitio , perafturi ; hoc tam neceflarium , quod
Francorum regem,
tantopere quefumus , ficut indubia fpe tene­
Ut ad futuram Altmania dirtam fttor
mus , efficere celfiiudo veftra dignetur : quam
mittat oratoret , qui unionis tctlc·
ipfe Deus omnipotens feliciter augeat & con­
fervet femper premtiflimis animis ad illiua pla­
fia negotium promettant.
cita ft rata paratum. Datum Pifis.
Ib. f- ···- CEreniflimo ac chriftianiflimo principi & exEPISTOLA EORUMDEM
cellcntiflimo domino domino Carolo Dei
gratia regi Francorum, veftri , miferatione di­
vina , epiicopi, presbyteri, ft diaconi utriufqueD
Ad reginam Francorum
collegii, facrofand* R. E. cardinales , eadem
gratia jam ad unionem uniti, ipfi ecclefic duEjnfdm argumenti.
dum lacerat* & fefl* , ac refurgere inchoan­
ti, pro ejus unitatis decore, ut haâenus fem­
Ereniifimx principiff* domine, domine lia- π>. p. ,ι,.
per egiftis, manus regias porrigere adjutrices .
bell* Dei gratia Francorum regin*, mifeQuxcumquc haâenus egimus , ordinavimuiratione divina, ftc.
que , relatibus & feriptiontbus noftris & orato­
Scribimus Chriftianiflimo principi & excelrum veftrorum hic exiflentium , clare celfitudo leotiffimo domino , domino Carolo regi Fran­
veftra percepit. Reverendifltmus in- Chrifto pa­ conun k ut veftra reginalis ferenitas per interter dominus L. S. R. E. cardinalis Barenfis , clufam copiam poterit intueri. Totis igituf
de cujus acccflu hujufmodi pernox deliberato, afie&bus veftram celfitudinem exoramus , ut
abunde Chriftianiflim* caritati veftro fcripfi- circa oratorum miflionetn , quam uti ncccflàmus, hic de quinta menfis inflantis dtfccdens, riam tanta pim inftantia poftulamua , placeat
verfus partes Alemanni* ad illuftriflimum prin­ apud eumaent dominum regem efficaciter , fi·
cipem dominum Rupertum in novum Roma­ E cuti penitus fperamus , interponere partes ve­
norum regem eleÛum profeâus eft, ft ad do­ ftras , veftrcque fuNimitatis parte optime feri­
minos Colonienfem, Moguntinum, ftTrevircn- bere tam principibus, profatis, & dominis Ale­
fem archiepifcopos, facri imperii eleftores, nec manni* vobificum confanguinitate coojuD&is ,
non alios princeps tam ecclcfiaflicos , quam quam aliis, quibus expedire videbitur, pro eflefxculares. Poft cujus difeeflum nuperrime per­ ftu faeratiiTimc unionis ecclefi* fandae Dei ,
cipimus eumdem dominum elcâum, die XXL ut dignis proconiis extollatur Chriftianiflima
proxime deem li menfis Oâobris, in ïiurtmberg domus Franci*, auftrix unitatis, ad decus ec­
nonnullorum prolatorum ft dominorum tern- clefi* reftitutum & pacem populo Chrifliano .
poralium conventionem particularem tenuifle , Omnipotens Deus fublimitatem veftram felici­
in qua , quia interfuerunt prxfati domini ele- ter augere ft confçrvarc dignetur. Datum,
âores , ft major pars aliorum fyiritualtum & fupra.
fccularium dominorum, nulla tndc conclufione
CO-

0

S

•89
AIWO
CHKBTl
•w-

CONCI L 1 U M

G.

>90

Afque fatennifltaoe temporis follicitos, dc fareCOPIA LTTTERJB
ducendis in fimâ· unitatis corpore imbecillitate
languentibus membris priftfa· fanitati, vos ^7.,.
Mifit Jteuau uniiuliiiu » rtgt ArrtgHuun .
redditis quam plurimum operates. Super quo
finceritatem veftram tanto altius commenda­
Mifuni fitu ai Ptrftaiaai Ctaciliaai prae*,
mus, quanto vos per hoc non propria comrêtau, txtufit ft a atittniif ai
moda, quin verius Chrifti fidelium, jam cer­
CtarÜMef Pi/aana.
nimus lucra querere animarum. Ne autem
follicitudinis noftra, quam ad unitatem dc fla­
TJ Evcrendi in Chriflo patres dc amici carif- tum ecclefie femper ultro gerimus, diligentia
JV fimi. Magno cum gaudio, fastaque fron­ paternitatum veftrarum notitie Tit forfitan in­
te litteram veftram recepimus, continentem cognita, feu aliquatenus peregrina; ecce fcire
multa, in quibus pro unione fanâs matris ec- Îlaceat, quod receptis pridem ab honorabili
clcfi· noviter proccflsftis, nos attente rogan­
eronymo de Syituitn doâore decretorum fates, quatenus pro tatereflendo generali Conci­ cri palatii auditore, devoto noftro diteda, velio, quod in civitate Pifana XXV. die martitBftris'ti
_ ftris tam litteris quam relatibus curioGs, conproxime venturi celebrare inten itis, noftrosi |feftim iluftrcs terrarum noftrarum Slefuc pnn. cipes, coofanguineos noftros, ceterofque regni
’ Bohemia epilcopos dc prela 1 os ad nos acccrfiftriffimum Cardum regem Francis aid veftri vimus, cum eifdem dc unione fanâx matris
requiGtionem & inftantiam nobis miflam, fu- ecclefia falutifera concilia inituri. Freti ita­
per materia prejacenti, quibus fub compendio que eorum mature digeftis confiliis, prout ip*
refpondemus, quod fandiflimus in Chrifto pa­ forum (cripta dilucidant, juxta faafionum veter dominus Benediâus divina providentia (aero- ftrarum hortamenta , ad generale Concilium
finds Romans, ac uhiverfalis ecclefie (ura­ per vos taper fefto Annunciatioois gloriofa vir­
mus pontifex, nos, Ut fibi noftros procurato, ginis Mari· in civitate Pifana proxime ventu­
res mitteremus coafeftim pro fatereflendo ge­ ro celebrari indiâum, folemnes ambaxiatores
nerali concilio, quod celebraturus eft in brevi de fanguine noftro decernimus tranfmittendos.
in villa Perpiniani fuper faâo unionis jam di- * Nos enim paternitates veftras in hoc faufto
As, noftram celGtudfaem eft hortatus; & Gc propofito juxta defiderii veflri voca, tamquam
obtulimus nos faâuros, dc peragemus defaâo, Romanorum wdc Bohcmi·rex, omninoftraobeDomino annuente. Ulterius ad diftum illu-cdieotia Oc potentia reciproce
:---------'afliften
alfiftere volumus
ftriftimum regem Franci· taper pnediâis no- fine dolo, prout taper
fuper his honorabilis
honorabili magifter
ftros ambaxiatores in brevi mittemus, de no- Joanna
f
cardinalis de Reptfcam familiaris, de­
ftra intentione pleniffime informatos, cum quo votus,
i
fidelis, dileâus paternitates veftras la­
fperamus, difpooente Domino , concordare. tius
'
informabit : cui in referendis hujufmodt
Quibus fufficienter dc bene ad fervitium Dei ifidem noftro nomine velitis credulam adhibere,
& ccclefi· honorem difpofitis, ad paternitates .fingularem nobis invco complacentiam oftenveftras noftros ambaxiatores rancemus, qui no- furi.
.
Datum Wratislavte die XXIV. Novem­
flri pro parte, fic erga pnadiâa negotia fe bris
I
, regnorum noftrarum anno, Bohcmi· XLVI.
habebunt, quod ipfa paternitates veftris debe­ Romanorum vero XXXIII.
bunt dc nobis rationabiliter contentari, dc of­
ferimus nos paratos ad cunâa veftras honores
Vencestais Dei gratia Romanorum rtx (cra­
concernentia, dc veftris affeâibus placitura . pe- auguilus fic Bohcmi· rex.
Datum Barchinooe fub noftro figiilo fecreto
XIV. die Novembris anno a nativitate domini
Ad nundatum domini regis Jacobi,
MC0CCV1II.
D
nux cancellarius Pragcnfis.
Reverend illimis in Chrifto patribus dominis
S. R. E. facro cardinalium collegio amicis no­
Nata. Ifta tlaaftla intraii/ litteram pracrdraflris carilfimis.
*m ad
*
EPISTOLA VBNCESLAI REGB

Ita tamen quod emfacntilfan· paternitates
veftras cdGtudinem noftram fob patentibus lit­
Rmumtm» ai cariiuitt.
teris, Ggillis omnium dominorum cardinalium
de congregatione vcftra circa easappcnfis, an­
Dttlarat ariffxrMi [t rtni j*i pr«ta*r tf sra- te omnia afficcurare debeant (olida firmitate,
ttni ai CeneilitaH PÏjaaaat, titia txcipiaattr quod eofdem ambaxiatores noftros ad Conci­
lium generale predklum venientes decenter fufaavfaaas vm regis Λμμμπιμ ararerrs.
fcipietis, caritative pertra&abitis, ac ipfis tam· frlttae «4quam veri & jufli Romanorum ( a ) dc Bohc
*ζ**~
mia regis ambaxiatoribus locum deputabitis,
tare umoois fanâ· matri* ccclefi· reintegra- Bnec non cum confilio dc (cientia ipforum Go- ab faaperfo
ecclefie
tioaem, aâeousaliquamdiupraftolatam, zela- gula tam fanda Roman·
“
‘ * j quam no·^""**
- -· 1*·
n nofcimioi, teftis eft experientia, quas per (e ftra <k imperii (acri negotia fideliter traâabi- "“** * ■
locum Cub·
loquitur; teftis eft dc fota feriptorum ac nan­ tis, traâataquc concludetis. Nos enim dcc.
ctorum vcftrorum crebra per vos nobis ceterifque mundi principibus & fidelibus taper hoc
tranfiniflbrum replicatio, que vos coram majsftate noftra quidem unionis protellatur uti­
que utiles promocores. Vos enim, ut ex te­
nore hujounodi feriptorum vcftrorum didici­
mus , in refecandis tam pernicioGs peltiferi
fdûânatis contagiis, vcluii bdeies medicos ab·

izr-

P

znruu

I

dnjpbju/tatb

s

A

NUM
i»
A Magnifici A potentes mnid eariffimi. Au-·------ -

ditis rotam ptarinmram cwiataatibus atqnefe- "fï®
voribw mtatiptiribro co&gü, tadneimur vobh
Pafifatfr, ed cerdiaekt eiriqfyet nllegii.
grates reprudree valde ambas, fed ρηκήρ*·
quod aMas lotis nifibm, utfebjwwfa*, procor»,
Héritier ed ptrfroereadeet m few pnpofe·
secutione wfoaip occkfi* phirironm riaboeadeedi ectkfbe pectet.
tis. Qpocirca, amici carifiimi, vos procamur
enixe, qnateauc cum ptrfcvcrantia A contiAtis datum fuerat mortalibus, patres me- smatiooe taqus fanAl veftri propofiti ta rejoruenditfimi, fi talcs Temper gcftsftcnt ani­ Aloae Morum prflime meritorum, contenden­
mos rtAores orbis, quales tume geritis. Satisdum de popam, oc obodiwitin ncutralitate,
datum foret populo Chriftiano, fi votis veftris ut bina vice haAerun effis polliciti, nobifeum
ambitiofa meus contendentium A tafaufta mo­
rem aliquem geffiffct. Sed in abortum res ver­
amidtin benetitur. Nam omnibus pacem quatentibus, fchif- rtat cum veftris
matica mentes moliuntur impedimenta. Eunt·volentia
. magis ac magis noflrw eft
refpeAu ta poflêram ejufdem
tamen nuo furialis impetus calamitates. In eoo tatentituns i
tamen dolor graviffiaras redundabit. Et vos, veftr* communitatis amatores tamper foro.
o veriffimi pugiles Chrifliams pacis, qui A in Ceteram, amici cariflimi, fupervitaaliumadfallis fratribus, A in regnantibus hypocritis, mtaMratiooe pro pretio competenti moderatoA in ingluvie fdtifaatica plus quam RyUeam oue ipfis catdtaafibm A aliis qui Plias accedent
rabiem cflb experti, fortunam quam Diras de­ facienda, aaimadverfuras vos efle precamur,
derit hetiffimam habebitis, quia Chriftum no­
flrum fecuti, ccclefiaflic* perfecutionis vide­ A maxime de freuritate perfonarum, cum, ut
mini magnum difeurfum omni diferimine ple­ veftr* circumfpeftiones non ignorant, ex ur­
num egifle, in eo perleveratis, quo fortis A be mala peraAa, ichifina, quod, proh dolor!
excclfas animus amplitudinis virtutis finem ce­ in Dei nunc vigjct ecdefia > obortum fit. Da­
perit gloriofiffimum. Qpid reflat, nifi ut vo­ tum Ac.
bis dicamus: Durate A vosmet rebut fervate
fecundis ?' Nam five hac, five alia via, ut fpes
EPISTOLA DOMINI BARENSIS
eft , dabit Deus finem veftris laboribus. ItaqueC
quo veritas trahit; quo caritas impellit, ac­
Ad deetteu cerdàebt.
cedamus. Quidquid reliquum feu fortune fubeft, ferendo fuperandum eft. Ipfa quoque di*
De fetttfihu feb «a Aimaeie.
vina confolstio a fidelibus in omnibus experta
malis prxfto erit, fuppleos illico que ferre non i. T> Evereodiffimi patres dc domini A be- *W·
J\. nefaAorcs mei, poft debitam & hu­
poteft humana debilitas. Hoc tantum horta­
mur , ut in hoc extremo labore perfeverantes, milem
:
reeommendatioocm · ATridento, quan­
non exiftitnetis hoc regnum aliquo cafu defa- tum ad nique tunc occurrerat memini me fa­
turum, quia principes noftri, atque Gallorum, tis plene veftris reverentiis fcripfiflfe. Abiode
populus, omnes denique regnicolas ceteris re- autem
.
nihil erat quod nuntium ad id notifibus ecclcCas pacis procurationem prsepofue- candnm
i
exigeret (pedalem, quoniam etfi per
runt. Unum tamen inter cetera minatur peri­ omnes civitates & oppida, mira cum veneraculum, in quo vos commonitos volumus, ut tione, folemnibus proccfliooum, A occurfuum
neutri contendentium obedientiam praefletis , magiftratunm A populorum apparatibus, fueneque permittatis eorum aliquem auAoritateDrlm femper receptus; bonumfuiflet ad laetitiam
pneteniaConcilium ingredi convocatum. Cete- mentium veftrarum ta Domino id fignificaflè;
ra quas pro bono cauta Del, explofis human*> fed quia non exigens .diftuli adhucufquc, looperditionis fraudibus, agenda cenfemus, expli­ gum fact fiflgda enarrare, que devotiflimi
cabunt reverend i (fimis paternitatibus veftris Guil-' magnates fit populi Alemanni circa adventum
lelmus Befretbr utriufque juris doAor, confi- meum ftudiofe facete nifi funt. Aliqua tamen
liarius, A magifter reqoeftarum hofpitii domi­ perftringam compendio, ut ex paucis dominani noftri regis, A Hugo Chelti miles cambel- tiones veftm reliqua contemplentur . Unum
lanus ejufdem domini noftri , quibus velitis ini quippe ex meis aliquando capiendi hofpitia dc
dicendis pro parte noftra indubiam fidem adhi­■ preparandi ncceilarta promittebam, qui cum
bere. Dirigat mentes veftris divinus Spiritusi in praeparatione hujmmodi adventum meum
ad hoc munus deificum univerfis Chriftianitati A caufaa enarraret; continuo univerfus loci
ferendum. Scriptum Parifiis Ac.
tam clerus quam populus pia devotione in Do­
Vcftri Reflor A Univerfitas Studii mino cxultabat. Ckrua autem ad proceffioncm,
Parifienfis.
A primates ad occurfuum folemnia fe parabant;
E cetera vero quaque plebs , quae vere eft in canEPISTOLA CAROLI REGIS
Ais oppidis numerofa, extra portam avide con­
fluebat , quafi divinum hominem, nunciam pa­
Fraterne ed Flmttat.
cis culo demiffum vifuros fie arbitrarentur .
Namque etfi dignitas cardinalatus propter ca­
ritatem in his portibus fumma cum veneratio­
Ceeoaedet cb peint Pifit aegngeiit &
cagrtgeeder.
ne habeatur, augebat tamen eam, immo fa­
cit principaliter cauta fan&iflim· unionis Dei,
Artius Ac. magnificis & potentibus prio­ quam procurare pro parte reverendifiGmarum
ribus artium ac vexillifero juftiti* A po­ veftrarum dominationum ad partes has fcie• bant me efle profeAum. Propterea nec ubi
puli communis Florentiae, amicis noilris cariffimis, falutem A circa ccdefi* unionem ini populis tuta quies, ubique inter magnates difcordta, ubique follkitudo timoris feu calamitas
omnibus opem ferre.

AMMO
CHIUSn

S

C

i»
CONCILIUM G.
194
C0* preffioaum: ita ut mm fotam promar fideiar-A ad ponam civitatis delatus, ibi clerum totum
—«■ — «ticutam, quem videntur accuratimme annota- cum utriufquc fexus
'
populo congregatum inve­
re; verum etiam quia ex ecclefi* unione quie- ni, fub paUioquc receptus cum devotione po­
««·>. tem populis ipfis reddi, injurias tolli, fidelibus puli & confluenti*, noti fine prefTura procedi
pacem reflitui atque quietem. Igitur verbum ttd ecclefiam cathcdralcm. Inde fervito more,
pacific* unionis libenter audipnt, eflcftum au­ ad locum manfioois fociatus mirifice declina·
tem concupifcuM. Neminem hucufaue reperi, vi.
qui ftatim cum caufiun (an&am veftram, im­
4. Poliero autem die mittam folemnem
mo fidelium amotam, intellexerit, Warn non ner omnes religiones dc ccclefias nunciatam,
laudaverit, adfaricritqua eidem, advertam ut feci me prefente in ipfe majori ecclefia cele­
brari, in qua duos egregios habui praedicato­
res, unum (ocium meum caritfirnum dominum
nuoctas' & procurator pacis ego fine dfcnfiôoe epifeopum Laudcnfem, qui in Utino ad cle­
vd impedimento mandatum iter edicerem, & rum proponens , occurrentis epiftota csleftis
fi vultus, fi verba modolque eorum intueri
intueri o- oratoria Seettl fitit ft tftmit èutmuit Jefus
culis non podhis, animis (altem ex Îhoc unOBad Hcbraoc VII. quam mirum in modum ad
intellrgere, fupplico, dominatiostes veflr* di­ fententiam facienda unionis ecclefi*, irnprognentur. unaquaeque fiquidem terra me cum batiooftque Gregorii & Benedifti , operumque
omni comitiva mea adtrique terram aliam mi- eorum decrete & rationabiliter reduxit. Alius
litita* eorum atque nobiltbns, armigeris fodan­ Alemannos vulgari lingua eloquenter de eisdem,
tibus, cMtiffime fecurnm ponere procuravit. ficut mihi fide digne relatum extitit, praedica­
Qpid ultra? inter horridos montes fit gentes vit ; deinde ad prandium quosdam abbates, ca­
ieras in ipfo introitu Suevi* duo berooes inter nonicos, dc primates habens quam plures, fanfe guerras mortiferas diffidebant, ftatim cum ftam caufiun veftram intelligi illisdedi, priores
illos tranfitus mei confeios feci, unus ad mei dc gardianos rcligioforum ordinum advocavi
fecuritatem familiares fuos mifitarmatos,alius atque magiflros , quibus litteras generalium fuo­
venit & quidem ferocior in occurfu, eam de­ rum offendens, quotidie praedicare veflr* veri­
votionem cum omni reverentia exhibens, ut tatem judici* induxi.· ac fic per diem totam
ipfe miratus cognoverim (anfturn huic procu­ ibidem moram trahens, *dificaflc credo flrurationi preire Spiritum, qu» prava in ditefta Ituram bonam in juftiti* veftrr templo,
dirigeret, & afpera in vias planas. Namque C y. Mane autem fucccdcnte, navis mihi, uninon vos aut ego, fed Deus facit h*c omnia, verfitate difponentc, parata efl, quam ingrefCeterum fi fingula fic ut gefta funt,percurre- fus, equis per terram euntibus ad oppidum
re feriatim voluero, opus fe extenderet in ni- Scafhulenfe , inde ad Bafilieufem civitatem
mis longum, quamquam pntfcns
'
lingua vix perveni. Ibi faâa funt mihi majora prioribus
ad honorem. Namque quantus militum, nobipoflctn exprimere.
1. Percurram igitur, importantiora legensi lium, quantufque populi cum folemni clero
ex plurimis. Prima mihi poll Tridentum ci­ concurfus fuerit cum pallio, qirnve vi Gratio
vitas Brixinenfis occurrit, ubi quamquam ubi­ eorum ad hofpitii mei locum, quantave om­
que cum proccfliooibus fuerim & populi con- nium geflorum folemnitas non facile fcripfecurfii receptus , ibi tamen ampliori honore, rim. Sed fucccdcnte die, populo ad majorem
quo intelligemiores viros ibidem contigit repe­ ecclefiam convocato, folemni ritu mitiam ce­
ntie. Pallio enim fic cfculentorum poculento- lebrari feci, in qua idem (ocius meus cariflirumque muneribus receptus, folemniter io ea­ mus dominus Laudcnfis epifeopus, proponens
dem progreffus fum, communibus dimiflis ali- Ectf axttt tegtittiit
w
«Μ**, commiiTi mihi miis, quantum (ciebant poterantque devotionis,Dnifterii a reverentiis veftris illi ctcrn* rederaagentibus, ad oppidum Sprutenfe, in quo il- ptkmis
· · (anftiffime
comparavit juflam caufam ve­
luftris ducifla Andri* novi elefti regis Roma­ ftram , per omnes partes explicans & alterius
norum filia morabatur: qu* cum meum prx- perfidam pravitatem. Similiter flt alius in Teu­
fenfiffct adventum, primum certos milites ac tonico eradicator : deinde in prandio magiflros
nobiles ad me obviam mifit, deinde iub duo­ ÔC counties civium primatefque habui cum ecbus fuccelfiris palliis me ingredi ordina vit, ex- dcGaflicis plurimis illos curans verbo veflr*
cufans (e, quod nifi gravis utero foret, exiiflet reficere veritatis. Similiter & ordinum priores
ipfe etiam in occurfum. Vcramtamen eam in ac prafidentes informatos feci, omoefque vi fi
clauftro ante portam ecclefi* cum folemni co­ funt animis fando veflro propofito inherere,
mitiva reperi devotam reverentemque, ut ra­ perverfitatem de papatu contendentium detetionabiliter annotation. Prr.crco hic plurima flantes.
ceterorum oppidanorum circa devotionem i6. Hic cum animo recenferem, quod aTripfam relatu dtgnilfima, & cetera notabiliora dento, immo ab ipfis Itali* finibus ulterioribus
percurro. Priori die (ecus lacum ad caftrum ad civitatem hanc Bafilicnfem per xx. jam dies
quod jVufevg in Teutonico nuncupatur, hora B&
i
ultra continua itincratione, per illuflris duquafi fecunda noftis perveneram, venuntatnen cis Auflric territoria, interjedis admodum pau­
unum ex meis ad Cooftantienfem civitatem, cis aliis, pervenerim, accepifietnquc nonnullas
que ex parte alia lacus fita eft, duxeram prae­ terras habere alterius, efleque ejus potentatum
mittendum, per quem notum ibidem feceram magnum, nec ab hinc ultra v. aut vi. miladveorasn meum.
liarta Teutonicorum feorfum diftare, cogita; remque ad caufam veflr* juftiti* plurimum
pertinere , fi ipfius fuNimitatem de ipfius cau­
•leftioribus comitiv* me* ingreflus ium, cete­ ta merit is informarem.· Decrevi a diredo iti­
ris com equis in navibus aliis tranfportatis. nere aliquantifper divertere, & ad illum perCb* KTO Conflanti* propinquarem, esriverunt fooaliter me conferre. Vix prius cumconfiliamagfflrf eivtam in fcaphts, deinde primates riis meis ifta decreveram, & ecce nuncius cum
cum reweatHi fi» obviam o&rcntes, ficquc litteris reverendiflimi in Chriflo patris & doCmcA
Ton. XXVII.
N ’
mmi,

avNO
CHRISTI

i9f

PISANUM

W mini, domini mei B. fan&i Euflachii legatiAtifici caedere, ft parere. Ipfo qwoqa· petitio——————
— —— Booonienfis, complementi fitafti hujus propofi- nem mihi ferit fleri fecundum feriem eopfih anno
A’ï’Îi. û procuratoris vigilis ft laudabflie maternum, tam, ut in hftramemo infertam .QuamfiquiC uo" J*r quas
^tus —
"* .idem d<Mnions «irifatum redde- dem petitionem 6» figftlatam figiOo, ft fabbat,
Gregorium impedimentum tranfitus Ale- feriptam a fecretario too recepi, atqoe teneo
t, Gregoriui
mannorum ad «tflrum Concilium procurare, nd cautelam* Caatenun ea tccepta ft accurate
fuuraque conciliabulum celebrare, provide fora coafiderata » cum metendis in Chriflo patri­
cum illuftri domino duce pnefato remedium bus focila & coofiliarfia meis, aienecum omni­
adhibendum - Confirmavit me igitur in ipfins bus dependentibus ft coooex is difcuffieamdcm.
propofito tam veneranda monitio, fapicus ft Et attento quod eft tncredfeilis potenti·, do­
curiofa domini mei pratdifti, ipfiusque manda­ mini novi eieâi Romanorum regis gener, Ac
tis obtemperans, a Bafiles conulfomagiftronim magnum ceteris nrindpfous ft dmuHs Aleman­
civium ft optimatum per navim recedens, ad ni· exemplum, «liberavi concludere cum eo­
oppidum perveni, quod in fchifmate adhaeferat dem fecundum inftramemi publici feriem ,pmBencdifto. Cum vero oppidani jam mevenien- fentibus
_______retro
_ feriptam.
.. ,___
tem fentirent, nuito fub honore me recipere pro- B g. Sequenti liquidera mane illum ad princicurabant. Verum cum pro paca ft unitate ec- palem ccclcfiam
· <■ - oppidi
-·» poputofi, cum folemni
clefi· me intellexerunt venientem, pallio coo* apparata* celebrande mi flas multitudinifque confeftim parato, cum clero ft proceffiooc,atque curfu, ante miffis inchoationem, eodem domi­
cxultatiooe totius populi me fotanniter rece­ no duce coram me humiliter genuflexo ft pe­
perunt . Inde accefhim meum praefato illuftri tente, ut fupra, altantibus multis baronibus ,
domino notum feci, qui apud notabile oppi­ militibus & nobilibus, ciero & populo infpidum fuum, Friburgum nomine, diftaas per cientibus, juramento prius pnaftito, ft pruditria Teutonicorum militaria,manebat. Redeun­ âo promiflioo&us faâis, ex tit it abfolutus, fletes ab illo nuncii falvum conduânm ejus repor­ titnue in mifla femper capite difeooperto; &
tarunt, etiam non petitum, quodque me liben­ mifla finita, me ad hofpitium ufque reduxit;
ti videret animo, de acccflu tamen facerem litteras etiam fuas fieri fecit damnationibus vepro mes libito voluntatis. Paulo poft duo, ftris, pro ut te itnerchafa copia poteritis an­
ejus confiliarus miles ft fecrctarius, ad me notare, quas confrrvo fimiliter, ft alias fub·
venerunt oratores, qui illum node exingruen- ditis,
__ t tquarum
________
una mitto beer pnefentes,cum
tibus caufis equitaturum afleverabam, petenteschabeam duplicatas, ut alia ad fubditos 'deftietiam ferbis, quar ipfe idem, ut infra infero- netur.
(
tur, litteris poftulavit. Continuo illis caufam
9. Altera autem die magna cum comitiva
mei adventus expofui, ft dido domino etiam ad Brifachni oppidum, quod eft etiam iuum,
per litteras meas fcripfi, rogando,ut tantis re­ perfonaliter me conduxit: & inde mane polie­
bus, quantis cum eo forem traftaturas, cete­ ro cum equitum & peditum comitiva, ufque
ras aliquantisper poftpooerec, ftmeumexpeda- inCotambrienfe territorium, obi nonnullos op­
re dignaretur adventum. Qui node litteris meis pidanos procuratione diâi domini reperi in ocreceptis, fine mora quosdam milites aliofquc curfum. Inde a me quanta cum humilitate fic
armigeros ad me mifit, quorum comitiva ic- reverentia recefferit, colligite deprecor ex pr·curus, ferenitatem fuam adirem.
geftis. Procefli itaque ad imperiale oppidum il­
7. Jam meridie venientibus illis confeftim lud, ubi ante portas in morem folemnem cle­
iter arripui. Et quia tria Teutonica miMiaria rum, magiftros oppidanorum & populi magnam
quindecim funt latina, in tanta brevitate die­ partem inveni. Quatuor ex primatibus pallium
rum, mulis faimigeris equitum celeritatem un- acicrroiious,
deferentibus, ncur
fient cnam
etiam c*
ex omnious
omnibus iocis
locis iufu­
pedientibus, dies ccflerat jam in nodem, quan- d perioribos extitit obiervarum, receptus fora ft
do ad duo latina milliarla a Friburgo oppido mirifice honoratus,
occurrentem cum magno Baronum, militum
10. Succedente dic ad oppidum Sclikfbt ioft armigerorum comitatu inveni, ft poft dignos cistas optime a Colurnbrieofibus ad ufque tuiapplaufus, facibus innumeris nodis tenebris fu- mentum Sdilqit, ubi alii nobiles ejufdem op­
peratis, ad ecdeliam, precedente clero, pro- pidi pratavifâti a Colombricnfibos occurrerant :
cciDonaliter primum , deinde ,ad ordinatum bo- a quibus receptus, ad oppidum ipfum, quod
ipitium me reduxi, & inter fic faciendum mi­ etiam imperiale eft, procefli in vigilia feilido­
ram modeftiaœ dlfti domini annotavi. Nam­ minice nativitatis. Illorum quoque oppidano­
que nox erat & pluvia, ft cum ecckfiam ei· rum quam reverens fit devotio, ex fob hoc
fera tngreffus, in ea faciens cerimonias confue- aâu poflunt dominationes veflr» colligere .. Er­
tas, foris ipfo remanfit fub dio expeftans, ad rant eo die immenfo frigore in glaciem adri­
hofpitium cum imbriunt) patientia me reducens. ft· qqus, ft nubes defuper foto aquilone comReddito autem terris fole, pro reverendo in prefoe, nivem minutiflimam raramque diftiilaChrifto domino epifeopo Brixinenfi , qui de bant, ita quod omnium membra pene rigebantprimis eft confiliariis ejus, mifi. Qui» de fin-gCum per oppidum ab ecclefia adhofpitiumdugulis,
oni:. quantum opus fuit, per forieminforma­ ccrff) contlngererque ut fluvium peripfumopto, caufam vcftram intelligere ft eidem vifus pidum defluentem rranfvadarem, cum pons ef­
eft animo adhaerere « Poft prandium autem i- fet inequitabilis, opus foret, duo milites ouapfe illuflris dominus ad hofpitium ipfum per- tnorque nobiles mulam regentes, defcrentelque
ibnalirer cum confiliariis fiais advenit,quocum pallium, a me ioftapter moniti ft rogati, ut
magna de omnibus «verendarum veftrarum gc- per pontem nantirent, nuito pafto voluerant
flis ft Gregorii locutio mihi fuir, poftquemul­ devotum minifterbm linquere, fed per aquam
tas fuafiooes pluraque feparatim cum confiliaris ad femoralia ufque attingentem , non fine
hinc inde fafta confilia , conclufio tandem ifta, compaflione animi mei, licet in domino colquod intendit per omnia facro vcftro collegio Istarer de tanta affeftione ecclefi· uniende
circa unionem ecclcfi· inhaerere, & ad Conci­ & reverentia ejus , cum gaudio tranfmealium mittere, ft futuro futou.o eligendo pon- ruet.
sj. Por-

G

197
CON Cl LIUM
G.
198
er
11 Pano faflo die fequenti fokmni in mif-Adefia facerem celebrari faquenti mane, quo—-———
fa be apod ecclefiam principalem coram omni die» fuit Veneris Innocentium, quodque ad hoi* anno
CHRISTI
ft’SSiP®Pofc> pereloquentem unum fratrem ordinis pitium
: !-----------*
"
-■
KT
procaflkxMliter
folemni
more venirent, run
,
eremitarum totam caufam veAram cum date- inde me ad ecclefiam perdufturi.
fiatiooe perfidia fit obftioatioab alterius feci
14 Ipfis deinde recedentibus fub condufione
clariflime praedicari, habuique quofdam de pri­ hujtumodi antedifta, ceteri de aliis capitulis ad­
matibus mecum b prandio, merita caufae vc- venerunt, dc fanex ille.* quibus verbum faciens,
ftra, immo fidelium omnium per fideles dc de juftitia caufie veftra, prout ipfe Spiritus
dedit, eum rationabili cordis reprehenfiooe,
fit idoneos interpretes aperiendo.
ia Ab inde quamprimum altera ha reddi- faâis per eos qutbufaam rationibus dc plene
ta terris fair, pnamiflis ad Argentinam domino etiam confutatis, nequam ille fpiritus de cor­
SLaadenfi, dc domino Roberto, & do- de fanis in verbo veritatis ejeâus eft, dc omnes
luumede Bononia doftoribus, ac magi- erubefeere, finguli culpam recognofctre incepe­
anne Crtit, quoniam ante pramifaram runt, fupplicantes veniam , dc cum emendare
folum dominum
dombum Johannem
Jobannem de Bononia
Bononia, qui velint, poflfat cum majoris ecclefi® capitulo
Cero redierat, dkens Ar-Bintcreffe.
ad me b diAo oppido
,f..............
----LAM
—
■
---------------:-----cle
Ecfaftum
eft, quod fequenti mans omnes
gentinenfas b exhibitione honoris, maxime
­
rus, propter fcntentiasGregorii’hrficare, comi­ religiooes, omnia ecclefiarum capitula, deruitatus ab oppidanis ipfis, dc Γη oppido Argentioen· que numerofus proceflioaaliter adhofpitium fe
fis territorii, quod a civitate per militaria Teuto­ contulerunt. Venerunt etiam magiflri fcabinonica tria difiabat, fam etiam honorffice, ficut rum, dc omnes magiftratus convenerunt, multi
prius, pro qualitate oppidi hofpitatm. Nooenim barones, milites, & nobiles, dc numerofa po­
alius civitati propinquior idoneus erat locus.
puli multitudo, dc me exeuntem fub pallio re­
13 Summo autem mane poftero inde difee- ceperunt , quod milites quatuor deferebant, quo­
x
dens circa meridiem, ad Argentineofamcivita­ rum nepos domini arcbiepifcopi Colonienfir unus
tem perveni, dc prope ponam in quodam mo­ erat, tres tandem milites tenebant. Unus preins fler io, praeparationis caufa declinari. Conti­ bat etiam cum cappello, ceteri magnates dc
nuo duo, quos pnemiferam, ad me venerunt, primas praibant. Qpantus utriufque texus po­
afferentes in civitate diverfas efle fantentias, pulus per flratas dc teneftras manens, ad cedeproctflxMies cardinalibus facere non confueviffe,, fiamque procedens > -commodiorem locum temferibeodi exigeret. Qpantus in mirabili
rem omnem fuper hoc traAatu in incerto penr-Cpuique
­
dere , donec provinciale fit Concilium celebra­ illa ecclefia apparatus fuerit, ex aliis domina­
tum , uuod uti faitis in Francofordia, in oâa- tiones veftra concipiant - Miffa autem folemnifva Epiphani® debet fblcmniter celebrari, dc fime inchoata, atque procedente in ritum, do­
fimilia, qu® mentem meam & eorum qui me- minus epifeopus Laudenfis fub propofitione decuna font commoveram, nec rationes multipli­ cantati evangelii Fnit beate miffitr a Dee, quan­
ces per illos quos pramfferam allatas dc con- tum dici ponet, de veftro fanfto propofito dc ve­
cludcntiflimas, nifi taciturnitate, ad effedum ftris juftiflimis oneribus praedicavit. Provincialis
aliquem admittebant, quamquamdiferepationes mmifter ordinis Minorum, qui finceri cordis &
in clero & pojfalo plurimo fuerunt dc divert®. ferventis voluntatis eft io caufa veftra, immo
Advenientibus tamen Cordefanis, dc notis civi­ Dei, in Teutonico etiam pleniflime praedicavit.
lius aliquibus precedent ibus, falvus dc difpofita Finita mifla majore, diftis capitulis, dc aliis,
comitiva mea in ordinem, in civitatem procef. fienue ordinibus religioforum prccedentibus, ad
ii, in qua numerofum populum per magnam hofpitiitm me retuli; iifdem magiftratibus, ba­
ftratam undique confluentem inveni, dt majo­ ronibus , militibus, ac nobilibus fociatus, cum
, iftxjs caritative in eo hofgitio,
hofaitio, videlicet cum
rem etiam vifitavi. Inde ad hofpinum meumD quibus
pranfus
fiti. Qpid tandem mihi ad
me contuli preparatum. Et ecce magiflerSca- principalius
· · *....................................
binorum dc omnes magiftratus ad me cum mul­ honorem amplius fieri potuiflet ? Ec quidem exititudine militum dc nobilium advenerunt, ex- ftimo non levem rem hanc efle in ftatera dif*
cufationes, quod debitum non fecerant allegan­ ponendorum in Concilio ipfo. Namque civitas
tes . Puto quia viderunt res dc flatum veftros potens eft, dc de primis Alemanni® univerfic.
non abjeftos, uti iliis fuerat fbrtaflë relatum. In his omnibus vicarius generalis domini ArgenSunt enim mecnm equites numero centum; tiuenfis epifeopi fuit, ipfiufque dominiepifeopi
quibus, Spiritus-Sanfti gratia miniflraote, ref- recepi litteras tenoris videlicet fubfequentis.
pondi fanàum veflrum otopofitum dc acceffus
14 Rewrendtfiteee m Cbrifte fetri
demine
mei mintfterium referando; ita ut ftatim con- dentite L. cardinali Berttf, demitte mte
verfi fuerint in aflenfum, deinde ab ipfi» fui rifime W, (a) tfifitftu Aretntam^u ad fattr- (,) qpi)L
pifeibus dc elculentis dc poculentis donatus 1 nitatit ve/tra reverenda meadata,ferattu,, retem· como
quos ad prandium invitavi in diem fequentem mendatiene framiffa. Rtvtrtndifimt peter & do- D*aenfi*.
benevole acceptantes. Poft hos dc ecceecclefi® mine mifingularifimtdt adventu veftra rtverendifmajoris capitulum, quos, ut expedire vifumB/sM paternitati/ «d civitatem Arintntnfnn,
extitit, reprehendens, dc merita veflr* fanâifi iWribri, dé fie maitijlititer fui ûr fia» gtvivtflram itfim® caul® iNis aperiens, reduxi, ut illos pu- fut
' , &
1 IMI cerdit dj/Utrie afftHavi
““
dere confiterentur ; quamquam idem capitulum nifftam tf mwramfaw faternitatem trftart : fed
lefa plurimum, quod per eos non fteterit, ex- priftrr inefmataj tenfet ed frafmt eccarrtnltt,
cufaret; dc b vero reperi per eos nonftetifle; tr infnltm immieentm fartoem mterem , non
fed per alia capitula aliaram folemnium ecclo- foffioH cmvisasdr, wc valeo rttedert de effide * 'f-Saverra.
tiaram, in qmbus ent prapofitus units fenior, Zafaaw, m qm fia» fro cttfiedio alieram loco­
cujus mentem fathan ingredi» fuerat, omnia ram. Idrirto fumtom poffnm & velpe, deprecar
bene difpoMuda perturbans. Tandem idem ec­ efftOmft , fiM/flMV faterniUi vtftre revere*,
clefi® majoris capitulum emendation! neglefto- diffima ad praftnj me dignetur bnbere etcenfarum dc non faAoram fe fubmifir, dc consb- turn, quod perfonaliter ami tm , front effeSa·
fum luit, quod miflam folemnem in ipfa ec- bam. Si tenon omnino fattrnitae vtfira rtCencU. Generi Tom. XXVII.
N
1
vt.

199

PISANUM

ίο®

vtrendiffim» mihi fracipiat, omnihu frtttrmifaAram fidelium tolleretur. Pofiquamvero intuitu
·—— —, w» olmittam ad Λ. P, properaro, fvaav, fiTc. pacis, fuper fundum cardinalium aflc&ionum ANNO
anno
15 Qualia ufque in hanc horam gefla font, ziunia feminante, cognovimus non teneri in CHRISTI
,*’^n Pllto me pro parte notabiliora expotuffle; ce­ promiflbnim, juramentorum, votorumque, àc
tera qua; imminent non attingam .· fentiens a- ChriAicolis fignificatorum oMervationcm , dc
pud Coloniam a Theodorico Npcm relata, qui proinde corpus ecdefiat in diflbrmitatc bicipiti
meas fubinde receperat litteras, cum quibus a fub tanta Chriftianorum perverfitate teneri ,
Pifis & domino Colooienfi fcripferam acceflum,. corde œtnounâi fume», quafi Altiflimus ad- '
meum. Venerabilis vir dominus abbas S. Jufti- huc fuper humana demerita virgam ultionis ex­
nc Paduan®, ftatim verfus me, ad informan­ tendere non ceflaflin. Verum nova lux fpei
dum de lingulis , que ipfe reperit regreffus pacis in dominodetude illuxit, quando intern*
eft, quem apud Argentinam inveni: biduo an* Itio fidei Chriftian® cardinales ad tollendam
te prevenerat me cxpeôans, cujus informatio­
cMTuram, faoâo infpirati flamine, jn carita­
ne & avifationibus ufus fum. Eft enim provi­ tis vinculo convenerunt, ficut fama pnevmm.
dus & fidelis , & merito pdnendus inter caros. Deinde
_ .
......
___ dc
.. domino,
_______ , do*
__
adveniente
pro patre
Eo referente, percepi & aliis etiam fide dignis, B mino L. S. Romane ecclefia; cardinali Barenquod oftava Januarii dominus archiepifcopus fi dignifluno, apertius fuit nobis faâa vcftri
Moguntinus Concilium fuum facit, in quod catholici propofiti circa uniendam Romanam
quid in provinciali apud Francoford (entire de- ecclefiam juftitia nota, Ipfum itaque omni de­
beat , providebit. In illo itaque interefle, nifi votione flt reverentia debita, nomine veftro ,
afin melior ratio me moverit, difpooo. Non & tanti boni caufa, pro Romaua ecclefia ve­
enim parva res erit ad juftitie veftr* certitu­ nientem recipientes, ab eodem fpcciales gra­
dinem, fi ibidem pro vobis fuerit ftatutum, tias cupivimus, nuas ejus benignitate nomine
Propterea cras hinc , Deo auxilianie recedam, vcftrs unitatis, lummam gubernationem ipfius
focium meum abbatem reducens, dc cum apud eeclcfi* cflcftualiter continentes, obtinuimus,
Spiram fuero, quid fuper progreffu ulteriori prout ipfe idem vefiris reverentiis referabit.
fadurus fuero, rebus ibidem melius cognitis, Porro nos ita publicum bonum, ita Chriftiacontilio adhibito, deliberabo, eo iofpirante, n® fidei allicit firmamentum, quod io hoc fanqui numquam dellituet caufam fanftam fuam, fto propofito ecclefix uniend®, fit reverentias
Namque' rex Romanorum proximior eft ad ci* vcftrax fequi, atque juftiti® veftr® favere in
vitatem Spircnfem, quam dominus Magunti-tC omnibus poflibilibus noftris intendimus pleno
nus. Non enim in Francofordia, uti fentio, animo & fincero corde, quantum de jure pof•ft ad prefens, fed apud Hildalbcrg. Ideo pro­ fumus dc tenemur, noftrofque etiam procurato­
videndam .
res ad generale Concilium per vos indiftum
15 Litteras dominationum veftrarum hic Pilas, tantummodo fi legitime impediti non
etiam recepi, apud Pifas XXIII. Novembris da­ fuerimus, tranfmittemus , fingulos in nofira
tas , cum copiis intcrclufis, quas reverenter ditione prelates, atque communitates confiden­
perlegens, & accurate confiderans, juftionet tes, ad veniendum mittendumque ad id Con
veftras & avifamenta curabo, quantum de fu- cilium vcflrum luo tempore eflcftualiter horta­
perna gratia dabitur adimplere. Novit domi­ turi , & quantum Permuter modeft ia induce*
nus, DOvetunt & ht qui luit horum laborum mus reverentias nitris ad continuationem tam
participes mecum, cx quo a pedibus reveren­ fanâi dt mundo ncccfiarii veilri circa uniendam
tiarum veftrarum, maxime poftquam Aleman­ ecclefiam propofiti, ufque ad perfeftionem ejus
ni® fines attigi, nullum temporis momentum indufivc, dante Domino , devote & humiliter
infruâuolum permifi decurret e circa mandati in Domino exhortando. Datum in oppido noitineris & commiflorum exfecutionem, ficqueDftro Friburg® flcc.
curabo in futurum ■ Scribo magnificis & excel“
— patrum domi­
Reverendiflianorum
in Chrifto
lentibus dominis Florentinis in generali & fub norum facrofanft® Roman® ecclefia; cardi­
compendio nova h®c. Vos autem, fi videbi­ nalium collegio venerando amicis noftris catur ea poteritis feiiofjusrefcrare.Datum Argen­ riflimis.
tin® .
LITTERA MISSA BENEDICTO
LITTERA DUCIS AUSTRkÆ
A Florentinis.
Ad cardinales.
Horiantur «r ecclefia pacem conferrt con·
Promet it ft eis fas «d ConciHum oratore/
tendat, wniattptt ad indi&um Pifis
tnilfnrum, ac ditsonis fat prolatos ut ad
Concilium,
illud veniant hortaturum..
i nEatiflime in Chrifto pater fit domine, *** P ’ *
IN p- >·«. XJ Everendiflimi in Chrifto patres & domini,!
jD domine nofterfingulariflime, nullius rei
XV domini cardinales ecclefix Dei verKfani, gratior apud mortales efle debet oratio, quam
Fredericus Dei gratia dux Auftriz, &c. poft ca qtne ad pacem fpeftat, 6 eo tempore ha­
devotam recommcndationcm in domino & re­ beatur , cum prcvaleicentibasdifoordiarum ma­
verentiam debitam in eodem - Dudum fiquidem lis , nequeant ulterius homines in ipfis durare
cum promilliones, juramenta & vota de papa
Nihil eft enim natur® hominis nugtt aptum,
tu contendentium eorumdetnque litteras de cef* quam -pax fic concordia. Nemo eft infuper qui
fione facienda ob caulam tollendi fchrfmat is, xquiortbus auribus fit audiens, quam apud pa­
& uniratem in Dei ecclefia reducendum, con- rentes bonus piufque fili.tf. Qp® cum ita fe
fideraremus, exaltavimus in Domino, gratias habeant, haudquaquam dubitamus , cdm veri
illi agentes, qui iuper anguftiis fidelium iuo- fimus Sc devoitflimi fanftitatis veftr® filii ,
rum miiertus , temporis plenitudinem venire hac tempeftate fic his ecclefic perturbationibus
fecit, quo tam exitiale malum dc medio tplo- vos ad ca qu® ad réintégrât tonem chriftianam

ref-

*o«

C O N C I L I U M

G.

tox

refpkiuBt hortari, & eo libentius «ubadutque A ferre . Nam ea veftre fanâitati animadver-------- -—.
-L loquamur, quia, urnoftis, nullo umquamccm* Unda cogitandaque relinquimus. Sed illud bre- ANNO
pore concordia in populo Dei adeo mit ne- viler aflunfemus, quod ύ nullup veftrum ex*<·>■
®*8*· Anxiis rotis denUcrata. tarer promiflum, nullum jusjurandum, facrum
Es
d. eft
-a id
-u quod
j querimus, cupimuique benigni*
.
tamen veri paftor is officium, quo debetis obnixe
tatam veftram efle faduram, tale, ut, ni de­ ftudere, ut fi dominicus grex divifus atque difcipiamur, fit etiam *x tam miferabili dettenda- cerptus fit, in unum reducatur, atque reinteque raina, in qua cum magna animarum per­ gretur, profeâo debet inducere manfaetudtnem
nicie eft collapla, procul dubio eredurum, & veftram, ad delendam, per crucem etiam &
com veftra falute gloriaque non parva ipUmad quodvis acre martyrium r fi aliter non pqflit,
unitatem atque dignitatem priftinam redudurum. hanc retrainecclefic maculam , perniciofiflunamQjfid autem hoc fit, quo fumus ad feribendum que feifluram tollendam.
addu&i, paucisexpediemus. Vos hax «quo ani­
4 Nos liquident beatirudini veftrc pollice­
mo accipiatis, fit cum diligentia confideretis.
mur , eas efle libertates fecuritatefque pneftitua Quanto haec civitas defiderio femper fla­ ros, ultra prefentetn falvutn conduâum quem
graverit rccoociliattooem Chriftianorum afpice- ad
......................
......................
__J quseho____ _
vos his litteris _
alligatum
mittimus,
re, res gefle a nobis teftantur, & vos & qui- Bneflc erunt; & benignitatem veftram, omnefbus omnis cura eft pacis ecclefic, non latere <que qui vos fequentur tutos reddent , quam­
putamus. Eo quidem defiderio impuifi, cum <quam eadem libertate in noftris civitatibus ,
videremus tot labores, tot fumtus, ac-pericula :locifque efle poteft, abfque quod ulla vobis pu­
beatitudinem veftram dc plerofquc Chrtftianos blica
|
fides daretur, qua m noftrilmet oppidis.
principes rdigiofos, fecularefquc, aç nonnul­ Si igitur, utfperamus, veneritis, videre perlpilos fideles populos incaflum fubiifle, dc omnia cue videmur uberrimos atque fanâiflimos, défiremedia nique in hanc diem fruftra efle ten- derate unionis fruâus fublecuturos. Nam cum
tata, civitatem noftram Pilarum reverendiffimis fetamus egregiam efle voluntatem veftram, at­
in Chrifto patribus dc dominis cardinalibus que fcfventiflime concupifeere , ut pax vera
utriufque collegii conceflimus, ipüs hoc a no­ celeriter atque canonice in ipfam ecclefiam re­
bis ftimmopere petentibus, ut in ea untverfa- ducatur, & eamdem mentem' cognoicamus di­
lem fandamque fynodum Chriftiani populi con­ vinitus his duobus facrofanriis collegiis, quoium
gregarent, quod eo libentius fecerimus, quia unum eft cor, eademqué voluntas inefle, non
hac regia via, dc qua alias laboranti eccicfiat poterit alius efle finis.
fubventum eft, videbamus eos ingredi velle, dec1
5 His ita fe habentibus, quoniam is qui an­
ipfos tam paribus animis tantoque fervore nul­ xie nimis ab ecclefia cxpeâatur, pacis feilicer
li fuo labori ac periculo parcente#, hanc ian* & reintegrationis domus Dei................ Eia igi­
fiam rem peragendam fufeepifle, utipfam ani­ tur, pater piiifimc, exfurgite, & prccingite
morum fuorum conventionem atque defiderium vos, & fandam una cum his duobus facropdtius a Deo quam ab homine efle judicare­ fandis collegiis induite humilitatem. Accelera
mus > Statutus eft igitur XXV. dies Martii fu­ & veni, & mitte auxilium tuum de Sanflo,
turi, quo Annuntiationis gloriofiflifbs Virginis & oves afflidas Chrifti ex fovea hac confufioMaris etiam fcftum celebratur, a reverendjf- nis atque erroris, in quam inciderunt, libera­
fimis dominis cardinalibus , quo debeat dtjc te. Non ambigimus oculatiflimam prudentilPifis Concilium congregari, ut dignationi ve- fimam fanditatem veftram laede perfpcûum tre
ftrr omnibufque fidelibus principibus atque po­ hunc unitatis eftedum efle fubfecuturum -, fi
pulis per ipforum litteras fignificatum fuiffe, huic interefle Concilio, prout fpe concipimus,
dc 'convocationem fadam accepimus . Unde decreveritis.- cujus rei perfedio ab omnibus fci e
dc unitatis defiderium, dc fingularis atque vera vobis tferibetiir, eritque apud vos pars ma·
diledio, quam ad beatitudinem veftram geri-Dgna laudis hujus egregii
fànâique
facinori'
_ „
* ,
' '
is >
mus, nos impulere ad has litteras conicriben- quo nullum profedo
profeâo majus jam multis faeculis,
faeeuli
das , manfuctudinemque .veftram hortandam, nullum divinius gefturn fuiflie dici poterit, &
ut ob paflronem Domini noflri Jcfu Chrifti, quod ampliori premio apud Deum dignum fit
ftt ecclefic fus faiutem, dc 'Qhrtftiani populi judicandum. Venise igitur in nomine ejus, cu­
confolationcm, dignemini inveftigia Kedemto- jus exemplum fequi debetis, qui de caelo in ter­
ris noflri, cujus vicem in terris gerere profite- ram defeendere dignatus eft, & exinanivit fe• mini, curnre, humilitatis feilicct dc manlue- metipfum formam fervi accipiens, ut populum
tudints que nobis reliquit, dc ad hanc fanflam fuum liberaret a morte perpetua , dt pacem at­
fynodum ,* que Pifis eft celebranda, venire. que faiutem Chriftianis dabitis ; & ut Dominus
Ad qood faciendum, pace veftra fit diâum, nofter priufquam in carlos, afeenderet, pacem
porro debet beatitudinem veftram adducere pro- difcipulis reliquit ; fic vos pmifquam in requiem
_
Λ
' ' , qus inde
‘
Ί, ut tempi ternam migretis, pacem, Chrifti exemplo,
miflbrum
vcftrorum
fides
eft
placuit veteribus, appellata , quod fiat quod populo fuo relinquatis. Cujos rei perficiende
fiendam. Debet etiam veftri jurisjurandi reli- nefeimus quidem quando majorem melioremve
gio, quo nullum eft vinculum majus, nullum Eoccafionhn Dominus fit beaiitudini^cflnepneatdius, nulhim fandius, quo Deo hominibuf- biturus. Denique,
--- - fanâiflime pater, ut 'feriben*
·■
que beatitudinem veftram aftrinxiflts, pro Chri- di boem faciamus, veftram fiipplicitcr manfueftianorum pace, libere fponteque juri veftroccf- tudinem deprecamur, ut benigne & aequo ani­
mo hec accipiatis. Deus enim qui renes & cor­
furum fore.
H«c vero quantam vim apud vos ha· da hominum perferutatwr, teftis eft hxc de­
bete debeant , quantum fuit vôbis penian- promta efle ex ferventi defiderio unitatis, quo
da , quantum debeant dies noâefque men- tenemur, atque ex Cncera devotione, quam ad
tem vcflram inquietam reddere , ut lethali beatitudinem veftram gerimus, cui obnixe &
huic ccckfiae vulneri medicamentum affera- iuppliciter nos & populum noftrum & chritis , quantum in ore omnium fuit Cbriftia- flianam pacem commendamus . Datum Fk>uorum, non pgftrum eft in prarientiarum rcFOR-

P

I

s

ANUM

X04

A votamus anno uno fit uno mente infiraicriptO'
FORMA

A N NO
CHKbH

(U p- s«<.

SALVICONDUCTUS

die initiatis, quia fic per nos fit noftra colle­
gia folemniter deliberatum tait. Datum Flo
A Fhmtini!
4mwm Bnudirent ia die xru. Januarii , fodiftfooe II.
Eh ad nfimtuat deteinaruai tardiMCGOCVIII. Volumus autem pnefentem
falvum-conduftnm valere fimititer pro omni­
bus fic fmgnlis fois oratoribus, nunciis, feupro­
/'"''UM hoc fit quod generale Concilium Pro curatoribus, cujufcumque gradus aut dignitatis
V_j
danda pace
pace ecclefia
ecclefia fit
fit celebrandum
cekbrandurr in exiftant, cum decenti comitiva fit hooefta uf­
— danda
noftra civitate Pifarum, hinc eft quod nos prio­ que in numero centum equitum five armoram
res aniurn & vexillifer juftitie populi & com­ gentibus, tatnen, fi, quod abfit, didus beatifmunis Florentis, tenore pratentium damus fit fimus dominus perfooaliter ad diftum locum Pifa­
concedimus plenam licentiam, libertatem, at­ rum non veniret. Datum Florentis,
/apra,

ANNO
ciousn /

que falvum conduftum fanâiflimo in Chrifto
patri & domino, domino Benedifto X1JI. ac
EPISTOLA CAROLI REGIS
etiam reverend illimis in Chrifto patribus fic do-B
minis, dominis cardinalibus, qui fecum edent,
Frentuntm ai Ptnttu.
& omni fus & fuorum cardinalium curis, fo­
cus & comitiva, & generaliter omnibus, cuHtrtaixr «r ad Cmcilixm Pifauou utittaai
jufcumque ftatus & conditionis exiflant, fe­
& atxtri coateadntiaai fawaat.
cum venire volentibus, veniendi conjundim,
k-pjratim & divifim ad quafcumque noftras
Arolus, &c. magnificis fit potentibus duci IK p. »»».
civtutcs, terras, caftra, loca, portus & in­
& Concilio Venetorum, amicis noftris
fulas, maritimo feu tcrreftri itinere, noftre car i (fimis, falutem & unionem ecclefia gna vi­
jurisdidionis, lemel & pluries, totiens & quo­ ter profequi , ut eft polle.
tiens ipfe & didi fui cardinales voluerint fic
Amici cariffimi, non eft opus horum mate
quando cis placnerit, durante infraferipto tem­ meritarum contendentium de papatu corruptam,
pore, & in ipfis fic ad ipfa feu altera eorum fi non dixerimus nequiffimam , ad unionemecflandi, difcedendi, atque redeundi cum omni clefic voluntatem refricare. Cunftis enim fatis
c;us fic didorum dominorum cardinalium, fle patet & evidenter eft notum, quam ob cauomnium lecum venire volentium curia, fociisCfam, ut veftta devotioni perdudum effe ceo*
& comitiva, equis, jumentis, bonis, navigiis, femus, condufimus ex prela torum, univerfita& rebus luis qubulcumque, non obftantibus tum ac aliorum ecclefiafticorum fic littera­
quibuictimque impedimentis , repugnantiis , torum virorum regni fic Delphioatus noftri concontiadiftiombus , aut aliis quibufeumque , filio, neutrales nos reddere, fic nulli conten-.
quz dici vel excogitari , aut ; contra objici Pentium predidorum quoquo modo in pollepollent , vel poiTc dicerentur, cujufcumque ge­ rum obedite. Cumque, amici carifiimi, pro
neris vel qualitatis illa etfent, aut iub qui­ extirpatione vigentis fchifmatis et unione ,
bufeumque vocabulis nuncupentur . Mandan­ Chrifto duce, confequenda, cardinales utriuttes infuper omnibus fit lingulis reftoribus fic que collegiorum a diu degant Pifis, vehit i vos
officiariis noftris, quicumque illi fuit, fic fub putamus non latere, ibidemquede proximo cer­
quovis nomine cenfcantur, ac etiam noftris ta dicta, ccrtumquc Concilium per utramque
gentibus annorum tam equilibus quam pediti­ obedientiam debeant celebrari, quo nos ma­
bus, & aliis qus non tenerentur noftris ftipen- gnam fic folemnem ambaxiatam mittere decre­
diatiis, fi qus in noftris finibus aut Jocis, vimus,-fit illo, ut fcotimus, quam multi ex
portubus aut iniulis morarentur, quatenus pre D altera obedientia funt venturi, amicitiam vefatum beatiflimum dominum , dominum Bene- ftram
"
toto precamur affedu,
" '
quatenus memo­
diftum fic ejus revercndiilimos dominos, do­ ria: veftra reducentes laudes fic gloriam, quas
minos cardinales, fi qui fecum venirent,,fic cx his qua tempore fchitmatis Alexandri III.
veftri pnedeceflbres retulerunt, debineque per­
quemlibet eorum , & omnes ' *um venire vo
lenies, cum omni ipforum curia, fociis & co­ petuo habituri funt, velitis Pifas ad datam fic
mitiva , libere permittant ad quacumque no- Concilium, ut prefertur, cum ceterisquofpiam
flra loca, portus & inlulas venire, flare, rece­ de veftris deftinare, qui rejedo carnali fic pa­
dere atque redire: praebentes dido fandiflimo trio afteftu in hac parte, queraot dum^xat
pairi fic domino, fit cuilibet fupranominatOrum quae funt Chrifti, nec aures pnebeant, fi .quis
iter, tranfitum , fic reditum liberum fic fecurum, forlitan inducere aut induci facere fatagsrct,
cum didis corum , fic cujuslibct eorum equis , ad Concilium particulare faciendum . Sub neu­
mulis, rebus, navigiis, fic arnenfibus quibus­ tro quippe hujufmodi contendentium vivo fieri
cumque , abfque aliquo impedimento rcali vel quoquo pudo poteft, honoreutriufque obedienfi hoc tnodo vos geflepcrfonali, modo aliquo inferendo , fine ulla tia plane falvo. Quod
_
folutione pedagii, oneris, vel gabelle. His ta-Eritis, ut ccepiflis, in fempiternum nomenque
men conditionibus adjedis , quod ptxfens fe- veftrum iaudefque manebunt, deque contrario ,
curitas fic ialvus-condudus non extendatur ad quod abfit, contrarium referetis, Datum Paaliquos rebelles, exfules communis Florentini, rifiis.
vel ad aliquos obligatos pro debitu procuratorio
communi Florentino, vei alicui univerfitati,
vel collegio, vel lingulari pvrionae, vel perfonis fubdius communi Florentino. Hoc ta­
men addito, quod nullam arnwtum gentem fe­
cum ipfe vel alier pro eo in noftris civitati,
bus, terris, caftris, fic villis poflit babere ,
prarientem quidem ialvum-conduftum, liberta­
tem ar;ue fccuritatcm vim fic robur habere
REGIS

C

4
1OJ
------- —-

CONCILIUM

RJBCI3 ΗΑΤΜΧΛ AD ÜNIPÊRSOS.

G.

ιοί

Λ Deus Dos, qui in* ferenitati tanta generis
I proximitate attingimus, a fuis fandis & juftis

ΛΚΝΟ

opiniooftxM pmdidis , fic posilGinum que fi­ CHRISTI
«v·*
Franein anUrafem fi erga can■dem rcfpiciuot, in aliquo deviare. Infuper mitSnadruter dr pupwM dattfcrM , prMvisrirpae fi <ternus, Chrifto duce , notabilem ac folcmnem
ad afiar vqger > «S sdnu /Maar, firiftanuit , ambaxiatam ad civitatem Pifanam , quo utriaaifirwaufnr arattnt
Ctatiliaat Pifwt.
uiqua collegiorum cardinales jam & a diu, ut
fama eft , convenerunt atque degunt , ventu­
Mat. /"^Arolu* Dei gratia Navarre rex , univerfis raque eft utriufque obedient ic pars potiffima ,
Vat. Moaao.
pradcotcs litteras infpeduris , falutem fie ut pro veritate iubjungitur , ad celebrandum
in diebus noAris inpqr Ifrael pacem dan.
ibidim Concilium generale pro confeculiooe
Celfiomm quanto gradum omnipotens nobis unionis , illo coopérante , cujus caufa agitur,
in humanis largitus eft, tanto magis , ac ma­ obtinenda & habenda . Enitemur quin etiam
gis in ejus oMcquhm refundere poftetenus obli­ erga cariflimos fratres ooflros Caftellx & Argamur.
Nos itaque
non fine mentis-amaritudi- ragonte reges , & alias omnimode agemus
„
,
ne confidennses ecctefiam fandam Dei ambi- Bprecibus , rogatibus , inflantiaque , quantum
riboe , obftinatione, ac diffugiis contendentium nobis fuerit poÆbile , quod iidern Caftcll· &
de papatu , annis, jam triginta ft eo amplius Arragooi· reges pariati fratres noftri cariflimi
adeo coocuti ft turbari, ut nullus effe debsat |pro le & fuis regnis , determinationi hujufinocatholicus , qui non ad compaflionem fande <di fele conforment ft reddant neutrales , ut
matris moveri teneatur , nihilominufquc provi- ,praefertur , minantque ficus ceteri reges d
dere omni modo poflibili. Sed maxime atten- iprincipes Chriftianitaiis , ad predupm civita­
dentes , quod dominus meus rex Francorum item Pifanam , quemadmodum ipfos fperamus
tanta cum deUberatioae ft maturo confilio il- id
<
fadun» , tamquam finceros & veros ac fi­
loram de fanguinc fuo ft noftro, prelatorum- deles Chrifticolas , dc ' ecdcfiafticx celatores
que, ft univerfitatum, ac litteratorum, ft fa- unitatis - De quibus fupradidis omnibus , ut
pientum virorum fui regni ac Ddphinatus .· eundis appareat ac noftra fit voluntas dc in­
fed pnecipue pro acceleratione unionis, neutra­ tentio maoifcfta atque notiftima , has litteras
lem fe reddidit, « pariter ordinavit , ac poc- noftri figilli fecimus appenlione muniri . Da­
cepti in fiso regno ft Delphinatu paedidis , tum ftc.
nulli cootcodeatram pradi&orum quoquo mo-C
do in pofterum obediri , ad prnfati domini
littera fences lai
mei requeftam bona difpoGtiooe noftra prneunte, deque confilio ft faafu dilc&iflimorum
Rt&ir Rtamarttm # Robemie , ad wiivcrfii
fratris, avunculi, & cognati noftroram , regis
rqpi fa fidele i ·
Jeruialem, ft Sicili·, Bitnrkcnfis, ft Burgun*
Prabtbet, at jait Cregorio p»pt allo utoia
dia diicutn , determmaviflMM ioftar domini mei
regis nos reddere gerereque de cetero ft habe­
abediat.
re , & ex nunc reddimus ft facimus neutra­
lem per prafentes , eo modo atque forma ,
Venceslaus Dei gratia Romanorum rex A ffc.< M«rt.
femper auguftus & Bohemic rex, univer· Vri.V.O-LK
nuibus idem dominus meus rex neutralis exi6t Gbriftt fidelibus falutem in Domino, & ad Vli;’
ftit ft exiftet, pemiciofo prafenti fchifmate I
durante, quantum tamen iftud perfonam no- illam,
i
quam magnopere afteftamus, eccleGafliftram tangit ft concernit , aut concernere po- cam
«
unionem pariter anhelare.
Quamvis
omnium regum
officium
tefl quovis modo. Annuentes praterca & pro_
„
.proprium
,
" videatur,
“
...............
mittentes eidem domino regi id idem & con-Defle
judicium &
jutlitiam colere: ., &
fimiliter fieri'facere ab omnibus incolis regi^K eripere de manu calumniandum vi oppreffes ;
noftri ac fubditis quibufeumque , cum pri- ad
*J Romanum
°------------- ----------------tamen principem
------------ —
eundis
n:*--------tempo­
mum io regnum noftrum venerimus, aut alias ralibus poteft at ibus divina difpenfatione prelanuntiis noftris vel litteris poterimus commo· tum ibcoocufle perlinere dignofeitur , ecclefia
dius id exequi , prout fcilicet noftra fubjace- ia fuis neceflitatibus & turbationis temporibus
bit poteftati , & difpofitiooi penitus fubmitic- opportunum auxilium exhibere . Com igitur
tur, adherereque & obedite cum eodem do­ per multorum annorum curricula antedida Dei
mino rege illi , quem collegia cardinalium ecclefia Chrifti fponfa ufque ad hxc tempo­
utriufque panis canonice duxerint eligendum . ' ra, di ver fis , quod dolenter referimus , diviNec amodo tolerabimus fruâus quofpiam feu Gonum & contentionum fuerit intricatiombus
proventus aut reditus noftro in regno , five involuta ; ex quibus quanta mala provenerint
terris , nomine aut pro quoquam prxdiftorum quemlibet Chrifticolam cadimus non latere ,
contendentium percipi quoquo modo aut reci­ eorum prccipue nunc de papatu contenden­
pi, feu etiam collationem ve! proviGonem aut _ tium, qui eam contra juramenta & voij fua
quamvis aliam difpoGtiooem fufpenftonemve , BDeo & hominibus pneftita , univerfoque orbi
aut privationem beneficiorum feu beneficii, au- fuis litteris publicata , in praefata lacr y nubi­
âoritate cu/ufcumque paedidorum contenden­ li divifione retinere fatagunt ft contendunt ,
tium admitti patiemur: quin potius fuper hac eft temeritati ab univeifis Deum timentibus
materia in omnibus & fingulis bonam ordina­ reG(lendum . Quod attendentes nos , qui ma­
tionem ft proceftum ejufdem domini mei re­ tris noftrc calamitatibus merito compatiengis infequi proponimus & intendimus , Domi­ tes, ad ipGus remtegrationem pro eundis ma­
no concedente , tamqusm qui cupimus omni­ lis fedandis fummo conatu femper afpiramus ,
bus fuis juftis ft fanftis opinionibus & deter­ quam etiam procurare toris viribus nullatenus
minationibus , ut rationis eft, per omnia con­ defiftcmtis . ConGderantes quaque quod avefirmari, prout , haden.is femper fecimus , & rendtffimi in Chrifto patres , domini cardiper Dei gratiam jugiter ft incommutabiliter , nafes uti tuique collegii , amici noftri carifquoad vixerimus , faciemus . Prohibeat autem Gmi , pacis & nnionis ccdcGx Dei veriiTimi
tela-

V

►VnnavAi

» i » λ»

107
PISANUM
xot
cr zelatores, poftquam varios modos pro unkmeAfione folemni, tanto dtfltdto, fi negltgAnt, fi»
-eiufdem ecclefic, fulti diveribrom doftoram & nem imponere, dc Mins laqueos totius empo­ ANNO
CMUSTI
ANNO
peritorum coofiliis , prout ex litteris coram &
CHRisn plurium fide dignorum tcftimooHs accepimus , ris ecdcfie infc&vos radicitus exftirpare. Ma­
rito quidem ; quia etû tales erga Deum fidem
attentaient, apud pnefatM hodie contendentes tenere videantur, non tamen erga corpus ejus
nihil omnino proficere potuerunt ; propter myfttcum , quod eft militans ccdefia, cujus
quod ad extremum hujus morbi devenientesre- damnabiliter membra patiuntur dividi, flt da­
medium, ipios io fua obftinacia 6t pertinacia mnabilius divifiooem augeri in dies caligtnofos
reliquerant, At ab eis peribcaliter feparati, fic memoratu non dignos . Profeqoentibns autem
in unum convenientes collegium , majeftâîis hujus tanti (ederis extirpatioocmex corde toto
noftrx flt univcrioram priocipum ftc cunftonun & Gncero, quo ecclefi* fundator diligeaduscft
Chrifti fidelium prafidium obceftantur , foppfi- dc colendus, fic afljfttc virtus Alriffitai, dc victter exorantes, ut didis contendentibus fic in ftrix ejus dextra pro nobis pretiofo fimguiné
reprobum fenfum datis » omnis penitus obe- cruentata, ut verborum lenociniis,ne dicamus
dientia (obtrahatur , nec eis de furibus fedis varius, mordacibus, que fine o&ufii Dd proapoftoliae aliquatenus reipoodeatur , ut hacBferri nequeunt, opus noti fit, adveriirt quos
faltem via tnduâi , cogantur accelerare ad praevalere
prevalere nequeunt conatus hominum , nec
Chriftiani populi pacem dc Dei ecclefi* unita: port* inferi, ut veritas atteftatur.
tem . Nos igitur eorum falubria remedia cum
a. Veram, pater fande , ut coram
multa maturitate , ut certi fumus , inventa , pura dc (incera veritas , qu* nuper in
eximie commendantes , eorum deliberamus veftra» fanditati per nos dire&is , inferta funt
requifitionibus juftis annuere , dc ipforum no* dc narrata, de quibus, ut apparet , per lictu­
afledibus pro tam fando dc pio exfequendo ras veftras nobis per venerabilem virum magibono , efficaciter in omnibus confirmare. In­ ftrum Johannem Guiardi archipreabyttrum Pihibemus itaque omnibus dc finguiis principibta davenfem pradentatas , veftra fanditas plene
tam fpirttualibus quam fscularibus , ceterifque informata non fuit. Eft verum quod tribus ex
cathedralibus , ac collegiatarum ecclefiarum nobis de veftro mandato io Liburno exigen­
prselatis , canonicis dc miniftris , necnon ab­ tibus, una cum aliis deputatis, uno die Do­
batibus , abbatiffis , prrpofitis dc commen­ minico de mane omnes ipfi deputati convene­
datoribus monafteriorum , ac etiam archi- runt cum quatuor alterius parris dominis cardiaconis , dec
t' anis dc plebanis ecdefiaram c dinalibus in domo domini Bnrdegalenfis , dc
aliis^ officiariis dc ultra odo cardinales , convenerant ibi peribo*
parocchialiumi , cunâifque
<
tubditis noftris , dc regni noftri Bohemic,
" *
“
duodecim notabiles dc infignes , motaque ibi­
qutbuscumque nominibus nuncupentur , pr«- dem extitit via unioni non conveniens , illa,
fentibus firmiter & dtftride , ne quifpiam de que repulfa per unum ex quatuor cardinalibus
cetero aliquas litteras , gratiam vel juftitiam pro veftra parte deputatis, per eumdem aperta
continentes Gregorii Romani dc delegatorum fuit via univerfalis Concilii utriufque panis dc
fuorum , vel fibi adherentium recipere ^ut obedient!* in uno loco celebrandi, cui nullus
ex (equi audeat vel permittat , aut ei jura feu ex depuratis contradixit.
obventiones quafcumquc refpondaat quovis mo­
Soluto illo termino , veftri retulerunt
do , tamdiu qtioufque unio in fanda matre gratiarum uberes a&tooes, illum diem dc qu*
ccdefia non veniret adoptata , prout indigna­ in eo dida,dc ada fuerant, multipliciter com­
tionem noftram , ac corporis ac rerum fua- mendantes; demum approbata per omnes , erum difpendia affedat evirare . Mandamus igi­ tiam per illos qui prius illi adverfari videbantur omnibus dc finguiis officiis, burgraviis , ma- turr , via aperta utriuique partis Coocilii , aa
giftratuum confulibus, juratis , & comitatibus Ddum fuit ut veftre fanditati prrdida notifi"icivitatum , oppidorum & villarum , virtute carentur, quia
’ “dc continebatur
' *
··««··
io inftrudioniprsfentium , feriofe , quatenus fingulos man­ bus datis , ut fi quid utile aperiretur unioni
datis noftris hujufmodi fic pro bono untveria- conveniens, illico vobis nota fierent ; quod dc
Jis ecclefi* emanatis non obtemperantes , aut fadum extitit, dc relatum per majorem par­
eis fe quomodolibet opponentes arreftare , ar- tem eorum, qui deputati una cum' tribus ex
rrftatofque ad noftram ftudeant prrfentiam de­ nobis fuerant, quod ea qu* repulfa dc aperta
ftinare ; aliter non faduri noftre gratia fub de via utriufque partis Concilii extiterunt, veobtentu ac pœna memorata. Datum Montibus ftrx fanditati accepta erant dc merito grata * al. Sauto­
Caftiinis XXII. Janttarii, regnorum noftrorum Et idem retulit magifter Simon Salvatoris .
Bohemias XLVJ. Romanorum vero XXXIII.
Qua relatione habita , fuerunt tenti termini ns.
per dies fuccelfive plures fu per dida via uni­
EPISTOLA CARDINALIUM BENEDICTI
verfalis Concilii. Et quia quatuor domini car­
dinales partis alterius petebant , ut nos fine
Ad turndtm BentdiLIimt.
fandi t ite veftra in univerfali Concilio convcEniremus; fuit tunc per unum ex nobis de oi. Q Andi (lime parer & clementiflime domi- mnium voluntate relponfum, quod noftra erat
O ne, fupplici ac humili recommendatio- intentio una cumfanditate veftra in ipfoConne praemiiïa . Redemptor noder militantem ec- cilio convenire,quamfciebamus difpofitam jux­
clefiant fup: a petram folidam in ara crucis itio ta nobis relata, ad viam ipfius univerfalis Con­
cruore funoans, fic iplam decrevit unam exi- cilii acceptandam. Nullo autem modo ibidem
flere, & in unitatis vinculo permanfuram , ut vel alias inter nos didum fuit, quod ad fanextra illius unitatis vinculum veritas & jufti
ditarem veftram pertineret univeriale utriufque
tta non exiflant, nec profmr quaeque videntur partis Concilium convocare in hoc cafu, quia
in umbra vinuofa opera , etiam mors pro nec cum veritate, obviantibus fadj vel juris
Chrifti nomine iufcepta : quod non folum il­ evidentibus caufis, dici poterat feu defendi,dc
los contingit , fed etiam eos maxime quibus in hoc jsendçbant confilia , dc non in articulo
incumbit ex debito commit!» officii & prafaf. requifttionts fiend* Gregorii, de quo per prius
deli-

so9

C ONC I L 1 U M

G.

no

deliberatum fuerat, ft fine quacumque alterca-Acffcâum. Hoc enim docet pmteritorum expe —------ --■tinae coodofum, quando sevcrwdiffimus puer nentia mantfeûa; quia etfi in illis plura fece- anno
ANNO dominus cardinalis de Chalaoco ft alti depu- rit veftra fanâitas, quam Gregorius antediâus;
CMIKTI tats a loco Libanti rcceflcrunt , tribus ex mt- majora
tamen *
& efficaciora fieri potuerunt ...
ac
e,‘
·*>·^· »·«**·*’·'·
bis ibidem exiftentibus infaluutis , falvo quod debuerunt, ft quaedam obmitti que fade funt,
dominus de Chalaoco nobis dixit , fe ad nos & non fuiffent mala occurrentia fubfequuta .
cito reveritarum ; quibus matta fiait credentia Et propterea utilius fuit ft neccflarium hoc
impofita, quia nec patiebatur eorum admodum compendio per nos ft dominos cardinales par­
fubttus ft admirandus receflus , nullamque lit­ tis alterius , quibus in caufa intrufionis ft
teram vidimus, nec referri audivimus , quod fchifmatis non modica a canonibus traditur
veftra fanâitas capi deberet, feu aliam vio­ auâoritas, hoc Dei negotium fandum & ca­
lentiam pati. Et ü caufe timoris fuiffet , ex­ nonicum concludere, quam alio longo & no­
tra terminos Januenfium poterant plura eligi civo difpendio ichiima perpetuare , & errores
loca vobis ft curias fccura, abfque eo quod ad fovere , in fidei ft ecclefia: marufeftiffimura
loca tam remota, deferto unionis traâatu, ft detrimentum.
profecutiooe neceffaria in evidentem defpera-B 7. Notum eft enim eundis fidelibus & ma­
tiooem potita, direxiffetis fie feftinanter greffus xime io divina & canonica lege peritis , quod
unitati ecclefie , quam univerfale Concilium
veftroa.
4. Ante vero receffum veftram a Portu- repnafentat, poteftas a Chrifto ttadita eft, ex
ν’eneris, venit ad tres nobis in Liburno facti­ qua etiam in verum Romanum & indubitatum
tia Malagooa; cum litteris vcftne fanftitatis pontificem , fi in fide-erret , ichiima faciat ,
credentialibus, ipfis explicans, quod eratis con­ vel alias adverfus veritatem evangelii molia­
tentus de via aperta generalis Concilii partis tur , poteftatem habet .* in tantum, ut ejus ienutriufque, & quod illam perfequetemur mate­ tentiam ft particularis fui concilii , telle Auriam, ft eratis difpofitus pro ilia profequenda guftino, cui in fententia confentit B. Grego­
aliquos ex veftris dimittere, habitis pro illis a rius, revocet & annullet . Multo fortius caugubernatore Januentium litteris de fecuritate ; fam duorum contendentium de papatu , ecclede pnzmiffilque fimt teftcs plures ,. quibus
.
.pro fiam fine remedio in fchifinate tenentium , popotius fides Cteft juxta traditiones canonicas diffinire . Hoc
affirmativa deponentibus , 1rifet
"
abbibenda , quam numero pluribus , qui co­ enim univerfale Concilium fic çx tritico in anarentur aftruere negativam . Ad quid enim, gro Damini feminato conftituitur, ut infertam
fi hxc vera non edeat , fingere oporteret , zizaniam non repellat, nec feparet judicio incum materia univerfalis utriufque partis Con­ difereto ; cum hoc Chriftus prohibuerit, talem
cilii, ad quod tendimus , adeo alias in faâo feparationem apoftolts interdicens.
ft fure fit clariffimis fulcimentis fundata , ut
tt. Ex quibus infertur clariffitne , quod ad
ifta adminicula vefut levia non requirat con­ hoc*, at in hoc cafu univerfale dicatur Conci­
vocatio particularis Concilii in Perpiniano te­ lium , fui potentia , auâoritate, & viribus uni­
nendi , per quod , ut eft evidens , unio da­ tatis in Dei ecclefia reducens vinculum eft ori non poteft, nec fchifma extirpari ;ob quam- mnino neceflarium , ut utriufque partis prjrlacumque intentionem faâa fit, fine caufa veri­ ti in unum conveniant, cujus convocationis ad
tati pmmifforam non obviat , licet ex inten­ bonum pacis ft caritatis cœtus concurrentis
tione potiet effeâui obviari.
Dtanta eft fortitudo, tantufque vigor , ut qui
5. Quod autem admirentur aliqui,quod nos per antea in una parte vel alia vel etiam in ttquinque vel fex, ut in pnefatis litteris, ad ta­ traque , quod zizaniorum nomine cenfcbantur,
lia procefferimus, veftra fanâitate inconlulta ; tint juxta B. Gregorium.ut Cypriani nonconcum debita reverentia refpondemus , quod jux­ tr licat auâoritas in cafu pertinacia! loquens ,
ta nobis per veftros relata , nedum nos fex , converti in triticum ft in ejus annotati acer­
fed immo plures numero & majorem partem vum . Sic enim olim fanâi patres tenuerunt
Romani collegii facientes una cum abfentibus univerialia & fanda Concilia , in quibus omnes
nobifeum concurrentibus , ac toto collegio vocati & admiffi fuere , etiam qui adverfarii
dominorum cardinalium partis alterius , uno credebantur; eftque cffeâum , ut unitatem fi­
dumtaxat excepto , viam fumus univerfalis u- dei, caritatis ft pacis profequentes , qui prius
triufque partis Concilii profecuti . Quod au­ cenfcbantur adverfarii , fuere catholicis aduna­
tem de loco , termino & vocationis modo , ti, damnatis aliis, qui in fua pertinacia perfine veftra confcientia concordavimus, hoc non manlerunt.
temeritate , feu prefumpta audacia faâum
9. Propterea facri canones & fanâi patres
eft, fed potius neceffitate falutis urgente . &EChriftum fequentes, ut pax ecclefie falva effer,
legi & fervi- & errantes ad veritatem facilius reduci valerent,
utilitate fidei & ccclefi* , <qua
b
tuti non fubfunt , expofeente , cum etfi' in feparationis concilia damnaverunt , dicente B.
his veftram poftulaviflemus affenfum, oportuif- Auguftino, illa effe inania & perniciofa atque
fer & Gregorii requiri beneplacitum , quod facrilega , quia iniqua * ft fuperba funt , ft
quantum fuiffet difpcndii , non folum ratione plus perturbant bonos infirmos , quam corri­
temporis ft dierum inutiliter & damnofe li­ gant animofos malos. Et licet vocationis mo­
bentium , fed etiam quia numquam fuiffèmus dus fit adeo canonicus,decretis patrum conve­
concordes ad invicem, ut preteritorum docet niens , concordans, ac determinatus a probatis,
experientia manifefta , & fic res ipfa , ut fue­ ft fere a cunâis collaudatus, ut rationabiliter
re pneterite, in impcdimentnm unionis noto­ impugnari non valeat vel elidi, ut in Concilio,
rium & perpetuationem fchifmatis evidentiffime fi necefle fuerit , luce clarioribus rationibus odeveniffet.
ftendetur : tamen ut per catum fortiorem evi­
6. Habet enim communis deputatio , quod denter ofteodatur jufta ft canonica vocatio, fi
fi vefter ft Gregorii in hia poffulatus effet af- prselati partis utriufque, five veftrx fanâitatis,
fenfus , ft difpofitio in omnibus txpeâata , five Gregorii ac noftra vocatione univerialiter
numquam ad unionis defideratum perveniretur convenirent, ut tam notorio fidei ft ecclefia;
Cncil. Central. Tom. XXVII.
O
fcan-

XII

Mb

PISANUM

tT fcaodab, ft inde evidenter fccutis erroribus ,Aro£abonc quovis pertenta , etiam mortis tauri·'
tum altator
altatora,
a, fifi 'mf(v
Ma cefio
crifio qnt»
«po» dabit·
dabit·
----------- «rite» nulla alias adhbewr prarifio , vcftra cum
propter Ma
unftitatc fit Gregorio vocatis, fobvenJnmt, ft •ft,
aft, «bninaratnr
oterineratur few
leu dilataretur
fUbtaretur , ^ίοΛ
qaod abfit
ahfit »
Jte
i
—
-tfc»
âfcfMtiaaaiM £λ^μ!μ*αμ
—
—
L,
debito modo fidri ft ecdefim providerent, jux­ Ct QWHUIMWII tMHWMMI rCnTMD VOMCMB»
ta majorum ft fanftoram parram gefta diftc- que ventantium, val procuratoriaft alfonam ,
que, ft facrorum determinationes canonum ,
fanânm fit itniverfale ccntaretur Concilium ,

poteftatem ft auftoritatem , de quite»' fupra do fiifictanter proridtarai tam cum feraaif&no
aâum eft, habens. Qui autem hoc impugnat regs Francorum, gubernatore Januenfam, ia*
univerfaie Concilium, fetaium , etiam fi verus nucnfibu» ft Florentinis, qood merito poteft ,
papa exifteret, juxta beato» Anguftinum ft Gre­ it debet veflra faaMtas «ontentari, ut plenius
gor ium, quibus ft aftêacit B. Ambrofius, da­ noftri ex parte eidam veftro fanfticati refer»,
mnat, pertinacem oftendit, incorrigibilem , ft bit venerabili» vir owrifter Johannes Gtuardi
abfque alia probatione cooriftum, taliter quod archipresbyter Piftavenfis, cui in pratmiffis, ft
juxta B. Cyprianum epifeopi poteftatem habere quare ad veftratri fanftitatem non acceffimus ,
non polfit nec honorem, qui fic pertinaciter ,But aliis eidem injunfti·, dignetur veftra fanftinotorie, ft contumaciter nnitati ecdefi» ad- tas fidem indubiam adhibere , quam dirigere
verfatur, ut illa qua ex tali impugnatione, ft dignetur Altilfimus feliciter ad reducendum uque funt pracedentibus fortiora & detdtabilio- nitatis vinculum ta ecclefia fan&a Dei . Seri­
ni concludi poffunt fit inferri , ad prtEfens fi- ptum Pifis die XXV, Januarii a nativitate do­
lent io committimus, eofdem effeftus pariem in· mini MCCCCIX.
non veniendo vel non parendo , contumacia
merito & prscipue in hoc eafn damnata.
G. Peneflrincnfi».
)
10. Qp« pro tanto veflrz fanftitati feribi- T. Oftienfis.
)
.
Tufculanus
epifeopi.
mu»,
ut
dignetur
ft
velit
confiderare
lamentaP.
mu»,
) S· R* E. cardinale».
bilem fidei & ecclefir ftattim, animarum peri­ A. De Saluctis.
)
cula, qua» pereunt noftris ex 'dilationibus ca­ P. S. Angeli diaconi.
ter vatim, quibus ooftr* , ut formidabiliter du­
bitandum eft, ducatum dabunt, nifi alia quam
haâenus fecerimus, virtuofiflime faciamus , ac
JOHANNIS DOCK BVXGUKDLÆ.
meritum quod permaximvm vobis eveniet , fiC
ultra iftud fchifma non porrigetur, in dies ,
Hortetur «d aw/tosdam ad Co»cilixm
fed potius per renunciationem debitam multi­
Pifemt*.
plicibus vinculis fic irrevocabilibus nexibus robo­
Ohannes dux Burgundis, comes Flandria , It». p. sjo.
ratum tollatur de medio, fic contra pericula esninentia quo ad Deum ft mundum, ut de in­
ArthcGi fic Burgundie Palatinus , dtc. Diu
famiis fit oblocutionibus vclut levioribus tacea­ penfante», menteque ob id tagemifeeines, fpemus . Et in hoc imminenti utriufque partis ftabiles viri , hinc non minus dolendi quam
Concilio velitis convenire in loco fic termino longe vigentis fchifmatis procraftionem damnoordinatis, ut alias per noftras litteras, quibus lam , inde duorum contendentium obftinatioad propofitum refponfum non fuit , fupplicavi- nem firmatam, cunftifque pene exofam chriftimus,& multa initantia requifivimus pro tanto­ colis ambitionem notoriam, utriufque obedienrum malorum fic aliorum imminentium evita­ tie cardinales cum litteris cum ambaxiatodbus
tione, & unitatis vinculo in Dei ecclefia redu
___
______
.... regi
o ____
„
fuis infinuavere
domino meo
mihique
,
cendo: renunciaturus papatui in propria perfo- quatenus ad Concilium tnenfe Martio proxime
na , feu per procuratorem idoneum habentem ad D futuro Pifis, favente Dei clementia , celebranhoc fufficiens dc fpeciale mandatum , quia dc dum, fuper acceleranda unione tam defiderata
Jioc in vim cedulr jurats conclavis didicimus, quam neceftaria eedefias faoâc Dei, ft ad
prout fic alia diximus, bono unionis ecclefir quam univerforum animi, mundani» pofthabiexpedire, & in ipfius vim folemniter, ut alias t is , afpirare teneretur : tales tamque notabiles
faftum extitit, requirimus inffantiis iteratis.
volumus dediture legatos , ut materie , qua
11. Circa enim Gregorium , qui vix hodie major aut ardua magis nufquam fe offert nohabet ubi caput reclinet, a fuis tere derelidus, firis tra&anda diebus, & congruant, & profe­
fi renunciare noluerit , taliter providebitur , ctui efle poÆnt. Qu« omnia fane adhortatio­
quod fui occafione fchifmain Dei ecclefia poft nis ede cun&ifque eundorum fidelium viribus
veflram renuociationem nullatenus remanebit . exequendar, dominus meus pnefatus & ego ad­
Hoc autem concordatum alias juratum dt obla­ vertens , tamquam hi qui totis potentia: noftrse
tum petitur, bene quidem,& omnes exceptio­ nervis hunc facrum meritoritunque laborem amnes fubmovens pro tam neceffario Dei nego- pleftimur,
,
fimui & ....
principes , hujufque regni
tio, honorabilem ad modum pro fine felici , clerus , noftros ad praenominatum Concilium

>

J

fanfto & toto orbi profuturo ; & fi urgeat in Eambaxiatores deftinare folemnes unanimi irrecontrarium caro, vincere debet fpiritus ; fido- traâabilique determinamus confenfa, quos ad vemeftici inftent deceptivis blanditus , eos zelus nient·: tempore certum eft illic profitilei debe·
domos Dei procul repellet: fit ut hoftes abji- re, uti principes aliofquequamplurimosftcomciat, non perturbent feu dilatent viarum
a,e* quamplures utriulque ad praediftum
crimina, pericula aliquando nimis aflute per a- ituros Concilium , certis documentis accepiliquos feu patenter (upervacue allegata . Quis mus. Quocirca vos rogamus in vifceribus Jefu
autem nocebit pro pace ccclefise renunciare vo- Chrifti, ac in vinculo fervide caritatis, fic horlenti? certe nullus, cum folum pax queratur, tamur, ut pro parte veftra notabiles fit feleftos
non renunciare volentis accufatio , damnatio ad ipfum Concilium delegare velitis , untvervel jaâura.
fos fingulofque cujufque partis ad tantum ac­
ti. Elique calus in quo ab offenfa Dei , cedentes negotium cumçmni manfuetudine, la­
mina ccclefir, fic periculis animarum non ex- vorc atque fecuritate traitantes · Qua ex re non
modi-

«htaJ

CONCILIUM

α

»14

GT tnodfcaai gjorfam, M potio» tandem fc bona* A
----------EPISTOLA CAROLI REGIS
anno
' LJ ' "lam weeipna· vettn» tpe&aMuuti nullatenus
CHRISTI
Mcraem CmaidaxxK , cam vobâ una cum
Fraacswav, ad atrdiaa/u atriafyat tdltgü.
*****
IW. principe»· & cetcri» coxananftattas ia pramMh oHAeatibu» operam diligentem, unio ia
ecclefia, Deo juvante, fperanda fit . Scriptum Shrtatar d paaat fttldt*
, feftu
Parifiu.
taai agaitaraat prtauttit ptafÿktat, qatai Hit
taataice tlegerrnt.

AD MAGNIFKOS D0M1M0S SENENSES

Ardus Dei gratia Francorum rex, diledis
fidelibus amicis noftris cariffimis facrofanRomam» ecclefix utriufque collegii cardi­
Agnifici domini amici noftri cariflimi, poft nalibus , Glutem , & falutifero operi per vos
falutem. Inter altas dotes quiras ab Altif- laudabiliter Oc magnifice incepto finem faluberrimum breviter imponere.
juidem devotio, quam incon- b Inter cetera, dile&t & fideles amici cariftiiam matrem ecclefiam Rxxna- mi , qux nobis Deus fua ineffabili clementia
xam temper habuiftts, vobis aferibitur . Nunc dignatus eft in terris committere, nullum ma­
itaque temporibus exigentibus, fi ad ejufdetn , gis fidei orthodoxe occeffarium, magifque no­
proh dotor! tamdiu in fciffura vigentis unio­ ftro regio nomini decens & congruum efle cre­
nem Gndam, vobis & toti populo Chriftiano dimus, quam ecclefia Gcrofandx fponfx fux
Gluttieram, vocati, antiquata veftn» devotio­ rebus teflis pro viribus fuccurrcre , quam eamnis Gvores prabueritis , noa dubitamus quod dem a calamitatibus, xrumnis, & oppreflioni*
perpetuum laudum inter mortales pneconium , bus, maxime his temporibus, quibus, duorum
ac asternam gloriam apud altilfimum Domi­ contendentium de papatu nequitia prxvalente,
num noftrum Jefurn Chriftum , cujus res agi­ lethaliter conteritur, liberare. Unde noverunt
tur, vtndicabitis. Quanto namque divina opera pene Chrifliani omnes, immo jam nulla natio ex­
majores quam terreftres cupiditatibus intenti tra non ignorat, vofquefatiscognoviffe arbitra­
labores pariant fru&us , veftn» judicio fubjici- mur, quantafinceritate animi, quantifque labo­
mus. Credentes indubie a eundorum creatore ribus & ftudiis, hoc exitiale & inveteratum fchifdatam notitiam, quatenus levortam ad damna- _ ma jam fex luftris & ultra fpatio totum Chriftiatiooem , ftc dextrorfum ad Glutem «ternamU num populum contaminans , conati fumus viis
Hartataria,

*W<
IVA

fuad nira» fteiui

.

G
dx

iter valeatis difeernere. Pfeudo
apud rationabilibus evellere, uti vos parte pro veftra fe______ audivimus
dmmnsapud
vos fuifte
<·_?«· prophetas,qui
.pro pane domini Gre- ciflenon ambigimus. Tandempoftgravesvariofgorii deteuandilfimi fchifmatis fanda matris que labores circa hujufmodi fchifmatis extirpatioecclefis» nutritoris, novis dc exquifitis coloribus nem devote tentatos, & adhibitos, poft requififalfifque pnedicationibus populos veftros prxfti- tiooes, fumtnationcsfxpius iteratas eifdem con­
J’iare moliuntur, quo dc lucidiflima dextraque tendentibus noftra parte fadas , poft denique
alutis via ad finiftram , videlicet opaciffimam expedationes, proh dolor ! inutiles , dierumdamnationis «terne ipfi précipitait vos omnes Î|uc & annorum plurium contaminationes, noti
feducant. Habetis fle a dextra noftram devo­
nnt praefatorum contendentium doli manifefti,
tionem Sandi Spiritus ignea caritate perfufam, nota fubterfugia, note fraudes & collufiones ;
necnon magnificorum dominorum fratrum no- quibus malis nos obviare , & languoribus ec­
ftrorum & amicorum communis Florentinorum, clefix , ficuti veftro incumbit officio , provi­
plurimumque ferenilTunorum principum , ac dere cupientes , uno Sandi Spiritus , ut pie
famofiffimorum Gere pagine ac legis tam ca- credimus, fpiramine tadi , in civitate Pifana
nonicc quam civilis profeflbrum fententias , conveniftts, quo jam multorum regionum pluqux omnes ad veram Glatarem viam exemplis rimi archiepifcopi , epifeopi , abbates , priocfficaciflimis
**
vos invitant
...............................
. Nos igitur vcftrx
**
non res, dodores, et alii viri folemnes etiam nominus quam noftrx totiufque populi ChriAiani ftrorum regni et Delphinatus , veftris fuadenGlutis cupidi , per aiperfionem (anguinis noftri tibus pariter et requirentibus litteris , concur­
creatoris ; ac per antiquat
veftram devotio­ rerunt .
nem prxfatam requirimus & nortamur vos in
Nunc igitur, diledi et fideles amici cariifieodem creatore affe&uofc prêtantes , quatenus mi , cum res ecclefix magna pro parte veftris
veftrummet non immemores, ad unionem pre· in manibus pofita fit , omnifque catholicorum
tadam veftn» matris ecclefix vota una nobif- Icta fpes aflequende pacis in vos remaneat ;
curn tamquam veri Chrifticolr velitis & pla­ cumque magna nunc fe offert opportunitas, ut
ceat dirigere. Ex hac enim pacis amoene dul­ his diebus aut per renunciationem vel deceflum
corem , potentix amplitudinem , ac libertatis ipforam contendentium , feu alterius eorumubertatem, necnon omnibus preponendam eni­ dem, vel per eorum legitimam abjedionem ,
marum falutem eteruam , quam ipfe Deus rite de paftore pacifico provideatur , attentis
cundipotens omnibus eum imitantibus promifir,E veftris incepti* proceifibus, et fidelium prieienconfequemini ; ubi fchifma , fi diutius , quod ti congregatione, in qua Spiritum-fandum ababfit , foveatur , nonnifi ruinam , omneque efle non credimus , vos per vifcera mifericorfupplicium ac execrabilem corporis ftragem & die Dei noftri, per quantum falutemChriftiadamnationem animarum toti orbi pollicetur . ni populi querere tenemini, rogamus, requiri­
Demum ad veftram magnificentiam dc noilra mur , et hortamur, ut hac vice , dum ecclefia
unanimi intentione ad plenum informatus R. fidelium tam magnifice, tamque folemniter
P. D. Ludovicus epifcopus Wlteranus prxfen- congregatur , cum maturitate et viis con­
. tinm exhibitor proficifcitur , cujus verbis tam­ gruis adeo procedatis , quod fchifmatis divulquam ex ore proprio noftro prodeuntibus , ac fis erroribus , pax Chrifti fidelium , quam
omni veritate refertis placeat fidem indubiam tantopere videre prxftolamur , reftauretur ;
adhibere . Datum, at fupra .
quod fi caiu prxmiflo aliquem cujufpiatn flatus
O 3
vel
CtaciL Gmrr. Tom.XXVlL

P. ,ij.

£5* vel

PISANUM

ili

eligi ia paftoran , Spiritu-faoâoApapa XIII. qui ia Aviniooe pnafidebat, fole*—-—■ —
lecatta ad
——-—-coopérante
contigerit^,
tameieâionemper
mao
*d felice recordationis
recordatioois dominum
:—.------ 1,, contigerit
, tam
eleâionem per man
principes ft prelates Chriftianitatis approban­ Boaifacram papam IX. oui Rom® «fidebat, a™™
CHRisn dam, gratam ft acceptem habendam oftima- cum co traftantes faper faite unfoais ecclefi®
mus, prout noftr® inrcntkmis eft, pro nobis S. Dei, certis modis ft viis laudabiliter & hono­
regnoque ft Deiphtnatn noftris gratam ft acce­ rifice deftmavit. Sed ftatim ante expeditionem
ptam habere, ft rite per vos eligendo; vobif- eorum idem domiam Booifadm diem claufit
que auxilium ft favorem quales poterimus ex­ extremum. In hoc tamen profuit illa legatio,
ordinis

hibere. Sic enim maturo deliberationibus pr®-

quod domini cardinales Romani collegii moti
irio pacis ft unionis pnadift*, deliberaverunt
eligendam per eos papam certo modo jura­
menti vinculo perftringerc, quo neceffitatus
ad confiammandum pacem ft unionem prediâam toto conaretur ingenio; non tamen przcifc ftatuentés, quod renunciationis viam eli­
geret. Degerunt itaque de fuo collegio felicis
recordationis Innocentium VII. Et idem etiam
infecto negotio in fine biennii poft fuam crea­
tionem de medio fublatus eft. Cardinales ita­
EPISTOLA C0NC1L1J PÎSANI
que vidente» quod dominus Innocentius fatis
tepidus ad efficiendam unionem extiterat, in
Ad Buc'caldxm.
imminente futura eleâione cautiores efteâi ,
anttquam eligerent inter fe concorditer firma­
Mittit ad tum tpifeopum Camtracenftm.
verunt , ut eonun quifque juraret Deo ft
Aerum generale Concilium Pifis pro eccle- B. Mari® Virgini , fandis Apoftolis Petro
fiaftica unitate in Dei nomine congregatum. & Paulo, & tot® cxlefti curi®, ac et­
Magnifice & potens amice cariftime, confi­ iam ipfifmet vieilli m , unus alteri voveret
dentes uberius in aficâione prxeipua, quam · ft promitteret, quod quifquis eorum contin­
diu nobilitas veftrs impendere non.defiftit, ad geret in papam eligi , pro reintegratione ft ,
pacem ecclefi® Dei meritoriis aâibus procuran­ uri ta te chriftianorum renunciabit ‘effeEhialidam, reverendo in Chrifto patri Cameracenfi c Ier juri f»° & p»patui pure & libereac
epifeopo, apud veftiam magnificentiam parte fimpliciter, fecundum tamen modum ft for­
noftra principaliter deftinato, quadam referen­ mas in ipfo juramento deferiptas, in cujus et­
da commifimus, in quibus ei credula fide da­ iam forma de modis tenendis circa locum
ta , precamur eadem magnificentia fe prabeat cum altera parte conveniendi, & de cardina­
favorabilem ac benignam, quod vobis ad glo­ libus non creandis'» pendente hujufmodi tra­
pro numéro co«quando,
riam venire co. limus & meritum apud Deum. ditu unionis, Di
Datum Fifis, fub fignetis duorum priorum car­ diftinôe videri po
: fit generaliter condufeiple cum eleôus fuedinalium alterius figilli abfentia ordinatis, die rant, quod tam cli
ufque ad finem omrit, quam ipfi ca
XXII. ftc.
ili, omnino perfeverani modo & forma
Magnifico & potenti amico noftro carifiimo bunt, ut ipfa rein
& unio locum &
itiogcntibus omittendomino Jo. Lt Meingrt diâo Boucicant, ma- finem habeat, nihil de
do;
ft
quod
contra
taleforaméntum
ft votum
ricfcallo Francix, ft gubernatori regh Januenfi.
nulla abfolutio feu difpenfatiio petetur, obtincFRAGMENTUM TRACTATUS
Dbitur, nec obtenta ab aliqfox eorum utetur,
prout in diâa forma, quxfiic habeatur pro
L>c pctcflate & jure cardinalium ad convocandum exprefia, plenius contmet|ir. ? .
Prsftitis igitur juramentis hujufmodi, ft ve­
Concilium tempore fcbifmatii.
nientes ad fiâura eleâionis, cardiaales ipfi refAfkrt Marr.
ie in primo capitulo prot eflor primum quod picientes in perfonam domini Angeli CorraAnecJ. t II.
propter dubitationem principalis fchifma* rio, tunc tituli & Marci presbyteri cardinalis,
qui
tit, quis fcilicet duorum contendentium & eo
­ reputabatur totus fanâus, ft devotus, ft
rum predeceflbrum fit vel fuerit verus apofto- ad praediâam unionem fervidus ultra modum;
licus, de quo non difputatur ad pnefens, im­ fperantes ut ipfe facilius, citius, & efficacius
mo difputatio ralis foret impeditiva totaliter unionem prcdiâam cffedualiœr adimpleret ;
ejus qust tradatur uniOnir: fuper quo jamela- ipfum in Apoftolicum elegerunt ft profece­
pfo biennio traâatum edidi; & in eo partem runt , vocatuique eft Gregorius papa XII. Poft
non tenens, oftendo difficultatem maximamfic: cujus aflumptionem, ipfe quod de juramentis
dubia quamplurima hoc in arduo negotiô fic fecerat iteratis vicibus tam in fecretis quam in
....................
· i is prrdida
(
vigere, quod non nifi audaciter & pratfurntuo- E publicis
conii-(tor
vota & juramenta
fe nimium poteft quis indubitatum affcrerc ma­- confirmando de novo etiam innovavit, procefgis hunc, quam illum verum pontificem extitif-■ fum etiam unionis intentavit, minendo fcili­
fc. Cujus traâatus copiam communicavi jam cet fuos ambaxiatores juxta juramenti formam
pluribus. Intendo abfque injuria alicujus, dum ad fiipradtâum dominum Benediâum, cum pocontinget, prxdidorum, aut alterius, feu car­■ teftate difponendi locum mutux cpnventionis,
dinalium alterutrius panis, perfonas vel colle­> utrique parti tutiorem; ipfique ambaxiatores
gia nominare, fuh vocabulo papae vel cardina­■ cum prrdiâo domino Bencdifto ejufquc domi­
lium, & non antipape vel anticardinalium, norum cardinalium collegio de loco civitatis
pari honore & reterentia deferibere.
Saonx concordarunt, de tempore etiam infra
Cum igitur grave fchifma de papatu conten­ quod ibidem pars utraque conveniret : quam lo­
dentium jam annis XXXII. aut circq, cbrifticolas ci eleâionem ft gefta ab ipfis ambaxiatoribus
in univerfo perturbaflet ; deminus Benedictus per luas patentes bullas ratifions approbavit. .
Sed

habitis, cum cariflimis confanguinets noftris
Sicili® ft Navarre regibus, avunculo & confanguineo ducibus Bituri® & Burguodi®, comi­
ti bufque ft aliis viris de noftro magno confilio,
faciendum decrevimus. In cujus rei teftimonium prefentes litteras figillo noftro figillari
fecimus. Datum Parifiis in menfe Martii, annoB
Domini MOCCGVHI. regni vero noftriXXIX.

S

H

WM*

x»7
er Sed

C O NCILIU M

G.

itS

heu : poft hzc param , diabolo fugge-Arentes przfatumGregorium nunc notorium ecrente cum miniffris ejus viris adulatoribus , clefiz
' “ turbatorem , ft pertinacem ; ac etiam anno
ANNO coepit Gregorius ifte corde , verbis ft opere ,
alterum Bcnediftum fi et ipfe incumbentia fi- CH>RO^TI
CHRBH
>1* *
totus efle retrogradus, in tantum ut quivis a- bi recufabat efficere omni via poffibili de jure
dulatorvn unionem diffuadebar , hic acceptus et fafto, et cum invocatione et pnefentia Con­
erat ft fâftus amantiffimua, ft contra - ConG- cilii generalis deponere , anathematizare , feu
lia peritorum quarrit, fi juramentis przdiftisie depofitum vel depofitos offendere et decla­
poffet abiblvere , excufatiooes frivolas qusri- rare , et ad novam fummi Pontificis concor­
tat , quibos ad conventum locum fe dicit ac­ dem eleftionem, qui univerfalem in unione et
cedere non teneri: ficque tandem domino Be­ pace regat ecdefiam , fchifma tollat , et ad
nedifto infra ftatutum terminum cum fuis car­ unum ovile divifum Chrifti gregem colteftum
dinalibus Saonam ingrediente, non curavit ac­ pafcat . Demum attente hunc eorum inten­
cedere . Sed diffimulans aliquid agere, fe tran­ tum ctinftis praelatis, principibus ct populo chriftulit ufque ad Senas ; & inde tandem trafta-* ftianis inGouant, pofccntes ab eis confilium ,
to prius ut dominus Benediftus ad locumPor- favorem et confenfiim.* intendentes, ut preditus-Veneris fe transferret, prout et fecit, ipfe B xi, generale Concilium convocare cum volundominus Gregorius quali tra&atus ufque ad ci­ tate, przlatorum principum et populi chritliavitatem Lucanam cum fua là curia tranftulit. ni przdiftorum ; cum omnes hoc velint et ap­
Ex quibus focis ambarum partium hinc indevi- petant , aut faltem pro tanta parte , quod re­
ciffun divertis legationibus defttnatts pro loci liqua Naide minima cenfcatur, io Dei nomine
convecrientia , poft multorum per alterutrum przdifta fibi vel cum quibus poterunt commo­
oblationes locorum, conclufiun tandem extitit, de falubricer adimplere . Hic poteft dici catus
quod dominus Benediftus cum fuo collegio ad in effeftu. Hoc tamen addito, quod quoniam
caftrum Liburni , fit dominus ipfe Gregorius ea quz dixi dc mediis tentis per przfatum do­
cum fuis puriter ad civitatem Pifaoam fe trans­ minum Gregorium, ita funt toti fcculo noto­
ferret , in quibus propter vicinitatem locorum ria , quod nulla poffunt tereiverfatione celari .
Et utinam fie non effet . Nam , Deo telle ,
traâatum unionis faciliter expedirent.
Conclufione vero lie fafta , fic cum paratus nulla privata paffione moveor ad hoc dicen­
effet Benediftus pro parte fua hoc efficere, & dum . A principio quidem fuz creationis pro­
fimiliter domini cardinales utriufque partis ; pter ejus celebrem famam fanftitatis ct bonitaifte dominus Gregorius pravam intentionem fuamCtis, fperans quod ipfe redempturus effet Ifract
occultare non valens, cum omnis cxcufationis a career· divifionis et umbra murtis, eumdem
ceffaret
occafio , nedum
caufa
; manifefte re- in maxima reverentia cordialiter nec iolus ha­
~
‘
‘
cufavit, ncc erabuit contra fuum juramentum, bui . At poftquam non mihi foli, fed univerft voluntatem fuoram cardinalium duos fuos fitati cognitus eft tàlis, ut przdixi, et nullum
nepotes & alios duos adulatores & unionis aper* in eo charitatis zelum ad oves Chrifti vigere,
tiffimos turbatores, cardinales, quantum in eo quem pietas ulla chriftianz plebis anhelantis ad
fuit, pronuntiare & affamere, quos tamen do­ pacem ipfam , juramenti religio , voti vincu­
mini cardinales antiqui renuerunt pro cardina­ lum , honeftas propria , et fi qua eft bonitas
alia non retrahit ; nec nifi ad magnificandum
libus acceptare.
Poft hee videntes ipfi domini cardinales in­ nepotes fuos vana pompa fzculi totaliter he­
duratum fit obfiinatum cor ipfius domini Gre- betatus tendat , nec advertat quomodo faftus
gotii , ut certis exterioribus lignis formidantes fit in fabulam omni vulgo , in opprobrium ac
ne ,in cos manus apponeret, ac non minus u- derifum toti ecclefiz , przterquam certis franionis affcftu, ft quod coram propriis juramen- tricellis hypocritis , quos in fpecie locuftarum
iis ab initio pneftitis , etiam papa recufante ,βΒ. Johannes in Apocalypfi przviderat , exiftiad profeftum unionis implende , quantum in mans forte quod talium fic concione vallatus,
eis effet
~ , cx eorum~ poffe tenerentur ; inito
fapientibus poffit illudere , qua deceptus quid
Concilio , de civitate Lucana defeendentes Pi- aliud de ipfo nifi quod omnes predicant iple
ianam, exceptis tribus ( ifti tres poftea vene­ loquar ?
runt cum aliis cardinalibus fic fuerunt unani­
VIH. CGHCLUS1ONES
mes ) accefferunt ; fic de ibi repetitis vicibus
unum ex eis ad eumdem Gregorium tranimiQuarum degoutifatio utilis videtur pro
leruntv obfecrantes eum , ut in obfervationem
extermiuatioiu modenu [ckifmolis .
juramenti ac voti lui pro reintegratione fic unione chriftianorum vellet ad locum Pifarum
Ex Mart.
accedere , impleturus que fibi incumbebant o- I. T7Eri cardinales in deftione papz vices Ver. Mon.
VII. P
gerunt univerfalis ecclefiz Chriftianz. J' ;
p
nta pro falubri confummatione concordis fit
unionis ecclefiz : proteftantes quod aliter, quan­ Patet, quia per talem eleftionem conftituitur cod. p.
tum cum Deo poffent fic jura permitterent , papa verus vicarius Jefu Chrifti, et caput cor- L*u'·
intendebant corruentem ecdefiam catholicam,g ports ejus myftici, quod eft ecclefia : led hoc
depulfo fchifmate , reintegrate At ipfo pror- non poteft facere nifi Chriftus vel ipfummet
fus indurato fic obftinato , aurefqne fuas ob­ corpus myfticum, aut habentes in hoc poteftaturando, requiGtiones juftas fic fandas domino­ tem ipfius feu auftoritatem.
x. veri cardinales hujufmodi ecclefiz vices
rum cardinalium contemnente, prefati domini
cardinales cum aliis dominis cardinalibus alte­ gerunt non folum in papz cleftione, fed etiam
rius partis, hoc eft domini Benedifti, venerunt in iis quz circa eam rite ct legitime fiunt pro
in loco Liburni, & non folum ipfi pretences ecclefiz unior.c. Patet, quia cleftio papx finaliiA difto loco, fed aliis etiam abfentibus utriuf­ ter ordinatur ad unionem ecclefiz. Nam ideo
que partis , qui nondum commode potuerant eligitur unus papa , ut in eo tamquam primo
illuc accedere, exceptu forte pauciffimis aliqui, capite, fub Chrifto fit ecclefiz unio. Et ideo
bus , ucjs fpiritus , una mens , unum corpus propter unionem ecclefiafticam eft cleftio papz
ft collegium effeffi funt , traftantcs , ft quz- ct non c contra.

V

3- Vo

119

PISA

NUM

ixo

'
GP
3. Veri cardinales adjicientes to ekâiooe. hum patrum ft noftroram afacra theologia le--■
—
--—....... —pap® juramentum tou votam da cedendo to gitime approbata.
ANNO.
i. Scbifma antiquatum licet · principio fit
anno caiu pcofenti, fcilicet protollendo tam diuturCHRBTi
& obftinato fchifinate , dc pro danda pace fchifina , ejus tamen per duratiooem ft obfti*4M'
ft ecclefix unions, hoc rite & legitime faciunt, nationem to fine tranfit to hxrcfim, 34. q. 1.
non fuo proprio aut privato nomine , fed au- c. Nut
eadem caufa ft q. 3. httr
âoritate & nomine totios ecclefix. Et ideo oui ftbifaui, ft quod ibi notatur.
tali juramento fit voto ligantur , toti ecclefix
a. Stante fchifinate antiquato , per quod
obligantur, a qua obligatione fine totius eccle- fcandalixatur ccclefia fanâa, veras etiam apoito confenfu non abfolvuntur . Patet latis ex flolicus, voto & juramento aftriâus ad certam
prxmiflu : qu® omnia ^poflent faciliter non fo­ viam pro tollendo fchifinate cleâam , pro eo
ium divino dc humano jure , fed etiam natu­ quia dias de tollendo eo defperatur , ubi non
rali, feu ratione tnorali fundari.
agit realiter ft cum effcâu , quod in fe eft ,
Ex his tribus propofitfonibus inferuntor alien & ad quod eft aftriâus , fi fe non corrigat ,
nutritor
eft fchifmatis , quod confequenter dcpropofitiones fubfequentes.
4. Quicumque tenent dominum Angelum ,1 feendit in hxrefim *, quia quantum in fe eft ,
vocatum Gregorium, efle papam, & ejus prae­ contra debitum caritatis , voti ac juramenti ,
tentum collegium efle vero» cardinales, habent abfque omni compafliane nutrit populum &
confcqucnter tenere propofitiones ante didas de infantes excrefeentes ad duo capita & duaseceis verificari, & ideo habent concedere diâum defias, ad quod nota in juribus prxallegatis 7.
Gregorium per juramentum ft votum faâum,
i. Navatieartr cum gfofla feq. 24. q. i. in
toti univerfali ecclefie dc fuos prxtenfos cardi­
umma &c. Dictowu in glo. a. non obftat quod
nales pariter teneri , ut quantum in eis eft , glofle ili® excipiunt papam , quia intelligi de­
ipfum faciant hoc juramentum ft votum effi­ bent quando duo contendunt probabiliter de
caciter adimplere , alias ab univerfali ecdefia papatu recenti dubitantes , nec alter vel uter­
que adftriâus eft ad certam viam in fchifinate
reputandi funt perjuri ft fraâores voti.
y. Talis praevaricatio juramenti & voti tam tollendo exfequendam. Ubi autem uterque aftri­
folemniter ft in tam favorabili materia fafti ; âus eft, maxime ex caufa, quia alias operan­
non foium eft graviflimum mortale peccatum, te temporis malitia & defidia , non fperatur
quin immo fi effiet pertinax , reputandi forent unio de fchifinate , prxfertim tam longo temnon foium fchifmatici, fed etiam haeretici, aut C poris traftu antiquato, fi non dant pacem po­
pulo Chrifti , incurrunt ambo , quod diâum eft ,
de hxrefi vehementer fufpeâi.
6. Pnetenfi cardinales ex obligatione jura­ fi rebelles cxiftant ft tocorrigibiles.
3. Etiam a vero apoftolico nutriente incormenti ft voti , & alias ex auâoritate juris di­
vini & humani , fi probabiliter videant diâum rigibilitcr & notorie fchifma maxime antiqua­
Gregorium, prout haâenus feciflê videtur, fri­ tum, per quod fcandalixatur ecdefia, ad quod
volis excufationibus ft periculofis delationibus tollendum aftriâus eft voto & juramento, tam­
diâi fui juramenti ft voti implctionem fubter- quam ab haeretico recedere poflitnt & debent
fugere, debent ft tenentur poft debitam moni­ lubjeâi , & obedientiam fubtrahere, fi ex eo­
tionem , fe ab eo & ejus obedientia ft commu­ rum obedientia palpabiliter vident nutrientem
nicatione fubtrahere, & contra ipfum tamquam fchifma, in fchifma foveri & manuteoeri, quia,
notorie fchifmaticum , ft vehementer de hac- quantum in eis eft , participant in crimine e»
refi fufpcâum , ac perturbatorem ft illuforem jus & favent , & cum eo defeendunt ad pro­
totius politiae Chriftianc, procedere , & ad id fundum malorum , tanto gravius , quanto infaciendum alios fideles , & praecipue praelatos telligentiores funt, fapientiores ft potentiores.
& principes inducere & monere ; alioqutn non DEt hoc agere poflitnt non obftantibto juramen­
poterunt excufari a fautori» fchiimatis vel he­ tis, fidelitatibus , homsgiis, aut quibufeumque
aliis obligationibus , qu® non aftringunt ad
retic® pravitatis.
7. Adhaerentes dido Gregorio tamquam pa­ peccatum , aut peccantem in peccato nutrien­
pae , & prxeipue majores prxlati & principes dum vel juvandum , 15. q. 6. Nor fatflerxar,
poft debitam informationem , a cardinalibus , ftc. Nutritur juxta declarationem lunocentiide
vel alias fufficienter inftruâi de prcdifta mali­ doc. veritatis. Pars prima probatur 19. d.^fiutia ipfius Gregor i i, tenentur fe ab ejus obedien­ fafirude. c. Nulli Ί9- d. Si qttir fecmixm, *4.
tia fubtrahere fub pœna fautori® prwdiâ®.
q. i. Scbifate 2. q. 7. Sacerdotii , & quod ibi
8. Dodores (ludiorum generalium , & prae­ notatur.
4. Data negligentia cardinalium , ad quos ‘
cipue theologi ft jurifl® , ac etiam prasdicarores ad populum , debent & tenentur de prx- fpedat in congregando Concilium contra pa­
miflis fideles inftruere, & in hoc commendan­ pam etiam verum , contra votum ft juramen­
dum eft ftudium Bononicnfe , a quo nuper c- tum notorie ft incorrigibiliternutrientem fchif­
manavit determinatio conformis ad praunifla.
ma , de quo fupra ,* quorumlibet fubditoram inEtercft , & maxime Conciliorum provincialium
& principum, ne , cum papa nutriat fchifma
ALkÆ. CONCLUSIONES
induratum , maxime precedente fufpicicne dc
Ptr Studiioii
non danda pace, quxconcluditur exgeftisprê­
ter i torum pontificum , ex recordatione & reN nomine Patris , ft Filii , ft Spiritus fan­ traâatione de accedendo Saonam , alia non
ât . Amen . Primo prolata debita protefta- faâa prxparationc reali ad fchifma tollendum,
tione, quod fi aliquid dixerimus, quod abfit , poliunt humiliter exquirere papam etiam ve­
devians a traditionibus ecclefix, pro non diâo rum , ut fchifma tollat via jurata , & quam
habeatur, ac ex nunc illud ex omni fui parte jurando ft fovendo juftam cenfuic . Et u pro
( * ) Bahha- revocamus . Ad quatfita per reverendiflimum viribus et realiter et cum effeâu , non verbading’s. Eu- P,,rein dominum noftrum legatum (a) poni- liter tantum , non imperat * modum et viant *) »■· pr«*
fiachü.
mus condufiones per univerfitatem venerabi- ad implendum quod vovit et juravit , eo fiç
debi-

I

*

C O N C I L I U M

111
cr

ANNO
CHRISTI
«ι·>·

G.

ut

débite requifito, condaditur nutritor fchifmatis A clinatus eft ad fchifma nutriendum, contra-———

»Bi'

i

__ »

î--___ a.

r_________________ ___ ___ ____________ './T______ _ _„·___ «c

i^û.-__ .

/I.
akikisa
■ indurati & iocorrigibuis, fic comcqucnter xeia- promiifionem etiam abeo antiquius fadam ; (6) anno
tor hxrefis fic divtfiotsb ecdefiss fandas, quas Ïirotcftando infuper quod per fupraferipta nuium jus queratur , nec quxfitum intelligatur
1
unita debet efle in unico paftore. Poteft enim
quilibet fubdltus fuperiorem requirere fic mo­ illi qui fe Benediâum nuncupat.
MCCCCVIII. die XX. Decembris, nos franere ad debitum implendum, fic in moraficincorrig&ilitare conftituerc dc fupplenda negli- ter Antonius de Vignacro de Bononia facri
gentia praelati , c. i. de accule. Ρλμ» , fic ordinis fratrum eremitarum S. Auguftini, de­
quod ibi notatnr. Et hoc in peccato , de quo canus reverendorum magiftrorum coftegii facul­
poteft accufitri, ut dicit glofla 40. d. Si μμ, tatis theologis, convocato, ut moris eft, per
fic ibi fic in quo’fnbditus tacendo cum eo pec­ Videlium noftram collegio theologorum , io
cato involvitur , ad quod ». q. 7. Puulus Pe· quo intererant duas partes Ac ultra collegii prsstriuH, cum capitulis facientibus. (a)·
nominati, de voluntate unanimi omnium, ta­
men proteftantibus qui in principio ponuntur
Ex bis tnfertxr td yutfitttxe,
prxdidas propofitiones approbavimus , & puta1B mus atque putavimus rore veras, femper in
Quod etiam veros papa a quolibet provincia­ omnibus fubjicientes nos correâioni ccclcfix
li Concilio prolatorum principalium provincix fanâx Dei.
In Dei nomine. Arnen- Vifis litteris, &e& clericorum qui interefle voluerint, convoca­
tis ad hoc fiecularibus principibus fic dominis xaâa diligentia examinatis omnibus fic fingulis
temporalibus provincia: , ac principalibus viris fuprsdiâis condufionibus per honorabiles fic exi­
notalibus de populis qui interefle voluerint, re- mios decretorum dodores facri collegii juris
quifiras ut det unionem per viam elcâam fic canonici civitatis Bononienfis, collegium fuprajuratam ; fi hoc non acceptet*, fic flatim cum didum neprefentantes , ad hxc antea legitime
poteft non verbaliter, fed realiter impleat cum vocatos per bideUum diâi collegii, de manda­
cflcâu , nec aliam juftam caufam fic ncceCfa- to mei Chilini de Argilie , tunc prioris fuprario poncludentem alleget , quare hoc non a- diâi collegii, omnes fupradiôas conclufiones ,
git, ici viam non det aliam expeditam , per matura deliberatione inter pr^idos habita ,
quam votum fic juramentum impleat : requifi- unanimiter fic concorditer approbarunt fic fir­
tus fecundo a cardinalibus , ut faciat debitum maverunt , ipfas veras putantes , falva tamen
fuum, provincialia quaxumque concilia poffuniCproteftatione*, qux in principio diâarum con­

·-

elutionum poni tur ; fubjicientes fe femper in ommbus correâioni ecclcfi» fanâx Dei. Et ita
ego Chilians dr Argilie prior diâi collegii, dc
mandato diâorum dominorum doâorum diâi
collegii , & in nemine diâi collegii , figillavi
fub anno Domini noftri Jef’i ChriftiMCCCCVIII.
die XXfl. mentis Decembris quinta: dccimx indiâionis.
Ego Nicolaus Arpmelli olim Nicolai de R.olta, publicus imperiali fic communis Bononicnfts auâoritate notarius Bononienfis , prxdiüo
Ex bis infertur fecundo.
mandato per dominos doâores diâi collegii ju­
ris canonici , dido domino Chilino dc fe ut
Quod iuppofita tanta antiquitate tam per- fupra feribendo didis capitulis , fubfcriptioni
...
.
t
nicioti fchifmatis , fic quod ambo , quia aliter D fade per diâum dominum Chilinum priorem
defpaabatur de fublatione fchismatis , fe obii- prxdidum , de
‘ tigillaticni
'.............. pnediâi tigilli
- ..........
*■
diâi
gaveront ad certam viam voto fic juramento , collegii , ut notarius diâorum dominorum do­
vel promiflione , eis non implentibus jutamen­ âorum diâi collegii , interfui , fic de mandato
ta, ficincorrigibilibusmanentibus, fubditi, pro­ diâorum dominorum doâorum didi collegii in
fert irn fi vident ex obedientia fchifma magis
teftimonium pracmiforum propria manu mc
indurari, peccant mortaliter, fic tamquam nu­ fubfcripfi.
tritores fchifmatis fic participantes in crimine ,
In Chrifti nomine. Arnen. ArnoMCCCC­
atque juvantes funt participes peccatorum fic VIII.* die i. mentis Januarii convocato colle-,
rttnj
gio
doâorum juris civilis fic congregato in cccle- “ovt'"
malorum , qux ex tam diro fchifmate fequuofia S. Pancratii, in qua juraverunt dux partes fic
tur, fic animaram qux damnantur.
Qpod omnia diâa io papam procedunt ia eo ultra diâi collegii, vifis fic examinatis concluÎut fc gerit pro papa «a Avenione , fic tanto fionibus fuprafcriptis, ac etiam attentis fic pon­
ortius , quanto pars fua fuit qua: fchifma f - deraris approbationibus faâis in eisdem per.
cit , fit quia minorem habet obedientiam , -fic venerabiles magiftros faerx theologi* , fic fucpartem noftram fpoliavit obedientia ilia , ficEceflive per egregios doâores decretorum fic
* at. pr«. quia magis ingerendo icpro papa, magis* in- ipforum collegium, prxfati doâores juris civilis
P·**.
*
uaa-

fie debent fubtrahere obedientiam ramqnam a
nutritore fchiûdatis fic haeretis, fic incorrigibili,
non obftantibus quibufeumque obligationibus ,
fidelitatibus , aut juramentis , quibus papx aftringuntur, tint vel non de temporali jurifdiâione ecclefix . Et hoc ne nutrientibus ichifma
tam periculole antiquatum , in contemptum
Dei , vili pend ium fponfx Chrifti , fic periculo
animarum populi Chriftiani , cum cis in pro­
fundum malorum demergatur.

( ■ ) ta cod.

CharvvliMMo hic additur quod faquitur :

fit fie txcu/etitnifiut pepe i» rMda Saveuam . licet nuerium fit juramentum , W /ama vift at cert ra enta .
tu vigent ftrffiei· , «r fufiete/erte ftfi v»a> ftgtum fiilattt caufam , nec acceficr, velit afi imelengam gaofi fremui ,
fient renet temmemtt eginie·. ex non accrgit ag Sxwnam: ex teli tamen non ascefa nen convinutar in.orrifiMu, eant
JMfr mmam gvrgare. Vmie efi clare ctnviacenjnm nava tteairitar regaintie , tr cum efeUx rtaiiter r.on .'t'Mtitr
tantum fiet gragarattria, gM fttefi fiart: V quantum tfi in fe i» ricae mmî promifit.

(b) qo· fcqtiutmir défunt in codice Chaueeliu.’»», in qjo coofequcmet bee lefpntur .
Hac Cmnia fiicimut fubittienfi· ttrrellieni ccde^a fan‘ta , fi V in guantam arproianrur per c·.' ,-g a cmuffac lurit ,
tx ftr tcvercnfiifihmu patret fie mtivt’fitale dcMftticn , gu;. ni etrngtafia
emtufianfie fuh nm>a>u>.

a z. 3
PISANUM,
cr unanimiter approbarunt ^iâas conclufiones, cum AfXL.
XL. di.
Λ. Si
Si papa
papa &c.
&C. Incautum
JneautiM xxt.
XXt. di
di , cum
■
—------- proteftationibus in primo prxmiffis , & tepctiibi notatis per gloff. Er in ifto dubio mult*
-, °Ϊγβ,.
til, &■ nunc ctiam ic fubjicientcs determina* fant confidcranda & avilanda.
C^3'fri tioni ecclefiz lanftx Et ideo de eorum man­
6. Item, poterit moveri dubium, quod licet .
dato & voluntate , ut prior diâi collegii , fi- ifii duo contendentes fini négligentes in extir­
gdlum confactum appofui , & me hic propria pa tione febifmatis, vel non fervent juramenta
innui lubfcripfi . Ego Gaipar dc Rutinis le­ & rota; ex hoc fchifmatici non fanr nee efle
gum doâor. Et fimiliter mandaverunt notario poflunt, ex quo membra fibi obedkntia a fua
didi collegii, ut fe in teftimonium feriberct.
communione non abjiciuntur , per'e. Non vof
'
Et ego Philippus Angelini olim Philippi dt xxitn q. v. Be per diffinitionem quam ponit
Marfiliis, publicus imperiali & communis Bo- B. Thomas i. 1. ubi tiaâat de fchifmate , &
nonienfis audoritate notarius Bononicnfis , & idem Alexander de Haicshb. it. ad fin. ubi
nunc notarius diâi collegii, in fidem fitteflimo- etiam tradat de fchifmate.
nium omnium prxmiflbrum publice me fabicripfi.
7. Item , poflet moveri dubium , quod licet
ifti contendentes ex przmiflis pollent dici fchilDIFFICULTATES
Bmatici; tamen per hoc ille qui papa verus ef­
fet , non defiviflet ipfo faâo efle papa , nec
Adverfm Concilium Pifanum orepojïta , & ante paparum amififlet prztextu qui habetur in c. itjui celebrationem /olvcnda
in fin. de fchifmate . Et fic talis qui non dcfuiflet efle papa, licet fchifmaticus, a Concilio
Uù in Concilio univerfali poflent duo de non videtur pofle dejici
8. Item, fi dicatur quod ifti funt fchifmatt\
pipatu contendentes, feu iplorum alter,
vel iplorum iequaccs mo.cre dubia , & dare ci , Bc fchifma inveteratum tran it in hxrefim,
exceptiones qux lequuntur : Ideo iuper illis eft hoc non videtur habere locum , nifi oftenda­
habenda ante diem Concilii matura deliberatio. tur, quod aliquam inichifmate confingunt hx­
i. Et primo forian dicetur & excipietur , quod refim . Et dicit Hieronymus inc.Ditir fchifma
cardinales non potuerunt de jure vocare Conci­ xxi v. q. III. & prxeipue quia duobus contenden­
lium, fed potius ille qui gerit (e pro papa in tibus de papatu , quorum quilibet credit penes
parte lua. Et hoc videtur habere colorem per fe ecclefiam, fchifma non tranfit in hxrefim,
ctuw Xvii. di.&omnia jura illius dijuxta notam per glof. xxi v. q. x. in grin.
llinftionis. Et fi huic dubio dafc non fatisfiat, C
ç Item, poflet moveri aliud dubium , quia
non ccnfebitur ecclefia congregata , nec efle ibi polito quod diceretur , quod tfti cx enormibus
Concilium, led potius conciliabulutn, & fic nul­ criminibus & notoriis i andalizant ecclefiam ,
lius auâoritatis, juxta cap. Multis xvtt. di.
de quibus funt incorrigibiles , ex hoc funt de­
i. Item, poflet moveri aliud dubium, fi qui­ jiciendi, ficut pro hzrefi, juxta glof. c. Si ρ,ιρα
libet qui pro papa le gerit , petat ante omnia XL. di Illa glofla ufqucquaque non eft vera ,
rcftitutionem propter iubtrââioncs & neutralita- & reprehenditur, juraque allegata ibidem non
t<s fibi taâas. Talis petitio videtur habere co­ probant Intentionem gloflx.
lorem pce
Item Sunmachat 11 q, v 11.
10. Maxime quia ex hxrefi largo modo
j. Item, potuerunt dicere prima facie con­ fiimpta papa non dejicitur, nifi fit hatrefis con­
tendentes, quod polito, quod cardinales poflint tre fidem & articulos fidei,ut notatur pergloj.
vocare Concilium, vocatio ifta eft nulla .quia I.XXIV. di. Si quis pecunia, & muhi dodores
Ipohatus cpilcopus ex quacumque caufa vo"iri folemnes illam gloflam fequuntur.
non poteft de jure ad Concilium , nifi primo
Quare nifi prscdi&is dubiis clare fatisfiat ,
fuerit reft nutus , nec de aliquo crimine agi con­ Concilium de facili poflet impediri & dividi ,
tra eum, ut volunt jura per expreflum ttj.q· D& fic nullus bonus fequeretur effedus.
j. & ii. q. ii. & ifta eft una exceptio, qiuc
11. Item, eft avilandum quis modus agendi
piima facie videtur juridica per diéla jura , & fervabitur inConcilio contra utrumque contenin qua Benedictu·· it fundavit tempore alterius dentii i in ipforum vel alterius contumaciam.·
fubtiactionis ; & nifi ifti dubio futficienter rc- Caiu icilicet , quod non comparcant , vel fi
Ipondcatur, Concilium nullius eflcclus redde­ compareant, renunciare nolint per fe vel pro­
retur .
curatore», videlicet utrum procedatur per ac4. Item, poflet moveri dubium : Si Benedi­ cufationem, inquifitionem vel denuntiationem
cius vd Gregorius in Concilio peterent lubtraii. Item, fi deliberetur per accufationem ,
dos vel neutrales repelli a Concilio, tamquam quis accufator; fi per inquifitionem, quis pro­
ibidem vocem non habentes. Ifta petitio vide­ moter .· fi per denunciationem, quis denuncia­
tur habere colorem per $. Huic tiiam xvii. tor , & qui telles erunt producendi, & quee
dill. & quia fubtraâi feu neutrales fpoliantes lifterz feu inftrumcnta ad probandum conten­
per hoc papam , cenfentur efle inimici , juxta dentium culpam, deliâum, & negligentiam.
jura vulgata, & fic veniunt in Concilio ut pars,
13. Item, poflet moveri dubium,fi contennon autem ut judices vei vocem habentes. Et Edentes non veniant, Bc quilibet ipforum habeat
illud dubium eft farte.
multos fequaces & adhzrentes , quid fiendum
5. Item , fi in Concilio oftendatur aliquid tunc per Concilium : quia fi poft Concilium
contra alterum vel utrumque contendentium , cardinales utriufque collegii eligunt aliquem in
propter quod defierit efle papa , uc puta hz- papam, erunt tria fchifmata & tria capita in
refis cum pertinacia ; tunc eft planum qu« a- ecclefia de faâo ; & fic majus fchifma . Et ideo
gere polfit & debeat Concilium, juxta c. yina- oportet, quod in ifto bene avifetur & plene provi­
xjx. di. Bc c. Acacims cum glofla xxtv.
deatur ,neexfchifmate alia fchiftnata oriantur.
q. 1. Si autem non probetur aliquid vel dica­
14. Item, quia dominus Benedicius & Grego­
tur propter quod alter ipforum papa efle de­ rius ordinaverunt, quod teneant concilia fuse
fuit , ctiamfi probaretur hxrefis five pertina­ obedientiz, utrum per hoc poflint impedire de
cia . videtur quod Concilium non polfit ipfos jure vocationem faciendam per cardinales . Vide,
ab/icere a papatu per c. E-tfttonem LXXIX. di. tur prima facie, quod fic; quia cardinales non pof
funt

Q

L I U M

G.

ii;
CONCI
es* funt convocare, nifi in i piorum detcûum, Ce-Λ que perfequuntur fic fpoliant. Et ifta caufare-—— ——
cufationts fie contradiàionis videtur juftitlima, anno
"~τ~-------ipfi nunc videntur fupplere defeâum.
άκιίΥι
*5- l,em* videtur competere domino Benc- juxta jura, vulgata lit. q. 1. quafi per totum ; CHR,SI1
’
,,,,
dicio legitima exceptio, fi vocetur ad locum, & poterunt ipfi dicere rationabiliter: Inimici
■qui .fit extra luam obedientiam , per jura vul­ noftri conflituuntur judices.
14. Irem, fi dicatur quod Concilium ordina­
gata it. q. VI. cap. I. fie II. cum fimilibus.
16. Item, poterit dicere dominus Benediftus bit, quod dominus Benediâus cedat, poterit
itt Concilio, quod ipfe acceptavit viam ceflio- retpondere, quod patatus eft , fi alter cedat.
nis,’& locum Saonae conventum acceflii, fic.. Et fi dicat quod cedat , etiam aitero conti­
non flet it per eum , fed per Gregorium, quo­ nuante, quia contumax abjicietur prr ecclefiam ;
minus pax daretur^>er viam ceflionis, fic hoc poterit rd pondere, quod advertariuj abjicietur
verbaliier fie non realiter; fic fic remaneret ec(
<ft notorium .
' 17. Item, poteft dicere .quod ex poftvenit clefia incerta irt fchifmate quo remanente, i-‘
ad Portum Veneris, fie réquifivit adverfarium ple dominus Benedictus non tenetur cedere.
per nuncios fic litteras de ceflione facienda, & Immo fi cederet, peccaret, juxta nçtam· III.
periculoft’- V1L q. 1.
obtulit loca etiam obedientiae Gregorii, quz Be25.‘Item, illz czdenr exceptiones fic ratio­
omnia fuerunt per Gregorium refutata ; fic hoc
nes videntur cbmpetere Gregorio , catu quo dok
eft verum.
Ex his videtur poffe concludere, quodinfa- minus Benediâus effet contumax.
Przmiffz caufr fic multz al;z , quz poterunt
âo fchifmatis non poteft fibi imputari negligentia, dolus, vel contumacia,ficficConcilium fsboriri fortes majores reddunt exitum illius
caufz valde difficilem fic pcnculolum , nili pru­
nihil poteft facere contra eum.
18. Nec Obftat fi dicatur quod imputandum denter advertant, fic omni aftedtone dcjxifita
eft fibi, quia non .obtulit fe renunciaturum fecundum Deum procedatur.
per procuratorem propter difeordiam locorum
ΑΝΟΝΓΜΙ EPISTOLA '
vitandam , quia poteft hoc excufare, quia in
* G»rJ.»
renunciatiooe facienda per procuratorem , po­
pUhtcrta
Ad c ordinale 1 P(fii congregator
teft intervenire fraus tacitz renunciationis feu
occulte, quz etiam non intimata parti, renunDt mutando Ptfarum loto pro Coacti o
ciationem redderet nullam, juxta notam in c.
ctlibrando.
£x parte decani, dc feferipr. de procura, man- C
dato, fic dc renuntia. c.Caw illnfio, in dc.fii
N nomine Det omnipotentis, cujus Trinitas
ibi gtoffa ordinar .
»
II’ r wr.
ip. Item, poterit excufare, quia adverfarius
videlicet Pater, Filius , fic Spiritus larjClu.*,
publice dixit , quod ad renunciationem facien­
in unitate pertefia, glortoliftima fic zterna vi­
dam non procederet per procuratorem, fic ita vit fic regnat.
j. Mandatum eft , reverendiffimi patres &
fruftra ofierret quod adverfarius acceptaturus
non effet. Ex quo videtur quod nullatenus fi­ domini: Honora matrem tuam. Cujus quidem
bi valeat imputari , pro eo quod non obtulit honoris exhibitionem non folum in exteriori
fe renunciaturum per procuratorem, maxime reverentis cultu, fed etiam in fubventionecir­
quia in canfa tam ardua non tenetur procura­ ca incumbentes opportunitates attendendam fo­
torem conftituere, juxta cap. Querelam, de pro­ re Dominus ac Rolemtor nofter JefusChriflus
Pharifrorum calumniz refpondeus , terminat
cura .
20. Nec obftat fi dicant, quod domino Be- fic: Deus dicit fic: Honora pttrem tuum Ü ma­
nediSo pfiteft imputari duratio fchifmatis, eo trem tuim. Et
maledixerit patri, aut ma quod repente receflit a partibus iftis fic ad lon­ D tri, morte moriatur. Pd> autem dicitu : Quiginquas partes, non difpofito de fado unionis ; cumque dixerit patri aut matri, manu 1 qtode uni­
quia poterit hoc excufare, videlicet quod fecit que e/i ex mt tibi proderit, & non bonorfeabit
neccffitate compullus , fic propter metum ju- patrem fuum ant matrem fuam , & irritum feflum, qui cadit in conflantem virum: fic hoc ciftit mandatum Dei propter traditionem ée/lram
eft fatis notorium.
Super quo beatus dodor Hieronymus ita in*»· Item, videtur quod ex eodem metu pof- quit: Honor in feripturis non tantum in fahtfit fe excufare ad hoc quod non veniat ad lo­ tationibus fic officiiis deferendis, quantum in
cum Concilii, cum tranfire ipfum opdrteat per cleemolynis ac muneris oblatione fentitur. Ho­
terras fubtraâorum fic neutralium, fic fic inimi­ nora, inquit Apoflolus, viduat quu vere vidua
corum fuorum, qui eum perfequuntur, etiam- font. Hic honor donum intclligitur. Et in alio
fi darentur litterz de falvocondu&u ; fic ita vi­ loco : Pre ibiteri digni habentur duplici honori ,
detur quod convocatio quz fiet fit nulla, fit maxime qui laborant in verbo tf in doHrtna ;
quz fient per Concilium erunt irrita.
fic per hoc mandatum jubemur, ut bovi tritu­
ax. Item, videtur quod ex ptzmiffis fi re­ ranti os non claudatur, fit dignus fit operarius
quiratur , ut aflenfum przbeat Concilio, quod l mercedc fu a. Quantum enim mater dignior eft ,
ipfe poteft recufare rationabiliter, necdiffenfus tantum fibi major a filiis honor debetur. Quo­
in tali cafu habebitur pro confenfu, nec habe­ niam autem eft dignior corpore fpiritus, fpibit locum quod notatur per Jo. de Confli, c. rituali matri quam corporea majori honore te­
primo fuper verbo Rationabilia, & per Archid. nemur. Corporea namque mater ad effentiam
XVIII. di. in prin. per glof. Ixv. di.c. primo; vitz corporer expedit, in qua juxta B. Job
fic fic videtur quod Concilium nullas vires ha­ fententiam , continue morti fubjicimur, in qua
«nuitis replemur miferiis, dc numquam manen­
bebit .
»3. Item, videtur quod ipfe Gregorius ju- tem afpicimus flatum; fed de utero ad tumu­
fle poffit contradicere huic vocationi , fic Con­ lum in iftanti transferimur, in patre fufeipiencilium totum recufare; quia cardinales utriuf­ us putredinem, vermefque pro matre atque foque panis vocant ad Concilium, fit admittunt rore ampleâentcs, cui fi pro mifero membro­
fubtraâoa ab obedientia utriufque, fic quia utnun- rum crgaftulo fit repugnante menti lege, quz
faticsfi Central. Tom. XXVII
P
ab

I

ii*?
PISANUM
/ tiB
ab adolefcentia prona eft ad malum , qux ab Alios juftitie Domini ; vel juftificantis Domi;
i|'<-i matre accepimus, divino obligamur mannum, in oculis
»· ejus
· , &
*- qpenes nobiles Jxda , AVNO
cînuut dato >ure<luc n*tl,rlÇ > quantum nos obligatos quod interpretatur omnes nobiles confitentis CHW$n
’--- *
debemus cûofiderâre, honofem exhibere fpirivel juftificantis Deum .* Oculos quoque Sedechia
tuali mani, qux nobis expendit ut renafeamur eruit, & vinxit tient compedibus , ut adduceretur
in Chrifto, fic eflentiam vite adipifeamur cx- in Rabrlonem. Ubi vere juftitia fic juftificatio ,
lellis , ubi angeloium choris interefle , cum Confeflio , fic glorificatio* Domini reperietur’,
beatilTimis fpiritibus glorix conditoris aiCftere, ni fi in fanda Jerufalem qux eft mater noftra?
p.xlentem Dei vultum cernere , incircumfcri- Qpis autem inventus eft in 'caris fic notis ejus,
ptum lumen videte, nullo mortis metu affici, qui in tantis gemitibus fic angqftiis confolcincorruptionis perpetue munere Ixtari , qualia tur eam ? qui inventus fuerit fine macula, qui
fic quanta fint gaudia mens confiderarc fic lin­ poft aurum non abierit, qui non fperpverit in
pecunia A thefauris ejus; certe beatus erit vir
gua explicare non fufficit.
1. Non fatis verb fote, quam a carnali fu- ille , fit laudabimus pim, quia fecit mirabilia
ftipiinus parente generationem, ut ex hac cor- in vita fua. Poteft quippe
,
mater
_____ noftra
_____ vere
___
ruptibili, qux eft mors potius dicenda quam B dicerf ; Amici mei èT proximi mei advtrfumme
vita , ad immenfam , ineffabilem rternamque appropinquaverunt & fteteruxt , & f«i juxta me
cx’eftii regni gloriam advolemus : Sed regene- erant de longe fleterunt , fy vim faciebant qui
lationem oportere magifter Veritatis Ntcodc- quarebant animam meam.
nium inftruens, his cenfet verbis; Arnen , o·
"
"j.
Hcc itaque
'
attendens , reverendiflimt
mrn \ dico tibi, nifi cjnis renutus fxerit demeo , patres & domini, Carolus filius, & fervus fan­
nnn potefi videre regmtm Dei. Dicit od cum Aii- de matris ecclefic, fic agnofeens fe multiplici
cJimni: Quomodo poteft nofei homo , ctem fit fc- ratione obligatum , quodammodo fe inexcufabiwr*.? EiHmpnJ poteft in ventrem motrn iteroto Icm indicaret divini violatorem praecepti , fi
i-.troiAc ÎT renofei ? Refpondst Jefnt : Arnen , o- tantum diftuliflet pro facra unione laborare ;
men , fdico tibi, nfi ijuii renotni fuerit ex oqno iufbcientiores tamen cernens inflare , diftulic
& Spiritu fonElo , non poteft introin in regnum verita pnefuntionem . Interea quoque cum
Dei. Quod notum eft ex came, core eft ; tf quod membra magna capiti defervirent , ne ipfum
natum eft ex Spiritu, Spiritui eft. Qux etenim nimium a parvorum obfequio vacaret , laooramater illa fit, quz nos pariat fic regeneret in re vifum eft paci Longobardiz in flatu domiixlo, Galatis Apoftolus infinuat : J1D autem C notum Mediolani , papx , fit
f Mantus, quos
çuc Jarfum eft Jerufalem libera eft, quo eft mater patres eorum fub fua gubernatione reliquerant.
xjftrj .Scriptum eft enent : Extare ftmlii
uon Dum vero Mediolani foret, requifitus per An*
paru . Erumpe & clama <juet non parturit, ^uio tonium Spalatinum, a domitfo Gregorio papa,
milti filii deferto, magis <juom (jus <jua habet videns fe modicum prodefle ecclefix redeundo,
v;r:<m. Hxc atitein mater noftra quot quan- multum vero defeendendo patrie illi & domi­
t itque calamitatibus laboret, Jobdixifle videtur; nis obeffe , fupplicavh fc excufatum haberi ,
l 'tinam appenderentur peccata mea , in quibus iram addens fe dc quaecumque relidurum , fi videre*
merui, & calamitas quetm patior , in ftatera : tur ecclefix profuturus.
<j i ifi arena maris hac gravior appareret : unde
Videns tandem laborantes unioni , quodam­
& verba mea dolore funt plena , quia fagitta modo defiftere, requifitus iterum, hortato pri­
Domini in me funt, quarum indignatio ebibit fpi­ mum domino papa, ad unionem tamdem rediit
ri tum meum,
terrores Domini militant contra A’iminum, difpofitus fanâx matris ecclefix fic
m . Quot autem filios ufque adhuc miieratiores domine fuc in omnibus fic per omnia commodis
invenerit, quorum falcem affeâus , profuerit ef- ficobfequiis. Ut autem otiofum rediens iter non
fechii, proh dolor! res oftentat, ita ut dicere D ageret , Venetos hortatus eft, ne pro unione
p yfit adverfus proprios filios in utroque homine: laborare
i
ceflarent,
~
quos optime difpolitos inve­
vifus eft,fuum deliberantes tranfmittere oE irivi, & *9· dediftis mihi manducare; fit ivi, nire
i
<7 non dtdi/iir mihi potum : bofpes eram , iT non ratorem, operaturum quod unum fic non plura
col.cgiliit me ; nuda, & non operuiftis me ; infir­ Cone ilia fierent. Dominam quidem papam, poftmo Ù in carcere, Ô” non vsfitaftis me. Efuriem quam rediit Ariminum , requifitus ab eo quod
namque paiTa eft, fic fitivit non una dieficno- ipfe teciperet , ibi hortatus fuit ad unionem
fte, fed pluiquam triginta annorum curriculis cum eflrdu, quantum in illo fuit.* quod fi non
temper in gemitibus fuit, propter flendum fchif- intenderet unioni, fupplicavit ne illuc accederet.
ma . Panis fic vini materialis fic juftitiz, hofpes Orator autem collegii obedientix Romanas do­
eft Ixius ab hofpite, ftratus eft in lacu miferix minus Simeon Carolum hortatus fuit , quod
fit in luto fecis , quodque fi dixerit confolabi- nollet favores ullos impendere domino Gregorio
tur me left us meus fic revelabor , loquens mecum perjuro, fautori antiquati fchifmatis, nec vellet
in flratu meo, tenebis me per fomnia , fit per eum Arimini fufeipere. Cui refpondir, quia ovifiones honore concutiens vefte laniata, frigus mnino difpofitus erat fic eft partem jus favenmateriale ipiritualeque per omnia membra il- E: tetn fovere, ei videbatur expedient de his quat in
lapfum, totum corpus tanta frigiditate com­ faâo acciderant informari, quoniam in hoc ex
plevit , ut omni vitae calore reje&o , non re­ faâo jus oriebatur .* fic interea non «gre ferri ro­
manient in ea anhelitus , nec ipiritus vite ; gabat acceflum papas Ariminum, quoniam uti­
qui eft caritas Dei fic proximi. Infirma, juxta lis efle potius poterat, quam inutilis. Et medium
illud liaix : Omne caput languidum fic omne pacificum praeflantius perfuadebat ad ecclefue
cor mœrens. A planta pedis ufque ad verticem pacem, quam involuto jure novas diffenfiones
non eft in eo fanitas. Vulnus fic livor fic plaga parere. Ne vero dominus papa Pcrufium diveitumens, non eft circumligata , nec curata me­ teretur, quia illuc profedurus dicebatur, quod
dicamine, neque fota oleo . In carcere tali , ecclefix paci non profuturum cogitabat , «d
quod de ea verificatum eft illud Jeremix: Oc­ Burgum fanili Sepulcri properavit, fic ipfumlocidit rex Babylonis, quod interpretatur rex con- ciavit Ariminum, Ariminumque cives,fic feobfuiijnis, filios Sedecbiu, quod interpretatur fi- tuiit ad utilitatem fic racem Domini noftri Jefii
Qui-

lip
V

CO NCILI ÜM

G.

Chrifti fidelium .Pervento fiquidem domino papa A panes Gbi pro amico commodari, id eft tempo—Ariminum, induits fenrcr quiete , ipfum papam re maxime poteftatis malorum , quia fol oblcuChiist h°rtatul fa*1
congregandum dilperfas oves ratum eft, & luna lumen non pratLx-t,&llcllx CHK1sn
'***'
in ovili uno, quia ejus prccipue tamquam pa- de cselo ceciderunt , & folum in regno mili·
floris intererat. Papa vero juftificato defiderio. tantis ecclefiae judicium tribulationis , q|x per
dt mediis per eum fervatis , conqueftus eft per crucem defignatur, apparet. Panes pro iatmivos omnem fibi pnoclufsm fuiffe foreque viam, tate amici petiti funt
petuntur, sequitis vo­
quam intenderat & intendebat pro pace eccleftx. luntatis, equitas loci , & equitas temporis .
Inter que dominus B. legatus Bononiae rnifitad Æquitatem voluntatis oeceffariam probat, quia
Carolum, alludendo fibi de adventtPpapc Ari- line equitare bona voluntas haberi nequit , &
rriinum, quia fperabat paci profuturum, illum - Glori» ia
canentibus*'!ngel is , norr pax
que ad ipfam hortatus fuit; prclejtimquepape nifi hominibus bone voluntatis annuntiatur ip
ad ceffionem perfuadendo. Cui pro optata fibi terris. Alter petitur panis equitatis loci , que
valde unione Carolus fe toto porte affurum ob­ attendi debet, ut perfoharum non inficiatur di­
tulit, fle univerfale Concilium, viàm divina di- gnitas , equalitas fit labaris , venientibus iter
fpofitione paratam commendavit , commendat-B
1 rutum, confiliantibus plena confulendi libertas,
que; flt ad illud
lod &
fle non particularia
particularia rogavit dodo­ a timor^ te cur a , a sed ufli one premiitque Ionveftram cœtum hortaretur » ginqua ..Et G alias fuiffent communes Pifx ,
minum B. ut iacrum
f
in loco partibusdt Concilio tuto fle
* condeceoti
.
..
aperte praeter fle contra aliorum conten­
conventurus). Poflquam enim papam hortatus tum ad Concilium eleâs fuerunt ; communes
fuit ad unionem, fle ille fe fponte liberaliterquc non videntur, quoniam juri flt dignitati eorum,
ipfam velle dixiffet, eum ad Concilium univer­ qui cleftioni illi non affenferunt, G aflentirenr,
fale cum fuis adverfariis convenire deprecatus derogari appareret. Dominum autem Gregorium
fuit. Cui cum papa refpondiffet, ad fe de jure liquet vocatum fuiffe Pifasetiam cutn^commifpeffare convocare Concilium ; replicavit Caro­ nationibus ; Gc Pifas etiam fuiffe eleâas per vos
lus unionem fponfie Dei expedire , cui nimis ad Concilium , prêter aliorum confenium .
contentiones obfuerant. Denique ut concluGo- .Unde apparet eo aflentiente dignitatem infici ,
nem Carolus experiretur de locis traftando , 2uia dignitatis & pote fiat is veneratio inficitur,
Pifis dominus Gregorius omnino refpnit, tam. minori major fe fubjicit, impreftus timore vel
quam a parte prcelcffas .nolens fuit juri fle di­ viribus. Loca quidem, ad que G partes accefgnitati derogari. Dixit infuper non liberasCon-1C ferint, propofuitflcproponit,fcilicet Bononiam,
cilio, ut decebat; fed tamen aliis locis per Ca- Forlivium & Mantuam, quas non funt apa tirolum nominatis aflenfic. Inde gavifus fuit re- bus praeelefta , unde non juri derogatur ipfarum,
fponfo,non titubans potius a facrocœtu veftroi nec dignitati ,& ad quorum aditum iter tutum
obtenturam, quam obtinuiffet a domino papa,, quibufvts panium manifeflum eft · De Arimino
quia abfens audierat relut» veftrum circa unio­ namque, quamvis Gt tutiiTimum , libcrrimumnem. Tamen dominum cardinalem tuae lega­• que, & diu eft fan&c matris ecckfix & devotum Bononienfem, fle Maiateftam fratrem fuumI tum, nullam vel parvam mentionem propofu;t
exoravit, ut ratiocinatis affenfum deprecaren­ facere: nullam, inquit, quia nihil pro ejus etur, flt fuos diftulit oratores mittere, ne introire leftione proponere, nec in aliquo infifterc invideretur in labores eorum. Sed audiens negati­■ tendit, quod unioni quomodolibct ob flare va­
vam per dominum Jacobum de Ifolanis , per leat: parvam vero,quia nec omnino nominare
ipfo· oratores experiri deliberavit,flt exclamandoi voluit, nec illud quod ecdeGa eft, quodque pro
infuper, doluitficdoletûmâacDeifponfic matris ecclefia gubernat,dt ultrafeipfum fanfta mater
& domitus fus vituperio, in qua non folum duoi ecclefia fua , fi non offerret , ignoraret luis
capita apparent, fed illa infimul certare, flt illa Dpromptiflima honoribus fle obfcquiis jugiter fore,
cum humeris,flt cum illis humeros cernitur . ficutfltfunt. Sed quia dominus Gregorius papa
Exclamans itaque Dei feveritatem placari fle e* illuc primus accefferat, ex indecentia fle non apjiu patientiam exfurgere, deprecatur non infpi- parenti equitate fufpicabitur ei qui dicitur doBenedi&us,
unito veftro facro coemi
ciendo principum peccata, fed inopum miferiam minos
·-■
—&
-·
fle gemitum pauperum . Mortem infuper fideli­ param acceptum. Verum circa hoc non filenbus pro vita optandam potius his miferis die­ dum deliberat reverentiis veftris, quod fi divi­
bus, fore dicit, patrum exemplaobfervantibus, na infpirante gratia , locus ille Arimini paci
ecclefie & populi Chriftiani commodus appare­
quam gentis fuc opprobrium pati.
a. Excufat igitur fe , fi bis negata repetit , ret, fecundum quamlibet difpofitionem & conquia ad hoc honefttun fuadet, allicit utile , flt fentium partium promptiffimum offert. Atque
opportunitas cogit, fpefque ipfum reddit auda- propterea fi pro fecuritate & Concilii libertate vicem. Nam cum Dominus dicat: Pttiu & occi­ fum fuerit alteri partium expediens,filium fuum,
pitiis , quorit» & iwnittir, pulfott & tporitlttr 3uem Gbi reputat unigenitum, Galeottum obficm often, nedum in Galliis, fed fi oportuerit»
volui; quoniam nullo modo credere poteft in
facro cœtu veftro, uno ialtem carere amico , B ubique ufque ad ultimum terre. Propofita nemquia diligit omnes, fic amor-reciprocusnatura. pe ‘loca tantum effe Concilio vel freti pofle fe-

liter eft , quoslibet fe amico· habere putat ,
cum omnes vos unius voluntatis effe audierit,
& per veftras feripturas iofpexit . Et quia po­
pulus Det amicus fuus ad eum venit de via ,
non per viam, nec in via, quia qnicquid di­
catur, nondum ia via , nec per viam unionis
effis videtur. Carolus vero non habens quid po­
neret ante illum, venit ad amicum deintus faeram cœtum veftrum, quem, cum Cervus fit ,
amicum vocavit, quia amor «quat omnia. Et
xnedta noâe ad eum veniffe dicit , tres petens
Cotrril. Control. Tom. XXVII.

cura dicit, quantum ecclefia univerfalis delibe­
rabit. Ait infuper incoogruum fore fpiritualem
ecclefiam poteftati fobcflê temporali, fle multum
differre,fi temporalis a fpirituali jurifdiffioncm
fufeeperit fit potentiam, an fi fpiritualem tan­
tum in loco Gfocilii poflê fic · velle opor­
teat , quantum incubui placuerit . Nec Gbi
contradicere putetur , quia propofuit Man­
tuam , licet fit imperiali jurifdiâioni fubjcâa , & immediate gubernetur a domino
temporali : quia imperium dependet a papa, fle
P a
quia

ih

PISANUM

£5* quia imperator filius eft eeclefiz, defenfor ficAnon eft

inconftantia , quandd

/
propter

pro-

““——advocatus; & quia qui Mantuam gubernat, x i morum
---------r ‘
falutem
confihum reformatur in anno
OiiusTi vai1,‘llus
propter comitatum Goniage, & melius per exemplum vcftrarum reverentia- tHRISTr
1 artus ipfius regimini, fecundum omnem dif- rum: quia ab eo quem quilibet vcilrum pa*
politionem univcrfalisecclefte, ipfi propter hoc pam reputavit, & „iu cujus juraftis manibus,
tradere. Etenim quiaforfitan Carolo poffetop­ 3uem toties publice adoraftis fitter terram ,
poni, quod domino Gregorio non prohibitum
ifceftjftis. Nec notam mutabilitatis & ificoneft , quod Senis & Luc* prohibitum fuit, ut ftantias & juramenti tranigtcirtonem timendam
procederet contra S. R.. E. cardinales, afferen­ veftrum cuilibet effe vilum eft, propter liujas
tes quia pro fanâa ecclefia: unione laborabant, unionis bonum. Hoc per B. Auguftinum di­
ipfiulquc fchifmatis antiquati fautoris Jatebras centem: Ecce in confpeéht Dei & veftro (nuto
detegunt, adverfanturque ipfius iniquo propo- confilium. Hoc per canonem jflma matre ecfito. Ait Carolus', contradicit papa. Nunv lefie. Hoc principem a poll olorum , qui pedes
quid ergo oblivifei debet facrutn illud princi­ quos lavari fibi a Domino negavit primum,
pis zterna memoria commendandum ? quod B. myfterium falutis intelligens immediate permU
Heronymus in additione Ecclefiafticc EufebiiBfit.
___
... rper
_. _________
__________________
Hoc
Dominum,qui
incommutabili __
pratGcfaricefis Hiftori* adum Nicaee in itero deftinatiooe contingentes concordat effe&us.
Concilio refert his verbis:,, Sed in eo Concilio Et
f per Salomonem, tempus fcindendi dc tem­
,, admirabilefaftumprincipis non puto reticen- pus confuendi. Nam utique fi licet filiis pro­
„ dum. Etenim cum ex omnibus pene locis pter dile&ionem Dei pani objurgari & ipfum
„ epifcopi conveniffcnt, & ut fieri folet, di- odiffc; multo magis cum non difcedat a via
,, verfis ex caufis inter fe jurgia quaedam de- .aequitatis, decet cum ipfo convenire, etiam fi
„ tuliffent , & interpellebatur frequenter, & devius fuiffet. Exemplum deNoè habetur, qui
„ magis ad hoc, quam ad id pro quo ven- benedixit Sem & Japhet, quia avertentes vul­
„ tum fuerat, animos dabant. At ille, videns tum pudenda patris operuerunt, & maledixit
„ quod per hujttlmodi jurgia caufa fummi ne- Canaam qui afpexit & rifit.
,, got i i fruftraretur, & diem certam ftatuit,
4. Objicitur forte : fi mutaretur locus Pifa,, qua unufquifque epifeoporum, fi quid queri- rum , B. fc Irfum dicere poffet, & propterea
. „ mon i* habere videretur, deferret. Et cum rccufare ad Concilium ipfe & lui accedeie; un­
„ relediffet, recepit a finguiis libellos, quos fi- de prêter
,
__________ populi tot auferentur,
_________
inhoneftatem
„ mul omnes in finu fuo continens, nec incise quot, ipfo cum fuis non veniente, diffentirent,
„ quid contineretur aperiens, ait ad epifeo- & ideo cum propofiti mutatio loci bonefto
„ pvs .· ~
Deus vos conftituit
facerdotes
, &
‘
contradicat,
& publico officiat bono, propofi,, potcflatem vobis dedit de nobis quoque judi- tum mutari malum effe. Atque humanus in„ candi. Et ideo nos a vobis reâe judicantur. tellcâus faciliter errat, nifi fibi objtâa difcuf„ Vos autem non pot:ftis ab hominibus judi- ferit phantafmata. Et quoniam varia circa loci
„ cari, propter quod Dei fohus expeôate jttdt- competentiam incompetentiamve reprselentata
,, cium, & veftrajurgia, quzcumque fuot, ad funt , & maxime de adventu eius qui dicitur
,, illud divinum referventur examen. Vos etc· dominus Benediâus , caufas imaginari con­
„ mm nobis a Deo dati eftis dii, & conve- venir , qu* ipfum Pifas adducant vel diver­
„ nuns non eft, ut homo judicet deos, fed tant a Pilis. Aut enim apud fe certus eft pa­
,, ille folus de quo fcriptuin eft: Dent fief it in pam effe, aut certus eft , quod papa non eft,
,, /jnagega deorum , in medio nutem deot difeer
aut dubius, utrum papa fit; quod tamen Ca­
mt. „ Quia aâus qui fodi font, non ad Con­ rolus non credit, fciens veftram intentionem ,
cilium fadt iunt.
& eum qui dicitur dominus Benediâus igno3. Ariminum non reddunt de jure Concilii Drare
i
non putans fi jus fuum indubitatum fibi
fufpedum partibus: quoniam praecipue ft aproi. praeiens ita proponere Concilio zftimaverit, ut
pofito loco Concilii fui concordaret fe conven­ papatus per univerfum Concilium fibi venditet
turum cum aliis Arimini, intentionem fuam Eteftatem, quocumque accederet & libens .
mutare dominus Gregorius videretur ; alii vero
fi jus fuum propter abfentiam laedi penfaipfius approbare nequaquam. Si tamen parti­ ret, hoc etiam , licet fenis fit, exilem metus
bus ecclefi* paci aptum videtur, ita illud & caufam & laborem itineris expavere, quia non
u offert, ut nihil propter hanc omnino refer­ eum juvenilis naturae calor fortem & infatiga­
vet ; quorumlibet obedient ix loca rque diftare bilem reddit; tamen cum voluntatis ardor foafterit, Ii orb.s figura & venturorum menfure- ieat calorem fujkrare nature, juvencfccntc in
tur iter . Replicat inluper cujuslibet eorum homine ambitione, quae ut plurimum in fenefConcilio libertatem, aptitudinemque: & prrei- centibus juvenefeit, Benediâus fenex praepotens
pue quia in quibuslibet poteft corruptela com- valde adverfus metum & laborem exiftens, fi
pefei ; quoniam non lolum de poteftate difeuti Pifas accedat, nec propter metum, nec pro­
praecipua videtur intentio; fed de paflorc a pter laborem alio secedere secularct . Si tuenquibuslibet concorditer acceptando, juflus eft E di aut dilatandi dominii caufa Pifas accedat,
locorum circumftantiascanonis difpofttioni con­ & veniet locorum quovis Benediâus. Et firecordare; videlicet quod ubi adeft'univerfalis po- cufaverit Pifas venire, imitari nolens Domini
teftas ecclefiz, ibi non licet mere & libere & ejus magiflri humilitatem ; quomodo potcfubjedam fore temporalibus. Decet infuper e- ftatem gerat in terris, fi non caritatis ardore,
ledotes ut confiliarii papae fint a metu tuti , fed inanis amore glori* Pifas etiam renuntia­
& a favore corruptionis alieni, «quum & uti­ turus accefferit : utique quocumque propofitole ecclefix propofuiffe putans mutationem, id rum locorum & ultra libenter accedet, quia
eft loci, fperans fe jam obtenturum, faltem a ambitioni hujufmodi nihil grave, nihilqUefatis
Domino, mutationem temporis petit, quia ali­ periculofum apparet, fed lene nimis. Cum cter partes in unum Concilium convenire non pof- nim fuis & ardor habendi otnncm fupereteonie demonllrat «videntia. Quxllioni rclpondetur cupiiceiitiam , fiiperaturabilla, & ultimum terdc inconftaiitia-clericorum reprebendeuda , qu^ tibiliuin propter eam parvipenditur, & omni.
#
poten-

tjj

C O N C ILIUM

G.

154

er potentis Dei potcftas vrlipenditur . Si vero A men eeclefi* de jure et de fafto fubdita tere
certus eft (e papam non efle, et maligno tra- contradici non poteft. Si vero dicatur Man
*NNO hatur fpiritu Pifas, ut alterius jura ufarpet, tuam et Ariminum obedientia domini Grewe,ur proprium pudorem abfeondat, exemplis gorii papx fùbjeâa,-nequaquam negatur. Sed
et rationibus probari poteft alio venturum. ut iupradiflum eft, fi partibus con^moda paci
Quod fi non, cum inopportunum fit impios in- ecclefix videantur, hoc pafto oblata funt et of­
terefle Concilio juftorum, et ut ufurpatori fa- feruntur , ut nihil ibi lerveiur partium juflioni
..
cultas minime tribuatur, propter abientiamfuam diflbnum. Si igitur propofita loca, cum cedenequaquam differenda eft pax ecclefix. Si quo­ fix fint, aliorum locis non przponit, pallor
que illum Dei Spiritus converteret, fciens fe non eft dc Chriftus Domini, qui proprias oves
tot annis idolum fedem apoftolicam iavafifle, abhorret. Ex his igitur quz fupraferipta funt,
cum qurlibec potentia minima fit ad fatisfa- liquet multas fore rationes, per quas ille quidiciendum divin* offenfx qux infinita eft, fibi citurdominusBeùediâus, ad quemlibet propofiminimum cerneret fi trans Gades accederet, torum locorum accedere deberet, etiamfi Pifas
Hoc etiam Cananez. cxci, et Mari* Magda- non. Unde fi ad communem panibus locum et
len* probatur exemplis. Si Pifas dubiusde jure B non przeleftum accedatur per reverentias veifuo venerit, praeeligens certe innocenti* quam tras, manifeftum eft, non propter illud Condubii papatus pofleflionem, ultra quzcutnque cilium ruiturum, nec unionem impediri. Ve. propofi torum locorum iret, cum naturale fit rumtamen hoc difleruiflê Carolo fupervacaneum
infuper odire ignorantiam', ad repellendum if- videretur, quantum circa przfcntiam ejus qui
tam ignorantiam, qu* nefeiendi tantummodo dicitur Bencdidus (pedaverit; nifi quia forte
caufa obeli. Sed gebeon* culpa longius acce­ putare poflet eum procurare illi auferendam loci
dere deberet, quod Pithagor*, Platonis, et aequitatem, qui ad pacem vocatur ecclefix et po­
Apollonii exemplis deducitur, qui remotiflimas puli Chriftiani unionem. Nam femper opinatus
peragravere provincias. propter feienti* amo­ eft , illum nequaquam Pifas acceflurum , quod et
rem. Ad quemcumque etiam diftorum locorum noviflime fibi a pluribus fide dignis alienum eft.
iret, nedum Pifas, fi ambigeret abiens jus du­
J. Nec infiftcndum uhra videtur circa peri­
bium pofle tueri, utconfufionem evaderet, ut cula illa rcfponfionis exhibit* Rodulfo cancel­
non de jure fuo dubitare vifus contra fe ju­ lario fratris fui MaUtcftxdc Penfauro, in qua
ris faceret przfumtionem. Volens quidem in­ dicebatur, quod przter inconflamix notam ,
dubitatum fibi jps fervare dominus Bene- C valde mutatio loci Concilio obeflet, fit per con.
didus, ad locum ad quem vocatus non fu­ fequens impediret unionem, quoniam multiPi­
erat , et non Pifas , accefliinis verifimiliter fas accederent, qui audiia mutatione loci ad
eflet, ne jurisdi&ionem facere videatur in eos propria retrocederent. Hoc enim licet non pu­
quos negat habere.- quia aliud eft ad locum taret , fed femper a certo tenuerit & teneat
communi confenfu non vocatum ire, quam ad multo plures ad Concilium univerfale accefliilocum ab adverfario przeleftum venire voca­ ros, fi (civerint communi omnium partiumcontum . Ambiens vero fovere dominium, prout fcofu congregari, quam fi.divifim et ad divcrapparet ex fervata, qualifcumque fit, poflef- fa doca vocati fint. Quis enim nefeiat, quod
fione tot annis, cum pofleflionem diligat, et fpes certa intentum obtinendi voluntatem exci­
' exfpoliatiooem pavere putandum fit , nequa­ tat et corroborat ? Quis infuper ignorat unionem
quam verifimile eft fe in rebellium teorum ma­ voluntatum concordiam et pacem efle ; difeor­
nibus politurum, nifi aliquid lateat ad locum diam verp habituale fchifma fore et originem
accefluris, in quo parem cum adverfariis po- fchifmatis aftualis? Jam quidem per hoc unio
telbtem habere poflit ; quoniam fibi teftis eft _______
r____ poflet,
r____ , 4verum
--------------------- , indenedum .fperari
fafta videri
con (cient ia fua , fi hcrericus eft, quia et i- D que fcrupula juris eunda fuccifa, et eminenam quantumcumque infideles fint, non dif- tium fcelcrum
' ‘
" radix quzlibet,
.·. . et. novae
evulfa
fitentur divin*oculos juftitiz ubique przfentes, hzrcfis pullulat io. Przterea cum ttniverfalis diubique illos o&ndere frit. Cumque Dei cle­ vifio fieri non polfet in ecclcfia Dei, nifi aut
mentia per divifionem et diftantiam locorum in intelleftu canonum fchifma fiat, aut de fa­
a juftitia non diftinguatur, cujufcumquc loci do , et hoc rebellantibus capiti membris, li­
non debet pudere ad veniam, quia non pu­ cet quod jus didat intelligant.· quoniam fecun­
duit ad culpam, et ubique debet Dei mifert- dum fententiam B. Auguflini, contraria con­
cordiam fperare implorando, quia ubique eft. trariis curantur, oportet quod in utroque con­
Si autem noo fuerit b*reticus, fciens papam cordia fiat, ut morbusdifeiflionis curetur, qui
tela hsetcfi pofle privari, debet alio accedere, per utriufque difeordiam exortus eft. At tenne vocatus accedens videatur fe h*reticum af- dendum eft infuper per reverentias vcftras et
fentire. Nam humilitatis caufa mentiens, fi eundorum fidelium dtfererum examen, fi celnon erat antea, peccator efficitur, nec ita ca­ fionis via prxeleda eft tamquam fectirior, et
veri debet arrogantia,
„
ut veritas relinquatur.
.
a veftris dubiis magis aliena,- ceterum tamAdeft infuper alia ratio : nam fi pontificem fe E quam magis caritativa, quia per eam non de­
putaret ille, qui dicitur Benedi&us, ad loca tegitur injuftitiz multorum verecundia, qui cimmediate ecclefix fubjeda libentius accedere tiam propter ignorantiam peccaverunt, quod
deberet,, quam ad aliena , etiamfi longe prudentia veftra taletn adhibeat modum, per
pulchriora, magifque amoena et opulenta quem, fiat, ut fuum intentio tertiatur effeftum ,
forent. Nam ab experto videtur unumquemque et non inducat oppofitum ejus quod videtur in­
loca fibi fubjeda libentius vifere, libcntiufquc tendi . Nam fi modus fervatur , per quem fe­
inhabhare , quam ea qu* alterius jurif- cundum jus dubitari poflitutrum ceflio valear,
didiooi fubjiciuntur. Quod fi dicatur, quo­ cui metus infertur; poteratne verus et indubi­
niam prOpofita loca nequaquam fibi fubje­ tatus papa a cunftis haberi ? Si vero tuillux
da funt; certe negari non poteft, quod neu- metus infertur , fed fponte partes communi
tralia funt, quoad cbedientiam , ut ita di­ confenfu convenerint, et juramenta fervent,
catur , contendentium de papatu : verumta- quis fperare non poteft, immo certus efle non
debet,

anno

*M'

»

-

ni

'

P

I

s’ A

N

ύ ,M

debet, quod unio indubitata fequatur, & unus Aratur , in ecclefik contentione , ad unionAn
—:------volentibus
*—L- , ----------quanto-------magi*
!-r—
infimul
· — eoa- /NNOri
------------- -verus atque indubitatus papa'a eundis accepta- venire
Chresti binir ? Neque ceterum minus caritati opponi- cordes extiterint, tanto minus ab iliis unio di,4,f) 1 tur alterius violare jus, quam juftitiz pudorem flat. Illo* quidem quifque fibi uniendos optare
detegere. Et fi dicatur, dubium eft ; adveni­ amplius debet, qui divime aequitati propinquio­
res exiftunt. Nam folurn in unum convenire
te , iupplicatur, quod dhbius de jure alieno
ncqtuquam ex duo certus eft , quodque caritas pax eft .* fed fi eque conveniatur. CMtvwrM/iexigit unumquemque dubitantem de jure fuo , bur tnim mbit in vtitm , juxta Vas eleftion is ,
ita illud fervare teneo , quod non rapiat quod jam won eft Dominicam cmnn manducari ,' fcÿ
fuum efle non novit . Glede judicatum eft corpus Chrifti fecundum divinam inftitutiooem
per quamlibet partiupf Concilium fieri univer- conficere , dc illo fecundum canonicam dilci,
- tale ad pcftiferum Ac lethale fchifma madan- plinam participare, hoc eft crenam manducare
dum, tamquam viam a fan^'t patribus con- Dominicam. Cum èrgo moduKconveniendi in
laetam in fimilibus
a G nique canonibus unum fecundum aequitatem dc communi conapprobatam , per quama nulla excluditur via ienfu convocandi Concilium, via fit abfque asv luntatis aut luris . Nunc autem quis noni B mulatione pacifica, quieta abfque turbine fcanlei fatim apprehendat , quod fi a qualibet par­ dalorum, omni carens iniquitate , libera fine

tium divifim convocentur patret , quin immo motu, ab omni turpitudine aliena, tuta fnbjealtera comminante & prohibente ne accedant ûis , praelatis honorifica , nullum circumveniens,
ad alteram, & fi unum de jure Concilium Fue­ neminem conculcans, expedita»abfque praecipi­
rit , plura oporteat fore de fado ? Quis inde tatione, conclu ho unionis, perquam, fi partes
jam non Circumlpiciat infpiciatqoe , non vctûs convenerint, non prompti affeftus poteft ambi»
maftari fchifma, fed quod seque jufteque bre­ tio reprehendi, dum propter aelum unionis uviter & faciliter, fi volueritis , interficieturfi nuiquifque vcftrum propriam voluntatem fu pe­
nolueritis, reviwifcet ? Verum cum fcandalorum ra (Te probatur. Hec igitur via tamquam trium­
mater parva voltheas praegnans fufpicetur , fi­ phi caufa ab omnibus diligi debet . Non enim
lium pariet patre pejorem.
caritatem Dei Ac proximi potius quam ppopriam
<. At fi iterum objiciatur, illum qui dicitur quis diligere probari poteft , nili propter Dei
Benediâus, neque ad Pifas , neque ad quem­ diledionem Ac proximi propriam abnegaverit
quam propofitorum locorum accefturum , & voluntatem. Eft infuper via propofita & petita
propter hac univerfale Cohcilum faltem dc CpefCarolum
1
fuavi humilitate plena, abfque
facto locum vendicare non pofle; hoc non pu­ adulatione imitantibus eam , dc fine proximi
det
radio
ne
,
grandique
redolet caritate , cfindo
tat Carolus quemquam prudentem affirmare
Nam quia quod petitur «quitatem Sn le con­ hypocrifis colore carens.
7. Ut igitur Carolus jugiter petat , jugiter
tinet , fi Dei mandatis & judiciis contradicere
nolit , zquitati minime contradicet. Non enim quaerat , jugiter puller, honeftum (uadet , al­
ignorat ille, quant» audoritatis David propter licit utile, jnopia cogit, indeque quod aperia­
ΓΧ-um fuerit ; de quo Dominus ad prophetam: tur , & exaudiatur fpe* ipfuin reddit audacem.
hveni hominem fecundum cor mum . Et alibi : Cum enim honeftum & morale convertantur ,
Semel juravi in fanfh meo , fi David mentiar ; quod\morale eft, honeftum eft . Beati quidem
Jemen eju< tn a ter num manebit . Cujus David Ambrofii verba funt, morale eft omnibus, ut
verba funt ad Deum: Omnia mandata tua a- . qui fidem exigunt, fidem aftruant.Quod itaque
enitar . Et nirlus : Cognovi , Domine , judicia veftris reverentiis honeftum eft, honeftum luatua. Ut quid ergo dubitari poreft quod qui ae­ det ut petatur a vobis. Exigitis namque a do­
quitatem ipernit , omnia Dei mandata & ju­ mino Gregorio, ut relido loco concilii fui &
dicia fpernit ? nec' illiufmodi idcirco fequen- D concilio fuo , Pifas accedat, & juri lui papatus
dam voluntatem, fed refellendam. Poterit for­ renuntiet. Et hec omnia propter fidem & com­
iam prartendere propofita loca fibi, feu Conci­ modum fidei. Grande eft hoc , quis dubitat ,
lio , vel utrique pariter inepta . Caufas afli- cum magna petat impendere parva? Minus eft
gnet , & alia proponant qua: magis feu ita ae­ verbis re quod a vobis petitur, videlicet ut mu­
qua fint, Ac magis aut tantum ad illa tutus fit tato loco Pifarum congruo tempore ,vel quam
acceffus quibuslibet partium ad illa accedere brevius ratio quftrit, ad alium locum accedatis
volentibus.- in quibus fit tuta & libera manfio, communiter eligendum , ad quem communi
& quz canonum difpofitionibus amplius aut partium confenui univerfale Concilium convo­
tantum conformia fint. Quis tamen crediderit, cetur ; morale ergo dc honeftum eft vobis qui
cum ipfe primum fciverit veftras reverentias fidem exigitis, fi non majori, fi non aequali ,
cum domino Gregorio fore concordes conve­ faltem minori exemplo veftri fidem adftruere .
niendi in uno loco, in quo communi confen- Morale & infuper honeftum eft, vos qui fidem
fu partium congregatio fiat, Ac univerfale Con­ in juramenti & voti obfervatipne a domino
cilium convocetur , ipfum nequaquam illuc con­ Gregorio exigitis propter unionem , fidem cbventurum. Nam fi Deum non vereatur, mini­ fervatione veftri juramenti & voti propter unio­
me ambigi debet eum faltem humanam maxi­ nem adftruatis . Juraftis quidem Ac vovi ft is
mam vereri confufionem, quam fi eo non ac­ nonnulli ex vobis, certum eft , nihil de con­
cederet , non utique fe evafurum, cum prudens tingentibus omittere , ut facra unio fequatur ,
habeatur Ac expertus fit, credere poflet. Verum faltem quantum in vobis effet . Qui vovifiia
fi tanta Aberit, quod putandum non eft, obfti- At juraftis Jocum quidem Pifarum non muta­
natione circumventus, quatenus, volente domi­ re , certum eft non effe de genere neceflariono Gregorio Ac vobis infimul convenire ipfe rum, contingentium vero fic . Allicit utile ,*
noluerit, legis dicio Ac nature potius imitanda quamvis enim quoddam appareat utile, bonum
ceofetur, quam illius qualifcumque voluptas . & deledabile, quod qnia honafto contradicit ,
Didant quidem leges Ac natura mala Ac noxia bonum non eft , licet infedz voluntati bo­
quzeumque evitari , majora vero przfertim : num appareat. Et ideo hoc nequaquam quacv·
nunc autem exiftente triplici ; ut taliter refe- debet, nec quod quxraturdebet allicere.(fetan­
da

M7

C O N Ç I L l U M

G.

i38

Or <k> vero utile Ac dele&abile honeftum bonum Adoftrinam Auguftini fub pedibus veftris fcabd-■
eft, fic queri fic appeti debet , quia naturaliter Ia vobis facite , terre faftigta
faftigia conculcando ; ANNO
Anno omnia bonum appetunt. Kefte etiam tunc u- quanto namque majora funt , tanto magis' fu- ^HR!srt
,,,e’
LMRlsn (j|e ai|jcjt
querendum . Quid vero utilius per tlla fcandendo fuigirc . Praeterea cum
**’*' 'querere, quan* illud quod eundis fidelibuspro- veritas fanciat : Qui fe humiliat exaltabitur ,
deffe poteft, fic nullis obede, nili illis forte , humiliando vos furgite, reclaudite oliiiim , fic
qui hominum' fubftantiis fic carne fuam fatu- fi non dedeZitis ei, co quod amicus vellet iit,
rant efuriem, illifque pariter qui hominum de- faltem ex improbitate date ei quotquot habet
- trad i ones fie fanguinem libant, fic in ipbs mo- neceflarios. Audite Dominum quid dicat: .Ift'
,
liantur debacchari. Quid pretereautilius,quid- fereor fuper turbam, quia ecce jam triduo fuftive deleâabiltus , quam perfefti defiderii opta­ nent me, nec habent quod manducent . Milcrcatum confequi efledum? fic quid magis ad que­ mini fic vos fuper turbam Chriftianorum : quia
rendum allicere debet? Cogit inopia i quia pro­ ecce jam triginta annis fic ultra luftinent , u< c
pter defedum eorum quibus natura eget, ut'fe habent quqd manducent . Et certe li dinuleri. fitftentet fic proximos, inopia vim nature in­ tis eos jejunos in domum tuam , deficient in
iftulat .B via. Quamquam vero, Carolus petierit, qusfiefert , quOniam aufert quod natura ροΓ
Ideo naturam provocat , ut vi exquilita procu­ rit, pulfaverit,-ne omnino obtinendi .quotquot
ret vim que fibi illata eft repellere . Exiftente panes necelTarios pro anima: habet laturiiace ,
ea vero tam exilis potentis, quod neque pro­ modum omittat ; illos fibi dari per vos omnes
priis viribus valeat, neque opem fibi alius fe­ patres revçrend illi mos, qui Pifis congregati erat , cogit inopia non lolum petere, non folum ftis , obfecratur in Domino, & adjuiat per il­
querere , verum etiam pulfarc , quod etiam lud fandiftimum fic ineffabile myfterium , per
edocebitur neceflitate imminente , quamquam quod Trinitas in unitate, fic unitas in Trini­
fine impetu fic,violentia quadamque importuni­ tate veneranda eft , per illud faniliilimum fic
tate fieri non poflit . Unde fic fervos inlpict- ineffabile myfterium , per quod ex purirtima
mus urgente eos opportunitate negotiorum prin­ carne gloriofiifim® femper Virginis Mari® Ver­
cipis vel fui iplorum, licet dormitet princeps , bum caro faftum eft, fic cum creator Iit, crealicet lint pueri lecum claufi in cubkulo , ofti- ture uniri dignatus, fic Deus fic homo faites
um pulfare^Unde Dominus ut majorem exhi- eu
eft ναιι
Chriftus.
fic pci
per laoorcS
labores , tudorcs , oppromu». <Λ
beat licentiam pullandi, non piincipis nemine, bria,
'
paflionem fic tnprccm
, , qu® Jelus Chtiftus
fed amici parabolam aflert. Inopia ergo Caro- C paftus eft , ut difpetfas oves ad militans revolum cogit: nam cum inopia proprie fit , dum" caret ovile, ut fub
r
r cclelli
” capice cut*» an­
fe
eo eget quod nec fibi lutficit, nec altis largiri gelis unirentur in gloria. Et quoniam per Do­
poteft ·, egente vero eo non folum panibus tri­ minum omnia facta funt, & fine ipfo faâum
bus propter fe, fed etiam propter quofeumque eft nihil, fic ipie inftruit: Sine me niMl poteft. t
fidtles; neque habente unde fe fic amicum re­ facere; «rque ne fpes deficiat , cum docuerint
ficiat , qui non folum fame verae unionis pa­ impoflibilitatem humanam, ipfe promittit,
tiuntur inopiam , verum apertiffime pereunt , cumque pe t ierit i r Patrem in nomine meo, dabit
quamvis petierit, quamquam quefierit, ut pul­ vobit. Carolus luj^ticiter deprecatur divinam
let cogit inopia . Cum enim major fit caufa mifericordiam, in nomine Domini noftri Jciu
quam cffc&us , major omni inopia eft , qus Chrifti, fande matris occleftz fponG cadeftis ,
omnis quafi noftrc inopi® caula eft . Ex qui­ ut benefaciat vobis, fit meminerit tcftamenti
bus omnibus fpes ipfum reddit audacem ; quip- fui, quod ad Abraham, Ilaac , Jacob locatus
pe^fe dicit, quia licet pium fit quod optat , eft fervorum fuorum fidelium, & der vobis cor
tamen ultra virium fuarum omnium compe­ omnibus, ut colatis eum, fit faciatis ejus votentem fic conformem qualitatem aggrelTus eftoluntatem corde magno
fic
„
‘ animo volenti . Ad­
opus, hoc autem urgente caritate, qus omnia aperiat cor veftrum in lege fua fic in pr®ceptis
credit, omnia fperat. Quid enim fperare non fuis, fic faciat pacem, fic reconcilietur vobis ,
debet, dicente Veritate : Cum vos qui mala c- nec vos deferat in tempore malo . Incircumftit, noftis bona dare filiis veftris, quanto magis feriptam infuper AltiiTimi mileratiociem exo­
Pater veftcr caleftit dabit Spiritum bonum peten­ rans, quatenus amodo miferttts gregis fui , il­
tibus fe ? Nihil vero aliud in hoc qusrit , lum ad (e convertat, fica peccatis ejus vultum
quam Spiritum bonum , Spiritum videlicet il­ dignatus avertere, quod fub uno paftore fubjeium , qui Deus eft, fic oculorum vifio & pax, cit, difperfum fub uno paftore uniat fic con­
per quem pax annuntiari dilcipulis fuis pr«ci- fervet ad aedificationem corporis Chrifti, donec
pitur dicens: In qusmeumque domum intrave­ occurramus omnes in unitatem fidei fic agni­
ritis , primum dicite : Pax huic domui . Illum tionis Filii Dei, io virum perfe&um, in menhumiliter fupplicat in voluntates vcftras fic a- furam aetatis plenitudinis Chrifti . Et donec
1 iorum Dei filiorum mifericorditer infpirari ,]E poft humanos terrenofque labores cleftos fuo:
ut divino afflante Spiritu , bone efficiantur fub fe veriffimo capite fic paftore , cumr ange­
voluntates, ut pax vera illabatur tn illis. Spes lis fuis unum corpus effici voluerit , fic trium­
enim , etfi non mereatur fufeipere , fic ideo phare jufferit in rternum.
audax potiulando fit, audacem pulfare facit ,
quia ea quaerit fic optat, qu® requifiti negare
non debent, fi non ratione amicitis petentis
fic quxrentis atnici , fi non proximorum dileftionis, nec, quod his omnibus majus, divine
caritatis amore, propria faltem. Eja ergo furSite, reverend illimi patres fic domini , licet o*
.ium veftrum claufum fit , fic pueri veftri vobifeum fint in cubili, furgite fupplicatur , fic
in cubili amplus obdormire nolite . Surgitê ,
& fi gravitas humana impediet , juxta beati
RE-

M9

ANNO
CHRbri

P

I

S

A

RESPONSIO

N

υ

Ki

140

Ade communi confcnfu ; fed ad procurationem
ejus folius, ut patet ex reiponfione ftia fafta in anno
Luca, & ex bulla quam fuper hoc dotfiinoBe- c*î*?rï

Foda per revtrendijfimoi patre/ domino/ S.R.E.
Cardinale t pro unitate fanda Romana* ecclefia
fttfequenda , & ut fperant , in Deo feliciter
concludenda, in civitate Pifana degente/, pru­
circumfpedo viro Rodulpbo fecretario
denti
ac nuntio D ambaxiato^i viri magnifici domi­
ni Malateflx de Penfauro ad quodam capitula
petita ger eum, fequitur &.efl tali/.

nedido tranfinifit, cujus bull* particula iequitur in hec verba, videlicet „ Itaque nobb ilia
„ via magia placebat & placet, ut fub uno'a- ,
„ liquo domino, in quo utraque pan tuta fo„ ret, hujufmodi foret conventio perfonalis .
„ H«c enim via omnia impedimenta excludit,
„ omnes fcopuloa repellit, omnes amputat dif„ ficultates, pro cujus exeeutione Florentino*
„ rum & SenenGum loca habilia & decenti»
pRjmo difti domini cardinales ad primum „ tam maritima quam terreftria , & infuper
Λ capitulum, videlicet , prxmifta debita re· „ civitatem Lucanam tibi pro parte noftra fecommendatione, de affeftione &de fide ingen­ „ cimus offerri , Ut prccipue civitatem Pifati , & intentione optima quam femper & ha-B „ nam ', qui locus fic eft idoneus , ut nullus
buit & habet prefatus dominus Malatefta circa „ magis valeat reperiri, divifus flumine , per
iaiiftam unionem & diftum veftrum facrum „ galeas , fecpndum quod tu optare videns ,
collegium.
„ accelfibilis , abundans vidualibus , capax
1. Refpondent quod regratiantur difto domi­ „ multitudinis , tutus ab omni refpeâu , fic
no Malatcftae de affeftione & bona' ac fincera ,, accomodus , ut ad iftàm conventionem faintentione quam habet ad unitatem fan ft* ma­ ,« bricatus videatur. Diei fpatio nos per terram
tris ecclefia: . Nam per etfeftum operis confiat „ ita per mare ad eum locum convenientes paeis , quod labores & impenfas fuftinuit pro „ ccm Chriftianitati reddere poffumus . “ Ita­
profccutione-diftz fanftx unionis , fit certifi- que ad iftum locum per utrumque eledum didi
eant eum, quod ad ipfum habent fingularem domini cardinales mandaverunt Concilium ge­
fidem & confident iatn, quantam habent ad quem­ nerale, vocaverunt foiemniter & canonice ucumque stlium magnum dominum Italiae .
trumque contendentium ad diftum locum 6c
Secundo ad capitulum fecundum , videlicet : praefixum diem . Et ita intimaverunt per eo­
Dixi pro parte fideliffimi fervi tarif ve/lri domini rum
___ _________
_ ........
__ publicas , ÔC
folemnes________
nuncios &
litteras
mei Maiateflu, quomodo magnifient jrater fuus c apertas omnibus prxlatis , regibus
„ ’ s , principi­
dominut Carolui fibi pridem intimavit , quod pro bus,
·
■ ·*
......
ducibus
, nobilibus
, & notabilibus com­
unione confequenda eidem videretur unicam tantum munitatibus totius Chriftianitatis . Itaque con­
fore viam indubitatam, & fine aliquo fcrupulo c- cludunt quoad iftum articulum , quod per eos
ncrvativam penitut omnir fcandali, & cujufcum- non ftetit nec ftat , quin Concilium generale
que dubitationii de mentibut fidelium , videlicet fiat, ficut fieri debet in unico loco dumtaxat .
quod fiat unicum et generale Concilium , in quo Veniat igitur dominus Gregorius ad diftum
concurrat volunt a 1 dtdi domini Gregarii pariter Concilium, fi difto loco adede difponit, ficut
& veflra. -Aiitt fi plura concilia in diverfit lo­ debet, ad quem ipfe & Benediftus , de cujus
ci t indida fierent, ut ordinatum efl , vifibihter re fimiliter agitur, fpecialiter funt vocati.
ncceffdri) multa fcandala , divifionet , ac buJ. Ad tertium articulum ,videlicet, Item , di.
refe/ fuborirentur exinde ; É7 fic ubi pacem qua- cit prafatuf dominât Caroint fibi λ certo iemotuiffe
rimut, multiplex difeordia jequexafur, ficqu/ erit multat principe/ & communitate/ concurrere ad banc
error poflerioe pejor priore.
viam, tamquam pre ceterii meliorem ; infletiffe
2. Refpondent & dicunt fc, quod veritaseft, quoque cum prafato domino i^regvrw
Gregorio , , e/aem
eidemjupfupquod pro bono negotii, & ut in eo certius pro upUcantei, ut fibi placeret concurrere cum fuo Cm'cedatur,&ad ferenandas confcientias omnium, cilio in uno loco veftri/
" ’ cum reverendi/ paterni,
utile dc expediens eft, quod non teneantur plura tatibu/ veflroque Concilio. Subjungent idem demi,
concilia , quia lunt folum ad impediendum fan­ nus Carolut , quod fi altera partium veflrarum
dum negotium de quo agitur . Ipfi ergo con­ R. P. videlicet , & profati difli Gregarii fe
junxerunt fc fimul, dc fecerunt unicum fle unitum retraxerint a pradi&a eleilione difli unici loci
Concilium pro profccutione fanftx unionis; & communiter fienda , verifimiliter boc eventurum
habitis inter pos multis deliberationibus, & di­ aferit , quod ab illa parte qua recufabit , 0ver fis & repetitis confiliis pro unica & fola vja mnit obedientia totaliter fubtrnbetur cum vtlidandi pacem ecclefisE, elegerunt convocare Con­ pendio , detrimento , & infamia maxima ejuf.
cilium generale, & elegerunt locum convenien­ dem partit , cum manifefle convinceretur nolle
tem infra Italiam, fcilicet Pifarum ; qui locus unionem per modum jufletm & aquam , attenta
per contendentium quemlibet fuerat oblatus, ut maxime promi(fiant utriufque falta de non omit­
pater per publica inftrumenta. Nam primo di­ tendo aliquid de contingentibut reçufare aut eleftum locum obtulit Benediftus in Maflilia ne­ ilionem didli unici loci effet omittere , tf ficcou.
poti & aliis ambaxiatoribus domini Gregorii .Etra promiffa venire.
Et ambaxiatores domini Gregorii locum eum'
4. ~
Rcfpondcnt
difti domini cardinales ,
dem loco de Portu-Veneris publice obtulerunt quod dc fide , legalitatc , & probitate & pu­
domino Benedifto, ad quam eleftionem etiam ra intentione difta domini Caroli circa udomini cardinales utrfufque collegii confenfe- hitatem ecclefi* difti domini confidunt , fic­
runt, & prreipue collegium Italicum hoc pro­ ut de fpeciali & fingulari filio ecclefi* Ro
curavit de mandato difti domini Gregorii, per
mana , & pro tanto quidquid dicat vel fa­
organum magnifici militis comitis Campaniae , ciat , domini reputant eum in omnibua bo­
qui ad hunc etfeftum miferunt Portum-Veneris no zelo procedere . Sed poffibile eft , quod
ad dominum Benediftum fic fuum collegium . dominus Gregorius vellet eum circumveni­
Et ideo dominus Gregorius habet quod quaerit. re fi poffet ; fed cum Dei auxilio fperanc
Nam Pifanus locus, ut praedicitur , eft eleftus difti domini , quejd ipfe eft talis , qui
de communi conienfu, ut ipfe vult: & nedum non permittet fe ' decipi vel fcduci ; &

quia

Mi.·

CO NCI LI

G.

qi dicitur indiftoarticulo, quod poffet mul-À rere, qtiod ipfivel eorum after in îrta màteria ———·
·""
-tum imputari ad vilipendium, detrimentum & poflit vel debeat efle judex, nee percpnfequens
r^R^Tt
1*1««· ?«”'«» qu® non ««eptaret cer- audoritative convocare Cuncil/Um generale , \ο*.

««·/·

t

,um *OCMm eligendum, cum manifefto convin- cum multi opinentur eos jam efle precifoe?
ceretuf eos nolle unionem , Ac per coofequens
'6. Prcterea clarum eft , quod ifti duo funt
ab illa parte iubtraberetur omnis obedientia , principales Benediâus & Gregorius , de quo·
attento quod multi principes & communitates rum fido agitur: ita quod de necaflitate juris
concurrunt ad hanc viam.
oportet eos requirere dc provocare ad caufam,
5. R.efpondenr didi domini cardinales, quod & afligdare eis locutrt fecurum . Et illud 'jam
poffibile eft quod aliqui domini Ας communi, eft fidum per dominos cardinales . Nam
ta tes , qui non funt plene informati dc fado dominus Gregorius hunc locum recufare non
AÇ decircunùftantiis, ad informationem feufug- poteft .* Nant*omnis locus in hoc articulo
geftionem didi domini Gibgorii , contentaren* recufatur , vel quia hon eft idoneus , vel intur , & placeret eis , Ii poffibile effet , quod habilis , vel quia non eft tutus , vel 'quia non
fieret mutatio ad unicum locum de'communi eleâus per partes. Quo ad idoneitatem vel hapartium voluntate ; fed domini certificant di· Bbilitatcm loci Pifarum non eft inftftendum :
ftum dominum Carolum & dominum Malate- primo quia notorium eft, fecundo etiam ultra
ftam, quod ipfi habent nova de majoribus re­ alia loca mundi Gregorius commendavit locum
gibus Ac principibus Chtiftianis & de majoribus Pifarum, ficut eft rei veritas. Item ex tunde
praelatis totius ecclefi* , quod ipfi acceptant , pofuit bis in manibus Florentinorum , inquorum
laudant , approbant viam iftam receptam per dominio eft ipfe locus-. Similiter dominus Be­
dominos cardinales de Concilio gerierali cele­ nediâus , qui reputavit hunc locum , non po­
brando in Pifis , Ac venient ad diâum locum teft eum acceptare fufpeâum; & pro ut com­
Ac tempus quot venire poterunt , legitimo im­ muniter dicitur, & habentur littera: a divertis
pedimento ceffante. Et qui ferunt legitime im­ perfonis fide dignis dominus Benediâus pctlopediti , mittent procuratores plene inftruâos naliter veniet ad iftud Concilium ad locum
cum fufficienti mandato. Et erunt in tanto nu­ praefinitum - fi inveniat locum mutatum, fadis
mero , quod bene admjrabitur uterque iftorum juftificationibus Ac rationalibus proteftationibus
contendentium . Et nihilominus credunt diâi fuis, recedet , & fic Concilium ruet cx toto ,
domini cardinales , .quod omnes qui pro nunc & ipfe praetendet fe excufatum.
approbant mutationem loci , quando erunt in- c
7« Praeterea reges & principes , communitaforrnati de poftjbiliiate juris At faâî, malitio- tes, praelati, clerus,
------ &
*·------·— -·:—
populus
totiusCbriftiafa cautela per quam iftud procuratur per do­ nitaris utriufqueobedientia:, funt folemnitervo­
minum Gregorium, reccgnofcent veritatem, Ac cati ad iftum locum At terminum, Ac a pluri­
bus habetur rcfponfio quod venient vel mittent.
concurrent cum majori Ac fanion parte regum
Srincipum, comitatuum , cleri Ac populi Chri- Si inveniant locum mutatum, tamquam delufi
iani Ac cum tota ecclefia auâoritative, cano­ Ac fruftrati , fi venerint , recedent ; Ac fi per
nice , Ac fûfificienter unita. Et ut diâi domini prius ea feiverint, non venient, Ac arguent nos
fine de fingulis informati tamquam fpeciales probabiliter varios , mutabiles Ac incoftantcs ,
ecclefir filii , domini eis notificant , ipfolque Ac per confequens Concilium ruet , ut fupra»
cum pura veritate informant, quod in cafu de Et credant diâi domini Carolus Ac Malatcftà,
quo agitur , quando fcilicet funt duo conten­ quod multi venient Pifas, qui propter rationa­
dentes de papatu , ut eft in cafu prsfenti , biles Ac juflas caulas non tranfibunt magis pro­
Concilium generate eft judex ordinarius Ac fu- funde in Italiam . Sunt Ac multa alia cx qui­
perior utriufque. Nam clarum efl quod propter bus mamfefte convincitur , quod D. Greg. Ac
dubium, unus non eftfuperior altero, nec am-p fui qui vellent divertere Ac impedire iftud fan­
bo fimul , cum non poflint efle duo capita , dum
<
negotium , procurant ifta diverticula .
fanc mentis non videat, quod quicquid aAc effet contra articulum fidei: Et in imam fan- Quis
<
Horn , Ate. Nec alter tpibrum per fe habet in gitur
;
per diâum Gregorium Ac fuos , eft ad
iftud fanâum Concilium, per quod
ifta materia aliquam jurifdiâionem , nec con- divertendum
ι
vocandi, necordinandi, nec aliquid ftatuendi. folum
I
poteft fedari fchifma Ac uniri ecclefia ,
Nam alias quilibet effet judex in caufa propria quod
<
malitiofe Ac nequiter procuratur ad imde titulo fui papatus. Ita quod oportet dc ne- pcdiendtjn
'
tantum Ac tam optatum bonum ,
ceffitate quod fic dare tertium qui judicet in- ita
I
per Dei gratiam difpofitum Ac propinquum ,
ter alias , Ac nullus alius eft , nifi univerfalis Ac
< fub fallaci ac diflimidata cautela petunt feu
ecclefia , quas eft fuperior Ac mater utriufque , peti faciunt loci mutationem ? Que enim eft
quam repnfientat generale Concilium in hoc ratio , quod diâus Gregorius non venit ad lo­
cafu. Nam uullus eorum habet integram obe- cum , nedum per eum acceptatum , fed tam
dientiam. Ita quod ecclefia univerfalis non eft publice Ac folemniter oblatum, Ac copiofe launec efle poteft apud aliquem eorum , Ac per datum, nifi ut fub verborum pampinis fruftreconfequens neuter poteft convocare Concilium, g tur negotium ? Nam fi nunc, quod abfit, Conquod fit generale totius ccclefic. Opponuntur 'cilii congregatio
-------------- 5-----------J:------- , non effet
tr- *fpes~
impediretur
etiam contra corum quemlibet fautoris fehif- quod de tempore noftro poffet iterum congre­
matis , At que afferuntur notoria ex diftis Ac gari Et ad iftud tendunt ifti fcduâores popu­
faâis eorum . Opponuntur enormia Ac gravia li Cbriftiani dc maxime bonorum virorum &
crimina notoria fafti permanentis , de quibus fimplicium devotorum, tra&mdo & procuran­
pluries Ac Iblemniter moniti fuerunt incorrigi- do per viasexquifitas quod divertatur negotium
biles, pertinaces, dbflinati. Et crimina funt ta­ & Concilium non teneatur.
lia , que enormiter fcandaliunt totam eccle­
8. Item , ad quartum capitulum videlicet :
fiam, immo font in fubverfionem, nifi occur­ Jttm , dicit in quantum R. P. p, ad bic cor.deratur , totius flatus ecclefiaftici. Iftis vero pre- fetnderint , idem dominai Carol*; offert ft pala­
fuppofitis , qu* funt luce meridiana clariora , turum oifidti (J omnem aliam cautelam fi. i pofque praevidenda lingua phrenetica audebit affe- fibiiem ; pul atque ad bane canitiam Ô" promiffl·}Cmtcd. Qmtral.Jwci. XXVII.
Q
r.em

c

Hi

PISANUM

63* mm concurrero etiam dominium Venetorum, quodfiverteret prqficuum afin* pofi bmcfimBa «mmu
—Refotus dominas Gregorius ir diBo loco cSMani- cogérant fora
'
··
- - mmimv rascerrt- awo
allegata
, êT
ΓΜΒίνγι *iftr eligendo pro dim univerfaliConcilia feprv » «d Aar
prtop·» CHR1ST<
,19,. fentahit , G qmd faBa concordia loci inter vos G ditimxm aS etiam m purer vobis necum rffb
*'·*·
G ipfum nan erit tam difeordia demode G tem­ poterit ex referendit reverentiis veftris per erapori , quin immo plena concordia.
tent fertmfimi régit Hmtgarta G Hlpftrû de9. Rxfpoodent diâidomini cardinales, quod mtoAtoftrmv, ut venturos putet, credens bone
. ipfi habent tantam confidentiam dt plenam fe- Viam optimam fare G perfe&tvem dtfideratu ·*
curitatem de fide, legalitate & omni probitate «rato, remetivamqm penitus fcbifmotù, fcandadiâi domini Caroli filii talis patris , cui fuc- loram, divjfiomtm , &c. et jam dixi , foplicat
ceflic nedum in terra , fed fide , ^probitate & humiliter G devote reverendas paternitates v*.
χ
moribus, quod fi mutatio loci fieri quoquo mo­ fires per ptfomrn Jefu Chrifti , quod fi poÿiüle
tft
,
G
vobis
videatur
juridice
poffe
fieri
,
piaceat
do poflet, ipfi nollent obfides, nec aliam ab eo
cautelam , nifi folum fimplex verbum tam fi­ G dignemini inclinare G humiliaro vos ad hanc
delis & notabilis domini; & idem etiam repe- communem G concordem deffiouem diBi umn
unici ,
tunt de inclyto dominio Venetorum , de quo B to , ne contra vos annotari pegit aliquid omif^umquam fuit auditum , quod promiflionem fum de contingentibus . »t juri
....
homrique vefihm
eorum ruperit feu eorum fidem violaverit, vel objici ppfit
~ , vel aliquid in contrarium modo ali­
maculaverit ; fed ex fupra feriptis & infraferi- quo allegari.
ptis apparet de mutatione loci quod nullate­
16. Refpondcnt diâidomini ut fupra, quod
nus eft agendum.
tefte Deo & eorum cofcientiis, quod fi quoquo
10. liem , ad quintum capitulum videlicet: modo effet poftibile fine evidenti perditione dc
liem , affirmat profatui diilus Carolus quod ia deftruâionc, ac claro impedimento Concilii ge­
quantum reverenda deminationei vcftro contente neralis , quantum effet eis bonefte poflibile üremanerent dc concordia didfi unici loci, profatus Deprcjudicio ecclcfi», ipficonformarent fevo­
dominus Grtgariui etiam cantentaretxr dtOum Con­ tis & requifittoaibus diâi domini Caroli & con­
cilium fieri in altero iftorum locorum , videlicet ii ii is diâi domiai Malateftc . Sed per premifBononia , Ferltvti G Mantua.
fa patet, ÿiod nullo modo poflunt mutare lo­
Refpondcnt diâi domini per fupra diâa , quod cum ; & etiamfi facerent, quod abfit, non ef­
mutatio diâi loci effetdeflruâio totius negotii. fet
... Concilium
_________ generale
________. _____
____________
Placet etiam
eis dc
11. Item , ad fextum capitulum videlicet :Cadventu ambaxiatorum illuftrif&mi regisHungaSi in quantum per veflrem reverendam domine- rie &
. ...................................
indyti dominii Venetorum. Nam fperant
tionem objiceretur , quod ratione eleilionii faite in veritate, qu» eft ipfe Deus, fit in prudentia
per dominum Gregorium de fuo concilio celebran­ diâorum ambaxiatorum , quod poftquam erunt
do in patriercbatu Rewnnate vel patriarchate per didos dominos veraciter informati de juflis
atquiUgierfi , oflenderetur vos ire ad locum depu­ & rationabilibus moiivis eorum , rejedis falus
tatum per diFtum dominum Gregorium . Refpon- informationibus , (i quas forfitan habuerunt ,
detur per tumdem Carolum : affirmata dominum conformabunt fe rationabili opinioni diâorum
Gregorium ante publicationem dide concordia , dominorum cardinalium . Et ita fperant quod
notifie at urum <7 publicaturum
m alium faciet quilibet Ghriflianus , fi per eos fuerit in­
locum pro diila fuo Concilia
formatus . Et propterca diâi domini pro Dei
nominato , ito quad nec in l 9 ekilo per vos , mifericordia rogant & requirunt diâos duos
videlicet pro veflro Concilia ,
c m loto depata- dominos ab antiquiflimo ex propagata proge­
to feu deputando pro fut, fitt
univerfali nie peculiares ecclcfi» filios , quod ipfi velint
Concilium. Sed tantum in ilia
, qui de par· eis affifterc, ipfofque juvare ad profecutionem
ttnrn concordia fuerit communiter iltlius Ü de· D
1 tim fandi, pii & meritorii operis , pro ipfo­
putatus .
rum animarum falute, pro indelebili fama & glo­
12. Refpondcnt diâi domini ut fupra, quod ria fempiterna. Nam, tefte Deo, domini car­
non eft ncccffc agere de mutatione alicujus dinales non agunt pro aliquo proprio peculiari
alterius loci , praecipue quia dominus Benedi- & temporali intereue , fed pro tollendo fchif«ftus & fui loca que mutari contingerent pol­ mate, fic dando pacem ecclcfi», & falute tot
ient rationabiliter reçu (are.
animarum, que omni die Ium in flatu perdi­
i}. Item, ad (eptimum capitulum videlicet: tionis . Et certificant diâos dominos , quod
Item, pre/atui dommui Cardus confider.ms pre­ ipfi non faciunt , nec facere intendunt quam*
dicts , G fciens quantum profatui frater faut cumque partem in favorem alterutrius eorum ;
dominai Mal.itefla , eft fidehffimus G devstiffi- fed funt communes mediatores in caufa prefen*
mut Jervitor vi lirarum reverendarum dominatio­ ti ad dandam pacem & unitatem ccclefi». Et
num , requifivit G hortatui eft ipfum Malate· propterea elegerunt etiam iftum locum ut non
ftom, ut interponeret fe , iT operaretur cum do- magis viderentur favere uni quam alteri ; ma­
minationibus Veftns , ut vobis placeat condefcen- xime quia , ut fupra tadum eft, ambo de ifto
dere ad didam clcRionem unici loci fiendam pro Eloco confenferunt. Et quia diâos dominus Gre­
unico univerfali G indubitato Concilio.
gorius de prxfcnti eft in terra diâi domini Ca­
14. Refpqndent domini; quodipfi confidunt rali , domini rogant eum & quantum pofsunt corplene de diâo domino Malatefla , & poflunt, dialius obfecrant, quod ipfe velit inducere diâum
volunt &. debent de eo veraciter confidere , dominumGregorium adveniendum ad iftum lo­
quia ejus confilio reputant & confidunt fe non cum in diet a praefixa & ad dandum pacem et uni­
- poffe errare . Confidunt etiam de dido Caroio tatem ecclcfi». Er rogant etiam diâum dominum
propter eius probitatem & fidem , & recolen­ Malateftam , quod quantum eft ei poflibik, velit
dam memoriam fui patris & totius fui magni­ affiftere et juvare cum diâo domino Caro lo confici generis.
fanguineo fuo, pro falici et votiva conclu Gone
15. Item , fuper oûavo capitulo , videli­ - prsdtâa . Et declarant diâi domini in eorum concet quod prefatw fideit/imui fervitor veflar in­ icientiis, quod diâum dominum Gregorium et
tentui continuo G vigilans circa omnia que ad- fuos omnes traâabunt cum tanta benevolentia,

re ve-

CONCILIUM

G.

14Î

reverentia, caritate, dulcedine et amore, cum Λ
Coram quibus iitdem replicatis , fi non im-·· ■ ■ ■■
————quanta fcient Ac poterunt.
memor eft , in domo habitarienis domini AI- anno
• CHRirri
·?·
offeruotulteriu* quod fi Concilio , banenfis ; otniffis prcfatiooe Ac commendatio• ■«·».1 poûqnam hic fuerit congregatum » aliud vide­ ne faâa circa progenitorum fuoram fidem Ac
**
bitur utilis Ac magis expediens circa exftirpatio- legalicatem «rga fànâam matretn ecclefiam ha­
e
nem fiebifinatis fieodotn, flabunt confilio At or­ bitam diu Ac iqgiter, ficque per fratres fuos &
dinationi diâi concilii , cum nunc ex variatio­ ipfum, per dominumAquilegicnsem faâa poftne eorum Concilium ex toto impediretur , & modum proteflaciooe , quod quicquid dicebat
gravia fcandala fcquerentur cccleuas.
pane duorum fueram cardinalium Ac fui, noa
18. Neque, quamvis nonnulla aâa funt pri­ caufa refponfione , fed collationis dc pradice
dem quam dominus Gregorius Ariminum accei- cujufdam dicere intendebat. Nam quidqdd per
ferit , Ac antequam mutationes loci Ac multi­ Carolum diceretur , feu circa petita traâare*
farii Condiit in unum tutum apud eos domi­ tur , intendebant fui domini illic allantes Ac
nos <|ui Pifis erant, diâos unitum collegium , ipfe ceteris fuis dominis, qui non aderant, fi­
fuppltcavcrim meatu quibufdam, ab illis exor­ deliter Ac feriofe referre , & demum prediâo
tas fum , fuperfluam repetitionem evitaturus .1B Carolo cum deliberatione atqua confenfu eun­
Implicata quippe funt omnia in refponfione hac dorum dominorum fuorum Ac fui fperabat refquam detulit in feriptis , exhibitam illi ab eis ponfum exhiberi juflum Ac equum, ex quo prsRodulfus de Giancontis , fecretarius magnifici> diâus Carolus tamquam fidelis fande matris
domini Malateft* Penfauri fratris mei . Hanc ecclefic filius contentareiur, Ac merito.
nempe ideo propofui, licet poft adventum do­
I. Gratia collationis cujuCdamque traftatus,
mini Gregorii faâa fuerit » mihique prefenta-■ ut fiipra dixerat, refpoodebat, quod petita per
ta / quoniam in alia oratione ( λ ) fequentii Carolutn dominis fuis atque fibi videbantur imque ante acceflum prediâum per me gefla fue­ poflibilia de jure Ac de faâo; Ac fi eis afletuirent, contra juflitiam faceredt Ac aequitatem .
re, narrantur.
II. Videbatur namque impolfibile per eos
aflentiri pofle petit is de jure; quoniam ipfi no­
ACTA ET TRACTATA
lentibus duobus dominis contendentibus de pahftr Cerolttt* At MaUuflit & cerdinxltf Pifit’ patu fervare eorum promiflâ, vota Acjuramentxijlntei prt txtin^mt ftbifxtttit.
ta , immo infimul, ut fatis notorium eft, colC ludentibus ; Ac nedum ferVantibus fciflionem eccb- »· »<*. IN nomine SS. Trinitatis Ac individuet uni-• défis tantum ; fed , quod omnino peffimum
JL tatis , Patris & Filii Ac Spiritus fandii , &C erat , omnibus aflutiis Ac poflibilibus fagacitagloriofiflime genitricis Domini noftri Jefu Chri­- tibus operibufque faeram unionem molientibus
fti Mari* femper Virginis Domine noftr*. A-- impedire Ac deftrucre, pluribus experti mediis,
men. Informatio geftorumcum reverendiflfimis; nec proficientes, tandem tamquam ultimum re­
& reverendis ac venerabilibus patribus Pifis exi- medium generale Concilium compulfi funt in­
ftentibus, congregatis pro uuiverfali Concilio. dicere At convocare,
Eadem namque die' , qua oratores Caroli
III. Hoc ideo in civitate Pifitrum inducere
exhibuerunt coram reverendiflimis dominis Pi­ deliberaveram, Ac congregare ; ut nullus con­
fis extftentibus orationem illam que incipit Aha- tendentium jufte aut juftitic apparentis captadttuxt eft, Cfc- Ipfe Carolus Pifas appulit, nec: to colore ad illum accedere declinare valeret ;
illa die per ipfum quicquam aâum eft , nifii pnefertim cum per utrumque eorum, licet non
quia fignificavit per «reverendum pa
utrem domi-Deodem forte tempore, ficut patere poterat per
num dervienfem, fe illuc acceihflej <caufa pacis mriufque publica documenta, locus ille propoecdefi* , audientiam deprecans tempore con­ fittis fuerat, commendatus, utpote idoneus, ad
gruo & illis commodo . Sicque concefluros li­ facramquepetficiendam unionem accommodus.
benti animo reiponderunf, ordinatoque tempo­
IV. Ulterius vero , quia locus ille vifut eft
re die illa coram fuis reverentiis benigne rece­ fibi plurimum aptus , At commodus unioni Ac
ptus , aftitit in facriftia S. Martini , ubi mos Concilio . Nam exigente przfenti caiu fchifeft iliis congregari. Idque effeftualiter poftula- matis , duas de direrfis obedient iis partes iovit , quod in oratione prxdifta habetur diffu- fimul ad traâandam Ac cum Dei auxilio perfius. Unde poft quafdam refponfiones commen­ ficicndatft unionem convenire debere, eos vide­
dat ivas docnus Λ perfon* ipfius Caroli , At licet qui erant Roman* obedientic, At eos qui
quafdam perfuafiones fadas ad eorum inten­ erant Gallics , locus utrique aptus exigebatur
tum, fe praâicaturos cum eo collegiatim, vel ad conveniendum in unum - Conflat vero Piper quoidam ipforum ad hoc deputandorum , pe-£ fas hujufmodi efle , cum fit' in extremitate ha­
lita per ipfum fponponderunt, Ac fie faâum eft. lue & in confinio
' ' Riparie *Januenfis, qu* per
Nam his quidem per Oratores fuos At perfc illuftrem Francorum regem gubernatur.
ipfum juxta gratiam a domino concedam effeV. Dicebat iniuper ad eumdem iocum utridualiter narratis , At fibi benigna audientia pr*- que obedientic conventuris concilialurifque t*m
flita per reverendiffimos patres dominos Galli­ per terram quam per mare turum , patentem
cos Ac Italicos , Ac poftulatis induciis ad refpon- Accommodum acceflom efle; locos ille eft etiam
fionem exhibendam , vdut ipfi coofcii font, capax, fertilia AC amoenus inter Italic loca.
dati fuerunt fibi auditores , fecum praâicaturi
VI. Et cum nonnulli principes potentes im­
circa petita per eum , videlicet reverendiflimi pedire (atagant faeram unionem, locum erat ex­
patres Ac domini Albanenfis, Aquilegienfis, de pediens eligere, fub potenti tutamine conftituThure», Ac Mediolanenfis.
tum. Hujufmodi autem Pifas efle liquebat, quo-

(t ) S«qv»i oratio Caroll Mdwvlte ,
•4 cardiaak» foptrim edita .

Ctxil. Gtxtrti.

Tom. XXVII.

extu ia UMiociwc* rtti,

, «adrm efl on vpftloU iwoyw

Q *

a47
PISANUM
>48
C9* olam fob potenti brachio fit regimine magaifi. A noftro, dt cefiat auctoritas noftra minor , ad
ΑΜΝΟ
CHRIST»

ANNO
ΟΛΟΠ

quo domini mei cardinales, ajetat » honora­
bilius membrom fine ceteris ia ecclefia Dei
uniooe raide fe obtulerat & laboraverat , dc poft papam, ipfex nedum locum pro lacro Con­
locum illum pro facta profenti unione commo­ cilio mntara , dt da alio difpoocre , fed nec
daverat libcraliter valde.
mttmmna aAmn vafidnm exercere . Cum ad
VIII. Coofiderant protesta, dicebat , reve- uoiverfalis Coodtii difpoficioncm Ipeftet , dt
rendHfimi domini mei dt ego, quia diâutn eft noftra inter cetera eomptueotur rota privata .

confidere poterat Λ debebar, tamlta-

XVI. Adefi henun, diccbnt, alia impoffibiHde fecuritat» loci, quod tutius eft m manibus
unius communitatis «fle, dtfub cjos fide, quam tas de jure. Nam poftquam provocavimus am­
unius domini. Nam complurium exigatur con- bos contcndenta d· papata ad locum iftam ,
fenfus in regimine communi, düficilius magif- quem nulla ratione aliquis declinare noteft ,
que enorme plurium effet aficnfum inducere , cum jam quifqne eorum pro uak»e facienda
quam unius . Qiia vero ubi majus eft pericu- B illum propofoerit dt commendaverit, fi locus
lum, ibi cautius eft agendum, debent qui pro­ mutaretur , aftus citationis eorum ad facnun
luat ecc le Cut maxime advenere , ne univerfa- hoc Concilium nullius redderetur roboris ; dt
lem eccicfiam fub unius ditionedt arbitriofub- fic uterque cxcufatus efset de jure , fi coram
hoc facro Concilio non compareret . Ipfis ve­
mittant.
IX. Poteft autem atque debet , inquiebat , ro non competentibus coram hoc facro voncide prcdifta magnifica communitate confidere lio, dt in fua obftinatione relidis, noo unio,
pars Italica. Nam dt patria ftfidc ab illa non fed unionis difsolutio, dt fchifmatis hujus protraftio, vel forte , ut ita dicatur , perpetuitas
diferepat.
X. Alia quidem e Gallica parte . Nam eorum fcqueretur.
XVII. Si proterva locus mutaretur , cum
fidem multis temporibus experti funt ; dt iniaper tot pecunte & eorum mereant»· dt perfo­ jam per nos convocati fint ad locum iftum
ra fub ditione Gallicorum confli tu tu funt, u< tam clerici quam laici, qui debent dc jure in­
nequeant Gallici verifimiter fufpicari, illos quic- terdite dt admitti Concilio, dc a pluribus eoram habeamus eos per le velfuos procuratores
quam in eorum molcfliam tentaturos.
XI. Eft autem locus Pilarum valde accom-C huc fore venturos, fatis inhoneftum foretconmodus ad accefsum domini Benediâi , quo­ tra fpem fibi milsam, abfque eorum confcicnniam poteft illuc accedere tute, dt cum com­ tia mutare locum.
XVIII. Pofsent infuper non abfque caufa con­
modo fui corpora & parvo labore : qu* omnia
queri , per dominos meos, inquiebat, dt alios hic
valde indulged debent grandsvis state.
XII. Mirari inluper ipfos dicebat , cur do­ congregatos fibi injuftitiam fieri , fi abfque ip­
minus Gregorius locum illum declinare pro- forum fieret indifti dc acceptati jam per eos
fumerct, nec caufam videre fciebat, nifi lolum mutatio loci. Cum enim non ignoremus ipfos
ad iubterfugium, ut haftenus confueverat. Nam huc efse venturos , dt ad Concilium debeant
etfi ineptitude loci opponebatur ; ipfa eadem & poflinc interefse dc jure , injuftitia fibi fie­
erat , quam iple fua bulla canouizaverat tan­ ret , fi ipfis non proflofatis , faltem per con­
tum . Nec fufpicionem allegare poterat domi­ gruum temporis fpatium, hoc, quod tanti pon­
nii Florentinorum. Nam in fuis manibus &po- deris eft, dequod jam probaverunt, mutaretur.
XIX. Pofset iterum de injuftitia dc iniqui­
teflate paulo ante fe potuerat libere, dt femper
fuerat honorifice dt optime per fua territoria re­ tate fibi faâa conqueri dominus Benedi&ua .
ceptus dc traâatus, dtper fisos cives dc gentes af- D Satis enim , cum fe verum putet pontificem ,
injuftum eft , ut in loco obedientic adverfalociatns, dt ad loca condu&us que voluit.
XIII. Unde circa primam partem inferebar, rii fui dc non fisas Concilium convocatum fit.
quoniam defeâu contendentium ad facram u- Majoris , quod illuc ipfecitatusdc provocatas fir.
niooem traâandatn dc pXficiendam cotnpulfi Nec putare debere Concilium , dixit, dominos
fuerunt faernm nniveriaie convocare Concilium.* meos cardinales obedientic fuc hic aliqualiter
cumque illud rationibus fupradiftis dc aliis mul­ afsenfifse, nifi pro eo tantum, quod femeliptis quas allegari pofsent, indixerint in civitate fe locum Pilarum propofuerat, ut cum adverpraediâa : cumque flaturam Coocili profati tem­ fario fuo ad fedandum fchifma conveniret.
XX. Quantum itaque majorem querimonie
pus advenifset ; jamque per Dei gratiam mul»nudo non parva ex omni fere natione illuc caufam praeberemus, ajebat domino Bcnediâo, fi
pervenifsct , tam praelatorum venerabilium , adverfario nobis adfentientibos, dc coadjuvantibus
quam arnbaxiatorum ferenifitmorum dc illuftrium non fotam ultra id quod intra obedientiam il­
principum , communitatum atque magnatum, lius traheretur ipfe dominus Bcnediâus dc to­
tam ratione auftoritatis quam numeri iufficien- ta pars ipfius; verum ufque ad illius ferme patis , Pifis dici poterat in rei veritate congre­ Etriat lares . Confiât enim quodlibet propofitogatum jam efse uuiverfele Concilium , quod rum locoram quafi ia Vcxsctiarum dominii fi­
poteftate de auâoritate uoiverfalis ccdcfisfuo- nibus cfse.
gebatur.
XXI.Queinfuper, dicebat, honeftas, aequi­
XIV. Disante itaque jure , quod ubi ma­ tas foret ex pane noftra dc aliorum patrum hic
jor auftoritas dc poteftas adeft, minor cefset ; congregatorum, locum mutare, cum intra xv,
dicebat ipfe quoniam univerfalis Concilii au- dica vel circa expcâentur hic nonnulli revereoftoritas dc poteftas , nedum fupra cardinalium diflimi domini mei cardinales , nec non vene­
* ira f<rt- *a^orn*tea> ft poteftatem eft , fed fupra pa­ rabiles prolati dc ambaxiatores; inter quos funt
tui opimo P* poteftatem eft audorteatem . * Inde ergo oratores ferenilfimorum regum Bohemne, An­
OnJiiu
quoniam domini mei cardinales uniti collegii glic , Hungaric , Polooic , Poriugalhc dc fadc ego Concilium convocavimus , dc per Dei cri eleâprum imperii Moguntinenfis, dc Cologratiam jam bic adfit , fundi fumus otficio nienfisT

\

XXIL

149

CONCILIUM

G-

ijo

er
XXII. Praterea, fi «quitas attenditur, ma A dc nos contendentibus difcefltmus, dc poftquam
... .. >><for asquitas eft quod unus fotas , videlicet do- nos
viderunt unitos, dc
fciverunt congregatu^ ANNO
---------------------------------------------------------------------***** minusGregoiius fatigetur, quamBenediâus qui rot unirevfale
' * ~Concilium
—
, Dnufqaiiqoc
- *'
eorum C^*U‘T<
,*7.r‘ fe papam putat ,*& a multis papa reputatur , luum diverfis locis dCtemporibcu coqgrcgandum
*****
& soaveentena praturarum, qui Pifas acceden­ (latuerit ; numifeftum eft hoc tanram fubterfutes, valde fatigati fom itineribus longis dc ex- Eii fit impediendo uoionis cauls fcciflc. Vide­
penfis plurimis, ataque quod qmnhtur ipios uiant enim & aident per hanc viam, quam Do­
terius auafi iafupportabtliter fatigare.
mino dante fufcepimm, fit ipfo adjuvante proXXIII. Fieret etiam, dicebat, magna incom­ fcquemur, non pofle per ipios, nif» illam im­
moditas dC infopportabilis iniquitas fere domi­ pediant , amplius (aeram differri impedirique
nis meis Gallicis, fi vitra Alpes ducerentur, qui unionem.
XXX. Quid enim expediens eft fibi Conci­
propriis relidis laribus, cum maximo eorum difpendio dt periculo, acio unionis dudi, in ma­ lium , ajebat , fi vult credere prout vovit fic
nibus Italicorum , qui contrarii fuerant fibi in juravit ? Poteft namque cedere per procurato­
fide pontificatus, non metuerunt fe ponere.
rem . Et fi vult cedere , fed non oifi in nu­
XXIV. Ulterius, loquiebat, Carolum, quemBnibus aut confpcdc
tu Concilii, accedat huc , ufciebat fidelem filium fandn matris exdciiu , bi univeriale
--------- _ Conci
riliurn congregatum eft , ubi
tamquam ad quemlibet catholicum fpedat, (o- honorifice & caritative fufcipieiur , & cedat ,
letter prudenterque advertere debere , ne aftutiis vel per fuum cedat procuratorem idoneum .
domini Gregorii dc fisorum quorumdam fcqua- Quod fi neque hoc voluerit, mittet ad ipfum
cium feduftus, ea proponat dc petat inftanter, (aerum Concilium in competenti & honorabi­
qttss, fi admitterentur defierent, non unionem li numero cardinales flt alios prrlatos , cum
afferrent » fed potius (ubverfionem unionis.
fufficientiiTimo mandato, nomine facri Conci­
XXV. Etenim dominus Gregorius a modo , lii univerfalem repreientantis ecclcfiam, ufque
dicebat , non porté ulterius (ubterfugia evade­ ad pnefemiam fuam ad recipiendum prasdiâam
re , quin aut papatom fibi expediat relinquere, cefttonem & reounciationem de manibus fuis .
aut «ternam confiifionem incurrere ,- nifi aut Quid vero fibi expedit aliud Concilium, quam
hoc facram Concilium dividat , vel diflblvat . hoc quod rite congregatum eft in fufficienti
XXVI. Fallaci (giturboneftatis modo adinven
numero, & de omni natione, inaquo utraque
to, videlicet conveniendi omnes in uno tertio obedient ia convenit in unum?
XXXI. Advertunt etiam , dicebat , domini
loco , dc
f. ibi communi- confenfu
- - congregandi
„ „
‘ C

*

Concilium, ajebat, nos fallere credit. Iu hoc mei flt ego, quod fi petitis aftentiremus , ma­
modo non unionem profequi , fed impedire , gnum tempus labi neccfle eft , antequam per
orbem hec nota fierent, & Antequam illi qui­
vel fi poterit, penitus deftruere procurat.
XXVII. Primo itaque putat, fi locus muta­ bus notificatum effet, accedere portent. Et hoc
retur, dominum Bcuediâum indignari debere, foium eft, quod Gregorius quaerit , ut patres
& inde occafiooem fumere non conveniendi no- hic congregati, alii laboribus, alti paupertate,
bifeum in hoc facro Concilio dc renunciandi . alii necefliiatibusecclcfiaram fuarum & fuis fa­
Scit enim quod quottefeumque dominus Bene­ tigati & coafti , indiCcurta & indemnata mali­
dicius facro adeflet Concilio , male poffit eva­ tia contendentium, fit non provifo opportuni­
dere ne cederet , attentis ipfius promii&onibns tati unionis, ad propria expediat remeare. Et
& juramentis . Scit infuper quod fi dominus quoniam hoc effet dmolutio hujus (acri Con­
Benediâus cederet aliquo modo , aut ceflio- cilii , & per confcquens unionis , non fumus
nem aut perpetuam confufionem ipfum proten­ difpofiti auentire ; nec debere dicebant Carodere vel penitus effugere non valere. Scit etiam lum talia tentare, immo fi facere vellemus todominum Benediftum femper dixiflè non efle D to poise prohi
'tibere.
fus intentionis accedere velle ad aliquam terXXXII. Ajebat
Αχ
etiam, praeterfpiritualia pe*
ram Italie, que non fit penes mare , proinde ricula, incommoda , & jaâuras, que propter
loca proponere facit , ad que impoftibilitatem hanc longam moram obvenirent, fcquerctur ex
efle cogitat dominum Benediftum aliqualiter ef. ea totalis dcfolatio , & dilapidatio bonorum
fe venturam . Et fic denique credit per hanc temporalium & (latus S. R.. E. Nam ex una
viam sacram differre unionem vel devadare, G pane rex ufurpat, dc ex alia Gregorius difperfibi credentes dc non de aftutia perpendentes git dc alienat . Hac autem neque nos Deque
quifquis fanfta ecclefia fidelis fit dc fubreftus
invenerit.
XXVIII. Inquiebat etiam .· nefeiunt domini velle debet aut tolerare.
XXXIII. Qp&us attentis, ajebat, fe omino
mei Otego sgnofcerc qua honeftatis feu oppor­
tunitatis fronte dominus Gregorius petat mu­ compulfos fuilse negativam prabere venerabili­
tationem loci, ut in eo unum univerfalc Con­ bus oratoribus fereniflsmi regisHuugaria, incli­
cilium celebretur , in quo ipfe fua promittit ti dominii Vcnetiaram, qui ad eoe acceflerant
fimilia, poftulantes, nec non reverendiflîmisorafervare promifla, vota & juramenta.
_____
XXIX. Nam fi fua vult fervare vota de jura- B roribus fereniffimi fecundi elefti Romanorum
menta, ea fett fervare teneri ficut vovit deju­ regis, qui nuper huc propterea accefserant, &
ravit. Scit autem quod eo tempore quo juravit adhuc ftfis erant .
XXXIV. Unde licet non finalis refponfionis
m coodavi , una cum aliis dominis meis Ibi
aditantibus , non fuit noftr· intentionis quod caufa hac diceret, tamen quia putabat dt du­
expediret ad obfervatiooem voti dt juramenti, bitat Carolum fruftra a modo laborare circa
dc ad unionem ccdefia univerfale Concilium; talia infiftendo , cooctadens rogabat dc horta­
quod fins etiam intentionis nullo modo fuerit, batur Carolum ex pane dominorum fuorum
aptiifime liquere poteft per fuas juramenti con­ cardinalium uniti collegii dc univerfalis Cooci­
firmationes , dc bullas , altafque publicas fcri- lii illic congregati, univerfalem repmfentantis
praras , in quibus nec aliqua ipiarum faftam ecclcfiam , per fidem dc devotionem , quam
efle de Concilio congregando ment tonem patet. debet ian&a matri dcdomina fua ecclefic, dc
Unde cum foium poftquam domini mei Gallici quam fui progenitores ilii femper geflerunt dc
fer-

Ifi

PISANUM

fervaverum, quatenus vellet uaionem dc pacem A Et poftquam ia hoc conflantem, pluries fecum—— —
--—dare populo Chrifliano de ecdefie fente Dei, conferendo , ipfum Carolum reperi, iterum pe- ΑΜΝΟ
quoniam poterat fi volebat , videlicet modum tii in caiu qui» utrumque collegium hoc face-

mmT* tman<lo> qood dominus Gregorius , qui erat

ret, fi viam illorum kqucretnr , fe en (aveM
in domo fua fe iu ejus poteftate, Fifes acte- ret; qui, fi bene mefiuni, refpondit quod fic.
dat, fe renunciet ficut promiGt, vovit fe jura· Undq fi fic eft , toto corde , ac toco ipfum
vit, vel flans ubi eft vel per procuratorem.
mentis «flete deprecor, quod propter reverenOfferimus infuper, dicebat, domini tiam domini noftri Jefn Chrifti . qui fibi fan­
mei, fe ego, fe non dubitamus faernm Conci­ dam ecclefiam foi pretiofiteni (anguinis efislium pariter confenfurum , volente domino fiooe defponfavit, fe propter obligationem ,
Gregorio hnc adimplere que dixi, bene & ho­ quam quiique fidelis fina matri debet ccdefi·
norabile flatui perforas fu· , fratris atque ne­ fante , fe propter eam quam ipfe debet ex
potum fuorum provjdere.Et fi quid Carolo per beneficiis per fuos pmceflorts fe feipfum a do­
spfos circa hoc in genere aut in fpecie facien­ mina fua fante ecclefia fufceptb , & propter
dum videbatur, rogabat cariflime fe inflant er, intentioaem, fe promitte que ab ipfo fufeepi ,
miam B velit dominis meis vobis fe aliis qui boc fa-\
Îuod cos placeret reddere avifatos , quoniam
x : eram negotium tam pie fufeepiflis, fe cum tot
ibi ad Gngularem complacentiam redundata
quod fi nollet ita publice eis referre , conteh- periculis, laboribus fe difpendiis, favere fe in­
t arentur domini fui fe ipfe per quemcumque terponere cum affete partes fuas , Jta fe tali­
fe quomodocumque Carolo videbitur avifari pri­ ter, quod fante mater fe domina fua fuo opere optata unione fe pace fruatur . Ex hoc
vate vel palam.
XXXVI. Hssc ipfo finiente , reverendiflimi enim prester «ternum premium, quod propter
Albanenfis & de Thureio iocooflantiam noto­ tam pium fimtecnque Opus a domino merebi­
riam fe aflui ias maximas circa profecutionem tur , apud homines perpetuum fe gloriofum
unionis duorum contendentium de papatu plu­ praconium in fieculo couiequetur , fe domus
rimum arguentes , nihilque de eorum orornif- fua in temporalibus exaltabitur plurimum.
fionibus fore fperandum , nifi exinde fallacias
XXXIX. Si vero, quod abftt,quodque mihi
& dolos, inquiebant. Propterea , dicebant, ere- fere credere apparet impoflibile , confidcrans
dimus patres facro flante Concilio, nullomodo diuturnam fidem fe legalitatem , quam erga
petitis per Carolum confenfurosj fe fi vellent, fantem ecclefiam fui praeceflbres fe .ipfe
b
huc
multis omnino putamus impoflibile foret . Et Cufque geflerunt, hoc facere neglexerit vel noinde non auderemus, quifque dicebat, hoc il- _ luerit , certus fit , vix pro tanta negligentia
Deum falvabitur . Ma­
bs ullo modo proponere, verente* ne putarent untoque piaculo apud ~
gnum dedecus ipfe dc domus in frculo confenos illudere velle aut fallere .
XXXVII. Poftrcmo dominus Mediolanenfis quetur , dc quidquid laboris aut difpendii in
hire omnia affirmans, adjecit in hunc efletem commodum fante matris ecclefi« & domine
ad Carolum: Certe domini mei fe ego puta­ fuss palliis eft, totum , ft hoc uon egerie, in­
mus nullum prudentem virum viam certam , ficietur dc perdet. Nam in caufa erit (antes
paratam & celerem ad fuum obtinendum ob­ ecclefic totalis dcfolatioots ex nunc. Nec hoc
tentum, pro incerta & nondum parata fe ce­ non pofle, fe excufare valebit , cum dominus
leri , fed nec incepta fe lOngiffima via dimit- Gregorius in ejus fit manibus dc poteftate ;
teie debere; neque nifi per aliquem prudentem neque hoc facere non teneri , cum juxta pa­
amico fuo confidere quod relinqueret . Patens trum decreta dc fanftiones , quifquis fidelis oeft enim, ultra rationes optime induftas per bligetur fchifmaticot fchiftnattfque fautores ,
dominos meos, ex fafti obedient ia, viam per pro ut eft dominus Gregorius , per brachium
nos Dei infpiratiooe inchoatam, paratam , feDfcculara compefcere, fe~in carcerem trudere

XXXV.

celerem foreadfacram unionem, divino coope· fi opus extiterit.
XL. Denique concludens ait : Hec certe non
rante auxilio , cito perficiendam ; viam vero
propofitam per Carolum non inceptam, nec pa­ dixi improperationis, feu contentionis, vel diratam , immo Joogiflimam. Unde dominis meis fputatfonis caufa ; fed quod ex debito dc pr·& ceteris patribus hic pro facra unione con­ fertim officii mei teneor, quemcutuque fidelem
gregatis , illam nulla fcirem ratione confidere in falutiferis anime fuc, dc publicis fande ec.
vel proponere. Verum cum fua fupportatione elefie commodis admonere dc exhortari ,fepnediftum fit, non defino admirari, cur tam in- ter ceteros erga ipfetn hoc agere me obnoxium
ftanter per Carolum hujufmodi via petatur , puto, cum S. R-.E. ipfe fuique patres diu fue­
cum non ignorem eum vifum catholicum fe rint devoti particulardque filii, dc quoniam infante matris ecclefix devotum atque fidelem. fuper cum ipfo cooverfatus fum , dc amicitiam
XXXVIII. Deinde iterum fubjunxit: Domi­ contraxi fitqpilarem atque domefticam . Unde
ni mei, cum veftri reverentia & correptione , fi tacerem. nimis me putarem errare . Rogo
volo feifeitari a Carolo , utrum recordetur an- igitur
_w.__ __
Altiflimum, ut mentem fuam ad hec dc
ne, dum Mediolani eramus pluries infimul de Balia fibi placita dirigere fe confirmare dignetur,
facra unione conferendo, & de modis per quos
His auditis, Carolus efiéâualiter
efiêâualiter fic
fie refpoorefponad ipfam perveniri poflet ratiocinando, fepne- diffe videtur. Omittis gratiarum aftione circa
cipue poftquam divulgatum extitit de collu- commendationem fidei progenitorum fuorum fe
fionibus amborum contendentium de papatu , fui, fe qualibet alia prefatiooe.
Ad primum. Quod neutram illorum petivifc
fe dc eorum fubterfagiis , & prava intentione
erga facram unionem fe pacem fe publicum fet aut peteret,fi quod dicebat fic efle cogndbonum populi Chriftiaui , in hoc mecum , fi fceret. Scit namque quod impoffibilia de juae
recolo , convenit , quod ultimum remedium fieri non debent, fe impoflibilia de fate ficti
fe potiffimum erat , quod ambo collegia , di­ non potent. Et propterea ftutais eft, qui itnmittis contendentibus , convenirent in unum , poffibilia de fafto petit, fe impius qui impoflife convocarent Concilium , fe fecundum quod bilia de pire petit, fe iniquus qui ea petit fie­
Concilio videretur fuper unione providerent . ri, que contra atquitatem funt.

Ml
er

CON C I L IU M

G.

ii4

Ad II. Primo namque proteftatur, quod non Acus exigitur, non uni cantum parti, fed omni-.

.
s----------.
■>' ,
■ «
-venit difputandi
caufa da jura
panium
Pifas
aMsO aeque principaliter aliquam panium accufandi
fou exaufendi, nifi quantum conferre poflë vidaretur fibi pro concordando partas, quod ma­
xime Mccffinrfaai eft utdverfo populo DeT, &
non comtntionfeM novas parare contentiones,

bus non fofpedus.
XNNO
Ad X. Supra dixit, quod aliud expedire vi­ onusTi
detur ad pacem cecfefia flt unionem populi »<·>·
Chrifttani, quam quod qui Pifis convenerunt
de illo loco potet confidere. Nam foti nequeunt de jure flt de fate fine aliis pacem veram
fic refategratfaam facere . Et propterea expe­
dit focus ceteri» etiam fecuras . Et fi dicatur
unicum atque univcrûle fieri petit, ut unio quod ibi funt ex utraque obedientia , admitti­
tur, quod de olim utraque obedientia;fed manifeten eft , ibi non efle utramque obedienquem ad unionem perveniri juridice dc confac­ tiam, fed unam qtue ex duabas fate eft, & ab
te poteft, videlicet Concilium dividendo , de­ illis divifa non unionem, fed trivifionem facit.
finiatur.
Ad XI. Dixit finis circa hoc diâum fuifle
Ad IIL IV. fle V. Rdpondere fuperfluum ap-Bin petitione .
Ad XII. noti fabterfugii
fibi
paret, quia de competentia fle incompetentia
„ caufa ., quod
.
loci Pifarum m petitione fua fiuis differtum pu- valde eorum eft fle damoofum , inter ceterost
tat fle coodufum, quod propofita loca per eum fideles
" * · - qunfiviffe mutationem foci . Dicebat :
ctiamfi dominus Gregorius hac caufa quatreret,
fint magis «equa, tuta & libera partibus.
Ad VI. Primam partem fateri dixit ; fecun­ quod non eft putandum, fed folum propter deda vero quam vera effet notum erat. Nam & bitum equitatis dc juris ; dc quia videt G hoc
cum magnificum commune Florentin tanta cum fiat, verifimiliter dc abfque dubio pax bona dc
fufaicione Pifas gubernet , quomodo poteft ex­ vera fequetur fonte matris ecclefia , dc unio
populi Dei : alias , deteftabilis dtvifio & conteris ibi plenam date tutelam ?
Ad VII. Tra dixit effe parta , unam ejus fuGo · Ait infuper fateri mutatum non efle lo­
qui dicitur Benedites, aliam domini Gregorii, ci fitum, quem dominus Gregorius fua bulla
aliam eorum qui fuerant obedientix ipforum . canonizaverat tantum , fed mutatam dc deteQpod vero domina Benedites poflit aut non tem efle voluntatem gubernantium locum il­
poffit de pnadite communitate fle dominio Flo- lum
__ fatis manifeftum efle dixit
__ .
rentin confidere, ignorat. Unum tamen icit ,C Ad XIII. Ac XIV. Supra dixit non accefliffe
te audiviffe nullo unquam tempora voluiffe illuccaufa difputandide partium culpa. Similiter
de
Pifas accedere, niG fortaliths pendite civitatis dicit
! fe nolle
" nec oportere difputare
J!r
J poteftate
ft"‘*
effent dceoGt* in manibus fibi fidis . Quod fi Concilii, dc utrum congregatio illa Concilium
fit,
dc
univerfalis
ecclefic
nabeat
auteritatetn.
verum eft, certum eft ipfum non plene de prss.
dite communitate confidere . De domino ve­ Nam canona patrum dc jura non noviter edi­
ro Gregorio fcit, quod valde conqueftus eft ta, nec a perfonis in boc fufpeftis terminant
dominii Florenti* , fois ennte adverfariis au­ circa hoc luteieoter, quibus quantum in fe eft
xilia pneflitifle in ipfius vilipendium extermi. acquiefcit.
Ad XV. Dicit, quod non dubitabat patra
niumqoe. Praeterea paflbs fuifle & fccifle pu­
blice ipfum fautorem fchifauuis & hstreticum Pifis pro facro Concilio congregatos, contentu­
ros libentitene mutationi loci , dummodo ipfi
pnedicari.
Ad VIII. Omiflis pluribus objeftis,quc fieri reverrjifljmi vellent, immo G non prohibepoffent , ne contentiooa, quas odit, potius rent ; quia cogoofcere poterant aperte , quequod
quam pacem pro qua venit, dicatur movere , ex hoc tequebarur vera pax dc unio populi Chri
dixit quod numquam hoc foedere propofita funt Dftiani, Vemotis eundis fcopulis juris & impedi*
V
.
1 S
______
S!
aJ λ a* -J .>
credendum
erat a ipfos aa*A
pro­
loca, ut
fub ____
unius_ _ _ vel
duorum tantum
fic— di
­ mentis faftis. Nec ««
tione univerfalis ecclefia dc partes contenden­ prios reliquiffe lares propter unionem, dc dein­
tes . Sed loca propofita ideo Pifis praelata funt, de refpuereot oblatam.
Ad XVI. Duos fuifle citatos dixit, videlicet
quoniam io illis nullius fub poteftate fecularis
clerum & panes expedit efle, nifi fui ipfius & doraiaum Grveorimn ôt dominum BencâiÛum.
unius duorum , trium , decem , centum, mil­ Si vero cum domino G. prout petebatur, con­
le , fic quotquot fic quorumcumque partes io- venire affentirent, citationem illam non expe­
fimul convenerint fic voluerim ; dc cum loco­ dire amplius manifeftum erat , & certum hoc
rum illorum tria ecclefix fonte fint , videli­ non nocere unione, immo ampfiihme profice­
cet Bononia, Foriivfam fic Ariminum , dc il­ re; quia pneftantiflima erat via coocordii vias
lis ad beneplacitum abfque côntradiâione di- rigor» juris. Ceteram, aut dominus B. pariter
fpooere valent. Similiter vero de Maotua,quia convenire veUet, & etiam eadem de ipfo erat
fibi propter boc abfque refervattooe oblata eft ratio ; aut ooo, fit tunc terminus ftatutus ex
& offertur. Verum quia de fecuritatc locorum eo quod non fufpendebatur, fluebat , ft pote*
ungitur , dixit quod fecuritas , fi attendatur B rant ipfo competence fa loco citationis infra
'
terminum ftatutuœ, jut fibi adminiftrare . St
penes locorum incolas , quilibet propofitoram
locorum tutior eft Pifis. Si autem attendatur wro non compararet infra terminum , tunc
pena exterorum incurfus , nullus prasditerum de doobus poflent alteram eligere , dc ipfum
locorum , ftante civium fide erga faotem cc- tamquam contumacem judicare, ea qua fun­
clefiam, fient eft, minus tutus eft Pifis , cum gebatur auâoritatc et poteftate ; nihil tantum
quilibet fit inexpugnabilis . Sed nuUi dubium differre. quoufque noun de communi coofeneft , «rood Mantua prxeipue dc Bononia tutii- 4u domini Gregorii et fui, ut petebatur, con·
gregatura effet Concilium ad opportunam cc
fima eft ab omni hoftium invaGone.
Ad IX. Dixit, fi conventio & congregatio majorem cautelam, et etiam una cum domino
ipforum qui Pifis funt, fufkiens erat de jure G. et fois, de domino Benedite et tequacdxu
fle de fate ad lactendam pacem ecclefia fle u- fuis, fecundum formam juris providere . Hoc
mendum populum, fiificitt fi autem non, lo- autem neque dilatio erat, neque unioni pnqudieium

Mf

PISANUM

ciu“- Nam infra tempos eonctflum citatis ad A XV. dierum , quod ante praterfrent
——------, poterat
—-—wuipwcuuuoi
comparandum,
poterat oc
dc nsous
modis convcmenai
conveniendi inter tofos ct dominum Gregorium
itula ANNO
cimCTi *° uoua>
fi»1”* tratari atque concludi : concludantur. Et fic etiam non erant ab hac aaiaTl
quod tempus aliter tamen pneftolari expedie­ conclnfione abfentes.
*****
bat , antequam poflet (ementia ferri.- et fi ali­
Ad XXII. Notebat, dixit, de majoritate et
quo modico differretur ultra flafutum termi­ obediantia partium difputare; fed hoc omifi
num, non tamen propter hoc citatus excufa- ib, dixit, quod vehit in iua petitione con.
batur, feu abfolvebator a contumacia; fed quo. tinetur, fi vocatorum pnelatorum numeras at­
tidic magis ejus pertinacia et contumacia ac- tendatur et diftaotia locorum propofitorum et
cnfabatur et damnabatur a jure. Unionis ergo Pilarum, plures numero valde, plures pndatoper hoc diflblutio, nec fchifmatis hujus protra- rum a Pifis
Pths diftant,
diftant, qt
quam a quocumque pro-

a

aio nec perpetuitas fequeretur, fed oppofitum. politorum locorum. Tamen de* hoc in petitione
Ad XVII. fit XVIII. Q»emlibet prodentem latius habetur.
virum Cc non malum dixit putare debere, quod
Ad ΧΧΧΙΠ. Fatetur, ait, fed cum non
convocati ad Concilium, ficut principaliter vo- poflit publicum bonum effe abfque private incati funt ad unionem, ita principaliter de omni-b commodo, potius certum eft publicum privato
bus conternari, qux unioni conferant & opta- debere
*-»■—- praeponi: pmfertimcum
' ·
publicum com.
re. Cum vero tnanifcftum fit concordiam in­ modum maximum eft, et privatum incommo­
ter vos & dominum Gregorium plurimum pro­ dum fatis tolerabile. Infuper quia ignorat quod
ficere unioni, dc hac quoslibet coment iflimos negligent et infipiens mercator eft, qui fi trans­
fore non eft ambigendum, qui non fuerint pa­ fretavit , licet condutac non fint mercantile ad
cis holies fit rmuli. Honeftum quidem eft & portum , pro quibus navigavit, fi expediat la­
juftum, ut qui pacem quarrunt, potius per borem et expenfas fufferre non paucas, potius
concordiam querant Cc panium fpontaneum af- vacuus domum redire voluerit, ut cito veniat,
fenfum, quam per juris fcrupulos, rigorem , quam fi differat, ut onuflus optatas merces,
lites, & jurgia; praecipue in his quae de eccle- quamquam fero et fatigatus, perducat ad pro­
fuc caufa & hominum confcientiis aguntur. pria? Subjunxi: etiam fubridendo reverendiflimos
Pneterea non magis inhooeftum & injuftum dominos Gallicos non debere majoris tedere
foret abfque confcicntia Cc confenfu acceden­ laboris, quia a parte Romana triumphum et
tium mutare locum, ut pacifice & abfque ju- viftoriam
_____ .____
______ r , ____
t
expetant
cum via _______
ceflionis per _ip.
ris dubiis & fafti, unio facra fieret, quam fiefos inventa et fem per et maxime profecuta fuit,
ipfis infeiis & non affentientibus, propter con- nec poflunt dicere, quod trahantur ab Italicis,
lingentem utilitatem, videlicet epidemic, bel- immo ipfi vexillum anteferunt. Nos vero illos
Ii & hujusmodi. Nec tamen inde tot evidentia in hoc imitamur a tergo quocumque ierint.
bona fanfte matris fequerentur ecclefie, ficut
Ad XXIV. XXV. XXVI. Fatetur, dixit, fe
ex hoc. Praeterea multi aôus fafli funt, ipfis ad hxc teneri, qu« dicunt, diligenter adver­
infeiis & non prcftolatis, non minoris forte tere, etnuod male, immopeflime faceret, opponderis , qui quamvis dicantur fafti , for­ pofitum faciendo. Sed, dixit, fperabat a boni­
te, immo quafi certe majorem faltem de faflo tate Alttflimi, quod fi dominus Gregorius et
cum multis juris anfraftibus parient divifionem fui hnc decipiendi caufa et deftruendt unionem
in principio, licet Dominus Deus ad fuumbe­ propofuiflent adverteret, tunc prius deberet vel­
neplacitum difponet in fine, quomodo vero igno­ le mori, et Domini Dei gratia mori vellet,
rant homines. Arnen.
quam talia non folum tratare, verumetiam ali­
Ad XIX. Quamvis de hoc fatis differtum fit qualiter alien Ii re. Nec adeft etiam caufa, qua­
in petitione iua, dixit tamen quod non petie- re hoc
___ tratare
______ deberet,
______ # aut _______
, cum
aflentirc,
rat abfolute dominum Benediftum ad propofita D lue fit per divinum munus intentionis femper
loca accedere, licet illa valde commendaverit, fidelem fervum efle fanâc ecclefie matris et
fed quod vel ad illa accedat, vel quod eque domine fun. Unde ex commodis ipfius, quid
bona vel meliora proponat ; tamen adhuc di­ aliud quam commoda fperare poteft aut debet,
xi* quod dominus Bcneditas ad loca ecclefie et ex incommodis Ce jafturis quid aliud quam
accedere non deberet recufare, fi fe papam re- incommoda et jataras ? Dixit infuper tempo­
putat. Exemplum habetur de preteritis ponti­ re plurium pontificum, et a quibuslibet, fui et
ficibus, qui pro commodo & opportunitate mi­ ipfe fuerat bene trataius, et fic a quocumque
nori flatus ecclefie etiam temporalis , majores foret fperare debebat, et fperabat in pofteram,
fuftulere labores . Et ut non longius queratur, ipfo permanente in debita fidelitate, ficut in­
inulti debent recordari de domino' Urbano V. tendebat. Et quicumque credere velit, credat,
& domino Gregorio XI.
2uod dummodo vera pax & facra unio fieret
Ad XX. Dixit ut fupra ; verum etiam pro­
tn&e ecdefiae et populi Chriftiani, nullum
pofita loca tuta efle patribus & Concilio ab habet hoftem quem recufaret ut pontifex fie­
omni invafione, & violentia.
ret. Dixit etiam quod nullus reperire poterit
Ad XXI. Ait ut fupra ad XVII. et XVIH. Edicens, quod ipfe aliquam gratiam aut munus
hoc addito, quod predifti nec eorum domini aliquod importune receperit (eu petierit ' a do­
haberent juflam querelr caufam, quia eis non mino Qregorio, poflquam fuit papa* Unde in­
petitur auferri commoda et honores, que ex fert quod tatis credulitas ab ipfis, et ab omni­
facro Concilio et facra unione fibi proveniunt. bus debet fufpicio exfulare. Sed quod evidenInfuper ad rem certam accederent, unionis et ttlfimum in oppofitwn eorum qua dita font
pacis fenta matris ccclefi® et totius populi eft, dicit, quod ipfe non fuit de hoc prius len­
Chriftiani, ubi nunc ad contentiones, rixas,et tatus · domino Gregorio ; fed viam convenien­
ambiguitates accedunt. Qjtis igitur fapiens cre­ di in unum cum domino B. fi vellet, et fuis
deret ipfos lamentari, fibi paratam pro ambi­ reverentiis, ipfe propofuit domino Gregor io pri­
guitate nnioniscertitudinem, et pto labore quie­ mum, deinde ipfis, nullam videns viam per
tem , ct pro onere honorem, et pro incommodo quam habilius ad concordiam partium veniretur.
commodum? Infuper tam breve fpaiium eft Cernebat enim quantum excidium univerfali ecctefi®

ij7

CONCILIUM

G.

clcfix fieqneretur ex difcordia ; quantum vero A fiat et duret ? Sed quid dicetur de difcordiis-----—— —- commodum dc proficuum ex concordia triumin- urgentibus inter principes ixculares,
■
quibus ut anno
anno ter fe partium contendentium ; quocumque e» provideretur, jam alias exiflente uno omnibus Cm «Ή
α^’?ΤΙ tiam juris colore aut veritate pars una adver- indubitato pariore, facrum univerfale Concili’’**■
*
fus alias contenderet.
um congregatum fuit . Nunc autem numquid non duo funt dc Romano contenden­
tes imperio ? Niimqnid non duo de regnis Si­
cili* Hungariae? Certe ergfl, cum negotium
nentur, quam ex his qu* fupra proxime dixit. unionis omnes tangat, dorent leges quod ab
Addit etiam cur dominus Gregorius hanc viam omnibus debet approbari. Verum fi ture cefquxrcret , ne dominus, Benediâus Pifas' ac­ farent, negari non valet, quod non exiftencedat, cum vere omnibus manifeflumfit, eum te domino Beoediâo concorde cum domino
illuc nulla ratione fore venturum. Ante enim Gregorio, unio fieri non poteft, nifi per Con­
quam contra eum tantum aâtpn foiflêt, an- cilium generale, (alvonifi Dominus ipfe mira­
tequatfi domini Florenti* pro reverentiis ve­ biliter faciat. Hoc autem quia non eft in poftris dcteâi foiflent, manifeflum eft quod do- B teftate hominum, non debet traftari per homiluit Pifas accedere, Pifarum fortalitatis exi- nes; excepto etiam nifi per violentiam five
flentibus abfolute in manibus eorum, quorum Eropria voluntate una -pars alteri fe fubjiciat.
funt. Quotum ergo nunc minus accederet?
hrumque vero iftorum quantum fit faâibile,
Ad XXVIII. et XXIX. Dixit fe ignorare, credibile et fperandum judicet quifque nonftulficut fupradixit, quod dominus Gregorius prin­ tus aut non hoftis manifcftx veritatis; quod
cipaliter hoc quxuerit, hoc vero fcit, quodre- autem hoc verum fit, non perfuadetur, fed
quifitus aflenfit. Verumtamcn fi dominas G. demonflratur. Cum enim non fint concordes
poftquam res fic procefferunt, et in bis ter­ de modo cadendi, aut alia via ad unionem dominis funt, querit Concilium univerfale fieri minus Benediâus et dominus Gregorius, efto
pro facra ecclefix fanâx unione, credit quod quod dominus Gregorius cederet, et dominus
expediens fic, quod ec beae faciat ; et male Benediâus non; certe vel dominum B. in titu­
faceret, fi non fic quaereret. Ad id vero quod lo papatus abfque omni obedientia relinquere
diâum eft per reverentias fuas, fatis manife­ oporteret, et fic non fieret unio: aut diceretur
flum eft, quod domino Gregorio jurante et ?uod omnes fibi obedirent, et hoc quantum
vovente in conclavi, cum eflet cardinalis, et1 acerent illi qui funt Romanas obedientix et
poflquam fiut papa ipfo confirmante qux vove­ nonnulli de fuis plus quam manifeflum efl;
rat et juraverat, non fuit faâa, quod fciatur, aut illum ejicere oporteret a titulo et poflefpublica mentio de Concilio, nec pro unionis fione obedientix, et hoc vel per fententiam
cflentia fimpliciier oportebat congregari; fed fi domini Gregor ii, vel per aliam. Si autem fendominus Gregorius et dominus Benediâus fuif- tentix domini Gregorii tantum acquiefceret, et
fent concordes de renuntiando et cedenda et mo­ pareret pars Gallica, latis apertum efl : Si vero
dis circa foturi palloris cleâioncm : quamquam non per ipfius fententiam, per quorum fentenin omni eventu nihil nocere potuifliet aut pote­ tiam ? fi per alterius vel aliorum quam Conci­
rat facri Concilii congregatio propter unionis lii generalis fententiam , deberet five poflet ejici
celfitudinem et confirmationem, et propter mul­ aliquo juris colore. Dicat fi quis dicit non ex­
ta decidenda dubia eorum qux vcrlabantur, ft pedire Concilium generale pro unione, dum­
qux agitari oportere verifimile erat inter eccle- modo Gregorius cedar. Prxterea fi quis juris
fias et prxlatos. Diffiteri enim nequaquam pof- dilpofitionem et veritatem infpexerit, et co­
fe certum eft, multas interecdefias contentio- u
gnitam u
gratis noluerit negare,. _______
fatebitur reflines et lites foifle diu poft celebrata Concilia,Dtudini et certitudini unionis expedire, volente
qux licet papa dirimere poflit, tamen volens maxime uno convenire cum aliis ex his qui in
patrum fandorum veftigia fequi, quifquis fue­ papatus tituli poffeflione efl, illius prxlentiatn
rit indubitatus papa cum ecclefix confilio di­ et auâoritatem antequam cedat ad abfolvenrimet. Nunc autem eo magis, quo ecdefia dum, difpenfaodutn et habitandum. Ex his
tanto tempore fub contraria obedientia fcifla igitur et pluribus aliis moti ferenifltmus rex
pertnanfit; ex quo inveteratum eft odium inter Romanorum et fereniffimus rex Hungarian, >)parta, et paconfequens difficilius eft diffiden­ luftreque et inclytum dominium Venetiarum ,
tium animos ad pacificam unionem revocare, videntes univerfale Concilium expedire et opor­
ct fi revocati fuerint, faciliter parvus defpeâns tere pro facra unione jufte et rëàc perficien­
et difeordia, qux inter unum contra alium ad­ da celebrari; et icientcs quod a tribus con·
verte partis oriatur, fufficit priftinam memo­ vocatum fuerat; infpicieorefque quod hoc e·
rare difeordiam. Et fi inter plura partium cu- rat addere triviftonem divifioni, et non iacram
jusltbet adverfus alios multx litre et difeordi* facere unionem, falcem de faâo; atque'at­
ingentes, quamvis etiam juris difpofitiooe fe- tendentes equitatem, et putantes quaft de fadentur, non fedentur de communi partium
con- B do impoffibile quod una pars ad alterius vel.
irtium confenfii et deliberatione, facilita fufeiteri poflet
"
let Concilium et citationem accedere, ficutper
inrer parta error novus pejor priore et difeor­ oratores prxdiftorum principum difeere potue­
dia quodammodo impoflibilis ad fodandum. Ve­ runt, cum domino Gregorio tudaverunt, ut
rum quis nefoit quod fere innumeri prxlati in in uno univerfali Concilio vellet communi par­
codam concurrunt titulo ? Nonoe tot intitulait tium confenfu congregando convenire, et ibi
cardmalatus in patriarchatibas, archiepifcopati- fua vota et juramenta fervare, et modum efbus , epifoopatibus , abbati* , prioratibus et fêâualem unioni praebere ; a quo habito refponquolibet genere praelationum; nonne in quo­ fo quod conternabatur, fed nolebat in loco ad
libet magtftcatu et gencralatibus Mendicat»· quem
fuerat,, de
fle qui parti fux
fii* et
ct fibi
|uem citatus fuerat
tira, quia ita Capiens quorpte confulct hxc foret fufpcâus accedere, mutationem loci et
fine partium et totius ecclefix confenfu unius non (durium Conciliorum ex communi
α ddiberariooe terminari , ut vera unio confonfo faciendam procuraverunt. Ipfe vero
Cmril. Grevrat Tom. XXVII.
R
de-

Ad XXVII. Satis faciliter comprehendi

or
ΑΜΝΟ
CH R IS Π

ij9

PISANUM

ιίο

demum, licet inutilis et minimus inter tantoa; A contra omnem juAitiam dc oquitatem. Prwre-·
tamen aftriâus debito dc propter recepta bene­ rea non effet major dilatio quam duorum menficia fanâ» matri ecclefia domina fca, qua fiunt, fi fiat quod petitur, quam fi negetur.
fupra diâa funt attendens dc confpiciens, ficut Nam antequam tempus citation» preterierit,
in fua petitione etiam dixit, quod quia non dc antequam Concilium Pifanum congregatum
folum periculum dc damnum plurimam, fed fe­ fuerit in plenitudine fua dc judicaverit, jam
re totalis jaâura fequeretur univerfi populi menüs tranfaâus erit a principio indiât conci­
Chriftiani, hoc tentavit, procuravit, dc petiit lii per dominum Gregorium. Addatur ergo menmediate pluries, dc nunc immediate, ut con* fis, folum unius dihttio erit. Et fi duo addan­
Ipicicbant. Hoc autem quis credat ipfum pro­ tur, quod fufficcre videtur, duorum erit dila­
curare dcftruend* unionis caufa feu differenda, tio menfium ; dc procipue quia pars Pifas vo­
cum ex i ode non confequeretur meritum, nec cata veuille debebit tunc, & fimiliter quicumhonorem, nec delcâationcm. Nec fibi propter Îue venire deliberaverint ad concilium domini
hoc quiequam oblatum aut datum eft per do­
iregorii intra tres menfes a principio ftatuti
minum Gregorium feu aliquem fuorum ; verum termini, ad concilium veniffe putandum eft.
fi tam peflimum fe, dixit, quifquam fufpicari B
Ad XXX11. Inquit pluries fe conceftiffc, dc
poffet, cum tamen nullam occafionem infpiciat iterum fateri, quod nullus fidelis ferrusfanda
quomodo credi debet hoc vel poteft de illis matris ecclefia, nec ipfe inter ceteros ea tole­
tereniffimis principibus, dc illuftri inclytoquc rare , multoque minus traâare deberet, qua in
domino, qui loci mutationem, dcuniusdcnon defolationem S. R. E. fuique temporalis ftatus
plurium conciliorum congregationem fieri infti- redundarent. Unde ipfe inter ceteros Roman®
terunt inftanter . Non igitur, intulit, hoc periit dc univerfalis ecclefia fideles dc fervos viam
dominus Gregorius ad deceptionem: dc fi pe­ concordi» dc voluntarie unionis tota mente dc
tit locum tutum dc aquum fibi dc parti fua; toto poffe inquirere tenetur, dc intendit profe­
& fi dicat nequaquam velle fe fideles fuos a qui, divina profequente clementia, ut pote viam
Concilii honore dc commodo fore privatos, nec per quam omnis pax dc exaltatio ftatus fpiri­
velle etiam fideles fuos in’manibus dc potefta- tualis dc temporalis fanâ® ecclefia redundabit.
te fuorum ponere adverfariorum. Sed quia ni­ Sicque ex adverfo ceteri fideles dc ipfe mini­
hil fibi Carolo nifi oppofitum probaretur per mus tenetur dc intendit viam difeordi» dc ma­
alias quam audiverit rationes, vtfem eft di (To­ joris quam nunc fit, abominabilis divifionis tonum juftitia dc aequitati proptcrca propter ju- c ta mente dc toto poife deteftari, dc ne fequaftitiam dc oquitatem, ut vera pax dc facra unio tur quantum
------- in eo
-- eft evitare
— , -------------utpote perteufiat, dc non deteftanda maiorque nova divifio, Ium de anguftiam fanâ» ecclefi» fpiritualis, fta­
hoc petiit, petebat, dc petit. Dixit infuper tus temporalifque dilapidationem dc extermi­
quod fi'dominus Gregorius tantum unionem nium. Ad id vero quod dicunt viam propofiodrbat, dc ceflionem diffugiebat, nihil aliud tan­ tatn dilatione indigere, dcdilationemhujutmotum quareret, quam quod plura fierent concilia , di dilapidationem dc defolationem utriufque fta­
juftitiacaptato colore, dcoon unum. Sed cum tus ecclefia fore, ait, falva reverentia, maniunum affentiat fieri, dc nihil ut illi interfit Con­ fefte apparet oppofitum . Nam rationibus fupracilio pro fe fuifque petit, abfurdutn hujufmodi diâis dc pluribus aliis aperte probari poteft,
oppofitum oftendit. Ipfi vero fi hoc negaverint, quod fi dominus Gregorius cum ipfis conveniat
domini Gregorii juftincant caufam, de lé in al­ ad voluntarium unionis modum, certius dc bre­
terius reprehenfione quodammodo damnabunt. vius unio fequatur, quam quacumque alia rigo­
Ad XXX. de XXXI. Ait caufam dixifte, ris feu violenti» forma, fecundum prafentem
quare petitur unum univerfale Concilium dc non t
___________ ,, dc rerum contingendam. Praeïéy
poftibilitatem
plura , faltem de faâo fieri, dc omnia iterum d rea infpiciatur quod per viam
viam difeordia
difeordi® dc juju·»
repeti , non deftruenda unionis, fed deftruen- dicii, fi brevior fomnietur, neceffe eft ut io­
da divifionis caufa; ÔC non dilatanda unionis talis dilapidatio bonorum ecclefia fequatur. Nam
caufa, fed perficienda dc acceleranda. Qpis cum qualibet pan, five credat, uve credere fienim prater certitudinem jurisdcfaâi, qua ex rauler, ut decipiat, violentiam fibi inferri covis concordia dc voluntaria unionis erit uni- gnofeet, fi juflitiam fovebit. Et finonfimulaverfa ecclefia, negare audebit, quod facilius bit, opus fibi fore violentiam fibi illatam vi
per concordiam pars, ut ita dicatur, domini repellere, & cum violentia per potentiam faa>
Gregorii cum his qui Pifis funt, dc aliis, fi vo­ cularem inferatur, & cum fecundum jus aut
luerint alii, reducantur in unitate, quam per juris colorem, fpiritalem ftatum oporteat tem­
violentiam? Quis iterum extendere iciet bra­ porali preponi, qui in fecuritatem deobedienchium potens, per quod pars dominiGregorii, tiam fpiritualis eft, neceffe habebit fcculare
fi omnem foveat injuilhiam, fub obedientia par­ brachium fibi propitium quifque vindicare con­
tis Pifana reducatur invita? Verum efto quod tendentium; quod dc hucufque fieri experientia
fit imperator feu princeps alitis poteotiflimus _______________________
docet. Dum enim ratus__________
inveniatur gratis faspartis illius totaliter obediena dcdevotus, num- K*uûre
exhibens
brachium
t_-______
σι.... L-L·
’-.. ·in utilitatemecclefia
________
quid facilius, ipfi* nolentibus, eos ad unionem vel pratcnfa, quilibet quodiibet etiam vile dc
cum parte Pifis exifttnte reducet, quam ipfis exiguum fibi eorum comparat, dc hoc totum
aflentientibus dc volema*»? Dicitur quod tem­ non fine fcandalo dc detrimento fanda Roma­
pus magnum labetur; fed queritur, in quo ma­ na ecclefia fubjeâorumquc fuorum. Qui habet,
jus dc quomodo fieri poteft, ut corpus longo tradit, vd ut fpiritualereformet, vel protegat
affeftum dc extenuatum morbo, parvoreftaure- temporale quod reftat, cum non putet per fe
tur io tempore; vel fi contra natur» voluerit polle tueri, qui nondum poffidet, promittit,
curfum Qc confuctudinem reftaurari, utrum ci­ ut acquirat dilapidatum antequam habeat, vel
tius (dBhitur vel maâabitulb? Dixit fe tamen fiat de fummo pontifice fummus fidet promiiaudiffc * domino Gregorio nolle modis quibus forumque violator. An forte difpcnfare fe co­
petunt cedere, propter fupradiâas rationes , dc gitabit gratis & ex propofito peccans,' dc in
ne fibi fideks conculcemur dc contundamur contradiâionc peccandi dc abfoivendi fe perle­
verant .

iit

C O N C I L I U M

G.

ι<ίι

O*vcr«M. Tacendum de Ipiritali jaâora, cammü-Ari honorem, ad majorem vero teneri laborem. ■ 1 ■■*—
Vcramtamcn dolet, fic pius quam dolet fervus
■■■■
h» auforit prdatonwB excedente» caftigftre fob- ”
1
ieâos, ne ad aHoc di&gtat oppofitoa; licet fic filius ufque a progemtoribua fic proavis ejus
fafap* ptarc» amodo fini Λ fateri fine fimo» malo dc excidio tan&a matris dc domine fu»,
niaci, «pan» pnalati, non omnes farte at num» quod imminere manifeftum eft, nifi aliter cle­
mot profitant, fad obediontiam & favorem. ri principes geflerint in futurum, quam contentiofe inter fe agentes egerint vel geflerint
in prxteritum. Et quod maxime dolendum eft,
afturi potius pejufque judicantur; dc quidquid
peccare doceret. Verum fi concordi» viasunio fuerit, dixit fe dilpofitum toto pofle agere,
iaera fequa tur, horum nullum expedit, dequam- quicquid coguofcat aut fibi oftenderctur ipfum
vis dilatio aliqualis in unione & rcintcgratiooe debere dc teneri vel porte facere de jure pro
aâuali appareat, non erit iu habitu tamen, vera pace & facra unione fande matris ec­
cum fchifma habituali divifiooe incipiat, & fe» clefi» dc populi Chriftiani, dominum Grego­
dari fimiliter nccefle fit per habitualem unio­ rium exhortando humiliter fic inftanter dc op­
nem, priufquc cum inter partes fuerit, unio-B portune atque importune ad hoc & omnia
nem efle dici valet fit provideri ad conferven­ ilia circa eum dc contra cum faciendo, quas

Hac quidem omnia in pretaia, licet fimoaia
non cadat in vero pontifice, fed forte balaatica, qui merendem fufeepit, ut populum Dei

dum & retategrandum temporalem flatum ec­ de jure debet dc tenetur. Tamen fatis conclefi» faciliter. Non enim putandumeft, quod ten taba tur fe non pro finali refponfione fufeeprinceps quifquam, cum fenferit inter reveren­ piffe qu» a fuis reverentiis audierat. Sperabat
tias fuaa fit dominum Gregorium concordiam enim quod maturius infpicientes qu» ad pacem
fore, audeat terras fanft» ecclefi* invadere. forent, dc non ad contentiones dc aemulatio­
Immo fi Invaferir, dc concordia cogitabit po­ nes deliberarent. Et fic eis humiliter fic toto
tius quam de invafionis perfeveratione: & fi cordis fupplicabat affeâu, dc quod dignaren­
noluerit, quis populorum fibi adhaerebit? Ve­ tur per obligationem, qua coram Altiffimo ob­
ram ifta interim ad futura cavendum pericula noxii funt , dc fe obnoxios agnofeunt , vel
& perdita readqutrendum quotquot partibus vi­ viam propofitam acceptare, vel meliorem pro­
debitur fuper hxc communi confcnfu proponi. ponere dc profequi, qu» fit quieta, aequa &
Ne tamen haec fufpicentur eum dicere, ut unus jufta fic pacifica, dc non jurgiorum mater ;
ipfo fit ex illis , cx nunc tali honori onerique fed fcandalorum extinâiva, fic per quam facra
cunio de jure fic de faâo efieftuaiiter fiat. Sup­
renuntiant.
Ad XXXIII. Dixit quod non putabit prin» plicabat infuper, quod fi quid in propofitavia
cîpcs pradiâos indignari, fi propter bonam pa» difficultatis aut dilationis appareat, velint li­
cetn fanft» ecclefi», & meliorem, certiorem , brare, remotis omnibus odiis fic rancoribus 3
& facilioreth reintegrationem & unionem po­ mentibus fuis, cum his que fequentur, fi po­
puli Chriftiani, mutato Concilio in melius , tius per viam rigoris fic violenti» partes incefquod ante negaverant, ipfi nunc facerent, cum ferint, quam per viam concordi» fic volunta­
quicquid pr*di&i quKüerint, non quefierint nifi ria: unionis. Oblationes fe fideliter relaturus
propter pacem & bonum fanâ» matris eccle­ dixit, quamvis modicum fperaret per illas pul­
fi» fit totius populi Dei. Et quamquam duo­ le proficere ex his qu» audierat a domino Gre­
rum ex przdiftis principibus oratores difccfle- gorio , nifi fu» reverenti» aflent i rent his qu»
rint ab inempto per ipfos fanfto propofito , nec petita funt, fic quod eos femper publice avifainvideant mutiplicatis intercefloribus, hoc etiam ret vel clam de cunftis qu» cernere poflet fa­
icit, quod difcedentibus oratoribus przdiâorum, cts unioni fic ver» paci conferre fanâ» ma­
ab ipfis exhortatus fuit fit exoratus, ut circa tris ecclefi».
Ad JCXXVI. Particulam dominorum Galli­
incoepta per foos dominos. & ipfum Carolumo»
vellet viriliter fic ferventer infiftere, tamquam canorum, videlicet Hec if[a finitnte, dixit fe
pro re fumme utili fic necelTaria fandae matri de culpa partium incompctcntem judicem fic
ecclefi» fic Chriftianis omnibus a majori ufque non idoneum tcftem fore. Nam abfens delon­
ad minorem, fic quod de hoc ipfo Carolus val­ ge diftans fuit, dum de mutua conventione
de filis dominis complaceret. Scit etiam quod traftabatur inter dominum Gregorium dc do­
licet oratores Romanorum regis femel negati­ minum Bencdiâum, fic quod hoc fciebat, f<:
vam fufccperint, inflare pluries fuper hoc in­ diverfa, immooppofira a diuerfis audivifle, de
tendant , quod ab ipforum didicit ore ; quem quibus parum indagare curaverat, putans quic­
etiam pluries exhortati fic deprecati funt, ut ip­ quid in vero eflfet, angis ecclefi» concordiam
fe omnem poflïbtlem fic efficacem in his adhibeat 'traâare proficuum efle, quam fuper conten­
operam, inde maxime fuo domino placiturus, itionibus fic partium culpis infiftere; prscipue
Ad XXXIV. fie XXXV. Inquit fo non do- <cum non videret in faxulo judicem ad repri­
Iere de labore fuo preterito vel futuro propter imendam puniendamque malitiam perverforum
fe, etiamfi non confequatur finem optatum, iidoneum dc potentem. Verum quicquid fuerit,
Sciebat enim fe ad majora propter fana fie com- B non credendum,
credendum putabat dominum Gregorium
moda fanâ» matris ecclefi» domine fu» tene- propofitis aflênfiflê ad cautelam dc deceptionem,
ri. Et fi caflus appareat omnisfuus labor, la. roterat enim maoifcfle nihil propofitum fuifborare non tedet, nec definet laborare, ne fe, quod verifimiliter patres Fifis congregati
umquam coofcientia fua fic homines accufare renuere deberent. Ill* vero aflemientibus, poftvaleant coram juflo judice, quando manifefta- quam jam ipfe acquieverat, vel in eodem per»
buntur confilia cordium fic abfcondita tenebra­ fifteret vel non.· quod fi fic, qu» exinde de­
rum , ipfum vidiffe jafturam, dcfolationem , dc ceptio poterat fufpicari? Si vero non, parum
quantum ia hominibus eft, ultimum extermi­ fibi erat, quantum de incoftantia fie fùbternium fante matris ecclefi» dc divini populi, fuglo accmaMM fuerat abfque eo quod fibi
& non obftitiffc quantum potuit. Nec etiam expedient agnofeeret, toto orbi qu» fibi obdolet, fi appareat fe ex hoc non confequiho­ jeâa fuerant adeo facere nota , quod nulla
norem. Sciebat namque fe non tantum meres amplius ratione vera efle negare nequiret, nec
C-til. C^rafTom. XXVII,

PISANUM

164

cum tam dificifts fuerit, ut exeeutio-.■
es» ulla tergiverfatione diftugere. Cerre ftultif-Aqua
.
i·fimus eft, qui adveriarios jufttficat, teipfum> nem mereri non potuerit inter duo·, mul,
anno condemnando, ut illos decipiat, feipfum deci- tominus fperari poterit iota tres, dc pac*
piendo. Da hoc tamen fi dubitabant, Caro­ fertim fi ifte novirer eligendus plurium, cx
lus obfidem te oflercbat, & infuper omnem a- his qui atrius duorum obedientia fuerunt
Ii am cautionem pncftare fibi poflibilem, quod. confeuium fafccperit & favorem. Et fi via
dominus Gregorius quas ipfe Carolus obtule­ compromit difficilis erat inter duo·; ita quod
rat, integne tervarer. Et propterea putabat ip­ quafi pro impoifibili rcliâa fuerit, multo dif­
fos audere debere hcc patribus Pifis congrega­ ficilior erit addito tertio. Viam infuper facri
tis proponere, fle pro his cum ipfis ut fiant Concilii univerfalis divifim traâam quafi etiam
tnftr.re. Quoniam bona fiint manitefta & uti- reparari impottbile erit, & unionem ipfoCon­
'u fande ecctefis At univerfo populo Dei. cilio tripartito nedum in praetenti, fed in futuro
Nec putabat propter paucos labores & expen­ parere pofle. Exulat infuper per viam hujus no­
ds 'incumbentes fibi ex aliquaii mora patres il­ ve dcûionû omnis fpes Romanum uniendi imperium. moventur
Cum enim. duo pariter contendant
pro____
los petita negaturos, fi publico
.
commodo, ctiamfi privato. Quis enim volue-Billo; fi alter ab uno reprobabitur, illum ipfe
rit tot faâas pro unione impenfas, tot labo­ reprobabit; adhacrenfque'alteri, capto juftiti*

res perpeifos caflos relinquere pro minimis qui colore, favebit. Sicque alius aget e contra.
refidui exigantur pro vera pace & (aera con­ Regum regnorumque & provinciarum quas fo­
tenue nd a unione? Quis infuper, fi confident ld ecclefia tedare contentiones & difeordias
quantum proficient eorum proventus & com­ futeitabit fovebttque. Unde fic fomes miniftramodi ex hoc, putabit illos expendere nolle pa­ bitur igni univerlum Dei populum fpiritualitcr
rum , ut maximum inde fufeipiant lucrum, & temporaliter voraturo. Non fic autem , fi
quamvis nec Deum nec ecdefic rempublicam concordia inter ipfos & dominum Gregoriura
venerentur ? Dicebat prcterea, quod fi qui ino­ fiat. Sequetur quidem primo abfque juris ferupes expenfas tolerare nequirent, quoniam bas pulo vera pax & certa re integratio fan&e ccpropttr c cclcfic commodum fupportabant, con­ elefie & populi Chriftiani in clero, & deinde
gruum videbatur , quod ab apoftolica camera in fecularibus; certum quippe eft, quod vel
talibus provideretur Et quoniam partem pro­ dominus Benediâus concordabit cum domino
vint uum earner* dominus Gregorius pcrcipie-. Gregorio & illis qui Pifis funt, vel non; &
bat, partem vero alii ; congruum erat quod C fic propofitum habetur. Si non, cum Conciporuonem fibi contingentem pars quclibet fol- lium domini Benediâi terminaverit ipfum cedeverct, & fic itopottbilitas illa reflaret , vel re debere
· ·
- renunei are papttui
. , domino
.
.
„
&
Grequod ille qui eligeretur in pontificem folve- gorio cedente ficrenunciante ; ipfum cedere opor­
tebit
&
rcnunciarc,
vel
a
fuis
relinquetur;
dc
rct.
Ad XXVII. Confettis fuit fe malum & im­ fic unio de jure & de faâo erit. Si vero dica­
prudentem efle, ficonfuleret feu peteret, quod tur fcquaces domini Benediâi non relinquent
via certa, parata & brevis ad unionem pro ipfum, minime etiam eo cedente; dixit hoc
incerta & longittma dimitteretur. Et quia viam non effe verifimile; fed dato quod ita, quis­
quam incœperunt, videtur via fibi certa celer- quis poft diâam concordiam papa fuerit, Ro­
que ad divifionem, incerta vero de jure, & manum fi volet imperium faciliter uniet. Cum
de faâo quafi impoffibilis ad unionem. Via enim utrique dc imperio contendentes Roma­
quidem propofita per cum certa ad unionem ne temper fuerint obedientic per XXX. annos
de jure & de faâo, & brevis fecundum rei na­ et unum, non adeft color aut verifimile, quod
turam . Propterea pro hac inftat tam follicite quis eorum ad dominum confugeret Benedi& accurate, tamquam fervus fanâc matris ec- D âum , cui nullus umquam adhefit, fed totaliclciiae, bonum illiusoptans, & pacem, contra- ter etiam qualitercumque erga eos per Roma­
riumque odiens. Qiis enim non perpendat a- num prcfulem aâum fuerit , utrique illi fe
perte quod dominus Benediâus cum fuis fequa- ardenter et jugiter oppoinerunt. Unde dum pa­
cibus non eft pariturus Concilio Pifano, nec pam illum eligendum, exiftente prius domino
fimiliter dominus Gregorius cum fuis ? Unde fi Gregorio concorde cum his qui Pifis funt, nnon concordant (altem cum altero illorum, non­ trumque ipforum diffiteri nequibunt: necelle ·ne certum eft, quod alium eligi expediat per rit quemlibet ipfius adquiefcere voluntati atque
eos, qui non faciliter omnium, fi forte plu­ fententic. Similiter quoque de regno conten.
rium obedientiatn habebit. Et fic a certo dc dentes Hungaric, pari exiftente ratione. Si­
faâo augebitur divifio, quam non nifi per vio­ militer etiam de regni Sicilis contentione. Malentiam tedari credendum eft. Et cum dubius nifeftum quidem eftinprcfenti dominum Ludofit eventus belli, & cum, ficut (upradiâum eft, vicum devotum et fidelem efle reverenditttnonon appareat potentia, que fit alios fuperarc rum dominorum Pifis exiftentium, et domipotens
per viam illam d*te- num Ladislaum domini Gregorii, Unde fi con_______, _dubium eft utrum. ...
bus noftris unio fieri Valeat, immo quafi de- E veniet dominus Gregorius cum dominis qui Pibet a certo judicari, quod non. Nam & per fis funt, et unus ipfo cedente digatur , neuter
viam nove cleâionis omnis fpes concordis, praedictorum de regno Sicilic contendentium
quantum in hominibus eft , pnefeinditur & au- verifimiliter contradicet, poteritqoe contradice*
tertur. Et omnis modus per quem fuperborum re illius difpofitioni qui hoc modo erit elcfius.
colla a fua valeant petyerfitate cohiberi. Tol­ C e ) Ubi colorata joftitic apparentia alius colitur quoque fpes futura mutue ceflionis , rum poflcttonetn tuetur et titulum. Alius vero
ti­

( 1 ) tn maipne hic leguntur . Hic videàtr effe defeftus, etiam in originali. Nam qu* fequunrur cum precedentibu9
non contineantur, nili aliud medium pon-.rctur . Et crrdcndun efl quod aliquid omiffum fir, fix te ad hunc effeftvm: SmI
qutem domtau* Gh- xijj & qui Ρίώ iuct noa coDcmdevctiut, quotnodo ilb rejet cooc01dabeat. Ubi cofaaut &c·

-’wwwrv

C ONCILIUM G.
idtf
CF titulo pofieflionem qonrit , & fie petfcverotAhoc idem eoe manifefle putare credit i ideo
——----- augetnrque contentio & bellum inter eos , dt quod petiit, petit , & eo quod inftetit inftan- ANNO
0011 & P** ·
«uam (perate poffit fubfi- ter inftat , ne jure damnabilis fiat . Certum, CHRISTI
*d refiftenres coercendam & rebelles. Ita inquit, ut Cupra, contra dominum G. paratum
quod mani&Ae judicari poteft, quas via potior (ore quicquid debet de jure facere, & fic dicit
eft, anilla perquam totum juris theologici ca­ etiam fatarum.
Ad XL. Regradatus fuit reverentia fur pro
nonici dc civilis corpus, fecundum favorem con­
tendentium revocatur in feifluram. Iniuper ir­ tanta caritate oc monita fua reverenter et hu­
reparabilis contentio do fata inter clericos * militer , quantum poterat et dicebat fufeipiebat.
clericos & inter kicos fiifdtatur , etiam quas Quantum habet jus rquitafque fuaderent, illa
parata funt confirmantur . An via concordia, exfequi erat infitum in corde fuo. Et quoniam
per quam quantum in eo quod circa hoc ver- fe faciliter inter infipientes certaturum , nifi
fatur, tollitur omniszfei£mra, & contentio tam dirigeretur a Domino , qui eft Via, Veritas,
divina quam pofitiva feriptura , dc per quam et Vita , dubitare debebat , et propterea cum
fit vera pax dc concors unio de fata, vel fal- fua reverentia exorabat Altiffimum , ut men­
tem exhibetur potentia modus per quem ec-Btem fuam in beneplacitis fuis dirigere ct conciefia compcfcere rebelles poterit & in viam fervare
'
—
dignetur,
juftitiainvitos dirigere.
Iniuper adjecit quod fupplicabat humiliter et
Ad XXXVIII. Dixit fe plane fateri, nolen­ devote quantum poterat , etfi multa io utra,
te domino Gregorio facere debitum , ut fere­ que via dubia apparebant ponderanda , quam­
batur , & fi non dixifset iterum diceret ; fed vis infipient* ipfius Caroli nihil dubii nihilquod placeret reverentia fua reminifei unius que jataro appareret ad unionem veram et ju­
inter ceteras condufionis , quam fibi dederat ridicam cooftiquendam , fi cum domino Gre­
in feriptis, oonfukndo de modis qui fibi vide­ gorio concordarem , veiut oblatum eft ; quod
bantur tenendi, ut veridica dc vera unio fieret, placeret fuis reverentiis, quibufeumqua remotis
quam mifit revereodiffimo domino Benedita , rancoribus animorumque paflionibus, folum om­
in qua dixit quod haberetur magna adverten­ nipotentis Domini noftn Jefu Chrifti, ejufque
tia , quomodo quid trataretur^ contra & in pra- immaculate et dilefte fponfa reverentiam atjudicium Romani pontificis , 'cum divina feri- que caritatem habendo , fuperomnia in cordi­
ptura, facri canones, kgefqne civiles valde fi- bus eorum diligenter
„
,prudenteraue
. librare,..quan­
concordiae certior,
certior, juftior,
juftior, brevior,
brevior, et
bi faverent, ejufque poteftatem cunftis nimium C tum via concordia
venerandam injungerent · Unde nolente domi- facilior erat via difeordia , er quantum ecdeEt fi
no Gregorio facere debitum , nec volente per fia
' fanda et omni populo Det utilior . modum juflum & equum cum fuis reverentiis fic quod fit , fupplicabat cis quanto obligatio­
convenire, ad ptxbendum verum , juftum , fic res erant ad reddendam rationem , quantum
anpium & efifeâuaiiter modum unioni, paratus plura ceteris fufeeperant a domino , et quan­
erat, quod reverentia fua dicebat ipfum feme! tum pia ceteris ab ipfo gubernandi gregis fui fu­
obtulifle, exfequi. Sic rogabat econtra reve­ feeperant curam , et quantum hoc pre ipfoCarorentiam fuam utconfulti recordarentur, & vo­ lo majoris exiflentes intelledus limpidius cognolente domino Gregorio, prove ipfeCarolus ob­ feebant, quatenus vellent viam concordia pacifi­
tulerat & offerebat, fuum exfequi debitum, tx. cam et unitivam, cum eis offerretur, ampledi
non difcedere ab aquitate & juftitia, immoul­
His itaque didis eftetaaliter replicarunt ,
tra fuam obligationem facere pro pace fanfta quod ipfi audierant, qua Carolus dixerat, ca­
matris ecclefia & reiiitegratione vera populi que diligenter atque fideliter ceteris reveren­
Chriftiani, nollet ipfe dc alii odio vel ultione; diflimis dominis tuis referrent . Et cum ipfe
fi forte ultionis protenderent caufam , Domi-D Carolus audifset etiam qua ipfi dixerant , nec
num Jefum Chriftum perfequi ab re & abfque credere pofsent quod aliud ultra quam dixerat
faltem opportunitate in vicario fuo & apofloio- non haberet , rogabant quod vellet ea proporum principem.in eo quem ipfe dominus Me- nere, qua fibi poflibilia forent jufla ct aqua ,
dioianenfis fit collega lui Romana obedientia ct libentibus animis exequerentur.
habuerant in ipfius facccfforem . Et profertim
Quibus breviter replicavit , fe nihil ultra
quoniam hoc fieri non poterat , fcu tenta ri quam dixifset habere, eofque minime credere de­
pradentatio prater divinam & apoftolicam offen- bere, etiamfi profenctarum more in ceteris ne­
fam , absque gravi projudicio & manifefta ta- gotiationibus amici prorogativam quereret, cer­
tara populi divini . Verum offerebat fe fata­ te nullum ipfe amicum fanda ecclefic propone­
rum & atarum , quantum dominus daret fui ret matri et domine fua. Sero igitur illo poft
clementia, pro vera pacefacraquc unionequic­ hac vale inter fe fata difcefserunt ab invicem .
Poft hac per nonnullos dies inter fe contu­
quid poterat , & quicquid fibi offenderetur ip­
fum poise alii debere de jure nihil omittendo, lerunt plura eftedualiter , fecundum que nar­
dc fibi fic omnibus quibus debita favendo , ad rata funt . Nam & ipfi fua replicabant argubonum fic unionem veram ecclefia facrofan- B menta & repetebant. Carolus vêro illa refelle-

âa . Satis fibi putans iis hoc faculo datum,
nec aliud petens quam fuum facere debitum
coram dominq, qui potens eft depolitum fervare,
• & complicatum cum maxime proderit reddere.
Ad XXXIX. Dixit quod certe peflime face­
ret, fi quid t raftaiset vcltraftct in prcjudicium
fanta* ecclefia matris & domina fua , cum
nulla ratione deberet, & tanto amplius damnan­
dus foret , quanto culpabilior redderetur , ab
antiquat* fide & devotione delirando. Sed quia
bonum dc utile procurare putat , & nifi reve­
lem* fi* ab altqtMli fint paffionc quafsatn ,

bat, ut fupra ; nec propterea ceflabant per fe ,
& varios, variifque & multiplicibus modis at­
que vicibus rentare utrum aliud Carolus refervaflêt exprimendum. Ipfe vero cum nihil aliud
haberet, quamdixiflet, in fuo perferverabat propofito, pacem & non aemulationes dicem fan­
da ecclefia expedire.
Verum cum inter ratiocinia pluries conclufiflent in eorum excufetionem , quod non de­
bebant de jure mutare locum Pilarum - Inquiebat Carolus, fe non veniffe Pifas litigandi difputandique caufa ! cum lites & difputatmnes non
jur-

£3?»

i67
jurgia &

PISANUM
c mutationes (olerent fodare, fed plu·

*---------- riœum generare ; dum prsfenim de poteflate
vrf
ruuîi?, partium & coram culpa ioooccntiare principard
Uter **
8 ’*» °PW efat » <
*>
reiexigeoec quali­
tate. Attamen dicebat fe quafi indubie putare,
ipfos teneri ad quamlibet propofitorum kxuram
accedere, & ad quemlibet alium epddem par­ Concilii reuunciarct & cederet , dkenres hoc
tibus fecuritari
*
& equitatis . Dato quippe ad perpetuam gloriam UUuscivitatis & univerfn domes de MalatcAis ; caufa way erat
quod dominus Gregorius nolens Pifas accede
ic, nec fuum fervare votum & juramentum , face, quia fi dotniausGrcjrorius cederet fit ronifi alium propofitorum fac reverenti» acce­ Dunciaret Arimini , fti ipic papanri habebatur
derent, fibi bene ftaret; & fi alium locum ac­ civiliter defuo&us. Di&antibus ergo (acris ca­
cederent , paratus effet fisum fervare votum dc noribus quod ubi pontifex decederet, ibi fatu·
juramentum; & dato quod exinde perjuras fie- ri fieret eie&io, omnes ibi convenire! pro faret & voti fraôor (I). Verumtamen unio vi- Biuri sJeAione^ pontificis opus erat
demur propter hoc quamquam Ole damnare­ niam hac verba Italicorum erant ; addebant,
tur (c) tolli de fafto. Nonne vos etiam voti Îjuod fi Carolus ambigeret, ne Gallid iis af& juramenti veftri fraAores effetis , fi viam
entirent , certi erant illos nequaquam diffenpofl;bi!em ad unionem perficiendam omittere­ furos. Nihilomionsfi hoc promittere vellet, fpetis ? Nonne & peccati ipfius efficeremini parti­ rabant hoc parte fui tpfam certificate fi rellet.
cipes , fi ille vobis complacentibus fibi de re
Refpondebat Carolus fe non propriam glo­
poilibili non injufta nec iniqua faa proraiflâ riam & civitatis Arimini querere, fed divinam
iervaturus effet ? Si vero non dejeraturas, non­ & ccclefi» fanâ» fan pacem & retntegratione ipfi, licet ille principaliter peccaret, (cau­ nem ; &
dali proximi privati etiam maximique ecclcfi» a dotnino
publici, & duration:
*
antiquati fcbiimatis , ci­ ullo modo cederet per procuratorem , neque
tetis culpabiles atque rei f Advertere depreca­ Pifas vellet accedere multis rationibus , quabatur ipfos eorummet proceffum. Non enim in rum aliquas fubftantialirer fupra dixerat . Et
illo ex prxvaricatiooe domini Gregorii domi-C credere certe poterant, fi vellent, quoniam ve­
num Benediâum abiolvendum judicabant; ne­ ritas hcc erat , quod pro (aera unione difpoque ex praevaricatione domini Benediâi domi­ fitus erat, quantum Dominus ex alto donaret,
num Gregor ium . Sed quamquam alter nollet totis fuis viribus laborer :. Nec vellet vere , fi
unam viam (equi, alium ad omnem aliam pof- alibi cum majori commodo partium & majori
f>bilem & rationabilem teneri ex fuo voto dc quiete fande ecclcfi» fieri pofset , quam Ari­
juramento dixerunt. Et fi non (equeretur om­ mini . Ideo hanc feiens per divinam gratiam
nem aliam viam rationabilem poffibilem , licet fuam fore intentionem, aliqualiter admirabatur
adverfarius fuus contra debitum & juramentum eos credere ipfe amplius propter bujufinodt glo­
unam ex rationabilibus refpuiflet , illum fide- ri» oblationem pro unione laboraturum aut
fragum & antiquati (chifmatis nutritorem aje- curaturum, quam abfque tali obligatione fecifbanr.
»
fet. Mirabatur infuper non parum , cur non fic
Sed quod majus eft , non exiftente fchifma- Ariminum vel ad quemcumque propofitorum
tc, fi unicus verus & indubitatus pontifex Ro­ locorum fibi amplius placerer, accederent , ut
manus, incumbente opportunitate , (aeram &Dibi unum (aerum Concilium celebraretur
univerialem Synodum Pifis congregaffet , inte­ quo dominus Gregorius renunciaret, & eligere­
rim quoque pontificali (edi Marchia & Roman- tur abfque contradiâione, (altem ipGus dc fiso­
diola rebellarent, nullaque(uafione adobedien- rum, unus pontifex, ficut abfque Concilio ac­
tiam redire volent, nifi dominus papa cum (aera cedere volebant.
Synodo ad alterum propofitorum locorum accede­
Ad hoc replicabant qui dixerant illa , quod
ret , ad quem tute poffet accedere, dc morari, facilius duceretur collsgium, quam Concilium ;
haberetque centum millia equitum papa cum om­ & quod cardinales Gallici videntes quod Ca­
ni ad fuperandum illos expeditione parata ; fatis rolus tantum operatus fuiiset , quod dominus
nunifeftum apparet utrum deberet bonus pa­ Gregorius renuntiaret, merito inclinarentur ad
llor vicarius domini noftri Jefu Chrifti cum u- accedendum Ariminum . Sed non ita libenter
niverfa Synodo ad quemlibet diâorum locorum accederent, ex fua mera voluntate , difpooenaccedere , ut illi ultro ad gremium redirent , te jure quod fub pnediâo cafu deberent acce­
& debitam fidelitatem (and
*
matris & domi­ dere, declinare nequirent.
nae fu» , licet graviflime fefelliffent ? An mi­ B Ad qu» iterum Carolus dicebat, non puta­
nime accedere & experiri illos armorum debel­ re, falva hooeftate , & debito , prdpter oporlari potentia, cum rapinis, ftragç dt(celeribus tunitates varias faoftn ecclefi» , & propter cqu» confneverunt & pnefertim tn deviAos pa­ tiam contentiones & periculum & dmenfiuoem
rere bella ? Quanto igitur nunc magis , cum qu» in cleftione futuri pontificis contingere po­
defini currus & equites, omuifque fufficiens bel­ terat Concilium anteeleâiooempoûe vd debere
licus apparatus ad boftes confringendos, Ctpro difsolvi. Et propterea videbatur fibi ita ipfos cum
hujufmodi acccffu (equitur concordia inter ip- Concilio pofse & debere Ariminum accedere ,
(os & dominum Gregorium fibique fideles, ex antequam cederet dominus Gregorius & alius

eii-

( a ) I· mar-ine ponitur hac mu : forte Mc dt&k acgatlo aoa fecuadum ·*αο loqutad» , eoi MaveaitM aodinm
• d concaroi*·» qusfivh .
(b) lo margine alia maau & legkw. Kc tfi dt/Hhu, crtd» rame· <«ed vtlif dictrr , pofeo quod domi·» Grew·
rius ex eomm profxrito pofit convinci. tam» e« hoc icbifaia de ÜAo rolletvr, «er unio de
feqmratur.
( c ) £i«3> b.c ia mirjioe additur : C rï:
’trit oriri w/ &ri,
bic deficit avrbrn fehital.

. ·λ,.

qM-uaak

CHMSn
’«·
*·

C ON C I LI U M

G.

x7o

eligeretur ficut poft h*c;nec minus debere re- Adc vota fervendum , cum ufque none femper-*·*-·
■
vcrendjffinww Gallicos ama ceffiooem accedere ipfo dixerit fe fervaffe dc fervaturum fore ; dc anno
anmo quam poft ; dc pracipue fi certtficati fircriat tamen omifio quod alii non fateantur , immo 01X1,0
> .. _A.CMRbT1 dominum Gregarium rcmahdatnram omnino, fi «IUCsnaakMiF
*”■ admitterent quod Condlmm rnuverfale celebra­
retur in altero pcopofitonam locoram , vd in
reioiagratiooi & paci obfuerunt.
Refpoodabat , quod dominus Gregorius, per
His vero non obftanubt*, queritabaot in· ea que «bipfoperceperat, contentus erat .Con­
flantes, fi fimm valerent cum Carolo obtentum cilium communi coofenlu congregandum hoc
obtinere, dc putare videbantur fofum alia in videre flt terminare. Et hoe ipfe Carolus para­
cummifljooc habuifle a domino Gregorio, que tus erat promittere & fide jubere dominum
propter ipfius Gregorii pnsrogativam pandere Gregorium obfervaturum . Ulterius perceperat
difluliflet, dc differret tuque ad reccfliun , fi ore ipfius domini Gregorii, quod fi Concilium
videret omnino quod poftulaverat interim ob­ commuai confenfu congregatum decerneret itinere non porté. Ipfe autem udo habeo* aliud pfum nitra fua vota & juramenta aliquid iaquam obtuliffec ; nec credens unionem fieri!Bdurum pro unione, paratus erat cxequi quan­
porte , cognita eorum qui inter partes erat tum in eo foret ufque ad mortem.
Quoniam autem Carolo videbatur protendi
conditione, nifi oblatis & petitis annuerent t
inflabat quod verum erat , videlicet certe fe praâteam, non cuts opportuno effedu, dubita­
nihil aliud quam dixiffet fubftautialiter dt in bat ne temporia fpatium cum detrimento fan­
eousmtflb habutflc.
dae ecclefi» voluntas flt non neceflitas vendi­
Videntes quoque Carolum in his que dixerat taret . Inflabat igitur pro conclufione. Quo in­
perfeverare , dixerant domini ilii reverendiifi- termedio ftàum eft , ut ad ipfius habitationis
mi, qui a principio dati fuerunt ad traftandum domum fui humilitate accederent reverendus
fecum fact* unionis negotium , fe velle eum dominus A. Pifaous archiepifcopus & reveren­
declarare, quid parte domini Gregorii promit­ dus dominus Cameracenfis dt alius dominus
tebat faciendum io faâo ceffionis. Ipfis vero* Gallicus, cujus nominis Carolus non recorda­
ilk inquit, quodeumque de jure tenebatur do­ tur dc venerabilis facr* théologie profeflbr or­
minum Gregorium eue faâurum . In hoc abf­ dinis Praedicatorum magifter Thomas , mifli a
que fubterfugio dc realiter, dicebant illi : Hoc capitibus
„r________
nationum
___ _________________
pro univerfali Concilio con_
nimis generale eft . Nam fi non aliter fpecifi- Cgregatorum. Verba quidem fuerunt reverendi
cabitur hoc potius ad fubterfugtum dc dÛatan- domini Cameracenfis in hunc effeâum, omifla
dum vel impediendum unionem dici parte do. quacumque praefatione dc pulcro cujufdam col­
mini Gregorii fufpkandum «efle , quam ad i- lationis ordine.
pfam pcraciendam, doftis ipfis ab experto.
Primo namque Carolum commendabat de afEx alia quidem dicebat parte Carolus fatis fumto labore pro tam pia caufa fanâs matris
hoc quod dixerat parte domini Gregorii fibi ecclefi*, io quo fuoram parentum fidem opere
apparere, & hoc ipfos quietari debere de jure; renovabat. Ex hoc referebat Cabi gratias parte
quoniam nullus poteft honeftatem dc id quod Concilii univerfalem repnefentaotis ecclefiam.
fulficiebat quaerere debebat ab altero. Si enim
Secundo commendans, prout fibi placuit ,
jure debiti aliquid a domino Gregorio quere­ qmsdam gefta per Carolum, dicebat patres fabatur , fatis erat quod ipfe dicebat, fuum vel­ cri Concilii valde fperarc pacem ecclefi* reddi
le fervare debitum. Et de hoc fufficicns fecun­ a Domino, mediante ipfius Caroli perfona,dc
dum fui pofltbilitatem cautio preftabatur. Pne- hoc ex gratia confueta , quam Dominum in
terca quantum ad union* fulficiebat efléâum, caufa fua fibi non fperabant auferre,fed auge·
juxta domini Gregorii potentiam, hoc intelie-Dre . Sperabant infuper , fi umquam aliorum
ân, quod dominus Gregorius ηοα poterat im- caufis prudenter dc folerter Carolus geflérat ,
mediate ecclefiam reintegrate . nifi quatenus nunc
-----------maxime
!
totis viribus ’laboraturum
-L----------- :in
-----cau­
in co de fuis fidclfeus foret , fidejubente qui­ fa divina dc fande ecclefi* , cujus Carolus cdem pro ipfo Carolo, in cujus fecundum fo­ rat a cunabulis filius peculiaris , dc ad hoc ,
culum brachio ejus dominus Gregorius erat per- quamquam non oportere putarent , Carolum
fona, ipfo Carolo volente in Galliam dc quo­ quantum valebant hortabantur.
cumque vadens, fe fub eorum potentia coaftiTertio inquiebat, quod ex eo maxime fpetuere , parum dubitare habebant de Domini rabat ecclefi* pacem reddi, quoniam non du­
Gregorii inconftantia dt fallaciis, dt quod (num bitabant Carolum magnam fervare fidem dc de­
ipfe debitum non fervaret . Si vero attendeba­ votionem erga fanftam ecclefiam matrem ipfius
tur honeflas, non erat valde hooeftum domi­ dc dominam. Cum igitur dominus Gregorius
num Gregorium ad novam coarâari obligatio­ effet io manibus fuis, rogabant eum pane Do*
nem, fi tuam ipfe obfervart volebat , dc illius mini noftri Jcfi» Chrifti de fus fande fponfie,
obfervatio ad unionem non impediendam fiai* hortabantur dc manebant , requirebant , injun·
fidebat. Magis quidem booefium erat, fades- Bgebantt , quatenus vdlec , quoniam poterat,
te domino Grcgotio debitum fuum , alios ett- pacem,
pacem qu* in manibus fuis erat, reddere ecam fe ad debitum coarâare fuum. Qtod nam­ défis hoc modo : videlicet perfuadendo cum
que fufficiat dominum Gregorium fuum ferva­ domino Gregorio tantum efficaciter , quod
re vocum dc juramentum ad unionem non im­ abfque alia hafitarioae vellet cedere ;. quod fi
pediendam , pacet. Nam fi dominos Gregorius nollet fponte, ficut quilibet fidelis tenetor,per
fuum non fervaret juramentum , fovere fchif* edifta herorum canonum , ipfum cohiberet
ma certum eft, indubium eft ipfo fua fervan- tamquam fautorem antiquat fchifmatis dc lusdo juramenta quantum fibi incumbit , ex illo reticum, ut fic opere fuo fanfta ecclefia pace
potiretur, dc ipfe Cardus maximis In utraque
vero auferendi fchifma non efle culpabilem.
Dixit infuper (ùrolus quod fi diceretur per vita prsmiis dc gloria.
Ajebant quarto Concilio facro relatum fuifle,
fuas reverentias: quis judicabit quid debitum ut
dominum Gregorium facere ad fits juramenta Carolum rraftarc mutationem loci dt Concilii,
dc quatn-

171
PISANUM
ft quamquam credere non poflent , Carolum.
garum fe laborare———
fragUitas pafla eft *nno
----- ------ hoc nifi bono celo querere, noajsoterant non
-***** admirari, eum pro iAo tamam Pifas accefifi
f laboravit ; auac 'maxime Mto edrde ft opere 1'ΗΚΒΠ
1 fe : veram ipfum avffabent talem patirioucm
-------tabonua teneri fis obligaram
’****
nimium oniom obeffe, ft quod (aeram Conci­ agnofcebm ft profitebatur , trnno nwximc ,
quanto
p
uMirei
Chrifttaaoram
nri
ft cafaMfibct
lium talem admittere petitionem erat impoffibite. Primo namque non debebat admitti de privato commotio (piritali temporaliqne (aera
jure nec de equitare . Deinde impofibilis erat unio ceruabatm rnafrrini ft oaportona . Inda
de fafto, ft hire multis eficftnaliter ratiombus Quamvis etiam fisminimis fit iniMiricntcmconfupradtftis quantum poterat deducebat, que ad ipiceret ft imbedifem, tantoque aaaptios in ma­
evitandum ejuidem replicatiooem non replican­ xim» . Tamen in eo fperans , de quo fieritur. Iterum concludebat focrum Concilium ro­ pram eft. Difftrft Mit peepmier , fri pator
gare Carolum, ut vellet aliam proponere mo­
dum , offerens (aeram Synodum , utpoce opti­
me difpofitam ad facram unionem , in cunelis laborare. quantum ab eo per quem fafta funt
ad illam conferentibus promptam , nec non e-B omnia,
omnia» ft Coe quo fiaffum eft nihil , fua va­
imbecillitas »· ficqne
reverentias
patrum
tiam ipfius contemplatione tamquam inter cc- lidaretur
Γ
,
.
.
teros praecipui fande matris ecclefis ft filii ft Pifis congregatorum humillime ft tnftantiÆiubditi, quem libenter de (anfto opere viderent me, quantum poterat, rogabat , hortabatur ,
optatam gloriam reportare.
fibiqoe fuadebat , quatenus vellent promovere
Poft hsc archiepifeopus Pifanus hsc qunfu- (aeram unionis opus, ad quod fe venifle toti
pradifta funt affirmans , adjiciebat ejufmodi mandaverant orbi , remotr quibuslibet raocomutatione loci magnifice communitati Flottn- rdxu , odiis, injuriarum p. onibus , ft ultio­
tr.fi fieret, io magnum opprobrium tendere, num fiti, nec prneminendi hJdine ft ambiin magnamque difplicemiam , ft in maximum tioatbas daminaodi. Namque fperabat, ipfis fic
fuorum civium dépendions, ft ftatus fiai peri­ facientibus , pacem a Domino reddi ecclefic
culum. Inferebat ergo, fi cunéla alia ceflarent, fus fanâc , ft populo fidelium tranquillita­
numquam propter ifta facram Concilium debe­ tem . Aliter namque pacem reddi , mediante
re mutationi hujufmodi aflentire. Quoniam pre- homine, deiperabat ; quia juxta iltud B. Audi&a magnifies communitatis eoofilio, ope ft guftini : ^ui fait ttfiM te , ese favefit te
oprra facra illa Synodus fuerat principaliter
fate te.
immo quafi folum tam feliciter ft magnifice
Ad tertiam dixit, quod vere magnam tene*
congregata, per quam facra unio debebat fpe- batur fervare fidem erga dominam ft matrem
rari , ft fperabatur , Deo favente, ventura . fium fenftam Komanam ecclefiam, ft fic fer­
Nam aliter univerfalis ecclefia de mjuftitie ft rati difpofitus erat , quantum Altiffunus largiri
ingratitudinis macula merito deprehenderetur.
dignaretur . Verum ad illud qood dicebant ,
Deinde reverendus ille Gallicus, cujus nomi­ quod Carolus poterat pacem reddere ecclefic u
nis Carolus non recordatur, omnia affirmabat, volebat, cogendo dominum Gregoriom, qui io
maximum precipue faciens fundamentum fibi manibus ejus erat, ad remmeiandum papatui ,
fuper experta , ut dicebat, per ipfum domini fi non vellet fponte, dicebat , quod ficut in
Gregorii inconftantia ft verfutiis multis , qui­ jure habebatur, papa omnia poterat , & tamen
bus facra unio fuerat haftenus impedita,ft ad­ quidam papa dele ipfo, potentiam fui interpre­
huc per viam iftam, ut firmiter putabat , im- tando, dixit: UJad
Itted diciiBtr
diriravr ptfft,
p40r, pwd
yosd dr jarv
jys
pediri querebatur, ft propterea non affemien- pqÿîtanv. Nolens itaque fui damini jurifdi&iodum petitionibus fuis afferebat.
nem
orna ft potcftatem,offerebat
poscftatem, offerebat fe velle totumfatotum faPoftremo reverendus raagifter Thomas de Deere pro facra unione , quod de jure debebat ft
Firmo ordinis Prxdicatorum, illa ipfaeffedua- poterat, ft
~ nihil ulterias fis
, pofle interpretaba
.
­
liter afferens, inquiebat, prsadiftam mutationem tur , five velle debete , nifi vel quantam jura
loci certe futuram fore omnimodam diflofatio- fibi mandabant, vel fibi licere permittebant.
nem facri illius Concilii , ft per coofequens
Inftantias quoque admonitionefque , quibus
lande unionis, quod ullus fidelis nec querere ipfum hortabantur ft fibi injungebant, ut vel­
nec aflentire debebat; propterea fuadebat , ro­ let dominam Gregonam cohftcre qood cede­
gabat, hortabatur, inftabat , ut dominus Ca- ret , dixit fe humiliter ft reverenter fufeipere
mcracenfis fecerat.
ficut decebat ; verum hoc nequaquam expedire
His auditis, Cardus dixitfehumiliter,quan­ cernebat. Nam dominam Gregarium (ponto
tum poterat, regratiari reverendiflimis , reve­ cedere velle , dummodo pax vera ecclefic ft
rendis ft venerabilibus patribus ft dominis Pifis reintegrate ex fua cefliooe fitquerttor, obtule­
pro facro Concilio congregatis, nec reverentiis rat reverendiflime patribus ft dominis datis ei
fuis pro tanta curialitate exhibita in vifitando auditoribus, ft fic denuo offerebat. Et fi forte
ipfum per tantas dominationes ft paternitates hec difta fufpkarentur aliqua frende , fe fient
ufque ad fui habitaculum: qiue licet grattefif- feanas,
Balias, ita nuoc
nunc onemat
offerebat m
in viauiani
Galliam , 1ft in
fima fuerit, tamen ad fui reputabat coofufio- quemcommie locorum petgere pro cbfidc , ut
nem, vifitantium & vifitati qualitate pondera- quas
-----------f— rferverentur
----------------------promtferat
; ream* —
quidem fe
ta. Infuper ft gratias referebat de commenda­ lore factorum canouom poena , quas non co­
tione valde fua merita procellenti . Ceterum hibentes fchifmaticos (ccolari etiam affiUtione,
de paternis exhortationibus ,ad (aeram unio­ fi expediret, decernebat ; quantum in eo ef­
nem , ad quam promovendam ft profequen- fet , propofoerat ft proponebat effugere. Et fi
dain fe ultra cognitionem ft vires fatebatur Dominus, parem cum voluntate fapientiam
obligatum , toto corde ft pofle , quantum an­ et potentiam circa hoc pnaftitifitt, non tam­
nueret largireturque Altiflinms, fe paratiim of­ diu de fchifmate tollendo viguiflèt opus et la­
ferebat & promtum
atque fi pro pace ft bor , nec amodo fupereffet. Ceteram non mi­
commodo flatus fanflas ecclefic Komann ma­ nus illud dominicum colere proponebat : AW«ttis ft domine fuz , & cujufcumque principis te tMprt chrifa Mrar,& i» pnfbttir gttit aeUtt

*n

ANNO
CHRIST!

C O N C I L I U M

G.

X74

i cum dominum Grego-Aeram allatura unionem, veram ft certam ft
ms deprehendat a ju- omne commodam ecclefia fauâs ; vellent , <nno
ftitia ft equitate alienum, in hisqus ad unio­ amotis ambitionibus ft odiis qoibufcumqae , CHRISTI
nem conferant veram, indubitatam ft facram. qus impoipbilcm huc ufque petitam muta
Nihil vero fibi debere gtoriofam magis reputa­ tionem loci ft congregationem communi conre, quam divina valeat adorare prscepta, ft fente facri collegii efiecifle videbantur , fuis
humilftus petitionibus acquidcere, quas non
propter privatum amorem ft odium, quae fo>
tremendum, quam hotnWbui potius placere, lent a veritate divertere; ied folum propter
quam Deo, ft veritatem divins juftitis famofa omnipotentis Dei honorem , & iponfx fur
hominum gloria commutare, ft ut juftus videa­ quietem , totiufque Chriftiani populi falutem
tur ab hominibus ft prodicetur, maledicat ei ft pacem porrexerat , dignarentur. Si autem
quem credit D. Jcfu Chrifti vicarium, ft BB. induratum eflêt cor eorum, quod Dominum
apoflolorum principis fucodforem ·
Deum avertere deprecabatur Carolus, non ec­
Ad nuanum inquit, verum efle mutattonem clefia tempeftate, quam exinde fcqui videbat,
perquififle ft qusrcre loci, non impediende ve* B dolebatt tantum , quantum ipforum culpa &
rs fanftsquc notons caufa, fed ut vere unio penai fatura.
f------- Sciebat
namque naviculam B.
fpontaneum, verum ft indubitabilem fortiatur Petri
*etri apoftoli tanto altius extolli, quanto ma*
joribus
fluâuabat
undis,
nec Dominum obii·
eflèâum, omni proditum divina humanaque
dulcedine caritatis. Nam G poflibile foret quam­ vifei pofie fponfs fas fciebat, dicente pro*
libet partium jus fovere, ft ad quamlibet con­ pbeta : Si Mhxfci pttfl Sic. nec propter
vocationem Concilii fpe&are ordinatio jure, fi­ ie tantam dolebat etiam , quantum propter
ent qdlibet aflerit, divinam veneratur quilibet eos. Si enim affligeretur in foculum propter
caritatem, fi juri proponat fim univerfale faa demerita, 'poena minus affligeretur aeterna.
commodum ecdefis fauâs . Infuper fi pra­ Et fi quid propter factam unionem laboraverat
ter commodum proximi, juris fui gloris ce­ minus debito, G ultra quam potuiffet fe fecifdat , ne pudor proximi detegatur. Proteres fe cernebat, gratiafque reddere tenebatur Altifcum ipG dicant dubitandum, quis contenden­ fimo, fi quod voluit ft licuit, fecit. Agnofcere
tium jus foveat ? ft propter hoc quemlibet quidem fatebatur patrem qui in crlis eft, &
alteri cedere debere in jure fuo, multo for­ qui folem fuum oriri facit fuper bonos ft ma*
tius quilibet afleotire debet, quod unum corn-Cios, ft pluit fuper juftos & injuflos homines,
muni confeufa congregetur Concilium, ut ex­ contra eorum voluntatem non falvare, juxta
inde vera ft indubitata unio facra Cbriftiano- illud B. Auguflini ; ζα finit tt fan tt, m
rum fiat de jure ft de faâo, quam ut uouf- fttotiit tt fait tt. Concludendo ergo quod nul­
quifque veNt fibi jus competens vel prstcnfum lam aliam viam hac meliorem rationibus fucoolcqul, cum manifefte cernere poflit, immo pradiâts proponere fcivit vel fciebat, quod fi
quaG fe reddere certum, quod tnuonon feque- ipfi meliorem agnofcertnt, fupplicabat qua*
tur exinde de faâo, fed tertia trivifio ptafouam tenus proponere placeret, ft prolequi quantum
dubitabilis de jure, ft quantum de hominibus enim in eo erat, paratum feoflerebat in hoc.
eft impoffibilis adrollenfom de faâo, ft piaf- Sin aurem, humiliter deprecabatur, ut nollent
quantum in eis erat populum domini deftruere
ft ecdefiam facrofanOam perturbare ft fcandixit Cc fateri de piano, quod tmpoffibtlc fim- daliurc, cum perviam propofitam poflènt uni­
Ciciter impofiibile eft, ft nemo tenetor ad il* re ft pacificare fi vellent; ft fi non, fed quam
d. Verumtamen hoc impofiibile doo putat iocteperant prosequerentur, certe nifi valdefak
de faâo ft de jure, etiam quoquo modo fim D fatur, videre videtur ipfos quantum in eis an ti*
plkiter: quod fi putaret, nulqoam rogaSetpro quatum ichiima nedum foturos effe, fed per*
mutatione ipfa, nec rogaret. Addit fafapcr, petoaturoe dupticararafaoe, ft quodlibet quid
quod quasdam inmoftibifîa erant natura, quas haâenus propter prsfens fchifma ft fcandalum
tamen poifibilia effici poterant, quia obftaculo fecutum eft, inoumerabilios multiplicatum.
affiftente fieri non poterant: quo remoto, fic
Ad quintum dixit certe apud quemcumque
illud removeri non exifteute impofiibile; V.G. lapientem ft probam virumefle debere, muta*
exifteme impedimento in quodam organo feu tionem loci, cum exinde rationibus fupramembro, multoties. ficut clare patet, illud ad diâis ft aliis patenter infpki poflêt, pacifi­
luas operationes redditur impofiibile quod re- cam, veram, facram ft indubitatam unionem
moto impedimento habile reddatur .· Simili* fecuturam fore, non ad magnum faontm op­
ter ft potias meos humana, qus cum fais probrium, magnifies communitatis Florentis,
obumbrata voluptatibus , nec lumen veritatis nec ad magnum faorum civium diipendiam,
fafpfcere, nec quod bonum eft velle poflibile
eft, nifi impedimento remoto: quodlibet qui­
dem obftacntam removeri
noveri , jrsterquam in E Nam fi honor, ft quod magis attendendum
obftmatis cordfous , poffibfle
1
fore nemo did- eft, infpiciarar in quo principaliter meritum
fiteri poteft. Dicebat igitur quod certi rifeat,
"
humanum, nequaquam dubitari valet,
ipfam Carolum, quantum Dominas largiretur, majus ei deberi premium ft hooorom, qui publi­
omnino difpofitnm, non obAtoatum fore, fed cum commodam femper privato commodo pro­
femper paratum reâitudini acqmcfccreradonis; ponit, quam dqd poflponit. De duobusergo
ft propterea ipfos rogabat, ipfifque toto affieâu cum fit alterum ncceffarium, videlicet quod ma­
fupplicabat, quatenus fi altis quam audiMfctra- gnifica communitas Fforcntis unionem profetioofous deducere vellem, quod ipfa petebatis, cuta fiscrit propter publicum ccclefis commo­
joftam fore, feu impium vd enorme, libi pia* dum principaliter, vd propter fuum principa­
retet edicere verbo vd fcriptfe . fio autem, liter, divinam quidem jcfiitiam, cui nihil occul­
cum fatis putaret eos cognolcere vd agnofocra tum eft, qus novit abfeoodita tenebrarum ft oc­
potuifle atque pofle, ea quo propofocrat fa- culta iafpicitcordium, faa praeferre libra eos qui
Cucil. &Mv4.Tom. XXVII.
S
com*

PISANUM
ÇS»commune prediligunt bonum privato, manife- Afcordia dt incommodo innumerabili. Ceterum—***
—— ——-ftum eft iliis quod ampliora reddere premia qoemadmodum
1
J
JX
AM*
cflêâtiaiiter discrat reverendiflï*
anno
* lE'ier pr»difta communitas, fi premium mis dcMutais qoatuqr auditoribus, fi dominus
««>. SUSf>t, «·!“* ««ori praeponere debent, fle Gregorius concors fiterat cum eia qui Pifis foot,
quicumque communitatem diligunt illam. In* non eft potandum, quod rex Ladislaus amplius
luper fi hos or foculi attendatur, vela fa pian­ contra Florentinos beltam prafequatnr, priucitibus, ctfi pauci fuerint, ve! a multitudine io- pue prohibitus ab uuiveriali ecclefia, cumomfipientium querendus eft . Si natnque a Capien­ oem colorem ultra ipfos invadendi amittat, dc
tibus, quis fapiens non magis a foculo ufque omnem fpem fuam confequeodi intentum» vi­
uunc honorificavit publicum bonum privato pne- dens uniri ecclcfiam, fit contra ipfius unite
ponens, quam e contra? Pnsterca quid dicetur, voluntatem fciens fe nihil poffe proficere. Ve­
fi Florentini trivifioni afleutient, que e vefli- rum prasfuppofito , quod bellum profcqni vo­
gio futura eft, nifi locus mutetur , potius quam luerit, poteft dominus Gregorius quadraginta
loci attentive mutationi voluerint? Unde enim lanceas tenere,,ad
___ expenfas terrarum ecctefiss
ipios magis unionem dilcxifle, flt omnia quae
que fibi
~..... obedinnt, ipfo quidem
I cum illis, fic
cumque fecerunt propter unionem feciffe pro- B per confequeos cum Florentinis
-eminis exiftente con­
• i ·.
_
A
__ !
·- _ —
_..Jl. — ■
o I - ■H«
lance· in auxilium converterentur
babitur, quam
fi fumo
inani
& commodis
o- corde. U
mnibits renuntiaverint, dummodo verat valeant ipforum ; ipfis vero difeordantibus, in fisi ho­
proficere unioni i Nuaoquid forte propter pacem rtis commodum flt eorum detrimentum. Putaecclefia: , an propter ejus anguftiam Pifas ob­ batque Carolus Florentinos potius ecclefi· ege­
tulerunt dc dederunt? Si quidem ponderetur te fuffragio, eorum prout eft coodiriooc pendiipendium fle utilitas, longe major apparebit fata, quam ecclefic ipfis commodum fit neutilitas, quae Florentinis adveniet propter mu­ ceffe effe pratftare fubfidium· Satis quidem matationem loci, quam detrimentum & difpen- nifeftum efle, fi fic ecclefia confiftat, illos qui
dium quod fequi valeat iode. Diipendiumenim Pifis funt, eorum potius indigere fuffragio ,
flt detrimentum propter mutationem loci tem­ quam quod illis valeam fuffragari. Si quoque
poraliter evenire poteft, vel quia fi alibi unio ad eleftionem tertii pervenerim, auâa ecdcfiat quam in fuis locis, cum multas ecclefic fi· diffenfione; non perpendit quovis modo
terras habeant, dubitant ne ita faciliter cccle- ab ecclefia fperare portant auxilium, nec a
fia fic fututus pontifex illas fibi concedat, ficut faturo pontifice, quoniam immo potius necefft in fua ditione unio fiat, ve) quia cum pna-Cfe effe ipios illi ve'l auxilium praeii are opporfentialiter a rege Ladislao moleftentur, non ita tonum, vel ab ipfis dereliâum fixe, flt fuo
ptnmta fic fubπ a fubfidia quibus indigent ab ec­ opere tertium , ut ita dicam , pontificem eieclefia fperant, fi alibi unio fiat, ficut in fua âum in fiia caufa fuccumbere. Eleâus nam­
potcilatc: fic hoc duplici ratione, vel quia foe­ que quifeumque fuerit, fi non prius inter illos
dus cum unito Concilio traxerint, feu differri qui Pifis funt & Florentinos flt dominum Grefummi pontificis ekftjoncm dubitabant, quam gorium concordia fuerit, ecclefia ftatum tem­
fuis profuturam , maxime , fi cito fiat, oppor­ poralem, que adhuc pro majori parte in ma­
tunitatibus fperant, vel quia lucrum videantur nibus domini Gregorii eft, non poffidebit ,
amittere, quod ex gentium magno concurfu nec faciliter valebit acquirere ; unde nec po­
ante fic port traftationem futuri facerdotis at­ tens erit illis prabere auxilium temporale .
tendunt, oecnon etiam propter fperras impe­ Cumque duos habuerit fecum in cleri regimi­
trationes officiorum fic beneficiorum in Roma­ ne contendentes, nequaquam audebit clericos
na curia, quibus propter mutationem loci ca­ fibi parentes gravare,* non dixerit tantumpro___
rere dubitant, fau fait cm illa confequi diffici- pter Florentinis auxiliari, fed propter fui im*
lius poffe. Verum ex adverfo confideraodumDminentes opportunitates, & quod porifltmum
erat, quod quanto majus donum majufque be- erit, propter juftitic cultam, ne ad adverfa”■
nefictum ecclefia fitfeipiebat a Florentinis,quan
­ nos fugiant. Porro utrum qu· proxime dida
to liberalius flt tanto amplius illos diligere te­ funt magis profutura Florentinis fint , quam
nebatur, fic promts ad fua commoda reddeba­ lucrum quod ex congregatione hojufmodi per­
cepturi fint, etiamfi duplicaretur , fiitls eft pa­
tur, affirmante fententia veritatis.*
tifit, Mtfliiu Jiligtn Jtiti. Non ergo dubita­ tens. Nec minus, fi propter hoc fui ftatas pe­
re debent ecclcfiam fic futurum pontificem ipfis riculum vel incurrat vel evadat. Unde intulit,
minus conceffuros fore, cam viderint loca fua quod tamquam grati, fi non propter aliud,
illos dediffe libcraltter, non venaliter, quam fi quam propter Florentinorum meritum, hono­
non liberaliter, fed propter expe&ationem pne. rem fle incommodum petitis affentire debebant
mii. Si etiam lucrum cum damno calculatur flt tenebantur. lufupcr eis notificabant, quod
quod Florentini percepturi funt , vere modus eo per Florentiam tranfeunte, de his omni­
propofitus fic petitus, non folutn eis non'defiet bus cum magnificis dominis prioribus artiam
difpiicere, fed illum toto poffe perquirere flt
profcqm. Nam fi lucrari fperant ex adventu E
____ ,
multorum in eorum territorium propter Conci- pericula fit jaâuras tolli (cu minui propter
lium iftud, fic beneficiorum obtentu, abfque novam Pifis
■'—
·-*
.....
ele&ioocm
pontificis
dubio cum magis fini mercatores ubique terrd­
rum, fit magnum undique commodum perci­
piant propter pacem, parvum vero vigentibus «orMt tifyp», eh U Ctitfa fint» fyjt fnef.
guerris; cumque propter unionem maxima ubi­
f*» ftfan, msw «infra · wriit, tbtftr
que pax fieri fperetur, maxima vero jurgia at­ fi fifi fi&int· · f·#**· a fiUtwin It *firt
que bella propter trivifionem quas fecutura eft, ·*&&·, daUi . . . . ft 9ti m teiMt frtp.
nifi pctitfcmi ifti artent iant, amplius lucraban­ Jit» ftr vftr» mars . ......................................
tur ex univerfali commodo, G non fiat Conci­
lium in terris fuis, quam fi in terris fuis Con­
cilium fiat cum univerfali Chriftianorum dîEt demum de

mul-

*77

CONCILIUM

G.

178

KP multis hinc inde difeuttie refponderant, quod A Gregorio fidelem, fuam jufttficarenc caufam,
_____
,_________________________
..... ANNO
■valde cootentabantur dc loci mutatione, dum- &
eos qui
in fua remanièrent obedientia_
, vinANNO modo dominis qui Pifis eram placeret.* dcipfo dicarent
- . -Et· tatis comprehendere potuerunt CHRIiTI
CHRISTI poftidame & fupplicante quod illos rogatos mit­ ex his que venerabiles oratores fereniflimorum
*4°*'
»«·>·
terent, refponderunt, quod vere libenter face­ regum Romanorum dc Hungaric dciUuftris do­
rent; fed timebant, ne domini qui Pifiserant, minii Venetorum fibi retulerant. Sin equidem
indignarentur fufpicantes, ne eis propter hoc crederent ipfi Carolo, trivifionem pro Unione
curialiter licentiam impertiretur , ut exinde: facerent, dc multos inducerent in errorem pe­
Concilium diflolveretur & unio. Verum dein­ jorem priore, omnes autem faltem incertos ,
de Deum rogabant, ut gratiam poeftyet in quid circa boc credere, quidve feâari deberent.
oculis ipforum ad faciendam facram unionem, Qiid enim illorum magis proficiat aut magis
de qua famine gratulabantur, quovis modo fie- officiat populo Domini cogitent ipfi dc judi­
ret, propterva ipfum inftanter rogabant, ne ab cent, dfyinum judicium pneponentes omnium
incoepto propter facram unionem labore defi- hominum odio dc cupidini. Cogitent infuper,
ftcret, fed viriliter infifteret, fperantes non de­ rogabat, quid nocere poteft mutatio loci, nifututum ipfi divinum auxilium.
1■ fi quod param augeat illis qui Pifis funt la­
Ad VI. Ait ad ea quibus affirmabat aliorum boris dc expenfie. Cogitent alia ex pane, fi
difta, ficut fiipradi&um eft. Dum vero funda­ non fiat, fctlera, labares, de jaâuras, quxin
mentum fic faciens de inconftantia praecipue univerfa fcquentur ecclefia. Et cogitent pro
domini Gregorii inferebat dcc. dixit dominum. certo vereque ipfi atque quicumque fuerint ,
Gregorium non fic dicere, fed quidquid fuerit qui publica ecclefic damna de jaâuras potuerit
hr faâo, etiamfi fuiflet velut ipfi domini qui evitare dc non fecerit, ficut a culpa, ita a
Pifis erant, dixerant, cum juxta Domini fen- poena non erant immunes . Et fi dicatur, fi­
tentiam, duafersav/uM fere dies, & in unde­ cut per aliquot jam prasdi&um eft, quod pro
cima fieri poflit quod non faâum eft in aliis, fubterfugio dominus Gregorius petit ifta, non
fit folvere jubet procuratorem fuum venienti in credens eoe aliquo petitis modo affentire ; por­
noviflima denarium ficut & primis, neque de­ ro nimis inane dc nimis ftuhum eft pro fubbebant circumvenire feu repellere dominum terfugio ab adverfariis querere, que in ipfo­
Gregorium, volentem per ceffionem, dc om­ rum funt poteftate çcceptare, dc faciliter, vel
. _____
,
faltem non valde difficulter cxfequi poffunt.
nem
aliam viam ___
juftam & rationalem,. qtuntum in eo erat, pacem exhibere veram, con- C Ne putent quod ipfe Carolus tamquam fervus
cordem dc bonam. Se etiam valde flupere di- S.
in fe&o «integrationis dc pacis
cebat, quomodo tantam facere videbantur dif­ fu· affentiret, quod decipuls pararentur, &
ficultatem de loci mutatione, propter aflertam multo minus ipie effe vellet qui decipulas ven­
per eos expertam domini Gregorii ioconftan- deret .
tiam. Si enim quod petitui, reâa rationis li­
Ad VIL Quoniam hare tam per reverendifbra penfetur, quomodo cogitari poteft , quod fimos dominos auditores, quam ipfo* reverendominus Gregorius petat quod unum commu­ diifimoa dominos quatuor, necnon per ipfumni confenfu Concilium fiat, -ut fit univerfale met cum ipfo Carolo differta fuerint, fupertam de faâo quam de jure, locum petat par­ fluum dixit fibi videri fuper diQertis amplius
tibus omnibus communem dc tutum, fi ipfe difputare. Sicut tamen aliorum fuafionibus,
non intendat Concilio illi interefle? Si nam­ rogationibus, hortationibus refpondendo obtu­
que haec petitio exaudiatur, quare putandum lerat , iterum offerebat breviter, Domino dan­
eft, ut ipfe locum parti fibi fideli dc tempus te & coopérante, fe cunûa faâurum pro re­
petat , in quo convenire & conciliari cum aliis integratione & pace fande matris ecclefic,
tute fit habiliter valeant? Quare infuper quod D que poterit, fciet, & debebit; fic verfavice
fuam & communem Concilium audoritatem ha- eos, qui' Pifis pro Concilio
~
congregati erant,
bvat, quod eft ipfum indubitabile facrumft po­ rogabat, hortabatur, & illis toto corde fuptens ad judicandum & exequendum facere, fi plicabat, quatenus aflumtum laborem & fa­
non velit Concilio interefle? An fibi parum eft, das expends nolint pro parvis que fupereffent
quod aliorum judicari it videat au&oritate, amittere, & pacem ecclefic pro parcimonia,
nifi fuam contra fe praebeat auftoritatem ? lucro & otio venundare. Et etiamfi dominus
Quare etiamfi Concilio interefle noluerit, dubi­ Gregorius multo pravior fuiflet quam dicebant,
tandum eft, quod ipie non extenuatur debitum illud quod feriptum eft attenderent : AW» vitei
fuum. Et fi Concilium etiam fua auftoritate λ nuit, fei vitet it itat aultet. Nolint, fopcongregatum in loco tuto fuerit , quomodo plicabat multo amplius , cum poffint jufte &
credendum eft, quod dominus Gregorius velit M*que, aut nefeire aut nolle pacem dare in ccaut auferit fic, aur poflit fus fe opponere vth. ' clefia
___ r , ,qua
__________
e_.,
nimium eget
; ______
fed contra omne ipluntati & lententis ? Si autem petitioni affen- fius commodam agere diicordiam.
tiatur & ipfe interfit Concilio facro & indubi<............itaque per eos refponfionibus,
*
Auditis
petietato, quod certe putandum eft, quis Capiens B runt
nt infimul feorfum loqui, dc parvam poft
quafi certam , immo pnsfentem non infpiciac moram dixerunt, quod ficut reverendiflimi do­
unionem? Sicut infuper dominis auditoribus mini fle ipfi earn exhortati fuerunt fuper proobtulerat, quod dominus Gregarius ad peti­ fecutione unionis, iterum atque magis, fi po­
tum Concilium accederet, & fua fervaret vota terant, exhortabantur; quoniam licet plurimis
& juramenta dc promifla, fit ultra quidquid rationibus perfuafiffet mutationem loci, omifjuftitia & fcquitM fuadebat faceret pro facra fis rigoribus juris quibufeumque, cognofccbant
unione. De uno offerebat fe obfidem ituram hac quafi fieri pofle, fidtemper multos, etiam­
in Gallia* dc quocumque terrarum. Verum his fi vellent, efle impoflibile. Manifeftum qui­
omittis, dato quod dominus Gregorius non ac­ dem efle dicebant multos ex patribus congre­
cederet, five, fi accederet, cedere nollet que­ gatis Pifis impeditos, altos fenio, alios languo­
madmodum promtferat, vovërat dc juraverat; ribus, alios egcftate. Exemplumque adduxerunt
certi efle poterant, quod apud partem domino dc domino Pcocftrino, Gallico dc aliisquibuidatn,
Cncil. GntraJ. Torn. XXVII.
Sa
quo-

X79
PISANUM
*80
£9* quorum nominffius non recordatur, qui propter A facra unione, ft quod certe omnia facieodaef-

■
—- pradifta non
m noflent
poflent Concilio interefle, fi locus feor, nifi probata eflet verfutia de papatu con- .anno
...........igitur
tendentium
ft coram
mutaretur . Non debere
velle hoc
domi­ fabterfugia , quibas ha'* *
num Gregorium, neque ipfum Carolum , ne­ ftenus ufi fuerunt. Infuper propter caufas duas
que debere ipfos afleotirc dicebant , fit propte- fupradixerant , quafi impoffibile fore facrum
Concilium motationi petit· aflentire > ft pro,
rca rogabant, tti far».
Dixit fe fuo ( judicio ) fatis fupra dixifle . pterea poftquam dominus Gregorius nolebat ce­
Supplicabat, quod eis ut fruâum.qui fcquetur dere, melius ft habilius foret ipfum Pifas ac­
ex uno, fic-malum quod fcquetur ex altero li­ cedere, quod fi nollet, cederer per procurato­
brare vellent. Infuper «qua lance difcernere , rem , ft quodeumque iflorum faceret, fuam oquid magis verat ft-indubitat· unioni profatu­ ptimam intentionem probaret efièân, ft facrum
rum fit, an quod univerfali Concilio non in- Concilium fibi in fuia ft fuorum commodis ft
terfint hi quos mutato loco dicunt interdic honoribus mine ft perpetuo obligaret . Et hoc
nequire ; au quod dominus Gregorius non in­ non loquebantur amque caufa- Dicebant etiam
terfit cum omnâtus fuis fidelibus. Ponderent 0- hoc adverfus Carolum , fi tantum operaretur
tiam , fi equum eft, domino Gregorio non com-B quod ille faceret. Ceterum ut melius ft cer­
placere de loco fibi dc fub tuto volenti juri fui tius iliis qui cos miferant referre valerent fu­
papatus cedere , ut aliis paucis rcfpeâu fui fic per voluntate domini Gregorii in medio ceden­
ipforum complaceant. Qui tamen propter mini­ di : ecce dicebant : Nos Icimus pravam inten­
mum refpeâum papatus beneficium ad remota tionem domini Benedifti in cedendo. Cum ergo
orbis accedere conarentur , fi feniores eflentfivc Concilium eflet congregatum , dominus Bene­
inopia aut languore amplius torquerentur. Ad­ diâus non cederet; quid ergo faceret fi domi­
jecit prnterca, quod loquens cum multisexhis nus Gregorius non cederet, dicens : Ego non
qui fuerant obedienti· Roman· , dicentibus , teneor cedere , non cedente adverfario meo .
quod etiam fi Italici aflentire vellent mutatio­ Petebant ergo velle informari, fi dominus Gre­
ni loci, Gallici potius ab illis difeordes difee- gorius cedere inteqdebat , fi locus mutaretur ,
derent quam aflemirent, pluries intra fe con­ etiam domino Benediâo non cedente.
ferendo, cum maoifefte certam unionem ex hoc
Dixit quod eunda faltem effeâualiter ft fefieri non dubitari credat ab eb , cumque & i- riûfius reverendiflimis dominis auditoribus dixe­
pfi zelatores unionis non minus Italicis appa­ rat ; utrum autem ipfi Concilio retuliffeot fua
reant, cogitavit cur ipfi renuerent quod appe-C eunda qu« dixerat ignorabat, licet credere de­
tere videbantur. Nec fciebat alias inlpicere cau- buiflet quod fic . Qpod autem Concilium illud
fas, nifi quia forte dubitant, vel per quofdam ' cjrca polfibilia
-....-faceret pro -facra unione 'fuffice"
zizania; fe minatores fibi fuggelliun eft , quod re dixit» neque aliud petierat* aut petebat ab
fi tota obedientia Romana convenerit, & do­ eis, de verfutia quidem & inconftantia domini
minus Gregorius cum eis , tunc primo petet Gregorii, & de fecnritate fatis dido nihil ad­
fuper jure papatus fui per Concilium terminari, dere intendebat . Quod enim Pilas accederet
dc cum plures valde fint numero , & prreipue dominus Gregorius,neque jufta neque atqua pe­
cum intra fe divifi fint , timent Gallici non titio videbatur, rationibus quas feripto dc ver­
confundi , & fic timentes decipi non aflentiunt. bo
du jam uixcrai
dixerat, ov
& mums
multis aius
aliis cmcaciutwus
efficacioribus
Verum ne propter hoc tantum deficiat bonum, longe. Verum quamvis hax tentare pnefumeimmo ne propter tantum bonum, quod ex pe- ret, eunda putabat officia perdi. Similiter autitis veniendum eft vero affentiendo innumera- tem quod per procuratorem crederet. Nec de­
bile fequatur fcelus & fcandalum , ipfos certos bebat fuo videre nequam efle adverfus dominum
reddit quod dominus Gregorius non tentabit , Gregorium , ipfum videlicet & fideles fuos a
ft de hoc vult ipfe fidejubere fit certificate cos D Concilio privando , ne incumbentibus publicis
fe obfidem exhibendo, ut prius obtulit . Vult fic privatis ecclefi· commodis interfin t, qui eos,
infuper omnes fortalitis quas ipfe Carolus gu
~ ­ ficut ceteros , fi non amplius faltem tantum
bernat tradere in manibus ipforum in abun­ tangunt, dicente jure > quod omnes communi­
dante cautela, quod hsec omnia quae promi fe­ ter tangit, ab omnibus debet communiter ap­
rit fervabuntur. Nec pavere debent quod ipfe probari ; fed ipfe dominus Gregorius volebat
cos decipiat ,* nam quamvis infipieos Ct , cur bonus efle, & credendo juri papatus fui quan­
credere valent quod Dominum Deum fuum , tum in eo erat pacem reddere ecclefi· faniix;
fandam matrem ecclcfiam dominam fuam , quod quidem cedente domino Gregorio, fuis fc
in fui & univerforum fidelium fcaodalum & offerebant commodis & honoribus & fuorum .
detrimentum , decipere velit , ut prêter de­ Licet eo cedente, fatis hoc juftutn cenfeturft
meritum & dedecus , perfonam & omnia que «quum, nufquam tamen hoc petivifle aut pe­
poffidet perdat . Cur etiam pavere vellent , tere fe dixit, nec quifquamubi fuper hujufinoquod dominus Gregorius ipfum Carohim deci­ di iojunâum fuifle a domino Gregorio affirma­
piat , cum in fuis fecundum fatculum manibus bat.
_____
Satis autem jam fibi dixerat Carolus fore
êc poteftate fit ? Neque tam finitus eft , quod b putabatt,> fi
C quod
,
debebat ft poterat, faceret
non agnofeat, quod potius fic prius fe decipe- propter fecram unionemi, quod facere hax in­
rct, quam ipfum Carolum.
de quaerere humanum menus propofuerat, quan­
Hoc igitur audito & fado » invicem adhuc tum Dominus donare dignaretur . Ad peti­
collocuti dixerunt fe valde libenter audiviffequ· ta autem per eos fuper ccffione, dixit quam­
dixerunt, quod multa audiverant fuper ifta ma­ quam abunde collegtfle potuiflirnt ex didi» jam
teria, quae numqnam audierant ; fic praecipue per cum parte domini Gregorii, quod efleduade fecuritate , quod dominus Gregorius cede­ liter erat ipfum velle ft omnia & lingula fer­
ret , fic quod cunâa feriofe referrent reveren- vere qiuc promiferat, voverat & juraverat , &
diffimis fuis uniti collegii fic capitibus natio­ quicquid infuper tenebatur de jure , ulterius
nem , qui ad trafiandum hoc negotium elefti qoidem quicquid juftitia , «quitas fuadebit
fuerant a facra Concilio fic eos miferant, fic non pro parte ccclefia ft vera unione ipfum forte
dubitabant cos cunâa iaâuro» iliis poffibilia pro fafiurum . Quamvis ipfe nihil ulterius facere

ANNO
CHRKTI

III

CONCILIUM

G.

181

jue a domino Mediolanenfi awdi--------------cr re teneatur, dc nihil ulterm* ab eo querere A fed aer ea 51
—~
W VMt
—— vit,
...,
w.fi* erat, Dominus Albancnfis, fi bene amno
■■ .1 ■
-—TlftWHUI
videatur IWUMIWII
hoctftum I; IBHWI
ramen UVM
non |W
parte
domini
Maldenfo

anho Gregorii, fed habens fiduciam in Domino Deb

recordatur, dixit vere domini foi libenti animo CHR,sri
M**

EMISTI
L.«. Afopfitlone
JhfanfoiMv» domini
Arimini frfrwwii
C***
1/*1 6t ;»
m bona
Gregorii cire*
circa Carolo complacerent, libenterque vellent, dum* f’

hoc promytilhbx feipfo dc fidejubet, quod fi

modo pollent, quod ipfe in his que traftabat,
petitis jam per eum aflentirent .quidquid illius- & in cunâis aliis honorem reportaret dc voti­
modi Concilium facrum terminabit dominum vum intentum ; quodque propterea multoties
Gregorium faâurum pro fecra unione, abfque ipfi dc alii domini'fui contulerant . Novilfime
contradiâionc faciet, non folum ufque ad ccf- etiam patrum quos ad eum milcranc audita
fiooem inclufive, etiam domino Benediâo non relatione, dc quamquam ifta non diceret pro
cedente, verum etiam ufque ad mortem , nec finali refponfione, tamen quantum foam tan­
ifta, quid aut quomodo loquatur ignorans,di­ gebat perfonam, videns Carolo videri nihil fie­
cit . Ipfe enim pluries ab ipfius domini Grego- · ri polls fine mutatione loci , dolebat ipfum
rii ore percepit . Rogabat igitur & fopplica- cernere, fi fideliter tamen , incaffum laborabat , ut immenfum
bonum...
, quod fieri facile re . Nufquam enim rem hanc, utpote omni__
poterat , Doa
not* commutaretur^
cvmmuiaieiur in
n· immenfum
itnuKiuum B bus aliis magis exofam facro auderet Concilio
malum quod imminebat in foribus pro facili proponere, ne facre unionis haberetur hofti* ,
re . Ipfi quoque his finitis cunâa fe fideliter /c quod vellet facrum illudere Concilium , dc
relaturos, dc quidquid boni poflent operaturos diffolvere putaretur . Verum fi alium cogitaflct
dixerunt, fperantes quod ipfe Carolus a facro modum, ut pfogonere vellet , quoniam domi­
Concilio talia reportabit , quibo* merito pote­ nos fuos & univerfum Concilium ad omnia arit conternari. Verumtamen fi Concilium tuum lia fibi poffibiiia pro facra unione dc votis fois
deliberaverit non affemire petitis, ei* fopplica- promtos experiretur. Inquiebat infuper , quod
bit quatenus qus* dixerant, ipfi in feripti* da­ cis difficillimum videretur credere, immo quafi
rent. Infuper et fi quas alias rationes habe* impoflibile , quod aliud quam dixiflet ufque
rent eorum concludentes animo , quod petiti* huc non haberer! dc quod ipfi videretur , per
nequaquam aflentire deberent, aut etiam non eos aliquid offerendum aut (sciendum domino
tenerentur . Ipfos namque certificabac , quod Gregono de fuis ut cederet per fe in manibus
quantum cognofceret , paratu* erat non efle Concilii facri, vel per procuratbrem , vel in
pertinax, fed femper
'emper acquiefcere rationi , et manibus procuratorum Concilii facri. Certus aufimiliter de cis fperare debebat, et de hoc eisCtem erat quod domini fui dc univerfum Con­
fupplicabat.
cilium in iua relinquerent diferetione , faâuçi
Hoc quidem nondum fermone completo , quidquid erga dominum Gregorium videretur
ecce nuncius ex parte reverendiffimorum do­ faciendum ipfi Carolo. Dicebat etiam fperandum
minorum auditorum nuncians horam adefle, in efle a domini* fui* dc fpetare factam unionem
qua cum Carolo infimul inrerefle convenerant, fequi , mediante ipfo Carolo . Nam at­
ct quod propterea congregati in domo domini tenti* obfequii* qux domino Gregorio exhi­
Aquilejenfis, G de domo tamen bene recorda­ buerat opere dc verbo , ipfum videlicet reci­
tur , ipfum expeâabant. Cui ipfe dixit fe pa­ piendo quafi ab omnibus dereli&um dc repulratum fore, neque propter aliud diftulifle, quam fum , dc fua jura defendendo , non erat du­
quod occupatus fuerat cum reverendlffimis do­ bitandum , quod Carolus videns loci muta­
minis a capitibus nationum miffis, de quorum tionem impoffibilem , nec univerfali Concilio
tranfmiffione ipfos ignorare ηόη credebat. Tunc gratam, non confutat, non inflet apud ipfum,
magifter Thomas
unus v*
ex illi*
ait », av
fe putare
quod noftris petitionibus cum iptu*
ipfius uviuiui
domini
naiaa^i***·
auwu««a uuwa
**»·< an
jraeasaaw
quuu
prcftantius ipfos primo diâos dominos infor- Gregorii dc fuorum proficuo dc honore annuat,
mare de bis que eum Carolo contulerant ,Dde fic facra unio fiat .· prefertim fi tam bone
quam cum eis prius Carolus loqueretur . Et intentionis eft, velut efferit ; quod tamen fibi
bec omnia propter commodum unionis . Cui6c
.................................
alii» domini* zfui* difficillimum apparebat .
Carolus air fe de omnibus contentum, qua ad Si autem non afsentiat; tunc etiam non erat
unionem conferre poflent . Sic itaque illis di- dubitandum, quod Carolus cernens ipfius de­
fcedentibus, dc pene oftium habitationis Caroli ceptionem dc malitiam, univerfiflis ecçlciir pa­
egreffis, alius nuncios fupervenit dicens, reveren- cem dc bonum potius diligeret quam cum da­
d illimes dominos fuos Catolum ipfum preflolari, mno de jaâura ecclefis ipfius domini Gregorii
dc quod nifi fecum die eadem convenire poflet, ineptam ambitionem . Et propter hoc ipfum ,
cum hora tranfiret, vefaerafceotejam die,cir­ relut -tenetur, arâabit & coget. Ideo hortaba­
ca alia que ei* incumbebant unicuique opuse- tur dc coget, &c. Modus rogationis omittitur,
rat verfari. Tuotque equum afeendit, dutnque quia ille fait qui alias. Demum conclufit : non
pene prasdiâi ad reverendiffimos domino* acti- obftantibus qua dixi , domini mei & ifti alii
giflent, ipfe domum in qua convenerant ingref- domini fuam dicent intentionem.
fus eft, & jam incipienti equumdefeeadereoeTunc dominus
dominai de Turrejo acuti (Time dixit ,
currit quidam dicens ei profatos dominos ipfum B quod nullomodo» erat traâandum de mutatione
rogare, ne molefte ferret, fed differret in era- prediâa, quia diflblveretur Concilium & unio
fimum mane loqui fecum. Porro ipfe ftatim do­ totaliter deftraeretur, fi verbum fuper hoc fie­
minum epifeopum Cervienfetn mifit quomodo vo­ ret. Aliis vero omnibus que dixerat dominus
catu* aceefferat domum,fi*proriperent domum Albancnfis applaufir. Similiter quidem dc alii
reverteretur’, acceflurus ad illos cum poflet au­ duo , unus tamen ex diâis quatuor ait ? vos
diri. Nihilominus de fua expeditione rogabat. feitU,domini mei, quod aliquis veftrum voluit
IHe quidem parvam poft morulam rediens ac- verbum fuper hoc facere cum capitibus natio­
ceffum illi* tunc nunciam,quodque ignoraflene num , &
<a icitis
icn» quod tam molefte tulerunt ,
eum uuuwiu
domum illorum
attigiffe aicwam
dicebant ;
; ']uuu
quod u
fi quou
quod dubitamus eorum indignationem nimis
«in
uioiuni aiugiuc
novilknt, nequaquam retrocedere pofli/a®rnt.
noviUent,
pofli.taflënt. fore damnofam
damoofam facra
i
unioni dc perfonis noAcceffit igitur, de ipfos oâo congregatos in- ftris : dc ideo non eft amplius loquendum de
veott, atque alium fimui, quem non noverat : hoc · Nihilominus vertentes fe ad alios quetuor,
in-

1
4

185

PISANUM

x84

frg» inquicnmt: Dicite vos qui mifli fuiftis a na- A quadam , tamen Det gratia totum Carolus au------- ——------ tionibus, flt melius nofcere debetis eorum in- div it ,& ex illa hora fpem amifit amplius quid anno
ANNO untum. Hi vero quatuor hoc idem dixerunt fuper hoc in feriptis habete , quod poftmo- c^R-’STl
*****
°|R»fT* efife&uafitcf » 000 ‘,a mite locuti funt , ficut dum expertus eft in fa&o . Surrcxerunt igi’’ *
ante fecerity, quandp in domo habitationis tur omnes, flt dum lua curialitate flt humili­
tate dominus Mediolanenfis ipfum fodaret jam
Caroli fuerant.
His cum magna difplicent i a intellcdis, quo­ prope odium camcne , ipfis duobus exiftentiniam videre videbatur futurum c propinquo bus, in hxc verba prorupit ; Antiquitus fle diu
jaduram flt defolationem totius populi Chri- fuimus dominus Gregorius fle ego cooftituti in
Itiani dolere quantum valebat , Carolus ait : minoribus valde domeftici fle amici cariflami .
Et/uper hoc nihil aliud dicere icire , quoniam Rogo ergo quamquam nuncius magnus fit, di­
dixerat fatis fuper his qu» poterat circa hzc , cas fibi mei parte , quod perventis nobis ad
& intendebat, flt verbis fuperflua addere verba fenium expedit cogitare animas falvare nodras.
tamquam inane quid nolebat : eoque maxime Relinquamus ago dignitates iftas , qu» magis
apparebat ipfos divertifle quo'nolebant . Ad vanitati quam ialuti proficiant. Cedat ipfe pafuam tantum memoriam reducebar reverenter, B _patui, fle ego volo cardinalatui cedere. Eamus
quod novum fufeitabant fchifma , peflimam «d*S.
.......................................................
Nicolaum de lertorc fervituri
" · Deo
, & „
_
hxrcfim pariturum. Et cum ea que tentabant ibi fibi paratus fum fervi re per annum flt uk
propter unionis opportunitatem dicerent fc a- * tra . "
Hzc omnia ■juoâts manibus
'l - in modum
gere, unionis firmitatem, quam in unius pallo­ orandi eum maxima efficacia dicere videbatur
ris reverentia dominus noder Jefus Chriilus dicens: Rogo te, Carok mi , dicas fibi hoc
conftitucrat, totum unitatis ecclefiz robur mo­ mei parte.
Ad hzc Carolus ait ; o Domine mi, quam
bile flt tremulum facientes definiebant . Cum
ergo hoc evitandum eft, ipfi nofcere debebant, bene verba veftra fonare videntur , fed cum
fle quantum jus canonicum flt civile hxc dete· dominus Gregorius velit papatui cedere , nec pe­
datur, praxipue cum aliter facrafle indubitata tat vos renunciare cardinalatui, nec quod fibi
unio fieri valeat. Er fi unumquodque collegio­ ferviatis io monafterio , quare quod minus eft
rum quod deliberaverunt attentaverit profequi, fecum non vultis in loco partibus tuto conve­
videlicet quem dixerunt fuum pa ft orem depo­ nire, fle ipfe ibi papatui cedet, fic vos perfiftcnentes, membra capiti rebellabunt abique op­ tis cardinalis , fle vera unio dc facra pax redportunitate fle utilitatp aliqua , przter eam Cderetur ecclefi» fanâ» ?
Ad hzc ait; certe, Carole, ipfe non cede­
quod khifmati augebitur fchifma · Verum ta­
men cum nec dolere in ipfius Caroli potefla- ret . Guftui namque fuo tam dulciter faptt fu­
te fit, nec pvfle proficere fibi apparent , fit per pontificatus cathedram federe, quod numpropter ejus ablentiam fle vicina illis regia Ca­ quam nifi compulfus delcenderet.
Tunc Carolus: Si tam dulce eft fuper cathe­
dra terra quas pro Romana gubernabat ecclcfia, non fine periculo fint , nullo przfcrtim dram B. Petri federe, quod hi qui numquam
fratrum fuorum in patria exiftente , rogabat , fédérant, tanta vexantur rabie, quod ecdefiam
fupplicabatque pro ejus expeditione, quam non dc univerfum populutp domini definiere non
nihil proficuam univerfali putabat ecclefi» in curafit, ut citius fedeant, quare iftum tantum
convcrfatione temporalisftatus. Hoc idem qua­ quifque culpat, etiamfi aliquali mora fuiflet dctuor a nationibus mifiis dicens, fic addens quod prehenfus? Quis namque magis reprehendendus
rogabat eos, quatenus ficut fibi intentionem ex­ eft , vel ille qui dulce guftaverit ferculum , fi nul­
hibuerant ,faltem in ipfius Caroli cxcufationem lius concupifcentia labatur , vel ille qui ia noa
qux dixerat fideliter referre vellent. Infuperfit expertam delegationem exarferit? E: cumpofei dare in feriptis rationes, quibus urgebantur D fet unufquifque quem dominus elegit , unicus
dc non mutando locum, quoniam paratus erat verus fic indubitatus fore pontifex, fi petitis afTemper certis acquiefcere rationibus in his que fenferitis vos fic alii,ccne valdeftupendumeft,
cognofccrct velur fupra dixerat.
quomodo unicuique tam infefta fit ambitionis
Tunc replicarunt allegantes nedum fnrc im- voluptas, ut non valeant per paucos dies prepofiibile locum mutare , fed dc mutatione loci ftolari. Sed cum omni reverentia loquendo ,
traâare fine Concilii fle unionis difiblutione . fi miles mucipularum fiant , qu» propter fre­
Ipfum vero expediri ftatim a dominis fuis pro­ quentiam catulos fuos pariunt cccos. Sed ecce
curarent . Sic fic alii quatuor. Verum magifter juftum fle «quum eft , ut peccata ChriftianoThomas dixit Carolum non debere ignorare , rum inveniant eos. Etiam in hoc dixit non dequod ca quz przcipue tantum important pon- fineret admirari, quare non experientia com­
dus , non ita faciliter fle in brevi fpatio de- probare vellem utrum dominus Gregorius cede­
feribenda erant . Et quoniam Carolus fuum re vellet, ficut oblatum eis erat . Nihil enim
frequentare videbatur difccfium , licet putaret fic nocere poterat experientia hzc . Nam fi
factam Synodum rationes quas poftulavcrat , dominus Gregorius cederet,- fuum haberent in­
fufficicntibus committere patribus ordinandas , tentum , fi non , omnes Chrifticolas de fua
fle in. feriptis exhibendas , non tamen putabat malitia certos redderet.
ante fuum difccfium ci ipfas tradi pofle , fed
At ille .-dicis hoc forte propter me, conficitis
adhibita poffibili diligentia pa fidum illi nun­ ipfe fibi: serum modicum de papatu curo per
tium tisnfmiucrent, quod xgre non ferre h
Dei gratiam , flt fit pontifex quicumquc voluerit,
gabant; fere quoque dixerat iftud flt dominus dummodo unio fiat,-parumcuro,licet quantum
Meldcnfis poft tcrgu.n unius dominorum qua­ in me eft, bonum ps florcm optarem ecclefiz .
tuor mifibrum, qui juxta cum fedebat , fe ex­
At Carolus non amplius propter eum hzc
tendens. Satis plane dixit magiftro Thomx : dixerat verba , fed propter unumquemque ma­
non dicatis dari fib! in feriptis quidqua:.i fuper
gis fle minus, vclut magis flt minus in hoc no­
hoc, quoniam domini mei cardinales delibe­ xii forent, fle fede unoquoque figillatim puta­
raverunt nihil ibi dari. Hoc quoque quamvis re quod unufquifque de aliis fingulis putabar, fle
dicere fccretc voluiflct vel oftcndtflct aftuua iubridens licet corde triftis propter j aduram
popu-

Γ
ll;

CONCILIUM

G.

18<

er popa» divini dt properam, ad ceteros ait .· Cre-A fxferabat bonum unionis in fe , quantum rei——· —
■ ·” ■ ditis , domini met , quod domiam mem Me- obligatas , nec non proprie ejus perfon* , & as’Mo
otRtsri diolanenfis cathedram illam libenter afeeodeset? cum diu ipfius Carolus notus di benevolus, fit c^RJSfl
•♦m/1 ‘ft« veroriferant, & ipfe Carolus: Certe in hoc beneficia tam a dominogenitore
«■·"suo,
ai>.quam
m . « ’♦·*’
credo quod vos amae* credere puto . Er his civibus Arimini fic ab ipio Carolo non pauca
fiifceperit. Unde poftquam difceifcrat a dominis
didis ad fuum rediit bofoitium.
Dum hec autem victfiîm tradarentur , do­ fuis, plurimum cogitavit quomodo fieri pollet
minus Aquilegienfis tradavit cum Carolo, quod quod pnedhSij & pluribus altis rationibus optabat,
tamquam frater & amicus fuus infpicicns ip­ «idenfque mutationem loci impolfibilem , nec fieri
fum ef jam emptis honorem accepturum. Cum­ polfe unionem , nifi dominus Gregorius cederet,
que fibi aperuiffet ipfum Carolum non pa­ intrabar quod fi Carolus domino Gregorio of­
rum dubitare de elcdiooe futuri pontificis , ferret aliquid honorabile & utile lu* per ion*
cum ratione Gallicorum fibi pontificem querea- & fuis, ipfe acceptaret . Cogitaverat eum pro
tiutn, tum ratione Florentinorum, quos dubi­ honore perfonc domini Gregorii, fi Pifas vel­
tabat etiam eis potius quam (and* ecclefi* let accedere, quod aliqur ex cardinalibus, &
optare pontificem . Ex propterea non fotum B fi bene Carolus
recordatur
"
'
r , videtur fibi quod
propter ceffiooem , venam etiam propter fecu- dixerit de Italicis & Gallicis irent ulque Ari­
minum
obviam
fibi
, qu? cum honorabili nu­
ram canonicam & liberam eledionem , ipfum
inllare pro loco extra Florentinorum finiesco­ mero prelatorum ipium Pilam honorifice fo­

gitaverat , quod fi Carolus tantum cum domi­ ci arent , ubi etiam honorifice receptaretur, &
no Gregorio operaretur , quod ipie Arimini ce­ ibi cederet , dc ecclefia & futurus pontifex illi
deret , cum ceflfto Hia loco mortis civil* ha­ provideret de aliqua legatione honorabili ; in­
beretur , nhn poflent declinare Gallici & qui­ fuper flatui fratris & nepotum fuorum Oppor­
cumque hujus forent opinionis , quod eledio tune fic' honorifice , & quoniam (ciebat domi­
futuri pontificis fieret Arimini . Ex qua omnis num Gregorium , cum de fua ceflionc tradaftrfpicio Carolo «effare debebat , & certificat! retur , aliqua a collegio (uo poflulafse pro fuis
quod futuri pontificis eledio , certa erit fit li­ affinibus , dicens non efse decens fuos non
bera. Infuper ad perpetuam famam domus Iu* remunerari ab ecclefia, fi cederet papa tui, (pe­
& ipfius hoc futurum erat, quod in ejus , ut raridum erat omnino ipfum afsentire debere ,
ira dicatur, domo fchifma quod perxxxt. an- fi haec fibi offerrentur. Et fi nollet Pifas accenos duraverit & ultra, fedatum fit. Nulli enim edere, quamvis melius ageret fi veniret, fle nem
principiChriftianorum (cum multi pppétereot) magis Concilio gratam univerfo , cederet Arihoc datum fuit. Rogabat ergo, quatenus fibi mini in manibus venerabilium patrum , quos
conceflam gratiam agoofceret, & ipfa uti non Concilium tranfmitteret in condecenti numero
negligeret. Propterea pontifex ille futurus, cum & reverentia , juxta quod mittentium & ejus
Concilii opus fit , congregare illud incumbet ad quem mittentur honor exigeret , cum juri­
fibi, nec alibi quam ibi congregare ipfum vel - dico fit pleno mandato, ad recipiendum nomi­
!e aut polfe commode putandum eft , & fic ne & vice fande matris ecclefi* univerfalis ccfecclefi* (and* ferviet , quod eledio & Conci­ fionem predidam, &ad promittendum fibi no*
lium ipfe operante in domo fua erunt libera. mine & vice prasdida , quod ea que fibi proHoc idem frater fuus Malacefta Penfauri do­ mifla fuerint , ut fupra di&um eft , integral!·
Ui fibi & fuis fervareatur. Confidcrare namque
minus dixit.
Ipfe quidem domino Aquilegi* inquit , jam debebat, ad quid cx voto & juramento fuo te­
dixiffe fe totum adorum & curaturum pro fa- nebatur , & quantum proderat ecclcfix & fibi
cra unione, quod dominus poffe concederet & & fuis .* ex adverfo quidem quot mala fequedebere nofcet. Ultra autem pofse fi fe offerret, ■D banrur ecclefia, quot fibi & fuis pericula . Cer­
ftultus foret; fi lentaret, plufquam (tuitus; ul­
nere quidem poterat, nifi hoc faceret, (e omni
tra autem quam fibi videatur debete , malus ecclefi* exofum, arqüt ab omnibus derehdum.
foret, fi facere auderet. Hoc autem dixit do­ Concludens igitur diferte ornateque Carolo
mino Malateflc fratri fuo. Sed addidit fe non perfuafit intercedendum propter hoc apud do
parum mirari dc eo, & quod certe id erat quod minum Gregorium , ut fibi premium & glo­
a cunabulis noverat, nec crederet ipfum alterum riam magnam apud Deum & homines vendifore, nec crederet ipfum feculi pompam fuo magis carct.
diligere debito, dequod fuo debito non faceret,
Ad hoc Carolus ait , quod regratiabatur fi­
propter pompam nemo fperaret ipfum efse factu­ bi de his que domeftice tecum contulerat , &
rum . Dum efset invitatus etiam a domino Medio- veris vice tamquam nonus & filius fuus difpohnenfi & a prandio recederet , prope fcalam fitus erat fecum amicabiliter confetre & do­
conftitutum cum domino Medkrtanenfi , roga­ meftice , nolebat namque valde cernere quod
vit quod domino Gregorio ambaxiatam face­
cernebat, licet verecunde referret, ipfum refer­
ret, qu* fupra di&a eft.
re compelleret veritas , videbatur fibi quoque
Iterum vero ipfi ille refpondit , i™ fapfa ;e videre omnes excufationes fuper mutatione lofed addidit vos vultis quod dominus Gregorius
*"
ci fibi fada frivolas & inanes efic. Ideo vide­
papatui cedat , quod non parum eft : Et vos bantur fibi potiflim* caufie quare locus non
non vultis juri veftro congregandi Concilium mutabatur , non ille quas dixerunt , fed ali*
cedere St locum mutare , quod refpeftu ejus quas ne dominos Pifis exifteotes irritaret , ne­
quod petitis parum aut nihil eft. Nihilominus ve putarent ipfum odii caul a , feu inter eos tcanquod injunx iftis fideliter referam .
dalum iuicittodi dixifle, tacuit coram eis ; nunc
Poftquam autem cum illis dominis odo in vero inflante opportunitate tamquam patri &
pnrfentia domini Meldenfis Carolus contulerat,
amico familiariter pandere deliberaverit , quod
accedit ad eum magifterThomas die quadam, hcc fibi videntur, incipiendos Gallicis, quoniam
dicens cum magos difplicentia videre ipfum fi- cos
... numquam
___ _____________________________
..f pri­
confenluros dicebant Italici,
ne conclufione unionis , vel (altem fine opti- mo namque, quia interpretando eorum voluntama Ipc unionis difccd.re . Primo namque con- tem in melius confiderabaot, quod vehementer

niu-

▼

-·**»■ ··*

Χ­

1S7

PISANUM

>88

£3^ titubarent , ne pan domini olim Urbani coo-Apenetot eis oves fobjeftat fixent. Hoc etiam non---------gregaretur omnes infimul. Sciebant enim, eAo
ΑΝΝΟ quod utraque pars integralitcr cum altera cooCHRISTI
veniret, partem domini Urbani fuam excede­
u·,.

paucos fperare ex eorum proprio ore fit geftu

^amno

■
·«·
■
-fuaradiftis «·■.«didicerat *. Hinc ·igitur
ifti non -folum
CHRISTI
caufis, qoafcumquc alias fingerent caulas, loci
re tantum ; quod fi duo effient ex ipfis in Con­ mutationem ft aiine impedire fuAdentes erant;
cilio , quinque ad minus forent ex noftris. Cum­ fed fi Dominus Deus annueret omnem confin­
que fciant inter eos fchifma vigere fortius val­ dere unionem, atque alios ad unionis feducere
de , dt propterea dubitabant de violentia , pri­ turbationem: inhis, inquit, mentemfuamcum
mo ne Italici vellent ante omnia fuper jure ipfo familiariter cffudiffe juvabat. Addens quod
contendentium dc papatu terreri, deinde dato certe non folum qui tam ineptis voluptatibus
quod hoc fibi dum tolleretur, dubitant ne cir­ & ambitionibus ccdefiam fan&am definiebant;
ca beneficiorum moderationes in quibus cum fcd quicumque juxta porte, aut prece, aut pre­
Doftris concurrunt, fuccumbant. Sed alia cau- tio, aUt formidine juoâi non refiftebant, maia effc poteft , quam pudibunde referebat ex gnamin diftriâo examine apud omnipotentem,
parte dominorum Gallicorum. Nam fi tantum lapieotiflimum ft juftiflimum judicem
____ ,,______
cui nipapatum ambierunt , u: plures ex noftris dixe- Bhi 1 cordium occultam eft, pcenam eis vendicaront, unde faâum fit fchifma non judicandum bant. Ad di£a quidem per eum refpondebat ,
eft , fed cavendum a noftris juxta illud Do­ 2uod quicumque vellent fingere fibi a domino
mini . Eftott pninttt ut ferprnte/, êT fietfli·
iregorio, quam illa que dixerat ; fed verita­
ttt jient
, ne quod circa XXXII. an­ tem dixerat, & non credebatur; ft G credeba­
nos experti fuerunt , obtinere per direffum tur non credi fingebatur; &hatc omnia in de·,
non valuerunt , dc per indtreftum vel faltem trimentum fanâse matris ecclefic ft in aug­
fubftantialiter obtinere procurent , ft propte­ mentum fchifmatis redundabant . Et quod verea fumleriot occafionem itnpolfibilitaiis mu­ riffime a domino Gregorio, nec ab aliquofuorandi locum, ne obedientia Romani pontificis rum quidquam petere habuerat in mandatis,
infimul integra valeat convenire ft concorda­ ipfo cedere difpoqente nec fi aliquid offerrent
re . Putant quidem fi Romana obedientia con­ acceptare, & quod nullomndo credebat domi­
cors fuerit, nufquam velut illi , neque in pa­ num Gregorium cefiurum per viam illam ,
patu neque in papatus adminiftratione , diebus ft prsefertim quoniam pluries audierat ab ipfo,
przfertim hjs, potentes fore .· unde fi in unum quod potius mori volebat, quam propter moleconvenerint , dum appareat eis illos faciliter ftiam hoc temporale cederet praemium. Et quod
concordaturos. Cumque infpiciant, difeordia Io- C fponte, fi permitteretur, cedere intendebat in hoc
cclefae pacem . Di­
ci inter illos vigente, nufquam inter eos con- propter honorem Dei & ecclefue
, et fi ipfe oppofitum
cordate poflë , quod de loco concordent non cebant etiam Carolum
*
aflentiunt , quin immo impedire fatagunt. Co- aflcveraret, eum tamen hoc credere. Si nam­
gîtantes vel propter illorum difeordiam ad fan- que dominus Gregorius premium querebar «ffuarium Domini hereditate pdCdendum re­ ternum , nefeiebat qua ratione «ternum pro
verti ficut haffenus.· vel fi non potuerint , & temporali feu amittere feu commutare vellet
in unum ■ obedientic Romane aflentire opus Si vero temporale , hoc dupliciter quaereret ,
fit , gratis ft Iiberaliter oftendant largiri velle vel honore vel gazis . Si honore ; vel quod
quod obtinere non poflint, ft tantum obtinere tamquam virtuofus coleretur, vel tamquam do­
effeffualiter, quod aliis largirentur apparenter. minus magnus & potens eximiaque poteftate
Quis enirn tam infipiens eft, qui non videat , venerandus - Quod cum detur , iliorum quis
fi fideles Gregorii non conveniant, & concor­ negabit , de primo quod potius iiberaliter ce­
daverint cum aliis qui Pifis funt , quifeumque dat, quam merccde, & quod premium potius
quam querat ante, G de
fuerit Pifis pro pontifice eledus, omnino, quam- poll aâum expeâct,
....
quam fuerit Italicus natione > fide ft volunta-Daliis quod dicebat ipfe Carolus, offerri illi po­
te oportebit a Gallicis dependere. Et fi nolue- terit quod circa potentatum ft gazarum vene­
rit, in caufa papatus fuccumbere opus habebit, rationem papatui cquipolleat fusa perfoneperneque adfmiftram, neque ad dextram declina­ fonifque fuorum ; etiam non parum admirari
re , nifi quantum feu voluerint, feu aflenferint inquiebat, quod ipfe tam prudens Carolum roGallici. Si ceterum ad partem Italicam fuam gaflet , quod offerret domino Gregorio lega­
Carolus vertebat conGderationem , videbat , tionem , & non dicebat quam, & fuper omni­
heu ! quofdam tanto odio , quofdam tanto bus aliis generaliter Joquutus fuiflet, nihil fpeultionis debacchatos ardore , quod nollent cificando. Quid enim diceret dominus fuus do­
dominum Gregorium cedere & ecclefic pa­ minus Gregorius papa, fi ifta fic fuc propone­
cem reddi , fed potius non trifchifma fieri , ret fanâitati ? Numquid dicere porter : quid hcc
fed ccntifchtfma , dummodo dominus Gre­ tentafti fine mei licentia ,* infuper quid mihi
gorius cum fuo fcandalo & fuorum cedere o- refers? Quid igitur ad hccrefpooderet Carolus,
porteat, vel quod a papatu ejiciatur tamquam a fua quaerebat reverentia.
Ille vero hoc audito , breviter ft eflëâualifchifmaticus & hcreticus . Quofdam vero jam
fibi videri vifos cathedram afcendiffe , ex pro- Bter perfuadebat ut fitpra , dicens nullo modo
miflionibus quas fufeeperant & cautelis quas hanc praâicam omittendam fore, ft quodfpaadhibuerant, tantum tedebat ad horam nedum rabat ipfam efle unionem partturam ; quodque
per dies morz fcandendi . Infuper tantum du­ fatis videbatur honeflum . Carolum tam nude ad
bitabant ne mutatione illa , & majori in cle- dominumGregorium fuper hoc non redire, ft
âione adhibita libertate, a fuo propofito eva- quod cogitaret, fuper hoc, ft in craftinum da­
nefeerent, quod prius, proh dolor ! cclum ft re & particulariter fuum vivere diceret.
Ad ifta Cardus ait, fe non ifta przftolari,
terram ruere aflentirent . Audifle infuper dice­
bat , fi promirtionum obfervatio circa multos quia non propter hoc venerat, fed tantum reffervata non implicaret contradiffionem, tot fu­ ponfionem a reverendiflimisdotninis, qualem fibi
turos paftores tam de collegio Italicorum, quam exhibere vellent ; & reverti, & refpondere, vel
dc his qui erant ptzlati extra collegium, quod non, beneplacito relinquebat fuo .- ex quo ille
t
Ί-

18,
ANNO
CHWlJTI

CONCILIUM

G.

190

Carolum, fatis fotus dtfeeffit, credens A ejicietur. Et quamvis alias dtxillet , iterum difoete, licetnoiuittet exprimere, Carolum tan­ ectat fe nequire comprehendere, dicant quod anno
dem fuper boc pra&katuram; videas circa po­ volUerint, quo jure, qua «quinte , qua honeflatis fronte negatam aflêntire petilis. & ii'
pulata per eum nihil omnmo referre pofle.
Die quidem fequeeti reverfus fiait ad eum cut dixerat, fi propofita nolebant acceptare ,
prsdiftus magifter Thomas cum quadam cedu- eque bona, vel meliora & magis aequa propo­
la, m qua continebantur quadam, qua vide- nerent loca, & tunc fi Gregorius non accepta­
banter ipfi magiftro ofiereoda per Carolum verit , erunt excufati . Dolebat, ied nihil ul­
domino Gregario, petierat pro luis attinenti­ tra valebat, quam referre fideliter domino luo
bus a fuo collegio, in cafe quo cederet, flt pap·, dum ejus prefentiam adibit, que fuper
quod habito reipefln ad prefentem rerum dif- h*c difta fibi fuerint. Non enim praâicare
pofitiooem, dc ea qua petiverat, ifla illi offe­ quidquam in his auderet, cum centra omnem
luam foret impofitiooem. Hoc tamen non ta­
renda videbantur.
Primo, fi vellet Pifas accedere, qnod uni­ cebat, quod fi dominus Gregorius vellet pro
tum collegium, facrum Concilium, dc domini munere temporali proprio & fuorum eis aflenFloremini illi fle fu» bonos fatvoa cooduâus & Btire,
I
pro nihilo putabat base pofle concordari
inter eos, quamvis non poffent cis dari term
in pleniffitna forma concederent.
Secundo, pro reverentia ftatus ecclefiaflici ili* Romandiolac. Nam dc duobus alterum hefle peribo* fuc, de obviaturis providerent, ut: ri pollet, vel enim eis per ecclefiam tot do­
narii fuper rmpmfliris Veneriarum, quod ex
fibi dixerat prius.
Tertio, quod honorifice de caritative abuoi- eis perciperent cquivalcntem introitum terra­
rum iUarâm, detraâis expends pro ipfarumcuverib Concilio recipietur.
Quarto , quod cum cefleric , provideatur flodia opportunis, vel ali* asquivalentesdaren­
fu* perfon* de legatione Fori-Julii flt Mar- tur. Et quod vere fi dc propriis quas pro
chia Trivifiana per totum tempus vita fuc; Romana quam gubernat ecclefia illis dari ex­
flt fi io curis voluerit prope futurum pon­ pediret , conternabatur, dummodo vera unio
tificem morari, venerabiliter traâetur inter fieret io populo Domini. Hate male libenter
cardinales ceteros*, et de tot fibi provideatur Carolus dixit fecum contulifle propter duo . Pri­
beneficiis, quod vitam ducere valeat honora- mo quidem ne videntes iflis ipfum aurem prebete,
oftendat,, non iraflare
fuper
bilem.
,putent quidquid
,
,
____
Qpinto, cum fuum collegium ad fui inflan- C hoc abfque coofenfu fit commiflionc domini
tiam promiferit nepotibus fuis providere in pa- Gregorii
"*
. Secundo & maxime ne putantes hoc
trimonio de Monte-Flafcone, de Corneto, de abfque eo quod petitis atténuant putent unioUrbe-vetere flt in Romandiola de Foro Pompi-■ nem fieri pofle. Sed nolint primum credere
lio, Forlivio, flt Faventia, dt quod eis provi­ rogabar , quouiam vere hujufmodi credulitas
deatur de terris iliis alias fibi in patrimonio obla­ falfa erat ; nec velint fperare, quod unio fieri
tis. Verum cum dubitet, ne dominus legatusf poffit cum concordia partium; nifi vel Domi­
Bottom* aflentire noluerit, quod eis terrai in*
nus omnipotens mutet mentium voluntates,
Romand iote traderentur, rogabar Carolum,, vel nifi locus D. Greg. & luis tutus concédaquatenus cogitare et dicere vellet, quid illii tur. Er alia quidem parte qu* dixerat dixit,
arquivalens fanda mater ecclefia concedere pof-■ ut fi cum domino Gregorio convenirent, quod
fet, fi dominus legatus non attentiret, de quo• illi poflent, dc quomodo fibi fit fuis provide­
valde erat dubitandum. Infiiper cogitaverat in­ re, fciant, cum Carolum pluries interrogatra fe , cum Caroli fororem io uxorem habeat verint domini auditores per (e dc alios ; de­
Johannes Galeat, ne ipfe Carolus libenter >ra- inde ipfe magifter Thomas cum fuis collegis,
daret alteri quam cognato fuo Faventiam dan-Dde
1
tandem per feipfum de provifione- qu« fibi
dam fore. Haec quidem dicebat ex fe ut tan­ domino Gregorio & fuis per eos fienda vide.
tum fequeretur bonum cogitafle; tamen fi Ca­ retur, fi cederet.
rolo videretur amplius quam dixerat, domino
Reverfus vero poftea cum apparenti iicenGregorio de fuis per unitum collegium dt ia- lia, dixit le hcc que cum ipfo Carolo conerum Concilium debere auferri, rogabat quod tulerat, cum dominis fuis collegii uniti con
. ­
libi tamquam amico fuo pandere vellet, pro­ tuliffe. Sperabatque ipfum ab eis gratum dc
mittens, quod fi voluerit hujus traditus pro­ votivum accepturum refponfum ; & fi bene re­
motor videri, ipfe nihil pane ipfius dicet de cordatur Carolus ipfe idem ait, quod domini
eo quod avifatus fuerit ab eo parte ipfius Ca­ prrdiâi convenerunt omnes io uousn propter
roli, fed tamquam a feipfo traâabit, dc quod fus exDcditionis caufam, quodque eum in lo­
eflcâum Caroli optatum res fortiatur totopof- co S. Martini expeâabant.
fe dt fideliter laborabit.
Igitur vel per ipfum vel per alium, quod
Ad hoc inquit Carolus, quod ignorabat quid nihil ad fubftantiam refert, vocatus acceftst ad
inter dominum Gregorium flt fuum collegium locum in quo convenerunt omnes qui Pifis
traâatum fuerit, dc quod ipfe magifler Tito- E erant uniti collegii
„ ' » preter vulgariter diftum
mas bene fciebat ipfum , quando b*c traâata .dominum Pi&avenfem, aliter veroPeneftrionm,
dicuntur, fuifle Mediolani, flt quod quicquid qui tunc defuit, fle dominum vulgariter di­
fingeretur, non fperabat hanc viam pofle unio­ âum Neapolitanum, fi bene recordatur, canem producere, nec abfque caufa loquebatur. pta occafione fenii flt languoris. Cumque co­
Sed per ea que manifefte didicerat .tentam a ram fedentibus ipfe foderet, fuo videre domi­
domino flt tuis, verum quidem confideratat nus Altanenfis ex parte ocwium effechialitcr
illam effe viam certam ad unionem quam pro- dixit, quod attenta pcrfefUooe unionis quam
pofuerat, fi domini qui erant Pifis, velle" t il­ Carolus tra&abat, quamque ipfi toto corde dilam acceptare: quia, ficut jam dixerat, vel lexerant & diligebant affe&u, & ufque ad mortem
dominrs Gregorius fervaret quod promittebar, frofcqui, quantum in eis erat, forent difpofii i.
flt fic unio certa, indubitata fle facra ; vel
nfuper fle fidelitate inorum progenitorum flt prae­
non, flt fic confufus dc ab omnibus dcreliâus cipue genitoris illius, quam a longo tempore
Cmr«7. Cntr. Toro. XXVII.
T
erga

videns

»91

P

I

S

Ae N U M
a,sui
qui pe'
per "ure
mare veoeram,
veneram,

Çy erga fan&am matrem ecdefiaan confervave— —— rant, necnon ipfius fide dc labore, quoque
ANNO propter aelum tam pii operis fumferat, mulC«®T’ totiens domini fuis cardinale* fenâa Romana
'* ' ecclefia, atque ipfe una cum cis cogitaverat,

i<h

fic cum manna*
maxima ditdif- ...
<x
' ‘
ncuhate
opus haberent tibi equo» Ac alia op- anno
portun* fere tit repcriri impoflibilia, ιμΛλλ- Cmm$T1
do locum, nd qucœ non portent per aqoam
*****
perveurre, contents erant b dosnfaan Grego­
exiflente tmpoifibilitate «dentiendi petitis per rius nollet Pifas accedere, etc renuntiare pet
ipfum rationibus, quas pluries fecum contule­ famn procurators, neque in manibus procu­
rant, modo* invenire, per quos optata per ratorum facri Concilii, praefigens propter mun­
eos & iUum Iaera tmto cfleâum Ion ire tur, danam pompam com incommodo & difpcndio
fed fit ipfe inde honorem acquireret. Et cum ecclefia locum matari, quam eccieti·compla­
vidiffent ipfum Carolum circa ea qua petietat cere, & ipfam fibi perpetuo obligare, per xx.
inflare tantum, nec alio* vokiiflc proponere militaria vel xxx, ad plus ultra Pifas infra
modo*, valde doloerant, tamquam propter kn- terram ad locum congruum accedere, dum­
poflibilitatcm annuendi defperati. Nuper qui­ modo fecuri forent, quod ipfe accederet & ce­
dem cum accefljflct ad eos magifter Thomas deret , ficut ipfe Carolus dixerat eis, fi ad peordinis Prodicatorum, dc quodam ilis often-gtita
|
loca potuiflênt ire. Quoniam ergo videre
diflêt capitula, que coghafle dixerat, fle eam poterat Carolus, quod nihil de contingentibus
ipfo etiam Carolo contulifle, ne tantam bo­ per dominos fuos flC ipfum omittebatur pro­
num ex ipforum caufe deficeret, ne’e ipic Ca­ pter fecram unionem perficiendam, conclude­
rolus fanâs matris ecclefia filias fua nruftra- bat rogans, obfecrans ÔC adjurans, &e. Dein­
tus intentione abiret, contenti erant aflentire, de vertens fe ad dominos adftantes, dicebat fe
quod omnino domino Gregorio & fuis facien­ dixifle, quod ei injunxerant, quantum (cive­
da promit teremur, fic fervari promittebat, fi­ rat, fecundum quod ipforum ultima intentio­
cut in prodidit capituli* continebatur. Infuper nis efle comprehendere poterat. Nihilominus
non dubitant, quod fecra Synodus univerfalcm rogabat unumquemque coram, quatenus omifreprefentans ecclefiam, his omnibus afleatirer, ia per cum fupplerc & minus bene diâa cor­
& quod domino Gregorio & fais ferverentur rigere placeret.
Deinde dominus Aquilejenfis affirmans difta
qua promitteret iotemni ftipulatione. Roga
banc ergo Carolum multis oblectationibus - & per cum , ait fe aliquid dicere velle propter
adjurationibus, qua cum fupra diâa tint, omit­ meliorem unionis effcâum, & ipfius traâantuntur, quatenus ita inflare vellet, quod per de
—certius
...................
medium, non vero fupplendi emenhunc modum facra fieret unio. Sciebant nam- dandi ve caufa
Primo quidem videbatur fibi, fi dominus
que quod fciret & poflet C vellet, neque do­
nolit Pifas accedere, fed omnino
minus Gregorius hi* qoa offerebantur dtflenti.' Gregorius
1
re deberer, neque & lui. Magna quidem erant locum
I
mutari, * quamvis Concilium congre­
Pifis fit fufficiens ad negotium unionis
qua pollicebantur, & ultra hoc perpetuis tem- gatum
|
potibus ipfe dominus Gregorius & fui fandam perficiendum, & alia ecclefia fanda incumben­
(ibi obligabant ecclefiam ad gratias & beneficia tia, tam de jure quam de faâo, fi dominus
potior*, quoniam per i pio* pax reddebatur ec­ Gregorius velit aliud Concflium convocari, fi­
clefia tanto tempore per alios fcifla & affli- cut
<
per iplum Carolum petilum videtur. Qua­
hsec cum fui domini & ipfe, ficut alias di­
âa. Hcc Carolum tenure debere dicebat, re
i
primo honorem Dei, & populi Chrifliani fa- xere , oefeirent apprehendere fineeritatem ani­
lutem fi infpiciat & commodum: deinde fi mi domini Gregorii, nullam inde infpicicntes
privatum meritum & gloriam hic & in ali* opportunitatem. Querendum itaque videbatur
vita, etiam quoniam dominum Gregorium di­ a Carolo & ab ipfo certificari debere, amc..
a...........
- quam locum & Concilium mulent, ne in uligere
videtur,, quem -----------------------------fuum vocaverat & vocabat
, quem ex ■hoc manifcfle
videbatur
ma Dnionis detrimentum hoe queratur per domi­
I
' · ·
gnum fore meritum & premium quafi turum . num Gregorium dc fuos. Poflet namqut cogi­
Nec fufpicarccur ipfe Carolus, quod ex hac tare mutare locum, prorogare Concilium, &,
obligatione ullam fimonic incurreret maculam . ad nullum demum ceflionis pertingere finem ;
Poterat quidem , immo fecundum facra decre­ ted cum altis coloribus novas juflificationi* tuc
tali* decens erat per fuoamum facerdotem pro­ exquirere fallacias. Ex quibus alterum putaret,
videre pralato, qui ad evitandum fcandalum vel quod impoflibilitate fatigati fecederent pa­
dc bellum beneficio cedebat fao. Multo igitur tres, & fic unio defolata, vel quod ipfe juflifortius per univerfalem ecclefiam & futurum ficatas appareret. Vel, fi tantum machinari
pontificem provideri decebat, immo debitum valear, quod tota obedientia domini olim Ur­
erat, dono Gregorio, fi propter tantam fcan­ bani unita congregaretur , petere forte putat,
dalum evitandum tanto renunciaverit beneficio. quod primo & ante omnia fuper jure paparus
Ulterius fi videretur per cos aliquid ultra do­ difeutiatur vel forte amplius, quia quod dkit
mino Gregorio offerendum, rogabat ipfum par­ dominum Urbanum fuifle in plena poffeffione
te dominorum fisorum dc fui, ut vellet illis univerfali* obedientia, & per nonnullas nulla
pandere ante fuum difceflum, quoniam diipo- E legitima lata (ementia, ipfum fua obedienlia
fit i erant nihil de poifibilibus eis negare domi­ fuifle fruflratum, tamquam fucceflbrem in pon­
no Gregorio & fuis tamqoam benetneritis , tificatu domini Urbani poflolabit, ficut de fa­
dummodo difpcneret velle abfolute cedere , âo expoliatus fuit, ita de faâo primo & an­
quod debebat propter fuum juramentum fic alias ce Omnia reflituatur, dc per viam hanc putat
multiplices rationes facere. Et ut Carolus cer­ inter obedientiam Romanam & partem Galli­
neret manifefle optimam difpofitioncm , dc cam , quam unitam quafi cernir , novam fufeiquantam optabant ipfum honorem fufeipereex tare diflenlionem, dc abolitum fere fchifma in
affumto unionis traâatu, licet foret, omni­ pejus priore indeteriorate. Poflquam igitur hrc
bus, qui ad hoc iicrum Concilium venerant, videre videbantur, dicebat quod nullo modo
fraudem pati volebant nec debcKsnt in
& prsfertim dominis omnibus ultrainontanis, hanc
!
Francigenis dc Anglicis, dc, mulfis hujufmodi, tantum
I
ecclefia? dedecus dc incommodum, it,
pro

M)

C O N C I L 1 U M

G.

194

propterva ccrdficari volebant fi loxx sxetaro- Avina ifluftrante gratia, eognofccbat: gratias ite-·'
* -■ -----------Λ------- *— mm re£srefcat
cogitatKNMbus fumtts per eos ***>
propter ipfius honoris aflcâum, maxime -quidem tamquam ex fidetibus minimi, quod facram unionem toto pofle dc ingenio pvofcqui
cubat iomtaos Gafikoa iftfls num quam confen- delibcraffcnc
Ceteram fatebatur magiflrum
feroa, neqne ipfi afltatire intendebant, ne jam Thomam de Firmo ad eum acceffifle cum ce­
fa&a inter eoa unio fle concordia indivifionem dula quadam, quam ipfe viderat, dc quam eis
dc fcandatam aentniiet.
iMum oftendiffc cocfefll foot, atque de his qux
ia ea continebantur offerenda fore dc petenda
qunreret, quod Conditam terminaret ante­ a domino Gregorio, ipfos fore contentos. loquam cedat, utram fi taareticus vel non; fle foper fatebatur fe pro bono unionis quaedam
propter hanc difcuflsonem vel fcbtfma in Con­ refpondifle prxdifto magiftro fuper comentis
cilio, vel Concilii dHfotatfo fiat, vel mod ip­ io cedula illa, dc fuper offerendis domino Grefe .papa
ipa judicetur dc
fle remaneat papa. Hoc au- gorio de fuis i fed certi eflent, quod vere quie­
tem minus quam primum fuftinere difpofitiBquid circa illa contulerat, prxter omnem com­
certificari petebant fuper bis an- mHfiooem fibi iojunftam a domino Grego­
erent . Igitur certificat!
rio fecerat · Et licet amodo tantum dixerit repUcavcritque fuper di&is fuis , ut naufeaverint
tea, dicebat. Domini mei, puto bonum de auditores, tamen quia opportunitas veritatis
loot ad que ire poffimus dc deliberavimus Ca- pro pace ipfum cogere videbatur, qux pluries
rotam certificate , m melius dc certius tra&arc replicaverat, iterum dicere nec pudebat nec
pofliL* cumque ili dicerent bonum cis fimilt- txdcbat. Credere ergo dominationes fuas de­
rer videri, ipfe dixit de S. Miniato, vdPifto- precabatur , quod omnes oblationes dc quxrio, eoe ddiberafle, dc quod fperabat dominos cumoue alia pauca funt dc inania, ut unio
fuos obtenturas talem lecuritatem a dominis fiat ipomanea dc libera per dominum Grego­
Florentinis fieri domino Gregorio fi vellet ad rium per viam ceflionis, nifi affemiant quod
pnedi&a loca accedere, quod merito contenta- unum communi confenfh in altero propofitori poterit, fperabat etiam depofitionem farta- rum locorum Concilium congregetur, dc nifi
liciorum alterius iftorum locorum, ad quem xque booum dc tutum partibus alium propodominus Gregorius accedere dcSberaret, fe ob- c nant locum. Et
, quod duo
bona
”fi
*’dixerint
*’*,,
‘
‘
t
tenturos in matribus fidorum partibus fieri.
dc tuta propofuerint , dicebat quod dominus
Dicebat etiam non param dubitandum, quod Gregorius nufquam putabat confidere accedere
dilatio temporis quu petebatur a domino Gre­ ad loca dominorum Florentinorum, aut velle,
gorio, ut pars fua cum aliis valeat convenire, dc hoc quia ab ipfius ore dc fuorum pluries
in defolatfonem Concilii dc unionis redundare audiverat, quod in opprobrium fodis apoftolipoflk , dc propterva volebant fare quantum cx dc peribox fux dt fuorum fidelium, contra
differri Concilium petebatur.
omnem divini dt humani juris modum dc de­
Verum fi dominus Gregorius re&e vellet in­ bitum , ipfum multifariam dc fuos fideles Ixdecedere , ficut Carolus dicebet, ut ipfe Carolus re procuraverant atque Inferant, dc propterra,
perpendere poflfe, quanta cum caritate erga nunquam accedere debere vel fub eorum ditio­
ipfum dominum Gregorium domini fui incede­ ne dc poteftate. Hoc infuper ipfi faciliter fatis
re velint, inquiebat, quod fi m curia flare vel­ verum effe d ifcere potuerant ex his, qux ora­
let, quantum in eis erat procurarent cum ce­ tores domini papx Florentinis non multis elateris dominis cardinaUbus apud futurum ponti- pfis diebus exposuerant, qux ipfos nequaquam
ficem honorabilius dc gratiofius tra&ari. Pro- D ignorare ambigebat. Nefciebat ipfe Carolus
terea ut inde fuos honoraret, unde haberet aliquam reconciliationis caufam inter domi­
quod vivere honorifice ipfie poflfet, provinciam num papam fle Florentinos port bate initem
Marchix Anconitanx fob tuo regimine dari aut contraflam fuifle , oppofitum quippe er
promittebant per totum tempus vitx fux.
his qux viderat comprehenderat : dc propterva
Et quoniam dominum Gregorium forte pu­ fupplicabat cis toto pofle, dc qualibet fanâideret inter dominos cardinales federe, fuper roonix obfecratiooe, quatenus poflquam loci
quos femd tamquam J*pa infedit ; fi nollet in mutationi fle Concilii unius congregationis af­
curia morari, ei promittebant provideri de le­ fentire videbantur, nollent pro modico, immo
gatione , quam magifter Thomas dixerat, ut pro minima labore itineris dc difficultate, facum honore fuam ducere valeret vitam dc quie­ crum unionis vere pacificx dc indubitate bo­
te. Confi^erabant enim ipfum magis in lega- num impediri, immo deftrui, dc in majus petiooe illa, quam alibi, quietam dufturum vi­ juique priore fchifina verti: dolebat quidem,
tam, quoniam patrix illi finitimus erat dc notus. fi propofitum non mutarint, fan&i populi Dei
Concludebat tamdem, fi locus mutaretur, excidio. Dolebat fle fanftx matris ecclefixturdc de tempore Coocilii congregandi cum ipfoBbine: fed quia fciebat neceffe efle ut fcandala
convenirent, ipfos omnino certifies» velle do- veniant, etiam quod vx erit homini illi per
minum Gregorium ceffurum abfque ulla con- quem fcandatam venerit, non aliud poterat,
nec licere videbatur fibi, quam di&a
tentione five hxfitatione aut fubterfogio.
difta fibi doCumque nullus prsrdiftomm dominorum ul- mino foo papx fideliter referre, dc quod unio
fiat
&
pax
fanftx
ecclefix,
quantum*
Dominus
terius addidiffct, fed quifquis quafi effeâuaiiter
affinnaflet difta per duos, dc exhortando qux dederit , toto pofle operari : nec penfarent,
illi, fermonem confummaflet fuum, refpoodens quod hoc diceret quia nollet dominus Grego*
Carolus primo ad diâa domini Afoanenfis, in rius cedere. Non enim locum pro cefftonc
fubftantia dicebat.*
aequum & commodum peteret, vel ut i pie ce­
Poft gratiarum aftiones de approbata fide deret , vel confundi ipfum neceffe effet, fi ip­
progenitorum fuorum, dc de commendato la­ fum remanere papam vellet. Nec putent quod
bore ipfius, ad quem tamen fc obligatum, di- dicat, quod offerre dubitet, timens aliquam
T 1
fimoCtari/. Grwnri. Tota. XXVII,

19;
PISANUM
ie£
gÿ* fimonin maculam, £ qu» ipfi offerebant do-A Inquicbat, quod audita referret domino f-u— - ■ ■■

-mino Gregorio, nounctsret. Sciebat namque pap», fit cum ipfo operaretur, fecundum gra- anno
tiara quam Alttflimus fibi concedere dignarenenfem, fir nomrullis aliis, ipfum propter ob- tur, roto pofle flt bona fide, quod dominus ***·
lationes illa* fimoaiacnm minime fimi; fed Gregorius accederet Piftorium,
Piflorium, fi
u fieret foffi.
fitffi.
manifefte putabat firuftra cdferri, qu* offerri denier nuns, ipfe dt fol ad Concilium venire
volebant. Et quoniam de itnpoflibilitate acce­ volentes : ventmtamen in hoc modicum fperabat
dendi ad loca petita & aliis confequenribus fa­ pofle proficere rationibus quas dixerat, fic quod
tis alias dixerat, dicere amplius non videbatur eb flipplicabat, quatenus nollent in hac fpe
opus exigere.
perfiftcn, fed dignarentur inclinari aflentire
Ad dicta per dominum Aquilegienfem inquie- pct iris, fi unionem volebant fit diligebant.
bat, fc toties fuper his fecum coneufiflê, quod
Ajebat,quod nulla temporis dilatio quereba­
recitare non erat expediens ; non tamen omit­ tur, nifi qu» opportuna foret, & quoniam unio
tebat, quod nulla inerat fibi caufa, per quam
domino Gregorio volenti fallere fandam ma- qusri debebat, quam aliter,- equitas circa* partrem ecclefiam domftsam fuam, fi cerneret,Btium commoditatem fcrvari debebar. Sciebant
favere feu aflentire deberet. Bt licet infipieos namque ipfi quantum temporie lapfiim erat
foret, certe omnes mfipienti» limites excede­ poft primum Concilii fisi terminum, fic quot
ret, fi fe fit foa traderet, ficut obtulerat dc venerant , quantumque, ut alii quos venire
offerebat, in manibus ipforam, in certitudi­ fperabant accedere poflent , oportuerat ipfos
nem quod dominus Gregarim promiffa per ip­ fuum prolongare Concilium, fciebantque pri­
fum Carolum fcrvaret, nifi de hoc certus foret. mum terminum indiftum per dominum Grego­
Dicebar ipfos excogitare roffe,quod eis libe­ rium fob ad fuum Concilium veniendum. Et
bat, fed vere ipfe nullius fallaci» perpendere propterea fi divinam fic naturalem legem fi:
potuerat nec poterat, & fi perpendiffet in fui aequitatem nolebant attendere, debebant circa
ipfius perfome dc bonorum foorum detrimen­ dominam Gregorium modos fervere, quos, fi
tum non fufferret: multo quidem minus in in eodem cafa eflenr, circa ipfos fervari vellent.
ejus anime perditionem. Et quamvis dici pofDicebat vere ipfos valde fuo videre com­
fet, quod dominus Gregorius nullam alicui in­ mendandos fore de grata provifione, quam per·
juriam inferrer, fi fuo vellet uti jure in Con- fonb domini
____ Gregorii
„
.
fic inorum facere difpocilio juxta regulam juris: Afaemu mjariam /«-cfuerant poft ceflionem fuam, dc quod omnia,
. rit, pii utitur jm fi» : tamen quia viam ccf- Domino concedente , diligenter referret ipfi dc
fionis inventam dc propofitam per dominos Gal- iuis
' .
licos ad evitandum judicii dubium dominus
Inquicbat conchifive, quod dominas Grego­
Gregorius acceptaverat, dc fe etiam ad illam rius cederet, quando fic quomodo Concilium
propur pacem ecclefi» folemni voto dc jura­ congregatum , ut petitur, terminaret abfque
mento obligaverat, fciens intentionem domini contradiâfone ; & hoc promittere nolebat ipfe
Gregorii: Volebat ipfe Carolus fidejubere, quod Carolus ; fic pro domino Gregorid fidejubere :
fi. petitis aflentirent, cederet abfque eo quod Nam cum domino Gregorio loquens fic volens
jus papatus fui profequeretur. Et propterea fuper fua ceflione feifeitari, dixit, quod vere
non expediebat ipfos ex hac titubatione loci quicquid adulatores ipfi fuggererent, certus erat
ruti dc congregandi Concilii petiti modum dif­ ipfe Carolus, quod nunquam unio fieret, ipfo
ferre, feu mutare, feu auferre.
remanente papa. Et propterea de duobus alte­
Dicebat fe valde mirari ipfos petere domi­ rum praxligcte fibi expediebat, vel papatum
num Gregorium non pofle fe purgare de op- cum defolatiooe ecdefue,fic tamdem fui&foopofita fibi hserefi coram Concilio, cum excu-1Drum,- vel pacem ecclefi» cum ceflione, fit,me­
ia lio ab infamia liceat unicuique dc defenfio rito fic bono fui fic foorum. Ipfe vero refponfu» innocenti» de jure divino, naturali dc gen­ dit, quod pacem ecdefia: potius volebat, quam
tium; dc quod videre videbatur ipfe Carolus,, papatum : dc fi Dombras tantum concederet,
quod nullam propter aliam caufam petebant: quod in Concilio petito fi reperiret......... to­
h«c, nifi forte, fi dominus Gregorius fuffi- tum mundum de hoc cum opere certificaret;
cienrcr purgaret fe coram facra Synodo,' ipfi & quod certe numquam iUius Concilii termi­
nationi contradiceret. Mirabatur quoque Caro­
condemnati vel coofufi remanerent.
Ad h»c ftatim Aquilegienfisreplicavit: Non lus, quomodo mentes.ipforum, quos prudentes
dicimus hoc quia judicium Concilii timeamus,, reputabat , titubare valerent , quod dominus
feu effugere velimus, quoniam abfque dubio! Gregorius modos exquirere auderet, fi Concilio
credimus eunda ada per nos contra eum legi­■ intereffet, ad ceifiooetn fugiendam vel evitan­
time dc debite aâa fuifle,- nec quod velimus dam . Notum quippe illi erat univerfam quafi
quod ipfe non excufet fe,- fed bene dicimus,, ecclefiam inclinatam fit difpofitam fore, quod
quod fua nocentia vel innocentia agitetur per ipfe fuufque adverfarim cedere deberent , dcceviam judicii, quoniam eflet fcandalum dc fchtf-E derent, & quoniam vifom fuit eis viasinvenifma foicitare, quia unufquifque fuum vellet bo-. fe
'·-■-··
—
ad fubterfugiendam vel...
evitandam ceflionorem tueri, nolimus aflentire. Et fi ipfe vult: nem, pluribus ex fuis etiam fidelibus exofapi
quod per viam judicii procedatur, ctxnpareatt fe nofeit; unde nec dubitandum erat ipfum
hic coram facro collegio, ubi jam citatus efl,, caufam odii contra fe ipfum augere velle, nec
debebant, ipfi ex frivola hac dubii occafione
dc. adminiftrabitur fibi juftitia,
Ad hre Carolus: Qgarc ergo non fic alibii modum 'ad unionem petitum feu differre, feu
ficut hic ? fi tutus eft -, ita hic velut alibi fo­. non cxfequi.
Hts ita diftts, inter fc mutuo conferebant,
ret ; verum ut videatis quod non qncratur vel­
le fcandalum pro pace fufeitare, dicebat : Volo fi melius foret aliquos cum pleno mandato upromittet e fic fidejubere, quod fada fufficienter niti collegii fic Concilii univei falis Ariminum
per dominum Gregorium cxcufationc foa, nihil tranfmittere cum ipfo Carolo, informatos ple­
ne dc eorum intentiocc. Cumque pluribus eo­
fufeitabitur contra vos.
rum

anno ratiombus allegatis per ipfum dominum Albe-

G.

x>7
CONCILIUM
*9*______ .
CF rum vifum foiflet, quod non, Carolum con-Afacro Concilio proponere, ipfe autem rtfpooAMMO
VU, fe
BV ergo
V.gv. confodere WWW
I BB |WW|W«BVIV
...foler* placuit, quid fibi fuper hoc utilius ap- dit,,
nolle,^fi
proponere BBV*i
non -^V*Tj7
que ecclefic quieti
anno pareret. Ipfo vero coaGderans, qood partium ftcdut
“
*’ & commodo utîa9t^rr amoMO ioser fc diflare cernebat, ne odii inter lia cernebat & traâare venerat, ne ad con·
--------- - c------ -------- r..—
fentiendnm eorum terminationibus fedifle ri­
deretur. Poft lux magnificus dominus Malatefla
de Penfauro frater fuis his fusilia dixit.
dixit di&rendam fore mttfioncm propter par­
tium honorem, dc ad tollendum omne ranco­ Cui cum fimiliter refpoodiflet, illi dixit fevoris foturi poflîbüa augmentum. Ipfo eohn cum Initie informari quoniam fit ipfe federe, fi vel­
fui beneplacito, poftquam oonclufive expeditus let , requifitus erat, quod reperiat moris non
erat, ad dominum fisum papam feflinaret, dc ctk ia itero Concilio alicui quidquam propo­
comparata ejus ioteoHone iuper tradatis, fi mo­ nere licere, nifi prolatis & oratoribus ydccum
dicam inter eos differential» reperiret, infra federe ddiberaflet, volens notabtliflimam rem
quindecim dies ad plus perfonaliter rediret , videro» quam numquam forte riforus erat, (la­
vel peribnam tranfinitterct , juxta pofle quam tuerat intra fe confuetudinem fervar*,& nihil
putaret idoneam. Si vero dominus GregoriusBpenitus proponere: , & ad hoc Carolum alli­
oblatis per eos aflentire dignaretur , ipfis fla- ciebat
" ' . Ad
*J quem Carolus ait, quod potius vitim nuntiaret, dc tunc tranfmitterc poterunt- fus certmoaie. Concilii privari volebat , quam
Rogabat quoque eos , ad tollendam omnem quod licere non videbatur fibi profens fit ta­
moram, quatenus interim digere placerer cis cens aflentire videretur.
Difceffit igitur a Pifis dc Florentiam venit,
parras utique venerabiles, idoneos,dcquantum
eorum confiderationi poffibile erit, juflos, at- domioifque fit eorum collegiis a&a Pifis (ob­
QUOS dc pccificos , jurgia odientes & tcan- dant iali ter retulit ; quos vifes eft per eorum
dala . Nam aliter noviflimp ecclefis priori­ refponfa plene fuper ea informatos reperire .
bus pejora fierent , dc hos tranfinittere cum Sed quamquam exhortatus fuerit eos multis ra­
pacifica commifliooe & fuficieoti mandato . tionibus, quarum parsefficacior fupra did a eft,
Infuper una cum dominis Florentinis provide­ Just petebat ratione manifella public» Chriiaoorum rei utilitate, dc eorum private,per
re fuper modo acceflus domini Grcgorii dc fuo­
rum, dc iuper fecuritatfous opportunis proftan- eos aflentiri dc promoveri debere, boc effvduaobtinuit., quod
libenter voluti
dis fibi atque fuis, fi judicaverit accedere; quod liter refponfum
.
.
tamen, ut alias dixerat, parum fperabatil-Cient eum a reverendiffimis dominis cardinalicollegii dc rfacro
los fuos fi venturos feritaret plene dodos man- bus
L " uniti
—
— Concilio -obtinuilfe
L‘:—
daret. Supplicabar, atque cis obfecrabat , ne quod optabat, poftpofitts in quibufeumque eo­
vellent pro modica itineris difficultare dc tem­ rum privato honore dc commodo. Verum quia
poris intervallo, in omnem eventum quietem dominis illis noo videbatur affentir* a liter quam
fande matris ecclefie dc omne rius commo­ feciflent, (alvo honora dc debito ipforum,noa
dum, quod concordia inter cos dc dominum videbatur eis illos ulterius cogere pofle , nec
Gregorium, fi fieret, foturum erat, perdere. volebant; nec videbatur eidam domino Grego­
Demumque licentiam petiit ab eis ad patriam rio eum juftitia feu equitate tenuer* pofle Pi­
fas accedere, five faltem S. Miniatum autPiretfieandi ·
Illi autem provifuroa fe obtulerunt de mit­ florium, praefertim fe volentibus , velut do­
tendis, ut petebat, dc fecuritatibus, dc conce­ mini illi obtulerant, dominum Gregorium tu­
dendo Hli licentiam receflus, rogando , obfe. tum fufficienter reddere, dc ipfum , fi ad fua
crando, adjurando , ut fupra , dicentes eum accederet loca, bene honorificequc traftare .
Et propterea
concludentes rogabant , obfecrapofle fi vellet.
~
.
t alii ut
effeflualiter.
Tandem difcedenti, nec aliter reverentiam Dbantur,, adjurabant
Ad haec Carolus
exhibenti, nifi uti confuetudo eft magnis do' refpondit ficut circa fimi·
minis exhibere fiacularibus, dixit unus ex as : lia dixerat dominis Pifis exiftentibus . Addidit
non vis ofeuium pacis dominis iflis exhibere ? tamen, quodfupplieabat eis,ne propter vanum
Tunc Carolus: domini mei,vos bene fcitisme timorem juftum Dei judicium incurrerent, dc
non convenire vobifeum quis pallor fit ; nihi­ contra eos in ultionem provocarent. Quidquid
lominus quia quicquid dixeritis, credere debeo enim dicerent, feiebat Carolus , fi veram ecvos unionem diligere dc velle, ex quo unionem clefiae pacem & ipforum utriufque verum com­
fpero, habitum in fpe futuri aflus venerari pa­ modum privato quodam apparenti commodo
ratus fum, dc tunc antequam difceffiflêt , ab fit honori praemittere vellent, Dominum Deum
eo obtenta jam licentia a Domino Gregorio non parvam eis dedifse facultatem ecclefiam
ipfos venerandi , juxta quod fur diferetioni fanflam tot annis fcifsam reintegrandt, fir di­
videretur, acceffit ad eorum ofculum, fecun­ vinum uniendi populum , de fuis occurrendi
dum ordinem venerabiHtatis , quem inter fe periculis dc expenfis - Sufficiebat quoque fibi
illis «uu».
dixifle v*
dc >«·»<
fisam «·.>.·
circa hoc
putgafle
fervabant , dc fic difceffit , nihil effeâualiter nec
“·* ···»»
uw j^.·
amplius cum eis agens . Neque filendum eft , Econfeientiam. Difpofitus tamen erat quidquid
quod Carolus putat, quod poftquam Pifis fuit, poterat pro facra unione operari, dc quod do" „ ‘
“ t , licet
pridie quam fieret eorum feffio » quidam fra- minus Gregorius
Piftorium' accederet
propter il­
ter Angelus dt Reate, fecretarius, ut fereba- aequam ’declinandi caufam Lhaberet,
L
tur , uniti Concilii , exploravit fi cum aliis la que contra eum tam impetuofe dc opproConcilio in illo Carolus federe vellet, dicens fe briole fecerant, dc quamvis modicum fperaret
fcire honorabilem locum federe volenti cedere ipfe Carolus in hoc proficere pofle , dc licen­
decretum fuifle per eos qui Concilio pnterunt, tia obtenta, die alia difceffit.
Deinde quidem continuatis diet is Ariminum
ipfe quidem refpondit fe velle libenter , dum­
modo, quod pace univerfalis ecclefiscquerebat, appulit xxvi. Aprilis, dc horam circa vefperproponere coram Concilio ilio permitteretur. tinam domino tuo obfequium reverenti» con
Ille vero dixit, quod non putabat permitli , ferratum exhibens, juffus io craftinum redire,
quoniam non erat moris focularês aliquid in dc qwe egerat exponere, paruit. Mane autem
fado

199

PISANUM

300

£ÿ*faâo in unica hora ad palatium domini Gro-Adebat, non foveret. Inapoffibfle iterum appare-'
■
gorii perveniens, illum incarnera fui paramen- bat ci quod populusChriftianusdc prccipoequi
anno π fedentem reperit , omndque dominos card»- faerant
'
'.................
* · &
- fuorum
'
fidei
dotnùu Urbani
fuccefC?*?11 dinales fuos circumflantes, qui Arimini fecum forum per to< anaos , videntes advertariorum
’ venerant, inter quos dominus Tudeninus tunc ejus iniquitatem iftam fimâs ccdefia doci pa*
aderat, atque dominus Corario pnadiâi domi­ teremur fit permitterent.
ni pap* nepos. Prcceptns igitur a dominofuo
Refpoodcbat Carolus, erodendum elfe ipfum
que dixerat , audierat fic raponderat Pifis dc anguftiari pre ceteris, tanto amplius, quanto
Florentiae, quantum ei a domino datum fiiit, magis cognofcebat imminentia fcandda , futupoffe recordari atque explicare , fideliter nuo- rafque jaâuras ecclefia, quanto etiam fanâita*
ciavit , partem tantum illam oblationum par­ ti tua iocatnbebat populum domini fibi pre
ticularium domino Gregorio de fuis faciendam ceteris commifium ab omni incurfu & fraude
fi lent io pertranfiens. Videre namque vtfas erat liberare. Ipfique in tot angaftiis fit perplexita­
jubere honeftatem prius illis domino Gregorio tibus
___involato , a quolibet umfertim fidelium
private nunciandas fore , quam palam . Dice- fuorum compatiendumi fore fatebatur.
bat cum coram aftantibus multa bona offerri B
Inquit , quod de duobus alterum effet , vel
domino Gregorio de fais, fi vellet accederedc Pifis exiftentes & Florentini ipfum fufficientem
cedere, vel tantum cedere ut petebant .'Tan­ tutum redderent, fit fiios fideles , fi Pifiorium
dem vero dicebat : Jandc pater dc domine mi, feu ad S. Miniatum accedere inclinaret, vel
fuperflnum eft, dc reprehendendum· putaretur , non : fi fic , non poterat perpendere Carolus
fi verbum perfoafionis feu exhortationis fan- S|ua ratione fanâitas fua conculcationis & deolationis fuorum olim detune fidelium, etiam
ditati veftrz fuper unione ecclefi· fanâc pro­
ferre accederem , cum longe fit excelfior pro­ fua pertona & fuorum perditionis effet caufa.
dentia veftra fenfu meo . Quantum unio fan­ Verum ex adverfo > cum illi fibi fuifque fuffi­
âz ecclefic conferat longe melius me cogno· cientem offerant fecuritatcm , fi ipfa renueret
fcitis. Non ignoratis infuper que ecclefic pro­ fimpliciter & ab experto , non videatur quod
ficua fuerint, quanto ardore vobis incumbat in­ illi tutelam & cautionem foper libertate Con­
quirere, parfequi, dc exfequi. Concludam tan­ cilii non fint per effeâum tribuere difpofiti
quam offerant fufficientem · Ad fubterfugium
tum in verbo veritatis atténué , Nifi
rit jttiiitÎM vtftr* fhu
Scriitntat èT PAa- imputabitur fibi omnis quam ingefferit ratio ,
n/ieerww, Mftt», amm dica νώ/, non dabitis pa- C: impolitum& divifio qua inter plures fuorum
cem ecclefic, mc ntrditb fi» ragaaw eaferaw. fidelium dc ipfum orta eft » quia videre rifi
Circa autem vefperas diei illius ad domi­ funt , eum fubterfugia cum fallacibus juftificanum Gregorium accedit, prefentibufque domi­ tiqnibus ne cederet quafiviffe , ampliabitur .
no Antonio cardinali dc camerario*, dc domino Sicque conculcationis & defolationis fuorum &
Paulo nepotibus fuis, dc quantum minus male per confequens fui augendo caufam , augmen­
valuit, eunda explicite dc feriofe retulit, quod ti cffeâus caufa fiet . Si quoque affentire non
particulariter dc abfohite per eum fieri domini renuerit Sanâitas fua, & illi idoneam & fuffi­
qui Pifis erant poftulabant , quomodoque cer­ cientem cautionem feu noluerint feu przftare
ti fic ari de hoc petebant . Pariter quoque retu­ non poterunt , tunc ejus non accedendi ad lo­
lit oblationes qaas foz perfonz de fuis facie­ cum patefiet jufla caufa dc dolus adverfariobant , dc certitudines quod promifsa fervarent rum , five non «qua poftulatio & eXcufatio
ipforum , cum nec ad loca tuta dc aqua acce­
oblate.
Ipfequidem, his auditis, cogitarevifus, ali­ dere voluerint, & cum fua fanâitas ad locum
quantulum tacuit, deinde lacrymans, inquit , non aequum accedere' humilietur , fufficientem
juxta verbum Sufannz ; Angufliz funt mihi Dei & luis non pnebeant fecuritatem . Hanc
undique. Si enim egero que ifti petunt, cau­ igitur ajebat fuos videre viam effe calumniato­
ls fum defolationis omnium qui fideles fuerunt res confundendi & fe juflificandt, fuos fimiliter
przdccefsorum meorum & mei , & przfertim juftificandi fideles & exaltandi : aliam quippe
eorum qui fuerunt mihi fideles , met etiam calumniatores juftificandi'' fuos , dc fuorum fi­
propriz perfonz & meorum proditor efsem . delium plurimos ab ipfius repellendi obedienSi vero non egero, maximum inccdefia fcan­ tia , fic inter fe ipfas dividendi . Demumque
dalum facient . Dicebat ulterius , quod certe viam effe poffe, nifi fotus Deus Dominus ob­
peffime faciebant, nolendo tam juftisdc aequis viaverit , omnimodi opprobrii fic conculcationis,
petitionibus afsentire , ex quo pax reddita fuif- for perfonz dc omniùm qui in fua fidelitate
ict ccclefi», dc quod perpendere poterant om­ perfeverabunt . Dixit quod vere per ea qua
nes , quod odium quod in eum gerebant , dc propriis oculis viderat , & propriis palpaverat
ambitio papatus, quem multi eorum cupiebant, auribus, nifi fanâitasfua cum his qui Pifis etot malorum caufa erat dc fuerat. Verum quid rant concors fuerit, majus longe quam potetur
aliud pofset nefeiebat , nifi fuam diligentiam ab hominibus
____________________
fcandalum populo Chriftianofie*
facere, dc poftquam illi volebant, quod unum g ret, dc in ecclefia Dei.
Inquit,
quod
juftum dccquum vifiim fuitfi­
communi confenfu fiat Concilium in loco tu­
to , difponebat fuum accelerare acccffum ad bi dc utile ecclefi» fanâz quod peritum fuerat
Jocum , ad quem facrum indixerat Concilium : dt videbatur , dc propterea ut obtineretur la­
ibique difpoutus erat juxta gratiam quam fibi boraverat , atque plene admittebat nullam indaret Ahiffimus, factam unionem profequi, dc tellexiffe rationem , quamvis qui Pifis erant
alia ecclefiz fandz commoda traffare, dc ter­ congregati multas reddidiffent , propter quas
minationibus Concilii illius , quod juridicum non, debuiffent affentire petitis . Fatebatur eerat, acquicfcere , ipfafque quantum in eo ef­ tiam quod in multis illorum caufa futuri ma­
fet excutioni mandare . Neque enim credere ximi fcandali erat odiam partium in menti­
poterat , quod Dominus Deus ipfum juftam bus eorum ad ver fus perfonam foam, & ejus qui
caufam foventem , & qui ecckfiz fanâz com­ dicebatur dominus Benediâus ; fed adhuc po­
modum prolccutus fuerat dc profequi inten- tior in quibufdarn ambitio papa tus; apud qui­
dem

ANNO
CHIUSTl

5QI

CONCILIUM

G.

901

OP tom alios fpes proœlflôfum ,
notmultosA imminere, fi fedem apoftolicam diutius vacare
——· — veodkaflè âpûd expertos rei maaifoftum état , finatur. "
Et efcinde occafione fumta , concordi-pu^ ,*ro aiio* ’g****®<’* ûât, fou qosdam, ter procedent ad fententiam diffinitivam celvforte ooa aWqoe omnimoda occafione foltem riter, dc poftmodum ad tertii, ut fic dicator,
apparenti , concepta fafpfcfo contra com & pontificis dedionem. Quo facio, qnod jam fa­
adrcrfariom tuum . Apod autem alios metus dum efle, domino Gregorio Foroiolmoi acce­
«xpentanan & vecordia quadam timore labo­ dente, Carolo videre videbatur, cum reveren­
ris exorta: apud quoque ceteras hebetudo qun- tia petebat , quando fic quomodo putabat fieri
dam animoram & vilitas,qui cum bonum cer­ unionem pofle? fic fi diceret forte quod alias
nerem, promovere non curabant, putantes apud dixerat , fe paratum acquiefcrrc terminationi
Altiffimum & homines fatis fibi fore majores, Concilii fui, quod vere dc juridice univerfalem
fic mukicudinem cernerent contradicere palam, prefentat ecdefiam , fic ecclefiz univerfalis auitu illis fo opponere non audebant . Veromta- doritate fungebatur, petebat, dato quod fie ef­
men conceflis eorum erroribus & malitia, fop- fet, quid in fodo Concilium illud proficeiet
plicabat toto corde quod ipforum raultqm «n>· Unioni , fic quid circa hoc confulere poterit
litiam & errores fan jnftiths plenitudine con-Baut diffinire . Si enim contuitum fuerit
quod juridice terminatum , quod
vincere vellet, memorans fon&itatem fuam il- eonceflb
” etiam
’
fnd apofioii, Neti vtoci b *ule , fit viter i» dominos Urbanus , pnecefforefnue fui fic ipfe
fons Mwfaar , nec cxcufatam cum reverentia veri foerint pontifices, fic quod diligentiam de­
putabat fan&itatem fuam illos dimittere in eo­ bitam adhibuerint pro unione exequenda ; ite­
rum fnperbia & adinventioefcas abire , non fo rum terminent ipfom tamquam verum ponti­
lum quidem qui horum principalis caufa erant ficem ab omnibus venerandum fore , ceterum
qua fibi offintbent, fed innocentes plurimos fic terminent aliorum congregationes non conci­
omnem Det populum in maximas (aduras fic lia , fed conciliabule fuifle irritent , damnent
(candela trahebant, nifi iple fits humilitatisflt eos fic ada per cos, petebat a fanditate fua,
prudentia occurreret abundantia. fteplicavitque fi alios credebat hujufmodi acceptare fentenvetba Domini, qtne jam mane eodem dixerat, tiam, dicens Carolus fe certiflimum efle quod
afwva, ran £cs
abmdaorrie jdfitto non , fic propterea certilfimus erat , quantum
vtfire fitu ftmt Stritontr* tf Pbtrifinruei ,
non dasitis pacem ecclefia, »ec ietrébitir i»

anno

humana fragilitas de aliquo certificate poterat,
humana confideretione , Concilium fuum per
Cviam illam de fado unionem facere non pof.-tffum retor**.
_
Ait foam fanditatem facere poflfc quod fibi fe. Infuper fi diceret, quod dabitir modus in
libebat , cum reverentia tanfeA de his qua ti­ Illo concilio reintegrandi obedientiam quz
tubat ipfam advifabat , videlicet acceleratio­ fuit domini Urbani, dato,quod fic fiat,quod
nem acceflus foi ad partes Forojulii , accele­ tamen fieri quodammodo impoflibile Carolus
rationem futuram efle maximi futuri fcandali, putabat , animadvertebat, quod par illa fuit
non exftirpaadi forte diebus fois. Credere qui­ per multos annos , abfque ulla divifione ,
dem poterat fanditas fua ipfi Carolo
fi pla­ multa principum profperitate fic potentia fuicebat , non daturo in hoc mendacium. Per ea ta , & tamen fchifma minime fublatum
enim qua dum erat Pifis comprehendere po­ fuit, quin immo quotidie audum fic invetera­
unde etiam per viam illam Concilium
tuerat , multi erant qui, follicitabant per publi­ tum
cos proccflus fanditatem foam fic adverfartdm v fuum unionem producere parum fperandum cluum ejici,fic opportunitatem ad hoocftandum rat. Prxterea dato quod ipfe Gregorius una
negotium 'quodoptant, querurtt. Cumque vide- cum Concilio fito omni poftpofita cxcufatione ,
rint fanditatem eamdem dilceflifle , calumnias ubicumque in orbe terrarum fuerint adverfarii
cxafpcrabunt in eam, jus fuum dilatantes, di-Dejus, utrique, videlicet qui dicitur Benedicius,
eentvfque .* ecce viam ad conveniendum pro fir uniti collegii, terminaverit accedere, ibique
facra tiniobe exeqnenda, atqüc ex hoc jam a- fuum debitum quodlibet adimplere plene fit perdepti vifi coram fuis aftantibus quod cupie­ fede , non putabat tamen Carolus, quod, fi qui
bant , proceffas urgebunt, fic poftquam dc tra- Pifis font eledionem alterius jam fecerint ,
datu unionis in f*do ilk» palam inftruere po­ dante, quam in fado expertus eft,modica er­
terunt , eum perjurum , fautorem antiquati ga Dominum Deum reverentia fit caritate ,
fcbifmatis, fic hsereticum aftrucnt,neminemque infuper urgente in proximos odio fic privati
nofcent cxcufote eum pofle, cum cedendi tra­ honoris & commodi mundani ambitione pro­
natum quemlibet infecerit , nec alium profe- terva, non credit, licet udio fieri deberet , iquatur, per quem unio fieri, polfibile fit. Per­ pfam tamen fieri. Movebant quidem ptzfertim
pendere quidem patule dicens poteft orbis uni- animum fuum tationes ifl« . Nam dominus
verfus, quod non nifi ad fubrerfagieodum cef- Gregorius , adverfariis ejus non cedentibus, ce­
fioncm fic decipiendum fideles illiufmodi Conci­ dere debere atque teneri non credebat fuum
lium indixit fic profequitur. Certus namque eft
... confulere Concilium aut diffinire. Quod fi huic
<*
dominum
’
Bcnedidum
“
fic foot ad illud acceflu- E vis dominus Gregorius jam conceperat terros non fore. Similiter neque majorem partem minaveratque, fuo Concilio illam terminante,
fidelium qui ad hoc verum fic facrum Conci­ aflentire ; longe preftantius penfabat Carolus cer­
lium acccflerint fic acceflura eft, fic propterea titudini unionis fic ipfi domino Gregorio fore,
tpfum cum pauciflimis fois confluentibus non Piftorium accedere, quam feftinare fuum Con­
pofle unionem per Concilium illud facere,cum cilium celebrare, ut talem exfequaturtermina­
certilfimus Gt, certi quilibetefle debeant,quod tionem , poftpofitis quidem aliis rationibus pu­
non accedebat illuc ad unionem perficiendam, blicis & privatis. Hec propter certitudinem
led quantum in eo fuerit definiendam . De unionis apparebat pneferenda, videlicet primo
Concilio quidem domini Benedidi qual<m unio­ 'cedere, quam alius eligatur, quam poft . Si
nis fiuftum attuliflet, patebat, unde inferrent , enim primo ceflerit, dubia non eft eleclio ek
quod uterque eorum jam prateifus eft,flcno:o- caufa fui, fiquidem antequam cedat alius eli­
ne ircortigibilis, gravetnque jaduram ecdcfix gatur, fua ccflîo poft fadam cleûjonem illam,
nifi

■

303

"f

/

·

PISANUM

Z 304

nifi d< faôo tantum certificate non poteft ; A for mw in vrnUtt. Et propterea fi refla am.
bulavit
, & ambulabat mente , nihil erat & quod ANNO
----- — valeat quidem licat pontifex cedere, non po
I
ANNO left fibi fubftituere pontificem ; & fi mala feu formidare
deberet. Si. autem non, reverenter CHRIST i
1
CHRIST I
**°*"
inepta fuerit eleâio , illiufmodi ceflio poft fa- luam fanâitatem memorabat, quamvis prsfumâa ineptitudinem illius auferre poterit multo luolus nimis eiset fibi, quod fi homines deci­
minus, five validare. Si dicaturdifpenfari pof- pi quandoque poflibile fit, Dominbm Deum
fe electionem illam per eum prius quam ce­ decipi femper impofiibile eft , nec credat quôd
dat , quis dicet hoc certum efle de jure , an Deus ultionum Dominus non vindicaret addubium potius eft, ac ’ cuilibet juri canonico huc injuriam fponfae fuac dileft*, five in eum,
diflonum & oppofitum’ Prrtere» quis credet live in adverfyfios ejus .quifquis injurie hujuf­
cleâum illum & ele&ores hujufmodi poftulare modi ad verius eam cauta fuerit.
Inquit quod certa neque incutiendi fibi ti­
dilpenfationem, vel gratis oblatam acceptare
vellet At fi dicatur : Ille talis pdftquam fue­ morem caufa, neque quemquam blafphemanrit eleflus cedere poterit ; dicebat quod bene di
1 , fed quia fi veritatem fileret, erg» fanâifaceret, led ratione multiplici, fit przfcrtim tatis ipfius, quem fibi dominum fpiritualem &
prxteriiorum experientia, & prefentium quali Bi temporalem cognofcebat, nimis noxium fe pu­
tate ponderata, non putabat, quod fi tertius taret , pandere proponebat , quod prxeipue po­
eligatur, nifi invite, umquam cedet. Aut enim tuerat ex opinionibus eorum qui Pifis étant.
cogitatur eligendum eligi debere cum modo, Sciebat quidem multos fan&itati fue fuggeflifut cedat aliis cedentibus, quifquis eleâus fue­ fe, congregatos Pifis multum inter fe dtfeorcautione, des fore, verum tamquam fidelis perceptor &
rit , dum voto iotemm
' ’
' &
" juramenti
.
quantum magis de jure valide fieri queat ; & relator fuam reddebat fanâitatem certam ,
tunc vel credebatur illos qui Pifis erant hujuf- quod fi non certificaret populum Chriftianomodi eleâioncm faâuros eflie, vel non; detùr rum aliter quam illuc ufque fecifsel , fe po­
quod, fie , tunc qua ratione habilior modus re- tius pacem ecclefie & unionem divini populi
periatur, 1res infimul conventuros fore & cef- diligere quam papatum, quafi eundos fibi ad­
furos quam duos7 Si namque difficultas nego­ vert antes reperiret etiam ufque ad majorem
tii caufa impedimenti fuit, auâa caufa diffi­ numerum eorum, quos fibi fideliflimos repu­
cultatis, addi impedimentum neceflârie erat. tabat . Se quidem vidifse dicebat eos qui obeQualis enim fuerat difficultas conveniendi infi- dienti* fuerant domini Urbani , magis infemul duos, & modum reperiendi ad cedendum, C flos , & adverfos contra fanâitatem fuam ,
opus tefte erat. Si negotii difficultas, & non quam
1
alios longe. Sed & omnes tamen con*
partium voluntas caufa fuit impedimenti, fi tra eum fie adverfarium fuum unanimes cogno­
. Et licet in aliis particularibus minus
quoque voluntas , crcdendumne eft humana verat
1
essent, contra la men eos ambosnulmenti Ifcerum citius ecdurum fore, quam eos concorda
1
difeordes erant. Per ea infuper quae vi­
qui per vota folemnia & juramenta valida ad quam
<
cedendum obiratos fore toti patebat orbi ; vel derat, certe nullus eorum hoftem habebat,
lorte Credendum erat, fi tertius ille majorem quem non vellet prius in pontificem eligi, fic
fibi incumberet, in pontificem elige­
fibi ceteris favorem infpiciAt, citius quam ce- quantum
<
teri ceflerint cedere 7 Quod autem eleâio illa re , quam alter eorum pontifex remaneret. Et
non fieret cum obligatione ad cedendum, his licet multas inter eos difeordias comprehendifrationibus ipfe Carolus movebatur. Primo qui­ fet, maxime ambitiones papatus, & prorogati­
dem putabat, quod fi volebant qui Pifis erant vas quas quifque a benevolo fibi fperabat papa
tamen in ejiciendo eos, quoslibet plus
eorum Concilium furidicum & indubitatum at- futuro,
1
ferere , velut afferebant, eorum terminationes, ?uam
<
concordes repérerai. Et certe quisquis
abulabatur
oppofitum , feu non informatus fel­
tam circa ejeftionem, quam circa eieâiooemD
fore validas, indubitatas dc irrefragabiles om­ ium dicebat, feu adulationis ope fomentum qu«nimode fore eundis fidelibus conarentur often· rens, maxima fue fanâitatis adΠruthat mendacia.
Tunc dominus Gregorius ait fe totum ftudere , & inde non cum obligatione illiufmodi
eleâionem faâuros fore, fi quidem bono mo­ pefaftum fore ex his qurCarolus dicebat. Vi­
veretur zelo. Dubitandi maxima ioerat ipfis debatur namque fibi ipfum mutatum opinionis
caufa, fi cum modo cedendi debere elegerint, effe, poflquam Pifas iverat. Nam antea modum
ne forte fi noluerit ille fervare promiffa, opus propofuerat equum & juri çonfonum, & mo­
cis, fic dato quod jus foveant, illum iterum dum illum juftum & «quum tam fibi quam aliis
tamquam alios velut perjurum antiquati fchif- pluribus bonis rationibus perfuaferat. Ipfe ve­
matis fautorem & hxreticum cjeâum fic prae- ro, quamvis attenta jurisdifpofitione aliter pro­
cifum declarare, fic ad quarti eleâionem per­ cedere debuiflet, & rebellium fuorum indufti*
venire : unde quartifchilma pro trifchifmate a jure remediis prefumtionem cohibere, &cafieret. Concluddrat ergo de primo ad ultimum, fligere, tamen alienfit, nec ab illa bpimono
quod ut in principio hujus particule propofuit, mutatus
ruu<«iu» erat,
n*<, promiffa
ÿuvuuuv per
pu eum
imuj ferrate
in.··, ioten,·«·*»videlicet accelerationem ad Concilium fuum Edebat, nec fui erat culpa, fi alii juft is petioForojulii, accelerationem pofseefse, immo fu­ nibus fic aequis aflentire nolebant. (Jade (lupeturam efse credebat accelerationem tertii ad no­ bat Carolum exhortari ipfum aflentire debère
men papatus eligendi ; quo fa&o , de unione inique eorum fic fallaci petitioni in detrimen­
diebus fuis parum , quin immo minime forte tum fui fic fuorum fidalium ; eflo quod illi a
erat fperandum . Et ideo fupplic iter Gregorium juftilia fic aequitate deviaflent fic deviarent. Et
deprecabatur fuum modum adhibere, per quem interrogabat Carolum fi confulebatei, quod
tam proximum , maximum, peffimumque fcan- Pifas accederet.
Ad hre re fpond it Caro Iua , quod mutatus
dalum non fiat in ecclefia fanâa Dei.
Dixit nedum per fanâitatem fuam, fed per non erat ab opinione fua , nec crederet fan­
âitas
fua ipfum qu® dixerat dixifle , aut quia
Squemlibet fidelem reâo animo incedentem hoc
perandum fo-c . Prope <nim ifl Dominia ι>.νο· rationibus illorum convictus , propter veri} lcd fræ!’crl;m omnibus invotenil· talis reverentiam , fua opinione mutata , di-

JO5

CONCILIUM

G.

joi

«r da mutaverit fua ; aut quia prece alledus , Anus Concilium . Nec quoque putabant, quod
fumta
fufpicionis rationabili excufatione apr
parenti , propter detrimentum fui ftatus fur* C^1ST|
que civitatis reive - publier excidium evitati*
1
dum , domini Florentini fortalitia & poteftatem civitatis Pifan* in manibus- non Iu*
fpeâorum partibus , & ccdefir univerfalis
traderent . Verum ex adverfo confiderabat
quod Concilium Piftorio congregatum , non
privatum, fed commune efle opertebat , quia
communi confenfu & au&oritate congrega­
ri alii artentiebanr , nec amplius fux prrjudicabat fanâirati ipfum Ptftdni congregari
communi partiunt confenfu' & audornate ,
congregationis eorum territus erat , quod ve­ quam G Bonooir & ceteris locis quibus Gc
ritatem Domino Deo faciente , non prrfcrret B congregandum ' efte ailenferat , qui Pifis erant
humano favori ; & quod fperabat fandiiatem aftentirent congregari . Credebat etiam par
fuam ejus conftantiam majorem experiri , ea qur fibi oblata fuerant, quod domini Flo­
quam eorum qui in facie fibi adulabantur’, rentini Piftorium & fortalitias ejih in ma­
\Domino quidem annuente , fperabat ft num- nibus non lufpcâorum panibus , & ecclequam fuam fanâitatem reliâurum , niti ju­ Gr univerfalis deponent ad hunc aâum ce­
ridice oflenderetur Gbi ipfum '■luis demeritis lebrandum , ex quo tuta erit perfona fua &
przcifum efle & ejedum . Non infuper vi­ Concilium ratum & liberum . Si quidem non
debatur fibi I
variafle dida , immo paulo deponent , tunc orbi patebit , quidquid cx
ante confcfliis fuerat & iterum fatebatur , parte fui implefte debuerat , eum feciffe »·
quod apparebat ei qui Pifiq erant contra, o- illos vero minime . Innotefcct ceterum orbt
mnem juftitiam & rquitatem negafle peti­ humilitatis ejus abundantia , & fuorum futa , quidquid in oppofitutn arguiflent . Sed perbia adverfanrium , & mqltimode fallacia
qu* inquierat fanditati fux , ideo dixerat ,, exquiGta : unde fortes animo efficerentur
quoniam pax fande ecclefi* & unio po- multi , convcnirentque
<
«ad notoriam perverputi Chriftiani tanto majorem ab tplo
ipfo exiexi-C
forum malitiam fuperandam
G
C lorum
. Deque duobus
adverfariorum
alterum Geri necefle ipfi Carolo videbatur ,
gebat clementiam , quanto
t
fuorum fuperabuodaverit iniquitas & injufti- ii non obftante illorum qui PiGs erant non „
' tia
Non enim aliter fuperari malitia a «qua petitione , Piftorium humiliaverit ire ,
virtute poteft ; nec putaret per ea qux com­ ve! exhibita fibi & fuis, tu tela fufficienti cau­
prehendere poflet aliter de ftiis hoftibus tri­ tione uno Get , vel apud Dominum Deum
umphaturum fore , & quietem redditurum & homines juflificatus erit penitus , cum ni­
ecclefi* . Et propterea fanâirati fu* bis di­ hil omififle de his qu* tenetur ad unionem
perGciendam , & ultra Deus noverit fic ho­
xerat : Nifi
tfc. Et dicebat quod
non hortatus fuerat fanftitatem fuam aflen- minibus patens erit . Sicque a Domino Dea^
tire illisj cum fui & fuorum detrimento · Sed per fe & homines ecclefi* fua. find* & (au­
licet illi inepte peterent quod Piftorium iret , ditatis fux caufa fovebitur , ad optimumque
fux fupplicaverat fanâitati , & fupplicabat , dirigetur . Et cum multi propter fufpicioquod illorum defeâui fua benignitate oc­ nem captam in eum ei opponantur , & ipfi
curreret - Et hxc omnia propter Domini ho­ tamquam malefadori detredent , & bonis
norem dc fibi cotnmifli populi caritatem . Doperibus confideraotes eum ,
glorificabunt
Multum quoque etiam fibi apparebat diffe­ Dominum & fu* venerabuntur fanditatis bo­
rens , fi fupplicaffet & fupplicaverat fanâi­ nitatem . Supplitabat igitur fanditati fus ,
tati fu* , quod Pifas iret , vel fi fupplica­ ne vellet propter modicum permittere tot fi­
bat quod accederet Piftorium . Pifis nam­ delium errare mentes , & peffimum fchifma
que citatus fuerat , quo fi accederet , juris- tot inveteratum annif plurificari , intendi 6C
diâionem eis , quam non habebant , facere extendi , cum Gub fanditatis maxima igno­
videretur , cum illis quos in eum jurifdidio- minia fit forte demerito . Deprecabaturque
nem non habere fciebat , aflentiret , & co­ ian&itatem catndetn quatenus animadvertere
ram fuo throno vocatus accederet . Unde placeret , quale quantumque excidium divi­
non folum fe , fed pontificale culmen fub|i- no Geret in populo , G non concordabat fe
ciens fubditis , inficiebat illud ; maximam cum iis qui Pifis erant ; & fi fe pallorem re­
infuper opinionem genuiffet in poderis ad- putat , ut credebat Carolus , penfet quod de
vetius omnem juris difpufitionem silent i re minima ove perdita rationem cogetur red­
vifus , quod cardinales portent Concilium dere a Patrefamilias.
congregare , & ad illud citare papam ; plu-E
His auditis , dominus Gregorius replica*
ribus nec non rationibus aliis , qu* per ejus vit , illos velle fe reos qui fuerunt fic funt
feripta apparebant , dicebat fe non fupplicaf- fibi fideles in eorum manibus & poteftate
fe nec Gipplicare quod Pifas ad illorum Con­ poni , & quod abfolute cedat Concilio Ia
cilium citatus iret.
manibus eorum & poteftate pofito , & quod
cognofccbat hanc effe defolationem fui &
Prcterea quoniam non folum per ea qu*
clandeftioe perceperat , verum per ea qu* fuorum , dicens, fi abfolute cHTerit, quid Ge­
manifefte viderat , & multis tam aliorum, ret de cardinalibus fuis , quid de rege Ro­
quam eorum qui fecum ierant manifefta efle manorum , & de rege Ladislao , & de rege
putabat, non credebat , fanditatis fu* per- Ungari*
ungari* , &
« de
ue aliis
anis fuis
iuts curialibus
curianous &
oc fide
nac-­
iooatn tutam Pifis efle , poteftate civitatis Itbus , quos fciebat propter eorum cooftan
illius exiftente velut erat in favorem con- liam erga eum illis exofiffimos erte'
~ ' *& con­
gregatorum Pifis prornta ; multo quidem mi- cludebat valde apud Dominum Deum fe er·
Cncü. Gntul. Tom. XXVII.
v
rare

——aut quia pretio feipfum venumdaverit , aut
AWO quia timore percuffus , potius multitudinis ,
quam veritatis favore herere intendit.. Ne'
que laim Domino Deo pr*venient< & coo­
pérante, tam* obGinationis efle propofucrat ,
quod G conviâus ratione foret , rationi non
acquiefecret & veritati quam cognofceret .
Neque etiam tante fupcrbt* erat , quod conviâum non puderet amplius mendacium defenfare , quam fe a veritate vidum fateri .
Ceterum neque adulationibus perverGis. erat Nullo infuper pretio , uliaque pretii fpe veStumdaverat fe , neque cantum multitudine

/

joy

gy rare

PISA

N

U

308

M

.

credert, & maximam agere impietatem ,Λ ditate, quod viroj humiles, fic quam meliores———r—
Iciverat elegerat ad ecclefiam fandam Dei u- anno .
—
.fi fui & fuoium perditionis cauls foret, ut
anno · 1 iorum fatiaret impiam voluntatem ; fic quôd
niendam fic reformandam , omni penitus fpe
propterea nolebat Deum & fuos & confcien- humani favoris ejeda. Concelso igitur hoc ,
jiam iqam taliter Ixdere , fed potius mortis cum cardinales iltos fecerat propter unionis
periculo fe fubmittere , fperans in Domino , favorem, fit fandr cccicfix quietem , rogabat
quod ipfum & fuos fideles adjuvabit.
fandicatem fuam Carolus , quod non in detri­
Ad hxc Carolus ait, quod qui Pifis erant, mentum propofiti ipfos fecifse re periatur . Pu­
promiferant ipfum fic iuos bene fit caritative tabat* etiam ipfos debere velle fux dignitati
tradare, quodque haec fic cetera particulariter cedere, pe propter hoc
ecclefic impe­
promi fla fibi, ipfo cedente, fervabuntur . Vo­ diatur commodum fic tranquillitas ; videntes
lebat promittere fic fe obligare unitum colle­ prxeipue ipfius exemplum ,qui poft Dominum
gium infuper aduros fie cüraturos fore cum ef- Deum fuus fic magifter , fic pontificali qux
hdu , quod facra Synodus folemniter hoc idem major erat fuis dighitati renuntiabat, ut quie- \
faceret, .etiam quod futurus pontifex, promifla te fic commodo Truatur ecclefia . Si autem
fl'a fervabit integre fic inviolabiliter . De car-B nbllent, cum mala m hoc deprehendatur eo­
dinaltbus vero tuis fic de aliis particularibus , rum ambitio, potias ecclcfix commodum coli
nifi velut retulerat , nihil tradaverat . Sciebat a fanditate fua fupplicabat , quam ipforum
namque fanditas fua , quod nullam habuerit prava voluptas. De fuis vero cardinalibus fi­
Renuam fcu pot citat em ab eo tradandi fuper militer diedtat , concludent in retponfionc hac ,
aliquo cum eis, fi non aflentiebant prius ad quod fi videbatur fanditati fux annuere peti­
aliquem propofitorum locorum accedere prô u- tioni eorum qui Pifis erant, cum opportunum
nico & communi Concilio celebrando. Noluit foret tradarc de fecuritate fui accelTus Pifto­
igitur mandato fic liccpti» contradicere , ve- rium, fic Concilii tute ibi celebrandi , futurii uni- opinabatur pet ea qux comprehendere vapontificis libera eledione, poterat , immo
luilT-t, quod cernentes qui Pifis erant ipfius
eccns erat de ftatu fuorum cardinalium fatumaximam humilitatem fic libertatem multa me­ ro tractare, necnon de fecuritate ftatus prinreri, ipfo cedente propter faeram unionem ec- cipum qui fuerant confiantes in obedientia
cleftx , conternarentur dominum B. nepotem fua, fic de. aliis fuis fcquacibus fic fidelibus.
'
itmm cardinalem remanere , fic forte camera­
Ad hxc dixit dominus Gregorius , quod fe
rium , quamvis hoc fibi difficilius videretur Cfic fuos, ficut dixerat, in poteftate rebellium
propter duos collegii illius hoc officium prx- tuorum , fic in ipforum perniciem manifefte
tendentes. De aliis vero quibufdam, quos non traderé non intendebat. Tradandi quidem ea
malos reputabant, forte hoc adei tient: de duo­ que dicebat Carolus modum non inspiciebat ,
bus quidem videlicet dominis vulgariter didis qui fibi fie -fuis non obefset nimium . Nam
Ragufienfi fic Sencnfi , nullomodo credebat , tempus aderat indidi per eum Concilii , fic
quoniam pe (Timos viros reputabant , fic eos fic femper titubaverat quando Carolus Pifas ive'
eorum quemlibet canfam fuiise deftruendx u- rat, ne per verba fine frudu ab illis duceretur,
nionis , fic omnis fcandaii , publice fit com- ut fub concordii velamine agerent qux difpomuniter Pifis ferebatur , fic propterea eundis fuerant : ipfe autem fic fui pacem iperantes , prae­
plufquam exofos efse palpaverat . Principes parationem Concilii, fic accefsum ad Concili­
autem qui fiuc fanditatis fideles fuerant , ie- um négligeas, feu faltem differens , fic fic in­
euros de fuo ftatu fieri decentiifimum erat . ciderat in co in quo timuerat incidere . Nam
Alias quidem quando via ceffionis tra&ataeft, fub fpe accefsus ipfius, credens quod illi tam
recordabatur ipfe Carolus di&um fuiise ad o- juftas fit equas petitiones non negarent , non
mncm futuri fcandaii inter partes fomitem ex- D providerat fibi de galeis fic opportunis navi­
tinguendum, optimum fore, quod ea qux do­ giis, ut valeat ad Concilium accedere , cum
minus Urbanus fic fui egerant aut fucceisores ei non fit tutum per terram iter . Unde fi­
in obedientia fua firma fic rata haberet uni­ dum erat, quod cum multi venire difpofuifsent
verfalis ecclefia : fimiliter quoque qux ille qui ad Concilium fuum, non videntes apparatum
di dus fuit
dominus Clemens fuccefsorque ejus,a dominio diffidentes quod Concilium ce­
fuus . Namque aliter- necefse foret .... ju­ lebrare debeat t accedere tardabunt , vel forte
ris papatus , ad quam delendam ceffionis vix non venient, et fic fuum dilationibus et verpartes afsenferunt , fufeitare , vd que par­ futiis multis deftruxere Concilium, cum maxi­
tium jus profecuta fuifset audoritatem exeeu- mo eorum coaciliabuli favore. Nolebat igitur
tione non pari approbando terminare , cfto totaliter ipforum pravam intentionem fiium de­
quod fublata fuifient ftrepitus fic figura judicii. finiendi Concilium, quantum in eo erat, vo­
De fuis quoque curialibus dixit putandum ef- tum confequi; ct propterea deliberabat, omni
fe , quod benigne tradarentur . Verum adji­ labore et periculo negledo, infra ftatutum tem­
ciebat , dato quod fuos cardinales alit nol­ pus ad locum Concilii fui indidum accedere,
lent cardinales remanere , fic fuos curialesg nec ulterius per pradicas tendere, cum vix fibi
in officiis eorum , numquid hoc unionem tempus fiiperefset reperire fe vadendi in loco
impedire debebat un i verfi populi Chriftiani ? quem dixerat.Statuti temporis in principio,in
Audierat nempe * fanditate fua pluries , ut quo faltem per menfem ante attingere debuiffaverent ei ad faeram unionem perficiendam fet, exigente confuet udi ne, nec minus opportu­
fuos fecifse cardinales . Primos autem , ne nitate negotii imminentis. Ajebat infuper quod
inter eos qui adverfus eum jam confpira- a principio ufque nunc fub fallacia unionis ,
verant, fic decipulas non cefsabant fuis ten­ hoftes fibi laqueos extenderunt, et quod orato­
dere pedibus , folum fe abfque Concilio rc- res Gallici oftendendo unionem tradare, cardi­
periret fit favore . Alios quoque , ne rebella­ nales fuos ei rebellare et ab ipfo difcedere fubdutis adverfus eum cardinalibus fuis , ipfe ab xerunt, quod poftea completum eft per oratores
efc cum tribus derelidus cum ipfis rantum Florentinorum , fub eadem fallacia et anrea fi­
tribus remaneret . Audierat etiam a fua fan- dum fuifscc t nifi fuis cardinalibus tractandi quid­
quam,

a-

faodr

3ue

309

■ ■........
anno

v

x

CONCI.L IUM

G.

3 to
quam , & fimul conveniendi fine ipfo, cum de Λ me rexifle, dodrina & moram exemplo excel----------—
(editionibus illiufmodi perpendit , inhibuiffet. lentes; nec tamen ifti mortem propter Domi- anno
Dicebat tamen quod licet ab Arimino difcedc- num evitarunt , ut populo ejus vivendo profiret ’ Concilium celebraret^ paratus erat fi qui cerent. Tantz enim humilitatis fuerant, quod
Pifis erant propofitum mutaverint , dt petitif femper fe indigne pneeflie putarunt ; nec umaflenferint , ad qucmcumque propofitorum Io- quam pradumpfiflc auferant, adeo quod dignos
coram accedere , dt promifla fervare, & quod fe crederent populo Domini prodefle valere, &
nullomodo ad terras Florentinorum accedere quod Dominus populum ejus non immenfc am­
volebat , de quibus confidere minime poterat plius illis dilexerit , & dilcâurus fir ufque ia
nec debebat ullaSationc. Hifque fub/ungebat, finem. JNequc etiam tam modica future fidei ,
licet qui Pifis funt crederent cum fub altitu­ ;uod nefeiant, quod Dominus fponfz fuz quam
ibi pretiofo ejus fanguine dedicavit, non pro­
dine oblationi^ dc cautionis fibi fiend* per fuum
quem dicebant unitum collegium- & Conci­ videat de opportunis prefulibus, five boni five
lium faciliter decipere , non tamra pet divi­ difcoli humano appareant judicio , & quamvis
nam gratiam tantzerat infipientiz, quod igno- hominibus datum fit homines ad prelaturas
raret quomodo valide futurus pontifex poflêt B vocare, quod licet quandoque reda quandoque
obligari ad fervandnm prOmifla illa. Undecon- iniqua, quandoque infcia mente homines exfeIcitiJ periculi proprii & fumum , nolebat nec quantur ; tamen.Dominus eft qui jiumquam
debebat velle , cum Valeret & deberet juridice valet errare, cujusdifpofitione difpenfationequc
homines hominibus przferuntur , & propterca
& aeque evitare , illud fubire gratis.
His finitis, Carolus ait, fibi apparere notif- morti fe ultro obtulerunt , quod nequaquam
fimam efle caufam futuri excidii Chriftianz feciflent , fi adulationibus & falcis fatanc fugplebis, quidquid fua fanâitas dixerit, quod om­ geftionibus acquieviflent, atque fi Domino Deo
ne querebat fubterfugium ne cederet, licet plu­ luo minus moriendb quam vivendo noviflent
rimos fingeret honeftatis colores . Si namque fe placituros , & quamquam plures eorum qui
qui Pifis erant petitis aflênfiflènt, fi juftz erant optime populum regebant , & tamen guberna­
rationes &zquz quas reddiderat, cum ad cef- tionem populi' moriendo fponte reliquerunt ,
fionis conclufionem perventum fuiflet , ipfas multi tamen fumtno facerdotioquam aliis prae­
eafdem aflignaflet, & fi iflz ad juftam exeeu- laturis indigni, immo peffimi c veftigio in prin­
tiooem admittendz funt , ita & illz fuiflent, cipatibus fecuti fuerunt , non fuerunt illi fuo
ne videlicet cedere deberet, cernens palam fuiCfruftrati merito , nec eorum premium minufuorumque periculum , neque enim pius eccle- tum. Manifefle
----- quidem Carolo
. apparebat dia­
fia pOflêt futurum obligare pontificem, ubicum- bolicam fuggeftionem efle , cum valeret oc­
?uc foret petitorum locorum quam Piftorii . currere , fandam ecclefiam prius fciodendi in
'etebat igitur a fanâitate fua , fi hrc olim novam fciffuram , vetere permanente , occamente geflerat , quare toties circa petitorum fionem aliis prebere , ut ipfam in melius ,
obtentum laborare permiferat fruftra , fuppli- quam a centum annis fuerat, reformet, etiamfi
cabatque humiliter fanâitati fuz , quatenus ipfius gubernationi intenderet, praeponere viros
amore Domini noftri Jefu Chrifti , fi quietem ?|ui fibi idonei viderentur & optimi. Nam fub
pe incerti commodi futuri , certum inferebat
ecclefiz fanâz, fe mediante , optabat reddi ,
omnem pofleflionis papatus a fe abdicaret cu­ else incommodum & detrimentum . Propterca
piditatem , & animadvertere placeret centu. fi hz afeenderant in corde fuo cogitationes ,
plum in zterna vira fe recepturum pro hac rogabat ab ipfo tamquam peflimas & univerfo
tranfitoria & multum poft tempus neceflario domini populo , nec non ipfius animae officto­
amittenda gloria , & illum voluntarie relin- its evelli ,, ..
___
& ea fu^plicabat fanâitatem fuam
-t-Λ. , quibufcumqne --·
-,
queret propter Dominum . Infuper quz bo-Dtota mente ampleât
privatis
na ex quiete fle unione populi divini fequeren- abjeâifque, quieti & unioni fanâz matris cctur omnia in premium fit gloriam ipfius re­ defiz fuerint profutura.
dundare . Ex adverfo quot mala in ejus igno­
Propter hzc igitur qua Carolus dixerat, ali­
miniam, amaritudinem & jaâuram. Quidquid qualiter vifus eft dominus Gregorius contriftari,
enim contra dicerent adulantes fibi, nulla ra­ & ait, quod vere apparebat Carolum maximum
tione cernere vakbat , quod fic alias dixerat , peccatum acquirere., judicando ramentis fuz
unionem fiendam , ipfo non cedente , fic quo­ fuifse&efse, qua non. fuerant nec erant. Nam
niam nonnullos oblocutores fari aufos fuifle numquam propofuerat nec proponebat potius
fciebat , fuam amplius mereri (anâitatem fan- papatum velle, quam ecclcfic fanâz quietem,
âam ecclefiam bene gubernando, bonifque re­ fit unionem populi Chriftiani · neque rationes
formando prelatis, quam fe ipfam pacificando illas aflignaverat , ad querendum fubterfugium
per ccflionem in manibus pravorum, ficut ha- ne cederet: quoniam pacem & unionem veram
âenus fuerat , relinqueret , memorabat fanâi­ videns fequi ex ceflione fua , cedere femper
tas ejus cum fuppliei reverentia, quod videba- paratus fuerat
____ atque
______
erat . Et dicebat quod
tur ipfi Carolo datum fuifle fanâitati ejus a E fi
non putabat
putabat
- Carolus
■ -fciret mentem fuam
1,, non
Domino Deo immenfis fcandalis fic exitiali fe- ipfum tantum cum perfuafiouibus plurimis quas
re jaâure uni ver fi populi Chriftiani, antequam fibi fecerat inftitiise ut cederet , quoniam Opus
evenerint, decurrere poflê. Si autem papatum ei non erat illa perfuadere ad quz anhelaprzdOexit, quidquid fabulatores fingant, quod bat tota mente, dummodo reperire valeret mo­
derar illi fubmerfum ejus culpa populum libe-^dum per quem cedendo non maximum augerare
fic laceratam ecclefiam reftaurare fit re- ----------------retur in ecclefia
fcandalum, , maximaque
maximaque inin
---------- ---------------formare, omnino non credit. Poterat namque eo· qui fuerant fibi fideles jaâura . Siqui­
unico aâu plura nunc fibi populoque et fubje- dem fecum perfonaliter convenire voluiiset
âo mereri atque prodefte , quam omiffo hoc, adverfarius fuus antequam ceffifsct , incen­
fi centum annis virtutibus ftuderet inpofterum. debat fecum concordare de modo adhiben­
Vidiffe enim ajebat in codicibus S. Romanae do, per auem futuri pontificis canonica dc in­
ecclefiz plures fummos facerdores ipfam opti- dubitata fequeretur eleâio, ne fieret error noCncil. Gintrai. Tom. XXVII.
V *
vif-

Sii

P

I

S

A

N

U

M

311

viflimus pejor priore; ipfo quidem minime fe-Amanifefte, et quod non plus dilexiffet papa-·
----------- -cum conveniente, arbitratus fuerat opus efle tum retinendo illum, quam pacem ecdefiz fitn- ANN?O
ANNO fiCrj Concilii congregandi, nuodft fecerat, & dse et unionem populi Chriftiani juri fuo ce- CHRISTt
■ 4M.
jure fibi competere hujufmodi Cooci- dendo et papatui renunciando, experientia do­
lium convocare & celebrare cognofcenet, ta- cuiflet. Nam ficut dixerat, jam exiftente in
men ad petitionem principum fibi fidelium & Jibetiate plena et debita de jure, facro Conipfius Caroli inclinaverat fe, omiflb juris fibi cilio congregato velut qusfierat, obtentis juftis
competentis rigore, ex quo opus illis unionis petitionibus
· · ·· ··-·fupradi&s,
'
·
·~·
*
«· adverfafecuri
fuiflent
exigere videbatur « unum communi confenfu rii in -futuro , quia modus datus extitiflet ,
congregari Concilium in loco panibus tuto & quod nullus eligi poflet, qui jufta_^x caufa
equo, & quoniam Concilium fic congregari iufpedus effet partibus. Securus erat ipfe, fe*
«(Tcnferat, ad illud utique conveniflet, nec ce­ curi principes, qui propter fidem ipfi fervandam
dere renuiflet; fed omittis jurgiis privatis, que hoftes cficdi fuerant Illorum . Securi forent
inter eos qui Pifis erant, & przcipuc qui lui curiales fui ct przfertim illi, qui in defenden­
fuerant Cardinales et ipfum agitabantur , adob- do veritatem
.
___ et rjuftitiam
______ fuam,
____ _ et intexendo
viandum fande ecclefie fcandalis, et proprio contra eos proceflus et publicando, licet fui
fui et fuorum, periculis, attentis odiis et inimi- mandato
'
.................
* “
, illis
difplicuerunt nimis, qui juftam
citiis, quz a fuis olim cardinalibus contra ip­ timoris caufam habent maximam*.prr ceteris,
fum et fuos fideles exorta fuerunt, clam et propter minas illatas ei . pre ceteris , ' et
palam , nec non opprobriis et minis ct in­ fic juribus cedere fuis et papatui. renunciare
jurus attentatis ct illatis in fe et fuos, duo­ potuiflet , et feciflet abfque conficientis fue
bus per iacram illam et liberam Synodum pro­ Icrupulo , nullamque habuiflet qnerimSniz cau­
videri , ipfo omnino cedere volente, antequam fam , quotquot fibi fideles fuerant, quod eos
cederet, petivjflet . Primo quidem quod fu­ propter ignorantiam feu malitiam feu defidiam
turi pontificis canonice et indubitate ele&ioni tradidiflet aut vendidiflet in manibus inimico­
providerent. Secundo quod eligeretur talis, qui rum fuorum . Subjungebat quoque quod ncfjfpeftus non effet partibus jufta et evidenti fciebat confpicere quare Carolus crederet, qnod
caufa; fed de ejus periona pollent'partes me­ ipfe tantum papatum diligeret ; manifetlum
rito confidereHzc autem fibi tam jufta vide­ quidem erat, quod papatum non quzfiverat,
bantur,
certus quafi
_____ , ,quod
__________
,___ erat__illa
_ obtinere,,
_____ ,, nec aliquem rogaverat ex his qui in conclaponfertim fi Concilium liberum Foret, quodCvi.fui fuerant eleftores, quod ipfum in panequaquam efle
poterat
in
ditione
Florentino
­
"__ '__________________ pam eligerent
, et quando acceptavit , non
rum. Sciebat namque Carolum fcire, fi non cum intentione retinendi papatum accepta­
diflitnulabat, quomodo poterat confidere Flo­ verat , et fic juravit , quod et poftmodum con­
rentinis. Sciebat et eorum aftutias, infeftam- firmavit . Manifcftumque erat, quod ex papatu
que, voluntatem ad obtinendum quod vole­ iflo numquam receperat nifi labores, irrifiobant, blanditiis, pretio et minis. Sciebat, quod nes, opprobria, contumelias, blafphemias, mi­
aliqui ex fuis olim cardinalibus, qui inten­ nas , infidias, et omnia fere malorum genera .
tioni ejus et captivitati, fi heri potuiflet, af- Nullam diem viderat, fecundum orbem, quie­
fenferant, immo quod fieret inflanter labora­ tis animi, nullam folatii corporis. Sunt igi­
verant , ad papatum anhelabant, quibus non tur, dicebat, ifta tam affefluofe optanda, fi
parvam favoris fpem Florentini tradiderant, ea quzrere vellet, inquiebat, quz orbis erant :
quz CaroJus non ignorare feiebat. Ex quo fi nonne melius fuerat ei antequam ad flatum i.exhiberet Florentinis quod cupiunt, obtinbndi ftum fuittet aflumtus ? fed confiderata con­
facilitatem ct commodum in Deum, in fe et ditione
______ fua,
.. r quotquot fibi adverfabantur,
______ , confuos graviter peccare putaret. Quomodo enim , Dfiderataque ztate quz naturaliter quietis eft
it aliquis ex iliis eligeretur, quzeumque fibiet avida; quanto magis nunc cum tot & tanta
fuis promitterentur, etiamff Conciliumfe obli­ fibi fuifquc in flatu mundi hujus pollicita
garet , confidere poflet ipfe et fui quod ferve­ funt? Inferebat ergo, fi afpeôum mundi &
rentur ? quomodo infuper majus commodum fuorum conlanguineorum affiniutnque opes dili­
ad obtinendum eorum cupiditatem contra fe geret , quz fibi promittebantur, acceptaret ;
et fuos illis prrilare valeret, quam fi in una fed quia nolebat fuos fideles & feipfum, immo
terrarum fuarum , que in medio potentia? fandam matrem ecclefiam contra omne debi­
eorum eft, Concilium fieri aflentiret ? An igno­ tum juris necare dc obruere; dc confentiendo
rare dicebat Carolum Florentinos mififfe adie quod Concilium congregaretur in territorio Flo­
deducendum plures ex curialibus ejus, oblatio- ‘ rentioorura,
rentinorum, &
dc pntfertim in medio potentiz
nibus, contumeliis, et minis; fubditis vero fuis fux,
fur, effet necare Λ
dc obruere ianâam
fandam matrem
per publica edifla mandafle , quod nifi ab ecclefiam, fe, & fuos fideles, propterca deli­
co ftatim difcedercnt, confifcatis illorum fa- berabat nullomodo talibus attendre, fed fuam
cultatibus eundis, perpetuo* ab omni eleâorum - fpem ponere in Domino &
thismortem pati.
Conticentibus
igitur pauiifper cunâis, domi­
dominio exfularent ? Dicebat fi ergo in Ari· E
~
~
mino terra fanda: matris ecclefiz et fibi fide- nus Gregorius dicens, ex quo non videbatur
hiTima et tutiflima tantum contra eum aufi Carolo, quod illi territorium Florenti Aorum.efuerant, quid lacerent in Piftorio vel S. Minia­ gredi vellent, nec ipfe debebat, nec valebat ad
to? Nimis quidem hzc ignorare craffa ignoran­ loca Florentinorum accedere; & przfertim quia
tia fuerit, nimiique impia pietas in fe et fuos; erant in centro dominii fui; petiit a CaroloA
fideles; et propter hoc non ad iubterfugien- modus reperiri valeret alius, per quem vera &
cam ceflioncm nolebat ad illa accedere loca, non violenta unio fieri poflet, dicens fi bonus
ct que dixerat propterca dixerat , quidquid reperietur, fe plus unionem quam papa tum di­
Carolo cogitare placeret, feu de mente fua ligere oflenderet.
judicare . Si namque aflêntiflent petitis qui
Ad haec Carolus dicebat, quod videbatur fibi
Pifis erant , ajebat mentem fuam compte- comprehendiiTe, ipfum nequaquam per procura­
Lcudiflet per Dei gratiam univeria ecclefia torem cedere velle, neque in manibus procurr­

51 j

,

C O N C I 1 ■ I U wr^G.

314

iorum ; neque concordare infuper poffe & ad- t Clemente de Italia omnes pro tunc cardinales-------------— vertar ios dc loco in quo conveniant, & com· Avinioncm accefferunt, cui adhzfit JHuftrifs. ann< >
rex Franci®, & cetera pars Chriflunitatis. CHR,S'1
anno muni confenfu celebrent Concilium. Nullum
M’y'
*Kitur medium aliud confptcicbat faâibilc co· Urbano autem adhzfit rex Bohemix, fic tota
Alemania, & Anglia cum majori parte Chrignna partium voluntate.
ftianitatis. Omnes autem cardinales antiqui de­
terunt in fide Qementis ufque ad vitx exitum ;
FRAGMENTUM SCRIPT. ANTONII
duobus etiam hodie viventibus in eadem fide
DE BUTR1O I. V. D.
perfeverantibus a principio, & temporis fuccelfu. Hinc & inde pro uno & reliquo habita,
./id Cardinakt Pifaeutm Conctimm babentei.
& reddita fuerunt peritorum coni ilia diverfa &
contraria ,· varietas etiam in faâo fuit. Poft
INCIPIT TRACTATUS D. ANTONII
mortem Urbani VI. pro illa parte a cardina­
«
DE BUTR1O;
libus ab eo annunciatis affumptus fuit Bonifacius, fle poft eum Innocentius VII. fle poft
eum
hodie Gregdrius XII. Pro parte alia poft
Jefnt Chriflm.
B
mortem Clementis, Benediâus. Interim aliqui
fiL***1
^rwrmd/^wr/ i» Cbrifto patribur & dominii fe fecerunt neutrales, nulli adhxrendo: aliqui
τ^ςωτ*
> preibjterit , atque Diaconibus poft adhzrentianv ab obedientia recedendo ; ali­
diximus in
cardinalibus S. R. E. pro pace & temone gre- qui de una obedientia ad aliam fe transferen­
prcfjtione
gis Cbrifii in Pifana nrbe in unetm congregado; ut Januenfes, & Leodienfes. In maxima
g»**?^*
t*t » Cbrifti gratiam in patientia,
perfeve- conquaflationc flante navicula Petri, interim
rantia imitatis, & finem Astiffimo placitnm magnam plagam paffa eft Chriftianiias in guertabere .
ris civilibus fle extrinfecis, fle multx civitatum
depopulationes fçquutz funt, prziertim in Ita- »
ExCod,MS. ΤΛ EM magnam aggnefli eflis, & adverfitatilia, & varix novitates. Avaritia, ambitio, fi*
bus plenam: gloriamini in tribulationi· monia multum crevit inter clericos, multi in­
jocEccl.Lac. bus, fcientes quod tribulatio patientiam opera­ habiles ad dignitates promoti funt, & ad' nu­
tur ; patientia autem probationem ; piobatio tum potentym ecclefia regebatur. Lafcivizmavero Ipem ; fpes autem non confunditur. A gnx pullularunt in clero, ufurarum vitium in­
caritate hac quietis, pacis, & unitatis Chri-C ter laicos ubique difeurrens nummulariorum
/Vanorum quis fe par abit vos? an anguftia, an menfas occupavit, & pene artes omnes fucatis
perfecutio, an fames, an nuditas, an pericu­ coloribus latenter fubintrabant, nervus ecclelialum, an gladius? tribulationes pafli tftis ma­ fticx difciplinz in contemptum habebatur ; ve­
gnas , fed patiemini etiam. Parate vos ad ten- ritas , caritas, pietas, juflitia , fle Di honor,
tationes; faâutn hoc Chrifti eft . Creditis in fic morum omnium honcftas a Chtifti populo
re tanta propugnatores, repugnatores non ha­ patiebatur exilium ; & quod omnium' pe/us eft,
bere? Pafli funt Apoftoli, quorum typum ge­ in defideriis fuis laudabantur peccatores: ille
ntis; fed & Chriflus. An difcipulus fuper ma- acceptior in populis , qui raptu,-aut potentia
giftrum? Generofos animos probat labor & per fas fic nefas ditior prodibat ad publicum ;
nutrit; & virtus in adverfitate perficitur; fic hinc etiam fepulchrum ad akaris confpeâum
tunc etiam valentius in veritate reficitur, cum ornatius occupabat, qui manifeflius, fic vora­
ardentius pro veritate fatigatur. Hxc telo pei cius ufuras exercebat. Talis morum ruina , fle
agantur, quxfo, non quaerentes qu® noftra quidquid populos terrebat , divifioni, fle meri­
funt, fed quae Jefu Chrifti;■ fi finem quxrimus to', adferibebatur ecclefix. Tandem mortuo
optatum. In hac re homunculus ego rudis & DClemente, preftitutn fuit juramentum in afagreftis , parum, immo nihil quod offeram ha­ fumptiohe Benediâi in forma inferius deferibeo, non aurum nec argentum eft mihi, non benda. Similiter fic in affumptione Innocentii
potentia, non armorum fubfidia; offero quod' VII. fub certa forma, quam non refero , quia
poffum, ardentis animi affeâum ad pacem po­ morte praevento Innocent io effcâum fuit eva­
puli Chrifliani, & bonam voluntatem. At mi­ cuatum. In affumptione autem Gregorii XII.
nutum fic leve hoc ; fed takntuli a Domino da­ DD. cardinales, compatientes Chriflianitati,
ti agilem fruâum compilationis libelli hujus ad prxftiterunt ad tollendum feripta in forma fe·
repellendos latrantium mores contra pacem in quenti votum , fic juramentum ; fic fimiliter in
re hac, quam puto, defendendam, juflitiam & affumptione Domini Benediâi.
veritatem, totum quod dixero fubjiciens corre&ioni veftr® ac emendationi Concilii generalis,
Forma juramenti D. Benediffi , & ej»>
& ecclefix fanâz; ex nunc revocans fi quid
Cardinalium.
minus catholice fuerit prolatum, aut feriptum.
„ Nos omnes, fie finguli S. R· E. Casdd.
tierratio faffi geflornm per contendentes tf domi­ E„ congregati pro eleâ. futura in conclavi, annât cardinale! in fchifmate toliçedo.
„ te Altare, in. quo Mifla communis celcbra„ ri confuevit, pro Dei fervitio, unitate fu®
Poft obitum Gregorii XI. anno D· 1378. „ ecclefix fanâx, ac falute animarum omdie >7. Martii, fuerunt duo ad pontificatum „ ninm fidelium , promittimus fic juramus ad
fummum ab eifdem cardinalibus affumpti. Pri- „ S£ Dei evangelia corporaliter per nos ta• Banbofo- mo quidam B. * Barenfis archkpifcopus, qui ,,* âa, quod abraue fraude fic dolo, fic machiper impreflionem Romani populi prxtendebatur „ natione quibulctimque ad unionem ecclefix
a cardinalibus eleâus, fed non fincere. Secun­ ,, fic finem imponendum fchifmati proh dolor *.
do, fe ccllatis cardinalibus in Ananiatto, ubi „ in ecclefia nunc vigenti, quantum in nobis
• Roberta fe ^ccurOs reddebant, eleâus eft quidam R. * „ erit, laborabimus fideliter, fic diligenter : fle
Gebennenfis; & primus vocatus eft Urbanus ,, per nos , quantum ad dos pertinet, feu
VI. fecundus autem Gemens VII. cum quo „ etiam pertinebit, dabimus pallori noflro fic
» gre-

Mi
ANNO
CHRISTI

PISANUM

jti

gvdgis Dominici., ac Vicario Chrifli, domi-A „ Macello de Brancatiis , Landulphus tit. S. ———
no noftro futurô qui erit pro tempore, au> ,, Nicolai in carcere Tpjiiaoo Barrenf. Oddo anno
xiliutn ,*confilium, fic favorem, nec ad iœ-\, tir. S. Georgii ad anitum vellus dç Colum-

pediéndutn, vel defendendum prsemifla da- ,„ na
"· , Petrus
»-»»··« »<·
lit. S. Angeli, a,
& Angelas alias
bimus auxilium, Confiliunt, vel favorem di- ,„ Joannes tir. S. Cofm® & Damiani Lébdin. reâe, vel indireâe, publice., vel occùlte ; , vulgariter nuncupati'. Diac. S. R. E. card.
fit ifta omnia, ’fc fistula, fit alias etiam ,„ in cappella communi S. palatii Apoftojlci
ultra pnemifla vias utiles, fic accojnmoda- ,„ Rom® apud S. Petrum intra conclave contas ad utilitatem ecclefic fic unionem pre- ,„ fuetum, quem pro loco ad infraferipta eledidam çjufdem ; fane fit veraciter , fic fine ,„ gerunt, & etiam deputarunt in prefentiamet
machinatione, feu exeufationé, vel dilatio- ,„ Barontii dc Piftorio , & altorum notariorum,
ne quacumque fervabit, fic procurabit pofle- ,„ & teftium infraferiptorum . Gonfiderantçs
tenus quilibet noflrum, etiamfi fuerit af- „
, 'chriflian® religioair-dnfamiam , detrimenta ,
fitmptus ad Apoftolatum, etiam ulque ad „
, & graves fidelium njoleflias, atque peridula,
ceflionem inclufive per ipfum de papatu fa- Ί,, qu« haâenus emerferunt & emergere veri*
ciendam , fi ^D. cardinalibus, qui nuncB,,, fimiliter eft cenfendum, nifi falubriori re*
*<«<< h*nc
ternufttn
funt vel erunt in futurum, de his, qui funt ,,
, medio & in tempore, Domini, favente dc*
RijMldxs
nunc vel majori parti hac pro bono eccle- ,„ mentia eujus res agitur, occurratur; & peG® fic unitatis predict· videatur expedire. ,,
, ftifero, & damnabili fchifmate, quod tanEt ego Guido epifeopui Prcneftinus praedi- ,,
, ais, proh dolor! temporibusinfeitfuram Ari(«1 dflu«t
apud ilium
âa juravi, fit promifi, fic mea manu fub· » ftiatue fidelitatis graviflime perduravit , &
iublcriptioixs ”
fcripfi. Idem D. Nicolaus epifeopus Alban. „
, durat, nec piam pravifionem proipfiusfchif„ Idem D. Leonardus tit. S. Sixti presbyter „ matis remotione per eos faâam aliquem ef,, cardinalis. Idem D. Bertrandus tit. S. Po- „ fe&um produx i fle ; ac intendentes ad remc„ tent, presbyter cardinalis . Item D. Thomas „
. dia fortiora, non quod neceflarius ( ita )
„ tit. S. Praxedis t presbyter cardinalis . Idem ,, pro parte eorum juftitiam fuadeat , quod
,, D. Johannes tit. S. Ciri aci in Thermis pres„ rus verifljmum eft & plena veritate fulci»
„ byter cardinalis. Idem D. Johannis tit. S. „ tum ; fed quod pro integratione fic unitate
i „ Vitalis presb. card. Idem D. Petrus tir. S. „ Chriftianorum ex malitia temporis, de fa,, Sufann® presb. cardinal. Idem Johannes tit. „ âo, et ii non de fure , expediat ; eligentes
„ S. Anaftafi® presbyt. card. Idem Martinus C.„ & in fpecula eorum confiderationis extollen„ tit. S. Laurentii presb. card.. Idem Johan- „
, tes quanti poflet efle difcriminis, fi dilatio
„ nes tit. S. Johannis fic Pauli presb. card. „ in eleâione fummi pontificis fieret, tempo„ Idem Petrus tit. S. Petri ad vine, presb. „
, rura malignitate penfata ; univerfaliter fin„ card. Idem Guilleltnus tit. S. Cecilir presb. „
, guli, & fibgulariter univerfi unanimiter &
„ card. Idem Pètrus tir. S. Mari® in via la- „
, concorditer , nemine diferepante , ex ccr„ ta diac. card. Idem Petrus tit. S. Mari® in „
, ta fcientia convenerunt, voverunt Deo, ac
„ Cofmedin, diac. card. Idem Amadeus tit. „ ejus Matri virgini gloriofie, ac S$. apofto„ S. Nov® diac. card. Idem Galeottus tit. S, ,, lis Petro fic Paulo, totique celefti curias ju„ Georgii ad velum aureum diac. card.
„ raserunt invicem, unus alteri, & e contra,
Qui tcripferat ccdulam propria manu, fic „
, fe obligando folemniier proraifcrum ; quod
fubferipfit, fit prefupponitur tn faâo quod a „
, fi quis eorum fuerit affumptus ad apicem
majori parte cardinalium declaratum fuit D. „
, apoftolatus fummi pro integratione unita*
Benediâo viam ceflionis expedire , fie fuper „ tis Chriftianorum renuntiabit eftêâualiter juhoc fuit pluries requifitus, ita quod conditio „ ri fuo fic papatui, pure, libere, fic fitnplicijuramenti -purificata eft. Et poftea per litterasD,,, ter, fi, fit quando antipapa qui eft, fit qui
D. Benediâi refponGvas ad litteras D. Grego- „ pro tempore fuerit confimiiiter renunciabit,
' rii approbata fit declarata rcfpoofione ad peti­ ,, fit cedet pnttenfo juri fit papatui, five detionem Ambaxiadorum illuflris regis Franci® ; „ cedat ; dummodo anticardinal, eftcâualiter
qui intendebat viam ceflionis omnibus aliis viis ,, velint cum ipfis dominis de facro collegio
anteire, ut patet ex declaratione quam fecit „ fic convenire ac concordare, quod ex boc
Mlrfili®.
„ facro collegio fic epifeopis feqisatur jufte ca,, nonica eleâio unici fummi pontificis Rom.
„ ac etiam promittentes fe faânros fic curatu*
Farmala juramenti Gregorii & ejus Car„ ros, omni dolo, fraude & maligna interprediaaham.
„ tatione ceflantibus, pro pofle, quod fi quis
„ Innomine S. fic individuae Trinitatis. An* „ ex DD. cardinalium abfentibw vel extra coi,, do a nativitate D. N. J. G MCCCCVI. ind. „ legium per eos aflumatur in papam, eamdem
„ 14. die manis 13. menf. Novemb. in die S. „ faciet obligationem. Ac quod inmenfem, a
„ Clementis, Apoftolica Sede vacante perobi- ,, die fuc intbroniaationis numerandum per fuas
„ tum fel. rec. D. Innocentii pape VII· con- „ extenfas apoftolicas litteras regi Romanorum,
„ gregati, fic ad invicem collegialiter coadwna- „ antipape, fic ejus prctenfo collegio, regi
,, ti pro futura eleâione fummi pontificis ce* „ Franci®, & omnibus aiiuregibpf, illuftribus
,, kbranda infraferipti reverendilfimi in Xto „ principibus, prelatis , univerfitatibus, com*
„ Patres fit DD. Angelus Hoftienfis Florenti- „ munitatibus chriftianitatis, fecundum videre
„ nus, Henricus Tufculanus Neapolitanus, An- „ pnefator. dominorum de collegio, pnemifla
„ ronius Prencftrintts Aquilejen. Epif· Ange- „ omnia indicabit, fic ea feofferet impleturum
„ lus lit. S. Potentian® Lauden. Cotfradns tit. „ fic paratum ad ceflionem modo prediâo, fic
„ S. Grifogoni Militen. Angelus tit. S. Marci ,, ad omnem aliam viam rationabilem, per
„ Conftantmop. Jord anus tit. S. Martini in „ quam prcdi&um fchifma tollatur , fic unio»
„ Montibus de Urfinis, Joannes tit. S. Crucis „ nis fubfequatur integritas in ecclefia Chriftia„ in Jerufalem Raven. Antonius tit. S. Praxe- „ norum; & quod omnibus fiipradiâis ultra
>, dis Tudcrt. presb. Rainaldus tit. S. Viti in „ prsemifla fuos folemncs defttnabit oratores,
» »»·

M·**

k

ty

.4 ■

^

CONCILIUM

G.

31S

infra tresmenfes a die' iuthronizationis pre- A.„ tudincm C <5c > firmitatem quilibet D. de col--- —.
diiix computandos, illis quibus de Concilio „ legio iupradiâo teneatur iubicribtrc fe mâ- ANNOf
„ nu propria omnibus, finguiis inftrumentis CHRHTI
A'JNO
ptaifatorum dominorum facri collegii fui ri­
Cl HUTI
debitur; & ipfis ambaxiatoribus cum effedo „ conficiendis; exinde quatuorinftnimentorum
imponet cum confilk» eonundem domino- „
, (fic) quilibet ex ipfis DD. dc collegio, urum dc locis decentibus eligrodis ab jitra- „
, num vel plura habet» valeat pro ejus arbique parte, clique poteftatem dabit plena­ ., trio voluntatis. Aâum in cappella prsfata
riam de loco conveniendo habili, & decen- „
, prxfcntibus &c.
ti. Ac etiam promittit fimiliter, ut przferSxkfcriptio DD. Ceriindiam.
tur, quod pendente traâatu unionis hujuimodi. effUhialiter flt realicer ex utraque par­
te non creabit neque faciet aliquem cardi­
„ Ego Angelus HoftienGs epifc. card. Flonalem, nifi caufa coequandi numeri (acri ,, rcn. ficut promittitur ,vovi , promifi, &ju„ collegit cum numero procenfi collegii enti- „ ravi, & in teftimonium manu mea fublcri„ cardiual. prxdidorum, nifi ex defcâu ftete- „ pfi. Similiter finguli fubfcripferunt fe, inter
unionis .profate con-B,, quos tard. COnftantin. qui poll hcc cleâus fuit.
„ 1rit advert* .partis quod
.
,, clufio infra annum, a fine diâorum trium''
„ mcnfium computandum, non fuerit fubfe- Rntcretia ftcrameaii D. Grtjprii poft ckfhontm,
„ quota. Q.» calu eadem Uccat cardinaleseli,, gere, At creare, prout pro flatu Roro.ecd.
• Anno prodiâo die JO. menfis prodidi de­
„ vadebitu» convenire. Et hoc de non creando ltas tait D- Angelus tit. S. Marci presb. card.
„ carduanL mu medo prodi fio ta fonna con* Conftantinopolitanus diftus Gregorius papa XII.
„ g· sa iuÎNNMbM antipape dt protenta collegio & eadem die ftatim poft eleâionem idem vo­
„ tuprsdtiai, w ipfi bmiluff ftc faciant Nec non tum , (aeramentum Ac promi Hum fecit, prout
(uberius continetur, in prefentia didorum Do­
„ de stadii protaqrow . fi taw droite 'tgrmi- minorum cardinalium, teftium & notariorum,
„ netar . ntad d« »rot rofiros ita» «wcrflariis Ac & fe (ubferipfit in finguiis inftrumentis, quo­
». mifitav* w. ^wumtataitat Of "mm quantum rum quilibet cardinalium habebat unum in hac
■h «w «u > , m*· · ♦·**:« ' Qj jdqro flatta* forma.
,, Ego Gregorius XII. hodie, ultimo novernrofi «ι.
.aroasm fi rote. p«d»ficafiuMm
■*ro»» ; '*■
ta··. ■
«rotamatat AC „ bris , MCCCC. fexto^gflumptus in Romanum
„ Pontificem, ficut promittitur, juro, voveo,
* Ar
„ promitto, & confirmo omnia (upradiâa.
PoA qu· deftinantur litter* per Gregoriutn ,.
»< · ■»«»· la
invitatur Benediâus ad unionem , offertur via
ccdbOKtt, dicitur de apicibus juris non difputendron, nec femper luo juri inhaerendum . Ac­
cost Benediâus mutuis litteris oblata ; invo­
lute tamen. Similiter fe offert ad ceflionem ;
fcrtbitiir Romanorum regi, regibus aliis, prinM ' .»M · WV»««roA»J
to \ ctpibuf, comitibus, & univerfitatibus. Excita­
«.««•kÿ** I*t> atM«
lal«f«r prnta- tur ex hoc populus Chrifti in magnam ipem
s U
>>dd .w»’i ,
Br m in- d«fiderat· unionis ; trafmittuntur legati per
Gregarium ad Benediâum, inter quos nepos
>«m· rorofero a'd« UMbramaattanM produit· proprius tunc epifeopus MotOnen. Triftantur
aaUsgMhtet ιμμμΑμμ de cta&tane faâa,D DD. cardinales dc tali legatione, timentes nc
,, Nroon de 'otantate, 9t ptom.iltanc quoad colludatur. Per legatos eligitur Saonae locus ;
unronem protequendam L< omnia (upradi- approbatur per D. Gregarium per litteras Saô­
,, Aa omnfiiM pradaiu Dununts, pcout’ At fi- ne (criptas, fic per litteras deftinatasambaxia,, cuti facere tenetnr qui ent elcâus, ac et- toribus propriis legatis ad illuftrem regem Fran­
„ tam inchoata mediabunt peofc<|uentur , Ac corum . Retrahitur a fervore Gregorius ; qu«„ finient, quantum tn et» erit ; nihil dc con- rit occafionem recufandi locum , dc recti (at
„ tingentibus, neceOariis vel oportunisquomo- propter timorem, dc infidias, quas dicit fe ti­
,, dolibet, tau utilibus omittendo. Qu·omnia mere . In termino primo Saonàm fc offert Be­
„ At Cingula promiierunt ad invicem inter (c, nediâus, de expeâat ufque ad fecundum; fc
,, At viciÆm, ut fupra, attendere, obiervare, interponunt legati Francise, legati Venetorum,
„ facere, exeqtif, Ac effêâualiter adimplere, dc Florenti·. Ponuntur in medio loca habilia;
„ bona, pura, Ac fincera fide, omni dolo Ac modo unus, modo alter refutat; longe ab eis
„ fraude ceflantibus. Et fic quilibet eorum ju- concordia eft. Vacillationibus, dc involutioni­
,, ravit corporaliter manu tadis fandis evan- bus
I
legatorum capita involvuntur, nulla co„ geliis coram eis pnefentialiter pofitis (erva-B ftantia in Gregorio repetitur ; modo fic ; mo­
„ re , adimplere, Ac exequi, prout fuperius do non; quod in mane firmatur; in (ero rç. *
„ continetur. Quodque a prcdiâis promiffio- vocatur ; dc .... per verba inania aecum po­
„ ne, voto, Ac obligatione ac juramenti pr·- pulum Chrifti anno, dc plus traxerunt ad ma­
„ ftatione, Ac ejus obfervatione ac omnibus nus. Captat uterque occafionem a traâatu di,, fupra diâis Ac finguiis nullus eorum abfolu- fcedeodi ; dt alter alteri culpam impingendi ;
„ tionem petet, feu impetrabit per fc vel alios, illic difficultant ubi difficultandum non eft . Qjue„ Ac impetratis , feu impetrandis non utetur, runt locum ad cedendum ; illis objicitur locus
,, Ac fibi concédam nullatenus acceptabit. Nec non de fubftantia agendorum, cum ubique ce­
„ data poteftate per ipfum alteri faciet (e ab- dere queant, aut medio procuratore, aut in
„ folvi, feu etiam fecum in aliquo difpcnfa- manibus collegii ; hoc furda aure tranfitur.
,, ri ; fed vokt perpetuo dido vinculo manere Laudatur imrlicnfe a Gregorio pro Joco civitas
„ obligatus. Et nihilominus ad majorem certi- Pifana, & adverfario offertur ab co, & Cardi­
nali­
fcÿ* »

319
nalibus ejus,

P I

ejus mandato, fecuritas:

S -A

N

U

Μ

31O
quzritAles non pôffe convocare Concilium g^erakex------ —

------——Gregorius, n'ec déclinât; offert fe Benedidus defedu poteftatk, ut vocant, quia non funt;
anno
yenirc Liburnum. Inierim Apuliz rex Romam nam cauIXbitur Gregorius, quod DD. CardiÙHRtsTl jnvajjtt eam fuo fubdit imperio: feftum facit nales-Benedidi non funt cardinales, qvia crea*’ ’* Gregorius & cunr muneribus fufeipit nova de- - ti a non papa, & ut. Ichilmatici per verdm
ferentes. Aiieric Benedidumtraftaiurp habuiffe papam inbabilitati, ut'apparet ex proceffrbus
in Roma ; hinc caufat difceflum a tradatu ·’ contra fchifmaticos. Item,'quod excommunicahic, ut ait, non fincere ambulat, quzrit me ti adhuc per proceffus; eo addito etiam , quod
capere. Hoc confirmant adulatores, pacis ini- fchifmatici fint, omni judiciaria poteftate pri­
mkr. Et quid plura? Difc-ditur a tradatu; a vati , tamquam a jurifdidionalibus fuipenfi XXX.
Gregorio ceflionis via damnatur ut diabolica . q. i. audivimus §· fin autem, & cap. Didici­
Scribitur Joanni Contareno Parifns non am­ mus VII. q. i. Novatianus. de der. cxc. mi.
plius eum fequi velle viam ceflionis. Renitcnti- St celebrat in fin. do re jud. ad probandum de
bus & invitis cardinalibus de fafto contra votum fchif. cap. I. Similiter & DD. cardd. Grego& ju'amentum citantur cardinales unionis inimici, rii fchifnaatici videntur, ut a capite rçcedeninter quos nepos proprius. Ad przdudendas vias Btes, & khiimaticis adhaerentes XXX. q. i.
.unionis, ut dicitur, przcipitur cardinalibus ne Scbifma loquitur & cap. alienus , & dido cap.
invicem communicent per fe vel alium, nec Novat tanui, & XXX. q? 3. inter fchifma . Et
cum legatis Francix colloquantur, & hoc fab per fententiam pape cardinalatu fuerunt pri­
pœna perjurii & excommunicationis . Nec etiam vati, fi difcederent de Luca, ut ponitur in
civitatem Lucanam egrediantur abfque licentia fado, & etiam funt excpmmunicati. Ut car­
fub pœna excommunicat. & privationiscappelli dinales ergo, ut faciunt, citare non poffunr,
& beneficiorum, quam incurrant ipfo fado. cum citatio judiciarius, & jurildidionalis» lit
Tandem difcedunt. cardinales qui fecum çrant, adus, de his qui ad ecclefiam confugiunt prziribus exceptis, quorum duo poftea funt reverfi fenti de probat, quoniam contra no. dekriisca·
ad cardinalium cœrum . Pifas accedunt convo­ pire fin. Repugnante ergo poteftate voluntati ,
cant cardinales Benedicti .* Liburnum fe confe­ non valet quod agunt ; kg. multum C. Siquis
runt ; in fufhcienti numero in eunt tradatum alteri, vel fibi de otfic. dei. cum fuper. de
de pace danda populo Chrifti .* mature eligitur fententia excomm. a nobis confi. Secundo nevia convocationis Concilii generalis: hoc ten- .gari non poteft alterum collegium non colletiunt de papatu contendentes ·’ deliberat uter-Cgium propter incomportibilem , & impoffibilcm
que de receflii; pe it Benedidus Perpignanum multiplicationem ~
Papatus VII. q. I. JaClus
“ ;
in Arragonia; Gregorius autem Senas. Dimit­ & cap. non autem, & cap. Novatianus cum
titur populus Chriiii deluitis & de unione de- cap· lequenti XXX. q. i. Dicimus &cap. fchif­
jperatus , undique clamant populi. Ingentiffnna ma de off. ord. Interim ; repugnat enim huic
fc crebra contra eos crelcit infamia · Scandalum articulo unam faniiam ; & quia unus eft Çhripatiuntur omnes de minimo ad maximum . Pu­ flus, unum corpus ecclefix, unum ergo caput
blicatur Concilium per Benedidum apud Perpi­ VII. q. i. in apibus, ad Connth. !.. & unum
gnanum in fello Omnium Sandorum ; per Gre- dedit caput fuper omnem ecclefiam quod efl cor­
gouum apud archiepifeopatum Ravennatem aut pus Cbrifii ; ad Eph. 3. Mtxns autem habili­
patriarcharum Aqwlegenlem in tefto Penteco- bus cum inhabilibus non valet quod agitur
lles. Requiritur utçrque a cardinalibus ut affen- IX. D. fi ad /aeras , XXIII. d. quorumdam ,
tiat Concilio, quod effe dicitur univerfalepro­ Ilf. q. IX. pura de off. deleg. cum fuper., &
pter locorum-diftintiam & tempora diverfa. cap. Super quaflionum §. fi vero de eled. illa ,
Publicat Gregorius btieratn Chriftifideiibus con­ & quod ibi notatur, & qqod notatur de ptovocans ad fe DD. Cardd. pro tradanda unio-D cur. confult. ff. de Arb.
pedivis 1.
*
‘. I. $. item
ne. Dicit fe fuiffe, effe & in futurum fore quxritur ff. de Aqua, & Efti. cum fi. Item
bonx voluntatis ad implenda juramenta fecun­ de fado, & de jure impoiTibilis videtur ex ta­
dum intentionem voti & juramenti. Concedi­ li mixtura vocatio; quia vel vocant hzc col­
tur locus Pilarum a Florentinis DD. cardd
legia ut unita ambo utramque obedientiam,
utriulque collegii uniris pro unitate ecclefix , & non obedietur , quia altera obedientia alte­
contradicentibus Legatis Gregorii . Publicatur rum ex collegiis opinatur non collegium ; un­
Concilium generale per cardd. ; diriguntur in- de verifimiliter non obediet, nec obedire po­
quifitorix praelatorum, requirentibus DD. cardd. terit, falva confcientia, & opinione; vel vocat
Gregorii fuam obedientiam & Benedidi fuam, feparatim quilibet fuam obedientiam , fc restnde voluntate utriufque collegii. Et fimilitcr ex­ cipit a deciiione, cum eis non eft Spiritus Sanhortatoria ad Romanorum regem fc principes dus, cum agant ut diviti, nam effugit Spiritus
utriufque obedientix. Ex hac habui, quantum S. fcirturas, ncc descendit nifi in congregatos
potui narratione fadi oriuntur dubia quse oc­ in unum , Aduum i. XXX. q. 1. loquitur fcbtfcurrunt fc occurreie poffunt tam ante Conci­ ma.... & cap. alienus. Tertio, dato quod amlii congregationem, quam in Concilio, quam et- Ebo collegia alias non deffeerent in poteftate cariam poft Concilium, qux ad capitula reduda dinalatus, adhuc non videtur eos poflecongre
~
­
gare Concilium ’, quia haec poteftas eft foti papa:
funt. Et hzc de primo capitulo fufficiant.
refervata, ut patet ex capitulo IGdori In antiq.
CAPUT
II.
cap. canonum ·, cujus verba ad litteram funt hzc.*
An DD. cardd. utriufque collegii potuerunt convoSynodorum vero congregandarum ateHoritas Apo^
vocare Concilium generale utriujque obedientia, flolica Sedis privata .eji cosnmiffapotefiate . Nul­
ita quod ρο/fit dici Concilium ad expedienda
lam Synodum generalem ratam effe legimus,
qua intendunt.
Jux ejus nou fuerit audoritate congregata, vel
ulta. Hzc au&oritas ceftatur canonica, hzc
Circa hunc articulum fecundum movebo du­
bia pro utraque parte; eligam pro parte DD. hiftoria ecckfiaftka roborat, hzc SS. Patres
cardinalium ; confutabo ulterius - motiva pro confirmant, ad quod III. Dift....................
parce adverfa. Primo namque videtur cardina- $. torro , XVII. Dift. Synodum , rçgula, &
quart

anno

C O N C I L I U M

G.

μι

Çy qui fi per totam .* uade Pelagius in cap. Mal- Ain v. uw teneris ad fi. confi. Et maxime con. ------------·.——— nr, ca D. ilia non concilia, led cooventicu- firmatur hoc, quia fi in aliquo foret nc'giigén- anno
ANNO U, feu coociliabula vocat. Ad quod II. q. 6. tia, quilibet iplorum convocat, & fic purga- CHR,sri
C^o'ST1 /dn, & q. jj. Mandeflit, & cap. Auditum.
tur négligeons ; & filerc debet cujuicumque in’**’■
’ **9'
Confirmatur hoc, quia dc jure convocatio eft ferioris vocatio, ut not.de offic. Deleg.-Pa^o.
facienda per majbrcm dc univerfitate IF. do al- in fi. de appel), cum forati de Off. dele, fi*·
/
ko fcript. I. J. & ibi not. 1. 2. &. quod ibi not. dxifli, & cap. liat, G. dc xelat. I. 1. 110. de
C. de Decurio. I. XI. D. 93. A fubdiacono , appc. /slisia/îi, Ç. ut uoflrum & cap. A duobus.
notat Innocent, de major. fit obed. cap. I. dé O&^vo quia congregatio Concilii debet fieri ab
eleâ. Bon. I.; & cap.
$. ulr. & de coqui habet aliquam auctoritatem, vel jurtiOff. Ord. errefrag., $. I. de Nov. op; num. -diftionem fuper cos qui convocantur, hoc eft
cap. z. Ad hoc ; quia citatio pertinet qdeutn, fupra Concilium, & luner eos contra quos fit
qui
fuperioritjnem
habet , aut imperium
in àli- convocatio, & fuper caufam convocationis,
,
...
.
quem lT.*de Jud. Siquit ex aliena; Siquis in jus XV11I. Di. quoniam fmcuit , & cap. Epifeopus
voc. I. *. de refeript. fuper litteris & quod ibi V. q. 2. vocatio 2. q. ). ji agrdtans. Hrcomno. & de Dila. cap. praeterea. Super Conci-B nia ceflant hic, quia domini cardinales nullam
hum autem eft folus papa, de eleâione Signi. fibi
. ..............
'
. Concilium
—
vindicant fuperioritatem
in
, a
ficanda cum concor. ergo &c. Qutrto.quia pa­ cujus polcftate lola papa: auâoritas excipitur.
pa judicem non cognofcit in terris, neque ab Hinc eft, quod legatus de latere illud congre­
Augufto, neque ab omni clero, neque a regi­ gare non poteft, ad hoc dc clc£L figniflcafti
bus, five gregibus', neque a populo judicabi­ nutat Glofla 3. di. $. pprro, & quod notat
tur IX. q. 3. Nemo; & aliprum cauias voluit Glofla & Archidiaconus 2. q. 6. idcoque. Item
Deus per homines judicari.- Sedis Apoftolicas multoties funt congregata antiquitus Concilia ,
pradulem fuo, fine queftione refervavit arbi­ & numquam reperitur aliquod Concilium fuiffe
trio ea quaft. G aboraw ,* Et dicit Aurelius ; per cardinales congregatum. Non eft ergo fufelio fubdiforum judicentur e nebis ; noftra ve· perftitiofe inveniendum, quia cum hoc exorbi­
ro judicentur e Domino. Et prima led es de to­ tet a- regulis, iufficit non inveniri conceffum
ta ecclefia judicate poteft; ipfam autem ad ut prohibitum cenfeatur . De transi. Przla. c.
nulliua commeare judicium. Ea q. ipfi, & ca­ intere. q. J. conjuluiflis XXXL q. 1. quod fi
pit. cmcUa, & prime fedes nen judicabitur' e dormierit G de colla. I. silam.
1
quoquam XXI. D. »a»c entem . Ut ergo judi­ c
E contra pro parte DD. cardd. quod ab iis t
cari poflit, eft neceflaria papae vocatio, per potuerit fieri congregatio probatur primo : quia
quam notetur quaedam fubmiflio XXL D. cap. fuppofito quod immineat caufa illud congre­
nunc autem, 1. q. 5. mandaflis, & cap. audi­ gandi; quod examinabitur infra; non eft con­
tum 1. q. 7. Nos fi incompetenter. Cum fi. gruum ut a poteflate judicandi pendear an ju­
Quinto, quia tale Concilium abfque papa voca­ dicetur. fl. de eo quod certo loco non utique.
tione foret acephalum, abfque capite, mon· Intereft enim ut male gefla , & maxime in
flruofum, contra regularem naturam Concilio­ confufioncm Chriflianitatis judicentur , & emen­
rum , que conflant ex membris, & capite, ut dentur, tf. ad I. Aquil. ita vulnerat, de fenr.
in aliis inferio·ibus Conciliis 111. D. $. porro excomm. ut fama. Aliaslaflarctur Papx licen­
XVIII. D. Quoniam fi epifeopus Métropolite, tia ecdefiam , & Chriftianitatcm diffipandi , i<
w, fi quit epifeoporum, & quali per totam, fubvertendi fidem. Nec dici .poffet, cur hoc
VII. q. 1. in apibus de prclcriptionibus: cum lacis? LXXXIII. Dift. nemo 28. q. J. qualis
non liceat contra fi. Sexto quia, ubi propter 23. q. 4. efl injufla , & cap. non potefl, cum
fuperioritatem , & prxeminentiam quis non ha­ 1'1. Hinc eft , quod captata remedia ad przbet judicem, ejus eft eligere judicem, qui In­ pfidium iniquitatis a jure repelluntur, ft. de
ferior eft in propria caula, ut pater in impe
verb, fignif. fi qua poenâ , de appellat. & cap.
raiore, qui eligit procuratorem Caelaris dcOtf. pervenit, confui sat, propofuit , & cap. cu'rt jpeproconfulis. 1. nec qutequam no. de judi. cum ve- ciali
porro. Si autem (oli papat congregatio
niffent. q. f. Mandaflis ; & cap. auditum i. q. permitteretur, in ejus cflet femper poteflate an
7. Nos h fic in criminali epifeopus, diaconus, judicaretur. Quid enim fi nollet Concilium con­
presbyter eligit judicem , 11. q. 1. judices, 15. gregare ? quid (i de faâo non poflet ? quid fi
q. 7. Si autem. Ad ipfum ergo pertinet elige­ oftenderet fe congregare, ficmalitiofc difpergere judicem , qui hoc facere ccnfetur convocan­ ret ? aut fibi tantum propitios accerfiret in
do Concilium. Et judicis ekâio non eft illi iniquitate ? aut alia occulte interponerentur im­
auferenda, aut habita C. ne filius pro patre. pedimenta nc congregaretur, aut non debito
Septimo quod concederetur in dcfeftu papae po- modo’ quis faperet tunc Concilium non pofle
teflatem devolvi ad dominos cardinales , cum ab aliis congregari , nifi qui vellet eccjefum
in hoc non reperiatur titulus a jure ftatutus, . ponere in manibus unius, qui fidem Chriftiaexigebatur requifitio utriufque, ut convenirent; nam,
___ , & flatum ecclefia: libere poflet abique re& congregarent Concilium ; S. de verborum medio »...
ullo
illam funditus .annihilare
fic
— .......
.......... .. ? .non ..c
fignif. ex legati , & 1. fcquenti de clericis non c in foliis intelligenda lunt jura , quae dicunt pa­
refidentibus
fust & cap. fcq. V. q. 5. cap. pam convocare debere Concilium; non fic in
i. If. de ufuris 1. mora, ad hoc quod notat cortice; fed temperandi funt in radice ratioInnoc. de praebendis, cap. extirpanda, de con­■ nis, & ex illa regulandi; non enim in verbis
ceit praebende. Ex parte per Pau. de religio­ feripturarum eft Evangelium , fed in fenfu ; non
ns domibus, quia contingit. Illi aurem non fue­ in fuperficic, lied in medulla ; non in fermonum
runt requifiti ad concordandum de loco Conci­ foliis, fed in radice rationis; i.q. 1. Mercian.
lii . Et quamquam fuerint requifiti de concor­
13. q. I. $.2. V. verba XXXVIII. d. i.fedulo,
dando loco remmeiationis ; per hoc non con­ XXII. q. V. humane de verb. fign. inteihgen·
vincitur negligentia in aâu ieparato conventio­• tia ff. de leg. feire de verb. fign. cum quedam
nis loci Concilii de tefti. cum olim in fine, & C, de leg. cum quo; etfi oppofitum dtccrenotat Glofla de dolo, & contu. cap. fin. 1-6.• tur evacuata, & fub ludiario manerent jura ,
Cantii. Cener. Tom. XXVII.
X
qua

F

3x3

P

I

.SANUM

j*4

Çy qu· permittunt aliquo cafu papam judicari A de ftatim cnm ecclefia posuit hoc correxit
----- contra de poft: praelat. Boo- V. eac
noaiot. &
Ac non
noo p«r
mt principes,
prinebea. itd
fed per
nor fa
it convocavit,
convocavit
ammo
CHRt°Ti C **« bo°“ que I*- L "k. t afo' LXI. dii. & aliquando ipfa rogante, & poftca anAort. c**®n
,,,,ST aaZfirr. Secundo repetitur pluries ani iquitus, ne­ tante; Ac aliquando per imperatores pracipien4
dum per 'DD. Card, tam honorabilia membra te ccciefia. aliquando ipfa ratificame, nt pa­
ecclefi· Concilium congregatum in fimilibus , tet 17. Dir. per totam, muime £ Àrêrariaw
immo per imperatores qui nedum dominis Ac io geftis Symmachi cap. IX. obi exteofe
cardd. red quibuslibet epiicopts fe cognofcere ponitur $. Amr «raw. Et aliquando confiihu
habent inferiores, A». dif. Fa/rWrwanw., 96·. Imperatoris, Ac Ptafentia, ut in primo Chalcedii. few futdrw dc Majo. AC obed. felite deJud. donenfis Concilii; fic etiam Antiochenum con­
unde antequam ecckfiafiica capitula conflitue- gregatam fuit in geftis Antiocheni Concilii
rentur per imperatores congrcgabantur, sy.dif. cap. 1. Ac tn geftis Silveftrl paps cap. u.
c. 1. Ac dicit Glofla in Irtx Conciliorum in prin­ caw fi. Tertio, convocationes Xsalvcrütatum
cipio Africani Concilii. Item Conflantint»sfuo a fuperioribur non font de fobtlantia; ipfa
jute., At fuis cxpenGs congregavit Concilium, ___
_________
„ r_________
„--o—congregare.
- enim
met univerfitas
fe poteft
At fedit in medio Concilii imperialibus decora b Nam tnultocics fe congregabant apoftoli voca­
. itus S. abfouê
tus, quamvis in humili cathedra, ut dicit bi- tione Spiritus
abfque alio capite vocante,
floria trip. lib. i. cap. fi. At lib. II. cap. 1. ne patet aâuum VI. in principio ibi. £·*IV. Et XX. et (eq. lib. X. cap. 3.3. Item man­ wraturuW
4wdmw mnltitndinem dsfeidato At licentia imperatoris congregatum fuit ptslorsrm. Et de jure, dummodo du· partes
Concilium Chalcedoneofe, ut patet in princi­ vocandorum fe repertam pneleutcs, potent apio Chalcedonenfis Concilii; Ac quod plus eft, liam ad fe vocare, Ac fi tora caufa Ac faâo
interfuit ibi regina, cujus Concilii ad hoc pro- congregata foret, valeret quod agitor no. in
pofitum verba referam. SsnHo, tf wagaa, ar I. oofervsre C de Decuri. 1. X. ff. quod cui­
venernkilis Sptsodns, put fecsmdnm grottom Dei, que uni G pArev de tu. At eu. dan. «A iis 1.
iT drerrta ptiffineornm ineperofornm congregits ult. de decret, ab or. fa: IU. nor. Glof. de
eft i* Ckslcedonenfi civilité metropoli tfc. ; At eleâ. Licet Innocentius de cleâ. Bonch. I. in
parum poft : Domrsuu nofter piiffimnm tf fide- verbo rwrfwv ver. et 00. de novi operis nun­
liffinenne iwprraren w erexit id erfew fidei, pp cupatione cap. 11. in verbo wrari/, verbo fi
Mvdijw fscerdotes tf pontifices sd fe convocs- M/ees uliti sd doc I. nominationum dc decu.
vit. Et in fine illius capitis dicitur: ai aw-Cl. X. arc. Ac 63. dift. Qnsnte. Sic Ac citatio
verfis enim provneiif, loquitur imperator, re- ad‘ fententiam requifita non exigitur aliter qnoligiqfiffimi ficerdotet Ckxlcedniitit vncrial fiix- modocumoue data prefentia L ia confio $. reati muditi afin, tf precepts. Et dicit hi- /a rrgwraff. de mino. do. de re judicato l./aftoria trip. lib. V. cap. XIv. At feq. ceeevne- ria/a. ff. de eieâione, cap. fin. in VI. in no­
r»nt m Itilieiet eptfeepi Orinlslittset , tf Oc- vel). Cum ergo mftet neccflitas ecclefia, locus
cidntilium xltri trecentis , nt précepte prin­ params Pifarum fit utique tutus, et quem uter­
cipii Mediolsnn. Cent, celekrsretwr At cap. que contendentium approbavit, et obtulit D.
XVI. dicitur : cepittkii inept retor , ymtenue Benediâus ia Ma£lta per archiepifcopum ho­
ornnet epi/copo 1 Orientilcs venientes sd Occiden- die Taraton. in bofpitio ambexiadorum Gre­
It"·, fi ppfftt, cottcordft efficeret ; qteod tsnpen gorii, me prefente, et audiente, Ac aditante
propter itmeris^fpit^s difficile videretur, decplicctee maxima multitudine, inter quos Bononienfium
cclekrsri, nt in Arimino qni- domini met D. Baldater Cofla de Neapoli tit.
treflovit 5
dent Itilici
ni tnne odersnt, convenirent; Ori- S. Euftachit card. Ac legati hujus unionis zelasrnedii Bithinin civitote. Submittit loris fervent iten i, Ac principalis poft Deum opeenisles in
qusdam al , non ad hoc propofitum, qucDratoris, nunc pro S. Rxxnana ccelcfia Domi- ;
hic interieram , ut videatur di“---- ” Faventi·,
■—*- *’
···'
‘
potlquam ci
nii Bonon.
Forlivii,
quosr fuis laboiorum eteâus Ac finis , de ribus fudore, Ac induftrie recuperavit, ecclefi·
verforum
quo tangam interius. Sequuntur verba hiflo- legati interfuerunt; D. Gregorius in Pifis, ut
ti«. Httc ergs isetperstore trsHente, effiilns non fupra ponitur in faâo. Cum tam honorabilia
venit, nt volnit; nentmoe enim Concilium fihi- membra jam locum, Ac omnia paraverint, qui
met concordewt ; fed nlrnsn^tte dtvifem eft : de omnibus geftis funt informati, & fine qui­
•aw in Arineino convenientes ilterntris inter fe bus Concilium dc geftis utriufque contenden­
eonfonnre {non) potnereent. Et Orientslce in Se­ tium non potuerit informari; cum appareat re­
lena* Jfsnrin esngregsti nlind fekifnes font psf- tro tantam fuifte dificpltatcm io requirendo
fi. Hoc totnsn tpersti eft non in acww congrego- Jocum, cum res celeritatem tamam defideret;
tio. Quid plut a referam? innumerabilia ami. quotidie enim magis, Ac magis chriftianitaspe­
quitus inveniuntur per Imperatores congregata riclitatur; cum pateat dc malo propofito utri,
Concilia , ut patet ex tranicurfu tripartite hi- ufque contendentis , qui aliud non qiueraot
floric; Ac Martinianc chronic· Ac tn lib. Con­ quam diffugia, ut perpetuentur in fedibus, Ac
ciliorum, ad hoc XVI. dif. Aafea liirnne cum B ecclefiam
—L.'__ t reducant ad extremum raine , Ac
omnibus cap. feq. ufque ad fioem diftinâionis. dcfolattonis .· cum quotidie novas inveniant fi.
Ex quibus concluduntur duo, quod hoc fortius âiooes, Ac exquifitos colores ad impediendam
facere potent DD. card. Secundo quod aâtu hanc congregationem ; mine D. Gregorio con­
convocationis Concilii non eft auâorizabilis, Ac vocante cardinales ad fit, ut fi poflrt ab aliis
ut puri faftt competit eis de jure qdirn qui fepararet, Ac fic nulla via pofljt dari congre­
de faâo congregare potent; non enim alia gatio utriufque obedieoti·. Nunc utroque ad
ratione imperatores antiquitus Concilia con­ difpergenduni gregem, quem congregare inten­
gregabant , nifi quia ecclefia tunc non erat dunt, dominos cardinalcsad remotiffima loca,
fo potentia de faâo compellendi venire no- Ac diverfiflima tempora obedientias fuas convo­
lenta ; ( nec propter diverbtates de faâo pa­ cante, certi alterutrius obedientiam ad alte­
rebant ) non audebant congregari ut paret rutram non accedere . Certe pnelati voca­
in primo Africani ennsnes 15. dif. cap. 1. un- ti a DD. cardinalibus fi homines funt, fi ral io-

CONCILIUMS.

51«

*«v<«u· I TCT <|wau Tarante t —' — —
tfeois habent capadraNm aut ufam, fi non^
■■ -■■■fant o«ni pietate privati, fi totaliter Deum Ac fpeftat providere flatui, & periculis arduis ec. anno
**·£, ecclefiam luam noe poftergaram , nodum vft. cleliae, de eleftiooe afe’ fmcuhm J. Jdnvyaeia CHRHrn
c?JJn cati a tam noubBhcatu, M ex fe, nullatenus vocati, aut ad vocem rajmldirt mufierco.
le vctatdivinitwiaipirat·, rriiftis rcribashanc de «left. Septimo reperio aliquos tenentes quod
fafeqai debent convocationem. Et fecus agen­ olim in caufis elcâiooum papae , ft io taftis
do ecclefiam Dei, ft fidem Chrifti jaciunt in ejus judices erant epicopi cardinales, cum ip->
profandum , ft iterato Chriftnm in membris fi haberent confecture 7p. dis. per rotam; al­
fais crucifigunt. Congregatio enim omnis ad legant geftaConc. Sardiccnfis cap. Vit. ft in­
finem boni, ft maxime tanti , mota prariumi ter gefta Cone. Africani cap. 17. ft in geftis
non debet nifi a Spiritu S. *4. q. 1. cap. β Bonoacii cap. 11. (.dnupar, ft in Nicaeno Cone,
<natn, ft cap. aiismrr i maxime cum videant cap. 3., ft 6. 6f. dif. cap. I. Et fecundum
nulla alia via poise tolli ichisma ; ft impoffr* illud tempus non adftabant epifeopi cardinales
ad fetus paps , fed folum presbyteri ft diacobile alia via haberi Concilium generale , niti ...
omnes principes utriofqae obedientin invicem5ni, nec etiam epifeopi cardinales eligebant: ft
coafentiieat ; quod Quantum fit faftibile om- allegant etiam 13. dif. m Marine Dvttùù. Alinibus patet, ft experientia longe 30. jam an­ quam ergo debeat habere praeeminent iam in
norum edocuit. Qparto, hujufmodi univerfita- convocanda Concilium , ut qui judices crane
tum convocationes noo dependent ab impe­ olim, bçdic convocent Concilium.
rio: nam non funt proprie citationes, fed requifitionea fecundum Innocentium compo. Ab­
Dtcifit prini didii.
A», DD. ctrimtltr
, vrl p«ttteri^f
ba. ft Hofti. dc deft, cmv sadr/ : nam non
^mvKirt Cnxii»».
proprie citant, fed monent ut veniant, ut ta­
li die Concilium celebretur ; tales autem de­
nunciatiemrs ft requifitiones faciunt pares ft mi­
Pro decifione dubii pnemitto quod ad tol­
nores de fappl. ncgl. pmfet. cap. 1. no. deac- lendum fchifma de jure per viam Concilii, de
cufa lint de voto. mago. ad hoc quod no. dc jure ft de fa&o Concilium debet efle generale ;
fhtrihu Mqptii de off. del. txncettfé inGlof- de jure patet Jj. dif. cap. I. & fcq. ptf. dif.
fa. Patet indenunciationibas, quas faciunt em­ aaav ad jfdm ft cap. IZt/wat. De fafto, nam
ptores venditoribus , £ de evi. β rtn §. fin. c naturale eft, ut quod omnes tangit ab omnibus
ft I. β............... (. fnrftat» de empt. ft vend. ---------'— "
comprobetur.
66. dii cap. 1. 34. dif. cap.L'13.
cap. fin. Hinc eft, quod talcs rtquifitiooes non q. I. tart & in regula mmmvw, de rejud. in 6.
requirant folemnitatem peremptorii , ut not. unde dicit Glof. m Im. Cone, de geftis BonifaGlofe. 18. dif. Si rfifnpet Mrtnptl. in Glofs. cii cap. 1. in verbo «crfefaraMt , quod prout
a. ft notatur in I. β ttnptre A. G de jur. fis. patet in Chronicis ft Conciliis antiquis , fo!>·'
to. notat Arch, de penis cap. I. I. VI. in v. clerus Romanus antiquitus vocabatur & f.fftacmcNccr, Paulus in Clementi. I. de decimisin ganei in quuftiombos pape . Quare cum non
verbo ftfi rtwfititm ; ueceffitatc ergo maxi, fie tantum, aâu dilatata foret poteftas Rom.
me imminente, ut ad prufens , nedum per DD. pontificis , ut ex toto abforberct poteftatem
cardd. fed per minimam dc anivesfitate fieri ordinariorum, ex queflionibus papatus non in
poteft vocatio, ft incitatio, ut Concilium con­ tantum turbabamur , alii merito non vocaban­
gregetur . Et Concilium vertere debet plus'· tur . Ea autem ampliata aftu ut univerfam oc­
oofium ad caufam convocandi, quam ad con­ cupet , queftio de papatu turbat omnes , me­
vocantem , quamquam minimum, quia ille ma­ tito vocandi funt omnes . Dc fafto probatur ,
jor eft qui maxime in tanta re Dei agit vo-|0 qua planum eft ad nullam concordiam , aut
luntarem. Quinto, non videtur exigi auftori- deciuonem veniri pofle nifi utraque obedientia
tas pape, qui prebeat auftoritatem Concilio, fit fimul ; notum eft enim quod id quod de.
quia in quantam Concilium convocatur contra terminatur io una, altera non fequitur ; ft ni­
papam non eget auftoritate pape; alias feque- fi arabe partes fint fimul, nihil conloqui pofretor abfurdum, quia praeberet auftoritatem in1 funt, aut alia tràâare préambule; quibus znefafto proprio, qnod a jure improbatur. I. L& 1. diantibus venitur ad pacem & unionem ut doptfiüiu in prin. ff. deanfto. tur. 17. q. 4. qu*, ft cft experientia Cone. Ariminenfis ft Orienta$. prefeTM, Abbas (.etiam drrthùnoni Irum, de quo fupra feci mentionem. Secundo
alien. Clementina β κλλ . Item quia aftio, & paf- praemitto, quod ft fupra tetigi, quod in cafifio in eodem incompoflibilia funt de conces. pre- bus, in quibus papa (objicitur Concilio, fi non
ben. pqdafe/Iis, de inft. cap. fin. de verb, fignif. vult, aut oon poteft de fafto vel de jure con­
lorus confi. fic in proceuu criminali per eptf- gregare Concilium formale ft univerfale, prout
copum exigitur confenfus capituli ; ft ubi pro­ efle debet; de jure ita qood poflit dici Conci­
ceditor contra capitulata non exigitur quando lium , neceflario eft concedStdum aliter ulper epifeopum proceditur contra capitulum, ut-terius ab altero congregari pofse , ft ipfi
dicitGlofsa de off. Ord. trrcfrtgaktli fxctffkt. afeentire tenetur votentdx» ft valentibus deSexto , ut dixi , convocationes aniveriitatum bite congregare ; alias evacuarentur jura fub.
pertinent ad dignores de univerfitate. Data im­ mittentia papam Concilio . Et ex hac cau- bttui .
potentia, vel inhabili ta te paps in convocando, fa antiquitus Romani pontifices , non
poft papam non funt perlons majores , ft ad lentes congregare Concilia , permittebant hoc
quas proprius fpeftet provifio, quam ad cardi­ imperatoribns , aliquando rogando , aliquan­
nales, qui paps afliflunt , ft fine quibus non do liccotiando , alienando confukndo , ali­
debet, immo fecundum aliquos non poteft ar­ quando fuadeodo , aliquando ratificando , ut
dua agere d. q.-r. Siyùj ntm nilitiltu C. ad plene dixi io fecundo argumento pro par­
1. Juliam ma. ytifynit 16. q. i. ted^fit , qui te ifla . Et ultra illa patet in epiftola Leo­
papam eligunt, ft confecrant , de elec. li:et , nis mifsa Chakedooenfi Coocil. in qca ap­
33. dif. ia finitmt Dnuivi, 0. dif. Cafattiw, paret papam mifiiac cum lacrimis ad impeCfcil. Cncrel. Tom. XXVII.
X 3
MtO-

517

PISANUM

Ji«

C& ratore, rogando ut Concilium congregaret in A. frient" fùn efot fodi tfe. Hoc habetur in f. ..........
—---------- Italia. Prsmiffis bis pro too mteHcftn cano- bine etiam; poftea ibi iubfkitur. £r dam ta- AWO
ή*®»* advertendi fixât duo cafus. Primus quanWF»plal CWMCUwl at
g
datur uo'e ’ £ indubitatus papa rcfpcdu to­
tius univerfali* ecclefia, & imminente caufa
congregandi Concilium. Concilium ut fit conc. caqpgari», pruri Ûeil am tfit/hi, x/refa
debet habere audoritatem pape, ubi fraudu­ efi, & de wutittt fonodali elememiffime regi
lenter illam non deneget, bt dc fafto. preftare Itttiu retnlit·, b rm d&dtrii tvmfi tefiatxt
poiTit ; quando preftare cenfetur, eo quod Con­ tfi. Cmtfo trgo dr focerdotnm animit, faaade
cilium congregat, vel congregato
a quocum­ Cmilit nendam jtrimt triftitiam
que tacite, vel exprefleconfentit ; flthoc vide­ nbfeiffa <£, Û* an&eritatem ordinandi dr jar·,
tur indubitatum uve congregetur contra ter­ y«M dr folio erat congregatum colligende, fient
tium, five contra papam, ut patet clare 17. pofeebant ecclefafaco fiatutn, in omntxm oxi ibi­
dif. $. bine etiam , & darius in geftis Symma.. .. epijeoporum
____ ,frufontio
____ _ fo dart
dem convenerunt
chi cap. S. ubi integre ponitur $. bine etiam, pnfeffiu eft 6*c. Alias' fi renueret approbare,

g

fic §. item Symrnocbnt 1. q. 7· Eft enim fpe-Bvel confentirc abfque caufa , ubi Concilium
ciale in papa ut audoretur io fado proprio; congregaretur; tunc cum jam pateret de ejus
ficut in eo eft fpeciale ut feipfiim judicet, fuga. & quod aut caufa dilatandi aut impe­
ficut in Marcelliho 21. dif. msc autem. Nec diendi hoc egeret, & talis audiendi» non eft,
obftat fi dicatur, quod ibi ecclefia erat infchif- qui nifi hoc agit ut noceat ff. de rei vend,
mate, quia Symmachus fuit eleftus in difeor- in fund. Et fi dicat .· intereft mea, quia vole­
dia cum Laurentio, ut patet in chronicis, & bam determinare diem vel locum; & non eft
recitat Glofla in difto cap. 8. quia, ut patet haec jufta nuerela: cx quo aliud non datur
in difto cap. 8. & 9. Symmachus jam fuerat interefle diei vel loci ff. de eo quod certo lo­
a Concilio approbatus, & reprobatus Laurentius; co, per totum. Et fi quid diei vel loci alle­
& hoc quia Symmachus fuerat eleftus primo garetur interefle, Concilii eft cognitio, quod
& a majori parte; unde poft decifionem erat eft judex in principali fi*, dc edi : edi : edilet
indubitatus, licet aliqui ab eo receffiflent, dc item fciendam Q de pot. I. 4. C. de fruc. &
vocaflcnt Laurentium propter delifta , qu» lit. exp. terminate £ de Jnd. fi y«»7 ex aliene
Symmacho imponebantur. Adverte tamen, quod Cie. 1. de refeript. defcripfit, fic quod notatur
non dixi fupra, congregationem vel convoca-ccap.fio. eotit; confi/Maxime procedunt pneuonem fore neceflariam papz; fed quod Conc. difta quando in exequenda pape voluntate a
habeat ejus audoritatem; loquuntur enim tex- 1principio ante congregationem précédant indi·
tus in hac materia divafimode tendentes. Ad cia, vel prefumptioDes de dilatando negotio,
hoc textus 17. dif. cap. 1. dicit quod abfque aut impediendo ne congregetur , aut apparet
auftoriute ledis apoftolicz non licet epifeopos verifimilis ejus impotentia congregandi , vel
congregare; textus in cap. rqç«d< 17. dif. di- ,aliquod quod dilationem inducat negotio cele­
cit non valuifle congregationem , quia legatus ritatem defiderante, fle alias longe dilatato.
apoftolicc fedis non interfuit; & idem 3. dif. ,Si autem non eft unicus indubitatus, a tota
$. ferre, textus in cap.mnltii dicit, quod non >congregatione, ficutinpropofito,quia una pars
valent Concilia abfque lententia Romani pont, chriftianorum adhatret uni, altera alteri, tunc,
congregari ; textus 2. q. 6. ideoqne dicit, quod fi confideretur quilibet de per fe, neuter ha­
foli papa: refervata funt privilegia de congre­ bet facultatem tbtam ecclefiam univerfalem
gandis Conciliis; textus ifidori, quem pofui utriuique obedient» congregandi dc fafio nec
fupra in allegationibus primz partis, in ΠΙ. de jure ; quia neuter eft in quafi pofleflione
articulo dicit : nullam fynodxm retem effe legi- D univerfali totius ecclefir, quchabet nunc to­
mat, jua nm fuerit papa enfferitate congre­ ta ex ncceflitate congregari. Nec altçri de
gata, vel folie·. Pondera illam allernativam, fafto obediretur, repugnante confcientia obe­
politam inter verbum congregata & fulta . dient», qt» non habet vocationem pro pa­
Sufficit mgo alterutrum; & his verbis utitur pa . Unde vifum eft aliquibus ambos requiren­
cap. regiat ad fin. Per hos textus fimul juo- dos ut congregent, & de congregando con­
ftos concludo, convocationem, ut fafti quod cordent in uno loco, & die; & fi non fa­
fiat a papa, non efle dc fubftantia; fed fuf- ciunt , tunc agere hoc poterunt cardinales. Et
ficiat, quod ante congregationem, vel poftea hoc ingeflit aliquod dubium inter DD. ante
ejus auftorit&te firmetur, vel fulciatur. Un­ faftum, flt etiam valentiflimis DD. doftoribus
de duplex datur praftica: una, quod papa Con­ Florentinis D. Stephano de Booaccurtiis, &D.
cilium convocet, fic fi poteft, tuta eft prafti­ Laurentio de Ridolphis egregiis fit folidis de- ·*
ca. Et eo quod convocat, audoritatem pntbe- cretorum doftoribus, ac etiam D. Bartholonueo
bere cenfetur. Et tunc congregatio auftori- de Tornaqnintiis legum fercniffitno profeffori,
zabilis eft. Secunda, quod Concilium congrege­ qui tandem acquieverant; fic ptaribus caufu
tur ex fe vel a quocumque habente poteftatem Eoftenditur
in
hanc rcquifitkman
notrr
-- - ‘ propofico
.
,
de fafto, ut eft Imperator, ubi fibi obediretur fuiflê neceffarhun, quinimmo nec utilem & pode fado. Et eo congregato requiratur ut af- nitui
____ r________
perniciofam. Primo quia , ut fupra dixi, .
fentiat Concilio, vel fulciat ejus auftoritate , in uno indubitato fufficit, quod ex poft fafto
St fufficit fi approbet ; fit fi non pretendat requiratur; fed debent requiri; & fi non aliealiud interefle juridicum diei, vel loci, vel gant aliud interefle cujus cognitio eftConcilii,
aliarum circumftantiarum , illud approbare te­ debent affentire; alias cum uou habeant con­
netur, ficut fecit Symmachus in $. hint etiam tradicendi
____
. caufam pro confentietit&us habebun17. dif. & clarius inter gefta Symmachi lib. tur. Habetur enim dc in jure conditio finecauConcdiorum c. 9. ubi fic flant verba: Meme- fa pro confenfu L 2. ad. fin. £folu. matrim.
rati pottificet in Conc. cmtregeti , ywht/ olit- eo lit. fi cnm dotem $. eodem extern tempore,
gandi imtuinehit occafio, piggeffernnt iffom qui & 1, dotem·, fic & contumacia pro confeflione
dicebatur impetitnt, debxifft Synodum entticare.
\

I. da ntate

Vfie tacnit dc intero, afti No.
de

CONCILIUM

319

G.

330

C^de confeft c. fin. ta 6. Maxime fasse fieri po-A junta litteris fuis refponfivis ad Gregorium de
acceptatione
oblate
in litteris de de■.... ■-—terant flam <uppo6tione dilatandi, dc impe- ------------------vis
:—
L’— , &
“■ “
''
AMNO . dtendi negotium; ficut patebit ex fequesrtffius. claratiouibas litterarum datis ad poftulationem
c®fn Secundo, quia jam putete de mala veterate ambaxiatorum iltaArb regia Franci· io MarfiutrrafqM ta daada teone, emu quifibet fub- !ia ; ergo Concilii, via renuotiationia valente
habere effeâum amplius ampleâi non poterant,
are. de d. or fût iau C de furto Lx.ff.de
do negotio, ut fe perpetuarent in cathedris; tnbu. peed m luendem $. eligere, dc quod not.
ita dc in hoc. Tertio, quia atafe feparabant; in 1. edit* G de eodem, & in regula nullus
uno ad meridiem, altero ad orientem greffus pluribus, de re jud. m 6. Item, dc hoc bene
dirigente; undeabteeloogtffima mora·, in hac advertendum, jam uterque ipforam convocave­
re celeritatem defiderante, non erat fpes ha­ runt Concilia , antequam litter· deftinarentur
bendi coram coocurrrotem voluntatem. Qtar- per collegia ; licet ante forent expedite ; dc
to, jam experientia docuerat eos per verba anno, congregationes nuntiarunt in locis omnino re­
dc plusduxifle populum Chrifti fuper concordia motis dc diflantibus diebus , ut patet ex themaloci de renuntiando ; deex fimultatfas fuis va-1Bte. Jam ergo declaraverant fuam malam vo­
ctllatioaibus dt varietatibus difccflcrunt turpiter luntatem non conveniendi in uno loco, non
abfque concordia; dc qua ratione non concor­ congregandi unum Concilium de tota ecclefia,
daverant in loco renuntiandi ; vcriCmilitcr idem ut efle debet; fed divifa coociliabula faciendi
fuiflet de loco Concilii: cum ex quo duo pari­ ad confirmandum fchifma, dc fic potius inten­
ter funt expedffitlia, fi unum non eft expedi­ tio fua mala deteâaeft ad u-fpergendam Cone.
tum, fic pnefumitur de non expeditione fecun­ In diverfis, quod cardinales conjungere niteban­
di; fic ex L fttfar $. ans eft èriieriam ff. de tur; ut nec viaeeffionis, nec aliqua poffet da­
ad. min. tut.
q. 4. difplicet; & quod ibi ri unio. Non ergo amplius erant requirendi,
not. in prima Glo. de ap. conft. de cie. tee quia patefata voluntate non conveniendi, ad,
de dolo cum dik: confi. Item D. Gregorius unum locum non congregandi, ut debet, non
aperte reprobavit viam ceflionis, ut in faâo exigitur requifitio; maxime cum fit ex sta
proponitur. Congre^ltfo autem Concilii non fit permanenti, dc io quo perfeverant donec revo­
ad aliud, nifi ut impleant quod conveniunt. cent,
. ficut dicimus infruftratore appellante de
Denegata ergo ceffiooe, dc fic fine Concilii, dolo, pro ut eo tit.c. a. lib.6.in Qem. fi eo
denegatum videtur Concilium ad hoc; ad quodC tit.per Inno.de accu. ri petitionem. Sicut diciergo requirendus ? ad hoc ff. de fpon .* oro. de mus io afferente fe non venturum per Glof.
conft. aaav coeec^ifcntijtm. Nec obftat quod po- »4- q* J. dt illicite, per Inn. indita c. ripe·
flea obtulerit ; quia non obtulit ut debebat, ut titienem Adcurfus inl. fi.ff.de in int. rcfli. & in
infra clare fuoloco declarabitur. Iiemquilibet 1. tnt demmiiettienet C ftomri» tf qtutri» per
eorum fe adftrinxerat ad viam ceffionis, ut prin­ Oftienfem in fumma de dolo & contu. $. 1. ver­
cipalem; ut patet ex juramento & oblationibus bo fermad hocquod no. de fcnt. excotn. vrseraGregorii; & patet ex juramento Benediâi, kiUbttt §. feau in 6. ûc de terminus requifitus ■
Cetere défunt.

ACTA
IN

NOPUM

CONCILII

CATALOGUM

PATRUM

COLLECTORI S

PISANI.
CONCILII

P1SANJ

PRÆFATIO.

„ Cl vetufti alicujus Concilii fubfcriptiooes ceu D>„ cilegio deduâis in multis concedere judica„ O foediflimis inquinatas mendis apud crudi. ,, vit, quamquam fatetur, menda quaedam ca„ ros letares accufandas fufeiperem, querelas ,, talogi fui in nonnullis corrigi ex Vaticano
M bafee meas facile admifluros confiderem; „ illo pofld. Verum nec pnelatum aCoflartio
„ ea eft enim mortalmm omnium rerum na- ,, catalogum plurimi fecerunt eruditi, cumman,, tura, ut quanto longius a fuo fonte decur- „ eus fit in multis, ut ex collatione catalogi
„ runt, eo mqjori, velati limo inficiantur. „ Vaticani & Ptfant intelligimus. Ea vero que
„ Cum vero res mihi nunc fuerit de Concilio „ affert fere finguia depravata. Quis, rogo,
„ haud ita procul a noftris temporibus edebra- „ eft dux Careftnf Anftrttfit? Jritttu tunlie
„ to; fi patrum, qui huic interfuerunt, nomina
treririetrgetfij erckiemeceUMieit ( archicame„ idem vitii, quo laborat antiquitas, cootra- „ rarius ) S. R. Mtperii ? Quid Tkeriericete
„ xiffe affirmavero, id mihi afferenti non abf* „ preprittu Tetegemmttet^t ab eodem Jodoco
„ que idoneo tefte conceffuros arbitror. Vera ., ad Concilium ablegatus ? Legendum eft
„ tamen exprobrare me ata Pifimi Concilii „ enti» Theodoricus decanus ecclefi· Sienda„ comperto novi; meamquede vitiatis ejus fub- „ lienfis ( mate Piianus legit Stmrien, qui
„ feriptionibus aflertiooem non alio minus ido- B „ tamen optime duos viros diftinguit ) Jara„ neo teftimonio, quam ex ata ipfis petito, „ ne/ premfiteu Ttngermmmde^fi/ ( male Pifa,, confirmo. Porro lubfcriptiooes illas non unus „ nus Ta regarimundens . ) Multos etiam
„ feriptoc e vetuftis erutas codicibus dedit. „ omittit tum epifeopos, cum abbates, atque
„ Alias entai c Vaticano codice vulgavit Ray- „ etiam principum ablegatos, ut ex caialo„naldus in Annalibus ; alias ex Dacherii Spi- „ go mox promendo non ambigue dcmonftra,, cilegio Coflartius; aKas denique ex PKaoo „ tur. De Ughdliano vero feu Pifaoo caca„ codice Ughellius in Pilanis. Alta ab aliis „ logo quid dixerim ? Proirta fi abbetian difcrepant in multis; fed in co omnes coo- „ nam Italie nomina qusrss, reâius M quam
,, ventant, ut fint meodofiffinui. Vaticanas „ in Coflartii catalogo efferri non abooo; c·» P ynaldi vidit Coflartius; & fuis illis e Spi- „ tcra vero externa nomina ita deformata funt,

m

„«

PISANUM

'»»»

C9> „ ut alia omnino appareant. Speciminis gratia A», cilio, adfuturas firpervenit. PrefUt vero aliisiAe norter
multis nominibus;- nam
—
dabo hic aliqua dc abbatibus Anglicis Ord.. „ catalogus
"
Λ
AHNO
S. Bcncdiâi. Pifanus.- Abb. dt Abiudtne, dt ,, ipfa» Patrum ft Urbium ac regionum ap.
,5° ..
* Tirrfem, dv Ms/Care, dr Sente,
peilationes melius plerumque, licet noofem*
„
MMfm. dr CmtfieU, dtEver- ,1 per, reddit; cum enim fidelis teneatur in
„ risa, dsa/carvM. &c. H*c vero nomina. „ iis que jam nota fiant; hoc indicio dc de
„ quomodo in catalogo mox referendo nati- „ aliis, quamquam nobis ignotis, judicamus.
», ve appareant , cerne. Ab. Abindmùu » it ,, ita kAtonem mei codicis probo.* Antnniiu
„ Rtdhtgbt, it Serbtnt, PFstmr, dr Serve, „ Meu ·μμ£. S. Smuulit dt Cqpaân. ledio„ Albotusfmtin. JHtbuifitunt, Tmtflnltt, Eris-• „ nem vero CoCTartii reprobo.- At. «Uar «·»„ ham, ilft/Ht dTc. Multa etiam epifeopo- „ mfi. S. Jmtilii b Ctfinnf. In Coflartio
„ rum dc abbatum nomina in hac ipta ferte „ larva eft. MsawZiaaa/ si. S. Fttitici dr Pi,, defiderari ultro fatetur dc agnofeit Ughel- ,, fit eri. CmttU. Vultum hominis cognofce
„ lius. Ex his omnibus ccterifque, que ex „ ex noftro: Mmritlitnnt ti. manafl. S. Frig·
„ collatione catajogi mox evulgandi patebunt, „ draw d» Pifis. In catalogo Pilano Ughellii
nomen abbatis bujus non .datur; dc , pro S.
„ de Ughelliaoa hac nominum férié illud ap* B„
1
„ t i ili me pronunciaremus ; utiliflimam habe- ,, Frtgdimi,., ut confiantes nomen hoc efle*
„ ri illam, ex qua mbqda quamplurima ca- „ runt veteres codices, habet 5. Fridimi. No„ talogi Dacheriani corrtantur; hanc vero „ vi etiam patres» ex editione Labbeana fru.
„ vicilfim in multis a Dacheriano corrigi : „ ftra repetendi , fefe hic offerunt, quae ut
„ utrumque a per fed i 00e abefle^quam longif- „ diftinguanc Leâores appofito afierifeo no*
„ fime. Hoc igitur perfedionis culmen fin mi- „ tavi. Quamquam vero hxc bona funt ; id
„ nus aflequitur, reliquis tamen omnius pro », tamen habet fiogulare catalogus noilcr ,
prius attingit catalogus ille quemeMS.cod. ,, quod corum nomina ferrât, qui, ut Con„ reg. Univerf. Taurinenfi* omnium ego pri- „ cilio pro fe adfifterent , midi funt ab epi„ mus extraxi. Volumen eft ingens in folio „ feopis de abbatibus procuratores. Nemo ho*
multa continens ad Pifanum hoc Concilium ,, rum vel rari parent in catalogis excufis.
pertinentia; nam poster hiftoriam vel, fi „ Illud infuper novi exhibet, ut fingulorum
malueris, ada Concilii ab anonymo deferi- „ epifeoporum dc abbatum Conçilio prxfenpta» nec ufque adhuc vulgata » plura ibi oc­ », tium notet annos, dies, roenfes & pont if.
currunt documenta five feripta Conciliaria ,C „ quo deferente, dignitatem obtinuerint; quin
vdut epiftolx quaedam principum ad Con­ », dc fi forte quifpiam ex alia in aliam cathecilium dc Concilii ad illos; fingraphae quae* ,, dram tranfivit, bse omnes dignitates diiidam conciliares, & alia id generis. Ex his „ genter referuntur cum defignatiooe anni ,
nonnulla vulgavit ex alio Codice P. Marte­ „ raenfis, diei, pontificis, quo fingulae edite
ne, dc ex eo hic dantur ; alia a me deferi- ,» funt. Valent hec plurimum ad Ughellii tapta, in hac mea colleâione parebunt. In ip­ „ bulas corrigendas. Ita E. G. anno >409.
fo vero adorum Concilii limine recenfentur „ Albintimilienfes infulas tenuiffe Benediâum
»
nomina patrum, prout quifque Concilio pri­ „ recens Ughellii ccnfor notat; quando vero
coeperit, unus , quem fciam, docet catalogus
mitus fefe fillebat, adnotato diligenter die
nofter, monens renunciarum illum ab Urba­
dc menfe, quo finguli excipiebantur ab iis,
no VI. die 8. id. Odobris anni 1382. Sex­
quos Concilium ad eos admittendos delege­
rat. Hinc natus catalogus ille novus, quem
centa id generis alia occurrent legentibus.
hic dandum aggredior; ab aliis huc ufque
His igitur aliifque commodis in rem ecclevulgatis in eo diverfus, quod alii Patrum
fiaflicam obventuris pcrfuafus , exferibendi
nomina a&is Concilii (ubfcripta exhibent; in .. hxc e Taurinenfi codice, atque huc transhoc Patres enumerantur prout quifque Con-D„ ferendi laborem alacer afTumpfi
NOMINA

PATRUM

Qni Pifano Concilio inttrfxermt.

ii·,
diviti·

L«b

D. Joannes tituli S. Crucis in Jerufalem,
Jfli funt RR. «» Cbriflo PP. DD. S. R. E.
Card, utrinfynt ctUrgri ei tcclffi* mittunt ptr diâus Ravennatenfis.
Dei grttitm miti, <pa in S. Ctnc. quoi tBiuD. Petrus tituli duodecim Apoftdorum, di­
Ftttr Pifit cekbratm, fmt prufenltt ; videlicet.
âus Mediolanenfis.
D. Guido epife. Prcneftinus diâus Patavenfis.
D. Amadeus S. Marie nove, diâ. de Saltitiis.
D. Enricus epife. Tufculanus , diâus Nea­
D. Reinaidus S. Viti in macello, diâus de
politanus (acri collegii camerarius.
Brancatiis.
D. Nicolaus epifeopus Albanenfis, diâus AI*
D. Lnidolphus S. Nicolai in carcere Tulliabanenfis.
E no, dt Ltren.
D. Antonius epifeopus Prxneftinus diâus
D. Odo S. Gregorii ad velum aureum, diâus de Caiumna.
Httfolitmut, fammus paenitentiarius.
D. Petrus ep. Tnfculanus diâus de Podeo
D. Petrus S. Angeli, diâus S. Angeli, ulftunmus Pœnitentiarius.
tramontanus.
D. Joannes ep. Oftienfis Vicecancellarius,
D. Petrus S. Angeli Romanus.
diâus Vivarienfis .
Die 24. Martii 1409. Comparait D. Petrus
D. Petrus tituli S. Sufaona, diâus de Thureis. Dei gratia ep. Mildenfis provincia SenonenD. Angelus tit. S. Potentianx, did. Laudenfis. fis, promotus ad bcclefiam Meldenfem per D.
D. Conradus tituli S. Chryfogoni, diftus Clementem VII. die 28. Novembria an. 1390.
Militenfis.
SS. regis Francia nuntius.
D. Jordanus tituli $. Martini in montibus,
* Eadem die comparait R. P. D. de Frif.a
didus de Urfinis.
archid. Januenfis, S. R. E. protonotarius.
* Ea-

««/·/·
. i«i
*

3JJ

CONCILIUM

G.

334

* Eadem die cntnpurakR. P.D. Nicola» ar- Aâum monafterium Fufignano die 13. Kal.
ANNO
-* —·-*— ~
Maji 1405. indiâ. 13.
ANNO prioao praenotus per H Bonifacium IX die
Eadem Gafpar abbas monafterii S. Trini ta­ CHA IS Π
·»·».
CKfttSTI
lis
de
Florentia
ordinis
VaUifaabrafe.
z
XU. kal. Aug. fi" pont. a®. IV. 1393.
Eadem Richardus dbbaa mooafierii S. Fm
Eadem die comparait X P. D Bcnediâus
Dei gratia ep. Vigincimibeefis , promotus ab rrari» de Florentia ordinis Vallifambrafis, pro­
motus per Gregorium XII. idibus Auguftt anEadem Nicolaus ep. aotouttncnfis, promo­ no tqnS.
tus ad diâam ecclefiam aOemcmc VII............
Eadem Fraociicos abbas monafterii S. Mari® Uthdlde Pstfima ordinis Vallifumbrof® , promotus <’ ~
Odobris anni 1381.
Eadem comparait D. Blafius ep- Sultium pro­ per Bonifacium IX ad monafterium S. Salva­
motus per D. Bonif. IX. die as. Nov. 1396. toris de Sporgia didi ordinis Vulterr. dkecefis
* Eadem Jacobus ep. Adrienfis, primo pro- 5. Kal. Oftobris 1399. & poftea per eumdem
______
rnotus ad ecclefiam* frau/ra/rm per Bonitacium ad diâum monafterium de Paâtaoa die 3. noIX.
_ pridie
r___ nonas
___ Januarii an.
„ 1402.
Ύ
nas Martii 1404. indiâ. 12.
Γ
*
"
"
.
Eadem
Fraucifcns
ep.
Otn. .promotus aBo-Β
Eadem Joanna abbas monafterii S. Michae- j
Lab.^4
nifacio IX non. Novemb. an. 1398. qua ipfa lis de Fxrttdtii Piftorienfis diecefis ordinis «tMt Uih· ·
F*~cil
ecclefia vacabat; poftea proprie non confeâio- Vallifumbrof® promotus per Bonifacium Kal. tb
<
kftaduM
4/
'
neliHerarum apoftolkarum fupradiâa provifio- Martii 1393. indiâ. 3.
Ftrtttlit
ne ccfiantc ; demum fibi fuit de novo proviEadem Joanna abbas monafterii S. Mari®
fum per Innocentium VII. dic 4. idus Septem­ de Grignano de Prato Vallifumbrol® Piftorien­
fis dicecefis, promotus per Bonifacium IX. die
bris anno 1406.
Eadem Bartholomeus ep. Alatrienfis, promo­ 6. idua Odobris anno 1390. indiâ. 23.
tus per Innocentium VII. idibus Januarii anno
* Eadem Francifcus abbas monafterii S. Bar.
tholomci de Ripolis prope Florentiam ordinis
1406. indiâ. 14.
Eadem Alexius ep. Bobienfis, promotus per
Vallifumbrof* promotus per D. Gregorium XII.
Innoccutium VII. 7. kaLOâobrts anno »405· die 13. Kal. Maji an. 1407.
Eadem Jacobos abbas monafterii S. Donati
•ndiô. >3.
DmAimm» Eadem Petrsu ep. Arctincnfis promotus per dc Senis ordinis Vallifumbrof®.
Bonifacium IX. dic 4. kal. Decembris anno
Eadem Antonius abbas monafterii S. Pauli
LatUs Λ»/«**<»· ,403. indiâ. XI.
<
Cde Rtottl· ordinis Vallifumbrof® Fiznlan. dice­ Mllt Uf)»M
Eadem Matthaeus ep. Piftorienfis, promotus cefis promotus per Bonifacium IX. indiâ. 12. Mtull·
ad camdetn ecclefiam per Bonifacium IX. 5.
Eadem abbas monafterii S. Petri it Mtftbttt UbMM*·
cbtra <U AtiKal. Martii 1400. indiâ. S.
ordinis Vallifumbrof® Ftrtjtbn. dicecefis.
ttrrn
rir
cktt* F!·Eadem Alamannus archiep. Pifanus , primo
Eadem Frater Joanna prior prioratus mo- rrw. ditrr.
promotus per Bonifacium IX. die at.Decemb. nafterii S. Fabiani Pratenfis Piftorienfis dicece­
anno 1401. indiâ. 13. ad archiepifeopatum fis ordinis Vallifumbrof® , promotus per D.
*· Vawwie Trareria , & ante per eumdem ad ecclefiam Gregorium XII. anno 1408. indiâ. I.
Florentinam idibus Decembris anno 1400.
Eadem Joanna abbas S. Juftin* de Padua
lAk FWrv
Eadem Ludovic» ep.
ep.f'ttl/trrtuuu, ((a)
4 ) pro*
pro- ordinis S. Bencdifti, promotus per Urbanum
rMwLocua mot» ad ecclefiam Olonenlem die J 5. kal. VI. die 18. kal. Junii anno 2389. indiâ. 12.
· ·■...
^■tkUu·
Aprilis anni Jj8a indiâ. 10. ab Urbano VI.
Eadem F. Bernardus abbas monafterii S. Mi­
£t poftea per Bonifacium IX die 7. id» Au- chaelis de Podio Lonitii, promotus per Bonifa­
gufti 1391. indiâ. 14. & demum per eumdem cium IX. 18. kal. Decembris I39o.indiâ. 13.
die 7. Auguftiad ecclefiam Vulterrancnfem IV.
Eadem Frater Felis abbss monafterii S.SalIt* Ugiti*·
Kal. Julii tm. 1397. indiâ. y.
Dvatoris dc Septimo ordinisCtftercienfis FlorcnEadem Raymond» ep. Petragorienfis per D. tinenfis dicecefis, primo promotus perUrbanum
z TP· promet» primo ad Ecclefiam G*rhite*[e*t Kal. VI. ad monafterium S- Mari® Sicienfis Nuce­
^^7* Odobris anm 1399. indiâ. tf. & poftea eodem rine dicecefis ordinis & Benedicti r t. Kal. Ju­
«yto Rûno. anno ad ecclefiam Petragorienfem translatus . nii anno 1387. indiâ. 10. & m>ftea per Bo­
■•dr® v«»
Eadem D.Jvadrrixeleâ» per capitulum eccle- ni facium IX· ad monafterium S. Salvatoris &c.
**’’*
fixStrigonienfis ad epifeopatum did® ecclefic. IV. Non. Julii 1393. iôd- I.
Eadem D. Bernardus generalis presbyter abbas
Eadem Bonifactus generalis ordinis Camalmonafterii S. Marin Valus umbroue, primo pro­ duléhfis, primo promotus ad monafterium S.
motus per Urbanum VI. die 10. Kal. Janua­ Salvatoris deRorentia diâi ordinis a Bonifacio
rii anni 1188. indiâ. 10. ad monafterium fan­ IX. Kal. Aprilis 1390. indiâ. 6. & poftea per ipât Michaelis dePafignano, & poftea per eum­ ium ordinem afsumptus ad generalatus officium.
dem ad fepradiâum monafterium S. Mari® die
Eadem Antonius abbas monafterii S. Michae­
11. Kal. Jauuârii 1400. indiâ. XIII.
lis de Burgo Pifano ordinis Camaldulcnfis, pro*
Eadem V. P. F. Marcus monafterii S. Sal- motus per Bonifacium IX. 4. idns Februarii
vii de Florentia ordinis Vallis umbrofe , pro-E 1395. indiâ. 3.
moo® ad ipfum monafterium per Bonifacium
Eadem Joanna de Uftinis preceptor domus
IX. 17. Kal. Maji 1393. indiâ. I.
hofpitalis S.'Antonii de Reymerib, & genera­
Eadem Baltafsar abbas monafterii 5. Micha­ lis cellarius monafterii Scnnenfis promotus ab
elis de Pafignano ordinis Vallis umbrof® Flo­ Innocentio VII. anno *4o6. Indiâ. 13.
renti® dicecefis, promotus primo per D. BoEadem Yen. & Rev- F. Thomas dc Framo
nifacium IX. ad monafterium S. Mari® de Ro­ S. Theologi® eximius doûor, & generalis mata ordinis S. Buoediâi Camerineufis dicecefis gifter ordinis FF. Praedicator, nt vocatus ad fa­
die 13. Kal. Julii 1397. indiâ. 5. poftea per crum Concil. comparait cum infraferiptis in fa­
eumdem ad monafterium S. Battbolomni de cra Theologia magiftris, videlicet magiftro Si­
RiacUts Ordinis Valtifiimbrof® Florentin® dice­ mone de Pifis regente Florenti® , magiftro
cefis die 4. nonas Msrtii anno 1403. Indiâ. Michaele de Florentia vicario nationis Tufcir,
XI. poftea per Innocentium VII. ad fupradi- magiftro Jacobo de Pifis , magiftro Leonardo

PISANUM
.....
magiflro
Andrea de (ireœ.

-33«

ζ9* de Florentia inquifitionis Boooni . Magiflro A Magifter Matthaus generalis ordinis Carmeli-----------ànno

CHRIST!

■ —
·
Uberto priore
Florentino,
Magifler Antonius generalis ordinis Beata
Florentia , magiftro Joanne de provincia Po­
lonia regente Oacovis, magiflro Ardixono de Maris Servorum .
Magifler Leonardos Stacii de Florentia ordi­
Padua priore Padnano de vicario generali pro­
ni*
vincia beati Dominici.

*****

_.π
’

fler Banholomaru* de Florenti* ordini*
Ca
tarum.
Magifler Antonius de Pafignano ordinis Serv.
Magifler Joannes Georgii ordinis Minorum
Anno, ioJiâiooe, menfe dt die pradiâi*. Ven. provincia Boootucnfis mioifter.
Magifler
Bartholomsus dc Noaaivella diâi
& Rev. F. Antonius de Perioâo generalis mi*
nifler ordinis fratrum Minorum comps ruit eum ordinis Minorum.
Magifler Gabriel de Spolelo ordinis Eremi­
infrafcriptis magiftris.
Magiflro Francifco de Creppa minHlro pro­ tarum .
B
Magifler Antonius dc Bononia diâi ordinis
vince Mbd iolanen fis.
Magiflro Joanne de Lovania miniflro pro* Eremitarum ut procuratores & procuratorio no­
mine univerfiiatis facultatis Theologia almi Au­
vinci» Bonooic.
Magiflro Marco de Parma miniflro provin­ dii Balion ( f. Bononicnfts. )
Eodem anno, mense dcc. comparait Rev.
ce Romanae.
Magiflro Vitale Valentin, de provincia Pro­
Pater D. Richardus de Erham S. theologia
magifler fic cancellarius univerfiiatis ftudii Canvince.
Magiflro Joanne Joannis de Florentia.
tabrigie procurator dc procuratorio nomine.
* Eodem D. Jacobus epiicopus Florenfinus
Magiflro Nicolao de Bononia.
Magiflro Latnaleâo de Placentia .
promotus per Bonifacium IX. primo ad cedefiam Monopolitanam idibusOâob. 139t. indiâ.
14. dc poflea per eumdem ad eedeflam TWaAuu.
Sefaifar gntrtlu trdhut F. Ertmitertem
14. Kal. Aprilis anno >400. Indiâ. 7. de ftr
emu nuq>iftrù tfe.
eumdem ad cccleflam Florentinam 16. Kal.
lad IX.
Decembris 1401. indiâ. 14.
Anno, indiâione, menfe , die dee. Ven. dc
.
Rev. F. Nicolaus de Caflia S. Theologis exi- C
Eodem Brands epifeopus Placentinus promomiut doâor ordinis F, Erem. S. Auguftini prior tus a ”
Bonifacio IX. pridie Nonas Augufli 1400.
generalis , una cum infrafcriptis magiftris in indiâ. !4*
Eodem D. Capo de CaponBut prspofitus
theologia.
Magiflro Boetio de Tolentino diâi ordinis: Florentinus de D. Joannes Joannis de Abbat.
canonicus etiam Florentinus procuratores capi­
procuratore.
Magiflro Simone de Florentia regente Flo­ tuli Florentini.
Eodem D. Julianus de Ricis canonicus Flo­
rentis .
Magiflro Bartholomso de Pifis regente Pifan. rentinus procuratorio nomine ven. P. Bernardi
Magiflro Gabriele de Spolete regente Bonooic. de Rici abbatis monafterii S. Jufli de WultcrMagiflro Jacopo dcGomcfsa provinciali pro­ no ordinis Vallifumbrofs.
vinces Vallifpoleti.
Eodem anno die 25. Martii comparait Ven.
D. Joannes de Rupefcifsa utriufque juris do*
âor canonicus , dc officialis Ambiancnfis pro­
Seytitttr gtxertlit erdinie Servormn
curatorio nomine reverendiflimi D. epifeopi dc
( ettm ) nMgiftris &e.
D W. Decani dc capituli, dc civitati* dc dicecefis
Anno, indiâione Ace. comparait F. Antonius Ambiancnfis,
Eodem comparait Ven. F. Petra* Dachior
de Bononia ordinis Beate Maris Servorum ge­
neralis una cum infrafcriptis S. T. magiftris . decretorum doâor, prior prioratus monaflerii
Abbatis Vilis ordinis Cluniacenfi* Rcmenfis
Magiflro Antonio de Alexandria Magiflro Urbano dc Bononia , dc magiflro* dicecefis.
* Eodem comparait Ven. P. D. Fr. GuiNelAntonio dc Pasuiavo.
mus abbas monaflerii veftmi* ordinis S. Benediâi Loodincnfi* dicecefis, dcnobili* dcegregius
Seqmtiar gnertlù trdixit Ctrrmelitxrmtt
miles Joannes Alvil, dlVen. vir D. Nicolaus Roemu mxgiftrir.
flen caufarum facri palatii apcAoÜci auditor,
Anno, die, menfe, dec. comparait F. Mat­■ ambaxiatores dc nuntii feren. dc illuftriifimi D.
thaus de Bononia faers Theologis eximius do­■ Henrici regis Angi» dc D. Hibernis.
âor. S. Maris de Monte Carmeli generalis cumI
* Eodem F. Paulus abbas monaflerii S. Anainfrafcriptis magiftn* .
flafii de Amandula ordini* & Benediâi FirmaMagiflro Andrea de Luca procuratore diâiEns dicecefis promotus per D. Gregorium XL
ordinis.
anno I......................
Eodem D. Pileus Dei gratia archiepifcopu*
Magiflro Joanne dc Florentia vicario gene­
Januenfis promotu* per Bonifacium IX. prid. 1.
rali in provincia Tufcie .
Magiflro Baco dc Florentia Syndico univer- Decembris 1400. indiâ. 8.
Eodem Ven. vir. magifler Joannes Rite ca­
fitatis Bonontenfis.
nonicus ecclefia Nivernenfi* procurator capitu­
li ejufdem ccclcfis.
Stquitter ifntrtlir trdittir Prmticttontm .
Eodem anno infecunda feffionedie 27.Mar­
Anno indiâione dec. eodem Ven. de Rev. tii comparait Ven. vir D. Petras Pratali* de­
cretorum doâor, et canonicus ecclefia Carmen,
patres.
Hic raib»·
Magifler Thomas de Framo ( fic etiam fu­ procuratorio nomine reverendi in Chriflo P.
» luat mul­
Bernardi
epifeopi Carmen.
pra) generalis ordinis Prsdicatorum.
ta ·
Eo-

Sejwtitr gntr^lit trdimr Mitmrm» ettm
m^gifirii .

1*4. vnr.

»7

C O N C I L ! U M

G.

3J8

Eodem vets, vir D. Pernis deUmhalt cano-A
■......« ■ aiens ecdefias Cannea. procuratorio nomine 0
ANNO
SmAs Jtnwdau inivit un Câwultf Ü
CHRKTr
püuli eodefic.
rtcifiniu tf tcctfietiu frtUlu.
°***1 Eodem F. Zmobta abbas monafterii S. Ma,
tba de Fabeofo ordinis S. Benedidi Florentine
Anno, indidiooe pradidis, dic (abbati, 30.
dkactfis promotus per Urbanum VI.
menfis prasdi&i , qua fuic-eriam fada SynoJus,
,*‘**r' Eoden
p. 5«^^ Abbas S. Caf de novo elegit deputavit RR. in Chrifto PP.
fiani «Âsis S. Benedidi Walteran. dkecefi* . & DD. DD. Neapolitanum , & Vivaricnfem
L*. PWEodem Joannes epiicopus Waptingenfis pro­ commiftarios fupradidos ad recipiendos prela­
UfP·.
motus per Bencdidum XIII. d. idus Manii tes eorumque procuratores & nuntios, ac ora­
anno 1406.
tores fit ambaxiatores regum , principum, du­
Eodem D.-Paulus epifeopus Maflilienfis, pro­ cum, comitum, baronum, comitatuum & alio,
motus per Bcnedidum XIII. anno 1404. die rum DD. ad Confilium vocatorum; & nihilo­
lj. KatOdobris.
minus confirmavit & approbavit hucufque per
Eodem p. Nicolaus enifeopus
. pro
, ­ eos recepta & approbata dc commilitone facri
motus per Bcnedidum XIII. a. idos
idua Martii 1404. B utriufque collegii,
Dif·*·.
Eodem Bertraodus epiicopus Agenafr
~
~ pro­
Eodem comparait ven. vir D. Joannes Faymotus anno 1400.
diti decretorum dodor & (acri palacii apoftoliEodem
flgxdùw
Forojulienfis
promotus
anno
ci
cautarum auditor procuratorio nomine pio
Ugh.
1408.
capitulo Narbonenfi.
Eodem D. Petrus Abbas monafterii S. Vi­
Eodem D. Alvarus epifeopus One ten fis pro­ Oreteafit
deris Maflilienfis, ordinis ejufdem S. promotus motus per Bonifacium IX. die 6. KaL Novem­
a Benediâo XIII. anno pontificatus fui XI. & bris anno 1393. indid. I.
Chrifti 1404.
* Eodem F. Jacobus abbas monaflerii S. Doemi extra muros Pifanos ordinis S. Benedidi, 5.
Sqmtttr frtcttrtttnt DD.
.
promotus ad ipfum monafterium per Innocen­
tium VI. dein per Bonifacium IX. fa&us eft
Anno , indidione dc. eodem Ven. vir D. abbas, cum primo fuiflet prior, idibus Augufti
Guillelmus Biram decretorum dodor , Joannes anno 1385.
Eodem Vitalis archiepifcopus Toiofanus proSalbanis in utroque , & Joannes de Geralandi
in decretis licentiates procuratorio nomine RR. C motus per Bencdidum XIII. 4. nonas Maji
in Chrifto. PP. DD.
anno 1402·
Aqucnfis
)
Eodem D. archiepifcopus prxdidus procura­
Ebredinenfis ) Archiepifcoporum oec non torio nomine R. in Chrifto Patris D. epifco­
Arelatenfis
pi Montifalbani.
Rcgenfis
Eodem Archiepifcopus predidus procuratorio
)
Graflênfis
? Epifcoporum comparue* nomine R. in Chrifto Patris D. Epifcopi S. Pauli.
Vencienfis
* Eodem idem Archiepifcopus procuratorio no­
root.
Tbotonenfis
mine ven. Patris abbatis monafterii S. Antonii
Aptenfis
de Refato ordinis Cluniae. Remen. dieecefis.
)
Eodem dic 28. menfis Martii comparuerunt
* Eodem Petrus epifeopus Bomberienfis pro­
Venerabiles vixi DD. Scbaftianus decanus , & motus per Clementem VII. anno 1392.
Nicolaus Warat canonicus ecclefic Brixienfis,
Eodem F. Joannis Garfin ordinis Fratrum
C- Georgius Zihorandi fecretarii RK. in Chri. minorum faens paginas profeflbr, procuratorio
flo Patris D. Ulrici Epifcopi Brixirqfij procu- nomine univerfitatis Audii Tbolofani .
trixinrath ratoics pro eodem.
1D Eodem ven. vir. Nicolaus Tertii
preEodem F. Paulus abbas monafterii S. Mar­ pofitus ecclefic Thotofanas & Bernardus de VaIndi. YIH. tini ad fberii ordinis S Benedidi Aretinenfis nandro Vananho canonicus , dc archidaconus
draecefis promotus a Bonifacio IX. 8. Idus Mar­ Ville longs inipfa ecclefia Tholofenfi, procu­
tii anno 1400. Indid. 13.
ratorio nomine dide ecclefiss Tbdofanc.
Eodem Ven. & rclig. miles F. Jacobus de
Die 2. menfis Aprilis Revercndidimus domin.
Obicio preceptor domus bofpitalis S. Joannis Conradus tituli S. Grifogoni S. R. E. presby­
Jerofoiymitani de Florentia, & procurator ge­ ter cardinalis, Militenfis vulgariter nuncupatus,
neralis didi ordinis.
venit de Bononia Pifas ad facram Concilium.
Eodem Pater Joannes abbas monaflerii S.
Eodem Ven. P. Nicolaus abbas monafterii S.
s. JU- Baraari de Piftorio ordinis S. Benedidi promo- Mariae de Florentia ordinis S. Benedidi , pro­
tus a Bonifacio IX. die th Kal. Januarii an­ motus ad ipfum monafterium per Gregorium
no 1403. Indid. ii.
XII. 3. Nonas Augufti anno 1408. Indid. I.
Eodem F. Michael abbas monafterii S. BarEodem R. in Chrifto. pater D. Joannes ethotomd de Bono folatio ordinis Ciflercicnfis pifeopus in univerfali ecclefia , & nobilis vir
Florentine dkecefis, promotus a BonifacioIX.EFrancifcus Panthira , ft D. Andreas de Moi
10. Kal. Augufti 139».
ciculis in jure civili licentiates, & ven. virOEodem anno die 30. Martii comparait ven. dOricus
canonicus Civitatenfis procura­
vir D. Petras Raimundi uti cdUt. (fic) in de­ torio nomine R. in Chrifto Patris D. Antonii
cretis canonicus Ecclefia Carcafloneofis, & prior Patriarchae Aquilegenfis.
de tribus Bonis, ut procurator ecdeficCarcafEodem D. Joannes epifeopus in univerfali
(onenefis.
ecclefia, promotus per Bonifacium IX. ad ecEodem Rev. in Chrifto Pater Epifeopus Sa- clefiam Salesmen, die 13. Kal. Augufti anno
■
pingen. D. Guillelmus de Kuppibus miles , fic pontificatus IX. Chrifti 1398.
c*"* CambeUanus, D. Joannes de Ceased legum doEodem D.BartbolomaBusde Valaxia prrpofims
dor confiUarius, magifter * Lucas de Caflilliano ecclefic S. Marie de Vineis, & D. Simon Rana fi (ccretarius Illuftris Principis & DD Ludovici hom prior ecclefic S.Sifti de Janua, procurato-,
Jerufalem, & Sicilia regis.
rio nomine civitatis, cleri & diceccfts Januenfis.
CnwA Gmrr. Tom. XXVII.
V
Die 4
O*

Çÿ*

H9

4.

PISANUM
Aptor Letnoaicenfis,

J4O

& Bamardua de Lupo bac-- —, ■.
calarius ia decretis dc preceptor Umonicofii ANNO
dioecefis procuratoria nomine D. abba tu «nonafterii S. Antonii Umonienfisord. S Auguflini.
Eodem WilMmut epifcopusMirapicenfispromotus per Benodiâum XIII. an. 1400.
Eodem D. EnricusHooberch decretorum doâor &C4ripnu (jfe) ccclefie Trajcâenfis, pro­
promo, curatorio nomine Fridcrici epifeopi Trajeâenfis.

Die
Aprilis D. Landulphus S Nicolai ία
——carcera Tulliano S. R. E. dtacouus cardinalis,
anno Bolmfii vulgariter nuncupatus, venit de Ala­
CHRISTI
manni*, Qc Bohemia mifliis per facrum Con­
cilium Pifanum.
Eodem D. Antonias
epifr. pro*
ÜJ. motus a Bonifacio IX* die 9. kal. Julii J jpd.

CaUenotM Indiâ. 4.

Eodem Jacobus epifcopus Conutenfit
tus a Bonifacio IX pridie idus Septemb. anno
Dje 9. Aprilis Guillelmus epifcopus Urfaro- tfrww·»
fis promotus ad ipfam ecclefiam per Cernen­
1404. indiâ. iz.
Eodcm Jacobus cpifc. Laudenfi; promotus a tem ....................... an. 1384.
Gregorio XII. die 7. Kai. Februarii 1407. inIdem procuratorio nomme capituli ccclefi*
Uticenfis
oiâ. ij·
* Eodem D. Guillelmus epifcopus VeftiaeoEodem Joannes abbas monaflerii Ciflerciiorfis promotus a Clemente VII. an. 1391.
dints prediâi dioecefis Cabilooenfis, facro the­
Die j. Aprilis revereodiflimus D. Joannes ologias profeflbr , promotus per Beucdiâum
tituli fanâc Crucis inJerufalem 5. A. E. pre­ XIII. 6. Donas Maji 1393.
sbyter cardinalis, Ravenna tenfis vulgariter nun­
Die 10. Apr. ven. viriDD. magifta Gcraudus Ronde facro’ theologi* profeflor, Lambo
cupatus, venit de Bononia ad Pifas.
Ed. ForojuEodem Joannes epifcopus Forluntifii promo- tus de Stipite decrerorum dodor, Egidius de
bead*.
tus per Bonifacium IX. die 12. kal. Decembris Κιίηήιηΐί ( λ ) in utroque jure, Andreas Zea- < · ) Lab- d»
anno 1400. indiâ. 8.
drnvsa (A) in legibus, fit Paulus de DoAagra
Eodem Petrus Favcntinus epifcopus promo­ (s) etiam in utroque jure licentiatus, procura- y,ct „ni'
tus ab Innocentio VII. die 8. kal. Julii 1406.
corio nomine D. eleAo Leodienn.
i*1»· <M>Supradidi Ambaxiatores capituli ccclefie civiindiâ. 13.
tatis
&
dioecefis
Leodienfisprocuratorio
nomi(
(*j ut>*"
* Eodem Gentilis epifcopus Neatahenfis pro­
Ind. XIV. motus ad ecclefiam Marfieanam per Urbanum
ne omnium prolatorum fcculartum & religio- cbti»gtrn
Us^c/«r»eVI. die 6. Kal. Augufli 1384. indiâ. 7. & po­ forum Leodienfium.
flea per Bonifacium IX. ad eccleflam NeatoEodem D. ,Joannes abbas monaflerii Pucinia- „y
iaenfem translatus ptidie nonas Novemb. ann.Cei ordinis Ciflercienfls Antifliodorenfis dioecefis Lak d»
j J98. mdift. 5.
faers theologis
‘
profeflbr
~ , promotus per Cle­
Eodem Vuherus epifcopus
promotus mentem VII. anno 1389. Odobri rrenfe.
led. VI. EJ.
F«n«. ad & Bonifacio IX. die 8. idus Martii
Eodem Petrus abbas monaflerii Camporum
indidi.
nwk , nulbonorum ordinis Ciflercienfis Binetcrrfit dioece­
12· ( 11. )
lui enim
Eodem Paulus epifcopus
Ctrvenfis promotus fis , promotus per Benediâum XIII. I. ....
Vvtherut
.
.
tunc Bonati-par Bonifacium IX. die 7. idus Martii 140». Januarii anno 1392.
«eitm écrit·- - - · Eodem Guillehnus abbas monaflerii de Grifiam tenebat. indiâ. 10.
uj.
Die 6. Aprilis F. Egidius abbas monaflerii vendo ordinis Ciflercienfis Anxitansdiœcefisde5. Eligi i Komonien. ordinis S. Benedidi promo­ creiorum doctor , promotus per Benediâutn
Mrvieau··.
tus per Bcncdidum XIII. dic d. idus Odobris XIII. die 7. KaL Novembris anno 1399.
* Eodem Stephanus abbas monaflerii de Ca­
anno ΐφα.
Eodem idemD. Egidius procuratorio nomi­ ritate ordinis Ciflercienfis Bifuntins dioecefis,
facro theologis profeflbr, promotus per Benene pro epifeopo Nomonien.
Idem procuratorio nomine pro capitulo ejuf­ tli&um XIII. die 7. idus Oâob. an. 1400.
Eodem D. Stephanus epifcopus Dolenfis ,
dem eccleflc.
1D
Eodem D. Joannes abbas monaflerii & Cri- promotus per Benediâum XIII. an. 1405.
Idem ptoeuratorio nomine Henrici epifeopi
fpmi majoris Sueflionenfis ordinis S. Auguflini,
Nannetenfis ficut & ccclefie ejusdem.
promotus a Benediâo XIII. an. 1404.
Idem procuratorio nomine Gratis epifeopi
Idem procuratorio nomine pro clero , civitate
Corofopitenfis.
6. dioecefi SueiTionenfi.
* Eodem D.-Joannes de Avanilla cantor &
Eodem Joannes abbas monaflerii S. Petri fu­
pra Dinam ordinis S. Benedidi Sagienfis dite- canonicus ecclefix Dolenfis pro D. Guidos ecefis promotus per Benedictum XIII. die 12. pifeopo Leonenfi.
* Eodem Stephanus epifcopus Dolenfis pro­
kal. Auguflt >404.
Idem abbas procuratorio nomine F. Elise ab- curatorio nomine Joannis epifeopi Briocenfis.
Eodem magiller Nicolaus Conicoiis licentia­
a«ra/W*f<*/ibatis monaflerii Btndetaltnfis ordinis S. Bcncdttus in legibus, & canonicus ecclefix Dolenfis
llluric,^, ai Vituricnfis dioecefis.
«
Idem procuratorio nomine F. Joannis abba- pro capitulo ecclefi» fus.
Die 11. Aprilis D. Bartholonutus de Bando
tis monaflerii S Cipriani extra muros Bigaven·
Baccolytus D. N. Pape procuratorio nomine D.
fti ordinis S. Benedidi.
1 ab.
Idem nomine A/ierici monaflerii S. Benedidi Primi archiepifcopi Turitani in Sardinia.
Idem pro Francifco epifeopo r*rr<
dc Quintiano ejusdem ordinis prone Pi&avts .
Idem nomine Petri abbatis monasterii S. Cru­ in Sardinia.
ilbiqfi
* Die i*. Aprilis Antonius de Reft canoni­
cis de Anglia ord. S. Aug. Piflavenfis dioec.
ç*
Eodem Simon epifcopus i afftnfis promotus cus ecclefis S. Maris Fratris O&acii ordinis
L*b.
Usb. per Bonifacium IX. anno poctihcatus tui 11. Humiliatorum de Mediolano, procuratorionomitie Fratris Leonis abbatis monaflerii S. Pe­
anno 1400.
Die 7· Apr. Vcn. vir magifter Jacobus de Fiaf- tri de Cerreto ordinis Ciflercienfis Laudenfis
fenfis licentiattis in legibus procuratorio nomine dimcefis ·
Eodem Nicolaus epifcopus Naiaretcnfis pro­
pro Reverendo Hugone epifeopo Lrmocrnfi.
Bonifacio IX. die 2. nonas Decembris Jf?,
Die 8. Apr. VV. & RR. vin DD. F. Pe- motus
anno
1399. rndrit. J. ( a )
vn
*
Irus Thomas **decrctorum doûor dc pracc
EoUb.

B

a

CONCILIUM

G.

J4«
341
CT
Eodcm Guillelmus olins epifeopus Corleolen- A cefis promotus per Boniiacium IX. die 14.
—------fis promotus per Bonifacium IX. anno 1399. Kai. Julii 1392.
ANNO
* Burr in^- 3'
Decemb.
* Eodem Joanna abbas monsfterii S. Ma· CHRISTI
“
Eodcm
“
Francifcus epifeopus
"
Crttrfr
~
“ promo- rias dc Zongerloe ordinis Pnemonftratenfis CaLiK Citnu tus ab Innocentio VII. die 8. idus Auguftian. meracenfis diœcefis, promotus per Bonifacium
Us· Ctnefi, 1405. iodiâ. 13.
IX. anno 9. pontificatus, 1400.
Die 13. Aprilis Guilldams epifeopus LexoEodcm VV. Virt magiftri Felix S. Offt Ce'
menfis promotus per Grcgorium XI. «nno 1374. nomanenfis in decretis, fit Joannes de BufioEodem Guillelmus epifeopus Ebroicenfis pro­ co in utroque jure licentiatus procuratorio no­
motus per Benediâum XIII. an. 1400.
mine ............. epifcopi Cenomanenfis. Idem pro­
Eodem D. Hcnricus Calvomonte canonicus & curatorio nomine Joannis abbatis tr. on afterii
archidiaconus ecclefic Ebroicenfis pro fua ecclefia. S. Vinccntii ordinis S. Benediâi Cenomanenfis
Idem procuratorio nomine Stepbani abbatis diœccfis, ficut & Guillelmi abbatis monaftcrii
monafterii S. Taurini ordinis S. Benediâi diœc. S. Petri de Cultura ordin. S. Bcned. ejufdem
ΙΛ Ph,Ebroicenfis.
__
_
___________
diœcefis . Item & DD.
Gtrn^fii
abbatis
mona- ___
i.A_OrrHrpi
Idem procuratorio nomine Joannis abbatis B fterii de Belloloco ordinis S. Auguftini predide Ymbrcyo ordinis S. Benediâi Ebroicenfis âx diœcefis, ficut & DD. Gtiillelmi ibbatis 1.1· j.
diœcefis.
......
-·
mon after ii de Vadacio ordinis
S. Auguftini
Eodcm Simon abbas monafterii Gemeticenfis predict* diœccfis; atque etiam procuratorio
ordinis S. Benediâi Rotomagenfis diœcefis , nomine Joannis ibatis S. Gcorgii de Nemore
promotus a Clemente VII. anno 1387.
ordinis S. Auguftini ejufdem diœcefis. hem
Eodem ven. vir (Jrfinius de Talavanda fa- procuratores Joannis abbatis S. Carilephi or­
crx theologir profeflbr primarius, & canonicus dinis S. Benediâi ejufdem diœcefis. Item D·
ecclefic Conflantienfis , procuratorio nomine Petri abbatis mon. dc Vadit alveti ord. S.
provincix Rotomagcnfis, una cum V. P. D. Ben. ejufd. diœc. Item proc. D. Joannis abba- .
abbate Gcmeticenfi fupradiftis procuratorio no­ lis monafterii de Pelicia ordinis S. Benediâi
mine ejufdem provincia.
ejufdem diœcefis. Item proc. D. Shponis abba­
Eodem VV. Viri magiftri Dominicus Parvi tis monaftcrii de Ebromo ordinis S. Benediâi
Petrus Paul, facreTheologis profeflbr , Domi­ ejufdem diœccfis * hem proc. abbatis mona­
nicus Robertas deQpefnero, Dominicus Petrus fterii de Bonfaio ordinis S. Benediâi ejufdem
de Prunnio decretorum doâores , Joannes Pc- C diœcefis.
tri artium medicine doâor, D. Pontius Simo~
Eodem
D. Guillelmus de Meria licentiatus
neti magifter in artibus & licentiatus in theo­• in legibus, confiljarius régis Francise & canuPnviec.
logia , Euftacius de Velqaemkrjti* magifter inI nicus & Icholafticus ecdcfix Ccnomancnfis pro
Ifch-*
artibus & licentiatus in decretis, Guillelmus: eadem ccdefia & capitulo.
Carpentarii magifter in artibus & baccalarius ini
Die io. Aprilis Joannis Loqueti facrx Theo­
^atahtrfat theologia, & Arnaldus Viatviitt ( a ) magifter
logiae proteflor procuratorio nomine provincix
(·) Lab.
in artibus & licentiatus in decretis procurato­ Senoneniis. hem & Martini Epifcopi CarnoFiwr
Ugh· Vie- rio nomine totius univerfitatis ftudii Parilienfis.
tenfis. hem & Joannis abbatis monafterii S.
β»»η
Eodem Martinus epifeopus Atteb.itanfis pro­ Petri ad montes Cathalan. hem Guillclmt
motus per Benediâum ΧΠΙ. die 8. Kal. De­• abbatif monafterii omnium fandorum in Infu­
cembris anno 1407. indiâ. X.
la . Item Joannis Fabri abbatis monaftcrii S.
Ind. XV.
* Idem pro abbate Montis Stingilii ordinis Mennii in fuburbio Cathalan .
S. Auguftini Attrebatenfis diœcefis ficut & pro
Eodem Bertrandus epifeopus Appamiarum
capitulo Attrebatenfi.
promotus per Clementem VII. pontificatus anEodem magifter Hugo de Tayen licentiatus Dno
1
2. 1379.
in legibus & cantor eedefix Confiantienfis pro­
Eodcm Francifcus archiepifcopus NarbonenLab. Meri- curatorio nomine Matthxi epifcopi Afarineq^r. fi$, S. R.. E. Camerarius promotus ad ipfam
■'*'
Eodem W. viri magiftri Jacobus Bralard tn ecclefiam per Clementem VII. an. 1300. (fie)
utroque jure licentiatus, & Petrus Franchan
Eodcm Chrifliennf epifeopus Treconeniis lab. TH.
tnagjfter in artibus & licentiatus in decretis promotus « Benediâo XIII. anno 1404.
J’·'**'
procuratorio nomine provincix Remcnfis.
Die 17. Aprilis ven. vir Fri.lericus Deys
Eodem VV. viri magiftri Matthxus Carrini decretorum doâor, decanusPaderburnenfts no­
in utroque jure licentiatus procuratorio nomi­ mine Everardi archiepifcopi Salfenburgenfis.
ne Joannis epifcopi Laudtinenfis.
Item pro * Ulrico epilcopoRaventinenfi. Item
L*b.G«>d·»/ Eodem VV. & RR. PP. DD. Petrus Cm· pro * Eùgeimaro epifeopo Creonenfi.
iet/h legum doâor & cancellarius ducis BraEodem Leonardus epifeopus Firmanus olim
bantix, Joannes abbas monafterii S. Petri de camerarius D. Innocentii VII. promotus ad
Gemlois ordinis S. Benediâi Leodienfis diœce- eamdem ecclefiam ab eodem 2. idus Julii an­
fis, Oto abbas monafterii S. Manx de Zon- no pontificatus I. 140$. indift. 13.
gerloe ordinis Prxmonftratenfis CameracenfisE
Èodem F. Petrus procurator ordinis Beatx

*occefi$ » * Amandus de Btemmonte licentiatus in facra pagina , magifter Gaufredua de
Lab. dr Or- Zitben magifter artium & licentiatus in legi*-*1
bus, Joanna de Torruhont artium magifter
^hnu^1
·*σβηιί1ι*“· ·Β legibus procuratorio nomine
illuftrts principis D. Ducis Bramantix.
Eodem Joanna abbas monafterii S. Pari
de Gemlois ordinis S. Benediâi Leodonienfis
diœcefis, promotus per Bonifacium IX. anno
pontificatus fui IX. Chrifti >398.
Eodem abbas monafterii Beats Marix de
lab d/ r,i 97^ ordinis Cifterpienfis Leodonienfis dke,an
Cmcii. Gntrtl. Τα». XXVII.
Taxi-'-r

Marix Theutonicorum, procurator magiftri ge.
, . ordinis.
neralis
fui
Die 18. Aprilis D. Guido canonicus ecciefix^ Carnaccnfis procuratorio nomine capitu-

Eodem D Petrus Cattui decretorum doâor
procuratorio nomine D. Aymy epifcopi Gratianopolitani.
,
Eodem D. Egidius epifeopus Nemaufenfis
promotus per Clementem die 7. kal. Julir an­
no 1391. Item pro capitulo ecclefix Nemaufen­
fis . Item pro Aymerico abbate monafterii Pfal
Y .2
mo·

J4J

ρ

ι

S

A

NUM

344

«* modienGs ordinis & Benediâi NcmaufenGs !l Item, pro Guillelmo abbate monafleriiFonttfeombandi ordinis S. Benediâi BituricenGs
——------- diœceGs.
*ΝΝθ
Eodem Bertrandus epifcopui TuteDenGs pro- diœceGs.
Item, pro Petro abbatemonaflerii S. Sa* mo<us P» Benediâum XIII. anno 1407· in­

■ .... —

M*’

dia. ij.
garant de Morettis ordinis S. Beoediâi Bitu­
Eodem D. Egidius epifeopus NemaufenGs ricenGs diœceGs‘. Item, pro abbate S. Marie
fupcafcrtptus procuratorio nomine pro Petro de Exolduno ord. S. Ben. ejufdem dime.
Item, pro abbate monafterii S. Sulpicii otub.Cra^«-abbate monaflerii CradrMo^r ordinis S. Bene·
dinis S. Benediâi.
diai.
Item , pro Aymerico abbate monaflerii S.
Eodem Bertrandus qui fupra procuratorio
AmbraGi ordinis S. Auguflini BituricenGs diœ­
nomine ecclcfir fur.
Item pro abbate monaflerii Ufarciat ordinis ceGs .
Eodem Petrus abbas monaflerii GrandimonS. Benediâi LemonicenGs ecclefir.
Eodem Petrus abbas monaflerii Montis S. tenfis ordinis prcdi&i , Lemooicen diœceGs
Michaelis ordinis S. Benediai AbricenGs dice
promotus per Clementem......... anno 1388.
ceGs promotus a Clemente VII. anno 1381. B
‘ Eodem VV. DD. priores mon a Acriorum
Die 19. Aprilis D. Joannes Nam juris utri­ de SeivaGa XantonenGs , CerrocenGs ( alibi
ufque doâor procuratorio nomine * Conradi CeraaceoGs ) Bi tune. Maltese de Baadolonna
elcâi OlomucenGs. Item idem Joannes elcâus de Podio Capicrii, Bonlonha ordinis Grandi·
( Gc ) procuratorio nomine pro capitulo ec- montenfis diœceGs........
cieG® PragcnGs.
* Eodem Guido abbas monaflerii GraflenDie so. Aprilis VV. viri DD. Joannes ab­ Gs S. Benediâi Carcaflonenfis diœceGs promo­
bas monaflerii CfcfarienGs ordinis CiflercienGs tus per Clementem VII. an. 1388.
Eodem D. Martinos dc Campo procuratorio
AuguflenGs diœceGs, Fridericus Deys decreto­
rum doâor decanus Paterburner.Gs, & Joannes nomine Joannis prioris monaflerii de Nemore
de Miflên canonicus ecclefi® Beate Marie ve­ Vicennarum prope PariGum GrandimontenGs
teris capelie RatisbonenGs , procuratorio no­ diœceGs .
* Eodem Petrus abbas monaflerii VifGliacenmine pro Joanne epifeopo RattsbonenG .
U Cr>·
Eodem Joannes abbas monaflerii Crfarienfit Gs ordinis S. Benediâi EduenGs diœceGs,pro­
r”
przdjâus promotus per Bonifacium IX. die 9. motus per Clementem Vil. an. 1391.
idus Augufli pontificatus lui anno ty. 1400. C Eodem Bartholomeus abbas monaflerii Mo·
lifmenGs ordinis S. Benediâi LingonenGs diœ­
indiâ. s 1.
Ind v:h.
’ Eodem Guillelmv.s abbas monad. Weft- ceGs , promotus per Benediâum XIII. anno
monafterienGs ordinis S. Benediâi extra mu­ 1396.
Eodem VV. PP. DD. UrGliacenGs fic Moros Lon. promotus ab Urbano VI. die 6. kal.
lifmenGs abbates przdiâi pro provincia LingoAprilis pontificatus anno 13S7.
Die ai. Aprilis Joannes epifeopus LubicenGs nenG.
Eodem Francifcus abbas monaflerii S. Gepromotus per Bonifacium IX. die 8. Kal. Onoievx PariGcnGs ordinis S. Auguflini , pro­
âobris pontifie, anno 8. anno 1397.
Ub 7W- Idem Joannes nec non vv. viri * Theodori- motus per Benediâum XIII. apno 1407. Idem
r..*,
eus decanus ecclefie Stendalienfis, fic Journet pro Petro ParifienG epifeopo?
Eodem VV. Viri DD. Guilleimus de Maprxpofiius Tanget innundenfu licentiatus in de­
cretis ut ambaxiatores tlluflrii & excellentis lignerius J. U. D. & Nicolaus de Moileyo le­
D. Jodoci Marchionis Brandemburgenfu , ar- gum doâores procuratorio nomine pro Audio
cbicamcrarii S. R I. fir Marchionis Moravie. AndegavenG.
Eodem Philippus abbas monaflerii Anhante
Eodem ven. vir D. Stephanus Ancheriibac- D
calarius in decretis procuratorio nomine Ste- ordinis S. Benediâi Magalonenfïs diœceGs ,
Çhani epifcopi VabrenGs fic capituli ecclefsc promotus per Benediâum XIII. an. 1393.
Eodem D. Euftachius de Falcaberga magi·
abrenGs fic capituli eccleGe VapincenGs.
Eodem D. Michael abbas licentiatus in de- fler in artibus dc licentiatus in decretis fic ca·
cretis fic canonicus RuthenenGs procuratorio nonicus ecclefie NomonenGs pro epifeopo * Sil·*
nomine Guillelmi epifcopi RuthenenGs fic ca· vaneârnfl.
Eodem D. Dominicus Parvi de Varenis fa­
pituli ejufdem ecclefie, item fic D. Reygmundi abbatis monaflerii ConchenGs ordinis S. Be­ ct® Theologi® magifter procuratorio nomine
pro
Henrico epifeopo TullenG.
nediâi RuthenenGs.
Die 13. Aprilis Ludolphius abbas monafteEodem Petrus archiepifcopus BituricenGs
Γιϊ SaganeGs ordinis Canonicorum regularium
Îromotus a............. anno 139»· nomine etiam
oannis epifcopi CaftrenGs . fit Petri abbatis rao- S. Auguflini UlatilTarienGs, promotus....
Eodem idem abbas cum D. Nicolao BarfItA." ” naflerii B. Mariae S. Ettflubii de Cellis ordinis
S. Auguflini , nec non abbatis monaflerii * mes fcholaflico fit canonico Uratiflaricnfi pro­
curatorio oomine pro Betuefloo e?i(cOfa l)r^.ljhio»celu
Etivscit ordinis S.............
Item, pro Joanne abbate monaflerii Ut Gonii tiflaricnG & clero capituli efufdem civita­
tis .
ordinis S. Benediâi BituricenGs diœceGs.
Eodem D. Lodulphus prior S. Joannis in
Item, pro abbate monaflerii S. Gtldacii or­
Monte decretorum doâor cum Joanne An­
dinis S. Benediâi ejufdem diœceGs.
Item, pro Guillelmo abbate monaflerii Ca- drea pro capitulo fit clero civitatis Bononienfali Benediâi BituricenGs diœceGs ordinis S. Gs.
Eodem Joannes epifeopus SaxonienGs pro.
Benediâi.
Item, pro abbate monaflerii de Vermiflia motus per Bonifacium IX. die 12. Kalend.
Augufli
pontificatus anno 8. Chrifli 1398.
ordinis S. Auguflini.
Eodem VV. viri DD. Gerardi Rudelli facr*
Item, pro Roberto abbate monaflerii de
Miflcrayo ordinis S. Auguflini cjttfdcm dke· Theologi® profeffor, Laberius dc Stipite de­
cretorum doâor, Egidius de Umalmco U. J. D,
ceGs.
An-

j4j

CONCILIUM

G.

346

Jy Andreas Suderman in legibus , & Paulus de A monafterii S. Stutatlit de Capafon ejufdetn — —
.Qoctiagben etiam in utroque jure Itceni
licentiate» diœcefis.
anno
“
Die a8. Aprilis Joannes abbas monafterii
anno procuratorio sumine pro Rcnero
abbate moCHWSU naftcni $, Jacdbt Laodienfi ordinis S. Bene· S. Marin dr
i r ) ordinis Camaldulen- la £ y«***’
diâ«, Henrico abbate monafterii S- Laurentii fis, promotus pro Gregorium XI. anno 1377. mm<>«U|.s.
extra muro* Leodienfis diœcefis ordinis S. Be­
nediâi, Joanne monafterii 1*. Apoftolorum . JU r-Urrrh ( à ) ordinis Camaldelenfis , proBalliced hs Leodienfis Pmmonftratenfis ordi- motus per Gregorium XII. ». Kai. Februarii Jaauarti da
ΙΛ. s. Æy n<s, & VFOlermo abbate monafterii i. -4Egr- pontificatus anno Γ. Chrifti 1407. indiâ. 15. ^**l*Mm
Eodem Sebaflianus abbas monafterii S. Sal- ~Mi ,R
·Λ
monte prope Leodium ordinis
Canonicorum regularium S. Auguftini , ficut vatoris de Florentia, promotus per Gregorium
a
& pro tota ecclefia , civitate fit dkecefi Leo- XII. ponlificatus anno ». H°?· indiâ. I.
£·*··«·
dieafi At abbatibus monafterii Slabulcnfis orEodem Laurentius abbas monafterii de Cor/ dints S. Benediâi Leodienfis diœcefis , abbate rcro diâi ordinis dc diœcefis Vulterranenfn , «od?Cod

monafterii S. Trndoms ejufdem ordinis fle diœ­ promotus per Urbanum VI. die 14. Kai. A· (*)LaH«
cefis, abbate monafterii S. Uberti ejufdem or- BpriJis pontificatus anno 8. Chrifti 13 8j. in
laK dttrr dims fit diœcefis , abbate monafterii S. Gerar- diâ. 9.
di de Brarn» ejufdetn otdinis & diœcefis , ab­
Eodem Gregorius abbas S. Salvatoris de Silbate monafterii Walcbidiocenfis , abbate Flo- vamanda diâi ordinis, promotas per Urbanum
rienfi omnibus ejufdem ordinis flt diœcefis . VI. anno ....
Lab.
Abbate Λ/onjA ordinis Ciftercisnfis ejuidem
Eodem Jacobus abbas monafterii S. Stvphadiœcefis, abbate monafterii Vallis S. Lambet- ni da CnttrU diâi ordinis promotus per Ur- Lab.drCr·
ti, abbatis monafterii Vallis Dei, abbate ma­ banum VI. anno ....
*·»·
gni Prati omnibus ejufdem ordinis flt diœcefis;
Eodem Mamialianus abbas monafterii S.
abbate monafterii Florefenfu ordinis Premon- Fri^di.w de Pifis, promotus per Bonifacium
ftratenfis ejuidem diœcefis , abbate monafterii IX. pridie Kal. Februarii pontificatus anno n.
Parcentis, * abbate monafterii Paceafis, abba­ Chrifti 1401.
te monafterii A verbad ienfis, abbate monafterii
Eodem Orlandus abbas monafterii S. Marias
Heliimenfi, omnibus ejufdem ordinis fit diœ­ de Morrona Pifanat diœcefis, promotus per
cefis; abftaie monafterii Novi ordinis flt cano­ Gregorium XII. die s». Kil.......................Cbri.
nicorum regularium S. Auguftini Leodienfis Cfti 1406.
diœcefis, abbate monafterii rlonenfis, abbate
Eodem Andreas abbas monafterii S. Bar.
L*b ACv/v monafterii Afatoawtfr , utroque ejuidem ordiiholomai de Anglari diâi ordinis Aretine
"rRto
nis flt diœcefis.
diœcefis, piomotus per Innocentium VII. an­
Die 2$. Aprilis Joannes epifcopus Novarien- no 1047.
fis promotus a Bonifacio IX. die 13. Kal. Ju­
Eodem generalis ordinis Camaldulenfis pro­
nii 1398. Idem etiam procuratorio nomine curatorio nomine pro abbate monafterii S. ÆLab.^rMPfo Petro epifeopo Ptxtetf, flt Petro epifeopo gidii de Campriono ordinis pnediâi Aretime
Terdonenfi, flt Bartholomeo epifeopo Alexan­ diœcefis.
drie flt etiam procuratorio nomine magnifici
Eodem BerrAarder abbas monafterii S. Barviri Fazini comitis de Blapdrate.
tholomaû de S. Jaaadt diâi ordinis Lucane
* Die 26. Aprilis Stephaous abbas monafle- diœcefis, promotus per Gregorium XII. idirii Grandacii ordinis S. Benediâi Vivarienfi* bus Augufti, pontificatus anno a. Chrifti 1408. U«. Barri··
diœcefis.
indiâ. I.
Eodem magifter Joannes Wulriheti diâus
______ f_______
________
........ ..S...........
* Eodem
Joannes__prior
monafterii
Ma-*
Francifcus magifter in artibus flt licentiatus inDrie de Bra diâi ordinis, promotus per Bonidecretis pro Milione epifeopo Eduenfi flt —
'
’
no- facium IX. anno 1400.
mine capituli ejufdem ecclefis.
Eodem Francifcus abbas S. Marie de Pop­
Eodem Rodulphus presbyter canonicus
pi ena promotus ab Urbano VI.
defie Cameracenfis pro capitulo ejufdem ec·
Nicolaus Antonius Epifcopus
» la termclefiae ;
promotus a Clemente VII. anno 1394. dic
υ(.
Eodem D. Simon de Cramanda patriarcha *9· A(•rifts.
I*»··
Alexandrinus pro fe , flt capitulo ecclefic AEodem magifter Hugo de Cayen licentiatus
gatenfis.
in decretis, cantor flt canonicus ecclefis Con·
Eodem diâus patriarcha flt Rcbertus procu­ ftantienfis pro capitulo ecclefis fus.
ratorio nomine pro capitulo ecclefia: RotomaEodem V. D. Nicolaus de Bailonibus de
genfis, fit pro Guillelmo abbate monafterii S. Perufio prior generalis S. Sepulcri Dominici.
Mari» de
ordinis S. Benediâi Roto- Jerofolymitani, procuratorio nomine pro Pe­
magenfis diœcefif.
tro epifeopo Pacen. & pro * Antonio epifeo­
Die *7. Aprilis epifcopus Xanâonenfis pro­ po Tudcnfi & pro Genfalin epifeopo Kama·
Lab.
Iren r*Ot<
motus per Clementem VII. anno 1393. prolBcenfi.
>
(e « procuratorio nomine Joannis abbatis mo­
Die 30. Aprilis D. Cardinalis Burdegako·
Lab. a·
nafterii
S.
Joanais
ordinis
S.
Be
­
betr»JU
fis intravit civitatem Pifanam rediens ex An­
nediâi Xanâonenfis diœcefis; ficut flt pro Ni­ glia .
colao abbate S. Landegarii ejufdem ordinis flt
Fodem VV. viri Simon flt Michelinus de
diœcefis.
Zaffen de Novaria fratres, & Petrinus fltAnEodem Tymbertus epifcopus Agennenfis.
aniftinus de Maglo fratres , canonici ecclefis
* Eodem epifcopus Belvacenfis.
Novarieofis pro fuo capitulo & clero civitatis
Eodem V. vir Simon Barcboli canonicus & diœcefis. ficut & * pro Rufis» abbate moArecinenfis procuratorio nomine pro Joanaa> nafterii S. Laurentii extra muros Novarienies
abbate monafterii S. Flors flt Lucillc de Are­ ordinis S. Benediâi.
fio ordinis &. Benediâi ; ficut fle pro capitulo
Die I. Maji Ven. vir D. Guilldmus Bene.
ecclefis Aretime; ficut flt pro Antonio abbate
! diâi U. J. D. procuratorio nomine pro A» la.
cade

547

PISANUM

34I

ggp roda abbate monafterii FifeampuenG ordinis S. A
Eodem Joannes Samahtuiîfta fecretarius G?-- ----------- Benediâi Rotomamfis diœcefa. Dic x. Majt orgit epifeopi Pataviends aracnratorio nomine
αχνό D. Cardinal· de Hifpania intravit civitatum------ :r------ £-'
θ4*?77 Pifarum, veniens ad facram collegium.

Eodem Bertraadus archiepifeopns Arboreo-

'**·

* Eodem Joannes abbas monafterii S. Ghi- fis, promotus per Inooceutfam VIL die 3.
felmi de Cella Cameracenfis diœcefa ordinis Kal. Angofti pontificatus a. Chrifti 1406.
S. BenediAi.
Die 7. Map Magifter Fridericm Rocerdi
Eodem diâus D. Joannes, nec non D. Tho- prepofitus ecclefi· HcyngcnfiadeoGs Magot»·
fak* *o» mas de Fraxino miles, At Henricus de
(in· diœcefa & canomeus ecclefi· VannentWttt
piflhtt· licentiatus in legibus, ecctefiaftkttsec- fa procuratorio nomine pro Arnoldo epifcopo
ckfis S. Petri Lutbofenfa Cameracenfis diœ­ Culmcnfi, At pro capholo ecclefi· Cuimenfa,
cefa procuratorio nomine, At ut ambaxiator il
Ac pro Joanne epifcopo Pomenuomfi , Ac eluftris At magnifici principis Guillelmi ducis de jus capitulo ; ficut Ac pro capitulo ecclefi·
Bavaria, Hannoni·, Hollandi·, At Zelandi· Vartnenfa, At ecdefaa Sambtenfis.
comitis.
______ _________
______
, r._
Eodem_________
Petrus ep
tία Cracovienfis^
prottsoEodem Salvator abbas monafterii S. Ægidii B tus a Bonifacio IX. die a. nonas Decembris
Nemaufenfa diœcefis.
ponttficatus 4. Chrifti 1393.
Eodem Guido dc Albisco legum do&or ca­
Eodcm Petrus olitn epifeopus Stregienfa ,
nonicus Parificnfa procuratorio nomine pro promotus a Bonifacio IX. die R^Kal. Junii
capitulo ejufdem ecdefie, At pro capitulo ec- pontificatus ia. Chrifti 1401.
x
clefis Senonenfa.
Didus D. Petrus cpiic. Gracovienfa procu­
Diea. Maji Bartholomeus abbas monafie- ratorio nomine At ut ambaxiator regis Polo­
rii & Fidelis de Piuppits ordinis Vallifumbro- nia.
I·, Aretins diœcefa, promotus per Urbanum
Eodem Paulus propofitus monaflerii SMa- .
.
VL pontificatus anno a. Chrifti 1379.
ria Mgdrifae extra muros Procenfes procu-1"**· ’ Jr,<
* Eodem Willelmus abbts monafterii Bea­ ratono nomine pro Simonico feoiore duce
re Mari· de Impcabru ordinis S. Benedi&i Maroni· At ut ambaxiator ejufdem.
Turooenfa diœcefa, promotus anno 1387.
Eodem Gregorius epife.
pro- Ld>.£«Ur* Eodem Radulpbus abbas monafterii omni­ motus a Bonifacio .... die 13. Kal. Marum Saoâoram Andegavenfit ordinis S. Augu- tii pontificatus ta. Chrifti 1400. fad. 8.
ftini, magifter in Theologia , pro
|
fc At proC
Eodem, ven. vir. Nicobut Lubich decanus
epifcopo ac capitulo Andegavenfi.
ecclefi· beat· Mari· Erphodienfa protonotaEodem Guiddo abitas monafterii SS. Sergii rius » At fecretarius illuftrium principum Fri& Bacchi prope Andcgavis ordinis S. Benedi- derici At Guillelmi germani Lamgravi Thuâi promotus anno 1385. pro fe At pro Joan­ ringe marchionum Mifoeofium comitum Pala­
ne abbate monafterii S. Mauri fupra Ligerim tinorum Sixonix , procuratorio nomine'', At
ordinis S. Benedict Aadegavenfa diœcefa, Ac ut ambaxiator ipforam.
Tbeobaldo abbate monafterii S. Albini ejufdem
Eadem Stanislaus canonicos ecclefi· Ploordinis At diœcefa.
cenfis procuratorio nomine pro Jacobo epifco­
Dk 4. Maji VV. viri MM. Francifcus S.
po Piocenfi , At capitulo ejufdem eccl.
Eodem fapradiâi *DD. ambaxiatores procu­
j.
Theologi· magifter ordinis Praedicatorum , Ac
petru>
vicecancellarius venerabilis ftu- ratorio nomine ordinum DD. archiepilcopodii Vienne»fis procuratorio nomine pro Emerum , At abbatum , ac capitulorum ecclefia- *
fto duce Auftrie, Ac Audio fuo Viennenfi.
rum metropolitanarum, At cathedralium, col* Eodem Galterus Graffi prior ecclefi· coflr Icgiataruracue, ecclefiarum regts Anglic At uventus Rhodi ordinis S. Joannis Jetofolymi-1Dniverfaliter pro tota ecclefia Anglican», prout
de eorum commiûàone Ac mandato plene do­
tant.
Eodem Amelias archiepifcopus Turoneufa . cuerunt, At promiferurit ftare At obedi re , Ac
Eodem F. Alanus David ordinis Fratrum prsfertim pro infrafvriptis reverendis Patribus,
minorum miaiftcr provincic Turooenfa pro videlicet, Tboma archiepifcopo Cantuarienfi ,
fua provincia .
Henrico archiepifcopo Eboraccnfi, Henrico eEodem Andreas abbas monafterii S. Galila­
pifeopo VPintonienh.
ei ordinis S. Benedidi Albienfis diœcefa pro
Eodem RR. in Chrifto PP. Ac DD. Ro­
fe At Sicardo epifcopo Conteranenfi , Ac capi­ bertas Salesbinenfis , At Henricus Mtlttfs epi-Lab.aOv.H»
tulo ecclefi· Bittcrenfa , ac Michaelc abbate fcopi, At W. PP. DD. Thomas monafterii
monafterii Vdlx magne ordinis S. Benedifti S. Mari· Eboracenfis ordinis S. & Thomas
Biterrenfa diœcefa, ac Arnoldo abbate mona­ prior Cantuarienfis, Ricardos monafterii Beafterii de Juncellis ordinis S. Bcnediftt Biter-; te Marie Jorevallenfa Ciftercienfes abbates ;
renfu diœcefa , ac Joanne abbate monafteriii nec non magifter Ricardus Canynften legum
S. Amani ordinis S. Bcnediâi S. Pontii Tawv-■ doftor
____
_______
officialis ____
curi· „
Ac ________
canonicus ecclefi·
diœcefis, Ac Raymundo abbate mo- E Eboracenfis procuratorio nomine, Ac ut ambanaftcrii Jocundcnfa ordinis S. Benedifti Ele- xiatores Henrici regis Angfûc.
. .
âenfis diœcefis.
D. Thomas epifc. Duoelmenfa ( pro )EbDie 6. Maji Ven. vir D. Joannes Cavato­ dimindo epifcopo Exioneafi, Rkhardo epifcori io utroque jure licentiatus archidiaconus po Loodooicnn , Joanne epifcopo Helieofi ,
Ripari· in ecclefia SueÆonenfi procuratorio Nicolao epifcopo Bathooienfi At Wdlenfi ,
nomine pro Michaele epifcopo Aoiiifiodorenfi Richardo epifcopo Herifordieefi , Roberto eLil»· ftp»/ h pro Stephano epife. Trtctrtufi.
mfcopo Cicercienfi, GuiUelmoepifcop. CarleoEodem Gaufridus de S. Amore cantor ec- lenfi , Joanne epifcopo Lichefeldenfi Λ Coc.ciefi· Matifconenfis procuratorio nomine pro veftrenfi , Thoma epifcopo WigomienG ,
Petro epife. Matifconenfi.
Philippo epifcopo LincolnienG , Alexandro e* Eodem Antonius abbas monafterii S. Fau­ pifcopo Nerbicenfi , Joanne epifcopo Laucîafilai At Jovit· majoris Brixienfa ordinis S. Ben. nenfi ( forfan Laudavenli) Bcnedifto epifcopo

Ban-

J4>

CONCILIUM

G.

ifo

Bangorenfi, Joanne eptCoopo Aftavenfi, Tho-A de . Odeway ejufdem &c. F. Villclmo dc Ri­
ma p«iore_cccicfin QmtiMriktUh Ordinis S. Be» Ballis ejuidem &c. Joanne abbace de Salley ANNO
anw ηβίίάί» Thoma abbace mooafterii S. Augufti- ejufdem dee. Richardo abbate de Novo mo- CHRIS ΓΙ
.... ni <*“· nturae Cantuarieofes, Roberto abbate nafterio cjufiiem &c. Joanne de Holmiculâam
monaflerii Dc&shcaam otdbus S. Benediâi , ejuidem &c. Guillelmo abbate de Eardava e▼altère priore de Donaver ordinis S. Beoc- jufdem 6k. Joanne abbace de Rolled ejufdem
dkti Caoraarienfis diocefis, Joanne priore de Bee. Roberto abbate de Ruppa ejuidem flu.
Herten ejuidem ordinis & dioeccfis , Joanne Rodulpho-abbate de Stiifiréù ejufdem &c. Jo­
priore eedefix Ro&nfis, Guittetano abbate de anne abbate de Comba ejufdem dec. Valtrine ,
Vello ordinis S. Benediâi Ccflrcnfis dimccfi», abbate de Saune ejufdem Ac. Philippo abbate
Joanne priore dc Leoen. ejuidem ordinis & de Stoulay ejufdem 6κ. Guillelmo abbate mo·
dieeeeiis, H priora de Valgionc eMdesaordi- nafterii de Percellodo ejufdem Ac. Rngbero
nisfle dicecefis.Guillelaao abbace Veflmonafle- abbace de Starâa florida ejufdem 6k. Galin»
rii ordinis S. Benediâi Londooienfis dimccfis, do abbate de Hailis ejuidem Ac. Nicolao ab­
abbate def Voldaime
dicece»GUbertb
__ __
„ _____
bate deejuidem
Vallerordinis
regis &
ejufdem
abbate
fis, abbate Colcbcfcr ejuidem ordjnis fle dio>Bde Turbiner ejuidem &c. Joanne abbate de
ccGs, priore de Come ejuidem ordinis fit dke- Arraraibce ejuidem &c. Richardo abbate de
cefi», Thoma priore ecciefis Vintonirafis or- Tinccrna , Willelmo abbate de Dos ejufdem
diois S» Bencdi&i, Joanne abbate de Lida e- flcc. Nicolao abbate de Bellisden ejufdem &c.
jufdem ordinis Viotomenfis diocefis, abbate Joanoe abbate de Hieron. ejufdem Rc. Henrico
de Bcrinen Defey ejuidem ordinis flt dicecefis, abbate Schyuyshed ejufdem βκ. Rogerio abbate
abbate de Cartbefei ejufdem ordinis 6c dwece- de Valde ejufdem Ac. Simone abbate de Hyl.
Cft Jeanne abbate Abindomis ordinis S. Be- lini ejuidem &c. Roberto abbate de Gratia encdiâi Sarhbirienf» dkectf»* , abbate de Be- jufdcm 6k. Thoma abbate de Wafcorii ejuf­
dtnghv ejufdem ordinis 61 dicecefis, abbate de dem &c. Rogero abbate de Latres ejuldem &c.
Setborne ejuidem ordinis & dicecefis , abbate abbace de Walthm ordinis S- Auguftini ejufde Faraar ejuidem ordinis 6c dicecefis, abbate dem dicecefis , abbate de Leiceflre ejufdem ,
de Serve ejufdem ordinis & dicecefis, abbate de abbace de Thorucon ejuidem, abbacedeOfeny
Alboeyfontin ejufdem orditur & dioxefis , ab­ ejufdem Ac. abbace de Aarle ejuidem Ac. abbate
do Malmifiboi
ejuidem
_____
_
. ■ ord. & dkec. ab- bete de Rocctrc cjufJcm Ac. abbate dc Oy ebate de Taraeftol te ejufdem ordinis & d icece fis C ju&iem.
Exomenfis, priore S. Nicolai Exome ejufdem
Eodem menfe, anno dc die D. Archiepifcoordinis & dicecefis, Joanne priore eccleficVi» pus Francifcus Narbonenfis S. R - E. Camera­
gomienfis ejufdemordinis, abbate Erishamor·^ rius procuratorio nomine pro Henrico epifeodinis S. Benediâi, abbate de Qouceftim or­ po Elcâcnfi & pro Bernardo abbate monafledinis S. Benediâi Vigoraicnfis dioecefis, abba­ rii S. ( Policarpi ) ejuidem ordinis & dice­
te de Barthore ejufdem &c. de Wenchecom- cefis .
be ejufdem 6k. abbate de Altcftin ejufdem ficc.
Eodem Philippus archiepifcopus Lugdunenabbate de Theultobuey ejufdem &c. priore de fis promotus ab ... . anno rjps.
Malocrnemagna ejuidem 6ce. Joanne abbate de
Eodem Joannes Archiep. Vico neniis.
Qaftoma ejufdem ordinis Bathomenfisâ VFelEodem VV. viri DD. Godfridus Liveghen
lenfis dioeccfis, Joanne priore ecclefix Batho- praepoficus Moguntinenfis & thefaurarius ecckmeofis ordinis 9. Benediâi, abbate de Mochin- fie Colonienlis, Theodoricus dc Minfe prxlegh ejufdem &c-abbate de Addenlech ejufdem politus
A archidiacoous ecdeiin Co Vb^£,*£
4cc. abbate S. Albani ordinis S. Benediâi Lui- Ionien Gs comes
_____,_Joannes
___________
_________
κ αrOc^,«
de Lintft
fubdiaco-a
colnenfis dicecefis, abbate dc Eniham ejuidem Dnus eccicfiat Colooienfis, Henricus VefiaboIttUt·
ficc. abbate de Rarufey ejufdem &c. abbate de J.
' U. D. auditor facri palatii & decanus ecBurgo S. Petri ejufdem &c. abbate de Cion- clcGx S. Andren ColooienGs , Hugo de Hcy ifjftST
lande ejuidem dec. abbate de Bardeney ejufdem noct. Chriftianus dr Htrpilû legum doâor ca LH>.a«s<>.
6tt. priore de SftUjim ejuidem &c. priore de nonicus S. Calfii Bonnenlis CoionitnGs dkrceS. Noâo ejuidem flcc. priore de Valnigfordi fis, Balduvinus de Dichc- canonicus S. Andres
ejufdem &c- priore de Bcvere ejufdem &c. Co Ionien G» , ut ambaxiatores & procuratores
priore Daventre ejufdem &c. priore ecclefix Friderici archiepifcopi Colonienfis lacri imperii
ConvtotrcoGs ejuidem ordinis, abbate de Cc- elcAoris fic archicancellarii per Italiam.
ftria ordinis S. Benediâi Lich. & ConvcnEodem D. Joannes Faydici decretorum do·
trenfia dimccfis , abbates de Sallopia ejufdem âor auditor facri palatii apoftolici caufarum
&c. abbate de Bucconem ejufdem 6k. priore procuratorio nomine pro capitulo NarboncnG
ecclefix Elienfis ordinis S. Benediâi Elieolis & pro Bertrande abbate monafterii S. Hilarii
dicecefis, abbate do Tbornei ejufdem &c. prio- Carcaflonenfis
_________ , , „dcz_____
Jacobo ____
abbate _______
tnooaflerii
«e ecclefia Norvicenfis ordinis S. Benediâi , beata Maria de quadraginta ordin. S. Aeguabbate de Burgo S- Ednardi ord. S. Bened. Eflini Narbonenfis diœccüs , ac pro Joannc ab»
Notviccnfis dkec. priore de Tcrford ejufdem 'bate mooafterii
- - - .................
-Fontis
Frigidi
ordinis CiderArc. priore de Cariait ejuidem &c. priore, de cienfu, & Siniberto abbate * («culari cccIcG®
Beincolume ejufdem Re. priore de rofeombe S. Pauli Narbonenfis.
ejufdem Bte. prioredeSutipis ejuidem fice, prio­
Eodem F. Crafii generalis Ordini» Carmeli»
re de Wimuntham, priore de....... ejufdem &c. tarum Caere theologis magiiler pro obedientia
Richardoabbate JerovaUenfis monafterii ordinis una cum magiilro Raimondo procuratore ge­
Qftercienfis dmicefis, Philippo abbate de Wau» nerali di& ordinis.
lot ejufdem &c.Geillcia>o abbate dc Fuonegia
Eodem epifeopus Mirapicenfis promotus an­
ejufdem dec. Roberto abbate de Futanis ejufdem no 1400.............pro fe & capitulo ccdefix
6k. Joanne abbate de Reveila ejuidem &c.Jo» fus.
aoiM abbate Ballakxnda ejufdem dec. Joanne
Eodem Petrus epifeopus Cameracenfn proabbare de Meifi ejufdem &r. Tboma abbate moras anno 1405.
Eo-

___________

1,1

PISANUM

JP

er
Eodem magificr Petrus deTubbia canonicus A
t Franci· procuratorio nomine pro Petro ab» ..... ——
te mooafterii & Trinitatis de Uadsriam.
anno
——ecclefiarum Narboncnfis ft Abienfis procurato­
ANNO rio nomine pro capitulo ecclefi· AÀteafia,
Eodem ven. rir mmMer Nicolaus de Hu- <^ttTT
CHRISTI
Eodem epifeopus Soonenfis promotus per Be­ banto litterarum apoAcincaram ftripcoc ft ab- iaj.
nediâum XIII. anno l<oj.
breviator, canonicus ecclefi· Nivcrncnfis pro. Ffafcrf·».
* Eodem Goifietams abbas monafierii du curatorio nomine pro Roberto epiicopo NiCarmeliis ord. S. Bened. dioec. Lexovicnfie verneofi.
promotes per Bened. XIII. an. 1405. procu­
Eodem Nicolaus Fraifiam fa utroooe jure
ratorio nomine pro Germano epiicopo Lucio- licentiates, regts Francis confiliariue, rarifiennenfi ft pro Extodo abbate monafterii FUcam- fia ft MatifcoaienGs ccdefiarum canoadcua Do­
puenfi ordinis S. Benediâi.
minatus fa provincia Lugduocnfi procuratorio
Eodem ven. V. D. Bartholomeus Nothonis nomine pro capitulo ecclefi· Lfagonenfis.
Die 14. Maji vener. vir magtfier Joannes
archid. SaonenGs pro capitulo ecdefis fus.
Genteti fa utroque jure Ikcniiûus orchidiaEodem Guillelmus epne. LcxooenCs.
* Eodem Joannes abbas monafierii Thon, conus de Combrallia fa ecclefia Lenoniceofi
garenfis ordinis Pnemonftratenfis Camcracenfisi Bprocuratorio nomine pro Hugooe epiicopo Lcnoniccnfi.
dioecefis.
Eodem Andreas abbas mooafterii it Ctftitr Lab. €</>Eodem Alanus Butaen Baccalarius in legi­
ordinis
S. Benediâi Qaromomeofis diocccfia , Dti.
bus pro GuiUelmo abbate monafterii & Andree
promotus per Gregorium XI. anno 1377. pro
ordinis S. Benediâi Avenion. dioecefis.
Eodem Guillelmas de Seiflet prior conven- fe ft pro Enrico epiicopo Claromontenfi.
tualis S. Aroqfa de. Cuppeyo Salvancftenfis
Eodem Villelmus de Footagiis archidiacodioecefis, pro * epiicopoSalvaneâenfi ft capi­ nus Fdimanti in ecclefia Claromontenfi magifter In artibus ft licentiates in decretis pro catulo & clero ejufdem civitatis fit dioecefis.
Eodem Petrus arrbiepifeopus Bituricenfis pro­ piiulo OaromootenG ■
Die 16. Maji D. Robertos Efchan de Lofa
curatorio nomine Hugoois epifeopi LemonicenL*U jfaz/r- fis, ft prioris conventus monafterii de Mtllt· décretorura dodor prior domos Colfimarium
hto ordinis S. Benediâi Bituricenfis dioecefis, procuratorio nomine pro Raymundo abbate
ficut & Joannis abbatis monafterii S. Enulfi Cluniae
Eodem Petrus de Monterato decanos ecclcordinis S. Benediâi ejusdem dioecefis.
Eodem Ægidius epifeopus ConfiantienfisproCfis
1
Lugdunenfis pro fao capitulo ft pro Fili:
berto
epiicopo Cabilooenfi.
motus anno 1408. pro ft ft Michaele abbare
ruonafierii S. Salvatoris vicecomitis ordinis S.
Die 17. Maji magifter Joannes de Lacs or­
Benediâi Cooftahlicnfis dioecefis, & proGuil- dinis Eradicatorum m theologia magificr no­
Iclrno abbàte monafierii Beate Maris deâM*- minatus per ecclcfiara Gallicanam regens in
Hattttje.
Arra ejusdem ord. ft dioecefis; ficut & pro Jo­ icholis Albtcafibus.
* Eodem Petrus abbas monafterii S. Aug»,
anne abbate monafierii S. Laudi de S. Laudo
flint Lemooicenfis ordinisS-Bcnedidi, promo­
ordinis S. Augufiini Conii an tien iis dioecefis.
Eodem Guillelmus Boyfratier J. (J. D. de­ tus anno 1297·
Eodem VV. viri DD. Joannes Kempen pr·canus ft Geraldus Chora il licentiatus fa legi­
bus canonicus ecclcfix Bituricenfis pro capitu­ pofitus ecclefi* S.Banhokxn*i Francfordienfis
Moguntio* dioecefis , Philippus FUtb canoni­
lo ecclefi· fus.
Eodem Petrus Aftrolom procuratorio homi­ cus Moguntious , Henricus Hrturftb decreto­ In fere &
ne pro Bernardo abbate monafierii S. Tibcrni rum doâor prepofitus ecclefi· S Viâoris ex­ Ug. Ub.
ΡλμΛ.
Agatenfis dioecefis . & * Matthaeo abbate fe- tra mures, ConradusOvtli decanus beat*Ma-_______
Lab. *Up
prepofitus n*t»ftli·
cularis & collegiate ecclefi· S. Afiiradidii Bi-Di ri« ad gradus Moguntinenfes ,
Jetheburfis utambaxiatores joannis archiepifeo- ,^0»«
terentis.
Eodem ven. D. Aurelius Appovail baecala- pi Moguntini facri imperii eleâoris , ft ejus- 1À p>/·
dem per Germaniam archicancdlarii.
i)uj fa decretis procuratorio nomine pro Joan­
Eodem Mdfiliaus abbas monafierii Tuitien- Lab. €<··
Lab. Ken- ne abbate monafierii S. Martini Runâenenfis
alias de Bufco ordinis S. Augufiini Belvacen- fis ordinis S. Benediâi Cracovienfis dioecefis.
Eodem VV. viri DD. Henricus de Croak JJJjJ
fis dioecefis.
Eodem Joannes Scabelli prcpoGtus dc No- licentiates in decretis canonicus ecclefi· bea TntUr Ut·
navilcta ordinis S. Benediâi Scemonenfis dioe- is Maris in Yvodio confiliarius ft Exeftlat
’
_ cefis pro
abbate monafterii S. Ϋί&τύ de Vealdrcfinga pallor fa.................. Ttvtvtn·
•uUeS.Ki- Virdunenfis ordinis S. Benediâi.
fit dioecefis cape!Janus, ambaxiatores procura­
'
Die 8. Maji Joannes de Torraoo cantor & torio nomine pro Carolo duce Lotharingie ft
canonicus ecclefi· Mctcnfis pro capitulo ecclc- Marcbion.
fi* Tu lien fis.
* Eodem nobilis vir Hemyngus de Valde
Die 9. Maji magifter Joannes Pargamenae- miles procuratorio nomine ft ambaxiator D.
fen magificr in artfeus & in utroque jure li EBoggutxlant ducis Stetinensis Pommcraris Sal·
centiatus procuratorio nomine pro Tbeobaldo we, Cafturi· princbis Ray varlt.
• Die 18. Maji Petrus abba* mooafterii de
abbate monafierii S. Albini Andcgavenfis ordi­
Turono pro fe ft pro Joanne arrhiepifcopo
nis S. Benediâi.
Eodem Joannes de Tomato cantor, ft Simon Senonenfi.
dc Fraudi canonici ecclefi® Metenfis procurato­
* Eodem RR. viri fratres Joannes de Grifrio nomine pro Rodulpho epiicopo Metenfi.
famooe prior Vallis Viridis prope Psrifios, ft
Eodem VV. viri DD. Joannes Conteti li­ Joannes Toclli Fomsmerdu· Stscffioncnfis dioe­
centiates in decretis canonicus Bifuntinus , & cefis, F. Dominicus prior S. Bartbolom·^ pro.
Joannes de Nemoribus (êcretarius D. cardinalis pe Januam moaaftcrii ondfais Cattufienfis pro
Salutianim procuratorio nomine pro archicpi- fe ft nomine tocius ordinis ac monaftcriorum
fcopo Bifuntino.
in regno Francise & DeMhatus.
Die 19. Maji Joannes de Goch prepofitus
Eodem Gaufredus de Pcrufia confiliar jus rccede

Ê

CONCILIUM G314
gpracMts S, Scbaftiani Magdeterganfis, aeofto- A * Eodem Guido abbas monafterii S. Angeli------ —■
11·· ! . liro camera clericus , procuratorio nomma ft de Vsrgarero ordine £ Benediâi Sufcnatenfis *****
ΑΜΝΟ ut ambaxiator Guettera archiepifcopi Magda diocceue, promotus per Bonifacium IX. die 4.
emusn burgeofia & pro excelfis prineiptes Henrico i KaL Dcccmb. pontificatus II. Chrifti 1400. in­
Gtmthero fratrftus comit·» dcSuartxctnburch diâ. 13.
* Eodem Thomas Duncbnenfis epifc. pro­
ficut ft pro Waltero epifcopo Merfcburgenfi.
motus per Innocentium VII. die is. Maji pon­
tificatus
a. Chrifti 140ft
promotus anno 1308.
* Die 3. Junii Francifcus epifc. Burgarenfis
Die ao. Maji Petrus epifc. Famaguftanus
promotus per Bonifacium IX. die 4. kaL No­
DTCMBfttM· Mflhfh 118*7.
Die 13. Maji Joannes -de Montenigno ele­ vembris pontificatus aono II. Chrifti 1400.
Eodem Antonius abbas monafterii S. Bene­
âus per capitulum eccfcfi· Famaguflan· io ©■
diâi vallatenfis Pergamenfis dioecefis ordinis
pifeopo ejusdem ecclcfi·.
Badem Petrus tituli S. Praxedb S. R· E., ejusdem, promotus per Gregorium II. pontifica­
presbyter cardinalis . Hifpani· vulgariter turn- tus anno a. Chrifti 1408. ind.I. die 4.
, .Junii.
cuparm commendatorius ccclcfis Otomenfis. B Eodem Zenobius monafterii beats Maris difEodem F. Villelmos de Brione preceptor calceatorum de Florentia procuratorio nomine
pro Michaele abbate S. Michaelis difcakeatoprreeptorie domus S. Antonii.
Die 34. Maji V. P. facts theologis magi­ tum ordinis......... Pifans dioecefis.
Eodem Chriftophorus abbas monaflerii S. Sal­
fler D Petras de Vena generalis fratrum ere­
mitarum S. Auguftini una cum fratre Ray- vatoris de Spongia ordinis Vallifumbrois Ceraccnfis
dioecefis.
mundo de Grofio.
Eodem Lucas abbas monafterii dc Saxo or­
Die 15. M^ji Julianus epifcop» Morfitamu
dinis S. Benediâi.
promotus anno >380.
Eodem Zenobius abbas monafterii S. CafliaEodem Leonardos adminiftrator ccclcfis
ni Montis Chalani ordinis Vallifumbrof·.
ChienGs.
Eodem Simon patriarcha Alexandrinus pro­
Die ift Maji , Joannes epifc. io univerfali
ecclefia, VV. viri rraocifchin» Paotera ft An­ curatorio nomine pro Geraido epifeopo Pidadreas de Domomiculb in jure canonico licen­ venfi .
Eodem Joannes epifeopus Umacienfis protiates, sc ven. vir D.Odoricus in Micuflii ca­
nonicus Gvitatenfis pro Henrico de Sciafiddoc motus anno 1406.
Eodem ven.
ven.'vir
* eteAo Concordienh.
Eodem
vir magifler Simon Gilets bar­
Eodem Hugo patriarcha Jerufalem, promo­ ca larius in legibus canonicus Laudunenfis protus a Bonifacio IX. pridie idus Aprilis pontifi­ curatorio nomine Bartholomei epifeopi Vint imilienfis & capituli ecclefus ejusdem ; ficut ft
catus anno 7. Chrifli 130ft indiâ. 4.
Die 37. Maji R. P. D. Ventslaus patriar­ Joannis epifeopi wirdunenfis ejufque capituli ;
cha Antiochenus, ft Thuno epifeopus Mifnen- ficut ft Guidonis abbatis monaflerii beate Ma­
fis, ft magnificus ft excelfus D. Benefinus Ba­ riae Orgiafi ordinis S. Auguftini Eduenfis dioecefis.
Eodem Bernardus Alamannus Ucentiatus in
ro regni Bohemias regis Romanorum & Bohe­
mia: comparcerunt in diâo Concilio. Item di­ decretis procuratorio nomine pro univerfitate'
fludii
Mootispeflulani Magalenfis dioecefis.
âi ambaxiatores prsfentarunt litteras domino­
Die 4. Junii ven. vir Petrus Buleren procu­
rum cardinalium ex parte regis Hungaris ,
quod propter nonnullas caulas ambaxiatores fuos ratorio nomine pro capitulo ecclefuc Vivanenfis.
Die 5. Junii ven. vir Strohanus Caprioli Jcad hoc facrum Concilium generale mittere non
poterat,- fed quod frater fut» rex Romanorum gum doâor canonicus ecclcfi* Lexoaienfis pro
ft Bohemias fuoa mittebat fokmnes ambaxtato-DGiraldo epifeopo S. Flori ejufque capitulo,
res, ft quod ipfe · voluntate diâi fratris fiu
Die ft Jnnii Francifcus epifeopus Goenfis ,
ft nobilis vir Friderkus de Poeus de Ruflia
deviare non intendebat.
Eodem D. Ventila» patriarcha Antiocheum procuratorio nomine pro Joanne archiep. Nea­
promotu» a Bonifacio IX. die 3. id» Apr. poo* politano .
Die 7. Junii Antonius S. Maris Inviolate
tificaros anno 8. Chrifli 1397. indiâ. 5.
* Eodem Timo epifcop» MifnenGs prOœo- diaconus cardinalis , de Qulanco vulgariter
tua a Bonifacio IX. die j. nouas Decemb. pon­ nuncupatus, adminiftrator archiepifc. Talantotificates lo. Chrifti 1298. lod. 6.
gienfis; intravit civitatem Pifanam veniens ad
Eodem Marcus epifcopm Nauknfis promotus facrum Concilium.
•b lenocentio VII. die 10. Kal. Ap. pontifica­
* Eodem prediftus D. cardinalis ft ven. vir
tu» aono a. Chrifti 1406. iadiâion. 13.
D. Joannes de Belleforti legum doâor procu­
Eodem VV. viri DD. Laurentius Bancha- ratorio nomine ut ambaxiatores illuftris ft ma­
steis ( Bantonienfis ) decretorum doâor , ft gnifici D. Comitis Sabaudte.
Antonine proaofitus conventus monafterii S.
* Eodem Amadeus abbas monaflerii de Clan.................. de Mediolano ordinis Humiliato- g fa ordinis S. Benediâi Cammenfis dioecefis.
ram procuratorio nocatoc pro Nicolao praspo* Die 13. Junii Antonius de Beldmatt do
fito cooventw omnium ûmâorum ordinis prm Piftorio legum doâor procuratorio nomine ut
diâi de Fkxeotû.
amtexiator Nicolai marchtoabEfieofis.
* Eodem Francifcus epifc. Milen. promotus
Die 39. Maji VV. viri D. Andrea» de Botemha Utenda Caere Théologie prafeflbr , de a Bonifacio IX die 6. idue Oftob. pontifica­
HeroteM» ZototeM teccalan» tn (sera theo» tus au. 8.
Xanfam aaaeiflri procuratorio nomme pro
Eodem ThiHtertus de Neylaca magnus tnsfitate ftudii Pragrofis.
giftv ordinis S. fautnb Jerofolymittnfi·.
• Die 3. JmÜ Fraodfcm archiepifcopmZuEodem generalis ordinis Cracsfcvoram.
nierafi» praenoro» per Booifacium X. 5. kal.
* Eodem Joannes epifc. Montis Regalb in
'Decembris pontificat» anno 4. Chrifli 1394. Pedemondum promotus per Bonifacium IX. die
indiâ. 1.
Augufti pontificatus aneo 13. Chrifti 1400.
3.
Γηκϋ. AmM. Tros. XXVII.
Z
· Bn-

3SJ

P

î

S

A

NUM

cr
* Eodem Matthaus eptfc. Bertooenfis pro·
————motus per Bonifacium IX. dic 3. kal. Apr.
***0 pontificatus anno II. Chrifti 1400. indiô. it.
CHfcKT*
· Eodem Nkolaus epifc MminenGs & Tho­
mas dc Btrondelis decretorum doâor caaooieus Ferrarienfis, aé F. Petrus Monfre de Bo­
nonia procuratorio nomine pro * Petro epiic.
Ferraricnfi.
Idem Thomas & Petru» pro clero civitatis,
êt dioccefis Ferraricofi».

Mis ecclefi· S. (Jldalrici extra muros nov« ci—-----vitaiis Sahtburftnfis dmecefis procuratorio no- anmo
mine pro * Conrado epifropo Gurcenfi.
^5°
Die 14. Junii Girafes presbyter de Bufrh- ”
nafco procuratorio oomioe pro * Alvaro de
Currio abbate monafterii Fruftuarienfis.
Eodem Fridericua Dm decretorum doâor
& decanus Padertarnenus procuratorio nomi­
ne ut ambaxiator Hluftris principis D. Joannis
Menardi Palatini Cariottae, & comitis Gon­
Eodem dF&us D. epifc procuratorio nomi­ ii*, dc Tirroiis.
ne pro epifropo S. Leonis (alibi S. GeminiaEodem Joannotfus epifc. Novarienfis , dc *
ni ) * Idem epiic. pro Berthokxnsco abbate Jacobus epifc. Adrienfii procuratorio nomine
snonafterii S. Petri Mutinenfis.
pro * Bartholomsso epifropo Cremoncnfi.
Eodem W. viri DD. Galtherus Grate
Eodem W. 'viri Joannes Hoborth legum do­

âor Qeeftrenfis, & Robertas Appillton Ebroy-1
crn. ecckfiarum canonici pro * Nicolao epiic.
Batonenfi dt Villeufi.
Eodem Joanots prior monafterii S. Fabiani
Pratenfis , de D. Srepbanus de Prato clericus
collegii DD. cardinalium procuratorio nomine
pro * Jacobo abbate monaft. de Montcplano
ordinis VaUifumbroûs Piftorienfis dioecefis.
Eodem Joannes dc Montani rc&or parochia-

EPISCOPUS

> prior ecclefi* hofiritalis S. Joannis Jerafolymitama de Rodi», Petras Holt tricoptejus Rodi,
Joannes Jolvoth, Robertos Appelton, & Joan­
nes Bruder procuratorio nomine pro valtero
Grendcnfi priore boipitalis S. Joannis Jerafolymitani in Anglia, willelmo Hullers , Ricotido, Paulo , villelmo Robe , Joanne Rile?|uid , & Thoma Tancelanc militibus & coa­
ts tribus didi hofpitalis.

N OVARIENSIS,

Dt Benedjila & Grtgerie, i» ftltumi Orutieutt An. 1409. in Ceucilit Piftut dtilu.

Ex MS. Erfurt .
Apud
Hardnum
Cone. Con­
flant. ». )V,

Cee , apparet ex his , patres At domini ,Crum? Ubi fides data ? Ubi pnefliti juramenti
paftores, militibus Chr
Chriftum exeeutio ? Ubi voti adimpletio ? Ubi ipforum
1—t quid bi olim pallores,
crucifigentibus deteriores, fecerun
Illi incon- litterae, pro unione fienda liberam cefl&onem
(utilem Chrifti tunicam reâe ut dividerent promittentes ? Non enim legerunt cum confifortiti in funiculo difiribution» , fuere Chrifti deratione.* Promitte, plenius , quum prtmiferit
imitatores. Ille fecit, quia pax noftra eft, u- ferve. Quid ridicuiefai dicem , fuutmt pentifce
traque unum : ifti vero , ut Chrifti & ecclefi* menduce Sub quo neceftc eft Petri naviculam,
holies, de uno fecerunt duo . Ille alias oves, ne naufragium patiatur, & omnino illibate fi­
que non ex (uo primo erant ovili , adduxit , dei opus, regi & gubernari. Stabile prorfusac
ut unum fieret ovile : ifti autem per Chri- (olidum promiftum cftc debet, in quo fundata
ilum addo&as oves ad ovile unum , (eparant eft tantorum (pes & tranquillitas omnium fide­
& dividant, ut unitatem, qu* eft in omnibus, lium populorum. Sed mei decipiunt, juxta fenauferant.
tentiam Senecae , NiJul Mhent ftlidusu . Tttuu
Ubi eft apoftolicum illud? Rom. XII. Mul­ eft euendnciunr, perlucet, fi délitenter infpesttrit .
ti «m*· corpus
.
.fiemus i» Cbrift» . Non norunt Digne igitur eos, Patres & Dom. juxta feri- ·
certe paftores olim ifti corpus Qirifti, ex quoDptur* praeceptum condemnando , perdidit eccorpus Chrifti negUguut. Et fi non negligunt, cie fi a. Perdes enim, inquit, ets , qui Iqmrttur
ubi qusefo, in eis ucramentum pietatis ? ubi mendacium, Pfal. V. Reddit autem hujus pervinculum charitatis? Accedant, incorporentur, ditionis rationem
:-------- *—
««—- «·--■
--·
Auguftinus
dicens : Periti
ainquit Auguftinus fuper Joh&nnem , ut vivifi­ ■me/ , pri loquuntur menduciune ; boc efi , vtri.
centur , non abhorreant a compage membro­ toti cmtrurium. Sed m quis putet nliqetmn fub.
fiuntitu» vel nuturum veritoti efle coutrmium ,
rum .
Sed quia non habitant unarimes in domo «a/riAgar, ad sd, pwd am eft, ptrtimrt anmdamilitantis cccleGc , velut i membra * putrida a «a·, mi ad id , ynsd «ft . Si num Utitur ,
Chrifti corpore refecari meruerunt. Non enim psnd eft, versas dicitur. Si tutem Me Uritur ,
pertinent ad totum Chrifti corpus , tanquam y«ed sm «gft, menducium efi. Met, inquit: Perdiviforts inconfutilis tunic* Chrifti & unitatis des eos qui loquuntur menducium , f«M rsvedraecclefi*. Ideo nec participes eruntChrifti cor­
poris , quod eft ecclefia. Ceciderunt enim, qui imvS .
operantur iniquitatem . Expulfi funt, & non
_______________________
Sed ubi olim
horum Pontificum juramenti
..u >? Nunquid
j
i—
__ _ ·
potuerunt ftare &c. frribitur pfalm. XXXV. E obfervatio
DM) ipfi
kferant
Jufta quidem esepttjfit, fan&a condemnatio, rer
r * irritum jurumtntum , C
*“ Coivit
■ puftum ,
fecit
um »■ medio Bubjloms morietur ? Et infra : Kivo
ôa & equa contra cos fler fandam fynodum
lata lententia & In jure divino fundati, prout •P, Urit Dominus , fuMWMv jeraarahar ,
«ne dicendis apparebit . Hos enim , dc eorum pad fprévit , & fttdns quod pruvornutau eft,
tempus, ad Timotheum III. frribens, apoftolus penum m cuput- ejus , ut expùaodum fuper tutu
providebat, dicens: Erunt homines Jeipfuetmun- rete Mteau , tJ cmtmheuietur ftfeuu tutu ,
ths , fttpidi, eluti , fuptrbi , fine sffiilione , fine udducuut euue m Bjyiaww, tf jadrcfe euut Hi
puce , fine henignitutt , hebentes fpeciem quidem ή pruvurkutiuut fwa iefpexit me: frribitur
pietntit, virtutem metem ejus ubneguntes.
Etect. XML
Sed oro, Patres & Domini, fi virtutem ba­
Non enim patres & domini, olim , hôrui.»
lent pietatis, ubi ipforum obfervatio promiftb- pontificum , illius populi Romani imperatoris

E

Mar.

in

CONCILIUM G.
558
Marci rorab , fides . Qri ut pria·· dr Civ.< viftis , fed cum eefierittte imperabatis ei/ , 6*
- ...
fututio
;
if
difperfe
feet
ws
mea
if
fe·
-Dei, c. XV. refert Auguftinus propter Juris fu­
ANNO randi fidem nec remanere in patria elegit, nec fte feet en devorationem osmium beftiarum. Pro.
CHRISTI
inde quoUbet ire ; fed ad fisos acerrimos ini­ pterea , paftores , audite verbum Domini : boo
micos redire voluit , a quibus novo ac prius dicit Dominus Dtet : ecce ego ipfe fuper paftorei.
lomvidainaudito nimium horribili fiapplicti genere cru­ Xtfuntm gregem meum de manu eorum, Ô* nce
ciatus Ac extindus eft . Deos , per quos jura­ erit eis ultra i» efcam. Et paullifper : Sufdte·
verat , certe fic iUe cokut, ut etiam vita ca­ be pefttrem unum , & ipfe pafcet oves meas .
rere, quam ipfos oftendere maluit. Noftri au­ Scribitur hac divina fententta Ettcb. XXXIII.
tem olim pontifices, proflergatoDei honore ac
Habetis jam, reverendiflûni Patres & Domi­
falute Chriftian* rdigioais , elegerant potius ni , huc huique monftratum , qualiter militans
rumpere jarisjurandi fidem, quam farnum fcio- noflra mater ecclefia luflrisfcxjam pcraâis fuie
till* mundani Ac gemmati verticis, quam glo­ paftore bino lacerata , tolerando grave jutgium,
riam ferici Ac purpurei tegminis, quam faftum, errore fievo tenebrate, deplorando grave fcancaduci hoaêris obfcrvanuam . Dileâores , in­ dalum, mcerorediro fatigata, fugitando fievum
DrtftaUquit , hujus fecull putant : Parvi cordis . Ac Bjaculum.
fegnis eft animi terrenas opes fpernere, hono­
Propter que fanâa Synodus, qus debite con­
ros afliduos faftidire , nec querere gloriam . gregata errare DOn poteft, ut omnes unum cor­
Ubi laudatur peccator in defideriis anime fu*: pus fimus in domino , Ac fervemus unitatem
Ac iniqua gerant ; bene dicitur . Legant pari­ fpiritus in vinculo pacis, ut non circumferamur
ter Ac catholicam partem libelli De vitt felite· omni vento doârinc in nequitia hominum, in
rie . Ubi ait , contemptus ifte rerum tempo- aftutia, ad circumventionem erroris, juflo, ve­
ralium, ad qu* tendat, Aequalia coocupifcat. ro , ac fanâo judicio contra duos colludentes de
Nihil hujufmodi mentibus reftius , nihil inve- papatu fienteniiam privationis utriusque tulit ,
' nitur exaâfas , qu* fandiflimis defideriis uni- ut fanâa ecclefia , paftore unico Ac indubitato
verfa tranfcendunt, neque ad ullam creaturam, colkâa, fit cunâorum gaudium.
quamvis potentem ac mirabilem, fed ad ipfum
omnium vifibilium ambiunt creatorem, cui ap­
propinquare calefcere eft , quem timere gau­
S E S S I Ο I.
dium eft, cui fervire regnare eft.
Nec ultra mirum , fi fuper paftores iratus c
eft furor Domini , Zacb. X. Ex quo vota im­
San&a Synodus propter celebritatem fciliva- F : Min.
pleri tardantur emifla ; immo verius manife- tis hodierne , que fuit pretium redemptionis Vd !*«"·
fliflime recufantur , aperto conremtu divine noftr*, & propter prolixitatem longe procefliolü;,
legis, dicentis.* CmivNm* voveris Domino Deo nis, Ας ut omnes preienti die ac node vacent
tua, mu tardes reddere. Quiu requiret idled Do- Ac intendant devotioni Ac orationi, ut Deus per
mines Deus tuus, if fi meretus fueris , repete· fui mifericordiam perficere dignetur quod io
Ut tibi m peccttum . Quod enim femei egretftm fpe ejus grati* feliciter inchoatur , ad laudem
eft de labii/ tuis, effervebis if fecit/, ficut pro- Ac gloriam fui nominis , pacem, reintearatiomififii DoetinoDeo tw,
proprio voluntate , if nem Ac unitatem ecclefi* fu* fanâ* ordinat ,
ere te» locutu/ te , feribitur Deut. XXIII. Tu quod prima feflio Concilii generalis hic per
ergo qui vovifti Papatui cedere, redde altiflt- Dei gratiam congregati , fit cras de mane die
mo votum tuum.
Martii XXVI. nracfenris menfis Martii in ifto
Ecce ergo, patres Ac domini, monftrante ex­ eodem loco in folia ortu, ita quod omnes con­
perientia videtis , qualiter illorum olim ponti­ vocati conveniant , Ac nomine Aiâ* fanâ*
ficum promifla fides rumpitur i gemit decus ho- D Synodi, Ac omnium quorum intereft peto, per
neftatis , facrum fa&um perditur , fugit valor omnes notarios hic afliflemes, fieri publica infirmitatis, emifliim votum fpernitur , cadit fer­ ftrumenta, Ac fic ab Omnibus notariis fieri pe­
vor bonitatis. Corrupti feet igirur, inquit Pfal- tiit Ac rogavit.
tnifla Pftiett. XIII. C sibomtuabiles fj&i feet ie
Gregorius X. in generali Concilio Lugduftediis fitis, dum non unitatem Chrifti corpo­ nenfi·
ris , fed hoc feculum amant, cujus afieâiones
animam corrumpunt . Ambo declinaverunt fi­
Fideli (J devoti profetfioee fetemur, &c.
mui , non eft ex eis, qui faciat bonum. Ideo
cestritio Ac infelicitas in viis eorum . Immo
illic trepidaverunt timore, ubi non erat timor.
Legitur in Concilio Toletano XI. Ac habe­
tur y. q. c. io loco quod eft Ultimum.
Timuerunt regnum terrenum amittere , ubi
non erat timor, Ac amittere certe regnum cae­
lorum , quod certe timere debuerant. Cum e1 le loco beeediUimi/ ifc.
nim temporalium amiffkmem timeant , ad «terna non venient . Et regnum militantis ec-jj
Ut leftum Ac recitatum eft , ut in generali
ciefia, ne ipfa trifle naufragium patiatur, jam
ConcilioLugdunenfi continetur, tenet, Ac pro­
juflo Dei auferunt judicio.
Divina eft enim fententia, per fandam Sy­ fitetur , Ac firmiter credit hoc fandum & unodum lata. Legite Exechielem, ubi hzc Dei niverfale Concilium , Ac omnia alia qu* de
in forma lenientia : Vtb paftoribus , qui pafce· fumma Trinitate Ac fide câtholica , /aeramen­
bout feeemptifes
aaror grvgvs ptfcuetur a pe· tis ecclcfi* , Ac ecclefi* unitate haâenus do­
/Isrihts ? Lac comedtbati/
leee operiebamini , cuit Al pnedicavit , docet Ac praedicat fanâlt
if tfetd cretfum eret , occidebutis , gregem sen­
tem metem m ptfcebtiis. Qmd itfirmum ftdt ,
»m cmfelidtftis, if quod egrotum non faetfli/ ,
9md fre&um em elligeflis , if qeod ebyelfum
*»■·*» aro reduxiftis, & quod perierat, ese qmfi.
Cmctl. Groera/. Tom. XXVII.

catholica ecclefia , firmiter tenens omnem hae­
reticum vel fchifmaticum cum diabolo Ac an­
gelis ejus «terni igpis incendio participandum,
nifi ante finem hujus vitz carhohcz fuerit in­
corporatus Ac réintégrants ecclefi*.
Z >
San-

I

PISANUM,

3*0

Sanfia Synodus ordinat, quod fecunda fcf-Areverendiffimi in Chrifto Patris dc domini do-*
————fio Concilii generalis, hic per Dei gratiam coo- mini G. epifcopi Pramaftini Piâavenfis vulga- ANNO
ΟΛΒΠ
anno gtegati, fit cras de mane in dolis ortu, vide- riter mmcupatt, ficut continetur in cedula,
c^fcISTI licet die mercurii XXVII. pnefentis menfis cujus
“* tenor 'de
* verbo ad verbum eft talis : Sam Gtôdôlfa
*'”* Martii in ifto eodem loco, ita quod omna âa Synodus dcc. ideo ut fi praelegitur feriofc.
Supa quibus quidem reputatione, decreto dc
convocati conveniant.
dedanuiooe portat® hujufce ecdefi® deputati
petiverant fieri unum vel plura publica ioftru:
SESSIO II.
menta in proceffu hujufinodi camas reaggravanSanâa Synodus feu hoc facram generale da. Datum ubi dc diebus quibusfupra, anno a
Concilium dominum Petrum de Luna, Bene- Nativitate Domini MCCCCIX. ind. II.
nediâum XIII. nominatum; dc dominum AnS ESS I Ο III.
Selum Corrario Gregorium XII. nuncupatum
e papatu contendentes, dt quantum in eiseft*
Sanfta fit univerfalis Synodus auditis, Intel·
ecctoham Dei notorie in fchifmate tenentes,
legitime requifitoa dc vocatos , dc provocatosB leftis. de coofideratis omnibus di fingulis fuin caufa fchifmatis dc fidei ad hoc prufens pradiâis, de quolibet temporc volens mature
fanâum generale Concilium, dc omnia in eo aique cum gravitate procedere, dc co attento
agenda, non venientes feu legitime comparco- potiffime, quia fide digne relatione perceperat
ta per fc vel per alios, non termino ftatuto aliquos dominos cardinala, dc quamplura vafattsfacientes, licet expeâati poft terminum per lenta prelates, ac nonnullorum pmlatoram
duas feffiones, reputat, dc decernit, dc decla­ procurator» dc nuncios in itinere elle ad ip>
rat in caufa fchifmatis dc fidei contumaces , fum facram Concilium venienta, dc Pifas in­
ponitque in contumacia dt defeâu, dc ordinat fra nonnullos dia applicare debere, eum qui­
in eorum contumaciam ad ulteriora debere bus conGderabat agenda omnia laudabilius dt
procedi, dc pitetendit fore, ordinansfefltooem confultius proceflura, pnefentem feflkmem ho­
aliam fieri die Lun® poft dominicam in Al­ diernam ufque ad diem XXIV. pnefentis men­
bis, que erit XV. dia futuri menfis Apr. pd fis Aprilis prorogavit, dc continuare flatuit dc
quem diem ordinat profens fandum Concilium decrevit , ordinans hujufmodi continuativam
dominum Cardin. Tudertinum domino Grego- prorogationem
,
„
.per cedulam in modum edidi
rio adhatrentem, dc dominum Johanqçm Sabi- C ad valva hujus ecclefia cathedralis Pifana afnenfem epifeoputn, S. Adriani dc S. Mariae m figi debere, ne de ipfa prorogatione conten­
via
de Flifco dc de Chalanco vulgariter dentes pnediâi de quatuor cardinala fupra no­
nuncupatos S. R. E. cardinales Benediâo ad­ minati, valeant quomodolibct ignorantiam al­
herentes , de benignitate {expeftandos fore , legare.
Univerfu dc fingulis, facra mandante Syno­
cum intimatione, quod fi prodiâi duo conten­
dent», dc prefati domini cardin. non compa­ do , tenore pnefentium intimatur, quod in ec­
rcerint in dido termino, ad ulteriora proce­ clefia Pifana eadem Synodo feu facro Conci­
dere eorum contumacia nonobftante. Ordinat lio Pifaoo congregato
_ _
., cantata per dominum
nihilominus prefectem ordinationem in valvis Bartholomeum epifeoputn Aleriettfem mifla
protentis ecdefi® cathedralis affigi publice, ne'' beatas Mari® Virginis, didis Litaniis in can­
de onemiflu valeant ignorantiam allegare.
tu, dc aliis fetvandis fervatis, hac die lun®
Univerfis dc fingulis, facra mandante Syno- de mane XV. hujus menfis Aprilis, quo pen­
do, tenore profentium intimatur, quod hac débat terminus ad procedendum ad ulteriora
die fabbati penultima hujus menfis Martii in contra AngelumCorrario, Gregorium, dCconecclefia catbedrali Pifana, celebrata devote dcDtra Petrum de Luna Bencdidum nuncupatos,
fblemniter mifla pro unione facro fanâ® cc- de
* papatu perperam contendentes, ad quam .
defiat ordinata, di&s in cantu litaniis dc de­ etiam dominos Tudcrturam, Angelo, dc Auvotis orationibus, ac expletis aliis in talibus xitanum, de Flifco fle de Chalanco cardinal»
confuetis, auditis quidem propofitiouibus dc pe­ Petro de Luna contendentibus prsdi&is adhe­
titionibus deputatorum advocatorum, dc pro­ rent» expeâandos, io ultima fêfliooe decretum
curatorum fanâ® Roman® ecclefia: iniquis de fuit, poll auditos ambaxiator» feu nuncios ilpapatu contendentium aufibus laceflit®, proh luftris domini Ruperti in regem Romanorum eledolor ! immo diutiffime lacerat®, per quas re- fti, praecipue faâa per dominum advocatum dc
cenfito quod accufata contumacia infraferipto- procuratora, feu promotoresdeputatos petitione,
rum contendentium proxime lapfis in proceffu de novo contra Angelum dc Petrum contendent»
hujufce caufis deferiptis terminis, petitum fuit declaratos contumaces in prefect! decerni dc
eofdem contendentes, etiam dc adherentes eis declarari , quorum diâorum contendentium per
cardinal», dt alias ad hujufmodi Concilium fe vel per alium comparcotium, feu huic ter­
legitime vocatos reputari , decerni, dc declara­ mino & feflioni non fatisfacientiutn prius con­
ri contumaces; jam bis dc nunc tertio proro-Brtumacia extitit accufata; eadem fanda Synogata feu continuata dies inflat, io qua con­ duc -volens continuo non per rigorem, fini'cum
tendent» ipfi ac cardinal» eis adhaerent» dc debita manfuetudine procedere maxima, quia
ceteri vocati compatere tenentur, accufataque relatione fide digna accepit aliquos dominos
tandem legitime hac ipfis die contumacia prse- cardinatos dc plura valent» privatos efle in
diâorum, dc petito eos contumaces reputari, via ad hanc facram Synodum venienta, fefdecerni dc declarari; ipfa fanda Synodus feu fionem pratfentis XV. diei fle aâum feu afttts
facram generale Concilium antcdiâum pnefatis ad ipfam diem pendentes contra contendentes
contendentibus dc aliis legitime, ut ex procef- dc eis adherent» prasfiitos ufque ad XXIV.
iu conflat, ad valvas ecclefic vocatis, dc aliis diem ejufdem menfis continuantem proroga­
fervandis fervatis, unanimi confenfu dc voto vit , ordinans atque mandans pnefentem con­
fuper pranli&orum dc aliorum contumacia, re­ tinuationem dc prorogationem in valvis ejuf­
putavit , decrevit dc declaravit per organum dem ccctofi® Pifan® per ptrfens publicum ediâam

C O N C I L 1 U M

G.

C^Rum tdBgi, ne dehujufmodiprorogatione con-Aperti regis Romanorum, quam habebat ad uniofandas
ecckfiae. Cujus petitione
au- anno
f—
tendentes dc ei* adherentes pendiât poflGnt quo-nem
-----r—
a“ r'Dei
‘- —
---------. modolibet ignorantiam allegate, cum imima- dita, domini cardinales quafi praefidentes ibi- Christi
dem,
ut
fupra
wmnifi,
miferunt
notarios
ad
*'**'
liene
XXI*· «fi® 000 ®o*np*·
ruerint, nihilominus procedetur ad ulteriora, fmgulas Cedes 'aliorum prela torum & procura­
V
prout pnafatu fanâas Synodo ifti videbitur , eo­ torum, ad petendum fua vota fuper audientia
rum ku cuiuslibet eorum contumacia non ob- prasdi&a concedenda vel deneganda, in qua
ftante. Datum Pifis, die pnsdiâa lune XV. concedenda ompes confenferunt ; & fic eis con­
Apr. II. indiâione, anno nativitatis Domini céda fuit. Tunc non ille magifter Gonradus,
fed dominus epifeopus Berdenfis collega prxMGOQGIX.
diâi Conradi afeendit cathedram ubi fecit quandam arengam aflumens thema : Pax vobis. Quo
. aliquantulum dedufto, dixit fe elfe miflos ad
S E S S I Ο I V.
Concilium prefetu pro parte ferentflimi & ilLutns XV. Aprilis, ad quam diem continua­ luftrifllmi principis Ruperti regis Romanorum
Concilium
in ultima feflione
prr-B femper Augufli &c. Et deinde prUmiflîs qui­
tum fuerat
f
"
.......................
' "
lle,' fuit. Concilium de mue congregabuidam proteftationibus & excuiat ionibus, dicedente,'
„
tum in ecclefia metropolitans civitatis Pifanc, xit: intendo difficultate dc impugnare aâa dc
ubi primo devote fuit mifla de beata Virgine agenda in diRo Concilio; plura dubia quafi
folemniter celebrata in plano cantu per quem­ objective dc quaefliones propofuit, requirendo
dam epifeopum, dominis cardinalibus dt aliis finaliter mutationem 'loci diâi Concilii dc mul­
pnclatis ibidem exiftentibur, dc fedentibus in ta alia, de quibus conflare plenius poteft per
fedes fibi affignatas facundum tempus ordina­ tenorem dc copiam diâoram przpofitorum.
Hac igitur propofitione fic faâa, domini car.
tionis eoramdem.* ita tamen quod domini cardinales erant dc fedebant in uno fcanno quafi .dinales praefidentes per organum domini cardiprefidentes, dchabentesdorfum ad altare, vul- nalis Prrneftrini dixerant pratfatis dominisamtus autem ad epifeopos dc alios coram eis affi- baxiatoribus, quod fe retraherent, dc Concircquifitione deliberaret. Quo
flentes. Omnibus etiam mifla durante indutis lium fuper iua
f
fuis veftibus dc cappis communibus. Qua mifla faâo,
:ilium deliberavit, &eifdem refponce.ebrata per Ülum epifeopum cum mitra au- dit, quod mandatum, fi quod a rege Ruperto’
rifrigiata dc fine paftorali baculo, nulla etiamChaberent fuper pnemiflis proponendis,, exhibcbenedi&ione faâa folemni, fed ea fola quam rent *, dc quod luas petitiones, dubia,> ac qua:·
fimplex facerdos facere confuevit infineMiflas. ftiones ac propofita
pro;
in fcripiis traderent, ut
Tutxc omnes cardinales dc alii pnelati exuerunt plenius fuper eifdem poflit eifdem fatis fieri, &
fuum habitum dc fe induerunt ‘ cappis fericis plenius valerent informari & dominus eorum·
feu pluvialibus cum fingulis mitris, icilicet al­ dem. Et licet fiujuimodi refponfionem prima
bis dc fimplicibus.
facie non acceptarent praefati nuncii, fed po­
Poftmodum ftatim inccepit cantor quidam tius recufarent tradere & procuratorium & ip­
iftam antiphonam: Exaudi wj, Domine, quo­ fa dubia five objeda.· tandem rationibus con­
niam beuigeu eft mifericordia tua, fecundum mul­ viât , pnemifla tradere confenferunt & promititudinem miferatimesm tuarum refpice nos, Do­ ferunt. Et tunc diâum fuit, quod in prima
miat; cum pfalmo dc Gloria Patri, fecuta fta­ futura fcflionc diûi Concilii refponderetur , &
tim oratione per unum cardinaliumdiâa. De­ fatisfieret eorum dubiis & qusefltonibus per cum
inde dixit diaconus, Orate; quo dido, omnes propofitis. Et ulterius fuit ordinatum, quod
proftrati oraverunt fttb filentio quafi per fpa- de fingulis
_
.provinciis aliqui deputarentur advitium dicendi pùltnumAtiferere mei Deus. Ora-DJendum ipfa dubia. Et fimiliter domini cartiooe faâa , pnediâus cardinalis elegit cum can­ dinales aliquos ex eis„&d hoc deputarent, qui
tu quamdam orationem, icilicet iftam.- Deus, biberent conferre, & deliberatione faâa, pro.
<jui diverfitatem gentium in tui nominis confide­ videre de condecenti refponfione pnediâis nunnt adunafti, da ut renatis fonte boptifmatis una ciis facienda.
fit fides mentium, & pietas adienum. Per Do·
Hoc fic conclufo, ftatim generalis advoca­
minum. Subfequenter diâa proftratione duran­ tus Concilii pro & nomine procuratoris & prote decantata fuit Litania, in qua muluc fiunt motoris cum Concilio deputati publice requipreces dc rogationes fpeciales nfeteriam pnefen- fivit, quod duo contendentes, & cardinales
rem tangentes reipicientes ut fic : «r tedtfam eifdem adhaerentes numero quatuor , quorum
tnam fandam tf omms eecl/fiofticos ordints in tres domino Benediâo, icilicet/ de Chalaoco,
fanda religione Cbriftiasea regere, diriger/, & fan· deFliico, & Auxitauus, dc Gregorio unus ad­
dificert digntris, tt rogemus &c. itedb', ut om· haerens, evocarentur in valvis ccclcfix compa
nes inimités etcl/fie bemtiliart digneris, te rma· rituri io hoc facro Concilio ficc. Cum debite
mus (Jc. set burn fandam Synodum dirigere 0*c. citati & vocati fuiflent, accufando eorum conFinita autem litania prsdiâus dominus cardi-E tumaciam, nifi legitime per fe vel procuratoQua
requifitione fa­
nalis dicit orationes propter hoc fpecialiter fa- res idoneos comparèrent.
■
—
Aas. Qpibua finitis, clamat diaconus: erigite âa, duo cardinales vel tres vel quatuor arvos; dc ftatim alius diaconus cardinalis legit chiepifcopi dc epifcopi una cum notariis, ut
evangelium indutus tunica. Quo dido, iterum teftibus, venerunt ad valvas ecclefie; & inde
fequitur quadam oratio per primum cardina­ poftmodum reverfi , retulerunt quod folemniter
lem diceoda. His vero peraâis, pneceptum fuit flt debite vocaverunt prxdiâos . de quibus &
ut oaanes exirent, prster eos qui poterant dc pro quibus nullus comparait· Et tunc ad prodebebant ibidem interefle, quod fuit exccutio- motoris inftantiam reputati funt contunMces
per Concilium. Poftmodum per eum de domi­
ni demandatum.
Deinde quidam nominatus magifter Conta­ nis cardinalibus diâum fuit, quod plures erant
cta* de Solato ^petiit audientiam, ut inpnefen· prtelati dc domini ac viri folemnes ad Conci­
üa Concilii proponeretur intentio domini Ru. lium venturi quorum prefcntia erat Concilia
pro-

.

J

PISA

NUM

364

£3* profutura ; fle ideo fi videbitur expedire ,- dies A
-------------- feflionis Concilii continuaretur ft prorogaretur
ufque ad XXIV. diâi menfis Aprilis, & inter’m •e8ereonsr propofit* manciorum diâi regia
Ruperti, ft ordinaretur de refponfione eadem
■ die faciende, ut eft diâum . Et fic fuit ordi-\
natum ft conclofum de confcnfu in Concilio
affiftentium.

s e s s i o y.

principis regis Aoglix ftc. dominorum prae­
latorum ft cleri totius regni venimus ad AWNO
Concilium, cum bona & fufficienti ac ne- CHKKn
•t·»- .
ceflaria poteftate faciendi & coafentiendi
ea , que per boc iaoâum Concilium vd
majorem ac Guriorem partem ipfis videbun­
tur facignd* ; nofqtse offerimus faâuros
quicquid pro bono ft utilitate ecclefia po­
terimus. “ Pofimodum fupplicavit Concilio,
quod vellent ftgratiari domino patriarche, ft
aliis de regno Francis, fpecialiter autem do­

Mercurii XXIV. menfis Aprilis fuit quinra mino gubernatori Janua», & univerfitatis Pairifio Coocilii generalis io ecclefia majori, ubi rificnfis ftudiia de gratiis, libertatibus ft donis
celebrata primo mifla folemniter de Ange­ & aliis venientibus ad diâutn Concilium , ob
lis per quemdam epiicopum modo fupra prz- ipfius Concilii reverentiam & favorem multi­
miflo in proxima praecedenti feflione , &B pliciter faâis ft impenfis.
Hoc faâo, quia propofitio didi domini ealtis folemnitatibus prxmiflis , vocati luerunt
___________
____ , , fed
duo
contendentes
(c non cardinales eis ad- pifeopi Salisberienfis longa fuit, nihil de prinhzrentes, fcilicet in valvis ecclefix eo modo cipalt proceflu aâum fuit nec extitit , prxter
quo fupra przmiflum ell; ft quia nullus excis hoc quod illico afeendit cathedram advocatus
vel pro eis comparait , accufata ft adjudicata fifcalis, ubi propofuit , quod licet in proxima
eorum contumacia extitit, promotore inflante, feflione pnecedenti deliberatum fuiffe», hac die
Et poflmodum licet ordinatum fuiflet in pro­ nominari deberi nomina dominorum commifxima precedent! feflione, quod nunciis regis fariorum eleâorum ad recipiendum telles, lit­
Ruperti fuper dubiis fuis ft eorum propofitis teras, inftrumenta , ftc. caufam contra d.’âos
hodie rcfpooderetur ; quia tuuc praecedente contendentes tangentia ; tamen quia pluries
tempore de Pifa hofpite infalutato receflerant, viri folemnes, inter quos nominant Anglicos
dim i fla per eos quadam appellatione clam ft ft nuncios eleâorum imperii tam frcnlarcs ft
occulte, prxfatis eorum dubiis hac die refpon- ecclefiaflicos. nondum propter tardum eorum
ium non extitit ; ft etiam quia faâis duorym adventum potuerunt fnper hoc deliberare ft
contendentium vifis ft auditis , refponfio cla­ Cdebite informari potuifle . Ideo quia eadem die
rior poterat a 1 przdiâa dubia haberi . Igitur diâa nominatio non poterat expediri , petiit
hac die pro fundanda hujus facti Concilii in­ continuationem hujus diei fiendam,fi placeret
tentione , leda fuit quzdam prolixa feriptura Concilio, ufquead diem fabbati fcquentis ,qus
per modum libelli & articulorum contra ipfos erit IV. menfis Maji. Subjungens infuper quod
contendentes, faâa eorum continens , & pu­ tam epifeopus Verdenfis pro fe & fuis compliblice propofitz conclufiones , ad quas tendit cibus alias publice rn Concilio , prout fupra
promotor hujus Concilii inferendo. Et infuper raftum eft, propofuiflet multa adinventa falfa,
quamvis fafta in dtfta feriptura contenta & fcandalofa , ft injuriofa, qua non credebantur
narrata dicerentur efle notoria,, nihilominus procedere de mente & confcientia regis Ruperad majorem eorum purificationem advifatum ti, in regem Romanorum , ut diceba: , fecun­
fuit fore expediens, quod procederetur ad eo­ do eleâi, cujus oratores fe efle dicebant . Ad
rum probationes ; ad quas recipiendas eligeren­ quz quidem propofita hodie foret relpondentur aliqui notabiles viri per nationes, vel pro­ dum per ordinationem Concilii , prout eifdem
vincias, prout videbitur expedire. Quibus per- oratoribus fuerat oblatum ; quia cum dc Syaâis, continuata fuit fefliu ad diem Luas in­ D nodo fanâa abfque licencia receflerant, pcenas
de proxime 1 eq irent em .
juris incurrendo, de quarum profecntione proteftatus eft, ordinatum fuit , quod refponfio
S E S S I Ο VI.
ho.lie fiend a ad illa talia qualia dubia differ­
retur in primam futuram fefltonem, petita prius
Martis XXX. & ultima die menfis Aprilis per fingulos eorum fuper hoc deliberatione .
fuit fexta ieflio fanâz Synodi umverialisinec- In hac feflione Concilii generalis comparait
clefia Pifana, in qua fupervenerunt p Iu res An- dominus patriarcha, in qua przfedit fedens 11»
glici epifcopi, abbates, doâores, & alii cum medio duorum antiquorum cardinalium , non
magna comitiva fzcularium dum mifla canta­ tamen Mifla durante, quia tunc fedit port do­
retur. Qua celebrata , ft aliis folemnitatibus minum camerarium, Natbonenfem archiepifco(olitis adimpletis, primus diftorum Anglorum pum, fed flarim mifla dftla ,& indutus pluviali
in ordine, fcilicet Salisberienfis , flatim cathe­ & mitra alba tranfivit ad locum przfidcntis;
dram afeendit, incipiens .fermonem fuum per
hoc thema : Jnflitia Ü indicium prtparttia feS E S S I Ο V11.
dn cjnt. Quod quidem thema deduxit prolixe, E
inducendo Concilium & prrlatos ad infequenSabbati IV. menfis Maji fuit feptima feflio
dum voluntatem divinam,& non propriam vel facri Concilii univerfalis in Icco folito , ubi
humanam : & u: ornem carnalem affeâionem primo mifla dc S. Spiritu per quemdam epi& appetitum dominandi abjicerent , tentus fcopum celebrata, & aliis folemnitatibus Syno­
fuos fubjicientes rationi ac difpofitioni divins ; di faâis, prout fupra in IV. feflione diâum eft,
?uatenus omni femota carnali affeâione ,odio, quidam folemnis doâor de Audio Bononieufi ,
;>vore, timore & amere , Auderent providere Petrus de Ancorano vocatus, afeendit pulpitum
ccclefiz, & (edi apoflolicr de paftore, qui in diâz ccclefiz , quod eft quafi in medio ejufdem,
vera caritate vellet Chriilum fequi & utilitati ft ibidem propofuit refpcifioncs ad quzftiones
'fubdiiorum intendere. Finalités completa pro- & dubia per jtmbaxiatores regis Rupeni firpcp .ftionc dixit per hzc verba
R. Patres & rius nominati alias motas & faâas , omnibus
. c.-mci
ex pane fereniflimi
illud*iflimi packntibus-qui voluerant interefle, nemine rcjeâo,

jd;

CONCILIUM

G.

pfto, improbando primo faftum ipforum nun-A tribus aut quatuor . Deinde hac inquifitionc —------ —— cinrum feu oratorum, fle offendendo quod di·
taffa et relata, quidam doâor de juffu etc.
ft* dubia moveri non debuerant. Secnndo re- «Rendit pulpitum , qui nomine quo fupra pepetiit fuccinffe e&ftum diftorum dubiorum , tut, requtfivit et poitulavir, quod difta fanfta
quafi ea fummando. Tertio fundavit intentio­ Synodus decernerer, pronunciarct et declararet
nem Concilii ex adverfo . Quarto , refpondit licui fle, potuifle et debuiffe fe fubftrahcre ab
ad didas quatfliooes ft eorum rationes. Deinde obedicoti* dictorum contendentium a tempore
per advocatum fifcalem petitum fuit, quod no­ quo defierunt profequi unionem ecclefix per
minarentur qui audituri fit recepturi erant re­ viam mutus ceflionis , juxta preeeptum Do­
fles , inftrumenta. probationes &c. fuper faebs mini per prophetam dicentis: Rtcrditt λ /akrcontra Jiftos dominos contendentes propofitis
tfHfttnmt, w fiHtid wltMwû ii ptettin precedent! feflione , fic ipforum fadorum tit
, ttc. Et fubjunxit, quod fi Concilio
notorictate , prout alias per Concilium fuerat Îlaceret, hoc dicerent: quo difto , rcfpoofuni
appuoduatum; qui tunc nominati fuerunt, ft
uit alt* voce per conjunftam multitudinem ,
cum cifdetn ad petitionem dominorum cardi­ P.ace/, Plecti. Dicunt tamen aliqui, quod funalium duo ex eis fuerunt nominati, qui de B per illo fuit contradiffio quorumdam cardinaPeneftriconfenfu Concilii in difta receptione · intercf- liuai , inter quos audivi'nominare
“
feni. Quibus omnibus fic nominatis per Concilinm de omnium confenfu concefla fuit eii­
dem commiffio ad premiffa faciendum. Poftmodum difium fùir, quod fi videretur expedi­
re , ft placeret Concilio, mitterentur aliqui ad
Ladislaum, regem Sicili* ab aliquibus nuncu­
patum, petituri, ut huic Concilio nullum pre·
ftaret impedimentum, fed faveret., ftc. Super
quo tuuc nihil extitit deliberatum , nec conchifum . Sed continuata fuit dies hujufinodi
Concilii ad diem veneris proximam fequentem,
qua erat decima dies didi menfis Maji , ft
interim reciperentur probationes.

num. His peraftis , dominus patriarcha tunc
pnefidetu, et fedens in medio dominorum car­
dinalium, furrexit de fede fua,et tunc afeen­
dit pulpitum, aflsftenteque domino epifeopo Salisberienfi , qui primus eft inter Angi i cos ,
cœpit idem patriarcha legere cedulam conti­
nentem in eflefta decretum , declarationem ,
pronunciationem et approbationem ex parte
faoftx Synodi fidam de omnibus et fingulis
per promolorcm et advocatum petitis , afli·
gnindo terminum ad offavam diem iequentem, qua: erit XVII. Maji, ad producendum,
et examinandum, et recipiendum dictos idles;
Cet alias ad‘ procedendum
‘
, prout juris effet ,
S ES S I O VIII.
continuai* luit fvflio Concilii proximo lutura ■
Pronunciatio autem talis eft.
Die veneris decima mmiij Maji fuit oftava
„ San&i Synodus, habtta plena ft matura
feffio in loco ft hora folitis , ubi m:ffa fole- deliberatione , decernit , pronunciat , ct demniter celebrata,ftc. advocatus fifcalisunacum clarat unionem et conjunctionem fadam de duo­
promor ore, ftc. nomine didi procuratoris petiit bus collegiis dominorum S. R.. E. cardinalium
& requifivit unionem duorum collegiorum ri­ fuiffe et elb'legitimam et canonicam , ipiamte, juffe ft canonice fuiffe ft effe taftam pro nue fua atsftoritate roborat, approbat, et con­
bono tam pii negotii, ficque decrevit declara­ firmât pro bono tam fandi et pii negotii, ac
ri , appropriari ft pronuntiari per fandam Sy­ evidenti et eminenti neceffitate univerialis ccnodum. Secundo, petiit convocationem hujus clefts catholice, extirpations fchifmatis , ac
Concilii per dominos cardinales utriufque col­ unionis et reintegrationis ipfius ecclefix , et
legii fadam fuiffe rite, juftc , canonice ft le­ etiam hanc fanftarn Synodum per dominos
gitime, loco ac tempore competenti, habili , cardinales utriufque collegii ad tantum bonum
tuto, libere, ft idoneo, et fccuro, ac couve-Dfimul unitos et congregatos tempore congruo,
menti , et fic decretum pronuntiari et appro- et in loco ruto et habili et idoneo , fecuro ,
bari. Tertio, quod ipfa fanda Synodus decer- et libero, rite , debite ct canonice convocanat, declaret, ct pronunciet hanc CanffamSy-\tam . Declarat infuper , prominciat et decernodum effe generale, et univerfaleConcilium, nit
r ‘ per- Dei! gratiam hic
*-·-*· Conci
~
efle generale
­
rrprrfentans univerlalem ecclefiam catholicam, lium reprefentativum totius univerialis catho­
fibique competere tamquam ad unicum judicem lice ecclefiae, rite, jufte et rationabiliter fun­
fuperiorem in terris cognitionem, decifionem, datum et congregatum ; et ad hoc generale
et omnimodam determinationem hujus caufx Concilium , tamquam ad unicum fuperiorem
contra iftos duus de papatu contendentes , et et judicem in terris pertinere hujus caufa et
ut dicitur,colludentes,cum omnibus pertinen- omnium propofitorum contra dominos Be.
tibus , emergentibus , incidentibus et connexis diâum er Gregorium nominatos contendentes,
•t eam tangentibus. Quarto, quod cum ter­ leu, ut afferitor, colludentes de papatu , co­
minus datus ad producendum, recipiendum et gnitionem , examinationem , dec itionem , et
examinandum telles fuiffet nimis brevis «ma­ omnimodam determinationem , ac omnium et
xime cum infra eumdem terminum inciderint B fingulorum ad didam caufam pertinentium
tria fefta, fcilicet dominica, feftum B. Johan- quoquomodo dependentium, incidentium feu
nis apoftoli, et apparitio B. Michaelt's , qua­ emergentium ex pramiffis. Item , fanffa Syno­
tenus daretur alius terminus ad hoc faciendum dus , habita matura et plena deliberatione ex
competens et idoneus . Hoc dido , fubjunxit caufis prrmiffis, pro fecunda dilatione ad pro­
diffus advocatus, quod fi lire Concilio place­ ducendos telles üatuit terminum ab hodie ad
rent , hoc exprimerent : ad quod multi alta ofto dies, qu« erit XVII, menfis Maji, ct ad
voce ffatim refponderunt : Piacrt . Nihilomi­ illum diem alfignat proximam feflionem. “
nus poftea per notarios, teflibus eiidem afliftentibus, ct etiam per altos ad hrc deputa­
tos figillatim inquifita fuerunt vota fingulorum
luper premiffis
ct repertum fuit omnes in
priqniflis conlentire, y.iuc,s exceptis, videlicet

PRE

-

J«7

PISANUM

368
----------

P A Æ Μ Ο N I T I O

------

COLLECTORIS

αμνό
CHRISTI

JN SEQUENTEM UUCVBRJTIONEM.

V,Sn

””

Oberto* ex Bavari* doce ad regnum Romanorum , dc ad imperium allumptu* Gregorio
XII. contra eju» emotam Benedictam XIII. favebat impenfe. Dum vero fub ipfo deftioms cius tempore accidilfct feceffio illa cardinalium ab utroque pontifice , ft ex illa Pilanum
Concilium cooveniffrt, ex qua coitiooe mala fibi omnia uriufque faftioois capita metuerent ,
Robenu* legaram finira pro Gregorio ad Concilium deftinavit verdcnfcm epiteopum , poftulaturum ut Concilium didblverciur , flatiroque aliud ab ipfo Gregorio indicendum in locum ap­
tum fpoodcndo, ubi gmvis illa controversa rite difcutererar. Neque enim rite adeoqoe, dt fe­
lici eventa abfolvi pacem illam pofle contendebat in eo Concilio , quod non legitima auftoritas convocaflct. Mandata regi* expofuit legatus prius quidem pro concione apud Patre* , tum
oratione ip£n in feriptis redafta, quam Concilio petenti exhibuit. Ejufdem Concilii nomine Pe­
trus Ancharanus, jurifcoafultoram atrate fua facile princeps, refpoodcre fuffiis eft. Id pratftitit
primo brevi oratione viva voce ) dein cum fuGorem refpoofioncm pararet de feripto, legati il­
li nihil fe impetraturo* intelligentes, clam ioconfuki* omnibus abierunt . Nihilo tamen feciu*
Ancharanus empto operi inftitit, tandemque in feffiooe Concilii VII. feriptum fuum feripto le­
gatorum oppofiram dedit. Extat apud Labbcum teheda illa quamRuperti regis legati exhibue­
runt ; & cum Dacherius in codice MS. unde accepit fchedam ipfam, dein a Labbeo in fisam
colleftionem translatam , ad fingula legatorum dubia breves refponfiooe* adferiptas naftus fijiffet, has pariter & Labbcu* retulit, pcrfuafus totam fe Ancharani lucubrationem reprefentare .
Id vero paflim omnibus dein litteratis viri* creditum eft. Nec aliter ego opinatus fuiflem ablque ope Fclinianorum codicum bibliotheoe majoris ecclefi» Lucanas, quorum iepe alias commemini. In uno enim ex his codicibus integram Ancharani lucubrationem na&us fum, plane diverfam a brevibus illis adnotationibtu a Dacherio vulgatis . Eft autem feriptum illud noftrum
ab ipfo Ancharano fubfcriptiooc Gguattun,\ne quid de finceritate dubites.

R

Aqua eridentlalia pretnittam , ex quibus clarior
dilucidior apparebit folutiodubiorum prrJi&orum. Quarto, diûa dubia & quefita folvam ,
ipfa» folutiooe* facriscanonibus, legibus, &oPer Petreem de Anchoroxo foilo , annua rxpmla»- rationibus confirmando. Quinto ft ultimo, bre­
do yaa dixit eptfcopni Kerde^fit.
viter ex pmdiftis condudatn , ex cujus conclufione apparebit , & elicietur refpoofio ad id ,
Evereodiflimi metueodique Patres prelati- quod ultimo ponitur per praefato* eximios ora­
que venerabile* ac illuftre* principes , re­ tores. Quibus quinque membri* explicit)*, ero
gum , ducum ac pnelatorum omnium reveren
de­ prefenti aftu , quam brevius potero, expe­
di ac magnifici oratores , eximiique doftores. ditu* . Qre fi oratio, etfi longior fuerit, cum
Auditis ft intelle&i* que expofita ft narrata magnitudine utilitati* compenfabitur, & ita
fuerunt in hac fanfta Synodo , & facro gene­ fortafle brevis videbitur, ut ait Tullius lib. z.
rali Concilio per reverendum in Chrifto patrem de officiis.
ft dominum Verdenfcm fpecialiter una cum alit*
Redeo igitur ad primum membrum, videliegregiis oratoribus ad hanc fanctam Synodum B cet , tut rcaflumam difta ft quefita diftorum
.u:u---------------£ fi bene confero
deftinatum per inclytum ft iliuftrem principem venerabilium
oratorumk
D. Robertum Dei gratia in Romanorum re­ licet fini multa , tame
gem cleâurn ; mandatum mihi extitit, ft injun­ liter ( reducuntur ) quorum primum reipicit nul­
ctam per honorabiles promotore* fuper inqui- li tatem fiibtraftioni* obedientie, ft exhortatio­
titionis officio per eamdem fanâam Synodum nis populorum ad ipfam fubtraftionem Grego­
deputatos, ut fuper dubiis, ftquefitis per eos­ rii faciendam . Secundum refpicit nullitatem
dem eximios oratores deberem fmgularitcr ref- convocationis hujus facri Concilii propter plu­
pondere. Hujufmodi autem juflîoni , fi nego­ ra interim referenda Tertio reipicit nullitatem
tii gravitatem intueor , refpondebo , quod domi­ requtfitionis Gregorii ad praefatum Concilium,
no Hiciemiam refpoodifle legitur A t A, A,
ad quod venire minime reneatur propter aliqua
inferius adnotanda; ft iftud tertium explicabo
Domine, nefeio fapa , <jnin puer ego
. Si ve­
ro zelum catholice ecclefi» , ft ipfius fanâiffi- fimul cum fecundo proximo , de quo fupra .
me unionis ac proximorum falutem , imitabor Quartum & ultimum refpicit nullitatem , ft
ipfius vcftigia , qui omnipotenti Domino que· quodammodo impoffibilem unionem & mixtu­
re·™ i quem mitteret ad predicandum , refpon Cram dom. cardin. utriufque collegii , per radit : mitte me . Quod
~
■ ergo unus expavit
· &c.
tiones & jura interitis recitanda.
Iftr funt quatuor principalia dubia quorum
Hac igitur divini numinis invocatione premit­
is , defeendo confidentius ad principale propo- quodlibet habet fub fe plura dubia acceftbrie ,
fitum, in cujus quidem proiequutione , quia , prout infra patebit . Et antequam ad ipforum
telle canone, ordo verborumdefignat ordinem folutionem defcendarn, capio fecundum mem­
intellectus , dc coni. d. i. Jn Chrifto poter , brum, quod fuit utquedam fubjiciam, ex qui­
hunc ordinem retinebo. Primo namque, dubia bus apparebit diftorum venerandorum oratorum
& quefita propofita coram ifla faodilfima Sy­ dubia & quarfita prasdiâa minus provide , ft
nodo per prafatos eximios oratores breviter reaf- confulte fuifle propofita. Nam dico quod que­
fumam . Secundo, antequam ad folutionem de- rere , & movere predicts dubia in hoc facro
fcendam, aliqua tubjiciam, cx quibus r.pparebit Concilio , & de ipfis velle inquirere non fpeeorum dubia λ quefita minus provide , & con- ftet ad przdiilum iliuftrem dominum , vtl
iuite fuifle pupotita £< deduâa . Tertio , ali- alios domines temporales , confiat enim hanc
efle
RESPONSE) JN EODEM SACRO CON
CUJO

R

569

C O N C I LIU M

G.

37o

CJPelfe caufam fidei propter dubium de papatu,Aprateritis prafiamendum fit in fuo propofifo
----- ——flt fchifma antiquatum, flt iftacauC* <ft adfa- pesdnrare , can. **«/·«» in fin. de baptifmo ;
frem Concilium deferenda , flt in eo de juris rripoodeaot mihi, qsanfo, ifli domini oratores,
C>^*.n d**··* inquirendum, difcntiendum, flt finalitcr quare debeat facram Concilium incipere nunc
terminandum. No. 10· d. β dut. Io iftis-------- -iraftatum
Λ------- concordi·
-------- J’-- <non verofimiliter feqouturebus fpiritualibus quod jnri* fit non
ram ? Certe dicit lex quod fmftra conteritor
tempos, ubi nullus boni operi* expeftaturevcntn>, ff. ad vel I
Immo verofimilius
finita in facro Concilio pia devotione fufcipe- pncfumendum foret , quod diutius fic manen­
rt , fle tueri , LXXXXVI. d. cm» ad vanar, do , infeâo negotio diflblutio Concilii fequi
flt X. d. crrrew, nbi texto* ad litteram i<a cla­ pollet per tedium mom, incommoda expenfare dicit .· ctrtm tft Mt rthu Vrfirit tftftl·!»· nim , flt imminentia euerraram pericula que
videmus . Ultimo conflat pncfato fcreniflimo
Ori nafiiMiarmt rqpaav tMfeara/ra· facerdotihu principi, omnium regum, pradatorum, princiChrifti ftadtati/ faUtrt, m* fr*frm , €7 fiatn- pum
,_____
r_______________
_____________
&_< populorum
animoajnclinato*
ad_____
illam
/m&s ftr
frafaiti frtw dijerr* , fumv B facratiflsmam unionem . Conflat fimiliter cidretre, tccltfi* fanum fani , ara feue ÀMM»- dem , praefato* rege* , principe* , populos , &
ttr fnbft^mda jtrra prafictrr, arym tyu fanBiv· do&orcs infuper in toto orbe famofos, flt manihu vtli» deamari, yuifeur Dnu vaitdl cimm eoe fcienti· flt confosentia viroa, collutionem
ita trua fia devatmii caUa fnharittrrt, w duas ipforum dominorum contendentium deteftatos,
mrnfnra caltftii diffnfatinù ntladitur , ca/«r flt contra eo* tamquam contra antiquitati fchiffe cmruuMiMNv dijftrmth. Et bcc fanflriflimtw matis nutritore* compofaiflè folemnc* traftatu*
imperator Juftinianus proteftatur fe nolle de flt opufcula. Curiales etiam , qui omne* bone
iftis rebus fpiritualibuaflt fidet aliquid diffinire; cooicienttc, flt mane identic , a Betfedido,
fed ad fanâatn fodem apoftoficam, etiamfi in­ fit Gregorio receAOe , flt .domini* cardinalibus
dubitata fint, referre. Epiftola rêter cfcrar G adhefifle . Quare ergo idem iHuflris princeps
de facrofanfti* Ecclefiis ifacit nae ad wm» fit dominus cum tot regibus, principibus , po­
XCVI. d. flt ca. Bctl<fiaSaa&a Mari* decori- pulis , flt do&oribus non occurrerit, flt concor­
flit. Hoc etiam patet io fine Concilii Calcedo- det , mdla poteft bona ratio affignari ; fed in
nenfis, nbi Imperator Juftinianus (Marcianus contrarium illud lapientis diftutn : t inniurit
facro Concilio reliquit dubiorum dedfionem tCpndnti*
fltcontra illod apoftoL· nali pint
ipfi vero eorum qua decife funt fufceperunt faftn fu» aftrttt . Contra tales beatu* Bertuitiooem, flt proteâiooem, ut io ultimo mem- nardus in fermooe refurredionis Domini ait :
bro tangam.
- , yas
hfra «rr» frafrii. n^filii te ftnici^fier eft
Pneterea in hac caufa fidei fotum agitur in •agir «ccadra ; t/ friante fiat abandat, Uniofi.
ifta fanâ· Synodo at hcc duo capita , vehit U ytifytefanant tfi videtur: hec iUerant tft tie.
monftrum in eodem corpore deleantur , flt u- Et qu· major (uperbia, quam quod unus ho­
nicus fit indubitatus paflor in ecclefia habea­ mo toti congregationi judicium fuum proferat,
tur . Conflat hoc fore non folum utile , fed tamquam ipfe folus habeat fpiritum Dei ? idofumme neceffarium flt expediens , flt in hoc con­ latria ftebu tft usu ecqwfctre , & qaafi peccavenire coofenfum prnlatorum, flt principnm fe­ Smm arietandi . Ex quibo* omnibus expeditum
re omnium Alemanni·. Quo pro vero proiup- eft principale membrum , in quo , cum omni
pofito, confequenter infertur, quod diâus domi­ pace dc reverentia venerandorum doâorum , di­
nus novus elcâu* injufte fe opponit bono prin­ cebam , dubia dc quefita per eos minus provicipio, fletaa jori parti; ideo non audiendus cap. de^c coofulte faide propofita et dedufta.
I. de his, qu· fiunt a maj. par. cap. Et con-D Defccndo ad tertium', flt principale memfirmatur hoc, quia movere talia duNa in hac brum,
‘
’ , ut dixi , premit tere aliqua
quod‘ fuit
ίan&a Synodo nihil aliud eft , quam fchifma evidentialia , ex quibus clarior apparebit loludefendere ; cum fublata hac via Concilii, vel tio dubiorum plurium , de quibus quefierunt
io longum protrafta, ut ouswunt diâi domini diâi eximii oratores. Primo igitur inquirendum
oratores, ecclefia Dei in hoc fchifmate perpe­ eft, utrum tfta divifio dc fciffura, que ad praetuo remanebit, non abfque figillatione ilteftri* fen* viget in univerfali ecclefia , proprie poflit
principis contra bonum publicum renitent is . dici fchifma, de quo loquuntur canones XXIV.
Ex quo fafto , quam immane quidem crimen esu. per totum, flt extra», dcfchifmate in de­
incurreret in confpeâu Dei, flt pina divinas , cretalibus io d. Et hoc procul dubio eft dicen­
& humanas leges quod prnfumeret, veftris fetv dum, quod fic; flt quidem majus quam fuerit
tenui» notum elfe non dubito . Poftremo , fi a tempore Chrifti citra ; ad quod oftendenmotiva fit rationes , quas adducunt oratores dum premittq , quod unio ecclefic debet efle
pnediâi diligenter confiderentur, omnes ad de­ tam in capite , quam in membris , flt ubi fic
tentiones uicgvin
Gregorii ««awwii
tendunt ■«
ad luupfguaiivucuj
impugnationem reperta non fuerit , conftat ibi efle fchifma ;
leouuno
hujus
D. B argumento jnfte de his qui funt fui L ali. jur.
1 . facri
' ■ Concilii
~
■".; quod
. ‘ autem de
‘ papatu“
Benediâi penitus nihil dicunt
cou- in prin. Dico ergo , quod ecclefia debet elfe
• ■ , flt tamen
■
liat quod eo in eodem propofito non concur­ unica flt incorrupta, pudica, unius cubilis fanrente , unitatem , flt pacem in univerfali ec­ âitatem callo pudore cuftodiens ; c. 14. q. 1.
clefia obtineri non poflit. Procurare igitur con­ fefnar·· , ubi textus dicit , quod Chriftus fu­
cordiam cum uno , non cum altero , non eft per unum (undavit ecclefiam , fle ab unitate
querere unitatem , fed perplexitatem flt proli­ exordium proficiscitur, ut ecclefia una monftrexitatem , maxime cum in utu allegatione fua tur. Item fubdit , quod unus eft epifcopatus ,
videantur firmare Gregorium , non tamen ad una mater ecclefia, unum caput, una origo,
renuntiandum fi non renuntiat dominus Bene- que ramos fuo* per univerfam terram copia
nediftu* ; cum tamen contrarium eft de, jure ubertatis (pandit . Item alius canon dicit ,
dicendum . Item , cum nulla fit fpe* que ap- quod
t
,
domus Dei dicitur edificari fuper
pcpareat de ceflione domini Benediâi , immo CX tram , que unica columba appellatur
"
r , fine
Cnrt. Ctntral. Tom. XXVII.
’
*A a
ma-

■

*

571

PISANUM

371

macula, fine ruga, fons figamus, puteus aqua A Itum. Ex quo fa&o in populis fit in clero in------------- - vim, XXIV. q. 1. Msuiiur. In hac igitur ec- furgunt lites, contentiones At Sandala, At pleple­ ΑΜΝΟ
*,*”0 clei*a five ίροώ* ““u* <!«*** ptafider» qui fit rumque multorum* hominum
’
cades."Ex quibus CHKBTt
·<·>.
fucceflor Petri, At vicarius Jefu Chrifti ; fi e- concluditur neceffario, quod illud debeat dici
nim in ea duo jNwfideant , dicuntur duo ca­ fchifina, Ac quidem, prout dixi, majus quam
pita in corporeChrifti, quod eftecclefia, qua­ umquam fuerit , Ac quod plus nnivcrfalem ecfi mooftram , cap. i» pbrifyee de off. ordia. clcfiam, Ac populum Chrifti afflixerit a XXX.
Item, fi habeat duos fponfos non dicitur in­ annis At citra ; nam quilibet ex cis ecclefiam
corrupta, pudica, fine macula, fine raga; fed ad fe trahens , eamdem ecclefiam ’ rumpunt, Ac
adultera .* ficut uxor una habens duos viros , per confequens magnum fchifma LXXXXIIf.
ut fic arguamus primo cafu de carnali matri­ dift. legitimuj. Tertio praemitto, Ac revoco io
monio ad fpirituale 7. q.
vir. Et non dubium, utrum iftud fchifma antiquatum poffolum in hac dignitate fummi pontificatus , fit imputari prafatis duobus contendentibus, in
fed io qualibet debet unus prnlidere, non duo, tantum quod ex hoc poffint dici fchifmatki ,
Ac una ecclefia unius debet efle facerdotia, 7. Ac antiquati fchifmatis nutritores , Ac per conBfequens iucretici. Et certe', quia temporis bre­
moderno tempore ifta ecclefia fine macula, fi- 1vitas non patitur nmare omnia que per alios
ne ruga unica, pudica Acc. Ac quas ramos fuos Iferipta ( font ), At enam que ego fcripfi , re­
per univerfam terram copta ubertatis expandar, Iferam tamen fubftantialitcr quod credo Deo ,
non reperitur in iftis contendentbus ; immo 1aequitati, Ac juftitie convenire. Primo igitur ,
divifio in ipfis, ut in capite, Ac jn membris ; 1quod fint nutritores fchifmatis antiquitati , Ac
Ac per confequens quod fit fcbiinoa. Pro cujus ;per confequens hcretici , dedfum Ac determi­
latiori declaratione feiendum, quod fchifina in :natum eft primo per generalia Concilia unirernoflra mates ia confideratur refpcâu faâi, ficut Gratis ftudii Bononienfis , Ac ParificnGs , quia
dicit lex in fimili ff. de his qui not. infra L ita fub figillts fuis doâorcs omne facra theo­
f«id rrgv , AT inter Initna de adminift. tut. logia, juris canonici, Ac civilis confulti, deli­
unde omnes canones in materia fchifmatis fa- Iberatione prahabita, coociuferunt. Ee cum in
fium notant . Hinc eft quod textus io capite diâis univerfitatibus prariumendum Ct fore mul­
aedituas*/ XXIV. q. 1. dicit , quod Chriftus tos viroe magne confcientis, Acfcicntus, cre­
non habitat a cordibus eorum , qui luperbic dendum eft in tam gravi negotio plus eorum
fingularitatem infcquuti a corporis Chrifti com-C: decifiooibus, quam ifti» vel illis dodoribus vel
page iemetipfos abrumpunt. Pro hoc capite a/iv- magiftris aliter lentientibus. Unde dicit textus,
n«r eadem caufa Ac queflion. ibi: fNMwda aaita· quod integrum eft judicium quod plurimorum
nem eliqxe cmeveniet , pu cmv carpere ecclefi* , 1fententiis comprobatur, ca. prndentiam de offi­
AT eniverfa fretemitate k» cMVrait? Non po- 1cio delegati ; Ac lex dicit quod per ampliores
tcfl habere Deum patrem qui ecclefi* non ha- Ihomines perfeda veritas revelatur, c. dr/r«d/7,
bet unitatem ; per hoc palea cap. Mwufetr ea- <Ac Ô4. dii. exire emfeientiem . Secundo hanc
dem caufa q. J. nifi ytii feliditetem fidei te· partem confirmo rationibus ; Ac primo quia
neerit , divinam prefentiam ηση agntfcit . De omnes canones , fupra proxime allegati con­
qua foliditate loquitur Chriftus dum dixit: /«- tra fchifmaticos , adaptantur direfte ad eos ;
per banc pttram édifie abe ecclefiam meent : per nam ambo ipfi funt qui fuperbie fingularitahoc cap. denifm 7. q. i. ibi : ecclefiam [tin- tem ferait a capitis Chrifti compage Temetipdentei ÎJ centre pacem, AT mutatemCbifii rebel­ fos abrumpunt, ut difto cap. exdivimes . Ifti
les catbedram fibi cenftitmre ; ad idem tt.q. 3. funt qui cum univerfali ferenitate non conve­
abiit Judes . Ex iftis conficitur, quod fchifma niunt , Ac per confequens habere non potiunt
confideratur rcfpe&u divifionis fade capitis, Ac D Deum patrem, qui ècciefie non tenent unita-

membrorum m cafu noftro, qued nifi in uni­ tern, ut dido cap. aliemu . Ipfi funt qui ec­
tate fchifma efle non poffit , & conflet unam clefiam fcindcntes , * contra pacem atque
efle ecclefiam, que eft corpus Chrifti; hccec­ unitatem Chrifti rebelle» cathedram indivificlefia in duo vel tria dividi non poteft, necChri- bilem , qu* duos nott capit, quantum in eis
llum divifum poterit quifque une Apoftoli re- eft , inter fe diviferunt , ut diâo cap. deniprehenfione confringere , ut hac dicit textus ytt . Ipfi funt qui firmitatem focictatis mul­
eadem caufa Ac queftioœ pedande , videlicet ta difeordi* pede commaculant, & per coni >
Î|uod nullo modo poteft dici ecclefia in qua quens Deum perdunt , ut dido cap. abiit Jechifma eft ; eo enim ipfo quod de faâo dirt- dei. Ipfi funt qui ecclefiam catholicam ad in*
fa eft , ecclefia elfe defiftit , ut ibi dicit tex­ fidelitatem redigere moliuntur, dum le in duo­
tus. Sed cum ifti duo contendentes de papatu bus capitibus confer rare conantur ; ex quo ne­
partes fibi ferrent de corpore Chrifti, quod eft gari non poteft, quin fequatur corruptio prin­
ecclefia , ut praedixi, neccffario fequitur, quod cipalis articuli noftrc fidei «m» [anilem ccnon poteft effe in folidum a pud duos. Si er­ clifiem ; nec in aliquo ex eis poteft monftrari
go eft apud Benediâum , ergo nec a pud Gre­ B illa tunica domini inconfutilis , nec ille fons
gorium , vel e contra ut dicit textus 24. q. ÿ. fignatus & hortus eooclufus ,
puteus aquas
didicimxs. Item, fequitur Ac aliud, quod cum vir* 34. q. J. faawaw ev/atr. Ipfi funt qui ge­
nullus ex eis curaverit certificate univerfalem neralem flatum ecclefia: decolorantdc mutam,
ecclefiam de fuo canonico titulo, quod nullus dum in quolibet epifeopatu , dc aliis dignitati­
ex e» debet haberi vel recipi per ecclefiam pro bus majoribus dc minoribus duos inftituunt .
papa ; nam papa nifi unicus , Ac univerfalis Ipfi funt in quibus demooftrari non poteft il­
efle non poteft . Item , confiât quod per eo­ le unus epifeopatus , una mater ecclefia ,
rum prafidentiam corpus ecclefi* de faâo di- unum caput , una origo , que ramos fuos
vtfutn (eft); Ac conflat quod divifio illa in ca­ per univerfam terram copia ubertatis expan­
pite , Ac ordine derivata eft ad fiogula mem­ dit 24. q. 1. iofuiter. Ex quo confequenter febra ecclefi*, cum in qualibet inferiori ecclefia quitur, quod in cis vel eorum altero illud ca­
Ac dignitate unus ex cis creat unum , alius a- put .d epifeopatus unus five ecclefia non ap­
paret ;

579

C O N C I L I U M

G.

574

paret; ideo nullus ex ets poteft prodocere ta- Kfiditienent wi ρτι*
„
—— ——les ramos fle rivulos , nam ut dicit canon.*
aû*v &e. pondero enim multum illudverbum,*
mnintrato
nampt
fafiin*
fût
cnraadit
emhnt
fttiiihtt
ingtniaM,
ex
quo
patet
quod
ipfis
reva/wram *M»f* faflort, pair curaudô eewMs «mUito âqraarê*, ex quo p
aMrJ-‘r----- -a~~
maaft
^aU^mna J
m fi
Λ cufantibas implere
ImnUrapnemifla
oMaamJiT^
vjOCUliS
"vJS" adhihtt ntMuit,
mu Maleae
ftèlent frn&Mt
it
fnitâmi
t/l, ctju
cafiu ptvi
pavi pHt
ftfit ndix
frodnattnu φ,
nsdsw ixftÀi
tnfiaa juramenti & voti, adepti ία
funt paparam malo
t.q. i.tJwrU». Ipfi qui font totum quafi
Dominum
patrimonium ecclcfi· diffiparuat » partem alie­
nando, partem patiendo dt tolerando ab aliis toe apoftok», fle eccieuam militantem, ac etiam
occupari; dc hoc aco licet pape. 13. q.3.m» cteâoces malo ingenio decepiffie; quafi ex hoc,
Utaat. Ipfi funt qui nullam ad populum ca­ quod non cedunt, habuerint malum propofitum
tholicum dt ecClebafiicum duritatem habent, non cedendi a principio, quod propofitum preSm fi haberent 000 ita dilacerarent corpus fumitur ex hoc quod fiequuur, ficut e converifti, quod eft ecclefia 34. q. 1. ui» /aw. fo ex preterite pmfiunitur In faturum ca.
Ifti font quorum peccatis notoriis perjurii , Scrihant de prefcript. de I. 39. G de adul. fit
fraâioois voti moniti ut defiftant, dc ut de­ idem dicendum fi tale
ipio
nam
bent debitum impleant, hoc agere pertinaciter B non habuerint
recuùor, tc per hoc ecclefiam fcaodalizant ad quoad malum propofitum puniendum non eft
hoc quod notatur in capite/ Mpa 11. dift. differentia habere ipfum a principio vel ex poft
Ipfi funt quorum quilibet vendunt fibi fum- faâo fapervenire i. f«ad centra. c- de nuptiis,
mum pontificatum ordinatum ad unionem, ne ft I. 3. $. cirre de doli exceptione j fed ex
fint in ecclefia fcbifmata 88- dift. Iqptntu. Cu- ifta violatione fidei aggravatum eftfcnifma, dc
juslibet autem prediâorum pontificatus tendit tota majora mala & pericula que dicuntur ia
ad difperfiooem dc divifionem; ergo ad oppo- diâo capite m «mvom Dtrnini ; nam ero certo
fitum ejus ad quod principaliter inflitutum fiiit ; totus temporalis ftatus ecclcfi* non tutflet in
& per confequens non poteft dici pontificatus, tanta ruina, fi a principio cefliffent juxta vo­
poftquam operatur contrarium e&ânm; dc in lita & jurata.* fi ergo ille, dc quo loquitur
perfoais eorum quod provifum eft ad reme­ illud caput propter adeptionem papatus malo
dium tendit ad noxam XI. diâa diftinâione ingenio appellatur ibi antichriftus, invafor, fle
licet. Ex iftis infero, quod cum per prediâa deftruâor chriftianitatis; quare non ifte, fi ex
attentata per iftos principalis articulus fidci ejus violatione fidei, ÔC obftioatione majora
corrumpatur, ftatus ecclefi* decoloretur, dcCpericula funt fccuta? cette, licet non erprefad nihilum redigatur, de aliisfubjaceant facris fe, fub verbis illius capitis comprehendaturifle
canonibus contra fchifinaticoe , dc hcreticos cafus,- tamen comprehenditur ex mente , &
editis ; nam ut dicit canon, Uafihcatart viden­ per confequens vendicat fibi locum illa
tur Sferitant Saatbne, fw cm/r« fami rewwr cap. Si ptflqtuntt de eleâ. in VI. vel pofluœus
fftritn Dei plmes,
totiai anmdi rtverentiant dicere quod exprefle veniat ex verbis illis yaodctntinnttt froterv» agMsS aat laqni frejfanant lihet ingnietnt Oc. qu* verba font Jatillima, Bc
&c. 35. q. 1. Si vMatortt. Et hoc maxime■ fic comprehendunt illos , qui violant fidem
verum, uoi i idem facri canones Chrifti dc a- prcftttam Chrifto , fandis apoftolis Petro fle
poflolorum diffinitionibus funt roborati 34. q. Paulo, Virgini gloriofie, & toti ecclefi* mi­
i. [nat fùdant. Chriftus autem unum non litanti, fle direâo poflunt dici eleâi malo in­
duos in lua ecclefia vicarium conftituit, fcili- genio, quia contra fas eft, quod duo cum tan­
cet Petrum dc ipfius fucceflbrcs, ut pafeeret to fcandalo fedeant in fede apoflolica, fle per
non fpargeret oves fuas, prout ifti difpergunt. eorum prefidentiam fcandalirent ecclefiam tam
crudeliter; fic fic verbum fuadhkr
inpnitonpo.
.
Loduiccrru* Per hoc autem fchifma inveteratum deventum
n--------- ...
-■ . .
--------eft in his duobus obfirmata hucuique ecclefia. D teft
exemplifies» per cap. Si
in» Joli contra
pua
Ergo quoad eos qui potuerunt hoc de cede- fit
'
dift. in quantum duo
*
poftident,
*"
dc fic
fia extirpate fle negligunt, diâum fchifma pro- contra fas per jura prediâa. Item in quan­
culdubio tranfit in herefim, ut notatur 34. tum non fervant fidem Deo praediram, & ecdp. ScbiCq. i. AAm nfftrMtuuK dc eadem caufa dc q. j. clefi* militanti promiflam pro ecclcfi* unio­
Inter fikifitM, ubi dicit quod poftquam deti­ ne , nonne eft hoc contra fas ? Ex iftis fle plu­
nent ecclefiam in duobus capitibus, cum ta- ribus aliis caufa brevitatis omiflis, proculdublo
Lore ma- men canones fundati in praeceptis Chrifti dc concludendum videtur iftoe ambos contenden­
apoftolorum dicant unam efle ecclefiam fine tes fuifle fle efle antiquati fchifmatis nutrito­
macula, fine ruga, ut io canonibus allegatis res, dc per confequens hcreticos dc fchifinatifupra; tales autem canones debet papa ufque cos. Quinimmo, ut dicit textus in cap. in
ad adimam dc fanguinem cuftodire, aliter di­ nantit Dentini t antichriftos, invafores, & decitur errare, ca. /mbS pardatu 35. q. 1. Prete- ftruâores totius chriftianitatis; dc ideo, ut ibi
rea ut fit apoflolica fedes mater ecdcfiarum, textus fequitur, naUa tit andientia refervenda.
non debet hmticte novitatibus deturpari, cap. Ηά itaque evident ialibus fic premtflis, brevis
facilis redditur folutio dubiorum, qu* in
ud rtHa 34. q. 1. nunc autem iterum pnsfi- Bdc
ί
dentia de faâo depravata deprehenditur; ad hoc facro Concilio moverunt prefati veneran­
quod malum delendum fi quis ex eis, fe ve­ di oratores.
rum papam intelligit, debuit omnes conatus
Defcendo igitur ad quartum principale mem­
fuos impendere, poftquam profpicit univerfalem brum pneientis collationis, videlicet ad deciccdefi* ftatum infeftari, ut dicit textus ead. fiooem dubiorum prediâorum , quorum pri­
cauf. dc 34. ·νμ*τ. Item textus appellat illos mum, ut dixi, refpicit nullirarem fubtraâiohaereticos, dc fcbifinaticos, qui laniant corpus nis obedientie prediâorum dominorum cardina­
Chrifti, quod eftecclefia, cap.«tli/asa.34-q. I. lium praefato D. Gregorio- Nam, ut dicunt, vi­
Ulterius, reverendi patres , fle domini, contra detur efle adhuc papa, dc per confequens fibi obeambos ponderanda funt verba canonis in nenti- diendum in licitis dc hooeftis, deligare ejus fenμ Dentini »3. dift. ubi premifla eleâiooe pa­ teotias rationabiliter promulgat tt, cum nondum
pe fubjungtt: Si «ut contra hoc decretum per ccflcrit, nondum fuerit ab univerfali ecclefia
Cncii. Gênerai* Tom. XXVII.
Λ a 3
con-

4“·

>7ί

PISANUM

37ί

condemnatus five depofitus, nondum de alio A qui non funt ia ecclefi* unitate folvere & Ii——
------ --------crimine fcandalixante ecclefiam conviâus vel gaM non pofliut, sedem caufis ft quaftione ΑΜΝΟ
dc
non poteft dejicere CWBTI
confeflus. Ergo nuito jure titulus papatus po- «udruMMs;
" ’
~ maximo ibi......
°1. .»
te® ‘° co iwcl,’8’ refolutus. Immo jura volunt quemquam jam proftratus, ad idem eadem cau- *****
* ‘ quod prclafo pendente caufa criminis contra ia dc quaftiooe capite tit
& cap.
eum, Gt a fubdttis obedientia exhibenda, ft-q.
Secundo videtur quod propter herefim
4. Nant', ft videtur expreffumin papa, ut non fuperveoMQtem, «tiamfi faiflet papa indubita­
liceat febdilis ab ejus obedientia te fubtrabere tus, refolutus fuerit ipfo jure titulus prdatuetiam lite pendente, 17. dift. J. ime etia*. r* juxta notata in fimiliper Joannem Aodream
Et per iftam rationem redarguunt litteram in cap. ut ctMtujgi de Mret. 6. in novella
prediAorom, in qua alios omnes monent & Et hinc eft quod petenti reftitutionem obftat
requirunt, ut in nuito debeant fibi de juribus exceptio herefis, quia hereticus nihil licite
fedis apoftolic* refpondcre, vd ei dc catero poffidere na ft. d. pau jerv; ft probatur hoc
obedite; redarguunt fimitirer litteratos viros ft per argumentum a minori; fi enim privatur
in jure peritos, qui audent dicerevel afferere,. quis titulo prnlatur* propter crimen Isefs maquod obtemperantes Gregorio
trio funt fchifmatis
fchifmi
B ieftatis commiflum contre papam vel unum carnutritores. Nam cum ipu r
fuerint &Λ-.
fint in <yna|emt «fe pœnâ Ftiicif
JuaG poffeflione obedienti* ipfonim, nec con- vel commiflum contra imperatorem vel ejus
et eis ipfum ab.ecclefia reprobatum, videntur officiales ipfo jure privatur bonis/ yw/ ad I.
exhibentes reverentiam confultius & pruden­ Jul. majeft. fortius debet inteliigi privatus pro­
tius facere dc feciffe, quam de faâo & nulla pter crimen fchifmatis univerfalis ecclefi*, in
procedente fententia obedient ia m fnbtraxifle; quo unitas ecclefi* oftenditur, & fagena fumfubtrabere enim obedientiam eft dominum fua mt pifcatoris procellis intumefeentibus in pro­
poHeiGone privare; & hoc non poflunt facere fundum fere fubmergitur cap. i» wmim Dmufubditi ante tempus fententia, ut diâo capite w *3. dift. Ubi igitur eft majus deliftum,
Nbfuu. Argum etiam profatos dominos cardi- majus majus applicetur vindifta 14. q. 1. No»
nsles, quia parumpoft tempus didat lubtraftio- effertium in nnt; majus enim eft dclidym
ms obedientix nominant eum papam, & ita fchifmate, hatrcfi , perjuri is, et votorum fraâioa gravantibus fibi ab eo illatis appellant ut ad nibus «ternam ofiendere majeftatein quam lerrepapam
;, ita etiam elegerunt
cum ,pure ft Gm- nam, cap. lAugnuVa/de hcret.Et bene proba, ,
w
pliciter tamquam papam. Qpod ergo voce di-Ctur ifta majorités pera*indiâo capite i» uo/uilucida proteflati lunt, non poffunt
" ' contrario
'ut Doutai, ubi maxim* et divcrl* pœnc deteflimonio infirmare cap. ptr tutt de probatio- cernuntur contra tenentes cathedram beati Pe­
ne; & reprobari a nobis non poteft femel tri malo iiqpnto > ut font ifti duo. Tertio,
pnelatns 8. q. 1. ΛίΙτβίβοΜ de his qur fiunt refolutus efl in eis titulus non folum propter ,
a majori parte cap. Nam & contra verum herefim iupcrvenientem ; fed etiam quia cx
hxreticum debet prius ferri fententia declara- poft faâo non fervant fidem promiffam Deo,
toria, quam fuis poffcfljonibus & juribus ipo- e» ecclefi* militanti juratam, et vetitam ; quo
lietur, ca. r«w ptrltgtr de haereticis in 6. Illa cafu per fimilitudinem in aliis cafibus videtur
funt motiva & rationes qtue confideraotur . pofle papatum ab cis repeli, tamquam colla­
Qur diâa funt fuperius parum urgent, & ea tum ob caufam, caufa non fequufa ffi da con­
tango plenius in traâatu per me rtpofito fu­ di. ob cauf. 1.1. & per totum, vel tamque
per ifta noflra qurftione; & quia nimis effet frangenti fidem fides frangatur eidem 1. canr
longum referre omnia ibi fcripla, fubftantiaii- prtptMt Q de paâis ; vel quia tamquam fue­
ter referam & fuccinâe; & primo tangam rit tranfaâio de renuntiando, ft iri cafu liquod quoad exequutionem pafloralis officii Gre-1Dcito propter dubium dw papatu videtur titu­
gorius defient efle papa; fic per confequens lus papatus refolutus in, co, poflquani non
non ligent ejus fententir & proceffus , k quod. adimplet, ft infamatus remanet 1. fi quit *«·
reâe egerint diâi cardinales in fubtrahendo> )or G. de tranfoâ. vel fi poflefl» gratuita fue­
obedientiam & ad fubtraâionem alios exhor­ rit , ante elcâionem habita ft poftea confirma­
tando, ft non temere fed mature jurifperiti ta, videtur refoluta, tx eo quod abeft volun­
& litterati redarguant obedientes fibi, & ea­ tas exigentium ex poft faâo, poflquam prodem fententia involvantur.
miffa non implet, ft hoc facit deficere matri­
Quoad primum pro vero prefuppofito quod monium fpirituale, quia remanet fine volunfa te,
ambo fint fchifmatis nutritores fcandalliantes & refolvit ipfo jure contraâum; ft ideo ifl>
ecclefiam, fit per eorum prefidentiam redigen­ ultima ratio R. P. ft domini mei de Turgjo
tes eam ad duo capita i confeouenter - infertur Cr I. Cum te C de par. inter ep. Quarto prodccifio prhni dubii, quod defisrit effe papa,
tur quod vere ab ipfo principio non fuerit
faltem quoad exeeutionem pafloralis officii . titulus papatus per notata in lege dejterforfor
Primo probat hoc textus in cap. 1. de (chif- ff. de officio pretoris, ftcap, fried fitut deele-

aperta.

$. J^adjf

mat. ubi gefta a fchifma»icis & haerefiarchis Eâion· per Inna ft utrubique quaerunt daftofunt irrita ipfo jure. Et advertendum quod res
----- e—r—'■‘· —1— — ■ „ CU*
omnia verba illius capitis funt verba temporis queftioni jurifconlultus ibi non refpondet, M
prxteriti perfeâi, & fic cenfetur fententia ca­ dicit quod tenuerunt gefta pet eum contra com­
nonis juxta notata in I. r* criminali de jurif- munem errorem, & propter utilitatem. Dodiâione omnium judicum, & dixi in c. / d<- âorcs autem utrobtaue, ubtiupta, tenent quod
U&enti de foro competenti. Item textus gene­ non ille Barbarius fuerit pretor, nvc habuerit
raliter dicunt, quod hxretici ftichdmalici ni­ titulum praetori*.. Si ergo unus habeas in di­
hil habent poteflatis aut juris 24. q. 1. didiciunu; gnitate illa prstoria tirulum putativum, & ab
ibi dicitur quod foris fint fchifmatici, & tuere- iflo qui fuper ejus inhabilitate poierat difpantiei, ft non habent fpiritum fanâum ; nam non- fare ut a populo Romano, non fuit prater,
nifi congregatis in unum diâum eft illud : ac- multo minus duo habentes titulum dubium
tipite Spin tum Saniîw, ex quo patet quod & incertum ab tifdem qui non poterant cotv
frr-

377

CONCIIIUMG.

37»

ferre duobus, nec fuper hoc difperiare debent A jubent five pnecipiunt 34. q. I. didirifmtr, ubi
Moyfem
———veri papes. Qrimo probatur, quia et fi aliquetn contra tales
*“ loquitur dominus adJ *'
z~ ita
<4ιηκη *Mbereut ‘hulom, tamen ambo pofleuc ejici ; dicem: ftpartaùû t ttbmMalii bttniaa» tftti-Îr B<UB 0,01 ^nl psr^siu titulo dc propter opirio- ratae dariffiattratt, & atlitt ttagprt dc aamibat
•em populorom dc jurifpcritoram apud uriver- M» fact terant, aefiaudperettitin peccati/ttra*.
falem ecclefiam fit dubtam qris fit verus, 3t Idem probat textos in capite omnes eadem
fcandalum maximum propter hoc; neuter ex caufa dc qiutft. ubi fanftus vir videns Corin­
cis habet poteftatem admmiftrandi, dc uterque thum (Cerintum) fchifinaticum, de balneo
debet ejici propter tale fcandalum fic tertius rcceffit dicens: «w»u four at baluta/ ipfe
creari. Et ita notat Hago ia difto capite. Si etrrnet, r» pwlvs kmitnr Ctriâtbat iainàcar
éat firtt etatra
dt quod idem ipfe notat veritati/. Ad hoc eadem caufa dc qwtfl. φΰ
03. dift. c. fin. immo propter iocertitudinem dtpücrt ubi vitanda haereticorum communio,
neuter debet dici papa /. d. due faat de tefta. fugienda eft fynagoga, excutiendus privis &c.
Ex iftis canoribus apparet data licencia, im­
tutoris.
Non obftat quod alibi in paritate^titrii dc mo mandatum omnius recedendi ab eh; dt
non requiritur alia fententia vel
poflidetisitaBPcrcoofequens
poflefltoris debeat pronuntiari uti 1 " *
obationdNts;, licentia judicis L pas fib ctndititnt £ fin. ff de
poilideatis cap. Uctt cauta de probatioribus
nam habet locnm in re qu® poteft pro indi- condi, infti. Hinc dicitur fruftra a principivifo a duobus vel pluribus pofuderi, non in re bus impetrari quod jure conceditur G de teperitus indivifibili ut papatus, ad hoc quod no- fis. I. 1. L to. Similiter dicit lex de latrooitatur iu rubrica de fporia,duor. Plus dicit Hu- bus, transfugi[is & venientibus
:—îL— -ad
J Jdelendam
-·—J— --pago in diâo capite fi dati qwd fi difto cafu triant, quod h®c fcelera potiunt fine judice
vere conflaret de canonico titulo alterius, dc vindicari Q datait Uctt fi fiat juticc vtadi.
timeretur de fcandalo fi altero exciufo ille re­ i. i. Quinimmo impone paler poteft occidere
maneret, & debet etiam ipfo ejici fit tertius filium, & econverfo filius patrem, fi venerint
eligi, quod eft daaraa (fic) quoad cafum no­ •d delendam patriam I. attain* ff- de religio­
ftrum; & videtur hoc veriÆmum, nam fi per ne. Si ergo occupati in delenda patria tam
fcandalum dc evidens damnum verua prclatus exofi font humanis legibus; quanto fortius ifti
cedere tenetur ut notatur in cap. Nifi caat duo occupati in delenda & confundenda capridtnt £ pr» gravi de renont. multo magis tbolica ecclefia
‘ ■ per
—r eorum prcfidentia majore
funt? nam ultro videtur
quando duobus confedentibns ex pnafidentiaCfopplicio digni funt
___ omni___
unius ex cis fcandalum remaneret ; nam publi- bus concefla, quia in offenfam omnium recica utilitas eft proferenda privat*, dc ex cadam dit quod in divinam majeftatcm committitur
caufa communis boni poteft quis privari jure L bi fri C. de hcrct. nam & alibi dicit tex­
fuo indubitato t laciar de eviftioribusi multo tui verendum efle fidelibus ne divinam indi­
fortius dubitato; dc prriertimeum quis renun­ gnationem incurrant, cum ea perpetrari patiun­
tiare promifit cum vinculis votorum 6t jura­ tur injufte, qu® fidei noftr® confufiottetn in­
mentorum ut in cafu noftro. Et cum ifta mi­ ducunt , c. iffi Jubrn de Judaeis. Exemplum
litas publica fe exhfeeat in refpeftu, ut icili­ habes in Matat. i. Machab.; idem in Scip.Nacet ecclefia redigatur ad unum indubitatum fica, qui Graecum fuis largitionibus fiibvertcn.
paftorem & epifeopum animarum noftrarum, tem popuhtmomiflb juris ordine interemit cum
& ut fchifma hoc peftiferum extirpetur; pro­ fua conjuratione, & reprehendit Scevolam prin­
babiliter concludi poteft, maxime preioppofi- cipem confriem, qui volebat juris ordinem fer­
ta mora ipforum notoria in cedendo, quod eis vere, dicens: ctaftlt dm» Jarir ardâww fateabfentibus dc non citatis ulterius per facrum rr/, illad agit at enat tmaibut Itgibut Rtattatat
Concilium poffint ejici, & tertius eligi ; namDMvprrMtas nmr ftTc. ut refert Valerius 3. ia r.
'regqla juris eti, quod poflum facere te pr®- de
' fortitudine.
' '
Et refte nam non videntur eis
fenie dc invito, multo fortius te abfente 1.». jura fervanda, qui omnia jura divina pariter
£ «ataata/Mv dc L data» £ foluto matrimonio. dc humana fubvertunt. Quinimmo ipfam fanEx prariUtis omnibus loce clarius manifefle ftam ecclefiam cum omnibus juribus fubver ie­
concluditur, quod poftquam notorii funt anti­ re moliuntur, pris fntfira de 'nfnris. Ex prxquati fchifmatis nutritores, nullum habent ju- diftis ergo canoribus apparet, quod recedere
rifdiftkxm exercitium, dc quod diâa de caufa de ad çoôdecdlum exhortari potuerunt alios do­
ipfo jure extinftus eft in eis titulus, fi quem minos cardinales. Pro hoc facit tenor ordina-,
habuerunt, in papatu. Id quod videtur veritis tionis faft* in conclavi, approbat® poftea, in
quoad perfonas ipforum; non dico quoad gefta qua patet quod domini cardinales potiunt om­
numquam habuifle titulum in papatu, ficut nem viam utilem procurare fic exequi per
nec ille Barbarius in dignitate illa praetoria ; quam ecclefia uniatur; fed nulla utilior,'poft­
dc propter fcandalum dc ruinam in ecclefia am­ quam negligunt implere promifla & fchifma
bos ejiciendos vel declarandos^ a facris canoni- fovent,
...... quam
. ..
_______ eis
_ obedientiam
________ dc
„
fubtrahere
bos dc a Deo ejc&os, per toi fic tanta flagitia E redditui; per exhibitionem enim talium fchifdc excufationes & tergiverfationes ipforum dc ma diutius confervatur ; ad hoc XXIV. q; 7.
praecipitium dc ruinam ebriftianitatis dc fidei fi jaa cum fequenti facit quod dicam infra
carbolic®. Et per ifta coufequeoter fequitur proximo fequenti membro in quinta refponfiodecifio per vos, videlicet quod licitum frit ne. Patet etiam eosdem dominos oratores te­
dominis cardinalibus ab eorum - obedientia fe mere de temeritate reprehendere litteratos vires,
fubtiabere, dc ad (obtrahendum alios excitare. & jurifperitos, qui confulunt adherentes obeQuinimmo regum dc principum invocare auxi­ dientefque eiidem duobus fore lueret icos dc
lium ad amborum coercitionem ; de diâum au­ fchifmaticos, dc eadem pcena dt fententia pu­
xilium impendere teneantur, dc quod potue­ niendos nam prclegatus canon didicitatu ex­
rint abfque alta fententia hominis fe propria prete dicit, quod tales adherentes & cum eis
auftoritate fubtrahere,, dc ad —
hoc ___
idem____
alios communicantes eodem fupplicio digni iunt.
exhortari. Probatur primo quia canones ita ' & fimul pereunt in peccatis corum ; ad idem
t. q.

PISANUM

J77

3 io

Cÿ* i* q- i* fient Mfw>. Item romer eorum af-A notoria Cafti permanentis , & fcaodaiiaantts———■
----- — fifteoriam videmur vetare & Impedire pacem ecclefiam dt decolorantis , poftquam reti- ajwo
cœÎm
uni,*,e?i cecidia, dum defendunt eos ; unde nent eam fcienter in duobus capitibus, qua>«·>· cingulo dignitatis & bonis iuot ipfo jure pri- fi monflrura , maxime contra furamenta &
vati cap. aur contra pacem 14. q. 1. dc repeti­ vota per orbem fuis litteris divulgata. Unde
tur fopra hcc pena cum quis pnefomit con­ cum tales condemnati fine ut fchHmatici per
tradicere his quae facro Concilio fuerant ter­ lententia» iacroram canonum, quos fuderit» al­
minata in lege imperatoris promulgata, five legavi , non eft neceflaria alia fentefitta homi­
Concilii ChalcedooenCs repetita propane C.de nis dt declaratorta, poftquam clara dt lucida
fumma trinitate i. nemo. Immoplus dico, quod font coram deliâa; nam in condemnatis ab
reges & principes non folum debuerunt eis fob­ homine vel a jure non habet locum illud ca­
trahere obedientiam ; fed ambos cogere ad pitis AImw, nt ibi notat Hugo. Item non ob­
cedendum, non uni vel alteri adhaerere; dc ftat cap. cam fer leget, quia debet intclligi,
hoc bene notent dariffimi dt magnifici orato- cum in bonis eft fienda exeeutio; fccus cum
res regum dc priocipum in hac fanâaSynodo ,
___ _______
_______ , ; ____
pena
afficit ,perfonam
nam ab ea ftatim
perfooaliter relidentes; dt hoc exprefle volantBpoftquam eft infliâa debet recedere, quia non
multi facri canones; dc primo hoc vult textus requiritur exeeutio faâi ficut ex initio in boin cap. primep/
q. y« nam ut dicit ibi tex- ni», dc hoq voluit canon allegatos fopra de X.
tus.· fui intra ecclefiam pefiti fciffxram faciant q. 1. didicimxt, dt cap. omntt, & cap. quam
v^ore ^ncipeem cmjlemautnr, et quod non po- dipùm. Pro hoc ca. licet epifeoput de preper daflrina fermonem, potefta/ hoc bendis in 6. & pro hoc gloffa fxmme 8. q. t.
imperet per difcipftna terrorem. Concordat
23. pro hoc etiam caput
"
et quod ibi
q.
ibi: fi chrifiiaxapoteflate/ non commoveren­ notatur 18. dift. Item cum probatum fit fupra
tur contra difipetore/ deteftandu ecclefia', quo­ eos fore fchifmaMcos , certe talibus denegatur
modo rationem traderent de imperia fm Deoi omnis audientia, ut notatur 1J. dift. in nomine
Ad idem eadem caufa q. 5. quali ibi hoc e- Domini in glofta hic habe/ cafnm. Non obftat
nim divina & humana üget ftatuerxnt, nt ab quod param poft fubtraâioncm nominaverunt
ecclefia unitate divifi, v ojm paci/ miquiffimi eum papam, appellaverunt ut ad papam &c.
perturbatore/ ,
facnlaribat poteftutibu/ com­ nam nominationes, appellationes et fimilia non
primantur . Nec qnicquam magi/ eft unde Deo nocent quominus poflint poftea dicere eum non
poffiii/ facrificium efferre, quam fi id ordinet i/ ,C fore talem, et maxime cum contra confeffiout bi qui in fuam & aliorum perniciem debac- nem fe habeat veritas notoria in contrarium,
cbantnr,competenti debeant vigore compefei ; pro quod non ita fit ; et eft cafus expreflus in 1.
“ ibi
* : jubemur, et 1. nec commiffa G de liberali .cauhoc cap. φά
, eadem cauf. dc quaft.
per ordinata/ tf legitime/ poteftate/ .de ,fedibx/,, fa. Item licet fateantur cum papam ab eo fic
illicite xfxrpantxr , vel
ad injuriam Dei appellando, et nominando, non per hoc fatenj ..·--------- , expellet
-imperium
------ ·— impiam
-—■— pie/, ‘a- tur habere exequutionem paftoralis officii, poft­
detinentur

24.

Cm. »).

4.

a

fac

icurus.

juftu/ mlxftum. Idem dicit canon eadem caula quam fupponitur notoric nutritor fchifmatis
dl quamione dc de Ligxribu/ ibi: mille exem­ antiquati; nam poftquam canones privant eum
ple tf conftitatiom/ font, qtuhef evidenter a- exequutione officit, confeffio in contrarium effet
gnofeitur, nt faciente/ fciffhram in fanffam ec- nulla 1. ornamentorum ff. de aur. et ar. Item
cieJiam , non /olam ex hi/ , fed etiam profer i- duplex eft fubtraâio obedientia, abfoluta et fe­
ptiom rerum & dura cnftodia per publica/ p»
cundum quid; prima.DD. cardinalium fuit fetefle te/ debeant coerceri . Ecce ergo e tantis eundum quid , hoc eft quoad certa praecepta
canonibus clarum patet , quod officium re­ papae, in qua contra bonum unionis, ut dc
gum dc principles
in faâo fchifmat s folum D
' non recedendo de Luca, vel non communicant
w
,
eft cogere clericos et alios facientes fchifma, do cum oratoribus profequeotibus unionem .
non autem cognofcere de iftius vel illius quis Alia poftea fuit abfoluta, poftquam eum ob­
fuerit vel fit papa ; hoc enim non ex opinio- ftinatum perpenderunt ; et fic nihil contrarium
nibus fingulorum, fed lententia Concilii diri- cap. cam ta de teftibus. Per pnediâa apparet
mendum eft, ut in libro Conciliorum in fine folutum primum principale eorum dubium, cum
Concilii Chalcedonenfis ibi : ( de ) hoc enim didis acccflforifi,
acceflforiis, nam diâum dubium ut di& alii/ fidem tangentihu hoc ftatxtxm eft, ut xi, refpiciebat nullitatem fubtraâionis obedienad Concilium recnrratxr fnod non poteft errare, tws, cui per prcdiftavidetur plenariercfponfum .
24. q. i. A refla. Qiiid enim aliud quam
Delcendo ad fecundum eorum dubium princx opinionibus Angulorum, fed lententia Con- cipale, quod refoicit nullitatem convocationis
cilii dirimendum eft, et Cone il tabulis fequutum Concilii DD. Cardd. nam redarguit diâatn
eft in przteritum, quam fchifmatis confirma- convocationem multis modis; primo quia ad
tto? certe nihil aliud, dum unum regnum uni, Gregorium non ad ipfos hoc pertinet, per caalterum alteri ad batfit, quanto melius facratif- nones qui habentur 17. dift. per totum. Sc­
iimus imperator Juftinianus, nam inepiftolaC. E eundo, quia Gregorius prius publicavit fuum
de fumma trinitate attcftatur, quod de fpiri- Concilium, antequam diâi domini cardinales
tualSsus ,. quamquam claris et lucidis , non fuum ; & prius litteras per obedientias direxit :
intendit aliquid definire, fed referre apofto- fibi ergo tamquam majori Actanquam praevene­
licc fedi. Per hoc palea cap. cnra 10. djft. rit, eft obediendum cap. tum perati de appel­
Per prcdifta videtur refponfum eorum ra­ latione , de I. contre pupillam $. ywod ad majx/
tionibus et molivis in contrarium ; nam ve­ S. de re judicat». Non obdat per eos fi dica­
rum eft quod ante tempus lententia: non eft tur, canones 17. dift. loquuntur de papa in­
fubtrabenda obedientia prelato accuùto de dubitato non dubitato, ut effet Gregorius; nam
crimine, quando fcilicet eft dubium de cri­ non Videretur hoc pofle dicere , cum Icili,
mine; & ita dicit textus in dido cap. Non- cet dubitatum, quia immo pro vero et indubi­
m 8. q. 4. ibi. pro dubia fufpicione fjc. led tato eum elegerunt
_
; ita etiam in conclavi
in cafu noftro deliâa iftocum duorum font cum indubitatum afletucrunt ; vbftarc ergo ei<
vide.

ct

CONCIllUMG.

381

py videtur eorum coofeflio multiplex, fi modo ve-A fenfores, et folum ad facram Concilium di— liat eum dicere indubitatum; uam etiam fic fturbandum et fcandaliaaodum ,. apparet
r—· ex
— AN no
anno dicendo viderentur decipere totam partem obe- eorum appellatione occulte affixa valvis ec- c”RUTt
defias
,
et
furtivo
eorum
difceffu
;
cum
ta>4*'*
christi dieotia Gregorii, & omnes reges et princi■**’ pes, ad quos. liwras direxerant, qualiter R. men beoigniffime io fanffa Synodo fuerint
P. dc D. D- A. tit. S. Martini presbyterum car­ recepti et exauditi, et aflignatus eis terminus
dinalem coram confirmatione elegerant in pa­ rcfpondendi didis fuis rationibus et motivis ;
trem &c. Item qua ratione dubitant de papatu Î|uod fuiflet boneftiuset juftius expeâare, quam
ugere; hoc enim figuum diffidenti* fu* jufti­
Gregorii, debuerunt dubitare etiam de papatu
Innocentii, et Uibani, et fimiliter de eorum tia, et non bon* confcienti* st. q. 1. Cbricardinalibus qui trahunt caufam fle origi- fliauis, dc prefumptione nullus. Hoc ergopranem a prediAis, cap. raw inter w/ de re miflb, venio ad folutionem dubiorum, pro quo­
judicata. Tertio opponunt contra didam con­ rum clariore decifione premitto, quod dixi
et Benedi­
vocationem Concilii faâam a dominis cardina- fiipra, videlicet dominos Gregorius
_
libus, nullilatem ratione perfona citat* five ftus tamquam antiquati fchismatis nutritores
rvquifits ut eft Gregorius ; nam una pars diâi B jurisdictione carere ; quo prefuppofito videtur
Concilii eft alterius obedient!*, que reputavit quod jurisdiâio congregandi Concilium In cafu
patrem noftram fchismiticam, et nos illam. in quo expedit, nt eft bic, devoluta fit ad
Altera par* obadientic jam eft fibi rebellis et dominos cardinales, quinimmo omnis alia painimica, quia jam obedientiam fibi fubtraxit. palis juriadiAio in cafibus evidenter neccflanis,
Ad tale igitur Concilium fibi inimicum et con­ ut plene examino in tranata meo fuper ifta ma­
trarium non tenetur venire; et maxime quia teria q. 6. Moveor primo, quod in inferiori­
eo veniente et non Benediâo, non tenetur ce­ bus ecclefiis dc aliis cafibus, in quibus fi ille
dere vel renuntiare, ut colUgitur ex tenore ad quem fpeâat primo gradu fit fufpenfus vel
inftramentt ficut dicunt & fan Benedithu ; et privatus ab ejus exercitio, fit devolutio in gra­
qui» effet ignominia partis noftr*, fi ipfe ce- dum fequentem magis proximum. Patet exem­
deift et alius remaneret ; nam fic, alio non plum in ca. fi epifeopus de fupplenda negligenexiftente, dominus Beoediâu* poflet fe praten- tia prelati, in VI. patet in ca. fi cui de off.
dere univerfalem papam, quod effet abfurdum. delegat, in 6. ubi fimiliter devolutio in alium
Item ad requifita cardinalium non tenetur ve­ in cafu neceflitatis, ut 1. ut perfeilius C. dc
nire , et fic non eft citatio ; Concilium autem C annali etc. & I. ubi abfunt ff. de tut. β( cur.
non citavit eum; ergo fine citatione proccffus da. ab his ; ad hoc optime cap. m/ de temp,
nullps ca. pofarelii de re judic. Quarto im­ ord. ia VI. ubi fufpenfo ordinario a collatione
pugnant predidam convocationem ex defeâu ordinum, a proximis & vicinis epifcopi* peti
jurisdiâionis DD. cardd. fuper vocatos ad Con­ poterit. Pro hoc optime 66. dift. fi forte, ubi
cilium ; nam fupra ipfos viderentur habere ali­ propter defeftum precedentium in gradu de­
quam jurisdiâionem. Quinto impugnant voca­ volvitur ad populum; fle ibi notatur quod par
tionem refpeâu forme, quia ad certum aâum monet parem, & in boc cenfetur major ; dc
fuper allegata falicet ut finis fchifmatis impona­ quod minor fupplet negligentiam majoris, fic
tur per viam invite ceffionis; fed cum fint a- e converfo 9. q. 3. raw fiueus, fic 88. dift.aa.
I:ac vir, viderentur imponere legem Spiritui /kmm/, dc ibi notatur, dc in multis aliis juri­
Sanâo. Sexto impugnant quod ante unionem bus hoc habetur, quod propter difficultatem vel
«
et mixturam videntur iddixiffe, quod non eft exclufionem ejus, ad quem pertinet aâum ge­
verifimjle. Oâavo impugnant, quia die fe­ rere , devolvitur ad fequentem ; & fimiliter i*
riata intimarunt. Nono quod etiam in ter- wcafu
w negligent!*
a
primi gradus cap. >v
„ per dtfe·
mino nimis brevi, quoad aliquas nationes.
de eleâ. cap. fi buredesde teflamentiss*;
quibus , ut dicunt , dtâa eorum convocatio fac apofali G
~ dc fidejuf. ex quibus in cafu no­
Concilii redditur dubia, et de jure'potius non il ro concluditur , quod in cafu noftro cum
fint'' magis proximi
dc
alere rationibus fuperius diâis fecundum eos. domini cardinales
Ex "quorum allegationibus apparet eo* non ve- vicini pape, quam abi, quia funt pars cor­
nifle ad hanc fanâam fynodumut mediatores, poris fui, dc coadjutores in executionem officii
ficut dixerunt, fed ut Gregorii pertinaciffimi cap. per wsurabifaee
Rotiombus qui filii funt
defertfores, et ut feminantes zizaniam fuper l. erg>\ fequitur quod ad eos debet fieri de­
triticum bonum, videlicet fuper illud facrum volutio jurisdiâioni* dc convocationis Concilji.
Concilium, dum per coloratas rationes fubverSecundo boc probatur ; confiât per illud
sere mentes hominum unionem affeâantium. fchifma vacare ecclefiam , ficut per mortem
moliuntur. Quid enim aliud agunt, dum di­ cap. 1. de prsfcriptionibus, dc notatur in cap.
cunt totam fanâam Synodum fufpcâam Gre­■ 1. de fchifma; fed vacante fede apofiolica per
gorio, quam'quod numquam poffit contra ip­• mortem papas, in cafibus imminentis neceflitasum Gregorium Concilium convocari, et per tis vel periculi poffunt domini cardinales occonfequens pro fuo beneplacito pofle ecclefiam B currere flt providere cap. : fai periculum $. Jdmperpetuo in fchifma te retinere? Item, quid aliud que de eleâione ia VI. Plus dico, quod etiam
dicunt, dum afferunt univerfale Concilium non vacante, fi papa nollet vel
veluon
poffeteonnon poflet
con­
ufpeâum per Gregorium recufa- vocare Concilium ia cafibus, in quibus urget
poffe
^<quam dicere univerfalem ecclefiam pof- neceffitas convocandi, ut in cafu extirpation»
errare contra cap.
*3. q. 1.? Quoad fidei vel erroris alicuius in articulis fidei, adfaGregprinm ergo eeclefia nulla eft contra crum collegium cardinalium pertineret convoca*
caput libenti I*. q. 2. Ifta diâa certe fa- tio. Pone enim quod papa fit effcâus amens,
piunt herefim, maxime quia tendunt ad con- furiofus, vçl captus a paganis, vel contra fecum
feryationem
er
perpetuatiooem
fchifmatis arguatur de. baerefi non vult generale Concilium
antiquati , et defenfionem Gregorii, qui eft congregare, vel non poteft, quia non poffiuet
auâor «t faâor tot errorum , ut fuperius di- nifi partem ecclefic univerfalis, & alius aliam
Aum eft. Et quod venerint ut Gregorii d«- partem cum fimili titulo colorato; certe in
iflis

PISANUM
'3 84
cafibus jvideretur quod ad ea cardinales , Aâum eft; ex qua ordinatione etiam videretur ■
‘
quod‘ --unus‘ lotus
— *'■ex * eis
- teneretui vin ANNO
-- -- tamquam ad proximos atque vicinos , devul- * dicendum
'
A*tNC> vatur illa poteftas ; alias ecclefia ruere poffet, culo juramenti fic voti diâum Concilium con- CHRIill
Chk!$d
,ro jjiQ (empore Π|ΐη diceretur habere vi­ vocare, nam ita finguli juraverunt ; fil per hoc
carium Chrifti in terrs ; cum tamen Chriftus quod ad didos cardinales Ipeûet convocatio
noluerit ecclefiam fuam effe fine capite ; fic his Concilii, cum duo contendtint de papJtu , eft
'------- calibus fuftineri poteft opinio Oftienfis , qui gloffa Hugonis in cap. fi dy 79. dift. Quin im­
.lixii inesfu vacations fnnldiftionis papte tran- mo fi deficerent omnes domini cardinales , ad
re ad dominos cardinales,cujus opinio repro­ clerum Romanum devolveretur congregatio
f.
bata eft in vacatione modico tempore verofi- Concilii, ut in cap.Z/crr de euttands de.eleâiornJiter duratura, puta per Cie. ne Rontmt in ne. Plus etiam,quia in dcfeâum omnium,ad
fine de eleftione; fed ia duratura diutius , ut quos de jure ordinario fit devolutio, dicit textus
. per (chifma antiquatum , ut in fupradiâis e- * in umili, quod devolvitnr ad populum , 66. dift.
xemplis , xqua fic rationabilis videtur opinio fi forte ; fic quod dixr fupra in primo articulo .
Oilicnfis, ut illud quod provifum eft in infe- Quinimmo m tantis periculis, fchilmate ecclerutibus rcclefiis in prxdidis cafibus , ficut di B fia naufragante , videtur quod quilibet epiteopus,
tium eft tupra , habeat locum i» frde apofto- clericus, vel fidelis Chiitlianus poffit ecclefiam
lil.i, & nuifo tortius per majus periculum, ut ci i rgve, fit fe apponere tamquam murum
dido capite λ5ι per ignium.
pre Jo to Jominific latrare , 4}. diftin. rr?tor;
Terno hoc probatur: confiat hos duos pof- nam in tanta contumelia fit opprobrio noft rat fi­
fidere ecclefiam malo ingenio fil comta fas , dei videtur quilibet ebriftianus offendi , ut pa­
qma contra promiffa jurata fie vota, fit quia le tet 1. hi qui fin&sm , cap. etfi qxtfiionej. Item
erexerunt induo capita in eodem corpore , qua fi quilibet de ecclefia poteft fe oppooere contra
inonftrum , fic moniti a regibus, fic principibus, attentata in ecclefue praejudicium, fit obligatur
6 toto mundo hoc facere fubt er fugerunt , fic ad hoc cap. fi qnu premier de rebus ecclefia:
icntemnunt ; certp contra tales non folumpcr non alienandis , fic de tefti. exm cly. per Innocen­
ju a , fcilicet congregando. Concilium , fed , tium; nam in facra feriptura legitur de Maquod plus effet, poffet invocari auxilium bra­ thatia cum videret contritionem civitatis fanchii fxcularis,fic fic eosdetede apofiolica expel­ âx, fic videret fuper aram Domini immolan­
lere cap.ji quii pecwjm 79. dift. conjunâo ca- tem , telo legis accenfus, occidit eum fuper
pit.·/; dm eadem dillin.ftioue . Major etiam lub- C aras > fic exclamavit qxicxmjxe zelum Dei hnbet,
eft ratio compellendi duos fxnftam ledem oc­ me feqxetxr : fic multi iequuti funt quxrentes
cupantes de iafto, quam unum ordinatum per Dei judicium fic juftitiam in defertum 1. Mach,
pecuniam vel tumultum popularem.
a. Ipfe igitur folus abfque ulla auâoritate con­
Quarto hoc probat impofirbilis convocatio per vocavit ad bellum ecclefiam Dei contra fchifroifftm duos ; nam aut convocant ad diverfa maticos, fic adorantes idola , fic geflîr prrlia
loca,ficin neutro poterit dici univerfalis eccle­ multa, ut in toto illo libro. Item cum unifia congregata ; fic per confequens nec aliquod verfitas eft difperfa , ut funt epifcopi , fic alii
ex eis Concilium generale,led Conciliabula,ut vocandi ad Concilium, feniores convocant, ut
ipfi per <e fatentur in dubiis fuis, cum dicunt In cap. cum ex inviflo de novi operis nuncu­
tx talibus particularibus Conciliis nullatenusu- patione,
,____ , & quod notatur in cap. I. de major.
nionem tequi poffe ad eumdem : fic-prxfidebunt obed. Pius videtur quod nemine convocante, fi
ambo tamquam duo capita , quaf» monftrum ; omnes praelati conveniunt in unum pro extirnec poterit dici illud Concilium unidum, inquo patione fchifmatis fic defenfione fidei , refte ibi
pars una lecognolceret unum in papam , alia
r,!- dicatur
·· ~ univerfalis
·
- effe
ecclefia
fi pro bono
altum. Corpus ergo Chrifti , quod eft ecclefia
'~r 0 publico convenerunt ; nam illa folemnitas, quod
apparebit ex hoc divifa, nec erit ibi Spiritus audoritate papx convocetur, eft fokmnitas me­
Sindus, qui non defeendit nifi in convocatis ri juris pofitivi, non juris divini ; quod patet
in unum, fcifluraique refugis; nec erit ibi cc- in cap. I. 15. dift.ubi imperator olim imperavit
ileiia in qua apparet fchiima fic divi fio , ut generalibus Conciliis, prout ibi patet; fic licet
ciiifto capite fcbifmx cap. audivimur, cap. didi- propter impotentiam ecclefi* primitive tunc
cimxi 34.q. i. cum alus allegatis fupra in ter­ temporis hoc fiebat ; fed cum hodie fit major
tio membro principali .
impotentia quam umquam , quia quod fit ve­
Quinto probatur, quia ifta fanda Synpdus rum caput ecclefi* ignoratur, fic nullus ex .iftis
congregata fit auâoritate Gregorii fie Benediâi; poffet univerfalem Synodum congregare ; fequinam in conclavi inter cetera, tam ipfi,quam turquod convocatio faâa a dominis cardinalibus
finguli cardinales juraverunt, fie voverunt fit pro- contra ambos i ft os fuerit juri fic aequitati conmifetunt fequi omnem viam rationabilem , per fona. Non obftant canones 17. dift. per totam;
quâm diâum ûhifma tollatur , fic unionis iequa- nam omnes loquuntur cum praeeft unus papa,
lur
in ecclefia Chriftianorum ; fic .......
hauc qui poteft univerfalem ecclefiam congreg- .e ,
lu, integritas !..
5i3

ordinationem ipfe approbavit poft aflumptus in Efic demonftrari unica & indubitata fedes apor
’
ftohea, in qua unus poffidet; fic hoc colligitur
pap tm; Cmiliter dominus Benediâus refpondcn-

.

do .itteris ejufdem Gregorii intimantis fibi de
difta ordinatione cum fuis cardinalibus appro­
bavit; fic ipfe idem dominus Benediâus fuis do­
minis cardinalibus fortius juramentum preftitit
fuper fua ceftione ; fed eum ambo , fxpius requifiti ut cederent, vel de loco ceffionis , fxpius reprobaverunt ; neccffario infertur quod
domini cardinales potuerunt perdiâam ordina­
tionem Concilium convocare, cum fit via rationabilis fic honefta fic per ambos ipios Gregorium fie Benediâum auâorirata , ut fupra di-

ex omnibus illis capitulis, qui loquuntur in fingulari/fichoc non eft in cafu noftro. Nonobftat quod non poffint eum dicere non papam
vel dubitatum; nam hoc verum infpe&o prin­
cipio creationis ; fed poft inoram incedendo fic
implendo promifla cum pertinacia, fic incorrigibilicare,fic fcandalo univerfalis ecclefi*,certum
eft, quod ex his caufis fu pervenient itas , ne
pereant in peccatis fimul cutfa eo, licite potue­
runt ab eo recedere, ficut a fchiftnatis nutritorq; fic per coolequens dc prxvcntioue convoca-

j8 j

\C O N C I L I U M

G.

380

vocationis fui Concilii non curandum , utpoteAlncr & ego 6. Si 7 . Quod objiciunt contrainttriHx
,· ■'& ·—
Gmiliter
dicunt amno
—-- -non ab habente poteftatem . Facit cap. »«.7/ dc ώίΐ.
1 Λ Cone.
---‘ funt
*' r—■* J:quod
------AWO cleftione in d. fic quod notatur in cap. ynw.-ad- in 8.9. poftquam enim Dei gratia ell ConçûtCHRISTI
jurejurando ; nam effet «.jus ςυηνο urn congregatum , non ell de illis juris apicibus
’
M**· catid deriforia , ex quo nulla poteft fequi unio, & ambagibus , maxime d« jure canonico , difpunec decifio per viam juftitix,cui renuntiavit c- t.indum ; fic tnim iophiftnatibus & arte dialcligcndo viam ceflionis cum juramento .Item nec ftica. difputando, dicit canon , ct roris offend ifpes ceflionis, quia eam damnavit, & poflet per cula prxparant, & confirmant, & recurrunt in
procuratorem cedere fle in camera Ιμρ G idem laqueum tortuofum in omnibus loris ponentes
rimerct Deum, & homines revereretur . Nonob- icandaltui), cap. t rantferunt 25. q. 3. Et bene ad­
ftat quod totam Synodum reculare poflet, quia vertant dtfti domini oratores ad cap.«i»·
hoc noneftvetum, ut dixi fupra, poft princi­ mm . ubi hrrefiarca dicendus eft qui défendit
pium hujus fecundi dubii principalis . Item, ini­ aliorum errorem . Per prxdifta expeditum fit
micitias nullas poteft pertendere, nec contra al­ fecundum eorum principale dubium , quod, ut
teram partem, quia in eum numquam credide­ dixi, rcfpicrt rtullitatem convocationis Concilii
runt ; nec tn fuam , quia jufte fe abejus obedientia B pluribus rcfpcftibus , ut dicunt,- fed contra
fubtraxerunt : unde qui jufte facit fic recedit , non^ rium eft demonftratum , & contrariis fa­
|K>trft prxtendi probabiliter inimicus; ficeft cauls'1 tis dare rcfponfum , ut ex iupcrtoribus pa­
in capite wt vo/ a), qu. j. ubi ecclefta , etiam tet .
Defcendo ad tertium principale dubium ,
petfequens fchifmaticos, non poteft allegari ini­
mica ; qui enim -rcfrftit vitiis & coercet , p:us quod refpicit nullitatem requiGtioms iplorum .
Ster, non inimicus dici poteft. Illa prormffio contendebtium .· circa quod revocatur in duiji·*
fta Deo fic ecclefix militanti fuper spontanea um , utrum requibtio fafta d.· Gregorio pct
ceflione, videtur habere exeeutionem paratam, dominos cardinales , quod veniat -d Concili­
ftcut fi fuiffet fafta Deo prxlente, cap. quot it 1 um,qux tamen requifitio eum perfonalitcr non
tordu oettlit 1. q. 7. fed in exequutione, maxime apprehenderit, quia fui copiam non fetu , ha­
qux poteft momento per eum expediti cedendo, beat vim citationis peremptori» , ita quod {kr
nulla poteft alkgari fufpicio ; quia nec requiritur Concilium ulterius citari non d.be.it ; Cx ea­
alia mentis cognitio, cap. movit de appellat .
dem eft quxllio de Bcnedifto , minor tamen ,
Non obftat quod domini cardinales non ha­ ex eo quod requifitio fuorum dominorum carbeant jurifdiftionem taper Concilium , fic per con C Jinalium apprehendiffet cum perionalisci : fed
fequens convocare non poffunt ; nam in convo­ rcft.it dubium .
Utrum per Concilium habeat neceflario .im­
cando ftngufos Γη Concilio poteftatem habent per
piius citari , adeo quod ipfis non citatis ultcjam dïfta, fit Gmiliter prxfatos dominos conten
dentes,- poftquam autem fuerit congregatum , tius poflit procedi per Concilium ad eorum efateor quod non ha lient juritdiftronc.n ; ergo m jeftionem . Et pro iftis duobus contendentibus.,
aftu convocationis juritdiftio eft ( ut ) ut in tin- quod citari debrant per Concilium , allegatur '
gtflos ; non autem poftquam fuerit congregatum primo, quod dumini cardinales conira eos non
ut in univerfos , ad hoc optime , 1. q. 5 fiprima- funt judices competentes , led Concilium. Reter. Item falfum eft quod dicunt, quod propter qnflttio igitur i'la non poteft dici citatio , utformam inftrumentt Gregorius non tenetur cc- potc fafta a judice ,non fuo; ergo nulla, cap.
dei e iron cedente Bencdifto ; nam immo tenetur at fi clerici de jud? fic cap.fi non ct-moe. ;ud. per
fit ex jure communi ficex forma inftrumenti, ut totum, oportet ergo quod citatio fit legitima
dixi plene in difto traftatu per me compoGto q. fic fundetur in jure, ali.ts nullum producit ef9. ubi dico quod illa perplexitas efi Hit cedit & feftum , '. fi prator. cap. de ]htu ad hoc ,
rgo cedant, fit c converfo , fit purificata poftquam Qquod legitur fic not. dc off. delcg ip VI. Ex
flat per eos quominus cedant, ut eft calm in lege hoc ergo confequcnter infertur , quod cum ofi Titmi, dc verbotum obligationibus . Item in mne judicium incipiar a citatione,ut notatur
inftrumento fubjungitur : <7 omnem aliam viam ff. de in jns voc. tn rubric. fit cap. ecc.efia fanrationabilem &c. fed multx alix funt vix per ile Maria , dc conflit, quod judicium fanfta
quas poflet haberi unio fic impleri fubterfugium; Synodus debet incipere a citatione fua, nona
fic ergo in mora perjuriis fic votorum fraftioni- requifitionc fafta a privata perlona quoad ibus. Item , probo quod illa ,fificquando non fa­ pfum citatum, cap. it animarum de conflit, tn
ciant conditionem ; fed fopent in monitu nunc , VI. fit I. extra territorium de jurtidiftione oquia adhuc de jure communi propter vitandum mnturn jud. ubi etiam citatio fafta a judice dc
icsndalum fit fchifma antiquatum cedere tene­ illo, qui non eft de fua jurifdiftionc, non va­
bantur , 24.q. 1. memor. Item Gregorius qui pii let. In contrarium primo arguam,quod difta
mo appofuit diftam conditionem/ & quando , de­ requifitio dc prxdiftis fit vera fit legitima ci­
buit prxvenire in implendo diftatn conditionem , E tatio fit ad totam caufam. Secundo quod cquiaadhoc Benediftum per luas litteras provo- tram f>
" non effet citatio , tamen ~
Concilium
cavit, ad hoc quod notatur in capite fr n'ira de re. non teneatur eos citare;fed ad eorum ejeftiogulis juris in VI. mercurialibus, quod notatur nem procedere, potuitficpoflet abfqûealia cita­
in’fîmili in difto capite dc offic. dcleg. Non ob- tione; fic pro evidentia dicendorum prxmitto
ftat quinta ratio, quod deficiat cx defeftu for- duo plene difcufla pridie in noilris relponfionimx, poftquam non eft exprefta via ceflionis , bus faftis pridie R. P. D. epife. Verdeoii. Primo
nam exprefferunt magis facilem ecclefix expe­ videtur,quod ad dominos cardinales, rebus Gc
dientem ; nec per hoc fequitur , quod fi Conci­ in fafto fe habentibus ut fe habent , pertinet
lium videret viam faciliorem , fint per hoc ma­ convocatio generalis Concilii, ex jurifdiftionc
nus fibi ligat», quia in illis publicamutilitaiem eis a jure concefla in hoc ficin multis aliisficoncernentibus judiciisbfificium eft^latiffimutan, milibus patet, prout plene dixi in fecundo eo­
cap. borne de pollui, prxlat.
nulla melior rum dubio principali. Hoc ergo' prxmiffo;fe­
eft fic expeditior , quam ifta , quia uno verbo pro cundo prxmitto quod ‘ft<’ duo contendentes fudt,
quolibet expeditur dicendo cedo, fic ille linat· Gvc ccnfcntur antiqui fchifmatts nutritores r
Concil. General. Tom. XXVII.
B b
pro-

5S7

. '

a

PIS

A

N

U M

jO

pt optet quod diâum fchifma, quoad eôs,tran-A diciali appellatur , debet venire mftruftus fu ————
-- --- fivit in ha:rcfim , ut io diâis meis refponfio- per tota caufa i alia* proceditur ad definitivam anno
aMno nibut>
in diâo opere pkniui dec. His pro vé- iententiam, eo ulterius non citato, ut ibi eft CHR,STI
’°*
r,'ale pratmiffis ,quod requifitionesfaâfcdepr»· textus. Nec poftft dici ibi propria appellatio,
utâis contendentibus a dominis cardinslibus fint cum fiat a gravamjne non illato in figuram
citationes propriae fic probatur . Conceffa eft judicii, fed dicitur provocatio in caufam , ut
cardinalibus jurisdftio coorocandi prclaio* ad diâo capite cnav Jit Rtunma. Et ita direâe in
' generale Concilium , ergo fimiliter & prrd’âos cafu noftro in quo propter ruinam, quz ex
duos,quorum cauia Concilium congregatur ; ut illorum prsefidentia irumioer univerfali ecclelie cui «conceditur principale videatur côncei- fie, ambo funt propter illud gravamen ad ju­
ium id fine quo illud, de quo agitur , expli­ dicium, hoc«eft ad Concilium «provocati.Sive
cati non poflet,per hoc cap-pra/rrra cum ibi ergo diâa requifitio ccnfeatur proprie citatio,
Doiatis de offic. dcleg. 8(.l. 1. n. de jurifdiâiont, ut volunt procedentia argumenta , five requi­
omnium judicum . Conflat enim juJicium ex fitio & provocatio ad caufam, ut vult proxi­
judice, aâore, & reo, cap./rrar de verborum mum,, concluditur,quod debuerunt comparere
fignificatione . Si ergo domini cardinales habue-1 i inftruâi fuper tota caufa , ut diâo capite .
runt jurifJiftiarem in convoéando prelates , Et advertetidum, quod licet ia ordinariis ju­
quod futuri fmt judices fuper aâu ; dc quo a- diciis debeat exprimi in citatione preceptogitur ; ergo fimiliter &. in futuros/eos,ut com­ num, ut compareat fuper tota caufa procefpareant coram' didis judicibus , ut in juribus fut, cap. cum ex litteris in fine de reftit. in
ι per aliud fimile injudice rccufato ,quilibet , li- integr. vel citetur ad fingulos aâus , cap. ai
V cet poft reculaι ionem non polfit fe intromittere pct itinum de accuf. pet Innocentium ; ta­
de negotio principali, tamen , quantum pertinet men in vocatis ad Concilium videtur de na­
ad illum aâum recufationis expediendum, ju- tura judicii fpeciale, quod inielligantur cita­
rifdiftionem habet contra partes contra arbitros ti fuper tota caufa peremptorie ; quod pa­
cap. cxm fprciali de appellatione ,6c cap. légiti­ ret , quia debet in Concilio manere & inde
ma eo titulo in VLNecefl hoc mirum,utju- non difccdere antequam Concilium diflblvarifdiâio concedatur a lege in certo aâu ekpli- tur , ut difto tapite pnpter , & cap. fi <juis
Cando, non in reliquo proceflu l.fenatxs ff.de autem 18. dift. XII. q. 3. certum . Secundo
officio prefidis . Item etiam eft optimum fimile principaliter probo , quod cti. nfi dida requi­
in arcitiepifeopo ,qui convocat Concilium epi- C fitio de pracdiâis nullo modo isfta fuerit; ta­
icoporum contra epifeopum accufatum de cri- men Concilium congregatum poflit abfque alia
mine , 6c etiam iplùm epifeopum, & tamen ultra curatione vel requifittone ambos ejicere; primo
non extenditur ejus jurisdiâio, j. q. 1. fi primates. quia impofiibile eft de faâo 6c de jure unionem
Idem ergo in dominis cardinalibus, ut convo­ univerfalis ecclefie pofle fequi , nifi ambobus
cent Concilium contra iftos contendentes. Et ejeâis : de faâo namque dixi , nam pars quae
habet ifta opinio aequitatem ,- cum enim mul­ adhztit uni vel alteri jam 30. annis, ver i fimi­
titudo congregata ad Concilium non debeat , le non eft velle alterari quam cui credidit adneque poflit dici commode commo·ari in lo­ herere ; nam hoc notorium eft, quod quzlibet
co, ut patet in cap.propter ecck/hllicat 18. dift. pars diâo tempore in fuo propofito perduravit,
iniquum effet quod eo congregato inciperet & fic in futurum, nifi ambobus ejeâis per Con­
judicium ab ipfius citatione, maxime in cafu cilium , veroiimiliter perduraret , ca», majores
noftro, inquo Bencdiftus longe diftat,videlicet de baptifmo, & i. /aacraw G de teft. Itcm juPerpignan); unde loci & perfons qualitatibus ris difcuflio, videlicet quis ex eis fit verus apopenfatis, non deberet dari dilatio minor duo­ flolicus, fit difficilis, immo penitus impoflibirum menfium ; fed cum Concilium non poflit Dlis propter confliâüm rationum hinc inde urPare vel debeat ultra mcnfem,ut diâo capite gentium; item propter opiniones doâorum ex­
propter ecclrfiafiuas, dilatio citationis excederet cellentium contrarias; item propter faâum va­
terminum quo durare debet Concilium .·& hoc tio & contrario modo propofitum ab utraque
ctfet ablurdum , 1. ï. de glof. legum , & cap fin. pane, cx quo jus oritur l.fiex plagiis $. in cli­
,
de l'.id.êc 1 jars eporti',de exeuf. tut. in ratio­ vo ad I. Aquil. cum ergo non poliat liquere Con­
ne fui. Jutlum eft igitur fie (entire & dicere, cilio quis fit papa , ambo debent ejici 1. iuo
quod ficut cardinales habent jurifdiâionem in fmt Titii de teft. tut. Qjiin immo fi poflet con­
vocando .fingulos przlatos ad Concilium infra flare de juftitia eledioois alterius, tamen fi ex
congruum fpatium , prout faâum eft ; ita fi- depofitione alterius fcandalum remaneret , de­
militer & przdiâos contendentes, ut compa- bent propter hoc ambo ejici, ut notat Hugo
■ eant in eodem termino ad abluenda crimina. 6}. d.c. finali. Nec mirum, quia etiam verus
Piseterea fi negetur pertinaciter dominos car­ praelatus, fi ex ejus praefidentia oriretur fcanda­
dinales non habere jurifdiâiooem incitando i- lum , 6c ecclefie fic immineret periculum, te­
pics contendentes
tamen probo quod diâa neretur cedere ut notatur in cap. nifi curnprirequifitiohabeteffeûumcitationis: conftat enim iJem $·ρτ9 gmi de reuunt. dc eft ratio , quia
ex taâodc collutionibus & juramentorum tranf- propter publicam utilitatem, privari poteft quis
greffionibus prediâorum dominorum unfrerfa- dominio rei propriae I. Lucius ft.de evic. multo
lem ecclcfiam & ipfos dominos cardinales gra­ fortius adminiftratione rei non fuse quoad pro­
vari,quorum intereft principaliter periculis Ro­ prietatem n.q. i.cap. fin. I. cum ibi notatis.
Ad propofitum ergo fi eflent prefentes nul­
manae ecclefie providere, maxime de paftore
cap. nài periculum de elcâione in VI. Sed cum la excufatione admifla propter, juris de faâi
qu s ab aliquo gravatur, vel gravari timet ex­ obfcuritatem erga eorum titulos; item propter
tra judicium, maxime in beneficialibus , po­ extirpationem fchifmatis antiquati 6c ecclefia
teft adverhrimn ad caufam provocare, ut di­ unitatem ambo poflent ejici propter jura precit 6o. in cap. m"» fit Romana dc appellat. & diâa ; ergo fimiliter in eorum abfentia hoc
patet etiam it. capite r. de cleâ'cnc in VI. fieri poteft. quia quod poflum facere te præubi propter quod ex illa appellatione extraju- iente 6c invito, multo fortius tc abfente, 1.2.
vo-

3S9

CONCILIUM G.

v

390

.«CNtasfe/m, ft L dotait ff. loir. ma. Br hoc A cafibus fola feientia & aliter oon intimata tufconcluditur , quia nulla citatio requiritur ad ficit, ut e I. p. de am. ep. & eft régula juris anno
rvw
certni in VI. ergo fimiliter in favo- c^Kirri
iNW) eorum ejectionem , uoftquam. ipfe priefentibu*
CH MSH
& invitis Concilium hoc facere pollet. Secun­ rem fidei iftocafu ih quo favore religionis mul(
do hoc alia ratione confirmo ^conflat ambos ta contra’/uris regulas ftatuta iunt, ut \. funt
cathedram, qtha non eapit duos , ut fupra di­ ptrjima de relig. & fiftp. fu. Soluto , ut dixi
fupra,
proximo
dubio,
ifta
promi
ilio
de
ceden
­
ftum eft, contra fas & non eleftione canonica
poffidere ; confiai fcilicet ex torum prrfidentia do & omnem aliam viam utilem profequendo
ecclefiam militantem majora detrimenta pati , duramento firmata* videtur fafta sterno judici,
quam enumerentur in difto capite i» amni·* ideft Deo ft fuc ecclefia: militanti , arcano­
Domni
j dift. Confiat eos fchifma fovere , rumque notante , in cap. quoties cordis ocxlir
cum fervanfo pafta pollent illud amovere. Sed q. .7. & videtur diftum juramentum litis decitalibus dici£>ibi textus omnem audientiam, de­ fivum, ft ihterpofitum fuper re dubia & cer­
negari, ftglofla dicit idem ibi defchiimaticis; ta' , fcilicet qusftione pipatus ;· eo ergo ipfo
cx quo infero , quod citari eos non expediat quod conflat judici de hoc ut judici , quia tapoflqulm non debent pnefemes audiri. Cum e. lis obligatio exhibetur judici , ideft Concilio ,
' fiat
“
‘
“
* ' de­
'
videtur habere exequutionem paratam , I. tale
aim citatio
ad‘ finem defenfionis
; ubi
negatur defenfio , eft ergo fuperfiua citatio ; paBum $. qui provocavit ff. de paftis ; fed in
ubi enim ratio legis ceflat, ceffat & lex, cap. exequutione quse petitur', fcilicet grivatione par»w Ctffente de appellatione , ft 1. adrgrrr $. patus non videtur neceflaria citatio , ut nota­
tur in fimile cap. venient de teftibus ; maxime
fMsvms de jur. patr. Tertio probo fic ; con­
fiat in ecclefia de fafto efle ifta duo capita, ft poft tam longam moram & tergiverfationibus
contra praecepta evangelica, apoflolica, & cano­ habitis per eos ft non ccdetido . Sexto ft ul­
nica pnefidere in cathedra beati Petri, & hoc timo concludendum videtur ex rationibus &
eft deliftum maximum , quia corruptus eft ar­ juribus pneallegatis , quod citatio rite ft irefte
ticulus euw/ieftov cctli/une. Confiat ex hoc intervenerit ab habentibus poteftatem ft jurifecclefiam fcandalitari ; confiât hoc fcandalum didionetn citandi , vel faltem ad caufam pro­
durafle in ecclefia jam funt 30. anni ; confiat vocandi ; ftquod etiam cifcumlcripta omni ci­
ex debito palloralis officii ft promiffionibus am­ tatione fentetnia facri Concilii tuper eorum
bos obligari ad ccffionem ft ad ipfam unum al­ ejeftione fienda non poffit de iniquitate vel
ut dicam ...
in .....,
fine, ft. maxiterum provocaffe- per plures litteras hinc inde . nullitate redargui, , -,
tranfmiflas, ft ad reges, & ad principes; con- me hate funt vera contra idos contendentes
ftat facro Concilio neutrum ceffifle, fed in luis ex quorum contentione eccletia Dei redaftaeft
cathedris hodie etiam pnrfidere ; fed cum ifta quaü ad nihilum , ft habita pro eo in ludi­
omnia fint notoria fafti permanentis , cx quo brium &hasrefim populorum. Infuper viam fa­
ecclefia fcandalitatur, non videtur quod in fa­ cilem ceffionis fuis collutionibus ft diflcnfionifto tam notabiliter notorio , quod fe exhibet bus fuper loci ekâione & aliis reddiderunt dif­
in confpeftu Concilii ; & notum eft hoc judici ficilem & obfeuram , & finalitcr reprobarunt
ut judici , quod prefideant ambo contra jura tamquam diabolicam dc damnationem ; fic lu­
prcdifta , requiratur aliqua' citatio , cum ex dibrio jura omnia & fandorum patrum exem­
eorum praefidentia femper fcandalum ft iniqui­ pla faluberrima in fimilibus contemnentes. Num­
tas appareat in confpeftu , cui iniquitati debet quid ergo talibus , qui jura divina pariter <5c
femper judex ex officio occurrere , etiam ne­ humana pervertunt , debent ad unguem jura
mine petente, cap. 1. de offic. vicar. Quia er- fervari, vel potius armari gladio> ultore ? Cer­
gorproceflus contra ambos formatus e.l fuper te dicunt leges & canones quod fruftra legis
notorio aftu permanente , ft ex dilatione per auxilium invocat qui committit in legem, cap.
citationem poflunt multa pericula limmioere , qxio frnflra de ufuris. Pro hoc exemplum vavidelicet diflolutionis Conc. propter longam mo­ let Mafhatia: , d* quo fupra in declaratione
rant, propter imminentia guerrarum pericula , primi dubii V. exemplum iahet. Ex quo exem­
quae non multum diftant, item propter pericu­ plo & aliis concludendum videtur / quod ubi
lum continuationis , qux in multi.udine incu- totius chriftianicatis tirages jacet , & pericula
riofa fiepe fuboritur ; concluditur nr.anifefte quod animarum imminent, & jura jam fere fepult*
abfque aliqua citatione poflênt ambo per Con­ jacent, non fint ita omnimodo juris exada di­
cilium ejici. Hcc eft communis opinio , vide­ ligentia fervanda, ut in multis cafibus non ita gra­
licet quod propter imminens periculum, vel ubi vibus oftendi pollet ; fed quia non expedii; non proprobationes non funt neceflarir. ut incsfu no­ fequor ; & hoc de tertio principali ipforum dubio .
Venio ad quartum dubium principale quod,
il ro , in quo apparent duo capita in ecclefia
qua fi monftrum , ad que folum delenda agi­ ut dixi , refpicit nullitatem ft quodammodo
tur, citatio non eft neccffaris., & ita tenet Jo. impoffibilem unionem & mixturam dominorum
Cal. in comment, cap. veftra de cohab. cler. cardinalium utriufque collegii
primo quia ci­
tati
funt a duobus contendentibus,
al& Mul. in v. «rca qnintom qmftioxew.
-----------------------------------------------------, ,quorum
--------------Qjiarto fic.* conflat & notorium efthocCon-® terum ccrHna eft in rerum natura non efle pacilium fuifle convocatum a fexta menfis citra, pam, ft per confequens nec creatos ab eo fo­
& caufam convocationis fcilicet ad ejeftionem re cardinales tamquam trahentes originem ab
iftorum dominorum ; item certum eft eos ve­ infeâa radice, ut dicit textus in cap. cum in­
rifimiliter hoc feiviflie ft eis a regibus ft civi­ ter w/ de re judicata, ibi unde caufam ft otatibus nuntiatum ft exhortati adceflttm; hac riginem habuerunt, facit lex raw principali» de
ergo feientia praefuppofita , non videtur de his regulis juris , ft cap. occeflorittm de regulis tu­
alia citatio ncceflaria ; fit enim citatio ad fi. ris; & ideo ficut dominus Gregorius ft Bene­
nem fcienti* inducendum ; fed qui certus eft, diftus non poliunt fic invicem fe unire, ut re­
certiorari non debet. Ad hoc optime difta cau- tineam ambo papatum ; ita nec Cardinales ufa de eleftione in fine, ft quoa ibi notatur in triufque partis ut retineant cardinaUtum . Ta­
giofla fuper verbo ponam : nam & in multis lia enim non pa&ionlbus fed legitima mftituC-cil. Gener. Tom. XXVII.
Bb 2
»io-

1

39 r

P I

S

A

N

U M

3?i

done poftidentar, cap. i. de regulis juris in VI., hfedevacante,&l.i. dc rei vendi, fici. 2. cornu.————
. maxime
_
i---- ----------.·—· Cardinales
— de
j- leg.
i— &
·- I.
* i.
. de
j* teg.
L** ».
· per part, fic
A- &
λ, alibi
-i:l: ANNO
•fic
hoc
Verum , quia —
mixti
ANNO veri cum non veris poflent illos qui vçri non
unus participat dc natura alterius fic fequitur CHRISTI
CHKlbTi
funt citare de novo, ut -notatur -in di. Nero­ opera alterius quod uon habet ex perfopa fua.
niani de eleft. ergo non eoe tacite pro cardi­ Patet in uxore, qu* habet privilegium ex pernalibus recipere, vel tenere , ut quod non po- fona viri, 3». q. i. fi quit uxorem ; & cognatio
teft fieri exprefle, non poflit tacite, 1. quodad fpiritualis contrafta ab uno trahitur ad alios 30. .
certum ff. loc. Secundo una perlona cardinalis q. 3. c. i. Item non poteft compromitti in laiutriufque collegii ufque ad tempus drfceflus a cum de re fpirituali, fed in clericum & laicunj
fuis capitibus-, videtic’t Gregorio fit Bcnedifto, fic , cap. contingit , & cap. per tuas de arbi.
reputavit alteram ana, 'matizatam, cxcommu- Ad propofitum ergo, cum fit dubium , utrum
nicatam , fit fchifmaticam per fententiasfic pro- ifti vel illi fint veri , & certum fit in rerum
ceflus diftorum contendentium promulgatas . natura alteros veros ; contequenter infertur quod *
Ex illa igitur unione videntur incurrere incon­ ifta unio toleretur . Sic fic alibi fit unio duo­
dubium
veniens manitefte eontradiftionis , fi volunt rum
■->·« feoatus confuhorum , quando eft WU
w>i»u
modo dicere non fuiflie tales vel ad legitimos B utrum ex uno vel ex alio competat jus agendi;
aftus excommunicato» recepifle , dc per conte- nam poftquam certum eft ex utriufque mixtura
queris vitiari aftus tales legitimos, propter tacompetere , fit amborum concentio ut 1. I. §.
lem mixtutam, ftatuente cap, tlla de eleft. fic
Quod fi hoc ipfum de lib. fie I. Gains §. Si ejus,
cap. cum fuper abbatia de of£ delegati . Nam
fit $· Me refus de lib. fic poft. fic cumeft dubium
faltem videtur debuifle intervenire reconciliatio in cujus territorio fit deliftum commiffum
- - ·- ·«- , pu­
fecundum formam, qua fchifmatici fic excom­ ta in confinibus, fit conjunftio amborum judimunicat! ab ecclefia confueverant recipi , I. q. Cum dc locodeltfti contendentium, 1.Jurisperi­
7. fi qui, fic cap. quoties tx. II. q. 3. canonica. tos Ç.Cum oriundus de- excuf. tut. & c. cum illorum
Hzc autem illotis manibus , ut fic dixerim , de fententia excommunicationis ; nam & alibi
te invicem univerunt, quod videtur deriforium, propter dubium fafti ve) juris admittitur quod
fic ineptum, fic omni ratione carens ; maxime alias prohiberetur , ut notatur in cap.,anis de
quia una pars alteri, fic e converte, fe imtni- poftul. przlat. fieri. i. $. Quod autem . Tertio
feuit fic'univit , tamquam temper fuerint veri confirmatur hoc , quia aliter jura ftatuunt de
cardinales, quod eft impolfibile , ut praedixi . re dubia , aliter de re certa 1. eleganter $. Si
Natura autem refpuit , ut contraria quzque Cquis poft de condi, indeb. & 1. i.ff. quz funt fi­
fungantur 1. ubi repugnantia de regulis juris . ne app.
,. reteind. Quarto
__
., .pofito quod non veri
Tertio videtur , quod crimen antiquati fchif·- cardinales non pollent recipi vel admitti; tamen
matis, quod dominus Benediftus fic Gregorius poftquam eft dubium fint veri vel non, videnobjiciunt, quz ipfi contraxerunt cum ipfi pa- tur pofle admitti ; cum fint in quafi pofleiliocifice fic quiete cum eis manterunt , fic ab eis ne cardinalatus.- unde ratione dubii fic tituli co­
fic eorum pt*deccfloribus creati fuerunt ; ex lorati videntur in fua quafi pofteilione tuendi,
hoc videnfur participafle in crimine damnato, c. Ï. ut lite pendente, fic c. confultationibus de jur.
unde pari tentenlia involvuntur, ad hoc II.q. patron, hem cum traftaretur de pap* creatio7. Junt nonnulli , fic 3. q. 5. canonica ; morbo ne, ccflat exceptio inhabilitatispcrfonz, ut ex­
enim fimili laborantes ab accufatione fic tefli- communicationis, fic omnis alia folemnitas, Clem.
momo repelluntur, cap. perfona , fic cap. ve- ne Romani de cleft, fit cap. licet de evitanda eo­
suens dc teflibus ; facit dc exceptione cum ec- dem titulo; ergo multo magis in ecclefi* unio­
clef. de dk.fignificafti deadul. intelleximus cum ne, ubi major neceftitas in fedando peftiferum
fimiiibus. Iftc fune rationes quasego faciopro fchifma. Quinimmo pro defenfione fidei licita
parte diftorum honorandorum oratorum, qui- eft unio etiam cum paganis; nam Machabzi,
bus tamen non obftantibus contrarium eft de D qui erant viri (anfti fic pugiles , univerunt fe
jure dicendum : fic primo hoc probo propter cum Romanis , ut mutuo f? juvarent 1. Ma­
mixturam verorum cardinalium cum non veris. ch. 8. fic tunc Romani erant pagani : nam fic
Certum eft enim in rerum natura , licet non canes Ecclefi* pro pace ecclefi* toleramus , 23.
.apud nos , alterum ex eis contendentibus efle q. 4. quidam ·, fic Deus quandoque per malos fa­
verum papam, fic per confequens cardinales ve­ cit vindiftam fuam 23. q. j. 6. Hinc notandum.
ros qui trahunt caufam fic originem ab eodem, In favore etiam fidei, in caufa quz fapithzreut juribus allegatis fupra in prima ratione pro fim , ut eft ifta, excommunicari, tyranni , fic
parte contraria ; ex quo feqùnur favore fidei alii poffunt rbquiri pro auxilio fic admitti ad tefic find* unionis debere iftam mixturam vale­ ftimonkim , c. in favore i fic c. prafidentes de
re ; nec debet utile per inutile vitiari, cap. κ- heret. in VI. Quarto hoc probat ordinatio
ftie, & quod ibi notat Dinus de regulis juris Gregorii fic fuorum cardinalium fafta in concla­
in VI. Et hoc maxime propter mixturam in- vi poft aflumptionem fuam, cum iteratione ju­
fuperabilem propter incertitndinem qui fint ve- ramenti fic voci confirmatam ; nam in difta or­
ti vel non veri. Ad hoc 1.3. $. Generaliter de g dinatione, voto fit juramento primo fe adftrixedominatione inter virum fic uxorem, fic 1. pri- runt profequi omnem viam rationabilem ficpro
ma §. i. ff. de falfo tutore, ubi auftoritaspne- integratione ecclefi* chriftianorum, nihilque οftita a falfo tutore fimui cum vero valet fa­ mittendo de neceflàriis, utilibus, velouomodccit , quod notatur in cap. 1. de jure patr. in libet opportunis ; de poftea fubjungitur : dawfexto . Secundo hoc probo propter mixturam mode anticardinaUs effefiualiter velint cum ipfi:
duorum, diverfam vel contrariam naturafn ha­ domini) & facro collegio fit convenire, ne concor­
bentium ; natura enim talium eft ut magis di­ dare , quod ex hoc facro collegio & ipfis fequagnum trahat ad fe minus dignum cap.quanto, turjufle canonica eleftio ttnici funsmi Romani pon­
fit ibi teripii de judic. fit cap. quod :n dubiis tificis &c. Ex quibus rationibus «quoad efficaciam
de confec. ecclefi* vel ait. Item natura con­ unionis & maxime utriufque collegii duo funt
trariorum eft, nrt id quod reperitur utilius, fic- ponderanda : primo quod hzc mixtura vifa
melius inaltero participet reliquum, cap.»· ne fuit ficcft utilis pro cxecutiçne fanftifljmz unio.
nis

393

CONCILIUM

6»

394
£J*nisdidis dominis cardinalibus; nam una parsAftro primatum obtinuit per illa verba: tu es
■
non potuiffet fine altera ecclefiam contra didos Petrus, tJ
*“ fiaper bant petram etdtficabo ecclefiam ANNO
*«*, Maith. 6. Omnes vero aliz ecclefizdi·
1
anno contendentes uni verfaliter congregare . Secundo,
’’
Au*a ri,*one didz utilitatis ad finem unionis dz fandz apoftolica audoritate Domino ditidem Gregorius videtur expreffe in dida mix­ ponente reguntur, ut ibi dicit textus : ex quo
tura a principio confcnfiffe & de ipfa cogitaf- bcnp concluditur quod dicebam , papa tum re­
fc; & fimiliter Benediâus dum per quamdam gulari jure poli, alias vero eccleiias jure fori.
ejus litteram bullatam didam ordinationem Non obftat tenia ratio, quod domini cardina­
Gregorii approbavit, & ad celeritatem expe­ les laborent eodem morbo propter tolerantiam,
ditionis exhortatus fuit; per didam ordirtatio- diuturni fchifmatis in manendo cum cis & non
netn videtur omnis inhâbilitas dc perfonis ip- obviando: primo namque apparet de eorum diforum cardinalium, fi qui erat, abolita, & ligemia , dum curarunt in conclavi ambos , ici·
fuper ipfam per Gregorium dilpenfatum ; quia licet Gregorium & Bencdidun^, vinculis jura­
poftquatn approbavit mixturam, per confequens menti & voti adftringepe ad cedendum , quod
pvidetur removere voltiifle omnia obftacula per &
v* hoc credere
ucucu debuerant
uwucum ipfos
>pius elle
me faduro's
nauios,
quz potuiffet talis unio impediri; arg.l. ilhtd^ tum quia
ita promiferunt,
poftea
ita1
.
■ tum quia
.
. ~
ff. de aequi, hatred. & 1. quidem confidebat dc fe
' velle agere per totum orbem fuis litteris pu­
re jud. Ifta igitur unio & mixtura videtur eo­ blicarunt . Non ergo erat credendum, ipfos ae­
rum ab eis fada poftquam impartit! funt ab- terne falutis fore immemores, I. fin. C. dçiadoritatem, argum. I. J. cap. de ver. jur. enucl. crofandis Ecc. hec decepturos Deum & homi­
tt'licet illa verba videantur referri ad unionem nes luis didis. Tandem cum centies moniti
& mixturam poft ceffioncm ipfius; tamen idem ut fadis non verbis promiffa juramenti & vo­
eft & ante eeflionem , poftquam ftat ' per am­ torum vinculis roborata implerent, & neglexe­
bos (quod ) non habetur conditio pro ir&pleta, runt , fecuti funt dodorem gentium Paulum ,
maxime poft contradum crimen fautumque qui cum minorem frudum de fe terto loco
fchifma per eofdem, ut didum eft fupra; un­ manendo confpiccret, ad gravem laborem fc
de non abltfrdc, fed probabiliter dici poffet, alibi cum frudu fervavit, & vrlut fortis przquod poft didam mixturam de jure potuiffent liator teneri inter clauftra noluit, fed certa­
ad eledionem procedere abfquc alia convoca­ minis campum quzfivit 7. q. 1.
Hinc etiam,
& cap. fin. Reftiterunt igitur ifti reverendi patione Concilii propter didam ordinationem ;
& per iftam rationem tollitur fecunda ratio fa-C tres & DD. cardinales utriufque collegii; fir .
da fuperius in contrarium; tollitur etiam fe­ refiftunt hjs duobus prave decertantibus ex amo­
cunda ratio przdida per ea quz dixi fupra in re juftitiz , & pro defenfione dotninici gregis
fecunda clcdione fafta pro illa parte. Fuit er­ expofuerunt fe cx adverfo velut murus pro do­
go valde utile illud pa&um pro unione uti iuf- mo domini, 43. dift. fit reEhr. Per przdida
que collegii; fimiliter & illud quod poffent expedita & declarata, judicio meo, omnia du
profequi omnem viam utilem &c. nam per il­ bia przdi&orum venerabilium oratorum, qui
lam ordinationem potuerunt facere fubtradio- minus rede de efficacia gerendorum &c.
nem, & alios ad hoc idem cxhorjtari ; potue­
SESSIO IX.
runt fimiliter Concilium convocare & invicem
fe unire, quia hxc omnia utilia, quinimmo
ncccffaria, pro unione facilius obtinenda. Non
Die Veneris XVII. menfis Maji fuitIX. fefobftat prima ratio fada fupra in contrarium, fio Conçilii, in qua poft miffam & alia connam five reftaret quod fint non veri, five effet lueta , ad petitionem promotorum fuit pronundubium quod fint illi; dida unio fit mixtura ciata per patriarcham ad hoc de contentu fineft valida per ea qux dida funt fupra in ra Dgulorum dc Concilio deputatorum quzdam ce­
tione tertia pro ilia parte. Non obftat quod dilla fuper expeditione hujus diei , fadis piiir.o
ficut Gregorius & Benediâus non poffent fic per advocatum petitionibus, & fccuto confcn• fe unire, ut tenerent papatum; ita nec cardi­ fu fingulorum de Concilio fuper cifdem peti­
nales ut retineant cardinalatum ; quia papatus tionibus. Fuit etiam petitum, quod, ut me­
regitur jure populi, & nulla conftitutione pof- lius & cum majori concordia poffit procedi,
fet in duos dividi per jam did a fuperius ; car. fi contigerit in pofterum, durante Concilio ,
dinalatus vero & alia beneficia &dignitates re­ aliquos, cujufcumque flatus exiftapt, fituatos
gulantur jure fori ; unde unio , divino & omnis effe vel fore in aliquibus majoris vel minoris
.«.lia compofitio poteft recipi auâoritate fuperio- ordinis &c. quod hoc non poffit generare przris, & pro évidente utilitate & necellitatc ec- judicium, vel jus novum adquirere , fed cuili­
ckfiarum facit jquod notat Innocentius in cap. bet remaneat fua praerogativa illzla , quod
de msdta de przben. unde non improbabiliter concorditer conccffum eft. Tenor autem cedudici poteft, quod facrum Concilium & futurus Ix talis eft.
Pontifex pollent difpenfare quod finguli promo­
„ Sanda & univerfalis Synodus hic inChriti per dominos Gregorium & Benedidum ad E „ fti nomine congregata, declarat, pronunciat
eamdem ecclefiam polfent eam fimul, dum vi­ „ & decernit ex juftis & rationabilibus cautis
„ a Petro de Luna, qui Bencdidus XIII. &
xerint , pctjidere , arg. cap. nifi effent de przben.
pro hoc quod notatur7. quaeft. prima, wijîi· „ Angelo Conario, qui Gregorius XIl. dicc/m, ubi ifta differentia papatus ad alias digni­ „ bantur, improbe contendentibus de papatu,
tates; nam ut ibi dicit gloffa in papatu com­ ,, & ab ipforum cujuslibet obedientia licuiffe
prehenditur articulus unam fandam ecclefiam: „ recedere libere & impunevidelicet a prz- .
& effet fecundum Hugonem indetormitas , vi­ „ fato Benedido ab co tempore, quo viam
delicet in eodem corpore duo capita, quafi „ ceflionis per eum juratam & folemni voto
monftrum ; & uni («ntum di dum eft : & invo­ „ firmatam fit promiffam rcaliter profequi &
caberis cepbas, 21. dift. facroJ.snHa ; ubi etiam ,, damnabiliter adimplere prztermifit.
„ Infuper eadem fanda Synodus ex caufis
pater, quod ecclefia Romana & apoftolica non
ab apoftolis, fed ab ipfo domino fiilvatoreno- „ quibus fupra, pronunciat, flatuit, ordinat,
» & dc-

"-Ml·

>
305

n
PISANAM

,

35«

& decernit przfatis contendentibus de papa· A ren^, an placeretConcilio quod domini epifeotu, & ipforum cuilibet, qui canonice requi- pi Cameraceniis & Atrebatenfis irent ad domi- anno
fiti fic vocati in przfenti caufa fchifmatis & num gubernatorem Janus & Januenfes, vide*’ *
fidei, fuerunt declarati legitime contuma- licet Cameracenfis ex parte Concilii, & Atreces, fore a eundis Chrifti fidelibus omni- batenfis ex' parte collegii pro certis 'negotiis
modam obedientiam fubtrabendam ex nunc ficc. quod omnibus placuit.
Poftmodum per praefatum advocatum nomi­
fic in antea ab omnibus pro fubftrafta haberi, fic ita obfcrvandum decernit, prdtaunciat ne promotoris petitum extitit, quod 0,03 dati
lutitent plurcs termini ad producendum, reci­
atque mandat.
„ Proceffus autem fic fententias, eondemna- piendum & examinandum telles fuper arttralis
,, tiones, privationes, nihili tatis, conftitutio- & eorum notorietate, alias propofitis in Con­
„ nes , fic Cenfuras quofeumque per ipfos con- cilio contra duos contendentes, & domini ad
„ tendentes in ipforum alterum in praejudicium hoc deputati multos recepiftent & examinaflenr,
„ unionis ecclefiie, aut profecutionis 'ejufdem ipfiqqe duo contendentes citati fuiflent ad vi„ contra fubftraâos aut impofteram fubtra- dendUm & audjendum eorum publicationem,
„ hendos faftos & impofteram fiendos, hzcB quatenus ad hoc vocarentur,* qui fi non com„ fanda Synodus decernit, & declarat caflos parerent, aut eorum alter per fe vel alium,
„ exiftere, & nullius elle roboris vel momen- accufabant
<■ .
. eorum*contumaciam. Et ipfa
.
ad­
„ ti,'fic eofdem caflat dc annullat, quatenus judicata , petierunt diftas attcftationes publica­
„ de fado procefferunr, aut in1 futurum pro· ri ; de qua petitione fic requifitione petierunt
inftrumenta ficc. Qua petitione faâa, de be­
» ceder<A
„ Iienrv eamdem fanda Synodus in favorem neplacito fic aflenfu Concilii duo ex dominis
„ fidei, fiôpro fchifmatis exrirpatione, ac la- cardinalibus, fic cum iplis domini archiepifco„ cerata ecclefia unienda & pacificanda, de- pi Januenfis fic Pifanus, una cum notariis fic
„ cernit, pronunciat & declarat, omnes cujuf- teilibus iverunt ad valvas ecclefix vocatum prae­
„ cumque flatus, etiamfi cardinalatus praeful- fatos contendentes. Quibus rcvrrhs, petito per
,, géant dignitate, qui in caufa prefenti funt; promotorum, quod de hujufmodj vocatione ,
,, aut efle poliunt judices feu conjudices in ficc. fieret relatio; unus ipforum dominorum
„ Concilio, etiam efle pofle legitimos telles, cardinalium retulit pro fe fic aliis, qui cura
,, eorumque tam teftimoniisquam lentem iis fi- jpfo fuerant, quod prxfatos contendentes voC caverunt ad prxmifla , quorum nullus aut eo­
„ dem efle indubiam adhibendam.
„ Item , cum propter diverfitatem & pro- rum nomine pro ipfis comparait. Et tunc re­
„ lixitatem articulorum in prefenti caufa pro- putati funt contumaces per patriarcham przfi,, duftorum poffet teftium examinatio difpcn- dentem.
„ diofe protelari , propterea fanfta Synodus
Deinde per advocatum fic promotores prae­
„ decernit, pronunciat, & declarat, quoddo- fatos petitum extitit , quod in praediolorum
„ mini commiflarii feu examinatores , ad hoc contendentium contumacia publicarentur atte„ per fanâam Synodum deputati, poflmt di- ftationes teftium per dominum archiepifcopum
„ àos articJos declarare, fpecificare, & in Pilanum, fi placeret Concilio. Quod omnibus
„ cifdem addere, detrahere, fic mutare, ac placuit. Et tunc idem dominus archiepifcopus
„ etiam novos articulos de novo recipere , cathedram ad hoc deputatam a fee nd it , ubi
„ fic iuper 'eis telles examinare fic interrqga- narravit quod cum dominis commiflariis, ad
,, toria facere, prout utilitati fic accelerationi hoc per Concilium deputatis , multos telles re„ caufa: viderint expedire, fic mittere etiam cepiflent, fic examinaflent in caufa fchilmatis
„ entra locum Concilii , maxime Florentiam, fic fidei contra duos perperam contendentes
,, ad recipiendum fic examinandum telles,* fie Dde papatu, ipfifque pro contumacibus ceputa,, ex prrdi&is, caufa cognita fic deliberata, fis , fibi fuiflet
"
injunâum, quod cafdem atte„ dat, (latuit, fic decemit tertiam dilationem ftationes. publicaret. Primo dixit, fe publica­
ad probandum, fie telles producendum, fic turum eas generaliter, deinde fpecialiter. In
,, ad ulteriora procedendum, prout eidem fan- genere namque dixit quod omnes articuli con­
„ <ftz Synodo videbitur expedire, diem Mercu- tra prxfatos contendentes propofiti., fic maxi­
„ tii proximam , quz ent XXII. hujus men- me lubllautiales funt prolati, veri, notorii fic
„ fis, ad quam diem (latuit fic ordinat proxipublici. In fpecie autem dixit, quod ut melius,
,, mam feflionem.
elatius fic lucidius appareret de ipforum Cingu­
Dum vero peterentur vota Cingulorum fuper lorum probatione , unguli articuli, tegerentur
przmiiTis, omnibus in eildem confentientibus, per unum de notariis, qui ipfas atteftationes
contradixit unus Anglicanus cortifianus de fer- redegerant in fpriptis, fic in fine Ungulorum
Gregor ii vitoribus Errorii, cui propter contradi&onem
articulorum publicaret idem dominus Archie­
icrlicet .
petitum eft, an mandatum haberet cflendi in pifcopus per quos telles articulus probatur .
Concilio: quo refpondente,' quod nullum ha­
„ Ifte articulus in prima fui parte probatur
beat mandatum ; ftatim cum confufione ejcâus E:
verus fic notorius per quindecim telles, de
de Concilio, fic tandem ad feiendum quis ef­ ,, quibus tres funt cardinales, unus patriarcha,
fet, fic caufam adventus fic contradiction is, fic „ tex epifeopi, unus abbas, tres doflores juunde veniret, miflus eft in carcerem.
„ ris, fic unus licentiatus in decretis. Secun,, da pars ejufdem articuli probatur vera fic
S E S S I Ο X.
„ notoria per quindecim telles, quorum tres
„ funt cardinales, unus patriarcha , quinque
Mercurii XXIΪ. menfis Maji fuit decima fef- „ epifeopi, unus abbas, fie quatuor legum dofio Concilii generalis, ubi milia per dominum „ ftores, fic unus licentiatus in decretis. TcrTuronenfem archiepifcopum celebrata, & aliis ^v^ia pars quz incipit .* Ô* tnne illico probatur
felitis 1 olernn i tat ibus adimpleris, pelirum fuit vf'vera fic notoria per IX. telles, quorum unus
„
„
anno „
chrjs τι
„
,,
„
„
„
„

a lingulis dc Concilio per aliquos ad hoc dc.
putatos, & etiam per ad .-catum <2c promote.

cardinalis, unus patriarcha , tres epi,> icopi, unus abbas, duo doclorcs , fic un..t

'

397
:
C O N C I L I U M
G.
39S
fy Ikentiatus in decretu. Deinde flatim notariusA,, pifeopuni fuit prominciatum in hunc mo—legit fecundum articulum. Quo fcfto dixit di* „ dum: Sanfta Synodus , audita difta relatione,
ANW) ftus Di archiepifcopus Pilanus. “ ille iecun- „ ftatuxf terminum
deliberandum Ac audien<"”lMSri «> dus aniculuà probatur verus fic notorias per „ dum determinationem facri Concilii fuper dt*
4 *
„ oâo telles J quorum tres funt cardinales, „ dis petitis Ac requifitis
diem (abbati pro-

ad

ad

•

„ unus epifeopus, unus electos ad ecclefiam ,, ximam, quae erit xxv. menfis przlcntis Maji,
„ cathedtaiem, duo doftorcs , unus licentia. „ fic adulteriora procedendum ptout lanftz Sy,, tus ih decretis. “ Poflmodum notarius cce- „ nodo videbitur, ad quam diem flatuit proxipit legere tertium articulum , Ac fecuta fuit
ic(fioncm:“ fic ordinatum , quod ipfi
publicatio éo modo, quo nunc fupra diâum duo confeadentcs citarentur, fuitque tunc citato­
eft ; fie fimiliter faâum /uit de lingulis articu­ rium in valvis ecclefia: appefaum inunaccdula .
lis fequentibus ufque ad vicefimum articulum
Eadem,die poft prandium fuit congregatio
inclufive. Et quia propter magnum numerum generalis dominorum de Concilio, in ecclefia
aliorum articulorum iequentium non potuit ho­ b. Martini fuper forma «ferende fçntentiz indie perfici publicatio, petiit idemD. archie pif. terlocutorue , fuper notorietate^ articuloium,
copus publicationem refiduorum differri ufque Bflcc. Et fuit data^quzdam ccdula, quz per finIn craftinum , fi placeret Concilio. Ethocom- gulas provincias* vifttata fuit Ac correfta. In
nibus placuit. Sicque receflcrunt Domini de fine Concilii venit quidam, fle prztentavrt do­
Concilio.
minis cardinalibus quafdam bulbs cbuias a

„ man

Pctro de Luna eiidem tranfmiflas, quas nul­
lus de fua obedient ia quondam voluit recipe­
re; fed dominus cardinalis Mcdiolanenfis cas
Jovis xxiii. Maji fuit xi. fcffio Concilii, recepit,.infligente domino patriarcha, ut vi­
in qua jbft miflie celebrationem & alia con- deretur tenor earum per quas in eflcihi pro­
facta , perficit dominus Ptfanus publicationem hibet cardinalibus, ne procedant ad qucmcumtedium . quam heri inchoaverat, icilicet ufque que traâàlum alium eligendi in papam, fic
ad ultimum articulum , qui eft XXXVII. De­ magnam narrationem ponit, tandem ferendo
inde lefti fuerunt per eum quinque novi arti­ fententias laras, eo ipfo, contra non parentes
culi ab aliis fuperadditi per dominos examina­ didis litteris, excommunicationis, depofuionis,
tores , qui hxc poterant vigore fuz commif- degradationis , inhabili tat ionis , flcc. Et ulterius
ftoms, fuper quibus etiam telles receperant &C per cafdem ratificat, approbat, ÔC confirmat
examinaverant, publicavit eoruth depolitiones alias bullas fic conftitutioncs per cum contra
eo modo quo de aliis pizmitTum eft. Quibus fubtrahentes vel appellantes a fed e apoftoiica
peraftis, advocatus Concilii pro & nomine pro­ latas, editas, Ac emanatas, Ac multa alia con­
mote) is etiam petiit & requifivit formaliter tinebant , de
earum tenore audito,
„ i flo modoRcvcrendiiVimi patres , audiviflis multi Iztati faut -, quia per eas apparebat eum
,, fufficientem & plenam relationem faftam & fuifle vocatum ad prefens Concilium . Item,
„ hic in veftrum & totius lanftz Synodi prr· conflabat de ipbus pertinacia , obflinatione Ac
,, fentia recitatam per reverendum patrem do* contumacia. Item , per eas apparebat, quod
minum arehiepifeopum Pifanum, demanda- fndlra amplius expéâarctur , Arc. Immo plus
,, ro reverend i (Timorum in Chriflo patrum do* fecundum plurimorum judicium operabantur ad
,, minorum cardinalium Laudenfis & S. An- ejus conviclionem , quam mulrorum teflium.
,, geli lenioris, & dominorum przlatorum, fle
probationes.
„ aliorum commiflariorum Ac examinatorum
S E S S I O
XII.
,, in ptxfenti caufa per hanc fanftam Syno,, dum deputatorum, fic ex eorum authentica D1 Sabbati XXV. Maji vigilia Pentecofles do­
>, fic fufficienti relatione clare condat omnia mini fait XII. feflio Concilii. Primo mula de
,, fic quxeumque propofita & produfta contra B. Virgine per epifeopum Saonenfem celebra­
„ duos Benediâum Ac Gregorium contenden- ta , didifque Ac persftis altis precibus Ac iolem,, tes, immo verius colludentes de papatu ede nitatibus afluetis, ad petitionem advqcati fif,, publica manifefla Ac notoria , ita quod non fcalis, fice, duo dom ni cardinales diaconi, una
,, pofliut aliqua tergiverfatione celari ; propte- cum quibufdam aliis przlatis notariis fic telli,, iea peto, iupplico Ac requiro nomine, Ac bus iverunt ad valvas ecclefiz vocatum ipfos
,, pro parte promotoris fic procuratoris , ad contendentes, quorum dominorum cardinalium
„ profecutionerr. caufz przfcntis per hanc fan- relatione faâa , icilicet quod nemo eorum per
,, fiam Synodum deputatorum, per eamdem fe vel per alium comparait, reputati funt con­
,, fandam Synodum pronunciari, decerni, Ac tumaces, Ac per dominum patriarcham pronun,, declarari omnia At fingula in difta petitio· ciatunq extitit ut fcquitur : „ Sanfta Synodus,
,, ne contenta, ede vera, publica, manifefla , „ attenta eorum, de quibus 'agitur notorieta„ & notoria, & fuper eis tamquam veris fuf- ,, te, de qua per faâorum evidentiam depoli­
,, ficienter probatis, publicis, manifeflis fic no- Ευ
;
tiones teflium, Ac alia documenta legitime
„ toriis, ad ulteriora procedendum, prout tam
conflat, habita fuper his matura delibera­
„ magne nece ditati ecclefiz ac pertinaciae ,
tione , pronunciat, decernit, Ac declarat,
,, contumacis Ac obflinationi diftorum Benecrimina, delifta Ac exceffus, Ac alia ad de,, diâi Ac Gregotii haec fanda Synodus viderit
cifionem neceflaria in profecutione przfcn,, expedire.
tis caufz dcdufta, contra Petrum de Ldha
Poflmodum petita fuit deliberatio Concilii
A( Angelum Corrario de papatu contenden­
per diftum advocatum, an icilicet placeret,
tes per promotores feti procuratores per hanc
quod ad audiendum determinationem fande
fanftam Synodum deputatos, fuifle fle efle
Synbdi fuper didis petitis Ac requifitis , & in­
notoria, fic tamquam fuper notoriis fuifle
ierim ad deliberandum fuper eis a (lignaretur
fie efle ad ulteriora procedendum, & ficut
terminus ad diem f.-,bbati proximam , quod
in caufa in qua imminet icandalum, fic pe­
placuit Concilio.,, Et tunc per diftum archtericulum notorium eft in niora. Poflmodum
fuie
SESSIO

XI.

ANNO
,*£rt

'SW

5 99

PISANUM

400

fuit petitum, an placeret quod domini ear- A flriâe & proprie fumto. Hujus etiam opinionis ——X
--- —“dinales elicerent Jiquas peifdnas idoneas mit- dixit efle univeffitates AureliaOenfem & Ande* ANNO
chrkti' ,cnc*at *rud Senas <Sc Lucam pro bona, jufta gavqnfem . Quo faâo, unus epifeopus & unus CHRISTI
* utili caufa · Infuper quod placeret Conti lio magifter in theologia Anglicus, & unus alius
qùod domini commiflarii ad examinandum te­ de Audio Tholofano afeenderunt pulpitum · Et
lles a|ias deputati potient'.recipere quafcumque tunc dominus epifeopus dixit onuses magiftros
probationes ufqne ad finem caulx. Ulterius in theologia, qui ad hoc factum Concilium'
quod ad diem Merciirii proximam aflignaretur convenerant fuifle congregatos , & cpntulifle
proxima Seflio ad deliberandum &determinan- (olemniter luper hac materia. Qui omnes ne­
, dum de dic ad quam citarentur duo conten­ mine difeordahte fuerunt opinionis ' prxdiâx ;
dentes ad audiendum jus et definitivam fenten- numerus vero diâorum magidrorum quos nomi­
tiam. Qux omnia placuerunt. .
navit erat centum & quinque, qui omnes erant
magiftri, exceptis fex vel odo, quierant tantum
SESSIO
XIII.
iicentiati & baccalaurei formati. De ©umero
prxdiâo erant XXIII. magiftri de univerfitaMercurii XXIX. Maji fuit XIIL ftflioCon Bte Parifienfi, alii de aliis ftudiis . Deinde fubcilii, in qua poft miflam et alias folemnitates junxit diâus epifeopus, quod hujus opinionis
ct orationes folitas, magiiter Petrus ΡΙλομΙ af­ erat univertîtas Bononicnhs, & fimiliter unieendit pulpitum ecclefix, ct dixit quod habe­ verfitas Florentix , ubi congregati fuerunt fu­
bat explicate opitiionem matris fux, univerfi- per hoc centum viginti fex doâores, qui con­
tatis fcilicet Parifienfis, et aflumfit thema Con- corditer hoc idem concluferunt. His diâis ad­
gregibuntxr filii Jiedi & Ifrul, & ponent fibi vocatus Cqncilii petiit pro promotocibus inftrucjpxt ιληπι , Ofee c. 1. in fine. Et fecundum mentum de przmiflis opinionibus & relationi­
Hebrxos eft principium fecundi cap. quod de­ bus . Et fimiliter dixit, quod cum ifta feffio
duxit multum notabiliter, ut patet per procef- fuiflet ordinata ad aflignandum diem fuper
fum ftium, in cujus fine dixit, quod per hxc diffinitione huius caufx & negotii, ad quam
qux dixerat, nolebat univerfitas Parifienfis fibi diem aflignandam forent etiam citandi duo
attribuere audoritatem aliquam feu praerogati­ contendentes, quod adtenta natura caufa: &
vam fingularcm. Non enim fola eft univerfi­ periculo dilationis, aflignaretur terminus odo
tas regni Francis, immo Çc Anglix & Alaman- dierum, fcilicet ad diem mercurii proximum,
nix & Italia. & aliarum nationum, cum deCqui erit dies quinta Junii, fieretque citatio, Cc
omnibus mundi partibus ibidem conveniant Au­ apponeretur ad valvas ecclef. & in aliis locis
dentes. Unde fi quid boni faciat ipfa un-verfi- publicis civitatis Pifanx, confra diâos conten­
tas aut dicat, five fecerit aut dixerit, honor dentes, &c. Infuper quia fuper quibusdam no­
debet attribui non folum Gallicis, fed omnibus vis articulis fuerant aliqui telles produâi, fi
prxdiâis. Opinio autem univerfitatis fuit, quod placeret, publicarentur dic fabbati proxima, fcjilli duo contendentes de papatu funt fchifroati- licet prima Junii. Qux omnia placuerunt Con­
ci, pertinaces Cc veri hxretici, termino hxrefis cilio .

CONSULTATIO

THEOLOGORUM

De nbro^tivne dxorxm Pont tficxm ' per Concilium, (f tertii elcliione.

In Seffione Xtll. left*,
Ex MS. Cod. Tattrineufi.

N nomine domini noftri Jefu Chrifti annoD mavit. Deefi fpntixm mixs verfus. Atteftationes
a nativitate ejufdem 1409. die 18. Maji in SS. Doâorum in jure divino fundatos fore per­
mane congregati fuerunt omnes Magiftri in theo­tinaces, fchifmaticos, & antiquati fchifmatis
logia tam epifcopi quam abbates genarales or­ nutritores , & haereticos , hxrefis termino
dinum mendicantium & alii doâores Iicentiati, ftrifte fumpto. Et per conlequens per facrum
& baccalaurei formati ejufdem facultatis, ad generale Concilium & tales pertinaces fchifmati­
requifitionem R.R. in Chrifto PP. & DD. fa- ci antiquo fchifmate & hxretici-funt declarandi
cri collegii cardinalium in iacriftia conventus de jure ejeâi. Et nihilominus ad majorem cau­
FF. minorum de Pifis, prxfente & convocante telam per diffinitivam fententiam ejufdem ge­
eofdem R. in Chrifto P. D. D. cardinali Me- neralis Concilii velut tales folemniterejiciendi.
diolanenfi , coram quibus fuerit propofitum at­ Quorum diâorum licentia torum & baccalariotentis articulis & probationibus coram facro rum nomina funt inferius nominata. E» quili­
generafi Concilio publice recitatis contra DD. bet, licet in hac cedula fe non iubfcripfei it,
de papatu contendentes, videlicet Petrum de tamen paratiflimus eft ad perpetuam rei memo­
Luna Bened. XIII. & Angelum Corrario Gre­ riam fe fubfcribere.
gor. XII. nominatos, utrum fint fchifmatici E Magiftri de univerfitate Parifienfi.
& hxretici reputandi. Secundo, dato quod fit,
Reverendiflimus Pater & DD. P. card. Meutrum fub titulo hxrefis fint ab univerfali ec- diolan. DD. epifeopus Albinen. Cameracen.
d. & papatus regimine ejiciendi. Ad quas qux- Conftantien. Siftari Trecornn.
Iliones, habita pluries ad invicem matura de­
Abbates Molifmenfes deVezalaifo, S. Gérant
liberatione , refponderunt & refpondent unani­ ( f. I. Germani ) omnes ordines S. Benedidi Ciftermiter & concorditer fine diferepantia quali­ cienfis bonorum camporum dePonriaco, Clarxcumque , quod Attentis prxdiâis articulis & vallis de Charitate,‘Omnes ordines Ciftercicnfes .
fufficientiflimis informationibus & atteftationiD. omnium Sanâorum Andegaven. ord. cano­
bus fuper inde receptis folemniterque probatis, nicorum regularium , magifter Nicolaus de Tur­
pr&diftos Petrum & Angelum contendentes , ns ordinis Eremitarum magifter Dominicus Par­
ut prxfcrtur , reputavit, determinavit , & aflh- vi arcludiaconus Mctenfis , magifter Joan­
nes

I

CONCILIUM

401

G»

·

4Oi

nes. Luqueti canonicus CameracenGs, magifter A & alia confueta per dominum archiepifeopum--------- ——Petrus Plaoo canonicus ParifiWts , magifler Piianum, affiftentibus fibi tribus epifeopis, fuit anno ’
cmhisti Matthfrus de Longuadio archidiaconus in ec- Gummatum, & in brevi recitatus efledus fm- CHUIS11
1 clefia LeodienG, magifter Urfmus deTallenen- gulorum articulorum contra duos contenden- ’
de peenitentiarius Conftantienfls , magifter tes prôduâerum, & per quot leftes Gnguli ar- .
Bernardus Rondelii canonicus LeodienGs, ma­ treuil probati lupi* vert, & etiam uon folum
gifler Guillelmus Pylchripontis kdor MildenGs. tefles, led mqlti per bullas vd inftrumcnta,
Licentiatus. in eadem univerGtate.
feu alia doqumenta.
»
D. epifeopus CaleolenGs4 magifter Richardus dc Rhon cancellarius univerGtatis Can teSESSIO
XV
brigix, Thomas Clare procurator omnium monafteriorum S. Benediâi in Anglfa , F. Joan­
Mercurii quinta die Junii, fcilicet in vigilia
nes Babynge ordinis Prxdicatorum, Guillelmus confecrationis corporis Chrifti fuit XV. fetiio,
Uflprt ordinis Carmeiitarum.
in qua divinis officiis prius more folito cele­
« Baccalaurii de univerfis teftibus przdifis Oxo- bratis , advocatus Concilii afeendens pulpitum
nicnfis & Cantebrigix, Joannes Fiten, Joannes B ecclefix Pifanx, nomine promotorum, & pro»
Lub, F. Thomas Walden ordini*Carmeiitarum. ipGs propofuit'qualiter flatutum & ordinatum
fuerat in ultima przcedenti feffionc, quod hac
Magiftri de univerGtate Tholofana
. D. epifeopus DignenGs, F. Joannes Grefli die vocaremur & citarentur peremptorie ad
generalis Carmeiitarum, F. Petrus dc Wrena valvas cccleGx duo contendentes improbe de
geneiafis Eremitarum S, Auguftini, F.Joannes papatu: & quod niG comparèrent, aut alter
Coizie ordinis minorum1, F. Vitalis Valentini eorum , acculabat eorum contumaciam , ad
ordinis minorum, Frater Raymnndus de Salis' quam convincendam mitterentur per Conci
ordinis CarmeiitarumΛ Frater Ubertus de Ru­ liurn duo cardinales & alii przlati , Gcut alus
pe ordinis Prxdicatorum, F. Petrus de Aula in Gmilibus adum eft, ad valvas ipfius catheoidinis minorum , F. Alanus David ordinis dralis ecclefix convocatum duos contendentes
Minorum minifter Türingix, F. Petrus Ga- Quorum relatione faâa , requirebat eos repu­
tari contumaces, & in ipforum contumaciam
randi ordinis Carmeiitarum .
DD. Jrchiepifcept, Sipontinus , Epifeopi, No- iententiâm diffinitivam ferri contra ipfos. Se­
varienGs, LaudcnGs, NemaufenGs , Atrebaten- cundo propofuit, quod alia felito , G placeret
fis, magifter Joannes dc Padua epifeopus & Concilio , aflignarctur ad diem lunz proxi­
ambaxiator D. Patriarch» AquilegenGs, abbas mam fuper aliquibus aliis. Tertio , quod nullus
Podn Bonizi.
<C recederet de Concilio fub pœna cxcommunicaMagiftri de ord;nt Prxdicatorum . F. Joannes; tionis & aliis poenis juris abfque legitima rade Firmo generalis, F. Francifcus de Retza1 tione: qux omnia placuerunt. Quodiâo, ive­
regens in univerGtate VienntnG, F. Ubcrtinus runt duo cardinales ad valvas ecckfiz , cum
de Albizi de Florentia, F. Leonardus de Flo­ aliis prxlatis ad proclamandum, C<c. qubrum
rentia, F. Jacobus Joannis de PiGs, F. Mi­ relatione faâa, patriarcha Alexandrinus & duo
chael de Verzellis, F. Joannes dc Valicmborg, alii patriarch» , icilicet Antiochenus & Jcro. folymitanus afeenderunt pulpitum diâz ecck­
F. Andr. Thomz de Florent., F. Joannes dc La­
fiz. Qui quidem Alexandrinus de confenfu Con­
cu , F. Simon de Caflana .
Magiftri ordini/ Minorum. F. AntOnids . dc cilii exprefle protulit fententiam in feriptis
Porreco generalis, F. Nicolaus de Tergefto ele­ fedendo, cujus tenor fequetur inferius. Dein­
âus Tergeftenfis, F. Antonius dc Reate pro­ de proteflatus eft diâus advocatus, quod proaflignationem .. .cumin
fedium faâam
multis >u
in
curator ordinis, F. Bertrandus de Dinften mi-. pter
κ1»-· «^wuwinu
muim munu
niftcr provincix CblonienGs , F. Joannes Leo-D hoc Concilio exiftentibus, non intendebat Synis minifter provincix ArgentinenGs, F. Fran- nodus alicui prxjudicare, fed Gngulis ecclehis
cilcus dc Crepa minifter provincialis Mediola- & perfonis fuas libertates & prxrogativas refernenfis, F. Joannes de Bononia minifter pro­ vare. Leda vero fententia , cantatum fuit Te
vincialis BononienGs, F. Nicolaus de Bitrica- Terne laudamut , & ipfo finito, verticulus cum
no, F. Marcus dc Parona , F. Lancclatus de .colleâa, & pulfatx fuerunt omnes campanx
Placentia, F. Joannes de Florentia, F. Nico­ primo in tnaiori ecclefia, deinde in aliis cclaus Bertoldi de Senis, F. Antonius de Maf­ CleGis diâx civitatis, & confequenter per fubia, F. Joannes de Montenigo , F. Bartholo- utbia, & alias villas & ecclcfias (ucceflive con­
mzus de Bononia, F. Joannes de Fontibus, tinuando. Ita quod infra tres vel quatuor ho?
F. Joannes de Prrnedinis de Mutina, F. An­ ras poft prolationem fententiz puftatx fuerunt
tonius de Vercellis, F. Nicolaus de Caflia ge­ campanz in Florentia , qux diïlat a Pilis
neralis, F. Simon dc Florenti», F. Gabriel de XLIV. milliâria. Et notandum quod ad hoc
Spoleto, F. Bartholomxus de PiGs, F. Joan­ ut piures & major ac copiofior multitudo adeffet in ipfa prolatione, clamatum fuit & przcenes de Gomcifla , F. Antonius de Vinniecia.
. Magiftri de ordine Carmeiitano . F. MattheuSE ptum cum tuba de juflu poteftatis Pifanx ,
de Bononia generalis, F. Andreas de Luca, quatenus omnes <Sc Gnguli de diâa civitate feF. Guillelmus de Anglia, F. Bartholomxusde ftivarent folemniter diem iftam ulquc ad me­
ridiem , &c. quod fadum fuit.
Florentia, F. Nicolaus de Francia.
Magiftri de ordine Servorum. F. Antonius de
SEQpITUR TENOR SENTENTIÆ .
Bononia generalis, F. Antonius dc Alexan­
dria, F. Petrus de Roma, F. Stephaniis de
Chrifti nomine invocato, fanâa & univer'
Burgo, F. Urbanus de Bononia , F. Antonius
falis Synodus univerfalem ccdcGam reprzfei:de PaGgnano , F. Petrus de Florentia.
tans, & ad quam cognitio & deciGo hujus cauSESSIO XIV.
fz nofeitur pertinere, Sanûi Spiritus gratia in
Die fabbati prima mentis Junii in vigilia SS. hac majoriecclefiacongregata, ibique pro tribu­
Trinitatis fuit XIV. Icilio, in qua poti miflatn nali fedens, vifis & diligenter infpcâis omnibus
Ce
& fmX
Concil, Gérerai. Tom. XXVil.

.i. ..«swîü». <·*».»«>■«

403

PISANUM

404

£ÿ*dc fingulis products, probitis, dc agitatis, inAdinationi & fententias, ipfas, & eorum fatuo-—~~
——prrient 1 caufa unionis eedefue de fidei defehif- res, ^defenfores, adherentes fié fequaces, etiam fANNO
anxîo matis contra Petrum de Luna Benediâum
per («culares
Λ
poteftatesr fare compefcendos &
CHRisn xi|[. £ Angelum Corrario Gregorium XII. compefei debere juxta pnecepta divina & ia’***'" ol m appellatos, que in prefenti procettu hu­ erorum canonum difpoutiooes, eadem fanât
jus caufr plenius continentur, ac quibufeum- Synodus pronuntiat & diffinit.
Ac iniuper omnes & fingulos proeeflus &
,
que aliis ipfam fandam Synodum ad infraferiptam diffinitionem moventibus de inducenti­ fententias excommunicationis vd alterius cenbus , habita prius inter feipfos de demum cum fure dc poene, privationes quoque ordinum & x
copiofa multitudine magiftroram in facra theo­ digbitatum , etiam cardinalatus, beneficiorum ,
logia atque utriufque juris doâorum pluries dc it officiorum , ac graduum quocumcumque ,
pluries diligenti collatione, dc tandem delibe­ qualiacumque fint, & quomodocumque nuncu­
ratione matura , omnefque pariter hanc io fen­ pentur fcu nominentur, contra dominos cardi­
tentiam reperiens unanimiter concordare, om­ nales per diâos Petrum de Luna & Angelum
ni modo, via dc jure quibus magis dc melius Corrario fados, latos dc fulminatos, fuiffc dc
poteft, in prediâorum contendentium feu ve B efle nullos , cattos dc irritos: nullas, cattas, dc
rtus colludentium dc papatu , & cujuslibet eo­ irritas·, ac nullius roboris, efficaciae, vel mo­
rum contumaciam in his feriptis pronuntiat, menti; dc quatenus dé faâo procéderont, cadecernit, diffinit dc declarat, omnia dc fmgu- tenus anuullandos, cattandos de irritandos, de
la crimina, dc exceffus, dc alia eunâa nccef- annullandas , cattandas dc irritandas, ficque de
fit ia ad infrafetiptam decifionem prefcntiscau- etiam ad cautelam, quatenus expediat omni
fz dçduâa per providos viros magiftros Henri- modo de jure, quibus melius poteft, annullat,
cum de Monte Leone, Johannem de Scriba- caffat dc irritat.
Et infuper omnes promotiones , immo ve­
ms, dc Bartholdum da PVridrqgfa» promoto res,
inftigatores dc follicitatores feu procuratores rius profanationes quorumcumque ad cardinadeputatos ad profequendum prefentem caufam latum per diâos contendentes dc papatu, vel
pro hujus deteftandi dc inveterati fchïmatisex- eorum utramqoe attentatos, per diâum Ange­
tirpatione, ac unione dt reintegratione fanâc lum a die tertia Maji, dc Petrum antcdiâum a
matris ccclehz , contra dc adverfus prelibatos die XV. Junii anni proxime praeteriti MCCCVIII.
Petrum de Luna Benediâum XIII. dc Ange- faitte dc effc nullas, cattas, irritas dc inanes, dc
lum Corrario Gregorium XII. dc papatu da C quatenus de faâo procefferunt, de faâo aninnabiliter contendentes ab aliquibus nuncupa- nullandas,
*'
caflandas
*
dc irritandas, Λ fie &
tes, in petitione in ipfa facra deuniverfali Sy­ etiam ad cautelam quatenus expediat omni mo­
nodo przlcntata dc exhibita, fuifle de efle vers do & jure quibus melius poteft, prefata fanatque notoria , ipfofque Angelum Corrario dc âa Synodus per hanc definitivam fententiam
- ■
Petrum de Luna de papatu, ut prefertur .con­ caffat, initat & annullat.
Ad providendum adverfus proceffus, conflitendentes, de eorum utrumque fuifle. dc efle
notorios fchilrraticos, de anttquajj^ fchifmatis tutiones & fententias in prejudicium unionis,
nutritores, defenfores, fautore/fcc approbato­ & alias per Petrum de Luna & Angelum Cor­
res , de manutentores, pertinices, necnon no­ iario olim contendentes de papatu, feu collu­
torios hzreticos de a fide devios, notoriifque dentes prxfatos, Gâas dc latas contra domi­
nos reges et principes , patriarchas quoque,
criminibus enormibus perjuai dc violatione vo
tt nretitos, univerfalem ecdq^am fandam Det archiepifcopos & epifeopos, ac alios ecclcfiarotor ie fcandalizantes , cum mcorrigibilitate, rum pedatos, univerfitates ftudiorum, dccomcontumacia dc pertinacia notoriis , evidentibus munitates , ac Cingulares perfonas ecclcfiafticas
& manifeftis , dc ex his ac aliis fe reddidifle | dc fitculares, dc circa promotiones per ipfor
omni honore & dignitate etiam papali indi­ olim contendentes faâas ad dignitates quafcumgnos , ipiofque dc eorum utrumque propter pre- que, dc ulterius ad procedendum fuper aliis
miffas iniquitates, crimina dc exaeffus, ne re­ bonum univerfalis ecclefic tangentibus fanda
gnent vel imperent aut przfint , a Deo dc ia Synodus (latuit diem Lun* proximam pro feferis canonibus fore ipfo f.irio abieilos dc pri. ftonc futura, que erit decimamenfisprefentis
vatos, ac etiam ab ecclefia przcifos; dc nihi­
S E S S I O
XVL
lominus ipfos Petrum dc Angelum dc eorum
utrumque per h.nc definitivam fententiam in
Lunas
X.
menfis
Junii
fuit
XVI.
feflio, dc
his icnptis privat, abjicit, dc przfcindit, inhi­
bendo eildem , ne eorum aliquis pro fummo ante eamdem locutum fuit cum dominis cardipontifice gerere fe prelumat, ecclefiamque va­ nalibus fuper materia diâz (chedulz, de qua ·
care Romanam ad cautelam infuper decernendo. in die precedent : unde de ifta nulla faâa fuit
Et infuper omnes dc quofeumque Chriftico- mentio in hac feffioae, fed ftatim mifla dc
las, etiamh imperiali, vel regali, vel alia qua­ ahia divinis officiis celebratis more iolito, adlibet ptzlulgeant dignitate, declarat ab eorum : vocatus Concilii «fcendit pulpitum, dc propo& cuiuslibet eorum obedientia, non obftante fyit , quod cum fententia dtffinitiva fuiflet lata
quocumque fidelitatis juramento, aut alio quo­ contra duos olim contendentes dc papatu , quia
vis vinculo , quo illis vel iliorum alteri tene­ parutp effet ipfius fententi* prolatio, nifi de­
rentur adftridi, fore perpetuo abfolutos : inhi­ mandaretur execution!, ideo petiit , quod 11
bendo eildem Ghrifl.fidc’ibtrs, ης przdiüis de placeret Concilio, domini cardinales depurarent
papatu contendentibus, feu eorum a'tcri, quo- aliquos ad compilandum proceffus, fic fententiam
modulibet obediant, pareant & intendant,saut deferrent , dc exfequerentur per univerfum or­
conlilium , auxilium vel favorem ipfis przfle.nr, bem . Item, quod Error ius accedebat ad patriar­
\ aut cos recipiant vel receptent , fnb poenis ex­ charum Aquikgenfem, dc ibi intendebat tenere
communicationis & .iliis a fanftis patribus d< iedem fur peftilentiz, propter quod dominus
(acris canonibus infiidiv, promu'gatis t< ouii- patriarcha didi loci, qui femper catholice &
natis ; quique ll· p.vcrc eontempicrint, huic or- fincerc ebediverat ecdcfie, & in fafto unionis
moi-

4OJ

C O N C I L 1 U M

er maltnm laboraverat , optabat huerai deflinari Λ
------ —- ex parte Concilii ad dominos fit coaununita***** tes ipfius patriarchatus, ad iplum Erronum im>
vX.
pedicndum . Quare petebat, quod fi placeret

’

EfifaU

G.

ot/Waw

4οί
Cmtüvh λ! Atnikinfti.

Speâabtles viri amici odiri cariflGœi poft faConcilio, domini cardinales litteras ibidem jax- lutem. Quia reverendiftimi in Chrifto Patres,
ta intentionem fic materiam opportunas mitte- fic domini S. R.. E. cardinales pro felici eierent. Et ifta ut petita funr placuerunt Conci­ ftione unici fle indubitati Romani Pontificis in
Conclave fecundum coofuetum morem imprrlio, flt concéda funt.
Item, quia dominus cardinalis de Chalanco fentiarum exiftant, nec aficui intrandi -d eos
receflerat, dc dio poft convocationem Coocilii aut colloquendi facultas permittitur ; delibera­
moratas fuerat cum Petro de Luna olim voca­ vimus nos ad cuflodiam ipfius Conclavis depu­
tum Benediâum XIII. propter quod vocatus tati , cognitis his qu» per diferetum virum
fuerat', fle fufpcdum fc reddiderat de fautoria Alvifium Nuncium veftrum referebantur , alb
ipfius Petri fchifmatici dc haeretici , maxime qua pro informatione fic certitudine veftra requia vocatas fiierat ad Concilium , dc in ipfo feriberer quamquam fie expcâemus eieâionem
Concilio fuerat ipfius cardinalis accufata con. B pape, ut de dic in diem , fic de hora in ho­
tum aci a, ut patet in quarta feflione : ideo ad ram illam fieri pneftblemur . Audierit jam ut
purgandum pnemiflâ, dominus cardinalis Alba, certiflime credimus, nobilitas veftra , quod faneniis cxcufavit coram Concilio diâum domi­ erum generale Concilium pro pace fic unione
num cardinalem de Chalanco, dicens in effe- chriftianorum in hac civitate Pifana fqlemniâu, quod dominus cardinalis de Chalanco cum ter congregatum, cum omni maturitate pro­
diâo retro de Luna remanferat , non ut fibi cedens die V. hujus menfis contra Angelum
in fua malitia faveret, fed potius ut laboraret Corrario, fic Petrum de Luna , olim de Pa­
ad etim inducendum ad uniopem ecclefic efle· patu damnabiliter contendentes , fententiam tu­
ftualiter profeqoendam , fle quia reducere non lit definitivam, per quam cos efle privatos, ac
potuit , receffit ab eodem Petro de Luna , flcc. notorios hzreticos, a fide devios, fic ab eccle­
Cujus excufatio prefente diâo cardinali de fia prrcifos declaravit ; omnibus chriftifidelibus
Chalanco faltem tacite admifla fuit per Con­ fub graviuimis pœnis inhibendo, ne eifdem aut
cilium , fit adjunâus fuit , fic receptus in luo alicui eorum parcant,vel Jntendant, aut confilium, auxilium, vel favorem przflent , aut
Joco cum aliis cardinalibus.
Dfcla die in vefperis fuerunt multi prxlatific ipfos recipiant, dei receptent ; prout in ipfa
alii de natione Francic congregati in domo fententia , qux poft creationem fummi Ponti­
CarmeliMrum fnper modo future eleftionis,flc ficis una cum proceffu fic aliis tranfmittetur,
ibi venerunt nuncii univerfitatis Parifienfis, ni­ veftra nobilitas poterit latius intueri. Poftfententes omnino inducere illam congregationem tentiam autem lata pnediâi domini cardd. de­
ad confentiendum quod penitus ftarctur ordi­ cem dipbus prout t facris canonibus conftitu­
nationi cardinalium fuper futura eledione,hoc tum eft, expcfhtis ; fic interim his , qux difaddito, quod fi et umquam opus eflêt , hoc ponenda fic providenda erant , dilpofitis atque
fieret auftoritateGoncilii. Dicebant etiam, quod provifis, tandem die fabbati proxime prxrerinifi fic fieret, periculum divifionis fic impedi­ ta ( iit 15. Junii ) Conclave pro electione fa­
menti totius negotii poflemus incurrere , ma­ cienda .ex auâoritate fic approbatione lacri
xime quia alix nationes jam dicebant, quod Concilii intraverunt. Sunt autem praefari domi,
Gaftici modis omnibus quzrebant fit procura­ ni cardinales XXIV. numero . Nam domimis
bant habere papam Gallicum . Verum ,eft ta· Tudertinus, qui folus remanferat apud Ange­
men, quod dicebatur communiter inter Galli­ lum Corrario, poft'receflum illius ab Arimino
cos , alias nationes ad hxc dicenda fu i fle in­ Dhuc fe contulit; fie fimiliter a Petro de Lu­
dutias per aliquos Gallicos , ut fic indirefte na , qui apud.eum remanferant , prxter unum
fequetentur cedulam patriarchs alias faftam reccflerunt , fic huc fc contulerunt his proxi­
fuper hujufmodi materiam eleftionis. Hts tamen mis fliebus, dçminus cardinalis de Calancho ,
non obftantibus, major pars fit quafi omnes fic dominus cardinalis dc Baro . Gcfta autem
de diâa congregatione fuerunt opinionis, quod hic funt omnia tam in lententia ferenda ,
diâat cedulx non flaretur,- fed in craft i no fm- quam in exteris rebus cum fumma maturitate
gu!r provincix fuper hoc deliberarent , ac re­ admirabtlique concordia ; licet enim tanta res
ferrent poft prandium fuas deliberationes. De­ fine difeeptatione , fic magna agitatione , &
liberatum fuit etiam, quod deputarentur aliqui, difcuflione rerum fieri non poterat ; tamen
qui adirent alias nationes extraneas ad pacifi­ admirabile eft , quanta unanimitas , quanta­
candum eas, fit proponendum motiva Gallicor. que concordia , unionem , fic pacem , fic repetentium eieâionem fieri auâoritate Concilii, integrationem Chriftianorum apud fummos ,
fit, ad minus per duas partes utriuique collegii, mediocres , fic infimos in hoc Concilio tem­
vel per compromiflum, alias eleâio non vide- per extiterie ; ut in tanta multitudine , er
. batur efle de jure pacificativa confrient tarum , E tam variis, diverfifque Nationibus in uno
etc. ad certificandum eos quod non quxrimus loco congregata numquatn , ne apud inimi­
papam Gallicum, fed pacem fit unionem fit fe- cos quidem ( fic ) familiares , indignatio­
renationern univerfalis ecclefiac fic confcientia- nis aut iracundias vox fuerit unquam audita :
i ura fidelium, fie fecuritatem eleâionis : fic quod immo tanta caritas fic benevolentia viget , ut
nihil· poffet contra eam impingi, vel alio mo­ femper una vixifle videantur ; fic creatio
do impugnari, feu etiam calumniari , cc.
fummi Pontificis , ut fupra diximus , de die
in diem cum gratulatione votiva omnium
cxpeûatur , poftquam fuflragante fpiritus S.
gratia , qui hsc negotia mirabiliter direxit ; fic
annitente populo Chriftiano , qui a duobus
contendentibus variis fraudibus fic inveterata
male agendi calliditate olim Jclufus eorum
Cencii. Cntrtl. Tom. XXVII.
C c 2
ecl-

I
anno

CHRIS It

jufa’d.
RuK t·
*°·· ^«1·
Α',““ίρ

·

407

PISANUM

40g

UP colluTieoa amplius tolerare non poteft , omni* Acedufom
<ju* «equitur continentem,
Jam, formam dus
cot
„ Quia
hujus pcftifeti fchilmatis tempore , *'^NO
——no falubrircr dirigentur , & fi quid illis fuper~
n domini cardinaks ia hoc lacrc Concilio eΛτβιίτι ‘A »
auferetur. Quoniam autem &
*****
Φ* F0
un*ooc
defenfione „ xiftentes, quidam fuerunt a diverfia oiimeoopatri* a ichtfmaticorum A damnatorum aufu „ téndentdxu de papatu creati, ftmanc, Deo
nefario, imperterrite gcflîftis, magnam famam „ dirigente, procedendum eft ad eleftionem uA lacdém apud facrum Concilium generale & ,, nici & indubitati papas; boc facrum Conipfos dominos cardinales veftra fuit communi* „ cilium univcrfaJem ecclefiam rcprsfentans ,
tas merito confcquuta ,«eamdem totis affi&bus „ vult, coofentit, difponit & ordinat ; quod
rogamus , ut per eadem vcftigia perfeveran- ,, ipfi fic a diverfis creati, adeleftionem pr*tes, reverendifluno ia Chrifto Patri* D. Anto­ „ didam procedant, fi ft umquam opus eft ,
nio de Portugtuario, vero Aquiiejenfi patriar­ „ hac vice audoritace Concilii < nec per hoc
ch* , ft per Concilium approbato , prout ad­ „ poteftati dominorum cardinalium circa elehuc feciftis, favorabiliter ft viriliter affiftentcs, ,, ftionem Romani pontificis intendit in alicontra pacis hoftes & chriftian* quietis perfidos „ quo
w
derogare
„
, vel aliquod innovare . Horinimicos forti brachio refiftatis, indubie tenen-B» tatur tamen pnrdiûos cardinata , quod ipfi
. *«
tes, quod apud proxime futurum pontificem fol- „ cum caritate ad ekfttoncm unius paftoris
licitudinem ft operam efficacem pro veftra fa- „ procedant fic unanimiter, quod de qualute ft defenfione & commodis prootiflime repe­ „ cumque difeordi* fcimilla notari non derte tis. Et quia litter* veftr* fupradi&is cauGs ,,
, beant. ‘‘
prefentari pro nunc eiidem dominis cardinali^
Et ifta eft cedula, quam ipfe patriarcha fe-.
bus non potuerunt, quoniam ut diximus, nulli cerat, cui multipliciter alias fuerat contradiad eos permittitur acceffus ; iplas litteras dili- ftum, & fic tranfivit contra deliberationem ogentiflime fervamus debito tempore prxfcntatu- mnium provinciarum regni Franci*,etiam non
ri, & operam noftram apud prfefatos , quibus ferutatis votis in Concilio, fecundum quod eecdem litter* diriguntur, interpofituri, ut de- rat in aliis confuetum fieri. Verumeft tamen ,
fideria votive adimpleantur, ^efirjw icitur pa· quod aliqui dicebant dominos cardinata, pf*terntttitm finetrit tffeilibta exbertAMxr ut beeut kaiibus quibufdam pradatis , dum miffa cele­
& magiM fpe jnfieptj , c«w omni effinxit & mt- braretur , in ifta feflione exiftentes, retro al­
^xitxdite tnimi contre preffatum Angelum et ne- tare juraffe fe clefturos unum indubitatum paferiat efai cmetnt çanfhntiffùiH tnfargttii , A»C> pam, in quem omnes consentirent, aut faltem
iituri , prefer divine retribielinei premium , dus partes utriufque collegii. Nihilominus ta­
etiam famma et gtoritm naminit t/md metdeim. men hoc non placuit pluribus in Concilio exiDa. Ptft die XX. Jmdi MCCCCyilL
flentibus, fed fuerunt pluresfcandalkati. liem,
F. Archiepifcopus Narbonenfis camerarius
poflea legit idem patriarcha unam aliam cddttH. Palriarfha Jeroiolymilanus
lam fuper annullatione proccffuum & fe'ntenI. Epifcopus Novarienfis.
tiarum, &c. per ol<m contendentes Lftorum ,
P. Sacr* domus hofpitalis S. Johan. Jerofo* latorum, ft in prxjudicium unionis ecclefi* ,
limitant magifter.
& ipfam profequentium. Item, legit unam aliam cedulam fuper annullatione bullarum per
S:
jCi'"·"*
diâos olim contendentes conceffarum , qux non
effent fufficicnter exhibit*, ftc. quarum ceduSESSIO XVII.
larum tenor prime fcquitur.
\
Jovis XIII.
didi
menfis
celebrata
fuit
XVJI.
A.1..U1.U n.tuu» .UIU..L.
„ Omnes ft fiogulos proccffus , fententias
fieflio
" Concilii,
~
in qua' poft miffam
'
&
......
alia di- „ excommunicationis, fufpenfionis, interdifii,
vina officia
ft maledictionis , feu alterius cujufcumque ''
officia,, advocatas
advocatus Concilii afeendit
skendtt pul-D»
pulpiium ecdefi* môdoffolito , & tunc propo- ,, ceufur*, pcen*, conftitutioncs papa fa , infuit , quod cum juxta conftitutionem Ubi mt- ,, habilitationes, privationes ordinum , dignitajn> periculum , potellas five dominus tempo; ,, tum, beneficiorum, officiorum,ac graduum
talis , in cujus diftriftu ele&o fummi ponti­ „ quorumcumque tam ecclefiafticorum quam
ficis eft facienda , .teneatur prcftare juramen­ „ fscularium , contra profequenta unionem
tum , prout in difta conftitutione cavetur .· „ fanâ* matris ecclefi*, videlicet tam contra
idcirco capitaneus & poteftas civitatis Pifa- „ principes, patriarchas, archiepifeopes , epin« , quod nobili communi Florentinorum , „ fcopos, & alios viros ecdefiafticos , cujufin cujus dominio eft ipfa civitas Pifana , illuc „ cumque ordinis vel ftatus exiflant , quam
ptzfentialiter advenerant , prefatum jura* ,, contra fcculares perfooas cujufcumque conmentum przftituri . Item , dixit diftus advo­ „ ditionis, etiamfi imperiali, regali, vel alia
catus , quod ibidem erant legend* quaedam ,, preeminent! poteftate , nec non relaxatiocedul* per patriarcham Alexandrinum . Ter­ ,, na ft abfolutiona juramentorum fidelita­
tio , cum inflante ekftione fummi· pontificis
tis , confoederationum ft bomagiorum , ac
fundend* funt preces ad Dominum , &c. fi E„ etiam contra civitata , univerfitata ftaplaceret Concilio, in craftiuo fieret generalis
diorum, collegia ecdefiaftica vel fatcularia,
ptoceflio ft folcmnis dc ccclefia fandi Martini
communitates villarum, caftrorum, teri arum,
ad majorent ecclefiam , in qua intereflent ofeu diftriAuum, atque fingulara perfonas per
annes cardin.-les, patriarch* , archlepifcopi &
Petrum de Luna quandocumque ,ft per An­
alii prxlati reveftiti ft induti cum mitris ft plu* „ gelum Corrarioadie
___________ ____
_____
tertio ____
Maji
anni Dovialiims fuir, & fimiliter omnes alii.G habere „ mini MCOCCVIII. de papatuolim damnapoffent. Et hoc ultimum bene placuit Conci- „ Mirer contendemu, immo verius colludenlio. His diftis,receptum fuit juramentum prz- n tes,faâos feulatos,feu faftas vel latas, v<l
diftorum capitanei ft poteftatis . Poftmodum „ de ipforum feu alterius eorum mandato ,·
tres patriarch* fuperius nominati, fciiicetAle- „ h*c fanfta Synodus decernit ac declarat nuixandrinus, Antiochenus ,& Hicrofblymitanus t- „ los feu nullas . fuiffe & effe , & quatenus
feend erunt pulpitum, quorum primus legit fuam ,, dc fafto proceffcrunt caffat ft annullat ,
n *ul-

mow· ■www^w.·—----------

40,

CONCILIUM

G.

4to

„ vulrqoe eiffe nuQius roboris vel momenti , A tivom totius chriftianitat». Secutdo , petii»,——
·. A po inicftis haberi.
requifivit & obfecravic , quod de agitatis io anno
AMMO
Seauitur tenor feraad· balte.
profenti congregatione per revcscndiffimas pa- Chris π
CHRISTI
„ Item, fi abqae balte tea littera fub co- teraitas doaunorumprolatoram ibidem cxitlen* ’’***
·«·*.
» rad sut ehcriae eorum tinilis feu Domini, titan, inftruerctur, ut diâum regem portet de*
„ bos expedita repensatur feu exhibeamur a bite ft ad plenum informare. Tertio, requifi*
» diâis diebus, videlicet per Petrum de Luna vit, quod cum ambaxiatores domini
*..—.
Benedifti
>. a quocumque tempore, & per Angelum Cor» veniflem Pifas in honefa flt nobili comitiva ,
i. rario a die tertio Mari , vd ante contra qui exponere volebant aliqua, qua portent ecdefi· univerfali proficere , vellent ipfi domini
„ non lunt ante dictes dtes prasfentaue vd cx* prolati audientiam publicam eisdem concedere.
„ hibit* fub teftimonfo fuffleienti , capitulis Finaliser proteftatos eft , attento quod non e»
vel ecdcGis feu prolatis »el aliis , quibuf- rat informatus de his , qua gefta fuerant per
>, cumque diriguntur feu fcribunlur , confimili ipfos reverendos patres , quod per fui profen*
„ modo fiot nuite fic nullius roboris vel mo- tiam non intendebat eisdem confcntire , ncc
„ menti, & pro infeftis habeantur.
Baliquo modo approbare. Finito propofito didi
His peradHs . ambaxiatores regis Aragonum cancellarii regis Aragonum, habitaque inconti­
E:ticrunt audientiam , que fuit cis concerta . nenti deliberatione fuper refponfiooe eisdem
t tunc cancellarius difti regia , licet inaxpif. ambaxiatoribus facienda per advocatum fifcafet loqui, de fus fedfe ejeftus, tum ad inflige* lem , de mandato dominorum cardinalium dc
rionem & clamorem multorum de Concilio afcen* coofenfu Concilii fafta fuit refponfio talis io
dit pulpitum ecclefi·, ft tunc coepit proponere, effeftn , videlicet, quod primo Concilium faquod die protelare petierat a diâis dominis cram regratiabatur domino regi Aragonum de
cardinalibus audientiam publicam, ad hoc quod bono aneftu & intentione , ftc. Secundo, ad
ornata» ibidem profentm», ft c4am toti mun­ primum petitum , fcilicet quod informarentur
do , fi fieri portêt , nota fieret intentio fere* de aftitatis 4 geftfe, ftc. Ét'refpoodit , quod niffimi domini fui tegis .Angooum . Et quia libenter cx parte Concilii deputarentur fit da­
domini cardinales reponderant , quod hodie renter
ns aliqui*
aliqui folemnes
fokmnes viri ,*qui
, qui de promiffis
fuper hoc deliberarent cum Concilio , petiit eos ad plenum informarent. Tertio,ad fecundiftam audientiam fibi dari , fi Concilio pia* dum petitum , fcilicet quod audientia effet dan*
ceret . Quibus diâis , refponfum eft ia maLCda illis nunciisPetri de Luna, refpondir, quod
titudine , Phctt . Denique cum ad ulteriora cum jam tarda effet hora , tunc audiri non
procederet , petitum fuit eorum mandatait : poterant , fed darentur commiflarii , qui videqui refpondcrunt illud fecum non habere , fed rent eorum mandatum , quo vifo . darent eis
effc in eorum bofpitio, unde pro mittendo il* audientiam, fi danda effet, aut alias facerent
lud quafitnm, exieram ecdefhm , ne tum pro- quidquid faciendum effet. Quibus diâis , petiit
pter moram nimiam generarent faflidium expe- didus advocatus an placeret Concilio , quod
âantibus. Didus cancellarius petiit audiri , ft domini cardinales eligerent & deputarent ali*
inierim afferretur mandatum prod iftum, quod.quos ad pramifia faciendum . Cui refponfum
fatim ipfo habito exhiberent . Er tunc cum eft in turba , Plactt. Et fic finita fuit difta
difficultate concerta fuit ei audientia . Et fic feffio.
iterum afeendit pulpitum , ubi alta ft imelliSESSIO XVIII.
gibili voce propofuit eorum ambaxiatam. Pri­
mo , promittendo excufatiooem , eo quod ha­
rengs nulla uteretur , tum propter tempus ,
Die fabbati XV. Junii fuit mirta folemnis in
quod non bene patiebatur , quia jam tarde e-Dmajori ecclefia celebrata per dominum archierat ; tum quia naviter venerant ft vexati e- pifeopum
'r
’ -* - ' ,*
Lugdunenfem
&..........................
ibi predicavit elerant, ftc. Tum etiam quia in materia deque fjanter epifeopus Novarienfis, mifliss ad Conciloqui habebant, non verbis hominum, fed po­ ium per * Faftinum canis, cujus thema fuit : ’ Sk )<t><
tius Dei ft veritatis utendum erat. Item, fub- Bli&itt mtlumii , & utut fvwtt f*ptr felito» .
junxit quod non reciperetur pro molefto , fi Ifta die venit dominus cardinalis Barrienfis .
aliquibus forfitan uteretur modis aut verbis non Eadem die in fero intraverunt domini cardina­
convenientibus his , que agitata fuerant per les conclave , quod erat in dotno arcbiepifroreverendiffimas paternitates dominorum ibidem Cli Pifana, ft erant numero XXIII. cardina, fcilicet x.de obedientiaBcnedifti, &xtit.
exiftentium *, quoniam attenta obedientia, quam
dominus rex Aragonum & multi alii principes deobedientia Gregorii. De obedientia olimBe­
exhibuerant domioo Bcoedifto pape , nec ad­ nediâi funt cardinales Piftavenfis, Albanenfis, V ihuc erat informatus de his qu· afta erant , varienfis, Anictenfis epifeopi ; de Thurcyo , de
_
oportebat quod uterentur
verbis conformibus Hifpania presbyteri ; de Sahiciis, S. Angeli fe
intentioni didi regis,
r““ quousque
-------------alias effentip- nior, da Qialanco ft de Barro diaconi cardinales.
fi ambaxiatores infonnati . His igitur
_
promtf-E De obedientia vero Gregorii olim funt Aqnilefis, expofuit primo, quod rex Aragonum Chri- gieofis, Neapolitanos, Bnrdigalenfis ,Laudenfis,
flianiflunus fuerat femper, ft eftmultum affc- Melitenfis, deUrfinis, Mcdiolsnenfis, de Bran
ftatus ad bonum unionis ecclefi· univerfalis , caciis , Barrenfis, deColbmna, Ravennas,- Bo& quod pluries laboraverat ft laborare paratus nonienfis, & (anfti Angeli junior.
Mercurii xxv). die Junii anno Domini
eft ad eam, tamquam veras Catholicus & fidelis ecclefi· filius. Obtulitque pro parte difti MCOOCIX. circa horam nonam in mane, do­
regis , ipfum faftorum quidquid portet ad bo­ minus Petrus de candid# Mediolanenfis nuncu­
num difta unionis , ft taliter , quod oannes patus , de ordine fratrum Minorum , datione
deberent quietari. Dixit etiam , quod fi repe- Grocus, magifter in facra theologia Parifienfi .
riretur modus per quem illi contendentes de- eleftus fuit in fununom pontificem , & «jus
fifierent, ftc. videbatur ft credebat hoc rffc publicatio publicata In domo archiepifcopali
utile ft bonum pro ipfa unione, ft pacificati- rifana concorditer , nemme redamante , qui
voca-

41

P

1

S

A

N

U

M

'

<

4*1

t
vocatus eft Alexander V. Qpat quidem ele&ioAtcs articulos continentem, primo quod papa de
collegiis
cardinalium £*— —— nuntiata fuit fa civitate Lucana dirta die cir- ambobus
‘ *
“* ” domfaoruM
*-—*
r (4£βγ.
ANNO ca boram meridiei , per quemdam fervientiem cit uoum collegium. Alius articulus quod papa intendit laborare circa reformationem ecclearmorum pape.
fiat, tam in capite unam ra membris , ficut
juraverat cum aliis dominis cardinalibus , de
SESSIO XIX.
quorum numero tunc erat, & volebat quod na­
Lune prima die menfis Julii faitxtx. feffio tiones eligerent certo* deputatos ,'viros mori­
Concilii generalis, pmfidente papa, dt ibi fuit bus, artale & fcientia providos, provertos , fic
infcrvitiodivmo loog· major folemnitas, quam approbatos, qui de hoc cum ipfo domino pa­
in feflsontbus procedcuribus. Dominus cardina­ pa flt cardinalibus trartaront. Tertio, quod iplis de Thurcfo celebravit miflam , & in fine ie dominus papa ante receflom dominorum car'
pipa fecit benedirtionem . Poftmodum cantata dinalium, qui venerant ad Concilium , inien- .
fuit tetania, dt alia confucta, flt in Ictania in 'debat eoa fingulariter cqnfolari , fic quodxfiniHo verfu, ΙΛ bMtfMÜunt Syueduie^^tX· prm- guli cum tetitia poflent ad propria reverti ;
miffum eft,
domum «m/IaZiCMm,
B quod finguli in fuis terris & Jocis informarent
d^nedaw, 6* umet ealefia/ticoi vriitus, fltc.Poft reges,,& principes, & populum de juftitia protetaniam papa dixit orationes confueraa, & in­ ceflus farti couira olim contendentes , dc de
cepit Pinu errarer Spiritu/ , flte. dc omnia alia eorum canonica cjeftione , necnon fic de legi­
fecit, quae in aliis procedentibus feflionibtrt fa­ tima, flt concordi dertione pape. Item , quod
ciebant epifcopi cardinales. Similiter illudOru- papa intendebat mittere fuos nuntios ad uni/r , quod- confueverat proferri per quemdam verfas mundi partes, qui, fi placeret Concilio,
fimplicem cappellanum vel diaconum, ac etiam mitteremur non folum exparte fui, led etiam
illud Erigitt ver protulit unus diaconus cardi­ Concilii. Et hoc placuit Concilio.
nalis e Et notandum, quod domino pap« afliDominica VIL die Julii dominus papa ce­
'
flebant flt miniftrabant omnes diaconi cardina­ lebravit miflam in ecclefia Pifana, in qua inles induti daim a ticis albis fit mitris , una cum terfuerunt cardinales prolati dc alii multi dc
quibusdam aliis prolatis flt oScuriit. Poft ex­ Concilio, induti , fcilicet prolati modo fuofppeditionem vero divinorum, dominus cardinalis lito , id eft pluvialibus & mitris albis - Mifla
dt Chalanco afeendit pulpitum ecclefie , af­ finita, venit papa una cum cardinalibus fltproflentibus fibi tribus epiicopis , legit flt publica-C latis multis ante ecclefiam io alto tcalfaudo ,

vit decretum elertioms domini noftri papte, per ubi coronatus fuit per decanum diaconorum ,
quod approbat mundem papam concorditer ,icilicet
.......................
‘ Saluciis:
.......................
dominum cardinilcm de
deinde
nemine redamante, per omnes cardinales fuiffe omnes abbates mitrati ibidem exiftentes , epif­
deftum. Et deinde ungulorum cardinalium fub- copi, archiepifcopi, patriarchs afcenderunt e·
feriptiones propriis manibus fartas legit , per quos fuos indutos albo, cardinales fimiliter dc
quas d iftam clcrtioncm approbabant domini car­ papa ; & procedentes iverunt proceffionaliter
dinales , fit eumdem pro vero papa tenebant , equeftrcs per villam, ita quod abbates praecede­
ac tenere intendebant.
___
—-r_________
_______________
bant, , epifcopi
& ceteri-,
fequebaotur
. Poft paHoc farto, papa fecit unam notabilem coi- triarchas veniebant cardinales ifto modo ; fcilationem , cujus thema fuit : Fiet wuurt voile licet quod cardinalesepifcopi procedebant, prèsÜ unxi peflar . Et deduxit ponendo tria qus byteri cardinales fequebantur, flt poftea venterequiruntur in paftore refpertu fubditoeum , bant diaconi cardinales , poftremo fequebatur
icilicet prudentia , juftitia , fle clementia, flt eoa papa indutus pontificalibus flt thyara cum
tri* requiruntur in fubditis erga prolatum, ici- tribue coronis coronatis procedendo . Difceffit
licet fidelitas, obedientia, fltoblequium . Irem,Dcardinalis de Saluciis a dirta proceflsone , fic
tria qus communiter requiruntur in paftore flt una cum eapitaneo Pilano ivit ad certum lofubditis ad Deum, icilicet fides , fpes flt cari- cum,
.
** eram aliqui
......·
ubi
Judsi, qui fuamlegem,
tat . Finita collatione pape , cardinalis Bono- icilicet Mofaycam, prefemavenrat fibi in quonienfis afliftentibtu fibi duobus vel tribus epif- dam
<
rotulo , quem recepit , fit reverfus procopis , una cum advocato CoOcilii , exiftens fentavit
.
eam papae,- qui recepit dc manibus diin pulpito ecclefie , legit unamcedulam appro- di cardinalis , flt eam poft tergum fuum pro­
bativam omnium procefluum flt aliorum qus jecit dicens: Zsgrm rvespis, ftdctntntuutliertf·
arta flt gefta fuerant per cardinales a die ter­ f»o, vel fimilu verba. Papa autem ad domum
tia Maji anni D. MOOCCVHI. ufque ad pri­ fuam reyerfo , defeendit equum, quem una cum
mam diem hujus Concilii , necnon omnia fa­ fuis ornamentis habuit eapitaneus prodirtus ,
rta in Concilio ufque in profens , fupplendo quamvis plures ftipendiarii vellent dt niterentur
infuper ad cautelam omnem defedum, fi quis illum occupare, tamquam expolitum, & conforfan ioterveniffet in promiffis. Et hoc gene­ ccilam occupanti.
raliter nulla expreffiooe farta io fpecie ; qua
lerta, fuit par advocatum petitum , an place- B
ret. Ad quod per paucos fait refponfum. pla­
cet , nulla tamen declaratione promiffa. Item,
’ terta fait per dirtum cardinalem Boaooienfem
una cedula , per quam in cfteftu papa cum
Concilio univerfali removendum fore decerne­
bat omne impedimentum aroofitum in benefi­
ciis domini cardinalis de Chalanco , flt ipfum
impedimentum amovebat . Et petito an place­
ret , fuit ab aliquibus paucis refponfum, placer,
quibofdam aliis aperte contradicentibus , aliis
tacentibus, flt nonnullis murmurantibus. Dein­
de tegit dominus cardinalis aliam cednlam pluS£R-

ΒιΐφίΐϊίΙΜΟΙΜ

Η

CONCILIUM G.
A conditas, ftanttas

. ,
ruentibus fu———.
confirmati fpiritus, AhiNO
ceterorum ruinam müefti deploraverunt, fit qua ,
1 parte beatorum civitatem tudus ingrederetur ?
** *
Λ CMuiûrii Peri/"#
Non dico flevifle, non merito· , non trifles
extitiflê , viderunt culpam peccantium , non
Fsdfar cstmi ^irxaaidrv Pspe fe Ctxilu
inde lutatifunt propter caritatem, nequecooPifa* fe dfe
DtHtnu
tri flati propter confirmationem . Viderant de­
inde poenam, fle lutati tant jufti videndo vinAdjuva rex carieftis, dc tu regina Genitrix
didam atque ad defediooem impiorum aflue·
Virgo pauperem dc inopem de regno
rant cordttori.· etenim Michael dc Angeli e/us
Ifraclitico locuturum.
pmllati funt cum dracone , dc puras vidoria
potitos non inde fumpfiflfe gaudium? fed aliud
Oavfee, fi i» taefcrt tac nfijtiuj rqpMM Jf- eft aliquam decito tattitiam imperfed» civitati,
Ea aperi­
to Joan.
U recii
reti? Originaliter Ad. t.
1. 6. dt recitative aliud rriftitiam admittere. Nonne vides deta­
Geribari
t.H.p.»»'. in epiftola pretends Feftivitatis. Non ium ne-B dationes ipfis intelledu puriffimas dc contraE MS.C0J. fcius, Beat illime Pater, vofque cardinales orbis rictate carentes, cum adfunt letificare , cum
Viflor. & tenarum, dc ceteri domini, Capientia clara ful- abfimt non contriihtre ? Accedit ad mali cu­
Colb. exinxit Du- .' gentes, me fabire fermants opus prorfus impar mulum , quod ea fuperbia qu* conceperat in
exiguis viribus. Idcirco pulfabo januas devote edis dolorem , in paradifo terrcftri peperit
pinis·.
regis edeftis, ut imperfeâum meum fuppleat, iniquitatem ; quando per invidiam indignata
humili det gratiam, linguam infantis faciatdi- carnem co viliorem afeendere , unde prcftanfertam. Et quo facilius exaudiar, oretur pari­ tior fpiritus corruerat , homini condito ad re­
ter ejus piafcenitrix , iliique falutatio prwton- plendas fedes in culo vacuefadas, in torpente
tetur Angelica, dot pretia pictu, cte.
diram virus alperfit : Gc enim invidia mors in­
Daune, fi i» tempore fer etc. Qucfierunt hoc travit io orbem terrarum , quamvis initium
apoftoli ab afeendente Domino eifdem quidem extiterit omnis peccati fitperbia . Ita ex omni
Verbis, fed feofa vario; qua varietate , brevi­ parte optat» reftitutioni fuperor civitatis ma­
tatis ftuiio, praeterita , quoniam duplex eft re­ lignus obviabat . Attamen fpes eum fefellit ;
gnum Ifrael , hoc eft videntium Deum ; alte- reftituta
__ _
... ,; _________
,_____ dignitate
_.o_____ .
eft
immo & amplificata
4WMO
amori

SERMOJOfiNNIS GERSONIS D0CTOAIS

D

rum etelefle, triumphantis ecclefi» , cujus ci-c Cecidit Lucifer per fuperbiam ; afeendit alius

- ves Deum'vident per fpeciem ; alteram terre- Lucifer per humilitatem . Invoft® tenebrat per
lire , militantis , cujus cives Deum intuentur occafum primi *, purgat» fuerunt per ortum
per FtdÀn. Dicam primum quomodo catleftis, fecundi. Ille minuit fandorum numerum ; il­
deinde terreni ruinas , Afcenfio dominica ho­ le reftauravit dc amplificavit diminutum . Illq
die reflituerit . Hanc mihi partitionem non regni violavit integritatem ; ifte violatam re­
meus fenfus , fed divinus contulit apoftolus ; paravit. Ille in cclo fedes vacuefecit; ifte no­
a quo feriptum memini , Deum Patrem pro- vis laudatoribus vacuefadas adimplevit . Ille
poluiflc in difpenfatione plenitudinis temporum multos ex Angelis , exemplo malo, traxit in
inftaurare omnia in Chrifto qu» in oriis dc praeceps ; ifte plurimos nomines juftificatos
qu» in terra funt. Ecce me docet Apoftoh» tamquam centefimam ovem prius errantem
tuus, vas elcdtoois tu» Domine Jefu, qu» ti­ propriis humeris reportavit in c»los . Ifte ex
bi refpondcre liquerit quaerentibus Difcipulis . omni parte iatan deluditur ; nec enim in c»Pmifer, fi i» tendre tac etc. Nam fi per te ci­ los reafccndere potuit, unde tamquam fulgur
tent inttauranda qua font «η celts , uti affir· ceciderat, hoc eft, furoris impetu fuerat premare illum perfpicio , quid tibi levius quam t>cipiratus , <X afcenlum quem homini , atque
hanc illis veritatem refpondere , te propterea reftituttooem quam invidit civitati , nullatenus
fcandere catto· , ut civitatem diminutam , dc impedire praevaluit . Verum gladio fuo manu
magna parte fua per fcelus orbatam turpe, re- potentioris
patentions eledo
dedo jugulatur , 0c
dc dum intentio
intentiointegrares. Ipfa malorum omnium prima pa- ne corrupta ab ingreflu glori» novos cives pn?rens fuperbia, Luciferum illum qui maneorie- . bibere., gioriofumque Dei regnum integritate
batur, cum'tertia ftellarum parte traxit ad te- pulcherrima fraudare fatagit ,. tam civibus fanebrofum occafum. Et quis crederet non inde hricat coronas , quam nova dignitate regnum
regni fuperni claritatem obumbratam ? Tollite honeflat. Lucifer inde cecidit , fol afeendit .
cx hoc cado vifibili Luciferum, dc cum eo ter­ Vanitas e edis ejeda eft, veritas in cclo retiam partem ftellarum ; cui dubium eft nodes veda eft. Amiferat illa civitas creatum Ange­
obfcuribres futuras ? Qui» nefeiat imperfedam lum , dc recepit creatorem hominem . Unde
rcmanftlfe SS. Angelorum focieiatem, fuo nu­ dc hic veram eft illud Apoftoli : ftfot» ficut Jemero diminuto? Quis indubium vocabit, cor­ ÜAm», it» iffimumf. Rom. V. 15. Vis etiam
pus civitatis iftius pratftantilfimorum membro­ audire novum genus gaudii , quod nifi homo
rum avulfione fenfiifeIxGonem , & integritatem ,Bpeccaftet , civitas illa non fenfiftet . Non ve­
pulcherrimam amifitto ? Nullus opinor . Ergo reor ne nimis audader loqui videar , cum feclaudicabit fandorum gloria, nec Dei civitas de ouar Bemardum andorem , qui non putae
fui iategritate letabitur. Si natura tanto tem- Deum noftrum totam habituram glori» fu»
ponr vacuum mfedetur dc fieexhorvefear, quo laudem, donec veniant qui in coolpcduAnge­
pado funereas foda vacuas, oculis aequis alpi- lorum plallatK fibi . laeteti ficimu pn Jiciitr
cict fandorum gloria? Denique gaudent Angeli
aas ietmiliefii » «nû partar omImms «mm poenitentiam peccatorum. Qiod fi gaudium U Pt. LXXXIX* 15* Hoc genus leiiti» ccli
ingerant oculis lacrym» me» , quid deliti» Dcfcierant, nifi per ecclefi» filios , hoc nemo
meat? Et fi deliti» mcc gaudium fint Ange­ nunquam letatur, 'qui nunquam non laetatur .
lorum, quomodo non magis fuiftet eorum qui Opportune poft triftitiam gaudium fubit , poft
ceciderant permanfio . At illud civitati c»· laborem quies, poft naufragium portus.* placet
tafti dccft . FuiflcT igitur aliqua fandorum ju- eundis fecuritas ; fed ci inagis qui timuit ■ Jucun-

r

,

4'f

PISANUM

eunda omnibus lux i fed evadendi de poteftateAqusremibus Domine
non «o ficuticer————
r Jcfa,
,
------- -taocbraium jucundior . Tranfiflc de morte ad te
nunc opertas
vocibus hripoodifti
Mpc
------------ — nunc Vocibus
, ft
i duWicat ; dmft laudi fi fi minus tortaffis ad eftcftnm quasrentium, ta- °*"}1
Æn "l"·
défunt oui dicam ; tretffatixme per igmm tf ». men ad veritatem.
prte, b edmtifii m/ m nfrifffut». Ff. LXV.
Audiftis Jara*. XV. id- quoniam mifi vos
ix. Hodie felix illa civitas novis exultât gau* ut eatis ft fruâum afferatis , eripiendo cives
diis , ad hunc diem j^ftes ruine perdurave* Ifraditicoa e manibus regis Babylonis . Audi*
runt. Ante hunc diem nemo afeendit io cae­ tis quoniam praecipio vobis Marc. XVI. 14.
los , cum de Chrifto fcripferit Propheta, quod ut euntes in mundum univerfum medicetis
»fcendit pMdm/ «arr «ar iter. Mich» II. iJ.An evangclium omni creatur* , ut fuis mihi
vero ipfo afccndeate coafceoderint qui cum re* teftcs m Jerulakm ft in Judaea ft Samaria ,
hirgeme refurrexifle leguntur ? Animas comi ft ufque ad extremum terna · Cor hoc ? Ni­
labe purgatas credo , fed dc corporibus haud fi ut quaquaverfum hofte depulfo, regnum
Îuidquam temere definire velim . Ergo leti Ifraeliticum veftro minifterio dilatetur . Hu­
□erunt Angeli Chrifto concepto, Icti nafcen* jus rei gratia dedi quoadam veftrum Apoftote, lati praedicante, leti hominem redimente,Bios , quosdam Prophetas , quosdam EvangeIsti refurgente, fed laetiores afeendeme. Quid liftas , alios autem Pallores ft Doâores ad
ita » quia mulla docentur myfteriaChriftopr».> coofemmatioaem
'
' *
fanâorum
ia opus miaiftcfente , quae prius abfente nefeierunt . Nec id rii , Epbef. IV. II. is. ia aedificationem remirum videatur , cum fcripfit Apoftolus Eph. gni Ifrael . Propterca alteri veftrum alteram
III. 10. hxotefare primipibiu tf petefUtikees i»
» manifeftatioaem fpiricus partial dedi , partrteflibrt per eceitfam mrttiftrmem faneniitmI tim dabo ad utilitatem reparationi* regni de*
Dei. Porro quod prius fola ipe tenuerant rui­ folati ; ft ne nudos hoftium telis exponerem ,
nas fuas refateieodas , hodie re factiore com­ fucciaxi lumbos veftros ia veritate , indui
prehendunt. Quis mihi det, o Domine Jefu ,0• vos loricam juftiti* , dedi pedum calceos in
glorioGftime retii tutor regni caeleftis? Quis mi- praeparatione Evaogclii pacis , contuli feu*
hi det ut poffim concipere quant a intuleris ho-,, tum Fidei , galeam falutis , & gladium fpidie edi* fefta gaudiorum , quanta jucunditate ritus , quod eft verbum Dei . Eph. VI. 14.
Beatorum fpirituum agmina ad novam foJe- jj. Quia vero imbecillibus, quales adhuc eftis,
mnitatem invitaveris , quanta tibi lanitia cal- haec arma potius forent oneri quam ufui .*
catori torcularis , cum rubris veftimentis cac-C Edico vobis Aftor. 1. 4. ab Jerofolymis ne
los introgredienti tota fuperna Curia certarim drTcedatis , quoad ufque receperitis virtutem
obviam venerit, advenifle gratulata'eft quan. Spiritus
"
Saofti
** *" fupervenientis
'
ia vos, qua non
tis iaudjbu» triumphatorem profecutaeft,quam arma tantum fine moicftia ferte , verum e*
jucundis oblequiis in fedem excelfiorem collo­ tiam cuoftoa impette boftiles elidere , immo
care fluduerit ? Si plus gaudeat fuper unius pec­ ft exercitus fundere atque fugare poffitis.* nam
catoris pernitentia, quam fuper nonaginta no- quomodo damna ccleftia refit tuentur , nifi ex
vem juftis, qui ea non egent, Luc. 15.7.quan­ his civibus regni terreftris quidam furfum a*
tum de te gavila eft Deo homine , mortis vi- fcenderint ?
âore, tot pernitentes in ipfam domum pater­
Hcc illis charas preceptor : cujus vocibus
nam non reducente, fed reportante , qui ipfe diligenter panderunt. Unde poft Spiritu* S. fu*
esiummum ejus gaudium, fummus amor, film- fceptionem prefeffi prxdèceverxrt ethi^m deum»
ma ftuvitas : in te enim tota defiderat confpi- empererte , et famemm ct^firmente ftfxntiixs
cere, te fui ipGus oculis ex propinquo contuen­ fipùi . Marc. XVI. xo.. Ubique circumtule­
dum ptefentabas . Quam incredibili voluptate runt faginas
_
.potentis acutas cum carbonibus
_________
fenfus omnium intimos tua vox illa pcrmulxit ! Ddcfolatoriis , P/iri. CX.IX. 4. ubique vicerunt
, eftageront—
aciem
gladii , efortes
Congratulamini mihi amici ft vicini, quia in-regna
--------------------------r
—- rfiâêrünt

Cy

veni ovem quae perierat, inveni drachmam per- in bello , caftra verterant exterorum , Mr.
diram , mortuus filius revixit. Celebremus alacri­ XI. 33' 34* 1’* *Ke’* crevit ecclefia : inclyta
ter, ochriftianitattsreftores inclyti, celebremus fsfta eft ft pofita eft in fuperbiam fiuadoram,
tantamjeftivitatem, repnefen ternus in terris An­ dominata eft a mari ufque ad mare, ft a flu­
gelorum laetitiam , que pro nollra illis falute mine ufque ad terminos orbis terrarum. Ado­
partim ingcfta eft. Nobis congratulemur, quo­ raverunt eam omnes reges , omnes gentes ferrum eft hodie relaxata, immo & captivata capti­ vieruor ei. PT.LXXI. 8. u. Sed quid adhcc
vitas, efcndnu enim Chriftrt ή «fram , tepii- Afcenfio. Multum per omnem modum. Quip- v
duxit captivitrteee. Eph. Ji. 8. Gaudium pe quatndiu Dominus in terris cum Difcipulis
ingens n hodie chirographum noftrr damnatio­ converfatua eft, humi repfit eorum dikûio, dul­
nis deletum eft. Quid ni, illa natura hodie ia citer fiquidem eum amaverunt, ft pre ejuSdi- reliyû.
cxlutn it , cui diâum ante fuerat , terr» es et leftiooefpreverant alia. Acte,inquiunt,
.
terni» ,^et
famtu te.
in terrm ikit . Gen. j. 19. Et ut thematis smu
trtummi»
tt farti
fartifrmu
te. Matth»XIX.
Matth. XIX. >7.
»7
fcntcniia concludatur , a Domino in tempore E Veram
nefefo -j
quomodo
prarientia
carnis ,
» mwm ·»«·«·«
—»—-» r*
—·***··« vifie
’u· wwuiS
hoc reftitutum eft caclefte regnum Hrael. Hec fpiritualis amoris puritatem mu admittebat. In­
pro priori parte noftri iermouis fatis fint. De~ de fcpp tamquam carnales objurgantur. Inde Pe­
mine, β » tempore hec ett.
trus impatienter audiens verbum de morte MaTraâetur jam haec interrogatio de regno pe- giftri , fatanas vocatur. Mrttb. XPl, *3. In­
regrinantis ecclefi*, quod sb Abel jufto ducens de cuofti molefte tuleram , quod de afcenfurf "
originem, etfi poftea («pe laboraverit , tamen Magiftri difceOu apdieram . Iode plus illis
nunquam univerfum intercidit . Ά^ρν expensus- lapiebat Verbum caro, ouam verbum veritas ,
vernrt t»e » jttvertrte me» , tt mb prtnerstrt verbum lapientia , juftitia, virtus, pietas. In*
PttrtU·
miii , Pfalm. 138. 1. Florait aliquando fub de feriptum eft illud: Νΐβ rgv
Patriarchis, ducibus, judicibus, regibus, facer- ttu m rawer . Joan. XVI. 77. Et illud 'adotibus; verum Apoftolorum tempore nationi­ liud .* Mada· errt fpfatrt drttte, mm irrnfrirra
bus fubjtûtim mire defloruerat. Refpondc tu fittrrt Jtfrt gfortftrtiu . Joan. VII. 39. Sed

IV f?'·

CONCILIUM' G.

4»!

» aptiores fubindeAdelam ? Relinquo inquies . Credo fane : nam------ ——
-—·■■■ hmnmt Undam fufeipem fpiritum, a quorobo- imperfeâam nimium ecdefiafticam politiam a1
***£, rati atque firmati difecrcnt amare valide, pnt- ftrueres, nec a Deo cujus perfeda funt opera
, 2/TI dicare veritatem intrepida, frigida corda fuccen- falubriter inftitutam, quod credere nefas eft, fi
dert, difeerent pbs invenire (aporia in Verbo quis m eam morbus pofliet incurrere , contra
Deo, quam m Verbo homine. Experientur alt to­ quem nulls portet adhiberi medicina , fed ta­
re» amoris gradum jam eis oftenlum a Chrifto men nulla memoratis cafibus relinquitur , fi .
dicente Spiritus <jl F·» wiifut, cara ** pvu* non aliquando fine pape vocatione convenire
JtfiftUfiMi , Jo. VI. 64. Ad hunc gradum Pau­ poflit ecclefia libenter hic diutius infiftcrcm ,
lus afeendifie videbatur cum dicebat : Et β ce- led brevitate prohibeor.
gusvMnarCdrilhes /imeduw caram, fei jaesens
Quoniam ergo te certum ac indubitatum pon­
aeviaMU ,11. Cor. V. 16. Fortaffis dc Propheta tificem nobis exhibuit Deus , ut reliqua mala
cum diceret.* Spiritus ante faciem noftram Chri- per te tollat, dc regnum Ifraei nimis rcflriâum
flus Dominus. Hujus igitur fpirituaiis amoris vi­ iterum ampliet; ad te jam convertitur dc cla­
ribus ac robore regnem Ifraeiiticum reftitue- mitat ecclefia quaerens : Daurâc, β in tesxpere
runt. Sed heu &plus quam milliesbeu, quam Bfec , êTc. Non ab longis inquit retro diebus
grandis nobis materia lacrymarum objicitur ! quifquam, me fummus pontifex in tantam fpem
Circumferamus oculos quocunque libuerit, nuf- erexit recuperanda mea dignitatis antiqua ficuquampax, nulla tranquillitas, nulquam fecura ti tu , quem video contrarie difpofitum illis qui
2uies, ubique calamitas, affli&o, perturbatio. me di mi ierunt. Fac, obfecro, ut non ftnftrafpeI me miferum, quomodo regnum ubique dif- ravefitn . Confidera etiam atque etiam quod
fufum per bellatores inclytos, coar&avit in an- cum mihi donatus es, tuus eue certe dcfiifti,
guftum ac reftrinxit rex impius Babylonis, quo­ nec fi te vocem Dominum , tu me propterea
modo majorem antiqui regni portionem abftu- famulam arbitreris. Sic Sara obediebat Abrahe
lit Chrifto, &eam ipfem que fecundum fibi no­ dominum illum vocans . Non ego certe tua ,
men retinuit, innumeris tempeftalibusjaftatam fed tu meus, omnia fiquidem mea funt , five
afflixit ! Nam quota funt humani generis por­ Paulus five Apollo five Cephas . Tu te etiam
tio
ferme annis filiorum meorum fervum vocas, fi non es, cur
_ _ Mahometici, ac ab o&ingemis
„
fuave Chrifti jugum cervicibus excuderunt? Quo- te vocas? Si vere es, negato Dominum, devi­
ta Indi feruntur Chriftians Crucis in (ignibus de quantum mihi debes. oi quifpiam te filiorum
exornati, fed ecclefia Romana Primatum igno· C meorum rationabiliter uti velit *, non potes te
rare ? Qpota Grsci, ac illos male tempeftas a fibi negare «el furari qui fuus es, quia per te
fede Petri disjeâos, non modo fchifmatis, fed vel alium fus neccftitpti fuccurras ; quamvis nil
nonnullis etiam hsrefis macula findavit? Lati­ ambitioni, nihil avaritie v«l malitia debeas : fi
nitas ipfa purior ac immaculatior fodem ha­ tantum fingulis , quantum univerfis ; certe quan­
bet Petri, pro cujus fide, ne deficeret, fpecia- tum univcrfis, tantum mihi, quare fufpirabunliter oravit i”c qui io omnibus exauditus eft da atque plorabunda peto ut mala mea refpipro fua reverentia . Ipfa tamen multis quam cias, ut regnum lirae! hoc tempore reftituas.
diuturnis quam violentis fehilmatibus, tum an­ Juilum petit, Pater Beatiifimc, cam exaudi, unitea fepe , tum noftra tempdlatc miierabiliter verfutn ftudium tuum ad regni fui reftituttonem
concurta languit . Unde nuper tantarum cala­ conferas, de vetufta i!la Sarac. ruina ; quamvis
mitatum impatiens ecclefia multis fufpiriis ac δ fi referciretur. Vix aufi aliquid dicere , licet
gemitibus clamavit ad Dominum: Dtnmt,fii» non exiftimentur Chriftiani populi redores hoc
tmtpnrr hec r.fiitnts rtgmtstt Jfratl ? A&. I. 6. abfoluti prccepto quod hodie tuis auribusinfoAliqua ex parte audita eft . Evitxtxs eft tan­ nuit. Marc. XVI. 14. Enates in tmmdetm miver.
quam dormiens Dominus , tamquam potens D/îmv, prxeücxtt twgebtem vtni crentnr* , aliiicrapulatus a vino. Et percufiit inimicos fuos in que fimilibus, quandiu fuerit aliqua gens fine
pofteriora, opprobrium iempiternum dedit illis, Chrifto, nec fe putaifenjPatres eorum ApoftoP(. LXXVII.
Afportavit duplicem fobnam, li, nec illi quatuor principales doâores ccclefanquam gallum gallinacium , liai* XXII. ? fic , poft quorum tempora tanta pedis exorta
s6. 17^*0. & fidelem Eliacim^ fubftihiit. Nam eft. Verum ab hac diiputatione , brevitatis acujus eft ifta tua fubftitutio, Pater
Beate,
nifi mor avocat, ac prope rapit ad alia. De Indis
“
“
Chrifti? Unde convocatio Concilii tam mira'? quid dicam? Habent Chriftum , an pure quis Unde prius difeordantium inaudita confenfio ? doceat ? Quis te vetat ad cos mittere qui re­
Unde tot Prcfulum ac prefapientum coacur- ferant omnia? Facile in eis Fidei finccritascorfus tam celer? Non a Deo certe difTenfionis, rumpitur , cum ecdefi· Roman· non cohrfed pacis. Non vocavit Papa : fuit Conventi­
rcant, a qua Fidei certitudo petenda,eft.
culum . O ridenda ac irrationalis nimium ra­
Auprj^r txtrtntei currit tumeter xJ AJhr,
tio! Neque vero ad quatuor iUa Concilia qu»
Ptr nurrt pxuptritin fugient, per trlx, per iput.
in adis Apoftolicis deferibuntur Petrus vocafle
memoratur . Neque fynodus Nicaena juflii Sil- B
Et ex te nullus eo curret fpe lucrifaciende
vcflri, fed Conflamini convenifle legitur . Ad tant* Geniis? Memento tamen illi te efle dequintum univerfale Patrum Concilium contra bitorem. Jam vero de Graecis loquerer , qui*
Thebdocum Neftorii difcipulum , nemine con- bus multa Latini debemus . Verum hunc lovocante fefe certatim Patres exhortati funt . cum eo negligent ius tranfeo, quod teGr«cum
Fuere ergo conventicula? Cave dixeris. Colun­ erga Gnecorum revocationem omnes adhtbitur a Gregorio tanquam evangelia . Quid fi tnrum operas intelligo; feflina, Pater, fcfttna,
fchifma dubios reddit Chriftiaoos , quem duo­ ne fugiat hora , ne labatur occafio defuper orum pro papa colant ? Quid fi ( quod perra­ blata, cui noti eft facile fimilis reditura . Ad
rum eft ) fummus Pontifex labatur in harefim, rem feliciter tradendam tempus omnium pri­
ut legimus Liberium Arrian* pravitati fubfcri- mum eft. Itidem dicendum puto de ea parte
pfifle, Mareelltnum idolis facrificafle ? Quid fi Latinorum , que nondum tuam claram juftitiam
in tolerandis oneribusChriftianitatemgravaret? infequitur. Sed duobus hominibus humano judicio
An adverfus tantos morbos ullam relinquismc- diviooquc condemnatis adhuc inhsrct, quoniam
Dd
fttkia
Civil. Gtvrttl. Tom. XXVIL

419

PISANUM

4»o

fgfr Ar tua vigilantia, fit obedient i um principumfe- Afluofiun, ilia portus tranquillas. Ego exilium
illa natale fotam. Itaque qtemadoaodum mo>
tu* ex foo termino ad quem vadit, fic ego ex
illa propriam traho rationem. Qiantum ad il­
fi*, pergit iterum ecclefia atterere de ea parte lam acceflero, tantum veritatis acquiro. Si
quae tuam juflitiam agnofeit . Pmbhm , β in tendere defidero, amtflb nomine proprio, ia
tempore bec Î7e. Tecum forte cogitas, cur hoc alteram formam convertor. Unde Deu* conquaerat: nam cum hec par* fit fchiimate libe­ ditor meus aferudem ta cslum , quid alind
rata, qmenarn in ea ruine reparande reliquun- voluit , quam ut eum mente fequerer quo
tur ? Gaudet fane fehifma efle hinc depuMum, progrediebatur corpore, ut illic eflet cor me­
fed non radicitus credit avullum. Haerent ter­ um, ubi eflet thefauru* meus, amor meus,
re radices, ex quibus pullulaverat malum ger­ fpes fit defideriutn ? Nonne affixit mihi penna*,
men. Veretur ne fi non fuccindantur, denuo quibus in terris corpore jacerem, mente vola­
repullulet, quare cupit ut fodiat aliius labor rem in cslos? Sunt enim penna volucris mihi,
tuus, non futura fine metu, nifi viderit cun- qus celia confeendunt poli, quas fibi cum veftas malorum germinum flirpes penitus avulfa*. B lox mens induit, terras perofa defpicit. Sed
Sed que funr, ais, ifle radices? Abfit fi hoc qus funt ilis? Fides, Spes, Caritas, nihil cum ■
a mea tenuitate, prorfu* abfit ut tuam fum- terra commune gerentes, fed tota csleftcs.
mam fapientiam velim indrucre: fcio ab in­ Nonne fecundum has virtutes me confufeitavit
fanta paululum diftare, volentem docere Mi­ Deus, fit confédéré fecit, incsleftibus in Chrinervam. Sed effundo coram te cordis mei af. fto Jefu? O mira atque defiderabillt imitatio,
feâum, immo profero voces ecclefis fando­ qua csleftior quam terreftrior cffeâa non du­
rum , & fine fufpicione docendi oro ut ea* bitor ? Omnia civitati* Illius ordinem eloquun­
exaudias. Quis enim nefeiat nos in orationibus tur, cadi, fydera, elementa mixta; cum ordieffundere coram Deo corda notlra, nec eum natiflimi* Legibus Deo ferviant. Unde fic na.
velle docere? Malo tamen dicat ipfamet eccle­ tura duce, ante Chriftum meum natum, gen­
fia voce* fandorum fuorum, dicat quas velit
tilium Sacerdotum poteftate* ita erant ordina­
flirpes exfcindi, & qua* plantari. En loquitur, ta, ut Archiflaminmus Flamines fubeflent, a
non jam in me, fed ineam intendite. Vae mi- quibus adhuc provinciarum ac dioecefium differs mihi, vb infelici, ex quo dignitati* cul­ cretiotiem partitionemque retineo . Poteftate*
mine, manibus iniquorum, detrada fum, quo-Cautem terrena* quis ordinatas ambigat? lionefi
modo mutatuseft color optimus, obfufeatu*fa- peteftes tai/ί a Deo, pro entent o Dee fret, srciei nitor? Csleftis pulchritudo terrenis fordi- dinete fient. Rom. XIII. I. Verum ordini*mei
bus inquinata, exangue corpus efie&um, mi- pulchritudo longe prsftantior, expreflior atque
ferandum, incultum, hifpidum, veftiment is fra­ vicinior. Hujus curam praecipuam ac pene uni­
grantibus fpoliatum . Ecce rex & conditor cam, cuftodibus, quo* mihi reliquit in terris,
meus, me regni fandorum csleftis expreflam meus conditor mandavit. Extntpliaet, inquiens,
imaginem efle decreverat, ut quantum fas ef­ dedi vobù, eet ftteteeedteeoditeie ege feci, ite &
fet , terrenarum rerum oblita, ctelo propinqua­ vet fecietit. Joao. XIII. IJ. Si pulcherrimas
rem, & regnum illud fupemum oculis morta­ fimilitudine* cslefti* · ordinis in terris pofui,
lium prsfentarem. Sic enim fub Moyfe no­ vos illa* fervate; veftrum eft officium ut cete­
mine didum fuerat. Exod. XXV. 40. Fade, ros purgetis, illuminetis, perficiatis, quatenus
ovniia ftciat fecunderr. exemplor tibi neonftrotxiet in csleftem ponent imaginem: idcirco vos pur­
monte. Sic retulit poftea difcipulus quem dile- gavi, illuminavi, perfeci; quia nec forduleaxit, fe vidiffe Ovitatene fenftem Jerufeleiet de- tum mundificat, nectenebrotum illuminat, nec
fceiidcntent de celo, bobeetetet cleriMetu Dei. Apnc. D diminuta perficiunt. Et vos quales cuftodcsmes
dub rate, fit veritati* perfpicuitate, fpe* eft ci-

ANNO to Deo bene juvante redituram . Labore tan­
CHRISTI tum opus eft. Igitar hia tanta brevitate decur-

XXI. a. Duplici vero fimilitudine illam imita- fpçnfas fubftitueritis, etiam atque etiam caute
bar : Primum quidem, quia ficut in cslefti re- confideretis
- ■
· ; quandiu rede
...
hi* mandati* eft
gno Chérubin, Séraphin & ceteri quinque uf- obeditum , fpiritus valuit, caro jacuit, eximia
que ad Angelos ordinantur fub uno capite Deo, per totum orbem terrarum* diffufa fum. Pax
ita in meo corpore fub fumnio Pontifice Pri­ ubique portabatur, ubique recipiebatur, ferrea
mates vel Patriarchae, Archicpifcopi & Epifco- corda linguis igneis, dc verbis ignitis liquefcepi, Archipresbyteri, Presbyteri, & Abbates & bant. Sed heu! quid de calamitate prsfen.
reliqui. Eft alia principalior, fic cujus gratia tium .temoorùm querar mifera? Quibus, pro
hzc inftituta fuit, ut quantum patitur corpus cslefti ordine perturbor confufione, fit ex fi.
corruptibile quod ccleftes habent perfede, ha­ militudine cslefti qus mihi vita eft, ad in.
beant terreftres ex parte. Illi vident per fpe- ferni fimilitudinem nbi tutUtu svdo, fed fetetciem; videant ifti perfapientiam fic fidem. Illi pitenteu horror inhebitet, Job. 33. qus mihi
Deum teneant pnefentem per comprehenfio- mors eft,
, manibus impii
w
apertrahor?
____ .
____
Denique
b ..
nem ; teneant abfentem ifti per fpem. Illi Deo ex diftinftiffima membrorum decentia in chaos
fruuntur plena caritate ; fruantur ifti quanta BAnaxagoreum nifi manus Conditoria retentaret,
poflunt in corpore pregravante. Deum colant prope dilaberer. Siccine, mi Rex, te fequor ?
Λ adorent quomodo Beati, cafti fint quomodo Siccine
'
— ...
... ve­
odo* peto -? Siccine
Matris csleftis
Beati, fapiant ?·« /arjin* fmi, M·
/ia- neratur imago? Vix jam ordo met», quem in.
per torrem CoIofl. III. 3. quomodo beati -, dc ftituifti , legitur ta libris, nuanto minus in mori­
fic poflctn difeurrere per ceteras virtutes: re­
bus? Cernere eft archiepncopo*, primates Tuos
de fane fic ordinavit fapiens artifqx.· nam fi ve! ignorare vel Contemnere ; adverius illos
propria ratio mea quaeritor, dc mei collatio ad aut confoetudiois diuturne prsfcriptionem, aut
csleftem civitatem facienda eft. Ego fum via. exceptionem allegare . Et nonne hsc eadem
dc motu* in illam, illa finisse terminus. Ego ab inferioribus fuis archicpifcopi patiuntur ?
peregrlRhio raptim tranfienT, ilia' patria fem- Cernere eft profeflb* paupertatem , ita ui
per manem. Ego militantium juge certamen, nec in privaro, nec in communi fibi quid­
illa Ictus vidorum triumphus. Ego vallis rqi- quam refervaverint, quo liberius in terris chaferis, illa mons Ixtiiis . Ego mare tempe- ritatis ardore Seraphim , fcicotiz plenitudine
Chc-

”

CONCILIUM G.

411

imitarentur, aut ad Pnslararas nifi. A qua nulla major pernicies. Ex quibus bzc ra- ' ' ■ ■
*r‘!
L - - non audeant,
...j
dicibus pullulafle crediderim? Profedo ex fœdis AWO
— ■■■ b*»« fummts afpirar·,
aut y.
fi hoc
anno «d beneficiorum minorum, quodeft inufitatms, inquinamentis clericorum. Unde periere virtutes, CHRISTI
1 * commendas currere, non veritos ne cum uxo­ ex quibus fecunda fimilitudo mea ad aeleftem
*
re Loth rctroTpicientcs ia falis effigiem redi­ Hiérarchisas intemerata falvabatur: fublatuseft
gantur, neque fatis* memores Ananiz dt Sa- fimul omnis decor ordinis, in quo prima funda­
phyrz. Mirum eft non alios eque feftinare di­ batur. Priores illi fub quibus magna felicitate
tari his, quorum profeflio vetat ditari. Cur e- floruit, fapientia «lefti, fideque fervebant. Ifti
nim aifidue puliant aures apoftolicas, quatenus pofteriores, carnali prudentia corrumpuntur . Illi
nova privilegia valeant extorquere. Si hoc ut inflammabantur amore Dei, ifti flagrant amore
publice proficiant, magis quam marfapia reple­ mundi. Illi firmabantur in vero bono fpefolida,
ant, fplendide vivant, paupertatem quam vove­ ifti fpe mendacii falfis bonis inherefeunt. Quo
rant exuant, ipfi viderint; quamquam multa me fit ut quemadmodum illi per fapientiam fpiriexperientia magi fi ra docuerit, nolim tamen ju­' tus ceterafque claras virtutes meum Regnum
dicare . Videas alios novem ordinibus non conten­■ fundaverunt, ornaverunt, ampliaverunt, fic ifti
tos ; non enim novenis beneficiis faturantur, tam- !B per carnis prudentiam «teraque feeds vitia idem
diu novos hiatus pandere quam diu vivant, con­ diruant, maculent, refiringant: Nam cum caro
jungere domum ad domum, agrum agro comitare, concupifcat adverfus fpiritum, cui dubium eft
quafi in medio terre foli habitarent, ipfum vc Leges carnis fpiritualcm politiam potius fubrue- ■
propheticum pro fabula contemnere tfaia F. 8. Vi­ re quamfalvare, deterrere quam emendare, mi­
deas fere omnes fummis importunitatibus in leges nuere quam augere? Reftedjcit Ethnicus.- 7mirruere, dum nunc petunt gratiam obtinendorum perittm facile iis artibsts retinere quibas initio par­
fimul incompatibilium, nunc in abfentia pofle fru- tam eft - Unde quia meis propugnatoribus artes
ftus colligere, nunc ante annos magnas dignitates illae défunt, quibus mihi dignitatem ac opes anaflaqui, nunc ad factos ordines non compelli, tecefibres eorum pepererunt, undique in meam
& mille alia réélis legibus vetita. Ubi nonne dignitatem ac divitias fit impetus. Et ficutex il- .
eft intolerandum magnos prelatos commiflos lis tanquam pacis radicibus pax latiflime exorta
fibi greges lupis exponere, & quotidie ad de­ eft ; fic ex ifti· tanquam diicordiarum flirpibus
nariorum tegiorum fupputaiiones federe, non omnia fchifmata & creata funt & nutrita. O
veritos prsceptum Apoftolicum transgredi . indignum facinus, o fccleratiflimam proditioNemo militans Deo implicat fe negotiis fc <C nem, milites mei & iidem filii quos ad honores
cularibus, i. Tim. n. 4. eo fenfu quo per maximosopefquefublimavi, projedis armtsfpontacrofandum Concilium olim expofitum fuit. fi mei, lorica juftitiz, fcuto Fidei, galea (alu­
Quid de illis loquar , de more patrite pro tis & gladio fpiritus ad hoftem capitalem trans­
mitris utuntur galeis; pro velle linea utun­ fugerunt , padoque turpiflim» pacis fcederc arma­
tur ferrea; arma ferunt, bella gerunt, fun­ turam illius induerunt, loricam injuftiti», (ru­
dunt fanguinem, prtefulc» negant, duces ex­ tum prudenti» carnalis , galeam amoris mundani,
hibent , fpiritum nefeiunt , carnem fovent ; gladium carnis, quod eft verbum mendax dia­
quafi arma militi» noftrz eflent carnalia , boli. Unde pugnant contra me & in materna
fit non potentia Deo ad definiendum omnem vifcera vires convertunt. Quos advocem defenaltitudinem extollentem fe adverfus
fcien- fores? quos quzrarn adjutores 7 quos mihi pro­
tiam Dei. Quod fi ad hax arma neccfiitas pugnatores fperem ? non a filiis derelida tantum ,
vigentior detruferit ( uti non unquam acci­ fed hoftiliter impugnata ? Olim (zviente tyran­
dere fateor ) non efi . magis fperanda vi- norum rabie, me tutata eft conflantia Marty­
âoria ex pugna Jofue, quam oratione Moy- rum; invalefeente hzreiicorum fraudulenta calfi . Porro illud quam abfurdutn , in hiersr- d lidttate, me protexit fapientiadoélomm ; modo
chiis inftitutos nullos aâus hierarchicos exhi- quid agam cum amici mei & proximi advrrfxm
bere, non purgare, non illuminare, non per- me appropinquaverant & fteterant?
«r Pial.
.
XXXVII.
ficcre- Aeque utinam exemplo fuo malo non in­ 12. An ' non ergo funt prudentes congeren­
ficerent , non errores traherent, ac imperfice- dis opibus, inftruendis dapibus, cumulandis
rent pauperum plebeculam paratam in alteru­ honoribus , pompis fovendis , & négligentes
trum fequi aut bona exempla virtutum, aut regendis plebibus, alendis pauperibus, diligen­
ÿrava vitiorum. Quid turpius quam videre do­ dis humilibus & fiiperfluitatibus coercendis ? An
dos aut bene moratos, aut extra ordines ja- non potius de beneficiis difeeptant per leges
» "-·—·—· , quam
------- --------1— —
-*·—t & doceant
.
cere, aut in imis collocatos; ignaros autem & Juftiniani
populum
erudiant
improbos
aitiflimum
gradum
tenere;. videre a- _
Legem
Chrifti? doceam
dico,
imrr difc-int.
. ,
. ...
„
...
_________
_____ ___
, immo
lias efurire, alios ebrios efle. Quod A adindi
Nam quem e Sacerdotum numero mihi dabis
tutionem facerdotum atque provifionem venire non ignaram Legis Chrifti? An non augmendckdet, doleo feminaris feri litium, ubi lites tis plus inhiant facultatum, quam luens animafequi prope nefas eft. Vix aliquod beneficium rum’ quis autem hcc a carnis prudentia proinfra praelaturas confertur, quin ipfum, uni^ficifci negaverit? Jam vero multas mihi movefummus pontifex, alteri vero legatus aliquis, item runt lacrymas carnalis amoris argumenta cla
ordinarius alteri, conferat. Qjiid eft. hoc aliud riflima, cum alium ambitione corruptum, per
quam litium materiam' exhibere ? Nec illud fcelus dignitates rapere conari cernerem, Ma­
minus abfomim quod magis favoribus humanis, gnates adire, eorum abuti potentia, per eam
aut gratia, aut metu, aut cupiditate, autcon- vim adhibere, aurum polliceri, mittis terrere,
fanguinitate, Sut affinitate, aut aliquo impetu allicere blanditiis , fas nefafque confundere,
animi quam judicio aut deleâu provifiooes iftss non revocatum neque metu legum neque ex­
fiunt? Nec ad ea dona fpe&atur que Spiritus emplorum Datban & Abyron, Simonis Ma­
S. membris meis variis, varia diftribùit, ad re­ gi, regis Ofee. Lugebam quoque cernens alios
gimen ordinatum, atque per fe fufficieus mei avaritia rapaci oves fpoliare exaâionibus, exacorporis. Unde fit ut auris ad videndum, & ftiones cumulare, accufattones Aruere, ferere
audiendum oculus nonnunquam applicetur, fi- lites , falfis criminibus innocentes impetere,
milifque ceterorum membrorum confulio fiat, congerere pecunias, terrenis tamummOdonegoCauri/. fravra/. Tom. XXVII.
D d a
itis

>·"»"«« .«■ Ill... .. IliWuj

s
P

I

S

A

N

U

M

4x4

{S* .iis intendere; quibus falubriter confuhum pu- A oaturam converfum fit, advocabis fptrituaks ■■■ ■
■ tarent, r mallent Ariftoiclccn audire quam Apo
viros ad beneficia, ab his carnales arcebis. *W°,
■
ANNO ftoli prxterire mandatum. Ille patribus familias
Excludes qtx» fpes improba
ad- importune
pe­ CHRISTI
CHRISTI
opulentis confilium dat, ut admimftrandarum tendum impulerit, fed invitos intrare coges,
facultatum atque famili* negotium procura­ quos parvi pendere terrena, comparatione retoribus imponant, ipfi vero fimul vivant aut leftium agnoveris. Exinde confufionem prephilofophentur . Sed modicum miror apud fentis temporis reduces ad diftioAiooem ordi­
iftos Ariftotelem contemni, apud quos nihil va­ nis . Coge* quemque fiuim tenere locum, fuo
let apoftolorum exemplum falubre, qui ne ver­ gradu contentari , ofidum exercere ordinis
bum Dei relinquere cogerentur, Ceptcm Diaco­ incepti, limites non excedere, non perturbare
nes pro miuiflerto meofaram ioftitueraot. Λ*. termino* pofitos a patribus- Jubebis quemlibet
VI. t. Nec fine iacrymis tnfpicerc poteram efle contentum menfura flatum decente. Et
alium concubinatu pollui, cui tamen, ut puri­ quoniam prave cupiditati terminum imponit
tatem' Angelicam aemuletur, coenobium eft io- nemo, tu omnibus proficere couaberis. PraxttcrdiAum; luxuriam non clam, fed in propatu­ pie* feminare iptritqalia, qui metunt carnalia.
lo habere, fcedisfaAis fceda verba conjungere, B B contra legesrefte latas,'quantalibet importudapibus implere ventrem, inebriari vino do&um nitate
peti
—‘-------temium fatigeris, nunquam difpenfa- '
& ad calicem vigilanti ftertere nafo; R mille bis, nifi 1aut neccflitas urgeat, aut communis
malis aliis prope confpeAis, fluebant mihii ia·
Ia- provocet milita*: «liouuin fuerit potius crudecrymx, nec fluere definent, nifi malas iftat
iftas iit diiTipatio quam juna difpenfatio . Cavebis
radices pejorum germinum matres fucciflas agno­ diipenfatiooem ipfam lege communiorem face­
vero. Nam quid poft re mo de fpe mendaci pro- re , ne
... turpe ...,
e __
fit, ___
fi regulam
fua vincat exceferam? Quid facerdotes fperare dicam utrum

ptio. Si hic feceris, ad quae tefucepti officii

fempiternam gloriam LHxc profeâo eorum po- debitum aftringit, tum fchifmatum avulfis ra ·
fi re ma cuta eft. Sed quid? fperant beneficia dic$us pax ipfa chriftiana fibi terrarum orbem
confequi, fperant emolumenta terrena : fub no- denuo venditabit. Et in hoc pofitum eft unicum
va lege veterafeunt, novis prrmiis cternifque pacis flabile fundamentum, fine quo fi qu»
relidis ad legis Moyfi vetuftatem refolvuntur, asdificare
atdificare voluerit
voluerit,, nihilo plus agit quam fi
ii det
& ex (chois credo Stoicorum, non certe chri- operam ut gravia tcfta parietibus arundineis
Ί
flianorum hongres iftos caducos beneficiorum fuperimponat. Morum corruptio
io fuit prima cau·
cauvirtutis premia ducunt. Quod faâuros non ex i- C fa
* mali ; quare morum corre&io erit prima cau­
(limo, nifi ita oculos ad opes hooorefque con­ fa boni. Verum hic labor, hoc opu* eft, ne
verterent , ut onera non adverterent, nifi bo­ hoc facere poffis, nifi te propinqui tui ac donorum dulcedinem & non ad onerum amari­ meftici juvniot. Proinde Gregoriano exemplo
tudinem infpicerent. An tibi videtur nauckrus perfuafus advocabis tibi tantorum laborum foCummis tempefiatibus ufque ad finem dierum cios clericorum ac religioforum quoique |rumeorum mari jsâsodus, reâe primum putare dentifljmos ac optimos: onrnabis domum.ttiam
terrenum commodum quod tantis periculis con- fandis, prudentibus, modeftis, integris , incorru­
junAum viderit. Non putabit, inquies, nifi ptis . Qpam enim domum decet lan&iludo, fi
tempeftatis immetnor. Ceterum quis viator pro non' tuam domine? Certe parum profuture eft
laborum p/xrnio eam pecuniam fumpfcrit , tua unius juftitia, fi eum vicerit diflimili* alio­
quam , nifi per medios latrones predonefqbe rum afleAio. Uteris fubinde membris tuis, r<manu femper portaverit, poffidere doq liceat ? gifque fummi iecutus exemplum, quemadmo­
Nullus inquies nifi falutis oblitus. Ergo fi in dum ab illo diicurrbnt aflidue ipiritus Angeli­
beneficiis ftatutum lubricum fempiiernatque pe­ ci ad hominum minifteria, fic diriges per orns nimis facile periculum inefle certum fit, D
| bem terrarum pacis nuncio. Vide tamen qua
quis intelligens non ea magis fufeipere metuat itbus membris utaris ; funt quaedam paralytica ;
timore periculorum, quam quxrst fpe commo­ fi volueris in dextram movere, prave potius
dorum ? Quo circa foleo mirari, quid id fibi ferentur in finiftrum Proinde magna cura li­
voluerunt qui primum gratias expeAativas ap- bi fubeunda eft , ut ad hoc minifteriutn idonea
plantavcrunt : fed ut video jam dudum verat deligas. Poft habebis rerum minorum curas,
urum vocabula amifla funt.
ut hinc maxime major ac efficacior infervias.
Habes itaque vel maximas affliAionis mes Vide quxfo fi careas oneribus, vide fi quis
caufas, quia dum omnes qux fua funt qus-' alius tanta follicitudine fatigetur, quanta tu..
runt, non qux Jefu Chrifti, fic quod fibi uti­ Vere hoc dixerim: fummus honor, fummum
le eft , non quod multis, dumtfuavis carnis> onus. Sed nete cams terreat fi bene miniftrapaftui tantum carnales intendunt , currunt adI veris.- fummi oneris fummum premium. Vide
honores , onera rejiciunt, qusrunt jucunda , denique, fi non tibi incumbat cum eximio Re­
molefta fugiant, quod in abenp flatu dulce ge pfallere , durum quidem, fed vigilantis viri
viderint ad fe rapere, quod in proprio ama­• canticum: Si dedero fumem ertdii *hm ,
rum cognoverunt in alios projicere moliuntur. E iritmeiid»rmitetioeeih,tj
requiem temperHet
rL,
’ urit,r»
Inde dikordix, lites, fehiimata, rixx, fimul- dome invroiei letem Dommty
“
‘ CXXXI. 4.
Pfal.
tates, & totius ordinis’ mei turpiflima confu- Sed quem locum? pacem nempe. J» pett fodet
fio . Quxro Domine fi ab his poflibus hoc eft lottti ejuty Pf. LXXV. 3. fed quxnatn eft bare
tempore liberabis ac reflitues regnum ifrael
pax > tranquilla bonorum concordia. Nae enim
Et precor ut reftituas ; quod faAurum fubinde eft ^rxMupvij, dicit Deminui, IfaiaeXLVIII. >a.
fpero . quippe fpiritualibus litter tseruditiilimus, Tolle igitur vitia, reducvirtutes. Redde mihi
facerdotes Dei legem ignorare non teres, uti formam, redde vitam, redde etiam cum domi­
fine damnationis periculis ignorare nequeunt ; no gratum locum invenire, cum hoc tempore
Î|Uod multis auAoritatibus (aerx kriptuue con- regnum ifrael refliteris. Hate eccl. tecum . Cuirmarem ; (ed brevitati (ludendum eft . Deni­ qut vocibus nihil aliud adjicio, nifi precationem
que cum a poeto te cxleftis teligio fufeeptum humilem , ut fub tuo pontificio pulchre pacisdiadeo fprritualiter vivere docuerit, m'id cibi in lalationem amplilfimam videre poflimus. Arnen.
FIO-

GT

♦M

G.

CONCILIUM

^FLORENTINUS CONVENTUS Æ,
CHRtSTl

««·»

*

Ad ftàtraindM» fta [^τλ&μι λ Grt&rit ΧΠ. «tatûitfMM a/yreAsndam ÎT ctufinüiUtdMH.

*o>'

A*>* 1409. bMhu.

ADMONITIO

JOANNIS DOM. MANSI.

C

Eceflum ab obfequio Gregorii XII. ineditam Florentinorum poblicus magift ratus, nox
continuo totum imperium ejus excutiendum cenfet^ fed per partes. Primo igitur nullum
Pontifici efle voluerunt jus in beneficia ccdcGaftica, fi que interim jofto poteflbre vacate con­
tigerit . Id vero edixerant decreto rogaro die XXVI. Januarii, quod cum integram hic offe­
ratur, fupervacancum duco ejus fummam hic explicare. Cum hxc quiete fucceffitent; proceffistn ad confultandom, num omnis in pontificem obedientia fubtrahenda effet, quoadufque in­
genti animorum contentione agitata lis ardua in Concilio dcfinirvtur. Eo Concilio epifeopi
provinciales, dc quidquid erat virorum in facra fcientia peritorum in confultatiooem vocati funt.
Definierant nemini ex pontificibus parendum, ut vel fic admoniti five ipfi pariter in Concilium
Piianum convenirent vel dignitate cederent. Conceffo fibi hoc jure non ftatim utendum judica­
runt Florentini; fed litteris ad Gregorium fii legatis miflis, quid fibi confilii datum effet ape­
ruerunt; fimul vero monuerunt decreviffe fe nihil innovare ufque ad dic.mXXVl. Martii; tunc
vero omni abjeda cundatione receffurt» fe ab officio profitebantur ; fiquidem ille in recufanda
ecclefix pace pcrfeverpflet. Malum illud evertendum fibi ccnfuit Gregorius ; ftatimque ad cos
deflinavit legatos fuos «Modos de iis qux litteris & legat ionibos Florentinorum reponenda erant.
Id vero remlnifcentie gratia chartis confignata illis tradidit ; idemque fcripium hic perducitur
ex Martebe. Fraftra tamen ille; nam Florentini Pifaufe Concilio favorem fuum fic au&oritatem impenderunt ·

R

C etiam confiderantes prrfati magnifici domini
& eorum collegia , quamadmodum S. Spiritu
infpirantc, ut pie credendum eft, duo facroAd ful-tr^bnd^m fat fahtraiftiK λ Grtgerit XII. ian&a collegia reverendiflimorum dominorum
etaGrsTMM ttpproiandjtm & mtfinittmdtiHi■
cardinalium , videlicet collegium illud quod
Gallicum apud quofdam appellatum eft, fic
Ex Mart.
Onfiderantes magnifici & excelfi domini aliud quod Italicum, ab eorum capitibus, fci­
Vet Mon.
priores artium fic vexillifer juftitix populi licet a praefato domino Gregorio, fic ab eo
t VII. p.
qui fe Benedidum XIII. appellat, difceflerunt,
fic ‘communis Florentix, nec non fit ipforum
honoranda collegia, quod nihil eft in hac vi­ prorfufquc defperari poffe eos de papatu con­
ta mortali diligentiori cura inquirendum, ni­ tendentes, ad reintegrandam ecclefiam addu­
hil magis neceffarium ad animarum falutem, cere, in unum fe conjunxerunt in tanta uni­
ad Dei honorem, fic ad militantis ecclefix li­ tate , ut vere de eis dici poffit, quod cor
berationem , quam his duris fit miferabilibus unum fint fic anima una. Nec non penfimtes
temporibus, fic in hac deflenda fiC abominan­ ipfi domini priores'fic fua collegia , quod do­
da a eundis fidelibus ecclefix fanftx fciflura,D mini cardinales indefcffis ftudiis, prout Deo
10 hoc pcrnicioiîffimo errore, quo periculofe promifdrunt, & ex ipforum debito funt aftrinimis grexChrifti divifus eft, ea procurare qux di, rebus eundis mortalibus fprctis, procura­
ad pacem funt, atque fandam fic veram uni­ verunt , procurantque reda fic fanda voluntate
tatem populi chriftiani, fic ad. extirpandum cx Chriftianam pacem, fic maxime regia via, ca
ipfa chriftiana religione monftruofum ipfum fic fcilicet, qua alias ecclefix perturbationibusfub·
peltiferum fchifma , quod fere triginta annis ad ventum eft, videlicet per generale & fandum
magnam animarum perniciem in ipfius eccle­ Concilium totius ChriHiani populi, quod cele­
fix corde miferabilittr hxfit. Et cum ipfi ma- brandum ipfi domini cardinales mandaverunt
gnifici domini fic eorum collegia, cum his qui in civitate Pifaram, cifdem ad hoc fandum .
lub eorum ditione continentur, ipfius ecclefix negotium peragendum a Florentino populo con­
membrum fini y fic omnia ulque in prxfentem céda . Advertentes prxterea, <k fecum diligen­
diem cum cordis puritate fic animorum fioce- ter confiderantes quamdam cifdem dominia
ntate ob eorum debitum fecerint , non fumti- prioribus requifitioocm fadam per ipfos revebus, non laboribus, non periculis, nulli deni­ rendtffimos dominos fic patres, dominos cardi­
que rei parcentes, qux proficua dc (alutaria ad E nales , cujus hic eft effedus, quod Florentinus
ipfius ecclefix pacem judicarent , apud eum populus, quemadmodum obligatus eft, ipfe fic
multis variis, honeftis fic efficacibus rationibus reliqui Chriftiani, fecundum Deum fit facrorutn
fic modis inflando , qui fe Gregorium XII. canonum difpofiuoocs, poftquam aliter haberi ce­
appellat, qux omnta figillatim exprimere Ion.· de fix pax nequit, ad hoc ut hoc fchilma tollatur,
giilimum effet , fic cum omnis eorum labor omnem obedientiam auferre debet prxfato do­
ufque iu prxfentem diem incaffum fuerit , ni- mino Grègorio, tamquam a chriftiana» religio­
hiique eotuta (aridi conatus profecerint apud nis vaftatorc fic nutritore inveterati in ipfa ec­
ipfum dominum Gregorium, led omnem pror- clefia fchifmatis, fic propterca crimine -hxrefis
fus fpam amiferint poffe eum reducere ad fan­ afledo. Afferentes quoque ipfi domini cardina­
dam fic naceffariam unitatem Chriftianam , les hoc prxterea ideo faciendum efle, ut omni
quam Dvo & hominibus promifit, juravit fic metu fepofito, liberius ecclefix prxlati poffint
vovit, nifi fortiora re media adhibeantur : ac landiffimo generali Concilia tmerefle, fic taben­

CONPENTUS PRaELATORUM FLORENTINORUM

G

ti

417

P

1

S

A

N 'u> M

4*«

ti ccclefi* in miferandam ruinam, priufquam A tali peccato, omnem obedientiam, aflEAetttiatn, —
;-27funditus deleatur,
deleatur, gratia
gratia Det
Dei juvante,
juvante, .opem
-opem auxilium
auxilium atque
atque favorem
favorem ab
ab domino
domino Gregorio
Gregorio
—;
------funditus
'^iRtcri ^errc>
quidem petitionem ac alia que- fubtrahere & amovere, tamquam a notntore
CHKisri
“
que lupra narrata animis volventes prefati ma- univerfalis 8c inveterati fchifmatts in ecclefia
gnifici domini priores, ac etiam habentes ante Dei, 8c ditlipatore gregis dominici, & eccle*
oculos Deum , & fecundum ejus voluntatem in­ fi* fanâ* Dei fubverfore, & tamquam a viocedere
negotiis
vo- latore obligationis, juramenti & voti, quam
,in his „gravibus & magnis
„
„
__

lentes, ac etiam fludere, quantum eis divina

■■■■■

& quod Deo 81 chriftianis omnibus fokmoiter

bonitate permittitur, chriftianc reconciliationi, fecit, ut publicis documentis in conclavi & poft
nihilque omittere, quod auxilium aliquod labo- faâis, continetur 8c habetur. Et me Petrum
ranti ecclefic poflit afferre, ne fub tpecie bo- notartum
· · &
-- cancellarium
·· ·
·-*·
* -»
infraferiptum,
tam­
ni in aliquo decipiantur, 8t ne quicquam, quod quam perfonam publicam , ipforum declaratio­
contra fanâas inftitutiones ecclefi* fit, per er­ ne rogaverunt, quatenus de hac ipforum derorem faciendo & omittendo, comminatur, terminatione, ad perpetuam rei hujus memo­
decreverunt velle in iftis eorum Confilium fe- nam
pwwn-uiu iuhriuh
riam,, publicum
conficiam unuwumium
inftrumentum.. Et
qui, quos fciunt Deum timentes efle, & quiB quo pnisdiâa majorem obtineant firmitatem

t

novenpt quomodo in divinis rebus fit inceden­ unufquifque infraferiptorum propria manu (e
dum, quidve divino & humano jure liceat vel fubferipfit, & pndentem paginam propriis finon liceat, & quibus cura eft Florentini popu­ gillis munivit.
'
(a) Ego Alammannus archiepifcopus Pifitli in (piritualibus fecundum ecclefic ordinatio­
nem commifla. Quapropter ipfi magnifici do­ nus omnia fupraferipta approbo & confirmo,
mini 'priores in palatio refidentt* domini epif­ ideo propria manu me fubicripfi & (ignavi meo
copi Florentini, infraferiptos reverendo», patres figillo fecreto. Hoc eodem modo infraferipti
& dominos brehiepifeopum, epifeopos, prela­ fe fubfcripferunt.
tes , abbates, profeflbres facrc pagine , rcligioDominus Jacobus epifeopus Florentinus.
fos, & utriufque juris doâores congregari feDominus Ludovicus epifeopus Wlteraous.
cerursr, Λ ipfis fic congregatis, ipfi magnifici
Dominus Petrus epifeopus Aretinus .
domini priores & vexillifer juftilic fupradiâa
Frater Bernardus de Gianfglaxiis, generalis
'
fc alia ad rem facientia narraverunt, 8c abip­ Vallis-umbrofie.
Frater Honofrius de Florentia, prior eremi
fis confilium poftulaverunt, utrum fecundum
Deum, bonam confcientram & jus poflent & C Camaldulenfis.
Frater Bernardus de Florentia abbas mona­
deberent juxta petitionem dominorum cardina­
lium omnem obedientiam auferre a domno Gre­ fterii S. Michaelis de Podio Bonizi, theologis
gorio. Qui fiquidem infraferipti omnes ad re- ptofeflor.
quifitionem ipforum magnificorum dominorum
Frater Thomas de Firmo theologis profefpriorum juraverunt in manibus reverendi patris for, generalis Praedicatorum.
. Frater Ahtoniua de Pedo ordinis Minorum
in Chrifto domini epifcopi Florentini , fe in
hsc materia ea difturos efle atque confitlturos, generalis.
Frater Matthzus deBonbnia theologis proomnibus aliis poftpofitis, qu* fecundum Deum,
bonam Ac redam conicientiam, & fecundum feffor , generalis Carmelitarum .
Frater Felix abbas monafterii S. Salvatoris
Dei ordinationem , jus & veritatem efle * cre­
diderint . Unde fubfccufum eft ; quod hodie hac de Septimo.
Oppone de Capponibus de Florentia , pr«praetenti die infraferipti omnes, exceptis tantum
tubus, qui inferius doferibentur , habitis prius pofitus Florentinus et Aretious.
Johannes de Albicis canonicus Florentinus.
tamen inter fe omnes aliquibus diebus magnis
Bonofus Florenti* de Federigis canonicus
& longis difputationibus, traâatibus & allega-D
1 >
tionibus, & allegatis omnibus facris canonibus, Florentinus.
Dereninus de Pecoris canonicus Florentinus.
decretalibus, gloftis, auâoritat ibus fandorum doFrancifcus de Ancellenfibus canonicus Flo­
âorum ecclclix , ac juribus omnibus aJ partem
affirmativam atque negativam facientibus, ip- rentinus .
Johannes de Riccis canonicus Florentinus.
fifque diligenter difcuffis & examinatis, & in­
Frater Nicolaus de Sofctl decretorum doôor.
terpretatis fideliter , pure atque canonice, ac
Johannes abbas S. Flors de Aretiofafto prrfentis fchifmatis plene examinato tf.
Jacobus de Campo utriuique jurisdoâor.
diligentiffime confiderato, infpirati, ut pie cre­
Frater Laurentius de Borontcis decretorum
dendum eft, Sanâo Spiritu, atque gratia Dei
Ac Redemptoris noftri Jelu Chrifti, ob cujus ec- doâor.
Albertus de Albicis de Florentia.
clefiz talutem congregati funt flt laboraverunt,
atque gloriofiffimz Virginis reginaecmlorum Ma­
Nicolaus abbas S. Mari* monafterii.
Baldaflar
abbas monafterii de Paflignano.
nz , omnes & quilibet de per ie unanimiter
interrogati, fingit l at im per me Petrum notarium
Domnus Baftiaous abbas S. Salvatoris Carnal·& cancellarium infraferiptum dixerunt, confu Edulii.
Hieronymus Gilii de Florentia decretorum
lueiunt, declaraverunt, determinaverunt, quod
iecdndum Deum, bonam, puram fit fandam doâor.
conicientiam, fecundum fandas ecclefi* infit­
Laurentius abbas monafterii S. Petri.
Lazarus prior plebis de Balneo.
iationes, veritatem flt jura, pro bono univer
fali fande matris ecclefi*, & pro inducendo
Frater Gafpar abbas monafterii S. Trinitatis.
in populum Chriftiaoum fandam fic immacula­
Richardus abbas S. Pancratii.
tam facem & Veram unitatem, & pro icbifAntonius abbas S. Pauli de Razulo.
mate tollendo, magnifici domini püores& eo­
Albertus de Albicis ordiuis Prsdicatorum ma­
rum veneranda collegia, cum univerfo clero fit gifter .
populo Florentino , & omnibus cujufcumqtte fla­
Michael P. Thim profeflbr theologi*.
tus , qui fub eorum jurifdi&ione continentur ,
Frater Leonardos theologi* ptofeflor.
Frater Andreas Tom* profeffor theologis.
potiunt & debent , atque aftringuntur lubmorFra-

(«js.bfcnptkmn de­
feat in cod.
ChMvtli'

C O N C I L I U M

419
■

cr
-- —
ammo

”**"
■

Prater
Fraacr
Frater
Frater

Jacobi· Je Pifis profeflbr theologi·. A
Michael Johanois profeflor, &c.
Michael dc Fcgehino profeflor , &c.
Lmims ordinis Minorantdex
inquifitor.
‘““*

Prater Matthew de Parma mioifter provio-

G-

430

EPISTOLA ElOREXT INORUM

~Ân»Ô"
chrism

Addonunum Gregorium papam ΧΠ.
OtciaraM ft · [tuât ctrtù t9»àitiaùbai s4rdieari·· fabtreaift.

ci· Romanos.

I. ^TEmO eft tam expers rttionii , faoâifLN fime ac beatilfime in Chrifto pater ,
qui inficiari poflit omnes 'qui Chriftianam reli­
Frater Jacobus Fci «refellor.
Frater Bartholomeus dc Bononia profeftor. gionem profitentur , rebus eundis mortalibus
pofthabitis, non debere, etiam fi opus fuerit ,
Antonius de Malia profeflor.
vitam morti exponendo , ecclefie land· Dei
Frater Benodiâm de Teftis profeflor.
pacem querere. Quid
enim , fi terrena Capere
Frater Valentinus (Jriac. profeflx.
_
Frater Hieronymus dc Faventia baccalanreus. B voluerimus, flt emea nimis inanium caducarum*
Banholotnasus abbas de Pyppio.
que rerum cupiditate teneri, magis neceflarium ., pagis
ohannes prior S. Fabiani de Prato.
. „ utile ., magis
_ divinum miferse fle
’rater Antonius Petri prior generalis Ar- atftiâ· nimis ecclcfi· excogitari poteft,quam
menorum.
- peftifero fchifmate fublato,oon duas, proh do
lor! fed unam ecclefiam afpicere, fle hanc pul­
Fratçr Michael abbas.
x
cherrimam Chrifti fponfam, quam ipfe pretio·
Frater Johannes Petri abbas.
Frater Laurentios de Florentia profefloi*.
fiflkno fanguine fuo cooftiruit, non io partes
Frater Simon de Tomaquamis profeflor.
duas feâam flt duobus capitibus deformatam ,
Frater Gabriel de Spcfeto profeflor.
fed integram dc unico redimitam, capite ; fle io
Frater Antonius dc Rignano profeflor.
ea efle pulchritudine, qua eam Dominus nofter
Frater Zenobius de Florentia prior provin- exoravit ? Nos igitur cum divina bonitate non
inferius membrum ipGus ccclefi· fimus , nulla
cialis Provioci·.
io re debere nos enixe nugis atque diligentiori
Magifter Barttolomaras de Pii».
Frater magifter Jo. de Scdoggtts.
cura laborare ....
judicamus, quam dare pro viribus .
Frater Antonius Salvi dc Florentia bacca- C operam ut tam ingens malum, tam leva tempellas
,qtue
fanâifltmos
ac pulcherrimos ecclefi·
laureus.
"
'
Frarer Nicolaus de Caftis baccalauréat.
parietes difturbat, evertit , & miferanda ruina
deformat, penitus tollatur, tranquilla dc fere-'
Frater Jo. Leonard^ profeflor.
Frater Jo. de JSicilia .
na pax Chriftiants reftituatur. Hoc igitur fanFrater Lucas Hifpanus ordinis S. Salvatoris âum defiderium noftrum, hec egregia volun­
fub conftiiutionibus B. Brigidw , gubernator tas, qus nobis divinitus inferta eft, eo popu­
monaflerii Paradifi.
lum noftrum deduxit,ut nihil durum •ftimet,
Frater Antonius de Alexandria profeflor.
nihil laboriofum, quod ad Chriftian· religio­
nis rcintegrationem cederet. Hioc fitbfecutum
Frater Peritis de Roma profeflor.
Frater Antonius de Paflignano profeflor.
eft, ut non fumtus, non labores, non pericu­
Frater Dominicos Bartholi de Florentia prior la pro hac tam neceflaria rc declinaverimus .
Nota funt h«c beatitudini veflr· , propterea
canonicus.
* .
Domnus Simon Matthei. '
ea exprimere obmittimus. Deo nota funt ? cui
Frater Zenobius abbas.
ut placeremus, ad hcc facienda devenimus ,
Simon Jeremie canonicus Pifanus.
Dflt ipfe nobis eft teftis, finceris animis Ac reâa
Petrus canonicus Pifanus.
mente Chriftianam a nobis pacem procuratam
Frater Dominia» Rioftri de Florentia bac- «fle.
cahureut.
a. Experti tamen fumus novem legationes
Frater Thomas Jacobi de Regno.
noftras quas ad beatitudinem veftram infra
Frater Antonius Simonis baccalanreus.
biennium, flt duas alias prxftantiflimorum ci­
vium noftrarum ad adverfarium vefirum , qui
Lucas canonicus S. Mari· major».
fe Benediâum XUI. appellat tranfiniflas roga­
Philippus dc Corfu» doâor.
tu veftro, nihil ufque in prwfentem diem pro»
Stephanas Bonacurf doâor.
fecifle. Nihil etiam valuit, quod tam benigne,
Laurentius de Ridolpfiis doâor.
tam multa florenorum millia infra tam par­
Roflus Aodraoflàs doâor.
vum temporis fpaüum pro unitate honfequeoBartbolom«us de Poplechis doâor.
da, ex beneficiis, que in noftris finibus funt ,
Toreftus dc Torrellis doâor.
colligi fumus pafli. Nihil valuerunt infinite pro·
Richardus Mbtat doâor.
pemodum fiipplices exhortationes noftrc, nihil
Johannes P. Ruftan. doâor.
E preces,quas apud vos porreximus,nihil tam ta­
Marcellus de Straois.
beres , tam ample ablationes ooftnt, quibus non
Francifcos de Marchiavdlis dcâer.
folum facultates noftras, fed fanguioemqOoquc
Dominicus P. Mini doâor.
pro ecclefie falute benignitati vcftnt obtuli­
Petrus de Beccamigis doâor.
mus ; nihil potuit qfiod Florentinam, Pifanam,
Ego Petrus S. Mini , S. Dominici ciris & dc alias civitates flt oppida noftra non feme!
notarim Florenti· dt magnifici communis Flo­ tantum concédera pro traûatu unitatis obtuli­
renti· cancellarius , & imperiali auâoritate mus; nihil denique alia opera noftra profue­
judex ordinarius, pnediâis omnibus dum age­ re.* cujus rei culpa apud quam fit, nolumus in­
rentur pnefeos interfui.
dicare. Deus enim hoc ipfe indicabit . Qpid
igitur, cum omnia fruftra Florentinus populus
lentaverit , conatus fit, flt vara fimpficitaic
egerit, qus ad gregem Dominicum rrierrgraodum
Magifter Johannes Johannis dc Florentia

{

'’**

4)1

PISANUM

431

Çy dum proficua judicaret , facere debebat, an fan-A (lito , determinatum fuir , quod nifi a vobis
.......
— —dum obmitter* principium ? non vere · Scri- defeiremus ,&omnem obedientiam auferremus, <NNO K
,*!?™
ruTivri Ptumeftcnim, non qui inceperit, fed
pvr- animas noftra* mortali peccato occidebamus ;
quod quam luâoofiim, quam grave, quamvc
"**
e/f* "» /«*"· » **
trit.
3. Cum ergo fanâum flt univerfale Conci­ durum nobis videretur, non facile exprimere­
lium a reverendiffimis dominis cardinalibus ce­ mus. Sed prius quam ad hoc,ad quod neceflebratum iri cognoverimus, fle ab ipfis rogare­ fitate, que nulli eft legi fubjeâa , inducere­
mur, ut in urbe noftra Pifana eis permittere­ mur, restandum efle rurfiun per oratorem nomus facrum Concilium celebrari ; non tantum 'fltum virum egregium ac peritiffimum domi­
hoc aflentiri voluimus, fed he divinam inaje· num Stephanum Booaccurfum, an vos adduce­
flatem offcidcremus, aut contra fanda ecclefia re pofiemus (upplicationibus flt oblationibus il­
inftituta faceremus, dodorum hominum io fa- lis beatitudini veftr* fadis, ut pro pace eccle­
cris litteris, Deumque timentium confilium fequi fi* danda, ad univerfale Concilium Pifis cele­
decrevimus, a quibus tandem nobis confultum brandum veniret. Ex qua quidem noftra lega­
fuit, ad ipfos dommos cardinales, cum ita fe tione, ut noftis, nullus eft effeâits fubfecutus.
ecclefi* conditio haberet , univerfalis Concilii BIQuid faceret ergo, fanâe pater, populus Flo­
convocationem fpcftare , neque nos fine gravi rentinus, videns & feiens quod in mortem kDel often ia , cum Chriftiani fimus, pofle ipfo- ternatn fe pr*cipitaret , Deum tam graviter
rum fandam petitionem non implere . Valuit offenderet ? Eamoe obedientiam prcftaret, qu*
igitur plus apud nos Dei caufa , quam ulla inveteratum fchifma nutriret , qu* paci Chrihominutn gratia , neque timuimus propterea ftianc inimica eflet ? In his tamen difficulta­
periculo quopiam humano nos fubmittere ; fed tibus durifqjfte rebus, & in hac ncceffita'tc, in
in Deo ponentes fiduciam noftram ad ipfam quam devenimus , quod mitius fuit humaniufve
civitatem concedendam pro ipfa fanda Synodo delegimus. Subtraximus a vobis enim obedien­
devenimus , ne ob commodi loci defe&um , tiam omnem, prout per particulare Concilium,
hxc fanda flt neceilaria ad Chriflianam pacem quod io noftra civitate tenuimus, determinatum
Concilii cOnvocatio impediretur , aut ratione fuit, non tamen aliter ,quam folet prodens &
aliqua differretur. Quo fado , per egregios o- pius filius, qui urgente neceffitate, & legitima
ratores noftros fupplicavimirs bealitudinem ve­ caufa fubfiftente, impellitur flens gemenfque
ftram, ut dignaremini exemplo redemtorisno- graviter, patrem relinquere , flt ejus imperium fle
ftri, qui exinanivit femetipium, formam ferv i C obedientiam, ac fi ignotus eflet, non attendeaccipiens , fadus obediens ufque ad mortem, —
------ uhas
—adjecimus
J-—=-— —
1!-:------- , —
J «hec
—
re. tr
Verum
conditiones
quod
mortem autem crucis , humilitatem induere , obedient i* fubtraôto, non ante fextum fle viceflt- non ad mortem eundo , quam etiam ne­ fimum diem futuri proximi mentis Martii locum
quaquam recufare pro falute Chriftiani populi habeat; ac etiam declaravimus , quod fi infra
debetis; fed ad facram fle univerfalem Syno­ hoc tempus manfuetudo veftra dignata Aserit
dum prxfatam accedere, quoniam fle via re­ ad praefatum univerfale fanâ am Concilium'* ac­
nuntiationis papatui que tradebatur, in totum cedere , feque libere flt fponie determinationi
fublata effet, & Concilium illud quod congre­ ipfius Synodi fubmittere, atque determinatio­
gandum mandaveratis, non poterat eX duaous ni prsfat* flare vos obligabitis ; vel fi decre­
ccclefiis qu* conftitut* funt. unam facere, re- veritis infra praefatum vice fimum fextum diem
nuiftis id quidem, ut noftis.
per vos vel legitimum procuratorem veftrum ,
4. Quamobrem volentes divin* inharere vo­ cum pleno flt irrevocabili mandato , ad prasdiluntati , fle ab ea lege fua non difcederc, cum dam renuntiationem papatui in manibus revecrebro a reverendi (fimis dominis cardinalibus , rendiffimorum patrum et dominorum cardinaatque a qutbufdam magnis principibus chriftia Dlium Pifis exiftentium , aut alterius cujufcumms, nonnullifque fandis hominibus moneremur, qne fpeciale mandatum ad prediâa habentis
labi nos in perniciem animarum noftrarum,fi ab ipfis dominis cardinalibus ; tunc et in his
quam obedientiam fanditati veftr* prcftare- cafibus h*c fubtra&io obedientic pro nihilo
mus , poflquam nOn juramentis , non votis , habenda eft, ac fi faâa non effet.
6. Tandem ut finem feribendi faciamus,tequibus Deo & chriftiams omnibus vos obligaflis, non fupplicarionibus totius· ferme populi ftis eft nobis, beatiffime paler, tertis eft con­
chriftiani adduceremini ad pacem fle unitatem ficientia noftra, quam ardenter exoptemus, ut
fandiffimam chriftian* religionis . Perturbavit ita vos geratis, quod minime neceffarium fit
nos fane admodum talis hzc admonitio , flt hanc fubtraâionem obedientic locum habere .
undique nobis angor fle angufti* erant ; patri Vos igitur pro falute anime veftr* et omnium
fle capiti noftro fic in fpiritualibus domino obe­ Chriftianorum, per plagas illas fanAiflimas re­
dientiam amovere cor noftrum acri dolore demptoris noftri Domini Jefu Chrifti, per prevulnerabat. Ex altera pane metus divini ju­ tiofiffimum ejus fianguinem , a quo ecdefiam
dicii , flt caritas quam ad falutem animarum fandam
_______ _____
e____
fundavit, per ____
illum _______
fanâum _.
lignum
gerimus, quam falutem omnibus fcimus efle re- E crucis, in quo ipfe pendens, mortem et fuperbus anteponendam, alia ex parte pene incre- bi
· · am deftruxit,
■ ·
et pacem humano generi
dibiliter nos anxios reddebat. Hac in pertur­ dit, vos oramus atque obteftamur , ut cxfurbatione nobis exiftentibus , nihil melius eft vi- gatis in manfuetudine et humilitate , et huic
fum, quam id videre, quod fecundum facras fanftb et univerfali Concilio, fua vos deter­
ecclefi* inftitutiones, flt Dei voluntatem a no­ minationi fubjiciendo, interefle dignemini, aut
bis eflet faciendum.
aliam fandam, quam fupra retulimus renun­
5. Convocari ergo fecimus omnes prxlatos, tiationis viam amplefti, ut tandem indubitata
profeffores fact* pagine, fle decretorum legum­ et vera pax ecclefi* fanâ· reddatur. Hos ve­
que dodores, nonnutlofque religiofos fan&of- ro beatitudini veftr*, illi honefts et ibeietati
que viros, in locis ditioni noftrx fub)edis de­ quam nobifeum habere decreveritis , omnem
gentes , a quibus unanimiter , jurejurando ta­ rationabilem libertatem et falvum conduftum,
men prius in mar.tbus Florentini epifeopi pr«- quem poflulaveritis, ut liberius ad ipfam civitarem

de­

-

433

CONCILIUM

G.

434

cr tatem Pifarum accedere valeatis , et generati Λ gantes affeduofc , qua
quatenus ea que circa ea------ —■
————-Concilio inlerefle Icaorc prefentium pollicemur, fanâa cccpta
pro
bono> unionis przfatz minus ànno
,
.
citRurt Dltum Florentia.
completa fuperftnc,ad
"
pcrfeâionem veftra‘pru- c^Rjsri
dentia jugi & foierti cura , prout fperamus ,
*1#*'
’*'■
AD MAGNIFICOS VIROS DOMINOS
faciat perduci ad magnificos dominos Senenfcs
fle alios conterminos fle circumvicinoscum fenFlermtimr, /tofi fi^tradionem fallam Gregorio. ptionibus, cura orationibus , omnibulquc aliis
veftrz prudent iz vi fis honeftiorjbus modis hor­
tfi n #»<· ΆΛ Agnifici flt potentes domini, amici noftri tari, quatenus fe in operibq* veftris fanâis aIVI cariflimi, poft falutem.
perto oculo fpeculantcs , ad kîdèïn faciendum
Cunâos inter populos qui fub profcfliooe fe difponant. Quicquid enim per alios veftris
Chriftiana cenfentur, vcftram communitatem interceftiooibus fle exemplis faânm fuerit , ad
de xelo, facro Dei cultu, juilitia, fingularique laudum przconium vobis ma/us cedet. Nos ve­
in fu» aâibus gravitate femper audivimus nec ro fle litteris fle vocibus vivis,, quantum cum
immerito commendari , ex quo quidem agro Deo poterimus, eos flt cun&os alios forte dorvirtutum a bonis veftris feminatis veteribus, fle B mientes curabimus ad hoc pium fle toti populoufque ad vos ooviflunos diligentiorecultu, non Γ·*'
!Λΐ-~· rfalutiferum
-'—;£—— opus
------ excitare
—:.........; parati:
Chriftiano
foium odorem bona famx prograflum proba- Ifemper ad veftra fle veftrz reipublicz beneplaci­
bilem, aftimamus, fed & fruftus pacis , liber- |ta, augmenta , & honores unanimi &. prompto
tatis ubertatem, potentiz magnitudinem , ac <corde. Datum Pifis, fub priorum noftrorum li­
divitiarum copiam vcftro fingulariter populo ;gne t is die xi.Fehr. II. indiâione MCCCCIX.
pervenilTe; adeo ut digne dici poflit : Populus
eft vefter cui Drus benedixit. Audiveramus eEPISTOLA
nim, fed ex ore reverendiflimi patris domini
fajAaraati A. (<)S.R.E. epifeopi Peneftrenfis cardinalis .Ad frremjjimiim Framorum regem per magnifier
Aquilqjenfis digniflimi, nuper a veftra Floren­
dominai priorem, vexilliferum jmhtia populi
tina civitate redeuntis ,lzto animo percepimus
& commmii Florentinorum.
flt jucundo, quantum ab antiquis non devian­
tes, fed potius perfeverantes , devotionis affe- Declarant ft fuitraxiffe oktdientiam Oregon o
âum ad fandam romaogm ecclefiam per opera
ptp* .
manifefta in perpetuum memori* retinenda , C
veftrz nuper virtutes oftenderunt, quantutnque
Erereniftimc atque gloriofiflime princeps,fle
j
plufquam metuendiflime domine , domine 1 f
cum diligentia fle gravitate celebratis folemniter
comitiis fle confilits veftris , necnon ad Conci­
nofler GnguUriiUme, quot labores jam in pro­
lium praelatis fle aliis famofiflimis clericis , qui curanda eccleliz unitate, poftquam dominus
vcftro in territorio funt reperti , folertiflime Gregorius in fummum pontificem aflumptus
convocatis, pro eftêâu fanâz przfatz ecclefiz fuit , pertulerimus, quot ad eum legationes hac
toti populo Chriftiano optate unionis , matu- pro re auferimus, quam fupplicibus verbis ipfum
raque omnibus deliberatiooe penfatis , veftram ad retotegrationem Chriftianz religionis addu­
flt omnium vcftrorum devotionem a domino Gre­ cere conati fimus, quam ingenti pecunia eum
gorio deteftandi fchifmatis pertioaciffimo fau­ propterea juverimus, qualia etiam idcirco fe­
tore divertentes, divina infpirante clementia , cum quintaque egerimus, quoniam longam ein favorem ejufdem unionis, noftris jugi ardo­ xigerent orationem, filentio przterire decrevi­
re ad ipfam Hagrantibus vota unanimiter, ex­ mus. Satis enim nobis eft, majeftati veftrz ficeptis pauciflimis numero fle zqualitate, laqueo gnificare, quod fruftra omnia ufque in hanc
fatanz irretitis , conformia penitus reddidiftis. D diem tenta vi mus , flt quod nihil noftri lanâi
Digne quidem omnes veftrz przteritz aâioncs conatus apud cum profecerunt . Quamobrem
laude multiplici, fed laudum inexplicabilem cu­ vifum nobis expediens fuit ipfius ecdefiz uni­
mulum hzc quz in przfcntiarum feciftis opera tati, ut revcrendifliinis in Chrifto patribus fle
mortales inter omnes glorissque promiiTione z- dominis cardinalibus utriufque collegii hzrercterna apud cunâipocentem, cujus res agitur , mus, qui ut fuNimitati veftra notum eft , ab
vendicarunt. Nos veto penfantes quanto dignior eorum capitibus difceflërunt , prorfus defperati
fit res maturis digefta confiliis, quodque ple­ ipfos de papatu contendentes ad fandam fle otrumque confil iorum prolixitas operibus brevi­ ceflariam Chriftiano populo unitatem pofte ad­
tatem largitur, in agendifque fuccenditur, quod ducere, quofve cernebamus pure fle ian&e uni­
dilatatur in otio, quamvis ardore quodam ab tatem ipfam querere. Hinc igitur eft fubfecuipfo Jefu Chrifto nobis infufa caritatis citio- tum, quod eis Pifanam civitatem pro fanda
rem adconclufionem fuiflemus incenfi ; vcftram fl< univerfali Synodo congreganda conceflimus,
tamen hanc fandam operam eo majoribus at­ multis noa propterea periculis fubjiciendo, que
tollimus laudibus , quo magis digeftam torique omnia fubire non recufamus , tum ut divine
populo Chriftiano futuram in Domino confidi-B bonitati placeremus, tum ut huic tammagnz,
tamque 'fanâz rei non ■deeflemus.· gratiarum aâiones quas poflumus veftrz tarn ialutiferz,
- · ·~
magnitudini referentes , ac Dominum Jefum mus, coaati etiam tomus pluribus noftri* le­
gationibus
ipfum
dominum
Gregorium
adduce
­
Chriftum continuis orationibus propulfantes ,
?
quatenus veftram rempublicam felicibus extollat, re, ut ad hoc facrum & univerfale Concilium
. augeat flt confervet aufpkiis juxta vota, nihilo. vellet accedere; fed nihil apud cum ; qui in
mmus univerfaliter et fpccialiter nos favorefque hodiernam ufque diem aures veritati daufit ,
noftros veftro flatui continuis temponbusobooxios hzc vim habuere. Quare tandem cum a plu­
offerentes. Demum , magnifici domini, amici ribus doâis & fanâis viris admoniti efflemus ,
noftri cariflimi, quamvis ca que haâenus fe- non debere nos ei qui ecckOam Dei vallaret,
ciflis, fppm nobis io dies pinguiorem fpopOn- di in ipfius perniciem inveteiatum fchifma nu­
derunt , confidenter tamen veftram magnificen­ triret , aliquam obedientiam przftare , quo­
tiam requirimus fle hortamur in dotoioo , ro* niam hoc faciendo mortali peccato animas noE c
Aras
Cemil. Ctmral. Tom: XXVII.

S

♦JJ

NUM

PISA

45 tf'

Primo
Primo quidem vifitatioMm fufctpit tamquam a dikdis filiis fao&itatis fu· & lanâ» matris anno
chrivi eon^*° cujuidam particularis concilii , quod
ecclefia, dt eis paterno affcftu regratiatur.
CHRISTI
C* ’n
civitate congregavimus , quorumdam
Similiter quoque comm recommendattonem
prit la torum atque multorum herarum littera­ fuferpit, eifque ut fispta regratiatur.
Tertio , de oblationibus did· dileâ» fili·
rum utriufque juris dodorum , qui centum dt
ultra fuere. Said huic obedientia fubflraâiooi fu· communitatis predtft» paterno atfrAu dc
has conditiones adjecimus, quod non antefex- toto pofle regratiatur , ft certificat prediâam
v tum & vicefimum diam men fu Martii proxi- communitatem & diteftoe filios fuos cives unime venturi, hcc locum haberet , ac etiam ut varios populi & civitatis ejufdem, qctod ad nipro nihilo haberetur ac 6 fubftrada non effet, hil alitad fufeiptt oblationes fuas, nec illis uti
fi infra diâum tempos ad prstfatum fanâum vult, nifi ad ea «jh· fint proficua paci unie·
Concilium ipfe Gregorius acceffcrit , & ipfius & immaculate fanft» Dei ecclefi· fponfs, ft
determinationi fe fubmiferit, vel per fe , aut opportuna unioni populi Chriftiani, ft ad ea
per fuum legitimum procuratorem , papatui que proficiant reipublic· ft commodo fpiriantequam profatus ricefimua fextus dies laba­ B tuali ft temporali civitatis pradiâ» ; qu» fint
tur , renunciaverit. Qpam noftram determina­ infuper illi poflibilif , juridica , equa , booetionem majeftati ferent tat is veftra idcirco no­ fta, ft pradiâ» communitati honorifica ; diletam facere decernimus, ut cognofcat nosqeros ôos filios prediâos paterne hortans , quatenus
atque devotiflimos filios veftros fublimitatis vc- Beati Petri fedis honorem conculcare holir ,
lb» veftigia imitari, ft ea implexiffe, ad que tamquam catholici filii : fed ft fi qui concul­
dignatus eft nos hortari, & per litteras fic per care prefumfarint , ea potentia , qu» fibi a
egregios oratores majeftatts veftrae , cui nos Domino tradita eft, ad reprimendam malitiam
refiftere velint . In hoc ehiiA putat tam Deo
humiliter commendamus. Datum Florentiae.
gratum, quam hominibus boneftum ft debitum
CAPITULA DOMINI NOSTRI
exhortari.
Quarto, dominus nofter papa miratur , quod
diâa communitas inftet, ouod Pifas accedat .
λΙ Fbrenti*M.
Scit enim in ipfa civitate Florenti» multos fo­
N nomine domini ft gloriofiflimc genitricis re factarum fetipturarutn juriutpque peritos ,
Domini noflri Je fu Chrifli Marte , femperC multos prcterea prudentes , probôfque cives ,

Ç3F* ftras occideremus, « praefato domino G. obe
— ——-dicntiam omntm fubtraximus, non tamen fine

I

A

virginis Domine noftrc.
unde
' ignorari’ non debet
‘
nec poflet
" , quod··*»
Con­
Primo ambaxiatores fanâiflimi in Chrifto pa­ cilium Pifas convocatum nullum eft, quia prê­
tris & domini noflri , domini Gregorii divina ter, immo contra legitimam audoritatem con­
providentia pape XII. dileftis filiis fuis prio­ vocatum.
Quod etiam Concilium taliter Pifas convo­
ribus artium, ft vexillifero juftiti» populi ft ci­
vitatis Florentis , cetcrifque civibus ejufdem catum nullum eft , quia natur» Concilii con­
civitatis , apoflolicam bencdiâionem ft pater­ tradicit . Concilium enim a communi intentio­
nam falutationem exhibeant pro parte fanâtta- ne diâum eft, unde cum hoc non communi,
fed particulari intentione vocatum eft, Conci­
t is ejufdem.
Deinde dicant, quod fanâiflimus dominus lium eflê non poteft.
Non, poteft prcterea efle Concilium , quia
nofter przdiâus fufeepit ambaxiatam quamdam
pane przdidorum dileâorum filiorum fuorum, Concilium quafi confilium diâum eft . Unde
per nobilem ft egregium doâorem oratorem quotiefeumque prius terminatio fit quam con­
eorum, dominum Stephanum de Bonacorfis in filium , Concilium evacuatum eft. Nunc autem
Dquia mantfeflum eft , eos qui Pifas fe evocafle
hoc rffeâu.
Primo quidem cum filiali reverentia vifita- Concilium dicunt, prius dominum noftrum pa­
vit prcdiâum dominum noftrum papam parte pam exfpoliaflê obedientia, ft plurimos coocidiâorum priorum ft vexilliferi juftiti· & to­ tafle, ut prefatum dominum noftrum de fafto
obedientia exfpoliarent , antequam Concilium
tius populi Florenti».
Secundo , ipfius fanditati communitatem & five Concilium judicaverit ipfum exfpofiaodum;
certum eft ipfos audoritatem Concilii prcocpopulum Florentinum commendavit.
Tertio, ipfi obtulit iplam communitatem ft cupaffe, & evacuafle Concilii naturam , quia
populum in rebus poffibilibus ft honeftis.
cum eleâio faâa eft, fuper eodem confilium
Quarto, fupplicavit & precatus eft fanâitatem fruflra eft . Non utique confilium poteft efle
fuam , ut dignaretur ad Concilium Pifas per eleâio, fed confilii finis. Unde cum confilium
utrumque collegium convocatum accedere , ut fit eorum qu» funt ad finem , quomodo fieri
pax ft unio in ecclefia fequeretur.
■poteft, ut eleâio antecedat confilium ; aut fi
Qu» quidem omnia ft multa circa illa fe- eleâio manifefta fuerit , quomodo effe potuit
riofe ft eleganter in publico fuc fanditatis coo- poft-eleâtonem confilium?
fiftorio narravit. Ubi benignam , feriofainque E * Ordo preterea ft judicii natura perverfa eft
audientiam per dominum noftrum fufeepit.Et per
— illos
-------'i‘~ funt, quoniam
------’ “ '
qui' n
Pifis
judicium
anquamquam multa qu» expedientia vifa funt , te latum eft, quam de competente judice ter­
per prefatum dominum noflnun ft oratorem minatum fit. Et fi certum judicem fore iUi*
prrdiftum hinc inde pluribus mediis , refpoo- ufmodi Concilium quod vocaverunt , admitte­
fiontbus, replicationibufque ventilata fuerint , retur; manifeftum eft «os qui Pifis funt prius
vehit notum eft multis aftantibus, ft prout di- fententiam contra dominum noftrum papam
dus eorum egregius orator poterit referre, ta­ tulifle , eum per orbem publice antiquati
men ad dileâatn filiam fuam communitatem fchifmatis fautorem damnando ft hereticum ,
Florenti» dominus nofter papa fuos deliberavit ft obedientia quam poffederat per xxx. annos
tranfmiltere oratores , fuam intentionem re- ft ultra exfpoliando , aliofque ut exfpoliarent
fponfuros fuper prsedidis, praeterea ft quedam incitando , prout notorium eft , antequam
alia narraturos ut infra.
fuus judex, fi tamen judex diti poteft, nedum
aâus

437

CONCILIUM

G.

4,8

(J^aâus opportunas prsmiferit, ad fententiam Je- Acoofcnfu congregatio dc Concilium unum, per——__
—------ gitime ferendam ; fed etiam aocequam judicati- quod pax ecclefia fanâs reddi, Λ unio popa- anno
anno di caufa foderit, dc quod abfurdifltmuin eft, In
1* chriftiano
-‘-ua.·---------· — Ipfi vero qui: univerfale
:
r-unun
valeat.
CHRbH
etiam antequam adfit judex, quem expèâant. Concilium expedire dixerunt■·, nequaquam ei
·***’
** ’
Et quamquam dicam, quod ideo coram eft quod.....................................
de jure dt de faâo eft univerfale affenConcilium generale, quia ad illud utrtufque ttuot, fed ne univerfale fiat contradixerant hucobedientia,concurret; refpoodetur , quod ne- uique. Er ne illud quod univerfaliter fieri po­
que de jure, neque de faâo eorum Concilium teft dt debet, omnium communi affeniu fiat,
poteft efle univenale. De jure canones a tteftan- toto polle laborant, particulare deieftantes, dt
tur; de faâo manifeflum eft multos utrtuf- particulare quaerentes, juris veritatem dc fanque obedientias ad ipforum conciliabulum non âioœs importunas inquirentes, dt oovtflimis
efle venturos.
jurium interpretationibus fuam molientes dedu­
Advertat igitur, requirit dc monet fanâiffi- cere voluntatem.
mus dominus nofter papa, tot jroboram ci­
Advertat infuper attente, requirit dt monet
vium prudentia, qualiter eorum opinioni faveant, Florentinorum catholica prudentia, fi dominus
qui nec de jure nec de faâo valent fanâc ec-B nofter papa bene faceret ,* fi excufabilis in diftriâo judicii examine redderetur , G fedem
B. Petri inftitutione divina cunâis prelatam
fedibus, his qui fe utriufque collegii cardina­
les inferibunt, fubderet , dt futuri» praeberet
audaciam cardinalibus, qui ipfius judicio fubmittuntur, judicem apoftolicum ad judicium trahe­
bet , qui conventuros ad Concilium iiliufmodi, re, qui foli Deo dc nulli hominum fubefle dignonon ideo vocaverunt, Qt confutant , fed ut fcitur, cujus caufam dc Culpkm a populo, ab
determinata ante Concilium approbent, nec augufto, dt a clero Deus juftus dt( omnipotens
cos, ut auditis partibus dc eorum difeuifis ju­ eximens, fuo tantum voluit refervere judicio■
ribus judicent, vocaverunt ; fed ut iniqui judiAdvertat etiam catholicorum prudentia filio­
cii approbatores dc exeeutores fiant.
rum , fi papa tenetur aut debet beati apoftoAdvertant quomodo
eis faveant,. qui
pacem ■ iorum principis Petri fedis ftabilitatem impelli
,
,
velle dicunt, dc cum pacifici haberi poflunt , trahique permittere, dc impellentibus trahentijurgia que non expediunt excitant. Paratus eft C bufque aflentiendo, occafionem prebere, viam­
enim dominus nofter papa fervare fponte «ora que reclauderc, per quam fedes prediâa preper eum jurata, immo paratus effet & eft po­ fumatur coocuti, in cujus Habilitate dc firmi­
tius mortem, G expediat', velle fubire, quam tate univerfa fides fundata eft , dc poteflas quicfcit eccleG*. Cum enim XII. apofloli erant ,
juramenta frangere dc vota.
Advertant quomodo illis faveant, qui papam foli Petro per Dominum non fruflra diâum
cogere volunt, ut cedat juri fuo, cum ceffio eft : Ego dico tibi, γιί» tu tr Petrui, & fuper
non valeat, & expediat quod voluntaria fit, bone petroni tdificobo douwn menta. Et iterum
ut fidei ftabilitatem in eo demonftraret prin­
non coaâa.
Advertant quomodo illis faveant, qui cum cipaliter inftituifle, inquit ; Petre, rogovi pro te,
univeriale velle Concilium dicunt, dc univer- ut fidei tuo mu deficiet. Nec abs re putandum
fale de jure de de faâo habere poflunt ; potius eft fedem B. Petri cunâis fedibus fore prela­
particulare quaerun t habere, contradicente do­ tam, quia cum federe mobilitatem fedentis ex­
mino noflropapi, quam univeriale habere, ip­ cludat , dt federe poteflatis dc judicantis Gt, dc
fo cum luis adveriariis convenire volente, dc Petrus a petre immobilitate diâùs Gt, valde
univeriale congregare communi omnium 'con-Ddiffbnum 'eft dc protervum, eccleGaflicsm po-

clefie pacem exhibere modis quibus tentant.
Advertant ceterum attente, requirit dc monet
SS. dominus nofter, tot proborum civium pru­
dentia «^qhomodo dt confulunt dc eum depre­
cantur , ut Pilas accedat, & eorum fe Conci­
lio fubmittai, aut illorum Concilium appro­

,

feofu Concilium.
teftatem in tanta ftabilitate fundatam commo­
Advertat eorum prudentia, quomodo illis vere , dc quodammodo inexcufabilis redditur,
faveant, qui Gbi i pus palam contradicere de­ qui fidei firmitatem, dc ecclefiaftice poteflatis
prehenduntur . Dicunt enim quod dominus no­ veneratiooiique quietem, concitare audet, vel
fter papa non vult unionem, dc cum ipfe ve­ quod concutiatur affentit. Heu! quam magna*
lit , dc operam, quantum in ipfo eft exhibeat, impietas, quam infolens texitur periclitatio ecut fiat, ipfi contradicunt ; dc quod voluntarie clefis, ut propter unius odium, veladfatiandam
dc pacifice vult, ipfi fuis fagacibus jurgiis de- plurium ambitionem, fideles difeant fundamen­
Aruere moliuntur.
tum fidei concutere volentium tradere potu flati.
Dicunt velle quod cedat, dc dum ipfe pa­
Qrcumfpiciat atteqte prudentia Florentino­
ratus fit juxta promifla fua fponre cedere, ut rum, dt facile deprehendet, quis aut qui fine
pax Romanas dc univerfali reddatbr ccclefic, antiquati fchifmatis fautores, dc novi fchifmaipfi vim inferunt.- dc fic quod fponre facere tis iufeitatores, vel per quem aatquosftat feu
vult, dc quod fponte fieri poteft, de fponte fie- differtur., quominus
.
pax vera reddatur eccleri debet, coram violentia inficit de invalidai. E f«± dl vera unio fiat.
Dicunt quod Concilium, etfi fpeâaret ad
Dicant qui fui erant, fi dominus papa Gre­
eum , quod adverfa pars numquam fuo Conci­ gorius veras umquam papa fuit, numquid po­
lio vellet interefle, univeriale efle non poflet; terat efle fchifmaticus, cum proprie fchifma
dc quia univeriale expedit Concilium pro pace fit, quando fideles dividuntur a papa ; vel fi
ecctefic, propterea modum fervari' oportet, ne fchiûnaiicus papa fit, dc antiquati fchifmatis
propter hoc pax impediatur ecclelus. Nunc fautor defendendo jus papatus, dc fuum.
Et fi fit, quare non ita dominus Bonifaautem dominus papa attendens , quod licet
Concilium per ipfum convocatum de jure uni­ ciuSjdc dominas Innocentius, cum tempore
verfale fit, tamen ne faâi defeâus, quantum ipforum fchifma novum dici non poterat, fed
in ipfo eft, uniouem populi impediat dc pacem antiquatum ?
ccclcfis, epntentus fuit dc eft, quod relidis ju­
Et G illi etiam fautores fchifmatis fuerunt,
ris apicibus, fiat communi omnium panium quare de manibus illorum cardinalatum fufee'
. E e *
pe4 mei/. Gener. Tom. XXVII.

439

PISANUM

440

gy parunt. ad nutriendum fchifma inveteratum, A bus flantibufque tutum, qui illas habeat cir·.
........................................
cum fla mias, quas canoces & aequitas didant,
ANNO
————fic
ad fovendum fchifmatieos ?'
anno
£t fi dominus Gregorius npmquam fuit pa- cum ipfo convenire velint, ia quo fiat com CHHisri
muni partium confenfu congregatio fic univerP*> quare ipfi cardinalatum ufurpant?
'°
Et fi dominus GregoriuS hxreticus efl, quia iale Concilium, ubi paratus efl interefle, fic
dubium fibi jus papatus fervavit, quare non fic unionem cusa effcôu, promifla fervaus populo,
ipfi, qui pari ratione dubium fibi jus cardina- dare, quantum in co cric. Sperat euim fi ve­
ftra interceflione hoc fiat, fruâus optatus pa­
latus iervanfes fervaverunt ?
Dicent, licet In dubio dubium jus fer vare, cis a Domino dabitur populo , votivus fic ex­
quoufquc terminatum fuerit fuper dubio, aut peditus, fic rejeAis fcopulis juris fic periculofis
aliter inter partes dubias pro unitate conven­ involutionibus, qu» propter illa multorum Ghritum fuerit, fic fufficit toto pofle infudate, ut fliccriarum arjimabus imminerent, refccabuntur
dubium terminetur jure Vel pacifica conventio­ corporibus innumerabilibus diferimina qu» pa*
ne, quare non fiat illi licitum ficut fic fuit eis? rantur, laudem jubHumqud pacis potent divi­
Vult dominus nofler papa realiter renuntia­ nus populus decantare Domino cum Pfalmifla :
re , ficut juravit fic vovit, ut veram pacem ve- B £<cr fstaw bmusm & quam jucundum habitare
r?mqtie unionem ecclefia habeat fit populus fratres in xnxm. Tune floreos civitas prsucr
chriflianus . Difcutiatur ergo folerter, fic faga· merita quibus florebat vere in excclfis, in ter­
citer ventiletur, fi dominus nofler papa a ju- ris florens praedicabitur dc gloriofa.
Hcc enim dominuf norter papa paterno
flitia fit xquitate divina fit naturali diicedit.
Et cum vera pax fic juftitta okulaix fint, & afleâu, fic cum grandi fiducia pr»di<ftis filiis
pax vera abfque æquitate efle non valet, fi do­ fuis exigit. Scit enim quanta poflunt circa
minus nofler a juftitia fic equitate difcedit, hcc , & preci pu e cum illis qui Pifis funt ; fic
hoflis pacis ecclefi» habeatur: fi vero juflitia ipfos que poflunrfaâuros fperat, attento ma­
fic aequitati divine fic naturali ipfe harct, alii xime quorumcumque fidelium debito fic profi­
vero ab omni juflitia fic equitate difcedunt, cuo, & attento quantum zelum erga unionem
chriftiani populi dc pacem fanâ® matris eccleipfi eodem judicio habeantur innoxii.
Videatur infuper, fi ipie aliquid proprium fw oftenderunt.
Sperat infuper prudentiam fuam taliter te
quxrit, unde merito fufpicari valeat, quod pa­
cem ecclefi® impediat, cum ipfe paratus fit, habituram, quod omni populo propalabitur,
ut fupradiâmn efl , propter veram unionem C ipfos non unionem propter privatum commopapatui renuntiare.
·
.·. ·«·.led propter unio­
dum & loça fua dilexifle;
Inquirat orbis, qui fcit multos etiam 'cives nem loca quclibet illi apta & equa pariter di­
Florentie non ignorare , utrum nonnulli Pifis ligere ; non enim propter loca res, fed propter
evidentium fic aliqui qui fe cardinales dicunt, res loca querenda funt.
Et ne fufpicari valeat, quod ad dilatandam
mulus illicitis promiflionibus fic viis papatum
& fubterfu|tcndam unionem dominus nofler
quxfierint & quarant,
Inquirunt illi uniorem , juflitiam fic sequita- papa mutatiqnem loci querat, contentus eft
tem divinam fic naturalem confundere non ve- dominus nofler papa, quodadverfarii lue fanrentes, ut papatum fic msgiftratum in ecclefia, âitatis unum virum eligant, qui ipfis placuerit, ,
quocumque modo fiat, acquirant . Et fecun­ & ipfe fimiliter unum eliget pro parte ftia'.
Et quoniam dominus nofler papa quod fudum juflitiam fic sequitatem divinam fic natu­
ralem dominus nofler papatum Velioqucre pro· pradiâum efl tota intentione per optat , inten­
curat, fic propterca damnandus eft, & ipfi Can­ dit virum eligere, cunâis rationibus divifio*
dificandi erunt ? O hominum imtnenfa juftitia ! nem -chrifliani populi, fic fchifma Deo abomiAttentis igitur praediâis, fic quod dominus D iiabile, fic hominum exterminium odientem,
nofler paratus eft operam cum efieAu exhibe- fic ecclefi» fanâ® pacem fic unionem fidelium
re promifla fua fervendo, fic cetera qua ex­ diligentem, non folum propter publicam utili­
pediunt pro diâa unione exequendo, qu» fint tatem fic commodum ; verumetiam propter pri­
fecundum juflitiam fic zquitatem divinam fic varam : cui fau&itas fua injungere deliberat,
naturalem, fic non fint in conculcationem a- ut locum eligat cum omni lolertia fie zquitate,
poflolic» fed is fic fidelium fuorum. Nam ali­ rejeAis cunâis cavillationibus fic dilationibus.
ter divina majeftas, qu® in (ede B. Petri quie- Et ideo cariflime requirit fic hortatur in Domi­
fcit fic fulget, fuper terram laederetur, fic di­ no, pnediâos dilcAos filios fuos, ut inflare
gnitatum ordo, qui ab ipfo Rege regum fic velint cum adverfariis fanâitatis fua:, ut fimi­
Domino dominantium inftitutus eft, confufus liter faciant.
Dolet infuper paterno affèâu dominus no­
perverteretur, fit pneterveniendi magnum exem­
plum fic occafio preberetur lubditis adverfus fler cum pradiâis filiis fuis, de modis ferva­
Chriftum Domini, quibus nullo modo aflenti- tis Florenti® "his diebus adverfus fanditatem
re debet aut vult, nec intendit infuperaflenti· fuam. Et primo dolet, quod Concilium quod

re aliquo modo, quod fideles a ceteris mira-E congregaverunt, ad deliberandum utrum eidem
biliter conculcentur, ne divina juflitta injuflo- domino noftrO pape deberet per ipfos totaliter
rum oppreflsone ledatur , quod foret piaculum auferri obedientia , fuit ex per ion is ut pluri­
grande, fic maximum dedecus apoftolico thro­ mum paflionatis contra juflitiam fu» fan&itatis, fic quorum plutimi aflenferant confpirano inde redundaret.
DilcAos filios fuos communitatis fic populi lion ibus fic tet minationibus contra fuam fanAiFlorentini cives univerfos requirit fi; hortatur tatem faâis.
Deinde dolet de modo fervato in formando
in Domino fit per mifericordiam Domini obfccratur fanâiflimus dominus nofler papa, qua­ fit proponendo punAum, fuper quo eonfilium
tenus cum illis qui Pifis funt, fit cum adver­ querebatur. Modus quidem proponendi pun­
tar io intercedere placeat, fic taliter partes in­ Aum, fic querendi confiiium ficut fua fanfhtati
terponere fuas, quod ad unum locum commu­ relatum efl, hic fuit : Vexillifer juftitia in
nem a paitibus non prawleflum, fic venienti· hac vulgaria verba furrexit; J/aide ne i ter­
mini

44«.

CONCILIUM

Ç.

441

iel Jcifiea coeat agit ganea, aai dMMadM-Λ Dileâi filii fui priores artium ft vexillifer jufti-·
evifeivutia ; tf fe* tift populi ft civitatis veftr* legere fecerunt in- ANNO
— ——-w fLÙcteio iddi» eiin bèna
_____
CHR.ÎSTÏ
v obbligati
ebUgati a iare ia tatto ftramentum coqfcânm taper tollendo fchifmaruuivr i
ragrear
u
d trifero papa Gregario , prrrfe
'' m
'
te tempore quo ad fummum pontificatum do­
reMt aeu vogliaaao folo AShodfrs la coefcienia minus nofter Gregorius eveâuseft. Deinde pretft» adaaiie It ragiori, nd UfluMSe pia As par­ ceptum fuit omnibus aflantibus, ut redirent in
te q£raMffCM rife la negativa ; ata gara saMa- craftitsum.
draw ftconia ragione aUt vafirt iatanriaariori.
Hoc quidem fumme placuit <c placet domi­
Voces apparentes boneftatis fuerant; fed fi in­ no noftro papas Gregorio, videlicet quod intentio ft verba hooeftati ctmfoaabant, non diu ftrumcnram illud le&um fuerit, & fiepius per­
per proferentem infraicripta abfeonfum fuit. legatur ; quoniam difpofitus eft quôdcumque ap­
Inquit enim : Et attiathè tiaftaai fiant liberi ntl paret in iOftrameoto ipfo juratum,~ votum, ft
pariare, & da riant timort fyggetti nsr te no- promiffum integre ft realiter obfervare. Et uti­
tificbiamo cba egti à ietmrinato par aai cba riet- nam adverfariorum fisorum juraft debita a fi­
no halle apogelxh fiant ohiite fotfo h ntfira delibus debite difeuterentur ft cernerentur, .fifignoria fiant aUh ter privatione it hnefieii
beaeficii o'
«B eut jura fimâitatis tae indebite ventilata funt.
par iactffiaac ia preiati. jfatara iatonrinato bab- Et utinam coram ipfi cogerentur juramenta ft
biattto ch riano iaaara par ctlie&ori fiano paria­ vota fervare, fi nollent, ficut ipfe realiter &
ti al ntiftro papa Gragprio. Be quibus fatis fponte paratus eft, fua juramenta & vota fer­
comprehendi poteft , quod Conciliatu ad u- vare, quboiam pacem celerem ft boQSm fine pec­
tramque partem poftulatum, folum ilfis qui cato & djtatione experiretur fanâa mater ecclefia.
Ceteram relatum eft domino noftro papas,
obedientiam auferendam coofiiiaturi erant li­
berum faftum eft, immo fatis aperte ftutam, quod in craftinum congregatis prsediâis omni­
aliis vero hcc libertas data eft. Hfec fuafio bus diâum fuit illis per cancellarium pnedipnsftita libere pro veritate confidendi, quod âum io Jmnc eflëâum : (Jt omnes fuper nute­
videlicet domini deliberationi fe opponerent, ris fint magis doâi ft clari, volunt domini
fi obedientiam dicerent non auferendam. Qtis mei, quod dominus Laurentius de RJdolfcpri­
enim nefeit naturale fore hominibus , etiam mo loquatur pro ulraquc parte, nihil determi­
amicos abfentes faciliter culpare, quos praefen- nando. Poft quas ipfe dominus Laurentius trates redarguere non auferint. Quanto magis, fi ftatum
quemdato,
nue
" '
* ‘
|uem contra veritatem ft
aenofcant veritatem, cum dixerint, magiftra-Cjuftitiam domini noftrii papae confecerat, reci­
licet quicqnitm contibus difplicerc? Quis nefeit quod multi cpnfi- tavit.* in cujus narratione
'
iiarii inveniuntur, qui vultum principis ft a- clufive non fuerit vifusaflerere ; tamen conatus
ftus ante examinant, ut quid applaiuerintper­ feit, quantum potuh, ut argumenta impugnan­
pendant, quam rem difeutiant, ut confutant tia contra defendentia juftitiam & veritatem
veritatem. Sat tafficere debebat ad hnc mala vellicando praevalere viderentur.
Poftquam vero ille conticuit, ut relatum eft,
prona ut plurimum confutantium malitia. Ve­
rum ne propter ignorantiam peccarent, domi­ furrexcrunt multi & prccipue quidam qui inno papae jam oblatam efle per dominum Flo­ terfucraot, quando de unione traâatum fuit
rentiae poteftatem apoftolicam exercendi jurif- inter dominum noftram papam & adveriarium
diftionem in terris fuis, & debitos apoftolfae fuum, in multis malitiofis adinventionibus de­
camene proventus, ' palam diâum fuit. Quid ducere conati funt, dominum noftrum papam
ergo illi auferendum confulere fiipererat, nifi cum adverfario fuo inlrinfece de fchifmatc non
folum papa nomen, cum jam direfto ft utili tollendo fuifle concordem. Secundo dicebant
dominio dominus nofter
>fter papa Gregorius effer
effet per dominum Gregorium traâslum usionis
infuper: AcwsD fuifle fraâum^Idem afferebat ille qui fe dicit
exfpoliatus per eos. Dixerunt
Γ*
babbiame ietenrinato ch verant generale ia gli cardinalem de Thureio, & multas alias cavil­
oriiri ia Mendicanti non peffa afitra ofafo faite lationes per dominum noftrum papam & adia nefira fignoria. Sed fi libera dari votabat verfarium fuum fervatis fuifle ad impedien­
confilianis ad utramque partem facultas ; qua­ dam usionem, magnis fiâionibus probare ni­
re non faltem additum tait illis verbis; Et ia- xus eft. Deinde faâa aliquali reflexione, mul­
terminato babbiamo ch a.ventae ia Maaiicaati ti alii pulpitum afeendentes, approbaverunt to­
ch vagliaaa vel canfigliatt tenera ia obeiienria talem obedientiam removeri debere a domino
ie papa Gregarie, mono ie generali pofa fare noftro papa.
novitanti atfiri terreri i Sed quanta cum hoHis omnibus ponderatis, videre videtur SS.
ncftate ulterius proceffum fuerit verba referant. dominus nofter in principio diipuiationis illius,
Dixerunt enim : Gli è fiato rbiamate per voi il videlicet utrum fibi deberet auferri totalis obevenerabile patre matfiro Lnca a cetefia ctngrtga- dientia, an ne, licet non fuerit pnemifla lau­
ziene, e non è venato, fe» fari ii verirve ia- dabilis & contacta proteftatio, tamen aiiquaman, taeglia kavrebbe fatto fe vi feffa venata lem confuetudincm fuifle fetvaram, videlicet
E quod quidam furrexit, ft quxftionem propoΌ»·
Vitam erat fupradiâis verbis nomen papatus fuit, ft per quemdam alium argutum fuit ad
reliâutn fuifle domino noflro pap. Greg. nunc partem utramque. Sed cum foleant concluGoautem cum diâum fit ; Gli i fiata ckipmata U oes poni, ille tacuit quod per alios ouoidam
venerabile patra &t. dominium Florentiae non ft per quem alias condufum fuerat. Cum fohabere in card, cos quos fecit card, domfoas leat infuper folus unus condufiones ponere, ft
nofter papa, per ipforum verba aflantibus tna- quantumcumque vcrilfimas fiut, major pars
&
nifeftum fuit; quod nibil aliud apod eos qui aftamium, etiam qui fuper cathedram fedet,
audiverint refert, quam quod ex tunc domi­ pro elucidanda veritate condufiones impugna­
num noftram Gregorium papam non habebant re: exceptis tribus, quorum unus, ut relatum
eft, dixit fibi non videri quod obedientia de­
diâis , relatum eft domino noftro beret auferri fus fanâitati, nec tamen alifer
papas per cancellarium veflrse communitatis; sutas eft contradicere, altas vero inquit, me­
lius

Of

44J

PISANUM

«f

—·~
jiÿ* lius eft bene mori qtum male vivere, & quod A teat quod contra minimum clericum fic fubdi tum
- '
habebat dominum Gregorium in verum papam. fuum faeçrc de jure & equitate non poterant, .anno
HR*Sii A,iu*
*e|fe ln fon»*c«n|' ignis arden- nec debebant·
a
Ut videant infuper dileâi filii fanâitatû fuas
'
*"
t’* introire, ft aliquis ex advcrUnis domini do·
cives
Florentini
,
qualis
&
quanta
honeftas
1er.
ftri pa pee Gregorii Jimiliter introire vellet in
icftimonlum veritatis. Nullus injuftas conclu- vata fuerit adverfus fanâitatem fuam, adver-

ftones auius eft impugnare, nec Inventus eft tant attente, requiris. Qiue enim lex preceptt,
inter tot illorum, qui divinas veritates cavilla­ qux aequitas fuaût, ut Concilium illud ad in­
re confueverunt, zelo ftudiotitatis & exercitio itandam adverfandum fibi congregarent , &
intcileâus, vel ut videamur ceteris tap lentio­ cum ianditas tua non diftet a civitate Floren­
res, qui fi non aelo veritatis, aliqua ialtem tix,- ultra quam per tres dictas, nihjl fibi nohujufmodi caufa apoftolicam lullitiam, fit prin­ tifi catum extiterit.
cipis apoftolorum iedem dt thronum defenfare
Qux lex praecepit, qux aequitas fuafit, ut
voluerunt, dt lapientia ad fallacias dc lophif- ex tot adverfantibus fibi & complicibus illorum
niata refellenda ufi fuerint, quam a Domino admitti fuerint in Concilio, fic fanftitas fua
receperunt, fed ad fua defideria coacervabant I t minime requifita fuerit, ut G unum faltem mi­
nimum vellet mittere, potter ipfos de fua ve­
fib: magifttos prurientes auribus.
Verum quot vera & honefta ibi propofita dt ntate & juftitia informare?
prxinppofita fuerint, faciliter dtfcuierc volen­
Forte ad excufandas cxcufationes in pecca­
tibus innotefeet. PrxfuppoGtum enim ibi fuit tis dicent, vocatus fuit ad Concilium prrdidominum nolbum papam Gregorium cunr ad- âum cardinalis fuus, & noluit inierettir. Sed
veifario tuo dc tchilmaic non tollendo fuifle quomodo vocatus eft, dicatur. Interefle voluit
concordem , dc inde didum eft ipfum fautorem tamquam legatus apoftolicx iedis, & illo mo­
fihilmatis IuhTc & hxreiicum. Negatur pro- do noluit admitti. Quid aliud hoc referebat,
pofnio , antecedens probent ipfi qui afferue- niG quod aut legatus nolens opprobrium apornnt, vel ii probare non pofTunr, quod num· ftolicx iedis & perfone fux, ideo interefle requam poterunt , quia verum non eft , unde ex cufattet, & Gc honeftum vocationis colorem
antecedente hoc falloconciufio vera ? Er quam­ fibi veadicatte nifi fuerint; vel quod G tamquam
quam fufficiar domino noftra papr negafle ve­ non legatus intereflet, magis videretur patriz
rum efle quod talium eft : tamen ut magis adr voluntati & legi per eos pm ordinatx aftcntihuc talfitas deprehendatur , & clare videri pof C re velle videri ; fic Gc ipfam in/uftam tamquam
iit, quod fua ranâitas non fuir, nec concors juftam approbare legem, quam domini noftri
ctl cum adveriarto dc non tollendo ichiima ; papx Gregorii poteftati credere, fic ipfam paquod dominus papa pluries dtxrt , iterum re­ tno dominio prxponcndo defenfare.
pi cat, quod paratus eft in uno loco commu­
Verum Deus omnipotens, qui abfeondita corni mm luo ^dveriario convenire a partibus non dium confilia manifcftat, noluit ipfos longe
prxeleâo, & venientibus & ftamibus tuto, qui luam honeftatem ablconderc poffe. Miferunt
ili.ts habeat circumftantias , quas canones fic x- enim ad fandiratem fuam oratorem fuum ,
qu tas didant, in quo fiat communi partium narrantem qux ftatuta fuerunt poft Concilium
cenlenfu congregatio & univerfale Concilium . hujufmodi , & certa , Gcut fupradiâum eft,
Ibi paratus < ti miereile , & unionem cum ef­ pctenteraTSed quare non Gc antea?
fectu, promifla letvans , populodare, quantum
Sed ut honeftum adderent honeftati, termi­
m eo erit . Et h ille adverlapus tuus venire num dierum trium orator ipfe ftatuit domino
iriulavcrit, paratus eft etiam abfque advetfa- noftra ad refpondeodum. Si vero infra diâum
no tuo cum illis, qui Pifis funt convenire .in terminum dominur nofler papa non refpondeloco , prout fupradittum eft, & lua jutamenta D ret , dominos fuos aliter provifuros ajcbai ·
<X
fic vota mtegralitei
integralitci obiervare. 1Ex quo fatis Prxvifi fuerant adverfantes domino noftro paclare patet, quod cum illo concors non fuit,
r
px per hebdomadas, ut confuetum eft ur plunec eft de fchilmate non tollendo, prout affertuin timum. Triduo longior terminus furibus & ho­
fu ile m dio Concilio (ux fanditati relatum eft. micidis & aliis reis & damnandis ad mortem
Audi-it inlupcr ibi didum tunic fanditatern iolet indulged, fit apoflolorum principis tuc!u.nn fieg.de traiiatum unionis . Ad quod ipfe ceftoris veritas, juftitia, & poteftas tanta igno­
reipcndet, quod tunc non unionem multi tra­ minia , tantoque dedecore prxfumitur concul­
il abac,t , led conlpu ationes 5c fubverfionem ve- cari. O bone Jeiu , qui dixifti fideli tuo Pe­
ri'at s, fit deftructionem perlonx lux. Quod tro: Tu et Petrui , dT Juptr Aahc petram adiveto hoc scrum In, quot icandala c vctligio
pullulaverint cornra luam veritatem fit pcrlonam , opus probat.
Advertens ignur prxfatus dominus nofter pa­
pa Gregorius, cum quanta aoimofnate fic inluftitta in illo Concilio, quod lumen dehbera
t>o prxceftciat, aftum fuerit adverfus lan&itatem fuam , prxter, immo contra omnem juris
ordmem & xquitatem, dolet non de commu­
ndate fit civium univerfitate, fed de quibuidam
qui five ignorantia, foe malignitate, Gveodio,
cujus tamen patti fui catilam illis datam ignotat, live mjufto amore alledi , Gve iniquo pre­
tio, aut tllciio promiftionibus-vendicati , veri­
tatem At judicium fubve;teiuni inoftenfam om­
nipotentis Dei fic apoftol cx ledis, & pcrlonx
fu.t· i.mâita'is epptobrum, fancicnt-s conrra
principis apollulcJum Juticftoicin , fic exequen

fictbo tcclefiam meam, t> portet inferi non 'praOalebnnt adverfut eam, éT tibi dabo clavei re­
gna catorum , ύτ tjMdcnmqae ligaverit fuper ter­
ram , ent libatum éT »n calit :
cpiodcumijue
jtuvorit fuper terram, erit joletum 0 m cahs,
E attende &

milerere .

Nec licet tam abominabilis injuftaque fuerit
prxdidi prxfixio termini, ahuc eo modicodifterri potuit. Nam miftx funt litterx cunilis
qui in curia fanâitatis domini noftri erant fubditis prxdiftx communitatis, magnas injungen­
tes poenas, nifi a prxdida ftatim diicedcrcnt
curia; qux litterx date funt Florentix XV11I.
Februarii . Die vero eodem , oratore Florenti­
norum dilccdcnre v prxieotia domini noftri:
O magna honeftas ! o honefte cxpe&ata rcfponfio ·
Quoniam vero dominus nofler papa Gre­
gorius magnam, imme maxitnain offentam m
omni-

G.

CONCILIUM

44j

licam fedem
omnipotentem Deum, in apoflolicam

44*

, A Sperat enim faoâitnmus dominus nofter pa- . ■ ■ —
in feipfum fuicepifle vifns eft , diledam
' * Λ
fi
*
pa Gregorius, immo certus eft, quod nififedu- anno
ANNO ham fuam communitatem Florenti* fuofqne âi
fuifletis per quoidam , nunquam hoc fcan<
CHR1SFJ
eveniftet. Certus bifupcreft, quod fi fancives hortatur, requirit & monet in Domino, dalum
<
ut velint & operam adhibeant, quod quiacon- Aitatis
i
fu* volueritis veritatem fle jutliiiam ,
tra juflitiam & squttatem de iado exlpoliatus juxta veftrum debitum, audire , de ipfa plene
fnit obedientia, quam poilederat per xxx. an­ informati malignantium fallaciis confufis , ve­
nos & ultra , in prwdida civitate & dominio ritas & juftitia domini noftri pape Gregorii afuo, de faâo reftituatur in ip.a; quoniam ex- pud
<
vos gloriola venerabitur.
tpoliatus eft de faâo, ante omnia debet reditui.

er

APPENDIX

AD

CONCILIUM

PISANUM

SALTUS CONDUCTUS ALTER FLORENTLNORUM.
.

Ex auraeuanlmiut

- D.
I aar. M~
hrs.

Os priores artium ite. tenore prarfentium B ne, vel vocabulo nuncupentur , ac etiam no·
quam
damus , & concedimus plenam , & libe- fltis gentibus armatorum tam equitibus,
e;
ram licentiam, arque falvum conduâum revepeditibus, vel qutç in noftris finibus moraren­
rendiffimis in Chrifto patribus , & dominis , tur , quatenus prefata collegia ' reverendiflimodominis epifeopis, presbyteris, \ diaconis car­ rum dominorum cardinalium, & quemlibet eodinalibus fande roman* ecclefic utriufquc coi- tum cum omni ipforum, & cujuslibet ipforum
legii veniendi ad quateumque noftras civitates, curia , & comitiva, libere permittant ad qazterras, caflrum & loca quzcumque noftrat ju- cumque npftra loca venire , flare, recedere ,
nsdiâionis femel, & pluries .totiens, flt quotiens atque redire , eisdem collegiis dominorum car­
voluerint collegialiter , conjundim, feparatim , dinalium, & cuilibet eorum irer , tranfnum ,
St divifsm, & quomodocumque ets placuerit, & ac etiam inoram in noftris locis trahere libere
in ipfis, flandi , difcedendi , atque ad libitum permittant, atque exhibeant cum perfonis , eeorum voluntatis redeundi cum omni utriufquc quÿ, mulis, rebus, &amenfibus quibulcumque
collegii pnefui, & cujuslibet de diâis collegiis eorumdem, vel alterius ipforum , aut curiz ,
comitiva , feu curia , dc eorum , fit cujuslibet C vel comitivae ipforum abfque aliquo imped
eorum.foetis , equis , jumentis , bonis , navi- mento reali , vel
‘ perfonali
'
modo aliquo infe­
' gus, & rebus eorum, vél alicuius eorum qui- rendo Tine aliqua folutione pedagii, oneris, vel
bufcnmque, non obftantibus aliquibus obligatio­ gabell*. Ita tamen , quod prziens fecui it-s .id
nibus publicis , vel privatis , aut aliis quibuf- aliquem civem vel fubditos noftios pro conde­
cumque rebus, qu* dici , vel excogitari aliquo mnationibus aut bannis pecuniariis, aut perlomodo poliunt , ac etiam non obftantibus ali­ nalibus nullatenus extendatur , przfentibus va­
quibus conditionibus, limitationibus, aut refer- lituris fexmcnfibus proxime fecuturis. Prefenvationibus, invertis aliis noftris Salvis condu- tem vero licentiam aut falvurn-conduâum quo
âibus prziatts reverendilTimis dominis cardina­ majorem firmitatem , atque robur habeat una
libus alias per nos conceflis adpofitis . Man­ cum noftris collegiis fervatis tervandis delibe­
dantes infuper omnibus, ic fmgulis reâoribus , ravimus , atque firmavimus . Datum Florentiae
& officialibus noftris, fub quibulcumque nomi-D dic quarta menfis Augufti MCCCCVIJI.

N

COLLECTORIS

P R

M 0 N i T 1 0

h fejiuntcs duos epijbijc.
tpiflilet quan^ieam tefùuto jam Concilio friptas ,
tamen emfui , cum
rerum in Concilio dtjimlarum ciu cimplementum quodium b.tieri jure men/oiiue pojjint .

Crr.nar Aa;

ALEXANDRI PAPÆ. V. EPISTOLA
F. Tbom<e de Firmo Ord. Prad. generali mngijiro, ut jcbifmatis fautores a ceufuru
ccclcF*ii‘-u aifolvtre pojju .
Alexander epifcopus fervut femurum C?ei d.lcilo jiiio Tborna magifln ordinis FF. Prodi­
cat orum jaiutem & apojhhcam benediilimtem.
Afftn P
Brtmond
·· B-IUr.
exs p,«a.
i. II ex
wd.
tAr'

t

itoiplir
ewiart in
trt hieo
apollol. !..
VII. K,l.
Ml. Mvir.nit hu)ui & FonI··* m
Minium. D.

Erfonam tuam, nobis & apoftolic* fedide- dem perfon* abobedientia & devotione noflra
votam, paterna benevolentia proiequentes, ac fedis praediâc fe qualitercunque fubtraxeilla tibi libenter concedimus, per qu* aliorum E runt, ad obedientiam & devotionem nollram
animarum faluti & flatui falubriter confutatur. przfatam redire volunt, prius przflito per ipHmc eft quod nos tuis devotis fupplicationi- ias pertonas & recepto ab earumdem fingitlis
bus inclinati tibi abfolvendi quafcumque perfo- de flando noftns & roman* cci'cfi* manda­
nas ordinis przdicatorum & in eodem ordine tis fidelitatis debitz juramento juxta formam
degentes Sc altilTitno in humilitatis fpiritu fa­ inferius adnotaram & injun&is earum fingulis
mulantes ab excommunicationis lententia , pro modo culp* pernitentia falutari , & abis
quam forijπ adhzrendo vel favendo feu alias qu* de jure fuerint injungenda; cum illis quo­
credendo pcrditfotiis & iniquitatis alumnis Pe­ que ex perfonis przdiâis quz fic ligat* cele­
tro de Luna , qui Beneditius XIII. & Ange­ brando divina vel fe illis tmmiicendo .· eis ta­
lo Corano, qui Gregorius XII.' in fuis Obe- men ad tempus de quo nbi expedire vrJcbilur
diantns appellabantur , vel eotum fautoribus a fuorum ordinum execuiione tutpcnfis ; denunn
aut fequacibus it eis adhzrentibus , quz qui- iufftagarttibus eis meritis, & alio canomeoini-

P

pe-

447

- '

P

I

S

A

NUM

«g

pedimento non obftante, difpenfandi plenam ,/
“ -—tenore prcfentium . concedimus facultatem. Forma autem juramenti prcdidi talis eft . „ Ego
H». >» N· ordinis FF. Praedicatorum profeflbr ,com„ perte divifionis &ichiiautu laqueo, quote·
„ nebar, credendo, favendo &adherendoper„ ditionis alumnis Petro de Luna, qui Bene„ diâus XIII. & Angelo Corario, quaGrego„ rius XII. in fuis obedientiis appellabantur ,
„ fibique dc aim credentibus, faventibus & a„ liis receptatoribus adherentibus, defenforibus
„ complicibus & feqdkcibas eorum pncftando
„ auxilium vel favorem , tt propterea nunc
„ diutina mecum deliberatione pertra&ans pro„ na dc fpontanea voluntate ad unitatem ledis
„ apoftolicc divina gratia reverfus fateor pu-l
„ blice me erraffc , & de prxfenti tenere c*,, iholicam fidem, ac credere & tenere quid,, quid credit & tenet ac dbcet S. mater ec,, elefia , cui prceft D. nofter D. Alexand. di
,, vina providentia papa V. & quod idem D.
,, Alexander fuit & eft verus romanus ponti„ fex , & verus vicarius Jefu Chrifti Petrique
„ fucceffor, canonice eledus, inthronizatus,&
,, coronatus in romanum pontificem per car„ dinales, ad quos , vacante fede apoftolica ,
„ inthronizatio & coronatio pertinebant. Quod„ que privati perditionis alumni, tanquam hac,, retici, & nutiitores fchifmatis antiquati, ac
„ totius Qviftianitatis invafores, & deftrudo,, res, & a liminibus fande Dei ecclefia fepa-'
,, rati, a Chriftifidelibus perfequendi funt, do„ nec ad cor reverfi , fuos recognofcant erro„ res, & ad gremium revertantur ecclefican„ tedid», fic quod tam ipfe Petrus de Luna ,
„ & Angelus Corarius , quam omnes eorum
fautores & Icquaces in hac parte fuerunt ,

,, funt per litteras, ve! nuncium , ad ipforum ———
„ damnum, vel pntjudictum nemini pandam , anno
„ vel communicabo ; ftc fi fcivero fieri , vel CHRtsn
„ traâari aliquid, quod tu ipforum damnum ,
*****
„ vel pnejudicium vergat, illud pro poffe im„ pediam, ne fiat ; flt fi impedire per me noo
„ potero, hoc eis aut aliis per quem , vel per
„ quos id credam ad notitiam ipforum peiNta*
„ nire perfooalitcr vel per litteras aut per nun„ cios fignificare curabo . Pipatum K. & re·
„ galia S. Petri ac jura, & jurisdiâiones pne·
„ fate R. E. & didi D. N. papae majeftatem,
„ honorem, fit flatum iilsefos manutenebo ιό­
ν tis viribus & defendam , flt adjutor eis ero
„ ad recuperandam , & recuperatos manute,, nendum contra omnes homines & fpecialt„ ter contra praefatos Petrum de Luna &An„ gelum Corarium, & quofeumque credentes,
,, adherentes, fautores , receptatores , & de·
,, fenfores, complices , & fequaccs eorutndem,
„ cujufcumque preeminent!», ordinis , religio·
,, nis, conditionis , vel flatus exiftant , etiam
„ fi pontificali , regali, vel rcginali, vel qua„ vis alia prcfulgeanr dignitate ecclefiaflica ,
„ rei mundana, etiamfi fuerint diâc S. R.E.
„ cardinales; & contra quofeumque per pr»„ diâam ecclefiam denotatos, vel in pofterum
,, denotandos, quamdiu extra gratiam &com,, munionem diâc ecclefic fuerint ; nec cum
„ praefatis fchifinaticis, apoftatis, & rebellibus,
vel eorum complicibui , fautoribus , & fequacibus, quamdiu flabunt in rebellione cc,, defiat, feu aliis hcreticis , & fchifmaticis ,
,, et rebellibus, ac illorum fautoribus , et fc,, quacibus , per diâam ecclcfiam denotatis ,
„ deinceps ero ; nec eis , feu quibufeumque
,, aliis contra diâam ecclefiam, et D. N. PP.
,, <Sc funt veri fchifmatici, apoftatici , excom- „ dabo confilium , auxilium , et favorem per
„ municati, anathematizati, ac divifi , & fe- ,, me, vel alium, feu alios direâe , vel indi·
,, parati a communione fidelium , 6c ab unita- „ reâe, publice , vel occulte ; nec ab cis ,
,, te S. Dei ecclefi», & tanquam haeretici pu- ,, quantum in me fuerit, fi impedire potero ,
,, niendi, & ut tales fuifle , & efle jufte , & ,, prcftari, feu dari permittam , “nec cum di,, lande de fchifmate , credentia, fautoria , ad- „ dis fchifmaticis, apoflatis, ct rebellibus,aut
,, hsrfione, lequel a , & erroribus ptxdidiscon· „ quibufvis aliis in rebellione prefate ecclefic
,, demnatos, & incidiffe in pcenas, fic fenten- ,, exiflentibus contra ipfam ecclefiam colliga­
,, tias, tam a jure quam ab homine in ralia ti,, tionem , vel confpiraiiofiem faciam feu li; fed eos, et eorum quemlibet , juxta
,, pertradantes promulgatas , & in proceflibus »
,, contentas, & declaratas; & ne funulate re- „ tenorem proceffuum paedidorum , pro poffe
„ verius exiftimet, fub honoris mei cafu , & „ meo perfequar, et invadam , donec conver- ,
,, anathematis obligatione, & fub perna , qu» „ tantur , ac revertantur ad gremium ecclefic
,, reiaplis, a ;ure, vel ab homine, imponi de- „ memorat» . Sic me Deus adjuvet , ct iuee
,, bet anathematizo , & abjuro omnem hatre- ,, fanda Dei Evangelia . Datum Pifis 4. id.
,, fim & ichifma , & nominatim damnatum ,, Aug. Pontificatus noftri an. I.

,, ichitma , credentiam & adhrfionem prefaEJUSDEM AD EVMDEM
., torum Petri de Luna, & Angeli Corarii ,
& me ad ipforum aliquem, de quoRcdem,, ptoris noftri grana ereptus fum , nunquam Ut que trtHpore fcbifmeti · e gntrtlibes Capitu­
lis Ordinis Predieatomet fancita
cam·
,, reverlurum . fed 'femper me in unitate ecprobari, pr/ rtfcindi pqffint a gttu„ clefir catholic», cui prareft prxfatus D. N.
rali
Capitulo
proximt
futuro.
,, Alexander papa V. manlurum ; ac fponte
,, promitto, non fide, fed voluntarie, ê< fin-E
Alexander epifeopus ferxsus fervorum Dei .
„ cere )uio ad fanda Dei Evaogelia , corpoAd futuram rei memoriam.
„ raliter per me tada, quod ftabo , fic parebo
,, mandatis ecclefi», & diâi D. Alexandri paUoniam interdum cx his , qu» pro quie An. i,o».
,, p», fuper rebellionibus , fautoriis , & c»te,, ris pœnjs , ac fententiis, quas ob prxmifla ,
tc , ct pace religiofarum petlonarum ,
’*
quarum intentio et fludium debet efle , chi«x>*orX
„ & ea tangentia incurri, ô( quod didoD.N.
rx
,, pap» , ôc ejus hiccifloribus canonice intran- ut calcatis fprctiique fcculi pompis, ct abdica„ tibus obediens £< fidelis de extero ero , & tis illecebris , pixflcnt virtutum altiflimo ia. afrl*1·*»
7
,, eis reverent.am debitam exhibebo ; non ero mutatum , provide funt flatuta , pacis aemulo
., in confilio , vel traâatu , quod vitam per- procurante , fcandalorum materia generatur ,
confuevit
feJis
apoftolic»
providentia
circum,, dant , aut membrum , vel capiantur mala
,, captione ; confilium , qued mihi credituri ipeda ftatuta hujtifmodi quandoque, vel in parte
mode-

Q

’

44»
CONCILIUM G.
4jo
er ÛaierÀtiatùf fu* lima corrigere , vel obfcura A ftolica dignaresnqr. Nt» igitu», qui cunctorum
_____ bdclium
Jclium ,, &
·--—dilucidare, vel io toraaa revocare, fle follidro- Chrifti
& pnefcrtim
pnriertim fub
fub religionis
religionis ,

**£2. dm* ft* panes adhibere, ut rauo judicio fin- habitu incedentium , pacem appetimus & quie- U
I«*a dirigantur. Dudom fiqaidcm poft abitum tem * ac ipforum fcandalis libenter , quantum

MO

cum Deo poflumus
obviamus , hujufmodi
fupplicatiooitx» inclinati, votamus , fic hac ir­
ciofam fchifma duravit, fit poftmodum, divina refragabili apoftolica conftitutione decernimus ,
nobis ftdftagante clementia, fuimus cum unio­ ut prefatum generale Capitulum quam primum
ne ecdefi* ad apicem fummi «poftolatus af celebrari contigerit, conftitutiones , <x ordinafumpti, fecundum morem ordinis Fratrum Pm- tkmes hujufmodi , fi ritas & legitimas ei fore
dicatoram generalia per diicâos filios Fratres. videbitur, acceptare, Et obfervare , illas vero ,
diftl Ordiots quam pbarima inerant capitula in quas ei acceptandas , & obfervandas fore (ecus
attaque obedientia celebrata , in quibus con- videbitur, infirmare, flt irritare in totum, vel
ftstutiooes , fit ordinationes oonnulic condit* io panem , libere & licite ,poftit
, , conftitutioextkcrum, ex quibus verifimOiter formidatur , nibas flt privilegiis apoftolicis , necnon ftatune inter Fratres pradiâoe fcandala , & diflen-Btts, fic conftitutionibus Ordinis anrcdiAi, flt afiones pro tempore oriantur. Qtare pro parte Itis contrariis non obftantibus quibufeumque .

diledU filii Thom* magiftri Ordinis antedifti Nulli ergo fltt. noflrr cooftitutionis, fle volunnobis fiait humiliter fiipplicatum , ut cum in tatis infringere &e. Si quis autem flcc. Datum
brevi debeat celebrari generale Capitulum , fu- PiGs IV. idus Auguftr, pontificatus noflri su­
per he opportune providere de benignitate apo- no primo .
IN SEQUENTBM DISSERTATIONEM

ATIVNCULA ËDITORIS.

Ubius aliquantifper h*G , num feriptum iftud hic locorum collocarem , ubi fuam fibi fe-

D

dem , aliis alio ablegatis, pofcuntfcripta illa , que five in Concilio , five ad Concilium
data furtfe conflaret . Edendi tandem confilium aflumpfi , ea perfuafus ratione, quod confultariooem promerem viri do&i nondum vulgatam , queque aliquot licet annis Concilio pofterioc eft ; adhuc tamen 'ad afferendam Concilii hujus auâoritatem valebat plurimum ; nec alia
mente ab auâore fuo elucubrata eft , nifi ut jus pontificale Joannis XXIII- vindicaret jure
Pilani Concilii in abrogatione Gregorii XII. fit Benediâi XIII. afferto ac demonftrato. Quare
licet non ad Concilium, nec in Concilio, pro Concilio tamen feripta eft - Hinc totus eft auâor in tuendo Pifano Concilio , ac legitima Alexandri V. eleâiooe propugnanda . Nonnulla
etiam de Pifano illo Concilio prodit alias haud ita explorata , ut illud de provocatione Car­
dinalium ftatim poft fisam a Gregorio fecefltonem ad collegium unitum ; qu* fane provocatio
non ufque adeo congruit cum ea, quam dat Labbeus pag. 1x79. fic ego ex Martene hic pag.
849. Fieri tamen potuit ut faâum illud cardinalium minus accurate exploraverit ille , ex quo
id tenere fe auftor nofter affirmat . Refpuifle Gregorium viam quam vocabant, ceffunis, quod
illam beret icam fic perniciofam haberet, ex relatione viri comperta narrantis affirmat Cataldinus: Hcc fin minus vera, nova faltem fuerint . Ceterum fi quid afperit» in Gregorium pro­
nuntiat, fi malediâis illum fosde profeindit, dandum id eft auftori , ftudio partium addiâo .
Profedo fi tamuljs Pontificibus licuit fe mutuo incedere diâcriis , diris devovere ; cur non id
pariter indulgeamus feriptoribus fingulorum illorum caufarn defendentibus? inclinat etiam m fen­
tentiam de Conciliorum auâoritate fupra Pontificem * ferebant id mores ctatis illius, qua cer­

ta

erat ecclefia , pontifices ambigui. Notus eft feriptor ifle alio edito libro inferipto . Cataldide Bonis Compagnis ; five Botscopagnus de Viffo it mtultti** Catcihi BaJUrttft . Extat
pariter opus illud in oceano Juris to. XIII. Qui vero hic editur traftatus ignotus hucufque eruditis, ex MS. codice Feliniano acceptus eft.
dus

C A T A L D I N I

DE

P 1 S S 0

Ai SS. Pttrom , ti D. Cltmnuijfimit·» D. ]»nntm XXIII. facrafcutUt & ttwcrfalit
tcclqfa unicum SS. & vrrum ftfartm.
TRACT

ATUS.

Ei fub expreflfione Trinitatis nomine in- E dicens : Domine labia mrj tptriet , f at meum
vocato , qui in perfonis eft trinus , & etuuntitha laudem tuam. <
in fubftantia unus ; exiftlt de confecrat tone Et fi apoftolicos duos effe fides Chrifti flt
dift. s- cap- finali de SS. Trinitate , 61 fide canones refragentur, 7. q. 1. Nm autem , in
Catholica cap. 1. fit a. qui folus curare poteft gl. Jo. 14. q. s. loquitur unam quidem efle
mete imbecilles anime partiones , de confecr. catholicam ecclefiam, flt unum caput , fic de
dift. 1. Mnis ebriflienut : flt ipfius augere po· finitum in cantico canticorum ; nnt tfi columba
tentias , flt virtutes , de pemit. dift. 1. Dum tora , taut tfi ptrfeUt mtt , km cfl mttrif fut,
fanflam; qui magis infpicit confcientiam quam rleiia genitrici 1 fut t dc conieCrat. dirt. 4· alium,
opus , ij. qu. β. cap. 1. & in fe fperantes & diAo cap. loquitur. Una eft enim ecclefia ,
non fallit, 11. q. t. qutritur , ad ipfum cum unus populus, una fpes nationis noftr< , unus
Dayd pfal. 50. humiliter porrigo preces meas Domin. una fides, una columba diSo cap. IoCotai. Gntrtl. Tom. XXVIL
Ff

D

pri-

4J>

PISANUM

4fx

Ç^qmtur 24. q. I. fit Eaufa, & q. 7. ca. fcbifma,hnec non a fide catholica devius «tittt deda- ■■ ■
——— cum unitas non recipiat diviliuonem deprxbcn. ratus . PrxfuppoGto quod ipfe Gregorios ppr
ANNO tun fraternitati1,
ca. Siujonbm, & cap. Dû
prius fuiffet canonicus , apoftolicus ^fltvefus
CHRtsn
(g de referiptis poftorulii & $. 1. cum in. papa ; videamus primo an per dedaratoriam
’***’ hnitis fimilibus. Cumque in pr«fen fia rum , ut in dido Concilio promulgatam idem Grego­
ita dixerim , vigeant duo papas , fiepe mccum rius nunc apoffatio» βι non apoftolicus fit
alias difeeptavi quit corutn apoftolicus & al­ dicendi» . Et videtur in hac ardua & dubi­
tabili qucftiooc probabiliter pofle dici , quod
ter apoftaticus Gt dicendus. Saepius cumecdeGa jam orando.* Dem, tpâ diverfitatem gentium didus Gregorius verus adhuc apoftolicus fit
in nafeffione tui nernttut edxuafti ; do ut etna Jit dicendus , tum quia illud non potuit dici
fidet mentium, dj pietot oBioemm. Pro hacenim Concilium , fed potius coociliabulum ' appel­
x Chnftum tunc patrem kgimus adorafle, Joan. latur , cum generale Concilium fine fedis
22. Rtgti ait, ut muemfint, tic. meminique, apoftolicx licentia nullum valeat celebrari ,
creberrime dixerim verbum illud: Tu autem qui 17. dift. mxltit cap. gmrraÜM, & cap. de Com
corda nofti omnium, eftendt quem elegerit ex bit ciiih notat fpeculator tit. de leg. $. [upereft
duobm unxm , aft. t. Ad calamum tamen ma-Bvidere . Srd mmjuid legeUtu Ecclefia Remanat
num porrigere non prefampfi , cum cibus ifte cum remiflionibus , Ac de prisbcndis grave de
mihi ignaro bon competat. Nammagiftriscom- his que fi. · prrls. c. ult. & de offi. leg.
petit definitio quuftionis, fit nob iliis qui for­ jwd tramlat. in gloffa i. & plenius fuper ca;
mam difeipuli non fuferpiunt, de eleftione of­ cum ergo ad convocationem , & congrega·
ficii 48. diftr Prohibentur. Cum quis primo de­ tioacm hiyus Concilii licentia Gregorii tunc
beat efle difcipulus , quam magifter , $9. dift. pap* aoo intervenerit , ergo quidquid faftum
ordinator 61. dift. miferum , t6. dift. fi cleri* eft in illo , irritum eft de jure · Omnia ecalm. Verum quia generofos animos labor al­ nim ad id referuntur , unde vim capiunt
licit fit invitat , nec eft viri 'timere fudorem , formam & originem , ff. ad I. fal. 1. x.
nec eft ftrenuus nuncupandus qui laborem fti- rat. i. $. Si JUio . Ut ommt ope/ patrii ;
git , nifi cefcat eis animus ex ipfarum rerum Et caufa 2. tantum operatur quantum a pri­
difficultate, teftante in epiftolis Seneca ad Lu­ ma fibi............. & non ultra ff. de leg. 1.
ff. locati G quis docilium , refert Joannes. Andreas de renunc. M- leg. peto
,. . §·
, prediftum
.
fi cum pridem $. Porro. Confifus de omnipoten- mum, $. huic, & ff. p. & CO rei vend. I. ne­
tis fubhdio, qui dat omnibm afftuenter, (f MsiCcelTario & quod notatur ad Falc. 1. I. pried.
improperat , Jac. x. Nam dicebat apoftolus ad fi fx duobm jn £loff. ordinaria . Quoties eCor. 1. fideiveftra non fit in fapientia bominxm, nim
—a* *lege
— traditur
*----- ------certa rforma
------- J* dej:/difpofi“Λ
fed in virtute Dei , fcribam quid fentam de lion e alicujus aftus , ea vel aliqua ejus parte
prxmiftis. Labores namque velut amor appeti­ non fervata , totus ille aftus diceretur nullus .
mus , ut quietem mihi valeam & fi non aliis De verborum obligatione 1. 1. & I. qui R.oprxparare. Dicit SS. imperator in aux. ut di­ mx $. Flavius C dc................ of. I. univervi juffi coll. 8. dc SS. eccl. 2. de refti. fpol. fa de cleft. Quia propter de facra un. cap.
Frequent I. 6. ne contingat mihi dicere cum
unico in principio de pœnit. dirt. 2. c.mtar
propheta .· I^umihi, quia tacui. Et ideo fciibi- de ufuris I. VI. de eleft. conftitutionem $. 1.
tur Mattii. 10. quod dico vobit »« fenebrir , di­ in Cie. C. de Iit. contrarium offeratur 12. q.
cite m lumine , tJ q*od in aure auditi/ , predicate >. fanilum: hinc dicitur , quod mutata forma
m tefîit ; quia quilibet chriftianus pro indagine interimitur fubftantia rei deteftor d. 1. fi notum
hujufmodi veritatis , pro anime fux falute in- 12. q.
t x.'aurum , de conflit, ccclefie vel ait.
lomnes ducere noftes in aut. ut jud. fine quo cap. 1. & cap. quod in dxbiir ff. com. 1. 3.
fuffertur in prin. coi. 2. Durus autem eft hkOundc congregatio fit convocatio difti
didi Concilii
lermo, i< quis poteft eum audire ? de pœnit. fafta line papx licentia , dc auftoritate defecit
dift. 4.fi et bono . Propter enim prcca/j noflra in falutari fup .- igitur quodeumque in eo fa( nt cum ferptura conveniam ) Î7 iniquitafei ftum fuit , caret prorfus efficacia dc virtute .
palrum noftrorunt Jerufalcm tf populni tum, Do- illud enim quod impedit faciendum , refolvit
mmr, in opprobrio funt omnibm per circuitum no- jim faftum ff. de furto I. inter omnes $. Reflrum. Ecaudi igitur Dem orationem populi tui, fte . Conjunfta lege Urmim §. 1. de fidejuffoit prtee< ejm, cT oftende facient tuam fuper fan- ribus. Ceffatio ergo Iicentir convocationis hu­
Eluarium tuum, quod defertum eft, propter temet- jufmodi Concilii rifanenfis aftum in illo itriipfum memor em, propter femepti/um Dem mem .
, & infringit . De heredibus inftit. Si non
btaudi tiplneare, Domine, attende Cf fac, quia
, & non de diverfo I. ultito. $. ait tex .
nomen tuum invocatum eft fuper civitatem , &
oniam omifïio. neceffaria ad aftum irritat ipfuper populum tuum , fcribtmrur Daniel 8. Ve
um aftum , & notat Bartholus ff. de reft. I.
rima . Prxterea de efle Concilii requiritur ,
rum quu veritas Ixpius exagitata magis jplendet 35. q q. ί/Jtv . Incipiam omiffo longo
uod Gt canonice inftilutum , & quod canoniprologo jam eonferipto, ubi ftatim romanorum E céscongregetur, &quod agenda fint de puris vepontihcum , atque imperatorum decuria fchif- ritatibus 2$. q- i.qieod
‘ ad perpetuam. -Item—Con­
mau , eorumque tempora defcripferam Gngil- cilium non poteft judicare papam, patet aper­
lanm , ne ad naufeam adducam leftores , & te , ai. diilmft. nunc autem 9. quxft. 3. ne­
pariter auditores.
mo , ubi dicit textus , quod nemo judicaEt pondus d<ei , & xilus conftit it in potefta- b-l primam fedem , neque ab Augufto , ne­
te, & virtute Concilii PiianenGs, in quo Gre- que ab omni clero , neque a regibus , ne­
goriur XII. notorios fchiimaticus , nec non pa
que a populo judex fupremus judicabitur i
cis Se unionis univerfalis ecclefix turbator fexts- & gloffa dicit ibi efle argumentum , quod
dalohis & manifdtus vOti quoque liciti, & ir- Concilium papam judicare non poteft , alle­
remillibilis, ac iuramcntt inorum fuper eadem gat. f>^:fi:afti . Quinimmo hibdit ibi , qmd
unione procuranda per ipfum fponie praclhn
Ii totus mundus fèntiret in aliquo conti.i
trantgrctlor , quinimmo & haereticus pertinax , popam , p^px (ententix eft flandum 4 Sf. non
.ilio-

■ ■■■

C ÔNC I L î U M

4Π

G.

414

>4.

q. s. Mae <0 JÙer. Praterea pa-A tum , tum quia fibi eft mterdifta poteftas, m———
—-——p< interpretatur , & tollit flatura Concilio- dicare papam non potuit cx prndiAis aisflori- amno
altorum,

ram, tj.difl. Xietf 17. dift. nec

'

/

Apro-

tatibus
divinas legit, item auflontatibus
SS.Pa- c^*^n
................................
- - ** '

bat cap. Caqftsrasw A in cap. Akar. eleft. fib. tram. Item per jus canonicum A humanum.
tf. A dift. Mr mu»' 4 Sne. Nec miram, Unde dkebat doflor meus in I. Item (UpeUtoquia ifta corrigit, & immutat de R. flaturam nat tf. de verborum obligationibus. Quod fi quis
lib. tf. A per deflores deelefl. figeficafii. I/sm fchifmaxict animo, quid non facit, poteft qui
papa major eft Concilio Ij. dift. tfiraS Aqnod vult, pap« adharere. Allegant notata ab loibi notetur 24. q. 1. fuMramym ; A a nullo nocentio de conft. et ieittrii. Quinimmo di»
judicari poteft, 9. q. 3. sdursn, nec etiam ab xit Baldus alibi, quod tempore fchifinatis quis
univerfalt Concilio per gloft Joanois 3. q. 5. pqteft efle neutralis. Ita dicit ipfe in leg. ram
•sradribr; & probatur 17. dift. Him etiam 11. fatal, àe ordi. cogeit.
Quid ergo dicemus? Credo, ideftex fide fendift. mi «a/rav, ar. ff. de legibus 1. principe ;
et licet non fervet votum, vel juramentum, tio C. de jure caL kg. firmiffime quoniam at.
nullatenufque
dubito de_______
.... 4. firmifnon eft cogendus flare judicio alicujus; immo teftor,
_
____
____ __________
excipere poteft.· Dominus efl, qui me judicat ; B fime dc bsreti. firmiter Gregorium
‘
fupradiflum
1.
‘ ‘ i
ar. 9. q. 3. afisraav: ita dicit glofla 69. dift. et Angelum
*
'
-"·
·
--··
Coranum,
nui fepro
Gregorio
XII.
"Si par/ pvevwa. Praeterea poftquam quis eft pa­ gerebat, fuiOè fie efle tntrufum, apoftaticum,
pa , nihil poteft ei abjici, etiam fi fit uxora­ fchifmaticum Ataereticum manifefte, & fic per
tus , ut diflo capite fi fût pecanin. Item eoo- confequens apoftolatu ipfo jure privatum 79. dift.
pscMwa, ut infra clariflune A evident if*
tra papacy non poteft opponi exceptio, quod Si
fit laicus, tft. dift. 4 Uu omniini: nam bea­ fime oftenditur, & ipfum non Angelum fuiflê,
A efle, fed Daemonem infernalem, ft abomina,
tus Ambrofius, A beatus.......... ..

fuerant clerici, A fuerant laid, ut patet in bilem ecclefiaftico cultu, Deo A populo chriftia*
diflo 4 Mi' omulv'. Quinimmo etiam fi papa no, ix. q. 3. tenii joHaetie 13. dift. ridkadMv,
effet furiofus, jam promotus, et jam eleftus, qui fine lumine vel candore in profundum de»
removendus non erit; >f. q. i.cap. finali. Sed merfit, ut dicit archidiacomu 30. dift. tumae.
fi nondum cflet promotus, fed nominatus iu
b enim non Angelus, fed Diabolus dici de­
ferutinio, et laborat per dilucida intervalla, non bet, cum Angelus ad bonum dumtaxat libero
deberet digi ; fed tamen deflio tenet ; fed fi arbitrio potiatur; Diabolus vero, quod fimilijam eft promotus non removebitur de jure; fed C ter liberam habet arbitrium ad malum ,Jn omnifibi debebit dari eoadjutorem ; dcdcrico egroto bus illud agit 33. dift. fas epifeopet. Diabolico
cap. unie. lib. 6. Ita refert Gafpar Cald. in profeflo opere, A non angelico damnate me.
cap. litet de eleflione, et ibi refert hanc exce­ moris, atque vite Angelus ifte deftinandus,
ptionem furoris oppofdtffe cardinales contra fioedus populo chriftiano, hsrefiarca, ideft hae­
Urbanum IX. Item Concilium non poteft im­ reticorum magifter, & princeps, uni. q. 1. vrponere legem pape, 37. dift. 4 fanr rriasv de dina/Murrdr fcbifmate cap. i. in omnibus eft poti­
elefl. Sipttficnfii 15. dift. fint : quia ipfe cun- tus, hoc eft lupus rapax, pater mendacii Dei
flos judicat, er a nemine judicatur 40. dift.Si & hominum inimicus, de defl. licet bpftifyee ini.
ptpMH. -Quinimmo, licet papa fit hxrcticus, fi emu ecclefia, de elcfl. Ne pro defefle. Infuper
eft paratus corrigi non definet efle papa, 21. lupus de hercti. ad materiam, Item a membris
dift. Nmc Mttnt: unde dixit Baldus in tege ecclefic feparavic, unde hcreticuseft habendus,
fMMiMV liberi t cap. dr tefte, quod vivente pa* ut dicit gloff. notabilis in aut. de privilegiis
pa, eft crimen Isbüd majeftatis, conventiculis fa- Doft. Nulli coi. 8. ibi ad hoc omnis, qui non
cere de $ <patu ; allegar, cap. Keeims de tefte, fie membris fsnfla: Dei & apoftolicx ecclefic.
in novella; et eft expreffum 78. dift. Si fwirDEt probatur 4. q. 1. cap. 2. Fnufiiiu fceluuud·
ptpe ftperfiitt. Et ideo dicebat Ifidorus lib. 4. bnr, 33. q. 7. prrwwv, fit cap. ywd 1« omnide fummo booo 40. cap. de propofitis canna- bei .* Nam quod nec conviflionem pacis, nec
hbus, quod restores a Deo judicandi funt; a unitstem ecclefi* obfen avit, fed fe ab ecclefi*
fpis autem fubchtis nequaquam judicabuntur ; et vinculo ac facerdotum colloquio feparat, pon­
hoc eft, quod dicitur fecunda q. 7. cap. 1. ubi tificis nec potéftatem habere poteft, nec hono.
dicit littera, quod non eft a plebe, five a vul­ rem, qui epifeopatus nec unitatem habere vo't nec pacem, 7. q. 1. Nvcittienei in fine.
garibus hominibus arguendus, five accufaodus luit
epifeopus, eademcaufa etquasftione cap. facer- Alias
Alii quanto fandius fibi fuiflet, papatui cededotes, et reliqui ecclefiarminiftri ortmefqueple- re, ut poterat, A debebat 7. q. 1. Nat teteee
bes ipfos epifeopos fuos diligere debent, et eo- in glofla ut quod promiferat voverat, A Hira­
rum precept is obedire, etiamfi ipfi aliter, quod verat fchifma de medio tollere, opere adimple*
abfit, quam debeant, agant, et ideo feribitur ret, de pafl. qualiter 12. v. ptti» Jeteeei q. 3.
Matth. 7. edite JeJinre, Ü eee jedicebietiei ; q. ultird. cep.
cap. final, de praebendis relatum in
Mattb. 23. ait Chriftus difeipulis fuis.· fitper glofla, per fuum quidem errorem corrigere quam
cethedrm Mtjfifedereet feriie & Pberifei. Ow-E expedite, quam ab «lits corrigatur, in aut.de
nia ergo fetKeeefee dieoeriet veiij, ftrvtte, Ü nup. circa prin. coi. 4. de accuf. qualiter, A
facite, feteedeei eeteee opere eoreet edite fe­
juando fcire debuit irrevocabilis A obflinata
ua pertinacia capitofa, cum in pedore fuo
cere ; ditent enim Ù eoa facient. Et alibi di­
citur : SeM, fnbditi ejiote ie omni tempore recondita jura omnia lex pratfumac de conft.
Dominii, ws tentem boni/ , fed tJ difcolit. cap. i. lib. 6. 36. did. $. eccl<fi«e. quod etiam
Nec abfonum judicatur facras in re hac alle­ ex nuda promiflwne fafla Deo quis obligatur,
gare feripturas , cum ille fummis pontificibus , & poteft efieflualiter conveniri 12. q. 2. fci.
et decretalibus quibufeumque alias prteponantur, enti de fta. mo. yaad Dei timoreee in fine J 7.
et de papa eft expreflum in diflo cap. 9· ubi q. i. funt quaedam que etiam non voventes de­
littera dicit aperte, quod nemo judicabit illam bemus; & quxdatn quae nifi voverimus non de­
fedem . Patet ergo, quod Concilium prsdiflum bemus, fed poftquam ea Deo promittimus necefin Pifananfei tum quia non legitime convoca- fario Deo reddere conftringimur ; Aibieftgloflr
Fis
magiConcil. General. Γom. XXV ! I.

Î

4JJ

PISANUM

45«

Ç5P magiftra, an & quando a voto recedere per-A alienationem faperet, fltipfios tnflern fptritum
—
——mittatur, de quo 27. q. 2. c.2. 27. q. 1. neque conturbaret, dc verb. fignif. dadew, per Jo. ANNO
tIbkti *°
p ,ur ‘b®treo,*am facit forer delibe- And. quid dicet verfutus boftis ecclefiequica- CHNSTt
rationem, propofitum & votum. Quis namque
4 *
vere catholicorum , dc Chrifti benediâi fidelium clefie eft conatus; fandorum operum dulcedi­

x

\

dicar, illum papam verum, catholicum, & vi­ nem invidiae telle inficere, & omnibus modis
carium legitimum Jcfu Chrifti, de translatione humanum genus evenere, & turbare, 16. Q.
inter corporalia, Verbo wa enim de eleft. afe 2. PJfi ; nifi quod votum fervare non reneba­
periculum $. Ceterum lib. 6. fit cap. fundamenta tur , quafi illum invitis fratribus, & nepo­
$. decet, & ibi concordantis. De fumma Tri­ tibus lolemnixare & emittere minime potuifnitate damuamut $. nos rgilar; quia flans fidei, fet, 23· q· 1Dee, çwd Cler.velw.cfp.
mentis folids, & veriftimwt chriftianusdicat il­ fin. per Oft. Quid dicet bellua indomita, cum
lum apoftolicum verum effe fucceflorem Petri, homo dici non valeat, cum careat ratione. 27.
reiterem univerfalis ecclefie, & gregis Domi­ q. 1. Si Home. nifi quod nemo dominandi cu­
nici duâorem, qui m hoftem ecclefie tranftu- piditate inflammatus vel faftu dominationis elalit ecclefis facultates 17. q. 3. CWnwr. QuisdeB;us (ηόη) defiderat habere confortem. 23. q.7.
Chrifti, & B. Petri & aliorum pontificum ro- quod autem, quid dicam, quid de te devoti
manorum focietate 21. dift. cieret, dicat illum ecclefie
---------pr<dicabunt
J:' L — , quid ccetus “
cardinalium
catholicum & verum papam, qui non puri ho­ de te dicet, nifi canonis verbum illud : fi ho*
minis, fed Dei vices gerit in terris de translat. mo effies, aut aliquam difcretionem habuifles,
quarto qui votum & greflu retrogrado deturpa* ita regularis debuifti discipline cuftos exiftcre,
vit fefe mendacem exhibens univerfo 12. q.2. ut ea, qus illicite committuntur ante vindi*
fanctmut. Quis ecclefis catholics fubditorum a*m corrigerentur ; fed dum te facit nimia
dicat verum papam & catholicum illum effe, ftultit ia negligentem, non folum dc illis offer»,
qui contra apoftoltcas fuas litteras per univer- dimur , fu etiam ad ukifcendum dcfidiam
futn orbem dire&as ducibus, principibus & prstuam nihilominqf provocamur; 17. q. 1. Si
latis de ftudiis univerfis de tollendo fchifmate, homo effet, ferro namque abfcindenda funt vul­
ut prsfert intra annum, Λ tres mentes paua- nera, que fomentorum non fentiunt medici*
tus, quem cedere quidetn facraatteftationcfir­ nam p. q. t. reperiuntur j. dift. ferrum. Si te
maverat , pertinaciter ac etiam obftinate a bo­ ipfum pertinacem convertebas diâis promilfiono retrogradus iponte venit. Nonne malum eft, C ne, juramento, & voto irrevocabilibus tanta fo*
dicit textus ab ecclefis unitate & obedient ia lemnitate cmiflis, & Chrifti populo non obliretilire, & contra canonum ftAtuta porrigere gltum, luis novis erroribus, & perjuriis intel*
Juod multi poft facratpentum prsftitum prs- Icâibus adinvenlis. Et quod Hxreticalis labea
umpferunt, extr. de e\t&.figntficafii, cum non non infecerit furpiffimam, & abominabilem
debeat in juramento intentio verbis , fed verba vitajn luam, pro ut de te univerfus Chrifti
intentioni tervire 22. q. V. bumne . Cum Pa­ populus pnedicabat, & ad promiflorum obier*
pa , nec dum fibi, fed aliis perjurii effe caufa vantiam Cardinales tecum jugiter infiftvbant ,
arceatur. Per Innoc.de reicripi. conflitutut ; Cum debuifli epilcoporum, fit prclalorum generate
nec juramento aliter corde fentiat; quam ore Concilium congregare, ut antiquiffimr ponti*
juratur 22. q. 5. juramenti. Putabatnc populflm fices in fimilibus faciebant,· ut patet >5. 16.
aliter interpretando hujuimodi juramentum , clu- >7jr Dift. 2. q. 5. *4*/^», & tuis fratribus
dere Chriftianum. Cum & Deus fic accipiat ju- cardinalibus filentium non imponere,
.. msn
:, &
ramentum, ficut ille intelligit cui juratur 24. dare, ut de unione tam falubri auderent quo
q. V. quacumque. Nonne, Angele, dejeratio tua modolibet pertradare
tradare , nifi tua
tu
prsfentia inturpis faluti animarum dominici populi cui indi- Dtereflet. Ut & tibi digne dici
" i valeat verbum
gnus profiteras illudebat 22. q. 4. quod david. illud:
................
.................
*
difplicet
tibi quod traharis
ad falutem,
Nonne pro unitate fienda falubte, & Paps cum tamen inultos noftros ad perniciem tra­
permifliim dicatur hujuimodi juramentum, ut xeris 2;. q. 4. difpiicet. Cum cardinales in
patet de ele&. fi&nificafii in gloiTa . Nonne (cie­ exequutiooe pontificalis officii adfiftant, quo*
bas, quod tanto msjus perjurium , quanto eft rum confilio debet Romanus pontifex quae­
fandius , & laudabilius, pro cujus obiervantia cumque negotia terminare , dicit textus in
intervenit juramentum 22. q. 5. qui perjurat in capite fundamenta 9. ne autem Jib. VI. quia
gloft. p. (cire debebas quod non merentur ec- inftigatipne diabolica, & aufu temerario 16.
cleftas regere, qui tent peHurii crimine irreti­ q. 1. lator: prorupifti (proh dolor) ad tam
ti, dc larejurando querelam , & ideo poiTunt di- deteftabilem juflionem . Non lie beatum illum
<!ta de catJλ ab ecclefia removeri , ut ibi no­ Gregorium, cujus nomen ufurpas, fecifle le­
tatur & de temper, ordi. direfiut de refcrtptis gimus , qui ipfum redarguere volentem, quem­
ex parte, de elcft. Generabilem in glofla quam, libet invitat, 2. q. 7. Si quit net. Nam tra*
qu.tm , cum etiam ex perjurio infametur de ju
ditum eft , quod qualitercumque poflumus,
rejur qu π t ο , m
ι o
" Capite
T r
;
-off. dt
querelam
. Ne E debemus vexare malos ut ceflent a malo 23.
icebat miierrimus quod non parcit homo fol- q. 6. iam non. Et alibi dicitur , quod ecclefia
vere quando ad Deum dirigit juramentum, fe­ malos cogere debet ad bonum, ficutChriftus
tus fi ad hominem dixgatnr, ut notamur de Paulum coegit 23. q. 6. febifmati'i. Unde adfpons. prjeterta. Quid dicet miferrimus milero- verfus hunc homtnern malignantem cardinales
rum , nili quod lutamentum illud fervare non dicere valeant cum Pfalmifta : Sedent adverfus
tenebatur, quia non in falutis sterns, led ne­ fratrei tuor loquelari! , <7 adver/ui filmm ma­
potum, & fratrum interitum veigere cnnjeûa- int tuet ponebat /candalum &c. q. I. ex meri­
bat , quotum exaltatio exczeaverat mentem to ; cum dicunt canones quod incauta locutio
eii'S , nam ôc a’iht dicit glofl.i : (f<->d eaci funt detrahit in virorem 43. dill, fit reflor. Nonne '
•pifioi-t try a -r-itii r. q. 3. prfenit . Quid di- t lavis aperitionis dicitur cfTe knno cprredio*
cet .perierfc·’· tidei chr;!b.ms, mli quod votum tus , <juia increpiti io culpam detegit, quam Itepe
il';td imjku· nti.utne tcnubati:; , cum ιη·.·:·.ι·$ r. ivit, ficu! ipfe qt:i perpetravit, ut ditflo ca­
pi t e

4j7

CONCILIUM-

G.

4JS

textus,- fit

ideo dominus A principi, fic.de translatione cap. de , in gJofla-—' inner verbo, vicem. Quid dicit Angelus ma- anno
lediâus, fermentum fcnifmatice nerverfitatis , C^RSTI
ANNO
CHRISTI
*****
quippe o^icium fufeipit quifquis ad facerdotium qui tyrannorum furore collifus domini tuniafcendtf, atque ante adventum judicis, qui ter­ cam iDCOnfatiiem defuper textam per frufta
ribiliter fequitur, ipfe fcilicet declamando gra­ decerpit, & Chrifti pro poffe nifus eft vineam
ditur, di&o cap. Sit rt&tr cum tuo erroris fupplantare, 24. q. 1. quoniam vetus. Summi­
vulnere audientium corda percutis , fic trtfta- que pifcatoris naviculam in naufragii profun­
> is eadem dift. àT $· fed cum rtfier. Er ideo da demergere, 23. dift. innomine. Quidve di­
dicit littera, quifquis loqui file, nititur fspien- cere poterit nifi illud : Pervenerunt peccata
tem fic magnopere metuat, ne ejus colloquio mea ufque ad czlum , fic recordatus eft Domi­
audientium unitas confundatur . Qu« igitur nus iniquitatum mearum, Apocalypf. 18. fediabolica fupplaptatio te oppreffh, ut ad tam quebar turbam ad faciendum mala, fic judicio
deteftabilem prorumperes juffionem, ac illud plurimorum acquievi. Exod. 23. Quid de fe
potius dicere debuiffes, fi male loquutusfum, ipfo loquetur pravi atque iniqui hominis pér­
teftimonium perhibe de malo, 1. q. 7. Prnfu- B verfitas obftinata 23. dift. in nomine·, qui conmunt. Ndciebas, quod in exemplum culpa ve­ ira univerfalem ecclefiam altare conatur erige­
hementem , quando pro reverentia erroris pec­ re fchifma fovens, 23. q. 5. non w. Quidve
cator boooratur, 83. dift. Arms. Quia qui ipfius fuperftitiofa calliditas pro fuis fchifmatialiotum errorem detendit, multo damnabilior cis operibus refpondebit, que orthodoxam ec­
eft iliis qui errant, quia non folum ille errat, clcfi am funeftarunt, qifi verbum illud.’ ferutafed m aliis erroris offendicula praeparat, fic mini feripturas, ideft promiffionem , votum,
confirmat. Unde quia magiftri erroris eflent, fic juramentum ; ipfe funt qux teftimonium
non tantum dicerentur haeretici cardinales , perhibent dc me: Joann. 5. Qjiid dicet Hipofed hercfiarcha debuiffent penitus nuncupari, crita teftis, qui habuit oculum excxcatum,
24. q. 3. qui aliarum. Erroris namque' alieni trabe collifum , aliorum prxfumit damnare fenfocium, vel a fui voluntarie propofito tramite tentias, Mett. 7. 32. q. 6. m principio. Quid
recedentem, aut factorum patrum regulis, fic dicet perfidie infeâator, qui veritatis a fe ficonftitutionibus non obedientem fufeipere non dem abjecit, fic a Deo extitit infidelis 2. q. 7.
poffumus, nec debemus: dicit textus 2. q. 7. non potefi? Quid ajet ejus irrevocabilis pertinacia
alieni ; & gloffa exponit non obedientem ,
C impudenda ? Quid loquetur indocilis ac etiam
final, in d.de
fchifmaticum 19. dift. AW» 25. q. l. L'iolatores, obftinatus? de ufur. ex gravi,
& ideo alibi dicitur, qui juftificat impium , fic iumma Trin. cap. 1.16. q. 1. vcrfantem. Quid
dictt
Error
ius
five
'erroneus
appelletur,
de quo
condemnat juftum , uterque abominabilis eft
apud Deum, Pro*. 17. Ncfciebas paftor perfi­ 7. q. I. remote . Quidve dicere poterii Errode , animarum vulnerator, quod melius eft in rius, nifi illud quod error fequitur ex errore,
malis faâis humilis confelfio, quam in bonis ut lex diverib ffi de rèi venditione? Quid di­
fuperba refponfio, 11. q. 3. injufium. Nonne cet apbftaticus deteftandus, çx quo e ftatu fi­
mandatum cardinalibus per te faâum eft in dei fit religionis retro ftetit 3 17. q. 7. non ofcivitate Lucana, ad quam te veniffe pro unio­ Jtrvetis. Quid dicit venia nulla dignus, qui pa­
ne facienda ecclefix, ore , fed non animo prr- cem ecclefiæ pro fugabat, nifi quod fc ex hoc
dicabas; cum dicat canon., quod pax labiis haereticum, fit ichifmaticum comprobavit, fic om­
praedicata debet cum voluntate animi concordare , ni apoflolica dignitate privatum ; 24. q. 1. Pa­
93. dift. Diaconum. Te haereticum comprobat cem. Quid dicet przvifus in omnibus antiebrific affirmat, cum. per folum diâum quis haere­ Ilus, qui fcandaliiavit ecclefiam fic per confeticus conflituatur dicit glof. Jo. 24. q. 1. HecDquens ipfum Deum, 93.dift. Nulla ratione, 8.
tfi. Dic mihi nefandilfime foedus ordinis cleri- q. 1. .Qw
~
«v/. ~
Taceo tuorum obfervantiara
calis, feiffura ecclefiæ lacrymantis cum in om­ promiftionum, tacco fidem tuam, promîtes
ni colloquio de re hac tamlalubri, atque fan- toto orbi, cum probatione non indigeant ma·
âa volebas penitus intertffe, nifi quod propter nifefta, ff. de interrogatione teflium I. 1. Cum
verecundiam procraftinationis fic petfidix tuae rei fatis demonftrate fruflra adjiciatur alia devererentur, faâa tua hxrcticalia pnrdicare ; monftratio, ff.de do. proleg. 1. 1. cum fuper
fed illa potius Tub filentio pertranfirent ; cum vacuis laboret impendiis, qui folem certat fa­
fit naturale adverlus fuperioretn propter vere­ cibus adjuvare, 6. q. 1. > «witia. Si quidve
cundiam quem tacere, per Baldum cap, de nu­ in hujuimodi difcurfu dixerim a gravitate & ve.
ptiis l. in conventione, in verbo cultu vereenn- nudate remotum, quxfoledor ignofeat, fic audi­
diu; facit quod notat gloffa in I. p. $. quam tui aures accommodet patienter 7. q. 1. /«çgehonorande quar. rer. ac non da. fic quod notar fium. Non enim debemus multum dimittere op­
pile fit rcfhr , fit ibi
" ‘
Λ

> Innocentius in cap. Caufam matrimonii de of­ probria illius, qui probranollra delevit, de Juficio delegati. Quinimmo nedum mandatum, dzis in quibujdam {. ul. quia longe gravius eft
led blanditia: potentium æquiparantur minaci E divinam , quam temporakm offendere maieftafurori, dicit gloffa fignata per Baldum
cap. Si
"
" tem , in aut.ar non luxurietur contra naturam in
verum precium 1. 1. Accedet quod notat Joan­ principio coi). 6. de hzr. vergenti. & ibi notata.
nes Andreas in capite infinuante, quod clerici,
Tandem poft abyffum m laqueos Babylonis,
vel vo. Nonne fcire debebat tua pertinacia be- de quibus fuperius aliqua memoravimus, ad cau­
llialis, qutsd^uoties de fide agitur, tenetur pa­ telam fcilicet, ut cognofcatur & cognita me­
pa requirere '-ennfilium epifeoporum 19. dift. lius evitentur, reftat, ne parenthefim faciarr
Anaflifiu*, fic tunc Synodus major eft quam ip­ ulteriorem, ut ad reliqua conlcnbenda (ollicife 15. dill. Stent· Quid impudens oliud dicere te feftinemus ; & antequarrf alio flilum vertam,
ipie quear, nif> Juvenalis vtibitm
iolo,fic fciendum ell, quod pellis ifta fchifmatis detefit-eo , fiat pro ralune vjimljt. uetert Joan­ llandi muhoties invaluit in ecclefia larda Dei,
nes Andreas, quod clerici , vel vo. t\ itth- fic quali humano ( al. divino ) judicio lemper
rtrum . Juik de jure naturali *. Jecundum qutd hi Ichifmatici fuerunt a fide icpulfi, ut 89.
drft

■***>.»,.. >sW«ημικ

4,,

PISANUM

4io

Çÿ» dift. Si quit pecunia; ficenim fuit tempore A feudatarius ecclefiz, qui fidelitatis nomen affum^—----------------------- Leonis, & Adriani, nam Carolus capiens Defi- pfit, quam domino przftare tenear, de jureα'ίνο derium, Longobardos vicie & reftauravit eccle- jur. veritatis ; & capite eam te, adverfus do,,’ζ'’
CMR,sri fiam *63. dift. Adrians.
Joaqpes papa XL minum bella movet , 32. q. 2. lateret. Nam
"
paffiujuit magtm tribulationes Λ perfecutio- eonfilium ,& auxilium hdelu Domino fuo prents a quodam 1Berengario. Oâo qui vocatur flet, fi dc beneficio dignus videri vult, & falprimus rex Saxonis capiens Berengarium, ec- vus elle de fidelitate, quam juravit, 11.q. 5,
clcfiam reftituit priftinz libertati. Item Leo dilt Forma. Gun & ille verfutus hoftis cede­
IX. fuit ab urbe expulfus & creatus Benedi- f«» Lupufque rapax, mendax opere, & fer.
dus
ctus ,, quod
quod audiens
audiens diâus
diaus Oâo
octo Romam
Kornam reverrever- mone, quem perdat ipfe Deus, deberet dicere
tJfi
fi alii fcandaiixati
fcandaiiuati fuerint, fed
fus obfcdit civitatem, donec fibi traditus fuit verbum illud ; &
h. ad.
26. VI. q. 1. imitare. Rexque
ille tntrufus, & rnifit eum io exilium in Sa- non ego, 'Matth.
xoniam, & ibi mortuus eft. De ifto habetur ille quem canon praecipit honorari, 8. dift. fw
68. dift. in Jjnodo. Item Joannes XII. fuitex- jure, adverfus ecclefiam bella movet, qui con­
pulfus per quemdam Crefcentium patfitium, dc tra ecclefi· inimicos debet manus porrigere adnon invenitur
mvenitur ; & c. <quando
Saxooum
ivit, &
fugato illoBJutrices, 23. 0. 4. ns»
Odo III. rex
1
"
.......................
extirpavir,, volt 24.
. q.
. V. Regum;
“
- &
' eadem caufa
't Φ 3Crcfcentio rotam
totam illam progeniem
, „
(C tunc fuit creatus Gregorius V. & fuit de Maximianus. Nam ideo majcftati regi· titulus
genere Oâonis, diffus Qéfcentius, & Roma­ ferenitatis adferibitur, cum ei proprium efle
ni expulerunt diâum Gregorium, & creatus debeat pacem ecclefiz diligere & ampleâi, dc
fuit Joannes epifeopus Placentinus. Quod au­ finitimarum gentium tranquillitate haud aliter
diens diâusOâo iterum Romam rediit, & ob­ quam aeris ferenitate iztari, hic guerras &
lidens eos in caftro S. Angeli cepit utrumque damna molitur. Solubres namques reges catho­
& membris cos mutilavit. Item populus Roma­ lici, & devoti debent poffe tenus laborare, ut
nus tempore Joannis XXII. recepit D. Ludo- aberrantes a grege piz matris, in ejus gremio
vicum de Bavaria, quife pro imperatore gere­ revocemur, 23. q.ô.fcbi/matiei; dc eadem cau­
bat contra proceflus domini papz dc ecclefiz fa q. 3. quando vult Dens. Non mediocriter
Romane, & eum ficut imperatorem traâavit, profeâo offendit, quia debita czleftis regis dc
& quod deterius fuit, quemdam fratrem Pctr. de Domini fua przfumpnone refolvit, 23. q. 3.
______________________
_________
Si is qui. Dicat mihi ille , quem fui arufpices
Corbario
ord. Min. in diâum pap.
Nicolaum
V? creaverunt clerus, dc populus,'antipapartt,C«·>« prudeoteir facere prophetizant, cur ccclenon
definit infeftare, Ct repetitis malis
przJicantes ipfum D. Joannem papam hzreti- fiam
c
~
cum. Fecerunt etiam ptares cardinales: dc ex crebrifque concuffionibus columnas Dei viventis
. hoc motus przfatus D. Joannes papa confutuit conatur opprimere, & fummi paftoris navicu­
lam intumefeentibus procellis in naufragii pro­
dominum O|. de Laude, ut pofletprivare ur­
bem , & Romanam ecclefiam omnibus privile-^ funda demergere? 23. dift.in nomine . Scire degiis ciidem competentibus, vel faltem ipfam ad' bft verfutus hoftis ecclefiz , qui veritatem vul­
tempus fufpendere. Fuerunt ergo quamplurimi, nerare conatur; & ecclefiz refemdere unionem,
qui injufte Petri cathedram ac etiam imperium humanumque genus evertere & turbare 16. q.
occuparunt. Ideo Oâavianus, & Joannes ma- 2. vifis, quod etli aliquando fiuâuct navicula
lediâi ; qui vocatur Viftor injufte cathedram Petri fubmergi tamen non poteft , 24. q. 1.
occupavit. Vixit autem in cathedra annis oâo, non turbatur ; dc qua beatus Hilarius loqueba­
& menfibus 7. Huic fucceflic Guido, qui dc tur.' proprium eft, inquit, ecclefia, ut tunc vin­
Paichalis vocatus fuit ; quorum faâa damnan­ cat cum luditur, tunc intelligat cum arguitur,
fit cum deferitor, tunc obtineat cum
tur, de fchifmat. cap. 1. Oâavianus etiam coo tunc fetura
.
tra papam Alexandrum fchifma movit, dc fo-Djuperata videtur. De hac juris civilis fanxit
vit, ut traâant doâores de eleâione quia dili­ puâoritas profitendo, quod ecclefia cultrix, Ac
dentia. Reprobus etiam dc Valtemanus ichifma- auârix /uftitiz non patitur contra juftitiam ali­
tici fuerunt in cap.4 nobis de Sacra, non iter. quid fieri in ic, vel in alterum. Privatus ve­
Frcdcricus etiam avus iflius contra D. Grego­ ro fzpe obviat jufiitie in uf. feu. cap. 1. De
rium IX. & tandem per D. Innocentium IV. hac quidem apoftolus pollicebatur, quod fine
depofitus fuit in Concilio Lugdunenfi. Omit­ intermiflione de ea in orationibus fuis facit
tamus reliqua .· noflra ecce state Ladtslaum olim mentionem , ut patet in epiftola ad Rom. io
regem Siciliae, feudatarium ecclefic, fchifmati- principio; hzc enim non folumecclefiarum eft
cummantfeftum , Chrifti exfufBatorem , dtfllpa- mater, domina & magiftra , de for. Comp. cap.
torem, blafphematorem quoque ecclefiz, & final, de facrofanâis ecclefiis I. omniiim 1 2. dift.
fhgellum 13. q. 4. Quando vult. Qui fibi pne- m» decet, q. 3. ranula de privilegiis, Si papa
ter catholicz communionem ecclefiz chriftia- de pœn. felicis lib. 6. de fumma Trinitate,
num nomen ufurpavit 8. dift. quo jure, ad­ damnamus in fine; fed etiam caput & cardo,
verfus principem principum verum Chrifti vica­ ut patet de immunitate ecclefiz cap. i. lib. 6.
rium temere cornua przfumpfit erigere, cerni-e & ibi per Joannem Andream fuper verbo r«mus dc przfenti contra canonum inflituta d. tela ■. Hzc eft enim illa ecclefia gloriofa, ha­
c. r. m gloff. de appel, cum parati in gloff. bitans in, confidentia, & extra eam non eft
ab Aquilone fedem ponens juffa & débita cz- falus, toto c. a. ubi fons facerdotii reperitur
leftis regis & domini fua przfumptione refol- in cor. ut ecd. Ro. in prin. illam enim impe­
vere 33. q. 4. Si ii qui; Cum nec fubditus rator cried is jnftituit, de elefl. fundament»,
pacem vel ligam facere in praejudicium fupe- illam ipfe folus fundavit, & ipfius privilegio
rioris poffit per bald, de paft. debitor. C. & fungitur , n. dift. cap. 1. immo canon facraeft gloffa de fideicommlf. lib. 1. invitus vel al­ tilfiinus atteftattir, quod non ab apodolis, led
terius effici cenfualis de probat- licet; nam ab ipfo Salvatore noftro primatum obtinuit eadem
fuo domino fubditus prrftare tenetur perpetuam dift. cap. Sacrojarfla. Ipfe enim Jocum clepit,
reverentiam & honorem, demajoritate & obe- eamqtre ratione periecurionis defrrere nolu .
dientia folitz 11. q. J. magnum. Proh Deus, fiam Petrum perlcvutioncm fugientem revocavi;
di­

I

.·_■·

CONCILIUM

G.

al
dicens : per fe velle ibi pati; vd etiam crtici-Ax-f. q. i. Loquitier, dc eft navicula Petri, flu
figi, antequam locum illum defereret; qui fi­ fluarc poteft, ut dixi, perire non poteft, 14.
lii fint legi per venerabilem j. q. t. Nulli . q. 1. non turbatur. Contra hunc igitur princi­
Exemplo illius qui unicam fuo proprio cruore pem malignitatem infurgat Chrifti Vicarius Joan,
defendit,
q. 1. mmmot. Hanc enim Roma­ nes vir fojtis prelii , Machab. 13. qui potens
nam ecclefiam divinam providentiam legimus efl opere « fermone , de officio ordin. Inter
incommutabili difpofitiooe altis pnetuliflc , ut cetera de flatu Mo. cum ad monaflerium ul­
in praemio lib. 6. iftud enim eft tabernaculum torque gladio iniqui hominis atque pravi dia­
illud , quod nequaquam transferri poterit nec bolica lupplantatio fupprimatur , qui adverfus
auferetur Prclatus ejus in fempiternum . I faite fucteflbrem Petri, reflorem univerialis ecclefix
33. fic ideo Zacchari* 14. de ecclefix lo­ fit gregis Dominici duflorem, ut diflis juribus
dicebat , fedebit Jerufalcm fecnra fic bellica bella movit. Armetur conatus ecclefi»
merito , qui* a fuperiore monte fuperari fit pro domolfrael murum objiciat inexpugnannon poteft ; ideft ab aliquo Tyranno feu dum, 2. q. 3. Salvator; irruat in eum Chrtrege · quia tyrannico more vivit : & mons fli potentia, qui flatum univerialis ecclefi* in~
Domibi
pt*paratus in vertice montis , I-Bfeftatur. 24. q. t. mvmmt de Judae ad aboleneeclqfia damperfonam, cruxque coram illum fchifmatiEt ideo dicit Chryfoflomus : ero
poteft , expugnari
poteft: telo mit- ticum praedicetur, 23. q. 8. bortetu & cap.ut
tuatur , fid e)nt ttuontt non perforentier ; moebi- quidem, indulgentis concedantur eadem caufa,
proponmtitr t /ed turris dovidico aon eliditur. fic q. omni timore. Quinimmo verus (ponius &
Eft infuper locus tutus, qui ab aliquo flumi­ pugil ecclefi* gloriofus, qui ad portum dc lu­
ne non poteft inundari, ideft erroribus fubmer- xit Petri naviculam , haflenus ûufluantem, prr^gt { ergo oec flumina obruent illam
fic eft fentialiter irruat contra cum . Sic enim legi­
ratio quia univerialis ecdefia errare non po­ mus Leonem papam Romam egreflum contra
teft , ut dicit Auguftinus fuper illo verbo Ego hcreticos jam fcciflc ea. cauf. & q. Cum fxafovi pro to, Petre, nt «m dc/fctar fidet tuo . pe cum nempe pacis Italic* perturbatio , im­
ujus rei figuram pertulit arca Noe , unde mo loquar ut proprius , far meo tum fchifmatiextra ecclefiam non eft falus . Unde Augufti­ c® perverfitatis, perverfor fidei chrillianc pejor
nus contra Donatiftas .* extra , inquit , eccle· fit Saracenis, q. Nonne. Ad defenfionem ecdefiam virtutes fieri poflunt ; (aeramenta dari non fi* adverfus hujufmodi perfidi* feflatorem prinpoflunt, fed profitât. Et ideo dicit Auguftinus Ccipes undique convocentur, 23. q. 5. Principes,
fuper illo verbo pfalmi, Sapeexptegnovermt me, fit cap. de Liguribus, &. cap. qmli , cum necibi, tf,non potuerunt mibi : In Abel ccclefia dum interfeflores fchifmaticorum excommunica·
incepit , &
fic tunc Cain eam expugnavit , fed
(ed nonis laqueum non incurrunt , 23. q. 5. <v»lJ eft
-a fabatus
r..----- . ; r.i.
ι-r. i_inktNoe
— r..·..
Abel
fota—
ecdefia
fuit , (ommuntentio , immo maximas indulgentiis affit Deus cum a diluvio liberàvit ; fala fuit in fequuntur eadem cauf. & q. omnium . Hic eAbraham , & de Ur Chaldcor. ereptus eft . So­ tiam invafor ecclefi* , deftruflor totius chrila in Moyfe fit de manib. Pharaon, liberatus. flianitatisa liminibus facr* Roman* ecclefi* feDeinde in David , ialvo Saule Goli a evafit , paratus 23. dift.ni nomine, conqucrens undique
( alias Saule fic Golia evafit ). Deinde in Ma· exteras potentias contra univcrialetn ecclefiam
cabeis'fic ipfiliberati funt. Poftmodum in Do­ conatus fuos erigere eft molitus 23. q. 5. Non
mino noflro Jefu Chrifto, & captus ligatus , vos, totius orbis (ementi* iransgreflor exiflens,
& iilufus & crucifixus mortuus eft Deus eum fic Concilii Pifanenfis maturitate , fic folemtertia die fufeitavit. Et poft hate in apoflolis, nitate digefti, & undique cx mundi partibus
& ipfi perfecutores patientes ad ultimum coro­ convocati, h omnem enim terram extvitfonm eonati afeeoderunt in edum . S*pe ergo expu-D nun, if in fines orbis terre verbo eorum, Jo-X.de
gnaverufit me a juventute mea , dicit lirael , e\e&.fundamenta. Romanam ecclefiam rfixua eft
ideft ecdefia , qu* hic videt Deum per gra­ fua praesumptione confundere, & turbare contra
tiam , & in cxlo per gloriam . Sed non po­ ftatuta Concilii attentando. Anathemae et ex­
tuerunt. Et hoc ideo eft, quia ut dicit Chry- communicatione perpetua labefaflus , cum im­
foftomus in homil. in Pentecoftem , propter piis , qui non refnrgent in judicio , deputetur,
ecclefiampatriarch*, prophet*, apoftoli, mar­ omnipotentis contra fe iram fentiat, & S$.
tyres fic ipie unigenitus Dei homo faflus eft . poftolorum Petri β( Pauli , quorum pr*lumit
Sicut ergo omni tempore perfecutioms bellum ecclefiam in hac vita confundere , furorem sen­
ecclefi* Chiftus ordinare per fuos milites in- tiat in futuro . Fiat habitatio ejus delcrfa , &
fljtuit , ut femper invida permaneat ; nititur uxor ejus vidua ; orbis terrarum contra cum pu­
ergo incaflum flagellum Dei fit hominum ini­ gnet , & eunda elementa fint ei contraria ; &
micus contra verurn vicarium Jefu Chrifti bel­ omnium fandorum 'quiefeentium merita eum
la movere , qui non puri hominis , fed Dei contundant in hac vita ; fuper eum aper­
vicem gerit in terris , de translatione Prxlat. tam vindiflam oftendant , aj. dift. in norm­
navemque fubmergere Petri ; nam flufluat , Enr Domini . Ut parvulus quidem ego devotus
fed nunquam definit efle ratis cum fuccrfloris ccdefic
’
'
~
diccie iple
pofïtm
: videbam Saianam
Petri poteftas non fit ex homine , fed ex Deo heut fulgut cadentem de cxlo, Luc. 10. de p<eDe judic. novit. Scilicet lites & bona timcii nii. dift. s. ficui inquit, gravabat cum iniquitas
propter dubium finis 1. Regum 16. fi- de pe». fua fecundum pfaJinum , & corruet,
n;«uadji1. Quod debetur . Sed hic finis & vi&una re­ ciet ut tefurgat . Ignorat mifsirimus \crburn
fla eft. Qui ccclefia Chrifti, qux verus Vica­ Chrifti : qui Lcandalizarit unum de pufiltis , qui
rius fponfus, pugilque ecclefix gloriofus Joan­ in me cicJunt , expedit ei , ut tuipendatur
nes vir fortis prxlii, quem Deus pofuit ducem mola afinaru in collo ejm &
rgatur m
tutum , 1. Machabxor. 13. veritatum Irquitur, piotundi.m , Malth. 18. & Jc .eiiuiic. Ni­
qux femper vincit, ficfuxvalct 10. <x
Eidix fi tum pridem $. pro gravi , dc
nu.
dift. conJ ne tu do . Su;’<r pctr.im (o! Jam fuiid.ita
vi niiiic
Cum
injunfto ; undr i.lvctf.is ec.
eft, ideo ruere non poteft, 1· -’''b "t n··*- > , ■ iefit tuibdtores D-ι tihus Juqiictatur crctns

24.

quens

(ai* 2.
fMpqgMrs

na»

M

A-

4*3

PISA

N

υ m

444

ca» a i.feictur a vobis rfgnum , & dabitur genti , l . ribus : quoniam fchifmaticus volens ecclefiam —
“—“—■—facienti trufium, id eft regi Chriftianiflimo fic Dei fcindere, peccat Jn fide quoad articulum* ANNO
ciiR^vT Sfo^ofiiTimo Ludovico. Hic eft enim quernea- illum credo ih Spiritum Sanftum, & in «nam
*****
1|e#< * norr przcipit honorari, 8. dift.
jure ; CUJUS fanftam ecclefiam catholicam 24. q. i.adcwafacrum mclytx majcftatis diadema unicum, fic vit, fie quatuor capitibus procedentibus; unde
'
decus gtariolum eo magis glorificatur & illu- hcreticus judicatur,de ufuris cx "gravi in dift.
Jlratur, quo propenfius'quies, ideft pax eccle- 24. q. 3· bertfii . Si quis igitur ab hac unitate
fi«,ab ipla ieveritate efficacius procuratur . I- recedat, dtvifus eft , & fic fchifmaticus : vêftirem labores ipforum jufti edent . Item otrinia mentum enim domini ideo fciffum non fuit ,
funt juftorum, difto capire,
jure 23. q. 7. £d de eo fortiti tant ,quia -ecclefia fcindinon
eap. t. i. & <rg. né-clerici vel monachi; rcU- debet, fed tota in unjtatc conftituitur, ιό-q.
t»m: regnumque illius hominis pefiilenps tra­ 5. Sicut i Damuu vefwttcntxaa * Differt autem
di debeat , ut dici , regi catholico occupan­ fchifma ab haerefi in principio , nam hxrefis
dum , de hsreticis , excommicetetns , $. Si vero in fuo principio hibet pervertam dogtha,quod
Dominus tcqnporalis . Tum etiam quia idem non habet fchifma ; fed fi perdurat , cadit in
hofiis ecclefix negligent invenitur circa regni B hrrefim, per Ofticnfcm, & Joannem Andream,
*
requiem, & juftitiam faciendam, cujus exerci­ quia fingit fe ab ecclefia refte recertifie, Ac iinter ftiifnea ;
tium jam diu a fua procul aula exulavit, 17. deo cenletur hcreticus, 24. q.
; q. 4- Si jxit dtitctpi 11. q. 1. nnlliet , 43. q. β( fic peccat in illum articulum, credo in Spi­
i. pçeceptxm . Unde Zacharias papa Ludovi
ritum Sanftum. Et quod papa fchifmaticus ab
cum regem Francorum prxdcceffbrem Pipini apoftolica fede cadat, firmat exprefle Oftienfis
patris Caroli hac de caufa digne dépotait . de fchiimate in fummaj.qua pcena;et dicitur
15. q. 6. alitet. Rcrtat modo , ut attingamus ct tenet doftor in cap. licet de evitanda de cindaginem propofitx veritatis . Et in hoc dif- leftionc, et probatur 24. dift. ta nomine Domini
curta de pluribus eft videndum . Et primo ex et 24. q. 2. jatw prefertxr . 'Vel pdseft dici ,
quibus caufis poflit papa apoftolatu privari;fe­ quod inter fchifma ct hzrefim eft talis differen­
cundo an Angelus Corarius , qui (c pro Gre­ tia, qualis inter genus et fpeciem , quia omnis
gorio XII. gerebat/fuerit privationis crimine hcreticus eft fchifmaticus, fed non c converfo,'
mfi fchifma duraverit ut dixi, et notat Oftienirretitus. 3. quis fit judex competens de prrmiffis, & de Concilii poteftate , fic an cardi­ fis dc fchifm. io fumma $. 2. tn fine ; unde qui
nales potuerint generale Concilium convocare, C non eft membrum ecclefic , hcreticus judicatui
& an potuerint recedere a didis dominis An­ in aut. de priviL Doft. poft prin. Cum ergo ogelo Corarip , atque Petro de Luna, antequam mne fchifma intendat univerfalem ecclefiam im­
fuiffent per Concilium dc irretito crimioe con­ pugnare , juxta ul.... nunquam poteft efle fine
demnati . Quarto , an difius Angelus Corari­ hzrcfi fecundum omnes doftores , ct probatur
us, ubilibet convocatus, fuerit de irretito cri­ 24. q. 1. dicinrxj et cap. Pitdcnd. et cap. Sckijtne et
mine legitime convifius. 5. an elefik) facta Je cap. Loqxitxr . Dicitur autem fchifma illicita
fanfiz fic felicis recordationis D. Alexandro diflcnfio eorum, inter quos unitas effe debet,
papa V. per cardinales «collegii utriufque, fic per vel illicitus ab unitate, vel univerfitate di (Ten­
confequens clefiio fafia de SS. ac BB. D- N. tas , vel illicita divifio per inobedientiam ab
D- pap. Joanne XXIII. tammo & vero ponti
unitatefafta, 24.4.3.hter fcbifme ; ct nomen
fice per cardd. eoldem fuerint canonice & rite Grccum eft, unde fciflura in unitate efle non
' fafic, & fic ipfe dominus nofter papa Johan­ poteft , de eleft. yma diligenti», in gloff. 1.
nes , & przdeceflbr ejus fuerit, & fuerint veri Difta eft autem fchifma e fcifsura 24. qu. j.
apoftoiici, & canonice inftituti. Circa primum Scbifme. Cum enim fides catholica una fit, et
ex quibus caufis poflit papa apoftolatu privari D unionem defignet ; patet quod fi aliquis ab
breviter me expedio ; nam de nullo crimine hac unitate recedit, divifuseft , et fic fchifma­
prztirquam de hzrefi poteft fedes apoftolica ticus. Et licet alibi dicatur berefim inter fchif­
'irretiti 2. qu. 4. Prafxl . Et tunc debet ,' ut ma majus efse, eo quod primum locum tenet
Diabolus condemnari , ut ibi dicit glo. Jo. in pcenis 22. q. 7. farad ta otmUnt ; nam et ft
fic patet 79. dirt. Si quii pecxnta , 1.1. dift. crimen hxrefis novofchiimate-majus fit; tamen
Si papa , 19. dift. Anaftxfixt , 29. qu. I. Λ- ex quo quis in fchifmate perfeverat , idem eft
cat.xt & cap. Qui contra pacem dc hrrcfi ; ad crimen et utrimque eadem perna infligitur,ut
abdendam 9. qu^.aeaw. Eo enim ipfo quod patet ex his quae fuperius tant relata , quod
papa hzreticus eft, eft minor quolibet catho­ tertt Oftienfis de fchifmate $.f«a paru, verbo
lico, ut difio cap. Actcitti li.q. 1. Sancitttnt ; are obflnt. Et quam grave , et deteftabile fit
& iplo jure eft apoftolatu privatus ; ut dido fchifma fovere , oftendit Dominus io Core,
cap. Si qnit pectcnia , & I. qu. 1. Si <ptit dc Datan , et Abiron, quos terra vivos abforbuit,
, 16. q. 5. /aae, 24. q. I. dicimxi & C. et omnis fubftantia eorum cum ipfis descendit
Cadivi mtt, fic cap. rw/raaw, $. his aufiorita- ad inferos , ceteris cxlefti igne confomptis ,
tibus, ôi (eipiutu privat, 21· dift. Atave extent. E Num. ai. 25. q. 1. M» effernmtu, 2. q. 4. ia
In hoc ergo cata brrefis papa alium papam li­ principio. Alio etiam exemplo mooftravit, nam
gare poteft . Nec obftat quod par in parem fite. cum Tribus fcifse foifsent · Tribu Juda et
ut notatur in- difto cap. Acacttu, fit in difto Benjamin , et relifto rege fuo , alium fibi fo­
cap.Jï quii de ecclefia cum concordantibus fu- ris conftituifsent, et tandem iret ad eosRobo• perius allatis. Didus eft autem haereticus ab batam, ut peccata fua exprobraret eifdem , et ul­
retifeio hzrctifcis , ideft divido dividis , inde tionem tuam praediceret ; panem
apud ilfamiliar hercifecundr ,ideft judicium tabftantic los edere , et aquam bibere vetitus eft, quod
dividend» , unde idem eft , quod quafi divitas cum noocuftodifset, ftatim divina cenfura per­
ab altis.. Ita&hzrefis dicitur divifio, ideft fe- culsus eft, et inde regrediens impetu , ac morparatio a'fide catholica. Eodem confimili modo fu Leonis in itinere necatus eft, 7. q. 2. Deni·
ii papa tarer fchifmaticus, eflet fimiliter ipfo qxe. UnJc nec dubitandum eft , fceleratius efle dejure pontificali dignitate privatus, ut didit ju- lidum , quod cll gravius judicatum , 24.4.1. non
effe.

“

40
ÇjP

·

C O N C I L 1 U M

G.

4‘«

, de elefi. licet de evitanda : dt haecA confrient ia hbera* no* dcmonftrac ? tt. qu. 3.
- -... —fufficiaht laevitci quoad pttmunt. Circa lecunlU&tdMtHHH
" ‘ ‘
; dieu
‘ : enim Paulu*
Λ—'
ad' Cor. i. glo- anno
Λ1***? dum an Angelus Gorarius , alias Erroriu* nutu ria noftra hec eft , letlimomuin conlcieniue CHk,sl>
cupatus, quod fe pro Gregorio XII. gerebat , nofttc; & )ab. 15. dicitur . Ecce in cxlo te·
fuerit ’privativo crimine irretitu* , hic opus , flis meus . St ergo eft nobs tell·» in c«k>tiehk labor efP, & hic pendec pondu» diei , dc fti* in corde , dimittamus fluite* foris loqui .
xflus. Er licet me terreat natalb foli domini Quid enim.volunt , quid enim aliud detrahen­
*
. magnitudo, dominicusquc metus illius, cujus tes faciunt, nifi pulverem exiuflant in oculo*
- fervitiis nuper qdfum, qui mecum funt ore in fuos, terram excitant, ut unde plus detraâtohfc fen tent i a difeordames , corde tamen , ut nis perflant, inde magis nihil veritatis videant ?
flntror, uniformes, ad quod fotam cor Deus tr.q. 3. «ZZawdataiuM. Nec videtur obftarc len­
rèfpicit, & advertit, ut dicit gloff. in J. j. dc tentia Conci hi Panficnfis adverlu* eum lata m ·
Donat, inter vir. dc uxor, cujus cordb folus ■ cleri multitudine copiofa ; quoniam illud nen
v
Deus dicitur ferutator, Luc. itt & aft. 1. 1. poteft dici Concilium , fed potius codciliabuq. J. rau/alaq^i. Loquar tamen-pro veritate in- Ium appellatur , cum non fuerit auâoritate ,
trepida verba mea : odivi enim ecclefiam mali- B & -licentia pape , & fic legitime ut debuit
unantium, fic cum impib non fodebo, & cum convocatum , ut dixi fupra in principio hujus
huius
Pfalmifta conveniam; nam , ut dicit Grego. traâatu*
*
“
; non repeto.
Praeterea feriptum ell .
rius; non fe putet chriftianum, qui mori pro non foquari* turbam ad faciendum malum, nec
Chrifto non habet animum paratum. Qui enim judicio plurimorum acquiefccs, ut à veritate
metu alicujuspoteftatis veritatem occultat,Dei devies, Eiod. a). & alibi dicitur: non cfl qui
iram contra fe provocat , quia magis homi­ invocet juflitiam , nec qui tudicct vere , led
nem quam Deum formidat tt. q.3. (hq/foir. confundunt homines in nihilo , & loquuntur
Nullo enim modo deberet propter pcnecutio- vanitates, ftaise 59. & ideo dicebat Apoft. ad
nem pralati ttdoâoris tacere, quando annun­ Corinth. 1. feriptum eft enim fapienuam (atiat veritatem , 43. dift. Sic rt&tr ; & cap. Sci- pientum, & prudentiam prudentum reprobabo.
ftriti in gloff. nam proditor efle dicitur verita­ Et.fcquitur .- Si qui videtur inter vos fapiens
tis , non folum qui mendacium prô veritate effe in hoc irculo, ftuhus fiat ut fit fapiens ,
, fetat , & faciat per quae
alleverat, fed qui non libere veritatem pronun- ideft ut illa fapiat
...
tiat, quam pronuntiare oportet , 11. q.J. Ne- mundus fatuum eum reputet , ut fit fapiens
lite. Melius eft enim pro veritate pati fuppli-Capud Deum.· In contrarium eft verita* manicium, quam pro adulatione beneficium , ead. fefta , quam fideli devota profoaione fateor ,
cauf. & qusft. ara*· ferirent*. Redeo igitur , firmiter teneo, fit affirmo ; quam firmiter te— ultra
-i.-- digrediar
j:—j:.- , ad
-jpropofitum
-------- c.---------qusftsonis
—«—-’- , 'net, prédicat, profitetur, fic docet facrofanâa
ne
& videtur probabiliter dici pofle Angplum, Er­ Romana ecclefia mater omnium fidelium , fic
ronum nuncupatum, qui fe pro GregorioXII. magiftra., quam fcquitur Orthodoxorum pa­
gerebat nullo modo de crimine privativofuifle trum , ac doftorum , fie prrdicâtorum fit preirretitum ,cum, ut dixi , papa de fola taerefi latorum incommutabili* fic vera fententia , de
conviâus valeat irretiri, & tunc apoftoiatu ip­ fumma Trinitate cap. unico in VI. Ad cu/u*
fo jure privatur, 79. difl. Si fitu pransi* , cum evidentiam , pro declaratione dicendorum eft
■ concordant i b allegaus in difeurfu precedent i . evidentialiter praemittendum illud ,. quod eft
Nec conflat , ipfum bereticali macula labefa- notiffimum toto orbi , videlicet quod Grego­
âatum. Abfit enim , ut quidpiam finiftre de rius fiepe fatu* , poft eieâionem de eo faâam
his arbitremur, qui apoflolico gradu fuccedunr, ad culmen Apoftoiatu* per DD. cardinale* ,
ui claves regni catiorum habentes ante judicii perapoflolicad litteras, atque bullas perunivertem fodicant, is. q. 3.
; cum bene deDfam direftas fignificavit le juraffe, vpviffe, tt
4uolibet, fit non-male credere debeamus,dicit promififfe ante eleftiooem faftam eodcm vin­
glofll Joan. XXIII. q. 4. f«am
. Et culo efficaciter implendam , cum finguiis ex
ideo dktt textus .* mala audita nullum moveam ; ipGs cardd. in cafu quo illorum aliquis-ad anec paflim diâa abfque certa probatione quii- piettn Apoftolatus effet affumptus, pipatui ce.
qui* unquam credat , nec praecipitando quid, dere, fit omni via poflibili laborare , ut fchii­
quam mali agat, 30. q. ultim. Nulle* . Vul- ma tolleretur fit ecclefic integritas loqueretur ,·
garifque fama quorumdam ipfius Gregorii opi­ fit poft iplam affumptiooem ad ipfum , ad fir­
nionem, ac exiflimationem arguens crimen hae­ miorem conftantiam juravit, vovit, promifit ,
reticum non concludit . Dicit enim cinon , fic rati fica vit , prout ecdcm bullae , & litter·
quod non fotam ille reus eft , qui falfum de atteftantur fic latius patet publico inflrumcnto
aliquo profort ; fod etiam is qui aurem crimi­ Inde confefto, fit maoujpropria ipfius Angeli
nibus citus accommodat, 1*. q. 3. Am fele*, Corario, qui fe pro Gregorio gerebat fabferi& alibi dicit textus: abfit Chriftianorum judi­ pto, fit roborato poft cleâtooem de fc faâam
cio, ut ea que maledicorum hominum rumo- ad regimen paftorale , quo exprefle promifit ,
1”
ribus
coofifta credimus in qualicumque modu-E juravit, fit vovit, ut dixi, papatui cedere, fit
lo iufpicioai* addu&i, quia tt facri eloquii te- omni alia via poffibili laborare pro ecclefi·
flimooium tenemus, ut mala majorum cum for- unione , nihil dc cootiugentibos , neceffarii* ,
fitan dicuntur, nifiprobata credi non debeant, vel opportunis qnomodoiibet omittendo , fic
fed citius probata ukifci, 11. q. 3. m cmtlie: quod fic efficaciter faciet, attendet, fit obferDkit enim Apoflolu* ad Rom. 15. nullum an­ vabik bona, pura , tt fincera fide , omni dolo
te veram juflamquc probationem judicare debe­ tt fraude ccffaatibus, ut fchiima tollatur , ut
mus, 30. q. ultim. nella* ; tt fubdit ibi litte­ unionis fcquatur integritas; quodque pro diftis
ra ; mala itaque audita nullum moveant , nec promiffiooe, voto, tt otedimna & /uramemi
paflim diâa abfque certa probatione quifquam preflarione , tt ecclefi· obier va none , ac om­
credat, nec prcciphando quidquam mali agat, nibus fit finguiis lupradiâis . bfolurroncm non
unde veritam illud Gregorii dicere iple poteft : petet feu impetrabit per le vel alium , tt im­
Quid enim fi non nos homines laudant , & petrata, Icu impetranda non utetur , tt l.bt
Cmcik Gentrel. Tom. XXVII.
Gg
cou-

3

4«7

PISANUM

4«

fÿ* conceffam nullatenus acceptabit, nec data po A miferat, et capitnlaverat ,<recnfavit opere ad·
———— u-ftate ner ipfum alteri faciet fe abfolvi , feu implere - Qui
~ enim alicujus temporalis commo- ANNO
aum
‘n *liquo difpenfari ; fed volet di fle maxime, gloris principatus fui gratia-CHRtsrt
,^7" perpetuty obligatus ditto vinculo remanere . falfas, ac novas opiniones gignit, veifequirar,
■ Hujus' unionis ^conclufiooem infra annum & hcreticus eft dicendus , 34. q. 4. btretient ,
tres menfes a die iothronizationis de eo fatte nam promiffionem juramentum fle votum hu­
in poficr-um mandans fub vinculo juramenti jufmodi per fe fattum flt populo Chrifti im­
nfferuit & firmavit firmiter fe fatturum, prout pertitum famgebat infringere novis fic erroneis
tenor inflrumenti inde confetti manu propria intellettibus adinventis , cum aliquem laedere
ipfius Angeli Corario roborati latius attefla- quifque non valeat apud Deurifi , 33. qu. 4tur . An autem hcc pattio valeat & obliget fw pejernre. Eft enim Deus duplicitatis afper'
ipfum elettum , indubitatum cftquod fic a non nator , fle Cmplicem intentionem confideret .·
infiflo ut ecclefiaftica beneficia nt nefirnt» 18. verborum artem afpcrnatnr flt odit , dicit tex­
dill. De Sirncnfnnn , 8. q. 1. ArteUnJ ; licet tus in d. cap. φή fejerere . Fuit namque in
elettie a principio fub patto fieri non poflit , fuo errore, pertinax tnanifeftus, flt nunquam
fuo paratus corrigi de errorp . In fuo ultima­
ut notat Innoc. de clett. Signijknfli. RurfusBfuo
(ciendum eft, quod dittos hic ibidem per fuas te fe errore firmavit , detrettans , flt afperapoftolicas & mendaces litteras impetravit , a- nans fuafusquoslibet ecdeftaftic* unionis; cum
lias miniftravit , Petro de Luna praefato , qui cauta follicitudine ipfius ecclefic querere defe pro Benediâo XIII. geflit hortans & invi- btferit unitatem. Dc cujus integritate informa­
tans eutndem ad hunc pacis & unionis effe- ri -renuit opere impudente. Unde hcreticus eft
ttum, offerens fe papatui, et juri fuo cedere, cenfendus, 34. q. 3. dinar Apoftalnt. Qui enim
ct renuntiare , et quod fic efficaciter faciet , obftinata mente , fit Audio fuos defendit erro­
ct adimplebit , fi et quando Petrus de Luna res, is hcreticus judicatur , de heret. qnicxtn\ pr*dittus juri, et papatui fuo cedet, dummo­ $ne. Et probatur in lege milites Æ dc re mi­
do cardinales collegii utriufque velint fimul litari; noluit enim adhortationis monitores au­
convenire , ut unici Romani pontificis clettio dire contra dottriqam apoftoli : hereticum, inquit,
fequeretur; Oratorefque miffuntm in his litte­ hominem poft primam fic fecundam correctionem
ris teftabatur, ut fecum de loco habili, et de­ devita, d.cap. dixit npefloltu. Lapfufque eft in
cerni cum hujus rei perfettione difponat. Mot- errorem audacia fu* prefumptionis feduttus ab
.
_ CorarioC erroribus convinttorum, ideo hcreticus dicideque tales mifit , qui a- ditto
Angelo
fpeciale mandatum habentes , cum eodem Pe- bet, ut ditto cap. dixit. Cumque pravum fapetro de Luna fuifque cardinalibus capitula fir­ ret, ut fanum , rettumque unionis ecclefiaftic*
maverunt , locumque fanxerunt, et communi­ gradiretur, fuofquc peftiferos, ac mortiferos er­
ter elegerunt civitatem Saonam idoneam in rores contegeret, refiflens contumaciter emen­
prtrmiflis, ubi deberent ambo fimul ditti do­ dare , fe in fuis erroribus defenfavit ; ideo hae­
mini cum collegiis fuis pro unione ecclefia e- reticus eft cenfendus 34. q. 3. jxi i» eetkfin.
Afferebat enim, quod, fic fe pertinaciter de­
xequenda per fanaIifer convenire , ibique adeffe
cum dittis collegiis in feflo S. Michaelis in fi­ fendebat ad hujufmodi juramenti, voti, fle pro- ne menfis Septembris , falvo nifi propter im­ miffionis obfervantiam minime obligatum, cum
pedimenta navigationis dittus Gregorius tunc hsc fit herefis manifefla ; fic hujufmodi affe­
impediretur , quo cafu debebat adeffe in feflo rens, ut hzreticus eft cenfendus: nam qui af-<
omnium Santtorum tum proxime fequente . ferit, 8c pertinaciter contemnit ptopofittonem
Qui quidem tunc Gregorius, fi ditta proroga­ contrariam veritati fac rarum feripturarutn feu
tione uti voluerit, debeat not i fic* (Te ditto Be- factorum canonum , ut hcreticus eft cenfenneditto tunc XIII. per totum menfem Juliiqdus, quia bcrefis eft dogma perverfitm, 38.q.
tunc proxime fequentem, prout tenor dido- 3· inter fcbifnui. Allego
*“
pro *hoc bonum textum
rum capitulorum probat manifefte, qUamquam 34. q. 1. no» efieranem . Nam facris fcripturis
turpiter refillverit et refiluerint a promiffis, et non debet modo aliquo contradici, 8-dift. rgo,
cum eterna eorumdem damnatione in pro­ & cap. Qut nefciet. Qpinitpmo dicebat hic
prio noflro quod fubticeo , quia res ipfa lo­ Angelus deteftandus , fe non teneri ad votum
quitur. Nam in hoc tam felici, ramque beato & juramentum feu obligationem , quam de ic
mentis propofito finiflris adverfantibus fuafibus fecit, videlicet cedere juri apoftolatus pro ecclemaxime fratrum , nepotumque ipfe Angelus fie unione. Immo dixit hanc viam perniciofam
deliravit, atque etiam delirarunt ; contra re- & malam, quam tamen viam veluti fanttiffimam,
ttutn fanttumque humane mentis propofitum & optimam, dogmatizavit, praedicavit, & pro*
lolida et conflanti deliberatione vallatum . mulgavir, fit in quamplurimis fuis bullis » flt cum
Quantum mortali fas fit animo , fattum fuit ,- confenfuDD-cardinalium firmavit, feribens re­
ut libertas arbitrii parum aut nihil cis value­ gibus, principibus, univerfitatibus , & commu­
rit ad beatitudinem aflequendam. Hi enim pa­ nitatibus omnibus, ipfam offerens tanquamviam
terne pietatis obliti, flàgitiofis et fraudolentis E pacificam, fit bonifttmam ad ecclefic unionem;
machinationibus unionem ecclefic, confolatio- & nunc in reprobum fenfum ducit. Unde taonem folidam populi chriftiani , et pacem ec- quam tranfgrcffor
"
juramenti , promiflionis , &
cleliaflicam propulfarunt . His pro prdudio voti irrevocabilis; & obligationis fatt* Deo de
jsm praemittis , redeo ad propofilam queflio- re licita, & poflibili, atque fanâ* , & utrique
nem . An ifte Angelus Corario deteftandus , homini utili haereticus judicatur , cum facris
quem mundus erroneum vocat , et appellat , fcripturis audeat pertinax diffentire
ut di­
luerit privativo crimine irretitus, et dico quod tto capite inter febifinn , 14. q. 3. Et probatur
fic : quia pluries requifitus per litteras et ora­ optime in cap. »0» nffirnnmt, 34. qu. i. Nam
tores fereniffimorum principum , atque ducum, Numer. 3. fic mandatur a Domino . Ille eft
comitum ct dominorum totius chriflianitatis , iermo quem prxeepit dominus : Si quis viro­
et DD. cardinalium , qui fecum tunc tempo­ rum votum fecerit Deo , aut fe conflrinxeril
ris alliftcbanr ; quod juraverat, voverat , pro- juramento , non faciet irritum votum fuum ; f«d
omne

CONCILIUM

470

G.
quod promiffa implebit . Et Deutero- A ceret ; cras, cras faciemus ? Ideo intra annum
xi. fic mandatus; Cum voveris votum debet haereticus fuum errorem corrigere,flt pu r- ANNO
ANWO Domino. Deo tuo, noa tardabis reddere, quia gare. Sic & infra annual & tres mcnfes invi­ CHRIST I
CHRISTI rediret mud Dominus Deus tuus; fle fi mo- cem per capitula yam praefixos . debuit Angdus
***'
ratus fueris,.imputabitur tibi in peccatum: fi ilk Cdfario prout juraverat .woverat, promi-

-

i nom.

* nolueris polliceri, abfque peccato eris. Quod ferat Idufina tollere, papatui cedere, fle prefi.
autem egreflum eft femef de labiis tuis, obier- so, 8c acceptaro locoSaonic perfenalitcr convabis; facies ficut pvomififti Domino Deo tuo, venire; quod cum non fecerit, nee perfucccfflt propria -voluntate ex ore tuo loquutus es. tam temporis ad id fapiflime per oratores chriPrafedo hpretkum eft atterere flt pertinaciter, ftianitatis, flt ejus^collegium cardinalium infini- ’
defenfare Koofcquentcr obteftando le ad obier- tis vicibus invitatus, fit pariter monitus ac etiam
vanriam juramentorum jk votorum fuper re provocatus, bfreticus-flt (chifmaticus eftdicentam licita, atque utili, tam hooeflaprocccfe- dus, ut d. cap. yaaw digtumv X4.q. 1. flt cap.
fiai unione, tam oeceflaria rcipublka chriftfe- y* i» ttd<fit flt cap.dixi/ 14. q. 3. de ulurit, '
na, fe minime obligatum , quamquam Papa ex gravi f. ul. in Clem. fit per confcqucnsex­
legibus fit folatus. De ufuris ex gravi f. «2/.Bcommunicatus, flt omni dignitate, fle poteftain Clem. flt eodem lib. ex gravi j. ulrim. in I te privatus, ut dido cap.f«««v d/gaiar, fltcap.
Qem. flt cap. 3. de fumma Trinitate cap. 1.$..- dkiwN/ , flt q. t.
fle cap. mraavAr,
porro. Nonnuoquam pofliet Romanus pontifex J. His auâoritatibus, flt cap. txprtffwtt 79. di.
taper hujufmodi irrevocabili voto per fe, vel fi fui/ preauraw , cum concordant!!* ibi allega­
per alium difpenfare. Sed nunc magis convin­ tis. Ut fibi refte conveniat pfalm i. verbum ilceretur manifeftiflimo errore , cum nihil melius lud : noluit intdligere ut bene ageret, 11. q.
reperiatur, nihil utilius, vel booeftius atque fan­ 4. tttgtUtmiffiattu.-Htm. quando duo dc papatu
dius, in quO hujufmodi votum valeat permuta­ contendunt, tenentur facro Cbncilio flt fanâx
ri , xj.q. t./aetf ptodaas, ubi eft textus, flt pro­ Synodo rcfpondcre , x. q. 7. Smvwartar ; maxi­
batur , 19. dift. iuM . Et ideo dicebat fandus me fi fuerint requifiti. Quod fi 000 venerint,
ille papa · Gregorius in homil. communi -, cujus flt hujus fandae Synodi fugiunt judicium, debe­
nomen hic Angelus Corario ufurpavit. Ledio rent pro conviât* haberi, dc praefiimpr. aaZfir/,
fandi evangelii follicite coofidcrare nos admo­
it.q. I. ChrifiiMUti, 3.q.9. drrmuava/,74.dift.
net, ne nos, qui plus ceteris ab audore mundi A/Merata/. Quinimmo duobus contendentibus dc
accepimus, gravius inde judicemur. Cum enimCpapatu, quis ipforum fit verus apoftolicus nr>augentur dona, rationes etiam crcfcunt donorum, minandus, debet Concilium convocari: textus
Tanto igitur hdmilior , flt ad ferviendum-Deo eft
‘ apertus, conjunâa glofla
- 79. dift. Si d*o.
promptior quifque efle debet ex munere, quan­ Errans itaque contra fidem, qui non eft para­
to obligatiorem fe coofpicit in reddenda ratio­ tus corrigi, nec quaerit cauta follicitudine ve­
ne. Et quod ' pertinaciter promifia defenderit ritatem, pertinax haereticus eft ccnicùdus, 14.
Angelus detcftandus, patet ex fua diuturna ca- q. 3. dixit tpoflifim. Cum ergo tam Angelus
ptiqfa; noluit enim audire corrediones, ac Corario fupradiâus, quam Petrus de Luna remonitiones, vel monitores ; nam magiftrum in cufarint , vel quomodolibet impedierint , ne
-Theologia carcerarii ipfum ad voti obfervantiam error eorum rite, flt legitime examinaretur in
inducentem, fle DD. cardinales revereodlflimos diâo Concilio peherali, non exuta, follicitudide Aquileja , fit de Mediolano ad hoc miflbs per ne veritatem quatrentes , funt ut pertinaces
collationem cardinalium apud Senas, ubi tunc haeretici judicandi, ut ex praemittis patet aper­
ifte retrogradus Errorius morabatur, audire coo- te ; «tam qui male agit, odit lucem, Jo. J.
tempfit, fle quamplurics didis DD. cardinali- de pcenit. dift. 1. amni/ af«i. _
Quinimmo pottet
bus fuis pertinaciter reftitit ; immo fle contra ddici’, fub dubio forte, quod 7roPtcr ipforum
eos fententtas injuftiflimas fulminavit. Item pa­ herefim manifeftam non erat expediens ipfos
tet ejus pertinacia ex promotione poftmodum requiri ad cedendum papatui,. cum jam con­
fubfequuta , nam promovit, fle promovet om­ tenderent de papatu. Nam jure divino, flt hu­
nes fue hacrsfi auentientes·. Ex quibus fle aliis mano funt ipfo jure omni apoftolatu privati.
pertinax convincitur, ideo hsxreticus eft cen- Patet Matth. *3. fle eft expreflum 79. dift. /
feodus; De ufuris ex gravi in Clem. de futn- d«a; flt quamquam hic Angelos deteflandus,
mi Trinitate cap. 1. $. Porro, 14.9.3.9» ia & Petrus de Luna praefatus non. ccflcrint pa­
arefeda, 8t cap. dixit eptfitltu. Er quamquam patui , ut promiferunt, ac firmaverunt . non
hsreticum dummodo fit paratus corrigi, canon tamen minus haeretici funt ccnfendi 19. dift.
recipiat 8c admittat, 34. q- I. yeaav digwar; ^xa/klfar, 14. q. 3-Aercf/, & in d. cap. Λ»μtamen fi ufque ad annum corrigi poftergaret, jtaAtr, fle eft expreflum deAnaftafio papa, qui
amodo pro haeretico eft habendus, de haeret. haereticus mortuus eft-, nec ceflit papatui .· fimi- . . ..
.
sjccaaMaMucaviaM/. Immo poft annum non dé­ Iliter -legitur
de Leone papx, 8t de Liberio, 8e
bet audiri ; efto quod purgate caufam fuam ve- aliis
atlii* fcnifmaticis, quorum pauciflimi , fle fera
lit, ll-q. 3. nrr/ir: quod pulchre difputat O-E nulli remmeiantes fuerunt . Concluditur ergo
fticnfia de voto in fortuna $. utram. Item ex
1 Cerarium , & Petram d«
quo. Et ii dicatur, ergo noa valet retraâatio
Ie haereticos fle fchifmatico·
hereticorom poft annum. Refpondco, quod im­ manifeftos r-quia haereticus dicitur omnis ille ,
mo valet, fi fiat in fornn, quantum ad coo- qui non tenet ecclefi· unitatem, per feotentiam
feâiooem veritatis, fle veritatis tcfttmoauim, flt Oftaeofisde heretic, in femme f. in fine. Quinim­
etiam ad falutem confequendam, noa autem mo hsreticus deprehenditur, qui levi faltem argu­
beneficium flt dignitatem recuperandam, ni­ mento 6c fafpicione licet noo gravi tudicio catholi­
fi de novo fiat ei collatio per illum, qui po­ ca religionis flt tramite, five a fide catholica dete­
teft dare ; alias ubi non eflet certum tempus gitur deviare, cap. de harcttc.l. x. Et fic eo
ad hoc, tunc papa pedet illudere ecclefiam tem­ cafu indicia fidem faciunt arg. ff. ne vis fiat ei.
poribus vitas ejus, u tempus retraâandi non ef­ 1. Si quis, fit de Carbo edit. I. Carbon. $ cau­
fet a jure ftatutum -, quid enim, fi femper di- fa cognitio; quod tenuitOftienfis dc hereticis
Ctucil. Gntr. Tot». XXVII.
G g 3
f. X.

ad

471

PISANUM

47*

& &. ■£ dc intell^itur lève argumentum. I. proA perfeverantia deteftaada , a bono retrograda—·
--------- habile quod qui» de facili appareat, vel fi gra- graviori gehennas incendio fit pletanda, 90.
....... ..............................
~ ·■ enim fi d. Si ftir neucA*,
cap. feq. Cum perte- c?*"*1
laboret contra eum. Ç
,ζ?ΤΙ non vult jur·1*? certe P™ coovi
.
habetur
verantia delitam augeat Cod. de fuper ex hac
1 ’ fecundum eum. Sic dc ille qui tact fchifma, I. 1. Iffi. 10.-ft ioofit. tefl. Papinianus f.
dc votum ceflionn omiffum fub vinculo juris meminifle de pœnit. dift. 1. cap. 1. Et ideo
adimplere reculât, pro hanetico eft ccnlendus, cautum eft, quod qui 000 eft membrum ecdc pro convita habetur. Sic poteft intelligide clefiac, hcreticus judicetur In aut. de privai»
heretic. Excommunicamus $. adjicimus, dc $. doft. coL 8. dc probatur a. q. 1. cap. 2. Sic
Si quis autem ; quia harcticus dicitur qui fo- dc qui communionem catholic* ccdeta -non
la impietate habetur notabili, licet non'gra­ recipit, hcreticus judicatur. Iu Sanent, de pri­
vi, qu« confiderari debet juxta qualitatem ejus vilegiis Do. v. /4cr«* cMumuatana. Qui* ergo
dc perfooe, dita $. qui autem. Quod autem illum negabit hnreticum, qui unionem eccku®
ifte Angelus noftpr, Errorius vocatus, fuerit de piaster vinculum juramenti ,* promiftioais, devo­
prsmiffis fraviter cum feandalo infamatus, pa- ti. tam pertinaciter opere recufavit , ut dita
tet lippis dc tooforibus, dc rei fatis demonflra Bverbo igitur, dc qui fc a communionefideUbm
t* fruftra adjicitur alia demonilratio ; ft de dc fui- collegii eft divifus ? Hic enim hsncticus
do. prolog. Lt.dc maniiefta in probatione non eft cenfendus, 4. q. J.
J.^wd
Awd esta*.
<
~
Qui» il
-­
indigent, tnff.de integrum reftitutione 1.1.2.1. lum
Ium dubitet hcreticum
hcretici
amrmare, qui Roman».
privilegium
de manifefta « Eft enim hoc notorium toto or· ecclefia; —
:-’■·—■— ab ipfo fummo ecclefubi, dt ipfa rei evidentia dcmonflratur dt oculo runa capite traditum aùfcrre conatur in hovidetur, dt digito tangitur*, ideo probatione ftern ecclefic transferendo ecclefic facultatem »
non indigent fecundum dotanam Innocentii 21. dift. amir de hsrctic. fintufaie cum ia·
de eleâ. Ftavulitav, dc G fiat probatio eoca- crilegu* judicetur , qui alienat ecclefic faculta­
fu fit ex fuperabundanti, ut dicitur cap. de tes, 17. q· 3· «amwr. Quis illum non prodicet ■
manifefte, 2. q. 1. Quinimmo litters fub bul­ hrreticum, & affirmet, qui hcreticalia faâa
la minute transmiffie p$r ipfum Angelum regi­ egit? argumentum c. de injur. Si am caavrïû',
bus , principibus , univerfiiatffius , comitibus , de heretic- cap. a. 1. 6. 23. q. 5· Si μ/, δς
dominis, dc pmlatis faciunt rem hancefle no­ de beret. ad abolendam $. prrfenti dc cap. &c·
toriam, dc ipfum Angelum notorium fchifma. coetnteûc^ueet. Quia ilium hxreticum non affirqui.univerfalem ecclefiam perturbavit?
ileum , dt hareticum manifeftum, quoniam bul- Cmaret,
<
. le pontificum Romanorum, dc regum feriptu- 9. q. 3. Mr frmcipefoe ; fit ftàtum ecclefic dcra vel canonum notoriam rem fheiunt j dc de- ftruçtc eft molitus, 8. q. r. mortis fcandalifignant, ut JBatbarum fuifte prutorem, fecun­ xando ecclefiam , fit per confequens ipfum
dum Baldum alibi. Accedat quod ipfe feribit Drum, 93. dift. wriZa rariaac, 8.q. t. ftàvu
in 1. ultima cod. de cccuf. dc in I. Barbarus cum hiec fit fufficiens caufa removendi ab om­
cnm fua materia ft dc officio pratoris. Qui
ni dignitate contra pacem fi quia ètTet, 14. q.
cm/μ p4ct». Et ideo alibi dicit canon,
nimmo dt gefla judiciorum, dc omnia ata pu­ j.
blic·, qua pro noftris ponuntur, dicuntur elfe quod ligandi fit folvendi poteftatem nonhabet,
notori» I. 2. de origine juris, Cod. qui & ad­ qui unitatem pacet catholicae non tenet, 24.
verbs quos I. 1. dc quod notorium in I. fina­ q. t. «mita.. Eft etiam occulte hcreticus de
li de intcrrogitione arc. de vocant Dotares excommunicatus ipfo jure, 24. 5. j. cap. 1
hoc notorium juris. Fateor ramen, quod ex de haxctic. Αμτμμβμμμμνο. Ipfi etiam hxrefola fufpldone, quamvis vehementi, non tamen tici
. .. non
. _____
habent autaritatem nec jurisdiâio·
probabili quis dc hacrefi non damnatur ex quo nem, 24 q. 1, diciettu·, & ibi paret , quod
negat, dc paratus eft ecclefis obedite. Sed exDexcommimicati bcrctici non poffiint abfolvere,
fulpici one dc obftinatione dc lapfu anni dc trium vel ligare, ut in cap. Aedtvienu : nam pro
menfium ad tollendum fchifma, dt papatui ce­ non dato habetur quod datur ab co qui dan­
dendum in litteris Apoftolicis inftrumento in­ di poteftatem non habet, de jur. pe. .Qwd
de confeta a capitulis expreflâto contemnendo Mtn*; eft enim hcreticus proprio ore & pro­
cedefue unitatem, ac in Ferri claves, ut dicit prio judicio condemnatus fecundam Apoftolum
cap. ult. dc pomis, dc cap. de Exceffibus Pre- ad Titum 3. ll. q. >. Excammmicetti. Et ip­
latorum, cap. ult. Alias fi fola fufpicio habe­ fo faâo fine aliqua fententia ipfe Angelus dc
tur quafi vehemens, dc Paratus fit errorem cor­ Petrus de Luna pnefati fc ipfos ut haeretico*
rigere, admittitur fecundum Oftienfem, de hae- condemnarunt a fratrum fuorum cardinalium
ref. in fumma f. 2. verbo < «rg» f»le fufpici». fede divita. Patet 1. q. 1. Si pn/ dr
Quamquam ifte Angelus Errorrus nuncupatus ubi dicit littera, quod fi quis dc ecdcfia vio­
futim errorem in pertinacia tenuerit impuden­ lenta pracfumptioM exiverit, a femetipfo dam- .
ter inrevocabilis, indocilis, ac obftinatus, in natus eft ; dc dicit Ibi glcfla, hic eft cafus io
perniciofum illius exitium dc virus mortiferam quo papa papam ligare poteft , unia fi papa.
deteftandi fchifmatis novis machinationibus pro £ efficitur hcreticus, eft minor quolibet catholi­
trahendo teftetur Chrifti populus ipfe (cimis. co, t. q. i. fncintu^ Probatur hoc etiam,
Is enim rebellis ecclefi* hcreticus judicatur ut 16. q. vtl fut, ubi dicit gloflà, quod a comin fymbolo dc cap. de hxrct. de fumtna Tri­ munione Timothei Epifcopi CPolis 40. Epifcopi
ait. I. 1. Quis ergo illum hareficum non affir­ receflerant, quia inciderat io hacefim jam dam­
met ? certe nullus ; de ufur. ex gravi $. ultim. natam, dc fic Centeni ia canonis erat lata in ip­
in Qcm. de S. Trinit. cap. 1. $. Porro 16. fum, dc pater tp. dift.
Qpoc aurem
q. 1. Nti men. Qui a ftatu fidei, dc religio­ modii quis hcreticus cenitatur, lite patet 24.
nis retfo ftetit, 27. q. 7. »oa dftrwtit, per­ q, 3. pridaaa antra» Sentici, ubi ponuntur ota
fidia infcâatus, 2. q. 7. Non poteft; in malo leâc hcreticorum, quas Ifidorus retulit Ethypropofito tam perfeveunter, quam permanen* molog. cap. 2. dc notantur plene per ghflam
ter infiftcndo dita cap. 1. $. Porro, de Sum­ dt Archid. 24. q. 3. patra «vrv. Condufio eft,
ma Trin. in Ckm. per gloff. pertinax ut ejus quod multipliciter quis hflrvticus judicatur, di.
cun-

p
47i

C O N C I L I U M

G.

474

(ÿcwcar anfan hcrvtici qui contraftatmaPatrnm A eleftio; Et prabatnr 33. dift. In nomine Do~-------dicunt, 3j. q, 3. Ai «w dsdbnwraw. Item he- mini; dc dixi late fa proximo pracodentt di- anno
resins dicitor qm fatim opfaioocs gignit, 24. fcurfa; dC bis eafibus degradatur traditur curi«CM*”J1

,,.7” 4* 6- AwWMw.^Item dnhfas in fide, de has- («cidari, nt foi cum ultimo fupplkio fit pureticis cap. 1. dc qui (aeramenta pervenit, 1. niendus, cod. dè hcret.XaM»; quam mortem
q. 1. Jirftar, dc cap. fw/faur. dC cap.
interpretantur de poenis I. ulc. decoofitetudfae;
O. q. s. $. fri licet. Item excommunicatus ; tamen tales cremaotfir; Nam dc crematio nlt.
nam qui non eft membrum ecclefi· pro he­ fiipplicium eft, ff. dc poenis I. ttpiitUmi. FaL
retic© judfcarar in authentica de privil. Do. poft: lia* nifi redire voluerit ad agendam ptenitenprin. coL & dc probatur 4. q.i. cap. a. Item tiam, in carcere detrudendus, de lucret, ex­
omnis ille, qui male interpretatur facram Scri­ com. 5· dttnnii. Concluditur ergo ex omni­
pturam, 24. q. 3.
dc qui novam, opi­ bus pnemiffis Angelum, & Petram de Luna
nionem invehit, eadem quatftiooc Lerrrinu, prxfatos conviftos de herefi ftfehifmate infal37. dift. rr/aSuav, dicitur etiam heretiqus, qui lanter, dc dicam in difeurfu quart· principalis
privilegium Roman·-ecclefi· ab ipfo fanftifli- quxftionis, de fic a papatu ipfo jure privatos,
r . mo ecclefiarum capite traditum conatur aufer-1B i#.' dift. fi fuit ptettnit 40. dift. Si ptpt 3. q.
re, 33. dift. amtu/ ; dc qui communionem ca­ 5. prttfitl. cum concord, fu^rius allatis.
tholic· ecclefic non recipit, in aut. de privi,
Quis ergo bene inftruftus negabit illum hxlegiis, de potefts te prmeipum v. /g>r«r /screw reticum dc fchifmaticum manifeftum, qui a foo
cvmmvmsjvww; dicit namque canon , quod fi1 propofito laudabili atque fanfto retrorfum tan­
quis a catholica ecclefiafuerit feparatus, quin, to cum dolore, dc fcandalo exorbitavit funletumcutnque laudabiliter vivere (e exiftimat ,! gis. atque voti, dc juramentifaremiflibilis tranfhoc fceiere,. quod
a chriftianitate diftraftusj greffor exiftens, faftus exinde infamis dc abo,
-----------------------r .
rx - ------cft, non habebit vitam, fed ira Dei manet minabilis apud omnes 4. dift. $·.de tregua, dc
fuper eum, 33.
J-JV if** caffo/sM ;. qui pace , dc cap. pMper, Joannes Andreas in cap.
enim fe ab ecclefia dividit, hcreticus judica- gtnereli de cleft, lib. 6.
'. in glofla q. incipit cmhocGrccum
------___ fpromiffionis
_______ ,jjuramenti
____ .. _____
tur; hoc
nomen fecundum^ Ifidorum .tre
faint.,
trtftcint
vallat· __
voci
Latine divifionem fonat, que divifitf. fit per tam liciti dc honefti pro ecclefic unione papaeleftionem
voluntatis,
quia
fibi
eligit
difcipliekftionem
difci^li- tui cedere, dc irremtlfibilis faâuS temerarius
nam , quam ptnat meliorem, ita dicit Jo.
J XXIII. violator, hic enim indubie fchifmaticus , deheq. 4. iûrr&s. Item cdnfiftit herefis Jn volun, c reticus eft dicendus; adduco bonum textum 34.
tate' deliberata, dceleftione cum divifione uni­ q. 1. ana efferemur; dc quod notatur de jure­
tatis, ftc ab ipfa feparatione, 1. q. 7. jutrAuh jurando debitoris; nam ambo difti domini fatibtu. Item 24. q. i. f«i elicefiu. Eft etiam tagentes ecclefiam Dei fcindere in fide penitus
hcreticus, qui transgreditur praecepti legis Apo- erraverunt, peccando in illum articulum, credo*
ftolic· dc qui vult repugnare decretis, dclitte­ ta Spiritpw S. & fen&arn cetbolicnm rccl/em,
ris apoftolicis, 18. dift. NttUi; & qui eas non 24. f. i. «dcNcavur, de quatuor cap. precedent,
recipit, 20. dift. De libellis; dc qui adverfatm* undebcretki judicandi deufur.exgravi. Clem.
catholic· fidei fecundum Innocentium de fum- XXIII. q. 4. AervAr. Veftimentnm enim Dom.
ma Trinitate /rrawtrr, dc cap. dwMMwats, dc feiftum non fuit ; fed de eo fortiti funt, quia
de heret. excom. dc qui adverfatur paci eccle­ eccleGa feindi non debet, fed tota in unitate
fic hevetitas judicatur , 24. q. 1. entre /m- confiftit, id.q. nt fient domini vcfiimtntnm. Ec
ctm. Item rebellis eccl. hcreticus judicatur, licet fchifma ab hterefi differat in principio, ta­
ut in fymbolo, dc C. de fum. Trio. itb. 1. men fi perdurat, cadit in hcrefim fecundum
Item fi quis per annum ex quacumque caufa Oftienfem
______ , , dc
- , Joan. Andream, dc omnes doin excommunicatione fteterit, haereticus judica-Dftorex, quia fingit fe ab ecclefia refte fecetfifle.
tur fecundum fummam OftienCs de heret. $. Et idepconftat hcreticus 24. q- 3. inter fcbifme.
2. in fine, dc de voto $. Verum v. ftrw « Unde fic eodem modo papa fchiimaticus ficut
f· ; dc qui fuos defendit errores appellatur hc­ papa hcreticus apoftolatu privatur fecundum
reticus mamfeftus, de verbor. fignif. fnptr fni- Oftienfem, qui hoc tenet aperte defchifmatein
bnfdnm. Item praecepto deformans habitaculum fchifma f. qua pema V. «f dicitur, et tenent
ecclefi·, 24. q. i. fM dig»». Item tranfgref- do&ores in cap. lictt de evitanda, de «leâio1 for canonum creden. Romanam ecclefiam non ne, dc probatur 13. dift. m wi. demini ; &
habere potaftatem condendi canones, eft ut hc­ diAo capite tdcectvit fuperius alleg. Quifquis
reticus puniendus, ip. dift. nedli fa. Sunt et­ igitur ab apoftolicis divifus eft fedibus, in fchif*
iam alii plures cafus, ex quibus quis hcreticus mA cum efle nemo dubitat.
judicatur, quos non profequor; eflet enim IaEt qui contra univerfalem ecclefiam altare
boriofum, potius quam-fubtile; fufficit aliquos conatur erigere 33. q. j. wv wi, ubi dicit
retulifle; nam fere omnftms modis fupradiftis, textus , quod qui a communione femet ipfum
dc caufis fuperius allegatis prclaii Angelus Co­ fufpendit, ftc colkAam facit, & altare conftiranus „_
icantur. Emit, & noluit vocanti collegio confentire, dc
Advertendum tamen eft, quod five fit papa, eidem acquiefeere, hunc omnino damnari, ncc
five imperator hcreticali labe pollutus, ipfo unquam , vel orationem mereri, nec recipere
'fure funt omni dignitate privati, dc in hoc eum pofle honorem. Profcâo de his duobus, .
concordant omnes, dc probatur 40. dift. /pt- Angelo Cerario, dc Petro dc Luna fcandali. pa, 34. q. 1. fui contrt ptent, de heret. ad zatoribus ecclefic orthodoxe, & eorum ftagi.
abolendam, $. s. ÔC3. Sic dc fi papa fchifma­ tiofa, fit abominanda dc nefaria vita propheciticus arpfcretur, exutus effet ipfo jure omni xando loquebatur apoftolus ad Titnot. 3. Hoc
pontificali dignitatfe, quoohrn idem crimen eft autem , inquit, (citote , quia noviflimis tempo­
Dcrcfis, dc fchifma judicatum, dc firmatum, ribus erunt homines fe ipfos amantes t rcfiftendc inveteratum fecundum fententiam Ofticnfir tes veritati, homines mente corrupti, reprobi
de fchUmat. (.quapeena, v. mc elfitt t dc te­ contra fidem: Et hos devita; pervenerunt nam­
nent doftores in cap. lictt t dc dc evitanda dc que peccata eorum ufque ad cxlum ; dc recurdatus

P

471
cy datus

I

S

A

Λ

U

M

47<f

eftDocninus Jntquitatumeorum"Apoc. 18. A fchifma foveret ecckfuB, ut fiiifle yjn propofi- -..... —

------------- Qi»« igitur ex vobis arguet me de peccato , fi »e- ■ to precedehti .difcurfu legitime eft nfcnftracum . ΑΜΝΟ
CHRSTi 'fi·1?® dico
: Jo. 7. de lueret, ante vxfajiiÆ·. Item Idcum habet, quando, effet unus-papa in- C”WSn
>«·*.
Circa tertium principale*quaefitutn , quando dubitatus; fecus autem fi inter duo effet conpapa irretitur de hjtrefi vel fchifmate , quis tentio de papatu, quia‘tunc collegium, cardierit judex competens in pnediâis?* Iftam que- nalium qx duobus collegiis faâum, unum poflionem ponit Joannes Andreas de tueret, in fi. ten. Concilium convocare , cui competit eo
lib. 6. fuper verb, fotorem, & notatur 17. dift. cafu pOteflas Concilium convocatwi fecundum
$ Hinc etiam, ut & concludit idem Joannes Î.ioffam in jd. cap. Ji 4ro, 79. dift. Et hoc.
fcquendo Anchidiaconum, quod hujus criminis
uit de mente Joann» Andree in d. cap. i»
Competens judex eft Concilium , rj. dift. $. fidei fotorem dc haeret. lib. 6. Praeterea roHinc r/M» v. nd bôc 1. q. 7. Simmecbut . Aliud cufante papa conciii. convocare & dc peti­
eft $. Item Symmachus; alias eft fub $. item tis contra éum in Concilio refpondct^potcrit
fi Balaam in fine, quia omnibus major eft ur­ abfque ejus sudor it at e. Concilium convocare;
be 15. dift. fient, fil cap. arme 11. q. 3.Quod patet 17. dift. $· Mac. in verb, ad boc. Cum
dicit quia nemo judicabit primam fedem, in- B ergo* Angelum Corartum fupradiâutn , & Petelligit de papa Catholico & fideli; & hoc ha- yum
Luna totus populus chriftianus haercbet de indubitato dc papa vivente; fed lipapa ticos fchifmaticos praedicaret , rationibus dc
defunâus de hoc accufetur, quaeritur an ejus ‘catifis, fupra in praecedenti difcurfu latiflime
fucceflor Gt judex competens, ita quod ad agni- explicatis,
«
' . &
λ lie
* per
, _ confequens
.
,___ omni pontifi-,î dignitate ipfo jure
----------------- dift.
,·^ Si
«·;
ttonem non fit uccefle Concilium convocari ; cali
exutos, 79.
~Sc concludit quod fic; patet ex his quenotan- quit pecnnio
. , 18.
- t. fi for de etdtfie , 19. did.
tur 24. q. I. in cap. 1. Et an de hzrefi poft Annflnfint 4α dift. fi popa cum fimilibus infimouem poflit quis poft mortem a populo ac- ' nitis optime potuerunt praefati cardinales & ip­
cufaFk. notat plene Joannes Andreas poft Jo. forum collegium ex duobus collegiis faâum
Mo. A praeferiptiombus cap. 2. lib. 6. & no­ unum Concilium convocare, quoniam folum
tatur dc haeref. accufatus $. eodem libro. Et Concilium vulnerato paftore curandis ovibus ad­
lubdit diâus Joannes in d. cap. in fidei favo­ hibet medicinam, cum non debeat papa in fa­
rem quofdam tenere, quod quamvis in .Conci­ âo proprio judex efle, fed arbitros eligere, 15lio probetur contra papam tale crimen,· non q.__6. confotudo , _______
& confisquant
,____ i. Cum
_____ergo
„
fetamen papa damnabitur per Concilium, fed Cdes Petri vacare per catholicos juftiflimedtcercipfc damnabit fe ipfum, 21. dift. mrac entem; tur, optime potuerunt cardinales
.....................
illud—Conci· ­
fed Archidiaconus, quetft ipfe Tcquitur, tenet lium convocare, quia vacante fede jurifdiâionem
contrarium, quod per Concilium damnari po­ papalem permittitur cardinalibus exercere, ut
terit per cap./ pepo 40. dift. ad finem: Et ad ele&ionem canonici unici Romani pontificis
hoc, ut dixi , habet pro indubitato dé papa veniatur, de eleâ. uti periculum, lib. 6. & pro­
vivente . Quinimmo quando duo contendunt de batur in c. i. de fchifmate eodem libro, quia
papatu, quia quilibet ipforum dicit fr efle ve­ vacante fede poteft ecclefia adunari, & etiam
rum apoflolicum , debet ad hoc Concilium iron*,■ papa errante, ut patet Aâuum ij.&Galat. 1.
vocati, quod de hoc cognofcat ; &ipfumCon­ de Paulo reprehendente Petrum, in quo Conci­
cilium , & non cardinales, eft judex competens lio Jacobus Jcrofolymitanus praefuit, & non Pe­
in premiflis; textus eft conjunâa glofla 7$. trus . Praeterea cardinalium cœtus in hac poffefdift. fi duo. Sed hic infurgit dubium, an Con­ fione, qua ardua quaecumque negotia ipforum
cilium Pifanenfe fuerit ad hoc convocatum legiti­ confilio mutetur & terminentur, ut notat Joan­
me. Non videtur quia diâi Gregorii tunc li­ nes Andreas poft Jo. Mo. de hxretic. fuper eo
it;, nam fine D lib.6- t.'neftrorum Concilio, & ibi plura exem­
centia, & auâoritas non interceurt
pape licentia, dt auâoritate non poteft gene­ pla recitat. Prctcrea in caufa fidei poteft 6c
rale Concilium convocari. Et alias convoca­ debçt Concilium convocari, ficut patet in Con­
tum non Concilium, fed coociliabulum dici cilio epifeoporum &facerdotum coadunato tem­
debet, 17. dift. multit & per totem illam di- pore Marcellini, in quo data fuit audientia
ftinâionem, & cap. generelie^ & cap. de Con­ MarCellino, qui thura jaâaverat Idolo, *21. dift.
duit notatur in Specui, de leg.
fnpereftvide­ mmc 'nutem; quia dubitabant epifeopi, quo ani­
re v. fed nmquid leget nt ecclefie Romen* t cum mo hic feciflet, an videlicet animo abnegandi
remitfion. & in cap. Grove de prebendis, Sc Chriftum, an timore mortis. Idcirco videlicet
notatur de his, quz fiunt a plur. cap. ult. Sc ab ipfo expetierunt, qui foli» ipfos certificate
de offi. leg. quod translationem in glofl*. St poterat dicentes . Tuo ore confoto tuo/» judice.
plenius fuper ea. Conflat autem, quod cardi­ Conflat enim fi illud animo abnegandi Chri­
nales, *qui illud confilium convocaverunt, & ftum fecifle fe refpomiiflct, ipfe papa non erat,
ipforum collegium, jurifdiâionem papalem exer­ Îuia beretteus faâns omni dignitate privatur. ·
cere non poffe. De eleâ. cap. 2. in Q. Ideo
mmo minor eft quolibet catholico, 24. jq. 1.
quidquid faâum fuit in
' eo-Concilio,
—
caret ro E dentiet. Et fic illud Concilium fuit adunatum
bore Oc firmamento, de el. fwa pope, de pœ- abfque auâoritate Pape. Aut fi thura jaâavir
nitenr. dift. 2· ceritet : Illud enim quod im­ timore mortis, qui cadit in conflantem, quo­
pedit faciendum, refolvit jam faâum, ff. de cumque modo iltud Concilium fuit pro caufa
fur. I. inter omnet. $. reHe , conjunda lege Uri­ 'fidet adunatum & coaâum. Et ipfe papa ip­
nent $. ». de Fideicommifloribus. Praeterea car­ forum judicio fe fubmifit. Et ibi quaerit glofdinales in faâo proprio judices efle non pot­ fa, quare ipfum non judicaverit, quia confefiunt , ut d. cap. fi dno 79. dift. in glofla. Con­ fus eft herefim incurrifle ; & refçondet, quia
trarium eft veritas indubitata, quoniam id quod ipfum viderunt paratum corrigi, ideo non fuit
dicitur in . juribus fuperius allatis de licentia depolitus, 34. q. f dicit opoftohu. Nam fi vi& auâoritate papae debet generale Concilium diflent ipfum pertinacem, proculdubio apofloconvocari, locum habet quando papa eft catho­ latu ipfum privatum annunciaflent. Cum er­
licus; fecus autem fi eflet a'fide devius vel go caufa fidet fit communis, 86. dift. verb, nam,
S.
& ad

)

ο
477

C O N C 1 L I u M

G.

478

«t dd univerfale Concilium debet deduci, etAdientia diâorum Angeli Corario, qui fe pro------ · —».
■—
». maxime in cafu noftro, nam ex illo duorum, Gregorio XII. gerebat, & Petri dc Luna, Be- A^so
αίκατΛ”8'’* C°râr'o>*f Petri <te' Luo* conten<ien·. nedifti XIII. nuncupati, antequam de impetitis CHK|'TI
tium de papatu haucfi notoria tota Romana criminibus èflent per ipfum conventum ConciMj,‘
ecclefia conqtlaflatur. Idcirco ad determinan- “
......
lium condemnati.
Non videtur per caput Nonne
-dum de ipfis univerfale et generale Concilium 8. q. 4. ubi dicit textus, quod lex ecdefiaftica
extat convocandum, 79. dift. fi duo in glofll· pontificem ab aliis accufatum &c. Ct extrav.ar
Sic. cum fuit ad deponendum Anaflafium II. lift pendente cap. 1. Nam alibi dicit textus,
, cardinalium et epifeoporum Concilium fconvo- quod ft quis a catholica ecclefia fuerit fepara-'
catum 19. dif. Anaflafius; fic etiam fuit epif. tqs, quaniumlibet laudabiliter vivere fe exifliCone, cpnvocatum ad deponendurh Joannem met, hoc fceiere, quod ab ecclefia disjunftus
XII. et non propter haerefim, fed propter in- eft, non habet vitam; fed ira Dei manet fu­
corr igibili t a tem; quia venator et lubricus erat. per eum, 13. q. 4. Si quis cat Mica. In contra- '
Fortius ergo in cafu noftro debuit Concilium rium eft veritas, quia in exemplum culpa veheconvocari. Non eft minor caufa praeiens, quam tnenter oftenditur ,* quando pro' reverentia ordiilla, quia quaelibet eftdehaercfiec ecclefielean-Bnis peccator honoratur, S3. dift. Nemo. Nam
dalo manifefto per cardinales quibus maxime papae fchifmatico, vel hzretico nullus debet renote erant, ut iunt he refis et paâa illorum verendam* & bonorem ; quinimmo quando prae­
contendentium de papatu. Et quod potuerit lati funt hcretici, fcfiifmatici, vel ^communi­
congregari, et convocari Concilium abfque li­ cati, vel non fervant canones, vel funt fimoniacentia, & auâoritate papae recufantis illud con­ ci , vel notorii fornicatores, poteft & debet
vocare, & fe fubjicere judicio ejjifcoporum, tt ante fententiam ab cis recedi, 19. dift. nuili
praelatorum de his, de quibus ipfe impetitur, jtf. q. ultim. : fane, 11. dift. Nullus; & in pa­
patet aperte 17. dift. f. /fine autem 5. nd foc, pa eft expreffum 19. dift. Anafiafim. in diis
& potatur fecund, q. 7. SimmacAu/. De multi­ clericis & cardinalibus, qui receflerunt ab oplicibus autem Conciliis-, fit eorum temporeha- bedientia & opinione papa: Anallafii II. qui
ftenus celebratis refert Joannes Andreas de his favebat Acatio . Item habemus de Joanne
quae fiunt a pluribus cum apoftolica in fine de XII. a quo cardinales non quia hzretico fed
cleft. Nonne de incepr, tie dccim. neiper lib. 6. quia lubrico & incortigibili receflerunt, et ipPraeterea periculofum eft dicere, de penitus in­ uim mediante Imperatore Othone depofucrunt,
humanum, quod non liceat papam accufare,Cdc Leonem II. ei fubrogaverunt. Item habemus
nec* poflit ab aliquo judicari, quia immo poteft - deLiberio haeretico, a quo Cardinales fetanquam
ab Evangel
~
icis,* qui
* Angelos
*
&
......................
Angelos judicaab
­ haeretico fepararunt ; quinimmo de iolofeiente
bunt, ut dicit Apoftohis ad Cor. 2. maxime papam finxifle haerefim, feu fchifma abfque eo
quando a fide exorbitat, patet 2.q. 7. Paulus, quod de illis praedicet, potes & debes ab ejus
& cop. Sacerdotes, tt cap. Ovet, ubi Paulus Pe­ obedientiafltefilire, 23. q. 1. cap. 2. fit eft ratio
trum reprehendit, qui erat papa. Patet ad Gal. prædiûorum , quia non eft cum hujusmodhhz3. Ideo Auguftinus in libro Soliloquiorum dice­ reticis fcfiiimaticis vel excommunicatis verbo , ci­
bat, quia przlati non debent fe non reprehendi bo, vel falutatione, neque quomodolibet participrzlumere, pro eo quia canones non eos paf- pandum , n.q. 3. excommunicates, & cap. c.-tm
d
fim conftituant accufandos; quod tamen nega- excommunicato defentent. excommunicationis no­
ter folis criminofis, cum dc reprehendendo ve- verit 24. q. 1. Omnis, tt <ap. miramur de fent.
ritas ipfa conftituat, 2. q. 7. prufumunt quali- v excommunicationis, quod in dsàtis ; unde fcribitcr: neque etiimprsclumimus, vi poflumus, de- tur Num. 26. recedite a tabernaculo homi­
bemus vexare malos, ut ceflent a malo, 23. 1num impiorum, &
" nolite tangere quod ad eos
q. 3. jam vero. Item ecclefia, quz congrega-D pertinet, ne involvamini in peccatis eorum,
tio fidelium appellatur, cogere debet malos ad & probatur 24. q. 1. omnis qui, & q. .1. Si
bonum, ficut Chriftus Paulum coegit, 23. q. qn>) inquit, flt quod difti domini cardinales de­
6. fckifmatici ; & habemus de hoc exemplum B. berent ab illis haereticis & fchifmalicis leparari
Gregoiii invitantis omnem eum reprehendere contendentibus de pap. ceu hzreli notoria, q.iod
volentem, i.c^.j.Si quis nos. Ubi patet, quod patet r. per exempla dc Clericis Romanis re­
fubditt przlatos fuos potiunt reprehendere, & cedentibus ab obedientia papz ^naftafii haere­
accufare, ut patet in cap. feq. exemplum de tici, ut dicebam , quod ex hoc ab ecclefia lau­
Paulo archiepifeopo civitatis epifeopo accnfiuus dantur 19. dift. Anaftafius in glofla. Item ha­
extitit & con vi dus de lapfu carnis, propter quod bemus exemplum de 40. epifeopis, qui receflefuit depofttus fit alius loco ejus fubftitutus pa­ runt ab obedientia Metropolitani hzreuci, qui
pa & de fuis erroribus & defeâibus damnatus condemnabat facra Concilia, 16. q. Vt fsne.
patet 2. q. 3. prnful, Ct ibi glofta quod in con­ Item patet exemplo de Ermenegildo regis fi­
demnatione papae duo teftes fufficiunt ; tt in . lio , qui ante permifit occidi, quam cum hzhoc eft deterioris conditionis, quia ficut coope­ reticis participare in faâo (aeramentorum , &
ratione aliorum creatus eft major,'ideo fine E perceptione corporis Chrifti, de quo ab ccdefpe veniae damnandus eft ut diabolus, ut dici­ fia laudatur, 24. q. j. coepit .Ermenrgildus. Item
tur dc p«. dift. 1. pria. & extrav. de teft. de habemus exemplum dc pOpulo Ifracl, qui di­
ptt. & cap. Super eo. Praeterea quando papa vino przcepto feparavit fe a tabernaculis Daargueretur de hnrefi etiam occulta, debet e- ran, tt Abiron, quia murmuraverunt contra
pifeoporum Concilium convocari, ut patet 1$. Moyfem, Numer. 16. quod figurat fugiendos,
dift. Jient in fine, & cap. expreffum ». 9. 5. & feparationem ab hzreticis & fchifrfiaticis, &
mandafas. Quod hic Angelus malediâus per fimoniacis, 1. q. i.Si quit iniquit, ubi clare de
crebra confilia , legationes quamplurimas Ia- hoc. Item habemus exemplum aliud 24. q. 1.
boriofiflimas, fumptuolas omnium pene chri- omni) 5«/ credit, de fanfto Polycarpo epife.,
ftianitatis regionum facere femper pertinaci­ qui videns Cherintum haereticum in balneis,
ter recufavit. Sed hic incidit dubium, an car­ ipfe lavari, ut indigebat, noluit , prnpter il­
dinales potuerint, Ct debuerint recedere ab obc> lum i fed dixit: fugiamus hinc, ne balnea cor­
ruant ,

479

PISANUM

480

£3T -ruant, in quibus Chçrintus tunc lavabatur ini-A dicebat .vir ille egregius fuper Apoeahpf. II.·
- ----------— tuicus veritatis . Item patet exemplo in chro- cap. viri eieâi et fpirttuales fcqueftrabunt fe anno
~HRlisr n‘cis
Euf*rbl’ recedentis a communione L1- •t fuos a quibufeumque non confenraneis evarv- CHKKTi
Ρ4Ρ*
» & Valerii recedentis a gelioe veritati. Et legimus quandoque Concilia
Leone papa hxietico, & ideo dicit B. Ambro- iuliffe fententiam contra haereticos a commu­
' frus 34. q. i? faaaa dignum* quod fides in pri­ nione fidelium feparandos , fcilicet. Concilium
mis quzrenda. mandatur.· Si vero perfidus pro­ Laterancnfc Innocent ii III. de licreticis ex­
latus, aut przccptor hxrcticus habitaculum cc- communicatis I. Concilium Carthaginianfcquarclefix deformaret , vitanda eft hxreticorum tum 24. q. 3. clericus, ubi dicitur cum bxrecommunio , & fugienda Synagoga ceofetur , - ticis non efle orandum , nec p fallendum.; et
excutiendus pedum pulvis, ut ibi. Et eft ratio Concilium Martini pap* I. q. j. non liceat cie.
rationum Omnium prxtnifforum quia diftiDD. ricis, vcllatcts, ut ibi textus. Stat crgorefta,
cardd. videntes diâvc Angelum & Petrum de et fanâa , et vera conclufio ex omnibus pneLuna ib unione promiffa penitus deviantes , miflis, quod ex quo pravorum .atque iôiquiflîpervctfofquc fchifinaticos, &. ecclefiz fcandalifcandali- mOjum Angeli Corario et Petri de Luna per» '
zatores, n
fi cum eis degerent , fe ipfos illorum
illorumBverfitas in Ecclefia Dei ita invaluit , quod fe»
lacerent participes de errore ; qui’ enim
T
juftifi"
des apoftolica , qu* cunâis in orbe terrarum
cat impium & condcmnàt jufiunt
utique eftt prefertur ecclcfiis z». dift. quitus , fummique
abominabilis, apud Deum , Prov, 17. <c alibii paftoris fagena procellis tumefeentibus compe­
dicit textus, quod qui peccat, dc peccanti con- ritur in naufragii profunda demergi , 33. dift.
lentit, uterque damnatur ^t.q. 3. Ita corporis,, in nemine, cum nihil fit infelicius felicitate pecut adverfus ipfos cardinales errorem illorumI cantium, qua poenalis nutritur impunitas , et
defendere fatagantes dici digne potuiffer cano­ mala voluntas veluti interior hoftis roboratur,
nis veibum illud, quia praevaricationem eorumi dicit textus 23. q. 1. paratus in fine . Cardi­
. tegere argumentis iuis , & fub quadam juftitiz nales qui a cardine oftii , quod eft Chriftus ,
fpecie fucatis, quibufdam & exquifitis adinven­■ nomen fumpferunt , Jo. io. quia per eos in­
tionibus zquitatem obruere ftqduerunt, fuerunt tratur ad Chriftuta et S. Matrem ecclefiam ,
ab omni regimine dcdignitate depoliti, d.cap. et e/us fidem; nam ipfigerunt vicem ecclefiz,
Jta corpori/ 11. q. 3. Nam qui alterius errori de quibus fanâa et univerfalis ecclefia merito
confentit, fetat , fc'eum illo fimili modo cul­ confidit tanquam io cardinibus, qui portant orpabilem judicandum , ir. q. 3. fw confentit ,<Cbem, Job. 33· et ficut cardine oftium regitur
3. dift. jaôd enim. Unde dicebat gloffa z. q. I. ac etiam fubftentatur , fic per cardinales uniNotum , quod confeotire quis dicitur tribus verfalis ecclefia regitur ac etiam gubernatur ,
modis , primo fi ad hoc cooperatur r. q. 1. dicit gloffa Ber. de offic. archipresb. cap. 2. et
St quis epifeopus : fecundo cum non corrigit probatur 24. dift. presbyter, volentes perditioni
quos ex officio corrigere tenetur 83. dift. c. 1. ccclcfiaftici cultus, animarumque falutipruden­
& 2. 86. dift. inferior. Tertio modo, cum de­ ter occurrere cum ecclefiz medicina omnium
fendit peccantem , vel cum fua auâoritate re­ falutem materna charitate acquirat , 23. q. 4.
linquit, 11. q. 3.
aliornm. Si quis ergo ex qteid faciet·, ne recidiva, quod abfit, mala pro­
cardinalibus fupradiclis. altero, diâorum modo­ veniant, jullc atque fanâe ab obedientia et ho­
rum iplorum Angeli Corario & Petri de Luna nore eorumdem , et debite recefferunt, et ipfam
confentiret erroribus, hxrcticus diceretur. Non obedientiam fubtrahendam e cunâis fidelibus
enim caretrcrupulo fbcietatis occult*, quima- heite publicarunt ; ne videlicet Chrifti oves non
nifefto facinori defiftit obviare , 2. q. 7. negle­ verum paftorem , fed decepti mercenarium fegere . Et ideo dicit textus , quod non folum querentur, ; cx
- .quo a . juramento et voto tanta
malitiz hujulmodi auctores, ut aliquorum prx- Dlolemnitate emilfis retrogradi tanto cum errofiimptio xftimat , punie'ndos , fed facientes & re et pertinacia voluntatis
-·_.·- ecclefiam <·funefta*
-■«contentientes pari poena puniendo» catholica banc, haeretici etfchifmatici indefadi, defumdamnat ecclefia , de fentent. excommunicatio- ma Trinit. Clem. i. $. Porro·, et de ufuris
nis, quant*, de offic. delegati c. 1. q. 2. no
gravi §. finali 24.9.4. dixit stpofiolus. Verum
tend. Et alibi dicit textus , quod qui aliorum quia non fat erat recedere ab hujufmodi perfi­
errorem defendit, mubo damnabilior eft illis, dis praeceptoribus, qui habitaculum et regimen
qui errant, quia non folum errat , fed in aliis ccclelix deformabant, nifi ad electionem unici
offendicula errons préparat , & confirmat; un­ veri et Romani pontificis veniretur, cum non
de quia magifter erroris eft , non tantum hz- fufficiat abflincri a malo, nifi fiat quod bonum
eft, 22. q.4. de forma in Cl. Ult. dc przbcnd.
reticus fed hxreliarcha dicendus eft, 24. q. 3
fM/ aliorum; & g lolia dicit ibi , quod qui alio­ 22. q. i. duo in fin. ut fieret Ecclefi* unicus
rum errorem detendet at , talis etiam bxreti- pallor, et unum ovile, dcmajor’ ct ob.folita;
cus judicatur , λ de hzret. Cum fit ; & fi pu­ iidem Cardinales de duobus collegiis fa&um ublice eos defenderent , funt publice excommu- num Pifancnfe Concilium folemniter convocanicati, ut ibi & alibi dicit gloffa, quod peccat Brunt. In omnem enim terram exivit fonuseoin fide qui defenfor>eft hxreticorum, 40. dift. rum, Jo. to. In quo Concilio idem Angelus ,
Canones, & probatur 24. q 1. cap. ». & 2. & olim Gregorius XII. appellatus, unacumdiâo
q. 3. qui aliorum ; defenfores enim & recepta­ Petro de Luna , olim Benediâo XIII. nuncu*
tores hxreticorum traditum eft anathemati fu- pato, ut canonis verbo utar, ficut auticht iftus
bjacere, de hzrcfi fient. Hos quidem defeatu­ invafor et defiruâor totiUs chriftiani tat is cum
res hzreticorum excommunicat papa Honorius fautoribus quibufeumque , fuit , atque fuerunt
IV. de fentent. excommun, noverit , et dicit per totius orbis ienicniiam a liminibus fanâa;
ibi gloffa quod ipfo jure pœnam excommuni­ Roman* ecclefi* feparati ; ct ab omni ecclecationis intui runt, credentes namque hxrctico- liaftico gradu in quo fuerant prius depoliti ,
rum erroribus ablnue aliqua excommunicatione at. dift. fwwn. non enim debemus inultum
hxcetici judicantur , dicit lex in cap. Excom­ dimittere opprobrium illius, qui probra noftra
municationis $. Credentes, dc hxieticis ; ct ideo delevit, da judeis in quibufdatn §. ult. quia

longe

481

C O N C 1 L I U M

G.

48t .

fc& efle comprobant, fit affirmant. Accedat,----—— - quod notatur de elertione figmficjfii. Fuir enim anno
ANNO
cx forma inftiumenti in conclavi ante eleffio. CMK,S11
rrem ΊϋΛί Angeli,- fit poft eleffioncm illius di- *<0,■
*
poterant reportare, quorum gravi pcfte fchifma- · dum votum irrevocabile , fit juramentum peni­
tis radix cernitur infeffa, cumdc fimftro prin­ tus irrelaxabile , prout diffi inftrumenti manu
cipio nullus felix exitus fperciur 1. q. J. fertur propri* ipfius Angeli roborati tenprc.lucide int
in fin. Malum eft fchifma ; per exteras etiam 'notifcit. Et quamvis papa in voto , juramento
poteftates hujufmtiii debere opprimi homines , valeat difpenfare, ij. q. 6. iratas, & extrav.
& canonica aurtotita; , fic paternarum nos re­ de voto per totum , tamen in voto falubenigularum veritas docet, 28. q.5. non vos. Ad- mo , quod non poffit io melius ficut fic fchifma
verfus ergo Angelum Corarium fupradirtum ju- tollere, & papatui cedere proecdefia unienda,
ftlffime jam damnatum una cum canone. vere non poffit in hujufmodi voto modo aliquo dif
' poflumus concludere verbum illud.- ita corporis penfare pro fe, vel alium abfolvendi , & dilfuper voto & juramento poteftatem al­
lui motibus cxdem conftruxifti, relaxatis volu- Bpenfandi
1
ptatum habenis, temetipfum in locum miferie teri quomodo libet tribuendo, 25.. q. 1. qui ad
fit in lutum fcecis prohibitum dejecifti , ut qui perpetuam glof.Jo. Ijnmo votum tam fatubre to­
pofitus fueras ad gubernationem populorum , to orfii, de quo per didas bullas in omnium judi­
effeâus fis ruina meritorum, t. q.
ita cor­ cio clare conftat, etiam invitus folemnizare , fic
poris . Circa quartum dubium principale , an fcrvare deberet , at etiam teneretur fecundum
diffus Angelus , olfta Gregorius , nuncupatus Innocentium de voto per tu.ii , fic 17. q. 2. ag
fuerit de irretito crimine legitime conviâus , tbofa, de regularibus , porrettum , & cap. cum
adeo quod ad ejus depofitionem , fic privatio­ fimus . Cum etiam ex nuda promiffione faâa
nem, potuerit per"convocatum Pifanenfc Con- Deo quis obligetur & pofle t effc-ffuahter cor·-,
'
cilium deveniri . Videtur probabiliter pofle di­ veniri, n.q. 2. fetmut ; deftatut. monachorum
ci , quod non , quoniam nufquam diffus An­ quod Dei timorem in fin. & 17.^. i. funt qrnedam ;
gelus renuit vel recufavit quod juraverat, vo­ nam & cum promittitur fides, hofti debere terverat fic promi ferat adimplere ; immo fe para- vari , 23.q. i.noli. Prscterea mandata illa faff.t
tum Temper afleruit , fic ob hanc caufam pro C cardinalibus in civitate Lucana per hunc At.gcunionc ecclcfix adimplenda, e Roma rcceffit, lum deteftandum, quod non loquerentur fimul
fic continuatis dictis ad civitatem Lucanam per- co.’legialiter, vel particulariter , nifi fua prxfonaliter cum curia fe tranftulit fic accedit . fentia intereffet. Item quod non recederent dc
Noluit enim Deus hominem ab homine judi­ Luca fine fua licentia. Item , quod non loque­
cari cx arbitrio jurisdidionis, vel extraordina­ rentur cum ambaxiatoribus Francor. ipiuçn An­
rio ufurpato judicio ; fed potius ex lege Dei gelum proculdubio faciunt, aut reddunt hxrefecundum ordinem ecclcfix fux ultro confef- ticum manifeflum . A quo mandato lilt. qtfia
fum , feu accufatum, vel conviffum. Et efto, non loqueretur cum ambaxiatoribus Frjincixecquod contra ipfum Angelum Corarium, & eo­ clcfiz follicitant ibus unionem digne per cardi­
dem modo contra Petrum de Luna fufpeffio nales ad lacrum collegium convocandum , fic
vehemens laboraret, tamen cx quo femper di­ facram Romanam ecclefiam extitit appellatum
cebat, fe paratum, ut dixi, quod juraverat, fic przfentata quidem apoftolico fupradtffa , dicto
voverat adimplere, non potuit dehxretico,vcl Angelo Corario nuncupato , ut mihi relatum
fchitmatico a nemine condemnari, iuxtadoffri- eft per D. fratrem Bernardum nunc epifeopum
nam fic theoricam Oftienfis de hxreticis $. ult. D Caftellanum tunc abbatem Podii Bonitii. Porergo fola fufpicione Nec fufficit ad inquiren­ ro is Angelus deteftandus vere fuit, & eft per­
dum de hxrefi vehemens fufpicio, aut ptxfum- tinax in voluntate; ideo infallanter, & ven. li­
ptio, nifi gravis infamia praecederet, fecundum me hxreticus eftdicendus, dcfumma Trm.Clc·
porro, de ufuris ex gravi finali;, 24. q. 4.
Joannem Cald. dc prxiumpt. litteras. Prxterea
propter violentam prxiumpiiongm abfque mo­ dixit apoftolut , ut & fibi dicere poflumus ver­
nitione non eft quis de hzrefi condemnandqs, bum illud . Difplicet tibi quod traheris ad lade hzret. excommun. $. qui autem, & cap. 1. lutcra Dei, cum tam multos nollros ad perni­
q. 7. convenientibus , 14. q. 1. qui dignior . Dè ciem traxciis , 13. quae. 4. difplicet. Is enim pa­
multiplici autem reprehenlione notandus ; O- cem ccdefix perfugavit, unde ut fchilmaticusoftienfis in principio fux fummx , fic ibi ponit tnni debet dignitate carere, 24.4. 1. qui contra
de pluribus fpeciebus reprehenfionis . Dc trina pacem fcandalizando ecclefiam, , & per confe­
autem reprehenfione, fcilicet imperativa , fub- quens ipfiim Deum 93. dif. nulla ratione, uniftantiali, fic temeraria habetur 21. dif. nolite. veri alent quoque ecclefiam perturbavit, ç.q. j.
Contraria eft veritas indubitata fic notiffima to- per
. . principalem, & ut ita dixerim ftatumeccicto orbi, quia immo fuit legitime conviffus de E fix nixus eft pro pofle deducere in ruinam ,
crimine irretito prout late fic ampliffime eft b. q. r. Μοχ/is, unionemque catholica: ecclcfix
probatum in demonftrationibus faffis fuper fe­ non recipit. Unde ex bis omnibus hxreticus ju­
cundo dubio principali, qux hic habeantur fine dicatur in authentica de privilegiis in principio
ulteriori epilogo pro repetitis . Et fi dicatur .- V. igitur communionem, dicit enim canon , quod
non funt teftes idonei contra Angelum irreti­ ligandi , vel folvendi poteftatem non habet ,
tum. Rcfpoodeo, quinimmo funt fuperidonei lit­ qui unitatem pacis Catholicz non tenet , 24.
ter* fux, fit bullx per univerfum orbem dire- qux. 1. omnibus. Hic enim a fratrum fuorum
ffx, profitentes jutafle, vovifle , & p rem i fi fle Cardinalium fede divifus hxreticus judicatur ,
infra annum fic tres menfes unionem ecclcfix 1. quxft. prima , fi quis de ecclefia. Nam dicit
firmiter fe farturum , fic papatui fe ceflurum . lex , quod qui nec conventionem pacis , nec
Hx enim litte a: fub bulla minutx, tranfmiflx unitatem ecclcfix obfervavit , fic fe ab ectieper ipfum per univerfum, ut ita dixerim , or­ fix vinculo , ac facerdotum collegio feparabem, fidei, & proiniffionis voti & turamenti re­ vit , pontifias nec poteftatem habere poteft ,
laxatio ipfum hxrcticum , fii fchnmaticum luif- nec honoicm ; qut cpiicopatus nee unitatem
Hh
h.
Cwii. Gineral. Tom. XXVII.
longe gravius eft divinam*, quam temporalem A
offendere majeflateni, iri aut. ut non lux contrs nat. coi. 4. de hxretic. Pergentis ; qualem
enim frurtum dc illis iidem DD. . Cardinales

483

PISANUM

habere voluit nec pacem: textuglia verba funtAdcrt, ut bi; ft licet idem
, errorius- ■ ••m ■
;----- 7.q.prima Kevxtûmtu in fine. Qpienfinmem- digniflime vocatus, cui fit
e rd*. anno
ANNO brum ecclefic non eft, pro hcretico judicatur
’ “
'
____ad de e*i-cim,m
CHRISTI
in authentica dp privil. doâonim b prier. col. fcopis & clericis dccnincr'. Et cur nomma M***
8. & probatur 4. q> 1. c. 3. hic enfin verfu- fine rerum fignificativa, ut b authentica, de
tus hoftis eCcieua, ft hcreticus maoifieftus, defenf. b principio col. 3. ft S. de officio
qui ad inftar vulpecula latere dicitur ; ut in e. qucftioois tib. 1. ft b praemio £ 4 dikipxli
inter foUicit. de purgat, can. non ex (implicita­ le perboaliter tranflulerit ad civitatem Luca,
te, fed mente ft militate fuosdefenfabat erre- tum pro unione ecclefic per univerfoe Chriftires, 34.q. 1. efftremnt. Haucticalia, ft fetuf- colas magnopere ditius expetita, ft fugiter afmaticalia faâa agens, ideo-hcreticuscft dicen­ feftata. Tamen cum res exitum cxpe&arct, hic
dus arg. c.de injuriis fine» convitii ,de heretic, malignus hoftis ecclefia retroceffit gradu retro­
c. 3. lib. 6. 34. q. J. fi vot, de hereti. ad abo­ grado terga probent, qualifque fiieric (m pra­
lendam 4 prcleote, ft ÿ. primo, ft c. extern- va , ft maligna intentio, ejus finis, ft extras
mtaticemxt. Et ut uno verbo concludam nefa- demonftravit, cum a fine res qudibet
.
____
debeat
rios, ftfchifmaticos fuos greflus, dicam canonis B denominari ff. ad legem Falcid. lege fi it fà
verbum illud: vita via ipfa quoque opera fit- fwdrqgnua $.ftdfi
ft de novi ope. nunc,
cerdotis clament. 43.dif./r rtger in fine. Nec leg. fHpxUti» $. ap«r ft ideo finis eft in omni­
obftat, quod idem Angelus ab urbe recedens bus attendendus, ft de mt. 1. dnvpsr ft de
fe ad civitatem Lucanam tranftulit pro imitate inof. tef. L Pepinietutt J. meminiife Q de oat.
ecclefic concludenda, femperque dixerit fe pa­ lib. I. a«pvr in fine, quia debet femper finis
ratum quod juraverat, voverat, promiferat adim­ principio convenire, de pœnit. dif. 4. $. finit.
plere; nam contrarium mihi confiat per rela­ Cui Angelo deteftando digne dicere poflumus
tionem plurium, qui in Concilio Pifanenfe inter­ verbum illud: naa efeendiftit tx edverfe,
fuerunt fuifle probatum pe? dominos cardinales, pefxiftit vox mttrxm pro demo Ifrml, nt fbtrttii
ft alios fide dignos teftes ; videlicet ipfum An­ in prxlio in~ dit Demini , 43. dift. fit re&or ,
gelum malediâum dixtflè viam ceffionis quam Sacerdos namque ingredient vel egred iens mo­
juraverat, voverat, promiferat, & publicaverat ritur fi de co fonitus non auditur, quia iram
per univerfum efle hcreticam, & peftiferam. contra fe occulti judicis exigit, ut d. cap. fit
Quorum cardinalium , ft aliorum quorumcum­ regor, ut^digne dici in pertona Angeli Cora­
que, cftoquod infaâo proprio deponerent, te-Crio, ft Petri de Luna peftilentium" perfona(limonio eft credendum de hrrcfi in fine lib. rum valeat verbum illud : durus eft hic fer­
6. ubi notanda. Profcâo pcftiferum hoc diftum ino , ft quis poteft cum audire ? atque ira abie­
ipfum Angel, hrreticum manifefte comprobat, runt retrorfum ; Jo. 6. 34. q. 1. $. fed neten·
& affirmat. Nam per folum dtâum quis barre- dnm, de pcenit. dift. 3. fi ex Itono. Ad verius
ticus judicatur, dicit Glof.Jo. 34.4 prima Aar igitur hunc Angelum Satanam malignantem
r$. Praeterea non fat erat dicere, quiafepara- digne occurrit dicere cumpfalmifta: fedens adtum , quia fides profeffionis fine operibus mortua verfus fratres tuos loquebaris , ft adverfus filium
eft, dicit textus 1. q. 1. fertxr, unde alibi di­ matris tus ponebas (candalum, d.q. 1. ex me­
cit canon, quia pax labiis praedicata cum vo­ rito. Nec obftaf, quod ex vehementi fufpicione
luntate debet animi concordare, 93. dift. die· non potuit Angelus praediâus de hrreff ft de
coni ; qui enim pejerare -paratus 'eft, antequam fchiimatico crimine condemnari; ex quo fe
pejeret perjurus efle videras-;
att. 7. tranfum- paratum dicebat, quod juraverat ft voverat
ptive pofitum 33. q. 4. À»i pejeret. Licet enim adimplere; ft fic fe corrigere de errore; pro­
humanae aures talia vdrba nofira judicent, qua­ pter enim vehementem prsfumptiooem non
lia foris fonant; dnina tamen judicia talia d debet quis de gravi crimine condemnari, de
foris audiunt, qualidyjntut proferuntur. Nam prefump. iitteret. Nam fruflra de praefumptio(fcmomnii ejus vita, fingulique
non debet aliquis verba
fiderare, fed voiuo- ne traâamus.
“
tatem, ft intentionem, quid non debet inten­ progrefïus fomentum eflant fchifmatic» & he­
tio deiervire verbis, fed verba intentioni, 32. retic» pravitatis. Ut fibi vere conventat ver­
q. 4. human» & alibi dicit lex, quod faûo da­ bum illud: M/»r tntelligert xt hem eoerri, 11.
tur voluntas intelligi G de inft. & fubfti. lege q. 3. exceUmtifimei. Et illud quod dicitur, ex
reprehendenda ; mendacium namque noo fo­ iola fufpicione quamvis, vehementi quis de h«lum in verbis, fed in fimulatis operibus eflie refi non damnatur, intelliguntdodoresde fufprobatur, 32. q. 4. de ferme. Et alibi dicit piciooe non probabili, ut quando ille negat &
canon , quod omnes, qui amant mendacium , paratus eft ecclefic obedirc. Sed ex fufpicione,
filii funt Diaboli; noa folum in verbis fed & obftinatione, & infamia precedent!, & la­
in fimulatis operibus eft mendacium . Men­ pin anni, & trium menfium ad unionem hanc
dacium -namque eft chrUlianum fe dicere, fiendam temporis preftituti, contemnendo ec& opera chriftiani non facere . Mendacium elefie unitatem, À Petri claves, ipfe Angch»
enim eft epifeopum facerdotem , vel cleri­ ffine aliqua probatione potuit ut hcreticus con­
cum profiteri, ft contraria huic ordini ope­ demnari; ut dixit c. ult. de pcattt. de excefrari 33. qu»ft. 4. cevet. Et dicit ibi Glpf- fibus praelatorum c. ult. & ita fcmit Oftienfis
fa , quod faâis negamus Chriftum, ficut ver­ expvefle de hereti. ia fumma $· 3. fele peefttm·
bis. Item faâis mentimur, ficut verbis. Un­ ptiene. Pro quo facit, quia lapfo tempore per
de feribit Jacobus primo , quod vir duplex - bullas
_____ apofloticas,
t
____
ft capitula jampranixo pino
enim» mtenfau eft in omnibus viis fuis ; ideo coavifto habetur, ut dixi de crimine irretito ,
v» duplici corde ft labiis fceleftis. Et alibi di- 11. q. 3. rxrfitt} ft cap. psti/ÿuû de harefi cum
cit canon: Deet dxfdicttetu efpernetor, fimfii- · contumacia lib. 6. quinimmo haereticus poteft
tem mtenfienem confideret: verke extern efyer- dici, qui levi faltem argumento ft fttipicKMV,
netxr & odit, 33. queft. 4 gxi pejerere; cum licet non gravi, a judicio catholic» religionis
non valeat apud Deum qutfquam aliquem I»· ft tramite digoofeitur deviare, C de hauet.

CONCILIUM

G.
exritit—— —leoedi-

ANNO

7”. Otatm
«^efcm»

ribo extfcte dadaratua, fit par mnfrmimi om­
ni apoAotem ipfi» foro privatus, uc ia foribus
appareat, vd fi parie contra com in&aaiala· fisperius ftapMIimt allteatb* nudi dubium, fan*
mo debet ouambua cue datum, ipfum Alexan­
drum per eofdean cardia, eteftmn fuifle & efle
verum & fomanum pontificem. Cum peflis il­
eft dicere, quod idem Angelus paratus fuie ia fchtfinat« lacrymanda, qua canto temporum
corrigere te de errore j oamrtqaificua dum Ari­ curriculo «defiat tei&rat unioiMp, per diftm
mini profofas refideret per Hueras & legatos car* facrum generale Concilium, exti terit funditus
____ ,_________ ,____ ,____________
extirpate per novam deftiooem faftam de eo*
berrime invitatus, « etiam monitus per reve* dem Alexandro V. ad regimen paflorale, an.
rendiflunos patres DD
*'*' Aquilegicntetn
* ~ [ientetn & Me-Btidotum falutare. Et fic unus paftor, unum
diolanentem, qui ad cum perionaliter in civi­ ovile, prout efle debebat m ecclefix faftum
tate Senarum pro parte collegii acceflerant, ut fuir, de major. & ob. felite i-Pe. Λ illud vervellet Concilium convocare, inilloque interef- bum canonis eft impletum. Si dut. inquit .· r··(e, & quod promiferac cflcftui tradere, ft vo­ tra fu teaeeritati/ ceanrtaatueat nenut erdtaa*
verat ft juraverat adimplere, femper pertinax ti, aedltaa tat eit fittanax facerdeteea perxeitti·
recufavit. Immo, quod deteftabilius fuit ft eft,
ipfos audire cootempfit, ft courra eos fenteouas injuftiflimas promulgavit, magiflramque in va erdiaatieae diviaxxt jadieixxe, if uuvrrfita' theologia carceravit ipfom ad voti obfervan- tit ceafeafcu elegerit, fcribitur ad contextum
tiara inducentem, in foo fc firmavit errore, 79. dift. Si dtte. Adeptus eft enim gloriam in,
femper in fua pertinax voluntate , unde barre- converfiooe gentis eccKia, & elevate eft nu­
ticus judicandus Q. I. $. Perre de fumma bes de taberoeeulo foederis, ptQfeftique font
Triait. Q. ex gravi $. ulrim. de ufuris, 34. filii I iraeI per turmas fuas, Num?Xç. ft
. juxq. 4. dixit Apèfielat. Ignorabat miferrimus ft ta verbum pfalmiftu: elevata e# /aper caler
iceleratilfonus fuper omnes, quod quando pa·Catagaifceatia taa. In cujus Alexandri eleftione
pa dc aliquo criminatur, debet ejus auftorita- vere verbum
- .
canonis illius efl
- ·Impletum: faftm
te promittere Concilium convocari, ut foa eft epifeepeu dt Dei & Cirriftt iadêeie, de cleri,
center
pêne
Meutaxfeftitaeue,
de pMêt fitfregit,
criminatio definiatur, in .eodesn ut patet exprefle X. q. 5. reandajtit, ft 17. dift. $. Hiac de factrdelxæ xuitaenax, b hitentat vinraxe
elixae. Immo etiamfi de occulta hxrcfi quo- ceafmfri, ceux lattu Pétri & gradxt eatSedra famodolibet arguatur, debet epifeoporum Conci­ cerdetalit vacaret. Quo occupato, atque om­
lium convocari 15. dift. Jkat, in fine, ft d. nium couiehiu coufiimato, fi quis ille fuerit,
cap. aeaadajUt. Stat ergo couclufio omnibus licet de Ce multum jaftans , profanus efl ,
ex premiflis, quod idem Angelus propter ejus alienus eft, fotis eft ; qui folus efle debet, fa*
dementiam ft hserefes notorias, ac etiam ma· ftus eft, jam non aher ifle, fed nullus ; nec
nitefias damnatus pro fchifmatico ft harretico Ecclefiaflicam ordinationem habet, qui cede*
per Concilium digne fuit. Immo, ut verius fin non tepuit -unitatem, 7. qunft. 1. fa&at:
loquar, febifmatkus ft hereticusextitit in eo­ ubi feribuntur ad contextum formaliter difta
iptu- verba. Nec expedit illud dubium fubfotrare,
dem digniflime declaratus, ft ut cum teriptura conveniam^ traditus eft peccator pro dcli-D
“ quo pars illorum cardinalium fchifmatica di­
late
Zabuli
,
cum ceretur, ut fi per illas non potuiflet Roma­
ftis fuis de eedefia in Mteflav “ *
drliftum ejus foret ecclefoe manifeflum it. q. ni pontificis eleftio celebrari, flt ex eo capi*
3. aadi. dicit enim canon , quod fi prnlati per- te ifle inutilis redderetur, de quo per gloflam
verfa unquam perpetrant, tot mortibus digni de deft. feed circa in Cletn. per Innocentium
funt, quot ad fobditos fuos proditionis exem­ plene in cap. illa de eleftione. Nam eligendi
pla tranfmittunt, st.q. j.pracipat·, quia ficut jus non poteft communicari illis , qui non
in ccclefia eft Chrifius, fic extra ecclefiam eft font de gremio, de cleft, (eripium, dc ibi no­
tata. Item ^uia in duabus partibus cardinadiabolus, eadem caufa x. q. eateit.
Circa quintum ft ultimum dubium principa­ liufti eligentium papam non computantur inle , an eleftio fafta de S. ft Pel. rec. Domino rrufi, licet computentur excommunicari, de
Alexandro papa V. per Card, collegii utriufque, deft, nr Reneau $. Catenate, in Qem. & pro­
ft fncceflive eleftio fafta debeatifluno domino batur cap. / aSi pericnlxnt $. Sane in 6. ft no­
noftro papa Joanne XXIII. SS. & vero ponti­ tat. gloff. ulttm. difti cap. feed area io fine;
, dc quo fopra, prifice fuerint canonice ft rite faftss, ft fic fote quia Concilium Pifanenfe...........................
D. N. papa ft prcdeceffor ejus fuerint ft fintE mo providit, quod nulla partium reputaretur
veri apoflolici canonici inftituti. Ifta qunftio fchifmatica
'*"
.................
, immo quod quidquid fecerat Gre­
eft indubitata, & fine hcfitatiooe aliqua, nec gorius XII. ac etiam Benad. XIII. ufque ad
dubitationem recipit aliqualeas, & ejus deci- diem fecundam menfis Maji anni millefimiquafio ex pnecedentibos clarilfime lucefcit. Nam dringentefimi noni, qua die ab unione recefex quo Angelus Corario, Gregorius XII. in fom fuit, valet ft tenet. Item per pratdiftum
fua obedientia appellatus, notorius fcbifmati- factum Concilium generale omnes cardinales
cus ac pacis ft univerialis unionis ecdcfie tur­ fuerunt approbati pro cardd.dc novo; Item per
bator, Lcandaiofus ft manifeftus, votique lici­ illud generale Concilium data fuit eis poteflas
ti ac irremiflibilis, ac luramenri (uorum fuper fummutn ft Romanum pontificem eligendi,
eadem unione procuranda per ipfum fpoote ut bcc omnia fide dignorum teftimonio mihi
prssftiti tranfgreflor. Qpinimmo & hureticus relata funt, illorum qui in diftoConcilio perpertinax, necnon a fide'catholica devius per fonaliter tunc temporis interfuerant. Accedat,
H h »
quod
Ceacti. Csaeral. Tom. XXVII.

’

·

t
4«?
PISANUM
4St
ty quod legitor dc notator fe d. capita de cleft. A mattam nihil habere pottftads, aut feris, dc
------------ dt io-q. r.cap.wlt.de m dixi, h—tirwm effet fehdlt io tah fedoore noo fetam duces & auanno j* ipfius Alexandri canonica dc veta etefttoue, -----dc de poteftate Coocilii fecero. «Mftfoocm,
quoniam erfiue eft dicere coMraCoociifem ge­ vcriM i poKipfeiMç jer Moyfem Domino &
nerale , maxime fe iis, quas fidem tangant, ftc
rtintegratioacm, dc eccfefai unitatem, aj. q.

quod non poteft Papa contra generale Conci­
difpcnlarc:
*am etfi omoes ci conitntk
,
fi'em&mo- rent, non valeret flaturam; unato omnes ef- non taenmt, 24. q. 3. mid aeros. Patet er­
"‘·
fen» excommunicatl. Item papa non poteft go clarWfone ex pvwmiflu fan&afeticis dc da­
dcftruere flaram ecclefia, 8. q. 1. Mtjfu. Pa­ re memoria Alexandrum V.. predecefloren>,
lam eft enim, qnod fe re dubia , ad fidem dc tacceffise
__SS.__________
__
ac BB. Dom. noftrum
papam
dc confuetudinem catholica ecclefi*, valet au- Joannem XXII. feilfe dc efle veram papam,
ftorita, 11. dift. petaw; quia ex tola catho- Bix indubitatum, dc Angefiun Corarium febiflica ecclefia unita confpicitur, 24. q. 1. f«i majicum,
’
- .hxreticum
·
................
dc
, dc
fcandalixatocetn
' t» Jâta. Nam ecclefia, quae coadunatio fidelium ccdefia manifeftum, otnnique poteftate dc pon­
dicitur, errare non poteft, >4-q· 1. bec eft jt- tificali dignitate jufliifitnc ipfo fure privatum,
dri, dt cap. pwdvuta . ip. dift. iu Dtvoiuu. ac etiam per fententiam univerfalis Cone, de­
Et ideo traditum eft, quod illa ecclefia, qu* claratum , ut ad exaltationem SS. D. N. pap*
eft contra Concilium generale , in iis, qu* dt fupprefltonem ipfius nominis erroris detepertinent ad fidem dc mora, non eft catholi­ ftandi digne poflumus dicere , verbum illud ca­
ca, 25. q. 1. ymatam ad Mrrprnwm in gjofi, nonis.* Ku tflir fax xtndi: au tflis fitl trrrx,
Joannis; nec auftoritatem habet ecclefia, cu- vu tfiii vafe λμπλ & ergntee: hic Atteins
r jus prolati dt miniftri communiter excommu­ Corano malediftus, teftca vafa, virgam fer­
nicat! elle dicuntur, 24. q.
dccap.
ream, & «ternum aperuit incendium, 24 q.
jftodiviivMi de horeticis . πκμμμμκμμ/ . Stat i. fMRMw vttu. Falfo enim Chrifti vicaria­
ergo vera dc indubitata conclufio, quod ipfe rum tenet, dc occupat fedem Petri; hic enim
Alexander V. per cardd. canonice eleftus fue­ Pfeudo Chriilus dicitur, de quo dicitur Lucas
rit verilfimus papa dt apoftolictn indubitatus, Cai. dt Mattb. 24. Multi urit* vt»fatf fa nadt unicus Vicarius Jefu Chrifti, ex quo Ange­ mrn* mr» dietntu : tga funt Cfaiffas: xolitt tr*
lum Corariuta totius orbis, atque fanda Sy­ ge irt feH illos; dc Matth. 24. Multi vtniett
nodi hartticum dc fchifinaticum, dc per coo- ' ia acariar aw» dietntu : ttet ia dtferto tfi ; Wtifcquens ipfo fere omni apoftoiatu, dc pontifi­ U txirt, 1. q. J. Si jptit pftttd». 62. dift. cap.
cali dignitate privatum fententia declaravit, 1. Hic quidem horeticus ad modum vulpecu­
cujus fanft* Synodus determinationi eft peni­ la latens, ut dicitur de purg. can. fattrfollicitus obfeqbendum ; quis enim pratfuaut abfol- ttidiur, ne dum ultra monta expellitur, ut
verc quem facrutn ligavit Concilium, aut con­ de papa Gregorio ultra montes expulfo legi­
demnare quem abfolvit ? Certe nullus : dicit mus, 23. dift. i» aowrmr Dxxtfai\ fed exui ab
textus ic. dift. Aut, quia fententia totius cc- orbe faftus eft, ut in nerfona ejus poflimus
clcfio eft proferenda Romano, 24. q. r.fsad- dicere verbum illud .* vfafu ftvuu faint, &
«emp, 3 p,-rwfe* > ft cap.
dc cap. Padmta, fi vafaertr
_____ txli tâtas;
____, ,filfat
___ trttvo
____ hmfair
_____ am_
p» no· r« in aliquo fibi contradicunt, arg. 36. di. Agi- betar, ata' ncliatt oqwr Jimm. Matth. 10.Eccithed. pro, ct ibi dicit glofla, quod univerfalis ec- ce jam «cnit
venit tempus, quo fol refalfit
refiilfit ta
in terruncUte,
η.ητ.».
(kfu errare non poteft, quia Deus non per-Dris, . qui
prius
erat in nubilo,. dc ignis
magnus,
,
,
_
_.
t
qu« men*
mittit per cap. ΑττφΛ, et cap.PttAatdt. Q·*- itA ut oœoa miraremur
••--a..
com. .Machab.
i.EcWi ctHonh
illui.
rit autem gloffa Joannis in d. cap. Amfte cc agent Dei, ecce qui tollit peccata mundi
dc qua ecclefia intelligirar, quod errare non Jo. i. Fuit enim homo mMTua a Deo, cui no­
ta «η p,- poteft > ct. «licit, quod non de papa, quod de men erat Joanna. Jo. i. Internatos mulierum
l« ur ho- ecclefia dicitur, i q. 1. Jcrrr detar, quia da- major non furrexit, Matt. 11. Ecce conftitWt
■*> eftrum eft, quod pJpa poteft errare, >9. dift. Deus ilium principem Coper uufirerfifia terram
et 40. dift. S* ftpe· Uode intelli- Ægypti, & tulit anoulum de menu fua, &
gtt dc congregatione fidelium. Hoc entmxfici- pofuit in manu ejus ; Jo. Λ de hoc loqueba­
tur ecclefia, de conieçr. dift. 1. techie. Pa­ tur feriptura: ecce eJeftue meut, quem elegi,
tet ergo, quod illa ccdefia, qua non poteft io quo bene complacuit amam mea? ponam
errare, intelligitur de congregatione fidelium, fpiritum meum faper eum, dt judicium genti­
qui quoad fingulos generum impoffibilc eft quod bus imperabit, Mattb. J2. Sataram eoa om­
poftit errare; pro qua rogavit Qiriftus, ut non ne fandi & maxime qui de Domo Dei font,
deficeret in Petro. Uode dicebat gfofta, 24. x. Cor. 13. Luce fpkndida fataebis, & an­
fines terne
adorabunt
te. Ttfe.
q. r. f*M*w digisiar, duas efle ccdefia, una ena
_____
_
_____
__ bmufi valvidelicet catholica, ou* in lé non patitur ha- lis implebitur, & omnis mons 4keoUisbumilabere pollutos, cum Ghriftum habeat habitat», birur, Lue. 3. &c. Qp*, urpote ft^crvacaSM,
tem ; alia eft horeticorum , qua vera non eft, nec
ftc femper vitanda docetur, ne ariditate ejus
CauWfaN * VHfa
poltaatnur; dicit enfin textus ea cauta fequssft.
mm ρπρνά orfferû.
didicimus otnncs omnino tacrcttcxx vd fehi£

In ii* qo*
lium
.«unrnt ,-----------

/O.

ΑΜΝΟ
CMum

4>p
29»

CONCILIUMS
ja

-, ·Τ~

490
—___

DOMINICI

MANSI

anno

omen

anno

da
*

fifnatrr titrlV

Moite».

IpCNlfik·· Zmribï Pifaui

deeeuMTs, poo fufpHart fttarat, ftlitg·, Mbfa tyrit taaiUi ckar·
tit tVfriaania, K CL Laurmtûu Mrittt, aateu UMrihu tarit, mT«w eruilrit wm, ■».
aommt* aba, Hr poo abTm tnifrrai fia* eebtrwtia, ai eat it/lieawt. Egregii viri u*etr.i et
Stiareu viri ΜΛΙ, Sit t feautfia* m bat am flant fut, ceravi diligenter.
JL

INFOKMATIONE A VOI MAESTRO Ano in pace, nacquet, che noi puramente, &
ANTONINO
cou vera , ft fonfta
___
intent iooe ci fumo Pro­
DriT Oriint it* Mmeri, Mttfa in far* HP-

pre a&ticati non rifparmiando a fpefe, fau­
che, o pericoli, mandando più, & varie am-

na, tf a Fh Mtfir Strfaaa Bvtatarfi itSm balciate a Sicna, a Marfilia, a Saona, & a
ia'bcrttaii , auiafoaiari ai S. Pairr> la Lucca ; permetiendo ancora , che per cagtooe
^altfi fa a vai ftr gH unigrifiit if uteri· d'afla unitÀ tracflê moite, & moite mtgliaja
jt Signari friari SM arti, « yrl Gttfririn di Fiorini dd CbericMo délia noftra giurifdiidla giaflitia itl fafala & cantvtt ü Fimgt, • liane ; la quai cofo m par Principi, ne per
b ftr gli 1er· vtaarMi ctlitgj a Ü xS. Î altra ComtMutà CriAiana i ftata fafta . Et

Ndme a Siena,
e____
fut» fclhPprefeoxadd
_
I fanfta voiootà ddla foa Beatiindine îq votera

A

ajhai farcte quelle riverive· Breconciliare fecoodo il fuo obbligo U Criftiano
fonfto Padre, ft ajlui
" '____________
" ·■ Sedia“ apoftoli- Popolo,che loeflëfto d’eflaunitIdovefle feguirentie, che
fi convengooo alia
ca, ft noi, ft ratto il. ooftro popolo racco- tare , tutta la noftra confolatiooe fi ritorob pot
manderete alia fua Sanftiti ftnettiflimamentc, in fingnlsre amaritudine vergendo la rottura ,
come veri, ft buoni figltali della (anfta Ma* die feguitb ncBa Citté di Lucca dd traftato
dre Ecelcfia, o&rcndo not ft ogni noftra po­ di cfla uniü * il quale ft teucva per la fua fantentia eftêrc prompta, ft apparccchiata a ogni ftita coUa parte averfo, perché ci nareva re·
fuo beneplacito, ft in ciafcuna cofa a noipof- dere confcguirare al contrario dimaello, che per
fibile, ft booefta. Poi farete il voflro princi­ noi, e per tutti i fedcli Criftiaai fi defidcra.
Et feguitando ia voftra narratione exponere
pio in moftrare, quanto difpiacene, ft mokftia fempre abbiamo avutodi vedere DeliaChie- che dopo la defta rottura dd prefato traftato
fa di Dfo el deteftabile friicna , come debba della unità, c&ndofi per lui publicato il Con­
avere ciafcuno fodeteCriftiano. Et cod eeoo- cilio, ft ancora Γ avertario fuo avendo publi­
verfo per noi fi prefe fingolare alkgrezxa, ft C caro eflb di voler far Concilio , ft veduto,
contolatiooe, efTendo morto Papa Imtocentfo che ragiooevoimeote al Concilio per la fua
feptimo, ddla buona , ft fonfta difpofitiooe fanftiti pubblkato non verranoo fe non di
del Collegio de’SS. Cardinali, ft de gturameu- quegU della fua ubbidicnia , ft ctiamdio con*
li, ft degli obbllgbi, i quali per loro fi feefo- fiderato quefli due Goncilf pubblicati doo po­
no ituv.mi all* aflumptioa di defto Papa Gre­ terii accoixam infieme, perocchi fi debbano
gorio, innanii alla quale aflumptiooe, come fate in diverfi tempi, ft luoghi diftanti; ft
alia foa Beatitudine e note, not ferventiflimt per quelle cagioni fi comprcnde, ft vedefi non
zelatori della fimfta uniti, mandammoprima, folamcnte per noi, ma per qualunquc attro,
che nitmo altro Principe, o Comunitb Criftia­ che dirittamente fool giudicare, che di quefto
na, noftro ambafeiadore al prefato Collqpo a Concilio ddla foa benigniti non pub feguicaconfortargli, e riducerli alia reconciliatione re Io eflefto ddla uniti della Qriefa, la qua­
de'Qriftiani. Pot dopo alia creaaiooc della fua le per la foa fanftiti ft defidcra, ft per not,
San&ità ci crebbe la consolatione ft i’allegrex- D ft per tutti Criftiaai.
za, intefo, che eflb fanfto Padre era in tan­
Sircbi cognofccndofi per noi , quanto di
ta ardente difpofitiooe di ftirpare Io feifina, fopra G dice, che queflo Concilie non pub
& fanare la Chiefs, & etiamdio avere ratifi- producere la pace Criftiana, ft eflendo richiecalo, promedb, giurato , ft provato quelle ftt dall'uoo Collegio, ft dalfaltro de*Cardi­
medefimo, che in fingularità ciafcuno de’ car­ nali per più ambafciadori, ftfcttere, ft ctiam­
dinali, eflendo in Conclave, a*era obligato. dio da dc*Principi Criftiaai non de*minori,
Donde per vero zelo di unité mandammo, co­ ma da de'maggiori, che per fare Generate
me a kû è noto, quartro atnbafciadori de'pib Concilio di tutti i Criftiaai not coocedeflimo
notabili cavalieri, ft cittadiai della noftra Cit- loro la Gtti dt Pifa per noi altra volta conti a confortare Γunité, ft a oflerire noi, ft fentita alia.fua Sanftiti pel traftato d efla onoftri luoghi ec. Soggiugncndo, che a noi al- nioac, ft per Papa Gregorio acceptata, volora crcbbe la Iperanza, ft la contolatiooe tan­ lemmo diligentemente examinare queftarichieto, quanto facilmente dire non fi pottebbe,Bfta , ft il principio, dmezzo, d fine diqudto,
quando ft per le foe letterc, ft etiamdio per che fi fpooeva per defti Signori cardinali voleambafoiadori à figuificb la fua fan&a, fit ac- re fore per la recoociliaiioM ddla Chiefs fan­
cda dhfpofitioue alia pace Crifttaua, confortai*· fta, ft etiamdio votemano examinare le conditio­
doci , ft richieggeodoci, che ci adoperaflimO ni, ft termini, in che al praiente è la defta
ndla defta fanfta unité, come confortb, ft ri> Chiefs, ft le dtfpofizioai in le quali fi veggono
chide MÜa defta forma tutti i principi, ft It effcre i Principi, ft communiti Crifliaoc, ft
Commuté de’Crtfliant; ft per qucfle richieftc, come fopra cio per quefta Siptoria fi fooo trft come dcfidcroA di vcdere il popolo Criftia- nuti più vari, ft diverfi configli, ft pib notabili
Cit-

'w'

491

P

l

S A

N

U

M

Qttadini della ooftra Gtti non in piccolo , Abandoned eer fat 6
I ANMO
——----- ma
ma in
in gran
gran mmto
■■rnrro ,, et
et «iamdio
«taedio de*
de* pih
pm fofo- in
·■ quefta
p* iaaftMfate
αΛΚΠ
ΑΜΝΟ tetmi Dettori docrvcHH, ft buomiei doâi od> fcrvarc
CHRISTI la facra Teologia, ft in condufiooe cm loto ftitb‘ fua, faconde l*ufcm, ft'in quefta mede» *”*’
·«·».
fima uniri procurare eflere ferveotiflima.

Se ddlo aver noi ricetfato , ft hooorato J
Cardinali vemui alla noftra Cittade , ft ddlo
piena balia , di concédera pel dcfto Generale aver faâo provifionc, che e benefid, chc fooo
_________________
Concilio
a deâiCollegj, ft cardinali la noftra nclla noftra gmriaditiooe > non G poflano perCitté di Pifit , e coal »‘é cooceduta la dcâa mutare, ne confcrirt adaltri, fenOn permorCitté ; ft tra noi, e* defti Signori Cardinali fi te, qi faccifc doglieou, corne a faâo fare alfono fermati Capi toii, ft conventioni fopra la noftra Sigooria pe* foot ambafeiadori, rtfquefta materia gfofti > ft bonefti. Soggiugnet»-· pondercte, con buono configito ft a buoofiae
do, chc «flendo faâa per noi quefta conceflio- tuâo dfcrfi faâo, ft corne Laprete, giuftifiche*
ne colla predc&a matura deliberatiooe per ho* rctc il noftro Comuoe: ft expreffameme vl facnort di Dio, & acctechè ne coofeguiti quellaBciamo proteitione, chc (bào quelle ^ena,'che
··■--»—··—
·'
i poft, gg|j ambafeiadori, che paflâno i loto
mandati , non andiate a impetrare , o procu­
che Iddio, a cui niuna cofa è occulta , è te» rare per qualunque perfona di che ftato , o
fltmone; not ri mandiamo alla fua Sanftité a coodiaione, Comunité, o UniverGté impetrare
alcuno beneficio.
notificargli quefla noftra conccfltone.
La exeufatfone, che avete a fare, dello aEt oltre a cM> vi commettiamo, che fpogniate alia fua Sanffifa quefta parte , ft hu- vere noi provvcduto, che e benefici non fi pofmilmente a lui fapplichiate, che conGderatala (ano permutare, gli è nota , che è per lever
fua.fanâa, ft fervente difpofitiooe, la quale a via gli fchandoli , che erano per nafcerc tra
fempre avuta, e dice avere , ft ft per la fua noftri ciitadmi.
Vogliamo, the quando farete flaticbolSanbuooa volonté, ft ft pel debito del gturamcnto, ft del voto , a levare via tanta coofufio âo Padre, vifitiate i SigoOri di Siena, ft lo­
ne , ft exterminio , quanto b Della Chiefa di ro faluteretc, come noftri buoni
___ frategiï
„ , ft
Dio. Et veduro , che il Concilio per lui pub. amici ; ft pci narrercte lord Io e&ftp della
Micato non pub levarc via queflo grave feif Cvoftra ambaiciata, la quale avete a fporre al
ma, ft inducere la concordia, che efler fi de» fanâo
' " Padre.
“ ‘
Farete il voftro rapport© di quanto avete
gni, come benigno Paftore, ft fanftO Padre ,
perché unavMta fiponga ritnedio a queflo gra­ feguito per fcriptura al noftro Canccllicre,
ve male, Imuiundo il noftro RedemptoreGc- qud medefimo di , che tornercte , o il fesù Chrifto, numilfarG di venire a quefto Gene­ guente a noi , Metier Stefano fofto pena ec.
furrimae » 4» ΧΧΡΠΙ. drftte uttft ii
rate Concilio al, tempo, che ft congregheré.
Et fponetegli , feguitando la defta noftra 1408.
fupplicatione, che noi, come buoni fuoi figliuoli, e ferventiflimi zelatori della unité prede- N»/a, if inforeHON* λ cm Mtfftr FiiipfoCir*
faù jtaA»ftiaitn dtl
di Fimua
fta. e del buono ftato della fanâa madrc ecCtrdàteli tuiti al Catcilia par t tutti dalla
cleua, ci offeriamo effere prefti ft apparechiaChiefa a Pifa, (latti da Satori Priori .d* ar­
ti a traâarc, ft a pratichare, io che forma ,
ti , * Catfahtiero della gitfiitia co loro Col·
ft modo la fua Beatitudioe vengha al detto
leri , a di yiil. di Mana MCCCCKU1. *
Generate Concilio al tempo , che fi congrettri Mftro
gheré; la quai forma fia in maniera honefta,D» ftdidf. U.
ft ragiooevoie allô honore fuo, & ancora aâa
Voi, che fete favio, ft bene experto nek
a producere la de&a unité , c al buono (lato
délia Cbiefa.
la infrafcripta materia , non è di bifoSe il fanâo Padre volette impugnare la ta- ]
gno di lunga , ma brieve informatione . Voi
g ione vote, & hooefla noftra deliberatione, co- fapete,
I
che qua è ftato Metter Gufircdo amme non benfaâa, ne giuridicamcnte ; voi Mei- bafeiadore
I
del Re Ladialao , ft neila expofifer Stefano , ft cosi penfiamo ancora di voi tiooe della fua ambaiciata ha tatto grande ,
Maeflro Antonino , fete bene informati dette ft
< cordiale querela de’rcvtrendiffimi in Chrifto
, ft Signori Signori cardinali, che fono
ragione, ft della vérité , ft perd fate, che in Padri
I
quello hooeflo modo che faprete, voi giuftifi- in
i Pifa, checfli ctrcaao eoturo allo ftatodel­
chiate bene ft noftro Comme ; noa intrando ta
I Maefté Sua; ft fra le altre cote particula­
perd in pratiche , ne in kmgbe difpotatioM , ri
i ,. 41 che eflo ha foAo dogifenza, ft é , coimbafciadori di______
defti Signori
Cardinaft non fopraftando perbniente perquefto; ma me gli
______________
___ _______
«1 Oft Re
ul· d*Unghcria , riben vogliamo, che oltre al narrare la coocef- li, eΛ anuumlla
quell) andiroaoal
fione noftra ettere giufta, ft fanâa , voi mo- Echieggendo al deâo Re d* Ungheria , che' eflo
ftrlatc il fine ancora il perché ci affinichiamo, fubtraeffi
'*
—-····
’ ft
‘ TTriaffi
‘ —
I*ubidieotia a"*
Gregorio,
ft inframettïamo, citer folo per Dio, perben à1 concilio a Pifa ; fra Jc altre coft dMono
della cbiefa, ft per pace de* Criftiani ; ft cod per inducetlo a queflo , come Gregorio era
fiamo difpofii non cl ftraccare mai , non per- amico, ft colligato dal nimteo fuo, chiamandooando ne a fatiche, m a fpefa , ne a péri- dolo. non Re, ma Ladisiao di Durano , ft
colo , per tofino a tanto , chc giufta noftra che fe eflb fubtraeffi I'ubidtemia, ft effi pripofljbilité colla gratia di Dio, ft per Γ Opère verebboao el defto Re Ladirlao de* ritoli, et
de’ Principi, ft de* Popoli , rbe in cib (i affa- ragioai, le quali eflb ha nd Regno . Oltre
ticano, la defiderata concordia Criiliana coo- accib, fi dolfe d* effi Signori Cardinali , che
fegniteré : ft chôme in natte 1* altre giufte im- nellc terre noftre pariando del Collegio Roptêfe, che fi fooo faâe pet la noftra Comu- mano per baldanza di quefta Signoria, gli fa.
nité per fine a quefto di , mai ci fiamo ab- ccvano quelle, the mai gli annO farto pel tempo
pafr

A

499

CO NCILI UM

G.

494

prifam» «toé, cbcricWegftodogli effi, cbede-Alagro , et univerfale concilio , et al diflurha··
■dti Sfeuori Cardinali gtt «flârvafimo au obUf- auemo , * allo
i.................
“ effio
~ awe il anno
impedimento d*
fatten· et promette laâa aftaMaefléSna per fi- Re Ladislao- o
< inimico ,· flc che CH**ST1
~ ubenivolo
~*·—'* , ό
curté ddfaStato|», et ta vari tempi, et più coofiderandofi per noi quanto gri
“rende oflacrio MM’
volt·, «t mafimaortow nrifa creariom di Papa eflêre pub a quefla fiiofta unité ,, e quanto eflanoccante, qg poi fa qoella di Gregor», et, fa è aA» a turbare la pace ,. et
ct Ia quiete di
facendogli fireâtoKuM pregare, chç quefla ta- Italia . Ia quate turbatione è turbatione det >
te obfateatiQM efli la innovrifino, dice al tut to concilio ; confiderato eoa quanta potqmia dt
effi Stgoori cardinali I’ anno dfacgaio, et non fente d’arme eflb è vicino ; et etiandio exa­
che fabbino voluta innovare; ma che efli an­ minato , quanto fi comprend· effio avere a
no deâo quelle obbligaciooe non valet· niente, male, dtequeflo tradato deii’ uniti délia Chie*
et eflère carta da canochia ; ficchè di qyefta fe fi tiri innanri , et fi perché i contrario a’
materia conUrimenlc fi è dofato con noi, che de’ penfieri, che pare lui avere , et G perche
noi riterntano ---------------------ta cala noflra efli»
che traâano terne di fuo ftato recoociliandofi Ia chiefa, et
, ---------------

comro alto ftato foo;efleadcnnoi
pare per lefopraddett·
fi ,
.
______
_______regioni fommamendofi fopra quefla materia con moite parole ,Bte
neceflario fare ultimo di potentia, non ab~ te neceffiario
corne avoièooto. Etperb noi vogliamo, che bandonando peri»
perb l’oneflé, d'averto benivolo,
roi andiate a Pila ril* uoo Collegio e ail* altro et che eflb G conformi inquefti faâi della chiede’Sqpori cardioali, ct amendue vifitereteper (λ colla volonté loro, e colla noftra ; la quai
parte di qoefta Sqmoria, confortando loroapro- cofa (c mediante la gracia di Dto fi protefti
leguire con ooefté U trattate dd*unité, erac- fare, veggiamo rimoffi quefti gravi pèricoli, li
coœandandoci, eoficrendoci aile loro reveren- quali fi veggooo apparecchiare, ct avere ia in­
diflûne paternité in ogni cofa a noi poffitale, dubitata pace della Chiefa. Et che perô ci pa­
et honefta . Et io quefle parti generali defle re, che in qoefta pane , et a qnefto articolo
raccomandigic, ed offerte vi ftenderetc, corne le lore Paternité debbino avere altretanta dili­
parré alla .prudentia voflra fi Convenge al’ooo- gentia,, quanta a niuna altm cote, che a loro
re ddla noftra Signoria.
occorra; ecbe la via a noi parrebbe, che quel­
Poi narraretc loro , quanto di fopra è ex- le medefimo, che le loro paternité anno propofto , dette deâe doglienze , che efli fanno tneffio altre voice al deâo Re, per ficurté
.
___
delpel Re, ct direte, che a noi è naruto necef- Io .flato del fuo Regno , et ctiamdio come at
fario mandarvi allé lor paternité a notificareCloro è note3 Γ anno promette a quefla Signor taper
loro le pMdeâe cofe, nette quali ci fiamo in- tella (crin a fegreta fuggicllata co lûro pendenti z
gegnati con ogni diligentia a noi poflGbile ex- oggielli , della quék e(G fono informati , et '
cwargli, con dire , noi non potere credere , della quale ve ne diamo copia ; edi di nuovo
che niuna dette deâe cote fieno vtre ; ma al per autcntica ferittura et prometteflèro al pre­
deâo imbafeiadore, corne a voi è noto, ci of­ late Re; ficchè la concluuone fia, che efli rinferte pià volte votere farci ehiari con larga , novioo la promette, la quale, come deflo è ,
«t buooa pruova, cori eflêre vero ; la quale altre volte anno faâo al Re, o facciaglienc ti­
cofa con ooefté per noi fi ricusb .* et in con- tra in forma onefta, et fufticiente ficuro dello
dufiooc preghcreregli teneramentc , che efli flato del fuo regno.* ct tnoftrerete loro , che
voglioo avere ogni diligentia a loro poflibile, per molti rifpetii, etcagioni oltre aile predetche pertero vattLoatti qucUoSereoiflimoPrin­ te, efli debbano eflere contenti di fare quefla
cipe non abbi giufla et ragiooevric materia di ficurté, la quale fia gratta, et honefla, corne
doglienza, et che non pofladire, che nette ter­ di fopra fi dice. Vot fapete di quanta impor______
re noftre fi traâi contre a loi ; ma che per tanta è quefla parte , et quanto ella è confi.
l
-L_______
.
.
‘
noflra
contemplatione
,. - e quali
fiamo
fempre Dderata dalla, noftra citràdinania . Et perô not
flari devottflimi figliuoli di quelle flocco duca­ rimettiamo in fulle vottre fpalle, che voi vi inle di Puglia , e da lore riccvôti , et dalloro» eegniate di inducere e deâi Signori "cardinali a
faâi molti, et grandi beneficj, et ancora per tare qoefta promefla, et obbligo, con rnoflrabene deir unité, la quale per loro fitraâa. Ch* re loro e’pericoli, che ne feguono indinegareffi end tutto loro intelleâo fi ingegnino di to, e quanto flotte ne confcguiice facendolo;
fare tutte quelle cofe bonefte, che a! deâo Se- ficchè con ogmragione, modo, etfamahonereniffimo Principe debbano ragiooevolmcnte ef­ fla, che potrete , fate di inducerli alla deâa
fere grate, accioechè dalle loro Signorie non coôcluGonc, certificandogli bene , che facenmaochi di dargft materia che eflb fia a loro, dofi per loro quefte ficurté al Re, per noi s*
ct al Samo Concilio, et ancora a qoefta Si- è deliberato mandare a lui noftri folenni amgnoria favorevole, benivolo , et non contra­ bafeiatori a traâarc Γ accorde, elqaalc potrerio . Et perché dalla parte dette lore R.P. et mo megiio conducere a fine eflendo certificat!
ancora dalla noftra , non fi pofla ginftamente della loro dtfpofizione in fare quanto di fopra
imputare alamo maocamento in vcriolui, di­ fi dice per heurté de! deâoRe; et moftrando
rete , che a noi pare mile , che le loro Pa-B
1 loro, che noi fperiamo queflo prefuppofto col­
remiié
ifichmo, et chîarifchtno al prefato le evidenti ragioni, giufle, ed ooefle , che ci
Re dette fopraddette cofe , celle fono trarrefruâi, fruâo, ct bona concluGone,
eflo fa dogliença, in quelle forma , -et ri che fia mediante la gratia diDio, che effio
, che aloro parré più ooefto: et infino concorra colle loro R. P. et dove quefti non
è I*ambafeiata, la quate vogliamo, che confeeuitafli , pure una volta efli c noi farefpognatc ail* uno Collegio , e mû giuftificati nel cofpetto di Dk> , e degft
ail’altro. Infegreto; più nrefto, che vi èpof- uonuni, ct non dubitiamo, che Iddio non abfibfle, vi comandiamô , che Gate cri collegio> bandoneré la loro , :et noflra giuftizia ■ Et fe
de* cardinati Romani , ct che al loro riferiate trovafli la cofa dura, laquai cofe no» crediaper pane di quefla Signoria , da noi ci ren- ityo, perb reodetecene preftamente per voflra let diamo certiflimi , che efli come prudentiflimî rtra avvifaii. Voi fete informato, come ci foSignori cooofcooo, quanto importa a favori delI no venuli ambafeiadoti di Gregorio , i quali
in

S

493

PISANUM

i” eflanto vengooo a rifpoodere aU’ambafciara Apofitione, che la cofa merita, dt noi defide—— ~
—cbe gli mandamo per meflêr Stefano, che gli riamo, ci dé grandiflima turbatione, dcdifplipiacefli andare al Concilio. Ma to efletti Jo eentia, benebè fi dcbbacreddre, cbe quefti ftur- ®*R*STI
**’'
·«·>. dtnega per moite ragioui, che aflegna. Duol- bi, |c turbationi, foefit procedonopintoftoper
fi molto excefljvamentc della fubtrââiooc del­ coIm della parte nverfarta, che per la iua.
Et che non obftantc, cbe poco fruâo, piu
la ubbidientia, dc tagegnafi di moflrarv effere
cola ingiuftifltma, dc dice, cbe come di faâo tofto nullo, di tanti uaâati, c prattche, le
era fubtraâa, cod di faâo fi rivocafli. Coo- quali fi fieoo vedute in quefta materia deft’ucludono che Gregorio è contento d'accouarfi nité, per hafino a oggi fia feguiro; nientedicollo awerfario tao, e co*cardinali, che fono menp noi fpronati dafta noftra buona volonté,
in Pifii, dc fare uno univerfale, dc unitoCoo- fie per amore, che portiaino alla fanâa ma­
t ciljo fi veramente, cbe fi facci io un luogo dré ecclefia fiatno difpofti di non volere ab‘ terto. Et in cafo, che 1 avveriario Too non bandonarci dal laudabile principio per noi fa­
veniffi, e contento ù’accotzarfi con fteâi car. âo innanti
_____ alla
______
_ .. ___
iua creazfaoe
, dc come alia
dinali, dc che eflb Gregorio deggeré uno, de fit* Sanâ'né b noto, da noi puramente feguinno nc eleggino i cardinali, e quali due ab-Bto per fino a quefto di fenxa alcuna intermifbino podefté di cleggere un terto luogo, nd fione, dc cod fiamo difpofti ; mai, mentre
. __ potere
,___ _ fare alcuna cofit, che ab
Ïualc fi accouino a fare uno unito Condito, che vedremo
’er ancora non anno avuta da quefta Signo­ bia a producere il defiderato fine della riconria alcuna rifpofta, perche oggi ci anno fpo- ciliatiooe criftiana , non ci abbandonane , ma
fto la deâa ambafeiata. Avvifate di quefto ogni di più virilmente, di quello ci fit pofli­
Γ uno collegio , dc I’altro.
bile, operare, abbiamo diliberato di rimandarvi alia iua bénignité, dc al facro collegio de*
Oreteribm fn tauMt ttcltfi*.
cardinali a pregate, dc a fupplicare tanto di­
vot rflimamcme, dc ftretanjente, quanto ci è
hformttient λ Vti Htiffrr Ltrna Ridtÿi, d* poflibile, che eflb fi degni per honore di Dio,
Niebolè di Gùennuû Λλ Uuumo tHtbofcttdori e bene del popolo criftiano el quale per qpedifuttti fapra i fggi dtlT tauti drib tkiefe fto detelhbilc feifma fta rutro lofpefo, dc in
pc'BMjpifici, Û txccffi fifteen dcW ertc,' d angolcie, dc pericolo dell’anime, dc anebora
Genfcloxitri del le finftizie del popeht & ewet· per noftra confolaxione, volere realmentc, &
MxM di Firenze, is deliberete per dtSi rm· C puramente propofto ogni rifpeâo, & indugio
gnifiti Signtri, & lore collegii λ di XXI. di venire dal canto fuo agli effeâi, c quali anno
Sprite 1408. di gnento eertte λ fegnire. Jhv- a producere Γ unité della chiefa, avendo rifprinu:
~*Λ
—*—
: , ---------: -υ-·.·-ι-:
r
peâo
a’voti
giuramenti
, obbligbi·, -------dc promeffe per lui fade in quefta materia, dc pubblica^««dûv. ▼ TQgliamo, che ritorniate a Lucha , dc che te tra tutti i criftiani per foe Jetterc apoftoliFtoçea.
y
con roi(fcr Lorenxo voftro compa- che ; intoroo a quefti ’conforti procurerere di
gno, & tutti e tre infieme anderete al fanâo ftendervi, e parlante tanto caldamente, quanto
Padre, al quale farete per parte di quefta Si­ più potrete moftrando quanta fervente afieûiognoria , dc del noftro popolo le raccomandigie ne in ciô fi ha per tutto il noftro popolo.
Supplicharcte ancora alla fua Sanâité per
debite alia fedia ApoftoliCa, dc convenienti al
noftro honore, le quali raccomandigie, dc of­ parte di quefta Signoria, che cflcndogli offerferte, & anebora la noftra expofitione voglia- to per Γ altra parte alcuno luogo, il quale fu(mo, che facciate nella prefentia del deâo pa­ fc idoneo per fare quefto traâato dell*unité,
per acceleratione
di effaunidre, ÔC del fanto collegio de’noftri Padri Si- - che effo. fi degni
_________
—
gnori cardinali, in quanto e* vi fia poflibile, P té quello accettare, acciocché una volta fi vegcome fperiamo, dc come è ragiooevole d’avere ga il fine tanto defiderato, dc che dove quefto
quefta pubblica audienxa, dc nolle poflendo arc- non fegutfle, cbe colla parte avverfa non ri­
d’alcuno luogo fuori de’nore pubblica , alia fua beAtitudinc narrerete , maneffe
*"■ d'accofdo
**
quanto di fotto vi cocnmettiamo.
ftri, che noi, come altre volte abbiamo faâo
El principio della voftra expofitione voglia- di nuovo gli offeriamo per traâato dell* unité
mo che fia in narrare, come non veggendofi ciafchuno luogo foc topofto alia noftra giurifdiper quefta SigDoria feguire alcuno fruâo dell* flione, ei quale accib fi vengha a effere ado,
unité tanto defiderata, dc cercata, not deli­ ne’quali, come ndla fua propria patria, oan­
bera mmo di mandare per due dt voi per effe­ cora più, le più à poflibile, fi paô renderefire ben cbiari, meglio che per letter* non G curo, de che di quale luogo effo rimane d’acpub, particolarmente, dc toftamente della ma­ cordo, o di noftro o d* abri, purchè Γ unité
teria di effa unité, dc che effendofi intefo per fi facci tofto, de bene , nientc ci curiamo.
noi, dc eiiamdio per la maggior parte de'citSoggiugncrete ancora; Santo Padre quegli
tadini notabili di quefta comunité, in cbe ter- voftri figliuoli Fiorentini non. _____
, cbe
obftantc,
mini le cofe fono, noi, dc univerfalmcnte perEfruâo non fia feguito per infino a oggi,' con.... :1il —
rt— —
-r- tanta
-----—· obblighi ·_
**?, i quali
tutto
noftro
popolo r.
(e _·
n* —
era —
prefa
mo- fiderati -i■ --Λ
voftri
& -------promefle
leftia, dc difpliccntia, dc tanta turbatione d’ per voftre let tere bullate a loro com
come a dcgli
animo, che in neffuno modo ne coo penna, alni criftiani
_ - ___
______________
avete____
manifcfte
dichiarando —
in
ne con lingua, fi potrebbe exprimere, confide- effë la voftra buona intentione in quefta mace­
rato, che come per 1*altrc voltehabbiamo fa- ria,'non poflbno credere, cbe la voftrabeatiâo noto alla fua San til à, niuna cofa è, cbe radine non voglia venire a faâi; come arete
tanto ferventiflimamentc fi defideri da noi, dc dato a intendere , perché eglino fono certi,
da ttnta la noftra eittadinanza, quanto vede- che voi coguofcete, che non bafta la buona
re rfanuovcre lo feifma , & vedere riducerc nel volonté in quefta materia, fe non fi viene agft
popolo criftiano la lanâa unione. Siccitè com- eflè&i. Et le non fuflê quefta fperanta, eglino
prendendofi per noi, che la difpofitione della avrebbono preftati gli orccchi a di quelle cofe,
pace de’fedeli ujn cflcrc in quelle buona dif- al); quali piu volte fono ftatrfollccitatinonda.
pic-

Λ

4,7

C Ο N C 1 L I υ M

G.

49?

{9» piccote potente, me de grandi, le quai: cofeAé per noi tenuto configlio, e pratica coo più
non pottebbono avvemre fenza fua diiplicentia.- experti nobili, dc prudenti cittadini defla noAMNO coochhdcrete quefla
‘ parte, che
..............................
...............................
“ ‘ config
- li- s* è
la fede, che ftra citti
, & cbe nc'doâi noAri
CHRISTI noi abbiamo in hi, ci dé fperanza, che effo ultimamente
conchiufo
non effere
-----------------L’ '---------" * *■bene
— de
* 'fa­
dari buona, & prefix coachfiooe aqueflama­ âo coti ex abrupto venire a queflo aflo della
teria, Λ far e te mamfefli a tuti, che da hi indifferentia, fe prima la cofa non foffc dcfpc ■
rata ; & cbe più «utile c* è parato & aâo di
non mancha.
C'ù gravité, & pi udent ia, provare qncoraun
ieve rimedio per vedere, fe per altra via ,
cbe per quefla della indifferenza queflo traâa10 della unità pouffe avere perfeâione, pcroccfié poflendoG ventre che alla intentione, che
fi defidera, fenza perdere troppo tempo più
laudabile, più Gcura, & più utile via farebbe
voi gli confortate a quefta neccffaria operatio­ moflrando, che la via della indefferenza noi
ne più tofto divina, cbe bumaoa, fit le loro B nulla ricufiamo ; ma che bene ci pare non vcbénignité flrcâamente preghiate, che con uni- nire a effa le non mancando le altre vie , fie­
ri, e concordia, niuna cola honefla ometten- cbé
*' paja, -chp
L- ·la neccffité
> ad· effa
-* abbia indodo, G degnino di fatichare, perché queflo de- do, non la volontà; & che queflo diprovare,
fiderato bene dell* uniti confcgui ti ; & maxima* fe oiuno altro rimedio c’è, in brevifiimo tem­
mente in confortare papa Gregorio, & lui con po, & pochi giorni G vedrà : & a’revcrendifogni favore, fle configito a ajutare a conducere Gmi cardinali direte, come avete in commifquefla fanâa operatione coo célérité, moftran- fione, comanque voi vedete in queflo faâo niado loro ne al lantiflimo Padre, ne al loro fa- na inutile dilagione, di dire al fanâo Padre,
gro collegio in niuna cofa, che ci fia poflibi- & al loro collegio, come noi non fimo difpole fit honefla, maneberi mai alcuno noflro fli di flare più in qucfli termini,ma di vale­
re pigliare partito , & come avete nel primo
ajuto, favore, & configlio.
Se quefla expofitiooe non potefle fare in mandato.
Soprattanto vdgliamo,
pubbiico, come deâo è, farete ai collegio de'
„
. che caldamente con­
fignori cardinali, dt allora narrerete quanto fbrtiate per parte di quefla Signoria e’deâi
al loro vi commettiamo, che fpogniate a Papa C reverend iflimi cardinali chiarificandogli bene,
Gregorio, confortandogli, come dette è, & che non penfiamo, che queflo procéda per vocon ogni altra buona ragione, cbefaprete, cbe iere, che tempo G perda, o perché ci vogliaeffi non fi abbandonino, & moflrando loro, & mo ritrarre dalla via della neutralité, ma G>apertamente dkbiaraodo la noflra buona difpo- lo per bene del faâo, & per procedere d i paffitione, chiarificandogli bene, che in neffuno' fo in paffo, & con buona, & diligente matumodo Gamo difpofti volere abbandonare quefla rité, & come richiedê la grandeua di onto
materia, ma per cooduccrla, quanto a noi G fafto ; pcrocchè noi veggiamo chiaro, che pro­
apparterré, niuna cofa, c niuno rimedio lafce- cedere cos': ex abrupto a queflo atto delta neu­
tra liti noi foli fenza altra compagnie & maremo intentato.
Et fe comprcnderete, the per difetto drpa- ximamente fenza quelle de'Venetiani, e'quali
pa Gregorio s'andaffe alcuoa dilatione inutile, furono e' primi, cbe a Siena parlatooo di vo*
dc non fi feguitaffe realmente, quanto G deb- Iere fare, & dire , & per ancora non fono ve­
ba, comaodiamo, cbe a fai, & etiamdio a! nu t i a n icti te, ne a nulla ci anno richiefli ;
fuo collegio de* noflri cardinali dictate quanto che a fare noi queflo foli ci farebbe imputato
avete in cocnmiiGone in quello capitolo delD a gran prefumptione, & cXcitarebbe contro a
primo voflro mandato, ei quale voi v*avete noi non piccola invidia, Ia quale non apprezriferbato, & per ancora non avete fpofto, di­ zaremo perb troppo , purchè poteiGtno fare tan­
cendo quello eflêâo ancora più largamente, to bene - Ma a noi pare vedere , che folo per
ficcbé Kcomprenda bene chiaro noflra inten­ invidia potrebbe effere cagione di fare ritrarre
degli altri, che aveflino firnile buona difpofitiotione.
In particularité vogliamo, che fubi to, che ne per non parere avere a feguitare il prin­
avrete fpofto , quanto vi diamo in commiffio- cipio, el quale deflimo, d di queflo fegui;
ne, al fanâo Padre , & al fuo collegio de* Si­ rebbe lo fturbo della pace, & concordia de*
gnori cardinali, cioè la prima volta, che voi . crifliani.
Er acciocché buona, dc notabile uniti conitate con quegli tre cardinali, co*quali ultimamente praticafli, & alloro direte per parte feguiti nella Chiefa di Dio, ci pare utile,
di quefla Signoria, cbe molto c*é flato grato anzi neceffario, che non folamente una Po­
intendere la loro buona uniti, & dtfpofitione tentia , ma più congiunte infieme vengano a
la quale noi com- queflo ado della indifferentia a uno mcdefimo
perfeâa in quçfla materia,
materia
dire fi pud, & lar-Etempo, Gcché il principio, & il fondamento
mandiamo tanto, quanto
ς
ghameote giudkhiamo, cbe fe cfli perfevere- fia tale, & G faâo, che non fi poffa flurbaranno, come fperiamo, in quefladifpoGtione, re, & fubvertere ; fubeiugnendo ancora, che
dç concordia , avendo degli appoggi, cbe aran- ogni volta, che a fqueflo e Venetiani ci richieno & da noi, & da altri, che ci pare quafi deranno, ci troveranno contorrere infieme con
impoffibile, che quello, che efli, & noi in­ effo loro à quefto ado, acciochè el popolodi
fieme con effo loro daGdcriamo , non abbia Dio efca dl tanti errori, & pericoti, & non
boono, dc preflo fine con grande loro gloria folamente conçorreremo, ma etiamdio fperia­
nd cofpetto di tutti i chrifliani, & che in mo di fare, che altri vcrré a fare queflo me­
queflo noi ne glene coufortiamo , perocché deGmo con effo noi. Etfeadeiti treCardinali
parrebbe fiiperftuo attefo la loro buona difpo- pareflcloTQ, che tuffe utile del faâo, che G ccrfitiooe ; de che foora e'faâi della indefteren- cha ,di praticare, efli cogli ambafeiadori Vinitiatia, della quale s’e moite volte ragionato, s' ni, d’accordargli, & inducer^li, che amendue
I t
quiGener. Tom.XXVIl.

Se arete, come fperiamo, audientia nella
prefenza de* fignori cardinali, rholgete il par­
ler voflro ancora a hro, dicendo, che colle
loro paternité per parte di quefla Sgnoria, &
dd noflro popolo cordialmente vi dolete dei
non iêguitare l’cficâo dell’unità, & cbe io fimil forata, come avtftt faâo al fanâo Padre,

ANNO
CHRIS Π

(
499

PISA

NUM'

joo

«r quelle Comonità coocorreffono a quefto faâo A Intocno a quefti padi cos bsoni, fle dofci
——della indiffereaza mancandole litre vie, fiamo jparole generali, non obbligatorieperb, vi inge- aMNO
INNO contenti, cbe Io tradioo come da loro, non ;gnerete di fargli bene content i, come giudiche- CHR“nri
1 in noftro nome; & ogni volta che effi faranoo iranno le voftre prudentie fi convengha.
'
* ' in difpofitiooe di vokre realmente concortcndo
Una cofa a* era omeffa, cioé, cbe fe Papa
noi colloro venire al faâo della neutralité, ci 1Gregorio fi coucordtafle di andare a Pila & Γ
troveranno difpofti, & cbe non ci ricroverem* ;awerfario fuo a Livorno, etiandio amendue
indriero, ma colloro infirme ci faremo innan- <deliberaffooo venire a Pifa con modi honefti,
ii . Parci cbe dcbba effere molto più utile di
<come fapete altra volta eflcre ragionato, noi
quefta fanta materia, cbe per loro fi traâique- fiamo contenti di dare loro ficurtà, & obbliflo, cbe per noi , accioccbè non fi pigli lofpet- garci, o voglino a R.e di Francia, Genovefi,
to, cbe noi vogliamo eflcre il tutto di quefta Venitiani, fic qualunque altra honcfta, fit fimile
faccenda. Et fe i deâi tre Cardinali t rover ao- ficurtà.
no, cbe con effet to, & realmente i dediViniFate di mettent ogni diligentia, & folleziani fieoo difpofti a fare quefla fanâa opera­ citudine, che v*i poflibile, & tener le mani
tione della indiflêrenza, ficchè voglino fare al Bi in au cib, che fi traâa di qucfta materia, &
tro che parole, fit alloro pareffe, che voi vi ogni partito, il quale per alcuna Potentia, o
doveflc accozzare co* deâi ambafciatori Vinitia- Signoria, fi pigliaffi fopra a quefta materia, o
ni, fiamo contenti, che v* acconiate colloro a d’indifferentia, o d*altro; 6c di quanto troveudire, 6c pratichare qucfta faccenda, ma a con- rete che fieno cofe vere, ce ne renderete prechioderc, o obbligarc aniente nb, fe altronon ftamente avvifati.
Et quefti tre Cardinali, co*quali aveteapraavete da voi, & tn cafo che detti tre Signori
Cardinali non trovaffino, die cogli cffeâi gli ticare, direte, come Batifta Lomellino b veambafciadori Vinitiani a venire a quefto faâo nuto a quefti di quà, & acci fpofto certe cofe
della indifferenza, non ne avendo mandato, fopra i faâi della unité della Chiefa della in­
lupplicate alie loro paternité, che efli fi de- tentione della pane averfa, le quali cofe fono
gnino di rifpondervi prefto, acciocchè noi pof- tante conforme colla intentione loro, & col­
fiamo effere avvifati di provvedere co* Vinitiani la noftra , quanto dir fi potefli , abbiamo
con altra forma onefta ; perocchè in niuno prefo grande conforto .* per ancora non fi
modo fiamo difpofti volere abbandonare quefta pane.
Vogliamo che andiate a vifitare per parte di
fanâa imprcfa, dc neccffaria alia falute deCri-C
quefta Signoria il Signore di Luccha, el quafliani.
Aile rcchiefte, le quali e fanno per parted! le faluterete come noftro buono amico ; dc poi
tutto il collegio, di venire nelle noftre terre in vi dorrete, dc direte, come per noi, dt per
calo, cbe altro accordo non vi fuffe, dc che tutto il noftro popolo >*è prefa grande difpliif Papa fi voleffe ritornareaddietro; dite loro, centia, & turbatione, veggendo , che < niuno
che voi volcntieri in qualunque d’cffe noftre buono cffcâo intorno alia materia della unité
terre , O tuttc ; parte , o infirme, o feparati c feguito dell’andata da Luccha, come noi
come noftri fingulariffimi Padri, & benefaâori, fpcravamo, ma piu tofto il contrario: la qua­
fumo dtfpofli graziofamente ricevergli, & che le cofa noi fiamo ccrti paffare con fua fingone' voftri luogbi fi poflbno rendere fidi, e fl­ lare difplicentia, perché fiamo certi del fuo
euri , come in qualunque altro luogo, cbe fia buono, dc fervente defiderio in queftt fanâa
materia ; & che non fiamo difpolti perb di vo­
nel Popolo Criftiano.
Et exporrete loro, che noi ci confidiamo lere abbandonare, ma feguire ogni operatione
........... loro
____________
________,____________
nelle
prudent tej , „& rpaternité,
cbe eftifooo a noi poflibile ec. accioccbè feguiti tanto bedii tanta dtfcretiooc', che nelie noftre terre, dcD”e: *
“oi
preghiamo, che come ha.fa* '__________________
luoghi fenza farfene
conlcicnza effj âo
noninfino
fareb-a qui, de anchora più ferventemenbono aâo niuno, el quale a noi poteffe effere te, fe più pub, effo fi vogliadc col fanâbPa­
cagione d'alchuno fchandalo, ed alcuna infa­ dre , dc col fuo Collegio adoperare in bene,
de perché il faâo habbi buona conclufione; dc
mia , o gravezza.
Sopra al fado de falvocondododel Paparcf- che confiderato, quanto unitatnenteil Collegio
pondete loro, che Ia fede, ia quale una volta dc* Signori Cardinali è bene difpoffo a quefta
s'i conceduta, quella per noftro honore, et fanâa operatione, cbe effo gli conforti in effa
debito vogliamo obfervare, & in alcuno modo tanro, quanto fapré; che sa, & pub affai; fi
contro a effa non farerno; ma perché noi fia­ che per pavento d* alcuna oppreflione efli non
mo difpofti volerci conformare coo chi vuole fuffono fturbati de rotti dalla loro buona inten­
unita, fe non contro aflacendo al noftro falvo- tione, e volonté in dare pace alia Chiefa di
Dio,
moftrarete w.
di .quanta utilité poffonoeffero
condotto troviamo in alcuna forma impedire, —
·*», —
. che non torni a dietro, largamente fiamo <|if- quefti fuoi conforti.
\
Et che più virilmcnte
il Collegio de’cardina.
poftidi farlo; it fe d’altr# ficurtà o cofaavef'
E
Ii
poffa
attendere
à
producere
quefta
materia
fe di nuOvo bifogna, oltre a quella, non fiai-1
mo difpofti di volerci conformare, checonchi della unité a conclufione, dc fare ogni cofa la
vuole uniti, dc nonfarernocofa, ia qualeavef- quale a cib giudichino effere utile, o neceffafi in alcuno modo a impedirequcfta noftra buo- ria , fiamo contenti, e commettianvi; cbe a
Îuelio tempo, & con quello ordine, de modo
na intentione.
i pariare, che viparré più onefto, voi dictate
Al faâo di fowenire i Cardinali di alcuno
dentio di quclli, che efti fofteneffono, fingete quefto effeâo al /ignore di Luccha, che noi
di non vi ricordarc ecv& fe pure per toro ve abbiamo tanta affezione a*faâi dell*unité, che
fe ne dimandafft rifpofta, direteloro, chcquan­ fe a Sig. cardinali per quefto faâo dell'unité
do faremo al faâo della indifferenza, allorane tanto ruffe faâo alcuna moleftia, o novita,
pijffltremo tai partito & di quefto, & di bene­ noi la reputaremmo faâa a noi, fit effere pro­
fitj, β( dell* aitre cofe, che chieggono, che pria noftra , perché noi ci conformiâmo in que­
fto colle loro Paternité.
dovranno rimancre per contenti.

Se

joi

CONCILIUM

JOI

G.

er S· dagli ambafeiadori Vinitiani, oda* altri A πφι d’alcuna delle cofe, che e*fi richieggo------------ “
-«•mhafeiadori voi fufli domanda to quefto che no ui fare in tale afto, noi commettiamo per
ANNO voi avefli in commiflione intorno al fafto dei- noftra letters a méfier Lorenzo Ridolfi, che

CHRISTI la differentia, vi commettiamo, die voiefac­ 0rticolarmcotc vi informi di qucllo, che è
ciat· quelle rifpoftc, che vi parranno utili a

neceflario, & utile che fi faccia per voi in

bene ddl’unione, & a noftro honore,- non quefto afto; e voi qucllo, che da lui faretc
ufeendo pero dcgli efiefti della prefente com- avvifati, fare di mettere ad executione. Capi·
mifliooe, de che fi comprends che non Camo tano, flc tu Podeftà non dubitiamo, che voi
difpofli di iafeiare a fare nulla, perché Γ unio­ fete di tanto intelletto, che voi bcne confide­
nte, & ponderate la-grandezza, e la imporne feguiti.
Alla parte, che fopra vi fu data per nota tanza di quefto fâûo, quanta, e quale è. Pc
da quegli Rev. cardinali, co*quali praticaftl,

rô non ci pare neceflario di ammonirvi, che

diligentia
,. &
ctoé che fe Papa Gregorio venifie a Lucca, in quefto caio mettiate quclla
.
..
flt voleflê nel fuo falvocondo&o, che gli' fufli, Bfollecitudine, che fi richiede ; che abbiate fomma
cura,
che
niuno
fcandolo,
o
inconvenienche effo potefle cognofcere de* fuoi cortigiant
cc. etiamdio nelle perfone di cardinali, dircte te pofla nafcere. Siamo certi , che uferete
loro, come voi avete conferito quefto colls tanta prudentia, et moderatione, che fupplinoftra Signoria, e che da noi abbiate avuto rete a quanto fia di bifogno. Una cofa vi ririfpofla, che .in quanto il cafo avvenifle dell* cordiamo, che continuamente voi confidcriaandare a Pifa, allots noi piglieremo di quefto tc, chc per venire a quefto afto della eleftiotale e fi fafto partito, che efli rimarranno ne d’uno vero Pontifice, et d’unire la chie­
ben contenti.
quale cqfa s’ha
fare hora, fi puôdi­
A voi Méfier Lorenzo, & a te Niccolb co- re, nelle voftre mani, per quafi tutti e’Prin.
mandiamo, che non torniate fenza noftra fpref- cipi, ct Ogni comunità s’è durato tante fatifs licentis, comandandô a Voi Mefier Loren­ che, e fatte tante .fpcfe, e portati tanti peiizo , che infieme col defto Niccolb mettiate coli, et confiderate ancora che vegnendo fehanad executione quanto nella prefentecommiflio-Cdolo alcuno, il quale noi penfiamo, chelddio
ne fi contiene, non obftante, che Méfier Ma- cefferà,
"
quanti gravi fcandali, ct quanto fterfo fia rimafto qua , perocchè cost è delibera­ mino ne teguirebbe . Datum Florentix die XL
to per noi, fit pe’ noftri Collegi, non obftan­ Junii MCCCCVI1II. indiftione fecunda.
te la prima voftra commifiione, la quale ancor^farete d’offervare, fit mettere cn effefto
Domino Laurent io Je Ridolfis.
infieme con quefto in ciafchuna tua parte, fal­
vo, chc in quelle, le quali veniflbno a effere
Gregie Doctor. Noi abbiamo fatto comcon eft· da quefta. Farete il voftro raporto.
mitfione al Capitano,‘ c al Poteftà di codefta Città di Pila, die efli ftierio a guardia

fs, la

a

E

Capitaneo, & Potefiati Pifaritm .

del Conclave, et che faccino tuttc quelle co­
fe, che fono necefiarie, et utili a fimile afto,
lleftiflimi noftri : voi fapete, che di pro­ e che da voi pigllno informatione delle cofe,
-1_^ ximo codefti Signori card
cardinali
....... dcbbanoDche per loro s’anno a fare, et quelle mettnio
intrare in Conclave per fare la eleftione del ad clecutione. Et perô noi vi comandiamo,
veto fommo Pontefice; e perché alla Signoris perché noi fumo certi voi fapere pienamentc
del luogo, dove fi fa fimilè afto, fi appartie- culte le cofe, che di ragione in fimile cafo fi
nc guidare il conclave, e fare gli afti, che debbano obfervare, che voi fiate co'dcfti nofon ordinati per la SanftaChiefa, i quali non ftri Kettori , et loro informiate; ct fe é di
fooo piccoli, ne di piccola importance , ma bifogno, date per nota tutto quello, che ira
grandiflimxy confiderato, che niuha coia im­ cio fi debba per loro fecondo Γ ordine della
porta più alla Fede chriftiana, che la eleftio­ Chiefs 1er va re. fiçchè fate, che mediante la
ne del fommo Pontefice. Et perôconfiderato, prodentia voftra e’ prefati noftri Rettori fieno
che voi coftà rapprefentate la noftra Signoria, fi informati, che da> canto noftro non lia al­
& etiamdio confidandoci noi delle prudentic, cuno manchamento, ne alcuno inconvénients
e dells moderatione voftra, per deliberatione ne pofla feguire; e confidcrato, di quanta gran­
fafta per not, & per noftri collegi fopra que- F de importanza è quefta materia , della quale
fta materia per le prefenti lettere vi commet­ noi crediamo niuna potcre effere maggiorc,
tiamo , fit comandiamo, che al tempo ordina­ acciocchè clla fi guidi, come fi debba dal can­
to voi fiate a mettere i detti Signori Cardi­ to noftro, fate, che con follccitudinc per vonali in Conclave, e pot fliate alia gturdia di flra letters ci avvifiate, fe alcuno nuncamenqucllo; c fate d'ofiervare, e di fare ciafchu­ to fufli, o fe per noi fi-avefli a farq alcuna
na cofa di qualunque importanza, la quale fia provifione, che a quefto fufli, o utile, o ne­
flata ordinata dalla chiefs fopra quefta mate­ ceflario . Datum ut fupra &c.
ris: c acciocchè non pofliatc prctcnderc jgno-

D

C*tü. Cnenl. Tom. XXVII.

I i

VITA

J

VÎTA ALEXANDRI PP. V. ET JOANNIS PP. XXI.

joj

«

ALEXANDRI

ANNO
CHRSTt
Μ·>·

P

A

P

Æ

V.

lexander V. inftituti S. Francifd religio» A (cedens, Bononiam fe recepit: tbique in mor­
ius antea Petrus Philaretus de Caodia bum incidit, ex wo dum fibi mortem immi­
nere fentiret, cardinales ad fe accerfiri juflit.
vocatus, natione Cretcnfis, commentariis quos
in libros fententiarum (cripfit, Divinique ver­ Cumque ad pacem dc concordiam, commobi concionibus dariflimus , theologi* do&or nemque ecctefi* utilitatem , cos adhortatus
profundiflimus , ex arehiepifeopo Mediolanenfi fuifiet, omnia qu» in Concilio Pifano decreta
& cardinali presbytero bafilic* SS- apofiolo- erant, fibi jufta videri dixit. Ad extremum 7*»» r«rum, communi omnium cardinalium utriufquc cum dixMfet illud Chrifti, Fac*· ormus db vfattet rrihpt* vthit, fpitimm Deo reddiobedienti* fuffragio , Gregorio XIL quondam
vero pontifici, de Beoediào XIII. antipep· dit quinto Nonas Maji, r.nno 1410. poftquam
oâo
mentibus ecclefiam ratifier . Bononiae in
fchismatico , renunciantibus (obrogatus eft in
Concilio cecumenico & generati Pilano vi.KaL ecclefia SFranctici (qmltus eft. Pauperes uniJulii, ano. Dom. 1409. tempore Ruperti fan. ce diligebat, plurimum humanus erat, & in
,
__.w______
_
peratoris
. Regnum
Neapolitanum
Ladislao ec· quemvis liberalis adeo ut interdum omnibus
défi* perfecutori ademptum, confcnfu patrum exhauftis per locum dicere Coleret, fe divitem
omnium in Pifano Concilio pnricntium , ( exSe^fcopum fnifle, cardinalem pauperem, pontieo gradu ad fummum ecclefie culmen cvcAus ficcm vero mendicum efle.
eft) Ludovico Aodegavenfi contulit. Pifas di-

A

ANNO

ANNO
CHRISTI

CHRISTI

-J O A N

N I S

V U L G

P A P
O

Æ

XXI.

XXIII.

OANNES hujus nominis vulgari opinione C comparera racufavit; verum bonis Sigifmundi
XXIII. patria Neapolitanus, prius Baluur admonitionibus perfuafus, Carolum MaUteftam
Cofla vocatus , illuftri familia natus , ex car- eo mifit; qui omnium lententia inteiieâ%, nodinale S. Euftachii, dc legato Bononienfi , fa-■ mine ipfius renunciavit. Tertius antipapa Pcûus eft pontifex confimfu omnium fere cardi­ trus de Luna , five Benediâus XIII. occupata
nalium utriufque obedienti* , decimofexto Ka­ arce Panicote in Perpiniano , adeo fc conto,
lends* Junii anno Domini 1410. Ad pontifi­ macem pncditit , ut ejus caufa difcufia per
ciam dignitatem promotus , cleâores imperii Concilium , depolitus fuerit. In eadem Syno- /
adhortatus, eft , ut Sigifmundùm Bohemi* re- do, Bohemorum error damnatus eft , eorum.
gem, imperatorem deligerent . Quo fafto , ei­
ue antefignani Joannes Hus & Hieronymus
dem in Italiam venienti , ut Ladislaum Ro­
’ragtnfisexufti iunt. Omnibus hifce rebus tranmanam ecclefiam inquietantem compcfceret , Jaftis, ad eligendum novum pontificem animam
obviam apud Laudem proceflit, cumque eodem adjecerunt : ad quam rem debito modo perii.
Mantuam perrexit .* ubi dum regia quadam ma-Detendam,
1
ex omnibus nationibus probat® vit®
gnificentia per D. Francifcum Gonzagam ex- viros fex , qui cum cardinalibus conclave in*
cepti eflent , confult&tum fuit de bello Ladis- grederentur, (elegerunt. Qpibus iutroduâister­
lao inferendo , qui plurimas ecclefic ditiones tio Idus Novembris anni 1417. ipfo die S.
involaverat, dc ne ipfi quidem Urbi peperce­ Martini, contra omnium opinionem commu­
rat . Hortatu imperatoris ad tollendum fchil- ni tamen gaudio , cardinalis Columna pontima triginta fex annorum , univerfale Conci- fex eligitur: qui fibi nomen ab eo Sanâo qui
liumÇonftantic celebrandum indixit. Quo cum in eum diem incidebat, accepit. Sed de eo in
veniflet ; tantis dc tam enormibus accufationi- fubfequentibus latius . Quod ad Joannem fic
bus oneratus eft, ut mutato habitu, non fineGregorium
__ „_________
e_
attinet,, __________________
unus Concilii decretis agri
magno timbre , clam fefubtraxerit. Verum de-B Piceni legatus defignatus eft .* alter vero per
creto cootra ipfum lato , apprehenfus , dc in Martinum ( cui fe Florenti* humiliter fubmicarcerem conjcftus , criminibufque quadragin- ierat) cArdinalis & epifcopus Tufculanus créa,
ta, de quibus accufatus erat, convi&is, com- rus fuir. Verum paulo poft , moerore animi
muni omnium confeniu depofitus fuit, fenten- •ffli&i perierunt . Gregorius quidem Rccanetiamque edverfum fc pronuntiatam approbavit : ti , Joannes yero Florenti® , cujus Cofmat a
ac Ludovico Bavaro ad cuftodiendum traditus,/ Medicis heres faftiu , fupra modum locupleta,
tribus annis captivus detentus eft. ExindcGre- tus eft.
gorins quoque citatus eft , qui initio quidem

J

Î

CON-

c
■aaf» ,

joj £*SS CONC. SALUAT, i HISP.

te

ROMAN ,I2SSÏ?’ ,oc

^&«)Ι»«ΗβΗβΜΜΜβΗ9ΗβΗβΗ^
*·*·’

'»o-

'

Sg*C ONCILIUM

SALMATICENSE ’

Celebratum anno Domini 1410.

“*♦·*«»·

NooDeoMni J4io.Salmantic* celebraram A «fan ptr D. Fr.Gaadifalvwa, Da gr»tu tp,j.
efl Coacflinm , mafenribus Legatis Re- opum Adarante/m , atapfinaa m Tfesâgû ,
■am· fie pluriban AcatimhrDnftnrihm. In co erdtaû PrMkatoraia , /id smv Daani 1410.
jus Ptetri de Lena ex amino ram » Ac probaram Fmridferar D. BtMi&i Λμ X'.IL aaa» ji.
fait, jpfcqpa tamquam ocrai totius ecclefi* (corrige XVI. nam eleâio Benediâi faâa fiiePontifex acrlamotra . Titulus Synodi in mem- rat anno 1394·) Fût pnUrcatat Meat aaa» i9
brads SataaaticcnGbus hie eft : lAtr SjtMalii tttkfia catMrali Sahaaatiaa i» Synode.

A

CONCILIUM

HISPALENSE

r^r

.CHRIST

ftaefidc Patriarcha ecdefic Hifpalenfis adtniniflratorc >
eoaâum anno Domini MOOCCXII.

Nno Domini 141». celebraram eft Cooci- Bex quibus conftat ftatutum fuifle, ut Qerici in
itan Hifpali a Patriarcha perpetuo eccle­ ecclefiia officio divino, aliiique rebus (acris di­
fi* Hifpatenfis adminiftraiorc Ejus aâa non
ligenter incumberent . Utque dies Nativitatis
inveniuntur: memorantur tamen in conftitutio- Deipara feflus haberetur , & coleretur otficio
tubus domini d. Petri dc Caftro Qpignones , duplici folemni.

A

CONCILIUM ROMANUM
Advertas Wideff. dc Huffitas arm. MOOOCXII.
dc MGCCCXIII. celebraram.

cNAmr·

ANNO

CHRirn

UB aaû MCCCCX11. fiatat, ccltbmnt Jtaa- C express, nomine diâi Joannis Wflileff inferi­
XXIII. Raaa Ctaciliata , w ,mv
ptos fe intitulâtes ) non folum io fcholis freOHafitanaa trrertt laaaii faat: at taafatt*qoentare, fed ^ etiam
.
· ad popolum in fermonibua
•jaJ SjatdaH ûtrtt», furd «m» fatycùanu . Dr exponere nitantur : in quibus libellis , volumi­
fee aurem Cratiln ia» difciaau ta tjatdtaijtaa. nibus, feu tnAaubus , multa hnretica dogma­
ait littrrii , yanfar Coafltniimft CaatUiaat Mi· ta , multique continentur errores , & .n fide
Mt : alttma», craoeraTM* /«/· , at at»t ftrtn· minus reâe fanantes , per quos , fimplices &
tar Pifaat Ceacili», fusd gnaralt Ceactliaa» trira- iodoâi a veritatis tramite deviare , experti ve­
ai» r* ittnoa ctavtuMaat fiatatret ; alitraar, ro atque dodi nimium fcandaliuri perhibentur,
nra ctavtaiffr pralat»' taat» Maars , fwnfem on* sd noftram & hujus fieri Concilii deduâa
nraai £trM»rma gravitar pcfiûaM .
font poblicam notionem : nos , ut ex injunâi

S ors

nobis paftoralis officii debito tenemur, volumus
Din iis, quantum cum Deo poflumus, occurrere
animarum periculis, ne ( <juod ait Apoflolus )
variis & peregrin* doârmts Chrifli fideles ia
M"" farotnaa Dri', ad ffr· devium abducantur , quos etiam famma cura
l'trihttr M
fttaaai TU ΜΜΜΜΓΜΜ.
Salvator admonuit, ut caverent afermeqtoPhahdU Λί~rifaoram. cujus rtiperaiciofiflimam pefliferam1 que malitiam optimo fermenti manifeflat exemI pio. Nam vetari fermeoram , teflfancoio Apopopuli jugiter impendit , illa videtur efle pr*-• ftoli, totanrmaflamcorrumpit: fic hereticorum °4· ’■ f*
crtvc^M-cipua, ut cum afiquam doârinam foboriri fe*. falfa doferiha, omnem catholicam eruditionem,
r»r-w. H.
«pg, ccuks Divin* majeftatis oSmdcre, cui admifeetur , vduti rabidum venenum , nifi
fit crave in fe periculum animaram continet*1 occurratur, inficeret. Qpaa^etiatn doArinam,
pofit , eam. ne propagetur ulterius , fe perBabominatiemm
Salvator appel­
cam mantes fiddhun damnabiliter capiantur , lavit , dicem : Cm· audirriti/ fauratmna d<ηκκ ftndeat extirpate. Cum crap in nonuollis falatiaau: quem locumdoAor facerHierocyrnus Men.
mundi partibus , quidam curiou ea difeete at- exponens , abomtaarioocm dicit pofle htdtigi c·*
qua flpcaro, non qu* ad animarum falurem fe omne dogma perverfam . Volentes autem in
aqgmmrani fidci, led ad imam (stem amplian­ prnmiflBs, licet notoria fint , mature procede­
dum , fe catholic* fidsi fabverfionem cedunt, re, fe omne fcrnpoJoGtaris dubium amputare ,
quofdam tiba&M feu votamini, vd traftatmfe certis ex venerabilibus fratribus noftris faoft*
• opufcuk , qu* dicuntur Jdaoms Wrkleff ( vi­ Romae* ecclefi* cardinalibus, atque nonnuNis
delicet dialogum, trialogum , fe alios plura epifeopi*, facr* theologi*, utriufque juris profibros , quos pratentibus haberi volamus pro feflbribu» , fit aliis , commilimus dc premiflu
inqui-

Joannis XXIII. Synodale decretum

507
tyg?
CONCILIUM LONDINENSE. *”*«”?»■* jo«
■•■famiiw.,
atMfttta·
kwtadl
ΑϊΙ*αΜ1 cu-Ata,
At <OfWaAi,. ,.....
AitH J—
omm ViHcff Mai."
'
ANNO
·
*=*------------ —■ -—
—
.---------------Atnan
CRUSTI

Æ

minatione difcutere. Exquonun procdfa dtro» M Mcripcos ant intiudasoe , tegere, crpoan· CANNO
hristi
latiooe , nobis & rideaa facro Concilio confli* re, docere, vel tenere, antUUs, ac egminede
tit atque conflat, pramiflâ, tam pafaâi tri· «tort Vikteff uti, vd litam wanftoromTni­
dentiam , quam per plores difinütivas foacencias fi forte Bflfonun tepobarioae, allegare publi­
ram auâoritate apo&olica, quant nommUorum ce vd occulte. Et m demedjo ecdefi» diapearchiepifeoporum in fois Conciliis, fie lacis io- riculofafpOrciflimaqne doftrina elimineturnawifignibus & dirai», faille , & efle notoria at­ no : jubemus pa locorum ordinarios , laros ,
traflatus, dc opufcda hujuimodi, etiam aufloque vaa.
'J
Nos igitur eodem approbante Concilio decl tramas, & decernimus, illa efle notoria, qu·
nulla poffunt defonfiooe tueri ; dc fuper lUis uarentea procedetur tamquam contra fautores
fore , tanquam fuper notoriis , procedendum : herefis , diligenta inquiri , dc repertae ignibus
& exurgentes in Dei virtute contra hanc fsl- publice concremari . Si quis autem Jhujuimodi
__ , rperverfam,
______ , ,pefliferamque
____ _________
lententi·
fam,
doârtnam,
eo-, inhibitionis , decreti , atque juffioi'
bb
—
dem
facro approbante
Concilio,
diflos libelk»,B nis violator aut contemptor eniteri: .* flatuitraâatusdc optifcula, videlicet, dialogum, tria- mus , eodem approbante Concilio , contra ip­
logum , & omnes alios hujuimodi Unellos , & fum , veluti fufoeflum de fide, procedi.
Monemus tamper an&oritate pratmifla omnes
alia, qus eju&fem Joannis Wiklcff nomine ioferibuntur & intitulantur, cojufcumque artis dc de Angulos, qui voiuaint tuai memoriam difacultatis exiftanc ( attento maxime, quod in ai Joannis Wülcff, ut infra novem modes
eis, licet aliqua vera feripta fint, fisUa tamen proxime faturos , quos pro primo , fecundo ,
illis, velutilepra inhumano corpore, permixta tertio, atque peremptorio termino aflignamus,
funt, dc in eorum leâione periculofe, tamquam comparcant apud fodem apoftolicam coram nointer fcorpiones dccolubros, Chrifti fideles ver- bisx, vd nomo fucceflbrc canonice intrante ,
farentur) damnamus dc reprobamus, atque Sal­ vel in hoc facro Concilio , vd alibi ubi con­
vatoris fententiamexequentes, dicentis: Si ptir tigerit nos vel fucceflôrem pnediflum refidere,
ia me mi mmferit, utitMar ferat , & fait ped~ difluridc allegaturi quidquid vohxrint, ne idem
met arr/ert,'dTra rgwmawmrar, ^«rdrC: igne Joannes
„
, licet ab humanis ereptus , de hnrcfi
jubemus publice concremari. Ejufdem etiam au- condemnetur. Nulli ergo, dcc.
floritate Concilii diftriftius inhibentes, ne quisC Dat. Home apud S. Petrum tv. Non. FeChrifti nomine infignitus , audeat aliquem vel bcuarii , pontificatus noftri anno tertio,
aliquos , feu aliqua cx diflis libellis , tra&ati,

CONCILIUM

LONDINENSE

Adverfus Widcffi feflatores, ann. M0CCGXI1I. a Cantuaricnfi
archiepifcopo celebratum.
J,.Ifta funt

„ f. I»uiiebautur ·

lhmtf vWtn/ibuwj eul hac acaeai. Eo
laqiut,

*

ÆVr
M't-

runt, nec habent poteftatem aliquam hujufino-

'

tempore,
Lolardi „ quidoârinam di conftitutionem faciendi: aliterque fonfit, dc
Tevangelicam
dc apoftolicam arque propheticam Dfentic , ac dogmatizat, dc docet de facramendepravabant, fixerunt fchedulas in valvis cocte- tis altaris , dc poenitentia» , peregrinationibus ,
r----- Londoniis , ----------i__L— , centum
-------- £ adorationibus imaginum, ac clavibus, quam
furum
quas concinebant
millia parata ad infargendum contra cunâos Romana ccclefia docet dc affirmat.
qui non faperent fe&am fuam. Invi taba >tur „
Quare ex parte coctos cteri , dominus Can­
nempe viribus dc ingenio cujufdam , qui dice­ tuarienfis faaat requifitus, ut defuper premifbatur Joannes Oldcaftdl , qui ob reverentiam fis contra cumdem Joanncm procedere dignare­
nuptiarum quas contraxerat cum affine nobilis tur . Qui tamen ob reverentiam domini regis,
viri domini de Cobham , cognomen di&i do­ cujus ad tunc idem Joanna familiaris extilcrat,
minii eft fortitus . Erat ifte Joannes fortis vi­ dc ob honorem ordinis militaris, una cum om­
ribus , operi Martio fatis idoneus , fed boftis nibus fuffragaocts tunc pmfentibos , dc magna
ecclefas pavicaciflimus : Regi propter probita­ parte cteri, acceflit ad pnefentiam domini re- .
tem carus & acceptus, fed tamen propter hae­ gis (tunc io prstdio fi» de Kennyngtbon exireticam pravitatem valde fafpeflus.
flentis ) declarans ei defo&ns ejufdem. Ad inEo tempore fafla Londoniis cteri convocatio- ftantiam
„
__ domini
___ regis cupientis eam fitamen
ne per dominum Cantuarienfem, maxime jam e ne dedecore revocarei , fafpenfum fuit nego­
cauta prasdifli Joannis .* repertum fait , quod tium magno tempore . Sed turn dominus rex
idem Joannes fuit & eft principalis receptator circa reduâionem ejus longum tempus trivii·
& fautor, proteflor & detenfor Lolardorum , fot inaniter , figntficavic domioo Caotuar. fe
& quod, prrfertim in diceceCbus Loodonienfi , circa eum inutiliter laboraflè.
Roflenfi , dc Herefordenfi , ipfos Lolardos ,
Dominus ergo Cantuarienfis diâum Joanaem
ab ordinariis five diœcefanis locorum minime de dc fuper patmiflis pafoaalita refponfiuwn
licentiates, contra conftitutionem provincialem coram eo ad certum terminum decrevit evocan­
inde- faflam , ad praedicandum uanfmifit , eo- dum , ae nunctum fuum cum litteris citatoriis
rumque predication ibus nefariis interfuit , & ad diâum Joanncm tranfmifit ( tunc in caftra
contradiflores, fi quos repercrat, minis, dc ter­ fuo deCoulpngdegentem) mandans diâo nan­
roribus, ac brachii fiecularis poteftate compcf- cto, ut ad caflrum diâi Joannis nullo modo
cuit .· aiforens inter estera, quod Cantuarienfis ingrederetur , nifi licentiatus : fed per media­
archiepifcopus, dc ejus fuffrsganci, non habuc- tionem cujufdam Joannis Butler hoïlûfrii came­
ras

>·.

WS?

. CONCILIUM LONOINENSE

J.o

1 m domini noftri ragis, ipfam dominum Joea-Aan caneatis, credatis, & affirmetis, quod in ia-—~
t&SL nem readrerec, quaraune dmt difto mando Ii- cremento ptenhentin necritaitim
*“*“ faerit
'
, quod
^.“ncentiam ingrediendi, nc citaret comdam, feu habens coptam faerdotis confiteatur de peccatis
ibis
presbytero
per
ecclefiam
ordinato.
Qpi
iahem extra caftram firam pamfiftum faceret fin
refpondit etprtffir , fe nolle afiter prudifta de.
copiam , m fic cicarioae pi
clarare , quam io djfta fchednla continetur .
<^i tamen Jorames OfioM dito
Cui eompatiem dominus Cantuarienfis , dixit :
1er ex parta dominiragiaGH expone».
tt, publice refpondit, quod 'mrilo modo citari Caveatis, domine Joannes, quia fi ad hnc vo­
votait-, nae cftauonetn tata aliqualiter tote* bis iajefta dare non refpoodeatis in termi­
rare,. He auditis , D. Cantuar. decrevit enat no legitimo vobis jam dato, poterimus vos decitandum per cdiAum, fa valvis RoffimGs cc- mmriate ft declarare hsereticqm . Sed difttu
defiss fibi victas publice affigendum ; ut com­ Joannes aliter rcfpoodere contempfit.
Time domnus Cantuarienfis declaravit ei ,
pararet coram eo xt.dic menfis Septembris, fuper prmniffis , dt alita heroicam pravitatem quid fanda Romana ecclefia, feqoens diâa bea- ,
_________ __
torum Auguftini, Hieronymi, ft Ambrofii, ft
concernentibus
> perfohaliter___,______
rdponfuras.
Qpo die adveniente, D. Cantuarienfis tn ca-Baliorum fanftorum, determinavit , quas deter_________
'___caftram
“____ de
· ·Ledes
.___________
ila majori infra
, quod tunc mittatiooes oportet quofeumque catholicos ob­
habitabat , fodem pro tribunali , audita ft fervare . Ad qu* diAus Joannes refpondit, quod
recepta relatione , quod idem D> Joannes fevoluit credere ft obfervare , quidquid fanfta
iocaftdlavit dt fortificavit in caftro fuo pnsdi- ccdefia determinavit, ac quicquid voluit fe cre
fio, ac opintaies fuas défendit, clavesecclefir dere & obfervare.* fed quod dominus papa, ft
flt poteftatem archiepifcopalem multipliciter con­ cardinales, archiepifcopi , epifcopi , atterique
temnendo.* fecit eum citari poblice ac preconi. potiat i ecclefic haberent poteflatem talia deterzari. Qri cum diucxpefiatm, nulfo^nodocom- urinandi, noluit ad tunc aliqualiter affirmare.
pareret pram initio, contumacem excommuni- Unde dominus Cantuarienfis fibi compaticns ,
cavit in feriptis. Et quia diftos Joannes in de- fub fpc melioris deliberationis fibi in Anglicis
fenfionem erroris Aii contra claves ecclefi* fe in- certis articulis, rogavit ut in die Lunet proxicaAdtarit, ft fortificavit: D. Cantuarienfis de­ me fcquente plene & dare fuum daret rcfponcrevit iterato citare diftum Joannem, fi poffet fum fuper eiidem.
apprehendi, vel alta per cdiAum, fient prius,
Qpo ddie Lunc, videlicet ay- die menfis Scut comurerct coram co die Sabbaû proximo ,Cpteinbri$,
' coram domino Cantuaricnfi,
Cantuaricnfi, a
& ante
poft fcûum S. Matthaei apoftoli & cvargclifln diftos cpifcopos , adjuofto illi Bangorci:nfi eBenedifto, comparait dc
dominus
rationabilem, fi quam pifeopo domino Benediâo,
proximo futuro.* caufam rationabilem,fi
habet, quare contra enmdem ad graviora pro­ Robei tus Murtey cuftos turris Londonienfis, ac
cedi non debeat, tamquam publicum hurcticum, praefatum dominum Joannem fecum duxit, ac
fchifmaticum, & follem & adverfarium univer- coram domino Cantuaricnfi, & toto clero pro <
falis ecclefic, quare etiam proounciari non de­ tunc congregato , flatuit . Cui archiepifeopus
beat , ac auxilium brachii fiecularis contra eum affabiliter ft fuavirer recitavit afta prioris diei,
lolemniter invocari , perfonalitcr refponfurus , ft quomodo excommunicatur fuerat & eft .* ac
circa omnia ft fingula prumifla , quod juftitia rogavit & requifivit eumdetn, ut peteret ac ad.
mitteret io forma debita ecclefic abfolutionem.
fuadebat.
Adveniente termino praefixo , domino Can- Quod fe diftus Joannes faAurum negavit , fed
tuarieofi fedente pro tribunali in capitulo fan- afoloDeoabfohitionem petiturum. Coofequcn.
fti Pauli Loodoniis, allidentibus fibi dominis , ter dominus Cantuarienfis fuavi ft modefto moRichardo Londineufi , ft Henrico Wintonieo- do rogavit ft requifivit eumdem , quatenus de
fi, epifeopis, dominus Robertas Murky miles,Dft fuper contentis in diâa fchedula determi.
cuftos turn's Londontarum, fecum prafaium do- nationem ecclefic cidcm tranfmiffam de fibi
minum Joannem adduxit. Nam param ante per oppofitis clarum daret rcfponfum. Et primum
regios miniltros comprcbenfus fuerat,<1 fatur, fuper facramentum Eucharillic .· ad quem artirt claufus. Cui dominus Cantuarienfis «ecitavit culum inter cetera refpondit : quod ficut Chriproceflum memoratum , quomodo videlicet in flus io terra degens, habuit in fe Divinitatem
convocatione cleri deteftus ft delatus cxtiterai, & humanitatem , Divmiiaiem tamen velatam
quomodoque citatos ft propter fuam contuma­ ft invifibilem fub humanitate, qtue in eo aperta
ciam excommunie atus .* unde dominus Cantua­ ft vifibilis fuerat : fic in facramento altaru eft
rienfis gratiofe fe obtulit ft paratum fore pro­ verum corpus, ft verus panis, videlicet quem
mifit ad abfolvendum eum. Sed ille abfolutio- videmus, & cprpus Chrifti fub eadem velatum,
nem domini Cantuari* petere noluit : fed di- quod non videmos. A4 fidem circa facramen.
tum hujufmodi in fcbcdula pneffiâa per do.
vertens ad alia , dixit qtsod libenter recitaret
coram
n domino Cantuaricnfe fidem quam tc<
te- minum Canraarienfem tranfmHTa fibi , Ptraue
n«. E
' , de
‘ fimi ----_ fanâam Romanam ecclefiam _____________
Extraxitqoe
fuo fchedulam indenk dotores fanfroa
tatam , quam tradidit domino Cantuaricnfi ,Bdeterminatam exprefce, negavit, dicens quod
poftquam legiffct. Qpa fchedula perle&a
'
, do­ determinatio ecclefi* fa&a eft contra factam
minus Cantuarienfis dixit.* Ecce, domine Joan­ Scripturam, pofiquam ecclefia dotata eft , ft
nes, in hac fcbcdula veftra, plura bona con­ venenum fafirium in ecclcfiam , ft non ante.
tinentur , ac finis catholica : fed habetis tor­ Quod etiam ad {aeramentum Psnitentiu ft
minum iftnm ad rcfpoodcndum fuper aliis er­ coofefltaais dixit, ft afseruit, quod fi quis ef­
rores ft tanefes lapientibus,quibus per conten­ fet fa aliquo gravi peccato conftitutus, a quo
ta fa hac fchednlanon eft plene refpoofum.Et tofe forgere nefdret, expediret ft bonum etset
propterea vos oportet ad eadem rcfpondere qua­ fibi adire aliquem fantom et diferetum fecerliter fentitts, ft fidem veftram plenius declara­ dotem pro coofiljo ab eo habendo .· fed quod
re: videlicet an credatis ft affirmetis, quod in confiteretur peccatum fuum proprio curato feu
(aeramento altaris, poil coofecratiouon rite fa­ alteri presbytero, etiamfi haberet copiam etufâam, remaneat panis materialis vel non - Item dem , nau eft neccfsarium ad falutem .* quia
sal»

r

S

........

,~

p»·
BBSS CONCILIUM LOND. & CANT. SSRSuUS: 5“
——fola contra» peccaram hujufinodi drier· pci-Ai

aggraver· , wmne quo· w qw n^raaas ras ,
fiat nequior , dt alios fafiriat faa hbe , de
confilio Ac aflcnfu mago* difcratioois «t (apMattan virorum venerabilia» nobis affifleoAc eft adorandum . Et taterrogam» quam ho­ tmm, pnditoM dominum Joaonem Oldcafteil
norem faceret imagini ipfius crucis·, rripoodit militem , dommum de Cobham , de Ac fiiper
verbis exprefis , quod iltan honorem fotam bojuftaodi detcftabdi niti coaviânm , Ac ad
ΙίΓί.··*'faceret fibi, quod bene * mandaret eam , Ac ecdefi» unitatem pmnitentialiter redire nolen­
poneret in bona cuflodia. Quo antem ad po- tem, heretictam, ac io iis quai tenet t docet,
teftatem clavium , dominum noftram papam , determinat (acrcdeofte Romana Ac univerfalis
At archiepifeopes, Ac alios pnriatos, dixit quod ecclefia, Ac prefcrtfcn ia anfcuüs fobicriptts ,
dominus nofler papa eft verus antichriflus, boc errantem judicamus, declaramus , flt concedi­
eft caput ejufdem ; archiepifcopi Ac epifcopi , mus Eententialiter Ac definitive in his feriptis »
necnon alii prclati, funt membra; Ac fratres, relinquentes cumdcm exnunc tamquam hatreticauda ejufdem. Quibus pape , archieptfcopis , Bcum judicio feculari. Ipfum nihilo minus hae­
Ac pralatis non eft obediendum , nifi quatenus reticum , omnefaue alios Ac Angulos , qui etunfuerint imitatores Chrifti Ac Petri , in vita , dem de cetero in fiai favorem erroris recepta­
moribus, Ac convcrfatiooe ; Ac quod dixit idem verint , defenfitverim, feu fibi coofilium , fa­
Joannes alta voce, manibus expanfis, alloquen­ vorem, vei auxilium in hac parte praebuerint,
do circumflante· : ifli qui judicant Ac volunt tamquam fautores, receptatores , At defeniores
damnare me, feducunt vos omnes Ac feipfos , hereticorum, excommunicamus, Ac excommu­
Ac vos ducent ad infernum , Ac ideo caveatis, nicato· dcnunciamus in his feriptis.
His itaqde pera&is , dominus Cantûarienfis
ab eis. Quibas omnibufque per cum fic did»,
dominus Cantûarienfis iterum ac fispius flebili regem cerrificavit fuper premiflis , viva vocis
vultu diâum Joanoem alloquebatur , verbis oraculo, poflnlans ut dominus rex dignaretur
quibus potuit exhortando , ut ad unitatem re­ dido Joanni damnato juridice , gratiofe con­
diret ccclcli*, crederet Ac teneret quod ecclefia cedere iL dies ac inducias. Nam tam Rex ,
Romana credit Ac tenet . Qui refpondit ex- quam
.
pontifex , non ejus interitum, fed viprefle , fc aliter non credere , quam fuperius tam cupiebant affcâualiter
affc&ualiter , Ac pro falute fua
expreflit.
C laboravere non fegniter . Unde tadum eft , ut
Videns ergo dominus Cantûarienfis , fe in ad turrim adduceretur , ubi fub induviarum
nullo pofle proficere, cum magna cordis ama- fpatio fibi cooceflarum poflet refipifeere , At
riiudine proccffit ad prolationem fententi* dif­• gratiam tam ecclefiaflicam quam regiam pro­
finit ivae , in hunc modum.
mereri . Seu ifta fpecialis indulgentia faâa fuit
fibi malignandi copia , dum citra prefixum
terminum elapfus e cuflodia , congregavit ini­
h Dti noxwu, Atutn.
quitatem fibi , nil aliud cogitans , quqm de
Os Thomas permifliooe Divina , Acc. In vtodiâa.Re vera clam deftinatis litteris ad (equadam caufa five negotio heretics pra­ quarts fuos, tam milites , quam armigeros ,
qui non pauci fuere, hortabatur ut Ac ipfi fieri·
vitatis , dc Ac fuper divcriis articulis , fuper
quibus dominus Joannes Oldcafteil miles , do­ berent ad amicos fuos , ut Ac ipfi fe ad vinminus de Cobham *, coram nobis in ultima didam mutuo concitarent . Igitur per omne
* Pttf, ttempus
.
illud,, quod
.
fluxir ab _____
evafions ejus ufcuitiiM eft, convocatione cleri nolit* Cantûarienfis provinjet
cie, in ecclefia S. Paint celebrata ; poft inqui- que ad circumcifionem Domini , vd Epiphafeuü.
fitiouem diligentem ibidem inde .captam , re-Dniam , difeurrebant undique Lolardorum nunperimus eumdem Joanoem fore Ac efle hereti- cii, qui rurales Ar qoofcumque poterant , pro·
cum, haueticis credentem , ac in fide Ac ob- miffis amplis flipendtis , allcâarcnt , quatenus
iervantiis facrofianân Romana; Ac univerfalis in certum diem eis denuociattdum perati forent
ccclefue errantem , Ac prefertim circa (aeramen­ ad flandum virili'cr, & aâus martin· peragen­
ta Eucbariflic Ac Pernitenti* , ad quod tam­ dum. Multis ignaris querentibus caufam pro
quam iniquitatis & tenebrarum filius in tantum nua ve! io qua certare deberent, rcfpoofum
obduravit cor fuum , ut non intelligat vocem fuit, non efle curandum , dummodo flipendia
pafloris fui, nec velit monitionibus allici , nec larga reciperent, & pro rebus bene geftis af­
reduci blanditiis. Unde peofatisipfiusdeliftis Ac fluenter remunerando· procul dubio fc (perarent.
fet. Ac ipfe peccator purgari. Circa adorado-

,VJ.

nem ian&tta crucia, dixit Ac aflerait, quod fe-

N

C3·

CANTUARIENSE CONCILIUM
FrqgawaSiM cvawc.

Cexttutr. fnv.

Ex rtg. Arxxdtl. ftl. 166.

TV^ vero traftatus combufli fuerant apud
MMiTo.nr.1^ crucem in tœmeterio S. Pauli London,
«ÏÙ*. Ex
‘hxwino archiepifeopo ( Thoma ) reciiritv. tu. tante populo cwfas combuflionis corumdem .
mi>Et fuit dida convocatio continuata ufque in
diem km* prox, poft fefl. Corporis Cnriftà
f.« suh4.

Bex tunc prox, fequens per prsefiiium archiepifcopom . Et idem dominus archiepifcopus
commifit interim vices fuas domino epifeopo
London.per litteras fub figilfofuoad prefidendumindiâa convocatione, ordinandninqi,c>
dandum, Ac concludendum in eadem, ac, ctun
' vide-

VIJ

CANTUARIENSE CONCILIUM.

P4

cr videretur expediens, finiendum ft abfolvendum A tum, de re Do. fare renriger in <3e. mot. i.
.......... -eamdem. Qk» die hum, ft certis diebus lc- notat, dt cone.
avnq
ANNO qtsentibus, in domo capitulari prediâa, diâo
De perjuriis in affifis ft aliter. De abftra- U1K‘*TI
C“*“T’ domino London, pnsûdente, ft traâante cum hentibus fugientes ad ectiefias conflit. Otto. 'V,‘
’ * prefects ft dero proviocic fuper quibufdam or- Ad tnttlata. Bonifacii.- Pttm.
dioandts ad honorem Det ft ecclefi· ; tandem
De eflraâoribusecclefiarum. De incendiariis
certa propofita fuerunt pro parte cleri , fuper ccclefiaram.
quibus ordinationes fieri jubebantur, ft que
De uxoratis, quod nullam exerceant jurifclerus fat feriptis redegit, quorum tenores fe- diftionem aut corrcâioncm ecclcfiaflicam.
qutwtur in Ink verba.
De judic. Dtttnitmu. r- '
Supplicatur patcrnitat&us veflris per amicos
De predteantibus fine licentia contra jus
ptrls ft juAiiiae, quatenus vos, qui canonum commune ft conftitut. uh. edita, quod non
executores efle deberetis, ft non tohun pro ve­ folum ipfi predicant, fed & omnes fibi adhe­
ftris, fed omnium fubdttorum veftrorum pec­ rentes, confulentcs, auâores, fautores, defetscatis, coram iotnao judice reddituri eritis ra­ fores, ft procuratores incurrant fentent iam mationes, ut arbor pallens foliis, populus vid. Bjoris excommunicationis ipfo faâo.
Anglicanes, reparata radice virefear ; ut floItem, quia circa illam* claufulam, quas pomacho , fc. ciero, bene difpofito, materia fub- nitor in ultima conflituiiooe Oxon. edit, vid;
miniftrata, vid. doârina ejufdem, in dulcedi- quod ecclefia, etrmeterium fire locus, in quo
nem tranfeat nutrimenti, ut oracbfoqocntium praedicatum eftcontra conflitutionem eamdem,
jufte, licet non rite murmurantium, celerius f fit interdiâum , repertum eft fraudem faâam in
,
obturentur ,* canones ft coaflitutiotics provin- diverfis locis ; ft ideo declaretur ft flatuatur,
dales ob animaram falutem (and· ft religio- five ( predicatum fit in ecclefia, coemeterio,
fe editas ad honorem Dei ft ecclefia fanâa five loco alio quocunquc intra fines & limites
dignitatem, m tenemini, exacutioni debits dc- cujufcunque ffitrochiat , ecclefiam ft ccemctcmandare, prefertim in cafibus fafraferiptis. rium
' " ejufdem, ac tota illa parochia incurrat
In prhnisdc profeflionibus veftris, quod legan­ fententiam interdidi ipfo faâo.
tur coram vobis ad minus bis in anno conftiDe jurifdiâione non tradenda ad firmam
rationes Oâoboni; Qtdd td vtwrMet De vi. ou
|uovifinodo conflit. Orto.
, Odob. hiitationibus archicpiicoporum , epifcoporum , dqipuatt, ac fimilibus.
archidiac. & aliorum, ad quos pertinet vifita- <C De barbitonforibus , quod non utantur officio
tio x. q. i. Prèmvawu: cum cap. Sc, de.. diebus dominicis per totam provinciam.
offic. archid. cap. i. junâis notis notat, de
De fofto S. Georgii, quod fit duplex fecenf. c. Xmmim c.£*rêh c. Ftlitis. Cumcon ftutn , & abflineatur ab omni opere fervili, fe­
fliiutionibus Ottonis De archidiaconis, Oâo- rietur .
boni, NetwrAct. Oxon. PnUhnnu. Cum con­
De frfto S. Dunftani, quod duplex feflum fit.
cordandis iode traâantibus.
Omnia ifta funt promifla, flatui a, ft concefDe reddentia & regimine epifcoporum con­ fa; & fiet exeeutio per quemlibet, ad quem
ftitut. Otto. (^ùd ad vnrrMlti. Oâoboni Pa- pertinet, prout refpondebit coram Deo & pro­
flor bttuu. Oxon. <fhr/«rantr; cum fimilibus.
ximo Concilio provinciali. Et deinde fuit de'
De regimine, geftu , & veflitu familiarium cretum ft ordinatum pro exeeutione eorumdem
veftrorum & totius cleri natura titulorum, de propofitorum, & ipfa convocatio diflbluta.
vita & honeflate clericorum conftitut. Otto.
Et fuit infra diâarn convocationem una in­
Pwmm dt bebitu. Oâoboni .* Carae S. £v*a- tegra decima concefla domino regi.
ttlii
ftlii.■ Oxon. Et tltrittl. Peckham
Hcckham:: Çaaavvû
^aeavot/..
Diâorum vero traâatuum, fic, ut preferiStratford : Exrrct btbitiu.
Dbitur, combufloram, unus fuit in quaternis
De pecuniis non recipiendis pro fpirituali- non ligatis. continentes plures modicos rraâabus, nifi quatenus jura permittunt.
tus pertculofiflimos, ad fubverfiooetn fidet noDe refidenlia cleri in beneficiis fuis, natu­ flr®, ft ecclefi· ; & qui fuit domini Joh. Oldra tituli, De cler. non veil, conftitut. Otto. caflell, militis, domini de Cobham, captus
Citat fit triertitan. De relidentia Oâob. Cbri- prius ft repertus cum uno Lymnore, in Ptttr
flitne $. Fttre/rr. junâis Joh. Anton.
ittfitr Rowe , London, ft Eluminand. Qpi eluDe praedicatione curatorum conftitut. ed. minator in ipfa captione dixit, cujus fuit li­
apud Lamhyth ^aaraar. Sarnditt/ti . Oxo. ber . Alius vero fuit ligatus , ft venir de CoPrttbjttnrvH junâ. nova conftitut. Oxon.
ventreia, plenus toxico ft «eneno contra ec­
De publicandis aniculis generalis fentenri® clefiam Dei. In die veto, quo diâi traâatus
quater in anno conftimt. Peckham, lüdtm un- fuerunt damnati & adjudicati igni cumcombuporibtu.
fliooe eorumdem, certe dc majoribus & periDe poenitentia imponenda pro notorio cri­ culofioribus conclufionibus, traâatus diâi do­
mine conftitut.' Otto, Artbididmus . Oâob. Drat mini Job. Oldcaflcll fuerant leâ· coram rege,
aqnvprtrar.
Eac fere univerfis prclatis ft proceribus Anglic,
Die debita impenftooe offic. circa exccutio- in interiori camera ipfius domini noftri regis
nes ultimarum voluntatum
voluntatum .
apud Kenyngtoo, prefente et audiente prefaDe legendis ft obierandis confli tutioo. pro· lo domino Joh. Oldcaflcl! fignanter ad hoc
vinctalfo. conftitut. Oho. Miftrtcws Dtiu.
vocato. Ipfe vero dominus nofter rex maxime
De mereatis non fiendis diebus dominicis. abhorruit conclufioncs illas, ut peflimas con­
De feri. c. i. junâis fuis comm.
tra fidem et ecclefiam, quas unquam audivit.
De paâiooibus cum patronis circa prsfen- Et inquifitus a rege diâus dominus Joh. Oldtatioaes conftitut. Oâob. Wrrvwrçi* junâis ft caftcll, an putaret diftum traftatum fore jufle
jure communi.
et merito damnatum i dixit , quod fic. Inter­
De tradatibus & obligationibus & juramen- rogatus quare uteretur vel haberet traâatum
sis permutare volentium, de jure patto.
hujufmodi; dixit, quod nunquam ufus eft eo,
De hofphalariis quod arftrnrur ad compu- nec legit in eodem ultra duo folia
CrniZ. Creer. Tom. XXVIL
Kk
Et

CANTUARIENSE CONCILIUM, & PAK1S.

/ii

indum, quod in difta convocatio* A fapraferipto, tuncQceftriatfo folemoifa Affum* —— ——
lominus Joh. Oldcaftell foif dete- ptionis β Virginis exiftente; cui ad dominum ahmo
«nno Àn per totum cierem provincia Canina, fuper regem apud manerim fisum in parco de Wyn, *UTI infamia fua in erroribus fit hsrctica pravitate ; defore accedenti, injunxit idem dominus rex,
*’ & qualiter in pluribus diecef. tenuiflitt, alfe- poft recitationem laboris fui pramufti, fle reruiffet, fic defendiflfet cooclufiones errooeaa fic quifivit ex parte Dei fic ecclefis, quatenus con­
hcreticas; ac quod capellam» in bujuimodi tra didam dominam Joannem Oldcaftell, ocerroribus fit hsrefibus fufpcâos, fit etiam prius cafione pnsmiflbrnm, omni celeritate, quapofconviftos, ad domum fuam reccpitfet , faviflêt, fet, procederet juxta eanooicaa fenâiooes; fit
reercafiet, dcfendiflet, fic eoa ad diverfa loca deinde idem dominas archiepifcopus ordinavit
provincias ad pnedicand. fit feminandum hw- pro procéda contra eum fecundum juris exigen­
jufmodi femen malum in fubverfionem fidei fie tiam faciend. Et? dominus rex mifit interim do*
fiâtes ecclefic tranfmififfet ; fuitque fupplkatum .mino arehiepifeopo certas litteras, que feripts
ex parte ejuidem cleri domino arehiepifeopo 'funt ad mandatumejufrtem dominiarchiepifco& praelatis, ut vocaretur diâus dora. Job. pi in proxima convocatione fequente. ProcefOldcaftell coram cifdem, fuper his pcrfonali-B fit vero idem dominus archiepifcopus contra
ter refponfuras. Et quia videbatur domino ar- prefatum dom. Johamsem, juxta canonicas fanchiepifeopo fit prslatis, dominum noftrum re­ âioncs; cujus proaeffas fumma fcqaitur io hsc
(
gem prius confulend. fuper ifto , eo quod fa­ verba :
In Dei nomine Amen. Cum nuper coram
miliaris ejus extiterat; acceflerunt ad diâum
dominum regem apud Kcniyngron prsdift. fic reverendiifimo in Chrifto, patre & domino, dom.
eum in reverentia debita confuluerunt fuper Thoma, Dei auâorirate Cant, arehiepifeopo,
ifio. Ex dominus rex regratiabatnr benevolen­ & in convocatione praelatorum & cleri fus
Pauli London,
tiis eorumdem, fleets fupplicavit, quatenus ob Cant, province in ecclefia
reverentiam fuam, eo quod familiaris ejus ex- ult. celebrata, de & fuper unione & reforma*
titerat, fit etiam ob reverentiam ordinis mili­ tione ecclefie Anglicane, eum cifdem prxlataris, deferrent procefliim fle exeeutionem om­ tis & clero traitante, inter cetera per eofdem
nimodam fiendam contra eum -, promittentes conclufum fuerat, quafi pro impoffibili, fcifiueis, quod ipfe vellet laborare circa eum ad i- ram tunics Domini inconfutills reformare, nifi
pfum reducendum in omni manfuetudine fic prius certi magnates regni, auâores, fautores,
lenitate ab invio erroris fui ad redam femi* C protedores, defenfores, fic receptores horum
tam veritatis. Et quod fi hoc non poliet fa- hsreticorum, qui dicunturLollardi, cflient ricere, traderet cum cis juxta l'aoâioncs canoni, gide reprehenfi; ac, fiopus fuerit, per cenfucas puniendum, & ad hoc eis. atfiftcrer in om­ ras ecclefis, una cum invocatione brachii feni auxilio, & brachio fcculari. Et diâi domi, cularis, a fuis deviis revocati : ac ' faâa fubfeni archiepifcopus & prxlati, non abfque mur­ quenter in eadem convocatione inter procura­
mure cleri , defideriis regiis quieverunt. Tran- tores cleri fie abus, qui defingulls dicecef. ejuf­
icurfo deinde aliquanto temporis, cum domi* dem Cant, ptovincis ibidem in magno numero
nus noder rex circa dictum militem ad ovile interfuerunt, inquifitione diligenti, repertum
Chrifti reducendum diu dc variis modis laboraf- fuit inter eofdem , ac eidem reverendiffet, & pullum laboris fui frudum reportaflct,
fimo io Chrifto patri deteâum fic delatum
fed femper ipfe miles in deterius fuiltet prola- fuit , quod dom. Johannes Oldcaftell, miles
pfus, tandem idem dominus nofter rex in fe* fuerateft principalis receptator, fic fautor,
qoenti menfe Augufti exiftens apud Wyndefo- procedor , fic defenfor eorumdem ; ac quod prsere, omifia lenitate, praefatum dominum Johan- fertim in diœcef. London. Roflen. fic Herefornem fuper pertinacia fua acriter increpabat. DJen. ipfos Lollardos ab ordinariis five dicecefaEt idem dominus Johannes, plenus diabolo, nis locorum minime licentiatos, contra con*
hujufmodi increpationem non ferens, illicen* ftitutionem provincialem. Ce/rre défunt i» rt^itiatus receffic ad caftellum fuum de Covlyng
de Cantii; & ibi fe incaftellavit, prout haec
omnia publice dicebantur. Mifit deinde idem
dominus nofter rex pro domino arehiepifeopo

fin. Extat ven apudeumdem Vilbin/caufie bujxt
in Jobannem Oldcaftell profeqxutio, jaa reas ad
Concilium mm pertineat, ideo tetam bit omitten­
dam cenfeo.

PARISIENSE
Pre drpetaadir iit

qui ad Concilium Conflantienfe mitterentur ex provincia
Rotbmegeufi
ottmo

Àfctt
t**!!. mi·
,,,1.
F« ms.

Gcmm.

CONCILIUM

14^4.

babitxm.

N nomine Domini Arnen. Noverint uoiverfiBtuti prsfentia, fit congregati quampluriml re­
g fit finguli prsfens publicum inftrumentum verendi in Chrifto patres flt domini domini ar*
foipeâuri » <luo^ anno ejuidem domini millefi- chiepifcopi, epifeopi, abbates, procuratores non­
mo quadringeutefimo quartodecimo, mdiâione nullorum dominorum ecclefiafticorum, abbaoâava, die vero decima menfis Novembris, tum, flt aliorum ecclefiafticorum abfcntium,
pontificatus faodiffimi in Chrifto patris fit do­ aliique notabiles virimagiftri fledoftores, Con­
mini noftri Johannis divina providentia pape cilium Ecclefis Gallicans dc mandato domini
XXIII. anno quinto, in camera viridi rega­ noftri Francorum regis celebrantes, in prsefenlis palatii, Parifiis, io noftrum notariorum tia magnifici viri domini cancellarii Francis, fic
publicorum taftiumquc infra feriptorum confii- plurimi aliorum > tam de magno confilio, quam
de

Π7

PARISIENSE CONCILIUM.

j«8

C3^dc curia parlamenti

•us domini nofiri regis, A fiaftica, adminiftraiiooes, vd officia taxata et----------non taxata obtinentibus: nominavitque et or- „ANN<?
ANNO
dinavit «Udum factum Concilium pro provincia ,KA.
CHRISTI
lebrandis, flt pro ampliori ac maturiori deli­ Rotbomagenfi prodiâa receptorem generalem,
beratione egendorum ia Concilio Conflantienfi, vcaerabücm et circumfpe&um virum magitiruni
per profatum dominum noftram papam pro Johannem FiUei*lt magiftrum in artibus, et
profeeutiotie unionis ft reformattoue ecclefia >n utroque jure licentiatum .· difpofuitque et
decreto ft ordinato cekbrari detiberant, tra- ordinavit diâum facrum Concilium, per rece­
âaotes, cnpisnttfqne mandatis domini noftri ptorem generalem diâx provincia: Rothomafanftiffimi pontificis profati, generale Concilium geniis profatum, de .pecuniis per ipfum levan­
apud Conflantiam aâu celebrantis, ex debito dis, diâis dominis ad prediâum Concilium ge­
ooedire.* attendentes quod nimis grave & fum- nerale mittendis perfolvi integraliter de mis
tuofum foret ciero regni & Delphinatus, fi ftipcndib, fecundum formam fuperius exprefiodiflerenter omnes mandati ad Concilium ac-Bfatam, per quatuor menfes integros, a die re­
cederent; quodque boc in detrimentum cede- ceflus computandos, fi ipfe receptor generalis
fiarum & regni nimium redundaret, providere receperit.
· Si
— vero contingat didos
·'"
"
commifTain his indemnitatibus ccdeiiarum & regni cu­ rios aut eorum aliquos ultra diâos quatuor
pientes, inter alia fiüubritcr flt concorditer or. menfes in diâo viagio infiftere pro negotiis iudinatum futf7 qoofl ad profatum generale Con. perius expreflatis, voluit et ordinavit diâum
dlium, de qualibet provincia aliqui domini ar- facrum Concilium, quod eildem provideatur
chiepifcopi, epifcopi, abbates, magiftri,doâo­ de diâis fuis fltpendiis de pecuniis fupradiâis,
res, & notabiles viri tam pro fapfis, quam fi fuperfint, aut de noviter imponendis, fi vi­
aliis prolatis ,- & cltrO fux provincia abfenti- deatur expediens. De quibus przmiflis et lin­
bus trafmittantur, ft in diâo Concilio com­ gulis diâi reverendiflimi patre, ac domini Con­
parcant, ac pro coram fomptibus ft expenfis cilium ecdefix Gallicane reprxfentantes et faiupportandis ordinaverunt quod de ...... pro cientes petierunt et requifiverunt (a nobis noparte cujuslibet provincia provideatur de vadiisCtariis publicis infraferiptis publica inftrumenta,
ft ftipendiis competentibus , ft quod quilibet unum vel plura. Aâa fuerunt hzc fub anno,
dominus archiepifeopus mittendus ad diâum indiâione, menfe, die, pontificatu, et loco
Concilium Coafttmienie pro qualibet die de prodiâis, profentibus ad hxc venerabilibus ct
decem francis; quilibet dominus epifeopus de circumfpeâis dominis et magiftris Petro de
odd francis; quilibet dominus abbas de quin­ Ogeix decano Ebroiccnfi , Gerardo Perriere,
que francis; quilibet doâor aut nobilis vel Johanne Herardi, Adam de Cameraco confiofficiating regis feu in dignitate conftitutus de liariis profati domini noftri regis in fua curia
tribus francis; quilibet non doâor vel licentia­ parlement!, necnon Johanne Marchia curato
tes de duobus francis, quamdiu huic commif- de Moranco Xanâonenfis dicecefis, Michaele
fioni ft negotio, eundo, flando, & redeundo de Rivo, et Martino de Brueriis, cum pluri­
intehderint. Nominavi tque didum facrum Con- bus aliis notabilibus viris teflibus ad promifta
> cilium pro proVincia Rothomag. de confenfu vocatis, et rogatis.
illorum de provincia dominos & magiftros adiD Et ego Johannes Perrini diaconus Remenprofatum generale Concilium dcilinandos, fci- fis dicecefis, bacalaureus in decretis, publicus
. licet reverendum in Chrifto patrem dominum apoftolica et imperiali auâoritate notarius ;
epifeopum Ebroicenfem, venerabiles patres do­ quia promiffis fufra feriptis, dum fic, ut pro­
minos Gemeticeofem, fanâorum Wandregifilii, mittitur, agerentur, et‘fierent, una cum di­
Georgii de Bauquiervilla, de cruce fanâiLeuf- âis teftibus et notario fubfcripto profens inter­
fredi, et de Bdlobecco abbates; venerabiles, fui ; ideo. huic prxfenti publico inftrumento
et ctrcumfpeâos viros dominos et magiftros ar- manu aliena feripto fignum meum folitum fichidiaconum Ebroicenfem, Urfinum de TsZr- gnorum fubfcriptione ejuidem notarii appofui
osadr, Jordanum Morini canonicum Rotho- requifitus. Petrini,
Et quia ego Johannes de LnnireUe Laudumagenfem, facro théologie profeffores, et ma­
giftrum Johannem de Mafticone legum dodo-■ nenfis dicecefis oriundus fubdiaconus et bacarem Thefaurarium Lexovienfcm ; pro quorum laureus in decretis, publicufque apoftolica et imfolntione ftipendkxum diâorum dominorum ad E periali auâoritate notarius, dum promiiTa, fiprofatum Concilium iturorum decrevit et or- cut, ut promittitur , fierent , et agerentur,
dinavit diâum facrum Concilium levari in di- una cum teftibus et notario preferiptis, pro­
fit provincia Rotbomagenfi unum fubfidium, fens fui ; ideo huic publico inftrumento ahe­
ad valorem unius medix decime, ab omnibus na manu feripto me pluribus occupato negoet fingulis perfixus ecdefiafticis , regularibus, tiis , folitum fignum meum hic me fubfcribenet fecularibus, exemptis et non exemptis, pri- do una cum Cgnorum fubfcriptione prodidi
vilcgiatis et non privikgiatis, beneficia ecde- notarii appofui requifitus.

CsmÛ. Cmsra7.Tom.XXVH.

Kk t

CON-

ANNO
CHKisri

HH-

CONSTANTIENSE GENERALE.
HISTORIA CONCILII
Oncilium Conftantienfe cum A optimum pontificem decebit ) patri* iplcndopnecipue congregatum fuerit ri, & Gallorum utilitati reipublic* falutem &
extinguendi fcbifmatis caufa, ccclelue dignitatem anteferre. Venit itaque Ro­
quo jam dm ecclefia labo­ mam Gregorius, magnoque civium omnium
rabat, & in très divifa par­ concnrfu, fit incredibili lastitia exceptus, cum
tes, quis effet verus omni­ ftatim in concilianda pace, io alliciendis ad
no & certus pontifex, vix virtutem atque ad officium civibus, in reftiagnofcebat: res graviflima, qu* diu multum­ tuendis sdinciis vetuftatc collapfis, in aliis hu­
que Chriflianos torfit, fuo jure poftulare vide­ jufmodi optimo paflore atque pontifice dignis
tur, ut hujufcè fcbifmatis initia paulo altius omne fuum ftudium atque operam collocare
repetantur, & quis tum fuerit ecclefi* flatus, ccepiflet, paulo poft morbo oppreffus, fummo
atque illorum temporum conditio, breviter ex­ civium & Chriflianorum omnium moerore ex
plicetur. Ac primum quidem illud inrcr om­ vita difceflit. Cum autem poft ejus obitum fe
nes conflat, Clementem V. pontificem maxi­ cardinales ad eleâioocm fucceflbris comparent,
mum anno a Chriflo nato tjoy. fcdem apo- ecce tibi populus Romanus, veritus, ne forte
flolicam in Galliam tranftuliffe , ac tum ip-B Gallus quifpiam, qui A venionem rediret, pentifum, tum ejufdem fuccefforcs feptuaginta anno- fex deligeretur, cardinales adiit, rogavitque, uti
rum fpatio, non fine magno Roman* ecclefic de Italo pontifice creando cogitarent, qui Roatque Itali* detrimento, ibidem perflitiffe. Tan­ m® perpetuo commoraretur, neque in Galliam
dem Gregorius XI. cum fecum ipfe reputaret remigraret rHis populi precibus cum cardinales
clades magnas, qu* ex hac pontificis abfentia paucis refpondiffent, fibi in animo efle ecclefi*
in Italiam totam, praefert im vero in Romanam dignitati atque utilitati (ut par erat) totis viri­
ditionem redundabant, cum videret patrimo­ bus profpicere : mox dimitto populo, in conclave,
nium fandi Petri magna cx parte a tyrannis ut moseft, inclufi, confeftim de elefliooepon­
occupatum, civitates nobilittimas fervitute op- tificis diligenter agere coeperant. Erant ipfi ma­
preffas, totamque illam regionem civili bello gna ex parteGalli, fed cum inter le primo non
deformatam; denique propter fludia partium confentirent, aliique aliis cedere nollent , tan- '
homines odio & furore inflammatos , nullam dem communi omnium confenfu Bartholomsum
equitatis, nullam juftitic, nullam humanitatis Prignanum Neapolitanum, archiepifeopum Barationem habere: decrevit tandem graviflimis renfetn , extra collegium fummum pontificem dehi ice caufis commotus, relifla Gallia Romam C fignarunt. Affirmant nonnulli cos efle teftatos,
commigrare. Quamvis enim Gallus eflet, fci- fe populi Romani rhetu , fuis fuftragiis illum
rctque.Gallos aegre laturos; voluit tamen ( ut nominaffe. Verum quomodocumque fe res ha­
beat,

S»·

,

CONSTANTIENSE.

SIGISMÜNDÜS

IMP.

<»,

>____

... “ beat , re vera a BartholoauHV pontifex confli- A clefix flagrarent . illico cardinalium comitatu
1
Ahstf eft, & Urbanus VI. appellatus. Qpocirca fcpti
' ' , iter ingrcffi funt ; fed paulo antequam
MM.
mt.
nw» apparatu, Rcmaoorumquc Istitia infi- accederent, cum uterque alterius infidtas time» Moadu* gnffi pontificatus accepit. Sed cum poftea ni- ret, aut fe titnere certe fimularet, neuter,quan­
m*axn cjufdem feveritatem improbarent cardi- tumvis cardinales animos darent, ad locum denaks, omnes, nnoexcepto, per fpectcmvitnn- ftmatum voluit pervenire· Id vero molcftirtimc
bift. ■. Aa-di caloris xftivi primo Anagniam» deinde Fun- ferentes utriufque pontificis cardinales, cum indo» feceflcrunt. Ibi, euhs fe timoris caufa Ur- fidias illas fidas & commentitias exiftimarent,
X; fcpti- band pontificatum detuliffc affirmarent , ejus ac tum Gregorium , tum Benedidum ecclefix
ea‘piMiu» elcdio.xm irritam efle declararunt , jmndifque dignitati fuam utilitatem anteponere arbitra­
i· UH»»' faffiragiis Robertum Gcbeonenfem , qui Clemens rentur , continuo ab ipfis difccdentes, A Pifas *
\L & «ia. y h didus eft, pontificem , defignarunt : qui advolant, Concilium congregant, accedunt tnul·
quibus ecclefix falus cara in primis ____
Bioni.,. 1«.
mox in Galliam recedens cum cardinalium coi- ti epifeopi,
....
”
' “ **
legio» more Asperiorum pontificum, Aveoione, erat, eamque tam gravi ac diuturno
fchifmatis
«»· *’♦*·lii
qux urbs fita eft in Provincia, fui pontificatus morbo tot annos laborare periniquo animo patiefedem collocavit
Hinc igitur ortum fchifma B bantur. Defertur hoc negotium graviifimum ad
Bene­
teterrimum, totaque Europa in contrarias par- Concilium, vocantur in jus Gregorius dc w
tes diftrada , Urbanus fe jure , atque aliorum didus, examinatur caufa: ad extremum cum il­
pontificum more creatum efle affirmabat , ne­ li adeffe nollent, fumtna totius Synodi approbaque pefle cardinales timoris excufatioocm prx- lioneutriquc pontificatus abrogatur. Acne am­
texere, cum etiam aliquot poft eleftionem men- plius ecclefia certo pontifice effet orbata, ftatitn
fibos Romx commorati, Ifficre adis pontificiis λ cardinalibus, Petrus Philaretus Cretenfis vir
adfuerint , ipfumque tanquam verum pontifi­ optimus atque dodiffimus renunciatur, qui Acem fxpe venerati fint. Contra , Clemens po­ IcxanderV. vocatus, fumma bonorum omnium
puli Romani minas in medium proferebat , & gratulatione in fandi Petri ftde collocatur. His
cardinales non fponte, fed metu coados ad Ur­ peradis cum omnes gaudioexultarent, cum car­
banum inefinafle, eumque verbo’dumtaxat, non dinales dc Synodus fe jam ecclefix dignitati opti­
reipfapontificem creatum efledicebat. His igi­ me confuluiffe, ipfiqucecclefix fanitatem omni­
tur rationibus uterque pontifex addudus, alte­ no attuliffe cxifltmarenr, revixit continuo fchif­
rum contemnebat , ac tum ipfum , tum ejus ma,. quod
,
extindum putabatur: immo vero non
cardinales exerrabatur . Cum autem reges &C revixit ( neque enim erat extindum) fed cum 19
provincix non aperte intelligcçent, uter verus occulto flamma lateret, repente majore impetu
effet pontifex, alii hunc , alii illum variis ra­ erupit , majufque incendium excitavit . Cum
tionibus permoti fequebantur. Et quamvis mul­ enim Gregorius dt Benedidus Synodo parere, fcti , temporis decurfu , fententiam mutaverim , que pontificatu abdicare nollent', ftatim illud
tamen principio Italia tota ( regno Neapolita­ in controverfiam venit : Nam Synodus Pifana
no excepto ) Germania , Hungaria ,. Anglia , in illos animadvertere potuerit, prxfertim cum
• Polonia , de alix provincix Urbanum fccutX eorum alteruter verus effet pontifex ,K tametfi
funt, eumque tanquam verum pontificemfum- utris effet, non plane conflaret. Itaque cum hoc
ma obfervantia coluerunt. At vero partes Cle­ fchifma duo tantum capita haberet initio, Symentis amplexa eft Gallia , & fere Hifpania nodufque utrumque vellet abfeindere, triafimul
totA , item Scotia , regnum Neapolitanum, ‘fic eodem tempore fubito extiterc. Namprxter Amultx prxterea provincix , ac* principes viri . lexandrum, qui in Concilio pontifex fuerat conftiUterque pontifex in eo maxime elaboravit, ut tutus, retinebat adhuc Gregorius nomen pon­
omnes adfc alliceret. Urbanus vero, quia reli­ tificis , eunfcpje nonnullx Italix civitates t^nctus fuerat a cardinalibus ( uno excepto ) no-Dquam verum pontificem colebant : nominabavum collegium inllituit , multofque viros vir.. tur etiam
" Benedidus pontifex, eamque maxitute & eruditione prxftantes in cardinalium nu­■ ma Hifpanix pars , dc nonnulli Gallix proce­
merum cooptavit. Verum, quia hoc loco non res fequebantur . Erant denique tres nomine
agitur de rebus ipforum pontificum geftis , fed pontifices, ipfaque ecclefia, qux induas partes
tantum de fchifmatis canfis, illud commemora- antea fuerat divifa , tunc in tres partes quo­
- re fit fatis , in locum Urbani, qui annos fere dammodo diftrahebatur . Sed opem tulit ali­
duodecim vixit, Bonifacium IX. fuccèfliffe; & quando tantis malis Deus optimus maximus ,
in locum Clementis Benedidum HifpanumXIII. polique turbulentas adeo tempeflates , quibus
qui triginta & eo amplius annos pontificis no­ «cclefia jadata fuerat, fedatis fludibus , attu­
men apud fuos retinuit. Bonifacio fucceffit In­ lit tranquillitatem · Alexander igitur Pifis denocentius VII. & lonocentio GregoriusXII. Is ledus , cum Concilium ipfum ad negotia ec­
cum pontificatum .gereret , jamque Chriftiani clefix conflituenda maxime· neceffarium arbi­
omnes hoc fchifma egerrime ferrent, egerunt fx- traretur, noluit illud diffolvere : attamen grape nonnulli viri generis nobilitate dc audorita- viffimas ob caufas in tempus magis opportu­
teclaritfimi cum ipfo dc Benedido, ut jam tan-E num refervavit : atque inde Bononiam profedem hoc fummum ecclefix detrimentum dele­ dus , paulo poft morbo extindus eft, cum de­
rem: quod fi id neccflarium effet ad fchifma re- cem menfes pontificatum geffiffet. Succeffit in
ftingoeudum, uterque de fuo jure cederet, aliuf- ejus locum Joannes XXIII. qui de transferen­
que tandem veros ac cerrus pontifex deligere­ do Concilio Pihno in commodiorem aliquem
V»
tur. Cardinales in primis tum Gregorii , tum locum, ad quem tutus omnibus pateret accefBenedidi totis viribus utrumque ad concordiam fus, aede reftituenda ecclefia in priflinum fla­
hortabantur, dabantque in primis operam , ut tum ferio cogitare coepit.
Incitabat illum, prxter negotium fchifmatis, Vv»iü^*n
ambo convenirent, fimulque communem illam
psmiciem depellerent : ac fi res poftularc vide­ aliud maximum ecclefix detrimeutum , quod Eduarduin.
retur, merqne fe pontificatu abdicaret . Affen- eodem tempore impendebat. Cum enim Joan- Λ
feront pontifices Gregorius dc Benedidus, am- nesWiclaffus c Anglus , homo fceleratus, tnul- "j.
boque quafi defiderio profpicicndi laboranû-ec- tas bxrcfes diffeminaflet , eafquc variis libris ktl. 1. ' '
com-

31

JM

SSw

CONSTA>1T1ENS.E.

"“JE®®*

/M

—------ —complexus effet, tantam perniciem huptfmodi A rant Joanoi pnstereauMilta objefta criadaa. de" '!.1!
feripta etiam mortuus attulit, ut multi veoe- · qufeuscottinuo patrescogwveraM, jtadfeiorw».
,1M. num illud mortiferam libenter haurire», actan- que ordine fervato, primo quidem cum a pooquam furiofi, amentiaque pnseipttes pertcufatm tificatna adminiftratiooe removerant : paucis vero
ftimmum, quod ia illis latebat, quamvis ad- poft diebus poftre—s lata fentestia, eidem poo*
moniti vitare nollent. Qpinetiam ( quod mi- tificatom abrogarunt. Tulit Joannes moderate,
rqm eft ) cum m Bohemtam jam libri perve- atque adeotiso agrafa Synodi fentcwiam comniffent, tama fuit illorum hominum fluititia, probavit. Αχ m qua unquam dubitatio paffec
ut cum primo juflu pontificis maximi archio, exiftere, de jure luo ipoâte decefit, fequepoapifeopi, tum Cantuarienfis, tum Eboracenfisin tificatu
-r-----abdicavit.
v’·—- Atque
*------ ha
:-----eft
* foantus
·-—-- ad
-■· exi
—!­
Anglia,jdc Pragenfh in Bohemia, eos libro· tum caufa perdu&a. Hnc afta funt, ufque ad
. damoaffent, ac deinde Pragcnfis cos. palam coin- affioacm
___
xi i. quas habita eft quarto Calendas
buri juffiffet, poftea vero patres in lyoodo Ro- Junii
nii, anno MOOQCXV.
mana eos libros iterum coodcmnaffent : multi
Pn
Prsterea
* errores Joannis Wicfeffi dc Joan- a $^r. i . &
tamen plus Joanoi Hus, qui illorum librorum . nis Hus examinati font, eoramqne caufa do- ».
errorumque patrocinium fufeeperat, quam reli-BfUffunisbomidbos commifla: qui cum attente
quis omnibus crederer» ; nec folum domi reti- libros eorum legMfent, multa tu iis çepercrunt
Decent, veram etiam auro dc at
io codices g religione Chnftiana aliena.· fas primis vero
peftilentiflimos exornarent. Erat facerdos Joan­ apud Vicleflfem' quadraginta quinque, dc apud
nes Hus, * dc famulatione fimâitatis multos fi­ Joannem Hus ttjfinca articulos perniciofos ,
• It >e»»
Sltflut hi- bi in Bohemia devinxerat, in fuis autem- conctfi non omnes in eodem impietatis gradu verΛι« ftohem. ciooibus, repugnante archiepifcopO, fummislaufarentur, aliique eflEmt aliis deteriores, tamen
"^dibus Vicleflum efferebat, populumque ipfum in omufeus pefttfctum latebat virus, omoefquc
,
tum ad ejus doftrinam amplectendam hortaba­ falutari ecclefi» dodrine aut omnino, aut ali­
tur, tum vero homo nefarius alias haerefes im­ qua certe ex parte adverfabatur. Qiare Syno­
pudenter addebat, quas apud patres in Synodo dus articulis ia medium prolatis, non folum
generali fe defenfurum efle ja&abat. Cum igi­ libros damnavit, eorumque leâiooem Chrifiia-.
tur tantum malum in dies latius ferperet, ma- nis omnibus interdixit, verum etiam auftorem
J'natnque Bohemia panem occuparet, vix jam ipfum luter hssreticos retulit, atque anathema- inc Concilio
huic dcteftabili peft i remedium po- te perculit, dc ejus offa juffit, fi quo modo
_
terat adhiberi. Huc accedebant fimont« labes,Cagnofei pollent, e fepulcro eruta concremari,
•liaque vitia maxima, qu» occafione fchifina- porro cum ipfe Joannes Hus Cooftantiam vê­
tis paulatim irrepferant, ftatumque ccclefin ita niflet, ut Viciera hsuefes defuas coram patrideformabant, ut etiam fi nulla alia caufa fub- bus tueretur, ac principio aflcniiri Synodo fe
effet, vel hmc una fuo jure Concilium poftu- velle dixiffet ; deinde tamen ad ingenium rediens,
laret.
1 'fuos *dc ’Wicieffi
*~· ’
■ ■’ * ■ quam veram
errores defendere,
Itaque Joannes hifce cauGs permotus, dc Si- ecclefia· do&rinam fequi, maluit ; in illifque
gifmundi Romanorum imperatoris cleâiôinfil io perfidens, a patrius de hsrefi damnatus, vi­
b Bulb
> quinto Idus Decembris anno a Clui- vus exuftus eft. Accbffit ad idem Concilium
Hieronymus de Praga, ejuidem Joannis focius,
VOCltkni· fto nato 141 J. b Concilium indixit, cumque
Concilii. Cooftantiam urbem in Germania prope Helvedc eorumdem errorum propugnator acerrimus.
mTw?
fi’am deiegitfct, ipfe anno proximo e quin- • Huic fidem publicam poftulanti Concilium de­ « Srf. ί
itnacur.
to Kalendas Novembris cum maximo omatif- dit, talva tamen juftitia (base enim funtverba
fitnoqoe cardinalium, dc aliorum antiftitumco­ Synodi) quibus verbis eidem, nifi abhatrefi Jifmitatu Cooftantiam venit, paucifque poft die- cedet, aperte fupplictumminabatur. ErgoCon<■ ita. t. in but initium Concilio dedit, c Convenerunt adDftantiam profeftus, primo quidem palam htereρηικ.ρ.
hanc Synodum multi patres, viri doârina dc fer| deteftatus, fidemque catholicam coofeflus
probitate clariffimi ; in primis vero ipfe R-oma- "eft :' fed
‘ —
*
-poft
Λ -*ad~ priftinos
:n'---------------------------paulo
errores ( reverg Sei·.
noram rex Sigiftnundus, qui magnam fpeciem fus, eamdem Vide® dc Joannis Hus doftriin eo pietatis & religionis dedit. Comitati funt nam a Synodo jam. damnatam ( una tantum
cum permulti Germanic atque Hungariaj prin­ re excepta ) defendere aufus, ftatim fuse teme­
cipes ampliffimi, qui etfa non omnes eodem ritatis & audaciae poenas juftas debitafque per*
tempore, femper tamen aliqui Conflantis per. folvit. Hxc afta funt in hcreticorum caufa ,
,
manferunt. Inchoato deinde Concilio, tametfi que ut non eodem tempore fint omnia gefta,
eam ob caufam pott&mum erat coaftum, ut tamen cum ejuidem fint generis, confimul e*
fchifma exting eretur, nunquam tamen in eo conjuogefie coofentaoeum vifum eft.
elaborarunt patres, ur finguloram pontificum jus
Reft at jam , ut alias Synodi res gefl* in me­
perpenderent, aut quis reliquis praeferendus ef­ dium breviter primo afferantur. Poft lentendam
fet , rationibus dc argumentis exquirerent. Erat contra Joannem XXIII. latam, omnia magna
id enim difficillimum, vixque unquam ad exi­ ex parte feliciter evenere. Gregorius enim vir
tum fuiffet caufa perdufta. Itaque patres id E bonus & pius paucis poft diebus, cum ecclcunum curarunt, ut ilii tres pontifices de fuo fiac flatum videret; religione obftri&us, Joan­
quifqub jure decederent, aliufque veras dc cer­ nem Dominicum cardinalem Ragufinum, dc
tus, de quo nulla poflet efle dubitatio, ponti­ Carolum Malateflam virum clarifumum Con­
fex deligeretur. Quamvis autemJoanues XXIII. flandam mifir ; nec folum anftoritatem fatam
Synodum congregaffet, feqoe pontificatu ccflu- interpofuit, ac per boa legato· Synodum fuo
rum promififlet, fi Gregorius dc Benediftus fe nomine comprobavit, verum etiam per eum·
vellem abdicare, tamen mutato cOnfilto clam • dem Carolum, cui hanc rem totam commi*
noftu, pontificiis infignibus abjeftis, Conflantia fit, magna omnium approbatione pontificatum
difceffat, de le in oppidum quoddam ducis Au- depofutt. Accepit ex ea re Concilium eximiam
flne, cujus auxilium imploraverat, metu per­ voluptatem , cum videret duas jam panes in­
territus recepit. Tulit graviter Synodus Joannis ter fe conjunftas, tantumque reliquam efle ter­
diicefTum, acerbeque in cum invefta eft. Fuc- tiam Bcncdidi , catnquc tolam obftare, quo­
minus

fM

CONSTANTI ENSE
eci-

HCKMOMDQS
IM»·

AHHO x
OMtsn

qui Bsuidilli pertes (equebentur, quamprimum
rn—uuirata, prope omnes Ferdinand! confotam

ftsmaaoccnfenfii comprobarunt .-.omniuroque no­
mine mMfi tant legati Narbonem, ubi Sigtfnmta negotii exitum eipsâabaf Cura igitur
Narbone concordi* coedrtiomu affent a regum
legaris propofita, eas continuo Sigifmundus,
âran adiret, & ad otadqni cohortaretur . fit epifcopi qui cura eo veneram, acceperant ;
Qpod fi eun adducere ratam poffet, Ferdioau* Syaodufqoe ipfa Conflant ienfis, ad quam délai»
* duas certa Aragoato regem, qoi poster cera* fisat, carnem fine ulla cunâatione approbavitb. a s«a
ros Benediâo favebat, dt alios qui eumdem dt quia longum effiet omnia hujus concordi* ca- * “
ut verum pontificem venerabantur, ab ipfo pira commemorare ,fatis erit proferte pracipua .
Benediâo avertere, fit ad delendam iofigueta Illud igitur primum inter regum legatos fit SyMiam
maculam,
ad-ecdefiam neo omniumB
convenir,
qu* a cc
r*
·
. fic
?.·.·'
‘ nodum
·
’ ut· omnis decreta
·
confcnfu ta
Lantiqoam
___ ____ ftatum
2___ reftitoendam
/“
‘ t,, Ieris pontificibus-, atque a Synodo PifaM prius ,
conaretur
impellere
. Suiceperar
jam antea
poftea vero a Confiant ierf contra eos qui Bene­
<
’
"
■ ■ " Si*
gifimmdM negotium , egèratqw per litteras diâum tanquam verum pontificem cUucruat,
cum ipfo Ferdinando Aragoota rege, ut Ni­ funt cooflituta , refeinderaorar, fit irrita client.
ceam Provinci* urbem arabo convenirent, ad Deinde ut ea que Benediâus ut pontifex fuis
eaeudemque Gregorius fit Benediâua accede- cooceffsflet, a Synodo confirmarentur. Praterent: tura vero ctfi Gregorius plane jam fuo rea ut cardinales Benediâi, fi ad Synodum ve*
officio fatisfecerat, tmaqwt tantum Benediâi nirent, io numero cardinalium client, idemque
pan Synodo repugnabat, non fotam Sgifmun- honor cis haberetur, qui
_ veris cardinalibus ha<h* iter aggraflus eft, veram etiam cum Fer- beri fol*. Item ut ..limftrb Benediâi, qui ab
dmandue gravi ac diuturno morbo laborans, τρίο deficerent, hoocfta aliqua ratione Synodus
nullo modo ad Niceam venire poffet; impe- provideretΛ His rebus ita couftitutis, legati AI
rator clariffitmu,
clartfGmus, cui ecclefie dignitas cara in phonG rests
regis Aragoota,
Aragoois, qui in locum patris
patrisFerFer
primis erat, purpura fit majeftate imperatoria dtaaodi nuper demortui foccefferat, ac deinceps
indiguum non putavit io Hifpaaiam fe con- C aliorum regum, Conflant iam venerunt, ac .tum
ferre, ac regem auâoritate dc potentia infe­ ipfi, tum multi epifcopi fit abbates Hifpani, al ti­
riorem, cum tam longe abeflêt, quoniam ira que viri fumma auâoritate prad it i fe ( ut in paâis
ccclefiss expediebat, intra Arigonta fines con­ cautum erat ) cum Synodo conjunxerant. Eiat
venire. Erat Ferdiaandus eo tempore Perpi- jam tum Concilium Confiant jcnfe generale , cum
niani, quod oppidum ut fit in regni Arago- trium patrium, in quas ecclefiafuerat antea di_ ni« ditione , tame* citra montes Pyreneos flraâa, coocurfus faâuseffet; videbaturque jam
in Gallia Narbonenfi fitum eft. Ibi Srgifmun- fchifma magna ex parte fublatum. Sed ne ullus
dus una cum fex Concilii legatis, quorum prin­ fcrupulus amplius relideret", antequam pontifex
ceps erat Jacobus Twàncofis archieptfcopu.*, veras at certus defignaretur, voluerunt patres de
magnifice ac regio apparatu acceptus, flat ira négocié Benediâi cognofccre, cique, nifi fe ipfe
cum rege\Ferdinando de negotio egit : deinde prius abdicaret, caufa cognita , pontificatum
cum Benediâo, qui ejufdem Ferdinaodi opera abrogare . Fuit itaque Benediâus in jus vocat iu :
Perpinianum venerat, atque inibi -tum diu di* < fed contempfit ipfe tum Synodum, tumcjufed·- ‘
verfabatur. Obfecraraot eum reges
_ ac legati
„ ,. dum, neque unquam adduci potuit, utadeffer,
ut ccclefi* aliquando coofulcret..* & quoniam d aut quidouam rcfpooderet. Quare Synodus honihil preter ipfius voluntatem detcftabiit pefti minis infolentiatn graviter ferent, ferrata omni
depellenda ,tunc obftabat, daret ipfe quoque ma­ ex parte judiciorum forma, in Benediâum ani­
nus , tribueretqoe hoc fumaram ccclefi* benefi­ madvertit , fiententiaque lata ipfum de variis
cium, ejufqueutilitatem, utvirum-Chriftiamun criminibus datans vit, atque anathematis perna
decet, nomini fit in(ignibus pontificis antefer­ prius muldatum, omnino a pontificatudctecir.
ret. Reftitit ufquequaque Benediâus, nullifque Poft hanc feotentiam communi omnium con
unquam precibus moveri potuit : atque adeo cum fenfu confirmatam, cum nihilo /im prohibere
caufam fuam defendendam fufcepiflet, feptem videretur , quo minus pontifex ecclefie prafici
horas in tuendo fuo jure fit explicando coofum- poffet, ftatim patres 4 fe ad qjus eleâionem com
pfit. Tantam attulit faftidium omnibaf, prr- pararunt, fit ad eos cardinales, qui tunc Con- & v
fertim vero Ferdinando, famma illa dura lio- flanti* aderant, altos xxx. viros probos d eru­
minis pertinacia, ut Benediâus pertimuerit, ditos adjunxerunt, quos fuflragii jus in ea tan­
ne fibi forte aliqua vis afferretur. Quapropter tum eleâiooe habere voluerant. Ingredi funt hi
noâu clam ad Colliberis portum, in quo duas -in conclave fexto Idus Novembris , Λ festo poft
ipfe triremes promtas habebat , celeriter profu- E die poni.fex renunciatus eft Oho Columna pa­
git, ac ftatim portu folvcns, Pcnifcolam navi- tria Romanus
“
ex illuftri’ ~
ColumnenGum familia ’
gavit. Eft Penifcola oppidum Hifpanic citerio­ natus, vir prudentia & pietate inGgnis, qui
ris apud llercaones non longe ab urbe Décro­ quod in feriis fanât Martini effet eleâus , abeo
îs, quod Oppidum ferme undique mari allui­ voluit nomen accipere ; atque ita Martinuc quin­
tur . Ibi Benediâus arcem habebat loci natura , tus eft appelLtui. Ceperunt patres omnes miri­
militum prafidio, omnique rerum genere mu- ficam ex ea re laetitiam , tum quia lublato Gh>fnitiftitnam . In ea inclufus deinceps vitam egit, mate pontifex jam certus erat eteflus, tum qui*

cum fimum efltt ·» tempore Sigiimundi imStftir. perararis auâoritas, fynodm · ipfism magno-

nihilque amplius de abdicatione , aut de fynodo audire voluit : fit quamvrs ab omnibus re­
gibus fit provinciis detenus, ad extremum taman ufque fpiritum retinuit pontificatus ίηίλ
gnia. Interea Ferdiaandus rex, lingulari Bene-

Martiflus prater ceteros illo muncie dign:ftnnut
videretur. Manfit pontifex Conflant!» amplus
quam quinque menfe» : quo tofo tempore *tu ..n
quam generale Concilium fine Jub:·» & ira unw:
auctoritatis fuit, cum Martinut ponefex r-»*;
mut

nr

concilium

"“MF0”·

η·

““7J3” mus iUiprecflrt, non tamen multa cxtanl ipfius A WtCTl
exceptus,
ft Mi
fa cardinalium
IMI ÿ Qb
MMW······1···· collegium cooptaemum Coocaii decreti». Tandem anno 1418. cum jam tus,
1
paulo poft fa '*
«·*· «fat~morbocoofuœ‘
camnrrî
*«■«· patres qfa.ab initio venerant, quatuor anooaft ptus eft,
‘ &
~ magna fanent
funeris pompa
|
nubt mua· mmlex menfa Ctmftamfa traduxiftem , sefipeipta âi JcMah templotapota·.. At vero Benedipoftnlarc videretur, ut ahfaluto negotio cfam Am XIII. five Petras dt Lu
caufa veneram, ft ccoftfano grtgis univerfi
“ "
fM pontificia nomes dépotait: iauno mro
cum eodem tempora Alpbonfas Aragon* rcx
tificis fama, maximaqw patrum oamfam eoa* bdtam gravifimum fa Italia cum Ludovico
fcnfiooe eft ad exitum perduâura. Cafas Con­ Andegavenfi gercret, ac Maninas fa partes
cilii decreta , qu· ad fidem declarandam perti­ Ludovkî propendere videretur, haras ponti­
nent , hurcfaque damnandas , fua amaritate fici Alfbonfas dedit operam, ut cardinales φφ*
i $<ff. ub. Martinua pontifex confirmavit. •Verumtamen, qui reliqui erant poft obitum Benediâi, poa>
quia muka reflabant adhuc prwcipue de Qui­ ulicem alterum defigoarent.· Delegerunt ipfi
it i anorum moAbtss corrigendis; ea omnia io Ægidfam
. ______Muniooem
______canonicum
___
Barciuonenproximam Synodum ftfervata funt: quam jam B fan, cui Cementi VIII. nomen fuit. Idem
b s< «j- IU(n Martinus indixit, * & poft feptem annos cardinales creavit, dt alia obiit munera poaTicini congregari fallit. Synodo aMotataMar- tificia. Sed poftea cum idem AlphonfasinFi­
tinus in Italiam venit, Florentiaque aliquam­ liam cum Martino rediiflet, facili negotio fenifdiu diverfatus, tandem Romam fe recepit, ubi ma eft omnino inhiaram ■ Nam AIphoafus Bor­
reliquam vitam egit. Ac de Concilio quidem gia vir optimus ac prudentifiimus, qui paucis
Conftantienfi ha&enus.
poft annis faâus eft pontifex maximus, tunc
Quoniam autem hujus exitiofi fchifmatis quod ad hoc negotium ddeâus, egit cum hoc Ce­
in ea Synodo fuit opprtifam, adhuc fuperfue- rnente, ac deinde Petrus cardinalis Fuxenfis.*
runt iciotilfa nonnulte, que magno labore tantumque uterque apud eum fua opera dc aufunt extinfte ; reliquum eft, ut de his mentio Ôoritate potuit, ut Cernens fpoote fe pontifi­
p. ia breviter fiat. Ac primum quidem illud liquet, catu abdicarit. Coojefti funt io vincula duo
& Gregorium & Joannem XXIII. * vel potius An- illi cardinales qui eum delegerant, quia nun­
m*>i. v. gelum Corarium fit Baltatfarem Coftam, nul­ quam errorem deponere, neque Martino vero
lam poftea ecclffie moleftiara exhibuifle. An­ pontifici obtemperare votuerunt. Atque itadegelus enim, ante quam Concilium abfolvere- C rnurn fchifmatis incendio otani ex parte reftintur , cx vita difccflit : Baltafiar vero cum in do, fit Martinua unus clavum fecurus ecclefi·
carcere ferveretur, tandem cuftodibus pecunia tenuit, & ipfa ftimmam tranquillitatem ac pa­
cor rupi ii eyafit, Florentiam venit, feque ad cent optatiflunam confccuta eft.
Martini pedes fupplex abjecit; a quo benigne

D E-

mJM

^

Πο

CONST A NT1E NSE.

DECRETA ET ACTA.
CONCILII

C O N S T A N T I E N S I S.

r£ C Acrofanda generalis Synodus Bqfilienfis i» Spiritu fando. legitime congregata , mu'.
*1·.’«*· O WrJMew rcc/^M* rqprcfentons, ad perpetuam rei memoriam. jfuouiam facile la*°·*** «**·*’*<> à’/rer/À'M efi hominum curfus ad navitates, ad regimen Do,

mXmdÎ

T.

v

minici gregis feliciter & Votive dirigendum maxime pertinere dignofiitur, ut univerftiiitm /e/a Coneiiiorxm, fub jUeto approbatione tefiimonii ad poficritatis memoriam
pandantur, & in communi notitia teneantur. Namque cum fape cafus eveniant, quo­
rum fimiles confiat apud antiquos fuifie decifas ; utile quidem efi fare, quale fuerit
eorum, qui nos praceficrunt , de fimüi re judicium . Er cum plerumque in rebus dubiit ad utramque partem rationes plurime adducantur; ad tollendas, lites & contentio­
nes, opportuna cernitur Veterum audoritas: & qua ab antiquo fado legitur, fandorum
’ &catit”feriptumefi: Interroga generationem priftinam, & diligenter inveftiga patrum memoriam, £r iterum: Interroga patrem tuum, & dicet ti­
bi : majore» tuos , & annuntiabunt tibi. In Conciliis preterea generalibus errores aiVerfus fandam fidem pro tempore infvrgentes reprobantur, determinantur quafiione» ad
catholicam fidem pertinentes ; qua denique , à" qualiter mtelligenda fins divina man­
data, declarant. Et quod illis ptoprium efi, per ea facri canones eduntur , qui con­
fringentes hominum Vitas /ciri ab omnibus debent ; ut praferipto eorum mamfefiius
cognito, Vel inhibita declinent, vel permifia /edentur . Hac autem aliaque plurima
attendentes, rem utilem <>· admodum fruduofam efie cqgnofcimus, magna Confianttenfis Synodi, qua ad extirpatiotum fcbifmatis, horefum, dr errorum, ac reformationem
ecclefia in capite & in membris fuifie dignofeitur congffgita, gefia in unum, d: quo
nemo ambigere habeat, ad perpetuam rei memoriam, librum redigi. Namque cum plu­
rima ibidem negotia d* digna memoratu perada fuerint , quis non illa collaudet ad
pofieritatis memoriam recondi perpetuam ? Quis non opera pretium duxerit fari ab
omnibus Cbrifii fidelibus, quomodo fanda Confiantienfi Synodo operante, Ecclefia catho­
lica, qua per quadraginta fere annos horrendo fcbifmate divifa fuerat , ad perfeHam
unitatem pacis rediit , felicis recordationis Martino Papa V. ad fummum Apofiolica
fedis apicem ajfumpto ? xuis determinationes dr decreta illius Synodi , ,per declaratio­
nem audaritatis univerfalis ecclefia & generalium Com iliorum eamdem reprafentan­
tium , pro exfiirpatione prodidi fcbifmatis, pro eliminatione barefum & errorum , ac
pro rtformatione ecclefia in capite & in membris edita, non libenter audire & cognofcere velit ? Nempe nos magnam atque evidentem utilitatem à" cognitione gefiorum
■ illius fanda Synodi refultare perfpictenses , ac volentes faluti publica dr communibus
confulere commodis, decreta ibidem fada ex adibus ejufdem Concilii extrahi & colli­
gi , ac fideliter confcribi ; Bulla quoque feu plumbo hujus facri Concilii Bafihenfis com­
muniri , adhibitis fingulis ad id necefiariis, Voluimus & mandavimus. Ad cujus ope­
ris confunmsatiancm diledijfimos Ludovicum fanda Sufaxna , dp Joannem fandi Calixti, S. R. E. presbyteros cardinales, venerabiles Guillelmuni Vercellenfem , à" 7ho­
rnam Dunckeldenfem epifeopos ; nec non diledos ecclefia filios , Thomam de Corcellis ,
& Murtinum Bonifiii, in Tb.-ologia magifiros, dr Joannem de Watbenfiein, archidiaconum Zagabienfem, Decretorum dodorem, ordinavimus & deputavimus. Ipfi autem
conanijfioni nofira multo tempore diligenti cura vacantes , juxta nofirum mandatum ,
extraxerunt dr collegerunt , ac fideliter confcribi fecerunt , decreta dr gefia nonnulla
prtfaii facri Concilii Confiantienfis, in unum redigentes volumen ; quorum tenores fcquuntur, & funt tales:

Cascii. Gnersl.

Tom. XXVII.

II

ACTA

f}·
ΑΜΝΟ
ONUSTI

fOANNU
r. xna.

ACTA

OGtSMUNDDS

CONCILIUM
SACRI

G

E

N

B

R

A

L

JJ*
l SÆ»
amtsTî

CQlNSTANTIENSIS CONCI L Ils

Ex prima edition·.

Inchoatio tacri Concuii CtaratMieM·.

N nomine foa8* individu* Trinitatii. Hit liber n*.
"net ordination* ,fi**te, confiü*ii*ei, decret* ,&
tiia «As &tffi* in pttttmli Ctmfiantieufi Concilia, prmfide*e fanSiffimo in Cbrifi* patte & domi* nqdre«faw·> Joanne divin* mwidentie Papa vicefiam tertio recol­
le S· , vife & ordinet* per noi protmottari* i notariat &

Aras duaiaat aafiee Pqpe ipf* die faidt» , pn feiici
iatiaatieae didH CaaciiU praiuifa fdeaad ptaufiiae ,
•dfiadte cana anteit tf SMtAai paafificaMtu , tn* n·
Verfadifaeoeaat dnaitnna» Cardinaliaat, faaatadéefiiepijcopanao, Epifcoparaat, eieStean eMetam , <F ali*
raat prxtatoraao «ttn rqpis/s , MJm de faaih Spirit*
ia 'ettlefi* Cnfaatiutfi fdeandter eeMravit: CfperreΛ“"
, #· epprafanlr CmctIn, deportator , /ab ligiffianvina* fratret* Jaaaaeao de a rerceHb , faera t
Viw.
aanû Do·»* , tndiHione, pontifie**, aoenf^m, tr die- tieolopa naiifiraat, Prièrent prierateu de f Paamde , csllu' «/
b* laferiai annotati i.
Belliteafii dincefit , Pnearrioreae erdiait Claaiaceafit , Lief. Untlpnaaaciat*/ efifema ad tien**, pertianu ad atateriaat **’ ·
Introitus Ptpx Joannis XXI1L ad Cartflamum
ér pnpafitat*.. Et revereadifinat pater Daadaat Era*.
tifeat, JaaSenu* Cofiae C Dataient diaetam Cardina- h 'Z‘
Ia n**tne dentini nafiri Jtfn Ctrifii, «mp · aetivi·' lit pradidm, ex palpito lipteo g Vod afeendit . bee . m trr,
eja/dn* taillefiaeo pradriieatefin* deeiatopaaru, ia-. verba alta tp inteUipibili vtee protela , fcilicet ; Seo- qu«u.
ditüone /tptina, die Lanae , feinta ntenfit Naventbrii, 'ftittimus
°- "----- 1daninus
—---------Λ~~ “Papa
-* , zhero
-------------l* ‘ Conci­
nofler
approbante
pontificriat fMâlfini ta Chrifiofatrh
déniai n^ri lio, flatuir feflionem tenendam die Veneria xvt. hujus
donnai Joanait divina providenti* Pap* vierfinitertii maniis. De & fuper quibou tomibui dp fingulh mogifirr
**m feinte, prafatm finBiffinuu dentiant aafi:r Pepo, Joannei de Scriboîui, prearetsr fifci , alta & intelligigar aiiai eoatinaeado Pifanant generale Ceatiiiaat , fi*,
bili voce per p**tene*er*«r domini Pop*, O clerical, &
tait ipfa* Concilia* iterant tonvotaadaat ad beat ci­ notariat earner* -dpofiolic* , petit fieri pnblica* & pu­
vitate* Ceafiaatieafent : qaant civitate*, die Dtnttnir* blica iafirame** ad perpetuam rei memoria*.
xxviri aunfi OHobiii proxime decarfi , felemaiter &
boaorificr intravit ; (T ita convocavit ad prima* die*
Ex mf- card. Caprenic*.
hojai ntenfii, at patet per littéral ^dftfiolicai , de faibm iafr» ia jrfionr diei a fejrt^deci** i*jat aeenfii fit
Origo generali* Concilii Conftantîenfis ex Pifano
•ratis. Sed propter celebratione* fefii Omnia* !*ηάοConcilio coepit . Cum enim magnum , & horrendum
>a*, (y co**e*oratione* defanSonua , ad die* [ab­ fchifma, quod coepit in Urbe poft obitum Gregorii XI.
qaiaiadcxl·
bati tertiam , CT deinde ipjaat tertiam ex certii caafiiit c anno domini milleiîmo trecentefimo (eptuageflmo oAadifiniit ad bane die*.
vo, jam tiiginta anni» duraftet , per tumultum flt op*
Ia ipfa tamen die eaanin* SenSora* du* idem do­ preiTionem Romanorum eleAus fuit BanhokxoKus arminai nofier mifieram folemnia celebraret, inter ipfa fo- cbiepifcopus Barenfis , qui fe Urbanum fertum nomi*
lemnia faito fer mone ad cieram per tgreginm dcSorem navit. Deinde per eofdem cardinales, qui ab eo rtcef>
w/. decretory* dominam Joanaem
____ _ _
b _
Poti*
____r ,r"
per ' reverendif·
_·
ferunt, atterentes eum per metutu eleAuns, fuit eleAus
f^aar ia Cbrifio paire* doariaa* Vrantiftam , Jaa&o- Robertas cardinalis Gebennenfis , qui ia Clementem
>** Cojmn V Damiani diacanm* Cardinale* , left* Jeptimum nominavit. In bit duobus conflitutum eft il­
fn{t fcbedala imiai teaorii, videlicet.
lud magnum & famofum fchifma , cui nullum fimile ,
-4d fande* omnipotenti! Dei. & incrementa* fiotat, neque temporis diuturnitate , jam enim rrigeflmu» (etranpiillitatii, tr pacii naiverjalii ecclefi* JancinDei. ptimus annus agitur, neque caufe , neque rei dubieta­
Cam fanSifimar dominai nofier domiant Joaaari divina te , neque regnorum , & provinciarum divifiooe prstproxridentia Papa XXII t paterae pietate rrfpilieni in caflit. Clementi obedieeruM omnes Galliae ab Alpibus
civitate Laadenfi, v. Idai Deeembrii , pontificatui fai inciuflve ufque ad oceanum Britannicum , prater Flan*
' *'*’ C
η^ί<α,ΛΛάο fatra* Pifana* tr tenerele Coâ- driam , Hannoniam , Brabantiam & Leodium . Item
7mic ύ,ι
ref9r"^^ fi*»· rjnfdem ecclefi* , de D omnes Hifpani praxer Portugalliam. Item Scoria . Item
<r G./k
/>«fra· /noram fo*a* Roman* ecclefi*
Cypria flt Rbodus , Majorica Λ infulae fubdits Hifpacardinalia* Concilio indixerit item* generale Concilia* nie . flt tandem Janua , flt Leodium . Urbano vero
bojafmodi celebranda* in hac civitate Ccafiomiexfi pro- cetera regna flt provincias , utpoce Italia cum fuis in­
Plngimtinenfii . ia proximo Kalendamm Novem­ fulis , omnes Alamanias , Bohemia, Hungana , Po·
bris ineboandam , ipfam Pifonam Concilia* mrfam cw Ionia flt Anglia. Urbanus fedit Rome , Chamns Avetinaotaiai, intimat- de
eorumdem fratrum
confilio
-- ______
____ __
n»·»*, anod
. In naras
Romana ufeue
ad iftud
d bili*,,. "•dabit dr^ fatarma
C^ierrfr
îSTquatuir,
Urbanus
VL Concilium
Boni&ria. üueIX. Innocentius

I

Ktfünb.l». fovente . die fobboti de mdae pioxime fatart , ia bec
dafiororr». eedefia Conflontienfi, ( cam Miferum . [ermonii ac prtt.Zla.. “A0*"·* celebratione in talibus confuerirum, Datum ConHatra ftd
) ^-eltndii Ncn'cmbrii , pontificatui eia/dem DoΛ-» <« ·/. ■»<·» "&i ·**> furato,
»r<s«i frrlXUOfU/atH.

VII. flt Gregorius XII. qui vitrit , flt diAus Angelus
Corario de Venetiis ■ In parte Avenionis duo tantum ,
Clemens prediAus VII. diAus Robertus de Gehennis ,
qui fedit XVI. annis paucis diebus minus , & BenediÂus XIII. di&us Petrus de Luna de Aragonia , qui ad­
huc vivit . Cum autem diAiim fchifma triginta annis
duraiiet , St pnrfati BenediAus flt Gregorius , pro uniooe ecclefer cedere promifitfent flt juraflent , afligtiato loco Saorae ad conveniendum pro ceflione inflante tem­
pore conventionis , tot flt tantas di&cultates pracftandatum

KW

CQNSTANTIENSE.

«®*jwnus

Ann facrarteUbam ute«<m fat oaBtaMmmiovoMMM,ACratafam, & Wm CmcOmm* non fierar, neque pro­
quod n· fngniw.
far cataoatei utriufi ruraretur uta Ct rafcirantii icdrf*, unA mm ft· AN MO
«■t obedient!» eMfiéMM». Ums riidftes tb titre «u«m timflbata «μ*μ ecdoK· deflttato ; fortiter CMHISTI
" staosta, A htM A Um dita ΒομΑΛ» fag* raflitwta, A concorditer iaflteeraat vota A fcriptia.
ta AragMtai ai ParpiaiMum 4» New VoMtte pro> vend atgtxit foirianita A nectefiofliea , videlicet C^peer «taras Mfte Vnmmm Mi im Ai Anura fabam agarat in paafoM : temporalia vero ta vicerim
gbr ii i aria·. Ata*·· mmm Mt Grapth· ratrorat A lagoons. Optra, boot am Itamr, annute . Er
fit Smm. Tune pmfori cmÜmIn «ritapra «Ww prime die Ofoobrte A Bomaia iter copte ad Conftantta MMMMtM*. A .aNKMÜtee Hfasmns CmtriUum tiaan: mnfipne amure per Meronem Oppidum duci.
cOMMMRt, A ta 4iM BtMÜfioi A Gstarirofiio* Atari· Braderid, pmta Jbi cum on faedm; A meraac Aftari A fo·*· pwdfcatu, A il»·—ta H- dtastefeas pocuniit idem dux promit fibi facuntaMM cmAuIi· Mtiinhatnf— Hmm A Cradia A tem, «tiam ia Conflantia, A iflum tenere focorum
«ta MtaMww Mtanfim A Grata, qu· Conta dta A liberam. Et qaoaiam veilot eum extra Coartan­
tur. A qua fe cqpMtaavte, finrafifioMm chootagiaBX tia» ponere, A tenera facuram A liberum contra ·' daAra— Partfoofom » qui fe Alaasndnsm μομμ> mues, prout bac idem donumn nofler Papa poflea ape­
«4t. Varan prafatt· Htro A Um om Hrfpatue rate ia Conflantia, ut in foqmMta apparabit: exquo
praeter PWttaHtem, Aegeto vevum w— Sicflm.g Jem perpendi potent euod idem domimu Papa non fiuNttateMM. A Ganta 4e Maioteflte cm terri» cero ammo procedant ad Concilium.
quM tenta, A mmm tara Savarin, «ta· arahie*
ta tMtâieat Batitriaiaaa : tf arf. faataar tiapsfcopw Trovenafa A term iUtao foliata obodsveM faihu afat rf D. ItMfraie.
rata, tab ittofaioat aot oMaate. Bm tarnau Skifar IndWara wta ta Aaptan rapulte, A vante ad
N boc taut generali Concilio Conflatteieidi . in
obadianrism Jouante XXI1L 4e quo tafia, per corsa pn<no MM Aim ta de pace A unione pettaa ecAa farta inter Uta. Qn efotaM Alexandri fofla,
ctefin, tamdo de reformatione ilfai» ; a principe No­
Pifis iltad Concitem fiat , A ta random Alexan­
It, mf.
drum , il» approboate Condfio, conrianaam ad crieu- vembri» anni Domini t χιχ. <uo ibi Pape A colle­ tcaa.
l«d masum·,* loram aqtan A dtat Ammmm pontifier, tui gium Mm eraw, ufoue ad finem Januarii, nibil om­ ■■feflo «ro­
tunc forat, eligere A fipuficara dobeot. Pràfetu· A- nino aAum efl, a—ue foftum de materia unioni» , ra pro
iexander taao via compita a foa etefliOM obiit Bono- <uoniam apod alipoM eret morbm, Ntii an taagt- MtCCCXIV
tta, A eteâus firit ifle foamet XXIII. cardimlis O- re. Illi autem pui agne cupiebant pro abfentia Galb­
ta fanAf Buflachii, legatm ia Bononia dita Bel- eorum A Anglicoram, in puiboi apud otnnet maxima
thafar Coflâ 4e Neapoli. Qmmb otefliooem faiflê vitio· fpm erat, tangere non radebant. d Iterum autem peu*
«f So­
fam fams efl, A wantum od merita perfone reram. .. ca praparatoria taa font per alipuo» cardinale* depu- drori·,
taidem Joanne· XXI1L prufbqMM cossttaMtionam di& ** taco·, fid femper la conckifione fuerunt pnrpediti.
Pifisni Concilii inflante biarmio convocavit Concilium go-

I

nerale Bom· ad primam Aprilia anno arillefinm qua- SeMala frafeatata X iqtq. Mr<r Mnirmd. fraauae
a fefa Martiai, ia Caagrtgatwae DaBaraat ia Thea• forte irr drigentriimo « vicefimo facundo: fad tam propter loci
lagia, ta farte 1 Pafa Jakaaai XUlll. Jaa otieta.
flrri·,·*, Λ diftanriam, cam propter viarum pericula, cum unditetcitan. pue prope Romam bella gererentur, nec em tutu» ar­
Ex MS. Vindobonenfi.
rêta, nuliu» de extra cdtiam acceflit : «ua impedi­
menta idem Joannes Papa, Ut dicebatur, A creditur
a multi·, procurabat, A fovebat, ne fieret Conci­
Qpia Cbrifli fidelibus congregandi* in Concilio gene··lium. Detnûm Borna capta, curiaque repente fogata II Ari dtbet plena fecuritas, A fetura libertas, ut fit
per Ladulaum Skilue regem, non fine latitaia culw aniram in confulendo liber juxta verbum Saluflii ■■ ideo
difti Joanni· Pap·, ipio<oe cum curia fua flante Plo­ ad bunc finem, A ut in rebus agendi* ordo debitu* obranti· ,'faratüfltmm princepe Sigifarandm Romanorum fervetur, illa expedit* vitatur, qu·ordinarie ponun­
A Hungaric rex mifit ad eumdem Papam legato», portu­ tur.
lae* fibri dari poceflatem Concilium generale, A eligen­
Pria», quod per Concilium deputentur certi' nota­
di locum A tempo·. Cardinales autem videntes quod bile» viri, qui fint procuratores Concilii, A promotoidem Papa rafagiebat Concilium generale , tantum infli- D res rerum agendaram, videlicet fuper pace A integraterant apud eum, quod mifit ad eum Curi· in Italia tiooeecclefi·, Aunionia, Aiuper eju*univerfali retor·
cardinal» A Chalanco A Floranunum, cum poteflate metioM tam in capite, quam m membri*. Sic enim de­
eligendi locum A temptik celebrandi Concilium, decon­ cretum fait in Concilio Pifano. Ubi etiam tale* Procu­
filio A coofenfu difti ragis. Et ita elegerant Conflan- ratores fisu promotore» luerant deputati.
Item, cum prardi&t deputandi* dentur certi notabiles
tiam, A diem Kalendarum Novembris anni mccccxiv.
b Fort» d«- * pontificatus ejufdem domini Joanni* IV. iflatuerunt- viri, tam in divino, quam in humano juribus periti,
«β,
. qbe diem cum rege in menfe Novembris anni decimi- qui eflêntconfiliatii, feu direflores rerum agendarum,
tertii, quo Papa A idem rex convenerunt in civitate A quorum confilio diâi procuratore* habeant omnia de­
Laudenfi. Et ita convenerunt cum omnibus cardinati- liberanda proponere, A promovere, ut in feflfonrbus
bus: ibique Papa in generali confifloro, rege pnefente, fuper propofita in deliberando breviu A ordinatius pro­
generate boc Concilium Conflantienfe adXatenda* pr*. cedatur , ficut in Concilio Pifano.
liem, quod inter duas fetfione* diâi confiliarii A pro­
dita decrevit convocandum, A convocavit decreti»
litteris Apoflolicts faper boc, quarum tenor talis efl, motore», A pinribu* Nationibus ekgendi, ut ere luda­
tur acceptio perfonaram, dabeant certi* diebus conve­
rar»ti«M*
Boft hanc decretam convocationem Concilii, Papa nire ad audiendum omne* A tingjlo*, qui fuper unione
CratilH ■aram fua curia in principio Qpadragpfim·
.
- Bono-E
rediit
A reformatione Ecdefi* aliqua verbo vel fctipti* vo­
bateuiti ra niam, A in meflfe Aagtao fequenti mortuu* efl La­ luerint, exponere, in Concilio proponenda. IA in talibus
MI. i.
dislaus regnum Sidlw tenent: qui, ut praefertur, Ro­ evitetur coefafio, A ordo conveniens fervetur ; mc
mam ceperat, cum roto patrimonio A terris ecdefi* aliqui*, quantumcumque parvu*, ab audientia excluda­
prsefertim in Tufcia occupabat : propter quod idem do­ tur , quia fiepe Deu» revelat parvubt, qu« Chriflo teflo
minus nofler Pape Jwanes XXIIL voluit adire Urbem, aMisoudit a fapientibu*.
Item, te fadionibw fiiper propoGti* per dita promo­
ad illam A terra* ecdefi· recipienda». Sed cardinate*
ibntiente», quod fi illuc irent, non reverterentur ad tore* fimunda erit debita gravira* in deliberando. Ut

i. gSqamti* fctedvta par, praeolit· fait Jmmü P- XXIII in Mraroli cwrqimw die
dam Ρ«ρ· Jobami· pieAA habit· pro»iron die tBt· (rAmam pubikam ·
ΓμοΛ Ctarral. Tom. XXVII.
L I »

Java u

Novraib. ·.,*<, to-

______ W

ÇÏÏS!?

CONCILIUM

«»giœ»

ANNO "«ood in uM foifioae proponitur, fa alfa lonrlafarr A-*rt r~. Λτ~~ τ~~ J~*------.

fi o*m

n<

faartat, boni

ANNO
CHRIS Π Et in exequeudo rota fiajulonui depotandi arant «ù- mmU.
hem . taper hoc , ft oanfao* χββΛ ctrnfid·- CHRSTt
«»•4- dam notaWea viri, ft proiad, «ri corn aotarito vota
recoitfaaM, A public· referait, aotaado majoswm A nmda writ profeflto. «mb fecit Booifecfas Vlll. at *****
fontoreœ panam, ubi non aflat poblica concordia. Br anew feewraac pMiKtfergi firi, «* fi a faeceflbrih·
fa hoc, fit in alii» procwdeMibM notatur modo» pro·
cadendi, «ran ferverant SanM Patres noftri in Qao- detinircow, & per hoc provideretur multis facet»·
ciliis antiquis.
venkmribu· Mtttfh.
kem, fi dicatur, quod forte diAi croteadaorea, ad
hem, dato bono ordina proctdandi, agendan eftde
iflodCoocibom
non veniraot, vel non faflkienter mitmateria previa traAanda : & videtor, quod fachoan·
dum fic ab amone, feo paca ecclefi*, fine qua via fie­ terant, quid ergo alii fine ipforum profond» irel confenfa fecere poterant : hic dico, quod idem per omnia
ri poterit reformatio m alito «ili» 9c qptmniio.
ProdiAi quinque modi & articuli hujus fchedube fu- facere poterit Cooriltam, ac fi illi perfonalirer fatae*
per modo procedendi pmfentati fuerant coram Domi­ eflent. Alioquin, fi ad providendum tant· neccflitad
no noftro Papa in generali congregatione ex parte Theo- Ecclefi* expeAarerar eorum prcfentfa vel confonfiu,
nunquam fieret finis hujus Ü» ft miteri*, quod abloflica facultatis.
Item, quantum ad boc, laborandum erit, quod pro- g tardum eft dicerepeer renunciauonem determinationis facri Coocilii Pi*
Item, quantum ad dominum noftram Papam Johani*m diAa unio fiat in perforo Domini noftri Jobannfo nem, quia cum tepe Romano iolemniter concordavit
Pap* XXUI. aliis duobus de Papatu coateodencibus re­ de loco A tempore Concilii, ipfam per fua» litteras ft
nuncio· Apeftolicoe & legatos quantum ad fitam obe­
polito, juxta decretum Concilii prodiAi.
Item , quia diAa repuifio vel ejeAio djAoram con­ dientiam denuntiavit, & convocavit etiam alios fibi
tendendum difficili» eft per viam feAi, laborandum non obediences, RegemprodiAnm requiri fecit, ficcum
eft , quod fiat per viem celfionis libero, feu per viam fix> collegio magnis periculis, laboribus, A expenfls
reduAionto.
montes pertranfiit, «d civitatem Conflantiam velut vir
Item, ad diAam ceflionem focitim obtinendam, & conftantiftinMU approperando.
Item, quantum ad alio· duos contendentes, idem
quis ecclefia non claudit gremium redeuntibus, delibe­
randum erit, utrum ftatuendum effet per Concilium·* Rex eit, & illis de fua obedientia tadmavit diAum
quod quicumque eleAus vet eligendus tub profond fchif­ Concilium, offerees eis falvum condnAum, ft omni­
mate , fi pro bono pacis attenta perplexitate materie modam fecuritatem pro ft ft fato cbedientii». Et ideo
vellet cedere, eidem provideretur de notabili Afecuro illorum abfentfa ipforum negligentiis ft culpis imputan­
ftatu in Ecclefia Dei.
da eft, & non in damnum & perniciem Ecclefi* retor­
Item, expediens videtur, quod ex nunc ordinaretur ( quenda.
Pramiflâ fub corre&ione protentae* funt fine alle­
difta provifio talis A tanta, quod de illo ftatu quivis
contendentium potius conternaretur, quam in litibus gatione rationum vel auApritatum, gratia brevitatis .>
Çt fi aliqua revocentur in dubium, paratus fumea de­
immortalibus flatum papalem erroneum redderer.
Item,' quod principaliter agenda primo traAarentur clarare , ft ad objeAa refpcndere.
per deputatos informationibus variis A feriptis , A
S B S S I Ο
I.
hoc fuper reformatione univerfalis Ecclefic, de quibus
poflei Concilium informarent.
o
Ex prima editione.
Item , ft videretur , aliud Concilium in brevi celebrandum efle nimis fumtuofum & (aborfofum, &
partibus contendentibus, & fuis obwdientibus onero* TMc Freer»/ decimafexta menfis Novembrii, «uo,
fum, auâoritate diAi Concilii poflet ordinari, quod JLz rWiftfonc & pontificatu, quibus fupra, /aera &
certi notabiles prolati fit perfon* de diverfis nationi- ttniverfeli Synodo in ^ecclefia Coaftantienfi , praj.deate
bus A regnis ufque ad cettum numerum, loco & tecn- prxjoto domino Papa, folemniter congregat·., celebratapore ex nunc declarandis, convenirent cum partibus que Miff· dt Spiritu /anibo per reverendiffinum inCbricon tendent ibus, vel eorum procuratoribus, A quod il­ /« petrent dominnm Jordnmu» epifiopnm ^Hnnenjent,
li (ic congregati reproientarent totum Concilium gene­ fenS^e Rmmm* ettltfut tnrdinniena, de Urffnie uilgtrirale, ac quidquid definirent, effet perinde, ac fi in » ter nancnpnltun , cenutifyne iiteniis, ÔT tliif devetk
Concilio effet faAum. Et boc iron eft juri divino aut aratwnibns pie pwreBit nd Deum, idem deminw naffer Zxcb. ».
humano contrarium, quod fimile legitur a fenAis Pa­ Papa intboani, Veritatem diligite, Zackari* cap. «sii.
tT adducent auSeritatee and & veterii teffameuti, aitribus efle fâAum.
Item, Ii dicatur, quod forte ipfi principaliter con­ iocutm eff Synodum, erbortane oerec/ ad meditandam,
tendentes in prarmiiTis non confcntirent , 'dico , fi Û" fderter iufiflendum fuper crdinaadh Ut, qua ad eccontra tam juflas A rationabiles vias exceperint, quod ciefiu pacem tr flatam pertineat. £aa feramae perleBo,
abiit , cx parte Concilii requirendx font cbedtenti*, reverendiffimui ia Cflrifle pater demimu F>anci[cai,fanDemiani diaetam eardinaiit, Florea\ut eos unanimiter amoveant . Qui fi ipforum fua- Bmam Cofane
fiohibus acquiefcere noluerint , ex nunc prout ex tinm tmliariter nancupatuf, flant in tUtianm eminenti,
nbi
diSm
domiuui
nefler /edebat, alta & iateUipbili
tunc decernendi funt tamquam deftruftores ecclefi*,
& acriter coercendi. Quia in morbo peftiletxico eft •voce legit fcbednlom [cqncttiem, videlicet :
etiam cum tauterio providendum. Dt modo amem
Joannet epijcopui fervas fervorum Dei, ad futuram
coerticnis & provifioms in cafu prediAo alibi ell
rei memoriam.
diftum.
hem, fi dicatur: illis, qu* decernuntur ia Con­
cilio protenti, diAi contendentes obtemperare non te­ g T Ntendeniet od exfecutionem coram quae per felicis renentur , quia, ut dicunt adulatores eorum , tu es 1 cordatiimii Alexandrum Pupam K. prudeceffarem no­
verus Papa , A talis non tenetur fequi deliberata ftrum in Pifano Concilio decreta fuenent circa convoca­
decieta Concilii generalis: refpondeo, quod ifle error tionem Concilii generalis iterum faciendam, dum aliae
pernkiofiflimus, maxime in cafu praetenti. Qpia fe­ prefetu Concilium convocavimus per littéral mflrai ,
cundum diftamcn juris naturalis in quolibet corpore quarum tenorem bic duximus inferendam.
ligandum ell caput, A modis omnibus coercendum,
Ex mÆ Cardin. Capranic*, ft tribus Getpaanicfe.
per membra cetera , fi nitentur tyrannides» ft rabiem
exercere.
Item, fi dicarer: DiAi contendentes forte in diEt cum ad hunc locum perveniflêe idem Cardinalis ,
Ao Conciho multa promittent, qu* minime obter- rediit ad fodem fuam: ft continuo litter* Apoflolïcc
vabunt , ft fic hujus Concilii decreta debita exe- feqpentes altg A intelligibiii voce per venerabilem vi­
cutione carebunt ,· dico , quod us fallaciis erit ne­ rum Job de Refti domini noftriFap* notarium, flantem
ce ile providere , dando fraenum flimulorum maliti* in di&o thalamo, left* fuerunt, quarum talis eft tenor:
Bulla

f)7
ANNO
CHRISTI

ΛΑχί&

CONSTANTIENSS.

Bulla convocationis Concilii.

sicismondus
jî8
A rumdem fratrwn noftrorum canfilîo fr afenfu ratibra-

t,----- C-,— n.. -s c.--------e: „ ^po/tohei
ANNO
i ci memoriam .
ru adjtctmus firmitatem. prxfatumque Concilium in ci- CHRISTI
AD pacem & exaltationem ecclefia, CZ tranquillita­ •vitate prxdtfta Conftantien,! die priera mtnfis Novem­
tem Chriftiani populi prompto corde V tficaci de­ bri,‘proxime venturi initiandum , (j audere Domino
fiderio intendentes, eu libenter ordinamus & qurrimus , exinde celebrandam, eadem auctoritate ÎT conjenj’u ha­
a MJ. pro- per qme hujufmodi pax ύτ exaltatio tranquillitatis me­
ram ferie /latuimus, prosumciamus ct decernimus : ve­
■•overi.
___ _ . Dudum
______ fiquidem
.
.............
. ...............
rito valeat a promereri.
felicit
recor- nerabiles fratres nqftrot patriarchas, arcbiepifcopos , epifprw' <i<
**
e
*<
Alexander
Papa
y.
b
Mdrcê^r
nqfter
,
»
facn
’ " '
" \
coptu Cr dileftoi filios, eledos abbates, & ceteros eccicgenerati Ptfsmo Concilio ttme prufidem, ex quibufdam fiarum Cr monofteriorum prxlatos requirentes, hortan­
magnit Ct arduis confit enmdem moventibus, ipfo ap­ tes , tT monentes , ac in virtus e prafi.ti juramenti c,'
probante Concilio, inter cetera decrevit, iterum genera­ fanOse obedientia eifdem mandantes, quatenus perjons
le Concilium extunc ad terminum per fe vel fuccefforem liter: necnon carijfimos in Chrifto reges & nobiles viro,,
fuum , in loco de quo fibi vel eidem fuccefori videretur, daces , ps incipet, marchions,, iT alios qui hujufm.di
fore fidemniter convocandum. Idemque pradeceffor ea Concilio interefe debent, vel qui prodefe poffnnt quo­
'Odiendo reflabant, v
-----------ΙΛΙ ^
r, JefuCKiquo
mada, per vifcera larlwlJ
caritatis ^
Domini
noftri
‘*«·****" ir 'Artantes, quatenus pro pace ecclejie
ίΧ
*r munium Cbriftianorum, etiam perfonaliteT, vel fipe,•wt. Poftmodttm ves-o tpfo Alexandro predacefibre, ficut fmaliter
'
' , per jblemnes oratores congruo tem­
non pojfint
Deo placuit, vita fundo, nobifque divina favente cle­ pore Concilio dido debeant interefe; ut fis congregata fi­
mentia ad apicem fummi epofMotus -ffumpUs, dum tem­ delium multitudine copiofa, ea qua in eodem Concilio
c ΛΤ- ad pus triennii ejufdem jam c advexerat, & nos per veagenda incumbunt, Deo audo. e CT adjutore fahsbi iter
ventaret.
fiigiu ejufdem predecefiris incedere, & ordinationem ordiitentur . Nulli grgo omnino hominum liceat ban. pa­
prafatam ab eo in Cotsciho, nt praefertur, fodam puro
ginam nqflra ratifications , approlationi > , confirmationi i,
corde CT re3a voluntate adimplere properaremus ; qui­ pronunciationis CT decrelj infringere vel ei aufu temera­
bufdam rationibus exprefis^animum mftrum moventibus.
rio contraire. Si quit autem, hoc attentare prafumpferit,
Coxalium hujufmodi in Pxmmm urbe, quae paulo ame indignationem omnipotentis Dei CT beatorum Petit cr
de manibus boftium recuperata , praefeutiam noftram pro
Pauli Apqftolornm ejus fe noverit incurfurum.
iffi»1 ccmfervatione plurimum flagitabat, debito tempore
Datum Londe, quinto Idus Decembris , pontificatui
convocavimus. Verum quin veniente poftea tempore con- noftri anno quarto.
ftitmo, pratuli tr ceteri qui hujufmodi Concilio interefQua leAione f*Ha & per prrfatum masiftrum Job Hai eJiil·fe debebant, soequoquam in tanto numero convenerunt ,
, iocn> «uminus mnciicus cardina.;» tifrten

CT T

^4Λ*ΞΧΖ*

if

cotnpleta
Francifcus
cardinansrefum!n.
fargens
"ί-’-οΛ
«·η» “,t idem
fopra,dominus
fcheduîam
ipfam penum
’
J

se>e videbatur: nos poft alsas prorogationes per nas faDas, tandem Concilium ipfum ad menfem Decembris
•ume prefextem folemniter prorogavimus, ac edebrosodssm ftatnimou. Lacum autem isrfra certum tempus reli' qutuuu declarandam, ut interim fuper eo maturius con­
fideremus . Poft bsec vero, infra dictum tempus nendum
elapftsm, per litteras carifmi in Chrifto filii Sigifmundi, cleRi in regem Komanerum, Cr Hunguria regis Hluftris, inftentifiu^ requifiti, ut non properaremus in
declaratione hujufmodi loci pro Concilio faciendo ; fed
tam μ declaratione loci pradiDi, quam etiam in tem­
pore diiH Concilii celebrandi fuperfedere vellemus, do­
nec ipfe nmuios fms fuper hoc inftmfiased noftram prafeutsam deftinaret: nos votis ejufdem regis, qux ex ze­
lo devotionis, & puritate fidei emanare confpicicbasmù

tuam<·
nfre ibara

'legit- ejus refiduum
-■
, cujus refidui tenor talis eil·
j"r
Et fubinde cum venerabilibus frotrtbas noftris fanda famate*'

XmmSx ecclefia cardinalibus (J noftra curia ad hanc ci- dit Snrlui
vitotem Conftasetienfem venimus tempore condi tuto:
Ca-tufta
nxnc per Dei gratiam bic exfiftentes, cum bajus facra "“'·<» .^·
Synodi confilio intendimur infiftere ad pacem, exaltatio­
nem· ÎT reformationem ecclefia (j tranquillitatem popu­
li Chriftiani. Et quia in hac re tam ardua nen eft
pnopriis vi'ibus aliquid prsefumendum , fed Dei adjuto­
rio confidendum , ideo u cultu divino inchoantes, boCjjhu us ύ,cro approbante Concilio ordinavimus, quod hac ipfa die nodi
frjr
fpecialis Miffa ad boc confiituta diceretur,, ficuti
Deinri . funt
,------- per -----gratiam nunc celebrata eft : quam Mifam etiam flatui- fT in irimus , tr in bac, & fingulis aliis ecclefiii collegiatis fa- b“< "f-i··
cularibusÇj regularibus hujus civitatis,[emelinhebdomada,
· ;j“·
•videlicet feria quinta, hoc facro Concilio durante, colle‘

no ad hoc vocati fuerunt, vsluntate , confilio
afienfu ' ■
’. quo ampliori gratia manere fen' feriat fe refedos, omnibus , (j fingulis vere poeuitentiduximus exfpeDandum. Deinde cum poft Komana urbis
bus & confefs, videlicet facerdotibus didas Mifia, rrmiferabilem cafum ad nos tunc apud Florentiam exffien­
celebrantibus, pro fingulis Mifu unum nonum, intereffentes ejufdem regis nunciiacceffiffent, & exparte ejufdem
regis nuslta nobis circa materiam fuggefifieut, earum au­ tibus vero quadraginta dies de injunfiis e eis poemten- c MJ. trtl,
■ tiis in Domino relaxamus . Ad cujus etiam Mijfa cele­ libi :
ditis relatibus, pro pleniori expeditione dileftoi filios
brationem exhortamur venerabiles fratres noftrot fanda
noftros Antonium tituli fanda Cxcilie presbyterum , (r
Romana ecclefia cardinales, nccnen patriarchas, arcbieFrancifcum tituli [unitorum Cofma & Damians diaconum,
pifeopes , epifeopos , & diiedos filios eledos abbates, cefanda Komana ecclifia cardinales, cum plena pcteftate
fuper hujufmodi elcSione loci & deputation temporis, terofque in facerdetio conllitutos, ut & ipfi ad impetran­
dum pradi dum divinum auxilium cum devotione find O,r c,. K
tlu* rù dilefhtm filium nqftrum nobilem, vimm
nm ’ —Chifiblarexfem militem Conftautinopolitaxsim, gults frptimonis pradidam M>ffam celebrent femel .
quibus celebrantibus, & celebrationi interefentibus, fiejufdem regis trvsfmifimus : qui ad eum
miles indulgentias elargimur. Exhortamur etiam snDoloudxsh, ^“VCfttftttes , tandem de ipfius regis confilio
affenfu cimino omnes CT fingulos qui Ch,ifti nomine gloriantur , ut
viaexsrpa-vitatem Conftaxtienfem provincia Maguntinenfis pro /o.|
E
ad
obtinendam optatam confummationem tanta rei dili­
•m Gsrax- A hujufmodi Concilii celebrandi conc-rditer elegerunt
Vis tana·. ac tempus ad initiandum hujufmodi Concilium ftatuerunt genter infiftant orationibus , jejuniis , eleemofynis & aliis
diem primum menfis Novembris proxime venturi. Dein­ pus operibus , nt Deus ex noftra (t ipforum humi­
liatione placatus, dignetur felicem exitum huic facra
de vero nos , qui pro quibufdam arduis Ct magnis ne­
, congregationi concedere.
gotiis cum eodem rege juxta noflrum Ct ipfius defiderium
Fraterea confiderentes, quod pracipuum agendum in
prrfimaliter convenientes , certificats ab eo de habilitate ,
rapacitate CT fecuritate civitatis Conflantia antedida ’ Concilio generali, fecundum laudabiles f confuetadmes e ,
antiquorum Conciliorum , efie débet de bis qux concer»<?
quam fecnritatem ipfe rex fe prafiiturum, (r i„ tpi'a
Concilio perfutaliter afuturum pollicetur , volentes, Cr nunt catholicam fidem: ÎT attendentes , quod talia pro- trss.
ab imirnis cupientes , ut profata eelebratio Conci hi 'fui*, pter 5 fummum arduitatem entant dilitentiam t-mbriter impleatur, fr optatum confeqnatur cfedum ; b»· pns fulciens & ftudium . exh-stamnr omnes habentes ε ,fuam ’
jufmodi eleftionem loci &■ temporis, ut profertur ', fa. perttiam Jacra.um list. ra.um, ut diligenter fe.nmCP. um
Bern , auBoritote Apoftolica tenore projentium , de eo- altis ilia C'gitent atque tradent, qur eis vi.l.lssteur
ad banc rem utilia
opportuna , ύ~ quamprimum com­
mode

' ">*·Μ

1

«·

cXïn

....

’“XS*

CONCILIUM
*■

L*
w*'-*> /·*« *· *videbant* tenenda vel npadiande p*

ttrm.narr,
•Minate tf racremea* ip/ar catbolic* pdei : & fpeti*
hier agitent etrca nanaalf* erraret , qai χ certu tempoHbat^xxtnr ta ***llii pa.Hbxs pàf'alajfe, CT ma­
xime tirée illar g.ti trtx* duxntar habnife a qaoda*
Joanne diâa VYiclrf; infxper etiam exhortant* non*/
retbelic* bu tongrepatee , gr alios ad ba* Jacra* Sy-

: & ad nas , <y ad eamde* facrxm Symdu* perdatrrt m , per qua pofit otelefia & congregatio c*bo'“»·*"» ad debite* reformatione* & optata* traaqaiiHtatem , ZVo juvome , perd*i . Nofira arnaque iuteaac voluntatis ofi, * omnes bac dt caufa bic coal
,ft·" cam omnimoda
pof* dicere , C*fulere
> Λ,„ ,
a libertate
,
‘ ' 7 ............. · ’
T/
&
** frjem,jr*

XIGISMUNDUS
impfkaT.

,.Λ

J4°

" Τα'"" fem»
,w*awn> W«m alia* in fcripei* , Ac aAi» q»^ madeciMtqiK redaAa t ufque Mmk fub <pubufounMp>b annq
verbi* per diftum Iaeram Concilium foatint ftatuta, do- Chki$ c r
creta, ordtnata, pronunciau. Ac quomodolibet definita.
Deputantur bic miniflri At o&ciales Concilii.
£*α veto adptefecuiionem bujusCoacilii requiruntor
eertt. miniflri tr qficiales, ideo bac fac* approbante Co*
cilio depectam* infra feriptsu, videlicet dileS* filias h
^ragomsm de Matifpinis : loco cuj* , quia promut* fuit
P*fira ad ecclefiam i ffinam, per natio** Italicam fmt
elegas & upp^fit* dominus Jacob* Rhodini de Jam* ;
Paul** k de Javenaco , 1 Hermam** de Dvvercb ,
Tbomam m Poli* , & Joanne* de'n Trembleyo/, nrta^^Mli amari feript** qua in eodem
Concilio fient, cura* habeantfpeciaie*; ite quodeonceriiter
ordinate fiant, ficut dece* efi; & o*mb* cr"· F*!·» Concilio fe fubfcribu* . Nec non di-

tJÛUHt .

. _

i

mj tuat>*. B<undafuum
A~r'— .
k jureracio , *>f·
h Mif. P»liiim L>o«*tum. H.;·

tha*m. J,»- *
· · . · ,
^*W ’*·«'/"“ -dtotetiss* de o lufcbis , fugelam 1 M/ ΡοΙV'·*”* *>*" fi» tS", q»t tu b»}* facro- Synodi . de Reate . Job te p Gefiis ,
Petra* de q Iriliu , len
JrrmwA., eft , ta* quo ad ta qua dicenda tr profati Concilii notarios (T Jcnbai, qui fubaltement no- ™ ’"fi. T.^
•wrwfMMi
- -·♦ fxpradiiUr
r
—.. ~
... vira* Bcrtol- mrtc>»· dit.
gaa* etiam f* ad ceto[nfx* fy· tariir
. Dile&amfilixm
artilem
gsflum tj- **em & a couspofitio**
putamus in boc du* de Vrfiais, comité*I r SamoHtafe* t? Palatinam, H·*'"' Kl*‘
^C. , —
f*r»pui.ak>·
recurrendum effe ad obfei-vartias artiquoru* patrum , ipfius Concilii eufiodem . iDileiter fili* magi/rer , Joon1m.
qua maxime coiliguxt* ex cam* Toletum Concilii , aem f Rafira litterarum .Apofioluàrnm
------ , c
j ;ferino,."*
„___ , ( f(hb
Tdtt. Cm cujxi tenerem duximus bic inferendam.
Jocobum de a Campis , caaftrnm palatii ntfiri auditorem, nft<te. Re
In loco be*dilhonis confidents Domini facerdoter , -fiageissm de X Stabfaaibcu ceufarum .Apofiolicx cornera hi., -Λ
b .41. laiedebet out b indifretis vocibus
repere-· ,v axi auditorem , <5r Prtrugf Parti de Jufiimpolt canonicam p Atf:Tm·
______ perf
I_______
b.m.
ç
'
-·
■
_____
qusbadibet
tmnultib*
perturbare:
null*
etiam
c fabulis
Ravennutenfem , decreternm doQores , ferutatorcs voto­
C ü'bôs, vorts vel ripbus, <p ( q*d efi deteri* } obfinatis di·
rum ; quorum dite ex aaa , alii vero ex altera prxfsti ;»>i fam
ref Go—
'--------- ·
·'
·
- e. Si quitenim,
fceptationibus
tuaoaltuofai
voces efunder
Coacilii parte vota ferule** : dT eu* ipfi duo ex cif· t Mff Br
Jacob.
** ^fpofiol* ait , putat fe religiofom efle , non reirx- deat notarise, ac duo ex feribis fapradiüis in -votera* (ire.
nan* linguam fuam , fed feducen* cor fuum , huju. va­ fermante* femper debeaat iatereffe . Diltàos /lior ma- q Carreâo·
retn , mf.
na
eft
religio
. Coitum
enim '.fuam 'jafiitia
perdit
, quan
­ *T
gifiros
Petra*
de wwwowww
^acbtraao wrwivvr
*riusq* juris,, 3<*wwa·
Su*** i Jdf.Com·
,
·
. - ,
. .. .
'
J
7.
ï------’" », '»·'··
— "·
?<*.«*>..,.
fo»/»ndrt, thcen-Cde Pen*· j*it cntlis , Raphaële* de Fulgofis *riuf. .
.
_.
. »lo.
te piopbott: frit cultu* iulliti», filentium . Dedet ergo, g* j*ir , tÿ· ^drdecinx* de Navarin jaris civilis , do- t Forte, *»
quidquid, aut confultationib* confidentium agitur , «vt iteret, proefaii Concilii advrtatot. Net ** diledta/hos
de
ob accujaaitum parte proponit*', fic mitifma kierborum mapfru, Jeanne* deScribaMs&HertrüamdePiro, direlftio* pmferrt, ut *c conte*tofis vocibus audientia* tii Comilii procaroteret ύ" prometeret , magi/roi Gare·
,
turbent . nec judicum vigorem de tnmisltn enervent . ten* de Piforio , Joan** Ponfeti , Bartbolomxxm dc dc Ba1I<»»î
^utcumque ergo in conventu Concilii bac qua pramif- Pondo , & Mich*le* x Holofonis ,. ordinatores fedtrt b*. /«»?■«.
d Prturba- !* f"1** · violanda credidit , 0- contra bac irterdiUa , ^benpinm in Concilia fxpradiito.
‘
u Ml· Kr*'
vroi. mf. Out tumultu , aut contumeliis , vel rifib* Concilium d
Irem. eodem facro approbante Concilio decern imus
conturbaverit, juxta divina legis edicix* , qxo préci­ fequentem feftionem, Deo livente , tenendam die Lu- x
deem.
piter : Ejice denforem, Λ exibit cum eo jurgium : cum ne decima feptima menii* Decembria proxime futuri. B*i»«u»m
t Coefrffio- omni dedecore de e confe/ione abf reflui, a communi i-<rLedis itaiptt fcbedula & bulla prodlifts , pro-fetus
P'to-io
ut-mf.ucr·
fardât, (Jr trium dierum excommsmieatioms [e*en- dominas cardinalis alta fr inteiligibili voce interroga*,
»·/'>·'“
"tZontimic t'*"* ^efei '
ίΛ0"ΙΛ"* communiter contigere prtefi , /cifcttotas eft, *rum omnia (S-fagala in faprodian febe- f^mr
mi- Capron. 7“·^ ΛίΗχί ex confidentibus «mm ersMrt in jedilibxs debi­
dola contenta ipfi jacra Synodo placerent. ^id cujus in­
tis ccllocati , rodes· facro approbante Concilio decrevi­ terrogationem om*s & finguli prxlati in ipfa Synodo
mus , quod ex feffio* bujafsuodi nulli ecclefia vel per- gyexifientes concorditer, nemi* dijtrrpante, refponderunt,
foua prajudicium generet*.
Placet. Dt &■ fuper guib* omnibus & fingulit y magi- y Sx mf.
fier Joannes de Stribanis fieri petiit per pratonalarirt t <"'*■ Magi·
Articulus approbationi* feripturarum protonQtario ad hoc per Concilia» deputatos, de fnibxt in prxmifa Itrr de Pire.
e"*
rum per quatuor natione* deputatorum.
fcbednla fit mentio , pub/itum dfr publica infirumerta ,
ad perpetuam rei memoria* .
/k af.taar.
Item, conftituit, deputat & ordinat diAa fanfta SyEx mff. duobus D. a Scbelfirate.
P*° qualibet natione unum proconotarium : vi·
u-ribM.
x>tic , bac delicec pro natione Gallicana Joannem de TrambleDie Lunr eu XIX. menis Novembria , cum frater
eddaotur yo , pro natione Italica Jacobuno Rhodini de Janua , Joannes Dominici diAut Cardinali* Ragufinus , qui pro «MCCCC
hac /«·· ■
pro natione Germanica Hermanum Dvergh , pro na­ parte Angeli Corarii, diAi Gregorii, ad Concilium de- *)¥·

tione Anghcana Thornam Poitou. Item , notario* natio­ flinatus, per plures dies in Rmeck diftante de Conflan­
num, videlicet pro natione Gallicana Michaelem de g tia per quatuor, & in Albora diftante per tria oulliagMff. itlr Bloiooi* , flt Joannem Gujardi : pro natione Italica ria , moram traxerat , mifilfet ad Oratores regis Ro­
ί^Λ 'ΒβΜ B^rtbolflmeum de Guaflit, & Joannem Aael : pro na- manorum Conflanti» exfiAentet, Λ ad bb Magiftrumcr- bbFwrr··' ' ' ’ tione Germanica Gumpertum Fabri, & Gifelerum Bo- vium & confules civitati* ejufdem , ut donut* pro fua. w™**
venten : &. pro natione Anglican» Vilbelmum PorceI. habitatione libi aftignaretur : pnediAi conventum EreQjtibut dat auAoritattm Jt plenariam poceflatem om­E mitarum fanAi Auguftmi , qui pro habitatione Angeli
nia & lingula in pr<£enti taro Conliantienfi Concilio Corano deputatu* foerat , pro IpTiu* fratn* Joannis
diRa , atta , a&tata , promulgata , publicata , leAâ , Dominici habitatione, ejus nuncio, qui per iucc vene­
petita, gc omnia alia quxeumque geAa , fa&a, & om­ rat , aftignarunc . Nunciu» voro anm diAi Ai^eL
nia queeumque in pofterum dicenda t agenda , jafi>- Corano . diAi Gregorii , in duabua valvis Conventus
tanda , promulganda, publicanda , legenda , petenda , ipfius affixit, quzdam in papyro , & quardam appen­
it qtUKumque alia in & pro diAo lacro Concilio , ad dit in pofle, qu» feqbenti node deleta & amota fuo·
diAuru (aerum Concilium , quomodolibet pertinentia . rune . Cumque fuper alfixione & appenfione diAorum
& lacienda , & peragenda , in formam publicam redi­ amnorum, & deletione five amotione eonundem inter
gendi , At alia* confcribendi. Approbatque diAa fanâa congregatos in Concilio oriretur difeeptatio, mandatura
Synodu» omnia At fingula per ipfo* protonotano* & eft praelato* , & alio*', qui ad Concilium--venerunt ,
MtariM in diAo fecro Concilio, Ac ad i pium Concilium cotyregari fuper hoc.
gUMnodoliltet pertinentia , conic ripta , & tarn in puD<c Martii* xx menfis Novembri* , congregati* reveren-

’Τ3α“

CONSTANTIENSE.

^“XJ1005

541

vsrsndilfiMis in Chrift» fhtribus domini* 1 ft. E. c*r. A preftsb»* xmiquica* lom. Pontifice* , prout fecit ft-------------Bosufociu* oftsvn*.
ANNO
Qpod in quolibet decennio feu vicefiono quinto anno
a die ultimi Condlii generale celebrabit Concilium, & ‘v’
ApoAoliei peo caufis fispradiAa, cumfiiper m peronum ibi determinabit locum pro futuro Concilio.
ex ftmiato cardinalibo» propofitio fieret , varias inter
Qpod de juribus Ecclefix ftomat* nihil alienabit
•oafuese fentes**: alito afferentibus asm pnediAaap­ fine fotemnitate juri* fcripti , ft ipfe non fervata aut
pendi five afigi pomi<e, ft per confequem ex quo de­ alienata a tempore Concilii Pifeni , citra , aliter non
leta fuerant , reponi debere : & hujus feuteot* file­ valeant, ft revocat.
ront dominus Fetoreofi* & Concordienfi* epifeopi , dc
Qpod de juribus aliatum Ecclofiaram five piorum lo­
phares alii : aliis vero afferentibus fupradifta arma in corum nihil alienabit, neque alienatione* per Pariato* ,
loris pnadi&i* in obedieotia domini noftri Pape Joan- Capitula, & conventu*, aut alio*, in beneficiis feu of­
nix XXIII. confiaratis appendi five affigi non potuiffe ; ficii* ecclefiaftici* inilituti* fafta* aut fiendis , diâa foft per coofequena ex quo deleta fuerant , reponi non fcmnitate confervata, & conditura de eo non approbabit.
Qpod nullum Cardinalem , Praslatum , aut alium
debere ; ft hujus Tencent* fuit dominus patriarcha
Gradenfis , ft. alii : qui pluies quam alteri foment* flatu» Ecclefiaftici, invitum afltxnet, transferet. abfoladhatferunt; dicentes, nifi Angelus Corario perfonalt-g vet, aut removebit ab Ecclefia
’ *i , Monaflerio , Magioficii vel beneficii in titu­
ter veniat , ipfius arma ibidem non debere depingi . flratu
" """ , vel‘ adminiAratione
‘
Super hoc tamen, ft fuper eo quod in fecunda feffrane lum vel commeodam perpetuam dato vel atfignato, nec
xvij. menfis Decembri* celebrandam fiendum erat , aliquem ex ei* privabit beneficio, officio , vel adminiquod etiam propofitum fuerat, dixerant congregati, fe firatione, fine caufa legitima, ft juris fcripti ordine non
fervato .
velle deliberare.
Quod Regibus , Principibu» , communitatibus , vel
quibufvis laicis , non fubjiciet clerum , nec ipfius par­
Ex λΙΜϊϊλκ Eerierinieiu
tem vel Praelatos, neque tributa , punitiones, feu quafIn prima tamen conventione in palatio , i| abfen- vi* exaAiones concedet fuper aliquo* ex ea , jure ferite Papa, ex pane nationis Italics dita eft pro mate­ pto hoc fieri non concedente : & Prxlati ft finguli de
ria Concilii cedula in efleftu concludens, quod in Con­ clero contrarium faciente* ipfo jure cadant, ft lint pri­
cilio , primo ageretur dc confirmatione Pliant Concilii vati beneficiis, & etiam excommunicari.
Quod nullum traftatum pecuniarium permittet prae­
& exfecutione , &;■ & exfecutione leotentiarum illius
cedere fieri fuper Pariaturarum promotionibus , benefi­
per aggravatiooes, ft alios modo*.
ciorum collationibus, ft alii* fpiritualibus, fedfe ad Isoc
S:btdfla Ualortu»
offerentes ft mediatores puniet^ ft ponas juri* infliget.
C Qpod in ardui* nihil faciet fine confenfu Dominorum
Ex Cerrrtteno eJ/cjextr Bzmn'o i* ΛχλλΙ.
Cardinalium. Et fe fubfcnbant in litteris, per le, ficut
fiebat antiquitus, vel per notarium.
Quod fi aliqui* contra przmiffa , aut aliquid ex e s
Prrfuppofita materia fidei, qus prxcedit , fequuntur
quxdam Avifameota, fuper quibus reformatione provi­ fieret in futuram, quod noo valeat , fed fit irritpm ft
inane ■
dendum' videbitur.
J
Primo ad fabrnovendum omne dubium , & con­
Ex ColleSioxe Rarberiniana.
cludendum ora , obloquentium , quod declaretur Con­
cilium Pifanum , omniaque & lingula aAa 8c gefta in
Qua cedula lefta , dominus cardinali* Cameraceneo , indeque fecuta, fuiffe , & tffe rationabilia , &
Canonica » & ab omnibus & per omn'3 admittendum fis ftatim porrexit aliam cedulam contrariam , qux
fore , ft fub poenis Canonici* admitti debere , & exe­ ante vifa fuerat per cardinalem fanfti Marci , & quofcution! fubjacere condemnata in eo . Et pro eOrum e- dam alios praelatos ft doftore» Gallico* , concludens in
effeftu contrarium . Attento quod ambaxiatores Petri
xecutiotie :
Quod Papa teneatur ft debeat expellere Petrum de de Luna, ft Angefi Corario veniebant ; donec falcem
_____-----__ ,,____
,_____
Luna
& perfequi Errorium, , dejeftos
eorumque
fauto-_ eflent auditi, & ita filuit illa materia · Interim affum
se* & defeniore*. Et iftud onu* incumbat fibi . Et in- D eft contra quemdam hzreticum Bohetnum difhyn Joan_ L- ihcipiat
- —______
-- continuet.
--nemi Hu* , ft de erroribus Joannis Wicleff Anglici .
ira utnum
& inde
Qood fi per vi.-.m tra&atus utilius poflet terminari Tenor vero cedulae domini D. Cardinalis Cameracenli*
turbatio, quam faciunt de Luna , Angelus , & eorum tali* eft .
fequaces, quam per viam faAi, quod hoc liceret Papae,
Sequuntur aliqur quatftione* , ad quas probandas ft
& facen: poflit, & dare licentiam tra&andi & con ve r- defendendas coram Concilio generali le offerunt aliqui
pntlati & dudores fuper iis deliberationem Coucilii
fandi cum eis ad -talem finem, fine metu pcenx .
Qpod ordinetur , qus Papa faciet die fus Affum- fufficienter congregati requirentes . Sacrum Concilium
. ptionis in 'officiorum ft praerogativarum datione ac be- Pifanum obligat a dominos Papam ft cardinales ad hoc
nefieioram collatione, quod non valeat ; & reducat of­ quod in prxfenti Concilio modis ft vus' rationabilibus
ficiales Curis ad numerum & cblervantiam , qux ob- tradent de perfeMa & integra unione ecclelix, live pa­
fervabaatur ante fchilma.
ce & eui* debita reformatione m capite & inmembns.
Qpod Papa faciat Canonem, ut fi contingeret in fu­ Ad hoc non folum eos ofiligar difturu Concilium Pifa­
turum fuper Papatu concroverfia oriri ex aliquo cafu num , fed etiam jus naturale ft divinum.
Ad hoc etiam obligantur praelati ecclefix ad prxfens
vel octafione , Papa non volente ft nolente generale
Concilium convocare , quod Cardinale* Epifeopi , aut Concilium convocati, vel etiam congregandi.
tres ex ei* convocare poflint ft debeant , ft locum E Illi qui peitinaciter λ afferent prxfens Concilium de­ a m(T. egt.
bere d<flol vi, finee.'u* continuatione ad aliud Concilium, re»/ .
affigmre .
Qpod ordinetur , quod Papa die fuse afluoiptionis ubi di&a unio ft reformatio finaliter concludatur , in 1b mfl./«»/,
IT
1 rrox tvclero 6c populo prxfeetibu* debeat & teneatur facere cafu quo in prxfenti non fieret, b ellent fautores ichil- bentent'jfi,
profeffiopem & ptxflare juramentum , quam dc quod mati* , Je de hxrefi vehementer fufpefti. j
In
■ Di« 7. Decembrû aneo t*t*. ia Congregatione Cardinalium & aliorum PmUtomm in Palatio pepali .
a Additio Cardinalis Cameracenfis, iit margine hujus Ichedulc ex MSS Vindobenenfi : 7,« renone ler^miin
i» Ctntiiin Rifaoe, f»«a» determinutimit 3φοηί< ■« ftpnmo die juguli celebret*. Ubi fuit continuet'· e;u/dei»
decrete pro refemmhene Etclef* imiverfulit ■ J$uie fine ille, tentuum penetrubtii exterrninetiun fibe/nuin , non ■/» f**
perfefln, O" hntegrn unit Ecclrfix cenfuntntute.
] Additio Card. CamemcenA* , in margine ex cir. MSS R-etit . tui* p-eltm Cenctiiwe prineipultler ordinetur__
lirpelttPtnt fcbifnmiit tF refvutetionent Ectiefie ■ hunc eulitu finulene etfeftun» irilunt . Unde de Iwjt funt Jufpetf! . J^ui.
fibtfmn tf dtfpofitio trubrnt nd bere/neo.

1

CONCILIUM

JOANNES
P. XXIII

ea a
f45

SlGlSMVNDUS

J44

In przfenri Concilie noneft revocandum indubium, A Item dare audientiam publicam poft Mi ifam & in ~
ANNO
fed pro fundamento Supponendum, quod Concilium Pi­ Vefpert* , bis vel ter in hebdomada . Et debent cife
CHRISTI
1<M
lanum fu>t legitime & canotute celebratum , ac ideo certificat i Curiales de tempore , quo dantur audientis,
ut poifint yenire.
i
ftabile & firmum, s
Item,
ut
non
vilefcat
flatus
Papal
is
in
oculis
Natio
Concilium Pilanum , dc praeiens Concilium unitate
continuationis cenferi debent unum Concilium , quare num ad hoc Concilium venientium, Camerarius Domi'
if'ud relpeâu illius non habet proprie auAoritatemcon- ni noflri eum Magiflro Hofpitii diligenter^Obfervent
firmandi, feu roborandi , fed magis contra , cum hoc quod holpirium Domini noflri, videlicet'Camerat Pa­
A/^,’,vab t!1° dependeat a. i
pa lis , Cappelia, Confiflorium, Finellus, portae, Om­
<ί»>
Petitio, quod Concilium Pilanum per* prrfens Con­ nia officia palant fint ordinata & ornata fitut decet.
Ut in omnibus reluceat sile fplendor, qui queritur in
cilium
confirmetur,
antequam
in
ipio
plene
congregato
Oaamh
agatur de v.is & modis diAr unionis & reformationis Papali palatio. Et maxime curent, quod convivia fiant,
ecclei.r , eft petitio de prarfenti non admittenda feu & recipiantur omnes venientes ad palatium, & traAcn*
recipienda . ?
'
tur ourialiter & laudabiliter.
Ti rdiH* quxft.ones'favent unitati ecclefix <5c uni-β Item , quia in prrfentj celebratur Concilium generale, Dominus nofter, qui efl principium regulativum fit
t^t< fidei
oppofit» lavent fchilmati , ft (aperent
direflivum omnium conveniendorum in dato Concilio,
tuitorum hxreticx pravitatis.
attente confideret vulgare diAum : Quod impoflibile eft,
negligentibus Dominis, fuperaftantes efle follicitos: fin­
Ex Cerrciano allegante Bxovio m Annal.
de oportet Dominum ante fervos furgere, & ultimo
Ii eadem 5 h.-du.'a, dato ' per Domitori Placentinum ip Cbaloxco
dormire. Et ideo Cum fumma diligentia debet Ddminus nofter habere curam de omnibus qua* gerenda funt.
°
P-.'ifirtooi Cardinale», ta de B.an>aciu V F'oren'mb ■ ♦·«.
D'·*'4»» le>di*elei, D. Johannt Papa XXIII.
Et quia m rebus maxime arduis confiliarii funt neceftn>
He Ordine vivendi Paper
fani, omnia cum bono & maturo confilio faciet Domi­
nus nofter. Difltneuat etiam operationes , alia aliis
Avifamenta pertirentia ad flatum SS. D. noflri Pa- committens fecundum qualitatem negotiorum. Omnia
pse . In primis Ro. Pontifex folet determinare fibi cer­ tanen ipfe fciat, & ordines, quomodo exequi debeant.
tas horas , in quibus recitat officium , audit milfam , Er fuper
, omnia det operam, ut in rerum gravitate noo
comedit , & dormit , nec pro aliqua neceflitate inter-C perdatur tempus verbis otiofis & variis fibulationibus:
fed
cum
omni diligentia & maturitate omnia gerantur,
rumpit diAas horas , etiamfi Rex vel aliqua magna
priions pro tunc ei afliftat . Obfervaverunt etiam ali­ tam in confiliis, quam in audientiis. Attendat tamen,
qui Romanum Pontificem, quod de mane ante miflam, quod in refponfionibus fuper omnibus qux occur­
Λ vefpeie ante ingreflum leSi , omnibus de Camera rent , habeat verba bona , fed generalia . Et concluhoexclu! s , faciebat fecretam orationem aJ fatis breve nes faciat cum deliberatione confilti &. aliquando totius
Concilii.
tempus .
Item. extra palatium folet fieri eleemofy na publica
£r MS. Vindobcnenfi.
P<r officiales ad fioc deputatos, qux dicitur Pagnocta ,
& omma qux levantur de menfa Papx Λ aliorum coinvitatorum (o.ent portari ad hofpitale S. Antonii , De ducbui Pent ificitui Gregorio XII. & Benedifh XIII.
<;uod efl ordinatum inCuria ad receptionem pauperum,
blande invitandi) ad fpent meam reffionem , Schedula
qu lequuntur curiam . Solent etiam Romani Pontifices
prafeniatn 4 per Petrum de ^flliaco Cardin liem Capei manus lui eleemofynarii largiri largas eleemofynas
meraeenfem , CardinalUm , deinde Jobanni XXIII.
pauperibus Prxlatis lequentibus Curiam , Λ aliis , ficut D Papa· in generali congregatione.
videtur diAo cleemofynarto.
-Item, diligenter debent affervari ea , qux pertinent
Qjtia in pnefenti Concilio non a ri-ore, fed a manad officium <Jc cultum divinum , fpecialiter circa Mif- fuetudine .inchoandum efl, ideo ad mediandum inter
tas Papa es , ita quod nunquam omittantur , nifi fit aliquas opiniones faAas feptima die Decembris, in
neceflitas evidens . Er aliquibus videretur fatia bone- congregatione Cardina titan & aliorum Perlatorum , vi­
ftum , quod in Cappella Papx recitaretur totum offi­ dentur fequentes coofiderationes utiles io prima fefliocium .
ne promovendae, ut interim fupe eis deliberetur, 6t
Item. exaAiflima diligentia eft adhibenda, ut omni­ in fequenti feflione poftea concludatur.
no evitetur Simomaca pravitas , <5c afliflrntes diAo
Ad exterminationem fchifmatis priufquam proceda­
domino noftro habeant manus puras. Et ad obviandum tur de faAo per viam belli, prius traAandx funt om­
—fime malo videretur , quod Dominus nofter deberet de­ nes vir rationabiles pacis , quibus de jure naturali &
putate tres vel quatuor Referendarios , qui vifitarent divino poterit, dum perfeAa & integra pax, feu unio
omnes fupplicationes , & per eorum manus dirigerentur Ecclefue Dei obtineatur, juxta verbum Terentii, Omad Dominum noftrum .
E nia prini experiri, quam armii decertare, decet faItem, Romanus Pontifex debet fe exhibere temper in pientem.
habitu P.tpali , & multa gravitate in verbo & gcflu .
Qpia ejeAio duorum contendentium de Papatu non
Nec aliquis, quant umcurique ei domefticus , debet ali­ eft facilis, vel verofimilis obtineri via belli, tentanter eum videre, nec fcire alia fecreta Camerr papalis, dum erit , & diligenter traAandum, quod fiat pax
nifi fpeciales cubicularii, obfequus illius infiftenrcs
per ipforum reduAionem , ve) voluntariam ceffioItem, folet Romanus Pontifex continuare Confifloria œtn.
fecreta diebus ad hoc ordinatis.
Ad didam cefljooem facilius obtinendam diAi

cooI Additio Cardinalis Cameracenfis, in margine »x eodem MS. Nam credendum efi , diBum Pifanum Concihum ■mail tf
mot,, ratiouabmbui (ic ira/Iaffe de perfefta unione E.clcfia tf integra, gucd ipfam rff.Rnrum coucluferit , tf. cmfumma-

-

*

» Additio Card. Camerare'-'is in margine in eodem MS.
ficut par m parem non habet Imperium , fic nec idem in
Jrmetipfnm . U*de dtfla Concilia annalia reputentur. Ex luo fefiuitur , <K»d Confirmatio Pifatu Concilii , fimplicittr tf
fine mna cauta fatia, non habet proprie auSoritatem mrnt.i /undandi, fed mtgh irritandi . nec omnem fcrupulofitatem,
en caufa dith Pi/ani Concilii, amotend; . feu erroree circa ipfum exurpandi, jed mogil novel errorei inducendi, V fchifman, obfimativeem confirmandi , nifi prini conycnicietia remedia adhibeantur .
t Addit. Ord. Camer. in Maigine ex cit. MS- JÇism non efi iufia , /anila. ranmabiltt , taut fmdamentalii agendorum
tn pru/entt Concilie, F.t hoc propter f.b.fmancot , /aerum Concilium Pifanum tf eut gefia impugnaniti. Eft infinam petitio
pro num , folttm m pt ait nt < Concilio, mutilu tf mfruUuofa , tf vcri/imihter poffet 'effe damaofa tf prriculola , utpote
/ùbtf^etit cs*firiKitii λ , Mih fniibf trtbuf co*dft‘it dtébibttû 0 dt
altbi
.

« Circa medium mentis D-ccm! An.
etiam Qieiftant Libel’. 1 n.o.x fubjcieudi.

η·|. in Congregatione generali " in qua aâum de negotio unionis ecclefia . Eo

1

CONSTANTIENSE.
«cismwdus
\ 543
1 , ' " contew res' per media liciti funt alliciendi & indu-A que minus vel magis tueret ici & fchifmatici , ut ad — —ANNO cetUi/
gremium redeant Ecclefix , flatuendo per modum de-. ANNO
CHRISTI
A<| injucenden, «os aJ tantunAbonum , quia Eccle- creti , honoris , A bonorum temporalium ac Kit® ne- CHRISTI
*’ 1' fia non-claudit gremium redeunti, in principio bujus ceffariorum provifictJem rationabilem , maxime ubi
Concilii enet deliberandum : an expediret (latuere , via reduAionis'ipforum alias ell dificilis, nec verefi*
quod quicumque efeAys vel eligendus (bb parianti fchif- militer poflibilù· Et oppofitum hujus dicens derogat fa­
mau, fi pro bono pacis vellet cedere , eidem provide­ ct® Scriptui® , & SanAorum Patrum fan&ionibus, fi­
retur de flatu uxabiir & fecuro. Et quod pro nunc or­ cut in quibufdam lucide demonfiratur fcquentibus , Oc ■
dinaretur pcovifio talis dc. tanta , quod de ea quilibet infrafcriptis. )
deberet potius contestari , quam fie in flatu fuo mifeItem, quia ad extirpationem fchifmatis, priufquam
procedatur de faâo per viam belli , contra diÀos cotr
1
rabili permanere.
Si in pini horum contendentium non poflet dida cef- tendentes, dc i piorum' adherentes , rentande funt vi®
fio obtineri, flatuendum effet , quod ipfis decedentibus rationabiles pacis. Unde dicit fententia Apoflolica ; Si
non fieret nova eledio ad continuandum fchifma . Et fieri ptiefi, qMirtiMM i» vobii efi , cm·· Masqifeu fiomr
fuper boc apud fuMs obedienuas deberet omnis diligen­ nibtu puem bebete.
tia poffibilis adhiberi.
Item ., quoad
___ reduAionem
____
didorum. contendentium
_____
_____
Si per didam viam ceflionis in prefentiConcilionong & fuorurfi adhaerentium ipfi funt 'per media licita in­
detur finis fchifmati, propter hoc non funt relinquende ducendi . Hoc autem flaturum effet medium ad hoc
ali® vi® rationabiles unionis, feu modi. De quibustn- licitum & honeflum , ut antequam traderetur cum
eis , & Ambaxiatoribus fuis , fieret mentiç ad tol­
Aandum erit loco & tempore opportunis.
Si didi contendentes , feu Principes , tc Prxlati , lendum1 omnem fpeeiem mali , & omnes occafiones
fuarum obedienciaium conventionem obtulerint , ad finiflre fufpidonis , videlicet de Simoniaco tradatu
tradandum de didis viis & modis rationabilibus , b®c Scc.
Item , quia licitum ell redimere vexationem. Ma­
oblatio non erit refpuenda ■ Et in cafu , quo in pr®fenti Concilia didi modi , feu vi® unionis non poliunt gna autem effet vexatio noflra in ejeAione didorum
plene concludi & tradar! , vel execufiooi mandari ; contendentium per viam fadi . Quare &c. ( Additio
tunc ad h®c & ad alia pro utilitate Ecclefi® flatuen- marginali > Cardinali i C. Nam in multum minori cau­
da , prefens Concilium debet prorogari ad aliquod bre­ fa , videlicet tuitionis patrimonii Ecclefi® tempora­
ve tempus , in loco habili & decenti , & ex nunc lis . infinitas vexationes non lolum inutiles , fed &.
locus dt tempus declarari Et ad -redimendam ve­ damnofes, impugnando adverferfos Ecclefi® , dida Ec-«
xationem multorum poflunt eligi aliqui de qualibet clefia fuflinuit miferabiliter & fufcepic. )
Item , quia juxta parabolam Evangelicam bonus Panatione , in quos poflit transferri tota audoritas
Concilii generalis , ficut alias fimiliter legitur efle fa-(_ flor debet querere ovem perdium dc propriis humeris
“redistere ad ovile. ( Additio i» Margine. Propius hu­
dum .
Exinde flatueoda effer® remedia , quibus provide­ meris , i. e. proprio labore corporali , dc damno tem;
retur , quintum patitur humana providentia , quod poraii . )
Item , qood pius medicus egroto etiam «nitenti
in futurum'non fieret tale~^chi(ma ex fenilibus occafionibus & caufis radicalibus , ex quibus hoc ne­ debet faluteria remedia prefentare . Et quandoque
fandum fchifma ortum dignofeitur habuiffe Et hax prodeft furvis medicina , ubi fortior obeffet, dc con­
materia, ubi opportunum fuerit , poterit latius de­ tra ■ ( Additio Marginalit . Nam juxta diAum Chri­
fli , ms c/ opui feno medicui , fed male habenti .
clarari .
De premiflis recipiantur illa , qu® nunc videbuntur Confideret igitur medicus , quod non proficiente for­
expedire . Premiflis autem expeditis in feffionibus fe- tiori lenior applicetur egrotantibus , dc viceverquentibus , fi interim duo contendentes non fe fubji- f* ■ )
;
Item , licet hoc fit , non tamen in favorem diAociant rationi, tunc agendum erit non folum ad confir­
mationem Concilii Pilani , fed dc aggravationem Stc. rum contendentium , fed magis in favorem Regam
dc Principum, ac aliorum eis obedientium , qui eo­
ficut aliqui fcripfefunt
rum feduAiooe decepti , non funt de veritate dc ju­
flitia Pilani Concilii plenarie informati . Unde fperanf^dum ell , quod ipfi videntes hanc manfuetudinem faEx Citaro Vindobonenfi MS.
cri Concilii, fed ab illorum obedientfls abflrahant, in
Cmfirmeta mollii via imvitandi dnoi Pontifices Gregorium cafu , in quo nollent illud exequi, ad quod juramento
& BenediSnm nd fponteneam itffanem. Scbednlnprte- dc voto teneantur , ante Concilium Pilanum obli­
D. nodro Pnpre Jobamu XX11I. fnper tuto nr- gati .
Item, ad diftam ipforum reduAionem multum ope­
γίιηΐο fuprn feripto quinto tP"(.
raretur, quod Dominus nofter in hac prima feflkme
Ad humilem inflantiam fieri Concilii Dominas no- offerat fe voluntarium dc paratum, non folufo ad exfler Papa poflet induci ad ftatuendùm in prima feflio- tirpaodum prefens fchifma, fed etiam fanA^rum Pa­
ne : quod quicumque eleftus vel eligendus dec. prout in trum fequeudo veftigia ad providendum dc flatuendum
alia Cthedula precedent! tangitur . Ad hoc flatuendum remedia, quibus provideretur, quod in fixurum non
fieret tale fchifma ex fimilibus occafionibus , vel radivenirent fequeutes rationes.
Primo, licet multis videatur , quod de rigore juris caiibus caufis, ex quibus hoc nefandum fchiima ortum
& juftiti® fententia Concilii Pifini lata contra duos habuiffe dignofeirur.
Et nunc ad premiffa traAanda & aviianda darentur
contendentes deberet aggravari propter ipforum longzvam contumaciam dec. ue pia mater Ecclefia oflen- ex pane Concilii Deputati.
dat , fe non velle a rigore incipere . fed a manfuetudine, nec velle claudere ofliusn mifericordi® , nec
Ex Citaro MS. Vindobomnfi
predudere viam pacis, grati® dtConcordi®, eft potius
ad tempus dt poecipue in principio Concilii mitisu
agendum .
Item , quod etiam non claudit Ecdefia gremium Concltijfatei CtrdituUii Cameratenfii tum quibufdum <td~
dititmiine.
redeunti . Hoc autem flatutum non fieret (impliciter
fed ut fub cbnditiooe redirent . ( Additio Çnrdinnlii
Qjiia
fecundum
divinam
Scripturam fuper omnia
in mnrgine . Ratio fundamentalis omnium fequenrium
articulorum efl h®c Quia, licet fimoniace pa&ifare •vincit veritae , A f®pe viâoriofius vincit , quan­
cum heretico five cum catholico non fit licitum , ta­ do fortius impugnatur : ideo cum quidam iacr® pamen per media licita alliciendi font
inducend· *d gin® Magifler per fe , vel fibi in hoc adfoerebonum pacis dt concordi® , dc non foluhs^xsnr^nden- re volentes , veritatem quarumdam Conclufio- vide fupçi
tes , dt eorum obediences, fed de Grec!, aut quicuo» nuta , in hoc (aero Concilio alias ex pane quo- p. m, .
M m
rumConiti. General. Tom. XXVII.

547

CONCILIUM

ogiotondü»

J4g

rumdsm praelatorum & JJoAorum propofitarum, eluci-A merentur, tamen iftud ultimum qfiocomqne alio diu- 1 "
(Ληίί',ΓΙ dare cupiens, quafdam Cone
libitum
roborari vae
“ lüfionet
· ' ttus
fit obftirucius
perleverat. Et ideo, fi unquam I·"
MM
probare, Λ defendere obtulit ad potiant, deliberatio­ cuit Imperatori, vel Cardinalibus pro aliquo fcbifinate ,p..
nem Concilii fuperhi»humiliter requirens: Quarumdam axtirpando evocare Concilium, nunc maxime licet. Ee
concluficnum additiones virtual Aer ponuntur in tnar- in hoc ceteri Reges fic Principes CbriAiani fibi debent
v ide fupra lin* Conetafonum DoAorum pnamflonim , fcMi- eficacirer affiàere. Alioquin non»erit finis matorum,
cet, prim* , .fecund*, tara*, quart*, quint* , & fit per amplius crefccnt aixania & fcaodala. Qpia licet
P
fext*.
non repetitur aliquod fchifina fine Goneilio fuifle fub-*
Septima Conclufio. Licet Concilium Pilanum pro­ , latum, quanquam ecclefia fub aliquo fëhifmàre collapfa
babiliter credatur repndantafle nmverfaiem Ecclefiam, legitur, nunquam tamen propriisderi viribus fine Pnn& vices ejus geftifle, qus Spiritu SanAo regitur, & cipurn fiecularium fpeciali auxilio eft creAa.
errare non poterit : tamen propter hoc non efl neEx quibas paget, quod diAus Rex poteft & debet
ceffario concludendum , quod a quocumque fideli fit dare audientiam Ambaxiatoribus duorum contend^qfirmiter credendum, quod illud Concilium errare non tium, itn quorumcumqus Pribcipom vel Prelatorum
potuit Cum plura priora Concilia fu-riat genera­ fuarum obedienrianxn, condocuit ad hoc Prdatir, fit
lia reputata » qu* errartê leguntur . Nam., Jecuri- aliis
_______
__ rprefentibus
______ .
in hoc___
Concilio
dum quofdam magnos boAores, generale Concilium g Item, poteft & debet rogare it requirere prrfens Conpoteft errare non folum in faflo , fed etiam
“ in cilium, quod nihil itytoverur circaPi LanamConcilium,
jure , & quod magis eft , in fide . Quia fola ipfum confirmando, approbando, vel aggrarondo, nifi
univerfalis Ecclefia hoc habet privilegium , qbod tribu» conditionibus 'prius Obfervatis , de quibus alibi
it> &e errare non poteft , juxta illud Chrifti labetur, & etiam fequunlur in h*c verba.
diAum Petro , non pro fe , nec perfonali fua fide,
Primo, nifi prefens Concilium fuerit de omnibus
fed pro fide univerfst Ecclefi* : Petit, auw defit i et fi· Nationibus publice congregatum.
dei tax.
\
Secundo, nifi prius foeritplene, fit mature delibera­
Oftava Conblufio . Licet Concilium Pifanum , fit tum fuper obtacis , φ offerendis per difto» Ambixiafequens Concilium Romanum , ac deinde prrfens , tores : fit illa communicentur per lingulas Nationes.
non fuit proprie fit fimpliciter unum ; tamen bene
Tertio, nifi diAi contendentes, aut ipforum Ambsproprietate fimilitudinis loquendi, ficut Ecclefia mili­ x i itote», vel obedientüe, obftinati reculent communem
tans dicitur una a principio Mundi ufque nunc, vel viam
__ ____
.__ , ,...
_
rationabilem
eis______
oblatam, ...
vel ______
offerendam rpro
ficut fluvius Rheni unitate continuationis eft idem flu- extirpations fchifmatis fit conclufione integi* pacisEcviu5, qui fuit a centum annis, licet forte nulla gutta ctefir univerfalis. Alioquin per aflertionem contrariam
agiu» , qus tunc fuerit, ibidem nunc remanient. Et datur via
? perpetuation·
.. fchifmatis
r
.
findentis.
hcc diverfitas magis eft verbalis , quam rmli», & ma­q Rationes autem ad pnetnifla poterunt allegari. Fx
gis puerilis quam doArinalis.
quibus patebit, quod Ambaxiatores diAanun obedienDuodecima conclufio ( quia mediarum conclufionum tiarum non furit refutandi ; fed magis omnibus licitis
inferno per modum poftillanam in margine pneceden- modis alliciendi ad diftam pacem, juxta illud Apoflotium Conclufionum alias ponuntur y eft talis. Prrdi- li : fi fieri poteft fite.
A* conclufiones, fairs oppofitum tenere volentium re­
verentia , favent unitati , puritati. firmitati, ac juEx CoHeSiane Barieriniana.
fiui* Ecclefi* , & veritati fidei. Nam rigorem juftitemperant, & moderantur per manfuetudinera miPoftmodum veeit rex Romanorum in noAe Domi*
fe-icordi*. Sed conclufiones contrari* oppofitum fa­ nice Nativitatis : &. pofl illitu adventum etiam quia
ciendo videntur favere-fchdmati, & iapere fautorum veniebant nuntii Angeli, St Petride Luna, quorum ali­
haereticae pravitatis.
qui erant anticardmaies , magna altercatio fuit, fi per­
mitterentur ingredi cum rubeo rappel Ιο, Λ pro bona
Ex MS· Vindobcnenfl.
parte obtentum quod fic, & ita ingretTi font.
^Abfentian» dnernm Pontificem Gregarii & BenediUi sm
Ex MS. daobut a Scbelftrate.
IniHo Jt.
oifiare traSattbiu Concilii, legelcfavt eorwn ad Co*·
‘
nuar,i. anni
cilium efe adarittendoi, ac /» ro andirndei a Cx/a- Q
Ultimo petit Dominus « rex, per ecmfiUum fibi mccccxy.
re, m principio Concilii propofita Declaratio.
confuli accelerato refponfo, quid aut qualiter refpon- · R*« R r

de re debeat nundis Angeli Corario ad petita in fcAp■
Sciendum, quod prsefens Concilium non folum au- tis , & in pneienti cedula , quam ' V. P. a lignari man- ' Vtfri»
Aontate Pap* vel fedis Apoflolic* vocatum eft, fed davit defignara, ut fupra in alio foho êc fine alterius
etiam ad inflandam Regis Romanorum, qui cenfetur marginis. Ex qua quidem cedula vari* inter dommos
·
Ecclefia· Advocatus , cujus incumbit officio , in tanta fenteoti* & diicepcationes ort* funt. Alii quidem afhece/fitate providere.
feruerunt, falvum conduftum liberum iis efledandum,
Unde legitur in hifloriis, qoodeempore Gregorii XIL Ac licentiam fratri Joenni Dominici concedendam, rnm
& Clementis IL fuit (cbifma Ecdefic, ex quo multa ican- cappeilo rubeo ingrediendi : & hujus fententi* fuit redala fetura funt. Propter quod Henricus Imperator con­ verendiffimus dominus D. Petrus tituli fanAi Chryfogregavit Concilium generale, non vocatis Papa tc Car­ goni presbyter cardinalis Cameracenf*, & quidam alii.
dinalibus, quia erant difcnrdes. Et tamen, quod ibidem Alii sreroafleruerunt, quod nedam licentia cum cappei­
ordinatum fuit, valuit, & in ecclefia cbfiervatum eft, lo rubeo ingrediendi Conflandam tribuenda erat pr*non obftanre abfentia Cardinalium & Papes.
diAo fratri Joanni Dominici : immo ne ipfe fuus colle­
Quare a fortiori in ifto cafu, non obflante duorum ga , nec Oratores Petri de Luna audiendi erant ; flt per
contendentium sblitntia, poterit utflieer Ecclefi* provi­ Econfequens fidvum conduAmn eis dari non debere,
deri per pnefens Concilium tam folemniter convoca­ maxime ram per refpotsfiones Petri da Luna, & An­
tum .
geli Corario faAas eidem domino regi Romanorum,
Item , ex diAo exemplo hujus Imperatoris patet, quod non conflaret de aliqua bona incentione iplorum ad
illa juris commdnia, quibus probatur , quod folus Papa unionem ecclefi* fanA* Dei : immo per eorum
poteft Concilium celebrare generale, non font fie ge­ refpoafiones prefumt pegerat , quod Oratores pr*·
neraliter intelligenda, quin recipiant exceptionem in difti non veniebant nifi ad cavillandum, fubterfue>enquibufdam fpedalibus cafibus, ficut in prr&nti eft ca- dum , & tergi verfandum , ac impugnandum lacrum
ft* fchiimetis. Propter quod fi Pap* vocanti Concilium Concilium Pifiinum: nec erat conveniens quod unus
sauvtrialirer non cbedietur, ranc caufa neceffitatis, qui erat fchiftnaticus & hereticus , 9c ab ecclefia
peftft ab Imperatore vocari, vel a Cardinalibus, aut, vrarcifus , videlicet frater Joannes Dominici admit­
eis negbgentibus, ab aliis, ficut fuit in Pilano Concilio teretur ut cardinalis in loco Concilii : & hujus fvntendeclararam.
ti* fuit reverendifftmus dominus D. Anionius tituli
Item, qvamqtum ab aliquibus XXII. frififmata no- fanftz Qecili* presbyter cardinalis deCiullant. Quam­
quam

CONST ANTIENSE.

s 49

s.cismwdvs

quin* aurem varie fuper ptaodiAit effënt fententi®, pro A
x
I
ANNO
rinatsii ma!°ri r*®*· perte m hoc convenerant, quod divus
E» MS- ίι.?ωίη·.
t
CHRISTI
,<M
conduAua petitus ns dari debetet : nihil ramen illomaoe fuper hoc conclûtes exftitit, propter varias opinio- '
Ec propofuerunt, ut fcquitur.
ne* A fementihs congtegatonimv
Qjiia veflra Regia Celfitudo, infpirante Deo. con­
Die Manis xxn. BaenfisJanuarii, tfamioMkfrarer
Joenpes Dominici tituli (anfti. Marci presbyter caldma- cepit procurare pacem ecclefi®, A jtd tam ian.Hum
opus
incendere inceffanter, ut fama commotu* habet ,
Lis Ragufinas, ut cardinalis, A cum cappello rubro,
medius inter dominos ducem Bavarix A ducqpa Big®, oramus iupplicanee», quatenus cum omni modeftia , A
ac dominus Joannes elèAus Conftantinopolitanus in fuavitate, pute, A ioliscit® quaerar conlervare me­
habitu pmlad cum cappello nigro, fic in obedientia dia convenièntia , ad ipfam pacte falutifere, pure . A
Gregorii nominati, fcquentibus eos dominis V’orma- vetaçiter confequendaœ. aha* timendum eft, quod lecienfi, Spirenfi, A Venlenfi epifcopi* in obedientia di- quantur multa mala pejora prionbus, que erunt perpe
* Font,
ftj Gregorii a perfiflcnta*, qui omnes pcrdifti* legati* tuatio febifma^i* buiu» malediAi, quod ultra divinai.s
diAi Gregorii extra Conftantiam obviaverant, civita­ offqpfam, A detrimentum animarutphdeliuro, e (let non
tem Conflanti® funt ingredi ; in conventuque Eremita- parvum opprobrium veflrae Regi® Majeftati. Code ad
mm fanAi Auguflini, qui pro habitatione Gtegoru A g obviandum pnemiflis fcandalis, A promovendum falufuorum affignatus tâerat, collocati funt.
briter effeAum falutiferx unionis, cum honore A re­
verentia veftrse Maieftatis loquendo, utentis & confiEr CdleiHue Berdcrrnien*.
deratis ii>, qu® per nos nuper fuerunt propofita veflr®
Regie celfitudini , fuper mutuaxvtfjone veftr® Regi®
r Venk etiam dux Bavaric Ludovicus obedient An­ Majeflatis rumSS. D. N. BencdiAo Kill, videtur nob *
gelo Corano diAo Gregorio; A tandem coram rege Ambaxiatonbus fuis , quod vellra Regia Majcita* debet
Romanorum nuncii Angeli * propofuerunt publice ; A nos in noflra petitione favorabiliter A efficac.ter exau­
in effcAu fecerunt fe fortes de via ceffioni* pro domi­ dire propter rationes fcqueme*.
Primo, quod cum Imperialis Maieflas per Nuncium
no fuo, nullum tamen mandatum oftenderant.
foum D. Ottobonum, ipfam mutuam vifionem ab ipfo
D. N. Papa, A D. rege Arragonum fimui requifivent ,
MS. V indob. hoc loco ifla inferit.
necefiarium erst quod fimui ipfi deliberarent de mate­
ScMitit ableta frr Icgetct fra GrrgasioXIL
ra traAanda, de loco, A tempore, A maxime cum
«ferantur loca multum remota, A m alm qualitatibus
Pipet* sfeture.
evidenter difficilia, tantorum Dominorum flatu, AconD laudem A honorem omnipotentis Dei, pacem ditionibtM t ac quibufdam aliis circumflandis diligenter
A confolationem totius populi Chriftiani, falu-1 infpeAis.
Secundo, cum per relationem diAi D. Ottoboni SS.
ternque animarum A hujuftnodi peftiferi fchifmatis
faciliorem A totalem exflirpacionem, exemplum hu­ D. N. D. BenediAus femper fecerit diligentiam videndi
militati* Chrifti infequente*. nos Gregorius , divina dif- fe cum diAo D. Rege Arragonum, ut veflr® A fux
ponente clementia Papa XII. viam ceffioni* Papatus, quoad boc fatisfaceret voluntati /nec remanfit per eum,
cui Chrifto Cavente jufte prstfidemu*, Petro de Luna A de feflinando A accelerando negotium, prout di Au* D.
Balthafari Coflà , jus in diAo Papatu licet indebite Ottobonu* fuit publice A veridice confefliis, non vide­
prctendentibtM, ex nunc pura A fincera incentione of­ tur boneflum Imperiali Celfitudini effeAum exauditio­
ferimus , per no* aut procuratore* noftro* ad boc fuffi- nis denegare, quia diAa impedimenta non fuerunt cx. cienter A irrevocabiliter conftieueodos, juxta deter­ quifita, fed talia, quod omnis homo naturaliter illa
minationem Concilii, per regiam majeftatem de omni­ expavefeert debuit, quoniam ultimum ternb;l.um eft
bus obedientii* A nationibus in hoc fcbifmate in civi­ mors, qu® nulli partit fexui, vel atrati.
tate Conflantienfe congregati, diAo Balthafare, qiu a
Tertio, multum debet ponderare veftra regia ceiiinonnullis Joannes XX1U. nuncupatur, non pnefidente, tudo, quod tai i A tanti alii, in quibus flat, A de­
nec intereflente, curo effeAu perficiendam, prarfatis pendet exfequutio tanti boni, veniant deliberati con­
Petro de Luna A Balthafare Cofla idem facientibus. ferre, A concludere cum Ma eftate veftra «fe tali , A
Ec etiam in cafu quo illis vivis vel mortuis,.vel unol tam difficili materia, in qua non debuerunt mconfule
eorum vivo A altero mortuo, eorum obedlenti® ad procedere, quoniam divinoadiutorio mediante, fruAum
unicum A indubitatum paflocem, nobis renuntianti­ quem querit nobis pariet, Ecciefiallicam unitatem .
bus, A non alias, fe reducere vellent, A contra preQuarto, quicumipie mali homine* fallo, perperam, A
mifla non ventre, Deo A ecclefie facrofanA®, cui ptx- inique dixerunt contra SS. D. N. in ifta materia,.im­
fidemu*, promittimus A vovemus, littera* fub bulla ponendo fibi, licet falfiflime, quod querit diffugia , fu­
noftra ptefati* Petro A Balthafari, ac etiam regibu*, per quo tamen extenfius veftram Sereniflimam Maieftaducibus, principfais, A univerfitatibus, ad ordinatio­ cam vir® vocis oraculo intendimus informare, nullus
nem prefati Concilii dirigente, ccsscedendo.
tamen (an® mentis debec nunc prefumere, quod fi vel­
let diffugia querere, afientirec fe cum talibus, A tan­
Ex CtlltfH&u terieriM'eite ; dr t»f.
tis Principibst* fitper hoc negotio affrontate: ad quorum
ViitdtÀ. Cefern.
voces totus mundus contra eum infurgeret, ubi dela­
torie vellet procedere ia agendis circa maceriam prxConfequentet traditi funt nuncii Petri de Luna , diAam.
qui,nihil aliud oftendemnt nifi conveutionem regisRoQuinto, fi veraciter A finceriter pacem Ecclefi®
manorum cum rege Arragonum : quia P. de Luna A qwrritnu*, certum eft, quod fuper omnes Clericos munrex Romanorum, ut dicebatur , petiverant A nomina- E di SanAstas fua plus feit, ATcire debet, proh dolor !
verant locumNic>® A tempus in Aprili proximo: qui- in faAo fchifmatis , io quo pendent leges A pro­
bus nihil adhuc eft refponfum.
pbet® , quam omnes homines mu»di , A quoad
damnatum initium, A quoad eius totalem radicem.
nusquam Ule, qui circa hoc plue ceteris hominibus
diutius A ferventius laboravit , ficut etiam cx
debito pallorali* officii pr® ceteri* obligatur. Unde
aon dicimu» ufque Niciam, fed revera ab Oriente
in Occidentem deberet veftra Majeft a» proficifci, ad
vidcii-

A

• Dit nempe M. Januarii ia Congregatione ex Nationibus Depotasorua , pt«f««t OTaie Sigiirrundo ia illius p«hu* .

Caeci!. Gceera/, Tom. XXVII.

Mm

*

II·

CONCILIUM

srr.5Mij.ovs

)fl

— —videndum tantum the taurum, Ac difeutiendum cum eo, A deliberarent efle utilius, aliis licentiatis ut ad propria
ANNO de modis fervendis, dc neceffitatc foevitabili, ad hoc redirent prafertim quia noti’ queritur dilatio longa ,
CHRISTI ^03 £cdefia Dei fuam pacem veraciter confequatur. fed folummodo per duo»meule», uique per totum men- ,
’ ’ ' ’ ' Quoti my fterium, licet multi dament » At obloquantur, lem Aprilis, quoniam icit bene Serenitas veftra, qeod M
i.iuJ tamen pauci intelligunc & attingunt.’ Non ergo fi femel fuerint cum D. N. Ac D- Rege Aragonum,
‘expedit Ecclefiz perfonam tam neceifaiiam a tanto ne­ nunquam ab invicem de«ur , donec conclufum fit, Deo
gotio excludere, qu* poffit cum Serenitate veftra con­ propitio, fic Ac taliter in iflo negotio, quod infalferre, Ac audire veftras falubernmas vias proveniendo libiliter, infra breyiffitnum tempus dabitur unio perfeAa ρΟρώο Cbrifliano, vel faltem fcietur ab experto,
ad unionem Ecclefiz.
Sexto, in veftra exauditione vitetur rata particula­ quod ex parte D. N. non provenerit ; ficut, Deo telle,
rium», quam flamme vitare debet veftra Serenitas, fi non remanfit, quominus falurifera pax habeatur ·
vult efle in tam fanftp negotio mediator.
Quare cum ifle modus procedendi fit honeftup, feSeptimo, per iftam mutuam vifioneni datur SS. D. N. curas, utilis, atque juflus, dignetur regia veftra CelfituPipz danor A: apertior modus recipiendi confidentiam do , illum unquam per noe oblatum efficaciter fufeipein ifta materia , Ac in aliis reformationem Ecclefiz re, Ac nos celeriter Ac favorabiliter expedire : ut vifioconcernentibus, de Celfitudine veftra.
<ne ifta incluta SS. D. N. Page poffit fe difponere ad
OAavo,'«ft ipfa veritas , quod noftra SanAitas mul- g accelerandum adventum fuum, pro quo indiget de ga­
tum adipirat ad expurgationem InfideliumAt confimi- llis & aliis diverfis ncreffitatibus neceflario providere;
lner D. Rex Aragonum, & fic lunt in lioc omnino nofque parati fiimus firtnsre cum veftra celfitudine,
conforme» intentioni veftra,· ek quo fi vos perfonali- quod ipfa, vita At falute comite , erit in Rdrtu Vilter, & przfentialiter videretis, poterunt inter vos re­ le-Franc* , juxta civitatem Nid* ad tria miltiacipi multa laudabilia appunAamenca ad exaltationem na per totum menfem Aprilis, immediate fequentis.
fidei Catholicae, depreffionem , Ac concutionecn Infide­
lium utrorumque fpiritualium, & temporalium.
E» colleHiane Earberinitiu ; & MtM/crifte
Fixdod. Ctefereo.
Nono, certum eft, quod per iftam mutuam vifionrm,
furvius, dulcius, & melius procurabitur pax Ecclefi*,
Poft hoc dux Ravarir Ludovicos coram rege Roma­
quam fi Domini hic congregati in pratenti civittfeConflant. ad alias novitates procedant ; quoniam novitates norum & pluribus pralatis, & aliis, publice proponi
odium patiunt, atque dtfcordias, quemadmodum , proh fiecit r contenta in cedula, cujut tenor fequitur.
Si placet regie majeftati, & aliis ad quos fpeftat, ,
dolor ! experientia nos informat ; quoniam talia pol­
ient hic fieri, qu» not» folum difficile, inano difficil­ ingredi traAatum amicabilens' fuper via ceflionis,
limum eflet unquam illo tempore Ecclefiam Dei reu­ quz videtur etiam placere multis de diverfis obedien-tiis hinc At rode: tunc illuflriflimua princeps domi­
nite .
Decimo , inter alia, quae contra gefia & f*Aa in ci­ nus dux Ludovicus Ac pralati de obedientia domini
vitate Pilana obtuere Ecdeli*, ponuntur , hoc eft unum Gregorii Pape XII. hic prafentialiter in Conflantia
gravi (fimum pracipitatio, qua multum debet a V. M. exiiftente» cum R. P. cardinali & patriarcha & nun­
tiis Apoftolicis fufficiente mandato ad hoc, ut credi­
vitari.
Undecimo, attenta antiquitate fufficienti, providen­ tur , fulcitis, volunt dare omnem, quam poterunt,
tia, Ac longa experientia S& D. N. Papx, de multi» operam, quod per eam effeAualiter procedatur : At
poterit V. M. conterre cum eo , fuper reformatione fi per praAicam forfan deveniretur in illa via ad ali­
temporalis Imperii, qu* non modicum erunt utilia, quam condufionem unionis, ad quam fecundum cir­
nec dum in partibus Alernani», aut Italic, immo ali­ cumflantia» tunc adbibendas forte mandatum domini
bi , ubi jura Imperii funt, & fuerunt diutius occupata. domini Gregorii Papc videretur aliquibus non fufficeEt ultimo, fi bene confideretur excellentia partis re ufeuequaqne, tunc dominus dominus dux Ludo­
Chnllianitatis. que veritatem, Atjuflitiam, ac obe­ vicus & pralati de obedientia domini domini Grego­
dientiam filialem D- N. Papz fequitur, videbinlr per- rii , /perant fe obtenturos plenius Λ uberius manda­
feAe, quod non eft parvi pendenda, in deliberatione tum in brevi temporis fpatio ab eodem: ficque per
recipienda, Ac fuper modum renendum ad dandam pa­ Dei gratiam dominus Papa Gregorius per ejus nun­
cem Ecclefiz, tam ex parte capitis, quam e.x parte tios , per dominum Ludovicum Ac prelates pnediAos
membrorum. Hoc eft enim notorium, quod una ex θ non flabit, quominus per illam viam habeatur (ince­
mlignioribus perfonis Ecclefiaflicis , que fuerunt in ra At integra unio, At unicus indubitatus peflor ecmundo noftris temporibus, etiam circumfcripto Papa- defir fendte fidei. Infuper pczlati, doftoces, & matu , in fcientia , providentia , & vita , efi D. N. Papa, giflri de prefiua obedientia domini Gregorii hic Con- |
e:iam teftiinonio fuorum adverfaxiorum. & eft noto­ flanti* przfentialiter exfifteotes ad honorem Dei om­
rium, .quod Regna Caftellz, Hifpaniar, Navare, Ara- nipotentis pro reverentia Oefarei culminis, At telo
goniz, Siciliae, Valenti» , Maillarquiz. Minorquiz, unionis ac ecclefiz reformationis, juxta defiderium re­
Matciz, Scoti*. & Sardiniz, Ducatus de MontblanJ, gie majeflatis, fe offerunt & exhibent una cqm aliis
de Neupatria , de Corfega, Principatu* Cathaiocux , reverendis ac venerabilibus pralati», nuntiis, doAoriComitatus de Rarceno, de Rofillo, de Cerdania, de bu* Ac magiflri» in Conftantienfi Cooeilio per majeftaDempurias, Ac aliz notabiles Nationes, Capitaneatus tem regiam, At in ejus prrfentia congregato pariter
de Cap. de Creux, Przceptoria de las Anguillas fibi pro rata At flatu fuo, Ac cujuslibet eorum deliberare,
obediences, tam in excellentia Principum, quam in co- traâare Ac conferre de omnibus mediis At viis fincetz
piolâ, & infigni multitudine Baronum, nobilium Co· At integra unionis ecclefiz fanAz Dei i necnon refor­
mitum, & etiam Clericorum utriufque facultatis hodie mationis , aliifque materiis > five negotiis in diAo Con­
cilio agitandis ufoue ad conchifiooam indufiv» : fic
in toto orbe refulgent.
Etfi dicatur, quod obflat pratentia tantorvm Domi- E tamen quod ille qui de nonnullis vocatur , Joannes
notum hie congregatorum, evidens & rationabilis ref- XXIII. non prafideat, uec interfit in Concilio eodem :
ponfio eft in promptu·- quia videlicet ad providendum immo omnis obligatio per perforas Concilii fibi Ipeciahinc inde felnbriter poflunt Domini hic congregati eli­ li ter faAa, quoad rraAanda in Concilio relaxetur ; li- \
gere certas perfonas prudentes, fiifficienter Deum ti­ bertas conferendi , loquendi Λ traAandi de fingulis
mentes, _Ac ad pacem Ecclefiz pure aft-Aatas, qwr ha­ nullatenus impediatur, & voca omnium At fingulorum
berent peteflatera debitam ad faciendum nomine om­ Cnt libera atque pura. Caufa quoque unioni» ecdefl*
nium hic congregatorum, At etiatn congregandorum de per idem Concilium ante eius diffolutionem, aut fepaparte ifta omnia, qu* eife.it utilis ad unionem Ecclefi* rationem diffiniatur. Et dominus Paps Gregorius XII.
confequcndam, Ac illi expeftarent hic, vel alibi, ubi per regiam ma je fût em de confenfu Concilii, Ac per

« p.r tf. ]m. ai. «vi· io Congrcgnivne g-ntrili, p.-s aie Oiire SigT.nuRdv’.

•^**»****><CL.

SS3

’“«K

CONST AN TIE NSE.

( Γ4

difto* fibi obedience* ax nunc caritative eum inflare A voluntate*, & facilem hominum ad diflentfonJum vo*
tia debita requiratur, dc pie in Jefu Chrifti vifcenbu* liuuatem, dt multa alia. Nec cretfour, nec eft verifi- AMMO
"‘TI
exhorretur, dt infra certum terminum competentem mile, quod Patra* de Luna illam viam fufeiperet. Prx44
par Concilium flatuendum perfonafiter veniat, aut ple- rerea turpe eft & periculofum Pilanum, Concilium in
,, num & fufficien* mandatum mittat ad allegandum '■ fi dubium revocare, Â illud iterum iudicio exponere.
placuerit, jura fua, ac ad determinationem difti Con­
Dicunt aliqui ^sod via belli reducerentur inobediere
cilii , ut praemittitur, acquiefcendum. Et five aut do­ te*. Hoc reputatur itnpoflibiletale pnim bellum non
minus dominus Gregorius comparaerit, aut mandatum fieri poffet nifi per multo* dt magnos principes, dc te­
bujulmodi miferit, five non, difli tamen ,fibi obedien’ ge* adverfus alio*, quod non eft fperandum. Sequeren­
te* at fic volunt acquiefeere determinandis Concilio in tur pneterea multa dt infinita mala, qux lolent ex bel­
li* evenire, dc fine incertu*.
codam.
*
Et fi forte videatur poflibile Angelum dc Carolum
Qpa cedula publicata, cardinali* fanfli Marci, Vi­
dens quod oftium apertum eflet· in Domino, quod ta­ Malatefta pofle expelli per vim, · effe, quia Almani fi- · f.
■
men nullus volebat, aut audebat ingredi : dt turbatio­ bi obedAntes non eflent propter hrK iubÎu$ati. Præterea
nes effect, inter' Papam dc regem, dc quod de unione etfi eflent, vel ii reducerentur ad obedientiam pe·.· regem ·
erat filentium: Anglici etiam dt Polooi venerant, qui Romanorum, aut alio* , non elfet pax , nec unfoecclefot,
___
proponendo multa dixerant de pace ecclefix, fed ni- g reflantibus Hifpanis cum Scotia dc ahia regionibus.
Ex quibus videtur, quod neutra illarum duarum via­
hil exprefle. «edulam compofoit, quam dedit domino
cardinali Cameraceofi, qui laudavit dc approbavit il­ rum fit aggredienda, flante-alia quacumque facili &
lam . Et faftum efl quod venit ad manu* regis : quam poflibili ; ultimx ceflionis fiendat ab omnibus, qu* vide­
magna exukatione receptam flatim mifit tranferiptam tur facilis, & poifibili*, dc utilis cx multis cauli*.
Circi quam quaeratur, utrum via ceflionis, rebu»
ad omne* congregationes omnium nationum. Et illam
favorabiliter rccepennu, «Sc publicata efl ufque ad do-, flantibus, ut font, pro fequehda unione perfefta,fit
mini Paper notitiam: ex qua multa animarum plu­ aggredienda.
Secundo, utrum ad illam teneatur dominus Joannes,
rium turbatio fequuea efl, dt alii* generata laetitia.
Et fcivit dominus Papa quod diftatn cedulam fecerat -quia de aliis dicendum eft, quod ei* gratia fieret, fi ad
dominus cardinali* fan&i Marci, unde maxime turba­ bo» admitterentur .
Tertio, fi idem dominus nofler ad illam , rebus flanti­
tus fuit, & cardinalem odio habfot : idemque cardina­
lis hoc audito Papam adivit, & fllam fecifle pro pace bus, ut font, poflet legitime compelli.
ecclefix afleruit, dc non nggavir. Tenet, autem diftae
Circa primam quxftionem ponitur talis conclufio.
Omnis via per quam pax, & perfefta unio ecclefix
cedulx talis eft.
In generali Concilio Conftdntienfi duo funt agendst evidenter poteft provenire, eft bona dc utilis Ecclefix.
ç Igitur
aggredienda patet ifta conclufio , quia finis dc terprincipaliter , dt ad boc eft congregatum.
_
Primum de pace dt unione perfefta ecclefise. Secun- minus pacis dt unionis perfeftx efl quxrendus ; er-o
omnis via per quam clare poteft perveniri ad finem dc
K dum de reformatione flatus ecclefiaflici .
Ad pacem dt veram unionem ecclefix fublato fchif- terminum, eft quaerenda.
Secunda conclufio, quod etfi plure* vi* fint perve­
mate, plure* modi dudum exagitati funt ante Pifanum
niendi ad finem dc terminum pacis perfeftx ecclefix ,
Concilium.
Primus per reduftionem non obedientium. Secun­ illa tamen prxelieenda eft, per quam citius dc facilius
dus per diicuflionem, dt determinationem i uris con­ eft pofle ad finem dc terminum quxfitum perveniri.
Ex iftis praemsflis infertur tertia conclufio, quod via
tendentium. Tertius per ceffiooem utriufque conten­
ceflionis ad proventum paci* & unionis ecclefix, etiam
dentium .
Et notandum efl , quod ante Pifanum Concilium rebus flantibus, ut funt, aggredienda eft, dc prx cete­
·
dux prim* vix, tanquam pene impoflîbfles attentats ris eligenda.
Patet, quia per illam citius dc facilius efl ad terminum
non fuerunt, fed fola via ceflionis. Et qtü* duo con­
tendentes illam viam per eos approbatam dt juratam pacis dc perfeftx unionis ecclefix perveniri ; quinimmo
amplefti cum effeftu noluerant, fed colludendo tergi- alix vise propter difficultates, dc alia plura defperatx
verfati funt, foerunt dejefti & condemnati & alius videntur.
Cafum autem appetit
, qui poftpofitis certi* gradibus,
eleftus.
.
.......
Et licet quxlibet obedientia fuum indubitatum te- D per abrupta quaerit afcenfum.
At quod per Iftam viam ceflloni* poflit ad pacem &
net, fuit tamen vifum utrique obedientix, quod atten­
to fchifmate icandaiofo, pro danda pace ecclefise, qui­ unionem ecclefix perveniri, patet ex prarfuppofitis an­
libet cedere teneatur, dt ad boc compelli poterat per te Pifanum Concilium, quod ipfa fuit illa via elefta
pro poflibili, certiori & meliori. Si autem tunc per il­
Concilium generale.
Nunc autem videndum efl, per quam illarum via­ lam viam potuit ad pacem, & unionem ecclefix perve­
rum, vel aliam, rvbu* flantibus, ut funt, pax dari niri , quo tempore maius dc fortius dc magis radicatum
poflet ecclefix , utrum per viam reduftioaii. Et vide­ •rat fchifma ; multo magis nunc poteft. O quam igitur
tur quod maxime, quantum ad Hifpaniu, dc Petrum felix & gloriofus apud Deum dt homines foret verus
de Luna fimilis fit difficultas, qux erat ante Pifanum paflor & papa, fi per illam viam facilem pacem eccle­
Concilium , immo forte mqjor ; quia in prima ance Pifa­ fi* & toti populo Chriftiano dari vellet, & illam glo­
num Concilium nulla condemnatio erat fafta, quare cum riam fuam non daret alteri, led alterum praeveniret !
Quarta conclufio efl fuper fecunda quxflione, quod
mineri ignominia & per confequens una pars facilius
fe reduxiflet ad alteram; nunc autem qùia pars con­ ultimo flante in cafu, in quo eft manifefle fummua
demnata fe reducens, clare videretur hrreticaffe, nun­ Pontifex , quanto verior paflor efl ecclefix , tanto liben­
quam efl (perandum, quod fe tali exponat infamix. tius , ferventius dt citius debet pro pace êt unione ecDe arrott autem Λ fua obedientia licet minor fit, ca- Eclefi® aggredi viam ceflionis, dt offerre. Patet conciufio ex diAit fummi pefloris dicenti* ; Bomu f^or »*idem tamen occafio impediret.
fouit fro vviktu foil . Hare igitur boni
_ Secunda via difcuflionis dc determinationis juris in­ mmm
dubitatum efl, quod condemnati dc obediences eis Te palloris proprietas, ut animata fuam ponat pro ovi­
nunquam fubmitterent, quia nullus effet judex nifi Coo- bus filis, quando opus efl, fi non ponit, non efl bonus
cilraia generale domini noflri , cujus judicium nurxpsam paflor. Si autem animam renetur pooere, quod efl vi­
fobvenit. Alium autem judicern donfinus nofler dt faa tam ponere, multo magi* accidentia vit», bonorum,
obedientia non iubvenit. Verum autem efl, quod ficut poteftatem, dominatum, dc hec omnia, que fi defiderafpondit Angelus Corario, poflet fieri Concilium om­ rantur, vina font, nec proprie aut jufle aflumunrar,
nium obedientiarum, cui omnes fe fubmitterent, Λ aut ab invitis, qma * Vernat invitus, invùarus effu- * f. £»«·?.
per quod poflet determinari, vel alia via media repa­ giat. ficc inreUigere poftum dodrinao* Chrifti, de bo- «'«'*' «·*>
*'■
rari ; quod tamen difficillimum efl , longum dt laborio no pallore, fi attento flatuecclefix veru* paflor prop*fom ; tum propter eleftionem lociut patuit inter Pe­ ct ejufdem ecdefua cedere non teneretur, qui tenetur
trum dc Luna, & Angelum, tum propter contraria* animam pooere. Probatur eadmconclnfio, quod anento
flatu

m

’?SS

CONCI L L U M

SICUMUNDUS

J Jg

n

-*—■ ()ilu
fumdius Pontifex pro pace & unione «C- iA Cbntr.i «jiam cedulam, quas incipit , In i generali ,
·~
CHRESTI i **'kr ’eneiur "W'te«n non evitare , igitur nec ceflTo- . quidam adulatores , u» vere dicatur , fcripferunt mve,4,4
,' nem T->et conferentia a minori ad majus ; antece­ Àivas cedùlas, ac nihil audentes aflerere , diAaverunt
dere autem videtur effe de intentione proprietati· pa- per modum quatftiojium. Tenores autem di&aruiir cedu-.
l:ori» boni, qui ponit fniinam pro ovibus.
larum funt tales :
■
'
1‘ueterei nwle'. annat< militia· tenetur -nOn evitare
mortem pro republic? : igitur nec mile» Chrifli ; plutPrima cedala.
qu- tenetur fequi ChriflumChrifti vicarius, quam alius
to inferior: tum quia immediatus, tum propter exemUt ai< Tullius in libro de paradoxis , nihij .eft tam
jjliini· interiorum , quos tenetur 'verbo & exemplo in- incredibile , quod dicendo credibile-non fiat ■ Ideo nq
ffrueie , qma Jeius incepit prir.iofaceti , pofteadocere. per diAa aliquorum nefanda ; quae rn callida fubcilicate Pr.rterea probatur ex auâoritate getiorum ante Pi­ vergere ^videntur in ecclefi®- fidei detrimentum , credu'V~
fanum Concilium , quo fuit conclufum , ambos confi­ htas infirmorum feriatur , non videtur fuperfluum re­
dent =s debere cedere : Igitur nunc : cgm fimi Us fit ra- pugnantiam iftam difsolvere . Sed quoniam , ut docet
t.o , ut fupra probatum eft .
Anfelmus libro primo , cur Deus homo , cap. s. quae
Tertia conclufio eft ad tertiam qurftiopem, quod it- per invefligationem , interrogationem , &. refponfionem
tt nto ftatu ecclefiae in omnibus , qu» omnia non expri- β inveftigantur , mullis <Sc maxime tardioribus ingeniis
mww de prxfenti, fummus Pontifex Λ pallor eccle- magia patent. Ea propter ad tenebrarum effugationem,
•fiar p.o pace dt unione ecclefi» potiet compelli offerte qitx fcrupuluni induxerunt fuper faciem abytfi , dt lu­
ceiFionem conditionaliter , fi aln velint ab txcupatio- cis ferenationem , quaedam proponantur quxftiones, ex
. ,.
nc’deiitlere , & conditione cum effe Au ut quod ce- quarum refponfione veridica confcietitiat ignoranti» ne­
Λ.
dant* punficata cedere. Pater conclufio: quia ex prx- bulis confus.-arz ferenabuntur.
An xquipartre. haereticis dominum Joannem Papam
m.rtis tenetur ad hoc, igitur compelli poteft. firecufet,
e»hoc eft,juberi ut faciat^ ut fi non paret, compelli: ut XXI11. canonicum & catholicum videatur lâcro Pifano
non permittat Dei tfcclelflkflj lacerari. quia qui reftitue- Concilio canonico, legitimo, flabili, tc firmo in aliquo
ir jrnliis iuffiotn non par<X, nunu militari auferatur przjudicari.
An Papam dominum Joannem XX111. tanquam cano­
ab eo ,AMt aliis modis , quibus qui; compellitur ad fafftim: & fi non paret , deponi, tanquam feandalizans ec- nicum recipere , & acceptare Jiftam aequiperationem
cleramDei , quam ipfe cutlodire & tueri tenetur: Quia procurantes , polline , feu valeant notari de fautori* .
quod alium facientem prohibere ex efficio neceffê ha- fchifmatis & hzrefis.
An hrreticus pet ecclefiam canonice damnatas erroq
b'q , hoc ipfc committere non debet , flt committendo
gravius ponitur . Nec dubitandum quin generale Con­ rem fuum non recognoicens , fed in fua permanens peri
cilium fit judex competens in hac parte; alioqujp Pifa- tmacia, fit in petitionibus exaudiendus .
num Concilium viribus non fubiiftvre , in quo eadem C ^An Papa verus fit canonicus de luerefi non infama­
auâoritate , A ex eifdem caulis radicalibus fiiit judica­ tus,. nec fufpeftus , poffit contra ea , qua: funt fui ju­
tum . Nec inxnuut aufiontatem perjurium contenden­ ris , ab aliquo compelli , vel arftari.
An iolemniter non vere hxreticum tanquam haereti­
ti ihn : quia fi propter crimen fuerunt damnati , timen­
dum eft maris nunc : multilque aliis rationibus de jure cum condemnantes , Ac difiam condemnationem juftam
divino, naturali & humano t undari poteft generale Con­ & canonicam fore pertinaciter alserentes, hzretici fint
cilium - Sc eft fuperius Papae m his , quae concernunt cenlendi.
uoiverlalem flatum ecclefiae , ut in cafu praefenti , Ac
iteanda cedala.
„.,j£
' aim phinbus . Videtur tamen, quod a fic & pnemilfa
vera fint, mitius tamen ab initio agendum ell. Ultimo
Licet per doftrinam Apoftoli ad Titum tertio capi­
■;uod humiliter & devote exponatur ferenijTimo domino te , fluit» qu»fltones fint evitanda: , tamdn adverfus
noftro Joanni vero Λ fummo pontifici , it gregis domi­ garrulos ratiocinatores & latratores, & captiones, mo­
nici pafiori . quatenus digne(ur fua fanâitas veri & pii dus valet inquifitivus ad confutandum adverfarios . Nam,
priions fupra tuum gregem oculos aperire ; confide rare ut ait Anfelmus in traftatu de cotpore Chrifti, cap. »·
quintis rapacum luporum mortibus exponitor : quod oblcuriffimam determinate fententiam claram omnibus
ove> devotare quotidie permittit , quinimmo Ar perpé­ c conferimus Arianorum contentiones , & difputatiotue. fubverfioins fub;acet grex Domini periculis : cum pues fub.-iliffimz . Et paulo poft fubjungit: Si , inquit,
& per tales divifiones ecclefia jam fchiima Graecorum non coegiûet neceffilas de re , de qua quaerebatur vi- y
tot annis iubflitiuerit. Nec minus in prsefenti periculum ros fanftos & eruditos altius aliquid fentire , & profer­
imminet Hifoaniarum ; quae non eft minor Chrifliano re , femper timida: hominum mentes babuifsent obfcuυι:η port o , ./jam Graxa Chriftiana; infuper & multa- rum . Quamvis igitur per tempora multa quaefliones
i".m gentium Germanix & Itali» : quamque monflruo- aliquz a pluribus iataAae reliâz fint, eo quod non vi­
f.m eft in uno ecclefi.r corpore tot apparere capita : debatur eis de illarum fententiisambigendum; nunc au­
d.^'icturq.-s nondiAam, ut tenetur, Jmnur.i , & vitam tem a quibufdaan eorum quaeritur ferenatio, ic verita­
ponere. >mn>o & membrum , aut quod minus eft , of­ tis , quae impugnatur, folidatio ; unde per modum quzficium membri , led propni corporis Λ animi parcens ffionum tituli aliqui fubfequuntur : licet ab aliis , qui
laboribus . quietem fibi parans , laudem , gloriam , & fanoa habent mentis oculos, minime dubitetur.
honorem Dei & hominum ,' prxmiu.nque rtemum ac­
Stquantar tituli quffiianun» .
quirens , gregem fibi commifsum a luporum morfibus
liberare , <<sb unico ovili , dt umeo pallore ac duce ,
monflra hax tollere per prardiâam illam certam, CiciSi Cooçilium Pifanum fuit legitime & canonice con­
(
lem dc honeilamviam ceffionis , & illam offerre, fi alii vocatum .
giegis hujus veraces velint etiam renunciare juri, quod
Si Coocilium Pifanum fuit rite λ canonice celebraprxtendunt, Ac illam viam ulque ad terminum per ve­ tum.
ros At fincema transites ambulare ■ Nec dubiam , fi ita
duo olim i contendentes de papatu fuerunt jufte ύί
faciat, pax.dabitur univeriali ecclefi» Dei. Mentes enim canonice de eo ejeftf ic condemnati.
omnium Chriftianorum lecura tranquillitate gaudebunt:
Si ekftio domini Alexandri Papae V. fuit rite Λ ca­
nec umquam auditus eft virtuofior aftus, nec ullius um- nonice fada .
q*iam Romam Pontificis major , celebrior , aut longrSi diâa eleAio ab illis qui fuerunt in Concilio, fuit
vior fama , glor a , memoriaque manebunt ; certufque legitime & canonice acceptata.
effe debet quod proflatu fuo ecclefia uberius providebit
Si hxreticus declaratus & condemnatus per eccle­
quam peteret: nec timor penuria: flatus lui debet eum a fiam fit vero & indubitato fummo Pontifici xquipatanto bono, a canta glona,tamque grandi prrmioretrahere randu- .
quovis modo. Qiue Ii recufet exaudsse, confiderer duosSi Iwrei:cus non recosnofcens errorem luurn, fed pe gregis Dei lupos quantis le pro caufa finii liter fubjecerint manens in fua pertidac i a , in fuis petitionibus injullu
fcaadaiis, queque fibi poliunt oppon; & finalité r evenire. fic cxaudienduswjh
Si prat

4

J’7

FS

CONSTA NTIENSE.

«CISMJNDOS

n8

T Si preiati , & nthciale» , & inflituti · canonico & Abus abnegare, ic cedendo .ea uni tertio refignare , qui " · ■ --■' ANNO yrr<> fummo Pontifice in fui* dignitatibus debeant pet- nullum jus habebat m re praenominata, tanquam exte- AWSo
CHRIST
- <*
rus it alienus, & fi d contrudendo augeretut cuftodia
**"*'
■ Si veru» & canonico» Papa fufpeftu* de haerefi con­ ex falvatiune ip»iu* rei , quoniam ex visibilibus potius
tra iura , contra obligatione* & proauftione* Tibi fafta* acquiritur metuum in peniftendo , quam cedendo vel
poflit ab aliquo compelli , vel arftuj contra ea que ceflando.
font juri» fui.
Quinto, videtur ceflio eflê inufta c ruia eflêt ex ip- t tone,
Si iolemniter condemnantes non horret icum tanquam fb Chrifto, nunquam crederetur fuifle dt efle obferva- 4«’· Ά ·
haereticum , & didam condemnationem atterente» per­ ta . Nam *1 tempore Chrifti multi pfeudochrifti furretinaciter fuifle dcefle juftam dc canonicam , bzretici xiflênr /quorum quilibet »e dixiflet efle Cbnilum , &
fint cenfendi.
.
.
fuiffenr cu:n Jelu Chrifto pares in cbedientu , nulk»
mddo creditur quod iple Chriflus cum ei* viam fubiifTenu cedula.
fet ceflionis , sicut nec unquam lubut , fed ufque ad
mortem conftantiflime fervavit.
Via certioris quae domino noflro proponitur^ro refor­
Sexto, videtur ceflioefle crudeli*, fc maxime crudtmatione & unione uniu» , ac univerfalis partons , & 1 rati» s.t qui negligit lamam luam.
<
indubitati, tanquam melior dc brevior certi» viis, quot­
Septimo, via ceflioni» non approbatur per illam viam
cumque videtur efle , dc eft irrationabili* , dc injufla evangelii qua dicitur: Bckmj F^or Pcnrt
plurima* proptercaufa* : dt hocpriino quoad Concilium pro o-vilu< fuii ; fed potius approbatur illa qu* fequiPilanum , dc fecundo quo in fe dt ad feiplam.
tur .· Mrr.-fnarinj antrm , & ]u: non eft patior , iu;oi
Primo quoad- Concilium Pifanum eft irrationabilis MM funt avei prepritf , CMl»
lupum v.-nirntruf ,
dc injufla , quia eft reprobat i va , dc annullativa i?:>us fufit, quin mtreenarint eft, (y non prityn ad eum de
Concilii Pifani .· nam ex hoc quod S. D. N. per prse- wibns : nam ponere animam & vitam pro ovibu» eil
* Derftfor- fens Concilium inducitur ad cedendum , dc cedere « quaedatn petfiftentia & virili* concertatio qu* peit net
ce, icf/iur. fiat.ni djtur inteUigi f dc monftratur, quod ipfumCon­ ad bonum paflorenj , »icut fecit David,, cum enpuit
cilium Pifanum fuit nullum dc illegitime celebratum , agnum de leoni* dt ursi faucibus ■ Er sicut S. Thomas
dc per confeqnens ipfe dominus nolier non eilet veru* manyrChrifli archiepifcopusCantuariens.s Unflum ver­
Papa : dc ideo tanquam injuflus dc non veru* deberet ticem fcindi fecit , dc dedit pro Chrifti ecclesia , led
cedere , ficut ille qui nullum ju* haberet in papatu, dc ceflio eft quoddam aufugium retroceffio dc declinatio
quem tale Concilium non poterat in verum Papam pro­ a tali confliflu virtuofo, qui proprie pertinet ad mer­
creare , cum ipfum fiiiilet nullum ■
cenarium , qui cum videt lupum venientem fugit &
Secundo per ipfam viam ceffionir datur intendere dc retrocedit , quia mercenarius eft , dc non pert.net aJ
declarare , quod fuit inutile dc fuperfluum m eccleAa _ eum de ovibus . Sanfliflimu* autem dominus nofler
*
· Dei, i quantumque fuerit uciliflimum . Nam per iftam^ Joanbes papa XXIII. fua* oves congregans de univer­
ixmmt ■
"*ι.κα «nonftratur, quod non fuit veru» Rapa procreatu*, si» Mundi partibus jytF-^cclesi* Dei reformanda , defit
* f. ««μ * quod cedere : nec propter aliam caufam , nifi ut ce- fe in luporum maniblti1, quibus viriliter resiflere debet
ceJtrn «m dendo faceret unionem: cum'multo melius fuiflet pro-' etiam ufque ad mortem , sicut in hoc tacro Concilio
prv.rr ftc. ,,ter dtftam viam exercendam conitntire in unum duo­ elucet evidenter.
rum illorum contendentium, adeumdem appropinquare,
Oftavo , nec ifta auftoriuebvantelii approbat ccfvel faltem alteram fic facilius fle&ere , ut reduceretur tionem , qua dicitur Chriflum nonaginta novem oves
ad obedientiam, vel ad celfidnem.
reliquilfe in deferto , dc inftitiΐΐ^ uiii perdittc · aut <fTertio iterum datur intendere, quod per di&um Pi­ drachmis decem , qui heel filius Qlei ad reinvrmcnlanum Concilium non fuerit unicum & indubitatum dano drachmam decimam . & ad recuperandam π«ιη
caput univerfiatis ecclefic procreatum, fed potiu» fchif­ centesimam de carlis defeendifle , <Sc in terii* ex vitma augumentatum , fc errore multiplicatum cum tunc gine humanitatem aflumpsifle, tamen nunquam ejus di­
solum eflent duo capita contendentia, nunc vero ex­ vinitas , quae erat in crlis, & in terns , creditui oilant tria. Et fortafle ferme fine, omni dubio ex ceffio- ves luas sineconlolatione refiquifle , nec iia receflit ab
ne Joannis per praeiens Concilium, quod per omnia eft eifdem , quod ipfcmet ad illas nullatenus auxilium Iu­
imiutivum vefligiorum Pifani , fchifma augmentabile li flet. Paftor autem ecclesi* qni cedit, non habet atri­
ufque quartum , & femper vult procedere in infinitum, is piius fpem redeundi: nihilominus autem fanH.do.ninu»
quod etiam animos fidelium cogitare eft abfurdum.
nofler papa Joannes XXIII. exemplo Clinfli de*cer.dit
Secundo videtur , quod difta via ceiTioni» eft illegi­ de Italia ad Conflandam , reliquit idem fua n almam
tima dc injufla quo ia fe, & ad fe, & ad ipfam, mul­ urbem , ac totum patrimonium , dc omne illud quod
tiplice* propter caufa*. Primo , nam profefto valde in- jam ecclesia Dei diu perdiderat , dc fuspendit eorum
r mf. «f/»- juflum efl & vere t chicxmtcn, quod unus juftus papa, requisitionem , dc inflat ovibus perditis , ut poflit eas
£ no,, condemnatu», nec pro haerento declaratus, ce­ eripere de faucibus luporum contendentium . qur nul­
dendo debeat fe pariare cum injufto Se condemnato ac latenus recuperabit, si cedendo dt fugiendo fe pusi.fa­
Λ
per ecclefiam pro haeretico declarato , vel cum pluri­ nion iter abientabit.
bus finulibu* , cum tale* cedendo friant mani&fle nihil
Nono dc ultinxi, verus papa , flantibus terminis ,
prout flant, nulla ratione debet compelli ad ceflionem,
juri» dimittere vel renuaciare.
Secundo, fi per iftam viam poflet ecclefia reformari cum hoc efset manu* ponere in Chriflum dominum dc
in capitibus dc in membris, inquam per certiorem, fe- violentare ipfum, dc conturbare ac annuli arc boc pr*queretur quod omnia jura & omnia Concilia eflent »ens Concilium , cum nulla valeat confeflio violenta inutilia & fupetflua in ecclefia , non ut fic fummo ca­ nec per hoc etiani quoad praefenj refoimabitur , folum
fu , vel juftitia eft fitmme dimittenda . Ad quid enim enim unus parvus tumultus qui per Romancï olim difunt jura adinveota , nifi ut inter rurante* pax & ve­Ecitur commifsus contra obedientiam Romanam allegatur
ritas declaretur ; aliter enim , quid valeret, fi fuo loco in aeternum , quate non allegaretur fcelu* inauditum & tempore non convenirent, aut non deberent e Aequa­ dc ille feribens dc proponent iflam viam , alserit non
liter obfervari.
ef*e procedendum contra condemnatos per nanus vio­
Tertio etiam videtur , quod via ceflionis fit frivo­ lenta*, allegan* fuper hoc frivola» ratione» & concedit
la dt injufla . Nam confideratis temporibus , atque re­ fS. D. N. debere compelli vi brachii Ucuiaris , aut f StuP.jp
bus ficut nunc funt, quod alter contendentium efl ab- via infamiae abhorrende: qui ai foret bonusCLrifliatnis
""
fens, dt alter cedere penitu» abnegat dt tecufat, quod dt inteliigcret Ccriptura* , uullatenu* deberet rafia pii* '***' ”■
per eam non reformetur integre ecdefi· Chrifliana do­ auribus impulfare , quia omnia ifta funt crudelitatis dc f'*’’*'
mino Joanne jam cedente.
injuflitie ia ecclefia fanfta Dei ·
Qparto, via ceffionis videtur fore injjftiflima, cum
Qparta pnecifo continet viam belli, &c.
Contra diftat cudulas feripsit dominus cardinalis Canec ex jure divino obligatur, nec humano, quod con­
demnatu* de um re qoanramcumque etiam exigua feu meracemis , dc fecit cedofam contianam rcfpoolivam ,
ingerite, rationabili tamen atque jufla debeat fui* jun- cujus teuor ia)·* efl Sum-

'

C O N C I L I Ü M

«g*™™

-I6O

L eundum fe & ad feipfam^ fecundum rationes juris in■ ,,r
1■Summopere ceveant celatores' fidei Ac unionis
ANNO fi* a dortrina illorum, dc quibus praedixit Chriftus: ducunt fiusdamentum Pilani Coocilifipfiufqde robur in- fi^crr
CHRISTI
a falfn prophétie, qui veniuut «d
i» v$- fimant Ac totam hanc obedientiam fcandalixant.
’
Decima, qui χύη belli fuadent, & traAatum pacis ' 1
IKttX* > pianti* ovium, Wriufecut tutem funt lupi rupucei.
'Hi iunt in hoc facio Concilio qui adulatores potenti* & concordiae,ab adverfariis oblatum repudiant, in Spi­
magis quam amatores julliti* garrientes detrahunt do- ritum San&um multipliciter peccant. Primo, quia im­
floribus veritatis, ,quos detraAores vocat Apoflolus, pediunt finem pacis, ad quem praeiens Concilium vo­
magiflro* prurientes auribus. De quorum numero iunt catum eft, At principaliter ordinatum. Secundo , quia
quidam, qui quinque cedulas ad impediendum effit Aum obviant mediis quibus ad diAum finem facilius perveni*·
hujus iacri Concilii prxfentarunt , quarum prima inci­ tur . Tertio, quia impugnant regulam per quam impe- '
pit. Quia fecundum Tullium. Secunda. Ut ait Tul­ dinaentis ad finem prasdiAum At ejus media repugnanti­
lius- Tertia, Licet per doArinam Apofloli. Quarta, bus facilius obviatur . Ultimo & illam tam divini
Dum exaAa coafideratione, quae viam belli fuadet pro quam humani jutis regulam, De duobus milis minus
habenda pace ecclefi*. Qyinta, quae incipit, via ceffio- eligendum eft.
A4 pnemifta offeruntur rationes Ac allegationes tam
nis quae domino noflro proponitur. Quibus omnibus cedulis, Sc ieditiofis fallaciis refpondetur per condufio- divini quam humani juris, quando placebit fuper his
nem lequentem; fuper quibus petitur deliberatio. Con- g in Concilio audientiam dare.
cilii generalis, Ac publica coram eo fuper eis difputaLicet via eiifecutionis fententiarum Pilani Concilii,
At via reduAionis fchifmaticorum ad unitatem ecclefiae,
no pro inquifitione veritatis.
Prima conclufio. Licet Concilium fuerit legitiaoe At ad obedientiam domini noftji Papas Joannis XXlll. five
canonice convocatum, rite Ac canonice celebratum, At fponte, five coarte quantum in fe, fecundum com­
duo olim cootendentes de papatu jufle At canonice con­ munem juris formam, lint jundic* ; tamen quia fecun­
demnati , At e le Aio domini Alexandri V. fuerit egno- dum circumstantias non videntur elfe poffibiles, nec
nice Ac rite faAa, At difla eleAio ab illis, qui fuerint efficaces pacis Ac perfeAae unionis ecclefi*, via ce (Bo­
in diAo Concilio, fuerit legitime At canonice accepta, nis omnium, per quam facile potest pax Ac per ferta
prout haec omnia tenet obedientia domini noflri Papae unio ecclefiae haberi fecundum omnes circumstantias, ju­
Joapnis XXlll. tamen duae obedienti* duorum conten­ stior est, & fimpliciter eligenda.
Secunda , reprobans viam ceflionis , attento statu
dentium probabiliter tenent contrarium, in qua opi­
nionum diverfa At adveria varietate non funt minores ecclefix, fautor fchifmatis est ccnfendus .
Tertia, attentatio Ac eleAio viae exfecutionis fenten»
difficultates juris Ac farti, quam ante Concilium Pifatise Pifani Concilii vel reduAiva fchifmaticorum Ac con­
num erat de juflitia duorum contendentium.
Ex quo fequitur fecunda conclufio, quod ficut ante demnatorum per idem Concilium ad obedientiam domi­
Concilium Piianum ad evitandum difficultates juris, At ni nostri Joannis, ad pacem ecclefi* rebus stantibus,
fafti,,Ac prolixitatem, Ac dilationem pacis ecclefi*, ut funt, esc generative fufpicionis fautori* fchifmatis,
tunc acceptata fiut ab omnibus .Chriflifidelibus , Ac lau­ Ac plus favendi fingulari perfonx, quam univerfali ec­
data via ceflionis amborum contendentium, Ac fic nunc clefi* .
trium contendentium de papatu, fimiliter autem majoQuarta, licet justum fit fecundum communem juris
formam, dominum noftrum Joannem in fuo pontificatu
si ratione acceptanda eft Ac laudimda.
Tertia efl, quod contulere domino noflro Joanni Pa­ perfiflero, Ac ab illo non amoveri , quam fchifma diu­
pae XXlll. acceptare Ac offerre diAsm viam ceflionis, turnum, At ecclefiam in tali flatu remanere.
Qpinca, ecclefia univerfali* qu* vere vel interpreta­
in cafu quo ex hac oblatione fequeretur perfeAa pax
feu unio ecclefi*, non efl aequiparare verum fummum tive, Ac virtualiter confidit in Concilio generali, po­
Pontificem haereticis per ecclefiam condemnatis, nec facro teft quemlibet etiam fummum ejufdem ecclefi* mimPifano Concilio flabili At firmo in aliquo praejudicaro, flrum, per cujus perfiflentiam flatus univerfalis ejuf­
fed magis intentionem ac finem diAi confirmare, ip- dem ecclefi* turbaretur, Ac per cujus admonitionem
iumqne dominum noftrum fuper pr*dirtos contenden­ ad flatum debitum reduceretur, etiam fine culpa minites exaltare, At ipfos deprimere.
dlri amovere.
Quarta conclufio eft , quod pnenofiflas qu*fliones af­
Sexta u etiam univerfalis, Ac fupra poteft quemlibet a Font, Kc/<■/<« v», ferentes ’non poflunt jufle notari de fautoria fchifma­ miniftrum ejus, etiam fummum Ac unicum, culpa fua xVtrfiai
, ut
tis vel hcrefis, fed magis oppofita temerarie prxfumen- 1 turbantem, Ac fcandalizancem flatum univerfalis eccie- lurrA, Aotes afferre .
fi* amovere·
Quinta, licet h*reticus per ecclefiam damnatus er­
Ex pane nationum date funt ali* cedul* in effertu
rorem fuum non recognofcens, fed in fua permanens continentes, quod principaliter ageretur de unione ec­
pertinacia non fit in petitionibus fuis errori faventibus clefi* ■ Et h* cedul* fuerunt publicat*.
exaudiendus : tamen ea qu* afferentur a quibufeumque
His aAis, incidit quzflio, qui in Concilio, in rebus
ichiimaticis, vel luereticis pro traAatu pacis Ac unionis diffiniendis admittuntur. Et volunt quidam, quod foli
ecclefi*, non funt a catholicis refpuenda, fed favora­ epifeopi, eorumque majores pr*lati Ac abbates admit­
biliter audienda, & quantum expediens fuerit , exau­ terentur. Contra quam opinionem cardinalis Canuradienda ·
cenfis fcripfit cedulam, cujus tenor talis eft.
Sexta conclufio. Licet regulariter Papa verus At ca­
Ad obviandum protervi* & infeiti* quorumdam di­
nonicus de h*reft, aut nullo notorio crimine ecclefiam centium , quod in hoc facro Concilio Conftantienfi in.
fcandaliaante non infamatus, nec fuipeAus, nequeat omnibus fefltonibu< foli przlati majores, epifeopi Ac ab­
ab aliquo particulari coilegio , feu periona fingulari bates habeant vocem in diffimtiva fententia agendo­
contra ea qu* funt fui juris compelli, vel arAari : ta­ rum , confideranda funt qu* fequuntur.
men ab univerfali ecclefia feu Concilio generali ipfam
Primo, diflmguendum eft de agendis in Concilio ,
repr*fenrante, attenta prolixitate cafus pr*fentis pro quia vel illa effent, qu* folum pertinerent ad fidem
pace ecclefi* celerius procuranda, jufle poffet ad cef- catholicam , facramenta , At pure fpiritualia ecclefionem compelli.
fiaftica de quibus antiquitus inter fanftes Patres in
Si in cafu przdiAo Papa diAam viam pertinaciter Conciliis generalibus agebatur: in quo cafu f*pe loquun­
recufaret, legitime poffet, tanquam fchifmaticur, Ac de tur juia canonica , At de iis de pr*fent> mini fenbitur
fautoria fchifmatic* pravitatis fufpeAus rationabiliter
Vel illa eflent pertinentia ad exterminationem pr*condemnari.
fentis fchifnutis 8c unionis ac pacis integr* procuran­
OAava efl, quod in cafu prwdAo Papam tamquam di , in quo nustime habent locum fequentia
hzreticum , vel fchifmaticum condemnantes , At didam
Item, (ciendum etiam, quod ficut a tempore nahis
condemnationem niflan; Ac canonieam fore firmiter af- feent.s ecclMj* fchifmatis circa çlertionem fummi Pon- preftruntur
lerentes, nullatenus hxretici funt cenlendi, (ed magis tificis, vsrii fuerunt modi obfervati > ficut patet per v*ldr du(»a
jur.i Ac rnti'iuas hifloiias, fie in modo congregations * ^Idl*
cppofirum pertinarit.T affirmances.
Nona, qui nt-r.c r-probint viam cefïionrt, d.centra Ac del i<rat,om« Conciliorum generalium■ Nam ficut
in Art bui Apoflolorum, Ac in htftona Eufebii,
eam efie .rratruirttnie n, ifictitimam A< iiruflam, le-

constantiense.

s,cVpndus.

■ ■■'"■ qug Aftibus Apofloioram immediate fubneftitur , «Aanimarum, ordine* pneterea eccleiiailicot , facerdote»
—ANNO quandocumque inConcilus congregabatur tota^commu- & diaconos, dic ubi illo* non admittendo* legi ft i > dc ΛΚΝΟ
CHRBT* nita* Chriilisrforum , quandoque epifeopi ,. presbyte- fi legeri* Conciliorum antiquorum aftione* reperifti it- <■
• Ftîné quan-ri * <,i*COB* » qcfepdoque foli epifeopi fine abbatibus „ Cerdote* dc diaconos admiffo*.
‘ ’
(toque , ■ quandoque cum epifeopi* abbate» : quandoque impera­
Sed ad primo* exclufe* per te redeo, u'tiim** d.H '
tor convocabat , & congregtbat Concilium , & pre- re»: Si theologus es, legePaulpm dicentem, m me i
fen* erat , etiam abfente Pape , da cuju» caufa ageba­ Dominicam miflos a Deo alio* Apoftolo* , qui Λ ..
tur, ficut haec variera* poteft probari jure naturali dc epifeopi i alio· prophetas ,^dc de i Ilis non quxritur , a.<os
v
divino , & ex hiflorii* fupradiftis' cum quatuor Conci­ doftore*. Et tu illo* egcludi* qui plus ceteris funt ne-,
liorum in Aftibus ApoAoloram celebratorum , quam ceffarii, dc fine quotum efleftu , feilicet dndrma , ceteex «fifta* hifloria. Eufebii lik v*. caj. xxxtu. hbço ' ri gradus & ordine* inepti funt, feu repellendi, diçcnte
vri. cap. xxvrr. & xxvrn. dc limo x. cap. v. ubi Domino, £»it ta /rtcatMM rrpeAifr, tr ego te repel- o,.e , ·.
multa ad propofitum pnefenti* materiae utilia rebitan­ lea». Et quandoChriflus Apoftolo* mifit, illo* praecipue
tur.
inflruxit , ft promifit dare ei* quid loquerentur , dc
Item, fciendum eft , quod quando in Concilii» gene­ quod mirabilius efl, docuit omnes Jinguas. Attende igi­
ralibus foli epifeopi habebant vocem diffinitivam ,.boc tur quantum- in Apoflotis doftrina fit neccflaria , Paulo
fuit, quia habebant adminiArationem populi , & erant B eodem Apoftolo dc doftore , b dc inquit per ampliu* prnne. t*
viri fandi , & dofti & eleAi prae caeceris in ecclefia doftrinae collatum efl munus, immode ampliu* ipfote- <«>'per.
Chriftiana. Poftea luerunt additi abbate* eadem de cau- fle ceteri* Apoftolis locutu* efl linguis : indiguit tamen
fa , fc quia habebant adminiflracioncn» fubjeftorum : c cito interprete linguae gratae, adeout dixeritft feri- c Lege. Ti.a
& eadem ratione addi deberent priore» , aut majore* pferit. Caa» veniget», inquit , Troade, ideft, Trojx,
quarumcumque congregationum , plufquamepifcopi, vel
ogiam nubi apertam eget i» Domino negro Jefa, non '-Crr ». ·· .
abbate* inutile*, folum titulare*, & in quibus deficiunt bebai reqaiea» fpiritni mpo , eo quod aoa invenerim Ti­
conditiones fupradiftse. & qui forte in hac materia funt tan». Quod exponent Hieronymus dixit , hoc ideo difufpefti. Et mirabile videtur , quod unus tali* archie- ftum a Paulo difto, quod illo Tito maxime indigebar,
pifeopu*, aut epifeopu*, vel abba* pauco*, aut nullo* dc utebatur interprete lingtue Grxcx- pro cujus ablenfuffragante* habent , dc parvum sue nullum fibi fobje- tia ibi non ftetit, fed valedicens Trojam* abiit in Ma­
ftùm, haberet tantam vocem in Concilio, ficut archie- cedoniam . Vide quantum doftore» neceflarii fint in ec­
pifeopus Moguntrnu*, ac alii magni praelati, & princi­ clefia Dei , ut doftor gentium doftore indiguerit. Prae­
pe* imperii, ft multiparticulate* archicpifcopi, dcepi­ terea evangelium Marci feriptum eft Petro narrante ,
feopi in Francia , dc Anglia, dc aliis regnis, qui plure» Marco diftante, ut & Petrus interprete indiguerit.
habent parochiale» ecclefia*, in quibus efl major popu­
Si canoniftac* , vide textum canoni* dicentem , quod
lus, quam in pluribus archiepifeopatibu* , & epifcopa- çdoftorum ordo quafi przeipuu* efl inecclefia Dei. Illum
tibus pnedifti*.
ergo ordinem, dc quafi praecipuum ordinem repellis: dc
Item, eadem ratione, qua fupra, non funt excluden­ admitti* indiflinfte epifeopo*, dc abbates, quorum par*
di a voce.diffimtiva facrx Theologiae doftore*, ac juri* major indofta. Et attende quod rex, vel prxlatu» incanonici, & civili* : quibus , dc maxinfe theologicis , doftusefl afinu* coronatu*. Cum illi* ergo doftore*ad­
datur auftorita* praedicandi dc docendi ubique terrarum : mitte , ut illorum fcientue defeftum , qui tamen auftoqux non efl parva auftoritas in populo Chrifliano, fed ritatem habent, ifloram fcientia dc doftrina (uppleant.
multo major quam unius epifeopi, vel abbati* ignoranDe ceteri» autem , quos tacite excludis , vide qmd
ii», dc folum titulati · Et quia antiquitus haec dofto- agis ■ Omne* facerdote* qui non funt de tui* «xprllis
rum auftoritas non erat introdufta per modum Rudio­ pnelatis, dc pellis, qui tamen prxeipuus ordoeft irtec­
rum generalium, que hodie auftoritate ecclefic obfer- clefia Ddt : inter quo* unu* fiunmu* eft dc Papa, cete­
vatur, de ei* non fit mentio in antiqui* juribus cont­ ri autem facerdote* funt : quibus etiamfi fimplice*
munibus : fed in Concilio Pifano , dc Romano eorum funt, non eft detrahendum , fed in ei* (acerdotale of­
auftoritas allegatur , dc in diffinitiva lententia fe fubfcri- ficium honorandum , de quibus in lege feribitur , Diii
bunt. Qpare eo* in fimili excludere per praefen* Con­ non detrahar, facerdote* intelligendo , qui propter ex­
cilium , quod eft difti Pifani continuativum , non fo- cellentiam ordinis, dc officii dignitatem du nuncupanlum effet abfurdum , fed difti Pifani Coocilii quodam mo- tur , quo* repelli* ; admitti* tamen epifeopo* , inter
do reprobativum.
Dquo* ultimo» epifeopo» dc presbytero* quantum ad orItem, eifdem refpoofionibu* , vel confimilibu* , idem dinationem & meritum Apoftolu* nullam differentiam
dicitur de regibu» dc principibus, aut eorum ambaxia- facit, docen* quod equaiem epifeopum efle oporteat , dead* Jon·
toribus , dc de procuratoribus abfentium prrlatorum , & quis epifcopus debeat ordinari ; nihil dicit de pres- nude Pole
& capitulorum, dc etiam ficut patet ex bulla domini bytero , fed tsanfit ad diaconum infinuans fecundum mar oi»'V>
noftri Papx, qua mandat praefen*Concilium, ft maxi­ prooemium, eadem in pre*bytero ft epifeopo requi- ~α,5·ΰΤ,*'0
me ex canonicis impedimentis caufantibu* ad hujufmo­ rend» , dt eumdem efle ordinem & dignitatem , licet
di locum, dc tempus Concilii pertbnaliter adeffe nequi­ iis temporibu* multitudo fecerit vilefeere , rariores MCCCC
verint; tunc illi qui fic impediti fuerint , aliquos luo funi epifeopi , ideo pretiofiores , quia pulegium apud X X X 111
nomine Dqum timentes fcientia & rerum experientia Indo» pipere pretiofiu» eft : & ii funt reftore» paro- n*in hicmulpraeditos, ac fufficienti mandato fuffiiltos mittere non chialium ecclefiarum , qui etiam ecclefiarum praelati u
poftponant, vices eorum qui miferant, in difto Conci­ vocantur in Jure . Cum ecclefia fit in diverti» ordinilio impleturo*
bu» dc officii* conftituta., cur ordine* , ft officia reΕΛ
Item, quantum ad materurr termuundi prxfen* fchif­ pelli» Idem de diaconi» dico, qui & ordofunt inec- e* orat» ia
ma , ft dandi pacem ecclefix , velle excludere rege* , clefia Dei, & officium gerunt, dc hxc a primitus ec- Tomo > vAnuq-leâ.
principe*, aut ambaxiatores eorum, maxime cum ma­ Clefia.
jn
gnam dc honorabilem partem faciant hujus Concilii, a E Sed dc polles a fanftis patribus funt officia inftituta,
voce, feu determinatione etiam concluitva, non vide­ utpote archidiaconi, archipresbyt.-ri , ft ex conluetudifapentur juftutn, aequum, aut rationi confonum : cum hu­ ne decani , ft alia officia , qux expreffa repeno m ju- u.
jufmodi paci* conclufio ad eo*, & populos ei* fubjefto* re, ft in ordine ecclefiaflico , cur illo* repellis , dt
valde pertineat: dc fine eorum confilio, auxilio dc fa­ quovis epifeopo» indifferenter admittis.
vore non potfint ea qux in hoc Concilio concludentur,
Audeo tibi dicere, quod in Gallus, Germaniis, An­
exfectuioni mandare.
glia, Hifpama , funt mille curati parochiahum eccle- j Forte 3?
Cardinali* fanfti Marci fecit aliam cedulamad idem: fiarum , quorum quilibet majorem d adminiflrationem ft cH , bjbei
ejus tenor tali* eft .
regimen plurium animarum , quo* jus admittit, dc nul­
Tu.quifqui* es, qui prxtendis primo, folos majores lo repelluntur: dc tu illos, quorum multo plu* mtereft
prxlato*. ut his verbi» utar , epifeopo* dc abbate* ha­ ratione adminiftrationis, vi* repelli ? Ego omnem ho­
bere vocem in generali Concilio, dc na excludi* dofte- minem habentem ordinem , vei officium ecclefiaflire*, archidiacono*, reftore* paicchialiuni ecclefiarum , cum . quia illiu* intereft , omnem μ.? doftorem , quia
ceterofque dign.tate* habentes , quibus cura imnunet prodeffe poteft , dico admittendum & nulium talem
N n
repelComil. G.-aerel. Km. XXVII

■•Mew.·

CONCILIUM

_ ' repeUeodum, & in ancsquis Concîlÿsnon "réperio fiufle ; ,

siGBjgHDTO

5<f4

Interim nttione* dnciorisGalU*. Germani* * An- ————
ANNO ——.If_
gli*. A ita poftea Itali* per fe ipfa* fe rongregave. ΑΜΝΟ
°Ϊ*Βη Qum faamo ride Hftnum Concilium, quod Λ iftod rant, Λ deciderunt de ferto quxflionmn, utrum per CRR,STI
"lu'i'ft*· idem reputatur, reperie* in illo centum pene tales, nationea vel per capita fingula procederetur. Et con- M ’’
Hat ihMK ac maxime dortores, A licentiate*, admiffo* anftoritadve. gregaverunt fe feparatim, A fataliter omne* declina­
hcati ab E· £ (ubicnpro· in fententia lata contra Petruns de Luna bant ad viam ceflxmia facundum formam prime cedute
pmapia *ar &
n Cum in iflo, quod ab illo airea acct* faper hoc dat*, per cardinalem fanrti Marci, qu* in- geors N.
ÎSTmu*"*- pu ’
«K***™®* cenfeés, non video ; quin immo cipit. In Concilio generali, Ac.
j>.
JaiquMom in pluribus Concilii* repeties, presbytero* & diacono*
qee dt rauia faifle admiflo*.
SdvdWa de tegant MeU Jetai Pep*
Impeditu.
£t fi forte in antiqui* Concilii* non legari* tale* *dper Cauiiim» d. 16. iebrturii.
* Furit
tniffOJ) fum boc flat, quod fuerint pdmiffi, fed prit»-.
*» ’· · cipl!lOte, nominantur, ne multitudo faftidiat. PnneEx MS. Vindobonenfi,
_ rea quia forte pro paupertate, A locorum diflantia non
veniunt: fed fi veniant, nefcio, nec tu fcis, cur repelli
Flebili flatu ecclefi*, ac omnibus alii* ctrcumftandebeant.
tii* ponderatis, videtur tribu* Nationibus , fcilicet
Admititr indiflmrte abbates , oefeio cur Curatos n Gallican*, Germanic*, & Anglican*, majorem par»
parochiabum eedefiarum repellis , qui certum jus , & tem hujus facti Concilii facientibus & repnefentantideterminatum in ecclefiaftico gradu habent officium:, bu* , pro ipfius ecdéfixreiotegratione, tam Domini no­
illi non ifti majorem animarum curam, & adminiflra- flri fummi Pontifici*, quam Dominorum contendentium
tionem, quam illi : illorum quippe plure* habent mil­ de Papatu viam ceflionis , tanquam celeriorem, perfele, immo duo, tria, quatuor, decem millia animanfas. Aiorem, & meliorem, rebus fe habentibus prout loot,
Abbate* vero quidam decem monacho* aut viginti, vel fore per Dominum noftrum acceptandam, & ipfum de­
bere , & teneri viam ceffioni* frthpliciter offerre, Λ
paulo plus : peuciflimi font, qui centum habeant.
W.e »κΙ n·
Hxc tamen quod' ifti fic Curati habent, in ordine & cum efleAu juxta deliberationem Concilii facere A
tur quxiitm gradu ecciefiaflico neceflario efl: illi autem pester or»
adimplere, & fic fibi per fereniflimum Dominum no­
dwfi: >u
iLncrn ic gradum, A neceflirate miniftrant.
flrum Romanorum regem Ac. & pnefens facrum Con­
JUSHhs ergo gradus admitte in corpus, cuius ordinata cilium cum fumma humilitate fuppiicandum, ut iflam
& neceflaria membra funt, ex neceflitate, ic pro fuo viam offerat, affirmet, Λ perficiat.
interefle. podores autem propter eo*, Sc propter te,
No* Ludovicus Come* Palatinus ire. nomine noflro,
ικ'ί·)»η& dominiorum noflrorum ac habitantium in eildem,
<k>, non de- ut etiam quod nefeis, te doceant A "dirigant: iilofque
bniihdo.
frient es non repellas, ne videaris feientiam repuli fle, prxdirtam viam ceflionis approbamus per Dominum no­
ne Deu* te repellar, fed per eorum doArinam inflruat, flrum Gregorium Papam iu. fore offerendam, acce­
& dirigat in viam (alutis retero*.
1 ptandam , & ad exeeutienem realem efficacem perdu­
De procuratoribus autem archiepilcoporum, & epif- cendam ic faciendam.
caporum ic aliorum przfcriptorum," qui funt admitten­
Et no* Rabanus Epifeopus Spirenfi* tcc. noflro A ec­
di , quos indillinâe repellis ; dico nunc nec nfquequa- clefi* noflr* nomine pnrdi&am viam ceflionis appro­
que repellendos, nec omnino admittendos; fed dico le­ bamus per Dominum noftrum Gregorium Papam Λχ.
gitime e xcufatorum admittendos procuratore*, aliorum ut fupra.
non, ficut m ele&iooe reperto confli tutos. Nec tamen
Hax oblata fle conciufa funt quinta fle fexta feriis
folemnitatem juramenti requiro, quia illa fpeciahter fla- ' ance brvtctwt, anno flet. XV.
tuta eft , ic fuffioenter quomodocumque de legieift»
b Fortr , impedimento b conflare.
τ'
£x CoileSiaic Berberini/au.
De ambaxiata autem regum fle principem /larum eft,
quod in us, qux conveniunt uni verfalem ecclefiam, utDie fabbati, qux fuit XVI. menfi* Februarii, Papa
pote unionem ecclefue A fidem , admittendi funt : fed mandavit Concilium de fero: & prxfente rege Roma­
Itare debent determinationi peritorum tf. dotfagum in norum , ic toto Concilio, primo quidem propofuit d s
his qux iunt fidei.
via ceflionis : poftea commifit domino cardinali Florenln aliis autem, qu* conveniunt more*, fle ordine* tino, nt hoc profequeretur; qui fatis eleganter propoecciefiaflico*, non pertinet ad eos. Sic etenim fecit Con-D fait, ic legit ceduiam per Papam fuper hoc ordinatam,
(lantinut in Nicxno Concilio, libello* accufatorio* igni cujus^tenor tali* eft:
fiibjiciens : fle ecclefiaftIcorum judicio relinquent, fedit
SanAiflimu* Dominus nofterPapa hic pnefens, quam­
in cella infima. Et Theodofius Imperator, profeflus de quam nullis voci*, juramenti*, promiflionibu* ad infta
us nihil ad eum, prarter reverentiam, pertinere.
aâa nullatenus adftringatur ; tamen propter quietem po­
Verum ex forma litterarum vocationi* Concilii appa- puli Cbriftiani propofuit, & deliberabat fpoate, A liberetV procurator** impeditorum legitime, flt ambaxiato- raliter dare pacem ecclefi* per viam ceflionis, fi A in
res regum debere admitti.· quod tamen intelligendum quantum Petrus de Luna, A Angelus Corario per fa­
efl ad ea , in quibus habent interefle, fle qux pntmifla crum generale Plfanum Concilium de frbifmate A hxfunt.
refi damnati, A de papatu ejeAi, juri quod praetendunt
In hac quxflione pendente incidit quxflio. quomodo in papatu, fufficienter renunciet*, A hoc cum modi*
deciderentur agenda in Coocilio, ic fieret ferutinium A ciicumftantiit,.A tempore declarandis, A conclu­
votorum ; utrum per natione* in genere, quarum qua­ dendis in traftatu fuper hoc per eutndem dominum nce Fort*,
tuor erant c ultimi Itali*, Galli*, Germani*, A An­ flmm, vel luo* deputando* cum deputandis per vo»
niierwu.
glic ; vel per capita fingula. Et licet clarum de jure poft hoc ftatim tenendo .
d Forte,
videatur, <i perferutanda funt vota per capita fingula;
*Kid er»·
qwa tamen plure* funt prxlati Itali* paupere*, quam R
Ex mi. Cxfareo.
(ernmndn
fere de omnibua natiorubus, praeterea dominus nofter
fecit in numero exceflivo prxlaco* cubiculario* ultra
Qpa ceduia fic audita , A poft hoc per fingula* na­
quinquaginta . Dicitur praeterea quod multo*, voluit fibi tione* maflicata , vifum fuit omnibus diAarum natio­
obligare juramentis, A muneribus, alios mini* terruif- num fuppofiti*, quod nimis vaga, dubia, obfeura foret
fe, A ita feruundo per capita nihil fieret, nili quod A incerta ; nec ad exftirpandum fehifma A cefliooem
vellet dominus nofter : in iftis quxftioniba* .Concilium inducendam valitura. Unde (applicatum fait domino
diu perpendit. Veram efl quod major pars deliberavit noflro Apoftolico, quia e viam cefGoai* appeteret,
ad viam ceflionis.
mentem fuam per verba clara A pura A unionem in­
Hi* mediis temporibus aAum eft de erroribus Vi- ducentia exprimeret. Unde idem dominus Apoflolicu’
elef, A fcripta erat fententia ; fed totum dilatum efl aliam ceduiam nationum deputati* tradidit, fub hac
per aperitionem illius vix ceflionis.
forma :
Dominus nofter noviflime dixit, quod ipfe ocnoino
vult dare pacem ecclefi*.
Ex

’ÏÏSuiï

r**

CONST ANTI ÉNSE.

«c«»nj®w

ytf<

Arir & die fequanri Ma feflfeae felemtii cum Mifla -----------------------

lomniter publicavit : Te Deu» laudtavu.
ANNO
f» CMitat Mtnaiut.
Tenor cedulae tali* eft .·
CHRisri
$—ftil^nn lion»·» nofter domiou* Joann·* Pap·
XXIll. quamquam outli* voci», juramenti*, aut peoeifEpo Joaimet Pape XX1U. propter quietem totiu* pofcnilMM adftriaqetur . tamen propter quietem populi poli Ouiftiani, profiteor, fpoodeo 9t promitto , voveo
Chrifiiaai profitetur, ipondat , A promsan Deo & ec- & juro Deo, &t. ■» tufre.
délia . iponte Λ liberaliter dare pace» ipfi eccte&e
per priait» ceffioob iua per fe , vel procuratote* leyti- .Avifauteula d/efc te Natione dmuuti àt Cpqtawokn voum , rd phsres ad boc irrevocabiliter confliroCueri/m, putuit fuit via cqfituit eaatetuleutiiuu ttuniaut it Pafala ttaàata.
to* , & in quantum Patna de Lana , & Angelus de
Ex MS. Vindobonenfi.
Ontario , per facnim Pifenum Concilium de fcbifinste
A hasrefi damnari , & de papatu ejeAi, pepatui, quern
Cooclufio *. Hoc lacrum Conftantienfe Concilium in
protendunt, per fe vel procuratores légitimée fimiii- maceria hujus fchifmatis fupremam in terri* hibet *uter cadam , & boc infra terminum : tc de pnediâis Aontacem & judiciariam poteftatem
ûcere unam , vel plutea litteras in bulla plumbea ,
Concluf. a. Inter omne* vias fedandi boc pemiciofifprout expedierit.
fimum ichiima, aptior, conveniencior, purior , & dfi- ‘
Et attendatur quod ex nunc, innovetur Λ aggrave­gcacior eft via ceffioai* omnium tr.um contendentium
tur proce&u Pilani Concilii , cootra diAo* damnato* , de Papatu .
Concluf. V Qjiod nihilominus , fi obedient it Angeli
fufpendendo tamen dMum proceflus ufque ad tempus,
quod dabitur eia ad ceffiooem.
Corano & Petri de Lutu abfque telftone fuorum prefiItem quod rex Romanorum , ftt domini pnefentes , dentium ad unitatem fanftac matri* ecclefia cum noftra
ac omne «ambaxiatores regum, & alii, ac totum Con­ vellent obedientia concurrere, fi A in quantum Domi­
cilium promittant domino noftro in cafu quod illi dam­ nus Joannes , quem haAenu* femper Papam efle nega-,
nati non fe humilient ad ceftionem, ficut iple fecit, af- verunt, de Papatu cedat, idem Duruit** nollet ad ce-'
fiflere fee faoAitati perpetuo contra ipfo* , Λ eorum dendum obligatur .
Concluf. 4. Quod penfatis lingulis , Dominus nofter
adherence*, tam fpiritualibu* favoribus , quam tempo­
ralibus auxiliis.
ad pcxmiflâ tenetur fub poena peccati mortalis.
Licet autem prima domini noftri cedula nationibus
Coocluf. j. Quod Dnminu* nofter fub eadem prona ,
non feffeciflk, immo falprcioaem generaflee ,· rfta ulti­ videlicet peccati mortali*, renetur cedulam fibi per tres
ma minus fu(Fecit , phityre generavit fulpteioni* quam Nationes pnefentatam, profequi cum etfeiu.
prima . Primo quia non offert , nifi alii* cedentibus
Condui. d. Qpod hoc generale Concilium poteft Do­
Secundo propter verba irritativa , quia alsi vocantur mino noftro pntmifta fub formidabilibus pani* praecipe­
condemnati de htetefi. Tertio propter terminum ippo- re & mandare.
C
ficioni* . Quarto propter procefluum innovationem &
Conclut. 7. Quod, fi Dominus nofter pnemiflis tanaegravationem.
quam pertinaciter induratus contradicat, Concilium pnefens nomine totius Ecclefise lieculare brachium Imperia­
Ex u>f. Cajam Fmdofenrgf.
lis majeftatis poterit invocare.
Dominica Ptatiniterr a , ambaxiatores UniverfitaUltima die Februarii in Ecclefia Fratrum Minorum,
tis Parifienfu przfcntati fuerunt per Romanorum re­ Rege Romanorum prrftdente , in magna multitudine ,
gem nationi Germanice . Ubi dominus rex longum fe­ requifivit Oratores Univerficatis , quid fentirent de via
cit; fermonem , hortando praediAos ambaxiatores , ut ceflionis, te de ferma , fub qua obligatio fieri deberet
fe noflre nationi & nationi Angi icar conformarent ; nar­ exhibita Domino noftro.
rando multa aAa hucuiquc in Concilio per nationes, &
Et retpondendo dixerunt , quod effet IknAior , judifficultates de modo voca colligendi per nationes & non flior , aequior, tutior , & celerior via ad perveniendum
per capita: At de refiflentia Rationis Italice: & de mo­ ad unionem Ecdefee.
do uniendi eccteilam tanAam Dei per viam ceffioms
Addiderunt, quod verba obligatoria , polita ui ceduomnium de papatu contendentium . Qyi refponderunr , li Nationum, folum civilem importarent obl'gationem,
quod parati eflent concurrere in omni via rationabili Λ Λ ergo effet addendum, xwto (7 juro, quod prius muljufta
multum placeret via ceffonis : commen- tis placuit, & ego dedi inAvifamentis meis inNatione.
_
___,_& quod
.
dantes regiam maleflatem de tanto opere laudabili , &DQuJ<; non feerunt recepta: quia effent ninxs dura , (ed
diligentia in convocatione iftius facri Concilii , & dili- effet mitius procedendum . ~
Tamen poflquam Parifienie*
gentis fua profequendo effeAum facrarifflnue unionis . addiderunt, tunc placuit omnibus.
Deprecanee* ne mutaretur fuus gloriofus animus , aut
Die prima menfis Marùt, anno MCCCCXf' a Nati­ Ip rr.fT addiremitteretur : qusa fine ipfius proceftione A perfonali vitate , C7c. jp magna aula palatu inferioris Apoftoli- lur, JnJiprxfentia totus labor effet defperatus.
ci, undecima hora poft mediam noftein , domino no- rhirn· vi».
Item, eadem die venerunt coram regia ma<eflateOra- flro Joanne Papa XXIIL ibidem exliftenre & pneiente, Ptnuf.i.atK
tfut
:
tore* regis Arragonum. legentes longam cedulam, conRomanorum rege Imperatore fereniflimo , & qua­ Éx
Su 11
rinentem vocationem ad Concilium facrum regi* Arra­ tuor congregati* nationibus inibi , fuit per dominum ,od. & tri­
gonum & Petri de Luna , & impedimenta eorumdem p-uriarcham Antiochenum nomine & ex parte totius bu* aliis
de receptione termini oblati per regem Romanorum ad Concilii prsrleutata praefato domino noftroPapcquzdam nW«· Ce.mutuam vifionem, qua fperabatur iequi polie pêrfedar.i fchedul* : lîbiqve nomine didii Concilii fuit humiliter ruan.
unionem ; & quod fleti flent xlvi. diebus, A pluries re- fupplicatum per eumdem Patriarcham , quatenus di­
iponfum petiviflent’ a rege Romanorum , & quod nihil gnaretur diAam Ichgdulam benigna acceptate . Ec diobtinuiftent, & imminerent eis pericula . Unde exrafa- &us dominus nofter Papa, recepta fcbedula , Λ ea le­
verunt dominum regem Arragonum, quod per eumdem er-te leda , dixit quod fuit temper « intentionis , da­ «Forrt, <»4
non fleti flet Ac. Et petiverunt licentiam ad receden­ re pacem ecclefisr , & quod ad boc venerat Conflan­ i«urab«»>s ■
dum, & petiverunt inflramenca, Ac.
tium. Et etiam dixit , qualiter diâo Concilio , non vi
nec metu cocnpulfus , non coeftus , fed liberaliter
. Ex CeUeHitue Barberiuifia .
fponte obtulerat viam ceffionis fai papatus, & obtulit,
Poft hsec nationes vifts prrmifft* cedulis , cotnpofetf- quod numquam fuit alterius intentioni*. Demum diâus
rnnt cedulam feqifentem , quae fuit approbata per tres dominus nofter di&atn fchedulam legit , cujus tenor
MCiones, & demum per regem Romanorum , private tali* eft : Egt Jtauuej XXIll. trc. ut in bulla contine­
oblata P»p*r ; fuper qua multa habuit coofjlia : & tan­ tur . Qua leda , feit regratiatum diAo domino noftro Habnur l·dem du&u* eft quibufdam mediis td hoc , ut illam pri­ Papz per fereniflimum principem Regem Romanorum lr* fe <**nts Martii publice coram rege . & Concilio conceflêrit, de bona & iânAa oblatione : deinde Cardinale* ad 1- ***& in prapna petfona legerit, & decreverit litteras fie- dem fuerunt regratiati. Demum dominus patriarcha ad
idem,
a Id ««, di*

μ·

F«fe· ·■ ·*<*
Tom. XXVII.

CentH. Gtntral.

N n

A

*—■'

I i I

____ .

t

·ι.Μ<

f*l

.VjSt

CONCILIUM

**“*β Un‘Te*ta*» Parifienfi» ad idarn. QsoA

anno

Christi ,βΛο ■ dominu» nofter votait, quod m mftiimra, qu·
M,,.

SKSBMÜNMJS
IMP.

Cedala fomnjommec hft XXUI. fmmifit

fe>t fecuMfr Mattii, cenentur fafio, In qua publicaro·*

ANNO
CHRNT1

Ego femmes Papa XXHL propter quietem totius po­
puli Chriftiani prefceor. ipendeo, promitto,. A voveo
jfoo A ecclefi·,·ac huic freso Concilio, fponte A li­
Quando domino· softer Papa obtulit ceffioMO»
bere dare pacem ipfi ecciefae par viam me· fimplkis
fai paparas.
ceffiom· pepetus, A eam facere A implero cum efle- '
An , juxta deliberationem pncfenrb Concilii , fi A
E« prma
A N» · Nativitate Doeoiei MCCCCXT. indiBione quando Petras de Luna BpnediAn· XUL A Angelus
/X vi ii. Eoatificeia» fonfefra, a die vero Marti» Contio Gregorios X1L in fisis obedienriis nuncupati,
» i.n
a*r^‘ M***· fi"* celebrate fefo, i» pra dM- ' paparum, quem prateendunt, per fo vel peeeuratores
mmn, tr "Ύ ,*^rr fdebrevit Mifa» i» ecclefia majori, de Spi- focs laptrimos fimiliter cedant, Et tunc in quocumque
mf. In no- cite fanSo. gae ceMreta , feera» IcBa fdemeilalei, cafii ceffioois, vel daceffus, aut alio io quo per meam
fdi» ■ qna coafnevenml fieri i» fefionibe». Demam domina» ceffiooem
___
poterit dari usio ecclefi· Dei, ad extirpatioGerman, re- mficr fedetu in catMre ante altare, naverfm ad Coe- n nem pntfentis fetafinat».
niTx^âîam cilio» ibide» congretata», legit fdtedela» tenori» feQÂ fefta,
fefta, fiiit
fiiit rogotiatum
rogotfi
Qpa
difto domino noftro per
SESSIO

IL

' ------ 1—-----------foreniffimum
dommum regem Romanarum de bona A
faafta oblatione.* deinde cardinales ad idem fuerunt
regrettai. Deusum dominus Patriarche pccdi&as ed
Gerommcu·. „ Eg> Joemut 9ape Xlltt. propter patete»totia» pe- idem, A etiam univerfitas Parifienfis ad idem. Qjso
'·!'U- "
Cbrifieai frpfiteor, fpondeo, pnmine, voveo tr fafto, doataMM nofter votait, quod in craftioum qu»
b>, Dmor >·
’ ? “riefia, tr baie facro Concilio, fponte fiiit fecunda dies Mattii, teneretur feffio, in qua hoc
■u· nota,
— libere
· ·
er
iere
pacem ipfi ecclefia fer viem mea fim- idem folemnius publicaretur fer eumdem.* A fiiit can­
rdtaaric.
fiicir cefionu fefeUt, tr eam fecere tr adimplere ta . Et dominus nofter celebravit MiÆun in ecclefia ma­
non cfoBe jturte detiberatùne» peafaotù Concilii, jori de fetato Spiritu. Qpa celebrata, fuerunt iolemokttes, qu· confueverant fieri in feflionibos. Demum
, Mrrra ·>
& Corano Gregaria» XII. ia /aris oMieoo·
dominus «softer fedens in cathedra ance altare, conver­
Dm». C.
tiit nuncupati , papotai pue» protendant, per fe vel tas ad Concilium ibidem congregatum legit diftam iche*
b F^tr 6- "
i·*· lrVtime» b fmpliciter cede» , & dulam per Patriarcham nomine Concilii traditam alta
mdiœr...
,’/«/» *■“*· i» veocruexfee café ceffioni»
vei decefiu
...
_
_ ,. e» voce : videUctt : 'Ego Joanna. &c. ut fupra. Et daaq
p ..............» dio ie fee fer »ee» crjfinue» fecerit deri rete ecclr- tegeba illam daufulam in cedula, fpondeo, pramitj, fe Dei ed erfirfetioee» frefeatit fcbifieetii. EtC to, voveo A juro Deo, flexit genua verius altare :
da» lefebet illa» cieefele» ie fre/crifte fcMrla, ponendo manos ad peftus dixit haec verba: Et ita
Spondeo, promitto, voveo, A juro Deo, feeit gceee promitto fervare. Qpo frfto Imperator fingens de fua
verftu eltere ·. foecado »»uu ed feSe», di»rit bet wr- cathedra regratiatus frit eidem domino noftro nomine
c e>l· G»tb. bc: Et iu promitto obfervare . geo feBo, c X»ftrcter Concilii, A fuo, fleftendo genua, deponendo coronam,
Romsaoruro ferjcai de fee caibedre, reg>»iate» fail eide» deutiee
& oiculando pedem ejufdem domini noftri. Et etiam
»fro eoadne Çoeiilii tr fao fictifede feeee, defoeee- prasdiftus dominus patriarcha fuit ngratiatus eidem
re* .
de corona»,
efcalattdo fede» ejafde» doetiei nefiri. nomino totiu» Concilii. Poft taro cantores inceperunt
Et ctia» domina» patriarche fait rrgraCiottu eide» ne· cantare , Tr Deo» laedamet , &c. Et procurator Con­
mine Concilii. Pofi hac tantorc» incefcnet ca»are ·. cilii pnrdifti Joanne· de Scribonis ibidem exiftens pe­
<i Ml· Pro Te Deum laudamus, Ac. Et d procarator Concilii, Joa/rtiit nomine totius Concilii unum, val plura inflrumenh<nei dc Scriba»», petiit nomine Concilii confici pebUcnm ta publica ad perpetuam rei memoriam a reverendiffimis
iaframcaiam
a
fntonoCariii
tr
notarii»
ac
fcribi»
[edit
dominis fedis Apoftobc» protonocariis ac notariis, A
cihi.
.Apofiolice.
scribi· ad tare per Concilium deputatis. Et poft memo­
num dominus nofter Pape taper przmifla fuse oblatio­
nis cedula ad publicandum eamdem oblationem prindEt ex ped de mandate domini m>tri fuit laper prstmlfa
fchsdula obUikm·· , uns bjlb confefta.
Dpibus Cbriftianitstis fecundum formam tenoris imme­
diate fubfequentis mandavit confici A fcribi bullas,
Alia editio ejufdem feffionis, ex Xllcftiooc
feu ApofioUcas litteras.
Barberiniana.

ti.
it#

V"*” b** domina» Vitale» patriarcham .Antioche** >
Concilii traditam, alta voce fic inci-

I- trtbai nf pirndo :

/.

Sr/<· fMvds domine» aofi r fefe obtalit /impliciter

Tenor bulle feu Apoftolic* litter», de qua frpra
fe œeocio, fequitur.

ccfimtem fui papetn» alii» cedentibat.

Jomaoet epifeopou ferve» fervore» Dei, tnuverfi»
Cbrifi fideiiba» frejeete» littera» infpeaari»,
Nno a Nativitate Domita miilefimo quadringent»falutem tr Âfefiolicam beeediSionem.
fimo quindecwno , indiftiooe oAava, pontificatu
quo fvpra, die vero menta Martii primo, in magna
aula inferiori palatii Anoflolici, hora undecima poll
ta» botnn omnium bonorum exceUenriflmumefte
mediam noAem > domino noftro Papa Joanne XXUL
Ifrim propbeta demenfirat, qui Salvatorem ten­
ibidem exfiftente pnefente, ac Romanorum rege Impe­
turam pacis principem appellavit. Unde etiam in ejus
ratore fereniflimo, A quatuor narionibua ibidem con­ ortu chorus Angelorum decantans, fax, inquit, ie ter­
gregati» , fuit per dominum Patriarcham Antiochenum re beuovdbu» bona vUautatis. Sicuri autem vox de
nomine A ex pane totius Concilii pnesentata pnediAoEipfo Salvatore prophetica nunciavk , ita in Chrifto
domino noftro quaedam cedula, fibique nomine difti frit poâmodom adimpletam . Pacem enim docuit
Concilii frit humiliter frpplicatum per eumdem Patri­ vetbo, pacem docuit exemplo, pacemque inter Deum
archam quatenus digneretuNd iftam ccdulam betagne ac­ A hominem proprio freptaoe faanavit, faipfixn pro
ceptate . Et diftns deminue nofter Papa accepta cedula nobb ia arca cruci· offisruns: A ejus merite propitia*
A ea fecrcte lefta, lixie quod femper fiiit ieteetioo» _ r\__ __ -J —------ ----------- i--- dare pacem ecclesue. A ad hoc venerat Conftanriam.
Et etiam qualiter difto Coocifeo non vi, nec metu comptafas, non rotatas, fed libéralités, A fponte obtule­ dem Salvatori·, cujo view licet immeriti perimus ta
rat viam ceftonis foi papetus, A obtulit, A qoodnun- terris, cupientes ipqiumu homini pefflMtrirar imitari
quam fiiit altatas iateotiota·. Demum dtftus dominus veftigia, decrevimus narae· nofaqp conatu· e ad illam e For
nofter diftam codulam legit, cujus tenor talis aft.
diripese, per qua iatagm pax ecclefi· catholic» red- Me.

A

F

di poftêt. Sene licet fecram Concilium Pifrnnm Chnfliatatatem diu antea fetaferacica labe divifem pro

JOANNES
SIC1SMÜNDÜS
CO NST ANTIENS E.
J·*
P. OUI.
IMF.
*
mamma fart· ad umtatam roduxiflat : tant· quia A
nomadi* «fates R&fai fehifiterfo qribufeam in io CqprteZ· /eta, fa/e , tr caurordaM terr [rreuifiataur ANNO
CMUSH ci* , ut de fota apparebat , ramanferant : «"aliquan­
& ixviaifnttea» prituipeea ΰ* faim» team Si- CHRISTI
do hoc aaftah dad*· eotaUter , & radiritu* cxtirpeDet gretm teoixv· /rsqpcr ^iugujtuu»
ratar, de venerabilium fratrem noflroram S. R. E Car*
V Huxgerix, Acc. rsgae , tx mm petit ; <p rentdinalinm confite csa* cariflimo fa* Chriflo fite natro
rrad^MMB far«m temiMm 4μνμ* Seararre/ém
Sigifimmdo Romanorum & Hongarim rape illuftri rutepifapax», uaititefaee xaülei tr boxarMlet vtrt étéfan generate Conditam ia civitate Conflantienfi ko·
etixat Jeexxnt Dirai , tr Peiruat tie Falibi· deereviacis Mccuntina cano temgot· ad hoc deputato con­
*·»'«■ dtafara· amtertterrc jeretûfuei <tT ùniaifas prùxipù & iexûtù éuMxi FerdiuatUi rade·»gra­
vocandum concinuavimu* . Ac poflmodum venieote di­
ta tempore , Ucatmnka noviter emergentia pcofenriam
ft· regix ^frregxuu» 0- Sieilix ex xltera perte , junoAram b Italia flagitarent; tamen pofthabtti* pro tan­
per mmKw «x>«ar baPerOa , & fiea^x rater JiSor feti boni confeAioM , una cum olidam frarribu* noftri» ' • rexi&xet reger ed ixweext fuper faSo uxttalii (jnon fine magni* diftcukatibu· ad ipfixu locum -perve­
petit ettiefx fa»3x M. ÿex <pnJea» tefitulx faut
texerit & coatiaextix fubfeytexiii.
nio··. Spanbamn· autem, & note ipfi* fisadebamn* ,
Pttrum de Lona, ft Angelum Corario , quo* diligenriflime & mftandftime per ipfa* tcgi* nuncio· , ft lit- g
I.
tens convocaro* & invitato* efle fciebamo* , pro danda Cbriftianitaci pace, ad ipfum Concilium eflê ventu­ ntimo eft-initum , ft concordatum , quod diAu* fero· . Coaveuieacibo* igitur pariati* , necnon oratoribus X renifliaM». princeps & dominus domina* Rex Ro­
muleorum regum & principum , ac univerfitatum in manorum, omni reflante impedimento infirmitati·, Deo
nwteudine copiofa , pluribus etiam principiba· petf<> faveat» , accedat , veniat , & attii^u fic perfonahnaliter venieatibu* , ipfoque Sigifinundo tege perfonal* ter. & propria in pertona hinc per return menfem
ter afifleote; ft con pariati Petro* de Luna , ft An­ Junii proxime inflanti* in civitate Nicis , quae eft in
gelo* Corario nec per fe venit* nec, per procuratore* Provincia : 8c diftu* fereniflimu* & inviftiifimu* rex
, fuo* ad ipfan Concilium pro cnodufione tanti boni de­ Amgonum & Sicilis , una cum (anfliflimo in Chrifto
bite mittet· curaviffent : No* proptetea, ne voluntas patre & domino domino BenediAo divina providentia
noftra in occulto lateret , fed tanti boni , quantum ad Pape XUL omni ceflante impedimento infirmitati* ,
dm attinet, fequetecur effeAw
licet certifia*· jura , Deo Cavente , accedat , veniat , & attingat hinc per
& uaiveriafem quafi. obedienttam , At omnia tempora­ totum diftum menfem Junii proxime inflanti* perfimalia dominia Romanae ecclefia , pauci* exceptu , habes- liter , & five in propria pertona in loco , caftro , &
mu* ; tamen pro ronfequeoda pace mutus viam ceilo- portu de Villa Franca alia* nominato , prout alia* pro
ni*, quam omnibot coofideratit, promptiorem & aptto· ; difta vifiooe mutuo fienda inter perpetrandi* , cooclu. rem credtaMU, «omplefti dectevimu·: confidente* indu- ' dendi* omnibu* utilibu» & neceflarii* in unionem ecdebie , quod quanto plura quam illi relinquimis , tanto fie eSeftive confequandam.
magi· apud Data* prannium coofeqoemur . Hac igitur
confideraciaae indufti, in publica ipfiu* Concilii feflio*
!L
ne, poft Miflam iao& Spiritu* per no* folemniter ce­
lebratam, ipfo fecro approbante & laudante Concilio ,
Item, eft initum At concordatum inter predifto* fehanc viam ceffiboi* obtulimus his verbi* : Ego Joanne*, reniflimum At iaviftiflimum regem Romanorum Ac amtrc. Qpocitea univerfitatem veflram requirimus â hor­ baxiatora* predifti ferenitfimi & inviAiflimi domini
tamur in Domino, qutteou* pro confirmatione & com­ regis A^ragooum Λ Sicilis , quod difius dominus feplemento tanti boni pias ontiones & preces Altiflimo reniflimus Romanorum rex fodat operi* effetam, quod
in cordis humilitate cflundere noo pofiponatis : ut per dita* locus , caftrum flt portus & illius dominium ,
(upernam gratiam Mundus optatam pacem , & ecclefia fimpliciter, plene At indiftinta tradantur, deliberentur,
integram recipiat unitatem.
& transferantur abfoue aliqua retention· jurifdiâioni* ,
Datum Conflande, vi. Nona* Martii, pontificatu* & alia* dita feteniflimo domino noftro Pape Benedinoflri anno quinto.
ta , feu ejut , vet eorum legitimi* procuratoribus ita quod tam per feteniflimum dominum dominum re*gem Francorum . quam illufttem Ac potentem domi­
i4Ha totclefe ejxfint Pepx Jtetuut XXlll
num comitem Sabaudie , homine* fubditi & vaflâlli dtQyorirca univerfitatem veflram requirimus , & hor­ Ai loci , caftri , Λ portu* Villsfranchc legitime tc
tamur in Domino , quatenus hanc noftram fpootaneain efieAualiter aMblvantur, At fine penitus abfcluti a quo­
oHatioaem grato incipiences aflêta . pro confomma- cumque bomagfo , â fidelitati* juramento , & aliis otiooe At implemento tanti boni , prefoto* Petrum de biigadonibus, Ac vinculi* univerfi* , quibo* adftrifti feu
Luna , & Angelum Corario etxumque obedicnria* ligati eflent , fint vel fuerint dita ferentflinao regi
•d diâam pacem invitante* ad viam cefliote exfequen- Francorum , At profero comiti Sabaudic domino eo­
dam fimiliter inducatis , & effetaaliter induci procu­ rum : At difti fiibdtd , ft vaflâlli diAi caflri ft portu*
red* . Et nihilominus pia* veftra* oratione* 8c preces de Villafranca teneantur praflarv diftum bomaglum ft
Altiflimo in humilitate cordi* cflundere non poftpone- fidelitati· juramentum praedita fimAiffimc domino Beti* : ut per fupernam gratism Mundus pacent optatam , nedita Rapa ft fereniffimo domino noftro regi Arragotmm ft Sicilia , vel eorum legitimi* procuratorii»* ,
Λ ecclefia integram recuperet unitatem.
dttafeue domino* recognofcere pro veri* domini» fui*,
Datum ut fupra .
durantibus diftis translationibus , ft. deliberationibus ,
dominii ac vaflaliorum homagio ft fidelitati* juramenE eo, quamdiu durabunt difta mutua vifio , ft traAatu*
unitatis ecclefia, diAi» domini· noflri» Benedita ft Arragomxn rege ibidim periboaliter exfiflente, ft ante ft
• pofl , quantum erit neceffe pro eccomodo receflu co­
tum a dita loco, caflro, ft portu.

111.

Item, efl initum, & concordatum , quod diAu» fercniffirou* rex Arragonum ft Siciliae diâo medio tem­
pore, ft in receflu traAet, Ac traAare teneatur difle»
fubdico* ft vaffallo* diAi loci favorabiliter . atque be­
ne, & pro reflituendo dita loco , caftro Ac portu de
Villafranca dido illuflri comiti Sabaudi* finira diAa
mutua

»7‘

CONCILIUM

ftlSy

SIOSMUMX^
_

“Tfc-v mu‘üa vifione, ft in eius leceflu. proflet de pr cienti, A manorum nomine ft pro parte fim, ft illius qui a non- ——· ——
&
peratus, antequam fibi , val fao legfei- itate dicitur.Joannes Papa XXUL imlaliii , ft faciet AWO
M<| 1 ano procuratori. corporalis
... potMEo dUU loci , ft'eafantaGmo domino noflro Betedita XUL ft omnibus CHARil
firi detur , taedet omnes ferurirorei neeelfarim ft op* aliis de faa obedientia exfitastibus oedefiatair , te "**'·
poromas .
facularibus cujufeumque flatus, dignitatis, aut preemi­
nent·* fiserint, ad loca ft portum pemdsta vomentibus

rr.

d»Ai fsnftidmi domini notai BeueSifti , ft (ua gnatabit, ft faciet eidem domino , qai a nonnullis dicitur
Joannes Pape XXUL ft aliis da faa obedientia exfifantibus ad loco ft poraam prodita venientibus.

continenti fecuritatem , ft fefvos condudm late ft
ample roborape fafictentibus fecuritatibus ft obliga­
tionibus ad onus, ft fab fide' ejuidem ftrenitfimi domi*
VII.
, ni Re-eanorum regis taliter per fubferiptos domino· ,
ut alis* aroplé aflêcwrent, ft febro condocere valeant.
Item, eft initum ft concordatum , quod didi fereram a ferenitaso domino rege Francise , quam a dita\ niffimi ft ipviftUCmi domini Romanorum . Hungadomino comite
, qupm etiam ab
· Sabeudis
-■
· alio
«·- domino,
·- ■ - |ri» , ac Arragonum repes, etiam frateraaliter aflecuqui a ootmullis dictent Joannes Papa , quant Januenfi- reot, gardent , ft felvo conducant fe ad invicem , ft
tes ft .... nenfibstt pro fe ft pro fui* ; Quod cafa <p*o fast perfonas propria·, ft omnium cum eis , ft eorum
per fortunam, qund Deus avertar , firn alias neceflaria quilibet ft omnium aliorum de tribus obedienciis ibi­
dem nanas·, vel fine eis, ratione dita unitatis venien­
Beoeditas , feu ipfe rex Arrapooum & SiciH· , ft feu tium per terram , vel per mace ad dita loca mutum
eoram comitiva, vel eoram quilibet, feo aliquis ecde* vifaeis; ft maxime eorum qui per terram vel per ma­
fiaflicus, vel feecularia xujufcumque gradus, pteenunen- re portabunt vitaalia ad dita loca Nicta , vel Vi.llxtiar, feu dignitatis luerit , exire baberent in prodita feanes, cujufcumque flatus, dignitatis, vd praeminendominiis & terris ; ac fobdkus aliquis eorumdem do tta fiserint; cum omnibus bonis , ft rebus eoram , ft
minorum Pape ft regis, ob canfan dita mutuas vifio» quolibet eoram, quantum in eiUtm dominiis , ft quo­
nis, ad locum, caArum, portum fupradita propter ne- libet eoram fit, vel fuerit , durante munia vifione anceilitatem, vel alias per terram , ft non per mare do tedita, ft ante ft ροβ eundo ultra , vel veniendo ad
liberaret accudere, per praeditarum terras ft dominia dita loca; ibidem flando, ft recedendo ab iis, itaquod
tranfeondo ; ipfe , ft eorum quilibet ctxn familiis , o fi aliter ipforum dominorum regum, frit, fciret, audi­
quirararis, boni· , retas , foicalibu· , ft pecuniis fuis ret, vel fentiret qualitercumque , quod malum aliquod,
fint falvi & fecnri ab omnibus moleftiis , & gravate-damnum val injuria, in perfonis, rebus , vel bonis fio
nibua: ft quod eorum pecuniis, pretiis tamen «mgroen- rer, vel tentarotar direta vel indireta, palam vel octibu« illis, ft eorum cuilibet k> cafibus fupradtdia, vel culte, in, fira contra alterius dominorum ipforum, feu
alias, vidualia, ft alia neceflarfa minitantur. Et vi- venientium cum eis, vel eorum cujuslibet perfonas feu
ceverfa prefletur fecuritas pro parte difti domini regis dominia, ft res eorum, vd cujuslibet eorum, illa alter
Arragonum. quod in cafibus prodita applicationis ad pro altero evitabunt , ft obviabunt , quantum in eis
dita dominia, terras feu regna , damnum feu mahsm fiserit, ft fatemaliter ft atecabiliter incontinenti al­
aliquod ibi non inferant ,* ft fi facerent , dido falvo ter alteri ad refiflendum pnrmiflis , ft Me ad invicem
condudu tentae gaudere potat perfotns illae inferen­ defendendum totis vitibus, quibus ibi poffiat affifiere.
te* . & praedAi domini.. quantum in eis fceric, de eis
VIIL
fatitfieri procurabunt, ac etiam illa emendare damna ,
ft injuriam ptta . Et verfa vice idem fecere tenetur
domiam rex Romanorum.
Item, eft inirom Λ coocordatam, quod prteüfU om­
nia , ft fingula promittantur , firmentur & jurentur
yer quateibet partium .proditarum , & de eia fiant
duo publica fafltumenta cooxbunicanda per notario· &
Irem, eft inito», & concordatum , ne aliquid bine · fecretarioa fimnifimoram dominoram tegtxn Romanoinde turbetivum fargat dita mutor vifioni, ac unita-θ rem , Ac Arragonum ; ft com applicuerunt ad ditam
ti ft paci ecclefic Dei fenta , quod bine per coram regem Arragonum facient ft procurabunt cum eSsta
menfem Junii, ft ulterius, durante videlicet dita mu-' difti ejus ambaxiatores, quod ditas dominus rex Arratua vifione , ft rratatfous fiipradita ufaue ad reeef· ponam promittet , ft jurabit perfonaliter omnia fiiprafam a dita Concilio & portu de Vitlafranca inctafive, dita; de qua primo perianalis fit plena fides, ft publi­
ditas fereniffimus Romanorum rex faciat cum efieta, cum inilnvneMum .
& de praefenti aflecurat , ft feponit in ft fub fecuro ,
quod interim in congragatfone , quae de prrfeoti eft ,
Ex eodem Colleftiooe., & ex mi. LipfienC ·
five efle afleritur in bac civitate Conflantienfi , feu aliter , nihil innovetur , feu permittat innovari , quod
reflet turbare ditam unionem fenta matris pedefiat,
nun» CuqtaUM».
feu incentivum vel caufem dare dita turbationi ; fa­
Patear untvetfis , quod no· Ferdinand» Dei gratia
ciendo incontinenti decerni , ft declarari none, prout
tunc , pro qonc efle irritum ft inane quidquid in coo- rex Anagorom ft Sidlte , Valentte , Msjoricaram ,
Sanitate ft Corficm, comm Beidteonm , dux Atte­
trarium effet attentatum , feu contingeret attentari
Et diflus fereniflimus rex Arragomxn ft Sidite , feu nant» ft Neopmnas , «c etiam comes Kofiftoob .
pnrdiAi efas ambaxiatores pro eo aflecurant , quod B Attendent» non efle dfo inter feraniflimmn Sigifinunidem ferenitaaus dominus rex cum eCxtu faciet ilhad
idem cum faaftifliaao domino noftro Papa Benedita , ses domini Papm fandHtani BenediAi ΧΠΙ. ft mAros
videlicet per viam Concilii ; nec aliquid innovabit tur­ ex atom, fisifle concordatum , ft juratum ia partitae
bat i vum dita unitatis, ft ecdefise ; & fi fiat , illud fic Niciae per totum menfem Junii proxime, venientem fr­
caflum, irritum, & inane ■ Nam talia potient innova­ ete ft perfonaliter convenir· ft ad invicem ibidem ce­
ri hinc vel inde, quod per proditam mutuam vifionem lebrare fuser materia, prout in quibuidatn capituli· in­
de cotsfeAjs continentur hujufinodi capitula lata, inita
minime reparari peflent.
& ooocordata.
Cumque propter temporis antediAi nimiam brevita­
VI
tem , nepotioram arduitatem - ft pravitatem partium
Item, efl initum, & concordatum inter partes pro­ de prorogatione difti ternate , ut ft certe perreptate,
ditas , quod talem i’lvten coodutam , taletnqne fe- fuerit perMten ,· fitque expediens , ft didis negotiis
curitatetn, qualas ierenAwu detenus nofler rex ta- accommodum , in omnem cafum prorogationis , ipfiun
fieri,

„5

’SSSff

CONSTANTIENSE.

—’“fari, «mran Mafinodlp^lM bflrumemi» MWF
ANNO
CMUm

««JS*®0»

j74

*>· fotamnoflram, immo collegii, AtorimCtaocilii, & ad que agenda, nec fecUe, nec fecum, neque ANNO
certe poEet confluni , nec iaftrai procurator , & pro- CHRISTI

feqflbatis de­

tte curricula, qae tames . fi prêtent·» ibi tea» , nna
Promte-

3. Fertur hic feti* puHire, & hoc dicunt Aaffiaxiatoras tegi» Arragonn» , A Per. de Luna bic flante» ,

derogatione iafiaftianto , feu praejudicio diAorom ca- nequa com alterius procurator· cedat. Qpod fi ita eft,
pscatorasB A iaflramenti inde fecud , praedite omnia ut eraditur, videtur ooceitriom quod ia propera perAfingula in eifitem capitulis contenta tenero, compte­
q. Qpi» dubitat hujuteodi negotium , & refpe&u
ra A isanxarahilitar obfervare intra tempus diAi men• Aeferov fia Julii pooragatue. Hac igitur, qua dite « pefeimur noftri > A refpete rotiu» Ecclefia , & bouori Conci­
lii
, honeflius fieri per nos in propria perfbna , quam
F0®* * «*Nii infradifti pro dite
procuratore»
? cum—
hoc---------------attendimus., -----fati» miramur.
rega Eomaaorum , & also ten aliis quitarfvis , quorum _ per
r— r
----------- — -------* inerrefl, A faerefc poteft, feu poterit in futurum Ie-Bunde procedant illa confilia , attento quod nos parati
exequi, in propria pertona, cur
gidme flipulandum . Qpod eft datum fl^atem Valen- fornus promite
·-«■ noftra
*
tie in rogali Palatio civitatis ipfius , <fie xxvn. men­ a nobis qui volumus A poffumus , exigitur procurato­
rium,
quod
tamen
non
negaremus , fi eifemus infirmi­
fis Aprilis , anno a Nativitate Domini miliefimo quadrtagentefimo quintodecimo, rogate· noftri quarto . tate demoti, vel alias legitime impediti ?
Miramur infuper, quod in re tam ardua, qua nulla
Signum Ferdimndi D*i gratia regis Arragounm , Sicilix , Valenti· , Majoricarum , Sardinia & Corfica , major inter mortales eft , nulla Angularior , quia cre­
comitis Barchinons , statis Athenarum & Neopetrin , dimus ante noa in boc cafu fimilem non habuifle , dc
ac etiam oomitfe Eoffihonis fit Ceritanenfis ; qui difta neiomus fi fequenter habebimus , A a nobis procu­
laudamus, concedimus, juramus flt fitmaams , huicque ratorium exigitur, cum in rebus multo minoribus quis
publico iaftrumento figillun» noftrum pendens duximus de jura non cogatur.
Nos autem huic petitioni refpondentes volumus per
apponendum. Fccdinandus. Sigillum mei Fanli Nicolai
difti feraniftisni domini regis Arragcnum flt Sicilia fe- nos pmdiftam fieri cefliooem , fecundum formam cedule
per nos datae in propria perfora noftra, ceffancretarii , auAorirate regia notarii publici per totam
tertam , flt ditionem ejufitem , qui pnediftis interfui , te infirmitate, vel alio legitimo impedimento exequi ,
accedendo wm
ad sv
locum
Nicie
ad —
alium
etque
^wmsmv
^), vel
vq»a -u
eaque Οβ
de ipw
ipfius mnutp
mandato tu»
fcribi (CCI
feci g, CK
A VWUJl
claofi .· MNir-W.
Corri- _ A perficere, w^wwrouaw
b iteiatnf. gatur autem iis decima fcptima linea . Vifionem mini- locum vitinom , per totum meolem Junii proximi fu­
turi . Et fi forte dubitetur de bcc, five quod velimus
divertere, five alias pure & fincera non procedere, <5c
non
exequi prcxnilsa , ex nunc volumus & conlentiEr MS. Fîterrôs.
mus nos efficaciter obligari, quod in cafu quo per nos
Praeterea per Concilium generale XV. Martii, petita flabit, quominus pax detur Ecctefia , per noftram ceffiooem perfonalitar foetendam , quemadmodum promifuerunt que fequuntnr ·
, Primo, quod placeat D. N. quod non diffoivatnr fimm , juravimus , flt vovimus , tunc per venerabiles
ipfum Concilium , donec unio perfiste fuiflêt adepta , fratres noftro· Cardinales , prêtons factum Concilium,
& Ecclefia plene reformata. ». Qpod Concilium nulla­ & univerfelem Ecclefiam haberi pro non Papa, & pe­
tenus tranfmutaretur alibi. 3. Qpod D. nofter non vel­ rinde ac fi Papatui remmeiafaemus exprefee.
Volumus infuper quod iidem Fratres noftri Cardina­
let deterere Concilium, nec ab ipfo feparari. 4. Qpod
vellet conftKuere procuratorem ad renuntiandum effi­ les S. E. E. jurent pro tali nos in cafu pnedifto habi­
turos
, & ipfos, A omnes alios in cafu pnediAo abfolucaciter pro eo fecundum deliberationem ipfius Conditi,
tos efse volumus ab omni- vinculo juramenti A ohe·
j. Qpod pnemieb vellet dare Bullas.
Item , quod Prelati, aut alii vocati ad Concilium ,_ diemisc, quo nobis tenentur adfltifti.
Volumus autem , in cafu quo infirmitate corporali,
non recederent de Concilio , A quod fuper hoc depu­
Zmî. i.
tarentur aliqui ex parte Pfips, qui haberent examinare vel alio legitimo impedimento , propter quod inviti de­
tineremur
, quominus perfonaliter ptsdiftam ceffionem
caulas eorum receffits, five effet propter infirmitatem ,
aut paupertatem . Ad dnmia premiffa petita concordes implere poteemus, procuratores conflituere ad prjtmiffuerunt Nationes Gallicana , Germanica , Anglicane , fa per nos promiffa fideliter exequenda : A fi non fe­
& Italica , dempto quod Italica non confcnfit in quin­ cerimus , locum habeat provifit» tocuricatis capit, prae­
cedentis : A nihilominus fi qur alia toairitat prxmiU
to articulo, de traditione Bullarum.
iorum videbitur vobis rationabilis ultra prarmilsa ad
hanc unam vel plures, non tecufamus.
Srpanratar rtfrenfietHS λΛ prj-mift petiit, XVJ- Mertii,
Ad articulum vero , quod prefens Concilium non
per t Pep* if per print per 9t D. Ctrdtnnin difsolvatur, donec &x. rdpondemus, quod optime pla­
fiorntini, i» pninti» .Apofatic».
cet nobis, A volumus.
Qpantum ad ipfum Concilium transferendum ad par­
Venerabiles fratees & dileAi filii, ad illud quod di­ tes illas, vel hic , aut alibi manendum , videtur nobis
citur, de coaflitaendo procuratore ad cedendum noftro melius, A expedientias Concilium ad panes illas vici­
nomine Papatui, videtur nobis Λ certi femus, nec ali­ nas Nide, ubi debet ei»· conventio, transferre, in toquem credimus prodentem in dubium relocare , quod ®co habitabili, A hoc propter rationes pretaftas. Et pré­
ipfe ccftio ad pacemJEcctefi· multo certius, multo fe- dite omnia A fingnla dicimus, A facimus in quantum
curim, pulto ceteritte, multo bonefliut, A gawraliter remaneamus in plena libertate hinc recedendi, A' eun­
multo melius fiet per nos ia propria pertona, quam per di ad locum Nicie , vel ed alium locum habitabilem,
procuratores. Eratum circa proouatotis oflkium , ref­ ad praedite adimplenda.
pete forme meanati, refpete litterarum ,
alia ,
Item, fi , A in quantum premite omnia A fingnla
multa poffiwc opponi, A piurima dubia pnri, qms cef- plene A pure acceptentur per hoc facrom (tantillum ,
iant omnia, quando agit negotium perfbna principalis, A non aliter, vel alio modo. Qj*o etiam praemite fub
dt ita certius & fecurfm fit, cum perfbna propria.
praemiffisconditfooibu» dicimus, A libere facimus, non
*· Qpb dubitat, quod nulla conventione, antequam obftante quacumque proteflatione alias in contrarium
pervtniamr ad sEiiftum cefisoni», ex pane P. de Luna, fete per no». Per premite tamen non intendimus ex­
& Angeli Coruii multa proponentur , plurima peten­ cludere , quin velimus ante receAum noflrum de hoc
tur & exponentur , que nunc excogitari non pofsunt, loco , expedire ea, que videbuntur opportuna, pro im­
qua requirent magnum craterum, magnam delibcratio- plemento noftrae ceflioois premi fse , quibus expedien­
da

f7i

JOANNIS
P.XXUf.

CONCILIUM

tKaSMÜNDÜl
-----IMP.

/7*

'die celeriter ioflehiem At feriemns , cam per hoc de Arian duns fibi aliqaa, que interim per totum Coadlimn
ANNO hoc fanfto Concilio fair!·— advifeti.
--■
" "fie. ANNO
deUbefabnotw.
j. -Supplicarunt, ut iacerim nulle
Quum
Die vero feqoemi congregatae fuerant Nationes non not Pape novirotes pet Concilium , ant aliquo modo
content* de refponfionibas Papas, fed iaftanter petie­ contra eum attentaretur . <. Qc|>d omnia fierent cum *****
rant procuratorium ad cedendum. 1. ad evfeandomcoi» bona amicitia , At duritate , dt quod parati arant
lufiones poAbilee . ». Qpod D. N. «rat homo viator , ίηφκ convenire cum Concilio . 7. Regratiati fune
At poterat opinionem mutare , diabolo procurante , fi­ Kogi Romanorum de provifione fafta per eum , Ac fenit fecit. J. Qpod dificile erae superire locum' conve­ enritate pnrca&à Ate. Qjii D. Rex ent tunc pr«fens ,
nientem At gratam omnibus . 4. Qpod diflanfio effet At venetae cum Deputatis ad Cardinales.
quii primus iUorom cederet . Prasterea Legati Angeli
Sequuntur qnmdam advifamenta super cednfa fupraCorarii dixerant palam Dominum fonm tsoa ituram feripro, nuper ex parte Papse tradita, advifeta per AmNiciam, quia non potabat ilium locum fibi Tecusum , baxiaccees Regis Francise , At Dacia Bargundi*, dt di­
fed potius veniret Conflantiam, aut fi placeret Impera­ fta die praecedenti noftem qua receflW tradita.
Primo videtur , qnod ante omnia inflandum efl ,
tori , daret procnratorium ad redendnm.
Ceteram legati Regis Aragotsom At P. da Lana pro- quod hie in Conflamienfi Concilio fiat reformatio Ec­
, quam in membris, dt etiam quod
teftati funt fe nihil aoftores effe cum Concilio , aut clefise tarn in capite
...
D. N. fed cum Imperatore , ad quem dumtaxat mifli B incendatur ad extirpationem omnium errorum in fide ,
fuerant , & cujus conventionem cum Dominis fuis pro At jnoribus, antequam Concilium mutecur .
». Quod fiat diligentia de (ciendo incentionem DD.
unione Ecclefi* requirebant, At tunc Imperator promi*
Pstri de Luna, & Angeli Corarii , quantum fieri po­
fit ire Niciam, in menfe Junii proxime faturo.
Paulo poft per multorum ora vulgatum efl , quod terie , & indilate fuper iis ad eos mittantur Nuncii per
Papa volebat Nationes provenire , At tam procurato­ Concilium ordinandi.
rium , quam alia requifith facere : quare gavifi funt unij. Si propter caofas ncceflarias & utiles videretur
verfi vehementer ad unionem Ecclefise aelum habentes.. mutari debere Concilium ad alium convenientem Ιο*
Sed repente cithara noftra in luftum verfa eft , At no-' cum, hoc fiat cum bona voluntate D. N. Papac, & D.
flram gaudium in moerorem . Cum manefafto , XXI. Imperatori», At cum deliberatione hujus facri Concilii,
fail. Mattii, in fefto S. Benedifti, qui dies Jovis erat, & fiat mutatio ad locum D. Imperatori fubjeftum , &
clamor magnus faftus eft de receifaPape, qui de noftt accomodum perfiedioni unionis Ecclefi*.
recefferat.
4. Qjiia tempore debito debet D. Imperator Niciam
De mane vero hora feptima, cognito receflû Pape, accedere fictu conventum eft, opus eft, ut aliqui de
ex parte Imperatoris fuit voce Proconis ad fonum tu­ Concilio ordinentur ad eum aflbeiandum . Scita autem
bs conflanti* proclamatum, quod nullus moveretur, aut intentione D. Petri de Luna , fi nollet renuntiare per
timeret, At quod in majori fecuritare flabat Concilium £ procuratorem , tum in pertona diftus D. N. cum fuo
generale tunc, quam antea, Ac quod viftualia eflent in Collegio At Concilio, fi commode fieri poterit, accedenujori foro , Ac quod quilibet erat in libertate eundi , re debebit , aut procuretur , quod didi
’
DD. Petrus dt
flandi, ac redeundi . Et proclamabatur per plures : Vi­ Angelus veniant , dt conveniant in loco , ubi tunc D.
vat Regia Majaftas.
N- erit cum fuo Collegio , Ac facro Concilio : fi vero
Ea die, toto Concilio turbato propter receflum clan- confentiret
,
dt vellent iidem DD. renuntiationem fieri
deflinum Pap», congregat* fuerant fimul quatuor Na- per
,
procuratorem, fiat fimiliter ex parte D. N.
tiones in Ecdefia Fratrum Minorum , Imperatore pro5. Et ad hoc fideliter exequendum videretur utile ,
fente , At eas confolante, dicendo, quod non timerent quod
1
in illum caium deputarentur ex pane D. N. ido­
quemquam, quia fecurx eflent, At libero , & quod vo- nei
1
procuratores , habentes xelum ad unionem Ecclefi*
lebst fe Ac -fua ufque ad mortem inçlufi ve exponere pro Dei, bonifque modis, At honeftis procuretur hoc fieri,
ipfis, unionem Ecclefi* profequendo, At quod quamdiu Ac
< nunc tradi fuflkiens procuratorium pro majori fecuConcilium adunatum eflet, cum eo flaret , & ipfum ritate
1
negotii.
' protegeret Ac dirigeret Prodiftis Nationibus fic con­
6. Eo cafu quo D. N. vellet procuratorium concçgregatis prarfentata fuit Bulla per Papam de Scafufia dere, 8t procuratores conftituere , deberet provideri ,
tranlmifla Concilio generali fiib forma fequenti. Et mi­ quod in manibus aliquorum proborum , pon fufpe&ofit Archiepifcopum Remenfem cum litteris credenti* , rum fibi, nec Concilio procuratorium illud poneretur,
'qui voverent, promitterent, At folemniterjurarent ik
qu* cales erant,
Joannes Papa ΧΧΙΠ. omnibus & fingulis Patriarchis, lud non tradere, nec illo uti, nifi fi , At quando didi
Arcbiepifcopis , Epifcopis , ceterifque Prolatis , Ac Am- Petri At Angeli procuratores renunciare vellent , vel
baxiator.bus Regum , Principum , Ac Uuiverfitatuns , in cafibus aliis in Cedula ceflionis expreflis.
falutem & Apoftolicam benediftionem . Gratia Dei om­
7. Omnino providendam eft, quod fi, ut diftum eft,
nipotentis liberi fumus in Scafufia Ate. art infra . Tan­ D. N. cum fuo Collegio fe transferat ex caufa necefla dem vifa Bulla prodifta, Imperatore regratiato , At in ria , At cum deliberatione Concilii ad aliquem alium
deliberatione pofkode agendis; quatuor Nationes fegre- locum, quod Concilium pariter transferatur, & D. N.
gM* funt ad partem , At concluferant mittere , At mi- cum ipfis accedat ad illum locum , nec aliquo modo
ferunt Deputatos ex qualibet Natione ad Collegium Car­ feparentur, ex caulis ore plenius explicandis.
dinalium in Apoflolico palatio congregatorum, ad col­
S. Videtur quod ifta omnia deberent concludi inple·
loquium habendum cum ipfis , At Concilium de modo na feflione , & quod de lecuritatibus in Cedula Pap*
agendi, quibus Deputatis DD. Cardinales dixerunt, qu* contentis, At aliis advifandis particularius fieret Bulla ;
fequuntur.
Ac infuper quod in plena Seflione Papa renuntiaret il­
Primo, quod receflus Papc erat eis inopinatus, un­ lius proteftationibus, quas facit faepius, quod non erat
de multum dolebant , Ac quod erant unanimes Ac con­ in fua plena libertate , & fafta omnia approbarentur
cordes de omnibus agendis cum eis in abfentia Pap* , E per ipfum, dt Concilium.
Ac rogabant quod ad h*c Nationes fimiliter eflent con-.
9. Si D. N. At jam difti Petrus Ac Angelus poflulacordes , Ac quod unanimiter cum eifdem communica­ rent fibi , At eorum flatui , At honori , ac familiaribus
rent , Ac deliberarent . · Qpod erant firmati , quod fi omnibus, Ac fervitoribus fuis fafta renunciation·, feu
recefliis Pap* eflet impedimentum unionis & reforma­ in cafii ipfius, provideri, adviferar, quod debite At ho*
tionis Ecclefi*, ipfi eum fimpliciter dimitterent Ac re­ nefle provideatur eis per Concilium, Ac hoc ipfi D. N.
cederent ab eo : fi vero eflet ad bonum , ipfi una cum Ac ipfis Petro At Angelo tempore At loco intimetur . *
Concilio deliberarent de iis, qu* agere deberent in hoc
Advifamenta vero fupradifta , propter receflum Pa­
cafu. ]. Drfpofoerunt mittere Prolatos aliquos de flatu pae , minime prafticata fuerunt, fe3 ipfeadhuc exifien»
inferiori, unum vel duos Epifcopos Pap* acceptos, ad in Scafufia, auditis Praelatis At Nunciis pro parte Car­
fciendum plenius caufas fui receflus , At intentionem dinalium in Coftantia exiftentium ad eum miliis, mifit
fuam. 4. DiAis Epifcopis regredis, fecundum eorum re­ eifdern Cardinalibus Bullam fiAfequentem diae Lun*
latum difpofoeranc mittere tres Cardinales , de quoli­ poft ramos palmarum.
bet ordine unam, ad communicandum com eo, At apeJohannes Epifcopus fervus fervorum Dei , venerabi­
libus

Γ

'

'

J77

am»"14··

C ONST A NTI ENSE.

sicbmundw

ng

6*Λβ»

* *■ t Cardinal*» CoefcatürA
ANNO
CHRISTI «tiflentibus fah··· ft Apoflolicam benedittionem . InEar ·/. nit· C*ferto.
CHRIS Π
MM. telfoAia , qu· vosecabites Fratra noAri ad noflram
pnafeodam daftimti profana vaAra«xquifiti&M earJoanna Papa cnriala omoa fuo* ad Ce evocat,
ravuruat data aacotimeosdliautioùproairatorwB no·
ftrora* in faft» eaMostit Papers·, dux tines sufponden
Ex perte & de mandat» fanftiflsml in Chrifto patris
duaa , quod cum ad nihil aliud principaliter defideria ac domini domini Joannis , divina providentia Papae
noftra tendant , quam poCs veram pacem facgoMaft· ΧΧΙΠ. pmfantiiun tenore citantur , requiruntnr , ft
Roman· Ecdefi· exUbera , Procurâmes nnflros irre­ monentur, omna A ainguii familiam, nec non oficiavocabiles cocftitnsro intendimus ren. Fratra noftras tes praefari domini noftri A fodis Apoflolicc. tam laici
oaanm ft fingnlos de Coihgio pariât* Ecdefi· Cards* quam clerici, cujuCcumqu· etiam pontificalis dignitatis
nates, ita quod nobis perfomliter non cedentibus, cras exiiflant , in civitate fisu diftrittu Conftantienfi nunc
ex eis , aliis Vide!. Petro de Luna Boneditto IUI. & exfiftenres , quatenus infra (ex dim proxime fccuturos
Angelo Cored! Gregorio XU. in eoruty obedtentiie a data percientium continue nominandos , quorum duo
nuncupatis, cudentibus, val decedentibus , in plena ft pro primo , duo pro fecundo , & reliqui duo pro ter­
effaced farina faAum eaCostis noftne exequi vateanc , tio,
_ „ ultimo,
____ _ft rperemptorio
___
termino, harum foie aflift ulteriae quatuor Pnriatoo de Nationibus , in Con* B gnancur , venite'debeant ft teneantur, ad terram SchaΛ
λ
,l_. , quorum y.>,.
i<ie|n donainu, nofler pesfêntialiter moflaatienfi
rivitat· axiAencibos
fimiliter ....
net )fhu^n, to
ceflionem ipfam faceta valeant, ut de Cardinalibus eft ram trahit , fub poena excommunicationis & privatio­
exptetfum, A flap* praemiÆ* litteras noftra* in plena nis omnium oflkiocum , que obtines· aut exercent .
A oppcrtnni foonaexpediri aciam faciemus. Hortamur Volens idem dominus nofler, quod pntfema raquificio,
itaque , ut pnsmiffa fine dilatione cum chariffimo in citatio, ft monitio provide quoslibet arftet, ac fi uni­
Chrifto filio noflro Sigifasnndo Rege Romanorum ft cuique fingularyer exhibit· exfljtiflent : conftitutioniHangari· iltaflri, ft Potiatis , ac aliis , quibus veftra bus Apoflolids necnon sudamatioaibus ft appellationi­
drcumfpeftioni videbitur , communicare velitis ,- circa bus , interpofiti* aut interponendis , ft aliis in contra­
alia quoque expofita per cardinala ipfos' huc tranfinif- rium facientibus, non obflantibus quibufeumque.
fos, providebimus celeriter , prout materia flagitabit .
Datum Schaphufen , Conftantienfi* dirxcefeos ■ die
Datum Scafufi· Cotsftaotienfis dioecefis f. Kal. Aprilis xxtsi. menfis Manii.
Posuit noftri anno V.
PM· vero exiflens in Scafufia die fequenti XXIV.
Ex toJeeo mj.
Manii fcripfit Regi Voloni* conquerendo fub hac for­
ma. Q?ot ft quanta mala , animarumque pericula Ac.
Litter· Joannis Papat ad regem Franci·.
lifiine MMUM accepte vertit tti reine Erani* xeif»
C
Epijtile rvex eetititihtri
Cariflime in Chriflo filii, falutem ft Apoflolicam benedittionem ■ Revolventes dudum intra menti* arcana,
Ex colleAione Baiberiniana.
quot ft quanta mala animarumque pericula , ob erro­
ns ftfebifinata, qu· nonnullorum exfecranda diflêœiRrrr/w Jeattir Pep* λ Concilie.
navit ambitio, fideles Chrifti pertulerint ; pia & pater­
na compalfione compunfti vebementiflime doluimus .
Die Mercurii vietius* Manii, dominus nofler Papa Ac illius , cujus vica in terris licet immeriti gerimur
pnediftns de notte reoeflit , aut verius fugit de civita­ Imitari vefligla cupientes, qui pacem fuit pro fingulari
te Conftantienfi in habitu simulato ad modum ruftici , hatredicate reliquit , toro corde omnique poflibihrate
ft ivit ufque SchaphnfenfemConftantiensis dicecesu pro­ pacem,.qua inter omnia nihil optabiliusefle debet ipfis
pe Conflandam ad quatuor milliaria Tbeutonicalia ; ad fidelibus, ut tamdem a tot releventur miferiis, difpofuiterram illuftris principis dominis Frederici ducis Au- mus procurare. Et ut hujufmodi noftrc mentis concep­
flri* pro prima fisa distta.
turo opere compleremus , proflergatis omnibus, qui noflraro prsfentiam in Itali· partibus neceifario flagita­
Cechele Jeateuj Ecp* propria *mu .
bant , ad civitatem Conftantienfem pro celebratione
Concilii generalis quod antea per noftras I itteras ibi inGratia Dei liberi famuq in Schaphufensi : ft non ve­Ddixeramus tenendum, ante terminum flaturum acccflinimus animo declinandi ab iis qu· promisimus per no­ mus . Ubi per plura menfa pariatorum ft nuntiorum
ftram renunciationem facere pro pace ecctesi· fantt· regum , principum , aliorumque dominorum , & UniDei, fed ut in libertate, ialute propri* perion* nunc verfitatum ftudiorum adventum pariter expeftavimui .
poflimus ea exfecutioni demandare.
Tandem viam ceflionis noftri papatus , licet ad illam
Datum in Schaphufen , vicesima prima mensis Mar* nullatenus eflemus adftrifli , Angelo Corario Gregotii. MCCCCXV.
rio Xll. ft Paro de Luna Benediâo XIII. in eorum
obedientiis nuncupatis , olim de papatu contendenti­
Ex
Cxfarcc WinJet.
bus , per facrum Pifanum generale Concilium damna­
tis ft ejeftis fimiliter cedentibus , aperimus ft illam
Epifloia Joannis Fap« ad Sigilmundum.
profequi promittentes , voto ft juramento firmavimus,
prout in ipfis noftris desuper confettis litteris, quas ad
Joanna Papa XXIII. carifljmo filio noflro Sigifmun- ferenicatem tuam deftinandas providimus, plenius con­
do regi Romanorum. Cariflime fili. Gratia Dei omni­ tinetur . Nam haec via ceflionis aptior , brevior , &
potentis liberi ac conveniente aere fumos in Scbaphu- fecurior pro integra Chriftianorum pace pr· ceteris no­
fen , ft venimus infeio filio noflro duce Auftns , non bis Vila eft . Quam ufque ad totalem confervationem
animo declinandi ab his qu· promisimus per renuncia- E tanti boni prolecuti fumus fincete ft cum conflantia
tiooem noftram facere pro pace ecclesi· fanfl· Dei .- ioconcufla. Putabamus namque, ex tantanoftra liberafed ut in libertate & falure propri· perfonc poflimus, Iitate favom , auxilia, & afliflentiam , omni profettu
prout indubie volumus, ea exfecucioni demandare.
tam magni tamque pii operis promereri , qui j o alio­
Datum in Schaphufen , xxt. die mensis Martii, an- rum quiete unicam in e urbe dignitatem altiifimam non *Γλι- >r»r
no Domini MCCCCXV.
dubitavimus dimittere. Séd ecce . quod dolenter reteEt simila litteras misit collegio dominorum Cardi­ rimus , nonnulli quos Apoftolica gravitas nominari non
nalium.
patitur, appetitum rationi prxponentes , ft propria feAantes commoda, honeflatis ft juris calle calcaM, non
ficut in generalibus Conciliis fecundum fanttorum Pa­
trum inflituta ft obfervantias , hattenus per vota vo­
ces habentium Λ concorditer celebrantium procedi con
fuevit, ut ipfo procederetur Concilio permiierunt. Ve
rum fattiene conflata, ft in quatuor nat.onet qux per
Oo
qua
CtKiL General. Tom. XXVll

«
JOANNES
CONCILIUM
SfGISMÜNDÜS
i8o
> 79
p. ΧΧΠΙ.
IMP.
*
quatuor vocet totam ejus «uftoritacem pnefemarent , A
ANNO divifio Concilio, quod nunquam auditum efi Uftaoua,
ANNO
Ear Surii mf.
CHRISTI
CHRISft
ne qui per capita vota «oram in tam arduo negotio
dare valerent , rem ad libitum deducere fatagebant .
Primitus tamen oratione leAa » quas fuit fitmpta de
Et fi qui eorum inordinatae voluntati contradicebant , libro pontificali - Tenores vero did® orationis, & conillo» terrebant minis & injuriis , conviciis & illufiooi- flkutionum ledarum loquuntur, ft funt tales: Ecce,
bos affligebant. Nec bis adhi»t «dquielcentes, qus fatis ianâiflimi bcerdotes, pnonilfis Deo precibus, fraterni­
detefianda erant , in libertatem ipfius Concilii machi­ tatem veftram cum pia d exhortatione convenio , &
nantes , portas ejvfdem Conftantiae civitatis per diem per divinum nomen obteflor , ut ea qua a nobn de «e, rr.f.
integram , ne aliquis praelatus vel clericus exire pof- Deo & lacris ordinibus vel fandis moribus vobis fuefet , claudi fecerunt : & demum contra libertatem fa- tint diAa, cum omni pietate fufeipiatis, & cum fumlutemque propriam confpirare aufi funt. De cujus con- ma reverentia peracere intendatis . Qyod fi forfan ali­
fpirationis mediis hooeftiua ad pnefens tacere , quam quis veflrum al.ter quam diAa fuerint , fenferit , fine
feribere arbirramtur . Et fic per fraftiones & violentias aliquo fcrupolo contentionis in veftrorum omnium co­
reintegrationem ft pacem univerfalis ecclefi» impediri pulatione , ft ipfa de quibus dubitaverit , conferenda
procurabant . Nos itaque talia intuentes cura angeba­ reducat, qualiter ( Deo auxiliante ) aut doceri pofiit ,
mur continua ; meditabamurque, quibus remediis, pot­ gaut doceat. Deinde vosobte.latione obfecro, ut nullus
iemus occurrere, quod non impediretur exfecutio tan­ t noftrum in judicando aut perfonam accipiat , aut /
ti boni. Tandem cum nulla videretur elfe alia via fa- quotnodolibet favore vel munere pulfatus, a jufto judi­
lubris, de diAa civitate , in qua nos nec tuti nec libe­ cio fcienter avertatur aut difeedat; fed cum tota pieta­
ri eramus, ft Concilium praefatum erat debita liberta­ te quidquid coetui noftro fe judicandum intulerit, perte privatum, incogniti recellimus ; ft ad hoc oppidum, ttaAate curet ; ut nec difeordans contentio ad fubverquod temporali domino , diledo filio , notabili viroFri- fionem jullitix inter nos locunn inveniat , nec in per­
derico duci Auflria fuppofitum exfiftk, ab ipfa civita­ quirenda aequitate vigor noftri ordinis , vel follicitudo
te Confiantienfi per quatuor miiliaria Teutonica diftans, tepefeat.
ubi plena potimur libertate, devenimus. Non enim fi­
Qua exhortatione fafta , idem dominus cardinalis
ne noftro ft ecclefiae ac plurimorum feandalo évidente, Florentinus . juxta deliberationem Concilii & Synodi
palam difcedere valebamus. Quemadmodum ne valere­ prxdiAorum, pronuntiavit conftitutiooes quae fequuntur,
mus difcedere etiam occulte, nqn parvae erant excubix videlicet has.
& cuftodix antea ordinat». Et fi manfiflemus ibi, no-dd bonorem , laudem & gloriam fandiflimx Triniftrx perfouxnon curato periculo, nil ibi ordinare, dif- tatis , Patris CT Filii & Spiritus Sancit' , pacemque in eduione.
ponere , & decernere valebamus , quin ex pramiflis terris hominibus bona voluntatis divinitus promiflam, in
metu ft violentia arbitraretur extortum , & in pofte- C Dei ecclefia confequendam , bec fanda Synodus , faerum
rum potuiiTec de nullitare notari. Hxc, fili cariffime , generale Concilium Confiantienfe nuncupata , pro refor­
in, tuar celfitudinis regi» notitiam deducere properavi­ matione & unione dide ecclefie in capite & in mem­
mus per prxfentes. Et plenius per inftruAiones pnefen- bris fienda, i» Spiritu fando legitime congregata, decer­
tibus alligatu , qu» demde per relationem nuntiorum nit , declarat, diffinit, ordinat, ut fequitur .
noft rorum iolemnium, quod ad ipfius prarfentiam deftiFt primo, quod ipfa Synodus fuit , tr efi rite ty junare deliberamus, fient tibi vivx vocis oraculo clario­ fie convocata ad hunc locum civitatis Conflantienfis , tr
ra . Quoniam quorumcumque in Dei ecclefia occurren­ g fimiliter rrde CT >ite CT j»1e initiata
celebrata . t j-ini|i|er
tium te decet effe participem , quem inter catholicos
Item , quod per rcceflum domini noflri Papue dc hac »/,
Chriftianorum reges , qui etiam ipfam ecclefiam erige­ loco Condantienp , vel etiam per receffum aliorum prare ftmanutenere tenentur, mentis benevolentia ample- latorum, feu aliorum quorumcumque , non efi diflolutum
Aimur fpeciali , ipiam celfitudinem tuam, in Domino hoc faerum Concilium, fed remanet i» fua integritate (T
exhortantes, &affeAuoftftîme requirentes, quatenus no­ audoritate , etiam fi quu ordinationes fati* effent in
bis , qni pro reintegratione ft pace prae caeteris tirm f- contrarium , vel in futurum fierent.
fime fumus difpofiti , plus effeAibus agere , quam ver­
Item , quod ijtud /aerum Concilium non debet diffolbis teftari fuimus ft fcnpturis , placear opportunis au­ vi, neque diflolvatur ujque adperfeclam exfiirpatianem
xiliis ft favoribus pro tam pix & neteffan» rei totali pprr[entis fchifmatis , <7 quoulque ecclefia fit reformata
conlummatione afliftere & facere . Ex hoc enim apud H» fide & moribus , in Capite , Cy membris.
Deum premium non modicum , ft apud homines pro­
Dem , quod ipfum faerum Concilium non transferatur
mereberis ingentem gloriam & honorem.
ad alium locum, nifi ex caufa rationabili , (y de conf­
Datum in Schaphufa Conftantienjis din-tefeos , fub iso hujus Concilii deliberanda (y concludenda.
anr.u.’o Pifcatoris, die xxn r. Manu , auno quinto .
Item, quod prxlats , &alii qui debent interefle huic
Con.iito . nen recedant de hoc Iseo ante finitum Con.ihum , nifi ex caufa rationabili , examinanda per depu­
tatos , fe» deputando, ab hoc j»c,o Concilio . j^ua caufa
POST MISSAM PAPA,
examinata & approbata, poffint recedere cum licentia
irsjus vel illorum, qui habet vel h bebent audoritatem: h Λ·Ά
Seu tertia in ordine Seffionum.
&tunc recedens teneatur dimitterepoteffatem fuum aliis b,t>* ”
remanentibus, fub poenis juris , & aliis per boc faerum
£x >>·*<
IE a luna vicefima quinta menfis Martii fupra Ji- Concilium indicendis , ty in to-trarium facientes exjcffU > I
.
cli fait feflio generalis, in qua prefidebat dominus qurndi, .
> Mi. Jie
Mjkis <»r,
Petrus cardinalis Cameracenfis , tituli juncti Cbryjcgani Super his autem articulis leHis & approbatis per car­
presbyter cardinalis , qui dixit ofijum Msfla , in qua dinales Cy Concilium, magifier Henricus de Piro , proti-ibsns Mar
rex Rpmastorum in bsbitu b imperiali fuit sum fuis no­ E motor & pqpcurator Concilii, nomine totius Concilii, Cr
111 XXVI.
Imperatoris petiit infirumentum .
^I.F* Pifl- bilibus , prout decuit reget» I/omanorum : cui regi af­
ΚΛΛ. ITG»· flebat dominus Francijus cardinalis Florentinus , diaco­
In MS. Card. Caprontc*, hac ita leguntur.
bthnu, , qui nus cardinalis tituli junctorum Cofmx cy D-miani. In
Ec fuper iis magifter Henricus de Piro promoter ,
«Jjir ,tertia qua quidem feflione cantata Mifla de Domina noflra c
ft procurator Concilii nomine totiua Concilii ft Impe- ’
fena jxjit
de ^tnnunciationc , facium fuit officium litaniarum cum ratoris petiit inftrumentum ft inllrumenta per dominos
Palmat.
b Mf. L'F.r. introit» , Exaudi noa Domine , quoniam benigna , ftc.
proeontxarios ft notarios ad hoc deputaro· per Conci­
(y colleila pro pace.
repli.
lium ad perpetuam rei memoriam. Quibus conftitutio·
c Mf. diet
Subjequenter dominus cardinalis Florentinus juxta de­ mbus ledis , ft eis approbatis per eofdem cardinales ,
AitKJKÎaliberationem fonde Synodi pronunciavit certos articulos ft Concilium , domini Petrus Cameracenfis cardinalis ,
CIOAÛ .
five canfiituticmes , iaavandos ad perpetuam rei memo­ ft Francifcus cardinalis Florentinus proceflahantur
riam , quorum tenor^^equuntur.
prout in quadam cedula ledi per eumdem dominum

PRIMA

SESSIO

D

Funcifcum cardinilem Florentinum continebatur hujufmodi lub tenore infirrius inferii.

ha-

J
’1
*

TI*·
pOS
s
ΛΛ1ΙΙ·

CONSTANT1ENSE.

■ ogbmwdvs
1911*·
Acaffanetui, & eorum focii*, nobitibu* Frederico A
ANNO
Tener diBn ρτοΗβαύαηιι tedaAtt, de fM /apra
Joanne Burgravit* Nurebergeruibus, Ludolpho duce Sa- ANNO
CHRIS Π
βΐ neentie, feyutnr, & taiit ef :
xoaiaa, Magno comite de Hungaria , comitiby* videli­ CHRISTI
cet patre, A filio marchioaaru* Monci*£erraci', ambtN nomine Domini Amen - Anno Domini millefimo xiatoribus regum Anglic, Norvegiz, Svecue, Polonix,
quadngencefimo quiatodecimo , indiâione oftava, Navam*, fit aliis domini* & principibus.
pontificatu* fanAiflimi in Chrifto patria & domini do­ Subtirquenter poft prandium fuit congregatio deputa­
mini Joannis divine providentia Paper XX1IL anno torum quatuor nationum, in qua iunt peraAa bate,
v. die vero Martis, xxvi. mentis Martii, Confiant». qua foquuntur. Et primo fuerunt leRa certa capitula
a Pro Cb»)· Petnss miferatione divinâ fanAi t Grifogoni presbyter portata de Schaphufensi per dominum Almannum de
faen< ■
Cameracenfi», & Francifcus fandorum Coffin & Da­ Pi»i*. Qpibus leAi* St examinatis, fuit petita & tradtmian! diaconus & Florentinus vulgariter nuncupati , ta copia hujufmodi fub tenore.
S. R· E. cardinales conftkuti, coram lereniflimo princi­
pe Siglimundo Romanorum & Hungaric rege, & co­ Tenor diBorum capitalenti* per cardinalent Pijanni»
pertaiornm de iicbapbit/en a Joanne Papa .
ram reverendi* in Chrifto patribus dominis archiepifcopis & ceteri* bic in Conftantienfi Concilio congregatis,
Λ ad prefens exfiftentibu* in cathedral! ecclefia Con- B pRoposita per diAum cardinalem Pifanum pro parliantienfi caufa tenendi feftionem, dixerunt & protefta- 17 te domini noftri Papae . 1. Qpod dominus nofter
ti funt in his (criptis, quod non ad praejudicandum huic confiituit procuratore* irrevocabiles ad cedendum nomi­
latro Concilio, nec pncdiAse feflioni, fed ad cooler- ne ip*iu* , ipio abfente , vel nolente ; nisi detineatur
vandum boneftatem utriufquc & alterius ipforum inffa- invitus, in omnem cafum, m quem dominus nofter fe­
icriptis dicebant , & protelabantur ; quod ficuti pridie cundum formam cedulz data:, fuper lerfione przmilfam
fatim poti receflum domini notiri Papae dc hoc loco jurata, & voca cedere teneretur. Si tamen eidem Do­
omnes domini cardinale* tunc in palatio Apotiolico con- mino non daretur bona fecurita» , tolleret illam exce­
pregati dixerunt domino regi & deputati* nationum in ptionem de fua detentione.
hoc Concilio exfiftentibu* ; ita pnediAi domini Camera1 I.
cenlis, dc Florentinus cardinales dicunt & affirmant :
videlicet quod domino noflro pncdiAo fiance in bono
Item , quod procuratores erunt omne* cardinales , ita
propofito dandi pacem ecclefue per fuam ceifionem pa­
patu», videtur ei* honeflum, & ita difpofiti funt fibi quod tres cardinale* poiTinr m forma prxdiAa facere
aififtere St obedire , prout tenentur. Si veto aliter eve­ ceifionem etiam fine praelati* , de quibus intra . Item ,
niret, quod Deu* avertat, tunc difpofiti funt huic fa­ confiituit oAo praelato* eligendos, ut lejuitur , videlicro Concilio, & credunt quod primo cafu, fcilicet ipfo j-cet quod Concilium nominabit de diverfis nationibus tri­
pertinente in bono propofito, iplum etiam Concilium ginta duos. Et ex illi* dominus nofter elegit oAo . Et
teneatur, & velit eidem domino noftro aififiere, & ip- ex illi* oAo tres de tribus nationibus mandatum ceftionis exfequentur etiam fine cardinalibus, de quibus fupra.
ium in bono propofito confervare & augere.
Dicunt etiam, quod cum alia* totum collegium do­
III.
minorum cardinalium miferit reveicndiftimoi in Chriilo patres dominum Jordanum de Urfinis Albanenfem
Item, quod dominusnofter confiituet vicario» ad ne­
epifeopum, & dominum Guilieimum fanAi Marci pres­
byterum, & dominum Amedeum de Salucii» fanRae gotium Concilii , omnes & fingulos domino» cardinales,
Maris novx diaconum, S. R. E. cardinales, ad ipfum quierunt przfente* in Conflantia , qui de ipfis unum
dominum noftrum Papam, ad informandum fuam fan- confli tuant praefidentem.
<
Aitatem de geftis hic poft fuum recelfum , & ad fentienI V.
dum de fua intentione fupet agendis in futuram per
ipfo* dominos cardinales ; & fuper hoc non habuerunt
Item, quia continget aliquando domino noftro, quamplenum refponfum , multum dcfiderallent, quod placuifiet facro Concilio differre praefentem feftionem ufque diu erit abfens , indigere confilio cardinalium , aut <1ad habnum diAum lefponfum. Sed quia non fuerit vi- Ai cardinales, aut aliqui eorum indigebunt domino no·
fum dominis de Concilio expeAare extra hanc diem, Uro , habebunt libertatem ire , & redire quoties , &
ideo aliis cardinalibus qui funt hic, non convenienti ­ quemadmodum volent : remanentibus tamen fempeC ;n
bus ad hanc, partim quia iunt in infirmitate gravati , bono numero aliquibus in Conflantia : A quicumque
partim quia videretur eis honeftum non interefle , do­ erunt, temper erunt vicarii.
nec habeant refponfum ; praediAis Cameracenfi & Flo­
V.
rentino cardinalibus vtfum eft, quod poftint interefte.
Et quia fperant, quod ea, qux agentur in hac feffioItem,
quod
agatur
de
provifione
domini noftri , pofi
ne, fi reA# & rite gefla fuerint, rata & grata habe
buntur per eumdem dominum noftrum Papam: St de ceifionem, quamvis ipfe non petar . Item , det bullam
ptzdiAis rogaverunt, & rogant notario* publico* inlra- de non diffolvendo Concilium ante perfeAum traAatum
icripto», ut de fupradiAis omnibus. St lingulis unum, unioni*, & reformationis ecclefix ■
vel plura, ti expediret, publica conficiant inftrumenV I.
i*. Quibus fic peraAis, dominus Petrus cardinalis prae­
fidens tunc huic Concilio, omnia St fingula approba­
Item, quod rex 8c Concilium reddant dominum no­
vit & ratificavitad inftantiam ferenirtimi principis'Sigifmundi Romanorum regis, St magiflrorum Henrici de ftrum fecurum & liberum . Primo, quod perfona fua
Piro procuratoris, five iyndici nationis Germanicae, E ubicumque fuerit , ent in fecuritare , & libertate ex­
& aliorum fyndicorum , ac Univerfitatum ft udiorum, tunc , St it» omni cafu . Et etiam poft ceifionem erk li­
videlicet Parifiensis , Oxoniensi* , Tolofanenua, Mon- ber & quietu* ab omni moleftia <3t querela.
tifpeftulanens,*, Cambergensi* , ^igennensi* , ErforV I I.
detuis ; Coloniensi* , Libicen»i*, St Cracoviemi* eccle­
siarum , ambaxiatoribu* regum St ptincipum, nomine
Item , quod juxta petitionem ambaxiatorum regis
illorum, quorum intereft, approbavit . Super quibus
praediAus dominus rex in ejus propria perfona petiit Francise permanebit in partibus ifti* vicini* ad unam ,
•ibi fieri iuftitiam per domino* protonotarios pnediAos: vel duas dizta* , aut circa per fpatium mentis , vel
& fecundario magifter Henricus de Piro nomine natio- quinque fepcimanarum, fi dabitur bona iecuntas UnRini» Germanicae, St universitatum ftudiorum, ambexia- tati fine , tam in ftando , quam pollea in eundo ■ Et
tôrqm regum itprincipum, & alii praelati petierunt duci Auftrix non fiat novitas vel moleftia guerre, fai­
fidi mftrumenta , praefentibus ambaxiatoribu» regi» Fran- tes» ad certum tempus .
ciae, videlicet Ludovico duce Bavarian, epifeopo CarOo i
De
Ciw. General. Tom. XXVII.
*·

I

P

ft,
ANNO
CHRISTI

CONCILIUM

eflie apod cum: quoatam Γμοον Pontifex mate petal
dfe fblicartat; fed in hoc dan· efl modus adfafpeafionem evdute, & featentianx· contra comfawa ufeue
ad Dominicam
asndb. Et tanrian orinaMt ad
tasAitatem (tan perdante» de coUegto, a* ita difponarar, quod mc fendires fin ismanant foMraria, nec
detur Çoncilio tnanria dUfahstionis.
Die Jovis nui· menfis Mattii ; fiapradiAa fitit af­
fixa redola fiüpeaâcnb anmitionis alias feAa per Pnpam, de *a in pewtndcntibs» artientia fit meatio, ita
quod curiales fine pana poffint remanere ufque ad Do­
minicans
asssfe grxiti, proaime fixuram.

* Pro, tea

sksmuhow

,,4

Amauuaaa, flt alio· foidem adflamra, ragmata faerant
V11L
tatque Aidem unanfmirir wdirwa : Mb mo obftantibm fiat Mh, fiat fefoo: promt qua tam ip(a
De curia vero vidant fenAittti fie. qood deberet die, <aan die Veuetis fequteti atrareatioaui maxima

·«·».

fiicnsne inter domnos cardinales flt nationes.
DteVeneris xxix. tnenfis Martii, cum poediAatres
nationes, vidriknt Germanica, Gallica, A Angficana
dttasraffear fslfionem cefefiran in craflimn, & ca­
rinia que volatam in ea Qatucre, domini cardinales
in palatin epiicopali Confiantienfi convenientes, habita
inter fe dsljtarafaw, obtulerunt domino regi Asidem
cum ob conventanti, pen parta domini noAri Pap·,
ultra fopradiAas tafeafcriptas obiationm. quod dominai
nofter Pipa peraras erat · spfom regam una cum domi­
nis cardinalibus procurators ad renuntiandum papatui
coofliOMTe : ita qnod fi duo ex dominis cardinalibus
fimul cum ipfo domte? rege concordarent papatui ce• dere, potam ipfo noteoce cedere . tam, paratus erat
Ex MS. dteta Λ « SeMffirete.
ipfe dominus nofter Papa curiam fuam fine deliberatio­
xxvut. Martii, anni ssccccxv.Eadem die poft vtfe ne Concilii t bine ^transferre. Item, cbmterunt difti do­
peras reverendilfimi pures domini Jordan» epifcopus mini cardinales, qnod ipfi parati erant feflkrai in craAibenenfis de Urfinb, ac Goilletans tituli (anfti Mar* llinum celebrande inrereffe, dummodo non fierent, ne­
ci presbyter, & Amedeos fenft· Marte nove diaco-. qoe flatuerenrar alia capitula, nifi capitula infraferinus de Saluti», qui firerant pro perte fecri collegii ad pca: quibus fic oblatis dominus rex receptis capitulis
dominum noftrum Papam legati deftioati, nec non Aia- infrafcripcis dixit, fe iterum ad nationes indanftro fantnànnus tituli fenAi Eufebii Pifan», atque Antonius fti Frantifci congregatu ? flt cum eis posdiAa capitula
tituli fenftc Caecilia de Chatteor presbyter, A JL E. conferre velle, flt eis péflea refpondere.
Eadem die venit novum de Schaphufe Conflandam,
cardinales, rediverant a domino aofiro Papa in Schapbufa morante: tarontque omnes de ooram redira val­ qualiter dominus nofter Pape timens, ne dominas rex
de contenti, (pesantes, quod bone nova portarent : pro- ' caftram Schapbufa obfideret, inde hora nona ance me­
pter quorum reditum feffio, quam in ctaftiunm natio­ ridiem, nullo cardinali (otiatus, cum paucis ex fua
nes fecere deliberaverant, prorogata efl; quamotque familia fiib duftu duas Auflrte receftrat, flt verius
ex pnediftis cardinalibus illo fero cum domino rage & Friburgum perrexerat.
aliis cardinalibus, qui Conflanti· remanferant, ac de-C Eadem die hora tarda dominus rex a nationibus ad
putatis nationum in · Conciliis tempore fot^o fuerunt : diftm cardinales rediens retulit, quod nationes fuper
Dominus totem cardinalis de Urfinis labore itineris fe­ infrafcripcis capitalis tantum in fefliooe ftatuendis non
ti gatus inrereft non potuit. Dixeruncque pmdifti qua­ potuerant concordare - Sed obtinuerat ab eis, quod feftuor cardinales, quod in crafti num bona nova de fa­ fio ufque ad horam decimam prorogaretur , dt in cracers intentione domini noftri Papes referrent. Opibus ftinum ufque ad diam horam viderent, fi potant ad
reiponfum eft pro parte ibidem exfifleotiutn, quod fi invicem concordare.
bonam intentionem haberet ipfe dominus nofter Papa,
non fcciflet manderam curialibus ' quod fub poena exSESSIO
IV.
communicationis, privationis beneficiorum flt oficio*
In ordine.
rum, eum infra fex dies fequi deberent. Qpibtu repli­
catum efl, quod fuper boc provideri poterat, attento
tr (Meti tritefiaee & prxaltitaa asnqfii Aiertir
quod terminus nondum erat elapfiu, & ipfi domini
, fi>it [effit geaeralii ia ecilefa eetbefuper hoc mandatum habebat. Hac tamen replicatione
drali Ca^atirtffi
ceiebrevit Mifea» 4e
cardinales non obflante, illo fero inter eos altercatio
Spirita
(tatût
jeeûtuk
petrwib» ^iiuMcbttUtj .· * iit
fefta fuit.
Die Jovis xxvi ts. menfis Mattii, convenientibue in ppw /rjfonr fiât ^«utemreet re» i» Mit»
i*foaii
palatio epifcopali Conftantienfi domino rege Romanorum, «d rtge» JPwsMnermn [peOeHtibiu ; tr cerdbMr Flt·
dominis cardinalibus, nationibus, flt oratoribus regum, rnstiMs prauMCMvrs erttata O cnytirsrftae/[extentet.
& principum , dominorum, flt univerfitatum , rererenE» ttf. Sarti, & qaetaor Genae».
d'ftimus pater dominus cardinalis Pilanus, nomine alio­
rum fuorum collegarum, flt pro pane damini noftri Pu­
pe Jjannn XXIII. expofuir, qualiter dominas nofter
Mane ante d prandium, ia qua tarant ducenti pa- .
Papa peratus erat conflituere fisos procuratores omnes tres, e flte. Et foit ibidem peraAum oficium de Spiritu ^-^..^..r
flt figulos dominos S. R. E cardinales, ad renuntian­ fenAo, cuius otacii Miffem celebravit dominus partiar- · ai. vr/
dum papatui in omnibus cafibuv cmduJ· ultimo per ip­ cha Antiochenus. In qua feffione tat Romanorum rex orca In mi.
fum faftar. taquod, firresex eis ad invicem concorda­ in habitu Λ cum infigniis ad regem Romanorum fpe- G°*h· *Ι,,Λ
*
rent! ibere cedere, potant flt ipfo notante cedere. Et Aaotibs». Nec non reverendi patres domini Jordaous
c.
fimiliter volebat conflituere,ofto pariatos ex nationi­ de Urfinis, Angelus Laudenfie, Antonius de f Sata»- t
bus , dummodo nationes xxxt i. prarixtos nominarent .* ita cho, Antonius Aquilejenfis, Aoredeus Saludanxn, Lu- (llfn
quod tres ex diAis ofto pedatis, fi ad invicem concor­ deviate de Flifco, Guglielmos fenAi Marci, Alaeoas»daverint , cedere poflsnt. Item, qnod dominas nofter Pi­ nos Pifiuras, Frandfcus Florttstta·. Cardinales vero
pa flabit prope Conflandam per unam vel duas diaetas Vivarienfis flt Camereceefis non iarareraat, Ucat ia
ufque ad deliberationem Concilii. Item, vult quod Con­E civitate Conftantienfi exftireraat. Officio vero Mita:
cilium non diilblvarar, donec habeatur · perfefta unio taAo , legebantur litante cum introito , fraudi ut»
in ecdefia fanfta Dei. Item, quod locus ifle Coocilii Doatiae . Qyibus faAis, flatte dominus carônolis Flo­
non mutetur fine delibetatione Coocilii. Super quibus rentinus tegebat quafdam conflitutiones fervaodas per
amnibus diftus deautrat nofter Papa paratus erat Apo- Concilium, quarum tenores fime inferci inferius. Opi­
fiblicas bullas dare. Fait etiam petiran pro parte do­ bus leAis flt approbatis per generatam Synodum, five
mini noftri Pap· per dlAum dominum cardinaleui Pi­ Concilium, Henricus de Piro procurator flt g fyadicus g
mi.
fanum , quod daretur bona feeuritas domino noftro Ple» nationis Germaniae, petiit fibi nomine dift» nationis a
pat de fua perfona non offendenda, & de non moven­ nobis notariis Concilii, flt eorum quolibet, ipfius Con­
do guerram contra dueeqs Anftrte ,* ac fi hn duo non cilii nomine, unum vri plan, publicum feu pàblica,
fierent , nulla pniiAirum oblationum diceretur fa&a inflramencum feu inflrumeota . Sic fimiliter procura­
fulta. Qpje omnia ranauam I ludicia & fiAe pro par­ tores & fyndici Omnium nationum , regis Romanote domini noftri Ptpr oblata, per dominum retem Ro- (um, Univerfitatum Rudiorum, fltambutatorum ; prrfen-

D

/Sf

Çxm

CONSTANTIENSE.

sicismwdüs

—Cratibus ibidem iltaftrflm» priacifA», Fridprico But- Admafer aliqui, declarat facrnm Concilium pro ma cards- ——
(MKW gsavio N«*«*er*enfi, Rodolphe duce Saxnats, a co* «eltfeu Awfarf, far ans cram Cardinalespublierrépétait J^°L·
mita Swattabragrafi, magiflrocarÜB rosie Romanorum, 0 tenti ta recefu ejufdem domini mfri Pop» a civi- Cin^n
a MC Gw-rnwiie BerthoMedeUrfinto, ambulatoribus régis Fran- tatc Cmfiantimfi.
*'
ter· Cam* cne, Auglue, Pdetûat, Novmgi·, Cypri, Navarre;
E» nd. Serti, Î7 a·/. Ensnfwic.
tvwr.Uar* MC non Joanne deVkacoanitibm de Mediolano, À marf£
<*fcne Moatisferrati . aliifeue ptaribm oobibbot, Arakem, placeat ravertndiflimispetemitatibus, quudqtuelibet nario habeat eligere duos deputatae, qui vel eoar Jomb· v**t*dit patribus ia mulricudme copiofit, teflibue, Ac.
fhamrcbiO·
*" Mauu Ténor
f^·*· ■

ediHOnt .

rana duo habeant cognofcere de caufis recedere volen­

veto dsâaram conflkutioman, de quibus fepra tium, atque habeant poteftatem referendi prsfidenti qui
erit pro tempore: qui praefidens habebit auAoritatem
fit amntio, fequitur. Ai efl tafia:

t» mmm JaxAr <ir tmdrt*Jar Triahutic, Patri/
& Filii Ô* Spiritus fngi. .dbuen.

Λ/ fmgaSyuodut Caufiandien/u generale Concilium
facient, pro txfitrpmioae prafentit fcbifmatis, 0 Ex as/. Volfeubuttell. 0 Card. Capranice.
■afcmr m rf/wwmmw ecclefi» Dti m capite 0htmem^i> ficuda, ad Zmferie MM^atrorir Dei, in Spiritu fauOpibus leâis A approbatis per generalem Synodum,
âo legitime congregata; ad raa/jfrorf·· faciliut, feteritu, Uberius 0 uferim smsrnem Cr re/farmattrorm HaorioK de Piro, promoterConcihi, petiit fieri a no­
ecclefi» Dei , ordinat, c difpouit , futuit, drtrnwt tariis Concilii A eorum quolibet .ipfius Concilii nomine,
<9r dnrZerae, » fequitar:
inflramenrum, & iaflrumenta , pnefentibus ibidem il® prsmo » qmd ipf· S/mdas i» Spirit» faaPo nagre- luflribus principibus Friderico Rurgravio Nurembergenfi ,
l«!» legitime, generale Concilium facient, ecclefiam ca­ Rodolphe Duce Saxonis, Comice de Swartzburg mitholicam militantem repr»femaus, potefhdem a Cbrifio giftro curis regis Romanorum, Comite Bertboldo de
èeeu^Mtt bebet, cm quilibet cnjufcumque /ata, vel Ürfinis, ambaxiatoriba» regis Francis, Anglix, Polodignitatis, etiam fi papelii exifiat, obedire tenetur in nis, Nocvegis, Cypri , nec non Joanne de Vicecomi··' f* pertinent ad fidem 0 exiirfiationem diaifcbif- tibus dh Mediolano, Joanne Jacobo fillo marchionts
m*M * ( 0 reformationem generalem ecclefi» Dei i» Montisferrati, A aliis pluribus in multitudine copiofa .
capite 0 i» membris. )
Radem die berg vefperarum, vei circa, ad fuppli-

Η

t Dittait.

dandi licentiam fecundum cafes exigentiam: procura­
tor» dimittendo, ac poenas infligere recedentibus li­
centia non obtenta Et quod in prsamflis habeat diâus
ptcfidem poteflatem aufeoritate pnefenti* Concilii, juxta
relationem & cenificationem diâorum deputatorum.

cariooem regis Romanorum fiaenux omnes deputati om1ftcefiatat tertiat RaassiMae cariaat, 0 tficia pelli- pnium nationum, & quamplures ambaxstores regum,
ca tiliat „ ivel‘ illorum tftciarios
~ ' ' r, ab bat civitate
__ principum, univertkatum fludiorum, congregati in ec- .
Coafiaatieafi ad olttuB locate eoe aoatet aat traaiferat clefia majori Conflantienfi; ubi fereniflxnus Romano­
fea per/oaat dtJoraao oficiarieraao ad jetp^adaao eaat rum rex prslibatiis propofuit, qualiter alias dominus
dirtRc vel iadirefle ccgat * fiat delileratioae 0 coafeafa Reginaldus de Camoto archiepifcopus Remenfis, portppas faeSir Sjaodi ,<& boc , qaoad illot oficiartot, vel illa taffet litteram creditivam de domino Joanne Papa vi«ficta, per tpaoraao ab'eatiaao Coaciliaaiverifiatititer dif- cefimocertio : qua recepta idem dominos archiepifco­
futveretar, vel l^derttar. Et fi natrariaai feciffet ,fea pus dixit fub nomine Paps, e qualiter ipfe recefliffet
faceret ia fataraao . aat ali^aot pracefet, fe» ataadau de civitate Conflantienfi , quod hoc erat propter aerem r
h.
ciMtra dictu tficiarni, vel aliot feofcateqae baie Cw- fibi inconvenientem, non propter aliquam imprefliomi.
cilio adbareatet, etiaat ceafarat ecclefiafitca/, aat a~ nem, vim, vel metum aut timorem fibi illatam feu
l<at pceaai qaafcaatqae coaliaealet, at ipfaat fepaert»- illatum, inferendam feu inferendum per ipfum domi­
tar , felmaafet , fithaiaaret , fe» falatiaaverit, id num regem , neque fuos. Et alias prout dixit conflare
toiaM fit irritam 0 iaaae, nec eildeat proceffiat, cea- apud aâa f mei notarii . Modo autem haberet idem
jarti Cr pernis taayeua irritii & iaaaihu, faoaoa- Papa feribere dominis cardinalibus hic exfiflentibus iC-wtz„
dolilet obedieadtua fore, & eat & eos irritat<fma contrarium, videlicet, quod propter timorem ipfius do- mll.
ineo diai qficiarii ia dia» civitate Coafiaatieafi fait mini
____ragis,
.. r __________
A aliorum _________
dominorum _____
fuorum ______
cum doqftciis etaatar, ir illa exercent libere at prias,qaadn-θmino repe exfiflentium, receffit. Et ad finem, quod
«ia ipja facta Syeodas ia eadero civitate ctlebrabttar.
~ tunc verba propofita & diâa
- per
omnis homo fcire poffit
Ilrm, </aod oainei 0 fagei» traaslatioeei pr»latoim, diâum dominum afcbiepiicopum Remenfem nominedi­
aec eoa privationes eortttadrat, aat alioreat benefitioraao âi domini Papte, fupplicavit ipfe domino arcbiepifco^noranenaopat, coeeendaraat aat dottationam revocatio- po, ut ipfe furgeret, A referret ambaxiatam fuam tunc
aes, aoonitioaes, enfer» ecclefiafic», procefas, fit» ipfi regi nomine Pape feâam. Qui dominus Reginal»9a Cr gefia, gerenda, agenda 0 fienda per prafa- dus archiepifcopus levavit fe, A dixit, quod nuper
tien doatinam noftraat, aat fao/ eftdarios, fea coeo- poft receifam Papae de Conflantia, ipfe mittebatur per
teifarios , in l»fioant Concilii , fee adfiarettiitue dominos ambaxiatores regit Francise fuos collega», ad
eidem, a tempore fai rrcefns , contra adb»reetei bait oppidum Schaphufea. In quo reperiebat Papam in vi­
facro Concilio, vel exfifin.es ta eodem, aat m ipfo- gilia Palmarum, referens dt exponens Pape fibi injunrem prejediciem, fn aiicefits eoreaodem , fBMaoda/ife>| âa per fuos collegas. Qj»o expofiro, Papa fibi dixit,
ipfis inviti, faSa vel fienda, fag» vel fagi, faciend» quod non deberet recedere, quin loqueretur fibi ; cum
vel faciendi, ipfo fere fiat- a»!la, cage, irrita 0 ina- vellet aliqua committere relativa cariffimo fiflb fuo regi
d Mf.& Gm ’w-·
,rrft» O' inanes, ac nellies roboris vel mo­ Romanorum, A aliis Conflantis exiflenribus : dt fi in
menti d ex fea axgoritate cajfai, irritat 0 mmallat.
cafu, quod ipfemet non committeret fibi, tunc faceret
Item, fait declaratam 0 confiafam, qeod de tptalibet g
t tibi
______
__ _______________
dicir_____
per dominum
cardinalem de g Salancho , qui KCht
neltoee eltgaxtxr tres, qui cognofcnt de confit recedere ibidem
similiter
, exsiflebat
doL
‘
---:*_i ., quod
. " dicere deberet
' ‘
’ ■ ni||.
volentiem, 0p»nù recedentium fine licentia infligendi i. mino regi & aliis Conflantis exsilientibus . Ipfeqixs
Stem, quod pro feno anionis non creemur neviCardi- dominus Reginaldus archiepifcopus ivit ad certam <aaales Et ne fraude vel dolo dicantur fagi dedam Car- meram , ibidem psufiusdo ; & poft ejos dormi to­

nem

Incfufa. nareatbtfi rou
hic, etttse in ρτ<·η editione, arfar in tnf Conctli, CmPamieuti datltu l'/utslcnmj.bui .
•rque »« ; ailenituteltrC. Ilrun/yf,s. Gttb. tf- Urf-nt, ut dxtui naotri editorts beiui Cout,.',, ,n ür,utoa<a , r.iu tv
1 · /^jt* ·<· ·?. ·>. 1:1 SuÀtifbf^rnti

^dttte. »/rw

, profert mwnb tltet

mji t»

tu'bui

p^itrr

uy tabentur: nec
a qw>na·· frudtri tfi. mf. vldlaai , <■ tm t· Ittaatur . iu tmo te!· addiiM ,n
adnerq/io ·· lite aiti.-uA» im^erira* fuit fail4» , ut (cquiiut : ίΰ.-u fuppictur in Idbonc kqueoti. Ι',βι t.nn uobtha.
(m. <· Csratcdr»e. asote t. .. rq.

ί+

hr·

J’7

CONCILIUM

f1CD^IDa

|l«

--nem net ad eum domtaas fe Sfexfe, « Areontas A tic··· fam to cbre· patbos «afifta— pro fatinoaca- —■■ 1 <«
***£.carda—, ft tojttuût fib· cerva — daberet idem tabreads. Qtabns vsninsibm habita fait aoa. modica ΑΜΝΟ
oABTI domino sqgi, ft alita castfe CMti—ire axfif—, iifsi|BMis team ferotonm ta—, feaatoo· entamâtes, C"*®TI
• ία* nown* K··, *»· & *—« brevre.Qporammram Λ iig—ι Mita— fagirtwinstli |itaflliiHr fttaaChlutn.
dommo régi, altad rardmalfeus, sentam ambaxtareri- fem fevtoo ftastaae tafateMSa ta «H faMaadMacon*
bus regi· Ftaad·, ft qeattam ambaxtatoritaB Uoivw vaaosure, qaeta tantum captante ta&afcrigro ta diAa
fitacta ftedii Parifianfis. Uraptifaw par — tagafasodi ^CtM tawMm. Itate men dtere feflfo fe coafetah
brevibus ft iifenMrinnfeta a M> doretoa certainalife ft vaton— domtoi regia, ft «Matam d—too—uw
<
b Mfc.ck,-> Salaœo aoatane P—, racaftt tae Tdbsp tarira, retaira· dtaaltam, ia CtMftMufa axfiflentfam, quatuor natio*
/«·<«. A Mad Ccnflantfanfam civitatem. Afrinfenlqiw petebam num, ft onaoium, repam ft prtaripum t stobrareft
‘A·**·
papale, regerit Ibidem ferenitarenm priadpeus regMB omnes cardtaaim ta Confla— rriiflimti, qm aoa e»
Romanorum fape 4MUm cmb feminis cardiaalibas , rant tofiratatete gnvad, torerfi—at. Ori fitafcmi re­
stis ditaisai ta Cbrifl» p— domiam Jnrfeam reifecuasque ambaxiaroribue ragis Francorum, arehaxlMori
bus ftudü Parta—, ft abte deputatis nationum, for- ratfcM divina aplit^md— cardinalia fe Utfinis
ngens ibidem brévia fibi rnrawiffs, ft praferam brava pnsfedk ; ft revavondus parut P. domiam Joaahas pa­
dreflum RoareMram régi. Qpo vifo ft lefto, ipfe fe triarcha ft—cbtaus Miflam ceMsarit. <b» finita,
mandato domini ftp·, ft efas fafe dixit, quaiiter do­• sivsrra fltamm to Chrifto p— taommus F. arid—i»
rainus nofter Papa non reroflUfar fe Conflanda ob ·!»- ne divina fanAotum Cofiun ft Dnmtata diaconus car­
quam impreflionem, vim, matum, timorem, five aliam dinalis, facto Cooftaarimft approbante Concilio, legit
caufam. five aalpmr, —a podfet imponere femino captoria utarafcripta. fa nomina fente ft individus*
regi, neque filia ; fed pro— faaitatoa· corporis: fto£ Trinitatis, ftc nt fapea.
ferret fe imp!annum omnia qmr psumifitiêtin Condlfo
Conflantienfi, ft quod dilipcret dominum repam fient
X btifr· *f.
umquam, & libenter vallée fecum convenire, fi con­
tingeret ipfam ire Niciam ad Patrum fe Luna, ft fe­
Stqnu— quredare g psovifioam utitas pro accotera»- c F«w,
tum conferre fe modo unionis ft reforemtiotus accte- fe qrioae, qms oflaronc domini cardinales, qui fent
fia* : ft alia dixit, prout fapartas in ejus relaticM con­ hic, fecanitaros at fiant per domimmi noftramPapam. *'·
tinetur , in die Lene poft diem Palmarum faAa : ft iUi
Primo, quod dominas nofler dabit bullam, quodboc
dixit wac, quod Papa iaptaxiftec fibi, don obflaate Concilium aim diftolvartr, nae «ambitur ab iftoloco,
quod acceperat abore catdtaaliafe Saiaacho, cum unum fiue confilte Concilii.
ft idem reputaifet Pxpam ft cardinalem fe Seiaacbo,
Iram, quod domini fe Concilio fitaiant fignuampro­
quoad bujufiuodi relationem : ft fi aliqui dicarent vel curatorii , ft ipfi cardinatas facient, quod dominus no­
c Font, fcriberent contrarium, non t potiet ia contrarium, ft fler acceptabit in omnem caufam, quo tanstur rodere
Fife.
quod fatu admiratur fe hoc. Cardinalis vero fe falaa- c fecundam refafem fuper boc coafeftam.
cito, qui ibidem erat pnefens, dixit, quod Papa hquukem, quod Concilium eligat cooflitueodo· to prorw»xiflet fibi taba dare in mandaris: licet ferit, quodoon tores in ceno numero fe fingulis nationibus ufqw ad
propter impreflionem, vim, meram, aut timorem do xxx. vel xxxx. fe quibus dominus nofler eliget 0Λ0
mmi regis prcdfe, fed bene ob timorem aliquorum no­ vel duodecim, quos conflituit ultra dominum regem
bilium de curia fua, fe quibus babuiflet Papa ttaao- Romaaoram, ft dominos cardinales, quos etiam con-»·
d AJ. àif- rem : fed perfona regis non / difiditiet, quam diligit fliraer procuratores facundam fiwmem alserim enduire
^<*rr.
ficut umquam. Super quibus fereniffimus dom.nus rex tradit» per dominos cardinales fingulis natiotübus '■ ft
A1· fi- j Komanorum petiit ibidam per proconetarios fedis Apo- erit forma, quod ex dominis cardinalibus tree vel duo
■««pr·
flolicae, Concilii, nationum, aliofque notarios ft tabd- cum domino rege Romanorum, ft ex pnodiftis fe Con­
" bones ibifem exfiflentes, fieri unum vel plura, publi­ cilio tres fe tribus narionfans, qui etiam finrcardinacum feu publica, inflramentum feuinflrameora. simili­ libus poterant exfequi ceffiooem.
ter ambaxiatores regis Francorum nomine archiepifcopi
Item, quod oblata per quinque dominos cardinales
Remenfis, & magifter Benediflus de Umverfitate Park pro pane domini nofiri, que data funt in cedula iit
fienfi . prefentibus ibidem ambaxiatoribus Svecic ft fupra, fi videntur aliqua addenda vel corrigenda, red­
Poloniz regum , filio marcbioois Moncisferrati, Joanne dunt fa cestos, ft ita habent a domino nofho, quod
de Vicec omit ibus de Mediolano, Rodulpbo duce Saxo-D ipfe etiam approbabit, ft bullas fuper eis dabit.
nix, aliifque ambaxiatoribus, jptalatis ft dofloribus in
Item, de curia Romanorum offerunt fe ptovidsre per
modum alfas diflum, taitarr quod per boc non ptstjudicabitur Concilio.
r.w·, a/,,,
£x cad. «z
Item , promittent domini cardinales qui fatu bic ,
fit
.
quod fi contitçat mortis cafcs domitu noflri Pape, non
Item , fuit declaratum & conclufam, quod fe quati- eligent alium, ufeuetaro videatur, an per viam reffiobet natione eligantur tres, qui cognofeant de caufis re­ nis aliorum faperviventium poflit dori pax aeclefie: ft
cedere volentium, ft poenis recedentium fine licentia fi videretur Concilio utiliter, quod aliquis eUperetnr,
infligendis.
obligabunt eum ad viam cuflionte procurandam ft fe­
riendam ia omhibut, prout obligatus efl dominus aoȣ. D. e
fler, cum conflictatione procuratorum ia fimili fasma.
Irem, interim quoufque vidantut, «» par viam caffioDie fabbati, que fuit dies fabbati fanAi, penultima nis poflit dari pax «cctefae, non coufeocfecur , quod
menfis Martii, bora feptima ante meridiem convenien- creentur novi cardinales.
tibus in palatio cpifcopali Cooflantienfi domino rege
1Item,. generaliter
,______ _ ______
b offeram, quodomniaqu»
driiba- fc Fone,
Romanorum, dominis cardinalibus, ft nationibus, fuit E rabit Concilium effe utilia ft opportuna ad expeditioplurimum fuper infralcriptis Λ aliis capitulis alterca­
taüatût fupradiftc, procurabunt per dominum notum . Univerfitas etiam Parifienfis multum inftkit apud flrura Papam expediri aciam fob bulla.
regem, ne contra ducem Auflri» moveret guerram :
Pnemiflis attentis videtur attendendum cirro prsediLegs d·- ^*cemc* >
fi guerra moveretur , f dubitan- Aa, quae direAe refpkiuatad unionem ecctafae, fuffenfe*» ertt > quod Concilium non diffolvevetur. Sed rex ifis ad tempus aliis materiis , que habent magnas difficul­
•m
fe durum in boc femper exhibuit: & tandem domini tates , ft maturam exiguae deliberationem.
Cate*, cardinales cum nationibus fuper ipfis capitulis non vaItem, videtur omnino providendum de fecuritate do­
tentes concordare, fuit incepta t^iffa pro feflfonccele- imini noftri ante cefGooem, & poft, & ρκχηϋΓκχ» fla- .
braoda. Tunc dominas rex iterum ad dominos cardi- itus fui poft cefliooem.
natesingreflus eft: ft habito cum eisaliquali colloquio,
Item, de guetris, quod ceffent.
domini fanAi Marci ft Florentinas cardinales cum ipfo
rege exeuntes, primatu cappcllam ecctefutConftantienfis
funt ingrelli, julferuntque ad fe vocari deputatos naEx

jff

,SaSm.

CONSTANTîENS E.

*£·£,

C—HT!
’***

*” "f Cerd·

C^wWer.

tapvwM dfat Contilio de fri* Joannis Papn.

Am». bdUHan». ft tarikw, ρΑ·ιΓ·|η, die
VwMd·, quinta amata Apriiie, ten Wmm, vvl
quafi , ad feppUcattaMm Rape Bemenocum farranc
MM deputati «Mta» MtfoaMB . & quamptere» M-

«o»j;ndw

j9O

in^ca^Koa0tw > via, matura. ta* ————
mini avis ; ftd potcife beat ob timorem aliquarum ANNO
nobHfam ta curia fia. ta MÜ» Pap· taboitat tiao- ΟΛΒΠ
mm, fed ta périma mgte unquam dfifiditat, quin di'<"*
Hqamc fia* unquam . Saper qtabu» ΑτμΙΑμμμ tauta
aa m Mcaininaa patiit titan perpromaturie·tuta Apoflobc·, concilii, Mtionum , aliofque notario·
ft tatailfonm titan exfifltnc··, fieri unem vd plura,
poblicum ft public· taAnanmca. Stanlicer aesbaxtato*
an rapfe Franeoran nomine domtei orehiepifeopi Remotes , ft magiflor laaAta ta Uaivarfiun PariAmfi, parianto· titan aaabaxiatoribu· Svecfe ft Mo­
ta napna. filio anrcMotta MontMomri, Jotnne de
Vicnomtetibu» de Metatam, Rodolpto doce Saxoni*,
aliifipn ambaxiatoribo», prteaci», dtataribu» innume­
ro cepiofi».
ni

oob yvoyaar

h» vietore» regam, pttetipuae, mlvirfirefu fitafotum,
nrngngail ta acetafia mafori Couflanrinafl . «M feretefimm iMMaon» en pnelitatu· pnpofita, quali• AI. MC Μ
tamfa»Ragteaidmde«CorMto AttafapMtapm
~Μ1Π * Ktareata poeeeflet Ucmamciuditivam de domte» Jeta­
nt Papa XX11L Qm mregm Mm domina· arcfiiepi
fcopu» ta* UH «Mina Pw·. taaUtat ipfe recaCfl·
ta civitate Conflantia . qwd Inc erer propter aevom j
fibi iBCMvaRteoBM· MM rettr altam impaCatem,
SESSIO
V.
vita, netun, aut timorem fibi flfotoe, vat inferendo·
par ipfim dotateam Mfian, aeque faoavei aHoa » pro­
Tt [Mali , ftxu tmft
, nan « Neti vi- E> trimo
ut tata confiam apta afia Concilii: nota aurem Man
tett Datiti MCCCCXy. XtJiBnte vi 11, fait fej- editimt.
Ptpa hater· feritare cartatatoa bic lafiAiarlbm con.
ft getfrtib m ttcltfit cetMreli Cttftattietfi deptit·
metem, ft feripfit »· vMeUcat quod propter timorata it, it pu fiiit feretijfitau Haatttnut re» prtfttmi»
ipfiao domtei regio, ft altoram dnminnram an domi­ atfie it^eritti oh» tMiiiti [tit tiitifirettihir fit it
no rapa onSfiantium ; ft ta finem quod omnia temo i^fytiit . t» ftt fefttt inter tliet itrdittUt itidem
fcire potet verte tuae peopefita i tab per doni- exundet prxfideint Cettilit datitiu Jardetti epifeonm Artbiopjfrepn· tmenfi aoaaiae Pap·. fappii- pti ^Ctinien/u , Ctrdintlit de Urfitii, âr cetititttr
cavit ipfi domteo aiddepifcopoot Carperet, ft referret Mift de Deititt tejtie per demitote Ktfttldmt eranbaxiatan fiaam tuae Ipoi rapi aoaaiae Pep· Man. ctiepifnptm b Kjroetteteti, ftertatqte pretttdefi er- i in Ml<φ domtem Bepbaitaa arehiepifcopu» levavit fe , ft liadi & Mefiitotietei frftentei per reverendam dotai- Smnf. ijpf.
Ü*t>. V Sttata quod neper pofl eoceflum Fgp· ta Conflantia , nam jpndretm eiethme Poxntnienfem.
ipfe tanatetur per antexiatom repi» Francorum faot Bemenfiem - Qia cantata , jaxt* ritum alia- ritus. Rc.
ran celleiMam ta opptaen Sctapbufenfe, ft exponent ram feiïîonœn legebantur litanie, cum introitu , Etre»· meniem
e !β ηΛ
Papm ati tejutate per fine coUepaa. Qpo nxpoeiroPa­ cdi nm Demite , ftc. & collefta pro pace d unioni» , pedi a»»,
pa Iti tata, quod m debet recedere, quin alloque­ ac evanpaüo, ft bymno , Kru ereater Spiritui , ftc. port vocaro
retur «ti, cam vellet aliqua committere relative cariA peefentibu· ibidem dominia , Angelo Laudem», Anto­ deuuufem ,
adden­
umo filio fim rapi Romanorum, ft ali* Coflaminev- nio Aquil^eoai, Guiltetaao fanâi Marci, Antonio de * bec
tur.
liflanitni i ft ai te cafit quo fefeoMt non committeret Salancbo, Aimanno Pilano, pmbyteri· ; Amadeo Sa- d MC tP
aibi . bearet «ibi did per doonanm cardinalem de lutiatum, & Francifco Florentino , diaconi· card itu- •nwmr.
Chalaaco, qui tiaailinr ti ataflobat. quod dicere de­ libua: abfentibu· vero Joanne Vivariensi , Petro Cabent domteo repiftaHie Conflanti· etaflenttu·. ip- msracenta, Francifco Veneriarum, ft Ludovfco de Flifeque domiam Ragtaaldm ibit ta certam cameram ibr ifeo , cardinalibua, licet in difta civitate pnrientibu» ,
dem pMfetao. E» pofl ejm dormirioMm venit ad eum ut publice ferebatur. Diftoque ofido Miis ,* Htanii»
diftm cardteaMa de Ctetenco, ft tajiMU& ei carta, que <cantati* & diftie , fiirrexit de mandaro totiu» fetate Sy­
deberet referre domino regi, ft alii» ceteri» Conflanti* inodi reverendo» poter domino» Andrea» eleftua Paanaexriftoutibua, ft nomine Pap· daneaibi quatuor brevia : nienfie , ft certa capitula per modum conftirutionum
quorum MtM domino regi, aliud cardinalibte, rqrtinm fynodalium, prim per fingûla» quatuor natione» coocluantaxiaroribm ragfe Francorum, ft quartumaœbaxia- u ft deliberata, Ugit ft publicavit: e quotum tenore» Ml. Tn»·
roribm fitaU Paritanta . Rmepcifipae per eoop bnjuA fequMtur, ft fiint talea :
modi brevibm, ftitabmaerioM a difto domino cardi- Q
η,ΐο,αη f,u
nali de Qtaanco nomine Pap·, Mceftcde Schapbufenai. Dt nomine fanat (T itJividme Trinitatis, Patris, & imjUtmieRedteaa ad civitatem Cotalantfettam , afcendam palafilii, dr Spiritas fanai . Arnen.
_num.de fa-

D

tist fuma ft

Romanoran firpadiflum cum domini» cardinalibua ,
quinque aatemtatoriboa ngi» Francorum, ambexiaroritea fitaii Paririenta, ft alii»deputati» nationum ; porrfam ibi brevia fibi commifla, ft prefemmbreve di- '

TJAfc
^c feoBa
fatae Synodos
Synodsu Cofaatienfis
Coflantienfs generale Concilium
Π faciens, pro es^irpatione ipfa fMJmatis
fctifmatis, ér
<Jr an- edisime.
mone CT refirmatâme ecclefaDei in capite, dr in mem-

H

bris, ad laudem omnipotentis Dei , in Spiritu Janae legfame nngregau, ad confefandnm facilius, fecuriur, f (Jberfat,
f libertas mùenem & refamatimem ecclefa Dei erdi- mfi.
mu nofler ei ΙφηχίΑίκ fibi dicere prafeto domino te­ not,d&nit, decernit, (T declarat, ut fefatur.
gi , quod Mb Papa mu recoffifite a Conflantia ob ali­
Et primo declarat, quod ipfa in Spiritu ffah legiti- ^claras io
quam impcuAcuem, vim, metum , ft timorem , live me cmgregata, Concilium generale faciens , &ecclef>am
* ,t'
cafalicam reprnfatam, potefaem aCbrifio immédiate
mino repi neque fiait : fed propter feakatam corpori»; babet, tui quilibet cujufcmuque fions vel dignitatis , tit eram
etiam fi papulis eufifiat, obedire tenetur in bis qua per- ?*"di
cifioConflantieofi, ftqnod diligeret dominum fient nm- E tuent ad fidem Cr esrfiirpattmem diai febifmatis ,
XXIUquam & libMter vellet fecum convenire, fi contingeret rtfametionem dia<e ecclefise i» capite & rn membris.
ipfem ire Niciam ad Petrum de Luna, ft fecum conItem, declaret
declarat, pota
qmd faictmqte
qmcnmque cujufcamftecotdiiticufacumqueconditioliem
ferre de modo unioni» ft reformationi» ecclefi· .Et nis, fiatm, dignitatis , etiam fi papulis, qui mandait <,
aliae dixit, fiem luperim conflat in ejm relatione in fiatntis feu ordinatiomtiu , md
ont prqçeptù
pr^eptû bojas
ti^rn fart
farà
die Lom pofl diam Palmarum fefta . Et ille dixit tunc Symdi Ô* cufacumque alternai ConriÜi generalis legitiquod Papa injumrifliu fibi, non obflam» quod recepe- me congregati, fuper praemifit, feu ad ea pertinentibus,
rat ab om domini cardinali» de Cbalanco, cum unum faBis, vel faciendis, obedire contumaciter contempferit,
refpaent, amdijoe pamtemix fajicietur
, «Jr dé­
dc idem lepetaMtet Papam, ft dominum cardinalem, mf
—
...
quota tepÂmodi relationem . Et fi aliqui dicerent vel bité pmùmar, etiam ad alia fais fafidia {ji opus fue­
feritarent contrarium, non pofle in contrarium, ft fe­ rit ) recurrendo.
ti» admiratur de boc . Cardinali· vero de Cbalanco .
Item, dirait <> ordinat difU fanSt Synodus , ^uod
qui ibidem erat pnefeyu, dixit , quod Papa injunxiflet domimu Joannes Papa XXill. Humanan, curiam ,
talia dare te mandati» .* Licet dixit quod deberet dice- oficia pttiica illius , vel iUorum oglciariu de hac
civi-

59»
iviri
ruunr,
^«Tl

JOANNES
K XXIM*

J1G1SM0MMB
MAP.
, aac poft captanr , aut m
■ —
MC alias ta perfcua wi bouta motata*
bitur . QptafaMO ia pdem fecurieme A Uberaro te- CHKtSTl
•ebitar * tti abiret per dmeeinum tugm Immnrnm
firiuiffjmnm · & etiam per diffum pnetale Corn»»

CONCILIUM

j'
’ .TL-”' —
- «■·■■■ · /«BAroc . ..........
.—f
'1
n
··«"■■■ ^ssorsarem onjemun
œ-wbtar,
Aro tam dcreS· vd iadirttlt ce^t , fiat dMtretiom
O

ipfi*

Spaodi. Et fi cmtrmixm ftOf-

SI*

heit facro Cmcilio adbercntm , etiam creferai ’ecdefia·
fit*. vel alieipoaoi jefrnmpne «mtaamprr, el^fn»
ftvmtaer, fidauv^f, feùeieeret . fre feterieeverit ,

flfc revarondm petar domina· Andréas deflui tons·
eieeSt, ia aaanria fidei A taper saaceria Jombm Hus
ddiift eMieadeee fert: psmsMsme difli qfkieni indi·
Se civitate Conflmaie^i fait tfkiii alaater , dk ilU tali*.
exertemt liierc at prini , femedia ipfa
in eadem civitate crtdrdiùr.
£r ■/. red. Sarii ; <r triiei erf. German.
a Mf. onfiItem , ordinat dT diffinit , qmd manes & /-g-* - a
Ntioecm .
tramlationei prelatorem , nec ete privatieut rowm-g
b M/. mini dem , aet aliernm ieaeficieteeam, efficiaiiem, b edaiiPrimo , quod juxta determinationem dotaram fa­
Arorum
nif reteram , ^nammcma^ie commeddaram & donatio­ ct* théologie & juris canonici confirmatur A appro·
quorumnem revocationei , monitioaei , ccafane etclefafica , batur fentencia lata ia Concilio Rouuno de daaanatio
cumque,
proceffai, fentemite, V qecramjne aBa , fefa , χ«νη»> ae & detain* Joannis VVidaff, etiam per combuflio·
da, agenda (p fenda per profatam dominam Jmanem nem librorum ejufdem.
Papam,
fnoi officiariot & comrniferioi, in lafianem
Item , quod ia eadem feffione committatur materia
diBi Contiiii, fee adborentiem eidem , a tempore io· fidei per hoc (aerum CondUtan cum piem autaritare,
cboationii ejajdcm Concilii , <F contra edbarentei Paie quoad doftsinam ipfius Joannis Wicfeff, nae non Joan­
Jacro Coneilio, vel crpftedei se eodem , eat in ipforam nis Hus , A fisorum fequadum , revereadifiimii patri­
Jra dicajat eorannlem prcejudictam , qaamodUsta ipfe bus dominia Cameracanfi A fenffi Marci Casdiaalibm,
i miti) faBa vel fonda t faBe vel fdai . faciendae vel nec aon domuu* epifcopo Dolenfi A abbati Oflardi :
foetendi , enaoritate dajm fmri Concilii ipfo feBo fM qui etiam affumptis dofloribssa théologie A juris cano­
nalla , coffa, irrita (T taenia, caffie, irrito Cr inmoet, nici , videant fuper materia JoasMsis Huff , hic propter
ac nnlliei retorti vel momenti , ex eadem e^errtetr «forem ipfius Joannis VYscletf, detenti : quibus etiam
cefat, irritat & annallat.
atapnetur < regime· praedtas cauta per commUTanc· e MC r4>

, contra eumdem Joannem Hos faâi.
>»· ·
.Item , quod iidem demini commifiârii videam de
modo procedendi fisper condemnatione articulonass
quadragiataquinque in fpede , in Parifienfi Λ Pragenfi
Univetfitatibua condemnatorum fuper maceria Joannis
VVicieff.
item, quod feribanstu litter· mifliv* regibus, prin­
cipibus , ducibus , comitibus , umverfitatibus fludionim per Mundum, ex pane huius (acri Concilii de reIm cod. mf. Serii, bac feet adje&o .
ceffu Paper, Λ aliis circa praemiis occurrentibus ; &
quod quatuor praslari ex quatuor nationibus deputandis
aufloritate ejufiiem Concilii, ditas miffivas fuis figilIrem, declarat, decernit, ftatuit AdiCnit dita tan­ li« una cum figilfo fereniffimi principis regis Romaoota Synodus, quod diflus dosninus nofler Papa renun­ nim figdlam A corroborem , Super quibus Concilium
ciare tenetur , nedum in quocumque cafu in icbedula refpoodebat : Placat.
oblationis fus «omprebenib, fed etiam ip quocumque ,.
Item , A fubfequenter idem dominus Andreas elein quo fua renunciatio afferre poteft magnam Λ evi­ tas per fimfie avifameatam verbale propofuit , & per
dentem utilitatem ad bonum .unionis ecdefiat DeL· quod-Dmodfim confiMtatioois , quod nece&mita effet i quod
que fuper hoc diffus dominus Papa declarationi & de­ Concilium fiipplkaret dotnino regi Xomanoram bk pcarfinitioni hujus facri Concilii flare tenetur.
fenti , taper reduâion· domini Jasonis Pap* XXHL
Item,(latuit, diffinit, decernit, declarat St deliberat ad civitatem Conflantienfem , poetantem requirendo
d>ta fanffa Synodus, quod fi diffus dominus nofler re» eum ; quod adimpleret promiffa tata ecciefis, & Con­
qudirus pro booo unionis per hoc fecrum Concilium , cilio Conflantiesm , cum honore ipfius Pips , & in
papatui renuntiare conrempferit , vel plus debito diftu- libertate sjus . Refponfumque fiiit , Placet , per Con­
lerit, ex nunc prout ex tunc , A ex tunc prout ex cilium .
nunc , pro abjeffo a papatu omnibus Chrifti fidelibus
Ad hoc enim refpondendo furrexit rex Romano·
habeatur, & omnis obedientia eidem fit fiibtrata.
ram , proferendo & dicendo, quod idt, quod ditas
Item, ftatuit, diffinit A decernit dita fenta Syno­ deminue Joannes Pape eft in oppido Losifièmburg Bafidus , quod receflu· diAi domini noflri Papm a civitate leenfis dicecefis, & in manibus Friderici ducis Auftrta.
Qxiftamienfi clandefline tatas , fiiit illicitus, bouoqua Notait fi fi^plicaret fibi , quod reverteretur , an vel­
unxxiu ecclefi* Dei pntjudicialis A nocivus . Quod­ let redire ad Concilium & civitatem Conflantientam :
que diffus dominus nofler Papa requirendus efl ex etiam fi libenter vellet redire , an poflet : quia fisfim
parte difti fiteri Concilii > quod ad dlud revertatur , eum dux non vqUet dimittere de manibus fisis . Sed
fotarus A adimpleturus quod promifit , vovit A g quidquid fit de hoc , idem rex tamumorum obtulit
juravit pso sudos* danda ecclefi* Dei : A cum io- Bfe ad omnia mandata A prrcvpta Concilii .· A in
pfarè<et , fibi Pap*
tunatica* . quod fi infra terminum fibi ex parte diffi cafu quo ipfi
■ · Concilio
* rfcribere ,
(acri Concilii prrfigeudnm , ad ipfam Concilium redi­ A awn cogam «t rediret, <3c dirime iâlVum cotsdure rontempferit, ant plus debito dataient, contra eum ffum juxta deliberationes Concilii pro ipfo Papa &
tanquam fimtorem fciufmatis A fulpeffum de farrefi omnibus fecum redire volentibus , A ante Λ pofl ,
procedetur , ut requirunt fact* A canonic* fan- dummodo redire vellet, A tdinfien prouiffa . Etiam
in cafu / quo Concilium velit, obtulit fe eidem deuniffiones.
Item , flatuit , difiait , decernit A declarat dita dus rex rarvum, <pod vellet ii«t A dare omnem ope­
ram
ad reducendum ipfom Papam , etiam ipfo duce vo­
fanta fynodus > quod fi diffus dominus nofler Papa
ad ipfum facrum generale Concilium redire voluerit , lente , vel nolente . Rofponfatn fait communiter per
A qu* promifit , vovit , A juravit , efficaciter juxta Concilium ; Place* .
Idem etiam dornirun rex propofuit , qualiter mifir
deliberat onem difti facri Concilii pro diffa unione adimplerc , eidem provideatur de bona fecuritate, quod exact itum fuum gentes amorum cuncra ducem Au*

praelati, tfr alii ad hoc generale Conciliem vocati , &
elti in eodem Concilia exfifiemet , in plenaria libertate
fnrmnt (2 rxfifxnt , et vifnm efi dia· facro Concilio ,
nec ad notitiem diSoram vocatorem , fee diSi Concilii
contrariam dedeBam efi, <r boc tefitficdlm diSnm fa·
creet Conciliare coram Deo Cr bamimbet.

ütix

tt

ns

CONSTANTIENSE

SlClSMUKDUJ
IMP.

—— —— trie veris Ac contra oppidum Schaphufen, in quo ali-A
ΛΗΝΟ
Ex m/. D · StWfirete.
*****
cardinales At curiales ede dicuntur. Dens in maoCKAISH
daris ilhsflri pnuripi Friderico amgmvin Nurember***** panfi capitaaeo fuo, at mandaret dici di&is cardinal*·
Die febbati (exu menfis Aprilis, cum per prius inhua fa Schapbiia trfiftenrihiir, caterifipie canalibus, & ter dominos cardinales Ac nationes altercatum fiuflet
alüs redis· volearibs» ad Conflandam rivàtseru, qood feper correftione At emendatione capitulorum in pnrsomme ipfius ragis diâis dominis cardialibus & curi», cedeuti firflione flaturorum, tandem ordinatum, Acconfibre redire voienribm dare deberet ialvum conduftum, du&im eft, quod fiipradifta capitula mota uilrafcripto
& eoa fecerit conduci per gentes libere cum eorum per­ corrigerentur. Convenientibus itaque dtAi^die giorroiiifixus , fusilia At rebus ad civitatem Conflandam. Qpi fimo principe domino Sigifmunta Romanorum Ac Hundominai Fridericus Borgravius hurta commiftrOnemaM- garorum rege femper Augufto, reverendifliims dominis
fit diftis dominis cardinalibus & curialibus dici verbo, cardtnalibus Conflantis exfi/lentibus, ceterifque prinriAt ia feriptis. & ad ipforaa dominorum cardinalium pibix , pariatis, regum, principum, ac dominorum ora·
notitiam devento, referipferunc ipfi Friderico fturgre* toribus Ae procuratoribus, Ac aliis in fecro Conftanvio, quod non velleac falvnmcondnftum fiium, nec re­ tienfi Concilio exfiftenribus in ecclefia cathedral· Couflandire ad civitatem Conflantienfem, neque etiam lequiBtlenii, pramiHa per dominos cardinales At oratores redomitmm Joganem Papam XX1U. fisd ire ad urbem Xo- (is
’ Franci*
~
’ protaftatiooe in camera perannentorum pa­
manam; AtimOis opinionis e&ntcardinales, qui eflent latii Conftantienfis fecrete 'fefta, quod propter icandalum
evitandum
ad feflionem ibant, non animn confenCosUbntm . ProteAans nihilominus rex, quod fit po­
b>s qu* audiverant in ipfaftatui debere: maxime
ntus dare ipfis cardinalibus At Papae, ac quibufeumque tiendt
i
dominus nofler Papa & alii in Concilio exten­
redire volenribns falvum cooduftwn fuum juxta deiibe- quod
1
rntiouecaftt ordioatioaem Concilii, At cos fecere redu­ tes in plena fecuritate fuerant, quorum plura tlatuca
ci per pemm fiam liberi ad prxfeotem civitatem Cot»- non fenc, fed ad feflionem aliam reiervata, tandem
ftaatieofem: & nolentibus id habere, fi qur impreffio, quinta feffio celebrata eft, reverendifliiuufquein Chrifto
ac alii cafes fixtuiri At eventual» iis acciderint, velit pater dominus Jordanus epilftpus Albenenfis cardinal,»
aftê eacnfetns. Super quibus omnibus At fingulis protono­ de Uriinis io ipfe feflione poefedit, Ac reverendus in
tariis & tabefiionibw ibidem pratfentibm petiit fieri pu­ Chrifto pater dominus Andreas Lafebari eleftus Poxnanienfis, poft finitum officium, proounciavit capitula in*
blica inftrameota, prodentibus teftibus fupradiftis.
. In nomine Canftac & individuae Trinitatis.
Ad illud rafeoodeodo farrexit reverendiffimus pater frafcripta
i
domines Fraocifere cardinalis Florentinus no nine luoftt ,
aliorum dominorum cardinalium ibidetn pnelemium,^
As ··/. Cerd. Ctfrenier bse bebenher : dr in ftJ.
dicens: Qpod domini cardinales qui remanferant in ci­
vitate Conftantienfi, omnes peft recefium Papae de Con­
Uff. Gttb. ^tlfnbot. dr imnfwif.
flanda , ipfi exfiflentes in palatio ApofW .O concord··
rant in hoc : videlicet, quod fi dominus nofter Papa
Qpibus articulis five cooftitntiooibus leftis diftum
vellet fisqni viam quam obtulit, videlicet ceffioois, ipfi Concilium eos ftc eu uniformiter approbavit ftc concluve'leut eum fequi At fovtre prout tenerentur, Ac eum fit ita fort fervandum. Super quibus lefturis ftc appro­
defendere At tueri in honore fuo. Et in cafe quo dedi- bationibus
I
magifter Henrietta de Piro premotor ipfius
naret ab ee via, At non adimpleret promitfa, vellent Concilii
1
, Sc nomine ejufdem Λ omnium ibidem exfiab co defiflere. At remanere cum Concilio: At ufque Hentium, nomine procuratoris a reverendiftiru.s patri­
hue non feit ipfis vifem juxta ejus fcripta At difta, quod bus
'
dominis fedis Apoflolic* protonotariis ibidem exdeclinaret in contrariam viam .* propterea lalvafient ho­ fifteotibus, omnibufipae aliis notariis Ac tabellionibus
per
diftum Concilium ad hoc deputatis, & eorum quem­
norem fuum de hoc, quod cardinala (ut didtur Acre- i
fertur ) fcripferunt, At dicunt de Schaphufe, quod non libet unum, vel piares, tot quot fuerint neceifaria,
velint venite, neque fequi Pdpam, fed ire Ktxnam. Et publicum At poblica, inftrumentum Ac inftnunenta al
quod ejufdem intentioais cardinales Conflanticexsiften-θperpetuam rei memoriam. Prxfentibus ibidem illuflntes exsifUtit, nihil conflat sibi, neque aliis dominis car- bus
I & magnificis vins domino Ludolpho duce Saxom*,
dinalibus Conflandae exsilientibus, mirando fetis, unde Hermanno
I
comite femori Caul, Philippo Magno comité
bgjufinodi relata procedant.
de Hungaria, Joanne de Vicecomitibus de Mediolano,
Monrisferrati, cetenfque nobilibus & ambaUltimo fiiit per eumdem dominum Andream eleftum marchions
1
regum Ac principum , Univerficatun, Audio­
Posnanienfem prapoaitum, quod in ultima feflione fuit xiatoribus
:
condofem At deliberatum.- Qpod nullus recederet, au: rum
i
, feu communitatum in numero copiolo.
secedere deberet de Concilio non obtenta licentia : li­
Quibus itaque peraftis fupradiAus ft. P. D. Andreas
eleftua
flofaanienfis legebat qusdam avitamenra in ma­
cet compertum sit contrarium, Ac quod aliqui recedunt <
in habitu diffimularo. Et tunc fui flet petitum, licet teria
i
fidei, & fuper materia Joanrus Hus, detenti per
non conctafiun, quod exfecurio contra tales ita rece­ Concilium, « quondam Joannem VVicleff, quaefequun- a Forte . tT
rrofHr Jodentes deberet fieri per dominum regem, Ac poena infli­ tur hujufmodi fub tenore :
gi, juxta deliberationem praefidentis Concilio: feit per
d,f.
Tew evijweietemet in nuterit fidei.
ipfiam Andream propofitum At diftum, Si adhuc placet
ilHs, reipondeatConcilium, Placet. Fuitqueretpoofixnr
Placet.
Super omnibus bia per modum avifementi propofitis, g!___.
, .
,
,
.
. rt
r
Bull* Jraoftc alias per modum (applicationum, Atc. diftis At con- pPumo qood juxta determinationem doftorum facts „„ Pjps
dufis, hinc inde pnefetus magifter Henricus de Piro JL theologi* At juris canonici confirmetur Ac approbe* «JrrJui
premotor hujus Concilii, nomine At ut procurator na- tur
i lententia lata in Concilio Romano de condemnatio- 2®*"’“?”
bonis Germanics. petiit per reverendos patres dominos ne
i libraram St doftrinx Joanms VVicleff etiam per com- 'W'icUf. »x
Rat Τ.-Ή '.
Cedis Apoflolicae protonotanos At tabelliones quofeum- buftioaem
I
librorum ejufdem.
(upenjri
que unum At plura fuper his, publicam At paibiica, inHl
1 I.
flnxnentum At inflramenta, ad perpetuam rei memoQnAeu ertienlit, five ctnfiitntienihu Mie, dtfsn
e* eriw Ctnciliw re»
rar wiftrviter tffnbmit <Jr anti»·
Sar

iffitn Ccndtii,

mreme

Ctncil. Cnertl.

Item, quod in eadem feffione committitur materia fi­
dei per hoc fecrum Concilium cum plena auftontare ad
doftrinam ipfius Joannis Wicletf, net non Joann is Hus,
ej»idan Cmfiiii fftiit i^fint- & fuorura fequacium, reverendiflimu patribus domina
Camerarenfi & fanfti Marci cardinalibus, nec non taminh epifcopo Dofenfi , dc abbati Ciftercienfi qui etiamaffumptisdo&oribusthcoiogir , Atjuris canonici, vi­
deant fuper materia Joannis Hus hie propter errores Joan·
ni- Wicle< detenti: quibus etiam atfignetur regiftrum

Torn-

XXVU.

ANNO
omrsn
ditato A cwialto nta9 tatato An debent

hem, quod iidem domini cotnaaiflarii videant de *> fehram certatam , A eoran pmfimfo A reboa ad cl·
do procedendi fuper condemnatione memori» posdifti vitarem ConAantMofem : Qui doraimm Fredericas Ber*
Joannis Widaff, & per exhumetionem ofEumejdtai. gravius jam commiflionem mifit diftis cardinalibus A
emrialtae dfei verbo A in fcripria . Et in ipforam do­
minorum cardinalium notitiam deventam, tefcripferant
IV.
i
ipfi Frederica Burgravio, quod non valient Ahram cookm, quod fimiliter videant iidem conxniffarii de dutam tam. nec redire ad dvicemm Ctatatfento,
condemnatione articulorure xlv. in fpecie in Parifienfi neque etiam tail dominum Joanttas XXI1L fed Ire ad
Λί Pragenfi univerfitatibus condemnatorum ia maceria urbem Romançai, A fimilis opinionis cdfenc cardinale·
ani eflenr Conflantia . Proreftans nihitasinus dominus
ejutam Joaan» Wicleff.
rex, quod fit paratus dare ipfis cardinalibus Et P*p* .
quibufeunsque redire volentibus felvumconduftum ,
V.
juxta deliberationem dt ordinationem Concilii , A eoa
His liquidera avifamentis leftis , magifler Henricus fecere reduci per genres tas ad di^am pnefentem ci­
a la vif. 4e pjro procubator Concilii pnediAi a inquifivit, fipla- vitatem Conftandeofem : A volendbus id habere, fi<pue
J44* cent diAa avifiunenta: & par Concilium fuit condufum impreflio, A alu cafus fortuito A eveotualiter iis ac­
ciderent , velit efle excufetu* de hoc . Super quibus ab
-■r-U
quod placet, nomine difcrepaace.
omnibus A fingulis protonorariis A tabellioaibus prar-

VL

Ad illud refpondendum forrtxit reverendiflimua pa­
ter dominus Frandkus cardinalis Florentinus nomine
ta » A allecum dominorum cardinalium ibidem pre­
form , dicens quod domini cardinales qui remanie­
VIL
ront in dvtae Conflantia, omnes pofl receflum Pipa
Item, feribentur littens raiflîv» regibus, principibus, ibidem exfifientee in palatio ApoAolico concordaverunt
ducibus , communitatibus A Univerfitaribita fludiorum ia hoc; videlicet quod fi dominus noAer Papa vellet fe*
per Mundum ex pane bujus facri Concilii , de fecuri- qui viam quam obtulit, videlicet ceflionis, ipfi vellent
tate bujus loci , receffu Papa , A aliis circa pnemifla ceom fequi, prout teneatur, A eum defendere, & tue­
occurrentibus. Et quod quatuor prclati ex quatuor na­ ri in Sonore ta . Et in cafu quo declinaret ab illa
tionibus deputandis auâoritate hujus feen Concilii, dl· via i A non adimpleret promifla, vellent ab eo defifleftas miflîvas fuis figillas una cum figillo fereni (fimi Rq- re, A remanere cum Concilio . Et ufque huc ipfis noa
tnanoram regis figillenc, A corroborent. Super quo Con­ fuit vita», Juxta ejus feripea A difta quod declinaret
in malam viam. Prieterea Alvaflent honorem taoq de
cilium refpondebat, Placet.
hoc, quod cardinales, ut dicitur, A refertur , fcripfenux, A dicunt, de SchaphaA non vellent venire, ne­
VIII.
que fequi Papam, fed adire Romam ; A quod ejuCdem
Item , A fubfequenter idem damions Andreas eleAus intentionis cardinales Conflanti* axfiflentes exfiflant ,
fimile aviferoentum verbale propofoit , A per modum nihil conflat fibi, neque aliis dominis fois cardinalibus
confultationis, quod neceflarium effet, quod Concilium Conflanti» exfiflentibus : mirando fetis unde hujofinodi
fupplicaret domino regi Romanorum prefenti , fuper relata procedunt.
reduftione Joannis Pape XXIIL ad civitatem prafenX
tam Conflancienfem : requirendo eum , quod adimpleret
promifla fefta ecclefi» , A Concilio Conflantienfi cum
honore ipfius- Pape . A in libertate ejus. Refponfum D Ultimo fuit per eumdem dominum Aadream eloAum
Pofaaaienfem ptopofitum, quod in ultima feflione fuit
ft it, Placet, per Concilium.
Ad hoc enim refpondendum (nrrexit rex Romanotum cooclufum A deliberatum : quod nullus recederet , ne­
proferendo A dicendo fic, quod dominus Joannes Papa que recedere deberet de Concilio , non obtenta licen­
efl tn i Lamfemberch oppido A Bafilienfi dimcefi , A tia : licet repertum fit contrarium. quod aliqui redeunt
in manibus ducis Frederici Auflrise , nefeit fi fupplica­ in habitu fimulato. Ec tunc fiiiflet petitum , licet non
ret fibi quod reverteretur, an vellet venire , A redire condnfum, quod exfecutio contra tales ita recedentes
ad Concilium, ad civitatem Conflancienfem. Etiam pol­ deberet fieri per dominum regem, A poena infligi jux­
iet efle, fi libenter venire vellet, an poffet , quia foc- ta deliberationem praefidentis Concilii . Fuit per ipfum
fan dux non vellet dimittere eum de manibus fois. Sed dominum Andream ptopofitum, A diftum, fi adhucplaquidquid fit de hoc, idem dominus rex Romanorum ob­ ceret illud, refpondeat Concilium, placet : Fuit refpontulit fe ad omnia mandata A praecepta Concilii . Ec fiun per Concilium, Placée.
Super omnibus iflis foit per modum avifementocum
in cafu quo ipfo Concilio placeret, vellet ipfi Papeicribere, A eum rogare ut rediret, A dirigere fibi falvum propofitum , A alias per modum fupplicationis etiam
conduftum, juxta deliberationem hujus fecri Concilii , di&is conclufam hinc inde. Pnefetus magifler Henricm
pro ipfo Papa, A omnibus fecum redire volentibus, A de Piro promotor A procurator hujus Concilii , nomiante eum, A poil, dummodo venire vellet , A adim­ E ne Concilii petiit per reverendo· patres dominos protoplere promifla. Etiam in cafu, quo Concilium vellet . •otarios A tabelliones poefetos , A quemlibet eorum
obtulit fe idem dominus rex paratum , quod vellet ire unum, vel plura , publicum ta publica iofirumenta ,
A dare omnem operam ad reducendum ipfum Papam , fiiper iis fieri ad perpetuam rei memoriam.
Die Dominica feptima menfis Aprilis fupradifti ,
t etiam eo volente, aut nolente. Refponfum fuit com­
fuit fefta bulla inter deputatos omnium hujus Acri
muniter per Concilium, Placet.
Concilii nationum ia domo fiatrum Minorum , in lo­
co congregationis nationis Germaniae reperta , A mil·
IX
fe cardinalibus ‘per Papam , in qua allegavit metum ,
Item, idem dominus rex propofuit, qualiter mifit e- tenoris fequencis:
xercitum fuum gentium armorum contra ducem Auflric
verfus, A contra oppidum Schaphufenfe , in quo reli­
qui cardinales A curiales efle dicuntur , dans in man­
datis iMuflri principi Frederko Burgravio Nureberçcofi
Bulla

hem, idem dominus Andreas eleAus Poihanienfis pro*
poiuit per avifementum videlicet in hanc modum.

b Melius,

Ut ■■ Hlf.
Brunirik.

c I· rof.
BnmTrvic.
rrisw

des,
tf , trc.

fentto ferit publica inflrumenta, pncfentibus fiipcadl·
ftis teftibus .

CONSTANTIENSE.

/,S

A
Bulk rffcrU, & nsr/s cto&MHtu
‘tyj·**

—--- Tner tHa^r fftW, fit*
ftB<t
diffù dnerêts, éc qn» j»fr».

Jnsnnrs epifeopus fervu» ferveram Dei. üniverfi» A
fingnta Chrifti fidelibue pnefimtee litter»» infpefturis,
Qsod de qualibet natione deputetur unu», & quod
faiutem A ApoAolicam benediftiooem. Univerfitati re­ ilii quatuor hodie bora oAava vadant ad dominum car­
fine, A veftram fingnlis pnefentibus ianMefcat , cum dinalem Cameracenfem ad requirendum eum fuper propropter metum, qui merito cadere poterat in conflan­ ceffu faâo in materia fidei Item, quod iidemquetuor vadant ad dominum Vicetem, da civitate Conftantienfi iifagmu», A ad ter­
ram Sehapbufenfem Conflantia dieecefis pervenimua: canceilarium ad requirendum ipfum ex parte quatuor
nationum
, A hujus fieri Concilii, quatenus officio fuo
credente» exinde poffe omnia A fiagula predicate qua
forent ad pecem A unionem ocdefiefenA* Dai, quam fignando A juftitia etiam de mandato ac fi dominus
de die in diem cordialius exfpeAamus; caufiuite huma-^ Papa effet prafens, A alia faciendo contacta utatur,
ni seneri» bofle, fapedfaenea fitpervrataoc talia, quod juxta difimitionem in hoc iacroConcilio generali, & in
exinde fima texte majoris Hebdomade poA celebratum ultima feifione faAa cum intimatione, quod fi non fa­
tifirium, iagravefcent* aeri» tempeflam per maxime, g ciat, Concilium providebit prout fuerit rationi». Et
oportuit mb abtafe diicedere, etiam propter metum de praemiifis potatur inflramentnmcum notario A tefliqu»cadet* poterat in conftanccm, At loco, At tempore bu».
coognris, & fecuri», etiam in generali Concilio, ubi,
Die Jovis x». menfis Aprilis prardiAi fuerant depu­
& quando tutue patebit accetfus, luce dario» oAeode- tati quatuor nationum fimul congregari in loco congre­
tur . Et quamquam mon ceniëatur terribilium omnium gationi» nationi» Germanicae, ubi fuit coodufus falvu»
ultimum, iMam, nec illa, que nobis imminebant gra- conduAus pro magiflro Hieronymo de Praga, A tabvilfima pericula tantum fiwmidamm , fient boc unum. fcribi per notarios nationum A Concilii.
Hnc «x bac occaflora captata Petra» fe Luna BenediItem, fuit deliberatum juxta eonfakationem unius ce·
Aus XIII- At Armata» Curario Gnqoriua ΧΠ. in eoram dui* left* , quod capitula generalia Mendicantium fufcbedieacui nominati altagarare imporifiooem nobis illa­ pendantur, quoufque generale Concilium fuerit contam­
tam fe quoquomodo retrahente» a ceffione iuri» quo- inatum.
modolibec ia papatu, At fic perturbaretur eftbftus pa­
Item, fiiit deliberatum , quod mittantur fitters mifcis , At unioni» hujufmodi, ad quorum veram &
five regibus & principibus de rebus geftis in Concilio
v tarem dfeAum fuprema noflra defideria tendant ; At generali.
quantum in nobis efl ad boc, ut pax Aunio fubfequa^
Irem, fuit deliberatum, quod eligantur duo de qua­
tur bujufinodi ia nullo ceflabimus, feu ftudia noftri- libet natione ad laciendum inftituriones Pape fuper via
quomodolibec fubtrahemus.
v
ceffionis, A reformationis ecdefi* fibi per nationes
Datum Lamfitmbercb duccefie pridi* nonas Aprilis, mittendas.
pontificatus noflri anno quinto.
Item, fuit deliberatum, quod pronuntietur infeffioa laMff Iria & de Montepoiitiano . ne proxima, quod proceffus Pape fiiit illicitus, de fau­
bu» GermaDie Msrtis noca menfis Aprilis fupradifti fiiit coo- tori» fchifmati», A haeretica pravitate fafpeftu».
"f*· £· * gregario deputaconpn quatuor nationum, A juxta feliItem, fiiit deliberatum, quod quatuor nominentur da
' betattonem eorum miferaoc quatuor, nnom de quali* qualibet natione, quo» Papa habebit conftituere in pro­
bet natione, ad domino» VicecanceUarium primo fuper curatores ultra fuo», quos ipfe conflituat.
rommiffiooe lignanda At tenenda contraria, prout heri
Item, fuerunt eleAi per feparecos nationum inter car­
fuit deliberatum, per quamlibet nationem, Ac deinde dinales , domini fanAi Angeli, A Florentinus ad eumad Cameracenfem cardinalem fuper expeditione ma» dem Papam, A ad requirendum eum, ut det procura­
te rue fidet contra Joarmem VVideff, A contra Joan- torium in forma, qua deliberatum exftkit per nationes
nem Hus : & fuerant hi, videlicet fe natione Italica, cum deputatis 0A0 de nationibus quatuor.
Antonio» epifeopus Bagnfians i de natione Gallicana ,
Galttriut Prior conventus de Khodis, ordinis fenAi
Joannis Hierolblyuûtani ; de atione Anglican» Vilbelvddt^unrata.
b !■ mff. mu» i Gorach factat Theologiae profeflbr ; de natione D
Germ. G.»- Germanica, Petrus DeAinger DoAor decretorum.
<*/ ifc mox
Qpj quidem domini accedentes dominum Joanoem
Die febbati tertiadedma menta Aprili» fupradiAi, in
Ur/wxfrr. oeieafam epifcopum A VicecanceUarium , ipfamque loco Congregationis nationis Germaniae fuerunt left*
requifivesunt juxta eoram commidâ. Dominos vero certae fecuritates, A provifione» petit* per arebiepifeoJoannes cardinalis OAienfis refpoodit A dixit, quod li­ pura Januenfan dandae Papae, dumanodo adimpleverit
benter juxta mandatum Concilii velit procedere, Afi- qu* promiferat, fub bac verborum forma.
gnare fe juftitia, acceptando benevole eorum requifiDe iecuricatibu», A provtfionibas videtur, quod de­
rionem, adjiciet» quod fuum non effet tenere coofi- tur per regem domino noftro (alvus conduAus in plena
ftorium, quia non poflet hoc facere abfoue mandato forma, A cum libertate, ut per fanAitatemfuamdiflaPape; fed alias effet paratu» tenere cancellariam mo» birui. Secundo, in Concilio decernatur fecuritas, A li­
ra fblico. Pnafentfeus magiflria Guillelmo Brilleti pro- benas domini noflri, tam tempore ante ceffionero ,
curatore in curia Komana, A cubiculario difti domi­ qusm pofl , A fpecifice quod geo nulli» geflis poflit in­
ni cardinalis. Deinde licentia ab eodem obtenta, ac- quietari , fed fic in omnibu» liber, A quietu». Tertio.
ee&rant ad dominum cardinalem Camerecenfem, requi­ quod ceffetur a guerra cum duce Anflri*, A propter
rendo eomdesn fuper pcoceflû iu materia fidei, prout Mcaffitates ipfius Concilii, ut dominus nofler habeat ru­
fopra dicitur elfe. Qjii dominus cardinalis refpcndit,] tum acceffem, A quietam permanendam in partibus
qualiter veile fecere relatfooem ad mandatum Conci­ iftis.
lii, ffeer doArina Joaani» VVicfeff, licet quoad proPromiffio vero omnino videretur efle liberalis, A
ceffum nil intendat fecere, cum non fit fe foro fi», abfqcM conditione, ram feram habeat conditionem an­
fed pertineat ad juriftas ; A etiam exfecudo pvoceffiss nexa» , fi, A quando renuntiabit ; tare poteft effe ducaufa, A contra pertonas fiteommiffam dominisfeaAi Jex. Primo, quod remaneat cardinalis A legatus in
Marei, A Florentine, cardinalibus, qui funt jurifis, cota Italia, cum plena A perpetua poteflate. Et quia
A qui ut fperat, bonum debeant fecere procfefan con­ dicitur , quod magis vult ducere vitam quietam , re­
tre perfonas. Er fic multa verba inter eoe volantia, maneat fidum .cardinalis propter honorem , A detur
rendrai licentiati racafarant.
fibi comitatus Venefimn ad vitam fuam , A ulterius
habear XXX. millia florenorum annuatim boc modo ,
quod ex none potiatur una decima , ex cujus pecuniis
emantur proventus Veneti» , Fiorentue , Janus con­
tTradZ. Grurre/. Tom. XXVII.
i’ P ·
jun-

ANNO

CHRIS Π

JOANNES
P. XXlll-

CONCILIUM

sfflwgrow

t0o

iunAim , vel divifim ufqoe ad quantitatem triginta mil- AJacrymabiiem, mcefliflimumque eventum «fi pro robore
~
ÀNNO
l>un> tforeoorum annuat» ad vitam fuam . Sed in hoc rerum geflarum fequi non debuifl« , idem tamen Piia- iANNO
chrism difficultas videretur, quod decima non in tanto im- num Concilium
- ...
- prxvjmalitia hominum evenire poffe
mu.
ponetur , dc fi imponeretur , non exigeretur : & du­ dit ; quamobrem opponunt ftaniit ad canum tempus M>v
bium efl, ne fi»Aa cefitone ifta ordinario liret faAa per aliud Concilium fequend* unioni* gratia in capite , Sc
(aerum Concilium defldat in exfecurione fua , Sc circa in membri* fieri debere . Unde taKbu* inftitutis adftnboc advertatur,
Aus domina» Joannes Papa XXlIL ac etiam a nonnullis
SuMequenter Sc ultimo fuit condufum , flt ordina­ principibus , pracipue a fereuiffimo Romanorum rege
tum, quod nullus priorum generalium ordinum Mendi­ excitatus, ut ad diAum fiscratn Concilium in loco hacantium , cum fine proficui huic Concilio, & alii voca­ bili, honefloque feflinaret ; tandem habito fuper hoc
ti de diAis ordinibus habeant recedere de Concilio,ngc cum prsdiAo Romanorum rege folemni craAatu , Con­
aliquod capitulum generale de diAi» ordinibus in aliquo flanti*· loco quidem ammniflimo, affluentiflimo, fic ex
loco celebrare > durante hujufmodi generali Concilio omni parte idoneo id Concilium tenere, fit incipere KaConflantienfi : fi vero fecus feAum fuerit, illi , qui in lendis Novembri* proxime preter^ti publicavit, ac in
contrarium procuraverint , feu ordinaverint . perna per eodem ad reformationem ecclefi* Dei tam 'in capte* ,
(iterum Concilium ordinanda λ multabuntur , prout in quam in membris profeflu* eft intendere - Qpam rem
quadam cedul*, cujus tenor inferius eft infertus , ple- g quinta cum hetitia, fic animorum feftivitàte per fingonius habetur. A contipetur hujufinodi fub tenore la* natione* homine* intellexerint, Sc, audierint, putan­
Item, quod nullus priorum generalium ordinum Men­ tes per boc ad unionem ecclefi* pofle pervenire , exi­
dicantium, cum Gnc valde proficui huic £»cro Concilio, tu* ipfe doeuit < Nam adveniente tempore , tanta hic
quovis modo debeat recedere , & prout pro ifto anno principum, pedatorum, doAorum, fic magiflrorum co­
λ Hic erit fuperfedeant a congregatione , feu generali Concilio ,
pia adventavit, ut neque quiquam viderint, audierint ,
lacuna,quam fub pcena privationis officii generalatus pr*diAorum ;
aut fere legerint, tantam Concilii caufa convenifle; it*
■ddica rore Sc lub eadem pena mandatur generalibus diftorum or­ quod jam plene omnium pene regum fit principum nun4 bu*·
dinum, qui receflêrunt de hoc Concilie, quatenus in­ tus maximorum fit etiam pedatorum prxfentia robo­
tur , cx mt
German, re­ fra triginta dies debeant ad hoc facrum Concilium re­ rato Concilio : quamquam ideffi Joanne* folum confir­
verti : fi vero eflenr aliqui ex ipfis contendentes de ge- mationem Pilani Concilii procuraret, fic fic flaram foum
plevimus .
neralatu , mandatur eis prxfentibus , quatenus infra un.ttti ecclefi* anteponeret : No* propius ad ipfam
quindecim die*. aliis vero poftqusm fiierint reverfi , e- uniraij-n intendentes, nufquam a Pifani Concilii ordi­
(iam infra diAum tempus XV, dierum debeant fe con- nationibus , fit vefligiis abfcedente* , fed. ill is potius
cordare de loco fit tempore congregationis, feu geneialis inbsrendo, viam ceflionis horum trium contendentium
capituli celebrandi in anno futuro , ut fit ipfi ordine* tanquam faciliorem fit fecuriorem pro habenda uiiione
optatam unionem confequanrur . Si vero non fuerint tentamus. In qua re fumma cum charitate, fit manfueconcordes rn tempore aflignaro , tunc provideatur ei» (udine procello , tandem ab omnibus nationibus con­
de omni cafu poflibili ad iplorum pacem de diAo loco cogdi pnelatorum judicio approbata decretaque exftitit.
fic tempore generalis capituli per Iaeram Cxfaris maje- Eamque denique viam idem dominus Joanne* Papa cer­
flatem, fub poenis, fit modi» , quibus fu* videbitur cel- to modo adimplere in publica Concilii convocatione ,
fitudini, ut fit ipfa mafeflas ad eis eleemofynas largien­ poftquam ad eam perficiendam exhortaretur , expletu­
da* benignius inclinetur .
rum fe obtulit. Cum tamen non plane fatisfacere vide­
Eadem die, videlicet tertiadecitna rçenfis Aprilis poll retur, poft multa habita hinc inde colloquia, alio mo­
prandium , fuit convocatio quatuor nationum in loco do pleniori , A meliori xper nos recepto die fecunda
congregationis Germanic*, in qua primo fuit delibera­ Martii in publica feffione cedere promifit , vovit A
tum de formis litterarum nuflivarum domini* regibus , juravit, prout in fuis litteris Apoflolicis fuper inde conprincipibus, Univerfitatibus ftudiorum , A communita­ feAis continetur. O quanta ea die* nobis gaudia obeu- Seff. t.Cohtibus in modum qui iequitur . Tandem fuit cone luium, lit ! quanta toti populo Chrifliano commoda indicavit ! «·*·» Conquod conclufione* , & principia ordinarentur juxta cxi- Nempe tot annis ab intimi* prxeordiis affeAata , parvo ‘““‘‘««fe·
gentiam perfona rum, quibus hujufmodi mitti debent.
momento concefia videbantur. Ob id cunAi fumma ad
eum Joannem devotione ferebantur , gratia» tanti mu­
Truer mijfrventHt, de quibus
neris agebant . Έγ quidem re* ifta pro cunAi* Chrifli
a Decet ea , qu* per hoc facrum Concilium ad ex-[> fidelibus utilitatem quietemque ; ipfi vero Joanni non
ftirpationem prxfentit fchifmatis peraguntur , cunAis folum honorem, lied Sc gloriam perpetuam miniftrabat.
Chrifti fidelibus, & maxime illis, qui propenfiu* hac in Et iis fic geftis, fereniflimu* Romanorum rex cum diAi
tempellate Dei ecclefiam juverint, atque defenderint in- P«ri de Luna oratoribus , regiique Arragonum , nec
notelcere. Etenim eorum , qux agere tam peroptime , non Angeli de Corario , ad profecutionem hujufmodi
tim jugiter ad omnium falutem quietam coepimus, quan­ tam dellderati negotii, incendent , conventionem cum
to certior apud homines notitia fuperveniet , tanto Sc diAis Petri At regis Arragonum oratoribus jurejurando
orationibus, & precibus ad Deum porreAi*, abfque hu­ firmavit, quod Kalendi* Junii proatinti Niciam proficimanis fuflratiis , ut credendum eft. intercedent , quo fceretur, unaque cum diÂo Petro de Luna, & rege.Aromnimode facrolanA* ecclefi* cooftituatur inregricas , ragonum perfonaliter conveniret, rei pr*diA* tam pi*,
cunAis «iam gregi* Dominici ovibus pax reddatur. Sa- tanque neceflari* adimplende . H*c tam magna , er, ne dudum PiG* inclyta quidem ac infigni civitate , tam duaqne negotia non folum utiliter ac prudenter , fed
mature , libere ac fincere celebrato Concilio pnediAi quod in tanta multitudine mirum videtur, quine , pa­
acerbi (limi fchifmatis extinAione fperavimus, eorum qu* cifice, omni prorfu* tumui#» ac fufpiefooe ceflante,geibi gefta funt , fententiam, auAoritaribu* fanAorum pa­ fla fuere. Cum vero pofte» de praediAorum promiflionis
trum , jurmmque inftituti* comprobatam , tantam apud votique exfecutione debito honefloque modo fiend* folk homines habere auAoriratem, tantamque fidem fibi vio- & liciti efle coperimu* i cumque mitius peragi res videre­
dicare, ut unio in ecclefia Dei nec longe fequi deberet. tur , five hominum nequitia , five diabolica infligatio ,
Verum non eo re* perduAa efl, fed , quod dolenter vi­ aut utraque malitia obflaret, ad aliquam fraAuram ven­
demus, fic graviter patimur, adhuc in legni* , fic Pro­ tum eft . Nam cum ad aure* noflra* perlatum eff« ,
vinciis , partim Petro de Luna BenediAo XIII. partim quofdam ex pneiati* hic Concilii caufis accerfito* diflolAngelo Corario Gregorio Xll. in lui* obedientiis nomi­ vende hujufmodi Synodi caufa properare i fpretaque po­
nati* adherentibus, durilfima , ac perniciofiflima fc i flu­ puli Chrifliani 'religione, & ecclefix unitate, fpretaque
ta vulneratam Dei ecclefiam deploramus. Verum hunc (icentia, ad receflum intendere , courra jam ordinata
ftatu-

r Plurima in hii orent rent i* mends eluimus e Mff. Gerasuniri* > & ViAoriao .

«oî
CONSTA NTI ENSE.
sigwjwdw
ioi
Γ. aaiiL
IWIr.
flatutaque ; eumdem fereniflimam regem exoravimus , A mineretneque ad diAi Coocilii diifoiutiooem intendeANNO ne talium imptRbixas cuiquam nocere poflet ,. dt no· a ret : fed imino illud cunAis conatibus augete , verbo- .-iïï^ÇTI
CHRISTI
tanto bono diveta^et, ut per cuftodiam portaram pro­ ram non parva elegantia diiferuit , infinuavitque talis , .l$.
videret, re qdisq|K praelatis licentia non obtenta exire termonis aciem, ut quicumque audirit , non folum Jo­
polfet, quoad fuper hoc de remedio provideretur oppor­ annem ad recertùm fefttnere, fed ubi abelfet , propera­
tuno. Sufpicabamur enim, quod pofle* nobis dariffimus re ad reditum credidiflêt. His tamen duobu», vel tri­
exitus demonflravit, ne excogitata quaedam ambitio im- bus diebus ab ipde prolapfis, noftis tempore, habitu non
podenAffimaque cupiditas id efficeret . idem autem no­ folum transformato, fed prorfus indecenti ab hac civi­
ftra no· folum -■ duAua exhortatione , per mediam fore tate Conflantis difcedens , Schaphufonfem locum per
diem exitum abnegavit. Hanc rem laudabilem quidem ducem Auflrie detentum die xxt. menfis Martii profeidem doming Joannes meleflifitme forem , quafi fuse, ftns eft . Vos Igitur aeflimetis , an quidquam potuit
libertatis anpifland* caufa , & ut mita» de hoc loco turpius , damnabiliufque committere « ubi gregem
recedere puffet , attentatam increpabar ,· feandafofom fuum fuo conduAu, fua auAorittte , ab extremis
dt fâlvi conduAus violaeivam inquiebat . Sed quis de Mundi partibus profleifeentem graviflîmis fumptibu»·
fuo receflu umquam cogitare potuiffet, cum fingulis die­ miro viaruiu diferimine , Λ non levibus peliculis hic
bus publice affereret , ufque ad unionis & promiffionis congregatum
..., ac in tanta return magnitudine ûAijam foAs conclnfiooem Concilium Conflantienfo ferra- B tantem » dereliquit . (eque ab eodem abdicavit . Pro­
rarum ? Ac Deus avertat , inquiebat , quod me ulla feflo ad lacrymas venire compellimur , nobifmet jure
umquam de receflu invaferit cogitatio. Qpat vis per an­ compati poffumus , ubi noli rorum infelicitate tempo­
tea , foror , put diffenfio fuit , ut fofpicandum effet i rum tanti pafloti*' abufu foedamur , decoquimurque .
Quinimmo tanta nos ad ipfom non folum reverenti* , .Repetamus Concilia haftenus celebrata , in quibus de
fed dileAione ferebamur, quod eundi* apparere potent flagitiis fummocum Pontificum aflam apparet , fuga
evidentiflime no· ardentiflime non folum unitatem ec­ fu* non folum Concilia non vulneraffe , led humiliter
clefix , fed flatum futim extollere velle . Attamen ut fe eorum fenteotix fubjeciffe, ut de Symmacho legimus
animus ejus pacatiffimus , & omni fufpkfoee enudatui ac Sixto, qui apud Çoncilium de enormibus critnmibus
redderetur, advocate maxima principum, pntlarorum , accufatus ; quamquam evadere potuiffet , maluit Con­
doAoramque multitudine, dominus rex , quo.jure , qua cilii judicio obtemperare , ut clariflimum efl . Sed nec
rarione exire vok-otibu* portas inhiberi fecerat, maxi­ fatis eidem Joannni , quod nobis ivoci folum , fed fibimo cum fervore humilitatis apud dominum Joannem met fe fubtraxeiit, videbatur.- quinimmo ediftis palam
expofoit, Λ fincere profeflus efl nullum fnx libertati . propofitis curiales entries, quorum poriflimum hic unio­
focuritatique ptxjudicium facere , fed tamen defenfo- nis caufit opera ex pedebatur , duritfimis & cruentifli.. in perfonam
... ,_____
_ ________
______
___ mis penis impellebat , ut ab hinc difcedendo infauflos
ram__
, fi, qui
, aut
flatum perperam
noolirentur ; m obteflatus efl ipfius domini Joannis arbitrio c tramites foos feqoerentai . Cujus rei caufe mufti
efle commifluro, flare, recedercqoe velit , aut fi ms- eumdem comitari crepernnt ; in eo etiam fotore eumjorem fecuritatem expdteret , fe ex optima intentione dem ex reverendiffimis dominis cardinalibus aliqui teconceflurum . Rorfos fi idem Joannes quomodocumque cuti funt, licet nunc omnes pro majori partq redierunt.
aumdem regem in prxdiflir non modefle procafliflê ar­ Hnc autem in tali cafu ufus efl humilitate Romano­
guerat , fe & fuo, & totius Coocilii judicio parere con- rum ,' & Hungeri® rex , ut flatim ejufocm Joanms
fenfit. lis dominus Joannes unquam non folum bone- receffu pudito , nonciare publice fecerit , fi -quis eum­
fle , fed vere , jufleque propofitis ferenatus remanfit , dem fequi vellet, aut manere , eligat, foturus fit .
omnlaqua ad. priftinam quietem reflituu funt. Tupcque Nulli itaque iri tali ac tanto animorum anfraftu quic­
ulterius ad unionis profecutionem intenti, habitis per quam moleflum emerfit . Sed Λ proculdubio ipfius
lingulas natione* nuturitftaus,colloquiis , fixnme inter, Joannis difceflns, tanquam per antea communi fama ,
efle , ut idem dominus Joannes procuratores ad ceden­ & multiplici rerum evidentia manifoflus an impediri
dum juxta promiffiooem votumque conftiraaret , obti­ poterat , nullus etiam infanc mentis ignorat . Multi
nuit . Etenim quamquam idem dominus Joannes fe Ni­ eidem domino regi circa id expofita fuere . Sed ut vo­
ciam ituram, Â perfonaliter impleturum aflereret ; cum­ bis innotefeat , Malo, inquit, libere Joannes hoc loco
que ob eum accéfliim de diflblutiore Concilii , deque abeat , quam advertam me tte fide abrogat* , de vio__ __conventionem
______
latanon
cujufouam
ejus ____
reditu,______
ubi per illam
res
forti- -libertate , infamiam irrogaret . Hxc
retur aflieAwn, non parva fufpicio haberi poterat; uti-θveriflTima font , heed Deo teflamur , cunAifque Chnfli
lius arbitrabamur dc pertinentius , procuratoris ufu·, fidelibus . Qpinimmo quamquam idem dominus Jo.-oquam fu® pnefenda rem effe gerendam. Nos enim, etfi nes per fuas littera* de metu illato, qui cadere poterat
ille modus ceflionis oblatae ad unionem ecclefix nuf­ in conflantem, aflêrcret ; tamen metum non folum il­
quam profit , non tamen alias vias relinquere intende­ latum , lêd nufquam metus vefligia extitiflc putetis .
bamus , nec intendimus , quibas ipfius dqmini Joannis Sed quod taper boc ambigendum efl , metus inferti fopnefentia erat plurimum oeceflaria . Ceterum de collu- let , dum a quodam invito exigere quicquam volu­
fiore flenda facillimo , fimul de papatu certantibus in mus'. Sed oil proculdubio occurrere poterat a domino
unum locum convenientibus, merito erat dubitandum . Joanne exfpeAandum pro ecclefix unitate , quod aut
Hoc enim alias experti fuimus , & qux nobis rei evi­ facere non-deberet ; aut fi fecere reçu faverit , nos audentia demcnflravit, cautiores in hac tanta re.peragen­ êotftate nolM peragere non poffemus. Forfttan de ilio
da reddere debet. Denique exflirpattanem bxreticx pra­ timore (entire videtur , quem omnis , qui apud judi­
vitatis , inteflina, ut fic dixerimus , fidei oflendentis , cem fe exculat , debet merito formidate Hx inanes
intendimus , in quo opere plurimum fummi pontificis oblocutiooes veritate non folum , fed veritatis coniesoAorirss fuffragatur . Aliis etiam movebamur rationi- Aura carere nofcuntur . Praeterea per reverendi flimum
a Mi Goih. bus : quas etfi litteris non comprehendimus, « fetius in- dominum cardinalem de Chalanco de Schaphufa vefacrii
.
·'
geniorum vtflroram aculeis percipietis. Hac plane,hac Eniantem, ac reverendiflimum patrem dominum archieduiciflime homUiterque cum eodem Joanne Papa contu­ pifcopum Remenfem ad nos per eumdem dominum
limus . Nos hac quaerere folum communi utilitate , pa­ joannem ex caufis cenis tranfiniiîos, m publico prælaceque totius populi Chtifliani , neque furore quopiam torum quafi omnium conventu , ac preiènte feretiifliincedere, Deus novit. Qpinimmo ad hac traAanda e- mo domino Romanorum, & Hungarix rege nunciatum
jufdesn domini Joannis judicio vocati efle putabamus , efl , ullo umquam cafu eumdtm dominum Joannem
dum inis Uttarie de fiauda in capite reformatione, tan­ diAum dominum regem timuiiTe , ac fe ab eo femper
ta verborum efficacia denunciavu . Veram quamquam fumma dileAione traAatum , neque regis fufpicioneni
b Lecuaea taper prarfcriptis modum adhibere videretur ; nam in recefliu prxbuifle occafioncm, fed quod ex praelatis quos­
que hic publica quadam b coocfooe , reverendiffimus dominus dam permaxime vereretur . Huc idem dominus arrhi*r*t. addi* cardinalis Florentinus , eodem domino Joanne perfen- epifeopus , ut fit referretur , in mandatis habunle re­
'*„7**«** te , ut fic refpooderet imperante , quod diAus dominus flatus efl, prout de his omnibus publica habentur docu­
•If G«rni. Joannes de hoc loco numquaro difcedet , nifi ad facri menta . Nos igitur cum omnia diiigentet penfair .i .
replevin»»» Coocilii beneplacitum, etfi ob hoc mortis periculum imr & maturo judicio deliberamus, nil aliud rvmdem stt;n-

1»

t
-60 i

JOANNES
P. XXIIU

CONCILIUM

“«J™®»

«os

-- - tentait eoofefcsma*, quam hujufasodi Concilii diflblutio- A A fcandakxum non pauci* denigrare maculis, haAenu* ... .
ANNO nam, utpoc*>qd jutoooem ecclefi» intendente». Et Ink non verentur ? Eatenu* omnipotens de alto profpeAan* ANNO
QiRlsrl veriflima font fftt qui vidit, ufifcnontom perhibuit, A ad infirma , volem ejufcfem fua’ fponf» affliA» atroci* ’■ venam eft ceAiœomum eju*, novit ipfe tandem quan­ ter infimitatibus compati propitius, tot rwitcfqq* or- *****
tum ne a ScLapbufcnlî loco huic feti* vicino difcede- thodoBorom patrum, ut ftatu* utriufque clarifTimorum
ret, affeftatamus, & folum « facibus, A commodius principum, vironrmque quamplurium inclytos A fapienfeçum tmAanda pcrfccerwxur. Et cum ad eum noftro* tiffimo* viro* dignatu* eft ex diverfi* Mundi climati­
oratore* remittere curaremus, die Veneria fenAa, dûra bus ia virtute fenfti Spiritu* io hanc infignam A Csfolemnia agerentur, ad cafinim Lrifimbetck abhinc per feream Coaftancieniem civitatem , Moguntinenfi* produa* dicta* remotum, procedar· nufquam puduit, ita­ vincis, febeiter convocare. Qjur quanta pacis κ perque pauci* diebus accedam, ad Friburgnm eiufdem du­ feA» facurstati* abundantia, quautaque' rerum viftuacis Auflri» oppidum fe contulit. Ex quo omne* judi­ litsm, nec non aeria redundat temperie, nullus in ea
cent quanta per tot taotafque varietates parantur ipfi nifi menti* inops boc ignorat. Ad quam quidem civjunitati obnoxia, quot in pofteram oriri poterunt impe­ •arem cum domino* Joanna· Papa XX1U. viAus devo­
dimenta , fi iit fub ambagibus tempo* incaffum duca­ ca procum inflantia inviAftfimi Romanorum A Huotur . Ceteram hrc fcripfiffe volumus, ne quorumdam gari® regi* Ac. Malendi* Novembri* proxime prasreriprocacitas , abfurdaque vocitabo auribu* veftri* forfan g ti advencafli* ; iatuffu» ipfi patre* A almi pontifice*
obftrepen* ia abfurdam credulitatem, quod nufquam opi­ circa exigua tanti operi* exordia non fegniter incum­
namur , fprlitan abducerer i ac ut in futurum intrica- berent ; ficque, pros* decet operario* in vinea . fabaotiiSmi* obloquentium verbi*, A veritati prorfua infi- tb, feliciter laborante*, ad exftirpandum rr rep* quo­
diandbu*, fidem non facilem adhibeatis. No* enim non dammodo monftram horribile fecurim pqnerttw ad rapropaganda* cujuiquam injurie tot fixnptibu*. tot anCuftits experimur, fed pro omni ftatu & fecrofanft» per viato ceflîoai* papatu* taùquam umoni* «cclefia
ecclefi* firmitate Denique non deerit, qui in eumdern magi* propitiam, faciliorem, & celerem, fchiima hor­
dominum Joannem humillima exhortatione ad redirom ridum da medio coUeratur. Qparn quidam viam ipfe
taju* loci, vel falcem vicini, preftiti* fufficiesttiffimis dominu* nofter approbans per prius io Apoflolico pa­
fecuricatibu* ad profecutiooem tanti boni exoremus, A latio , demum in feflîooe publica, fecunda die menfis
pacifice, quantum fe* erit, procedamus. Qjiin immo duos Martii proxime praeteriti, fe coflunim ’ fpopoodit, vo­
ex revarondiÆau* iri Chrifto patrita* A domini* cardi­ vit, A juriajurandi interveniente (aeramento pollici­
nalibus cum aliis perlatis , ac venerabilibus viri* tranf- tu* eft, juxta cuiufdam cedul» continentiam, qu* fub
mittere ordinavimus , obfedrance*, ac cum coti* viribus tenora litterarum fuarum, quarum vobis copiae pr*·
inducente*, ne hoc tam lanAiifimum opus, A omnibus fentibu* interelufa* dirigimus, continetur. Ex qua quiacceptiflimum derelinquat, intendent*· eo dafideria ta-£ dem oblatione, ut videbatur, fie fpontanea & fincera
jus lacti Coocilii , hooeftat i, A rei coavementia, ab- quantam corda noftram omnium exceperant falutaram
negante. A recufante, ad turis remedia fine cunAatio ta Domino laetitiam, quotque pnedulces lacrymu fi­
ne procedere. Vos igitur fincere deprecamur in Chrifto, deliam pro tunc dlftillaruat pncçordia , credentes veut jejuniis A orationibus infiftatis, quatenus Drus per rifimiliter pacem ecclefi» fuifli· in foribus! Sed ecce
fuatn mifericotdiam nos ad tanti booi perducat efteAum. extrema gaudii luftu* occupans, funeftp* incempeflivc tatitite exitu* prttminebat. Ceterum inftante fa­
e bw *1. & pacem otferat falucarcm.
àkio «ft ex
· Datum Conflanti*, in feflione publica Coocilii ge­ cro Concilio apud dominum Papam, fibique humiliter
sta. Bme- nerviis , anno a Nativitate Domini mccocxv. die Mer- A devote fupplicante, quatenus ad cedendum papatui
fvrfch.
curri xvii. meiifis Aprili* , fub figilli* revereodifTimo procuratore* conflituecet idoneos, qui cum pnrlibato
rum Joannis Patriarch* Antiocheni, Joannis archiepif- domioo Romanorum A Hungari» rege tempore con­
copi Rigenfis, Roberti Santburjenfi*, A Jacobi Adnen- ventioni* A mutus vifionia cum fereniflimo rege Ro­
fi* epik oporum, ad eaque per quatuor natione* difti manorum A Petro de Luna BenediAo XI1L in fua obedientia nuncupato, de meôfê Junii proxime inflanti,
facti Coocilii deputatorum.
fecundum quod inter ipfo* coram nobis prafticatum A
juramenti hinc inde firmatum exfiiut , ptofirifcente*
Er Xta*/. βιονπ , «*. MCCCCXy.
in Nifeam, diftam oblationem celfcnis, fub certi* mo­
Sereniflimo principi VVadislao regi Poloniae, tacro- rdis A capitulis exfecutioni fideliter demandarent, ha­
fanfta Synodus Univerfalem repratientans ecclefiam u» bito ad hoc fimili mandato ab AngeloCorario Gregorio
civilate Conftantienfi feliciter congregata. Sereniftitne XH. in fua obedientia nominato, de' quo habendo nulla
pnneept A domine. Certum gerimus, A clariffima ex­ nobis reflabat diAcnlta*, ηκ nunc reflat. Prasterea
perienti* eorum magiftra comptrimus . quo aelo, quan­ eidem domino noftro Pap» pro tunc foent devotio* per
taque devotione, ac Audio decorem domus Domini pa­ Concilium concorditer fnpplfcatum, qnatanu* amore
cemque Univerfalis ecclefi» diu a foribus ipfius exfu- Jefu Chrifti, ficut bonam opus coeperat, dignaretur
lantem veftra diligit ac indefvtfo profequitur ferenita* : perficere ; A tanc locum, fic aptum, ficque idoneum,
dum pro oppugnando peftifeto fchifmate, viro* opere fine caufa rationabili par Concilium deliberanda , «uA fermone, fonil&mo* bellator·*,- inclytos, inquam, quateou* non mutant. Qpi aliquali deliberatione pr»·
utriufque ftatu* ambaxiatore* veftro* fic decemer, ficque habita , primo per carte* domina* cardinale·,· demam
magnifice, ceteri* regum, principum, Aalioram ortho­ per fe, quantum potuit, petiriooes lufliflsma* non addoxe fidei patrum opcimpracp cuneis, dignum duxiflb mitten·, afleniic, quomodo pef fe fuam vellet in Niaggregare. Decet eatenus ut boc quod de ejufdemUni- cm vol in foco eidem vicino fecere ceffiottem. hwso hi*
verfalw ecclefi» pnrarduis tertum eft, A geritur nego­ fic ftancibu* , contigit, quod cira* portas civitatis,
tiis, veftram non debeat aliquatenus latere claritatem. unico mane tantum, aliqoaii* fuit appofita cuftodra ;
Dudum fiquidem improbi terreni faflu* ambitio rnifera, Ead Ixk , ne pariati, A alii itsterefl* debehte* Conci­
A contendentium de papatu cupiditas. Avelutpmdien* lio , fine licentia recederent, tamdiu quoufque per ip­
ex adipe iniquitas, fpoofam Domini unicam. fin i icet fum dominum Papam de remedio provifum fiiiftet
catholicam ecclefiam innumeris deformavit erroribus. opportuno; cum paflim multi pnelati, A alii nota­
Nec dubium, qu» etiam runic* inconfutili* Jefu Ch ri­ bile* viri, non obftante mandaro Pap», recederent.
ll i rrpratfentafte debuerat imaginem, cupidi* manibo* Timebatur etenim, ne ultimo dilTipatum fuiflet Con­
pradiatarum bipartitam, A velut velum templi pridem cilium , nifi ceienter hoc modo fitofet obviatum. Do­
Icilium per medium, nunc vero tripartitum efle? con­ minus vero Papa, naAa occafiooe ex diftarum porta­
queri poteft , A poterit, cum propheta ; Quomodo ipfi rum quafi momentanea cuftodra, reputavit libi in boc
contendentes de papatu, fuper dolorem vulnerum pla­ magnam injuriam fuiffe irrogatam. Sed >n ventate non
gas crudeliores cumulantes, immaniter f unquam pa­ potuit nec debuit caufan de eo, quod ime dolo pro conlleres quondam Abrahar, fuper gregum cralfirudine ri­ fervatione Concilii fuerat utiliter ac concorditer conxati, templum Domini unicum A Unftum ad inflat ftitutum. Propter quod convenientibus nobis una cum
Tripolis dilpanum diverti vinorum materie depingere, domino rege in Palatio Apofloiico, expofitoquefibi do­
mino

«or

***««
f· Junii·

consta «JTIENSE.

sicismuniws

6os

sino Papta, qaot de Muwa ponaram cuflodia, nec . irim aurraa fugit, fere aecrvramtw qf , &c. Qpis ergo
de aliquo finifiro evuntu fufpicxri deberet: prouMtcen- nifi Deus omnipotens gregem fic defenum cufiodiet ?
tibufque fibi domino rege arque nobis onoem ft qua- Q>ris de cetero nifi pafior bonus Jefus Cbriftus, vulne- ,
lemrouaqoe excogitare paflét focuritatem , tam am, rato paAora, osribus languidis praebebit medicinam? Hac
quam ροβ crifiomm: fcilicet quod tutifiimus «de debe* funt, princeps inclyte, mandata ft mirabilia tefiimonia,
■ut noa tantum dt perfona ft ratam, rerum etiam ta venffxua tamen. pnefenim de fummo Pontifice. Qui
Aatu gtoriofo, ceifione fofta, cum decesui provifioue ft fi fisi honoris fefligium vilipendera veritus non fue­
deberet pro (tut pto opera conferveri. Quapropter tam rit,attamen antequqm tale ac tantum fcandtlum m
per domtaam ngtm sc per nos fibi iteratu vicibus fiur ecclefia Dei nafci permitteret, debuit citius mori eli­
obnixior tapplicanun, quatenus tanram gregem, Spi­ gere , nec fuam obedienciam in derifum ft defperium
ritu (aorio non fine maximis laboribus ft expenfis con­ graviffimum apud ecdefi* emutas fic jgnomimofiffune
gregatum, nullatenus nifi data pact ecdefiu defecerat, detruTifle. H*c ad veil ne regiae celfitudinis notitiam
pracfertim dandefiine : fed prout teneretur, nullum ci* catenas voluimus deducere, m fama .nugarum vel feri*
mem, pester Deem, (aero prsfideret Concilio, daret* pta contraria vos ft vefiros quofoumque ftlfis fuggefiioque opem Λ operam ad perficiendum opus faluberrimum nibos a via quoquo modo retorqueant veritatis. Nec
feliciter beboatum. Ad qus ipfe domtmu Papa fetis dubitet majeflas regia, ex receffu Pape hujufmodi hoc
clare refpondesu, aflêrait j quod omnino ratus effet, ' I (aeram Concilium perfici non debete : immo tanto fer­
nec de quoquam Mundi principe tantam Haberet fidu- ventius Deo aufpice ad eradicandum tot fpinas ft tri­
• ciam, quantam fe tunc ditat habere de domino rege bulos de agro Domini infidimus, quanto plus confpicsRomanorum. Et fiibjunxit. quod bunc locum fine de­ mus inimicum omnem ciaaniam defuper feminalfe ■ Pla­
liberatione Coocilii, nifi data pace ecclefis, aliquate­ ceat igitur, vditque ipfe Serenitas banc fecrofanriam
nus non matarae, nec ab ipfo aptus effet recedere, Synodum ad laudeip omnipotentis Dei ft gloriam, nec*
maxime tempore noftumali. Nobis ergo in bona fpe non exaltationem fanri* matris ecclefic, devotis debiiterum coufiitutis, ft credentibus quod fummus Ponti­ tifque profequi & manntenere favoribus, quatenus ve­
fex voto fi» vocem virtutis daret, ft Altifliroo redde­ il ris ft aliorum regum ft principem fufiulta pnefidiisad
re vota ft juramenta, ut ptsfeitur. nullatenus poft- unum ovile ftr indubitatum pallorem , (anrium & imma­
pooeret. Sed nimirum, ficut raa metu fibi confota ti­ culatum, ft a peccatoribus fegregarum, citius ft felicius
more fervili aficitur , foitque nonnumquam nemine reducatur. Sufcipientes per prefentes hujus facri conven­
perfequenee ,* fic quoque ipfo dominus Papa, ( licet lo­ tus litteras, veritatem clariffimam de his, ficut harienus
qui pudeat, tacete tamen non expedit, ) forte fibimec gefla funt, & qus Deo propitio facienda imminent, de­
confcius, vano trepidam timore, ubi >>cc timoris tefle votius exfpeAantes. Decpeta, in publica generalis Concilii
t)eo erant veftigia ; noriis profunde experiar i caligi­ feffione, xxrt. menfis Aprilis, anno Domini mccccxv.
ne , non attenta fieras fui gravitate, habitu turpiter < ,ft figillis quatuor deputatorum, fcilicet Italics, Galtransformato , vicefimopritno menfo Martii proxime 'licr , Anglic*, ft Germanice natkxxim, figillata.
prereriti, alias in proferto feorii Bqnedirii, clam aufu­
SESSIO
VI.
git , ft ad' quoddam oppidum per ducem Fridericum
de Aufiria quoad tunc occupatum, ejuidem Frideriri
Ex prima editione.
patrocinio ufque pervenit .- fecundum - quod hoc per
prius inter ipfos fuerat callida fariiooe lecurius comie
Mercurii
deciimt
feptinou utenfii jtpnlit fupro·
motaram. Vetum, quod ipfe dominus Papa in diria
ditti , fiuit [e^io femruii/ in catbedrah eccle­
Schaphula fe fic folita?ium, ficut pafleram in terio,
fia Confiaatieüfi faprodiBa celebrata : in qua primo ,
recogitans , facagens mali exfilii fua culpa caufati ha­
bere participes ft locios, mox omnes ft fingulos Ro­ juxta morem tp· ritum aliarum feftouum , fuit celebra­
man* Curix ofidarios, quodam precipiti edirio feu tum ericium de Spiritu faufh per revereudum patrem
mandato formidabili ad dirium oppidum, a quo fe fci- dominum Nicolaum arcbiepijcopum Gneinenfem , & can­
vit fobito receffurum, infra fex dierum fpatium ad fe tata litania ac orationer more aliarum fefimmm. Cum
advocatu, monuit ft citavit. Qpa de re fecuti font Evaufelio: Ego fiun pafior bonus. laqua feffioue fuit rex ]>M,
ipfum aliqui domini card&ales, qui fine omnes ipfum • Romanorum in infigmit regahbm : cui ajfifiebam domi­
de Urfinii
^îifngelut
Laudenfit
deferentes ad focram Concilium funt reverfi^ Alii ni- ni Jardanut
,
_ .... ---v.,, .epijccpi
rJ.-r.
hilominus, fed paud , fui psedagogi hucufqùê fperiant Dcardinale». Et idem iejfani prafidebat pro tunc reverradt/iausr
peler
daeraai
j
exuar
epifcopui
Ofitenfic
,
veftigia, pnedam verius, non eum fequentes· Porro
credetu-bus nobis, ipfum in dirio oppido, prxfertim yicecaxcellariuj.tardinaliiPivarienfii : PrzfentibusGml- £x mf. s„.
tempore Paffionis Domini, aliquantulum quieville ; ip­ leta» S. Marci, Alamanr» Pifano, Antonio de Chafe die Veneri» fimria, in qua contemplatio Crucifixi, lanco, Antonio Aquilqjenft presbyteris, Amedeo Salu- bus Gtrni.nklt.
cujus crucem feltem in mente bajulare debebat, non at­ ciaram, ft Francifco Florentino diaconis cardina! ibus.
tento fimplictam pernkiofo exemplo ft fcandalo, in Officio vero dirio & cantato foit cantatus introitus et­
‘ quoddam aliud oppidum ejuidem domini Friderici, di- iam cum litaniis ft evangelio, Ego /ae pafior banni,
ftum Loffitnberg, ut transfuga feceffit ft defector. Ac (P~c. ac hymno, Knw creator Spiritou, &c. una cum
ubi iterum faltem 'pro aliquo notabili tempore piufavii- colleAis ft oratoribus diriis per eumdem dominum epi*
fe, ac inibi, fi qu* expedientia fuiffent Concilio, ex- fcopum Ortienfem cardinalem Vivarienfem. Qinbur pefperiaife debuerat,- quoddam aliud oppidum Friburg , ‘ rariis, tjr t/itmlmutt
i» quo pMicori jaJrm
fic vagabundus & mobilis , quaerens requiem ft non cou^iiirtionrt, & tliu mfuuomiu iuCoitdlto . .rrverr*·
inveniens, iterum ad magis extraneum loram fupradi- di petre/ rpifeoptu· Atrtietnfir pro Mtioue Goliin, erAi duris declinavit. Hoc modo pafior norier iNius pa­ Mrpifcopm Rrgrayi/ pro mttioue Gen»a<ûce, Lichfrlde*·
lloris boni Jefu Chrifti imitatus vefiigia. Qpi non lu­ Jh rpijcopui pro uutiour ^4»ilüauo, & ^4Uai Horentipum , quin immo agnum manfuetum videns, regem Ro- g nut pro natione Italica. Et de mandato Concitu fuenmt
manorum piifEsnum. elongavit fugiens, ft durius efi a prommtiati articoii jequentei per diBum dominum ^dtre·
fpiritu, nefeitur quo, in defertum. Qpid fi pafior ifie batenfem.
Ex cod. mf. Surit .
lupam venientem, aut irati Neronis vidiffet i*vitiam>
Qpantocius fe relirii» ovibus ad fugam convert iflet. O
In qua feffione rex Romanorum in fuis infi^niis im­
dotat pudore, o pudor dolore admixtus permaxime ! perialibus , cum fuis nobilibus. ft eidem feffiom pr*·
Ecce in quanta funsmi prefalatus apex, vetat in abyf- fidebat dominus Joannes epifcopus Oftienfis, cirdinalis
fo, demergitur infamia ! ut relirifk cafiris tutioribus , Vivariertfis, pnefentibus orio aliis cardinalibus. Qjis Mif­
tot taototumque petram ftipatu» aciebus , infeuftus fe fs finita ac hymno, Κπμ creator Spb itui, ft evangelio , 7'*"· ·»·
perperam exponit periculis , ft illjc timore non trepidat Ego fum pafior bonne, ftc. folemniter finitis, aicendeincidens in latrones. Qpo nempe pario pafior hujufa»- bat ambonem, in quo legi ft publicari folent articuli
di contendat fe bonum pallorem fore, non videmu^. ft confiitutiones ft alia avifamenta proponendo m Coo
Cum ipfa veritas certam normam, per quam pafior a cilio, epifcopus Atrebatenfis pro natione Gallicana. armercenario fecemicur , trad id. , inquiens. Mercena- chiepifcopu·· Gneznenfis pro natione Germanica , Thoma»
Pol-

D

»<Μ.!« ι !«>·-

______ «07
'?·>5Χ*
CONCILIUM
“'“S?005
«o»
ANNO ·“*<·’»*« W«* ApâiWir» protouutariu· pro natione A aut eorum oHqutut, <*r poiefiatem ifiti utodo pr«mrft
CHKMI *■»“·· » AM?·»—M· -y-W- : »
Z*
,,,t.
mandaro TanAv Synodi domutw apilropm Atrebe· ra, etiam · jmo d expref» ,
propter nuam r—t—
teafa legit & pronu neierit articule·. ali» per quatuor vel cuufi, «NyftMw procurator moter, tacite vel
natiooe* deliteraeoa. hÿufaaodi fob troore.
experte revocari potofi vol fift. 4£rrAr vrf MrrnW,
la nomtne fiaRx & iuvidaa Trtritoti, Patri,
Filii tr Spiritu, fimfii. Ame»

ίΡ

M‘r

revocobimou; tel ipfim procuratoriam retimt firma ont d
ptrfinanm cmfiilnendarum. vrf coufiibuterum, ùupu- P··»**·

tx prima eÜeioM.
etc fiaBa Sfimtou ConfianHenfi generate Conriiium
fatiem , CF ecclefiam cattolttam reprofeutan,, ta
Spiritu finRo legitime empogoto, ad cwfiqûrndam
Jlim pacem & m*mt* rectifia Dri, dccrmit, detlarat,
, fiatutt, définit, at fiqmtor.

ferma, vel dirtOe vei iadfivOe, fao taimu déBi pncnrtoant pottftot fibi dtoa ta tafim fniantorh, jaeef»
ta e’jat fiaartm Ubarr eti pafiat & maZraat: rcaxada».
tet fixpreje taraibat eaupüàbat & jarüat, aaatmbh
cme^ettre paffeaf de fire veifiBa, ta pnefidd vei feB tara, cirea rrvtctoitaim ,maadfitieaew,fivelidafi»eia
pnearatotii & pnearatorma bpfifimdi: qaar fade»
Papa» XXJD. per quatuor oetNoer te>r fieri Concilii exceptitmir & jara xaleeaae ta bat perte atifialitep
deliberatum tT ordinatum, efe Umi , Ule tr expé­ aobtr fafrnfiri. β bafifandi tta/ütofimem ύτ firme»
dié», pro mîmt fixRa matri, rectifia.
pnearatorii, aec m reamaiatiaaem per dam tx eu
ne», decerrit & decimat, quad diRue domina, }oj»- ( ta premittètar )fieadam, valere vtlaaau tr fiataim> Pape XXlll. tenetur dure ir fecere diRmn procumae, aea obfiaatihu mribafraatfie exemamaaitatioait,
r atari»», nd cedendum papatu pro bu» mduoi, <ÿ- pe­ fifpmfimèt, (Jr «ùr7 tabdbililadiait fenteatiii, a fire ,
tit "défit, juxta firmam febedria per Ipfim oblata: a atbit, vel atfi patcaatfie ia eei, vei tara» ali. fit», fiiifMçw ateterrtete vel carfa pramalpafit,
fra prtmedgaadtt, qaibat firfaa aaac, w/ lempwe cefProcuratorium âaodum per Papam Joaaoeei XXUL
fiatt dr reaaatiafùaie beififiaodi, [en intérim pnenradecretum per Concilium.
tarer bafifmodi, [ex atifii earaaede» [nat vel erant
ligati; paar & fioram fiemlibet ad bafifinodi proen[oanue, epifiopu, fervu, fervorum Drr.
rerfertnm accipiendam, 0- prxdiaxm remtneiatiene» fa­
ciendam , abfilvimar & babilita» ac per prxfenter , non
Ex primi «Ktioae.
.t_4 . i fiibafcnmfie : volcm
ob^-------amibar------etiamt aliiiJt contrarii
Ridem ad laudem omnipotenti’ Dri, pacem <Jr fiie-^tei, fiod renuntiatio bufijmodi per eo, fienda perinde
valeât
,
ac
fi
cefifinem
bafifieodipcrfinaüter
:
te» totim pepuli Cbrifii ari, uritotifine ecclefia com valeat, oc g --Hmr» t*,c~A~,ac
e. -;a.fcifemai
____
fummationem, ec tofti, potioner» prafenth jcbifmatii, fipplentet etiam de pleniladine jfpcfiolicx pctcfiti’ow·
generali Cmfiaritpnfi approbante Cmtilio, viam cefmni, net defeihu in bac nofira coafiitxtioete procxiotoru», fi
papntus hbere obtriimar, illamque per nor fienda» cu»> fit ntervenerint. ita fiod bajafmodi pncarattrei per
efieSu , pivnifone , voto & juramento firrnavimnr , fiafcamfie clanfalar, etiam contra nataram confiitapeuti in quadp» febedria per mu ra ficro Concilio licmibat pmcaratora» in ec exprefai, ipfi tf efij effeleRa latius continetur, ζρ efi tali,.
Rai activât aat inxtitei, [en ix ipfi xtilet & neceffaEgo Joanne, Ρ.,ρα χχπΐ propter quietem toti», po­ riat mm exprefai. fed deficientet, enfificmqxe tenoni
puli Cbntiar.1 piqfit^r, fpondeo, promitto, voveo & vel efe&ou exfifiant, neqaeat fiofio modo i»pagneri ,
juro
Concilio
fponte
& fed firmam & validam in oaenibai CT per omnia exfi... Deo
. CT ecclefia
■ . (r
- buic ficro..........
......., >r
™. «
hbere dare pace» ipfi ecclefi* per viam men fimplicii fiat, ac fi in eo clanfidre accefaria vet ntiteinfifi,rent
cefionu )>*?**·“ .
ea» facere & adimplere cam efe· exprefa : find qudem procuratoriam, fit ad totalem
ddibe,"ion,» prefenti, Cimrilii ,fi, tr fiando efi, efiRam , firma» & validam ‘vtinmm remanere :
Pro-., de Uma . Benrdidm XIII. & -dagelni de Corano , fitdfie ad clatfnlat bnfifmodi abfervaadai ,fiaefent
Gregprixi Xll. in fan obedeentni nxnenpati, papatui contra natoram canfiitatioaii procuratorum, fi fix efeat

H

P

S·* fil

militer

^*f»r4***z /·" legitiaeo, DVpofita . nu ex errta fiientia, omni via Ï7 modo, fiifimplidter cedant, & etix» m fioemufie cafu cefit- ion meliur pefamai, pronrittimm, juramai, tr obliga­
nt vel decelTnt. net alto, tu _
------ unu g"o dr ecclefia, ac diSo Concilie, declaimetei ac
poterit don urio ecclefia Dei id e'rftirpatriûm^f^fiataeutee ex faperebuadaati ipfi jara in fiaatum vo­
ti< jcriimatss. Ne ante» proveut», taati boni oribufvii lent , concedant, aut favet, o prucaratorem vd procu· · Forte pn
forti, bumona canbu, impediri valeat, eut modo quoli­ ratorer ex certù caafii, vel allai revocari poffe, vel
bet retraàari, fed expedite defideratum prodaextefe- irrevocabiliter aen conditui eu quantum ad cafim prutiam, fied defideriorum nofirorum maximum cfi ; ad di- diftum exprefe , Cr ex ceria nofira [dentia ; cum bic
Rom cefiouem CT remmriatimem feriendam in ornai ca­ agatur de fiata aaivcrfalb ecclefia, & pare, ac publi­
fu in dia* jcbedria prafata obligatiori, mfira comprt- ca militate urini Cbrifiimùtatii, «/«»«< locumaouba-

a

bere ,nec prxjudicimu alifiod aferrt. Nec not per prumifam pneartoorii confittatûuem db obligatione quafri­
mai afifirilti ad remmtiationempofalou facere juxta deliberutünem di&i fieri Concilii, in fiocaaofie cafu in
lac cedendt & renuntiandi ncfi,-o nomine & pro acbtc diRa fcbedula cbiigatiorii ntfiru comprtbenfi, volamur
pepotai concedimus omaiamdam
aaRoritotem
,
foculta.
fiomodoiibet liberari : fiia immo illam in frit intégri­
le»
té» CT
V p.oefictcm
pxefiatcm ,, ita
ita qaod
quod occupantis
occupanti, conditio melior- tute, robore Cr finritate perfifiere & permanere,fiou(,· net <per■ occupatione»
\
- ■
------ 1----- ™—■ aliorum potcfiaiimpe- b fie per cefione» veldecefione»bujufmodi,aataliamcodtafi., . Fi quod duo qriiumque ex didi, procuratoribus fim fiemcumfie in pradiRa fcbedula nofira obiigutiori,
ccnfitatu, >w aliis contradicenti!», , igmraatibu, comprebenfi», urio perfeRa fuerit in ecclefia finRn
ir irreqrif.tû , & c-ra» nobi, prxfextib»,, CT ceffiaem Dei. Erfi fiovit modo contingeret, bujufmodi procura
p.-rjoaahtei facere volentibus , vel quod per alio, j-rr torium aat procuratorei revocare, etiam cam adjeRime
per xtu rtanneiatio Her et .quomodohbet enatradiceatibac , hem» diRiomr» , videlicet, dd fratrum mfirorum finxti ev le» procuratorio pojfmt, valeant & debeaat ipfius Ra Xomaxa ecclefia cardinalium cmfiiio <t affenfi,
***" ^dire: paftfceate’ (T ex c terne /rt» ipfam p> ocuratorinm , feu procurators ipfot i rvdidccoat.abeatec fuRo 0- smtraRu trrezioribilitus , ta» re, impugnare, eut enuntiare, [en contra fijum procu­
fixât Unrycrfali ecclefi , <z i-x jecn> Ceritml'cxfi ratorium vel procuratores, de jure vd de [ago, & ex
Concilie,. tpfnm urivrrfilem ratifia» reprxfintaate : quovtt'eaafi vel occafione excipere, /.> ipfi, procurato­
promittentes , voventc< & jarante, Dec </ ecclefi, CT re, direide vel indirrRe , quo miuui fixtq tenerem ipjim
di&o fiera Coati'io, qucci rumqua» dictée p.oearateret. procuratoriipotefate ,aucton1ate&foenitaie fibidatalibere '

t> Forte, U mera b 'iberatitate corititrimai Rf antin^mf. f
ternie.
C7 « ipfi, quoslibet duos, ipfifque ix ri< qribi slibet da^

uti

CONSTA N TIE NSE.

siciaroMDüs

tflo

'uhmahauf, pqfiut&MdM, tufedère; inamnUmfph

n—

Qj»d dMU hpri portant Pape fecuritates débitât.
pro am Papababiri Λ tmmbmCbrjfafidetibut vtlamm
ptuilm ff dtOMMMt; aMtarafar «μμκ · JmnM
/Mfaft d- ehdiemio deUm ÿgamim munei 6*#«·*
Im Mt Jrarar ecdefio cMhiti , net nm potrimAm,prtMtt , tMfifafK , epdjfajer, probhm: et

liem , pmd diai legali feturitatee debitas eu parte
iqfa facri Concilii, ff ferenifiui principii domini regtr Bnm^mum , ipfi demum Joamu Papa portem ,
cum effbau realtor illi efferam, atque tradunt, cafu quo
farta promiffa ad alterum de diBii locit cum effe&u
accédai.

*****

âttm mdefia fidaiei, ectofiqfacm ff ftrui»·

In mi adduntur nomina Japeocum ; Bifantint», Ebrcé-

profautium abfitoumu : ff ultra promiffa promtofamt canfi», Gebenueofi», Janmofn. Concordienfn, AdrienT»,
habere ratum ff gratum
- x , quidquid per prodiBoi ·protur
Bathoaienfi», Sarabcrieofa, Uchfeldenfo ,
returet, aut eurum dum, aOum, ftfamt, feBumvefae- Β1φθ&,
Pofoanieuih
rit in promiffu,
promifit, fas
fin aliquo
alieaepremiftrmu
promifirum, firmiter babobetifat aliqua auBroditfana. Datam, ffc.
Ex prima editione.

Qpod Papa coaftituat fa procuratorio peribam

liem, quod diBni damimu JoannetPapa promittat ff
jaret enent de freiiBii locis eligere infra dant diei,
pA requifitimcm faper boc eidem faciendam nmpetenItem, daterait .ordinat, fafffa ff declarat , quod di- dnt, dr infra detent diei a tempore diae requifaiohit,
ed diBum locent per eant eligendum occedere, ff abin- '
de mn difcedere fate canfefa diBi Ctncilii, vel qmmftœ promifa fnerint enet efeBe adimpleta Et in cafe
fra feriptas. Et primo pro nattooe Gailicmm , dunimi qne oppofitum faceret, recedenda fate coufenfa diai CanTbetboldum arcbiepifcopum Eifaraimmo , Gfallermum tilii, vel promiffa mu adimplendo , extunc prout exnunc,
epifcfamn Ebnktnfem ,Jttmtem epijcfamtGehuuenfem, anfentiat per Miam Meri pro mm Papa , ffc. cam
mqfifirum EeuediaumGeatiM, mapfimm in tbfaofia, d"fdù
eiaujmu tppommr
tpfartanit.. 1st
Et fi
fi mm
mm cmfentiat
confemiat ,, tunc
tunc p
propter
urfai, fmAt Bcnediai. Pro nattote baltea, Pileum ar-C boc ff multa alia procedatur
contra
eum,
tanquai
.
---------------, —
r.jm towAtepifcepmnjammttftm, AbtoniumepifafamConcerdien- ---------.
rfautorem
.
tre notorium
bafa fcbifmatit , & fafpeBnm
fam , J tabum epifapum Mrie^tm ,&Jacobum epif- boreticum pravitatis, at fuerit fan ff rationis.
copam Tmvifhmm . Pmmthne ^nglicana , Nicolaum
epifapum EaCbmieufom, Menam epifapum SareMriem
Qpod faperiedeatar a proceÆi contra Papam, donec
fem, Joannem epifapum Licbfeidenfem, Tbomam dbf
habeatur reTponf».
tem fanSo Mario entra murot Eboracenfei, ordinisfanBi Bcnediai. Pro natione Germanica , Joannem arcbfa
Item, quod pendentiM ifiit, faperfedeatur de citatio­
fifeopum Bigenfem, Joamoem epifapum Lntomuilenfem ,
ne tr procefu contra eum faciendo, demee fuper promif­
Petrum epifapum Btpenfem , Andrtam cle&um Paxno- fa habeatur efa re/ponfio, dummodo faknu cond^Bus du­
nienfem. Omnes anfiituai, vel faltem de qualibet nafa- cit Aufirio in forma petita infra horam feffionis diei

Condlimn deputat leprae ad requirendum Papam ft*·
per procuratorio fiwiendo. θ

Ite». deputet diBe fenBa Sjnodei m cmfiituit ff
ordinat ex parte bnfa Concilii fime legaioe infra feriptu.
He dominis cardinalibus , reverendifimum patrem do­
minum tituli fauBi Marci > & Florentinum, cardinalet.

ί’^Ύρ*
mt Jcrvit decimeoBava prafentii menfit
Aprilis, pro diBis legatis ff cardinalibus mittrndij ha­
beatur. Et fi mw babeatur infra diBum terminum, de­
cernetur citatorium per ediBum , & altat procedatur con­
tra diBum dominum Joannem Papam, ut fuerit rationii.
& Λρ* adimpleverit prrmifTa , ceHabitur a citatione .

Item, quod in cafu quo diBui dominus Joaimei Papa
« Tbeobaldum epifccfum Carcaf- pro bono pacis ff tmiantr ecdefia promiffa adimpleverit
» Joennem b Datum in theologia , Jacobam de fM» efeBu, ff diBum facrum Concilient fuper eifdem
nUum.
Sf*” ** medicina, mapfirot. Pronatione Italica, epif- contentuverit, ceffabitur a citationi & proceffn, (T age­
bMi^erm. ttpam Feltrenfem, abbatem fauBu Morin de Florentia. tur fecum de fecuritaie & provifame fictus efa cum
"^»eGermanica , Cmrcdum abbatem cPingamen- omni caritate <f honefiau.
e MfGerm.
Γ *ra**1'»·· de Stipite1, decretorum dMhrei, ordiPeaime- Mt
Bt^i&i . Pn «amer Anglicane , Tbtmarn
Qjjod dominai Vicecanceilariui ftgnet fupplicatioae»
hm.
P«fa» pmhnctmium fedis Apofhlicx, d Eemardum de
ronfifloriale», panibus auditit.
A MgXfam. PlffsMea deeretmum doBmem, mdimi fanai BenediBi,
*««*£« ad diBum duninum Joannem Papam XXIII. ad petenHem, decernit, diffinit ff ordinat diBa fanBa Syno­
fa, Pf requirendum en parte diai Concilii, quod can- ds quod dominas cordinalis Ofiienfa , fanBa Remano
fiituat prmaratorei adremmeiandum papatui, infra duos
Picecancellarini ,, juppitcaliones
fapplicationes çoafiitoriales
çonfifioriales de
de
diet —*----- 6»-rrt rr
. ·
77· pfcciefio riirfumesienui
? —*
rtqmfitut, ffpncurafaum addi- fafatia , partibus auditis , ff alias ut in talibus in p».

, rnmTHm.

■Mmài.ûe·

e**"?· *

epo , j

forma. & fub bulla.

<^od preUti pnediAi requirant Papam, quod veniat
ad Concilium.

ΐ"
CT"?'**: W
β
fecerit, procedatur centra eum, ut faerit rationù.

Dantur comaullarii contra Joannem Hus.

Item , quod in materia fidei couti a Joannem Huiauline , decemit & ordini , qwd diBi farf ipfa, Bortfate bufa facri Concilii procedant arcbtcpifccpm paJoMRm Pepew cxbortenfa, & requirent ex perte fi­ ffi’*·1 pro-natione Italica, pro natione Germanica epiferi diai Contilit, at veniet ed banc ciz'itetrm Con/tencoput e Fleltienfi, , modifier Urfinut Falzn'enda pro r Du;r n/.
tienfem, five ed villam Ulr-j·, ent ad villam Revennttiont Gaiticeru »
f GMi7.zrrzw>j Comti ρ.-αηΛfpnrg. vel ed civitatem Bafileenfem, ed tr- mdum &
tione Anghcana , in facra pagina mtg,iflri, caujam di. ««ιί·.
perficiendmnper cum, quantum in eo, omnia &■ fingula Bi Joannis Hus
Jucmm fequacium examinando, C in
qee expedire videbuntur pro uniync CT refamalione ec- tlla procedendo n<que ad diffinitiz>am fmtentiam i^clu.
tlefi* , per boc facrum Cmcilium deliberata &■ delibe- five
rende.

Coacti. General.

Tom. X2CV1L

<11

Com·

»

_____ <it

CONCILIUM

Fts·»

Λΐ^. C—fe»

<-™7'

Ite*, quod

<d.B_

artal-

nemriJMi

duu itarem cardinali»*, Cmneraceefs tituli [Si Mer­

et , Ffureminct^h, 4 faoctgu f»8· ffatr temdemmdimt
lik.tnn <Jr crticalaru* , tam gnedrafiMe prtagm M
Parificufi , ft
, fwa rttam /μμμοτμμ fun­
gi*· inOsnnifnfl ,fi*Hic f»S» : era am fupet rendre»
murme aramaris joanme FFickf, er confirm**» fentmii lata i» Concilia
fuper coudemnariene &
cmubufiioue libror*» prndiai Jo»n*s Wicitf: & rtlatfate* fuper praemigs facio* nationibus & bate faro
Concilio, fma· citius a**o4 ill»* facre paten*.
Vtcmitm citatio contra Himoaymum

Cjk‘ »·

«asjmwB

jton* lia».

<lt

. ta-'

anno

cwusn

lie*, ftcmact fanifa &Mdtar » titter* a^hur *t
4*à*t reger principes, omeverfitat* per nationes bnfa
fari Cncilii ordinatas ft· irdfamdrr, gnm· citius fieri
faetit fat mitUnd* , fab figtiib quota* prxlatonm
& fMbMr MtMUMU prçfidftaùm.
Êpf fparuro mtinkn* pubiieetimr* fixt petit*»
far 48* ftmaij , ^ftrritaeqfm ft olioc
a* placeri*. Et fait refponfa* fer uri , arata 4ftrepmfa, ntitt, tfprêb»n4 . El fmmtor Concilii potiit nfin*e*a fieri . Dumnanr sera FKcrcuacrfttafta ,
fttam odarticnlnmenmcntfage*·*, refpouüi, qnod
vellel fitnore t*è*ift*t 4 fafiitia, fed am mue ca··

Εκ <ed. a*/. Surit, & *g. Germanicis.
Qpibu*4aaM & auditb, proridua vit OM«iA«r HenIte* , decernit 48» fS» Spntdut citatione* c» ricu» de Piro promoter pntfatua, notntae Cooeilii ft
nationum, ac omnium Riorum iaceteft, taper omoibu> left·, publicati» ft approbatif, ocdtaetitatqu· dit
[equitur.
,
finiti·, padit fibi .fieri pet tue protonotario» firib ApoSacrofauBu Sj*t4u getmrle Cudi** C*tf*ttinfe fioUoa, ibidem de quatuor natiooUxw, vüalkat Jam­
faieut, iu Spiritu fatS» JUelitn tugrei*», uutvnfa bon» Rondini de Janua pro natione Italica , Tbomam
le* ecclefa* *iliu*te* repre/fanu , HicraejMN 4 Poitou pro nation· Anglirana, Benediâum prspofiram
Fruga , qui fe *»gtfru* m errihu qaunn fleri**** Albr regali· pro Mtiooc Getmanica, ft Joanuem d»
fultor*» fae [criUt fr prtundit, qu* re8» fart, »d Temubio pro nation· Gallicana, exfiftante· ceteroftuo
farietair*, tr km eutpliut foert qt** tfntfi. Scri­
notario· quatuor aatiouoai, ft alio· tabellione» publi­
ptu* q*dde* tuuque* e» tui pnfa* rflru* m f*tit ca·, auan vel pinta, poblicum feu publica, Inftxvnaw
ecclefa dvitetii CeqfSetqh, etûu 4e Deninif» q»» tum fini inftramenta, ad perpetuam rri memoriam.
taitddrr i» ecclef» Dei , Qpafi modo, peniti, »d >*■ Prsfencfts·
__________________________
_________
ibidem iltaftribu. ft magnifici· viri·
dontiftr»* *thie* ueverii pervetufe; i» q* t*i uttrefat- nia t Bon^oWo duce Siiefa, Joanne Jacopoifilio mar- · Iasi.Li*
torti* cri*i*t errorit cr b*refit tiii »^iae*ifat, <rccbiom· Mcotirfmati, Friderico comite da Outicsan, ΗΜ. Jte*
ujferù publice refpufunt* .· 4 quitta apud uu *»Hi- Albatto
*·*
·
......
. ··pincerna
de
b SnUen barone, .Joanne de
Vkepliciter i»fa*atui exffà , & proferri* 4 doariuafo»»- romitibm de Mediolano, ambaxiatotibu· regi· Anglis
nti Widef , »ec tu »liir do&riuit eariniicre jUri et· Norvegis, Sueris ft Dacis, Nonis, Francis, Cy­
vieutibur ; d»**odr »d vettieudu* tiii faveu & fau- pri , ft alii·, ftc.
rw/ coudua* proieatur . Et qui» *fru* priucipahuc
Subleqnenter vero venerabili» ft rimimfpeAus vir
tuteref, c»pere vulpecul* vriee»*Do*ùù fakat&cu**· dominui Benedifa» magifter c theologis, ordini» fimfti «Ia fa-G·*·’
tes demoliri ·, ideirco perfona* t»u* t»uquu* 4 *4*- Bened’fti, munde ambaxiatotibu· Univerfitati» fludii Pa*
ru* rrrvrwn Srin» te*er»ri» agerriute fufpeBa*, ftr rifienfi», aftendebat diftum ambonem, ubi hajultaodi **dj)tcM·
multipliciter difamata*, evoe»*»! tr cita** frxfetr· decreta five publicatione» per Concilium fieri folent.· ft tor*» sfa
tiu* fa leurre ; qu»te*u iufra temiuu* quritdeci* lie­ legebat ibidem certa· littera· miffiva· diraAai, videlicet *»·
ra*,» data proffutium computauderumaptor*» quindecim unam Concilio, aliam ambaxiatotibu» pnefime univerfi- ·'
dierum, quinquepro primo, quinque pro fecundo, & m rati·. In qua Raie infertu» tenor alteriu» latent miffiva
liquet quinque diei pro tertio ύ" peremptorio tn*ino, direfis ftips Joaani per eamdem univerfitatem , quo­
»: monitione canonica tibi pra-figi** (f afpuntui in rum tenore· inferio» funt inferti.* Recommandai nftipublie» fejfane bufa fari Concilii, fi ipfo die fef* fut- __________
__
lominu· univerfitatem
pisdiftam Concilio memorato
rit celebrat» ; ali», puma dic fequenti , qua fejfanemV offeram eadem ad beneplacimm & ronlbrtatiooemConege contigerit, c,*pa> eas fee undam Unore* piadirii tui cilii memorati. ~
Tenor vero litterarum mitCrarum amferipti, rejponfa ns ad ca qiiatibi aliquit vel aliqui in baxutoribu» Univerficat» Parifienfia direftaram (equi­
c»ufa fidd voluerit faicrre ; recepturur (J~ f»a>tr* in tur, & eft tali» :
^*bus jnflitir complementum : ad quod a violenti» ,
Venerabilibat ft eruditi· viri· noftrit fidtiibui ft
jufiria femper fal va, omne* favum condoda* nefirum, fincere dilefti· nuntii· ad iacrwn proerato Concilium
quantum in nobi, efi , tr fides exigit orthodoxa , frafeu- ConlUntietde noftra ex parte defiinati». Graviter ft
tin* tenore ogerim* , & etiam pleni* agipmmeu : cum magna cordi· aceibinueierimo*, veueribilec viri,
certifie»*" , quod five in dito termino compere* , fi­ magiftri ft amici diie&fluni, (anftifiimi damini noftri
ve non, nihilominus co*ra tt per ipfa» far*» Conci­ difcefium. Nftdlomimu fua vota atque Juramenta am<
lium , vel ejus commigariot , vel commijfnrin* , lapjô pteAemm, ft ea omni ftndio profeqai volente·, eidem
termino fupra diSo, procedetur, tua contumaci» in ali­
domino noftro icribimut ta farau qus firqukur ; Pa­
quo n* obfiaxte.
cem ecclafiafticam, beatiffiem pater, tot anni· tctqua
Datum Conflantia, in feffione Codait i generalis 4ci- laboribe· ft expenfi· qwrficaim, per veftram iapien*a ffatma die menfis -dprilit, fub figi His praefidentia* tiam atque duritatem videtur operatura divtaita·, fi
quatuor nation*».
(acri Conftantieufi· Concilii ac veftne faftitatif idem
E fuerit animai pariter & afieftio. Neque tantum vale­
Contra Cunofe libellants». ■
bit dividenti· maliqnita·, quin vcb» in unum couvenientibu·, Spiritu· ianAm animo· fidelium in pacem
Ite*, iebiket brc /Sr Sy*4, r*»^, erfr/r**· agat & unitatem : cujufmodi concordis non fine divi­
1·* f»tu>, irrdat , diputetii vel CMtditivnit exfiflart, no motu nuper dedit ftudiotiun operam veftra faeftita»,
PC hbellv fat»a]n< pn jt vel per »lir*. /ra tli* , f». cum ecclefis fanfts dare pacem per viam purr & fim*
nut cmtrrqre*^*^ i* bac enitete C*f»*ie»fi etn plici· ceflkxu·, alii* per Piûnum Condlim de papatu
ffe*e*, fui peu» e»to**a*c*i*ii ·, φ** , *attti»- cjefti· fimiliter cedentibu·, ac etiam in quocumque ca­
ne cenoMtii p,-r*tjf» , coutra fnientei cmtr»ri»* fert fu Juberi poflk unio, (popoodtt , juravit & vovit. In
·■ bt» fcripiit, etie* fui pee»» cncerit . ^ttedqre 'm- quo patuit afteftu* religiofit pietati· , ft veri patrii ad
R .
tr» trlei qut i» prr*if,i eulprbilee. feu iufuuti repe- filio» debita compaffio . Narn fi vera mater probatur *' *' ’
rieutur , procedatur audoniate bujut fari Cmcilii ut per Salomonem, quod maluit materno ^carere titulo ,
fuerit ratioiui.
quam puerum permittere funeflz leSioui , quanto magii fiunnuu Pontifex paternam afleftionem patefecerit,
fi ec-

anno

<t,
TSE
CONSTANTIENSE.
ogisjtonw»
(fI4
ecclefia jam dii fentntablliter divifa redintegratio»Agat* daturi. Nec in hoc adduxerit Cmftitatem veftram
ni fisum deminamm poflhabuerit, atque pierfi Initians male confidentis pernicies , ut occafiune talis difeef- -tmrerr

fi», vel quafita dilationis complendi juramenti, pax
«niverfelto per diem retardetur: nec pnelatisfianptibus
flt radio coafeflis , ac fenfla Synodo diffipata , canta­
vufimia, M> «ài«w jsriuMris voflra fon&ttaa vida» tarum rerum Λ volumina rapta compage diffluant, ma-AAff/.W*»,
joei poBna periculo reverenda .· immo properet fanflicas "»- G«m.
Veflra fecmSjmodi coafiUisacquiefcere, flt ejus cotsclufiosras exfecutiom feiidter demandare · Veftram fenflitatem, floc. Er quia de Conflantienlu Concilii fortitu­
dine ac perfeveratstia perimus in Domino fiduciam, cum
quo farnos finuiter procefluri , fperamus veflris labori­
* MfGen». jnraaniarii poKnlifle videmini. Qpod fi operis · ab afe bus in mqlius t revocari Concilium, unite ad banc pe- t Forte,
Zb
_ φβ·
__ : fofl» prabaôan profecuramque firent , qnamrf in rerre- remquefitam ferventius laborare, atque ex fortuna non rtMvtti .
leg. ed rft- raan orbem mortale penus attollet, veftras laudes cete- Boptata confequi finem optatiorem. Unde vos bonamur
beabit omnis eus. Et pro abdicetiotse honoris momen* majori incuuAere labori, flt basic noflram mentem lit­
msmI , cum meriro pnemü itea^ttroi erit vobts pan- teris praefentibus infertam, uni vesfis patefacere, flt nobis
tnm nomen ceteris longe glorfofius. Venae, bcatiffinse fepius quaque fopra boc grata refcribere. Dirigat men­
tes flt perfossas veflras, flt confervet Altiffinu» feliciter.
divisous veflram ftnflitacem a Conflantia Sdttphufem
Datum Perifiis in congregatione noflra generali, apud
foceffiffis. Non cnim efl file locus potior ad amplitudi­ fanflum Bernardura fuper boc (jacialiter celebrata, die
nem Utri Concilii ad tantam rem gerendam : deinde fecunda menfis Aprilis.
Conflantia per vefitfaa fanflirerem fiiit defla , & per
Betar flt Uaiverfitas Studii Parifienfis.
<
veftram obedientiam bumiiirer recepta , ceteris etiam
gratior videbatur, urpotegravis, locuples, ornata civi-’ Littfr» aùfiv» UtùwrfiUtit Purifiait deti<ut» ercbietu. Nec videtur quomodo tali vulneri medelam affer­
fi/afti, epiftsfit & Mtrihn lulictt Mtioiut.
re poffic hac mutatio. Poflramo ia ea urbe veflra fanflitas habebat amantiffimum , Cbrifliamffimum Λ inviElkiter ecclefia fucceffiflè Dei , révereodiffimi pa­
fliflknum Imperatorem, qui tranquillitatem flt fecuritatres 9t domini, nuper exiflimavimus, cum & Deo
tem ptaflare potent , & injurias omnes propuliare
___
__ ____
. _____
_______
volente
& vobis
pro debito_____
vocationis
veflra coagenHabebat facrum coflegiom cardinalium , quod non mo- ctibtn, dominus nofler funxnus posxifex viam vovit cef»
■ pro fecuricare
r
- , veram etiam pro honore ve- Qosiis , atque juravit . Hinc in tanta animorum alacri­
do
veflra
flro atque gloria ufenequaque decettafiêt . Habebat de­ tate Deo gratias egimus , ac tanta devotione 1 in fa­
nique totam eccfefiam fibi obodientem , longe ceteros crum Conftantienfe Concilium fuimus permoti, ut boc
foperancem. in qua erat non minima Galliaram natio, divinum Concilium arbitraremus. Unde magis miramur,'
qua non musimo quidem verbo veftram fanftitttem of- quod dominus nofler ab eo modo tali difcefferit , prsefecsdi pennififlec. Ubtnamigitur, fiuNtiffime pacer, per­ ferrim » cum ex 00 fuerit cum fumma laudo ecclefia
fossa veflra cekbrjus, forarim atque devotius ttaftabt- Dei fimflum ampliffimum allaturus. Nec venit in men­
tur, quam in urbe vobis devota , per vos elefla , cum tem nobis, iflum difceflum } poffe pneflare unionis in­
ecclefia veflra, cum ImperatoreChriftfaniffimo, flt cum crementum. Equidem, reverendiffimi patres, ex multis
ceteris de veflris votis flt juramentis fimftiffimis veflra papetum vel ambientibus, vel occupantibus, bona verclementia omni die coagnmlantftus ? Non eft aliquis ba fage audivimus, fed pofteaconatus eorum 4 perce­
tam ignaras rerum, tam radis in reChriftiana, flt tam pimus pollicitis obviantes: j non quod iftud de fanflifssibil umquam de publica pace ac felute cogitans, quin ______________
_
fimo domino noflro cogitet
noflra filialis devotio , fed
incelligat, ubi in fâcramenro pacis dandas manebit (an- pquia < inniti debemus, ne minima quidem macula fchiiflitas veflra , Concilium facrum ac ejus partes univer- matis adverfariis fibi poflet impingi . Cognofeitis quanfa omnem reverentia cultum, quem mortalem mortali torn fit periculum, in tratatu pacis ecdefiafticr Papam
praflare fin eft, veflra periboae praebituras. Poftea co- a CoacHio generali difcedere ; quantum nefas , ah eo
gitet fanftitas veflra , demendffime otter , quid eft in diffidere. Propterea egregiam nationem velimus 7 exo­
traftara quarendepacis a (acroCoocilio decedere, quid ratam id Domino, ut in Concilio generali Conftantiendiffidere. An primum fidpeflum? an fecutsdum damna­ fi perfiftat, doahino noflro ad Concilium generale redi­
tion l Et fi probabilis difeedetsdi caperetur occafio , re perihadeat, ac vota flt juramenta domini noflri amnulla tamen inveniretur diffidendi . Qpid fi hoc velle pletames, pacem ecclefiaflicans , ( nulla fubtetfugiendo
quifouam videbitur oppugnantium, viderit, ne facri Pi­ difcrimina , proieguatur'. Eamdem nationem veftram
um Concilii validius i callidi fendant inconcufla fun­ prcflantiffimam tueatur fiunma rternitas . Scriptum in
damenta . Abfit , beatiffime pater , ut in tanta re fan- congregatione noflra generali apud fandum 9 Ber/fe/.
Aitas veflra a fecro Concilio difeordet: hoc enim effet nardum faper hoc fpecUUter f celebrata , fecunda die
f In mi.
ab ecclefia Dei difcordare . Abfit a gloria nominis ve­ menfis Aprilis.
Vindob./*·
flri , quod facrum Concilium fine pnefentia veflra rem
SuMcriptio littera.
E
«*“» grandem traAet vel terminet. Veflri eft, fanfliftjme
Benevoli veflri Keflor flt Univerficas Studii PariMÎ.Geth.
crearo 1»*«» ** ««fflum in hac re habeatis t priorem , nec per- fienfis.
feverandofortiorem. Proptereafupplices veftram fanftig suMcriptio
Subfcripcio pneeteta
pnedifla littera
( pone.
tatum oramur , flt per fanftam ecclefiam , extra quam
Revereodiffimis in Chrifto patribus , archiepifcopis ,
qui fe pomt, fe perdit, obfecramw , ac etiam per pa­ epifeopis, dofloribus , flt aliis dominis Italicam natio- fti».
cem afpetfionis (anguinis Jefu Chrifti vos , pater , ob- isem in fânAa'flc Univetfâli Synodo Conflantienfi reteftamur, ut vifnsummifericordfa Dei noflri memores, prafentancibus.
ut (acris votis flt juramentis veflris manearis, dt Coo*
ftaatiam ad veftras fratres flt filios devotiffimos, immo
ad ecclefiam Dei flt veftram redeatis , ovili Dominico
papatus ambitione flt dominandi libidine turpiter divifo
pacem oniverlalem cum Coocilfo ecclefia illis congreΕκ

Η«1·

5-3» , VMM· οΛΜ CM fi» ddidttiif MÜM rK^Of*»i-

F

» In mfiViadob. in
CmJUM.Caue. rreb/srar, wfoc. iMf.VWob. rear» ili* fturit n» /*a«Mss/s«dc rcdM*
dfa'Mf·* /ridtn Mp/φη· cri/sc^rsu ferini V
. Ntc wit tft. 1 Mi. Vindob. in incrrintni*» tMitnu ftgr
tlilMtnti fttvfnfw. « Mf. Vindob. Fcrcre>«ar od csnrrsriM* Miuri. t Mf. Vindob. ■·· «ned
Z»«9>Ji«ed»aun» na>n iinfàigtt ■ t Mf. Vindob. inviti dcfeauir ftrtiftn , nt ni»in untnin [Mfinetii Dti Eccltfit nb tJvtrftrn,
in^uinrtnr. 7 Ab txbertnfn». Mf. Vindob. raforresrar fe Zfemm» /rndrvMr, w fe . S In q>‘· Vindob. df/criafes /«-

f(«*d· - » ta mf. Vindob. Arnrdf^n*.

Cmri/. GnernJ. Tom. XXV1L

Q.q

*

JQANND
p. xxm.
ANNO
CHRISTI

<■«
ΙΜΓ»
Avimm abfentaflb. Bt nobisduram, ac agre pQ* asdmfe'

CONCILIUM

Εκ a*C Cari. Capcaitic*, it quatuor Genuanic»*·

ta corwartona vocata·*, ovile improvifo relinquere,
Qs/sta ufosdrtar Parfjfeiqir pH Cmratfm», «ta fef «Η ejus tam necaflariapaafeiitia, ubi taata pro luaram
jette fer Intillt» Gatùu fe^MU.
integritate ovtam polUcta· efl . An apod fingn1*res

aaurn

T? Gregfts & todytis petrita*, virifeue cx omni gen- Univerihlsmeeciefiam, querenda fit, qui»dubitat? Sad
XL m eto&ia alato A latatiferoCoaflantieofi Concilio DÜùiominm aabMs, qao» Domino» conjunxit fa mans
rm lacaralis ana dUpotgak ,* fed iaconcuC maneant,
gente eleflti, almnmqne A ulntiferam Conclltam . Fe­ fervsaat dafidaria, nae illau*e<cat caritas, qua vosad
ci* aetas , feoA* UH, & catholice Uti cxaltatiocore ( iflum tam gforiofumereram oumquam poflea videndum
da veflra tacta incenderant caritate , nt jugam Cbrifll perduxit : A illam prabatifimam rtffioiun, quot fpi­
faave A<oaue leve veflri» pii* huaaeti* fasponentes, la­ ritus ahum inchoavit, profeqmmiai. Efl enim magna
bori operati, qui «A in Chrifto Jefii : ipfe enisa vocat pars totius , laudabile principium . Nec vaflris fiacvri»
vos , a diverti» orbis plagis contraxit in unum , nt di­ laboribusuoflsns, qualesporerisws, abeftitputatis. Nam
gne ambuletis vocatione qua vocati efl* : it portantes & invkdabilom aufloritarem ecclefia», fle ejus irrefrapacem , illuminantes patriam , tdare requiem animabus g gabilia conidia fifefequemur, deliberate per Concilium
um veflris
laudabilibus firmes credentes efle veritates , it eidem reverenter
veflr* adveneritis : Nec dubium
--- -------crept* tantifque & tam finceri» principiis divina afpi- obedire parati. Serenitatemveflrem roboiveDeus, fore

Fortt ,

note clementia. Et nos ipfi fperamus io Domino, quia
jam otiendit nobis bona , dedit hreitiam ia cordibm diatorem fidelium tttBttt venerentur m cteranm ■ Scrip­
noftris , exipeAancibu», ut in pace cum eo quiefcanms tum Parifiis in generali congregatione apud S-Martinum
per via» illam ceflionis , quae a noflris patribus tam celebrata, die fecunda nrenfis Aprili».
Veflr* Imperatori* majeflati» humiles & ad ejus man­
laudata eft, velut imitatrix Chrifti : qui in humilitatis
exemplum obedient feAus efl ufque ad felicis vitat fu* data parati Reftor it Umwitt» Sradil Parifienfi».
ceflioncm . Sed conturbemur , & rei novitate move­
\ Ex as/. 9n»fvyic.
mur , nec pro re finis admirari poflumus , quod ttaoc
fupremo pritfide qui viam pacis fe aperturam noverat,
Îpijtok LepternfUtroerftetù Ttri/utfe Ct^aeti^e n
careat : *gre ferimus , ut qui vos vocavit a dardua,
U Ctnlttt FL reget» Fractrt».
primus difparuit .Sed hoc * de difperfioni* verum potius
Ereniflimo ac Chriflianiflimo principi it da^tx>,
fortificationi» fit exemplum. Viriliter agite, it caaioedomino Carolo regi Franci* illuflri, domino noflro
tttut cor veftram in eo, cujus cade agitur: « qui va­
lût» fenAis judiciis , furifeue deliberationibus Concilii g gratiofiflimo , incrementa defiderandas lalutis , it ia
acquiefcemu», it obediemu» reverentor ; noflras labo­ fubferipta param Afimplk m agnofeére veritatem. Vire* , St cnnAa grata tanta accommoda operi libere of­ AoricfifliaM it Chriflianiflime princeps · Qpaata mato­
ferentes. Simul igitur laboremus, dum tempmhabenms, rum graviffimoram pericutofe difpendia , inconfutili
operemur bonum omnes : ac gratiam DA , quam fecit Salvatoris cunica lacerata, ultra fepeem luflioram fpajam nobilcum , non in vacuum recipiamus : fed refla tia continuata, iMeflhnter attuleritcontontiofe defuitnveflra Concilia per viam ceflionis, quam Dominus often- n» Pontificatu feifiuta , Λ fponfe unica it immacu­
dit nobis, ad feliciora dirigantur : ne per devia in ani­ lata Crucifixi , hipervacaneuoo enarrare videtur . Et
marum perditionem , it tam celebria coetus difperfio- difcere oemo valet, nec experientia, proh dolor! vera
nem abbrevietur. Longe abfit ecclefia»Dei, ut qooddi­ tefle ignorat totus Mundus, & evidentiflima diligentia
vina miferatione tanto noftrorum labore quefivimus , veflr* regi* majeflatis , totius ecclefi* Gallicane , Λ
jam fine frufln relinqtuumts. O mifenxn ! O celis ter- fingularieet alme macris Univerfitaris Parifienfi* , harifque invifum , fi per quem maneat ecclefiaflica pax Aenu* vetat inctflum edofta , multipliciter A non mi­
tantos optata per dies, A nunc ejus natura defuper no­ nus laneotabilieer comprobavit. Verendum vehementer
flris ex oculis evanefeit ! Vos igitur vigilate , petfifli- exiifiit, ut putamus, quod taec monflruofa ruptura ex
_te, quoniam ea perfeverantia coronatur , quae virtuti­ monflrofitate moram, de finibus Babylonis in rerrasno^
bus laudes ceteris imponit. Et quod apud nos incepit fine Hierofolyme otiiitanti* eduAa , altiflano permire '
Dominus, ipfe perficiet, ad laudem & gloriam nominis D tente , non ex «do felutis animaram , fed ambitione
fui. Scriptum in noflra congregatione generali apud fius» faflu» terreni, glori* fiscularis , & pecuniarum lucri ,
Aum Martinum celebrata , die fecunda meofis Aprilis. ufque ad tante proveAionis etatetn , tam pernickdâ
fufeipit incrementa. Qijus quidem fciflunsetfi in fecro
generali Concilio Pifeoo alia* celebrato Cperareme* to­
Ex mf. Branfvic.
talem extirpetiomm , tamen ut verita* manifefta deEpr/sfe ^frddraM> Perifex^s ed Sigifenaubuu
monftrat,. nectam queden ia regni», provinciis A ter­
' Cieret» m Caectlit eejfietUet».
ris reCquie pericutale remaaferanc, fed & tam in fi­
Ereniflimo it vifloriofiflimo principi regi Romano­ de, quam in moribus errore» A exorbitanti* etiam grerum, femper Auguflo , necnon Hungari* , Dalma­ viilime pullularunt. Et gtoriofiflfima re* , cum faaftiftia , Croatie, ite. Regi. Seremflsme & viAorfofiflime imus Joannas Pam ITUI, agri Dominici, ut fperamns,
princeps , femper Augafle . Fama reflatur & a&a pro­ paflor A cuftos, & verte agricola , male geram , per
bant , quanta pro ecclefia Dei ceifa veflra majeflas Im­ hujulmodi fptaas A tributo» triticum, in unum Domiperatoria devote geflérit : ut vos invifliflimuni vigi­ sticum hornum congregandum, dotare vsrofimiUter
lem , amatifllmum A obfequiofum filium inveniat. Qpod fidfocare : Accedente primo invi&ifliml domini noflri
nec catholicorum tacebit devotio , nec Chriflus ire A ferenilfimi principi*, domini gratiofifltad domini Sicompenfatum derelinquet. Etenim gaudia relinquendo, E gifinundi , Romanorum & Huagarie regie femper Anardua edam regni pondera fufpendiftis, folaque cura eft gufli, A fubfeqMuter reverendiffimotum in Chriflo pe­
fequi Chriflum , & quam veflro* per die* qnaufivimn* tram , dominorum S.R.E. Cardinalium confilto perirer
populis concedere pacem . Vos fecram Concilium ha­ A aflenfu aniberiale lactum Concilium ad hanc civibet ptoteflorem, regem filium manfuetiflimum', & pa­ Mtem Conflantienfem , Mogatineafi» provincie , tantrem ad omnia que Dei funt dirigentem . O admirabi­ quam revera habilem > idoneum , aereum , multitudi­
lis A divinitus ecclefi* concefla tuitio, quam Domina» nis capacem , A omnibus viftualibus ac ceteri» neelegit ut fraflum aflerat, & maneat fraAu* ejus ! Fe­ ceflariis coptcdta» abundantem, per ApoAoHcas fiaaslitlice» veflro» labore» fecundet Akiffimu» , Se det vobis rera» , ipa cum diAi domini regis litteris ad omnes
jucunditatem, it defideretam quamquzriti» veflris die­ Chriflianitatis regiones , regna > provincia* , terre*
bus afoicere pacem . Sed perfeverantia nunc opus efl , defl inatas, convocaflrt : Et nedum pnediAorm* domi­
& cordi» integritate. Jam etenim veflro» pro gaudio ex- norum Mundi in fpiritualibu* A corporalibus , capitum '
fultantes animo, rei novitas remerfit tn triflia, cumdo* & cardinalium , quam etiam multorum glotioforum
nuaum noftrum fummum Pontificem fe inopportune no- principum , praelatorum , fuorumque oratorum , magilbo-

S

S

<H7

*mSS

CONSTAN TIENSE.

UGISMUNDUS

gfg

—g&roewB; doterons , Ünhrerfiramm , Aobaxiatorwa A difto» Petrum de Luna ft Angelum Corario pracftçba- —— ■
rirniSTl * procuratorum oankitodine : cujus fimile -ok homo tur cautela periculi» , qui dum viciniores przfentiacor- ANNO
1 meminit, aur icripat commemorant umquam recroefti» porali fixent, unus videlicet in Luca ; alter fefta fe. CHKiçn
' temporibus; Ac feliciter congregate : MI' vario» ft creta collufione , ad ceffkmis viam per eo» juratam ft '*mnkos later quatuor hnjui (acre Coagragatioaû natio* votam, amplius fuerant elongati , etiam procuratorum
nes, Italicam videlicet, Gallicam , Germanicam., & conftimtionem pro eorum ceffione {impliciter denegan­
Anglican, traftan» habito», ft multiplicibus vito, qui­ tes , difpeodiis cogitarent obviare : ideo pnedifto domi
bo» hoc fcbifina deleadun radidbus pote evelli, hinc no noftro ecdem nationes videbantur inflare luppliciinde tam diligenter quam fobtilicer difpucatis, hujus fe- ter, quatenus attendo quod fu» fanftitati» pnefentiaad
eri Gmcilii, ex canfia ft rationibus, feffionibus aliqua* cedendum nullatenus tfecelferia , quin immo pro ulte­
liter refervetis in fufpenfo; tandem omnibus nobis fo* rioribus traftandis , in caufa fidei ft pro reformatione
Ia via mutua ceffionis , tanquam brevior , eficacior , morum ecclefiz inordinatorum multipliciter tam in capi­
purior, expedientior tc melior placuifee videbatur, ft te quam in membris, foret admodum opportunum conuna cum pratdifto dominorum cardinalium ccetu per flituere procuratores ad cedendum fecundum delibera­
lingula» natione» Cagulariter fiiit approbata . Vemm tionem hnjus facri Concilii , ft fecundum formam per
quod hanc viam, tanquam omnibu» nobi» fufficienter ® ipfum protniifim /votam , ft juratam, ordinari curet,
acceptam, prsdiftus fanftiflimu» dominus nofter Uni* ne,oblatio per fuam fanditatem, &c. Citers defat i»
vetfitaei Cbriflianoram, ut creditur , ex propria vir»
rate pervenit offerendam, & immo ipfam in loco con*
fifloriali primo , & confequenter in publica obtulit lefEx coJle&iau Bsrberini^tu, ir ntff. Gfruutnicit
Bnuif. Lipf. Gotb.
fcne : prout in litteris Apoftoikb defiiper confeftis ,
quarum copiât veftr» regi» majeflati tranfmirrimtts interdufa, pleniui continatur . O quanto tunc graudio Pttritrrh* trtidiilit mmhk Cotuilii ifistis, qat dibebtitt
ire sd Pepsm,
, <ir jsfvoi
cum devotiffima gratiarum aftione perfufe fuerunt pecorulttfitii pro Papj.
ftota fioguforam ! nullatenus dubitatum , quin ex tam
falubri virwofiufque oblato principio firmius ad modum
ie Venerit xix. menfis Aprilis fupradifti, reverenfundamenti flebiliter collocato, confummati sedificii ac Davidics turri» ufque ad fummum confingere deberet
diflimus dominus patriarcha Antiochenus in medio
deputatorum quatuor nationum apud fratres Minores ,
altitudo : prout illuflri» princep» dominu» nofter, domi­
nu» Ludovicii» dux Bavarian , nec non reverendiflimi io loco, quo natio Germanica convenire , ft congre­
patret N. N. nobalefque N. N. ftc. veftr» Càriftianif- gari folet, pnefentavit dominis legati» nationis Germa­
fim» celfitudims oratore».ft nuncii, hac hujufmodi ge-C nice abeuntibus ad Papam «na cum dominis duobus
fta, ft ut feliciter celebrata, condigni» pnocOnib com­ cardinalibus ft aliis legatis aliarum nationum articulos
mendarunt . Et dum hic, ut fine maiori tzdio ad alio­ die Mercurii conclufos per Concilium in forma unius
rum de papatu contendentium, & fqorum procurato­ inftrumenti fubfcripti a per magiflrumGuinardi pronarum , cum rem ipfam maxime catholicam princep» do­ done Gallicana, & me Guinbertum Fabri, pro natio- r,r ' „Λί;.
minu» nofter, dominu» Romanorum rex , & de illo­ ne Germanica notarios fubfcriptos. injungendo dominis frum 7»»·
rum partibus fimiliter bene difpofitam cognoviflet , noti­ legatis, videlicet abbati Pingavienfi Mersburgenfis dice- "r*
”**
tia» expeditius valeret adduedret, cum ocatoribu» illu- cefi» , ft Lambrito de Stipite Decretorum Doftori ordiflriflimi domini regi» Anagonum , ft domini Petri de nis (anfti Benedifti , quod fideiiter exerceant legatioLuna in fua obedientia Benedifti XIII. nuncupati, fu­ nem eorum una cum aliis legatis, & juxta inflruftio\pita.
per mutua eorum cum prxfato ferenifluno principe do­ nes ei» datas per Concilium , recepto ab eis & eorum v»«^.... tr
mino noftro Romanorum rege femper Auguflo , fuper quolibet juramento fideliter eorum legationem exerce- l^^ertode
·
conventione ft vifione in civitate Nici» ft portu vici­ re. Et ultra difta in ipfo inflrumento deferipta , fuit
no ville Francis .· fuiflent firmata capitula , ft trafta- ipfis injunftum io hsc verba ; Ex pane facri Concilii
tu fimiliter habito cum oratoribus domini Angeli Co­ Coftantienfis requiruntur legati per diftum Concilium ad
rano in fiia obedientia Gregorii XII. nuncupati , ad dominum noflrum Papam deflinati, ft cum omni cari*
viam dite ceflicni», etiam ex parte fui fuper difficul­0tate pro bono unionis & pacis ecclefiz , ex eadem par­
tatum intricatiotubus exfeqoendam : intervenit cafu» , te injungere, no quando erunt cum domino noflro anut contra A poftolicum mandatum, ecclefiaflicarum cen- tedifto, ftngulariter, feu figillatim cum eodem loquan­
fiitarum comminationem, quibufdam de praelati» ft alii» tur ; fed infimul contenta in inftruftionibus eis datis
recedentibus, ft hujufmodi mandatum non verent ibus, apud eumdem profequantur ·* nullufque ex diftis impe­
fupplicatum fuerit per quafdam hujus facrr congregatio­ trationibus quantumque nomine fuo , vel alieno , per
nis nationes difto domino noflro regi, ut de opportu­ fe, vel alium, feu alios , b feu profecutionem cujul- b Mi.
prifatr
no remedio per portarum cuflodias hujulmodi receflüm cumque materi» ad diftam ambaxiatam non pertir.enpraelatorum, ft aliorum qui ad hoc facrum conveni­ tes apud eumdem Dom. Papam faciant, ve! piofequanrent Concilium , ft ipfius'diflipationem curaret , in tur, ante finem diftz ambaxiatz per eos confecutwn,
quantum falubrius poffet, prohibere : & pro boni uni- & relationem diftz ambaxiate, & geflorum in eadem
verfelis confervartone, progreffu , & tutela firmiori , - per eoldem przfato Concilio in eorum propriis perfonullum abire permitteret, hujus facri Concilii , de re- niS faftam. Et piremfiTa intimantur ex parte difti Con­
ceflu fui tum fuficienter inftrufti, licentia non obten­ cilii pnefatis legatis per venerabilem patrem dominum
ta . Qjiam quidem prohibitionem unico folo mane faftam, Conradum abbatem monafterii e Pingaviensis ordinis
»
tamquam in fiii detentionem, domino regi Romanorum fanfti Benedifti Menburgensis dioecesis , & venerabiconcitus''fiiit imponere, velut per hocfibi libertas effet lem virum dominum Lambertum de Stipite ejufdem oradempta, ft fuo» (alvos conduftus violato» : domino re­E dinis Decretorum doftorem d Leodienfem , renuncia- dMff.Germ
ge priedifto, fe fub diftarum nationum przfentium te- tione papatus ex nunc flenda tantum excepta . Et reftimonio, coram eodem noftro Papa& pnrfentia quam- qui rantur etiam ut ad tardius infra duodecim dies a dioterfmplurimorum pedatorum , principatu , ft magnatum , tempore receflus eorum ab hac civitate Conflantienfi
ft cum ipfius regis non faffibili veritate conflantia» ex- computandum ad diftum Concilium revertantur . Et fi
cufante, ft folemniter procédante , quod non fiulfct , non fecerint. ex nunc, prout ex tunc a difta ambaeffet aut forte aliqualiter in intentione fua , ipfum do­ xiata e revertantur. Quibusinjunftis, fuerunt ipfisdatz e Mff.Grtm.
minum noflrum aliquatenus arreflare, detinere , aut litter» {alvorum conduftuum pro Papa , & fuit ad ve- rrvorjxrar .
mo*·
ejus proceflum impedire quovis modo, fed falvum con- niendum, per regem ft Concilium ad ducem Auflriz.
duftnm fibi datum inviolabiliter obfervare' : ft fi fibi
Ex mf. hSonno.
,
quomodolibet videtur ipfum in hujulmodi exceflîflê ,
CT Pfofrn»
fe juxta hujus fecri Concilii determinationem ft decla­
Super quibus profequendis, nunciandis, & requirenrationem emendaturum , ft plenius fatisfaflurum offe­
rebat. Et quia alio celfante murmure , cum huius fa­ dis D. N. P. qui tam erat in villa de Brifac in domi­
cri Concilii nationes > quibus ex ance prafticari» per nio Ducis Aitftri», diftante ad tres dietas de Conilan-

D

«■»
■
AMNO
CHRIST!
**'’·

ï?zSE

c 9 N C ILIUM

«camœos

dl0

tu, UC fuperiustfl exprriTum ia articulis feffiosds, fee-A propret pes*«m, qui erre ia Brifec , per qoem levitèr
ruat Deputati Ambulatores ex pan» Concilii jam potaMèt Fapa recedet*. Bt tune Papa omnia ifta. vifbratan , quarti A quinti articulor» cum fefMotibiH dent promittit omnia fecere, A dec procuratorium non
in VerfiotM ultimajèxpediti» , videlicet Cardinal*·, dt Concilio, fed D. Berthole.
Que omnia refcripfeniM pnefeti Ambaxiatores facto
alii fupranotninatf, qui recefferant, pro adimplenda le­
gatione , prim haWro felro conduAu a Duce Auflri· , Concilio, & Imperatori, A plure» particulare· alii» par­
venetuac XIX Aprilia in Brifac , A cum fuenust ibi­ ticularibus , credente» quod prxfetus D. N. ibat Bur­
dem port horam veiperrinam, cito fecerant diligendam gundian, A quod cum tranfierunc prope diAum caflram
feiendi, an effet ibidem Papa , vel non ; A cum dift- novum, erant ibidem homine»armari cum sooc.eqoocukate fciverunt , quod ibidem erat. Sed Papa (ciens rum Papam experience», quorum erat Capitaneu» An­
diligentiam , qoam feriebant, mifx ad eoa unum femi- tonio» de VAgeio miles . Qporom Ambaxiatorum lit­
liarem, qui dixit eia, quod Papa erat male difpoficus : terae fuerant publicatas· Conflantia: die Sabbati fequen­
tamen fi Cardinale» vellent ad ipfum accedere , bene ti XXX. ejufdem menfn Aprilis, ptzfetxibus Imperato­
placebat ei. Qyi refpooderant, quod craflina die mane re , A Deputati» quatuor Nationum in maximo mune­
vifitarent eum, A quod quiefeeret, pcflquam fuerat in­ ro . Multis fupradiAi» novis conturbati» , A contra D.
Papam obioquentibu» oflendere nitentem continue ipfius
firma».
Mane fequenti iverunt omne» ad Papam, À fafta fibi B voluntatem non finceram ad bonum unioni» , A pro­
reverentia , propofuit ex pane Concilii Cardinali» S. pter rumores tunc currentes ex diriisi litteris , fuie
Marci juxta punria praecedentia contenta in Seflione Dux Burgunduc in fama fcandalisatus , eo quod fevoProcuratorii. Qju Papa relpondit, quod procuratorium rem dare videbatur, A auxilium dirio Papa , qui fic
daret, fed volebat inde removere duasclaufula», A poft reliquerat acephalon gregem fuum ; veromtamen Ammulta verba Papa promifit , quod die craflina faceret baxiatore» pnef. D. Ducis Burgundiae in pnefentia Im­
omnia. Tunc Amtaxiatores gaudente» illa node quie­ peratoris, A Nationum excufeverunt eum modis bonis,
verunt in pace . Sed eorum gaudium non multum du­ quibus potuerunt ', allegantes quod decreta per Conci­
ravit , quia fummo mane ante Soli» ortum Papa defeen- lium generale io ultima feflione, de qua fupra , eidem
dit de caflro per tcalam cum uno alio, voient illa ho­ D. Duci fcripferant, fignificante» eidem, ne aliquasinra , ne perciperetur ab aliquibus, occulte recedere ; A duceret novitates contra praediris deflinita, A quia nevenit ad portam ponti», quae nondum erat aperta, nec feiebant fi adhuc dirias litteras in tam brevi tempore
Capitaneu» illam fibi voluit aperire, quia intraffet Bur­ recepiflet, fuppbcaverunt Imperatori A Deputatis Na­
gundians intra unum diem, A dixit Capitaneu» Papie, tionum, ut de ipfo nollent male contentari, donec de
quod illa via non erat fecura, quia erat plena homini­ ipfius contemptu ,'ft quem faceret , quod non crede­
bus armorum ex gentibus Imperatori», A quod iret ad bant , plenius appareret ■■ quia indotatum afferebant,
aliam portam, que vadit ad caflram de Neubourg. Quiç quod ipfe femper daret tale» ratibnp» ad materiam
venit ibidem , A reperit eam daufem, A ibidem inve­ pnetaftam i A ad quafcumque alia» , quod tota Cbrinit duo» magno» Alamannos, qui cognoverunt eum, A ftianitas , facrum generale Concilium , A Serenitas di­
clavamerant, Papa vult fugere . Quare ciré tota villa Ai Imperatori s deberent contentari.
Die vero XXVI. Aprilis fafta efl proceffio folemnis,
furrexit, A Vidit D. Papam experiantem , quod porta
aperiretur, A ptz coofafione' hominum , A mulierum A devotiffima a toto Concilio, prius celebrata Mifla de
Angelis
, in, Ecclefia Majori, A deinde proceffiooaliter
venientium eum vifum, abfeondit fc in quadam grangia, donec aperiretur porta: quae feti» cito apertafuit, iverunt adTEccfefiam Reiigioforum in tine pontis ConA fic receflit Papa cum uno Huberto de Monte Con­ flantiz, A erat totus dera» civitatis in habitibus Ectio , A exeundo, multi clamabant, deridendo ; A fla* clefiaflicis cum reliquiis , A Arcbiepifcopi, Epifeopi ,
tim poli eum porta claufa efl . Tunc quando fuit longe A Abbates in pontificalibus mitrati, quatuor Cardina­
de vilia per traftum unius fatittz, fletit ; A expefta- les in cappi» Theologicis , cum procooocariis : A fa­
vit homines armorum ; quafi XL. qui eum aflociaverunt ris ibidem ratione venerunt cantando Litaniam ad
uique ad Neubourg . Tunc de fero venit· quidam nun- maiorem Ecclefiam. In diria proceflione fuit Impera­
cius dicens , quod* Bafileenfes norie fequenti debebant tor cum Imperatrice, A multitudo magna Nobilium
exire, A venire ad ipfum caflrum de Neubourg . & A Baronum Alemannis, A ibidem fecit Cancellarii:»
ipfum totaliter de (truere , A fecum ducere Papam . Tunc Ecclefiae Parifienf. fermohem, qui (equitur. ( Eui» da~
Capitaneu» dixit Papse : Domine, vo» non eflis hic fe-^ bii»ui i» ytppend. bujur Conillii. )
Die vero XXVII. Aprili» DD, Ambaxiatoribu» , Car­
cure , fed revertimini ad Brifac , quia illud caflrum non
eft forte contra potentiam Bafileenfium ; A Papa dixit, dinalibus , A alii» miffis ex parte Concilii elga D.
quod vellet tranfire Rhenum, A ire Burgundiam , cum N. Papam, qui fequuti fuerant eum apud Fiburg, de­
fuo (ecretano jam nominato Cui Capitaneu» refpon- dit Papa refponfiotwm per cedulam, cujus tenor (equi­
dit, quod non auderet eum permittere tranfire Rhenum, tur infra .
Die Mercurii prima rrtenfis Maji, in domo FF. Mi­
quia elle: in maximo periculo. Tunc Papa dixit, quod
non curabat, A quod bene confueverat efle cum ho- norum in Conflantia in prxfentia Regis Romanorum, A
Deputatorum quatuor Nationum in magno numero ,
minibus armorum , fed non obtinuit.
Tunc Papa videns periculum in mora ; quia jam foi comparuerunt D. Ludovicus de Bavaria Ambaxiator
occumberet, revertitur Brifac diflant a Neobourg per Regis Frauciz cum aliquibus nobilibus pro parte Ducis
tria miliaria, A poft mtdiam noriem venit Brifac , fed Auflriz , qui tunc propter hoc venerat ad Civitatem
fletit ante portam fere per horam cum dimidia ; cum­ Conflanti», fub falvis conduriibu» Regis Rom. A Con­
que poflet intrare , intravit cum fui» , A iliis fletit . cilii gener, exponente» regiz Majellati pro parte prae­
Sed prxfati Ambaxiatores poftquam fciverunt ejus re- fati Duci» Auflriz in &ju» abfentia, qualiter intellexe­
csflum, videntes fe efle fruflratos, volentes -reverri ad rant , quod ipfe Rex male contentabatur de ipfo Duce
Concilium, venerunt Fribourg ; quibus illic exigenti­ E propter plurima relata de eodem ad aures ipfius Regis,
bus fupervenit nunciu» dicens eis, quod dux Auflriae , fuper quibus venerat, prout paratus erat, fe purgare ,
A Ludovicus de Bavaria frater Regina veniebant ibi­ A probare innocentiam luam , eidemque fupplicando ,
dem ad prandium i A tunc cive» rogaverunt Ambaxia­ ut eum recipere dignaretur in gratia fua, A promptus
tores , ut ibidem dirios Dominos experiarent : quod fe­ erat, prout tenebatur , tanquam fuo Domino naturali,
cerunt , A venit ibidem folus Ludovicus de Bavaria , A fuperiori fibi obfequi, A fervjre in omnibus. Et ul­
quia Dux Auflriz iverat Brifac ■ Prandio fario dirius terius dixerunt , quod fi aliqua fecerit dirius Dux ,
Ludovicus cepit duos ex Legatis, fcilicet Magiflro» Jo qt:z cederent in difplicentiam ipfius Regis , hoc non
annem Dacheri , A Joannem Defpars, A duxit eo» illo fecit, feu facere voluit ex malitia , fed potius ex infero Brifac , A tantum fecerunt certi» punftt» median­ advertentia, feu ignorantia . Ad qua refpondit przfatibus per Imperatorem Duci Auflriz midis, quod Papa tus D. Rex Romanorum , quod in duobus dirius Dux
non tranfiret ultra, fed veniret locutum cum Impera­ fore fecerat , feu contra duo peccaverat generaliter ,
tore , quod tamen Dux Auftriz nolebat . Sed finaliter videlicet contra Concilium generale auferendo ab eo
fimul venerunt, A adduxerunt Papam apud Fribourg Paizm, A fpoliando. s. Contra ipfum Regem in cbediendo,

ANNO
CHRIST!

<»ι
■

■

’pScKl

diando, CUW
coaa WW
aliasvocatna
&
<WN9|
▼wm*» f, . ·*

CONSTA NTI ENSE.

maadacm W*
ipfe Dex *
U
iiimmhuh
·1»*»Λβ» refeossfimi* ,

«ckmündot

6tl

A ad Ducam Aaflrât pro inducendo diftum Ducena , A----- ·”“~

exhortando , ne Papam permitteret abire a manibus CuïîS»
AJJJ*> PrrÎBftt‘*· •P6®· *λ«μ · &’r*
CHKiMi A
ptricgn, t nceffit caatoaacirer , fine liccom filia , & quod per medium reflitutioni* ejufdem Papa. CHKlSli
'*”· Mil.
feftz Concilio Conflantienfi , faciliter poflet obtinere
' '
Qpoad prisaum dixit D. ta , qnod îIImI <nt ar* gratiam apud Imperatorem, & liberationem fue per fo­
. duuaa refeôéh* CoadUi lie injuriati A froliari fuo Papa ns, fignlficavit diftu* Ambaxiator, ut expeftarent eum
pér ipfuaaDucem, immocotauahrerialisecclefia, Atota in Friburg, quia illa die veniret ibidem cum Papa, Bc
Chriftiaaita* fuit fcaadaliaata par aum. Sapar qutbu* Duce Auflriz ; quod ita faftum eft i & ex tunc d>e
fcandaio & fpoUadona St nhnbet ad diftum Conci­ Sabbati, Dominica, & Luar fequenti, di Ai Ambaxialium fic fpoliarum Bc fcandalitatum : quia in eo erant tore* loquuci fuerunt cum Papa , & finalité r ipfe palla­
fapieoticn· & prodentiovea totius mundi, qui fuper hia vit procuratorium in forma, ut petebatur a Concilio,
bene frirent confidence . Et quantum Rex erat , non & fub Bulla, pofl multa objefta contra difti procura­
intendebat quoquomodo vacare ad reconciliandum di- ri! formam . Sed adjecit Papa tres alio* Procuratore*
Anm Ducem fine tegis Majeftati , donec Concilium ultra fupra expreflb* in articulo feflîoni* ultime , vi­
generale fuerit primum reflitutum fi» Pape ^er ipfum delicet Archiepifcopum Remenfem , Epifcopum CarcafDucem i fed boc fa&o , fua Regia Majeftaa de refiduo fonenfem , Λ M. Jo: Dachert in Theologia profeflotnifericorditer ageret cum eodem.
Rrem.
Qpoad fecundum dixit, quod ollenfa ipfius Duci* in
Item, expreflit verbaliter Papa , quod non intendeD. Regem erat parva Bc modica refpeftu priori* , A bat, quod illud procuratorium traderetur in manibus
quod de ea mifericorditer cum eo ageret , dum tamen Concilii, fed in manibus cujufdam Comiti*, vocati Co­
prius ferisfecerit Concilio generali ; immo qoodcumqne me* Bertoldi, civi* Romani, donec fuiflet fafta eidem
Concilium diftaretin iflo fecundo, ipfefequeretnr, fai- Papz fufficien* provifio de flatu & vita pofl ejus te­
vo jure cujuslibet, quoniam dicebat ipfe Rex, quod ad nu nciatiooem .
eum fuerunt mulae querimoniz faftz de ipfo Duce tam
a. Quod Rex Romanorum & Concilium darent ei­
de fpoliatione plurium temporalitatum plurium Epifco- dem Papz fecuritates, qua* petebat.
g. Quod Dux Auflriae reformaretur in pace & gra­
patnum , quam plurium viduarum, orphanorum , Bc alio­
rum plurium , quorum jus dare non poterat.
tia cum difto Imperatore; quod ultimum ipie Papa pro
Ex illo tunc fuit advifatum, quod ex parte Concilii miferat. Duci Auflriz laborare , Bc facere , antequam
darentur Deputati ad advifandnm modo* pacificandi di- aliquid adimpleret de petiti*. Eo quod per ipfius Papz
ftum Ducem erga pnrfatum Regem. Bc de modo refti- occafionem dicebat Dux Auflriz fe pati jafturas grave*
tutjoni* D. N. Papz ptzfeto Concilio . Et Deputati in terris fui* per guerras ipfius Regi* ■
quatuor Nationum , qui erant ibi przfentes in magno
Item, difti Ambaxiatores , & fpecialiter Cardinale*
numero, fe obtulerunt laborarg pro pofle erga D. Re­ „ de Florentia, At de S. Marco , & Epifcopu* Carcaflogem pro pace Ducis.
“ nenfi* multum laboraverunt erga Papam , ut vellet fa­
Super quibus D. Ludovicos Bavariz cum amici* Du­ cere ceflkmem de prarfenri : offendentes eidem , quod
ci* Auflriz regradati funt humiliter D. Regi de cle­ oportebat vel eum abjici a Papatu ignominiofe propter
mentia & mifericordia eifdem oblata pro (ipfo Duce fua crimina, vel cedcic fponte : fed fecundum e flet to­
Auflriz, ac etiam didi* Deputati* de oblatione per eo* taliter ei honeftutn, expediens, <fc utile , & in hoc fa­
fafta de pacificando pnefatum Ducem Auflriz verius ciendo contentaret Concilium Ac. & promittebatur ei
Regem.
fui flatu*, & vitz fecurita*.
Qpapropter D. N. cuamdam cedulam fuper hoccomEt advertendum, quod ptzfatus D. Ludo vicus , &
amici Duci* Auflriz inter alia fupplicaverunt D. Regi pofitam fignavit propria manu , cujus tenor fequitur ,
Romanorum , quatenus fi fua Majefla* nollet recipere & efl tali*.
praefatum Ducem Auflriz in fua gratia ad ipfius Duci*
In nomine Gnftz & individuz Trinitati* &c. Cum
fupplicariqnem faftam in fui* perfoni* , ut przfcriptum pridem no* Joanne* Papa XXIII. promiferimu* , jura­
efl , faltem quod ad ipfius D. Ludovici de Bavaria , verimus , Bt voverimus Deo , & Ecclefiz univerfali ,
e;us confanguinei germani, & amicorum aliorum , ibi ac facro Conflantienfi Concilio dare pacem ipfi Ecclefix
tunc prziencium , ipfum Ducem dignaretur admittere per ceifionei.i noflram fimplicem Papatus, fi & quando
ad gratiam, & eidem remittere oftenfam , fi qua fmf- Petr, de Luna Benediftus Xlll. & Angelu* Corarii
fet. Et refpondit D. Rex, ut fupra, femper flando in D Gregorius XII. in fui* obedientiis nuncupati fimih^gr
primo propofito . 1
cederent, & alia* in cafibu* , & prout >n cedula in
difto Concilio publice per no* lefta continentur ; in
Sequitur rcletio ^mbexietoruM Concilii tniforax» ad
promiflione , juramento , Bc vixo prardiftis libere, &
Pepeeo ed Friburg.
defideratiflime perfiflentes, confiderantefque quod quan­
tocius pro atfequenda unione perfefta Ecclefi* , cefleDie Jovis ir. menfis Maji fecerunt relationem fuam rimiu, Bc renuncjaverimus.Papatui, Petrus de Luna ,
, Ambaxiatores Concilii mifli ad Papam, in prarfentia D. & Angelus Corarius przdifti fortius . Bc vetifimilius
Regi* Romanorum, Cardinalium, & Deputatorum qua­ inducentur ad fimilem renuntiationem , Bc ipfa Ecclefi*
tuor Nationum, de quibus fupra fit mentio , & plurium unio & pax facilius confequetur , nos qui majus apud
Przlatoram, aliorumque diverfi flatus clericali*, m Sa- Deum przmiuru aflequemur , fponte Bc libera! iter
criflia majoris ecclefise Conflantienfi*, hora quafi lepti- promittimus, juramus , Bc vovemus Deo , Ecclefiz , Bc
, ma dé mane, Bc fecit relationem Card. S. Marci , & przfeto Conflantienfi Concilio ,’ ipfius Ecclefiz nomine
retulit, quod die Mercurii XXIV. Aprili* applicuerunt & ad illius utilitatem, pure, fimpliciter, Bc libere reapud villam didam Bribe , & in ilia dia habuerunt nunciare Pipatui per no*, vel per Procuratore* noflro*
audientiam , & propofuerant juxta fua* inftruftione* , legitimo* , dummodo & quam primum per przfatum
de quibus fupra in feflione ultima fuerat conclufum . £ Concilium generale Conflantienfe, Bc illius auftoritate,
Qpo fafto Papa refpondit , quod in craflino hora ofta- ne no* poft renunciationem hujuimodi in opprobrium
va daret refponfum ; fed bene mane in Aurora Papa Apoftolicz dignitatis, aut perfonz noflrz vilis, aut m
difreflst, & ivit ad Novumburgum , A infinuare fecit minori reverentia quam decet habeamur, de flatu no­
difti* Ambaxiacoribus per alterum fuorum familiarium flro hoaeflo , pro vita, atque plena libertate fuerit no­
caulas fui receflus fubi tanti, & unam expreflit caufam, bis provifum fecundum formam dileftu noflri»Guillelvidelicet quia illa nofte fupervenerat eidem Papz no­ mo S. Marci pre»bytero , Bc Francifco tituli SS. Cofva, quod non erat fecure in illa villa Bnfac, de qua mz & Damiani diacono Card. & Ven. F. N. Gerar­
fie receflêrat, ut przfertur.
do Epifeopo Carcaflônenfi per nos datam, A e(iam diEx quibus novi* obflupuerunc omne* ipfiLegati, feu laftus films nofler Fridericu* Dux Auflriz iliuflris
Ambaxiatores, A illa die' Jovi* receflerunt , ic vene­ cutn cbarifT. in Chrifto filio Sigifmundo Romanorum
runt apud Friburg redeundo verfu* Conftantiam , & rogo pacem A ejus gratiam obtineat . Et infuper fi ,
ipfi* ibi exiflentibus, diftu* Ludovicu* de Bavaria Am- quod abiit , contingeret nos in libertate plena polito*
baxiatoc Regis Francis, qui miflu* fuerat a Conflantia recufare renunciationem hujuimodi facere , aut ad il­
lam

SraT

CONCILIUM

siasMmous

dl4

.. — ——.lam facienc'amProcùratores legitimo», & irrevocabiles A civitati» Conftantienfi» faâis , it in'feriptis e rcduxe— —---aV’SO conftituere, vel boc ultra duo» dic» naturale» , poft- runt. Eumdemquq Hieronymum de Praga ulterius ci- ANNO
CHKISTI quam fuenmus requifiti prsrmiila differre , ex nunc tari mandare per audientiam.publicam litterarum cwi- ^HRlSTf
M>' « prout ex tunc difto Papatui renunciamus , & haberi traditarum Romanx curia:, per fanâam Synodum in- e
volumus pro non Papa f ac omne» Chrifti fideles ab fttnter poflulanint. Quam quidem citationem Λ ui:e- xerMI, n.fl
omni vinculo obedientiz, & alio quocumque,.quo no­ riortm proceflum revetendiffimu* pater-dominus Joan­
bis per juramentum, vel alias tenentur , abfolvimus , nes epifeopus Oftienfi* , tamquam prarfidens , & tota
A ex nunc abfolute» efle decernimus. Et in prxnuilo- Synodus, nemine diferepante , ipfi Henrico de Piro
sum veritatis'teflimonium praefentem cedulam noflro' promotori, inftigatori , fyndico & procuratori id pe­
nomine manu propria fignavimu». Datum A aâum Tri- tenti concederunt ztque decreverunt , & eam ad pro­
<y
burgi Confiantienfis dicrcefis die »9. menfis Aprilisan- ximam feffionem neri voluerurff f.
Quibus citatione A procqiTu decrees , iidem magino O. 141 j. Pontificatus noftri anno j.
Sic fignariim . Ita facimus A volumus , dummodo flri Henricus de Piro & Joannes de Scribanis, nomine
quo fupra , expofuerunt, quantis periculis prxfens fchifpnemiffa impleantur per totum XX. diem Maji.
ma ecclefiam Dei laceravit , & fidem catholicafa n<*i
in modico diminuebat : quod tamen fperabatur extrnS E S S 1 Ο
VII.
B gui, & pax dari ecclefix per vota, promiifiot»s& ju­
,
Ex prima editione.
ramenta domini Joannis Pap< XXUI. in prxfenti Con­
cilio Conftantienfi faâa , licet idem Joannes Papa' in
.Vn.1 e Nativitate Domini mills fime quadringtntt- reptobum fenfum datos , de loco Co.icilii & przfenti
/imo dccimoquinto, indictioni oHava , cy domini civitate Conftantienfi, ut diâum fchifma diutius nutri­
tecftri Jcannis divina providentia Papa XXlli. anno
ret & foveret, noâis tempore habitu transformato , in
quinto , dii Jovii fecunda msnfis Maji , fuit feffio ge­ fcandakim & vituperiutn totius ecclefix & tide catho­
neralis in icclef.e Conftantienfi majori fupradida , ad lic* five orthodox* diminutionem, fiigi-bat, fefuccefK-.- deputata mane bora Tertiarum in qua fuit ferenif- fivis temporibus ad diverfa loca declinando , cum hoc
finm princeps Sigifmundui rix Romanorum (y Hunga- omnia mala qux dici A excogitari poffint, comnuttenrta , CTr. cum fuir infigniis regalibus , fy nobilibus in do : prout hxc & alia in quadam papyri petitionum
prxdi,-i-i fibi jervieniibut .· & in qua prafidrb.it reve- fchedula, quam ibi in fuis tenebat minibus, eamque^e
rcnjifimui pater dominus Joannes epifeopus Oftienfis , verbo ad verbum perlegit, plenius continentur . Qua­
cardinali, Vivarienjis . fuit cantata Mijfe de Spiritu propter ut provideatur de remedio Opportuno , idem
findo per rev: > .udum patrem dominum Joannem ar- magifter Henricus fibi citationem peribnalem per ediihiepij.ipum Ragufinum : qua cantata , legebantur lita­ âum contra diâum Joannem Papam XXIII. eiufqut
nia , Vc more altarum fiftionum .
fautores, receptatores & fequaces, legitimam , A per
'“fimile ediâutn in Romana curia affigendum , per fan­
Ex cod. mf. Sui ii, (y tribus German.
âam Synodum in Spiritu fanâo legitime congregatam ,
decerni A concedi poftulavit : ulterius dari A decerni
Et domini, Angelus Laudenfis fc Jordanus de Ur- eidem Joanni Papx ad comparendum , A aliis compa­
finis cardinales, ipfi domino regi nomme diâorum car­ tere volentibus, per eamdem Synodum A illuflriifimum
dinalium affiPebant. Tt antequam aliquid fieret, more regem Romanorum ibidem pnrfentem, prxlibatum Cal­
folito, fuit officium litaniarum cum introitu , Exaudi vum conduâum . Qpos quidem falvutn conduâum A
no< Domine, Ac. colleâis A hymno, leni creator Spi­ citationem reverendi patriarcha Antiochenus pro na­
ritus , & alus orationibus more aliarum fieffionum ,
tione Gallica, Antonius epifeopus Concordienfis pro na­
devote diflum fc cantarum . Prafentibus ibidem reve- tione Italica, Joannes archiepifcopusRigenfis pronatio­
, Prjrt.ia rendnfimis patribus , a Blanda Placentino , Guillelmo ne Germanica, A g Thomas abbas fanâx Manz ex- & c,nili,si­
fuiri Guni (anfii Marci, Ij.sdulpho Barenfi, Arnadeo Salutiarum, ta muros Eboracenfes pro natione Anglicana , przfa- mui, n,f(.
Ludovico de Fillers, & Francifco Florentino, cardina- ti, loco quo fupra judiciali conceflerunt A decreve­
Gum' '·*
i,IOJ tre* cardinales b praefidentibus Aad- runt : videlicet ad novem dies b poft exfecutionem , h A).protx.
er flantibus nominatis.
ipiamque citationem fieri voluerunt in formam publici fetutione.
inflrumenti cum fubfcripticmbu' quatuor notariorum
aitahu-i m·
D quatuor nationum, A figi Ilis quatuor pnelatcrum diâammator ■
Ex prima editione.
rum quatuor nationum muniri A coroborari. SereniffiQribur quidem pe radii , procedendo ad ulteriora , musvero Romanorum rex przfatus dixit, quod placet,
reverendi patres , Pileus archiepifcopus Januenfis ad le­ quod detur fibi falvu» conduâus nomine fui A Synodi,
gendum Ô publicandum qua legenda cy publicanda A ea proteftatione, in quantum idem dominus re* te­
erant , ad approbanda ea per Concilium : ad approban­ netur fibi dare de jure A fervare fibi falvum conduâum
dum ve, 0 ead. m , Joannes patriarcha Antiochenus pro fibi^datum, A non i alius. Proteftatione domini regi» j Mcl wft

A

natione Gallicana , Antonius epifeopus Concordienfis pro
natione Italica, Joannh archiepifcopus Rigenfis pro na­
tione Germani a , CZ Thomas Guillerssuss abbas fanda
Marior extra muros Ebcraci pro natione Anglicane, de­
putati per quatuor nationes, afccndcrunt ambostem, five

Ex prima editione .

Henricus de Piro promoter Concilii , petit decerni &
mf
locum, in quo publicationes, ordinationes , five fen- concedi per ipfam Synodum citationem contra Joan­
*^ηΓ&ΐΓί ^ntiz more ipfius Synodi legi A publicari (olent, pro nem Papam iy ejus fautores , CTc. Et ulterius eidem
b-s Germ. hac vice »d infra (cripta publica , legenda , refponfio- Joanni Papa- ad compareudum, & aliis comparere vo­
nes dandum , & ordinanda, per natione» quatuor prse- lentibus , per eamdem Synodum , & illsftrifimum Rodiftas deputati. Quibus dominis ( ut praefertur) nomi­E manorum regem ibidem prafeniem , falvum conduâum
ne Synodi ibidem exfiflentibus , providi viri magiftri concedi. JJuibns concefis verbo per totam Synodum (p
e dr piro Neni,cui c de Piro & Joannes de Scribanis de Placen- Komanorum regem, diffus revererdiftimus pater dominus
i.inu, mti. tia, tanquam promotores, infligitote», five procurato­ Pileus archiepifcoput Januenfis legebat citationem de­
res dtéue Synodi, ipfo Henrico loquente , accuiarunt cretam contra Joannem Papam & fuos fequOCts OC re?
contumaciam culufdam Hieronymi de Praga, alias ci­ ceptntores, hujufmodi fub temre.

tati , & non comparent!» ; neque in hujufmodi caufa ,
qdae contra eum commifla extitit , fuper fibi objicien­
dis , & rruteriz fidei refpondentis five in caufa hujuf­
modi ulterius, prout juris fuerit procedere , procedi que
videre curantis , accufarunt : ipfumque contumacem re­
putari petitrunt , A in e;os contumaciam citationem
alias contra ru'i decretam repetierunt , eamque cum
d Dirarum vjus cxiec^tiona f.tâa in valvis d certarumvcckfur.im
Tenor

_____

>

JOAK’NFS
P.XXI1I.

CONSTANTIENSE.

îîcismhtoüs

<, x

imp.
*’1 6
ficertum temperii intervallum dimittendum, pref^.,------ —CMRISTI
Te>or ci“‘‘«w« «>ntr« Joannem P1M® ΧΧΠΙ.
domtnuht Joamem Papam ΧΧΙΠ. psincipahm, cmtouc AMSl’
tn diRis criminibus fautores, receptatores cy toqua es
Sacrvfanita Confiantipnfis Synodus generale Concilium
fupsediRo,,ac omnes alios fy finguto, Jua b fic'pe. hoc b
'fu.
/adipu , fir ecclefiam catholicam rcprafcntani, in Spi­
luteieffe credentes, citandos ejfe decrevimus, (y trnort pet
ritu fanRo legitime congregata , univesfis Cbsifli fideorffcnttum peremptorie citamus ac citari Nolumus, dc■ ■
hbm unionem & pacem ccdefia, 4* gaudium fimpicrevimu, zy mandamus : quatenus bine ad ncrvsm dici
•
ternum. ,
proxime venturos x die exfecutionis bujufumdi mfira
cimtiorns , fic { ut promittitur ) legenda algendo , puo
^1'i.anda & exfrquenda in antea proxime computandas,
quos pro peremptorio termine (y citatione canoni,'aperem­
* Pap* XXIII. ab bec Civitalc Confiantienfi, <*r boc. i
ptorie affigamus per prejentes, ipfe dominus Papa ad
facro generali Ccnciljo Confientienfi, unioni, zy pact, ec- ;prxfsntem .ivititem Coafianiiam Zy‘boc facrum Conci­
clejiee turbatrvum Zy imp.-difivum . ipfamque etiam
;
lium in propria pertona redeat fy revectatur ipj.-qu:
clefiam fcandàlizanirm , per nonuulto. pralatas Çy u
’.j·. go /„ fautores, teceptatores'& fequfiss , perfimahtsr
altos
notainles viros, ad raw ex parte hujus facri'Ccncilti ,
Mi’ “ compascant iu eoc.um propriis per fanis Conlanlia· in pri­
legate! trmjmiffbt, turndem requin ac moneri fectmus !
ma generali fefo*e psdlica tsujus facri Concilii, pofielnmot deiàa infixntia, quatenus ad ipfam facrum Conci·
pfum te minum pradiftorum novem dierum, a prxfnHorn, Cr ad beat civitatem Confiant! enjem rediret , ea
ta prrfentium litterarum fic ( ut prafertur ) fienda psa1** pertinebant ad exfiirpatianem prxfenîis febifmatis, bitcatione
.
tp exfecntione in majori ecclefia Confiantien& reformationem ecclefi* in capite W >· membris ftfi immediate celebranda: vifuri Zy Uudituri .per not
dcndam, impleturus, & cum cfftRu faffurus , fient
ordinari , deerrnt (y declarari, dicium fuum clandeihpromiferal , voverat , juraverat, C m <juis litteris fu­
Kum r.-erfumfuijfe (y effe e, e lefix Dei damnejum . fcaredrtper convocatione dicti Concilii conceffis, fe facturum pu­ lofum fy opprohiojum , ac unioni, zy pacis ejufiem ,cblicaverat : & cum id facere nolle, facto, non redeunclefix pertmbativum , nocivum, impeditivum , a. hujus
do , O- ad loco magi) longinqua fugiendo, tfieuderet ;
nefondiffimi f.bi, matis nutiitivum fy robo, aiivum , btfaimu) per venerabile) viros magifin», Hernicum de
rtfilquc (J- fu pi.ion,, fidei incfortivum-, a. a bono muoPiro li.entiotum in decreti), Zy Joannem de Sc.ibanu
nes (y pacis ecclefia prrfata·, piomiffonilnfque , jurnde Placentia, caufarum (y negotiorum hujus facri Con•"f*>s (y veils per ipjum Joannem Papam fuper bs.
cil;i promotere f zy procuratore, , infiantrr requifiti, quafaflu zy promiffs drviativum . Jefiljquc fuper notosietatenui ipfum dominumJoannem Papam XX HI. crimin'bus bf.te di&orum criminum ad finem procedendi cosctra eum
r.-fir, fautori* huju/ p.afimii fcbifmetii, fimonix , as- C
‘fuper illis, tamquam fuper ηλοτιίι jurare zy admitte­
ia admim/frotione, notorio dilapidati·»; bonorum zy jure , caafafquc , cur idem d'minus Joannet Papa non dcriumPeman* ecclefi, , Zy aliarum ecclefiorum , Q· alii)
fiifptnai a tot^U tdtiinMretrcxr papattt/propfo fftecriminibai gravibus nedum infamatum, fed illis notolacu <y fcandalofam adminsfirattonem , ty notoriam di- ·
ric in f.a.uhlum Univerfalis ecclefi,* irretitum, (y in
lapidationem , diRuri (y alias , in fy fuper prxmiff» ,
Jaii ectiiu) (y operibus, vita ac moribus notarié cede· ι<y ahis Univerjalem ecciefiam,ncto,ie fcaiujaltzaniibus con­
fiam Dei fcosidalizantibus , incarrigibilem ! qui fie ( ut i
tra eum ad ejeRismem α papatu, (eu ejtRionii hujufmo­
P’tmittitur ) ilandefiine, de noRe, bore fufp.-Ra <y ha­ di declarationem, cr aliis per fupradiBos promotores
bita transformato, a didis crvitxte (y Concilia gmrraü
fugit Zy receffit, gregem Dominicum ut mercenariui de­ propofitis Cj proponendis, de jure fy jufittia refponfuri,
quod non debeat fu/pendi a totali adminsfiraferens , generalemque refo.ma'.ionem ecclebt V bartfum
tione, ac alias in caufa <y caufis (y negotio hujufmodi
exfiirpationem, fier diRnm facrum Concilium in capite
d.bite proceffuri , ac procedi vifnri, ajiafque diRuri K
Cy i» membZis faciendum , evitare cupiev : ad redeun­ fa.iuri Zy audituri, ut juris fuerit ύΓ rationis; indequr
dum ey revertendum ad civitatem Con/fanlienfem Zy
fuper pramiff»\jufiitia complementum ufque ad (extenhoc facrum Concilium generale , debite compellere, (y
/«jm ^finitivam incSnfive recepturi : certificantes nis»etiam ad boc per ediRum publicum in valvis ecclefio_ eumdern dominum Joannem papam zy Juos feram (y aliorum locorum ( ut efi moris ) offigendam , cita"
ctta- D quaces , c receptatores Zy fautores fic citandos , quod fi­
/
rr <y eVocore perfonaliter ; ciutionemque fuper boc in ■
ve in dido citationi s hujufmodi termino comparuertnt, 'l*
a Deltox , forma juris a decretam contra run (y. ejeu fautor es
five
non, ad prxm’ffa omnia & fingula, ad ulterios a,
«τ4Γ. G. .m receptatores (y fequaces decernere (yyoncedere, inter^
'
Zy altas ( «f juflum fuerit ) contra eot per nos debite
di3a fibi exnunc omni alienatione . (y aTias in Zy Ûo- j
procedetur , jufittia mediante , ipforum abfentia, feu
P" prtmijfi) centra eos procedere dignaremur, prout re- .
contumacia mm obflante. Locp vero feffionis pixfatx au­
quiruut canoni:f fanRiones . Nas autem cmfiderantes pe- <
dientia public*, litterarum contraditarum, zy porta­
titionem bujajmodi rationabilem, iufiam Zy confonum i
rum palatii ecclefia, um , (y iocorum pra-di!torum, tasojuri, indemnitati ecclefif univerfalis (y animarum pe· ,
quam publica Zy idonea ad hujufmodi citationem publi­
nculis providere volentes Zy nulli in exhibendo jufii- ,
candam Zy exfequendam duximus eligenda, qu*prt[en­
tiam deficere (ficuti nec debemus) intendentes, in can- i
tem citationem ad infiar ediRoium publi.o,um, qufclim
fu Zy caufis Zy negotio bajufmodi rite (y mature p,rxe. t
in albo prfloris [ebibebantur, fuo quafi fonoro prf.onso
dere, ec dante Domino jrfiitiam mitiifirare , ut tene- «
Zy patulo judicio pubtotabunt. Ia quibus bujujmodi ci­
mur, inquifitione fuper infamia prius per nos d, ignti
prfhabita : Confiderantefque quod ad locum ad quem idem itationem modo Zy fsrma prfmiffis decrevimus, Zy teme­
re prffentium decernimus publicandam Zy sxfequendominus Joannes Papa fic difeendendo , immo venus fu- ,
dam : ne prtfatus dominus Joannes Zy fui fautore, , Zy
giendo
, contumaciter
acceffit
, (y boL·^
refsdt rt dicitur
Λ- .
lent,
, ejufqne
domuiiium
, five
too bZjZ
^.receptiores
ece^rel ’, Zy fequaces A
E
fic citandi
citandi , poffint
poffint fe,
feu val
valeant
di ciJiZ cxfequenda msrime txtrZ.npofi
,
. .---------- , feu
etiam
allegare.
Cumque non fit veri
vcrifimile,
apud ipfos
ud Λ— ί A
, 1
. ,
'
‘ η,Λ
"* •
“f£‘,rf· Cumane
.mslr. aemd
,
ad eum , jcd propinquiorem locum , quam ad ba.ic civi­
fic citatos incognitum remonere illud, quod tam patentatem Condanticnjem haberi poffit tutus acccffus, aucto­ Λ ter ty notos ie omnibus exfiitit publicatum ; volentes ni­
ritate Cbrifii r.-clcfif p> efat, veri fpcnfi . qua fungimur
in bac parte, per bcc prafexs publicum ediSum i, feL hilominus, Zy auRoritate prtdiRa des ementes, quodbfc
prffens citatio modo Zy forma prfmiffis cxfecutas, prf no­
fime publica diBi facri Confilti, necnan in audientia
minatos domtnum Joamtem Zy fuos fequaces , rcc.-pla-ores
publica litterarum contradiRarum more Horn ant curif
Zy fautc.es fic citatos, totaliter arceat (y adjlr ingot ;
fidito legendum , ac valvis, feu po. ti, to. i audientif
perinde
valeat, tantamque babeat roboris firmitatem ,
facri caufarum palatii .dpfiolici, nec tot palatii ytpobc fi ipfisnet dominus Joannes et fui fautores, riceptato.es
/toiici five domui epifcopalis Cu^fantienjn, ubi diRus
et fequaces in torum picpriis nofonis citafi et apprehmfi
domenus Jeannes Papa\ dum in prr/rnti civitati C«wfuijjent: ct eis bujujmcdi citatio d p.-rfmtic!iter leda, J
H
djutunfi fialitabat, halita e jjlriat, majorif,j.,e cy f„·
pullicata et intimata fuiffet. ft ne diitos déminas Jeanfti Stcpbeni bnjus civitatis C'nfias.itenfit e. Icfiarum
nes
Papa
,1
fui
fequaces
valeant
alt-y-je
ex.
■■ j,,,
O' ipfius civi
ndum (j af.xam . p-r
quo minus juxta prfm.ffum te, minum ccmpai eant, ut s,- ‘
Conci!. Ge
R r
p,x

____ FS’

c o n c.i l

I U Μ

"aÏÎîNO prafertur, quamquam ad hoc nem teneamur , nihilominus A
CHRISTI
iaperabuadantt eidem domino Joanni (y fequacibtss
·«·(C tegore pxxjentiam concedimus tutum & libe­

*

Ex mff. Surit

SîCrSMT’NDUS
IMP.

êr

6ι$

Germanicis

ΑΜΝΟ
ΟΙΚΙΧΠ

ram ialvum conduBum, ed veniendum ad banc civita­
Tenor vero exfecutianis citationis ctmira Hie­
tem Coniiasnscnfcm CT facratifimam Synodum ; ita qnod
ronymum de Praia, de qua fupra fit men­
ist a-esejf» mdlum debeat <y pofit babere impedimentum,
tio , /equitur , &■ efl tolis.
& etiam in civitate fare, monere libere zy fecure : jssflitia tamen femper falva . PrxdiBum etiam jalvum con­
In nomine Domini, Amen.
dalium fub eadem fo>ma feri iy concedi fecimus prxdiBo domino Joamsi Pap* tK fequacilms eju<, α J'erensfimo
Romanorum iy lluugaridf rege ‘. De publicatione xero,
Nno a Nativitate ejufdem millefimo quadringenteleBura , qfixiosse Cr exfecutione, ac jalvi ieudu.lusprxfimo decimoquinto., indiAione oAava, die vero
fiatirme, datione <!y cosse eficose promifis, modo prxmtfo
decimaoAava menfis Aprilis, hora Primarum, vel qnafendis , volumus , decernimus (y crdirlamus unism ly __-fi
____
__ ___ fanAiffimi
—
......& domini
, pontificatus
in, Chrifto patris
ptnra, publicum iy publica fert iy ccnfici inframentum B notin' domini Joannis divmâ providentia Papx XXJ1I.
CT infrumenu, qu* nobis plenariam faciant fidem de anno quinto,
.
.
Conftannr
mfra
fepta monafterii i anAi
eijdem . In quorum fidem (y tefiimontum pramificrum Franciici fratrum Minorum prope ambitum, in mei no­
prxjcnibi litteras citOtorias fuper boc jclemniter decrctoa tarii publici infraferipti, teftiumque prrfentia fubfcrifieri fecimus, (y, propriis figillis prxfidrniium quatuor ptorum ad hoc, fpecialiter vocatorum & rogatorum,
natirnum bujus facri Couiin jufimus (y fecimus .m- comlitutus pertona i iter honorabilis vir dominus Michael
muniri.
, de Broda Teutonicali, plebanus ecclefix fanAi b Al^r'hMf» U/rtDatum Confiants* provincia Mofitntinenfis. in fefione ti fubfedras Pragenfis, inftigator officii contra Joannem
Sab/d·
publica in ecclefia mafis i Conflanti nifi Jclemniter cele­ Hus ac fuos complices, ad hoc fpecialiter deputatus, rat Prot·"
brata, die Jovis fecunda menfia Maji, indi Bione vero habens Λ tenens in manibus fuis quamdam in papyro Ar*
■ <vfera , anno Domini millefimo quads ingentefimo decimo- conicriptam citationem in fe continentem contra quem­
qumto, pontificatus prxfati dominiJcannis Pap* XXH1., dam Hieronymum de Praga, magiftrum quamplurium
anno quinto .
ftudiorum fe afferentem, a lacro Concilio/Sudlantienii

A

emanatam, & quatuor figillis prxfidentium-quituor nationutu ab intra impreffrs figillatam. Cujus quidem lit­
terae tenor (equitur per omnia in iis verbis.
Prxfentibus ibidem illuftribus principibus, Rodulpboc SocrofaaaBa fynodus Confiantienfis, See. prout fuperius
duce Silefiac, Friderico BurgravioNurembergenfi, Joan­ eft babitum. Quam quidem litteram citationis idem do­
ne Jacobo filio marchioms Monnsferrati v Joanne de minus MicKael animo exfequendi, notifie and ( Λ publi­
N;s. Z.·/ Vicccomitibus de Mediolano, & Sigifmundo de a Bef- candi , prout tenebatur, ac ad univerforumChrifti fide­
lania milite de Hungaria , Λ alu multitudine Chnftu- lium notitiam deducendi, valvis, (eu portis in ambitu
norum copioia, tcftibus ad prxmiiia vocatis fpecialiter difti monafterii affixit, & extendit ibidem cum magna
& rogatis.
multitudine heminum utriufque fcxus infra Miftarum
folemnia, Λ praefertim infra publicum officium, quod
Ex mj. Brtmfvvic.
tunc in diâo monafterio celebrabatur, ufqüe ad finem
difti officii ftare permifit, przfentibùs honorabilibus.vi·
Et ego Joannes Ginardi , clericus Pitanenfis dioace- ns dominis , Joanne pnepofito quinque ecclefiarum ,
feos, publicus Apoftolica & imperiali auftoritate in hoc Joanne Λ Petro familiaribus fuis teflibus ad prarmilTa
facro generali Concilio pro natione Gallicana notarius, vocatis fpecialiter Λ rogatis. Et ftatim poft profatus
przmiffis omnibus & fingulis. dum, ut fuperius delcri- dominus Michael citationem confimilem tenoris fuprabunrur , in fcifione facrofan&x Conftantienfis iynodi di­ fcripti, Λ figillis ( ut pneferibitur ) ligillatam ad val­
cerentur , requirerentur, decernerentur, affignarentur , vas ecclefix fanfti Stephan i pro audientia eaufarum
publicarentur, agerentur , & fierem , una cum praeno­_ Apoftolica deputàtx affixit Λ extendit, & ibidem infra
minatis tcftibus , <3c notariis publicis infrafcripcis , prr- UMiftarum folemnia, prziertim infra publicum officium
fens fui, eaque fic fieri vidi, & audivi. Et propterea quod tunc in ditia ecclefia celebrabatur, ufque ad fi­
his prat Cent ibus litteris citatoriis, manu alia (criptis, in nem difti officii ftare permifit, prxfentibus teftibus fuhanc publicam formam reda&is, manu mea propria una pradiAis. Et ftatim poft prxfatus dominus Michael concum aliis notariis publicis infrafcripcis, me fubfcribens, fimilem citationem tenoris fiiprafcnpci ad valvas ecciefignum meum confuetum una cum fignis & fublcripcio- fiz beats Mariz Virginis majorisConftantienfis affixit,
nibus diftorum infralcriptotutn notariorum, & figillis Λ extenfam ibidem infra Miftarum folemnia, Λ przpraefatarum quatuor nationumquatuor praefidentium prz- lertim infra publicum officium quod tunc in difta ec­
fati facri Concilii, appofui, in fidem & teftimonium o- clefia celebrabatur, ftare permifit, praefentibus ibidem
mnium & Cingulorum przmitfocum requifitus. Et ego venerabilibus Λ diferetis viris, VilhelmoPicardi licen­
Gifclerus de Boventhen , clericus Moguntinenfis dioece- tiate in decretis, archipresbytero Turonenfi, Λ Fride­
feos, pro natione Germanica feriba, Λα Et ego Bar- rico Refe curfore domini noftri Pape, Λ aliis quamtholomaeus de Gueflis, clericus Januenfi* diœcefeos, &c. pluribus teftibus adprzmiffavocatis & rogatis. Tandem
pro natione Italica fcnba, Λε. Er ego Joannes Rynbl- vero hora fexta, vel quafi, prxfatus dominus Michael
di, clericus Sarenfis diœcefeos, Λτ. pro natione Angli- citationes1 hujufinodi ab eifdem valvis feu porris, finiris
Λ peraAis diAis Miftarum Λ officiorum folemniis, decana fcnba.
® bita cum proteftationc removit Λ depofuit, Λ ad fe
recepit. Super quibus omnibus & fingulis prxfatus do­
Ex mff. Surit & tribus German.
minus Michael petiit fibi per me notarium publicum inSuper quibus omnibus Λ fingulis idem Henricus de frateriptum fieri Λ confici unum vel plura, publicurs^
Piro, Λ Joannes de Scribanis, ipfo Henrico loquente, feu publica, inftrumentum feu inftrumenta ; prxfentibus
a reverendis patribus fedis ApoftoJicz peotOMXariis tc ibidem venerabilibus Adifcreus viris dominis, Lauren­
notariis nationum Λ Concilii, cetenlque tabellionibus , tio plebano ecclefix fanfbe Mariz Magc^alenr Pragennominibus quibus fupra , fibi fieri petierunt unum vel fis, Georgia de Valfchin, Λ Paulo de Heribota Praplura, publicum vel publica, inftrumentum feu inftru­ genfis dieerefis fupradiftz, Λ quampluribus altis teftibus
menta, ad perpetuam rei memoriam. Praefentibusprin ­ ad przmiffa vocatis pariter Λ rogatis.
Et ego Joqnnes de Selichin de Lanfteyn clericnsTrecipibus fupradifts, ceteiifque Chrifti fidelibus m multi­
verenfis diœcefis, publicus Apoftolica Λ imperiali auAotudine copiofa ■
ritaribusnotarius, quia przdiAisreqnifitioni, publicatio­
ni , affixioni, depofitioni , nec non omnibus aliis&lingulisfupradiAi», dum fic fu: prxmittitur ) fucceffive fierent
& agerentur, una cum prznominatis tcftibus przfens interi
fili ;
Ex mfs. Surit (y tribui German.

/

‘ TKm.

CONSTANTIENSE.

giO

'

fai .· ideoque boc pncfitn* poblicum inftramentuan per A
alium fideliter feripeum exinde confeci, publicavi, &
x
Ex mf. tribui Aermanicii.
ANXO
CHKIsU
c™ysl 1 in lune publicam formam redegi, fignoque & nomine
n”· meis folWs & confuetu fignavi, rogatu* tc requifitu*
Qyo diAo & cantato t fitit cantatus introitus > ΕχΛνin omnium & Cingulorum prsmiflonm fidem & tefti­ di uw Dmsikc, Ac. cum colleAi* fui* & litaniis, ac
evangel», Attendite a falfii piopbetit, Arc. A alii*
monium.
Quibo* omnibus, ut promittitur, peraAi*, idem do­ orationibus, ac hymno, Kow creator Spiritui, fiqit in
minus archiepifcopus Janum» requifivit a torn Syno- aliis fefliouibust* Cui inter cardinale* adftabanc domini
Mi·, fro- do > ,n Ρ*“βΓ« fib’s quod die ûbbati a pcoximr qus Jordanu* de Urfinii, A Angelus Laudenfts, Albanenfi*
,j .
erit b proxima dies rueqfi* Maji, debeat teneri fefttoin A Tufculacenfi» epifeopi : prsfentibus ibidem teverenb Quarta , materia fidei, videlicet taper condemnatione ipemorix diflimis pajribu* VVilhelmo fanâi Marci, Antonio de
">“·
Joannis VVicleff. Et fuit refponfum per omne» Me Sy­ d Salancho, Amadeo Saiutiarum, Ludovico de Thico, *? MCrSj
nodo, Placet, potientibus fupradiAis teftibu*. Et ik Landulpho Barenfi A peraAi», reverendo* pater domi- '"**■
omnes domini de Synodo rece&runc.
nu* Vitali* epifeopo* Tolonenii* natione Gallicus alScatim port A ante prandium de mandato quatuor cendetat ambonem, A fecit fermouem ad clerum cum
pnrlidentium quatuor nationum, in occjefia ianAi Ste- themate : Spiritui veritam docebit *0/ twwi yveritaphani Conflantienfi, A in banebo audientis littefarum B tern, Ac. Qpo fermone TaAo , furrexerunt mstiftri
contradiAarum, reverendo patre domino de Camplo Henricu* de Piro & Joannes de Stribanis promoture*
^eleAo Ponnenfi, locum tenente auditorum audientis A procuratores Concilii A Synodi. Henricu* loquen*
contradiAarum, ibidem ad bancham fedente, ad bo- prsfentavit citationem ad valva* ecclefur majori* A
ram illam pro audientia contradiAarum, A aAum in- audientis contradiAarum affixam; necnon unam aliam
fraferipeum faciendum deputato, prsfentibus reveren­ in audientia caufasum leAam^A citatorum in eifdem
di (Tunis patribus dominis Joanne patriarcha Antioche­ citationibus non comparentium; neque memoriam hsno, A Joanne archiepifcopo Rigenfi, de mandato ejuf­ reGmque ac e dogma quondam Joannis VVicleff, mi- ®
**'
dem domini Jacobi focum tenenti*, venerabili* vir do­ nime , quare condemnari non debet, videre curan-al g^aaio·
mino* Nicolaus de Hubanco leAor litterarum de jufli­ tium ; contumaciam accufarunt. Ipfofque contumace*
tia , A aliarum qus inibi legi iolent, legebat, A ex- reputari petierunt, A in eorum contumaciam pronun­
fecutu* fiait citationem fupra proximam per fanftam Sy­ tiari , decerni A declarari diAum quondam Joannem
nodum decretam ad inftantiam magiftri Heorici de Pi­ VVicleff tuilfis , dum vixit , notorium haueticum A
ro promotori* A infligatoti* diâi Concilii. Qjsrf leAa pertinacem, ac finaliter deceffiffe ab hac luce impoeni­
A exfecuia , idem Henricu* petiit fibi fieri de hujufmo­ tentem: ipfiulque memeriam, errores, prstenfas dodi JeAura A publicatione publicum inftrumentum, prs­ flrina.* A dogmatizatione*, A prsfertim quadraginta
fentibus ibidem magiftris Henrico Golt bardi, Joanne de ^quinque cum ducentis fexaginta articulo* per eum conVonrade, notarii* publici* , A domino Petro VVitho- clufos, condemnandos fore, A per fanAam univerfage presbytero, Moguntinenfis , Leodieofir A c Traje- lem Synodum Conflantienfem, ac paternitates quatuor
c 1rs Go­
Aenfis diœccfam, teftibus ad przmiiia vocatis A rogati*. prxlatorum pro prsfenti die poteflatem habentium, Ιοί
th. At »ln
co A nomini quatuor nationum condemnari, ac ejus
duoT»r>w
Ex mff quatuor D. a S.belfirate.
ctrfii ■
offa, fi ab aUorum Chrifti fidelium ortibus feparari poffint A fecerni, exbumari A projici mandari, aliafque
Die fecunda Maji, mccvcxv. Cardinale* autem licet pronuntiari, decerni A declarari, definiri, atque fieri
prxlente* in feflione tuerunt, nunquam illam tbrmam quod juftum fuerit A expediens fidei orthodoxs, inflat»·
viderant. Eodem enim die circa horam feptimam de ter poftularunt
mane fuit data eis copia ad deliberandum fuper illa,
cum jam plure* prslati federent, A immineret relatio
Ex prima editione.
novorum fienda regi A deputati* nationum in facriflia,: in qua relatione prxfente* fuere, nec poterant il­
Et domitw Pileo arehiepifcopo Janueafi cleHo ad legen­
lam formam videre i cum ftatim faAa relatione perven­ dum qu<e legi debebant uomiue Conciiii, atque publica­
tum efl ad feffionem, qus jam parat* erat. Et ita ri , reverendit patribui dominis Joanne epifeopo Lutipene in omnibus decreti* Concilii faAum eft, cardi­ mutleufi pro ttationcoGermanica, Antonio epifeopo Cmnalibus ita ardo A brevi tempore ollenia funt dec reta D cor diinji pro natione Italica , Tolcnenji epifeopo p,o
■
i..r. in nationibu»,
.-...u... ut non r.fuent in eorum po- natione Gallicana,
Guillelmo abbate menafterii fanjam
concluia
teflate fiiper illis (ufficienter deliberare: jniM in ma­ fia Marite extra muroi Eboraci pro natioae Anglicanu,
gnum contemptum habiti funt.
ad approbandum loco
nomine nationum, afcendenttPlute* conquefti funt Cardinale* de contemptu, A bus in locum , in quo hujufmodi ju\ tu determinationem
finaliter petiverunt, quod cum effent in Concilio qua­ Synodi fieri debebant, idem revcrendui pater dominai
tuor natione*, una Anglis, in qua non erant viginti Pileus archiepifcopui Januenfi- in ambone legit primo
capita} de quibus tres folum prslati, A cardinale* ef­ capituluuo
capitulum,, Jbutiter
firmiter Credimus
credimus,. Jguo lefto, domini Im·
fent fexdecim, A alii futuride quibus plure* magni perator , prxjideni, (f otii appr^averunt, ÉT ita crediA infigne* doAores, proyter dignitatem Collegii habeant derunt.
vocem A auAoritatem tantam , ficut natio ■ Anghcana .
Qpod fuit recufatum, A diAum, quod venirent ad
Ex m/. Surii, tT tribui Gc'mani ti
fiu* nationes. ita quod nullam habent auAoritatem.
Et ulterius idem archiepifcopu* Januenl», in contuEx prima cditiooe .
maciam accufatorum prsdiAorum , per diftos promoto- '
res pronunciavit, definivit A declaravit, prout inqu·SESSIO
VIIL
g dam papyxupronunciationi* fchedula, niiu» tenor inferiut eft infertu*, continetur, condemnando memo­
le fabbati quarta menfii Maji pradiSi, fuit fefo riam ipfius Jodnni* VVicleff A fuorum lequacium ,
generatis in catbedraii ecclefia Conftaxlicnfi fupra- quoad quadragintaquinque articulo· condemnato* in
diSu, in qua more fàlito fuit diâum qficium Mijfa per
Parifienfi fludii* ; A licet quoad ducento* A fexaginia
reverendifimum i» Cbriflo patrem dominum Joamtem articulo* incepillct legere, κ omnes fuiffrnt conten­
patriarcham Antiochenum de beatu Virgine. fiuo tficio ti de quadragintaquinque articuli*, pnmo tumen ev in­
completo , legebantur litania, ut in fefioidbus fieri terruptione domini Guillelmi cardinalis UnAi Marci in,'
cmfuetum efi, cum evangelio, Attendite a falfi* prophe­ terveniente, ipfi ducenti A fexagmta aiticflli, A eo- *
tis , ^Fc. In fefione inter cardinales prxfidebat dominai rum leAura A condemnatio., f lucrant referval· idf"'’,·!
Joannes epi/copus Oflienfis cardinalis b'ivarienfit. Iu qua proximam feffionem generalem . Super quibus leAuetiam fefione fuit fererufmui Romanorum
Hungu- ia, publicatione, prouunciatione A diffinitione , five
ria- rest, tamquam Imperator cum infigniii regalibus tF condemnatione, diAi promotores petierunt approbatio­
tuhiltbus fuit.
ne» a domino prxfideite ; A a diAi* Lutomnslcnfi,
Comti. General. Tom. XXVII.
R r >
Con-

..

D

O
<5ji
T™?
CONCILIUM
SfGTSMTWus
6iZ
* Ιγ·ΛΛΙΙΙ.
«Wft··
““"''""““ConcOrdienfi, Tolonenfr, & abbate fanftaeMarizpetie· A nis VViclefTdamnandae memoria: defenfare volentes,
CHRISTI rU'H
> ao placeat. Domini vero pratdiAi , pn- & petfidam doArinam ejufdem Joannis dogmatizantes,
, ,} * ino dominus Joannes OHienfis praefidens approbavit. Sub-■ aut etiam qiibufvis rationibus vel apparatibus fucatis CH ,5 '
fequemer qualiter pro natione fua . approbavit. Super fophifinatibus defenfare prxfumente*· quatenus hodie M>>*
quibus iidettk'prometores, Henrico loquente , petierunt compareant C&iftanric in ccclefia majori in publica
fer reverendos patres dominos fedis Apofiolice proto- feflione poll Millam de Spiritu fanAo celebrandam hora
notanos , ceterofque notario* quatuor nationum, & ta­ tertiarum, ad videndum dt acuiiendum, diâum quon­
belliones quofeumque ibidem przlientes unum vel plura dam Joanncm VVicleff diffinitrve pronuntiari & deda»
fieri, publicum feu publica , inftrumentum feu inftru­ rari, fuiffe , dum vixit, notorio* haereticum & pert i*
menta . Prxfentibus dominis Rambaldo duce Silefix , nacem, ipfiufque merhoriam & errores ,· perverfafque
Fnderico Bupgravra Nuremberg», Ludovico duce Ba­ dodrinas & dogmatixationes, & przfertimquadragintava riz , Joanne comite de Friburg, Joanne.Jacopo filio quinque articulos condemqari ; & ejufdem olla , ti ab
Marchionis Mcmtisferrati, Joanne de Vicecomitibus de alioAun Chnfli fidelium oflibus fece mi poffint, exbuMediolano, Nicolao Salano de Hungaria, necnon Po- mari & projici ; vel ad dicendum & proponendum ac
iom.r . Norvegiz , Svecix, Daci» , Cypri, Francia: xm- allegandum caufas rationabiles , fi quas allegare volue­
baxiatonbus, ac multitudine Chrjtliinorum copiola.
rint , cur prtmifla fieri non debeant. Alioquin ad preB miliorum exfecutioncm, & ulteriora ( auAore Deo )
>
Ex mff. Sirii & tribus Germanicis.
procedetur , prout ortkodoxx fidei fundamentumex.git >
ratioque diAaverit, & juris ordo, citatorum contuma­
a Sacri fincla Srnodus Coiiflantienfis in Spiritu fanUo legi­ cia, leu abfentia non obftante.
time congregata, generale. Concilium faciens , UniverDatum Conflantiz, die quarta menfis Maji prrdiâi,
/alcm ecclefiam militantem reprxjentans , quibufeum- pontificatu* domini Joannis Papr XX1I1. anne quinto.
que damnandam mcmcriarn, ha rchmque i? perver-

Ja dogmata quondam Joannis tficleff damnandae memorix defenfare volentibus, fpiritumi intellegas fa­
ns eris C7 ad cor reverti.

Ex prima editioni·
Deinde legit fententiam damnationis dodrinx J vanni:
Vïcleff. ζτ articulorum quadiaginta quinque , Cujus te­

ker plerifque vicibus nonnulli ex vobis fe /if- net fequitur, & eft talis.
putaturos in publico, & damnandam memoriam
did; Joannis multifarie per multa particularium loco-Sententia damnationi» doArinz Joannis VVicleff, <3c
ruri fludia univerialis, jam*,damnata & reprobata , .
' articulorum quadrjgintaquinque.
'fima vaga dc mortua obtulerunt feriptuta defenfuros,
no'q je. ii qui eftis , crebri* vos vicibus benigne auditu- -Sacrofancta Conftrtsenfis Synodu ■ , generale Concilium
n, & etiam in facro Romano Concilio generali ultiz--·— . ÎZ
λ- e^lefiam
- >.r— catholicam reprxlenians. a.lexfaciens
n>o celebrato, ad id peremptorie citato* exfpeAaveriftirpationsm prxfenti' fcbifmatis, errori·»» ;a<· & vxmu>, ad iucem tamen minime properante* , amplius ve­
refum fub ejm umbra pullulantium elim-.nattonem,
ftra exijenre contumacia , diflimulare nequivimus. Qua­
ac reformationem ecclefix, in fando Spiritu /t^iti­
re pre motoribus <5t ptocuratonbus noftri* ad id inftanme cortgégala, ad perpetuam rei memoriam .
tibus, & ne Ikus fama fuos exiendat palmites, quæ
ad mulla», lacro tenante eloquio, utilis eft, nifi ut
idem catholicam, Sine qua ( ut ait Apofiolus} imeradicata comburatur : vofque omnes alio* & fingulos,
poffibile eft placere Deo, a falfis ejufdem fidei Cul­
i.’ùm perfidam doAnnam ],>aiini* VVicleff dogmatitoribus , immo perverfis impagnotoribus , & per (uperaan es , aùt etiam qu.bufvis rationibus vei apparatibus lam lurio/rtatem intendentibus plus Japere quam oportet,
fucati* tophifmatibus defenfare praefumeites , tenore rirmdi glortam cupientibus, oppugnatam Japius, & contra
prxtlfit.um ex abundantia citamus, quatenus hodie, nlos per fideles ecclefix milites jpirituales oppefito fcuto
qjx eft Jies quarta menfis ptjefentis Miii , comparea- fidei defenfatam fuiffe, fandorum patrum feripturis at­
tn . Sc compareant Confantix in ecclefi! majori in pu­ que gefii Mruimur. Hxc quippe bellorum genera in
blica feft'one poll Miiiam de Spiritu fanAo celebran­ bellis carnalibus Ifraelttici popuii adverfus gentes ido­
dam hora tettiarum: ad videndum & audiendum diAum lolatrae
____ rprefignata
.
fuerunt. In bis itaque fpiritualibus
quondam J.*annem VVicieff definitive pronuntiari & θ beilu
ec t catholica
_____ ...
___ veritate
______ _jwperni
____ _
’ ' fanda
f
t ecclcfia
in ,fidei
declarari taifie , dum vixit, notorium hxreticum & luminis radiis illufirata, Domino providente, iï janbiopertinacem, Ipfiufque memoriam & errores, pervet- rum
-- patrocinio epem ferente
<■
, femper immaculata perma­
latque doAunas & dr gmatizationes, dc prxiertim qua­ nent , erreris tenebris vdut hoftiiibus pro/ugatis , glaiiodraginta qumque articulos damnari i & ejuldetn ofla , fiffime triumphavit. Noftris vero temporibus vetus ille
fi sb aliorum Chrifti fidelium oiïibus fecerni poffint , & invidus hofiis ηοτ>α certamina ( ut probati temperi,
exbunan & projici : vel ad dicendum, proponendum hujus manifefti fiant ) Jufcitavit: quotum dux & prin­
& a'iegandum cauta* rationabiles, fi qua* habeatis & ceps exflitit quondam Joannes Vicleff pfeudocbriftianus :
habent, cur prxmiifa fieri non debeant. Certificantes qui dum viveret, adverfus religionem Cbriftianam &
vos & quemlibet veftrum, quod five compatere cura­ fidem catholicam pertinaciter afferuit & dogpoatizsrvit
veritis , five non, nos nihilominus ad praemifforumex- piares· articulos, quorum quadragintaquinque huic pa­
iecurionem suAore Deo procedemus, prout orthodoxe gina duximus infereitdos , qui J.·quartier.
fidei fundamentum exigit, ratioque diAaverit, & ju­
ris ordo
Articuli Joannis VVicleff.
Datum Conflantiz, dfc quarta Menfis Maji pratdiAi , anno Domini nnllefimo quadringentefimo de,
tpanis materialis
_
_ fimiliter fubflantia
t. Subftnntia
, &■
cimoquinto, fub figilli* quatuor pradidentium quatuor Eίημ materialis, manet in facramento altaris.
nationum.
». Accidentia panis na manent fint fubjedo in eo·

L

F

Ex eijd'-m Mff.

SacroianAa Synodus Conflantienfi* in Spiritu CmAo
legitime congregata, generate Concilium faciet» , univerfalemquc ecclefiam militantem reprzfentaru , mandat
in audientia publica litterarum contradiftarum domini
noflri Papae citari, Λ cirât quofcunnque damnatam me*
moriam, barrefimque & dogmata perverla quondam Joan-

dem faeramento.
? Chriftus non eft in eodem fac ramento identice &
rexiiter in propria prxfentia corporali.
4- Si epifcopus vel facerdos eft in peccato mortali,
non Ordinat, non conficit , non con/ecrat, non baptizat.
J. Nx» efi fundatum in evangelic, quod Chriftus Miffam ordinaverit.
6. Deus debet obedire diabolo

___________________________________________________________________________________________ *

a

efi radeh

citations VViekfiiUrum , vairis Teiaplorum fummo

mane

_____________ ’_______ 7· S'

hujus decs ante fotfiouem pubheam

affixa .

1(

w
*’»
’■ “J's

"âW<o '
CHRtfTI

_

CONSTANTIENSE.
·—■'

m

OCrSMUNDOS

*i4
IMP.
. mw» videlicti Domini faulares, tr

·
ttltri laid.
ANNO
·· 5i ?·Ρ· fi* pexfiitui tr malm, tr per cmfequens
V Ecclefia lomai efi fyuagoga fataux·, nec Pope CMKini
membrum diaboli, mm habet pofaatem fuper fideles ab
4* *«**wWmî*j &' proximus vicarius Cbrifii &
aliquo fibi datam, nifi forte e Cafatc.
9. Pofi Uibenum fextnm ut» efi aliqui/ recipiendus
il-Decretales epififia fat apocrypha, (y ftducmn
in Papam, fed vivendum efi more Gratorum fub legi­
a Cbrifii fide: py
fat flali i qui fiudent eai.
bus propriii.
î». Imperator tr Ddhnni jocularei feduiii fat a
10. Contra fcripfaam facrem efi, quod viri ecclrfieatafao, at ecclefiam dotarent bonis temporalibus .
fiici baheant poffeffanes.
• 40. EleSil Papa a curdinalibui per diabolum efi intt. Nnilui pralatus debet aliquem excommunicare, trodaUa.
'
nifi prini fciat Btm effe ixcommunicatum a Deo : (j41. Non efi de netefiitatt folutii credere Romanam
qui fic excommunicat, efi barcticus ex boc, vel excomecclefiam effe fupremam inter allai ecclefia/
municatus.
* Error efi , fi per Romanam ecclefiam iutelligot Uni1». Pralatai excommunicans clericum, fa appellavit Verfolem ecclefiam, aui Concilium gepcrale , out pro
ad regem vel ad Concilium regni, m ipfo traditor efi
fanato negaret primatum fummi Pontificii fuper allai
regit <r regni,
B ecclefiai particnlaPes.
U Illi qui dimittunt pradicare, five audire ver­
4*· Fatuum efi credere indulgentiis Ριρχ & epifeobum Dei propter excommunicationem hominum , funt forum.
excommunicoti, tr in die judicii traditores Cbrifii ha­
4} Juramenta illicita funt, que· fiunt ad rdcrandum
bebuntur .
bumasmi conhadui tr commercia ci-vt.ia.
14. Licet alicui diacono vel presbytero prodicere ver*
44· -dugnflinus, Benedicius, Bernardus , damnati funt,
bum Dei, abfqne ax3oritate fedii -dfaolica vel epi­
babueruut poffeffones, &
feopi catholici.
infiitucrunt, & intraverunt religione 1 : & fic a domi­
i j. Nullus efi Dominus civilis , nullm efi prolatus,
na Papa ufque ad infimum religiojum mm» font barenullus efi epifeoput, dum efi in peccato mortali.
tici . .
11. Domini temporales pogunt ad arbitrium fam au­
4J. Omnes rtligfaei indifferenter introduSa funt »
ferre bona temporalia
ecclefia, poffeffmatis babitua- diabolo.
liter delinquentibus, id efi, ex habitu, non folum oa»,
Idemque Joannei vicleff libros dialogum & trialogum
delinquaptibus.
,
per ipfam nominator, tT plurei alios troBatui , volumi­
tq. Populares poffunt ad fuam arbitrium dominos de­
na tr opufcula compojuit, in quibus piafcriptoi Cr plu­
linquentes corrigere .
rei alitu damnabiles inférait (y dogmatizavit articulai :
il. Decima funt puro eleemofyno , tr parochiam r
; quos libroi ad fui perverfi dogmatis publicationem pu­
poffunt propter \peccata fuorum prolatorum ad libitum
blice legendos expofuit, ex quibus infuper multa fcanfuam auferre eos.
dala, damna animarum tr pericula in diverfis 'regio19. Specialet orationes applicata uni perforne per pra- niiuc, tr prafertim Anglia tr Bohemja regnis, feculatos, vel religiofos, mm plus profat eidem quam geneta fat : adverfus >quos articulos atque libros in Dei a
nerales, ceteris paribus.
veritate exforgentes magifiri tr delitores univerfitatum ‘
ao. Conferens elecmofynnm fratribus, efi excommu- tr fiudiorum Oxfaexfii tT Pragcnfii, articulai prxdinicatus ex f^o.
Soi fcMafiice diu pcfl reprobarunt. Reverendiffmi info*’· S» q»’s ingreditur religionem privatam qualemper patres , arcbiepijcopi, epifeopi, p>o tempore Cantxacumque, tam pogeffonatorum, quam mendicantium, red­ rienfii tr Eboracenfis, fedii Afaolica legati in Ληditur ineptior & inhabilior ad obfervantiam mandato­
glia, tr Pragenfis in Bohemia regnii, condemnarunt
rum Dei.
Libroi etiam ejufdem Joannii CPideff combnrendoi fore ,
**. SauBi faituentes religiones privatos, fic infiidiam urchiepifcopus Pragenfii fedii ytfaelica commiftaendo peccaverunt. 4
fariui in bac parte fententialiter judicavit, tr eoium
3j. Religiofi viventes in religionibus privatis, non qui fupereffent f prohibuit leSionem .
funt de religione Cbrifiiona.
Kurfa bit ad notitiam fedii ΛρφοΙί,α tr generalis
*4. Fratres tenentur per labores mamsum viSum acqui­ ^Concilii deduBis. Romanus Pontifex in Concilio Roma­
rere, (p m» per mendicitatem.
no ultimo celebrato, diftoi libroi, traSatuc tr opufculx
Prixoa pari efi fcandalofa tP" profumtuofe afferte , pro
condemnavit, jabem illoi publice concremari , difiri&iut
quanto-fie generaliter
indifiinSe loquitar : (T fecunda
inhibendo, ne quii Cbrifii nomine infigmtur auderet ali­
erronea, pro quanto affer it mendicitatem fratribus non
quem feu aliquas feu aliqua ex di&i> libri, , voluminilicere.
bui, traSatibui & opufcuiii tegere , exponere vel tene­
aj. Omnei funt fimoniaci, fa fe obligant orare pro
re , aut illis quomodolibet uti, vel illoi , nifi in ipfcrum
aliis, eis in temporalibus fubveniextibus.
reprobationem, allegare publice vel occulte. Et ut de me­
i*6. Oratio profeiti nulls valet.
dio ecclefia illa periculofo fpurciffmaque doitrina elimi­
aq. Omnia de necejfitate nbfolxta eveniunt,
>1. Confirmatio juvenum, clericorum ordinatio , loco­ naretur , juffit omnes per locorum ordinarios, libroi, traaetui , volumine tr opufcula bufofmodi , aufforitote
rum confecratio, refervantur Papa fy epifeopis propter
-dpqfiolica per cenforem ccclefiafticom ( etiam fi opus
cupiditatem lucri temporalis & honor i1.
effet, cum adjeBione, quod contra non parentes proce­
*>· Univerfitates, fiudia , collegia, graduations ty
deretur tamquam contra fautore/ barefii ) diligenter in­
magifieria ia eifdem , font vana gentilitate introduda ,
quiri , tr repertos ac reperte publice faibui concremari.
<T tantum profoxt ecclefia ficut diabolus ,
Hac autem fenile Synodus prafetos articulos quadraîo. Excommunicatio Papa vel cujufcumque pralati ^gintaqmnque examinari fecit, tr fepius recescferi per
- . non efi timenda, faa efi cenfora extiebrifii .
plores reverendifimoi patres efclefia Romana cardina­
Ji. Peccant fondante! claufira ; fy ingredientei ,fo»t
les, epifeopos , abbates, uoagifiroi in theologia , dogores
viri diabolici.
juris utriufque, & plurei notabilei in multitudine ceDitare clerum, efi contra regulam Cbrifii.
piofe: fabus articulii cxemfatii, fuit repertum {prout
JJ bilvqfier Ρχρα (y Confiaxtinus Imperator errave­
sn veritate efi ) aliquos tT plurei exipfis fuiffe tr effr no­
runt ecclefiam dotimfio.
<■
tarie bareticos, tr a fanait patribus dudum reproba­
J4« Qmnet fic ordine mendicantium faut baretici ■.&
to! i ahos non catholicas , fed erroneos ; alios fandalofos
dnntei eii eleemofynam , faut excommunicati .
tr blofpbemot , quofdam pingam aurium offenfivoi, non­
Î J· Ingredieutes religionem aut aliquem ordinem, e»
nullos eorum temererioi & feditiofei. Compertum efi eipfo inhobslet funt ed fervendum divina pracepta, py
tiam libras ejm plurei alios articules concinere fimilium
pci confequens ad perveniendum ad regna c a iorum, ni­
qualitatum c doithnamque in Dei ecclefia b vefaam , b ΛΙ
fi afaatavcriut ab eifdem .
tr fidoi qc moribus inimicum inducere. Propterca tu no- ’«"dam
j«. Papa cxm omnibus clericis fois poffefomem ba• mine Domini mfiri Jefu Cbrifii hac janiia Synodus
bmiibui , funi hareiici^ eo /uod pofeffonem habent , O
fententias pradiciorum e> cbiepi/coporum ac Concilii

HU.

e

'

’“Sm.

CONCILIUM

_____

SfGKl^NDUS

PpMeni ratificaiu Cr apfnbans , prodigos articulos
Kclefia fepultura jaHari, fecundum camica, tr légitimas· ■ 1 ——
>Jihw effio» dialog»» e triblopsM faudiones.
ANNO
Inn------ --VViclef
---------------n, alios ejufr­
GfJ^uuicis ,
S-(r/J .
CHRISTI
” per eumdem Joannem
emeninatos , Cr
dem aufioeu libros , volumina , teMatus fp opmfcula ,
M»S·
'quocumque nomine ceufeautur , quos bic baberi vult pro
Subfequeoter diAa feflione ( ut prxmittitur ) fisAa
fuficienter exprtfis, boc perpetuo decreto reprobat & etm- de mandato ipfius facri Concilii gt dominorum praefi­
demnat . Et eorumdem librorum &■ cujuslibet ipforum dentium nationum c Giièlerus Revente» A ego,, no
leStonem, dogrinam, edpofitimem
allegationem , nifi tarii nationis Germaniae antediAe , accéflimus ad por­
ad-eorum reprobationem, omnibus Cbrifii fidelibus prohi­ tam vulgariter Svitaport nominatam civitatis Conflanbendo j inhibens omnibus & finpslis catbeltcis fub ana­ tienfis, per quam Papa Joannes dicitur fugifle , pro exthematis interminatione , & ne de cetpro dittos articu­ fecuticrvrulteriori ipfius citationis: A ibidem diAamci­
los , vel ipfoncm aliquem audeant publice pradicare , tationem contra eum decretam , fiffflïtam A fubfcri- u
dogmatizare, five libros ipfo^ approbare, detere, tenere, pram , clavis diAz ports affiximus, eamque affixam A
vet qpomoMibet allegare, ntfi ad eosum ieprebationem, extenfam flare dimifimus per tempons fpatium , deinde
ut diffxm efi : jubens illos libros dT trafiatus , volumina amovimus : A foco ejus ibidem copiam in papyro affi­
dr cqnifcula prulibata publice'concretbari , prout detre- ximus , A flare dimifimus , pnefentibus ibidem probis
tum fuerat in StmdoJKpmana -, ficut fuperius efi exprÂ- B virisPetro d Bannin notario publico, Gotfrido rGal-

AMNÛ

CHRISTI <W**

f_

":

. ''

"

y.___ _

fe". Henrico /Optervorde, clericis Leodienfis,Moguntinenfis A Hildesheymenfis diœcefium tell ibus ad pr«mifla vocatis fpecialiter A rogatis.
Die fabbati eadem hora Veiperarum fuit congregatio
generalis nationis Germanies . In qua primo migifler
Ex mf Surji,
Germanicis .
Joannes /Stalbergen, tanquam praepofitus -cclefiar ianAi
Severi Eifbrdienfis, fuit intitulatus, A iurtvit, Ac.
Tqiua vero libris prsdiAis diligetfter examinatis per
Subfequenter fuit ibidem per dominum Joannem Ab­
doAbifes A magiftros Univerfitatis fludii Oxonienfis , undi pro parte dominorum praefidentium propofittim ,
ultra diAns quadrxgintaquinqoe articulos , .ducentos fe- quare ex confuitatione certorum relatorum unionis ecuaginta a nin pendentes collegerunt , quotum aliqui clefieDei, deberer natio deputare tres providos A dicum fupcadiAis in lententia coincidunt , Leet non in feret os viros
__ , , qui _____
haberent_craAare ...........
materiam ...........
unionis
eadem forma verborum : A ficut de aliis 'fuperius di- juxta informationem diAorum zelatorum : A quia illa
Aumefl, quidam ipforum erant Afint hsrttici, quidam eifent ipfis revelata in fecreto A arcano . ideo non effeditiofi, quidam erronei , alii temerarii. nonnulli fcan- fet expediens neque neceflariurn committi pluribu» quia
daldi, aiiiinfam, wc non omnes pene contra bonos mo- - timeretur, quod fraus intervenire pofler, fi aliqua reve­
res A catholicam veritatem ; fuerant propterea perdiAam latio que multum foret nociva , cum diAa materia conuniverfitatem fcholaflice A debite reprobati. Hax igitur cernat praAicam ad habendam unionem in ecclefia De·
Synodus facrofanAa cum deliberatione qua fupra , prae- Aqua praAica
*
- forfan
- - permodica obflacula pofdimifTa,
diAos articulo* A eorum quemlibet reprobat A conde­ fet impediri prsdiAa unio in ecclefia Dei . Et fuit de­
mnat , prohibens, jubens, mandans A decernens, prout liberatum per omnes, quod deberent eligi tres de quin­
de aliis xlv. Eorumdem ducentorum foxaginta articulo­ que aliis alias elcAis fuper materia unionis. Et per illos
rum tenore* duximus inferius inferendos .
\
quinque fuerunt eleAi hi : videlicet dominus Nicolaus
Gnexnenfis epifeopus, Petrus Ripenfis epifeopus, Alber­
Ex priuta editione.
tus Ratifponenfis epifeopus, fuper materia unionis.
Die Dominica, quinta mentis Maii praediAi fuit con­
Concilium pronunejat bzreticum Joannem VVicleff,
gregatio deputatorum quatuor nationum , hora quinta ,
ac memoriam ejufdem condemnat, A mandar
in loco in quo natio Germanica congregari folet . Et
exhuaiari oûa ipfius.
erant archiepifcopi A epifcopi circiter quadraginta, ab­
bates multi, A piures doflores de diverfis ftudiis ; no­
Nfuper quia auctoritate fentextia & decreti Resuam Ibiles infuper A ambaxiatores regum circa viginti.
Concilii , mandaioque ecclefia CT [edit .Apofiolica ,
j^,<r

mandat prodiga
locorum
vi­
».n_ fanSa
r a. Synodus
j... ordinariis
._j._
,
gilanter imendere, proat ad quemlibet pertinet , fecun­
dum jura &· etsomteas fangiomes.

I

datis dilationibus debitis , procefnm fuit fuper condeEx mf. Card. Captanica & tribus Germanicis ■
mnstione dicti Jcannis Wicleff & fuse memoria , ediais propoptis dmuncialionibufque ad vocandum cos qui
Die b Dominicoérc. A primo de natione Italica fue­
eumdem five ejus memoriam defendere vellent , fi qui runt xt. dominus Antonius epifeopus Ratufinus , Jaco­
penitus exfificrent. Nullus vero comparut!, qui eumdem bus epifeopus Adrienfis , Jacobus epifeopus Tarvifious ,
five 'jus memoriam defeufaret . Examinatis infuper te- Dona deus epftcopus i Atuumanus , Alkrtus epifeopus
fi-bus fupe> impoenitentia finali , pertinaciaque di&i Jo- Aflenfis , Antonius epifeopus Concordienfls , Mart brus
anms Kl iclef, per commifarios deputator per dominum epifeopus Piflorienfis , Jacobus 4 Rednnenfis protonotaJoannem Papam modernum , CT boc Concilium , fervo- rius de Janua, Petrus Paulas de / Afln* utriufque juris
ttfque fervendis , prout in tali negotio pofulat ordo ju­ doAor, Ardecinus de Novaria advocatus confiflorii, Ni­
ri i , de ejus impoenitentia ac finali pertinacia, per evi­ colaus abbas fanftr Mgriar de Florentia , Gafpar de Pedentia figna tefiibui legitimis comprobata , fuit legitime rufio advocatus confiflorii, Joannes de Odifis auditor pa­
facta fides . Propterea infiante procuratore fifcali , cdi- latii , Ottobonus deVercellis utriufque juris doAor.
8oque propofito ad audiendum fententiam ad boae diem,
De natione Gallicana, Joannes patriarcha Antioche­
fac fange Synodus declarat , diffinit & jententiat eum- nus, Garaldus epifeopus Carcaflonenfis, Joannes epifeod<m Joannem rpicleff fuife notorium bareticum , peni- , pusGebennenir·
___________ _____
.r.______
r-..................
-..... ...
. Vitalis
epifeopus
Tolonenfis, . Martinas
nacem , ac in harefi decefife , anathematizando ipfum epifeopus Atrebttenfis, Theobaldus arrbiepifcopus Bifunpariter , ty fuam memoriam condemnando : decemitque tinus, JoaaiMt archiepifcopus Viennenfis , Joannes epifoo
tr ordinal , eospus & ejus ofa , fi ab aliis b fidelibus pus Vaurerrfis, Guillelmus epifeopus Ebroicenfis, Gu il lelco.-poeibt/s difeerni pofint , exbmiitri , <£- procul abf ec\ mus Pulchri m nefotii magifler in theologia, a Joannes

de

a Fxccpcygt cdlt/crmsr . mff.
b F„/r , Wtlmm.
c MIT. w·» Cumber·*, Fabri, (f Glfrbrrus de bottait» fieri«, ere. Minutina dmctfii, notarii.
d Mfl. Vamni.
e Μβ. FVokxm .
f Mfl. Opedrr Fe-df .
g M(f. Stalbereb.
h Fx mff. Iste : D,e Dominica , fu inia menfs Mu fi fapraaiB, , fuit cenf-rfotit Drmw
num . ima quinta, in loci, in quo unfit German,co coaeregart fil". Et immo dt not fit Italtta fa
imamat, Vci MG. Germ. Narfirnfi,.
k Mis. Kediniy.
1 Mis. Mfieia .
m MA isrpn
n Adde ex
Mam de Cameraci , yardunis Marini umbaxiclrr OegiS FrnnciU , Pcnrddlin Genliani in tbml»t<·

>37
CONSTANTIENSE.
sjctsmwdw
———-deViilaoova decretorum, Joannes de Span in medicina, Λ ducemufque ad prrfentiam domini ragis. Quibus exe’*
ANNO dpAores .· Sinon Pinare, in artibus. De Um verfitate Pa· untibus, reverfi fuerunt cum eodem & üluflribus prrhcipibus
fecum
,
videlicet
Friderico
Burgravio
NuremCM
i
RI,S5I
CHBISll rifienfi, Petras de VerfaUis in theologia , ambaxiator re’* *
‘*l’
gis Francise, Galttras Crafli prior conventus Rhodi, De­ bergenfi, & Ludovico doce B·varias; in quorum medio
cretorum , Simon abbas de Gemeticis, DecretorumRo* inceflit tenendo fa manibus: & veniendo ad prrfenbertus abbas monafterii fanAi Laurentii fupra Ligerim or­ tiam regia, proflrati funt ad genua: ubi idem Frideri­
dinis fanAi Anguflini' Antifiodorenfis dicecefis', Petras x cus Burgravius nomine ipfluc Friderici ducis Auflriardc
Caucon Lkentiatus in decretis ambaxiator ducis Bur- ad ejus rogatum, dirigendo fermonemad regem, dixit.·
' qualiter avunculus fuus , Fridericus dux Auftrije ibidem
gurtdi®.
«
De natione Anglicans Robertas epifeopus Sarisbu- pnefens, fibi fupplicaftet de intercedendo pro eo apud
rienfis, Nicolaus epifeopus Baconnenfis, Joannes epi- regiam majeftatem; videlicet quod de offenfis quas fibi
ihtuliflèt rçgiae majeftati, acfiicro Concilio Coflantienfi
icopus Licbelfeldenfis, GuiUelmus Corve.
De natione Germanica, Joannes archiepiGtopus Ri­ ac perfonis .ecclefiaflicis, aut aliis perfonis temporali­
bus,
nobilibus, ignobilibus, viduis aut orphanis, pete­
gentis, Nicolaus archiepifcopus Goeznenfis, Petrus epiicopus Ripenfis, Benediftus protonotarius Albergalis ret a regia tnajeflate veniam & mifericordiam ; dans fe
perfossam fuam, dominia fua & bona totaliter in
prëpofitus, Albertus epifeopus Ratifponenfis, Andreas. &
--- ·. .· ·- . n . ■ a i · .
.
·.
eleAus Pofisanienfis , Jacobus epifeopus Placentinus ,B ™ni^“ * pp‘ei[KI' ίρΓ}α,’ <1οηΊ]π' «8·». Promittens fe
reducere
velle,
tamen
ipfius
/
Georgius epifeopus Tridentinus, Paulus Voliadmire am- - Papam
"
“J
*"* falvo
r"' ~ *'
*" honore
L
P dtfcit
J
baxiator Audit Cracovienfis, Joannes Ardbrucii utriuf­ Friderici ; quod ei^em Papa:, neque fuis fecum venien­
tibus
,
non
inferatur
vis
in
eorum
propres
perfonis
,
que juris, Bertboldus de Vildunghen auditor palatii, --- - —.—
- ----r.....
Theodoricus de monaflerio in theologia, Petrus b De- five boni* ’U3e fecum apportaverint. Hi<d.flis, præfaAinger in decretis, c Lambertus de Nurenberg in de- tus Fridericus
feneus duxtAuflriar
Auflriac dixit, quod ita peteret &
cretis, doAores Statuenfi epifeopus Vormacienfis, Ulri- .humiliter fupplicaret regiae majeflati , jpfum recipere ad
veniam
Sc
milericordiatn
, ponens fe & fua domnia &
eus epifeopus Vordenfis, Conradus de Sufato in theolo­
gia, & quamplures alii. De nobilibus: Fredericus Bur- bona quarcumque in manibus & poteftate ipfius regis
gra vius Nurenbergeofis, Ludovicus dux Bavariae, Rotn- fimplipter di (ponenda ad omnem fuam voluntatem. t
paldus dux Zagonenfis, Nicolaus de Curia regni Hun- . Supplicans. tamen, quod Papx & fuis fecum redu­
gariae Palatinus , Pippo de Oxora comes Themaxienfis, cendis , nihil fiat inperfona & rebus eorum quas addu­
Sigifmundus de Loffonoae miles, David d Latfea de xerint . Quam humiliationem fereniflimus dominus rex
fibi manum & ulterius manibus junCzangt camerarius regis'Romanorum, Laurentius de recepit, tangens
Drior miles de Hungaria , Stephanus de Rofgen miles ail · *«« dominus Fridericus dux promifit, nunquam
de Hungaria, magifter Benediâus miles regni U. J. D.
vel *lium feu aIit»
diftum^ fereniffimum
e Heranghus Bonghefmarbet camerarius regis Daciae , £ dominum regem quovis modo facere; fed fibi fidelilJnannet.de Tbolifcbovve caflellanus Callicienfis, Zav- Timus fervitor efle. Super quo venerabilis vir magifler
vicius de Garbelo diftus Tinger, f Cimo de Starpen- Joannes Abundi advocatus nationis Germanice, nomi­
flen Vicedominus in Rynhawa Moguntinz dioecefis, ne omniq^ & Cingulorum petiit fibi fieri per dominos
Benediâum protonotarium, praepofitum Albse Regain,
& ambaxiator Caroli de Malateflis.
& Jacobum'Rhodini protonotarium de Janua, ceterofEx mff. Surii, tf Germanicis.
que notarios & tabelliones ibidem exfiflentes, unum vel
Qpibus omnibus ibidem vocatis per fereniflimum do­ plura, publicum vel publica, inflrumentum feu inftruminum Sigifmundum Romanorum & Hungariz regem, menta, ad diftamen cujuslibet fapientis: pnefent.bus
diâoque iérenifTimo tqge in medio ipforum fedente, ibidem diftis dominis praelatis, abbatibus, doAoribusA:
propofuit & expofuit, qualiter featfet guerram oppor­ nobilibus; aliifque qiumphiriniis in multitudine copiofa.
Subfequenter eodem die fuit inter deputatos nationum
tunam & neceflariam contra ducem Fridericum Auftnx. Primo ex eo , quod idem Fridericus fcandalizaf- de mandato domini regis le&a littera obligationis faâa
per
dominum Fredericum ducem Auftri» domino regi ;
fer ecclefiàm & Concilium Confiantienfe in hoc, quod
abduxit Joannem Papam vicefimumtertium noAis tem­ quam ipfe dominus rex voluit inferi libris & aA.s Conci­
pore ; Λ quod non remanfit pereos, quin totaliter Con­ lii generalis & nationum, ad perpetuam rei memoriam .
cilium per talem obduâionemdc Papz fugam fuifletdiffolutum. Item ex eo, quod g nonnullos epifeopos de fuis ®
Ex iifdcm ntff. Surii, & Germanicit.
fedrbus expulirfet, & abbates de eorum monafleriis , re­
EfftÎl»! litterx l fubmiffionis ditcii ^iudriar,
tinens abbatias & epifeoparus in manibus propriis. Item
Jcripta fuit in Teutonice, & figilio fuo
ex eo, quod viduas & orphanos fpoliaflet bonis here­
fgillata , /equitur (T efl taht.
ditariis, quorum multi propter hoc irent mendicatum
i4
per Mundum.
Os Fridericus , <3cc. reccgnofcimus, &c. q.iod cum
Et modo ille dux Fridericus, ut praefertur, vellet
feremflimi principis indignationem inciderimus,
venire ad concordiam, Sc quod guerra ceflaret. Q_uavenimus in propria, noflra perfona ad confpeAum di­
propter b petiit confilium a dominis deputatis, quid in
hac materia deberet facere it qualem concordiam de­ di domini noflri regis Conflantiam . Et nos, perfoberet inire; licet dixit, quod ille Fridericus forfan pe­ nam noflram , territoria , homines , civitates , fortat veniam, & flare velit judicio & fimphei verbo do­ talitia, & quidquid habexpus 3c tenemus, nihil exce­
mini regis & Concilii. i Etiam quod honor ipfius regis , pto ad fuam regalem gratiam dedimus Sc m ponimus
tc ejus juramentum quod alias dixit fe fecifle, quod vigore przfentium taliter, quod ipfe nobifeum Sc cum
nunquam velit facere pacem neque treguam cum dido eis facere n & ordinare poflit pro fur regalis libito vo­
duce. Et fuit per dominos deputatos difputatum &con- luntatis . Qpidquid etiam quzlibet perfona vel perfotur
clufum, quod ex hoc nullum incurreret perjurium, E ecciefiaflico vel fzculares, nobiles vel ignobiles, in
quia (impliciter eum reciperet ad mifericordiam, Oc quacumque dignitate vel flatu confli tutae, nemine ex­
tanquam hominem captivum, & dominium ejus capti­ cepto, contra nos o habet occafionem pro quacumque
vum . Allegabant etiam multi, quod tale juramentum çaufa, nulla excepta, hoc totaliter pofujmus Sc dedi­
>n pntfeoti cafu non babet eum ligare. Et fic habiti» mus in arbitrium diâi domini noftri regis, fic & to­
coofultatiombus, de voluntate domini regis fuerunt taliter , quod quidquid ipfe dominus nofter rex juflierit
midi quatuor praelati ad aflbeiandum diâum Fridericum in hujufmodi , ordinaverit Sc ditaverit, pro fua volun-

N

a Mf. Cau&on. b.Doitinftr . c Ex mff. lege, Lambrrtu· de Stifife , iuDecret-i- Prtrui Je Laiuburta , Deireftrirw.
^Hertui de Nuremberg, ne Decretii, DeNerei . triform, ftc.
d Mf. Luria.
e Mff. Henningui Krm»teCvxarie,t.
♦' Μ1Γ. Cutte. g Mtf. muli»» . h MfT. Germ. /·»ύ teeifultum re* deminoi derut at n. i Mt{. Germ. Etium
barter.
IT tytt jurameoti.. ■■ cum diti» dun.
k bW- ^ddiicieut u: rriui. 1ued f»relicaret, faed Para .
I CibbtatiuiM,
«■/. m Mft fofuimui ■ n Mfl. Gerro, tres, tT dimittere, al. difrmure. o Mil. beber t aflfo-tn .

e>»

nj,

conci L I U M

SIG'SÎSÎ'DÜS

64Q

" ·""* luntsre per no· erp quemlibet faciendum, quod iQudfa-f nionibus, & contra veritatem & juflitiam faciendo ali---rtœVvTi cer* * adimplete & finire dehemut abfque omni dilatione quibus Dominici* pro muneribus recepti* vél recipien1 & contradiAione. Debemus etiam & volumus facere & di*, aut alia* pro libito voluntati; fiue.
'■*■).
procurare : Papam Joannem ad Conflandam , feu alibi,
Eadem die p. Maji ex ordine Concilii* iverunt apud
Friburg,
ubi
erat
Papa,
Archiepi
Bifuncim.s
Λ
Riquo dominu* noder rex voluerit, pnefentare aut facere
prcfentare-ad manu* & poteflatem di Ai domini regi* Sc gen* , de Ordine Pruffi·* in Alamannia ad exhortan­
facri Concilii, quod pnefentialiter Conflantis celebratur. dum, monendum, & requirendum Papam, ut vellet
Sperante*, quod juxta verbum regium defupir nobi* fa­ venire Conflantiam ad Concilium, ad fratre* & filio*,
rtum , quod didus Papa Joanne* St omne* fixum ven- quo* fic dimiferat, & reliquerat fine paflohe, & ab ei*
t
turi Conflandam, aut ad alium locum deputandum, aufugerat, fignificante* eidem, quod auftoritare Conci­
iuarum vitat & rerum ad eo* pertinentium, qua* fecum lii citatu* fuerat ad ceno* fine*, ut in citatorio fupraad huiufmodi locum duxerint, fint fecuri. Et, fi diAus fcripto continetur, & ad diem ij. ejufdem menfis
Papa Joanne* de papatu depofitu* fuerit vel cederit, Maji. Et ulterius intimarent eifdem , quod a facro
tunc in voluntate praefati Concilii flabit, quomodo ei* Concilio mandatum habebant «dmdem ponere in mani­
dem de flatu fuo provideatur. No* etiam volbmut & bus Concilii, & fe tenere fecuro* deinceps ■ Qui DD.
debemus in hoftagio Conflantis manere, quoufque Pa­ Archiepifcopi applicuerunt Friburg die fi. Maji, ύζ
pa Joanne* Conflanti am, aut alibi, quo praefatu* domi- ] eidtm expofuerunt fuam legatioAem . Quibus exhorta­
nui rex deputaverit, pervenerit, ut fuprg diâum eft. tionibus, monitionibus , & requifitionibu* auditi* per
Et quoufque omnes & finguli officiale*, cive* Sc inco- eo*, refpondit Papa vultu jucundo, quod multum gau­
• 1Μ1Γ /.jr- lr munitionum, civitfturq, Λ territoriorum inSvevia, debat de eorum adventu, St quod promptu* & paratus
ΛΜ», Allatia , « partibus Brifgovise, Comitatu Tirolis circa erat ire cum ipfi* Conflantfam, vel alibi, & extunc ai- N
<V Br, t!> Atbefim, & valle difta b im Cei, praefato domino no- cenderet equum, fi vellent ; & quod non quaerebat aliud
*"* ·
liro regi & imperio facro fidelitatem c promiferint & nifi venire Conflantiam ad Concilium , & quod fibi
’■
juraverint ad fanfta Dei evangelia ipfum refpicere & fi- difpliccbat ipfum fic Coocilium dimififle , malo Concilio
duftus.
c 'a! j·,, bi obedi re , donec omnia dc lingula per no* taliter &
>·'7/>μγ ’tr effertualiter farta fuerint & adimpleta. In quo & praeSESSIO
IX.
je'Jirrtai. fati domini noflri regi* fimplicibu* verbi*, litteris aut
intim/ftionibu* abfque probatione alia debent cootenta- In qua producebatur exfecutio citationi* contra Joan­
r>, aut quoufque idem dpminus nolle r rex eofdem fide­
nem Papam vicefimumtertium.
litatum, promiffioiqum Sc juramentorum hujufmodi per
fe vel fua* littera* nuntiaverit abfoluto*. Et in cafu "TMr Laew decimatertia menfis Meji fnpradifla, fuit
/',Λ1
quo przmilia in. toto vel in parte non faceremus Λ . JL/ /effio generalis in ecclefia catbedrali Conftmtienfi
impleremu* , feu quomodolibet contraveniremus ( quod , fepradiBa ; ms qua prafidebat reverendiffimus peter doDeus avertat ) extunc przfate civitates, munitiones , ' minus Joannes epifeopus Oftienfis cardinalis f'ivarienfis .
territoria & homines noflri prxfato domino noflro regi Cei feffioni interfuit [ereniffimus princeps Sigitmundus
Sc facro imperio totaliter devolventur, & deinceps ei­ Romanorum & Hungaria rex, tffe. cite· fais nobilibes j g*
$u
dem tanquam jufto ordinario Λ naturali domino fuo ir infigniis regalibus, d Sc imperialibus fibi adminiflran- rji>
fubjicientur & obedient, noflri & cujuslibet alterius tibus, ty fuit cantata Miffa de Angelis, videlicet,
contradirtione non obflante, omnibus fraude, dolo & Benedicite omne* Angeli, trc. per reverendum patrem
nequitia totaliter reflantibus in przmlffi*. Et iflud ad dominée· Robertum epi/copum Saresbirien/em nationis
omnem hrm ratem promifimuP noftra principatus fidu- ^fnglicanse.
cia , & ad fanda Dci*>vangelia juravimus virtute hujus
Ex mff. Serii, & tribas Germanicis.
litterae totum id quod fupra feriptum efl , faciendum «i
aditnpiendum totaliter & cum effertu. Et in teftimoPrzfentibu* ibidem reverendiffimis dominis, Joannium ifliu*,/igillum noflrum ad litteram cum matura
nolha dehbeiatione appofuimus . Et quia no* etiam ne epifcopo Oflienfi cardinali, &c. Angelo Laudenfi,
iflud prarferiptum totum de noflra propria & libera Francifco Veneriarum, Alamanno Pifano, Jordano de
voluntate fecimus, propterea rogavimus illuflres prini- Urfinis, Branda Placentino , Guillelmo fanrti Marci,
opes, ducem Ludovicum, comitem Palatinum Rheni, Antonio de Salancho , presbyteris, A madeo Salutiaducem Bavirix, tc Grilfinum de Morey noflrum dile-^rum, Raynaldo de Brancafii* , Ludovico de Flifco,
Aum avunculum, & butgravium de Nuremberg no- Landulpho Barenfi, Odone de Columna, FrancifcoFloflrtxn diiertum focerum, quod quilibet eorum fuum fi- rentino, & Lucido de Comitibus, diaconis cardinafigilluin ad teflimonium omnium & Angulorum praemif- bus, ablêntibus Petro Cameracenfi & Antonio Aquileforum ad przfentem litteram appofuit, eofdem Ludo­ jenft cardinalibus, licet in civitate Oonflantienfi przfentibiu. Qu» Mifla cantata, fuit cantatum officium,
vicum , &.c. indemnes tenendo .
Exaudi nos Domine, Su. cum litaniis, orationibus Sc
Datum, &c.
collerti* cum evanjelio, Eruat figna in foie,
ac
hymno, Pin·/ creator Spirites, more folito.
Ex prima editione.
Qgibu* finiti*, furrexit venerabilis vir magifter BeSstper guiles lefiera, pellicatione, pronanàationc & nediAu* Gentiani, monachus ordiuis fanrti Benedirti,
diffinitione five condemnatione, dominas Qftienfis prafi- ambaxiator fludii Univerfitatis Parifienfit, & propofuit
dens, Î7 difti quatnor nationem qaateor prafidentes , qualiter venerabiles magiftri UniverfUabs fludii Pariinterrogati, an placeret , re(ponderant omnes, & primo fienfi recommendarent fe przfenti Concilio ConflanQftienfis, deinde nationum prxfidentes, quod placeret. Etienfi , mittendo fibi unam litteram, qUtam ibidem in
medium produxit.- cujus tenor fequirur inferius port
Et approiave. xnt omnia prxdicta .
lerturam aliorum, pro quibus feffio fuit depurata ■ ■
Deinde furrexerunt honorabile* viri magiflri HenriEx Mf.yiaorino.
cu* de Piro & Joanne* de Scribani*, promotore* Bc
Die Jovi* 9- Maji in fefto Afcenfioni» Domini fuit procuratores Concilii. Idem Henricus ioquen* - N<x
celebrata Mifla de difta folemmtate per Card. Camera- procuratores Sc promotore* hujus facri Concilii dicimus
cenfem m navi Ecclefiz Couftantienfi* , ubi Seffione* Sc exponimus, citationem alia* contra Joannem Papam
fuerunt, przfente Imperatore, XIH. alii* Cardinali­ vicefimumtertium decretam, una cum eius exiccutionc
bus, Przlati* in magno numero, & quampluribu* aliis. fafta >n publicis inflrumentis , quorum tenore* inferius
Et in medio Miflz M. Petrus de Verfaliis Monachus funt inferti.
Et ulterius recitando , primo, qualiter ultimo domi­
S. Dionyfu in Francia, in facra pagina Proleflbr fecit
fermonem, Sc. fecit fuum thema: Hic /lati ajpicimtes nus Joannes Pqpa vicefimu* tertius. Sc ejus receptato­
res
, fequaces Sc fautores fuerunt citati ad diem przin calnm AA- >. Sc in Epiflola dicit , & deduxit
fuum. thema triplici modo. Scilicet de duritia cordis, fentem, ad comparendum , refpotidendum, Sc allegan­
Sc pertinacibus , qui nimi* funt pertinaces in luis opi- dum caufam , ftc. prout in difta citatione continetur .
Et

O»
JpAÎS
CONST ANTIENS E.
sictsmündüs
6
’
r· ΛΛΠι*
ln|r.
;. Et ob hoc eorumdem Joannis receptatorum &. fequa-, Lnus Florentlnus dixit' fecifle Papz, qualiter reverteretur
’
ANNO cium, five adherentium non comparentium, neque ali- ad Concilium, dc impleret ea quz voviflêt dt iuraflet. AWO
CHRISTI qull caulas rationabiles allegantium, cur recelfus diAi
Qpibui fic propofitis per diAos dominos Francifcum a,Rliri
M>>' domini Joannis Papz.clandeftinus pronunciari non de­ Florentinum fc Guilielmum fandi Marci cardinales, ,,,‘’
beat fuifle ac efle ecclefiae fande Dei damnofus, fcan- .flarim furrexit magifter Henricus dé Piro una cummi' dalofus & opprobriojus, ac unioqu & pacis ecclefiz g i fl io Joanne de Scnbanis / iploque Henrico loqueore
perturbati vus &» nocivus, ac néfandiffimi fchifmatis nu­ dixerunt, quod citatio eflet perfonàlis , & cauta crimi­
trit i vus & roborari vus, hzrefifque & fufpicionis fidei nalis, in qua nullus admitteretur per procuratorem:
fenfitivus, ac a bono unionis dc pacis ecclefiz przfatz proteftando ibidem, ex quo Joannes Papa XXlll. conpromiflionibus, juramentis & votis per dominum Joan­ llituit procuratores fuos ad hanc caufam, quod matunem Papam fuper hoc faAis deviativus. Nec non alle- feftum & notorium eflet, quod citatio venit ad ejus
«
gantium caufas, quare telles· fuper notorietate ernni- notitiam , dc fufficienter devoluta ·
*
num in citatorio exprelTorum recipi non debeant, &
Subfequenter pro meliori expeditione bujus negotii
deinde notoria pronunciari, de lu per eifdem tanquam funr rogati per Concilium duo cardinales diaconi &
fuper notoriis criminibus procedi. Ec cur ipfe dominus quinque przlati pomi ne Concilii', ad eumdem ad por­
Joannes Papa vicefimus tertius non debeat fufpendi a tas five valvas ecclefiz przfentis, ad inquirendum, fi
totali adminiftratione papatus, propter notoriam , ma­B Joannes Papa XXlll. foret ibidem, ipfumque requiren­
lam vel fcandalofom adminiflrationem & dilapidatio­ do dc fuos fequaces, receptatores dc fautores, ut comnem . Ipfofque domjnum Joannem Papam, fuos compli­ parere deberent coram fanAa Synodo Conftantienfi,
ces dc fequaces, primitus tamen diligenter per reveren- refponfuri fuper contentis in citatorio contra eos emilfo.
diffimos patres dominos ex dominis fanAz Romanz ecCardinalibus vero recufantibus, licet petitis flt exclefiz cardinalibus, & quatuor praefatos quatuor natio­ fpeAatis , acceflërunt ad portas ecclefiz reverendiflimur
num , diligenter 'ante valvae bujus majoris ecclefiz Con- pater dominus Joannes patriarcha Antiochenus nationis
flantienfis przconixatoe, fi non compapierint, neque Gallicane, Nicolaus Gneanenfis archiepifcopus nationis
repe nantur , petimus contumaces reputari ; flt in eorum Germanicz, Antonius archiepifcopus Ragufinus nationis
contumaciam fupradiAa omnia & fingula per hanc fan- Italicz, dc Nicolaus epifeopus Bathonienfis nationis An­
Aam Synodum fecundum foratam citatorii pronunciari , glicane , Stephanus epifeopus Dolenfis nationis Gallica­
declarari & decerni, diâum recelfum fuum fuifle Sc ne, cum reverendis patribus BenediAo przpofiro Albe
efle fonAz ecclefiz Dei fcandalofum & opprobriofum, Regalis , protonotario nationis Germanicz , Se Jâcobo
&c. Nec non crimina in ipfo citatorio exprefla, fuif- Rhodini nationis Italicz, quinque notariis five tabelliofe & efle notoria ; & fuper eis tanquam fuper notoriis nibus quatuor nationum. Quorum quilibet unus pofl
*
procedendum fore, tc procedi debere declarari ; di- alium in diAis fle extra valvis tribus vicibus vocarunt
Aumque dominum Joannem Papam a totali adminiftra­£ Joannem Papam XXlll. flt fuos fequaces alta flt inteltione papatus tam fpiritualium , quam temporalium, ligibili, ac clamorofa voce, videlicet in hunc modum :
propter przmifla lite pendente, fufpendendum fore fle AuAoritate fanAz Synodi Conftantienfis requirimus Joan- ·,
fufpendi debere: ipfumque fuper przdiAis criminibus nem Papam vicefimumtertium citarum flt fuos fequaces
fuifle flt efle notorie irretitum, & penitus incorrigibi- flt fautores, fi fint hic, veniant coram.diAa fanAa Sy­
lem, aliafque procedi dc declarari, prout juris fuerit, nodo, refponfuri fuper contentis in citatorio. Qpibus
inquifitionibus faAis fucceflive, nullus comparu.t, ne­
& ordo diAaverit rationis.
Item, petimus fimiliter ex benigniflimo officio, quod que refpondit.
humiliter prO tota Univerfoli ecclefia flt cunAo populo
Revetfi ad ecclefiam fle ad diAam Synodum, fece­
Chriftiano imploramus, per hoc facrum Concilium flt runt relationem. Primo dominus Joannes patriarcha,
hanc fiusAam univerfalem Synodum aliquos ex dominis & deinde dominus BenediAus przpofitus protonotafanAz Romanz ecclefiz cardinalibus antediAis, flt ali­ nus , nomine notariorum, qualiter inquifierunt diâum
quos alios etiam przlatos dari fle deputari commiflatios, Joannem Papam fle ejus fequaces ac fautores juxta for­
coram quibus teftes in hac caufa produci valeant, qui­ mam juris eis traditam : fle nullus comparait , neque
que juramenta eorumdem recipiant, ipfofqueexaminent comparebat pro eis ; quod atteflarentur çoram Deo flt
diligenter, flt huic facro Concilio proceflum hujufmodi diAa Synodo Conflantienfi .
habitum flt habendum referant, aliaque faciant, qua cir­0 Super quibus fucceflive diAis, petitis, relatis, at­
ca przmifla neceflaria fuerint, flt quomodolibet opportu­ que injunAis, idem magifter Henricus de Piro promo­
na. Przmifla omnia flt fingula cum debita petimus in­ ter una cum diAo Joanne de Scribanis, petiverunt fibi
flantia inftantius flt inflantiflime fieri, decerni flt adim­ per notarium .fedis Apoftolicz flt alios tabelliones flt
pleri , falvo jure addendi, minuendi flt mutandi, de­ notarios Synodi, unum dt plura confici, publicum dt
publica, inftrumentum flt inftrumenta. Przfentibus ibi­
clarandi, dtc. ut eft λ flili jutis atque moris.
sAL/c4icm. Quibus faAis, reverendiflimus pater dominus Fran- dem illuftribus principibus dominis Ludovico duce Bacifcus cardinalis Florentinus furrexit, proponens quod variz, Rompoldo duce Zagahenfi in Silefia , Joanne
dominus Joannes Papa vicefimustertius przdiAis mi- Jacobo comite Aquefanenfi filio c comitis Montisferrafit dominis cardinalibus unam bullam in qua confirait ti, Joanne comite de Friburg, Joanne Carolo de Vice- "" ’
procuratores fuos ad hanc Synodum, ad defendendum comitibus de Mediolano , Philippo de Florenria , Nltoflt agendum nomine fui fuper fibi impofitis flt imponen­ lao de Gara d magno comite de Hungaria , & aliz *
dis per diAam Synodum : videlicet reverendiflimos pa­ Chriflianorum multitudine copiofa.
u
tCuetres , dominum Petrum Cameracenfem, Guilielmum (anQpibus fic peraAis, dominus Andreas eleAus Pozna.
Ai Marci, presbyteros, flt ipfum Francifcum Florenti- nienfis de mandato diAz Synodi afccndebat in locum
b Mff- ·»■· num diaconum cardinalem, licet fui collegz ipfi A non in quo publicabantur édifia Concilii: dc legebat ibidem
dum v»w venerunt ad concordiam, an vellent acceptare onus g certam fchedulam alias in nationibus conclufam pro
ri"z *
procuratoris ; licet ipfe fimiliter mififlet unum breve, officialibus Concili. : dt cetera. Cujus tenor fequitur
exhortando eos, quod acceptarent pro eo onus procu­ inferius. Nec non litteram miflarn per Univerfitatem
ratoris. tamen juxta id quod fibi vifum fuerat, non ftudli Parifienfis, cujus fimiliter tenor fequitur info­
poflunt bene tranfire, quin deberent acceptare. Sed rms . Qiubus leAis, Henricus de Piro dr Joannes de
exnunc dixit, quantum in eo erat, pro ifta vice nollet Scribanis, Henrico loquente, petierunt a tota Synodo ,
acceptare onus procuratoris , perfualiflêtque fibi alias , an placeret ; adjicientes, fi aliquis eflet cui non place­
quando fuerat fecum, quod reverteretur dc faceret illa ret , juxta auAoritatem dc facultatem Concilii, poflét
quz promiferat. Dominus vero Guillelmus fanAi Mar­ libere furgere fle dicere id quod fibi placeret. Et fic de
ci levans fe, dixit quod illam materiam ignoraflët pe- omnibus aliis fuit refponfum per dominum przfidcntem
I
nitus, flt nunquam veniflet ad .notitiam ejus, nifi hodie flt omnes alios, Placet, nemine diferepantemane. Sed quidquid eflêt, ipfe non eflet difpofitus ad
♦
acceptandum onus pro Papa, neque pro aliquo alio,
y
tenuncians ipfo omni acceptationi exnunc penitus flt çm*
j
r.ino. Exnunc tamen approbans perfuafionem quam domiSs
Ex
CoruiJ. GnuriL Tom XXVII.
■

<4.
•4>

anno

CHRISTI
Loc'ï·.

JOANNES
P. xml.

CONCILIUM

Ex prime editione.

<44

SGBjjWDtt
lw«

Ex sqf. Sorti, ftr tafias Germanicis.

quidem Agu cantata, legebantur titania & »
tia more alien» ftgnnum, turn evangel», Enxat fi­
gea in foie & Inna, dfc. Deinde «era damfaau <4tedrees etedus Poumnieugs legebut quufdam concbsguues & titterat, . quorum tenores fequsostur, & fmn lu­
tis:

Sacnfmda Coagantiengi Sysmdus ecclegam uAoluam
reprafentans
Spiritu fmOo
Uptiet congregata.

,m

''____

**·*>
CHRISTI

tan fappikatm per legentem ptrndia· terenilGmm M”‘
regie majeflati, quod loco doutai comitis Bartholdi
prapcar ejus abfontiam, pnwidoat de uno alio ad fisum
oftknam fiificstoM.

la nomine Domini. Amen.

A

a Nativitate

Nno
ejufdem miUefimo quadringente&ao dacimoquioto, tadiftione offava, diequar*

ta medis Maji, pontificatus ten&iffiaBi in Chrifto patris
Uditis tr intelledis propogtis & petitis per procu­ & domini noftri, domini Joannis divina providentia
ratores bujus [octi Concilii geuqralis infra domi­ Papae vicriimirvrrii armo quinto, in mei notarii puhlinum Joaanem Popam JTXI1I. intendeutet m boc caufa
B ci & teftium ininkriptonim ad hoc ipecialiter vocato*
cam maturitate & monfsoetudisu iy caritate in Spiritu ram & rogatorum pariantia, venerabilis vir dominus
fando procedere, praefatam dominam Jomrncm, gated Nicolas»deHubancho, litterarum icriptor, Apro tunc
pramifa contra nm pripogta & petita, ufque ad di­ ■odientia publica litterarum cootradiftarom domini
em crofinum bore fee celebrabitur [ego, de fotitu be­ noftri Pape JeAor in ecdefia ianAi Stepbani Conftannignitate exjpedondum decernit, & fuper jam propo­ tienfi, pro audientia codarum ApoftoUca ipecialiter
sai [ta petitis pm parte ejus fire refpoadndam.
deputata, mane bora confacta gnafiiam litteras citato­
ria» perionales a facrolanAa Synodo Conftantieafi pmeConcilium dat comniflariodta caufa inquifitioms contra rale Concilium faciente, A ecdefiam catholicamrepneJoannem Papam vicefimumtcttium.
fentante, «a Spiritu fimfto legitime congregata, ad in­
flandam venerabilium virorum magiflraram Henrid de
Piro licentiatl in decretis, & Joannis de Scribonis de
ξζ,
pra propogtos contra didam domimtm Joanaem Papam Placentia, caularum & negotiorum diAi Concilii promo­
vicejimamOcrtium comteifariv rrverendigmos dominor torum Λ procuratorum , contra prxfatum dominum
cardinales de Urfinis (T tituli fandi Marci ; nec non Joannem Papam & ejus fautores, receptatores & ejus
reverendos patres dominos epifnpos Concordicnfem ftr fequaccs emanatas , & propriis figillis pntfidentium
Ttrvsynam, ac Joannem de Bononia facri palatii ^t- quatuor nationum hujuimodi Concilii munitas & figilpftclici t tufarum auditorem , nationis Italica : <ÿ- clatas, nec non per providos viros magiftrm, Joanaem
.
«.r W'^"· Dolenfem, & abbatem fandi Lapi, nec non Gujardi pro Gallicana natione, Banholomxum deGuar«H-ri \l G*'llfr*·"· b Malignii didi palatii aaditorem, natio- flis pro Italica, Gifeleram Bovencen pro Getmanica,
htehgihfa'. "" Gallieame: tr epifeopum Mnburgenfem, tr Un­ A Joannem Raynaldi pro Anglicane, nationibus, in
dream eledam Poinanienfem, & Beriholdam de mil- prvdifto facro generali Coocilio Conftancienii notarios
dfsngen ejufdem palatii aaditorem , nationis Germanica: lubfcriptas & figillatas, quarum tenor fic incipit : Saepijcopum Licbfcldenfcm, ftr Matem beata Mari* croünfta Ccaftantienfis Synodos, dcc. Ec fic finit: Da­
extra muros Fborssci, nationis ^nglicana : quibus dat tum Conflanti* provincic Moguntinenfis, .Ac. alta &
potegotem fuper padidis teges recipiendi, citandi tr intelligibili voce legit & publicavit ad pariatorum ma*
compellendi , ipfofque examinandi jfcsmdam petitionem giQri Henrici de Puo & Joatmis de Scribanis promoto­
.
predidorum promotos um , pout nature caufa requirit ; rum & procuratorum nomine quo fiapn, inflandam,
sta quod quilibet ipforumtgppgmt padsda incboa­ qui fibi de publicatione & JeAura hujuimodi per me no­
re , perficere & finire ,tf- fuper notorietate & fcan- tarium publicum infirakripcum, unum vel plura, pu­
dahzatione & incorrigiKlitate didorum criminum pir- blicum feu publica fieri petierunt inftramentum feu in­
nartam relationem facie; (T ad jtioem procedendi con­ finiment·. Potientibus ibidem venerabilibus & diferetis
tra didam Papam , utrium fuerit & rationis.
viris magiflris Micbaele de d Bolefanis licentiate in de- d Mff.GerDcretis, Joanne de Scribanis in Romana curia procura- n,*n- <·>'**
Concillium deputat fuo· judices
tore, Conrado Beldevin, Henrico Hutnateis, Joanne
'
Brunichufen, Robino Colini, in dita audientia procu­
Item dida fanda Synodus cu^fituit Cr deputat in ratoribus, & Gifelero de Bovencen, facri palatii Apojudices feu eommigarios ad audiendum omnes caufas, fiolici caUfiuum.notariis, & quampluribus aliis teftibus
ad didam fandam Synodum per oppilationem feu que­ ad premifla vocatis Ipecialiter & rogatis.
relam dedudas, devolutas, fe» deducendas tr devol­
Paulo poft ego Fridericus notarius infraferiprus pnevendas , revertndsfimos patres Mattbxum epifeopum diflas litteras citatorias ad valvas diftas ecclefia? fanfli
Pigorienfem nationis Italica, Joannem epifeopum Vau- Srephani pro audientia caularum Apoflolica fpetiahrenjem nationis Gallicana, c Nicoiaum epifeopum Plo- ter deputatas aSm, & extentes per tempus dimifi, ro­
cenfem nationis Germanica, & Bpbertum epifeopum Sa- gatus flt requifitus per diAos magiflro» HenrioMn de Pi­
reibirienfem nationis ytitgticsmx ; quibat dat potegatem ro & Joannem de Scribanis eromotores & procurato­
in pradidts citandi in curia tr extra eam, & alia fa­ res, nomine quo fiipra, ut oe bqjufmodi afixione pu­
ciendi quâ ad didas caufas pertinent 0· pertinebunt, blicum conficerem infinxnentum. Pratentibus ibidem
ufque ad fenteut iam difinitivam exclufive.
dderetis viris megttris Nicolao Vourt, Henrico HerLordi, Joanne Chriftiani A Joanne Carpentarii in praConcilium deputat feflionarior.
^diAa audientia procuratoribus, teftibus ad pnemifla vo­
catis Ipecialiter & rogatis.
Item dide fanda Synodus eongitnit fr deputat fefDeinde vero hora Tertiarumdiflstdiei,velquafi.,ego
dominos pralatos, ambaxiatores Fridericus notarius infralcriptus pnediAas litteras cita­
dT cemros in feguaAus Concilii, prout geri folitam eg f torias dc pnadiAis valvte removi, & ftatim poftea ad
videÿcet de natione Gallicana antiquos soomissdris, Py valvas ecclefis cathedral» Conftantienfis afixi, & ex­
de natione Itahcd dwriamn Joamoem dc fundo Severi-1 tentes ibidem dimifi per horam & ultra, rogatus & reno, tr pro notione Germanica migrant Everbardam, quifitus, ut de hujuftrndi temotioomftt aflixiohe publi­
Lupi.
cum conficerem mArRnentum. Potientibus ibidem dilcretis viris magiftris Nicoian de Hubanco leftore praditio, Amoldo Vorthem , Theodorico de Horfleo, lit­
terarum Apoftolicarum ftnptoribus, & Joanne Stade

A

LF^°* 1,f" *Ββ /α3β S'*We/

■>

de Lothem, facri palatii Apofiûlici caufar^m notariis,
teftibus ad pr«m<* vocatis fpocialiter fle rogatis.

Ex

<4J

'rxS

CONST ANTIENSE.

«emwous

<4<

■ Ex poft vero hot* quasi undecima dita diei, «go A pnrienribus Rudem iîuflribus principibus domino Rom- "
" 1
t£!^m *»i4ertca» rotarim ürfjrafcriptw ptmdste litteras rita- ptddo duce Silete. FridericoBurgravio NuMinbavpnfi, ANNO
«oria» de prsdita valvis removi; & deinde incouti- Joanne Jacebo filio Marduoma Montisforrati, Joanne
de Vtcecomitibitt de Mediolano , & Sigifmmdo de Lol­
lius de Hangaria militibus, teftibus ad poemifla voca­
dum in prxfend civitate Cooftanriensi erat, habita­ tis fpecialiter, & rogatis, & quamphtrimum aliorum
bat dc habitare folebat, afixi, & exxasdaa per tempus Chriftianorum multitudine copioia.
dimisi.
Deinde vero hora prima poft meridiem ejulitem diei,
Et deinde heax Nonarum, vel quasi, Mfdem litte­ ipfa» litteras citatorias originales. copiis earumdem per
ras de proxime dita valvis lemovi. & mecum porta­ me afixia ibidem dimiflss, ,a ditas valvis feu ponis
vi, rogatui & requtsxus a fiepe dita promotoribus, amovi dt mecum portavi» rogatus & requifitus a faur de hnjsifinmfi afixfoue dt lemoriooe publicum con­ pradita magiftri» Henrico de Piro. dc Joanne de Scri­
ficerem inftrumentum. Pnefentibus ibidem honorabili­ bant» promotoribus dt procuratoribus-nomine quo fupra,
bus viris magiftro Theodorico de Horfleu, Gofvino, ut de aAxione dt amotione bujufinodi ipfia unum vel
Muel, litterarum Apoftolicarum fcriptoribus. Herman- plura, publicum feu publica conficerem, inftrumentum
Mr. Ctr bo b Coppardi Canonico eccteais fandi Caflii Bonnen- feu inflrumenta. Pr*fcntibus ibidem diferetis viris ma­
tis, Coloaiensis dicocesis, Henrico ten b Gangenhave de ggiftris, Gumpeno Fabri. dt Petro lUnnin de DeflcrReys,
“““ Joanne
-- -r Valiringen, & «Stepbann
—*—“ Pilori, fieri
: ' viel, (acri palatii Apoflolici caufarute notariis clericis
Mff. Va- palatii caufarum Apoflolici notariis, & Rfeoldo vender Muguntinenfis dt Leodienfis dkecelum , tethbus ad prrrr
Samitter, cierki» Cotoniesms, Monafteriensis, * Ruti- miflâ vocatis fpecialiter dt rogaris.
mentû & Leodiensis dimcefiam, teftibus ad prxmifla
Paulo veto poft praemitia, ego Gifelerus notarius
vocatis fpecialiter & rogatis. Et ego Fridericus de Ar­ infraferiptus una cum prsdiAis litteris citatoriis ad di­
nhem cfericus Cokxuenfis dicecefis, publicus Apoftotica te civitatis Coftantienlis valvas ku portas , e Rum- e
Crnr-.
& imperiali auAoritatibua notarius, ac dite audientiae phartorum vulgariter nuncupatas, accefli, tc eiitem Rumemir.
public* litterarum contraditarum domini noftri Pape valvis feu ponis eafdem litteras citatoria» una cBn 11 Λ·»ρ»ν·
feriba. quia praedite leter·, publicationibus, afixio- earumdem vera conia affixi, dc ibitem ipfa» rifixas dc
'
nibus & remotiooibus una cum pcznominatis teftibus exteofas dimifi. Drmixn vero iplas citatoria» origina­
pnafen» interfui: ideo hoc pnefens inftrumentum manu les litterx» poft horam Vefperarum ejuldem diei fupratnea propria icriptum de fubferiptum in hanc publicam dite, copia earumdem ibidem per me affixa, etiam
formam redegi, iïgnoque & nomine meis folitis A con- in proxime dita ponis dimiflâ, removi dc mecum de­
fuetis lignari, rogatus & requifitus, in fidem & tefti- portavi.· rogatus dt requifitus a tupradiAis magiftris
monium omnium & fingulorum premiflorum.
Henrico de Piro dc Joanne de Scribanis, promotoribus
dt procuratoribus nomine quo fupra, ut ipfis de hujuiCmodi affixioue dc amotione unum vel plura . publicum
feu publica conficerem inftrumentum feu inflrumenta.
Nno a Nativitate ejufdem millefimo quadringen- Prarfentibus ibidem honorabilibus dt diferetis viris ma­
tefimo decimo quinto, inditaope otava. die ve­ giftris Clemente de Cumis, dc Bafliono de f Putalata f- M|1L Jt
ro fabbati, quarta menfis Maji, pootifican* doerinide Lauda, litterarum Apoflolicarum fcriptoribus. dc
'
Joannis Pape vicefimiterrii anno quinto, paulo poft ho­ Joanne g Guinardi in difto facro Concilio pro natione g Mff. G>ram nonanam. Ego Grfelenrs notarius publicus infra* Gallicana notario, clerico Pitavenfis ditecefis, teftibus *Mr^‘ *
fcnptiu, in teftium infrafcriptorum ad hoc fpecialiter ad pnemiffa vocatis dc rogati». Et ego Gdeleru» de
vocatorum dc rogatorum prefentia, certas litteras cita­ Boventen clericus Moguntinenfis diœcefi», Apoflolici
torias perionales, a fecro&nta fynodo Conftantienfi dc imperiali auAoritâtibus notarius, dc in facro Congenerale Concilium laciente, dt ecclefiam catholicam flaattenfi generali Concilio fupradiAo pro natione Ger­
repnefentante, in Spintu faoto legitime congregata, manica notarius , praeditas litteras citatorias per ediad inflantiam & petitionem venerabilium virorum ma- ftum dc perfooales fupradiAis valvis dc portis aifixi,
giflronuu Henrici de Piro Iicentiati in decretis , dt dt, ut praemittitur, amovi: de quibus aftixione dc imoJoannis db Scribanis de Placentia, caufarum & nego-^tione praefens publicum inftrumentum manu mea prot iorum dita Coocilii promotorum &
“ procuratorum con­ pna fubfcriptum confeci, fubfcripfi di publicavi, fignotra pnrfatum dominum Joannem Papam vicefimumter-D que dc nomine meis folitis dc confactu fignavi, roga­
tiuro & ejus fautores, receptatores & fequaces emana­ tus dc requifitus in fidem & teftunoiuum ommum dc
tas, dc figillis praefidentium quatuor nationum hujus fmgulorum premi florum.
*' Concilii munitas Λ figillatas, ac etiam per quatuor earomdern nationum in pntdiAo lacto geoetali Concilio
Efregiit inchtifane palrilmi, zirit ex omni pente b Univ-i fitatir
notarios fubfcriptas dt fignatas. Qparum quidem litte­
Panfrnli»
dilefiir , in falxtifero Coflaniicnfi loncilu
tpiftol· . r»
rarum citatorum tenor fic incipit : Sacrofanta Conftan­
Univerfalem ecclefiam reprxjentantibn >.
îiürni
mlf.
tienfi» Synodus, dcc. Et fic finitur: Datum Conflanti*»
provincie Moguntineufis, in ecclefia majori folemn»- ■pGregii inclytique paties, viri ex omni gente i di- h Klrfln .
ter celebrata die Jovis fecunda menfis Maji, inditao- Ha ledi
ledi,, almumque & faluriferum
falutifertvn Concilium.- Si Ia- i Mff. r/rne otava , anno Domini, dcc. Ad inflantiam dc requi- bori, fi gravibus operibus per diverfas vias pacem ec- a··
fitionem prsriatoram magiftrorum, Henrici de Piro & elefie quxfiviftn , non corpori, non mundanis parcen­
Joannis de Scribanis, promotorum dc procuratorum, tes divitiis, fed tbefaurisante» in exto, jam conftantius
nomine quo fiipra, valvis feu .ponis civitatis Conftan- perfiflendum, jam ambulandum cautius, jam opus eft
d S-r-JI/srr tienfis d Guitpon vulgariter nuncuparis, una cum ea­ incumbere magis, curo turbidus Aufier primum dulces
rt>( »1.
rumdem vera copia affixi, & ibidem affixas dc exten- fpirantes Zephyros a Petri navicula aliquantiiper repuûü dimifi.
E Iit. Sed remis agendum, ut ad tranquillitatis porrum
ducatur incolumis. Jam in vobis fpes catholici populi
Ex mff. Card. Caframcx & Germanieit.
conftituta eft, v« columnas ecclefix firmas univerfi
laudant dc venerantur, dt pacem orantes populi nunus
ÿnammqnidem litteram·· tenor tie ineipit. Sacro- ad fidera tendunt. Nam adauta eft eo fiducia per vefanta Conftantienfi Synodus generale Concilium faciens, flram perfeverantiam, poft quam dommi noftri Papa: r
& ecclefiam catholicam reprxfentans, in Spiritu fan­ difceflum agnoverint. Quamquam difceffum xj;ie fera­
do legitime congregata umverfis Chriftifidelibut unio­ mus, multumquefpes prrcedenspaila efl detrimentum,
nem, pacem ecclefix, Sc gaudium fempiternum , Et ft ut nuper fcnpto vobis notum fecifle putamui. Nunc igi­
finit axie JttkJtriptioM,··». notario, um : Datum Conflanti* tur felix veftris Isboiibus fit ecclefia , f >rtunatu|ue poi
provincie Moguntinx, in feflione publica in ecclefia puli , quos invifum fchifma tanta pc; tempo:a conturba­
majori fotemnicer celebrata die Jovis n. menfis Maji, vit : non enim tantus coetus in vacuum erat cquv-.kihindhftione vni. anno vero Domini mccccxv. Pontifica­ dus. Sedutfrudus labores (equatur afliduos, non difpertus prxfati domini Joannis Papx XXIII. anno quinto, gantur oves greg·' propter paftvri» ahfentiam, fed ore af.o
Cancil. General. Tom. XXVII.
S» a
fit

A

-------------------

—

' ■ ...... ■'■'·■

«
*47

Ç^gS

CONCILIUM

«»jwœcs

'-" ~~ fie b*c in caatwto majoris tnmatis: quoniam commit-A fi fc»* Afetanft *ri iafaliriros, wltoc «mi mat»
AJiiSL, n“ · noftrum uranium vota.Auniverf* fideiinmmen
re Carolo, qui ftatim difponere dabam , qaed omnia
.. *· fri·-*» » *·*» Mfcmt* P~ fin* vericaribos
fc&cieatnr amendarentur ad voiuatacam Concilii.
.t.. 17k, fuftinabora, vobis ü» tenta bianirenres, ut fidai c deh . wXB. bise inefragabtliter obftganmr: A nosipfi de vota conEa prima edittane.
bALw^w-ftintia gandarare ia Domteo, vobis obedire, obfequi ,
c ALdrM» revereri, atque femper aftîmrire parati, telle Domino,
Pr*dftNr faSv & fMutii, praawtarer ftiitruM Λ
«ni vefira» laborat in ffwdummat· pacis quietem diri- ififa Symdb, fi fieerret : «i/iriMrr , fi ahfaù eget eui
gat, A in viam feintât atetam.
sup/errrt, jMrta Mtatarai ίΓ /«tutae* Concilii
Datum, Parifiis ia nota congregatione generali ,apud - pofet perfert .&dicere id quod fib flacent. Et fic fait
fanftum Manianm fiver hoc fpecialiter congregata , ad i>—lint rq^m/um perdant**» prtfidntno &teou
d ft, mC I ipf-decimo d quarto die menfis Aprilis . Vetaram perer- aliae, Placat, *πμ*τ dificrtpmtf.
nitatum egregiarum xelantiffimi devoti imbiteret ,
IcAor A Univerfkas Studii Parifienfis.
Ex nag. Card. Capraxicx, & daahu Germanirit.

Er m/. Ennfwic.

"2^*"

Eadem die, qua fuprr, videlicet tertiadecima men3 fis Maji fupradifti fuit congregatio deputatorum quatuor

Epifiola Univerfitatii Parifieijk ad Cxfaran
Sifiifanndnm.

nationum ia loco, in quo natio Germanica folet con­
gregari , in pnrfentia fereniffimi principis Sigifinundi
Romanorum , A Hungari* regis A ibidem idem rex .
Ereniflimo ac viAoriofifGmo principi, regi Romano­ pnrientavit unam copiam cujufdam bull* date Carolo
rum femper Augufto, necnon Hungari* , Dalma» de Malateftis de Arimino , in qua dominus Gregorius
tid, Ac. regi. Veftris quas meritis laudet «quabioms ?dedit licendam ipfi Ceroto , & fuis de ejut obedientia
Sereniflime ac viAorioliffime princeps , & femper- Au- ad confcsxiendum huic Concilio : injungens idenr rex do­
guile. Quam gloriole opera veftris vocibus & litteris minis deputaris , quod examinent illam copiam, an
anteferunt! Vos ecdefi* labori» miferantem, rebus fuc- foret defeAuofa, infaficiens, vellet eam remittere Ca­
currere feflîs confpicimus. Vos rains , qaam minatur rolo , qui ftatim difponere deberet , quod omnia fufisJacobo robuftus, fupponitig humeros. Et regnum tem­ cienter ordinarentur in eadem ad voluntatem Concilii.
porale ad crlefte viam vobis edificat Salutarem. Qjtod Subfequenter fuit lefts quaedam littera miffiva per do­
fi precibus divina fteAitur dementia , fi ejufdem inef­ minum Carolum de Malateftis nattouibus hujus Conci­
fabilis juftitia nullum incompenfatum relinquat , aeter­ lii , cujus tenor inferius defcribitur.
na przmia veftri ccnfeq netur ferenitu. Not autem ad
gratiarum aftiooes condignas fniflra niteremur , nec C Kcvemdifiaaie , wnrraUliiafyat 6" illafiribai patri­
to/ , & doamut capitularihat natiaaxaa Ca»quidquid in orbe eft fnlficeret . Sed Cbriftut id afpicit,
A veil ros labores ad finem perducat beatum , qui no­
fiantix coavtnientihn.
ftrum in fieculum tale dedit agris mortalibus A ecclefic
prxfidium: cujus operibus opibufque freti, quam Mun­ "KTUnquam dormitat , neque dormitabit antiquus hudus dare non poteft, quam neque priora potuere fiecula, XN. mani generis boftis qui vel noverit, vel fufpicapacem exfpeAamus videre vcnuflam . Non vos ergo ri valeat boouita allaturum, quantum fibi permittitur ,
conturbent, fi qua de novo emergunt, fi dominumno­ impedire ; ea quoque , qus melioris inÿnicitie eft ,
ftrum Papam (piritus nefeio quis avertit a Synodo . quam boni, conatur advertere : potius huic per fe la­
Non frangat labor perfeverantiam , non rerum muta· borat , atque fuot undique facellites conftipat , fatigattio, e fed immutatio voluntatum. Sed vos , magnani- que, quibus aptius fiat ; verum eo amplius debent inFor:,, rtn
princeps , & vir conftantiiTime , ceteris explicate furgere illa exlequi , qui divino mancipantur obiequio,
conflandam. Maneat fecram Concilium , donec popu­ quos malos experiantur fibi adverted in propofito :
lum Domini, ad ipfum clamantem , & mifericocditrr evellitur quidem ambigua de corde illius perplexius ,
pacem de edo pro terris implorantem , his nimirum , an reoebne , an lumen fit , quando exfequendi ipfi
proh dolor ! loogsrvis miferiis eripiat. Non levet occa- mens eft. Cum ipfis patitur offendiculum in via , qua
fiones, non allegane necrificacrs receflum perfuadeant . graditur: nufquam enim adveriabitur ex propofito itn»
Sed quxrat primum unufquifque regnum Dei, juftitiam^pietati nequam. Ex iis itaque majores Altiflimo gratias
fero , quibas meum ad partes illas acceffum impediri
ejes, & pacem, & omnia adjicientur vobis.
Datum Parifiis, in noftri Congregarione generali a- experior , magifque ut compleam ,- glifeo . Scripferam
pud fanftum Mart i num , fuper hoc fpecialiter congre­ dominationibus veftris, credi fupplicana , qu* fuper iis
gata , dic decima quarta menfis Aprilis. Veftre Impe­ difturi erant venerabiles viri Joannes Loboni, A prior
ratori? majeftatis hurdles , & ejus ad mandata pari­ in monte fanfti Laurentii. Hi vero cum a me difceffiffent per dictam, A peuto poft in manus latrunculo­
ti, Reftor & Univerfitas Studii Parifienfis.
rum quorumdam inciderunt , qui nec iras domini verenrês fci , nec religiofi habitum........ tunfioEr noff. Sxrii, & tribu Gmuaxicii.
nibus adeo diftnm priorem oratorem meum -colliferunt,
Eadem die qua fupra, videlicet decimatertia menfis quod larium, A pravefeftum deflinandi illum principa­
Maji poft meridiem fuit congregatio nationis Gdrmani- liter feculas abeft· Placet ergo non me* voluntatis ,
c«. In qua primo fuerunt deputati per ferutinium pro fed contingentis opportunitatis excufeiionem admittere
parte ejufdem nationis quinque venerabiles viri domi- a pnediAo domino Joanne t ac fi pnediftus venerabilis
t Mff
ni Hermannus f Dvergh , fedis Apoftolioe protonota- prior affuiffet , credere exponendis mei parte una cum
rr K.
riui · Bcrtholdus de Vitdungen facri palatu Apoftolica aliis meis oratoribus ibi exfiftentibus. Brixi* die xarr.
caularum auditor, Joannes Abundi decretorum doftor, E Aprilis, ioditane vm. Sanftiflimi in Chrifto patris
gMff. Drf. Petrus g de Tyger licentiatus in decretis, & Henricus domini Gregorii Pap* XIL fervulus, A revocabilis pro­
•teter.
de Piro licentiatus in decretis, ad ordinandum pofitio- curator ad facram unioaem perficiendam , Carolus de
nes A articulos , in caufa inquifitionis depofitionis Malateftis.
Eadem die, videlicet Lunat xm. fuptadi&i menfis
Joaimie Papac vicefimitertii per Synodum Coftantienfem offerendos.
Maji, diferetus vir Gotfiridus b Ekirfienfis fedis Apoflolice
curtor retulit dominis commitaiis deputaris ad e- h
Subfequenter venit ibidem dominus Romanorum rex
cum deputatis aliarum trium nationum, pnefentaus u- xaminandum teftes fuper informatione fimmaria judi- fin.
nangrcopjamVijufdam balbe dat* Carolo de Malateftis cum , feu deputatotum fecri Cccftantieofis generalis
de Arimino. In qua Angelus de Corario , Gregorius Concilii, de A fuper notorietate criminum in citatorio
duodecimus in fua obedientia nuncupatus , dedit licen­ contentorum, videlicet reverendiftimis in Chrifto patri­
tiam ipfi Carolo A fui» de ejus obedientia, ad confen- bus A dominis de Urfinis, A fanAi Marti cardinalibus, ·
tiendum huic Concilio : injungens idem dominus rrx A epifeopo Dolenfi commiflario ptsr JiAis, A nobis » G's-X.T/ZZ/,//.’
iorta
dominis deputatis, quod examinarent illam cepam & iero BoXtenii, Guillelmo PurflUiis , & Guinpctro f»■ tr
bn liin .

S

«4»
'

·\7Γ,.

’FSH

CONSTANT1ENSE.

bri notarie publia·, A «jafifo· Conclia fcribi· 4» Mb- A

ram dominorum craamMarforamamadMO A ad providi
vui magiflri Hrorici de Pim promotoris, A procuraroris Concilii jam difti , paulo aroe isran^wirii riuA
fex tefte· ad jaraaâim de pesÜbeud» mftmMfam veritati AAfaper notorietaM criarioam ia dcacpnocoatentorum ad boram Aorndam poft maridiam patfcntis
diei Conflanti* ia aaoaaAario frarram Minorum, prout
A ipHmadnmiinm idem curfer habuit, ut afterait , ab
ciiAm doadato cnaaaifiriia Ipecialiter ia mandati? ■
Deiade iacoatiaeati idam curfer iena . & peulo poft
radieaa ratulit domini» coanmiftarita , A nobis notarii»
prsdiftis fe de eonxndem commiftarioram mandaro, A
ad ejuidem promotoris , leu procutatoris inftantiam ,

,,C,?*VNDUS

<ijo

arfutù. UBù & peraair, rewreeiifiauu peter'- —’ —

dwtar Jteeeer petrieretie .Àtitiactieiuu legeiat itéré*- Mpci&eû Pape , tejer tour feqeiter ie tiutc
amdbm:
E* tef. Serti, & tribu Geruteeicii.
Et

levereAifliml

patrea domini Angelo» Laudenfis ,

A Jordanu» de Urfinis, cardinales, affiflebant regi Ro­

manorum ibidem prudenti in infigniis regali but cum fuis
nobilibus. Prudentibus ibidem Brands Placentino, Frandfco Veneriarum, Guilldmo ianAi Marci, Antonio de
Salancho, presbyteri»; Amadeo Saiutiarum , Raynaldo
de Bnockafiis, Ludovico de Flifco, Landulpbo Barenfi,
Odone de Columna, Lucido de Comitibus, A FranciP
mulo ance citafle pereraptotie fimiliter feptem tefl<s ad co Florentineofi , diaconi* cardinalibus : abfeotibu* taiurandum de perbibendo teflimoriium veritati de A fuper men Petro Cameracenfi , Alamanifo PiCmo , An onio
notorietate criminum in eodem citatorio contentorum B Aquitejenfi, A Thoma Tricaricenii, cardinalibus , licet
ad horam, A in loco* prioratis, prout A quemadmodum in eadem civitate pectentibus. Officio vero Miffe fa­
idem curfbr, etiam ut afleruit, recepit ab eifdtsn do­ lemnirer A luta Trinitate perata, fuerunt left* li­
minis commiflâriis (pectaliter in mandatis.
tanie cum introitu : Erraeii ear Doreiee, Ac. tvangeDeinde adveniente hora fecunda poft meridiem pre- lio, orationibus A colleAis ad hoc l deputatis , A hy­
k Mft-»rd<fcotis diei magifter Henricu» A Piro procurator A pro­ mno: Petri creator Spirite/ . Quibus fic cantaftis left is eatii ■
moter pnafatus procuratorio nomiqg quo fapra , Con­ A fafti», fartfcjcetunt Henricu» A Piro A Joannes A
flanti* in monaflrrio fratrum Minorum in pectentia Scriboni» promotores A procuratores predifti
corumdem dominorum commiflariotum ibidem more foHenricu· A Piro ioquens propofuit, qualité r ifta feflito congregatorum^ perfonaliter conflitutus , ac tefte» fio hodierna effet l continuatio feflionis diei Ibeftem*. 1 Mi». <■«■/<·
■ Mis. Cs» fuperius citatos, videlicet revcrendifSmos patres A do- Idcirco repetiit citationem alias per editam contra Jo-"·4"»4 ·.
rrf.
ramos Hsrmanum e A Vereck fedis Apoftolics proto- annem Papam vicefimum tertium decretam Ac heri renatarium, Bertrandum epifcopum fanfti Flori ; necnon produ&am, una cum ejdfdem exfecutionibus faftu in
b Mii. fre- venerabiles A religiofos viros 4 fratrem Joannem Ma- valvis ecclefiarum A portarum juxta fui decretum, A
tnn Meri- rimondi, magiftrum in Theologia abbatem monaflerii hodie reproduxit A novo . Petiitque per quatuor prae­
Morimoodi
latos
cardinales »'
ad IKK
hoc b»C~
de­
C Mfcr fffF
|T,VIIHWWU ordinis
WWIU4· Ciflercienfit
ViriÇiWU» Lingonenfis
I.UIÿUlKllJl> dicecefis,
OKSTCl» » c
b
«<KUV quatuor
«{WHWM nationum
HMAMUIH A
U. duos WOtlMUO
Hermangandum A Calfer licemiatum in decretis prio-ç putaro·, eumdem dominum Joannem requiri extra valâTcs/rrn rem prioratus A d Capiteflanno Narbonenfis dicecefis , vas
— ipfius ecdefi*
—'~r- , 1in
--r * dita
ΛΓ · citatio fuit aflixa
quibus
d Mii. Cru-Joannem e A Pukk iicentiatum in decretis pnxepto- A exfecuta, A ejus fequaces, receptatores A fautore» i
,wn ^ln^i Antonii urbis Roman*, ac honorabiles viros ad rcfpoodendum A A fuper omnibus A fingulis con­
*r>»
domines Joannem A fanta Severino litterarum fit- tenti» in citatione , ut promittitur, contra eum decre­
f Mk.CA»-cnB pcwtrotiari* fcriptbrem, Joannem A Molino ca­ ta,·» feu caufam, quare minime tenerentur ad hocal-n,Forte, Jte
re
. nonicum fanfti Pauli Leodienfi·, Nicolaum A / Ubau- legandum, inflanter-poftulavit. Et ulterius in cafu quo A dicnrime
gMû. OZw- to litterarum Apofloucarum abbreviatorem A feripto- repertus non faerit, ipfum Joannem fufpendi ab admi- c··/4» » “*
rewGrew* rum, gCMiverium Guiounet in medicina dotarem , A niftratione totali papatns in fpiritualibus A temporalih*Mft Ths-in decretu licentiarum, reftoremparochialis ecclefi* in bus per fanAam Synodum Conflantienfem.
•uine.rirri- Breck Venetenfis dicecefis, A Guilielmom b Hqnualem
Prxdita requifitione faAt per promotores , accefle<-· Merier clericum Murianenfis dicecefis ibidem prefentes & com- runt ad ponas majores ejufdem ecclefi* , in quibus
AtVc.
parentes , ut A tamquam tefles A jurandum A no­ communiter hujufmodi ediAa publicari folent, reverentorietate criminum in citato contentorum exhibuit A difiimi patres Francifcns cardinalis Florentinus, A Lu­
produxit : quot Amitti A eorum folita juramenta cidus A Comitftxrs, cardinale*, Joannes patriarcha An­
recipi , necnon interrogari A examinari A per domi­ tiochenus de natione Gallicana , Nicolaus archiepiiconos commiffario· pnefatos dobita cum inflantia poftu- pus Gnenenfis, feu A natione Germanica , Antoniut
D1 archiepifcopo· Ragufinus A natione Italica , A Nico­
lavit.
1
Qjti quidem domini commiflsrii pr*difti fiipradiftos laus epifeopus Bathonieofi* A natione Anglicans. Pnetefte» ibidem praetentes, A A jurandum A perhiben­ fentibus ibidem reverendis patribus dominis, Benedifto
dum teftimooMNn veritati faper notorietate criminum propofito Alb* Regalis, Jacobo A Rhodinis A Janua.
hujufinodi duxerunt admittendo· A admiferant ,· qui A Thoma Ρούοα, fodis Apoftoliczprotoootariisad hoc
dum admiffi tarant, flatim A incontinenti ad manA-1 Aptxatis: nec non Joanne * Guiardi pro natione Gal-a Mff. G··
tum iplorum dominorum commiftariorum , videlicet do­ licana, Banhotonueo A Guaflis pro natione Italica ,
.
mini praelati «unita eorum dexteris A peftora fua Gumperto Fabri pro natione Germanica, cum Gifelero
pofitis loco jutamentoram ; alii vero tefte· pnefati taftu A Boventen, A Vilbelmo o Porcellis pro natione An­
fcripeuri· facrofan&it A fanfta Dei evaa^eli» juraverunt glicane , notariis A fcribis. Qpibus dominus in ponis o Mff. Fu.
A dixerant, ac quilibet eorum juravit, A dixit fe vel­ exfiflentibu» ex mandato A coufenfu aliorum, revere»-*d·
le dicere, A deponere puram, meram, A omnimodam diffimus pater dominus Joannes patriarcha Antkxbenu»
'
quam fcirerit fiiper notorietate diftorum criminum ve­ vocavit aka A intelligibili voce dominum Joannem Pa­
ritatem , prece, pretio, amore , favore · ira , odio , pam vicefimumtenium , luo· fequaces, fautores A re­
nxon, timore, A omni mala feu finiflra voluntate in ceptatores , fi aflent ibidem, quod comparèrent coram
ptanASe pofipofitis penitus ac femoris.
fanta Synodo, ad prefens in eadem ecclefia congregaE ta, refeonfnri, audituri , vifuri A allegaturi , quare
SESSIO
juxta contenta in citatorio contra eos decreto, pronun­
tiari non debeant tales, quales in eodem citatorio dicun­
Ex prima editione.
tur diffamati. Certificantes eofdern, fivd romparuerint,
five non, quod nihifominus eadem fanta Synodus ad
TYfr BArtfr detiere qearU eteefr Meji feprediai , ulteriora prout juris fuerit, procederet , eorum contu­
Λ-J feti fefo geeeretir ie ecclefie cetherbrii Cudere. macia non obflante.- A alias ad dicendum canfam, quai ai
/eprediae,ieqee rewreetier peter âœrieet \tter-’ re non debeat idem Joannes Papa ab adminiftratione to­
‘
* tneeier epifapei Jeetti Flori, eeobtxietor regit Cjpri , tali papatus rerum fpiritualium A temporalium fufpenteetevti efrieet Mife ie futiie Trhtitete . Et prefi-’ di. In quam quidem vocationem alii ibidem exfiflences
ieiet tit eeieet fefioee revercxiijfiieer pater iûeieee' prslati non inquirentes , confenferunt , A voluerunt
Joeeeet «pijxfet Ojtin^t cantieali, Vivarienfit , rege eam fufficere pro ata prsfenti.
tiMeeeereet Micat prefeMc ie titfatiit regaltbet coat>
Super quibus magifter Henricu* A Piro promoter pejait MÜtibu . · Ijteeiii aeieat & eliir ie Jejfaeihui tiit fibi nexnine dift* fanta Synodi unum vel plura, po­
bli-

i?ST.

CONCILIUM

SGtajvNDüs

•blicum feu publica confici “^rumentum Îtn infiramea-Aies, videlicet teverendiffimum patrem dominum JoanANNO
ta. Pntfomibus ibidem Friderico de Arabam notario aem epitiaopum Oflietdêm cardinalem Vivarieofan, deCHRISTI
audientias coocradiAarom, Evarhardo Lupi., Joanne de inde per dominum Jnaanam patriireloua Antiochenum
lanAo Severino, Ixterarum Apofioiicaram & peniten­ pro naaioae GdUcana,- Nicoianm archiepiicopam Gneatiaries feripeoribm, Ac aliorum Chrifiianoram mnlcicn- naafan pro udone Genuai ta; Antoniam archiepifco*
dine copiofo. Et fic ipfi domini cardinales & perlati pom Papifia an fa· pro udou Italica ; & lobertum e*
quatuoy natienum reverfi funt ad ecclefiam, & ad lo­ pHcopom Seatabi rianfam pao neciom Anplicam.
Qplaaa______
peddombua,
& raiponfionibua
nomine natiocum Concilii.
__ ,_____
________________
Tunc reverendiflimus pater dominus Franc&us car- num & Coqdlii foâis, audkia flt mteUeftis, idem do.
dinalis
Florentinus
prxfotm
rstulit
tod
Synodo,
a
qua’
■
mûx» Joannes patriarche Andochenesde mandaroCon» fjmlisrr
tenus in valvis Ar extra valvas ecclafim pcmdiAu most cilii M—nuis vit fuipendendum dominum Joannem PaMU.
per vocem domini Joannis patriarchs Antiocheni, do­ P*m vicefimumtanium, proper ejus contumaciam , ab
minum Joannem Papam vicefimumtenium, ejufqne fau­ adminiflrariooe bonorum ecclesia: Univerfalis, tam in
tores, Kceptatotea A fequaces vocaflenc, Juxta teno­ ^irstualibus, quam in temporalibus, ftau, & quemadrem difti citatorii contra eos emanati, ad refpçnden*n quadam papyri fchedula, quam ibidem' de
dum fuper fibi objets & objiciendis.· flt alias dixit flt verbo ad verbum publice alta & intelligibili voce perleretulit . prout in eodem citatoriokpienius coatinbtnr. B git, cujus tenor
Qpi quidem dominus Joannes Papa.jneque fontores, re­
ceptato rés Ac fequaces pppqrueruM, neque companieEx prima editiooe.
runt ibidem. Et fic fimiliter pnriati domini praelati
quatuor nationum rcfpooderunt fucceflive, & retule­ bacrofanSa generalil Sjmdus Catfiantienfis, riT/r/cw ,irrunt Syn odo pnefaue, eos diftum mandatum fuifle extbolicam reprafeatans , «d exfitrpaiiimem pralentis
fecutos, licet nemo apparuerit.
fcbifmatis, (ÿ· rr/eraMtroariw ecclefia in capite tr m
Quibus relationibus foftis, ad inflantem petitionem
membris faciendam, in Spirit» fenfio legitime cougreJifti Hen rici promoter.», dominus praefidens primo re­
gata, mosverfis Cbrifii fidelibui animem (r pacem ecputavit diftum dominum Joannem Papam, fuos iequaces, recep tatoees At fautores, contumaces.· & unifor­
miter difti quatuor prclati quatuor nationum, & dein­
de tota Synodus reputavit diftos dtatosccntumaces: flt X pa vicefimitertii ad bac civitate Cmfiamignfi (T boc
ulterius in eorum contumaciam ad petitionem inflantem generali Crnfiamienfi Cmcilio, animis & pacis ecelefia
d.fti Henri ci de Piro proractoris, roverendiÆmos pater penarbativum CT impeditivum, ipfam calefiant fcmodominus Guillelmus fiinfti Marci, deputatus una cum dalizautem, per mmuslloi card·n-les ac pralatos, &
reverendiflrmo patre domino Jordano de Ursinis catdi- c alios meabiles virai , ad
nale , simul cum reverendis patribsis Antonio epifeopo Concilii legatot tranfmiffbs
. _ . eamdem requiri & mo­
Coocordiensi, Jacobo epifeopo Tarvistno, & Joanne de neri mandavimus CT feciums cum debita infantia, quo­
Bononia pro natione Italica: Stephano epifeopo Dolen­ tenni ad bac facrum Concilium CT ad banc civitatem
b Lori, ti, abbate tefti b Rufi, ac VViihelmo c Malignetii Ctnfiantienfem rediret i ea qua pertinebant ad exfiirpe"»<*·
.pro natione Gallicana: Nicolao epifeopo
. Menburgeo- tionem prafeutis febifasatii, CT reformationem ecclefia in
c Mxiiaxt- ti, & Andrea eieAo Posoanieod pro natione Germa* eapete CT i» membris, impleturas, CT enat efcBufaflu­
r< > "t
nic ; epiicopo Lrchieldenai, & abbate fiuate Marueex* ens , fient promijerat, voverat, paraverat, ac in fail littrurae Eboraci pronabooe Anglicane, cooomtfliriu terit fuper cmvocationc diBi Conciliictmceffis fefaffarum
ad examinandum trilici induceodoa, & ex parte Synodi publicaverat : CT cam id facere nolle, fa&o, non redein cauia inquidttooia, & etiam principali contra domi* endo, et ad loca magjs longinqua fagicado, offenderet ,
num Joannem, fequacea, àutor» & receptatore» prae- fuimus per venerabiles viros magifiros llenriium de Piro
diâoa, ipais in medio Synodi exaiftentibu» retulit, qua­ in decretu liccmiatam , etjaamem de Scribonis de Pla­
liter de mandato dominorum delànAa Synodo Conflan- centia , caufarum et negotiorum bujus jacri Concilii protiemi, cum diAia dominis deputatis exammaâêt telles motorci et procuratores, tafianter requifiti, quatenus ip.
in numero decem: quibus examiutis, dt eorum diAis in fam dominum Joamtem Papam , notoriam fimouiacum ,
fcriptis redaftis, perlegerunt eorum diAa dt depositiones. noteriumque bonorum et reram ac jariam fimsanx et
Qpa propter licet dolenter id referat, non caufa im* 'Daiiaram ecclefansm Dei dilapidatorem, faatorem bujus
pediendi juflitiam, fed quod tantum ad hoc devenir, peffiferi febi/matis, ac aliis criminibus gravitai eccle­
quod hujulmodi fcandalum in ecclefia Dei fit exortum : fiam Dei fcandaliiantibai, nedum infamatam, fed illit
retuht qualiter reperit fore depoficum fufficienter, di- in fcandalum ecclefia mtorie irretitam ct incorrigibiAum dominum Joannem Papam foee dilapidarbrem bo­ lem : qui, ficut pramittitor, clandcfitne bora fufpefta
norum ecclefic Romane & univerfahs, fimoniacum, et in babito transformato a diSis civitate ct Concilia
fcandalofum & perturbatorem fidei Cbrifliaaas, & alias generali fugit et recefit, gregem Dominicum at merce­
talem, quod merito debuit fufpendi ab adminiftratione narias deferent, barefamque exffirpationèm, et genera­
bonorum ecclefiaflicorum fpiritualium At temporalium : lem ecclefia reformationem, cai fe fabmiferat, per diAc illa retulit cum (apportatione & correftiooe fuorum Snm facrum Concilium in capide et in membri t facien­
collegarum. Subfoquenter afoendebat in altum reveren­ dam evitare cupiens : ad redeundum et revertendum ad
dus pater dominus epifeopus Dolenfis, unus ex collegis civitatem Confiantieafcm ct boc facrum generale Conci­
ipfius domini cardinalis: & retulit fimiliter, prout ipfo lium debite compellere, et eum ad boc etiam per edidominus cardinalis refcribat, dt fubfoquenter ceteri coi* Bnm publicum ia vslvis etclefiarum et aliorum locorum
legse omnium nationum ibidem cncgrsgati dixerunt re­ 1*4 '"*'·} qffgendam citare et evocare perfiumtiter.
lationem fic effe prout foAa erat.
. . .
,
,_______________ _
Qpibus relationibus fic fodis, magifler Hernicus de E-4 ejus fautores, receptatores ct fequaces decernere et
Piro promotor petiit per dominos deputatos ad hoc, pro* totxedere, et alias in et, fuper pramifis antra eos prononciari di&um dominum Joannem Papam fufpendeo- cedere dignaremur,
s:------------ - - requirunt canonica fau&io- -prout
dum fore ab adminifiratioM papatus & rerum ac Ju­ nei . Qb quam caufam jufiitia debitum ex[equi vo­
rium Romanae Ac Univerfolis ecclefiae, tam in fpinrua- lentes , prout tenemur , contra eamdem dominam Jovolibus, quam ia temporalibus, fibique interdici eorum­ . ·** ^apam vicefimumtenium, tT alios prafatos citatio­
dem adminifirationem. Et mandari unirorfis Ac finguli» nem perfmalem decrevimui, ipfumque et alios pradtChrifiifidelibus , quod de cetero noo obediant eidem, 8oi per ediSum publicum in valvis ecclefiurum majo­
neque quidquam adminiArec, quod pertineat ad Unirer» ris et jaafti Stepbani ac portis diSa civitatis affixum,
folem ecclefiam.
nec mm per audientiam contradiSarum ( ut efi moris )
Et foast petitum per eutndem magiflrum Henricumde •d comparendam coram nobis nma die ab exfePiro ptomotorem, an fic placeat, dominis, primo praefi­ cuftime citJtiostis bujafumdi computanda , ciiari mandenti , At deinde deputatis quatuor nationum. Et foit daviinas ct fecimus ; vifuros et audituros per noi ordirefponfum, quod placet, per diAos dominos prasfideu- na>i,dac>ni et declarari, diftum jam clandefiinam
retef-

J

JOANNS
Ρ. ΧΧΠΙ

/daadsd£4

CONST ANTIENSE

qfpnbriqfiun, ac mdudt dr padi éeelm
C7j^n fin pnrtatMvmn
impedidvmn , bufu/que nefandif.
fima fcbifmatii mmiticum & rtbmaiivmm, bnrefifqmtr

SCISMUNDCS
IMP.

>
mflram ordinationem
per pramif/ bfa inde propqfitb dr petitit, procedendum
duÙW 19 Awtf
·

VHKI> 11

fnfpidmit fidei incmdmnn, & a bono mdeuit & pacit
In nomine fanSx <T individua· Trinitatit, Patri/
ecclefi* prrefau, prnmiflbmibm, metit & jmamentii per
tT Filii tr Spiritui fandi. Arnen.
ipfam deminmnjemmem Papam fuper bec faSit devintivum : teflefque fuper notorietate didorum criminum ad
Uia nebit tegitime conflat, dominam Joannem Pa- F* mima
finem procedendi contra em fuper talibm tanquam fuper
, pam vicefimamtertiam a tempore quo fait affam- '*'''*·*.
notoriu, jurare vifarm ; caufafqne, cur ipfe dominât ftat ad papaiam ufque nunc , populum ipfum & poli­
Joonaet Papa ab ornai adminifirâtime fpirituali qy tem­
tiam ecclefi*, in fcandalum mtorium ipfiut & ecclefi*,
porali ex mme fufpendi ma flebft, propter ipfiut molam male odmimflrafle, renifle & gubemafle; vitaque fua
admimfratronem mtorit fimoaiacam, bonorum CT juri- dtmmditi, efafqne nefandi> moribus, pepulit exemplum
um Efimome & aliarum ecclefiorum dilapidationem no­ vit* main prxbuifle tr pr*bere: CT infuper ecdefiat
toriam, ejut fado culpabili emtipgentem, ac ipfiut fu- cathédrales, moaqfieria, prioratui nuveutaalei & ceper prxmific incorripbilitatem manifeflam & aliat in -----------------------------------------------------------ece notera beneficia ecclefieficu pretio appretiato ^
fimeniace
e fuper promtfit, & altu ecclefiam Det fcandalizami- - torie difirtbpifle ; bmaque & jura Komen* & aliarum
but mtorie, centra eum ad ejeSionem a papain, feu e- ecclefiarum
—, r---------‘
'
..................
.. ' , quodque carita­
plurium
notarie
dilapidoffe
jeSiemt bujujmodt dedaretioaem, & aliit per pr*di- tive monitus, a pr*miflu defifiere noluit, fed continue
aet premeteret propofith tr prepmendit, de jure & jto- tperfeveravit tr perfeverat, ecclefiam Dei in prxmifa
flitia refponfum ; ac aliat in caufa
confie ύ" nego­ mtorie fcaadalixambt quapropter per banc mflram jen­
tio bujajmodi debite proceflium ac procedi vifmot : o- tantium prommeiomut tr decernimus (r declaramus,
liafque diBurm, faSmot & auditaret, ut fiuit fuerit didam dominum Joannem pfipam ab omni adminijfra­
<!r rationi/, indeque jufiiti* complementum fuper pra- tione papali, fpirituali tT tempo, ali, canfi, pr.emiffit
utifit ufque ad difinitivam fentemiarn inclufive recepta­ fore fufpeadendum, tT fufpeudimut ; eique adminiflrant, ficut in aliit mflrit inde confeSit litterit & itfiru- tionem ipfam interdicimut in bi> feriptis. c.iminaque
meatii, fuper eorum exfecutione inde recepti/, latiat prxmifla contra eum fuper mala adminiffrationefimoniocontinetur. Et fubfequenter dicia die nona, qu* fuit ca tT dilapidatione notoria ac ejut mola vita ecclefiam
diet Lanx decimatertia bujat menfit Maji, coram no· ipfam fcendaliunie ( prout prxmittitar ) propofita , no- *
bii fefiouem publicam in ecclefia majori diff* civitatit toria exfifiere, at de ir fuper eis tanquam de tr fuper
Conflentienfit de mane celebramibut comparueruut pr*- notoriis procedendnpo fore tr procedi debere ad finem
difti promoCartt, dr cmtauwiam didi domini Joatmit ejiciendi eum a papatu, prout juris fuerit, dcclaraucm .
Pop* citati, perfonaliter non cemporeutif, accafanat : Quocirca vot tT quemlibet veflrum ia Domino exbortatr in ejm contumaciam petierunt, illam db odminiflrac
Ira-^mur,
vobifque cuilibet in virtute [and* obedientia &
«ime papali propter caufa fuperiut expreflae fufpendi , fapmm fautori* didi fcbifmatit tenore pr*jentium ditT aliat contra illam juxta finer in litterit did* cita- flride inhibemus, ne vot feu aliquit veflrum, cuja'cum­
tionit ctmprebenfa procedi . Not cum maturitate tT que conditionit, flatu, gradut feu dignitatis, etiam fi
monfuetmiine tr caritate in bac caufa procedere ixten- regali/,cardinalatui, patriarcbalii, arcbiepifeopali>, ednter, didam dominum Joannem Papam per quatuor pifcopalit, feu alterius cujuf'cumque ecclefiaflic* vel f*prafidentei quatuor natiomun bujat fari Concilii gene- Cularit exfiflat, dido domino Joonni Papx ab omni adralit Confiantienfi/ ; videlicet Joannem patriarcham ^fn- minifratione papali per nos ( ut promittitur ) juft · fa.
tiocbeaum, Antonium arcbiepifcopum Kagufiuum, Nico­ penfo, contra didam noflrum fnfpnfionit bujujmodi Jenlaum arcbiepifcopum Gnevoenfem, tT Nicolaum epi[co­ tcutiam de cetero direde vel indirede obediot, pareat,
pam Eatbomenfem, commiflariot ,& per not ad boc de- intendat; aut de bonis, rebut, jaribu, jeualiii emolu­
putatot, ia volvi/ diSd ecclefi* majoris alta tr intel- mentii Efiman* ecclefite ex quacumque caufa debiti<,
ligibili voce vocari tr proclamari trina vice fccimut CT ad emtt ac papatum pertinentibai (T fpetiantibm qunad cautelam , pnttmtariii Jedit Apofiolic*, tr aliit vit modotrefpondead ·. decementet exnunc contra fauenmcarttt publicb cum rifdem ad id rogati/, ibidem una tet -fcieuter
------------------------- , tanquam ____
ui
contrarium
coiitra fartores „,
didi
prafemibut. Et tandem foda fcbifmatii, ejufque domini Joasutii Pap* fautores trfenmtt tlltco fuper boc relatione per commiffaim prafa- Dquacet, ad pmut jurii & oliai ( ut fuerit rationis ) autot,qaod tdem domiam Joaamt Popa fic citatai, vo- doritate fandg Synodi fore procedendum, nec mn m,pi^lamatm minime comparebai ; adbm ipfum tam tr inane, quidquid a quoquam quavis oaflcritate
de bemgnitate ecclefi* felito ufque adfefionem diei pro­ [cimter vel ignoranter in centrasium contigerit ottmfitant ia dide ecclefic majori per not
, Uri,
exfpedaadum decrtvimm, ut in proceffu dida cauf*
Datum Conflanti,, prninci, Mog-niinenfit, in [effloO- infrementis inde receptu latius nofeitur contineri. ne publica, in ecclefia majori folemniter celebrata , die
Cum autem boc die profemi, qu* efl decimaquerta bo. Martii decimoquarta menfit Maji , anno Damini millejm menfit M^i, comparcerint corem mbit didi pro- fimo quadringentefimo decimo quinto, indidione odavs,
motores , petemes per mt prtmmciari, decerni V de­ pontificatus prffati domini Pap, vicefimitertii anno
clarari , eumdem dominam Jotmuem Papam propter ma­ quinta.
lam adminifiratimem efa mtorie fimomacam, bomntmque gy jurium Kxman* df alierum ecciefarum dila­
Ex mf. Surii, & tribut Germanicis.
pidationem notoriam, fado (y oulpe ipfiut domini Joonmt Pap* cmtingeutem, Driqae ecclefiam fcondalizn*.
Qpa fchedula leAa, furrexit dominus Guilleitnut i*ntem. cb omai adminifratione papali & fpirituali tr Ai Marci
- ------ ...
-------- -- , dicens, Ί
----- ----cardinali·
quod in -----lententia
con***
fapendi, & nhenut criminapr*- n tinetur , quod idem Joannes Papa propter bxrefim fuf^A»»tra eum par didor promotore/ propofita, fuifle ' ‘
*
*
fpenderetur a papatu & admini ft ratione papa I i : iuOjtfe Motoria, & ia illit tanquam fuper mtorii/ contre per quo dixit telles non depofaifle , neque efle neceflas,.^r P^f^tttdum, etiam per mt pronaaciari, de- rium ad pnefenrem aftum, quod telles Riper hoc iuifC^rm tT declarari, & alias centra eum procedi, m ju­ fent examinati. Sed tamen vellet fe conformare difti*
ti/ efl, gy alia/ petitam fuit : mi debitum ju/titi* exfe- & a aflertionibui majori· parti· & aliorum demino­
i»dr»aitati ecclefi* ac periculis anidorum , rant de Concilio. Subfequenter furrexit majifler Bene-» ai.
gantam cum Deo poflumus, obviare volentes, pr*faam diftus Gentian: de Uni veriitate Parifienfi, proteflan- fas.
dominam Joannem Papam ex fuperabundanii, iterato in do, quatenus 6 per fufpensionem juris conferendi bene­
Oalvit majori/ dida ecclefi, alta & intelligibili voce ficia devolveretur ad praelato», sive locorum ordinarios,
ter vocari et proclamari fecimus per fraacifcum Floren- non conlentiret, cum fludii» deberet provideri taliter,
Lucidum de Comite cardinales, et alias oom- quod homines litterati in ipsis poifejt vivere uti alii :
mtflartot pralibmot, ut efl merit. Et deinde foda mbi/ & alias dixit, licet concludendoefieftive in modum pnertlatime per eos, qmd mm comparebat , decementet diftuu.. Et sic auditis iflis altercationibus verbalibus

Q

fen-

css

pg”»

CONCILIUM

scisjmww

t,t

bupumoai portationem unguini*
~
— ——feotentiatum Acondufum fuit per totam Synodum, quod Λiprabanno
probando hujufmodi
(anguini* uirtiti
Chrifti m
in
Chbkti ^ententl* lufpenGooi» deberet habere effeAum. Sed illa flafeonibu*, producit unam Vedulam probationum fuaCHRISTI juo pun/jj ( videlicet quod per fufpenfionem hujufmodi rum, quam petiit regiftrari apud libram nationum; re* ’
atque lentendam non devolvatur collatio beneficiorum fpondendo prout in eademcedula, proteftan·, quod non
ad ordinario*, A quod articulus de hrrefi taAu» per remanient per 'eum, neque flet, quin refpondeec pro*
cardinalem fanfti Marci, in deliberatione refervetur ad potiti* per diAoa Bobemo* : & de hoc petiit fibi publi­
alia* feflione*, & quoufque tefies fuerint fupet notorie- cum inflramemum fuper ejusdiligencia. Prafentibu* ibi­
dem domini* Nicolao -archiepiiropo Gneanenfi, Joanne
tate examinari.
• Fane,JEt fic placuit domino praefidenti & deputati* quatuor archieptfcopo Rigenfi, Nicolao epifeopo Menburgenfi,
rr^iittr.
nationum, flt « fimiliter toti Synodo. Super quibu* pe­ A aliorum prolatorum, archiepifcoporum, epitroporum,
titionibus, leAuris, proroftarionibus, Arc. idem magifter abbatum, doAorum, procuratorum, & fnppotiroram in' <
Henricu*, dominus cardinali*, & BenediAu* Gentiani, numero bene ducentorum.
petiverunt fibi fieri nomine Concilii & propriis, per re­
Terror ditixnH» Ihteram» Materna» fer ΒαΚίμμτ i»
verendo* patres dominos BenediAum propofitum Albe
rejfetifiaae fer deMatu» efifcoftn» LortbeMrRegali*, Jacobum Rhcdini de Janua, & Tbomam Pol­
lenfn» ex adverfe Metem».
ion prccoootarium, & alio* notario* A tabellione* prodiAos, unum vel plura, publicum feu publica, inftru- g
Evereodiflimi patres, A domini. Nobile* domini
mentum feu inftrumenta. Profentibus ibidem illuflribu*
Bobemüe, ac Polonir nationum hic pnrfente* co­
principibus & magnifici* viris, dominis Rompoldo duce
ram veftri* paternitatibus proponunt, qualiter ferenifb Fort*, de b Zagan, Joanne Jacobo comite Aquefenenfi, filio
Zw
marchioni* Mootisferrati, Joanne comite de Friburg. fimus princeps flt dominus dominus Sigifmundu* Roma­
c teri*, Guntero comite de c Guartxeburg, Joanne Carolo de norum A Hungatiz rex, fama audita, A diflenfiooe in
Vicecomitibus de Mediolano, domino Branorode Scala regno Bobemis, ipfiufque regni honori, tanquam haeres
de Verona, pincerna Sina, Philiberto magiftro de Rhodi & dominus fucceflivus volens fuccurrere, mifit nobile*
*'
ordini* fandi Joannis Hierofolymitani, & quamplurium domino* d Venfelaumde Duba, A Joannem e de Chius
regum, Francité, Angliae, Poloniæ, Daciae, Norvegir, hic prxfentes, ut uiagiftrum Joannem Hu* inducere ve- e mif.
Sueciar & Cypri ambaxiacoribus, aliifque Chrifti fideli­ lint, & aflecurare regio (alvoconduAu dc nomine qua- cUu».
tenus pro expurganda diAi regni Bohemiz, Ajfua fiaibus in numero copiofo.
flra infamia, fub (alvo conduAu ipfius domini regis, Λ
fub facrofanAi imperii proteAione A defenfa patenter
Ex xrj. qtrtiuor D. e Stbelfirate.
ipfi magiftro Hu* dati* , exhibiti*, venire velit ad Con­
Qua fententia leAa fiirrexit cardinalis fandi Marci, flant ienfe generale Concilium, & ibi cuilibet parti fe
qui audierat in legendo, quod Concilium declarabat no­ .opponenti de fide fut publicam reddere rationem. Qpod
toria crimina propofita per procuratorem Concilii contra c A fecerant prodiAi domini una cum pnenominato maPapam; & fuper illis tanquam fuper notoriis proceden­ giflro Joanne Hu*. Cum autem praefatus magifter Joan­
dum ; A dixit, quod attenderet Concilium, quod pro­ nes Hu* ûd> diAo felvocooduAu libere pervenifliet, ex
curator Concilii propofuerat, & in citatione contineba­ nunc captu* eft, & graviter nulla audientia praevia cartur , crimen tucrefi* & fautoris fchifmatis, & alia quas­ ceratu*, A hucufque tam compedibus quam fame Afiti
dam , de quibus non obftabat · Neque idem cardinalis anguftiatur. Qpamvi* aurem olim per Pifanum Conci­
credebat ilia efle notoria, eratque periculum ita decer­ lium damnati hrretici hic libere deterunt, A demum
nere : & ob hoc poil modum illa fententia correfta fuit libere receflerant ; ipfe tamen magifter Hu* prodiAu*,
nec couviAus nec damnatus, fed nec tunc auditus, fi­
in forma prarlcripta.
Poft haec proceflum eft ad examinationem tefliumper cut praemittitur, captus eft, ubi tamen nedum hic ‘ re­
commiffarios, propter cardinalem fandi Marci, qui gra­ gum aliquorum feu principum eleAprum , fed nec univerfitatum pro tûne afferunt ambaxiate. Et quamvis
viter aegrotabat, & argrotavit per menfem .
Inter hacc rex, cardinales, & deputati, plureique dominus rex prodiAu* una cum dominis hic prafentiabi traAaverunt materiam, quod Papa confentirtt fen- bus cum magna poftularet & rogaret inflantia, ut ita
tenrise fuse depofitionis, & ex abundanti renuntiaret. ipf-u* falviconduAu* provideretur honori, A ut diftu*
Et fuit ordinatum, quod aliqui cardinales, videlicet de magifter Hu* audiatur publice. A de fide fua reddat ra1’rfmis, Cameracenfis, de Chalanco, Saluciarum,A tionem ; A fi conviAu* fuerit pertinaciter , quidquam
Florentinus irent ad Papam, qui erat detentus in op­ contra feripturam factam A seritatem aiferere, quod
pido Sellx ad duo milliaria; non tamen ex parte Con­ in eo diAamini A decifioni Concilii debeat fubjacere ;
cilii , fed collegii , ad perfuadendum fibi contenta in di­ illud tamen hucufque impetrari non potuit, nec habe­
Aa cedula. Qui iverunt: A Papa confenfit in forma ce- ri : fed circa hoc diAus magifter Joanne* Hu* tam gra­
viter tenetur in compedibus, A cenuiSme diztatus,
dulz : cujus tenor fequitur.
ubi foriitan exhaufli* A attenuati* viribus de ratione
poterit periclitari. Et licet Bohemiz domini hic poeEx mff. Card. Cafrniix,
qintncr
fentes de regno pnediAo infamarentur graviter, eo
Gerrxaxicit.
quod diAum magift rum Joannem Hus huc venientem li­
bere ad tantum ipfius felvusconduAus littera* manere
Eadem die, videlicet xrv. menfis Maji fupradiAi negligenter, cur ad tantum ipfe talia patiatur, cum
fuit congregatio deputatorum nationum quatuor, in qua vergant in contemptum A vilipendium commane regni
fuit faAum icrutinium fuper mittendo cum rege Roma­ Bohemias, A Unguagii praediAi, quod ab origine fufeenorum ad Petrum de Luna, A ad regem Arragonum > ptae Cathoiicz fidei nunquam ad obediendum Romanae
eeckfue fenAz receffit, ipfi tamen damini f ftupefaAi f Ltge,/·^nihil tamen fuit conclufum.
Sublequenter fuit leAa cedula ex parte certotumno £ pnediAa omnia A fingula in fe hujufque patienter tolebilium de Bohemia, in qua continebatur, qualiter alia* tarant, g A occafio turbationis quovi* modo buju* faproposeront coram deputatis nationum, quomodo A cri Concilii exfiflere videatitur. Quapropter, reveres- ****·
qualiter magifter Joanne* Hu* detinetur, A quomodo diflimi patre*, A domini nobile*, domini fupradiAi pa­
veniffent ad Concilium: concludente* quod peterent, ternitatibus veftri* prodentibus fupplicant jugiter A Uquod ipfe audiretur in publico, Ac. Refundendo ad il­ tente, quatenus penfame* honorem falviconduAu* diAi
la. communiter aliqui deliberaverant, quod differretur domini regi*, cum,etiam famam praeclari regni Bohe­
refponfio ad aliam.diem. Epifeopus vero Ludtonaislen- mias confer vari cupientes , A veftram adaugeri, in fa- ■
fis dixit, qualiter fuifliet fibs praefixu* terminus ad ho­ Ai* diAi magiftri Hu* finem celeriorem, cum ipfi peri­
ram prufentem per deputato* omnium nationm, ad culum exfiftat in mora, juftitia divina mediante, veliti*
relpondendum ceuull* diAorum Bohemorum, quoad ul­ efficere, prout de diAarum veftrarum paternitatum prae­
timam ejus partem, ubi dicunt, quod per aAores fit di- clara reAitudine confidentiam gerunt fpeciatem. Et fuper
Aum, quod ex informatione diAi Hus, fengui* Chrifti iis di Ai domini petunt a veftri* paternitatibus refponderi.
Cearum revcrendiiTuui patres A domini, ad diAo­
portetur i.i flafcoubuj : ipfe epifeopus Luthomislcnfis

R

rum

O»
CONSTANTIENSE.
somtooos
Sft
ran* dominorum de Bohemia hic psefentium notitiam A Fxcluderetur enim calumnia quam dominas Fapa in i».
ANNO
flroAxxsibm ducibus c Butin*, fr Auceiiani infirmavit, ANNO
CHASM jamffiAita· in honore quam fiuMBobmAatores frenu­ afferens ferucinia votorum illegitime fieri per nationes : in CHRIS Π
li ad anree ptMrnintum veflrarum doduxiflêoc quomo- quibus aderit colligi vota indiftinAe tam pertinentium ,
qnare non pertinentium ad Concilium , immo perfonamiam in flafoonibus deportarent ; quodque furores con- rum vilium , in exitium , vota antiflitum in fuis cla­ •jtartliMH ,
i« ΜΛ.
feffirams jam audirem & fecrofenAum corpus aliis mi- moribus obruentium.
niftrarent. Qpapropter rogant domini de Bohemia hic Irem, excluderetur calumnia deconfpirationo natio­
prafewss , quatenos. talibus fidfis delatonbus m» cre- num . Similiter de impreffione violenta , cum quilibet
MA. essu datis « cum tamen tam iniqu* informationes coram fit liber, fine impreffionefunderet fua votai ficque fie­
domino regs, fr veftrts paternitatibus vertantur.
ret legitime fcrutinium per fingula capita in natione ,
intM r»·
i Cum hcc fenAa Synodus tam folemni utriufque fla­ fr in feffione publica per nationes : nec fic admittuntur
tus principum fr fepientnm numero , fed fr arduiffimis voca imperti nentium Concilio, & fubflantiates eidem fui*
ecclefi* caufis, fr nmeffitacibus congregata fit in Domi­ vocibus fruilrarentur. Ad id valde expediret, quod per
no, fr retroaAis temporibus vix fierit, fr verifimiliter totum Concilium determinaretur authentice qui debeant
noftro sevo nulla fimilis fit futura , fummopere habet B habere vota in Concilio, fr quorum vota fint in natioinrendere , ut in toto fiso proceffit nedum errorem vi­ nibus, fr in Concilio computanda ; & quod folum ta­
tet , calumniari nitentibus obviare valear ; fed & foftum lium vota in nationibus ferutentur , fr ad concluden­
reAi tramitis exemplum relinquat, prccipus natio no­ dum Concilio numerentur . Quodque noflra natio Ger­
flra Germanica in hoc follicitior efle debeat , ut vete­ manica in hoc conformet fe laudabili obfervantiz na­
rem fu* oblocurionis notam aboleat ; qu* quafi incoo- tionis Gallican· , qu* in luis congregationibus difuita, furore dicitur, non confilio regulari : ad quem ftmguit non habentes voces ab habentibus ; fed fr in loco
procedure legitimum ac decentem inter plurima unum fedendi ; fed fr habentibus vota ordinate aifigaat fua
videtur maxime necriferram : ut videlicet in Concilio loca ab ceteris fcribaais fecundum fuorum gradum , fr
diffinienda , decernenda, & demandanda, fr flatuenda, ordinem dignitatum: & diftinftc fub teftimonio notarii
& alia quaxumque ardua totius nationis deliberationem publici voca colligit per fingulos qui debent habere vo­
exigentia, poftquam per deputatos tradenda concordata ces , fr concludit fecundum fententiam maioris partis
in totius nariores deliberatiooe , proponatur fr partKQ- nec in feffione aliquid admittit, nifi prius fuerit in na­
larirer fr diflinfte , fr dato ad minus unius diei inter­ tione legitime pneconclufum Satisfieret fic etiam jurivallo
__ .,_________
deliberandum__________
, juxta rationabilemdeliberatfonpm
_________ __ bus, ficque forare videretur diftin&o habenda per capita
ejufdem Mtionis prius fiiAare in crtflino ferutentur di- C fmgukxuna, quia fieret in nationibus, fr per procuratoflinAe voca fingulorum, aut vocaliter ; ut quidquid al­ res fingularum nationum vota in feffione pnefentarcnt.
Qparto , fr tali legitin» modo procedendi multum
terius fententiam fr motiva audiens da veritate, fr ra­
tionabiliori fententia informari valeat, vel in fcripto ; rimari poterit auAoritas Concilii, fromnis ejus diffini­
fic tamen quod codai* omnas publice legantur, pari de tio , feu decretum . Nam ficut quilibet ea qu* Priori
caufe , fr ex 'pluralitate votorum ex decreto Concilii voto approbavit , tanquam fua propria , firmius poftea
computandorum concors fimtentia conduis per deputa­ tuebitur , fr ex motivis in natione collative tuditis ,
tos nationis cum aliarum nationum coodufionibus fen- ea animofius defenfabit . Sed fecundum modum bucuftentiis conferatur ; fr fi inveniatur omnium nationum que fervatum pofiet contingere , quod foli deputati ,
concordia tunc conctafa, figiUis claufa portetur eis, qui immo nec omnes ipfi ante feifionem diffinienda praricifeffionffius diffioita habete, approbare nomine nationum, reot, fr fic ea alii eo minus gratuite acceptarent : im­
qui tunc aperient figilla de verbo ad verbum * dudiunt, mo quandoque diffiniendo, nec majorempartem concor­
proounciansomnino ferveteandem tenorem, & ficha­ diter contingeret confondre, quemadmodum nuper acci­
beant approbare, refpondendo , Plecct. Si vero teno­ dit , quod tota natio Gallicana de articulis ducentis fr
rem mutaram fenferint , habeant dicere . Afcs fic fh- fexaginta ipfius Videff fe afleruit riihil fcire.
cct rariere, fedfUcct fic : exprimendo fententiam fecun- D Qpinto . fic vitarentur fufpiciones finiflr* , fr fupdum tenorem cedul* fibi dati* . Si vero fententia na­ pofitorum nationum diflensfones mutus, qu* hucufque
tionum apparent difcordes , tunc fingularum nationum fervato proceflu verifimiliter orirentur.
deputati pro fua parte quiete , pacifice , & caritative
Sexto, quia fat vere , fr fecure habito tali ferutinio
fuadeant e* adverfo in reliquarum nationum de pwrfen- in nationibus dici poftet , Plccet Mi Synodo , quia ra­
ti reverenter audiant : ut fic motivorum valitudo , & tione majoris partis confentieutis -, quod utique fic fieri
cottchxfiooum veritas, fr diffiniendorum equitas clarius non poteft , cum taciturnitas non femper haberi valeat
eincefcat ; nec quantum natio rationabilioribus motivis pro confenfu. Et pnefertimquia forte, fzpe multi difakerms condefeendenter dignetur : quia in hujufmodi col­ lentientes tqcerent propter verecundiam, vel contentio­
lativo traAaru non triumphus viAoris difputando, fed nem vitandam, vel quiafperant fe non pofle proficere.
rei veritu, fr ecclefi* uulitu , honorque Dei princi­
Septimo, quia fic non in vanum fatigaretur tota na­
paliter quavidebet. Cumque omnium nationum delibe- tio multis propofitionibus , febedulis , & advifamentis,
rarioras
per
deputatos
ad
concordiam
redaAx
fuerint,
b
qu* hucufoue fiepe pneftiterant impedimenta utilioribus
wiC*. une*
ituram tamen - fiat per fingulas authentice prsfeotibus magis fr necefùriis : quia hoc fervato ordine deputati
notariis, fr fixundum fententiam majoris partis publice, nationum juxta primam ejus ordinationem viderent hufr authentice concludatj ipfeque daufula authentice per E jufmodi fchedulas fr advifementa ab aliis oblata undecum­
notario· confcribatnr, frdanfe fiibfigillo praefidentis in que, fr quocumque , m debita refponderec , at confenatione procuratori nationis ejus nomine in feflione pu­ quenter per ipfiun omnia authentice et utiliter difponeret.
blica approbare per Plecrt tntiaxtxat, qui cum eifdem
OAavo , per iflum legalem modum procedendi pro­
cedufis in feffione Concilii agant, faperiuseftexpreffiim. vocarentur finguli ad foliicitudinem deliberandi omnia,
Ifte modus procedendi licet fit laboriofiu, tamen eft exercitarentur etiam ingenia, fr fimpliciorv· a peritiovalde necefferius fr fruAnofus. Primo, ut aliis nationi­ ribus difcerent, & vix pedet indeprehenfa falfitas eva­
bus ipfixn flriA* ferventibus conformetur, ne ab eorum dere, fi omnium exponerentur in communi, fr quibufe
diligentia fr providentia reprehenfibiliter deficere videa- libet confiderando certa caufe diligentiam adhiberem ;
fed fr valde ex hoc modo confervaretur Concilium ioSecando , cum hodie non define calumniatores ipfius diffotatnm , quia omnes reputarent fe ad aliquid uti­
proceffia Concilii , fr pium magni fr parvi verifimili­ les, qui fic cum videam fe in nullo requiri sftima:* fe
ter exforgenc , eo quod maxime ecclefi* omnium Sa­ inutiles, immo otiofe perdere tempus fr expenfes i ne
tuum perforas tangentes reflant traftandc, non eft vi­ hic degendo fervite fe Deo, nec prodelfe ecclefi*, aut
tandus labor , quo ipforum poffint excludi calumniae . proprium meritum augere , immo potius affixi t*dio
qux» Hne decreta ia congregations NatiMis Genaanic* habita eodem die Martii h«».
CmcU. Gntrti. Tore. XXVIL

Tt

09

CONCILIUM

*’JSKDW

tio

quaerant oeeafionem receflus, A forte aliquando ex in-Adecretorum doflorem priorem Rhodi ordinis fanfti Joanerofolynutani , Nicolaum epifcopum
Aflifinateudufl
r ia revocationes
, A nis Hierofolymitani
'
‘"
------------ fuperiorum
- -------foorum
--- -procurant
--------fic remanete coguntur inviti, remurmurant A al&ciun- fem , fratrem Joannem dc Meyeioais priorem Vxpin- GHRIST1
•
>te
>J
^mraraam
m>m
—
—
—
—
.
--S
m
I
ia
cenfem ordinis (anfti Joannis Hierofolymitani, Ogerium *’’ ’’
tur ad omnia qu® peragratur in Concilio.
Die Menrurfi qaincadecima anenfu Maji fupradifti luit epifeopum Augufteofem de Francis, Henricvm Flecltd
Sx üfeta
congregatio omnium rationum in prarieotia fereniflimi difti palatii Apoftolici auditorem, Petrum Colet i in Ro­
principis Sigilinundi Romanorum regis , in qua fuit le­ mana curia caularum procuratorem , ftatrem Joanncm
fts una bulla conflirutionis procuratorum per dominum de Roka magi (Irum in lacta pagina , Joannem epileoGregorium Papam XII. in fua obedientia nuncupatum ; pum Vaurenfem, Petrum epifcopum Otorenfem, Geooqtue fitit commifla per eumdem dominum regem legen­ gium de Pala litterarum Apoflolicarum fcriptorem A
da , A examinanda an fuAciat , an non . In cafu quo abbreviatorem , ut A tanquam telles ad jurandum <te
fuftficiat, bene ; in cafu , quo non , dixit rex earoJem perhibendo teflimooium veritati , fuper pofitionibus A
velle remittere Carolo de Malateflis , qui eam plenius articulis producendis in caula dcpofitioois five inquifiprocurabit expediri.
tionis producende contra dominum Joannem Papam ad
horam fecundam poft meridiem przlêntis diei , ad inTener vero dicta· bailee, de qua fupra fit mentio,
Bflantiam magiflrorum Hetirici de Piro , A Joannis de
[equitur , ir efl tati>.
Scribanis promotorum caufarum A negotiorum faer®
Conflanti-nfis Synod.. Subfcquenter adveniente hora fe­
Gregorius epifcopus fervus fervorum Dei. Dileftisfiliis cunda poti meridiem conflitutus coram dominis com.rutJoanni tituli ianftiSixti ptesbyterocardinali, Apoflo- fai iis liepefatus magifter Henricus de Piro procurator no­
licae fedis legato , & Joanni patriirch* Cooflantino- mine quo fupra , A quafdam citationes , unam per^apolitanoelefto noilris A ejufdem fedis nunciis, ac ve­ meni in audientia contradiftarum curix Romanx de
nerabili fratri Vemhero archiepifcopo Treverenfi, mandato ipforum commiflariorum politam , leftarn, A
necnon nobilibus viris Ludovico comici palatino Rhe­ ex fee utam , necnon aliam papyri figillo reverend iifimi
ni , & Carolo de Malateflis , domicello Ariininenli patris domini Joidani cardinalis deUrlinis unius eveomin provincia noftra Romandiolx pro nobis A S. R. miflariis, omnium confenfu cedulam in valvis portarum
E. reftori , falutem A Apoftolicam benediftioaem,
ecclefi® cathedralis Conftantienfis munitas A exfecutas
tenorum a infraftorum, fafto , realiter , A in fcriptis a l.cgr,
Errenas aflëftiones , £rc. «t iaf>a [fient xiv. ubi reprrfentavit, citatorumque in eisdem pergameni A pa- fa·1'*'
bull» btrc integra rurfnuo legitur.
pyri citationum cedulis contentorum noncomparentium,
Fx iiftem
D,e Jov'*i*xc,^ec’<na menfis Maji fupudifti pofl me-ç neque diftos telles produci, recipi .jurare , A admitti
m(,_
ridiem in palatio epifeopali retulerunt domini» commi 1- videre curantium contumaciamaccufavit : ipfofque con­
iariu deputatis ad examinandum telles fuper politioni­ tumaces reputari petiit > A in eorum contumaciam non­
bus , A articulis dandis , A producendis contra donhi- nullas politiones A articulos de fafto real iter in fcnnum Joannem Papam XXI11. ad hujufmodi aftum ibi­ pris b infraftorum tenorum mexhibuit, atque produxit, A fruaiftc·
dem congregatis in praefentta noil rorum notariorum , nihilominus ipfos telles ibidem praetentes ad jurandum in- raw.
Videlicet Joannis 1 Girardi, Guitldmi a Porciel, Bar- duxit . Quos, A eorum folita juramenta per dominos
tbofomasi de Guaflis, Joianis Axel , Gifeleri Boven- commiflarios ibidem congregatos , licet domino Guilten, Gumpeni Fabri, providi viri Gofridus de J Dor­ lelmo fanfti Marci cardinale propter infirmitatem at­
fen , Joannes 4 Snepper, Gerardus t Savagerii, A Mer- tente , debita cum inflantia recipi A admitti poflulanx4us 6 Curteri fedis Apoflolicx curfores peremptorie vit. Qjkts quidem telles fic difti demini commiflarti re­
citalTe reverendos patres A honorabiles viros dominum putatos pro contumacibus in diftis citationum cedulis
Bartboiomzum archiepifcopum Mediolanenfem , Phili- nominatis , dixerunt admittendos , A admiferunt . Qui
bertum magiftrum de Rhodo , 7 Aimannum epifcopum telles fic admiffi (latina ad mandatum ipforum commiffariorum, praelati peftoralia
Leonenfem , Albertum epifcopum Aflenfem , Jacobum ...
_
. tangentes , ceteri vero in
t eleftum Pennenfem, Hermannum Duverg protonoca- p manibus diftorum commiffariorum taftis facrofanftis
rium fedis Apoflolioe, Doradeum epifcopum Namien- feripturis ad fanfta Dei evangelia juraverunt fe dicere,
fem, dominum Fredericum Deys, facri palatii Apoflo- A deponere velle puram , meram, A omnimodam quam
iici caufarum auditorem , Volmarum Sack , Simonem fcirent in hujufmodi caufa veritatem , prece , pretio ,
Banchenslicentiatwn in decretis , 'archidiaconum Vapin- ira, odio, rancore, timore, gratia feu quavis alia illi­
cenfem, Joannem de Polegia praeceptorem de 9 Rein- cies machinatione, penitus & omnino femocis.
verfo , Angelorum de Roma clericum camerae Apoftoiice, Petrum 10 Vardiauditorem, abbatem fanftaeMa­ Tenores d/tfjrira citatiuiuafpergaiiofiù & papyri cedularu» , & pcfitionnm , ac articulor»» fanantur,
ri* de Columna Placentinae dieecefis , Joannem 1 > Buridam magi(Irum in artibus, baccalaureum in Theologia
& funt tales .
A jure canonico , canonicum 1» Medengenfem CameAadtat reverendiffimi in Chrifto patre* & domi­
racenfem , Guillelmum ij Yas licentiatum in legibus
reftorem parochial is ecclefise de Guvetri Rotomagenfis,
ni , domini Jordanus mifergtione divina epifcoGuidonem Carpentarii licentiarum in legibus canoni­ pus Albanenfts de Ùrfinis, Guillelmus fanfti Marci pres­
cum Dolenfem, Petrum 14 Corhebenfem licentiarum in byter, c fereniflimi reverendiflimi epifeopi cardinales ;
legibus reftorem Emporegio Andegavenfis dioxefis, Pe- ac reverendi patres domini Antonius Concordienfis ,’ tft
a z<(11
efl, /nullo
trum Wformedich procuratorem generalem ordinis beate E Stephanus Dolenfis, Jacobus Tarvifienfis , Joannes Lich■ Mariae Theutonicorum, r j Concionem de Zmela facri feldenfis. —
.......
NicolausMersburgenfis
epifeopi; AndreasPof- Ecclefu.
palatii Apoftolici caufarum auditorem , Henrkum id nanienfis, Thomas beate Maris extra muros Eboraci,
Huriet canonicum Bafilienfem , Leonardum de Tggan Nicolaus fanfti Lupi Trecenfis abbates ,· necnon magida de Verona domini Joannis Papae XXIII fecretarium, flri Joannes de Tbomariis de Bononia, ac Vilhelmus Ma­
Joannem prarpofitwn eedefis Quinqueecclefienfis , Bar- ligni facti palatii Apoftolici auditores, judices A comtbolomsrum de 17 Vincio litterarum Apoflolicarum fcri­ miflarii , A caufae , ac partibus infaafcriptis A a
ptorem A abbreviatorem, Petrum de i> Serato archi­ facrofanfta Synodo Conflantienfi Univetlalem ecclefiam
diaconum ecclefise Agienfis , Jacobum epifcopum Lau- reprxfentante fpecialiter deputati, citari peremptorie in
denfem , Joannem Aaflierelitterarum Apoflolicarum cor- audientia publica litterarum contradiftarum Romanae
reftorem , Petrum 19 Nigraudi baccalaureum in decretis curiae , A citant dominum Joannem Papam ΧΧΠΓ.
litterarum Apoflolicarum fcriptorem, Galternum Graflt quatenus hodie hora vefperarum , A deinde fingulis,
die-

T

M

I^Mfs.Ginardi.

, Mfc, Portiel-

S Mfs. rgifctouue .
s< Mu.

>1 Rui.
s» AI. Nigraudi .

i Mfc Derfle».

4 Mis. Gnefper.

j Mfs. Saganeti.

i Mi». Gursrti :

7 Mis. Gotb

» Mfs. Rrmrrrp.
10 Mfs. Merit, . ·ι Mfs. Biriduni .
>» Mis. Mrdrgrurtns (f Conserat.
»j Mfs. fiunitesuciu de éiwelda. ti Mfs- Xrvvr. 17 Mfs. Peneio.
«S Mis. Lc-ite .

<*|
.,

“·ΛΑ>ΙΙ-

CONSTANTIENSE.

acimmmns
l.’lr·

<it

..,
M, fetiali ex nunc infra oâo die* proxime fu- vis difti palatii, & majori* ecclefi* Conflantienfis , ad------ΛΝΝΟ (mo· inflantibus de mane bora fexta , Λ pofl meti· inflat ediftorum publicorum , que olim in albo prstoCHRISTI
feetmda comparaant pericnalirec , ft in pro· rio feribebanenr , affigi , ft apponi mandamus , ut per .*,/
***** pria perftma Conflantis ia palatio Apoftoiico, feu epif- ipfius infpeAionem, ejus tenorem , ft iefturam fiat eun­
copali infra communitatem ecclefi* Conflantienfi* fins dis manifeflum ; cum non fit verifimife apud fic cita­
in (ala majori, in judicio coram ei» . aut quislibet tri­ tum remanere incognitum , quod tam parenter dc no­
bue eorum tunc inibi ad infafcripta pro tribunali le- torie omnibus exfiflit publicatum. In cujus rei tefljmo- .
dentibus i ad ridendum ôt audiendum produci. recipi, ft nium prsfentem citationem fieri fecimus, reverendiifiadmitti , & jurare nullos tefles fuper nonnullis politio­ mi in Chrifto patris domini Jordani epifeopi Albanennibus , & articulis , hodie bora velperarum ante diâa fts prsdifli figilli , quo ad prrfens fecum utimur , impro parte venerabilium virorum magiflroram Henrici prefllone communiri.
Datum Conflantis , anno Domini MCCCCXV. indide Piro licentiati in decretis , ft Joannis. de Scribanis
de Placentia procuratorum dc promotorum , dc irfliga- ftione oftava , die vero Jovis decimo fexto menfis Maji
totwn ejuidem iacr* Synodi contra diftum dominum per quemcumque curforem.
BartholomzusdeGuaftis, nationis Italics.
Joannem Papam dandis & producendis : vel ad dicennotarii
Guinpertus Fabri, nationis Germanics.
dumcaufam rationabilem fi quam habeatallegandam, cur
pnemiffa fieri non debeant in caufa dccaufis qu* verti- β Joannes Guiardi, nationis Gallicans .
tur & vertuntur , feu verti ft effe fperantur coram ea
^trlicnd elati centra olim papam Jcannem .
fanâa Synodo inter prsdiftum dominum Joannem Papam
citatum ea una, dt promotores ft procuratore*, ft inftiCoram vobis fenftx Synodo Conflantienfi umverfagatore* prasdifto* de dcfuper nonnullis, criminibus , fimoniaca hsreli , dilapidatione , dc alienatione rerum , lem ecclefiam reprsfentanti hic in Spiritu fanfto legiti­
ft bonorum Romans ft aliarum ecclefiarum , incorri- me congregat* ffenricus de Piro licentiatus in decretis,
gibilitate, fautoria fchilmati», ft fcandalis notorii*, quibus ft Joannes de Scribanis de Placentia , promotas, pro­
delatus exfilht, aliifque rebus in articulis hujufmodi la­ curatores, hujus-ejufdem Synodi, dant ft exhibent ca­
tius dedufti* , ft deducendis , & eorum occafione parte pitula , pofitiones , dc articulos infraferipto» , ad quod
ex altera . Alioquin in caufa , dc caufis hujufmodi ad probandum fe admitti petunt citra onus fuoerflux pro­
prsmifla ft alias , prout juris fiierit ft rationis , ulte­ bationis ,
In primis denunciant, dicunt, afferunt, ponunt , ft
rius procedetur , ipfius domini Joannis Paps citati abfi neceife fuerit probare intendunt, quod dominus Joan­
fentia, leu contumacia in aliquo non obftante.
Datum Conflantis , anno Domini MCCCCXV. die ne* papa XXI11. a tempore juventutir fu*, dum Balthaffar de Cofla appellabatur , fuit mal* indolis , invevero fextadecima menfis Maji, indiftione oftava.
çiecundus, impudicus, mendax, parentibus fuis rebellis,
Citatio ad portas contra dominum Joannem Papam,
ft inobediens , plerisque vitiis deditus, ft talis , ac pro
tali fuit communiter diftu», tentus, creditus, & repu­
ad videndam jurare tides.
tatu* ab bominibu* ipfius notitiam habentibus , ft ad­
OS Jordamu miferetione divina ' epifeopu* Alba- huc dicitur, tenetur & refutatur pro tali, ut talis , ac
nenfi* de Urlinis vulgariter nuncupaturi, ft Guil- fuit, & efl depracmifli* diffamatus mamiefle, ac pala n,
Lege, 5. lelmus fanfti Marci presbyter, a fereniflimi
publice
teverendifft notorie.
Λ. E- hnc fimi epifeopi cardinales , Antonius Dei gratia ConcorItem , quod dudum temporeBoniûicii pape IX fic in
^enfi» > Stephanus Dolentis,. Jacobus Tarvifinus , Joan- fua obedientia nominari , pr*fatus dominus Joannes ,
Eccicfia . net I-*fl*feldenfi* , Nicolaus Mersburgenfis , epifeopi ; tunc Balthaflar de Cofla appellatus , per illicita media
Andrea* eleâu* Paznanienfi,, Thomas beat* Mari* ex­ procuravit fe familiarem & cubicularium pr*fati domi­
tra muro* Eboraci , ft Nicolaus fanâi Lupi Trecenijj ni Bonifacii , & deinde inter diftum dominum Bonifa­
abbate* ; necnon Joannes de Thomarii* de Bononid , cium, quofeumque alios pecunia* habentes, & dare vo­
dc Guillelmus Maliginu* facri palatii Apofloliei caufa- lente* pro beneficiis, ft alii* fpirituafibu* , fe mediato­
fanim auditores, judices , ft consmiiTarii caufarum , ft rem , traftatorem , ft proxenetam fecit palam ft publice .
cauf* , ft partibus infradiftis a facrofqnfta Synodo Con­
Item , quod dominus Joannes tunc Balthafl tr appella­
flantienfi Univerfalem ecclefiam repræfentante fpeciali- tu*', per hujufmodi illicitum queflum , & fimoniacam
ter deputati , peremptorie citamus dominum Joannem Dpravitatem & procurationem ac mediatorem liroonfaPapam XX111. quatenus hodie bora vefperarum, ft dein­ rum, ft alia media illicita in paucis temporibus acquide fingulis diebus non feriatis exnunc infra 0Λ0 dies fivit, & congregavit ‘multa iniquitatis mercimonia, c<>proxime futuro* inflantibus , de mane hora fexta , ft piofumque pecuni* thefaurum , propter quod extunc di­
*
pofl meridiem hora fecunda perfonaliter ft in ejus pro­ viti* nomen, & flatum aflumpfit, acrdificia fibi com­
pria perfona Conflanti* in palatio Apoflolico feu epif- paravit, & fic fuit , & efl verum , publicum , & no­
copali infra communitatem ecclefi* Conflantienfi* lito, torium, ficque ut prædicitur , diftuin , tentum , credi­
in (ala majori in judicio coram nobis ad videndum & tum ft reputatum communiter ab omnibus Luminibus
audiendum ptoduci, recipi, admitti dejurare nonnullos ipfius notitiam habentibus , & adhuc dicitur , cenetur
teftes fuper nonnullis politionibus & articuli* hodie ho­ & reputatur, fuit, & éfl de prarmitlisdiffamatu* mamra vefperarum antedifta pro parte venerabilium viro­ fefle, palam , publice & notorie ■
rum magi (Irorum Henrici de Piro licentiati in decretis,
Item , quod deinde prxdiftus dominuf Joannes tunc
& Joannis de Scribanis de Placentia procuratorum ft Balthaflar nuncupatu* mediante huiufmodi limonia , ft
infligatoriun ejufdem fact* Synodi contra diâum domi­ damnata pecunia promotu* fuit ad cardmalatum , pro
num 'Joannem Papam dandis ft producendi* , vel ad quo folvit magnam fummam pecuniarum, ft appellatus
dicendum caufam rationabilem , cur pr*mifla fieri non diftu* Balthaflar cardinali* fanâi Eullachn , ft fic fuit,
debeant, . Alioquin in caufe & caufis , qu* vertitur , ft efl verum, publicum & notorium , ac de ipfi* om­
vertuntur, leu verti ft efle fperantur coram eadem fan- nibus idem dominus Joanne* hait , & efl infamatu*, pa­
Aa Synodo inter przdiâum dominum Joannem cita­ lam , publice ft manifefle.
tum , ex una , ft promotore*, procuratore* , ft infliitem, quod poflquam diftu* dôminus Balthaflar tunc
gatore* prxdiAo*, de ft fuper nonnullis criminibus , fi- cardinalis fanfti Euftachii appellatus civitatem Bork>moniaca, b*refi, dilapidatione & aliqnatione rerum & nienfem ut legatu* fuiflet ingreflus, viis tyrannicis qu*;
bonorum Roman* ft. aliarum ecclefiarum , incorngibi- ren* terras ecclefi* , ac cive* , habitatores earum mo­
lirate , fautoria fchilmatis , ft fcandalis notoriis , qui­ do inhumano, impie , inique, crudeliter rexit ft guber­
bus delatus exfiflit , aliifque rebus in caufa , A caufis navit , ac a pietate Chrifliana ,ft a juflitia divina ,
hujufmodi latius deduâis, ft deducendi*, & eorum oc­ humanaque totaliter alienus diverfa* dacias , gabelle»,
catione , parte ex altera : alioquin ad praemifla , ft alia* exaftiones , extorliones , ft onera infupportabilia ei*
prout juri* fuerit ft rationi» ulterius procedetur , diâi impofuit , taltiarumque , exaftionum , ft oneium
dommi Joannis Pap* abfentia feu contumacia in ali­ alias mandatorum fuit inventor , ft tam per illos 190quo non obflante. Hanc autem citationem nofltamval- dos, quam alio* confiante* exaftivo* , & nimium omCantii General. Tom. XXVII.
T< a
ro-

N

^3

F

s

I

CONCILIUM

nceÎSJDœ

roio» per lyrumifam, A da faAo taliter fabdito» op-Adoribus A juribus da faite pofldant, ponontque laki------- —
4ΝΚΌ prertit, quoddiAoa dvitarem, comitatum, A terrasse- bujufamdi presbytero* ad cefabrandom mite pro fuo *N*»O
CHRISTI
defis, active* lap siq r ravit, A fapopulavir. ka quod libito Arotantare, Aptora alia talia enormia A majo- CMRnT!
tempore fui ragaminto^mda tyranica , A vtotarea faa ia facit, A commifit in te A aRte partto* , de qui’*
gubernatione rgnfaarilni, anlti faenmt mortui, multi but fama publica, te» vqrta» infamia«Mtra eum divulgara efl par univerfam orbem , fitxue fait ttoum ,
ci A 4epetdki. Et itant ptedicitur, fa* diAtm, reo­ diAum, crete"· Α reputatum , didnitqu· , sanetur ,
rum . creditum, A reputatam, & ctinspnittr ab om­ creditur A reptatur, atque fiiit, Aefi verum, publi­
nibus divulgatum , & adtec dicitur , creditur A repu­ cum A notoriam.
tatur , ac fait A eft verum . Ipfeque dominus Joannes
Irem, quod dlAm Joannes papa proceptarlam fVl»H
4e promite oumfcs fait » A eA commumtar diffama
ordini» fanAi Joanni* Jeaofcljrmittni contulit cuidam
infanti toqaimQ
conflit·», baftardo Ufoftri· do­
kem, quod diAu* Joannes tunc Balcheflir legatus Bo- mini regwCyprt, nomine AJoyfio infanti pro certa pe-

noni* exiflen* ad paparum illiciti» medii* anhelam, in
mortem boost memori· domini Alexandri pap* quinti ultimi ptbeeptori» defanAi eidem Atojrfio infant i ven­
extitit machinatu* ; A ut tam ipfe quam mete» fau* didit oontra
____ ipfius
,
... ngnlaria
_________
_____
ordini*
faflitata_, _
profrnim
magifler Daniel de fanAa Sophia artium, A medicine g cum hujufaxsdi bona fpoliis. A vacant«font ben* fil^
doAor veneno extingueranc , prout exrinAi fare , qpe- calia epifeopi pro folvendi» flipeodiarji* contra infide­
ram dedit ■: ficque . ut prodicitur , fiait diAum , cre­ let : necrion eldem infanti in diAo quinto macis anno
ditum , tentum , A reputatum , diciturque , tenetur , conflituto per boftam concert*, ut ea state portet profi­
creditur A reputatur , atque fiait A eft de pramiflas in teri , A profeflione aflriageretnr contra letem confertu»,
civitate Bononi*, atque «aura per totum mundum pu­ qu* per eum pneflari non potak, AficfiiitAefl vtrum.
blica vox, A fama , fiaitqqe > A eft graviter, A notoItem , quod diAu· papa Joanne» nunquam pnrdiAa
rie diffamatu*.
_terocarevotat,
________________
,___ ________________
nifi cumpeAi*,
Acoodittanitau, que
Item, quod dominu» Joanne^ hinc Balthaffar appella- fequuntur. Primo, quod refliraerencur regi Cypri pecoto« tantum praAicare
memo·'*
.«!
λ icivit poll mortem bcu*
. ni*
qu»» dederat pep· pro emptfeoe dite proc eprori»
ri* Alexandri pape quinti, quod in Romanum pontife- pro reta. Item , quod darentur pape incontinenti , A
cem eieAm extitit , A fe Joannem papam XXIII. ap­ ante omnia fex millia florenoram earner* , q.xsd fieri
pellavit , A ab alii» pppellari A nominari (t fixit i A oportuit , A folati fimrant . Etiam aliter hofpitali p*r
dum crederetur mutatione nomiuk , A homo de vitii» priorem Rhodi A procuratorem generali» religioni» doin virtute» mutatu*, fallax fuit opinio, quinimmo coo- -mino Nicolao de Rabent» Idibu» Augufti anno quinto,
»n fanAorum patrum decreta, A contra laudabile* Ro- A
_ per _________
_____
manus Eduardi_de
Recii»_______________
mercatori» Florentini
mans ecclefce confaetudine», veniendo, veiur paganus. pto’quibu» fic folurta reltgiofi hofpitaU» prodiAi remadivina ofcia coorempfit, ofteium paflorale non debite nerent adhuc
— -1.1:
—
i
--—
.— · *Hem.
— —refervat-------obligati pene* mercatore»
in divinorom ddminiftratione exercuit, milfi», A vefpe- vit Papa tunc, A ante omnia prodiAo baftardo came­
r>» papalibu» interefle non curavit, bora* canonica» di­ ram magiflralem, qua* dicitur Hecbera , A Finita, qus
cere, jejunia, abftincntias, ceremonia», A alia canoni­ valet communirer duo millia florenoram atmuatim. Ad
ca inflituta, ad qu* omne» Chriftiani, A profertim cle­ qus ko conaenferunt diAi prior A procurator. Qpibu»
rici , A ecclefiaflki adftringuntur, juxta foratam cccle- fic peraAi» papa facit eis dare per diAum Eduardum
fis fervare fprevit. Et fi aliquoties celebravit, hoc fuit de Reciis mercatorem bullas, qui dite bute referve­
currens more venatorum A armigerorum , A plus ne bit ufque ad folutionem diAoram fex millium florea·culparetur totaliter dc taerefi, A ne expelleretur a pa­ rum, qua» bulla» eidem Eduardo dederat epifeopus Volpatu , quam devotioni» vel caritati* caufa. SkqUu , ut teranu*, dom* folvereocur fex millia ducaragum fiipraprodicitur, fiiit diAuqa , creditum , tentum A reputa­ diAa. Et fie fiût, A eft verum.
tum , dkiturque , tenetur A reputatur , atque de ei»
Item, quod diAu* domino* Joannes papa fratrem Jafuk, A eft publiés vox , A fama.
cobum de Viriaco. majorem aretis, expreffe profeflum
Item, quod diAu» D. Joanne* fiiit, A eft pauperum religiofam Hofpitali» a vocis , regula , A habitu reli­
opprertbr, jufliti* persecutor , iniquorum coluttma , fi- gioni* absolvit , de faAo ad foculum reduxit , A ronrnoniacorum flatna . cami* cultor , vitiorum tex , a- trahendi matrimonium bcentiam dedit , faxeenti» dur
virtutibus peregrino» , confifloria publica fagien* , iAD cati* datis . Et fie fait, A eft verum , publicum , A
tora» fomno, A alii* carnalibus defidarii» deditu* , vi­ notorium.
ro A moribu» Chrifti totu» contrario», infamis fpecuItem , quod diAu* pape Joanne* Caflellaniam fcalahun , A omnium malitiarum profundus «dioventor , ________
___ _quam
______
_________
rum diAi Hofpitali*
diAu*...
fearer Jacobos
tenebat,_
adeo A in tantum ecclefiam Chriflri fcandalixan*, quod' fimul cum prxdtAi» refervavit, A deinde ipfam fratri
inter Chrifti fidele*, vitam A more» fuo* cognofcentes cuidam Hemaro de
-----Fefleilo , pecuniis dati» contulit ,
vulgariter dicitur diajsotas incarnatu».
qu* cartel lania eft conventual» & regia, in qua dese­
Item, D. Joanne* papa cum uxore fratris faf , cum rent efle fratre» cappellani numero xil. cum alii» cle­
fanAi* monialibu* inoeftum, cum virginibus ftuprum , rici» Deo fervientto» ; ficque perit divina» cultu* , A
A cum conjugatis adulterium , A alia incontineryi· ordo transfertur in femdatam Ckriftifidebum plurimo­
crimina commifit, propter qus ira Dei defeendit in fi­ rum palam A publice*.
lio* diffidenti* , A A alii* graviter , A publice diffa­
Item , quod diAo Hemaro juveni ntati» xtv. anno­
matu» , Afcandalisacu» cfl ,fic fuit, A eft verum, pu­ rum vel circa , concerterai domino» magifler Rhodi li­
blicum , A notorium.
centiam ingrediendi religionem fanAi Joannis, ut «di­
Item, quod diAu* D. Joanne* papa, va» omnium pec­ late faAa profeflione A recepto habitu religioni» tra»catorum, repulfi» digni*, indigno» ad oAc ia, A benefi­ fwet ad conventum religioni» cum equi» A armi» fuficia promovit , gratias non grati* , benefici* vacantia, E cientibus Deo A religioni, contni inimico* fidei milita­
proûruru A dignitate* ecclefiaflicas non magic menti», tura», A ipfe frater Idemaru» votorum fuorum, A fafed plu* offerenti pofl venditionem expefitam contulit, lutis propria immemor , non ad conpetuum trsnfiit ,
Λ conferri mandavit ; litreralqne bullata* per mercato­ fed flarim faAu* eft inobodien* A rebelli* , ad diAam
rum , A nummulariorum manu» , ut de mercatoribus caftellaniam emendam ad papam rnifit, quam obtinetis,
mercium folitum eft , vendidit , atque vendi juflk & omnia jura conventu* , tam vacantem , quam relpoomandavit, ficque ut prodicitur, fait diAum , tentum, fionem anmtam occupavit , prout occupat licenti» per
habitum & reputatum, atque fait A eft veram, publié diAum D. Joannert papam pria» vendita A condefla.
cum & notorium.
Item, quod propter prxmifla in clero A populo, to­
Item, quod fupradiAut Joanne* papa novum , & in­ taque univerfali ecclef» grave fcandaium, gravifqucD.
auditum fvnonia fceli» perpetrando, fexpaVochisle»ec­ Joaiuii pape ex tunc Romz infamia , exortum fait A
clefia» Booonienfi» dkrcefa, vel plura alia beneficia ec- fufeiraturn , atque exorta A fidcitata,..
defiaftica pro pecunia numerata vendidit meri* lakit ,
Item, quod propter tare A alia reverendiflimi patre*
eat tanquam re» profana* cum eorum j>oifefGonij<i«, A domini, DD. S. R. E. cardinata* diAum D. Joannem

CONST ANTI ENSE.

ncejjjmw

6gg

Pagani XXIII. anuopriaso pontificaam fid ter fe, & I«riaa uni, dt eidem ropeticM viete vendidit, ripie- -- --- igte faim featertece» divert* victe arripuerant, nape uoi vantea per aatieigatioaerBaccidqnter al- anno
iffiMMv parte hucailte rideretis, rogro fateri- ari «arari coofixebat. Er fimiliter de gratiis experia- CHRISTI
te, & «emrooBMsfatenrroqmfitet, aeEmssBanm ti vis, declarationibus , dt fahrogattonibus per io<io6’**’
ri univariate arctem per hnjteodl feiriraalte tionem fiieotiorum jus jam piafsom abfarbfat , per
mate fcandeterat. * fic fait, dt ed roraro.
qu* quafi rota ecclesia rt lab· «monte deturpata,
tea, tel dite Joeaa Page ok paaroitea 6a* indigni· rapte, tarn in fnperioribua ten in inferio­
. tornem monitioucm aatea in alfeno aoa iaaaram, ribus pariaro, omnfaue gradu ecdesiaflicolaceflita, ft
avarius crocite infete «κ goff continue priflina fi- R» renie turn» ate invRtabiliter fcandalixata.
te», quod dite Joanne* Papa canonice cteteidomonipraro un limnnfa/toatteM* pejoro priortegev*
■ante, ri ubi priva fab ty* juftirie, non in fefato neaufeuead fhturitatem appetitui fui folverenon vateiliaribn* «ommeefifite datam corarotionia firoe io tee i confirmare tecufavit, quod-iue dignos, Λ minui
asRtete grariindero ctete , pote pod fagam •douera ad fammaa desideratas aicendentee fcaodalofe
ab sibe teauacailte WiKkmm pra earn Boreno- durit promovendos, Λ promovit plerofaue etiam inviram fimsM, videlicet pra xxv. florte anti de came­ tea de fuie ecclesiis tranflulit, nt viduatas carius ven­
ra diria coronatiOM dam public* venditioni exponeba- dere poffet, in dedecus Λ fcandate Chriftifidelium.
tnrin franiite fadit apoAetics, ritotim bdeiCbnItem, quod deinde dite Pbr Joannes Concilio Pi­
ftianro. Et fic, &c.
lano adflrite pro rofonuatiooe ecclerix ia capite, dcin
tam , qnod dite Jmnmb Mr b vitiis isvaldeens membris in urbe Romana Concilium generale convoca­

-—
ANNO
(MUSTI
■’*’·

fastius, dt non fe corrfeeo* cereos referendarios , dt vit, fit ibidem in pluribus fenuonibu* etiam ante dt
cubicularios, & fecretarim crate, fecit, fit orfimvit pofi, dt publice correptus dt munitus mininae fe emen­
meiierorai, paaronetaa , ac procuratores grtffaram , davit , quinimmo temporis facceflu continue diabolico
fit pinguium fimotatem «edefiarum cadudralsum, ab­ iaflinriu incorrigibiiit pejora prioribus perpet ravit. .
Item, Rod dirius Pipa Joannes indulgenti» m mor­
batiarum, esmafterioram , primaraum , dt beneficiormn vacantium sufervaeoram. Qpodqoe fub urbe «ra- ti* articulo, praedicationem crocis, item a pana dt a
culpa
abfahirioMm , eccienarum dt altarium portatidioram frariiram, Msdam caprorum, vti perceptorum
note fappofitioaem vel fefeem tecupesntionero Atteraram lium conceflione* , ac epifcoporum confecrationee , dt
«porioticaram impetrantem fcivesuoportuit certam fiam- abbatum benediriione*, reliquia* fenriorum, fecro* ormam ex pario. Er nifi imp arram meat faivtffet, rediit dines, poteAarem io confeffiombui abfoiveodis a pec­
vaedm abfene cqjufvts onero grovifionto · Ec «fi veram. catis, aftufeue ri per falae Spiritus ianrii operationes
Item, Rod idem Di Joetmm rogiflramrte littera­ ad gratiam miniflrari debeam, pecunia vendidit nume­
rum apofioUcaram expreflé Inhfenir, ne cusquam lum- rata , per r* de novo ecclesia fenria Dei in Rrfaoam
uram«xmgiftrolitturaraai apofioUcarumtraderent, feli _ dirii Joannia Pag* graviter diffamata fuit, dt eri noto•rim, dt aote oeania pecunte promifimu faiutuaafore gie fcandalixata.
Itero, Rod de anno domini mccccxu. & de menfe
probaretur ; prop*«r quod mute liriganeee qui tantam
ternam Calvere non ponserunc, «ofite in data Iua Augurio ejufdem ansti , quidam Nicolaus de Morio Flo­
jutea ob probationis deferium fuccumbero oportuit . rent i nui , dt dirii domini Jouais Pap* affertus fecretaSicR* avaritia dt malitia dirii Joannie Pag* cauiaram rius laicus, conjugatus nuncius , dt legatus apoftolicus
insRte «tete ptmvthut, fic beneficia potfeffa firn­ perdirium Joannem tunc deputatus venit ad partes Bra­
ram abfene canonico titulo comta canonicas fanritonei bantiae; habenfeue ab eodem D. Joanne poteriatem exigen­
di , dt percipiendi qooddam fiabsidiom, quod fait deci­
palam, fit publico. ..
Icam , Rod idem D Joanne* Pam ultra'in fiipra ma pars frorisum omnium beneficiorum in Cemeractoproximis articulis nominata, certa ia Romana curia de- si, Tornacemi, Leodienti , 8t Trajerianri civitatibus ,
puravit mercatores , rs beneficia vacantia curis tri­ dt dimeesibui, quodque non Uventes excommunicare
bue , vel pluriboa diebus ad libram ponderarem , dt poffet, per qsrtum ad hoc deputandum fabdelegatwn, ac
plus offerentis fagglicationem reciperem, Jt /ignari fa­ fafpenfum in collegio conventu*, 8t capitula, interdicerent >n dedens fedis aporiolic*, dt perditionem ani­ riique feneentiaa in «orum ecclesias, qui sibi buiuimodi
matum aaukaram. Et fie fait, dt eft veram, publicum fnsriuum pecunias non traderem, per quod eccfesiariica
cenfara ad ludibrium, ri derifum, dt tota feptentriofit notorium.
Item, quod fiipradite Joannes Pa?« ne aliqua /ap­ D nalis ecclesia graviter fiait fit enormiter fcandaliiata.
plicatio abfeue fxnooia, dt foluuone fignaretur, omniItem, quod dite Pbr Joanne*, fiipradirio Nicolao
bm fit fingulis referendariis uÿmutit, ut nullis fibi fap- mercatori, m profertur in legatione exifienti conceffk,
plicationem aliquam lignandam pnrfentanet, nifi nomi- induisit dt commisit, ut idem Nicolau* quibufcumque
ne referendarii emn prâfencantis fignata eflec : quodque hominibus utriufeue fexùs ad fu* libitum voluntatis
nuUes quantumcumque /applicationem de vacamia fi- deputare poffet coofeflbres, dt quod hujuimodi deputari
gnari obtineret, nifi valoris totius, vel medi* fumm* confitente* abfoli-re poffeut a poena dta culpa, certis
in fiipplicatione prius real iter recepiüst , dt ipfi Pap* tamen pecuniis taxatis mediantibus ; Ras quidem proκΓροηϊβη*, dt traderetur, alioquin tali» referendarius tenfas indulgentias publicavit, dt publicari fixit in certi*
haberet tantumdem folvere de fiso proprio in ptxnam locis, civitatibus, villis, ot putaTrajefti, Meddinic,
tranfaroffionis hujufinodi prmtnti mandati apoftolici . Antuerput, dt alibi , de quibus maximas pecuniaram
Et fic fuit, dt eft verum, d? t.
finumas exhausit dt extorsic , Chrifiifideka (educendo ,
Item, quod dite Joannes Papa ultra promiffa fiepe, ac flaram dt ritum totius ecclmi* catholico «nonnlcer
dt fepius contra Deum, dt fuam confcicntiam ementi- (candalisatum.
bu* pfarifeue bullas vendidit, in quibus feripfit benefi­
te*, quod pnemiBaomnia, dt ringnla fiorant, dt
cia obtinent , dt officia m in fais manibus refignaffe, funt vera, publica dt notoria^ atque pro veris publicis
dt fe ger hujufasodi confiriam , dt mendofam refigna- E dc notoriis apud cieram dt populam civitatum, dimeetiooem, qu* nunquam accidit, contulit , dt conferri fum poBdiriaram , cunftofene Cbriflifideles ibidem afmandavit pro pecuniaram certa quantitate , multo* fic lerta, difta, credita, vifa, audita, palpata, dt ut talia
funditur ufeue ad mendicitatem depauperando , gate habita, dt reputata ; atque de ipsis, dt eorum quolibet,
dt publice.
fuit, dt eft publica vox , dt fama, fiikque , dc eft de
Itero, quod ner hoc dabatur occafio multis beneficia pnemiflis omnibus, dt fingulis dite dominus Joanne*
emendi, confcientiam laxandi r dt temeritas timorem Papa publice diffamatus.
Dri poflpoaendi, ίςηύΛψ» res ad tanrum, quod qui
Ite, quod de anno domini iqrs. pontificatus dirii D.
majorem (ummam in fupplicatiooe expreffit dc «xfalvit, Joanuis Pag* anno tertio nonnulli ambaxiatores tam ex
fignaturam abfeua dificultate obtumit. Idem d« facta- pane illoflri* regis Francorum , dt praelatorum regni
mentis, indulgentiarumdifpenfatioaibus, dcaliis *ccle- Franci*, quam ex parte alme universitati* Audii Parifiariicis, dcfpiriraalibm dotas. Sic fait, dc eft veram. tiensi* Roaocapud fanrium Petrum in palatio apoflolico,
Item, quod dite P*R Joanne* unum , dt idem bene­ dt in camera magna paramentorum, multitudine cleri,
ficium firpe, dt ftcpiu* plunbus, dc div^rfis perfooti, vel dt nobjium ibidem in publica audientia congregata,
difto

661
ANNO
CH AB Π

FSXÎ*

CONCILIUM

S,CI^NDOS

«««

didoD. JoeMiPa^XXHLdtfaBiMB.faaonism,iwtlan Aditfiptroe peflxon·, & inutilis, Λdanoofia adoMuAravitam , maUaaque fiam* finuant per uaivwfan orbeae ror, «que unirMÛli ecdefi·, & tot/popalo Chrifti»» ANNO
divulgatas. expofoer** ; afierente· ecclefiam Dei mira­ i» fcandatofa·, renetia», homicida, iiMeràa*tor, carbiliter ob id fcMxUUecam , Manm·· firpe A firprn* ch* ni^Mtia per ooabia coleo·, iocootioeo· A infiniti*cririutive, & requirente» eundem JoannamParem, *pm- ■iidon* irretio» , nate &■* dt pefinua conditioni·
uuui a fenooàe merubsa* cwfiam , atque fntftn· ante adeo, qm ia kalia Λ quafi tota capto vocabulo , Λ
fiend** gratia·, A fignacura·, A nonquam h bcneficiandi· fimilitudine a quodam inhumamflûao gentium armorum
percepidat, eoidun earner* apofidic* Calvendo· tolle­ capataneo, qui Boldrinu* appellabatur, etiam*· Papa Bo»ret & refitrvatut, feque in vita, & tnonbm amandaret, driMM vocitatur. Bt fic fiut, A efl verum , publicum
cum fu iuenti inflantia fixant exhortati. Sicqpe, &k- A notorium.
Item, quod diAu* D. Joanne· Papa XXIII · ft*rodiItem , quod A pnemifl» omnibu* A fingulte Idam
Ai» A nonoulli* alii* pmiati», A ambaxiaroribu» tam Joanna* Papa fuit, A efl publice , A notorie diflamaecciefiaflici·, quam feralaribu·, quam etiam doAonbus tus, A per totum mundum divulgatu*, A infamatu* ,
A magiftri* univerfitatum humili, A devoca monitio­ A quod dc ipfi· A A eorum finguli» fuit , A efl pu­
ne , correpte* a rrimimbu» , A icandali· pnc&ti* non blica vox, A fame, A ut tait· ac pro tali fuit, A efl
reflavit, immo continuavit mala prforibu* accumulando. ubique , ubi A ipfis notitia habetur , diAu> , tentu*
Et fic itur . A eft verum, publicum A notorium.
β creditu·, A reputatu·, dicitur . creditur, tenetur , A
Item, quod idem Ù. Joanne* Papa XXIII. fuit, A eft reputatur palam, publice communiter A nocorie.
A premi fli* omnibu*, A fingulis publice, A nototie per
lcem , quod daAu* Joanne* Papa pecunia fanari nerorum mundum , A cunAa Chriftianitatum regna tota­ quiem, in Gallia fimiliter abfqoe neceflaria , nullaque
liter divulgatu· A diflarharos, atque pro tali, A ut ta­ rattooabili cauia fubfifleote, vendidit, diftraxit , alie­
li» in Romana curia, A extra ubicunaqua ipfius notitia navit , A diiapsdavit certo* redditu*, cenfut, A proven­
habetur, tenetur, A reputatur ut tab*.
tu*, atque tributa annua ab antiquo Roman* ecdefi*
Item, deonneiant , ponunt, A probare intendant , debita per diverfi» cive·, A habitatore*, ac communia
quod iupradiftu* dominui Joarmei Papa bona temporalia civitatum, oppidorum, A locorabi partium illarum ,
ecclefi* Roman*, urbem videlicet Romam , A patri­ A ptvfitttim Avenioneofi* , A comitatu* Venatfini, A
monium ecdefi» in Italia peflrn* A fcandalofe rexit , oppidi feu vili* Monti* Peflulani , A prefertim Petro
opprefliones A anguftia* , A gabelle·, A ut thefiuiriia- Genmdi, A certi* alii* perfoni* laici*, A leculanbui,
tet, adauxit , A aliquo* A novo invenit , totamque ficque ut pradicitur fuk diâum, tentum , creditum ,
lubdirantm fubflantiam, quantum in eo fitit , exhaufit A reputaram, dicirarqoa, tenetur, A repuntur , at­
A fibi imburfavit, ipidque fubdiro* depauperavit, tur­ que fuit ,k A efl verum, publicum, A notorium.
piaque lucra undtque kandalofe recoliigem , plurefique
Item. quod prsdiAt» D. Joanne* Papa nonnullaiditerra* Roman* ecdefi* ime evidenti neceflitat· vel ucij .vari· bona mobilia, A immobilia diverfarum ecclefialitate hypothecavit. impignoiavn . aliquas vero perpe­ * ram, A monvfteriorum, titulorumque dominorum car­
tuo alienationi» titulo diftraxit, A communi* ecdefi* dinalium , tam epifcopatuum , quam aliorum presbyteFlorentin* de alienando Bononiam tradavit, urbemque ralium, A diacoualium , collegioramque , A priora­
Romanam A terra» patrimonii ecdefi* proditorie capi· tuum, ecdefianuu perochialium , cappellarum , alta­
invadi, A occupari permifit, A tacite confenfit . Er rium, A hcipitglium, ccterotutbque locorum diâz ur­
dum nuper A menfe Junii anni domini rq 13. fe in cra­ bi» Romane, A prefertim ecdefianxn principi* apoft mo Romano populo miflam in ecclefia fanfti Laurentii ftoloram de urbe , fandi Joanor* Lateranenfir, A aliis
in Damafa pro confolatione paci* A viAori* belli con­ ad canonico*, A perionas ecclefuflicSs did* urbi» fpetra quondam Ladirlaum Apuli* regem per ipfum Papam dantijx», necnon de boni* monafleriorum fandorum
confefti fpopoodiflet, Romanum populum deferet», cu- Joann» A Pauli. fimAi Laurentii, S. Alexii , fand*
nalefque luo*. A ove* in manibus luporum, A inimi­ Gave*, A aliorummonafleriorum, tam virorum quam
corum tradens, ex culpa fua receffrt (candalofe , pro­ mulierum fola avaritie crcitate fedudu* , vpdidit ,
per qued multi corti (am interempti, trucidati, capti, alienavit, dilapidavit, A diflipavit ; A aliqua eorum
fpohati, A aliqui violenter per matinario* ad galea*ca­ ad nihilum redegit, adeo quod in plerifque ceflat fervi­
pti , A in perpetuam iervinuem redafti fuerunt . Ita­ dum Dei, nam ubi erant decem, vel viginti, vel tri­
que fuit, A eft verum , A eft publica vox A fama .
ginta religiofi, bodie non lunt nifi unus, duo. veltre*.
Irem, quod propter premifla omnia , A fingula , A > quafi fame morientes . Et fic fuit , A efl verum pu­
ipfo culpante, A caufante multa crimina, viAl icet fa­ blicum , A notorium .
crilegia. adulteria , botmcidia, fpoliatione* A rapine ,
Itero, quod didus Dominus Joanne* Papa .bona A
furta m urbe Romana fuerunt commiifa , A ita fuit , ÛTC. dotem prardidi Monafterii fandi Laurentii diviflt intret
Item , quod ipfe D. Joanne* Papa predidu* multa parte* diffipando , A certis ex Dominis Cardinalibus
inutiha , A fruflraroria onera etiam Gallici* in Ave- particulariter per tripertita* particula* dividendo, qu*
monenii tytanmce ad diverios fine* damnato* impofuit, prius unit* fuerunt pro fuflentatione monachorum , ini­
& prri'crtim: r.am in navigio fado apud Pilis cumga- bi Deo in religionis zelo laudabiliter prius fervientium,
leis iub colore eundi in Avemonenfem , per D. Mari­ nunc miferia A paupertate apoflatantium . Et fic fuit
num nepotem tuum . A fuorum fer vitorum ad boc , ut A efl verum, publicum A notorium.
dtcirur , miflam , A «xiftiturum capitaneum didi pa­
Item, quod didus Dominus Joanne* Pipa prarmifli*
l-un , A reparatorem eiu, , quam aliis diverfmiodis *c non contentus , monafterium fandi Alexii prxdidiun
de didis civitatibus. Avenionenfi, A comitatus Venaf- vendidit Baptifl* de Sabelli* pro quodam impubère bafim . quo» traftasit alienare diverlimode , maxime in flhardo fuo; Monafterium fanA* Saw* vendidit Domi­
minibus diAi regis Ladislai ponere , mediantibus certis no Nicolao de Urfinis , A ita de reteris. Et quod dctr»Aatibus contra unionem ecclefi* pro magna pecuni* terius eft, caput fandi Joannis Baprifle, quod eratin
quantitate, quod A fee 1 flet. fi ad optatum fuum veni- g monaflerio monialium fandi Sylveftri de diAa urbe ,
re potuiiTet: Gcque ut pnrdicitur, fuit tenturo, credi- vendiderat, feu padum de tradendo fecerat Florentit.im , A reputatum, dici.’tque, tenetur , creditur, A nn pto pretio quinquaginta millium ducatorum. Quod
reputatur.
A fèciflet, nifi civibus Romanis id per eum revelatum
Item , quod communis , A sJrita onwum homi­ fuilfet. Etqma aliqui eorum de boc in aperto locuti fui­
num opinio, A aflertio /credulitas, A finu mjntfefta rent , capti, incarcérait, Ain magnis pecuniarum Iumfuit , A eft. quod I). Joannes Papa tam in prrmiflis, mi* redemti fuerunt A exbanniti . A alia* nifi fe, feu
qiyun in alii» innume<abi!ib':s caiibus , A uno-erfalirer vitam fuam redemiflent, pr<«pierea decapitaci ejusjuflu
in omnibus male A peiTime admimflravit tam in fpiri- fuiflent . Et ita ut priedicitur , fuit diduni, tentum ,
tuaiibus quam m temrm-aiibu·, A quod tuit, &c(lto- creditum A' reputatum. diciturque"', tenetur , cteditur
norum .ecdefi» Roman* A raterarum ecdefirum A A reputatur. ac fuit A eft verum publicum & noto­
rerum ecclefiafticaium , ac etiam temporal.umad ccr'e- rium , mamfeflum , arque divulgatum ubique, tam in urbe
fia* pertinentium, nuviw·, A r'ulquam ce al-.o fue­ A toti Italu. quam Gallia, etiam palam A publice.
rit leilum , A auditum , v lap.duci , ccvaftatcr , &
Item, quod idem D. Joannes Papa etiam jura. n>obiha,

CHiusn

<o
——

’ExSS

CONSTANTIENSE.

«gbwndw

<7o

-Wm, A

immobile ecdefiana· cathadraiiom, Aeolle· A ham. *od Ata D. Jruann Papa XXIIL precibm
ANNO giacaraa», Bsoneflerioraa*, prioraraum, findsunuB, col- fcramflisai
-----priaapt* Roeaanoram & Hungarix regis io two
a»sn lagiotun.bonitati*·, eccfefiarem perochialiiun. cap- petto cotsdafcoBdaBsaavUma vitii* hujafinodi, fcânda- CHRISTI
peUarum, A cecerorwn tenaficionim, Aofirioran* ac- !». A poatettira fioaonia. abfliaerefoopondit, A hanc
cfcfiaflfcoram tun dMras utbem taro io dviratibro , civitatam CooflaorianAm pro loro mnltiorimis capace,
villi· A loci» difti patrimonii ecdefi· Banane , «taro A alia· habili, A «Αμμο pro Coodlio celebrando ehextra ubicunque confiflaotia aciam vendidit, alienavit.
A dilEpevit . St peoimtia* phira bom epifcopotu* Bo- inchoandnro indixit, A per Mundum publicavit. Et fic
nooieafis, ecdefi· fao&i Fetraaii Bonotüeafis, Apr«- fint, A efl veram, poblicum A notoriam.
Itum, qood deinde diftu* D. Joannes Papa Bononiam
fertim, lapide·, Ugna, A totam materiam , de quibo»
debebat compleri aedificium A fabricari , A pecunia* rediens in priftinara A peiorem fimooiam rocidivavit,
annua* ad diftam fabricam ab antiquo ordinata* reee- fallai dataram antici patinae* vendidit , ju* quxfitem
pit, A opus omnino, coflhre ferit- Similiter curia*, pof· pro numerata pecunia litigatoribus abflulit , A ad folfeflkxse* A prodia / A bona mobilia A immobilia , ac ventium inflandam noram adverfariit perpetuum pledotationem totaliter «ollegii Gregorian! in difto civi- rifaue viabo* filentium impofait de fafto turpiter , A
taee Bononienfi per faücfa recordationi* D. Gregorium' fcondatofe. Et fie fait, Aefl veram, publicum, AnoPapam XL funded pro fisftentaciooe quinquaginta fcfio- gtorium.

larium paupenan, A etiam vendidit, A alienavit, ita
hem, A ne per viam juftitie opprefli relevarentur,
quod de mobiUbus ib* nihil remanfit, A de immobili­ idem Papa Joanne* nuper anno domini >414· plerifaue
bus vix poflet fuflentari congrue unus folus friolari* , vicibus domini* auditoribus per fuo* referendarios A
A domno· tradidit ” fattardi*habitandam, qui totaliter prxtertim per D. Jarobum de Cam pio nunc cleft um
eam deftnuteraat, A eam vendidiflent , fi reperifleut Feooenfem, dici facit A mandavit. ne maceriam anti­
emptorem ■ Et fic fuit, A efl verare, Â*r.
cipationi· datarum admitterent in judicio , A ne data­
Itero, quod difto* Papa Joannes decuna* caflrorure ram regiAratores , A alios oAciale* quovis modo com­
Centi , A Plebis diœcefis Booooienfi* pertinentes ad pellerent m ii* materiis privationem juri* alterius con­
menfam epifcopolem Booomenfem alienavit laid», fau­ cernentibus veritati teflimonium perbibere , juflitiam
toribus fais in perpetuum pro «», A eorum fucceflbri- notorie opprimendo. Et fie fait, A efl verum, publi­
bus in grave dépendions ecdefi· Booooienfi* , quam cum A notorium.
Item, quod premifla, A plura alia R. P. A D. do­
penitm, A totaliter depauperavic palam A publice .
minus epifcopus Sarisberieufi* , A alii Chrifti*ni princi­
Et fie fait,trr.
hem, quod diftu* Joannes Papa prasnlfflb non con­ pi* ragis Anglie illuflri* ambaxiatores diftum D. Joantentu* , fed etiam litterarum fludia per felatii fisbflra- nem Papam XXIIL monuerant A corripuerunt charitafticoem fubtiliterexringuere conatu» doftoribus fludii Bo- tive fupplicantes eidem , quod fimoniam A vendit iononieafis per quamptures annos A maxime a promotio- c nem beneficiorum detereret , A fe in vita A monbus
ne fua ad paparum, flipendia eorum ab antiquo tempo­ emendaret, alioquin dubitarent propter fcandalum fubre pnedifti fludii ei* debita, A unde vivere, A perin­ flraftfonem obedientix, A alia inconvenienti* fecutude ftudere, A legere debebant, fundata abflulit, A re­ ra. Qpodque ipfe D. Joanne* incorrigibili* faftu* humovit , totaliter fecit quod tam nobile, A folemne do­ jufasodi monita falutaria fprevit , ipfumque A alio*
dram quafi ad nihilum refpcftive devenit. Et fie fait, pariatos duris A afperis verbis minatus eft, injuriatu*
palam A publice. Et fic fiiit, A efl veram, publicum
A efl veram.
Item, quod non foluqs dilapidavit bona A jura pne- A notorium.
Item, quod deinde prefatus D. Papa ad Conftantiam
difta mobilia A immobilia oedofiarum , fed etiam iu­
per periona* Ecclefiaflicq* urbi* Romanae, A civitati* veniens poftdiverfas periuafiones, exhostatfone* A roBononienfi*, ac in toro patrimonio ecclefic gravi ffima gamina per hoc facrafanftum generale Concilium Cononera , rallias A exaftioae*, infupportabilia impofait , flantienfe devote fafta* , A fafta , ut pacem ecclefix
facultatefque ecclefiarum unde peribo· ecdefiaflicx vi­ daret, A papatui cederet, cum alia ratior , paratior ,
vere , A fervire, ab et* extorfit, A applicavit i immo A fecurior quam via ceffionis non effet, ad unionem
etiam fuper alio* pariatos Aclefia^ico* aliarum terra­ perfeftam in ecclefia Dqj confequendam, attentis fcanrum, A dominorum fnculariomdiverfa onera, tailias, dali* ex periona fiu jamexottis, propter qur ex i ft entes
A exaftione* fol vende* domssi* , A communitatibus * in altis obedientiis retrahebantur ab ecclefic unitate .
freufaribus , A pnrfertim regni Franci·, comitatu* Sa- Hoc anno domini 141 j. die fabbati 11. menfis Martii
bairiie provincias, Ar. necnon communitatibus , Flo­ in felfioM getmrali Conflantienfi , A jn pleno Concilio
rentine, Venetorum, Senarum, A pluribus alii·, cum generali univerfalem ecclefiam repnelenrante ecclefix
quibus ia pretio participavit, impofuit, adeo A in can­ Dei A fponfie fiue promifit, vovit , A juravit cedere
tum quod difti ecdefiaflici fuerunt, A firet tanta pau­ Papatui, A faonte A libere dare pacem ecclefix per viam
perati* anguftia afflifti , ut pofi propriorum patrimo­ fis· fimplicis ceffionis papatns , juxta deliberationem
nialium bonorum coafumpcionem , neceflstace famis, li­ ejufdem Concilii, prout in quadam cedula conferipea ,
bro*, calices, A ornamenta ecclefiarum vendere funt quam faamec viva A intelligibili voce leg‘t > dixit. ju­
ravit , vovit A promifit, A aliam fecit prout in eadem
coafti.
irem , quod propter prxmiflh ecclefia Dei notorie cedula ad quam fe referunt promotore*, A procuracorc*
prsdifti
, continetur: cujus tenor feqmtur, A efl talis.
fak fcandalisata.
Ego Joannes Papa XXIIL propter quietem populi ChiiItem, quod horrida, A deteflandorum criminum D.
Joannisaacedi&i Papxfama, immoinfamia,crebrismul- fliani profiteor, fpoodeo , voveo , juro , A protmeto
tiplicibos vicibus, non folum femel, fed pluries A fatpe Deo, ecclefix, ac buic fitcroianAo Concilio, fponte A
. .
,---r_,_____________
Chriftianorum
principum,
totiufque
populi Chrifliani , libere dare pacem ipfi ecdefi· per viam me« iimphci*
proh dolor! aures penetravit, in tantumquod fereniflt- E ceffionis papatu·, A tam facere A adimplere cum ef* '
.....
juxta deliberationem prxfenti· Concilii , fi , A
noram A Hongarix rex femper Auguftus ia Lombardia quando Parus de Luna, Benediftu* XIII. A Angelus
exiflens ad civitatem Laudantem applicuit, di&umque Corario Gregorius XII. in foi* obedientii* nuncupati pa­
dominum Joannem Papam ibidem advenientem humili A parum , quem prrteqdunt per fe, vel procuratore* fuo»
devoca prece rogavit quatenus attento, quod totus Mun­ legitimos fimiliter cedant, A miam in quocumque cadus ia eju» periona icandalizara» efl, fuaque crimina fu ceflsooi* , vel deceflus, aut alio ia quocumque per
Mundus diflimulare non poflet. more* A vitam emenda­ ravam ceffionem poterit dari unio ecdefix Dei. *d exret in melius. Aut ad unionem fanftamatri* ecclefis , tirpationem prxfenti* fcbilmati*.
Item, quod denunciatit. ponunt , et fi necerie erit ,
tunc A mmc tripartita fummi* vigilii* A cura intendere,
dignaretur,ut adflriftu* per Pifanum Concilium tenebatur probare inte.riutu difti procuratore* , A proanotore*
A Concilium in aliquo focuro loco cunfto Chrifliano popu- quod diftus Joanne* Papa XXIIL fe huic facro Concilio
fo A commodoto indiceret, fuafit. Et ut etiam in capite, fubmifit , A e us fententis , ac 'indicio in omnibus A
A in membris reformaretur etiam devote fapplicavit. fingulis qu* pertineat ad reformationem ecclefix, tam
in

<71

CONCILIUM

«WM™©»

0«,

r· ΛλΙΠ·
*
IW”»
" 1 ■— m capite quam in membri», ftare promifit. Et hoc eft A eo -fiait. voluit, Adeliberavit, A fecit. Et fiiit, A eft
ANNo
-ΐϊιίη
verum
publicum t, iftAXMiwii
notorium p, A iaMU**w*wre
mamfeftum ·. —
Et· ita veram , publicum A notorium.
-Τ
’
- ~
vwaeweg, pswsnw*
C /,,
ab omnibus publice tenetur, A reputatur.
Item, quod ex poft de diAo oppido Scaphula die Vene’1'’’
4
ham , quod D- Joanne* poftquam fuir ia civitate ri* fenAa tempore divini oÜcii bon tertiarum itérât-

Conftanticnfi, A poft Concilium jam inceptum , fepe

do Laufonberg karam transformato habitu turpiter ul­
dientibu* cunAo* annuit , quatens»* contra fefam D. terio* verfit* Bri fecum greffu» fixu direxit, feandatofê a
Joannem dicerent, A objicerent qmcqmd vellent : cum diAo Concilio A civitate Conftantienfi plus A plusconintenderet ftare determinationi hujus fecri Concilii de tumaciccr fe elongando, totifque conatibu», pnAica ,
iis, qua tempore fui papatu* gaffent , A adminifln- A operi* dati* ire vifin eft in Burgundiam.
Iram, quod nuper hoc anno domini iqtj. Ademenfe
vetat. Et hac fint publica, A notoria, A manifefla,
Aprili ejufdem anui, diAu* Joanne* Papa per Romano*
A ita ab omnibu* tamquam notoria habentur.
Item, quod deinde hujufinodi profeffio, votum, ju­ ocaroce*, ac ambaxiatotw , nuncio* , A epiftolas pro
ramentum , A promif&o juxga deliberationem Concilii, parte huju* fecri generelit Concilii, ad ipfiim tunc in
ac praAicam ceflloni* papatu*, A per confequen* pr»· fanâo oppido Brifoco refidantetn defti nato» A deftinata»»
dift* unioni* in ecdefia Dei confequanda poneretur , quatenus more pii paftori*, qui animam fiiam pro ovidiAn* D. Joanne* Papa requifitu*, quatenus procurato­ B bu* fui» poluit , cujus occatione, A tuAocitate praefi­
re* aliquo* ad pnrmiff» adimplendum conftftueret , ut denti», ita vite exemplo, AdoArina inftruAoc ad gre­
diAu* fereniffimo* prinqep·, A alii per hocfecrofanftum gem fuum deferrem rediret Confiant iam, vel feltem ad
generale Concilium deputandi A eligendi in civitate unam de tribu* civitatibus, feu oppidi», loci* utique in­
NicienTi Petro de Luna BanediAo XIII. in fua obedien­ signibus, videlicet civitatem Basilienfem, Ulmam, vel
tia nuncupato bonam D JoannisPape voluntatem offen­ Ravesburg civitate* Conflantia* A loco Concilii vicina*
deret , A ut fimiliter cederet, prout cum ambaxiato- de unione ecclesiae Dei gratia perficienda invicem fe­
ribus diAi Patri de Luna, A ilhiftris principi* D. regis cum omni benignitate A charitate , cum' debita reve­
Arragonum traftatum , A condufum extitit , fiiit pro rentia rogatu* fuit, monitus , A requisitu*, promitten­
parte nationum , A hujus fecri Concilii humiliter A te* eidem A offerentesi ex pane diAi Concilii (alvum
conduAum pieniffimum, tunc jam paratum , A tigillo
devote rogatu* A requifitu*.
Item , quod poll hujufinodi requifitionem diAn* H magno regio feu imperiali sigillatum, A eidem D. JoJoanne* Papa doiofe cogitavit fe abfentare, A clam re­ anni leAum , offenfum, A donatum , fecuritatem vi­
te, ac flatu», ac provisionem honefliffimam condecencedere velle. Et fuper hoc fixit publica vox A fema.
Item , quod fema huiufinodi receffu» Papte Joanoi* tem flatui fuo fi reverteretur, atque vota, A premiffa
tunc inflantis ad aure* fereniffimi principi» Sigifmundi jurata adimpleret, prout iidemlegati, A ambaxiatore»
Dei gratia Romanorum , A Hungs rise regi» deduAa, idem _ id a prediAo Concilio habuerant in mandati*, obtuleV
e
·
. . m
dominus rex in potentia Romanorum atque pariatorum rant, quemadmodum in inflramenti* publici* , de, A
multitudine copiofe hortatu* eft, A rogavit diAum D. fuper hoc confeAi* , ad que fe referunt promotote* >
Joannem Papam ne a civitate Conftantienfi recederet, A procuratore* prsdiAi, latius continetur.
neque ante perfe&am unionem hujufmodi fecram Con­
Item, quod diAus D. Joanne* Papa in reprobum fencilium diifolvere , perfuaden* quantum meritum apud fum datu* monita hujufinodi mora afpidi* aure» obtu­
Deum , quantamque laudem humanam habitura* effet , ranti* , ne audiat, obaudient, fe in craftinum refppnfum
fi per ipfum perfeAa unio fieri poffet, dant , A ofte- d&i* ambaxiatoribu» A legati* velle dare afferens, ipfo*
rens uberiorem feivum conduAum, atque falvamguar­ ex tunc redire juffit, nec craftino expeAato, poft me­
dian», A pleniffimam fecuritatem perfonar; A bonorum dium noAi* ante diluculum, non dato refponfo, ad op­
omnium, familiarium, A ccrtefanorum : quodque di- pidum Laufenberg aufugiens fe rranflulit habitu traofAu» D. Joannes recedere nunquam excogitaffet, refpon- formato, ut fie Ctcrtxr Concilium diffolvere, A refor­
dit, fed utique remanere A perficere, ac implere cum mationem ecclefi·, ectirpationem hcrefum A vitiorum
effeAu vellet ea quae vovit , A juravit . Et fic fuit , impedire, A fuam vitam deteftandam continuare poffet,
qua* ficut pecte A continuavit, immo in profundum ma­
A eft verum, publicum, A notorium.
Item, quod ex tunc diAus D. Joanne* Papa videns lorum deditu* pecora prioribus committere non expa­
hujufmodi, A cocum Mundum ad fanAae ecclefue Dei vit, fupradiAis monitis, precibus, A requifitionibu* mijam XXXVIII. vel circa anni* fciifz , A divifz unio- Dnime condefcendcn* . Et fic fuit, A eft veram Ac.
nem, A integritatem, necnon exftirpetionemhcrefum,
'
Item
, quod fapradiAu* ~D. Joanne* Papa luit , A eft
A vitiorum, ac ipfius ecclefia? reformationem in capi­ homo dune cervicis, pertinax . peccator , induratur ,
te, A in membris anhelare , diabolico (piritu inftiga- incotrigibili*, ecclefiam Dei notorie fcandalixan* , fau­
tu*, hoc fecrofenAum C icilium diffolvere quxrens , tor fchifinatit , atque tali» quod paparu, & ejus admiut reformationem ecclefiar, herefum atque fchilmatum niftratione fe reddidit indignum , A pro tali habetur ,
extirpationem prasfiAa evadere, A impedire poffet, A tenetur, nominatur & reputatur.
fuam malam vitam continuare ad prxfentia vitia , A
Item, quod idem D. Joanne* Papa fuit , & eft de
ambitione* reincidens, contra vota profeffa, prnmiffa, pumiffi* omnibus Λ finguli* publice A notorie divul­
ac Deo A ecclefue jurata, id fecere de feAo renuit, A gatu* , A diffamatu*, & pro tali, & ut tali* in Roma­
nuper hoc anno domini 141 j. die Mercurii xx. Martii na curia, 8c extra & ubicumque ipfiu» notitia habetur,
in noAis tenebris habitu indecenti , A diffimulato, habitu*, tentui, nominatu* , A reputatu* pro tali, A
laicali more, non ut Romanum decuit pontificem, gre­ ut tali», palam & publice .
gem fibi commiffum, ut mercenarius deferens, ab hoc
Item, quod communi* hominum opinio, aflertio, fir­
facrofanAo generali Conftantienfi Concilio contumaciter ma credulita*, Avera reputatio, commune diâum, ru­
fe abfentando aufugit A receflit, in (candalum genera- mor indubius, vulgata fama, atque verum A notorium
lis Concilii, A totius populi Chrifliani. Ita fuit A eft E fixit, A eft, quod ipfe D. Joanne* Papa fuit, A fit hopublicum , A notorium.
me peccator notorie criminatu*, & de homicidio, vene­
Item , quod de poft diAu* Joanne* Papa przdiAu* ad ficii», A alii* gravibus criminibus, quibus irretitu* di­
oppidum Scaphufie fe retraxit, A nonnullo* cardinales, citur , graviter diffamatu* , diffipator bonorum , A di­
epifeopo* , A przlato», A etiam cortefenos, ac prinei- lapidator eorum, notoriu» fimoniacu» , pertinax hasrepum ambaxiatore» a prefenti civitate Conftantienfi ad ticu», A ecclefiam Dei notorie fcandalizan* , incorrife venire juffit, mandavit, A prafticavit, Anihilomi- gibilis, A alia» tali», quod fe papatu, A ejn» adminit»u* fub certi* prsetenfi* pcenis, A cenfuris, ipfo* ad fe ftratione , ac fedi* apoftolicz , A univerlalis ecclefi*
vocavit, A venire juffit, A eum (equi volentibus, A regimine reddidit indignum.
non volentibus mandavit, ut de hoc fecroConcilio re­
Item, quod diAus Joanne* Papa XXIII. f»pe A frcederent, A fic per fuam fugam oves fpargere. Conci­ piu* coram diverii» przlatis, & alit» honellis, & pro­
lium facrum diffolvere , A fchifma nutrire , A perpe­ bi* viri» pertinaciter, faidente diabolo , dixit , affetuo ecclefiam Dei tunc monftruofam hrrefibus , A di- ruit , dogmatizavit , A aflruxit vitam xiernam non
vqfam, A vitiis diffamaram propofuit , A quantum m efle , neque aliam poil hanc , quin immo dtxrt, A perti­
naciter

-Λ. ......

CONSTANTîENSE.
«gbmdnmm
enciter credidit animam hominis cura corpora humano A peAoralia tangentes juraverunt ad fanAa Dei evangelia,
ANNO mori, & «ttiaflui adinflat aid—fii— brutorum, dixit- i« dicere A deponere velle puram, veram & ocnnimo- ASNO
CHRISTI φ* qxxtuam Camel in novifimo die nomme farroftu- dei» >
tirent in hujufmodi caufa veritatem, pri­ CHRtsn
*4' *' rana contra aaticuium de tofiirreAione moraaoram. Qpod- ce , pretio, odio, timore, amore, ira , rancore, gratia.
qne de poamilGe fait, A eft papa Joennea ad denam fraode, feu quavis alia illicita machinatione, penitus
A popuïnra paviter difiuaacw, ffeque ut praedicitur, poflpofitis, femoris A exduft.
fuit A efl diAum, tantum, creditum, A reputatam,
Die Veneris vicefima {uarga meatis Maji, fupradiAi
dictatque, tenetur, eraditur, Λ reparatur palam, pu- fiaeranc congregari commiflarii, qûi examinaverunt refles
Mice, A nceorie.
produites fuper materia inquifitioatiscoocra Joannem Pa­
Item, <px>d diAai Joannas papa fepe & fiepius publi­ pam XXlll. & cerri deputati omnium nationum ad exace dixit, A profeA· efl fe velle fecere omnia oppor erinaadum depefirionm teflium exaAorum, A ad refe­
rana pro unione erefefoe fenfee Dei etiam ufque ad rendum Concilio. Qjri quidem corotniflarii A depurati
mortem indufive, nec in pcmdM» a voluntate hujus legi fecerunt articulos A diAa, five actoftariooes fuper
fieri Concilii aliquo modo difcedere. Et ik fuit van, qualibet fingulariter, A fmgulatim ferienda fummaria
publica , Λ notoria, dc pro notoriis.
de omnibus. Quibus feAir magifter Henricu* de Piro
Item, quod de prsemilfis omnibus A fingulia fuit A procurator & promoter in vim probationis diAarumpoeft publica vox A Ama, A Mtotietas inexfcufebdis.
ifirionum, A articulorum produxit duas bullas, A pro­
cerius conceflbs aliquibus de ordine lanâi Joannis Hierofoiymitani, quorum tenores hic fequuncur.

■I

t* ctlltSieM Baricrûùn*, dr es/· testu
GrraMosûû.

' Troarrr Mlttnu* pr^ freinions difiarum ptfittMm»·,
•h*. 6* evfice/orere.
Die febtrati decimaoAava mardis Maji fiapcadiAi poft
meridiem, diteretus Fredericus Refe fedis Apoflolica: Joannes epifeopus fervus fervorum Dei. Ad perpetuam
cnribr retulk in palatio epifeopali dominis commiflan is
rei memoriam.
deputatis ad examinandum refles fiiper petitionibus A
aniculis fuperius datis A produAi* contra Joannem Pa­
D feen Chrifti militum hofpitalis fanAi Joannis Hiepain XXIIL ad hujufmodi aAum ibidem congregatis. A
rofolymitarum perfeverantiam tantum nos decec
Mff -- notariis ibidem pnefenribns, videlicet Joanne * Gujar- paterni soli finceritatem propennus extendere, quanto
di, , GuiUelmo i Parifellis, Barthotonueo de Guaft» , ipfi pro oftenGone perfidorum, veluti fideles athletx, A
b M£ Asr- Joanne Axel, Graelero Boventen A Gumperto Fabri, conflantes pugiles variis etiam perfonabbus periculi* non
/W' de
■ diAorom
fe
dominorum commifiarioram A deputa-~ dubitant jugiter r exponere fe........ iptofeAo fi e 1*«· «
toram mandaro, A ad providorum virorum magiflro-c quando per vos gefta veriari competimus in orthodoxe ™r,
ram Henrici de Piro, A Joannis de Sctibanis aram»· fidei defeofionem, ac ipforum difpendium, A peremptotorum A procuratorum fiipradiAorum fibi fuper hoc, rie fetagimus ftudiis fummovere. Sane dudumintenden- rnftS» fi.
ut afleruit, faAa inflantia, peremptorie citaife reveren- tes de pneceptoria domus Cotafi hofpitalis fanAi Joan^
diflimos in Chriflo patres A dominas, dominum Joan- ni* Hierofoiymitani Nemefienfis dioecefis, quam quon^
nem Oflienfem epifeopum cardinalis Vwarienfi* vulga­ dam Raymundus de Lafeura tunc ipfius domus praceriter nominatum fecrofanA* Romane ecclefi* Vicecan- pto, obtinebat, cum illam vacare contingeret, per Apocellarium, Angelum epifeopum Przneflinum cardinalem ftolicae fedis providentiam ordinari prmoeptoriam velaudenfem vulgariter nuncupatum, Francifcum Vene- ftram, videlicet vi. Kalendas Junii pontificatus noflri
tiaram, Alatannum Piianum, Branda Placentinum pree- anno primo, ordinationi A difpofitioni noflne duximus
byteros cardinales, Ludolpbom Barenfem, Amedeum ea vice fpecialiter refervatam : decernentes ex tunc ir­
Salutiarinm , Ludovicum de Flifeo, Francifcum Flo­ ritum A mane, fi fecus fuper iis a quoquam quavis
rentinum , Antonium Aquilegenfem diaconos cardina­ auâoritate fcienter vel ignoranter contingeret attenta­
les Conflantis perfonaliterapprehenfios, A inventos, ut ri : A deinde, videlicet rm. Kalendas Decembris pon­
A in quantum tefles ad jurandum de perbibendo tefti­ tificatus ejufdem anno tv. diem claufic extremum, va­
monium veritati fuper poficiorubus, A articulis lupe- caret . Qpodque
_
x
dilectus filius Aloyfius
de d Lufigano d 4I ω
rius, ut pomittitur in bujufmodi caufa depefitionis D Nicotienfu diocefis, qui ut afferebatur, in r quinto anfive inquifitionia contra diAum Joannem Papam XXIII. no «tatis fu*
' conflictatus exfiftebar, cuperet cum dile... e -Fon«, dead hanc horam docimaprima prsfentia diet, prout A Ais filiis magiflro A fratribus przfati hofpitalis virtutum
quemadmodum idem curibr dixit, fe fiiperius a diAis Domino iamulari : nos diAum Aloyfium in diAo bofpidominis commifliariis A depuretis fpecialiter in manda­ tali in fratrem recepi , fibique juxta illius confuetudinis
tis reeepiile, fubfequenrer diAi curforis relatione feAa, regularem habitum exhiberi, necnon regularem profefconftitura* coram dominis commiflâriis fspefatus magt- fionem per fratres bofpitalis ejufdem confuetam ad­
fler Henricus de Piro promoter A procurator, nomine mitti , uiquo domum de ptmeeptoria ipfa, five ut prae­
quo fupra, A quafiiam citationes fuperius, ut pnemit- mittitur quovis modo aut alterius cujufcumque perfona
titur in fupradiAa caufe exhibitas hic repetiit, A ver­ vacet, etiam fi tanto tempore vacavifiêt, quod qjus
bo de novo reproduxit : citatonunque in eis contento­ collatio juxta Lateranenfia flaruta Concilii legitime de­
rum fton comparentium. neque alias telles produci, jura­ voluta , vel pneceptoria ipfe difpofitioni Apoftolicx fpe­
re , recipi A admitti videre curantium cooramaciam accu- cialiter refervata exfifteret, provideri mandamus; A
favfc, ipfofque contumaces haberi petiit ; A in eorum nihilominus eidem Aloyfio a quibufecmque tam clericis
contumaciam fupradiAos tefles proxime , ut praemittitur, quam laids cujufeuroque ftatus, gradus vel conditionis
citatos ibidem prefentes ad jurandum induxit .· quo* A exfifteret
_ ____ , fruAus,
__ _______
______________
redditus_
, A _proventus
, emolumenta
eorans iblita juramenta per dominos commilTarioc ibi g A obventiones, A quacumque alia bona prscepeoriam
congregare*, licet domino Guillelmo fenAi Marci cardi­ prcfiuam (peAantia, qu* a tempore hujufmodi p«*d>nale propter ejus infirmitatem abfente, debita cum in- Ai Raymond i provenerant, auâoritate Apoflolica pe­
ftassfe recipi A admitti poflulavit. Qpo* quidem te- tendi , liberandi, A abfol vendi, ae de ulterius non pe­
ftes diAi domini commiflarii, reputatis primitus pro tendo promittendi, & obligandi facultatem & omnimo­
contumacibus,in diAis citationum ceduiis nominatis, dam poteftarem concedimus, certifque fibi fuper ii*ex- .
diiaerunc admittentes, A admiferunt ■ Qpi refles fic fecuroribus datis, prout in diverfis noflns inde coofepremilS, ac ipfe reverendiflimus pater dominus de Uv* Ais litteris plenius continetur. Veram ficut nuper ex
finis epifeopus Albanenfia cardinalis, licet unus ex com- fupplici di ledorum filiorum Philibert! de Neaco msgrmifferii*, ab aliis una cum deputatis juramenta teflium ftri, A conventus bofpitai is ejufdem nobis exhibita certa
recipiunt tamen pro nunc, nt A tanquam r-jfles una petitione accepimus, idem magifter pridem beet poft recum aliis revereodifltmis patribus fuperiu», ut promit­ fervationem A decreram ptmdiÀum provide confiderantitur , pro teftibus citatis flarim A incontinenti, ad tes, quod bona diAi bofeitalis per univerfum orbem
mandatum ipforum commi&riorum ibidem exfificntium difparia, qivt etiam inde A non bénéficiais* admmiGnerii. Tora. XXV1L
V v
flra-

A

or

Eœ

conci

L I U

M

«GKMÜNDÜS

tf7(f

■ ■ ■ ~ ~ Arationes exfiflunt, adeo forem, proh dolor, gucrn- lique flatos, gradus, ordinis, & conditionis exfiftant, "■
,**.*3. rue>’ exrelitacçM, fchifmatis, rempotuin, A homi- omnes A fingul'·* redditus, proventus, dt alia quaCHRISTj mgD tmliria cauiantibus. ex ociis diminuta, quod nedum cumque eoaolosuenta, obventiones, dc bona ad pncce- CHRISTI
'* *’ ad catholice fidei defenfiomm, ac Chrifli pauperum pcorlara pnediAam fpeAantd ubicumque, dt in quibufe
hofpitalitatcm ad bujulmodi ufus utique dedicata fue­ cumque rebus confidant, dt qur a tempore hujufmodi
rint ; cum etiam & ipforum conventus fuftewatiooem obitus diAi Raymundi provenerunt, etiamfi occafione
pene iu&>c<iter requireret: matura deliberatione pne- ipforum lis, cujus flatum haberi volumus prarlentibus
habita, pncceptoriam ipfam etiam tunc per. hujufmodi pro «xpcvffo, inter quofeumque, dt ubicumque pen­
f
obitum diAi Raymundi vacantem eidem ccnventui dent indecila, petendi, exigendi, dt recuperandi, nec*
perpetuo annexent, Λ etiam unlverat i unde fi unio­ non de receptis, dt recuperaris abfolvendi, Λ de re­
ne ipfa * juflum prariate litterae fuos forti retatur ctfe- cuperatis non petendo, pacifcendo, auxiliumque brachii
Aus, defenfio praefime fidei, & bofpitale prediftum fircularis, fi opus fuerit, invocando, tenore przfennon modico venfimiliter exponerentur detrimento . tium concedentes, nunc irritum dt inane, fi fecus fu
Quare pro parte diAorum magiftri & conventus nobis per iis a quoquam quavis auAorltate fcienter, vel igno­
fuit humiliter fupplkatum, ut in premiffis opportune ranter contigerit attentari. Non obftantibus noftris dt
providere de benignitate Apoflolica dignaremur. Nos aliis conflitutionibus Apoflolicis, necnon inii ituris, dc
igitur , ne, ( quod abGc ) n portatis noftris litteris g ftabilimentis ejufdem hofpitalis , ceteri(que contrariis
eifdem defenfioni catholice fidei ; & hofpitalis , dt con­ quibufcumque ■ Nulli ergo point no hominum liceat
ventui cujufpiam difpendii fomentum, quod utique * hanc paginam noflrx voluntatis, conflitutionis, decla­
ore procul fieri putamus, immineat, providere, ipfo- rationis, caflâtionis, revocationis , dc Vhnullationii,
rumque defenfioais fidei, ac hofpitalis & conventus Ra­ mandati, incorporationis , annexionis , unionis. amtum , ad quem feliciter profperandum totius praecordiis plexionis, dt conceflionis infringere, vel ei aufu te­
afficimur , noftrarom litteratam hujufmodi afteftam merario contraire. Si quis autem hoc attentare praecongruo judicio praeponere volentes, ac jus en pro re- fumpferit, indignationem omnipotentis Dei, & beato­
fervatfoms, fit noil rarum litterarum hujufmodi concef- rum Petri & Pauli Apoflolorum ejus fe noverit incurfionibus * temporibus prcccptoriam ipfam non admini- furum .
Arationem, feu commendans ad nutum magiftri pro
tempore exfiflentis hofpitalis ejufdem revocabile, led
Datum Rome, Idibus Augufli, pontificatus ncftri an­
perpetuum beneficium per fratres hofpitalis regi confiie- no quinto.
In plica , F- de Mate Politiaaa.
tum credimus,- mentem noAram utique rei veritatis
ignaram reputantes, hufofmodi fupplicationibus incli­
nati, expracmiflis, A ex eertis alus rationabilibus cau­
Cofit litterarum ^Ipe^clicarnm fratri rftmard» de
fis ad id animum noftrum moventibus, hujufmodi lit-_
Seftllo ordixir ft*3f Jcannii Hiercfolymitani
teras noflras, per quas Aloyfio de praeceptoris provi­
tatcefantm, videlicet g-atiofe.
deri mandamus, quarum tenores per lingula pnefenribus haberi volumus pro expreflis, quatenus videlicet Joannes epifeopus Cervus fervorum Dei, dileAo filio
Aymaro it Soflello praeceptori, Caflellano nuncupa­
potceptoriam ipfam attingunt, etiamfi jam eas ad col­
lationes dc provifiooes, ac poflêflîonis etiam pacifice
to , domus caflellanfe nuncupate hofpitalis fanAi Joan­
adeptionam diA* praeceptori·, vel alias quomodolibet
nis Hrerofolymitani de Scallis , Gratianopoiitanae
procedure fuerit: collationem quoque & provifionem
diœcefis, falutem dt Apoflolicam beoediAtonem.
huiufmodi, fi fsAc fuerint, necnon fupplicationes fu­
per quibus ipfe litterae emanaverint cum omnibus con­
Eligionis zelus , vice ac morum honefles, probi­
tenta in eis, dt ex iis omnibus fecutis, necnon etiam
taris dc virtutum merita fuper quibus apud nos
fide digno commendaris teflimonio, nos inducunt ut
quafcumque gratias & concefliooes , alias ad ipfam
przceptoriam, fic aut alias quovis modo vacantem, tibi reddamur ad gratiam liberales. Hodie fiquidem
cuicumque alteri pariter haAenus forfan fâftas ; qua- dileAum filium nobilem virum Jacobum de Ulriaco
' nus praxeptoria ex regularibus inflitutis ac flabili- militem Gebcnncnfis diœcefis tunc pneceptorem camenris hofpitalis ejufdem perpetuum beneficium non flellanum nuncupatum, domus catlellanis nuncupatae
exialit, auAoritate Apoflolica ex certa noftra fcientia, hofpitalis fanfti Joannis Hierofolymitani , de Scallis
nullius exfillere roboris, vel momenti, nullumque fuif- θ Gratianepolitanenfis diœcefis licet abfentem , a vincu- * r>rfe
fe per eas eidem Aloyfio, feu alteri in praeceptoria lo quo ordini fratrum hofpitalis ejufdem cujus tunc « fnfeffm
ipia, feu ad cam quomodolibet jus quxfitum , tenore profeflbr exfiflebat, tenebatur, per alias noflras Here—
prarfentium decernimus, «c etiam declaramus: ipfafque ras abfolvimus, eumque ad fecularem flatum reduxi­
litteras, collationes , pro\ ifiones , proceflus , fupplica- musdc voluimus quod ipfe pt.rceptorîam praediAam
tiones, dc alia premifla pro incertis habentes, ea om­ cum przceptoria domus ejufdem fanfli Joannis de Monia cx nunc caflismus, irritamus, ac etiam annulla- rento hofpitalis & diœccfis prcdiftoi-um ei canonice
mus : dc tam litteras quam fuppiicationes hirufmodi in annexa, quam tunc obtinebat, dc quam exnunc vaca­
regulis noftris dc alibi ubicumque etiam in judicio ap­ te decrevimus, real iter dc omnino dimittere, prout f) Fenp
.
pareant , cafliari volumus dt jubemus. Decernentes in- in eifdem litteris plenius continetur Cum b ita profuper unionem, dc annexionem de diAa pneceptoria, pterea diAa praeceptoria caftellania nuncupata cum aim
dc per prefanim Pbilibertum magiftram, ut pnedicitur, praxepeoria prcdiAa apud fedem Apoflolicatn vacare
faAas perinde valuifle , dc valere , vimque perpecux dc nofcantur .· Nos volentes tibi, qui, ut afleritur, prae­
Apoflolioe unionis, incorporationis dc annexionis ob­ fari Jacobi confanguineus exfiflis, pnemiflorum meri­
tinere , fuumque fort i ri effeAum debusfle & debere, ac torum ruorum intuitu , nec non confideretione cariflimi
fi decretum interpofitum, ftc Iktene hujufmodi confis- in Chrifto filii noftri dhroli regis Francorum illuftrts,
Λ*, alixque gratia:, dc concefliones hufefmodi obten-1 pro te dileAo fuo nobis fuper hoc humiliter fupplicanut, ceceraque prxmiflâfecttra minime exflitiflent. Et ni- tis, gratiam facere fpeciakm ; praeceptoriam cafleliahilcminus tua bofpitalis, quam conventus, quam etiam niam nuncupatam pnefaum cum diAa prccepcoria an­
praeceptori· pnediAorum fruAuum, reddituum dc pro­ nexa, que per profefloresordinis praediAi .cujus utafventuum veros valores, fecundam communem aeftiau- feritur, profeflbr exfiflis , gubernari confueverune ; βζ
tionem prrfentibus habentes pro expreflis, prsecepto- qiiarum fruAus , redditus. dc proventus, ftlas pro tem­
riam ipfam, quateaus unio & annexio prxdiAc juris pore obtinenti, A in eis non refideuti ultra quadra­
vel faAi, aut alium defoAum quempiam patiantur, ei­ ginta libras Turonenfium parvorum , ut afleritur , non
dem conventui de novo auAoritate Apoflolica in per­ valent annuatim, five, ut prxmiairur , five alias quopetuum cum omnibus juribus dc pertinentiis luis incor­ vis modo , aut ex alterius cujufcumqu- perfona vacet,
poramus, anneftimus, unimus, ac etiam applicamus: etiamfi dignitates exfiflant , Λ ad eas confueverint
ipfi conventui liberam licentiam dt poteflatem omnimo­ quoad eleAiooem aiTumi , cum omnibus juribus A
dam tam a prefato Aloyfio, quam etiam a quibufvis pertinentiis fuis · Apoflolica tibi auAonute conferi­
aliis, tam ecclefiafticis, quam lakis perfixus cujufcum- mus, A de illis etiam gravidemus. Decernentes pro­
ut

R

ANNO
CH*rsn

<77
jpïïü?
CONSTA NTIENSE.
«cjswndw
6?g
ce efl, irritum & inane, fi fiscus fisper iis a quoquam A tus illarum pro tempore obtinenti, & in eis non refi«aavii au&oritate fri“ater vel
' ’ «noranter aoenumm denti, ultra quadraginta librarum Turonenfium par­ ANNO
foda* efl haAaaua, vel contigerit in pofleram stcen* vorum, ut afleritur, non valent annuarim; five ut CHRIan
tari. Non obflantibu* quibufcumque flaHIimeoti*, fla- permittitur, five alias quovis modo, aut ex alterius
tuti», A confuetudinibu* hofpitalia A ordini* predifto- cujtdcumque perfena vacarent, etiamfi dignitate* exf>
ran contrariis, jummanm, confirmatione Apoftolica, flerent, A ad ea* confueviflent, quam per eleAionem
vel «lacumque firnriute alia roboratis. Aut fi aliqui aflumi, cum omnibus juribus & pertinentiis , Apoftofuger proviiionibus fibi faciendis & prsceptorii* hujuf- lica auAoritate eidem Aymaro contulimus, A dc silis
tnodi in illi* partibus fpeciale* vel generales diAz fe- etiam providimus. Decernentes, prout erat, irritum
d» vel legatorum litteras impetrave rint, etiamfi per & inane, fi fiscus fuper iis a quoquam quavis auftoneas ad inhibitionem, refovationem & decretum, vel tate fcienter vel ignoranter attentatum forfan erat
alias quomodoiibet fic proceflum. Quibus omnibus ' te tunc, vel contingeret in poflerum attentari : non obia afiecutiooe diftanm preceptonarum alias prejudi­ ftantibu* quibufcumque ftabilimentis, ac ftatuti* A con­
clue» generari, ficu fi diiefti* filii* magiftro A- conven­ fiietudinibu* hofpitali* A ordini* prediAorum contra­
tui ejus hofpitaiis Rhodi, vel in quibufvi» abis com­ riis, juramento, confirmatione Apoftolica, vel qua­
muniter vel divifim a diâa fede fit indultum, quod ad cumque firmitate alia roboratis. Aut fi aliqui fuper
receptionem vel provifionem alicuju* minime tenean­ B provifionibus fibi faciendi* de precepcoriis hujufmodi
tur , A ad id compelli non poffint. Qpodqoe de prece- in ilii* partibus generales vel fpeciale* diftz ledit, vel
ptorii* hujufmodi ad eqram collarionem, provifiooem, legatorum ejus litteras impetrarir.;, etiam per eas ad
A prefentationet», eloftiooem, feu quamvis «Um» dif- inhibitionem, rpfervationem A decretum, vel alia*
poficionem conjuoflim, vel divifim fpeAantibu* nulli* quomodoiibet, fit proceflum . Quibus cynnibus prefâtum
valeat provideri per litteras Apoftolica* non faciente* Aymarum in aflecutione diftarum precep»oriarum vo­
plenam A expreilam, aede verbo ad verbum deindul- lumus anteferri.· fed nuilum per hoc eis, quoad arie­
to hujufmodi mentionem, A qualibet alia diftz fedis cutionem iliarom przceptoriarum , aliorum prejudicium
indulgentia generali vel fpeciali cujufcumque tenoris generari : feu fi dileftis filii* magiftro A conventui ejui­
exfiflat : per quam prelentibus non expreflhm, vel to­ dem hofpitali* Rhodi, vel quibufvis aliis communiter,
taliter non infertam etfeftu* hujufmodi gratis impedi­ vel divifim a difta fit fede indultum, quod ad receptio­
ri valeat quomodoiibet, vel differri, A de qua, cujuf- nem vel provifionem alicujus minime teneantur, A
que toto tenore habenda fit in noftris litteris mentio ad id compelli non polfint : quodque de preceptonis
fpeciali*. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc pa­ hujufmodi ad eorum collationem, provifionem, prrginam npftre collationis, provifionis, conftitutioms , fentationem, eleAionem, feu quamvis ibim ditpMcioA voluntati* infringere , vel ei aufu temerario contrai­ nem communiter, vel feparatim (pedantibus nulh vate . Si qui* autem boc attentare przfumpferit, indigna­ çleat provideri per littera* Apoftolicas non facientes p'etionem omnipotenti* Dei, A beatorum Petri A Pauli nam A expreflam ac de verbo ad verbum de induito
Apoftolorum ejus fe noverit incurfurum.
hujufmodi mentionem, A qualibet alia diftz fedis m·
Datum Rome, apud fandum Petrum, noni* Junii, dulgentia generali ve! fpeciali cujufcumque tenoris ex!.·
Pontificatu* noftri anno quarto.
flat, per quam in noftris litteris non expreflam, vel
Copia eft fafta collatione. Frexcifet Hxherti.
totaliter non infertam, effeftus hi.iufmodi gratiz impediri valeat quomodoiibet, vel differ ri, A de qua , cuCopie txfetrtort* , cejxt texor feqxitar.
jufque toto tenore habenda fit in noftri* litteris menfio fpeciali*. Quocirca diferetioni veftra? per Apoftoli­
Joannes epifeopu* fervus (Ervorum Dei, venerabili fra­ ca (cripta mandamus , quatenus vos , vel duo , aut unu*
tri epifcopo Auguftenfi, A dileftis filiis, Prepofito veftrum per vos vel alium , feu alio* eumdem Aymaocclefise fanAi Andres dicrcefi* Çratianopolitanz, sutn , vel procuratorem fiium ejus nomine in corpora­
ac Officiali Gebenoenfi, falutem A Apoftohcam be- lem pofleflionetp preceptoriarum, junumque A perti­
nedi&ioocm.
nendarum przfatorum inducatis auftoritate noftra, A
derendati* mduftum; amoto exinde quolibet detentore,
Eligionis
.... relus, vita; ac morum
-honeftas, aliaque
- faciendo ipfum vel diftum procuratorem pro eo ad precej-v. laudabilia
Muaaoiua probitatis
procMtacis A
oc virtutum menta
menta,, fuper proria* ipfa*, ut moris eft, admitti, fibique de ipfarum
quibus difeftu* filius Aymarus de Soflello preceptor, θ preceptonarum fruftibus, redd.tibus. proventibus ,. iufu­
ctAelianus nuncupatu*, domus caliellanic nuncupare ribus A obventionibus univerfit integre refponden .
Hofpiealis fanAi Joannis Hierofolymitani de Scallis Non obftantibus omnibus fupradifti*, aur fi magiftro
Gratianopolitanae diocefi*, apud nos fide digno com­ vel conventui fixpradifti* vel quibufvis abis commummendatur teflimonio, no* inducunt, ut fibi reddamur ter, vel divifima predifta fede indultum exfiftat, quod
•d gratiam liberale*. Hodie liquidera dileftum filium interdici, fufpendi, A excommunicari non potfint per
nobdetn virum Jacobum de Viriaco militem Gebennen- litteras Apoftolicas non facientes plenam A exprelhm
fi» dicecefis tunc praeceptorem caftellanum nuncupatum ac de verbo ad verbum de induito hujufmodi mentio­
diftz domus, licet ablentem, vinculo, quo ordini fra­ nem. Contradiftores per cenfuram ecclefiafticam ap­
trum hofpitali* ejufdem , cujus ttinc profefliis exfifte- pellatione poftpofita compefcendo.
bat, tenebatur, per alia* noftra* litters* abfolvimus,
Datum Romz , apud fanftum Petrum, nonis Junii,
eumque ad fiecularem flatum deduximus; voluimus, pontificatus noftri anno quarto.
quod ipfe praeceptorum prediftam cum preceptorise
Copte proci ffes fuper litterii
domos ejufdem fanfti de Morento, hofpitaü* A diteceprrefelit.
fis prediAorum, ei canonice annexa , quam tunc ob­
tinebat, A quam ex tunc vlcare decrevimus, realiter
A omnino dimitteret, prout in eifdem litteris plenius e Venerabilibus A diferetis viris, domino Magiftro
continetur. Cumque itaque propterea di&a precepto- A conventui bofpitaii* Rhodi prediAorum , etiam di­
ria caftellarua nuncupata, cum alia preceptoria predi- gnitate* , perfonatus, preceptoria* , adminiftrationes,
Aa apud fedem Apoftolicam vacare nofcantur ; Nos feu beneficia aut officia quzeumque obtinentibus in
volente* prefato Aymaro, qui, ut afleritur, predifti eifdem , aut omnibus aliis univerfis, A fingulis, quo­
Jacobi çoofangutneus exfiftit, premiflorum meritorum rum intereft, vel intererit, A quos infra diftum tan­
inorum intuitu , necnon confideratione cariflimi in git negoçjum, feu tangere poterit quomodoiibet in futu­
Chrifto filii Caroli regi* Francorum illuftris, predifto rum, ad quorum notitiam przfentem procellam noAymaro dileAo fuo nobis fuper hoc humiliter fuppli- ftrum, omni* A finguia in eo contenta contigerit per­
cantis, gratiam facere fpecialem ; praeceptorum caftel- venire, Petrus de Msgiftro prrpoiitus eccleiiz fanAi
laniam nuncupatam przfatam cum difta preceptoria Andrez Gratianopolitanz , exfecutor ad infradifta , ! *?x "■<·
annexa , quz per profeflbres ordinis predifti cuja* idem una cum infradiftiscoflegi* noftris cum illa e clanfula,
Aymarus, ut afleritur, profeflbr exflitir, gubernari Quatenus eus, vel duo, aut unus, a fede Apoftolica
. ,jU<
confueverunt, A quarum fruftus, redditu* A proven- deputati: falutem in Domino, A noftris, immo ve- deerat.
Caicil. Gexerel. Tom. XXVÏL
'
Vv »
riu*

R

‘79

ÇxK*

CONCILIUM

sigumundus

* ύ8β

•rius Apoftolicis firmiter obed<re mandatis. Litteras fan-AAibus , redditibus, proventibus , juribus & obventio* —■■ · 1 ~
ANNO
Ai (fimi in Chrifto patris & domini domini Joannis di- nibus univerfis
* Jt fingulis , prout ad vos & veftrurn ANNO
CHRISTI vina providentia Papac XXlll. unam videlicet gratiofingulos pertinet, & pertinebit , refpondeatis integre , α4ΐγ5ΤΙ
fam cum filis fericis rubei croceique colorum , Λ alte­ dt faciatis ab aliis refponderi , amoventes ab eis cum ><< 1 '
ram exinde exfecutoriam cum cordula cannabis veris effeAu quolibet illicito detentorem, quem nos eciam, in
bullis plumbeis ipfius domini noftri Papr more Romans quantum podumus, auAoritate praediAa tenore przfen­
curis bullatas , fanas & integras , non vitiatas , non tium amovemus, 8t denunciamus amotum. Qpod fi for­
cancellatas, non oblitas, non in aliqua fui parte fufpe- te omnia, A fingula przmiffâ non adimpleveritis , ur
Aas , fed omni prorfus vitio , & fofpicione caren­ przfertur, vel monitionibus, At mandatis noftris , im­
tes , nobis pro parte venerabilis viri domini Aymari mo verius Apoftolicis , non parueritis cum effeAu, aut
de Se fello praeceptoris caflellani nuncupati domus caftel- aliquod contra ea & alia in prsediAis litteris Apoftoli
laniz nuncupate hofpitaiis fanAi Joannis Hierofolymi- cis &: pnefenti noftro proceffu contenta feceritis , per
tani de Sca'lis Gratianopolitanz dicecefis , coram nota­ vos vel ’alium , feu alios quoquo modo , in vos domi­
riis. teftibus infraferiptis przfêntatas. Nos cum ea, qua nos magiftrum , & fingulos fratres , perfonas , conven­
decuit , reverentia noveritis rdccpiffe , cujus quidem tus , hofpitaiis Rhodi fapAi Joannis Hierofolymitani
litters gratioiz tenor fic incipit.
przdiAos , necnon in fingulas alias fupradiAas, ac imB pedientes , oootradiAores , & rebelles quaslibet , ac
Jo.'.nnes epifeopus fervus fervorum Dei, dileAo Ayma- inobedientes , & contradicentibus dantes auxilium',
ro de λ Caffello praeceptori Caftellano nuncupato do confilium , A favorem publice , vel occulta , direAe
.·> Al. 5-/·
mus caftellaniz nuncupatae hofpitaiis fanAi Joannis vel indireAe , ex nunc , prout ex tunc, fingulariter in
H.erofblymitani de Scallis Grationopolitanz dioece- fingulos przdiAos fex dierum monitione in iis feriptis
f-, Ulutem tc Apoftolicam benediAionem.
excommunicationis , in conventum vero przdiAum fuReligionis zelus, &c.
fpenfionis , & in ipfum monafterium krerdifti fcntentias ferimus & etiam promulgamus . Ceterum cum ad
-rf.'t’rù»/ vero litterae videlicet exfieexteri*
exfecutionem hujufmodi mandati Apoftolici ulterius fa­
fenor fic incipit .
ciendam nequeamus perfonaliter intereffe, pluribus aliis
hegotiis occupati , venerabilibus & diferetis viris do­
Joannes epifeopus fervus fervorum Dei, venerabili fra· minis., priori de Licento facriflz & curato b Stellarum, b MfT. Seetri epifeopo Auguftenfi, & dileAis filiis praepofito fan­ & priori diAi loci Gratianopolitanz dicecefis , necnon
.
Ai Andrez Gratianopolitani, ac offkialiGebenner.fi , univerfis & fingulis dominis abbatibus , prioribus , de­
falurem & Apoftolicam benediAionem .
canis , atchidiacoois , archipresbyteris, przpofiris, can­
toribus, fuccentoribus , fcholafticis , iacrifii’ , thefauEligionis zelus, vit» ac morum honeflas , aliaque rariit, canonicis tam catbedralium quam collegiatarum
laudabilia probitatis , & virtutum merita , fuper etclefiarum , officialibus , curatis, & non cu.atis, capqu.bus dileAus filius Aymarus de Soffello,- C.·
pellanifque perpetuis , notariis & tabellionibus publicis
Poftquam litterarum. Apofiolicarum przfentationem per civitatem & ditecefim Colocenfem, & alibi ubihbtt
Sc demini Aymari cum inflantia debita requifiti , ut conftitutis , & eorum quibuslibet fuper ulteriori exfead exfècutionem earum , & contentarum in eifdem pro­ cutioue diAi mandati Apoftolici atque noftri , tenore
cedere curaremus , juxta traditam feu direAam a fede przfentium committimus plenarie vices noftras , donec
Apollolica nobis formam . Nos igitur Petrus exfecutor eas ad nos duxerimus revocandas : quos & eorum quem­
przfatus volejyes tanquam obedientiz filius mandatum libet primo, fecundo, tertio , & peremptorie requiri­
Aroi'olicum fiipradiAum ad inftantiara diAi, domini mus & mànemus, eifdem nihilominus St eorum cuilibet
Aymari reverenter exfequi , ut tenemur .· auAoritate in folidum in virture fanAz obedientiz , & fub poenis
Apollolica fupradiAa qua fungimur in hac parte, prout infraferiptis diftriAe pr.rcip<endo mandamus·, qultenus
juxta formam A tenorem przdiAarum htterarun. Apo- ipfi vel eorum alter fuerit requifitus, ita quod alter al­
ftoucarum de jure poifumus & debemus, przfatum do terum non exfpeAet , nec unus pro alio fe excufot ,
minum Aymarum in perfonam difereti viri domini ad vos dominos magiftrum & conventum przdiAos , &
Francilci de Stabulo notarii & civis Gebennenfis pro­ omnes alios & fingulos fupradiAos , necnon ad perfe­
curatoris fui in corporalem poffeffionem, feu quali, di- rus
_ 8e
_ __
,____
loca quzeumque
de quibus expediens fuerit ,
Az przceptoriz caftellamz nuncupatz hofpitaiis fanAi Dperfonaliter accedant vel accedat ; & przdidas litteras
loanms Herololymitani de Scallis Gratianopolitanz Apoftolicas tc hunc noftrum proceffum , & omnia , Sc
dicecef* cum prxeeptoria ejufdem domus ejufdem fan­ fingula in eis contenta letant , intiment , & fideliter
Ai de Morento hofpitaiis , dicecefis & ordinis przdi- publicare procurent . Quodque ipfum dominum Ayma­
Aorum <5c canonice annexa eidem domino Aymaro per rum vel procuratorem fuum ejus nomine , & pro ipfo
diAum dominum noftium Papam ut przmittitur, colla­ in ipfarum praeceptoriarum, jurium , & pertinentiarum
tuum , & univerfbrum jurium , & pertinentiarum ea­ earumdem corporalem poffelfionem inducant & defen­
rumdem per noftri bi.eti traditionem inducimus <Sc in- dant induAum , amoventes deinde quoslibet detento­
veilimus per przfentes de eifdem : vofque dominos res , quos eciam nes tenore przfentium amovemus &
magiftrum . & conventum , & omnes alios & lingu- denunciamus amotos ; fibique vel ejus procuratori pro
los fupradiAos , quibus nofter przfens procelfus dirigi­ eo de ipfarum* praeceptoriarum fruAibus , redditibus ,
tur , tenore przfentium requirimus , & monemus pri­ proventibus , juribus , & obventionibus univerfis refmo , fecundo , tertio , & peremptorie , communi­ pondeant, quantum in eis erit , & faciant ab aliis in­
ter , & aivifim , &■ vellrum cuilibet in virtute lan­ tegre refponderi. Et nihilominus omr.ia alia & fingula
ii a- obedientiz , & fub infradiAis fententiarum pœrus nobis in hac parte commiffa plenarie exfequantur , &
d.ftriAe przcipiendo mandamus , quatenus infra fex quz pro ulteriori exfecutione diAi mandati Apoftolici ,
dies poll przientationem feu notificationem prxdiAa-E atque noftri erunt neceffaria, feu etiam opportuna. Ita
rum litterarum Apofiolicarum , ac przfentis noftri quod ipfi fubdelegati noftri , aat quicumque alii nihil
proceffus vobis immediate fequentes : quorum fex in przjudicium ipfius domini Aymari attentare va­
dierum , duos pro primo , duos pro fecundo , & reli­ leant , nec in proceflibus noftris hujufmodi per nos ha­
quos duos dies vobis univerfis & fingulis fupradiAis pro bitis, & fententiis latis aliquid abfolvendo, vel fufpentertio & peremptorio termino ac monitione canonica dendo immutare . Et fi contingat vos przmifforum
affignamus ; eumdem dominum Aymarum vel procura­ in aliquo procedere , de quo vobis poteftatem plena­
torem fuum ejus nomine, ad corporalem , realem , & riam obfervamus, non intendimus propterea commiffiopacificam poffeffionem przceptoriarum , juriumque & nem noftram hujufmodi in aliquo revocare , nifi de re­
pertinentiarum praediAarum abfque difficultate &oppo- vocatione ipfa fpecialem & expreffam in noftris litteris
fitione quibuslibet recipiatis , & etiam admittatis , & fecerimus mentionem . -Per hunc autem noftrum pro­
per alios in quantum in vobis fuerit , faciatis reepi , ceffum nolumus, nec intendimus noftris in aliquo prz& admitti : eidemqr.e domino Aymaro vel procuiatori judicare collegis ; quominus ipfi, vel eorum alter, ferejus pro eo de ipfarum przccptoriarum earumdem fru- vato tamen boc noftro procellit , poffent in hujufmodi
exfc-

R

fiSS?

CONSTANTIENSE.

«S»

— ^^Ketfectotitei* negotio per fe, vel alium , feu alios pro- A riostem Concilii, dc illam mifit Deputatis Concilii, Con-'
**J*aj3t«dere, prout eorum alteri viTum fuerit expedire,·prs- ftantieufis
"
- · interclufam
· ' ' ·fub figillo
-- .
/mutct-I
Tjpj.^^tas quoque litteras Apofipikas, Λ hunc noflnsn proItem, die XXIV. diAi menfis, quia Papa ηοα erat fub 1ΐΙ}
ceffien, & omnia dt fingulx hujofmodi nofiram négo­ tuta dc fati* arAa cuflqdia , fuit mclufjis in quadam
cions tangentia penes diAum dominum Aymaram , vel turri Ipfius v illae de Celte, ut dicitur , fort i (fima , dt
ejus procuratorem vohimns remanere , dt non per vos fuerant ordinati CCC. Hungàri armati ad cuflodiam Pa­
vel quemcumque alium' contra fpfocuoa voluntatem quo- pae ex ordinatione Concilii. Item, ea die EpifcopsuTbomodolibec detineri : in contrariam vero ferientes, diAa looenfi» venit Cohflantiam ,dt attulit cedulam de oblacanonica monitione pnemiffii, praefatis noflri* litteris , tmoibus Pape fob forma, qus fequitur.
fencentiis, prout infrafcripte latae fedt, volumus fubjaAiwo Domini MCOCCXV. IndiA. S. die xxsv. Maji
cere. Mandamus tamn vobis copiam fieri de premife in oppido Celle Conflanticufis diœcefis D. Joannes Papa
fis, fi eam petierint , dt habere votuerint , veflris ta­ XXIII. auditu RR. in Chriflo PP. DD. Cardinalibus de
men fumptibu*dcexpetdi*. Abfotationem vetoomnium. Urfinis, de Cameraco , de Chalanto , Sâlutiarum , êt
At Angulorum, qui prrfara* noflra» fententias , aut ea­ Florentino, ibidem dc in prsfentia ipfius D. Papae con­
rum aliquam incurrerint quoquomodo , nobis vel fupe- fli tutis , qui ad eum ex parte Collegii venerant, dc per
riori noflro tantummodo refervamus. In quorum omnium cumdem D. Papam leAa quadam cedula , qux fuit addc Angulorum fidem, dt teftimonium omnium Ac fingu-g vifata fuper modo procedendi ad fententiam , quam
lorum prxmiflorum prefentes littpra*, five prarfenspu-- formavit facrum Concilium Conflantienfe contra >pfum
D. Ps.pam ; dixit & refpondit qualiter miferat ad di­
r
blicum inflramentum proceffum noflrum hujufmodi in ~
fe continentes feu continens fecimus fieri , per notav cendum certi* Prxlati* facri Concilii per venerabile*
rium publicum infradiflum fisbfcribi dt publicari man­ fratre* fuo* Vitalem Tbolonenfem, dc Fredericum Au·
davimus , noflrique figilli juflimu* appenflonc communi­ guflenfem Epifeopos , & per dileAum filium Joannem
ti . Datum 8t aAum Gebenme infra Cappelkm beats Phicon Saruburienfem Canonicum, quod volebat deprsMaris Virginis juxta ecclefiam Gebennenfem , per re- fcntialiter vult in omnibus flare , Ac fe qonformare overendiflimum in Chriflo patrem dt dominum dominum mnino ordinationi, deliberationi, dc determinationi di­
Joannem epifeopum Oftienfem S. R. E. cardinalem At Ai facri Concilii : quodque , ficut praefertur , mifit ad
VicecanceUarium ; fundatum dt ^atum dic xx i r ■ menfis dicendum, ita ipfis pD. Cardinalibus dicit, fpondet, dc
Septembri* anno a Nativitate Domini mccccxui. indi- promittit prompto corde, animoque volenti, quod face­
Aione fexta cum eodem anno fuprafcripta, pontificatu* re vult bona fide : dc in cafu quo placeret diAo facro
prsfati domini noflri Paps anoo iv- pnefetstibu* nota­ Concilio, quod ipfe D. Joannes cedat Papatui, paratus
bilibus dc difereti* viri* Guillelmo de Pome Vitrio , eft flatim juxta deliberationem dc Voluntatem diAi fa­
Porcevailo de Archucben domicell i* , Nicofeta de Vi- cri Concilii, dt in his omnibus fecuritatem fibi'poffibiriaco de Vardeman , Ac Joanne de Claufode Bona >de- ç l«x» vult dare, quod nullo unquam tempore per fc, vel
ricis & notariis publici*, teflibu* vocati* ad prxmiflaValium.direAe,
*l;—J:—a- vel indireAe
n veniet
■■------diAam
----ceffioœm.
---contra
fperialitet Ac rogati*.
Porro fi omnino diAum iac.-um Concilium voluerit
_
.
Et ego Joannes de « ViUincont de Blachio clericus procedere ad fuam fententiam fuper amotione ejufdem
*mnt’ *'*’Gebennenfis dkscefi*, publicus Apoflolica dc imperiali D. Joannis a Papatu , affirmavit dc affirmat , quod
‘
auAoritatibu* notarius, prsdiAarum litterarum Apoflo- non vult reclamare, nec reclamabit contra diAam fen­
iicarum pexfemationi dt receptioni , monitionibus <Sç tentiam proferendam, quin immo ipfanp tatificabit , dc
mandati*, requifitionibu* dc fentenciarum promulgatio­ approbabit, eamdetn acceptabit, dc in quantum in fc
nibus dt commiflioni ; necnon omniba* alii* Ac finguli* fuerit, confirmabit, dc omologabit, omni modo, via ,
prsmitfi* dhm fic per diAum dominum prspofitum ex- dc forma, quibus melius & utilius diflo facro Concilio
fecutorem prsfatum, Ac coram , ut prsmittirur , age­ videbitur expedire. Rogat tamen affeAuofiffime per virentur , Ac fierent una cum prsnominatis tellibus . fub fcera mifericordiae D. N. J. Q diAo* Prxlato* , Ac alios
anno, die, tncnfe, indiAione, pontificatu Ac loco prxdi- quofvis de diAo facro Concilio, quod dignentur dc ve­
AiSrprsfen* fui , Ac ea ômnia de ipfius domini exfe- lint commendatum habere honorem fuum , perfonam ,
cutoris mandato in notam recepi Ac publicavi, Ac exin­ atque flatàm, nullam tamen Isfionem unioni ecclefix
de hoc prsfens publicum inftrumentum manti mea pro­ prsferendo. Serenif*. vero Regiam Majeflatem invopria fcripfi, Ac in hanc publicam formam redegi, figno- cando pro fuflragio , dt auxilio opportuno . Offerens fe
que meo folito, una cum ipfius domini exfecutoris fi-promptum ad prxdiAa peragenda perfonaliter ad Con­
gii li appenfione fignavi requifitus , Ac rogatus in tefli- (lantiam civitatem, vel ad alium locum , prout place­
monium omnium dc fingulorum prsmiffonun.
bit diAo facro Concilio , adimplere , prsfentibus RR.
PP. DD. praediAis, dc Alberto Altenfi Epifcopo, vene·
Er wf. PÎJforii*».
rabihbufque DD. Joanne Phiton fupradiAo, Ac Guillel­
mo Clyn faers paginat profefforc, Ragimancbo de Re­
ctis in Decreti* Licentiato , D. Alberto de Worchem,Die xviii. ejufdem menfis Maji Archiepifcopus Ri- burg, Petro Gavetani in Decretis Baccalaur. dt Pontio
genfi* venit Conflandam ad Concilium ab oppido Cel­ Gaudo : in quorum teflimonium prsfat. D. Joannes
le , dt retulit Deputati* Nationum flatum D. N. Papa:. Papa hic inferius manu propria fe fubfcripfit . Ego Jo­
a. Quod erat hofpitatus in villa Celle, in una hoflella- annes XXIII. Papa praelibatur , przdiAa per alium de
ria, nec erat fub tuta cuflodia , & quod providerent . mandaro meo feripta approbo, dc confirmo , ac fponte
a. Qpod Papa fe recommendabat Prslatis exiflentibus dc libere volo adimplere cum effeAu , dc ad robur praein Concilio, dt multum amare flebat , dt graviter per­ mi&srum manu propria me fubfcripfl. Balthafar.
nitebat de commiff» per eum vocatum , & quod Con­
cilium compateretur fibi, dc cum eo melius ageret, ut
SESSIO XL
poliet.
E
ie [abbati vicefimaquinta menfis Maji [upradiHi , Ex mima
Item, xtx- ejuidem menfis in die Pentecofles, Epi­
fuit tente feffio generalis in ecclefia majori (.on-edititne
feopus Tholonenfi* , dt alii Deputati pro affervatione
D. N. P. adierunt ad villam Cells, dt xx. die fequenftantienfi [upradida , in qua profidebot rc^erecdifiimus >
ti, expofiti* caufi* quare venerant per os Epifcopi Tbo- poter dominus Joannes epifeopus Ofiienfis , & erat ibi­
lonenfis, Papa coepit amariflsme flere i dc illa die diAi dem profens ferenijfimus princeps dominus S !/fij mundus
Deputati dederunt licentiam omnibus familiaribus Paps, Romanorum & Hungorie rex in mfigniis regalibus cum.
qui licentiam ceperunt ab eo , cum ingentibus gemiti­ nobilibus Juis fibi minifiraniibus
bus, clamoribus, dt doloribus tam ipforum, quam cir­
cumflantium omnium,- dt Papa excufivit fe fuis fami­
Ex mff. Surii, cr tribus Germans. :s.
liaribus; nam difplicebat fibi , quod non babeat , unde
poflët eis fatisfacere, vel aliquid date:, cum jfibil plus
Cui * (labant inter cardinales dominus Angelus epi­
haberet. Item, illa die ipfe Tholonenfis Epifeopus rece­ feopus Prsneflinus , Laudenfis vulgariter b diAus , dt b Forte ,
pit plumbum, five bullam'a manu D. Papae per ordina- Jordamu Albanensi* de Ursinis cardinalis . Prxfenti- nttitCUp^itih
bul-

D

é8}

SIGISMUNDUS

CONCILIUM

ig4

"■ ■ b ufque alii* domini* cardinalibus, videlicet Francifco Λ fro ufiow ^dntlicana , refponderuni , Placet: & u!tc~
ANNO
Γ*^πίτΊ 'tene:iltwto i Antonio Aquikjenfi, Alamam» Pifano, rm: nurverfaliter per Mini Syitodi jappante refprmfum CHRISTI
Petro CimeracenTi, Brand* Placentino, Antonio de * fat, Placet.
a Al'ck». Salancho, pre*bytcru, Amedeo Salutianim, Raynaldo
de b Brandralii*, Ludovico de Flifco, Landulpho BaEx calitSisnc Barber fauna , & mf. tn but
t> Al. A«· renfl , Lucjdo de Comité, & Francisco Florent inenfi ,
(àermfacii.
‘■“••i.
Odone de Colomna ■, dracooi* cardinalibus . In qua
Quibut fa peraAu , flatim idem reverendu* pater do­
quidm feflione fuit cantata Miflâ de Spintu lanAoper
reverendum patrem dominum epifcopum Atrabateniem ■ minu* Andrea* eleAiys Poinanienfi* quoddam decretum pro
Qua cantata, fuerupe leAx licani· more iolico cum approbatione fcnpturarum, & deputat icmi* de fimi Ii man­
introitu , £»*»di nor Dcaunc, A coUefti* ac wange- dato pratonocanorum & notariorum alta A intelligibili
lio & hymno, Fnu erector Spiritui, A alii* ad hoc re- voce de verbo ad verbum ut infra fequitur. Quo Re­
quiAt't QniJxi» faAi», cantati* & diAi*, bonorabih* creto lefto & publicato, fuit petitum per procuratorem
vir magrfler Henricu» de Piro promoter & procurator prsediAum , an placeret ommbui, prout pronunccatum
caularum & negotiorum Concilii , lurrexit & propo- & publicatum exftitit. Et pruno refpondebat dominu*
luij , quod pro parte fanAx Synodi Conflantlenfr* prx- Joanne· Oflienfis pro collegio reverenduTunorum domifentis tu. fient dati cefti articuli, formati pro inquilitio- B norum cardinalium A pro le iplo, quéd placet : fubfene facienda contra dominum Joannem Papam vicefimum- quenter ipfi m ambone exfiflentes, videlicet archiepifternum, fuper notoria dilapidatione & mala admini- copu* Mediolanenf» pro natione halica , P/a.rt. An­
ii rattone. fautoris fchifmati* , crimineque hxrefi», vita drea* Poinamenfi* pro natione German e* relpondit ,
icanda.oia A mcorrigibilnate ipfius Joanms, in boni* Piautt. TbonM* Poltenfl» pro natione Anglican* . Piaccc.eti* A f atu papali per ipfum Joannem faftn, ba- rtt ■ Abba* lanfti Lupi pro natione Gallicana, Pia.et :
bti A perpetrata, di&afque pofitionet A articulo» fo­ & ulreriu* univetfaliter per totius'Synodi fuppofita refrre probato» per plure» A diverfos notabile* t»fle», quo­ ponium fuit, Pla.rt. Super quibu», Ac.
rum aliqui cardinale», ,liqui arcbiepifcopi, aliqui «pil­
eo?· . A per alio» magnos viro». Quapropter dido» ar­
Ex mff. Serii , (S' t.ibui Germani.n .
ticule» A eorum arteflatione* in fumrna per domina*
commillario· pronuntiari . legi A referri Concilio peSuper quibus omnibus A fmguii» magifler Henricus
t..t ipf.jue Joanm Papx cum hoc flatui A prrtigi ter­ de Piro promotor petiit fibi nomine Concilii fieri pu­
minum condecentem ad audiendam iententiam diffini- blicum inflromentum feu publica inflrumenta , per prot.vam per fandam Synodum , A luper boc aliquo* de­ tonotarios A notario» Synodi A nationum , A alio»
putati, qui iplum ad boc requirant, mflanter poflulanotario* A tabellione» ibidem exliflence» . Hn expedi­
vit fct alia* dixit , fecit A proceflatus fuit , prout A, ti* , dominu» BencdiAu* Gentiani ambaxiator fludii Paquemadmodum m quadam petitionum papyri fchedu- rilienfi* recommendavit Univerfitatem Concilio , A
1» , cujus tenor mferiu» efl infertu» , plenius contine­ oflendebat cenam litteram miflivam dire&am Synodo,
tur A habetur. Qpa petitione fafla. amenderont ambo- quam de mandato Concilii legebat in ambone: prarlennem domini commiflarn videlicet dominu» Jordanus tibui ibidem venerabili A religiofo viro domino Pbilide Urfinis caruinaln prxdifiu» , abiente Guillelmo tan- berto magno magiflro de Rhodi», Hernico Rompoli du­
fti Marci caidinaie propter eju» infirmitatem, Andrea* ce de Zagan , Joanne Jacobo comite Aquxfanenfi id.o
v.ertus Poinanieniis , A Bartboldu» de Vildungen au- maichlon.t Montufefrati , Guntern comite de Zvantd. dominus Barthilomxui archiepifcopus Mediolaburg , comite de Dochemburg, FrJctiro duce AuAhx,
nen: », Joannes dc Bononra de > cemmiflarus.
comite Bertholdo de L'lfims, Joanne comite de Fndeburg , ambaxiatoribus Fianor , Poloni*, Norvegi*.
Ex pntna editione.
Dacix, d Sveciat, Cypri, Navarrx , regum, aliiique d F»ri»
nobilibus in numero copiolo.
“
Smdie
■

In

quidem f.'Jcnr fat cantala yiifc de

Spin'tu

r^>»4 cantala , i-yriani*, .Ίλ// tp a.:a m

■an'tc per m'irnü» pat, em dcmtnum rpijopum yit>
battn rm

irfiniiu· fieri .anurie. lin auttm prrafiii,
.■fndi.a r.r.iui Poznafiienp· lefrbat a-t;.uir··

T enare i petitionum , artitulornm , commifiouum at litto·

r< miyilxe, de qui but fupra ft mentio, fequun-

deminui
fcimatci^

tur

fat

telei.

irntu diüum Joanurm Papam O' jmfaa artr.ulo Ir.ic ,

.i»»rr'.»

Ej't^dei tni ixegr»
> m jetuma dixrt
a:,.auT.it ,
j.ti.e.ui rret pre-bet»' , ri pattern per

Oram vcbi» fanfta Synodo Conflantienfi Univer- £x mf,.
lalem ecclefiam reprrfentante , hic in Spiritu fan- Grd. C»fto legitime congregata, Henricus de Piro licentiatus pranic» &
^/ΐί’.'κι aiti.K.i. L-~ I imite ri a ait: iallctuu» ripefai,
m decretis, A Joanne* de Scribaris de Placentia, pro- duabusGer
ai mtailiam 'pfa ptomnt.iii
riidrut
iTKMores A procuratores hujus ejufdem fanHx Synodi ,
Jtpeteiir . ed p.>IJitdnm di9ri eiti.eiin Pepe C inmdant, A exhibent capitula , politione» A articulo» mme it, ad >r pandr idem ri drift, V remdrut it.teri»/
tiakripte» , ad quo» probandum ie admitti petunt , ci­
ciendam ad attdirndem j.ntrttliam ad proximem jejtra onus fuperflux probationis.
fn ntm .
In primi» denunciant, dicunt, afferunt ponunt, A
fi necelfe tuerit, probare intendunt, quod dominu* Pa­
Ex mf. Sum , C t'iSu· Grrmatu.ii .
pa Joanne* vicelimustertius * tempore juventutis fux ,
ieu dum Baltaflar de Colla appellabatur , fuit homo
Tro die I unx proxime futura . prout in fchedula maix indoli», inverecundus , impudicus, mendax, paquam reverendiilimus pater do iimu Joanne» Patriar­ rentibu» fuis rebellis A inobediens , pl inique vitiis decha ZtritKXhenu» de verbo ad »»rbum lefebat , rnlra- E ditus, ac tali» A pro tali tuit communiter dlâu», ten­
lir ?ti tenoro Qiubu» articuli· luramarm , ac corti- tus , creditu» A reputatus ab ommbu» ipfius notiti/m
ro.flkntlus ledo .
habentibus, A adhuc dicitur, tenetur, creditur A re­
putatu» pro tali . A ut tali·: ac fiiit A efl de ptxmifEx prima ed.tione .
fi* mamfelle ac palam, publice A notorie diffamatus.
Ifle primus articulus probatur verus A notonus per
Γ. 7 Ac. eutrm fuit prinum p:.- p,o:uratorrm Cencr- ' duo* cardinales, per unum protonotanum , per duos
hi . an plantet rmuibur , qued fieri
juxta prr
audito<es , per unum clericum camera, per unum lieum prtite
Fr fumi drminu· J ennr> rpij.opu. Ohe»·
centiatum m decretis, per unum arcluepilcopum, per
fit I clpcniit pro ..Ίΐί^ιο & Iripia , quad p. erret. Sulunum Icnptorem A abbreviatorem. A per ur.um pro­
,^umter tpf raf^.ntr m amlcir . nidr.i.rt a..n'ph.
curatorem unius m.igni ordini» , per unum canonicum
.»pu. M.-di^aurnfii pro natione Ita i.a, nfudrrar Feznaiiniiiinujna ecclçl’.r Metropolitan» , per unum epifcoC

il t: ir<

.MX» r

xtn ^aaxtitatr ,

ç.<* itatr O' ■i’tnitjte.

nirnfi· clefitui pro natione Grimant.a ,
pi prj nati.ne Cer, i. ana,

albe,

an.li

Lu­

Tltomat Pr!tn prvteuilatiui

C

pnm, A ner mulio» alios

notab.le'

viros de

auditu ,

pubi.ca voce A fame.
Item

■ · ΛΑ··*·

CONSTANTES E,.

SIGISMÜI.OÜS
IMP.

ggg

Item , quod diAu* dominus Joannes Pape , tunc Bak A & prxfertim clerici ft occleflaftici adflru^untur , <uxu —— —CHUlCn
wu^uuwi
CHRKTT »»*··»·«
bujuhnodi iiiichuuj
illicitum quae- ιυπ»ιπ
forms m CUKJIK
eccldie serrarr
tervan iprtvff
fpre vit , Et fi aliquoties cele,,,.. Aum ft flmooiacam pravitatem ft procuratorem ft me-' brant, boc fuir currenter more: verutorum ft armigediarsonem fioKNuarum & alia media illicita, m paucis 1rorum,
----------- culparetur totaliter de hxrefi, ft
dt pius, ne
1 ’’
temporibus acquilinr ft congregavit mukam iniquita­ ne expellentur de papatu , quam derotiorfn vel canta­
te mammonam , copiofumque pecutwr tbeûnrum, pro­ tis caufa. Sicque, ut prmdtcrtur, fort diâum, tentum,
pter quod extunc divitis nomen ft ftatum affumpflt, , creditum flt reputatum ; diciturqne , tenetur , creditur
& aedificia fibi comparavit. Et fic fuit ft efl verum , At reputatur , itaque de eis fuit Λ eft publica vox Λ
publicum ft notorium, ficque, ut prrmittitur, fuit fama.
diâum, centum, creditum ft reputatum communiter
Qpiotus amcului probatur per duoi cardinales ve­
ab oovubus ipfius notitiam habentibus .· ft adhuc
rus: quoad fecundam partem probatur vetus Ac norocitur , tenetur, creditur , & repuntur ft fait ft eft rius : Λ per unum arcfuepikopum , per unum procura­
de prrmiflis diffamatus manifefle , publice, palam Ac torem unius magni ordinis, per unum hcentiatum m
notorie
decretis, ft per multos alios viros de auditu, publica
Secundus articulus probatur per duos cardinales de voce & fama ft notorietate.
notorietate ft veritate, & per alios duos cardinales, de
f'
1 " dominus
_ Joannes
~____ Papa fuit ft eft
Item, quod* diffus
audiru, publica voccft fama: per unum archiepifcopum. βpauperum oppreflor, tufliti* perfecutor, iniquotam co­
per unum epifcopcm. per dum auditores de veritate
'
lumna , limon
ii corum flatua, carnis cultor . vitiorum
notorietate, Ac per quamplures alios notabiles viros & faex, a virautibus peregrinus, confîfloria publics fugiens,
omni excegrtione maiores . de publica voce ft fama .
ac totus fomno Ac aliis carnalibus deditus defideri.s,
Item, quod deinde praefatus dominus J cunne» Papa , vit* At motibus Chrifti totus contrarius, infami* (pe­
tunc Balthaflar nuncupatus, mediante hujufmodi fimo· tulum , ft omnium malitiarum profundus adinventor.
niaca & damnata pecunia, promotus fuit ad caidmala- adeo & tn tantum ecclefiam Chrifli fcandahzans, quod
tum , pro quo folvit magnam pecuniarum famosam : ft intar Chrifti 6d«l«s vitam At mores lues cognokentes /
appellatus fuit dominus Balthaflar cardinalia fanff 1 Eu- vulgariter dicitur ,;abolus incarnatus.
ftachii. Et fle fuit ft efl verum, publicum ft note num,
Sextus amcului probatur per unum archiepifcopum
ac de ipfa omnibus idem dominus Joannes fou ft eft de veritate. Similiter per unum epikopum, per duos
ddfamatus palam, publice, Ate.
' auditores , per unum magnum procuratorem , Ac unum
Tertius articulus probatur per unum cardinalem , nugnum priorem, per unum fcriptoiern Ac abbreviato­
quod publice ft nocone boc tenebatur in cuna Roma­ rem litterarum Apoflolicarum de veritate Ac notoierana ; per unum cardinalem probatur de veritate , Ac te, per unum Itcentiatum in decretis , per unum pieper ahum cardinalem publice diffamatum ft noto­ curatorem in Romana curia, & per multos alios de aurium, per unam archiepifcopum de veritate. Smnli- ( , duu , publica voce & fama Λ notorietate.
ter per unum procuratorum ufaua magni ordinis, Ac
Item, quod diffus dommus Joannes Pap* vas omnium
per plum abos de audiru, publica voce ft farni At peccatorum, repulfis dignis, pro pecuniis indignos ad
communi reputatione.
officia & beneficia promovit, dans gratias non gratis,
Item, quod poflquam diffus dominusBalthaflar, tunc Beneficia vacantia, predaturas Λ dignitates eccleiialLcas
cardinalis (anffi Euflichii appellatus, civitatem Bono- non magis meritis, fed plus offerenti port venditionem
nieniem ut legatus fuiflet ingreffus , viis tyrannici* expolitam contulit decontern mandavit. litrecafque buiqurrens terras ecclefix, ft cives ft habitatores earum latas per mercatorum & nummulariorum manus , ut de
modo inhumano, impie, ini ,ue . & crudeliter rexit At mercibsfl mercari iolitum efl, vendidit atque vendi jufgubernavit, ft a Chnfliana pietate At iuflitia divina f.t & mandavit. Sicque , ut prardicitur, fuit diffum,
humanaque totahter alienus , diverûs datîas, gabelles, tentum, a habitum ft reputatum, atque fuit & efl ve­
exaff.one» , extorflones Ac onera infupportabilia eis iro- rum , publicum & notorium.
pofuit , Ac litarum exaffionum & onerum alias inaudi­
Septimus articulus probatur per duos cardinales de
torum fuit inventor. Et tam per 1IIos modos conflati­ veritate At notorietate, At fimiliter per tres epifcopos,
les Ac exaffioocs nunium onerofas per tyranmdem Ac per unum auditorem, per unum magnum procurato­
de faffo taliter (ubditos oppreffit ,'quod diffo» civita­ rem, per unum clericum camerat .
tem, cpmitatum Atterras ecclefi*, ac cives depaupera- ~ Item. , de
_ veritate ,probatur
___ ,per ______
r___ ...litunum fcriptorem
vit, devafljivit At depopulavit, ita quod tempore fui D terarum Apoflolicarum , pvr unum hcentiatum in deregiminis, mala , tyrannica & violenta (ua gubernat.o- cretis, parStQum procuratorem in Romana cuna, per
ne caufam 1 bus , multi fuerunt-mortui, multi profugi, unum matnum procuratorem iimus magni ord.ms, Ac
multi exiules, bann.ti Ac exhanedati, depauperau Ac per quamplures alios de publica voce Ac fama, Ac fimideperditi. Et ita, ut pr*dicitur, fuit diffum , tentum, liter notorietate Ac communi reputatione .
creditum & reputatum , & Communiter ab omnibus
Item, quod per prarmiffa in clem Ac in populo, to
divulgatum ; ft adhuc dicitur, creditur Ac reputatur, taque univerfali ccclefia , grave Kandaium, gravifque
> ac fait ft efl verum. Ipfeque dominus Joannes de prae­ domini Joannis Papa. ft cuti* Romane infuma, exormittis omnibus fait ft efl paviter diffamatus palam, .tum fuit Ac tufcitaium, atque exorta At fufeitata.
publico ft notorie.
Offavus articulus probatur per unum cardinalem dc..
Qpartus articulus probatur verus per unum archie- veritate Ac notorietate, At per unum magnum magipilcopum. per unum riotonocarium. per djos erifco- flruni, Ac etiam unum magnum prioiem.
pos verus ft nctunu». per duos aud tores venu Ac no­
Irem, quod propter faec At alia reverendiflimi patres
torias. Smr.iiter per unum Icriptoiem litterarum Apo­ Ac domini fanff* Roman* ecclefix cardinales diffum do­
flolicarum Ac per multos abos de auditu , publica vo­ minum Joannem Papam vicefimumtertium, anno primo
Pontificatus fui , inter fc At iplum foium fraternahrer
ce . fama , Ac communi reputatione .
Item, quod diffus dvmtnu» Joannes tunc BaithaiTar pdiverfis
|
vicibus corripuerunt, ipfumque precibus humiappellatus tantum prafficare fcivit. quod pofl nr.irtei» I bus Ac devocis atqu- Uiutaribus monito, cum inliar.l.a
bon* memori* Alexandri Pap« qu nti in Romanum i equi flerunt, ne Romanam At Umverfaem ctcleflam ,
pontificem eleffus exflitit. Ac <c Joannem Papam vice- per hujuimodi fpiritualium merces Ac venditiones fcanflmumtertium appellavit, Ac ab a his nominari At ap­ daliz.iret: Ac lie fuit Ac ei! verum, publicum Ac no­
pellari fe fecit · Ac dum crederetur mutatione nom.nn torium .
homo de vitiis ad virtutes mutatus , fuit fallax opmm .
Nonus articulus probatur per quinque card.naks de
Quin immo contra lanff.m-n patrum decreta. Λ con­ veritate, per unum archiepifcopum, Ac per multos aiius
tra laudabiles Roman* enief·* coniuetud.nes venien­ de auditu , publica voce At fama a cardmaiibus .
Item, quod diffus dominus Joannes Tapa ob prrmido, velut paganus diyma oiitil eomtempflt : oflicium
paflorale non debite in divinorum admmulratn ne exer­ (aiu fraternam moiunonem , animum m aliquo non
cuit : Mittis AC Vefpvris papahbus intereffe non cuiavit : mutans, avariti* excitate inteffus. ex poft continue prihoras canonicas dicere , jejunia , abflinenrias, cerimonias,, flina limoniarum mercimonia continuam, p-..,ra priori·
& alus canonica militata, ad qu* homines Chrifluru, bus perpetravit : Ac ub; prius fub tygo ju'titi* . non
nifi

•η-.- *?*·">■■' ■·· *. ·■*'■·

β«7
, CONCILIUM
«gwjjmdos
d|g
--- “7— ndi fui* femiliaribu» ctMomafalfous datam coronationi· ιίη poenam tranigreffiouis huxdmodi peatenfi mandati — - —
rtervri ,ux
«dpeftarivs» Statii» dare ron&nxit, poflea poA Apoflolaci. Et fic fait At efl verum, publicum At no11 faga» ab urbe Romana ruilibea «ndiffereotar pro certa tonum.
C*”™T<
Qpartuxlecimu· articulo· probatur per anum prato* 4‘
Aoeeoorum fosraa, videlicet pro viginti qtunqua ΛαηtM auri da camero, diAa coronationis data public* notarium, par unum epifeopum, par unum auditorem,
venditioni exponebatur, in icandalum fedi* Apoflolicae per umn magnum priorem, per unum litterarum AAt ttxioi fidei Chriftianro. Er fic fait At *A varan, pu­ poAelicarum feriptores, A: quamplures alio· de audita
blicum At ndtoriaoa.
a referendarii» ; ac etiam alio· epifeopo» At auditore*
Decimo» articulus probatur per uatn ardueplfeo- do veritate At notorietare, publica voce At fama, Arc.
pum, per dm epifeopo·, per wan protonocarium,
Item, quod diAu· domino* Joaanes hpa ultra pnp»
per unum ainfiroraa*. per unom magmvn procurato­ mifla, irpe At faspiu» contra Deuh» At aroarjm conrem , per unum magnum priorem, per unum decrvto- feimrttam fuam ementita· pterifeue bulla» fiSs vendi­
nxr doftorem At magnum oficialem in curia, & per dit . In quibus fcripût beneficia obctoentm At oficia ea
unum pracegaprem At decretorum doAocem, Ac per in fui* manibus réfignaffa, At tune fe per hujuimodi
multo» alio» de auditu, publica voce At Cama At com- confiAam At meodofem nefignadoram, qu* nunquam
muni reputatione.
accidit, contulit vel conferri mandavit pro pecuniaitem, quod diAm dosions Joanna· Papa in vitii» , ran certa concordata quantitate, mulco· fic funditus
invaiefccn* ioctius, Λ non it cornpens, certo» refe­ ufque *d mendicitatem depauperando, palam, publica
rendario· At cubiculario· ac fecrerario· creavit . fecit At notorie.
At ordinavit mediatore· , proxeneta· ac procuratori·
Quintusdecima» articolu» probatur per duo· cardina­
pinfuium At grofiarum fimoniarum ecclefiarum cathe­ les dc veritate & nocorietate, per unum epifeopum,
dra! ium, abbatiarum, monafleriorum, prioratuum Ac per duo» auditore», per unum clericum camera, per
beneficiorum vacantium At refervatorum ■ Qpodque fub- unum fecretarium Pape, & per unum procuratorem
mde mediorum fruduum nondum natorum vel perce­ unius ordini», par multo» alio» de auditu, publica vo­
ptorum , ante fupplicanotrom ve) fekem recuperationem ce At fama & communi repotatione.
litterarum Apoftolicarum, impetrantem folvere oportuit
Item, quod per hoc dabatur occafio multa beneficia
certam fummam ex pafto. Et nifi impetratu mox lol- tenendi, conficiendam laxandi, & temeritas timorem
vitiet, rediit vacuo» abfque cuufvit onere provifionis
Dei poflponendi: devenitqoe res ad tantum, ut qui ma­
Et fit fiiit Ac eft verum, publicum & notorium.
jorem Vummam in fupplkatione expreflit & eriblvit,
Undecimo» articulus probatur per unum cardinalem fignaturam abfque difficultate obtinuit. Idem de facrade v eritate. Ac per unum alium cardinalem dc venu- mentit , indulgentiis , difpenfationibus A aliis ecclefiate Ac nororietate. et per unum arehiepifeopumet unum facis At Ipirirualibu» dot\)·. Sicque , ut prodicitur ,
epifeopum , At per duo» auditores de veritate Ac noto- fuit diAum , tentum , creditum At reputatum , diciturretate Ac per unum fecrerarium Pspx dc veritate: fi- que, tenetur, creditur & reputatur palam, publice At
militer Ac ppr doos litterarum ApoAolicanxn feripto* notorie.
re», & per unum procuratorem in curia, At per unum
Sextusdecimus articulbs probetur per unum cardina­
magnum propofitum, At fimiliter per unum magnum lem de veritate, per duo» auditores, per unum ma­
procuratorem unius magni ordinis; Ac per multo» abo» gnum prsrpofirum, per unum licentiarum in decreti»,
de auditu, publica vcce Ac tama dt communi reputa­ per unum archiepifcoptxn At unum magnum procurato­
tione .
rem unius ordinis, per unum e pneceptorem decreto- * At. pr·Item, quod idem dominus Joannes Papa regiftrato rum doftorem, per unum epifeopum, At per plures alio»
·
nbus litterarum Apoftolicarum per expreffum inhibuit, de poblica voce At fama At communi reputatione.
ne cuiquam iumptum ex regillri» litterarum A polio! ira­
Item , quod diAus dominos Joannes Papa unum dr
rum traderent . mfi prius dt ante omnia pecuniam pro­ idem beneficium feepius pluribus diverfifque perionis,
mittam iolutam fore probaretur.- propter quod multo» vel etiam uni At eidem repetitis vicibus vendidit , dt
litigantes, qui tantam fummam folvere non potuerunt, plerumque uni venditum, per anticipationem antedacam
in clara fua jufhtia ob probationis defeAum fuccumbe- alteri ementi conferebat. Ec fimiliter de gratiis exfpere oportuit . Stcque avaritia Ac malitia d<A> Joannis Aativis, declararionibua At fubragarionibos per impofsEapx cautantibw , iniquitas mquitati praevaluit, At be- tionem filent iorum, ju» jam qwefstum aWbrbuit. Per
netkia polfetu fuerunt abfque canonico titulo contra θ quit quafi tota ecclefia efl labe fimoniaca deturpat» ,
canon css ianAivnes palam , publice ac mamfelle .
indignis repleta, tam in fuperioribus, quam in inferio­
Duodecimus articulus probatur per duo· auditores, ribus prolatis : omnique gradu ecciefiaflico laceflita, dt
per unum littvrarum Apoftolicarum fcriptorem , per per conlequens quafi irreparabiliter fcandalixata .
unum magnum procuratorem ordini» , & per unum pro­
Decimusfephnu» articulus probatur per tefles fupecuratorem m curia Romana , A. per unum notabilem nus nominato· et quamplurps alio».
propofitum Ac multo» alio» de auditu, publica voce At
Item, quod diAu» Joannes Papa canonice eleâo· ido­
fama dt communi reputatione.
neo» , ufque ad faturitarem appetitu» fui folvere non
Item , quod diffus Joannes Papa ultra in fupra pro­ volentes, confirmare recufavit. Quodque indigno» et
ximo articulo nom.nato·, certo* in Romana cuna de­ minus idoneo» , ad fummas defideratas afeendentes ,
putavit mercatore», qui beneficia vccantia curiae tribus fcandalofe duxit promovendos, et promovit : plerotque
vel (Juribus d.ebus ad libram ponderarent, At plus ef­ etiam invitos de fui» ecclefiis tranflulit, ut viduatu
ferem ium lupplicationetu reciperent , At fignan face­ vendere pollet, in dedecus et fcandalum Cbrifli fide­
rent , m dedecus fedis Apofiolioc Ac perditionem ani­ lium plurimorum, manifefle , etc.
matum multarum. Et fic fuit Ac eft verum, publicum
DecimusoAavus » tricinis probatur per tefles jam no­
dt nnioriuin .
,
minatos , et quamplures alio*.
■fertiusdec.mus articulus probatur per unum proco-E Irem, qtrod deinde dominus Jotnnet Papa pnediAat.
notarium , duos epifeopo» , At per unum litterarum Apo Concilio Pilano adflriAu* pro reformatione ecctefir in
fiobcarum fcriptorem , dt per multos alios de auditu , capite et in membri*, in urbe Romana Concilium ge­
pubiua voce Ac fama At communi reputatione.
nerale convocavit, et in pluribus fermonibu» etiam
liem, quod lupradiâus dominus Joannes Papa, ne ante et pofl psdslice correptus ct monitus, minime ie
aliqua lupplicatio abfque fimorua At folutione lignare­ emendavit.
tur , omnibus dt fingulis referendarii» injunxit, ut nul­
Qpin immo temporis fuccelfu continue diabolico inlus libi fupplicationem aliquam lignandam pnefemarct, flinftu incorrigibilis. pejora prioribus perpetravit : et
nifi nomine referendarii eam prxfentantis firnata effet. fic fuit ct eft verum , etc.
Quodque nullus quimeumque fupplicationem de vacan­
Decimusnon-.s articulus probatur per tres cardina­
tes lignari obtinerer, nifi valorem totius ·. el mediae le» , per duos auditores , per unum fecretanum Pap-r ,
funim.r in fupplicat 'ne prius realiter rccepnlet , Λ ip­ per unum archiepsfcopum, per unum ficcntiatum in
fi Papa- refpor.detet A traderet. Alioquin talis referen­ decretis . ; er duos epikopo* , per unum prtxuratOrem
darius haberet canmmJcm fi ivere de bonolucprepiκ·, umu» nrdi.j», tt per u.ium j-rocr.ratoiem ;n cuna, et

<«9
C ONST A NTIENSE.
ogbmjmxjj
per alio· de auditu , publica voce A tâma A communi A feandaliaatam : monentes tepe et tepin· caritati»e. ——
et requirentes «modem Papam Joannem, quatenus a *O»o
Item , quod dites· domiau· Papa Joanoesiadulpnrias fimoni* tnercibu» cefloret, «que fraftu· antefiendo, c^RJ',rl
* ' ia morti» articulo, prmdicationem crucis, item a per­ gratias «t 'flgnatoms, ac antequam benefiriandus per- '
na A culpa abibiutioaes, «clefiaram A altarium por- cepaftet eofdem, carnet* Apoftolioe folvendo· et dan­
tarilium coucafSoM·, A cpifeoppnm confccraciooes, do» , tolleret et refccaret, feque in vita et moribus
A abbatum benediAionas, reliquia· laa&oram, ordines emendaret, cum frequenti inflantia fuerant exhortati.
fiicras, poteftseem ia coafefSambut abfolveodi a pecca­ xSmm fuit et efl veram , publicum, etc.
ti», aduique qui per fala· Spiritus fanfti operationes ^^^ic^Tmauaquanus articului probatur per quinque
ad gratiam mioiArari debeant, pecunia vendidit nume­ cardinales, quatuor epifeopo·, tre· auditore*, per urata ; per qu* de novo eerteu fanfta Dei in perfora num fecreuriwn Papae, per unum clericum earner·,
difti domini Joannis Papc graviter d'Îsmata fuit, A per unum licentiarum io decretis, per unum procura­
notorie fcandaliaata.
torem unius ordinis , et per unum protonotarium, et
Viccflmus articulus probetur pet unum cardinatam, quamplures alio· de auditu, publica voce et fama A
per unum archiepifcopum, per duos epifeopo·, A duos communi repotatione.
auditores, per unum licentiarum m decreti·, per unum
__ , quod diffus
___ dominu» Joannes Pipa XXIII. a
Item
procuratorem in cuna, A per plure* abos de auditu, Bfupeadtdi» rt nonnullis alu*. pnefatii et ambaxiarori­
publica voce A fama atque communi reputatione.
bu·, tam ecclefiaflici· quam facularibui, quam etiam
Item, quod anno Domini oMllcflmo quadringencefimo doftoribu· et magiftri· univerfitatum, humili et devo­
duodecimo, A de meofe Augufti ejufdem anni, qui­ ta monitione correptus, a criminibus prxdiftis et a
dam Nicolaus de Piftorio mercator Florentinos, A difti fcandalu pntdiftis non ceflivit, imruo continuavit ma­
domini Joaruus Pipe affertus fecretarius, lalcut conju­ la prioribus accumulando. Et fle fuit ct efl verum,
gatus, nunciu· A delegatu* ApofloUca per diftum domi­ publicum, etc.
num Joannem Papam tunc depuratus, venit ad parte*
Viceflmusquintus articulus probatur per quatuor can
Brabantûr habens ab eodem domino Papa poteftarem dînâtes, per quatuor epifeopo·, tres auditores, epifeoexigendi A percipiendi quoddam fubfidium, quod luit pum A unum magnum priorem, per unum fecretarium
decima par* fruduum ommum beneficiorum in Came- Pipe , per unum clericum camerat, per unum protoracenfl, Tornacenfl , Leodienfi, Traiedenfi, civitatibus nocarijœ, A quamplures alie» dc fama A credulita­
A diteoefibu*. Quodque non foi vente* excommunicare te.
pollet per ce num ad boc deputatum, vel deputandum
Item, quod idem dominus Joannes vicefimostettius
fubdelegatum, ac tufpenflooem m collegia, conventu* fuit A eft de pnemidi* omnibus A Cnguli· publice A
A capitula, interdiftique fui fententia* in eoramtede- notorie rper
_ totum
____________
_________
Mundum A_____
eunda Chrifliamtatum
flas, qui Gbi hujufmodi fraduum pecuniam non trade- c regna totaliter diffamatus A promulgatus, atque pro
rent: per quod ecclefiaflica cenfura ad ludibrium A de- tali A ut talis in Romana curia A extra , ubicumque
rifum, A tota feptentrionalis ecclefia graviter fuit A ipfius
" nocitu habetur , babiras , tentui, nominatui A
efl enormiter fcandalixata.
reputatu·; atque tenetur, habetur & reputatur pro ta*
Viceflnxuprimus articulus probetur per unum cardi­ l> & ut tali», palam & publice.
nalem . per tres epifeopo·· unum auditorem, unum
Vicdiinuifextui articulai probatur per refles proxi­
procuratorem in cuna, A per alio* de auditu, publi­ me nominato·.
ca voce A fama A cornum reputatione.
Item , denuaciant, ponunt, A probare intendunt,
Item, quod diftu* dominu* Joannes Papa fupradifto -quod fupradiftu* dominm Joannes Papa bona tempo­
Nicolao mercatore, ut praefertur, in legatione exfl- ralia ecclefic Romane , urbem videlicet Romanam A
flente , conceflit, indulflt A commiflt, ut idem Ni­ patrimonium ecclefic in Italia , peflïme A fcandalofe
colaus quibufeumque botninibu* utriufque ferus ad fu* rexit, opprertionei, angarias & gabellas, ut thefaulibitum voluntatis deputare pollet confeffbres. Et quod iiiaret, adauxit , & aliqua de novo adinvenit: tohujutmodi confeflbres deputati ablolvere pollent a perna timque fubditorum fubflantiam . quantum in eo fuit,
A a culpa , cenis tamen pecuniis taxatis mediantibus. exhaufit , & fibi imburfavit. Ipfofqu· ecclefic iubdiQuas quidem prztenfa· indulgentias idem mercator pu­ toi depauperavit, turbia lucra undique fcandalofe re­
blicavit « publicari fecit in certis loci·, civitstibos A colligens:
__ ...... plurefque terris Romane ecclefix ,,.
re cevi„fine
vilin, utpoce Trajedi, Mechlinir . Antuerpie, A shbi D denti neceflitate vel utilitate hypotheca vit A impignode quibus maximas pecuniarum lummat exhaufit &tx- rarit, aliquas vero perpetua alienationis titulo diftra­
a AL rtfum.torfit, Cbiiiii fidele» feducendo, ac flatum A <· vitam xit . Et cum communi Florent menfi de alienando Bo­
totius ecclefic catholice fcandalixando .
noniam traftavit , urbemque Romanam A terras
Vicefimusfecundus articulus probatur per duo· epi- patrimonii ecclefi* proditorie capi , invadi A occupari'
icopos, per unum auditorem , A unum procuratorem permdit A tacite confenfit. Et dum nuper dc menis
in cuna Romana , A per plutei alio» de auditu , pu­ Junii, anno Domini milleflmo quadringentesimo deci­
blica voce A fama A communi reputatione.
mate rt io fe in craft irio Romano populo Miffem in occ le­
Item, quod ppzmifla omnia A fingula fuerunt A funt fta fanfti Laurentii in Datnafo, pro confolarione pacis
vera, publica A notoria , atque pro veri», publici· A A viftoria belli contra quemdam Ladislaum Apuli*
notorii· apud clerum A populum civitatum A dxsce- regem, per ipfum Papam Joannem confici fpopondiffum prxdiftarum, cunftnfque Chrifti fldcles ibidem af­ fet , Romanum populum deferens , curialefque tuos
fert! , credita , difta, vifa , audita , palpata , A ut ta- A oves in manibus luporum A inimicocum fuorum
La habita et reputata . Atque de ipfi· et eorum quoli­ tradens , ex cnlpa fua roceflit fcandalofe . Propter
bet fuit et efl publica vox et fama, fuitque et eft de quod multi curtifani interempti , trucidati , capti ,
prcmifli» omnibu· et fingulis diftus dominu· Joannes ipoliati, A ’liqui violenter per marinario* ad galeas
publice diffamatu».
E capti, A in perptr im fervitutem redafti fuerant. Ita­
Vicefimustertius articului refert fe addepofita pereo» . que fuit A eft ve am, A eft publica vox & fama .
Item, quod de anno Domini millefxooquadnneenteViccfimusfeptimus an .culus probatur per tre» cardi­
fttno duodecimo , pontificatu· difti domini Joannis Pa­ nales, unum archiepilcopum, tre* epifeopo*, tres audi­
pe anno tertio, nonnulli ambaxiatore» tam ex parte tores, unum clericum earner*, per unum pexpolitum,
illuftris regi· Francorum A .prxlatorum regni Fran­ per unum licentiarum in decreti», per unum magnum
cis , quam ex parte almae Univerfitatii fludii Pari­ priorem unius ordini», per unum procuratorem in Ro­
fienfis , Romx apud lanftum Petrum m palatio Apo- mana curia, A per multos ,a hos de publica voce Ataflolico et in camera magna paramentorum et multitu­ ma A communi reputatione.
dine cleri et nobilium ibidem in publica audientia con­
Item, quod propter prxmifia, A ipfo culpanrt A caugregata , difto domino Joanni Papx viceftmotettio fam dante . multa crimina , videlicet (acrtlegia , adul­
diffamatam fimoniam , malamque vitam , malamque teria , homicidia, fpoliationet, rapinx St. furta m urfuam famam per totum univetfum orbem divulgatas be Romana fuerunt commifla . Et ita fuit A t-ft verum ,
t tpofuerunt · afferentes ob id mirabiliter ecc.eiiam Dei publica vox A fama.
Cent:!. Crnrra. Tom. XXVII.
X x
ViANNO . reputat moe.

C OpN CILIUM
sicwwndüs
VicefenusoAavus aniculus ptwvwiui
probatur pc*
per WMII
unum Wlcar- -A bique confidentia , etiam vendidit, alienavit At diffip·- —*--CHKlSTi d'n,lem · Pef doo* epifeopo» > duos auditores, unum vit, Sc prefèrtim plurabona epifcopahu Boootstenfndt A*?0
,,,,. preceptor·» decretorum doAorem, unum licentiarum ecclefue fanAi Petronii Bononieniis ; & prefertim lapi· ^*·*ΤΙ
ift decreti», & maun procuratorem unius magni ordinis, des, ligna, At totam materiam . de quibus debebat s- ***’'
& per unum procuratorem in curia Roomm , & quam* dificari dt fabricari difta ecclefia · Et pecunias ad diplures alios ie poblica voce. & fama, Atc.
Aam fabricam ab antiquo ordinatas recepit, & opus oItem, quod communis & vulgata 'omnium hominum mnino cellare fecit. Similiter omnes curis» , poiVcffioopinio. affectio , credulitas, dt manifefta fâma fuit & nes, predia ac bona mobilia At immobilia, aedotatioeft , quod di Au» dominus Jaa.tnes Papa, tam in preaiif- nem totalem collegii Gregonani in diAa civitate Bono
f:j, quam in aliis innumerabilibuscafibus, oaiverfaliter nirofi per felici» recordationis Gregorium Papsmundeciin omnibus male At peflime adminiflravit tam in fpiri- mumfimdati,pro fiiflentatione quinquaginta feholarium
rua'.bus, quam dt in temporalibus. Et quod fuit Arei! pauperum, dtc.etiam vendidit At alienavit ; ita quod
bonorum ecclefi* tonuse dt ceterarum ecclefia rum, de mobilibus nihil ibi remanfit, At de immobilibus vise
Ac rerum ecclefiafticarum, ac etiam temporalium ad portêt fiiftencari congrue unus iulus fcbolaris . Et de­
ecclsfia» perrinentjian, maximus At pta* quam de ali­ mum i Saceardis habitandam tradidit, qui totalireream b AI Stiquo alio fuit leAum vel auditum, dilapidator At de­ deftnaxerunt .· At eam vendidiffet , fi reperiifet empto»
·
vagator ac diflipator pellimus, Ac inutilis At damnofas ] , rro>. Et fie fiait & eft varum, publicum At notorium.
adminiftrator, atque univerfali ecclefue At toti populo
Trigefimusfecundus articulus probatur per unum car­
Chrifliano fexndatofus, vtnefirns, homicida, fratrum dinalem , unum archiepifcopum , duo· epifeopo· , unum
interemptor, carnis vitia per omnia colens, inconti­ auditorem, unum lécrwtirium Pape, unum fetiptorem
nens, At infinitis criminibus irretitus, mala, lamae At Pape , At per multo· alios de auditu, publica voce Ac
peflimae conditionis .· adeo quod in Balia, Ac quafi t6- tama.
Item , quod diAus dominus Joannes Papa , premiffis
to mundo, capto vocabulo Ac fimilitudioe a quodam
A’ BW- mhununiffimo gentium annorum capkaneo λ Balderi- non concentu fed etiam litterarum ftudia per Talarii
iX“'
nu» appellato, etiam Papa Baldatinus vocitatur. Et fubtraAionem fiibtiliter extinguere conatu· eft. DoAofic fuit At eft verum, publicum At notorium .
ribsu ftudi i Bononienfis per plures annos, At maxime a
V icefimusnonus articulos probatur per quatuor cardi­ promotione fua in papatum, flipendiA eorum ab anti­
nales de mala At feandalofe adminiftratioDc , vita mala , quo tempore diAi fludii eis debita, At unde vivere At
Ac publica diffamatione : per unom archiepifeopum , duos perinde (ludere Ac legere debebant , funditus abftulit At
erifeopos de notorietate, fimiliter per dira· auditore·, removit : Ac totaliter fecit, quod tam nobile & folemper unum fecretarium Papae, per unum dei icum earner*, ne ftudium,quali ad nihilum lefpeAive devenit. Et fic
Λ per onum licenciatum in decretis, Ac per unum pro­ fuit At eft verum, publicum Ac notorium .
Trigefimustertius articulus probatur per duos cardicuratorem unius ordinis, Ac quam plûtes alios de pubii- (
' nales, per duo· epifeopos, unum praeceptorem decreto­
ca voce Ac fama Ac communi reputatione.
Item, quod de pramiffis omnibus idem dominus Joan- rum doAonem, unmu licentiatum in decretis. per unri Papa, init Ac èft publice Ac notorie diffamatus, At num procuratorem in curia Romana, At plures alios dc
per totum mundum divulgatus At infamatus, At quod de auditu, poblica voce At fama, Arc.
ipl s At eorum fingulis fuit Ac ell publica vox Ac fama ,
Item, quod non folum dilapidavit bona & jura pre­
Ac itt talis At pm tali fuit Ac eft ubique, ubi de ipfo di Aa mobilia At immobilia ecciefiarum, fed etiam Itrnotma habetur , di.fius , tentus , creditus At reputatus , per pertonas ecclefiaflicas, t«m ttrbis Romanae At civi­
dicitur, tetictur, creditur At reputatur palam Ac publi­ tatis Bononienfis , ac in toto patrimonio ecdefi* grace, communirer Ac iracorie, pro tali At ut talis.
viffima onera, tallias At f xaAiones , infupportabilia imTrigefmrac articulus probatur per telles proxime de­ pofuit : facultatefque ecciefiarum , unde perfonr ecdefer :ptos.
fiaftire vivere Ac fervite Deo debebant, ab eis extor·
Irem, quod preûtus dominus Joannes Papa nonnul­ fit, At fibi applicavit; immo etiam fuper alio· prela­
la diverfa bona mobilia At immobilia diverfarumeccle- tes ecclefiafticos aliarum terrarum & dominorum fa­
fiarum ft monafteriorum, titulorumque do mnerumcar- cularium, diverfa onera, tallias. exaAionetque foivendmslium. tam epifeopatuum, quam aliorum presbyte- das dominiis ft comitatibus fxculanbus & preferrahum At diacenalium . collegiorum , prioratuum , ec­ tim regi i FriDciae At comitatus Sabcudir, Provincir
ciefiarum parocbiahun. ft cappellarui» , cete rorumque a
etiam , nec non c civitatibus Florentineftfium , Venetiatsrium, 'toipicalium At locorun· ecdefiafticorum d<A* tum, Senarum, & pluribus aliis, cum quibus in pre­
urbis Romane . At prrfertim ecciefiarum principis Apo- tio participavit, impofuit : adeo At in tantum, quod
flolorum de urhe , fanAi Joanni» lateranenfis, ac al.a diAi ecclefiaflici fuerunt ft Ium tanta paupertatis anad canonico» ft pertonas ec, lefiafticasdiAe urbis (peAan- guftia affiiAi, ut poft propriorum patrimonialium bono
tia nec non dc bonis monafteriorum fanAi Joannis & rum confumpcionem , neceftitate famis libros, calices,
Pauli, fanAi Laurentii extra muros, fanAi Alexi, . Ac ornamenta ecclefi a tum vendere fint coaAi . Sicque,
fan.fi* Satan*, ft altorum monafteriorum, tam virorum uc praedicitur, fuit diAum , renium, creditum ft repu­
quam roulierum, tola avantre crcitMe leduAus, ven­ tatum : diciturque, tenetur, creditur At reputatur pa­
ded t, alienavit , dilapidavit & diflipavit, ft aliqua eo­ lam , publice , &c.
Trigefimusquattus articulus probatur per unum cardi­
rum ad n.hiium redegit, adeo quod in pleriiquc ceffat
fervidum divinum: ft ub' erant decem, vet viginti, nalem ft per refles proxime deferipeos.
Item, quod propter premiffa tora ecclefia Dei no
vel triginta religiofi , hodie non funt nifi unus, duo
v«l tres quafi fame morientes. Et fie fuir ft eft verum , torie fuit fcandahxata ■ Et ita fuit At eft verum , pu­
blicum
Ac notorium.
publicum & notorium.
Trigcfimusquintus articulus probatur per omnes car­
Trigefimusprimus articulus probatur per unum car­
dinalem , per unum epueopum, per unum clericum ea­ dinales Ac per omnes alios telles.
Item, quod horrida Ac deteftandorum criminum dorner*, per unum magnum prepofirum, per unum audi­
torem , pet unum protceptorem decretorum doftorem , nvni Joannis P»px antediAi fatua , immo infamia , crebris
per unum procuratorem unius magni ordinis, ft unum iniinuationibus & multiplicaris vicibus non folum fe
litterarum Apoftohcrmm feriptorem, Λ per plurcsalio· mei , fed pluries Ac (arpe Chrifliatsorum principum, to
tiufque populi Chriftiani ( proh dotor.') aures penetra­
de publica voce Λ fama Ac communi reputatione Item, quod idem do.nmus Joanne* Papa etiam jura vit : intantum quod fercniflimus At mviAilTimus prin­
mobilia & immoblia ecciefiarum cathedralium Ac col- ceps domino* Sigifmundus Rnmanoruin & Hungeriar rex
leg'atarum·, monafteriorum, pnor.uuum , fliidionirr. , femper Anguftus, in Lombardia exfiflens , ad civita­
collet orum , hofpitalium , ecciei-atum parocbiaiium , tem I audenlem applicuit : diAumque Joannem Pa­
cappellarum Ac cetriorum beneficiorum At cincu.i un' ec- pam ibiJrn advenientem humili & dévots prece togiclc-fiaflicorum extra d>Aam uibem . r.im in , vitate Λ vit, quatenus attrnto quod quafi tc tns mundus in ejus
diftriAu Bononienfi , :uam in al.>« -..iwtibuc, viilis & perfonam fondai irions eft , lua cumina diifimu'are
locis diAi pa:ritnon:i Romane <.·,<1ίι:.ι·. μ.am e.slu η- non poflei, mere* ft vifam emcndaiet in m-l.us ; &
in
d*»

A*VMn

<9?

CONSTANT1ENSE.

nosMUNous

i,4

ia udonem bafta metris ecclefic tunc & nunc tripanrA defiam repnefontante, ecclefis Dei fpoafis fur promi- —- ——
ta, ferai vigiliis dt curb iatenderedignaretur ,ut ad- fit, vovit dt juravit cadere papatui , fponte er U- **·ΝΟ
«*«T» ftriftns per Pifanum Concilium tenebatur i dcConcilium bert dare pacem ecclefix per viam lux fimpliciMvfliont*
4 ‘‘ generale in aliquo fecuro loco, cunfto populoChriftia- papatui juxta deliberationem ejufdem Concilii, prout
no comraodofo indiceret, fiafit; dt ut eccfefiaincapite m quadam fchedula confcnpta, qotm fdseduiam fua& in raeoferis reformetur, etiam devote fopplicavit.
met viva voce alta et intdLgibili legit, dixit, jura·
Trigefxnariextus articulus probatur per unum littera­ vit, vovit et promifit, et alia fecit, prout in eadem,
rum ApeAoiicaram fcripeoram, per unum licentiarum ad quam fe referunt prooaotores er procuratores antadain decretis, per unum procuratorem in curia Romana , fti, continetur. Cuius tenor fequitur et eft talis: Ego
& per alios de credolkate, 9tc.
____
Joannes Papa viccfimustenius propter quietem tot au
Item, qood diAus dominus Joannes Papa ΧΧΙΠ. pro­ populi Chrifliani profiteor, fpondeo, voveo, juro et
ribus difti fereniffimi principii Romanorum dt Hunga- promitto Deo et ecdefi* ac huic fac ro Condi io, fponte
ris rogb in parte condeicendero, amplius a vitiis bu» et libero daro pacem ipfi ecclefia per viam me* fimplicis
/ufmodi foandaiofts, & pndenim ftmoniaca bardi, ab- ceffionis
______ .
_____,____
_____ et adimplere cumeflepapatu*
et eam fecere
ftinero fpopoodit.· dt hanc civitatem Coaftantienfem ,Bftu , juxta deliberationem pratentis Concilii , ft et
pro loco multitudinis capace , dt alias habili dtidoneo, quando Petras Λβ Luna Benediftu* decimustertiu*. et
pro Concilio generali celebrando elegit, quod anno Do­ Angelus de Corario Gregorius duodecimus, in fuis obemini Mccccxiv. mente Novembris inchoandum induxit, dientiis nuncupati, papatui quem praetendunt, pèr fa
Ac per mundum publicavit. Et fic fuit dc eft verum, vel procuratores fuo* legitimos fimiliter cedant. Et epublicum dt notorium.
tiam in quocumque cafu ceffionis vd deceffiu , aut alio,
Trigefimuslëptimus articulus probi
ut in bulla in quo per raram ceffionem poterit, dari unio ecclefia Dat
defuper confefta concinetur.
ad exftirpetionem pratenti* fchifmatis.
Item, quod deinde diftus dominus Joannes Papa Bo­
Opadragefimusprmus articulus probstuf per duos
noniam rediens, in priftinatn dt pejoremdimotuam recte cardinales & per dnoe tpifcopos, et ex fchgdula Papa.
divavit : faites datarum anticipationes hendidit , jus
Item, denunciant, ponunt, & ii necelfe erit, pro­
qoafitum pro numerata pecunia litigatoribus abflulit ; bare intendunt difti magiftri Henricus A Joannes prome»
tt ad foiventium infantias, eorum advVrfariis pluri­ tores: quod donnma Joannes Papa XXIIL fehnicgene­
bus perpetuum plerifque vicibus filentium impofuit de rali Concilio fubmifit & èjus tentent ix, ac ejus judicio
fafto, turpiter dt fcandalofe. Et fic fuit A eft veram, ftare promifit in omnibus A fingulis qua pertinent ad
publicum & notorium.
reioraMtionom ecclefia tam in capite qtuminmembn*.
TrigefimtMoftavus articulus probatur per duoscardi-ç Et hoc eft veram, publicumdtnotoriumdtmanifolium ,rules, per tres epifeopo*, per unum auditorem, unum dc ita ab omnibus publice tenetur Λ reputatur.
pneceptorem dt decretorum doftorem, unum fecretaQgtadragefimutfecundus articulus probatur per unum
num Pape, per unum licentiarum in decretis, unum auditorem dt unum decretorum doftonm, unum ama* * Al
magnum procuratorem unius ordinis, dt quamplure* giftrum officiorum in curia Romana, A qliampiurm a- t”·· "fialios de auditu, publica voce, dt fama, dt communi lios de notorietate.
.
rapotatione.
Item, quod diftus donieus Joannes Papa , poftquam
Item, A ne per viam juftitùe oppreffi relevarentur, fuit in hac civitate Conftantienfi, A Poll Concilium jam
idem Papa Joannes amo Domini mccccxiv. plerifque inceptum, fepe A faepius , A maxime in publicateffiovicibus dominis auditoribus per lues referendane*, dc ne, omnibus audientibus, cunfto* monuit, quatenus con­
prafertim per dominum Jacobum de Camplo, nuncele- tra ipfum dicerent A objicerent quidquid vellent, cum
ftum Penoenfem, dici fecit dc mandavit, ne materiam intenderet ftare determinationi hujus facri Coocilii, qu*
anticipationis datarum admitterent in judicio; A ne a tempore fui papatus geffit A adminiflravit. Et hac
datarum regi Aratores , aut alios ofiiciarios quovis modo funt publica, notoria A manifefta, A ita ab omnibus
compelleret in his materiis privationem juris alterius tanquam notoria habentur, tenentur et reputantur.
concernentibus veritati teftimonium perbibere, juftitiam
Qjxadragefimustertiu» articulus probatur per telles funotorie opprimendo. Et fic fixit & eft verum .publicum rjPra proxime defcripto*.
& veterium.
Item, quod deinde ut hujufmodi profeffio, votum ce
Trgefimusnonu* articulus probatur per duos audito­ juramentum et promiffio juxta deliberationem Concilii
res A unam procuratorem in Romana curia.
ac prafticam ceffionis papatu*, et per confisquent perfeItem , quod propter pramifa & plura alia, reveren­ ftte unionis in ecclefia Dei confequenda, ponerentur, didus pater dominus epifcopus Saresbirienfis, AaltiChri- ftu* dominas Joannes Papa requifitu*, quatenus pro­
ftianifljtfii principis regis Anglue illuflri* ambaxiatores di- curatores aliquos ad praraiftavdimplendumconftitueret ;
ftum dominum Joannem Papam vicefimumtertium mo­ ut diftus fereniffimus princeps st alii per hoc facrofannuerunt A corripuerant caritative: lupplicante* eidem, ftum generale Concilium deputandi et eligendi, in civi­
quod fimoniam A beneficiorum venditionem detereret, tate Licienfi Petro d« Luna Benedifto XIII. in fua obe­
at is in vita et in moribus emendaret. Alioquin non dientia nuncupato bonam domini Joannis Papx volun­
dubitare propter fcandalum iubtiaftionem obedientix, tatem oftenderent, et ut b iimpliciter cederent ; prout b ai. yc,
et alia inconvenientia fecutura. Quodque ipfe dominus cum ambaxiatoribus difti Petri de Luna et illuftris
Joannes Papa incorrigibilis faftus, hujufmodi monitafa- principis domini regis Arragonum trifacum et condulutana fprevit. Ipfumque et alios praelatos duris et af- fum exftitit,- fuit pro parta nationum et hujus (acri Con­
peris verbis minatus eft, et in/uriatus eft palam et publi­ cilii humiliter et devote rogatus et requifihxs.
ce . Et fic fixit et eft verum, publicum et notorium.
Qpadragefimusquartus articulus probatur per duos
Qpadragefimusatticulus probatur per duos cardina­E cardinales, quatuor epifeopo*, tres auditores, unumteles , per unum procuratorem unius magni ordinis , et cretuium Papx, et per unum procuratorem ia Rema­
alios de auditu , publica voce et fema et communi re­ na curia, et quamplures alios de notorietate .
putatione.
Item, quod poft hujufmodi requifitionem diftus Joan­
Item, quod deinde prrfatus. dominus Joannes Papa ad ne* Papa dolofe cogitavit fe abfentare et clam recedere
Conftantiam veniens, poft diverfas pcrfuafiones, ex­ velle: et fuper hi* fuit publica vox et fama.
hortationes pt rotamma per hoc (aerum Conftantienfe
Qjxadragefimutquintus articulus probatur per duos '
generale Concilium devote faftàs et fafta, ut pacemec- auditores, per unum decretorum doftorem magnum of­
clefisc daret et papatui cederet , cum alia turior prom­ ficialem in curia Romana, et pluris alio* denotorieta­
ptior A fecuitor , quam via ceffionis . non effet , ad te, publica voce et fama et evidentia rei.
r
unionem perfeftam in ecclefia Dei contequendam, atten­
Item, quod fama hujufmodi receffit* Papx tunc in­
tis fcandalis ex periona fua jam exortis, propter quae flantis ad aures fereniffimi principis domini Sigilmundi
exfiftentes m aliis obedientiis retrahebantur ab ecclefue Dei gratia Romanorum et Hungaria regi* dedufta , idem
unitate: hoc anno Domini mccccxv. die Sabbati fecun­ dominus rex ant* prxfenti um reverendiffimorum m
da msnfu Martii, in leffione generali Conftantienfi, et Chrifto patrum et dominorum cardinalium, patriarcha
in pleno ConcifiogeneraliConftantienfi,umverfaleniec- Antiocheni, epii opofum multorum, ducum ct conuifBiil. Gntral. Tom. XXV11.
Xx »
tum

.mi jiiirrririMWiiiiiaimii-1----- r

.......

<i9f
Txx®
CONCILIUM
ncisjiwDüs
·♦<
cujus aAionem Ac ———
——--- cum «que pntlatotvm in multitudine copiofa, hortatu* A mam fiunt pofait pro ovibus fui*
efl Λ rogavit diftum dominum Joannem Papam , ne a auAocitati* prsefidentiam ita vita, exemplo & do&nha ANNO
CHRISTI
-1 civitate Confamti» recederet, neve ance perfeAam unio- infecutor efle dignaretur , ad gragcm fount defertum CHRJS11
v ' nem etdefie hujufmodi focrofanAnm generale Concilium rediret Cossflanriam , vel fakem ad unam de tribut ci- **'*’
diflblveret ; perfasdem quantum meritum apud Deum , vftaribna, oppidi* feu loci* utique infignibu* , videlicet
quantamque hbdem humanam babdeun» effet , fi per civitatem Bafifeenfem, f Ohnam feu Bavemburg, cfr>-. Atru...
ipfam perfeAa unio fieri poffet: dan» eidtoflerensube­ rati Conflanrienfi & loco Concilii vidnam , de unione
riorem fiüvumccodnAnm , atque falvam guardiam Sc ecdefis Del gratia Dei perficienda , ut fetura in omnj
pletiitfimam fecuritatem perfore dt bonorum omnium , benignitate Λ caritate treftare pofient , carirériva cum
familiarium St curtifanorum, Sot. Qpodque diAus domi­ reverentia debita fiait rogatu* , monitu* Λ requilîtu* .
nus Joenne· Papa recedere numquam cogitaflet, refpon- Promittente* aulam, & oflèrenre* ex parte diAi Concilii
di< : fed utique remanere, perficere dt implere eum ef- falramcondnAum pleniflimum , tunc jam paratum £
feftu velle ea qu» vovit St jusavit. Et tic fait dc eft figillo magno feu imperiali figillatum , A eidem domino
verum, publicum At notorium.
Joentri leftum, oflenfom & donatum., fecuriute vit*
Qjiadragafimusfextu* articulo* probatur per duo* car­ & flaro» , ac pcovifiooem booeftiflimam cond.-ceoceu
vota, jurata At.prodinale* , tre» auditore*, per unum praeceptorem decre- flatui fi», fi re reneretur, arque
...
torum doAorem , dt unum magnum pnepofitum, dt per g miffa adimpleret, prout iidem legati Ar ambaxiatore*
& obti
unum licentiarum in decretu, per quatuor epiicopo* Sc id a pnedifto
pnediAo Concilio habuerunt in mandata
mandari* Sc
obtf-­
nuerunt quemadmodum in inflrumentir piblici* defuper .
mnlto* alio*.
Irem,quod extunc domino* Joanne*Papa vidensCon­ confeAi», ad quit fe referont promocore* & procura­
atam hujafmodi St totum mundum ad fanAc Dei ec­ tors praadiA:, latiu* continebatur.
Qpinqusgpfimu* articuhia probatur per unum cardi­
clefia; jam triginta 0A0 anni* vel citra faille & divifc
uniooem St redintegratiooem , necnon exflirpat ionem nalem , per tre* epifcopo* , & inflramenta publica &
herefi* Sc vitiorum, ac ipfiu» ecdefic refonnatiooenj diverfa brevia per ipfum Joannem Papam principibus
in capite St in membri* anhelare , diabolico fpiritu in- & uaiverfintibu* miflâ.
Item, qnod diAu* domïou* Joanne* Papa In reprobum
fligatu*, hoc faernfanfam Concilium diflblvere quatre»*,
ut reformationem hsrefum atque fahilmeticura exflirpa- Jenfun duAus , monita hujufmodi more afpldr* sure*
tionem prxdiAa* evadere flt impedire poffet , dt fisam Obturanti* ne audiat, obaudient, feincraflinutnrefponmalam vitam continuare; ad praeterita vitia St ambi­ fum diAi* ambaxiâtoribu* & legatis relie dare afferens,
tiones reincidem, contra voca, profafla, promiflâ , ac ipfo· eo tune redire juffit . Nec craflino exfpeAaco ,
( PeoAtecdefir jurata, id facere a renuiv: <Sc nuper hoc poft medium noAu ante diluculum, non date reiponanno Domini miliefimo quadringentefimo decimoquinto, fo, ad oppidum Nuemburg aufaglen* (e rranflulit habi­
die Mercurii vicefim* menfi* Martii,in noAi* tenebris, tu transformato. Et fie facrum Concilium diffolvere ,
c
habitu indecenti dt diftimulato, laicali more , non ut Ko ' uniooem & reformationem ecclefir, exflirpetioae.» hatmanntn decuit pontificem, gregi fibi rommiflum ut merce­ refum & vitiorum Impedire , Λ fuam vitam deteflannarius deferens,ab hoc facro ConftantienfiConciliocor>- dam continuare ut pofliat, quxiivit, prout continuavit,
romuicer fe abfencando, aufugit St receffit, in faandalum in profandum malorum deditu*, pejora prioribu* com­
totius generali* Concilii & tptiu* populi Chrifliani. Ita fu t mittere non expavit, fupradiAi* moniti* , precibus St
& eft ve-um , publicum A notorium atque manifeftum. requisitionibus minime condefceaden*. Et tic fait et efl
Qpadragefimusfeptimus articulus probatur per opsne* venue , publicum et notorium.
Qpinquagetimusprimu* articulus probetur per tefles
tefles , fatin' receflum faiflè Sc efle notorie faandalofum,
Irem, quod de poft diAu* dominus Joanne* Papa ad fupra proxime nominate*.
Item, qnod fapradiAu* dominus Joar.ne* Papa fuit
oppidum Scfa/hw/r** fe retraxit . dt nonnulle* cardina­
le* , epifcopo» dc praelato· , ac etiam curtifano* de prin- et efl homo dune cervici*, pejrtinax peccator , induracipum ambaxiatore* a praeiit ori civitate Conftantien/r-ad tut, incorrigibili*
.. , eccle»i*m D*i’ notorie faandalixan*
fe venire juffit, mandavitAtprtAicavic ; dt nihilominus fautor fchifmati*,aliafque talis, quod papatu et ejusadfab certi» pnaenfi* caufis , pomi* dt cenfaris ipfo· ad fe miniftratione
..........
fe
reddidit indignam. -Et pro tali babe*
vocavit dt venire juffit dt eum fequi volentibus aut cur, tenetur et reputatur.
non volentibus mandavit, ut ab hoc facro Concilio reOpinquagesimotfecundu· articulo* probatur per unum
cederent. Sic per fuam fugam ovet fparxere. Concilium cardinalem, et per omne* tefles fuperius deferipro»
factum diflblvere, Sc feluima nutrire , dt perpetuo ecIrem, quod dominus Joannes Papa fait et efldepnebAt./,^. defiam Dei tenere monflruofam bacrefibu*, dc divifam, mifll* omnibus et singuli* publice et nototie divulgatu*
•«r»», .
Sc viriis b deformatam propofuit , dc quantum in eo et diffamatu*, atque pro tail, et ut tali*, in Romana
fiiit, voluit dc deliberavit dc fecit . Et fic fiiit Sc eft curia et extra, ec ubicumque ipsiu* notitia habetur ,
habitu*, tentu* , nominatu* et reputatu· pro tali, et ut
verum , publicum dt notorium.
QoadragefimusuAavu* articulus probatur per unum tali* palam et publice ■
Item, quod de prxtniffi* omnibtu et singuli* fuit et
cardinalem, per duo* epifcopo*, per duo* auditore* ,
' per unum prxeeptorem decretorum doAoram , per u- eft publica vox et fama.
QpinquagesimustertiU* et quartus articuli probati font
num lecretarium Papae, per duos licentiate* in decre­
per omne* tefles fiipenu* deferiptot publici et notorii .
tu, Ac qutmplure* alio* de notorietate.
Item , quod poft de diAo oppido Schjfbufen ipfa die
Hoc loco ia exemplari uiWe hoc drfiimpn hxu , pias
Veneri» fanAa, tempore divini olScii , hora tertiarum
latu» iotrgrum folii immo» »acvnm relifl·· erat, taniitrr arripuit verfu» oppidum Loufferebergenfc; dt deinde quam
^woi fi plure» articuli , aix «lia acfcl· qua addend· fuifah oppido Louffembergenfi iterum transformaro habitu B
turpiter ulterius verfu*oppidum Brifacum greffu*direxit,
fcandalofe a diAi* Concilio St civitate Conftantienfi plus
In primis denuntiant, dicunt, aflerum , ponunt , et Ineo)Wlle­
dt plu* contumaciter fe elongando, totifque conatibus, ft neceffe fuerit , probare intendunt, quod dominasJo- >» RarberipriAica St opera datis, ire vifa* efl in Burgundiam . anne» Papa vicejimustertiu* a tempore juventutis fiue ,’7'“
.
Et fic fuit Λ eft verum, publicum Ac notonum.
dum Balthaflar Cofia appellabatur, fait homo aula: inQuadragefimumonu* articulus probatur per duo* car­ dolis, inverecundus, impudicus , mendax , parentibus>mjM .>
dinale* , per duo* epifcopo*, duos auditore* , unum de­ fui* tabellis et inobedien*, plerifque- vitii* deditus.- ac
cretorum doAorem , per unum fecretarfam Pajuc dc talis et pro tali fuit communiter diAutV tentu* , cre­
ditu* et reputatus ab omoibu* ipsius nct\iam habenti­
quamplure* alio*.
Item, quod uuper hoc anno Domini mccccxv. Sc de bus. Et adhuc dicitur, cenetur, creditur et reputatur
roenft Aprili* ejufdem anni , diAus dominus Joannes. pro tali et ut tali*. Ac fuit et eft de prstmblis diflaPapa per revereodiffimot ambaxiatore*, oratore*, nun­ œvn, *c palam, tnanifcfte, publice et notorie.
tio» At epiftolas pro parte hujus facri generalis Concilii ad
Icem . quod dudum tempore Bonifitcri Psp» IX. sic iti
ipfum tunc in prrfato oppido Brifaco relidentem defli- fua obed.entia nonrnati*. praefatus dominus jojnne* ,
nato* Ac. deftiaata*, quatenus more pu paftoris, qui ani- tunc BakhaiUr dc Cofia appellatu* , pet illicita media
pro-

’SSSS4

CONSTANTI ENSE.

procuravit fi» familiarum, A cubicularium pcarfrti do- A cubum dc Viriaco majorem annis ,■ exprefle prof-ilum-----Aunrrr Buni
Λ deinde inter diAum dom-num Boni- religioni* Hofpitalis, a votis , regula dt habitu religio- ANNO
CHWSri
' £ quofeumque alio» pecunia* habente*, A da- ni* abfolvit de fâAo, A ad iaxulum reduxit A contra- CHAlsn
'* *'
te volente* pro beneficii*, A ab * fpintualiba», fe me­ hendi matrimonium licentiam dedit, fexcentis ducatis
diatorem , UaAatorem, A proxenetam fecit palam A primo dati*. Et fic fuit, Ac.
Item, quod domina* Joanne*Papa prsediAuscarteliapoblicehem, quod diAus domino» Joanne* tunc Balthaflar ap­ niam Scalarum diAi Heipitalit, quam diAu* frater Ja­
pellatu* , legatu* Bonooic exfifleo*, ad papatum illicitis cobus tenebat, fimul cum przdiAi» refervavit, A de­
medii* anhelans, in mortem bon* memories domini Ale­ inde ipfam cuidam fratri Heymaco de Vefello pecu­
xandri Papas exftitit machinatu» ; A ut tam ipfe quam niis dpti* contulit : quae caftellania eft conventual» A
medicus fuu* magifter Daniel de fanAa Sophia, artium. regia, iri qua deberent elle fratre* cappellani numero
A medidnse doAar, veneno extinguerentur, prout ex- tredecim cum alii* clericis Deo (ementibus ■ Sicque pe­
tinAi funt, operam dedit. Sicque, ut przdicitur, fuit rit divinus cultus, A ordo tranlvertitur in icanda.um
diAum, tentum, eruditum A reputatum; diciturque, Chrifti fidelium plurimorum palam A publice.
Item, diAo Heymaco juveni aetati* quatuordecim antonetur, creditur A reputatur ; atque fuit A eft de
pnsnifli* in civitate Bononicn/i, A extra per totum notum vel circa, concerterai dominus magifter Rhodi
mundum publica vox A fama, fuitque A eft graviter g licentiam ingrediendi religionem Hofpittlis, ut indilate
A notorie diffamatu*.
faAa
--profeftione
c"— *-A ---receptoU habitu
L
religionis,
—
tranfiret
r
Item, quod dominus Joanne* Papa ctim ustore fratris ad conventum religioni» cum equ s A armi* fuflkientifisi, A cum fanAi* monialibu* iaceflum, cum virgini­ bus, Deo A religioni contra inimico* fidei Chnftianz
bus fluprum, A cum conjugati* adulterium A alia in­ militaturus. Ecquod ipfe frater Heymacus votorum tuo­
continentia* crimina, propter qua* ira Dei deicendit ia rum A faluti* propri* immemor, non ad conventu n
filio* difltdentia*, commifit ; A de hi* graviter A publi­ tranfiic ; fed ftatinsfaAu* inobedientA rebelli*, ad d ce' diffamatus A fcandalisatus eft. Et fic fuit A eft ve­ Aam caflellamam emendam ad Papam mifit. Quam ca­
rtel laniam obtinens, omnia conventus, tam vacantem,
rum, publicum A ndtotium.
Itum, quod fupradiAus Pape Joanne* novum A inau­ quam refponfiooem annuam occupavit, prout occupat,
ditum fimonic feehs» perpetrando, fex parochiale* ec- licentia per diAum dominum Papam prius vendita A
clefiai Bononienfe*, A plura alia beneficia ecclefiaflica concerts.
pro pecunia numerata vendidit meri* laici*, qui ea* tan­
Item, quod ipfe dominus Joannes Papa praediAu* mul­
quam re* profana* cum earum poifefliouibus, dotibus A ta gravia, inutilia A fruftratoria onera etiam Gallici*
juribus de faAo poftident. Ponuntque laici hujufmodi in Avenione tyrannice addiverio* fine* damnat>i impo­
presbytero* ad celebrandum Mifla* pro fua liHto vo­ rtait ■ Et prrfertim tam in, viagio faAo apud Pila* cum
luntati* . Et plura alia enormia A majora fecit A COCU" jauti»
galeis aw
fub a.v
colore
‘viç tuum
eundi apuu
apud x»
Avenionem
νπΐ'ΐΊΚΐυ , QUsfltll
quam »*·
in twincom·
mifit in illi* A alii* partibus: de quibus fama publica,c butliooe palatii Apoflolki Avenionenfi* per dominum
immo verius infamia contra euro divulgata eft per uni- Marinum nepotem fuum, A fuorum fervitoram ad hoc
verfum orbem. Sicque fuit diAum, tenturo, creditum (ut dicitur) mirttm A coortirutum capitaneum diAi pa­
A reputatum : diciturque, tenetur, creditur A reputa­ latii , ad reparationem ejus, quam alii* diverfis modis,
•c etiam de diAi* civitate Avenionenfi A comitatu λ
tur . Atque fisit A eft publicum A notorium.
Item, quod diAu* Papa Joannes pneceptorism Cypri, Veamflimi, quo* traAavit alienari diverfimode , Ama- ct*i, trr
ordini* fanAi Joanni* HierofolyuMtani , contulit cuidam xime in manibus diAi regi* Ladisiai ponere, medianti.
j
intanri in quinto anno conftituto, baftafdo illudris do­ bu» certi* traAatibus contra unionem ecclefi*, Atmagna
num regi* Cypri, nomine Aloyfio . pro certa pecunia* pecuniae quantitate. Qpod A feciflet, fi «d optatum
quantitate. Nec non fruAut vacanti** A fpolia ultimi fuum pervenire potuiifet. Sicque (ut pnedicitur) fuit di­
preceptor!» defunAi, eidem Aloyfio infanti vendidit Aum , tentum, creditum A reputatum ; diciturque, re­
coot ta ipfius ordini* regularia inflituta: przfertim ,cum netur , creditur A reputatur palam, publice A notorie.
hujufmodi bona fpolii A vacxptûe fint bona fifcalia pro
Item, quod diAtu Joannes Papa pecunia iatian ne­
folvendi* ftipendiarii* contra infideles. Nec non eidem quiens, in Gallia fimiliur abfque necertaria, nullaque
infanti In diAo qüioto anno artatis fus* conftituto per rationabili caufa fubfiflente, vendidit, diftraxit, alie­
bullam concedit, ut ea aetate poflit profiteri A profel- navit ,. A dilapidavit
__ ______
____ , „cenfu*, A procerto* r redditus,
fipoi adllnngeretur , conrra legem confenfu* qui per D ventu» , atque tributa annua ab antiquo Romanae cccleeum przftari non potuit. Er fic fuit, Ac.
fac debita per diverfo* cive*, & habitatore*, tcconi·
Item, quod dominus Joanne* Papa nunquam prrdifta munia civitatum, oppidorum, & locorum partium illa­
revocare voluit, nifi cum paAt* A conditionibus quz rum, A pratfertim Aveniooenfi», A comitatu* Ver.affisquuntur. Primo, quod reftitoerentur regi Cypri pe­ iimi, A oppidi feu villae Monti* Peflutani ; A praefercunia* , qua* dederat Papx pro emptione diAe praxe- tim Petro Gerandi, A certi* alii* perfoni* laici*, A fieptoriae pro rato.
cularibus ; ficque ut prodicitur fuit diAum, tentum, cre­
Item, quod darentur Papae incontinenti, A omnino ditum , A reputatum ; diciturque, tenetur, A reputa­
fex millia florenorum auri de camera, quod fieri opor­ tur; atque fuit, A eft verum, publicum, A notorium.
tuit .· A ibluti fixrunt realiter pro Hofpitali per priorem
Item, quod diAu* domina» Joanne* Papa bona A do­
Rnodi A procuratorem generali* religioni* domino Ni­ tem praadiAi monafterii IanAi Laurentii divifit in tret
colao .de Robertis, idibu* Augufti, anno quinto , A parte* diflipando, A certi* ex domini* cardinalibus par­
pes manu* Eduard i de Recii* mercatori* Florentinen- ticulariter per tripartita* paniculas dividendo , qui
1Î*. Pro quibus fic foturis, religio Hofpitalis A prasdi- prius unita fuerunt pro fuftentatione monachorum mul­
Ai remanent adhuc obligati pene* mercatore*. Ita re- torum, Deo in religioni» aelo laudabiliter prius fetv men­
> fervavit Papa tunc A ance omnia pro diAo baftardo tium , nunc mileria A paupertate apoftatantium. Et lk
in quinto ztatis fux anno conftituto fuper boni* reii- g fuit A eft verum , Ac.
gioni» penfionem duorum millium florenorum de camera.
Item, quod diAus dominu» Joanne* Pap* prsrmiflis non
Itum, refervavit pro diAo baftardo cameram magt- contentu* , montfterium ianAi Alexii prxdiftum vendi­
ftralem , qua* vocatur Negera A finita , qua* valet dit Baptiftar de Sabelli*, pro quodam impubère baftardo
communiter duo millia florenorum annuatim. Ad quae fuo ; monatlerium fanAx Sabinae domino Nicolao de
non confenierunt diAi prior A procurator. Quibui fic Urfini*, & ita de ceteri*. Et quod deterius ell, caput
peiaAi*. Papa fecit ei^dari per diAum Eduarduro de fanAi Joanni* Baptiftz quod erat in monafterio monta­
Récits mercatorem bullas: qui diAas bullas referviiat it un> fanAi Silveftri de diAa urbe , vendiderat, feu paufque ad folutionem diAorum fex milium tloreuorun: Aum de tradendo fecerat Fiofeiitinis pro pretio quin­
quas bullas idem Eduardo dederat epifeopus Vulteia- quaginta millium ducatorum: quod & feciflet, rifi ci­
sxi*. donec folverentur fex millia florenorum fiipn- vibus Romanis id per tum revelatum fiuiTet. Et çma
diAorum. Et fiet fuit A eft verum, publicum A nota­ aliqui eorum de hoc ia aperto locuti fuerunt , capti A
rium .
incarcerati fuerunt, Λ in magn i pcrunari.·.) funim i
Item, quod diflus dominus Joannes Papa fratrem Jr- redempti fuerunt , & -xbanniti. Et a:.is mfi le feu v.·
tam

. /

CONCILIUM

?0o

sCBMimoiB

tam fuam redemiffent, proptereadecapitati Miflent eju* A Itri. Nonne, ut plurima brevitatis' gratia tranicamus ,—‘~~Σ~
A*JNO jufTu Ft it>. ut praedicitur, fuit diAum, tentum. defunfto felicis memori* rêge .Ruperto, te non tam
'
CHAIST/ rreditum & reputaturo i diesturque, cenetur, creditur propter te, fed univerfit at is populi Chrifliani falutem,
'«»»· Λ reputatur. Ec fiat Λ eft verum, publicum Λ noto- in cordis notiri arcano cunâis viventibus pr*ehg*nus,
4xum atque divulgatum ubique , rtm in urbeA tota Ita­ predeftinavimus in regam Romanorum, tuam ad boc
ferenitatem, ut onus illud aflumere dignaretur, foNicilia, quam Galli* etiam, palam, publice & notorie.
Iceni, quod diftu» Papa Joanne* decima* cajflrotum tudme iupplici curavimus pnevenite? Et *d eumdem
Cent i, & plure* diotcei» Booonienfis , pertinente* ad efteftum noftro* nuncio* ad principes elefturo* At alio*
menfem epifcopalem Bononienfem , alienavit iaicis fau­ iterati*, reiterati* non piguit vicibus deftiuare. Quaotoribus fui* in perpetuum, pro eis & eorum fucceflori- taque vigilantia, utdiverfa de te fafta eleftio conValebus, in grave difpendium ecclefi* Bononienfi*, quam . iceret ufque ad perfeftutn atque profeftum, non ceflâvimus infudar», novit tua ferenitas, noverunt etiam
pemtus & totaliter depauperavit palam A publice.
Item, quod communis hominum opinio, affertio, fir­ tui nüncti, variique ipfius negotii traftatore*. DeitWe
ma credulitas ac vera reputatio, commune diftum, ru­ cum noftnm pnefentiam ipfa tua defideraret ferenitas,
mor indubius, vulgata fama, atque veram & notorium quanta qiuefumus pron^itudine mentis defideriis tuis
fwt & eft, quod diftu» dominus Joanne* P»pa fuit A fathgebatnus occurrere ? Nonne viarum diknmina, exfit homo peccator, notorie crimitwfus de homicidio, g penlarum onera, & alia nobis incumbentia peragenda
pro nihilo
computata?1 Sed & in“ --traffa
venefic»'·», ίς afii» gravibu* criminibus, quibus irretitus nubis
~
k l~ fuerunt
c'
a- ­
dicitur graviter diffamatus, diflipator bonorum ecclefi*. tibus hujufmodi quanto qualique Audio ad tui honoris,
nuequt
coni
olat
ion
is
augmentum
noflra*
conatu*
exten
­
A di lapidator eorumdem , notori us Jimoniacus, perti­
nax hrreticus. A ecclefiam Chrifti notorie fcsndali- dimus , noo alio quam cui ipfius teftimonio relinqua-.,
zant, incorrigibilis, A alias tali», quod fe papatui At tur. Denique cum cogitantibus nobis de Concilio con­
ejuidem adminiftrationi, ac sedis Apefldicz & unt- vocando per tuos ad nos nuftcio* delimato* requireres,
ut de tempore locoque celebrandi Concilii tui* no* vo­
verfali* ecclefi* regimini reddidit indignum.
Item, quod diAus Joanne* Papa vicef tr.u» tertius (sa­ tis conformaremus, catdinales mifiinu*, qui fine exceptio­
ne
tuar per omnia acquielceienc voluntati . Denique
pe & frpms coram divert* pr*hti*. St alii* honeflis At
probis vins pertinaciter , diabolo fuadertfe , dixit, affe­ cum de adventu noftro ad Cooftantiam quam elegeras,
rmi , dogmatizavit At adflruxit , vitam «ternam.non per nuncios ruo* follicitarenur , nonne acceperant pro
efle, neque aliam.poft hanc. Qjjinimmo dixit A perti­ refponfo, quod fanitate defuper nobis concefla, abfque
naciter credidit, animam hominis cum corpore humano dubio veniremus, infirmitate forlan gravati, ggftatoriis
mon & extingui adinflat animalium brutorum : dixit- ferremur f Pono fi pedum oflscii», aut etiam claudicanque mortuum feorei, efle etiam in noviflîmo dre minime tibus calcaneis «d^foref agendum, id idem nihilominus
refurrefturum , courra artreadum de refurreftione mor­ agetemu*. Demum etfi ab hac luce no* migrare cuntuorum Quodque de pracmiflis fu»t A efl diAus Jopn- C tingeret, in fatisfaftionrm prxmdlbrum pèrfeftam, cor­
re» Papa apnd clerum A populum graviter diffamatus. pus noflrutn illuc perferri prxctperemus. In hi* omni­
Sicque ut prrdicitur, fiiit diâum, tentum, creditum bus tu* dileftroni plui quam falvifcoaduftibu* flt aliis
& reputatum; drei turque, renetur, creditur Ac reputa­ quibufcumque prrfidiisfincerrinu fiducia innitente*, fed
pauca exiflimantes que fecimu*, de effeftu locupletiftur palam , poblice & notorie
Item, quod diftu* dominii» Joanne*Papa fepe & Γ*- fimo quantumlibet majora faciendi, in noftra poflumus
pius publice dixit & profetfus eft, fe velle omnia fac?- psufcienria gloriari. Et ecce negotii* in urbis Roman*
re opportuna pro unione ecdeGa: fanfta Dei, etiam ac patrimonii fan&i Petri recuperatione protfus poflpofiufque ad mortem inclusive, nec in poedifti» a volun­ tis, nulli* drfluadentium receptis fuggeflibu*, ad Con­
tate hujus Concilii aliquo modo diicedere Et hcc funt ii antiam te , Ali canflrme, tempore promi flo perveni­
vera, publica Ac notoria ; & ut ribtoria habentur, te­ mus, tuum adventum nofti quantum & qualiter fuimus
grato ammo prrflolari. Haec, filii cariflime, ex dilenentur A reputantur.
ftione puriflima tu* perfonc; hcc, cariflime fili, ad
Ht loco feriptut fuit trtkculvs approb*'>cn!s protonotatui honoris fubJiniationem duximus liberalitet peragen­
rio'iu'n prr qustuor iwtioon dcputaronim . Hunc, qui* pre·
da . Cumque dileftio nullis valeat mercibus comparari,
trr rjtjoaem bic infertus Videbatur, lubmotum huK , fuperius
nulli* alii* queat quam viciflitudinari* dileâioni* reio fctTioae piim* fuo coirefpondrnu aCjunftum oifrodti.
D tributionibu* reccmpenTari, ad te tanquam unicum poft
Ex t*$. Serii, CT triiei Girtnxrucii , ff
Oeum tpei noftre refugium dirigimus defideria cordi*
collrâtœe Enkiiniane.
noftri, ad te devotiflima* preces >ro dileftione dfleftionem requirente* effundimus, oblectantes per vifcera miEittfrx miffiva domini Joannii Papx XXIll. miffe
fencordi* Jefu Chrifti, memor eflo viri tui, in quo
domino re$i Romanorum , de Celli i.
nobis fpem dediili : h*c no* coofdetur in humilitate
Cariflimo in Chrifto filio Sigifmundo Romanorum regi noflra, &c. Et fi cumcaufa & fine caufa iratus fueris,
iemper Augufto, St Hungari*. &c. regi · Ea lalute
miiericordi* recorderis. Notnenqueegregium clementi*
qu* Chriftus & omnium vera falus efl, perpetuo Ac
ne (quafumus) in boc cafu pati patiaris inftantiam. Sed
innomf. Miciter e adimplere.
qui aliis offenforibu* atrociflimis parcendo re liberalem
T l**1 ’
611, prudentiam tuam pr« ceteri* praebere confueveras, parcere quoque nobis- & smfereri
a r hujus svi regibus rex regum iaftgniverit cunfta- ne (pensas. Ne (qu*fumus) pietatis tu* praeclaro titu­
rum varietate virtutum ; licuit tamen faepe (*pius Ac lo notam crudelitatis inferri permittas . Pote* itaque,
profuit, ad vivaciora virtutum fludia mente* etiam fi velis, & ut velis depofeimus, erga facrumConcilium,
pervigiles excitare. Propter quod & te, ut ad clemen­ quod tu* fapientia tuaque potentia tanquam firmiftiam, quc.fola folidat thronos regum, qua ex innata fimum fundamentum cum influitis tuis interceflionibus
bonitate ad muerendum te quafttumcumque pro tuis ot- E operari, ut tui contemplatione honoris, perfonam noftmm
fenforibu* non folum hberalitate, fed ufque ad prodiga- habeat
■ ■
·
- unione ecclefi*
■ " -femper ialrecommendatam
: &
litatis fpeciem haftenus fupererogaile dignolcetui erga va, honorem, famam & flatum noftro*. poil dimiflionoflram pertonans in prrfenci, quam permittente Domi­ nem papatu», quam pridem obtulimus, atque cludum
no non abfque noftra (fatemur) incuria mcidifle, inci­ aliquoties in manibus tuis pofuimus, quantum poflibile
dimus cafum, excitare poflimus , quafi confidentiflimi» fuerit, falvaie & cuftodire dignetur, & alia falutem
fufurriis duximus flagitandum ; plurima eorum qu* ti­ noflram refpicientia profequatur magnifico cum effeftu.
bi per diverfos viva voce figmfcate riiravimus, pr*- Pro quibus apud diflnftutn judicem inter alios miferifentibus repetente*, ut eflicacitvem vin» noflce petitio­ cordi* cultores, cum omnes gratia egeamus, & tu minis tribuat modorum petendi multip'icatio frequentata. fericordiam ac alia retributionum przmia ulterius conQuantis itaque, cariflime ac dulciiTime fili . tenerrim* fequeris, & per univerfum orbem inter optimus Impe­
diieftionis affeftibus a primotd'o tfliimptioms noflr* ad ratores hujufmodi clementi* gloriofo titulo mereberis
fupiensi pontificatui apicem, fga '■ notha fla^iarunt computari Super quibus dileftionis vutus te cogat nopncoordia, liceat qu*fumus cum tua lerenitate fabu- bis celete piumque lemandare reiponfum.
Γ>ι-

701

’SS.

CONST AbfT IENS E.

«g.smundw

?01

·—■
Datum Cellis Conflantiensis dioecesis. Dominica , vi- A nullam defenfionem facere volebat : immo prout per —--·όίιί?ι cesimafexta mensis M>ji, pontificatus noflri ar.noqum- drAam ithedulam fua manu fubfcnptam, qua pridie eCHKIsn
tQ ‘jojQne, Papa --··■
XXÜ1. manu ptopria.
““
jus ejr parte «b oppido quo fupra catdinales fuperius
’
recitati ad Concilium portaverunt , continebatur, vole­
bat , Sc praefehtialiter flare promifit, in omnibuique fe'
retijfcatiatij trtituleram fa3»a» per
conformare Omni ordinationi, deliberationidt determi­
doM/M«W 9<*itbefert>» uim Pepmtf JoJnacm
nationi diAi facri Concilii. Et infuperomnitnodumpro■vifijiiMNHterliKm m oppidum Ccllu ■
ceflum per idem Concilium contra eumdem habitum raIn Domine Domini. Amen .
tificabat dc ratum babebat, afferens quod non aliter
voluit prsediAis aniculis refpondere , affirmans Coocix l.oc prefens publicum inflrumentum cunAis pa­ liusn Conflantienfe (anAiflimum efle, errareque non
teat evidenter, quod anno a Nativitate ejufdem poflê, ac Pifani Concilii fore continuativum ; dt quod
millesimo quadringentesimo dedtooqumto, dt dieLun*ipfe facro Conilantienfi Concilio nunquam contradicere
vkesimafeptima mensis Maji, indiAionc oAava, circa vellet, etiam fi in Bononia, aut alio quovis foco fibi
horam Primarum in loco de Cellis Conflatmentis d.tr- magis accepto perfonaliter jam effet, cum id fibi minus
cesis, in camera in qua dominus Joannes Papa vice· non ertet, quam publice fateri fe in papatu jus nullum
u habere. Infuper , ut intelligeret idem Papa Joannes
simustertius (labat, per reverendosdominos JoannemVa-q
urenfem, Andream Poananienfeiu , epifeopos, Thomam Concilium non minus jufle , minufve legitime contra
fanA* Ma rue extra muros Eboracenfe*, Gafparem l'an- eum in prtemiflis
' aur eorum aliquo proceflilfe, diAis
Ai Joannis eremite de Perusio, nronafleriorum abba­ teflium fuper criminibus m quibus procelium fit Sc fue­
rat
contra
eum,
produflorum, fzpe diAus Vaurenfi*
tes , per facrum Concilium Conflantienfe ad infraferipta
commiflarios fpecialiter deputatos, przfentibus infra­ epifeopus aperuit, Sc fibi copiam dare obtulit, ad fi­
fcriptis rev erendis patribus Jacobo Rhodini de Janua , nem quod fi contra eofdern eorumvc diAa quidquam
& Thema Poiton, fedis Apofloliez proronots.riis.de opponere, aut defenfionem aliquamiufcipere vellet, id
facere atque Ubere uti deberet dt poflet. Qpibus per
aliis notariis publicis, venerabilibufque perfonis aliis in
ferius nominalis teflibus adbibitis, &c. In primis diAi eumdem Joaunem Papam , dt omnimoda defenfione hnreverendi patres commiflarii per organum diAi Vauren- jufmodi , praeterquam ut hic fublequitur expreflius, resis epifeopi domino Joanni Pape fupradiAo alta dc in- nunctatis, pro Concilio przdsAofe fubmifit ; adjiciens:
teliigibifi voce propofuerunt verba que fenuuntur : Pa­ Volo quod Concilium fit defenfiomea , quod feio erra­
ter lanAe , reverendi domini mei, domini commiflarii re non poffe · nec alia defeniione quacumqneuti volo,
& deputati hic pr^fentes, Sc ego una <^im eis, fumus fupplicans fe humillime per commiflariospraenominatos
tranimitlr ac deflinati ad veflram fanAitatem ex parte fidem Concilio finceriter recommendandum fore. Deiacn Conftantienfis Concilii, ad iufinuandum primo,_ mumque lucceilive port prarmifla epifeopus Vaurenfis
oilendendumque Λ icaliter exhibendum veflrz lanAitati per libatus, fuo St commiflanorum przdiAorum nomine
articulos formatos, & coram eodem facro Concilio con­ aperto ore dixit : Pater fanAe , nos ultra praemifli in
tra perfonam veflram produAos, fuper criminibus non­ mandatis habemus , vobis aflignare terminum ad fentennullis gravibus & enormibus, db St fuper quibus'contra tiam diffinitivam per diAum facrum Concilium contra
eamdem fanâitatem per diAum facrum Conciliaro pro­ perfonam veflram fuper omnibus Sc finjulis, in quibus
ceditur, ad interrogandum & requirendum eamdem, ut jam contra eamdem proce Herat, proferendam , prout ip­
fuper eifdem articulis omnibus & fingulis fulficienter ha­ sius caufz qualitas dc natura requirunt. Ideo vobis ter­
beretis refpondere, eos confitendo, vel diÆtendo, pro­ minum aflrgnamus ad hujufmodi fenrentiam audiendam
ut vpbis ridebitur Ac'etiam ad vider Asm Sc fcien- in Conflantia, ad diem craftinam hora feflioni* contuedum, fi huic proceflui velitis vos opponere, feu aliqua ta. Qui diAus Joannes Papa inibi, ut apparuit, com­
pro vefùa defenfione in hac cauia facere, dare vel al­ patere non curans, refpondit: Summe mihi placebit
legare s Licet, pater lanAe, St hate non fint multum fententia ipfa, que (fupplico) quam cito lata fit, mihi
Decerta na, attento confideiaroque grato benignoque ref- deferatur, quam cum omni reverentia , etiam cum birponfo per ianAitatem veflram pridie in illo oppido co­ reti mes depolitione recipiam: eamque, quantum in me
ram reverendis patribus dominis de Urfinis, de Salan- luent, confirmabo, approbabo St etnologaBo, prout dt
co , cè Salutiis.^Cameracenfi, Florentinenfi , fanAr diAum proceflum, ac omnia contra me {ut fuperiuseft
Romanae eccleliz cardinalibus, patnbufque reverendis Dexpreflum) in Concilio gefla, exunc prout extunc, dc
Tolonenfi dc Auguflenfiepifcopis, nonnuliilque aliis prz- extunc prout exnunc ratifie©, approbo dc confirmo,
latis dc viris notabilibus pnefentibus dc ad hoc vocatis. promittcque contra eam me aliquo’ procéda tempons
Quod quidem refponfum in fcbedula manu fanAitatis non venire. Atque flatim porreâis & realiter ad ma­
vcflrz fubfcripta, diAo facro Concilio relatum, plene- nus traditis per dominum Gafparem abbatem & comque notificatutn exilitit. Ea propter diAosarticulos quos miflarium fuperius nominatum, articulis St tedium di­
feepe diAus Vaurenfis epifeopi» in fuis tenebat mani­ Ais otanibus (upradiAis, fupranom.natoque protonotario
bus , eidem domino Joanm Papse exhibuit, obtulit dc domino Thoma Poiton, epifeopus Vaurenfis facpediAus,
tradere voluit. Eumque f uper eifdem interrogando re- dide Joanne Papa audiente, eumdem dominum Thoquuivit, ut coram omnibus Sc singulis fufficienter , ut mam Sc Jacobum Rhodini protonotanos fuperius exprsffuperius exprimitur, refponderet, diceretque ac decla­ fos, aliolque publicos notarios hic infertus defcnptos,
rare vellet, si diAo proceflui, ejufve parti fe oppone­ ad przmifla Λ eorum occafione vocatos, inflantius rere , feu aliqua ad fui excufationem ve! defensionem da­ quilivit, ut fuper prarmiflis omnibus Λ fingulis , ut fu­
re vellet , eos offerendo h« omnia libenter ie recepta­ pra recitantur ditiis , propofitn, allegatis Sc refpOnfis ,
turos. Qtnbus sic, ut praemittitur, exhibitis, interroga­ alienis dc geftis, unum, duo vel plura conficerent pu­
tis, requisitis, oblatis dc propositis, idem dominus Joan­ blicum feu publica, inflrumentum leu inflrumenta. Et
nes Papa dixit dc verbo propofuit, iplum pro Dei ec- E quou in his telles eflent unufquifque eorum. Et reveclesiae dc ejus umooe plura feufle, etiam antequam in tendi patres domini Vitalis Tolonenfis , ac Fridericus
Papam foiflet allumptus, praefortim tempore errorum, Auguflensis, epifeopi, booorabilelque viri magiflri ΊΡ11& circa Concilium Pilanum , dt ance hujus facri Con­ he Imus Clynk in facra pagina profeflbr, Joannes Fitcilii Conflantiensis congregationem, in quo etiam libe­ ton Saiesbiriensis ecclesiz canonicus, Petrus Gajecanus
ram caflionem fui papatus obtulit, prout in fchedula per canonicus Conferanensis, Henncus Surynk , Joannes Necum in eodem Concilio in publica leflione tunc leAa & derbove , notarii publici Paderbornensis dc Coloniensu
poblicata, plenius continebatur . Subjungens trifli vultu, dicecefum, St multi alii telles fpecialiter requisiti. &
ut apparuit, qubd a Conflantia St dido lacto Concilio rogati per epifeopum Vaurenfem fupranominatum. G>n·
poil ipsius fcbedulae certionem turpiter recefferat, quod fequenterque sine mora diAus dominus Joannes Pipa
bene recognolcebat, immo quod maluiflet illa die sjpe eofdern protonotanos dc notarios cum inflantia conanimat fuar praejudicio mortuus efle, quam ita tutpiter tormiter reqmsivit , ut fupra per eum praemittitur ,
rvceffifle. Ea propter idem dominus Joannes Papa luc- diAis , refponsis , promt lits, habitiique et gellis telles
ceflive refpondit , quod ipfe contra (uperius recitata sibi fierent, eaque fub eorum Lriptis publicis facerent

P

4
L:

____

_o.
'
*

TOANNFS
P XXlli.

CONCILIUM,

1 aGK*™M«
IMP.

704

*nnotlr: ’
tunc adiiantt* ceteri nonnulli hic fu- Atpam, r-commendatoriam, recommendaae fe domino re- ——
CHRISTI·F*nu*
& alii intereffente* plurimi, telle» ita- gi Ro nanorum & fynodo Cotiflantienfi, cujus teoqgin• »>h <iu< «>· ^rent ad prwmiffa. AAa funt hec in diAoup- fern.» eft infertu»· A nihilominus expofuerunt ambaxia’*
_ fido Cellu , de quo Jupra, anno Domini tmllefimo qua- tam eoram, referente», quod i flo mane praefentalfrot
drinsentefimo decimoquinto, ItWliAfone oAava, pontifi­ anicuk» in Cellis Pape ana cum «xnmiffiona, dr peci» ejufdem Joanni» Pap» anno fexto.
nerutx , ac reqwfienint eum , fi vellet refpoodere eil­
dem , five contradicere eis, aut contra tefle* : & quod
Ex prima editione.
ipfe Joannes refpondit quod non curaret videre arti­
culo* ■„ 4 gratanter acceptavit dido* legatos, fupplicans
Quibuf fic perafin , idem .Andréas eleâui Poiaaaien- eifdem, ut fupplicarcnc Concilio 4 nationibus, ut habe­
fi< quodiam decretum'pro approbatione feripturarum & rent recommifTum in honore fuo. & placeret fibi, quod
deputations legebat CP publicabat , eujut tenor /.quitus lententia ferretur juxta deliberationem Concilii : fuppliC rfl tain.
can* tamen quod attendatur,honor fuus in ordinatione
fententis, 4 contra fententiam non vellet appellare,
•Decretum deputation!» notariorum.
neque reclamare, five aliquo petere reduâionem ; fed
eam per omnia, 4 in omnibus acceptare, probare &
itim, coaflituit Çr deputat Cp ordinat di3a faada fpno- g laudare . Qpibus propofitis λ auditis erat deliberatum'
dut pro qualibet natione mmm prolemotanum ■ videlicet pet deputatos animum nationum, quod ex quo noti
poterat haberi fefiio in brevi, quod iidem legati, feu
n.· Itah.a Jacobum Rbod-ni de Janua , pro natloue Geraliqui eorum levereantur ad eum ad intimandam fibi
mam, a Hermonuum de Dwerck. pronatione udagiicaua piorogat ionem prolationis fente mise in die Mercurii
Th mam Pitt an .
proximo ; Λ boc propter ejus honorem ; & ex quo
a vir F 1
ΙίΠ*'
*»«t***: videlicet pre notitme Galli- grate refpondit, quod non vellet appellare, propte­
'*
Mt.haciem a iclfoau tf Joannem b Guta.di. Pro rva fentencia limitetur, & ita rigorofa , prout con­
cepta fuit, proferatur ram notum Concilii. Et fuerunt
nara,.
-dze, p.o Cumani.a natione d Sumperium Fabri , fp reverfi ad eumdem domini abbas Conradu* Pigavenfis ,
c M.T 0.Λ· Galeam ton -uem. Et pro natione -Anglicanu Guillerordinis S. Benedifli, & Brode leâor Brudenfi* ad aflum
dM»
' Γλ·',ζ-,Α'·
dat au3ontatem CT plenariam lupradidum una cum notariis, videlicet Gifelex deBo;-t-ift.-w , cmva & fingula ia facro prajenti Confiannenton, 4 Guillelmo Portsei, prefentibus Henrico Zutirno
Cr».
iri?
difiata
,
afla
, aifitata, p.omulgata , pu- ruig clerico Ba debumenfis dicrcefis, Λ Joanne GAlal
MK t,
b· sta . /-?j, petita, C omnia alia queCumque gefia arebipresbytero ecclefix Aflenfu in Pedemonti··
anno

ja.ia. V rmnia quacumque m pofie.um dicenda, aiinda . a.i’tanda , promulganda, pnlltcanda, legenda ,q Commifforii intimari fecerunt Joanni P*P* diem,
pt nda, tp quacumque alia in &■ prt dtfc ia.roConct& terminum ad audiendam fmtentiam .
.to, V ad didum facrum Concilium quomodolibet perti­
nentia . fa.ienda tf peragenda , iu formam put licum re­
Odem die videlicet Lunar «»·' ®e»^« Maji Condigendi V alias confnbendi. App. obatque diSa fsacd.si
ftantiae apud Minores ante portam domus, in qua
omnia
pngula per ipfos protemotanoi & nota.ic mi natio Anglicane negotiari f°l« . perfonaliter conrtituti Λ (ί^β

E

reverendiiTimi in ChrifU patres domini , domini Joan- mfl.
woJonôrt peittnentta , .onj.ripta . & tam m publicam
ne» Dei 4 Apoflolit* fed·· gratia epifeopu* Vaurenfii,
Â’""”"·
βί·,β( „ fdpti, feu aciis quomode. umque Tbomas.fanftx M·”* extra muros Eboracenfes, St Gairedacia ujqur nun. , jub quibufeumque ve.bis per dictum1 par fanfti
Eremi dePerufio, monafteriorum ab­
bates unatum reverendo patre St domino Andrea f eiuf- f Forte.
uuauata (J quemodo.il et d.finita. Quo deceto lf3o , que gratta efe^o Pofnanienfi abfentibu* , qui vice* fuas rja/dri».
fuit petitum per procuratorem , as, placeret pccmt pronari
incalcripta facientibus, commifit, ut dixerant, cotnnatum exfitit Fuitque refponfum per prufideniem fef- wi'Oani per quatuor natione* facri generali* Confiaispemn t>u;ujmdi , CT itiam quatuor prxc.ientei quatuor benfis Concilii ad citandum dominum Joannem Papam
uatiMum. u- deinde per totius frnodi juppofitu, pe. ver XXU L ad audiendum fervi difinitivam fententiam fuP per papatu, St contra perfonam fuam ferri ad diem
Martis proxime futuram fibi per difto* commi (feno*
Ex colltâiune Baiberiniana , Cr tribus Germanicis ■
aha* fignatam, St praefixam, eumdem diem Martis in
diem Mercurii proxime fequentis, qu» erit xxix. die*
CommiJJartt iverunt ad Joannem Papam ad prajenim- fupradifti menfi* Maji, ex comnuiTione ei*, ut afferuedum a, titulos , <7 uÿsguandum te. minem ad audien­ runt, per di4a* quatuor nationes faAa continuarunt,
dam fententiam privationi/.
4 ai idem faciendum prorogarunt ; quam quidem
contiDuactoaem 4 prorogationem difti domini conxnifT'XIe Dominica xxv r. menfi' Maü fupradiAi, reve- fasii praefato domino Joanni Pap» per quofeumque cuA-x rendiiTimi patre* domini Joannes epifeopus Vau- flode* ad cuflodiendum eumdem per facrum generale
renfis, Andrea» eleAus Pc.ihanienfis , Thomas Poltenfis Concilium Confiantienfe deputato* intimari qusriiverant
protonocariu» ile Anths, Gafpsr lanfti Jo*nms Eremi 4 mandarunt, pnefentibua ibidem honorabilibus vitia
Perufina: dicecefis, 4 IsnfUeMarix extra muros Ebora­ dominis, Joanne Goffelfini archipmbytera ecclefic Afienci abbates, depurati ad intimandum domino Joanni Pa- fis, 4 Joanne Surring clerico Padebumenfia discefu,
p« XXIIl. articulos , requirendum eum, ut refpoitdeat teftibus ad prcmilTa vocati* fpecialiter 4 rogati*.
mi) ,'·
g Mff.
eifdem, 4 uitenus ad intimandum fibi terminum ad
Deinde paulo poil Conflantis g habitationis reveneo- ^t-‘"ba·
audiendum
receflerunt mm
cum commiiiione>
commilfione- gdiffimi in Chrifto patri» 4 domini, domini Francjici bctacoeii
«.w.c.MM... tententiam , receueruor
ct articuUs prxdiAu transferendo fe ad oppidum Cellis, miferatfone divina S. R. E. cardinali* Florentini vulgam quo idem
Joan
.4
» ne»
r manfionem
..
,ad praefen» folet ha­ appellati perfonaliter eonflituti praefati 4 revsbere , cum duobut notam», videncet magiftro Io: Gui- rendiftimi patre* 4 domini, domini Joannes Vaurenf»,
ardi, & Guillelmo Partiel.
Andreas eleSus Poxnanienfi* , 4 Thomas abbas monaflerii fanAae Marias extra powoa Eboracenfes commilCoaimijfarli pixdiSi funt reverfi ty retulerant
fani, idem domini Andrea* ele&us Poxnanienfi* rariConcilie acta per eot .
ficavit 4 approbavit expreffe aAa 4 feAa per eofdem
Joannem epifeopum, Thomam 4 Gafparem praefato*
F« »«dem TYe Lunar χχνιι menfi» Mau fupradifti, fuit confuo* nomine quoad prorogationem termini praferipti. Et
gregatio quatuor nationum deputatorum in loco in
nihilominus domini Joannes epifeopus, Andreas eleAus,
iifjem mff.
quo folet congregari natio Germanica. <3c ibidem fuper- 4 Thomas ablhs commiftari przfati citra revocatio­
veuerunt legati, five commiflani, 9m lverunt heri ad nem «Horum 4 fa&orum per Joannem 4 Thomam, 4
Joannem Papam , 3c pnu» pr*f'entarunt unam litteaam Gafparem abbate* commiflarios jamdiâos, diAam diem
d.reftam domino regi per ipium dommum Joannem Pa- Marti* proxime futuram eidem domino Joanni Papc
XXIIL

muummuômMi

SIGtSMUNOt’S
,n(r
7<v
jÿs*
CO NST A NT I ENS E
IMF.
7
'XXUI. audiendo ferri fententiam Cifinltivam fuper pa-A quo
3 per
per nos
quod
nos fex
fex, qui fumus hic. dicarurferemtati
— ——
ANNO paru, & contra perfouam fuam, ut premier,tur, pre­
veftr® id quod alas diftUm eft, ft fic dicimus. Et fi
'CHRISTI
Exam ft afljgnatam, ufque in diem Mercurii proxime rex aflêntit, quod vadant aliqui, non infletur plus,fed 1<1(
fequentem de novo continuarunt & prbraganuu. Qjan» foium feiatur, qui funt illi de quibus rex cotneritatur,
(
quidem prorogationem. feu continuationem iidem doi St illi portent fe pasare . Si autem rex dicat non ex- .
nutn vommiiiani preface domino Joanni Pape XXlfl. pedire quod vadant, vel quid /invie, tum. dicatur fu®
,
per quotcumque cullodes ad cufiodidndum per facrum feremtati, quod collegium pro confervatione honoti'
generate Conflantienfe Concilium praediftum deputatos fui, ne poflit per mundum nunc vel in futurum fibi
ex parte ejufdem Concilii intimari commiferunt, Jc imputari negligent)· in tanto negotio, deliberavi fa­
mandaverunt, prarientibus ibidem venerabilibus v>ns cere publicam proteftationem, quod per fe non ftetit,
doaunis Joanne de · Badrenis ft Paulo b Martini ca­ nec ftat quommus mittant aliquos : ft de boc advifant
nonicis PofhamenJibus tellibus ad prxmnTa vocatis fpe- iplum dominum regem . ne pollea quando fiecproteflatio ,
p m'i. Ms «aliter & rogaH*·
recipiat admirationem; advifanteseamdemlerenitatêm ,
ri*r.
Dse Manis xxriu. menfis Maii fupradifti fuerunt quod mproceftationcnon intendunt ad Icftonem alicuius.
congregati deputati quatuor nationum in loco congrega­ fed fofixn ad confervationetn honoris fui, ex caulis
tionis nationis Germanic® : lupervenerunt domini car­ prrdid s.
dinales , Jordanus de Urfinis, Antonius de Chalanco , g Secundo dicatur fibi qualiter fentit , quod ipfe loco
Petrus Camerarenfis , Andreas Salutiarum, & F ranci f- fui vult hic' mittere ducem Ludovicum Bavan®, comi- ,
rus Florentinus nomine cvfleg.i cardinalium , ft pro- tem Paihtinum Rheni, de quo dummodo quantum ad
poluerant per os domini catd.nalis Florentini qualiter obedientiam iftam ’ fint dominus rex publice «icit fe
alias inter eos concordatum , quod quatuor cardinales habere in animo. bene contentatur collegium , quia au- 3 ,
deberent ire cum domino Imperatore, ad Petrum de divent multa bona de ipfo. Obfecrat tamen ipfum.
Luna , & regem Arragonum : Leet pofuerunc hoc in quod fecuritates alias dat® per ipfum dominum referri^
arbitrio regis, dummodo tamen id placere', ft quod ipfi collegio, vel fingulis de collegio renoventur per iid videbatur ipfis utile efle, nereflarium, ft honorabi­ pfum dominum ducem in bona forma ft fimiliter per
le pro Concilio pr®tenti : & elegiUnx tunc dominos magiftrum civium cum confilio civiratis. Et quod ipfe
Joannem epifcopum Oftienfem , Vivarienfem vulgariter dux in feflione publica deferat obedientiam dommi Annuncupatum , Petrum Cameracenfem, Amedeum Salu- gefeConrio, ft lubmittat fe huic Conftanlienli Con­
tiansm , ft ipfum Florentinum. Modo aurem videntes, cilio. Et· in cafu quo dux-prxsdifta recufaret, non vrquod appropinquat temps» recedendi, etiam quod Im­ detur collegio, quod cum honeflate vel lalute conicienperator prrparar fe, ft nitukeis dixit, ft fi non ive­ ti® fingulorum de collegio poflit approbare iplum pro
rint, illud tamen remanere debeat per cos, quin va­ defenfore difti collegii, maxime attento quod boc adant , in cafu quo aliqua neg figentia committatur ibi- ; liud nihil eft dicere, nifi quod tota obedientia fit icdem, quam cardinales prxdifti excufari portent, prote- dufta fub difto domino Angelo: ft videtur aperte,
flantur exnunc,' quod per,eos ixxi remanfit quin ivif- qood fic publice ubique reputaretur ft crederetur, quod
fent, fi Concilium voluiflet .· ft alias protellati fue­ eflet cum intolerabili fcandalo hujus Concilii, ac to­
runt , prout , ft quemadmodum in quadam cedula, tius Chnftianitatis, & honoris ipfius domini regu, ft
quam ibidem produxerunt cujus teoot inferius eft in­ periculo cofcientferum , & honors ipfius collegii ,& fin­
fertus , plenius continetur. Super qdbus petierunt fibi gulorum cardinalium . Unde irt illum cafum collegium
fieri per protonocarios ibidem affiftentes, ft pr.cfetxes, obfecrat, quod dominus rex non deputet ipfum , fed
& notarios, & a^os tabelliones , sanum vel plura, pu­ alium bonum, ft idoneum de noftra obedientia: & m
blicum ft publica, inftrumentum ft inftrumenta, pr®- quantum placeret domino regi, deputare dominum Burfentibus diftis deputatis ft cardinalibus, acdommoHer- gravium collegium bene contentaretur., propter bonam
manno de Verg protonotario fedis Apoftohcx, epifeo­ notitiam, quam habent finguli cardinales de ipfius vir­
po Ripenfi , Jacobo epifeopo Placentino, archiepifcopo tutibus, ft bonitate & nobilitate. Si autem dominus
Colocenfi , abbate fanfti Lupi , epifeopo Carcailonemi , rex deputaverit ipfum ducem manentem fubobedientia
<■ I en ex archiepifcopo Bifuntino, archiepifcopo Viennenfi, epidomini Angeli prasdifti, tunc collegium prxfatum adrrl<·
fcopo t Addicenfi, Tervifienf;, Concord,enfi epicopo , vilat ipfum dominum regem, quod pro confervatione
^ag_«piicopo Sarisberienfi, ac multis aliis.
confcientiarum , ft bononi ipforum cardinalium , deli­
berarunt publicam proteflatiOoem facere , quod non
Tcwr difhe fretefieticuit cedris, dt rjus f-pru fit
confenciunt tali deputation!, nec ipfumrecipere pro
mentio, Jennifer ;
fuo defenfore, tanquam alienum a noftra bbedie ina .
Et de hoc fecere confici publica documenta ad conte rDicatur domino regi pro parte collegii, qualiter a- vationem memoris.
Fx ride*
rollriflio·», lias fu® feremtati diftum fuit pro parte ejufdem colle­
& iiWsm
gii , & deinde de licentia ipfius domini regis fuit diftum
Tncrei ver· diSt petit lanii difiiitiv* feni entire a,
dominis deputatis nationum , quod collegio cardinalium
iafrjfcriptarum reportatarum de Cellii , dc quibtu
videbatur maxime utile & expediens, quod aliqui car­
fit mentis, Jequmtlm :
dinales aflociarent iplum dominum regem, & fecum
IntereflcM in contraftu agendo urioais ecclefi® cum
in notnihe Domini. Arnen.
difto Petro de Luna, ft domino rege Arragooum, &
boc pro utifitate & honore Roman® fodis ft pro hono­
N no a Nativitate ejufdem mccccxv. indiftione Fκ coll»·
re Concilii, & ipfius domini regis Romanorum, ft, evin. die vero Lun® xxvtt. menfis Maji in oppi­ Λ imp tUr·
tiam pro honore ft debito collegii, cum ad iplum haec
do Cellis Conflaotfonfis dkrcefis, m camera, in qua Ι«
doηπμ
­ :ι« ,
materia principaliter pertineat, tanqeam m qua agitur minus Papa Joanhes adftabat, ft habitare folebar, con- m(k Gc< ·
de papatu , attento quod collegium immediate fe ha­E ftituti reverendi patres ft domini, Joannes Vaurenfis , n.aoKM ■
bet ad Papam. Fuit infuper diftum domino regi, quod ft Andreas Pornamenfu epifeopi, Thomas fanft® Ma­
collegium ad hoc elegerat quatuor cardinales, dominos ri® extra muros Eboracenlês , & Gafpar fanfti Joannis
fcilicet Oftienfem, Cameracenfem, Salutiarum & Flo­ Eremi de Perufio mooafteriorum abbates, per facrum Con­
rentinum , ft quod ponebat in arbttno ipfius domini cilium Conflantienfe ad infraferipta comréirtarii fpeciaregis, quod fecum haberet pnediftos, vel aliquos edt liter deputati , in pnrfentia reverendorum patrum do­
eis, vel fi etiam fibi placebat habere ¥kquos alim^de minorum Jacobi de Rodini de Janua, ft Thom® Polcollegio, & qtm vellet. Ipfe autem rex retpondit fibi ton fedis Apoflolic® protonocariorum, & aliorum no­
placere : ft voluit quod deferretur ad deputato* natio­ tariorum publicorum, venerabil iumque perfonanun anum, qui etiam hoc probare principaliter haberent,li­ liarum inferius nominatarum tedium ad infraferipta
cet non fecerint, nec fuper hoc determinatam refpon- adhibitorum, ft fupradifto domino Joanni Pap® XX11L
fiooem dederint. Nunc autem collegium fentit, quod ibidem pcatfenti, audienti ft intelligenti per organum
regreflus ragis erit feflinus, nec dicitur fibi aliquid , jam difti Vaurenfis epifeopi alta ft ioceUigibili voce
quod domini ituri parent fe ■ Ideo collegium ordinavit, propefueruo: verba que frguuntur.
CtKil. Gntrtd. Tom. XXVH.
Y y
Εχ ,

A

ΰ

JOANNES

C O N C I L 1 U M O “CISS!,®W

70®
A nem, quod fi contra eofdem rtdfo*, eoromve difta a--- -- .
ANNO
quid opponere, au» aUqtsgm defonfionem fufeipere vel- *^*0
Fr d*4«r Μ/’ Çtrne»ifir LiffCHRiSTl
let, id faceret, eoqoc irberezuti deberet & polftt.
'-"Blyn
Qyibo* per eumdem Papam Joanpom, & omnimodi ,
Pater fanfte , reverendi dernini me, t domini cotn- dpfenfiouc hujulmodi, prmtecquam , ut bic fuHequitur
nulTan* ft deputati. hic prxfentes, ft ego una turn mtpreffrus renunciati·, iacro Concilio prydifto le fubei, fume* tranfru.fli ft left nut 1 ad fanftitatem veflram mint· Adjiciet»„ Volo quod Concilium fit defcnfio*
ex part· f*tri Conflanttenfis Concilii , ad inlmuandum „ mita, quod fcio errare non pofle. Nee aha quacumprimo ofltadenduqiqiie , ft realicer exhibendum eidem » que defimfione uti voto. Supplicans humili line, fe per
Urftjtati, articulos formico· coram eodem facro Con­ „ commiftàrios peanomiaatos eidem fioctutcr recom-.
cilio, contra pertonans veflram prodoftot, fuper crinu- „ mqndandum face. “
Demumqne fucceflîve poil premifla epifeopus Vaunibu* ncnnulli* gravibus ft enormibus , ft fuper qui­
bus contra eadem per diftum facium Concilium proce­ renfi* pnelibitus firo & commtflà riorum prsdiftorum
ore dixit. Pater ---------fanft idime : Nos---ultra
ditur, ad interrogandum ft requirendum eamdem, ut nomine
. aperto
-.
fuper eifdem ·π<ν1<· omnibus & lingulis fuAcienter prxnilti in mandatis babemu* vobs* affigntre terminum
id audiendum
fababeu.i refpondere , eos confitendo vel diflkendo, pro- rJ
~ fontanciam definitivam,
‘'
-- -per diftum
— —
ut vobis videbitur, ac etiam ad videndum ft fcietùlum, B c.n·^ Concilium cootra pertotum veflram foper omnibus
fi huic proceiTuI velitis vos opponere, fieu aliqua pro & fmguli*.- in quibus jam contra eamdem procetférit,
veiira defenfien* m hac cquli* dare, tacerr, vel alle­ proterendam, ot ipfis» caul* qualitas Sc natura requi­
gate . Licet , Pater, (anfte. bec non funt multum ne- runt. Ideo vobis terauaum aifignamu· ad audiendum
ceflari^ attento confideratoqu· goto ben*noque ref- fenrentram bupdfirodi, ia Conflanti*, in diem craltiponfo per ûnfticatem veftram, pridie in oppido illo, nam , bora firflionN eoafueta.
Qui diftus Jeanne* Papa inibi, ut apparuit, compa­
coram reverendiflimis patribus, domini» de Urfmîs, de
Cbalanco , de Salucns, Cameraeenfi, & Florentino. S. tere non curam, refpondit : „ Mihi Cumme placebit
„
(encentia
illa, ipfaque fupra quam cito lata fit, mihi
R. E. cardinalibus, patnbulque reverendi* Tokmenfi ft
Auguflenfi epifeopi*, nonnullifque aliis pnrlaris ft viri* ,, deferatur, quam omm reverentia, etiam cum bireti
nobilibus potientibus ad boc vocatis . Quod quidem ref­ „ taei depolitione recipiam , eamque quantum in me
ponfum infchedula, manu veflnc fanftitatis fubfcnptut», ,,'fuerit , coafirroabo, ratificabo. approbabo, ft* emo- b Ml *1.
difto facro Concilio relatum pleneque noti fic a tum ex­ „ logabo, prout ft diftum procedum, ec cmma comta
„ me, ut fupenu* efl cxprellum, ia Cdnciltoge^· · ***
ilait.
Eapropter difto· articulas, quo* firpe difta* dominu* „ nunc prout extunc, Sc contra , rarfico, approbo, St
Vaurenli* epifeopus in fuis tenebat manibus, eidem do- „ confirmo, promittoque contra eam me aliquo procetrmoo Joanni Papc exhibuit, obtulit, & tradere vo q „ lu tempori* 00· venire. ·'
Ad flanuuque porred.i. Λ roabeor ad manm trada­
luit : etxnque faper iifdem interrogando requifivit, ut
eorum omnibus ft fingulis fulficientev, ut fuperiu* ex­ nt per diftum dominum Galparem. abbatem A cnmmtlprimitur , refpondeiet, diceretque ac declarare vellet, fi farium biperuu nominatum, articuli» Λ tefliwn diftis
difto procefiu·, ejulque pani ft oppooere, feu aliqua omnibus fupra difti·, Iupra nommato protrumtano . do­
ad fui excufationem vel defenfionem dare vellet, ea mino Thoma Polton , epif-opu» Vsuraafw lupe diAu* ,
difto domino Joan*· Papa audiente, eumdem dominam
offerendo, luet ompia libenter fe recepturo*.
Quibus fic , ut praemittitur, exhibitis, interrogatis , Tbomam Sc JaaAnn ftodini pratuMtarras haperau ea
requifitit , oblatis, & propofitis, idem dominus Joan­ preflos, abofone publicus notario* bic udem· deftrines Papa dixit , ft verbo propofuit; „ Ipfum pro Dei ptoa, ad pronnifta ft eorum orcafane vocato* , inflan­
,. ecclefia & ejus unione plura fecifle, etiam antequam ti ur requifivit, ut fuper prrnufli» omnibu* A fcn«ui>*,
,, fui flet m Papam aflumptus, piefertim tempore Erro- ut fupra recitatur, difti», propofitis, allugati» , & <ri,, rn, & circa Concilium Pilanum, ft ante hujus facri -ponfis, aflerti» & geflis, unum, duo, rei piurqconbce,, Conciln Cooflantienfis cnagtvgationem . In quo etiaoi renc, publicum rd publica , mfttumentum ftn iaftnuMn„ liberam ceflioocm fui papatus obtui.t, prout in fche- ta, ft quod m bis terte» etfrui lumfquifipM eorum alter
,, dula per eum rn eodem Coocibo m publica feflione alteri.
__________ ___
Ac reverendi patre*, dominu* Vitald Totonenfu, ac
„ tunc lefts ft publicata plenius continebatur.
Subjun-^
Conflantia
& θ Fridericus Auguflisafi* , epitropi, booorabileiq»
·
,, gens trifli vultu, ut apperuit , quod
<,_ 1 _a ------------------ -----,. difto lacio Concilio port ipfius fchedulaecocvcertionem. magifler Guiilelm·· Bling, in facta pegma pcofeCx
„ turpiter recefferat: quod bene recognofcebat : immo Joannes Fiten, Satiaberienfi* ecclefia canotucua, Patrut
,. quod maluiifet illa die fine animat prejud'cio mor- G ajet an , canonicus Gmferanenlis, Henricu· Suring , &
,. tuUs elle, quam ita (urpiter rectfliflé ■ Eapioptcr idem Joanne* Ned-rhove, notar 11 publici, Pacerbornenfia ft
,, dominus Joannes Papa refpondit lucceflive , quod >pfe Colonienlisdorrefium , ft multi alii tefle*, fpecialiter re,. contra piarmifla fuperius recitat* nullam defenfionem quifiti ft rogati per epiicopum Vaurenfam fsepa nomi­
,, facere volebat . Immo prout per diftam fchedulamiua natum.
Confequenter fine mora diftus dominu· Joanne· Pa­
,, manu fublcriptam , quam pridie, ejus ex pane, ab
„ oppido, quo iupra, caidinales, recitati fiiperms , ad pa eofdem protoootario· ac notarios cum ioftaotia con­
„ Concilium portaverunt, concinebatur , volebat, ft formité* requifivit, ut fuper per eum, ut praemittitur,
,, praeientiahter flare promiiit m omnibu* fe conformare diftis , refponfis, pnemifl», babstifqoe & geftis, tefle*
„ omni ordinationi, deliberationi ft determinationi di- fibi flerent, eaqne fub eorum feriptis public· facerent
,, fti facri Concilii. Ac infuperomnimodumprocefluno, adnocan . Et quod tunc ad flante* ceteri nonnulli, hk
„ per idem Concilium contra eumdem habitum, ratifi- fuperius expreffî, ft alii mtereflence* plurimi tefle» ita
„ cabat ft ratum habebat. Afferent quod non slicer fibi fieront de pramilG*.
,, voluit pcrdifti» articuli*refpondere: affirmans, Con-E Afta font hac omnia & fingula, prout fuperius fcri,, cilium Conflantienfe fioftiffimum elle, errareque non buntur ft recitantur. in difto oppido Celle, fub anno,
,, polle, ac Concilii Pifani fote continuationem . Et quod indiftione , die , menfe , quibus iupra , pontificatu* ejuf­
,, ipii (aero Conflantienfi Coocilio nunquam contradice- dem domini Joanm* Papae XXIII. fupradifti anno fex to.
Joann. G mardi
( notarii memorati, ad pra„ te vellet, etiamfi m Bononia, aut alio quovis locofiGuillelmo* Borxel. (
miiTa reqinfiri.
„ Si nugu accepto perfonahter jam eflet : c*M> id fibi
,, minus noo effet, quam publice fe in papatvm nullum
,. m* habere. ·
Infuper ut intel figeret idem domino* Joannes Papa,
Concilium non minus jufle, minttfque legitime contra
eum in pcaaniffi*, aut eorum aliquo praettfifle, difta
teftium Iu per criminibus , in quibus proceflum fir, vel
fuerat contra eum produftornm , firpe diftus Vaurenli»
epifeopus aperuit, ft fibi copiam dari cbtulit. Ad hTO/

Fx

I
7°9

rçss

CONSTÀNTIENSE

$IC!SM’’NDUS
IMP.

7’0

A forum domini Joannis Papa anted Ai faffa , dt compaANNO
JE» et>lle6is»e BtrLeri*ina,
trihu
■ itionis exprelTa recuiatione, repeffmus At repiuAici- A WHO
CHRISTI
Gertuaicii.
. mas, ipfius contumaciam accufando, At in ejus con­ CHRISTI
tumaciam per nui per veftram diftnitivam fentennam
pronuucia^i m Icriptis, decerni At declarari, receffum
teraeiiuu ei eniienim* [ementiti* iifper prxüuum dominum Joannem Papam ab hac civitate
Jhtilium» pr tuitioni i.
Conftantieiifi, At d,Ao facro ConftantienfiConcilioclandeftme de noffe bora fufpeffa in habitu diffimulato At
In nouiioe Domini. Amen,
indecenti fisffbm fuiffe . At effe illic.tum , ecrleft* Dei,
&» diffo Coqcilio notorie fcandaiolum, pacis Ac unionis
N no a Nativitate ejufdem Domni mccccxv. indi- ipfius ecclefie turbativum Ac impeditivum, fchifmatis
ffiooe vin afie vero Martis xxvm. menfis Maj., inveterati nuttitivum, a voto , promilfiime, Ac iurapaulo poft horam velperanun in opp.do Celle ConftanAento per ipfum c d«minum Joannem Papam fimoma- e Detune
tienfis dirocefts, in domo quam dominas Joannes Papa cum notorium,
---- ---. «islumquefpirirualium
-,, ,Γ,ΓΓ.-. ι, III. . LI , A
n- temporalium
— K ‘ **'<;“*.
. XXlΠ. inhabitabar, conflituri reverendiffimi patres Ac ecclefie adminiftratoiem , At difpenfatorem funfe , At
™
tte" damini, Conradus abbas t Pigavenfis ordinis fanffi Be- effe;. fuit defeftabilibus inhoneflifqùe vita At mqribus
’ 1' ’
'"nediffi, fedi Apoftolice immediate fubjtffus, Metabor- Becctefixm Dei At populum Chriftianam ante ejus aflurnbMi
dxrcefts, Aymerictu de Arciis licentiatus inde- ptionem in paparum, Ac poft ufque ad ifta tempora no­
<Mfi./«.^.cretis, prior fimdi Benigni Augufte, Guillelmus i El- torie fcandaliMiitem . ipfuinqur per prnnifla ecclefiam
mgh in facra' pagina magifter, Joanne» c Fitonius in & populum Chr ftisnum notorie fcandaliaafte dc fcandaTheologia bacaiareus , canonicus Sansberienfo, Joannes litare ; necnon poft monitiones debitas dt carirativas
Brode leffot Veteris undae Colonienfis dicecefis, cufto- iteratis dc ciebri» viribus eidem faffas in prrmiffu ma­
de» ad cuftodiendum diffum dominamJoannem in diffo lt* pertinaciter perfevrvaife. iplumque propter praemifla
oppido p«r dom-nos de facro generali Conftandenfi Con­ At alia crimina m proceffu diffa caufae cootra eumdecilio deputati ■ Idem dominus Joannes leffor fuo Ac di- duffa dt conteuta, tanquam indignum, inutilem A damAorum dominorum cuflodum fuorum nomine, auffori- nofum a papatu, Ac ejus adminiftratione fpintuali, Ac
cate, A poteflate fibi A ài&i» fois mftodibus per depu- temporali amovendum, privandum dt deponendum lore;
caros quatuor oationam per d>Aum (aerum Concilium dc per vos ianffam Synodum amoveri, privari Ac de­
•d affjgnandnm praelibato domino Joanni Papas termi­ poni; oniverfos dc fmguios Chrifticols» cujufcumque ftanato ad fententiam diffiniri vam ferendum in caufa qua tus , dignitatis, vel conditionis exliflant, ab e>u» obe­
contra eum agitur, audiendum datis A conceffi», expo- dientia , fidelitate, At juramentis abfolutos declarando,
..... „
.... ,...
fuK ipii domino Joanni Pa* pertenti
audienti
A ...
in- n univerfifque Chrifti fidelibus, ne eumdem a papatu, ut
Sijifmundus^ przmittimr, fic depofitum. de cetero in Papam ieriteiiigenti , qualiter (erenifltnus princeps
|_ '
Romanorum, A Hungariae rek de contentis in quadam piant, feu eum Papam nominent, aut illi tanquam Pa­
brtera per diffum dominum Joannem Papam fibi defli- pe adhxreant > aut quoquo modoobediant, inhibendum
nata, ac memorati domini de Concilio de refponfione fore, Ac per vos inhiberi debere. Er nihilominus defeab eodem Joanne Papa habita per diffo* dominos de­ ffus, fi qui circa pnrmiiTaintervenerunt, ex lertafcienputatos eifdem dotum» de Concilio faffa, feu relata na fuppleri, diffumque Jospnemad flandum, demoran­
plunmum cosuenti exfliterant, propter quae, A alia di- dum in aliquo loco fub tuta Ac fida cuflodia , done*;
Aos domiam de Concilio moventia terminum diffo do­ quid agendum cum eo deliberaveritis ; At eumdem fe­
canonicas fanff tones condemnandum At punien­
mino Joanni Papae per diffos dominos deputatos ad au- cundum
<
diendum feotentiam diffinitivam rontra eum ferri A dum fore , At per vos condemnari : pnemiffà omnia, At
promulgari pnefixum A affignatum ufque ad diem Mer­ finguls petimus promocorii, procuratores anrediffi, tam
quam divifim, ac alias omnibus melioribus
curii proxime fixuram quae erat xxrx. pnefentis men- conjunffim
i
, via , jure, caufa , Ac forma quibus melius, At
fis Maji. continuarunt ; A diffam continuationem , feu modo
i
prorogationem fibi in propria perfona , melioribus via Ac efficacius peti poffunt Ac debent, veftrum benignum of­
forma, quibus potuit, intimavit. Qpibus fic expofitis ficium in pcacmifforum quolibet implorantes.
& intimatis, idem dominas Joannes Papa recnaMnendattombas diffo domino regi, A dominis de facro Conci- D
Ex M/. Kiffonm.
liopramiffis, refpondit A dixit, prout aliis dominis de­
putatis fe afleruit dixiffe A refeondiffe. Similiter per
Die XXV. Maji pneCmtarz fuerunt facro Concilio
proragatitxiem At intimationem bujufmodi, Ac qaidquid Conftantienfi litterae Ducit Burgundic fe excufantis to­
per diffum Iterum Concilium jam feffum fuerit, A die per rumoribus currentibus contra eum in Conflantia,
craftina, vef alias qaandocumquefieret in futurum, gra­ & alibi.
ta exqunc habebat, A haberet pariter A gram. Super
Reverendi in Chriflo Pitres, venerabiles, ac doffifquibus omnibus Ac fingulis idem dominus Joannes leffor fimi viri. Per R. P. epifeopum & Pontii, & densum per
nomine quo fupra , unam vel plura , publicum feu pu­ vener. P. Abbatem & Joannis Remenfis Coniiliar ium
blica petiit per nos notarios infraferiptos fieri inflru- meum, fimi I is vero tenoris litteras binas veArarum cirmenam feu inflnxnenca ■ AAa fuerunt hac prout fupra cumfpeAiocium recepi nuper, quibus primo flatum mifenhuntur, anno, die, menfe, A loco prediffis, pot­ ferabtlcm Ecdeft* Sacrofa nffâ^ venientem, ex ambi­
ientibus ibidem honorabilibus A di feretis viris fratribus tione contendentium de Papatu ; modos quos tenuit DJoanne Berto de Bononia, A Mattfano de Viterbio Papa modernus, quibus minime coritentamini ; fuum re­
monachis monaflerii fenffi Michaelis prope Bononiam ceffum a veftro itero Concilio , quibus 'etiam tubterordinis montis Oliveti, Petro Gaetano canonico Con* fugiis differt implere. Qjsod debet, & pramifit pro uniod Mff Ol- feranenfi domicello. Alberto de Gormis capicaneo di· g ne fanff» matris ecclefia, feriatius narrant; Λ eandem
é,^e"·
fti oppidi Cellis , A Joanne de i Aldendorp derico Mo· per ipfis rae gratiofiffîme rogatis & requifiti», quod ip­
gont ina discefi» , teftibus ad pranuifla vocatis fpeciali- fum D. N. in mei» dominiis nullatenus reciperem, vel
recipiam, & fi jam tempore receptionis Iit tet arum foret
1er , A rogatis.
ibi, taliter eum cuftodiam, quod de ipfo pro bono ecPetitio per Henriai* it Pire proi»St.
clefic univerfalis poffitis libere difpooere, vel quod eum
ftatim remittam ad Concilium generale. Sub-ungence»
Et quia, reverendifftmi patres & domini, ex affix quod fidem indubiam dare velim prarfati» RR. PP. fuper
caiifa huiufmodi crimina, fcandala , incorrigibihras , mihi per eos dicendis ea parte veftra .
nutritio fchifmatis, aliaque cootra dominum Joannem
Qpibui litteris leftis , A eorum audita credentia ,Papam Xtyll.qme ad ejus depolitionem fufficiunt, tuf- vehementer dolui, cum fperaretn unionem optatiffimam
ficienter probata creduntur, relatione reverendiffimo- ex oblatione fanffiffima ceiTioms D. N. nuper iaffa,
nim patrum dominorum ambaxiuorum Ac legatorum celeriter aflequendam, quam proh dolor’ jam cemodif­
hujus facta Synodi, dt proronotariorum fanffc ledis ferri . Spem tamen concipio, fi veftralacratiflimaSyno
Apoflolicae, dc aliorum tabellionum de citatione in per* dm a coeptu non defiftat, quz Ii perlevere*, pallaunbuCami/. GnW. Teus. XXVIL

A

7<«
K?
CONCILIUM
fl<îKMm>ü$
7ïl
apenet Deu» oftium mifericorïi* fis*, ad folatium fin- A fiifiooemi proprii (anguini*, & meos fubditos ad ea
cnlsre lamentabiliter plurimorum . ft ne vaciller ve- credenda, dt defindenda , fi fit opus Videant , qui ANNO
CWftbTl ftra congregatio (anftiflima, fed per ventatis nucleum, funt delatore», quid movet eos dicere , quod appro­ CHKBTl
ruendae iorum cortice foblato patratur ; cui malevolo­ bando propofirionem praemi/fem , errore» approbavi ,
rum relatu fuggtflum eft. me pr*d. D. N. velle reci­ quot numquam cognovi, vidi, aut intellexi; cum fi qui
pere , fovere, Jt condocere in praejudicium unionis ec- fuerint, meum exceffennt intelle&um. Si cunfta pencleiye, dt contra derernunattpnem. veftr* Synodi fa- fistis , odio dicuntur, & infanta , non fidei telo .quod
craciftirne. Veritatem rei g-ft*, cui line repulfa men­ fatis proh dolor ■' oflenderunt in Francia , dum eorum
dacii contradicere fa» non er it,· vobis expono·
quidam vefania duftimiii funt tub umbra'veritatis fi­
Poft rvceflujn D· N. a Conflantia , ipfe D· N fta- dei dogmaciaare nullam pacem mecum pofle componi
tim mifit ad me folemaes Oratores fuos , per quos mihi ratione approbationis prxdift* .
mandavit , omnino nelcienti quomodo , yel propter
Attendant ulterios quelo, V. S. Paternitates , quid
quqd rrcefleror, ft quod ad boc Conflant iam dunfrerot in propofitione prormifla demeruerim , fi etiam pluri­
folum, ut pronufla compleret in propria perfona , vo­ mos contineat errores, quod negant plurimi, fi profe­
lent ire Niciam «d-renuntiandum , ficut promiferat in ratur illa,qu* veraciter per M. Joannem Parvi prola­
ctdula fua Si humiliter., fi reverenter ipfos debui re­ ta eft, non illa qu* fub ejus nomine cbofifta dicitur
cipere, & ingrate refpondere, quod ipfos fciebam Nun-g Pari fu» per *mulos meo*. ft inimico*, me non vocato,
cios Pape Patris N. fanftit*. ab Eccljfia pro tali habiti, vel difto Parvi, loco non tuto, taliter qualiter conde­
ft tenti, non reprobati, non condemnati ; promitten­ mnata . Nam fola fafta, ex quibus volebant conclufiotis le velle cedere. ft omnia facere qu* forent ad bo­ uem inferri, quam' quzrebam, difto Parvi credideram,
num unionis ecclefic, judicent V. Paternitates ; infa- qui litteratorum more majorem faftit przpofnitprzlibanum quippe crederet, ut xflimo veftnsm quilibet e- tis, ex quibus cohclufionem intulit in modum Syllogiftni.
nam prudentiflimus , Papam , quem ad-omne bonum
Si quiddeiuo mihi noo cognitum, quid nec quilibet
difpofitum cerneret, te nolle recipere , A przfertim eruditos berie percepi&t, propofuit per approbationem
fub fpe illum inducendi ad qualibet meliora.
generalem, quod mihi reflat impingendum ? Qpod fi
Et propre rea eis refpondi, quod ipfum D N. animo mihi conflitiflet erroneum , numquam apprabafipn ,
1 benti & jucundo reciperem , ficut prztcrtus dilpofi- quinimmo approjbantibus quibufeumque reflitiflêm. Er­
tum, & tamdiu'tra&arem booorifice, quamdiu perfide· go repellantur, fupplico, qui tam inverecunde ft men­
ret in bona fua voluntate . Si que prxparatoria fue­ daciter nituntur aflererein fide me quippiam deliquifae,
rint , ut fecurius ad patriam accederet, quorum rumo­ ft ηοα folum repellantur, verum puniantur per juftitiam
res ad veftras Paternitates pervenerint, referantur ; ob· facrat. Concilii, qui quamvis fimulant fe nihil agere vel­
ferro, ad prima refponfa. qux difpofitioni fecund* nul­ le direfte contra me, hanc tamen habent depravatifltmam
lo modo poflunt adaptari. Nempe RR. Patres , vener. _ voluntatem, quia qurrunt,difta propofitione damnata,
ac doftifs. viri, de veritate gaflorum veftris litteris , & u guerram novam m Regno Franci*, quod avertat AltifRR. patrum relatione inflruftus, quibus aderitis recef- simus, pemiciofiflîme fufc itare, quam timent fote fopiram.
. fum D. N. clandeftinum. & feandaiofum efl-, & fi re­
Et ut veflra Synodus Sanftifi. me catholicum te­
cipiatur s quocumque , per boc pn^judicari non modi­ neat , veftris definitionibus feftis , & fiendis , ceterocum ecclefix uniam, quam rotis viribus ft toto pofle rumque Conciliorum facrorum humiliter adherentem,
perquirere vellem; non infane Confilium mutavi, di- nec volentem quippiam fuftinere , quod fit erroneum ,
fpooeos numquam contra deliberationes veftras. quibus vel contrarium fan* Dcftrin* , feu fidei Orthodox* :
omnino cum ceteris principibus catholicis adhaerere & fi per approbationem prxmiflbruns fic generaliter
condufi, pnefetum D. N. recipere, vel acceptare quin faftam veniat , vel intelligarur aliquid approbaram ,
immo vobifeum, cum prxfatis unanimiter laborare ad ' quod per fanftam matrem ecclefiam decerneretur con­
extirpationem prefentt* peftiferi fchifmatis. per omnes trarium veritati fidei catholic* , vel fan* doftrin* ,
vias per cœtum veftrum iacratiflimum advilandas , & veflro cœtui fanftitlîmo notifico, me numquam intelconcludendas, ft fi quid in contrarium per obloquuto- l-xifle, voluifle, vel velle talia arprobare, & ea fup­
re» deferri contingat, curetis rejicere, precor, menda­ plico pro non approbatis vel diftis haberi per vos ,
cia ; nam numquam mente concepi , primitus , vel qu* corrigenda definitionibus veftris fubmitto. Suppli­
poflea, quod vergere crederem in praejudicium unionis co autem afiTednofius ut valeo , quod fi quid in hac
) materia pro pnemifli* vel alii* coram veftris circurofTxdiAx, vel conclufiouum veftrarutn.
Prrterea RR. PP ac eruditifs. viri, relatu fide di­ fpeftionibut producatur examinandum cum evprefltone
gnorum «.omperi, per nonnullos homines , paucos ma­ nominis mei, vel difti M. Joaems Parvi , feu aliter
gni flatus, aliquos vero modici, ipforum complices & quomodocumque , taliter ventiletur , & difcutiatur ,
fautores, Conflanti* flantes · omnes autem injuriari vocatis Ambaxiatoribus mei* , quod evideuter voix»
tuihi, quantum in eis efl, honorem meum multiplici­ conflet de propefitionibus per diftum Parvi veraciter
ter travare nitentes , ft prcfertjm io materia fidei. prolatis ; ita quod ali* difti* nominibus non damnen­
Catholic* , occafione cujufdam proportionis nuper h- tur , per eo* confift*, vel mendaciter afferte, quibus
ft* coram D. meo Aquitar.iz Duce, primogenito D. mei inficeret id habere, quod in dedecus meum redundare
Regi», ft multis Principibus Franci* , omnifque Sta­ poflet, ft difcordia* in hoc regno feminare.
tus regni multitudine numérota , in qua, dicunt multos
Confiderantes quod vulgus alta non lapiens per ma­
errores in fide ede contentos, per me, ut mendaciter los & artuto» facile inducitur , maxime fub fpede bo­
aderunt , cum fui» erroribus approbat*, quibus , pre­ ni . ptzfectim fidei, ad credentiam , qu* per hypo­
cor , nullam adhibeatis credentiam, attenti» quod pr*- critas & fiftkiM prodicantur , quorum nonnulli de
difta fiint modis per eos tentis, non inverecundis tan­ prxdifti» convincuntur fore fimiles, qui veflram glotum , fed etiam rabidis , de quibus per Ambaxiatores rfofiflimum ccetum mendacii voluerunt decipere phsges
noflro» robi ficum flantes potui ft is , & adhuc poteritis , E afferentes regnum Franci* perditionis expofitum pericu­
fi placet. plenius informari.
lo , fi propofitio przmifla non damnetur , cuju* errore*
Confidenter rogo circumfpeftiones veftras , qui licet singulares lethaliter infecerunt, cum revere de d’fta pro­
immeritus de domo gloricfiflrma 'Franci* originem du­ positione nulla (betit in regno memoria, vel quasi, nisi
xi , qu* Dei gratia monflri» heretic* pravitatis con­ pnedifti fua malitia in odium mei ,& regni fubversiotaminata numquam fuifle legitur. Patre non folumCa­ nem modi* tyrannici* materiam dift*propositionis, no­
tholico, verum ferventiftimo profecutore unionis Ec­ mine meo, & difti Parvi mendaciter confift*, sicut prae­
clefia , filio Regis Franci* , non theologice eruditus fertur, damnabiliter excitaflent. Ambaxistore* meos,
fubtifitatibus fidei , fed firmiter credens ft confitens & lervitores, vobifeumexiflentes, precor, in meis ft fui»
(impliciter, qu* nobis per Chriftum , per A port olo» , agendi* veliti» habere fpecialiter recommiifos, & mihi
per fanftam matrem Ecclefiam tradita funt , utpote relcnhete quxque grata. RR. PP. vençrab. ft doftiflimi
Chriflianus princep’, miles, ft la:cu», paratu» non fo­ viri ,Chriflus vos confervet in vinculo pacis & charitalum credere, qu* fanfta mater decrevi: Ecclefi» , fed tis . & taliter laborare con cedat, quod pacem habeamus
etiam rutari , & defendete manu milrt.irr uf,.;e ad ef- optaram in diebus nofh.s. Scriptum Divioni XV. Maji.
SESANNO

aÉMdfigLawimMiiifauhiÎiiiΜί'ι ii t aiin^adiÊ lAfexifilin*

7»J

JOANNES

F. XXIII.

CONSTANT JENSE.

sksismündw
IWr·

7

’

A mundi, nsmr prinaepi bujtu mundi rjicictnr forai, ceANNO
SESSIO XIL
tcrifque coUeAi* ac orattombos dt hymno . Veni treeCHRISTI
tee Spiritui, Qjiibus habitis , infame magiftro Henrico
,
Ml’· Γη qua commiflaru ad Joannem Papam fixero» rela­ de Piro promotore & procuratore pr»d>Ao, reverendi
H
tionem , & lata fuit lenteoria dirtiniciv*
patres ac honorabile*-Â providi domtui Joanne* epiicocontra ipfum.
pus Vaurenfis, Andrqas ekAus Poenanienfis. Gafpar
abbas Perufinus, Thomas abba* asonaftern (anta Ma­
ie Mercurii vicefimantna menfit Maji fupradiai , tie extra muro* Eboraci, Jacobus Rbodim de Janua,
fuit fefio gencraiii in ecclefia majori Confiantieufi Thomas Pol ton fedis Apoflofiro protonotariiu, magiin qua prufidebat reverendigunqt pater domentu Joanftri Joanne* « Guiardi  Vilhehnus Porcell notarii,
net epifeoput Ofiieufit cardinalit Pivarieupi , pr*fente legtti & nuntii mifli hei i per far ram SynQdum, & ad a MT. G ■
feremfimo principe Sigifmundo Xpmanorum rege tn tn-■ terram Cellis, ubi Joannes Papa XX1U. exhftebat, per
.
figntu regalibut cum fuit mbilihu. in eifdem fibi j-r-■ o* domini Joannis epifcopi Vaurenfis prodiAi, fibique
viauMutf
ex parte ipfius fynodi intimarunt, qualiter terminus ad fe­
rendam itnttntiam fuiffet prorogatus in diem prrfentem
Ex Btf. Surit, & quatuor Germanicii.
propter benevolam refpoofionem de non appellando,
g fed .eam acceptando, Â eam approbare velle: & ex
Cui aftabant inter cardinal-* domini Angelus epi-hoc
_________
____ .....
___
mota dita_____
fanta Synodi»
five ________
Concilium, .atteufcopus Prarneftinm, Laudenfu , & Jordanus epifeopu* dendo honorem ejus in hujulmodi pronuntiatione, vel- ·
Albanenfis, de Urfini* nuncupati . Pnefentibus etiam lent liapitare & mitigare verba fcntentiv. Eo non obdominis Fraocifco Veneriarum, Antonio Aquilejenfi , flante , fi vellet opponere & defendere caufam fuam
Alamanno "
Pilano, "
Petro Cameracenfi
Placenditam
­
~
‘ “ , Brtndacontra
fententiam, pollet & deberer fibi dari
tino , Antonio de Chalanco, Frenetico Florentino , Lu­ tempus & hora atque locus pro lua defenftone. Qyi
cido de Comite, Odone de Columna , Landulpho Ba- Joanne* Papa ipfi* nuncii* refyondebat, quod non vellet
reufi , Ludovico de Fhfco , Raynaldo de Brankafns , videre neque atteflatione* , neque procefsus, nc< quid­
Amadeo Salutiarum, diapooii cardinalibus.
quam opponere five excipere, fed eam approbate vel­
le & acceptare. Er extunc acceptavit, approbavit, &
Ex prima editione.
placuit, quod Concilium ferret fententiam , dicens quod
foret Concilium errare noo poffe : & lata hujufmodi
Et fuit decantatum qgLium
de Spiritu fanfto fententia obtulit fc paratum ad fubfcribendum eamper dominum patriarcham Anteocbenum . Quo comple­ dem. Et ulterius dixerunt, quod diAa fententia debe­
to , dicebantur litania, &c. ut morii ejt . Quibui pe,- ret ferri d.e Luna: proxima. Sed ex quo materia pro
eàit, fuit feXe relatio e leg^it & nuntiii mifiu ad . tunc non e'ât parata, idcirco de mandato Concilii inJoamum Papam per organum domini Joannit epifcopi C' tinurunt fibi ditam prorogationem ■* de quibus reddi­
Vaurenfii , quemadmodum. articulir & attefiationibui dit fe idem Joannes contentum, regradando ipfis «un­
cotrtnuir in procegu facrf Cofiaadienfit Concilii cmtra i- ciis , fupplicans ut recommandarent honorem & flatum
Pfitm dominum Joamtem Papam eidem enbibitii : oge- ac perfonam fuam domino regi Romanorum, & eoocimdo e» perte Concilii ipfiut, fi quid vellet opponere , lio, prout in quodam publico inflrumento in notam
quod libere poget. hem intimato eidem termino edpro­ recepto per ds&oa nocaricp, tenoris iufrafcnpti, ple­
ferendum fementium ,quod refpondiget verbo , fe' pro mus continetur.
Dei ecclefia dT ejm unione plure fecige , etiem enteQga ratione fata, idem Henrietta de Piro promoter
quem fidget i» Pupem egumpttu, dp nle diei Conci­ Sc procurator petiit pronuntiari, prout & quemadmo­
lii Coefentienfii ineboutimem, in quo etiem obtulit li­ dum in quadam papyri fchedul*, quam ibidem in luis
berem pupetm fui tefiutem . Et quod turpiter eb inde tenebat manibus, etmque de verbo ad verbum perle­
retegeret, bene rtcopooftebet : maluigrtque i.la die fine gebat , proteftans, petens fle dicens, ut in eadem febeenim* /me prujttditio mortem ege , quem ite turpiter dula infraferipti tenoris plenius continetur . Petitione
retefge : quodque contre procegum fecri Concilii nol­ leAa Λ dau notariis ibidem nomine Coocilii rraHenlem defenfimum fecere volebet, fed prout per Jcbedu- tibus, fle deinde toto Concilio flt Synodo mandante ,
lem fue munu [ubferiptem, dutem cerdinelibur qui ed reverendi patres domini Joanne* patriarcha Antiochecum venerent, cominebutur, vovebet tr prufintieliterO mu , Martinus epifeopus Atrebatenfis , Antonius epipmmittebet gere , ec fe in tmwbui conformere omni fcopus
'
"
' , Nicolaus epifeopus
r
*'
~
"■
Coocordienfis
Mersburgenfis
ordinutionLt decberetioni CT determinationi ditti fecri & Pat ri ri us epifeopus Cortagenfi* , afeenderunt amboConcilii ; ac infuper omnimodum procegum per idem nem, in quo edita Concilii & Synodi fanAcpndita
Concilium contre eumdern babitnm retificabet , egerem legi flt publicari Colent. Et de mandato Coocilii & iquod non aliter voluit prudiXit articulir refpondere , pfius Synodi reverendiflimus pater dominai epifcopu»
firmant Concilium Canflentienfe fanSifimur» ege , er- Atrebatenfit, Chrifti nomine invocato, ta.pronuntia­
rereque non pqge , ac Concilii Pifani continuativem : CT vit , & legebat diAam fententiam difinitivam de ver­
1"°^ ipf i*ero Conflamienfi Concilio mtmquam contradi- bo ad verbo , prout in fchedula , quam fuis tenebat
cen vellet, etiam fi in Bononia , aut aliae quovii loco manibus, infraferipti tenoris , plenius continetur.
fibi magii accepto perfonafiter jam eget , tum id fibi
Qua pronuntiatione fata, ut promittitur, reverenminat non eget, quam publice fateri fe in papatu nul­ diffnnus in Cbriflo pater & dominus , dominus Joan­
lum jut babere . De fententia autem ferenda , quod fem­ ne* epifeopus Oftienfis cardinalis Vivarienfis & prefrme fibi placeret, ut quam cito lata foret, eidem refer- dens propofuit, quod A aliquis effet ibidem prsfens ,
retor, quam omni reverentia, etiam cum biretifuide- live magnus, live parvus , pauper aut dive**, volens
poritione reciperet ; & eam , quantum in fe foret , con- contradicere
______________
_ définitive, feu eius proditae ___
fententia
firmaret, ratificaret, approbaret & emologaret , prout E nunciationi , dicat & furgat, cum potefta* libera fit per
diBum procegum, ac omnia contrat ipfum in 'Concilio diAum
-Concilium unicuique concerta
' ad dicendam vo­
gefia, eutmte ratifierai , approbabat & confirmabat , luntatem fuam . Et in cafu qno non dixerit , habebi­
promittebatque contra ea fe aliquo procegu temporii non tur pro conferciente. Tunc nemine refpondence live lo*
venire. Pradifta relatione completa, reotrrendut pater queote, ipfe dominus epifeopus Otlienfi* habuit refpondomimu epifooput Atnbatenfit legebat fententiam defini­ dere nomine collegii cardinalium, quod Pleret. Dein­
tivam contra Joannem Papem XXIIL ac confiitutionet de ipfi commiffarii in ambooe , Λ inde quilibet pro
quafdam, quarum tenorei Jequuntur boc modo.
natione fua, videlicet Joanne* patriarcha pro natione
Gallicana, Nicolaus Mersburçenfis pro natione Ger­
Ea mfs. Surii , &■ tribui Germanicù.
manica , Antonius Concordieniis pro natione Italica,
& Patricius Cortagenfi* pro natione Anglicana , rePofl cqjus quid officii Mirtie reraAionem fuerunt le­ fponderunt , Pleret . Et fubfcquenter omnes ibidem
ta & dita litanix cum introitu, Fxaadi no> Domi­ exfiftentes in Concilio & de Concilio refponderunt, Pia­
ne, ta. more folito cumevangelio , Nemr judicium efl ret. Subfcquenter dominus francifcus cardinalis Fic·

D

7M

JOANNES

>
.
CO’NCILIUM

S1GISMUNDUS
1Mp—

7,s
7«<

------ rvntinus levavit fe, St voluit legere unam fcbedulam h, decenti fadam , fuige & ege illicitum ecclefia Dei,
_ΑΝΝθ papy ream, fuitque diftum per omnes , quod non pia- iT dido Concilio notori/ fcaamUlojum
, paci, ty umbni.1 A N^O
. ------ J—
CHRISTI nat. A f|C
f lliW1 icendo.
ipfim ecclefia tmbaiivam tr impeditivum , fchifmatis CHRISTI
, promigxme & juramenΜ ' ''
***’'
Deinde de mandato Concilii. dominus Joannes ar- inveterati nutrrtivu*, «
chiepitcopus Rigenfia bullam Pap* portavit , & pr*- Sa per ipfam dominam, Papam Dn (y ecclefia ty huic
fentavit eam Concilio tamquam e;us cultes. Qua prae- facro Concilio prafiith deviativum. ipfumque dominam
fenrata, Eut per magiflrum.Henncum de Piro promo- Jtrtfioem fimemiacum notorium , banoru*que CT in.i.m
’ totem pctittim, an piiceret , quod dominus Vicocan- nedum Kpmumt > ftd diarum eeclejiarum plurium , w
a Al. oomm.
tamquam >3 eum pertinens , rumpi faceret e aliorum locorum piorum dilapidatorem mtorium ,
arms Bilthstfaris, fiut refponfam, quod ita, & placuit ,ΐΗΗ,φοα fpirituulinm Csr temporalium ecclefiu admini- ’
omnibus. Qjra bulla recepta, five ferro quo*buHa fa­ firmarem (y di/penfatorem fuifie fy φ ; fui, detefiebricabatur, & ibidem in prasfentia omnium per ma- bilibus, tnhonefits <wie Cr moribm cedefiam Dei f pi­
giOrum Arooldum aurifebrum predifta bulla fuit ru­ pulum Cbrifiianum notorie Jcandalixautem ante ejui </pta , & arms ipfius Joannis deleta. Et abfolutus domi­ fumpttonem a^ papatum , (y pofi af^e ad ifla tempo­
nii» Joannes archiepifcopus Rigenfia ab ejus cuflodia , ra : ipfumque per premifa ecclefiam Dei (y paulum
& pronuntiatum, quod fideliter cuflodiviflêt St pre- Cbrifiianorum· mtorie fcandalizeffe & ,fcandalnare
______ . ;
fenraflet. Super quibus omnibus & fingulis idem ma- g Pqfiqnc monitione, debita, ty caritctivi, itr.ati, ty
eidem fattai , in prumifiii malli (y ^·
gil’er Henrietta de Piro promotor petiit fibi fieri- no- ~ crebrit
■"* Wcibuc
mine quo lupra., Sc diAus dominus archiepifcopus per rotaniie pertinaciter perfrOerajfc , Jeque ex boc noton e
ie, unum vel plura , publicum feu publica, inflruaien- tncori tgtbilem reddidiffe ; ipfumque propter p,amiffa tr
tum feu inflrumenra , per procoootarios ibidem prselen- alia crimina in procefn dictu caufx contra eum deduret, notarios <Îc âWliooes , Sec. P nefent ibus ibidem Ba (y contexta, tamquam indipmm ty inutilem (y da, Mr 7 illurtnbus pnncipibuK duce Ludovico Bavante , coau- mnofum α papatu dy omni ejui adminifiratione fpirituaβ te Palatino Rbeni, Hèntico Rempoliduce d Zodanenfi h ty temporali amovendum, privandum (y deponen­
de SilePa, Joanne Jacobo cotante Aquaefanar filio mar­ dum fore. Et cum boc dida fando Sinodui amovet ,
ch ion» Montwferrati , comice Berrholdo de Urfims , privat (y deponit , univerfo, ty fingulo, Cbrifiicolat ,
Philippo comite dc Naflâvv, St ambaxiatoribus regum cujufcumque fiatai, dignitati, vel conditioni, exfifiant,
Polonir, Nortegiae, Sveciae, Dacias, Navarre & Cy­ ab ejm obedientia ty fidelitate ty juiemento abfolutoi
pri , Sc alns Ghnllibdelibus in numéro copiofo.
declarando . Inhibendo infuper univerfi, Cbrifiifidelibui,

Qpod non procedatur ad cleAionem Pap*4>contingat
fedem vacare, fine expreflb confenfu Concilii.
Ex prima editione.
Çwdrre/ïsisfta generali, Co^taxtienfii Synodui ecclefiam
•3 catholicam reprxfentan,, ad erflirpotionem prpjentu

(.bt/mati' ty errorum , ecclefireque reformationem in

ne eamdem ( ut promittitur ) α papatu fiJdepoitum ,
de cetero in Papam imminent, aut illi tamquam Papu
adbsreafit, feu qmquo modo obedient . Ei nibilommu,
ex certa (cientia ty Je plenitudine potefietu juppl.tdiAa fanfle Synodal omnet ty fingulo, defcBui ,
nui
forfan in prumift . aut aliquo prumifforum intervinerxxt, eumque ad fiondam ty morandum in aliquo lono
loco ty bomfio.fub cufiodia tuta Jerenifimi prm.ipt,
domini Sigifmxndi Romanorum ty Hungarix , (yc. re­
fill ,& unlverfalii ecclefia advocati ty defenjoii, devotijjimi, nomine didi jacri generali. Concilii , quamdiu dido facto Ccneilio generali pro bono, unionis eccle­
fia Dei videbitur condemnandum fore , CT eadem fen­
tentia condemnat. filias vero pena, , qua pro didit
criminibu, ty excefiibui inferri debeunt juxta canonical
Jandiones, didum Concilium arbitrio juo refervet declaranda, tj infligenda, , fecundum quod C rigor jufii- c
tia v:l mijcriicrdia ratio fuodebn.
£or ·

gitime .cng>egata , ad faciiiu, CT i: ber lui ty utilim
unionem ecclefif con]rquendam , prounncial , decernit ,
fiainit ty ordinet , ut fi continget jeliem .Apfiolicam
quevir n-cdo Va.arc, in piima iiltui vacatione ad el.-Bione* futuri fummi Pontificii nulio modo procedatur
fine deliberati, n. & CM/en;d buju, Jecri generali, Corn
eil-i CnfianfenSf. Et fi contrai ium fieret , fit ipfo fa­
. »‘·
do initum (J inane anAoritate didi faert Conctiti .
Nuhk^ae e.'edum centra boc decretum in Papam reci­
piat, η.· i. ι , ut Papa , quomodoltbet adbsere.it vel oQuod neuter contendentium reeligatur in Papam.
lediat, jub poma t.iutorir didi fchijmatii (y mated:-®
d/on·. at erae punianturqae hoc cafa eligentes ty ele­
Dem fiatuit, d.-.eruit ty ordinat dida fande Spnoctu· ,! ,nnjrniiat , ac i'li adbarente, peni, per hoc fe- du, pro bono unioni, ecclefia Dei . quod nullo umquam
cr»m (.ancilium crdinandi, . Sujpenditque dida fanda tempore reeligaiur in Papam djminu, Balthagar Cofia
Srnodw
feno unionis ecclefia , omnia jura poptiva ,
nuper Joannes Popa vicepmuitertiu, , nec -Angelus de
etiam in Concilii, generalibu, edita , ty ipforum fialu­ Corario Gregorius duodecimus , nec Petras de luna
ta , ordinationes , confiitutiones ty confuetudines , privi­ Benedidus decimustertins , in fuit obedientiis fic d no- .
legia quibujcumque concefa , ey poenas contra quofeum- minati. Et fi coatrarium fieret , id sit ipfo fado ini- curai;"ü:''
que éditai , in quantum tgedum didt decreti impedire tum ty inane . Nullujque cuju/sumque 'dignitati, vel
poffent quoquo modo.
praerninemta, etiam, i imperiali , regali, cardinala tus,
vel pontificali -dignitate prafulgeat , eis vel eorum al­
Sententia dilÇnitiva contra Joannem Papam
teri < outra boc decretum ul/o umquam tempore cbediat,
vicelimumtertium .
feu adbareat, fub pana fautor ia didi jcbijmati, CT
moledidionis atema : ad quas contra pr(fumptore, , ,i
In nomine fanda ty individua Trinitati, , Patris iy qui in pofierum fuerint, etiam cum invocatione auxilii
Eihi (y Spitiius fandi, ^dmen.
brachii Jfcuiaris , ty alia, rigide procedatur.
£' Datum Coponiif , provinctf Magnxtinenji, , in fefyl.rofanda generali, Srnodut Co^fanticxfis in Spiritu sione publish i» Majori ecclesia folemniler celebrata ,
jando legitime congregata , univerfaiem ecclefiam re- die Mercurii xxtx. mensit Maji, anno Domini MCDXV.
prx/entan,, invocato Cbrifii nomine , folum Deum praindid. vi it.
oculi, baben, , vifi, articuli, in hac < aufa contra dominum
Joannem Papam XXlll. formati, CdT oblatis , ac probuEx mfs. quatuor D. a Scbelfirate.
ttombu, eorumdem fa8i> , ejufdem fubmigione jponte, "XX cum Mo procegu bufu, caufa , habita matu­
Qpa fententia lefts Concilium milit ad Papam de­
ra deliberatione fuper eifdem , per banc lententium tentum in oppido Cell* : & Papa fententia- acquievit,
digmtivam , quam fert in bis jcripti, , pronunciat, de- & ex abiindantr^eyiam renunciavit in fvnua piardida:
cemil fy déclarai, reeeifum per prafatum dom.Joennem ceduljr fuprjfciint*.
Papam XXlll. ab bac civitate Condanttenfi , py dido
facro Co^iaxti-nfi Concilio generali , eland.flia,- (y
de node, hora fujpeda , in habitu digimulaia tfy in-

S

Pro

JùANNBS

P 5X1».

CONSTANT ïENSE

SlCliMOND'IMP.

_ ,

/'«

organum difti domiv Caureafi. rf t.op, . ef p,-. . _
^κτι
vocemur prarlati abfentcv
O’ fatrt generalu Canftaatienfi, toncil,, fibi figatd^bant
CnK 1511
C?·
Λ pja CHkIVT*
E* pruna edinonc
v
dif
pr.rtfiHot
*V u
ert vicefimonono prafeau, menj,< bio,i, per diStum geItem decernit diSa. fonda Synodut, quoi quatuor genfrole Ctmcihum ia jegone publico latam gy pubitcanrrale, judicti depataii debeant vocare p,.rlatoi abfen- Um fuife. Sfuom quidem fententiam ibidem fibi inf.rtpti, exhibuerunt, (y realittr tradiderunt ad finem,
jure CP fecundum Drum videbitur expedire. Datum. CP,. quod ea plrniui inuilcSa, diceret declara,etque , «à
ttdim fenteuiæ , eam approboftdo, aequi eferre, feu ti.
£* colleSione Borbrriiuana, (y mf. duoba.
dem fe m aliquo oppaecerc , t‘v/ contradicere \fliet.
Germanici,.
Sim quidem domina, Saltbegar ipfam /enlentifm fii t
traditam per feipfum nd par^m legit. Et deinde ad
Coutmifarti refpondrmai, qualiter Jaannei
re/p.adendum rifdem-pralofi, fuper p. rmigu per ret
s Papa acquievit /nituit.
propofiti, , fpatmm CT tempon, iHtr,-vallum bale.c vo­
luit, ut fuper eodem jententia tT petitii deiibe,aret.
N no Domini & indifttone , quibus fupra , iedegI Sini quidem praelati de hoc contenti . dhreunt eo, habua
Apoftolica pedore carente, die vero fabbati pri- deliberatione hujufmodi ad fuum beneplacitum , ad ipma menfis Junii, fait congregatio deputatorum
jam redire velle, fuam rejponfioeicm m prnmtgu auditu­
tuor nationum, in qua venerunt legati, live commilfa- ri. Et fic ab ejut.pnejeidia pro tunc reteferunt Et aier>>, qm heri iverunt ad reverendi flimum in Chrifto pa­ inde eadem dic CT vorj horam fecundampoft meridtem ,
trem' dominum Balthaflarem Coifius nuper Joannem Pa­ tidem demini prolati ex parte dicti domini IWtbega, n‘,
pam XXII!. nuncupatum ad pubi candum & intiman­ CT ad eju, pr^feuliam pro audien it refponfiobe m
dum faorentiam contra eum latam, At txpofaeru.it ibi mtfi, vocati, ad eum perfonaliv, accefferuxt. ÿuibni
ambaxiatam eorum.· reference» qood ben die. Veneni, cum fupradiciii protonat art i i, notarii, CT teftiLu, m ejut
qus erat ultima menfis Maji reverendiflimo in Chri­ prafmia conditutii, refpondendo dixit, quod jupe,, difto patri domino Balthaflari fapradifto in oppido Cpllse ,ta fententia pCr eumxn/a, letta, bene concepta, a. phin camera fua pertooaliter exfiflenti fignificabaot & in­ niut inteihfta d.-lrbe, iverunt.
id.o quantum p,t(timabant fententiam diftnitivam depofitionis a papa* rat, CT in eo erat, eamdem fententiam, cuju, ttn., eft
tu, contra eum die Mercurii ultima praeterita, quae tali, , In nomine funS* & indnidue Trinitati,, Amen.
erat χχιχ. menfis Maji,. per facrofanftum genera le C in­ tTc. ut fupra , prout per dictum faernm Can. t.ium la­
cilium Conflanticnfe in iefljone publica latam Sc publt- ta , <y ab ipfo Concilio
_ .. . procrjje.at
..
CT 'i.iata erat . < ,·
catam. Quam quidem fententiam ibidem fibi inkiiptis /»« certa fcientia approbabat , ratiti,
exhibuerunt & real iter tradiderunt, dicendo, an eidem ac eidem
■·■'— i- proceffui
-- r - contra
,um aa
ui depoit , ne-n
fentetxic eamdem approbando acquiefcere . feu eidem per Concilium faSam , acquie/c -bat C' ..'nfentiebat. ioin aliquo fe opponere, vel contradicere vellet. Qyi pemendoque manu, ad p.-ftu< efui , jfe,Itone hbtra ar­
quidem dominus BalchafTar ipfam fententiam fibi tradi­ mabat, fvani corpo.afiter fuoprepno motu, quod nandam
tam reverenter recepit, & eam ad partem legit, & con- , eamdem fententiam cantio ijum fic, ut p.xmtt. per

A

difto» legato» gratanter acceptavit, fapplinnt & ré­
pondent extern, ut fupplicarent Concilio & nationi­■
puo.he vel occulte, aut ab ia appella, e ve. et
bus, ut haberent cum recommiflum in flatu & hono­■ Jfu fuper papatu b quundocumque cont.ove, Onm cppo.i. '
re fuo: & dixit, quod temporis intervallum habere te, nec aliquo unquam tempo,e d: eodem papatu /■
voluit, ut fuper refponfiooe petitionum propofitatum , quovu modo intromitteret : immo eidem papatui c.
ac eadem fententia deliberare poffet. Quibus commii- rt, fi quod tu eodem fibi qualitercumque compctie at
fanis tunc abeuntibus & per aliquod tempus, fcilicet fee fi quod fibi nunc in eodem c impetebat. pute ,
per duas boras pro audienda refponfione fuper prauut-■ ctfr O' abjolute, Itberequt
jpont e cedebat (T ,tnu·,
fis , vocatis Sc. coram domino Balthaflare iterum confti-■ Itabat. Et ibidem omni medo, vta
fo ma , /utia,
tutis refpondendo dixit. Quod fuper fententin per eumi mehui patuit, refignavit, ceffit V irnunctavit ero, .-f
vifa, intellcfta , deliberaverat, At ideo eamdem ex cerΓΛ
__
'*
de cam.ra Ju, t,ucrm pa
ta fua fcientia approbabat & ratiiicabat , ac aha» fecit, 0 palem amoveri fecerat
,, ac fi veftri mutate, ia, hai-uiil t
---At dixit, prout, Ac quemadmodum in quodam publico> omnia CT fingnla in/tgnta papalta , ficut dtjp.fue.at diinftrumento defaper confefto, cujus tenor infenus c’! da du Mercurii , qua dido fententia juit lata. tu».
infertus, plenius continetur Ac habetur.
coram pralutir pradiiit, de.cluiffet. Duttquc quod m'·

Inflrumentum ratification!» fentenri» fafta· per drxm
num BalthafTarem olim Papam, in villa de
Cellis Conftantienfi* direct fa.
Ex prima editione.
In «mm·»? Domini ■ Amen.
....
nEr boc pra/em publuum infimmentum .unfiti pateat
X evidenter, rmd anno a Nativitate ejufdem MCt>W
die Venerie ultima menfir Majt, indiitirmc ofimui , circa horam duodecimam in loco de Celli, Conftantienfi,
diecefi,, m domo habitationi, revcrendijfimi m Chrifto
patri, m
CT damini
α^ -c , W
amwm
—;.; Balthaffari,
u.irL.^.c. Coffa .nnp.-r
,. ... J ..in­
nu Pap* vicefimitertii nuncupati, in camera ipfiu, Baltbafarü, prujmibtti infraferipilt reverendi, patribu, ,
dominii Jacobo Kfiodini de Janua , tr Thoma Poitou de
^Înglia, (edit Apoftolica pruonota.il, , alil [que niturii,
publict, & etiam infrafcriptu teftibu, ad infer ter > ref­
late vocati, & rogatii , reverend, in Chrifto pâtre, do­
mini Joannei Vaarenfi, epifeopu, , Gufpar fantii Joannit
Eremitae de Perufio, decretorum defftores , O Thoma,
fondre Martre extra muroi F.boi atenfei, monafteno, um
abbate, perfonaliter exfiftmte, in prafentia did, domini
iiaiths/aria ftrldl/ Joanv, l'apx viccfinnierlit r.uncupa-

Io unquam tempore fe pro Papa gere,et feu nomnn,^
aut nominan faceret voluiffetque quod ad ipfum pap,'Ç-» nunquam fuifet ojjumptm , quia e? p3fl mmiuav
habuit bonum diem. Et fi contmgerrt ccfu,, quod m fu­
turum reel.ge.etur , nunquam fuum pralcet aftenfum
adficten, tamen, quod fi aliqua perjona pngula,·,, p.fi
fiam faSa p.amiga, m fui perfonam quidquam oimixn
ulteitui objtrere v.llet, ad ulterio, em proceffum rentra
bait*d"" ■ A- S'^iorem pomum m ,pjum i; fi, remdam . quod in hoc Jap/nm defendere vellet M dt'ii
Comilii generali, prateStone , quod pro juo judice (j de­
fnjore recepit. Supplic an, burnt liter , quod ia hoe Cr in
^alii. Concilium facrum Cr regia ferm'u, ipfum haberent
[pe. taliter recommiffum , volent & requireni id
d
Ruithafiar , qnod de omnibu, ht, Cr finguliftpr^mifi, fierent & retinerentur publica t^i, umento p.o bo­
no union,, ecclefia· janfiu Dei, ad perpetuam n, „emoItam per domino, protmotarto, faurta fed.. Apoflol,^.
& a.i», notarial publico, ibidem pr^ente,. quod ad hoe
Vicibu, repeuti , infiamiu, ,equ,fivll. ^bu, fic p.,
eumdem dominum Halthafarem & prulato, fupr. nomi­
nato, diflu. prop, fim, faHu.gefti, , ρΛρ„., & frf
fi, udem .imuini p, alati pe, o fanum d,d, Vaurenfi.
epifeopi petierunt CT requiflernnt ,οητ.ί 6- pnpelxo reiinen publicum <r publica, inftrumentum
mjn ,m-nIa, per d/fiot protonotanru tr notano, public, <nfra-

•-W-

7·5>

ρ°ΚΤ

CONCILIUM

' ~/1S* fuerunt bxC anno , die , menfe , indidtb- A
CHRISTI n? *
fiT bcra quibui fupia : p, afentibui reverendis in
Çbrifio patri but, deminit I'ttale Tdcnenfi C7 Friderico
Augufienfi epsfiopit, ac venerabililnt re'igicfii <J ci>cumJpeHis virit dominii if frhtrtbus , Eimenco de Ar­
dis hcenliato in deeretii, p iorè prioratui fanda Beni­
gne Angufienfli , Pontio Gaude baccalaureo in theologia,
ordinit fratrum Minorum, Begone dc fiogtrio in deeretii
hcenliato, Sifiaricenfii fr Kigenfi, ecclebarum canonico,
officiali Ulicenfi, Petro Gajetano litterarum poenitentiaa Al- Gorelix jcriptore canonico Conferanenfi ; Joanne a Gonfalvi
(ini , 3c Col
baccalaureo in deeretii, arcbipreibrtero ecclefiae Aftenlebai.
!" , Hennoo de Gravia notai io publico, clerico Leodicific dioecefis, tefiibut, &c.
ANNO

CASUS'

IN

S1GISMÜNDDS
IMP.

- *β
'

Quibus fit ( mi pramittitur ) ledit , dominai Joannes ··■ i ' ■ ■■
epifiopul Ofitenfis prafident propcfuit, quod fi aliquiref- ANNO
Ju ibidem pr^fnt, diti-r feidentix dijfinitivx contra- CHRISTI
dt.ere volem , feu ejut pronunciations , furgerei, & di*· ’’
ce, et : & in cafu quo non dixerit, habebitur tain pro
confentiente. Tunc nemine refpondente, five loqutitte ,
ipje dcntinat Ofiipnfis habuit refpondere nomine collegii
cardinalium , quod Placet. Deinde ipfi commifiai n in
ambone, quilibet pro notione fua , videlicet Joannes pa­
triarcha Antiochenas pro notione Gallicano, Ntcolaui
Meriburgenfis pro natione Germanica, Antonins epijcopai ConcordienfH pro natione Italica , CZ Pabi.iut
CcMagenfis pro natione Anglic ana, Placet, rtfpondcrunt.

TERMINIS,

Ex quibui caufii & fomitibm Dominai Papa Joanne i XX11L motus fuit ad recedendum de civitate
Cofionticnfi , protêt brevias comprehenfum efl, fuit ifie .

T ’cet ante adventum Dominorum Arcbiepifcopi B Romanorum circa paAa Jurata hinc inde cum Ambaxiamihr pUphiGnefnenfis , iuorumque fuffraganeorum , cetero- toribus Regis Arragonum & Petro de Luna , & de con­
ii ppus Pueli runNue Domini Regts Poloni» Ambaxiatorum' multa & fen fu Domini Papae , & totius Concilii iniit, quatenus
Can. Regul. vana >n traSatibus <5c avifamentis agendorum in Con- per totum menlem Junii in civitate Nicienfi cum di­
Ncocclkniis. cilio Coftantienfi proceflerant, praefert im per ires na­ ets Rege Arragonum dt· Petro de lama infimul conve­
tiones , Germanicam feilicjet, Gallicam & Anglicanam ; nirent. Qjiibus fic plane expeditis datis litteris lalviquia tamen natio Ir.lica in boc a ceteris nationibus conduAus bine inde fimilitercum Ambaxiatoribus aCoditerepabat. St volebat juxta voluntatem Papae & Car­ rario alias Gregorio XII. fuit ordo datus de mandato
dinalium, quod iota Concilii debereht Icrutati, feu ad renuntiandum Quatenus ipfi hoc , quanto celerius
fieri per capita Prrlatotum , aliag vero nationes vole­ poflent, «rflscerent , ut mandatum pleniffimum ad ce­
bant quatenus fieret per nationes. Illis fic fuper his ali­ dendum a fuo domino fcilicet Gregorio XII. Papa re­
quantulum diferepantibus St allegantibus hinc inde di­ portarent . Ad quod fe przdifti Ambaxiatores prompte
verts rationes, tandem omnes quatuor nationes, ut obtulerunt. His igitur fic conclufis nonnulli Praelatorum
pax Ecclefix daretur, uniformiter viam ceflionis tan- St alii, qui Concilio de jure interefle debuerant, coepe­
quam magis aptam St meliorem ampleAentvs propofue- runt paulatim a Concilio verfus partes declinari , non
runt Domino Papae , ut ipfam amplefti vellet fupplici- petita nec obtenta licentia cuiufcuroque, fic quod no­
ter deprecante· . Qpi fentiens hoc futurum , decrevit q rabiliter prsrfumi potuit diflolutio Concilii faltem m
eamdem viam fequi, ipfamque fimiliter eligens, fecit maiori parte i flo modo. Et quia Archiepifcopus Moeamdem publice in palatio circa finem menfis Februarii guntinus fentiens, quod fafta Concilii juxta caput fuum
publicari per dominum Francifcum cardinalem Flbren- r;on procedere volebant , videns etiam St forte in fpitinum in his verbis.- SanSifimas Dominas nofier Papa ntu Cayphz przfentiens , quod Papa fua fequi deberet
Joannes XXlll dec. fed quiaprrdida fchedula feu for­ vefligia, tonge ante fex feptimanas a civitate Conflanma habuit in fine certa dura avi (amenta, St alias in tienfi, mane una fabbatorum clanculum exiliens per
fe obicura fuerat, propter quzJiegotium unionis vide­ aliam viam in fuam fuit reverfus regionem,- propter
batur fortiter protelari, ut illi duo contendentes imitati quod mandatum fuit per Camerarium Papz , ut nullus
fmflent ,'ii contra ipfe* procedi iuxta prxdiAx fchedu- de cetero recederet. Sed quia nihilominus quamplures
lv tenorem debuiilet , deliberatum fuit, St iterum fup- recedebant, hac occafione mote inter le nationes conplicatum, quatenus Dommus Pupa clarius St efficacius cluferunt, quatenus nullus Prxlatorum feu aliorum Con­
promitteret, voveret St jurarer, dataque fuit fibi forma , cilio interefle debentium fine licentia Papae vel depu­
fecundum quam Jurare deberet. Et quia ipfe Dominus tatorum deberet a Concilio recedere. Et quia fic fubiPapa Joannes leniit, quod hanc petitionem falva hone- to de hujufmodi deputatis feu deputandis non potuit
ftate denegare Concilio non poflet, iterum fe obtuht provideri, deliberatum fuit , ut dominus Rex portas ci­
ad eamdem. Propter quod die 7· menfis Martii in fel- vitatis faceret fieri cufloditas, ad boc ut nullus nota­
fione ad hoc fpecialiter per ipfum celebrata , m qua bilis tamdiu exiret, quoufque per dominum Papam dt
luper peftus fuum juravit, vovit 3c promifit, ut m Concilium dc remedio provideretur. Interea dominus
eadem fcbedula continetur, fuper quo multa fuere ί»Λ* Papa , qui de loco Conflantienfi ab initio male conten­
pubi ca inflrumenta. His faAis fenabantur campanx tus fuerat, fed neque loco tantum infeflus fuit , fed qixa
circumquaque, ac Te Deum laudamus altis vocibus de­ vidit dietim tot & tantos de diverfis mundi elimat cantabatur, ficque ipes indubia edet unionis. Verum bus Regum , Principum , Ambaxiatores immo multo·
cum credebamus, prout veniimiliter dubitari non de­ Principes, ceterofque viros magnificos ad civitatem aibuit . quod falus & unio eifet in toribus, eccc amba­ fluere , fuper quibus laetari St dilatari cor fuum debue­
xiatores Regis Franoz Coiuntiam veniunt, Dux tcili- rat , erepit intra fe fertt cogitare, quoniam tanta ac
cet Bavanx, Ludovicus archiepifcopus Remenfis, Epii- talis congeries Prolatorum 8t Principum poflet fibi incopus Carcatonenfium, certis alus, quos Rex Romano­ fultare , ipfumque ducere quo non vellet. Quaerens igitur
rum cum magna fulcepit decentia, quos etiam Papa opportunitatem qualiter fub colore alicujus metus poffet
volens fibi allicere decreverat m publica feffione fufci- locum hunc declinare , audiens quod portae civitatis ul­
pere & audire. Er quia hoc non placuit Concilio, ip­ tra (olitum eilent, ut prarfertur , cuPodit* , ad ira­
fis nihilominus audentiam in Ecclefia majori prztxut , cundum vehementer concitatus , & convocatis aliqui­
ac ipfps taliter honoravit , ficut illos . quos Rex vult bus Principibus Sacerdotum Sc fenioribus populi civitahonorari . His itaque expeditis erepit murmur paulatim E tis procellebatur coram ipfis, qualiter dc cetero in ci­
furrere, quumodo dominus Papa habeiet tzdium dc flan­ vitate Conflantienfi libertas Concilii effet violata, Λ
do in hoc loco Conflant lenii, fingebatque locum de pe fle falvusconduAus domini Ree.it koftwnorutn effet per fajam elfe infedum , propter quod fatagebat quantum in rium hujufmodi fraffus, propter quodfaflade cetero St
iplo erat locum Concilii r.libi transterre, fic etiam ip- fienda m intea , dicebat , tanquam per impreffionem nul­
iis cardinalibus & nonnuiiis Italics expediens videba- la efle & irrita , ex quibus tuum lamentabatur m
virate Conflantienfi mcohtum . Coepit ergo timere ,
■ rur. Rurfus tres nationes omnino locum decreverunt c.
line deliberatione Coofihi ι·."ΐ murandum Pendente ub tm-nr mu fuer.it , λ nxrffus efle inter tot delire< Γ’·munus autem
Romanorum cum
le.tiir uoc tr.u4r.i ds Ic-io-en muta -do. Dominus Rex c.a,.
Prx-

7tl
C5· Prxlatis

7Awn.

CO N ST A NTI E N S E.

s>chMUKDt-s

-lt

trium ' nationum , hoc comperto , quod ipft A ρΛ.-ι Et quia Dominus Papa noviter Fridencum ducem ———
— -—— Papa fic moleflo pratdidarum portai um cuftodiam tu- Auftrijs vicanum & cipitaorum yneulem nj partibus
ΛΝΝΟ. htfet, & quod proteflationes hujufmodi fecifet, aice.i- Italuc & Germani*, ut duebatui , fecrçciJine fecerat,
CHRiSD jit palatium junffis fibi utriufque flatus quam piuriUus 1 per quo bulla, omtitbus , ut creditur , Carlinii.bus m* ’
t ,,1;' Principibus , carpit fuam innocentions exculart. , iliter ici.», de ininu D .FrainUci de Monte Polituno U.riptA
fcilicçt didarum portarum euftodia jmrçadelib
nem fuerat, quas quamquam tecreta efle debuit , cafu tamen
nationum fada fuidetpio meliori p cœpitque iplutnr con- inopinato m publicum dcVenit, propter quodPo/nmus
foiari , .quatenus dubitare non deberet , immo drbetet Rex cum prxlatis magis dub.tarc coeperunt. Dominut ve­
efl· lutifljmus, Ac quod locum iftum fine deliberat Ione ro Papa videns quod res ardua agitur, Ac quod fecrera
Concilii non mutaret , & multa plura & falubria tam fua fic in publicum divulgantur, quodque cum honeflate
per Regrm quate per Prelaws fibi pacifice dicebantur. Concilio petenti procuratores recufare non poflet, quxSed ipfe aaosricatus nonnullos venerandos Patres , Pa­ rebat intfa fe qualiter caute manus Concilii evaderet.
triarchal fcilicet. Antiochenum turpiter verbis prius
Faftum eft autem , ut poftquam apud fc deliberaret,
obruit, & dominum Sslisburfenfcm Anglicum tunc prx- de noAe Ac clam de cavitate recedere, iecit feria ter­
fentem, bxrtticum tunc afferuit. Tandem poftquam am­ tia ante dominicam Dcwnu nt
, fuss in iccretiffiplius fremere non potuit mitigatus smmo cepit loqui tno loco componere f-.rcinuks, feqbe ad iter accingere
Regi Romanorum ; quomodo ipfe Papa de ipfo Rege nui- B infciis alus fuis Palatinis At Cardinalibus . Quidam ta­
latenus dubitaret , immo certus effet, quod fibi nullum men bonus vir celator unionis , quem ipfe Papa fuipemalum cogitaret, immo non curaret ojori, etiamfi ipfum fturo non habuit, qui resprxdiftas colligatas vidit, Ve­
Rex occideret, vellet ipfumabfolvere . Et lubiunxit quo­ niens, certis dc nationibus deputati* revel'.vit, quomo­
modo nullus credere aut fufpicari deberet dé ipfo, quod do fcilicet Papa effet ad currendam viam difpontus ,
noftumo tempore A fiirtim ab hoc loco recederet, quia deberetque in habitu exire monachali , vel facmann: ,
effet adeo gravis, & male ire denofte difpofitus ; adjun­ vel fi aliter evadere non poflet , deberet m uno vise
gens,, quod citius eligeret mori , quam tantam fibi ve­ extta civitatem educi . Quod quidem Denunum regem
recundiam , clam recedendo, in orbe terrarum fufeita- & totum 1ère Concilium non latuit. Propter quod Do­
ret. Immo dicebat : fi i (Ium locum mutare decrevero , minus Rex habito -Concilio nationum feria v ipfo fcilicet
hoc poblice prarmiflîs (olitis intimationibus faciam Arc. die S. Benediffi , afcc-ndit palmum, ccepitque /pium D.
His fic tranfeurfis, fequenti die prxhabitis maturis Con- Papam conio!ari, ut haberet bonum animum, & non tifiliis trium nationum , conclufum fuerat , qualiter pro .meret, fed flaret, Ac non recederet, Ac tafia valde huD. -Papam refponeo, ut citius Ac facilius expediretur negotium unionis, milia fibi propofuit
' , ad quod fertur —
fupplicandum edet Domino Papae, quatenus conftitueret dide, quod non haberet voluntatem recedendi , neque
procuratores legitimos ad cedendum Papatui, fi At quan- poflet, fi vel let, qui. llet uiw pede aliqualiter impedido alii duo cederent , ficque fibi alio die fuit iupplic»· c tu* > cœpitque, ut dicuur , coram Rege iuflent indo le
itaque Rege <5c Con­
tum per omnes fere nationes , Rege Romanorum tunc in baculo claudicare. Credentibus
~
cum fuis Principibus affiflente ; Ac quia quod quis non cilio , quod omnia liare deberent in fuo ordine , ecce *
diligit, facile contemnit, noluit intelligereut bene age­ Dux Fridericus tingens fe isifurn P«pæ ignorare , eo­
ret , dixirque deliberare fe velle cum Cardinalibus . Fa­ dem die haftfiufic cum -filio Conn tie de Zil per quemipffs deliberatione, convocatis iterum omnibus nationibus, (e Dux dum turpiter effet de equo pruieffus , mox de
Rege Romano , Ambaxiatoribus Regum & Principum civitate infalutato hoipite feceflit , tc , ut dicitur , u
prefentibus , fecit refpondere per dominum Florentinum num de fecretsriis fuis ilio fero rrutteas , de leceffu ,
cardinalem , qualiter ipfe Dominus Papa nollet confti- quemadmodum fieri deberet , priAicsvit ; fud boc Re­
tuere procuratores ad cedendum, immo folus vellet ire gem Romanorum non latuit . icivitque quod Papa ilia
ad locum vicinum Niceae , & vellet ceffionem tacere node fuerat recelfurus , pocuiffetque ipfius receifum im­
perfonalitcr , At multa allegabat dominus Florentinus pedire . Sed noluit ex caulis multiplicibus, tum quia ne .
tam jura quam rationes, qualiter ipfe Papa in hoc ca­ fidem falvicondudus frangere videretu r. tum etiam quia
fu conflituete procuratores nullatenus teneretur, Aequa­ hoc a Concilio non habuit in commiffo ; unde fidum
liter locus ifle effet omnino civitati Nicienfi , m qua eft, dum mediumfilcntiurn tenerent omnia, & nox m fuo
conventio , ut prxfertur , fieri deberet cum Petro de curJu medium iter teneret, Dominus Papa , ut d.cihir,
Luna Ac Rege Aragonum vicinis . Sequenti die natio- p vefte facminni aci indus inftar Bclliirn cum pharetra
nes congregatae m conventu Fratrum Przdicatorum co­ tamquam gigas ad currendam viam de civitate Conram Cardinalibus per Papam deputatis , dederunt luas flantienii pedefter fecundus vel tertius cxilnt , ut di­
rationes in contrarium fortiffimas diffis Domini Fioren- citur , confociatus Dux Fr dcncus , f.cque illa no­
tini Cardinalis tam de jure quam de fafto alligantis, fuit- de , fcilicet feria quinta , ante Domini am prxtaque ibidem maximus confliAus verborum cum cardinali­ tam ipfo die S. Benedidi XXI. menfis Martii ufbus , inter quos dominus Pifanus Cardinalis contra domi­ que in quoddam oppidum didum Schaphufen prxdiHi
num Regem Romanorum multa., Ac inter cetera haec lo­ Ducis quatuor millürfbus a Conflantis dillans petyemt .
quebatur , quomodo nullus deberet confulere donuno Pa­ Mane fido, fcilicet feria quinta , ut prxfcrtur , tlupepae, quod ipfe flatum univerfalis Ecclefia: in manibuscu- fadi homines & Prxlati Cooçilti Cardinales ad pala­
jufcuroque Principis viventis dimitteret. Credebant enim tium concurrunt cum Rege , Λ Prxlatis , Ac quid de
quod dominus Rex afpnaflet, ut diflx ccftioms procu­ cetero faciendum fuper hae inaudita novitate non me­
rator fieri voluiliet , propter quod diffus dominus Pila­ diocriter altercantur Suadentibus Cardinalibus quod
nus aliqualiter fuccenfus fubjunxit Regi dicens; etli, fe- propter hoc Concilium nullatenus diflolvi debeat, im­
ex hoc fperare meliora , fic quod ipfis hinc inde for­
reniffirne Rex , eflis advocatus A proteAor EccHia:, non g mo
1
effis tamen dominus Ecclefia; , ad quod Dominus Re.x titer clamantibus & difputantibus . Ecce breve feu titrera
D
papx
Regi Λ Praelatis prx'entialitcr lub hac forma.
indeliberate refpondit : fateor, inquit, me non effe do­
Joannes Papa XKllI. propria manu.
minum Ecclefiar , nec credo, quod aliquis vivens m boc
Gratia Dei omnipotentis libere Hamus in Schaphumundo fit dominus Ecclefiz przter Deum , cujus eft ter­
ra Ac plenitudo eius . Quod quidem verbum reputatum fen , & non venimus animo-declinandi ab his qux promiflimus
per nollram renuntiationem facere pro pace
fuit Regi ad magnam lapientiam , prxientibus ibidem
minctis tam Domini Petri de Luna , quam domini Gre­ Eccleliz Sandac Dei, led ut in libertate & falute progorii pontificum , ficquc negotio interminato dilcefferunt . prix perfora noflra: pofllmus ea execution· demanda­
Videntes igitur iflz tres nationes , Germanica fcilicet re. Datum m Schaphufen diei XXI. menfis Martii. Pon­
Gallica Ac Anglicans , Ac quidam boni viri de kalia , tificatus noftri anno V.
Quibus litteris fic vifis, determinatum fuit pe r omnes
licet occulti , quod Papa nullatenus effet difpofitus dare
procuratores , fed locum omnino mutare propvneret , nationes pro Seflione crallina , fcilicet Sabbato , Cardi
fortius inflare ceperunt , quod omnino procuratôres fa­ nallbus nolentibus interefle .Quidam ergo de Papa diceret , Ac ne locum pliquatenus fine denbersnone Con­ R-ipuli 3c (m fbbultrii cumreirjua fupei!e.“h!i Λ
cilii mutaret , quodque nihil innovaret , per quod ne­ publice ipfum (.'ιι;·ι funt . At i sers <;u; la.ft.i <
U"gotium unionis pollet turbari , leu quoqi;o modo diffi- alpc enabant ;
<
G.m/u'. Γοηι. XXV11.

w

<7*3

JOANNES

,P. ΧΧΙΠ

CONCH

rant. Inter eno* unu» de SdFraganeia Archiepifcopi Gae- A
------ (enfi*, fcilicet Domihu* Curricenfi* Primu* nadem die
« Cooabo «on petiti» apofltdis appellavit . Die veto
CHABll SaUtuj w
&
ümoù& fofemoi*
**“' omnibus fere Puelacii prafentibu* prater Cardinale* .
In qua quidam Scffione Cancellarius Univerfitaw Parifienfi* magifter Tbeofegfe difertiffimu* Joannes de Gerfoe foetent termonem ad Clerum, Im* infrascripca» coo*
clufiones deduxit, ac multi* rationibus comprobavit, in
qua quidem feffione nullus Cardinalium , licet luerint
foffigite evocari, voluit interefle. Unde Dominus Pscriarcter Antiochenus miSam pro diAi feffione celebravit .
Print* Coae Inf*.

Ecclefiaftica unitas ad unum caput Cbriftum agglutina*
tur . per amorofum Spiritus SanAi vinculum mediantibus '
divinis chariftmtibus tanquam qnalificativis difpofitionibus reddentibus in corpore myflico cotnplexicrabilem
harmoniam vivificam A decentem ad opera vitae fpiri­
tuali* A fuffic renter exercenda.
Srcaada Ctadafi».

Ecdefiaftit* unita* ad unum caput fecundanum, quod
dicitur fummus. Pontifex Chrifli vicarius fecundior eft ,
multiplicior , copiofior & major quam fiiit Synagogae ,
Aquam fit congregatio iub unoReAore, Rege, vel Im­
peratore-

IUM
1

w

MGISMÜNDÜ1
IMP.

ANNO

Ofaw

CHRISTI

Ecclefia vel generale Concilium quamvis nem poffit
tollere' plenitudinem poceAati* Ptpali*, a Chrifto lupernaniraliter A mifericorditer coliata ; poteft tamen ufam e«u* limitare iub certis regulis ac legibus in aedifi­
catione Ecclefue , A in hoc eft totius Ecclefiaftictr reforatatioai* flabiiire fundamentum.
Mm C—dafit.

Ecclefia vel generale CoocHium potuit A poteft aggregate fine expreflo mandato vel confenfu Papx etiam
rite eleAi & viventia in multi* cafibus. Unu* inter cetero* eft, fi accufiuus A evocatus fit ut audiat ecclefiam
i juxta legem Evangelicam allegaram cui legi fubjeAuseft,
A ipfe renuit contumaciter Ecclefiam convocare ■ Alius
cafu* eft, ubi maceria grandes concernentes regimen Ecclefut veniunt terminandae per Concilium generale ,
Pape renuit contumaciter illud evocare. Alius cafu*, fi
jam diAatum fit per generale Concilium , quod tali ,
vel tali tempore debeat convocari. Aliu* cafu* efl, ubi
probabilis dubitatio eft fuper jure contendentium plu­
rium de Papatu.
Xferiaw

Cmtlafit.

Ecclefia feu generale Concilium fi viam aliquam con­
ci uferit vel avertendam elfe a Papa pro terminatione
fchifmatis, ipfe tenetur illam acceptare, A ita fecundum
Tertia Cvtclafb·
praparatiooem animi tenetur ad ceflionero, A dum ulEcclefi* habet poteftatem feu facultatem ex vivifico , no offert eam & pneveoit , ipfe redditur multiplici*
germine fibi infito per fpiritum SanAum, quod feipfam ter commendandus.
poteft continuare integritate A unitate 'roembrorum
IfedrriiM Conclnjit.
fuorum, tam efletitiahum feu .formalium , jjjaar mate­
rial rum atque fluentium.
Ecclefia feu generale Concilium pracipue debet in­
tendere cum profecutione unioni* perfeAst ad extirpaQaerta Ctaclnfit. /
I ionem errorum A emendationem errantium fine perEcclefia habet fponfum indefeAibilem vifcf Vim, fic, fonarum acceptione, fimiliter ad hoc quod iuerarchicus
quod Iere flante , nec Chnflu* poteft ipfi Tpoqfc fur ordo Ecclefiaflicut Pradatocum A curatorum multipli­
citer turbatu* reformetur , ad fimilitudinem csfeftis
Ecclefue dare libellum repudii, nec e contra.
Hierarchic , & cooformiter ad regulat primitus inftitutat ■
gdata Cane Iifit .

Ecclefia non ita ligatur matrimoniali vinculo ad vi­
carium indefeAibiiis iponfi fui , qtsm mutuo polfint fe
abfolvere , A dare libellum repodii.

Daodriidn Coaclafit.

Ecclefia non habet efficacius medium ad generalem
fui ipfiffi reformationem » quam fi ftatuta generalium
Conciliorum , eonimdem Continuationem A celebratio­
Sexta Csmii/u.
nem provincialium non obmittendo.
Ee-quia ex praediAisconclufionibus £»Aa fuerant mul­
Ecclefia vel generale Concilium eam reprrfentan* ,
eft a Spiritu SarsAo direAa, tradita a Chrifto. ut qui­ ta fundamenta ad foliditatem prafenti* Concilii, delibera­
libet cu'ul'cumquo flatus, etiamfi Papalu exiftat , eam tum fuit uniformiter . quatenus infrafcriptis articuli*
audire A ei obedi re teneatur ; aiioquin habendus efl decernendis fieret tertio XJtVI. Martii , in qua ali­
ut ethnicus A publicanus, patet ex immutabili lege di­ qui Cardinales interfuere licet pauci, ubi Dominus Car­
dinali* Cameracenft* prxfedit . ft Domi nu* Cardinali*
vina Mittbxi XVIII. promulgata.
Morentinus condufione* A articule* ejufdem fertiont*
I
pronuntiavit . Defode autem facro Concilio intimatum
Dejcriptio Conetln.
fiiit, quomodo Dominus gapa de Schafufe in horribili
Concilium generale eft congregatio legitima auftori- pluvia feflinanter tranfiliit in aliud oppidum DocisFritate faAa ad aliquem locum ex omni flatu hiérarchisé denci diAum Zxuffenburg, quatuor miliaribus diftam a
totius Ecdefix catholic* , nulla fideli perfona, que au­ Schafafa, alligans metum A per borrelcengjam prout
dit i requiratur exclufa , A falubriter ordinandum ea , hoc litteris fui* figntkavit . Poftquam vero Concilium
quae debitum regimen ejufdem Ecclefue in fide A mo­ L inrtflexit quod Papg niteretur enervare auAoritatenV*
Concilii. providit , quod iterum habita fuit feflio , in
ribus refpiciunt.
qua Cardinales aderant, alis vero prater Papam, quia
de fuo flara agebatur, intrare recufetunc . In ** qui­
SrpriM« Ctnclajia.
dem feftione pronuntiata fuerant decreta A articuli teiEcclefia vel generale Concilium dum diAat aliqua regi­ licet de poteftateConcilii immediate aChrifto, cui qui­
men Ecckdm concernentia, Papa non lie eft fupra jura libet obedire teneatur , A de ptma non obedientium ;
etiam politi va, quod poffit pro libitu fuo difloivere ta­ de non mutatione officiariorum in alium locum ; de
lia diAata per Ecclefiam eo modo et intentione, auibu* translatione Praelatorum ; de plena libertate fuppnfitorum in Concilio . tnim autem tterum vfacrum Conci­
dictata conciufaquc funt ·
lium informatum eflec , quomodo Donsinu* Papa de
Lauffenburgo Bafilarenfis dmxeiis in aln.-m rurfus oppi­
dum Triburg fe contulnlet , inter natione* concIulum
fuit , quod duo Prxhti de qualibet natione , Λ duo Car­
dina-

' *1 ‘x

CONSTANT1ENSE.

,1S

diutius Floveariam fcàicet A Sanfti Marci debueraaMfiss turpiter ad caflrum roduftus efl. Interim Vero tra- —
.
.
ftabatur de pace ft concordia inter Regeu) Bàmaaoram
**1
ANNO rias profoAus venit laBrifach nppidrra duris prcdifti, ft Ducem Fndencum per Teodoricum Ducem Bavarix
4
ΟΚΚΠ
ibidem etiam confliori* enans Papa, A ·*· cum Friderico Burgravio de Nuremberg*, qui tanquam
M'’■ pnficto nepotUaCoocilH, ipfe dixit, quomodo cras. ία- mediator inm partes profeftus reperit Ducem Friderilicet foria qeiuta ia die S. Marci Bw^eUA· relict cum in quodam oppido , ipfum ut fo ad gratiam Re­
^eliberatas peroptiaM refpondero . Mane autem fafta gis poneret, induxit, deditque ei falvumconduftum ve­
aBha-^JKora·* nullis dati* refpocfi*, immo infalutati* niendi Conflandam . Qjii Fridencus Dux Cooflantiam
CardinanBne , A aliis iceram uberius pragreflu* efl.. ingre&u eft , fe & fua ad fimplicem gratiam D. Regi
Ipfi veto Cardinale* & quimifli fuerant, mox hoc Con­ Romanorum , in totum contulit, prout in litteris fuit
cilio iacMMrant i aSanataa eum dixifle quod flarim defuper editis plenius continetur , flecitque tanto tem­
fiunpto prandio velit venire Conflaotiam. Sed ecce ac­ pore in «ivitate Conflantienfi, quoufque omnia in eiidem
cidit , quod dum Papa cum duce praficifeente* venirent fuis litteris feripta complerentur . Papa autem reduftus
in aliud oppidum Ducis pneGui diftum Ntaemburg , & fuit cum modica folemnitate inFributgam, ubi cautius

vellent, ut de certo dicebatur, verfus Burgundians pro­ cufloditur, ne unquam offendat ad lapidem pedem fuum,
___
fici
ici,, _______
quia certawpentes
.___ _______
Ducis Burgundic
„____ venerant
___
, donec pnefatus Fridencus dux Auilrix ipfum Papam
ut praefertur, ad fufcipiendum Papam , eum tandem injg Regi Romanorum & facro Concilio in civitatem Qp>Franciam conducendi. Civitas autem Bafilxenfis boc in
in-­ flantienfem circiter feriam quintam ante Pentecolles
tel leâo diffidarunt Ducem Fridericum, ft pnrdufenmt przfentaffet. Cardinales vero & aln nuntii Concilii au­
omnes exitus viarum, fie, quod neque Papa neque Dux dientes quod per Ducem Fridericum reverti debuit Pa­
potuerunt ampbus pro&ciici , fed coa&i fuerunt retro­ pa in Fnburgam, ipfum ibi expediverunt ; i ple vero
cedere verfu* Brifach. Ubi dum Papa effet, volem fo­ videns fe aliter evadere non polfe , obtulit procura­
il t anus , ut dicitur , clam aufugere de caflro , defeen- toriam de manu fua volens (impliciter renuntiare Pi­
denfque per quamdam rupem & petram ufque prope patui, fi foium tutus eflet de vita & de provifione (af­
terram, ibi per cuflodes caflri , ut dicitur , deprcben- ficienti .
TENOR

LITTERARUM

Fridtrici Ducit Anfirit, dc jviixr ifr* fit mentio, efi lalli.
H« Epiftoftc. notum facimus &c. Cum in illu-Cneant noftra principali fide promifimu* & ad facra juU Germani IVI'OsFridericus
’
c» er ai in IN. flriflimi principis ft Domini Domini Sigifroundire- ravimus , promittimus Sc juramus vi harum literarum
Cod· i«d gi* Romanorum femper Aognfli, Hungarix , Dalmatix, omnia que in eis feripta funt facere , ft execution! man­
d d?* p***** no^r* clementis Domini disgratiam inci- dare plene ac fideliter. In quorum fidem proprium no­
CaàôaltiM ^nmus, quod in propria peribo* coram eodem noflro do- flrum figillum his litteris volente* appendimus atque m
Regular, a mir« Rege nosConflantis fleterimus , ft nos, noflrum confirmationem, quod haec omnia propria noftra ac libe­
quo hantft corpus ft ditiones, homines,'Civitates, Caflella , ftom- ra voluntate perafta fint, rogavimus perilluft rem Princi­
fuperlora ac-ni, qux habemus, feu poffidemus abfque exceptione ali- pem Ducem Ludovicum comitem Palatinum Rheni Du­
cepi
. cujut rej ipfiut regiam gratiam tradidimus , ft pofuimus, cem Ludovkum comitem Palatinum Rheni Ducem Ba­
tradimus & ponimus vi harum litterarum . id ut de varite , ac Menae Burgravium : item Fridericum Nieiisdem rebus ft perionis difponere poflit, juxta regium renbcrgenfem Burgravium dileôum noftrum affinem ,
atbitrium, item ea qux quaelibet pertona five facra, fi­ ut quilibet fuum figillum in reftimonium omnium fu
ve iXcularis, nebilis vel ignobilis, aut cujufcumquedi­ praferptorum eiidem litteris apponat, abfque prxjudicio
gnitatis vel flatus, nemine excepto, nobis debent, vel exinde Ludovici vel Friderici . Qpod ft nos ptxfati
nos ipfis debemus quacumque de caufa omnia etiam prx- Ludovicu* & Fridencus .confirmamus. Datum ftc.
difto noflro domino Regi totaliter concedi mus . ita ut
S* E S S*I Ο
XIII
quidquid de his prxeeperit, ordinaverit aut fecerit, il­
lud exeeuturi fimus abfque mora vel contradiftione .
Ad hxc volumus mittereJoannem papam infra fpatium
ie SaUeti yuntedecieca ttcenif Junii annn a Keù- * M'
viute Doncini MCCCCXV. in/ii.iicne ede-jj, futt
bodiernx diei ft futuras feris V. ante proximam Pen*£*
j
tecoften Conftantiam, ft in manus ejufdem domini no­ /rjfe lenrrtiii i« eccltfit majeri (.ο*/!entienti , in
flri Regis ac Sacri Concilii , quod modo ibidem cele­ fuit ctnUtnne cficin» Miflie de beata l'i> ri»e !Mj. ia pt·,■
■
bratur·, extradere, taliter tamen, ut idem Papa Joan­ rrverendinc pateenc dominam Joannem epicopam Lutines cum omnibus fu.s Conftantiam ventuns in vira & mai!rufem.
rebus propriis fecuritarem habeat . Et fi accideret ut
Qao completo , Irgrbontar litania , CXc. mere aliaram
prxdiftus Joanncs.de Pontificatu deponeretur , in illius fefimum, prefente ibidem fer mif mo p,imip; Sift, man­
Concilii arbitrio fit , ejus flatui provifionem facere ■ do Upmanoram (T Hmcfarie, Ci. refe . Pre/tdebal in
Interim nos Conflantis obfides manfun fumus , donec tadem fefttme rCverenditfimaipater dominai Jacnnei epijprrtatus papa Joannes illuc pervenerit, ac ufque dum om­ Ctfcu Oftenfi cardinaHi I'ivarienft. F.x depMatitme txnes ac quilibet Boflrorumvaflallorum Civium atque fabipfiae Spnodi ar-btepifeopeu Mediolanenft legebat qx»)ditorum, noftri caflella, civitate* ft regiones ft valle* dam ordinetionci C decreta de cetero i» Homena e;. :'ein Suevi*, in Alfatia ad Rhenum , it^ Brifgoja, in co­ fia tenenda C obfervanda , qncrnm tenorei infetim fe·
mitatu Tirolenfi ad Atbefim , ac valle Oeni, fupradifto tpnnaiar in bcnc madam.
Domino noflro Regi bomagia prxflaverint , perqueE
Sanft* juraverint fubjeftosft obediences fe fore , do­
En mf. Snr it , C tribal Cermani.ii, Cc.
nec omnia fuperius feripta penitus peregerimus , at­
que compleverimus ; ab boc quoque bomagio & ju­
Et deinde officio Miflir celebrato , fuerunt leflr hramento liberi non fint ufquedum a noflro Domino tanix cum introitu : Enandi not Demine . cum divertis
vel ore vel felipto ut tales pronuntiati fuerint ; fic­ COlleAi*, evangelic, hymno, Friri creatar Spirttm, ju­
que noflris promiflit vel in toto vel in patte non fle­ xta confuecudinem & tituni aliarum leflîonum : prxterimus , quod Deus avertat , przdiftz neflne civi­ fente ibidem fereniflïmo principe Sigifmundo Romanotate* , Caflella ac Provincir cum fubdici* & valli­ rum ft Hungarix, ftc. rege. Cui adftabant reverend.1bus pnedifto domino noflro Regi omnino fubjiciantur, fimi patres 'domini Cardinales de Urfini» ft Laudenfi* .
& ipfi tanquam vero ac deftinato Domino fubjefli at­ Cm feflïoni , live Synodo , inter cardinales ft eorum
que obedience* maneant abfque alicuju* vel noftra irri­ nomine reverendiflimus in Chrillo pater ft dominoi
tatione aut cootradiflione , prrclufifque omnibus circa Joannes Oflienfl* cardinali* Vivarienfi'. prefidebat . in
hxc fraudibus ac doli* . Ut que hxc firma rataque ma- ptxientia dominorum Francifci Venetianim , Antonii
Couil. Qncret. Tom. XXVII.
Zt a
Aqui-

D

7*7

CONCILIUM

flGSMüNDOS

***« ms Tricaricenfi*, Odoni* d* Cnlnmna, Landuipbi Be- «* legem ubfermre, fit facrilegim met iUichum, ce»· ANNO»
C“*“T1 r«A. Raynaldi 4a o Ιαηάαβ*, & Francifci Rot*- feri dabet ma**: & pertinaciter Atubet ΤΠ“· CHRISTI
tini , diaconoram Cardinalium . Q» attdo Midra A jnr^fin** , Map*· Aereaics* arcradi fimt 4f gravi· M'*'
• Al. «rot- litaniarum cantato, leAo MM diAo, Henricne de Pi- fer punfemtf per dinrefmHt ferarum , feu cgtidet n- mdsad «HίΑΊ" ·
ro A Joanne* deBcrilranis promoter· & procurator· ra»,
ra», m*
nt nieifi^ret
iaqpdfibtret burette*
bantùm pravüabir,
prmitetù, n
à* répit
rapù fin
feu «*d*
«■** ··“
“*negotiorum diAmfiynodi, compensée** ibidem , fit propotuerunt coram tota Synodo, dicesces, quod in diverfis Mundi perdbu» incepiient pullulare cerae hserefes,
stnduA*,
fic antiquat· condonari ; fit porfssdm quod facerdotes burette»/ fit nma feattrci, filtsbriter adintedai.
qrnda cw
aliqui bodie communicarent Corpus Chrifti poft cans··,
bForte^.ù Λ
Kjuoi A &
4 alii. Et aHa dixn- Qpoi *iius pteafayter fi* pcena «Koomoicacîaai· brioMlbra
fob utraqo*
(pack, & a

coaxsaakvt populam ûib atroguc (pacie

papyri fchedda iafafcripti caoorit coodMtor : peteopaaà & vint.
laid* ra·tumiaodo,
teique fib· fope* pramiffia prarMan', oomiraboi quibat
fupra, de remedio opportuno. Qua petitione oblata &
Tra· ififa fnga Spaadae dectrait tp dedarat faper
recitata, placuit domioo praefidenti , ooviibii^rae *!<<·£
.r. t_____
» revereadifiitaii ___
ia Cbrifi»
patribai fir
& iinguiu fuppefitit huiufinodi Synodi , fuper hoc n- dtauait patriartbit , priatatUat , arcbiepifr^,- , epifi irarauut·.
ia fpiritaaiibat
vicariit Mibtt cta·
mediari . Et fiatim rerereadi patre* Λ vcnerabilet ri· tapie
—'' , if earaa»
-<■ · .. ...
ri domini, Banhotaocue archiepifcopot Mediolaoeofia,
Scepbanus epiicopoa Dolea/», Aotoniua epiicop» Coo- Ut» if mandetur an&oritate bufis facri Concilii fib
cordieofu, Andiirat eMut Poananieofia, Nicolaus epif- (tu excommuuicatimis , «* efriiualiter pondant nt
copui Menburpmfis, fic Patricius epÜcopu* Cortafenfis ctnra boc decretum excedentes , qui communieundo n·
decretorum doAor , aiceoderunt ambooem nomine na­ P*m fib trqaf fpecie punis îf vint exbertati fie·
tionum quatuor : fit dominus Bartholomeus arduepif- riat , & fic faciendm rfe docuerim : & fi ad pmicopus Mediolanenfis ad hoc pèr Synodum depuratu* , temiarn redierim , *d gremium ecclefi* fifcipiamur ,
lepebat quafdam ordûratiooee fit decreta de cetero in infinSa eis pr» urafe culp* pnuuatia falmari . Oui
ecclefia Romana obferranda* fic tenendas , quarum te­ ver» ex illis ad pcenhemim redire an curaverim amnore* inferius fequuntur.
■Μ iadarat» , per cenfirat ecclefiafiicai per eus m b*Qpia in nonnullis partibus Mundi perverfin mos pul­ retiti fim coercendi , invocata etiam ad bec ( fi opus
lulare incepit, ut facerdotes, laicos fub otraque fpecie, fuerit ) aaxili» bruebis ftecalarii.
pani* videlicet fit vini, communicare non certent, con_
_____ _(f _
gaiiai
Mis ,. magifier Jouasses de Scriboni/
ata·
tra Roman* fit unirerfali» ecclefim confaetudinem ap- tffier Hnricat de Pira printaret petiemot rejfinderi
probatam , unde fcandala fit brrefes verifimiliter ociri^ per daaant latperatarea» , cardiaaln if uterat pra- ~
lutpicantur : petimus nos- promotores fit procuratores latar , ta placeret . Prafideat
- -·
autant dominos Ofiieafit
huju* fanfi* Synodi, in Spiritu Cmfto légitimé congte- refpoadst antiae collegii cardinalium , Placet . Siaaï/ipat*, per veftras revereodiftimu paternitate* prosideri ter rea Knnna . Sic ficcefive reverendifimi patret
falubriter ecclefic Dei.
domini epifcopi , Mnaiat Cncordieafii pn Italia, Ste·

I

Ex priora editione.
la roas/ar

finite & individu* Trinitatis , Patris &
Fiiit if Spiritus fanBi. .Amen .

pbaaai Ddeafit pro Gallicaaa , Mcolaus Moslmgeufis
pn Germanica , ff Patricial Ctrlagenfis pr» j**lüm
aa ta aatbnc exfifieatet. refpmderum, Placet.
Ex w/. San» (> quatuor Germa».

Qpibu* feftis , promotores fit procuratores prcdiAi.
Henrico de Piro loquence , petierunt nomine quo fu­
facnua Pacbarifiix facraateataat fab* atrajae paaii if pra , deputari per diAam fandam Synodum certos comvim fpecü fafeipere .· if an film fi* fpecie paait, fed miftarioe , in caufa bserefi* ventilata feu ventilanda ,
etiam fab fpecie viai populata laicm pafia» cmm- «>.
vuuuuwa M
fit ad "Concilium
ad p*··»·
prsefen* wwawa*
devoluta ™
vel tnvoimu
devolvenda ,.
ceat, etiam pofi cceaaat, vri aliae an jefieaata, Ô- com· D orta vel oratura , prout fit quemadmodum in quadam
•uaaicaatam efe pertinaciteraferaat, coatra laadabileta pedriooum papyri........................
fchedula, cujus tenor interius eft in­
o Mf.tran·
cnfuetudinem ratinabiliter approbatae» , gam» fertus , plenius continetur . Qpa petitione data fit in/vcrt. bic tanqaam facnlegau» damnabiliter reprobare Coaantar : c
telleAa, juxta mandatum ipfiu* Synodi reverendos pa­
atilfi. a ca- bine tfi , quod bocprafent Cncilim facrum generale Cea· ter domino* Andreas afeAus Nasnaoienfi* in arnbcne le­
piie wci·
r - legitime
.
fiantienfe , in Spiritu fanB»
congregatum , ad· gebat febeduiam deputation!* dsAorum commifiariornm
verfui buac errorem faluti fideliam providere faiageni, cum eorum anAodcate fit potefiate , qus inferius eft
matura plurium dodorm tam divini quam bumni furit inferta.
deliberatione prrebabita, declarat , decernit tf difilnit :
Qua leAa fiiit qurfitum fit fesutatum per dido* p*ofind licit Cbrifiw pofi cenam infiituerit , t fiii di- motores fit procuratore*, per ipfius Hernici de Piro or­
Jctpulii adminifiraverit fub utraque fpecie panii if vini ganum, an diAi judices placerent . Refpcmfum fiiit per
boc venerabile facramentum , tamen boc mm obfiante , diAum dominum praefidentem nomine collegii cardina­
ficrorim Canonum aaOoritai laadabilii , if approbata lium & fi», Placet.
confietudo ecclefi* fervavtt tf fervat, quod bujufamdi
Et fubfequenter per domino* Antonium Concordienfacramentum mm debet confici pofi coeam , nequeo fide· fem , Doienfem , Mersburgenfem epitropo* , fit Conalibut recipi mm jepmir , w<i in cafu ii^rmitatii , aut genfem , prcdiAo* , nomine nationum filaram prasdifliariur
__
..n
necefiuiu
, o -fire -..-f
vel __
ecclefia
conceg»
dHomlocan alteri.,
.
,
, u- ., vel «Aarum , Placet : fit fimiliter per omne* alio* , pr·*
admtjfo. d
adm.f.
A Et
Kt ficut bac coafuetud» ad evitandam
-------aliqua
tervum per reverendum patrem dominum Mattimm
pericula tf fcandala efi rationabiliter intredaOa : qmd epifeopum Atrebatenfem , ambaxiatorem ducis BurE* fimili- licet in printiva ecclefia bajufatodi facraamtaat reci·
gund!· , qui dixit , domino fi» fixe fiifpeAum reter, quod Ii-................. ...
peretur
a fidelibui
fub utreque fpecie
, tamen pefiea a verenditfimum patrenq dominum Petram cardieuiem
cct in priCameracenfem mukis de cauf» , qua* fi» loco &
witiva te- conficiralibui fub utroque <T e laicii tantummodo fub
tempore congruo dat^ vellet ia feriptia .· nullo modo
citlia hujuf- fpecie ponit fufeipiatur ; cum firmiffime credendum fit,
roorli (aera- CT aallatenuc dubitandm , integrum Cbrifii Ccrpet t> confentiendo in diAum dominum cardinalem tanquam
menrum rr- Songuinem tam fub fpecie panic , qam fub fpecie vini
commiflirium , faltem in caufa qgne fperatur veni in­
riperatur a
veraciter contineri . Unde cum bufifmodi confietudo ab ter dominum fuum Ducem Burgundi* & Parifienfe* ,
fiddibasCub
utiaqur ipe- ecclefia tf fanflii patribus rationabiliter introdalia , df
&c. Super qua proteftatione fibi fieri fecit A petiit ti­
ci» , tamen diutijfimc ebfervata fit, habenda efi pro lege , gurntaM
num vel plura , publicum feu publica , inftrumentum
her conioe- licet reprebare’ > aut fine ecclefia euaaritatt pro libitp feu inftrumenta.
Qua

Ç*“Jg

CONSTANTIENSE.

acmrowx»

7je

■ ■—
- Qpa prôtefiatioM feAa 9t admifta , promoton» dEAfoo date x»i muleto· onerato* bona , & fcx magno·
ANNO pracuratoraa pradidti petierant nbi nomine bio fupra, •quo* dufto· ad magnificentiam eju* cum alia cciequi»,
CHRISTI fa». gmrabm dt tiaaaiw cantati*. diftù, left·, diC- v*l circa de fua Camilia. Die Domuuca ipfe fecit reve-

rentiam D. Imperatori, & propofuit ipfemet oraatiffimo
flyio, Bnodo in ternum» peoerahbu* , ia domo Aujuflinenfium, dicqn· quod venerat ex parte dAiGrejoni
ad dandam pacem Eccfefir fenfte Dei, dt quod diAua
Greporiu· elegerat D. Cardinalem Patriarcham, D. Du­
cem Ludovicum de Bavaria Palatinum Rheni, cum ipib
minimo inter eo* Procuratore· dt Ambaxiacom fuo» ad
Regem Romanorum dt Hungaric , dt quod non mitte­
bar eo» illuc tanquam ad Concilium , quia noo fecebatur ibidem effe Concilium, fed ad Imperatorem.

eftmt Mcdferia, piAlicmedtpuMica, tafcwtenoâ:
iadranaata > perdoaaâao* pratonotario· fedb Apodolic·,
difteqne Synodi, ac omnm dt Angulo* notario· & ta-

iUuflritaa dt nobifitaa viri· , Lu­
dovico duce Bavaria dt comice Palatino Ebeni , Friderico Bmgravio Nuramberganfi , contice Bertholdo de
det, Urfinl, Philippo Span de Hogaria pincerna eSyndou,
aliifqoe nobildxM in nmnero copiofb.
Itnm. cumopenentia docent, continuo propter fciffuram ecdefi· nova* oriri haerefea, dt aliqua» antiqua·
Prafeutibm feidem

»Mf.

facram concurrere generale Concilium , pro celeriori
berefiim extirpetione, périmai nqa promoter·· dt pro­
rotator·· fepradifti, aliquo·» ravereodiffimi· patrita»·
domini» (and* Roma· eccfefi* cardinalto ', dt ali­
quo* alio* ex finguli* nationibua judice· dt commiffario·
per veflra» reverondiffimei paternitate· delegari dt de­
putari ad hnofmcdi caulae berefum audiendum dt ter­
minandum bitam ufque ad cooclufcoem vel fententiam
exetafive, com omnibu· dtfinguli· emergentita», incidentibua, dependentibu» dt connexi».
ApuMtiar

aanmferii i» canfa fidei-

Deinde die Lun· fuit cum Deputati» coram Rege ,
oAendem poteftatcmfibi datam a Gregorio, dt ibi erane
Deputati cujualibec Nationi».

B

Die Marti» vifimvir Natione·, primo Italicam , de
qua erat , dt Andfeanam.

Die Mercurii raTitavit Nationem Germanicam , dt
pofUa Gallicanam, in qua fuit honorifice receptu», dt
devote multum auditu», diceo» dc alfinnan», quod ipfe
habebat poteAatem renuntiandi Papetuf , nomine difti
Gregorii, dt quod nulli de hoc dubitarent ; dt allegavit
pulchre fecram fcripturam ad fuum propofitum, ad mo­
vendum Nationem, ut femper haberet fe conflanter ,
dt prudenter in omnibu» iflia , dt finaliter explicavit
ibidem mentem fitam pteniu», qnam in abi* Natkxubu».
Fuit deputatu» D. Epiicopua Tolonenfi» ad refpondendum, ftr congratulandum fibi , & fuo adventui jucun­
do , qui propter boc dimiferat uxorem fuam, libero» ,
dt patriam, dt alii» pluribu» modi» laudabilibu» lauda-

H*c feafta Synodna Conftantienait in Spiritu fenft
legirime congregata, univerfalem ecdeaiam reprœo- vit eum.
tam , pro celeriori exSicpetione herefixn dt eccletie
refbraMcioae fecrofeofte , fpecialiter deputat dt digit
e
revervndüfioKM in Chrifto parra» domino·, videlicet ,
Jordanem de Drtiai», Antonium Aquiiejenfem, Petrum ïn qqpCarolu· deMalarefli» renuntiavit papatui nomine
Camertrarfam, dt Francifcum Florentinum, fenft* Ro­
domini Gregorii XII.
ma· ectieti· cardiafee. Et pro Italica notione reverondo· patre· domino· Coococdienfem , Alexandrinum
Nm a Nativitate Demini atillefim» paadringentefidt Laudenfem epifeopo· , dt rieftum Peonenfem : pro
am deriaMfM··» , -Apofiolica fede vacante , rrGallicana epifeopmn Gehenoonfem ,
de Clara
gnentegue ferenijfiam , <St invidijfiato principe doatino
villa , dt megiflrum Uninum de c Callavando : pro An­ Siyfaâmd» fomanarnm, Haagaria , &(■ rege . rrgroglicane megiftrum STilhelmam Kerff ferre théologie
profedfocem ,HMgiflrum Vilhdaum Kling, magiAram eledwaii gniak, ctrtnatitnù vert pria»», die entem]»· ««raue.
Nugonem dHovyeta , dt Joannem r Verve· decretorum vit, fnert* atet^ii Jalii, fiut tenta fef» g eneralit per
Ainitt .
doftorem. Pro notione Germanica deftum Poxnanien- fandam Spmdam Cv&tnuenfem ia ecclejia catbedrali
Ct^/lantifitf fapradida, prajente itidem dide fernu/ifem, megiflram
Nicolaum/Dinchdfpuri
•H/r».
..., Theodoricum
t Mi. Dana· de Monaflerio feene theologi· profeflbrom, ft Berthol- mt dtmia» Sigifataad» femanemm tf Hangana , 0~c.
‘
—
.................................................
*
dum NiMangm fecri palatii Apofioliri cauferamandi- rege, cam iapgniii regaliku , ff nebilikn fibi in bit
toron, ad audiendum dt asaatinandum caufea , dt iaOfervientibm : videlicet demittit, Ladevin comite Pala, ,
·Λ j*'*
Henrict dace Bavaria
ft enoram in fide catholica dt moribm, undecumque in eafe, Frederic» bvrgravie Nareadergenfi in fcepiro, l ». z
habuerint rei habeant originem, χ dtfehihriter exflir- & •dadrta jUit t Saevala Sartae de Hnagaria incero·
.
na, miaifrimtihai, ceterifgne principibat in numéro co·
fitetiat flatu· aut.dignitati·, eriamtipontificali, vel alia piaf». PrafeatiSm ibidem revertndifiatù pmnbut Jean­
quavu eccfeaiaflic* vel focnlari pcafalgaenc dignitate : ne epiftoft OflicnfidP cardinali Fivarienfi, ^eltl^anda rifdtm firfpnAa* petitione*, actufetionm dt dedara- denfi , Jerdan» de Urfiaii, ceterifpae cardinaliku , patriarcbii, arebiepifapu , epifetpit , abbatibai , dr aim
putea vocande· , dc in hoc facro Concilio dt extra
citandum dt publicandam dt alia· fe»vatia fervendi» mr prtnrÿm prafateu dominât Bjtmmmj rex indatai vefiiba* regnlibm, recefiit de fua [ede folha, & trm^vit
ai aiiam fedem ptfitam ia frame ahurit, tangnam peut■nirtwndum , qua in pramaifla dt dice en nncaifaria fidem profane ta Concilie , fournie Dominici tituli S.
faeriat, feu etiam quomodolibet opportune, rom om­ Sûti cmdùmli Bxgufim, & Carole deMaiatcfiii deminibu· mcidentibm, eaaergentibu·dtconnexi·, idqna ad celia
____________
r, r
___________domini
______Angrl·
v Je ,Γ«τ
w._
-Ariminenfi
procarmoribm
Λ.
ip&ram cmdâram coodutionam exdurive. Sic tamen ,E ri», Gre*rii 3UL ia /aa aMieatia aaacapati, ad aaI .·.
.
eerwmdum Ceaciliaa» , & ceieaiaat papatai aeatiae
due parta* ipfaram paedida libere exfequamur.
liai Gregarii, feieatiku paxta régna ta gvUam kaaIn caufe vero bortiii contra Jotnnam Hm jam diu cba refpicieate verfiu caagregatieaeat Spatii Cet^aatiea,h ™ · ventilata, qnm b circa coodutionam extiflit , per ju- βί. Deiaie raatarit aatipbaaa. Veni fimfte Spiritu* ; ac
·
dice· deputato· hurofene in ea ulcerim cognofenmr dt bjtaao, Veni creator Spirite* : USaaae ctiltüa ie pact
fer iiavat itariaaat cariiaaleta fîvarienfeta , faSfrgaentrr per veaeraklent virvat d*mimw* JeS Benner
KaMf. ViSortao.
prtleaetariant icatini Laiavici ctatitii Palatial , leda
fvervat daa Salla fe^aentù tentrii.
Dia XV- Junii intravit Conflandam D- Carolua de

s

A

s s r o

xiv

‘

73 «

JOANNES
p. xxyi

CONCILIUM

«asMjNDW

7JX

. A A Hungeriz, fix. rage, A rogao Romanorum, ufque
ad ceCoram per Carotam nomine difti Gregorii ferien- ***$,
ANNO
£jr wr itui', & tribu Genuatûtii.
CHRISTI
dam . QRibus lefts*, difti epifeopi pnsfidente* nomine
*
Aeno A Indiftione quibu* fupra, fede Apoflolica pe­ nationum fuaram przdsftaram , A Jnaans* eptfeopu*
tar· vacante , die vero Jovis quarta menfis Julii fiiit Oflfeufis pro fe A rollsgis fei* cardinaliba* , inflante
feffio genera!·*. In qua feieniffimu* Romanorum A tan­ A petente magifiro Henrico de Piro promotore praedi»
garis- , fitrt rex, tamquam Imperator in infignii* regali- ta, exhortanûqw A rogante fereniifimo principe do­
bu* przfidcbal ■ cujo* enfem geffit dux Hecmcus de Ba­ mino Sig^finundo Romanorum , Ac- rege tunc pntfidenvaria , fyfipcram vero Burgraviu* Nurerubergenai* , te, rdpeoderanc per verbum , Pfecri . Super quibus
mundiale rive pomum dominu* Ludovi cm dux Baya- convocatione, auftorixatione, confimatiora, admiftio·
nz .corne» Palarim** Rheni . De corona autem ejuf­ ne, ac nnione, ac flaturi* A deeratis , magifler Hen­
dem fervi vit come*. In qUa etiam felfiooe interluerunt rico* de Piro premotor A procurator a fenftz fedi*
teverendiflimi in Chrifto patre* , dominu* Joanne* O Apofloliar procoaotarii* per diftum Concilium deputa­
fliemu dita* Vivarienfi* , Jordanu* Albaranfi* dita* ti* , nec non a notarii* quatuor natkmum , A quibufde Urfini» , & Angelu* Tulculanus dita* Landeafis , cutnqn* alii* taheltionibu* publiri* ibidem adflaotibu*,
epifeopi,' Aatoniu* tituli S. Sufanoc Aquilejenfi* , Pe­ unum vel plura fieri A confici infirumentum feu intrus tituli S. Chryfogoni Cameracenfis, Ftancifcu» titu­ flrumenca, publkum feu publica , tot quot effera neli fenta* crucia m Jerafalem Venetiarum , Thoma* ti­ ceflaria, itsftantcr requifivit.
tuli fantarum Joanni* A Pauli Tricarienfi* , AlaonanFe cWirAiw Ir/fenrà*, tr tribu Mf.
nui tituli S. Eufebii Pifenn», Branda tituli S. Clemen­
Gtnnuidi :
ti» Placentino*, Petras tituli S. Marci de fantaMarco,
Antonius tituli S. Czriliz de Salancbo , presbyteri ;
Pmfentibu* ibidem Jordano de Urticis, Francifco Ve­
Raynaldu* tituli S. Viti m macello de Branckafii*, Lu­
do vicus S. Hadriani de Flifeo , Landulphu* S. Nicolai neriarum , Antonio Aquilejessrt , Peno Cameracenrt ,
Barenfi», Amadeus $. Marie in Cofmedin Saluriaram, Thoma Tricaricenfi , Branda Placentino , Guillelmo
Lucidus de comitibus, Francifcu* fantarum CofinsA fan&i Marci , Antonio de Chaianco predsyteri* , Rey­
Danuani Ftorcnrinenfi* , diaconi communiter difti fa- naldo de Brancatii* , Lndolpho Barenfi, Odone de Co­
crtdaoftz Romane ecclefiz cardinale· Guxatoque lb- lumna , Lucido de comite , Amedeo Salariarum , Lu­
lemmter hymno, Fimi crrater Sfirita», cum verticulo, dovico d* Flifeo, fit Frandlco Florentino diaconi* carfequentia, A oratione , Dm φα ivd /driim , Ac. dinaUbus : fapervcnienribu· ibidem tnagiflro domino
per Joannem epiicopum Otlienfem leta , reverendo· Carolo de Mafetefli* Arimini vicario generali in Ropater dominu* Joanne* Dominici fenfti Siisti presbyter nmndioia , ac Joanne Dominici tituli fenfti Sixti car­
cardinali* in fua obedientia, ac magnifico* vir dominu* dinale Ragufino in obedientia Angeli Cerario, nomine
Carolus de Malateflis, quafifem littera* bullata* , five £ domini Angeli de Corario przdifti , ad feriendum, A
certa procuratoria (eu mandata pro ipfo Gregorio ad complendum pro bono paria A unicm* ia ecclefia , A
convocandum Concilium generale , A in eo agenda A populo Chrifliano hebende , certa* renuntiatione* A
tratandaapprobandum, auftoritandutu , necnonadtre- refervariora* nomine fepradifti domini Angeli Corario
tandum A praftkandtun, procurandum A concludendum de papatu, quem ipfe domiam Angelus protendit habecum regia majeflace , ac aliis quibus fuz prudentis vide- te, fic alias prout inferius latius apparebit . Pro cuius
blur expedire , A alia* inipfi*procuratorii*feumanderis, quidem fetaxai* introitu, A principio profatu» domiquorum tenore* inferiu* inferuntur , exhibuerant A nu* rex Romanorum, indutu* veftibu* regalibus recei­
produxerunt . Qpas quidem littera* bullatas fuperius , pt de (ua fede (blits, 8c tranfivit in aliam fedem po­
ut promittitur, exhibita* A produta* de mandato do­ rtons in fronte altari* , tanquam pnefidens pro tunc
num regis ad tunc przfidenti*, venerabili* vir Job pu­ Concilio, am cun ipfi* JoanneCarolo, fic Joanne Do­
blica A inteliigibiii voce perlegit. Qjubu* fic lefti* A minico federaibus juxta eum in quodam banco refpiperafti*, reverendiflimu* pater dominu* Joannes Domi­ csente* vetfu* cougfvgatiooem Synodi Conftantieofis :
nici , cardinali*, A Carolus, przdifti procuratote* di- ftatim fait cantata satipbona per cantore* fit cappella*
Ai domini Gregorii duodecimi in fua obedientia nun­ no* Synodi : Fira
Sfirifvi, & fubfequeuter hy-=
cupati , ance akare Concilii prope fedem praefidenti* mous, Few mutar Sfirttou. Qÿâhm aatifhat* fit hy­
conflituti, diftu* Carolus prodita reverendiflimo patri mno cantati*(, fit colleta «dita
m. pro pace fit unione per
ad legendum febedulam tenori* intraferipri , maxima θ reverendiffimum panum dominum epifcopom Oftienfem
amvocationem Concilii, approbationem
fit
l
‘ ratihcario- cardinalem Vivarienfem venerabilem virum , dominas
nem agendorum in eodem in fe continentem, vice* fua* Jeb venerabilis protoootarius domini Ludovid comici*
plenane commific · Qua conamiffione fic feta, farrexit palatini pradifti legebat bullam confli tutkni* procura­
prefects* dominu* Joanne* cardinali*, fcmpto themate. toris ad remmefendum papatui miffam ipfi Carolo , A
Prrr. j- Oeuwi Mammer i» aretieue rfeti : fetaque leper eo­ Joanni A aliis in eodem cxprelfi*. Qya feta , legebat
dem femofe collatione, pnelibatam febedulam publice unam aliam bullam antarixarionis . Bullis lefti* , doalta & inteliigibiii voce perlegit. Qpa fic, ut praemit­ mfen* Carolo*, prout continetur in ipi* bullis, haben*
titur , leta, reverendo* in Chrifto pater dominus Bar­ majorem auftoritacem quam ceteri , commifit ipfi do­
tholomeus archiepdcopu* Mediolaneofi* , rogante fit ex­ mino Joanni Dominici, cardinali Ragmino fuo colle­
hortante prarfeto domino przfidente, ad inflantem pe­ ge fua* vice» ad aoftorizandum , A approbandum di­
titionem magiftri Henrici de Piro, hujus fecri Concilii ftum Concilium. Qnm comnrilBonem A anftoritatem
Conflantienfi* promotori*, ambonem attendit, fit in eo sive poteftatcm ipfe Joanne* Dominici cardinali* Ragufife affiflentibu* reverendi* patribus dominé* Antonio siou* in fe redpien*, A pro themate fe» recepit verba
Coocordienti pro natione Italica, Stephano Dolenfi pro epiflnls diei Docninirae procedenti*, videlicet i Owner
natione Gallicana, Nicolao Marsburgetsfi pro natione_______
_ _t^ite
___ : __
xMrinti t<*___
erarirar
A ______
fecit uram_ brevem A
Germanica, A Patricio Cottagcnfi pro nariora Angli- E ornatam «diario»*»»». Tjpq finira procedendo adatant
tins, epifeopi* in narionibos prodifti* profidessribsu >
^β|β^1ηΜη & commiflum, auftorlaavit A approbaquafdam capitulorum tenori* infraferiptifcbedula*, qua­ vit Concilium Conftantienfe , quantum ad eum & do­
rum uaa in effeta continebat , quod Concilium me­ minum fuum fpetabet, prout in quadam papyri cedr­
moratum ditam convocationem , anftori sationem fic ia , cujo* tenor infertu* efl infertus, pfenius contine­
confirmationem, quantum ad eumdem dominum Gre- tur .
gorium pertinet fit attinet , ea* admittit : fit colle­
gium ipfiu* domini Gregorii duodecimi nuncupati, alte­
ri collegio , videlicet olim Joanni* Papz XXI IL fit e
converto, unita* omnino fore decernit . Altera vero
continebat in effeta, quod notarii rogati de przmiflit
non faciant mentionem in inflrumenti* fui* de Papa
vel fedc ApoAoIxa , fed de Sigifmundo Romanorum
Crl··

7JJ
ANNO
ch nim

7— »

JOANNES
F.xxin.

CONST ANTI E NS E.

Gregprim epifeopm fervm fervorum Dei, dileBis filii,,
/•••mi, tttabt fonlH Sixti predptero cardinali , jgpm
fioheu fodi, legn» , & Jommi i» pderiareflu» Comfimdtmpoiitmm» eieBo, mfirit «r ej^dem fodis m»·
tnt; (T venerabili fratri pVenen mcbicpifoipeTrevirenft : nec m» nobilibus viri,, Lndavim comiti Palefouo Kbeni, tr Carole de Malutqftis domiceiio jtrimtaenfi, in provincia Komandiolx pn mfo, tr funBa Komana ecclefia reBori , folate» tr ^tfnftoiicam
benediBionem.

sgismundus

7}4

Apesatt/n/,

elie etium neceftrie bebeant intervenire,
pradiBorum efeBu folubriter confequendo , tibifub- ANNO
vemendss, ent illii , cum feeler true providentia vide- CHRhn
Uter expedire, modi, Congru, s tr oppertum, traBondi, proBicandi tr centledendi
tilt vifo fuertm
tdtUa tr neiefarie ad prxdHfo, etiam fl forent talia,
mandata elie tr tiU de» excederent , quaxtumdrt·· exigerent fpeçiele , dr fi videbitur
*»*· ’
<«wi«urr perfore ecclefiafliae, ilia
expediri faciendi per perfonam ecclcfiaflicam fee» ele­
gerit , (T ei fic tide & fonte tua» difpofitionem faBarn, prcefoxtin» tenere de plenitudine .Apcfiolica potefluti, plene» tr liberem concediaras focultatem .
Date» -drèmim, tertio Un, Martii , pontificates nofin «no nono.

F*

, pw

f·*

w-

* /«*» hiandat p» modttlo Inminatioms. Cmn lax
Hia <gna dixit , Ego ium lux mundi , fe Ixatineme»
oftendet : tr pro fsuemo terreno detinentur afeBa , mi­
nus illi» /plendorem contingo». In meo edocemur, er- >
De Caria .
G. de latola.
rorem cavendam, amoremfueredumfofutndum, trno­
In plica. M. de Strate. In dorfo , in camera.
ftra omnia ad illam pacem ,
eft cum Deo bomini
mortali, foltester conferenda : contre quam negare non
ffoibett bellis ledis, dominas Caroltu ( proat in eif­ Ex fr.
pofurmu impios errores commifos circa papatu» , toofpue dem continebat»· ) bebent nteforem ancto,itate» fxam •dsisrru
adverfontiu» eftnisu repulfos , ad pacem & ecclefia Cbricettri, commifit prafato domino Joanni Dominici cardi­
fii clarum flatum per viam renanciatienii , (T propref- nali vtcet jnas ad ancior ica ndttm tT approbandam
'fom firmiter defiderantes , ut cum (pes alifua fcintilia- diBam Conciliem, gea» commiifianem in fe recipiens,
Ft,r· 1
fet. cccarrimut erogando. Ex eodem igitur stfeBu con­ foBa brevi collatione ca» tbemate
Omnes unanimes
tinuato, intelleBa providentia regia, cum efeHionecou- in oratione eflote , axdon'zavit Concilia» , proat in
s ordi ed ecclefix putem cum natiembus qnus vocavit ad fcbedala tenoris fepnentii continetur :
, n>rtate» Conflantienfo», exhilarati, libenti animo prom­
pti fumus, ut femper fuimus , pro exftirputione horren­
Ex snff. quatuor D. a Scbelflrate .
dorum fobs[matum. <Jr integra unione merito optanda tr
perficienda, dintittere liberepapatum : fudmvisrnbi, cle­
Die iv. Julii, uro xv. cardinalis Ragufinus furrexit,
rum fit, tam ex titulo fauBa memoria Urbani fexti pra- & faAa honefla prefanone cum themate, Qui, eft htc>
deccfforii noftri fp canonica noftra electione, <psam etiam q & laudabimus en» : fecit cara» mirabilia in vita lue ;
clarifme ex noftra puritate cum efficaci volun»te&· re-'
quod applicuit domino fuo : & tandem auâoritate doBu . Quapropter pottn, tr ahius , em ipfum ftp efeBum> mini fui Gregorii iftud Concilium convocavit , & auφύ intenditur, ac forenstuii, regia cor , mente», uniAorixavit. ac omnia in eo exinde gerenda ; prout in
w**» tr operupoft fm udventum ad Conftantimn fruBum cedula quam.legit, cuius tenor tain efl :
(a advertentes , a foamfoe extrinfetus quovis artificio
demonftravit , (r confidentes exinde de efos ferenitatis
Ex prima editione.
dsfpofitione Deo grata , tr in eo fperantei cujus res ge­
ritur , food ferenitote» eumdem diriget fo agendis , tr
Schedula auAonzationis Concilii.
vos edo» , q» pn prxmiforum efeBu eftis ibide» .
^r "* pofitis in prxdiais proficere melius CT volere , quo
Sfo'· fanBifmus dominar nofter , dominas Gregosius
cfcaciorem poteflate» a nobis coufliterit Z»s habere ;
Pepe duodecimas audivit, intellexit, atque mnltipHci­
nobis feu illis ex nobis, quod ubi illi interfoeiint, con­ ter eft infirmâtes de celeb, i forne huius foxBx cong,egregationem ipfa», M fountum per diBam ferenitote» gotionis pro generali Condito Conftantienfi in Chrifti' n~regiam , tr non Boltbafarem , fe fe nuncupari faciente»
mine congregate , idcirco idem domines ntfter avidu,
Joannem vicefimumtertium , vocatam , vice noftra ad
ecclefieflica unionis & reformationι , dr txtirpation: s
pradiBorum efeBu» convocandi tT auBoriaandi gene­
baretice pravitatis , commtfonem fecit, proet in eje lem
rale Concilium, remota tamen omnino diBi Balthajfori, D litteris nene ledit dignofciter contineri . Cages fxidern
t»
a
,
». ·...
hmhu
argJIJ ·4Ι»»Μ1ΙΓ iOWfJwH . V
.r..,.·
________ . *
f,/
*ί**ο-*Μ·
com»tfo»is er mandat,
egoj^e,
- vigore
_
_ f
, miferatione
Mf«a«M
fic feceritis
retentis., difnaneniur
OfA »**r4
.
» .
.
..
poftquam fic
difponentur pro
vera redintegra­ j·___ Λ:Λ t: r.a· f
divina titali fenBi Sixti presfotercardinalis, Hagafixes
tione ac' unione ecclefix, » profatorum fcbifsnatum ex- tmlgariter nancepetns , pro me (T collegis mei. in bac
flirpattone , per congregationem eumdem., remotis ( ut
parte b>c exfifienitbe,, lx nomine Pat, it , tr Fihi , tr
promittitur) profidentia ftp profentia diBi Baltbaflaris, Spiritm fanai , amen. eaBoritate ipfixs domini noftri
viee noftra (militer anBoriwdi , approbandi & confir­
Papa, fnaxtnm ed eemdrm JpeBat , et pradiBa fanda
mandi, plenam tr liberam de plenitudine patefiatis con­
onio , reformatio , tr baretica pravitatii exfiirpatio ,
cadimus tenore prafentium fatuitate» .
Deo e»Bore, meliorem fortiontnr efeHmn , (T al job
Datum -drimini , tertio Idns Martii ,< pontificoms no- diverjonvn profefione paftomm difidentes Cbriftiant m

Dr Certa

G

de Imssia.

I» plica, M. de Strata. la dorfo , in camera .

Ek fri», G'ftar··'

fervu, fervorum Dei , dileBo filio
"ei,ti v,r· Mi de Malnufiis domicilio yfriminen- B
>, m p’eoiiicta mjfre XaMMadte/< pro mH, er fam
at Pomona ecclefia rtBori , feinte» tr yipoflolico»
btneéiBionrm.

Ç>Um ad lende» eamipotentii Dri tr bemnm ecclefia
VU feafonda, pro amonts redintegratione tr pace Cbrifiianornm, tr [cbifmxtem t xtirpatione. prob dolor, none
vigentia», nitra eliet nantiot mftret te taxfxam perfo·
na» noftra» ed mafoftote» regiam Co^lantiam perfonahter defiinemnt, mt volente, pariter (r optantes, et r»
perfetUer perficere valeat in pramifis, pno mafori foterit anBorttate meniias, tibi cam faburdinota fit rena»
cintio, tantmea & certa cledioni tutici fotan fommi

xaxitate jaxBa matris ecclefia tr caritatis vincelo coxjangantnr ; iftnd fee rem Concilium generale convoeo , tj
omnia per tpfom agenda andorite tr confirmo , fox ta
modem tr formam , proof in litterii domini noftri nene
ledit plenies continetor.

Bjt

■>/■. fMtawr

D. a Scbelflrate.

Confequenter Concilium per organum archiepifcopi
Mediolanenfis flantis alte in pulpito cum quatuor prælatis quatuor nationum. diAamconvocationem & auôoriutiooem admifit, prout in cedula quam legit ; cujus
tenor fequitur. Et refponderanr quatuor przlari, quod
quatuor nationibus placet : & cardinalis Oflienfis pro
collegio cardinalium, Pltert . Et boc nunc primo reiponfum efl ex pane cardinalium .

735
ANNO
CHKliTl

JOANNES
P. ΧΧΠ1.

CONCILIUM

Ex .olleHicme Barter miana , CT quatuor
Ge.mamcis.

7i‘
Anum Francifeum Vewtiarum, dt Antonium Aquilesen- —....... .
fem, presbytero* cardinale* pnedsAo* collocatu* fede- ANNO

bat . Subtequenter vero inviAiflitnu* dt iereniffimus CHRISTf
princeps dominus Sigilmundu» Romanorum Jt Hunga- H,i
nat
, ic. rex, de loco quo ptaefidebat, ad fedem fuam
Subfequenter afeendemibus ambonem ’ in quo len­
tentia , ediAa , & alia f*Aa Coocilu publi, -ri folent , propriam regiam, m qua federe folet in (etfiotubus ge­
reverendis patribus dominis Banholomco ar--hiepifcopo neralibus, acceflrt, dt ibi fedebat . Pncmilfis omnibus,
Mediolanenfi, StephanoDolenfi, Antonio Concordienfi, ficut prcmkutur, peraAis, reverendifiimu* pater domi­
nus Alamannu* tituli fanfti Euiebit presbyter cardinalis ,
a Lige ex: Nicolao Mersturgenfi, Patricio < Carthaginenfi epifeoPifimus communiter diriiu , Mitfam celebravit de fanrio
mff. Ctrio- pis . Idem dominus archiepifcopus Barthotomaeu* Met'”fi ■
diolanenfi* legebat capitula , Ac ordinationes concept** Spiritu . Er venerabili* vir magifler Theodoricus do
Monafierio
facre theologiae profeflbr fermonem fecit ,
per Concilium Conflantienfe ab una , ic dominos Ca­
rol um , dt Joannem Dominici dt ambaxiatore* ipfius cujus thema fuir ; ÿpi [equitur me, iw ambulat i» te­
Angeli Corano ad Concilium miflo* , dc illo* de ejus nebris . Qpo dt diAa Mifla finite , cantatoqup refponfoobedientia parte ex altera; dt deinde unum aliud ca­ rio feu introitu, Exaudi not Domine, dec. diAifque per
pitulum, quorum tenore* inferius funt inferti . Qpibu* reverendiflimum patrem domindm Joannem epilcopum
duobus capirulia leAis, fuit refponfum more folito per g'Oflienfem orationibus , leAoque e range7 io. quis ve­
dominum Antonium Concordienfem pro natione Itali­ nit ad me, dcc. hymnoque , Veni ereatsr Spiritus, ite­
ca, Stephanum Dolenfem pro natione Gallicana, Nico­ rum folemniter cantato, ac aliis precibus coofuetis ad
laum Mersburgenfem pro natione Germanies , dt Pa­ Deum devote profiifis ; prarfidente pro tunc domino
t> leg* ««
tricium b Carthaginenfem pro natione Anglican*, F/e- Joanne epifeopo Oflienfi , memoratus Carolus quamdam
cet. Similiter per reverend i (fimum patrem dominum Jo­ aliam bullam Gregorianam, figillo plumbeo figillatam,
annem epiiicopuna Oflienfein , cardinalem Vivsrienfem fatum, dcc. tenoris infraferipti exhibuit dc produxit .
nomine collegii cardinalium, Placet . Super quibus Ie­ Quam quidem bullam praefatus immediate przfidens per
rint n , auAorizationibu* & approbationibus , honorabi­ prsfatuon dominum Job legi fecit publice alta Ac intellis vir magifler Henricus de Piro promoter dc procura­ ligibili voce. Quibus peraAi*, furrexit praefatus domi­
tor Concilii petiit fibi per protonocario* depurato* per nus Carolus , St quamdam papyri fcbedulam tenoris in­
Concilium, notario* dt tabelliones , unum vel plura fraferipti , quam in fuis tenebat manibus, alta, dt intelconhci, publicum dt publica , infiniment* prcietyibus ligibili voce perlegit, in qua effeAual iter ponebatur pe­
ibidem illufinbus principibus dominis Ludovico comae titio fua : videlicet an expediat quod ceflio Gregorii
palatino Rheni, Ludovico dcHenrico ducibusBavariae, fiat in Conflantia antequam eatur Niciam: feu , an Pe­
trus de Luna cedere velit aut nolit, experiatur. Qua iec Mf. G»n- Frederico Burtravio Nurembergenfi, comite f Guintepraefatus
reverendus jroeow
patera mnsii··**·
dominus Bartholomseus
uvaei > ihrui «j *, Pincerna
iiiivciia· wt
*UIIU~ „
_ Aa,» r·
”"·-"■·—» «*vw*ww*»«
ro de Suarliburg
de JslVIk
Subiti, gvniKIC
comite WC
de Voins, berg ambaxiatoribus Frsncisr, Anglir, Polomx , Da- C *r«hiepifeopu*Mediofanenfis , adhuc ut fupra in ambone
J‘ ciat, Sveci«, Norvegix , Cypri Λ Sicili* regum , Λ cum praefidentibus prrlibatis exfiflen* , exhortante Ac
reginae Neapolitana:, Duci» Burgundi*, Comitia Sabau- rogante reverendilfimo patre domino Joanne praefidente
praefato, quamdam aliam fcbedulam certum in fe con­
diae, & aliis smbax latori bus in numero copiolo.
lirrj.
tinentem capitulum , in quo in effeAu continebatur ,
quod Concilium Conflantieofe velit, quodrefignatioGre ­
Ex prima editione.
gorii fiat in Conflantia pro utilitate At redintegratione
His autem poaciti , reverendiflimus pater dominas fidei Cbriflianae, antequam eatur ad Niciam, cujus te­
Bastbolomeui archiepifcopus Mediolanenfis legebat capi­ nor inferius fequitur , alta dc intelligibili voce legit .
tula CJ" ordinationes conceptas per Concilium Cos^lav Ipfaque fic , ut praemittitur , leAa , fusrexit magifler
tien e . Tenores vero dt Horum capitulorum feqmsntur , Henricus de Piro praelibatus premotor, petiitqsie per diAos praefidente* pro fe & nationibus fui* praelibatis &
CT Juni tales : Cum principium cujus libet rei potiffma
pars fit, ut principium decens CT amabile Deo , O'pof- afiis rcfponderi fuper praemtflj* , per verbum , Placet ,
Jibslii ecclefiae redintegratio fiat ; Jacrejuncta generalis vel, nonplatet. Et tunc memorati praefidente* pro natio­
Synodus CorftMienps in Spi/ itu [anclo Irgitime congre· nibus fuis, & earum qualibet, nec non reverendiflimus
Oftienfis ,pro
fe Ac fuis
goto, ecclefiam catholicam repr*jentans , ut ifise- du* in chrifto pater dominus epifeopus
.,________
________
obedi entire , videlicet illa qu* profitetur Joamtem -vice- Dcollegn» cardinalibus , reiponderunt per verbum, Placet,
fimumtertixm olim fuiffe Papam , <7 illa qu*profitetur Super quibus produAi* & ledis, didus magifler Henridominum Gregarium Xll. effe Pupam, uniantur ana al­ cus procnotorAt procurator petiit a reverendi* patribts*
teri , CT altera alteri conjungantur fub capste Cbrifio, lanAse iedis Apoflolicae protonotariis , ac a nobis per
dtfiai convocationcrd, auHorizationem , approbationem V diAum Cone i fi um deputati* mxariis, & a quibufeumque
confirmationem nomine illiui domini qui m fua obedien- aliis notariis Ac tabellionibus publicis ibidem aditanti­
bus , unum vel plura, publicum feu publica , tot quot
/ww [pedare -videt»)· , quia abundans ad certitudinem eflent neceflaria . fieri, Ac confici inflrumentumdc inflrupro bona cantet» nemini nocet, [ed ommtms prode# , m menta. Prrfentibus tunc ibidem reflibu* fupradiAi*.
cmnibut
per omnia admittit , (Jr amodo bas fuprads.'ia< obejiexties con/κηΗα, CT mutas effe decernit &■
Ex prima editione.
declarat m uno cerpore Domini mfiri Jejst Cbrifii , €7
bssjus fac>i Univerjali· Con.nii generalis , in nomine
Patris , <t7 filli , C“ bpsrilus Janets.

Tclluntur pro.cffus & cetera in duabus obedientiit
bine inde decreta otcafiane fcbifmatis.

B
Esr Mff. Suri i

, ir

quatuor Germanicis .

Hatc fanAa Synodusex certis bonis aipeAibu* fiatuit
Ac ordinat , quod per notario* qui de praesnilfis rota­
buntur , in inftrumenti* per eos continendis nulla fiat
mentio de Romano pontifice vel de lede Apoflolica .
iad de anno regnorum feremlfimi Ac inviAiflimi princi­
pis domini Sigilmundi Romanorum Ac Hungariz, &c.
reg·*, dc boc ufque ad ceflionem induit ve.
Quibus fic fari 11, pnediAus dominus Joanne* Domi­
nici cardinalis receffit a loco ubi ante altare fuerat ,
ad feamnum feu locum in quo presbyteri cardinale* (edebant, per Lucidum cardinalem de Comitibus praedi­
ri uni introduite*. Ac ad ofculum fraternale receptus ,
dc ofculo prx libato, inter reverendi,Timos patres Domi-

Sacrofatita Spstodu i generalis Coufiatttienfis, (*rc.

T)Ro majori pa.e iT fecuritate unionis ecclefi* , ow1 nes tr fingulos proceffus , -en/uras , peritas
tentias m olim vocati Joannis , (J- ejus qui dicitur Gre­
gorius duodecimus, abedientiu jam conjungis, occafrma
vel ex caufa fchifmatis hinc vel inde latas, decretas,
promulgatas feu fulminatas , ir atmtcm exinde centra·
Ham maculam five notam juris nutfaHi, quoad eafdem
obedientias, tollit, abolet tr irritat atque cagat. Omnet
quoque t? fingulas perfonas di&arum obediextiarmv cujujcumque conditionis vel fexus exfiflaed , in fiatibus ,
dignitatibus fj- officiis, qua alias canonice, [eu ratiouatutiter tenent , pqffdent &■ exercent , ad obundantem
couielam habilitât , v cum eis , quantum opportunum
fuerit,

Dt
CHRESTI

CONSTA NT1E N SE.
scumundis
«a
«
-u. o-mu./uuS
'fjpeailmi . ftatuitque y ordinat , quod per
’iaxxHiS

.,

r„.,s,------------

M>Uriu »
de pramiffu rogabuntur , in inflramenti< <y qnoilibet eorum erunt , aut tibi ut procuratori noftro ANNÔ
videbuntur quomodolibet opportuna , etiam fi ferent ma. CW'T1
per eoi confix iendit nulla fint mentio de Upmann pon.ififi»a expreffatie ty mandatum exigerent quantumcum·
ce, vel /ede ^tpoftoli.a, fed de anno regnorum [erenifi­
/peciale , cy qux nos ipfi facere pqffemui, fi per/onami dy inwaiflimi principii 4>mmi Sigi/mundi Λ. mano.
hier iutereflemui : promitteuiei Deo <T ecclefia· fanda
ion GT tluxgarorum , (yc. regit : <y boq ufque ad /efioAm , ratum , grutym <y firmum perpetuo irrevocabiliter
. »... <r
luclufive. Hit denique leSit, diOui dominât ΙθΛΛ· babtturoi, quidquid per te procuratorem affirma , admn,
a«mes ’
*** D**""" taxdinalit Kagufinui per cardinalci a b- tfftum , ftu faâum fuerit in prxmiflii , idque foduroi
flentei in Concilio receptui eft ad ojculum pacii.- ty col­
dume Domino i nexo'abiiiter objervari : promittentei bona
locatae eft inter Erancifcum Kenetiarum , (y Antonium
, y fub olteftalione di vim judicii , quod poteftatem
^quilejenjem , preilyteroicardinalei. Fnitque con/equenbujujmodi tibi fic ( ut prxmittitur ) attributam <y conter cantata Mifla de Spiritu fanSo per dominum f ^flcefam tevocare non iniendtmui , rare revocabimus te
a>4M* cardinalem Pijanum , cum j ermone ad clerum .
ve,bo publice vel occulte ; <y fupplentei omnem dif-Et pqflmodum Mifla qflicio finito, accejfit ad locum prxaum, fi quii in prxfenti mandato fuerit admiflui , vel
fidentix diâut dominui Joannei rpifopui Ofticnfit cardir» eo aliquid efl omiffum.
ualu Eivarienfii ; fuitque dictum officium litaniarum , B
i Datum .Arimini, jexto Idui lartii, pontificatui noaha.um more fejfionum, cum evangelic, Si quit remtad ftri anno nono.
me, & non odit patret» fuum, ic. Et didut dominai
Job Venner legebat bullam dicti domiat Gregorii ad cefDt curiλ .
G. de Ima! a.
fionem papatui, tenorii /cquentu.
I» plica, M. dc Strata. Im do,jo , i» causera

•vi.

b AI. etfi
gvmdum.

Procuratorium ad b renunciindum, &c.
Gr.-gonui tpifeoput /ervui fervorum Dei , dilcRo filio
mli.i viio Ca.olo de Malateftii, domicello yfrimini,
m provincia Kamandiola p>o nobii Ο /αηβα Romana
ecclefia refloii, jaluiem CE ^4ptffolicambcncdiaioncm.

d
fcbedula leda magnficuf dominai Cmo.'u. le- Er prona
-umi /r , dixit hxc verba : Cum fend if mu, dominai ‘1'<<·*> ■

nofler Gregorim Papa duodecimo me juum pro.urato- a
(^pa
rem confiltmrit ad cedendam modo & forma, prout in bu b’
jais htierii ledit dignojcitur contineri . Ego Carolui /upradidai fiien, intentionem domini noflri janciifmi Grego.ii Papx duodecimi fmfle U efle totalem ad >edtnte-d/fiLr”** Γ)Η""4
dirigente , fideliter Cy pure conati fuigrationem Cbrifttonorum , /, pcflt largiente Domino fieri ,
»·" ab ipjo initio noftrx affumptionii Jcbi/ma ex- V in hoc omnem , quantum in eu eft , operam praftare
ftirpare, Cy ecclefiam deducere ad clarum <y pacificum
per futuram papatui ceflionem per [e C7 /uoi : yquod ab
flatum integraliter : fy Ut dcbiàmut (y voluimui , C~
& C ow*'^4,y caveantur , qux hoc jandum propofitum impedicontinue cum potmmui advertere opportunitatem perficien­ re pofftft aut diferre : per hoc Jacrum Concilium deco­
di , efficaci voluntate adbibutmui diligentiam noftrum : rari y dele, minari peto humiliter &■ indanter , ul,um
fed fluxui diverfarum cupiditatum (y tenebrarum , a
pro unione c.clefix fanda Dti C7 tota.'i redintrg, ationc
Umore .Aiti/fimi alienarum , multii & Variii urvo.utio- per Dei gratiam p>ocuranda , Jacro Concilio utile CJ ex­
nibui fando propofito obftiterant, çy perviai durai mul­ pedient videatur : quod nomine profati domini noflri
tiplici debito noi adflriaoi incede, e compulerunt. Et cum Papx fiat bic Conflantis c effio , antequam Ni.iam ac.snuper verifimiliter dubitaremui graviora praparari , datur : feu , an Petrae de Luna , qui in jua obedientia
recenter receptnuu de cslo lumen ap.-riri ,
regiam dicitur Benedidus decimuiteitiui , cedere velit vel no­
majcftatem per maturoi proceflui pura mente ad lucem lit, experiatur. Quibui didi, , prsfatui dominar ar.hie& paeçm integram Cbriftiamrum , fcbijmaülmi de ec­ pijcopui Mediolanenfii in ambone er'iflem , deputatu'
clefia repulfii , defideria'pervenire , corruptu afeaibui per Synodum , relpondit in modum qui /equitur ,
obviando, iyrfSai viai aptando. Dequibui gratia, JllSacrofancta generalu Svnodui Coni anti er.fi i determinat
tigimo rcddimui , & ab eo lutitiam fufipimui , fine ,u- <J declarat, expedient (y utile fc, e ρ, o unione ecclefia
jui gratia nullum re3t efficitur fundamentum . a qua Dei (y totali redintegratione per D.i gratiam procuran­
quidem divina gratia non dubitamus tuam nabitttatem do , quod nomine illini domini , qui tn Jua cbcdientia
<y animum fuifle y effe coni outer di, edum. Cum e, go dicitur Gregoriui duodecimal f fiat bic in Conflantia cefdeftinaverimui Conflantium ad eamdem regiam majefla- 1fio antequam Niciam accidatur, /eu, an Pet ui di lu­
tem dileSoi filiae Joannem tituli jandi Stxti prei'rterum na, qui in fua obedientia dicitur Benediflu· de.imuitercardinalem , fedii ^poftolica legatum , (y Joannem in tius , cfdere velit vel nolit , experiatur . Subje :u. nter
patnarcbam Canftantinopolitanum eledum , mfl'ci y r;ufi­ dictui deminui arcbiepijcopus Mediolam-n > legit capi­
dem fedii nuntio i , cum ccrtii httern (y maudaUs ■> tula qux [equuntur.
ftrii fideliter conceptii , Jccundum opportunijatem qux
tunc videbatur : nant vero /pe bona concepta , dilatato
Ex mf. Card. Cap, anica .
torde, Cbriftianornm pax em (y integram unionem tn Do­
mino defidtrantei , tuam nobilitatem , in qua plene conAd qux verba leAa & recitata per ipfum dominum
fidimui , Çy cariflimam ut per/onam noflram tenemus , Bartholomxum archiepifcopum Mediolaneniem , fuit refDuce Domino ad regiam majefiatem ipjam inConUanttam ponfum per dominos Antonium Concordienlem , S<edeflinumui : ut ammm tmu , quem /emper invenimui phanum Dolenfem, Nicolaum Mersbbrgenfem , Sc patri­
faers unionit aufatorem, nobijeum latitia impicatur . Et cium Cortagcnfetn epifcopos pracdiftos cum iplo domi­
propterea ad p.xdida omnia plena, ie exjequcnda . te qui no .trcbiepifcopo in ambone exfiflentes , nomir e (uaetiam in civitate noflra ^driminenji, y in nonnulli, / ,0 rum nationum , ac reverendum patrem Joannem Onabv y eadem ecclefia
e>
«■»- flienfem cardinalem Vivanenfem nomine colleju cardi• in temporalibus
■
- vicariui,
---- . —
m modo, via, jure y forma, quibui melim fieri poft, E nalium . Placet quod bat ceflro ut praedicitur , hu m
J.x
a,
!
S
..
J
S
—
a
_
Λ
!
·
tenore prx/eirtium de plenitudine Apoflolicx poteftatii Conflantia.
procuratorem noftrum facimui jpecialem . dante. cr .i-nxedentet tibi ut procuratori noftro , dc plenitudine dillt
Ex mfll Sun'i.
.dpoflolicx poteftatii , omnimodam , plenam y libe,am
facultatem noftro y dias ecclefia nomine tradandi ,
procurandi, totaliter concludendi , (y effeflualttc, mdnPc ilea veto idem reverendiflimus pater dominus Barcendi finxeram & integram unionem ecclcfix fan3s Dei, tholomxus archiepifcs>pus Mediolanenl'n , adhuc ut lupra
t·’ 0**cm & quamlibet rationabilem viam cnniunHim in ambone una cum prrJu4is prxfidentibus fibi afflen­
€r divifim , qux tibi procuratori noftro videbuntur ac- tibus exfiflens, ad mftantem petitionem Sc requiiitionem
ctmmda ac quomodolibet opportuna . Et jpecialiter renun­ magilfri Htnrici de Piro promotoris pratdifti, ac exhor­
tiandi cy cedendi omni ju,i papatui, ac titulo & pifleb- tationem & rotatum domini Joannis prxfidentis praeliba­
* di. ouan-^®"’ ' & · ‘P"’"· & 'I*·* babemm in eodem , p ubi ri, quaedam alia capituli, quorum prunum in effeSu con­
do.
ty c ante videbitur tibi pro unione buju/modi expedire
tinet, quod Cone.lium llatuit, quod cardinales no > proccConcil. General. Tom. XXVH.
Λaa
dant

HSS

c o N c i

l

I

U

M

SIOSMWDÜS

------ dant ad eleAionem futuri fummi pontifici» abfque con» A
Ex mf. cod. Sur ii, (fi quatuor German.
ANNO
ANNO f«nfu Coocilii , nec «ligendus recipiatur, fub pccna ma’
CHRISTI
CHMill tediftioms aeterna: : At quod Concilium lufpendit juia
Quod capitulo leAo, ftatim domini deputati . vide- 1,1 ’
1'*· politiva contra prrfens decretum facientia Secundum
vero , quod eleAio futuri fummi pontificii valeat fieri licet, Antonius Concûrdienfis, Scepbanus Dolenfis, Ni­
modo it forma , loco & mhteria , Arc. per Concilium colaus Mersburgenfis , & Patricius Corragenfia , epilcofie nd is, Λ qualicumque perfonas babihtare , recippre & pi , nomine quatuor natiocram refponderunt , Placet .·
deputare ad eleAionem hujufmodi , tamen non obftan- Et fimiliter reverendi flimus pacer dominus Joannes epif­
tibus Λ alus in ipfa conflitutione contentis . Et quod eopus Oftienfis nomine collegii cardinalium refpondit ,
Concilium non dilfolvatur donec eleAio fuerit celebra­ Placet. Subfequenter fercnifTimus princeps Romanorum
ta . Et quod Imperator impendat , & verbo regio pro­ rex ita refpondit : Ita a promifimus , tr litteras in bo­
mittat, & Litteras fuas decernat Ac alia plura, prout in na forma fieri mandamus. Quas quidem litteras decre'
eifdem capitulis, quorum tenores inferius inferibuntur, tas ftatim pralibarus princeps Romanorum rex idem
publice alra & intelligibili voce perlegit. Qpibus fic le- per venerabilem virum dominum Joannem.prrpofitum
A>s, magifler Henricus de Piro proroocor & procurator Quinquecclelienfem legi fecit in hunc modum.
P'xdiAus petiit per diAos praefidentes in ambone , ut
Sigifmundu! Dei gratia Romanorum, Crc. re*,
fupra , exfilientes , pro fe ft nationibus luis prardiA/sg
fern per .Acguftus .
& aliis , quorum intereft . tunc prxfentibus ibidem ,
refponderi per verbum , Placet ; vel , ac» piaret . Et
Otum fecimus tenore przfentium quibus expedit
tunc memorati domini prandentes , ac Joanne* epilcouniverfis, ad futuram rei memoriam . Inter va­
pus Oftienfis , nominibus quibus fupra , refpondertint
per verbum, Placet. Serenilfimus princeps dominus Sirias follicitudines , curafque multiplices illa maxime nos
gifmundusRomanorum . Acc. rex , refpondit per hsec ver­ urget anxietas, ne inter domefticos fidei , qui Cbriftiaba, Promitiimui,(fi litteras decernimus. Quibusfic faAis, no cenfentur nomine , & praecipue ecclefiailicas perfovenerabilis & circumfpeAus vir dominus Joannes prarpo- nas, controverfia , feminante humani generis inimico ,
fitus Quinqueecclefienfis qusfdam litteras regias & ipfius aliqualiter oriatur . Summopeie igitur b procurandum j, pwlt.
domini regis figillo magno majeftatis fur cerr glaucsr eft , ut non crefcant jurgia , (ed juxta magi ft rana bono- camurr.n
impreftb figillatas exhibuit & produxit: eafque publice, rum omnium caritatem , quae nihil fapit extraneum , dum .
ml elperum , nil coofufum , immo propria auAoritate
alta <Jc intelligibili voce tenoris infraferipei perlegit.
nutrit concordiam , difibeiata conjungit . inter fervos
Ex prima editione.
Dei, quos non oportet de bono propofito refilire, pax
Quod vacante fede non procedatur ad eleAionem Ro- & unanimitas confervetur . Æquum enim eft , ut qui
'
mani pontificis
fpiritu c diriguntur, nulla feAione mentium, nulla vo­ c -Forte
.4c>cfan3a generalis Confiant ienfi, Synodus , ad faci­
luntate contraria , nulla no vit ite noxia dividantur : ne aguntur
nus , liberius tfi utilius integram unionem ecclefia
inde difeordia fumat initium , unde pacis feeder* Ac
conjcqxendam , pronnncijt, (latuit (fi ordinat, quod pré­ praecipue ecclefiae tranquillitatis commoda debent fufeitexta cujujcumque cefionss aut vaciaionis fedis ^Ipcficdl·
pere incrementum. Cum itaque facrofanAaConftantienex five papatus, durante prajenti Concilio fa3* vel fafis Synodus io Spiritu f.tnAo legitime cor^regata , UI tend* , ad ele&ionem futuri Romani pontificii nullate­ niverfalem ecclefiam catholicam matrem noftram reprxnus procedatur fine deliberatione (fi confenju bujus /acri
ientans , pro bono unionis in ecclefia fanAa Dei congeneralis Coiu iht . Et fi quid fieict, fit ipfa fafio auctofequenda feliciter laborans , ac celeri (in quantum oc­
> itate bu/us jacri Concilii irritum (fi inane ■ nullujque
currentium cafuum qualitas , aliarumqoe circumftantiaelebtum contra bo. de.return in Papam recipiat ; nec illi
n>m neceffitas, & prarfentium temporum difpofitio pa­
vi Pap* quoquomodo obedut, Jub poena maledibitonis *tiuntur) unici, veri & indubitati fummi Pontificis eletC’ n.e (fi fautori* fabijmatu . Pumantu/que in boc caju
Aione favente Domino celebranda; ut dum xdihcatioe.igentes (fi electui , fi conjenstat , ac illi adhaerentes ,
nem fpiritualis patris , fibi , fponfique ejufdem matris
parmi per boc jacmm Concilium ordinandis . Su/pendit
(sin&t. ecclefiae vocivam enitetur , parturientis partes
quoque dicta ;anda Synodus pro bono unioni- ecclefi* om­
experiens , conatus praiequens, & moltftias perferens ,
nia jura pofitiva in Conciliis generalibus edita , Cfi ip­
acerbos dolores fentiat ad inftar illius ,- ut poft accep­
farum fiatuta, ordinationes, confuetudinei Cr privilegia eram de antiquo & peflifero fchifmate viAoriam , anti­
quibufeumque can.rjla, CT poena i contra quof.umque edi­
qua felicitatis antidota refumat, ejufdem ecelefue protas. in quantum dibti de. reti effetimn impedire poffuni
vifioni cum omni diligentia foierter At ftudiofe, ac inquoquo modo.
flenter & ledulo fuccurrere feftinat. Verumtamen cooSublequenter ad haec dominus archiepifcopus legebat fultius idoneum pariendi tempus expeAat , nc incoaafiud capitulum hujufmodi .
fuLtae feftinantiæ impetu partum przcipitet in abortum .
Quod eleAio Romam pontificis fiat modo & forma Sicquc nonnunquam ccculta forfanDd difpofitione poftper Concilium ordinandis: & quod Concilium non d.i- ponendus eligitur , & poftpomnir praeferendus , prout
folvatur , donec fit faAa eleAio : & quod ad boc rex his accidifle diebus ex humanorum defeAuum fupponiRomanorum det operam .
mus confiderationv , cum inter reter» provide flatuenr
br finusa
Sacrojanbta generalis Confiantienfii Srnodus , ut ecclcAt lalubnter ordinaverit , quod hoc facrum Concilium
~s,^m .
jantt* Del
melius cr pneerim provideatur , fianon divolvatur , donec eleAio hujufmodi futuri fummi
tuit V ordinat. proni,nctat V decernit , quod proxima
Pontificis fuerit celebrata . Nos qui tanquam Romana:
e,eHio futim Romani pontifici, fiat modo . forma, loco
ecclefi* advocatus , diAiqiu· Concilii proteAor & de­
tempore 0- materia per jacrum Concilium ordinandi, .
lenior, ipfius Romana: ecdefiae celerem proviiionem ro­
Et quod idem Concilium pofit tr valeat in futurum qua!tis priecordiis affeAamus, & diAre fanAe Synodi flaturumque perfonai , cujufiumque flatus lel obediesti* fint
tis &. ordinationibus colla noftra fubmifimus, eifdemque
act fuednt, ad eledienem huju modi active Cfi paifave,
in omutbus parere Ac intendere volumus & debemus ;
C altos quoji umque a.is., .s. Irpaflaccs , & omnia alia,
animo deliberato ex certa folertia tenore prselentium
opportuna , utn rsbflantibu. quibujcumque proieffsbui , pe­
verbo regio promittimus &nos obligamus, quod omnem
ni- aut jententii, , habi,ita,e, re.iperr (fi deputare mo­
ad boc operam efficaciter impendimus , Ac bona fide cu­
do (fi ferma . a^bus etiam videbitur expedire . Quod­
rabimus , ac quantum in niobit eft, legalrter faciemus ,
que jacrum Ctalium non difolvatu, , dones electio hnquod diâa fanAa Synodus non diffoivatur , ied m luo
jujmo.iifuerit celebrata. Exbcuans di8a jamia Synodus
robore confervebitur , manutenebitur Ac protegetur ,
mvictipimum principem dominum Romanorum (fi Hunquoufque diAi eleAio largiente Altiffimo fuerit cele­
gari* regem , pariter Cfi requirens , quatenus tanquam
brata , ac Spiritus paracleti virtus, alto fuo Ac lecrero
pius ecslep* advocatu . , (r Jacri Concilii defmjo, (y
confil 10 obumbrante , eidem fanAae Synodo concclierit
protector , omnem ad boc ope, nm effacitti impendat, (fi
fpiritum unitatis ad felicem confumnutiouem & refor­
t eroo regio Ville facere nac promittat , ac litterae fu*
mationem ecclefw: liwr fanAa». Prarlentium fub noftra:
inaielau. dejt.p,, fie.i decernat.
maicllatis figilh appenlione teftirnonio litterarum
Da-

N

S

741
anno
CHRISTI

CONSTANTIENSE.

®

Datum Conftantia-, anno Domini millefimo quadrm- admitiit , .n/fec Mi latet haberi tuli, (j a! Λ».·.',,,.·,... ......
Fenttlimo decimoquinto, prima die inenfis Juin, regno­ iteran ,
nen dignitate . rtoiinten , lwi-· qy ai,j,
A*4NO
rum noflrorum anno Hungarian, &c. vtcefrmonono, Ro­ . 4γϊι,μ/. .<λ priTi/rgir. . ut .etc, os .af.-iiiiair< uli , fui CHRISTI
manorum ele&onii quinto , coronationi» vero pruno . periit, & gaude, e : jalvii tamen a/nj .W/tMncn/ÎMj ’·*'
>d mandatum domini regi» , Joanne* pnepofcus de Scri- cr flatutt/ i» prajcnti leffime p,omu,'gatij (J inferia/
gomo Viceca«cellaritu.
promulgandi, , de eledione Romani Ponlijscii facientibus
Subfequenter praefatu» reverendus pacer domino» Bar- mentionem .
(holomarus archiepifcopus Medioianenfis pnediAus , ad­
huc prout fupra in ambone cum prediftis nationum prae­ Quod ofliciarii domini Giegorii gaudeant eorum ofliciis
fidentibus exflflens , ad mandatum 8t exhortationem diItem , facrcfandu Svnodu, Conflantienfi, ,
flatui:
Λι domini Joannis przfidentis, inflante primitus & pe­
tente antediâo magiflro Henrico promocore & procu­ CT osdinat, quod omnes oflkialet (7 curules ejufdem do­
ratore , quasdam alia capitula tenorum infrafcriptorum mini , qui dicitur Gregs-, iu, duodecimus , in officii·. qjnumero fex , feriatim & fucceflive legit . Quorum te­ gsudibus ipforum aliti ,anontcc adeptis gaudeant , C' ea
rationabiliter admmiflrent , f,out a.ii cfft.iale, a!tc,iu,
nores fequuntur per ordinem , Λ funt cales.
obedientia· indifferenter, jaixso ubi m aliquo -ffio uns-

Ex prima editione.

ÿCuj vel certa, numerus debet habest fecundum consuetu­

dinem Romana· cu.ix. circa quod facium Concilium ti­

Cone ilium omnia per Gregorium duodecimum in fua
obedientia alias canonice Λ rationabiliter
gefla approbat & ratifleat.

bi rcjervxt providendum

cum

debita manjuetudine C~

rationabili xquitate : ita quod una pari alia detenu- non
tradabitur . utriufque obedienti<e bonos e , quantum fieri
poterit, fempe, falvo , per Je va! ad bue fpecialitei

.4crolanfta generalis Srnodus Conflantienfis , <ÿv. orn­
ate ϋ~ fingula per illum dominum , qui dicitur Gre-

S

goriui duodecimus

in fua reali obedientia ,

audi» itate mediate vel

immediate,

putandbi ,

ait equam Jepaiabitur , psauid.ht

de-

m.J. g*'

tempore opportunis .

yipoftolita

alias canonice vel

Quod nullus recedat fine licentia.

s aticnabiliter hucuique gefla , faRa , difpenfata , or dina­
ta , concejfa (T induite , & etiam ufque ad tempus «otitix fu<e r enunciations s pro eo faciendx , quod tempui

Item , fac, ofanda Sc nodus , O"..
futuri R.mani Psmlifi.i, CT aliorum

ultra menfem poft hujufmodi renuntiationem nolumus ex­

agendo,um , ipfum fandum Concilium dt,]oletatur , pe,turbetus , aut contra ejut jslutem vel pscjprritatem ali­

tendi , taliter gerenda , facienda , difpenjanda . ordinan­
da , concedenda (j~ indulgenda, ex certa fcientia

atifi-

cat, Ctr ex juperabundanti cautela ad certitudinem boni

in

ante eleSionem
colem Con,ilio

quid maebinetur , ve! enam /ancta ipfia- flatuta tT er.

.dinatione,

quomodolibet

molefentur

aut

tranjg,e.han-

quod ex

‘ tur ; futuit, ordinat V diffinit , quod quacumque perfna

vel cujuf,umque mxculx

Concilii , cujuJcumque fixius , gradus , ordinis aut pra-

approbat atque firmat : futuens CT ordinans ,

cau/a vel occafione fcbijmatis,

V.-

vel inhabit itatis ex eo provenientium , non valeant in­

eminentis expfat, ab boc Jacr* Confie ilio deinceps jmc li­

fringi , vel contra ea excipi, aut in dubium revo.au :

centia Concilii, vel ad boc deputdndorum re.tfferii. C'
quacumqueConctlii , aut quavis alta pe.jcna ipjumCoss-

non abflantibus

difpofiticmibus in contrarium facientibus

qulbuftumque.

ciltum quomodolibet perturbaverit , aut contra cj^s jaiu.

Decretum, quod non reeligatur Gregorius , non efle
taHum ad ipfius Gregorii inhabit natem.
Sacrofeniie Synodus generalis Conflantienfis

declasat ,

tem vel profoeritxtem quidquam ma, binata fuerit ; tvl
tpfius facri Concilii , prafertim in be, prajenti Jrforse ,

ftatuta aut oidinationcs temerarie violaverit , infregerit,
aut tranjgreffa fuent ullo modo , tanquam unionem per­
turbans , fcbtjma faciens , de h-erefi fufpeda , aut rea

fututum jeu ordinationem Jadam alias per ifud Ja.rum,

cuminis laj.se majefiatis , pespetuo Jst iniamit , omnique

Concilium , in quo inter aha cavetur , quod ille domi·

dignitate , honore ,.fiatu , off,io CT benefi. 10 , ecclejsafli, n

rms qui dicitur in fua obedientia Gregorius duodecimus,

& jecularibu, , etiam fi imperialis , · cgahs , cardinals-

nullo umquam tempore reeligatur in Papam ,

non fuiffe

fadam ad ipfius domini Grego, ii inhabt litat em , tanquam

papatns , fed pro bono paci, ecclefia· , Cr
futuris fcan-iahs , jcrupulis (2~ Jufpicionil·»/ evitandi, .
non fit capax

Concilium refervat , & fe fadurum declarat , quod
providebit , ubi duo vel p.ures in eodem titulo
ex diverfis obedientns concurrunt .

tus , aut pontificalir exjifat , ipfo jure psivata , fpe p.-imotioni1 omnino uliaia , nec ahquateni. ape-iatur c: ι-ι.
’ nua dignitatis aut honoris ecclc saflici aut mundam .

Quod Imperitor det operam, ut Concilium fit tirum .
Item , facrofanda Synodui Conflantienfiu exhq.tatu, m-

Item, facrofanda Srnodu, Conlanti.nfi- refervat , (ff

vidiffmxm principem dominum Stgifmundum Romanorum

Je fafiuram declarat, ubi duo cel pluses in eodem titu­

CJ biungarix regem , quatenus pta.et , patentes littcsai

lo ex diverfis obedientns concurrunt , quod t'a,,um Con­

jux majeflath figilhs

silium cum debita manfuetudiue (J rationalsh xa.nate,
ita quod una pars aha deterius non tia,isi,iur , ut,:uj-

mfallss ij jubditi, Jacri imperii, Cprxjcrtim ciuil·.,,
(J· in.elt, civitatis Conflantienfi, prxeipere V mantare,

terit , jalvu per

quod manutenchunt V defendent prxdidum Jj.inkf >>t.i.ium in [sicera ià" totali libertate in omni eventu uf­

que obedienlia· honcr,· , quantum fieri

fe vel ad hoc [petta.ite,- dc-putandos , aniequxm jtpara-

bitnr, providebit modo (J· tempore ope- -riunis .

da, e ,

(J omnibus

princtprb-ut ,

que ad ei.-ehon: m futusi Jummi PontiAci. , lya'ioj quam-

diu duraverif. (J quod fi C quando fac sum Csuilrum

Concilium recipit Λ admittit in cardinales , cardinales
dom ni Giegorn Papx dusxlircimi.

£ de.'ibc avent ,

ad electionem

><ic fore procedendum ,

Jummi Romani Pontifiùf

omnino ad boc operam cffcactm

impendat, quod s.su/u modi eletiio fit tuta , libera (j- f{.

,

facrofanha Synodus l enf/antirnfii , exnunc im­
feu renui, 'an urm

libe natem , tutelam , aut fecusiijtem aliqualiter impe­

dnlonium e>if-

copum hOrtuenjem , Jcanoem tttu.i faa.iiSirti, G.,brle-

Ism iituii^janiti Clem ntia .
b‘"i ■

redores & confute/

Imjiii en itatis fide:.ter obfervare ■ Ft quicumque ifiam

domini , qui dicitu, G.ego,iu,- duode,imus , de papatu
per 'eumdem faciendam , ipfum dominum Gregortun cr
rcverendiffmos m Ch,ifo patres domino,

1

cur. . Hoc autem fpecialiter jurent

nemine iliiu,

mediate po-l jeffenem

.iogelnm t’la.i Janflerum

41 PriH Î7

Marcet n;i , lirandfliu^n nfm'i
a
n*' s piesbytere. . (J Pct,um ι,ΐηίι fand e M,v:.c in c oi­

ned:,1 d .iconum, fua· 'b.die-n.re · ardinalc.·, reupi:
C»uc,l

.aeoe, a!.

Torn. XXV11

diverit , fsaudrm lirca eam Jecerit , aut quantum m n>

Junii non obfes-vaves it, cutujcumque dignitati, , preemi­
nently· , fatua , aut sonditionis esfifiul ,

-amni cejf.inte

privi'eg!» , eo 'pjo jcntentiam imperiali, lannt incurrat,

pcipetu · fit infami- , ne. ei itulquam p s ta digynialis pa
ir.rnt, nec ad ahqu.-d (ff.ium pul: 1 i,m aamiitel:,
r^iq
imi» ornoilu· feu.h
ac ani- Ιτηι, q-ux 4 R.r>scn< le-

74,

CONCILIUM

JOANNES

SICISMWDÜ3

744

p. xxiii.

'
■ net imptrio, fit ipfi, jure privat». Ctvitai autem , /-«A eo ipfo fententiam imperialis banni inestrraf , perpetuo —■
CMr'kÎi
Coaftantie, nifi confiaie> ftp'redo, et pmdi- fit infamis , nec ei unquam portk pateant dignitatis , ANNO
nec ad aliquod officium publicum admittetur. Qjiin igne- amBn
^4 oàjrrUTV.'rfM , «at 4
ίΛ -νίΒ/ΓΐΜ , Γ0
a

li

mo omnibus feudii ft aliis bonis qqB * Romano tabet M”'
imperio, fit ipfo jure privatus. ÇlvAxs autem, feuuniverfitas Conflafttienfe ,' nifi confutes & reftores pemdifta obferraueriM , aut fi contra ea venerim, eo ipfo
hinno
imperiali fuhjaceat, ac omnibus privi^giid, gra­
. Ex Mfi. Surit, Cf quatuor Germanicis.
tus ftc libertatibus iMperialibus, Un regalibus fit peni-,
Quibus fic peraftis, diftus magifler H-nncus dc Piro tus deftituta . Profentium fub nofikc majcftatis figili»
promotor petiit a diftis praJidentibus , nominibus qui­ appenfiooe teflimonio litterarum.
bus lupra, relponderi per verbum, Placet , vel nos ple­
Datum Conflanti*, inno Domini millefimo quadrinre» . Memoratique profidentes , & Joannes epifcopus gentefimo docimoqeirxo , e prima die JulU , regnorum a f—rOfbenfis , nominibus quibus fupra . refponderunt ut not’rorum anno Hungaric, ftc. xxix. Romanae eleftio- mis. '
prius, per verbum , Placet. Seremflimus princeps domi­ nia quinto, coronationis roro primo. Ad mandatum do*
nus Sigiknundus rex tefpondit fub illo verborum teno­ num regis, Joannes propofitus de Strigonio Vicecancel'
re Promttlimai gy htterai decernimui . Prrmiflîs fic g larius.
peraftis, furrextt profatus Joannes propofitus QumquePoflmodum vero furrexit Carols* pronoroinatus pro­
ecclefiarum . littetafque dsfti ferenifli ni principis fu* curator , (olemnemqu· ft rhetoricam proferebat cotlamalefiatis figilfo magno cerz glauce unpteifo ligillatas rtonem in themate fumpto . Fade eft multitudo .Ange·
exhibuit, eafque legit , rogante ft mandante prolibato lo» net, ficc Qju fiquidesa collatkxM fafta , ûepe diftus L*· *·
domino Joanne epdcopo Oftienfi proxime prefidente
Cit olus quamdam ceflionis ft refignatioms fcbcdulam ,
Qpibus fic leftis , diftus magifler Henncus promotor quam in fuis tenebat manibus , ibidem perlegit : faftoque
fuper poreftatc cedendi ft renuntiandi difto Carolo a ceflit ft renuntiavit . & alia fecit , prout in fchedula
profato domino . qui Gregorius duodecimus dicitur , continetur. Qjut fchedula, ut promittitur lefts, prattatradita , ftatutis ft decretis pramiflis, petiit nominibus ftus reverendus pater dominus •artholomaeus atchiepifquibus fupra unum vel plura , publicum feu publica . copus Mediolanenfis . adhuc in vmbone una cum profi­
tot quot eflent neceflana fieri ft confici inftrumentum cient ibus nationum antedifti· fibi afliflentibus , rogante
& inftrumenta, profentibus quibus fupra.
ft exhortante difto domino Joanoe epifeopo Oflienfi
S gilmundus Dei gratia Romanorum rex femper Au- prxfidente , quoddam capitulum , in quo effeftualiter
guftus , ac Hunganx , Dalmati* , Croatie , ftc. rex No­ continebatur , quod Concilium generale Conflantienfe
tum facunus tenore profentium , quibus expedit umver- profatum, diftamdcooceflioaem feu renuntiationem ad- b Fort*,
fti , ad futuram rei memoriam . Qui flatuit terminos mifit , & nonnulla alia ut ipfo
, capitulo
w
__ infra__ cefonrm.
tenoris
Peat i ».». gentium fecundum numerum angelorum, ft utrorumque Icripci plenius continetur, alta & mteUigibili voce pertx bine·,
'
mimfleria ordme miro
. . difpenfans
- , ficut. choros Angeli­
quidem capitulo , ut pczmittitur , lefto ,
cos varus dignitatibus , qu* propriis vocabulis ( tefle mandante ft rogante difto domino profidente , prodiApoflolo) appellantur, mirabiliter infigmvit, fieft ec­ ftus magifler Henncus pet it per hu*>ufmodi nationum
clefiam adhuc militantem in terns , diverfis tam fpin- profidentes ft alios fupradiftos , nominibus qui bos fupra,
Cualmm quam temporalium difimftit titul.s poteflatum- reiponden per verbum , Placet, vel, nro placet . Diut pulcra fidelibus , ftc infidelibus ternbihs apparens, ut ftique profidentes ft alii fupra recitati refponderunt
caflronen acies ordinata, procedat profpere , donec re­ ryiminibus quibus fupra , per verbum Placet . Super
gina tandem dextris fummi regu in veil itu fedeatdesu- ceflione , relitnatione . flitutis , di finitis ft decretis .
rato , feliciter in perpetuum regnatura . Unde conflat , ft alus fupra recitatis , profatus Henncus promotor
quod omnis a Deo efl poteflas, qui folus poteftatero ha­ fi,e procurator petut a protonotariis ft nobis -notariis
bet in regno hominum , ft quemcumque vult fufeitat difti Concilii, ac alus tabellionibus publicis quibuicunv·
fuper illud . Nemo illi temere debet refiflere , ne , le- que , unum vel plura , publicum feu publica , fieri ft
cundum Apoft.olum, pot t ft at i divin* teiftere videatur confici mflrumentum ft inftrumenta , tot quot eflent
qum pot i us tenetur qu ‘-et in operibus manuum Domi­ neroflaria. Prarlentibus teflibus quibus fupra.
ni exfultsre, per qu* temper iuxra prophetainroifericor»
dia & iudicium confia: . Sane cum propter vacatio- D
Ex prima editione .
nem fedis Apoflolicae , Romani & fummi Pontificis ele­
ftio ft pioviho m noftra Conflantienfi civitate, in qua
Hi> anum périrait, didat dominai Carolnt , foda
adproiens generale Concilium celebratur , lun tempo- paiera
;
collatione cms fbrwatr . Fafta eft cum Angelo
re luxta ejufdem flaruta Concilii .mmineat facienda., inultitisdomilineczleflis, ftc.perlegit fcbedulam de re·
nes tanquam Roman* ecclcii* advocatus . difti Conci- inunciattone papatac nomine didi domini G reporti i» for­
In delenior, ac proernm dift* civitatis Conftantienfis ma /rya.-afi .
domuius naturalis, volentes diftim eleftionem fore tu­
Carolus renuntiat papatui, procuratorio nomine do­
tam, liberam ft fecurim , omnibus ft lingulis principi­ mi Gregorii duodecimi.
bus, viilsliu ft lubditis facri imperii, ft prolertimci­
Epo Carols de Malateftit .A.imini & nonnullarum
vibus & incolis dift* civ tatis Conftantienfis noflro fi­ aliam» terrarum ia tcmporalibui urori*/, urcMO ·>■»delibus noflris dileftis , d llride pr*cipimus ft manda­ •viwro Komandiola redor pro fandiffimo inCbrifto patre
mus , quatenus diftum facrum Concilium in pura , fin- dominoGregorio divina providentia Papa duodecimo, &
cera, pacificaque libertate manuteneant ft defendant in fanda Homatf ecclefif genet alit, atque ejufdem fandi}·
omnem e- entum , ulqu· ad eleftionem ft perfeftionem fimi domini noftri Pap, procurator, Heleni ad infrafcrifuturi fummi Pontificis inclufivc Et quod li quando pta plenti* , fpeciale
_________
____ , mandata»
___
& irrevocabile
, quemfacrum Concilium deliberavit ad eleftionem Romam E admodum
confiet per Sulla»
fen9i/itni _■
do·
-K—·· - „ ;·
,ί.Σ7„:
Pontificis m eadem noftra civitate fore procedendum , mini
—— n- ftri
· : predict
- -j:a proxime ledam
— , nulle opf refia, aut
omnem curam , dilige it am , follicitudinem ft operant caftai violentia , aut nullo dufhu error, , ut ornnibut
e·ϋ<ac>ter impendant , quod eleftio huiufnsodi in plena ape.t r pateat per efedam, quanta finceritate, quantaqur
libertate ft lecuntate debite defendatui. Specialiter au­ corii, afedicte (acrem unionem & redintegrattonem
tem teftotibus & coni.ii.bus difte noflro civitatis Con- Ctt.tfitaao.-um in unitate fanda matrii ccclefia prufecuftantieosis injungimus , ut iuata factorum canonum in- »«- fut . pri/equaturque per viam etiam renunciationii
flituta , idipfum corporaliter furent fideliter obfervare . t.i.lufive * part & libere Cr fiacer, procuratorio nomine
Quicumiue autem iilim fibertatem , tutelam aut iepu- tpfim fanciijfimi domini noftri , domini Gregorii Popa
ritatem aliquatenus impediverit, violaverit , fraudem XII ia nomine Patrii, & Filii, & Spiritu, fandi re·
contra e*m fecerit, aut quantum in eo fuerit, non ob- nuncio CT cedo expreffe in brj fcrtpti, , realAcr & Cum
ftrvavarit , culuscumque d gnratis , flitus, prfemmen- eficdu , juri.., tclalo tp poffef-uu , eucd, qarm & quam
tix aut condit.qnis exsiflat , omni cedante privilegio , rpfr rabet in papatu ' <7 . efigne nimixr prafaii domini
’

*

ft--------ΛΑ2__________________

1

brrtatibu. cz grelut impe. lalibut f.'» regalibut /.t peni·
tui deft itate.

nftri

*

JQANNU
F.XXHL

sciMMxn

CONSTANTI ENSE

fâjrfr Cbrtfie , gai ecclefi* fit* Jndba efi cap* pp

74<

baHeant tege fia ~~
—
reanciatie befitfntfiifitHe, ane reéiaiegratie, eat fibifi AN«f o
ndit erfiirpatie faerit fabfeeata .· nifericari tanea fip
1
nifirater dnortisi fpejen fiant finHen «define fin*
*'*’
.

_

no. ■

mc

finÂt tnimù etdefia peapamneata, ca^unAu fdcp*
fite Cbrifie ia dn ecclefia éaabai , aiéelicet eHat a»

Secrefer^a geatraiii Speeéat Cegfiautic^ii, ia Spirite
faaBe ligettate tatgrepn, aaiaerftleat eulefine talbe*
Hm npeafiateat, tefieâete , reaaatiatieitm pp refi*
JM*·» pn parte iUiat éeniai , gai ta fin ebediea·
tie Uctietar Grtgtriat éaeéedam, fieri, titale & tefi

·» éenin, gd éitebetnr Gregenat deidrfénei, ejafyee

i Hcebater Gregariat
-*--------- ?-- -

latefiit bit prafntfn, ejafgae aé bec precarneren tr*
revecabilen, pn ceint éeniae gai éicebatar Grtgtriat
éaeéeduni , faSat aénrttii , appribat Pp teileaiet ia
ntntae Pétrit & filii pp Spiritn findi.
Ptfi bat tnten caatatt, Te Dram Initiamus , a fa*
pt éifh arcbiepifctpe Meéieiaaenfi legrietar fegacai ta*

—

pradSi éeniai , gri éicebatar Gregeriac éaeéednat
MP**· pp neae jet pepdat, tttaiaaa Pp pefefeaen ,

«■nc^psS·/, dû» mmserat» cefinit pp maadatie*
ait papdat vian acceptaverit, eengae éivcrju prtnifi

la nf. Serii

éat Cnfiedieafit feprafiiSe, aibtl, gaeatan la ee efi,
fné aé ftaHan aaieeeat aàle faerit, talent reliagaere

Tandem veto bymno Angelico, Tr Dana Ineéaam, tnpnvifeat, éederat, fiatait PP cttfihit, prafetan Pe*
folemniter cantato, c» verficufo A colleAis feguen- tran fie Laae , ea fapertéaaénti per pnearateret fe*
tibm, prafaun ivreranduapeter dcmium Banholoms» tri Ctacilii aé bet fpeciaiiter ceafittanéet, late ppteae*
archiepiicopus Mediolanenfis,
ad fartant» pétition» pare epperlaait feet filenailer regeirnéan ; et iafra
..........
Mtfiftri Hentici de Puo pramccorû & procuratorii di- fpetian éeceta éieraat , rentifitiàtne bafi^ateéi iauue*
fh facri CoodUI. mc non ad rosatw» A exhortatio- céiate [tgeeetian, entai jnn fepetai, gné fepretenéit
nra difti domini prmfideotu, legit «pmdda» alfad capi- babere, »sm titde & peffefeni fee éetntieei eje/ée»
tulum in eféAu continoM Mmpo· rafigMtiootf (adeo* ttid
'
(P retundet teUltter & ebfilate. £aeé' fi an fe*
d« Petri de Lom port rteoifitioMm; A alia, ut fa eo­ terit, iiHa faaSa Sfinéar ipfan éeniana Pttruae ex
dem capitulo cnorineanir, tenons fafrefctipci , ibidra aaat preat eataac pmaacut, decernit PP éeclarat, faifi
aks A inteU^ibili voce perlegit. Qpo guidra capicvlo fe & Φ aeteriaat fcbifnatican , aatigai fibifiaatù
proximo iuperins recitato, leAo , de mandato pntiati aatrùema, éefinfiren, faaterm, apprebatann, iacor*
pnefidentie prnlibetus mepirter Henrietta inflantor petiit, rigfbilen, pp pertinent , barctican , a cetbaiica fiée
per nationum prss6dentes & alio· prepare· fiiper pne- dn/iaat, prêtaifieaaat , veferaae ÎP jaraaeenteraae jaemirtw per vettem, Placet, vei, am placet , refpondo- naa traafcrefùre» Ù* ectlefiadDri aettrie ftaaialiua·
ri. Et rune diAi nation» prafidentes, A Jonmiesepi- ttat, pp petpterea taeai battre &iipeMt etttaa papeIcopus Oflieniia pradiAos , pro fe A natKxiilms fuii hfi rerUiiife iaiigataa : ipfaatgae per fatra, ttatant
guibua fupra , per verhum, placet, folemniter refoondetunt. Et Srreni(Tenus pctncept domimu Stgifamndus
Romknorum A Huagaria , Ax. rex, pramifit , ut in “·** bdere m papeta: nntéaaée ppiabibenée fiéen.
capitulo continetur: Atdm pramifiâ recitata plarae_
___________
runr Super «ptibu· omnibus fmpulis tic aAis, habitis , D ·*»*« Cbrifiifiéeiibet, etian fi inperieli, rndi
geflis, ftaonis, A diftniti·, promilGfoiseA diAis, me- iiaeletat, peatifitali . eat alia---.
’ æl
gaevit ecclefiafitta
moratus msgifler Henricia promotor ut fupra, a domi­ facalart ÜjpitMe prafblgpad , nr eiieat Petre , aat
nii pratonotariis fupradiAis , necnon a nobis diAi Con­ tp»t faaeferibet ia bec perte ptfiee abeiiaat , parent
cilii notariis, A aliis tabellionibus pobbeis guibufcumaaeitian , eeafiliaat vei favertat
eoe, un» vel pinta, publicum feu publica , tot <juoc prefieat alh ateêe , Jei eaat taagaaut ftbifamicaat ,
artent neceflaria, fleri A confici inftraroenram (eu in- ettlefigfiùa aaieait pertarbaterera tr bartHtata vitnt
ftrameota , faflanter requiflvit A petiit . Prafentibos & perfegaaata, tete page , teaa fiée , redîter pp aaa
tunc Aid» ta&bus gnibus fupra.
**· taw Peaeifid alignée, cnr.
Γ-.^^ΛΡ.--_ _ _.___ Z
b prune

Jmj. ,
. *

.

editiOM.

Qjiod rpgniraav Fatras 4s Laos auAoritace

Concilii

Λ
T \
--- . ’
fi raeseeer W SMP
ff·: am^Arphnn· tfmu· ^rmrÿrw Sw/mWm
mM·» V Heagarn, &c. régné , eabertaar ipedeht» & régnent, gaetenu îaagaan piet ettlefie aé*
Py*^**>
Cencilii éefetgtr, bec iéen fe ma tant

SacnfedU gneraiù Spnén Ce^aatie^i, Ppc

t^tinttn . Plant : aetan per éeniaate Ofiirafen aeni.
et tellegtt tarétaeliaei, & éeann per regna Peneae*

fr,*MmsMrsd«7is Cbrifiiaae pepde attulerit éetrinn*
ta, galbai dviaaéii « pre reéiategratine febrit* tatbeüc* gaanvii anlta gaafita faeriat rtnaéia ùanen*
fit (décriât, filütinéiaibat dr eapenfii, neergnepra*
fiaadat Cr veiiéin fed peur Cbnfiiaaitati éaPan , 4P

Pa

CONCILIUM
oasMWW»
y<B »
A ietperûli, rrgeli, cerdineltUss', s^ebiepifiepeii ent tfd------------

JOANNES

747

F. XXIIL

ANNO
CHKISTI

Ex

NMO

fitfeii prxfsùgeet dègriteu , in hec prefix jtfine

cad. ·*/. Serii.

CHRISTI

Sapor «übu* omnibu» flt fiagnlis magifler Hbaricus
de Piro rumine quo fi^ra per fixpedifa* notarios, prowaotarim flt tabeibooe* fibi osm vel plura , A tot,
quot fidfciaa* ad drflum fepieatis, petiit fieripulilirum
feu publica, iafirameMuaa A infirumanca : pnefentrbu»
ibidem ilhftribus pnnctpibai, comitibus , Â ambula­
toribus , eetariiqur nobiiibus teflihu*.

geede fer emees endosses <JP fms»u pernes , SfirtUjms&· dirigerer , mmssossiur & œmrditer eeedefe efi ,
fnxt eedicti/ , prohibet tf ettedet redeet fimBe Spmre, ccetredicere, eet ptiees fergere, diipesUrt, «e/de-

$

E

S

S

1

Ο

XV.

jtiheti, die feete diâi etesii Jeiii, frit [efie (nt·
relit Ctnciiii loce & here ceefiretii , in qee fiet

S

Ex nA. Su - * fiü f» i^fitniû rtgelihec
rh, A tribus fervientihu, prefidente «ai

Gamaum.

Videlicet

illultribusB ·*«"·»■ vidrlitet Atteins Cetctrdietsfi/ useana» tu-

principibus, Ludovico co

fedees Jeeene epifeope O-

mite

fisitqec fn ee ceMreteet

mundo, Fhderico Burgrav»o Nuremburgenli Jtmir-

petms daedeeet Ntcolexet
erchiepifotpees Gnezsecn·

Palatino

nentes decrrvss et ipfe ejrcesmsseucetùiis esintnh ieet-

Rheni

in

duoae Brandeaiburgenfi in
fceptro > Henrico duce Barerir in corona , A Ste-

Ite* , Stefheseu Deieefif eeetiee Griliceste , Niedens
Mersiergufis neerine Gemeenicse , ÈT Fetrieies Certegenfis atMMw .dsrglicese*, dommm Jeenees Qfiicnfispre^
fidees ssoesinc ctlltgii cerdinedieee, per verities, PUcet,
epprderent.
*
fr-/ Sarti, & trihtu Gtnesitù.

phano de Roiebon milite
Quo quidem flaturo UAo & approbaro , providus
de Huâgaria inenfe. Pre·
tentibus ibidem reverendif- vir magifler Henricus dc Piro promoter A procurator
fimi* patribus, domini* Jo­ furrexit, proponens, qualiter articuli praedicati per madoesieet ^eteetei epi/espes anna epifeopo Oftienfi car­ giflrum Joannem Has in Bobemic regno. A.alias , de
concordienfis legehet qeed- dinali Vivarienri ibidem quibus efl convi&us, e flent boretici, feditiofi, captiopnefidenre nomine collegii fi, aurium piarum ofienfivi , *c. per dominum pnefi[eqssitstr, & efi telis.
cardinalium , Jordano de dentem , dominum Romanorum regem , ratamqup Sy­
Urfini*, Angelo Laudcnfi , epitropis , sfliftentibus
afliflentibus ipfi^- nodum Conflantienfem, coodesnnari, librafqoe de qui­
domino regi Antonio Aquilejenfi, Francifeo Venetiaram, bus eflênt extrafti, igne comburi debere , A alias fibi
Antonio de Salancho, Petro Cameracenfi, Brands Pla- fieri juflitut complementum a pnedifa Synodo fibi no­
centinenfi , presbyteris ; Amadeo Salutisrum , Ludovi- mine quo iupra, debita cum inflantia poflulabet : prout
• Al. frx·· co de Fli/co, Landulpfo Barcnfi, Raynaldo deeBran- in quadam papyri petitionum fchedula , quam ibidem 1
kafiis, Odone de Columna, Lucido de Comitibus . A legebat. cujus tenor inferius eft incertus, plemus con­
Francisco Florentinenfi, diaconis cardinalibus . In qua tinetur.
Qua petitione in feriptis oblata, de mandato A vo- Ex iifdem
quidem feflione more iolito cantata fint Mitia de beata
Virgine Maria per reserendum patrem dominum Nico­ luntate ipfius Synodi Conflanttenfis , venerabilis vir D.
laum arcbiepifeopum Gnecnenfem. Qpa MflTa cantata, Dertboldus de Vildungen prediftus inceepit legere artifuit peraAum officium hraniaram cum introitu, Έχχη- ku formato* A dogmaticato* per Joannem Wicleff A
di ster Domine, Ac, collefti» A orationibus ad hoc re- Joannem Hu* in buoc modum , quorum aliquo* legit ,
quifitn, juxta exigentiam temporum & officii : Acvtn- A refidocu dift* fanAa Synodus habuit pro ledis ■
Sicut Cbriftus eft fimul Deus & boato, fic bofliacongelio , ^dtleitdiu e fisifit frtpbetis, Ac. ac hymno, Ve­
Messi.
sci creeter Spirites . Quibus Miffa & ofioo litaniarum fecruta eft fimul corpus Chrifti ad minimum in figura ,
peraftis, fuit introduAus majirter Joannes Has , accu* A veras panis in natura. Vel quod idem fonat, vetus
fatus A cwnriAus tanquam herefiareba , dc regno Βο- panis naturaliter, flt corpus Chrifti figuraliter.
hamiat ad medium Concilii , ubi erat levatus in unum θ Cum mendacium hcrericum de boftia confecreta, in­
alium feamnum pro eo ultra alia fedilia communia or­ ter haerete* c fingulas teneat principatum , ut ip£a ab c Fant,fe'
dinatum, ita qu°d omnis booso eum fufficienter videre ecclefia exftirpatur, fireure denuncio moderni* lueretid*, l·1"1' ■
poterat. Iplo Joanne Hus haeretico , five batrefiarcha quod non poftunt declarare mc tealligere accident fine
ibidem confli tuto, afee odit ambotsem reverendus pster fubjeAo. Et ideo omne* ifte fiefte heretic» in capitu­
'dominus epifeopua Laudenfis de ordine fratrum Pnedi- lo ignoritftium Joannu quarto, Nes ndtrensns qeed fci< i torum; A fecit unum brevem, compendiofum & lau- eees , audaAer prmoflico omnibus ifti* teAis A fui*
<hbilem termonem, iffumens pro themate , Defimetsu complicibus , quod non defendent fidelibus , quod ferra­
corpes pecceu , Ac. ad Romanos vi. cap in epiflola , mentum erit accidens fine fubjeAo , antequam Chrilîüs
ut aiferutt, proxime diei Dominior. Quo fermone fi­ A tota triumphans ecclefia venerit in finali judicio equi­
nito , aieenderuut ambooem , in quo ediAa Concilii pu­ tans fuper flatum Angeli Gabrielis.
Sicut Joanne* figuraliter fuit Elia* , flt non perfona­
blicari folent , A eadem approbari , reverendi patres
Antonius Concoedienfis. Stephaniis Dolenfis , Nicolaus liter ; fic panit in altari figuraliter efl corpus Chrifti :
b AI- F./x· Menburgenfis, i Guillelmus Tolooenfis , Patricius Cot­ A ablque ambiguitate haec eft figurata locutio , Hoc efi
x»i. & txpe ta*enfis , epiftopi, A Berrboldus Vildungen facri pa­ corpes seen*· , ficut i fla, Joannes eft Elias.
latii Apoftolici caufarum auditor, deputati per nationes
FruAu* iflius dementiae , qua fingitur accidens fine
liqir*.
ad approbandum aAa , gefla A pronuueiata numine na- E fubjeAo , foret blafpbemare io Deum, fcandalitare fan·
tionum. AntooiuAiepifcopus Concordienfis de mandato Ao», A illudere ecclefia per d verba accidenti* .
Diffiniente* , parvuios fidelium fine facnmentali ba- **** ‘
fibi injunâo legebat quoddam flaturum , imponendo iiientium univerfis & (ingulf in Synodo exliftentibus ia prifinn decedente* noo fore salvandos, funt in hocjQobunc modum :
lidi A pnefumptuofi.
Levis & brevis confirmatio «pifeoporam , e cum a c
ex
diAis ritibus tantum fotemnistta eft, ex nation· diabo- mi. tes» ed­
Decretum filentii.
it introduAa, A ut populo* in .L« accfefie illudatur ,
Se./vjdeâe S/nodor Cossfio>aienfis , ÛT. free ifit &
mondtt fob fxme excsesmussicottosdi late (entende ,
ceolrevenientes isscnrrerc volt ipfi foBo , & (oh
pano urceris daerauar menfiem , Û* /eutorie herefis ,
ssr eiijtsis issjnfisssnrfsse finies , Msâtniinits , irndsss , or­
dinis , prnentiuntie ent conditiosuj fuerit , rtijm fi
qoan·

& epifeoporum folemnitas aut naceffita* plus credatur.

efi

Quantum ad oleum quo epifeopi «mgont pueros , flt eK
peplum lineum quod complexum eft capiti , videtur dieMi, Vc.
quod fit ritus levi*, infundibili* ex fcriptura. A quod
i ile confirmatio incroduAa Iuper Apoftokx, blafpbemat
m Deum.
Coo-

749
CONSTANTIENSE.
aca?S?®OT
7i<>
CmGA· vocalis faifta faeerdeti y iimodufta per In- A Nifi effs lex caritatis intrinfocu» , nemo proprar
AMdO
GHftlSTl

ne mari—, em. eft tam neoffaria hootioi, ut dufinit
;
. '■ ■·

fi qo« ttiei* cogs—, verbo pql opere offenderit
cepe*,, yorbo vel opera U&cit
panthera.

Grave «I « infandebile

dirxconfei-

charta* vd bulla* habet habilsaram vel juftitiam plus AMNO
CHRISTI
vel mimis.
Nos non debemus proflaro anr dtxaro aliquid peeca-

rrrtiHa proàtoram Dei noftri.
Sicut princeps vel d—iou* tempore quo eA in pecca*
to moctali. mo fattiau nomen illius oAcii , mfi no­

mine tenue Artati* equivoce: fic nec Pape, epifcopu»
iel**.

CbUUam. Introduxit enim coafeflionem privat—A m-

fandebikm. Bt poftquam coofetibri nota fiiit, ut Ieram
flat—, quod non paodatur populo malitia fic ctxdeS Conleriura probabilis eft, quod talis qui rite vivit ,
eft diaconat vel tacerdos. Sicut enim cognofco , quod

ter·—.

vel tacerdos, d— lapfiss fiant ia mortali peccato.
Ornais habituants ia mottali peccato caret quocum­

que dominio A ufii licito operis edam boni de genero.
Ex principii· fidei eft per fis aptam , quod quidquid
homo in mottali peccato fissent, peccat loortaliter .
Ad venam Cecutare dominium requiritur juftitia do*
ifte furite vivende, cnoflituras eft a Deo in talioAcio minantis, fic quod nullus exfiftens in peccato mortali,
five flatu.
gqft dominus alicuius rei.
Non ex taAificqtioae hominis ordinantis , fed ex b . Omnes
________
______________
____________
r_
religiofi
moderni feipfas
neceffxant, , ut_,
hypo*
jufti&caiiot» operis capienda eft probabilis evidentia te* crifi maculentur. Ad hoc enim fanat fua profeffio, ut
lis ftatu*. Dene enim poteft fine tali-infirtraosso digno fic jejunent, ut fic induant, A ut ficfaciaat, quidquid
vel indigno perfimam aliquam in tali ftatu conflin—e. inddferenter ab aliis obfervauu.
Nec eft probabilior evidentia quam ex vita . Ideo ha- t Omnis privata religio tapir, ut fic , imperferiionem
bKa
beta vita fen&a
tanfta A dnArira
dnArina catholica, tatis efloccfefis
efleccfefis A peccatum, qua bomo indifponitnr ad Deo bbere fer_:i: l: ·
“ —s
— *
vitndum.
ConveriatM) mala praefeci fisbtrahic acceptationem or­
Kdigio five tegula privata, tapit prsf—ptiotomblaf- ·
dinum A alios— (aeramentorum a fnbdms, qui tamen phemam A arrogantem tapra Deum : A religiofi ta­
neceflitate cogente potient boc ab eis capere: fiippiican- bum ordinum, perhypocnfimdefenfioais lusreligKXns,
do pro , quod Deu* fiippleat per mituftro* foot diabolo* pcsfitm— ta fuper Apoftolo* exaltare.
opu* vel finem oflkii ad quod jurant.
Cbnftus In fcriptura non docet aliquam fpeciem or­
Antiqui ex cupiditate temporali— , ex fpé mutuo­ dinis da capitulo Antichrifti. Et ideo non eft de fuo be*
rum juvamiu—, aut ex cauta enodanda libidines, li­ neplacito , quod font tales. Capitulum autem iftud in .
cet diriperent de prole, copulantur ad invicem , non iftis fperiebus duodecim continetur; qux funt , Papa ,
vero matrimonialiter copulentur.
........
cardinales, patriarchs, arcbiepifcopi, .
epifcopi
, archiHac verba, Accipi—te in uxorem, eligibiliors funt^* diaconi, o&cules, decani, mouacbi , canonici, fratres
in contrarie matrimoniali, qu—ifta, Ego te accipio in de quatuor urdiaibus, A qusftores.
uxor—. Et quod contrahendo c— una per hac verba
Ex
Ex fide
fide Ac
& operibus
operibus quatuor feriarum, quo
qus font cie-1
cie-» uff.
xff. rari**
xr>«>
de fisuro, A pofi c— alia per hac Retira de prrfeo- naCstarous, t vanus monachus, vanus canonicus, at-·»·*>■» .
ti, non debent fruftrari verba prima per verba feron- que fratre*, evidenter eisio, quod nulla perfixa iftarum
tir’
daris de prafirati.
eft membrum Chrifti in tanftor— catalogo, nifi in tine
Papa , qui fe felfe nominat ferv— fervorum Dri , dierum deGsnsrit acceptatam ftol>de feriam fuamuullo gradu eft io opere evangsiil, fed uumdano. Et fi
Paulus quondam Phaniuu* propter melioratu taAam
fit in ordine alipso, eft in ordine demon—, Ùeo plus Chrifti, de «qus licentia feAaro fuam dereliquit. Et ob . ...
culpabiliter fervienti—.
hoc clauflrale» , cujuficnmque tafts fuerunt , / debeat
tnt
Papa non difpenfat c— fimoaia , vel voto temera­ Ubere ex mandato Chrifti g exire ifta vincula , & io—
rio, cum ipfe fit capitalis fimoniacus , vov— temera­ duera libero feriam Chrifti.
—π—μ
rie fervare flatum Comme damnabiliter hic in via. ErSuftcit taxis, quod dent quandoque fervi» Dei dori- t·**'··'·".

Qpod Papa fit finiimus Pontifex , eft ridiculum . Et
Cbnflu* nec in Petro, nec in alio talem approbavit di-

dant ecdefie, licet non femper b Deo, cieto Cmfereo ,
taau.
a Papa vel a fuit tabditi* affignato.
t
D Potefta* q— fingitur a Papa A alii» quaraor novitfe- h Ftne *t~
Papa eft « pstrotXM Antichrifti : non fol— illa fim- Aia, f— fifty, Aad feduceod— fabdiro* diabolice in, idw.
plex perfona , fed multitudo paparum a tempore «fixa­ trodufts : nt prslatof— Cstaraot— excommunicatio,
tionis ecclefia, cardinali—, epifcopor— , A fixu— dtatio, incarceratio, A redditu* pecuniarum venditatio.
complicum aliorum , eft Antichrifti periboa compofita
Multi tacerdixes fsaplice* fuperaot praelato· in hu­
snonftruota. ffoo tamen repugnat , quin Greporiu* A jufmodi poteflate, immo viderar fidelitati, quod magni­
alii Papa· qui
vita fua fecerunt —la bona de ge­ tudo pcteftatia fpirituali* plus confequirar fili— imita­
nere , fruriude fimditer ponirebant.
tori— Chrifti in motitat*, quam potiat— qui per car­
Petrus A Cieman* cum ceteris adjutoribus in fide , dinale* A tale* apoflata* eft eieftus .
non fuerunt Papa, fed Dei sdjutorer, ad sdificand—
Subtrahit popglns decima», oblatione* A alia* priva­
ecclefiam Domini noftri Jefu Chrifti.
te eieemnfy— ab indigni* Antichrifli difcipuli* , cum
<^*od ex fide evangelii iflapapalis prs—inentia —« boc facere debeat de lega Dei - Nec eft timenda , fed
pit ortum, eft aque fall—, ficut quod ex pruna veri­ gaudenter acceptanda malediftio vel cenfura , qus in­
tate error quilibet exortus.
fertur a difcipuli» Antichrifti.
Duodecim f— procuratores A difcipuli Antichrifti.·
Dominus Pipa , epifcopi , omfe* religiofi vel puri
Papa. cardinales, patriarchae, arcbiepifcopi, epifcopi , clerici, titulo perpetus potiefT—i* dotati , debent rearchidiaconi, official»·», decani, monachi, bifurcati ca­ B nuntiare illi* in manibo* brachii faculari*. Qpod fi per­
1 Mr.
nonici , pfeudo fcatici mtrodotti jam ultimo , A qux- tinaciter noluerint, i per fs—larcs debent ragi.
tlore*.
Non eft major hsreticu* rei Antichriftus, quam ille
Patet luce dario*, quod quicumque eft humilior ec­ clericus, qui docet, quod licit— eft tacerdotibns A le- lerie*. ai.
clefia " ferviemior, A in amore Chrifti quoad fuam ec­ viti* legi* gratis d—ri in pofTtiTionibu* temperalibu*. **
clefiam amatimor , eft in ecclefia .militanti major A Et fi fint aliqui hasrctici vel blaipbcmi , fitat illi cleri.
proximus Chrifti vicarius reputandus.
ci, qui hmc «tacent. Non folumpotiunt d—ini ren—Omni* injufle occupan» quodeumque bon— Dei, ca­ rale* auferte bona ecdefis ab habituaLter delinquenti­
pit rapina, furto , vel latrocinio aliena.
bus: nec fol— hoc ei* licot, fed deb— hoc fecere fub
Nec teftium depolitio, nec judicia feoientiatio , nec poena damnationi* sereres Deus non approbat quamquam damnari civiliter, vel
d*(i dr corporali* potiirifio, ficut nec d diflenlu* hsreditariu* ,
nec humana commutatio , five donatio confert h—ini civiliter judicari.
/«!·/«< ■
fine gratia dominium, fiveju* ad aliquod vel omnia ifta
Si Eat otjcriio contn impugnantes d—tionem ecclefimul. Eirer/txtri/ίχ—r drgratia gratum fecientr.
fis, de beato Beuedirio ,-Giegorio ac Bernardo , qui
gtuateat.

pauca

.i iwuuwum

7Π

CONSTA NT1 ENSE-

,’c‘%?®ü’

7M

*********pracacaapcraii· ia paupertate poflidebet, dictas. quod A quocumque privflegio no· obtaaw , tari hÿ» auta-*”......

·

f-HurCTi nBal**r P«*ta«bam - Si iterum cbitcia», quod fingota- ritnte Concilii putatur Prata nro «rticuli bk fe- ANMO
v
11 fto· iftoe 4« ifta decliratiom « 1««· Dnmiai finalMr quuorur, 4« quibo* aliqui, licet non omne*, recitabat*poemtere: doce tu. quod fiat fenAi ; & ego docebo , tur ad prata*.
quod nntüner pauutebatic.
Εκ grima editiooe.
Si Scriptuo* (acts & rationi dabemu* Cretan , P·tec, quod dbfcipuli Chrifti non habent goreftatem conta
Cenfeaenler epifcfet Cracn-dimfit legffe fetretiam
exigendi temporalia ger cental* : fed hot attentante·
cadra J*i*aww> Hat àe regno Abatfe , |M /ta dfjretat filii Hdi.filliBeltal.
Qpataet etancia unum babet fiippofirum, fecundum drtiu in prnfetia C«*ci/ri , 0" rrudta cwm /«.'»quod producitur aliud fappctitum gar priori. Bt ifla eft fert.
a&io remaaon* perfeftdfima, poflibili· ratura.
Qjuriibet etancia fire corporea, fire incorporo·, eft
Sententia contra Joannem Hm.
comuni· tribo· fiigpofiti· , Λ omnibu* ilia intent com­
muniter proprietate* , accidentia A operation··.
Serm/eatfe grartarr Cenfiantienfit SynAui, (xc/rjfem ca·
Deu* nihil gotefl aumbiUne , nec mundum majorera
ttiiuam reprafentan,, M Spirite [anA legitime can·
vel mmorare ; fed anima* ufeoe ad cattum numerum g gregata, efi perpetuant rei atentoriam.
creare , & non ukra.
Imgoffibiie efl , dum taftaada* corporea* contendi, Ζ~\ΙΛ· trfe VrriUste, trier awfe freSm nulti fectrt
unam continue qtafiMOUm localiter , A diam corpu·
, Uttc efi , γ-od vir éevtr^trr
quiefcen* continue penetrantem.

]tea»ei viclrf fiui rtortifere A&rtae

eo*

i» Ciri·

Linea aligna mathematica continu· componitur ex JtJcfi per eveageli*» , et rfim /«Λ’ p*ru fiiit grduobu*, tribu*, vel quatuor punflit in— *di*ri*, aut ta Mtrrr , /ed ctetr» Cirifii ftlattrei» fidte» wfe* radix
Ium cx punfti» fimglfciter finiti*. Vel tempo* efl » fiiit, «rradn— pleret geruiit filice pjfifiru , fue/ fiù perverfi
valent compotitum ex iaflanribti· immeduKi*. Itemnon Mgmtii relijtt Jeccefirri ; efiverftu fini iret fnifa
efl poflibiW, quia tempo* & linea, fi fint , taliter com­ iyetéat tMfgmv raatre [pttriei
il/rgitimti fiiit· agi·
ponantur. tata parr efi errer fe pbiiufipbia. Sedtitt- fer tnfergrre , pf erret ernret tfi egrt Detinet feumm erret circe Aviae» potentiam.

qntn vepret ecavtt, cert pervigili

cultrt e»a»ri·

Imaginandum afl , unam iubflamita corpoream in tttii etclefitffiice refecere, ee et eeeeer ferpam ie perprincipio ta dutam efle ex indivifibUibu* compotitam, eiciete aliereat . Cee» itaqee ie facra gcntrali Concilie
& occupare qmnem locum poiGbilem.
neper tata célébrait éecreteie ferit, éed> itate Acerna·
• Qpodlibe* efl Deu*.
tre etrateri^ femie *iclef fiamnaeAtat efe , Cr Hint
AK/ >i
Quilibet creatura efl Deo*.
Qffe injefatefii Affrinan cretinentei forttnnpeam iare·
d<·, :
Ubique omne en* efl, cum omne em fit Deu*.
tin> ctteiereedtt ; dT tMriaate ipfaat d—li·
Omnia qus evenient , abfohue neceffariov*
iret ejae, Magraei Mrinne infanan 0 pefiiferaar in·
nient.
cieant», cmtater feffe cntncfefle · CriefenMli êe·
Infan* pndcirm A baptixatu* neceflario vivet diu- cretate aaBeritate Caecilii ferit appniaurn ; nibilani·
tie* , & peccabit in Spiritum fanftum , ratione cuju* net tama feéarn Jaeneet liai m bac fert Concilia hic
merebitur ut perpetuo condemnetur: A itanullu*igni» perfealiter cfeitate<, m* Cirifii , fe patie, Jaatetit
poteft ιρί·α> comburere pro boc tempore vel inflanti . 9lclef ficrefiarcfe Afciptitu , pafi (p cnetre feenatia·
Ut fidem affero, omnia qua evenient . de neceflkate eeattr ficcntaattitfeafei ea,fe teraerarti ctntravcnien/,
evenient ei. Sic Paulut prsfcitu* non poteft vere poe­ ernret efe piaret & hxrtfe , «em Λ ecclefia Dei ,
nitere , boc eft, contritione peccatum final>* impmnifenrtixm a certit aliat rcvcrenAi in Cirifie pathiet,
tie delere , vel ipfum non habere .
Atninit erctiepifnpii
epifeapit Aw> fena rtyearvat,
Qgibu» atticuli* lefti*, fimilibu* mandato 8t volunta­ 0 nagifirit in tbttitgia plnrinnt finAarttatccfeennetet,
te , D. Anrooiu· epifeopua Concordienfi* legebat unam Agnatizavit, afenittrprfeicavit ; prefetina demaxfcbedulam per modum lententia condemnatoris dita- tiani [cbalcfiice ipfam» articalarena Jeannit *iclcf fe
rum articulorum , hujufmodi fi»b tenore :
a<e plerlet fe rarotrfitaU Pragenficam fet coatpliciim
Sacroûnta geoeralu Sjmota'Conflantienti· , eccle­ in fcbalit (p in prfeicatitnibe, pMier refificnA, ac ipfiam catholicam reprsfencam, ad exftirpationera fchif- D fenjaaaneat 9iclef virete catbalicam flg cfetrem evan·
mati*, errorumque & bsrefem , in Spiritu fanta legi­ geli enat, in favente efe ABrinar , cerant meltitnfiine
time congrega1* · Auditi* diligenter & examinati* itai* Cleri 0- ptpeti Aclaravtt .· certet etiaaa artiealet infra·
& opufeuh* damnacsoMmoris Joanni* Vicleff, per do­ frriptet fp pleret tiiet, fp merita deanatiilei t IO0WW
tare* & magiflto* fludii generali* Oxonicofi· , qui de catholicae efe afentit fip pntiitavit, gei in Hfet ipfiet
eifd^m libri* flt opufeuli* ducente· dt fexagint* reprobo· Joanni> Ha·, (p c apnfcalit natorie cantiaeiVnr . Oea- c jti «j.
excerpendo coUepenmt dt febolafitce reprobarunt atti­ fl’*·*' betite per feet plenaria infoemetitaeA pratnif- ftvli».
fa Mf./rcf» culo·. Qpo· omne* Imk tata Synota Ï petiit exaaM- fit, ty Aitgfei Atiferatiene revetettiffitatmat inOfe·
nari, & tapi**· recenferi per pUre* pane· eodatis Ko- fit patrent Antienne» fafea Paatann eetiefe caréina·
uaanmcardmafe·, epifcopo*, abbete* , neagiflrn* io rhéo­ Neat, patrtmtaram , arcfepiftopatent, fpififervat (p
logie, dota— utriuta* turi*. & alio· piure*notabile* ccumevnt pralatinat & dWfcram fer» pmiae 0· ierit
diverteram dk generaU—i lludioeum ia mnlriradta co­

pta·. Qttaa aatirali· fic examinati· fiiit A efl reperdambiafphemm, al—erro—ce , airo*fcandaiota, feo(-

noflri JefeChrifli hoc tata Sputa prpdita* atttalo·

cMtrvandi·, maàdgt p—dita tata Synod* MÜnarÜa

t^tinfer mxtaatadta efeofa, tiet fenfetOaCfeaif
ttfer fefetu AtiareiAfi^Ah, articnfe infrafetiptat,
put bedta ledtatar per pleret veagfirve m facra pagi­
. repetii finneti ^i^ A
na, reperti ferent contineri fe ejnt ttirh fip aevkalt,
mana
pnpria feiptit, & fet ___
etiaat
-W ----!a iAvt
a t·--^-^

en Cfetlii onfeffe fet fe fee liAûQ· tpefielit canti-

gfere,

-*

·Λ3Γίί^ίΓ

λ

decretorum fe fentratUram temmarim violatorexftitefe>feltt, tAv
6ta/ *****&Agriam», e/tata e/ta grjAtet
rit , tMottinemana dabit· per tororum ordinario» , σ fejeala m latina five vulgari Dfefen
riitn,

7H

CONSTANTIENSE.

fMNNBS
KXXIIL

«rang»*»

7;4

fer atian, vei A
?
- ----- —
At repedat *·
Articali Amma» Joaaaù Hm, A
£ψη
ANNO
bemantio.
CHRISTI
que cmtima*, ipj*
A frimaiter iu prafeutu cleri A pepuli ia civitate Caqfmrie*.
f A aliti, Attract A Afrit : arijicieur prcficr prei. Uaica tf fmge Uurverfrin tcclefe, qur<f praatifa emam tier riagrimm mtriti tft(T frt fufpe- Afiuetenm udverftai. Ec infra faqnicur. Uatver/alii
gen d fd , <Jr a* muritiu Ctiifi fdlitiu evita»·
Am : Er at A mede rcdefa ilia peruiciefa riegriaa
eliniattur, tin famfmBa SjaaAu prerfiu jukt, ftr
lacera» erriiaarw, tradatur A epufcula tiÿufund per terit ag*i qutfAn agiti* eteitf* naiigaaatian enenfuma ecdefqfica», etia»,f opui fuerit, eu» A- fnilei.
}. Prufciti ma fu* fertti rCtlef*, tu» aaf/a fart
frfhmt paua A fuTmc Sanfi, riiligeueer iaqriri,
A rtperter igritiu patiicc oacremari. Si gait nteua tjru d ta faultier crciAt, et feef fr*Afiaetioai>
curiter
, qu* iffa» ligat, aca eeciAt.
tigui feateaua at Acrtti vialater aut cauteurftar eafi-

Du* aatur*, dvcaitai & timaartar, pu* mut

--------------- --------------------- Ctiifn.

. W W•o «*«.

Vei taiei,veti*i fujfegan velp^feget Ah*rtf, fr»* S- Prafcitai etf aliqunA ft in gratia fecmAu*
eeAuAm. Pifi iafiipfr agir CP agitatu ή caufa i» pra/nte» jafitim, tenta amqqamgl fats faaga «·qdftünr A fp fuper tarif cntiapraAgtm Jtauaen clef* : A praAfiaatar fmper nmet » entra» tccle·
Mm tiAtù CPfegù, titita fer frhu fAti O fltua- fa, licit aiipumd recitet a gratia aaveatitia, feri
am a gratia prariffinatiarij.
<· Sameud tedefa» pre cmvecatime prjdfinti­
m* fuie atriuffue ia,A,tp fuper agit, agitatir ec ma . fvt ft* ia gratia , five eat, fecuariam pra[e*Agit ttfiu» fA Agaenm Cf ÿ/ananiw , que AB* tm ftfitian, ife unit ecclefia tf articulai ftei·
ipfjmnit Hue felou g futiiee Mtit fmt cerna f*.
7- Pefnu an fait, ate tf caput tccltfg faag* ca
tritiu&frdurit tiqai feeri Cncilii, per quenm tefia» ttilic*.
AA epertifne **f*, tunAnJeaautn unita ante,
I. Sacerdttt qaemerielitit crimiaeft vivente i, fafceuAiefe, jedtiefa, CPptricalefu titrtfn Aqfmtûaf· ctrdtii prilnti petrfntm. e feat filii iafirielcr, feuft ia pritiice, tP ftr unita eaaenmcurrieula friedcaf­ tint iufidliter d Jrptm facrarnmir ecclefia, d clafe: Ctiifi aadatiaveeale titt famfaaga SyaeAuCn· vitia, afidu, ctujurit , meribui, carimmii, A fécrit
fautinjb, felun Dean fr* rnrib tiAae, per tine Af· rttiu ecclefi*, vmtratieue reliquiam*, iarialgnriir, A
fuitivan Jeuhutien, qaan prefer! ia tie feriptù, pn.cndtitiu.
umciat, rittenrit&Aclam, ABanJenutenHurfdj- 9-·'
“
Pafelit
Aguitar eCefart imitvit, ip Pcfefr*fePP effe venm CP unffn baretitvn. ipftmqut fegie & iafitatie a Cajarir feteutia maaavH.
errem
Artfrt eir ecdtfa Dei AAn 4—«ar, &
io. Nullui fat revelatiatt afertret ratinatilittr
plurine fcmAhja, piarunmriunefiafva, teneraria A ft, Vtl A alia , quai efet c^et)farticalarii fang*
ft fedtnfa Agnetiaafe, (> fuUice prnAcafe, ia am tccltf*: ate Pfttuaatu Pntifce if cafat Renne ecneAcan efiufan Avia* anjqfAi, at mivtrfdb ec· clef*.
tltf* fcauAlm*. tr fAi catHic* Afrineatam cl*·
it. Neu tfertet creAre, quad ift quicanque f
vet man ecclef* A ce^urur ectlefqfkat vilipmdf- farticularir Aataaar Peutiftu , ft cefat cajafcunqee
fe; ru qaAu per auau nalm perfitit «mm taAtde, fcrtkalarit tccltfq faagg, aif Deal turn frfAfinaCtiid fAlet per fuan pertiaaciam uiurian fcauAU. vetit.
*»u , can appeUatieaen A Deariaun aqfrun Jeftia
1». Mnw grrit vicoa Ctiifi, vd fttri, aif feqan
Chrifun, taaqmm A fmenanfadctn, mifir tetin tar eu» ia naritiu; cun auUa alia ftquele ft fertifqficit nedit iuterpefaerit ; ta qua natta faifa qp i*· aeutitr, arc alter a Dea recifiat fncaraterian fetefn
juriefe pefirit <p fcmAtifa, ipfui feriir Aptfriic* ce*· ten: quia af Ulaf cfdtaa vicarii requiritur (p ne·
furenm eulefeficarun pp devina ia emtmptun. U· run ceUfiruAet, & infitaeaeii augeritai.
dree prepter prmrifa trade flare, prafatan Jmnen
----------cfaataifefur
r------ ----------a^ fri*·
«J· **·,■·■
<Jr---------venu^.„
fuccefer
Hut Hreticun firige fT cfitirc faude SfcAtu prauu*^ cifit ^pefelenm Petri. f vivit neritiu cmtrariii Pt·
eia» ,<T teaman tirrttiom judcmAn^r endmua*· Ut: tr f qufrit avaritia», tuae tf vicaduc Jai»
An fere jedcaf CP oaAnaat per praf**ei ; dgen- ScaritAii. Et fari eviAutiaCarAader an feat meatqut tpprlletimm tanquam iujâriefa»
fmAhfan fefi (P veri [uccefere, nUtgii atierun ^ftfaleru»
CP iilaforiam jurifdgieuir etdtfafk* refrcAud, ip- Ctiifi , aif vwriat nerf ^afehma, ftrvaattr
[amqut Jeamtn Hue pepuhm Chrifinnn, murine m naflia tf taaaAta Déniai aqftri left Ctiifi c.
rtgn Bdemia, fa prAicatiAti* frit puîlicû & fcrii«. Degarei ftandr qutti eliquii fer ceuiuran ec·
fturu per eun cenpilatir feArife, ac ejufiim piped cltfafican meaAuAu, f ctrrigf ralaerit, juAcie ftCtiifiA am venum pradcatertn eveagriti Ctiifi
crrU t'1""**' " ** ^•h·
ftcmritm eapaftiann feagerun Agerun, feri fuift fin, jcrtiai Çr PSartff», qn Cti^fan nleatem tii
vtriui ftAArm. rerun qpie per ta qu* Sac jeer» etiéire ta ouaütiu, Actutei, N obi» noa licat
fauge SpatAi vidt
mriivit, cegftevit euudem Jem· αη"Μΐαη, iffun Jftulari juAcie trAtAr»*, »
uen Hue pertiaactm Cr hmrrtgitilem, gr a ade Ma» quai taie, faut ti»iciét gravierri qua» fiUttu .
ij. Qkdeatia ecclefaficu ef tiedenia fmnAu*
thfa rdirt,'aeque Sartfet <Xtrrtrri ftr tun patiite aAaveatinen factrAtnu ecclefg, frqter exfrtfana*·
êrftulaeai A prariicatei veil» aijurare. Iricim tic fe· geritatne Jcriftarf.
cru» Cmcitiun Ctifmtieufr nuuriem Jeune» Hui atE

Attrait : rinMrttnu

h «/. rdte.

aitefimiaiir

c in *[.
**·/·''"/·

liantm hub» «rtfcuU

!*",*?'*
Mta

«fîc«0 .
fuccuian

rrtarrvadù ta Ctr^fe

prafeutia defat iattefarig* Spued Agam rfyhr»
«m», fenuMlmi faarf «A fait requirit. Mite eafequntar. H*(r&fafaCia/l»ttifi JaaaanaMu,
atkaM , faarf cnlefe Dei am Mm* aitra quiri genre
veieal, juriida fmdari b rttiaqaert, ipfam curt* facaleri rriiaqueuAm fere rieceruit.

Ca*U- GmeeeL Tom. XXVIL

i y. Sated* Ctiifi viveur fiemAm leg** ejui,
A titiu, mtitian firifeurf, A efigmt A fdfem·
Ampepdu»,Atit prtdeart, am dfrnte prtteuja
mmunmicatine. E* iufra : ^uA f Pape vri aliqui,
4 prtHm mmAt facerAti fc dfaftt, am prqdtare, g
am diet etidrt Jetititn.
Γ
11. DAitit predemric tdcime d maAm anitit

"Λ*· . pntiuf» «w

______ 7Π
‘ 9‘

CONCILIUM

siGJSMUNDus

7Jg

«rfe/j/fee/ cxcMMMwtaiamr , j»t- K rum quondam Joanni* VVicWFhscrefiarcta , & ut talis
CHRISTI
v interdsiti , «a fer exaltationem clerus popu- &
‘ pro tali babitus, nominatus & reparatus in Ciyitat* ANNO
hu.
laicalem fibi fuppeditat, avaritiam multiplicat, Pragenfi, ft in aliis portibus cixumvicioit.
CHRISTI
protegit, er
préparai ^mi.bri/h. aiItem, articulus quintusdecimus, ft etiam fexrus deI“" erftcm evidens eft, quod ab jfatitbrifto tales pn>- cimus, in quibus continetur, quod dominus archiepifcocedsmt cenfnrx, qswr vacm* i» pnceffibus fuis fulmt- pus Pragenfi*, cxiequendo mandatum domini Alexan­
»eiionei,
cltnu prittapelifatt procedit coMre dri felicis recordationis Papx quart i, quo (ibi commific
liioj qui dnuedaet ueqtittiet* ^tiibrifii , qvuiw Jenu ft mandavit, ne exhinc in antea aliquis auderet m lo­
*«»«-# pr» fe ufurpmit .
ci* privati* dita civitatis, nifi in eccleiii* cathedrali»o. Si Pqpe ef mtlm, & prefertm p r/ pr*jci- bu* , collegiati* , parochialibus, monaflerii*, & eorum
tus , tone Ut Judxe
e/t dubois , fur , tr fiiiut ctxmetcriis ad populum predicate. Qpodque prefatus
perdittovi, <*T not eft itput jn&x· utili tanti > ccdc/i* , dominus arcbiepifcopus continuando exfecutionem litte­
tuu» nec fti tneetln ntt ejui.
rarum Apofiolicarum buiulinodi, inhibuit ij» generali
* i. Gratia prudediuationir eft lùncnlu»·, que iorpu> Synodo tunc Pragr congregata, ipfe vero Joanne* Hus
eaciejix V quodlibet ejm uaembruur jungitur (.drift9 cu­ exlecutiom diâarum litterarum, necnon fententi*' ft ’
piti infa.'ubi.'iter.
prohibitioni bujufniodi de faâo fe oppofuit , ft poft
s*. Papa, <t>el pelota: »aixi tr p,xfcitui, eft equi· B esmdem prohibitionem de menfe Junii, ft prxlertim
voce paftor , <7 verr fur tr latro .
die xicefimalecunda ejufdem menfis , ft ex poft , pluribus
sj. Papa non deiet dici janSifimm etiam
ft diverfi» vicibus m quadam cappella BetMebem nuncupatficium, quta alias rep etiatn deberet dici Jandlfimui ta, prodicavit ; ft ibidem populum copiofum.convocavit,
fecundum officium , tT toriora CT pi rcianet dicerentur ft convocari procuravit .contra inhibitionem antedidam.
fa»8i ; immo etiam diaboltu deberet dici JanSu,, cum
Item , articules deamutfcphmus, m quo continetur,
fit qfficiariui Dei .
quod prarfatut Joannes Hus tain de diâo menfe Junii
*4· Si Papa vivat Cbriflo contrarie, etiam fi afeen- anno Domini millefimo quadringentefimo decimo , quam
deret per riiam tr legitimam rieftionem fecundum con- etiam ante ft poil , in diâa cappella piadiando ad po­
ftituttonem bumanam vulgatam, tamen altande afcende- pulum -fiidem colieftum, ft etiam in diverfi* alii* lo­
ret, quam per Cbriftum, dato etiam quod intraret per ci* civitatis Pragenfi» diverfi* vicibus, multo* errore*
elefitouem a Deo principaliter faftam. Nam Juda, >.<- ft lucrefe* tam ex diâi* libri* diAi quondam Joanni*
riotb rite tr legitime eft elellns a Deo Jej» Cbnfto ad VVicleff, quam ex fua protervitate & dolofitate ad^poftolatum , (y tamen afeendit aliunde in ovile ovium . flruxit, docuit, difputavic, & pro pofle defendit, ana·
if Condemnatio quadragintaqwnque articulorum sime mfralcnpto*, videlicet.
Joanni 1 PViclef per do^arei faUa . eft irrationabile &
Quod poft confecistionem hoftiz, in altari maneat
tmqua, tT male foda , Cy fiSa eft caufaper cor allega­ cpanis materialis, vel lubftancia pani*.
ta , videlicet ex eo quod nullus eorum jit catboiicut,
Item, decimus oâavus, in quo continetur , quod fafed quilibet eorum aut eft brereiiem, aut erroneus, aut cerdoe exf iften* in moi tali peccato non conficit corpus
fcaudalofut,
Chrifti, non ordinat, non baptizat, ftc.
16. Non eo ipfe qm> elefiores, vel major pan eorum
Item, decimus nonus articulus , in quo continetur ,
con[enferit viva voce fecundum ritus bominum in per- quod indulgentiae Papac, five epikoporum coocelbe ni­
fmam aliquam , eo ipfo tlla perfoua eft legitime elcéia, hil profunt.
nrl n ipfo eft verus fy manifeftui vicaria < vel JuccefItem, vkefimu* peimus articulus, in quo contine­
for Petri ^dpoftoli, vel alienus Λρο/tali in qfffcio eccle- tur , quod ecclefia fit fynagoga latante.
ftaftico. Vnde ftve eleitores bene vel male elegerint,
Item, vicefimulquarrus, in quo concinetur, quod nul­
operibus eleBi debemus credere. Nam eo ipfo, quos quis ls haerefi* debet exterminari per potentiam, fed per
copiafm, -operatur meritorie ad proferam eccleflx, ba­ dilputationem in fchoits.
bel a Dro ad boc copioftus poteftatem.
Irem, articulus vicefimus fextus, in quo continetur
‘7· Afae eft fcintilla apparentia, quod oporteat effe
quod diâus Joanne* Hu* ad (educendum populum ft fimunum caput in fptrtiuahbu, regens ecclepam , quod plices, aufu temerario dixit, quod in Anglia multi mnfemper cum ipfa militante ecclefia convcrfetur (y cesm nachi ft alii magiftri conveni lient in quadam ecclefia fanfervetu,
_ _________________
__ _________
____ _______
fti
Pauli contra mggiftrum
Joannem ViclelF,
ft nonpo»1. Cbiiftus finetalibui lapittbus monftiucfs, per fmu Dluerunt eum convincere: fed ftatimtotutrun* ft fulgur
veraces difcipasos fparjos per orbem terrarum, melius de roto delcendiffet fuper eoa, Λ
- ru pi flet
- oftiumecclefuam ecclefiam regularet.
fue, ica quod ipfi magiflri & monachi vix evafitfeot ad
»?· .dpcftoli fy fideles facerdttcs Domini ftrenue in civitatem Londonenfem. Et boc dixit ad auAorixandum
neceffariis ad faiut/m regnianmt ecclrfiam, antequam diâum Joannem ’•'iclefF. Unde prorumpendo in tax ver­
Papa· qficium foret inlrodullum : fic facerent . deficiente ba, dixit ad populum bec verba : Utiaam anima maa effet
per fumme poffbcle Papa , ufque ad diem judicii .
ibi, ubieft anima Joanni* Viclelf. Et poft b®c .litteram
(o. Nullus eft dominus civilis, nullus eft pralatus, quamdam falfificatam lubfigillo fallo Univerfitatis il udi i
nullus eft epifeopus, dum eft in peccato mortali.
Oxonienfis plui ie* publicavit. In qua continebatur, licet
falle, Joannem Wicleff fuiffe virum catholicum, Λ do·
Ex mff. Satsii, fly tribas Germanis
ftorem evangelicum, boose famae ft laudabilia con verfationis, ab evo fe* juventutis ufque in diem exitus fui.
Mff.ds", Sequuntur articuli a ex procefftbus confia Joannem Has
Irem, articulus vicefimus nonus, in quo continetur,
procef- jnffl ienter deduBi, (y probati per tefles fide dignus .
quod ûerulares debeant auferre clericis bona tempora·
lia ; quod boc effet meritorium.
P T primo articulus quartus , ft etiam oftavu*. in
Item, articulus tricefimu* fecundus, & etiam tricefiJ-a quibus continetur ■ euod Joanne* Hus pertinaciter E mu* feptimus, in quibus continetur, quod Joanne* Hus
articulo* ertoneo* Wicfeft mciviaafe Pragenfi, in fcho- exiftens in excommuoicatioae ft aggravacione, diviai*
b* ft praedicationibus publici* praedicavit & detendit. fe immilcait , populo praedicavit , & publica ducat,
Item , articulus nonus , in quo concinetur , quod pro­ quod non curarer excomroumcatiooem : qui* non poteft
pter pracmiflâ, in civitate Pragenfi fecuta eft feditro excommunicari aliqui*ab tamine, nifi prim fit exconsgiandi*, feAo, dolo ft culpa Joanni* Hu* : in tantum, municatus a Deo.
quod notabile* viri catholici ft Deum timente· coafti
Item , articulus tricefilBns oâavus, in quo continetur,
funt exire ft latere extra civitatem proditas; ftra* quod Joanne* Hus divpffo* eqvres praedicavit, ex quigefque, depraedatione*, facrilegia, aliaque horribilia ft bcu fcandala exorta (Ont inter praelatos dt populum re­
exfecrabiba orta ft exfecuta funt opera, dante ft pro­ gni Bohemic , & magtflros ac fcbolare* fiudii Pragencarence prtefuo Jotnne Hu* cum fui* complicibusfis, dt inobedientip fubditorum quoad eotum prjelatos,
hem , aicicuhis decimus , ir. quo continetur , quod & defttuâio Univerfitatis fiudii Pragenfi*.
Joannes Hu* continue & in d>Aa civitate Pragenfi fuit
Item, articulus feptimur , in partibus m caufa in
& e.·*· /eAator, fautor & erudito^ ac defenfor erro- quifitionii coram archiepifcopo Pragenfi datus ft obla­
tu*
auwo

7*7
ANNO
CHRISTI

CONST ANTIENSE.

mgismundus

7t8

ns contra eusndam Joannem Hus , in quo coniine* Λ Per uno» doAorem in facra theologia fimiliter probatur
cur, qualiter Joannes Hus ad populum dixit : Ecce Pa­ fore verum : per unum abbatem, qui reddit fimiliter dipa nuper defuoAus, videlicet Alexander quintus . nu­ verfas caufa* fcienti*: per unum vicariumcujufdamecper feripfit archiepifcopo Prtgtnfi pro exftirpandis erro­ cleft* Pragenfis, de veritate; per unum presbyterum
ribus Joannis Vw.ieff in Bohemia & Moravia, quod ibi Pragenfis diœcefis: per unum alium doAorem in theo­
funt multi homines, opiniones flt errores Wiclcff coo- logia . qui optime caulas fcienti* redditper unum de­
tn fidem tenentes. quorum corda font h*refi infeAa . cretorum doAorem, ex auditu fide dignorum : per unum
Et ego dko & regratior Deo, quod ego nullum Bobe- tsagiftnxn in artibus, de ventate: per unum alium in
mum vidi bzreticum : & quod ad verba pnonifla po­ anibus & facr* theologi* magiftrum ; dt reddit opti­
pulus clamabat, Mentitur, Mentitur.
mam caufam fcienti* : per unum presbyterum LutomusItem, articulus dcuus , in quo continetur, quod idem lenfts diœcefis, fimiliter de veritate, per unum procoJoannes Hu dixit in vulgari ad populatu. Ecce comple­ notarium, de veritate & notorietate·
ta eft prophetia, quam prxdixcrat Jaeobus de Theramo :
Decimus articulus, in quo continetur, quod prarfstus
Qu°d anno Domini millefimo quadringentefuno nono Joannes Hus continue in diAa civitate Pragenfi fuit fe­
forget unus, qui evanpelium, epiftolas flr fidem Chrifti llator & fautor errorum Joannis VVicleff, &c. probaperfequenturper hax denotando dominum Alexandrum, tur de veritate per unum plebanum Pragenfis diœccfis,
qui in fuis bullis mandavit, libros VVicleff cremari. b & per alios fupra nominatos telles.
Item , articulus undecimus, in quo continetur, quod
Undecimus & duodecimus articuli funt generales.
Alexander Papa nuper defonAus, nefeio tamen ft fit
Tertiusdecimus articulus , in quo continetur commi fin caelo, vel in interno, qui fcribir in cutibus fuis afini- fio faAa archiepifcopo Pragenfi per Alexandrum Papam
nis, quod archiepifcopus cremare deberet libros Joannis quintum bon* memori*, flt quartus decimus, in quo
VVicleff, in quibus multa bona continentur.
narratur, quod archiepifcopus condemnavit libros VVi­
Item , articulus alius de refponftonc fua quam fecit, cleff igne comburendos : probatur per bullam Alexandri
in quo continetur, quod diAus Joannes Hus litteram & fententiam arcbiepifcopi Pragenfis, & per confeffiopoft ejus receflùm de Bohemia reliquit ad legendum po­ nem Joannis Hus, qui etiam confitetur a fententia hu­
pulo, qu* continet.· Ut perdantes laborem ejus follici­ jufmodi condemnationis & combuftionis librorum appeltum , quem cum eis habuit, orarent pro eo, flarent in Lafle , ut paret in aflis caufie.
doArina Domini noftri Jefu Chrifti: (cientes, quia nun­
Quintusdecimus articulus , in quo continetur txfecuquam eis errores pr*dicavit, quos fibi inimici adferi- tio lententi*hujufmodi flcproceffusarcbiepifcopi, fimili­
bunt. Et ft vinceretur per falfos telles , quod non tur­ ter probatur per inftrumenta, ut in aAis. Et inhibitio fa­
barentur, fed flarent fixi in veritate.
Aa quibufeumque, ut prrdicarent concluftones VVicleff.
Primus articulus in fe continens, qualiter Joannes
Sextusdecimus articulus , in quo continetur, quod
VVicleff diverfos libros fle opufcula in diverfis facultati- Joannes Hus poft exfecutionem litterarum Apoftolicarum
bus, tam in thpologia, quam in philofophiacompofult, ac inhibitionem (ut praemittitur) faAam, diverfis vici­
videlicet dialogum, trialogum, Ar. & quadraginta quin­ bus in cappella de Bethlehem ad populum pr*dicavir;
que articulos erroneos, probatur per libros VVicleff, probatur per unum plebanum Pragenfem, dc auditu .·
per fententiam in Romano Concilio promulgatam.
per unum doAorem in theologia, de veritate : per uTertius articulus in quo continetur , quod fupraferi- num abbatem, ex communi fama : per unum vicarium
pt* conclofiooes & articuli font erronei, fimi liter pro­ cujufdam ecclefi* Pragenfis de,auditu a complicibus Joan­
batur per fententiam in Romano & Conflantienfi Con­ nis Hus : per unum presbyterum Pragenfis ditxcefa de
ciliis promulgatam.
veritate, qui dicit fc vidiffe & audiviffe, prout articu­
Quartus articulus in quo continetur, quod Joannes latur: per unum doAorem in theologia optime, qui ftmiHus fiepe & fepius in difputationibus flt in fermonibus liter reddit bonas caufas fcienti* ; per unum doAorem in
publicis coocluftones, articulos & libros, flte. docuit & decretis de veritate : fimiliter per unum magiftrum in ar­
defendit, probatur per unum doAorem facr* theolo­ tibus , & per multos alios de auditu ex communi fama.
gi* , qui dicit fc vidiffe intimationes, in quibus conti­
Item , confitetur Joannes Hus, quod praedicavit refnebatur , quod Joannes Hus prrtenfas concluftones , li­ peAu appellationis fuae, quod obtinuerat unam inhibi­
bros & aniculos tanquam catholicos voluit defendere, tionem : flt refert fe ad aAa cauf*.
&c. pet unum plebanum Pragenfis dkecefis fore verum,
Decimusfeptimus articulus, in quo continetur , quod
reddens caufam feientix, quia ab ore ejus frpius audi­D diAus Joannes Hus in diAa cappella A diverfis aliis lo­
vit ; per unum alium plebanum, ex communi fama fi­ cis errores & b*refes, &c. in civitate Pragenfi pr*dicade dignoram : per unum vicarium cujufdam ecclefi* Pra­ vit fle dogmatizavit, Ac. & prxfertim, quod poft congenfis , de veritate : & reddit bonam caufitm fcienti*.
fecrationem bofli* in altari manet panis materialis,
Quintus articulus qui incipit, quod pr*miffa omnia probatur per unum plebanum Pragenfis diœcefis fore ve­
& fingula font vera, probatur per tefles quoad depofita rum , reddentem caufis fcienti*, quia ita audivit ab
per eos.
aliis ex communi voce & fama. 8c hoc etiam eft pubi iSeptimus articulus qui incipit, quod in civitate Pra­ -cum A notorium. Etiam quoad fecundam partem arti­
genfi fit ftudium, Ac. eft notorias.
culi, fimiliter per unum doAorem in theologia, qui di­
OAavus articulus, in quo continetur,quod Joannes cit fe audiviffe ab ore Hus, quod renuit iftam, quod
Hus pertinaciter aniculos erroneos VVicleff in civitate fubftantia panis poft conlecracionem manet in (aeramen­
Pragenfi, in fcbolis publicis & prxdicationibus publicis to altaris. Et fubjunxit, quod etiam audivit in quadam
pnedicavit & defendit, fore verum probatur per unum difputatione, ubi pneftdebat quidam magifter Richardus,
plebanum Pragenfis dkccefia, reddentem caufam fcienti*, quod Joannes Hus cooceffk iftam, quod Joannes Hus ef­
quia dicit fc ferpius ab eo audiviffe in difputationibus fet perfonz in divinis. Et quod plures eflent perlon* in
publicis, ac in prcdicationibus & fermonibus publicis divinis quam tres. Similiter per unum doAorem intheo
przdicafle ; per unum abbatem, qui dicit articulum fore E logia, fore verum ex communi voce & fama ' per unum
verum & Actorium ex communi fama: per unum doAo- abbatem ex communi Fama: per unum vicarium cutufrem in theologia, fore veram de veritate: per unum dam ecclefi* Pragenfis, qui dicit fe audiviffe ab ore ip­
decretorum doAorem, ex fama multimoda : per unum fius Joannis Hus, prout articulatur. Per unum alium
canonicum Pragenfem , ex communi fama : per unum a- plebanum Pragenfis diœcefis, qui dicit fe fimiliter au­
lium plebanum Pragenfem fimiliter de veritate, flt reddit di viffe ab ore ipfius Joannis Hus, prout articulatur: per
diverfis caufis fcienti* : per unum magiftrum in artibus flt unum magiftrum in theologia de veritate, flt per mul­
facr* theologi* profeflorem fimiliter ex communi fima: tos alios, ex commuui fena flt credulitate fide digno­
per unum alium plebanum Pragenfem, etiam ex communi rum . Per unum magiftrÀn in artibus, plebanum Pra­
fem : flt per plures alios, ex auditu & communi fama . genfis diœcefis.· per anum1 examinatum in partibus ; per
Nonus articulus, in quo continetur , quod propter vicarium arcbiepifcopi Pragenfis, qui dicit fe audiviiTe
praemitia in civitate Pragenfi fuerunt magna feditio flt magiftrum Joannem Hus pnedicalfe in cappella de Beth­
feandala, Ac. fore varum probatur per unum plebanum lehem de noteria corporis Chrifti.· fle poft multa con­
Pragenfis diœcefis ; flt reddit diverfas caufas fcienti*. cidit , quod diAus Joannes Hus multis rationibus proCnsci/. GnureJ. Tom. XXVIL
B b b >
babat,

rm

CONCILIUM

ogsmumdus

7<o

babae, opinsoaom quom tcoct ecclefia do fecrameeto Coc^ ft hs fide dignoram: per nmu· vicarium, ex communi "~~
ruaTcrr P°”* Chrifti, non ion veram· Similiter per unum pte- fiama : per unam plebannm, fore veram, ex notoria
“TI banum Pragenfem 4« veritate, dicesu fe audiviffe a fina fide dignotum. SimOirar per unum alium plebe-

difto Jeanna ffes, quod poll coafeerttioMm maneat num, de veritate, qui dicit fe audiviffe ab ora ip&ts ><M*
panic materialn . fire fuMaatia paaus ·· Sacramento. Joannis Hus : per unum dofforam m fecra theologia,
£t cam idem terti» sepltcaffet, aUegando di&a fanAo- fimiliter de veritate : per unum decretorum doAorem ,
mm dodorum, fcilicet Grtgorii : <|ixlc idem Joanne» ep communi feme : pqr unum magiftrum artium fimili­
Hus, quod beams Gregorius effet unus joculator, five ter ex communi fama-: per unum canonicum, qui dixit
rigmanu*, & quod diffa ftu rigmarice compofiuffet. fe boc audiviffe ab his qui boc aadiverunt ab ore ipfius
Per unum pwdicasorem ecclefi* Pragenfis, qui dkit, Joanri» Hus : per unum alium plebanuns Progeniem, ex
quod cum quadam vice ill· Joanne» Hus fuifiet in col­ communi feme : fimiliter per unum protonotariom, qui
latione cum aliis magiftru, interrogatus quid fcatiret dicit fe boc audiviffe a familiaribus iliis. Et per plores
de ifto articulo, fcilicet de (aeramento, dixit quod Jau­ abas teftes in partibus produffos coram vicario archiene» Hu» relpondit, quod boc poÆt efte bene . quod pifaopi PragMifie, qui dixerunt fe audiviffe , quod Joan­
port confec rat tonem maneat panu. Et cuœ comptas nes Hus di^tiffet, quod indulgentiae Paper Λ epifeopi
fui lier per teftem, tune diffus Joannes Hui extraxit non valent, hifi Deus indulgent. Et fuper boc etiam
quemdam fibrum de mania fus, & nitebatur proban, g eft ptoduAa une fcbedulq, quam confeffus eft fe comquod maneat panrt poft confiéerationem, ficut ante: pofiiifle, prout in effis qu® incipiunt, PaxCbrifti, ftcc.
quem ibi legebat, in quo error prxdiftu» concineba­
Vicefimuaprimat articulus * in quo continetur, quod
tur, Ac inter cetera tepebat in eodem libro, dicens: ffomana curia, vel ccdefia fit lynagcga tetane, proba­
Invenerunt ipfi unum vocabulum inofitatum, videlicet, tur per unum.dofforem in -theologia, qui dicit fibi tan­
Tranifiibftanciatio, ut fimpEces decipiant. Et extunc tum conflare ζ quod Joannes Hus dixit, quod ecclefia
etiam idem Joannes obtulit io velle omnibu* praediAum catholica non effet 5 nifi numerus pnedcflinatoram: per
I ibrum concedere · Nr anum prxpofitum, qui videtur aman abbatem de communi fama : per unum plebanura.
concordare cum proximo fupra nominato terte, qui ab ex communi terna, per unum canonicum, hoc efle ve­
eo audivit, quod poli confecrationem manear panis. ram ex auditu ab ore ipfius fournit Hus, prout articu­
Per unum mimflrum Λ peenitentiarium cxyufdam ee­ latur : pe· unum dofforam in theologia, de veritate: per
rie fix Praqenfi», qui ducit Ct femei inttriuilfe termoni­ •num decretorum dofforem, de communi terna: & per
bus Joannis Hus , & boc de anno Domini nulle&no multos alios, qui audiverunt ab ote ipfius JoannisHus:
quadringencefimo fexto , in «flate, ubi magifter Joan­ per unum magiftrum artium, qui audivit ab ore di Ai
nes Hus ad populum prodicendo dixit : Ecce feribirar ‘ Joannis Hus, quod curia Romana effet ly nagoga fatam.
• in Bcblia : Eg» foot ponit vrwtt fto àt coit itfîtnêi ,
Vicefimusfecundus articulus, in quo continetur, quod
Gc & boc m vulgari Bohemico percutiendo manu li» _ praefatus Joannes Hus prsfetos errores tenuit ftt defen­
» A!m( sfcijbrum, oportet « quod boc excidam, Ego fij* pooti; dit , probatur per omnes tefte» fuperius nominatos, per
etfitot
ft ego dico , quod, eft Deus & panis poft coofecrario- unum doffortm in theologia, de veritate : per unum
bT/>1« * ncm’ <nn* videsalbedinenv, rotunditatem, teporam po- vicariam, articulum fore verum, ex fama notoria: per
*
'
nu . & fraffuram audis , &c. Per unum prodicatorem unum abbatem, anicîttum fore verum, ex communi
& pemitentiarium, qui dicit fe audivi fle in termone fama : per unum plebanum , articulum fore verum, qui
magifln Joanms Hus in cappella de Bethlehem. Ego audivit ab ore Joaiin;» Hut, &c. per unum dofforem
dteo vobis, quod ite accidentia cum fubjcffo manent, in theologia , de veritate : & per multos alios, ex com­
ut in exemplo, homo in ruaica , & anima in corpore, muni fama, & etiam veritate.
fic Deus lu pane. Per unum doAorem in theologiaPraVicefimustertius articulus , In quo continetur, quod
gtnfem, qui optime de veritate de boc depofuit. Simi­ diffus Joaanes Hus docentibus Λ defendentibus errores
liter per unum plebannm, qui dicit articulum fore ve­ bujnlmodi adftitit in defenfionibus eoramdem, Ak. pro­
rum , quia audivit ab ore ipfius Joannis Rus, & Gooili- batur per unum plebanum, per unum dofforem m theo­
ter deponit de tempore & loco. & (ubjunxu , quod au­ logia , qui dicit boc patere per experientiam, per unum
di viflet ab eodem Joanne Hus, quod dicebat: Utinam vicarium, articulum fore verem  notorium : per unum
Deus vellet, quod anima fua effet ibi, ubi eft anima plebanum, fora verum, qui dicit fe vidiffe ftt andivifJoannis Wicleff Similiter per unum alium plebanum fe : fimiliter per unum dofforem in theologia, verum :
magiftrum in artibus, qui dicit fe audiviffe ab ore ip­D per unum magiftrum m artibus . veram.- & per multos
fius Joannis Hus, quod non effet determinatio eccle- alios ex communi voce & fama, Λ etiam veritate.
fix. quod accidentia ft a rene in (aeramento altaris fine
Victfimusquartus articulas, in quo concinetur, quod
fubjsffo.- & meira aba depofiut.
nulla hsrrelis debet damnari per potentiam, fed per difDecimnsoffavua articulus, in Φΐο conti netur, quod putationem in fcbolis , probatur per unum abbatem, de
facerdoa exfiAens in peccato mortali non conficit corpus auditu ab his qui audiverant ab ore ipfius Joannis Hus :
Chrifti, &c. probatur per unum plebamus ex commu­ per unum vicarium, verum, ex communi fama : per
ni fisma i per unum doAorem m facra theolog'*» anicu- unum doAorem ia theologia, veram , qui reddit bonam
lum fore veram ex communi fama - per ueum abbatem, caufam fcientis : & perjnultos alios de auditu commu­
ex communi fama fide dignorum & catholicorum, per ni voce & fama.
unum alium plebamsm, articulum fore verum, qui diVicefimtuquintus ftc vicefimusfexras articuli omictuectt io audivifle ab ore ipfeu Joanws Hus. Per unum tur tanquam fuperflui ■
alium doAorem m theologia, de veritate : per unum
Vicefimsisfeptimus articulus, in quo concinetur, quod
canonicum, qui dicit fe andiviflê pnemiÆi a feqeacibus populus non deberet credere bullis Pap®, probetur per
diAi Joenni* Hus : per unum proconotariom de verita­ unum plebannm , ex publia voce & fisam : per suram
te, qui dicit fe audiviffe ab ora ipfiua Joannis Hns , abbatem, b ab auditu ab bis qui audiverant ab ora ip- . prout articulatur. Et per multos alios de communi fil­ E fim Joenni» Hus : per unum vicarium proberat, ut per B
ma At credulitate ac auditu. Similiter per unum alium proximum probatum eft : per anum plcbanam, de ve­
plebannm Pragenfem, qui dixit, quod magifter Joannes ritate , qui dicit fe audiviffe ab ote Jooems Hus : per
Hus dixit Hoc teneatis, quod fi facerdoa eft tn pecca­ unum doAorem in theologia, de veritate, qui reddit
to moruli, tunc nihil £kM, neque eonioent, nae fit etiam bonas cautes feienti® - & per multes alios, dc
ibi corp·» Chrifti, fed manet ibi fiabffaotia panis ficut communi voce & fema Λ credulitate ·
ante Et per pluses alios tefles in partibus produffos
Vicefimusoffavus articulus , ia quo continetur, quod
coram viearin arcbiepifeopi Pragenfis , da veritate & magifler Joannes Hus dixilfet. Utinam anima mea effet
de auditu ab eodem.
ibi, ubi eft anima Joasrais Vieleff : probatur per unum
Decinmsnonus articulus, in quo continetur, quod plebanum, qui dstii articulum venffimum .· per unum
indulgentia Pap® feu epifeopi concrifin, nihil ptofunt, doAorem in facra theologia, qui dicit fe audiviffe ab
probatur per urnam plebenum Pragenfis dieecefis ex com­ ora ipfiua domini Joannis Hus.- ner unom alium pleba­
muni fama. per unum doAorem in theologia oA no­ num, de veritate- Similiter per unum dofforem in theotorium, prout articulatur per unum abbottm, de «Ia- legia, do veritate, qui reddit optimas cautes feientia.
Per

V
7ίι

*xSS?

CONSTANTIENSE,

sigkmunduj

IMP.

-- ——Per Bnuaa ahum plebanum de veritate . qui
.
dicit fe A theologia : & ab omnibus , pnpterquam aj> his qui fuam, —■-»
ANNO hoc audiviffe ab ora Joannis Hus. Et per multo» alios, tenent partem, pro tali tenetur. Per unum abbatem , ANNO
CHRIS Π
dixerunt fe hoc audiviffe ab ore1 Hus in fermom- verum: per unum vicarium, verum Λ notorium per CHR,bn
**'** bus, & alias de publica voce, &c.
unum plebanum, verum de ventate - per uaun dodo- '
Vtcefinxisnoous articulus, in quo continetur , quod rem in theologia , verum de veritate : per unum decre­
ûecularçs debent auferre clericis bona temporalia ,· uc torum dodorem, verum de veritate per unum cano­
quod hoc effet meritorium, probatur per unum abba­ nicum , verum quoad primam panem . Similiter per
tem, de veritate,· per unum vicarium fimiliter, qui unum alium dodorem in theologia, verum : pet unum
dicte fe interfuiffê fermombus, quando talia praedicavit protonotarium, verum quoad primam partem. Simili- ■
coram familia ragis Bohêmiae. Similiter per unum ple- ter per multos alios de communi voce St fama.
banum, qui fimiliter dicit fe boc audiviffe ab orc ipfius
Quadragelimus articulus eft generalis , & probatus
Joanm Hus, quia tales condufiones etiam habentur in per omnes tefles.
traftatibus fuis. Et per multos alios de.auditu , com­
Super articulis in caufa inquifitionis contra Joan­
muni voce Λ fama , & etiam veritate.
nem Hus oblatis Jt produdis m partibus coram vica­
Trigamus articulus omittitur, quia generalis efl ■
nis archiepifcopi Pragenfis , & primo fuper articulo
Trigefinausprimus articulus, in quo continetur, quod tertio , qui incipit :
prxtatus Joannes Hus fuit excommunicatur , probatur B Item ponunt, Stc. in quo concinetur in effedo , quod
per archiepdcopum Pragenfem , & per litteras archiepi­ Joannes Hus in contemptu clavium exfiile-is excommu­
fcopi , Λ per confeffîonem ipfius Joanms Hus in adis. nicatur, quoniam praedicabat & divinis fe imnulcuit ,
Trigefimus fecundus articulus , in quo continetur , Stc. probatur per unum praedicatorem , qm dicit articu­
quod Joanm Huspofl hujufmodi excommunicationem di­ lum fore verum, falvo quod immitcuit ie divinis per
vinis fe immMcuit, Λ populo praedicavit, & quod non pof­ unum altariflam cujufdam ecclefiz Pragenfis, qn dicit,
fit excommunicari per alium nifi per Deum, probatur quod quafi fingulis diebus Dominicis St felliv s przdiper unum plebanum, quo ad celebrationem : (fer unum cabat ad populum : per unum magifltum in aitibus, ve­
doâorem in theologia, verum, reftringens tamen didum rum : per duos notarios publicos , verum : per unum
fuum, quoad praedicationem : per unum abbatem, verum praedicatorem, verum·- per unum alium notanum, fo­
de auditu : per unum alium plebanum , verum, qui di­ re verum: per unum clericum , qui dicit articulum fo­
cit fe ita audiviffe in fermonibus fuis.- per unum alium re verum, qui dicit ipfum praedicare St divinum offi­
dodorem in theologia, verum. Similiter per unum a- cium peragere. Et ulterius dicit , quod idem Joannes
liuro plebanum', verum quoad termones : & per plures Hus m fermone ad populum circa felium S Jacol» dixit :
alios , de communi voce, fama & credulitate : dc per Pueri , Iciatis quod archiepifcopus excommumcavit me,
plures alios telles, in partibus coram vicario archiepi- ic alios appellantes ,&non potefl alias aliquem excoinfcopi Pragenfis produites & examinatos.
(çmumcare, nifi quem excommunicat Chnflus : Sc non
Trigefimus tertius articulus eft fuperius probatus .
timeatis excommunicationem eamdem . Er per multos
Trigefimusquartus articulus, in quo continetur, quod alios tefles de publica voce St fama .
Joannes Hus commovit populum contra clerum in termo­
Quartus àrticulus, in quo continetur , quod didus
ne , dicem bate verba ineffedu ; Vere foret neceffarium, Joannes Hus multos errores & hacrefes docuit , &c.
quod quilibet, prout in lege antiqua Moyfi fuit manda­ probatur per unum plebanum, verum , qui redd., bo­
tum, ut qui vellet legem Dei defendere, fe gladio praecin­ nas caufas fcientiae·' per unum notarium publicum .ve­
geret , <3cc. probatur per unum dodorem in theologia , ve­ rum , publicum Sc notorium : per unum clericum, ve­
rum ; per unnm plebanum, verum, ex communiât notor ia rum . Et fubjunxit, quod audivit . quod pluries col­
£una j per unum plebanum, ex communi fama : per unum laudando fe , dixit in fermone fuo : Veniant omnes
proconotariaru, verum. Subjungens quod vidit plures Iche- magiftn de Parifiis.- ego Volo cum ipfis difpucare, qui
dulas affixas valvis ecclefiarum Pragcnfium, ex inftmdu librae noflras cremaverunt , in quibus honor totius
magiflri Joannis Hus, fic caventes : Accingat fe quilibet mundi jacuit. Et per fex alios de publica voce Sc fani.
( AI' & ""^gladio fuper femur fuum, e St non pereat. Et per multos
Qpintus articulus, in quo continetur in tffeftu , qu id
>
lujier>nt
qul fuertnt ln fennonibus Hus .
dominus Joannes Hus populum in multitudine copiofa in
Trigefimus quintus St trigefimus fextu; articuli funt cappella Bethlehem congregatum diverfimode induxit ,
generales.
feu inflruxit St confortavit in diAis erroneis opmioTrigefimus fepritnus articulus , in quo continetur , U
' nibus, probatur per unum praedicatorem, articulum tore
qualiter pradicavit, quod nullus poteft excommunicari verum, notorium <St manifeftum .- per unum clericum ,
ab homine, nifi Deus excommunicaret eum , probatur de veritate ; Sc adjunxit bonas caufas fcientix : <Sc per
per unum plebanum , qui dicit te hoc audiviffe ab ore plures alios, de auditu, publica voce , «5cc.
ipfius Joannis Hus; per unum alium plebanum, qui di­
Sextus aniculas omittitur, qui tra&at de exclufiocit fe audiviffe a fequacibus fuis .· per unum dodoremi ne Teutonicorum de civitate Pragenfi , <Sc expulfione
m theologia, qui dicit,quod illum articulum docuit in eorumdem, qui non tangit praxifc materiam 'Ji'icleff·
tradatu fuo de ecclefia : qui etiam allegat jr.ultas au- licet videatur efle probatus.
doritates St rationes didi Joannis Hus , ad confirman­
Septimus articulus , in quocontinetur ,qualiter Joan­
dum conclufionem, teu articulum fupenus nominatum. nes Hus ad populum dixit : Ecce Papa nuper defundas ,
Et per omnes tefles fuperius deicnptos , « communii videlicet Alexander quintus , nuper fcriplit archiepifcovoce & fama dc credulitate.
p<> Pragenfi pro exflirpat^is erroribus magiftn Joannis
Trigefimus odavus articulus, in quo continetur, quodI 'X'icleff', etiam in Bohemia ScMoravia : St quod ibi linJoannes Hus diveribs errores prasdicavit, ex quibus ma­ multi homines, opiniones Sc errores diftt Joannes >Χ'ιgna divifio inter magiflros & Icholares ditti fludu Pragen- cleff’ contra fidem tenentes, quorum corda funt hrrefi
fis, archiepifcopum , clerum A populum , efl orra ; quodI infefb : «Sc ego dico Sc Deo regratiorquod ero r.uletiam exorn fint magna fcandala St inobedientia populi E luin Bohemum hxreticum vidi . Probatur per unum
ad archiepikopum & fuos pralatos, &c. probatur per n- pr.rdicatorem de veritate. per unum altanftam de ve­
num abbatem , verum ,ex communi Sl notoria fama : per ritate, per unum baccalaureum in artibu» d? veritate ,
unum vicarium, verum <5c notorium: per unum pleba­ per duos notarios pub'icOs de ventate ■ & rei multos
num fimiliter verum & notorium : per un~m dodorem in al os telles de veritate, publica voce & t’ama.
theologia, verum, qui reddit optimas caulas fcientiz .
OAavus articulus, in quo continetur, quoJ a.I verba
Similiter per unum decietorum dodorem , verum de ve­ prrmiflis totus populus clamavit, Mentitur , Mentitur,
ritate : per unum canonicum , verum de Ver cite : per probatur per unum altanftam verus, qui dicit (e mterunum magill rum in artibus, verum de veritate : per u- tuiflfe : per unum bacc.-laureum, qui dicit quod clama­
numprotonotarium , verum Sc notorium , Sc per multos verint , Mentitur: per unum prarpoiitum , qui dicit ,
alios, ex communi fama St voce , & etiam auditu.
clamaveiunt · Mentiuntur, Ment untur. Et per plure*
Trigefimusnonus articulus, in quo continetur, quod
JAl imitator IOinne' Hus ^Ult fautor Λ b nutritor hzrefiim , St ie
his publice ditfamatus, probatur per unum dodorem in

alios numero fex , de communi wr, 5'c.
Nonus articulus, in quo contmetui , quod id-m Je­
annes Hus dixit ad nopulum: E,<e impleta ell prop'·.·:-

p*x££

;

CONCILIUM

OGB52roüs

7^4

— tia, quam dixit Jacobu* de Theraeo, quod aono Mcaia. A Conflantienfi* dkrrefi* exfiflenre, Ac ibidem detento, ar- —— — —
ferpat asm» , qui evangelium ft epiflolag Λ fidem Chri- ticuli memoreti fiiiffênt fibi ibidem pnefentati per certo» AH>*>
■Γ·7.ΓΙJ*? perfequecur, probator per unum altariftam de ve­ deputato», inter qooe ipfe Bertboldu* exftiterat unu» .
ritate , per unum baccalaureum ia artiba* , per unum Et idem magifler Joannee Hua fait interrogatu» , an vellet
notarium publicum , ft per multo» alio» , Atc.
difto· articulo· defenfare, aut confiteri. Ομί magifler
Decimus articula*, qui incipit, Item ponitur , ftc. Joanne*Hu*tunc iubauficfedeterminationi Coocilii.Et
denotando dominum Alexandrum, probatur per unam fabfequeater uno alio tempore fimiliter inter deputaro·
akanftaro, articulum fore verum, qui dkit , quod in­ nationum ,& in pnefenti* dominorum Cameracenfi* St
terfuit , alii autem deponunt de publica voce ft fama. Florentini Cardinalium fiMilirer refpoodit. Tertio vero,
Undecimus articulo·, in quo continetur . quod Pa­ ut prit» interrogatu» refpondit, ut ia fchedula papyrea
pa nuper defnnftu», nefeit tamen fi fit in cxlo vel in in hunc modum aaano fua feripta pleniiu conunetut .
inferno , qui icribit in cutibus fui* afin inis , quod ar- Cujus fcbedal*e tonor fequirur in hunc modum.
cbiepilcopu* cremare deberet libro· Joanni* Vicleff, in
,, Ego Joanne· Hu» in fpe facerdo» JefaChrifti .timent
quibo* multa bona continentur ; probatur per unum „ Deum offendere. At timeo» incidere perjurium, nolo abprarpoficum de ventate, St per multo* alite de publica » jurare articulo· omne·,& quemlibet ex tlU» ,qui per falvoce St f»ma.
,, fo» tefte» in atteft«iooibu* prodofti funt contra me :
, Duodecimo» articula», in quo continetur : Ecce ap- g ,, quia Deotefle , non pr*dicavi, nec afferui, nec eo*
pellavi contra mandati archiepifcopt , Λ cx nunc ap- m defendi, fscut dixerunt me eo» defendiffe, predicate &
pello : vulti» mihi adharrere ? ad quod totus populus ,, afferuiife.
— — Item,de
articuli* extraft»* de mei» libelli*,
elimavit in vulgari Bohemico: Voluexu, & adbatre- „ faltemqui funtdebitewrtrafti, dico, quod quicumque
mui probatur per unum prerfsyterum effe verum, per n ex illi* includit aliquem felium fenfum, illum decedor.
unum baccalaureum in arttbui, effe verum . per unum „ Sed timendo offendere Deum ia vèricate, St contra
notarium publicum, qui dicit , quod interfuu quando ,, fandorum fententiam dicere , non quemlibet eorum
dixit ; Si rotu* coetu» cardinalium cum Papa dicerent , „ volo abjurare . Et G poffibile effet, quod toti mundo
librorum ccmbuftionem. juftam etfe,nollem confencire. ,, vox mea nunc pateret, Gcut omne mendacium & oPer unum alium notarium publicum, per umxn refto- „ mne meum peccatum ip die judicii patebit, libentifli·»
rem cu<ufdaqn parochiali* ecclefix , per unum ai tari- „ me omnem feUkatem Λ omnem errorem , quem umfiam, At per multo» «lio* de publica vocc Ac fam’ .
„ quam ad dicendum conceperim vel dixerim , coram to·
Decimo» tertius arUctilu» non efl multum pertinent: ,, to mundo revocarem. Ifta dicofltferibo libere Atvoideo omittitur , licet fit probatu*.
„ luntarie. Scriptum manu meaj>ropria,prima die Jul. “
Dec imus quartus articulus , qui Incipit , Idem dixit ,
Hi funt qui fuerunt commiffarii nomine Concilii ,
Ideo deberet i» , fi vultis, mihi adhatrere non timeatis miffi cumarticuiit ad ipfum magiflrum Joennem Hui una
excommunicationem , quia fecundum ritum Λ confue- q vice : videlicet, Joanne* archiepifcopu» Rigenfi*, Antotue.nero eicleiiac appellafli*
" Λ mecum , ftc.
* preiutur per mu* archiepifeoput Ragufina» , Berthoidua Vildungen,/· hMfl >d.
unura noter.un publicum , qui dixit audiviffe fc a Tbeodoricui de Monaflerio ■ Hi fuerunt tefle» ; vldeli- dunt, *,»,·
Hus, quod legitime poteft fe ingerere in divinis fub tui- cet, Joanne* de c Valden archidlaconu* Lubecenfis . ter'
tiOoe appellationis. dicendo quod illam excommunica­ Petru» d Helpurg pnepofitu» Vecrflorienft», Henricu* <· e A1 ir-*/'
tionem voluit habere pro benediftiooe : & per multn» Heuborch decanus fanfti Petri Trajeftenfu , Petru»/
/{j.
alios de publica voce, Atc.
de Merachor epifeopu» Trajeftenf».
geFjf
Decimus quintus & decimusfexrus articuli funt proba­
Subfequencer die Veneri* quinta yulii , in loco con- e Al-Hr*
ti in Conflantia per telles ibidem receptos , una cum gregationi* dominorum deputatorum, in domo fratrum
articui.s fetiuentibus coram commiffan.sConcilii, & per Minoium, prxfentibu* Tboma de Amélie legum dofto- f{ Mï ài
multos ahos teftes in part.bus coram vicario archiepi- re , auditore facn palatii, dominu» Cameracenfe, domi- rtfifatal
fcopi Prajentis , recepto* fimiliter At examinatos.
nus Florentino*. Cardinale*: patriarcha Antiochenus ,
J:tm , advertendum , quod coram commiffarii* funt epifeopu* Bathonienfu ,epifcopus Saresbirieufi*, archienonnulli libr: At opufcula, videlicet liber de ecclefia , pifcopus Rigenfi», archiepifcopu» Medioianeolis, epifeo­
pu* Feltrenfis, diftu* Poznanienfu , diftum magiflrum Jo­
Ac nuo» libros diftus Joannes Hus Latetur fe compofuule . Veiumtamen quod ad articulo» extrafto* ‘i difti» annem Hos interrogaverunt, an vellet abjurare articulibris , m fuis rcfponikxiibu» non ptaxffe refpondit , _ l<rs quo* confitetur , Atqui funt in librn fui* & manu fua
fed certis modificationibus Ac limitationibus, ut apparet
icripci ■ ft illo· etiam qui funt probati per tèfle» , quos
non negat fe dogmatieaffe, quantum probantur per telles :
in aftis.
an vellet jurare, quod eo· non tenet, nec tenebit, fed
Item, ex aftisapparet una proteflatio. qur videturcruda: Ac alia in principio articulorum , fi bene ad vertatur .
vult fimul cum ecclefia cavere contrarium ■ Refpondit
quod velit ftare in eo quod fcripfit manu fua inptxdenti
Item, quoad hbros At contenta m eis , remitto me
ad domino* theoloro* .
parte . Et faftis fic hinc inde fualionibu» , quod non vel­
‘
Subiejuenter maaifter Henricu* de Piro promotor
let inhaerere fua» opinioni , fed potius flare cum tota
prjrdiftu», nomine quo fupra, expoiuit At dixit ; ex ecclefia ,&cum tot doftis viri» , quot funt in hoc ta­
ceo Concilio : tandem perftitit in propofito fuo pratmiflb.
quo proceffu* debite fit tentus contra Jotnnem Hus ,
Qpa fchedula fic lefta . magifler Henricu* de Piro
euifquc doftnnam Ac drftos articulos , non reflat aliud
promotor prardiftus, nomine quo fupra, petiit per do­
mii concludere dc ferre fententiam .
Quapropter per caufam hujufmodi per Synodum prarminos pnefidente» & fanftam Synodum libros ipfius
diftam concludi At fententiam ferri, juxta petitionem Joannis Hus, videlicet librum inticulatum de ecclefia, &
a hos libro* fuos five opufcula , quibus prriati articuli
per eum datam, debit» cum inflantia poflulavit .
Quibus faftis dominus Bertboldus dc Wildungen , au­ repenuntur confcripti, condemnari ad comburendam ,
ditor ptrfatus, loco qno fupra exbftens . mandato Ac
anftor.tate Svnodi narravit totum procellum hab.rim
cotam dominis judicibus At commiflâriis, in hujulmodi caui* deputatis per Concilium ,& aha* quomodo ab
in.-io tiu> hujuimodi fuit in curia Romana . Ac m
part bu« coram ordinario loci introduft^ dc verbo ad
verbum. Quo proceflu recitxto , idem dominus Bcrthohio» auditor Λ deputatu* ad boc , incepit articulos
Ictere, incipiendo Um.a .-ι♦/«<sΛ· ttiltfit , Atc. & le.. grhdo quem ibet amiculum, orca ipfum fummarium
teft.uin . pc- quot , iiaantns, l|h quale* perfotus , domi·
nci . majifiros , nutris aut ptrvo» , probaretur . Et
fc .iiiitc *d fn-io art cuUrum .
I'em , idem dominus Bcrtholdu* Je Vildungen dixit,
·.- qnahter ipte Joanne* Hus alia* m caflro a Buelebcnfi

Atfibi (uper hi* miniflrari juflitir complementum.
Petitione ipfiu* magiftri Henrici prcxnotori* fafta.re­
verendus pater dominus Antoniu» epilcopu*Concordienfi*, mandato & auftoritatei Concilii St generalis Synodi
procedendo ad fententiam , protulit tam in fcripti* .pro­
ut init Sedula quam legebat de verbo ad verbum , cuja*
tenor inferiu» eft infertu* , plenius continetur . Venien­
do namque ad verbum , five diftamcn , Verum quia ex
nonnulli», Atc. continent cum fequentibu» in.cala quo
abjurare vellet , veniret alia pœna <3c prolatio lententia;·
reperto demum, loanncm remanere >n perveHitate Jlu,
& dicentem, quod propter hom;ne» quo* docirt de oppoftto
nen vellet ab-’orare . fed millefies ciniibiir ,
quia per eius abjurationem gen-ri-»-ur fcandalum Jb*
quot docuit de oppofito; erro nollet aliquo modo abjurare.

_____ 7iy

CONSTANTIENSE.
skbmundus
?<(Ç
Et a**c dominus Λμοομβ epricops* obmifit verba illa A -Adverfus hunc errorem fatagrn, hxc Jdntta «j_ q—
pertinebant ad abforacsonesai, Acproceflit ad alsa rer- tnfargtre
'-f--- or
— e—
i.,..
, &c^eipfum
fundetur
tolle, e , pr^ebtta delibe­ ANNO
,
ba frfMMM, videlicet, & a fait feotraciara, traden- ratione matura , deflorat, decernit (r dcffivt bujufmodi CHRKTI
« Ma. fini·*0 M* feneentiam esam jwbcao torculari. Et antequam doBrinam er,aneam eft m file 6' tnme.nb», , ipfmnque
vt ■
foret procetfue» b ad ulcenara , idem Joannes Hus di- tanquam harrUcam , Jcandetofam , & ad fi aude, , decep­
b Mis Goth, xit poblice et alta voce coram tota Synodo, quod omni- tione, , mendacia , proditione,, perjurio viat dantem,
•d cufrcu· bm matuieflant, quare nollet revocare dafta et fcnpt* reprobet & condemnat, Declarat infiper, decernit &■
unem.
fu<
tria: 1. daxit <und timeret Deum oAendere.
definit, yaad pertinaciter doSnomn bancpemi.io·fimum
a. perjurium incurrere. 3. populum cui dim praedica­
vit fcapdalinns foducere.
Quibus laAis, iverunt ad ipfum Joannem Hus reve­
rendi patres domini archiepifcopus Mediotanenfis, fufCouflitutio Concilii contra invafores, feu fpohatorei
• / fraganeus domitu epifeopi CoaTtanoecibs, epifeopus Barrsecedentium et recedentium a Cencibo.
goremts, pro degradatione ipsius Joautnis Hus, ad locum
ubi ipfe Joannes Hus exfsftebat, auAoritata & mandato Socrofanfla generali, Synodu, Conflxniienfi,, Umver felem
ipfius ϋηΛ* fynodi Cou/lantienfo, ad finem, quod cu­
ecclefiam reprxfenlan,, i» Spiritu fando ej erfirpari* toeculsri tradi poffat, ipfum Joannem degiadarunc , g Uonem fcbiimatu, borejumqne V errorum ,
n..a
legendo verba ad boc ordinata de Itbro pontificali inci­
ipfui ecclefia in capite V i· membri, debitam rej-rpientia : O Juda : amovendo ab eo tanquam ab indigno
metienpm légitimé congregata, ad fit,, em rei mecalicem; & fabfequenter folensnitatibus ad quodlibetex­
hibitis , exuebant eum cafuia , iloia , tondemes fix cri­
nes , & fimiliter amovendo ab eo omnia tacerdotalia &
Ufiitiam (fi equitatem exer.eri non dubitatur ,fi quo,
clericalia.
main voluntati, adeo captivatperverfiintentte·, quod
Quibus faAis, curia fsecuiaris recepit eum, & abduprocefibu, -Apofialtcu impudenter chvisntei , auflorttate.m
v
xit eum ad locum jufiitic
fanctionir canoniif nmtemnente,, in otiorum prolabamur
Super quibus omnibus Henricus de Piro petut appro­ infiria, tT ofenfi, , eidefiqfiica centra percellat , &
bationem & exsecutionem. Fuitque refponfum per do­ pro demerito culpf , rigorem adjiciat judi.ianp potefieminos deputatos omnium nationum pnediâos, ac domi­ tu. Nam fi quilibet per campum h.emif . fi/no depofito
num [>r*fidentem, reganqoe Romanorum, Placet.
modefif . vagaretur impune, facile qmfque jfvi>it in
'

J

proximam, V ner-tm, difciphaonti, jnfiitif rumperetur.
Sone licet mmaulli Komuni Poatifi.et, antiquo, Komonf
ecclefif meres Cr» coafuetadinem obfervante, , pront ad
Subfequenter fi, it Ma per eamdem epifeopum Ctmccr- ç.rti ex debito Apofiolatut fibi injunHi oficit pertinebat,
dienfem fententia, condemnando illum articulum : Quili­ per certo, jm» proeefu, tn die catuf Domni anni, fingnbet tyranna,, &C. 'f» fuit reiponfam per deputato, natso- lii jolemaiter publicante,, inter amne, alio, Cfi Angulo, ,
n*m quotam, prxfidendem Cr regem, Placet. Item , fait qui ad jedem vfpofidicam vnimte, vel recedente., ab
Μα pe. demtnam Stfpbomtm epifiopum Dolenfin» Jcbe- ea , nec non in illor omne, & fingulor , qui per /e , vel
duJa contre impediente, venientium ad Concilia tw per a,tum jeu alio. , quafcumque perjonai ecclefiafica,
vel jf.uiarei ad Romanam curiam fuper eorum caafii
"egtdit, accedentes , iliaque in eademcuiiaprojeqaenΓ* mf. Suçii & tribu, Germanici,.
tes, aut procurator et, gefbore, , advocate, C' p.cmetj.i,
ipforum, ac etiam auditore, jeu judice, qui lupe· J.fii,
Subiequencer ad petitionem majnftri benne i de Piro
canfi, feu negotii, deptHanlur, occofiont caularum jeu neidem dominus Antonius legebat unam aliam fententiam, gottorum hujufmodi verberant, mutuant ve! oc. idunt,
condemnando articulum illum, videlicet, Quilibet tr, an­ cujufcumqae dignitati, , ordini, , conditioni/ u,t flatu,
nui , Cpc. prosit m fchedula infraferipei tenoris contine­ forent, p.fiifta vel eorum aliqua committente, , eteomtur Qua leda , fuse refponlum per deputatos prardiitos,
muutcdttonii fp anathematizationi, fententia, , , quibu,
prrfidetitem et regem. Placet. Prarfenubus ibidem illu- nulla, per alium quam Romanam hmttficem pofet , p,pllribus principibus, Henrico duceBlvanae , l.udovicoc->,,β,·, ap
terquam m morttr artirah ,Confitutui
, abj<.lvi : nec rnute Palatino Rbem, Frrdenco Burgravio Nurember- D lu, tunc, nifi de fanio mandat.· *icl*6f

Ex prima edniooe.

genii, Carolo de Malatelli» domicello Atimine.nli . Ludo
vico duce Bavanat: Franci* et Angli* , Polonir, Norvep*. Sveci*. Daci*, Ludovici Neapolitani. ducis Mediolanenf.s, ambaxiatoribus , Gunteto com te Schwjraburg . Everardo consite de VVinsberg . com te de Fnburg, et alus nobilibus pr*latis et Chnfliams in numero
copiofo.
Subfequenter fuit lefta una minuta pe, dominum Stephamim epifeopum Dolenfem , conti* impeditores veni­
entium ad Concilium, et recedentium ab eodem cujus
tener (equitur infer us.

fifl . SJ

poeua, tam c/ canoni,, quam divmi ju,t< a.jps/.inne m.uoant tamen ficut ad naflram fats .iign rum mu titudme valida infinuotione peivenit notiti.m . naunui.i ini­

Ex prima edit.one .
Condemnatio illius proportion

"'
'
dione
prffianda , fujficienti .natione p ^miffa:
.a-.ic.u
eccenfi,, & ad terram proje&ii, p>cmutga~,.e, aut (fi en
gui txiite. extammunicaii, ffi anathematizatu , ty/ eo­
rum aii.m pra'umerent beneficium ab·-i nt ton: , impeni,rr . fimilibu. Jententiu innodaverunt . niq,se prxdicat··*>u< , IrHiont, , adminifi, atimu Sacramrrtlcrum e., ,z. jfiicorum, (fi confefwnem audiendi inter.lire, ont off.,,»v .

quitati, fi-ι, i

vrannur.

perditicmi.

vi.ipendente, , a

aluu.nt .

hujujm.di lain

E jihiim.iti. , h.r, rum ac er.o. um .

h„;u.m'ai

Cone .,

Λί«·-

dt partibus irrvalefcent i am pnri’i.ir e. ,ijut trietur , t
nd boc ;»i!e3a r/ , nuper a. cepit , qu i nonnulli' affi
f.andelcfx, tctiufque reipabh.a fialum (fi •■dinem jubvmtere moii ente i, dogmatizat e funt , irate. f,_.j A*·. al.
fertio delata efi : Qpilibet tyrannus poteii e: dehet litre
et meritorie occidi per quemcumque νιβιΙΙαηι tuum vel
fubditum . etiam per clanculaiet -.nlidias, e: iubriie'blan­
ditias vel adulationes, non obflanr· qjovun.q.ie pr.tP.ro
ju-an>ent<>, leu conforderatione taflis c.im ei>, non e<fpeflara lententia vel mandato judicu cujc-.cuinque.

c

ecfi.rpati.mii

pfu fu-

ij r fr-

Λ'Λfilia·

β.'α,.-. . ct.am Pi-.t'on ι

ti, , ai jcdem

Aptfi-dicam vrl

Kir>:an.,m

‘ΐ(Π<.,ι.:·,η

i.aHa.

..ίι^ηιΐιΐ

j, ,, .1
Λ.„

(.

767
CHRtrn

'«·»·

P°»mS

CONCILIUM

«îwrojœœ
7<t
“V**?**" O' f^Htibetpriviiegib, Ufial----------------

t“‘ffi*. Vtmreatomi moram, net amt bareJam gnetu ty Intent ^dpofiolicu, eenernliUi vei beriaii- ANNO
rxfiiifatronb difiorbea», Jam bm , paoramcmapae tenon» exrifimet, eiJdemtZ&ref. CBKTf
nmpneammaram pennlam, c? J.andal»» flmemonm.
Mu tgilar volentei m framef,, net am adverlni

Joritm ey caaemptoeiba,, vel mibaûii
ter vel diviti» a dia» Me cmtS^ etima nib.

^s-

ad ipjam ConoUa», &pmtlibei alia fatara jpndi vel exemumnitari, end eonm 'terree, famfnij
gmeraltaCoaciiea accednuet, »» fiaatenn ipfit. Je»re- mdtntei, vilU.cafir», oppida tf ali» lota interdici
ff4eMÎ!
* ei,,t D*·? ■*» u^f^ibot, terne- am ptfa». «mm ji de ipiù eornm umii., eerm « —
renu tnjariti taftfienter CT tfprtaunetar violeaUti, tr νύ froceflu, »nti» jpccialit facienda, qa», » «mâ
ne qaibajvii delinqaendi ant extrfai committendi patent fejv/mds fentrntia, & procefu,, yw »</*,, tncladanaadacia , de opporVmo
[alabri remedio providere : ba- txr inet, , per ea valeant je, Serras, domima, ctviiafajmodi, net amomaer fiy fiagaloe aliei procefa>, feniea- tfi , vtlUl , iefire ,
0- fa, hufujmodi tueri, <z
tirn CT cenfarai, adverjru paaramltbetperfoaanmteccie- W fawd boc tallim», tr penit» revtcamui . Et tnjufiefiice,am vel Jretalariam ad Jacra generalia Concilie ger manda»» r ut Uf^uifrtfnt pmcefu, *
’ *· "“***—
- ·------------------------ ^„ar. caana, itve
dr»,molefiatorei, penarbato,e> vel i^natore,, aaSori-Ebraaa, p.ocefa, cmuinemei eofdem in maUÙ& fia^i
tate Dei omacpctent,,, Patm , CT Filu . & Spirit» Ja» Stepba» Cm^antienri, ectlefianm valvrirfgi
Si, extendente., emne, & fingalo, cniajcampae dignita- tefm ipjoi j»o qaafi Jam» pratonio tr potato ejadido
ti>. grod.1, fiat», veltoaditioau faennt, etiamfipoati- pnblicabant : » pradidiqmi pntefar corneront, nalla»
fico i, impenah regaii, vel aha qnacamqae ettlefiqfiica pofim excafationem proindere. vel ignoraattam allegare
vd maadaaaprofioigeaat dignitate , qoi qaajcaaoqaeper- •
------- J ------------·
'
·
E
^mu^ ^r»< WwaTiW, wWf
Joaai cttieciafiicai vel fotalarci, qme ad bajnfmodi fe- ι/arsvfriM rç'4a. sa* m» fit vérifiantle remanere in-dpofiolicam gpmaaam caria» bet profenci [a.·, odo­ cognitum, yamd »>/os,
tx» patenter fait publicarante Concilto, vel ad ipjm» &qnxcamq»c ali» genera­ ÎM*.
le» Concilia veniente/, O fiantei i» ipri,, aatabei, reCeterum omnibut (y finguli, domini, Pairiarcbi,, priceJeniei, temeritate propria per Je , vel elima , fea allot
urcbiepifcopi, , epij.tpit, crtermumque locuu»
arrefioie, invadere, capjfre,detinere .incaieerere, mati- ordinarii, praiipcma, (y mmdaumi t art ipji (y-eorum
lare, acidere, met boni, fan jpoliarc, vel injarih af­ I^Hibet per Je vel altu», jeu ahot \ Jdb pmta errrao
ficere , je» ipfoi fic deUaqnentei receptare, eat aliaiqam mumeatouoù, pM·» ipjorxm quemlibet, fwr aumdatoraa*
modohbet ^tmp^dire, jen^ce pt, pct rantjam, fade CT c—r a^rom» bujajmodi traafgreffor (g nmremgwr
contemptor jaerti
fuerit,
mijja, rata & grata bobere, vei eii dare anxthnm , Q inenrrere volamm ipfo faSo, profente, ncfiroi procefai
ceapliam vel favm e» , police vel occnlte, direSe vei per eomm , ant tbartar»» vel membrana, am. fen Sreo
indi,eSe projampfertnt vel prefument tn faionrm, fiarili- fumplorum
' -■
.. fient,
.
. nofirt.pro.
continentiam eofdem, qnibu,
tai exeomauMicatioaii <y anatbeautiudioai, fententii, in­ tefiieu tantam volmmu fidem adbiberi, in ecclefia. um
nodem» t eo ipfo. J erra, quoque ipforum (y cujrulibet qui valve t feu aiti, loci, ^Lrimem publicent, & prefato,
in p. aaufi, vel eorum aliqm tranfgrefor vel coatemp- trmtfgrefore, & contemptore, hujufmodi excomanunicaiio» ai. uatnfcr fueiit, dam a Ιβ»ί n wuafcajafqae fic tranfcreforum ait (y anathematization, , Jententiii ligato,, ac terrai,
·*',*■
vel -ontemptoru» ultra une» dtocefima»contineat: nec civitate,, villa,, Cofira, oppida Çy loca préfet» bujufnon omnia , uvitatet, vtllai, cafira , nfipida , & quali­ modi ccclefiqfiico interdiSo juppofita, quamprimum ipfi, ,
bet aha Ina in
bujafmodi exccjfu»m patratorti , vel eoru» alitai de boc legitime cmfiiterit, tamdia in
feu rcruno re.eptatorei , vei ipfi, toafentieate,, favente, reelefii, Dominicii & aliiifcfiivu dicte, dam imti ma­
>»i dente, auxilium, confilium vel favmem, pulli.e jor fuerit populi multitude, Campani, pulfati, , & canmoiabamta, : ar, » ilia, in qaibu, bujujmcdi perjoaa délit acceafi, fy extiaclii, demuocicut, C7 interdisant
qu^fic terne,itate propria detenta fuerint, quoted,» ex- bujufmodi inviolabiliter faciant objervari per cenjura, ecfiite. tut ia rijdem, memorata auSoritete ecclefiadicojup- clefiafiica,, aut ali» jarü remedia, invocato ad boc ( fi
rp-ximaj
\
“ Quod
2 J :f terra
■
, ;· d»a, dieecejeiDopm faerit ) auxilio braebit [fcularii: donec ipfi tranjinterdt&o.
'fofdem
■tel ampliu, contineat, dom,va»
domicilii
ip
e
J 7/·? principali,
· ­’ brefore’ & ontemptorei meruerint ab bujufmodi excomfi»· , *
tr illam etiam
tn qua fuerit
delictum
commifam
, manicationij C aaatbemaüiationii fententiü abjolationii
Z
J.,.»
fi !·* fit. tr due, alia, qu* jab ipfo faut eidem loco ma- beneficiam obtinere, diSam^ae interdis»» aoerito deb Frr,·, vi- gi> b viciae intrrdiSo jnljaccre volumni jnpradiEo: ac baerit relaxari: non obfiaatibni omnibai JapradiSii, Je»
c'n*tetiam omne, (y fingulo, bujufmodi excommunicationi, fiy fi aligaiba, conjanSi» vel divifim a fede prfdiSa ta·
anatbemxtiixtioKi, jeatentii, ligato,, in qaibuhibeteccle- daltam exfifiat, gnod interdici , Jependi vel exemaatamfiu , loco ub, tale deliSam fuerit perpetratam, terri, cy cari non ρφηί per littéral ^ppfiolicai non facientei ple­
loci, propter bat interdiSi, magi, coiuvicinii ubilibet ex- nam tT exprefa», et de verbo ad verbam , dt indalto
fifirntibu,, oataibu, diebu, Dominicaltbu, & fefiivu , p»j- bajofmodi mentionem.
jati, cantari,, canderi, acce»fi,, publice nunciari, ac
Data» Con^antif , pridie Nonat Jalii, anao a Nati­
terra,, enatate, , villa, , cafira , oppida & loca ccdefia- vitate Domini millefimo qaadringeatefinoo decimoqainio,
fiico interdiseprxdtdo jappofita , donec ipfi fic excommuni­ [ede ^pofiolita vatante, regnoram ftrenijfimt principii
cat t meruerint ab baja/modi jentent,i, beneficium abjolu- domini Stgt/mandi EoatanoramO’ Hangarif regie, vide­
tir»u, drtinere , dlSmuque interdici»» debuerit relaxari: licet eleSionii qaiato, coronationic primo, Haagarif ve>o
ita tamen, quod nullu, ex tranfgreforibu, ac contemptori- ■ vicefimonono.
b»} bujnfmodi per alium , quam per Komax xn Pontifi­
Finita extern fegienc , libri Joannii Hm faeraai tom­
cem , vel jacri Concilii aaSoritabe pofit, nifi dumtaxat bai in platea pala'ii epijccpaiu : videlicet liber de eeia morti, articulo ccmfiitut»,, nec etiam tunc , ni,i de clefia , & alia opufcala ejajdem .
dando mandati, ecclene , jaiifadione fufl.ienti cautione { >i boc commode facere pofmt ) primitu, prxjhtj ,
Ex mff. Sarii, & Upficnfl .
abJo-lM , vel interdirium bufufmodi relaxari. Eo, ve,3
cujujcumquc dignitati, , ordini, , fiatui aut conditioni,
Per eumdem compoCo, igne fuerunt combufta Λ in
fuerint, etiam ri Pontificali dignitate prxfalgeant , qui cineres redaAa, pnciitntibus ibidem reverendi flimis in
contra tenorem prcjen'ium pro. rtftiam , ta.ibu, vel eo­ Chriflo patribus « dominis , domino Joanne epifeopo
rum ah.ai abjaiutioai > bencfi.ium impendere prxfampfe- Vaurenfi, et Petro Olorenri, erifcopis, Begone et Rorint, vol»»»,, fiat»,mai CT decernimu, riarilibu, ex- geno in legibus licentiam, Nicolao de Manenverder
commuxitdtionie (J anatbematiiationis jextentii, fore in- regiae maieflatis, et Joanne de d Matura de Infula, no j
M_.r.
noda(c, eo ipfi,. ipiijqueprudi.atronii , lectioni,, admini- rarus publicis, clericis Poxnaniensis et Torna'censis dice- jura.
firationi, jacrauh'xtoriu», iy audiendi confefiione, officium cens, teflibusad prxmilïa vocatis et fpecialiter rogatis .
nuitor time interairim», japra dici* : ivinuanie, t,anjfreforibut ty contemptor ib» in pradi 3,,, quod fpirita»hler (y temporaliter C prout eorum > eouirrnt excefu, (y

dementa ) giaviu, procedetur, non oiyiantibui qudufSES-

^’*»***»^

__ ______ 70

JOANNES
F. XXHL

SESSIO
w’·

CONSTANTI ENSE.
XVI.

nc,siK®os

770

A. publicii fuper boc jeudii vel conficiendi/, eifete trader — ——»
dit, plenius
videb/tu/ contineri.
ANNO
Γ
CHRISTI

TXIrJw/ amfrcMM menfis Julii fuprediai, /wt /</·
U inrrdii in tu/tri ecclefia ceiebedto CnfMm ,
rt fm prufidebet etvertndiffinuu poter dominai Josanes
eptfcopm Dfiinfit cardinalis rivarienfis. Ei fait canta­
tum tfkium Mifa· dt Spiritu fa>8t per rnfrmdta
patrem demùmm Nicolaum epifeopum Mersbmgenfem ,
f« completo , legebantur trteaia , &c. arnrr aliarum
fefmmm : <Jr domimu Jtadrees eMh/t Potnaaienfi/ le­
gebat certa cafitala 0 ordmatimes fervendas , tenori/

Ea mf. Sarti, 0 dmbos Germanicis.

Quibus ledit, i Jem dominus Andreas eledus Fomnieniis legebat cenat minutât fuper requifittaoe Petri de
Luna fienda, quarum tenore* fimiliter funt inferius in­
ferti , Ae quat in continenti ibsdem tradidit ad ingroffandum notat iit atque feribis propter expeditionem ce­
leriorem. Quibus ledis, juxta morem a lias obfervatum
Μ*Ρ**/.
fiiper approbatione illorum qu* ibi decernuntur Ac ftatuuntur, reverendus parer dominus Antonius epifeopus
E» mf. Surii, Ar dérobas Gerra·,
Concordiehfit nomine nationis Italicaerefpondit Flatet.
Subfequenter dominm Vitata epifeopus Tolonenta pro
Die Jovis undecima menfis Julti pradidl, fisit fetfioBGallicana natione , Nicolaus epifeopus Mersburgenfis
generalis , in qna pratfidebet reverendilGmus peter do- pro natione Germaniae , & Patricius Cortagmfis pro '
mimu Joannes epifeopus Oftienfis cardinata Vi varienfis , natione Anglicans, refeonderunt, Placet. Similiter do
tanquam antiquicr cardinata.· prrfenbbus ibidem reve- minus Joannas epifeopus Oftienfis pntfidens nomine coi
rendiffenit patribus, Attain Laudqnfi , Jordano de Ur­ legii cardinalium refpondit, Placet.
Deinde magifter Henricu» dc Piro e procurator ex- Aj
fin ia, Joanne Ragufinenfi, Antonio Aquilqjenfi, Tboma
Tricarienfi, Brands Hacentino, Francifeo Veneriarum, pofuic, qualiter fiiiftent alias predudr butt* pro parte
Petro Cameraceofi , Antonio de Salanebo, Aiamanno domini Angeli de Corark» tunc Gregorii duodecimi in
Pifano, presbyteris , Landuipbo Barenfi , Ludovico de tai obedientia nominati, videlicet conftitutioaes ad re­
Fliico, Odone de Columna, Lucido de Comite, Ama- nuntiandum At refignandum papatui fuo ; nec non audeo SaJuriaram, Kaynaldo de Branckafits, & Francifeo doriaationis Concilii prrfenti» : quibus neceflano fereFlorentino, diaconis cardinalibus. Et fiik cantatum ofi- niflitnus princeps dominus Sigifmundus Romanorum At
ciumMiffe de Spiritu fendo per reverendum patrem do­ Hungari*, Arc. rex , una cum alii» fupradidu procuraminum epifeopum Nicolaum Menborganfem. Quo canta­ toribus per Concilium deputatis , ad Petrum de Luna
to , fuit fadam AtperaAon o&rium litaniarum cum in­ ituris , uti baberent . Sed quia pericula eunda evitari
troitu loiito, videlicet, Exaudi as/ Demine : rolled i» At debent , qus evitari polfunt . ' ne ergo propter diAserationibos ad boc requifit», ac evangel », Hoc efiprx-t3 tum bullarum captionem , deftrudionem , aut altas
ceptum meum, at diligatii invicem, Att. At hymno /rmalam cuflodiam, ipfi Synodo Conftantienfi periculum
ai creator Spiritus , collndis . verficuio , At Beuedicofive damnu. generari ροίϋκ , idcirco didas bullas
mut . Qpibus habitis atque peredis afcenderunt ambotransform mandari per protonotarim , five alios nenanem, in quo edifta five propofiu Λ proponenda talent tioa Concilii per didum Concilium , eifque Conciiir
legi, reverendi patres domtaus Andréas eieAu» Pozna- Conftantietdis audontatem At decretum interponi tali­
nienfis, Antonius Ccmcotdienfis, Nfeoiam Menburgen- ter , quod bic At ahbi ipfi transfumpto merito fide» ple­
fis, Vitalis Tolonetifis, Patricius Cartagenfis, epifeopi, naria adhiberi polfit. Et nihilominus repetitis in valvi*
Unguam deputati per quatuor nationes ad legendum , ap­ ecclefi* exiecuta. accufans contumaciam omnium illo­
probandum , Arc. illa quae Synodos deliberaverit.
rum quorum intereft, non comparentium , neque iplas
idem, dominus Andreas eledus Rocnanienfis legebat bullas transfiimi mandare videntium, ac interponi aucerta capitula, ordinationes Ac conftitutiooes fervandat doritatem Synodi fupradict* curantium : At in eorum
da cetero, bujufenodi fub tenore.
contumaciam didas bullas transfumi per dictam Synodum
inftanter poftulavit , At fuper boc ^efponderi per depu­
Ex prima editione ■
tatos pnedidt» nationum quatuor , ac pntfideocem ,
Placet.

Depotatio amtaxiarorum facri Concilii ad Arragoniam. _

Qpibus fiepropofitis , domini deputati, videlicet Antomus Concordienfi» pro natione Italica , Vitali» Tolo-

E^fcrefaada Coafaatieafii Sfaedar generate Cenciltutn nenfn pro natione Gallicana , Nicolau» Msrsburgenfis
0 facient, in Spirite fanBa leiititae ctngregau , fetam·
pro natione Germanica , At Patricia» Cortagenta pro na­
dem mentem tF efefhrm ordinationit fee decreti in el- tione Anglicans, At Joannes epjicopu» Oftienfis cardina­
Hma feffaae faBi , fee lefli . ad re^eirendam dominam lis Vivanenfis pro collegio cardinalium, réfponderunt ,
Petram de Lana , BenediBam decimamtertrnm in faa Placet .
'
obedientia nonûnatum , (7 alia faciendam ^ue fuerint ne­
Subfequenter magifter Henricu» de Piro promoter, no­
tefaria & opportuna, facit , coa/litait Ef ordinat procu­ mine quo fupra , petiit per eamdem Synodum declaiari
ratore/ general e i ej fpeciole’ : videlicet reverendifuro i Ac decerni inflrumenra depofitionit papatu» , renuntia­
ia Cb>ifc patret dominot JacoSam Turoneafem arcbiepif- tionis At approbationis fadarum per Balthaftarem de Col­
capum , Petrum Kipenfem ,Jacobum ^tdrtenfem .Joannem la in Cellis, At aha inftrumenta ibidem per eum Ac no­
Gabeanen/em , epi/ctpt, Jeanntm abbatem faniti thgu mine ejus confeda . regiftranda At inferenda locis con­
Noviomenfem, Conradam de Sufato , fterre theologia ma- gruis , prrlentiscaulz regi liro, ita taliter, quod audoi Λ.’.Opicis, gifbrm , Joannem de a Opzii facri palatii ^ptfolici au­
ritate ipfius Synodi ipfis inftrumeotis At alus adis At ha­
ditorem , Petrum Paulum de lufinopoli utriufqm jurir bitis in ConcilioConftantienfi At in leffiombus publicis,
doEorem, Lampertum de Stipite priorem prioratui con ven­ plenaria adhibeatur fides: cetera alia petiit , prout mit .41· Ber- tualir de b Bortaa Leodienfi di<rcrfi< , Joannem Vellit , E ferius plenius continetur. Ad qu* relponderunt ipli do­
"
iu Η·Αβ*ΛΙ· C Halbbabe, Beraardum dc d Planta decretorum,
mini pr«lati deputati At pr*fiden< , Pia et.
^ul.. Hol- (j-Joannem de Fabrica legum dochrei, prrefentei & a.ce*
Quibus refponfiooibus fadis & habitis , reverendus
Hewvvrfr ptanlei ; ET BenediSum Gentiam Univerfitatii Parifienfit
pater dominus Andreas eledus Pornameniis, audorila­
d -Λ1. PUa-/*r< tbeolagin profefotem , abfentem tanquam pmjentem :
te Ac mandato ipfius facroland* Synodi Conftantienfi»,
chi
ita tamen quod ipfi omnei , eut ipforum quatuor, una ta­ pronuntiavit At declaravit qu*dam capitula five ordi­
men tum cmfenfu ferenifimi principii damini Sigifmundi nationes in futurum fervandas hujufmodi lub tenure
Komanorum 0· Hungaria regii . fi prefeni fuertt, aliii
Item , eadem fanda Synodus ordinat , jubet Ac de­
am volentibus aut volent ibas , cum ipfo domino Benedicte cernit, indrumenta in ratificatione fentenh* depolitio­
decimottrtio in fua obedientia nominato , aut ahii ab eo nis per hoc facrumGmcilium nuper 1st* contra domi­
fuper boc fuficientem potetatem hebentibui, traita re 0 num Balthaftarem de Colla , olimPapam vicelimum ter­
tcmcludere , ac ipfum dominum Petrum BenediUum no­ tium, necnon renunciations per eum fâd* de papatu ,
minatam ( ut praftrtur ) requirere , Ep aha ccxjunfiim feu jure quod in eo poterat pertendere , apud ada Ipfiu*
vel divifm fecere pofiat , fc 0 prout in i^lrumeutii Concilii in loco fuo congruo regiflrari feu inferi.
■'
r·, Concil. General. Tom. XXVII.

KUNNES
77'
CONCILIUM
aagjJNDOs w
P.XXHL
Item, ordinat <k decernit, balla* 4 infinxeenta o- A varont, fpoUanmt bonis, rebus, equis, 4c. 4 aliquo* —« ’ —
’ G
~res°ri« ~
de cotum familia interfecerunt, aliquos rero letbaiicer ANNO
CHK κη ,Ka
P»P* duodecimi in tua obedientia
nuncupari , nuper incetfcne papatus per eum, feu ejo» vulnerarunt. Qjapropter petiit per ipfem Synodum re- CMtSTf
nonine feAa in diAo facro Concilio ptodwAa , in foe~ cipere infamerionem fuper tali iaismia. 4 contra eo* '**’*
«Μ· publicam trinioni, feu de ipfis cnnfampt· pu­ procedere , 4 procedendam foce , prout juris osdo 4
blica fieri perproconotnrfo* 4 notario* bujn* fecri Con­ di&aooen rationis id requirit atque popular ; 4 alias
cilii . Qpibu* tsanfiampris dscqnut fidem plenariam ad­ petiit, prout in quodam minuta inferios infena plenius
hiberi , tanquam ipfi· oriponliba* auâoritate ipûusCcm- continetur. Et fi placet Synodo, quod deputari refpoocÜri.
deant, Placet.
Ex pria· edirione.
Qpa expofirioM quetulofe ( nt ptenitriMi ) &Λ· ,
domini deputari quatuot narienum, onus pofi alhun, 4
Dtttur judkibu* poreftas citandi fub posa privationi*
fubfequenter dominus Joenues epifeopus Ofiienfis cardi­
iUo*, qui dandribne receflêruot a Cooirilio.
nalis Vivarienfis , nomine collegii cardinalium refpon­
derunt, Placet : 4 decreverunt proccfius contra eofdem
Trre, cadrin fanSa Sjmdas reverendis in Cbrifio pa­
4 alios impeditores venientes 4 euntes ad Concilium,
tribus , Saresb^enfi , Ploceitfi , Faarciyi
(ÿ· Ριβο...
4 de Concilio recedente*, ut fequitur in minuta, quam
rieufi epifeopis, alias pro audiendis cms^sad prffcru fa- Bdominns- Bertboldus de VilduoRen a tipstat legebat , * Aditor ,
erum r·
Concilium
devolutis
&
afiq^ prout fequitur inferiu*. Super quibus idem magifter Hen-nd»·,.■
j
— devolvendis
s
·
»· , feu
fpeBomibm, per idem Concilium deputatis , citandi e~ ricus de Piro promoter nomine procuratorio quo fupra,
tram fob pttnt prrvatiantsper ediSum incuria exfequen· periit fibi per protooocarios ac notarios Concilii , aliofdum , faficieuti infirmatione previa, omnes
fistulas que notarios 4 tabelliones ibidem exfiflentes, unum vel
prelatm <3F curtf ogbcinies, aUofqae od ipfum Concilium plura fieri inftrumencum feu iaftrumenta , ad perpetuam
vocator, qui ab boc facrofendo Concilio ilaudtfine, feu rei memoriam . PraEfentibus ibidem reverenda patribus
, fine licentia reteferunt , u» infra certum competentem domitus, Jacobo deâo Pennenfi , Joanne de b Thoria- b 7 bon sterminum eis efignandum perfoimliter revertantur C7 rf- riis de Bononia, additoribus ; ambariatoribus Ducis Bur- η" > ιηΓ
deant, plenam tribuit petejatem.
gundie, regis Dacic , Svecia 4 Norvegis , omoibufque diAam fenAam Synodum Conftanrienfem repnsfenQpod liner» de Juftitia expedientur .
tantibus, uobilibufeue c infinitis iu multitudine copiofa.
'
Tenor veto diAarum litterarum decretarum centre
'
lira , eadem fanda Spmdtu ordinat, ut littera de
ipfos Carolum de Dueil , 4 Henricum de Tune , de
jn/lttia , alios ia carie expediri folsta , dummodo prius quibus fupra fit mentio, fequitur in hunc modum.

I

fecundum antiquam curi t cmfuetudsnem debitum curium
Juum faciant, fub ipftn· fan# r Snodi nomine & /f{iUo c Bulla pn Bertboldum ^ildunfnjem leda, tmira fpm
per reverendigimum patrem & dominum Joannem epifliantes ad Concilium venientes.
copum Odienfem JanHe Romana ecclefia cardinalem (f
VicecanceUarium expediantur.
SacrofanAa geoersL'» Synodus Conftantienfis , geoerrie

Qjiod pndidente* habeant poteftatem dandi
licentiam recedentibus ·
Item , eadem fartile Synodsss quaiuor prsefidntibrt nationum , irt rp/ ommcz , «at reraei Iret, fistulis ad pros·
fens Conaiinm tiocetii, /eu τη»ea· babeutibus, (X abro­
dent recede>e cupicntibw (ubi rationabilis caufa fubertt)
luentium recedendi dare pojfsnt, piment tributi fucuiia-

Concilium faciens , ac Univerfdetn ecclefiam catho­
licam reprzfeutatu , in Spiritu fanAo legitime con­
gregata , venerabilibus epifeopis Parifienfi , Metenfi , d d leffliru·
Leouenfi, ac eoram vicariis, felutem inDomino femr«™»·
tlT"

Ex mfi.Su"NTUper fiquidem proceffus noftros contra qubfcum- Hi , & uid. X que e molefbitores , perturbatores 4 injuriatote* bo' Gcrm»quarumcumque perfonaram ecclefrafticaram 4 fiecula.
rium, ad Romanam curiam 4 praefeos Concilium , necnoo quiBCumque alia Concilia generalia vementium ,
Mandatur camerario, quod cardinalibur, ceterifque in­ liantium in ipfis, aut recedentium ab eififeoi, in pobli­
digentibus debeat de bonis camerat providere.
ca diAi fecri Concilii feffione fiximus 4 publicavimus,
D cujus tenorem caufe brevitati» hic volumus pro inferto
/»cw , prucipit & mundat domino Camerario faaSa haberi. Cura autem ex plurium fide dignotum relatio­
[edit -ApofoTic* , asu ejus locum tenenti, feu licecome- ne , etiam fam» publica referente , ad noflri notitiam
1
rario , atf domini» cardinalibus & prxlutis , ceterifque pervenerit, quod nobiles viri Carolus de Durii dominus
indigentibus in boc facro Concilio exfijtentibus, de ntcef- loci deRSmovilla, 4 Henricu» de Turre, cum plurium
foriis & utilibus debeat fobvenire, <7 de boni' camera armatorum comitiva , non infequenres £»As nobilium ,
providere.
fed fu» falutit immemores , tanquam iniquitatis filii ,
fimbas ordinationibus ledis & pronunciatii ad reqai- fideique catholice ac prefeoris facri Concilii turbatores,
filienem ipfius magifiri Hmrici de Piro prome tor is , to- Chriftianorum inimici , prardonum 4 tyrannorum more
tiafqar Synodi , ipfi domini deputati fucceffnse unul ραβ venerabiles Carcaflonenfem 4 Ebroicenfem epifeopos ,
altum , tr demum domimu Joannes epifeopus Ofiienfis ac magiftros VKilbelmum f de Medo decanum Silvane- f Mff
f MIT d,
nomine cardinalium re/ponderunt, Placet.
Aenfem , fereniffimi ac Chriflirniflimi principi* Caroli Mnia ‘
regi* Francorum confiliario*, per ipfum; necnon BeneEx mff. baril & duobus Getmasucis.
diAumGentiani in theologia 4 Jacobum g de Spei* in g Mff dt
artibu* 4 medicina magiflro» per Univerfitatem Pari- Span .
Subfequenter magifter Henncus de Piro promoto* , ncnictii
fienfeon ■·»
ad ρ·*>π·
pnefens «jnauum
Ccorilium aciiinscu·
deflinatos ; cv
4 qui per
nomme quo fupra ,'expofuit , qualiter ex plurium fide E idem Concilium , necnon fereniftimtun ic iilufliitfimum
dignorum relattone, eriaro boc fama publica deferente, principem Sigifmumdum Romanorum & Hungarian, Ac.
quod quidam Carolus de Dueil dominus loci de Ramo- regem femper Auguftnm , hujus facri Concilii advoca­
villa , 4 Henricu* de Turre, cum plurium armatorum tum, pratcAoram Λ defenforem, ad dotnimin Franco­
comitiva , non tanquam nobiles , fcd more praedonum rum rrgem pro bono utuvmialu ecrlefae diAique facri
& turbatorum , domino* Carcaftpnenfeui A Ebroicen- Concilii, ac honore 4 utilitate ipfius Francorum regis ,
(em epifeopos , ac magiftros UFilhelmum de Media deca­ mittebantur cun> fua familia 4ajii* de hujufmodi facro
num SilvaneAeniem , dom.ni regis Francorum coolilia- Concilio & Romana curia redeuntibus, alia* ignomimotores , necnon BenediAum Gentiani in theologia , & Ja- fe ac ryrannice in terris RocnenO imperio fiiiptAis ,
cobuin de Spais m artibus & medicina , magiftros, per uno ex capellam» perempto . Λ duobcr ex fcutiferi;
Univerfitatem PariGenfem ad Concilium deftinatu* , 4 epifcopi CarcatfonenfispnediAi iethaliter vulnerati», cru­
per fereniflienum principem Romanorum regem ad di­ deliter & (acrilege ceperunt , 4 nonnullis ex diAa fa­
Aum dommum Carolum regem Francorum tranfmiftô* milia 4 aliis per eofdem nobiles Λ pncdonet, equis Λ
inhumanitet in ducatu Barenfi invlierunt, eofquecapri- Sonis deprzdati», 4 per viam aflliA'», & graviter mjut ia-

m

Çgïï?

CONST A NTI ENS E.

sx^MONom

774

jttriati* èwÉi, iMrfui epifecpo*, nuacta & alio* A tereflfe hujufmodi , & eadem «War* reffituendum . feu ~
"
mc tanrihnli dignitati, me dcricali ordini deferendo, fuper ipfi* concordandum , ut przfettnr , auAoritate .ΛΤΣθ.
‘ «d satiram de e Smyn in docemlarMfi captivo* inbv- priedi&a previa rauone compellati*, invocato ad boc,
* Staju . ’ mmdmr dmterant comm bona inter eoenc praedem di- fi opu* faerit , auxilio brachii fereulari* . Er nihilomividtedo . Et quod pctimodum di&M Carolus pntfetot nui ad przdiAorum Doflroram procemsum exfecutfooem
epücopoa dt aliquo* ex notabilforibu* captivi* pcrdiAis, contra quofemnque ipforum tranfereflixa & contempto­
volets* ipfo* ducere kmgfasA tramfem, peeni* afflige­ re* procidatis in omnibus A per omnia juxta ipforum
re erricribn* & tormenti*, a diAo caftro , reliqui* ca­ feriam A tenorem ; contradiAore* per cenfiiram eccleptivi» ibi remanemibQ· , extraxit tempore noAurno ; fiafflean , A alia juri* remedia , auAoritate przdiAa
iptoaqoa per nemora & flagna, flumina pariter A devia compefeendo.* non obflantibu* felteii recordationi* Bonimhiananirer fooge perduxit a caflro memnrato. Qpibu* fireii Pap< oAavi cooflitutionibo* , in quibu* cavetur ,
ad lUutitiom principum , videlicet Barenfi* primo , A ne aliqui* extra fuam civitatem A dimcefim , mfi in
deinde Lotharingie, ducum notitiam deduAis; ipfe vi­ certi* excepti* cafibu* , ultra unam dictam a fine fu»
delicet Barenfi* ilio· qui in diAo caflro captivi reman- dimcefi* ad judicium evocetur . Sed quod judice* a lefetanc, eodem caflro vi · imorum capto , & Lotharin- de deputari pnediAa, extra civitatem A dioecefim, in
giar ducet eptfcopo* & alio· , quot fecum duxerat Ce- qüibus deputati fuerint, contra quofeumque procedere,
rolu» prcdtAus, armatorum potentia, ei* ad id comme- 3 feu alii vel alii* vice* fua* committere , aut aliquem
nitatibua Metenfi, Tulleafi A Virdunenfi civitatum pne- ultra unam diztam a fine diœcefis eorumdem trahere
bentibu* auxiliom, confilium A favorem , reflrtueranr non parfument , A de duabu* dictis in Concilio ge­
libertati, A per fnaaterra*libere conduci fecerant, ei* nerali , quam alii* quibufeumque conflituciouibtu a Ro­
equo* , munera & viAualia gratinfe concedendo . No* mani* Pontificibus , tam de judicibus delegatis , quam
e. c. pnefeto* Duce* & communitate* de tanti* per eo* de perfonis ultra certum numerum dd judicium noa
ipfa epifeopi*, nuncii* & alii· memorati*, ob (acri Con­ vocandi* , A alii* editis , qua: noftrz poflênr in hac
cilii , univerialifque ecdcfae ac regum pncdiAoram fa­ parte jurifdiAioni atque poteftari , ejulque libero exer­
vorem, grati i* impenfis , in Domino collaudante* ; no- citio quomodolibet obviare , necnon omnibus hi* qua:
lentefeue, ficut mc decet, nec expedit , diAo* facri le­ in diAi» noflri* proceflibus volumus non obflare
Datum Conflantur, Ac.
go* & quofeumque alio* fuper hujufmodi horrendi* &
Quibu* leAis, domini deputati , A demum dominii'
deteflaodi* exceflibu*, A ei* pmftantes auxilium, con­
filium vel favorem , abfque animadverfxxie relinquere Joanne* epifeopus Oflienri*. prrtidens , refpondenint '
incorreAoe, rircumfpeAiooi reftrz auAoritate Dei om­ Placet.
nipotenti*, Patri*, flt Filii, A Spugtn* fenAi , amen ,
committimn* , A fiib excommunicationi* poena , quam Mandat Concilium regiftrari inftrumenta de ratificatioquemlibet veftram , qui pnefentibu* noftri* mandati* ç
ne fententiz contra Joannem Papam XXlll.
non paruerit, legitima exeufetiooe ceâânre , A moni­
tione przraiifa , incurrere volumus ipfo faAo , prreiEx prima editione.
piendo mandamus ; quatenus vos , vel duo , aut unus
veftram per vos. vel alium feu alio* auAoritate przfenfro», eadem fanHa $χικ4υ ordinat, jubet ir dt.er­
tis Concilii, de omnibus A finguiis praemiflis exceflibu* uit inftramenU i» ratifitationibui [intenti* depofiutxth
A ea contingentibus, fimpliciter A de plano, fine ftre- per hac [acrem Concihem mtper Ita* contra dominum
ptra A figura judicii, foilirita A fideli diligentia adbi­ ttaitbaffarem de Coge , olim Joannem Papam ■vicefimnm
bita , tam in veftri» civitatibus A ditscefibus, quam in tertium , necnon renuntiationi per eum fati* de papatu
locis alii*, quibu* expedire videritis , vo* informetis - fee de jere quod poterat in eo p>tetendere , apud acta
A pnediAo* nobile* , A omne* alios A fingulo* cleri­ ipfim Concilii in loco fuo congruo regiflrari & inferi.
cos , lucos , cujufcumque dignitati* , ftatu* vel condi­
tioni* fuerint, etiamfi regali, pontificali ,' vel alia qua­
Mandat transfumi lineres de ceflione Gregorii XII.
vis przfulgeant dignitate : quo* per informationem re­
pet iretis commi fi tie A commicti fccifle , vel mandafle
liem , ordinat & decernit , buliar & inflrementa 0prxdifto* exceflu* , aut in eis committendis prrftitifle lim domini Gregtrit Pap* duodecimi in fua otedieniia
auxilium,'confilium vel favorem, feu cos grato* A ra­ nuncupati , nuper in cefame papatur per eum feu ejui
tos habuifle , vel ipforum excefluum patratores rece- ^nomine faci* , m dido facio Concilio produite , in for­
pufle nominatim; necnon illos de quibus vobis per in­ mem publicam tranifumi, fee de ipflt tram[empta publi­
formationem hujufmodi nominatim conftiterit, qui quo­ ca fieri per protonotcrioi & motor itu hujus [acri Concilii
modolibet culpabiles fuerint m praemiflis , juxta gene­ quibus tremjumptis decernit fidem indubiam adhiberi tan­
raliter formam ac tenorem procefluum przdiAorum , quam originalibus ipfis , audoritate ipfius Concilii . Sa­
quo* pro expreflis hic volumus haberi, tarodiu cxcxJrn- per quibus pnmunciationibus ύτ refponfionibus pr*didis
. rminicato* A anathematizatos diebus Dominicis & fefli- magifter Hernicus de Piro promotor & p, ocorator, nomi­
' vis , pullatis campanis A candelis accenfi* , A ad ter­ ne quo fupra , petiit fibi fieri publicum CT publica , inram projeAis. in eifdem ecclefiis atque locis, cum ma­ ftrumentum & inftrumenta, prafentibus didis dominis ,
jor in eis cleri A populi fuerit multitudo, publice nun &c. teflibus , CZc. Deputati vero quatuor nationum , ea­
cisti* , A feriati* ab aliis publice nunciari , A ab om­ rum , er didus dominus O/licnfis collegii casdinalium ,
nibus arAiu* evitari : diAumque interdiAum in eccle- nominibus approbande , ; cjpondes unt : Placet.
fns , A alii* ubilibet juxta tenorem procefluum przdi­
Aorum cbfervari , donec nobis , pnefetoque fereniflimo
SESSIO
XVIL
principi Rtxranonnn regi, AprzdiAit epifcopi* A nun­
cii* , ac alii* de fic ei* comm.fln iniuriis ac damnis A
De receflu domini Imperatoris, quem Concilium
interefle (atisfecerint , A ablata feu deprzdata ab ip- B
benedixit ■
fs reftituerint , aot fuper n* cum ets concordave­
rint, A alia* merutrintab bujulmodi excommun i cauoie Luna quintadecima [up, edidi menfis Julii ,
ni* A anathematization·, fententii, sbfolutioois benefi­
Conftantia providi* yioguntinenfis , in ecclefia
'
cium obtinere , diAumque interdiAum debuerit merito majori , in loco fslito ad hac fpecialiter deputato , fuit
relaxari : ita tamen quod id quod fuerit per unum ex tenta CT folemniter telebratu jefa generalis , prxjcnte
vobis inceptem , per alium feu alios valeat mediari A ibi feremftmo principe domino bigijmundo Romanorum
finiri. Quod fi forte praefati nobile* A przdone* de in­ CT Hungari*, (p-c. rege , assa cum quampluribus princijurii*, damnis A interefle prardiAis , eifdem epifcopi*, pilms, du'ibus . comitibus , CT nobilibus . I» qua cele­
nuncii* A alii* , aut alicui eorumdem fatisfacere , A bravit qficium Miff* reverendus pater dominus b Vdal- b At[. L'l
ablata ri* reflituere , feu fuper hoc cum ipfa concor­ ricus epijcapus Verdenfis . pr*fidcbatque feffiom bujufmodare par menfem poft monitionem ei* , vel in loci* ds reverendiffimus pater dominus Joanne1 epifeopus 0infignibu* per.ediAa publica fuper boc taAam , diflule- ftienfi, cardinalis Pévarienfis, indutus pontificalibus CT
ri.it j eo* ad fatisfaciendum d? iniurns , damni*'A in- finguiis ordinatis , legebantur litant* , ac ali* devet*
Covil. Gene.el. Tom. XXVJ L
C cc t
orat to-

D

< ws> «

.

JOANNES'

CONCILIUM

.KiwoHom

zz<

T7!
P. XXIM.
. M ""~~aratiu>er were aiiaram ffffinnnm . I^i/ entem omnibxi A Dea gratia» . Iflit omssiba* sic expleti» iterum per can- -CHRISTI expletis , dominas Sigifmnndat re* prxdiBas fietit ante tore* incepta fait litania ; St daminu* Sigilœundu» rex ***NO
•»H. •n*rr gfaiba· Rerir i» vsfe am imperiali , feet pmti- pnodl&ss ante altare fed*b*t gonibu» flexi» , io refle CHRIST:
diaaa; captif denadato , affifienUbtu eidem reverendi ■- non imperiali. fed quotidiana, & capite denudato, fi.
' ,15·
patii patriktn dominis Laadenfi tf de Urfinit fanBe Rebi aflUbsotibus in habitu reverendiflani* patribut domi»
acclefix cardinsdibas. Fahgar interim cantata; li- ni» Laudonfi & de Urfifas S. R. E. cardinalibus , ipfatania ; 6- nua perventam eft ad Imam, Ut ecclosiam : que litania ad hanc locum lefta, fcilicet, Ut ecclefiam;
do^aei prxfidetu legit ia banc modem : Ut ecclesiam tunc dominu» epifeopo» Oflienfa paefidom pssdiAu» di­
faum Sc regem noflrum Imperatorem eleAum , hie pne- xit , flt legit in hanc modum ; Ut ecclefiam tnam, & re­
fantem , ecclesia» tua advocatum dt defenfarem , ad gem apfiram Imperatorem eleSam bic pexfentem eccle­
perfedam redintegrationem unitati» ecclest* praefatae fix taa advocatam , Er defeofarcm ad perfeSam reiniter arripientem dinger· , protegere flt confervere di­ tegrationem nnitatit ecclefix pexfatm Her arripiinum di­
gnem . Fait refponfam : Te rogamus audi no», Secando rigere , pntegedt, & confervere digaprit . Fuit refpondixit : Ut ecclesiam tuam flteumdem rvgum efeAum ab
fum : Tr regemat aedi au . Secundo dixit ; at ecclefiam
omnibu» inimici» visibilibus flt invisibilibus pnefervare team, & eamdem regem Imperatorem eleSamab omniflt defenfare dignora. Tertio dixit ; Ut eumdem Impe­ bar inimicit vifibilibai , CT itevifibilibns prefervare <&■
ratorem eleAum etiam ad nos incolumem reducere di- Adrfenfaie dignerig . Iterum refpondobatur , Te rogamxs
gneris. Faitgae refpcnfnm [ecrndo (7 tertio , fient primo. esdt'
~ nai. Tunc ultenu» fait litania in totum per eant»- .
Cemphta litania, ipfe prxfidens convertit fe ad Impera­ re» completa . qua completa , ipfe dominu» epifeopus
te» e » , dicendo precn ■ Salvum fac fervutu tuum Domi­ Oflienfa pœfiden» dicens officium vertit fe ad Impera­

_

ne. Nihil proficiat inimicus in eo. Eflo eiDomin· tur­ torem diçèndo, fltdecantando prece», fcilicet, Ss/mow
ris fortitudini». Er decantata oratione pro pace ecclefix, fac [ervamAencm Domine. Et .refpondebatur . Deas meas.
redeantegae Imperatore ad fetem fnam , dominât .Anto­ Secundo , ffital proficiat inimical in eo ; flt refpoofum
ni r: epijCopaiConcordienfi legit gaamdam ball*m & alia fuit : Et filias impaitatis aco apponet nocere ei . Tenio
capital* infrajcripta tenori i feqaentii.
dixit: Efio ei Domine tairi, fortttadints. Refpondebatur ,
Ex colleBione Eorberiniana,

Er

mf. Lipfienfi,

Dertcejfn domini imperatorii , gaem Conciliai
benedixit ■

Λ facie inimici. Deinde dixit : Domine eaaadi oratio­
nem meam : flt refponfum fait : Et clamor , Su- Domi­
nai vobifeum ; Et cam fpirita tao. Deinde dixit coileAarrr, videlicet , Oremns , ad ponendum pacem in ec­

clefia Dei : Et tunc Imperitor reduc ad fedem fuam .
Ifli» omnibu» cum devotione flt folemnitate , ut decuit.
ie Lunx X»·. fupradiAi menM Julii , Conflantiae pleniffitne expeditis flt peraAi» , reverendiflimi patres
provuKK Mcguntinenfi» in ecclefia majori , loco q dixnini, Antonius Concordienfis , Vitabs "fboloneniis ,
fohto ad hxc fpecialiter deputato fait celebrata faiemNipolam Mqjfcburgenfu , flt Patricius Cortapenfa, Dei
nitet flt tenta lacrofanAiConcilii generali» feflio perre- flt Apodalicc fadis gratia epifcopi : Necnon reverendu*
veirndiflimo* mChriflo patres Sc domino», domino* S. m Chrifto pacer dt dominu* Joanne* divina providentia
R. E cardinales , archiepitcopos , epi(copes , prdatos patriarcha Antiochenus, ambonem , in quo decreta, or­
flt ambaxiatores , ceterofaue Chriili bdeles uabi tunc dinata flt diÆnica Concilii facrofanAi prardiAi folent
prxfentes , m qua etiam fereaiflimus flt ιηνιΑιΙΓίΠΜΐ» legi^flc publicari , afeenderunc ; in quo-ipfi exfiflente»
princeps , Pc dominus , dominus Slgilruundut Romano­ dominu* Antonius epifeopus Concordienfa praefatu* quan»
rum fle Hungjrrr rex auguflus, una cum quatnplunbtu dam bullam ptovifionis , cujo» renor infariu* eft infer»
principibus , ducibus , comitibus, flt nobilibus interfuit tu», de mandato Coocilii antediA' publice , alta & in»
perfanaiiter Pio cujus lelTionis introitu flt caufa devo­ telligibili voce de verbo ad verbum publicavit flt per­
tionis excitanda teverendiffunus in Chrifto pater domi­ legit . Qpa bulla fic ad fasem le&a, per omne* quatuor
nus Uiricus epifeopus Ver défais cum magna: devotionis nationum reverendo» patres domino* epifeopo» ad boc
fokmrutate Miflam celebravit: in qua Miffa collationem deputato» przdiAos , ac per dominum Joannem epifeofise (ermoiwm ad cUnimreverendus pater dominu*Ni­ pumOftienfem, flt bqju* (efliotii* ptscfidentemfuit con­
colaus c-piicopus Cerecenfa fecit: flt pro bujus (erfnonis corditer refpoofum , Placet . Deinde dominu» Joannes
themate , fllud videlicet . Corpm nafrx bamilitatii , patriarcha ---------Antiochenus
adhoc ...
in ---------ambone----------publicationisquod farihitur a J Phthppanles 111. aflumptit. Qpa Mifordinatorum in Concilio exfiften», quamdam papyri arfa fa cantata domini cardinales, archiepiicopi, epifeo- ticulatam cedulam. cujus tenor inferius eft infertus, de
pi flt aln, ad quo» pertinuit, fe ornamentis pluvialibus mandato diAi facri collegii publice, alta & intelligibdi
induerunt, capitibus mitras imponendo , ut aft moris . voce de verbo ad verbum legit & publicavit. Tunc ea
Ac revereudiflimus in Chrifto pater flt dominu» Joan­ integre peileAa, per omnes quatuor nationum praefiden­
nes miferatione divina epiicopus Oftienfis S. R. E car­ tes , flt re verendi flimum patrem dominum epifeopura
dinalis flt Vice aticellarius, pontificalibus indutus, huic Oftienfem , flt Vicecancellarium pntfidentem hujus fetiefliom pneledit , flt (e ad locum Colitum ante altare fionis, fait concorditer, ut fupra, Placet, refpoofum,
ad medium pofuit flt locavit . His ftc ordinate peraAiv Super quibus omnibus , flt fingulis prwtntfti» in hujuf­
modi feftione determinatis , leAis À conclusi* , atque
hujus laciofanAi Concilii cantores inceperunt. Exandi.
Qmo tinno , flt poft aliqua intermedia . ut ffaitum eft faAis , magifter Henricus de Piro hujus facri Concilii
dominus epicopus Oftienfis fle Vicecancellariu» dixit
promoter flt; procurator, sibi nomine diAi Coocilii per
hanc colleAim Oirmai Mentibai wfirti : fli hac coile- protooocarios, notarios, atque feribas ejufdem Concilii,
Ha fic diAa , iterum cantores pratiin inceperunt dice­ unum flt plura, ac tot, quot funt nece&ria fieri publi­
re A», te elcjfon , St totam litaniam ufque ibi , W ec- ca inflrumenta petiit : pnefentibus ibidem illuftrilfiml»
clefam , exciuiive perfecerunt. Tunc dominusOftienfis
principibus dominis Ludovico Ba varie duce, ac palatino
flt Vicecanceilanus hujufmodi feffionis praefidens dixit : I Reni, comite Frederico marchione Brandebufgensi,, flt
Ct b**c janftom Srnidnm, ter refum-ndo. Deinde tota
Burgravi· Nurenburgensi, ac generosis viris Bertholdo
litania per ipfos cantores completa, idemdominu* ep.f- de Ursinis, flt Carolo de Malateflis comitibus, aliifque
toput Oftienfis , fltVicecanceilanus dixit colieAam oran­
nobilibus flt Chrifti fidelibus in numero copiofa ·

D

do videlicet : Qaxfamm , Domine . Et poft legabatur
iftud evingel.um fecundum Lucam : Ia illo tempore :
Ipfo evangelio leAo , cantaba­
tur per cantor?' prrdiAos hrmnu» : 1'eai creator Spiritxi. ad finem Et tunc iterum dominus Joannes epifeo­
pus Oflivns.i Ac Vicectincellanus prjrsidens przfatu* col­
lidam d.xit hanc . D-.m tjni <<·. d* fideliam, ad finem,
flt tuit reiponfum , . -Imen . Irerum dixit : D-minn* votij.um, Re'.ponJe’.nt.’.rnie , I t mn jptritn tui , Λ’ ad
finem dixit L: ί.·„ι. anui Domino flt teiponfum lut ,
Depraavit Dunin*), Stt-

I

•Ex editione Serii.

Di* Luna: docimaquinta mensis Julii fupradiAi, fuit
feifio generali» in eccle»ia cathedrali Conflantiensi, ma­
ne hora confueta. pro receffu ac felici trarwiru ferenifsirni principii domini Sigifmundi Romanorum flt Hungarix, flcc. regis, ac conceftionis fiendasreverendiflimo
patri domino Angelo Corario cardinaliConftantinopolitano , olim Gregorio Papa duodecimo in fua obedien! i nominato , nuperrime papatui fuo renuncianti : pra.-

m

CONSTANTI ENSE.

«««ΕΚ1*»

778

ieflM ibUcM psâco fafa» Si(i&mndo βοβ»*ηαπ» a laboribus ofae caris occupati fuerint circa exfirpauda
ragt ia habitu quotidiano : necaoo pnriôacibu» teveren- faifmau da ecclefia fanda Dei, gp fa atque inter om&Aom pacnb*·*
Joaaoa Oftieofi, Angelo Prx- —
L-s--- ·neflino, Jontano A&anemi, opilcopit ; Joannne fandi ne Cbrifiianitati <Jn fac tandem facro Concilio CfaanSixri Ka*MioM«i. Antonio Aquilejami, Alanaanno Pt* rienfi facilius tT potitu antidotum ad hoc exfequendum
fano. TWomaTricancemi , BraiwiaPUcMtino , Antonio vsfum fuerit, renuntiationes occegsonespapotus fieri de­
«ie Salancho, pretbyteit; Amadeo Saluturam, Aainti- bere per quemlibet pro Papa , fa famous Po-uifice fc
do it Branctuwüi, Ludovico de Flifeo, Landulpbo Ba> gerentem , pracipue quoque pmpter pacem &■ tranquilli­
rena, Odone de Cohimna, Lucido de Comita, & Fran­ tatem Janff* matris ecclefia /upradsffe , Malt' redin­
cisco Fkxentinenri , dtacoab cardina! ibu» ■ Ομώα» tic- tegrationis ordinem *d perfr3ionem auffore bonorum om­
«xaiAeaaibua, ut prxiertur, ibidem fuit celebratum of- nium deducendum , laudabili humilitate profantur fit
ficiumMidc per reverendum penem -domioum Ulricum dominas, videlicet reverendifismw dominas -farins de
epicopum Verdeofan . de itn&o Spiritu ·* & fennone Corario , fur in fa tsme obedientia G/egorim duodeci­
ad clerum 6Λο per reverendum patrem dominum Ni- mus dicebatur; renuntiantia videlicet , cedendoque excoUmm Cmatetdeaa epifeoptan , cupu lermoaii thema prefe in feriptis realiter & cum efectu, juri, titulo (r
Phlin ,. fak, Coeptu nqfirg bumiHiaiis . OScio vero Mifla fo- poftfmi, quod , quem & quam , vel fi quod , qsem
lemtMcer peraâo, ûtit inceptum oficitim litaniarum cum aut quam habuit in papatu , (T'rrfignande papatum, &
introitu. Exaudi nas Domute, mtn (olito, cum colle· omne fa papatui, Ululam & pufefihnem , quod, quem
Ai», orattooibut & evangel io : Defignxvit Dominas ffr tT quam hebebat, vel habere dicebatur , p-r monas ma­
alias /rptaoginta dsms·. ac hymno, Veni creator Spiritus. gnifici σ petentis viri demini Caroli de Malatetiis ,
MirperaAia, revereodirtimm pater dominus Joannes βριί- pro jenffa fautema ecclefia limini & mmnallaram alia­
coptit OAieafl· cardinali» Vivanenfir , pradiAu» praeii-- rum terrorum tn temporibus vicarii (T rectoris provin­
dem, acceflic ad altare , (ereniffimo domino repe Ko- cia tomandiolse generali/ , plenum (7 /petiole ad boc
manorum traaCrante ad locum pnefidende , ubi para­ mundatum habentis : quraoadmodum in gefiis sive aftis
batur fedea ipfi domino regi, cum donunis Jordano Al- publicis, in frjfione diSi fari Concilii quarta die hujus
bancnfi & Angelo Pratnaflino epifcopia cardinalibus , mensis Julii foda , per i^tramenta authentica comproba­
Fort», re ipfi domino a rcaflifientibus in o&cii folenmitatt ■ Qui­ tur . Et attendent diâa faséla Synodus Çonfiantirnsis ,
bus hinc inde in locis praelibatis exfiftentibuf ; fuit ie- ^“"7 /P**
liberaiiter in pr.fferiptis ccjfsone, renuncundano inceptum o&ciutn litaniarum per cantores Sy­ ciatione CP resiguatione per ipfum dominam fagelam ,
nodi . Qpibus litaniis diAis , rege in loco fuo genibus C pen eodem proerfum fuerit ufque ad efedum Deo gra­
flexis flante , prsiibatus reveraodiflimus parer dominus tum &· commendabilem inclusive , CT etiam ad ipsius
Joannas epifeopus Oflienfts A perfidens legebat : Ut ec­ fonda Sptodt declu. ationem ; antequam tlle dominus ,
clefiam tnam , # Imperatorfm eleSstm bic prxfentem , fa
qm ia
f» fa
j»a obedientia
measeutta diettar
atettar Brnediffus
Beueaittxs , cegerit
ctfient , aut
ANNO
ΧΗΚΚΤΙ

ANNO
CHRIS Π

StS. aiv.

ecclefio advocatum tr defmfisrcm , ad perfeffiorem re-cedere valuerit
, experiretur; quantaque
bona ex ...
his ίαη'
,_______
dinregrationem unitatis ecclefia prefate iter arripién- ”------ ecclesia
· attulit, ac uni verfo populo Chr i'liato
matri
tem. dirigere, protegere & confervere digneris. Chorus provenient, sisdque Domino largieme proventura ; t? quod
refpondebatTe rogamus, audi no/. Sufafantar legit : fcrensfmus princeps ύΤ isovtthjfaa, domina' SigijmuaUt ecdefiam tuam tr eumdem faperatorem ab omnibus da/ Dei gratia fanenorum tr Hungerie, Uc. rex . fuimmtcis vifibilibus tT invifihlibus prafervore tT defem pradiSa etiam pia cantideratione udtartens, quadam ca­
jare digneris. Te rogamus audi mu . Tertio legebat : tff pitula fa articulos, perfona fecuritatem , animi quietem^
eumdem regem Imperatorem ad nos incolumem reduce­ vita ir fiatas coadecentiam diffi domini fagdi ohm
re'digneris . Chorus ; Tr rogamus audi nos . Tunc offi­ in fa obedientia Gregorii duodecimi nuncupati , concer­
cium litaniarum ulterius mone foliro fuit completum nentia, dia* fanSaSynodi exhibuit atque perrexit : Vbper cantores five chorum . Quo finito , idem dominus lens di3a fanSa Synodus , quod etcle.ix faila filii vi­
tevolvk Ie ad Imperatorem, legendo preces ad veriicu- deant, quanto sibi benefacientes ipfa skater ecclesia gralum : Salvum fac fervum tuam Domine. Refpond-bacur : titudine profequatar , prtcipue tanti filii tr d.-fajoris
Deus meus fpereat em in te. Subfequenter : Nihil profi­ precibus incltnoto , fiatait , ordinat & decernit . quod
ciat immictu ineo. Rei tondebatur : Et filius iniquitatis diffus dominas fagelus inter fafffKomant ecclesif car«M apponat nocere ei. Efio ei domine turris fortitudinis. dtn/les sit, tr eft debeat epifeopah titulo , per p. f/ens
Refpondebatur : Λ facie inimici . Domine exaudi oratio- o Concilium
.i..— , aut futuram Kamnnnm Pontificem fuo temnem meam: Ft clamor men's ad te veniat. Dominus vo- f
—- pro
- - pace ...........
r de larando , cum omnibu/ bcntsipore
ecdrtif
bifeum : Et cum fpiritu tuo . Ultimo legebat colleAam bus tT enoolumeatis ,> Cr aliis d.-..i,
, coafais perή
debitis f
feu
ad ponendam pacem in ecclefia Dei . Hu itaque pera- petno insignitus . fecundufq* fa'Ëonia’um^Ômficem
Ais, rex Romanorum praefatus receflk de dia fede, A dignitate & ordine habeatur , ncc aliquis fanff. fiomareverfu» fuit ad ledem fuam (blitam , una cum didis "F
-- ecclesif
-· - cardinalium
Jsili iu boc prfferatur ; faIvo , H
deminis cardinalibus fibi in officio afliflentibus . Tunc dominus Hie qui r« fa obedirutia dicitur Benediffos ,
attenderunt umbonem , in quo ediAa & ordinationes consimiliter renuntiaverit iT ceferit fponte juri, titulotr
lanAaeSjçnodi Conftantienfis Colent legi A publicari, re­ pof'ifaû pepatns . Φ*Λ . q*m & quam fe protendit
verendi patres domini Antonius Concordienfw , Viralis babcre : (3 ipfos ambos ie eodem loco sive variatu simul
ToJonenfis , Nicolaus Mersburgenfis , A Patricius Cor- per/onuliter concurrere caMingal ■ quod tunc in facriContagenfis , epifeopi nomine quatuor nationum , fuperve- cilii ante eltitionem, & futuri Pontificis fanari fa election
niente A afcendenre poflremo domino Joanne patriar­ nem, podefiale exsifi/t, inter ipjas dues gratificando , quis
cha Antiocheno. Quibus ibidem exfiflentibm, dominus preeminent, ordinare. Infoer diciofaffo Synodo'fault,
Antonius de mandato A auAoritate ipfius fanAat Syno­ orJiem 0· decernit, quod drSei doaer*» Angelus quoad
di legebat icbedulam papyream conceflionum , legatio­ vixerit , fit fenile Jrdis .faofioHca· ie provincia .Vi«r»
num, (àlviconduAus A aliorum indultorum, reverendifcbie _________
facomtama (7 prfadatus Farfafis , cum p, ovipo­
fimo patri domino Angelo Corario cardinali Conflanrino- Ε
C ne
ne ,, /alario
/alario,, gagtis
gagiis,, muneribus
muneribus tr
Cr honoribus
bmoribu^fati
fatis , car­
pol itano per Concilium A Synodum conce florum A dona- dinalis 'legates
— delatore
· 'in ipiritudibus <& temporalibus,
torum , in hunc modum
Sacrofarfda generalis, Ac- efae vicarius genertf's i, rcvocabiliter permanmn,' ;
omnibus tT fingulis facultatibu, £r aufforslatibus buEx prinqa editione.
jefmodi 'legatorum , qu* legetis talibus concedi per jeBulla legationis domini Angeli, dim Gregorii duodeci­ dcet -dpcfiolicam Infama plenifi ma confxrw rent qw ti­
mi,.A provifionis ejufdem .
que eidem domino -facto foveres tr gratte fats .tipofiolicr in prabendis beneficiis tT aliis provisionibus lar­
Sacrefaits generalis Synodus Confiantien/i/ , in Spiri­
giti* impendentor . Prxterca difta fais bynodsu ftotu /anSo legitime congregata, Univerfalem
tssity ordinat tT definit , quod idem dominus putrius , ra­
ecclefiam reprafatasu.
tione & occasione /piritualis tr temporali/ adminifiratieoit
Um Chrifii fideles piis in Domino tT devoti/ afeffi- papatui vere ac putative, quomodocumqne & quali ter cumbus , multis temporibus, follicitudinibus, impenfis , fa ufae in yrafentem diem ,fir quoufque per formem

C

C O N CILIUM

77»
ANN^T
,<|}

,

«C1SMDNO0S

7Sp

fauffa Synodo faffa , eidem AeNgentes, quoad boc, ante fui jfpefhlottu intbronizationem fub vinculo prafiandi juramenti obligent eflcacitcr ANNO
/tgarism/, -wariatut, feu num lotimis fedts ^tpqiolica,
0* effringant: mssndan< (fi pracipiens diffo fonffr Sy- CHRISTI
aut alterius gefimii, five adminifirationis nemine ftp* nodat, quod ultra facri Concilii publica geda Jeu nouaiM ' ’*
manse ecclefia, (fi maxime in provincia Morcbia Jbo- menta foUta more fuper peasniffs conficienda , fiant fucoaitana , vel alibi, dum minori fungebatur qficio , ac fer pramiju mtXibu, & tiagplis, & qiolibet eorum ad
etiam «Cqfione vel caufa fua perjona nm ρφ , neque majorem certitudinem petentes littera, fob sigille Conci­
debeat deaffis, geffic , ordinatis, induitis, conceffs , re­ lii in forma plenifima cum omnibus CT* singuli· cianjuceptis , levatis , badtsit (fi erogatis , donatis
aliene­ lis, m· obfantibus necejfariis, revocatoriis (fi derogato­
tis ac effufis, quitatu, liberetis, aut aliisquibufcnmque, riis, (fi alii, Opportune, diffo domino -Angelo, feu alteri
feu qualitercumque faffis [eu peredis per eum, feu ejus vel aliis, pro co recipienti ve! recipientibus, ajfgnanda.
nomine, aut qua ad eum , vel peiefiatem ejus quoquo
I
medo pervenerint, ad cuju[cu».q»c officii vel cuju[c»mEx Mjf. Surit , & tribas Germanicis.
que perfma infantiam, cujujvis dignitatis, praeminentia, fatas, gradus , ordinis vel conditionis aut fexus ,
Qparum quidem ordinatiooam , coocefsionum , pro­
rtteat fi papalu , pontificalis, imperialis vel regali, ex----------- - -------------------, ul
,
visionum
Λ indulgentiarum fchedola
, ut pnrmittitur
,
fiflat, de jure tai de faffs, , aut ahtir qualitercumque o lefta, refpoufnm fuit ad contenta in eadem
perr
‘ , primo
. --Cnuvemn , denuncian , accufari , vexari , inquietari , Jdominum
—J----- *Antonium
'
"
*· '
-■
Concordienlêm
pro -Italica
. Vita­
impediri ordinarie five extraordinarie , cum promotione lem Tolonenlem pro Gallicana, Nicolaum Menburgcnvel fine, in judicio fixa extia , per fe vel per alipm , fem βπ> Germanica, & Patricium Conageniem epifeo-dp^olica Concilii prafentis , oxd alia quavis auâoritate pos pro Anglicans natioaibus pcasdiftos , & Joannem
ordinaria vel fubdel.gata, jeu alias molefari , nec con­ epilcopum Ofticniem cardinalem Vivaricnfem pro colle­
tra eum inquiri valeat. nec ullo umquam tempore ,ra­ gio cardinalium, Placet.
llier vel perfonaliter , civiliter vel criminaliter , aut
Quibus, ut promittitur, faftis , Joannes patriarcha
mixtim ,feu a/ia< qmunodocnmq·’, ctiamfi dolus vel fraus, Antiochenus eodem loco exfiftens , de fimilibùs volun­
aut alioua α.’ια corruptela urca pramiffa vel eorum ali­ tate & mandato legebat uniin fchedulam certarum in­
quod rc tpja vel alias notari poffent, aut dicerentur quohibitionis , cenfurse & excommunicationis lententia* ac
mohxibet inierveniffe : qxodque idem dominus .Angelas privationes in fe continentes, contra omnes & fintiilos
non teneatur, nec debeat cuiquam ( xt pramittitur ) per- dantes & dari facientes impedimentum dominis prxlafona
in- fud’Cio vel· ·
extra
pr -emifiu
aliquo rvrum
eorum ,. tie, ambaxiatoribus , nunciis, procuratoribus , & aliis
'—>
—- de
— r~
’-•s;". vel
«» ->·■/·«
asst dependeat i bus, eme> gentibus eut castnexis, jivepror- ad Concilium venientibus, & dc Concilio re edentibus
’aÏ
teei eliquo pi em:Jfornm , ,e- licenciant. Necnon diftum impedimentum regiae maieJptwdtrr, rmsonem reddere, eut celcsdosm fecere, etsem fla.i Λ fecum venientibus, feu irineranttbus : in eundo
co. em gentibus -dpo/hltca comere , vel aliis quovis modo, c <Sr redèuncfo Niciam, Λ de Nicia five aliis locis per quos
direffr vel indirecte, publice vd occulte , nifi quatenus tranfiverit, ât
quos interim
interim fuerit
fuerit conventum de
de mu*
muSc in quo*
fibi prop, ια conjcientia, csû quoad boc totaliter relinqua­ tua vifione habenda, prout inferius (equitur.
tur, dictaverit faciendum. Diffa namque fauci· Synodus
Item , idem patriarcha nomine & auftoritate quibus
tf Jisperabundat s liberet diffum dominam Jcstngelu.·» de fupra, pro unione 6c felici i piius regis tranfitu, & fuo­
bis omnibus, oiverfis gy fingulis, alufque , in quibuf- rum , die Dominica efle procefGooem generalem per pre­
cnmque psmiere, numero & menfnra , cnjafvis qualita­ laws fanft* Synodi Conflanticrifi* , &de cetero domino
tis , quantitatis , generis vel fpeciei , juris corpore com- rege exfiftente foras in itinere, omnibus diebus Domini­
prebenjbrum, <bd non, exfifieod, qua omnia bic&eorum cis efle debere proceflGonem generalem. Et fuit refponr
valeres, nomina , cognomina , qualitates, genera ac [pe­ fum per dominas deputatos pnediftos ac cardinalem Vides habere voluit, & vult pro fpecifice dP expreffe de­ varienfem: Placet. Super quibus venerabilis vir magifter
deratis , ac fide eis expreffe mentio faffa foret, etiam fi Hrnricus de Piro promoter petiit fibi fieri unum vel plnfacro fuerint aut profana , communiter vd divifim , feu ra, ac tot quot fufficiant, per protonotaridk ledis Apomixtim ad quemcumqste vasorem αμcodant, attenta libera floiicz, Jc notarios nationum & Concilii Cooftanticnfis .
CT fpoutanea cefeme juris papatus per ipfum D. Casolusu Λ alios fingulos ibidem prarfentes, publicum feu publi­
de HUlatefiis procuratorem ejus , pridem in bujufmaji ca, inftrumentum & inftrumenca . Prefeatibus ibidem
fanffa Srncdb faff·, pro pacedT unione in eccf;._f_.
__ ' D iHuftribus principibus dominis Ludovico comite Palati­
lefia[ancta
Dei predict· , quantum in et fue>H , modis omnibus pro­ no Rheni, Friderico Bmgravio Nurembergenfi , Catelo
movendis , quibus Roimw ecclefie obligatus autobnoxiut de Malateftis domicello Arimini, & pro fanfta Romana
fuerit, vel dici potue, it, five poffit ; eximit, quitat, li­ ecclefia in provinctaRomandiolr reftore generali ; Gunberat genitus Cr djolvit . necum vult
nu ictat eum iero comite de S»artxburg magiftro curi* Romanorum
ab illis omnibus totaliter exemptum, quslaium , libe,u.n retis, BertholdodcUrfiniscomiteSuanenfi, Joanre adea Mfc. dr
(fi ebfolutnm ■ eidemque domino Angelo pro fe v.‘l juis Palefthove, & Zavifcho difto Nigro , ambaxiatoribus Irdaftiw.
beredibut ac juccefforibus ompsa (fi fingula S. R F. ifi re.-is Polom*, alufque regum, principum & baronum,
^dpofiolscx camera per eum qualitercumque debita , vel civitatum, univerfitatum , (ludiorum ambaxiatoribus ,
alias pro eo plenarie, libere (T pure remittit, donat cfi- & ceteris Chriftianis in multitudine copiofa.
largitur . Tollit denique ex certa [cientia quoad pr.emifTenor vero dift* frbedul*, per przfatum patriar­
fa omnia (fi fiagxla , invalidât atque fufpcndil dicta fan­ cham Antiochenum left*, de qua fupra fit mentio, feda Systodus, tam refstationis in integrum, quamde va- quitur , (c eft taiis.
catione fed,, , (fi omnia alia jura (fi beneficia , fivepri^tlegia, per qua Romana ecclefig ^Ipaflcliceque came­
Ex prima editione.
ra prxliffx, aut futuro ejus Pontifici contit pramiffa
,
vel diqnod eorum fubveui.s, aut de ipfi, vel eorum ali- E Quod impediens regem Romanorum in itinere ad regem
quid Infringi, jeu asiqssaiiier poffeset tranft-edi aut vioArrabonum, fit ipfo jure excotnmunicatus.
w

a quovi,, quavis auâoritate , velqutmis ingenia vel co­
lore contigerit ottt atari : non obf antibus quoad omnia (fi
fingnla fnpraJ'3n , tam canonicis , quam civilibus juri••t (fi Apofiolicit confiitaUosulass , generaliam ConciHo­
rum conffrmtionsbns , ac aliis difpofitionibu.s contrariis
qntbafcmnqme, Statuens (fi ordiuav diffo fonffa Synodus,
I*9* ptfiw* fetotw
Pontifex mmm CZ /*·#ftpradt&t findent
obfrrvtrc , eny*: ^tig
^•ofiolicis titter" in forma plena , congrue (fi decenti
approbet, ratificet, de novo comedat , indulgent atque
confirmet : (fi quod quicumque R,cmauum Pontificem

Uit digytum ef laborasttes pro pace [acrc^nffa ec^lefia plena libertate fecuritoteque gaudere, mmllifque impedimentis fe» motefiiis inquietari; bacfacrofonffa Conflantimfii Synodus ecclefiom catholicam reprafentasu, in Spiritu fanât legitime congregata , fat ait,
definit dT ordinat , quod qmeumqua cujafrumqne fiatns
ant conditionit exfiflat, etiam fi regali, , cardinalats. ,
pats ιαη ball > , anbiepifcopatu , epifcopali. , uncatus^
principatur, comitato > . incribionaius , [ea, alterius caj»[cuaoq»e dignitatis fe» fatus tcc>efiafliii ->r'
ixfifat, qui fer,aiffiman, (7 cbifiam fimum frincifrni d·.··

Q

;____ 781
anno
CHRISII r"’
H'i-

CONSTANTIENSE. >

sicismunws

?81

Xnmanorm» & Hnngaria, &c.rr-A brem in Oxoniensi primum, dein Parisiens, Pragensittmvcmendum cum do- que Studiis, articulis de ejus libris excerptis ■ mensoria-

ANNO
que ejus damnata , tandem in generali Concibo, Rom® CHRISTI
jampridem yelebrato, illa fententia jufte , pie, à fannatu , ad didam cunotattanem enatet vel rednutet im­ de exflitit confirmata, per librorum ejus condemnatio­
pediverit , perturbaverit, vel moltflaverit, aut aliquod nem & ccmbuflionem. Et jam in pnelenti Conftantiendamnum in perfonu aut hmit, aut familiit eorum intu­ si Concilio confirmatio pnedidorum exftitit innovata ;
lerit , aut inferri par alium feu aliu, direde vel indi­ & memoria ips us MPicleff ob nefariam ipsius dodrinam
rect 1clam vel palam, fe»
"*do infrrri procu­ condemnata, cum fententia exhutnationis offium ipsius
raverit ; fententiam excommunicationi1 andoritate bujui a focro loco, si a fidelium offibus valeant foparari, ae
facri Concilii generali/ ipfo fodo incurrat , abfolmionc extra (aerum locum eonxndem offium projtdtoms.
ejufdem ipfo facro Concilio, fc» futuro unico & tndubiVerum, ut experientia docet, venenofa ejufdem Jo­
annis Wicieffi perverfaque opinio , mentes plurimorum
cialitcr refervet*, & ulteriui omni fanai r W dignitate, infecit pefte fua, damnabtliterque corrupit. Unde in pneqfitio, beneficio ccchfiqfticovcl faculari /it ipjo fadopri- fentiarum improbiffimos , & penculosiffimos teterrimoivattu.
que viros, quodam Joannem Hus , Hieronymumque ',
B ejufque Vicleff m multis damnatiffimis articulis imita­
Qgod celebretur Mifla singulis diebus Dominicis per tores , non folum ad debilitandam, fed ad enervandam
Concilium, Sc fiat proceffio, Sc interelfentes
quasi militantis ecclesizdifcipiinam, fidemque catholicam
habeant centum dies indulgentiarum.
elidendam tendere, manifeftiffime cognovimus. Obhoc
quidem gentibus praxlan regni Bohemi® vere catholici,
Itn», ut Deui prafati ferenifimi principii & aliorum pro tam nefanda, tam obnoxia labe repellenda , pluri­
cum eo ad didam conventionem ecclefia fua greffm di­ mum, ut percepimus, excitatis, ac etiam manifeftis jur­
rigere, (y corda iliorum cumquibui aduri font, ad eam­ giis & concertationi bus exortis, ingenti ftudio& maturo
dem pacem fe» clementiam inducere, <ÿ* illoi eam dida judicio tradavimus, quo pado regnum hoc veftram pr®·
pace obtenta ad didum focrum Concilium incolumei re­ didum talibus hominibusperditiffimis liberare valeremus .
ducere dignetur : ftatuit & ordinat fanda Synodui, quod
Neque parva res videbatu- . Etenim fub colore ca­
fingulii feptimanis die Dominico fiat proce/fic gencralfli» tholic® fidei tales hxresiarch® folent simpliciffimos ho­
bac civitate Conftantienfi cum Mi/fn folemni ·. quibuepro- mines indoftos, etiam eruditos corrumpere , eofque 2
Ccjioni dr Mifa omttet pralatiin boc Concibo exfiftentei fidei inftirutis avertere. Itaque eos jam fub noflra pote­
interefe teneantur veftimcutiipantificalibuc ( ut eft morit ) ftate redados examinare , Sc quemadmodum fap.ant perinduti. Conceditqne dida fanda Synodui cuilibet prxmif- fcrucari voluimus.
formn interefrnti centum diei indulgentiarum , & toti­
c Verum de JoanneHus, qui primum huc venit, judi­
dem cuilibet prribytero unam Mijfmn celebranti. C7 aliii cium orsi, diligentiffime libris primum lui’, deinde quamqui devote femcl in die, Pater nofter C7 Avr Maria , plurimorum tedium fide dignorum, immo qui nullo papro dida incolumitate orando dixerint, quadr igintadiei fto repudiari poftunt, teflimoniis, reperitnus , intellina
indulgentia in forma ecclefia con/ueta . Ledit fupradi- fidei noflr® diffipare, & populum notorie ad fuam dadit, per dcputatoi quatuor nationum t Cx Dominum pray· mnatiffimamdodrinam adducere curaviflc. Qu® si, ut
fidentem, fuit toutorditor refponfnm : Placet.
nobis clariffime liquet, eundis regni veftri gentibus manifefla effent, minime dubitamus, pro ingenti veflro erga
Er cod. mf. Hclmftadicnfi.
fidem catholicam affedx, quin talem virum, fuis meritis
exigentibus notorie convidum , &jam fandiffimâ juftitia
Epiftala Concilii ad Bobemat.
mediante deletum,perantea exterminandum curaviffietis ·
Scitote autem, nos eumdem JoannemHus primo ex,
Sacrofan&a Synodus Conflantienfis, univerfalem Dei reverendiffimis dominis cardinalibus , ex praelatorum Sc
ecclefiam reprar lent ans in Spiritù fanflo legitime congre­ magiftrorum excellentiffimorum qcamp'uribus examini
gata, venerabili epifcopo Sc dile&is nobis in Chriflo fi­ fuo deputatis, demam data sibi publica aiiuientia , felus, capitulo & fuffraganeis, ac toti clero Pragenfi , fa- reniffimo Romanorum femper Augufto ac Ungari® rege
lutem in Domino. Magnum noflris temporibus infortu- ___
.,, quemadmodum
,_____________
o__ ___________
affiftente
intelligent
, aufcultafle. Dcnium> grave nefas experti fumus, optimi filii , fi hor-Unique cum obftinatiffimus, ne. animae fu® periculum pa.ftndi fchilmatis foeditatem , fi h®refium pemiciofiffimam teretur, atque omnibus de noflra diligentia gravitateque
"malitiam repetimus : & ex eis quanta clades , quanta conflaret, curavimus ipfum perfepe vocare , acCersitis
animorum damnatio orta fît, plane recenfeamus. Equi­ coram plurimis praelatis, dodoribus, & magiftris, fu®
dem tanta obnoxia , tam prorfus intolerabilia paffi fu­ mentis fententias manifeftare , defensionc-fque proterre ■
mus , ut non mirandum fit, tantum fiteinps quemadmo­ Multa enim penitus abfurda & fide difcrepantia fe cre­
dum pullulaverit; fed quo pafto nos tot flagella , con­ dere fidius eft. Eumdcm tamen ui resipifeeret , carita­
certationes , ac difturbia toleremus . Ac s> hominum for­ tive, quanto (ludio potuimus, monuimus: fed nec pro­
sitan diligentia gravitafque has tempeflates paffim (emo­ fuit . Quippe non fatis dici poffit , quantum & publice
vere minime curaverit , quod nos infeliciffimum arbi­ Aprivatim, utfe emendare vellet, conati simus. Qjio
tramur,' Deus tamen immortalis , qui impiorum fxvi- in cafu clementer agere volebamus , cupientes vitam
tiam & malignantium iniquitatem pirrfus humanum ge­ potius quam mortem peccatoris arapledi . Sed neque
nus inficere non sinit, nos huc adventare flatuit , quo etiam proficere valuimus . Quin immo obftinatior , in
fidei noflr® orthodoxiffim® ac fanAiffim® ecclesi® rein­ fuis opinionibus perverfior diabolica inftigatione exflitegration! opportune fuccurrere curaremus. ItaquePeo tit. Itaque res fe habet, ut in apertiffima hae refi& in­
aoftore noflro, h®c tam ingentia negotia confultiffime tolerabili deprehenfus Sc convidus, juris cenfur® peni­
decent iffimtque ingreffi , tandem feliciter peragere infti-E tus relinqueretur: Sc ob idem in publica noflra Concilii
tuimus; poputumque Chriftianum , tot adeo angufliisla- feffione■ damnatus ac demum degradatus , fuppheio ulti­
>
befaftatum, haerefum etiam gravitatibus concitatum, ad mo per curiam fiecularem exftitit judicatus.
H®c perferibimus, Viri eruditiffimi, ut quod nos indepacis dulcedinem & veritatis candorem reftituere coepi­
mus : ficque perfode a nocivis vepribus liberare putavi­ feffie agimus, vos etiam, quoa percepimus huius hjrrefis
mus. Memimfte quidem oportet nefandae & deteftabilis periculofiffim® oppugnatores, ad ejufdem exflirpatiouem
doftrinz Joannis Wicleff; cujus tam fordida , tam foeda non folum opportune , fed etiam celeriter intendatis . Ad
fententia exftitit, ut nonfolumillam repetere, quoique quod fereniffimum regem veftrum, Chriftianiffimum &
ex ea errores defluxerint, memorare grave sit ; fed & piiffimum, noflrorum etiam conatuum promptum Sc ofipsius remimfei horrendum videatur . Nam fidem catho- ficipciffimum , ut audivimus, imitatorem, sdfolitafutlicam non t;ntum improbe interpretari , fed a funda­ fragia excitetis . Neque enim dubitamus , eum piis noflris
mentis evertere conatus eft. Nemo tam umquam fub ve­ 'conatibus favores opportunos impenfurum , cum a vene­
epifcopo Luthomisfenfi, aliifque dolamine Chriftianæ religionis inlntuto fidei oppugnavit, rabili fratre noftro,
...
•tam perverte & fexndaiofe contradixit ecclesi®. Quamo- ftonbus, Sc magiftris ejus regni perfaepe audivimus. quam
erden"**"*

pro pace eeclcfim , ad txtirpaiio-

mas prafeutii jcbifmatii per boc facrum Concilimu ordi­

7 8’
ÇÏÏP
CONCILIUM
nets»g®w
7*4
ardentlffime expurgationem tam fcediffim* peftia afteftaret. A tiooes Synodi Conftantieafia paddicari & legi Ment, re—■ ■ digna
·
"
ruu^Ti Cuius epdcopffefta nouparva laude
e&ot,
fine·, verendi patres domini Antonius epicopus Concordientis, ANNO
Andreas
eleftus
Pocnanienfis
,
Nicolaus
epifeopus
Mer°]
RlST
l
» is
<5ulntBf'ro booore ragis A regni Bohemie A catholic* fi’ 5 ’ de i defenfiooe geftit , feriofe fenbere curaremus . Quid sburgenfis, Vitalis epifeopus Toionosfis , A Thomas ab- ’*’‘"
enim Dev acceptius, quid populo Chriflianogratius agere bas fanA* Mari* extra muros Eboraci oédinis’S. Bepoftumus , quam tantam temeritatem & malignitatem op­ nediAs. Idem Antonius epifeopus Coucordicnais de man­
primere ? ProfeAo id unum memori* veftne commenda­ dato ipUus fenA* Sjraodi legebat quedam capitula, As­
mus . Si nos harrefes fuftinemus, dafque paflimcrefcere per­ tuta sive conftirutionepoblervandas ad perpetuam rei
mittimus, longe Deo hominibufque inferiores «xtift imus. tremoriam, hujufmodi fub tenore
N« igitur tanta nota nigremur , o viri optimi ,(A vos
Fx nlleciiuee Sarberitdana, & Mf Lipfienfi.
bonamur, quanaxneumque valemus, A per vifcera Do­
mini Jeiu Chrifti obretiamur, ut homines petiiferoa, doAnno & indiAiooe, quibus fupra , die vero febbati
Arinam VicJetf A ejus feAatona Hus, beraticorum da­
mnatorum feminantes , praedicare A dogtnOtixare in ve­ 17. mensis Augufti, Conflanti* prpvinci* Magunrinen- *
tius civitate A dicecefi, quantum in vobis fuerit, non sis, in ecclesia majori, A loco fblito A confueto ad hoc
______
____
__ ,_______
permittatis
, ut labearilla
peflima wab
ipfius„ regni____
finibus pe-deputato fiiit feffio generalis facrofanAi Cenftantiensis
nitus exftirpetur. Qpin immo ea qua fiingimur auAocita- 5 Concilii tenu, ac cum illa, qua decuit folemnitate ce­
pro cujus
introitu, A caufa
­
te A fubpoenis «uris vobis injungimus A mandamus, ut lebrau:
11
““ τfeffionis
~“^
'' devotio
1
pro "repellenda tam fordida A maligna luarefi, omnibus nis excitande reverendus in Chritio pacer A domi nui
quibus poteftis laboribus, curis, A diligentia intendatis . Petrus epifeopus (Noterais Milfiun de Affumptione B.
Memimtïe enim oportet, frater venerabilis, Apotiolo·, Mari* Virginis gloriofa ce’ebravit: A ipsius feflionis rein quibus in terra patioralisofficii epifeopos focceitiffe te­ veranditiimus in Chrifto pater A dominus dominus Joan­
nemus , pro abolendis b*refibus a Chrifto Salvatore notire nes mi ferat ione divina epifeopus Ofliensis S.R.E. card i
militantis ecclefi* capite inftitutoa, A pro earumdem ex- nalis A Vicecancellarius fiiit praesidens . Hujufmodinam­
tirpatione fponcaneam mortem A martyria graviffima fu- que Miffa cum debita devotione, A humilitate celebra­
flinmife. Vel mu ititur , in catholic* fidei tuitionem , ta, damini RomanafaerofenA*ecclefi* cardinales, arjuxa pratdiAa tradita s not» pnecepea accuratiflune vi­ ebiepifeopi, epifeopi, A pralatialii, ad quos pertinuit.
gilare , utfic fubjeAi veftn veftra valeant cura ac dili­ Ornamentis pluvialibus fe induerunt , mitras capitibus
gentia falvari, ut evangel ica doArina tradit. ^sinM· imponentes. Qio sic feAo , inchoatum, A leAum fiiit
/■e> w» , tfr maxime domefinoram , rer m> we hedr* , evangelium iftud fecundum Lucam . In ille tempore :
bn /ideas abnegavit , CT ûqfdr/i drterfer rj· . Propter Dt/psul damrasM alui feptnapnta daot ; mefiti gni·
quod raies vos in prcmilTis ex operum efficacia exhibe­ dei» molta. Poti quodevangelium alio· sAus devotionis
re curetis, .ut apud euip , cujus res agitur, mentum re- - facri Concilii, A feflioni· hujufmodi prefentis folitos. ac
porteris, A a nobis de bona diligentia collaudari meri- C
C orationes A cantus confuetos, raverendiffimi putres domi­
VitalisTholooenais, Nicolaus
to valeatis. Sciences , fi qui aufu temerario hanc no- ni AntoniusCoocordiensis.
' ~
liram iententiamDeogratiffimam, rociqueChriftianopo­ MerfeburgatMis , epifeopi ; oecnon Andreas eleAus Pnepulo (alutarem , quoquomodo impugnare tentaverint , naniensis, Thomas abbas extra muros Eboraci ordinis S.
A >n eadem damnat iftima hrrefi perftirerint, aut in ea BenediAi, aoabonem , in qno decreta, ordinata, A diffiperliflentes iuverint quomodoiibet vel defenderint , ul­ nita hujus facriCoocilii folent publicari , afeenderunt:
tra divinam vindiâam , quam verifirwbter debent ex- ipsifque in illo ambooe exsiftencibus, dominus Antonius
fpeAare, nos in eofdem debito modo A juxta canoni­ epifeopusCoocordiensisincepit legere nonnullos articulos,
cas fimAiones procedures. ut fic talium correAio aliis quorum tenores inferus· funt inferti t ipfofque de manda­
tranfeat merito in exemplum.
to hujus facri Concilii, publice, alta A intelligibili vo­
Datum Conftantue. anno Domini mccccxv. indiAio- ce de verbo ad verbum publicavit. Qgibus aniculis sic
ne oAava, die xxvi. naeniis Julii, fub appenfione tigil­ perieAis, per omnes quatuor nationum depuratos praedilorum quatuor nationum . Quatuor nationes h* funt
Aos, A nevarendi (fimum patrem dominum Joannem epiItalicorum, Franc i genarum , Anglicorum , Germanico­ (copum Oftienfem, A hujus fefiionis persidentem nomi­
rum . Item ptpn* juris , fub quibus praecipitur . funt b* : ne collegii cardinalium fuit, Placet, concorditer rafponmajor excommunicatio, beneficiorum privatio , A fa- fum. Super quibas omnibus A singulis in hujufmodi fefcetdotn degradatio. Am-n.
DsioaeaAis, faAis, A publicatis premiffis magtfler Hen.
ricus de Piro hujus facri Concilii procurator A promotor,
SESSIO
XVIIL
periit sibi nominediAiConcilii, a diAis protonocariis ,
A notariis hujusfanft* Synodi, unum vel plura, ac tot,
ΛΤ» dT indiaiotte qasfeir /apra , die vero SMeti
quot fuerint opportuna , A necdferia fieri publics inde. iivi/epttma ateitfli
, fait teiebrata [efio
ftrumenta. Pr*feotibus ibidem revetendifsinus in Chri­
gener o! ti fa «μ/οπ ec ciefit CoaAtJtlienfi, iaqtu pre^de- fto patribus A dominis Ofliensi, Laudensi de Ursinis, Va.
h-it rrt'erendijiiuni pater doannai Jaortaet epijropai 0- neciaram Joannis Dominici, Aquilegiensi, Pifano, Can*.
jlieoft, , jtnia RaaMBjr ecclefia ctrdirutiti fr b’icectn- racensi, Tricaricensi, Placentino, S. Marci, Saltuiarum,
{•lliriat, frntqne dectntttam ofleitut Miffa ’ de ~4f- de Brancaciis, deFlifco, Barensi, de Cnlumna, de CoM(T. Jrrmpt^ne beate 1'irgtrtii
MuL· celebrata , cum mitibus, A Florentino S.RJE. cardinalibus, ac Confiantiyttria per doatinaat Pe~ introitu, Gettdenutai ouaei nopditano A Antiocheno, patriarchis : necnon regum,
trrnrt epifcoptutt Olor enfer» . in Dainino , prout in fefto ducum, principum , comitum, A nobilium.quampluribt*
Qno finito , legebantnr It- Affumptionis beat* Mari* ambulatoribus, alioramque Chnftifidcüum multitudine
tanie , (J alia fiebant m»· Virginis , litaniis A oratio- copiofa.
renharam [efnontutt Qni- nibus , Veni creator SpiriEx prima editione.
btri eirpletii , dominar An­ far, evangel io , Ac. Pr*- E
tonini eptjcerpai Concordien- fentibus ibidem revetendifDatur poteftas judicibus definiendi , & caufas per
fi' tegebat antcnloi inferim fimis patribus dominis Joduos cognofceodi ·
de/.-riptoi :
anne eptfcopo Odienti car­
ri ;nali Vivarienfi pt*fidente , Jordano de Urfinis AlbaUper facrofa»3a <Jr nniverfolii Synodnt Cor^antie»nenfi. Angelo Laudenfi Pr*neftino, epifeopis , Francifit reverendu in Cbrifio patret D. Pifiarienfent ,
Vanrenfrnt , Placenfent
Snreibirlenjent epifeopu , nd
fco Veneriarum. Joanne fenAi Sixti, Antonio Aqnilejenfi , Brands Placentinenfi , AIamanno Pifano, Thoma andiendnnt canfai (3· ptarelai ad ipfnat Conciliant deTncancenfi , Guillelmo S. Marti, presbyteris, Raynsl- volntat & dewlvendnt , dednffat fen dedtueadat , nfdo de Brandrlfus, Amadeo Salut i arum , Landulpho Ba- ^ne ad Jententiam exclnfive deputavit. Pteqnieni igitnr
renij, Lucido de Comite , Ludovico de Flifco & Fran­ ipfa janefa Sjriudai , diverfii aliit occupata negptiit ,
ci ico Florentinenfi, diiconis cardinalibus. Qpibus Mif- ipfarnm cut/arnm finali decifione intendere , ttolenfyne
f* A litaniarum offices folemniter pera&is, afeenderunt eai al^ae finalidecifione din propterea remanere, pradiambonem, m quo fei'tentia, edidi, ratita A n;^:r.a- Hiidcminii epifccpii etiam caujai ipfa: final iter ,fnmmarie

Α

N

Rin ■—

nsw"

‘___ 7®i

CONSTANTIENSE.

,,,,

cefibei tr [entrant, proferendi, foeteor ejefaibat'dc
laataar estime ia, ejafiiem Synodi per eoi eligendi, Mrtam faffe&ù, faper ^ao eoeam cm^iernia omrtm.

*

bat earaaadem. caafaram damtaxat ex.epti, , plenariam
tnbait poiefiatem. Ei et eo facilia, negotia & cael* ad
fiaem oputam perveniam, eadem fanAa Synode,, m iffi
aattrei, aat demi ex ipfii , olit, fimmi, berit non vniemibm, termino, ip[ot in ipfi, caafi, accarrentn, teneri (7 ob/ervari facere,&alia, nfae ad definitivam fentemiorn exclnfive in confit ipfi, p.ocedere pofiat
CT valeant, ordinat, fiatait & de,emit.

«mmjmdw

78î
CHKJin

Ex prima editione .

tar, ceafii taxttmo catbedraliam ecclefiamm & majori-

Deputantur ambaxiatores ad Italiam .

Sacro/anAa Synode, Confiextienfi, mittit antb^x xtere,
/mi ad reverendifimnm patrem & diminam , dominam
Angelem Coranam epifeopem ca.dmalenf, fin» ό/ι·χ.>riam XII. in [ea obedientia nominatam
domini. .or­
dinale, feCam exydrxte, , V ad alta, parte, Italia jo■ per faAi, (T negotii, axioni, ec.le/,χ cam iafimctioniba,
& facnltatiba, delibe-ati, V concieo < : qeornm ambextaQuod adhibeatur tides bulle Concilii.
toram nomina [aat b*c : videlicet, domini anbtepij.cpa,
R Mrdioiaaenfi, , arcbiepifcopnc Hagayna, , eptj,opa> S.
Hem, Jetait, ordinat
decernit diAa [anAa Syno- Flori , abba, Floreniineafi, prapofita, Qainqare. .'.riga­
dw, qvod
veru ht teri, fnbballa ipfiwSt- ram, magifi er Joanne, f S-bolli, tfc. ÿaibai le.h i, fail
mdi conficiendi, , i» yubafcamine caofi,, negotii, & fa- per depataic, V prxfidentem concndite, re)pon,am
&11
firmiter in jdinj fiy ertra , ab, canorae exbi- Placet.
Utre fnerint vel ofienfe ; illate fide, ipyadbibeater ,
Ex mJ. Sxrll .
verti litteri, Apofiolicii bellatu coa/arvit U debet
merito adbiberi at eamdem vim , illadgae robar babeant
Ego Antonius epifeopus Concordienfi» de marxhto
ia omaibe, & fer omnia , qaam & qaod tpf* l.tter* quatuor nationum generalis Synodi Conftantienfi· . prat-Apofiohca babent, (7 habere deleat & pojaat facquo
lentem fcbedulam legi A publicavi die decnnotepfuno
wado. Saper caja, bella a/x & inficdia per Conciliem
menfis Augufli, anno millefin>o quadringentefimo de< ide liberabitar.

Qpod committente· falfum circa bullam Concilii, pu­
niantur ficut falfarn litterarum Apoftolicarum .

ANNO

lam deputations ambaxiatorum ad Itaham nomine Sy­
nodi prxdiAx mittendorum, hujulmodi fub teooie .

moquinto , in feflione publicaeiufdem gqneralis Synodi
Seftio propter caufar fuit prorogata ad aliam diem.

f A/

Siri..

.

tf. Helmfiad.

Item, prxdiAe fanAa Synode, fimiliterflatnit,ordinat r
Epifiola Concilii Coafiantienfis ad Stgi,mendam
Cr det emit, pmd omne, & fingatt qai dolem V fraadem C
Cajarem , de >eba, Hafilaiam.
fex falfitatrm alienam circa bxjnfmodi littera, ballanda,
diAa Synodi pro teaapore forfitan commiferiet r crilli eErenilTime prmcep·, ac ChrifliamlTime rex temper Paulo pc.ft
tiam qmjnboc coafeaferint, aat taliafieri procnraverint ,
Aujufte . Varus delationibus ac clamore valido , de r> ien>ias
t.l.p»· fx>
vel litteri, falfit jciexter afifaerint. illa, cenfara, ecclemalis qus contigerunt, Λ hodie perpetrantur m regno Bofi^hea, Cr pxnat incarraxt, <ρ«ι falfificaxort, littera- hemis , quotidians querels in boc Lacro Concilio .a die ttd videii.’
i 11- r** -^^•iitarem, & pni illi, litteri, fcient er atan- recet&M veftri , & per totam abfentiam, ufque ad par­
· ** ·* Pt^ticipe, a illia, caafx , idem crimen in­ tiens tempus continuats tum . Q>ss quidem querelx dc
carraxt jaxta canonica, fanAioae, .
die m diem in deteriora protenduntur. Nam, ut fama

S

veridica loquitur , icandalota pericula & penculoia icandala , videlicet errorum & hsrefum, feditionum & perfecotionunr, qus per longa jam tempora contra fanam
& exfpeAativb.
bdem ecdeiis , & erga clerum & facerdores Domini, nec/
noti advertas omnes catholicos pie credentes, ibidem vcliem, fiauiiter fiatxit, decernit & ardinat dtifa fanda lut ignis depopulatoriisexarfenint, nunc majon flamms
Spnodat, pvod littera faper omniba, tT fingnli, gratii,
incendio eamdem patriam pervagantur .Vere etenim Beper dominem Baltbaffarem taxe Joannem Papam vierfi- D liai , fequaces & dilcipuli Vicleff, Joannis Hus , & Hie­
mam tertiam fodi,, nfpne ad ipfia, adminifirottoai, fa fronymi , abundantes impietate tg perfidia , ufqueadiapeafimtem ia fpiritaalibiu Cr temporaliba,, jcilicet, pax
cn legas nuptias procedere non verentur. Ipfos duos prr/ait die Marti, xiv. menfii Maji prxfenti, nani ,figna- nominatos , quos nuper lutefacra Synodustanquamerro
ti,, pofini & debeant per reverendifimam in Cbrifio pa­
neos fttafide devK» jufto condemnavit judicio , m tempi,·
trem & dontinam, dominam Joannem epifeopum Ofiien- Dei pro beatis depingunt, inprcdicatiombuseosfanftos
fem, [acrofanAx Komaax ecclefia cardinalem & Kice~ fore allerunt, in ofliciisdirinisfuffragii· honorant, Mucmocellariam, & paotaor fibi adjaa&oi de qaotaor nofas ut pro martyribus çanunt i Sc hommes blafpbemos &
b Af. Aai- *i""bat, videlicet domino. Concordienfem pro Italica ,b
h creticos, traditos per taiyAam ecclefiam fatanx, vel ut
ciantcie .
Xriaausrafraa pro Gallicane: c Tbeodericam àVoym pro
crli cives & domefbcos Dei colant devenerantur. In­
c Mf. bic Germanica, U dominem Jlobertam e ^ppellicnfem pro
fuper perverfum eorum dogma, quafi hereditario jure
-Anglican* , aaSoritote dicta Synodi fab modi, & form,,,
eis reliAixn, inceflanter canonisant. Et non aliter quam
/*nc2*rib ?*"*·' /···· Pontifice, littera, grxtioram Cp concefiouniverfales fucceftbres, errores per prarfatos brreticos
Tbsoderi * ttnnt [noram prxdeceforam F^mamram Pontificem mf,feminato·, perpetuare cupientes, aninus fimpliciumxi*n dt:.
xoilibm, expedire conferverent, jerta confiitxtione/
tetna mortis laqueis innodant: & litteratos,8c illum.H M/. Nies· regela, ac obfervantiai V fiylam cancellarie· .Apifiolinatos, urriufque fexus homines, quotquot poffunt m
' <· Ar ca·. Cr feb nomine & bella dicta Sreodi expediri , exfpt- E fuam pertrahere perfidiam, multiplici fraude decipiunt
ptiou.
Aatlombe,
exorbitanti,, damtaxat exceptu.
& feducunt. Qpantum autem hi txceflu· ab hominibus
in contemptum maieftatis Dei AlnlTim> cedunt, quan­
Ex Mf. Serii.
tum vergunt m viiipendium fanAc matris ecclefi* , cu­
jus contemnunt fenrenrias St cenfuras fatis in certo
Epo Antonius epitropos Concordienfa , die Sabbati res. Ut verum fit quod ditrtur : Pe.cator cam in p,ofendecirootepcimo pnefentis mtnlis Autuiii .m.llefimo qua- dem malarem pervenerit, coxuemt Ipfienim mandat s
drmgenreGmo decimoquioro , fupraicripram feripturam, ecclefix, immo Dei, fornus quam haftenus <> >! J>unt ,
pTOsat jacet, de mandato omnium quatuor nationum to­ pertinacius contradicunt, contempt ibi lias blaiphemant .
tius generalis Synodi Conflantienfi·, legi, recitavi, & & licentius fxviuot. Sic quod nullatenus m nuitur , f.-d
Es «C. Se- **** T°t* PeWitavl infe'îiJoe publiya totius ipfius gene- augmenrarur , At lupra orthodoxa n bdem infla'ur i iin. & tri- r»l·» SynodiConflanj|enlisinmajopi ecclefiaConftantien- perbia . Adeoque viribus St fscin.itibjs progred -ut ,u:
bawGsnua fi congregarx. In cuRb-djdetTiJxC manu niea fubfcripfi . alcendat ufiie in afiiifima cxli. C.-r > t fioul rercontra
r.i.11.
Qya quidem febed ^a letu . ‘dem dom nus Anto- ercltfiam De: . i irùrlltndu unt nui- o Et c. i. ■ pi's ,
D d d
aud Ctnli! General. Tom XXV1L
Qpod litters expediantur (uper gratiis per olim Papam
Joannem conceffii, excepti· exorbitantibus ,

.«.λ·®***

787
}^ih.
CONCILIUM
«G.SMVNDOS
7gg
audita iliorum pcrditiffimorom hominum condemnatio- Acorditer tantcatholico regno, quod a temper·, quo jugo’V——
anno ne ft nece, faAi funt in Audii* fuis deteAabiliorcs pefl>- Chriflian* religionis ft fubmifit, temper iramutabilitar ANNO
CHRbTI nui, multo amplius quam antea fuerunt. Et utdefeen* perilitit Chriftianum. Cujus etiam regni popula», prout
illi, qui ibidem morati vel cotiveriaxi funt,licet alien’’
dama*', in fubfenpti* error .bu» excedunt.
Primo, quod cerci Viclclfifl* de umveriitate Pra- de procreati, teftificantur, Deo devote fe exhibuit, in·
fignem
pietatem
circa
cultum
divinum
obfervant
,
ft
genfi, St alu Sacerdotes per eoiinfeAi, errore* VVicleff
& Haiti, in ConciI io condemnato*, prardicarunt ft pre- omnia que requirit ecclefiaflica obfervantfe, exercuit
dicare non ceflant d<e hodierna , prout in proximi* expo- diligenter ft fladiofe, nunquam « prrlati» fuis acctxfafit urn efl majeflari veftr*. Et quod ceni batonesftno- tus de ioobedientia. Nunquam autem debitam reveren­
h. 'es retm Bohemia eo* fovent, pAxegunc, A defendunt : tiam fuperionam ftsotim vifus efl remittere ; quin immo
qui alia* per littera* fua* figilli* i0 lorum appeti* coofi- nunquam a vent fides primordio ufque modo aliqua prae­
fert im per illam gentem audita eft rebellio, nulla uni1
gnaca* facro Concilio boc ipfiim declaraverunt.
Item , ultra illo* errore», centra determinationem fi­ verfali* fidelium perfecutio. Nec quaquam in diAo regno
eri Concilii Conflantienfi* predicant, populum debere fubfiflere potuit fefta , prava rfupcrflitione deturpata ;
communicare fub ut raque fpecie, fub pœna damnatio­ excepto Vafu prefenci, quo, proh dolor ! ob certorum re­
ni* aeterna. Et ita populum paiïim communicant in ci- gnicolarum perfidiam in fuprdicripti» erroribus ipfum re- '
vitstibu* & villu.
ggnum non modicanotaperuniverfumOrbem diffamatur.
Cum igitur facrum prefens Concilium principaliter
Item, clerj* a pluribus ânni* flot intermiifiooe fpointer cetera inflimtum fit, ut harefes exterminet, ft
batiir per villas ic civitates, non foium in cenfibus,
Mundum erroribus infeAnm reformet ; jam per gra­
lcd in anis rebus mobilibus.
Item , cierus cathohcus nulc traAatur, percutitur , tiam optimi Dei, cujus res agitur, circa errorum exocciditur, nullo puniente . Et Judxi majori gaudent li­ flirpationem ad nonnulla fidutaria falubriter proceflTit,
idque quod potuit fecit. Unum de duobus illis, per
bertate, quam facerdotes.
fententiam curi* fierulari tradidit : alterum reliquit :
Item, fidele* canonici , veri presbyteri, & plebani, a
fuis beneficii* flt ecclefiis funt repulfi : ft VViclefift» cootra fautore» ft adherentes proce (Tus fulminando .
. Cum igitur fanAa materecclefiacirca ea qu* reflant,
intrufi , qui populum fedocunt, errore* feminando.
Item, interdirions in p’uribus ecclefi is ft monaflerii* videlicet exfccutionis i pcrfecutionem, fubfidio ft am- t> Forte'
fervatur, propter prafentiam unius ex illis peribo* dt pliori munimine regi* potenti*indigeat ; ideo per reve- fihMn·
conditionis mi fer* , Joannis Jeflenitx : ex quo multa rendiflimos in Chriflo patres, venerabiles egregioique **"” ■
viros epifeopo*, doAores, magiflro*, omniumque Quin­
centena MiiTarum quotidie negiiguntur.
Item , ecclefia Metropolitana , ubi confuevit fieri cul­ que nationum deputato·, brachium veflr* celfitudim*
tus divirus die nofluque , jam amplius quam ab uno inflantiflime flagitat ft implorat. Et quia officii veflri
anno fl:t inofficiat* , non foium propter inttrdiAum , C eft, cum ficis defenfor ft advocatus ecclefix , perfidiam
led & propter fpolium cenfuum & bonorum; in quan­ potenter deft ruere , ipfam fenAam ecclefiam, ejufque fi­
tum tri-cent* perfonae ecclefuflic* fecundum gradu* deles propugnare & protegere, nec minus fub fide falétant fubflentatx per dotatiorem divina: tnsmoric ft fos ft devras , quam Chrifliani nominis hoftes exfecutione compefcere; ut in judicio veftro fediricfi elimi­
Chriifianiflimi principi* Caroli, genitoris veflri ft glonentur a limine illius regni egregii : ab aliis locis quinofiifimi pra dece (foris, ubi corporatus & requiefeitItem , quod eadem ecclefia omnibus reliquia, ad bufeumque conflituti doAores erronei amoveantur, a
qnas omnibus diebus in anno populusconfucvit conver­ beneficiis male pofleffi· intrufi exprimantur, ecciefiaflicarum perfonaram perfecutores evertantur, bonorum
tere , ell per multos annos fpoluta.
Item , quod certi barones boc facrum Concilium fuis Deo dicatorum invafores, ut procuratore* in area Do­
e diffamant, & invicem colligantur, ut prohibeant cle­ minic* domus mali, male perdantur. Fiat in opere
veftro, cleri, qui per diveriâ Mundi climata exftdat,
ro ipfi* fubierio recipere mandata hujus facri Concilii.
Mulfi ex eu eorum plebanos fpoliaverunt & expule­ reduAio: redeat veftro in nomine cantionum ft facrarum leAionum officium vacuas ad eodefias : & veftr*
runt , qui mandatis facri Concilii obediunc ·
Infuper illud egregium Studium Pragenfe,quod inter provifionis cooperatione minifteria divina , quorum jam
cetera maiora orbis noflri connumerabatur clenodia , qua- diutina manet ceflatio, altaribus reftituantur.
lirer occafione illius feA* pereat, ft in nihilum redaftum
Cum vero, fereniffime princeps, adeo proficiendi nifit , non fine maxima compeflione omnium «Horum, qui ^bil loci efl, cernitis, heu, proh dolor! negligentiam
illud in flatu fuo viderunt, plenius novit veflra maie- fratris tui : qui quafi illorum cxcefluum ad eum non
flas. Nam ipfi primo alias nationes, qu* eis in errori­ fpeftaret interemptio, omnia fimultt, fingula ire fui·
bus advei fabantur, ut errores fuoapoffent nullo contra­ cafibus patitur ; ft univerfe pcmdifta anla, quibus rtrdicente libere predicate , repulerunt, neminem contra­ fiftere debuerat ufque ad fasyuinem ft animam, in
rium moribus fuis ibi paifi font morari, ft quotquot re- vifceribos regni tolerat : vel, quod flebilius famatur,
fiflente* lenierunt, dircAe vel indireAe ufque ad exfi- illa confovet & fuflentat. O lamentabilis eonniventia
lium pepulere. Sicque de tam fpeAabili univerfitata fe­ ft defidia ! fuprema pericula nihil pendens, ex prim*
cerunt locum habuationis deferre, vaftitatem folitudi- poteftatis naufragio otiofam tempus ducit.
Agite igitur maturhic omnia cunftatio periculofii ,
ni* abhorrende.- cujus magnitudinem ad ipfum contin­
gentem ex dift* univerfitatis defolatione , exprimere pro omni· mora nociva. Agite pro fidute illorum , t qui c Forte,
prefenti longum foret. Nam omnium Studiorum Ger­ ccxifoeftu facri Condii!, veftro, ft omnium cernen- ♦·' *
manic* nccionis illud maximam non immerito femaba- tium perituri erant. Et hoc interim, dum fiipereft ali­
rur, ad quod de finguiis regnis ft dominiis Alemanic qua foe* feloris. Igitur, quod abfic, fi invalefeentic veadoleic.-iites fimul & adult* ctatis homine·, virtutis ft tuftata acceptum correptionis tempus negligatur, me­
tuendum efl, ne eveniat irrecuperabili· jaftura ; qua una
ftudii amore confluebant; ft thefaurum philolophi* ft
fcienti* quxrenres, illum ibi copiofe invenerunt. Quot 1 , cum refta fide fimul ft fpirttuale regnum pericHtaretur, χ
viro* illuminaro* ea univerfita* produxerit, magiftri ft ft cum fpirirualtbus temporalia, cum animabus corpora,
doAores ejufdem univerfitatis in diverfi* Mundi parti­ una pericli ruina involverentur. Voluptuarie hoc agen­ Ex gemina
bus difperfi teflantur ■' quorum doArina plurima egre­ do , virtutis triumpho gloriofiu, Jufliti* cultor egregius, mi. Iklmegia loca, ft folemnes civitates , generabaque fludia cum Mundi Salvatore, cujus typum geritis, dine fine re­ *ad. Harum
tam funs monbus, quam ecclefiaflicis difeiplinis re­ gnare mereamini. Qyod mereri poterit pietas veflra ex­ li aerarum
treoiio ht ία
guntur . Scboiaflicc peribo*, multi doftrin* cupidi (cho­ cella.
(uperiorc
is re», hunc locum olim tanquam bonis artibus ple­
epiOol»;
Litterg
tt
num cumulate petiverunt. Nunc vero confcientiofus ,
ideoque »i(»
funt hoc
maxime alienigena, fugit tanto* errore* ibi vigen­
tes , quibus metuit coinquinari. H*c mala, ft has
Everendi (fimis io Chriflo patribus et dominis , foco non oImlweod*.
turbationes, fucnma cum moleflia , omnique cum pia­
dominis cardinalibus , patriarchis , primatibus, tanaerfi no­
arci epifeopis, epifeopi*, ambaxiatoribut, doAoribu*
rum mentium conflernatione, audivit ft indefinenter
bis valde
audit prefens fanfti Synodus . compatiturque tniferi- et magiflris, ac toti Coodlio Cooflanticnfi, Nofitnto fuip^U

R

de

7«?
CONSTANTIENSE.
790
■dt Vettcles, alia» ne Vartenbetg, fupremus Burgra- A aspofita, quod potfatu* migift^r Joanne* Hus quemquam
____
_____________
er rorem vel hzrefim m tuis
ferponibu*
docuiffèt, p_ear­ ANN. >
ANNO vis* Pragcnfis, Lasko dc Crawarx .eapitaneus rrurchiodicaflec
, vel quovis modo
vel
CHRIST;
CHRISTI ns tu* Mora viz, Bcako, iemor . de Cunftatt, alias de
J
J- -afleruiflet
Λ
Λ— ,‘ léu no* —
1 zfiib‘
POdlebcad, Hamifliu* de Lippa, -fupremus marefcallu* dito* noftro* verbo vel faAo quoquomodo fcandalizafreg»· Bohemiz ; Petrus de Cravvata , alia* de Stream*, (et ■ quin immo pie Λ manfuete in Chrifto vivens, om­
iupremu* Çamerariu* ; Cxgde Olonoueen fis, Joanne* de ne* ad (ervandam legem evangelicam ft lanAorupa pai
Loviniz, fupremus Camerarius . Crude Brunenfis , Vil- trum inflitut* ,*pro zdificatiooe fanAz matri* ecclefi*
belmus de Perufceni, Mikeff de Pbenifteri, alias de & felute proximorum» quantum potuit verbo & opere
Zambach, Henricus Skqpck de Duba,Ulricas de nova diligentiflime hortabatur , nec przmifla omnia , in cortdonso, Joanne* junior de Opotua, Varico dç Boxco- fufiooem noftram, & regni noftri & marchionatu* przvia, alias de Carna hora, Joanne* de Bretovv .Alfodc fatorum perpetrata , vobis fuffecerunt. Qpin potius ho­
Cunftzt, alias de Roi* , Smilo de Scerpiburg » Hmco norandum magiftrum Hieronymum de Praga , virum cerCruflin* de Lichtenburg, Boako junior de Cunftat, Ba- tiflime eloquenti» laAeo fonte manantem, magiftrum
vor de Botenflein, Joanne* Prifca de Confiât, Baijofci- ieptem artium libtralium, & philofophum utique illuu* de Stebu. alia* de Veflêle ; Vocko de Holftein , ftrem, non Vifum , c auditum , non confetfiim, nec c F.rte
....
.......
... Milota de Cravaz, conviAum , fed ad folam inorum & noflrorum prodi- aWi.-aw
Lrardus....
junior,
Pufla de...
Conflat,
Hermann·is de Lanfleln , Joannes de Bozmital, PuAa de β torum delationem finiflram , fine omni mifericordia com\ Craftolowla, Sigifinundu* de Milota, fratre» de Crai- prebenfum incarceraflis , trucidafli* etiam fone , ficut &
Banosr, Petrus deSosrinez.Zdislaus dc Zzizeziz , Vil­ magiftrum Joannem Hus crudeliflima morte interemiflis.
Przterea ad noftram , quod nimis dolenter referimus,
bel mus de Bocenftein , Herneftu* de Richenburg , PetruF
de Ssrizezia, Joanne* de Ulaflim, Joannes de Lent- pervenit audientiam , Λ ex liripti* veftrts collegimus e*
flem, Zeenko Medek de Tinea, Zdenco de Bozmital, videnrer, quomodo quidam detraAores, Deo & homini­
Cunico de DrahoculT, Stephanu* de Varrenberg , Do· bus odibiles, ft noftri regni Bohemiz & marchionatu*
beflius de Cunburgh , Mi loca de Tvroclrau. Henricus dc Moraviz aemuli & proditore* , coram «robis & Concilio
qPolfen , Joannes Ozor de Boreosrn , Henricus de Lip­ veflro nos & regnum noftrum ac marchlonarum przdipa, Nicolaus de Valflein, Petrus de Janosriz .alia* de Aus, graviflime A nequiflime detulerint, atterente,, li­
Chumez, Arelebus de Vetero* , Gimram Dubrauca de cet falfe ,mendofe ,Sc proditorie, quod m prrfatis re­
Dubravri*, Zbuko de Dubrazia, Sbinco de Stralek , gno Bohemiz & msrchionatu Moraviz .diverfi errore*
Nicolaus de Machow, Joanne* de Meliaiz, alias de pullulannt, & corda noftra ,& multorum fidei.um ter­
Coftelez , & Joannes de Caflinberg , magnates, barone*, rigenarum multipliciter & graviter infecerint : adeo quod
procere* & notule» Chriftianiflïmi regni Bohemiz, & nifi lima corteAionis celeriter apponeretur, przdiAum
praciariflimt marchionatu* Moraviz, afle&um omnis bo­ regnum & marchionatu*, cum fui* Chrifti fidelibus recini , ft obfervantiatn Jefn Chrifti Domini mandatorum. C
( petent animarum fuarum irrecuperabile damnum & ruiSane quia jure naturali ft divino quilibet jubetur a- v nam. Equidem has atroce* ft pemiciofiflimas injuna*, d d F xt.,
■
* F»rrr io- Jii facere, quod fibi vult fieri, ft prohibetur alii « in- multi* noftri* exigentibus demeritis, nobis & przfati*
f'rrl ·
fieri quod fibi nolit fieri, dicente Salvatore, Q**w'a regno ft mafehionatui, licet falfe & mendofe impofiti*,
Msttb.vs*.
initii
ftcient voiit boi»iiui, & w quomodo fuftinerc poflumus ? Cum per gratia n Dei, atûreififitr illii : b*c
enim lex &frofbetx: ■ Immo liic fere omnibus mundi regnis (epe vacillantibus , (chiRem. xiii, & va* efqAioni* clamat: Plenitudo le{ij efi dileUio: St fma & antipapas foventibus, regnum noftrum Bohemiz
*■ i*.
omni* lex in unofermone completur, Diliteiproximam Chriftianiflimum, & clariftimus marchionatus Moraviz,
team fient teipfam. No* itaque przfatz legi divin» ft a tempore quo fidem catholicam Domini noftri Jefu
dileAioni proximi, quantum potfumu*, Deo auftore, Chrifti fufeeperunt .tanquam perfeAiflimus tetragonus,
intendente*, pro canflimo proximo noftro, bon» me­ fine vituperio fanAz Romanz ecclefiz femper conflanter
mori» , reverendo magift ro Joanne Hus, faersr tbeolo- ft indefinenter adhzferunt. Quantifque impend* ac la­
giz baccalaureo formato, Przdicatore evangelico , quem boribus maximis , quantove facro cultu & reverentia
nuper in Concilio Conflantienfi , nefeimo* quo fpiritu debita fanftam matrem ecclefiam ft ipfius paftores, per
duAi, non confcflum, nec legitime , ut decebat, con- principes & fidele* fuos venerati funt, um verfo orbi lu_______
___eum deduAis ft oftenfi* errori- ce clarius patet. Et vos ipfi.fi veritatem fateri vultis,
viftum
, nullifque contra
bus ft hzrefibu*; fed ad finiflra»,falfas ft k opportunas univerforum przmiflbrum tefle» efti*. Ut autem juxta
dumtaxat fuonim ft regni noftri, ac marchionatus Mo-® fententiam Apofloli, provideamus bona non folum
M1,
ravite capitalium inimicorum & proditorum, accufatio- ram Deo, fed etiam coram hominibus, & ne propter
ne*, delatione* , & infligatione* , tanquam haereticum negligentiam celeberrimz feme przdiâorum regni ft
pertinacem condemnaftis , ft condemnatum dira & tur­ marchionatu* noflrorum , crudele* erga proximo* no­
pi flima morte affecifti», in noftri regni Bohemiz Chri- il ros reperiamur ; ideo habente* in Chrifto Jefu Domi­
ftianiflimi, & marchionatu* Morari* ciariflimi, ac om­ no noftro firmam fpem, puram ft linceram confciennium noftrum perpetuam infamiam & notam . Quemad­ tiatr,& intentionem , ac certam orthodoxamque fidem,
modum feremifimo principe ft domino, domino Sigi- tenore przfentium, veftris paternitatibus ,ft univerii*
itnundo, Romanorum & Hungariz regi , heredi Λ do­ Chrifti fidelibus innotefeimu*, infinuamu* , corde & ore
mino noftro lucte(furo, (cripta ad Conftantiam tranimi- publice profitentes: quod quicumque l^ominum, cujufimo* , quz etiam in congregatiombu* veftris le A* funt feumque ftatu*, vel przeminentis , vel dignitati*, con­
A publicata, & quz hic pro incerti* habere volumus ; ditionis , gradus vel religionis exfliterit, qui dixit vel
& ea, ut refertur, in noftrum dedecus & contemptum, aileruit, dicit vel aflerit, quod in przfetis regno Bo­
ignis voragini tradidiflj*: Ita ft nunc paternitatibus ve­ hen»» ft marchionatu Moraviz, errore* ft hatrefes pulins pro diAo magiftro Joasme (Ais littera* noftras pa­ lulaflént ,ft no* Me alto* Chrifti fidele* ipforum ( ut pr»
Jafeciffent, fola pertona fereniflimi pnncip·*
tente* przfentibus duximus deflinandas; publice corde mittitur )__
& ore profitante* & procédantes , quod ipfe magifter B ft dotaini noftri Sigifmundi Romanorum & Hungariz
Joann·* Hu* fuit vir utique bonus , iuftu* & catholicus, ftc. regi», haeredi* & domini noftri fucceffuri , leant* .
multi* anni* in regno noftro vita St moribus ac fama quern in pnemiflG* credimu· & fperatmt* innoxium,
landahilirvr cotsverferat. Legem etiam evangel icam, St omne*, & quilibet tali* , ut prztertur, He3e mtatitar
fanAoram prophetarum novi St veteris teflamcnti’li- i» enpat jaam, tanquam nequam peflsmu», traduor &
bro*, juxta expeditionem fanAoram do&orum St ab ec­ prodicor prxdsAorurn regni & merchionetu*, ac nofter
clefia approbatorum, no* St fubdito* noftro* catholice per&diflimui, ft folus utique hzreticus pern iciofi (iimus,
docuit, pnedicavit, ft in (criptis multa reliquit ; om­ omnifque meliti» ft nequitiae, immo & diaboli filius,
ne* errore* & tuende* conftantiftime deteftando, ft ad qui mendax eft, ft pater ejus. Nihilominustamen przdeteftaodum ooidem no* ft cunAo* Chrifti fidele* con­ mifla* injuria* Domino, cuius & vindiAa, ft qui *tinue ft fideliter admonendo ; ad pacem quoque & ca­ bundanter retribuet facientibus fuperbiam, nunc com·
ritatem , quantum fibi fuit poflibile, verbo, feripti* , mittente*, apud futurum Apoftolicam, quem Bomnuii
& opere jugiter exhortando : ita quod nunquam audi­ Deu* fuz ecclefi» fenAc praefecerit, unicum & inaudi­
vimus , nec inte! Ligere potuimus, etiam omni diligentia tarum pallorem, illa* amplius & fetius piolequemur. Cui,
Cwil. GenemL Tom. XXVII
Ddd »
Deo

79’
CONCILIUM
«CK^WDtB
7,t
Deo volente ,caoquam fidele* fib·, In his qu* font lici- A licem fidem, enetbemetizo omnem buerefim , prucipue
ANNO « & hooefta, rationi' &
divine cooiooa
, reveten* legi
*
r
eem, Ae que bebiemu infemeim fui, CZ quem prute· Ah’NO
CHRISTI tiam & obedientiam debitam exhibente* ; petemus St po- ritis temperigus dogmutizeverunt gp· tenuerunt
^Wl
**0' flutabimus , in & fuper pratmiflis omnibus Jt fioguln, Piclef if Jommes Hus in fib opujeulis, libellis, jn ‘V1'
juxta letem Domini' noflri Jefu Chrifli, & fanftoram fermnsbus ed clermn dfed pcpulum , propter quern corn
patrum inflituta , nob·» & praefatis regno & marchiona- fim prudiSt cum fits dogmetibus & erroribus dementi
tui provideri de remedio opportuno. Pnemiflis enim non fine eb bee diSu Co^fnttcnfi Snodo tenquom b^errtici,
obflantibu* , legem Domini noflri Jeiu Chrifli, ipfiulque tP eorum doSrin prediSu feut/ntislitcr dumnuta , mm
devoto*, umile*, & conflante* paedicatore*, ufque ad nime in ninullh. erticu/is crprrj,'» , iw jrntentiis per
effufloneœ (anguinis, omni timore & flatuti* bumanis in boc jeerno Concilium centre ipfis Intis. Cnfemio nutrm
coorranum editi* proflergatis, defendere volumus <St tueri. fenS* Pnnmr ecclefie fp Apofolicu feds & buic fm
Datum Prag*> anno Domini mccccxv. die fecunda cro Concilio
ore ne cor^e profiteur in omnibus Cr per
menfis Septembri*, in pleno concilio magnatum, baro­ omnit, & prrrfertim de clevibus , ficrumentis, ordini*
num , procerum, fic nobil ium regni Bohemi* & marchio- tus , S0CIÛ CT cenferis ecclcfiefiicis, indulgeiqiis , &
ecclefinftic» UberUtt, ec etinrn
natus Moravie, noftrorum fub appenfione figillorum. reliquiis fnSenm
Ex mf. Surit, & Gath,

Anno & indi&ione quibus fupra, die vero Veneri»
vicefima menfu Septembri* , Ufa fuifle debuit (acrofanfa Conftantienfu Concilii fefl», pro qua quidem icffione fienda certx in valvis ecckfiarum Conflanti*
fuerunt poGtr (cbedoi* ; que tamen fefliocerti* de caufu rationabilibus ipfum Concilium moventibus ad diem
Lune extunc proxime fequentem fuit prorogata,.

de ceremoniis, & eliis omnibus ed religionem CbriHie.
t num pertinmibus, prnt ipfe Komemt eccltfiu
A.
fedes, Cf boc ficrum Concilium prtfisrntnr : ir,
fpecieliter, qnd prrdicfarum erticulorum p!u,e> funt
notorie berrtici, CT dudum u finais putribus reprobeti:
quidem vero blefpbemi, elii erronei, elii jcendelofi ;
quidem vero etiem pierum euriurn ofenfivi, & ipfo*
rum nommlli temererii O feditiofi·. pro telibui fieruul
prediai erticnli per boc ficrum Concilium (g msper
condemueti, tÿ· inhibitum omnibus & fingulis cetbolicis
fub enetbemetis interminatione, er de cetero diSos ar­
ticulos, feu eorum eliquem aliquis prodicere .dogmatiza­

re, vel tenere prafimeret.
fiom , ego Hieronpmus antedians , quia in nonnulli; b* AI. νΛ,έ*,.
artibus fcboleficis ad perfiadendadt opinionem de uni- Sacrofanfa Synodus 6cc Qûia nonnulli nimis intelli­ verfaiibus realibus ,
quod una communit generis efgente» , aut finiflr* intentioni», vel fori an (bientes plus ,fentia e/et homo
___ , , leo, bos, &C. quodqur usu effeniie
.
r.
s·.
fapere quam oponet, nedum regt* majeflati.fed etiam c 'fpecific^fet plure ’ejufdem fpeciêi
fupjTfità <y g^dhbnt
De falvocondua· a Haffmis.

<·!

facro, ut fertur,Concilio linguis maledifa* detrahant,
publice fit occulte,dicente* vel innuentes, quod falvua

--- , ut- Ambrtfius
- '
-■ , Cy fic dc
eorum
, Hieraurmus, Augufiinus
fingulis -, Cy ad boc inducendum velat exemplo fenfibili

conduftus per inviAiflimum principem dominum Sigjdefcripfi quemdam ttiaugularem figuram , quam fcutnm
fmundum , Romanorum fit Hungari* fice. regem, quon­ fidei nominavi : ideo ad excludendum imelledum erro*
dam Joanni Hos herefiarch* damnat* memoriae datus , neum fy fcandalofim , quem firtafss aliqui ex boc ac*

fuit contra juflitiam aut honeftatem indebite violatus; cipere petuersmt, dico, affero Cy declaro, quod 'didam
cum tamen diftu* Joanne* Hu» fidem orthodoxam perti­ figuram non feci, nec eam nominavi fcutnm fidei ea
naciter oppugnans, fe ab omni condufa & privilegio intentione , quod vellem diSam opinionem dc univer/a- '
reddiderit, alienam ; nec aliqua fibi fide* aqt promiflio libas extollere fuper opinionem contrariam, fie quafi effet
de iure naturali, divino, vel humano, fuerit in prae­ fcutnm fidei, quod fine ejus pqfitione non poffet fides aut
judicium catholicae fidei obfervanda : idcirco difa fan- catholica veritas protegi (y defendi ,cum nec dia* pofi*
fa Synodus pntfentium tenore declarat, diAum invi- tioni yelim pertinaciter adhxrere. fed hoc ideo dixi,
Aifllmum principem circa pnediAnm quondam Joannem quia in diS* figar* triangularis defcriptione ponebam
Hus , non obftante memorato falvocoridoAu , ex juri* exemplum, quod divina effentia efi tria differentia fuppofita
debito fee i fle quod licuit, & quod decuit regiam maje- fy qmdlibet earum, fcilicet Pater, & Filius, & Spiri­
flarem: flatuen* & ordinans omnibus dt fingulis Chrifti tus fanans ; qui quidem Trinitatis articulus, efi pr*cifidelibus, cuiufque dignitati*, gradus, praeeminenti*, D psmmfcatum fidei, fy veritatis catholica fundamentum.
conditioni*, flatu» , aut fexus exfiflaat, quod nullus
Praterea ut eundis pateat, qme fuerunt cauf*, qua­
demcep» facro Concilio aot regie rmieflati, de geflia re fui reputatus adb*rere & favere dido quondamJoan*
circa prxdiAum quondam Joannem Ha*, detrahat, five
^r. ’
/*f,e P^ pr*fcntes, quod cum mulMies
quomodolibet obloquatur. Qpt vero contrarium fece- .audiviffem eum luprredicasionibus (y jcboiis , credidi eum
rit, unquam fautor hsrretics pravitati*, & reus eri- ·virum bonam effe, nec in aliquo obviare traditionibus
minis Izix majeflati* irremiflibiliter puniatur,
fandre matris ecclefia ac fanBorum doBorum. Immo eS

E

S

S

1

Ο

X I X.

tiam cmn msper m hae civitate mihi fmffent ollati ar­
ticuli per eum pofiti ,& per boc facrum Concilium dmunati, prima fronte non credidi fuos effe, faltem in ea for-

e Ndtivitute Domini mUle/ne qndringntrjS·.
decimo qtduto, iudiSine oÂrthr, die Lmn tx·
erfime tenie menfis Septembris , fede ^ptfhlice vecuute,
fuit celcbrete fcjfio penerelis per Spuodnt Cmjbeutie» j
pro mea pZnM informalstme, imbr efiendi libras
fem, m que fuit celebrutum effetum Mifet per revem- mansu fua, i» qsubus didi articuli contineri dicebmttur.
dum putrem dominum Nicoleutu epifeopum ^dffifiue, «mu peopria ejufdem feriptis, pM«» ·
tenfem. fiue Mift celebret·, iueipiebmttur litnise, “* mce* rpropriam ____
___________________
___
bene cogmfca
, didas enituit» omnes
tr eh· fiebnt, ut t* feffinibtu fieri folitum efi. Pr<e- E & fietgnios ά eu firme qmt dnneti font, reperi 7fe
fidebet vero in eedem fefine rtvermMfiuns pmer do- confcriptes. M/ mm immerito cneprtbeudi & caupremimss Jommes epifeopus Gfiieufis cerdinlis Vhsarieufis. bend's
L - ‘ ipfum ÉZ /*«■» dhArmem
‘ ~ '
cum eorum fcquacilms
X» que fegione Hiermrpmus de Prege per rewreudif- ptv boc facrum Concilium damnatahKiy reprobatam fuifc
fimum dominum Petrum cerdineiem Cemerecenfem & fe, Ιαφκ» bareticum & iufanam. Et Arc omnia fueliot deputetos per Concilium, in muterie fidei infirm­ peadid· dice pert & fine conditione , μ* jam pint &
ons tr infirmotus de fide re8e finit* metris etelefie, fuficiemer infirmatus de prodidis fentenisis latis per boc
qui jem fueret eccufetus de bertficdT per Cneiliem feentm Concilium entre dodrinas difiorum quondamJoan*
fuper boe incerceretsss, quemdtm revecetinis feu ebfm msViclcff dr Joannis Hau ,gr entre ipforum pe< fames ;
retiouii peprri fcbedulem, fiesu in embone, publice, el- gmbus /ntntiii tanquam devoter catholicus la omnibus
te dy imellipbili voce leteint, revectus ύ" obju> em , & per ternie humiliter cnfntio atqm adbxreo.
prout in eedem fcbcdule , cujus tenor fequitur , continetur.
Item, eg· idem fupradidus Hieroxpmus,qui alias co*
Ego Hiempmus dc Prege erlium isberelium megi- earn reverendiffimis patribus damsuis cardinalihu, dz
, ngnfcem verem cetbolicem ecclefimr- & -Apofio- venerandis dominis pralafis tr doSeribn , & elm
VtW-

Ex prims e· A ATes
diuoa* .
/1 em

793

ÇA2S

’

CONSTANTIENSE.

«gismundüs
7S>4.
venerabtlibui perfoute bujusfacri Concilii ,in ift0 eodem A C\ habuiflet cognitionem per prius qoam hodie , numquam------- --- --ltC9 'voJ‘utti,r''· l,tert & fl·"·***' exponent CT deda- tenuitfee
- illo*
- errore», fed
..........................
quidquid difputavit & fecit Α*ίκ'θ
1 rent intentionem wiraw, inter alia loquem dc ecclefia, contra fanAam catholicam fidem, St Romanam eccle- CHKIS 1
raw trifurie diftinx i ; ut percepi (pftea , tuna a quibu- fam, non tenuit, neque fecit pertinaciter, fed diiputa*
Jdam intellegunt eft, quod vellem dicere, quod in ec­ tive , St tanquam non informatu» tunc de veritate . Eclefia triumphent e effet fidet, cew tomen eredum /imi­ tiatn dixit, quod praêdiAam procetlationem dc revoca­
ter , quad »fe ft beatificato vifio, etnigmaticam cognitio­ tionem s ac abjurationem non fecit propter detentionem,
nem excludens : nunc dico, effero (y declaro, quod nux- immo fi in libertate conftitutus cflet, habendo cogni­
quum fuit ixtentionii men dicere, quod ibi effet fides tionem quam hodie habet, vellet facere, dc gubernare
job ratione fidei, fed cognitio fidem fnbxquivalentcr ex- fe fecundum quod legit St fcriplit in eadem cedula , af*
cedent. Ct generaliter quidquid ibi vel entra dixerim, feren* animam fuam tanquam adolcfentulam fponfz
refero & fubjicio burnt Ii corde determinationi bujus fa­ Chrifti, videlicet ecclefic ianâx recommandant fe om­
cri Conditi Confiantienfis.
nibus domini» cardinalibus , archiepifeopis , epifcopi»,
Infuper juro, <T per fandam Trinitatem &■ per b*t praelati», dc coci Concilio, regratiando ipfis de eorum
facrvjanda evangelia, me i» vir itate ecclefice catholica bona dodrina , reduAione eju» de erroribus fui» ad fi­
femper & fine dubio ptrmanfurum , C7 omnes qui con- __________
dem redam ,_____
dt ecclefiae bnitatem . Tenor vero diAa:
tru banc fidem vemrint, cum dogmatibus fuit uterus » pergamini cedula» :
anatbemate dignos eos pronuntio. Et fi ego ipfe eliquan­
.Articuli Jaannii nïcleff, quoi Hierontmui de
do (quod abfit) aliquid contre /entire nut predicate pra·
P>aga axatbematiiavit .
fumpjrro , tisMMi feveritati /objaceam, <y etema- poe­

ivmo
CHRbTI

t

na obligatur inveniar. Hanc autem con/tfftonis V profeffonis mea paginam coram boc facro Concilio gener oli
libere & voluntarie porrigo, & eidem me propria ma­
nu jubjcripfi , <y bac fingula confcripfi.
Ex colleUionc Barberiniaxa , & duobur
Mff. Germanide.

Subftantix pani* materiali», 8c fimiliter vini, (7c.
ufque ad 1*. articulum indufive, ut fupra , jeffiant

ΐ>1 I I .

1 *o.

Art i culi Joannis Hui per Hieronymum de Praga
anatbemOtiiati.

ij. Unica eft fanAa univerfalis ecclefia, quae ell prr- £» eadem
Die Lunc xxxm. diAi menfis Septembris, Cede A- deftinatorum univerfita*. Et ibidem : Univcrlalis fan- «>·■'&■ w
"f·
poftolica vacante fait,celebrata feifio generali* per Sy­ Aa ecclefia tantum eft una , ficut tantum eft unus nunodum Coaftantienfem praedtAam, in qua fuit primo ad merus pradeftinatorum.
laudem Dei, dt curia: ex le ft is diAum officium Miftx
14. Paulus nunquam fuit membrum diaboli, licet
per reverendum patrem dominum Nicolaum epifeopum fecerit quofdam aAus aAibu* ccclefix malignantium
afltgnatum celebraram cum introitu ; Exaudi m» Domi­ confimilet.
ne, cum evangeno : Sint lumbi veftri prxcinHi : cum
1 j. Prxfciti non funt membrum ecclefiae , cum nul­
antiphona, Veni fanBe Spit itui; ac hymno Veni crea­ la par* enis ab ea finaliter excidat, eo quod prxdeftitor Spiritui, colleAi* dt orationibus more aliarum fef- natiohi* caritas, quae eam ligat, non excidit .
16, Duae naturas, divinitas dc humanitas , funt ufionum cantatis, atque diAi*. Ubi inter cardinale* reverendiflxnu* pater dominu* Joanne* epifeopus Oftien- nu* Chriftus.
17. Prxfcitusfi aliquando fit ingratia fecundumpraefi* pnefidebat, prsefentibus ibidem reverendi flimit patri­
bus, Almanno Pifano, Brand* Placentino, Guilleiroo fentem juflitiam , tamen nunquarç eft ραπ fanAae eccle­
t Ita »ff. ianAi a Marchi, Joanne Ragufino, Francifco Venetia- fiae: dt pnedeflinatu* femper manet membrum ecclerum, Petro Cameracenfi , Tboma Tricaricenfi, Antonio fix, licet aliquando excidat a gratia adventitia , led
de Chalancho, dt Antonio Aquilegienfi presbyteris, A- non a gratia prrdeftinationi*.
medéo Sal ut i a rum, Raynaldo de Brancacii*, Ludolpbo
il. Sumendo ecclefiam pro convocatione praedeftinaBarenfi, Oddone 'de Columna , Ludovico de Flifco , dc torum , five fint in gratia , five non fecundum praefenLucido de Comite diaconis cardinalibus. Quibu* Midae tem juftitiam, ifta modo ecclefia eft articulus fide».
dc litaniarum officiis cantatis , dc fofemnker peraAis,
19. Petrus non eft, nec fuit caput ecclefiae catholice.
levavit fe reverendiflimu* pater dominu* Petrus cardi»0. Sacerdotes quomodolibet damnofe viventes fanslis Cameracenfi* unus ex deputati* dc commiftariis I > cerdotii polluunt dignitatem, poteftstem : dt fic ut filii
per Concilium in materiis fidei, dt propofuit qualiter infidele* fentiunt infideliter de feptern facrumentis , de
nuper magifter Hieronymus de Praga acculatus dt dela­ clavibus, officiis, cenfuri*, ceremoniis, Sc facris re­
tu* de hsrefi, dc fuper bec incarceratus per Concilium, bus ecclefue . veneratione reliquiarum , indulgentiis,
•lias ad redeundum ad gremiumfanAr matri*ecclefic, dc ordinibus.
dX*et°iid1
^de' ort**°^*naB· fermonem b loco feffionis, fe re*1. Papa lis dignitas .* Gelare inolevit, dt Papae e' vocare omnem harrefim, quam incidiflet in fermoni- leAio dt inflitutio a Gefari* potentia emanavit.
a». Nullus fine revelatione afterat rationabiliter de
'
bu*, collationibus, dt fequela Joannis Hus propter haerefim combufti per Concilium; dt proteflsram fuilfe, fe, an de alio, quod effet caput ecclefic particula­
prosit in quadam cedula pergameni manu ipfius magiftri ri» faftu* , nec Romanus Pontifex caput Rctnanxecclefiae.
xj. Non oportet credere, quod ifte diAus Roma­
Hieronymi cotifcripca, quam tunc de verbo ad verbum
perlegit : fed ex quo illuc non videbatur fuficcre , quia nus Pontifex fit caput cujufcumque ccclefix particula­
non fuit in feflione publica faAum illud, ideo fupradi- ri» f*Au* , nifi Deus eum praedeflinaret.
*4. Nemo gerit vicem Chrifti vel ^stri, nifi fcquaAu* magifler Hieronymus iterum veniflet ad prefentem
fefliooem,volens iliaque tunc propofuitdtallegaverat, tur eum in moribus, cum nulla alia fequela fit perclarius quam tunc profiteri dt revocare.· Kt tunc ipfe ma­ tinentior, nec aliter recipiat a Deo procuratoriam pogifler Hieronyriuis de Praga fsepefatus afeendit ambo- gteftatem: quia ad illud officium vicanatut requiruntur
nem, in quo ediAa, decreta dt ordinata , flatura , feu dt morum conformités, dt inftituèntis auAorita*.
xj. Papa non eft manifeflu* , dt vera* fucceflor
publicata fieri folent, praemittendo primitus quamdam bre­
vem, dt folemnem proteflatiooem , recomtnendando per principi* Apoftolocum Petri ,Γι vivit moribu* contrariis
eam reverendiflimes patres domino* deputatos , dt com- Petro: dt fi quaerat avaritiam, tunc eft vicarius Juds
miflano* fuper mamria fidei dg eorum bona atque fa- Ifcariotbi*.
ti. Cardinale* non funt manifefti dt boni fucceflôlubri doArina, dt pia traAatione, dt de aliis bonis fibi
per eos impenfis. Qpa proteflatione finita. levabat ti­ res collegii aliorum Apoftolorum Chrifti, nifi vixerint
nam canam m perganoeno manu fua propria confcnp- motb Apoftolorum, fervantd* mandata dt conftlia Do­
tam, ut dixit, revocationem errorum, dt doArinx con­ oms! noftri Jefu Chrifti.
»7. DoAoret ponente* , quod aliqui* per ctnfuram ectentorum in articuli* Joannis Vicleff dt Joannis Hus ;
proteftan*, faciet» dc dicens, ut in eadem cedula, cu­ clefiafticam emendandus , fi corrigi noluerit, faeculari ju­
dicio
eft tradendi», pro certo fequuntur Pontifice* in hoc
jus tenor inferius.efl infertus, plenius continetur.Ipfa
namque charta, five cedula leAa, proteflatus fiut, quod Scribas dt Pharifieo*, qui Chriftum nolentem eis obedit·
'
in

Ç‘SS

CONCILIUM

SCKMUNDVS
IMP.

79*

-- *° amnibus, dicentes, Ndois non licet interficere quem-'A
ANNO
r'uui5^· <hum<
fixculari judicii tradiderant : ft quod talcs
ϊχ tribus Mf. Germanicis.
CHRIST»
\ t) 11 funt boraidde, graviores quam Pilatus.
1
>1. Obedientia ecclefiaftica efl obedientia fecundum
Subfequenter reverendi Patres, domini Antonius Epifadinveotiooem facerdotum ecciefae, pnetet expreffam copus Concordiensis pro natione Italica, Vitalis Toauftoritatem feripturarum.
loqensis Epifcopus pro natione Gallicana, Ulricus epi­
ap. Divifio immediata humanorum operum efl quod fcopus Verdetuis pro turione Germanica, et Patricius
funt vel vitiofa , vel virtuofa · quia fi efl vitiofus, & Cortagensis pro natione Anglicans epifcopus, nec* ndn
agit, quidquam, vitiofc agit : & fi efl virtuofus, & agit D. Bertoidus VVildungen auditor facri palatii apoftohci
quidquam, agit virtuofe : quia ficut vitium , quod cri­ caularum, afcenderunt ambonem praedirtua*, de quo ma­
men dkitur, feu mortale peccatum inficit videlicet artus gi fler Hieronymus recedent. Praefatuique D- Benhddus
hominis vitiofi, fic virtuofus vivificat omnes artus vir- auftorltate ipsius Synodi legebar quamdam ordinationem
ruofi,
>
faftam per reverendiffi Patres D. Jordanum de Ursin.s,
30. Sacerdos Chrifti vivens fecundum legem ejus, Petrum Cameracenfem Cardinales, ac certos Deputatos
habens fcripturae notitiam ,& ad effertum aedificandi po­ Nationum quatuor , fuper oblervantia regulari obiervinpulum, debet praedicare, non obflante pmgnfaexcom-Bda per Fratres de tertia Regula S. Francifci, cum luis
niunicstiooe. Et infra: Quod fi Papa vel ahquis pne* modificationibus, et Fratres Minores. Cujus tenor fepoiitus mandat facerdoti ficdifpofitonon przdicare, non ^quitur inferius.
debet fubditus
obodire.
.........
Q?» Icfta AntoniusConcordiensis pro Italica, Vitalis
)>· Quilibet pnedieantis officium de mandato accipit, Tolonensis pro Gallicana , Ulricus Verdensis pro Germa­
qui ad facerdotium accedit : & illud mendarum debet nica , et Patricius Cortagensis epifcopus pro Anghcana
exfequi, pnttcnfc excommunicatione non obflante.
Natione refponJerunt, Placet. Similiter D. Joannes Car­
3*. Per ceafuras ecclefiaflicas excommunicationis , dinalis Vivariensi* nomine Collegii Cardinalium , refpon­
fufcenfioois & interdifti, ad fui exaltationem eleftu* dit , Placet,
pofrJfcm laicalem fibi fuppeditat, avaritiam multiplicat,
malinam protegit, & viam praeparat antichriflo . Signum
Ex prima editione
autem\videns eft, quod ab antichriflo tales procedunt
ctniurx
,
quas
qui
a
denudant
nequitiam
anrichrifti
,
qui
Deinde
dominus
Bertboldns d de Vildung facri palatii
4‘
r Hie »0*
clerum per fe maxime ufurpavit.
.Apoftoiici conferam auditor legebat quamdam ordinatioUUi‘
iliqu» de33. Si Papa eft malus, & prefertim fi eft·pnefeitus, ais fcbedulom conceptam
__ .r
-e___S.____
, -, C
fuper
regale
Francifci
tunc b ut Judas Apoflolus, & filius perditionis, Λ nonC«fc<t infraferipti tenoris fui/cquentis'de confcnju partium.
b Forte,
eft caput fande militantis ecclefia:, cum nec fit mem­
brum ej. s.
34· Gratia pwdeftinatiotds efl vinculum, qoocorpus DileBis ecclefia filiis, Generali (y Prcviæiolibus Missiecclefis & quodlibet ejus membrum jungitur ipfi capiti
fris, Caftodibtss, cetcrrifque Ordinis Minorum profeJJtri­
inloiubiliter.
bas , falutem 6r omnipotentis Dei benediaioaem.
3 5 Papa val pndatus malus, & pnefeitus, eft equi*
voce paflor , St vere fur Λ latro.
CUpplicaticnibus perfonarum, qua voto religionis font
t"'**
36. Pape non debet dici fandiffimus fecundum offiadftriQa, illis prafertim libenter annuimus , quos ",<Mt '
j*. cium c & tortores, Λ pnedooes dicerentur fandi : im­ ad finem tendere cmfpicimus, per quem perfossa ipfa
•»;ôu> mo etiam diabolus deberet vocari fandus, cum fit offi- fab e pacata tranquillitate juxta jnam pofeglonem quief-* ^l· placiciarius Dei.
cant, ac fcdnlum (f tranquillum in humilitatis fpiritu ®* ‘
37. Si Papa vivit contrarie Chrifto, etiamfi afeende* Domino reddere valeant^ famulatum. Nuper fiqnidem fupret per veram Λ (egitjmam eledionem fecundum con­ piicatto pro parte religioforum virorum gnardianorum &
fli tutionem humanam vulgatam
, tanxn aliunde afeen- fratrum veftri ordinis conventuum, videlicet Sagienfis,
r
deret quam per Chriflum, dato etiam quod intraret perDdr fan&o ^adornaro Morincnfis dictcefis, de Verent s
* legitimam
‘
~
“
Btmenfis,
de Dola Bifmetinenfis, dt la Velle Cenomaveram tc
eledionem
a Deo principaliter
fa­
rtam. Nam Judas Scarioth rite 8t legitime efl eleftusa nenfis, de Elicio Nanetenfis , de -Ambaxia Turonenfi,
Deo Jefu Chrifto ad Apoftolatum , et tamen afcendit de janBo Joanne .Angeliacenfi Xantonenfis ; de Bercorio,
aliunde in ovile ovium.
de Toleto & de Fouttniaco communitatis Maleacenfis
38. Condemnatio xlv. articulorum VViclefF per do* dicecefis , infra provincias Francia, Burgundia, iyTurodores fafta eft irrationabilis , et iniqua , ct malcfafta eft nenfem, juxta mtfdum didi ordinis exfiflesetium, nobis
caufa per cos allegata , fcilicet quod nullus ex eis efl humiliter pra fentata continebat , qnod divina coopérante
catholicus, fed quilibet eorum aut eft haereticus, aut clementia, temporibus bis neviffimis regularis obftrvam·
fcapdalofus. Nam to ipfo quo eleftores, vel major eo­ tia veftri jam di£ti ordinis in prafuiis couvtmibus ince­
rum pats confenferint viva voce, fecundum ritum homi­ perat vigere ; fed variis obftantibus impedimentis per
num , in perfonam aliquam, eo ipfo illa periona efl le­ miniftns fy cuftodes illarum provinciarum eis praftilis,
gitime elefta, vel quod eo ipfo efl verus et manifeftus in ipfa ftriila dbfervantia non mediocriter impediebantur,
fucceflor, vel vicarius Petri Apoftoli, vel alterius A po- quorum impedimentorum occafioue fcmodala pullulabant,
ftoli in officio ecdefiaflico : unde sive eleftores bene vel humiliter &
_ devote
___ r fxpplicaates
_____ , , quatenus eis de rememale elegerint, operibus e ledi debemus credere; nam eo E dio opportuno providere ditnaremûr. Nos igitur eorum
ipfo quo quis copiosius operatur meritorie tad protertum fupplicetiombus tanqnam jufis benigne annuentes, cupienecclesue
, habet
.
—>
i.i a Deo
~ ad
-, hoc copiosius poceftatem
Λ
tcjque mnlta fcendala veftri ordinis tollere, atque uni­
39· Non efl fcincilla apparentiae, quod oportet unum tate in eo conferveto fratres in pacis dulcedine confercaput ecclesia in fpi ritual ibus ecclesiam regens, quod vare ; ftataimus Cr decernimus, eifdem fupplicetiaaibus
femper cum ipfa militanti ecclesia converfetur.
fore providendum , & de fo3o, tenore prafemiam eit
40. Chriflus sine talibus monflruoais capitibus per providemus
r______ ,,tjuxta
___ 4formam
____ rper
.. revereudifimu patres
____dé­
foos ventes difcipulos fparfos per q^bem terrarum me* minos, videlicet Jordanum epifeopum jtlbanenfem deVrbos fuam ecclesiam regularet.
'
*
—
■
-—
n
--u.
n
.
-<·
fais , ipfius ordinis proteBorem, & Petrum thnli S.Cbry
41· Apofloli «t fideles facerdotes Domini flrrmtu in fopmi presbyterum cardinalem Cameracenfem, vulgariter
neceflariis ad falutem regularunt ecclesiam, antequam nuncupatos , JanSa Bomana ecclefia cardimdes, ζρ alios
Pap* officium fuit introdurtum ; sic facerent deficiente ex parte hujus facri Concilii fuper boc deputatos, fpeciaper fumme poffibile ufque in diem judicii.
liter evifotam, ordinatam Cr traditam, atque per rcli4s. Nullus efl dominus civilis, nullus efl prvlatus, giofum virum fratrem Joannem f Xhataw m facra pagina f
.
nullus eft epifcopus, dum eft in mortali peccato ■
profefforem , (rVicariumMiniftriGeneralis amodiai,mm ui^f· *
cum aliis pluribus magjftris diferetispatribus ipfius or­
dinis ex urna parte, & fratres pranomiuetos ctaventus reprafrutames ex alie concordatam : Fidehcet qmd fratres
tnstvemuumpradiatnm de cetero, irqmnfy. aliud fuper
boc

Ί7!

CONSTANTIENSE.

Jickmondv»

„s

~“ζΓΤ**β* 4Γ ''*''** Concilia* generale fuerit ordinatum, pof- A venta de Mirebella Pidninf, dfosefis, ça.-»» volu*,,-----CHR ISTI ^"*α
valea*, quolibetin fuj provincia, eligere de foa ixprefe &.
cura iy
CT regimini
regiminiprxdidoru*
ANb
- ordinamus >, cma
prxdidorum ANNO

, ,,•Vtnxmtiamut* fr*rt* idoneum, quem infos i-"-tsicerioru*
....................fobefe
....
, tpexcuufo·, ut sicut in'eo b.ecfi, ida CHKISTI
ptu mimftro illms provincia praje*atum t tpfom didus obfervantia regular" in partibus iliis fompsit exordium,
M’*·
mmefter infra triduum poft bu/afosodi prafe*ationom ita in illo touque* in a siorum, fpecalo Jempcr elucefrat.
fee* vicarie* confiance debe*, ad ipfot regende* ia Ceterum cumjuseta fontentiamSapienti: , ixlatilia od sibi Eccb' *
fikda* loco e vice ej.s, <y et, providendum ia omni- iimilia libenter conveniant, fiatuimus , quod quando fra­
bus qmbufcumquc (y ipfis modis qfob* ipjetuitufter pro­ tres hujufmodi cbfcrvaxitia, peregrinationis fiudto , vel
vinciali i etiam providere poffet: ita quod de ipforum fra-• alias per Mnxdu* proficifcuntur, ad loca conventus comtrum-regimine ia nullo pofii* fe i*romi(tere didt pro­ msmitotis ordinis decline*, si voluerint : ad alia vero
vinciales , vel cuflod* , fed ad ipfos vicarios cura & loca
---- ,-------------------u^»,.
fratrum in tbfrrva*ia
sibi s.^„u*
similium jcmpc.
femper acc.idedicorredto eorum o*mho pertineat ; excepto quod ad fua nare teneantur,
juxta
quod m
in p
ft**is
ordinis csms.netur
csmtlnetur..
's·
.........
, yvw
Wtfj VZU<WJ
\aperior itatis cognitionem miaifler provincialis ipfos pqfit, Infuper
Infuper quilibet
quilibet provincialis
provincialis miuifier
miuifler pnvinciaruMpraprovi*iarumprafi voluerit, yefitareru propnaperfooa, fytnnc punir e de miflaru*, vicario geniali fope dich pro prajenti ducs
conjenfu majora* & dtferetorum conventas, in quo fiet couventus
K^vcnias in fua
fin provincia
fowia,ia fideliter
fiddlier ajiignet
ajiimei i, aptos od
ad
bxcvisitauo, quidquid pmutioae dignum reperent: que* manendum.munit* libris tfaliis rebus pro cultu divifi confli tuere texuerit modo pradido, ex tunc confiitutio B "°
- Kqxotim~ob' eodem vicario, per litteras
·■
aut alias m
ejufdem prafrutati ad vicarium minifiri generalis infe- fuo principali capitulo fuerit requisitus , eligendos per
‘ rins annotatu* devolvatur & pertineat abfolute . Qui ipfo* provincialem : ita quod propter banc afsignationem
quidem viiasii bafofmodi tria* provincialium pofi*iy mobilia quacumque didis couve*ibus pertinentia, quo­
debeant una ton fratrib* diferetis fibi fubditis , forma modocumque sit , noa debeo* abigi feu fegrFgari , fe­
folita in eledionibus ordinis jervata, infimul eligere in­ cundum difpositione* cardinalis protedoris veflri ordi­
ter fe unam alium fratre* ad boc foficientem iy ido­
nis . Ei si contigerit, quod minifiri provinciales (y cuneum pro eornmde* vicariorum corredione Iy totius firi- fiodes, vel alii expulert* vel ejecerint fratres hujufmodi
βχ bajus obferventia in dictis provinciis meliori regi­ obfervantia ab aliquo feu aliquibus conventuum prxnomine : que* per eos in feriptis mimfiro generali ordinis, minatorum a xv. mensibus citra violenter, iy alios loco
qui erit pro tempore, humiliter prafextotum, ipfommi- eorum ibidem collocaverim, vel mobilia ad ipfos convennifier fuper illos fuum vicariam conflituere infra triduum■ tus [eualiquem ipforum /pedantia deportaverint : volu­
pofi illam prafentationem benigne debeat (y tentative : mus iy mandamus difiride, prodidos fratres indiletr re­
olioquin ipfo triduo troxfodo , fit & habeatur vicarius cedere & exire a dido conventu, manda*es tenoreproipfius generalis, oadoritate ipfius facri Concilii conflitu- fentium prolibato vicario generati , quatenus audoritate
tus. Qui quidem vicarius generalis in fua congregatione, noftra omnibus modis quibus fieri poterit bonefie (y licite
vel alias folus debeat & pqfit vicarios protudos {quo- ipfos exire
tuere compellat
txirc ,, v
iy prxoicta
pi xdida oona
bona rem
reftitucre
compellat pe,pe.·
fies opus erit ) pemtre, & ipfis ac fratribus aliis fibi fub- C cenfores ecclesiefiicos ,. (y
/ alios
' fratres
f
. ÜT fobditos
/_l-l... fuos
j------de.·
ditis providere tuommbus quibafcumque cafibus, quibat novo
— ibide*
. ...................
coUosando omnibus
quibu/cumque difiride
minifier generalis eis petaiffet providere: ne ipfos, ut foe- prohibentes, ne quis eu* fuper boc impedire prrfomat
pias contingit, quoties generali minifiro indigent, longius fub excommunicationis pma ; fed magis ei prabeat unufoporteat evagari. Et pro bac vice primaria confiituimus quifque foper boc requiutus per ipfum potius auxilio* fy
’» prafata* generalis minifiri vicariam , fratre* Ni­ juvamen .Statue*es alterius^e deinceps fratres bujufmodi
colaum Exdolpbi apud nos de boc obfervaxtia laudabili ft rida obfo>va*fo fia* cappella* honoris, vel maneo*
«fcpo- trovi*e*tia u <iilige*U folerti multipliciter commendac continuo m domibus fx-cularium coufo confejfionis vel c In uf.
ntodurn.
*** ’
a «f'
. q»**» vicariis & alia, citra tamen aliorum fratrum veftri ordinis prxju- ief/· *i^ti
g
altis fratribus diferetis fopt didis -videbitur expedire .
dicium ; ne forfan frttno obedientia laxato , vel profana ^lf ‘
Pofiit tamen generalis minifier qui eft fy qui erit pro converfatioxe fervor devotionis eorum tepefeat. Pracipitempore, ipfos fratres Iy conventui in fua perfona , quo­ mus infuper (y mandamus difiride in virtute fanda obeties voluerit, yifitare, pralibato vicario non obfiante , (y die*if omnibui ty singulis fratribus caxve*uum pradipunire , fi quid in dida vifitatiane puniendam reperent, doruru , (y alus tn f*urum fub cura ty regimine prataficut moris efi in ordine, (y alios facere coafoevit. Ve- dorum vicariorum coxftitutis , quatenus ipsis firmiter oberumtomen mm intendimus, quod prodidi vicarii propter dtant iy parea* cu* ejfedu in omnibus, in quibus-framortem , depofitionem feu mutationem illorum quorum .p tree illius ordinis fuis generalibus iy provincialibus miVice funguntur, pofiiai a fuisqflciis removeri, vel in eis nifiris obedi re debe* a* tene*ur. Cetera* cumpradiimpediri, nifi fuper boc afienfus noafora* iy difcretorum
da fi* de voluntate partium {fic* prafertur ) per noi
fibi [abditorum prius intervenerit , od qms femper e<u ftatuta iy ordinata , diflridius inhibemus omnibus (y pxdeponere, & alios eligere, ontediHo generali'proviaci'e- gulie miniftris Cp cuflodibus, qui[u*iy eru* inf*urum,
Hbufque minifiris prefecture mado tr forma pransi fi, <7 aliis fratribus veftri ordinis, ne occafieet^co*rove>fia
( quoties fuerit opportunum ) volumus <y decernimus per­ prius foperbis mota, a*profecutionis in prafextt Con­
tinere. Infuper pqfit iy debeat ipfe generalis vicarius & cilio foda, aut alia quavis caufo fratres de bac obfervanfui foccefores , conventus fibi pro tempore fobditos , ad tia prxfentes vel foturos inquiete*, molefie* , vel af­
’J1*’/· L-rf· fiotum diftx firidse obfcrvautix confeam*, foxta b de- flige* , feu eorum vicarios vel de feda nova, vel repro­
claretimes fy fiatuU [edis jfpofiolicu fy ordinis, redu­ bata quomodolibet voc,* . Nec etiam fr*res didre obcere: tollenda quaj'cumque foperfiuitates, five fint in re­ fcrva*ia alios fratres veftri ordinis, aut eleemofynas ,
bus mobilibus, five immobilibus , quanta* fieri poterit a* oblationes fibi dandas impedire prafuma*. Quod fi
bmm modo , habito femper confilio majorum (y di/creto­ de cetero alii aliis fodo circa pramifa a* eorum aliquid
rum fibi obedientium: eligendo ( fi opus fuerit ) aliquos bine inde injuriati foert* , manus viohntos in eis po­
findes, qui ipfos foperfiuitates tudoritaie hujus focri Con­ nendo , eos incarcerando , atrefiando , libru fpuliancilii
vendant, commati·* , aut alsos in -piis operibus
coa_
-r--------‘li“ macula* baresis foljo imponendo , jen--------> -, ', “ ■ '
■
·
^ommu*c*iouis ipfo fado incurro* injuriaventus
pradidarum
provinciarum
,
quaties
niofori
,
vel
*Ε“ί“/
--· tores .· a qua non pofli* , arti.ulo mortis excepto,
fomori parti fratrum in cis exfifientium placuerit , ad abfolvi, nisi per eumdern casdsno.'em , qui pro temparc
hanc firi&am obforvontia* fe reducere , cy vtca> iis an- bujus ordinis erit protedor. De ceteris vero levioribus in­
tedidis fe fobderr, boc libere facere pqfiat ; (y etia^s juriis verbalibus, omnes quicumque foerint ta bi. culpa­
finguli fratres cujuslibet conventus didi ordinis , co*ra- biles deprehensi ,pcr eorum prolatos puniantur , circa prfdidioue cujufcumque non obfia*c : a quorum vitar tora* miffa fe*e*iarum fulminationibus aut appellationi!us
obedientia & fobjedione nullus exire pqfit sine jpcciali interpositis , (y litteris felicis recordationis flexas*, i
licentia vicarii generalis axtedidi . Nm tamen per boc Papa l' , s(y carum coufiruoatiane non cMonte : quas teintendimus, quin fratres tT conventus , qui voluerint , nore prafe*ium revoeomut , cajfomu< fiy annullamu, ,
pofrint fecundum bancfiriaemokfcrvamia* vivere, ma­ ac nullius roboris vel momenti de. /aramus , fiy alti, qu:nendo etiam immédiat? fub curaminifirora* p> ovineia- bufcumq* flatatis ^poftolici. vel bufofoeadi crdinss is,
a*n : exceptis tantum pr^nomiuatis conventibus
c<*- co*ran*n editis non cbfientibus. Nulli tigo. (yc.
,
Datum

CONCILIUM

79’

SIGISMUNDUS

8bo

C*"*·?"* ■·» Kalendae Oâobris , anno eKdefenforcs et fequacet, reverendis,in Cbrifia patribus et—··
—
miIlefimo quads ingentefimo decimo- dominis, dominis Jommi patriarche Candantinopolifam
ANNO
quinto, ^pofiolica fede vacante.
et Joamti epifcopo SiIvane&eafi, conjungim et divifim
committit audiendas, decicendas, cognofeendas , ey fine
'***'.
£x mfs. Surit iy tribus Germanicis.
debito terminandas , cum omnibus <y fingulis fuis emer­
gentibus , incidentibus, dependentibus ' (y ' tonaexis, fiy
Qya ordinàtione leda ic approbata , idem dominus cum potefiate citandi perfosuliter. amnei & fingulos fuBertholdus auditor de fimiii mandato & voluntate le- fpeâos in fide ibidem degentes, ify coram eis in genere
gebac aliud flaturum, ordinationem feu decretum.
itT in Specie nominandos cmjundim & dsvifim, in Komana curia per tdiâum publicum tr in partibus (y in
Ex prima editione.
locis ctnvicims affigendum fy pubhcandum ; cum .,ad
eefdem partes, prafertim ad pradiSos de fide fufpeQuod non obilantibus falvûcoodudibos Imperatoris , Hos , pro hujufmodi citatione exfequenda tutus non pa­
regum, &c. poflit per judicem competentem
teat acceffus : habita tamen prim informatione fummarin
de hxretica pravitate inquiri.
in pramijfis , mn obfiante , quod alias prxfata Synodus
sertis judicibus generaliter quarumcumque barefum cuu-.
Kafcni fanfta Synodus ffr quovis fal-vocsmducta per ^fas commiferit, ufque ad difflaitivam fententiam excluImperatorem, reges , (y alios JfCuli principes , bf- five cegnofcendi , iy coram quibus ' aliqua· pendent issreti.is , vel de harefi diffamatis , putantes eofdem fic adecife, (y alus contrariis non obffentibns qutbufcumque.
juis erroribi, revocare , quocumque vinculo fe adfirtnxermt, conceffo , nullum fideCcathohcf vel jurifdiâioni ecEx mff. Surit, <y tribus Germanicis.
clefiafiico prgjudicium generari vel impedimentumprgΛ»π P<ffe,Jeu debere declarat, quominus, diflo faltusItem , praefata fanda Synodus vult, ordinat , atque
condubiu non obflante , liceat judici competenti & eclle- decernit, quod in didis aliis herefum causis, ex judi­
fiafiico , de hujufmodi perfonarum erroribus inquirere , ty cibus alias per Concilium praedidum deputatis , decem
altas contra cos debite procedere , eofdemque puniri , eorum, alus ab|entibus , pofTmt & valeant in ipfis pro­
quantum jufiitio fuadebit, fi fuos errores revocare per­ cedere , & terminos in prædidis caufis lervare , ut eo
tinaciter recujaverint, etiam fi de jalvoconduiiu confifi, facilius, commodius & celerius cautr hujufmodi ter­
ad locum venerint judicii , alias non venturi : nec pc minentur , in contrarium facientibus non obilantibus
promittentem , cum fecerit quod in ipfo efi , ex hoc m quibutcurnque .
aliqua remtnfiffe obligatum.
Quibus ftatutis & ordinationibus ledis fuit refpon-

”

ANNO
Nativitate Dosww
CHRISH

P

fum per dominos deputatos epifeopos nomine quatuor
nationum ; ac dominum reverendilTimum patrem do­
minum epifeopum Oflienfem pratfidencem , nomine col­
Quo flatuto five ordinatione ledis , idem flatutum legii cardinalium: Placet.
fuit approbatum per dominos cpilcopos nomine quatuor
Sublequenter fuit ledum (latutum de frudibus per­
nationum . ac reverendiffimuni patrem dominum cardi­ cipiendis unius beneficii per hos qui funt in Concilio
nalem epit'copum a Oflitnfem nomine collegii cardina­ hujulmodi iub tenore.
Duo mfs. lium , per verbum, Placet . Sublequenter mandato <fc
voluntate Synodi pratdidac , idem dominus Bertholdus
Ex prima editione.
auditor legit unam aliam ordinationem , videlicet exieί,-d idem i- cutoriam fuper confliuitione Carolina , in qua mandv Quod bénéficiât! in Concilio præfentes recipiant fru·
I le efl Olli- tur domino Vicecancellario pro tempore dare litteras
dus beneficiorum eorum in abfentia.
<nh' , q-ι &
exlecutorias fuper confiitutione Carolinae , prout habe­
% ivaliculis
tur
m
hbris
^anctllaria:
,
omnibus
eas
habere
volenti
­
Item , cum obfentes caufa reipnblico ecclefiafiico pcrdidus .
bus, hunilmodi tub tenore:
fonx , in edcfii, , m quibu, beneficiats Junt , projenter
merito reputantur ; ideoque M osmscr ir finguli benefiQuod dominus Vicecancellarius expediat Carolinam
dati hujus fecri Concilii profentes, (y qui ad illud pro
tub bulla facn Concilii Con<laotiensis .
tempore accefferistt, eo commodius ipfi Concilio intereffe,
Dtr in illo ujque ad finem valeant remonere : diâum
Ex mf>. Sui ii & tribui Germanicis.

•txm f^>l'u» in genernlibui Conciliis, maxime LatCranenfi,
psovide quadam juirint fiatuta , libertatem eccleIrt
concernentia
quf pif memoria Fridericus fc.1 P-l, eundus in fervore devotioni, Homana ecclepf tunc perη·η bi. . /rd fifims , etiam qupdam fiatuit
adjunxit , <y demum per
felitis recordationis Honofium tertium fuit ejujdem Friflam t/rvdi’r
confiiiutio approbata , & conjiqueuter per diva
I, F.ris , ad memortf Carolum quartum eadem fuit approbata , ty
qua.
qufdam alsa sn frvorem ccclefiafiicp libertati, adjeâa ,
quf in libro concellaria Homanf ecclefit latius conti­
nentur : hfc /anile Srnodus decernit st mandat domino
Ii,!·,aucella, io ejujdem fiomanf ecclefi/, ut exferutorias
littera. Jape, tp ,, expediat in formo dars fohta .
Subjrquenler fuit ,e3um fiatutum feu ordinatio , in
qua committebantur omne, it fingul/ caufa hfrefis contra
quafiumque pc> :<ma, in regno Bohemif , et alti, certis jn- g
dsisbu, snjcuu, sn eadem defic/iptu sn hunc modum :
hd.

Committuntur caufat haerefis certis judicibus.
Item .prfdicla Synodus Coni ont t enfin omnes et fingula s
caujamCr ,aufes bfrejum , cx erronea et perverja doctrina

damnate memorif Joanni, Hus

rei ici in regno'Bobemif

et tn Moravia exorta, Japiente, , etiam criminales ex eis,

vel eorum occa one confia quetfumque pertona, , tam ecc.efiafiica, quam Jfdare, , <ujuiium jue /latu, , gradu·,
ordinis vel conditioni > aut prfeminentif exfifiant , et
quaemque pifjulgeant dignitate, emergentes,

Joannis Hus et dogmatum

faljcum

di,tique

ejufdem faute, ti ,

Concilium fiatuit ip decernit, quod ipfi omnes (y finguli pro refidcntibus five prajentibu, interim in fuit bene­
ficiis font babendi : itu quod omnes iy fingulos redditus,
{ruâus (y proventus fuorum beneficiorum ac refidenti*
perjonaiis in ipfis beneficiis, in quibus refidebant , aut
in quibus refiderent , fi ejufdem Concilii c projectio.
dusbui
feu inte, effentia en non obfiaret : ac alii etiam curiales mf.pntieu·
bénéficiait, qui de fuis beneficiis ad profatum Conci- <*· ·
Hum non accefferunt, alias tamenprrfente, in curia ia
eodem Concilio laboraverunt, etiam fi primam non fe­
cerint refidentiam perfimalem confactam , unius tantam
beneficii pro quolibet eorum, vigors bujus decreti : eorumdem beneficiatorum dbfentii, , de aliis fuis beneficiis,
de jure (y ctmjueludine , pnui legio aut licentia fuorum
fuper iorum femper falvis , etiam fi canonidetns, aut prabenda , aut dignitates , aut perfonatus vel officia in cutbedralibus & metropolitans, majores pofi pontificales ,
jeu rojlegiatis ecelefiit hujufmodi principales fuerint ,
durante ipfo Concilio, eijdemque in eodem Concilio per­
durantibus, etiam a tempore itineri t arrepti bujstjmodi
ai profatum Concilium, qmmfqne ad eadem Jua béné­
ficie ipfi, Concilio finito, commode redire potuerint, ont
quamdiu curiales prodidi in eodem Concilio laborave­
rint , mm ea integritate percipere valeant <ty debeant ,
cum qua illos perciperent, fi in fuis beneficii, pradtâii
interim perfonaliter refiderent , & adminifirarent in
eijdem quotidianis didributionibui dumtaxat exceptis,
,cnt>o,n, non obfiantibus quilufcumque , O cum execu­
tion ibus exprimendis in can,diar ia ,fi fue.u opportunum.

Ex

«ο «
ANNO

TW

C O N S T A N TIE N S E.

Ex mf. Sarit, ty tribn.· Germanici <.

A

* s^smundus
,

Ex collcBione Bapberiniaua, & duobus Mff.
tJ
Get manic is

CHRIS rj

-----ANNO
CHRlsri

'·
,>
‘Hl.
Qpo flituto lefto, ut pnefertur, fuit nomine quan­
tum nationum Sc cardinalium per pnediftos domino*
Super monitorio contra ducem ^tufiri.e per epifeopum
epifcopo* depOtatoa & cardinalem Vivarienfem refpon«
*
Tridentloam.
fum, Placet. Hi» habiti» & faftis, reverendus pater
dominus Antoniuj epi (copas Concord ienfir nomine Sy*
Nno « indiftione quibus fupra, die vero Jovis xxi.
nodi praediti» legebar umim aliud fiatutum & ordina*
niealis Novembri* , Conflanti* , provincia: Maguntionem iuper expeditione litterarum provifiooum eccletinenfi* in ecclefia majori , & loco fohto ad boc fpeciafiarum , monaileriorum, in bunc modum.
liter deputato, tenta fuit faefofanfti generalis Confiantienfi prsediftis feifio , iolemmcer celebrata. Pro cu'us
Ex prima editione ■
quidem feffionis introduftione , & cauta devotioni* ex­
cicandz, reverendiflimu» in Chrifto pater & dominu»
Quod litters fuper provifionibtu ad patriarchale», me· dominus Dei & Apoflolics fedis gratia epifeopus Cefatropolitanas jt alias ecclefia» per olim Papam Joan­ ludenfis Miffam ide B. Μ. V. gloriofa devote celebravit.
nem ufquc ad fufpeafcnem concéda:, expediantur. BQua Miffa.fic devote celebrata , reverendiflimi patre»
Sc domini S.R. E. cardinale», Archiepifc epifeopi, &
Text diBa funlta Smodus fiatuit, ordinat fy decernit, alii, quo* decuit, ornamentis, pluvialibus, mitras impo­
quod littera [uper quibufcuntque provifionibut ad qua· nentes , ut moris eft » fe induerunt. Ac reverendifs in
fiumque patricrcbalet, metropo!ttanus & aliat catbedra- Chrifto pater & dominus dominus Joar-ies mi ierat tone
le> ecclefiat, ac etiom monofieria, de quibajcumque per- divina epifeopus Oflienfis , S. R. E cardinalis Sc ViceJonii per dominam Baltbaforrm tunc Joannem Papam cancellarius, fe pontificalibus induens, ad mediumque
vu rfimum tertium, ufque ad ipfius adminifirationis in ante altare ad folitum fe ponens hujufmodi feffiom prsfpiiituahbuj dy temporalibus fufpenfionem faBis, de qui­ fedit. Qpibus fic peraftis, inceptum fuit evangelium
bat per hbrot reverendijfimi petris damini Joannis epi- iflud fecundum Marcum: In illo tempore dixit Jefui

A

I

fcopi Qfiienfis, fancier Kpmana ecclefia Vicecanceflarti, difcipulis fuis '. abeuntes Pbarijai confilium fecerunt
iy concellaria ^tpofiolica confiabit, per eumdem epico­ ut Jcjum caperent in fer mane . Ifio evangebo , Sc alus
pum <y cancellarium fub nomine Ù bulla dicta Stnodi videlicet litaniis Sc orationibus ad devotionem Sc fopofint (y debeant expediri , quatuor deputatu nationum lenmitatem feiiioni* Sc Concilii pertinentibus totaliter,
fibi ajfifientibus : tr bot, nifi ex libro ipfo promotionum ac devotionis magno fervore leftis, faftis Sc comple­
fecundum fiilum concellaria appareat obfiiculum, vel tis, venerabiles Sc circumfpefti viri domini Ardecinus
alias canonicum impedimentum . Pramifis vero ledis , C de Novaria legum doftor advocatus, acu.agi/ler Joan­
fuit refponfum per dominos epifeopos députâtes nomine nes c Helines m Romana curia , Sc feteniifimi principi» c Mf Chng.
quatuor nationum , ac dominam Joannem epifeopum domini Friderici ducis Aufirise procurator, in medio
Qfiienfem nomine coi letii cardinalium , Placet. Contra- furrexerunt, proponentes, dominus Ardicinus advoca­
dioente tamen reverendo patre domino Elia ^fmcienfi tus lie in effeflu, qualiter in caula memorata nuilus.
epifcopo pro Ie, tr domino Dominico de Ratafia, amba­ proceffu» fuit tentus, nec fuper declaratoriii, & nihj
xiator e iy nuncio arcbiepifeopi Spalatenfis , qui duc in in principali caufa ; Sc quod ipfe di Ai fui domini nomi­
bujufmodi fiatutum fuper provifiomlmt ad patri archalri, ne nunquam potuit obtinere, quod fuiffet auditus , licet
tyc. non conjenferunt. Et dominas Dcmimeus dixit, hoc faepiuscum inflantia fumma petiiffet, Sc adhuc pe­
ipfum fiatutum fecundum omnia fua verba non place­ teret ; Sc in quo illud fuiffet d fubdenegatum potellad<nt(a·
re, (y prafertim ultimam daujulam , videlicet: F.t tus fuit de nullitate proceffus.
a Caocrlla- boc , nij> ex lilro promotionum fecundum fiilum a cu­
Ex adverfo dominus Gafpar de Perufio advocatus do- ’
n«, mf.
rta appareat obfiaculum.
mini Gregorii epifeopi Tridentini dixit, quod in hujuf­

modi caufa fuiffet proceffum fuper noforietate fafti, Sc
quod pars duci» fibi adverfa fuiffet fufficienter audita
in principali & acceffono. Et quod exnunc foret diftum
Super quibus approbationibus A contradiftionibus per panem adverfam , non effet diftum , nec allegatum
venerabilis vir magifler Henricus de Piro, Sc Joanne»^ nifi in caufa diffugii, Sc petiit quantum in eo erat,
de Scribam», promotore» Sc procuratores lupradiftr caufam terminari per Concilium, Sc monitorium de­
Synodi petierunt per dominos proconotanos ledis Apo- cerni in forma meliori cootra diftum dominum Fredefiolic®, ac notarios Concilii przdifti , ceterofque ta­ ncum ducem Aullrix. Subfequenter Joannes de Scribabelliones ibidem prxientes, unum vel plura fieri, pu­ nis procurator dedit petitionem in (criptis, petens, &
blicum vel publica, inflrumentum Sc infirumenta , ad protefians, prout in ea continetur.
perpetuam rei memoriam. Prarfentibus ibidem reverenArdecmu* advocatus ducis replicando, quod nun­
diffimis patribus domini* cardinalibus, protonotariis, quam foiifet auditus in principali, fed tantum in declipatriarchis, arcbiepilcopis, epifeopi» , abbatibus, dofto- natorio, & hodie peteret fibi dari audientiam: qua da­
ribu», nunciis Sc prmcipum , univerfitatum & (ludio­ ta , vellet Sc crederet oflendere juribus & rationibus ,
rum ambaxiatonbu», tefiibus, Scc.
quod julhtia effet pro domino fuo : Sc fi fecus fieret,
proteftatus fuit de gravamine Sc nullitate procelfus.
SESSIO XX.
Quibus proteflationibu» , propofitiombus, Sc petitio­
nibus iaftis , de mandato Synodi afcenderunc ambonem ,
Super monitorio contra ducem Aufinx pro epifcopo
fuper quo publicatione*, edifta, fententiz, & manda­
Tridencinenfi.
ta ipfius Synodi fieri folent, reverendiflimi in Chr.llo
E patres Antonius Concordienfit pro natione Italica, Vi­
rJin.Cr"*
minefimo quadrinfen- talis Tholomenfis pro natione Gallicana , Patricius CorEx mf. Surii, & tribus Germanicis .

A^"0 *

-**· tefinto decimoquinto, indictione vero otiava , dit
Jovis vicefima prima menfis Novembris, fuit celebrata
feffio generalis in majori er ciefia Confiantienfi , prafidente
in eadem reverendijfimo in Chrifio paire domina Jeanne
epifcopo Ofiienfi functa Homana ecclepa cardinali ty
1'icecanccllario. Faitque decantata Mijfa jehmnis d:
gloriofa 1'trgixr Maria per rtuerendum pahrm domtb Mf. Ce- ·“"» rdntonium epifccpum b Z-po.Wraj.-w». <)ua compleprjlwdcnlcm. ta , fiebant jolemniiate, mori Mia.um jefonrm . gmbu;
expleth , reverenda) pater dominai yintoniui epifeopus
Concoidienfis quasdam legebat monilo-:i
a.iarun
frdi-iationam fibedulas tenori· ,ubfrouenti>
Conctl. General. Tom. XÀVJ1.

tagenfis pro natione Anglicana : inter quos reverendus
pater dominus Antonius Concord ensu legebat unam
cedulam pronuntiationis , pronuntiando monitorium
fore decernendum contra diftum Fredericum ducem
Aulinz , Sc decrevit m forma fobta , Sc confueta Cu­
jus mcn.torii tenor inferius efi infertus. Et fubiequenter legebat unam aliam ordinationem Concilii, vide­
licet , quod prxlati ptovifi pofiènt recipere munus
coiifecratiuins in cuna, de mandato A conceifione ,
five auftoritate vicecamerarii. Et ulterius iis lefbs,
dc pionunciatts. difta Synodu» per prxfatos videli­
cet , Antonium Corcordienfem , Vitalem Tholomen-

Eee

iem,

·»»
ANNO
CHRIS Π

CONCILIUM

HGBMVNDÜS

ceret tr ardiaaret. pcad gaide» licet rex ipfe di- £!****
Ba Geargia epijupa de praeaifie graviter cara» cade» ^«ΤΙ
caagaere»e decrevijfet tT cdiefaet, gaed ipfi Fride*’’*
rica, dax Kclefiaa, civitate», effida, fara, villa,,
ten a, ,iaca& [ara tT baaa faafadi, fafa ipfa»
Geargia» epifiapa» aatarie fpaliaverat, aateriegae de­
tinet aceratae tr accapata , eide» Geargia faitaeret ;
ipfivgae penaitieret eara» pafefae ia fafavn pa­
cifice ati & gaadare ·. mfeWn.ir ide» Frideric» da»
pn parte diBi epifupi interpellata, tTffacienter rtfaTeaeret vere diBara» petitiau· , decreti, tT
fitu, , fa facere non carafet baBena,, nec car» depraaraaitarii /aperiat leBara» figaaatar.
fenli . ffiaprofter antea pr*»ifiara» cxctfiaa»
[p».
Iu mtarietate C rei evidentia, ide» epi/ctpiu petut,
ivataefafaai patret & demini. Cum parum fit per au [aper pea»ifi, de epparta» reuedio fibi praviienteotiaa ferri, nifi debtue demandentur exfe- den , tT luerat vunitoeialc,
_______ __
_ profita» Fridericentra
cut ion i, fupplicat humiliter eifdem reverendiflimu pa- g ca» date» tT aliu
occapatére/detêtôère,
civitati,, appidora», fanra», vilarv»,
tribut fecrum Concilium repnefeotantibus , ac fepen- ecclefia,
-

davit diAa S/nodua* fieri pubbea inAramenca per pro*
tooocarkM & occano» Concilii, ad inAamiam & pettfnarp domini Henna de Puo pramotoria didhe Sy­
nodi ? Joanne HeUiaei procuratore ipiius domitu dueia , ia mataram peonunciacio hujuimodi fuerit concra
diAnm domtamm fuma, proeefiabarar de anilitate pro*
cefiaa prafinxibu· diAia dominia cardinalibua , pnelatifi &c.

R

tibut, dominus Grejoriut epifeopus Tndentinus, ci­ terram», lacara» tT boaara» ba[aj»adi, etia» fi datra procuratorum fuorum tevocariooem, per boc fa­ cali, vel aliénai cajafcaaaçae fiata,, grada, , vel praectum Conditaui pro eafecapioae feotentua difiinitivar acinentia ejfe», decerni tr caacedi-, ipfaa^ae Fridepro eodem domino epifeopo & cootra iUoftrem prin­ rim» dçue» tr accapatare, tr detentare, prufiBa,,
cipem dominum Frodericum dncam, & omnes alioe, fi" p»»t fifai tr cfaitulenii a
ateuaria Ca& finculoa ecdefiat dt civitatis Tridentins , ac ta­
E"?
feci^
i*”1**
il rorum , dt bonorum aliorum, dc iuris ejufdem eccfe- l", tr alm.pfa, graviarifa rcfatri tr nuaeri , anafis occupatote», dt detentores , etiamfi ducalis, aut ten» fara certa» terauaa» ide» Friderica, dax tr
alterius cujufeumque flatus, gradus, ordinis , prsemi- accapafae, ac detentare,pradiBi, ecclefia», civitate»,
nentis fuerint > fub poenis dt cenfuris juris tam ca­ t^lre » ffft^a, terra, , villa, , faa , tT alia baaa banonici , quam civilis, quin immo canonibus etiam fpe- fi/»^i, faifa entade» Geargia» epifiapa» jpalfaetciahter fub parais coaâituris divine memoris per Fte- [ea [pchavit, ac etia» gaacaaapae cafia tr t-ηβ ga­
dericum fecundum, & Casdfum quartum editis , dt te tr fa per prutaBa» fpaliatitae» ad difta» eccledevalnta,
gag detinerent
fia detinent
per fedem Apoflolieam canonisatis dt confirmatis, ut fi" Feidentina»
_ ______
, _____
_
ipfi dc qui I diet coram infra certum brevem terminum ç accapatae [ea tccapau, faitaeret tT refifaereat, tr
ab occupationibus dt detentionibus civitatis, ecclefis aha*
tT pnei^m
percepta v
tr wf«
alia débite jejli^
fatit-,
»fbi circa
— ’iafaiae
v —’
v
caflrorum, terrarum
bonorum pnadiAoram defi- fatrtl
ί*'*·~* tr
*· [atùfacereu
r-^.c...
...
: nsr M* fi, Tfaaila, er
[nbd,.
flant, dt quilibet eorum obediat, etiam per litteras.
W
^3· * P·**1 fi""***i·
Tenores vero ds&aram litterarum momtorii fequuntur, Ç- pruaifiantfa abfitvi, tr prpdiBa, title,et faari
dc loot cales. ·
irriterι & anaaliari , ba»iliter tT ca» faaatia Mi­
Ei prima editione ·
Decretum monitorii in caufa Tridentina .
SacrafanBa gmeralti Staadai
antirad, faverfi,
tr fingnli, Cbrifii fid
fate» tr aaaipetenti ι
Beaedittfiae».

tt pefialatdt ; tT alia, circa prgnfaa petiit tr ceaclafit, fient ia
P™ pa*f tjafde» epifiepi vefa
V finpti,, cr » aBi, £9ΤΛΛΒ aebu inter. diBa, parte:
& rtda8i,, pleniai nafiitar cvntfari. No, vcra
paca pernetenetete» fafli, tT aliaipraBicata in caa/a fa
jnfaadi, tara» afa, tr a aMi depatatü, nebùcfaitit
tT cfaai,petùi»e»bnjaf»edifirejafa»; tpie»Friderif*· **«» tT rccapatere, & detentare, anlediSo, au«cWw, petitafat littéral vfatariale, centra diBa»
Fridrrua» date» tT occxpatore, ÊT detentare, bajafian-

pi accepta», , maturasse» , _
Λ
Λ ...
Λ * . _-^r I
gaod tlfarif priacepe
___________ ,
i· caaeaica pcfefaae ecclefie &
cnehati'e Tndfa- caacedeadae, deceraia^fa tr e»aedi»» ia 'faa'a
ae
------- r-a------ ---------------- gagfifatar.
tr i»»abilia», ad eaaade» ecclefia» tT ipfa» epifiaMeakorioe in forma débita cootra ducam Auflri*.
P"» pertinentia», alia, fiadeci» aaaii pacifice exfifientem, ecclefia, civitate, tppidi,, farti , terri i, vilSacrefaBa geaeealii Syaaiae Cfaaalicaft aaiverfie
lu , lacii at fivifa tr beau Pajafadi teaacrarie tT de tr fiagfae veaerfalee fratre,, patriarcfa , arcbirpifnBa [paliafrt, ragae aeve» aaeat titra dctifafet, tr fcapee, epifiepa, & dileBoe ecclefi filiae Matee, priaadfa detineret ecfaata, tr atcapata, frafa,, redditae ree, prrpfai, decaaci, caatarei, fcbafaicae , ta» catF prvverta, [ablevande & percipiende e* eifde» ; ac tbedralia», paa» callegiatara» caaaùoe, partcbia£· cor- ifa, cepifrt, tr a carcerifa a»adpala» afecifrt Iteaagae rtfaree ecclefianua , ceterefae prefatere,, ele­
u“·
pianfa gtavifa vnlentii, ac infaiù : prfaer pu ctee, tT tatafae tT taMiiaae, paUica,, per Eleataeanrtbemati, , facrilegii, <fr aliae paenai a fat caatra »»» tr baiia» , tr aliae abilibet cfaitatee, tT eara»
talia perpetrante, prvaalgata, iacarrifet. paifa iafir- fae»lfat teaare prffifaa» refari»a, tr a»ae»ae,
deifet per langa te»faa, tr faerderet de prafifa: _ F7·».,fi™**,
______ ,tertia tr
___
_
w
fatafaarie,
oaaaaafar
tr
aavtxllafa premifame, ac etia» certa fitrmaenta &*divifi» < eifae tr cara» cailfat m vtt txte fiafa
lettera, talare fa capttvetaU, , tr »de fee fa, aMtentif, tr ffaceipci, ffaentiara» paaie dfaifa
te prafaaa» Ifartatu euleffaita , diBa^a ec- pefcipieade laaadavau, faateaae fare [ex dienaa ffa
t?**
»adice» , ab eadev^ tia», pefi^aa» p» paru diBi Geargii epifitpi vigere
faftfa ufafatfa tr aaeta exiarft Et aiterfa ide» peffiacia» faefaa refafa, vel cara» alter faritreT^efaae xaper da» iater [ere»f»a» priacfa»
--------------- '
Sepfaatda» Bp»aa»v» tr Haagaria rege», ac fa·
n/ & **** c*'li^1 pn
fiaa Feiderica» dace»,fa eaficatieae» fifafa caa-

fictafati 4ft, ,rgi de ipfi FHdericaa»
fnererenfa, tTab ipfi rege fibi petere» fifitia csaa-

nfittn, me nu pre elit fi excafit i prgfatn» Fndr•ica» dece» tr peqfnasp»r afat ecclefig tT civitetit

fifa fw*

rcclefia» /ertfisroarM», prgdiBan» fir[aa «râperas/

ÇxS?

•·ί

3HUST1 "*\Τ“7*Μ
amvn
pr*o»m iutm futeril
c^^reh.^. S·

CONSTANTIENSE.

to«

«“S*™

·***·*" » ^*IU « r***· R«mrr»«l. externe proue

mt*mî

, fnw

>tmI

rrtw .

ANNO
CHRISTI

·* «*»· «· *« nufoccupatorei drdetemom 1» civitate^ diu· -dl»f»ta per edidu» cef Trideutiae, feu utili comme etuu *r cudtitutot
e^tf^a*rr»}dtendu»t puomm prxfentia pro exfecerime pecoriforum CT ufia
’ * laat f^riptomm ferienda tute adiii non patef, per dmileedi-

<r*
fgtedem, Frideriat» dece» & eliai eccepetoret (p dtUeterei teeereprefeetie» pereeeptorie ctieaet (F oteedeeuu , peeteeu) ipft Fridericei de» . & elii forfe»
peteret & dcteeterti
etoeiii & repeipti , edeve
tenere profentiam fic repririmeu * moneant , ipfiq»e die ptf lepfu» diatre» trigieie dierum rit afaeetere»
i
Friderico dari in virtrie fando oledieutio * firi <*4- immedietc fepoeeriem ,fi Jeridiie fuerit, eiiopeiu, pretlematii, facrilegii .privatiori omrium riorum feude-■ xiute die jeridiie tettuu Jepueuti . alii vere , ut utiiit,,
liu». puo al ecclefia feu imperio dtiact, <T inSobili-1B eupiuuiri, rf-urii dp fidditi rdiélam kejufmodi mcuiti
. . - r
■ ..·
.
·
. .
’
---------- -------, wM/ein w <ewm> ralliai· 0WM/aaM/ MMMM
i ’ ’ / /·’
/
___________
^*">5
M/a*™»
* ·*“*- ο repuifiti, ■wïr/— d.e pofi lapfu» <■&„. /fJt
dam te*
ui fende
, puem fficia * rineficia ufyue ad fetu», ____ ·
tew
/nii.fK*
_____
T .
J
. ..
• rwu eit afguetere» immediate jepuentium , β juridice
da» gcnerctimem, * timori, * forno ac communierit fuerit, riiepuie pnaima die juridica jepeeai coatpain confilib principem, pnern ipfum Fridericum ducem reant ceram uaiit vel judicii»t per utu depuUtii, jeuiujwrU eonfiitutimem divo mpmorio Cordi IV. contre u- terim depuUudit ,pueai, entjuras at feuteuliai i»j»jateI» facimrufutFfecrilegu editam,afede -rip^Mca ca- di declarari ,tr ipfe Fridericui de» ,p9tedi , Vtjuri(p
"mitatam * eppnlatem , pririomo CF perjurii ratione audituri. Certjfceuiet eibilomiuui eofiem , ynd afput
juramenti in merihn regri apmanernm per ipfum ducem ad declarerituem petuarum prfdidarum procedam»i j»-'
profité i α diri foculerilut perfmri fal excomnmrico- friia medieult. F’rvrariliiui vero fretnbut , pettier■■· tiorit * frivetionri · mimrum feudaliu» ; puat ipfe, erit, ercriepifnptt (p eptfcapit, pallui oi rrvtreaiiam
perfmat foedaret fnprediaut, nec nm ecclefiafiicii per­
fuere» potiferiium difpitetu» durimut merito defe­
furi fuldia» txcommaricatiarit ac privetierit omnium
rendum , β t» prediait delipuerim , vel riipuit eor um
riugficioram ecclefipfieorum, * iriritilitetitrii ad illa,
> driipuerit ,fe» dierum cenutice monitione promifa ,ie'“‘'‘Z *
’*'*'** L*
r<*- eccltfrt trierdicimu.
ac grefam
tnterdiciaoar ia
in Ut
hii feriptit .Si vero ri
rit!uct*i.
r—j- interdicam per di» fex
, diet
.. fufiinnertri
.
fyt*mt * dtvimi puo ad capitria.nec mm interdilh
Cjufmodt
, ft
pno ad omma territoria prodiBi ducit Friderici,* ce- aiter
- eorum
r
Γ , ipfot
. r fopndim^
i . ,.N> aT"·
· J1si
fidumerii
diwni/
ferorum ectupulonm * detentorum cenfurit * pmui. vero ritjafmodi inerdiai (T fufpnjhnif fententiai anipnat ecclefieficat perfmat prodidai, fi in promifit de­ mit ( paod aift )f^rin»erint , vel alter eorum ( p»od
riguerim , * mandatu (F ooritioriluf bujufmodi m dft) fnfiunerit iudaretii i ipfu exnunc prout extunc, <r
paruerint, feu mm paruerit, incidere volamur ipfo fa­ extunc prout exnunc, excommunicationi! fementia innoto i * puai in ipjet ommne prout extime , extunc pro­ damut laferieni vero eptjopit, p» i» pramifi exfeut exnunc, camrico meatione pegmifa, feriant in Ut
feriptu , rifi mandait rijufmidi oledieriri , difiriOe
proripiendo mandent, feu dter arum manda. Qrilut
not etia» tenore profeutiu» fic mandamut , puatmui
tMHf» vero nmmmmm Cr /<»Z»rw,fM profatiu nofi, ci
ipft Fridertcue dux tF dii firfan oceupolorei * deten- feetntiei, eel canon digne» incurrerim, vcl dipuit
ioret lufofmodi, infra triginta dierum fidium pofi rtOpe» incurrerit, f··*» mm4», m4ù am fummo futuro
gafitienem * monitionem immedidefepuemium i * pue­
trifid tantummodo referveant. Loca vero audiendo
rum dierum decem pro primo, decem pro fecundo , cr
Ô- <m6ummm prfdiaarum, tangua» pollice <F idonea
rrhpuoi decem diet pro tertio*
exfeturiae» prudiBont» ( » fr^uririp» ) fHimoritioue camrica, ei.
___________ _______
_
U
fMcnu» ediaorum ,
oltiuin
occupmiorila &
* ^^riuctri^
detentierihu calefio ,, ctvttidte
cnâatit ,, oppi.
opriel.gtnda,, pua
preeAe ^^riu
protwio [cririiaxtur
fcrUebatttier ,, duximu,
duximut eligende
feu prfΛΑηηαΛ
* -----__ '
. ·
Verenenf ecclefit plendum , (F imri pullicendum e»

.

<

u

e

e

t----------- - T

u b
't·*·*·
ιΜ«ι»·.: ia
- grilui
r»- nofirai litteret
au.., —
U
judicio pnlticalam
mk>> ,|
do
puSlicendn \ »e
ne pronoerinai
pronom '
'
J prumifd
* decernimm
'
'
moniti tr fitati de prou^t alipuam ignorantia» pra■ ' -t promadore vàOt» , vrietiZiulle^re, cm
■·" mm Jit verirr*
, up»d dia» j»
e
- ------ ! remanere ineoCT eauriem ecdefe ,.ctveUtii, oppidorum, errore» ,
geitea, gaud ta» feinter * mtorie exjtitit pullicate».
terrarum 0· ricomm, nec mm jurium&riutrum peudi- Vtieuta ritiilomtaat * decernent». pind peofeut» m»
A* littera diOet matitot * atetei perinde
pertade arceant*
fit» feomet * permittani , tr eorum puihlet refit» adfriagaut, uu»,mum
» fi œum ptopdii ptrfirdTZblicxtffru^
'“*,·Τ£νίί"*e<-

** >lri» ecdefa» TrideOtnam font
Î2Ï- ’
&
éefife». & eorum pri/ilet
dM» i ac ιρβ Georg» a» procmatori, feu procura,

faciat* permott». Ipfe puopm Frtdertcut dux GearP· ffif*· ri perceptu bujujmodi faritfaciat, invoca»

ft». D, exfecatùme prfmifirum,* dTrit
fw r*
promidü * euriilet promitorum vu, urnferimi-^.

ru .. Vajfdti
Fafdit fcftf
puopue *
* nolihi
norilet,. ^kuni
dictant ,. ufmu/t
capiton» q
*rû
fndditi ta» ecclefigtici puam foeder» jupiadirii
, in*r
fre ftx diet pofi legaro» & ppllicatimcm Î7 ^Wl*·*· profntium, nec mm lapfum diatrum triginta die-

pue riii delegati ntfirifeceritit, feu dipricX^fe^rit,

rifrumeuie pudica Jeu die légitima documente
légitimé certificate mm oluriteatii fui parie fuprxdiau,
prilm O criliht vefrum ht pegmifu deUmni plenam'
fidem, tota» Copfiautio undecimo Xalrudai Decerni,
em» e Nativitate Dmriri uriUefbm pnederigeutefimo
datimopmrio, -dpofolice fede vacante.
Sati» leaii, frit refpmfim, dia»», * du voce
clomatiem per dominai Cmcordienfem Italico ,Tolmen' fr» Gdltcmf, Mmriogeufem Germanie*, (F Curtage»

dtet pre terti» * pertapeuit tenuia eit * tere» erililet per fi»ile diae» tfgnmmu, CT afiguari prurifiMMi CT etadeetet ; profato Gregorio epifcepo taepeea
eeeen vero domine, & mu ipfi Frideruo duci, fee eiteri eripeum, ie mmA» ( prom otiat anfueverum )
fecere teneamur . Ne» eifeetihu peidefutapee Jereetarit ie teOrerie» prufitij , e petitu eet ( ut pru»iftiter ) eifrivitau, jlceciter fenee» , tedieed O
ltV* cardinalium , PUCK, Pr*f»r<Ur «m profati
iefeede»,^ tere» peiiAet portet , eiediet «r iete»
durit peotifida frit de adritate MMton ,
det. Ά iefaer i» tefe p» petefetetdeu FridericmdP * r«WM«, d- appellando petiit infirumentiui .
riii fufee ecc^etem tf deteeteret , eet mm etftlli ,
etdiiet. t^eieeii, tefiteeri & feiuiri , dp eiii fefra
Oecii. Seumd. T<m XXVU.

e-

M”

*07
ANNO
CHRistf

KaS?

CONCILIUM

Bo%

At·· b fe habaat ad tevicam Mfaata, feci* rixatur.
tiemutnitû.
«Scii· ni HüHaita* , a fe wrtedsis rte—nou efffa-

Quibo» per pnt&tum dominum Antoniam epifcopum
Concotdicnfem, teftis & publicatis, fait tdpontem, di? divifam, fefrfcionfeusagitatam, detrafttotMteMfeduftam,
Aum , A aka voce clamatum per prefaces dominos Coro . adverfis votencatibus laceratam, opiatoniteM variaram »
cordieafem italic*, Tholonienfem Gallicanae, Merdmr- difeoHfa Utarari , A fa purfeftam «fari fnrmwi, «flargenfem Genuamar, Ciottiaftaian epifeopo· Anglicane,
quatuor nationum deputato· praefatos concorditer, A ufa» hinnii; mc aliquid efl ·φί fa Oils, aifi re­
per eorum quamlibet nomine diftarum narionum A cro ft· ratio·· approbandum. Sed cum duouMfa teridimus,
juiiibct iplaram, fiatet. Et fabfequentar poeferas reverendiSmus in Chrifto pater, A domfaua dominus pinna·. Eapropter adcongregKionam, per ragiammaJoannes epifeopo· Oftienfis cardinalis Vivariensi» Vice* jefemta fa Conflantia habitam, & vocatam poeaflacum
cancellarius tunc in difta felfeooe, A fanftx Synodo pnt- Petri, a Wntw» noflro Jefe Chrifto capita noflro fibi
fdens refpondit, A aka voce dixit, & nomine facri Fstio
___ _pro fe
__& facoeftorih·
______ fais datam______
____fa
, quam cone
rei legi i reverendiflimorum fa Chriflo patrum dominorum g periona noftra eft· indubie tenebamus, quando potuiS-R. B. cardinalium, Flatet, in quantum placet natio· mot, panfcipendam; ocifimus per magnificam virum fi*
ΜΓ. E:ixg. nibus concorditer. Er incontinenti prxfatus Joannes · Ilum noflrum cariffimum, Carolum de Malateftis, tan­
Hellines procurator, A nomine procuratorio profat i do­ quam pMfcnam noflram, ut sjos fanfti(fime pocelfatis ufu
mini Frederici duris Auftrieproreftatus fait de nullicate fahilmaca exftirpensntur , A univerialis pax haberetur ec­
pnefati monitorii, A proteflatus fait de gravamine, A clefi· , & clarus & verus Papa feqoerecur, quem liceret
de appellando, A periit inflrumentum. Quibus in difta efieftnofafime adorate. Qpa poceflate per modum parti­
feflione leftis A publicaris, atque refeonfis, ac per di- cipationis, plene, fuScieoter, ad A circa premi flos tfftam fanftam Synodum, A.prsfatum Concilium decre­ feftus, per vos recepta, oSynodefacra, cutmefubiicio,
ti·, A concefl*·, A alias faftis, et geflis, venerabilis confident· ex intimis cordis , fa ufu illita· fanAifltmc
circumfpeftus vir magifler Joannes da Scribanis procura­ poteflatis bestiflimi hrtri nobis participata, nullam fuiltor, et nomine procuratorio pnefati domini epifeopi Tri­ fedefeftum, A circa provifionem, ex benigna providen­
dent ini, et idem Joannes de Scribanis, et magifler Hen­ tia , pro honeflate Papatus, ut puto, mihi gratiam fari nu de Piro licentiatus in decretis, promoter·· et pro­ ftam benevolam cognofco, A fidelibus laboribus facro
curatores facti Concilii predifti, nomineipfiusfacriCon ­ Concilio mc obmitto ; fiipplicanshumiliter eidem, ut fide­
cilii periverunt, et requifiverunt, unum et plura, ac liter A efficaciter intendat ad reintegratiooem A fchiftot, quot fafikiant, dift» fanAa Synodus voluit, et man- c matis cxfltrpatiooem. Cui facro Concilio tardavi feridav>t per reverendilTuno· patres domino· fanfts fedis bere, exfeeftam ambaxiatam eiufdem, que dicabatur mihi
Apoftolic· protoootaries, et notarios publicos, «t tri­ deflinari, quatuor ambaxiarorum, qu· modem applicuit.
bas difti Concilii ad feribendum afta ipfius faeri ConciDatum Rachanoti, die vn. Oftobr. mccccxv. vrrr.
lit', et ea redigendum in feriptis ordinatos, et deputa­ IndiAione. Humilis A devotus refler , Angelus epifco­
tos , et eorum quemlibet fieri, et confici, publicum et pus faoft· Romans ecclefi· cardinalis.
publica, inftrumentum et inftrumenta ad perpetuam rei
&r Mf. Bnmfvwc. & Gstfau.
memoriam. Datum et aftum in majoriecclefiaConflan­
tienfi , in feflione predifta die Jovis xxi. difti menfis PrtfefiM in Natiene Gentenien crom· sumrAr/ pry/dnsNovembris anno a Nativitate Domini sscoxv. indiftione
tifau & DepnUtii Netnaaen fifer extentione D. Ele­
I. Apoflolica fade vacante. Prsfentibusibidemreverengi ^rfentinenfi.
di(fimis in Chriflo patribus dominis Antonio epifeopo
b Mf dift» Portuenfi, f domino Bononienfi tituli fanfta Safantus,
Anno , Indift. Ac. die Mercurii XI. M. Decembris
l, Λ1manno tituli fanfti Eufabii, Thoma tituli fanftorum
bora vsfperaram, in foco convocationis Germaniae Na­
. |»/ΟΛΙ· »«·
Joannis et Pauli, Gabriel· ritui i fanfti Clementis difta tionis, ad inflandam iliuftriflimi principis domini Ludo­
Ife.l .
Senenfi, c Angelo tituli fanftocum Marcel lini et Petri, vic! Ducis Bavariat A Comitis Palatini Rheni, luerunt
C Mis. M- difto Veronenfi ; Guillelmo tituli fanfti Marci, presby­ congregati Deputati omnium Nationum. Primo de col­
teris ; Amedeo de Salutiis d fanfte Marie in Ctdme- legio Cardinalium reverendiffimi Patras Domini Alamand M8. /«■- 4inr Francifco fanftoram Coitxuc et Danuani Florentino nus Pifarms, Amadeus Salariarum, A Francifcus Floren­
<ΊΛ MlLÎ*
S·
& cardjkalibos, Joanne ConftandnopoU- tinus , Cardinales, A deputati per Nationes Germani­
Cir^drF."/- rtno’ * Joanne Antiocheno patriarchis, Stéphane Do­ cam , Italicam, Gallicanam, A Anglicamm.
inter quos ad inflandam difti domini Comitis Pala­
ro
leofi > Martino Atrebatenfi, Joanne Vanrenfi, A Joan4r!»»'. z »· ne SilvanqAenfi epifeopi», nonnullifque aliis dominis ar* tini fiiit per organum reverendi Patrisdomini Ulrici Epif­
An ><»dr cv chiepifcopis , epifcopts , eteftis , A abbatibus, ac Fran-< eopi Verdenfia propofitum, qualiter reverendus pater dol,t Angit· A Polonia regum, principum, prafatorum, mfaus Wilbelmus eleftus Argenrinenfis par Decanum A
C^lrAa*. <^lKUrD> comitum, communitatum, A univerfitsrumflu- duos aut tres ad plus Canonicos Ecclefi· fine Argentidioruaa ambaxiatoribus, nunciis A procuratoribus, A nenfis eflet detentus, À male traftatus, de quo fumme
aliis nobilibus A egregiis magiflrisA doftodibus, accir-> A intimo corde deteret : pecen· taper hoc fifa dari coucumfpeftis vint in multitudine copiofa teflibus ad pne- filium a Concilio Conflantienfi, et informationem, quomifla vocatis fpecialiter A rogatis.
modn et qualiter in hujufmodi materia fe habere debeat,
tanquam Gubernator Concilii Conflantierdis. Pncfenti£x tnf. grnnfwit. flr Go«b. Sed tNtlde /s^eftr jUei, bus ibidem Ardecfao de Novaris et Auguflino de Pifis,
nt alia malta , gep J»"t ·" Ufelene aef.
facri Coofiflorii «t Dominorum de Capitutoecclsfi· ArE gentinenfis, nec non laicorum prediftoram advocatis.
t ληιια
Ώβ fabbtti, vir. menfis Decembris, e faerunt de­
Inter quos dixit dominus Ardadnw, et dainde Anputati en «dum narioMm, una cum certis dominis car­ guflinus, unito rsmen fonfii et conriufion·, qnabterip·
dinalibus m loco convocationis nationisGemanic* . In fe Dominus Eteftw non eflat capras, fad arnflaras in
qug congregriiooe fuit lefts una littera miffiva, dirvfta loco capstufari : «t Utad feciffec Captantem Ecclefi· ArConcilia Cuiftanticnfi , per reverendifsimum in Chriflo gentinenfis m de caufa, qma rimabat periculum efle te
patrem ct dominum, Angelum Corano, hujuimodi fub mora, «x eo, quia dedkétam farttt per certa indicia ad
tenore ■
capitulum ; quod ipfe dnmtem Eteftus vellet alienare ceSacrofanfto univerfali Concilio Conflantienfi devotio­ fltum Bora et oppidum Zabem, et dare in manibus lai­
nem «t / objeftionem cum humili recommendatione . corum , qt totaliter alienare ab Ecdefia Arqenttaesrfipro
Humana conditio poft peccatum primi parentis fragilis certa fufoma pecuniarum, cum qua fitmma pecuniarum
fafta efl , nec ullum ex fins operibus perfeftum confi- vellet docere uxorem legitimam, et tranfwe ad vota laicaSht, quando adjici ad perit 4 <niem neo puftif, vel ηυα. lu. item', dixerunt, quod viginti *!>* caftra ipsius Ecclesis
accidar aJ ii ieni.jun-ioSPuuium Quia cumiiomepu. «liCKkflct, de nuibui reccpiflcc magnam pecuniam, pro qua
pc«

«»».

'SÏÏS?

CONSTANTIENSE.

SIGISMIWDUS

81 o

. ..... pecunia omiflêt «a fate pertibfls certas «liai term, A ca- A Et fatim ipfa Domini» depurat » aliarum Nat»onum —— ■—
r-tjyy? An i Λ axahtsr deftraxiflat & dilapidadec boot EcctaTic ibidem perfentium fapphcavit, ut diAa materia exor- <NNO
^KTI.......... geadfiuem, quod diAmn caftram Born A bitant iarum •pepedimus .
CHRISTI
***’ oppidum Zabern nonalienarcamr ab Ecclefia pcrdiA·, , Similiter faftum Hieronymi de Praga fafpeAi de he- ‘ ’1 *
cum ipfa fint oculus totius patriae, A qiwdemmndn da­ refi, prout dixit, Regem Romanorum petufié ürpiut a
ri» dite parris, Capitulum volebat provider· de in­ Concilio A Natiooibu». Et nihilominus poblice A eademnitate Ecclefic pccdAe , eum amfaverunc . Be prette proteftabatur, quod non fiat, fient , neque di­
propter hue miferunt Ambsxiatores fuo· ad Concilium bit per nationem Germanicam , quo minus ipfa mate­
Conftaatienfe, tamquam ad faperiorem ipfius EleAi , ria expediatur.
petendi confilium fuper boc A juvamen . Cum ipfam
Super quibu» idem Joanne* Na ίο Pnefiden» petiit fi­
Capitulum veltet fare in hit, A alii» fimilibus caiUxn, bi. neri unum vel plura , publicum A publica , inflruordinationi A decreto Concilii, dummodo, provifuoà fo- mentum A inftrumenta .
ret de indemnitate Ecdefix Argentineufis memoratae .
praefentibu» magiftri* Miehaele Bolofoni·, A Joanne
Ex adverfo vero furrexit Dominus Gafper de Peru- Ginardi Ac. Notariis, ac Joann* Patriarcha Antiocheno.
fio, advocatus D. EleAi A partis fwe Ac. A dixit Do­ Roberto Epifcopo Sarisburienfi , Jacobo Pennenfi, Epiminum fuum, EleAum Argentinenfem , efle nobilem (copi» Ac. aliifque Prxlatu, DoAonbu», Magiftri»,. qur.
hominem, A laudabiliter fe geffiffe in dAa Ecclefia B tuor nationes renrxfencantibu* In numero copiofo.
Argentinenfi. Et fi non fuifiec bonus dominus , non
faiflfet promotu· ad eam. Cum per manus D. Cardina­ Congregatio Natiomm» in Monajlerio Fratrum Minorum
lis de Alenconio erat promotus. Et mulca alia dicit ,
die Jovii 9 Jan. iqrd „Miti Legati
Xegii Neapolitani CT a!iorum .
licet in eadem conclufione , proexcufatione ipfius eleAi.
petens per Concilium provideri taper boc, decemiquc
Nno Domini 1416. IndiA. tx.die vero Jovis men­
monitorium contra rales detentores Domini fui Ac.
Tunc de mandato 'Deputatorum quatuor nationum ,
tit Jan. fuerunt congregati Deputati omnium Na­
A dominorum Cardinalium , Dominus Joannes Pationum Concilii Conftantienfis in domo Fratrum Mino­
triercha Antiochenus refpondit A dixit , quod effet rum ,ubi convocatio nationis Germanica: convenire fodeliberatum per Deputatos , quod quatuor de qualibet let pro negotiis Tuis traAandis atque concludendis, ad
Natione deberent eligi , A de cera Cardinalium fimi- audiendum Ambaxiatores Regis Jacobi regis Neapolita­
liter quatuor. Ita quod in numero effent fedecim.qui ni , Reginx conforti» lux, Caroli de Malatefii» , Rodulphi
illam materiam deberent examinare ■ Et vellent, quod de Camerino, Ludov. de Meliorari», A civitati» Ancon*.
medio tempore relaxaretur, A mitteretur ad Concilium.
In qua congregatione quidam Secretanus ipfius Regi»
Qyod non placuit advocato Capituli quoad relaxa­ nomine N furrexit . Et primo recommends vit ipfum
tionem perfone EleAi, nifi Capitulum certificaretur , q Dominum fuum Regem Jacobum ,A Joannam reginam
quod poffet habere regreffum ad caftram A oppidum eius confortem Concilio generali, offerendo ipios Resem
pra.diAa.
A Reginam, perfonas, bona Ac- ad mandatum Concilii.
Finaliter fait conci ufum , quod que libet pars debe­ Supplicando ulterius eidem Concilio Coollantienfi , ut
ret venue cras ad locum feffionis, A proponere faAum quanto citius id fieri portes . quod procederet A procede­
fuum bora tertiarum coram Concilio . Et potent tunc re conaretur, procedi deberet ad eleAionem faturi iummelius deliberari per nationes. De quo panes hinc inde mi Pontificis. Cui eieAo A ad Apoftoiatu» apicem ajremanferunt contentas, A petierunt inftrumenta , Ac.
fumpto vellent. ut Chrifiianifiiini Principes , cum eorum
Pratentibus diAis dominis Cardinalibus , Nicolao fubditi», terris, dominiis obedi re. ,’tem ,omr.ia A fabu­
Archiepifcopo Gnefhenfi , Joanne Slefvicenfi , Rabano la conduit, ordinata , A flatura per diAum tacmm Con­
Spirenfi, Jacobo Ptocenfi , Andrea Pofnanienfi , Viti­ cilium Confiantienfe vellent totaliter ratificare , A ex­
li Tholonenfi , A Anicienfi Epiicopis , Antonio Con- nunc ratifiearent, ipfifque conclufiotiibu» , de.ini:io>.cordienfi, Henrico Veltrenfi , Roberto Sansbnrienfi , bus ufque ad minimum adhaerere. Item dixit , quod ipfi
Nicolao Batonienfi Epiicopis teftibus, pluribus aliis do­ Jacobus Rex, A Joanna confer» fas vellent m om.uminis DoAoribus , Abbatibus, A rchi epiicopis , Epifco- bus A per omnia efle fideles fervitote* ipiiut ehgendi
pis, A alus perfoois in numero bene LX.
cum eorum vaftailis , ut fidele* fervitote» A Valla'!i
Ecdeiix Romanx. Ex alia dixit, prout in quadam ex
Cougrrgatio Nationeun in Manajleria Fratnan Minorum ® poiktoait icbedula, quam tenebat in manibus fuis , dc
die Javit i>. Detemi. sqrj.
qua fingula pronsmeixbant, continebatur.
Quibus expofitis, atque leAis fait per diAos dominos
Germanie a Notie eonquefla , Rc/ermetioae·» corruptela­ deputato· rvquifitus , an alia exponere habere:. vel «li­
rum , quai Joanne i XXHL remotui Papa antea inve­ quas litteras haberet direAas Concilio . Refpondit dixerat , Simmug prffertim , diferri vel dijjimulart. Asu Secmarius, qood non haberet nifi mfiruA ones ,
fed certas littera* mifiivas ad Domino· Cardinales EcΤΛΙβ Jovis sp. menfis Decembris pnediAi , faerum clefic Romane. Et non produxit ibidem , nifi quam­
Λ-J congregari Deputati omnium Nationum in loco dam litteram falviconduAu» fui per Regem concefiam
Nationis Germanica ad tradendam caufam capti ratio­ a diAi* DD. Rege A Regina Neapolitana figiilatam finis A liberationis D. EleAi Argentinenfa.
gillo magno, cera gilva AcInter quoa levavit fa D- Joannes Nafo prefidens
Et fic Domini deputati regraciati fuerant Domini»
tunc Nationi* Germanic· dicem : qualiter iscrum Con­ Regi , A Regine decoram oblatiembus, A vellent eo·
cilium Conflantianfo foret congregatum fpecialiter pro­ r«commendaco« habere, A eorum flatum apud Conci­
pter tria. Pnmo ad tollendumfchifasa in EcclefiaDei: lium , A eligentem futurum fammum Pontificem
iecundo propter fatrefe* extirpanda* tertio propter reforSubfitquenter furrexerant Ambexi store· Caroli de Mamat lonem m capite A in membris. Et quod ipfum Coo- E latefiis, A in eflêAu propofiseraat D. Carolum, A alio·
cilium jufie A faoAe Joannem olim Papam ΧΧΠΙ. pro- Dominos de Malatefii· for» defatm apud Concilium Coo­
pter fua deteflabilia mala de Papatu ejecit , i>ec non ftaatiessfe^t pro eorum eacnfatione legerant unam ieriem
joannem Huff heraticum , ut talem jufte condemna­ articulorum, cooctadeuaes in eflêAu , quod illi Domini
vit . Sed tamen faAis malis per ipfam Joannem, tunc de Malarefas temper fidele· fuerant Remane ecclefiae .
Papam, foil icet exodsitantiis , per eum coransflCs A
In quibas articulis continebatur , quod Dominu» de
conceflfis, adhuc omfa dio utimur, A diffimulsmu» ea Camerino eos incufaber de muIris mata, qux reproba­
condemnare in dedecus A vimperium ipfius facrj Con­ runt . Et contra ea finpficabent, diAa eis impofira non effe
cilii. Et quamquam Natio Germanica duxius A pluries vera, prout ipfi deduxerunt in articulis fais. Quos ar»
in materia illa, ut eeorbicancûe A fimonise condemua- ticulo· pet iverunt admitti ad probandum , offerente* te
reotur , A contra Simoniaco· A turbatores Concilii nomme Dominorum de Malatefli» probaturos m cafu ,
procedentur , condofiCsc , A fisas cunctatione» aliis quo pars adverfa infiflervt male contra eos conceptis.
Nationibus commutffcaflet , attamen hoc ufque nihil
Ex adverfo D. Taoma» advocatus Confiftorli Ac.
putuu diAa Nat» Germanica proficere.
Ambaxiaror D. Radolph· de Camerino, primo, deinde

A

um»

JOANNIS
F. XXI >1.

ΑΧΝΟ

^r*

CONCILIUM

Gspttaeei ci vitati· Firmana, ft poftramo Ambaxtato-

'SKMMOMDOI

Un

Mmw

fataitota·«·<-

d*Ai aoram Domita femper Mm f+m&i Ecrirfa

«arifaÎNud·, MNMMfaM ep^tenmt ta· Ata aiimt
moioi^eJti^Or

vitatem Aacotacamm faflantafe diverfa damna abilB·
&r mMmt 1*Mnm, fa- m/: Lipdemi ,
dt Matetab·. Bt hoc poll jam Ambaxiatore· CoarilH
Patia fiât emgrtpmm ai mtamtaaa relationem
intrrifenc provinciam Maidua Anconitans, prout fa>
nerunt fa fimtiber ilia probaram.
Qtabu· expofiri·. ft «oditi* per deparam , Domita
deputati faidrm eaMram pro refponfo dederunt ,qeod
Mao a Native Doutai mccccxvi. indiftioo· nona,
Concilium teller peaara coMUtdiam inter dAo· Draninca
die veto Jovfetrlffimn mailî* Jatsuar. Conflantia
Deputato· pet bomxn modum, fi
ile foret. Sta aptem
non vellet, quod hujufmodi materia
i· etdatia catbedrtai, & loœ falfasfaAa fuit de mu»
i 9t dan certi jtaUhon tertiarum pro nltae·* ambtxfatocum miflôcum
juru.ftfisper hoc debetent
ce* per Qoûriltan», qui hujufmodi qurtion·· de joroderi-g ad tara· de Loaa ta faa obedieutia BencdiAum XIIL
dcre deberent, ft coram qtabu» parte* bine inde quorate aomtaeram, fit firstafltean principem dominum Ferdiproponere haberent, verbo & in feripti», & quod fieri de· nandum Arrajonta repent miflorum ,&revarforumranc
facienda, generati· omnium pariatorum, vel quafi buberet jtalitia panibus'hinc inde, quantum in eo effer ftc.
jus Concilii congregatio: in qua reverendiflimi patre* ,
Congregati» Naiitnum i» Manafieria Fratrum Mino­
ft domita λ Jacobus Adrienfi* epifeopus, venerabilefaue ,
„
rum He Dom tp. Je». tqif. fe Caa/a
viri domini Joannes de Optai* fanAi palatii Apoftolici mi pacatm
yfrgeutimaii.
cociuvm ouitien, Hugo HooMcher, Joanne* Velli· , arAiepifc·Bernard» dedWanpUa doAore*, VicecanceUanu. epi- f*T·"*
ie Dominica sp. Mtnfie Jan. pnediAi fuerant De­ fcopi Burdegalonfis ambexiatore· bujus Concilii ad Peputati omnium Nariomas quatuor congregari ta cram de Luna, & raptm, ut pramktitur, mifli ; ambo· ttunnfit.
loco convocariota* nationi* Germaniae poll meridiem
. in quo decreta, aAa, ordinata, & finit» iepefaci
nem
jl·
In qua coagrwg. inter cetera propofuit M. Henricus Kuvvt Concilii (blent publicari , afeendabant, ft reverendifl*, rprocurator Capituli Ecdefiw Arpsnrinenfi* una cum Do­ mo* peter dominus Jacobus Turonenfis archiepiicopu*
fi.
*"
mini* Ardecino d< Novari·, A Auguftino de Rfie advo­ pradiAus nomine proprio,ft fisorum coambaxiatorum
cati* ipftu* Capituli, «ififlentibu* ibidem certi* aliisfolli- relatioom ambaxiat* fu· facit publicam , claram ft
citatocibu* capituli prodiAi, detentiooem D. Vilbelmi c falemoem. <feia faAa, quafdam littera* mifliva* illuftrifeiefti Arpentinenfi* , et plure* ratione*, quare arraflatu* c fimi principb ft domita, domita regi* Arraponum pr*difeu detentu· foret. ofleren» tater cerer· nomine Domino­ Ai buic facto Concilio mi&s per eamdem, ac obedienrum fuoram, quod tic rum Concilium Conflantietae reci­ tic lubtraAiooen» ipfiu* domita tari de Luna per eumpiat in raflodiam cafitom Bom, et oppidum Zabern, et dem dominum regem , & fiso· faâam : necnon capitula,
pneflet Juratoriam cautionem diftu* EleAus arreftatut five articulo· per fereni (fimum ft inviAiltimum principem
de flando judicio in Concilio Conftantienfi , aut per Sîgifinundum Romanorum ft Hungarue regem, ac amba­
ejufdem Concilii Depurato* , et capitulum velit con- xiatores preface· nomine (acri Concilii, ex una, ft difentite in ejus relaxationem, et quod ventat,rdmit- Ao» de cbedienria Benedifti XHL ia iua obedient ia fic
tatur ad Concilium , de flando juri , et refpondeodo ouncupari, regem Arragonum, ft alio· dominos in Nar­
pani adverbe lupor fibi imponendi* ec objiciendis.
bona concordata, appunftuata, ftcooclufa parte ex al­
tera , de mandato hujus (acri Concilii faAo fibi fuper
Ex prima editione.
boc, publice ft foteiligibili voce fiacceflire unum pofl
aliud expreflê perlegit, ft publicavit.
Coagrejatio ad audiendum relationem ambaxiatorum
Die Veneri* xi 11. menti* Decembris, anni Domini
mifloruot ad Petrum de Luna, ec regem
mccccxv. indiAkme oftava, in capitulo ecdefi*· nova*
Arragonum.
Narbooenfis in camera magna turri· novi palatii patriD archii epifcopalis Narbone hora fecunda poti meri­
Abi» · FfttMtnfr Demint midrjhne quairingrntf· diem , snte tamen prandium i capitula faquentia per
fimo iectma fert·, inJiatonf mm , «iit wv Jo­ feteniflimum dominum Romanorum regem ; ft domi­
vi: trigefimn unfii Jammrii ,fieit letetraU ro^rejeSM
nos legaro· Concilii Conflanrienfi· , fic per ejus obe­
iwtiit i» mnfori ttdefin Cmt/hatinfi , firo relatione dientiam nominati ab una parte , ft dominos ambeamFaaietorm» m^forum «d Petram ie Lmia. te fitn n- xiatore* dominorum illuflriÆmoram regum, ft potenMtntie Dnteiiàam dedmumtertiam nominatum , (Jp tum, ft aliorum principem obedleurisr domini Beneferemfimnm principem ieminmn Feriimmium -irrugo- diAi Pape XHL fie etiam par «fatoMientiam nuncu­
nam regem. tT revereniifimat pater fiomimci JacoLu pati ab altera, pro unione in fiusAa Dei ecclefia e»
mMepifcapuc Tauroumfij, nmu ie arnimeimarHui mi^j fequenda concordata ekfltearant, cum Dri adjutorio ,
e* parte Cancilii , erfi^em in anatone una cum nile- •rodo infaricripto.

A

D

A

gii fuii, maniae pnprio
caomtaxiatarum faormn fe­
cit reMonem legatiemi fur. gea faia legit gupfiam
mticuUi five upitnla per (crem/mmm principem iemimma Sigifmamimn Rmomom· & Hemgaria regem, ac
amtaximoret fmri Comitii en men , Cr iauaima ie otedatare ipfi·" Betri ie Lew Naritme coanriata ea at­
tere , partihu. fimrum capitulorum terne ie verio ai
VvrdMW feguitur, & efi talif .
Capitula Nasbonentia.
Die Ÿenerii iecimanertia menfit Decemfirie , amae
Demini miUefimo guairingentefimo ieciuaegnimo , iaiiffime «ftew in capitula me ecclefiu Narfiene^h , in
eamera magpaa turrit mni palatii epifeapi Nation* ,
tara fetuaia pafi meriiiem , ante tamen prmaiium ; ca­
pitula feguemta per fennifirnum itmimma Jtamamnm
regem, ft· ieminat legotat Concilii Confiautienfis , fie
per ejm otedumiam mmcapa i af ana parte i (jr iomi-

I* prima •dittatm.
Tenor capittaoran* coMOrdaronuu.

Prtma, feta etuvocaUt jUt per pnelatot, ceterofipae
virai etdeiiefiicot in HUoConcUio Cmfiautiemi, tic per
aieiientiam ( e* profertur ) MMKqpuf· , «r*|fMgc* CP
cmtgregptot ieragiim flr principiitu proiiab , carinatihutrprfiatii , ceteriffue vMt ie aMieutia USi io­
mini gemiiai Pop* iecimitertU , *fet etiam per ejau
oieUeutiam ( ut pr^tfttn·· ) tumcupan, gui ai genera­
le Comitium iefient & fimi onfueti vacari per titterut
apportanù ii/hrum iomimnmie Comitio Cagfetamri,
ft* emmaeut ai ei) fui nautimfius generalihu , Ù fi
ienominoti iituli iigutimmu rive ^tomimim appellativo­
rum tiat etrpeeftine propriemm mmimmt, vel prepdarmn iignitatam , (comium formam Nc ceucmiatam ,
ir inferim inferiam . Et qota ϋβ{ fitierp Urigortur.

JOAMNO

Quum
x

tafraMt

mdi& vememibm ad Cm/mriam, /m>m fm nrio tn-

fterea in favorqm dia* aaieait coufequénda, e/ con­
Eerpmiam, (/ fuerit ) vel atiat b» civitate Barcumaenf cordatam inter fererifmmn dominam regem BmmmVfivrit prxfent vel abfttu } dp tit cafn abjentix fafjl·
naa, O alrit domiam de Cmcili» Cttfaaiieaf, qmd
regit, vel _
^rum vomuiam
Caaciliaat generate
geaeraie^ appellatae,
appellatur, Cr inter
mq/itarui diO* enuntio, aut mafmt farti mrmadem. ^ambaxiatmet & frocaratoeet diâoZm domi.
,
~-------- ----- —wnr— reEt vice verfa, qmd peafati dtmnd reget pp principet X-M O
-’ principam,
· ·
qui font de obediemia diâi daaumaxime dia* tiedieuti* domini Benediâi, faciem libat BemdiSi ; qmd antequam ad eieâimem urici fummi
terai convrnamriat ad prammiaami fr*latm ceterofqua Pomi/cii procedi Valeri per Mum Cmcitium , vel
domimt de Concilio Cm/amien/, /urilet litterit coavo- fer alioi ad quos pertineat, frecedatur per diâum Com­
cataeiit ab illii dt Comitio emaaaadii, m prxftrtur, vel itium fc unitum contra eumdem dominum Benediâum,
per fmt ambaxiatorei, vei pncurmtrte arittendor, f^t- nolentem aat fubterfugieutem reaaaciare pure 9 libere,
fiemi pote/ate fiqfUtu, ibidem m Cm/amia congrega- frva de fare divito pariter 9 bmaam teaetar, aat
tot, navocabum. boc addito m etiam iutelleâ·, quod etiaat quoumdriibet delinqueriem , prout de jure dévi­
litter* touvocatimit mittamur ad dmrimim regem Λτ- ât pariter CT bumum pote/ 9 deleti procedi per di­
fexagima numero, videlicet vigtati, qu* di- aeta jafam 9 legitimam ejat depo/ti*tem, [ea derigemur ad feremfamm dmrimim regem Ct/ellx, <p pojtttoatt declarationem, Cr aliat prout pr*fertur. Ita
feolam regni fid i (p ali* vigimi, qu* dirigantur ad tauter , quod formetur 9 /at prvceffui novui per difererifamm dmrirnm· regem ^rragmmn iP Sicili*, Cr Rata Concilium contra eumdem dominum Benediâum
pralmet regnorum fmrum ; dp decem, qu* dirigamur jufe 9 legitime. M cajat veri/cotiouem Cr deci/a-.
ad illu/rifmum dmriaam regem Navarr* (p pralaloi
__ ,
,m Ktimi
~ "fT ’
babetar ratio „
ad procfB
proceffata
Pijaai t<mCoriff^ ; & quinque, qu* dirigamur pr*po-C «μ
ibidfm 1λλ
temr domtm emutt Fnxt, from ia eifdem tinerii debet 9tor
~
‘
Ctaciiiaat
ia taedaat pnltatiiuit, vel iu vita pZferiofau contineri.
teffar vel judicari mm utatur. Et quod procefa , coguiririom.

ΑΜΝΟ

*·
- rumdem ad diâum Concilium Cadlaaritaf, ,>» /«ir». CHRlSTt
pet ipfm obadiemir famam omu faciendi pr*jmùri dl· d· mm urixerjrir Concilium. £m faâo qri. diâi
*”«·
âat titiarm nmmrmuiat, —tftlrt fo rq— Cr princi­ *·*·» reget 9 principal, 9 alii dr obediemia ejul·
patu fm pralatii ju* jurifdiâimiii gp fpeàeÜter tf*- dtar domiri Benediâi, ditaat cfe cernfmam, raid
ariaar reu Χητ<μ·μ fomam earn fmiendi pr*femuri ata ftgaat licite obedire riicri ia Papom eligendo ,
Mat tifterm emuttatti iai regibm &priacipibui Ma at vero Popa, ri/ friar vocaret Papatu, morte eat re•bedieuti* i/a t^itaia /rmaatibui : 9 qmd ia diâit aaactaùtac diâi domiri BeueMi fart, licite CT libere
linarii cmvocaioriù prafgatm termimu ad imertfem fada, ferai de fare devia· feriter 9 burnam tenetur ;
dum ia civitate CoqjUntinqf pro arinodo ft, 9 faciem
"‘f &·"> & ifptiumm ip/m depofitionem, feu
doComitium generale aaa «mb aNit ibidem co^regatb,

“
P" ^iRna Coaciltuut utodo prediilo,
mm de Concilio Cmfamien/, <? etiam per didot domi­ dtât déniai reget CT principei,
ceteri obedientia dinai reget, dp atiot,&c. nec non
Congregatio
com Si douriai BerediRi, rata & grata babebunl, & illatut/itutio Comitii gemratit fenda per diâv dominât reget aitae iatpugnaboad. Itero, quod cordioriei diai dentiri
dp ceternt de obediemia diâi domiri Benediâi, dPc. Benediâi /c vocati, ut fupra Λ litteru convocctertii,
pqfim /eri dP/nm gemretifer ,m deferatur bomri Com dua· veneritd ad dianut Conciliata, adtaittantar p.-r
tilii Cmfamien/i jam Mi; ftititet pro exjtirpatiom idem Conciliata ed ououet aâut ibideat eupediendot, Cr
febifrnmit dP barefun, pro fanâa anime Emma* ecctietiam ad tlcaioneu» futuri fumari Pouti/άι fud cafu, &
fa,peo refirmmione uriverjalii etcle/g in capite dp in fecundum quod alii cardiaalet vocatemm Gregorii fp Joanmembrii,ÎP pro uaico eligendo pe/ore.tr pro riiis cam
air admittentur. Et / vocali ut fopra, non venerint
/t dPrriinribui qu* ad generale Comitium de jure per­ perfmaliter ad jam diâum Concilium, fed per olim pér­
tinent dP ffeâam. Sed ad partem promittatur dp /rme- imât ptjfkicm procuratorium babenlet , recipientur Cr
tur per fereuifimum dominam Imperatorem, CP per do- ________
,
__prçediâa ad omatt aâut Coaciht,
admittentur_ perfnue
σOPr0^ frocurmxtTdomimmm cardimlinm'diRo^"^
t
- - - --- w"
•uftt ex parte demtmrum de diâo CmcthoCon/antiea/, minorum Joanrit
...
Cp Gregorii admittentur dP recipien­
—MW
Concilii, gp etiam proprio, mediante pu­ tur , CT fectmdam qmd diâum uniendum Comitum cir­
blico iqfrnmentu cum jaramentit , qmd m Comitio
ca pradiâoe omnet cardiaalet duxerit ordinandum.
Coafamien/ uaiendo dp ctu/ituend· ( m prafertur ) am
jfaarto , mtod per diâum uniendam Concilium, / Cr
traâabrnimr, ordinabuntur, fatmatur , vei traâari, inptautum fuerit necefarinm vel opportunum ad uberio­
ordinari am /eri permittentur diretie vel iadireâe, rem cautelam, tollantur, aboleantur, anna!leniar fp ir­
aliqua comnuentio mtt tangentia diâot dominer re- ritentur quicumque procefm, fementix, decreta, ordl·
ger,peimipei. p.alattu, dP riiot de obediemia Mi netionei, /utapa tp poena, per olim Gregorium (p Joaudomiri Benediâi, vel aliquem m eir,nm folummo- nem & foot prudereforet, ac per Concilium convocatum
do dumtaxat caufa ejeâicrii Mi dmrim Bemdiâi.fp Ei/t, a tempore exorti jcrifmatii pp citra, ex occajrine
cteâiomi futuri fummi Pmti/cii, (p re/brmatimir ee­ vel cau/a ip/ut fcbifmatit faSta Cr fatlx , prolatm conrie/* in capite dP in membrir, & in caufa b*refnm Ira domino, reget , principet, tp riioi qaofcmuque obe­
mm depeudeutibm dP emergentibm, dPc. Et qmd dttii dientia· diâi domini Benediâi, ac etiam nuira quafvu
douriri^de diâoComilio Canfautieufl rali/cabum dP ap- aliae perfonat, quae diâo Benediâo nm adbarent po/ di­
probri/tm bujufmodi prourifienem gp obligatimem mc- dam ejeâionem, feu drpe/tiori declarationem ; tp ceu
publiai inframemit, m fupra. Et qmd ni- tra quajcumqne uaivea/tatet, villai <p loca, quaternae
bria mimu pr*Ma promifo, roti/coiio dP fecuritai^
tanget (p tangere pqfit diriot dominotreget fp principe»,
fpetiriiter con/rmemm gp ram bribeaatar, dp mviler
fp riiot obedientia diâi domiri Benediâi, & omnia tp
/ememur, gp fatuantur per Mum formandum Comi­ /aqpla inde Jecuta, omnem efeâum eorum tollendo, Cp
tium jufiaemer , prout ffri debem, (p e/ folitum, an­ •maem maculam , /ve notam, qua centralia fuerit ob
tequam procedatur gp procedi valeat ad riiqmi aâut, prxdiria. Et idem ivelligatur diffum de perfena iiRi
pofquam fuerim uniti. Ei qmd, f contrariam /ari, Benediâi, caja qua renuntiaverit pure ifp libere (p ante
demini reget fp primipei, 9 riii de obedientia diâi jenteutiac di&x rjeflimii. Imdlecto tamen (p declarato,
damiri Benediâi ob exprefe. exmmc agam gp dicant, quod dictam Conciliem non pofit fe juvare procefbui fp
V*/

j·-··—■■· «wwrjwi nictum nominum BcueOictrin .xtu ιΛ

*^,Λΐ ***
0
i^ftepmriia contra eumdem domi9fo gare. «r quod ad obfen^imem eorum , dtât domiri nam Benedictam, dr qriSu, ti, te, ,·„ ertii ΗιΒ (ΒΛι^ι
LEE
L
feriri Et fot/utiliter de fententii, lotii per dLtnm Ominum Hedttit domim Benediat, mtmmc temantor.
nedictam contra obedientiam diai Ccmtlit , noetic ,

rege*

Λ

rxSF

Λα* C.e^liu· *'**"*

CHKisrj

■ v »·

CO NCILKU

M

.Tf

μ

*

siGimmœm

truBabitur , bmrnet ut.iufque

glfi
***
c--------obedientia funper ANNO

TT*
*.
vel oetnfione didi !.
fcbéfmatù
, aut adbafiow
didi do­ folv & qmd ante finem didiÇancilU idem ConciZn
pnvideiri tn didis eafibus taliter, quod illormn quomini Bcnedtdi & fui pradecegbris domini Clementis , rusnlibet boner
flatus, pamdin ndxerint, debite
pofit contra dominos reges ,· principes. probatos, ty alios
0 inlerün nibtl inanietur antra aliqutm
de obedientia didi domini Benedidi, qmmsdolibet pro­
pradidorum, quanfque per diBum Concilium ad eam­
cedi in judicio vel extra,
dem fummum Bmttjkem eligendum provifum fuerit dé­
fiuinto, quod per didam firmandum Concilium up- bité fuper iflis.
probentur, laudentur (y casfi.mcntsrr, 0 etiam meliori
Dfcimo, quod diBut dominus rtx Xmmmtm· , 0
modo, quo fieri poft, pieulfime firmentur omnes ty domiai qui faut pr»fentes ex parie dominarum de Chnfiugula concefiones , difienfationes , gratia foda per di­ ciho Coqfloatienfl, illorum nomine Cy etiam proprie,
ctum dominum Benedictum qmbufvis perfmis dida ju»
quantum ad eos fpeBot, (Jy eorum quemlibet, bona fide
ebedisutia, de quiinfui s dignitatibus, artbiepifeopati- afle.ureni (y afecurari faciant per dominum tegtnt Fran­
bus, rpifeopatibus 0 cflciis, 0 beneficiis aliis quibuf- cis, (y dominas ducem ^quitanirt, Mpbimtm Pïeneumque infra fuam obedientiam, qux nunc efl, de hi,
v ,^rw s^^eum, cr aominum .mustem
qua mmc popident: 0· quocumque infeudatienes, in-B Subaudio, ty per totum domivim, infirum didumdovrf itura,
, 0 oli» concefione. CT gratia »f---------------W™*.' ^sdum de­
minum Benedidum, fi ire voluerit, vel mittere ad dique in diem prima -equifitioms fada eidem Benedcdo Bum Concilium, 0 tmnes (y fingploi anAaxiatores tr
per reges (y principes fua obedientia, q-iiufvu perfi- procuratores ipfius domini Benedidi, 0 dominorum re­
W' ju» obedientia infra fuam obedientiam, quo nunc gumJy principum , 0 ahas quufvis perjônas, five first
efl etiam feealaribus, tam regibus jtrrsgpuum, Caflel- cards"ales cy alii prplati, fi accedere volueiint, uc alios
!» . Navarro , coatitibus .sfimeniaci ty Ftxi, quam fi­ quoslibet obedientia didi domini Benedidi, tam cleri­
liis <y liberis eorum, coajundim 0 divifim , de bis quo
cos , quam laicot, cujufvis flatus , gradus aut conditionis
mmc pofident, 0 etiam aliis cujujvis conditionii exfi- exfiflant, cum gentibus (y familiaribus fiis , 0 bonis
fant. Hm tomen intelledo & declarato, quod ab ali­ eor^ , cum Jufeientibus litteris de falvocondudu, quod
quibus prolaturis, feu mupfieriis . dignitatibus vel be- tute (y libere pqfint ire, tranfire 0 morari per itinera
ntfictis quibufeumque , durante fchifmate fuerint jepo.a- (y loca ufque ed Conflentium inclufive, Cr flare in di­
ta , vel alios fegrigata aliqua membra , caflre , villo, da civitate Conltantienfi, 0 in dido Concilio, quamdiu
feu alie bona , redditus , proventus , feu emolumenta ac
eu (y cutlibet eorum placuerit, 0 reverti ab illis cum
reiponfiones amer», vel alie jura quocumque , de qui- voluerint ; 0 alias in omnibus iy per omnia eundo,
bu < fuerit aliquibus
fi»
fan
jam
provifum
,
vel
fade
col
­
- F
· f ·-, 'r
S-— — cfiando (y redeundo, plenifma gaudeant libertate : (y
latio, {■
....
tis an^d
CT
Condanticnfes in abfentia,prarfti‘ «*·**«*. CT alii ad quos fpedet,
giprattoui, aignitutibus <y benefictu, ut captu reflttni i-— , &
»-mediante
---- >-·--------1
Jr quod
eorum juramento promittant,
0 redintegrari valeant per Concilium antediBum, 0 fideliter obfervabusn,
«4 ear [pedat, & obttterii de aliis dignitatibus ty beneficiis provideatur, fervari facient prremifa omnia fingala , 0 defendent,
prout providentia Concilii fuerit vifum , per diBascon. CT fjrfmtfw faprodiBos omnes (y fingulos in perfenis
drmationes & approbationes bic contentas nullum impedi­ CT tow/ pre Mo pofft, oww fioude erfante ; fir milan
mentum bis prafletur. Et idem fiat e cowerfo de alia tmpreflionem out violentium direde vel indire&t facient
obedientia ,
an fieri permittent jam didis perfouis, vet eorum finSexto, qmd cardinales diBi domini Benedidi, fifbr- pths , nee benis eorum quoquo modo : 0 omnia ifa firfiian volsarim ire aut mittere ad jam didam fbrmuso- nabcuit juramentis per dictum don inam rtgem Romadum Concilium, [eu ad elcBionem fummi Pontificis, aorarn, per fe & per altos dominos pro Concilio Confan­
cum vocaverit papotas , altero de didis tribus modis ti enfi bic pr»Jentes, tom nomine didi Concilii, quum
(ut jupra m dido tertio -apitulo didam eft} facien­ proprio. Qure gaidatica ty afecaramentu mittentar dodum , convexati modo quo fupra , 0 adbarere volentes --------,........
, ---------------„, ΛΙ
MMao regi
^rragonam
, an»-----cam--litteris iBKVfKmr
couvocutoriis
di.­
opimans ^'Borum dominorum regum & principum cbe- di Cam Uti, ed boc ut didus dominus rex poft certifidientta didi domim Benedidi, deputentur, recipiantur D care vocandos de didis fecaritatibus fy falvifcondadi0 admittantur, ut veri cardinales fanda matris uni- bas,
L~' ne
— didi
j::i'vocati
------ dida occufioue
'
fe valeant, abeundo
verjahs ecJ.-fia, 0 ut tale> babeamur, (y ab omnibus feu mittendo ad dictum Concilium , ex:afare .
boncrentur , nec non dignitatibus , emolumentis ac aliis
Undecimo , quod didas dominus rex Pjmanorum fua
carduùlatus privilegiis, praeminentiis -0 prorogativis nomine & pro fnccefloribus fuis, & alii domini bic
( ut promittitur ) frui pariter Cy gaudere , falvis ta­ prafentes, nomine diBorum dominorum de Concilio Con­
men aliis cmflitutionibus iy Jhtutù per didam Conci­ flanti rufi 0 proprio jurabunt fingulariter (y promittent,
lium promulgandis , de eledione Bfimani Pontificis fa­ tpiod omnia 0 fingulu in prrediBis capitulis 0 ootmm
cientibus meationem.
qualibet contenta facient { quantam in eis erit ) omni
Septimo, quod provideatur per didum formandum Con­ dolo cefante, per dominos cardinales, patriarchas , or­
cilium circa ofl-iales Komana .urre didi domini Bene­ chiepifeopos, epifeopos , & alios prolatos, umbaxiutoret
dicit , dum tume» eidem domine Benedido non adhee- dominorum regum <y principum, V alios in dido Con­
reant pcft jnbji, adionem obedientia ( fi eam fieri con­ cilio Conflauiieafi exfiflentes, ut fingulares per fe vel
tingat ) ve! pofl ejedionem pradidam .
perforas ad boc fufictenti potefate fufnltas, approbari ,
P ·">( renunciationem feu ejedionem firmart & jurari, antequam concedantur dida littera
didi domini Benedidi -prjenominatam
contingat
, ------------, ipfum
rs-~ ------b- couvocatoria. Et quod in prime fefane fade unione ad
decedere , ■promittant·, didi domini
reges
—-------- .e-- (y principes zdidum Concilium, pro dido univerfali Concilio aradietus obedientia·.
surent ,.-~l
— permittent fieri du facient, concedent, fatnent, ordinabunt & jura­
obedientia·, atone
atque /urent
quod mm
in eorum regnis fy terris elcdionem aliquam per cardi­ bunt . Et fi contrarium pramiform» vel alicuius ipfonales ipfius, vel alios ipforum vice ; immo, quantum ia rum fieret, vel pradidu omnia & fagui» mm adim­
eis erit, modii omnibus prohibebunt. Et cafu quo fleret plerentur , fierem & exfequerentur, prout in didis caper ilht el. Bio . illi fic eledo per eos non suUifrebunt, pitulis & eorum quolibet continetur, exmmc ejmet ty
nec obedient quoquo modo, neque in eorum terris 0r*· dicunt didi domini reget & principes, praiati, CTalil
gnu illum fic elidam aliquatenus fuflinebunt , vel fto­ ipfius obedientia domini Benediâi ab exprefo, quod ia- '
fiinert permittent Sed eledione» in dido cafu per di­ fo fade fit irritam & inane, 0 quod ad obferventiam
dam formandum Concilium permittent fieri, 0 elefh prajentium capitulorum minime, vel etiam alicaju; eo­
per Il'ud in Papam in dicto cafu, ut vero (ammo Pon­ rum teneantur. Et etiam ambaxiatores regum (y prtntifies indubie odbfregunt.
cipum bis prefeme’ obedientia domini Benedidi, fir­
Nom, quod prffstum limandum Concilium driite ment Cr jurent didis nominibus didorum regmn& prin­
provideat, cum decenti manjurtudine & >ationabiii -qui- cipum , pro fe ir fucetforibus fuis, tenere ty obfervaratr , quod ubi d-a ·,τ/ plu..·, in eodem titulo exdiz r>- rc omnia 0 fingula [upradid*, quantum in eu erit.
Dxo-

’***·

■

■

FOAWIS
P. XXIM.

■*'

...λ*.

Duodecimo, ^ad de

CONSTANTIENSE.
•www-’

<_z

pagans

SNS1SMVNDU5
IN».

818

tradantur cuiUbet partsum prodideram
gandin .
ANNO
* Μ, fKt necefmda fieront, publica ùframenta.
Jacobas epifoopus Adrienfis, pro fe (y arehiepifeopo fin- CHkIST1
Ana a Natrvitme IMarn* millrfimo quadriageutefiveunateafi ■
·<·*■
œ derimefento , indiaione mm , die Manis gaarta £Ho> epifcopus Aaicieafis , nulli protervam Bomaae
menfis Februarii, Coafiantto i» ecclefia majors fintconjuldttsu ecclefia.
grtgatio generali, , & domina,. archiepifcopus ja­ Joannes epijeopas Vaveufs, pro pl tn,istcia Tolofmu.
cobus Twmm0> , mmu wr ambuxiatoribou Conci/ii ad Frsdertcas epifcopus .Angufieafi,. j
Patricias epijeopas Cortogenfis. *
»odo jnsrta conventi in capitalis Ngrbonenfibas onones Jacobus epijeopas Efimu.
C" fingnli doauni cardinales, prnloti, emboaiaiores tT
I Martinas epijeopas Afoatisms.
procarotores exsifientes in ipfo Concilio , tenereatar me­ Georgias epijeopas Tridentium. 6
diis earam jarameotis diSo copitala approbare
fap- Henricus epifeepas Feltrenfis.
plicavit tie fieri .Domini vero de Concilio ibidem fientes, _______
f________
Antonias ,ep.
Concordienfis , pro fc (y (p. Awtc-tfi. -,
nemine dijerepnte, rrjpondenmt, F.a«t. Approbarent- β Stephanas
epijeopas r\-z
~D^fi's
r- — ··
—r. ' t
‘
‘
qae ditto copitala, & jarovenmt ea fideliter objer- Vitalis
•'s--·-· epijeopas
- <· - Toloaeafis
- ■
.
vare ; -videlicet domini cerdinates ifp- praloti ad Ladovicas epijeopas Bongos enfis.
peamo Jna, ceteri vendamini ad fanOa evangeliacor­ Ulricas epijeopas Verdenfis.
porate prrefiitert jorameatam ; Jcrnuntibas bajnfasodi Alenas epijeepas Lecneafis.
jasamenta a denten lutere dominis Joanne de Tremble- Jacobas epijlopas Landenfis
jo, Jedis Apcfioltca tx facri Confimtienfis Concilii pro- Nicolaas epijeopas Spoletaaas .
tonotario : a finifiro vero latere Gattero Graffi , priore Joannes epijeopas Wormatienfis.
ecclefia Ebodi ordinis S. Joasmis Hiertsjolymitani , cam Joanne, epifcopus Firmanas , pro fc (y archiepijcope
nonauliii oiiit Jacri Concilii notariis ty Jcribis.
Brandafino, dr abbate S. Nicolai de 9 Aa/sno.
Ulamingas epijeopas Nolanas.
Nonina illoram qui juraverunt approbationem cipiNicolaas epijeopas Affsfisus pro Je & domisus Berthold.
tuionua . Et primo cardinale*.
Maffaneafi (y Andrea Nactrino .
10 Angstfienfis epijeopas in Francia.
a til.. Join o Joanne, Ofiimfis VivOrienfis.
CTbornas epijeopas Emonenfis.
Oô^tuXr
Eranefiinus Leudenfs._
II Sisumenfis , pro Je & abbate S Georgii de Venetsi,
din. Vi»*ri- Jordamst b Tnfcnlanus de Urfinis , epifeopi cardinales.
Joannes Warmsenfis procarator Fosnezanirnp, , Calmenentii auncu- Antonins Bononienfis.
fis, tr Sasnbienfii epifeoporum.
paru I.
Francijcus Venttiarum.
Freneijcns Tadertinus, pre Je & abbatibas 11 Marfin
b M/t. hwda Joanne, Dornin,ct Pagafiaus .
stenfi, tr fanai Benediâi de Gogabo, de Organis
ΧΧΣα. Λ·*”"” -Aqailejenfis.
Epijeopas Cafis, pro Je & tribas epijeopis , ©· abbate
Gabriel Senas’
Aagafienfi in Frantia.
Petrv, Cameracenfis.
Simon Ancasutasuss.
Brando Placentina,.
Blafias Clafinsss ,pro Je & Pemfinenfi, Corttmenfi, VigiAngelas Veroneafis .
iienfi, Meffenenfi, <y Cafcrtenenfi epifeopis .
Gaillermas tituli S. Muni.
Joannes SilvaneHenfis , asnbaaiator Universitatis PortAlmanus PiJanas.
siensis .
Antonias de Cbsdento, preibyteri cardinales.
Thomas Seamens is epijeopas. '
Kainaldas de Brenckafiis.
D 1 j Joannes Bavctensis .
Amedeos Selatiaram.
14 Andreas Poznamensi, ,asnbaxiator regis Polonia ,&
Ladovicns de Flijco.
magni ducis Witolds, fratris , Lithuania daeis.
Odo de Colmnnr.
1 J AJrogist Militensis , procurator dominorum arebteLucidas de Comitiba,.
pijeopi Simprolmensis ,
Juoram Jaffrogoneoram.
Frencijcur Florentinas diaconi cardinales Joannes abbas Cifferciensis, protnrator Jpecialis pro toto
Joannes patriartba CanfiantimpoHtmuu.
ordtne Cifferciensi.
Joannes Asniocbemss patriarcha.
Gajpar S. Joannis Eremi de Pernsio , decretornm dor
Nicolaus atebirpijeopas Gneznenfis, pro ecclefia Joo &
Ifor, aoobaxiator Cf procarator p> 0 provincia Bnrdiregt Poboma.
galensi.
Petros arebiepijeopas Pigcafis , pro Je & rege Ducin ,
abbas Cloroevallis , st ambnxiator ecclesia
Svetin iy Norvegin.
Gallicana , in theologia magifier .
Jaeobus epifcopus 1 Placentinus, pro Je & rege Polonia , Gnsllermns ds Precibas ordinis Ctfierciensis, Venetensis
& duce Witoldo.
......
........
dieecesis
Nicolaus epilcopus Batbonienfis, pro fe fy rege Anglia. vGuillelmus Jouai Pauli 17 de Cornuto, Tnronensi, diccBpbertus arcbtefojcopus Saresburienfi, , pro Je tr rege
Anglia .
Joanne, Ursicampi , Noviomensis dicecesit. 18
Andreas epifcopusColocenfis , projet rege Bpmanorum. Gaillermus abbas faatii Salvatoris 19 de .mane ,
Nicolaus epifcopus Mersburgenfis, pro fe <jr a> ebiepifeopo
diacesis Magalonensis , »0 pro provincia Narbo­
Magdeburgenfi.
nensi .
Joannes epifcopus a Sileticensis, pro fe Cy rege Dacia , Guillcrmus abbas de inoaafierio de Cellis Bitaricensi,
Norvegia, ire.
diaeesis , in decretis licentiatai.
( /raarsMr 6r

Nier

*
P1oc7fi:
» -A· JlMiMfc.
, mJ., oddmu, pmviaoa MoguariMafii.
a mfr. addum. pro it & archbpNcopo CrfciM & ejafdM praeiacia .
■ * *{dprudUM, proouatoc pro ttvanudHRMO paire derail» Pvro.taaâ* Maria ia Coimefin diad* Λ*?**”· ,
* ■/’· addunt, pro & & ngo RomMorua. .
· ·/«. addam, procurator Duds Britannic , epifcoponim CorifopitenF.s & Vc·

** */**
’*

*

.’i

ia Fraacia . hoc ef, in Framoaia .
‘ Y***· Semotusa mfs. do Merieon.—. de Eugubio . Abbas Jouumt dc Par* kl*·
·» a>fi- Joonoeo eio&ut Ravennatis.
A"drvo *·““*. Fwaaairafa .
It mfi. Aftorrius Mclirenht ™.. archkpJcopi Hydrwuiacnfu.
Uff* CormXo.

st m/r. WdMrjMsIAtr in Tbeoloçia.
„ mfs. de Nane .
’·
"
pra
N··**»· *«*rar Lictotiatu* ia Decretis.

Coacti. General. Tom. IXVIL

f f[

Ta^

β»9

ίνχχιί*

CONCILIUM

siGrsMwous

β1β

Nfafa, cH-iJn/tBa Marie deColumba, ordini, C,- Κ Frater Aug,fa , Abba,
»» Λμ , fa/«.
burge^fi, dia/cefi/, ordins, Cifiercenfi, , pro
ANNO
r'o fa, CT 13 dt/ce grnafio dace j^r:e.
CHRISTI
Nftum Or Celsi ytmmi<.
Prir·* prapqfitus canonicorum regularium mounterli in
Sifridus i de Evagen, ordinis faHi BenediSi, An.
M Lxgingen, pro monofier* fa. & Joanne burgragufiemi, dieted/.
**« Nuremberg^.
Evera/dv abbas in Lantz pro ft & monafierio fa .& ***&“ ?·*'"*
Pulcbra, pre Vniverfitate fiudii
tamquam * pro perte waarwia abbatum ordim, fanOi BenediHi Herbipalensi, diace, is.
Pentm 16 Ladaura , pro Usuwritate Craiovienfi.
Ητγμμ», de Argevillari abba, 3 fagi Petri, ordi­ Joanne, »7 Hugueneti, pro Uuive, state A^-inionenb C~
ni, S. BcnediBi, Tullemii diteceii, .
cent, abbotibui.
Alexander abba/ monader11 fa3* Maria de Bellofa, Hruricui it dr Abandon , pro L’niv: rptate Qsnnicnfi .
te, ordini, vctemm faai Benediai dietcctit Mailea- *> Petrus Parthi> ordini, Tbeutaniforum , pro ditto crceniii, licentiatus in decreti, , matariator tcclefa
dine.
regni Francia pro provincia Burdifaen/i, & proem B Mi^el Bfafai/, pro capituli, Vtennenji , Narbonenf
retor eptjcopt Lncienennt.
triu^;^.a
p *
r'
Vivarienfi , an.
(y JQ Ebredunenfi.
Henricu/ abba/ utriufque fait licentiate/ , ambaniator
, center Lubecenfi, , pro epifcopo & capitulo
univer/itati/ Andegaven/ir.
UAeceufi, ncc im pro epifcopo çr capitule BrandeAbba/ 4 Otto Bumenii/ ordini/ $. Benedicti .
burgcnfi.
Abba/ j Bumen/it. Joannri abba/ monaflerii de SBfa Joanne/ de Cuman , pro epifcopo Monafleriemi.
ifAum, Ebredunen/i/ diece/i/ .
Gutllclmus ji Frothos, pro epifcopo Rufa,/ , ArfaJ< anne/ abba, de Fontibu/ , 7 pmdncio Ebricen/i.
·#**». ft Affricanenii.
Abba/ S. t M/rfen/i, , pro eccle/ia regni Fianeia ff Joemte/ J» Gretg, Rfgfae, pro obbate Mebedeu, Pra­
Delpbinatu/.
ter dtcece/is , ordinis S BmediHl.
Abba/ de Bolo, in Anglia .
Matthias de Ville, pro prapmto jj in Vienne PataAbba/ S. 9 Gilfadii.
vien/t, dioecesis .
Abba, de 10 Lantbein.
Conrcdui, abbas J4 Pigamenti,, ordini/ S, Btnediâi.
Joannes Gcrvver pro Henrico epifcopo Verdcnti.
Nomina ambtxittonun ft procuratorum.
Cjafa*/ Alberti pro archiepifcopo Ebredunenii , & cipetulo.
Stephanas de Cellieco canonicus & arcbidiaconat Lofa Pbiltppu/ de Lapfa, pro abbate Jj Priden/i ordini/ S.
tensi,, in eccleiia Totefene procurator capituli .
BenediSi.
Magifier Joanne, Baiirx , procurator domfa Ludovtci Jaeobu/ .Alberti, pro archiepifcopo Ravetuulcnsi , Ferer cbiepijcopi Rotbomagentis.
rarteoui epifcopo, Parmemi epifapo , & Marcbione
Joanne, de Tremblejo, ledi/ ApofioHc* pnmmetarius ,
Perrurien/i.
procurator capituli Ebredunen/t/.
Joannes Ji Gigati pro capitulo Venetensi.
Magifler n Jordane/ Marini, /aagijfer Guillelamu 1» Fridericu/ de Sptritu, pro archiepifcopo Ravcmtatensi ,
Pulcenepat. amba/riatore/ regi/ Francia .
epifcopo Ferrariet,/i .
Nicolao/ i ) Augenoii tfy Guillcluou/ Brilleti , temba- Parmensi,
Marcbione Ferrariensi .
j/iaiore/ regi, Cypri.
BmediSu/ 37 de Guillelaai/ clericus camera , pro eTboma/ abba/ beatee Mario Eboraci , ambaxiator regi/
pijcopo Arcuratensi.
Anglia. >4
Frater Antonia, de JÎ Pecotto, Generalis ordini, MiPaula, > t Uladung decretorum doSor , ambaxiator re­ p narum pro foto ordine .
gi/ Polcnif.
Jaoobus Conradim pro epifeopi, Cremonensi, Fcmagufi^Petra, Canthon, ambaxiator duci/ Burgtmdia.
den/i, & pro abbate S. Andrea· de Sexto , JanucnLeo ii de Na/feco licentiatu/ in legibu, , canonica/dest/ dioecesi/.
anu, Bifuntinensi,, procurator capituli ejufdem.
Joanne/ Tremo/imu, pro prapo/ito 39 Tboalorc/vi di»·
Jaunne/ Pometi licentiatu/ in decreti/ , (p Bartbolomxu/
ce/is Pragensi,, ordini/ Pramo^fratensis . in legibu/ , procuratore/ epifeopi 17 Lumber im/is.
Agidius Petri , canonica/ 40 Columbrlcemis , pro epi­
Abla, S. Pauli Bifatinen/i/.
fcopo Columbricensi, & epifcopo Vilcnti. *
Toeodoricus de aoonaflerio , pro universitate Colonien/i. Joanne/ decauu, Lcmovicemi/, pro provincia Bituricen < i
Joanne/ il Btm» pro epifcopo Halbertaden/i.
6r epifcopo Lemovicensi
Prior de Rhodi,, p> o bojpitalibus fanbii Joanni, Hiero- Raimundus Georgii, pro epifcopo Cifiari/ensi .
folrmttan/.
Stephanas Poletz , pro domino epijcopo Lutbomislenji ,&·
Antonia/ 19 Moefi , pro epifcopo Gratianopolitano & E Univerfitate fiudii Pragenfi, .
ordine Praedicatorum .
Elfinu/ arcbidiaconu/ Strarmfi, , pro epifcopo 4t $f4_
Abba/ 10 Stoxii , pro rege Norvegia , & monofier io
renfi.
fa , <y epifcopo Ltncopen/i .
Joannes de Flifeo propofita, S. Hadriaui de TrigandL
Pttru/ de Mera , pro epifcopo ClT Capitulo Trajeftm/i.
dixee/is Januen/i/, pro epifeopi/ Vercellensi & ViPaula/ de Praga , pro epifcopo Lutbomitlensi.
gintiutilliettsi ■
Jacobus Barutb, pro abbate S. Lamperti, Saitzburgm/i/ Laurentius Gnoda cammicus Limopenfis , pro epifapo
dioecesi/.
Linctpensi.
Reimundus de Novo bello, pro epifeopo 11 Biturfcen/i, Frater Joanne/ epifeopus Firmanus.
&■ abbate S. Tiberii Agaibtnsi/ dtcecesi,.
Abbas S. Petri Cabilonensis,
Tbeo-

• mfi. >bhm in Etwapn.
« mf/. procurator omnium, *c.
j mf,. fanât Apri.
« mfi. Oroburrnfi,.
,
Rjtjnenfi«.
« m/,. BaAcdno.
7 mft. pro provincia Eboraceni .
• mf/. MaftanH ( Itgt, Maxentii ) Piâaven&t.
» m/,. Giidafii.
■· mh. Langbeytt.
1
'* ■/*·
Pnfc’· nepoti».
■■ al. Angemini.
1« mft. addam, provincia Eboracenfis . Mj-

jeer Guilielmut Clinc, facra pagina profeftor. Magifter Koberru* Appekon. canonico* ecdefir metrepolitinx Uxxacenht.
V» tota provincia Ehoracenft .
,,
Ubdamiri .
>< mf,- de Nofereco. licentiatu. in letlbu» , debout Bifontinenfc , procurator capituli Bifunthtenfi».
,/ Ftrte , Lomherienfi» .
»» mft. Bntan.
,t
Nicoft.
·· mf,. Steya, pro regni» Srwia. Dacia ft Norregie, Etc.
»t Forte, Biterreafi.
>> mf/. Ruma
• I mf/. domino Emefto.
>» mf,. Lenxenxem .
m mf». de Puika.
>« mfi. Uladamira.
»7 al- Hutati.
. r
** .
n<1?"·.
’’ "Λ·
procurator ordini» &c.
,· mf,. Eduenfi.
Jt mA. Porce) , pro epifccpo
Roftena, Armicanenft , fc (Xserienfi ( al. Alfranienfi ) apdcopia . j» mf,. da Graea regina, pro abbate io Oberdram, fcc.
It aft. in ^jroa.
M mf,. Pegavienfa.
j. ^41. Crideafi.
1« Al. Legoti.
tr mfi do GindeMbr. cl»r>ro> Camera Apoftolica, pro epifcopo Aâaraceaft .
j» orfi. Pareto.
»» mf,. Cheri Sobarientu, a!. Sobenenfo. RodiutMM , dxxrefci fcc.
«e M. Coliarbrtoafc.
41 Al. Scateo*.

8x1

ΤχχπΓ

CONSTANTIENSE.

SIGISMUNDUS
o. .
IMP.
gii
pre aUate Fifcaaenfi, ordinis fan3i Benediâi, B*ho·-------——
run κτί
Cenfil ’ p> 9 *****“ S,lt^ l *”·
mtgenfis dioecefis.
ANKO
I.if
» Voolmarus Sole Cr LuderufBfdor pro epifcopo Hildens- Pafipuerius de Kallibus, baccolaureus in decretis, procu- GHRISTI
beimenfi & capitule ejufdem.
rotor albatis fan fit Bicorii m Pontive, ordims fariii
,,,*‘
Comete ^memie , pro dace Britmmis , rege Scotia , co­
Benedicti, ij alias Ambiancitfii dioecefis.
mité Norvegis, O comitt Sabandis.
Petras *4 Ginecovi litterarum faerp potniteaiia, ix frf.
Petrus 4 Tetinger pro fe (p abbate Fnldeniio , (3· pfsptor. IP. procurator epifeopi ip Capituli Conjeranestfii
pofito Nurembergenfi, Patavicufis discefis .
Jacobus de Gramineis, de Padua, canonicus Concordienfn
Joannes de Permta , catmnimu & procurator j ecclefia
proemrater epifeopi Concprdienfis, provins/f Aqui. 1 ierijii
capituli Tmonetifis.
Joanne.· d.· Boves, procurator regis Francis , 4P procu­
Frater Bernardus prior domus Cartbufis d prope .Argearator monafterii S. Aaguftini. ij
tinam, procurator prioris majoris Cartbufis .
GuiHermus de Fonliido 7 redor conventus fratrum E- Oliverius »i Loaguenet , in artibus V medicina magiB fter , baccalaurens in decretis, procurator epifeopiTreremiterum S. Auguftini de Forosivi0 , procurator do­
corenfis , abbatum de » 7 Bafagio , de Molareyo , de
mini Georgii de Qrdelaffs domini Forolivii.
Begardo, it ér Bemnfis S. Benediâi & Cifiercienfis,
Galter Greffe , t procurator fp magifier totius ordinis
ordinum , Venetenfis , up fp Bavemtatenfis, fip Trecoi Jtannts Hicrofoljmttani, u-riufijae juris dodor .
renfis diacefis.
Nicslem, officialis Brisinenfis, pro epifcopo tf clero Brijo Godoffredus Dauli, licentiates in legibus, procurator
xtnenfi , <Jp Eruefto duce Auftris.
epifeopt Lemovicenfis, tf abbatis fandi Martialis LePetrus de Hoitzkjrrcben pro fe (P abbate Fuldenfi, ordi­
movicenfis dioecefis .
nis S. Benedidi Herbipolenfis dnctfts , O prfpofito Petrus j i de Bococelio , prior prioratus conventuolis beaNurembergenfi Patavienfis dioecefis.
tf Maris de Aurate.
Simon 9 Betbate, presbyter, procurator epifeopi Vafionen- Theodoricus procurator domini archiepifcopi Tclofamnfis,
fis
abbatis S. 10 Engeri Turnfis.
miffus fp nominatas pro pevvincia Tolofana , (p epifFrater Antonius Cfs, ordinis Prpdicatorum . 11
C!
copi Agate
*fit
.
Joannes de Vinceilis procurator abbatis (P conventus ac Baimundui de
Bcmergueria licentiates in decretis,
totius ordinis Clmtiocenfis , tr procurator abbatis lanprior majoris ecclefia EleQenfis , procurator epiicopi
Bi Begnaudi, tf Prioris de Carito.
& capituli Eledenfis.
Joannes de Gorrlio, ordinis Minorum conventus Parifien- J J Marinas epifeopus Aprutinenfis , procurator pro refis , ordinis mnedidi regens , soec non fratris Joannis
verendiffimo patre domino Petro ferita Maris in CojQpingpnelli ordinis prafati in provincia Francia pro­
medin diacono cardinali de Venetia.
vincialis miniftri procurator.
Item , pro domino ascbiepijccpo J4 Brunufino.
Frater Petrus 1 > CorviIbells , procurator abbatis S. Ni­ Tierricus de fando Deodato , licentiates in I-gibus , dp
colai prope Andegavis.
magifie, in astibus, ambexitetorUniveifitatu AureiiaJoannts Brofandi , procurator epifeopi & capituli Miranenfis . <> procurator eptjcaporum Tuilenfis & XantoP<‘e*fi>
nenfis.
itmon i j OobeTbens arcbidiacomss Kapincenfis , procura-Djj Kemrjus militis . decanus ecclefia Bambergenfi,
tor capttuh ejujdem, (p Atrebatenfis .
B—Bremcnfii
—>·--■·4 J
diaccfii.
Aymcricsss de 14 Atriis, procurator prsrpofiti jj Mon­ Henricus de Mriendino canonicus Bremenfis, ambaxiator
tis Jovii fp fupra ordinis & abbatis Sanginaci .
domini $6 archiepifcopi Bremenfis .
1 i Jacobus Craffetl , litterarum Afioflolicarum Jcriptor ,
Guillc!mu>
I'oti,, in utroque jure bac.a,aureus , ca­
proca, ator capituli 17 Aveniouenfis ζρ Munotcnfii.
nonicus ecclefia G rati anopol itana . jt
Bego de Rogcriii, ia legibus licentiotui, procurator epif- Gui.’lelmui jp Brucellit , domini Michaelis erebiepifeocopi Vucenfis , (pdepntdtus pro provincia Narbonenfi. ·
pi 40 Arnhem primatui Hihernif , ac domim Thorn f
Berengariur it Mijerondi procurator conventus fancti
epifeopi Qffbrienfi, procurator .
Gnsltermi de Deferiis , Ladovcnfis diorcefii.
Guillrmus de Spelunca canonicus 41 Noleufis , miffui
Magift er Joannes Bafirp decretorum doBor , litterarum
nomine illuftnffima domina Joanna Navarra fp An­
Apoftolicarum correaor.
λ
.._ regina , _
glia
<p______
nominey proprio .
*
Joannes
Senefcalli procurator domini abbatis Prfmonftra- E 41 Bobertus , prior Gelfinari
, z>ica> ins (P prccarator
tenfii
totius ordinis , & Joannes 19 dc Pon!exo ,
abbatis Cluniacenfii , CZ ejujdem conventus Motif 0prior Bomame curia , & cellerarius monafterii S.
nenfis dioecefis, pro ipfit ir fuo Clutuacenfi o,d.'ie .
Antonii , to &■ praceptor dc Beverfo , Λΰ procurator Simon 4] Quatadriorum canonicus S'. Remigii, p,o.u.s·
totius ii ordinis S- Antonii (p Auguftini , ec procu­
tor dominorum 44 epijeoporum Andegaven/> C . <rator epifeopi Taurincnfis .
venionenfis.
Magifter Nicolaus dc fordis debtor decretorum , facri Thomas 4, Bonoront, hcentiatus in legibus , p
stc
palatii Apoftolici caufarum auditor.
epijeopi Andcg^veufii , 46 tr omnium lenitorum . <>:Joanne< ii Vipperdus , decretorum doftor, procurator do­
digaverfun ; & Joannes de Preti, monafterii ordint,
mini Ludovici archiepifcopi Boibomogenfii : a. idem
S- Augufiini Macloviensis dixcc 1 .
Ale-

*
Vf"
* > Ubra-B.
··

■ Mf. QariMmrg, al. CratebatL
» Mf. UrM.tbriw.fi» .
, Mf. MTolmiru» S«.k & LuJgwu» Rcxtora.
» Mff Ornmgco pro abbot· McUkwifi, Ordini» S. RemdiOi, & Prarponto N ure mb. ca.iomrorun. .cgula.iu-n, Pat»» &·<·
5 Mfi. Kdefia metropolit. Turee.
« Mf. prop· De.frn.
£* Af/. ledor. I M/, p...ur»:or mepft,, & totju’s

» xq. Bedraci .
1· Mf. ΕίφοΑ Nureotu .
t Mf. addunt, piocurator epifcupi G.auui.opobriai, ic totiu» orjmii
Prxdicjiorum.
«» gfif. de Caroilbe».
ij Mf. be Boocheex, al. Belenz
i» Mf. Aios.
■ 1 Mf. Mootifionn, & iui ordioii, &e· ■< M/Joanne· CraUeti . t, Mf. Anicienfis & Mimarrnhs. >· Mf.
■ · Mt. de Porieyo.
i9 Mf- 8t preceptor, (ao. preceptor i ) Rementit.
>, Mf. ord.i”s S- AlilIüi.i .
1· Mf. Vripardi .
»j h Mf. >>m tfi te vx , alio»·
t» Mf. Gitetam.
>, M . udJunt , prop- Modnum .
»« Mf. Le Gaeoec.
>7 Bufayo, mf.
>t Mf. & Rb»en.
·· Legt ex m/ι. & Nanaeteniu .
|« Mf. Gautridu» Danili.
j · Mf. de Rofello .
Farrr.Rentegueria.
tl- Al- Martini» .
I» Font, Brundufioo.
Js Mf. Verneru» Mifitenii» .
if Mf- Domini Joatuib.arch.
j? Mf. Veteris.
<* Mf- addunt, procurvor «pifccptPtnacoriceutir, oe.non capituli rcclefie Gratianopolmnr .
j» Ferte, PvtelUi.
»0 Al- Arrham , al. Armacham .
Mf. Bahea. Uri. Vallenfi».
<! Mf. Roberta» H sa hen Defola . Prior, See.
a ! Mf. Qeartadryn , Urf. Qpâtadrien .
at Mf. epitroporum (Fmr, epitcopi) A reniooenfis, Sc abbatis fenili Andria ejuldrm dmcefecs st Mf. Botiquant, Ζ,/f. Bonekamp.
»< Mf. 9t omnium Pnorum Andagaa .
Concil. General. Tom. XXVII.
Fit
-

gt5,

Joannes

CONCIVIUM

P. XXJII.

MGKMWDÜJ

IMP.

c. .

»*4

—--------- Alexander abfa aeotfacrii S. Marin de Bellofait ve-A
Cagaamit , O” J«4s epifcop Spoletaem , epifcop —■ · ■CHRh^TI
,r” or^1*"
***diBi Maltacfat diattegi ,liNecrvr», <T pro Nèeaiao ahfat manager.. de Cm- ANNO
,v<.
teutiata. fa aiecrnit, auehaxiafr ecclefa rtgni Fran­
tt fai nfai de Tnigineo.
CHRISTI
ci* , pro provimia Bardtgalen/i, can· alii. pit dtBa Dmmmu .Arpinae de Alexandria, p» tpfcap Alliga·
*****
pnat i.it ed Concilium venieatiba. uu fn.. <*r proMbf.
car ate r tpifctpi f erfasngtj.
£r daefoc m/. D. a Scfagmu.
> FiK^jeiej de Caferin liceutiatae ia decreti. , erih.pitibfar Na.loneafn, V pfa dt iapett Jfapd
Epigola Francifci Naefatmit epifcopi ad pi»,
Narlonenf. diot.efi. , auobaxiator Vaitrerpati. gnpe carAutaiti At unione inita Cuae dbedrnti.m utriajpc gain Mafajpegnlaai , MTgeJenr»,

dienùa Benediai XUL

*■ dI JT. .‘fl .

Anton, m de Zwanrvvarde , procurator pnupegti, de“* O taptali rcclegu S. Salvatert. a Hexbcberea-

&nnaidfai ptna.Ot dominl ρηκίραί. Pnmif

R

Îa rarniw—riaiinm , roAsumi ukimo V. R. P.
fcripii , CuiNrvMMWK hk awbaxiaax·* donainorum
repim CaAette, Amgemm ,* Narmw, te comitun»
liap de ! Tefete caaanica. ettltfa Catartetgi, p*»·
F«ui : eo sma a domino Ntro d» Lan·, mfcl utile &
râler eptjcep Catu.eeagi.
B e&caji Rio para ecetete potuit obtineri, nac amote,
ll.ru I.ai allai ut.iajpa prit AeBer, c Jeaanei Haae·
nec terrore : ideo per eoa apertua fait alias modus per·
•ade i» ei/dna p.tleu litertieta*. aulanaterti IWveniendi ad optatum, videlicet ejeftio ipiius a fade Pe­
■vtifatn And iawefii ad fatnota Cougantfajr Ce»·
tri, A obeJientis fur unio cum noflra. Et tandem poft
cilttrae degiaati .
nmltaa altercatiooec ad bate hodie conventum fait &
Jearutei 4 Do/ro. IheMxrtai ia lefae', arcMdiaaeiu.
concordatum, quod cenis modia & temporibus Infer*
dt t S aidte , & .aeoattai eic'ega Craeataaeeg’
convocationis noflr* & faaa obedieotiatum ad factum
fintuia Ta.eaeap! , precaraler detaM <y lapteii
Gone ilium Conftantienfa fient. Die autem diAc convoy catioois adveniente , ad quim fai anticardinale* cita­
buntur, dtiam ad eleAionem faturam faciendam , diAi
Aurchac. jaaBi Hort diu.ehi , l.crid.etm 1» tfaelodomini resea.A alii ei* adbitente» inConftanttenftfa­
fft y i» dcnrtn , t.cari». epifcopi G’attanopol.tani.
cro Concilio fe unient : ita quod dudeo* per Dei gra­
cr /HMXXM, l'apincenf. epifcopi , w< me ahhatn Cen- tiam erit univerfali*Synodo* totiut Chriftianitati*. Qpa
ibmgi , R«rfawre/>< durcrgi.
unione fc faAa per ipfam facram Concilium Γκ firma­
tum A unitum, enabitur dominu* Petnt* de Lana ,
lanaio. Unrttrftaiii AndcgaMenfii .
ut ibi comparcat die certa ceffionem realem fiAurus ,
.mitrier
­
σ uedtnui, pitcura- c td quam de fare divino A humano tenetur. Qpod fi
ter rp./.rpi Caut.-ioiengi .
non venerit , vel venien* non ceflerit, per fentcnciam
i Elfa )> Marti p e ali aie S. Laarentü Faveatma
univerfslit Concilii delicietur: cui lentent:a- fua obe­
dentia parebit, A lie fine grege remanebit. Deinde fiet
Otte $ Λί/Λν prap/itai erciega litibipolengi, p,« fe
eleAio t j umoni» fuaomi Pontifici*,et fic erit unum ci­
V epi . tp Hr. bipolrng .
vile A unu* pedor ; prout hic omnia, ec quaedam ah-annei io Habunde , pre ft <7 tpifcap Ejgetcng & du)i* ferret* , et mekum utilia pro diAo negotio per do­
minum Contadum de Sufato in facra pagina magiflrum
l aa.pertai de i i Giolta , pri fe & repu Hasarda .
horum portitorem, qui in omnibu* utpcce arabeai aror
B.' t. dai i> JC tr prxpogtu< Labeceug., pro je ey epilacri Concilii interfuit, plene frire poterunt κ V. R
•t.fii 7 erbacenp , Ouhcnf . C Coiotnfa .
Quibu* totum .raAatum per extenfam mififlam, fed
F.t D Sthcr.h , m Th/clcgia doéi. i, pre U»il>trglate ga­
deceotiu* mitu vifum efl, quod per domuxM meo* le­
in H L.pfenfii
gato* facri Concilii illuc redeuntes, qui pro certo cum
Jeavrei Ciegi lioratiatui in utioqae fart, pro duce
fereiuflïmo principe domino Rtxnanonan rege labore*
.Mltemeo Bxvar.x , rcnt.e Hoiland.x , Hannomx
vere magno* A multo*, A quandoque dolore* fuflinuerunt, vobis offendatur, A omnia referantur,quam per alium
Mag.gt’ dlbeitui de .V» rnberga, pro ft C7 epifcop
mittatur in eorum aliquaiem oAenfionem . Ahiifanu* vo*
14 Bambe>ie*fi.
'
koufcrvsre dignetur. Scriptum Narbonae xi 11. DecetubrU.
ps.hppai de, IjMpreffa !itteraraa» ^4pgditari.aa joj-

por ■ /■'*' f(

BariMoauro

aUale atatfaern fandi

Ex coHeBione Barhtriniaaa , & patnar
naf. Gemaanici. ■

La*’rain extra «»μ»·ι Ύ> .dentito. .
Caniza dr Suveia , aad.tei .aalaram fair, plati. jffae-1.1 , & ^ilirrta.
ditepij'iop Pragenfi.
J -jute

i j I'ariatpapf- , pro ft Ff ar-

iy .d-adda. 16 Fer.beiae , l:iteraram ΛροΛο-

h.a,am j.npiorei, pre fe ip eledo tj G demi.

Mi.· bar,

il d. Eut da. , re fa parochial.. ecde.ta in

Lcfen, L'ratiilavieniu dircc.i. , pre pxpnte 19
Mai tai cm ι, erdinii Prxrfaratenin , CaaflanUrmii
dtce:e.i<.

Ni.-olaxi de

Ballioni lai, prior (y generali. ordini. S.

jepal.’t EmniPii .

i: Grnmniana',pro ie zy ablate fa9a Erinttatu l’er aram . erdinii b'e.'ln Ifinbrofa .
E
Baiihm.ii dt
Fridrncai

Trim

epifipu

p>Aaratv cpij.opi t'i.anen.ii

lapna. ,

■ Mf·. Ermcagadu*.
<·
•r
1®
·<
It

dotnino Petro de Lauta in ejm obedientia

O* Ferdinand» rex Arragonum. Bae terrenutpre­
gnum fapeccfefle proficit ,ut qui intra ecciefiam
polio contra pacem agunt ecclefia;, rigpee principum ter­
reantur. Hinc eft, quod >4 aoAoritacepeci* ecdefiafficra,
aut abfol utx, haud immerito a foculi regib» ille ra­
tionem exigit, qui eorum putavit ipfam credendam eedefiam * ; poieftaci. Illud quippe felix imperium, cufa* di­
vi ia m parte* ecclefia legibu* redit in unum ■ Et licet ab
adolefcentia narurafoer ad pecem faaAnmacri» ecclefis ad
mfticMU* fui amore, poflquam tegis apicem dignitati*, Aitiflimo difpooenie , attigimus , tanto ad il|am ferventius
poftra crevit aflêAio, quantum ooe diving humani feue
legi-

N

. > a/ι. HahtlsKvnfi· al. Haifebccccafis.
| mfi- <k hoAeto.
Ferre , Dulicr , at infra.
1 »»/». Gabolio .
■> mji. Honrods, Rc.
* «■/«. Efiau*.
r Terte, Mile,
»p. Abundi
.1 ■>/«. C,-iri*.
tt
Rikr .
i(
LiLicrefa.
M. lawibergtnfi .
>i m/,. vutmrappr.
tt ef». wwcbem.
a/ι. Mtwnii.
.· »./«. G<yd«l.
'
.»·/». MsichdenfiX
»6. GcmiMsnus d» Prjio, siaiitor, pio fe . Paadulph** dt AtaunoApio f» A sbbatr (anfa Trinitati*. Ar.
"/i de CnxAo, Ac.
n m/ι. pro domm· PstrO abbete «ηλιμ Csffiiivnin . Ac.
furtr, antae .
ip Lege α r( aaBa fani.
>j mfa futau .
·* mis. foi«e< fa aOear.

« ·/». dt Lro, al. Colier
t nfi. de GJb'uir .
•e

p,o allate naontu

Copia fatraBioni. per regent Ferdinandunt faBet

BG1SMÜNDÜS

rw.

g, e

Ajore fa» aall— dubiom verteretur. Sed re» verf* efl,——--prah Mar! ia oblipmm; nam diftdfe ia faite fe ta
prompte reduxit ,ft qrod fafa purebamm, diftcile t»petti fata· .Qri· enta dllta· vocatum Joaaaam tanta

iaflatum potentia. ac mneoram prinrlp·· obedient·
CkVMMB ΟρβΠΜΙ t
Mîm, & ananalli etiam alia pubbtire imiaiai:Ulod tanta, goamvM Mtiflfasm, Clentio WM en*
4tn mImmn, gond } pro rilriirendb........ i· fereaiCmOm dominum Papam B»aodtltam , & Ulufltiffr
nmm domitum· regam lomaMrum fiatrom noflram carMaoum, g ft non ia villa Fbrpiaiaai pevut exfltamt
concordatum j fuper fatie unionis finit· matri· «dé­
fis, cetin· hum là» afleftionii lmaMm,« ica 4*cantO An*

i mammillam fic iijlriaafar· credidit ? aut tamen iocutarimr viventem , at fator , quMnamcomque ejoftnaa pw«
renonciararam putavit? Qpb dtitan Macupasmi Gre­
gorium ,f*t guère ( ot idem bwunm Berwdiftm afanut )

procuraram eft rarènflbo Majora goominu· cetfioni» vii
axfaarioai debit· miadirrrur, joe fire» cogitavit uni Überalimr ia fatantiaonrinb rioriam dtaiffuram?Qju»
otigne e* adverfc ai tare Wa «défi· Dei union·»

fic G ofawtifa, qnmned·· homlnm procurât», fed
mus, babeacM hodio carnmn nofteem, rafafaia· cor-B vix cogitare pontifient, confli» vere Cbriflum coûtant >parali ia civitate Valentis detenti ,gns non ta ante, bo» eidem humili inflanti a fappiicantta· praefatu» dono· algae ad morti· porta· appropiagaare coegerat .cen­ tniou» RenediAui tielflonsa tam ulterio· 4&nt tente­
tra mediceram noftroruœ anntan 4 no» eaari co»- ra» , Λ faroGnftam unionem eccfefim. gaamtnm merito­
mifiomi. Ec ipiaaignas operante Domino praputa fan- rie,* gfaiofe prolatione unio» rerbi coofegm poterat,
per ufgoe ad totaiaam loci mm ventorum flans pepu- tam periculta.ac taeflabdtar impeditet? No· autem
lerit;gualem tameo.ft géant grave» infirmitatem coo- poftgaom noviens, guod ex nonnulli· creduli· per eum
tnxerimu», nedum ricini populi, fed loop· diflaotm in p infanti neporin dati·, ft alii·, ft alii» fui» traftaiafulc 7 fenfevunt. A qua litet auxilio crept* divino, tibu», nil aliud fequi poterat, nifi raptura perpetua ra­
non tamen adhuc omnino liberati fumo·. Nec nos ab tio· negotii, irreparabilifque populi Chriftiani, ft cu»incepti· morti· S terror poterat retrahere. confiamma- cumgne fideli horrenda fcifiura, habito maturo, arqoe
riouom p «viHitai·»» bearam, fi iUi taba· atari» coe- dipeflo confilio ambexiatoram diveribram rapum, ft prin­
tingarot finem dare , obi pax ecdefi· Dd redderetur. cipem difti doanini Banadifti, multorumve prolatorum,
Et varo io confognettdo breviter a difto Baoedifto fine baronum, nobilium , doftoram in tara theologia mavocativo dubitandi loco· minime videbatur, cum ft do- C giflraram, ft nuntiorum direrfaum regnorum, ft ci­
erim» Angela·, vocatu· apud fao· Greporn» , & do­ vitaram noAraram in difta villa Perpiniani pro difti·
urine· Balthaflar a fui» Joanne· nominatu·, poft ipfa· negotii· lanfts matri· oedefis unioni· prefentium dinominati Joeatii· condignam lui· demeritu deleftionem, latioMm bujudmodi guantum cum Dto pofamui ampure & fimplicitor ■ i ceflavcrant omni Mire, fi guod putaje, & ulcerim minime diflugii· defiberavimu· infaûn ei· ccmpaMtat m papatu. Eratgue ideo impium ddpm. Et difto domino Benedifto per inclytum AIfnfpicari, good i » difta· Benediftu·, gui fe tot pro- pbonfiim primogenitum noftram cariffimum, i » in no­
tniSonta», juramenti· ft poUicitarionibu· ad profeguen- ftri peribnam, cum no· tunc aegritudine teneremur,
duco unionem fafts matri· ecdefi· per viam ranun- fuppiicare, »| ftipfim reguiri fecimu·; ft una cum eo
ciationi·,omnibu· illam alii· pnefaendo,adftrinxerat, ambexiatore· reji· Callelle nepoti· noftri cariflimi. ilut pene univerib notum efl orbi, guigne ut iepiui *ί- iuAritfimi iwg· Nivarne avunculi noftri, prsclari ft
feruit, adverfiirimn fimm, « couvenirvc in unum ad cgtegii comiti» >g Armintai ft de Fuxo confenguioei
mancipandum efleflnm, ij quem de cvSooe facienda noftri dilefti ; eidem utique fapplicarunt, ft ipfum re­
promifaat, torie· agitavit, guod per eum non flabat, guifierunt, guatenmomnibu»fupmdifti·attenti», »j pro
gno mino» 14 veniret ad alum, aliter mente peteret D canto tarificio ft bono pndtaae unioni» habende, dii j gnsn anribu· verbi (boarunt. Hac igitur tam vvri- gnarerar di&am ranuodatioaem taere pure & libere,
fimili decepti fiducia, poflgnam diftm fauniCmm Mo­ prout utrogue jure, ut fapra dicitur, tenebatur. Cui
ntanorum tex frater nobi· carifltam, pro ecdefi· Dn quidem »< fiipplicationi rafpoofb, nulli* per eum de vaunione, & pace fatenda, ad gnam utigue habere no- cantibu in tugnb, ft domtefo noflro ecclefii· fiftrt,
fcitur ardentem idom if pro difti» pefli»,ft fata u- m dicitur, provifionibu· quibufilam >7 familiaribu» ft·
nionii jam difts, hujofmodi noftram villam Krpinlani Λί*, deferto totaliter diftrr umonii fanfto negotio. fimulti· prslati·, ft viri· egregii· ab ii·, gui congregati mulato metu, cum nulla cata timori·adeflet, i difta
font in Conflantia. ft 17guampiuribu· ambaxiararibui villa tarpiniani reccffx, al in cigu* caftram refidebat
regam Franci·, ft Anglie, ac guoramdam aliorum turei· Qpi» vero tam famidolofa elle potuit, a g qui
ChriflianitacM priacipom fatatm intravit, nonoulli· fu- intra tam fatiffrmi caflri dauftra refidem, muttifque
pervantn ditaiouibo· locum dedimu» ,ft non fine ma­ annorum gentibu· conflipara», vallarufeue undique congno totiu» ecdefi· , ac negotii, de quo agebatur, di- fanguinei·, fervitoribm, ft amicb intra nationem pro­
icTiorine ,ut eidem domino Benedifto 11 oou· tolleret priam trepidaret ? Qpod plu» efl, nemine iequence, ;o
diflenriindo ia omtaria, moram in diverfi· prorogatio- •d terrendum ceree alio·, potitu quam timendum ade­
nibu· geflimm voti· fub , rp adhuc prscedentibu· , rat ei faculta*, in fugam potio· quam occafio fugiendi.
quod failure non deficeret tanto bono, aut guod »0 de g Maxime quod fecuritatibui, ft guidât ici· noftri· folemni
Ubii» proceficrat, irritum taere vereretur, pndertim juramento vallatu·, J t aut cautionfau, ft juramenti»
cafu iflo, ubi etiamfi nulla pnacedenti effet promiflio- multorum baronum, nobilium, ft aliorum potrotium di­
ne adflriftm, teMbarar, prout tenetur de neceflitate tioni· ncftr*. ft gnburnationb oflfaaliam, ft coofiilum di­
faluti·, jure divino pariter ft humano , fimpiiciter re- fts viJUt, facitu» effet ja ad veram, quibo· verifimile
nunciam pepatui pro tot evitandi· fcandalx in ecdefia non erat ] j coaftionom injuriarum feu m>Dpulfiooem fibi
Dei, ob tam evidentemque utilitateme jufdem, etiamfi de >4 aliquam irtogari. Nam fi, gudl ahfit, ia cor noftrum
ali-

» ^x mC

· Mi. rrperamair edArriP»!. Mrr ftit. 1 Lrgr n rf r» trjttmdi vijku l«»/r fariFiSoira· .

< Up u ·< * ·« r«

i Ea «<7farr

« Addt ta p*. <Mfa· ■

τ ■<·

. · M«. η·χ .

p MC oP/ororri fa·»· <P fe*v«a . i M» fHh. AL / Uh·, ai t Hb.
·· MC p«v
/b* ··>*·’* M·· tt/rrbt «■»■/
.
,·
AMPav Mwan· BrecdlA·».
·! ·<· qw.
>< ML «nwrtr·'■
• > Ma. «»Μ· ha«*u «Mail.
t» »L pr»
b/tii 9* friVii.
> 1 mC «οα··ρ/*ν,’·ΜΊ eint.
·» Lag «r nf- awri
Mtnt. ttft* 9·.
·» leg» « «C rihr p,r rrrdrav».
. ·· ML jk
/Wi*
*· 4-«·» vx M. m» dartf «i»Xri»r*r« «drAr, tr
»>«d μμ>·«ι
taiwaid·· diWaa
Dti, <?·<·.
>■ M. ·· <<·>* ptrfvra.
lfi,K,
M Mff .d»»we»»<v.
>1 M*. frt tM· ÎM /errifif— .
·« L»Ce «< "·*! /·»?!*«**«·«, I·· ferwrll
·■.’<
aer·· tbtererf *»but . Κ,ι
<vqtr**
**(/·■>», O t. »’ "■·■ [μ'Ο+τΛ··
(·Λ<> . ·· mff. >■ <«<M> («»n .
>· ME. gMd.
,· mg. r«r»<nd,' <r-rr .. ..fww
titrât λ fétu iti. tT
yv.<tn.
j· MC CT cqerrwg·,.
t, nif. «d wron, .
tl nti.
v'.. 1* .nd. u«u , .fe'·»·*·.

“HSTT

CONCILIUM

'aliqua contra prions· fisum cogitari* afreaditet, η· ι omfa.t? retina cnfaoik* fifai eoafarraso pfarifin, ae—11 ■ ANNO csflum fisum pttrifeemu facil* impedire . t cam msi- faMMPtfo>aoa nata, boreo divin· onfarénnc cl pro- ANNO
CMR.BT/
l* quren luuimAii fuppteattoac no· aHicate pate- duci Jcndlp· vahret sftfaim, pared· patai, <**»11
fa alii fabdfci nefai fab obodimnia di* fanfasi Bone» M*r
hmm . Bt gMM iieat a jam ha cathaw fee, smc iwi
ditt exfifaat, aut eju· pfaonfan, aepe oreafacis pr»
•ereat: pfasrtuncu· in rofaotdfane pare fear dite
mines cosdid*satiOMm,ft iskaisum .stedHoae eamfin- fappitetfanit.fa repifainni nlrimc, coavotnconm fa
pkri , quant ad qjufiiesa dmnsai Beaedifti prims· , rennes poaiasos fare obsdipin afcot,· ad cefahran*
dure «an so ConeiUmn per too· menfam vstriancee·
benoisra. « fatuas fen»*e in cofde pMTimue, infam
raati ,ad fiaem pod fa «Μι fire pax habetetur Fctetsril tÿddtentpiMdore.pararit.pMPdore·.
eccfeiia.ftia tarn evidanti cats ac finguiari Articulo φ—lint date fapUcationtes fibi fate .quasfafe jam
fan nomiaM gloriam exritarat, contins·* minim· p. txmfa negavit: so fad pod non nt cum Psdetiberetuwnus, pin mHKt ad oam ancvquam navi· leu p- ret, tares· nepedfint Contend· bujitendi vocationem
lasm j in pops.... titoafasot, nondi* It procura­ ipfa fader inter alia ; Id oe fade apparet , pod dum
toribus noAri· . ac aliorum rtpin fa pinopun prx- erst in dite villa Nrpinipi, s.t negotia notabantur
fstoewn , rapifaioneni, fa (applicationem pradrihs et- eedete. aa faitenom rJiqumn fa CondMoidom per fadom fcdoMH hunuiiier · fappiicari. Qpfas infnsteofo plenninre. fa ultra diiaueit, tenere a ? votak .· ends co·»*
dato pr sum refponfo , incontinenti veatonsm disca- vocatio bojufaodl anpifico do direte dsliberatiom ,
rat £1 cotnmifa. Be fampa percepto pod intra 7 pvorifou, ft concordi», per ms jam dites fate ceonote dominium in caâro fa ftasifcula ifaan damions tiflime contradicit, & «afanem ac pncom acchdin Dei
Beoediftut dsrabfao toari d*fc**d*rat, ctiam pr nun- impedit manifafte QuMnobrem pendite omnibos , &
ciN, fa procuratores nofiros . ac regum fa principum aiiripfar ibas plene attentis, pa aperte démontrant pod
rno, dsfp«Mti,ftsd alia sMsriKa oom Midi· aaxratOM J preiaqtsanda paca mcWm οοβτ* 4 figeramus o·

praditensra requifitionem, fafapikatiOM· pesedites tana falutifaro. ft evident! pragsvffui pacis fantematris
«dam fecerimus . Sed minim· fappbeandi impornimtM ecclefi», >4 A ms ejsu inveterati fchifinatis emulatioae,
cor fuum ad tanti boni fa rationis rebiculum blandiri obedite dite domino Benedite, aot ejm per«r* man»
datis , notorium impeditnMtum adjiciat : de multorum
potuit. quin immo t prepri* pertinaciter adhr reter
Attendent·· itaque, fic labores aoflros debteo fine ήτο­ pariatorum, comitem, baronum , militum, doterutn ,
Arari, pod per omnes bomans oonfiMI 9 notes labo­ faproborum, ac nunciorum fac pratentium diverforum
rantes nulfam potuimus boni operis manipulum ex »0 regnorum , fa civitatum tsofirate· coaSlio , provide­
tam proliM feminaris trateitesadipifat ; laxat* d* re­ mus , fa ordinarem per no· , ft noftros fucceflbtM ,
tero retia decrevimus, invocato Cbrifti nomine, fa e- 'necnon pet *uodcu<n*u* ecclefiarum ptshta· , duces ,
jus Virginis psnttricis, faltibri fisper iis jam diternm barones, romites , principes , ac guailibet alias perto­
omoium praaiiterusn ronfilio: attento pod in Civi» nas tam «cclefieflicas, euam fscoshras enjufeumgue diret* ConAanti* fare totus populus Cbrifiianui ,pi fub Cgaitatu, grados, prcemmenrix , aut condit tools exobedientiis prxditerum vocatorum Georpii, fa Joannis fifiant, nobis guomodocssmgue fisbditos , eut intra re11 prius, um per principe·, faeonsre ambaxiatores fip» gne, fini dkiooem noAr*m dggpnres prsfato domino
lenràes.anam edam per prwistos, faalios quam pluri­ Benedite obediendum non efle alignatenus , nec paren­
mos nobiles visos congregatos exfite , cum aftAkme dum . Ac prateipiau» diflriAios , et mandamus eif­
fante, perafafinrelict, ia obediendi Ibmmo Pootifi» dem , quatenus dite domino Benedite minime tan­
ci, gtrem univorial is ecclefia fibi canonic* prafiriendum guant Pap» obedi re, adbmrere , £r* in aliquo parere
decreverit : fa vstod nedum injufium , fad inbumaaum prxfamare ; nec «jus bulks , aut qtMfcumqoe litteras
ntiquo videretur illos uberius nofira communione pr»- lui, v*l fuocusn «dfidariorwu ordinariorum , tt de­
vrn, 4«km ad unitatem fapacem fic confiat ede afe- legatorum, colletesues, vel fubcciletensre intra diAoa.deliberavimus, 4*>od ambaxiatoresregum fa prin» tioeem noàram peutfartare, ac rolloterfa» > ; et fabcipum pnediterum obedieotix dite domini lenedi&i . coUeteribus prsediAis , feu privilegiis quibufvii aliis
fa etiam omnes alii prrefati , fa alii eoriefiatei viri , perfanis da fruAifau, five redditibus ad cameram Acui ad geaerale Conciliumconfaeveruer vocari, sgad poflolicam quomodolibet ÿeftanribas rafpondere, prmjam ditem civitatem Confianricnfem, ot infra cenam terquem illos, ad quos nos ad boc duxerimus depu­
terminum tooeentur, tratearri, una cum ahis ibidem, randos · Cum nofir» intentionis exfiftac illos, iis domut dtem e* congregatis, ac etiam faturis divino me­D taxat excepti·, quae ia peofecutiooc unionis ecclefi»
diant* prafidio, quod uuio ecdefix octbodoxz jamdiu expendere opottob» , fixuro unico . ec ab univarfall
concupita, feb uno indubstaro , fa nniveriall ecdefix ecdeGa recepto fumoso Poetifici , per fidehr pertonas
recepto pallore legitime fabertur ; prooc in certis fa- irrtegraliter referves* . Ityunaeores nihilomwit» , ac
per boc capituli· inter fereniifimum Regem Romano­ etiam orfinsures, quod oraoes et finguli , qui benefi­
rum prreditem , & ambaxiatores congregationis Can- cia ecdefisftica in ragnû, et terris, Arioni , ac domi­
flanrienfis, fa diverfos alios prelate· cum illis ex una nio noflro fabjeftis, obtinent, cujufcumque conditio­
parte, fa nos ac abes reges , fa principes fapradites nis , aut Astus eafiflant, etiamfi casdinalstus, asst Pon­
obedientie diAi Domini Benediâi , iea vorata areba- tificali dignitate ptarfulgeant, in üût ecdefiis, aut be- xiatores ex altera, ccoccrdaris , fa firmatis dignofiri* nefici» refideant raillulque eorum prsrfiram domi­
tur coatinsri. 14 Non parum addic ad esm unionem, num Bcneditem, aut tpas curiam fequi, lira in ea qoo>
nos illud novum bonum, ab Orient* fidis apicibus, fa vu modo morari ptWunat . Alioquin per ibo· , quos
relatione pcoduBum , guod Graeci 1 j fium in afta La­ •d colligendum frittes earner* ApoAoiicx duxerimus ,
tinorum detenter idteram , ardore Chnfli periufi , ut pradkitur depsKandos, omnre , ft fingolo· reddiDominico gregi, fi eidem unem, ft indubitatum , ca- g tus benefiriocian, qu» obtineret, prxmremusartefiati,
put ps*d£rt, aggre*sri praponua* . Vanun quia va­ donte fuper boc aliud ordinetur. Etiam diflrifties in­
num effet deliberare lalubria, nifi tollantur de medio hibentes uni vertis , et singulis fiibditis noAris , tam
ea quae minime 1 ( venire deliberata permitterent ad ccclesiaflicis, quam fireularibus, etsi Pontificali przctetem ; confidcranaes , quod prxlibata ram faute fulgesnt dignitate, vsl quovis aiio titulo, feu nomine
tesi• Μύ» re/ mM· /e». Al. ou *Wfe *a*u.
· Mfa jam tftomt dr , Vr.
i Mis ftt
« M<« farrraw· fSMpdrrsifrei» iataimu.
i Ixgs tx nrf·. >· C«s»riiA<>l« afctaàirtt.
4 Mis Χμ/Ικ,μ .

1 Mis. sqarM·.

s Mfs. ia fn/ria ftftiuaua aàk^rtw .

■ · Mil. MS. r«w prWrau yWJhMHAqri*”'·

f Ml- uqos, asdsr.

“ Mb- da· . frajtat trat .

Il Mil. ad tiriuntium .

■ I Mb- *d tuadiOvat Caanliaat Ctafiautiraft iafra srrre* H>at>aa>a atnirt, ( si. irr ) trataaiar ■
M Mb· Xt »m vanna aé tiHtaia catiainata natnaa—aeat as# ü/ad awae |«κ· aiUt't . ah Ortrata, Vt|| MA/mm a rata hatraaraa ■ ■« Mk.perwarrr· >> Mb. v-sm tmat - ■ ■ ta»affrvat>va. ■! Mf> ums ,prrdur>
·» Mis. addiHU ,'rMwwrrat
>· Mis. /bd jaat aUaahaia, » r*· rf/ htlihrrrt , at rafat irt Cm^aatiaa , Vt·< Mt. ttht atfatia.
>> Mf. asas. rjphirm
il Al. MÀ aUa>t ■
i , Mit. V t)U.. ..fthi/nati» Mf/ûat, cdvdrr·, Vt>l Mb· art.

< ■ «Bi I

•M

ÎTwS5

CONSTANTIENSE.

s,c~

8,o

_
■■■ ce*d*M*tur m contra te non* m pntfeotium aiiqnid at- Alice* oHm Joanni· XXIII. fc Grogorïi XII. ex uoa , fc
ΛΗΝΟ t—tare, fai in ali—o conmveure prxiament , fi pœ- Petri fc Luna pane ·” *lw>. omnes fc fmguh domini
CHfttCTl Μ

,<l<·

greva* rapiunt mm

fabtaa .

Mandamufoue demum

cardinale* , pnêiari > ambaxiatores , procuratore* . nuocii

α—fcaa fc fia—lit fubernatoriboa vicarii*, juftinarii»,
cabnedio**, bajuh*. jureris , fc alita oSciald*·* neflria

ANNO

CHturi

quomodocumque in pnrienti Conilantienii Concilio exitftente* debeant fc teneantur medii* eorum juramenti*
prnflandir ipfe capitula approbare . Er ut ad celetem
prout ad eorum —emlibec pertioabit, quotcumque fc- conclufonem deveniatur , fcipplicavit demini* ibidem
prah—fcriat, tut aoveriat ait—afcaa* contraire , fob exidlentibu* , facture—e C—ctliqm reprarictxantibu* ,
tnnn paranti cufcdia teneri frétant , nofque iuper hoc —atenus ftatim fenilia juramenta pratflarent . Quibus
eonfultare non difiêraot , frfturi fcinfc prout a nebi» propofiti*, ftatim domini fc Concilio ibidem tunc exfireceperint in mandari* . In o—s rei teftimonium i ftente*, nemine diferepante , relponderunr . Plxtrt. Et
pnrireaem fieri juffima* noflro figillo pendent> munitam? ftatim ad verbum difti domini ardwepifropi approbave­
Danam Perpiniaiu, fc propter indifpofirionem perfo­ rant in difta capitula, fc juraverunt ea fideliterobfer­
rat uoflnt fignatutn manp noflri primogeniti, die fena vare ■ videlicet domini cardmale». fc prolati , ad peJanuarii , a—o a Nativitate Domini mccccxvi. Regni- ftoralia faa, ceteri—e domiat , fc ambaxiatores . ac
—e aofln v. Alpboofiu Primogenitus . Dotufous rex procuratore* in animam propria* ad minu* dominorum
mandavit mibi Paulo Nicolai.
g mfrafcriptoritm , fc obfervando difta capitula , prout
alia* incontinenti lefta fuerunt ; fc —i liber eorum corEr ceilrftiute Bxrbfmixxx, fc ·/. Lipfietui .
porale prxftitit juramentum , ft ftatim pro celeriori ex­
peditione prxnuflorum, fc mandato & voiuncata difti
litter* iltxf* t» pxrte 4Si étuixi Hegii dirtEi* Concilii reverendiflimu» m Chrifto pater fc dominus ,
dntixo 1—peretori.
D. Joanne* de Trembleyo fedi* Apoflolic» , ft hunt*
facri Concilii Conflantienfi» procoootariu* ex unolarere
ÇErtniflimo principi Sigifmundo Dei gratia Romanorum daftx fefliocii» , five congregationi·, & Gua Iteras Gratii
ô ftc, repi femper Au—Ao, acHungari», Dalmatiae , prior ecclefix Rhodi ordini* fanfti Joanni* Hierofcdymiftc. regi ; fratri noflro cariflimo , Ferdmandu* eadem tani ex altera, cum nonnulli* alii* bufo* (acri Conci lu
gratia rex Arragonum, Sicili», ftc. falutem debitam cum notarii* , & (cribn eiidem adnind;* , ad ferutandum ju­
honore ■ Serenirtinae princeps, frater nofler pnccariftime. ramenta omnium m congregatione prxfenti , fc alit*
Sollicita cura praecipua circa confummationemtraftatu* in boc Concilio fanftiflimo congregatorum depurari ,
unioni» fanftaa matri» ecclefi» , ft nec ignari feremta- iverunt ft omnium infra infertorum , tam principa­
tem veftram, pro —arecipere afloftiom* fludioferven­ lium, quam procuratorum , fc advocatorum ft ambater * ntfom dat, fummopere pratula ntem vobis praten­ xlarorum in boc Concilio exfiflentium juramenta per
tibus intimamu», quod bodie j data hujufmodi, Dei no-_ eofdem, aut tafti* fcnpcuri* fanftis , aut more prxlato­
mine invocato, ad finemquod Dei ecclefia , unico nupta'" rum, pefteralibu*, ad fanfta Dei evangel ia praeflua re­
fponfo , 4 C&riflianu* populus, —i toti» pene temporum ceperunt , fuper tenendi* , obiervandi* inviolabiliter ,
naufragavit circulis, in pace quiefeat , fubcraximu*, ft fc ad implendum pro pofle capituli* fupra, ut pramicfubtrahi juftimutubique j ditioni noflr* obedientix D. titur , inter lereniflimum Romanorum , ft Hungarix
Bcnediftum ; diftamque fubtraftiooem hic fignanter , & reges faftis, concordati* . fc conduits . Qporum quidem
per a lier etiam pane* noflr* ditioni* , juxta ipfius for­ principalium , fc ambaxiarorum , ac procuratorum pr*·
mam , quam ferenitati veftne mittimus cum prxfenti , diftoram aliqui fe fualque confcientias , & foramenca
folemniter fecimus publicari : erodente* indubie id idem magi* alleviando, fc clarificando foorum juramentorum
uno eodem die faftum foifc per illuftrtflimn* rege» , cedula* , & quilibet cedulam obtulerunt atque prout in­
Caflella nepotem, fcNavarre, avunculum nobis carifli­ ferni* font annexe . Super quibus omnibus ft fingulis
mo· ; ac etiam comite» Armeniaci, ft Fuxi in eorum prapmifli* petitum fuit per procuratorem hujus facri Con­
regni* , ft civitatibus. prout etft iterat concordatum . cilii , & eorum quemlibet fibi fieri ad futuram rei me­
Super alii* vero , que remanent ex fe—enda tam d vigili, moriam unum, vel plura , publicum feu publica , ac
quam Audio procedere curabimus , quantum innobit tot. quot fuerint neceflaria poblica inftrumenta. Pre­
eut, quod ex eis fperamu* luffragante ope divina fruftum fect ibu* omnibus . fc Gnguli* infra nomination expreflis,
votivum, fc felicem exitum pftditurym . Et fi —i de aliifque Chnftifidclibu* in numero copiofo.
noftri* regni* , fereniflime princeps, frater nobi* carifltme, grata vobis occurrant, fiducialiter intimetis
Fx collf&itttf Bérkcnimtne .
Datum Perpiniam fob noflro sigillo ferra*· , fc pro­
pter indifpcficionem peribo* noflrx fignatum manu no­
E— Hu— fc Te flero canonicu* in ecclefia Caturftri primogeniti, vi die Januarii, a Nativitate mccccxvi. cenfi procurator reverendiflimi petris domini epifeopi
Alpbonfu* Primogenitus.
Caturcenfo, nomine ejufdem, ft meo, laudo, ratifiée,
approbo omma , ft fingula capitula , & afta , ft con­
Ex nJlfdiute Exrierinienx, fc jxxtxtr
cordata per fereniflimum dominum noflrum Ronnm.uf. Grrxmuiii.
rum regem , & reverendiftimo* facri Concilii letato*
cum rege Arragonum , ft alio* legato*, & przlato* obe­
Caxfrtfxtie, it> qax àexùxi cardinxlei , xrtbtefifcepi , dientix D. Petri de Luna , & ea nomimbut —ibu* fojxravrnntt tepitxie.
pra promitto ft juro habere & rata & grata
Alexander abba* monaflerii beat* Man* fc Belle­
Nno , indiftione , —ibu* fupra , die Mani* quarta fonte veteri* ordinis fanen Benedifti Malleacenfi* dicemenfu Februarii , Conflanti» provmci» Mpgunti- cefis licentiatus in decreti·, ambaxiator ecclefi* regni
nenCi, in ecclefia cathedral· , in qua feflione» poblice
_____
, ________
.___
____
-Franci*
pro, provincia
Burdegalenfi
, cum
alii*___
qui rpro
teneri, & fervari folent , fuerunt congregat* omne* Edifta provincia ad Concilium venerunt, miflu* & pronationes , ft ibi cmiflt* foleronitatibus qu* requirebantur curator epifeopi Lucionenfi* , promitto ft juro.
ad feflionem publicam, ftabfque divino otficio , reve­
Ego Joanne* Doker luentiatu* in legibus , archidiarendiflimu* in Chrifto pater ft dominus archiepifcopus coou* de Sabolio canonicus prxbendatu* in ecclqfis CeTuronenfi*. unus «x ambaxiatoribu* videlicet qui fue­ nomanenfi provinex Turonenfi*, ac procurator m*ra»
runt propane diftiConcilii ad pane* Arragonir mifli , fenti Concilio dominorum decani ft capituli dift* ecdefif
afeendit ambonem , ubi fententix, luter» , decreta , fla- Cenomanenfi* , tam nofiime proprio, quam nomine di­
tuta , & ordinatione* Concilii legi folent : ft propofurt ftoram dominorum decani fc capituli, laudo ft approbo,
ibidem , quod juxta contenta m capituli* in Perpiniano & ranfico omnes, ft finguio* tnftatu·, & coocotdia* fafta*
init·, ft ut fupra concordati* , inter obedientia» vide- inter fereniflimum principem D. regem Romanorum , fc
legabbiifee* eoâtttut·, —arena· ferrato tenore bujuireodi,

A

'

»»</*■*»» ···· ■»·««.

» Mi. «feder ....

S Mf. dJiMM* a—«fedfeMfe dMim *rard>*>.

, Mf. d«r«.

« Mi.

4 Mi Fw

.

•‘W’h; -

Sji

SiiSS*

CONCHIUM

aCBJgw»

ija

--- ““^fogatot, A ambaxiato— pratfoMis Concilii ex ana par- AGamere—ifoenie dcmofi·· habteartoaisexfifle—as: mi
re, A domtn—regem Arrag—, A legatee , amhe- D.
“ cardinalis ad raqaifirion— diftoram ipfaruas domi*
a*R’?1‘ xiarore· otedieMs· Bari de Lem, Apr—itto A jaio mram pratnsncario—a A fried· jaravitad faaftaDei
Ego 6wNmi âStUo·», MMàa A cotte—iaa
moenfleni Aarelaà
Haiti, U—dia— in Aeato*
gia, ec in decretis . Menon vicariat revireadMiml ia
Chrifto petti· AD.D. Greriannpnli—s i eptthapi, nmai·
M proprio. A mooaflerii pradifti, A aaariae !*·«►

tii— eau·

fuient·

ibidem tradidit

A domi— tegmos Cc*ciliiCO*ftantie«fi«ex «m fut·.

diCmxuai peer— , A dumirnnm Gratiaaopclitaai , rag—, at f anew allai— domiaorampriaci—aobe*
Vapiacenfis epifinporam, nt AAi abtatia, Ceacboaf· , taari· ètuiai Beaodftt ab altera, com capitula fro
ffutbanenfi· dicacafi· , —ram Am fcoouaaar in hac won in ftafta Dai etxiafia rnafaaarah concorftfta
fonfta Synodo cam fisfikienti pored— , A — coaftat •xftireriai, oxpradi at— jurata, A —d par diAom
penes aaagifl—a Michael— BalManaf—,foro, affrobo, Coodifam daboaat agfrobin, rarificari, jurarii Afib
laado, A ratified capkala, A eft· aoaninfiiii , quibas alfouo prabnram captcuioram, vol ia —capitulo·—
fapra, proue domini cardinal··, Aaliiinmiai forer—. effet defoftasex pan· noAn, quod pan alt— pernaFrater Joanna· AGoraiio ordUaMinoram, ec fane j Aarum hafofi—di nuUatomn obligatur , prout broc in
theologi* Parifiis proAdar, conventafiiee Parsfieafis or* inftrameoto poblico fuper hoc corsfefto pianiu· contine­
dims antedifti magsftet regem , necnoa ff. P. fratri· tur . Ideo in Averem didba m—ils occAfiro, A na tea
jotanil Qumgonelli iacra theologi* eximii doftoris pna* defiderabite bonum quomodoiibet i·—dirt valant , vel
diAi ordini· Minoram m provincia Franci* Provincia* differri, difta capitula A propria form·, pun in difto
lia mimflri, Aero generali Coaftaatieafi Concilio fan»* faftrumonto contirnntur, —nt—ad ore pertinet, ap­
tali· procurator cam ptenitadia· pocadati· cooflinstas , probo , ratifico, at— juro. Qfoa tamen ia quibofdam
jam nomine procuratorio a—di Ai A patri· minifln capitulu videlicet in rente, Ano, A oftevo predifti·
provinciali· bebeni grata A recapca oomi» capitula le* tangitur, —d per futuram —serate Concilium, A hoc
fta in publica feflloae die Macro —rtt Fabraarii Acri Conftantienfi Concilio ex altera nbadientia vnieodafiac
generalis Conalu Conflantieafis.
•left» foturi fummi Pontificis, cuja· inceUeftus viderat
Not Herve»» abba· attiufque juris, AJoannei Hau* all—tenu· dubito. Ideo ne diftum juramentum ne­
rodia in eifiiam juribm Iicoatiattn, ambaxiatoras uni* fiat de mihi dubio, vel junfto declararo , quant— ad
verfitatb Andegaveofis ad Aeram Conftaatienfe Conci­ boc nec iatelligere debuerant , quod dift— Conciti—
lium deftinati, omnia A fiagula capitula inter foreniflr- •ligat fi—furam— Pontificem juxta mod—Alor»
ronm regem ff—aaorura. A ambaxiarores difti Conci- mam eligendi declararet, ita tamen qood non totaliter
in , A feranifltmo· rege· Arragoo—, Cafleil* A Na-, excludit illo·, ad quo· de juro pertinet elaftio.
verra», ceterofque de obedieatia Batti de Luna BonaIa ti/ïaMaÙM· fmtifim» aer faifcripfi , Prtm
difti Xlll. in fua obediedtia nuncupati in villa NarboCtrjiadii Caascrerr^fr.
nenfi, A Berpinian· fitper fofto unioni· ecclefi* appun»
ftuata , A concordata , n—ine quo fupra laudaram ,
approbanou· , A ratificamui medii· noftris juramenti· , ÇUbAquenter , reverendiflraii patra· domini protonopromittente· nullo unquam tempore contra praamiffaca­ O tarins A prior sd reverendiflira— patrem domin— Amedc— cardinalem Sahstiaram bora tertia >ofl
pitula , vcl rorum aliquod venii· quovis modo.
Ego Hugo Fabri magiAeria artibus Amsdicina, pro­ meridiem accefferant , A fimiliter jurament— ab eo
curator revertndiftimi ia Chrifto patris domini epiteopi requifivenax per e—praeflandum. Qui dominus cardi­
Cameracenfo, approbo, ratifiai, ac—juro omnia A fin* nalis taftit pcftoralibus ad fanfta Dei evangel ia jurando
gula capitula inter fereniflim— regem ffomanorum, A confirmavit, approbavit, A obfervare pram ifit difta ca­
revetendiflimos domino· facri Conflantienfi· Concilii par­ pitula prout praemittitur inia A publica» : Aiva ta­
te ex una, necnon ambutiacoies dominor— regum, A men procaflation· infradifta, videlicet, quod per appro­
a Forte . ·· princip— obedientic Petri de Luna parte ex altera λ bationem hujufmodi capitulorum non incendit quovis
Net- Narbone conduA, A determinata, A hoc nomine pro- modo prwjudicare juri A aftioni particulari· fuper re***■"* · curatorio. in cujo» teftimoni— praetentem cedulam manu cuperatioiM beneficio·— fuorum , qu* habuit, A ere* *'
propria feriptam fignavi figneto meo folito manuali . ®dit habere in partibus in regnis Hifptniar—: — proteflatione falva, juravit ut prius, A alii qui fupra ju­
raverant.
Et Mf. iru/tc ΰ- G«ehm.
Deinde acceftêiune sd domum domini cardinali· TriQpibut juramenti· profliti·, c— aliqui de reveren- caricenfis, ubi bina vice fuit refponf— per fiimiliare·,
diflimM Patribu·, Dominis S ff. B. Cardinalibus vide eumdem dominum rtrdinalem fore infirm— : A fic tunc,
bancur efle abdentes a congregatione, A etiam aliqui alii nec bucufque juravit.
Subfequenter iidem d—in! protonotaril acceflerunt
domini de Concilio fiiit deliberatum, A pronunciat—
ibidem per reverend—petram D. Vitalem Epifcopum To- ad reverendiflim— patrem D. Joannem cardinalem ffatonenicrâ, quod on— A finguli abfentes, A alias qui ef- gufin— , qui poft fimiUm requifitiooem approbavit A
frnt ibidem, tanquam procuratore· Dominor—, debe - ratificavit meliori modo, quo potuit, A foravit obier»
rent date eoc— nomine, A illot— , quorum nominibus vare, 8c nen contravenire /impliciter , ut alii forave­
hic (not, dare notorii* infrafcripcis ■ Et quod reverendi runt . Eliùu b [tctlerii.
Die Jovis at i r. menfisFebruarii prodiftl reverendif- 1*M. c
Batres Domini fedis A poliolie* Protonotarii, A Prior de
ffhodii, ordini* S. Joannis Jerofolimitani, accedere debe­ fimi pattes domini Nicolaus archiepifeopu· Gneztsenfi*.
Placentinus
A ____
Andi— Clericus
rent D. Cardinale· abfentesa congregation·, A ab ipfis ,Jacobus
ξ epifeopus c ____
.... ,, „
____ .r Lrg» n
fimiJe jurament— exigere atque recipere in pnefimtia E Poxnanienfii , ac ceteri ambaxiarore» foreniffimoram
P/mtu·
Notariorum vel alicujus eorumdeos Notario·— Conci- princip— Uladislai Boloni* regis, A Vitoidi magni du- cis Ltcuann· , prapofuer— eorum querelam ramra Ma­
lii Cooflantienfit.
giflram genentem , A eoc— ordinem fanft* Mari*
te tjlirSieite BerderinsasM ,
Mff.Gmniucit. Teutonico·—d pro ei» D. Augoftini de Pifis advocati g pgf.
confiftoriali, ac D. Petri de Cracovia, ia loco foffioni· « .
Die Mercurii quinta menfis Februarii , prrdifti re­ prarfontibu· majori parte dominor— cardinali— , A
'
verendi patres domini Hermaonui Diverge, A Jacobus fuppefitor— nation— Concilii Conflanriensis , tamen
ffodini de Jrous fodis Apoftolic* pcotonotarii, necnon obtento per prius lieenda in omtubus vneationibut. Qpidomieus prior Rbadi juxta mandat— en heri in publi­ bus propotitis nihil foit per Synod— refponf—, nec
ca congregatione foftut» fuper recipiendi· juramentis a querela, licet prodifta forot, notariis Concilii tradita.
Eadem die Jovii XIII. mensteFebruant prodiftl prae­
dominis S. ff. E. cardinalibus tunc abfeneibut fuper ap­
probatione capitulonni tunc leftorum, accederent ad sidentes omni— nationum extiflente* in loco nationis
reverendifljmum patrem d—in— Petr— cardinalem Germanie* ad fupplicatsooem, A fcri/tenai ferenifli·
mi.

Γ·.

fn

CONST ANTIENSE.

PSS?

, ς'.1 »^·<!· w

sigbjtondus

'^^-Jqyayyyr

gJ4

TT~Mi priacfete SfeMtata Komanonam ragte ta· Concilio A a·, fitaat injuft·, Ac contra omnem varicatam cremaCoarifantionfi faper inc faAas At diroAas miterons ad ra tus............
- - fanftus & bo- fANNO
, qui ifufi illoe feribetZM
fuiffet vtr

Λ;“. varataSaMm petnm & Joannem vieecancaUanum lo­

ne U« ac ianocane, Μ proptar invita· tied pin- CHK|S11
gate &. incraftati faMfot datus, Ac titan» morti inHl<'

■mm. Rat·» igitur magifler Hroticus da Piro nomine
pateado fefumdonataum vfcacaaceflarh··, or mandant
domita auditoribus tecri palatii ApcfloUci c«sfaram,ut
in caafiaprimariananprac«miM»tae>« debarant ufoo·
ad adventam domini repi» Bomaaoram. Qpfas» peedbus dominai vireranrailarraa innnaoi, ftatim mifit ad
auditores prwdiAos, mandatant da cataro fisfeendeseot
prorata ia canite 1 ptis, * aaUatamn altartan procadsrent,
■«fi poA adventum fapiadiftt Komaaoram ragte.

perfonalem contra omnes & finpuioiqui bujufaaodi quid
contra Concilium fcriptitau, & id in hoc diffamatae,
At quorum figilla raperirentur in fetis Unaris per eos
ad Couftaatiam miffit, At ibidem publice per fuos af­
faris forant tapratfa, feu afaxa, At alios difiaenatores,
At faveam· haavfim, At per tatam publicum, fi opus

fuerit, in panibus ia locis circumvictms aftfeeodum de­
SlfeMtar rrassr Z/Mrr<, ftp tfi Ulu.
cerni , At concedi debita cum inflantia poflulsvit.
Bavantatae Pater: Confiât paternitatibus veftris
Item, membratus mapifter Henricus nomine quo fuUluftritamm prinripaan, At dominum dominum Sigif·
g pra prapofeit, qualiter reverendus pater dominus Guilmandam Bomaoorum rapam natiombw fingulu patentsielmus eleAus Arpotinanfis, familiarefque fui, necnon
bm foto litteris fappiicalfe, quod ipfi octauv dfenareovenerabilis vir dominus Cantor Arpentineofis effent ma­
ear apod auditor·· caafaram, quamraa in caafia primalo trafati» captivati, fpoliati, At ultra modum injuria­
riaram procant faaram ufque ad adventum ta taerti , btaequ· ranentur captivati, At in vinculis, five com­
fodetw procutareac. Com Igitur « fetate nattonibu·
pedibus tigfti contra liberthtem ecdefiallicam, At boc
petitio posted domini repte coactate exfiftat, tapplicaper capitulum, five tommunitatem Argentinehfem.
tur vobte par national uoiverfes, quod dita atatoriQpare petiit fuper ptamiffis fibi provideri de remedio
ta» pradpera dignamini, m ipfi ia caufis hujufmodi
opportuno, monitoriumque contra detentores eofdem ,■
procedant trique ad adventum repis praefeci. Praefiden­
At eorum bona, atque in Juvatores, in forma folita, de­
tes quatuor nationum fids figillte.

cerni At concedi perditam facrofantam Synodum Conftamienfem debita cum inflantia poflulsvit, At alias om­
ni meliori modo per diAum Concilium five Synodum
TVe Jovis xx. fapradiAi menfis Februarii, Confiso- deliberandum.
Qpibus per ditat promototes At procuratores debito
tie in majori ecclefia , & loro folito tenta fuit
ronprapario peneralte dominorum de Concilio, mane hora modo, quo licuit, propofitis, de mandato ipfiusSynodi
tertiarum, hora deputata pro fefliooibur publicis perfe­ Conftantienfis afcenderunc mbonem pro publicsndis, fiactum generale Concilium tenendis. Pratentibus ibidem ’ tuendis, ordinandis, five diffiniendis deputati reverendifrevereodilfimte in Chrifto patribus Joanne epifc. Oflienfi fimi patres domini Vitalis Totonenfis pro Gallicana, An­
vicacancnitario, Vivarianfi, Antonio Booonienfi, Ga- tonius Concordienfis pro Italica, Nicolaus Merieburgenfis
• AI. ^4>- briel· Sanenfi, · Retro Verananfi, Almanno Pifano, pro Germanica, At Patricius Cortagenfis pro Anglican*
ttk T™*. Branda Placentino, Antonio de Chalanco, PetroFuxi, epifeopi ; pro nationibus ad omma refponderunt, Plairt,
AsBedeo Salutiarum presbyteris, Ludovico de Flifeo, videlicet quoadadmifiionem officialium. Et idem primo
Ottone da Columna, Lucido de Comité, A Francifeo Antonius epifeopus Coocordienfis nationis Italicz nom Florentino diaconis cardinalibus, fine folemnkatibus fef- navit pro coaauflariis ad examinandum titulos ipforum
fionis, videlicet effictorum MiAse, litaniarum, & aliarum officialium petentium fe admitti, dominos Martinum epi­
orationum ad fafliooes Synodales pertinentes : t fed alias feopum Aprutinum, Jacobum eleAum Rennenfem : Vita­
um» Ac agendorum dita Synodus habere voluit, ac fi lis epifeopus Tolonenfis nomine nationis Gallicane no­
fi-ffio fuper iis publice cum folemmtatibus prstata buf­ minavit Joannem Patriarcham Antiochenum , At Steph*fet obfervata.
nom epilcopom Dolentem : Nicolaus epitropos MerfebutIn qua quidem congregatione honorabilis vir magifter genfis nomine nation» Germanicz nominavit Ulricum
Henricus de Piro, At Joannes de Scribatus promotore» epifeopum Verdsnfem, At Joannem Abundi utriufque
At procuratores ipfius Concilii Conflantienfis a inpubli- _________________
_________
o________
juris Dotarem: Patricius epifeopus
Cortagenlis
nom mac* »d hoc deputata jeffiooe, quod omnes Ac finguli ofi-Dvit pro nation· Anglicana fe ipfummet «St dominum
fkiaJes domini olim Gregorii XII. ad fingula
‘ oftscia
‘ , quz TbomamRolton protoootarium:cardinalis vero Vivarienin fua curia exercuitat, tanquam officiales deberent fis nomine collegii cardinalium dominos Gabrielem Senen­
admitti in obedientia Joannis Pap» XXIΠ. At quz ho­ tem , A Amedeum Salutiarum cardinales nominavit.
die per ©faciales ipfius domini Joannte exercentur, ta­
Deinde fimiliter refponderunt, quoad decretum cita­
men cum conditione, cum honoribus, dignitatibus, emo­ tionis contra adherentes opinionibus At feAis damnatz
lumentis, ac omnibus, prout eadem officia exercui flent memori» Joannis Vic left, & Joannis Hus, in regno
in curia iptius olim Gregorii. Nihilominus tamen diAi Bohemiz À marchionatu Moraviz.
officiales ftepius conquefti foitat rotam nationibus,
Similiter ad mo-itorium contra Argentinenfes in for­
quod huprimodi concordia, five flatura, & diffinite per ma. Qpibus fic faAis, venerabiles & circumfpeAi viri
officiales olim Joannis minime obfervarantur, ipfofque dominus Petrus de Cracovia decretorum doAor, & Joan­
official·· diAi Gregorii olim admittere recufaverunt ,in nes J Ulte prspofirus Qpinqueecclefienfis afeenderunt
detraAionem, Ac honorem atque dedecus Concilii Con- ambonem eumdem : & ipfe dominus Petrus de Cracovia,
flantiMifis. Petens igitur per ipfum Concilium five Syno­ alias deLymburga , legebat de mandato Synodi fiveprzdum Coaflantienfem ordinare , (latuere atque decer­ diA» congregationiscedulamipforum officialium: Joan­
nere , quod ipfi oficiales ad officia hujufmodi, dignita­ nes vero Usk legebat citationem decretam contra przdites, honores, atque emolumenta admitterentur fine ul­ Aos taneotes opinionem Joannis VVicleff, At Joannis
E Hus. Monitorium vero contra Argentinenfes non fuit
teriori dilatione.
Item', propofuit, quod per nonnullos detreAatora Con­ leAum. Qparum cedufatadmiflionu officialium, Ac citatio­
cilii Conflantienfis praediAi raperirentur, A praefertim in nis praedita de quibus fupra fit mentio, fequunrur tales.
regnis Bobamiss, At Marchioaatu Moraviz, qui alias ad
Sacrofanta & generalis Synodus Conflantienfis, quz
diverfas mundi partes, & ad civitatem poefentemCon­ dudwn flatuit At ordinavit, quod officiales & curiaiet
flanti» fois Utteris figillatim feriptiffent, quod Joannes venerabilis fratris Angeli epifeopi Portuenfis tunc Gre­
Hus damnatas nuper per Synodum Conftantienfem tan­ gorii in fua obedientia nuncupati oficiu, & gradibus ipfoquam hsnvtian, Ac notorim fcandaliaator fidei onbodo- rum canonice adeptis ganderent, & ea rationabiliter ad-

CaqgrrgeSio dr tfitiü ani* fiteatefiem Gregtrii XIL
e de Hnfiti,

.

mini•

«X ta. ftà eiiet

• Add·'

eg ta tr
Μ·"·***' c»ta·/·

•du»·* «Mdsrwur.

,

V tftHaet etnUerM .
ffefgrgifnt five fnetMeri» Hexrîctn

fit rire FrefiiOm lefarrti fropefetr .
Ce^Jf-wtitefr , >■· publice. tre. qu»

V erfiivvt· fer ftcrtuv CvetiUu»

1 Mff. Oti. ut infra.

Ctatil. GntTfl. Tom. XXVII.

Ggg

n<tt

I" Ld>bca··

835

CONCILIUM

«G1SIMJNOUS

6^6

mtaltarent. ρκχχ alii officiale* obedientiz olim Joan- A recnrfu*, taliter commiffis, C ventate nitebantur, non
ANNO
ni* Pap* XXlll indifferenter, ft Ivo quod ubi in ali* immerito dolente*: volente* fuper ii* inquirere verita­ ANNO
CHRISTI
quo officio unicus, vei certus numerus fecundum con* tem, venerabile* franc* Joannem Patriarcham Ooaftan- CHRKn
iuetudioem Roman* curter, deberet haberi, circa boc tinopalitanum, St Nicolaum epdcopum Merfebnrjenlem
periboaliter deputandus ab to, difta facrofenfta Syno­ ad civitatem posdiftam com plena poceilate iuper prxdus refervavit provident ad tollendam divificnes Sc miffi* (impliciter St de plano inquirendi, & le infor­
diCcariia» inter officiale* St curiale», iuper adanffiom mandi , St fi itaeffirrepentent , eleAom, St cantorem,
officialium & curialium hujufmodi obedienti* diâi At»* St familiam prmddto* cum rebut, ft boni* buiulmodi
pli tunc Gregoat XU. nuncupati, ad fua offida & libera ia noftris manibm reffituere faciendi, requifitioaaminlfirarianm eorum exorta* ftaôdum, quiefcendum nemqne, & moeirioMm, cetera circa hoc utilia ft ne& ad peciiceodum decernit & ordinat, quod przfeti cefthria faciendi duxtmns deftinando», parari de ipfi*
officiale* de hujufinodi obedientix diâi Ar<«li tune eleâo. Sc cantore, ac femilia queralaaribu* reddere bo­
Grtgorii X1L nuncupati ; illi videlicet qui in i picaf- num & breve juftiric rranplrimntnm. Verum ficut pofifii* diAoram officialinm per dominum Angelum ad no» modnm ex patriarch* St epifeopi nunciorum nofirorum
miffî* defcnpci exfiflunt, ex none ad hujuîœodi fna of­ przdiAoram , qui ad eamdem propter przmifla acceffeficia, nulla fuper canonica adeptione eorumdem officio­ runt perfonaliter civitatem, relatione intelleximus, qood
rum difeuffione przhabira; ad ipforum officioram exer­ quamquam przdiAa* capriooem detentioncmque notoria*
citium , & emolumentum una cüm alii* officialibus ad­ rependent, Λ de alii» pramiffi* effet pubUca vox Sc
mittantur juxta formam St tmortm llatuti St ordina­ fama, ac decanum Sc canonico* dift* ecdefi* Argen­
tioni* pnediAorum· Qpod fi aliqui ex eu fbtfan bujuf­ tinenfis, capitulum, ft cive», magiftras, confule*, promodi officia canonice non funt adepti, per hujufmodi confuie*, ft communitatem przdiAos nofira pro pane
decretum St admiffionem nullum penitus ad bujulmcdi requifivi&nt, A moouiflenc, ut eleftum, cantorem , Sc
officia, qu* detinent, ju* aut titulum acquirant, aut familiam przfeto* cum hujufmodi bonis & rebu* in no­
habeant quovis modo, nec ipfo» intendit fenAa Synodu* ftri* manibus reftituerent, ur debebant, ac etiam tene­
per admiffionem hatxlitare. Et infiiper dida Synodu* bantur,- offerente* no* ipfi* de difti* elefto, cantore, Sc
volet», ut flatutum St ordinatio przdiAa deducantur ad familia, fi de ei* conquererentur coram nebi*, facete
effeffum, St nullus in officii* ipfi*, qui canonice non funt juftitir complementum , ut praefert ; tamen ipfi decanus,
adepti, remaneat ; deputat duo* cardinale*, & duo* de & capitulum, ut psasmittitur, ac cive*St nugiftri, nec
qualibet natione per cardinale* & natione* eleAos, qui non confule*, proconfule* & communit»* przdiAi hu­
de tituli* canonice adepti* per eofdem officiale* utriuf- jufmodi requifitione Sc monitione obaudit i*, przdiAos
que obedienti* cognofcant St terminent, St eo* qui eleAum, cantorem, Sc familiam catceribu* per eo*de­
hujufmodi officia canonice adepti non exfiftunt, repel- tento* cum rebus & boni* hujufmodi in noftri» minibus
lant *b eifdem, alii* duntaxat in lui» officii» remanen- libere reflituere denegaverant, vel faltem dillulerant,
tibu* : fuper quibus difta Synodu* przfatis deputatis Ac differebant . No* autem attendente*, quodfubditi in
concedit Sc tribuit poteftatem.
eorum przlato*, & laici in clericos nullam penitu* ha­
bent jurifdiftionem ac poteftatem ; Sc quod przmiffa in
CItalie ceaira adbsmtei opinioaikui Wiclrf, tr Joaalibertatis ecclefiaftkz <3t paftorali* dignitatis vilipendium
HÙ Hkj , apparel infra in reprodufiiont ■
non modicum St fcandalutu plurimorum redundare diEx cori/Aimr B*r6criM«u, CT inf. Lipfcnfi.
gnofeitur i nolente* hujufmodi mauifeftam offienfam, fi­
cut nec debemus, lub diffimulatione tranfire. Et licet
Tenet vero difti monitorii, unde fupra fit mentio,
contra przdifto* decanum Sc capitulum, cives, magifequitur, St eft tali*.
ftros, confutes, proconfule*, & communitatem przdiAcrofanfta Sc generali* Synodu» Conftantienfi*, uni- Hos , & alio*, qui culpabile* fuerint in prznuffi* , pofverfi* Chrifti hdelibu* falutem Sc omnipotenti» Dei iemus juri* feveritarem exercere ; tamen ad eos magi*
benediftionem. Dudum cum ad audientiam nofiram fa­convincendo*, mictus agere volente» ; confiderantefque
a Mi*. H·· ma poblica referente , pervemifet, quod a Wolgelmanficut per fumnuriam informationem fuper iis per nos
/r,' m*»·*, nu* de Vomfgurgen decanus, & Fredencu» de L Zoerie habitam reperimu* ad ipfo* decanum, capitulum , cives,
de Fiivax
canonicus, nec non Michael Mclbruge , c Reihnus Barpfe magiftros, confule*, proconfule* , communitatem, ft ci­
b Mf». ZiAmagifter, At Ulrica*Ttiet, alia* Bafer, mijillercivita- vitatem pro exfecutione przfentium facienda t itu* non
tis Argentinian, de caput .i & canonicorum ecclehr, D patet accefius,- ne propterea tanti, tamque graves, &
c MJ. ff.i- ft etiam conlulum ft proconfuluir < vitat St commumanifefti exceffus noftri* conniventibu* oculi* remaneam
/>■»«/
r. tari* p ndiftz mandato auxilio, avore. 3c atfenfu, impuniti : idcirco Deum prz oculi* habente* ex officio
f.·*·', tr
1er.
hoc
ratum
&
gratum
habe
ium
-im
nonnulli*
in
noftro, ad quod utique fpeftat ecclefiafticarum perfonay.r,
Cbr
e.i ;->rte ci ..pbcibus. dileftu jccieuz fihum Guillel- rum injuris» propulfare, ac libertatem ecclefiaflicam pro
muf · v -ftuu .Vg*ut enitro, «artem , ft paftorem a- viribus defenfare, per hoc prrfens publicum ediâum
nimai .π· fisarum . cui obedientia* debita* ft devotu fa- in audientia publica contradiAarum legendum ft publi­
. -r< pr- i.-.ant, ft pratftiterant, ac exhibere , St prae- candum, & valvis majoribus Conftantienfi», ac inHad Mf». Ad»' P.a
debe! ' ac e<i*r . tenebantur, in oppido dMali.» genovve. & in Sleuftat oppidorum difta dicecefi* ecAM/w.
Heuy Argentu ·ηΓ»<·'
< demenfa epifcopali Argen- clefisrum parochiarum affigendum, diAos decanum, Sc
tinenfi exfiflent· . ad que. una cum przfato decano & capitulum, & alios eeclefiaflicos, fi qui, ft qui* >t
canunico pro ipi t ecclefix utiliter pertraftandis & fatebitur effe culpabilem, ft hierinc culpabile» in przpromovendi* negotii* accefferant, fuadente diabolo, miffii, nec non confule*, proconfule», atque cive* przDei timore ac reverentia ft obedientia poApofiti*, una diAos, ac quotcumque ilio* in przmiffi» culpabiles, vi­
Ml». Fri- cum diiefto ecclefiz filio e Frederico Debita cantore
delicet in eorum fingulo* fiib excommunicationi», &
ejusdem ecclefiz, iplorumque elefti ft cantons familia etiam interdifti eifdem ecclefia, & civitate , ac terris,
vi armata, aufir facrilego, manus injicientes violentas loci»,& dominiis , eifdem decano ft capitulo, civi­
ignominiofe ad civitatem perduxerant, ac ex poll deti­ bus , ft communitati communiter, vel divifim fubjenuerunt , prout detinebant carcerato* , nec non eofdem Ais, peni* qua* ferimus in hi* fcripti*, fi monitioni
eleftum, ft cantorem, ac familiam bonis ft robus fpolia- hujufmodi non paruerim cüm effeAu, primo, fecundo,
verant, facrilegium, & excommunicationem, aliafquo ft tertio, & peremptorie requirimus, ft mooemo*,
ceofuras ecclefiaffica*, ft perna» in jure , nec non in fta- quatenus infra duodecim dies poft leAionem, publica­
ttxis provinciae Moguntinenfis , cujus diAa ecclefia exfi- tionem , ft affixionem przfentium, ut fupra faciendas,
flit, circa hoc editi* prolata*damnabiliter incurrendo. immediate fequentes : quorum duodecim dierum quatuor
Nos de tanti* tamque gravibus exceffibu* propter nos, pro primo, quatuor pro fecundo , & reliquo* quatuor
qui ad univerfalis ecclefic reformationem fumus hic con­ die* pro tertio ft peremptorio termino & canonica mo­
gregati, ad quos fuper quibulcumque quaeflionibuscoura nitione eifdem decano, capitulo, conlulibus. Sc proroneledum cantorem ft familiam przdiffo* haberi poterat fui ibus , civibus, communitati , & complicibus prah-

S

gi-

I>7

CONSTANTIENSE.

*~3^~giams * adfignaraus » pr*feto» etetarn A cantorem , j
ran fejnfinodi eoram fenilia abfara quolibet contraM1<
di&ioni* obflacuio pfmaria ia nofirisoaaoibus, feu cotnmiflâriorum a nobis taper hoc deputatorum libere reftrtuant, ipfifque oblata ipfa reddant, & reddi ac reftuui
factent, not teriffieri procurant competenter, (fesod fi
forfan hnjufinodl monitioni & raqnifitioni noftri» in di­
ta termino parare concempferint , ex nunc prout ex tunc
eofdem decanum, & capitula» , confute·, proconfnles,
cives, communicatam, ftcomplice·, necnonoant», Λ
fingulos di& foeteris patratore», ft fautore·per editam
limite paraeopcorie citamus, nt die duodecima praefatos
duodicfe die· immediate fe qoante praefisras Volgemanî *ÎLZi**' num decanam, Frederiran de λ Zalke, nee non Reylinom 4 Barpbe maig, Vicolriran Chet, alia» Bader, &
ViZm·
Micbaetem Merbtuet perfonaliter in eorum propriis pet­
es»»» . aliae feu* ; alii varo omne» legitime comparcant Conflanti* j
, cr coraœ notu» in loco poblice feflîoais, fi earn tunc fieri
Atrr' contigerit, alioquin ia feffiooe publica ex tunc imme*”** ’
diate tequente ; ad videndum ft audiendum fe declarari
in cenfura», ft poena» tam juri» praeditas , quam noftri»
incidiffe; vel addtcendnm ft allegandum cautem ratio­
nabilem , fi quam habeant, quare parere, ft declarari,
ut praefertur, aoa debeant. Certtficance» nihilominus
omne», ft fingulos fapradita·, ft eorum quemlibet,
quod five hujufinodi noftri» monitioni ft requifitiooi pa­
rere ft obedite, ac infcripti» tennini» compare™ cura­
verint , five non, no» tühüomians ad omnia & fingula
prnmilfa, ft alia juri» remedia in pmmiflis opportuna
quomodolibet procéderont, juflkia mediante; ipforum
monitoram ft citatorum ac quolibet ipforum abfentia,
feu contumacia eoram in aliquo non obftantibu». Loca
vero audienti* contraditarum nec non valvarum prae­
ditarum unquam publica, ft idonea ad hujufinodi noflras monitioni» & requifitioni* litteras exfequanda* du­
ximus eligenda, in quibo» eafitem modo ft forma præmilfi» decrevimus publicandas ; qu* illa* quafi fonoro
praeconio, ft petulo judicio adinfler editarum publico­
rum , qu* olim in albo praetorie feribebantur, publica­
bant .· volente» mhitosnim*, ft in hac facra fynodali
autaritate decernente·, quod hujufmodi noflr* litter*
modo ft forma praemiflis exfecut* ditas fic monitos &
requifito», ft quemlibet ipforam artant taliter ft adflringant, ac perinde valeant, ft plenam obtineant ro­
boris firmitatem, ac fi eifdem ft cuilibet eorum in pro­
pria peribna left* ft infinoate fuerint, ac principaliter
publicate. Cum non fit verifimile ipfis remanere inco­
< Forte , pa­ gnitum , quod in locis tam c publicum exflitit omni but
h/λ ij
publicatum. Nos autem pro ipfius ecclefic Argentmenfis
indemnitate ex certi» caufis omnem alienationem, bypothecarioaem, ft quamvis obligationem, ft translatio­
nem jnrium , pofleffionum, ft quoramcwnque bonorum
ecetefiaflicorum inxnobilium, ft pceriofbram mobilium
dift* ecctefi* ft menfe epifeopalis Argenrinenfis, con­
tra juris prohibitionem fiendam eidem eleta penitus
interdicto·* : ipfafque , ft caram quamlibet, fi forfim
per eum fieri contingeret , nulla», prout erunt, ex nunc
pros* ex ranc decernimus, & etiam declaramus.
Datum Conflanti* dedmo menfis Manii, anno a Na­
tivitate Domini mctxcxvi. Apoftolica fede vacante ■

«gismundus

g,

8

.coram, totiufque ordini», de impofitte ipfi» per ferenif------fimum regem dominum Uladistaum Roloni* regem, ft ANNO
magnum dotem VVitolduraducem Lituani*, ac propoli- c^R,sr 1
tit ad inflandam eoramdem ragis ft duci· in proxima
a,><'
alia congregatione, videlicet decima tertia menfis Ja­
nuarii pnefeotis proxime pmeriti refeondendo : fecitque idem dominât Ardecinus unam brevem collationem
introdufltivam. Qpacompleta, magifler Henricu» de Pi­
ro tegebat nonnulla capitula continentia formam ft tes­
tatus habito· Inter domino» de ordine ex una, ft re­
gem atque ducem praedita» ex alia parte a longi» tem- · Mît λ,*
poribut citra ; ipfbquemagiftro Henrico tegente fatigato wr«pk/·
domimn Gafpar t Stuenplug continuavit ditam letaram,
licet propter ipfius confcriptur* capitulorum in ea con­
tentorum prolixitatem, atque multitudinem non finivit,
neque regifl^andum notario tradidit. Qpibu» feta, li­
cet per congregationem nihil fuerit determinatum feu
coociufum, de mandato ejufdem congregationi· idem
magifler Henricu· tegebat unam aliam fchodulam , in
qua deputabantur commiflârii per tecrotentam Synodum
Conflantienfem , ac ipfam congregationem generalem f
Synodum ipfam repr*(encantem, reverendus pater do- wfaii
minus Joanne* patriarcha Conflantinopolitann» ft Nico­
laus f Drackel-Pichel facr* theologiae profeffor, ad exa­
minandum ft recipiendum tefle», producendum in ma­
teria fidei contra migiftrum Hieronymum de Praga, ft
referendum. Qua commiflione fata, idemmagifler Hen­
ricu* de Piro de mandato firaili legebat unam aliam
fchedulam, in qua mandabatur omnibus ft fingulis officialibu» olim obedienti* Joanni» XXIIl. quatenus in­
fra certum terminum omnes ft fingulos officiales domi­
ni Gregorii admittere debeant, fub poena in ipfa fchedula contenta : ac alia» legit, atque dixit , ut in ipfis
'duabus fcbeduli», quarum tenore» inferius funt inferti,
plenius continetur, & habetur. Qgibus quidem fchedulis leflis, ad requifitionem domini Henrici de Piro, nec­
non magi ft ri Joanni» de Scribanis promotorum & pro­
curatorum tota congregata refpondebit ad dui» fchedulas ultimas, paucis exceptis, per verbum, Placet Ta­
men reverendus pater dominus Patricius epilcopus Cortagenfis nomine nationis Anglican* ultra alia» teiponfiones per generalem congregationem fatas, refpondic
per verbum, Placet. Super quibus iidem domini Henricus de Piro, & Joannes de Scribanis promotore», &
procura rore» petierunt, ft quilibet eorum petiit a reve­
rendis fedis Apofloliccprotonotariis, ceteriique notariis
atque feribitad hoc deputatis, fibi fieri unum, vel plu­
ra , publicum, ft publica, inflrumentum, & inftrumenta, ad perpetuam rei memoriam. Prefentibus ibidem
reverendiffiebis in Chriflo patribus Joanne Oftieofi, An­
gelo Pracneflino , Ltudenfi Jordano, Aibanenfi Urfino, Antonio Booonienfi, Francifco Veneriarum , Ga- c AI. .1·;#briete Senenfi, Aknanno Pifiu», Branca Placentino,g Petro Veranenfi , Antonio de Calanco, Petro Cameracenfi, Guillelmo fanfti Marci, ft Petro Fuxi presby­
teris cardinalibus, necnon Ludovico de Flifco, Ame­
deo Salutarium , Ottone de Columna, Lucido de Comi­
tibus , ft Francifco Florentino diaconi» cardinalibus,
pro teftibus infraferipti* , ceterifque regum Franci*, An­
glic , Polonias, Jerufitlem , Arragoni*, Cypri, Norvegi«, Sveci*, & Daci* regum, necnon prineipum , prz£x collfBiteU Boritri»», Ù* trihu Gemaeiicie.
latoram , univerfitatum (ludiorum , ambaxiitoribus , ac
aliis prdatis , ft nobilibus in numero copiofo.
Cngregeti^ grtrralii.
Item, fchedulam commifl*riorum in caufa fidei con­
tra Hieronymum de Praga fuper examinandorum teftium
ie Lun* vfoefima quarta menfis Februarii praedifti, inducendorum notarius non habuit. Tenore» veio di­
Conflanti* in ecclefia majori, in qua feflione* pu­ taram fcbedularum videlicet cooclufionis commilfario­
blic* Concilii Conflamienfis fcrvari fbienc , mane bora
rum ac admifllonis officialium , de quibus fupra fit men­
tertiarum, vel quafi , tenta Synodus , five Concilium tio , fequuntur ft funt tale».
ibidem in congregatione generali pro infraferipti» fiendis iotemniter eongsagata, ft juxta licentiam obtentam £* colleSieete Barieriitiaoa, & tribu mff. Gerinani.is.
Kalias in onanfa* aadonlbus quatuor, venerabilis ft circumfpetaa vir Ardecinu· de Novaria facri confiflorii
Dttretn» Joprr admifione efficialituo olit» Gregorii .
Apofclici advocatus, cnm voiuncate & licentia Syno­
di Conflantienfis ibidem in modum generalis congrega­
Acrofanta Synodus, &c. pro exfecutione promiflotionis convocat*, una cum magiflro Henrico de Piro
rum domino olim qui Gregorius XII. dicebatur , man­
de Coloni* licentiam in decretis , ft Gtfpare d Stindat domini* vicecancellario , ft fummo pcen irent uno,
d ΜιΓ- 5.»· p|Mj[. iden, dominus Ardecinu» pro excufatione domino- vicecamerario , auditoribus tam contradtftsr um , quam
»t/'7··.<■ rutn
generali» ordini» fsnft* Mari* Theutoni- facri palatii caulaium Apoflolici, relcribendaru». ft
Ggg a
diftnCntil Gtatra/. Tom. XXVII

D

S

8”
CONCILIUM
»gbmjndw
e4o
diflributoribus tam cancellaris , quam pcenitentiariae, A Conflancfeofis, A Juxta eoram poffibilieatae». Prnfen
ibidem ■diftia dominis pro teftibus infraferipei».
ANNO
quatenus intra terminum quatuor dierum emees proco- tibus
....................
Tenores diAaram litterarum, de quibo» fupra fit CN*OTl
jxmrjQg, auditores, abbreviatores, clericos earners Apoflolicat, ceterofque officiale», qui curis diAi demini mentio, non foment traditi notariis.
M>*'
olim Gregorii fuerunt, dt quatenus traditi fearperma­
&r ralfetfMar BerfermiAM, CT trtfau
triculas, vel pitaphia authentica, in ordine fiio fecun­
Grrauaieit.
dum temporis praerogativam recipiant, A admittant, A
in matriculis, feu pitaphiis, dt locis confectis deferib»
Ctagrtitaio intrtlii.
faciant dt defcribant cum honoribus, A oneribus, dteNno, A indiâione quibus fupra, die Lunc vicafimolumentis confuetis, juxta fotmam decreti per didam
mg feptins menfis Aprili» fuit congregatio omnium
Synodum in publica fefSone pridie die vicefitng Februarii
nationum in loco feflionis in modum A formam feffiofuper promiflione prodita feAi A determinati, nonobflante aliqua litis pendentis, aut alia quaviscontradiAiot», nis, five publics congregationi» Synodi Conftantienfi*
vel appellatione, quas ex nunc tollit, irritat, dt anoul- Prodentibus reverendiffimi» in Chtifto patribus A do­
Angslo epifeopo
lat. Et fi quis prsrdiAis contradixerit, vel aheisappeUa- minis, dominis
__
___ Pnmeftino Laodenfi
vent, cum per hoc videaturinfringerefidemAprooalffio- vulgariter diAo, Antonio Bononienfi, Antonio Aquinem facri huius Concilii feta* caufa union» habende in gfegedi, Gabriele Senenfi , Petro Veronenfi , Petro &Dei ecclefia, tanquam tenx rarius contradiAor fit ab omnii nwracenfi , Almanno Pifeno, Antonio de Chalaoco,
officio, gradu,dignitate, fi quod haberet m Romana curia, Tbotna Tricariceafi, Branda Placentino,Guilielmofenipfo faAo pnvatus. Et nihilominus aliter, A ampliusI Ai Marci, Petro Fuxi, presbyteris ; Amedeo Saiutia­
puniatur, prout ejus tameraria contradiAio mereri vifa rum , Lucido de Comite, Francifeo Florentino, Ludofuerit, nifi a contradi Aione A appellatione publice infra> vico de Fiifco, Raynaldo de Brancaciis , Ottone de Cobiduum refipifeat. Infuper mandat judicibus ptidfe dieI lumnb, aliifque prslatis, ambaxiatoribus regum Romavicefima Februarii ad cognofeondum & terminandum deI noram, Hbngaris, Francis, Angiis, Arragooiac, Portitulis officialium deputatis, quatenus inframsifema die xugallis, Polonis, Svecis, Dacis, Norvegise, Nearcali* A efieAualis admiflioni* prsdidorom, de titubaI politico, A Cypri, ceterifquc nobilibus, A Chnftiano
eorumdem cdScialium prufentium cognofeant A termi­ populo in numero coptofo. In qua quidem congregationent , juxta* formam eis diAa die vicefima Februarii tra­- ne reverendiflimu» in Chriflo pater A dominus domi­
dit im; abfentium veto fecundum diftantiam locorum, nus Joannes patriarcha Conflantinopolitanus , A vene­
A fecundum quod diAis deputatis videbitur expedire , rabilis vir magiflpr Nicolaus « de Ducbei Spuhei doAor in facra pagina, alias in publica feffione five confuper quibus difta Synodos tribuit eis pocefiatem.
gregatione generali commifhrii deputati per ipfatn con- ‘
'
~
ac Synodum Conftartienfem in caufa fidei
Ejt calle Hiatu Bnrbcriniatu, fr ttihu uf.
mota contra Hieronymum de Praga magillrum in arti­
Gcrt>u»icir.
bus , taper receptione A examinatione teflium in ipfa
CMgrrgatfo imereHi, m qtu aeditui Ititant
caufa i.iduAorum A inducendorum, A poft eorum exa­
fcrOinanOi rt£tt Arregmitr.
minationem Concilio five Synodo Conftantienfi refe­
Nno, A indiAione, quibus fupra , dic Luns fecun­ rendum , prout in quadam commiftione five fupplicada menfis Mattii, Conflantis mane hora tertia­ tionis fchedula , cujus tenor fuperius in die Luns vi­
rum , vel quafi . fuit congregatio generalis Synodi Concefima quarta menfis Februarii proxime prxten.u eft
flanrienfis ad audiendum venerabilem virum dominum deicriptui', plenius continetur. Ipfique domini Joannes
Antonium , generalem ordinis fratrum de Mercede, ac patriarcha, A Nicolaus de t Duckel Spuel receptis te- b Mfc tie
ambaxiatores feremflimi principis domini regis Arrago­ ftibu»reifque per cos examinatis, volentes juxta'mannum. Prsfentibus ibidem reverendiflîmis dominis Joanne datum Concilii A tenorem commiffionis ipforum face­
Oflienfi, Angelo Pracneflino. Jordano Albanenfi epifeo- re telationem, afeenderunt ambonem ipfius Synodi Conpis cardinalibus , Antonio Bononienfi, Francifeo Vene- flantumfis, fuper quo fiunt fupplicatiooes, A decreta .
t urum , Almanno Pifano , Branda Placentino ,Guillelmo tTc. retulerant per o» profati domini Joannis patriarchs
IsnAi Marci, Petro Camerscenfi, Antonio Aquilegenfi , per quot A quos tefles articuli dati contra ipfum magiAntonio de Chalanco , A Petro Foxipresbyteris, Ame- (Irum Hieronymum probarentur. Et qui articuli pro­
deo Saiutiarum, Oddone de Columna, Lucido de Comi- barentur per famam poblicam , de notorietate , de fcite, A Francifeo Florentino diaconi» cardinalibus, aliifque tu , credulitate, five alias, prout id in fummario de A
regum , principum , prolatorum , univerfitaram , A com­ fuper fafto per diAos commiflarioa , & huic regi (Iro in­
mun itatum ambaxiatoribus in numero copiofo. In qua ferius colligato dicitur contineri.
congregatione profatus domine» Antonius generalis afeenQpi articuli, fuper quibus tefles depofuerunt, fue­
debat ambonem: A antequam prhkipia(fet aliquid ,pro­ runt ibidem ledi per venerabile » virum magiftrum Jo­
duxit duas litteras miflivu, unam ferenifiimi principis annem de Rocha magiflrum in theologia ordinis fratrum
Sigilmundi Romanorum regis, aliam vero domini regis Minorum, quorum articulorum tenores inferius funt
Arragonum, qux littero fuccefli ve fuerunt per venerabi­ inferti. Qiibus articulis cum eorum convocationibus
lem dominum Petrum de Cracovia decretorum dodorem atque depolitionibus leftis, fuie per Synodum avifatum ,
le.*te de mandato congregationis five Synodi Conflantien- & conclufum, quod duo ultimi, videlicet domini Jo­
fis prsdiAs, diAam generalem congregationem reprs- annes patriarcha, & Nicolao» c Duckel Spuel illos ar- e MIT. u
fentantis. Poft quarum quidem litterarum lefturam me­ ticuloa oflendant ipfi Hieronymo.
(hpra , dt
Subfequenter venerabilis vit; dominus VViilelmusad- *·*Ψ*1·
moratus dominus Antomu» generalis, tanquam nuncius
A ambaxiator domini regi» Arragonum, fecit unam bre­ vocatus reverendi patris domini Hieronymi poflulati ad
vem collationem ibidem ad congregationem ipfiuit, recons- ecclefiam Ariminenfem, levavit fe i» medium ipfius
mendandoecclefiam Dei Concilio prsfenti, quam eccle- E Concilii five Synndi Conflantienfis, A petii*, tanquam
fiam in proceffu
Hieru-ipfius domini Hieronymi poflulati ac eccle­
' fiue collationi»comparavit civicae·
aJrocatus
filem ; ulterius introducendo in eadem collatione magnam fiam Ariminenlcm , poflulatiooem de eo canonice £safeAionem domini fui regi* Arragonum, quam geflifiet ftam per Synodum fecrofanftam fecundum juris ordinem
A gereret erga unionem ecclefix Dei : & quomodo ad * proteflatus fuit, quod tempus a jure prsfixum de conoculum cum feremflimo rege Romanorum ad boc laborat- fecrand» epifeopi» fibi currere A labi non poffit, propter *
hlc
fet Ac intenderet laborare , & ex quo reflitueret habe­ retardationem confirmationis pnenominati . Et fuper Φ“·ΙΜ*Π1·
re prxlatoa de Hifpania Arragonum ; fupplicavit ibidem hoc petiit fieri a dominis protonouriis ,ceterifque nota­
inter cetera toti Concilio & Synodo Conflantienfi , quod riis A feribis diftx Synodi unum vel plura, publicum
non caderet eos modicum exfpeftare, cum indubie prae­ A publica , inflrumentum A inflramenta .
lati illarum partium, & ad minus ambaxiatores illo­
Qpibus fic feAis, fimiliter venerabilis , Acircumfperum regnorum venturieflentad profen» Concilium, juxta ftu* vir dominus Ardecimu de Novaria repetiit, Aproconcordata in Perpiniano per diAos reges Romanorum . pofliit confirmationem eleftionis domini HenriciSivvefii
A Hungarix, ac Arragcpix, & ambaxiatores Concilii ad ecdefism Senonenfem, Λ produxit proceffum faâum
fu-

—— —'
ANNO
CHRhTl
M“'

A

A

Jp.lxu“
CONSTANTIENSE.
sicîsmundüs
84i
eUAione, qui fuit traditus domino de A
CH^HTl
B®**® · * M" A porteriez , Λ hqju» Synodi
ANNO
■Artienti «Uti in ciufi fidei contra Hierettymam
CHRIS Π
de Praja.
■ s·». protooetariis, A proteftatua efi ut iupra per dominum
Guiilebnum advocatum, Ac. Ex adverfe vero reveren­
dus puter dominus Anro^iu» Arnedeu» Tollor eleftus
Oram robis reverendiftimis patribus A domini» , Ex eadem
Lujdunenis, tamquam procurator capituli Lugdunenfts
per facrum feneraIe Concilium Conftantienfe in coiledlione ,
dixit , ecclefiam Senooenfem efie fubjeftam ecclefiz
materia fidei comtniflariis deputatis, ptomotor e;u(dem
ac 'iCdem
Lugdunenfi , petens confervari jus ecclefijB Lujdunen- Concilii in finem 8c effeftum ut paternitatibus veftrisde niti.
fts, non tamen dicendo quicquam in perfonam domini haereii & alii» criminibus notoriis ejufdem Hieronymi,
elefti, Ac. Quibus przpofitis venerabilis vir dominus de Praga, ut alferit, tnagiftri in attibus , de hzrefi
Joannes de Scrihanie, Henricus de Piro procuratores , vebementiftime iufpefti , A per boc facrum Concilium
nomine quo iupra, petierunt fibi fieri unum, vel plu­ Conilantienie citati, Conftantix pofiti, denuntiat, dat
ra , inftrumentum publicum, feu publica mf! rumen ta , & exhibet politiones , & articulo» infraicripto» , quo»,
ad diftamen fapientis Ac Pncfencibus , Ac. ut fu­ & fe promotorio & inftigatorio nomine ejufdem Con­
pra.
cilii citra fuperfluam probationem admitti petit.
Subfequenter vero magifter Joannes de Scribant» noIn prinus enim dicit, alferit, ponit , A probare intenmine procuratorio domini Villelmi elefti Argent men- g dic quod in regno Anglic fuit qu.dam fizrefiarcha nomine
fis petiit declarari contentos in monitorio alias per Sy­ Joannes Vicleff, qui nunc a feculis ereptu», A haerete»
nodum Conftantienfem decreto incidilfe poenas in ipfo fuas' praedicare aufus fuit , & dogmatizavit palam A
monitorio expreflas per Synodum memoratam. Ex ad- publice ■
i Mi.Xuvtivtrfo furrexit venerabilis vir magifter Henricus a RiRr/poa/io Hieronymi .
vit, fic dixit contentos fit appenfes in difto monitorio
Refpondeo quod probationem ejus non impedio ■
non fore decl irandos incidille poenas in eo contenta» ,
cum non ferent, nee effent in aliquo contumaces. Τιi. Quod ipfe quondam damnate memoriz Joannes
menfque ab eadem Synodo'ulterius gravari porte , ap­
pellavit in feriptis a nonnullis gravpminibu» , ut afle- Vicleff quafdam hzrefes feminavit , & nonnullo» li­
ruit, fibi illatis per Synodum five Concilium, five ju­ bro» fuper hoc , A opufcula, videlicet quo» dialogum.
dices, aut commiIfarios, A petiit Apoflolos fibi dari A trulogum diftinxit, confinxit, quoldam in Angha
fuper appellatione fua przlibata . Et antequam fu i fiet diverfimode , fic diverfis mundi partibus diftribuit, di­
lefponfum per diftam Synodum fuper datione Apoflo- vulgavit , palam , publice .
Articulus ille non me tangis ; non nego tamen ipe
iorum prxdiftorum, circumfpeftus vir dominus Galpar
de Perufio advocatus Concilii, nec non elefti Argen- vidilTe , A legiffe aliquos libros illius.
tinenfi», dixit quod a decreto Concilii non effet appel- q *· Item, quod inter ceteros errores in diftis libris conlandum, A appellatio hujufmodi interpofita effet frivola, tentos conti nebantur errores inffalcripci Et primo , Quod
& freftratona, A ab eodem Concilio fere repellendam. fubftant.a panis materialis, & fi.n.liter iubftautia \>~n
Ardecinus de Novana advocatus capituli Argentinea­ maneret in (aeramento altaris poft confecrationem
j. d Item, accidentia panis non manerent line lub'
ns ex adverfo lavavit fe medium, fit dixit ipfum mo­
'n1“
nitorium efle nullum, fic null iter expeditum, fic ipfum jqfto in eodem facramento altaris.
4. Item, Chriftus non ell in eodem facramento idenrevocari petiit, atque tolli per Synodum facrofanftam
prztuam. Gafpar vero de Perufio, ipfum monitorium tice fic realiter in propria praesentia corporali .
fateor duas primas propofitiones in fuis libris leelle validum, 3c efficax, & ulterius ad ipfius monito­
rii declarationem , five poenarum contentarum in eo­ giife, de tertia non recordor.
j. Item, quod difti libri per plerofque in theologia
dem per Synodum przfatam procedi debere dixit , A
magi (Iros fic locorum ordinarios vifi diligenter A examina­
allegavit.
Quibus verbi» per advocatos, five partes hinc inde ti fuerunt ; A propterea in divetfis (ludus pr 1 vilegiat is, A
prolatis, levavit fe in medium reverendus in Chriilo præcipue in Saxpniaficin Praga tamquam diverios errores ,
pater fic dominus dominus Guillelmus cardinalis fanfti & hzrefes in fe continentes reprobati , palam A publice ■
Dico quod audivi .
Merci A dirt , fe monitorium examinalfe , fic circa
claufulam ibidem pofitam non proceffifle juxta dekbed. Item,quod potimodum modernis temporibusinfurrationem aliorum dominorum cardinalium , cum ellet D rexerunc quidam inquiratis filn , videlicet Joannes Hui ,
impertinent ad hujufmodi monitorium: domino Joanne A Hieronymus de Praga przdifti : A Icientes diftorum
patriarcha Antiocheno contradicente, fic dicente ipfum librorum, ut pnefertur, condemnationem , A fcandamonitorium elfe validum de' jure , & procedi debere , lum.quod ex eorum dogmatizatione (equi potui ile; in
A declaratio heri fuper eodem per Concilium facro- civitate Pragenfiacin toto regno Bohemiz , A in diverfis
aliis regnis, hujulmodi libros,A errores ac hzreles in
fenftum Conilantienie.
’
Opibus fingulis vifi» , A auditis. Synodus five con-, eifdem contentis dogmatizaverunt palam A publice.
Pro me tantum refpondeo , quod falfum eft.medoggteguio poefata habita deliberatione fuper hujulmodi,
matiaqfte
errores
A
haerefes
ex
libri»
eju»
.
Verum
hoc
prorogavit terminum declarationis flatim petitum ad
diem Jovis proxime futuram fuper declaratione alias profiteor , cum eram adolefcens, habens ardorem diteenfiendam.in ipfa caufa, ac dandum A recipiendum A- di perveni in Angliam, A audien» famam Vicleff , qui
bMiTKvsvr poftolo» tales, quales Henricus A Rivit procurator ha­ fuit vir febrilis , atque magnz excellentis ingenii, dum
bere debeat , ad eamdem diem,duxit prxtiiendum, A exemplaria e potui, dialogum, A trialogum tranfcripfi, ·Εοπ«
A mecum in Pragam tranfduxi.
potfixerunt.
7. Item, quod dudum Papa Joannes XXIII. nunc doSubfequenter A ultimo in eadem Synodo, A per i__
nunus Btlthartar Corta nominatu» Concilium generale pro
pfam Synodum fanftam fuit decreta remiifio ad rpartes
fuper examinatione trium fanftorum de Suecia , Nor· E reformatione ecclefiz fanftzDei A exftirpatione hxre‘ “
- - , -ad ioftant>-.->> domini abbatis
fum in alma urbe Romana de anno Domini mlcicxui
vegia A
Dacia regni»
Steyn tamquam procuratoris , prout in fchedula , qua pal.un A publice celebravit.
&
Nihil mihi de eo conflat, an hujufmodi Concilium
inferius ponitur, continetur.
Super quibus omnibus , A lingulis fuit refponfum per fuit Romae celebratum, immo quod faftum fuiftët Pi­
deputatos de mandato Concilii per verbum , Placet, A fis, credebam.
8. Item , quod omne» libri A opufcula difti quondam
mandat fe.i inflrumentum , A inftrumenta, ut fupra.
Tenores vero pofitiouum A articulorum contra Hie­ Joannis Vicleff cujufcumque artis vel facultatis exfironymum de Praga oblatorum una cum eorum refpon- flentes, eius nomine intitulât! , legitime fuerunr iri difis taftis per ipfum magiftnim Hieronymum , nec non ■fto Concilio fententialiter damnati, A comburi manda­
MiT X#OT<f.appellationis inrerpofitz per nB^iftrum . Rivit , ac bulla ti . A combufti · A nihilominus fuit inhibitum ne qui»
rem.fiionum ad paries, dc quibas fupta fit mentio , Chrifti nomine mfignitus auderet aliquem, vel aliquos,
feu aliqua ex dift·» libelli», traftatibus , A opufculis
fi-juuniur, A fient tales;
fub difti Jdanms
ideff noinfee lubfcripco» aut mritula-

'

'

C

tes

J4.

JOANNM

CONCILIUM
aa»jœ®«
»44
·*’
f x»ir.
to· -v
fegere
” ,· it
«■ «xpoocre. docere , vel tenere , aitegare A qua aliismagiArte.ac Αρραβϋ· anfeiifcatii tndU Yim»-——
MKJSïi publ**’ *·*
°Scult* * eaam euaontate
•Amw apooouca
ApoAoUta per
pm naafi·, in aonaaa pwrferate ta·* ferrate· 11» ava^aWi ANNO
r*unrcri
”· ««am,
WISH
—c-----------------------------, opm ,foerit
. , cum ad*
...
Λ fi*
trromnoairoriml· ΙμΓΖΣΣ
,t,é. cenfiuam
ecclefiafticam, etiamfi
ja&oae quod contra non parente». tamquam rasera fenX cotes bmtfimi procederetur . Et fi qui» bnjufinodi fe»·
tende, iabsbstwni», docked, atque juffiom» violator at­
que coMampcoc exfifteret, ftatim idem Concilium con­
Mftfto»
tra ipium vdud fidpaAure de fida procedere deberet :
ac fiiit, A eft veram, poblicum, A notorium.
q Itum,quod omnia , qu* in diAo Concilio fuerant
feAa, A pmfenim diAoram librarum , ac errorum ,
ftetpoodoo, quod viobnrer arvafian» fiai , m qufoA hwrefion condemnabo , A libraram ipfius Victeff quam maawa, c fed vtolaurer ·»ιη· aAnm »A , net c
combuftioad indubitatam Hieronymi notitiam pervenit, ha beber qualum jarifibAfoaem fapre me , quia de
“*·“
A ipfum Hieronymum poft duos oseufes a tempore pu­ alia eram direcefi.
bi, cat loois A combuflfoait buju&nodi affecerunt A liga­
i<. Item, quod io *Aa cada aliqualiter per eoudem
verant , A fore tenebatur, palam A public·.
dominum officiate·» proceftb, & tefobs* receptis in far1 s Item, quod port hujufmodi librorum A tuerefum B
| ma juris, ipfiqua Hieronymo certe» terminus in bujnfwncondemnationem per diAum Eomanum generale Conci­ di caufa affignacu· fiuflfec, diAus Hterooymus da diAo
lium , librorum ipfius Vicfeff combuftionem, A eoruro- anno Domini mcccciv. clam, furtive, A coMusnadrer
dem 10 eodem Concilio aAitatorum plenam A indubita­ de oppido Vieoneofi receffit.A aufagit, bujulmodi ter­
tam notitiam antediAus Hferonytuus de Praga habeas mino fibi pr*nxo mioMoe expeAnao ; prwdiAilqa· jura­
diAo· libros, A hsrtfes in eis deferipas A contenta» mento A obligate»· fprecis, A coMampt»· .
publice dogmatiaavit , A difputavu ia diverftf arandi
Nec furtive, nec contumaciter recefi , fed violen­
partibus, A praxipue Bobemic, Hungari* , A Polo­ tiam mihi ab eifitem infligendam exfpeAare non votoi,
nia regnis, A propterea fiiit de regno Hungari* expal­ prout nec tenebar, aec debui.
lui Et fiiit, A eft verum, publicum, A notoriam.
17. Item,quodhujufmodi termino fic ,utpraemittitur,
Refpondeo, quod non memoror me umquem alicubi a- praefixo adveniente, A diAo Hieronymo minime compa­
llquam tuarefim aut quemcumqne errorem feienterdog- rante , W contumaciter abfenre, patfetus domino» of­
matixafle, nec Hungaria fui exputfus , fed per litteras ficiali» juxta exigentiae termini judicialiter decrevit ,
archiepifenpi Pragenfi» bone memori* contra ree felfs pronunciavit, A declaravi» ipfum Hieronymum contu­
feripta», cum per regero fili archiepifeopo Scrigonienfi macem , A contumaciter recertifie, atque perjurium, A
tuditu», ille me ad qaindenam pie rraAavit , A tam- excommunicationi» feni· miam propter fafeiefone» hwrafn
dem rex quemdam baronem ad me direxit, A me ple­ . damnabiliter itwurrifle, ipfiraiqa· de barrefi notabiliter
ne ablque omrti fidejufiotia cautione liberavit
’ fufpeAum foce, prout fic, vel alitat plu» , vel minus
11. Irem,quod anno mcccc.dooo dfe mentis Jamur. in proceffibu» fuper hujufmodi fententia confeAis , et
• Mi Gl/n. ejujjem ann; quidam magi (1er Matthias de · Glyxy , emanati» , plenius, et clarius continatur .
diAus pater quamdam difputaSonem publicam, quodliDixit, quod port fuum receffum poterant feribere
becum nuncupatam, in univerfitatv ftudii Pragenfi» In­ quicquid volebant.
timavit i A in «a fiiit magna congregatio magiftroram,
il. Item, quod poft pnmitfa,diAi procaflus coorra
doftoruro, fcbolarium, A honorabilium virorum ia di­ diAum Hieronymum decreti fuerant Mtaaiter publi­
vertis facultatibus eruditorum, publice , A man i ferte .
cati in valvis «cclefiarum Pragenfi» at Ctucovfenfis , nec
ii. Item,quod idem Hieronymus in diHa deputation· , non omnium faeAarum alias fenAi Staphani Vfetwenquodiibecum nuncupatum , interfuit ,A cuminrerefTet, di­ fiv, er in quampluribut aliis Joci» ftdereoibut et infignicere publice non erubui Joannem MPicle*f tui fle virum bu< di verforum regnorum et terrarum publice affixi ,
carboneum. A venflimo» libros c^vn pila fle , ac omnia et d’vulgati, et fic fint, at eft verum .
in eifdetn libris content» finde , A efle veriflimi.
Scio quod fuerant publicati in Praga , alibi nefeio
Refpondeo Dixi Joannem RPidelf multa bona po- an fuerint vel taon .
lu ile . A tcripliile in libris fuis , led non dixi quod
19. Item, quod idem Heronymus indiAts feotentiis
omnia coutenr» m libris difiu fu 1 flent A effent verifftmi
jam per quinquennium , vel circa damnabiliter, vel
nam nec omnia vidi. Sed boc dico , quod qux bona Fi-1 contumaciter infordmt animo indurato, claves ecclefi*
cleft fcripfit . de iis laus illi, non mihi, qu* vero ma­ contemnendo perleverant, prout io elfdatn perleverat,
la fcripfit. vitupenum illi , non mflii
et fordefeit in hodiernum diem .
13 Item, quod dudum de anno Dtxmni mcccc diAus
Negat articulum »ffe veram in eo, quod coaretnpfit
Hieronymus de Praga , etiam ad defirafiooero siogrol- claves ecclefia. et fi umquatu fuerit excommunicatiu,
ium A er rarum in diAn libris con-ersrorun» multos vi- petiit fe abfolvi.
r Ί, A pixcipsle nonnullos cives Pragenle» magn*pru­
»0 Item, quod reverendif». petar domino» Ouverte ardenti* . divitiarum A potenti» induxit , ipfofque , A
chiep. Pragenfi» ,in fubfidinm juri» ad titreras excommu­
nonnullo» magnarum fc.entiarum illuminatos viros . A nicationis domini officiali» Vienneofi», •umdam d iAum
prKcipue illuftnum Burgundi» A Brabantiz ducum aro- Njeronym coram advocatum et ciottum , ac exigente ebaxlatores tunt in civitate Pragenfi exfffleates ; ac fe­ jus contumacia ,ac hxrefi , criminibus notodis , fervatis
cum ad defendendum errores A fibro» prrdifto» confiflenfervendis excommunicationis fententia fimiliter innoda­
rlr tes 4 non vitavit. A quantum m eo fuit, ut dtAoserro- vit , et rtc excommunicatum publice denanciari manda­
oà . res profiterentur , laboravit, A operam dedit palam .A vit , prout etiam tamquam tali» denuneiatus felt, in
publice
quibus per multos aaoos inforduit, prout fordet incorQuoad primam penem negat articulum fot· verum ; ngibili» , et pertinax, non curans ad gremium fanAw
quoad fecundam partem dicit , quod invitavit ilk» im- E snatris ecclefi* reverti quovis modo DiAi* Hieronymus
baxiatores ad quodlsbetum , non ad fuflmendum errores, fuit ubicumque ejus notitia habetur, pro tali, e< ut ta­
lcd ad honorandum eos . ut fui domi 111 regis hofpites.
lis habitus , ternus , nominatus , M reputatis» ,- atque
i». Item, quod ex port diftus Hieronvmu» expulfu» pro tali, et ut talis habetur, et reputarer .
de regno Hungar* pervenit ad Auflriam td eppidum
Crede quod archfeptfoopus Pragenfi» profecutu» eft
Viennenf· Puavienfn ditxcefis. Et f>c fuit . A efl ve- proceffum Viennenfem, tsumquam tamen vocato ipfo
tum , pubblidim A notorium.
Hieronymo.
r j. Item .quod de anno Domini mcxccx. de me.nfe DeEtiam negat, quod fit incorrigibili*, et in cafu quo
cemb- diAn» Hieronymus afeende-s de Hung, venit Vien­ appareret ipfum aliquo tempore fuiffe aliqua lententia
nam , ubi propter infamiam brrefum, qua refperfus erat, excommunicationis innodatum, iterum et iterum petiit
per oficialem curi* , ac hrretioe pravitati» inqutfirorem, fe hii.militer abfolvi .
•d inrtantiara.A per icribam caularum confiflorii ejuf­
11. Item , quoJ diA.rs Hieronymus prxmifts non candem Patavie^ furt arreflacus, A coram qjibufdam a re 'u' , fed mais mali, accumulati», fcrtns fe hujulnx-di
mult»» faerx theologi», A decretorum dodonbus , attin: - licitum n contemptum lanftar matris eccfe
.wwr.

fur.

NMNNC.
P. XXM.

CONSTANTIENSE.

ΗΏΜΟΜΜΜ
feteor

ANNO
CNKItn

ANNO ctàfa fenfei Michael» mfeori* civitacb Parafe dvan-

motim, aggravaram A raaggtavaram propter appall»· <a*.
*bm rifinfim ftrarAiria fenaram endteriftra
Wicfeff per —item mmh, fcilicet fex.valfeptemm*

conferar «dofiaAica· non advertam.
Negat, quod *o* adverteret confine* ecdcfiaftica* :

M· Mmobt
Acbtfemffm.
Dixit, quod trfpe ad hodiernam diam non fcivit B

IMfenindilfen·
captivari d4uit, fimive raceflit , A evafit.

fiflen* mfemator. A calumoiaror altonhn.Aprmfetrini
feripfit coacta Plagam, * principe* iOuftra· dominam
Ernefeam Aoftrte. & Enmfium Bavarim duet*, A no*
affixit ia mediafiino A ίΛ^ procuravit ; A fpecialiter

fe febfcribam, Ubelh

fe Aprili·, diAu* Hierouymat feduAor, pervorfu» prsdicator , Malea feAo* ad refigioonm. converte* *4 mfifeiitmem erraram reducere conatu* efi: & ptmfeitim
ia Lkbaema, & tulfia ineram ecclefiam eoram fidem,
feu perfidiam prmodk fidei Cbrifhaam, a qpfeu* magna

■a mid* loci* aflhrit,

A fame ia Poiooi*, A Bohemia.

Sbiuconemboem memor*** infemovit gtavitar coram to­ rum Grwceaum: A ipfe Hieronymo* ioterrapra* per
ta maxim· multitudine populi, A contra ipfum popu­ ducem r Vicoldum , A epifcopum loci illitae, fi erant « Mf. F»-baptixandi, Hieronymo* confuiuit quod non, fed fim- A*id*m ■
lum concitavit. Et fic fuit, A efl veram.
Negat arrientam effe veram quoad iflo» domino» c plictor io fide Boatana iaftnmndi.
temporale*; fed quoad arehiepifeopum ftiocomm fera-*' |t.
·· Icom.
'---------- fufpeAua eft arti­
qood' diAmHtetunyima
culi* VVicleff quadraginta quinque , quorum condemna­
tioni feA* in Praga femper cootradixu , A pratcipue
de remanentia pani* A vini ia fecramenro altari* poft
confecratioaem
fecerdotia- Et dc hoc apud bono* A gra­
Swtmabri. in monaAerioCanneiitaram tadfefea&i Venva* fuit, A eft graviter accufenu, five diftamara*.
Dixit , quod cum comtenfeario fuit articulorum,
reliquia* «apefitaa, A par unam fratrem eaacuftodienrem , A lubfidium pra fabrica mendicantem, illae re­ tunc Jerofblymi* eram, nec puto illo* efle VVicleff, qum
liqui»» contemptibiliter in terra perqaufiiam laico* proji­ plora* eorum.
I*. Item, prxfatu* Hieronymo* txfiflen* laicui, in
ci maodavit, A procuravit, A difpolint, A fratre* ibi­
dem vitupfeavit, A pemAt . St fuit, A eft varum. habitu A tonfura Laicali incedent, multi* A diverfit
Negat articulum efle varam, immo fnnplidter fi- vicibu* in diverfi* rapi* in Mundi partibu*, videlicet
Polootn, Cracovix, Lithuania, Mocavua , A alus
Aum efl» mendacium.
ij. Item, quod diAu* Hieronymo* ut fecrilegut ee­ regni*, tam publice, quam in anguli*, A doaatbu*, in
,
caftri*
A platea, pœdicavit Joanoem VVicleff, Aeju»
rie fiarum A iacerdotum Dei invafor, de anno A
rnenfe prmdtAi*, manu violema diAum monaflenum deAnnam approbando , A multos fili» blandis fetmoniinvafit cum multi* armati*, A fregit ; ubi aliquo* mo> bo*? A erroribu» mfecit, A corrapir , A pecuniam exnacho* vulneravit, A unum Prmdicatovrtn pnedpoe torfit. Ec fic fide. A eft veram.
contra oratores Wicfeff captivavit, A per multo*dies
m captivitate, A privati* caneribot habuit, A eidem tor Joeant* Ha* pradprau, ipfiim 1a doAriaa A haivfiba* fid* approbem ; ret beraam, nobile* tom in Bomoka* intulit mofeAia* A perfecutioae*.
Fatetur. Tamen in cafi* tnonoftenum intravi conten­ hernia, quant ia Moravia fem canlam proomvit, eumdente· monacho* cum duebrn civibus, quorum fervum qne quantum pooiic, juftificavù, & per hoc meteo* in.incarcata verant t A cum pecificv ibi ioqoeber cum e«*, ir­
Befpoodit, quod dileait Joannem Hat, tanquam bo­
ruerant fepet me multi armati cum gladii* .· qui licet prg
mambo* nihil race habui, cuidam laico gladium violenter num hominem, A qui libenter eoe -cuitofeium fuum ,
arripfeo* contra eo*, ut valui, me defendi, A poft duo* non difeurrendo cum mulieribm; A a quo nihil audi­
vit hmratkum, A quod multa imputabamur fibi , de
monacho* judici tradidi, A omtm pro me refervavi.
b Ml* 4 Ze. *<. Item, quod diAn* Hieronymo* Beneffium i de
J 4- Item, diAn· Hrnvanymu* ia partibu*. A in cu­
juvenci* Bciealiwa, prmdicatevem ordini* fratrum Mi­
norum in platea coram multi* iojuriofe alapikavit : A ria , per edi&nm poblicam monitu* fiait per peucetfu*
extraAo poftea cultello voluit eum percurtifle cum eo­ ApoAobco*, ac bufefmodi hmrofe*, A feotoriam Joan '
dem .· quem verifimiliter intarfeciflet, vel lathabtet vul- E m* Hu» abjuraret, A ob eraoribnt fide defifteret, miquemdam
magillnim Zdiftrum r de nime fecere curavit .· A perfcaniircr citatu* ad cunam
rMfc.dc neradet, mfi per
.
.
Komanam m materia fidei, ut fe purgatur, per ancum
ZwritKi· Loaeae tum finflet prohibitu*, A impeditu».
/au/rr. &c. fteipond», quod cum ille monachus fuperbe refpon- A ultra noa curavit, fed pertinax remanfit.
deret etiam nobilibus, Hieranyiau* de boc eum merejj Itera, quod idem Hieronymo* profemtadhKiic. A
pana, ipfe Beneffiu* verbi* infuit* vit contra Hietooyecclefia* profanorum vifitavir, in fimAi Michael i* paro­
chial**» A cappeUam Bothieem majorem civitati* Prag«ndtai* Frudiriterum monaflerii ΙαηΛι elemento de Pra­ fi*, A ad faciendum idem multo* ia*culare* induxit.
Negat articulum fimfiiter efle verum.
ga ad apofiafiam induxit: A cum eo, A tin* multi*
jd. Irem, quod ipfe Hieronymo* pluria* apparuit m
annari* ad priorem venient, ipfum habitum monecbalem abjicere mandavit, A ide<n eum verte induit fie- plate** cum centum, A aliquando cum ducenti* arma­
culari, quem porte* fovit m apotlofia, qui team pro- tu, faciem fed itione* m clerum A populum VV.cleflS.
fin repugnante* · Et fic fuit, A eft verum.
peeret fubmeriu* efi . Et fic fuit, A efi verum.

847

CONCILIUM

SGiSMUNDUt
IMF.

~~Dixit, quod aliquando cum feptuagfata apposait. dum A 4J. Item, qac
ΓηΐνίΓτ. 0,1X1 faH equitavit , lied non fuis. Negat fimiliter ar- Λ «ft publica vos At fasm.
ANNO
’ ricuiem efle veram.
Ad fim·» delibmaMhim, proridendumque, & ad)7. Item, quod idem Hieronymus,duoiiUofirisdomi­ viûndum de aaodo procedendi, A continuandi procef- *****
ne» rex Bohemte ferit, tt commifit fafiitaam Joamfa fam coam Hieronju— de Fraga aflettum magift rum
de Hu», & de aliis Wiriefafii», ipfe ventem mnqmm fa artibn» , delatum At multipiiriter diffamatum de
mendicus ad ttgem fa nuo afino oudipm, testa longa, diverfi» htrefibu» per vo· reverendifismo· petms domfaoa
& difinAm equitavit, fimolam hypocritae, fe Chrifti judices, Ac camnfiarfas ad tajufasodi caofiun depu­
in hoc difciputam : ubi pendicando ad penem Wxhft- tatos , μ prepeer defadtam plenariae inftna&fanis con­
fiaram mukm attraxit,Aperhypocrifim hmutaosAc fe- tingat evenire fcandafam, quod poeeft fasmidari, fi
ditiofas jam per regem detonarosa ifsmnasione liberavit. ed ipfius nimiam facilem expeditionefa procedereçu, Ec
Nricit quid dicit : fed fait fafam efie alfa fl r um .
«Mid in panibus Bobem»·, At aliis diverfi» Mondi par­
qt. Item, quod diftusHteranyesos ad confasnendum tibus , qûfi totius Chrifliamtati», pro tamine mate fa­
famam, & fanA^tom fimnlatam ipfius VVkteff, ut ma , At de beiufi vehementer fiffpeAo, At feditioio ha­
falfarim Utteraram fiudii Oxoutenfis fa fautotum Wi- beretur : seneretur, Λ reputaretur, ec pro notorio ha­
clefififtaruot quamdam Unctam faifificatssn legit, A pro* beretur
«inui ramie
uwmtauua, amtucaaua
omnia sum
infra deducenda
& multa alia erronea,
nunci.vk afceodens ad cattednsn.figiUanmfigilfoim- Bde quibus notatus efl: A Inde rabies frumentium cotsvetfitatfa fiudii Oxoofaofis, ut ipfe afferat, licet fal­ tra doArinam catholicam firmaretur , A augeretur : A
le.· que tamen littera fuit «cquifita fili», A fabcepti- debt litaretur fidelium A catholicorum voluntas. Et fi
tie , A per Vide&flas confifta, tt fabricata.
evaderet debita cautela non adhibita , nunquam perfi­
Neleit an fiait falfa, an non : fuit enim fibi data dym dia Anana in tantum nocuit ecclefie catholicae A reli­
effet in cathedra per quemdam iuvenem , ut in fcboli» gioni €firiftianae , quantum faceret (efta vVicleffiftarum .
eam publicaret, quas dixit fefecifle.
Propterea ultra iam diAa ptodufta, & exhibita fa cau­
j». Item, quod diAu* Hieronymus vifitavit farcula- ta buiufmodl in (ligator A promotor in caufa eadem
res principe» contra clerum , tt induxit multos nobiles . ex officio deputatus . inftigatorio A promotorio nomi­
& cliente» ad fpoliandum clerum : A ipfis (potatoribus, ne officii veftri prsediiii, addendo aniculis pro pane
Nfl iw icilicet a Vaxoni, Rancovi , Robolu laicis , tl eis fua jam dati» in meliori A aptiori loco quo heri poteft ,
>"< . tr frequenter adhaefit.
admugit articulo» hic lequentes .- quibus petit per domi­
“ ""· ·ι*~ Negat articulum effe verum, quod non ad farfit Rat- num Hterbnynxim de Praga principalem medio luo ju­
"
rcovi , Cobfie, A MToxooi , fed locutu» cum eis eft, ramento fingulariter fingulis debite refponderi : A fi ne­
. non tanquam (politioribus, fed tanquam regis fui fami­ gati fuerint, fe ad probandum petit admitti in curia ,
liaribus ■
A extra.· ad onm tamen fiiperflur probationi» minime
y?. Item produxit fateuhres ad non curandum Cen­ fe adftringens, fed tantum adquepoterit Afufficient.
tura», ad vilipendendum reliquia» lanAorutn, Ainduls. In primis dat, A probare intendit, quod quidam
Joannes VicIriF damnatae memorte fe gerens dum vive­
Negat articulum effe verum.
ret pro presbytero, ac in artibus A théologie magiflro in
41. Item , quod diAu» Hieronymus eft homo mate regno Angite , unde oriundus exftiterat ; compofiut A
fame , Λ mate conditionis, feditiofu» , hxrefum infe- compilavit diverioe libros, A dialogum tnalogum, de
cutor , & dogmatiutor ; atque pro tali, At ut tali» ha­ ideis, de dominio epifcopali, deuniverfaiibusrealibus ,
bitus , tentus, Ac nominatu» palam A publice.
A qusmplura alia opufcula : in quibus inieruit diverDixit, quod neci funt conditions» caritatis iite, qu* fos errores, A dogmata hrretica A errones; in fide
contra me fcripfit. Videat ipfa ex qua conditionecan­ A moribu», A ea prcdicavit, A docuit, A dosmatu 1» hoc (cripletit.
11/ivit, palam, publice, A notorie. Et fic fuit , A
41 Item , quod di Au» Hieronymus tepe & fxpiu» eft verum, publicum. A notorium.
in diverfis locis, A prarfertim Psrifiis., Coloni* , Heya. Item, quod de difta doflrina , A libris prxfati
delberat* , has infrafcripts» conclufiooe» dogmatizavit , Joinni» Wicleff" fuerunt extrafli per doriore» A magilepr, tenuit , Ac pertinaciter detendit, eas elle vera», ftro» ftudii Oxonienfi», ad hoc legitime deputatos di­
A catholicas afleruit
verfi articuli errores A hrrefe» continentes, quoique
1 n l>eo five divina exfiftentia non folum eft trinitu per- diâum
__________________
____ >______
ftudium Oxonienfe , doAorefque
A magiftri efonaium , led etito» quaterntras rerum,& quinternita» Djafdem do&rinaliter, At prout pertinuit ad eo», una
Item, ifte re» in divinis font d illi nA*, quod una non cum libri», ex quibus extraAi
“' 'fuerunt, debite
‘
condem­
eft aha, A tamen quaelibet earum eft Deus.
naverunt ; & ne legerentur , docerentur, aut dogma­
hem, iftarum rerum una eft alia perfeAier.
ti carentur, prohibuerunt. Et fic fuit, tt eft verum ,
Item, in rebus creatis, ut in anima homini» eft po­ publicum tt notorium.
nere trinitatem rerum in unaeflentia , videlicet memoq. Item, quod fucceffive archiepifcopus Cantuarieniis
nam , intelleAum, A voluntatem m elfentia amm* Apoftolic* ledi» legatu» fuo generali Concilio provinciali
human*.
convocato, feAa diligenti inquifitione de libras & doAnima hominis eft perfeAs imago trinitatis, ifto fo- Arina pnefati Joanni» VVicleff, quam reperien» erro­
lo dempto , quod anima homini» eft creata, & finite neam m tide A moribu», (candslofamque, & fe extol­
perfeAa.
lentem adverfu» dogmata catholic* ecclefie, eam diMemoria Anteii, five volnnta» ejus, feu intelligen­ Ao provinciali Condi io approbante, una cum libri», in
te eft cllentia Ange'i, A tamen non eft peribas.
quibus continebatur, condemnavit, Ac eam doceri, A
De potentia Dei abfoluta Deu» Pater potuit non ge­ predicati prohibuit ,· notorie, At manifefte. Et fic fuit,
nerare Filium.
& eft verum, publicum, & notorium .
Omnia futura de neceflqate conditionata'evenient.
4. Item, quod poft damnatum obitum diAi Joanni»
Subft ant ia pani» vi confiée rat unis non convertitur in £ v Vitleff damnatae memori» JoannesHu» pntdiAosdamcorpus Chrifti
natos hbros, hsrefe» tt doArinam perverfam in fe con­
Dixit Joannem Vf’ic leflf non effe haereticum, fed fa n- tinentes , in partibus , maxime in civitate , & dicecefi
Auin hominem.
Pragenfi legit, A dogmatizavit, tsm ad cieram, qgiam
41. Item, diAu» Hieronymus Parifi » m quadam deter­ ad pcpulum. Quodque in partibu» eifdem propter huminatione publicavit , quod Deu» n.hii poterat annihi­ juimod i perveria» praedicationes , tt doArinas ( proh
late . Propter quod fiuiflet per univerfitatem , & can­ dolor! ) in populo partium earumdem, A prirfertim in
cellarium compulius ad revocandum , nifi clam a civi­
civitate Pragenfi, perverfa feAa Vicleffiilarum infuttate receffiilet.
rexit , ac vigere inccrpit, prout hodie viget ; qui haere44 Item, quod diA* conclul ones. vel faltem afiquse fes, & errores diAon.m Joanni» VVideff, & Joannis
earum fueiunt , A lunt ertoic* · Et lie fu r, & eft verum.
Hu» damnatorum in animarum (uarum periculum do­
Όιχιι quod iflx propoli:KXXs , quamquam ad debitum
inte. -Sum fiet »ei.r, tamen noti
in : -ma mea:
qurdam tan ec i.-naiit lentent,am c.nc-iu n
..· n .

cent . prardicant , terent . A dat ent . & delendum , 'X
b
cietT.I1* communiter .prei'ati. Et fic ftiit ,& efts erum. v":‘
• It-m. i.ucd prop:·.: prarA.fta nonnulli clerici.nobilr »,

’S4*'.?

»49

CONST ANTIENSE.

ncmro·®»

| )o

'"“^■’^""'ft laici utriufqve fcxu*, ft alti quamplurimi diver&rumA vetfis do&rinis quamphi·** urriufeue fexus homines olim-----fecuHatum , hujuimodi hmfes feu errons tenentes ft
catholicos in fida rata fentientesaon foium inerrosem anno
CHA

1 dogmatisantes ,

Fortt

b Fertt .

Vicfe£A< nuncupati ,

alios

diverfee

Chrifli fideles utriufque fexus in tide catholica decepe­ riat, led Λ nonnulli ex eifdem ùc dedufti in dAi* per­
runt , & decipiunt , cieram feoliaverant , percutiunt , Min ft erroribus ab hac luce damnabiliter docefferant ■
expetfenr , & beneficiis eorum eo» fpoliact , alios <ι·
cletfifla» ad ea intrudant, & intrudi procurant : claves totalicer fednfti, ut pratiatw , ia diftis erroribus taliter
& Iaeram ecclefiam publice contemnunt , ft foris prm- obfanati et excmcati fuerunt, « funt, ut ipforum er­
latis, ftplebanis non obedient i ad profanandum clerum rores far· veritates evaageiicas publice, et occulte, li­
ecdatis Eoosanc compellunt, abbates, presbyteros, ft cet felio , afferere prariiampferuac , et prafumunt , ac
abus clericos interficsuot, ecdefia» vi excutiunt, ft (e- evangelia , et doftriaaa Chrifli in omnibus fejaftant fe­
dstkmem contra cieram ft Chrifti fideles faciunt , ft to* > hujuimodi pervertis erroribus finhirer inharendo ,
prout haec omnia, et fingula in et per diveris loca regni
procuras·. Et fic firit, ft eft venam.
<■ Item quod ooMsia ft fingula pnemifla fuerant ft Bohenua adeo fent publicata, et notoria, ut nulla, Vc.
a 7. Item, quod poflmodum ajiquo decurio tempore
funt publica , ft minifefla ■ atque de en ommbu» , &
fingulit fuit, & eft publica vox , & fama .
Hieronymus de Praga reus , ft delatus in caufa bujufmoy. Item , quod prxfatus Hieronymus poftquam ad an- g di, przmitferum condemnationem libroqun ft doftrina
no» difcretioai* pervenit, & aliquid in icripturi* ft ar- Joanni» Vicletf non ignoratu, appetiit ft voluitcontatibu» mtipiebat fapete, inclinatu» fiait ad via» extraneas ; minari doftrina pcxdifta, ia illa iluduit, quantum po­
ac pervertis novitatibus & erroribus pudebat, ft prm- tuit , & libros eam continentes jam damnatos, ut per­
cipue ad errores Jocatus Vicletf damnata memoria to­ fertur, corripuit: ft quorum exempla habere potuit, eos
tum fuumconatum dirigebat. Et fic firit, &efl verum. pro tunc in Aqglia , & Audio Oxonfenfi confcriptic , ft
<. Item, quod diftusHieronymus ad terras regni An­ exquifitos apud fe habuit, & cuflodivit, ft eos ad (lu­
glia proficifceu» diligenti Audio libros Joannis Vvideff dium Pragenfe fecum apportavit, videlicet dialogum
inquirebat . feu per alios inquiri faciebat , ipiofeue in­ tualogum de coipote Chrifti majorem, & minorem, de
ventos & repertos etiam propriis fuis manibus lingulari ideis, de competitione hominis, de ftmonia, de morte,
devotione confer·bebat. Et lie fun , ft efl serum.
de hypotheticis , quos habere potuit & notorie. Et fic
g. Item , quod diftos libros difti quondam Joannis fuit, & efl verum , publicum, notorium ft manifolium.
Hus fic per eum etiam divertis temporibus ft latoribus
sl. item, quod inflruftus in illa nefariadoftrina , ft
coalcriptos , ut prrfertur , ia partes diveriiaram terra­ habilis paffibus in libris , ut fitpra, eam continentibui,
rum. ft praxipue difti regni Bohemia portant ft pu­ ft apud fe exfiftentibus in Praga, ac in regno Bohemia
bi icavk , feu portari ft publicari procuravit , offerens fepe fepius, ac divertis vicibus, anno Domini mu'icficoram divertis fide dignis teflibus hujufmodi libros tb.iuo quadriagentetimo fecundo, tento, quarto , quinto,
omnibus veram fcientiam ft notitiam habere afleftanti-v fexto , fepeimo, oftavo,. 0000 , decimo, undecimo,
bus fine affefllione fere diligendos ft tenendos . Et fic duodecimo , decimo tertio , & decimo quarto de menie
Januarii, Februarii, Manii, Aprilis, Maji, Junii, Ju­
fuit, trr.
»·■ Item , quod diftus Hieronymus iis non concen­ lii , Augufti, Septembris , Qftobns, Novembri» , ft De­
tu» , fed ut eo magis Audii* ft uni vcriitatibit» totius or­ cembris , ac per dies ditiorum mentium, dogmatixavir,
thodoxa fidei spprobatioMro retrahere potuiflet, & non docuit, ft plures in eo contaminavit, intrans domum
foium libros Joanms Vvicleff perfuafit , ut praefertur , virginum , ft viduarum, & nobilium , tam in regno Bohe­
eligendos , ft tenendos , fed etiam alios libros a difta mia , quam in terra Moravie , ipfis feduxit a veritate
lacroian&a ecclefia & univerfalibus fludiis ut veros ap­ evangeiica , ft in perfidia VVicle&ltarum inflruendo, &
probatos , & pervertis doftrims difti Joanms Vvicleff inter ceteros Joannem Criflaminum Hus damnatae memo­
contrarios , aflerunt publice, non attendendos, fed om­ ri* primo inflruxit, qui poftmpdum fe totaliter ad illam
nino rejiciendos . Et fic fint , & efl veram.
dedit pervertam doftrinam, ft contra fidem cathdicatn
11. Item, quod diftos Hieronymus prioribus fois malis fe erexit; ft ipfis Hieronymo, Criflomio, ftjacobello,
pejora cumulans, Praga in feftocio ordinariorum λ dif- ft Joanne Hu» mutuo fe juvantibus cum fibi adheren­
putatione ubi tunc tota umverfitas Pragentis erat-con- tibus , commoveri fecerunt tenentes perverfam diftam
gragsta
, ut
eo magis
ft magis
difti._____
Joann sVvi„
__ .
______
„_____
„ libros
______
_
doftrinam, ft feftam VViclefiflarum, contra clerum ft
deff heretics feftr & errorum fisutor, profecutor, nu-^ alios tenentes fidem, & doftrinam catholicam m civitntor, ft dogmatixator extollere ft magnificare potuif- tat e & dioeceti Pragenfi, cum fcandalo maximo , palam ,
fet, publice aiferuit juvenes & fcholaret b difti Joamus publice, & manifefle, & fic fuit, & efl verum.
Vvicleff non Audentes , foium & dumtaxat conice» fcien­
>9 Item, quod depnemiffis omnibus & fit^ulis fuit
tiarum querere, ac radicem veram, ft vera fundamen­ tunc, prout bodie eft, publica vox ft fama .
ta fcientiarum minime invenire. Et tic fuit, & efl veram.
10. Item, quod dudum de anno moxciii. die deci­
1 a. Item , quod idem Hieronymus fubfequenter & in ma oftava menfis Maji, Praga in collegio Caroli, m
eodem loco proxime fupradifto , publice perfuafit om­ fluba facultatis, luit fafta plena ft genera Iu congrega­
nibus ft fingulis fcboliribus , ft fecundum cum utiliter tio omnium magiflrorum ftudn Parifienfis : ibidetnque
fudere volentibus, ut aliis libri» a difta fac rofsofts ec­ articuli quadraginta quinque extrafti ex libris Joannis
clefia receptis , ft uoiverfitatibus ftudferam univerfis , Wideff damnata memoria per magiftroe pracdiftos fue­
ut praefertur, approbatis, penitus ft omnino refeftit ft runt publice lefti, & condemnati : 8t mandatum fuit
dimittis dumtaxat ad fcientiam difti Joannis Vvicleff , per reftorem pro tunc univertitatis pradifta, quod nul­
ft in ejus libri» traditis anhelarent, quos dixit omnium lus de difta utuvetfitate eofdem de cetero teneret, dog­
vetaram fcientiarum firmas radice» ft vera fundamen­ mati satet , aut defenderet quoquo modo, fub ptrna
przfati Juramenti. Et fic fuit verum, publicum, no­
ta , palam ft publice .
IJ. Item, quod de pramiffi» omnibus ft fingulis fuit, E tonum, ft manifeflum .
si. Item, quod fubfequenter anno Domini mccccix.
ft tft publica vox, ft fama.
tq. Item , quod diftus Hieronymo» ab uno , duobus, de roenfe Augufli iidem articuli fuerunt condemnati
tribu», quatuor, quinque, fex. leptem.ofto, novem, de­ fcbolallice, ft prohibiti dogmatixandi fub poena exducem, undecim, duodecim annis proxime praeteritis A ci­ fionis, ft carentia omnium commodorum nationis >n
tra, ft fupra fuit, prout hodie efl , homo mal* fams , ft nova civitate Pragenfi, in domo nationis Bohemorum
malae conditionis , feditiofus , hrrefum infecutor nova­ in foffato, ubi quadraginta magiflri erant prafente»,
rum, ft fufpeftarum feftator, & prrapue Joannes Vvi­ prohibitioni content tentes,
damnationi, ft multi bacleff haeretica,feftxft erroris fautor, proli-rator, nutritor, calaurii, & (ludentes , inter quos creditur diftus Hicioft dogmati sator, ac pro tali. & ut talis m . -gno Bohemia, nymus f-r.ile unus. Et fic fuit, ft eft serum , publi­
ft in aliis divertis partto» quali totius Chriflianttatis fuit cum notorium , & maniteftuni.
: ». Item , quod fubfequenter de anno Domini m< ucx.
habitus, tentus, nominatus, & reputatus, habet u rque,
ft de menie Junii anni ejufdem, libn Joanms VVicleff,
tenetur . & reputatur . palam publice & notorie .
IJ. Item, quad idem Hiero lymus in luis fulfil ft per­
vidcli-e: dulogui fttnalogus. per doftoresit nupiflro»
fect/ Grntre! Tom. XXVll.

Hhh

ft,.du

f

•n

F&îF

CONCILIUM

gn

• Audi! si hoc legitime dep sraros fisenmc drilgefaeer exa- . mandatera, quod amaee degeatee ledvitaro vuldtaaro·
ANNO mimri, Λ pet epifeopuau Prageafem ta curia Λ domo fl Pt^edi, betem Kbraa romtamm doAritei diAi ΑΜΝΟ
CMR RTT eptfcopali , auAsKitate«Apoflalica tafiqimm efronri, A Jbararis Vvidef debeaat oos postare arehfaUfcupoP*· CNRBTf
iurrWei in fe coretneores fohinitai fat mm condemna grofi, ante fat dUbe Htoraryuras, et prate |iii œr- M’*·
ti, A ceteri quêterai, ta quâbiSi diAi libri étant defcri- toe Utew, traAatan, dotatam daranatra efadem Joon*
pti , cosubufti A profite in generali Synodo fob pro* ait VWctef la Audio five fetalis Pragsnfihii publice .
ne ht® fententi® pradicari , defendi, doceri. & quo­ A loris diverfis alfa faMHaorw, aeque fate, et de­
fendit, et matiori tads praedicavit, dorait, «dogmavis modo dogmariaari ; pela», publke, A notorie.
sg. ftemqwod fuMrquenterdeaano Domini MOCCCXtt. tiaavic . Bt niMondaue quuadam alios pearenfas magide menle Januarii ejufdem apni generale Concilium in ftroa fadii Prageafie ad valvae collegii Carali ; « diver­
tube Romans fait , A era* legitime convocatum , Λ te «defias parachiaire defendent*, docoatm, et pm
congregaram in ccdefia & bafilica fanAi tari: it cer­ dicantes canoe tüamte, et librae diâi Joute m
ea die ejcidem menât fan prafideot· ia eodem Ccraci* def induit,« per eo» defendi, peadfcari diverfis victe
Ko, ipfoquegenerali MpgcobauceConcilio, omnes Afin- fecit, feu procuravit ia eoifegio Carali, « uMverikaguli premifi libri & opufcufa ejuadem Joannis Vviclef te fiudii Pragenfis, pate , publice, « notorio.
p. Item, qnodpereaquificoe « divorfamodos idem
& ipfius nomine tatituiati, cujufcumque arris A facul­
tatif exfiftera®, omtUfqueejus doArtaa A pereerfa dog- ] Hieronymus conatus eft, « attentavit, atque de fate
ferit
defendere , et fitftiuere dotaiaam diAi Joannis
meta, terunt, A font, foieoei Amatura deliberatio*
ne habita , fentootialiter & definitive condemnata : dt Vvidef ; « quoTcumque tam dette, quam late adprohibitum fub poena famorte herefis , ne quis dita», faerentes decetmmariuni et roodamnatioai, tam in Sy­
articulor quadraginta quinque, aut dotaioamronreneam nodo arefaiepifetei Pragenfi , quam ia Romano ganera fitas libris Vvidef audent vd prnfumerat publice rali Concilio ultimo fclamuicer celebrato fa&is , de libris
vel occulte docete, peadieve, dogma*rare, afierere , ctdofirina dsAi Vvidef, deteflantn eumdern doArinam,
ant quovis modo defendere. Et diAi Itari fuerunt man­ quantum potuit, impugnavit, et impugnare fecit, « ve­
dati concremati-ubicumque poffent vel valerent repe­ xare per incarceratiooes, boooramque fuoram occupatio­
nem , et per alia diverfa exqoifita vexativa remedia : fic
nti. Palam, publice, fi nocorie.
14. Item, quod de praunilTts omnibus &finguiis fuit terrendo quns potatae, ut nullus auderet impugnarediAam peftiferam doArinam, in quantum voluit , et po­
tunc , prout «iam nunc ell, publica vox fi fama.
sj. fcem, quod diAus Hieronymus de Praga reus fi de­ tuit , publice odio profequabetur, pate, publice, et nolatus in caufa hujufmodi prcdiAam condemnat ionem rorie. Et fie fiait, m eft veram, publicum et notorium.
js. Item, quod diAus Hieronymus , fic odio profequadraginta quinque artfcukxum primo fatam itrPraga
per univerfitatem, fi poflaa libraram Vvideficujufcum- queos catfaolte, et detraAiooi ecclefiae quoad damna­
que artis vd facultatis feAam in urbe Romana, ut prae- q tionem libeorom diAi Vvidefadherentes, de anooDo­
fertur, fcivit, fi audivit, nec illorum ignorantiam prae­ mini MCCCCXI. et de erenfeauguM ejufiiem anni, botendere potuit, neque poteft, illofque recipere , & ad­ neftum virum N. de Cokellefabris in dita civitate Pramittere : & fub perna perjurii, & fautori® faerefis, fi gensi motam trahentem, perversas doArinas di Ai Joan­
excommunicationis, totaliter obedite debuit , & prout nas Vvidef, « Joannis Hus , et eorum falfas infanias,
et haereticas efferentem , capi fecit, et miferabilirer indebet, tenetur adhuc, nocorie fi manifefle.
ad. Item, quod de prremiffis omnibus fi finrulis fuit, csrrerari, « viriliter tratari , et verberari publice in
prout bodie eft , publica vox, et fama.
mediaftino majori civitatis Pragenfis rom poponibus la­
17. hem, quod poftmodum pnonifis noti obftantibus, pidibus impositis, et ovispsuridis , tanquam maleficum,
praefatus Hieronymus fautor et defessior diAi Vviclef er et a veritate devium, in fidei orthodoxa? vilipendioro.
eius nefande doArimr praedamnat® fe annrs, et mettfibus, Et sic fuit, et ef veram.
ac diebus diAoram menfium oftendit, et exhibuit fsepifJ3- Item, quod diAus Cukellifaher sic, ut praemitti­
fime in civitate Pragenfi in leAorio ordinariorum difputa- tur , diversis verberibus , et e valentis coocuûûs , et a Forte, v··
ttonom, fi in cappella Betbleem, et diverfis aliis drceccfi- afliAn* , poft paucos dite diem fisum clausit extre- Ir··"· ·
bus temere aufafuit nominare, et nominavit palam « mum. Et sic fiiit, « eft veram.
publice pswfatum Vvidof virum prefanAiflinsum , et
Item , quod idem Hieronymus de anno Domini

il. tes, quod praefatus Hieronymus eundem Joannem bris ejufilm anui, quemdam refigtofan viram patrem Ni­
Vvidef damnatum, ut praefertur habuit, et adhuc babec colaum monafterii fatiAac Marte in Arena ordinis Carmehodie pro vi rofanAo; in domo, quini inhabitat in Praga Htxram dita civitatis pragenfaferrum Dei, in diAo moin quadam camera ejufdem domus , eumdern Vvidef , nafterio ad populum prydicantem doArinam dita Joannis
feu ad ipfius repracfantatiooem quamdam imaginem pin­ Vvidef efiô haereticam, A ab ecclefia Dei reprobatum
gi fecit cum diademate in circumferentia capitis admo­ affirmantem, « praedicantem in diAo monafterio, manu
dum fanAi ,· A cum venerabatur, m adorabat tanqusm violenta et factilega cepit, m captivavit , cum duobus afenAum,- et quamplures induxit ad ipfian adorandum, M liis fratribus diAi tnooafterii, et captivum deduxit,- alios
idoliandum, crimen idolâtrie A hacrefis damnabiliter in vero duos fratres judici fiaculari dite civitatis tradidit,
boc conamittendo. Et ita fuit, M eft verum, prout bo­ qui eofdcmad careeres dite novae civitatis captivos podie dita piAura demonflrari poteft pete , poblice , fiiit inter latrosses, & fures. Et fie fuit A eft veram.
notons, et manifefle.
y. Item , quod diAusHieronymus praefatum fratrem
sp. hem , quod praefatus Hieronymus poft pruditas praedicatorem de dite monafterio captivum abduxit, et
condemnationM in civitate Pragenfi , et pluribus iocis eum per pinite dies in fua captivitate in careeribus deti­
abis publice , « faepe et farpius dixit , et pertinaciter nuit , eidem plura diverforum tonnenrorom genere mtudefendit, quod diAus Joannes Vvidef nunquam erravit; E lit, ac poftmodum iis non contentus, fed pejora malis ac­
quodque cius damnati articuli · et doArina erant et fue­ cumulans , eumdern fratrem fime ligatum et conftriAum
rant catholici , et evangelici; et quod injulle , et irra­ in flumine Multavi® aqua wteuMoti cc magna prope ditionabiliter fuerant condemnati': et quod condeaaunre* Aam civitatemPragente decurrenae de navi projecit,
non habebant poteflatem eos condemnandi: per bocde­ dicens ad diAum fractum bmc , vel similia verba : Di­
fendens doArinam haereticam , et negans auAoritatrm cas mihi, monache, nonne magifter Joannes Vvidef fiiic
et poteflatem effe apud fodem Apoftolicam et generale fenAns, et evangelicus paedicator f volens eumdern com­
Concilium condemnandi errores, et bxrefes, et praefen- pellere ad revocandum ea qu® dixerat io ambone de hctim quadraginta quinque aniculos et libros diAi Joannis resibus diAi Joannis Vviclef. Qpodque eumdern fratrem
Vviclef, diverfimode , ut praemittitur , condemnatos : fubmersifiet, nisi auxilio cujufdam clientis, et foetum
quod bxrscicum eft vere , et manifeflum.
familiaritun fupervenientium a tantis periculis liberatus
go. hem, perfeverando obflinate in fautoris, adhe­ fiuflét. Palam, publice, et notorie.
rentia , et defesrfione diAi Vviclef , et ejufdem libro­
Item , quod diAus Hieronymus quampluries, ec
rum, et dogmatum damnatorum : et quod poft quam futt firpe Mpius in diversis loco. Tt temporibus, et prafeitim

(

ANNO
CHAKT1

colt, mata, dixit, Λ poedicavit, affecta, quod llici
striata· ta», videlicet viri A muliaru de feAa 'Ticie&flaram exfifteoMs, Adoftrinaa Vvideff firenirer de­
vo» tinwrii, po&iat ronfanio ootp» Chrifli , beptiauo, coufeflioMs audire, ata· alia qusaunqra ecde/
peilss, M^i, Juta, Jalil, Aa«nfti, îepretaria . Ofto- fiaflica facsasnrea conferre, dnaaaodo proferant varia
bris, Novembria, A Deresbrii; oacaoa dieb»diAorom apa &. ovdinan ad confectatioaem, A fâcrameatorom
maafimn, poblica aflêrok, do^nadaavit, A teouk ia* toilarirmem. Be quod call· fecrameau fiunc canat eri­
caei* et virtutis, ac C perfacerdotes juxta formem ecter alita error·· asricufoa anoa·» infiafcripco·.
i. item , quod ia lacnmemo alaria pofi coofecsa- dadoa confiterentur , flt conferrentur: per haac deamo*
tionem nmaaaat panb materialis, & quod panis ia fe- bilem berefim voieta talker enervare poteftatem & aucramenco akari* non tiaaetaflanciabaar in corp» Aoritatam eccfefis, ia dama irina em aaimeramex hoc:
Cknfli.
Bflt corp» Chrifti pofi· confici per eos quindocunaque vel­
». Item, quod penis noa creasfisbflantinberar ia cor­ lent , flt quacumque hora, sciam afleruit, flt publice di­
pus Chrifli in feciamea» principaliter, A corporaliter, sk . Bt fie fiüt, flt eft veram, poblicum, flt notorium .
4». Item , quod de prsmiffie omnibus , flt fingulis
fed nt figneom in figno . Be ad fic ertdandom induxit
flt fedurir qus*pluros, qui adhne damnabil«t« ia diAo fait, A eft publica vox fit feme.
4>. Ita», quod dita HieronymiM de anno Domini
errore perfeverant. Bt fic ta, fltefl verum, poblicuo^
A notoriam.
MOCCCIX. die Dominica prorim· poft feflupa Afliimj. Item , quod * befli· five facrameato akaris noa prionis Mari* Virginis, ia civitate Prageafi , flt diverefl vere Chriflus : flt ad finxn bujufioodi erraram da* fit alii· loci·, Afpecialker ia cappella Bechleem nuncu­
dtsrere tali vd fitali perfaafione arguebat . Nam Chri­ pata praedicavit , docuit, flt affecta , fimilem hssre&n,
flus paflus eft in cruce : fed boflia altaris nunquam efl quam tenuit Joannes Hus, videlicet quod excotnmunicapefla , neque paritor ,* trgo in boflia akari· non eft tio Papsc, eplfeopi , vel cujtaumq» alius mimflri ecChriflus.
dafis non fit timenda , nec curandum de ea , nifi de
4- Item, mare· non poffaw comedere Chriftum, fed quo conflaret «communicatum pri» a Deo, dt propterea
mures podtac comedere beflsem coafecratam ; ergo bo- excoamuniarionm lets in loco Prsgsnfi contra defenden­
tes doArinam Vvicleff, flt iaterdiAum in loco appofitum
ftia in fecraoMO» altaris aon eft Chriflus.
f. Item, boflia ia fecremeoto alearis non eft Deus : C anAoritare Apoftolica in nullo efle renendum, neque de
quia presbyter non poteft coafecrare creatorem fuum , sxcommaucatioM curandum.- quia nec Pap« nec alicui al­
videlicet Deum: fed presbyter cantaret bofiiam; ergo teri miniftro eorieta enu, neque unquam fuerat talis,
in boflia akaris oou efl Chriflus.
neque tam poteflas attribua a Deo. Et propter boc de
j 7. Item , quod ad firmandam doArinam damnatam feAo inplnrtas loris flt civitatibus dxscefis Pragenfis fue­
difii Joannis Wicteff, et contundendam catholicam fidem, runt CMapuifi presbyteri Λ fecerdoces per potentiam laide antûs, flt menCbus, ac diebus, ut fupra , dixit, af­ caiem celebrare, flt divina miniflrare, non obflante inferme , ac publice praedicavit, quod null» quantum ad terdiAo aoAoriate Apoftolica potito in civitate Pragenii :
uiumpbum martyrii , ta aureolam coofeffbram atque Er ira fuit, dc efi verum, publicum, dt notorium.
virginum in csUs coronabitur , nifi credat , teneat ,
44. Item , quod de pnosiflis omnibus, & fingulis
menteque dt ore confiteatur fidem flt doftrinam, quam ta. dt efi publica vox flt feme.
dita Joannes Wicfeff feripfit, docuit, atque pnrdica4j. Item, dixit, A praedicavit pnefiuut Hieronymus
vic, flt in fuis libris, fic Opufculis continetur , nec ex­ in fua nequitia perfifle» , & errores Vvicleff A Joantra illam efi ven doArina . Et ia fiuc verum , publi­ nis Hos feminando, A defendendo, quod nulla poteflas
cum , notoriam, flt manifefium.
dandi indulgentias refidetepud Papem, neque epifeopos,
]l. Item, quod dita Hieronymus fentiens facerdo­ quodque litteris Apoflolicis, neque epifcoporum, contites flt alios litteratos fibi concrerim in fupra proximo -nentibu indulgentia·, nulla fides fitadhibenda; A quod
errore, ad boc ut fuam berefim exfecutxxu demanda­U indulgentis tales it nihilo proficiant : prsed icantefque
re pofiet , errores erroribus accumulavit , dt de novo indulgentias impedivit Adefiflere fecit, quando prxfens
tenuit, fic afleruit, quod virgine·, flt vidue, immocu- fuit : prout de anno Dommi MCCCCXIL & de menfe
julcumque flatus atque fexus ruftici , atque plebeji do­ Augufii in oppido Novadorao Pragenfis direcefi·, m perArinam diAi Vvicleff credendo & veraciter defendendo, Ionis dominorum Joannis de Alternera , Lutbomislenfis
fit restiter impugnando ea qus in Audio Oxoeienfi , fic dicecefis, A VvenéfiiakariflslanAi Michaelis in ÀOpcs- b Al Cf,.·
Synodo Cantuarieofi, dt fetao Komaoo Concilio gene­ vvinebuave civitatis Pragenfis, attentavit in dote difte CrWflftdMfIA .
rali funt fitccedivis remporib» in contrarium condem­ ecclefis parochialisexfifleatibus animo A intentione dinata , poft hanc viam ia cadis criomphamres repcocai- Aas indulgentias per olim dominum Joannem XXIIl.
fit. Et ia ta publicum, notorium, dt manifefium.
cosKcflas in diAa ecclefia intimandi , & publicandi ;
a Lsps «
]p. tam, quod diA» Hieraoym» por t acoama- prefer» Hieronymu de Praga flarim cum hoc audivif'2*· *'**' ateatiOMm fit* fiiriofinw in vulgari Bohenuco ferit , fet, diabolico fpiritu infliget» , pestaaiiur ac propria
JtauitKm . fa ffa procuravit cantita·· dt carta* , continentes in peribna eofifem praefatos doeainos , A Joannem A
ia feofit  «fiaftu veri* canota couAkua dt ordinata VvuMfium, vuku irato, A furibundo animo, A inten­
ad coafecrtriOMm Chrifii, qnm mechanici didicerunt , tione eifdem injuriandi prorupit m hcc verba , vd eis
A MS cantant ; dt cum illia dicuat fe conticere corpus in efieftu fioulia. Exeatis vos, viri mendace·, cum veChrifii, quod perficere attentant divesfis horis,- propter B flris mendaciis; Nam dominus veflerPapa mendax, hae­
quod ievalta petiimus error , dc maxima coaxnorio reticus , Sc ufwarfes eft , rniitamq» poteftatem indul­
contra fecerdoces , dt illos de clero ia partibus Bohe­ gentia concedendi babec : ipfeta* demiora Joannem ,
mia , & parttas rireutnviciuis. Bt fic fiiit, dc eft ve- A Vvcnefium manu armea invafit, ac minis A wrroriram, publicta A notorium .
bus ipfes exire diAam domum ufeue ad ecclefiam pero40. Item, quod diAus Hieronymu ad confirmationem chiatas ibidem incrard compulit. Et de hoc non conten­
fuoram errorum, A hsreiam, ut prsdiAos lairos in ta tus eoidetn cum terroribus A minis fepradiAis manu ar­
pertinaci errare confirmaret , & ut fe habiliores A di­ mare etiam extra diAam ecclefiam trique ad extra por­
gniores reputarent ad pesemifla , inftruxic quantum po­ tas oppidi fupradiAi infecutus ta. Qpi domini Joannes
tuit , A plurimas antilenas confinxit , A compofuit , A Vvenefius una asm domino plebeno diAi oppidi infecuin qutas textum biblis A facr* fcripcurx expreffrt , ci fugientes vix maaùs diAi Hieronymi, A luoram comA capitula convocavit r ut ipfi feli videantur , A non plicum armatorum predi&orom evaferum. Bt fic fuit,
ecdefia tamena, neque akeri de dero fecram feripeu- A efi veram, publicum , A notorium.
ram medligm: qua ad confufanem illorum de eccfe
q4. Item, quod idem Hieronymus publice alferuit A diCmn/. Gnati. Tom. XXV1L
Hbb ·
xK,
& ali» ia efetam doArin» arrae ms feferre ii, fcpe
fetpfee . & «liveri· vit fini, « prsfestim de anta Do­
mini asUefimo |ueiriiigiaieiistqoes», quinto, ta»,
tacia» ■ oAxvo,itmm
■ decimo
> ,oudecimo,
docieeoreSXridrita
menfe
Jausarii
Fafcnuri, A
Martii,
A-

CmuS*
CONCILIUM
«gisjtondüs
Sft
xit, in contemptum clavium, A fedis Apoflolics. quod A imagines ad repHeftotationom effigiei Chrifti , ûuaAüfi* 1
«>
_ΑΜΝθ bullis papalibus non effet
" credendum , neque fides eis mat crocis, Virginifqoe gloriate, vel cujufcamque altehristi
■ *«
adhibenda i neque etiam indulgentiis Psp* eâec ereden- rius fanAi caaonixati in ecetefiis, nec in aliis locis non C
'-HR*STI
_
indui- fiant pingende, nee ullatenus veoeraod» , fed hoc fare- ‘’,*’
' dum , quia nulla eflenc : nec etiam
Pape poflet iadulgpntias aliquas dare, aut concedere , A boc in contem- re efl hmrecicum; non attentes quod ecclefia b*c aupnmt & vUipendium fedis Apoflolic* , A viam Roma­ Aoriaavit, & voluit fieri ; Aper objedtrn talium imagi­
ns eurus, curis caput eft Pape, Et fie fait, & dl ve­ num repnefentantium fanftum, in cuius memoriam pifte
rum, publicum A notoriumfont, moventur interiore· potenti*, & excitantur ad de­
47. Itno, quod de prsmiflu «notes & fingulis eft votionem, A fiant (cripram iakoram : maxime forma
publica vox A fame.
vivifice erneis qna terretor daman A procul fugit. .
<1. hem, quod diAus Hieronymus dixit / tenuit, &
j<. hem, qood diAusffieronyonas fperatet verifimi.
afferuit, tam in oricam Λ dxrcefi Pragenfi, quam ex­ liter, a ut credte» , pe* divertere popuhn a conri- a<U Forte
Otdijrt.
tra, contra dstruAioaem ecclefi*, quod licitum efl cui­ nnatiooe & vifitariooe acciefianam , deteflando, A con­
que laico litterato, vel alias intelligent! ubique , & demnando imagines (anActwn : credens etiam per boc
quolibet fiso, five io eccfafia, five extra, & fine Pap·, qood ipfam libentius foquenutnr, & audirent doArinam
epifeopi, conti, aut cujaaramquealterius licentia, pr*- ejasr _____
fit videns___
quod_per _______________
hoc non b profiteretur, quadam „b rarTB
Ferre
dicare vertam Dei, prout idem Hieronymus plurei» in di-g die de mente Martii , amd videlicet MCCCCXV. AO ^r/jicxrrr.
verfis dtecefibu* & regnis ferit publice , tam in Bohe- ceffit ad monafterium frattwMinorum fanfti Jacobi in
mia, quam in Moravia, cum longa barba publice A no­ majori civitate Pragenfi, & imaghMtnûudfixi ligneam
torie, laicus exfifeos yeibumDei ore* fine cuiquam e- extra ecclefiam in angulo ex oppoGco domti* fanfti Krepifecpo, vel alteri presbytero, eo quod videntur licen­ irte, ad quam conluevit eflie curfu* boeninuro caufa de­
tiati a Deo vocati, aut mifli. Et fic fuit, A eft verum, votioni» ob memoriam pafSoms Chrifti, invafit, & in& manifolium.
fultavit in eam , & ftercoribu» hunaanis , & vilitatibus
49- Item, quod idem Hieronymus in Hungarta in Bu­ undique maculavit , dicendo hxrecicum efle depingere
da, coram forensfluno principe & domino Sigifmundo imaginem Crucifixi, & cujufeumque alterius fanfti : per
Romanorum & Hungari* rege, ÎTc. in cappella regia χηοί fuerunt qoampiurimi multum (casdalixati ■ Et fic
caftri Budenfis de anno Domini MCCCCX. in ccena Do­ fait A eft verum.
mini, laicus exfiflensft inhibitu faicali cum longe bar­
Et illud idem voluit, A di ipoiuit fieri diAus Hierony­
ba in pnrfencia domini regis, A multorum reverendorum mus de anno predifto die fabbari proximo ante Domi­
patrum epifeoponmt It «diorum prxlatorom , Λ etiam nicam, Dmsmw, w lettt, &t. in diAo mooaflerio fanaliorum di veriorum ftatuum, fupra A infraicripta , ac Ai Jacobi per quemdam fabrum VicleiSftam de nova
multa alia icandalofi» Λ erronea in fide, & etiam hae­ civitate Pragenfi de Portxiecs .· qui accedens praefatam imaretica de facrametxo altaris, & alia contra ftarutum ec- _ginem Crucifixi cum flercuribus humanis; infra termonem c Adde .de
clefiafticum , & piarum aurium oftenfiva , ex quibusC dicendo, haereticum efle depingere imaginem Crucifixi : turpAiu .
poflent fequi (editiones & commotiones populares con­ per quod fuerunt qaamptarimi adftantes multum fcandalitra cieram per dominos temporales, nulla poteflacefuf- sati. Qpi quidem laktu fuit ibidem publice detentus, A
fidtus , fed errores Joaaoit viclefi* publice przdicavic. recognovit, quod ex induftione di Ai Hieronymi facete
voluit. Et fic fuit, Aeft verum, publicum, & notorium.
Et fic fuit, & efl veram, publicum & notorium.
Et illud idem fecit, ac procuravit fieri diAus Hierony­
jo. Item , quod propter praemi ia pnefarus dotninuf
rex ferit diAum Hieronymtxn capi , A eum domino mus in die V«neris fanft*, in monaflerio beat* Marte
Strigonienfi captivum prxfentari. Ec fic fuit, & efl ve­ in Arena in civitate nova Pragenfi , per quemd-m laicum fefose Wiclefliflarum , qui crucem coram qua fanrum , publicum, & manifefium .
âa crux fubeffigie pnediAx ipfius venerabatur, ftercoji. Item, quod depremiflis omnibus &fingulisfuit
ribut deturpavit ac totaliter maculavit . Et ita eft ve­
& efl publica vox & fama.
j », Item, quod diAus Hieronymus indulgentiarum prar- rum , publicam , A notorium.
dicationem impediviçquaodo préfens fuit, A quando prsejy. Item, quod de premi fli» annibus & fingulis fuit,
fens non eflet, deputa vie cettos prrteofos laico», qui dif- & eft publica vox , 8t fama.
jt. Item, quod diAus Hieronymus perfiflsndo in er­
currebant perecclefia»c>vitatisPragenfi*, dumibifermofpecialiter Joannis His damnatis ,
cinaretur : A prrdtcati^netn indulgentiarum impedi ve- roribus Wicle&fti* ,...
runt Jc turbaverunt, de mandato A mduftionedAi Hiero-D & eos defendendo, dixit, afferuit, tr pnedicavit, quod
nymi, clamante* & dicente* difto» praedicatore, efle men­ nullo modo reliqui* fenAorum funt venetand*, nec adaces , fit deceptores, & feduAores iliorum de populo, ’ dorande. Et boc pluries, tr tepe, ac etiam publice, Λ
quibus indulgentias proficere. Qp* quidem indulgenti*, nocanter in civitate Pragenfi, ia «yus cathedral! eccieut diAf teici publice aflêrebant, non proficiebant in a- fia velum & peplum Virgini* gloriose habetur , ac re­
verenter veneratur a Chrifti fidelibus, dixit, quod non
l>quo populo Chriftiaoo. Et fic fuit, & eft verum.
, JI- Item , qood diAus Hieronymus pro exfecutione plnfquam cuti» illius aflni, in quo Chriftus infodit, de­
beat
in reverentia haberi.
fu* tunofitati», pnemif&s malis non comentut, fed pe­
Ec de mente Septembris anni MCCCCXll. ia die fanAi
jora malis accumulando , de anno Domini MCCCCXI.
feria tertia infra oAavam Pentecofles , liaeras Apofto­ Veneeslai, in monaflerio pnediAo finA* Marte in Are­
lica, indulgentias continente* , exhortatorias ad pia & na, ipfe, tr quidam laici Vicleffiftarum, quafdam reli­
meritoria opera , fecit capi , ac recipi , & in quodam quias repofitas veneranter in quodam altari defaAoex·
curru cum meretricibus, qu>"bus hujufmodi bulls ad mam­ traxerunt, A ad temm viliter projecerant, pedibus con­
millas appendebantur, poni procuravit; A palam ac pu­ culcando . Et afleruit idem Hieronymus, A publice te­
blice de minori civitate, Aper antiquam civitatem Pra­ nuit , quod venerari , vel adorari reliquia* fenAorum ,
tentem duci, circumflantibus juxta currum '•’icteffifli* aut ea» adornare auro vel argento , eft bsreticum .
armatis cum fuftibus A gladiis, juxta ipfius Hieronymi E Qpod fait, A eft in enervationem fidei, A devotionem
ordinationem clamante» A pneconicanres , quod bullas religionis Chriftiane , A in fcandalum totius ecclefi* A litteras unius heretic! A ruffian i ducerent ad corn- Et fic fuit, A eft verum , publicum A notorium.
jp. Item , quod de prxmifC* omnte* A fingulis fuit,
burendum . Et fic in nova civitate Pragenfi in platea
prope mediaflinum tanquam h*reticas , A veiut conti­ A efl publica vox A fama. Et qood prsrmiflâ font ve­
nences errore» , juxta fencentiam Joannis \Picleff, A ra, notoria, A manifefta.
do- Item, quod diAu* Hieronymus tenuit, afferuit, A
Joanm» Hus , haereticorum. eas publice comburi ferir ,’
feu fieri procuravit, A difpofuit: A fic fu.t, Aeft ve­ dixit, ac prrdicavit, veram ecclefiam catholicam apud
Vbfervantes fertam A doftrinam Viclefliftanwn, AJoanrum, publicum, ntxorium, & maniteftum.
54. Item, quod de premi IU* omnibus & fingulis fuit,
r.i, Hu, : quodque illi, qui pro fiiflinendo , A d deferen­ d Drftuirfi·
A efl publica vox , A fama.
do diflam doArinam fiint veri, A jdoriofi martyres Chri­ d·, rnlL
,j. Hem. quod diftu, Hieronymus in fua perfidia per­ fti ; A propeerea tres nequiflitnos viros di«i faAique
fiflendo dixit, A afferuit, A publice prædicavit fuici- cbflinati in ea deciptatos in Praga de anno Domini
rando etroretu alias per ecclefiam determinatum, quod MCCCCXll. dc menfe Junii, Hieronytnu» cum fui» fe-

sf7

{“ES

çonstantiense.

««gm*»

8j8

eum aromatibus A iucenfe ad tumuler, fe- A fractum mügtomrnm A Chriftianorum , ivit ad pradic**’
Prot*r»*‘t portari proeeffioualiter cantando , - tam
~
‘ ~
~ ’
proceMonem
pradiriosum
Ruthenorum (cfiifnmti- ANNO
OilUSTl φΐ
y*
tarftr» tradUtnHH cotum, & infidelium gentium ; nec non ibidem repra- CHRISTI
*' * <ad fafiiti» ad firmandum per hoc hsreticat iliiua fe­ fentia quafi quatuor vel quinque millia hominum fexus M‘*
tas ia eorum errore, A perfidia. Et fic fuit, Aefl ve­ utnuique, flexis genibus, reliquias, & tabulas dépita·
rum , puMkum, A notorium.
pratenfas diAorom infidelium fchiimaricoram , A Ru­
di. kem, quod ditas Heronyaons in craflinum tu- thenorum, venerabatur, palam , publice A notorie fc
raulatiouis diAorom bareticoram, in cappella dita Betb- ad foriam eorumdem infidelium , fchifmaticorum con­
leem muitirodiM illius fetas ordinata cantare procura­ vertendo , & a commonioa· fidelium fe divertendo.
vit, A fecit pro eorum memoria Mifiam de martyribus,
71. Item, qood praefatus Hieronymus tempore proxi­
A incepit nCcium CeadcesMu ; A fubjunxit , i» boeo- me prafcripco prodirias reliquias Λ tabulas pnetenûs
rms featauus mntyina, d.* gwraa
genibus flexis venerabatur palam & publice, in contem­
[uUnt upli, crimen crimini damnabiliflime adjungen­ ptum religionis Chriftianu, dicens A affirmans exprefle,
do , videlicet idotolatria : A fic venerando fecritegos da- quantum ineo fuit, Λ quantum potuit, didam feriam
•matiflimos , A uferpendo auAoritatem fodis ApoAoii- praeditarum Ruthenorum, & infidelium populorum in­
cr, fine cujus au feritate , A epprobatsooe nullus pro ducere , ipforamque fidem foce, & efle perteAam.
fanAo dabat habe 1, vel venerari ; A in cantum exci- g 7*. Item , qood prafisttas Hieronymus quantum po­
cavit rabiem virorum A mulierum illius fota , quod tuit , circa pnefarum dominum ducem inftitit, & labo­
per quatuoedecim dies, vel circiter facceffive poft deca- ravit , A conabatur dAum dominum ducem cum tota
pitattonem pruditatum fingulis diebus erat coocutfus fus gente Chrifliana a fida Chrifttana avertere , A ad
quadraginta, aut quinquaginta venientium ad praetorium permanendum in dita feta Ruthenorum A infidelium
dita civitatu Prageafis prope locum , ia quo decapitati populorum inducere. Et fic fuit, A efl verum, publi­
fuerant, dicentes, quod veri mattyres erant, Apro ve­ cum , A notorium.
ra Chrifti fide mortuiparati fimifom mortem fubire pro
7J Item, quod fuprafatus Hieronymus poftpraedita
eadem fide, ut dicebant. Ex quo fuit grave icandaksm coram reverendo patre domino epifeopo Vilnenfi con­
contra fideles catholicos, A horror maximus, atque tur­ ii iturus , dum de promiflis fuis erroribus A exceflsbusrvbatio in civitate Pragenfi exorta. Et fic fuit, Aeflve­ pr«benJeretur paterne, ore polluto in contemptu religio­
rum , publicum, notorium , A manifeftutn.
nis Chrifliane fuos errores confirmando dixit exprefle,
da. Item, quod depnemiflis omnibus A fingulisfuit, quod profati fchifmatici & Rutheni effent boni Chri­
A eft publica vox A fiuna.
ftiani; quodque idem dominus epifcopus eidem Hierony­
<]. Item, quod dirius inftigato» A promotor repetit mo in faciem fuam tunc reflitit, dicem, qoodnon dice­
articulos per eum datos > videlicet viginti 0A0 ia nume­ ret em boom Chnftianos; ipfe vero Hieronymus in fuis
ro pofitue fic incipiendo: Item , quod idem Hieronymus ç
{ erroribus petmanfx, eofdem Ruthenos & fidem ipforum
in regno Poloaic diflênfionem magnam fecitEt vigin­' pramiflam approbando. Et fie fiait & eft verum.
ti novem qui incipiunt. Item , quod de anno Domini
74. Item , quod^de pnemiflis omnibus A fingulis fuit
Mccccxv. A de mtufe Aprilis. Quibus repetitis addic , A <11 publica vox A fama.
A tolerat articulos infraferiptos .
i ·}!■ Item, ponit A probare intendit, quod a tempo­
<4. Item, pofiiit, A probare intendit, quod inparti- ribus fiiprain proximoaxticulodefcriptis, Aper tempo­
bus Rufsiu a decem, viginti , triginta , quadraginta , ra ipfa in pradiriis panibus RalGc fu’t , &. efle conquinquaginta , A fexagiatq annis proxime praeteritis, A fuevit quoddam vocatum communiter A appellatum
"*
titia, A fupra, A a tempore, A per tempus cujus ini­ b Pleskavo, quodque idem oppidum diftabat diflxreque ,
>
tii five contrarii heminam memoria non exfiftit , fuit, folebat, A hodie diflat a finibus Chriftianorum percen- lnrl/
efleque confuevit, hodie eft quoddam populofum oppi­ tum millia Theutooicalia.
dum vocatum communiter A appellatum oppidum Vi76· Item, quod dirius Hieronymus de anno Domini
tesito, quodque a dita temporibus, A per ipfe tempora mccccxi 11. ad proditam oppidum Pleskavo perfonali­
in oppido dita fuerunt, efleque confueverunt, A hodie ter accedit, nec non ecclefiam , five fynagogam eorum
funt, homines pro mejori pane Rutheni, live fcbifmati- Ruthenorum A infidelium populorum intrabit, infra ofci, fetam Graecorum tenentes, a fide Chriftiana plurimum fic.um ipforum facramentorum pratenforum veneratudeviantes, A errantes. Et fic fiut, A eft verum.
___. Quodque
___ __ ___
_ ___ ____
... prxfentia
___ notv
_ rus
idem __
Hieronymus
rune in
dj.
quod in dita oppido ab eifdem temporibus D nullorum Chrtflifidelium ibidem adflantium , A itr. con­
A per ipfa tempora fuit, edeque confuevit , & hodie temptum clavium, A opprobrium religionis Chriftianx,
eft qurdam ecclefia cathedralia fecundum ritum praedi­ A ad confortationem ritus eorumdem infidelium popu­
riorem Ruthenorum, nec non etiam quoddam monafte- lorum , genibus flexis aflertum fscramentum coruindetu
rium fratrum Pradicatorum fecundum ritum rerum ibi adorabat, palam , publice, A notorie.
Chriftianorum virentium , A decentium.
77. Item, quod ex pnemiflis quamplura fcandala in­
«. Item, quod juxta praefatum oppidum ab eifdem ter Chriftianos A Ruthenos pneditas luerunt A iunt exor
temporibus fuit, «Seque confuevit , A hodie eft quod­ ca, eo maxime quod idem Hieronymus, una publice in­
dam flumen navigabile , per quod communiter hommes fidelitatem , fchifma, A taerefim diriorum Ruthenorum
partium proditarum navigare iolebant, & folent.
approbavit, ac ipfos in ipforum terroribus confortavit.
47. Item, quod de anno Domini mccccxiii. & de Et fic fuit, A eft verum.
menfe Aprilia ejufdem anni , iUuflris princeps dominusi
7>. Item, quod idem Hieronymus ut mugi: ac magis
Vitoldus frater ferenifsimi principis domini ragis Polo- praidita infidelibus populis placere poflet, eifque quod
• In uno nia ad pnediAum oppidums Vitesiro cum magno exer- eoram feriam A perveriam fidem fetaretur, oftenderet,
md. ■’/ixJ» >Citu & comitatu accefsit per flumen pradirium. Quod­ feque in eis moribus prout in 6de conformaret, sd ritum
que magifter Hieronymus dePraga fimilimodo in comi­ eorumdem infidelmm longam barbam detulit, atque detiva praefata interfuit perfonaliter.
]
E fert : ac comam , habitum, A cenfuram clericales penitus
6i. Item , quod fratres flt religiofi Chriftiani oppidi abjiciendo, A admittendo. Et fic fuit, A eft verum.
prodirii , anno & menfe prodiriis , tempore prsedirii
79. I.em, quod de praemitlis omnibus A fingulis fuit
acceflus, fecundum ritum fidelium Chriftianorum, cum A eft publica vox A fama, przfenim in civitatibus A
procefsiotubas, vexillis, & reliquiis tacni dirio domino provinciis Gneznenli A Pragenfi, nec non in regno Bo­
duci obviam venerunt , ·& ipfum in pradirio adventu hemias, A Polonix, ac marchions tu Moravia:, A ali­
fufcepetunt
bi > ubi de pnemiflis notitia habetur.
<y. Item, quod tempore acceffus prodirii Rutheni ,
Et ad clare offendendum, quod juramento cui cumque
five fchifmatici , cum reliquiis i piorum prate nfis & ta­ per magiftrumHieronymum prxlhto, feu in furtirum prscbulis depiriis more ipforum damnato , etiam cum pro- ftando, non fit aliqualiter credendum ; quodque verbi
celaionc profato domino duci obviam venerunt , & ip­ bona A dulcia , promifliones abjurztionefque c fecit huc- t for
fum in prodirio adventu fufceperunt .
ufque, A offert fefariurum iri futurum , fu.it fiôa. tcjft’t ■
70. Item, quod prxdiAusHieronymus, tempore ρτχ-■ aliter f unt corde concepta, quam ore fuo polluto pruiats.
difti acceifus , otn.fla Affréta proce isione prae diAorumi quodque.lub bypoctdi ilia facit , & faceret, non ad effe­
———■ ——cibas

tam

«!♦

CONCILIUM

«c·»™00»

Sio

—--- Auœ a fuit erroribus defiflendo, aut eofekm revocando, b pi. Item, idem Hieronymus ad cpftrom Bcthonien- ——·-—~
_*^L M uc occafioswn habeat effugiendi, ,At &ga ( quod ab- fe Otamucentis dsocesis vessiem , fuo· errores confir- ANNO
, , . fit ) jMxara enwts hujuioaodi fastius feminandi , & mando, faofauc fequaces amplius confortando, litteram
* ' Cbriflifideles amplius (educendi : ac etiam ad finem & fobfcripti tenoris, manu & sigillo proprii* signatam & ’,,<·
effeAum quod diiigeotior cuflodia apud eumdem adhi­ (criptam ad oppidum Vienncnfe feripsit hujufmodi fub
beatur, At protervia, qux ineo (proh dolor! ) regnat, tenore:
oflendarur, & dante Domino falubrius exflirpetur, inftrpator feu promoter officii veftri dat articulo· infraferiptm. Venerabili patri ac ioatin» , s»«gt/req*c esc· , demiM
50. Item, cumdudum diAu* Hieronymus per almam
cfflitali ecclefi* Patavienfii plebaxo in
univerfitatem (ludii Parifienfia faiflet in magiftrum diAi
Lafa: c Dear.
c Ed.rf
<
CrrwaiN. dc·
ftudii aflumptus, de articulis Videff conferre incepi flet,
aliofque ad conferendum induxit, iaisdaflet, & commen- /”\Bfequio d cum conia lutis defiderio , anteferipro ·
{>w
daftet diAum Joannem W'icleff , dt ejus perverfam d'*·
Venerabili· pater, magifter , dc domine . Sciatis Mm,
Arinam .· tandem in quadam difeutatione publica dirius me jam CaflrocVierovo (anum At ictum exsifterecum ii, .
Hieronymus certos errores publice tenuit; dc prxfertim multis amicis vobis cum omnibus femper , & veftris t Mtf. r.i
quod Deus nihil poffit λ alienare, prout in articulis alias fervire paratus. Et de exorta promiffronc circa vofmct
■
‘-° contra eum dans, ad quo* fe refert, plenius concinetur . j me habeatis excufatum , fi debite ejus ’ perpeditus :
hr.ar/. * Tandem cum effet per plures notabiles magiftros diAiftu- etenim jus poftponimus, cui femper falva bona cautio­
dn Panfienfi* fidei relatores graviter notatus, ac vehe­ ne aifidue parati exsiftimus, fed inter tot centena ini­
menter de ii* per eos habitus fulpeAus, iidem magiftri, Ac micorum flare folum, si me vere diligitis, mihimet ne­
b ΜιΓ. ée prxfertim booorabilis Joannes b de Sarfano , diAi ftudii quaquam confuleretis. Supra enim dorfum meum fabri­
Ciffuttcancellarius , ipfum ad revocandum hulufmodi errores caverunt adverfarii mei, prolongaverunt iniquitatem si­
compuliffet : fed diAus H.cronymus nefcitur per quem bi· Vertu» asuim· asre fictu pajfer erepta efi ie laqum
vettaàiiuat : Laqtteai enutritas ef , &
lilcrati juocculte a diAa civitate & ftudio receffit.
51. Item, quod de prxJiAis omnibus At fingulis fuit, msm . Verum vobis regratior , At femper regratiabor .
& eft publica vox & fama.
Sed omnes adverferioa meos mihi Pragam remittite cum
t*. Item, quod idem Heronymus - ala malis accu­ teftibus, & ego illic agam cautam cum eifdem , aut si
mulando Ie transferens ad umveriitatem ftudii Heidel- eis commodforius videretur , sfcendamus curiam , ubi
bcrgenfu, ibidem etiam nonnullas condufiones erronea* tantam illic illi quantam ego habebunt notitiam . Ce·
five bxreticas in fcbolis publice determinavit; prout in terqm fcire velitis , quod eram in veftra ecclefia in
rertis articulis alias contra eum datis , ad quos fe refert, Lafa, & ibidem magiftrum fcbolse invitaveram , & no­
tarium civitatis memoKyeftri beneficii , & fi umquam
plenius continetur.
t). Item , quod diAa univerfitas Heidelbcrgenfis ills' | , potero , ferviam vobis & veftris. Valete. Scriptum in
condufiones fen tiens bcretiras, erroneas , & fidei ca­ / Wiftania poft nativitatem fanAx Mariae feriafexta. f MA·
Magifter Hieronymus de Praga, ‘*w* '
tholice contrarias, conabatur etiam praefatum Hierony­
mum comprehendere, tf. ut eofdem revocaret per juri»
Vefler femper.
remedia compellere. Et fic fiwt, & eft verum , publi­
9a. Item, quod de pnemiffis omnibus Ac fingulis fuit
Ac eft publica vox & fama , Ac quod prxmiflà funt
cum, Λ rxxoriuVn.
<4- Item , quod idem Hieronymus iterum advifstuO vera, notoria, & roanifefla.
de prxmiffis a difta univerfuare clam receffit.
93. Item, quod diAus Hieronymus datus in obflinaSj. Item, quod idem Hieronymus dehxrefi multipli- tionem menus & fuperbiam fui intelleAus paratus fe
citer diffamatus in univerficate Cracovienfi, & dum ad dare ad omnem perfidiam propter defendere diAam fediSam civitatem perveniflet , Ac <hAx univerfitan ac Aam, & confortare , atque fervare in ea , machinatos
magiftris diAi Audit, ac epifeopo Cracovienfi innotuif- & fedatos adeam intimaverat, & publicari fecit in ci­
fet, ac diAum Hieronymum foper hujufmodi hxrefibus, vitate Pragenfi apud illo· dc diAa feAa in civitate Pra­
de quibus diffamatus fuit, exirr nare voluerunt, Acpor- genfi, & in partibus Bohetnic exfiftentes, quod volebat
cas civitatis claudi procurarunt , ipfum diligenter per- venireConflanciam ad generale Concilium caufa iuftiquirendo , nefcitur unde avifatus, furtive a diAa civi- nendi At defendendi contra quotcumque doArinamdiAi
tare receffit. Er fuit, Crc.
Wicleff, & fisorum fequacium condemnatorum, & pro­
lé. Item, quod de prsemiffts omnibus Ac fingulis foit, P puer etiam nonnullas alias: nec alia ratione affixit fche& eft publica vox At fama.
dulas Conflantis in' locis diverfis,-quasdirigebat domi*7. Item, quod deinde diAus Hieronymus fic de for- no Imperatori Ac generati Concilio ; feribendo , quod
refi multipliciter diffamatus & notatus veniens Viennam, venerat ad purgandum At offendendum puritatem fidei
tandem univerfitas ftudii Viennenfis fentiens prrmiffa, lux orthodoxe prout in fchedula mei his continetur. Non
procuravit eundem Hieronymum per officialem infpi- quod vellet, quod significabat , implere, nec fe exhibere,
ritualibus reverendi patris At domini Gregorii moderni fed t evertendo ad illos de diAa feAa cum litter i» teflimoepifeopi Paraviensis Ac dxxcefani capi , Ac fub cuftodia nialibus, de quibus infra deducitur , feducendo eos dice­
ret . Ie reporta fle viAoriam. Et quod feAa A doArina
detineri ; palam, publice, At notocie.
S >. Item, idem Hie onymùs poftquam pluribus diebus diAi Wicleff erat fanAa, jufla, atque catholica, Ac quod
fub hujufmodi cuflodia fuit confervam» , tandem per a nullo potuit reprobari. Et fic fuit At eft verum.
dulcia , & blanda verba confingens fe velle corrigere Ac
revocare errores fuos , tantum operatus eft . quod di- Tenor vero diAz fchedulx intimationi» , Ac affix ion i»,
Aus officialis recepto jurame co prrftito pereumdem ad
& litterx teflimontalia , quam ipfe compofuit in La­
tino, A Theutonico, A in vulgari Bohemico, & per
fanAa Dei eyangelia taAi· facrofanAis fcnptun» , nec
non fob pernis excommunicationi· latae fententise, quam
nominatos in ea ejufdem feAx fautores figiltari fecit,
tunc diAus officialis in ipfum Hieronymum prxfemem B eft talis:
ac in fe fponte recipientem in feriptis tulit, qiiod vel­
Ereniffimo principi At domino , domino Sigifmundo
let flare juri coram diAo domino officiali, Ac ab oppi­
do Viennensi nullatenus recedere , donec iuftitia me­
Romanorum regi femper Augofto , At Ungat ix regi,
trc. pariterque toti buic venerando Concilio generali .
diante relaxaretur; palam, publice. At nocorieI9 . Item, quod diAus dominus officials credenshu­ Ego magifter Hieronymus de Prata artium liberalium
jufmodi fuo juramento, p c fatum Hieronymum poft prae- magifler generalium (ludiorum , videlicet J*arifienfiurt>,
mifla a carcere Retaxa vit: palam , publice. Ac notorie. Colonienfium, Heydelbergenfium , & Pragenfium, lute­
40. hem, quod diAus Hieronymus jura.nenti hu>uf- ris prxfencibus not i fico, Ac quod in me eft , ad notitiam
modi immetnor , & vilipendent diAam excommunica­ univerforumAt fingulorum deduco , quod propter obtre
tionis fententism , captata opportunitate , a d>Ao oppido datores criminatorefque, in eo diffurmatores regni veftri
Viennensi clam illicentiatus , Ac juri non volens fure doio(bs, paratus fum fponte libere venire Conflandam ,
prout juraverat, receffit . (eque ad civitatem Pragen- Ac puritatem fidei mex orthodoxi, innocentiamque meam
tem cranftufit. palam , publice , & aotont non latenter >n angulis , aut coram privatis perlonu ,
s
fed

S

8ί·

CONST A ΝΤ1 ENSE.

«ckmwdus

8ί1

fed aperte & publice coram reto Concilio oflaoderet . Adoftrinis catholicae fidei obviantibus, dummodo ad ve-

~~
ANNO proin>de A qui func obereAatoras mai cujufcuroqu* naniendum tibi falvus & foturus coodnAus prxbeatur .
CHKisri tlonlJ aut çoodiuonM qui centra me veliat quidquam Et quiv noflra principalius intereft prendere vulpeculas ,*** n
’’’ ' cujufvis erroris authaerefis objicere, ii aperte & public· vineam Domini fabaoth tonantes demoliri, idcirco perin mea prefentia coram coco Concilio ex fiais propriis fossam tuam tanquam de multorum errorem doArinafit
nominibus ebrient. Erepo pro inoocencia ntea paratus temeraria afiertiooe fufpeAam fit multipliciter diffama­
ium aperte & publice coram toto Concilio. ut fcripfi, tam evocamus & citamus praeferat ium fub tenore, quarefpondere, fit puritatem fidei mea orthodoxe offendere. fenus infra terminum quindecim dierum a data praten­
Et fi compertus fuero in aliquo errore aut baerefi, ex tium computandorum , quorum quinque pro primo ,
tunc non reçufo publice pati pcenam , prout erroneum quinque pro fecundo, & reliquos quinque dies pro ter­
feu haereticum quemlibet decet. Obitero dominum re­ tio fit peremptorio termino Sc monitione canonica prae­
gem, pariterque totum Conciliuny ut habeam ad hoc , figimus & aflignamus , in publica felTione hujus facri
ut praefertur, (alvum atque fecurura acceffum : quod fi ve­ Coocilii, fi ipfa die feiCo faerit celebrata, alioquin pri­
nienti , & ime tanta sequitat i offerenti ante probationem ma die immediate fequenti, qua feffionem efle contige.
in me cujnfquam culpa quaque arreftatio, captio, vel rk , compareai, fecundum tenorem diAi tui fcripti read ea qua aliquis vel aliqui in caufa fidei r · Mff. n
violentia fieret , & tunc toti Mundo patefieret , ut fponiurus
.
boc generale Concilium non fecundum juftitiam atque B voluerit objicere , recepturus fit faAurus in omnibus ju- l'»t ■
aequitatem procederet, fi me fponre venientem a tam alta ftitiz complementum , ad quod violenta juflitia temper
& rigida equitate quovis modo repelleret, quod utique falv», omnem tibi falvumconduAum noftrum, quantum
tam a facro fapientum Concilio longe puto relegatum. in nobis eft Sc fides exigit orthodoxa , tenore prefentium offerimus, Sc plenius affignamus. Certificantes te,
Litter* teftim**i*iii , queas Hierosjas·/ fecit fgiiieri
quod five in diAo termino compareas , five non, nihi­
fuper apurgetione sKets.
lominus contra te per ipfum Concilium vel eius coma Mff. L*·
^«ocesl··*
Dava alias de «Leflua , Henri- miifarios vel Commiflarium elapfb termino fupradiAo
ftu» .
-lx eus I de Chluvi diAus Latucuboch , Joannes de procedetur , tua contumacia in aliquo non obflante .
b Mff. dr Chluvi refidens in Svoykov, Venceslaus de Hyedeck Datum Conflanti» ex feflione Concilii , xvn. menfis
CI>Z*”
diAus c Muska, Rohuslaus de Dupons , & Blede Stra- Aprilis, fub figillo praefidentium quatuor nationum.
7»Xr> dr ^e“ ’ tcno,e prsefentium publice protollamur umverfis
pj. Item , quod praediAus Hieronymus contumaciter
CUim, &c. praient ia vifurisfit audituris,- quod honorabilis vir ma- fic recedens, nec in termino fibi per facrum Concilium
c Mff. AAf' gifler Hieronymus de Praga artium liberalium magifter pnefixo, f tanquam contumax in publica feflione pro- f Fune de­
** · Stbnf- generalium ftudioram , Panfieofium , Colonienfium ·, fter contumaciam fuit reputatus. Et ficfuit, &eft ve- eft · ‘-«λ*·
/aai
Heidelbergenfium , & Pragenfium, legationem fecit per rum , pubHcum, Sc notorium.
'
fflnlr St*·
Ι*ηβΓΜ & nuncios fereniffimo principi & domino, £ pff. Item, quod de praemittis omnibus fttfingulis fuit,
dm.
dominor Sigifamodo Romanorum & Ungariae regi, domi­ dt eft publica vox & fame, Sc quod praemifla funt ve­
no noflro gratiofiflsmo , optans fic defiderans ab ipfo ra , publica , notoria, Sc manifefla.
falvumconduAum , Sc libertatem Conflandam veniendi,
97. Item, quod cum diAis litteris revertebatur , Scte& ibidem fidem fuam orthodoxand, fic innocentiam con­ verfus Bohemiam ad firmandum diAum errorem Videftra & adverfus obcreAatores fuos coram toro generali Con- fiftarum, nec citatus per facrum Concilium curavit die
ClilO polfit in audientia publicare, promulgare . Cete­ fibi prseflituta comparera, fed Deo coopérante praeoc­
rum falvumconduAum ad audientiam publiciiû a toto cupatus eft, in via captus , Sc de mandato (acri Con­
generali Concilio fuper ppemiffispoftulavit, ut adpras- cilii ad praetentem civitatem adduAus . Quod fi faAtim
miifa impetranda, dc amplius patefeenda foas patentes non fuiflet, Deo difponente , apud fuos de fcAa Wi.intimationes in vulgari. Bobemico, Tbeutonico , & La­ cleffiflarum fe magnificaflet , Concilium facrum confutino idiomatibus , in valvis Sc oftiis ecclefiarum, dau- diflet, licet faite, quod falvumcooduAum aut audien­
flrocum, Sc praetorii diAae civitatis Conftantienfis , ac tiam publicam fibi dare denegavit ; ac per hoc diAos
domibus cardinalium fitepifeogorum affixit, quemadmo­ Wicleffiftas in erroribusconfirmattet , Sc ad non creden­
dum base fnprafcripca ipfius intimationis copia clarius dum facto Concilio ipfos induxiflet . Et ita fuit, &c.
Sc plenips id denotat , quam Sc nos vidimus , Λ legi
ql. Item, quod diAus Hieronymus de nftlente faAus
audivimus . Et nec praefatum lalvum conduAum , ac volens , faitem ore, Sc ut ex praeferipeis & fublcriptis
audientiam publicam ab ipfis poflulatarn quoquomodo DconjeAuris fatis poteft elici, in finem ut iterum evade­
potuit adipifci. In quorum omnium evidentiam praefen- ret , prout praefens isrpius evafit, in facro Conflantienfi
tes conferiprac funt, & figillorum noflrorumappeniocum Concilio, Aquando ea dabatur audientia fuper articulis
munimine vigorofitatae.
materiam fidei tangentibus, de quibus fuit, prout hodie
Datum in Conflantia provinciae Moguntinae , feria eft vehementer fùfpeAus; Sc publica feflione celebrata
tertia poft oAavam pafchatis, anno Domini mccccxv.
die vicefimatertia mensis Septembris publice damnavit
9q- Item , quod diAus Hieronymus talibus litteris A pro damnatis habere voluit, ut afferebat, tam perfalfis Sc fiAitiis fu Icit us, non fequens formam, ad quam fonas , quam articulos Joannis Hus , &Wicleff damna­
fe obtulit in prsetenfa littera valvis affixa , fed clam torum haereticorum: pollicitufque eft folemniter Scexaflbeiatis fibi complicibus fuse feAe verius Bohemiam preffe.quod feribere fideliter vellet, Sc feriberet fereiter accipere voluit. Denique per facrumConcilium in niflimol principi domino Bohemiae , Sc ferenifllmz do­
forma infraferipea in valvis majoris, & fanAi Stephani, mine regine , Sc universitati fludii Pragensis , omni­
Sc Minorum monafleriorum & ecclefiarum legitime ci­ bus & singulis in Bohemia Sc alibi exsilientibus, ac il­
tatus fuit, juxta formam Sc tenorem citationis , qua lis , quibus defuper foret feribendum , quod diAi Joan­
fequitur in hac vetta:
nes Hus, Sc Vicleff, eorumque articuli , & doAnne
praetente effient jufle , fanAe , A canonice condemnati,
Cttetio coeUr* HieratrytnKnt decrete .
E Sc condemnate ; quodque licet diAus Hieronymus tepe
Sc fepius monitus fuiflet, ut hujufmodi fua feripta di­
SacrofenAa Synodus generale Concilium Conflancien. rigeret , juxta fua promiffa , ut praefertur , nihilominus
fe in Spiritu fatkto legitime congregata univerfatem ec- tamen bucufque aliud corde gerens , quam ore dixerat,
d Mff. Hie c;efurn militantem rcpraefentans , d Hieronyme qui ce non sine magna fufpicione heretics pravitatis feribere
/'T"?.’feri· niagiflrum in artibus quampiurimorum (ludiorum fore praetermisit. Et quod deterius eft , Sc totaliter nolle
in tr *r*· feribis, Sc nqn amplius fapere quam oportet. Scriptum feribere publice dixit. Et sic fuit , Sc eft verum , <7
tendit, t»* quoddam tanquqm ex tui perfona affixum in portis ci99. Item , deinde di Aus Hieronymus fperansfe sic fa»■«£-«vitatis Conftantienfis, alias die Dominica, qua cantstur tisfeciffe facrofanAo Concilio , & per hoc evadere manus
*n ecc^,a · β“αΙ' tttodo geniti, ad noflri notitiam per­ facri Coocilii , Acuflodiæ, m qua fervatur, nunc ela­
venit : in quo tuis obcreAatoribus crimen erroris , Sc
tibi objicientibus te afleris publice reiponfurum :
de quibus apud nos multipliciter diffamatus ecfiflis , &
prciertiru de doArina Joaur.is Wiclefl , necnon ai.;s

barrefis

tione , Sc rebellione ac pravitate in reprobum lenium
datus, articulos contra ipfum fuper hzresi A certis er­
roribus fufficienter refponditte , ac relponsiones (uasper
juramentum dare recula vit, ac hodie reculae , licet hoc

»M

C ° N C

ILIUM

mgjamdmdus

8(j4

_
pollic.-u» ftt i
affixionu fchedu a tcprr ut decripa* , i aut ctwmii’A aliquid ihc petmiflii, quod legitime pro-------- berur , ac probarum tuent, A contumac.ter pec.cveraA* MJ Etftcfu.t.Wt
ΠΜ'ΙΓΙ
( n Ite®, non cnm.xjnAu·corde . fed pollua are ornveru in negat totae buyufaaod. , tunc fine nmii ciipen- ‘'HKigii
dio, tanquam penmax hmretKur ,■ ιιχο: r igvbui» t< Imqua- ’··'··
“
n,» prrmirta ficut , A u: probabdia . Ipçianrut . aflent.
tur cur»* laculati uxta (actorum camnum ca.iflituta .
le (e«i'?er Ι·ιΠ« Sortant Ckr.flianum , Λ .n uxentem a
Et pramifla petnt diAua infligator meljoribu» modo,
'macula erron· , A hrre-u : rtec vul< fai t qucuue appelvia . -ure , A forma , quibu» meiiur , A efficaciu» heri
:»n . Auepreieruari , led fbi per quexrrquam imputetur,
potefl , A debet, benignum veflrumoAxium luper pt*a: κι... «l>»m n>n promovetur licque in protundum
nufli» Implorando.
n » .;Mi >fce dena artent ..ibr incapcrvitate A cuflo-

a ,ui nuttc tenetur. injuriamelle illatam. peritquede
i>.,,r .a (yjuimodi , ac damnorum. expenfanxn. & inte­
Ia t*· a vdr/mitaip· r
re Je boruin >xcaboi>e illaroium rriu.tdi dccrn· egpre'le
J co ,n Kxent lum . qu t mht retundegprsmifla r voen»
In nomine Domitii Arnen I . »Jetc 'e <O9,verlun·. . qui nunquam doluir , prout nec le
I ' · Joël tu.lie perxertum Et ftc fuit, A efl rerom.tT..
Uno a nativitate e-uldem m<c c< x v r IndiArotaq no-4
na , Apoftoixa lede vacante . d* vero xx» i ■
i i lient. qur>d d ftxn Hierooymu· perleverat in ca·
men: n Aprili· hora primarum, vel qoafl . tempore (acri
d' t. , Ohnanone
Et qu» Jquid hngat lulb nenj# carrerr*. |
Concilii general.· Conftannenm . in noflrxxtin» rxxar.oI·». ••fl..x»cm publ.cam Lactendo , proterendo verba h»·
rum publicorum , & teflium infrafcriptoruni pralentta
I r a apparentiam compunftiot»»». temper tamen «.era ira
pertonaliter cnnflnurui honocabtli· vit I). Henncua « · Mt A·, ,
.
telle luflinere A defender* dcftnn· n Ioann.· V,Lib»< diAu» Bel. procurator, ut afleruit , A lyndicu* J
c r’ a arment a· am per Joannem Hut . A earn fecutum
procuratorio A (yndicarorio r.ommibu» venerabilium
Et !<x lai t <lare comefturari porvfl-pro eo quod Icriplit.
virorum dbmmorum Hugueimant , decani , A capituli ,
A ect m toco publ>co leflion·· ub' Îe*.t . A verbotx
nec noo Frederici de d Zaiae canonic i veoerabru· ecde- b MU
r*r Ii: . atqu» ex.ra Icopruiam diiit verba expierie lau(i* Argent meat· , ac eaceltomm dominorum marit’t.
Ivi a dftxuoftrm* MFiciert, A ulotacatio >e.n Joanno
IL· proue hoc prox .ma lena quarta rn fello Natiricarn
olfaciariorum . nec non procorUulum , A unirn' tat:·
major civitati» Arjencuwnlti, nec non Movi;m Barpne
tan-tx Mina de anoo Domini prcfenti mccccxv. mlo< > leo· ►mi rtuxwit ecdeii* Conflant lenii» publice aflemarxj , Hoirie i lc«ex . Mxbaelii Melburjr «.num A·(entinenCnm . tarn cxmiunAun quam divilim. haben· A
tu
d'iit . A m (cr.pt » leg*t inter cetera K*c verba .
tencm (ui· man. bu» quamdam appellat tom » papy n l<u«v de >ort
. In hex Deu υ teflor non it»te.»den» m ahdulam . quam ibidem palam A publ.ee . ac alta A n... pixyodicium tacete »u< pet ion.t , au: tu.t meo v,tel.igiSili voce letit A publicavit, ac propoluir A ap­
4e ' rv ton, ac fact « vet'tat'bu· pluiquam plunbu·
petivit . A procet'arui tun . a..aque dun . A te. .< .
pin mi vi ab e «em denotando prefatum Joinnem
q’uemad.nodum »n eadem appellatione tivrttmetur . eu ut
Hut · areticumcondemnatum . A in Icboirr . A m pt*
tenor de «erbo ad rerbum lequirur. A >fl tai t
uai.oi .nuipoputat but plunm t , immo A verum ia:(.->r . propter (no· dulcet more·. A propter Iacrat ve
.Âfp-^eti·
f*>1t .■Irpmtinfnmun
cun C
t.trri qua· inl’anter explanando verbum Dei ad popu..i-n teicrebat . itit mur amicui eram pertona . A
Stat.a ver·tar · detcnior lui honor · ad qœmcutnque
Oram vobi» nourul publicil, U tefldxit htc prjr.ert. kxum de»e«er.vnn " Rater e« eo etiam Quod reculav.t
l.nbete domino refci . A regin* Bohemia . A univerfr
titxn A adilanttbu» , ego Henncu» c Libcx diHu· ,
X.r. ,.
tar I rud . Piajeni· Patet ex d vertu aim coneiutii
Bel, iyndicu» procuratorio A lyndicatorio nummibut vr d..;„ Ct.h
li'rtnt'Sw vcLevnencrnt praclumpt.onem . qua lurtk.t
r.etabilium virorum dominorumHulgelmanm decan> , A
«□ V vrvdemnat .onem tilmm it agenruim Er lie tut A
capituli, neenon Fredenci de d Zaïre canomci venerab·- <ΙΜ.ι,'.·.<
<v i : um publicum, nocorium . A man.leflutn
h» ecclefic Argmnnenft», acetiam excellorum domino
rum magiftri oAvcixriorum . nernon piocoulu.um , cont i It' n . quou de pra-miiiij omnibu» A firrju..»
fii.um, A univerbtat > magnat rivitatn Argentincnin .
lu t A cf1 pub. ca vox A -ami,
ne.-non r Koltni Barphennrg , Uir.ci/Cbo» , A Michach» r Mf Λ/' <
Mtlburge , civrmb Argeru.nanlium . uni cottjunAim ,
lafigat >!■ advc<i»’ Hi.-.tm··· dc P *jt« . »rd· a
quant dtvife . prareflor lolemnitet A eiprelle . quod pev 1 Ml* ί“<·

A

C

Erum pro parte mfl gator>« veilnr rev eteodu patermcatibu· humilitet expcmitut , quod d.ftu· Hierony.nu» m J.fta cuflodia itienttll, commet! at iO<nbu·
cripul·· te ingurgitât . A rnuJ· vic am p. vu exorberantem . quam Γι liber ex'il’erer . ducit EccC quantum (uper operat onem Spiritu· lanAi t met , quali non ubi v ult
ΙΓntiM Ipirar A non quud libi pla» turn lit , rub iJ.e
< imuerac , parfuiat . A t ore er quod Spiritui lani+u» lo­
cum propc ere· non repeat . ubi gratiam recognotcendi
errore· luo· infundat . Nonne Chnflua ante palïiorven
luam quadrat) nt a diebur vunavit f Movlet lejitiarot ,
A He..a· m calum leratuv ' Daniel Ucxium triumpha­
tor per abi'meruiam net, meruit <* Quart pent diAu· mI1·gator
quatenu· v-:lra r.vervnda patern.tai eumderu
H<eion-rm.>m »mn .» artvciar . qua lan< tormenta clerivuijin, A max-mc fva.eticorirm demde il.um non iuI-J
bi <ntem cum )a·. u· "l . A pt> laid, las· le <·#«· .
A in ► »b lu !·<·.! . A . um .onca barba lemper inctlI t , A pio tan if c.abu't . tenuu . ge.lic . A i eput at , A
ralerti . ln poU.<a leffrone notoire (e otlend.l . relporiv«at luihv .entu.v anicubt . qu bu· nondu n Iuflulerxer
reipondh A art.cub· . qu.bu» nondum luifancncer reI pondu A ameum frb· denuotfatu rei ponde at per ver­
bum credit , vel non credit . tub tortura . tae fubhyporrih tutam , »el relax’imnemcotiiecuiiu . tanquam Fnauo induratu· plu» luo» lequa. e» m lu»» erroribu» coci’orter Lum de omnibu» , A ’ np .« tuprad.Aic ratmoabi'ner poterit tm'i'Ki . xei laltem probatio mlerti .
huud tixt.:o fuftacetc reuiit. Qu<d fitKgaaen: 1« >U,

V

pratftMem . A quaancuanque alium aAtam per me difl.t
notniaubua iaAum , tut faciendum , non mtendo quibulcuanqtM rite , tufle , aut fanA· per diftum tacrum Con­
A
cilium generale Conftarvtienie in Spiritu lanfto legitime
Civig regactam diifimci· . decretta , flatuti» . ordmanocubui.
ac dirfi rendu , llacueitdn , A ordintnd.» ui aliquo oppo­
nere . lut contra ea tacere . vel venire , quinimmo volo
lempet . A mtendo diftmtiombu· land » . A ;ufti» . nec
non decret.·, A flatutia, A ordmatiombui . atque man­
dato predict, lacri Concilii firmiter atque bumditer pa­
rere. Aoaed re, infraimptiaramen femper Ulvu Proteilor intuper quod pet poefencem aftum , vel ahum quemcvtmque per me fafta*aut faciendum , nolo, licque in­
tendo ab appellat tone . dieu appehattonibua per me nomi­
ne diAorum dnmnorum .n pr«lenti cauta interpedi:! ,
A aggrava-nimbe» eia illatia quoquo modo recedere, neque
refihr» , (ed ei.dem volo hrmiter obedire , A mhatrere
Qu.bua prexeflarombu» tplia fal»n appellando propono
d>M'· no-TUUibut. A dico , quod quamvt» difti dom.m drranu» , canonici , A capitulum nuper delolaciimem ,diucerationem bonortam . rerum . pnflefftonum. terrarum ,
oppidorum, A cartiorum venerabili» ecdeiur Arf nt.·
itenlia alienationem per Vuilhclmum j de Drefl atk.rum
«levftum eoi dem ecrlexi» damno'eA irrecuperabditerU-

Ita», predereimcum idem W ilbelmuarempore lux damniv(c A exiecrabili· promotioni» prxdiftam eccl-xiam Argentineniexn in trig nta caflrn vel crtr.x , A opp d>« atque
rcdditibu» invemfltt ad valorem tr.» nta null.um floreuurutnaori aunuatim at undare, tjur uru.i,a temponbua
(uia

K ***
‘ *

CONSTANTIENSE.

s.Gtswr^

luis rmirrrime dilapidari t ,A diÆpevit ,A quafi ad ni- A eût ecclefi» prcdiA»,cum luxta exigentiam lu ramen
ANNO tulura reduxit , sta quod bodie dsAa ecclefia Argantinenti fidebcati fibi prodeAé deberet , & emUetn indemmtsti
CHIOS TI ftl 'nullum bujufmodi oppidorum & caflroram inpofieffiotse babae, quod detrflabde efl audire, pcopterea bompatiente^ A cupientes quaeram in en erat, indemnitati

ecclefi» praedii» providere , ac finali iptius ecclefi» ex­
terminio imminenti obviare, ad ipfius VVflheimi ane*
ftatsonem tube fugitivi , Λ fufpeAi propter pretax (ta per

cialitfsrouafiaitA efl tUuflri* prutcipu domitu Ludovic· du­

ra Basrart» roc»»a Palatini Rbem qui etiam terras A’
oppida ecclefi» una cura caflro Ortemburg de ta&o &
contra jus detinet Et fic vebeenenter fuipKatur eadem

oppidum f Taabem A Caflrum Boyr fibi ufurpare porte
eum corami fla , A perpetrata , Volens tunc , A intendens
Quarto, quod potentia ipfius domini ducis. pmati Gr
oppidum aCralern ipfius ecdefi» Argencinaofis penitas
nut is Bernardi adeo efl magna . quod m cafurrilur, »el
ab ijda ecclefia 4 aller tare , prout publica vox A lama
deceifias , aut privatsorus ipfiu^MPilhcImi, vel ft sm hoc
tunc de ipib in partibus illis erat, quemadmodum A βConcilio diffoluto , numquam oppidum A caflrum prxd.
Aade manu ipfius cornu is Bernardi e rei l/portent Qjnn:o,
lienatura efle videtur, debit a curti boneflare procetfiiJent,
cum non erat iupenor , ad quempoflet flat'tn racutfus ba­ 'quod apparad A apparet etiam magna luipmo contra tumbe ri , propter periculum inflans : quem etiam in habitu lai­
dem comttem Bemardum ex eo, quia aliis idem cornei
cal·, A a bique conlura clericali repererunt , quemadmo­
ceperit in bypntieram villam À Sex vac b cum fouafitx»
dum etim fuper incedere (olebat, A folet , A fucceflive I pro lexcentiaBocenii anna pr. ato V VJbelmo fine conpixdifto (aero Cono fio srrcflatxmem , alienationem ,defenfu capsquli, ad finem ut eidem VVilbelmo m guerra
lolationem , drflruAxmem , A finalem teimmum per fuos
contra dsAos decanum , canonicos, A capitulum , A civi­
Irtirimo» procuratores , atque nunctos (olemsutet atque
tatem Argeotinenleru affifleret idem etiam romi eam­
iuflsctenter intimafleor, cum exbonatione, A iupplicatsodem villam, cum foctalitioecclefi· Argenrmenfi reC>tuene . tam humiliter, tam devote deprecando, quatenus
re noluit , nifi dominus decanus , canonici , A capitulum
pnediAum (aerumConcilium ptndsAi» doAums decano.
buusiaqodi villam A fortaiitsutn ab eodem comite pro fe acanonicis, A capitulo ecclefi» Arqent menti» m praemittis' cernis floretur de boni» ecclefi» relevarent, aliquando ο­
paterneronfislere , ipfiq
-cciefi» tam nsiierabilster deft itiam io perpetuum ab ecclefia etiam eadem fuiflet al >enatuteoccurrere , nec m.
.sam dominum Bemarduan co­
ta. Sexxoex eo quod in inflraAKWubus per dominos abba­
ν Ml.fi ftem tnonaflerii i Okvvanto. A Cuflianura'd^ A?el fiu-u! 1 bff ia
mitem t Crvfieyn d pcedtAituna cum Ulncorde Humborj
ocrupatorem
A
dftentoreuMunc
perlotsalirercoram
modi facriCoocilii nuncios nuper Argentinenfe» exhibitu
d Fonv . i·
facroConcilio . feu cenis tunc in caufa buiuiroodi depu­
continebatur. Acootinetut inter cetesa , quod idem co- t,
t Mis At
tatis condituros, ad refli tuendo» ecxieiia pr*dsA» oppi­
me» Bernardus m omnem eventum retinere debet A debe
H*Wrr/
dum prsdtAum . vel ad reponendum ipfum m manibus iat poileflsonem caflri A oppidi pnrdiAorum , A ea reilipfius (acri Cnm l.i compellere A adflrmgere dignaretur .
tuere dumtaxat diAo Wïlbelnv, sel futuro p»fic.enprout hrc . A aha iiiftrumenti» publicis deiuper conteflis, q do epifeopo . Ex quibus etiam luculenter appanut A
ad qu» me nominibus quibus fupra , retero ad ea , nacnon
apparet indemnitati ecclefia numme provujn
,u n
omnia , A finp ula afla . tafla , diAa . gefla in prem.ifis. A
srnmo etiam prediAa contra ditpofitionem <urn ioinurca pr»mitle hic refero. A pro infAtit habere volo , munn attentata videntur Nam in cafu certus, sel dequatenus tamen faciunt pro jaflifiettione prrfentis ap­
ce<f.u prarfati VViJbeltni , ac
prardiA» ec
pellationis, A non alias, plemus continetur
Nihilo­
minus tamen prrdiAum facram Concilium , cum omni
be'i'tna lemper lupportatione emidem loquendo , masor.bu·. ut prefectur, prepeditum neqtxus . fupplicasioni , A exhortationi dsAoram dominorum decani ,
canootcoron , A ca? tuli ufque nunc exaudire , eildemjue n prxmifln pareme confuiere . A .xcurrere ,
A indemnitati ecJeii* providere diflulit , atque dif­
fert , quamvis etiam prediAi decanus . canonm , et
rapstufum nuper reverendiflimu in Chrifto puribus
dominii Joanm patriarcha Conflantinoooluaoo, et Ni­
colao epitropo Merfebuiçenfi m civitate Argentmenfi
ncimmr d>Si laci Coocilii axfifletuibus nounullas vias
rationabiles . mflas, et fanAa» obtui flent’, et eoam
apud eos debt a cum inflantia infl iti liene , quarenus in­
demnitati ecdefi» providerent, diAumque oppidum in
tnanus ipforum nomine prcdiAi Concilii reciperent , A
alias m prvroiflis ecclefi» fupradsA» falubruet (occurre­
rent , sttentit maxime leptioni coniervatione , fufpicx»ne , alienattone oppidi prrdsAi, ac etiam clflti f Bo »
al rv-nrv ■
Qpocirc»ide«n Comes Bernardus abfque alia requditione
prudtAi prastenli d»Ai, ac etiam ipforum dominorum de­
cani , canonicorum , et capituli de faAo rura pradiAo op­
pido occupat qu» etiam caufa coram eitdem dominis ambaxiaioribus a negat» fuerant continentes in eSeAu. vide-

licet ex er», et pro eo quia idem Comes Bernardus abfque
eorumdem dominorum decan1, canonicorum . er qum unm<><oncra|p4<>rum rolunratem fe detentationi et occupatiorw eorumdem caflti et oppidi intermifit. ficetque vaffallin fit ecclefi» , tamen eadem oppidumet caflrum, nec
huic facro Concilio, nec ecclefi» Arpentinenfi ,nec etiam
capitulo ejufdem reftituere curavit. neque curat , c um ta­
men fidelitatis juramento ecclefi» adftringatur Secundo,
quod idem couses non obflante' turameuro fidelitatis . quo
ecclefi»obligatur .ipfe fedominis decano, canonicis, et
capitulo oppoluii fupradiAis. exprefl* fe panem rontix
eos faciens tam coram reverendi (Tenis patribus pr»diAa,
quam alibi Quin uirao etiam idem comes cum videntibus
ecclefi» pr«diA» et\apitulotnnvere pr.rrli illicite con-

verfarur . et ex fide xdligartu c^fiflir ac fimslster ipfis
donums decano , canc riH is , e* cspnulo cx pradiAa
Oppido et caflro guerram movere mmaxttr, fledensertrCokU ij tntrt!. Tom. XXV11

cleft», gubernatio A cuflndia caflrorum, oppidorum .
A ptW&fliooum ecclefi» ad decanum , canonicos , A
capitulum prcdiAt» » pertinere de ,'ure , idem donum
decanus, canonici , A capitulum 10 calu huuilmodi tu­
rent pemras defluuti , fi bu-uiinodi oppidum A caflrum
in manibus ejufdem comitis modo pnemitTo remanere
deberent Septimo , apparuit A apparet (ulpicio contra
eumdeni rcomitem , nam ab mmo receptionis cafhi Λ
oppidi p/iediAorum dixit idem comes coram pluribus fide
dignis . fe eadem fubmtrafle . A ea detinere nonutse iniper.i.Ade <utsu prrdiAi di-vn.in ducis, tamquam fub-

per eum diAa . E' quamvis pr»diAi domini ambax »tt>.-.- ·
A uuncn facri Concilii pr»diAjjstirw>abilibus < aii'u . mo­
dis, A viis eis per diAos dominos decanum, canonises,
A capitulum pirdiAos oblatis debuifsent acquie .ii«e . A
eccleli» pr»fst» circa e;us indemnitatem providifse . 'r‘i
tamen domini patr arrha A epiicopus, A aln mincn piadiA> omnes A finguli jsi0as A CanAas ac rationabiles cau­
tas A viat pnefarta acceptare , A ecclefi» prrdiAx m
premiflis providere piqitus recuUrunt, A denegarunt
dicenres fe ad prardiAa nullum habere mendarum Et
quamvis generalia Concilia A prrdiHum lacrum Conci­
lium Conftant.ienl< retulare oiHi dommi mei firmiter
credunt. A proptetea ipfum facram Conci hum irt errore
( quod abfit )aut tamquam /uflitiam in >p(o denegare pe>
quemquam afaerere . totet ipfumSpiritum (an.fluTi reptebendere , quod abiurJummmium cenietur , verumtamen
'qu.a pc»ditii domini veridica relatione didicerunt , quod
prrfatum lacrum Conflantienie Concilium in caufa bulufmodi tuptadiftv ecclefi» Argentinenfis in prrmiflis
compatieris , txxuuilln dominis pnelat.i a:que doAoriIpts (ex dec un in numero, videlicet de sputum nationi­
bus quatuor deputaverant , qui caufam bu uunodi au­
diendam A cognofiendam ufque ad (ententiam diflinitivat· exalufiv habuerunt poteflatem . Qpi quidem etiam dom.ni fexdecim commifaaru de psxfenti mrerelfe deliberaverunt , A corscluierutit in hunc modum ,
videlicet
In primis applicando jura ad ea qu» taAa
funt in mitena , ditcufxo.ue prius an fuper chara.ftere c icricau vei ordinis ecclefiaflici facri vel no.· fa-

I i i

cn

, Be'^saa>v' «««

»«7
ptyp
concilium
m elcAi Argtntinenu «x'ipienu» it> fua except min A c·»·*» commilTa procedere intendiffenc , aliqui tamen — —
aS'NO perit»eivnt , i»t ante omnia pronunciandum ; & utrum pauci numero partial*» prati«n a fanfto recedepte* , ιΚ AKiO
• HRJiTl jb hu'uûnodi exception i bo* excipitote* fint repellendi, pmdkicur, (eque pro reftoribu» & magilli i» aaagni» in- CH|R^JTI
di^trû confident looibot ad evitandummulta mconve- ter ftam» donum* ibidem in eodem fpi ritu congregaro», ’ ’*
n entu ex covliflentibu* in prxttu tetuita.ma , ad fa­ tamquam principale* gubernatorei reputante*, mittente*
ciliorem expeditionem caufe fine fufpicione , A. nun falcem in aneftem alieaaaa , io anguli», At non in publico
habunt fcandala, Λ pericula in»m;n-r.!ia evitent a- particular* facifiii dicuntur io aula hujufmodi delibera­
pebitu* devia» , Ac exorbitance·, li­
vilindo deliberarunt primo, quod rtu!? hrktlm ^i tan» tion*· ,a jon
pre t'cSd. quam contra cum, capitulum A co.'.i-.rjni- cet fuper bpcaprediAo facro. Concilio nihil pcmrut hatct'-ni Aicentincn.tm , cum dependentm , ς-ncrgeiui;» , buitTencin mandati*, falcem fic deliberandi: qui etiam
incidenr.n. & connexi i, committatur aliumbui icdici- oamibtuAtfingulii'pcr pnediAo* firxdecim deputato» dcbu* per Concilium cum plena potrflare in fixtn* ,ut» liberatiombu» At cxtoclufionibu* concradunlle , &. contra­
crvflanda ia Bafifei, rd in alio loco infigrti extra Con- rium fccifte comprobantur, nt re*(prohdolor!)docuit.
ftaociam, A Argcntmenlam civitate», ex ceufa , utquc Ac bodie docet exitu* . Ex Licet idem Spiritu* fanftu* per
ad (ententelm exclufive - El cum ex oftoo nabli per organum propheta David locutu» fuit, fic inquicru : Xrquod etiam judicium non immqutficiooem . quam rrx ncenane procedendo p!enanc Bt ,
. JthibeteiatjB:
.
pnxcflu inflruâo ,A mcluio afligtuta die ipfiefeAu , A jj-rfnro ipk idem Spiritu» fenAu* m pœdifto Jacro Concilio
procul
dul*o
ben
femper
voluit , atque hodie vult;
elm , quibu* fuent, & videb-tur affigntada Couftantur
id comparandum pcrfooafaee, vel peremptorie fecun­ nudunttione , partialiore, exorbitanti» , A particuladum exigent i att> cafu*, vel materiae coram Cooolio au­ nbua deliberatxcxubu» intqui» Ac injuflu perfonaium qua­
ditur» relanor.r», proceflu* , At ip£ua exhibitionem . rumcumque non obftantiba» quibufeutuque : quadam ta­
Poflmodum jiudcandum pro ipfi* Concilii deliberatio­ men pretenla bulla , five littera facti Concilii pan ia li­
ne . Item adv'fando deliberaverant , quod ante, omnia ter, A abfque pcsdiAonim fexdeom deputatorum , qtun
deberent judsvtn monere, At requirere capitulum A immo prstvr At abfque * militari* quatuor nationum prxcummumurcm ArgentiramienT, ut diAn* cleAum deli­ difti (acri Coocilii fcitum , confenfum , voluntatem , Ac
berent Λ relaxent m mambut nidicum deputandorum no­ mandatum , camertlitcr At anguiariter contra omnem
mme Conclu , Ac hoc fub pcena xxcommumcationh m •uru firmam Ac delxfum ration» , etiam fubieflive Ac
'
I ngularet perfona». At interdiAi in capitulum , Ac civi- lubreptitie rootra periar* domino* meo», etiam rnicit-trm , AC in eonitu territoriu , Al dnminu*, At lln* ρα­ tur ad cuju* inflantiam emanata effe dicitur. In qua de
π» tam -un», qeam xliu .dc qutbu* videbitur ci». quai e.tnnibu» , At fiaguli» oblationibu» , requilitionibiu . exipli poiTint . dcbczni . A temincur dec.trace calu quo l ortatxxiibu» diâo lacto Concilio per ditto* dommoi
____ centra
___ rparticular*
_____ _ culpa__.r_ meo» f*An , nec non de alienat lonibu* , defolanombu» ,
non fucr it At prate II ui taAji
btle» . Item, advliando deliberaverunt, quod cieéto ddi-C dertrudionibua , penculu , extermina» ,At ahu (tipraicriper difluro
dominum
Vilbelrmui'
b.rato, Λ in toni, marubtu repofito. loknedute ineo- j*it dilaoidattonibu*
"
’ “
*
~ “
“
dem loco exiillent: debeant inducere , requirere , At mo­ venerabili ccclefis Argentinenfi praediAs faftii, atque
nere ,maxime diA. rleAi coaienTu iocervcnienrc ,utca- pr.*flit;*, nulla penttui mentio £»Λ» apparet. Quinim­
flrwm Txebern & oppidum Boire detinencet debeant re !a- mo per eanadem pnoteofam baliem exorbitationi» prxdtxarv At remittere pate Ac libere ia poteftate & ciUlodia fti domini met per ediAum per modum monition» requidiftorum judicum nomine diAi Concilii, Ac boc fme fli- n dicuntur , qtuteoui infri duodecim die* poft leAionem,
pcndiu. aut expetiti reftitutiotu*, Atboc par confimi- publicatloncmA a&xiooem iiufdem prstenfs bulbe in
k-« cenfura» , Ac interdiA» , aut coofimile* declaratione* rrterit eccfefitf, A loc» ibidem expo <Ti» faAa*, prxdiAt privatione· feudorum , At aliarum prunarum , de qui- Aum Vilbelmum aflerrum elcAom, necnon cintmem
bu* ei» videbitur . Item, »dvifando deliberaverunt, quod ecc lefts poadiA* cum eorum tamdia , abfque quohtxc
caftnxa At oppidum hujufmodi debeant d»ri At ccromitti contradiAioaiaobftaculo, plenarie in manibu» diAi (teri
^uftodia alicui non fufpefto , & fideli, habita drlibcrw Concilii, feucotamifla. riorum *b eodem facro Concilio vd
iiooe cum ipfoeleAo ,A alut.de quibu* videbitur ,At quod hoc libere mftituerant, iptifque ablata refiituerant, Ac re­
ultra re da an* aauuo» dtAorutn caftri At oppidi aro œ- ditui facerent ; vel de ipdae, ft noaettfient, (atufiteereut,
fiodia expend i non poffiot, nec debeant, nec etiam txn- vel iâtiaficriprocuruear competenter , fab euommuniteen , fi pro minonbo» expenfi* fieri poflit. Et quod pro D cation», At interdifti, & abb fenteotin, At ceoiuri*, At
fbpendi»fiat*, vel eirpeniu^quotteugnii cafu dato fotruito , pcenia . Qpod fi farfan hnjufmodi momuefabue, Ac requivel alio , non portit nec debeat diftene -expeditionem Ac fitH»ibu» in diAo termino comparer* caatoanpierint , in*
.,·
traditione* caftn Ac oppidi pcmdaAorum, ad decretum Ac fra alte* duodectmdm*domini Hugetaxanau»decanusFrc*
j^’r
beneplackuro Concilii, vd fpecialiter ad hoc deputato­ dei icw de Zolre, necnon e Rqlinu* Barpbirininck Ulricu»^,
rum , & de hoc debeant recipi inftrametta , & obligatio­ 1 o« , A Michael Melbeugx pcrfbnaliter in eorum proprii* pa,»·,,. Ut
ne* Ac bypotbecanone^ ali* iecnrtaat* pofiibiie*. Item, perfonir, Λ alii domini caaomci, & opitulum , omne* »■><■·'
«dvifando deliier·verant, quod qoi caftri At oppidi pr«- legitime cornpervretit Conflantis ia kx» Mfotti* ad vi- &c
dtAorom caflodiam habebunt, dehaanr & teneantur jura­ dendum A audiendum fe declarari in cenfura» A poma*
re , A promittere non offender* capiculam, vel commu* tam juri* , quam fecri Coocilii prsdiAi incidiffe. Certifrmearem Aryentinenfcm , A eu debeat fieri inhibitio , A exodo nihilomiau· omne A finguk» domino* fupradifto* ,
fimiliter ilii» de capitulo,A communitati Argencinenfi A eorum quemlibet, quod five hujufmodi monitiooibu*
fub peetu» focmid^Ubut , donec per Concilium vel fuam A morationi parere A obedite m prsfetia termini» compa­
anAoritatem aliud fuper boc faerit ordinaram. Et qua- rer c curaremur» non, ipfa mhilominn» iaoftaSynodui ad
tenue poft ptsdtAam liberationem, A etiam ante , tidein otmia A fiogula prsnuffa , A alia jun* remedia in pnedomini fexdocim domini deputati requiftti fui flent , A miflu opportuna quomodolibet procederet. Qps etijuc ab
cum inflantia eb eu petitum fixiflet, quod indetnuitari, i ipfa fanAa Synodo proceflUfis mifiaricorditer i creduntur, b Fem _ „„
ecclefi* prsdiAs , maxime circa oppidum prsdiAum ' fed pociua temerafiter,partialiter, atque furtive fanAa Sy.
providerent, A fi providifleot, quod nondum apparuit, oodo peniru» ignorante extorta ptsfumuncur .· maxitne^x
«ro, Apro eo, quia quod Gafpar de Ferufio, qui femper
pmdifto» domino» decanum, canonico»,Acapitufamde
hoc cenifioreot, cum lidem domini tunc effent, A fu<f- atque frequenter prxdiAoa dominer meo» in prsdiflo fa­
fe* penti prefatum Vilbetaom relaxare , pneftna per cro Concilio & m aatiooibua nequiter A mendofetanipfitoa fala juratoria cautione de flando ,A parendo juri quim advocatu* diSunando pradiAam pramofem bul­
coram pnadtAi» domini* deputatu, A facro Concilio ,& lam , prstenlacum confenfu»» A voluntatem diAi faquod «tia* ipfi parato* fr frpe obtuleram . Pracdi&i cn Concilii , A ipfirum quatuor nationum , nuo per
etiam dommi deputari indemnitati hujdraodi feltemta- cancenariam, fed aogularirer , & cameraliter expedicHe, & pMtrWemsdo fe deliberationem , quaan facere vifle comprobatur, pecunia , & muneribu· rompra* ,
•mendabaftt circa prsmifla feciflit afletefam.diAoa tamen diâum (acnua Concilium vituperando , & fcaadahappellante» de provifione indemnitati* hujufmodi certi­ xando ■ Nam in eodem prstcnfo monitorio inter cetera
ficate non curante» ; cumque A udem domini deputati continetur, quod diAi domini decane* , A capitulo*
ia caufa bujulmodi juxta *u per pracdiAum Ctcrum Con­ eidem Wiiheiroo debitam obcdienrtam promiferant. A
pre-

i

JOANNES
F. XXIU.

C ONST ANTI ENSE^

SlGtSMUNDUJ

.

IW.

870

■ pesfeteraot. quod omaf carat veritate. Quin immo Afaioram , confalibo», At proconfolibu» difta civitati»
ANNO ianm VVilbeimu» eififom decano, ft capitato folemne Argenrinenfis per ideni Concilium datum dt concertaro
1 prnrticip jurem wirum de non alienando boat ecclefi* pr*· ad modicum temporia, videlicet terminum quindecim , )4.
’’
dift·, cujo» tamen contrarium fecit, perjurium incur­- jdierum proxime futiirorunA prorogare dignarentur : atrendo. Etiam non attende» eadem Synodus, quod per­■ tento mnw quid iidcmZvn ni amhaxiatore·mediante
feri· «amor fisit ft efl de jurifdiftionediftorumdomino-■ tuxho & conf.io ejufdem lien Concilii fperabaat inter
parte» hujuimodi fe tai.ter interponere, Λ amicabilicer
legitime pradcripca corrvftio, ft punitio diftoram ca­ traftare, quod caufa biruf.nodi abfque magni» periculis
nonicorum difta eecfe^F Argentins delinquendum, ft concordaretur, & terminaretur; mhilorntniutamenerwetiam «rrafljcto ft decendo eorumdem ad eofdem deca­ dift* rerarpnduTwn· paternitates , feu faite» pr*fad
num St capttutamfpeftavic ft pertinuit, quodqueetiam­ domini depurati revere nd >f) imorum dominorum S 1. L
fi apparer» portet euqtdem cantorem ft canonicum per cardinalium confenfu. nec non voti» nationum huiui fa­
decanum ft capitulum prudifto»fuifli» captup; qoodfau- cri Concilii, ut creditu.-, nummefuperboc auditi», ne­
juftnodi captura rite ft legitim» ipfin» canràrr» ft ca­ que. ret*epti», petitiorem prediftamcxprefle, feu falrem
nonici deoierid» exigrotibu» fafta fait.& efl : prfoertim admittere recufavcrunt. Et dift* reverendiflimx pater­
nitate» ( cum benigna femper fupportatione raruaa rebito & ranfura clericalibus, in armi» equitando) femper :B verendarum paternitatum lopaendo) ut dicitur, depr·inceflît, quodque etiem justa juramçnram per euna prae­ difti» non ignari, aliafque nuliiter Λ d* fa.fto m caufa
fluum decano pnrfato obedir» frpe recufavit , 'ft con­ hujufmodi procedente» ad eiiecu.-io.-imo pratrnfi momtra loramentum fisum veniendo, capitulum cjuldem «.<- torn . nec non poenarum Λ cenfuraram pneeenfaram de*
cleft* rebus At boni» fui» vi St manu armata fpnliavn, chtatiooem, contra eofdem domino» meo» mooico* at­
St fzpius debellare A prvdaci fluduit. Eofdemetiam de­ que citato» procedere rorantur. Quia praediftn omrua,
canum St capitulum ad indebita» exaAione», fpretojtdi- St fingula façrant, St faut ren . pubbea, Ac notoria :
cio ft foro, aeque jcnidiftioue feirituali, nec -juflitia in diftique etiam dommi. ft^apiiufam , necnon procura­
foro etxfefiaftico ranceutan voluit ; fed etddcmexaofto- tor ft fyndicus, notnfnibu» quibu» fupra, St bodie funt
rare, ft depoedari ad fi* libitum voluntati», ft quam­ probata parati, Λ fe ad probandum prsdiAa, fi twcerte
piam alia eooraaia contra juramentum fideliticu A obe- fuerit, admitti petunt, St quilibet ipforttm petit, in
dionràr coemit, ft perpetravit: non attende» etiam quantum onus probandi prrdifta fax incumbit, de qoo
ipfa fanfta Synode», quod pwfaroa ▼Vilhelmn» pnrten- etiam protePstur. Ideo procurator praefatus, nominibus
fu» efeftu» non fu*, neque eft ta aliquo etiam clenm- quibu» fupra. fentien» fe, St domino» fuo». Λ jura ipfo­
liter, vel minori ordine cooftirutuiquodque tanquam rum per pntdiAa omnia, A fingula, At eorum quemli­
puro» laichn armetur Cepe aeceffir fine aliqua ronfura , bet fare latio», et left, timeoiquein polieramfeabeife
quodque eoam tempore ftr* arreflatioaiu fic repertu» C dem dommi» pnefati» et deputatisfacriCoocilii tanquam
'
■
— -■
mal, informati»,et a pradifti» particularibu», deliberacfapesfeto* dMûnoaMgiflramoeciornm, reÂore», odbcia- nibu», et a pcmteofo prmdifto iniquo, nul loque « invalido
rooruttxio, Menon et pncteafitpceni» et cvnfuri» it» eodem
mun ■
que ad diftum facrum Ccodlium de cncefibu» laicorum contenti», et a finpdi» membniet capituli» in ipfo expref■00 fpeftat agnofeere, At praefenim de cxceflibut to di- fatu, necnon adama difta preteufa ioiqua et injulfataAa dvteane Asyammeofi, At ejus diftriftu per diftum fecutione» et etiam » diftoram petitioni», et inflanti*
b MC. ΛΜ. Yslhetannm de * DtaA commitft» At perpetrati», inhiben­ non admitfionc, et non exauditione, et »praediftopexdo , hnendando, rei alia» qualitercumque di/ponendo teafo procetfu, pnediftrque venerabdi» ecclefia- ArgenIt l«pt prwAftwn pnetenfum moMflerium prater icfe tinenfi» irrecuperabiliter damtrificatione, praeditorum que
tum, confenfem, voluntatem , atque mandatum difti fa­ oppidi Trabem, «t caflri Boir alienatione, et prcdtfti
cri Concilii, At contra juri» A Syli curi* Roman* for­ comitii Bernard! eorumdem occupaient tali, quaii etdle­
mam emanafle creditur, eique etiamtanquam nullo, At ft tone, ipfmfaoe comiti» expulfione, denegatiora, et ab
a jure communi exorbitant i,· necnon forreptitie, & obre­ onnibu» . er Cinguli» alii» gnvaminita», qu* ex pnrpticie extorto, fides aliqua non faifiet neque effet adhi­ miflfe et afti» caufie hujuimodi dari poftent, et qu* ad
benda ; fibique minime parmtdum neque obtemperandum appellandum
__ _____ fit&ciunt,
_ ____
w_______quam
r
tam conjunftim,
dinfim.
per difto» domino» monito» , ut dicitur, atque rimeo*
tamen a prioribus •ppeilattonib'· in caufa hujuimodi
qnansvu de
1 fefto,
“■ “ Λ
* quamvi» etiam ia prananfa
* forma interpofitis recedendo, ad faaftam fedam Apoftolicam,
difti prsteafi monitorii renem or exptcrte , quod diftum et ad facram gqoeral· Concilium Conftantienfe mrinn
informandum, et ad fixurum fummum tontificem, aumana curia , in partta» circumvicinta affigendum ; ni- ftore Deo, per ipfien facrum Ctarilium digeralum, m
hilominu» tamen praminfa forma hujufmodi in exfaquen- in (criptis difti» nominibus provocat, et appellat, et
do minime fervar» efle dicitur : maxime cum originali» appellant petit primo, fecundo, et tertio infiaoret, mprarenfa bulla bujufaeodi raperiatur ia aliquo focorum ftantim, « inftanriflim·fibi dari, et exhiberi, (hbjicram,
•difti bujnfinodi extra Romanam curiam faillit in valvu ecclefiarum, m mori» efl ft juri», afixa Et licet
prafara» dominus Gafpar de Prrufio advocaro* dift* par­ et tuitioni Ma .Apoflolic· « hujusfacri Concilii. Pro*
cis adverfa naper coram omnibu» domini» deputati» qua­ teftci· folemmtnr, «t
, quad bujufaaodi appel­
titor nattaum huku lacti Cone hi. in evuia huiuiraodi la tiorw pendent·. nihU peottin contra diftm domine·
pro audientia illuflri» principi» domini comiti» de Vtr- faoa attentari, fan taoovari , quodque «ctom fesjnlmodi
remberge, necnon Bafilienfi», Ac Conflantienfi» civita- •ppaliattonam vuk, et Intend* profequi, et fine debito
C
Cto nWB’
> Scaphnenfi», Locer- teminare
__ ___________
r
_ __________
loco et eempore
oppottwda:
et qood____
etiam
ta-·**1*· · ^vrltae·^* > Revenfpurgqafi» . Rewilenfa , Epntfaarem appellationem partit et vataat corrigere et
v^rapr. Hudawioenfi», Fhufemorlenfi» ft Si!vigenfi»oppidorum emendare, arque addet·, et diminuer·, et alia» proteLradev.mA.imperteliam ambeximortaadsnda indomo fratrum Mino- ftatut, ut fait et efl far*, atque mon», et flyli facti
Fftltajtr·
-c-<—■- ron, Conflanti* coogragat· exprerte poflulaffent, ft pe- pafarii Apoftolici caufaram curi* Roman·: require··
tiTl.flTK 1 S»1?—dmodum etiam faepe ft fapiui pro par- yortaninos notario* publico* infraferipto* Ht de prste diftorvm dominorum decani
, canonicorum, ft
«
- capi-■ tei®» omnibu» « fmgull» conficiati* nUnm, vel ptara,
tnK petitum, & poflulamm fuit ; quatenuead facrum ge­ publicum , feu public* , at tot qnot noceflana fuerint,
nerale Concilium indemnitati ecclefia Argentin· pnr* inflruracntum , feu inftrumenta ad perpetuam rei memo­
■
dift* provideretur.- prmdiftique etiam ambexiatorar co- riam . Afta fuerunt fane in mejori ecctofia Cooflamfeofi
r*·* fo®·*» dommi» deputati» At · facro Concilio «iam fab anno, die, et metife, quibu» fapra. pratfentibu» ibi­
cum inflantia pcftulaflenc , quateuw reverendirtim* pa- dem reverendo in Chriflo patre domino Ludovico epifeopo
temirare», & boc facram Coocibum intuitu Dei, & e- Bangarenfi, et venerabili ac provido viro naagiflro Joan- ,
dram.
tiam propter bonum paci» ft concordi·, ac pro utUr- ne de Breda in medicini* licentiaeo, ct Retro d Annuti d ΜΑ- -A·»
facri palatii Apoftolici reflibu* ad prxmiff» vocati» facmonitorii pnedifti, nacnoe falvumcondnftum cififem cialitcr, ct rogati· .
dcmfart dacano, canotads, ftcapnuio, ac m^iftroofJoanmn Vcner notarius ad pncmifle ■
■

CtarZ «ruera/. Tom. XXR1L

”■
*N*>
GHRUn

Γ3Ε

L I U

M

SKMSMWDUS

gyg

conci

Tmsr vm ntjaf&ai Bail* c^Baizaâeeii Sivnm
/arieram m Svwiis Jcfuter , & tf teiu .
SacrofhnAa, & generalis Synodus QmAamittdss, ve­
nerabilibus fracnbus Asioetdi , Abonenfi, A Vexionerni epifcopjs (dates, & osteipoteatu Dei benedi&coem.

A ragis illeArts , A venerabilis» fratrum UpfalenfisLnn- ————
denfis , dt Nidtofienfis arcbiepifcoporum necnon iuira·

gaoeoram epifeoporran provintUpfelenfis, ac quorumdam capitulorum, dt conventuum, ecctefiaram ,- dt monaflenorpra, necnon proceram, dt nebibum, ac com-

muntcatnm quarumdam civitatum repsi Swedse, juxta
feriem piaram fan litteram* per repeto , arduepii*
copoe, epifeopos, capitula, ton ventus, nobiles, dtcom—nitems bujufandi , Bakbaflari tunc Joanni Papr
Lflli morins A feeflnbilis efl fa&xm (foria, po- Xllil. «Me ejus depoAtanem a papatu, fnu erigeeitiX raflas infisperabdis, incomparabilis pukntudo, A bus demerids per nos rite faAam, fuper boc ipecialiter
■ίΧιρΜηϋ^4ΠΠ1<*0 pereonis. Non delebitur memoria rorwn de direAaram coram nobis' poft depolitionem eamdent, cum
libro vits , fed apod comes genefetiones nomen eons· ipfie litters» diAo BaJthakari, dum adbuc ptveflat papa*
perieferabit, in gloria reverabrnu, A cetebrabitur om- tui , non fuifiênc profentaro, fit expoûtum, Qpod ccr-e per kvusd . Unde licet militans in terris ecclefia Ipbris dt recolende memoris Nicolaus Liocopcnfis, t < MIT. P<rtnwnphantero in oelefltbus ecvlefistn filiali A devoto Binnulpbus Staienfh epifcopi, A Ni^ridis monialis mo- ■WphsH's
*
veneraretur aIMu, virturefoue fenAorom, Mt laudes g nafteni monialium Olrroviagenfium ordinis fenAi AugeA premia, quantum finit humana frsgihtis, dignifls- flinj fob cura dt fecundum tnftituta fratrum Prodicato­
rum
viventium
Lincopenfis
dieecefis
,
dum
io
hujus
mmn commendat dt attollit pravooiorum bluln, dt aim
devotiflirois precibus , Λ ritu folcmni. vota , oblatio­ rotnnois peragtinationisexfilio mortali vita*potirentur, ’
nes , A facrificia laudis oflert ad decus A vqneratso- non humanis isvoobos obfequt, fed puro cocde Gnceranem ovium fupernoram : nih<l tamen per noftras la» que mente divinis oculis complanes* fludaerunt: Aper
des, nihil per (acrifiaa , dt oblationes eis accrefeit no­ auflericatem jugis pernitentis corpus arAius fuo fpiritui
va perfeAfoms aut gtorur. nec noram plena dt perfe­ fervite cogentes, lubricas camis contempierunc illece­
Aa felicitas noftri operibus, vel obfeqtaoto famulatu bras , declinaverunt a voluptatibus, pudk irise conjunAi
minui poteft, wl augeri , cum per fe fufinens ftt fla­ funt, dt fpreta fugaci fallacique gloria mundi, pet dé­
tus eorum , otnoique bonorum aggregatione perfeftus . vots orationis exercitiumdt laudabilium virtutum ope­
Seu mifcricors A miferaror Dominus per merita, dt in- ra . fumroo judici Deo famularum impendere, A fibi
tetcefltomes fenAoraps, quos celebri devotione adora­ ipfis A aliis ad sterne vits menta proficere conati font
mus m terris, fua mirabili dt deroentiffima dignhtione indefeffe , verbis pariter A faftis abundare ; quibus re A
noflraio impetfeftum fuppieri providit : ut quod noflris converfetione fe pios, prodentes, A humiles , fabrics,
precibus non valemus , eorum fuflragantibus meritis af- A caflbs erga Deum fumma veneratione, devotos vero
ieqisaarai Qpod cum crebeafeeM ibus miraculorum vir-( erga pauperas A loca pia, caritate non 6Aa largifluos,
futibus nobis per fucceffa temporis varis fiant difpofi- confiantes in fide facra , fpe plenos , A diis virtutibus
t <onis divins wvelarionea fânAorwn, ut in celebri me- diros efle comprobaverunt , propter quod mirabilis Deus
moris cum fumma veneratione perpetuis temporibus ha­ in fanAu fois. A faefens mirabilia magna folus, pro
beantur a nobis, non ad eorum, fed ad noftram proâr- gloria eorumdem Nicolai, d Brumulpbi, A Nigridis me- d MIT hic
■
D Ao cedit utilitatem A felurero . « Er dum gefta precla- rita , tam ipfius in humanis agentibus, quam etiam poll A mfr-mn
·
s^a" »«vnr Γ1
eorum recolimus, patrocinia fentiamus- eorum felicem tranfirum ex hac luce , in variis locis
*
iMcumqoe tenta refrigefeerit caritas mukprura , A ta­ Svecic, diverfifque temporibus, plurima mirabilia di­
per abundi vent malitia, mmufque digni fuerimus Deum gnatus foerrt operari . Quamobrem pro parte regis A
precibus slkxpii , A m confpeAu illius comparera , £an- aliorum fic exponentium prcdiAorum nobis fiut tapplrAos habemus mediatores propitios; quorum ment is prae- catum , ut aliquibus, ca S.R. E. cardinalibus, A alii·
claris valeat Alriflimos, ac dafideraram nobis'fise pro­ pnriatis in boc facro Conflantienfi Concilio exfiflentipitiationis abundantiam tot multiplicMis imerretfbribus bus, de fide, vita, A mentis pedatorum Nicolai, Brudigni firmis Urgin dignetur. Quapronter ad imitationem mulphi, A Nigridis de huiufmodi miraculis informare­
A exemplar fanflorum patrum, qui pro falute degen­ tur, A ea quae per hutafmodi reperirent informationem ,
tium adhuc in terris digne venerationi A legitime ca­ nobis referre curarent, ut deinceps fuftkientibui A exnoni tanoni faoAorom dudum fimimis A devotiflirois quifitis meritis ad boc tafiragantibus , ipfi Nicolaus,
Audits operam dadiffe legum ut, Nos qui pro unione fan- DBrumulphus, A Nigridis aliorum fenAorum catalogo adA« matris ecclefia:, A procurandum promovendunique feribi A aggregari poflent, committere dignaremur ■ Nos
b Fo <(.·■>- g omnibus profperitatem religionis Chrifl iane , A com­ ad eorumdem regis , A exponentium , A /applicantium
munem omnium mortalium utilitatem A faluram con­ devotaro inftantiam devotiflimis ecclefia: filus Retro ti­
ci mere poftent A augere, fpeciali , ut pie ctedimus, tuli fanAi Gnfogoni aliasdiflaCameracenfi presbytero,
providentia Dei in fuo oonfene congregati iumus in u- A Oddoni tituli fanfti Georgii ad velum aureum dia­
num omnipotenti Deo gratiffimum. A toti ccciefue fa- cono ejufdem eccfefia cardinalibos, at venerabili fratri
tabertimum efle cenfemus. ut feter cetera, qusr com­ Jacobo Laudenfi epifeopo, necnon diloAis ecclefiefiliis
muni faluti fidelium excogitara, quantum datur ex al­ Joanni de Geribno cancellario ecclefie Psnfienfis, Lam­
to , promoveri conamur, illia etiam vigilanter intendi- berto de Geins , Petro de Pulta , Vilhelmo r Khuit, A .
mos reiigiofis operibus, quibus legitima canonixarione Joanni Bolcvvel ia facra theologia prufefloribue , in difto
(anAoram, ut ipfi first io omni rognitxxse A venerat to­ Concilio poafentibus, vive vocis Oracüfo commifimus,
ne fblemnf, devotionem plebis angere per benevolen­ ifi litteris authenticis necnon libellis, A inftruroeoris
tiam , A gratiam prevenira fanAoram, A per ipfce di­ publias per regem A alios exponentes prsrdiAos fuper
vinam dementiam nobis mercari poflfam; A iis pras- boc deflinatis per eos vif· A examinatis, A fuper prèsfcrtim diebus neceflitatis , A tr&uiarionie ecctefm, qui­ onitfis omnibus A fingulis te diligenter informarent, A
bus I proh dolor! ) Deos omnia fub peccatocoochsfif- E ea qua per eamdem repentent iaformetiooera , nobis fe
fe, A torus orb«s ia maligno pofitus efle videtor, omnif- de liter raferra curarent. Qpi quidem coaamUEarU pro­
<p>e caro, nec jam caro, fed omnis omneos «xsmspifle curatori bos regis, A alforean ixponsnth— profatorum
viam foam, fisam ioteatioaem, fisam A operariosMix. negotitra hujufmodi profequentibm: eifdem litteris, li­
Et cuto ad manifi^andum populis gloriam feoAoramfao- bellis , A inflrameotispoblicis per eotdUfaater vilis A
rom A digfecatem fifelfeaem, aociqaa prodigiorum figna examinatis, nobifoM per ea, que exinde mpererum,
A virtucm Mracnforam renovaverit Altidfaes, corda apparebat de vita A «seritis, aeerôn^e feme A devotiooe
fimui A mentas moveat fidelimn, mandat ab omni con­ populi, A miraculis tam fe vitabis» poft mortem eo­
tagione peccari , A vittatam grariaramqae deeds ador­ rumdem Nicolai . Brauuipbi, A Nigridis, quss ipfe Dem
ner, ne deferepepatiatnrecciefiam proprio A mertyram ad ipfornm preces. ut credebatur, operatus fiserat, A in
fanguine confecratam, beatoruasqise coefeflbram A vir­ dies operatur, feriofius retulerunt. Nos igitur attendes^
ginum aedificatam meritis, taaris ftUfimnaa A erro- tes, qnod de fema prodiAoram , ac populi devotione,
ram periculis fubjacero, A tot ubique foedari fpurciriis necnon de vita, A meritis diAorum Nicolai, Bruraulphi
A abominarxmibus vitiorum. Cone igitur pro parte ca- A Nigridis, et miraculis fuprsdiAü per hujufmodi infer·
etiam con­
nffitni ecclefie fdu Errici Swede, Dan se, Norvegic œatioocss receptam plene loqui non poteft
fide-

17J

CONST ANTIENSE.

sfgkmjtndcjs

' 874

fiderpBte*, quod ecdefis miliOnti di&ilhmum redditur A cotnoumorandoclar* tnemon* cumdem dominum Fer'-- ---

duian&m de geflu tempore vitx fi»x per eum>rg*umoCM*6TI & quod prapterea expedies» videtur to talibus ea grav>- nem ecclefi** Dei habita, A approbatione capitulorum
'«τι
’’**
taw pMcodi, qua ipfa non decipiatur ecdefiamilitans, per dominum Alpbotifixn imnc fufccpcom m regem tata
A virtixum.. . joltuianon kedstur, fed to re tanta cum fanorum per ipfum regem Arragonum ex una , & fereabondauticri cautela dt majori >naturirate procedatur. nitliimim principem Stgifmundum Romanorum A Hun­
Quapropter cum pro pane regi*, dt aliorum exponen­ gari*· regem, A ambaxiatore, A nuncio· huju, facri
tium pnttatotum nobis cum omni inflantia dt debita Concilii mPerpinianp, patte exaltera. Qjw collatione
reverentia fuerit fnpplicatum, ut cum ipfa pnemtlTa fic breviter fata , ascendit eumdern locum five amboprobandi incumbat necadica* , dt refles ad pnefen* in hu­ nero venerabili, v*r Gafpar de Perufio advocatu* facri
mani* agente*, per quorum depofletone* probatione, ipte Coocilii Conflancfenfis, flt fecretariu, diAi Concilii Con<
fieri pofl* feerantur , feu eorum aliqui, fi (quod abiit) fUntienfi* : A de fimili mandaro legebat quamdam litte­
bqjufcnodi «xfocurionem nimium contingeret protelari, ram fbiflivam Concilio praefato per venetabtlam virum
interim de medio poflimt fobmoveri , in negotio ipfo *M- dominum Joannem. de Opisis decretorum doAorem fecri
que mori* difpendio ad ulteriora procedere dignaremur. palatii Apoflolki caufanam auditorem, nuncium, Aan»No* bujulmodi fiippltcarsonibo* inclmati, frueraitatibu* baxiatoram Coocilii Conflantfenfis miflam,- in qua conveflris, dc quibu* to ii* A alii* périma* ia Domtoo fida- g linebantur gefla per c^p> ln regno Arrigonom . FaAi»
Ciam fpecialem, pernoflra feriptacommferimu* Aman­ iflis, fuit quafijjmili, littera Concilio per venerabile* &
daram , quatenus ad loca, in quibm profati Nienlau,, drcuaafpeAo* vira* domino* Ottobonum utriufque jutu
Brurauiphus, A Nigridi* fuerunt, dum m hamam* age­ doAorpm, Lambertura de Stipite decretorum doAorem,
rent . converiati, A illa ubi eorum corpora quiefrunc, & Petram de « Villa arcbidiacooum Alkenfau nancto*
periooaliler accadente* , de fama pnrmiffonlro, ac devo­ antedi&i Concilii mi ia per ipfo, fuper gefli, eorum in re­
tione populi, vitaqae A meriti* antediâi*, A miracu­ gno CaAellar, ac Ruti, A Arimniaci comitatibu*. Qpilorum bojaafcnodi crebrefeuntia , veritateqoe A eorum bu* litreri, le&i*, venerabili* dtcircumfpe&u vir dominu* ■
oraarnAaotii* univerfi*, juxta datam vobi, a Deo pru­ Antonia* general ia ordina fanft* M. de Merced* ambaxiadentiam < ceflibosdHi, quantum homana finit fragilité·, ror & nancto* prrafari domini regia Ferdinandi, A fimi­
axceptKMubu* majoribus exaAu, diligenter,fideliter, flt liter ut epifeopus Laudenfi* fecit unum fermonem lamen­
prudenter , fecundum anicuto*, A ' interrogatoria ,qu· tando amnem domini regi* fei Ferdinandi prediAi.
fub bulla noflra vebi* mittienu· totereloia, inquiratis
Qpo complota levaverunt fe in medio venerabile* viri
perpenfiu* veritatem. Super quibo* univerfi* A fingulu domini Henricu* de Pira, A'joanne* de Scribam» di­
pmufli* veftra* cottfoentia* ooeramu,, taflefque bujuf- xit , quod ficut alia* petivifiet declarari incidiffe pœna*
rnodl, qui fuerint hominari, fi fe gratia , odio , vel ti­ in monitorio contenta* pertona, A domitto* nominato*,
more fubtraxerint per ceofioam «defiafticam, appella- ç A tunc procurator capituli Argeotinenfia ab ipfo monitione crflanre, compellati* veritati reftimonium perbibe- torto appeUalfet. Qpapropter petiit parti adverte , vi­
te. Non obflvitibu* tam felici* recordattoni, Boni faci i delicet capitulo dari Apofloto* fuper dita fua appella1
Papae Vlll ac\de una A duabus dotat ibo, in Concilio ttone , A ulterius declarari diflo* in monirono rxxnitiagenerali, quam alii* conftitutionibua ApoAolici* contra­ ro* modifie pœna* in eo contentu. Henncua vero b
ria qeibufcumque , feu fi aliquibus commoniter vel divi Bare procurator capituli ex adverfo ibidem prêtons,
_
fim ab Apoflolica fit fode indufaan, quod interdici, fuf- dixit ipfum appeUafle a gravamine parti fiac illato : qua­
pendi, vel excommunicari non poffint, per littera* Apo- propter petiit apptUattonem foam admitti, A fibi dari
ftolicas non fecience* plenam A expreflam at de verbo Apoftoto* reverent tale* cum omni reverentia, qua po­
ad verbum de induito hujufmodi mentionem . Quidquid tuit , per eamdem Synodum Cooftantienfem fibi dari , A
autem per bujufiuodi inqtufittone* inveneritis in prrml- concedi poftulavit, A in cato, quo gravamen fieret,
fit. nobis, vel futuro fummo Pontifici per litteras pa­ proteftatu* fuit de nui litate ipfiua monitorii, A totua
tentes coram fenero continentes nunibu* plurimorum proceflit*. Qpibos auditis, furrexit revereodiffimus pa­
tabellionum bone femu conferipta,, veftrifque figilli, te.· dominu, patriarcha Antiochenus, A petiit * roto
munita* quantocitius intimare fideliter curetis, ut bu- Concilio . five congnrgs-tone, fi placeret, quod darentur
iulmodi veftra informatione ipflrufli, vel idem furamus Apofloli fuper appqflattooe prediAa juxta deliberi;tonem
Pontifex inftraAus, in
i prêtai
‘ (fi
' i confultitu procedere q deputa torum qond refprbdeatur per verbum, PUcrt.
valeamus, vel foturus
. —__ . valeat —
____ _ __
us Pontifex
anteds&s
ad Tunc ip(.i Synodu* reipondebet per fiso* deputato* ad
Dei A ianflorum ejus gloriam, xdificatioMm ecclefic, boc, videlicet Antonium epifcopumCoocordienfem no­
A ammanam f* lutero. Datum, Ac.
mine nationi* Italic*, Joannem epifcopum Vaurenfem
nomine nati on α Gallica***, Nicolaum epifcopum Merf* cailtfiiBU BarieriMUM , & triieu mf. Geruaacii. feburgenfem nomine nationi* Gennaaic*, Patricium epi­
fcopum Cortagenfem nomine nationi* Anglican*, A
Stfit pt&ica ftat Jeleuautalibuf drr jo. jfprilii.
Angelum Laudenfem nomine collegii cardinalium, per
ie Jovi* ultim* metit* Aprili* , Conflanti* in ec­ verbum, Placet - Qjubu* refponfionibu* faAi*, de man­
clefi* ma/ori. in toco fefltoni, mane hora tertia­ dato ipfni, Concilii five congregationi, afeendit eumdern
tum, deputata luit par Synodum Conftantienfcm, tenambooem
­
venerabili, A curumfpeAu, vir dominu, Joan­
ta , flt habita congregatio generali* fine folemnitatibu* ne* Abundi faci* tbeotogre flt decretorum doAor, A
officiorum A litaniarum fieri confuera in publica fef- de fimili mandaro quamdam fcbedulam papyream datio­
fiombus: flt boc propter arabaxiatore* regt* Arragonum. ni* Apoflotorum Iqgit . in qua fehedula t Conflantien ... c L*g* *x
qui non vocabant ConiUntàtnfe Concilium apudfe , fed ipfi magiftro Henrico Bve procuratori appellationem A
C»"**··
cvttgragationeni generalem. Prrfenribu* ibidem reve- Apofloto* petenti refpondit, quod appellationi fu* tanrendiffimisinChrifto patribus A domtoi*, domino Angelo - quam frivole, A inani, ac firuflratori* flt inanibuicauepifcopoPrameflinO Laudenfi vulgariser, Antonio Aqui- fi* meerjeAx flt toterpoflts deferre non vellet, hanc
Icgicnfi, Ahnanno Fifano, Petro Verooeofi, Tbotna Tri- foam refoonfiaocm pet Apofloto* refutatorio, dedit at­
caricenfi, Brdhda Placentino, Guillclroo fanAi Marci, que conceffit. Ardectau, veto de Nov tin advocatus
Antonio de Chalanco , Petro Fuxi presbyteria, Lucido capituli petiit quod aflignaretur tenninui parti (me . in
de comitibus, Francisco Florentino diaconi, cardinalibus. quo compatere debeat ad allegandum caufa,, quire
In qua quidem congregatione de mandato A voiunrate non teneatur parere monitorio contra eam denero. Et
ipfius «ongragattotu, Synodum Conflant ienfem reptaefeo- tunc dominu* Joanne* patriarcha Antiochenus, nomi­
tanti*, afeendit ^mbonem*. toper quo edita & decreta ne & de mandato ipfra, Concilii reipondebet ad proai­
publicamur A denuntiantur, reverendiifimu* mCbriflo me per ipfum dominum Ardecinum propofita, ipfi Arpacer A dominus, dominu* JacobusepifeopusLaudeofi* decino A parti fua ad diem (abbati proxime futuram
de ordina fratrum Paedicatorum : & feed quemdam terminum pnefotit A «ffigntvit. Deinde & poftremo
fermonem de morte fanfliflimi prmcipu domra* Ferdi­ fuit leta una Lttera regi* Francorum, io qua rerommennands Arragonum rep,, A de aflumptione per regni davic caufam Conciίιο novem aAertienurnnupiIri Jjanincola* domtoi Alpbonfi eju* fila m regem Arragonum; nit Parvi, quod expediretur celeriter per viam turn.
Super

D

ANVO
CHRIsTl

»7f,
CONCILIUM
sk^mumdct
,7<
Suret quibut otnubu A finguli* Joanne» A ’kriban,» , Λ a CtHgrrgetit genertiii n> tt»fh Ctbedrtk dte
------- Henricu» 4e Piro procuratore», nomimbui qwbui fupra,
«, ». Μφ.
t4t<.
, ANijO
fix petierunt a down»· £utonocarii* A notarii* Abate
CHRISTI
fapuciu* , unum, vel plura, publicum, rd ptiblica ban
Im ,'λ/i ,4rgt*ti»eaf, C JetMu't Pen>i, Datifrt .
'«‘*’
inftrumencum A inftrumersa ad perpetuam memoriam.
■nr>—di>, Jmm·' it Gtrjatt, CttetriTflmrn Aterw» JM*l* i**ii

, <f

lerii .4c*de»i* Perifir^t.

Itttfrf
Γφί Frt»ccrvu.
Amu A iadi&KXM, quibm fupra, di· vero fabtati.
fecunda die meeA* Maji, bit fate A tenta gqnerali»
Um appeilationibu· frivoli* nec juftitia deferat, nec congregatio per Synodum Conflantienfirm, m ecclefia
fa a judice deferendum ; & conflat pppellsiooem mqjori Conftaacienfi pandite , mane hora tertiarum ,
in caofa anonitorii cujufdam pat facrofabtem Synovefquafi,
­
qua publics fafliooq» ipfau Synodi Conflandum Cooftanoeoiero in caufa Argentina, & quorumdam tienfi* teneri A (errari (olent, fuper refponfione. Domini»
aliorum in inÛrameoto publico dite appellationi* nomi­ de capitulo ecclefia Argentinenfi*, A fui· coniodalibu*,
natorum interjeten, fapqg caufa eon vari* & frivoli* juxta ptrfiatonem alia* die ultima menfi* Aprili» fatem.
fandatam, attenta notorietare injufts detentioni» perto­
Sed tamen, antequam aliquid in buvifmodi materi*
na venerabili* eJeâi ecdate Argautmenfi» , quodque il­ > fieret, l«Mvit it in medium reverendiffirnSTin Chriftç
la vera juftitia.. fit de jure quali ficata monitorium pater, A Domlou*, Dcminu* Maninu*, Epifcopu» Atrepntdiftum quod non eft procedqndum contra appellande* batenfif, Ambtxiator Domini Duci» Burgundis A proprofato·, fi in termino comparera», A rationabilem, pofutr · Qpalicer per venerabilem virum, Domtoum Si­
caufam, cur parere non debeam, proponam, A joflifi- monem de Teramo, facri Confiflorii, Concilii , ac Ad­
<-nt .· ficque temper intellexit profata Syttodu» dum di­ vocatum virorum. Dominorum Joanni* de Gerfen» ,
tem monitorium decrevit A expedivit : continratque Cancellarii fludii Parifienfi* , A fuorum fociorum, quoad
eadem appellatio multa juri A rationi diftbna, ficut ex casiam novum a&rtiobum in Concilio introdutem ,
tenore illic* evidentia* folligitur. Eapropter dite Can­ fuite fati* notatu* Dominu* fuu* Dux , A finiflre in­
te Synodo* profatam appellationem canquam fri volans, formate Concilium A natione·· Et ad illud oftendenXufliatonam, temerariam, A inanem, in materia A in dum, nomine diAi Domini Ιλκί* , replicavit contra di­
toV(n*f peccantem non advertit, profiratem refponfio- tem ipfiu* Domini Simoni» ex Theologia. Sed quoad
nem pro Apoftoli* refatttorii» concedendo, A ponam to­ fatem juri* patiit Dominum Ardecinum de Novaria ,
rne re appellamitMM infligendam loco A tempore fibi re- ejufdem palatii caularum Advocatum , ac parti* fus,
fervando. Mandant, A prscipien* diteapyeUaotibua, videlicet diAi Duci* Burgundis Advocatum , qui certat
u.· fi abqeam rationabilem caulem habeant, quod dte excufariooe» haberet dicem, in publico, A jure, coram '
monitorio parere non debeant, teneantur illam in pnrteo- prxfenti Synodo.
tHrum juxra iffignationem alia* eu fatem proponent, ut ’
Qpibut auditi* , fperaret diAum Dominum fuum l\>inde ad u!tenora proced^ur, prout fuerit jun* A rationi». cem Burgundis efle innocentem A infantem dp fibi per
partem advertam impoliti*.
CM/rcgrife Nttio*i> Grrmtic* fa awnqfrrr* FrMifEx' adverto veto Domini, Joanne* A Gerfaoo, Cancellanu*
Parifienfie, una cum collegi* fui·, levarunt
CMtrat» etdett die Jtw, adt. Xpr»4’*
fe
,
A petiverunt fimilem audientiam ipfi* dandam fu­
In ray/e
.
per proponendi* A replicandi* contra diAum ipfiu* Do­
, Mf- Tj Odem die Jovi» , poft meridiem, natione Germin e* mini Arrebatenfi*.
’ulUT·
l—i m domo fratrum minorum loco fuo folito congregaIlli* petitionibut hinc inde ftAi*, A partibui damota, inter alu, qus ibidem traAau, narrata, avilata, tofe inflantibu·, fuit fate una fibilario verborum A
A deliberata toerunt, fiiit per providum virum Mag. murmur per foppofita Concilij : Iu , quod non potuit
Henricum Kuvvt, in Eomana cuna procuratorem, ac aliqui* eoram qakqaun proponere ■
Et fate filent io de mandato Synodi, venerabili* A
procuratorem , ut «tenir , venerabilium Dominorum vi­
torum , Decani, Capituli, Canonicorunr A aliaram per- circumfpeAu* vir, Dominu* Joanne» Abundi, A man­
fonerum Eccleii· Argeotinefli·, ceterorumque civium , dato Concilii prorogavit terminem Capitulo Argenti·
in Monitorio, alia* per Concilium contra partem fuam, nenfi , A alteri parti, ad audiendum voluntatem DoA ad inflantiam procuratori* Domitu MFilhelmi, EleAi D miooram A Concilio ad diem Marti» proximum.
Domino* Joanne* Abundi, facro Théologie A De­
Argennnenli* , decreto , dtem A propefitum , fe fuifle
A efle procuratorem, A Syndicum prsdiAorom Domino­ cretorum doter , A voluntate Synodi prodite afeenns . Sed ex quo hodie in congregatione generali faite dit ambonem, A propofuit nomine Concilii. Propter
fibi illatu» metu» per Concilium, «* quo gereret A geflit- certa alia ardui negotia Synodo* Conftantienft* , aut
fe- procuratorem, A onm pro dite Dominii fui» : A dvputari eoram, non potuerunt attendere A dandam
cetero non vellet fe intromittere A hujulmodi procura­ refponfiooem Capitulo Argentinenfi : Qpaptopter pro­
tione. IAi reo, ut videatur, quod non velit e<e volun- fixa (ante Synodua dite capitulo Argentinenfi ad au­
tanu» in hoc , ex nunc rennneiavit officio, quoad di- diendam refpoofiooem fuper eo, fuper quo ipfi» fait »fAam caufam A conflrtutionem. Et praeeflatu» fait A fignara die* hodierna, ad diem Mani* proxime futu­
cetero, fine novo mandato, procurari, feu alicuju*of­ ram , qus erit quinta menfi* Maji profane!*, daxk pro­
ficii curam gerere , quoad profatam caufam. Et fuper rogandum, atque prorogavit.
Super quibo* Domini Joanne· de Scriboni* A Hen­
boc petiit admifiiooem per nationem Germanicam .
Domini vero A natione dixerunt. eorum non inte­ ricu» A Piro , promocorea prsdifti, petierant a Denti­
rest , refpondere ad petita, A pcmnifla. Cum illudi tan­ ni» Proto-Notarii* A ceteri* Notarii* ipfiu* Concilii,
geret racam Synodum , A omne» natione* faire debe­ uixxD vel plura fieri inftnimenrnm A inftramenta.
rent , quid pertineret A eum in materia bujufmodi agere ■ g Profentibu* ibidem reverandiflrmi* in Chrifto pxtriSuper quibu* Mag. Heoricu» Kuvvt A Henricu» A bu* A Domini», Joanne Qftienfi, Angelo Puneftrmo,
Piro, nomine, quo fupra, petiit fibi fieri per me No­ Jordano Albanenfi, Epifcopta , Antonio Bononienfi,
tarium publicum, ipfiulque natfoni* fcribam, unum vel Francifco Veneriarum, Ahnenao Pffano, Branda Pla­
plura, publicum A publica fieri inftrumentum A io- centino, Petro Cametacenfi, Guillelmo S. Marci, Pe­
tro A Fuxi*, praabyteri», Ocrone A Columna, Ludftrumenta , A ditemen fapienti*.
/
Profentibu* revenmdiflimu Patnbu», Domini» An­ A A Comite, A Francifco Florentino, Diaconi* Cardinaiibu·
, aiiifaue Regum, Romanorum, Francis, An­
drea , Arcbiepifeopo Colocenfi, Andrea, Elate Pocnanicnfi, Jacobo Ptocenfi, Joanne Vomatienfi, Abba­ gle, Arragonis, Neapolitani, Cypri, Pofams, Nor­
te Pegavienfe, alniqua Epifcopi* . Abbatibu* . Doteri- vège , Dace, Svecis ac aliorum Principum, Prola­
bu*, Ambaxiarocibu» Dominoram Regum, Prine i pum, torum , Univerfitarum ftudioram, Ambaxiaroribu*, A
Prolatorum, univerfitarnm ft Aiorum, A fuppofiti» ip- ali·· ceteri* Ncbilibu*, Profati» , Doteri bu» , A <n*giftn», ipfam Conflantienfem Synodum reprofenfantibu». m
fio» natiooi», in numero copfafo.
ntunero coptofo, pro teflibu* rogati», atque inferi ptu.
Gumpertu* Fabri, Notariu».
Ov-

C

*77

Sffl? '

CONSTANTIENSE.

octsMDNDus

87»

Anobilibw, doftortixu, magiftris, ftfuppc/toiipfiusCon- -----* Ctngrrgeiit Drym-w· ty. ffeMn* à» Mu^rrio
pin ia manaro copkdo. Inter retem que ibidem afta ANNO
CI~^rJ
Frena/r^unat At Dtnuiu,
argue gefla, rasserabslu ft circamfpeftus vir Joannes e νΜ*,^Τι
‘
<·
}. Ms/r ,-4. igi4
Jariosm caocaUariu* Audii Parilienfis , univesfitatifque · . /<: 6„levavit fe in mediam replicanda contra difta alias, & /».
rie EmeFi Dedi jiafrur fnéi· i» Ctnaltam
" in oltima coegregaticoe per dominum epifeopum At robafenfem prolata argue expofita. Incepit narrare pro­
CrR
cerius cauic hujuhnodi : videlicet novem aflenionum m
Ea Mf.
Die Dominica tenia, menfis Maji fiçndi&i, Coo- bone modum , videlsoet .· Qpod in caufa ventilata. in
£”****· * Λλμκ in Reftftorio fratrum nanorum in loco folito curta Romana, & prefenti Concilio fuiflfet intvoduftx
convrotionia nationi* Gerasanica, congregati ibidem Do- rx parte repis Franconen, unirerfitatifque "Parifientis,
rnmi Pryiîdancts omstium nationum, videlicet Domini.
fuper & occatione novem adéstioansm adfrriptarum quon­
Nicolaus, Epifcopm Spolatanau pro Italie*, Epifeopus S. dam tnagiftro Joanni Parvi caram auftori : quas iflerFlori pro Gallicana, Andréas Archiepifeopui Colocenfis » tones dixit efle erroneas, piaram aurium olfenfivas,
pro Germanica, ft Robertas, Epifeopus Sariaborienfis pro , & alias in fide devias: ft ibidem produxit & Obtulit
Anglican*, cum eoram deputati·, pro tempore, in nu- quemdam libellum in fcripci», aim quo probavit diftas
anaro xxxit. inter ipfos Archiepifeopo*, epifcopos ft g novem ariertiones ; ponendo fex cooclufiones* contra
DoAocta ad iofrafcriptism aftum audiendum convocati. eafdetn, quas dixit fe vetie" probare ad mandatum Con­
Inter quos levavit Ct venerabilis vir Dominus Nico­ cilii .jit ecclefae Romane ; ft.ofiendere clare illas aflaus Eftraw, Liceotiatns in jure Canonico, Secretaries fert tones efle erroneas : ft in qua fua petitione petiit,
illuflris Principis Ernefli Docis Auflrm, recocnroeudans quod darentur judices in cauti appellationis in caufa
diAum Dominum ban Ducem Con&antienfi Concilio, hujufmodi interrofita, videlicet a commiftanis Urfino,
ft aflesoos ( offeren* J eum ad fingula placita & bono­ Florentino, ft Aquilegienfi cardinalibus. His ptopofitis
rum ipfins Concilii, tanquam filiumobedientia .· Et quan- per diftum cancellarium, levavit fe in medium reve­
dkm litteram creditsv*m, ipfius Ducis Ernefli tigillo mu­ rendus parer dominus Murtinus epifeopus Atrebetenfis :
nitam . Qua aperta ft Ioda, de voluntate ipforum Do- & petiit terminum ad repbcvsdum rontra di&a ft pro
minorem Pradidentium, ft deputatorum, idem Dom»- potita ipfius domini Joannis de Jarfonis cancellarii : cure
ras* Nicolaus expofuit, qualiter anno prafenti, idem vellet replicare, ft oriendere ea, que difta efiênt per
Dux Eraeftus vificans dominia fua, videlicet comitatus, ipfum dominum Joannem cancellarium non efle, ut iStyria:, Carinthia, Cartuoüt, ft Tyrotis, ftdevemens pfe afferaent. Et taliter offendere , quod fperaret Conad comitatum poAremum Tyrotis, percepit ibidem ma­ cilium remanere contentum de relatis contra domi­
gno cum dolore, ifiuûrem Dominum Fndericum, Du­ num Borgundic ducem. Auditis namque replicationibus
cem Auftrise, fratrem fuum, receffifte ilticentiatumde , cancellarii, cjufqde cnodufione , ft petitione damini
Concilio, nec non fine licentia ft votantattSeteniAmi ' Martini epifeopi Atrebetenfis, reverendirijmus dominus
ac itiuftriflimi, & magnificorum Dominorum ,Sigtfamndi Almannus cardinalis Pilanos furrexit, ft refumpfit the­
Romanoram ft Ungaric ftc. Regia Lndovid Comitis ma propofitum per slominum cancellarium Parifienfem ,
Palatini Rheni, & Dacis Bavariat, nec non dcLupAen,, quod fiiit : Dnu jadicuu* taea» rrj» de, ft*;. Inducens
ft de Netieoberg, Comitum, gubernatorum Concilii, in per verba fua, quod fi partes hinc inde juflitiamft ju­
ahfmria difti Serentflimi Domini Romanorum ft Unga­ dicium retient, quod ponerent cnftodiam ori fuo ,ft firis Regis, de quo non pomiriet Cuis doler· : cum idem leotium tenerent ; cum Canalium fanftaque Synodus efDux Eraeftus prsediftoluo fratri Capsus per fua* litteras fent intentionis vetie miniflrara unicuique judidfem ft jufcrqfi&x^uod nullo modo recedere deberet de Conflantia (titiam. Silentioque fisfto inter partes hmc inde ia diAa
illiceatiatas, ft nifi cum voluntate bona Concilii & Do­ congregatiooe, ftatim venerabilis vir magifler Joannes de
minorum pradidtorum, ft fi quid promififlec, adimplere Scribanis promoter, ft procurator Synodi Conflantienfis
debmflet· Qpa propter eumdem Dominum Ducem Er- propofuit ; ficut in proxima feritone fisiflet prorogatus
neftum dixit moram trahere pro potienti in Comitatu terminus ad diem prefeoeem ad audiendum voluntatem
Tyrol·. Et fi quid Concilium fibi mandare voluerit, Synodi fuoer tunc petitis ft ptopofitis, ft ad quos tunc
in magno aut parvo, juxta ejus poAbilitatere peribo», temporis partibus hinc inde futifet prorogatus, Λ capitu­
dominiorum fisorum, tdbrt, eum obedite debere , ft li Argentineofis, ft ejus adhaerentium eoorum·dam acvelle, in omnibus, ft per omnia , ut verus filius obe- culavit : petenfque per Synodum fanftam contentos in
dfentu* Concilii Cooftantienfis, Regis Romanorum ftc. monitorio aliafque decanum ft capitulum ecdefoe Argenft omnia facere, exercere, ft operari, que cedant ad tinenfis, & eorum (equates, declarari incidifte in pernas
placitem, honorem , & commodum paedidorum, Con­ ft (éotentias in eodem monitorio contentas. Petitione
cilii atque Regis, ft alterius coram.
namque fafta, levavit fe in medium venerabilis , ft cirSt (upplscavit, quatenus paedidi Damini Pranden­ «.umfpeftus vir dominus Joannes Usk pnepofitus Qpinquetes, ft depetat! , dignarentur operari, quod Concilium ecdefienfis.- ft de mandato, coofenfii,ac voluntate Sy­
<pfi Duci Ensefto fuper boc vetit feribere, ft fibi ad nodi Cooftantienfis, five congregationi· pnelibaoe , afrropmdifta re(ponde re.
dit ambonem ipfius Concilii, ofteodesu quamdam litteram
Et concludendo adjunxit, quod idem Dux Erneflu* miflivam (acne Synodi per frretulfimem principem do­
recepiflirt per juramentum fiam, quod nunquam fuit minum Sigifaundum Romanorum regem, ft portatam
b Mi L··
confries de recede fratris fui prsediAi,
per quemdam Henricum 4 Lanaberg militem Bohemum . «ra4«ir.
Et fic Domini Prnfidentes sorcinr Concilii regratis­
Qpa littera ad mandatum Synodi lefts per eumdem
ti fuerunt de oblatione & bona intentione Ducis Er­ dominum poepofitum Qpinqaeecdefienfcm, fuit reper­
nefli pnadifti, ft quod vellent operari cicca Concilium , tum, quod diâus dominus rex Romanorum petiit fufpen­
quod detur fibi celeriter ad fua petita refponfism. Et di declarationem diftennn monitoriorum ufque ad ejua
fic recefieruM hinc inde.
E adventum ad civitatem Cjnllantise, five alium locum, ubs
Concilium Conflantienfe iorfan forat translatum . Qua
Gentraiti tengrtgeth.
littera lefta, de fimili mandato idem dominus Jœnnes
prrpofitui fecit uoam proclsmationem in hxc verba,
ie vero Martis quinta mentis Maji Conflanti» ia vel fimilia : Si eft aliquis nomine capituli atque civium
ecclefia majori prndifta, mane bora tertiarum, Argentinenfium , & altorum nominatorum <■< monitorio
vel quafi, in loco (effatus fait fafta & tenta generadecreto
­
sd inftantiam domini Vilbelmi e left i Argentili· omgregatio, potientibus ibidem reverendiflitms pa­ nenfis, ad ai legandum cssslai rationabiles, quare moni­
tribus domini· Otfanfi, Laudenfi, Aquilegieofi, Pilano, ti pnedifti non debeant declarari incidille ptenu in mo­
Venenaram, Cameracenf:, Tticarietdi, Placentino, fau- nitorio rontenegs ,- compareat , fi quis eft , alleget, ft au­
Ai Maaci, Chalanco, de Fuxis presbyteris, de Colu­ dietur . Quam proclamans enufit alta voce tr,bu« vicibu< ;
mn*, de Comite ft Florentino diaconis cardinshbus ,ce- & nullo comparerxe idem dominus Joann— demanda­
terifque, regum, priocipum, praelatorum, umverfitatis to ipfius Synodi facrotanAx legebat unam fchedulam
(ludiorum , & communitatum ambaxiatoribus, ceterifque in qua continebatur, quod Synodus mandas ir. quod omnes

D

& fui-

«79

JfxS?

«GBMÜNDÜS

CONCILIUM

g8o

""""" «ftfioguli, quonam interefl, qui funt apprebenfi Λ coo- A VIII. Littera occidit, fpirintj autem vivificat , boc
1 1 —
r-wn^^r ***** ‘n Γηοη^ΟΓ’° contraeo· decreto ft exfccuto, qua- eft «fecere, qood
ttutn fenfum litterale? in
, ,,1 tenu* oomparerv debeam coram reverendi» petnbusdo- facra fcnptura, efl occidere animam fuam . Erpof& ,CHRB> »
* ' mini* Martino epifeopo Aprutino, ac ctofto BapnqgjK dt^rru ty rrmtet.
,
rudiobu» indifti fchedula per Synodum deputati*Tad
IX. In caiu locialitati», juramenti ,'promifltoni», feu
jurare videndam ft admitti tefte» in ipfe caufa modito- confaederattoni», faftaram ab uno milite ad alteruin ,
rii producendo* . necnon ad danfeun interrogatoeia pro quocumque modo iftod fiat aut fieri poflit , fi contin­
examinatione diftorutn refluxu infra bine ad diem Jo­ gat quod iftud vertatur inprxjudicium uni promitten­
vi* proxime faturam, fuper plena informatione haben­ tium aut coofcederancium, fpoofr fur , but fuorum li­
da de pnxefai caufa At pro juflificattone eju», & ul­ berorum, ipfe de nuito genetur eas obfervare . Hoc
terio» ad audieodom voluntatem, At de' «rationem i- probatur ex ordine caritati*, quo quilibet tenetur plus
pfiu» Synodi die fabbati tunc ipfam diem Jovi* imme­ feipfum diligere , uxorem et 'libero* , quam alterum. r. Hic nul!,
diate fequenrem. Et dixit, ft legit , prout in quadam
ccniura efl
fchedula pleniu* continetur, ft habetur.
Er cailettioar Brrberiiu&a , ty drrkru rtf.
Gtrmatdi.
Er MS. C*[rrn.

B
Tenore» vero diftarum fchedulanim vide! libelli ,
five conclufionum , afeertionum novem, ft ichedula
deputation!» commiflariorum in caufa Argentinean fequuntur, & funt talea.

cmj» Argentina ed rr.ifiendtu* triti per .

OrpvUtoxr coaaaw/ari» i»

Ac rum Conci hum reputat contumace* non compa­
re nee*, et nibilominu» decernit peritam citationem
ad diem Jovi* proxime venturam ad videndum jurare
Libellai *<rvm rferticruuH Joemii Ptrvt .
reflet, ft ad dandum interrogatoria pro receptione ft
examinatione diftorum tedium , ft verificatione &
CUbfe^mntur novem aftertione* magiftri Joannn Par- clarificatione monitorii ad cqutelam deputat domino»
vi, ordini* fratrum Minorum, Parifii» condemna­ Aprutinum, & eleftum Pennenfetn ad ulteriu» proce­
tae , ort* px homicidio du^i* Aurelianeafn, per ducem dendum , prout juri» & rationi» fuerit . ad diem fabba­
Burgundis fafto, qua» omne* Mendicante* defendunt, ti proxime futuram ad boram oAavam in loco feflioni*.
ft aberunt.
Die Vcncn* oAava menfi* Maji prrdifti , Conflan­
I. Licitum efl unicuique fubdito , abfque mandato ti* m nefeftorio majori fratrum Minorum , in quo
quocumque vel prxeepto, fecundum lege*, naturalem. natio Germanica congregari folet, hora tenia vel quafi.
moralem , ft divinam , occidere , vel occidi facere in pnefentia reverendiflimorum in Chriflo patrum ft
quemlibet tyrannum, qui per cupiditatem , fraudem , Çdominorum Guillelmi fanAi Marci, Brand* Caftilliofomlegium, vel malum ingenium machinatur contra tu» Placentini, Antonii de Chalanco, ft Francifci Flo­
filurem naturalem regi» fuprenu domini, pro auferen­ rentini cardinalium .necnon omnium pnrfidentium qua­
do fibi fummam nobiliflimam ft altiflimam dominatio­ tuor nationum in difto Concilio Conflantienfi , ft de­
nem . Et nedum licitum , fed honorabile et meritori­ putatorum earumdem nationum , vel faltem majori»
um , maxime quando eft tant» potenti* , quod jufli- parti* cooftitutu» A . . .. mile» dominu» Henricu» Lant- b Legi ex
tia non poteft booo modo fieri per fapreruum . Erre- berg familiari» & fervitor , feu nunciu» fereniflimi prin­ ml. Cm·,»'nra i* fidt & »oriiet, (y rrrltiplicair ftmddufe .
cipi* domini Sigifmundi Romanorum ft Ungari* , &c. <»i*i ftreII. Lege* naturali», morali» , & divina auftonxant regi»: pnefentibu* fimiliter reverendi» patribu» domini» «mm ni/rr ,
unumquemque fubditum de occidi faciendo diftum ty­ Nicolao arehiepifeopo Gneznenfi , & Simone epifeopo c dwrii
heor.Lrtrannum. Erronea i* fide (_y n*>nbri, (y ItgibK/ , «*- Traguntino dominum Henricum militem introducenti- Lnbtt
trrrh , et-ortii. (y divi** , irfuriofr .
bu» , ft fibi tanquam confiharii» ejufdem Regit . Qui c M(. Trr.
III. Licitum eft upicuique fubdito , honorabile et dominu» Henricu» primo in lingua vulgari Bohemicali guntrfi .
meritorium, occidere vel occidi^facere fupra nomina­ ambaxiatam fibi per regiam maieflatem impolitam extum tyrannum , proditorem et infidelem fuo regi et pofuit. Qua expofitione fafta, de mandato eorumdem
fupremo domino, per exptorariooe» et infidia» Et efl dominorum cardinalium, & praefidentium quatuor na­
propria mor*. qua debent mori tyranni et infidele» , tionum , levavit fe in medium venerabili» ft circumoccidere fcilicet eo* , Gallice , tv/aiarwcxT ; per opti­^ipeftu» vir dominu» Joanne* Nafo utnufque juri»' doma» cautela», exploratione*, et infidia* . Et eft ha­ ftor fecri palatii Apoflolici caufarum auditer ft exrum diffimulare et filere voluntatem fuam de fic fa­ pofuit ambaxiaratp ipfiu» domini Henrici d Lanzeber in d Mf. Lfc
ciendo. Frije, rrnwea,
/ca>»dal'»/e .
Latina lingua: ft dixit, qualiter ipfe dominu» nofter
IV. Ju» eft , ratio , et aequalita* . quibo» omni» ty- rex Romanorum praefatu* ipfum dominum Henricum
rannu» occiditur vilaine', Gallice xx/amcaww», per ex­ mifit ad Concilium Conflantienfe : intimando eidem ,
ploratione». Ex eft propria mpr», qua debent mori tyranni quod ipfe rex vult, quod dominu* Vilhelmu» eleftu»
infidele» - occidere fcilicet eo* per bona» cautela*, ex­ Argentinenfi* liberetur de captivationibua fui», ft praeploratione» , et infidia». Erreur·, cradriu, ty ierft·. fentetur Concilio pnefeto, ubi debeat ftare juri et omni­
V. Ille qui occidit vel occidi facit tyrannum nomi­ modo determinationi ejufdem Concilii , cum confidat
natum modi* pnediftx, non debet de aliquo reprehen- bene , quod nihil per ipfum Concilium fiet nifi bene
di. Ex rex non debet folum eie contentu», fed debet feftum, fanftum, et equum. Et ulteriu» , quod provi­
habere feftum acceptable et auftoriaare , quantum Ο­ deat perlbnte domini elefti, et indemnitati ecclefue Ar­
ρο» vel neceflira* eft Errone* i* fide ty rronbei , ty gentinenfi* . item, fecundo dixit fic, quod dominu» nofler
trgii doermeri*u inptriofe
rex fenfiflet, qualité» aliqui haberent loqui , et mur­
VI. Rex debar prsmiare et remunerare illum , qui muraro , quod ipfe tenderet habere Caflrum Boir , et
occidit modo qui diftu» eft , vel occidi facir tyrannum E oppidum Trabem, de quo ipfum excufavit . Cum ό­
fupra nominatum, in tribu» rebu», fcilicet opfeua.bo- πια» rex dixiflet, et injunxiflet fibi Concilio exprefle
nortbu» . et divitii» , exempto renuntiationum feftarum dicere, qood nuito modo vellet fe impedire de aliqaifanfto Michaeli arctiangelo pro expulfiooe Luciferi a ba» terrarum et caflroram diftae ecclefis Argentinen­
regno paradifi, et nobili bcxnim pro occifione duci» fi· , felvo tamen jure imperiali, fed quod fiat ptpvifio
Zamri Erreac* /* fide ty awrfeat, *c rrgix damiae- domino elefto, ct ecclefia Argentinenfi . Prafemibu*
tfoau iujentfe.
ibidem doauni· cardmalibu», arehiepifeopo , epifeopo,
VII. Rex deber plu» amare, quam priu», illum qui necnon reverendi» in Chrifto patribu» domini» Rober­
occidit vet occidi fecit tyrannum fupra nominatum to Santberienfi , Patriarcha Antiocheno , comite dc
modi» fupradifti», et debet fecere praedicari fuam fi­ Lupbem, et alii* prafidentibo», et alii» deputati* qua­
dem et bonam fidelitatem per regnum fuum , ‘et extra tuor nationum in Concilio praefato Conflantienfi ■
regnum facere publicari per littera» in modum epiflobe, et alia». Emw» i» /dr ty tribui , fcandrioje ,

S

ΛΙ rtgis deeti*eM»i tnjurtajt
C®»·

111

JOANNES
F. «XIII

CONSTANTI ENSE..

ANNO
•CHRiiTl

Cotgr^etit twrtltt.

Mo

ficeMgNous

ggx

ft eipref'"——
forant prodent ifta dip MflnimMad v.dcndumdecferari anno

Aalion» in

moateoitfo tempi tbsnternm

p^u.’m prarfeto

monitorio cnreadtii & exprvflas, ft alni ad prxxedendum in eadpm cadfat iit tuent juris & ration.» . fere
ne bora tertian», «el qaaTi, but cosyrcgatio genera­
niiimas dominos Stgifmondus Dei gratia Romanorum
lis in modum leftkuwi public* Synod ( Cooftautienfis pro­ & Ujigarte mx inforaaatus demeritis hujus caute. pro
duite . Prarfentibus ibidem reverendiiTimi» in CbriAnpa* parte diAaram partiw^ difpoftnr, pro kandali» evitantrdxis ft'domina, domini» Jot dano Albanenfi epifco- dis, dare operam, qood perfona difii venerabit» el-ftt
p·, Urfino vulgariter r Antonio Aquilegienfi, Ataunno ‘anteorfaiia deliberetur, ft ad manus duHz la<rotande
Piiano , Petro Ve ronenli . Brandi Placentino, Vit- Sy^nodvpro juftitia iode nauuflranda perduratur, ft in
bekno fanfti· Marti, Antonio de Chalanco, Petro de
fuper rtflirutione booorum , provfoneque, cuflodis ca
Finis , Amedeo SaNniatum , Franciico Morentmo, &
ft rorum ft oppidorum ejuidem ecclefi* pro indemnitate
Ludovico de Comite cardinal ibus. B inter cetera. qux tjnfdem ecdefia: taliter fecundum fenftx Synodi eiu dem
fuerunt ibidem fafta, de mandato ipfius Synodi, five sfeliberatkMtem per viam amicabilem ft tatronabileni
cos^regationis generalis, afcenderant amhonem.venera­ procedatur; prondeaturque indemnitati ejufdem ecclebiles ft ctrcumfpeffi viri domini Joannes patriarcha Con­Bfi*. ft purtiom prxdiftarum lutbcienttr procedatur .
flanti nopolitanus, Vitali» epifeopus Tolonenfis, Gafpar provideatur: ft ad pnenufla peragenda préfet..» daraiabbas fanfti Joannis , Henncu» Penifinu», Lambertos de mà rex Romtporum cum fua fitter.» me Hennam d d
1
Gekia, ft Thomas epifeopus Lubeccafis, Bernardus vi­ Lanxenberg miljtem ad przlatam fandam Synodum par- l'"**
canus ecclefi* Boidegaletdis in cauta fidei mota contra tefque prxiibatai deflmavit. fumque egoHewnu» m.les
magiftrum Hierooytnnru de Praga , judices ft Conrniflâ- precatur ex parte difti domini regis Romanorum para­
ni deputati pro relatione facienda de meritis cauf* hu­ tus adducere diftum dominum eleftnm ad manui ejuidem
jufmodi , ft proceffm, habiti contra eumdem magiftrum facrofanft* Synodi , ft alia przmiila peragere : ita quod
Hieronymum, inter quos judices, ft commftfarios re- non «ft neceffe ad declarationemdiftarum pceuarumcon­
. vetendiflrttRH in Cbnflo pater ft domious Joannes pa- tra przfibatos monitos procedere , (d quod me offero,
* Mff. ""·|Τί1Γίίι* CongantinopolitalKis a recitavit.... caute
ft onus in me afiumo. Hmc efl, quod eeo Henncu» mi­
^.^"Coocilio. incipiendo a capite ad Unem: relanonequefa- les profitetur pro parte domini regi» Romanorum bum
fta pdr eum. ceteri djus college fecum m ambooe exliter ft devote fupplico, quatenus difta feaofenfta Syfiftenres & fupra nominati dixerunt publice ft alta vo­ nodus omnem proceflum in eadem caufa iaftum, ft fa­
ce , ita efle ut tdarum eft per faprafitum Joannem pa ciendam fal pende re & differre dignetur ufeue ad vigmti
marchant referentem, subii addendo, nec diminuendo-.
dies proximos, ft ulterius aliquo» pi elatos nxabile-ip·
Super quibus magiBer Joannes de Scribanis , & Herni­Cde adjungere cum poteffete plena ex parte Synodi re»
cus de Piro promotorea, nomine ipfius Concilii unum,
ptendi perlonam difti e left i, & ad irunut ?J udem la'>▼el plura, publicum feu publica , inflrutnentum feu in- A* Synodi cum omni boneffete debita aJJii.endi. & aft rument a fibi fieri petierunt.
lios captivos liberandi, terminumque profatum. prout
Qpibus faftis afireuftt eumdem ambonem venerabilis eu videbitur , fiorot^aiom, & alia peragendum , qu*
vir Petrus de Polonia decretorum doftor , ft de man - ad praemiffa funt ft erunt neceflaria ft opportuna Isi
dato Synodi prxfetx quamdam litteram miffivam pr*- vofeooduftus tam per dominum Lodoviciini Jurem Ri­
b MtT. pr» fentavit ibidem * pet N. militem dominum Hcnncum vari* comitem Palatinum locueatenentem difti domci»
Λ^ν··" Lanaebeg ambaxiatorem & nuncium Romanorum regit, regis Romanorum , quam partes pr*libstw . unum vtd*
7« CU^M tener tofe nos eft infertus . Sobfequenter idem d«>- licet alteri concedendum lub-debita tj»:ma decernendo ■
- minus Petrus de Polonia de fenili mandato legebat quam­
Biofta Synodus prorogat terminum hujus caute Ardam prorogationis fcbedulam m caufa Argentina. in
gentmenfis, qui eft bodie, in flatu, m> quo eft. addmm
qua prorogabatur terminus capitulo Argentinenfi ad a- Lun* proximum ifta hora : ft tuoc fupfdKanoru domi­
gendum ea . qux pro pnrfenti die occurrebant, ad diem
ni regis refNSndcb*, prout in (cbedula continetur . cu­
Lunae proxime futuram, cujus tenor fetnliter infenui eft jus tenor talis eft.
infertus. Subfequeuter legebat unam aliam fcbedulam,
Sacrofanfta Conftaneienfis Synodus informata de min qua Concilium revocavit translationes faftas de do­Dtentione feteniflimi priacipisSigifmundt, Dei gratu Ro­
mini» VapincenG ft Militenfi epifeopi», cujin tenor fi­ manorum , ft Ungarte, &c. regis, perHenricumr lan- - Mff
militer eft infertus. Qua lefts ad requifitionem dam­
aeberg militem, ipfius domini regis arnbaxjstorem in *-α·>^·ι
norum Henrici de Piro, & JoannisdeScriban » promo- caufa venerabilis eleft! Argentmenfis. certificat party-n
toram porfatx Synodi per deputatos fuos. videlicet Aodifti domini elefti, et perfixsa ejufdem dommi elefti
tommn epifeopum Concordienfem , Nicolaum Merftbureidem Synodo abfque akerius naor* difpendro pra fentageofesn , Patritiora Cortagenfem, fuit refponfum , Piabitur. Et fimiliter Fridericus cantor ecclefi* pirdift* .
ttt: licec pnefidens nationis Gallican*. videlicet Joan­ cetenque capcivi predifti liberabuntur una cum ptena
nes epftcopus Vaurenfi» refeondebat quod non placet,
na reftitutiooe eorum sbhtoram, fic tamen quod di
cum non finlfet cMsriofum in natione Gallicana. quoad
Aut Viibelmua eteftos Argentineofis coram fanfta Sy­
frhodalam translationis, fed quoad alia reipondebat,
nodo recipere debeat aftive ft paflive. feper i* qu*
rloctt. Utamo idem dominus Petras legebat duas alias forom ecefefiaflicnas concernere videbunturjuditirccxnlitteras, unam rego Romanorum, ft aliam uni» eriitatis plementum. Idciroo pro nunc dedar.tio«ii pœr.aium g- ,
Pari/ieabs· Qjidxu oaaoibm faftis, domini Joannes de
lias ia monitorio ab ipfa Synodo decrero contentarum <
Scribanis, ft Henricus de Piro procuratores ft promo- pro booo pacis , ft concordi* . ft de confenfu parti»
eores petierunt inffnimenta. Prrfentitxu ditiis dominis e left i vigMKi quinque dies poft daram prrtentium- pn>cardinalibus , ambaxiatoribus regnro RomatXMum, Fran­-xirne futurus luperfedere deliberavit. Et ultenus com­
ci* , Asciae, Arragonum, Navarr* , Neapolitano , Po­ mittit venerabilibus, ftr. Una cum dilefto milite ambatorius, Cypri, Norvège, Dacte, Svecte , <Tt. cetesoxiarare, ut profertur, ad civitatem Argentinenfem fe
nxnqoenobilium , praelatorum ,u<Mverfitacumfiudiorum,
transferant, ipfos decanum, capitulum, atque ovas Arcominumtatum nunem , ambaxiatoribtn, teftibua , ad gentinenfes fupet relaxatione difti etefti perfense ft »prxmiffa vocatis fpecialiter & rogatis.
liorum fupradiAorum requirant, ft eis diftum eleftum
fic prrfentarom recipias* , ft cum honeflate debita ad
Ititarer vera di3arent utltrtrent mif varam , dt
profentiam fanft* Synodi perducant captivo» profato»
fultu fafre fit tuufie , J.-fatuatr .
liberari, bonaque eis ablata reti itui procurent rei Iit er
cum effoAu. infuper eadem fanfta Synodus ordirot. te
c Fort» itIn Argeatinenfi t condente cortta facrofanft* difposnt quod difta» efeftus cautionem prraronsm pro­
«· <t»{».
Synodo Conflantienfi contra decanum & rapitii- flet de flando jun ut perfertur. A qua quidem cautione
fism Argemineofis ecclefi*, confutes , proconfuies, & non relaxetur, sionec differ eleAus ipfi» moniti» querelan.
Alios cives Arjentinenfei in monitorio diftz csuf« no- ribus . ac monitsefeffoprrlibsto fiusqocrefiscoram Syno
stmumos foyer reftitutiooe perfon* venerabilis eleft i > & do . fi qua i proponere volue'int, hinc mde rvipoadeaot, dc
Ccoetl. General. Tom. XXVII
Kkk
obe-

T\le Sabbati nona meufis Maj» prodifti. in ecclefia
Λ-J majon, in qua feftones public* fieri fetent, mar­

«

KMNMEt
> xjan

kmL

ANNO

anno

^°5?‘

CMAJSn

•Ittoto» tarminiprorepebam ad d»darationoa» tegu*»*

otetou· no· etot MfdMhM, Marrefieiutwdilcadtevi

fefitonit ifÎMi Sywadi pro danda
deavml WiU
ktlwtMi Arpentena*fia pmm centwwetionem mmW

de A«ir»fi Aigenifiirodi, * rodetad perriem nothram«
an t moi ton dwnmum etefeum dtafi taleptateto tan»
<u)4bi Arfientatenfi» m imwo, to ia tenta , quod

amna» netiana» Crocibi
dan congregat» , fi (*φ«ρΝ. pro

hvpifinadl danda

rripeafin > lovevit fe in qradimn reverandinatwpeiOT

it dammu» Crowatof qpifeepw Maaavdia , * propeAdt
quad purta JafiboratteMmnaHaroim, qu» effet quad juAit«· baro· incaute Argentine, tom»od dederentur maadti
■ncifefia >·α iamanitorto «aUamaaj * quadnonr·matodtrt naqaa remanaret par alrae quam par d eminet

rerdtaatee, qui tacjukrodi dabbaretienem Impedirtflrot,

Iodi· wnpedirant taihdhtodi Atri delfiaratienem, tt
pXIbto non ΜΝΙκιπ dequafeit proteAatu·» top·-

Λ

M ito fiort protanotarire feta» Apefitlim. alioloM neterm * irrita· CenciUi Cmdtenttenfil unum rei plura.

tenti per Synoraan ia fiti

H fietemvemrebfin vir da-

•MA Hprvicut i Annat pTMetOTtarproduvAumannwr b Mf. λ>
Satum p»o caprtJ· Argantmanii , lakriptH proteAtnti, nn '
quud pi aptet tophto aroduAionam nati vallat roredtee ab elite appidtaltotdtae in buptoiodi caute prodvAi», A i art tora,
* proie*·* at fini to fre lanii < Verte»
na, fi rentrant·* fieret, typairade
Xfefe·' vare de ·**“
hanffio-ad veeahrarafiw demini elato cadre dWa ίρί·-

non Aqptabni,

Λ

Hanrtci adroreti, dr procuraient,

diet. guad ipfe dwaag otaAua a<at tgmram dt fibi
irepeoht per capAutan prwdAnn, At. βΙ·*ροΜ<φΝ·

Ifeer i|to duroau» atetoa, grande «Η» R** ronri ad

■nfbumentian * irdlrumante ■ F>«fciilibuHevarandlfwqte _ ardeAam Atfentinanton rapartebat intrufeyn fa at, at
pointe·, mardhim , nab· du·, * ·ΦΝ·« «émiratC fwnotam ilte mtndua v«luit cadra» pefiWfignem: aperturi

Art··
rogum,
umverfitetum tw-

Ramenenan, Ungprtet, Frencta , atqu· Anglm,
lonur,

Neepalrtananm, Cypri,

A

Ne vanar

aborumque poPteterura , prtnupam ,
dtorum , cawnuMtaton anfeamatoribui taflrbu*.

Φ«β4 omaatom fierai otia cenurdie : in pua concae-

dte eeptodani Urpmtrnpnte ceNranrltet

certa tobda,

at tanaam infant ilia debit· afarureta atefio A>V·**rrerdî, at epM
terran i m φτΙΝ»* cenlreA4ua fie4pRl

Obrode venena* daman atemln, videlicei Aknennut Rtenut. Gudtebnau fenS· Mend , Jordan*· dp UrA-

•bhaaa, at άφ(|ρβτΜ· , pre peombetrwdrtis torn mtrufo ad latam ^ïad baa* * velüdbwltei· peMfionam

··, Antranmt Aqtetapfenfi·, Brandt Macanbrn*, Anta-

avdefie, at aArerwa, <ht modn at Ahum oan telibwt : videlicet quad ftitton cefirarvm, et terrarum ab­

nrutdc Orienta , Ntrus da Fu»·· , Odd· da Calumna,

ac catari ah' pretet. in rxxnar· trrpnta

t^nbva to-

dam axMantrbu», A m lacu lui» pofitu, Rnraxrt ma>

pftm J «annet dc $»riban»« procurator Jr prumaaar Canedit

namme procuratorie produarf citationam audrao-

lifptbrum, et pigMRptarwMcaderanl et cedere dtbtrint
in labrUonam perornarem tum rooptarw*, ai illieqai

prafiafierd Arm paomiae, et terre», five «dira tare
rant
II ^led idrêi demirata ateAue teerobN oAwriffe

inan , A. cordwrtonan ü> aadtm , non ramperont am,
η·Φ«ο aiimurr caufijpi^ m*·^ dectaran imtedb m pm-

amuam termtoumcbli|Bttonie,five hnpifMOaatienii

rrn m aianitano rttntenla· non dabaant , ratranabttem

ceedull, at ecctafi· PV«er· , ac da teveu·, et parce-

ipteiqM· me- D pct* , at

alte|aro cautem . éunteanaciam accutevH

et

facara ratienera vobât aura »π*, gai Irruerunt tewa»

fie tec*·

volant rottonem, et. «alcuram, al

ratai A canlentra m eadem oteteona tbcrdMe prtnet
m tetommanAenecoraenMadacteran par tenAaar $y-

praptor bro νφιιβη» ad totawn Taeteam, at cafirum
Barn fini ibidem drtantue, captivate·, et eweerotus

i-adum Confiaatien**

H nen viderat lemedtem euud, nifiqaed jatotee **et
par Cancihton, m wo Ma pptatur provideri eedefi» ,

pofiutent

Abfagrodar vara «anerabdû » ir denwnut Gtlpardr

Nrvfa advocatu» danwni W libatam ateâi Aryaaibwnto.
di«*t ewebtar idem danwnM atedUrt MOet inptfia de­
tentu* cortra ratrantm, A teitot Mtem per darwirarm

«t inderandati apr· 6c«d perteret oteto

Qdbrw ton* inde perttot» prepefitie rarerenditomM»
patet demteut Abnennut rardÎMplieRtenue nomme cal*

tabartomn pro toiteoralitnt

ipfivt daaoni

tegii Mrdtatehum e«»fcnt, gut liter derami d Staton Ir- j
laurierori, et Henriret Lanronbarg alw eapatoerwt

•tefti ; A Conci bam CanAantaeptomdi0et

fcmfeteemee

tatentierem demini togia Romanarum m raetana , ait

•mbarratorat ad fiwmeuod bene cancardie fierai Mar
ροήν». A ci vitatam Argent inaniam, A u**d tdara da­
im nui ateAv» rate»aratur Qyibaemwbeaieberibu» revem-

fapro, at protollam tatonUanemproviderat tam perf·ne «leto, quam attem wdamnitoti eccteaiat. 8L««bac

rofam Ramanonpn , Ungari« ,
CbnAantte

A tadum Cancihro»

Λ», A roterientonde gtotaper eetaudrti·, A vifit poBea quarabt, deventum fiaffm ad dacratum memtetii.
A pro atom teper noter enata
& nihil rato rat aKud
nib quod canienti m moratoria torlarantur lecidbft in

panel m ntentterto renieram

Kt in talu quo ferat fibi

dtneptem ilfed, pratafimueMt, quad neted«> *>tob

• Up* s»l· m* comae · de «Ivere·, A élit qui eontom domuaw
»i*> «i
qletoun aflfearatont ad prefeni Conciiwn ConAatoi··
ί«Λη»
n<e ptetera plut bi dem perdurare, naqaa volant propre
dtulumitetom droterattora·,

Λ atram

ricae t Ltmeobe^ mA·», A embapiaror dorera ragit « mt
Ramanorero iro* cum ah·» daputandta per CancMire , cetera
;A quod Ajpariataratut in dadorattore per vtÿnti dtoe

proebnot ■ cum

rotetu

ipfiro

tom tai Menrttt tabtee-

tur pre. cot··, quad patten· dtmre eleto peat ratal
in Mtoubw CanciM, A femfiter catoa, to «to·» fit

qwtoe pro oratodum ta manfeuaeuram,

to qmbw Cbnrihum cantantarotar to de hoc videretotr parte» hioc
into contorto· i prtant a £oncdto. an piararat Uted om-

proptec pariato,

idbutlt damtni dtouteti per reteonetod reli»ond«tdum to

dicandten voluntatem netierw rofiranderant t· feguAur.

bonito non Aérai, * ra»ad «idMn domina atefe· jufiitra

üalteo par ■ rataura, Ptoort. JaeraraeprrapefituiQutaqiro•ectefienfiepre nettaeq Qaretto relpoMdft,Ptacor*>n

•d toAum Cerx-ibum, afiquefibi
tent efft eacufari ■

pdbHaolbAanto· vol­

Trop»

vifian erat denum· candirobbu», qead dem mut Hen-

que» ttanaront aenun bord» avcrero ei earumateferto*wi­
fe Bfiahraradfcandebanac bac cenbq|arat .qtM^tob-

non mmifitatatur, de hoc φ4 demire auro «Hocrantet

X1.

Antarauc dpHc«N> Concardtonfa rof|«RdA pronatione

bendua apdcapu* (artoi Hart pro notiam GeMieane,
prout dicit habere· nation·fee. rafi ta cafe,quo pvte

tofcMm **·*>«

JOANNES

CONSTANTIENSE

SCaMONDOS

Qwm

toaUbwad
to
talligtoU voce laAa ylearas contiaew ft babttar.
Traer t^tetm /tototo /tyatov »

4* tow ·

Mm
bbns.

S

AaoftaAa îyli ConAaacietos, toote ecdeT*
«Ute ΑφΑο Varan rafi , A Aranto Placentino &

Mastto opifaiR Apvacino, Tbomnds Amelia Ucn
latte ApoAoiic» craüsrmn andisori Ro Italica , Joanni pe­
Ivetni

ftcoilatio-

Merced· fectetod

aro Gallicana, facoR «pfeoR t Placentino, Nitateo . Mi·. P/rVotto atiMi 4Λ» tecri Rlacii ArAoUcî tauten»·» su.
toori, rd Garamita : Patricio tyiicRO CntttRnii ft
Ucatto / to Alia tente teto ApoAoliot notano po f Mli. De­

teas ecdefi· filie· Wlftilwaai Ueten Atgencinec^rm

fantie Gone. Qotmant

cnm g toBoteataoMioM ftcapttuiom acciti* Argeo* ( M(v 4»
ÜMtto.ftbEoliMmBarpbamiiMftMicbaetemMetbur- SWrr
aa atacÂteoa ctetom. ft conlttoe. ft aemafatee. * b M,K kM·

teaAi viri toteal JonaMs toScrftaate. ft Ibaritus to
Piro RonoMtas, MrafaaROteNosioiifiasCoacilU, tea

tanas ledit ArAoUm & fcribat reterat tjeft— CdariL

,

Cn^rrRa» âa na^fa Argneàtnf.

fiiit coagragntio generalis in loco teffranis prtaAiAn. Pr»·
faadbas Mas revaNnftfiaM ia Cbn0o Rtribos to>
muw tosoulc ARteRienfi. Ahnanoo Piteno, Antonio
Tncanenfi, BrWa Ptecnaciao, GaUtelaao toteU Mar­
ti , Petro 4a Am, Rtabyteris, Fraadfca Florentino

ltarum, Λfibiadbstraatium ia bec perte , neoton IpoUis,
violentiis, injorite, alianatanibns, AlaRtotiooibas. &
aonantoaa ottafioaa baiafaeAi conte Ra Ma Rite coatn
aliaas aftiva ft Rfiva totoAis ,& totocoato, jura <«>

flate , gotoficteMMMteaspraateAi iMaradenon RiCat,
sue Mtoerim, teltaai major RO in alteram abteotia pro­
catote valeat, h liianlmi acclete Aiganrinanfa provifo
terite non obAaatitan, teia teAi vavitattinteeAa,
ft raraaiiMs etiaasMoAktoann Rteflata graceffus jam

rAcî^

Svad·, PNoa* ragatn atetoaiatorto·, aUMMMRe
principe*. Λ ptvtetora* fpirttualiom ft taraRraliian

gravanto, ft btnckinm fiteotera invocanto tories Rôties

non BnlitMM,ftMicteotemcirmfapradiAoe,fingdarof■aateatiai ejrtTdem civitatis t aaibuftumyut crateri* in
tonna juris abtovento, ft inasRiAuas occstona praenii-

«jaatomM

la toi lai» iuiteijtofato^a, «AaAhMtot perfao»
AlAaaa tynnaw Ciwm
CRrtf. GvwrW. Tom. XXVIL

gala granntfà : vitoUcec per on toeaiaoram Antonii

V

I

I

CONCILIUM

Ilf

•GSMOMMB
IMP.

*

cotagri a

Mta
■fa·

afc·
fa

Conft
Al

de Pte

Terumo fecri coaiAotii advocati : ft Gnipar prapofait,
cqfab taweta ooncra layOmai Idwunymnm fah»p.
auii.tvr reverendo* pntar donum· epifcopm Vapiacenfa B (pfa
Joanne* Fntriwrim, ahbaa, Joanne* Valle*,

nuit faille* irantian· de acclaim taa ad acdafiaa* Flacent mam per olun Joannem Fupam, & comm condirutionem flt ordinationem Cooctiii Fifani ; quia ao non

'

~

A

ta» qmfaaar magifaer Hioraoymm de Fraga fapn· de6deeaifot habem andiontiam pafattcam AtocoMtaatoad
vocaro, nec citato, ft toulitur rootra afar votaacaco*
pecponandma fata faa cotamweo popala .ftadrefaan
flt de fax non tutifa aliam caufam, mfi idem oiim Joeudandam articule comra earn per pcocnramramfifcafem
nea Fapa hatam flt recepit pMngtarii panmim eb ta­
detie, fan aliat per peommoromfalei. Qmpeaptar jnm
rtufe » diftam rcdefiam Vapincnnfem. petane taper
volant··» Jp6m Symdl i demm^Wmlimnaymn fait
boc romedtam per Synodum iacrafanAamA ram roftrft afl diet hodioraa ft fam prmfam ad rofacadeadmn
nn ad acdaium faam Vapmrenfam. Ibmiitur panic do­
attirai· datie in caafafidei contre earn. Ad gnoe pod eo­
mina» Sumo de Tberamo pro domino Aflripo Militanfi,
rum lettarampoMtit refpondara aftrmativ* vola^ativa
prout d»Am donum· Gafaar petiit pro iimiao epifcopo
juta «jneconfcientiam» ft faramemnm peadaadum, pro­
Vapmceafa. Ex edverfo fermait vmmrabilie vir domi
nt fifavifamfarritedejurit,· ration·,atque vutitatit.
mo Ardecinm e-uidem cuufitarii advocant, quoad
Bt antngnam ad aiignam afltam uknrioeem faiffet
ecrieiiam VapmronCna, flt etiam MUitanfem, bene fadprnretfum , fait oblatum aid·· magMho Hmronymo
fe prarvdun per oitm Fapam Joannem ia hujufincdi
quod deberet ptmtare jnramoatmn anmqmm reipondarot
tremlaiMmibm, ft comaaanuo Concilio domwioram S. - ipüt amodie. Ipfe namqm Ilenmytnm tumut jnrara,
R- E. cardinalium, ipfafam tremiatiooM non fota re­
ft as no goto faerabnr Ubero toqni pnffe toti Ctmcilio,
vocanda» , proot fata fecit aaa fieri , per (arram Sjpft faile dor le rendem mentem ft inrontionem faem ta­
nodumContaotienfemata ciaoalmndn . Raplicantihaa per ft circa fibi in matana fidei obieta : fad tz quo
nempe praiibec· dominie Galpata de Berufio, & Simone
Ifaero loqui non podet, aon veUet aliqno modo jura­
dr Tberamo feccetfivv contra Muai dominam Ardero . Et cata vero quo faarit libere permifiu» loqui pri­
cinum Synodm refeaefeit (a voile feper refeonfiomdan*
mo, potae velit libenter fararo. Ea qno non farevie,
da bmc mde partita»» doHbaraae.
faenmt fibi iefti aiticuii. Et primae dicabatur probatae
Port qo· foerant lateor regie Frencoram pro promoto
per quatuor tata*, ad quem aibii reipoud* ·
ad ecclefiam Seaonenfam in partita· Gallican·. Ea ad*
ham, ad otavum, ede veram quod vidit ft Codait
verfo vero Rayranndo flt domioo Ardecino de Nevada
libro* Joannie Vicied, lad mm quod veUet fequi erro­
fe levant .bu», ft dfeemtbm enandam dominum Eajr
rem faam; fad at l ibrae magni pbilofapbl roopmndo ma­
mundum efle elefaim per capitatam lenoneede ■- ft fapteriam ft doftriaam bonam, ft iimirrrro malam.

αι xnjj!», txwa^Raai «mq · amapoatunoiayevjtaB

IF
ΜΜαΗΜφ ·

TF»
•V

■an

-i—yiHBÎ ‘iRrfaimtMDaiHl W»

«

*«rw «r

»

MV

wjgM> ·&** ·? ».»/·«*■**
-*JI «J<l «■* ’ •RR*·’"! W«*»F «TR»»· *«TR

'««svp
-OMB « '«BVÿN» 9» «n» «M«*u “T ·ΒΠ»»Ρ»» ■*¥

^u>pjv> ijapamiiBSjnUiiwyy

<FW«W»

v <wpwee«fl»v ■R|iW"hr TFW Wf*M*
-NMD *MFFM *ΜΜβ|Μρΐν ·Μ^

«?U

-owpuf · amttwpa aüamiana · wvinwiaiy— anSai hm«9
apaxs *wpaa ‘·Μα»Ν ‘M*Xo '««R ’«MF^Hi^'Kl·

—>^ww· : afWwiHoyaawj ‘mrmq ay oypi

■mr ••m’WR

MRaOOTWgmF

www

Τ9·Ι| aeq^i *

· ·* »Ι|Ι

-fV <9M3fM>HX **m *5»**IR*V opa»v ’JF··
-^apu^o *«nn!aaMA<»P»«>d · jaejeoeciofaawv
‘ 9—F*1 V * «Vil ‘
*»W* **q!F«F«»
» -tyto^ia nniyaaBy oyatav »
«»FM

9

V

W«»i

V

usrwo
ONHV

3SN3I1N VXSNOO

«o· «pw v

CONCILIUM

XMMM9
KXSM.

CHHJSTI

QHUm

M
M

liBtiifi ai

•fd
«M «Mk

■rivteto.

■Uttritai

tW t MMM|M MB 4βΜΡΒ MMMÉ IB

CMWvUi * &

B atkyanfo <M&a βΛί, «tek, Μρκ*>, «mU-

mt

Gtacat. « TtmwiiMi ; « taUe· 4m«Mbc

AriM «4 «ifa toc*, TÜrfcet Krifio·,

a», pro
■ΜΜΗμ

^«rtw****»·*»*^** »·' . · ·.

"gj
rife

ANNO
CMST1

“K*00*

CONSTANTIBNSE.

«M

dfada ae laeattfei|MMatmbac, terAirvnnra— Mana Janrian q^fapna Laadraftn ,ava—------- dtefaende ««fat npam tetaria: an fat HnmN «fato/fa atria tor, vidriitn. Efe·»- anno
ι paactea· oidafe to tamterio foaa- teevk Dm· taoodateMom aoram a daridnm «wdù. °*VT!

flaritoi ar*
J>*dr, dito

h

MMtyfeo Hftrapa paftatt tr
tofÙtàaa oatra oaatoa Ha.„_________ _____
ft iaMpUH «ace ia

Itfit tT pratalgamt ;

raa tr aeaatoatea ta «modma JtMaU ftfyrr,,
faam fe fait aaatoa tfattot, taaii tafmai t>yHi,
ffatear cantfaNkr ft fafetar. £m fi çàtoa fcattntit
itfi, ft ffr Sjaatoa tahrrfilUtr tffirtou, ft ter
étfîaaf aaâaaa, .dhtar — "
■
Ttoajra, Nfnlaa M
. ft Patricium

Coacttten.
oit, * fcrigfr totebute» «te^temteiomrft con­
tente in «onteoMaciOMB· librorum Joanni* Widal, &
Joanni· Ha·, ft mm· doAriam:adjunjen*, «nod non
erodit taorna eoam conicianriam fecitfe, turn doArina
Joaem* Hm terite,ft Ma «nt,ft eja* ritc.ori vri-

Ctrtattjaa,

-------------------

fta,ptr vMam, Haom: fena Hmapuoi traditu·
efi pâtfiai ftotori. tT aatofim fait.

Teoor femenûc drifaitio»

tea: contra ikraemm

de tap.

te «M nvnntiM— OfjnlMiift fetetae JoaoaitHo·
X* anriar Datim. ^f»u».
Ucarte· Abdt Ai Iferi· VkW.fa afaa Wrf», v»4
amp·* «tfte bamtecan teac fa pinfand· feriter*. cui d^ilrifau Dnu tr ithattr tafitr. -vitii b
ferte*»· fariltoc otite interorr,& mate terite eoo- V-4 cafar PM? dffada tfi, dfftipute trtenfaar fidt-------- ------- --.
Itr fiat in lift iafittvoa, feawf.· Si «ait in ma non
CteMa ft daftriam Joanni· ftldaf, ft Joanate Hm .Canotent, mittanr ten* fine palma,ft aroint.
MB feck vaod octet dafatew ab «ma doArina ,fto- jteanri A9oVr ft
Mritta faw, ft
ptelnnfeai, fed ex rnmn faai·. Sad nteariM nbi ipfe
*—------ β·η*Ι-^Ρ dfa· *~ —— - - N·—
-a
—----- —

eftMcreyanu Ace Jtefta Cn|«MrinU/Smedar.m na
j__ ____ ·. a. .
. __
·. _·

doAoram acdctefacMam opt­

femfr, ft cÎonanf»

toato Ataanat

coma

ima, terit vta· pairia· . cutetote· ynoad cotetto*

ritaBfa* RNtete, * atepavit. ta

tafiat aa&ta Hie. .
diôffe aaautot arti.
ato torrtoa tr trratot totoa a fatHt fa,tot
rtfrtoat : ^atftoa vat H^fanat, ft alia JtiatoHfar, ft aUa faana aatoa tfitofita, uatraria ft
faditofu, totoa prr toaaaa artatria vint loaanà
tricltf ft laaataHa aftrto Radiati ft dapaaiUto ,a fe aaaaUit amt^toù tr tfafadi, iafma.
>£fepr drSriaatr Ori pradttoran Jaaai· 1tl,f ft
Jaaait Mat, a rttoffaoaarid, dUffaat Jtaato fe,-

tesb

<MteA Vtearioafi, Jorteoo Albmmrf
ite ftulino Lateccfl >pifcqp cardi-

rimto tofe/teadT iafa(fefarfr tamfa, i» eadtafauSa S/aada ttpafoat tT faifatat caram, catMcam ft -Xpo/rifcm» /dnv^pafetrif.ft ridrm ctafnfa: anaferinr.

•fefef ft Janewr Km fa fair *afadi. .firmtoi,
KhUn t & pttorr ftoa faa aaat,eat fair daau

Mf^w.ft

ft Mnrme paa»
fedtoram, ambaxi**
vocate faadrifcar & ragtote.
S IS S I O

XXL

•φοΜ·· fori a· fa laiaifiatt,ftHia vaaim,
ftMÜa fi* tori fa
fanteb fa
fatotto, f^afto •ai4atftrea tatoafjato ftUitt

NV*»tenftmMritev Jteb. Mte oorrfafer faoaftori«κ>qtagf c&diaaii atew-.fnte fana» aafagtotattaffatotoato ,trfr^f.
/torna faat fapcr Otovtt éaaia rrvrto aa ft
fa attnaaaiafanar fa fa AMr/anurirNterf ftfa*,
pit tew enffaw MOfMO* terete vri m*m itpjfa,

tai

C O N, C ILIUM

·»

meteran fa radfaaWr.Apte Aeb fan
Ad»· raticultoperjm

——
deSn

pte cvudtrr ftytai—
ntm, ntieft Marate,
pura» Imo» VTttltfA J—»t Ηκι.
nMtdt» HrrraqpuMM» pr^USi» TKdif &
tUi
aràam rrratate edfierrrr, ifararayra
Jetan*» /raiJF A tft : prqptrr qu< radra» /rate Synate erandrw Hurray·· ■ jra/mriempmrrtee, «adb*.
morte mu mraMca». JbretaraMMnxdNerafi. ÿfaarfectetteura, A >« tet>» rdqyfam, rvnranxraram·,
evrtbrraettixi·· pranentet A tetem, rapue dtamma.

dedfei

«Μ*

doran· cmvM*· fiveduritlMIt

Stiflecwu

daftrinaChrifitanapmiagonet.ptaftii fai mainte·
occtaCamcatholicam, qws dtafc eflemuiticudfaemAl·

prairata Aratetita» fc rtdlrndnra trimi dyfiblirman
drasten finem Dei. non dvfaote euterfc». Imm.dixit
Ix rWMrmr loderitame, dr trite S<f. Gffnaari>.j tenere articulor. tear, dirk isramnuietMMbram, oftctaram, je-uaioram fuper csrtmonib oeciAra alita»,
Die vero Sabbati trigafime A penultinra menta MnR fiam, dixit quod aWcfiiodum adero, videlicet pempx,
peataiAi, ^nfiantier erane bora tertiarum, vel quafi, filter, uc dum clerut convertie patrtaaooiw CbriM h»
in ecclefia catbedraR in loco fifaoab fait per Synodum
iacrotantem Cooflanocnfem celebrare fclEo ymnl», vutiee, non otiaiftnado peoporita» Uta, qura den» te­
revcrondidranc in CbnAo patrita» itadem ptsfiatibur, net ultra neceffitatemejuc, A utitur boa» five patrimo­
A dcaaiaie donfaie Joanne Ofliend, Angelo Frxnefa- nio Cbrifii quoad tafciviam, A altae atax mere carna­
no, A Joadano Aibanenfi, epticopir; Amento Aqnita- tae. Itone, revocevte Hcteram rer eum fctiptam Prog· ta­
gienfi . Gdbrtale Senenfi, Ataranno Mfino, Ai«elo per ·?■· revocatione aBea Aftata publica Mtane, quo­
Veranenfi, Rraada Placentino, Vilbelmo tanfti Mar­ niam ravocav* jmgotaafibit dt predicate contra fidem
ci , Bmo de Fuxi, Antonio de Cbatanco, A Frandlco A errorem : cum dixeeit quod non vellet efle occato
Fktreotino cardiaalita» vulgariter Buocupotir; necnon tanti (celeria, quod taufcnfirat ran(emeatinet Joannie
illuftrifiimorum princtpum Franci·, Aafili». Aman- Η»; ta eno ita male fait ioortna, fiem unquam fine
num, Neapoliranorum, Cypri, Foloour, -Norvegi·, A foratur, A contra ctxdcientiam t lad disk quod fixit taSrcci» regum ambexiarorita», diverfbramqae aiiotum
principum , ducum, merchionum , comitum, prrrixo
dixit itfr rrafiIMbtiim · It peopteraa(cripta ditean Ut­
ram , unirarfitamm ftndfaram nunci», A ambaxiaroH-v raram VnqM · M 4» ptatme dixit fcripfife, A Alta,
bur in numero copicdo. Etpro burafinodi tadioniicoea- Qjax littera ftatim ibidem tait de mandaao Synodi peo>
pletione fiait divinum «factam Mifat de Spihtu AnAo duAa per rovetendita petram D. Joannem Fatriartkam
cum litania, oruiombur, A alii» raqmficta adfirfionem ConftantiMpcteairam : Beat Metata non, fid abfatatx».
ipfam. Qpibm cantati», A didi», de mandrae dite»
déni» afirendit araboneea, laper quo iraow «As Sy­
nodi Sent. A decreta. otdinartanee. Λ tenta five
tancent»· per ipfau» Synodum. A eux de ejm mandato
dccenrantrar. terannrar, ordinantur . tau promote0·
ror , atque flatui, decerni, ordinari, A promulgan te

themote tax verb», vidtUcet, Sjfnkevit iacndaiit*·
magHbran

feifcra publice teerrardAa, videlicet «elans vicente QmadSutraltme leAapubÎ'co,Aaltevoco,«fafi>
que feMmrttaee *r«»M Ifa·* ae^fcf Hievouynd

dixit fe mentitum fiaifife, ut Aanoaa, quando fcripfirar A
dixerat contenta in abfaratione pnrdiAt t de qnitan
foraine dolet : A
ubi revocavit doAttaatu

Hiraonyranm de Praga Ibidem prxtantem, A

raAo, & cunctata i idem raagcfier Keronymnc ta me­
dio exfiArm fuper q redam banco levato, nr a etmftit
videri A audiri potuerit, farraxir, iodamandn domi­
no» cardinale*, petnaxbm, arcbiepifeopor. epifcopaa,
doAorac, A magiflrar, βηροΙούρΜ litterate» virae ibi- dem exfidtnte·; in genere dicenc, qualiter domiantJa·
cota» fimnoetnam quo ipiritu locuti» faite dterfermocinam pervertite in finfem alium A pervertam,
A ntm finfumiptiue raagUtri Meranyml : obtacrando

petiit icti « piouralgan fo iatftit rentertttam dUflnl··
tivara contre eamdem magiAram Hieronvunen, faxta
petitionem A «metationem articuioram morum, at aidonum» patriarcha Qnudanttaepeiitanar. unat ex commtartir, de mandato ditet Synodi Cenfontienfa, ipfo
megiftro Htaraaymo pentene A audiente, tanvottam
difitarivam eoam ipfam Htaronymum delta** io feri­
ni» le*it alta A tarailfefaiti voca prnmnlpvk, A dh

fpcvootem vinorum eedcfiafticorvm· de φκ> reddere fi
Icbolb in dtfpatraionitara,

A alia» Adtet prapeor bonum

legebat, tufae

dvedatam |yi

Coocoedienfem. Nicolaum Mattab
triciumCrnagmfrai t Iram, per reraara fan petrae dominum Joennem Omentam pro fi, cum ram tateerit a
OTMBMMI Wra C8VMBMIM· g

vfTOMip

e

quita» leAta, A appNbetfi, fataeattaata, AdMWttafi*

------- Λ — a-

——<
Am
pftWSRJKW p mW CWeMW * ΜΜφΗνΙ *W*f*CW

Mt

e»

—

rU9 v

«outra

mine pndtii CouciHi petierunt A qrafièet tpArwupitet

beau ranaaefiflet eoateeua, Ad ilii fatee» faite* ut-

M» . Coocthum five Sjmodut ÇonfieaMoutatraqpdfieft
A iavocavit bractea» fixate* Aftt fiabootit lata

Uia.m» fart faut tanfiw ta uticdà

«*·*<#«·!

KUNNO

CONSTANTIENSE

SGKMÜNDUS

S»l

twdine morti proximus tenebatur. contra valetudinem
■mdicorareque confilia, ut ipfe juxta proaufa tanto
Dei A eccfefie negotio non décriée, fe tnari com ma­
gno vita penculo committers non expavit. Mira mudem tantorum prindpam pietas ? qui faammet falutem
votuerant pro ecclefia Crime negligere. Convenientibus
autem porifetis regibus,Aipfo Benediâo, ac ipfis oraroribus nofiris”, fit profatum BenediAum requirentibus,
ut ficut psotnifetat , juraverat , fic tenebatur, cede-

CKRvn

fait: feet prim drsmtai profati fispplirataur poteflati

ANMO
CHHlsn

rct,· inflantibus pariter requifitioni bujufinodi illuflnl-

M* nlltaitiir BarfartataM , & âeakt

fimorum regum Francis, Caflell* , Sicili*, arque Na­

Gthhiùîi.

varre honorabilibus oratoribus, ac magnificis , fit po-

tentitau dominis comitibus Fuxi, & Armeniaci ; nec-

htlLt t^nnetiaiii fnrlttoreat.

noo aliis nonnullorum prineipum eorundem regnorum

civitatum procuratoribus, pofl multa fubterfogia , qui­

Die Dominica ttigtfana prima , fit ultima fopradi- β
Al menta Maji, fit iaaUter Martis fecunda, fit Mer­
curii tertia menfis Junii fabfequeatibus , fiait aAxa
quodam convocationis praelatorem fit altorum hujus
facri Concilii bulla, valvis feu portis majoris ecdefi»
fanfli Sttphmi ConAantienfia , ac locis aliis publicis
euiidem dvitatis: ipfique pariati hinc inde Concilio
interefle debentes per entn vocati faensne fit citati ,
prout fit quemadmodum m diAa bulla, cujus tenor in­
ferius efl infera», plenius continatur.

bus eos idem BenodiAus illudere conatus

tandem duritiem patefecit . Non enim

mor , non religionis vinculum ,

efl , fuam

illum

Dei

ti­

non boneflatis coufi-

deratto, non denique tantorum pnixipum

auAoritas ,

nec populorum fiipplicatio , nec Cbriflianitatis tamdiu
per dsAum fchiima divifie & lacerat* calamitas mol­

lire potuit, ut ad dandum ecclefi* pacem inclinaretur.·
fed in pejori duritia obflinatiTimus , omnibus fpretis,

deluiiique a Perpiniano neceflit ; marique deveftus fe
in Pamicol* arce, quam ipfe fibi diu ante prasmunie-

rat, pro perfidis fu* cautela recondidit. Regum vero,
& principem , ac populorum, qui ibi convenerant, le­
gati , qui antea eidem BenediAo tanquam Pap* obedi-

verant, tunc pertinacem illum deteflantes eum relin­

quere , A ecclefi* Dei

unioni cobcrere lanius propofue-

nmc;Afub certis, booeflis, fit squia modis cum

pnrfa-

Qto Romaooram rage > A ipfis oratoribus tsoflrisconven­
tionem inierant, A flatuerant ; quod praelati videlicet

boraverit, cuaAi Chrifttfiddm non folum notitia, fed ipforum regnorum, ac terrarum, A locorum obedient i*
matorum experientia didicero. Et intaper quam multi, ipfius BettedIAi per certi tenorum litteras a nobis re­
fed in irritum catholicorum labores ad illud tollendum quirendi infra certum temporis fpetium in fanAam Sy­
exftirpandumque, mnita pneterea fed incaBûm fuerunt nodum Conflantieniem convenirent nobifeum, ad pro­
cretata remedia, forte ideo quia irato nobis Deo propter cedendum contra ipfum BenediAum , ad ejus , fecun­
peccata noftra nondum friatis tempus advemlfet, nulla dum canonicas fanAiooes, de papatu, quemprotendit,
hominis fotiestudo, ouUa ftudia faSscere, nulla confi- dejeAiooem, A damnationem : ut exinde de umeo palia, quiaimnn vetat ia contrarium varia pejora omnia floce Chrifli vicario ecclefi* fus fanA» provideretur ,
fieri videbantur. Sed tandem pofl mutoos labores mife- A ad alia qu* pro pace A tranquillitate, ac reforma­
ricordis Dei pictas ad ecclefiam faatu profoexit ,· effecit- tione ipfius ecdefi» vifs fitennt flatuenda psocedereque, qood an ejus fpiticu, qm ubicumque vult fpirat , tur.Ομι jam, Deo propitio, fmceram fuam mentemaia hac dvtate Conftaottenfi fob Aaoftolica vocatione, Atonita» prafequeotes Kac vocationem noftram magno
a Edfcfe
AoChrifliaai prindpsa domini Sigsknendi Romanorum unionis ecdefi» aelo provenientes , eidem Beoedfelo
Granea,
ragis nritiots cocvunimus: ubi ipfo operante Spiritu fen- obedieotians univerfiiliter fiibtraxvrunt. Ex quo , A a<*W·
Ao pro unione A pace igfim ecclefi* deinceps meliora lita ipforum regum A pariatorum diligentiis firauffime
/bw.
nobis omnia quotidie feccefenmt. Nam pofl olim do-D (petamus, quod habitis litteris noftri» , per quas hodie
snini Jommfe Faps XXIlLfic ta fua obedientia nuncu­ juxta contenta eos duximus requirendos, abfoue mora
pari cnaosricam depofirienem : ipfiufaue infaper pofl feo- aliqua nobifeum ia bac civitate Conflamienfi in unum
ranria» aoflraa» cui acquievit, A expatrie confenfit , corpus , A unum Concilium juxta pramidTa convenient.
tponumoaas papan» ctiBonem, Asminus ille qui in fua Cum autem ipfis vrnisnribm , nihil almd reflet, quam
obedfesxta vocabatur Gregarim XIL Papa per procurâ­ quod cootra cbfltaaum doritiem ipfius BenediAi Syno­
dal· ass&oritate peocudanr , cum jam principes , A
mes» fisum legitimum corem nobis in feffione foiemoi
tar rnngrogara, A concadente omni juriquod preteo- pretati, omnis denique Chrifli fi datas· populne in ip­
debat fe papatu, A ipfi papan focme cefl* ; A cum re-' fius ecclefi· smitaM cosriimtiec : ro pariari alii jansdudiAus lie ta faa obedientia dwn Apofloiica anfloritaro vocati, A qui haAenm ve­
nire nagfexeoM, in ipfo articulo A condufiooe unio­
nis dofitiaat; fieri omasa ad hocfeoAumopus , Deoque
aocepcMfimum undique concurrent t em, etiam, licet non
«b
fit opm emplim vocare, cum aliro foeriat Apofloiica
auAorfcate fufikisnror vocati, tamen duximus rsqui_______ ,_____
___________________
______
____ rendoa. Ornis igitur, A finguk» patriarch», archietaflrifiati
petadpis
domini Ferdistandi ragis
Arragonum,
ac ipfim BaneflWi, qui hsc ad ipfis» Boaaanoram re- E pifcopee, epifcopos, abbates, A ceteras occlefiarum A
cut paucos Bomans ecdefi* cardinales ab bac Synodo
abfisotes ex abundanti, A fine prsjudicio prioris vo­
cation, M pot tas mm confirmando, bort amur in Domino.eolqoe
requirimus A men sansis, ac eis in virtute fenUo orremm aeflrm adidperogendma, A ad profrqesu
As» ooMaMa aUa ad ontaaam pstvfemrlt eu» dite As obedieutis auAodtam lacti Ccncflii tenore patfitndomina Bosoanoram saga.fadfctanri pot afin» fadfitaas ttaa paaripi»us, A mandas»» ,■ quatenus peribnalitev ;
defltaeviasue. Stegna pcsfisw Romanorum rax proac- Utafiriflsaoa vero principes, reges, duce*, marcbiones, A
ctafia Dei fisllm pteta» fnlllrit» .peflpofisb imperii A alios, ques bujudmodi Concilio adetfe equum efl, vel qui
rogotaan faaram mpmtifltaris, qua fibi ianastaebaat , in eo fcodefle pofl»* quoqromodo, per vifcera mifericoro^Brib, for tonge laborioCaqua trinam abeam terres dis Jefa Chrifli tavtaum» , Abortamur ; quatenus per
fe, vel fotomam fisosoracrem tacn trium menfmm fpeperagam ana dribriam, Barptateanm acccflBt, comae
antAus feao» onaaribns uoflrto prwfinii ; ipfe vero Ctam fefi Conftaotieafi Condito interfiat paries*» : ut fic
L I I
cooCtowd. (fentnrf. Tom XXVM.

89?

«SS?

CONCILIUM

acegMDüs

>oo

.———congregata Sfalfaa a—ktadtae cogita >qo* teaodMAA* Synodi Confantieofis μημοβ, A d· eÿ» um ■■" ■
aNNO Onciliodecernenda, rifjpnn—de, up«dl—i*qm f—ht,
doo « vtaMM bbi pofir— * Wh· . fig—tnqne ΑΜΜΟ
CHRISTI ^dÿoto,, Dec tahdxtas nrilsianir. fariroaii nliilnmi fefim wfimrin fgasra·,
debit· —focattoni CHRbb
*«**' r» ommb-Afi^ali· proteste, qood per Mm vocatio- da—tandM mprofantante, «àtaeorem te ai—ta·
’*“·
om non inrroiima dafifatwapataaiéto— —tentent
—■ a— aagpaaatiM, aeq— ta— c—fan
défi* .Aaliorwn ta lac facraSy—do apadoram : φύ- nrio—Mpm, fi qaM babaraat, quare ia fcrifta dabus expediendi· —oridie fafiH—Μ,&φ—Μ— pinsita ctaari iaddMe ia paaaam ia Matorto alia· tanao
infitiare, Act— Dei adjutorio pedtam, patap— ta ta co—cam ana taaam, pUrgm , ttw—tIm arufaventu pnriaooram, A altoram de obta—tte ImiilU ta.· ipfafpm ooatuMcm capinri patM, Ain aon—
pnediAi, quo· tafaa tern map— wfpaAoa at. fed το» coanmatiM —idem aatam ia p— ia monitorio con»
omnes A ffaguli, cum va—ritis,tarittemtai ia—flata, terna iatidM· per ip<ta (—Am Synodum, fiveron-

in quo tunc arit hax fimAa Synodua.-c—a· potaftatem

πμο—πi generatas debita can inflantia poflulavlt.

A auSoritatsm dm tatimdfaua per banc vocationem ta

Tunc diAa Synod— five congregatio monito· pntaAm
doo canparaatm, toque catam, fi qtnm habent ntionahitecn, quaredeclarata non dtbtant,facidiffeporau
ia monitorio contenta, allegare tea proponere curant·*,
Itat Catii tapoAatoe, reputavit contumace·, A in eo­
rum contumaciam ipfa· montai ta montano contento·

aliquo impediri » *·* *®* *■ fataafo * Votent·· etiam
quod contra hujufmodi noflram vocationem null· Itaotue fe ab hac Synodo abteotandi, vd abeffendi vobi· ,
:.ut veflrum fingulisquacunque aoAorium coocefafuf-^
fragentur; qua» etiam ta quantum oput fit, exprtfa ra·
vocamus, A initu A ituuses effit deeernimm. Nulli ergo
ommno hominum liçeat banc paginam noflrat exboctationi·, requifittaue, antatripai·, invitationi·, votanteυι, tevocat ioois, A cou flirutionis infringere, vel ei aefu
temerario contraire. Si qui· autem hoc attentare poeI tmpftnc, indignationem omniptxentii Dei A bearorum
Petri A Pauli Apofloloram eju» te noverit tocurfarum.
Datum Conflanti*, undecimo Kalendu Junii anno
• Nat i viate Domini mccccxvi. Apofldka Cede vacan­
te . a De Crea, in camera Apcfiolica . Petrus de Mar-gnaco- Regiflrata.

dedara vit incidifie poena in monitorio exprolas A alia
declaravit, prout A quemadmodum ta eadem declara­
tionIt papyri febedal* io ambonem per venerabilem vi­
rum domini— Joannem Uste pnepotaum pradiAum de
mandato ipfi— Synodi Cofantienfis five congregation!·
de verbo ad verbum publice, alta, Atatelligibili voce
leAa, cujus tenor tafertaefl infertus, pleni u» contine­
tur . Qua fententia leAa domini deputati per natione· ad
tefpondendum fuper approbationibus lefaram A petito­
rum , qui fuerunt Antonio· Ooncordienf», Vital» Tholonenfii, Nicolaus Medeburgenfis, A Patricius Cartagenfu epifeopi nomine quatuor nationum, Antonius Concortx iün» iollcBixn, & tnku t*f. Gerxtxmcii.
diensit refpondit nomine nationis Italica in hunc modum
£ juxta deliberationem.· Cum non conflit» de petitione in
V natione Italica propofita per advocatum fuperadjun&otv*
Ceigrtittit i» mad—i /t/tat ■
unius cotnmiifarii de collegio cardinalium vigore comN no A indiA. quite· fapra, die vero Mercurii ter­ milfioni· in caute fidei, jfer Joannem Usk propositam ;
tia menfis Junii Conflanti*. in ecd. cached pr*di- feclufa ilia refeoodeba ad aliam, Plxrrt, refervata ramen
deliberatione nationis A Synodi, quod uam de cardina­
Aa, A loco feffionis deputato, hora oAava , re! quafi Xeu
tertiatum ad tenendum feffionem feu congregationem libus poflst adjungi. Patricius vero Cartagenfis nomine
fperialiter deputa», facroteafa Syn. Cooftantienfi· ibi­ nationis Anglican* refpondit ad omnia petita, Pltcet.
dem univerialiter in modum A farinam ieflioai· feu pu­
Subfequeoter ad inflandam A petitionem reverendi
blic* coogreg coojregaca pro infreferipei· expediendi· . patris domini Simonb epifeopi Tragurtenfis ambaxiatoPnefemita* ibidem reverend, pacribtu dominii Joanne rte ferenifl—i regis Romanorum, fait leAa una litte­
Ofiienfi, Jordano Albanenfi, A Angelo Prmefiino epife. ra miffiva per dominum regem Romanorum Concilio
cardinalib. Antonio Booonienfi, Antonio Aquiletienfi, A Synodo Coflantiensi diteAa , in efieAu continens ,
Angelo Verooeofi,Tboma Tricartanfi, Brenda Placen· quod rex desiderabat unionem, A pacem in Concilio,
t oo, Antonio d· Cbalanco, Guillclmo (anAi Marci , A inter fapponta nationum, A Concilium : A intiAlmanoo Piteno, presbyteris , A Ottone de Columna, raabat ejus adventum in tempore celeriori, quo pollet ;
•c Francifco Florentino diaconis cardinalibus , necnon «liu recommendando fe , A faAa dominorum ambailliiftrilTiiporam principum regum Romanorum, A Un- θ xiuorum A procuratorum fuorum in eodem Concilio
gari*, Franci*, Angi ut, Arragonum, Neapolitanorum, exsftentium, A pesfertim quod nihil ardui fiat , feu
Cypri, Poloni*, Norvagis , Dati*, Svecic regum, a- praejudiciale in eju· abfenria. Qpa littera leAa venera­
Itawnque principum , pneiscoram, univerfitttum flu- bilis vir dominus Simon de Theramo fecri eoosifloni
diorum, communitatum ambaxiatoribus, nunciis A pro­ advocatus, A unquam procurator ejufdem donvoi re­
curatoribus, ac quampluribus aliis doAoribus , magiflrii gis Romanorum, fuper iis petiit sibi fieri unum vri plu­
A fuppofitis quatuor nationum, fiusAam Synodum Con- ra , publicum A publica, infiniment!— A iaftrumenu ,
ilantienfem conflituentibus ; pro teAibus ad infrafetipea ad diAamen fapiencum, per proconocarta fedis Apoinfcriptis ad hoc rogaris. In qua quidem congregatione flolic*, A feribas Coocilii ad hoc deputatos.
de mandato omnium dominorum tyfam congregationem
Subfequeoter ad petitionem venerabilis viri domini
conflieoemium, veherabilis A dreumfpeAus vir domi­ Henrici dVitart ambexiatoris A procuratoria reveten&
nus Jo—s Usk prepofitu· Qpinque«cdefieoGs am­ didttni patria domini archiepifcopi Magum inensis, fuit teri , '
bonem pnediAum afeeodit.· Aquamd— comauffionem leAa per eumdem dominam Joannem de Usk una litiuper citatione decernenda per facrofanAam Synodum tera miffiva Condito pcadiAo pw dominum archiepiConfl—cientem contra canos przlato* , atque nobile· firopum Moguntineofem : fa qua continebatur In famregni Bobemis,AmarchionataMoravia,qui dicuntur ma, qnaliter idem reverendus parer dominus Joanne*
effe dtflamati .de taerefi : inqua .commiffione petebantur E archiepifcopi» eflet datat— innocenter apud regiam majudices quatuor, sow de qnaUbet —ttone ipfiu» Syno- jeflatem : excufam
-- f—- rfe
- , q- —
- d‘ no* efecit
-· umquam contra
di, qui te fae—arte informare debebant fuper contenti» ecclesiam Romanam , neq— Conditam , rive regtM
fu diAa coaomiflîone, Attataat ad fisseœ ^oflêAum, mjcfatem, A jam «fat ta Cento confltatus , deside­
quod citato per C—dltam decanatnr. Qpa commiflto- rans ultra omnem thefaurum pneem,Auntooem ta «ene leAa, furrexit domi—· Gafoar de Berufio advocatas etesia, A in imperio , A qnod——odo te toro orbe
confiflorii, taaquam una i» Concibo : A patiit ipfis terraram: fupplicans Synodo A Concilio Confanttensi
deputati· judicibus, five commiffarii· adjungere onam caa propter Mceffitates fi— ecderi* Magnati——·,
rommiflartan· d· cottegto donsiooram cardinalium, A adede non poffit,- commoda t pro auctato.
fic iftis petiti· aaÜul fiiit refpoufara per congregatio—
Sublequenter venerabilis vir dcnrip— Dominicus de
five ·<α· nomine- Subfoquentar venerabilis yir
faute pnefencavit littera» domiat eleAi Fulgit—ti«
fler Henricus de Biro promoter JIA* congregationis, eleAioais ejufdem A provisionis, feu confirmationi! fafive Synodi Conflantienfis pnediAc furrexit : A quam­ A*: proceflatus fiiit .quod non came diAo eteftotem­
dam citationem audienti* litterarum contradiAaram po* a canonibus inflitixum , feu diffimtum, propter ceRomana curi*, aluu ab auditorio five audientia ten- rentiam fummi Pontificii : cui diAam eleAionem incon­
tinenti

A

‘·Λ1,Γ>Jf T " “Τ .ί *·.» .,;♦.· /,*'■-*’·* vJ&' ».·< **-·.*>

joi
”"**

CONST AN TIENS E.

Ço2

> '·,Λ" '

«cejwo»

,οι

liamti

pofi eju· crqatiosNOi peotdfletu* frit pratieotare A
A**® per pattern lisas·.
Geyra/eti· cr*er*Ht
A S NO
CHRIST!
kM, faditer dosntau* Blafius de S. Agatha advo­
cat·» Mi cossflftorii bm recedendo ah alia proeeftatio- "Ttfe Veneri» quinta fïipradAi menfit Junii mit ten«•hiM per cm in Ccndlio Sc ianedoubm laâ»·, fimi- AJ ta iolemmter Conflantis in loco foluo fertiora»
liter fait pnalaftan· nomine fratria Hieronymi tssagi- in ecclefia majori, bora oAava poil mediam ooflem,
Ari in fecra Tbeofaghi eiefti ad ecclefiam Ariminen- hujus facri Conciti, ut mont efl, congregatio genera­
frm, prae fupra. Soper quite» venerabili* vir magifler li» : in qua venerabile» Sc egregii viri iliuflriifimi prin­
Henrkut de Piro promoter Condlii petiit a pratonou- cipi» domini regi» Portugal!;* ambaxiatores ambonem
rit» It afin Coocilii ferita unam, vèl plura, publicum publicationis ordinatorum in Concilio afcendenint ; in­
feu publica, inftnanencum vel ioflnimenta ad diflamen fa- ter quo» unus ex eiidem propoiuit foleramter dominum
luum mcommeodaodo. Port boc dominus reverendus epipientii. Prarfentibaa» dAi* tefiibuf fuperius micripcis.
kopus Saruburienfu forgers» verba proponendo d conti r- d F^it. tr

mando, eumdem dominum regem io Concilio nilrnife
recomtoendavit. Deinde diftorum ambaxiatorum procurator , fine mandaro fuit locutus. His £c peraflis, reIn nomine Domini, Arnen .
g verendiÆmus m Chrifto pater & dominus, dominus
D compefceudos temerario» aufus fubditorum in fu- Florentinus S. R. E. cardinali», etiam furgens fupradiflum
periores, dc prelaw* ûio», necnon laicorum, quos regem dominum Ponugallim, ipfiufoue oratores live
clericis infefloa oppido tradit antiquitas, in perlorase:-anfoaxiatores, «Sc dominum epifeopum Sarisbunenfem
clcfiartica*, fit priefertim pafforale gerentes otfic.um, elqganter recOmmendavit. Pra-leotibus ibidem reverehtuendo ecclefiaflkam libertatem, biec fanda geneiah» dirtimis inChritlo patribus A dominis, dominis Joanne
Synodus Conftantienfi» dudutn ad eam fama publica re­ epicopo Oflieitfi vkecancellario appellato Laudenfi . An­
ferente , frequentique , & clamorofa infinuarione rem tonio A<gailegiensi, Gabriele Senensi, Alrmnno P.Uno,
paene notoriam demooftrante , quod Hugelmannus deca- Angelo Veronensi, Thoma Tricaricen», Branda Placen­
» MffZWrr. nus, fit Fredericus da a Zaire canonicus de mandato tino , Guillelmo fanfti Marci, Antonio de Chalanco ,
capituli ecclcfi* atque confenfu proconfulum, reflo rura, Petro Fuxi, Amedeo de Salutiis, Ludovico de Fiii«.o ,
& communitatum civitatis ArgentinenTis, necnon Mi- Octone de Columna, & Francifeo Florentino S, R l
b MIT Ait- chaebs i Zalbrug, λ Rolini Barpbennig difl* civitatis cardinalibus, ambaxiatonbuique pluribus, & Chrifb fi­
rita/» ·
civium confilio , auxilio, confenfu , diicAos filios Vli­ delibus in multitudine copiofa.
be Imum «leflum, necnon Fridericum cantorem diflx
Die Jovis undecima hienlj Junii predifli , Conr.
Argentinenfis ecclefi* cum nonnullis eorum boni» & re­ in domo fratrum Minorum , in refeAorio majori c.Xje
domus,
in qua natio Germanica pro fuisccn' .im, uibus manu armata violenter fic temere ceperunt in quo·,
dam caflro ad ipfam ecclefiam pertinente, atque ad ci­ ftatibus habendis A advifendis consregan hurt, man­
vitatem Argentinenfem invitos adduxerunt, carcerique bora tertiarum, vel quasi, conditutus magnificus domi­
mancipaverunt, diflique Hugelmannus, Fredericus, fit nus Everhardus comes de Nellemburg , iexum tenens f>i
alii praenominati, necnon capitulum , confute* , procon- bernatons Sc cuflodis lacrofsnAr Synodi C'on(lar.'i.r,
fules civitatis, & communitati» pnedifl* inclufo» deti­ in abfentia dlutlris principis άικηιη. Ludovici c sn.t «
nebant , prout adbuc detinent mancipato* : praefato* Hu- Palatini Rbeni, & ducis Bavari* Prxtentiliuc :b
gelmannum decanum , fredericum canonicum , necnon reverendilTimis , rcveiendis , venerabilibus. & ».r..i:.capitulum, confuie*, procotsfules, reftores, Sc commu­ fpeflis viris dominis Antonio cardinali Bonomen». luan
nitate». atque Michaeleso, fic Rolmum przfatos cano­ ne Conflantmopolitano , Joanne Antiocheno pa:n. rch -,
nice , & peremptorie monuit, quatenus infra certa tem­ Joanne R'gensi, BartbolomxcJ Med olanensi aich -r
porum fpatia tunc futura, nunc autem, & dm clapfa, kopis : Vitali Tolonerui , Fiedenco Augurtenfi ριο·*.ιιprsedtflos Guillelmum eleflum , A Fredericum cantorem, cie Mqguntin*, Amedco eletlo 1 ugdunensi, S:mr»e
fub pernis juns , & factotum canonum , necnon excom­ Tragurienfi, Joanne NTormaciensi . Nicolao Merfehuimunicationis in fiogulos, interdifli in ecclefiam , atque gensi, Gregorio Tridencino, Henrico Feltrcn«i . Har.communitatem, Civitatem, necnon in terras, dominia, cilco Argtunensi, Ulnco Vtrdensi. Antonio Concoratque loca ad capitulum & communitates przdiAas q dienti, Bertrando fanfti Flori, IfiiaAnicienu epik v>s
Truer dK/araM«uû peuanra»

.Xrgesu/ecxifM· .

A

& pnediAa communiter vel divifim

pertinente» &

Nicolao Wordis uthufque, Joanne Abundi thcoiogi-r .

pertinentia, eidem fanAz Synodo redderent, & rela­ it decratorum e, abbate in Olna?en<i , abbate Campi- * Adie ri
xarent ; nili tamen caufam vel caulas allegare vellent, censi, aluique doflotibus in numero ducentorum , vd ”!'1·J1'*' ‘v’
quare ad pramifla mirum» teneantur : ad quam feu quas quali, presidentibus quatuor nationum & deputat ’ ad j, vivum
allegandum coram eadem fanfla Synodo certum & pe­ infrafcripta audienda confl/rutH ad Lie m.il'n , & : j i:. >-u< ;
remptorie terminum praefixit, Sc aflignavit, Sc ad hoc os teverendi parais domitu Huldrici epifeopi Verdc is.i »<■' 'n■>
illos peremptorie citavit; alioquin eadem fanAa Syno­ propoiuit ibidem, qualiter idem dominas cjnci de Nel-' ;· IP;
'V'
dus pexfatat fententia» & cenfurat ex tunc in scriptis lemburg * domino Conrado fratre carruli canonico c.
.rnj,
promulgavit. Et quia praefati nomtaati hujufinodi mo­ desire Argentityrnsis heri recepiflet certas littera,, m
nitioni parere, & coram eadem fanfra Synodo legitime rulbus continetur, quod idem Conradus canonicus re'
ad pnemifla in aftignato & prorogato terminis, Sc eo­ fidem A Aliamentum fuum excuüretur de captione dom­
rum quolibet comparer», caufamqtse vel caufa» pramif- ni Wiihelmi elefli Argentine?»*.» : sicque iple dominus
fas allegare minime curaverunt, immo contumaciter Conradus nec verbo, neque in faâo <e iutmmderat,
corstempferunt, ad Iuk tamen diutius estfpe&ttf,- idcir­ neque aliquid inde fciviflet, & fumme dolet de captico eadem fanfta Synodus pczfato» Hogelmannum dece­ vatione ; Sc m cafu quo aliquar ptrnz, vel fe itenti*
num, Fredericumcanonicum, Micbaelem, fit Rolstnxng ceniurarum quatumcumqtfe promulgarentur contra <acives, necnon confules, fit proconfulet, fit fingulariter pitulum fic fingulas perfona» .ecclexr Argentuier.us,
fingtdosexcommunicationis',' ecclefiam vero, civitatem fopplicaret Concilio quod dignaretur talem provisionem
fit communitatem, necnon terras, donùaia, fit loca prae- apponere , quod idem domhmsConridus come» de Neldifla», fit praadi&a interdifti fententia» fit cenfuras in- lemburg canonicus in illis poenis fic fub comprehendi non
currifle, diftafque perfona» fingulanter fingulas excom­ pofTit, cum totaliter innocens eflet hujufmodi captivatiomunicationis ; ecclefiam varo, civitatem, fit communi­ nis: recommendans ipfum dominusu Conradum comitem
tatem atque terras, dominia, fit loca, prardiflaa fitpraa- Concilio Conflantiensi ad omnia sibi poflib ha Pr.rcUmf-ad- Aft«· ecciefiaflico fubjaceie incerdiAo pronunciat, fit fentibus diAi* dominis pro teffibus infrafcriptis, necnon
d»M ; 2M fedarat: pnrmiffoque mandat per omne» eceteGe fub- magiflris Michacle Boloforxs, Wi'hefino Poice'I;', Gitiaai ktftra dito», qui foerint debite fuper boc requifiti, publicari, felero de Boveten notariis, Sc f Goftiedo de Duflen r MC G,·
curfore Cedis fic protonotaoo dirti Joci, live ηιικηίι rte//r
fit de praomiflis litteras ronhei opponunt*, fire, c
Germanic*, tefobus ad prsemifla vocati», fit rdcstii.
m» Μ»»»»»
, C««n'·
lu

'
Ctncil. C farrei. Toro. XXV1L

1.11

Cna

□ Uqr· ·Λ

•aa* «J*

rond<imia « Clarifie partta» dommi» Jneiaa» «pifcupo
Otanli vioeconraUario a Laudewf), Aagrto Plana II mo

tMpantea Naum A pectaon* ipfan Ltaoettf ■ Litt»»*
faaront dmta per do*** Jnstman artbiiptfnp*o

apKflp. caedmaiib» , Aaauuo fiowoRiarf , Franofa,
Vonetmrum. Cab riel; Serwnfi, Aapete Veronefai, Tho­

■wflJWlOrOMHI p eeCWB vlWwwPW wfa WUOJHi ^flN
dominl Ludovxi fintnmcaraale·- A aurebtae* Vatalam.· ia putac IltteriemMnri· tait cnattoaei, qualiter

ma Tricanmdi, Brand· Pteroutirm, GaUdnoiloti Mer­

ci ,

taro 4» Fnnl

prabyten·. Orton»

èt Cotant, Ln-

cido 4» Cota» , Pronafeo Fteraartfoe. dtaronii *rd»tatan nrroon iltafirifiimorum pnt«c*p«*> Reomnorum

. ipfe doaua» Ludoviro· tat A com·· conancnr iqp**
rfero diâi· ta iiMrtai qaad feccaflfano* bonoro*

patrimonial*»: d» *dbu« abMomtc ia ipfi» Utteha ip­

A U^x«,

fum do·**· Lotaicwm cMta

FriKO, Anjlm Arigpnnim, Cjrpri, Neipofaaaorum. Pelqata, Svecfer, I4orv*ia, & Dbcia re

qua»

, A taw

nmnann

datormtnatioai Co**fa Cemtattaia A feremlCmi
prionpit Sgifanindi Remnnonen regfe ·. quoro* dafar-

da

iImno prataarom, prvncipam tarn ecdcApAcco
Wkxtm , A

1« , qumi ferafeiiM* , urovarfitohrm

miaationi in omnita A per cunei· . ptatae A <me-

t—i mam worn awtaaiorontar . cotertfaue domutu A

tralitor ufane nd ramane obedire.

iopptan , Synodmn pmirtum cofahtuenifaa , A aiiu
notch Un , ArhewNb* tatau WAaobta ό numéro

tectrt, fee venire de pec, rel 4a ÉcAo Etoptavic bvw fafiderovit iferd tai celeriter, <4 fa** quod tod
Mundo aMo*<eHar*er q*m iutbra. Sapor qaib* fa··*»

copta» . Ct pro caartoJù caterou tabenda inter rpvercudum

intian tannam Vittam·* >.Mtam Arpanet

nenfan.

di mu virfcif cm «.hntatu krf^otinrru.s

A * wUoimcu-

petal infirnmanu per reverend* grtra· 4obm*n tar·
Apofiolic* proranatario· , ceterota· Mton* , atpue

fuX itx

fenbas ad boc depotato· , own , vol pfara . publicum

ta< dAm »< rerendu» pMer iteAni ArgenttMtrlîr ».. me­
dium talus Qpo taw eafifien·», lurrer·» revcicnJui

feu publica, irdlrtnueatam ta inrtruamwta ad diAamen

pMer d ami net patriarchs Anltocta·», A publicabat mi
c*u.-<>bot fapianti·
Pnatalta· fapetata domina A
qraer»l< caufa Arjewnw , quire dISe* tawirui etetai c tvflrbni.
tnata aBertmoem dummomm A t»p<4uk> , fmfec co- U
Tenor»· vpro uiftonen c«p»tuloeu* , pt prtdrrtur ,

pei domine* potnarcba* Anpocbeno* tecitMonim .
necnen dtporwionia comaaiBartaam cata , de qotaa

ptua, A btaldet narravit quedam capitula per natmeaa eoarleb, anta·, A formam, qualiter, A puomedo
4ebe<ct pracedi inter porter, videiic»* ekdkiaa, caprtw-

fepra A *ontio, feqpunrur, A fe» tale».
Pntoo , quod petiona domwu elefii Aqputinoafn ob-

lu*. A c i meatum AryerwinoeTem com mène ta, peonen
< aptiMormn tenure· irtam· turn taierti, A «bi A ver

feretur taro Concibo ena <n cniprapatiniii generali m-

bo ad verbu* recXati. <^iib«M f<c rec it vu vptbiliter,

loco feCooia taienda ibipo· per habento* verba dAi

levavit ie revprenta ppter «tarioea Robert» apttape*

Gmcihi cum batata· A boeotibo· dabki» ra.-ipUcwc ,

SanaburuWonootar Synedi CierllPntierdh, A feed cre­
tam relatiooem * <ru* rarreait mala rem*i<a per ne-

fecundum quod decet; bpeore tan Concilii *, A oede·
ta ArtenhotaM, ac pedon* «jutamdommi eleAi cou-

(IqeoCiarri donum rloAi ArpcntmenTn A fooram

fiderat ή

rido-

Iwet A cotlepûoor bemnrum, rernrum. A rerun eccle­
ne ArpaMtnaMn : A ? c.^avtrfo, aacedu· cemmita pet
copttutai, civu atom . A pettaa* funiUaim , tanquam
fubdae· »n fopenor·* A domuMiu» ceamnAd· atque ύ

Im* , qnod a two fatur , quod 4dto mertawr

tio bat pm

A

ofaa·

tapticteer fi» epnditia·· A obligatio­

ne qoacunqiit , A 6 farta aliqua conditio vel obliga­
te interveniret, * diAa obligatioate caArtur onto nor­

Qyo tanene compleo narta capitula ta1**·
ma per diAa* Conctlium. A pure ptaeta pprfana ro(Mau feeram deputati ύ , videhcM,
Dcipiatur ad fem juftiti· inter pedtmai A alias » of·
Brand· FUcaminu·, Anpdut Vtroucnii· .cardinale·.
ficio «taBrand*.
"

6κ» ■

Pro nattae Germenica, Jacob» Macewtinw epiicopuc Nrcoioo· Vordu auditor, utnufeue fmt doAor.
Pro «aiiorur Itelica , Mtnaet Mvhmpitap» Apron
η» ■ Tbo*>»de Amaieia, auditor palatu cauiarum .

Pro taKMte GaUxana, Joanne·

patriarcha Conila·-

iiMOpol A ta» opifcop» tabennenfa .

Pro Aagi*ana

Pptncaii epdcvput Cortagpd·· » Ra­

chat du* Derbin pi>4onoCitMn·
Qpta· ptacib» A commiiiriw fic dep»MM , taa-

k

hal · -f—

*”

•m

A per ·» veaerabib· vin donum Jnatuu·

(Uxauoa mrta donum»* Henrico*

laaenboeeb :

Utk

^r»pi>-

fai Qpiapnorclafiefat propofart , quobtei taauilta*·
pruneps Agrfanta» Remanntu* r·» knpfa Coneitio

fapor taataioae dnmmi W»tain>i eleAi Arpentmenfia,
A in perde» ipdta dnuum Hmrwt. ft reverendi pot··· E
rMf i>«r demand r $·*·* epcfcopiTragerteafa , A in cafa, pno
*··* ta·- CamdM* vebi, quod ipfe vadat pro alm raptivi·, vi£.**·**** daitro* caMorc Arprwtntenfi A famltatib» poiout, vi-

M

drfecet efa&i A cautoris, captivait», quad fpeta o»ad-

wa «ta . case*·, qaaamdutau* addumt dtAaun eMtan. Qpdna
fic fatis, d· *and*8 Spnodi arataAt ad o**a pmdrAa retandsruat : P4*»r ; v JeUcrt Anton»» Concur ■
dtafia. Mitotan MMrburg . VCata Tofanenfia. Rrtet
•MnCortagmfa. Ï1 dtaumJeaanmOBtanfienom Mcoliagl· «ordmefea* per

veifatm :

.

Appreboiii*e

M*qw hojutaodi la As per Syrtodua five <oq|tqgattoM* pmfatam . venerabili· maq»Arr' Henricu* de Pno
pre*am ipfi» Concilu petnl fib* ban umb, vclphr-

Bom, quod 4iAu»»l»tat Ibidem dfrnt Aptaletcan­

tionem idonea* A non

raoadanda aCoacibo ante fatam

confer. A de ftando part, ac fadirio fiAi, A de paren­
do , cootamperandoque, Acbadieedpfadtat*· fitper om-

rutnn ptopoficn , A opponendi· rantri an*, tan at of­
fa» , quam ad ioAantto* decani, A capituli, ac ctviu*
Argentmenfiu* , A mamma faper ira qaa* coMfenuant
lodemmcaae* octfediar perdita Atpentinenfa.
be*, qaod vice verla dacanw, —pirnia·. ac civea
fiaaifam coMMoen porta·» quoad panpofea A propa
nenda coot* ·* pro parte diAi etoAl, A all* ex
os diAu* tan** Concilium in alif* videatur «.-taiadfaio, dxar·,
Ma faperfaa fcripta non faemac teAa, fed fob* par
dondman Joanna* Patriarcham Antiocheo**» verbal*·»
diâa.
Itarq, quad deputemur par facnteCamtiltam de quahbet nari·» dun oetabita perfann en parte CoKq^i,
duo donsiui cardtafes , qui hdiqyt pieua* petadate*
recipiendi cautione· cata quo M pe!*a coagpmatioa·
non efient par Xtarilta* recepta , A cr*a tufied**
perfctia «odio tempore providendi in di*· aafa t A
otia» caufam A canfas ad quota·· parim* pnadiAa- d la odtad·
rum , A ali* ·« cdficto mot» . ac mamaa*· endian- **
dum . A emmtandum , fa ·*»·8ΐι·νν omnia ti* y*
dum, qua ad pta** difeuffencm faqufa** caufarom, ^7·νΧΖΰA auereianim pertinent feu penuabuM Ufa» ad fen- „ <·· he
tefaia* ddfinitira* esefafiva. d
feme·
'
C*-

JQAMMS

. CONSTANTI ENSE

♦Otf

CtygeUt'/ftrdu.

Mn-

ANNO
ΟΛβΠ

Ovarfat antecri, qate te Metii citra bormte
tewii taucteaem. Aacima fcptma «nfab Mattii,
mm « NativAat· bomlai Mccourn. fa patete·a mei

N

A

Coocilü fihifate, qate
namHrn vtnaai tea

Bonoaati Mri liceobati fo c MC. Set­

inam r n MK, « rwn «t limum· , « tikrffi
Baraate Sfiagute /aocarii. cirwm BsrriteOM » te-

M(|

iir,..

ten Miam pAmtetam cum rocAternii

ito

A
Adwmmb. CAMteANavamt, •c comite· Armaniaci
A Fui : A racirinte pacam, trat>*iUiut«* maxamm,
A faiataaa, a> arant ta diAacfa itate ConAeinni;. A
«αηρηρΜο· Miam ; & maxmom fcwwem , quam

*
petili

«I

Mbnm con-

ovitei fa gtete

te»

6

tabtte, AipAmmam-

cwca tehaa aAam wMm aatoaia oAtvfa, & m»farttvit teaKxabUiJoaaaM Aymarici, mtei. virartoter
rtlaaaa. f AjaMamai A Vatecte. Matltel, A Me- «Mfc.
Artem, wo^faattekojefacte A teatea, teateoFfa-

Ortetoea aaaam Ma fanAi·, nteAar Joaaaaa Ateaii
•amtern n»wliaali ai «awaMa fcteteam, <w«

k Miv
Jwo'irw·
literie tec

Ottean A rtaKaanitaten „

mm»

ctoüaté Aitefamna, ima aim vonr-

ailap

A Mmtocri CmteW
fpiUa

mi ite fatam

«

tai,Aate

Jkiaa paatapM , <Ate temr

>

te
Armeniaci, prout

toatav* pwAtai tioaciab te Mattei A yvanitear paanaateama ten ate III vterte Atilt it i aai teevm tolcivitate CaatacteaCa cam Agiite pateetetea comam-

feafi,
Μι I alwii VcroMofi, Co.ltotaao (teftr Main, Ttama
TriiarlcaaA, Aatenio ia Oalaace, hteh», (Maaa

vtt partte· baaanbMi piotateai A waaaim i th Ae*
MtebUl vAtariaBiNMaoaaaA Asa^ata Httwaxaava-

«ara promteama fata pt*«fe* «»»— ÜMtom eraVOcatOti* ftr fefiaM «Μ*ΜΟ pOMfimMHO pH^MIM*
non tmaHbtt» afic ai· «ri, aifi fi te ta faemampam
fera in*n«n Nta fiieagmlM, te alfa, «mm iniamfi,
gratam «m, Me ta afaao pacate* a forma raawnh
ta. Votera, tarafartaifa;iM<lfiiinWarin«ll iteprafencMranfom fita «Ao mmiae fata atfa· tataU paWπμ «ail....... ....
fa infiraman* pabiica par Boaartoa
infraferiptoe ; a ta raaioN· paamfi|tan* Hnemra*
con«ocaaoriaram ctarificaifa···, te
■ Te
not camm «x eifora ta fafafaaata prafeamnoai* ta*
ilnimrnco fait infra*, «ta caUa air
MJferwooefertaa «gBrnpi. panbyoaritefitecoaicnr.
• Data* taaaiaa, patnmdm, aartiapIfrnpI, epifcopi, pmilûi, fa ·

ta ta ftafe fa» MtataM ta fiMtataMta arara a
•fam, mm fartai ta aBraa ab tafifa* , mi fagar ta­
ira Mat CMMta ta «te Mtaaateer tawin.

iaoenfio « fata fur fofiafintai aaaapMana* ta acceptattaMm.fa tate tata fatal rafeaa fiat ptfaafiieinm
Mta Aimommb Jam tate aie* curira tOMtaai Ufa*
matera , fat a·»·* tabac a petaraaefeae «teenra
faeram*. « faroram eaafafaam, at ta «fa ofa
taba, ta ?» ferafert, raatfatarj aat ta rarifaai*·
<ta* tanpnri., fa aanatei; paaie attaato «ata «Am
«ara fotamaoefitafa ara prafoaaat , te fata fiae ata
m» fatal taberi rate* aroaffm ta Caafiaatiam, «te
tam maafoa aaliaaaaai. ranam fabfa.
Tante, fata per lecaptfacmte aecfaatteram gaarrataam faeraram aMnnmcaavocaaoriaram in citatam
Naaboaeafi ceacnefataram , enaram fotfa te tenor ia
Ep» BrarntfeeParag, fat* iitmaiwa teteam ta­ poaaamteatw «fi i attirai. , aoa fetaafitt itae ricarfa
Mb*
ra··
,
ac
MteÂpofafa»
aourfa
fate
pratalfaim
obHpam
prafiatem tomtaam.regm ta prabaafam fa
n« i. en
F”-· *l· «fa· a bagaU·, fia* fic , * pnmaitatar , aparaamr *rraptaefii«i fate* fa** fa farartaa , fit «fcrapentea
ft*·.
fie forant , «an eam itarafcripti· faaataia ana prtoiai a tenera eanveeaa , ana ta utratom «i*. aifi fi te ubi
interite, ce*· fic tari ta« fie aofiita t ifieo paatafar* «item femino rapi placuerit i «ac talaota «Au faera*
làrerm par altam fcriptaa fa manfitao «Aoriar> famé* fiBceofere ia afara eb ipfo captafa . te comentia ta
noram amoram «amfa «aafoa : Λ febfcripfi, faaini eüfem. Qata fi te «fa litierb coaracatmiia, btata.
A nomtea ata» confirai· figrata Nfatm à rafafitai, te aKM ralctiptia , aat teaor» raram t fa eoram alfaa
ta fifam a ttaHmonfam pramifitem.
» C »n arato elipno fiefirteat . fata lib . fa· te C fa· ,
Et apo Joanaa· taTirabteyo focrararrafitetar fait aut A faa forfon feficiaM. mfaatem· canfaetac tacit*,
ApoAoiioc notarié· in ommbm pntaiteto pttaam taàar- te UMM* rspcetfe rrrmnciatan·, nnarafafa tomiao re­
fui, «ira cam «fiûctafagi· mabeafiari tafilfcatabi, gi raraeamt jm picae febra* babetal , te rarlpioali
& ta prtaitea rogan* me fitefcripfi, te figbomaomanneB em, tem, te t*, fi faa, ratfa* · fataleaapm trram
cooTnrto fignata te cafiimonium «taam pnmafibram. amafiam pnaBbatan , aet «Ita4 terapaainterim eaepraEt ego Jacobm tofan fa Jaaaa fate fefaApoAo* cenet ,· aec aliea «tom toratotf rea* fit crate··, rat
lie» notarié· pnttafia oenaia , fa* fic , nt peafemm, riafrater Λ caafiitafa ia arara, toaae ramie, fa*
meramr te fiaraat, «ma fam aim faaataia *ab coite* fibi arafa, * petabmari M>fa , fegitara· te febitum
gu fapatatù fit fieri rite &aafai, ipfifane omaifaa ta* ta ferae, traece, te *eto cotfatemeata* . ftratefiamr
write , fignoq* mao cotatato fignaxi, te amnn propria etiam p*o toatiao rapa Arragraam , te pro ie to oeame fitefcripfi rogatm & refafiraa, ta fifam tetafiaao- tataa te fiafab, to fatem Ufa prafalan , fa felrarr
ntam «aaiam pramifiace*.
M rag» foi, fe fatem, fae.
Joaaoaa Ofataa Natteate Italie*. N GaOcan·. N.
<fip* «etera pfafai fcbetoiatrateta pralibatm boaeGermanie·, Joanne· Uegt AagÜcan* . Qfibe* o*ai- rabfa ricartaapfa» teragtefirit eam ia fine pnatafiabu> fie perateit, pnmataam·· taaonfatte mearim Bar- rom inferi te craiarai, tibifae aomia* «ii feataai rechiaera . fa confite rananbifaSpara-in-Deo Carton·, _ pu fari *** tra« pabiieara iaAraaNUte*. te «lira p·»*
te Bananati fari feoram te ib afotomiu* fa coafilia· ubbcaiiiAio«iinili p*natarimfefartaeteinferi*fcripim.
noram , rattaait fata fraanifi fa fa* ipfia faifa
Befimatera retotee Abbott ia tfafia , fafaa fife teratioeam.
priUa am* pamtetee a HatirMate Daatoi «mecaxrt. ia
îifiiïpwartr ram fa foria , *m fifa facta· ôte­ prafemia Aateaii Veriiratarii > fobteripti in coria tara «mafia MattU , amm ptrnfite a Ntarlmta Dœniai cariMimebiaram, fe m pinftatn «tantetaraaci fari
Mccccxri. pataaaCitaM hoaorabaUbm, Bowaaaofacile ia fecfab itaeatfeti, te Jaamm « I, tfaraff* cirtau
faentia tamatato, fa Mkhata fa Sana drOmBufa Ba.rfainnrtatam, te g bfamtaara Ofitorfl arabifacoai
acma , «brada Ifathte Jofii fcrfam R«tei faaata· VaiUparii ia ecdafia 4 Mirate ttaMma ai bm rocmongia , fa Jaaaaa Bactedterti tapa*·, taMaa ta boc rwm (pedali·* te afaaptocem, pramemimtn· natabfite
rocacia foncitaifiar te rapatia atemptà, prsfoim baao> fa feeftabMa tar Jaraam fia Cptaa pemefacr te nan­
raMH rir JoatMet Afaarici mitea ricarto Berabiamm. am matiifat pro faNafecitato mermilcnfiui tecapiexpliratao la te taper paamilfii fan Aaübanctaaa* , tniü prnfifa feMa, te ararentA, atetal It fit petara»nafatr mihi notario tafrafcripto «namfa* papylt fcbe rit pnfeao braorab*
Ayamrid *UM rfeerio
falam idiotam, ta· tatefafamte teriei. fadiilMla
Budtoocm, AfaateamfifaVaBata, BMfaa & Mo«n. fa Obtenata IMtararam, tatam, fa rtlawm teptp- liani, penieattem banorrtlbMi AnraUo fia Terre*·,
«teram Gbi fiaftaram , p* nobilem fa fatebilam ri- GelteamfoDecboam, «fora· Boleti coafiiiariM Bra
n*> iorainem foanoamfa Optai* facneonMB faAocam, "cMaoaHtebm prafofa , eteteutabm ia prafifia fiamo
te manctem coagrapanoale, fa p* «am rocmi Conci­ cmteiiiipfeictatacaCM, pnara fc· falraftantotem iaperlii Coefanbmfii paorincta MopoatiMB. lefaafat Jom* gMneeo feriptm foraatafimi Labariri feaaafa Dai gratia
n* Aymand aaiiee ricarim cifatatia Bataiimm· pro Mgfe Jentaaiem , du cum figMb pmterattem, fit eam
iltafirtffom principe famtao fa repe Arrapoaam , te verraiiia roborat*, lora, aiim fatrafinafiofa* ia parfac*, «ata ipfo recipit te acceptai liaaara* onororaaoria- gaaraao icripao* fcranriBmi Caroli M grati· Fraacofa baltea tefofafataaAm. fa littam* folroram <on- ram «gb, fiaipbita Tiramta·, cam figflHa pm»amib*n
fafiemn ta feram fa arato pnmomia, fab tecumrao- te fata verraflie nfe*M . fera, teiea fex fehrofconfaltaafai te irniifalni ii* «ne faaoetar.
fiatent in piifa*pao finiptm «gragii ara Ilii Sabaufifa
faan, «ata p* «acaptfoaam fa mxaptatianon pera- pnacipi* «fece Ctabiafi, fiegafi* m feaiia anrcifom· ,
cum
Ugc M ■fc.ybfeirafibmjMm·.

tallcfrata».

« ·!. Afatera.

« Mfc JUerjp. Lfet «//«ata.

CONSTA NTIENSE
AJtif·

ai wtiapatorii ao6pn»ftaiiaia petauaiaeat··.. no*

fabaar iMtetf-

*N«tfMtRerdKa
fattopifaahtonto
poMfaoM hoawaMba vicarb

coaaocMi ad aaapaiaCttKiltaB yro «ataaa fa aedefia
Dutataefa, faAjfpe agaric fcaiiiacaafia ΙφϋβΑ ir­
retiti, aaotaxfamai aoflroaia numero ytaaiori, pout fa
pwiéri aiiaia—, fafltaara oetoidmoa ufcttquoerilLfaaaaai «aad tafea raittîiiuaii fam pffanaaiab Mum pro*
Xtafatom autafmoon pofia ad ibliiwi romptirnlum.
Hoc ifaaa palaraicatibua vdlria ut cmCadoni conRfa-

fa· raato fcfaofatanl naiinmi in . Bc nfalomfaapoaMfariipaiiciaaaiMiibrlrai lii· boMxabüà vfcariw fapacaaaa faitboaionMIaaaGeoatfam » Oraeacaafiifartaai
fatfaa faafau npa fcfam paafaaeam, « pcpMfc Cd-

ttfamn rapm pnairucaro dtoant Cdditar, atpa tona .

•ttafactadina eatonp.
Datum Barcbiotaw fab noflro fifiUo facram, dia déci­
ma Junii, aaoo a Nativitate Domita wcoccxvi.
Bex Alpboufat.

pput portavit omnfa aUafapradcfla per dift·» nobilem
BOrafcUiGpwtMa ; Onto caaAiartaa prwdiAut, raoepundo oaua pradifcimpp dtflucn honorabilem vicarium
flbicmmuMfam, praacer ravareotiam ΛΛΙ domini repa,
fc pvoMpadicioM "fc Mgodi Utootar accapavix prardMtom onto mntofc , fc panfaaopdi pnadifc·· falvtf*
coabiflai utllbaia domino tap rfc toe farovk petdo-

«d/M lintre.

Bvmodi» fc vaoerabüito· in Chriflo potrihui, atuieis fc devoti» aoflrtf miferaciooe dhriaa apifaopU, pcaabyttn», dfaconia cardina!ibo», necooa patriar­
ch··, archiapifaopia, prffatfc A taceri» ia Conflantia provindf Mognaifaf ccagratatM. AlphoofaaDri gratia rax
C Arrapooom, SidUf, fct. Satam» fc ad accMf Dei pafloiteelafltawai canonica· faflfcaca. Vttwbilrm fc reiigtofatt, tafcfaae ditaflam oratoieaa fratram Antonium

R

faOpfaia netnfaepo

dta
faricripnaa. Fmfeutitau caftiboBpaBdlfct. Qm faeranr

tart pMrt'fcfatfaaone pmi pmdifc , «ai Rtoifc
yer am tafill ftotafaaa ynafaw foenfai, fc tocefltan*
■tarn ptoaifanto Me popta aaam ax foMafafi.

faudvtacbpro mtntt Francifco j Jorreta ciro Bar*
ChiMMfci domino Otili prvdifce fafibanfa , pi hie fcri-

die Mavcorii diriraiptate Μ», imo prciMo · Na*
tiviraee Domini Moocarri. cum Iberia faptadi&û ia

Marfa Mrncodi·, aman 4a aadtaatonribm per am flattai
fata proeteAtou pimdifla daAfaandi· fc orifltai itarratoaia iafliwrtoa» fapr MMwUia, pNanfcatfcM vaflria
•oflri putt oriranaa rafawaflf. Qaodrca atodttonfc
devoefcats mfcaa aSrftoofc pocaaaar oraadfc aeattoua
cifam oraeori aofiaoia fate raiadta· raUria afcfcata fa

Datom Batvhfaonp fab aoSro Spite facrato . fana
» Jrarii at fap».
Max fllpbnafai

dmtp fc Corficf , com· fcarahinent . du Atbanaraat
fc Neopatrip, aceto· come» BoCItanif, ac attanCo*
titaaif. Gm )ua capula «MOifcf Mu fc firarac·

Latova Miffc· Ctarife ftr)·*"> Me»a MU

) Evfaundb fc Cfcfc pacribm , anfc fc devotu

tatanfa, dfawfa ardtaa, fc fafca fadtiia«nrfa dfcfa
fc Rite xnniM Mliffrifliail domtai rap· ttoltori·

•fc

famentafcamalto
ui-

•NMfca^ifciaf4bfcfaat>taifMKNfc*ifc. «ora
patfctata fc noma pavtone cogfataaa plane coadaci ,

fck U^MMK , fc atataei·-

ftaw.rtofaadb. aMCOfan. j MCOTOw.

«MKMdtotfr.

t«d*. FamW atfapa. « Hac raid· mricw .

ora fiiper I^MUtioM ip^btant ragit rugiant plene infttuAoa. terafim entera beam leA· fotae (ueraat ·pui tepunera.A aon ia Ctarilto, aequataaraioaibu*.
n*o fena hufat lacri Coocilii rafemietur, tevtreii· & coOagta cafAaabsa,paaaRMa> iaiepatatiafaeranc
Λ io patri ioratao aragiteo Aatoaio aatettatori io· abqai cadtaaJet. FÎaeraat AA» rapi A repeat refcnpniai tegit Arreptum , gni Arata! ia Concilio car* « ralpoaAira Utram aeratae Coocilii, A fab built,
iont, quoi pnaiiAi fcatai , A attaa prrafatut 4o- Ma taataa apoAut per Coaciifara......
latarira per aaraara afiaa aifiaara îapwfabrii efiaminot rax Amponm, paee b iit fiwrft, Mtr·
rt^raai, A ita obfarvatm ouraia A fn—h pntii- _ Aura par tUquaa iapatatot cran îa—ito rapit Arraponuna,
Dqaoi
«Beat fa uaira caat Coacilfa, A cetera faceta,
Aa capitata in eb coûtante, A fie «faut AAura Co·
ctltara obfinvabb, iifaofitm afi obfitrrar· A es aoor, qara ta rat failli prafiafati· coacorirafa Nartoaa coati·
fi ipfe Aratae· arahariarar , vei aliqui abi, aut aliquto aaatar ; paie fapati aanltto ractoaibat tafifararant .quoi
pro parte iiAorora teneaoram vnteertat fiat votaeritfit nptAaraumr lêpati CaAeUac, A taper boc inter pana·
com AAo Concilio «At iirwifaai fima· to ÜAfa per uMdraa iifeaptatara, A aibil roarlafirai.....
Pofl brac fapaci tapit Arrapc·— Aauws,quoi val·
rapùuli· caacoriatara, parati feat ai boc, A ica fit
o&runt, inhrreaio fewer te iiAù capitali«, A «ou* lent » unira Caocflto : non taaMu rapraara «*e peee>
tanta in eit . Aeonaa fiagutta, iaquitau reroterwnon taie Coaciifara, aeque agi A rabat Coocilii peaerali»,
inteniunt. Et quanta* ai conifertoaat paadtfta» pro- ioaec reoiraat ie&ti CaAeiba·
Dte Larat aaAcst ai ia tara faCotab aMctatraiffra
pofitat par revtraniran pan·· teratom Generatau,
Actes pro parte AAI CtoacOii. qui ara aAActfc ta ai Soatfaraai taviMaia· A esbettantara tapera Sco­
psatm jute tiatrar, aoa pcrjûiîcante AAm rapite
tis, aai trataa taprtwu eeaibarar a rapt Aapltaa, Oats
lit, qaftut otfara aoa Abitat quoi liera toulaai ras st r. vd ctotta aaato ietaatat :) A Atrara AAeaira gu*
Amgeuara, A aiil rapac Aprtacipet, atque AAraio- lii reran tara rapoi, ai atiataaiMt ai boc Coadlium,
aaiHwGoaoralfepcrajuiicaie aoa iateaAnt. Br ètfut· A praramaiora aataeera arriéra ; A erra arastat ie
Dritae Etraftcraocaei Baocelaurara te Tbeotapfa · Mtio*
iiAô traAcianrwr publica tafinaaeata.
ae Scraat, A tutate tarant A& fatlt literate gaberCaauoqÿfe f" J«— 4—4 MU, fUUt Tthf—. araorto teotte, qatera rareraater, A perturba Aapnlatte aaarari « ateftara babete ai aataM· ocdefis, < jtkA fit taaoaranaiar Oaacitlo, qaoi ras tangragotla «UqaiJ fa
tara la CaaAasfa; A petteetar fit aaMtaaai tapa» **·
cran pfana pccaAne ai «note, «m aianfatana oectafis pertteaboM. Item earn Itaraaaara rate eA.
àaèrataiMbni, teeanaApa* ht», AaAorae agragU, Qiriilra teratei, iwraipi tereti viri, pro autone fitntet raerta mriifci ta cMraeeCaaterataeA co·
gregati ( quraara crantera era earn A antae ana in
Rrjjpai/tav

C—cilii gnertHi Gatrrulu te Mrrtrte,
rtfit ^fri'qpaaaat fti— .

aattariatert

Prate. Qgi igtes, Av.

ev-,χ.

KMWMi
*» XXJtL

CONSTANTIENSE

SGBMUMXB

AM»
ΟΜΠ
CeaftanOMcffie; A afeorim end** cm &«afafefe iaodemai·

per moatoorto b cmfa U Maecia·

patrie
taM Graporii epificopiTridaariai com fcpmfctte do­
minum Frederica· Damm far Syuodam ftcroteoftam .

caagra termino· aaceftarioe A opportram «dque «4 de­

pyri fcb»dn\ ^ύύοηη, gumteem produxanmt, ani­
mai tenor· infera· feat iaferti, plantai continentur.
Opibai fic fete , raoerabili· parer prrapofitu· Qgiaricacaticedlario, Aacoafo Bonradaafi. Ftaacldco Senan- •roerriefiendb A maadaro Synodi Coaftaatiaafi· afcmfi, GaMeimo fimfti Manci, BraaA Ftacaadno , Anct> dit Mtboeem: A jama petirioa·· ipdbram pcocaruonim
nto A Chaiaaco, AdmmmFteo, Tinam Tricancan- .CoaoUi fcrofimfti kpetaturam irbeAlem deputation»
fi, ten Fol, Aapab Varaaaafi preriymri· . Ladori- commidariorwn ia cento fidei : ia gua fchedula ipto Sy‘
"
·— ·
... . _ .
«ode· deputat rerwraodum patram domino· Joanoem
& Fraarideo Haerariao, A
diaalA
tan bajufiaodi ia eo ftacu, ia guoremaafit coram Con­
doe· baboada: A pro eurafetto- dito, Aalterita audiat, decidat cam fiapnlx οακφΒanfittraadt catdiaaitt Flmaarira· tiie , iaddeacià A crame rii alqne ad cooduriooem indaoram tardimliam , A dirir : rtaeiva , A ultertoi ipri Candito de merit» etulden ,
prout ia eadem icbadaia, cujm reaor toferioi eâ inferpattora |rwfieri,aec ridiftencfebedaim , finer gate
ipfe cuapeptto fieri debebat : βφ ipfi tardaient tentum
retendue patar dnaaam Joannii aptfeopm Ofiiahù car­
dinali· Vinriomti, A dixit uaaAut colieiii caAtaaten
ipfi domini card*· A noaaae fim proprio, gutter domini cardinata non
fiaalie fcbednla , fiiifieat de bajufiaodi firbeAHi omra· Arifeti ; A ex
limiter a dimt A eaedem fcbednli dlento en io raina· Bcbemia, A ate ngan principem ridrikac
caeA Trideat im : qaaro fi*piicamm ipfi· dommi· A DFradericam Ducam Aaüri·, «outra gara Aqram fumQonriito , ut A «mro uuupoftiru ficbadnlae iesaodm , mo opera A amuimete oft· paired· Ara , A ex too
orojorm , A major pan domianmm de Coacilio ipto*
arttoaUh· prAeotare babareur : m frbadatai examineremar , A ridentur juft· , idcirro
reUene am appraboro A concordera cam naoonibui ,

cnariudandi·

■

uedefienfi· lapecarrere cam ractoate ia ornate roriorabilibm.
<>fini A peupofide, lerureranc de renecabiim riri rttbo A iirbura, cajm maar tofirriai eft irfem·. Qo»
ra^iflri Ftoanm A Scrfinato A Henricm A Firn pro- tofta, prartm Synodal diftmfcfrAlm par dite domi­
aanorm peradiAi , arantoe promororio, geo fiipra : A num Aatoadum Oenooedioafian , drorianm patriarcbam
goeanAm Aetionem abra dacratara per Concilium cco- CoafimKdaopoUtacMn , Ndcoiaam MariêburpuAm , A
tra gnofitanaobAm A rapno Bobeari· , A muebioae- Farricium Cnctauaadbm aptepm, aomiae quatuor wcio
ru Morari·, ana on daoboe public* isfiramrati· A raaa , A aeraroedam panrm doariaum Joannem «pifAit ia pirtaN lariAoamfi. A oppiA Vimatafi Pata- copam Odiende· cmdimAm Virariotobm aamine colriaeA dimceri· : A accefiuraat coatumaciam citacoram BtopU cardinaHam per rete·, Haut, apprabert. Su­
A difta citarioae aomiaamram eon riaaperantiam, tro­ per roibue Udem praaeoerom, amateibue uribu· Apra ,
que incauAt Acaafi· coatm era aeocA precede·, eat pmieruat fibi fieri aaam, A ptam, par dnmiiim protoprocedi ridera caraatfaan , A ia aororo mmnarorum nocartoi Mi· Apoftolket, eCMrof|ue derte ipfiu*Con­
riire Art ddfiam rirarineaa in fimaa buUp Coadha- cilii publicum A publica, iadtaumentum A Μπμ·.·»rieedh ouafiM , A Mnrneero eatdacariota A rbte i* , A durarem rai memoriam , prarfaaibu· fiapradifti»
Araiab pro eedHbue bfraferipri·.
Qpibk* anate toft· fienuuic ranarabili» A circammi b fadptde Aeaeo A opponere robroriat, «oaembaAaterir deminue Juftte A )u rorat to Cecri confifiorii
jedma* mteurioato Adtatiaai· intemron, firma»
dem fyaadumcitari meaAti, per mdieeeiem publicem Arocatm A expodbfc quater «cdefieTranenli· in reIftei raram remue diArar dbdie Apebdie· , A «emam (ΒΟ Nmpolicaao, qu· urotrapoUtara «ttdlarac , fuifler
pmomgamdum tmndaum A boc ceeyitrain per mm- riduampaftore, AAmmdm dwdm alate reverenda·
Λ
—A -- >-A n- t-Λ a_ .
parer domino» i.... per capiuibm diftaqcclefic,, A ip- à la ni<
9^·Ββ··Ι · 4NMM CWM MnmaKw
· Oa
nibHoariaue mpofieeraut qnoarodo coram toc «ommite fi togitimeprorifiauper diAun eleftioaem , foppiiaindo j*».,.., Λ
riic qaot raprfMcatConoIia· Coafiaattoafii dJficulmr (tecilto ocdcfeTrrârQfiluccnmtur per confirmationem/r,
M mm
in
ChôL GnmA. Tom XXV1L

JK «·

· »**«*<, ΥΗ

*«μμμ Ί· «

-»· oyyapMy ? «■BfwywMMt· · ayumw «·Μ|β
■j· 4M*rn* «*

uM> ÔMM|MH * tHfilS Vf «ÛORRE * w«*o

uiaapwxM «F «μο^μν •*tol * "“P * *

«■μΚΟΜΜΜΜΜΙ»·· «Mm*JW*ro *F o·**»?!
-«9Π» ·—J4>»W mmauIjr wmmJ^ twjomwA

f

‘ORM* jean·

amn—ica

ra»œ

pay axMy «R 'mrb** ιω airtMtM» oyMaiaj oa
■4UUM «qnonboj· · I(«BO*N> ywb MM| *·ι*Μρρ Vf
«MO*3 ■ «tMOMUMO μΐΝ»ι JmmoM Φ ‘«mpoaiM

«Hinta (MMM^vaiNMMaMMiuiwoamamr
«MmoMomao^MW «* RE <—° W «y»n n
-ai !ΠΡ«*Ο !J3W «nlM|MIOMM14 φ «ΝΟΜΙΜΟ*

•—HOf
HMORnwMRai*· V ‘«ϋ^οβ «■*«·» ΡΡ·»·»»Η

•OOfJMMyM

'MÇAMR MOfWdjnp U YJ-

•M«mnuAia< «pfM ««R!R '"’?··»!* »<»» *moM
MHMWMWCMp »1 mpmnr φ«Ββ« ayippaf uu

-R» o* MmpmvMO MfwoJt w«!> ’3ΤΓΊ
-U R

llliaMljyy φ

tMJpf» NMOpUR

**<

φ · «MUQM| ‘marinai

'KJOH «pJM|
• IRNNR «ÉuajnnM anflwj pmiw >j«R4 ‘ «Wf
mm *8F*»v R»· «r* »r p*wn
•JIMRW OlR
^10« ^·ΜΜ>*) f VOPM MUMM
i ·Λ»ρΗ » ‘jtuiRMrf pa* «nnwiiip poin·

·Π|Ι«μΗ9

·β»!**ν!·0?*ι*»·Μ WD«
« ‘mqRXJMRn· «R* 9 *RR< W ,**W5 **
-opM Nf RqRfqRtaviwnbMRMF «μ·λ «O

pw*!>* «NOM ?4R|M,MNMM0» OfXWM» βφφ ***

«anM ·«r4

»Λ uuipat «| «χγ
ANIMAT Wy MHIWfMX

HMf» Wf —«O|WUyf pMNfWNN R* ·»·» ·!■·>!»»

ψη Vf

MHMrf

·Μ|Μ·ΙΙΙ··*·1 ‘OJWB φ t*4

«moMo lU «MpRjy «f Ri R«A FFtR·· «R
λμοοΜο φ «wrwûfP F» »i "fRr —j«!iiyMO

-R •V* tf Ί·Π·ΜΙ»Χ
W HW «F· R
miirujr—m y«n—Ff ■*«*
«u
|«H*T< RPR φ ·«>»!·« ‘ ON1RRM· >PPA Of «p -MMUR ‘«MOW» * ΜΜ·ΠΠ«< «* ·»«±
«» wamoa w «KNRrf «yyi «4 mm »iayyii«y
· atRopqm *««·> «F RW W «W
wiamàinn jy 1 marny wFimjoa· miff ? *«ΜκρβΜΜ · irhW i^wp R ■*·» aRRwyyj, φ
Ή

■FHX«W

•W»p

«RM· «F
•r «Τ'··*

-w W"S

r«w
*

•P

4m

n ni 113NO3

usnno

HŒX

▲

'V5S*

CQNSTANT1ENSE.

««·«*»«

918

■amfcLata, Sgtamdum toNrihft ADiafotfis, SvwkMem toRodde. UkicumtoMoy-—__

fch, CmtacmtoTiacobue, DmtaamtoTedrira, **72.,
“-fla~i
----- μ tam, Jou-0^
MotokwdWey, WcMtetaa to Mette. Joannem ““
UBofin, Jbanaem diftnWteaachtoWlkrwv, HaekunemdhHotnbls, Nicolaum to Holodte, Joamiem
de Fitrirprh, Martteau to Sntxiw, Wcncealaum
to Hctaric, Stepinmm to Wchascmis, Jorannm

~

WidaoramtoZhou.Mloo-

Beta, Daatoum to Recteeug, Laurentium «te Bro.

rite, Barfimem to RedUbu, NictelaumtoBaKhoü,
tnctod, Retrum tolriH, Atetian to Wefctam, alte Daate, Hateédom de Louante, rite de MoTheodoricum toHoriafcx, Prtatari Karam to Spac­ nvat. Warimum de Qritetag, alte to Thue,
er, Onftaem to Latate, Hearicum to Lctaa, Matam
i iul m i mmmrwmuacrwnem to
ce Rupfynorv,
ruryuyuwr,
WrarteamnCrotawr, Martans to Skala, R»BHIawiniww toKomorwv, Jtemem Helen de Nemefis, DaatondeCoftagrite to CMun, Weneaten toStatar, Alteram to Incom, UH·
Piataaem de Zaam, Morouardum de Cacuvrin ,
Wmcerioran toMm, Jeaanam to Letaris, Ma- nan, Laumatium «te Marite, Prooopte». «te Sonjrkotadum to Hotter, HanfcumdeCmtarite.Mik»ua datawvite, MaMfanam «te Atattes, Rrffiokrnsm to Aftertax, Urnam de Cofietis Petrum
-- --- Nicolaum Rridff. Nicolaum to Kita , Mtpoaem to Pole,
JcauaandMumThiechteRrwx toDobukoinr; Petrum
to Beabdmtote, Rnnn to Htaa, Rohmkonem
lirtuiHte
toHoUSmite, JaooMm toMatquart, Botoanem to
Mederis , Joamiem to Refis, Ttematam to Sudenetx, Ceuftan de Tiribaridi, Joannem Defrpha ,
Mm to Hatam, RaSkaacm de Viderv, Uhenim Bohunjboaem Patppel, Stibotwm to Gmutavtu,
Procopium to Hoeranram, Zdonkotem toRadpn,
Moricum toDolaty, PauhfcoMm toHortovrit, Mur­
aaaam de tamise , Uricum de Braaicomr, Idta tinum, to Jurrv, kaanem da Brands, Mauridum
deBlamo,
)n—rrntoSeraw», WiDelnwm toHermm de Lotto, Mathton de Ctaris, WiBrimmu
Nicolaum de Sealant, fcaaram «fidum Ribik da
tan dr Iddtais, Zafetan de Zdealau, Ra­ Stan, Wanceriam toTbenfis, RetronNabotoon toUttete, ZedHaum «te Ddbmmda, Ttanara chaa, JoraramtoWtawT, NutamtoPodteuir,
da Paaion , Pyvedteram de Hoods, Hnafaoem
capiuPauta, Henricum da Bromco, Potnam da Matoaeum, WBehaum de PrerenAan, Jmanem de Lo­
uis ftotemom camtariam Cauda Bruneaton , Pe­
de Sortais, WUftxmem Piene- tram to Craw aBs toSraka canendum Zudetomtam, HataBumTulip fapraanm tracefcaBom ra­
ni Bohemia, Waobmw to Batkwrib, riteEta1WT, SMterium da
frtan, JamapottoBonaoter, AlMMtoCoota,
aBat to RatoTnrodtoaa to Staterg, rite toWetoWRnaota

■oratae, Wide to Steyta, Nh
da Maraoaae, Joa

toSntaa, Ri
Ntata, Jod

«teWttaa,

«ακο- nnnKua oe rjunaat , mpamaotan ae muo , uram
am de faemtoKfaarv, Petram da Sürines, CrinrikoMm
de Re- to Drahotna, Smhaanm to Variantes, Dodfatemm

Waledapra, Taaimem Caotda Beratas, Heenan
to Lipa, Aratam to Worweorr , Stateram de
Brauha to Dtibcatai, Tastanem 8t Sboikonem
to Stab, MtBtaaem to Mriartate, UMram to
Steteaim, Dick de

/^*îinmi ιΤ* ^’·,

de PtM Dotate, WWiteiuu Trin in W. Penn de
Trikte, PratunmtoUtoata taaWote, Ra- loam to Ab, Staerlaram to Hasten, Sbralioaem
cteaam toMHknfr, Ttaiiiiinn ‘ •‘ jyiai n^ Pulpata to Jraodnriu, WRakoMmda OterosUlricum toDtaamariea,
■ , Reaafnm
asnoamH·, toTnta.Be«c ,««■«»»,aw_ vwi to Triton, SdboNtet Ztwv, BoMflium Sanfik
opdetaadeSetdkn*«,Uo-E Janita, Shriek toBimriil, SigteamdumBrateud.
tetantoSeteta,
~. . teTmchaim, Wankonem deCptaa,

toTtetaMtaM

teals, Ditan to Hskfi, Uricum de Racodau,
Buimbaaam to Write, Rynardum de Trams ,
Wrnrstam WtataRMtama, Stokuramto Hrid, TetadeTeL

919

r.xxm.

CONCILIUM

..Gtjnmrnn.

, Joannem de PcterAquia btanes a primavo Inde firotar* invidere di-___
'

‘

tb ecclefi* fltuânra

ANNO

i in divines eloqui-sCHMSH
ipfius militanti ftn*- ‘*‘6·
- — rertat & deftruat, in, continuata operientia pro­
curare nae a-------------------------- tqgem nobis (pecu­
latoris afiteia —,--------------- Infidet neceffitas, dc
eaquirit aaAoritas, nt Uns tafidnsproceDofopncfenti eampotn, quo hjutaidl fanismsnti cum fuis a-G. j
fiefiabaer Inimiffwfrriffer ftngitrvrrtctr, krvtnûM h ·>.
fetaQttaa in Daminoramdfis obviemus. Sanevx re ^7 " ‘
troata tam in proce denttai, quam» prsfeoti ConftantienfigeMralibas Conciliis, non dubitata» per Mun­
di climata auribus MKrebuifiefidefiusn, c quatenus fa- « mc f.»
tanas ipfe quofitamherefiarab» At* damnationi* mini- *"»' ·
ftfbs, ic ecdcfi* ftnta diâ* privignos, & maxime
novis tesMoribus fafcitaverit, contra flraâuram to­
tius ecdefiafticiedificiimoBeMes evenere fidem Catho­
konicz, » Palm, baronet. milhrr dc militâtes regni licam cum legibus dc ecdefiaftkis moribus a (anctis
Bohemia, ac marduonanu Moravia, «et banc Syno­ dpatriarchis traditis, êc haâenus per viros catholicos a Mfvndum alias ciratosad competendum penonalirer in pro­ tenaeirer obfervaris, fcilicet quondam Joamm Wi-*~ *
prii* eorum perforais coram nobis Canftenti*,quioqua- deff, Λ Joannem Hus herefiarchas, ficut patet dare
gvfana die abrxfecutiooediâ* citationis computanda α eorum fcripturis, Bc opuftulis , qui minus caute
modis & formais «fida noftra citatione enteffis, feAa appetentes maMAerium, fit apud plebejos legislatores
;t> loco feffîonû public*: ad refpondcndmn mea de certis novelli & rabbi vocari, bnc quoque doârin* ftudiis,
articulis , & praeferaro articulis per profatura Joon- & concradtttictubus Morum patrum contemptis , ad
inûnrâs fetos conveni, feu uique ad fianasnura dam­
ireveraa- nationis erroribus implicarunt ; adeo ut patri* eorum
pœdiâi fetan* feâandoveftigia, qui fuper omne quod
mittit refumendum ineo fiatu, in quo coram nobis io- colitur etiam in colo fe machinabatur extollere, afomdeciGe resnanfenrat : oherius audmd» per audientiam, moratio ad «ferai profunda dejeâus eft, quique fecum
rontradiâanan,fe valviscccMaru», "procedendum, quarn^um in damnationis laqueos, & devia traxit,
decidendum, cognofcendum, fit fine debito tominan- fit trahere non qutaiot. Sic & ifti fuper hierarchiam
dum cum omtubus fins emergentibus, incidentibus, de C militantis ecclefi* fe fiiafque traditiones laborantes ex­
pendentibus fit coonn*, dc cumponfia» in tififem rediere, fibi quatnptanes adunarunt, etiam facerdotali
Theod*
, qui V’J ΓΛΤ^
ex ofikio fummarie inquirendi,'ficprocedendi, ufque digniore drcutnfiiltM, exemplo
. r—
. Gslibri
.. .................
ad dhfeurivam fententiam iactafive. Ne* cbftante fe aliquot magnos novarum fecbrura legislatores fore w./».
iiâo patxjarctar caufam & cau- praetendentes multitudinem ad fe pertraxerunt in de­
tatrefcm VVideflftarum ti Hui- vium, ficut ex Apoftoioram Aâibu* colligitur dviden,'ήΐ
etiam fi fuerint criminates ubi­ ter. Et quod jamsnpliu* fAueendiuseft, prsnqminacumque, five inquibufcumque dkncafibu* faeriMcon- torum torefiarehatum currentibus temporibus iftis adeo /to"*·· ·
ftituti, cntalcutnque ftatus, gradus, ordinis, praeemi­ excrevit perveefita* dc multitudo, prout ad noftrum
nenti* exfiftant, ficc. ftatumcauferum bujnfinodi, ac muhorum rotatione dc fama pubtica referente, (proh
tenores buÿufinMiicommifiiotMamfeâaram -, necnonobftarite quod afimprofina Synodus certjjodidbu» gene. de maréhionatu Moravie, quod nonnolli, qui etiam
talem qnaruaKutnque teanfum, five errorum cauf» nobilitatis fecundum carnem titulo praeeminenti* cencommiferit auifismm ufque ad condufionem exdufi- fentur, confriantes infirnul ad tenendos & defenden­
ve, fie afin judiobus indufive, coram quibus aliqux dos tam Joannem HushereGarcham orxiatum, quam
difhram cauterum pendent indeed*, ftatum omnium fisos errores, feimpietatis vinculoadftrmxerunt.- qui­
caufarum hujufinofe, ac tenores coramiffioaumfeâa- que noriffiraesppoeeores inigi dratwn Aiper iniquitatem
rum, necnon quorumcumque nomina dc cognomina ] , detra&anibus dc fanetftitiofis febulaticintas eorum non
iudicüan, dc perfcnarura citatarum , dc citandatum comenti, etiam Hbeüos fonofoe felfos calummi »)uhujufinodi, ac omnium · aliorum habentium, ^cs- ridquerefettra, ut afibritur. fic copia infcper Ggillorum
(entibus orofoficienter eqxeflis, conftitutionibu* Apo- divcrfocum appendentium munitos, fit in quibuseuroftolids» nylo palatii premiffb, fic aliis in cosKrarium dem Joannem Hus, JoAo
jufte tamen Dei judicio, noflro
facientibus non ohftantibus qubufaapme.
quoque tam rite, tam fâraâe promulgat* praevio fetsDie Lun* decima Augufti not* indictionis placuit tenti· calculo, ignis nocagtae coofantptunt, gad Jufti-1
nationi teals*, prout fiqncoatinouv-, dummodoali* ficationem dc laudem praeconii extollere Ctuuati Gc §
natione* cenfeant.
Cynus de Lombardia.
quoque publice torrium ofiscrandaram ejutam, dc
Die Martis ngefinu <fiâi menfis Augufti placuit foorum teAaaona», ftt tarom tauefomprmficatiomnationi Germanic*, ut fupra continetur.
bus nfiqoa «I dfafiomm tagumis defaifores effe vo­
Viocentiu* dei Rivo U· natione notarius . lunt, dpubeceprcftraoter, ut de fe moofttuoGm ex­
Die Mercurii duodecima dfeti menfis AuguM fuit tremi tefcraratnti prahqrriw feâaculura, «pariter &<■teâa in natione Gallicani, & placuit, utfapra^etitur. xempiom, canfiatgaro nuUonous trepidaverunt, prout
h*c dcafia b eis vonenofisdccalumoiofis litteris in con­

deMaroCwv, Petramdiâum Hvanfelde
• ** Zaxczorvto, RaacUkmem de Coovvak, Henricum
de Zcra Nowicfe, Vmrrdaum deCutwücr, Henri,
cum de Hto. Jeflionem de GeftrmbJe, Etaftnura
Vvyoteveara, Vvfaoands Raro, Venceslaumde Flatinta , Joannem Cbteevv , Jan Donat
raonM
MUskonem Donat de Momie, Jan de _
Jm de Vviochana, MUnrefw de Stadembra, Petrum
Niger ds Stiaowica, Mtbafeam de Vtibieta» Joan­
nem de Ltanraqdor, Rarftnem diâum Hladtk de
Zaurfc, JmnntmDum dt Satanto, StibasdeHindsdorii, Datakonemde Siradek, Doneffium de Tdb,
. ‘laaantm de Emiffim, RufionetndeDralo Plaff, DdiKonemds Rieiia, WfiokoaemdeSvuinuic, Joannem
de Rithamberg, JoannemdeZinota, PardumdeSunr-

£*

etUeBune B^r^rrutitem
Cueu rostra faum Htftm.

Acroûnâa generali* Synodus Conftantienfis , uni- boll pro eorum
da infama noftra failscicudo
verfis dc Gqgulis, de aaefertim Ahnani· dc Bo- raaterm da con w_._____ ___ __
hemie nationum, Chrifti nddftxu. auxilium fidei incendo , fcribnndo , kqpnos mittendo, dtffawlando,
Senediftione ccetefti. QnaftniâuraraitiMitû ecdefin
pro tundamcmo amicitur arthodon* fidei ceserarumque
virtutumcoUagio, vdutiadfido» lagims vero & mo­
ribus vetat ornamemi* utitur, cujuscxcuasaelus focti
tudinis. tanqupm mifa fingulariter ftrenuiffitnu* obfevat bria paromiem operantur 1 inobediemiam enim fperfolia, ire, ncquofvis ftruduraipûpatiaturincuriut. Et nuot, lalutare* doferin» aiifàtltare contemnunt ,
de pro·

S

J

9»

Τ£3·

CONSTANTIENSE

ANNO fertnoMbus fic coofilfo ftn» acquiefcsre nolunt ; fed
ecdefi» ortfaodeee fe fafeBos reddere, fie repugnare ufoue ad defeu&nm tam grandis peccati, ut
v
etiam afcrirur, dansoabiliter, fic najufte parfumant.
K
' Cum autem α poemilSs dare cooftet, omnes fic
T?
fingufos m didit lineris five figillis dcfcripoxfuiek,
“
Aeffc laudatores, fedatores, ficfeaturesvnenoroinati

ICUMUNlfoS

922

niter
Concilii exflitic omnibus CHRISTI

Oc

Datum Coartantia, festo Kalendas Martii , anno

**

Domini MccctxvL Apoftolica Cede vacante.

£nfmti»

prnciiflt in tnjiottin fnJn.
In nomine Demini, Amen.

Nno a Natfvicate^ejufdem millefimo quadringenAm , contra /eoa in virtute tadz Trinitatis «for
__ tefimo ferto decano,
______ _______________
_ ___
indidiane nona , <fc
ngare fic mutum proecctefiaDeioppooere nos oportet : to quinta memis Mair, fedc Ap-iftolica vacante, in
sm tanquam diataulaaorcs tatsKiruM eulorutn, indi- tnetnocarüpublici, teftiumque mfrafcriproruro ad hoc
gnationcm Altiffimi, cujus res agitor , incurnmss, foecuditervocatorum fic rogatotum przfencia perfonaponara ejus condiysam proftrfando, exenqifo illius leçr cooftimcus honorabilis vir magifter A nbrofius,
funvni facerdorisHeli, qui beet info bonus exfifteret, fidelis audienti» publiez litterarum contradi&arum pro
quia tamen filiorum ewdfas corrigere non curavit, in tuncledor, Conftantix, in eadem audientia contradi­
te pariter ficinipfis divin* vindi&am finalités animad Bâirum, mane ipfius hora confueta, haiK referipeam
verfiohis accepit, dum filiis'ejus in bdfo peremptis, fbullam
"-----ab
L alio
-·tacere
------------ contenta in ea publi­
tantum, fic
ipfe de fella corruens, fraâis cervicibus ex^iravic.
< fic inteUigibili voce legit fic publicavit, ad inftance
Qya propter via regia contra pccteos oberrantes pro- tiam
1
honorabilis viri Mkbaelis de Broda Zontunitak
cedere cupientes, ficfumraaria informatione pr»mifia, promotorisficinftigatorisoflBciihcreticx
!
prsviutisi qui
fic fide dignotum teftimaaiodepoiitionibQs cognovimus fibi
1
nomine procuratorio diâi officii de hujuûnodi pu­
Csenkooemde Weftèle, alias de Wartemberg fupee- - blicatione
I
fit lefeura petiit per me notarium publicum
«Μ. ο» mum burgravium Pragenfem. Latakonem de λ Crar- inftrumentum fieri publicum . Prxfentibus ibidem difwar capirweum matehionatus, b fic ceteros m duobus cretis
,
viris Nicolao t Wan , Conrado Babwim , « u Mil.
ι"?·.*Λ' foliis proxime procedentibus defcriptov in przmiftts Joanne
;
Caftioiani, fic Joanne Caroentvii indidi au- r*n . . ■.
contraditarum procur «oribus tcftibus ad pre''
foilfe fic efle publice ddfaraaros, ac etiam de fide dientia
1
fufpeâos t irfsxumque fic aliorum in di&is litteris midi
<
vocatis pariter fic rogatis.
fic
„ eorum
_____ nnguli monitoriis loca fic domicilia tuPaulo poft ego Fredericus notarius infraferiprus hanc
te adirinonpofle: Idcireoperboc publicumedidumin prxfentem bullam valvis feuportisecdefir fenâi Steaudienria publica litterarum cotnndiâarum·legenda- phani Conftantiz pro audientia caularum Apoftolica
nim, ac an valvis feu portis (anfti Stephani Conftan· ipecialiter deputata afixi, fic extenfam ibidem dimiii,
ticnùs, necnon Patavienfft ,· Ratdponenfis , fic (an- rogatus fic requifitus, ut de bujufi.iodi affixione poth Stephani in Vienna Patavienfis diœcefis ecclefia-çbbeum conficerem inftrumentum. Prxfentibus ibidem
rura affigendum, fupra nommâtesCxenkonem, Lara- honorabilibus fit difcretis viris magiftris Reyniero dc
Iconem, Bocxkonera, WiUdraum, Joatreem, Hrnri- Deuben litterarum Apoftobcarum 'fcriptore, ac diet*
cum, Miskomn., Henricum , Uiricum . Joannem, audienti» pro tunclcâore, HeftricoHeugneI, Petro
r Stniionem, Henkonem, Batakoncm, Baldworum, f Brop, fic Henrico Hutnate in fupradi&a audientia f
f..f,
'fic alios fajrafrto» peremptorie citamus : quatenus contradiduum procuratoribus teftibus ad prxmifû vo­
ipfi Sc quilibet eorum perfonaliter in propriis eorum catis fpecialiter fic rogatis. Deinde vero bora tertiarum
pedbn» coram nobis, Confiants», vdalibi, ubi nos diâz diei, vel quafi ,' Fredericas notarius infraferirefiderc tunc contigerit, quinquagefima die abexiecu- ptus hanc pczfentem bullam de przdidis valvis feu
tkjne praHienthm nobis in forma prcJfetis fecb, in loco ponis ecdefi» beat» Mari» majoris , fic cathedralit
feflionis publico, fidiefeflnoempuUieun celebra­ Conftantienfis affixi, fic extenfam ibidem dimifi · Et
re contigerit, riioqumin proxima tunc feffiooe putyica deinde bora tertiarum, vel quafi, ipfam retroferiptxra
immediate fequenti comparcant, & quilibet ipforum bullam de proximis didis removi, fic mecum apporta­
comparcat , ad refpondum ia cauCt fidei certis arti­ vi, rigatus fic reouifitus, ut de hujufmodi remotio­
culis , prxfertim articulis per pruefetum Joannem Hus ne fic affixione publicum facerem inftrumentum. Pra­
dogmstixxtis , fic per nos damnatu 'smdem fidem tentibus ibidem honorabilibus viris Henrico g Bwt alias , mî t*
concernentibus eis ofierendis ; fic ad video sum rosura Bol, Guillehno Bulheti in Romani csria procuratori- j£» * ££
(bu’, loenne b Mynardi, fic Joanne Buft litterarum
«fare contra îpfas, uipatédefidefaÇ>e&M·, necnon adJ Apoftolicarum fcrwasribus , Si Petro i Vannii lacri · · Mff ·
videndum infigi ipfis, fic eorum cuilibet pernas, fen- palatii <*ularum Apoftolici notario , teftibus ad pro- mtw/. c- ►
tendas Sc cenfuras coatra talei ab bcmine vda jure mifta votatis fpecialiter, Sc rogatis.
/
Τμ1ΊEt ego Fredericus {de Auhen clericus Colonienfi dire J.,.
"
cefis, publicus Apoftolica fic imperiali audoritatibus nofe&averit rationis : vel ad dicendum fit allegandum 1tarius, ac dkht audienti» publiez litterarum contradicaufas rationabiles, fi quas habeant, quare prxmiHa ■âarumferito, quiprxdi&slefturz, affirionibusScre­
fieri non debeant, vd nonpoflinc. Certificantes nihi­ motionibus una cum prznominatis teftibus prefens in­
lominus citatos ipfat, ac ipforum fingulos, quod fi terfui , ideo hoc poefens publicum inftrumentum ab hucompatere neglexerint in citationis termino fupradifeo, Uhaodi latere lotum manu alien a fideliter feriptum in
nihilominus coatra ipfi», prout jurtum foent, ulre- Ihanc publicam formam redegi, fignoque fic nomine mris
rius nique ad eamdem fententiam difltaitivam proce- 1folitis dc confuetis fignavi, requifitus & rogatus, in fidem
detur, eorum abfentia feu contumacia ia aliquo non fic teftimonium omnium fic fing^lorum prz.niiforufti.
■muWMKC ·
Loca vero audienti», &■ valvarum przdidarum,
£jtfmti» i» portibtu
.
tanquam puhticaftc idonea adbujufaodi nartram cita­
tionem publicandam ad mftar publicorum ed&oruro, In nomine Domini. Arnen.
d X *««· que olim d in aleoprnftrio duximus eligenda, qux fc
77***** prtfentcmaoftram citationem fiso quafi fimoropneeono
A Nno a Nativitate ejufiiem mccccxvi. indittoae
'>
fic patulo Judicio pifelicahunt: in qufeus przfentes no A nutu, die Dominica, qu· foil tertia dies mmfis
***** ftras Kerens decrevirnospdbticandas: neipfiprznorai- Maii, toratertiaram, vdquafi, Apoftolicafedevacan■fiti citandi deprantif&s, quod ad potum notitiam non to. Ego Fredericus Juvenis clericus Bambergeofo dxraervencrint, auqualem ignorantiam poetendere va<* refis, notarius publicus infraferiptus, habens fic teneas
meat, antaftoaSBe. Et vofouau Se decernimus, quod , in manibus meisquamdam bullam (acri Concilii ConftanipfirKtaet* nom*ckaaori»port «tnJemcicatiottem, ut tienfis, ac ejus vora bulla plumbee cura cordula cmptsfertnr, faciendam, quamtibet cftfeorum citatorum nabis pendente more Romane curi» bullatam, fennn *
“·*ς"·1· ■ «η-· ' -■-»
— « s-α*ac fi ipfo fit eorum
fir integram,
ac oram prarfin vitio carentem, ad inftan
adftrinont,
cuijus perfona intimat» fic fof&icntcr in- tiamhonorabilis viri domini Michaelis da Broda ZentuniCua aoa fitverifioMb cuiquam eo- tak* ficptebanoCredi Adeiberti fua /-Sdedra: Pragenfi, i ,1.
infti

A

▼
913

’tffiK’

CONCILIUM

-r—s—dnftigatoris A prnmotorit ofikS elationis ptrfanifaA
contra A adaerta quofifam, Croniconem A Veftfa
C"**Tn le, alias kWasnim, fi^resnumburgrarium Pra***** —X
1 « -------- *- -----•lias êt Rtaevvard , WiBdneœ de Ζνηηακία ,
Jatatxtu ffainreradeNovo ta»o» HenricuraAVVtertantam burgraytan de Oete r*gm», ac nmltisalns
natatibus, A'clientibus, ndtitibusA mfliurita, par
tarum CrwiliM» dfafat, Adefessfares A ataeren-

Rodericks notarios hftafcriptua animo erioquondT ,
•otificandi A publicandi, A ad univcribnn Chrifti
fidritan notitiam deducendi, eamdem bullam vtivfe

"W

w
ANNO
CHAItn

fa Mrafar Domini. Amos.

A Nnn a NteMme «futtm saccccaVi. fafeAfane
A. mm. dte Mro Jeim, te MbQxperisChrifti,

ce CMM, fa inrbfti rtaifafaBsrifanwnfi, fami
riaa Fatarirnta dtacefts

entra de afegfas rMatiiwm de Wmatabrag

çu A iolemnit, A penfatim ndra publia·» afaefara
quod tunc in eatan nedetia cthbatahn. ftarererπηβ. quara multi canonici, presbyteri, A al» cari­
ci legatum . Tandon» ««re ego rridericus faftafcrifoa

tatam-

Conritimn canonic* laro oppoftserant, A iptanfacnim
Candfaan Coaftaatianfe par furapretnafai faitrta d»
imvcnmt, A dkfa kaimi Hu» adhnfaniM, Atta
feecraat pr*ut fa penfatia Hnarb pratibari facri Con­

Ml

rtofentima Udem hanonbitibus A dderetis «Vis dominis matiftro Georgfa VVsfeek « magMro Manta·
► b EngeMtab , magiftro Joanne rPetip» redore fcfao» decretis iicentiati, fcho- 2*
Latura, A aliis quartfeharibtM circa pcemdb teftta»
Farifainmfi drani ta, *"* *
fide dignis.
Item, anno A mditaooe quibus fupra, die Domini­
ca, qun tat decima dies Maii fupndcripti, hoc»ter­
tiarum, vel quafi, ego Frederieus noterais intafcriptus pendiAam bullant fa valvis A portis aedeta
fandi Suffirai, alias omnium fandorumVienMnfis .rOfaque dandos fic, ut prattatw, citavit, ouateras
Paavienfis dtacefis , atari, A «tendi, A Bidem qufaquafttfima die in potata, facro Concita, Confiai
i de 6d* perfanaliter campacoram map* mutaudfae hominum ultra dum horas
hbralogii mfra Miflsram falemnia, A paefartfa» inta
tholician
conccraentibut
i A ata facit que in talibus
publicum otteium, quod tunc fa eadem ecclefia cetebrafuerant nt cetaria * oppoiWM : ptsfatafque linent
peefapfari, A alii legerunt - Tandem vero ego Fredaricus notarius hufafinodi bullam ab etidaro vahrisfeu
pnrtis, finitis A peratas dmnn MiArum A officio­
rum foterreuis 4wic* cum prctotaticfic removi, A gregatorum flare continue permiAutaa tres hotas: A
dépota . Prafentibur ibsdten honorabamus A difere­ deinde didas Useras tanquam fidfirismrr infinuata» A
tis /iris domfass Bartholomco airarifta Miffa petpe- publicatas coram me notario publico, A tritibus fatuo fundant in akari «raiun Cantatura fa feta eccle­ tafcriptfa depetat A resnovit. Qparom quidem lit­
fia fanta SatphatM. abas omnium fandorum, Joanne terarum citatoriarii mt prfafipmm A finis inferius ded Btpd de Laynace notario puUsco, A JoarewUlriri fcrtammr. Super qutau omstfaus Ataguks mmtfde Odenburg presbyter·bacralaurdo in artibus, de- fis prêtant Cifr*r nomfae domfai fin fupradita petiit
r ko Patavianfis, AquUegenite, A Januanfis femratan fibi fieri per me notarium faftafcriptum unum vel aluteftibus ad prnmifla vncatis feecsaliter A rogatis. r-ra, publicum vef publica , fafttumerttum fisu faftrau menta, Rodentibus ibidem honorabilibus eiris Nico­
Treat, Jfat prwnpram fefae m/u »/.
lao g Statuer rodor* parocfaalisocdeta fanta Adel- »
*·*·
betti Ratifeononfit, Nicolao Wfaduntsa , Comedo -Γ*-1- '

Acrofanta generalis Synodui Conftantienfia , uni
verbs A fingulis A prafartim Abnnnm, A Bo­
hemia nationum Chrifti fidelibus , aurihum fidei inmida vocatis A mgfait.
Deinde die Dominici fata otavamfupradita fefti
bened^ticM cofafti. Qjm ftruAuro militantis ectlefin
pi o fundameiMo innititur orthodosa ftdei. ceterarum» Corporis Chrifti, qu* fuit vigetiras prima dita menfis
»-------*t. ?*■-—
_ ir.
·
que virrutum collegio «eluti srdifiefam , legibus ve­ •—Λ
ro , ac moribus veluti omamesvti, utitur, 0v· Finis
veto erat talis . Cum nos» 6t venfimile cuiquam eo­ de mandat· drenim fui fapradita penfaas litteras or irum fore incognitum, quod taro patenter, A fotem- graefae buDataa fa prataatia mai notarii A teftium
nitet, A prariertim in loco generalis Concilii «ftne- mfrafcriptoruni ad hoc vocatorpm A rogatorum, val­
rit cratubus pub'iceturn. Durum Ccnftantfa festo KaL vis prarfatr oedefin cathedralis Ratifeoneniit «M prius
Martii , anno a Nativitate Domini mccccxvl Apo- clam feratis affixi*, A affixas ibidem publice coram
multitudine fidelium iterum per duas horas A utera
fti'lx» fede vacante.
Er ego Frederkus Juvenis , clericus ftambergenfis continue fan permifit , A densum removit , A fibi
direcetis, publicus imperiali aucloritate notariat, quia ® mftremesftran, nt fapra, per me notarium fieri pofauibsdem
décret» viris dominis ·*
Hendttahm» bullarum facrofanta: Srnodi Cotiftantienfa, lavit. Prsfentitaii :k
J
—
de quibus fupra fit mentio, in tapradi&ttloctt, five ricoHuchud.CooradoKek vicario, Conrado fi VVmi h M£ pvpottit eccictiarum afttxkxubui (ucceifive (»&u , earum- fubdiaceno ditat eodeta Rptifaonefaii, A Joume i "·■
que degntitKuiibuc, ommbufque A aliis pranuflo 60- SwibenbcrtciericoSergmfisdKscefie, teftibus ad pregufa. dum fie ut pçnfenur, agerentur, A fierem, mina vocatis faeciaiiter A rogatis.
Pnftremo in die Nativitatis tanta Joannis Baptiftat,
una cum ptmorainafu teftibus perfetu rnterta, eaque fic fieri vidi A audni, ideuque boc pnrfentpu qu* futt vigefima quara ejuidem menfis Junii , iimibheure faMtwnsvKum exinde confeci, & fubUravi. A fiter fecunda hora dici, «d quafi, (speditan Cafes*
in hanc pubhed'*1 loinum reit-gi, fignoqur A nomine 4 Suiftennclur nomine, A admsndatum dita dentini t m« «■
mete felitis Λ: ,-.miurti» ngtux trquifitui A rcqaius, <ui fitprsdita, n fuperabundami fupradifas litteras
ciuionsi originales infra f liuin primarum Mi (tarum i
fa fidem A teibiwmum omnium p-.emlïorum

S

JOANNS

CONSTANTI ENSE

NCBMVNMIS

ANNO
CM* NTT

MM

• MT. ■>AM-

Matstemitero-

Ate * aaftootteiteaaa prodi

Saerofanfta fpwralb Spate» Coataatefe aafvarMB Chrifti Malte· . atetem Mai a* baaaMtoaa

l.*te»n it Cracevia, m»mqe· ipTma domM ragi· m>teti Armani» fiddcrtpimnd· vteo adrift»· (Mam

Aateata militate «cdete pro fimde-

oriafti ·

pa* Oflurafi· catobvib Vivartefa nomme totm· Conci-

tararom tail· arot : Danaa Qanftatrtita, into Kateda·
Marat. Mino aNadvrtata Dottei raocccxvi. ApoAofipulcima ft ornatam ; pro αφ» profecte»· difluutit ter-

» «a Haancm Hak, dark*» Bandrorprodii diom-

nunom manut, Gvq dtftionem mint tripbctoer: io po­
ma aaim fui dilteftiom commendavit tegem moderate

laWMionabn·, labor·. oblation·. ft profecutione «efl·-

MtM taftib
patrem Λ genitorem ipte ragh Alpfioofi. bi fecnoda va­
ra difliofttee manu· raprabaadk eteam tari Aa Lona.

gnaqro ftwiniae «*< faHtia & coatera fignevi, mfi-

curtKww par fefamfaada. videlicet praaaffionaa* in AvMwooa, ia Marfiiia, ft Janaf par ipfam tantra dcre-

rraotte*

naaciaticxM Λ anioaa acriafi· fente Dpi fefta· ; coo-

Cayvtpte jrarra/û.

tr· qua· onuiri & fiapai·! Maa taro· diait vemffe ,
ft aiiul da ib pramilfa adioqptovifl·. In tenia part · va-

TXk Jov» daeima Septambrb fagftdtAÎ . Conflanti»

ro mane uriMuraadarb aabasiarora· ipte doteM re|b Arragooea quoad porteaa* , flatum ft beurvofan

U

tiain, ofttran· ipfi· doobab ambaxiatorte· raram Con-

in eeciofia cMhedrali, hmm bora taraaram . vei

q^afi ,

fart coagrapMio genarah· omnium natmraira in

ctlwm Ccnflaatiate ·«· pro mane

pararam ad factan­

modum tatKoab , licet fiat foieranttatibu· rvquifitu ad

dum cura ipfi· aaabaxiataraba· , in oaantea ft famuli*

faite·» pebiica· , ft hoc

coMWtenribu· rariooabdibm, lickb ft bonaflb

proptot ambaeiatore· regw

Qpa col

Arrsponum , ft regnarwn faaraaa, qai habebam faidam
latioM fic, trt pnafmw. par iwarandam patrem donvran· propoaare nomine diAi rag·· ft regnorum iuotam : pttue Jmaanam Oflianfarn fota, (utterit reverend·* pa­

pmtettea Ibidem revereodilfim·· patrte· domini· Joan­
na cpKcopo (Mwofi, Anqaio Prameflmo . Jordano Albafiaafi

epifeopi* cardmaiibu· .

Antoum Bononieafi .

francifeo Vanet,arura. Joanne Rapite» , Gebnale Sa-

ter domiam Fraacifcu· catdinalb Florentmu·
vem

col Iatteem five «ahoitabooem

ft per bre­

noanm· Concilu

profati fiat eabortatw eofdem aaabaaiacora·, at digna-

redt^r tandem ad boourn un■ veri»t·· ecrkefi» ft re,pu­

orafi, Aagefa Veronebfi , Gudietei faaAi Marat. Tho­

blic· flatura concurrere cum domini* de Concilio . quo*

ma Tricaricaaai, Antonio Aqmlcgitei, Almaano Pife-

roper1 rent pa'atoi atque benevolo· ad oaania & fibula

no, Beanda Placentino , Anraruo de ChaUnco .

qte concernunt viam pttetam, quoad unionem eccle­

taro

Fsuu praftptari·, taynaldo Ar Bincancu·. Amedeo $·-

fi*, future & tianqtulli’arem

lutiarom . Lectio it Comitibu· diaconu cardinaiibu· ,
aacnoa HlaftrUteonun printιραπι Romanorum . Fran­

rabili· ft ciramlpofa· ”f dominu· Speran· m deo pra-

corum, Anglin , Arragonuro, Neapolttaaotum . Cypri,

dit ad verba ft propofira p«r domino· cardinat·· prtr-

taoab· ,

faui·

Norvegie , Dacir ft Strate ambuiatonbu·.
•litfana arabaiMtorite», nunc·i·ft procuratonbu· divar

ferara prinopum, ft Acaairarant ac univei'datum AuAnnan, ft communitarum in nuntrro copioio. In qua

quidam congregation· magmficv· ,· ftrerwui, « venera­
bile* ft circumlpeAi vin Aoamni Aaymunte Hob co­

Qpibu· fic i*Ai«. vene­

fitui nnmine iplocuqa duminorum ambaaiatorum rofpondicen· quod ob hanc caufam vetMffenr, ft domrao*

eot ad cam mififlet, ut reelefi» Dei

uniri potflt, ofl«-

rentm ft ad vacandum circa t» cum donunu de Conci­
lio omni voce, prim babiu· tamenvificatkioibu· domi­
no· um cardinalium , quo· oportet per prtu· viiitare .
ite, diAu, prapoficb ft rapbetb, nna per· alte­

mil··, Antotnu· genet il a I inAra Ma-

ri , & altera airoh, fait ragratiaca , de banafaio ftobla-

Ae Marred·, Gundiialm· AataoAa Mana , Spera-tnAra Cardon· . ft Mteael Navan aateaiatoro· ftnuocù

twote· fincte. Super gate· omnte· & finguln propo-

(etratiltei principi* Alphnafi Arragonum ragb, atendcraot looam io quo arnbaxiatora· ragamft prteiparo pro-

bi unum ft plura, publicum ft public· fieri tnflramentum

poesat. Qjb qaiAara doaaini arabnaiatorea par orgamaa

pnefatb rwerwndd&m» patribw 5- R

veombila ft cirratepeAi

ambaxiatortbu·, procurararte·, tnntitt , ft «lu·, pro
teflibui lofrakripttf ad ùec rocatu fpeoaliter ft rogpr·*.

in·· CarAone A

I*

vin Aommi Sparaatb tn-Dra

col fag» ipiorw aapoterunt, gmbu· d« caufu uiuflrif-

fiti·, difti·, gtflb ftfaftb «WMprocuratorio petiitfi­

& lailnaMenca ad diftamen fapaeoram. Frrafencibu· ibidem
E- cardinahte ,

fiaart AoroitMM Alpboofiu rea Arragoouro mififlra adcoogr^atiotMai pnrfanaam , oom i nando (acnon

Gmfiaatienfa Concilium congr^anorram

gemrrtia

vtdeiicec pri­

me pro

eaflirpMion· Uhiinratu ft t>«r«6um . & pro u
nlone eccWurDti. ft raiorenMione Pauu e« Je/ufliciio

rtptte ft in tneodxt· , ac rlcAitraa unici lutnim Ponri-

Trora t<r· difti procaraaarfi pni/ru
/apra /· «/■<« , UUH tfi :

dr pu·

Arcet uHiverfic . quod no» AJpbonfui Dei gratia rea
Attagenum . Sicibr . Velënri* , Maior ta tum ,

P

Sardi nie ft Cori :ca , comet B:.-rn,.ionr , Dua Atbeua-

ram

CONCILIUM

JOÀMMES
f. XXlll.

SKMMÜMXX

mb «κ rabi» Μ MMh

atom, toto-

««s lahrific· prafoéesem «b aucia Mc , Rosi faMH aerien-

AmciviMtic Conftantied·,

afparfotsM faqguuMi rabeicov* in crara. nuforatfo-

ΛΛ taM BaradiAi mit· ad diAra» ctatMgm

lui

♦ idos

ANNO

ai ipfa· Dm codifia· ratam tabeaam farvtetam

1« »d porromfafatssinejmlandemAsodasCbriflianitatis dito, t eriam alias pracnronda, Aprocaiafae>tooni·
«tifloM datatir m et»·* g difti domtni BenedsAi & eteAtooe faturi fummi Roma­

tie'.am repat A gubeanot inejus nomme , qui Spiritus fanfm/T- Λιί'“ι*< edet rufo nunc buflopeepetoo IcWlmatk· beflts,

tu foectbci*, & refosmation* acctefi* in capit· A
ία moubns, A cxufa haeft cum dependenti!·, emar»
peedi* A connexu, proue in diAis capituli* concordi·
continetur ; necnon ad petendum A requirendum quod

fai» morriferw dtntibus unom ianftam Un ecclefiw· cetho-

omsii A fingula >o ipfia capitulis concordi* concerna

in u nus fotas Undem patronus Anouta, qqi fagatis praeellof » l< iifaMcicoram errartoa, ipfiam focràtantom Dei ac­

i..

beamdesaftatxv, vefli»divin*jam motibus lacerare,prob, tam per dAum Concilium, peftqeam formaram fisee* ,
h m tWr, tofo, < g T1|M A fanet nutu ira divinmtù mirifice te*’
““ isrtm, A uniu icifluram. Scientes A accurata madita·
“ *'
' tione reniantes , dudum in civitert Narbon* inter ex-

ee Îentiflimutn principem SigifomndiNti Romanorum re­

dependentiis , oaaerpeaciis A connexi· α eddem , tam

»

in dteto Concilio poBpne· formaram foerit, quam anre
fonettxxw· s ptceBÀi* « ù>ft*oàuiB « νν^οίιβη·

iihi Qonrtantaenfa ea una jysroe . A dileftos, devoPbrtippum

de'Medulia

fact* pe­

tit» profoiforem, Speraoranwo-Duo Cardam juniperitui», A Banonaram Parti deeturorum doftorem , ambaxutores A procurator»· ilfofiriftmi A Ctaifliamflimi (

pntxipis domitu t Ferdinand· deQpynnones, iUuflrifli'**"
confobrtm noftri canfimi. sashaaiarorri
* prixuratorcs . ac Didacum Ferdinand·

f ·.>«·„««.
.'■* i »>·».»

nmque alia A limula lupradAoa cafos tanpantia , even

tem, A amfoxatoies A proquratorvs rooprepatiorus c>to» & i de 1er noftros

• 1'Tr ’Λ
-i*-

warn pct qoofiramqtae tUos, ad euot qnomodolibat per·
tinebat ante formationem diAi Concilii, ami pofl prour
facienda foerue , deducantur debite ad afteftüra , orn­

i

de Vadreco,

millier? coafiliar«oap«*JiAi damini gamtoru noftri ex al-

tfia, eumdem faifle fuper foto umoais afta A concor, X
capitula, qu* tam per diftma dominum genitorem

dum A peortflandum, fou unpupnandum, approbandum
A laudandum , ran nodnec in propria perfora pete­

re , requirere , inflare , prateflari, impugnare, appro­
bare pollemus , etiamfi talia lint , que mandatum exi­

gant magn (raciale . Concedente robis dAu procuratoribui , euAonbus , fetoribus , nunciis, ambaxiatoribus noflrts , A majon parti ex

trabis pleram A libe­

ram poteftatem exercendi pnemifla omnia ,

A fingula

alias fupradiftos cafus tangentia, qtif per nos quotnodo-

SmS.JJZj

libet , aut procuratores fou ambexiatoras noflro* vem-

d M" à,
/ -<·.ι^

que difta fodatiooe irbilmacts , A unione (anftn ma­

noftrum , quam per no» in Tilia topiniani laudata, ap'*■*" '' probata, auftor.uta, promifla A jurata fuerunt , figil-

Ite»» utr utque noftrum poflmodum roborata , in in <nftrumento publico inde confeto plemus continetur .

Cum mata contenta in capi tui II concordi* antfdiAsr
per

prriatos A ceteras

tent exercenda .

Et generaliter omnia alia A fingula ,

rri» eteiefoa per nos fori aut exerceri

valerent .

Vo-

irnteique quod qeidquid per vm , vel maiorem partem

riro» eccleiiaflicos m civitate

ex vobis dAis pracuratocibui , fatoribu» . aftonbus ,

certi tenons bttera» m

nuncm A ambaxiaroribus ooflns noftro nomine aftum,

(.onflantienfi cOnprepatoa , per

cipitulit piafatn mierras , convocat λ for i debuerit'de

fou emanatum foerit proinde obtineat firmitatem ,

tegibut, principibut, cardinalibus A prolatu A alus de

fi ab omnibus

ofod-rotia domtm BeœdAi. aut ad generate Concilium

etiamfi aliquem vel aliquos ea vobis contingat abefle ,

iunt aiiueti vocari , quod cena die

m eadem civitate

afta

ac

exfiftersnt , feu etiam emanata ,

aut fare pratentes , qui in agendis ftu exerceudu per

Cooftantienit compsreant ob Ichiinu ledtndum , unionem
ecoefi* piocutsndam, reformationem etiam ipfiuteccle-

majorvtn partam minime conirntirent.

»1* tam m capue , quam m membri· complendam , A
etefthKiera ipfius BenedAi efteftualiter faciendam A ad
el»ftior*m utuomt Rotuni Pwnfifoii futuri procedeoJum , prout in littam rpfiu» convixit «ori ■· ad nos per
p-rfato» prriatos A suos in dift· civitate Conftaioenfi
i int'egaros nuper direflas latiusrontinerur Et viceverfa

gia , A juramus per pominnm Deum , A ejus ianfta

pexis h leges A principes obedientic prafati domini Benedifli facere reneantur interas convocatori as adprxnomrnatos prxiatos. ceterofque de dAa Conllantienfi congrega*
t.ixie imules litteras coovoc storias, qu* ab ipfis de di fla

Nos enim vobis promittimus in noftra bona fide rr-

qraroor evangeUa manibus noftri» corporaliter tafta, in g

l

porte notarii iecracaril infrakopti pro omnibus illu,
quorum interefl , A mterefle poteft , A poterit , b*c

a nobis legitime poAulanda , A recipienda A poafcenda , nos femper babere raram , gratum A firmum
quidquid per vos dito» procuratores, faftores,

aftot*»

noflro» & ambaxiatores, vel majorem panemvefltum,
noftro nomine ia praeeufln vel aliquo eorumdem atom,

geflern, traftansm, tendat om, finaetum, approbaram.

congregat tone emanarunt . vel per fuos atuba» istores A
A conciufum tuent, in nullo tempore revocare, fab
procuratores «metendo* lutixienti poteftate fortuito» ibibonorum noflraram omnium hypotfoci . Qpod eft
deni Cont’anti* congregatos convocabunt
datum A atom Bardnnonai, decima die Julii anno
Cum etiam l^per «viinia cordi geramus . quod om- E» Nativitate Domini MCC0CXV1 regniqne noftri pri­
ma per prxfatum dom num gen>ioremnoftrum , Anos,
ut prrmJtitur . concordata , debitum fortiantur eflebutr . lenore prvientium, coradentes ad plenum de
fide , induftna , ic enr.a , A probitate laudandi , A lotigs reruan expenerMia approbati vin nobtiu Ammirati
noftrorum marium . Joannis lleymundi Flock comit'»
Cardon* . venerabili! A religioti vit. tratris Antonii
Teaai nugiftri >n «aera pagina
Generalis beat* Ma­
ti* de Merrede , Rsymund· Xatmar miliru, ac venerabiln dofloris SperaM i»-.o-!Aso Car don* jurilpenti,
And· Philippi de t Medulia iacr* pagm* pri'fertom . Gundiiiivi CiailMt de ianfta Maria decretetum . A Micbaeli» de Naver» ;uru utriufque doflcmm < ou four io­
rum notlrorum Aleflocutn . atque hdelium, fecimus .

mo.

Signum Alpbordi

Dei gratia regis Arragonum, Sicili* , Valenti*, Nla-

joricarum, Sa rd eu* A Cortk* , Ac. Comitis Barcbinonenfit, ducis Athenarum A Neopatri*, ac etiam co­
mit* Buflilionis A Ceritxni*. qui prodito iaudamus,

concedimus A confimuMns, A euam juramui, huicque

publico inflramenro

figrtfam noflntm commune, quo

utebamur dum principatus Gerund* fungebamur hono­

re , cum noftro figilte rogfe nondum fine

fato ,

jufti-

mus apponendum .
Rex Alphonfus
Terte» font, qui ad prodito fuerunt pratentes, Giraldus Almanmss A Cerbilione Cathaioni*, b Ortus de
*
Procida regai Majoricarum gubernatore* . milite», A mra Vr
Bcrenguras A Bradoxino coofiiiatu domini regi».

Sqpum

dsioaM

:·.. -sw*·.

9>9

ΊΧ2·

CONSTANTIENSE.

Si

•■«'‘ft?.·0’·

9P

_ Sgfaanoni Paufi Nicolai, dHti domtal regis fecre-A varitfe dominus AngoAinus de PiGs nemine difti fere- —— ■ . .
tarit, aateritat* regia notarii pnbfid par racam 1er- ntifimiprincipisRamanoroniregis, proteftando, quod
Iram * ditionem fimm. «ti pr·fifth taaarfal, eaqu* noUum projrafidum ipfi Romanorum, feUngarinro-ClT,Vr’
do »fim mandas» fcribi bri fedaufi. Corngfaara». giquoad titulos, gros adfcribit fibi «tonsmus Jacobus “
tern in tincis, dactasafetta, Sfenan+i+D- Craria- quoad regna Ungarin, Ddmitie, Croatie,1 fe alias
-a ·.. «χ— - « -- »·<·
-otdtaem fair, ut fupra prueâne proteftatus fair ; nikbntinfe f filem Ii fe redamando diten fabfcrgtiorem ipfaram litterarum, nfehrara fe prefentatarum
fiatim per ipfaa dominos anfeaffiatores, in qufous muC*rrxr<n* gntniu.
lis abfcribit fibi titulos in didis regnis. Similiter proret. Mereuriidactaufeata na
fiatus fait pnsHbatns rererendus pater dominus GuOfti, ConAratia ta «défia
Irbrei cardinalistafti Marti, tanquam ambafliator,
atome». procunrar, fenuntius AAMtaai principii regis Lu­
dovic! , quoad titulos regnorum Jerulatem fe Sici­
li·, quos «fait fore ahderfbendotdomino fao regi Ludo­
vico, qui efi iavoAtan per Rnramsm ecclefiam. fe
' re* Jacobus j nec fciret aliquem taveftirum
, nib anefotum dominum faum. Superqui, Jnanae Ragufino bus
btfanmus prsdfcti domini Augufttaua cards■rifcopua Anitieofis petierunt a notariis feAntonio
Uce, fe aliis Jtribh Concflii unum fe plu­
am fe publica, InAnaaencumfe ioAnarëmda Placuntino, GuiBetam fenâi Meri, Antonio de
«uam rei memoriam,
Cfentenoo, fe Petro Fmiptecb*rarie> Catone de Co
fan*·, Lucido de Comite, fe Frasacifoo Florentino
fic 6Ate levavit fe fimiliter venerabitis fe
has vir dominus Ardetinus de Novaria fevii advocatus, nomine ipforumambaffiara-

Οαιπι

D

quoad tieutoa regnorum ipforum

regis

omeregtac, cquomodoamba/fia- *7?

tanmimad litigandum pro titulis,
tfcre Concilium, tanquam vrxiti
rumfe Ungarin regia: fe nomine ipfcramdominorare per Papa·, rimefe dConolium poAea, fe etiam per a
regis Romanorum, ac Ludoriri comitis dfatit, quali- regem Rranmotum, pro unione fonte matris ecdefix, ι*~’Λ
ter foret deventum ad autre ipfius dental comitis tanz-fe aliorum, pro quibus pnefesu Concilium exftuir con----------- ■---------- L. —ii-------- 1—·»--------------- »— rotatum: ^erâns provideri par Concilium, quod ipfis
Joammcjne noria ιφ»

ren» tendare ta detrimentum dc ta prsjudktam Ranaanoramregh, quand regna fiu, videlicet Ungaa*,Dal-

ùantafk, ntparfettur, contra noram titulas fetes: ad
rdncodunirefocnfo, raserabXs mraifter Laurentias
Neapoli ardtata BramitaranafimAi Auguftini, unus
de eUdon anteffiararibus facepit fecere quemdam fersnonem, 9c nrntnmmferifinrm , pro eufut tattodu-

minus GuiUdmua cardmalis fanAi Matri tanquam pro­ te reoommendarit Coctilium Coufiandenfe: m fecunda
curator fenunchuiOuArilQmi principis Ludorid Jero- pen*ragam JacobumfereginamJoaonamConcilio, fe
(alemfe Sicili* RghfimitampraraAatioMm fe petitio­ nedefia: Romam:: ofierensipfatad beneriacitacum to­
nem, quoad regna Jendblcmfe SiriUn , cumidemdo- tis regnb
_ ipforum,
.
, terris fe dosninib ipforum, ac per*
minus tuus Ludoricus fit ta veAitue de ofidcrn regnis per famsaeque bonis ad obddientiam fonAs matris eccteRomanam ecdefiara, fenonnofcat afium ragetn ta fl- fis, fe augmentum unionis ecdefi» fonte Dei. Quo
lis regnis quam dominum fisum Ludoricum prmfi<9um._.fennone puidirotatrodute, feconqdeeo pro eorum amQuibus propoôtis fe pracsftatis fete, de mandatoubelliatorum , fe dominorum fuorum rtcommendatione, leverit fe ta medium reverendus pater dominus
tuta fe ordinatiores , diffinitiones fe decreta, fe fi­ Francifcus cardinalis Florentinus , fe fecit pulcram
nem dfcE Concilii publicantur, fe irei folent, venera- recoramendationem: reoammendando regem fe regi­
m< r—t. bilis vir dominus Petrus de · Guaferdu focretvius Cqn- nam, acambaffiarares, regradando ipfis nomine Con­
■'*·-■·
cilii t gc legebat quamdam ordinationem in quadam cilii Conftantienfis de bonis oblationibus fe voluntate,
papyri fchedula, in qua continebatur quod per denomi- quam habete dicuntur erga pnefem Conftantienfe Con­
nationem titulorum nulli aliquid Juris acquireretur , cilium. Qpa quidem recommendationc per dominum
6c alias prout in eadem fchedula continabatur, cujus cardinalem Florentinum fote idem magifter Laurentini
tenor inferius efi infertus. Et ftitim quia apparuit di­ nomtae collegarum fuorum, * fiso proprio pratfentavit
ctam fcbedulam non «Ae concordatae* per onaoes de na­ DTOCuraroriacn, quod fuit foidem letem per dominum
tionibus, ideo idemmagiftar Petrus de fimili mandato Petrum de GuaUardis de mandato Concflii, cujus tenor
inferius efi infertus. Qpod procuratorio lete venerabi­
nationes, ut doit, fuper bujufinodi donationibsu al­ lis vir domtaus Dominicus-de Ponte petih confirmari
ta , fe uitelligibili voce, cujus tonor inferius eft infer­ quamdam eletemem cu^ridam abbatis Steptani ad
tus. Qjuleâa, ftatim de mandato diâ* (andn Synodi monaAerium: fe in cafu quo non, protoftatur quod non
fuit approbata per revetendum patrem dominum Joan- incurrat fibi tempus a jure ftatutum de benedicendis abnem pairiarchatr CcoftantinopoliuDum
Nicolaum ^batibus . Ex adverfo furrexit Ardacinus de Novat ia
advocatus , dixit hujufmodi abbatem non tore eieâum,
epifcopum, nomine trium nationum : & Joannca eptf- led intrufum, quapropter non debet confirmari , fed
ropus Ortnmfu nomine collegii Cardinalium approbavit potius expelli, C^c. Super .qdbus petierunt inftrumenfecundaro fcbedulam per verbum, PUrvt : refutando ta a dominis proconotariit, fe notariis pcrdfch%
Subfequenter faerum ietix fitter· regis Pofoour per
primam quam non approbavit, tanquam non concor­
datam per nariores, lu fote, afcenderuntamborem dommuro Petrum de Polonia de mandato Concilii in eo­
•mbaffiatores regis Jacobi affecti Neapolitani, fe pr»· dem loco. Et ei adverfo pro parte eorumdem Theutonilentarunt Lueras credenti·! ipforum : qu* de mandato emum. Item una alu littera ex parte umverficatis ftu
Concflii fuerunt lete per ditem Petrum de i Guaifor- dii Cracuvienfi , quorum tenores fequuntur. Supet
dis fee retarium Concilii pr* iifti : quarum litterarum quibus omnibus & finguiis Joannes de Scribanis fe
titulis inteUete per foppofiu Concilii, fecundario le- Henricus de Piro promo* ores penerunt & quilibet eorum
CrorsI Gimrtl. tom. XXVII.
N nn
petiit

931

CONCILIUM

CHRISTI ad perpetua* rai memoriam.

<1.·«..«..·.

fide mcoactefe oMterandra. BMqtara rnira rndôrau*^?^

ruertra peris quonarapta finfara rui|iirratiuiaMua Imi
'***·
gaffe injectera, fiera aac dt*rorisri 'mea fiera, nec
volumus fattlrikad fidai nofeta in aliquo derogate.
Ceraram, Thews praftaraiffimi, fidei vefeot cuofeantw Mundo inrawriraur uaricrib.· er eo, quia· vinea
Dratete patetos pefiiferoe, fe&asfcilicette«eticasfcrifa âfa qofaùfctanquediâbfa teftb, tficendrifrfien- ptuarura ferculo frequentor procidentes m ignem mit fc
(
rôtis. Vorumtamennoe, qui decorem! Dooufti non tan- ·>.ο»ύ>Μ. tumdiHgore, fed etiam macra hofees fidei confiaevimus
rwncumque nuncio· > vel iegraos, feu iptis, auc de tp- audacis» teHtare, quantum nobis congnàr, fe fida
expedit cacboliar, perrigjteracraraaifimas fieri cuftudlau, ne clam, vel patera, regnum noftrum, cctepudirium gnereoir , nulliufrjwe Jne quodeumque in raque dominia noAra lupi rapaces fab ovina dipteide
proprietate, vd poflertioae tedatur, fe per prête®, (teintranera , tanquam ferpenm , peAiferi » callide
rei hujuimodi legatorum ateteflfanem, jus vd citu B caudis ad invicem caili|ad, viro» effundant mortife­
lura alscujus approbare rafaime intendit.
rum, oves quoque dommicai pfeudodocnutibui fafidentes mortificent. Et licet port* ragninoAritalfaus
Lutere rq|u flatari·.
tira voit», nihilominus G quraqiinm talium ad dugAcrafeaâo generafiConAantienfiConcUio in Spirits matlaandura aliqua contra fidem onhodoum, feCanUndo congregato Ubditlaus Dei gratia res Pote­ Aorum Patrum decreta intrate fecerit importuni pr*-,
nte, Lituante princeps, fa hates RteVte» <*a qua ad
tales·per «amdamviam, fed nec p« aliam
,
pacent funt, fe de febribus uatetrialis ecteote fac- in fisam revertentur regtesram.
cdfltusbcat in Dxteoo gloriari. Simundiahsmachine
Gaudeamus praterra in Domina, quod ficut fUtlu
conditor, regum re fic dominus, rotufta , .novaque Dnu, prr porra nrte qfiû ü fMtttrm Filii tjaj
Iqgis mdkione bonum pacis adeo cenfuk commendan­ Jtf» Chri/kt fic fe vos gentes, qun Deum ignorant,
dum, ut catenus filius fous princeps pacis, jutenami- filios fcibeat Samogitaruraad pari gurgitis lavacra fide­
ne nuncuparet
' tamdemfedibu· fuper - liter convocaris. Datur ente nobis tedliri, fa feri- < M£ w
rus poAergatis
fragilitatis deferadens bfaar, t quontod» (entes diftam mnitiradmem vrthis
divfaia aOofaamad tefaadteimsmtriaeedeficaaremitfarn reduceret: ouapax cira fa* fafafawimn niti- gandam, quondam rerarsndiOtemn panem de pesnio
daminorum_ i
du- JX». *
vicari» exordia coroteentibuachcri· Angriicfc decolis _____________
_ R.E______cntfioraitenifaK
__________ __ Chrifto
_______
in terram banoofeu· borne voluMari· nuftricordicer es- Ça dabara proficifei , Junâfa fibi referenda prarihut
(fait defiinata. Hanc demamipfoauâor perii, amator *
----- 1
caritatis, verbo medicans exempte docuit ; dont da
hoc Mundo ad Panem, unde venerat, nanficurus, cathédrales qoaraporochinleseccfefiM, ac tocs rehgiopacem faara, tanquam pteras optimum, fratribus te­ £1 fa nomfae Derate, fit facri generali· Conftanttevgitur reliqui®, infuotaramento, taquoedaraporife fis auâraàrae Concilii erigant, ertfea cdificari, plancoi filiis Dei oquteram beatifica fic commendat. Nos tarique faciant, plantata facnram fcripturarum dopropterea iDo aufaece, qui nos de tenebris in admirabile fibinù irrigent, fitufaue adCatatisac vinutuin mere*
lumen fidei rocavir catholice, fcnprraque ream Potente ntata producant. Ad quoanoa oMcumfactyto princi­
contulit mirifice, (acris dietimedocemor eteriis, pa­ pe finira nofiro Alesanfao, alia· «Vicalao nugnodu­
cem quantum fa nobis eA, tubere cum bonurubus, fi· ce Lituanie , tanquaa ad optimaro orthodoxe finei
nantes cura fidei domeftkis ,quos in domo Domini ficut
fratres fa unum jocande habitantes, de uno pane fie
calice particraare nos decet λ rape®; quanto naras
illos, qu»turbis serum teculariurapefitendatis, ferat rom qualiuracumque fediApcftoik* rebellium, qua*sfpome rogare ea, qu* ad pecan, legari fret, craworit documque faofat fibi neceArteaat quoroodotibetcp---------- —
conconvnMt . Nifi ente tôt
cum orarabus prfaefefaus catholicis te pacisdulredtee pottuna,
non
cooverfari. lodecfiut fetare sizantorum diabolo jampguanarara te, brifaiffte·» anftMtibus, jasa duc
diu internos, nofatdque adherentes, fe ordinent B. dife* genas, ficaluederituGracoturaadfinumfanfear
Marte domus Theunterorum de PtuAa occatione cer- Romana eccfafia nsmarufamnltitudtee «onvoiaflbnt.
Msttiraraga, aracarrav hmaPter, quot miffurieftàs
tarum terrarum, juriumfaraunimeararum, atradum
mukiplki difeordiarum lolio feminato, paceque pulfa in ia agrumDcmfaioperarios, fibi nraffis amita, opera­
rifdium, non modica α armorum guerreramque fre­ rii vero pond: qui peA méfiai eoltigatra fide, fpe, fa
num , ac beUorum dura frequentia emerfere dttpendia ·, caritate exfifasratea reportent tnerapuloe qui tandem
qu* princeps ChrilUaniftiraus pacis propagator fa cufos dimi® mortalioris palea, ad calefient regni arean col­
5tgumundus Dei gratia m Romanorum fa U^atte ligantur. Et hec ad illius (lorinn fa honorem, qui
frater neftet cariifimus ad pacis compendium (augens fuam illibatam Innatem fandam matrem Ecclefiam,
reducere, nofaue cum parte adveria per treugas atmea- f tanqoam in vaftitaaebqftilipoGtam, tot annorum Iu- tuff u»·
bdes ad pacem perpetuo duratuCam cupiens ratanimo ftris, proh dolori conAitutam » fcifiurnnque vefltii
comportare: De fraterna igitur, fa indubia, quam ad affiduis laboribus vuk , Ut (peram» fe ordmus, ii "" "
nos gerit fiducia fendto tibi principeprrdariflGmo Caralo diebus ad decus priflmum, inugritatemqoe reducere,
rege Francorum, fa fratre etiam noftro multum caro, fibique unice unicum, indubitatum , fa uttnam, ut
rertai treugas conceperit, de quibm veflra fandapa- Aaron, vocaram & elefaum paterem, fe animarum
tvroitai prius exftint informata ; ad quas fbfcipiendas noftrarum epifcopum defjfaofare ; quem non fine ingenti
fen-andatque veftra concio veneranda unarum eodem e mentis jubate eripe&amus , recommittentes g reflro
invichiTimo fratre noAro regos Romanorum, fac. nos ^digniflimo, ac faturo fummo Pontifici no·, regum,
feriptis & nuncio hortabatur, qu* quidem bortamen- terras, cemraque noftra doramia, fa fignancercaitheta prveepta nobis putabamus: Verum, patres recolen­ drabuin , coovcntaliumque ecriefiarwn prelates fa
di, etfi Chriftui Patri rternopro pace fidelium fadus clerico· , fiwplicantesbumiliBer, quatenus ipforumabobediens non dubitavit mortis dire pati fupplicium. fentiam ob longa difcriiataa, ac alia quamplurima in­
Quis ru(i mentis* inops hoc autumat, ut no» a veflris, commoda velitis noflra toraanqiisti int prolrâc vice ha­
qui (edetis fuper thronos judicantes cnbetn, (alutari- bere excuûtatn , fe Ggnramr reverendum patrem do­
bus monitis aurem avertere, & bonum pacis, quo ni­ minum Albettum cpMtopucuCrtcovienfan , cujusprrhil inter mortalia nobilibus, aufugere quovis modo de­ fentia propter ardua regna naflri negotia commode carere
beamus! Ομί etiam non tantum treugas hujuimodi, non potTumus. Licet fa alii* prclaris regni nuflri : qui
verum quidem pacem nubit. ac regno noflro perpetuam vobifeum degunt, non fine aliquali difpendio tanto tem­
Imfragabilem vifcerofrs Aigu antes a&Qibus ÿfas uet»- pore caruimus: fcd* tantum pro caufa celebri fa ne- - rvm, u
Turarej rara difaarum febedulatdecreti, ac litteram, fe inferum rati procuratorii, peripfos anfaafliatares prateatanun, fiqaaatur tales.
SacrofiMIe Synodus Grafeantranfis declarat, Aatuit
.

S

Ί·£ώ·

CONSTANTIENSE.

934

screra

ti Cte^entinfi J>wd· tttltjineteilùt

£ndrai dw frit Me lintre faenu, teife Ctetitit

Mm, fus humilis-dévot»
η», ctterorumque fetal
gno Polonia oweim.

CHRirn

ftrorum, <foâoracoviuùs tn re·

ftr Μφ/hit gntrtint rittu itère Mrü
ThnntinnH, αφη fetrftriftit qf :
RevereakWSmi* taObrido patritae fecrafenfetn Conetiara, caatn* feexatififate, jugiter recolendi* (atano*
mbus non iMMT cultus, mc alia a quatuor erant·.
liotumvtriumÙbu* debeatur dévot»; nec minus tuo-

mua, cum cx eanm btdleâu dam tace deprehen*

thffooo vcftinun fedtan ceren veneratu digns proccflërunt eoiftoln ad fereniffinum principem & dominum
Wtenslaum regem Pointer , ceterarumque terrarum
quamplurirasrurn hnredem Ac dominum, ad ampieâendura, tenendum treuga* paris alto perprindpes iovithfAmosSigdmundum Rotnanotumtfr. AcCuoium Fran-

dibus faoram diirienn raacctndi poftk iUe fervurcaritaris, qui pacem tribuit, concardüm nutrit, um-

(pedus dominus Petros derVValfratn Itamtiatu* in de- fJJ^***cretis, cantor eedefle fenâ* Marie Wuticenfis, ac

cum fiiaitt ota&nd* prauptitudm· ad fagda «An atbtaia * man dm. Dum tuar nota reveres,
ddtaaram pamnaitacm veftraram latent fuiAent pro.

-------

—-

--

—> - am - — *■—--* +~~ —

——*----------- —»

poterit paternitate* raverendifliraas darius mfornure .
Qyi quidem feremllituu* Dominus nofter tanquam nrinenrique mile* orthodoxs Adei, Acashleti,
nobis adefte Dei pietatem, e qua femoris guerananCdiod
vWtimis qtribufeuraque anteponent, Cedi*
feenitibus, quibus «muli pad* procurante verfuri* , Apri
in humanis, proh dolor ( deditas hac mifera cor- non
ruit ChrifliatMtass non irameriao nunc (perare poAa- “~~
mus Induta nos adepturas perenniter cum Add vn>
ftr* doomAkù pendule* bemânpads, quod voti* onasi- defiam, paratus, Ac non tuttanas cufodta mandata,
bus femper optavimus, quod latarsons fodoribu*, Ac Ac per omnia At in omrdtaa vrftri* obfecundare tattariaoorüs cum fafririit Ac fingultibus ubique terrarum
quarti rimua, nec invenire potuimus ufque modo : ex
. eo porifttaa quod tantonan mediatorum Ac orthodo­ c
xorum patrum interventu authentico ad onsnia nobis
csrrwnus providentia procurari. Cum igitur, patres fervtdiuApie pacem Abi, Ac regno patpatuam per taceriprociariffimi, condura noArorum, Ac nos béatitude deutiflnedignofcituraftftare r Revera aon aAedbae ut
veftra obedrenti* ctnfoat filoa, quod atareatioaum pacem in diebu* fub dummat tataat, M ut regno

return magiftra
luce danis vento dreumteranauri quando in
INos proterea, e> experientia
__________
_
treugarum inter fereniffimum principare dominum re-D^cof^cime,»M’«*le·· <F»d nonhifi peds terogaa Rolonir, Ac Abi adhsrenees, nofipie Atncftrum porejMtfeâe coliturpndsaudbr: quodqpe guemrum,
ontaem nunc pendentium, tritae ad tenqm* proco- beUi&px frementibus mons difcielim* (ctalaribu* dedi--- r__>- —
a
M ·_
rroi παγϊμιμιγγ «
μΆιΙιαμ ·Ιμι»Μ _ f"Vtn Xs
re ea que ad vacem funt non tantum regis Ar regni jim
fuo quotvnaliis in umbra degimus, milita*
ctatxis quod proripitis, «dbquomur Armirer quod diAonan,
-------------- ---- r **-_>-----.---------- - «**♦.,.». _·
mandatis ; dommatiene* veftras cx intimi* noftris procordib Amplidcer exhortante*, quatenus una cum
fummo Pontifice Ac giorioûflin» principe, Ae domino
itande ea manBusattreAari; ac aptan ad latte Tripolis
rum dominum regem Polonia At noftrum ordinem atrociter di$etttam. Qpam tamen iUo antice, cujus re*
tantum pacb bonum, ut pro tuition· Adeltan corn. ataur^nanuum veftnrum confilio^bUiritudineque pervi­
imAam nobis mibeiam contra Adri inimicor valeamus tin (peranmt de proximo referciri: que dtntase tanquam
exercere, Uberius illius vigilantis curat adbibere di- Petri navicula, in qua Judas, pane nautn deititota pa­
memini, qua* paternitatum veArarom benignos no- trocinii, ventis admodum turbata contrariis. Ac adeo ut
____in_ prs£atb
, ,, veAri*
_____ _______
_________
. nonnuoquam
in oculi* hominum naufraga putaretur ,
bis
litterise.gratiofius
repromittit
.
Haec namque feriendo memoriam veftram per cun-E hanc/fub parenti* abni poebdio, vobis conftanter re- f
A*
fecula'ea btisedkhooe fondabstis, qus'Ôeo,
Ac mirantibus, juxta portum felutis aoouMam tetante* au.________________
~
fuis Adebbus, quorum protedbore* adeo no* ddeAor divrou*, ubi ancora Adei prufandata, feriptutarumque
enciet, qund merito perinde (pedare poteritis, poA divinaram vimittita* alligata, confraftam, lacnramque
fluxum hujus vita momentanee, pacem Ac requiem feveftri* dudb/Hmi* «ribot ingenii* , nodum fetator ,
fed etiam noeferiano reformandam.
beatorum.
Sane, patre* confcripti, quamquam circa reforma­
Datum in caftro Marienberg, decima dfe menât
tionem aot rerum dMbrmtan, Gcut putamus aitiflima
Julii, armo Domini mccccxvl.
Veftnrum revetendUGmsum dominationum humi·

ttaicorum.

CeniL Gtetret, Tom. ΧΧΥΠ-

difcreta hujus reformationi* jam appreent indici* ,
------ -tam ardua pemecef, quas ratione prambulaad
feris qu* inempit

mc m

935

141«
■ n<r.
*"*«·*

'rar

CONCILIUM

eenfronayrlridt , pfau
'ionsm ulceribus dkiginr, dum 1
nttn* ficu fatua, fit at&ore malos f
profâa, ad fiiflcsnandm horefatu
quam prupamms JoroabWidrii,
con: ceteri vero oorumdsmftntuB. feuMami
dofatioisMfarum peregrinis * faiti* irfqnsmeitoai
cuotur, 6 fine* mdvtirugni Mnie unquam vi

rewi fegmusapudnos, nec altar , firutdt auâotut ip.

.rot.M^.u,
gentanqydcre, nein fifo—
K compc&Mw. Ifatam ***>
i novitate ecmnovefixofint**1*?11

darepoeem genti-

fendant his dHms ad mfe . expnfic, ut quantum
Deo plicuerit tounta, rcfonmea, ut |mufa viro A»
adornata fanta Dei ocdsfia, qtar utfiue l viri, quae

bus Îgratasexciperent aureolas; fit profati dmritn tegis jamdta leflituti pftoei, ipfam uni viro, qui
ac noflraremcsmtamintima fervet devotio, utdeflru· fougumtas, noqoe «a votantate carnis, fed
vittate fMH
Spiritm
eonoocdtac
dis ifti* erroribus, fie aliis afeerfifotibus untverfis , natui
------- Λfit,
* !in
—
“ *-·-»
---------------’’— de^onecclefia Dei fetura jugique gnadeit Ubertate. Eatcnus, fecis. Pro quo fiqqiictar intercedendum, ocandumque
patres egregi*, Ή* ** vntute fanda Trinitatis vivifi­
ce, euhn operi funt iodivifa, tiiplicem feniculum,B
contendentium folioct de papatu, feticirer refoMftis; cos, pius, humilis, pnidam, fabrius, critas ficquie­
d<ffipate, precamur, de cetero colligationem impieta­ tus, legi fubjeâus, « fareaiffimus, non dubius, ar­
ti* . quibus tanquam futnbus peccaturam cirrurapleM duus, retas, cgroipufeue, plenus forintfirfapientia,
esiftitecclefia. Solvitdfafcicuiotdeprimentes dtoppri­ factarum feriptararam gnaras, fic expertus, largus ,
mentes fponfam Chrifti, ac ipfius libertatem auferte non avarus, fimotfiam hrretioraquefodicaremexhorin vim planas
ab ea opprobrium & contengCum, quam tot armorum
curricuMS tam a dérida, quamlakis, deprehenditis, faciem, in unico ovili unus
tnem fisum Μ­
v
u- Isceflkxn; fit qui ad horreum Domini i divinitus conιfetando reftirurriflis, difaemireficcribrate lotiutn a tritico, femen gib, ovdque aafcua fua ad fatunm, quamqunrimus,
, fcilicet peflimura fimonix, quo ad agrum Domini per perducat Jeruwtem: vofque pro tantü laboribus indeinimicum hominem ufeue quaque confaerfum pabatu. fertis abundanter remuneret in fatura patria beatonsn.
Datum Crocovin, m Collegio iUufrriffimi principis
v,-»..
Expurgate demum vetus fenutaium homndn anmitio»
< m<. fn r.i* m clericis, qui otim ad curiam Romanam croca- reps Wladisiai, xju die menfis Augufti, anno DopriferehimecclefiÀicura paffim nontardtas, quam negatiaurres ad nundinas confluentes,, ero eifaem durius,
Awartarùen ngù, & rqjiM Nrtftlu.
eriam, obfecramus, nova concerte in vitia reUgiofefe
vivere putantibus : quotum diiverfitas munita canonibus, & numérota· quorumdam torpent otio a regulanbusfanAorum Patrum dMripHnit non parum degene­
raro, faciem Confie Chrifti deremjftat. Evellite dean·»
Dominiÿinaaavaritie& cupiditates, qunclericoa, nec
i Me,»» minus laicosesoctant fit demereant. Succidite vepres
ladririe, & germina tridir, que hortum ecde&e regligenter condeniarumdedecorant. Eradicate proefasurÿtandem purgato uro Domini, ac quantum defaper «o
nunc conctifcm merit, expedite, atbores de novo btuâifenr, viri fcilicet fcieotiaram Aoribus re limiti, morum

In nomine Domini. Arnen.
Nno a Nativitate ipfius mcccckvu die vigefima
menfis Aprilis, nona indiâione, ApoAntica fede
vacance. Pateat univerfi s pccfem procuratorium, dc fcriptum publicum tam potientibus, quamfiaturis, quodditadieaccerûmme Paierie Retd de Camplo, Apotolica auâoritate notario, dcteftsbus infra nominatis ad

A

mini Jacobi Ddgracia Ungaris, Jerafalem, Sicilis,
Dalmatis, Craatan, s Raros, Servis, Gaiids, Lodomeris, Bulgariaque regit, merdmriCarttienfis, Pro- » mc t.
vincis, ficFoiquaquerii, acPederaootiicomitis , aejo·****·
anna eadem gratia profatorum regnorum reginx incly­

< mit. m- ftas(<ooarisfetaneiUt>*, tanquam vites fruffifene r in rumi profati domini ta Jacobus, fit regina Joanna fe-a*·*···
lateribus ecdefic fnSMceut. Circumdate prxterea fc-neunda; contifi, ut aflbrueranr, ab experto, de Ade,
pihus fortirthnis vineam ecclefi*(serarumfcripturaram prudentia, feUkitudme, fit legllitate inftafcriptotum,
f
irretragabiHbus fententii*, quas/nulli piorum fu fie às ’* *'
Λ
—·*-—··■
ceterotranfilire. Reficite poArerno turrim fortitudinis, tus taâi Auguftini in faaa theoiagiamafiiftrideâiAvcrfidei fcilicet Chriitianx, quam a fode inimici coilapfam fani, ficmignmcorum virorum Joannis de fanâo Perneto
7^
reficitis : ipfaramuro inexpugnabili facturam canonum domini ede Dapineto, aliis marfcalli militis, Orifiuni
vail inter, armi* falrite juftiti*. CuAodes, foeculatorefi Caracuti de Napoli fandi Clerici, domini Bectcrarai de

Sellis domini, juris ovilis profefloris, ipfarummajeftatumooofiliariorum; eotamdeâum Averfenura, Joannerape , qui plerumque aafteres dormit antvi. toepidof- nera.Qiriftianum, Bertecarain, fic Andream piri voto,
que, in fomno defidis tubas fcripturarum rrifoicant, fic ut ooofenfii fic unanimi voluntate coram me prndrfh» nota­
ipfis, cetrrifque quietem mentis dc hilantatem properent, rio, fictedtibusinfrafcriptis, degerunt, ordinaverunt.
uoâium frequentant excubias, feipfac ccnturbnntas.
Qjiaproter, patres optimi, opus non tam dignum,
quam nece foriam iri Deiecclefiacognofcitur, utdefe· poorum negotiorum geAores, ad curtos & indubitatos
“us / fcholarum generalium ad ftatus competentiam nuntiosIpsciaies, dcquocumque alio nominemetaude
rvouccuRx
reducentes, vuwQociQs,
vires doâos, cc
dc nos
alios pauperes ntnMTvuenon imme-*
. jure cenfen fic nuocupan poduoc dedebant, pmdentes,dc
1ritos relitis in vifceribus attollere caritatis . Liquetc unus profentis procurationis io fefeonedifeipiesstes: ia
enim, patres eximii, univerfitates fiudfarum in ecctefia quod major asrs ex eis tiberecxfeqai vateat amnia iafraDet genkas efe facundfflknas ac tuyfticis; quofitim feripta, acfeproipforameonftituontiumdominirtgn*
hufas firculi in filios lucis viciflim trarofonmre non regina nomine, dc pro rores perfonaliter/eusforeiitium
certanc . Hx (unt quippe Marthe matres fallicitn , adprxfcsniamfocrcfao«dc«thodanK femodi, feu foqux circa freuuens fidei mittiAerium fataeaMes tur­ rrofanfri Concilii Conftantienfi*, feu fonâiAmi in Chri­
bantur ergs pforima : qua quidem Cingulos veflram fto patris fic domini dentini faturi finrnni Pontificis^
suff au»- lade fcientiarum b obducatos erigentes de pulvere, cum dt collegii reverendirtîmarum patnsm dominocum car■**»'
principibus, immoquofiiamfuper capita principumcoi- duulium ad ri Western Gnfttittieofeid, dc alio quocum­
M<r. ,tia, •acanuW· Dignum eatenus juftumqtae, ac ex prorepto que uU eos contigerit commorari, ac faerit opportu­
decalogi infiitutum convincitur, t in ipfos tanquam pa- num; dc eidem facro Concilio, feu didta fenctiflimo
*·’ '»■ ·'· rentes, quibus non redditur xquivalens, muhqdiciter domino funrno Pontifici, dc collegio dominorum cardi­

na-

957

CONSTANTI ENSE.

Candhin, ft profatum fanâi

coBegison dominorum cardfaialimn, dc eonmftabn,
■anandam, dr pariter
dc Uberatam *

93g

ti, per eaperieotiam rerum mariftram, eumJem Ro------,.«■
Sutabum Mnoro&ctmfortioinftafcriptorum oratorum ANNO
noArorum per nosOmfbntiatnkaofinitarum, vitalicet intranti inChrifto patris Laurentii de Neapoli or­
dinis fandi Aqguftini faerx théologie magiftri eleâi
Averiani, dc taagmficorom ac nobilium viroromjoannis de fando Ptgpto Gallici militis domini de bSpinaco
alias marefcalli, CbritaaniCaraxuH ta Neipàli domi­
am fanâi i Cleri, Benrandide fanâo Amico Gallici, Mt I ·—.
dcAntacx Mathic de Calabria, Svllix domini, jurisrivübprofcfiôris, noftrotumconfiUariorura , &: fidelium
titerennm, tenore profeotium de certa n ifira fcientia
dt etiam aggregamus, ad agendum, cx-

soran £άκ fanâst menii ecdefin » dt fiaturi tari notais conmifiaus ; habiturus vocem & poteftitem in
Rantificis, prxfatiqro fecri Coacta, dc rwilegii domi- pccdtatistanquani unus ex numero oratorom ipfarura
noruracatdMiM pradtaborumi dcgeneraliter Ac fee-B per need·, ut prodicitur, aggregatus: Mandante* prxrialiteT omnia dc fingula fa prxmiiGt jac qoolibetprx- cerea profatis notais oratoribus, quatenus eumtamRoraidbrum, ac dependentium, emergentium, incideo- dulpbum addiâumOratoria officium, in eorum con*
"*
‘ n, factio recipere dc admittere debeant atque velint. In
*
cujus rei teftimonium prxfentes litteras fieri, & mi
indubitati procuratores, oratores, aâores, negotiorum gno noftro pendente tigillo juflimus communiri. Datum
geftmes, ac certi MMctifeedatas, omniadyrôfiâapo- »n caftto qovo Neapolis per virum mijnificusn Jordanian
tcftaee Multi facere potant fic debent, prout ipficoo- Fonwrii deLononiano, dominum de ViUeu, juris ci­
ftituenres facerent, dc fecere deberent dc pedet, & vilis profetfcrqp, canceUarium >egni noftri Siciliar,
ymiffir onaubu iifrfiraifaer intereftoat, etiamti talia collateralem, confiliarium, dc fiduem noftrum dileforent, quo osaadatum exigerent magi* pariate. Dan­ âura: anno Domini mccccxvi. diedecimi tertia m*ntes, dc concedente*, dc oprefBus rnmminmntioon- fis Julii, nona indiâioae, regnorum Doftrorum prxdiâoftkueoeesprofati, eildem procuratoribus, fic oratoribus, tumregts anno primo,noftrx veroveginr anno fecun-hx
De mandato regis, & regiae : Angelicus.
de ditat majori parti ipforum coram me notario, ficteftibus Wtafctiptts, inpaHtifDs, dc feaotibetpaemeSbIjtttrM crHlatti* rtiu (t rtfur* Ntcfdeii.
tum, dc doy lmrtini, nna^tardui dejamis cx
tifaem totreher dc plenarie mees fins. Pratnineaee*
AcrofanAx Synodo generali Conftantienfi poft deu
bitam recunwnendatioaem. Cena commifimut re­
fit "'verendo in Chrifto patri fratri Laurentio ta Nespli or­
notario dc profatis infiafcripti* nominatis
dinis fanâi Auguftini, facro theologir magiftro, deAoAverfano, ac magnificisdcnobilibus viti*Petro de
fiarvarifaccremandata retainer, dc cum cfioâu, omne, fanâo t thereto domino de Apaiaco ilia* marifcilio,
actum, dc quidquid aer caftan procuratores dc orato­ Gallico, militi, CbriftianoCaranilo de Neapoli «fotui‘
res prndiAor feudidam majorem partem ipfcrum in no fanâi / Ctari, Benrando de fanâo Antonio Gallieo, fie Andrex Mnhix de Calabria m Callis, juris ci
vilis profeffori, confiliario, fit fidelibus noftris dile&s a— ·»■
faâurafiierit, ac etiamprocuratum fubhypotheca, dbli. ner eos x S. V.R.ore tenus referaJ».· · quibus re- ■ .!
fatiooe onmiurn bonorum fuorum feudalsum, & bur- latibustanquam noftris propriis fidem indubiam dignegeofaticunn, dc aliorum qucrumcumque norumdem mini adhibere. Aitifliraus ad perfeâimcoÿfunvmtio- ^*>7,
cooftâtuentium. Aâura ia diâa civitate Neapoli, an­ nem facrofanâx univerfalis ecctafix ab omnibus veris
no, dta, imfiftinne ptxdiâi* , pczfeatibus reverendo Oriflictdis tamdiu exoptatx, ad quam tanto tempore *T* "
, MC Cto. in Chrifto pacre domino Mello areftitaifeopo <*Cont'fT'*·
faofiano, dc magnificis dominis, mbiltaufaue viris doww . X raims JoedastolFernverii cancellario regniSicilix: do- noftro annulo fecreto, die quarta nsenfi* Aprilis, no­
ntinoFtancifco c Zvulo comite Mootifauri, logotbe- na indidiooe.
uZlta fic proronutario didi regni, domino Frederico dM Sacrofanâx Rommr ac univerfalis ecclefiahumiΒ"**"·’ Vlgiliarami domino Gregorio de Atasa- tas dc reverentes filii Jacobus, de Joanna fecunda ,
nia, Pultini cusnitibtMi domino Chriftuno de Qan- Dei gratia m, dc regina Ungar ia.
moroe, Gallico j domino Francifao de Rjcbanfis, de
Caqgrsgmie fiswrxffa.
i uc
Onhona t milite, fic notario f Angelico de Capua,
regio de nginali fectetario, atiifque quampluribus teie fabbati decima noro jnenfis Septembris prolidi,
·J--------r —----------------------·«-------- «Confiant» ia ecclefia mijori prôdiâa mane hora
tt ego MBradKtasPaidHlu pubtocus, utfupra, autertiarum, vel quafi, in loco fetfioni* fait faâa congre­
gatio
generalis totius Coacta' pro danda audtentia ve­
âoritateApoAulica notarius, qui hujufinodiordinatio­
ni , de âmditutiom, ceterdque permiflh , dum &c nerabili
i
viro domino Lamberto de Stipite decretorum
afierratur defierent, pro notario publico rogatu* in- doânri,
,
Priori prioratus monafterii de 1 Bertrexa, or- M<
terfui, «eque omnia ficut promittitur, una cumpne- ditti*
Chmhccnfis, «tiovcefi» Leodienfis, dc Petro de
nominatis tritibus fieri vidi dc audivi; idcireopariens TriHia
'
architfiacoao Albienfi, ambaftiatoributtanuoeü*
’ pobtienm inftrumentum ad tequifitamem diâorum con- ipfiusCondlii
ι
verius Arragonura, Hiipanix, Navari*
«tuentium , pro certitudine de cautela quotumeum- regnorum
i
, necnon Armeniaci, dc Fuxi comitatuum
que intend de poterit metrefie , ma» mu propria partes
|
deflaturis. Prxfentibus ibidem revendi* in Chrifto
feripti, ac tigno meo confueto fignavi, in fidem de |
teftamooiuro omnitwn fit figulorum prentifloram. E
jacobus, dc Joanna fecuoda, Dei gratia Uncaris nonienfi, Fcandfco Venetiaram , Antoulo Aqata­
u. Jeruûtem, Sicüic, Dtalnitix, Croatie, gRamr,Ser­
vie, Galicir, Conmanx, BoJgarixque rex.de regi­
ae, marcfaszCadrenfis, atque Provinrir, & Folquaquerii, K Redetaontis comice* : univerfis de fingulis ri, Antonio deChalanco, PesrodeFuxi, Amedeo Sa
profcotes Htteras infeeâurist notum facimus per eaidem, quod nosconfifi de fide, prudentia, rincumfeedtioro, folliritudine, dclegalitate prudentis fic circum- doutions Lambera· de Stipite, fit Petrus de Trill ianunfreCti viri Rodulphi ta Vereto Gallici, fecrerariifami­ ciiprxxtiâiaicendarutKafflboàem, faper quo relationes
liaris, dc fidelis notai dita& prefrotialiter Confiante hujufmodi fieri folent. Be perm ipfius Lambero retu­
commorantis, in rebus magnis, dc arduis comproba­ lerunt gefia de faâa per eo· nomine Concilii fasroindi

S

D

939
,

»*iÎl

CONCILIUM

■■ Cooftantienfis m Arnqec
regnis : fic antequam fettrint rebrionem, venientes
*** punâum five introitura eorum regni Navans,
produxerunt inftrumentren fubtraâfatûs fafts per roffm Ac renracclas regni Navans Petro de Luna.

Item, itrarurneatura cenfintutiraw concordatorum apken η«ί·

*·«* .

in Narbona per eundem regem Navarrs, figUlsua,
& fisbfcriptum per euuMem regem.
Item, prafesstaveruot litteras credentis ejufderaregis direâasConcilio, qus foerunt ibidem dta fic in»
tcfligibili voce led*, quaram tenore inferius contine»
*■,ur'
foâ» a coaonutavit proceflbm, fienarravit finguia propofita regi, & regio*, fi Ac reginalibas qui erant de cooûlio regis pindiâi, fie reipeafa
reponra ab eis; concludendo quod idem rexNavarr* cran fuo regno obtulit fie ad omnem viam equam

ad Chriftiani

n» «M reft it sa aâura Indefaffis Uboribus proûlire. Et ut moka fionu», quibus pro defideratofi­
ne confoqucndo fixnds operant fallid&m quam dedimus, & nonaulia dtiam alia publica taceamus, 0.
h>d tamen quaasm notiiümum Gknrio mane tradere
nolaoau, quod pro celebrandis geftis inter fanâifli-

Caftell*, Ac reginam, ubi fte$prunt per quatuor dies κ> n«antequam potuerint habere audientiam ; Ac quarta die
Jdtruffw tMintie rtt’< N*fvt fnrt
habita eraofaeiuet arabafJUtam eorum «fidis regi, Ac
regio*. Qya arabaftiata expofira , retulerunt re^onfom tunc ab eis obtentum, Ac pro confirmatione ptsArabs Dei gratia tea Navarr*, dunqoe Nemodiâorumpistfentavtrum ibidem litteras; videlicet tnrends . Umverfis Chrifti fldefibus tam peden­
ftrumentorran prsfiesMationis litterarum convoratoriatibus , quam foturis. Notum facimus univerih per
rumConcilii Cooftantienfo : qu* litters convocator·*, pedentes, quod nos .benigno, pio, filialique mimo
ut retulerunt , foerunt ipfi regi CaAdbr prsfirntat* ecclefis fiterafanâ* r hic nimium dcfalat* fcireeauper unum nuntium regis Arragonum. Quibus lineris fara cogitamus, ut nofter hic labor admotam (incero ■*», L
leâis, foerunt lefts litter* regis Caftells: Item, lit­
tera convocatoria comitis Furi r quas dirit Cmilis teno­
ri» eSe cum rege Navans. Item, fait leâa littera una fchifinaticam inDri ecclefia fctniflinrâ, (prahdoior!)
prioris Vallifoleti mifla ConcilioConftamitnfi. Quarum radicibus crefcere cerneremus, jnftifleno morate , îmî
litterarum , ficut permittitur , miihrum , fic inftru- acobdfiooque dolon vehementer ac diutius angeba- **"’*"■
mentorum «tequibusfupra fit mentio, tenrén loquun­ mur: ica ut nos farventiflîmacaritate flagrantes, imtur: quarum tenores aliqui in prioribus deferipti apudq duIG fimus eidem manus ptebere libentiis adjutrices,
rcrirtium praefeotis Conftaotienfa Concilii ponuntur, ulubri ctmfultarioni deri acquiefcendo, viamque op
*
Poftremo his faâis Ac completis, aficenditeumdan portnnam t provenire cupientes, qua fequereturunio
atubonem venerabilis vir dominus Joannes Usk prz- defideratiflima, foblaeo funditus fidnfinate, inventaque
pof:tus Qpinqueecdeûenfis, Ac legebat unum (Ututvnn, pradica dedsftinm b fore per onmes videlicet cootra- * **_*"'
five cotnmiflionan alias, utafleruir, concordatamper dentes inpapatu huic verbocvd», i beatiffiroi darent Iolingulas turiones, continentem declarationem faftatn cum, cum domino Benediâo foyer boc multifarie ,
per Concilium fuper proceffibus excommunicationis, muldfquemodM pro viribus laboravimus j ut inde, tefte >m. *
c m< .· in inteidifti , Ac fafoenfionis fantentùrum c in dominis Deo, pax tranquilla, fic unio fa* univerfali ecclefis
Henrici ».
& Cruefti fratrum ducum Bcunfi icç^fium, ».
Ac redderetur, primo ad AcrunuConciliuraConftantienfi»
in..,.! iZ Ludovki iMtgnviotvm Haffï*. Qp* fchedula*leâa «atom noftros, ficdemum folenmemficmajoremanaf****.
‘i'~ ’ ***· fail per reverendum patrem dominum epifeopumFir"
baftiatam noftram ad eumdem dominum Benediâum demanum, patriarchamvonftantinmolitanum, Nicolaum ftinendo. Qjü quidem in villa Perpiniani, Acalibicum
£7,
Merieburgenfem, Ac Patricium Cortagenfem, nomine illuftriflimis, cariflimifque cnttfanguinris noftris regi­
tr tr. qu,'.uor nationum ipfum Concilium reprefentantium bus Romanorum, fit Ungaris, dr. fic Arragonum, As
spPfobaca : Super quibus, relationibus, litterarum ex- cenis dominis potiaris ab his, qui congregati fuerant
btbitiooihus, eleÇaooibus At approbationibus, venera- in przfato facro Concilio deftinaris, fit quampluribus
bilis Ac cireumTpeâus vir dûminusAuguftmusde dLan--.aunMMaa>riuu(
arabrifiatoribus rcqimrmww,
regum Francis, nugus,
Angii*, <«ww«urn
ac ceterorum
inM,oT fis de Pifis, noraine ducum Bavaris, Ac BrunMcen-paliorumChriftianicatis principum, e parte noftra per
4I****». fa, «c Langraviorum Haffi*. Joannes vero de Seri- pùUicas fchoduiae eamdeaa deaninumBenediâum hubrais promotor Concilii perierunt, & quilibet eorum militer requieficront; ut attento quod dominus Aagepetiit pro pute fua unum , vel plura , publicdm Ac •his
At wssmeua
dominus ιμμμπμ
Balthaflhr mmu
alias jwuii
Joannesn *· Mgl ι
mb * Grggorius, **
«ret·
publica , de prsmiftis fibi fieri inftruraetitum Ac in- in
’ eorum obedteôtüs auficupoti, poft ipfius Jaunis
ftrumenta, ad diftame* cujuslibet Capiendi. Prcfcn- condignam fuis demenda drieAttnem, pure Ac firaplitibuiibidem prriibatis teverendiflirais patribus, domi­ ant ceflcrunt erant juri, fi quod eis forfan compe­
nis S. R. E cardinalibus, ac Romanorum, Francorum, tebat in. papatu : eratque ideo impium fufpicari quod
Ungaris, Anglic, Cypri, Neapolitanorum, Polonia, pnefatus dutnfous Benediâus fi fa tot proroi/Tiooibat,
Norvegi* > Scili*, Ac Daci* regum, ac diverforum
untoprincipum, ducum, baronum, marcbkioum,archiapiis, il·
fcoporum, abbatum. Ac communitarum, ac univerfiratuiu ftudirautn ambaffiatoribus, teftibus ad prnmiffa votaris & rogatis.
neuiâus, ut fippius aflêruic » advofarium furan , ut
Tenores vero diftnnjm pcxdiâorura At leâorum, convenirent in unumadmancipandu.n |efleâive que k χ
'quorum tenores in aliis feflionibus non font inferti, de cerfione facienda pratniferam , toties agitavit , «·..
quod per eum non ftabat, quominus veniretur ad
ESâum; aliter mesne gereret, nuam humanis auribus
ejus verba fanarent: Ac ut omnis tolleretur diflënrienSuitrtüi· rqi< ^irr^fMun rérdïreric faBe
Λ materia, prout tenebatur, fic tenetur de neceflitate faiutfa, jkire divino pariter Ac humano, vellet ce­
Os Ferdiaandus Dei gratia rex Areagorum, Si­ dere papatui. Et igto minime concedente, immo ve­
cili* , Valenti*, Majoricarum , Sardmi* , Ac rius ab eadem ceftiooe · mdtiplid fugiente, feu nui- *rww,w<
*
Corfic* , comes Bardunonc , dux Athenarum, lo
Ac congruo dato refpodb defenoque totaliter did*
Ncopatri*, ac cranes Ruffilionfa, Ac Ceretanic. Per ùo£ùt unionis negotio, a pnrfaca villa Papiniani re.
terrenum regnum f*pe c«xiefte proficit, ut qui iotra ceiTk: Ac poft receffum ejus didi oratores noftri reecdefiam pofiti contra nacem agunt ecclefi*, rigore quifterunt, eorum fapplicatione pluries iterata, qua­
prinripum terreantur. Hine eft; quod aâx pacis eccle- tenus pro tam bono optato ad eorum, totiufaue Cbrifatftsex, aut faiut* , nec immento a facculi regibus ftianitatis vocem dift* erftioai daret operam eflWfivam;

C

N

$0

'WS“

CONSTANTIENSE.

ψμ

.v>m; dc jari feo, fi quod pcet«urathaberefepapa-Arum praefatum dominum Denedi&ura , aut ejus eu--———-rana-'
tu, renunciare pure dt libere dignaretur, prout ceae- riam fequi e prxfiimat quovis modo commorari; alio- rîiBÏcri
CH&^rnbatK fe debebat
‘
quin per illo», quo* ad colligendo» fruAus camero
ApoAolicK duximus, ut profertur, depurando», om , >ω «·. ..
ne» fe Angulos redditu* beneficiorum qux obtinent, r«.'—»"
aperire: videncefcue «eram fera, bboratquenoAra», proripimus arretUri, donec fuper boc aliud duxen
ηκηοο totiu» univrrfirerii nfrtium fia pertineri ifru. mu» ordinandum. Edatis diftrt&u* inhibentes univerfit de fingulis fubditis noftri» tam ecclelhftiris ,
Arari, invocato Cbrifii nomme, ftlubri fiiperii*
qpam fiecqlarihu*, etiamfi pontiticali prxfulgeant di­
ditaram regum , ahorai
mhalKaenruin
gnitate, vel nomine cenfeancur, nihil contra ttnorrr
coofilio: atunto quod in C
“
au fere popuh» Cbriftianu», qui fub obediendi» me- prodentium aliqui 1 attentare, feu in aliquo contra­
venire profumant, fi pena» graves cupunt evadrie.
principe» & eorum ambafliatoresfotemne* quameoam Mindimfeque demum omnibus fe fingulis mermns,
per p<r1 mt, & «lie· quamplure* nobsies viros coo- fubmecimu, jufticiis jurati», balliw*» dc aliis ofbcu
gregatus enfiffit, OM flneera, & Mgukri affbttio- libus naAris ; quatenus fervito tenore bujuiinodi .
ne obediandi fummo Pontiâd. quern urivcrâli» ec- prout ad eorum quemlibet pertinebit, quofcumquc tedefit fibi canreMCcpteficiendum decreveritt prolibari prebenderint, aut noverint aliqurtenus contravenite ,
competenti cuftodia teneri faciant, norque fuper
noftti ainbafliataret deliberaverunt una eum rege Ar gfub
,
ragonum , A alii» nuncii», feu oratoribus regum 8t iit confultare non differant, fatturi, deinde prout a
nobis
receperint in mandati». In quorum omnium,
principum cbodkntbr «fedi domini BenediAi, 6i etiam
onmesprelati, fe alii eccleAaftici viri, qui ad Conci­ dc ungulorum promidhrum teftimjniom Agilium im­
lium generale coafaeverunt vocari , ad jaradiAim ci­ pendi ju/Gmu» poefencibu* apponendum, fic pe: no­
vitatem Canftantjenfcm ire intra certum terminum te­ tarium publicum infra feriptum tianicribenduin fle li­
nerentur, ad traâandum una cum ibidem congregatis, gnandum. AAa fuerunt hxc f Stellx, die decima
Λ congratandi» fuper de&one unici atque indubita­ festa menfis Julii, anno a Nativitate Dorrtini mccccxvi. rm.t'uî',
ti pafturis ecclcfix otthodon* facienda , divina gra­ Kcientibus notabilibus viris fe domirus Gauùedo de ··' ·'"■*
svura comite CorteeG , domini Joanne de Carus
tia providente, prout in cettit fuper hoccgpirulisin­
ter fereniflimum regem Romanarum confmguineum vicecomite de Vayrium . domioo Petro de C.lanr ,
rmrtrum prodUefeum, fe atnbafliatore» memorati Con­ dc domino Bertrando de Ia Tarr» procetibui: dmu
cilii , fe diverto» alio» prolatn· cum es a parte no Joanne de LieJesu legum dotare . A' plunbut
uni, dc profatos noArae ambaiTiaeore», fe oratore», alii* teftibu* ad pixmuT» vKatis ipeculrterfeiogui.
Et ego Sancius de Croinde prxdicli domini n >thi
necnon alto· rege», * principe» fupmdiftM obedien
_ amballiatores
____
regi» fecretariu* in ejus majori curia Λ toto reeno
tu» d»di domini Beaedi&i, feu eorum
lignofcitur conti- Navanx autarititc regia notarius publicus, A· ;uraAa, dc tam ci-£ ratus, qui promiilis omnibus dc lingulis, dum ile ,
------ _
pexfertur, pet dominum noftrum regem a»eunri»» catholicK fidei intentio obfervanda , ad' optatum
poflit pervenire effeâum, nifi reges de anticipe» tur, dc fierent, una cure pronominati* teftibu* prx><> ον. dc eorum fubditi obedientiam fubenhat ditto domi­ fere fui, eaque Gc fieri, diri, uundari, Sc praiiibene Benedkbo Eapropter nos Deum tantummodo pro ri vid·. d< audivi, dc in notam recepi; de ei.ndc fe
oculi* habentes, ae ecclefi* fue integrationem debi- mandato prxiaû domini regis ptxfens publicum innm efficacius procurare volente», ac confervare fin- ftrutnentum cum quodam inte^lineo, quod eft fupra vi
ceram volontateni quam femper geffimus devote erga gefunam quintam lineam, ubi legitur, pro noftra perccckfitm catholicam facroOnAam, ejus incommodis, fons, fideliter confoi, manoqoepropria iciipfi, tino­
fcandalis , dt periculis ojwiandn , fic ad profeftam que ineo iblito (ignavi io teftimunium pra..nitfjru u
enionem citiut sralearan ; dc facilius pervenire, ha­
Jndrrafli· cnutu Fnxt.
bito fuper hoc deliberato confilio, 6t maturo cum tri­
OannetDei gratia Come* Fusi. Unirerfi* Chrith fibut fiatfeut noftri regni, oh hanc caufam de mandato
delibu* tam pratentibus, quam futuri*, notum fa­
noftro A in noftra prxfenti villa SiDenfi cocvocatis,
cimus per profentes, quod nos benigno, g filialique » mt
fe perfonalicer congregatis ; attendentes fere faniutat* que falUxius ab ooedientia proditti recedere, quam animo, eccleûx facrofanân, heu I nimium defclatx
profequi, de confilio, affenfii, fe confenfu prrdkbo- fcire caufam cocitavimus, prout dc nunc diligeorius
m« flatuum, videlicet prolatorum, comicum , vice-, cogitamus, ut noAer hic boor animo tam fmcerofufcomitum , baronum , prneteum, militum , civium ,Pcipiamr, quam integra mente promptus eft, cum vigialioruinque fubditorum noftrorum, de protenti eidem. lanriffimo menu* intuitu pedem bine fchifmaticim in
domino Beoediân pro regno fubdirifque noftris in di- Dei ecclefia firmi (Tunis pioh dolor ! radicibus creicere
ôone noftra ubilibet conftirutu fubtradionam obe- cerneremus, jufti/Tuno mœrore, acepbi/Timoque dolo­
diensix, qu^m no» kmre pronoftea perfona fecimus, re vehementer dc dretius angebamur; it» ut nc> lerμι. «wr fieri ferimus per protente* difeam fubtra&cnemper ventifiuiia caritate Aagrante* ιιτφαίΰ fuimus eidem mi "
,otum r«lP»un» noAruns populi» noftrr ditioni fubje- nus prebere adjutrices, falubri confuitationi cleri a.
f,,. ' dis publicari mandante», fe plenius obfervari : prr- quiefeendo, viamque opportunam invenire cupientes,
cipientefoue eifeem, fe inhibente* ne de cetero diAo qua Coqueretur unio defideratxftima , fublato fundi­
domino BenediAo tanquam Papx obedire , aut in tus fchifmatc , inventaque praâica eUdifiuna fere
aliquo parere audeant, feu profumaix, nec ejus bel­ per omnes, videlicet ut contendente* in papatu Imie
las , aut alias quafcumque litteras fua», feu officia­ verito, Crfe, beatnTunum darent locum, cum do­
lium fuorum ordinariorum aut delegatorum, colleAo- mino Benedidto fuper boc multifaiie multifgue mu
rum, feu fubcoUeAorum, intra ditionem noflram p<x- dit pro viribus laborantes, ut inde, left· Deo, pax
fentatas, aut colteAo^u» feu fubcolleAoribus prodi- tranqudia, dc unio fu* univerfali ecclefia redde­
Ai», feu quibufvis alus perfeoijdefruttibu», reddiri- retur: primo ad facrum Concilium Cooftanticnfe reano» in propria perlona,
bus, feu proventibus ad cameram Apoflolicam quomo- tore»
___ noftro», dc demutn
____
M&>/*>>-documquefeefeantibasrefjpandcre, proterquamdillo»,E & poftea fetemnem & majorem ambafliatam nodominum ΛBenediftum
deftinanquosnosad hoc duximus deputandos, cum noftro in- ftrara ad
‘ eumdem
‘
- - Λ
tesstioni* eriftat, illo*, its dumtaxat exceptis, quos in do . Qui quidem m villa Perpiniam , dc alibi
prufreut kxv unionis ecdefre expendere oportebit, uni­ una cum illuftriflireis principibus , fic merituTrnts
co, fe
univeriHi cedefia recepto fummo Pontifici, dominis regibus Romanorum fic Anagonum , ce
pn fidele» perfona» integraliter refervare. Injungente* ceteri* domini* prxlatis ab hss, qui congregati fus­
niliiluninus fe eeara ordinantçs , quod omne*, fe ant in prxfaro facro Concilio deftmatis, dt quamfinguli qui beneficia ecclefiaftica in regno, aut terris plurimis ambaffiatotibus regum Fiancee dc An­
dmoni, aut dominio noftro fubje&s obtinent, co- glic , ac ceterorum aliorum Chriftunitaris prine i
Jufcumque conditioni, aut ftatus exfiftant , etiamfi pum , ex parte noftra per publicas fcbedulas eum­
«atdmalatiM , are Pontificali dignitate refulgeant, dem dominum Benediftum bumiJxer requiûverunt ;
io fuit ecdefiis aut beneficiis rcAdpar* : nulluii|ue eo- ut attento quod dominus Angelus , alias Ctegor iu» .

J

943

’MSSi’

CONCILIUM

·■«>·»’»·"·

944

.——----- rius, Ac dominus Baltaûr, alias Joannes, Acc. frettAcafione fchifmatis,. feu cujufcumque nucula aut in—>—___ .
Λ
’
habilitais ex eo provenientis , non valeat infringi ANNo «
CHaîtTi
r*l“
.
j
I In quorum omnium Ac fingulorum prxsriflërum te- vd contra ea excipi, aut indubium revocari, non ob· .R,?TI
Ml ' ftimoniuin figllluin noftruin impendens juffimus prx- flantibus ddpofitaonibus in contrarium facientibus **><'
■
*>
fentibus àppooenJum, & per notarium pubUcum in-, quibufcutnque,.
frafciipcum conferibenduin, & lignandum. Aâa fueAliis entm volentibus diâa verba,, in fua reali
runt a Orthefii, dic tertia Augufti, anno Domini obedientia , mtdligere vd interpretari fit, aliis fic :
, M
mccccxvi.. Prifcntibus magnifias & potentibus viris Prout unumquemque fua ratio vel dtfcyerio , aut
dominis Arcambildo de Fuxo , dt-mioo de Novaliis,
‘oaue foebn afleâio durit vel trahir ad late
& M^rduro de Fuso gennanu militibus: Arnaldo dc
ftriâe inreUigendum eadem: Dubium eft çxorAlbano canonico b Otoranenfi, bacalia urio iu decre­ tum .
tis, confiliario,& Joanne deGarfio, fecretariis noftris. ·
Ad quod taliter poteft refpondeti , quod , ut k>c «i
Et ego t Menenaldus de Nofio, clericus dioecefis crs fit
___ ___
____ , __
______ _ id
____________
: diâo
Opitulo,
& nquantum
eum inrelle·
^7//’ °·· Ccnftancienfis fractarius prxdiâi domini Comitis , riuni fufficit , realis obedientia dici aut eenferi ponotariufque publicus generalis in omnibus terris, & teft fuifle obedientix refpeâu rei habita jni recepta,
ditionibus ejufdem .domini Comitis, ad mandatum & exhibita aut pexftita aâualiter feu habitualiter ,
ejufdem domini Comitis, me hic fubfcripfi, & fi-* fuumque eflcâum fortita.
gnum meum appofui.
- habita A*u —
■
. Qpia
·
.· .
B...Dicoi
recepta:
capitulum
loqui­
Seqnir»
ftttttlttùm», & prv- tur de fba obedientia, fcilicet fuperioris. Dico ex­
hibita Atc. Quia obedientia eft relativa ab inferiori
i· dntrfu eieÀientuj.
qd fuperiorem. Dico refpeâu rei, ad differentiam
ActoGnâa Synodus Conftantienfi*, tfr. Ut terrx- perfonarum, prxfertim Cngularium feu privatarum ,
•que olim dominorum, d obedientix pfcr gratism non publicarum. Rem autem intdligo rtmpublicam
J-m , (~r- [Je, timui < ac unite in pace concordari, fpiritualem,
& fmcefa feu ecclefiam, prout ecclefia particularis
caritate , line cujus radice ffuâus bonus non furgit dicitur congregatio fidelium alicujus particularis di‘
''verc valeant, Ac confoveri, omnes Acfingulos pro- ftriâus, vel loci, civitatis, caftri, oppidi, villx, aut
ΧΧτ'ΣΟΤςτ cefius , fententias, & cenfuras ecclefiafticas per quof- parochia:. Cujus videlicet pnefidentes ibidem rempu>«»ra.
cumque judices , commiflarios, exfecutores ab olim blicam feu ecclefiam reprxfeotantes, Ac incole com­
dido Joanne, Ac aliis quibufeum^ue deputatis ad munirer, olim Domino Gregorio Paps obediebant.
■ oimrunxurnque inftantiam contra quotcumque , qui Etiam pofito, quod aliqua particularis vel lingularis aut
privata perfona aut plure* eidem non obediviflent.
z audior itate dich olim Gregorii mediare, vel immedia­
Vel poteft dici brevius , dum quaeritur, qux fit
te, quacumque, feu qualiacumque beneficia ecclelia
ftica, in At fub illuftrium principum dileâorum ec­ obedientia realist Recondetur, quod eft obedientia
clefix filiorum dominorum Ludovici comitis Palatini effeâualis aut univerfalis alicujus loci, diftri&us,ciRheni,
ac Joannis , Stephani, Ae Othonis Ger-çvitatis Acç. Nam obedientia fingularis aut particulamanorum fuorum Ravarix ducum AcHenrici Ac VVil- ris vel privatx perfonx vel plurium, nullius auttnobelmi ducum Brunfvicenfmm Ac Luneburgenfium, ac dici eft efleâus ia aliqua univerii tate, quamdiu mi­
Hermanni, Ac Ludovici Langraviorum Haflir domi­ net in terril fub 9ec.
Quando autem Ac ubi debeat illi realis obedientia
niis aflecuti funt, occafione hujufmodi beneficiorum
fciife, de quo forian magis conten­
cmiflas, latas, Ac fulminatas. Ac eorum eflêâum, & cenferi vel
omnia Ac fingula’ ex eis feduta tamdiu, donec per ditur: Pot»ft ii'xmderi, quod tunc & ibi fuit realrt
eamdem Synodum, vel futurum iummum Pontificem, obedientia « liat ! 'omini Gregorii, quando & ubi diubi ouando, Ac in quibus locis realis obedientix di­ âus Dominu* Gregorio* fuit in poflefliooe, vel qua­
âi olim Gregorii dici fuifle debeat , declarari con­ li, jurifiiiâioui* Papalis , f.vr in aliquo diftriâu vel
tigerit, fufpendit Ac relaxat: ac quafcutnque caufas loco aut civitate , five in oppido , Caiu o , villa aut
inter quofeumque fuper hujufmodi beneficiis coram parochia .
quibufcumque, Ac in quocumque flatu pendentes uf­
Vel darius: Qjundo & ubi diâu* Dot rius Gre­
que ad didam declarationem etiam fimili modo fuf- gorius publice Ac communiter pro Romano Pontifice
pendit realiter. Ac cum effeâu . Inhibens omnibus venerabatur, Atejus legatorum, nuntiorum aut Com*
& fingulis, etiam quacumque prxfulgeant dignitate, miflàriorum mandata tanquam apcAolica recipieban­
ne contra fufpenfionem, Ac relaxationem hujufmodi tur,
_________
.. quoque
, ,
timebantur,...
8c ei» .parebatur, alterius
aliquid attentare prxfumant. Ac decernens a nunc^pro Papa fe gerentis mandata /pernebantur Ac non
irritum. Ac inane, fi quid contra pnerrafla a quo-ucurabantur ib», Ac tunc realis cenfetur obedientia
quam quavis auâoritate fcienter vel ignoranter con­ fuifle.
tigerit attentari.
Hoc autem apparere potuit ex communi fama, ac
ex difpenfationibus, Ac aliis gratiis apôtelicis, ibidem
£>«u2 fiurit rttlij tbtdltntid Grritrii ΧΠ. faf* ? publice admiflis vel recufatis. Et parfertim ex nomi­
Circa b»c trttftu m Cutdu
, in
nationibus publice faâis in die Parafceves , in ora­
jtiptruri drrrvzr dema· aunurara.
tionibus, Acin vigilia Pafchx in hymno: Exqltet nunc
Acc.Acfimilibus, nec non in Termonibus quotidianis,
Ex M£ Cdareo Vindobonenfi Dorr.
in quibus nominarim pro Papa orare populus exhorta­
Um queritur, Quid , quando, Ac ubi fit vel batur, ac etiam in citationibus, monitionibus Acaliis
dici debeat reali* obedientia olim Domini Gre­ mandatu five cenfuris ecclefiafticb, appoftolica auAoritate fulminatis, vd ermflis, admiflis vel expulfis.
gorii Paps XII. in fui obedientia nuncupati f Ut ad
rdponfionem deveniatur, eft advertendum quod ifta
Verum, ut opiniones feu phantafis aliquorum cla­
quxftio videtur fuborta propter unum Capitulum , rius declarentur, dici poteft , qpod ifta obedtentia
· - potuit efle vel
- -· efuifle
-ir-----—- —
jjor vel maxi­
a facroûnâa Synodo Conftantienfi , anno Domini realis
magna,
maj
ma, aüt
parva, —
minor
minima.
mccccxv.quarta die Julii in feflsooe publica, quan-L—
-----------’--------vel
* —
— *■Et in qualibet
do dux obedientix, videlicet diâi olim Domini Gre­ illarum pro fua qualitate ide· juris cenfetur ex pa­
garii Ac olim Domini Joannis XXHL in fua obe­ ritate rationis quoad eflêâun diâi capituli cqnfedientia nuncupati, coaiuoâx faerunt Ac unitx. Fuit- quendum.
que ccflio diâi Domini Gregorii fiibfecua. Inter
Potuit itaque efle vel fuifle magna, ut in una ci­
cetera promulgatum, quo cavetur, quod diâa Sy­ vitate, Acdkrcefi per totum: Major, m aliqua parte,
nodus Conftantienfis omnia Ac fingula, per illumDo- provincia tota: Maxima, ut in Chriftiamtate tota : Par­
minum, qui dicebatur Gregorius XII. in fua reali va, ut in civitate fala: Minor , ut in caflro, oppi­
obcd>en*ia, apoftolica auâar«ate, mediat· vd im-· do vel villa: Minima , ut in una fala parochia.
mediate, alias canonice vd rationabiliter ufque
Et in quocumque illorum fuerint, fotriri debet effeâum capitulum memoratum.
gefla , faâa , difpenfeta, ordinata, concéda
ta, ex cena fcienria ratificavit. Ac ex funerabundanHxc creditur Acpmfianeoda eft fuifle intentio de­
ri cautela ad certitudinem born approbavit atque fir- putatorum , diâum capitulum concipientium, ima
wavit, flattens & ordinans, quod ex cauû vel oc- totius ûcti Concilii ftaiucntis.
Quod

S

D

»4r

'î'wn1'

CONSTANTIENSE.

·'·■··»»»»·

♦4«

——
Qy°d autem hoc fit verum, probatur tliqulKusAtibuj illis^ & m aliit Gmilihurs caGbus ,
ANNO rationibus, farti , ft /uris, qu* interius lubte- tius ut difta ratificar'o leu approbatio haberet re- ANNO
CHKlSTl quuntur.
fpertum au rem, videlicet civitatem vel caff rum CHRIsTI
''"tut. ) Et primo, in fafto, notorium eft , quod nedum ftc. Et ut illudrlbus dominis, Ludovico » Comi>*>·.
provinciae aut civitates vel dicecefes fuerunt in ti I *a latino. & fratribus ejus, Duc I but Bavaria .
fchiimate primavo ab invicem divif* quoad obe- nec ««on Henrico & Bernbardo , Brunlvicenf.ua»
dieatias quopdam domini U'bani Papc VI. ftCle- Ducibus, 6c Landgraviit Hafli* , atque inagnifico
1 ' meatis VII. hinc inde nominatorum; bed etiam in­ Carolo de Malateltis, & eorum h.bJitts , provide­
ter fe in plutibusiocjs.caftris d caftro, villa a vil­ retur : De quibus iuit tunc clai.c di^um ft mala, parochia a prodbi», in eademdimceG. ftquan- nlfeflatum , quod multa habuerunt cadra , villa» ~
. doque in eadem civitate , vel in eodem caftro , ft. territor ia in diver.» provinciis, ft dimcefibui,
oppido'aut villa, fuerunt parochi* divif* , prout Mofuatinenfi ft aliis , tunc inter Ie nominatis ,
fuit-in provinciis Moguntina, ColonienG , Tri vi­ quarum tum 1’rxlulcs ac etiam Macropoles (ire ci­
renti, Remenfi ft Biluntinenfi, atque in dimceG- vitates < flent de aliit obedivntiis extra territoria
busCofonienfibus quoad dominium leu terrirruum eorum: Et ne etiam gr^i* illis vel aliis a domicommunitatis Clevenfis , T'evirenhs quoad par­ no Gregorio concert* f* estendereht ulrru territo­
tem Comitatus LuzelburgenGs ft ducatus Lotharin ria, au< forte «dent concefla extra territoria
{,!», ConftantienGs, Lautanenfis, Curienfisft Bafi- Bobedlenti
' sbedienti* .· Ideo difta verba habebant , in Pilis
eenfis , quoad dominium Ducis Auft;i* , atque aliqualitcr-firuile faftutn efft , ft ad inftar illius
■ Λ Coinitls Sabaudi» , Tornacetsfis , quoad partem voluerunt omnibus finceiis mentibus rationabiliter
Flandri* , ft Cameracenfis, quoad partem Braban- providere . Fuit etiam tunc, diftum , quod quam­
ti«, atque LeodienGs, fecundam alteratlonct iol vis per hujulmodi ratificationcm adccft tam mul­
fartas diverfimode fucceflive . Et verifimile eft , tis fingularibus perioms pta>udicaretu,r in privatis
quod in confinibus dominorum Regum Franci* ft juribus fuis, propter'hoc tamen non eflet tantum
Angeli* citra mare , aliorumque Regum & Prin- bonum, obqut ifta pax ft unio publica omitten­
cipum ieu magnatum diverfarum obedientiarum in da . De quibus ft aliis fupraicrlptis credendum.,
plerifque locis fimihs divifio habebatur. Et hoc non re vere odi fli mos dotai nos , Pat nat charts nunc Vicefolum obedientiarum diverlarum ab invicem , ltd Camerarium , Turonenlem, qui multum tationa.
etiam in aliquibus locis neutralitatc vel fubtrb- biliter loquebatur, Mediolatuniem , Vtcnnenlem,
rtione ab utraque obedientia divifarum . Hoc au- Rigenietn ft Gneanenlem Archtrprlcopos , Bathotern non dicitur , habito refpertu ad pertonas , nicniem ,Sarisburienlem , Gebeneniem, Dolentem,
fed ad loca, civitates, territoria, vel etiam paro­ Coocordicnitm & Tholonenfem Epilcopo·, qui utchias, quarum relpertu realitas feu effertualitas plurimum cum alus ad hoc luerunt deputati, ve·,
attendi poteft . Licet enim PariGIs fuerit realis rofimiliter recordari.
obedientia quondam Clementis VII. muli* tamenC Pcffet etiam dici , quod cor.Gderatio communi
fuerunt ibi particulares perform (ludentes ft alii modJ loquendi , de obedientia , qu* a ten/pore
de obedientia quondam domini Urbani. Et fic ali- Ichifmatisinolevit, verbum teelis in nullo tefb >nbi fuit in multis civitatibus, villis, caftris, oppi- git, vel qualifies! verbum obedientia f vel ej^s
dis ft parochiis & e contra. Et quamvis tunc Ggnificatum , fedeft potius expreflivum ejus, quod
non effet ufitatum vocabulum illud realis quoad alias per verbum obedientia debet Intelligl luris
obedientiam nominandam , prout patet ex Iupra- interpretatione , in cafu noftro, quia verba funt
dirtis: tamen habebatur refpertus ad rem , ft cum efferto intelligenda.
intelligenda. Et ita videtur prarticapredica­
r
-_ perfooas
___r-- , etiam
--- -ia /·_
.
■ ■.
· tftms‘ ■
' prout ex ■iupra ft
· -infra
- feriptis
r . . elicitur
..
tion
(implies
obedientia
tum elfe,
nanda.nanda .
fati» clare. Er fic addere vetbum real ft , eft mo*..........
-loquendi juri conformis. Sicut dicitur quis el­
Nec
ab aliquajnconfideratlone
diverfarum obe­
dientiarum crederetur habitus fuifle relpertu» ad fe In redi pofle ffiooe , vei tacere realem porteffioperfonas lingulare.·, vel ultra, aut extra tempus» nem , vel traditionem aut folutionem, vel mu­
res aut loca , videlicet civitates, cadra ftc. ubi ft tuum reale ftc. Et tamen in illis ft fimilibut rés­
quando dirtorum contendentium aliquis fuerat in istas nihil aut modicum fuperaddit, led quandoque
pofleflione vel quafi iurlfdirtionls fpiritualis ; id- ioium excludit firtionem . Prxterea
_
fi licuit . ft
circo etiam in Concilio Pilano, dum aliqua farta (obventum eft tribus civitatibus de provincia Treduorum tunc contendentium ratificarentur ft ap-Dvirenfi
,
videlicet
‘
‘
-·
·
. fvirenfs
Metenfi , VerdunenG- ftTullenprobarentur, fuerunt inter cetera pofita ifta verba, fi, ft parti jpfitu dJmcefeosTrevirenfu , euod non
videlicet: Temporibus ft locis, in quibus eiidem feqvebantur luam Metropolitanum cum Clero tuo ,
realitcr ft libere obedientia prsftabatnr, prout in ft fimiliter in multis partibus aliarum dimcefium,
capitul/t flatu torum dirti Concilii reperitur . Non qu* tam hinc quam inde non funt fecum Metro­
eft auttin verifimile , quod mens illinc Concilii politanum, imo ncc Epticopos, ut iuperiuS eft defuerit tunc folum providere provinciis ft civitati-* durtum : Cur non licuerit, utiubventum fit Ii mi­
bus ab invicem divifis, prout opus erat. Alioquin" liter in cafu ifto , maxime , ubi du* obedi enti ac
infinita de hujufmodi reflarent in obedientia ôlim iunt ad paria ft non ad imparia per Concilium ju­
domini Joannis , vel faltem ufque ad prefens dicatas, prout ex multis verbis capitulorum clare
Concilium reftaffient providenda, quibus tamen Pi­ apparet , videlicet , dum dicitur per Concilium,
lanum Concilium crediderat providiffe. Sed cer­ ut ifle duae obedientia, una alteri , ft altera al.
tum eft , quod ita in orefatis provinciis ft diee- teri conjungantur : Et alibi, (alvo honore utrlufcefibus d.rto Pilano ad narent Ibus fait a tempore que obedientia, qua verba & Catilla pluties re­
Pifani Concilii & antea , quandocumque ft ubicum- petuntur.
<
quede unaobedientia In aliam fuit tranivulaium,
Ex quibus & Cmilibas cppatet» quod cum illis
prout pluries ft in multis locis dignoicitur conti- de obefientia domiai olim __
_
Gregorii,
nontanquam
gifle, irrefragabiliter oblervitum , quod etiam inEcum rcdvrtis vel conjunrtis, ut aliqui molientur ,
minimis pleb'Culis gefta alias rationabiliter fue­ fed potius tanquam cum pacis ft unionis sclatorirunt confirmata feu approbata. Minime ergo iunt bus, ft quantum in eis fuit , fartoribus , vel *4
mutanda, quxeertam interpretationem tanto tem­ minus cum cetrris pari paffu ambulantibus, ρι.ιίιpore habuerunt, ftc.
me eft agendum . Suntque verba in tam favora­
Item, tempore conceptionis dirtorum capitulo­ bili materia, ptafertim confideretis finibaslitium,
rum in Concilio Conftantienfi , dum de pradirto preteritarena difplicentlaram fedationibut. ft lin­
capitulo collatio fieret inter deputatos, fuit clare guarum mordentium juftis fincopat Ioni bus ft refre­
dirtum, quod in civitatibus Coloaienfi ft Mogua- nationibus , ac fuper omnia nubiica utilitate , la­
tinenfi fuiffient ft effettt pluses particulares perfo. ti dime interpretanda ft amplianda , nec ullatenus
n* de obedientia olim domini Gregorii . Et talis reflringenda, maxime, quia per latam interpreta­
particularis obedientia fuit reputata .perfonalis . tionem iero pul as tollitur , ft con (cie nt i * mc(is
_
,pr«fidentes
_
...
. ft
- communirer
__ tranquillantur, quam per ftrlrtatn.Ex factiConcihl
Quia
illis civitatibui
incolae earum fuerunt de alia obedientia . Unde, decus ft honor magis vertat at in lata interpreta­
re impetrationes talium ptrfonarum particula, tkxie , ut pedis Satisfiat , quam in Anrta , per
sium portent pr «.judicare aliquibus ahia ia civica- quam partis ft conventionibus Concilii dtrcgsr . r.
CMC»/. Gsarra/. Torr. XXVII.

Ouo

Q?od

947

CONCILIUM

·,(ί”ΛΥ."·υ·

94«

Quc4 autem diâa Interpretatio fit «tiam jnrJA imo nonnulle dorian majores prioribus furrexe-intorrnis,, imo de jure -taliter
A ----non -aliter
runt ; Idcirco Deo operante lacrum Concilium
conformia
-------- —
...............faCMR,yi’cienda, fati» paterepoteftcuilibet inteligenti,tam Oonftsntienie ad viam ceflionis, tjon obflantibus
*i‘t· |a obligationibus, quam in aâiooibus Ac in exce­ geftis Pifiioi», irerato voluit devenire. Quam quia
pt ionibus, fervitutibus, muneribus, privilegiis, olim Joannes XXlll. nominatus pro fe noluit acce­
'
At aliis, qu· in utroque jure re periuntur , per ptare , fed de faâo fugiendo refutavit, licet alia
real» A perlonale diftinâa, nec non Interdicisec- concurrerent, tamen ideo maxime de cathedra e jeciefiallicis, quW licet non ita clare per hujulmodi flui Init. Etiam talia, ut praemittitur pr* tenden­
diftmguantur , tamen confiderata doflrina inter tes, reincidune in difputationem jam fbpitam, vo­
fpeciale feu locale interdiâom & generale , ali­ lentes videlicet plus unam obedientiam juftificar·
qualiter prardiâü aflimilantur. Hmc enim omnia quam alteram. Cum tamen, utprxfcribitur, iftrn
ideo ibi leu tunc dicuntur realia , quia ubi Λ duae obedientic ad perla fint judicate.
Denique videancür b*ne capitula coqjun&ionis
quando effeôum fuum fortiuruur , habito refpeAu
plus ad rem , feu ad locum, uuam ad perlonam . obedientiarum olim Domini Joannis, A olim do­
Et quamvir for fan non adeo clare leperianturobe- mini Gregorii ex una, A tdim domini ftenedidientia pcrfonalis A realis diftinâe in jure feri­ &i, parte ex altera, A ex illis indubie pe? p<a10^ dicam
reperieturη<*ζ
etfeâualis interpretatio verbopto; tamen confideratis juribus
At Doâorutn
,____ ___
sf-^rum, de quibus eft quefticr; A
tis, de acquirenda, retinenda & recuperanda pof-«rum,
& prsefertlm
prsrfertlm in j.
t.
Icilione jurium, five rerum incorporalium, prss- 4.
- A 5· capitulis ».
’
-v
‘
Narbone conclu fis confidetatis
fertim junidiâfonis A Ctnilium, loqoei.tibur, ifta limitibus Regum»At Comitatuum obedienticolim
doftrina fatis juridica, tnaxitne in cafu , qui a Ju­ Benediâi, qui etiam fberunt quandpque in eadem
ris Doâoribus non eft clare comprehenfus, led eft ditxcefi divifi. Confiderato etiam, quod cum'illa
■ rams A fere inauditus, finiftris affeAionibus cef- obedientia clare per Concilium eft conventum quod
nullus habeatur refpeâus ad proceffus Pifanos.Ceu
fantibus reperietur.
Item, cum in obedientia gradus affigaent a As­ aliqua gefta ibidem . Çur ergo Gregorianaobedien­
perioribus .id Inferiore' , A in omni inferiorum tia , quas prasceffit, quantum In ea fuit , dando
obedienua prxluppor.i debeat communio & gratia pacem ECclefaa, imo quafi ab initio ConftantlenSedis apoftolici, mirum eft, quod aliqui Volunt , fis Concilii femper fe eidem fubmifit, Ac in omni­
qixxt m obedientia Papa: exhibenda id Archiepi- bus conformavit, ftrifliores A prnjodicialiores in­
Jcopum leu Metropolitanum telpeflps princip-Jiter terpretationes fortiri deberet, quam alii , quoad
prohibiti;
A ultimo venientes
Nonenim
flt habendus, ut fecundum eos ibi A tunc lolutn hoc
... non
___ ,_________
,___________
__________ . ____
,_____
dicatur iuilTc tealis obedientia, ubi Ac quando Ar- caufandum foret, aut murmurandum Gregorlpnls,
clicpifcopus obedivit. Quafi non liceat iubditoju- f> poftremb venientes tantundetnreciperent.iuara
HJPapat fecundum fuam corfcientiam ratlonabi- qui venerant ante. Sed (i poftremi in unoeodenihter obedir·, nifi quatenus Archiepi Icopus difta-Cq»e cafu A refpedu praeponuntur A honorantur
verit faciendum. Si enim realitas ifta obedientia» dit Gregor ran i, quod abfit , vituperantur A perpenes aliquam parlonam Papas inferiorem ponde- ftringuntut, atque pratjudjciutn patiuntur , tunc
mi deberet , hrc pctms effet Epifeopi vel Pim- non prohibet evangelium murmurare, Acc.
iulis immediati in fua d>mccfi , quam Archiepi- ' Ultimo, fi Jiceret ponere os ici edum , A utfcopiin provincia reputanda. Confidrrato quod Ar- cumque fpiritualia dijudicare , quid mirum, quod
ebrepifeopi non nifi in certis cafibusjurifjiftionein "Epifeopi aut alii Praelati inferiores , vel etiam
habent in fubdüos Epitroporum,Epikopi vero fem- Principes, aut poteftates fatcularcs , Deo devoti
per. Quodque r^ifeopi a centum annis dr ultra 4 reiigiofi, videntes, aliquos Archiepifcopos aut
femper fuciunt immediate Pipe obligat) per con- - alios Prxfules, ur cum pace multorum Deo amaPraelatorum
firmationem cb eo irreptam, A juramentum bilium
v '
~ («imo fine, que ‘fua Λibat , &
·prxilitum ficut Arthiepifcopi. Et ultra hoc cer­ non qua Jefu Chrifti , querera, fecu lari bus netum eft, qood jam diu certarunt Concilia provin- tot iii fe die noâuque implicare , fpiritualia abj<ciaha in multis partibus, preiertiin Alemannia» , cere, Sedem apoftolicam nihil aut modicum reve­
confirmatione» A vifitationes Archiepiicoporum ,Ac reri , imo pt Sedet ipfa At ejus jurifdiâio fuper
al a: antiqua: obfervantie non frequentantur , eoi deprimatur intendere, & de commitTafibipro­
adeo, quod paucus vel nullusad Arch i epifeopo», nifi vincia vel diœcefi non nifi temporale lucrum ve
in fuis diœrtfibus, Λ fatis raro , in
i apvellationumDcoinmodnm procurare, fibi cogitant At 'uis fubdius eft refpeâus. iis per aliam viam falubrlterprovidere. Maxime,
ciufi», jam multo tempoie habitus
Conlidetandum etiam eft, quod papaiis Jurildi» ubi de fchifmate agitur , ln cujus cafu etiam in­
6l>o, tam contentiofa quam voluntaria, a centum feriores Prae lar i A fixculares Principes , tempore
annis Λ pluribus circiter , fuerit in fubditos Epi- noviffimi fchifmatis nondum ad plenum fadatl,Re­
feoperum & Archiepifcoporum, nedum in civita­ ges A Principes ac poteftatej faculare», in qua-,
tibus , fed etiam in caftr>s, oppidis & villis, imo libet trium obedientiarum, majora 4 plura effefrequenter in minimis parochiis magis, exercita Oualirer conflat operatos effe, quam Archiepifco.
aâualiter, quam temporibus antiquis. Nec ergo pos, Primates, aut Prelates aliosfpirituales.Uti­
mirum , fi etiam quandoque In parvis parochiis nam per bos, v«l illos'aut alios quotcumque fepiner Epifeopum, vel ad minus Arcbiepifccpum , mel largiretur Altiffimus dare pacem Ecclefi· in
ad Papam habeatur refpeânsz Dico vel ad minus diebus noftris, A propter gloriam fui nominlc
Archiepifcopom , qua fateor decere, A juris effe, Chrifti fideles ab infinitis calamitatibus At «tuquod in novitatibus circa hujufmodi acceptandis tnnis mifericorditer liberare. Arnen.
vel inchoandis, faltem confutatur Epifeopus , vel
î £ î $ I Ο .XXII.
• requiratur, fibique deferatur, in quantum jufto
Papx voluerit rationabiliter obedire . .Sed valde
Ex prime editione.
fecus eft in cafu noftro. Nam dominus olimGre-E
gorius potius remantit in poffeffione , continuan­
De unione Amhaxiatorutu Regis
do eandem A retinendo In dominiis Prlncipum
Arragonum.
pr«fatorum, quam ipfi Principes, vel eorum fubditi aliqui circa papatum innovaverunt . Reman­
U Jtvit étci»aftinte nttnfaOBntr'u > nnn» ·
ier unr namque in teiminis prioribus, ab Urbano
Xativiid/s Demini nulltjunn ftnjringentefme
VI. imo a Gregos io XI. a tempore unionis in­
choando , Ac per fuccefTores veniendo ufque ad étcimefente, inéiBiene nene , fnit ftlnbrntn jngit
tempora Concilii nunc inflantis in civitate Con- n net alu in nmferi SetUfa ί·ηβαη»ί*ηβ , «d Pae
flanflienfi , dtc.
fpeciahttr dtfntatn ;
mnrenélffinuu fetnr daQpod fi forte pretendant aliqui , fubditos fe­ nunm DartMem^ni ^trrbiepifceftîii Mniieiantnfü
qui debuiffe Archiepifcopos, vel etiam Epifeopo» /ibidn/nm ttneru fui/tfantu Iffit if fnblitnvu.
adherentes Concilio Pilano , cum jam fecun­
dum eos res fuerit judicata etc. Advertant ifti ,
quod quia poll Fifanum Concilium nondum erant

D

•tnnes prolixitates um juris quam iadieoodsea,
Deere-

_____ 949
ANNO
CHRISTI

Ioàmmu
r. xxiii.

CONSTANTIENSÉ

DecrtUtn Ijcationi» AmbaxUtocom Rejii
Arragoohin.

SICBMVMBUI
ixr.

9J0
tfi ' Mi/araatone divina tpifcapt, —··——
Tefi he*’te t»r, prfta:n dentium Artite. ANNO
pifctpet KeMittifi prta'Ra, /'titrai tttMtUlt. CHRIST»
Fiai legit aha vece, >· dtBe attine eafifieei.
'“♦·

SacrefaaBa- Slttln Ceufiaetitafir ceafideranr ,
, Liter* coarocMorlK. |
fifed ad /aer» ty facram ad her Jtpeteterane
eetaatia» , eraterft carifibmeram Ecclefia filiè­
re» Jac ebi <r Jeanna, Kefiu ty reject Jtrvfa- M/cratieae divina Epijc^i , -prtihteri, diaceni,
lem
Sicilia tilefirtent , rlfetfili (tt'ttt , at
Cardatalei : patriarchy, ArchMpifctpi, prylati ,
^aeniam efpcBantnr eratttei carigmet Eccltfie
i* ceteri te Cerauna Tr évite t( Megnauatufic
filii regie Cagella ty Léguait illefiru bee ad
ie Cbrifii nem me C»»/rt/.ir< ; illufiri Tnacipi
Fer dieted· Dei gratia .Arrantem ty SuJq
Steed*» veetari , ad perficienfiem cam ipfa Sieede Ecclefia naine» ; placerai tijdtnt erateK*X», falettm ty eatlefiafiicam unient» jtltci.
rtbai diBerem Kcgit ty Regina , dimittere leter intutr,.
ceae » fite» ie lece leffieni, jtanc tenent , tan^eam pni t ifdem Qreteribnt d4ii Regu Cafial/a ^/’’XCaaMtxaa miftricerdiy Demini etfte mt^fuvfeientibei debtbitnr ; ty datante prafenti cearam pentre ,* ntyue t/aflt» tempera dtfiant
ctlie , vadant ad parte» finifitam iaunediate pefi pefiumai > in diti attaeæa , f an dt.'ntt, cafiyaa>,
Ambaxiatem etiam carijfimi filii Regie Attglix Bitmpertaai baietaae, feti fietehat ; ai ia ttatan·illufirie. Idte end·» fffdnt dtetrnit ty fia- at prweata» factat, <T prêletn aatplieri rttritan , f"»d »b bee , five veniant , five η·η ve­ hatmi preftfteter . Ipft fieaidtae permit itate , a
niant dtSi Qrateree Rtgit Cafiella , nee preju­ tr.yala ·Β· aaait ty amp/iai ptpelat ejafleat et.
dice t*r tjfde» Regit ty Regina ty een» Rf- ealtarit , exi Chrtfliaa· aeattee £/trtamar , affhSi
gnie t jicc diBie Oreteribae feu eem» ntmine , ftuatat pcfiiftre dv eafecraiili fcHfetate prtftati ,
eat ami paibefcempne , gnead lecnm ty bene- catti accefieat tiaititme pfat viveadt etederam JlaUt
re», gai fibi in hue /feed· dtbentar, tarn in ftf ceafra8ti efi . Ut ceffartt atftlai pereat itat, Alfienibut , gna» ia precfgitnibxi ty in aliis g ni. tifiiaeairt ereratimn , rv iaJtftft ad id )ederet
befcamgue . Et fi c·*tingat , fined medie te», atfrn &■ raimef JpttDimai : prepitietar p»paJe fae
père aate adventam O ratera» diBi Regie Ca- mi/trictrt Deaemai, dtprccaaear , ty/tcaadam a.’,
JJella , alifait vel teiifai Orattrtr alteriui Re­ fitadiae» celte terre cerrebertt miferiurdian· jaam
git fedtrent in lece pradiBe , aaebaxiateribae di- /aper timetiti ft . Vade paaa^aam varin pnpcifi
Bfra» Rtgie Jccebi ty Jeanna Regna di»ige ; faite*
,
. t ,pre rpace
-.. Ecclefia mftfnada Ithere,, ty
declarat eade» faaBa finedn, , gned bec tratÇptr
axai circulai
Λ
‘i·· or titra ctrca hec va ce ve ri ma, ,
de telerantia , ptrmiffient ty gratin , ty pre bac aeedaie veait diti Demiei, ia f «4 pact frai »pta.
vice, danetaxat; ty gned per bec UH vel illu nul. haataj , verem apprepia^vat : fperaatat ta e)n ta.
lu» fui acfurreenr en ftfient pradtBa, aec pra- B rt , a,à arrhai Mai rtptriaeai. “fi^aat denti­
judicetur diBit ambaxiatnibui Rtgi, ty Régi- ae, , fxi Gregtrin daedetutea, ia faa •heditaua
va prediBeru», ty rtgait, ac prittfitiikui , vel diceiatar , fat fpeate cejfit : fie &■ dentiam > f ai
eliii aHibui, fui ceacurrercnt ia bac fined·.
Jeanntt ΧΧΙΠ, diceiatar. Jactrt valait , et fat
Tefi bac ante» rtvtrt»dai deminue mag fitr An- fecit. Ui aattnt bec idem Jaet'et déminai "Petrai
tentai Taxai gtntraii, erdmi, btata Maria de le Laaa , qai i.-atdi3ai dtcraeerttrtia, ia /«4
Merce de , in diBe ambent exifitni ,ltgit fchtdula» thediiutra aeueiaatar , lerate, dr uaacm aefirei ad
rentrii fabfeganti,.
ferteitaietn vefiram, ty ipfam cent ftrcvifme Λ·ntaaereia re/e veatraiilei dr VtVfreadn fatre, ,
Schedula leda per ambaxiatores Regi»
ty deHiffiutei vim archiepifcepem Tarene nJ tee b ty
__»
Arragonum,
aliti cillerai défi reave rame, .
qetdtut dentiaat Tetra, adtamtai , recala , faertatni ty re'Xaz Jeaxnet\Raimandi Flccb cernet Car.cona , qaifitn,
..... ........
........
,
.
r
.
.
____
_
...............
..
hannluer apte , tic bit dr jnidict
, ctjfrefrater ^(nteniui Taxei facra pagna magifier , gtne-D ntm ptr iplam jart divm, peuttr ty humane ty
relie erdinie btata Maria de merctdt, Raimandut alia, multipheittr dtbuam jacere aeh.it, fed hacaf.
a Xatmar itulti , iptram-iu Dee Carjenf jurifpt- put dtfiu/it at^ue diftrt in telini Eicicfia jcandaiafteZ··-ritui, Gundifalvai Garfia dt faxBa Maria dtert- lum, ac pepuli Cbrifiiani jaflaram ty animx Jaa
“·
tarum, ty Michael de Tientrc atriufpat jurt/ ,de- detrimentum. Queat pntde» ctfiene» ut factr,t ,
fitrti, eruterei ty Trecuraterur tllnfinfimi princi- per vei fuit diBut deminui ‘Patrui de Lana ream-

genum, tyc. velentei ty inttudtute, adimplere ceu- dientia fua . Jdctrc· ut filu pu matri fax cempa.
veutienem "Her b ena initam inter ftrenifimam pri*. tantae, nitimur, ty quantum in ntbii tfi atfi fui.
ctpem ty deminum, dammam Sigifmuadu» Rtma- ueuc pacem prediBa» ebnacre , ty auimei viriae,
aerum ty Hungarix r^gt», ty precurattrfi, χηη- far
' am virerem
’
■
■■ ,
ad bec alltcere : fk«re«xs it
ille
tier ty legat»! prefentu ctugrtgatteaii Cinfiau<jf venu Eccltfif fpeufui, cttgragati in team fimul,
litnfii ex una i ty etiam Orateret ty Trecurattrti m«rr«iN ___
____ __dtvifam
... axiamai
_____ ,, O·
„ _______
Ecclefia»
indictnt,a
ac nuncmi demiaerum regum CafitUa , ^drrage- puahbtt pua diBi fcbifmath ectafieue pullularunt
_ de
... medie
__ fit auferamur.
num ty 'Havarra, necuea illufinum principum d·- cellamui ,. ty
auferamur. Hine
Hinc ferent,
fertni
tattm vefiram ebfecramui par vifctra mijtr.ce,l>a Dei xefin, iy per afperfieuem fui prettefifimi
ctntenta in ea. Et fic- nunc aittadentti, gued ia uefin reverentiam ad traBendum una
prime capitule deBa ceaveatieuic etntinetur, gued fuftr nfrt ftttftn Vtuiatu, ty fiHiltt
cenvecatie fiat per pralatei ceterefftte tyrei ec- f«i ftf/U ty debeant ttaciliii generalibui x utrdifiafiec·! butai ceugregatienii , per littéral pua refit, <■·/ «44. «U'/rkai prafeatieui ttnttuni,

tenu ttaui iiattiti Papa detimatartii fa··.
la» nemlnoti, <y vk« vetfu, fend prafati It.
utiui Rege/ ty principe, It titlifetit diBi lo­
rn·»· itatjiii factant per htterxi tenvecateriai
tl ver prate Xiaarei prelate, , teterefgue demi»·· de fugregattenf prfjtnti, vel per jeer am.
bax interer vfl TPreCitreteree mittcudet , vet hit
»· Cte/laetia teugrcgatei cenvecubunt : dr at tex.
tt etiom fttl eenvecaterif littera pvt parte vefira
diBe demute regi Arrugunum pefjfutotf fuemn,
, «χΛιμβ/ φ· en /atitfactrt dtBe capitule , cuja,
Mver , tnantem ad huerai fuveceteriat eeg ia et
Ceucil. General. Tam. XXVIL

menantu, induc atu, & etldam auRer tiare a Ht»
Vebu traditu , ^ua pettfialu r«/4W44 itln Ec.
cltfiam principatu, prefri· lettre lerttii , (?·
It tadtm tÙnri afin tititu» , juxta iyftf.
tittu vtbh tralita medum ctntettü » ar infra
trt! *μ{ιι inumittate [tpututet , fft/ttntnH*
Ttrpmeaui 4M lirtWHlI de prafeatAui facien.
été, HKtritUa ia (tfrtlii ÎÎH dtcimettrtie
Ditutbii fftt'ttt Iff
/·Λ>' miter ia
fththin, ««>·«*■> Ectitfia procurandam,
ttfermalttutm etiam ipfiui Irrltjn II» te captif fte
O®· >
M

i

CONCILIUM

95 <

"*"|K”W

95*

di3i Bene ■ Aliter ntvtttlh/, pro l·» iitii (f unionrr ruitu·
tegraud* 1« Ecclefia faitHa Dei, fiatUtt 4- decernit ,
Υβγ*
S ii * r' Semeui Tentificu procedendum, ac pro adiit cau- ac (diva temper pretefiat.eat inft ajcrrpta , f««M ia
*
fit in· rattetibur, gu* ad generale Concilium de tu­ omnibus injrafcriptti capitula .' dÿ in finguhr eorum
re pertinent (p· JpeSant . Ter bar enim papulam partibus voluit balfere prorepetita , tiberalxir con­
guem Cbnfitf fut (anguine preliafe aeguifiuit , ia cedit diloS* Ecclefi* filiis , nobilibus, reltoiofit ij*
• unum evtlc ad tbriam aternam ceiiftguindam , apta egregiit vrrtt Joanni Rapmunde fiecb Carden* <·mente , ac dflitum Dee iy Ecdefia matri aefir* miti , fratri ^iutonio Taxa! fact* pagin* Maglfire ,
reddituri, *tera*gne retributioni/ pr*mia cnfequi Generali ordini/ bent* Mpri* lit Mercede , &■ fiai.
petentis.
mundo fit Xantix militi , Spgranti-ue-Doe Carden*
Datum pr nRum Confiant i* in Ecclefia Catbedra- jnrifp--rito, Gundifatve Gail* df fanSa Maria de­
li dt3i loci, in gun pro pramigi fueramus congre­ cretorum, Esr Mtcbacli de Tfavers alrixfgue juris ,
gati fecunde tfena/ Februarii , anno a Hntivitate DeSeribu/, oratoribus , procuratoribus , -dmboxiaDemini millefimo guadringentcfim» d/cimajcxto, ^d- toribue (y cenfilieriis clarjjfimi tpfins Ecclefi* filii
pofiehca Sede gficante.
^dlpbtnfi' Ren
Reais .drragcxum illufir is , iy pre majoré
Tefiguam autemprafetui-fircbiepifcopu/fuamIcRu- robore iy fr
irmilate tern iifdim oratoribus prxftnttrem cemplcviffet,-dmbaxiatorts dtSi Regu^tringaxum, bu/ ceavenitt ac
.,__ ., guod
7__ _____
ar j.-.
pacifiitur
oraloiet prxfoti
Valente/ Jatiifateie diRe capitula, dixerunt per erga- B prafente/ , <y alii venturi ara
tarer ijufdei
----‘• /-'T» Regis ,
num prafati Megifln -detenti Tapai, ut feguitur : bic
·
· ·
durante
Concilio
, iy pro bar vice taotum, RfxX·/ oratare/ & procuratere/ tllufirigmi principi/ ttm babe ant Vocem, taut* virtutis if auSoritatis,
dommi-dipbenfi, damini uefirifiegit ^trtogiium ,&c. quant* effett vice/ o'»xiu»· pixlatorum, ecclefinfitconvocamu/ ve/ amne/ aralates , is· ieterf/ domino/ cerumgue petfenarum , regnorum iy teiramm ipfius
, dc hac congreganene , fuxtn tenerem diSi capituli . Regts, qu* pojfid/t citra iy ultra mart , fvx ad
Deinde pralati , iy reteri tu ipfa congregatione Generali Concilium funt afluet* vocari ; iy boc ta
exfifientei , ptr organum dtQi ^trcbiepifcopi Media- bac iatioue Ntfpanica ta gua erxgr : guodgtte F*r
lanenfit refpoadcrttai in hunc medum : .
btc Concilium expediantur negotia per ittniti, /««X·/ m^crattane divina Epifeopi, Tr/ibfteri iy· ta modum gui ia praftatiCenciho bafleaus ebfervad ecani Cardin j/ei , Tatriarcb* , -drebiepifeepi, Epi- ,tus ifi ·
jcepi , pralati, (y ceteri btc congregati, diRem con­
Item, guod a clarijfimi Ecclefix fi/ii, Regis Caficl- ·
vocationem acceptam*/, iy egertmu/ no/ paratoi fixe l*, "Portagallix , iy 'Haverr* illufires , babtaat 6-1 ·
dilatione guacumgue ad procedendum ad ulteriora. Et eamdem gratiam, gu* etiam exnunc lattlhaitar etatnluper rtnutrimus ve/ oratoret <y procuratore/ pr*- ceffe, iagaaatam tpfi vel procuratores eorum habere
d ili os, guatcnut ad unionem faciendamnobifeumpro- tarn voluerint, ipfis tamen Regibus Cafiell* iyXacedatis juxta tenorem tertii capituli cenveutiani/pr*· varr*
_ bbfervaptibns
____ capitula
___ ... tn_______
_______ r t Mg.rUi[
civitatt,xyfarbtatafi
RiS* , guod incipit: Tertio, guod pr*fatu de obe-Qinier b clartjfimum Ecclefi* filium Sigifmnndum fiodientia domini BenediSi, tfic. Oratoret vero Regi/ manorum iy
’* “
“''·iy diteSos
■■■Hunger fx Regem illufirem,
-irragonum refponderunt per organum diSi domini itiam ipfius Ecclefi* fihos, procuratores iy aaaettr
-datant Taxai, dicentes: Ί^οι oratorp/ fi· procura, dill* Srnodi ta una i iy procuratores iy oratore/
teres pr*dtSi, diSe nomine unimus net v»bit juxta prxdiSorum Regum Cafie/lx , -drragonumiy "HavarttnoremcapituliaatediSi. Mox dommiprxlati fpeete.
ri dixerunt, (y refponderunt per argitium domini Bartbolem*i -drebrepifeopi Mediol.tnenfit , ut feguitur :
Item, guod p adi3a ceactfit valeat prt praLt'it
X·/ mi/fratioue divine Epijcopi , Vreibfteri iy .ip* ptrfeait Ecclefiafitcit pradiBtt , late a Ctnctlit
diacoxiCardinalet, "Patriarch* ,*trcbiepifcopi , Pr*. abftatrbut. Ittm ftltmaittr prttefiatar , gatd praleti, <y ceteri bic congregati, fupradiRem unionem diSa ttictSi· atgat fiatata, decreta, ceavtatieats ,
verram acceptamus , (y e convene nos vobii procu­ <y ραβα bajtfmtdi tmaia» lattlhgaatar faRa fiat
ratoribus prxdiSis dtSo nomine fuxta tenorem diSi altgut pratadicit capitaltrdm pradiStrum, t,t dtda
capituli unimur. Et fic tam prxlati, guam Ambaxia- civitatt ‘Harbtutofi ceuctrdattram : gaibat capitula
teret pr*di3i dixerunt fubmtffa Voce : in nomine ctactrdatu ac ctoctrdia dtSa faafia Sjaedut tmuiPatrii Ac Filii <5c Sp.ritus Sarufti. Et fuptr rprxmig/
- j»- ·* fiart iatftdit, etc ab tti »· tttt vtl it partt rtptt:e<utt iatrumciitum <y iuftrumtata bite tadt. Et ccdtrt j (y ita ia pr.eftatia traitreat prad:tt»rum
prafJtttei prt uationbui , ac Cardiualtr Ofiitufir DJilcmaiter prtttfiatur.
p> a cinlrgi» Cardinalium , rt/peadtraut , Placer.
ilutbui fic ptrftOu , prit fati deatiat ^dmbaxiattrtl Subfequenter idem Archiepifcopui legit in ambo­
fiegu ^drragtaam defccuderaat ambtatm ,
ntfuat
ns que iequuntur .
i t feamat, ia gut ftdtbaat ^dmbaxiaterti Rtfit FrMct.e. Et tattrptfiti fatruat iattr ttfdem iabaaemt- ÇKdcrefanBa Generali/ Sited*» Ctafiaxttcnfii, in
d .m. Trim· taim iaprime Itct ftdtbat rgrfgtui vir O Spiritu Saa8e légitima ctngregata, vife {y ctnJnaaati dt Ctrfiut caactllariat Ere Itfin Tarifita- fiderate capitale /truade ta capitalH Harbettufibuj ,
fi· » faern Tbttltgice preftftr, ^dmbaxiattr Frc.net- inter clarijfimam Ecclefi* filium Sigijueuudum Rema­
rum Régit . Et ptfi turn ftdtbat dtmtnut J tante t nerum & Hungari*, (p>c. Regem tllnfrem, (ydileRaimuadut plrcb cernai Cardtua , ^dmbaxiattr^4r- 8et etiam ecclefi* filial , prteureuerli & nuxeiee
r. genum Régir, (y fie dt fingulif.
diS* Sjntdi ex Una ; (y precuraterte <* erateret
ifuibxt fie trd.natir , (y in beta etnetrdra c impie - clarifiemerum dt8* Ecclefi* filiarum, Cafitlla , ^drtif , revertadijfiint dtmiai Cardinale J ac ctttri demi- rageuum <y ^averr* fitgum tllufirium, iy diltSe­
■ i ac prnlati pluvtaJtbui fe induerant , mttrar capt- rum Ecclefi* filterum Fuxi
Armeniaci ctmttum
t:but tmptncntee : (y reverend ffimuf puter deminue partibuj ex altera, etnetrdatit, gned incipit : SeJeanne t Epifcepue Oftenfit fan§<t Reneat* Ecclefi* cundo, quod dift« convocationes Sands, dec. Deinde
Cardttalet, tneadem feifitnt prafidem exfifieti ,-af
·/- ifinitt diSe capitale legebat b*c verba; videlicet ■
fumptn fccum diacene (p> fubdiaceni , (y alitt , nt
t'aient tn emtibui ebjtrvart diBum caUitulnnt t
tfi mern i diacenut dixit ait a vece cantande. Ora> pramittit, ratum babet, ftcurat. (y fpecialitir con­
te. Et bec diRe , emner genibtf fiexit per aligned firmat ac ueviter firmat , ac fiatuit <y decernit ite
temperii intern .nilumtravtrunt, the. emnibufgutc*- tmnibuj <y per omnia, prout ia tUBt capitale can­
rimcnni cemplctif jelemmttr , preatefi de mere alia­ titetur. yifa etiam guarte capitula diBerum capitu­
rum Jeffieaum, ItKeaue Evangtht, Hoc eft preece- lorum, guediaeipit: Qaarto ,quod perdiflsm vnienptutn meum , ut diligatis invicem, ^drebieptfeeput dum Concihutn, iyc.abelet t teli*, axntJlat todem
.cledielaaenfii legit decreta <ÿ capitula feguentta .
fanSa S*neduiguejcnmgnepreccfui, jententiee, erdiaatieuti, fiatuta <y pernae, at is d>Se capitttle
Ex concetâ) vocum Ambaxiatorum Refis Aria*
guarte fupra deferipte cantitetur , afgut ibi κ Et
~~ '» KUmirii

.χ.α.,.ι... faciendam,
z - - -'
/- ad eliSienemjutu-· »
cmbicti J a efftSuahter
(y

fonum.

quod iatuatur ,<yc.

Λ

Item, fiatuit eademfauSa Staedni, guednuuguam
O AcrtfuaSa GeneraHi S/atdui Cenfiantieafir in Spi- dc cetero ratitae vel eccafitae dtSi fcbifmatie ane
cebgrtguta
. ex ctrtafcitutia
_ rite SaaSe legitime
*
. -----------------f -adbafienif dtfii demini BeuediSi, <y fui pradecejΛλλ ni t atom aa-cil.
.·
■* Im* . JdtB*
-B m Sjnedi
- Aa fpeciafan λ 1
ifetum
certu excaufi/
anime/
ferit demini CItmeatu , pegit centra dtStj fiel*t·

whV
CONSTANTIENSE.
••«'‘“’'«•w
m ,
_ m. prittifier
. . ’’.,V«u
er alter
ener ie
ue abtiieatià
ene^ena O8i
emi RtaeOSiR
aeeearat CelieSiej* farbtrtaiaaa ,
iaebat *f. Germaenu
'*

eri

tttfra, at i» fiat

CHRISTI iHjcap,!aii fami fafiradrfcrifitieeat'aatar. Pifet!««·. tta*paiat» eapitale , <aei iacifitt : Quinto, quodp -r
didtum formandum capitulum Ac Concilium i <yc.

Stjfi» it aaiaat aiatbaeiatera* Urragear*.
CHAHII
M nomiift fangeAt individuç Trinitatis. Patris , Ac '*'*·

Ï

Filii

Λ Spirites SandH . Am

η . Noverint univcrü,

gait* fa»8a Saaaiat afifirebat, ieaiat, ctafriaat, & Cinguli, tant pratentes, quam futuri , quod anno
dbmeAerr aaaitfaa ftrifiettf, fi/t»t£*t fr*at a*- a Nativitate Domini MC<CCXVI. Indiftionc nona ,
iatr φ- fipfale itfpeafatieaet, fret tat ifi· t-eactlfaatr die vero Jovis quint aMeci m» menfuOAufo ts.hora tes­
fatae fitr ieauaa* ftatitQa* firfiÆa* fatbeMt ta poft mediam noil em i a Ecclefia majori ConftantienG'
perfeatt- fat ebtiteatm, it faibttfru i^atuitbat, provinciy Moguntiitq tmi icftro facrufa .Ax Synodi tow ia iifle aaiate repet»!» raattaatar ·, ajf »»·»»:»* lemniter & devote tenta, Λ celebrata pro unione lan­
fri*a rtfaiptitau f»8a tiit* ie*tae ieaadtSefier de matris Eccl»lie, & pto txtirpatione hu rendi
8.<gte ir . firueetpet fer ebtiiaatm , at ia ipje tafii- peftiferique fchifmatis inveterati .Λ al orum pera,
tai» (tatutttar. fife atia* titiari*» rapttat» , y aei tendorum pro unione Atconcoidia totiusncpuli Chri.
iarifiif: Undecimo, quod d>âns dominus Rex, <y?. ftiant. In ^ua t e lirons aâa fuerunt qu* fequancur
£t atttata f»»d irritari» i <8 e »»ifci*etefital»ibt :
In pt imis egregii Λ honorabiles vin domim Ægidius
aëiar, (fit. Martini, At Valait us Petri legam fa moli Doâor es , .
itba/6· fier B Ambaxiatores & nuncii fereniftimi prmciprs domini
•*»ia , preat ia 08» aeitri*»' capital» ceatiaetxr . Regis Portugal'·* & Algarbii quaidam proteftationes
O'*»ia prxmiffa tt* praleti, cttfrigat aetebiltt fecerunt, & detaâo proteftati luerunt , prout in
fiiri /·&*·* iftartfeatat, f««w trattrtt fapt fati , quadam papyri fchedula, quam unur d» prriaris
txprtgt ieravtraat. farameata arum pradi8aa»*i- Ambaxixor ibus pr*f«ti domini Portugalli* Regis
•fCeaciiiHr altera* gaera* iattrtrat, it tpfi»t Cea- de verbo ad verbum alta & intelligibiIi voce per­
ίιΛίataaiarertftf/vtraat^rtceparaat,(y rtatrtaii legit, plenius continetur , cujus quidem Ichedul*
petrat it*iai ferebat Kbeiiei a parte itxttra , ia gra teaor dc verbo ad verbum (equitur talis :
ftieetttifcrpi irPreitottrtCariiaalei, (fi Tbt*atTal­
Trettjlatie Tertaielltafia*.
ita fttSa Sein ^fiefe/ica prater etariar a farte /«J-

«

fire, m y va fait at iiacaai Cariiaalte <jr cettri.
Z~VUta licet poteflisfrcularis iubjiciatur, At fuc:
Qjnbat prafittit prxfatar iemtaat Mtiielaaeafir V Λ cumbat IpiritualL At Ecclefiaftic* cafuaiiter ;
itg.it ft bria!a* ttaeru feaetatir : £r fraitSa e*aia regulariter tamen una d'flinâa eft ab aha i nec
dp fiagala iaullrgeatar , (y lata* bfbaaat, ft aptr altera Illarum, quod ipc&at ad aliam ufurpare ha­
atttate terere emaiamfyfiagrler»* ctpitalara* Har. bet , nec fuam falcem mittere·; quia utraque a Deo
btaa ctaeeriattr»*, gaitat (y ter»* cailtbtt O8a omnium creatore. & Cingulorum diredore conftlftail a Sïaeiat flare ieteaOt, etc ab tu, vti tara* tuta
______
, ___
_______________
_________ _, alir
eft,
una, , ut ipiritualibus
, Atipiritualiter
altfiae ia tara val ta parte reniera . yii fat* ta Cvero nt corporalibus rebut Λ temporaliter prefit
fartt aeh»aa*Jf ie***»* Cariiaalia* fait n- Et
~ proptereadiftinékalunt a omnia per Reges At Re- < mCcmiIffiaafa*, Placet. Datait ie*iaat ^i»te»iat_ Tate! gna , qu* per ChriflianosaDeo dominatore totius M'
Irgit gremia* (cbtiaJe* tttarit frbjtgrtrtii :
univerfi cognofeuntur .· At cuilibet Regicommilit gla-

Schedula acceptationis ,.par Ambaxiatores Regis diam exfecutionisad vindiâam malorum,& proteâionem b onornm : in quo includitur proteâio catholico­
rum. & Ecclefiq land* Dei-Et inde kripfit Apoftolus,

>

OSJeaaatt Rei*»»iat flerra*ttCard»»at, fra­
ter .AateaiaiTexalfacra fagiaa *agiftr,Ce- Deo mlftb, propter quod bonpi cuilibet Regi debetur a
•arelit eritatt beatat tiaris i» Mtrtede , Kai*a»d»
t univerfo,qui fibi exfolvendns eft juxta auâonta- '
toto
Zatiaar aailee, Sfitraat ia Daa Cardeaer )arifptrit»j. tem facram dicentem, Reiditt ftffaat CffaruCffari.
Oaaiifa/aae Carfat it (a»8a Maria irrrttera*, dr Ex quibus apparet, quod honos debitus cuilibet Regi
Mtebaal ia t(artri, atriafgat jaru DaBarti, aratartt, eftpecfuBCoroac ,inique dominii ,&regiminis, live
preearatarn , ^iaebaaiattftr^· eeafliarii Ulafrigimi adminiftrationis ,quam remittere nonpoteft fine inpriactfiii ieaeuti aefri ytipbe^i Pegit ^trrageaa*, juris,At honorificent!* diminutions aliorum Regum
ipt. 08i» »e*iatbae (y gaelibtt tfijeru* »e*i»a*, regnique fui ,&regnicolarum fuorum. Pefcendendo’
aÿpclativam ad.prqdita ;dudum ema*
»*aib»ff»t altu *tHaribaf *ei», wa, jirt, fer*a , igitur
. . _ ad
-_fpeciem
rcae/x <y aaauaibar, gaib»/fialiiiar & ijkatitf paf-D narunt littenre Apoftollc*a Papa tunc in Sede Petri
fa*at & »a/t*ar, eamia^· faga/a ierreta, fatata fedente,
' ·
quarum tenore convocabatur, At convoca­
ifi· firetetat ierat, aeraaa teartatieatt ae paAa par tum fuit generale Coacilium ad civitatem Conftanfacrefaedem gerarait* SfaeiamCeafaatieaft* aebi- ttenfem Maguntin* provinci*.* ad quod fuerunt
fca* 08u ae**ibai fa8a (y tOta, ÿ- g»Jt »»»r faat convocati & invitati omnes Reges, prelati, At prin­
feriefi»f l»8a, ipfa babtattt pre fa/fûteater axprif- cipes, ac ouicumque alii ad generale Concilium con­
fi > iy f»h*a'ittr repatitir , viet tfi ae*tat ie*iai vocari Ac invitari contuet i ; At fpecialiter ad tria in
aafri Htgit prafati, a< »»*** regtera* iy terra- eifdem litteris expreta , vide licet ad exflirpacionetn
n* faara*, arctpta*tu, afeali*»/, appreba*»t , fchiimatis, Ac EccleG· unionem ,h«refumqueex(y falt*aittr teafir*a*ai: dr f*ilittr frat ipfa Sl­ tirpationem, reformationem Satus ecclefiaftici in ca­
atia t pretaflata tf , gaei rea utttairt rtrtitrt a pite. At in membris ; ratione quarum materiarum non
rapitalit ia praii8a crOtatt "Harbtatafi eeaeeria- iolum exprefti ia eifdem litteris intelliguntur convo­
lir, ia gaibae * iterata prafaatu Ceae ilii ataeie cati , fed etiam omnes catholici At fidelesChriftiani ,
priai*» edite, pati bir vela*»» babtrt pre taprtf- propter materias At cauiascomrocationis, qu* omnes
f» (fi* fpetiftt ittlarat» , fa8a eafHit *eatie fpa- At fmgutos fi letes Chriftianos , * catholicos tan­
riaht, ita <y aat 08it ae**ib»r
gaalibtt tara* gunt , At ab eis veniunt approbanda determina­
felt*»ittr pr»tefa*ar. £t faptr e*aibat faptrta/it- tione,
______aut conienfu
______ . DeduAo
______ igitur
-w-r— ad
-- notitiam
frriptu, prt*tt»ref Caecilii petitraat iajra*aata . E feremflimi principis Regis PortugalII· At Algar£t fimiliter .Ambeaiatertt Pagit ^irregear* par er­ bii, quod mandatum Apoftolicum hujufmodi ema­
ga»»* -ietaaii Taxai bac iit* pttitr»»t.
natot , At propterea vocatus Ac invitatus ad ve­
TretOSuptreSù, stateri»r Taxai ferit callet it­ niendum, aut mittendum ad generale Concilium,
at* ei caaamtaiatieM* Regit (p Régira ttrrageeam , juxta formam diâi mandati, licet jufta &. ratio­
nabili caufa potuiffet fe exculare, ruro b vocavit *^α

N

Oaalu, aaaarae Xjvadi refpeaieai» jtateai» Tarai,
ftcitbrtve* reffatiaat*, iirtxt : Exfultemusomnes
in Domino. Vafi foyer taliatlaae* cetperaat e*»tt
hau», Te Deem landamoa. Cpr.fr «ra­
ri*»· Οββ, fitit caatfta M^a iit ί^ίΐϋ St»8» per
revere»iifia»a*patrt* Cariiaale* AgaHtfeafem eri­
garilrr aracapata*. -i8a fitntt ber ara» , ixiilitat, *taft <T itt» gather fapra , dyc.

in exercitu At congreffn contra Inimicos fidei , ‘
contra quos dextera Dei fibi affiftente , pr*va­
luit , Ac civitatem c Cepea nuncupatam in eorum territoriis obtinuerit, qui eft poitus ad fu- c,·,ζζ,
icipiendum Catholicos, cum declinaveiint ibi ad λ(ι><*
invadendum inimicos Crucifixi ; tam n cupiens ,
At defideraus effe particeps tanu boni , ficut illa
tria, propter qupconvocatum eft generale Concitum;
per hoc declarando mentem fuam ζ quod lulT. ».
gium » auxilium,/k favorem, in quibus Ecclefi* ΰηΛχ psi,

955

CONCILIUM

n
'ucwhw

>956

ANNO
k*' ’ ,el’1ue Hp'M°ChriftianoJgkbetfpfliragarI ,ArenHT>mi,regnique fui,ac fuorum; exeoquodptxfupCHR.iÇT!<onr‘llâfi» «“«'Humdare, non veto, no® intendit pofita concordia inlerpradiAos dominos Reges fere- ANNO
niffiinos , A Amhaxiatotes eorum .videlketC
.videlicet^aftell»,
adtrogaie hujufmcdi juftis ,'A ratianabilibwsexcu- niffimos
"
■ Md..piationibus noluit , nec vult uti : qui* jrtimo fuos ANavatre,Adi<ftiR<guArragonum,fanenonerit,A
«·”·
Ambaxiatores, duos barones , A milites, AduosDo- fft in poteHate.de beneplacHoAmbdXiatorum prefati
doresad iplum Concilium mifis, A deftlruvitcum Regis Arragonum fereniilimi concludere, & facere
fufficignti mandato ad ccnfentiendum A peragendum conci udi fecundum pi efatam cohclufionem, quod pla­
juxta materias fubjrdas A incumbentes. Qui in ge­ cebit eis m natione Hifpanica , fecundum morem hanerali congregatione proposeront, admiffique fur­ rtenusoblervatum in nationibus predirtis, inq uibus
iunt A informati, quod Conciliumdiftinrtum e flet concluditur fuper pofitis in deliberatione , a plurali­
per nationer, AquodconcludendainConcilio , primo tate votorum ; per hoc intervertendo oblervantiam
’ in nationibus deliberarentur : quia nulli tiant de na­ antiquam generafiumConcilioruin, i.n quibus procei.
·
tione Hilpanica, qui adhuc incepiffent fe congregare ium eft,A femper per capita , A voces .'Ac ficpronjper modum natlemsxd deliberanda, concludendg, A hilohabebuntur ,A habenturicreninîmusRexPoitu*/·* decernenda per Concilium, A infeifione publica : b gallia prrdirtus, Regnumque fuum,Ac prelati,ac illi
etiam invitav per quamplures A diverios, oriundos de clero regnorum, Ac dominiorum fuorum ,& Amba­
de Regnis A nationeHilpanica, voluerunt incipere xiatores
___ ______
___facro
____
r________
fui in hoc
Concilio.
Et per_hoc fubj.icL^—
nationem juxta modum A formam aligrum nationum, B viderentur tacite A per. quamdam confequentiamRex'
prout, A quemadmodumde jure A ratione ad ipfos ipfe , regnumque fuum , A regnicola , clerufque , &
c»i.,r„«i.*P<ft»bat · bed requifiti, A c exhortati pro parte populus ac dominia fua Regi Arragonum ; qui tamen
nationum aliarum , videlicet Italice , Gallican» , Rex Portugallix tenet regna fua , terras Ac dominia
Germanic®A Anglican®, Aper deputatosearum- fua liGbre , A libera fine recognekrndoaquocumdem, ut diflimulare vellent, A fuperiedere,-cau- que alio vi vente ih terris, nifi a Deo folo redore fuo
ii deferendi gratiolè A ainicabillter Ambaxiatprl- maxime in temporalibus,quemadmodum A cetetiRebus feremffimi Regis Arragonix de proximo tunc ges Hifpan:*rum , pcout dicunt, Ac recitant hi floriar ,
venturorum, Aut per hoc allicerentur 'adfeunien- t gloriofique Dodores: Quorum regum Hiipania- r uir. ti.r·
dum/um aliis nationibus , A eum eis facerent rum ipfe eft unus;qui nonpoteft.nec etiamdebetia• Concilium generale ad bonum unionis Ecclefi» cere ,A qui nunquam fecit novitatem , nec fieri per.
unlverlalis; A non percipientes «liquem dolum la­ mi fit InRegnis fuis.nec dominiis; Domufque fuaPortere in hfb , ficue nec forte latebat, annuernr.t li- tugalliae âdmifit EcçlefixRoman® A Sedis Apoftôlic» f M(r
benter pro^uer .tantum bonum quod afteâat , A provifionem, de qua/grandi non ImmeritofeCit menappetitRex feientifimusPortugallix dominus eorum , tionem.'quam alii Reges, APrincipesdicuntur earn
qui eos ad hocmiGt , A etiamdeftiaavit. Sed poft­ facere nonpotuifle, neeper conlequens hoc facrum
quam applicuerunt Conftantiam Ambaxiatores
.
- rprx._ Concilium , In quo prrfunt, dominantur, A concludidi , A iereniflimi Regis Arragonum propter aliud ,Cdunt prxlati A perfonx ecclefiafticx ,nec detrahere ,
quod gratiofe
·./ annuerunt
.n antedi&i
... Ambaxiatores
nec diminuere in cantum honori fuo, A juri Regno­
Regis Portugallir ferenifljmi , incapit eis elfe rum fuorum . Et quia ultia przdida ablorbentur tota­
onerofuro, A diminutivum juris A honoris Rega­ liter voce s,A vota praelatorum A aliorum de cleroRelis celfitudinis Regis Portugallix · A inde fecutum gnorum & dominiorum fumum Catholicorum ,Aqui
eft , quod Ambaxiatores iereniflîfois Regis Arrago- In obedientia EccleficRoman® temper perftiterunt, *
num , qui juxta capitula concordata in Narbona inter per fidas voces iilorum, de quibus Icitur, quod ηοα
RomanorumRegem inviâiflimum, A Ambaxiatores, venirent ad hoc facrum Concilium generale, fed in
five nuncios miifosper generale Conci!ium Conftan- içhifmate perfe veratent, ne opinion!Ambaxiatorum
tienfe ex una, A lereniflimum Regem Arragonum did i domini Regis Arragonom adha reant : Opprimipartibus ex altera : ft at i m ,quoddenotgtfetnotionem turque juftitia A veritas,quia prxiati, A illi de clero
temporislntervalli , debuiffetobedientiafua venire Regnorum Trinacria,Corficte , Ac. qui iunt indomlcumobedientiadfaciendogenetaleConcilium.Acum nioKegis Arragonym, A aliorum dominiorum fuorum
ea unum generale A univeriale Concilium feciffe, A in infulis pofîtorum .qui vdraciter font alterids na­
deindeprocedereadulteriorajuxta tenoremdiâorum tionis, includuntur in dirts concefslone, ut Inde pofsit
capitulorum in Narbona concordatorum.· Tamen in­ in didaHifpanica natione refiduum fuperare,A ad betervenientibus quibufdam 4>lus fapere volentibus , ncplacitamA voluntatem diâbrum Ambaxiatorum
quam expediebat, A ad alios fines, quamfint illi ,£koncladerq , quod alter non pofsit.Unde Spirit usSanpropter quod fuerit generaleConciliumconvocatum, dus
Λ - fuo
r - fanâodiâamiae
· »-·'*—'-■per
---tales
■- fiâfones
' ■· aut falla­
prout fatis intellexeruntA in tel 1 ig nnt prxfatiAtnjut· cias non influit gratiae fuam,nec videtur adefle,fed
xiaxoresfereaiffimi RegisPortugallix, Apetmedia potiusabeife ; nec talia di&are, quae tamen fine tanto
exquifita, loco A tempore fpecificanda per eoidem turbine offeniaque faflltie , A veritatis poterant me­
Ambaxiatores, diftulerunt hoc facere fere per men- li os fieri, A ordinari, prout petierunt didi Ambaxia­
fem cum dimidio. Et medio tempore traftatum eft tores ^videlicet quod ipfi cum dominiis luis, Ac lerequod peterent, antequam unirentur, fibi concedi, mf simoRegeNavarre ac dominiis fuis facerent unam
quod ipfiAmbaxiatores prrfati fereniffimiReglsArra- nationem. Idcirco nos JflgldiusMartini, AValafcui Pe­
gonum, qui in numero iunt fex , quorum tres font tri legum Dàâores, Ambaxiatores ANuncii ferenilhcclefiaft), airTveroixculares, A laici, unique viri fimiRegisPortugallie, Ac Algarbii, non valentes hoc
inaximx nobilitatis, prudentixque , litteratura , A fine difsimulatioae per tranfire dubitantes non imme­
gravitatis,aCoaciiio, A per Concilium, ut in natione rito aliter quamplurimum reprehendi, in abfentia
Hifpanica conftit nenda voces eorum eftent cantx vir­ prxfatorum baronum, A militum, quorum fumus col­
tutis, A auAor itatis , quante effent voces omnium lege abfentium de prçfenti cauia vifitandi invirtifsipraelatorum & Gngulorum de clero vocari confueto- mumRegemRomanorum, ad quem iverunt; proteftarum ad generale Concilium ,regnorum, terrarum ,A mur
__ ___
r —, r
_____ concefsionem
_________ vocum
____
in his_feriptis,
predirtam
dominiorum . qu» habet, A potfidet ipfe Rex Arrigo- E perlatorum diâi regnIArrag.. ac terrarum eidem fubnum fereniftimuscitra mare A ultra mare , five iniu - jeâarum fartam prçdiftisAmbaxIatOr.effe nullam ipfo
lis,quihocpetierunt,Apernationescertasobtinue- jure, &
- minime
- · ■ -firmi ure m ,
debere obtinere roboris
runt deputari etiam nomine collegi i dominorum Car.
Procedamur etiam in his feriptis lepe, & fxpius
dinalium etiam per modum parti : Afe faciunt audiri, & inftanter, ac inftantifsime , quod quidquid fue­
quod per conlenfum nationum , A dirti collegii infef- rit ordinatum, difpofitum , & concordatum dein­
fione publica, A generali Concilio obtinebunt hrc fibi ceps poft hujufmodi proteftationem per tales voces
concedi .Asurtor itari. In quibus, A per qa equa mplu- fit contra jus, & juflitiam conceffas, fit nullum,
rimum prxfatusRexPortugalli» fereniffimus, julque irritum, Ainane; & etiam quidquid ex hujufmodi
fux coronx.fuiqueRegni atque honor Ixditor,& jufti- vopibus, Aaliisquibuicumque hujus Copcilii, Ita­
diaoffenditur A etiam opprimitur, A non folum ipic, liorum Prelatorumquorumcumque cujufcumqee consied etiamRex,ARegnumCafteHe,AetiamNavarr». ditienit ,flatns, dignitatis aut prxemlnentix procefSed dicitur quod cum IJIisdirtis Ambaxiaioribus dirti ferit, fit etiam nullum, nulluni faciat ex eiidemdamRegis Arragonemfereniflimi bene fe concorda bunt,A num ,detrimentum, feu praejudicium ferenifsimodo­
fictota lr fio retorquetur .remanetque , Arefidet in mino noftroRegi,nec regnis fuis, nec etiam prçlatîs,A
injuriam A detrimentumdirti Regis PortugalUa fe- beneficiatis.autqnibufcumque per£onis,A terris,nec
eidem

»n

/MU? ·

CONSTANTIENSE.

««««»»»«.

eidem domino noftro fubjeAi* , quodque nullam Amiffa quod per hanc difeeflum'a dirtoeorum loco,
ANNO habeant, fiec habere debeant exfecutionem , nec rt acceffumad prvdirtum locum immediate-poft ip- ANNO
CHRIST! obedientiam in regni*, terris aut domihila perfa-· fos dominos Ambaxiatore*RegisAngli® acceffionem CHRIST!
ti domini noflri Regis'; nifi quatenus, tc inquibu* & moram Ibidem finiendam per ipios dominos Am- ,<t6·
dominus'nofter Rex certificatus fit informatus prius baxlatore*
----rfereniffimi
--- - - Regis Jacobi, & Regin® Joan*
da mea prelenti proteftatidne , voluerit , fibiqne naa , nullum praejudicium generetur prsefatis fetenilvidebitur, fic placuerit; nec etiam faciat pre judi­ fimisReft, & Regine, aut prx.lifto coruin regno
cium aliis beneficiatishicexiftentibus predirtorum Siciliae
_
_ r
_____ , m
, __
autt___________
pr®di<fli» eorum _____
AinbaxiJturibus
regnorum;.cum ad eos fpertac de jure , ut fupradi- poffeffione·, feu quafi , dirti loci, bee per eosaut quortûmqft, habere prxdirtas voce* ; fit noti a Itas nom i- fcumque alios artus fartos, vel fiendos ju, aliquod
ne prsetatoram abCentium, dt non confentientium ,,-ρ-.ν.,.ν.,..-.
feu poneffioaliCui, feu aliquibus acquiratur. aCuin
"
( j
prefato concilio, immo exprefTe contradicentium « enim
<... ' non
__ differant,
""__ , vei-dimittant animo perdendQ.i
Et de hac proteftacione , ac proteftatiunibus per ipfius
poffeifionem
,
feu
quafi,
b
in
qua..
.
in
cor
­
‘
~
. r . “. ' ' ,
r- '*·
nos Ambaxiatore* pce nom i natos farta fit fartiscun» -ore
pore Ac
fit inanimoirittftunt
inanimoirflWunt , Ac intendunt inliftçre in “ 1
tenore hujus ichedule, petimus a vobis dotainis ----futurum,
fed ab eo
fe rransfe, Γ._
.. ea
__ vice
.i., dumtaxat
--- __
-- "-'-rApoftolic® fedis protonotariis fic notariis hic pr®- runt, tc
ficadpredidumalium
locum,, ut przfertur
przfettur, <·ad predidumalium locum
Tentibus, fic quolibet veftram unum, duo, acplu- deputatum accedunt, ex ipfis gratia fic tolerantia pro
ra, fic quot expedierint inilrumenta , At fpecijditer Bhac vice dumtaxat conceffa, de qulbusiypra fit mena vobis Martino Luppi notario, ad perpetuam rei tio , pro bono unionis
. . predirt® , Deoaufpice
_
;,confememoriam Ac teftimonium prxmiflforum.
quend® Juxta continentiam decreti predifti .Quod­
QjAbus perartis, tat pr® fertur, in finem, dt ef­ que etiam nullum m®judicium generetur eiidero&efertum , ut omnia, Ac fingula agenda in concilio gific Regina, auiptcdirtoeorum regno, aut dirti*
cum tranquillitate fic concordia perpendi poftint , eorum Ambaxiatoribu* infeffionibu*, proceffionibus,
de mandato Concilii „Sc Synodi predict® afcendernnt vocibus, loquelis, Ac aliis artibus quibulcutnque fa­
Umbonem , in quh litter® , decreta. Ac artus dirt® rtis & fiendis tam in hoc facro Concilio prxlenti,
Synodi legi, At publicari folent, reverendiftimi in quam futuro,quam etiam in Romana curia, aurfn
Chrifto patres.dt domini , domini Joannes Patriarcha alio loco, velaliislocis quibufeumque : Et petit inAntiochenus, fit Bartholomeus ArchiepifcopusMe- ftanter &inftantiffime,tamde praefato decreto, quam
diolanenfis; Qui quidemArchiepifcopuslegit alta, de pracfatisprotefiationibus , a vobisdomlqi* Protonofit intelligibili voce fchedulam hujufmodi tenoris. tat iis ic is per fanis publicis in bac lacrofanfta S'y nodoic congregatione prefentibu* , & a vellrum quo­
Siqmtur éteretum
^iatbaxiattruiH re^it
libet , unum , duo vel tria publica inilrumenta ,cum
: ut Jtifra ia bac
.
intcrcluGOneprefentium, eis fieri , At in debita & Io-1
forma·
Qua fchedula, utpr®fertur, lerta, reverendlfli- lemni
_____
_ vallata eir
. tradi,. idem continentia in. 1<u*‘
mi in Chrifto patres domini Francifcus Aretineofis CefFeâu ;fic de
de
2_ iis
" , fic
Γ maxime
‘
2 ,prxdido
Λ decreto
’
_ja
Epifeopus pro natione Italica , Joannes Patriarcha prxfata fanrtaSynodo
- - bullashujusfacri Concilii
eis
Conflantinopolitanus pro natione Gallicana , Nico­ concedi ,od prxdlrtorutn ferenifGmorum dominorum
laus Epifeopus Merfeburgenfis, ialvisproteflationi- fuorum Regis & Reginae , dirtique eorum regni S tri­
bus alias fartis , pro natione Germanica, Patricius lix,Ac ipforum Ainbaxiatorum certitudinem , & cau­
Cortagenfis pro natione Anglicans , ac etiam reve- telam , ad futurorum perpetuam memoriam. De qui­
rendiaimus pater dominus Joannes tpifcop.us Oftien- bus proteftationibus,& petitionibus non recedunt per
fis S. R. E. Cardinalis fic Vicecancellarius pro fa­ queincumque artum huic forte contrariam,adverium,
veldiverium, nifi exprefTe renunciarent ei idem .
cro Collegio Cardinalium, reiponderunt, Tlatct.
Ppfi qu®, proteliatione farta per egregium legum
Poftea vero fupervenerunt illuftriffimus Princeps
dodorem dominum Ardecinum de Novatiaadvoca­ dominus Rey mondus Floch .ComesCatdon®, magnae
tum confiftorialem, cujus proteftationis tenor in religioni*ac fcienti® vir, Fr. Antonius Taxa) fact®
quadam papyri fchedula, quam idem Ardecinusin theologi® ptofeffor, Generalis ordinis tanrtx Ms-ir
Tuis manibus tenebat ,dtfcribitur, ficcujus fchedul® deMercede , nobilis & potens vir dominus Ray mun­
Soteftat ionem hujufmodi continentis tenor de verbo dus Xacinar, miles ; nobilis vir Sperans in Deo Cardo­
verbum inleriusdefcribitur ; prxfatique Amba- na juris peritus; ac veneiabiles, fit egregi viri do­
xiatoresferenifliml principis domini Erancorum regis mini Gundifalvus Garfia de fanrta Mariadecretorum,
iurrexerunt : Ac ad aliam partem , Videlicet ad Io- DAt Michael de Navers utriulque juris dortores
cum immediate poft Ambaxiatore*iereniflimiPrin­ tores, procuratores, Ambaxiatore*, Atconfiliarii i'cipis domini Regis Anglis aqcefferunt, ibidemque luftrilfimi principis domini Regis Arragonum : Ac
federunt, Temper in iuisproteftationibusperfiften- afeenderunt ambonem prxdiftum. Et antequam ado, prout in dida fchedula per dirtum Ardecinum liquid dicerent, feu proponerent , venerabilis Ac
tradita, de qua fuperius fit mentio, continetur; cu­ circumfpertus vir msgifter JoannesCampani, pixjus quidem fchedul® tenor iequitur mhxc verba : fati ferenifliini Regis Fraocorum procurator, quaidam proteftationes feci t, fie realiter proteflatus fuit,
Trarrjfsrr· ^Catbexiattrinn rrgù Jacebi, (j·
ut inquadam papyri fchedulacontinetur , quam de
Jtaanjt
.
verbo ad verbum alta & intelligibili voce legit, ut ie­
Everendiftimi patres Ac domini. Audito Ac ple­ quitur :
"PrHt/tatit fr· Kt£» Franctrum.
nius intellerto hoc decreto prxfentis facrofanrt® Synodi Coitftantienfis in hoc facro Concilio
Um Legati fereniffimi Ac Chriflianifiitni Fran­
prefentialiter ledo, Ac divulgato, cujus tenor per
corum Regis, qui ad tollendum diificulntcm fic
omnia talis «ft, Sacrtfair&a
, ifc. Ambaxia___ r________ _ ________ r___ r__ __ e _ contentionem quamdam inter quofdam alio
tores przdirtorum fereniflimorum principum Regis
Jacobi Ac Regin® Joann® con jugum , ut resto feden re ni ili inorum Regum Legatos fuper alfignandis fe­
te* in hoc loco immediate poft fpeÛabiles Amba-Edifius dc locis, Legatis lereniffim is Regis Arragonum
txiatorc*
'___ .______________________________
' ad· -hoc facrutn
-.
...
fereniffimi Regis Francorum, qui locus eifConcilium
de ft i natis, ad uniendum
dem competit, nomine Ac pro parte predirtorum do­ eumdern dominum Regem Arragonum cumeodem,
minorum fuorum Regis Jacobi At Regin® Joann®, ab- Concilio, ne prxtextu difficultatis hujufmodi c diiamibus'Ambaxlatoribus fereniffimi regisCaftell», rta fie uda unio dirti domini Regis Arragonum
nequeuntes prefsto decreto hujus (acri Concilii, in quod ipfi una cum predirti* legatis prxfati domi­
quantum cis foirecontrariumeft, confenfum prz- ni Regis Francorum alternate iedeant pro illa viftare, cum fuper hoc a dirti* eorum domiois ferenif- te, & in i Ilo Concilio, 8c loco Conflanti® dumta­
fimis Rege Ac Regina mandatum non habeant, nec ei­ xat: prote flantur quod talia conceffio, & alternata
dem decreto valentes contraire, tanquam obedientia feffio predifta, fereniffimo Francorum Regi , aut
filii, Ac pro bono Taart® unionis, Deo dante perficien­ fuo juti, fuifquc Legatis At honori prerogarivz le­
da , a ptkdirto eorum loco At feffione secedunt ; Ac dis in Conciliis generalibus non prrpsdicet , ffte
vadunt adfeatndum locum eis deputatum immediate Ctr hoc praefato domino Regi Arragonum, aut luis
egatis jus ibidem alternate fadendi cum Legatis
poft pr«dirto* fpertabile* Ambaxiatore* fereniffimi
Regis Anglia juxta 1er iem decreti predirti , qui >o- Regis Franci® acquiratur, led reputetur dirt* conCuseifdtmdebetur fit compel it, advenientibus dirt is celfio de fpeciali gratia infavorem unionis, At pro
Ambaxiatoribus regia Caucila; proteftatiooe pi a.- ifta vice, ut prelertut, dumtaxat : & hanc pro-

R

C

959

’rwîî.1’

CONCILIUM

_____

s,f *ζυ/ου'

“—~~~~ teftitionem petunt per hoc factual Concilium, Ac Afubquenter magnatr 'igionisfirfeientir virdomintjs
#-uo k^ti P*r
ejufdem domini Arragonum admitti .
Petrus de Verce” nt ior prioratus de Calvo-morle rHal4j«
CHRISTI

*** ·

Qpa fchedula proximt Beicripta , ut praefertur , per

ordinis bril1 Be neo _t “ Pai’fc'fis direceGs, Satsx

*■..»»»..«1»

Theoiogjx prut: P't . Francorum . tr poll egrevί ' fit
mignÇrAcumlpcrtionis,fitprudcmic vir C, .uns i·-

ti» iicir theologiae profeflor, Amb^xiatorque una DeoÇardonajurifperitu»,GundilalvusGarfiçd< ι<i>Aa
cum ali is ipcdabilibns , tnagmficis , fic egregiis vir is Maria decretorum ; fic Michael de Navei s- urr ulque
pi«Gti lercnillimi Principisdamini Francorum Re­ juris Doâores, Arragonnm , Regum Arnb.xiaroret
gis, Cc Ambaxiatores pto intercffe prrdirtiFranco­ dedentes ordinate , prout immediate dckribityr .
rum Regis, fit jiiris iui.ac luo fic Jiftorum Amba.Quibus fic ordinate perartis , At in bona concordi»
Jtiatorum fuorum nomihe petiit, fiC mftanter requlfi- fit pace completis , reverendiflîmi ,jever<ndique pa­
vit ,quod predirta protefta.tio per dirtum magiltrutn tres fit
__ domini
___ S. .....
R. E. Cardinales , Patriarchae,
_ _____ , ...Ar­
Joannem Ompani procuratorem farta fic lerta , ut 'chiepifcopi , Epifcopi ,ceterique Prxlaai, cappas Eciuperius deferibitur , per tadrofanrtam Synodum Con- clefiaftfcas , five pluvialia induerunt .fic mitras ra- flant ienfem , ac pradiÛo» dominos Ambaxiatores pitibus impofuerunt , ut ert moris: fic reverendifilluttr iflimi domini Regis Arragonum fupraJirtiad- iimus in Chrifto pater dominus Joannes Epilcopus
:
2^—
miratur
, eamque admitti
per coidem --ς···η..:»
requifivit.> Oftienfis 5. R: E. Cardinalis fit Vicrcancellarius , in
Qua requifiti. per prxdirtum rnagiftruin Guillel- B eadem feflksne praefidens, cxfiften* in ptpviali ,C(
tnum Pulcrinepotis
"
, ut praefertur , fads,
”
prcdiAi mitra prqtiola ornatus , ut eft moris , aflbeiatus
prediûi
domini Ambaxiatores diUi domini Al phon fi Regis rhacono & luWiacoao fic multis aliis in habitibus,
Arragonum libenter admitferunt, fic in fignum hu­ ut eft fieri coniuetuin, diaconus dixit alta voce
jufmodi admifljonis refpondcrunt .Trtttflatitntm ve­ cantando. Orate. Et hoc per diaconum dilto , omnes
ftram admittimui. Et ettem dirta fanrta Synodus /Texis genibus per afiquod intervallum temporis
didam proteftationem benigne admifit , fic in lignum oraverunt. Qua oratione farta .dominus prefidens,
hujufmodi admiifionis', fuptadirti domini , Cardina­ fic ceteri omnes furrexerunt*, fie dirtus dominus
lis Oftienfis, PatriarchaGonftantintfpolftanus, Fran- Joannes Cardinalis Oftienfis prtefidens dixit cantan­
ciicus Aretinus, Nicolaus Merfeburgenfis, fic Pa- do, ut eft fieri coniuetuin , orationem lequentem .
Uicius Cortagenfis Epifcopi, nominibus quibus fu5ra , refponderunt, Placet. De qua quidem protefftt Utbifcum ,
atione, fic e|us adtaiflkme idem magifter Joannes fptcillltlr CtUgrtfati · Ftnt ad Uti ,
Campani procurator , fit praedirtus magifter Guil- 0· rfx«Jr« illabi ttriHn ntflrit , <y «fors uti quid
lelmur Pulcrinepotis, Ambaxiatores domini Regis afamut , f·· /radiaaMr , (y tfitndt quid ffitter e
Francorum, fic luis nominibus, fic eorum quilibet de bramai, at re xasti/.-xarr a ttbi cemphctri
, .. . rv
. „ ·W'ib'.'r·
petierunt, fic inftanter requificrunt fibi fic cuili- /««··/. Fftt ftlai fuDPfler O' tftfltr judiciorum
bet ipforum fieri fic confici unum fit plura, pubi:-Catfrtrum, par Jtlai ruut Dtt Tatrt
tiai Fi/it
cum fic publica, inftrumentum fit inftrumonta , a«aa«* prjJUc/ ·Ζ*η·/ν·« . Ήη· aet pattern ptrturper reverendos patres dominos fedis Apoftolice pro- batt'ti eft iufliti* ; qut /amatam diligh aquitattm t
tonotarios, ac lacri Concilii notarios , fic turma »« m /hiflram ati ÿa«ra»ri« trahat , ««■ Jrvrr «p*rftuat rrrraaaquemlibet; fit fi expediens fuerit, fit eis videbitur flt flat, ·«· acceptit munerii
opportunum , quod de prtemifla proteftatione fit etiam
xdmiifione ejus, fiant Iitterx opportun* fub bulla diAi lacti Concilii, five diâ« lacrolande Synodi ad
çterr.am rei memoriam . Et fimiliter proteftati fue­
runt fit requifierunr prçdiûi domini puxuratores Oc bic in nallt a tt difltntiat fcuttatia noflra, m /« ^tfl» ctBjtqdtmur fraaw
*t"ζΐ/.’ζ,',;
Ambaxiatores illuftrifs. d. Alphonfi Regi s fupradiâi.
ban* giân
Poltea prrdiAusreverendifti nus magifter Anto­
Qps
oratio
■·.
-rta, cantores 8c cappellani incenius Taxai, Generalis oifiinis beat» .Marise de Mercede , legit In diAo ambone , ficc. ut fupia , Jub perunt antipo
ii . Fxcudi uti , Dtntiac , qutaiaat
rdia tua , freuadum muAitudiinitium ftfituii exit, ufqu» td-1» vtrba , In no­ be ni· na eft *■·■
area», (yc. Ja.
C't. Chria “Patri, ipc. Poftea
mine Patris fit FHti fic bplritus landi.v
Super quibus fuerunt petita per magiftrum Henri- diaconus dixit a : voce, Orati. Quo d.do omnes
cum dc Piro ,fit Joannem de Scribanis promotores Sy-D flexis genibus 01..111>t, At poft modicam orationem
nodi unum vel plura, publicum vel publica inftru- diaconus dixit: Qremui. bftutibut atfirit quafuamn
rncuta , necnon per eoldem procuratores fit oratores btmiut Spiritum SauSuat rufuadt, quattaut l» »»·
regisArtagonuinhincinde ad perpetuam memoriam . mint tut ctlltBi ,flc ia cunBii ttMan»icumdumdira·
·
Et nihilominus ad inftantiam domini Antoni i Gene­ tittt pittatiijufliitam .utbicatt in nnlh digtatiat veralis, nomine Ambaxiatornm prardiAorum, fit requifi- halat vtflra ,/rdjumper rntitnabili·. -atdilaatti , fSM
tionem domini Aretinus pro natione Italica, Joannes tibi funt placita , exjtquaautr ia f*3u . Per Dt.
Patriarcha Conftantinopoiiranus pro Gallicana, Nico­ minum, (pc,
laus Merfeburgenfis pro Germanica , .Patricius Corta­
Poftea diaconus fit fuMlaconns fupra altare Incepe­
genfis pro Anglicana nationibus refponderunt,T/actt: runt litaniam, quam cum adjutorio cantorum. At
Necnon Joannes Epifeopus Oftienfis Cardinalis Viva- aliorum adftautium ufque ad locum,Ut domnum Aporienfis pro coli egio Cardinalium fimiliter , Tlacti. ftolicum ,^c. Et cum adventum eft ad illum locum
Quibus fic , ut praefertur , per art is , prsedifli domi­ dirtusdominus prefidens,qui cum ali ; flexis genious
ni Ambaxiatores illuttriflimi Principisdomini Alphonfi ftabat, fur rex it. At cantando dixit, vertendo ie ad conRegis Arragonumfite. luptadirti.defcenddrunt de am­ iregarionem , At dando benedirtit nem. Vr baac fan·
’am Stut dum ., dp
tcchiaflicii fermera
bone , fit iverunt in fcamno , ubi fedebant domini
_ lamaigrpdat
· .-__
snfuin per aditantes quahœt
Ambaxiarores ferenifliml domini Regis Francis , fit d^utrit. Et rurfntn reiponfum
interpofiti fuerunt inter eofdem in hunc modum.E*lCC , T» rt/aauij audi uti. Et pcftmoduoicompleta
Primo enim ledebat in primo loco egregiusCc fu· fuit litania .Qua completa
completa, praédirtus
praédirtusdomlnut
dominus pi
pt eiixuDa qua^
mofus vir dominus JoannesdeGerfonoCancellarius dens a« dixit orationem:
orationem ‘-~Da
qu^
'cfi<c»«-«***
Ecclefia Parifienfis facrr Theologif profeflor, Amba- miftrictri Dim, at S_ m8
-i Spiritu
.
. ig<ta
liator prçdiâidomini Francorum Regis; fit poft ipfum nuHutt nut nrcurftut turbatur, .cri..Et iis completis, diaconus, Incenfis duc
'
fed e bat illuftriflimus princeps dominus Raymundus Floch Comes Cardone ambaxiator predirti Ar­ dixit fupra pulpitum evangclium ill J . in - -r,.
ragonum Regis.- Et iubiequenter venerabilis fit part, diuit Jtfut difcrpuli/ <r, !l
egregius vir dominus Jordanus Martini ejufdem Ate. Quo evangel io leûo ,pr» -litus Jon. in us Cai L ini-r<.·
Sacre Theologis profeftor , Francorum . Subfe- lis przfidens Incepit alta voce, Ktni ertattr Spirt.
quenter poft ipfum magne religionis Ac aurtoricatis tn : Ar fibi adftantes compleverunt verfus. At alii Ï·*'
vir frater Antonius Taxai Sacre Theologis ma- dixerunt alium, At fic alternis vicibus ufoue ad
gifter , Generalis beate Maris de Mercede , Ar­ complementum hymni. Quohymm c·
identi in iu m
ragonum : At venerabilis At magne clrcumfpertlo- duo f adftantes Epifeopo dor-' c
M
nis vir magifter Guilieimus Pulcrinepotis Sacre perpelliciis , tmitta Spiritum tuum, dr crceb.ntu,· :
<·>»tt<rc .
Theologis profeftor, Francorum. Et poft, nobilis Refponfum peradftantes : frrree
vir Raytnaodus Xatiniar miles, Arragonum .* Et Poftea prsdirtusdominus prsfi ...
£>CUc

,61

x

CONSTANTIENSE;

$,0,$ΛΓ

decretis, Sc Joaflvies de S.ribani
procuratores*·Sc—
promotoies
anno " , Jyr.
■
-l>oftmodum
- <
■ ex adlUntibus
- - domino
·
-----------......... “ difti
ί Λ i acri Concilii Con- ANNu"
ANNO
duo
■suo icTI
·
CHRISTI prxiidcnti, videlicet Diaconus Λ Subdiaconus di- fknrienfts, petierunt Sc 'equilrerunt inflanter, in- CHRlsH
H>i'
«erunt i Benedicamus nemine: Refponfum p«r ad­ (lantiflime, fieri & confici peç reverendos patres
dominos tanft* fedis Apcdtolicat protonOtarios <5c
itantes , Dee gratia/.
Quibus iolemnitatibus , devotionibus St oratio­ notaries publicos ad cotVcribenda i.fta d'fti lucrinibus finitis ut.fupra, praefati domi m Bmholamae- Concilii deputaro?,, '*& ordinatos ,Sc eorum quili­
us Archiepifcopus Mediolanenfis , Ac AntoniusTaxal bet 'unum Sc plura, publicum Sc publica, inltiuGeneralis be^fte Marie de Mercede1, Ambaxiatores mentum & inftrumenta ad pcipct iim r-> memo­
praedifti alcenderupt ambonem.- &- idem Archiepi- riam .'Etprapdifti ddfiiini amb-ixurores lereniflnni
tfeopus Mediolanenfis legiu Sc publicavit ip difto principis domini Alphonfi regis Anagon am . dec. F.c
ani bon e de mandato landF Concilii , alti Sc intel­ per organuindicL megiftri Antonii T«xalronhmiliiigibiii vqce, nonnulla iiatuta .diecreta Sc capitu- ter petierunt dc requifierunt , eis fijri ur.iim &p!ir?* fupeii·» Ja fub his verbis. Conceflio votorum-Ambaxiatori- ta, publicum Sc publica, infti umencum & inftrutnenta per quos fupra, Sc eorum quamlibet pro
('"··η’ bos regis Airagunum. Sacroianfta Stc.
b> mt.c» _Et attento quod dicitur in diftoxi.capituloibi , Prxdifti eorum domini, regnorunique de tetrarum
edi ,»nc
L
edifta leflronc difta fanfta Synodus Tuarum, ac etiam pro iuo, St Cunjuslibet ipiorum
-rlm,.rnb Et q^aod in pted
in omnibus ,&B interefle Sc cautela ad perpetuam rei memurGin.
concedit,, ftatuit
_______ ,. Λ
.. ordinat
______ ___________
Quis, ut lupçrus ieriatim delcribuntur , foltmper omnia, prout in difto xi. capitulo continetur. '
arsQpibus ut fuperius, defeubuntur, tam iolemniter niter Sc devote peraftis ,xpr*diftus venerabilis -,
Ieftis & peraftis, reverendiflimi reyerendique in egregiufque" vit magifler Atjtonius Taxai multum
Chrifto pane? & domini, domini S. R. E. cardina­ eleganter cupi folemni Sc oificiabili alloquio «d
les, patriarch* .archiepiicopi .epifeopi ,& ali i prr- laudem & honorem difti facri Concilii, & ed com­
Lati , doftorelque magiftri, ac etiam regum, prin­ mendationem predifti regis Alphonfi, nec non lecipem prxlatoruin , vniverfitatum ftudiorunj , ca­ ginx Arragonum matris prxjifti regis Tolemnem
pitulorum .conventuum .communitatum, dc aliorum collationem fecit, pro cujus affumpto accepit ver­
abfentium ambaxiatores, nuncii,oCatorcs,&procu­ ba facri evangelii, Kr.v tuus venit , fciipta Mal­
ratores , ac ceteri nobiles viri, dc alii in diftoCon- thatis 2i. cap.
Qua collatione , ut rrxfertur , fafta, idem iecilio.ac jeflione prxdiftaetfiftentes, expreffe dc ipe, cialiter juraverunt·, videlicet domini cardinales , verendus magifler dominus Taxai defeendit de di­
patriarch* , archiepifcopi, epifeopi dc pr*latimore fto ainbone, Sc ivit ad diftum locum luum : ic
prxlatorum manum .dexteram ad pcftus ponendo; reverendiffimus in Chriito pater dominus Francidc regum ac principem, dc univcr fitatum , & diver- fcus lanftotum Colmx Sc Damiani lacrolaiift* Ro___ _
_______ _ ___ inini eccfeli* diaconus car Jinalis, Florentinus vul_____________________________
forum aliorum ambaxiatores_, nuncii
&rprocuratores
feper finfta Dei evangeiia eorum manibus corporali-C iiriter nuncupatus, atcendic diftum ambonemAc
nomine didi Concilii relpondendo
eidem
ter tafta ; multitudo aliorum ibi exfiflentium, Cum______________________________
‘
'
'
- j-— donnno
j
pperturaeflet magna propter nimiam multitudinem Antonio Taxai, fecit unam brevem collationem
in
alto,
claroque
&
profundo
Hilo
,
dicendo
:Erul.
ibidem interelTentium , Sc quilibet eorum levavit
>^anus, verfus altare jurando Sc promittendo, ut ternus amnes i» Damina Dea ncfira: & mirabiliter
lingulares pro ie , Sc etiam pro aliis, tanquam ad deduxit exultati.onem , quam habere debemus ,
boc futficienti pote flate iuifulti , prout in difto κι. cum pacem ecclefi* Dei propinquare videamus;·
pro qua pace fubjunxit ; Tax Chrrfis
m
capitulo deferibitur, St etiam continerur.
Juramenta autem prcdifta nomine difti Concilii, cardibus naftris , in qua vacati etiis nunc in una
cerpare.
jtd
Calacenjes
}.
capita:
Ft
cum
brevt
A4de,q«o- Sc aliorum a interefle poteft St poterit in futu■*’
rum , de ipfius Tacri Concilii mandato requitierunt Termone multum couiminJjilet , verba prx.ifli.niSt receperunt reverendi patres domini Jacobus Ru­ pta deduxit. Pod cujus quidem collationem dc de­
dini a parte dextera, in eua fedent epifeopi Sc ductionem , omnes inceperunt cantare hymnum >
presbyteri cardinales, Sc Tnomas Poltonfar.ft* fe­ T» Deum laudamus , cum pullatione campaiurum.
dis protonotarius a parte liniftra , in qua fedent Quo hymno totaliter decantato , dc difta otanor.e
par prxdiftum dominum JoannemOftîenlcm , ire.
diaconi cardinales.
,
, ut
- ,
.............. .,
, _
Cantatores inceperunt cum nota Miflam de bar.fto
Quibus ____
juramentis
prxfertur
,prxflitis, prrdiAus
dominus
archiepifcopus
Mediolanenfisde
man-DSpiritu , quam iolemniter dc devote celebravit rei'
“
2
"
. r
.
"___ - Concilii
—
.................
<■ . .
verendiilimus in Chtifto pater dominus cardmaiis,
dato ipfius ’ lanfti
legit quamdam fcheduAquilegenfis vulgariter nuncupatus. Qua celebra­
lam tenoris lequencis,, Et prxdifta omnia, Sc fingufa inteiligantur , ti, & per eum ioletnni benediftione data, omnes
,, êc locum habeant femper, attento tenore om- receflerunt.
Afta fuerunt h*c anno, indiftiont, die, men,, m«m Sc fingulorum capitulorum in Narbona con,, cordatorum, quibus, & eorum cuilibetdifta Sy- fe , loco Sc hora, quibus Iupra , putentibus ibidem
dc
intereflentibus revereii.fiflimis in Chriilo pa­
,, nodus flare inteniit, nec ab eis, vel eorum aiitribus Λ dominis dominis Jordano de Uriinis Al„ quo in toto, vel in parte recedere.
Qua fchedula lefta, reverendi in Chrifto patres banenli , Angelo Laudenfi 1‘rxneftincnfi , & An­
domini Francifcus Epifeopus Aretinenfis pio natione tonio Portuenli Bononienfi epilcopis, Francilco ti­
Italica, Joannes patriarcha Conftantinupolitanus pro tuli I mft* Crucis in 1er ulaleni Venetiaruru , Joann Gallicana , Nicolaus Meneb-rgenfis pio ne tituli ianfti bixti K.
,b,ie.
'..na.rieicius Cortagenfis pro '"g':--iia. landi Euiebii Pifanenlr
G<
Senenli , Amomo tituli ianft* S.ulann*.
nj i Ili m.; s in Chriflo pater do. nio-js menri
'i tituli Mnftorum
Aquilegenti prxdiftis :
Joan nes Epilcopus G1 .lenfis S. R. E. . jin.
Petro ianfti ChiyΛ vicecancellan., tunc in difta Sym
pi»t>- Marcellmi & Petii v
__ __ ______ _ .
..
. laiiibium Joandens, pro r-oiiegio dcmlnorum cardinaiiuu. , rei-I
nis
Λ
Pauli
Tricaricenfi
,
Bianda
tituh Unfli Cle­
ponderunt quilibet eorum, Tineet.
Qua reiponfione per verbum, "Placet, per prx- menti? Placentino. Guillelmo tituli l.infti Ma'*'.
diftos. dominos ut immediate icribitur, fafta, ve­ Antonio tituli Tanft* Cxcili» de Chalanco , de
nerabilis & magnx circumfpeftionis vir dominus l’etro de Fux nresbyteris ; Amedeo de iulmis
Antonius Taxai pixdiftus ambaxiator aicenditam- ianftz Marix novae, Raynaldo de Bran.aciis lanbonem, Sc in ipfo ambone alta & inteliigibiii voce fti Viti in Macello , Ludovico de FGtco tandis
C lumna lanftx M.ri.e in
relpondendo praediftis leftis per dominum archie- Adriapi, Ottone d
•ifeopum giediolaneniem, legit quamdam Ichedu- Co I ru edi n , de Fi. ncilco lanftorum Cohn* de Oar»r<lt<d«· lam, cujus tenor iequitur de verbo ad verbum ta­ iniani Florentino nuncupato , diaconi? b. R· 1 ·
cardinalibus, Joanne Conllantincpolitano , <5c Jo.«nli Mc<g<a- lis; Nos Joannes Raytnundus Floch, &c.
θβ flui^ui omnibus&fingulisluperiusdefrriptis, nc Antiocheno patiiarchis, ικο.-ιΐ domnusacchiekg* finem'
P°ft diftam unionem faftam, ieftis , approbatis , pilcopii , epilcopis, abbatibus, magiftru dc doftoί< ιΓ,ha-juratis, refponGonibus ,ôc ab is qualiter cumque diftis ribu? , ac etiam regum, ptincipum, pr elatorum ,
faftis, praedifti venerabiles Sc circumfptfti viri uni verhtPtum fludiotum , capitulorum . Convcn
ou: 4«
magilier Henricus de Piro dc Colonia Hcentiitus tuumnon-tulloruin abientium anibixiatJ:iÎ’“5 · rurl
1’ p p
Ci IS λ
Cancsl. Ctncral. Tom. XXVll.
zscut qui carda idehum fanHi Spiritus

illuffratia-A^n

H»

n?iiS.·?

CONCILIUM

’im» cil* * Procnratoribtw, noaaaffil^w notabilibus & Adat . vfgne ad «j
rweTffl
· maimificis dt praelatis «iris in grandi [aat ia TaRa» ei
“*■«»<>. Λ nnkitndlM cnpiofa tetibus intefai* —
·
*
fcntibus ia prasniflis.
«ôierarar

SESSIO

"•“.a····

>«♦

NM de papatn ivchfiw, f φ.----- ——
rtiwwrcf , at CnrdixaAda/ ANNO
derma Μ**τή| parti âapfAre ^^WTl

XXlll.

HiT iaraverit, papaiei [at peatcafe
videlicet, Jeaaae b* Crejarie catte
tivitaie bmili talUftu
deciee ceateadeate, eedeate » atenee vet ejeSe : fra
mefexte, indiBiene aeva, fait celebrata' generatu etiaat ceaditie ia aatdebxt , videlicet Jeaaae ip·
/rj· ia rufari Ecclefia Cenfavtijt, pnrMrara ei­ Gregerie pradiHit, feleaatittr iatpiete el, at pradem fcffuei rtvtreedifive patre demine Jeanne Epi- fertar. ^dtteadeat hitar faed idea· deaeiaat , di­
fc*pe OJhcnfi, fa»8a Remanet Ecclefia Cardinali lx> Bae a fait. Eeaeddfat , Je» vigiati daebat axait
K:cccaaceHarie. Fvitfne cantatam efiiciam Miffd cerapleti/ , papata» fecaada» fe teattrt, fuibxt teaede Spirite SanSe per demiaea» Jeaanem Tatrur- ptrtbac atalttfcrie aedtiffae tardit ex perterere»,
ehem ^dntiecbe'nm. £ee explete, legebantnr lita­ priecipe» , preelatera» & alierx» Cbrtfiiavera» ,
nia , b* ali· fiebant gea
fieri,[that
- ia
- .[efexibet
------- ,—
---------. te» Jaa, fva» alteriat eddieetia, etia» pe[ paEfde» ceatpbtit , rerereadifaMu pattr dtariaat Urifcatieae» cexditiexa» pradiSara». fait ce»ataKartbth»axt .drebiepifeepat Mtdielaataii Icfit ip gait ip iteratit iafaatiit feritfe , ftlearaittr , bapadlicavit erdiaatteae» fax3'et Stxedi [ah ttatrtfc- ariliter
{- devete refviftx»,
'r’
_ b·
fxaHaat pie teilende
f texti :
^:
z_.
baitfmedi
fcbifamte » b· pre xnif.ie Eccbfiv [··&*
Dei vellet [ne prate·!· papatxi cedere , print [eComtr.iffio Deputator·» data taper tafornatione caadeta ematam [debeat, [ta mafarit partit iltelumtniria facienda ad eβρΛ«n citationis perfo- rata jndicivm teaedatar jure divine pariter cy Ita. nalis, & per ediduœ contra Petram de Luna. areae : feed facere ipfa ‘eatper eatara pertiaaci atfv* efraaatr , [aperdia ac taarertr fpirita cerrepiat, rtcnfrrvit, b· [edterfafia factdaae adedet/,
Dt»
^^XcrrfaaSa eexeralit Sfaedat CeaSextiexf/ ia •d eacafaadaat eacalatitrec ia peccatit, Ennfata
·· j,f“ ·
o spirite [·β8· leritiere cexrrarata , ia axBerc ipfaat ia bajtfaiedi fcdifatate, feed ipfe tellere pé­
paci, a axe Dee aefire Jeja Cbrrde, fti [di fpea- tait , relief état , aatlavi deditata career aat difi]·» ·»·»τ [aaSa* Ecclefa» [ai pretief [repliait reatiaae fajfcicatear (p> efeSaalavt adbidait ad ip­
.
prttie cearparavu : faa w Cbri/e Jefa fa»a» aa- fa* [rbijera flieadan-t &· Eccltfa tutieaeat ceafe,*’h *· galar[ laride crevit ia textphi» [aa8a* ie Dead­ ;aeadaat ; [td ad vaaat terraraae aetata* ia ca­
er, jaeBiffre fatal parietibvt fectt atreeve tax»,
re ataaitifi»· Taaijce/a ia iitere atarit , adi ad
et ia pace feret lectu e}at : «4 tellexdx» pecu Cea» aex effet tatai 'acceffxt, [e recalft ,'abieaixi
b *if
xaieadaivfxe /ciffxra» fdelie», ix fax fee peffi prafata» iavettrata» fcbifera aatrit <y
tJiciian··. Ufe b Cbrifi adverfariat, capxt ecclefct areligaav- fevet, iy i»pedi»t»ta ftecratu petef , prerfiet
tie er, delent [atit b· erabefctai, beadae» ceaPea- b· preexraf, ae ad didam axiêne» perveairi peftt» cx latex »ateria, caritate» ia terra texere, ft: fact ea»ia fectutd·» [axSwa» decreta beeref»
f··» ia cale at ferverat babere-, ipfat fpeafc Cbri- ixfcrnat ataaiftfa».
Eepreptfr laper
(aper pramifi,
pramif, (y
b·
,
£*pr»prrr
f'per [cbif»a peffent», preb deler ! tageat , ip aliit
ia pr«i/a
prerrffa,, b*
ip> /atiai
riù declttraadu
declara»du ia
latin» exprtaneaexprunen< Mf. i«m tam d intere u "tpete trigiata eBe aancra», c teat- dû, valent eade» [anBa Sfaedat evacaare feed
r·»’»»’» peribat je» peraBit, caritate» valaercvit, refeidit ex parte ef, at fervatxr perfeBa», b· ad ipfa»
nuclei*. Qxa
Qna'icet
ta taetra
maena parte Spiritat
Spi
• ructem.
’’cttin
SaaBi fchifma peattat jabmcmadeai précédera - licet praarati· ia prafenti faeratijhea
generali
Sfaede ad.
z
.......
ea»ta , veteria & vera ceaxatutitev babeaatar
nec pnrcrpae rater cetera cengrenât» c taperante , d tp repateaier, b· [aper Ultt teta fdcliam clamet
cenfaxBa ft per ejeSieaear & rtnxncuitienem de­ veahitvda, fbiipf [atageat previderc , faafpre f va­
mini Be/tajarn altar Jeaaait vigefimi tertii, <y r·· da a bajxfaeedi frevifeaif revendit fvadaneeate,ce»·
xxnciatienem -drgeli de Ceraria , Gregerti deede- aeittie devet^aa/ ecclefa fliû Caillera» tiiaii
r ari ia [aa ede die at ia aaacapeti, fai rater fe cn» Marci, & fraacifce titali feat era» fefmv &·
demine "Petre de Leae, icttiiUi^ittiaitlrtii ia Daatiaai ,, _™.
~ Ae»t»a
l .. - ,, Λ
„„.
didle flereatiaerJ
, faa8v
Eccle[•a'fibedientia auacapate, de pefatv c extendebant j Dtr Cardinaliba», leam i eleBe Tatriarcbet Caataaf neram Jeaaat/ to· GrCgerii Det
>< fo eadem tiaepeliten· ., c
------- ' ■ ·· fretribae Sttûetr
- ·
ac vcaetrebUibeu
[··&· Sjxede ededreatia [aat
"
~ ‘ ‘ , Haberte
~ *
Delenf
Saretberienf, Epifcepit, ae dile.
befit ille mitatii iy paru, ta Zrf aa parte , vi­ Bu ledtfa ftiu Jacebe elaBa Tvratnf , Gnilievdelicet ia [aa ebedtentia dith deaeiai Tetri, leae- a» Talcrteepxtû , fratri dVtth Taxai Geabrali
attii decuaitertii mncvpati ,
erdiait beatdt Maria de Mercede, fratri Maeric»
aju/drw demini Tetri dxritiam
da Traga .Jatra pegtaa preftferibxi, Mkbaeti de
Havere, fixtlti Mprdù jvrû atrivffae, (jJtax­
ai Pelle» décrétera», deBeriba» » (y erra» a»teri
r ,
.
- , parti, faaievat [aper praauffu envtibvt tpfagalu ,
fciffa»detinet,iPlatrrmabtlttervalaeratatn.tdcirce ac eera» circamBantiû , depeadeatiba, b* ceaneeade»
Sintdnt inter cetera ad ipj··· febif- au, ac abb ad ea faeaecdelibet facieatibvi , ille-Mt-b· barejet aliat extirpandn», precxreada»fee ravtgae amerietete , fanta & clamer», ac etiam fav
tpfxt ccchfv axiraem, prve^eu ce^gregaia; cenf- leca Mfgea ceeffaat viciniera diBe cafire Tantfcvpram.fit attentu, teta» bajxt relifei Iv, ad fam ft tnt et acceffat. famexarte irdilkexfcbifmatu pendat ta perfuta Mi demini PeædiBi ter ingairent ; teffe» b· alia prebatieav»gexara re«·■
ceaffit, b> fard ta ee [e!e fat, f«· xetatu ip[nm cipiaat^
cipiaat <y eeaameat
examinent i·, eemmfne
eeraatfve dtBa
drSa &attefatleb> attejfatle.
Jcbtjma redicite, exftrpetnr, (y per cenfefnent re-P.net, b> Mia fxacntnfxe invenerint, in feriptu b*
faltet prxfatx ante ecclefa JxaBa Dei: b· atten- ferata
- --xt^^
-^Σ-Λ
r.. v
padlxa
red^aat, fea· red*i faciaâe
, "b· êa
dent fatd in tam.dixtnraû tcatperibtu, faida» bec etiaat [acre Staedereprefeateat fpfdeliter referaat ;
ιηΛ»».
fcbifma pefftferam e pertraSe» efi, emaixm deBif- at eaiade ipfa Sfaedat précédât, deceraat b> [afmeram virera» Cbrifi fdélia» iag» aie, etiam cam taat, preat ad pace* &[alate* Ecclefatp-fdeliaar,
[•merit fxdiu Ip laberibxt, atuatu maxime dif- eafirpat'ieaeae Jcbifaeatit b* a^eaeaa ipfiat Ecchfat[efcnltatibat ejafdem febifmatu , anilem via» pef. caadaae >£Μμι videbitae expedire . Det fee eiffbilem & feceram fe» fidebam fcandele ad prxfa- dea· Ceat*ifarür é· auieri tpfereaa parti, tefetper
tam fcbtfma exfirpandnm repertre petncrnnt , prv- teafaraae ecclefaficaae cearp^leadl veritati te[i*eter ceffieaem dt papa te emetam c tat e edentiam : faa» atsai perdidere, b" aliet faafcaatfae ptafaatet ad
viam idem deminat PenediHnt vecatxt a fait, ve- pradtap iaipediateata ceerceadi , b· alea facieadi
htt malteram Cbrjfii fidalmm vm tefiater , βΜχ circa
faam eltBtexem a feu in Tapa», pre pace danda
ecclefia Undaverat b· apprebavera», atave in ipf» diaatiçae, di&ai Tatrrarcba ^tatiecbeaar pre eaarictnclavi grande fait ebBat , prextifit <y jvravit bet dita Sfaedi aatieaibxt
it tfftrra ceafea·
prefegei nvinae» Ecclefia per em*» via» accerna». fa refpeadit per verbxat, Placet. £s prafatat de.

J

O«r/ die geixta ncifi Hevembri,. «·«♦ a X«-

fO

’VtX·*

CONSTANTIENSE.

««·««···

-ante/ Ofittfi nanam CaAtfii Car/tetesm )teZ.-r«r AMtia A protervia perdaMum, Apoettedter tehU- ------- ,,
ANNO nryjMadO.· ftom.
mu aororie aatrtearam, A a fide A natet da» ANNO
atRUTT
vfum, praestetur, prout facra prateaci Cnadlio CHRISTI
>«»·.
ff* caftbAte· Anrtetete. ir
pro union· nectet· teAa Dei A traaquUlitate
*♦**·
rodus populi Chrlftiaal vitem terle txpodire .
Neo, ladite·, A loro tepradtftii, dio ve- .Et etiam laeoettend propofitione A roquifittee
roJava quinta m*nf>» Novembris, hora o- per ipfam dominam advocatum faftll, audftrl
poft mediam noftem fuit’fefio t'acroteâs Henricus de Piro, A Jos*·1 dt Scribams , facri
proowwtiC.A,_____
procuratores
, di telemaiter A devote tenta , A celeb/at· Coocilii
C—?" CoâftMtiMÛ*
__ 2. r-------------------.-------- - ·laftaater
------------------------------------------pro nntee fande manis ecclefia , A exftitpa- —
petierunt,A
requifioroatprocedi;
«tee horrendi peftlferique fchiimatls Inveterari , Ipfum Petrum Jo Luas , prout pratens di
domlaus
A aliorum peragendorum pro untee A concordia
- - - ·~ a
-------totius populi Chriftianl : in qua lefion· ada fue­ que ordinatione, A voluntate difti facri Concilii
rant qua tequuntur.
praefatu» dominutBartholomnus Archiepifcopus Mo­
In primis rev»rendu» in Chrifto pater dominos dio Ianenfis refptmdendo eidem domino Ardeclno
Joannrspatriarcha Antiochenuscelebravit telemnl- legit
„ . ,. Λ: publicavit
r_______ ordinationem
___________ , & deae tum
ter A devote Miflam de fando Spiritu : poft co- terofanfta Synodi fub his verbis
)iis celebrationem reverendifimi reverendlque inQ
Chrifto patres A domini domini lacrofanda Ro­
g CmomiJCs DtfttMan*, A*.
man· ecclefi· cardiaales, patriarch· , archleplfcopi, epifcopi, ceterique prelatl cappas ecclcfi*Poft quara qullem lefturam, reverendlIGetas In
Jftlcu, five pluvialia induerunt, A mitras in ca- Chr
<
ifto pater dominai Jeanne» Patr iarcha Antioche ~pmbus poterunt, ut eft moris. Et reverendiffi- nut exfiilent in ambonc, pro omnibus nationibus, Ac
snus in Chrifto pat«r dominus tennes epifeoput de contenfu earumdem uationum rtfpondit, ?/ar»r.
OAienfis, ptrfata Romane ecclefi· Cardinalis ,
Subtequenter venerabilis & circumfpeftus vir
Vicecaoccllarius In eadem iynodo ptwfidens , or- dominos Soeruns-lo-Deo Cardona jnrifperitu» , umtns pluviali A mitra pretiofa, diacono A fub- nat de tmbaxiatorlbu» Régir Arragoaam nom in·
diacono, A multis aliis in fupernelliciis , ut eft difti Régis, A collegarum faorurn ejufdem domini
moris, prelates diaconus dixit alta voce. Oratu. Regis, Ibidem unacrotltin medio afiur gentium
Et fafta oratione, A aliis (clemnltatlbus atque li­ dixit, qualiter alias fociflent certa» proteftatiooe»
tania , diaconus incepit ovangellnm, alta voce coram deputati» nationum, tangendo Anglicaaam:
videlicet quod per eorum convocatio» aa cum alii»
cMdem Mrrteaas. Refponfum, Chria tibi D*»i-

fire intelllaereat
intelHi
cedendo, non Intenderent, five
, aet
tltfficini Jtfiu h difcif»h/Cttnertat Anglleanam
nationem
‘
_______
_ pronati
,
rione in fa­
Petre, Ac.
cto
lio CoriUatienft. Quam quidei
cro Conci
CondlioConlUatlenfi.
quidem prottftaQuo evangelfo lefto, A aliis foiemnitatibus A tivnetn rx nunc repeterent, A eam pro repetita ha­
devotionibus finitis atque diftls , reverendus in bere vellent, eldemqne proteftationi jure, via, A
Chrifto pater dominiis Baetbolomxus archiepifco- modoqulbus tunc fafta fuiflet ipfa nroceftaclo, modo
pus Mediolanenfis, A egregius A famatus vir do­ proteftarentur, & etiam pro repetita haberi vellent.
minus Ardecinus de Novarla facri Concilii Con­
Ex adverte vero reverendi patres, Londonienfis,
ftantienfis A amfiftorialls advocatas, afeenderunt Batonlenfis, Sorisberleafis, UchfeUeufis, Norviambessem, in quo. aftus, litter·, A negotia tero- cenfu Epifcopi, aMquo ambulatores IHaArifiml
ianfta fynodi proponi, legi A publicari foient -, principis Regis Anglic, ceterlqne de natione An­
A Idem dominus Ardecinus de mandato prsrfata glicans fe levaverunt i & pero· venerabilis A cirfynodi verbo tenui propofait, A pro affumpto di­ camlpefti viri domini Aagnftlnl de Pifis, teri com
xit . Mtftrtatiai toti, teifirtuttui Mi , feht*> vtt fiftarli advocati, volentes, utaiferuerunt, fimtlem
meiti net, ÿ*c. dirigens in perlons ecdefi· ver­ proteftatiooem facere. Et quadam Gbilatione, vel
ba te nd terum Concilium A per multas tefio- lallem tumultuatione verbali fafta per fnppofita
sws, A multa notabilia dite , dixit In effeft u Concilii
______ ,, rprmllbati
_______ ______
_____
domini_ ambulatores
domini
quod a xxxv m. annis citra fuerunt multi de pe- Regis Arrtgonnm receffetuttt. dé congregat lone.
pacu contendentes, qui prob dolor! ecclefiam Dei DQplbus ambaxlatoribus Regis Arragonam recedent Ι­
Α populum Chriftiaaum tenuerunt in divifione , bas, A Clentio ia Condito faâo, item domini Ede quibus contendentibus Petrus de Luna , qui plfcopi de Anglia ssnbex latores, retarlqua domlal
Benediftas XIIL In,te obedientia nuncupatur , protonotarii A procuratoresdomlaorum pralatorem
f*»» ···»> A nunc Jipfe fotas afttuc, quantum po- ablentium nat te is AngUcuttu, A loppofita ipfius
teft, nititur ipfam Dei
ecclefiam
facrofanAam
te­ nationi», econvmfofe levaverunt .· A perm prnfa­
~
‘
~
nere divlfam, A de fafto fcifiam detinet, A la- ti Augaftlni da Pifis repetierunt nominibus eorum
ctymabiliter vulneratam, fchifma nefandum in ea proprii» A procuratoriis, A · proteftatfaacm .decre­
poffe renas nutriendo, A velue alter fatan t va- ta
____________
___ p _b________
. ipfo rege
lafta in aliis______
feffioalbus,
faciendorpro
dis fu is, modis fallacibos A verfutiis exquiGtis fa- Angliac ,& toto regno ,&natione Anglicane, illilqi
regendo: propter quod clamat ipfa mater ecclefia protéftatteibusAdemtis firmiter Interrerepri
ad domiam in Spiritu fanfto in pratenti Concilio tender are.
in unum congregato·,
tanquam ad fidelitCmos c_ Quibus proteftatteibus faftlt, iule vedum In
jus emico·, quod ipfi mitereanter eidem, nttefam dubium, en proptèPftrepinim foftum, five Cbito»
tamdlu Asa privatam lumine At decore fufclptet. tteem B> Concilio, quod vox domini Patrimchm
& ad priftiaam eatels ftatum perducatur .
Aneiocheal non feliet bene per omnia fuppofita
Recitavit etiam promiiGones & juramenta ipfius intellefta, per quam prius refpoadebat locoomniPetri de Inna, de dando pacem ipfi occtefie per E em nationum ad prapofintm, Tient. It pro ha»
viam f·· ceteris, 9t etiam s requifito· fibi fa*
ftos per S. R. E. cardinale· At reges , principes quod domloM Patriarcha itoraoo aleeadcroe aatboAt prelates, At alio· quatnptares Chrifti fideles , nem, Aede novo ad idem refposuteret. Qpl quidem
* pro danda pace Ipfis ecclefi·, ac univerib populo domi mu Patriarcha Antiochenus afeeoditacnboaem
Chrlftlano: de quibus omnibus aou curavit , nac de novo ad mandatam Omcilll five Mtlomsm Conci aliquid de juratis At promifis adimplere curavit ; lium repreteuntlum ad tendite tuacpruoofica , A
immo omstia pertinaciter recufavlt, A recute in- etiam rufpoaUt , TUnt. Similiter teverendtfs. pater
ceffanter: Propter que concludendo rMuircbat Meut dominas Jotmu Oftieofia S. R. E- cardiMltt VIdominus advocatus. At inftauter reqtflfivit, qoate- vartenfis, nomine CNtegU Cardinalium, Warm.
nas contra i pium Petrum de Luna Benedtftutn
Qjilhaa proceftatteibu», relpeufioMbus, tt aliis
X11L in fua obedientia nuncupatum, in te me. faftia, Incontinenti per Idus vir magifter Jeen>
ne. 1» ilh
/··» ihtbt

Ci

Tom. XXV1L

-Z9*7

iOHANNBS
r.axut.

C O N C 1 H U if

.1««.·,«,

•-- --- "e« de Scribanls
Scribarisde Placentia,
Ptocentla,AA promoter Apro-Aeante procedere, teftelqaeAnite probationis genera
i—
ANNO curator drfli Concilii
C
Cbnftamtenfie. nomen pro- recipere fexta commi Aeaeas ete attributam. P<«fea ^*HNO

CHRIST! pria quo tepra , de
pnrdlAls
omaibus
*-------ulte
·♦><· * fibi fieri petiit unum, ml plura, pubi
pa.
blica, InHrumentum fit iatameata ad
rei memoriam. Pratentibus ibidem rer_
Mtribas A domini s*S. R.E. cardinalibus, fic iiteflnffimo principe domino Ludovico comite palatini
Rheni ..duceque Bavari* > fit gubernatore in sbtentla ferfnlflinai principis domini figifmundi Rema­
nor um regis { ac Francia, Anglia, Anagoni* >
Neapolitanorum, Poloai* .Norwegic,Cypri, re­
gum, ducumque, altorumeoeprincipem fit prata
torum , univertîtatnm ftodiorum ambaxiatoribus ,
ceterifque notabilibus palatis , do&ocibus atque
magiftris, & aliis Chriftianis In numero coptelo ,
te ili bus ad prasiffa vocatis fpecialiter A rogatis.

-Λ-s Jasabo Cerretani .fit Jacebo de Bfcnlo litter*. GfOUtTl
cibas
rum Apofiolicarum icriptoribos tnfiibM iapradiAte.
»<·«■
rusa.

Tener «ere differam p^ttemun A- «rfiraZerem, «au

ia fifre fa aieatia» fifaker,

taiu.

ΚιίχηΙΙ ad teftqs examinandos pro iuformattane fammarla Aprmparatorla adproccftemi
fitiosüs contra dooünum Petrum de Luna dlAum a fuis BeuodiAum X1U. in caufa fchiimaqis
A hatrefis , ad finem f·· ejeftioais a papatu per
eum pontenfe, per QoocHlum generale Cbnftantieiu
fe ; q«os articulosdiAumConciiium probare intendit.
Primo quod iftud IcUfsna peftiferum duravit triglnta.oAo annis.
B a. Item quod ex IBIsmxJs Petrus de Luna papa£* crlleSiret Barleriaiaae, <fr- Xsabe/ Mf.
tum fecundum fe in fua obedientia tenuit viglnti
duobus anate completls.Et hoc eft verum A notorium.
>. Item ponit, quod inter Capientes A relatores
Trtctfftii ia raaj
tfa ita refit (y· fchifiaati/ etatra Tr- pacis A unionis ecclcfic in diverfis regionibus fuefraie je Laae, Beatii8*te'xiÎl.
ia .faa tMiet·rit faspe traûatnm de viis A modis tollendi fchif-.
, r.
tta aaacafataa», cerea» finit« Starde Ceafiaatiea-■ matis t finaliter tamen a muftis jam temporibus,
fi , ô> efit ttaaftfiu itHiai.
etiam ante viglnti, quindecim , duodecim , aut fal­
tem decem annos fait vitem , deliberatum A conN nomine tendi* fic individua Trinitatis , Pa­ cluiumper Capientes A adatores unionis ecclefi*,
tris , & Filii , & Spiritus fanfti. A men . Sub* ,pmfertim per cardinales utriufque obedient!* ,
anno a Nativitate Domini mlllefimo quadringen. irόβιreges, principes, prelate* , doAores A magite fimo texto decimo , indlâione nona , die vero ftn
_____________________
_________
..rcr univerfitatum
Sudiorumegeneralium,
attenL....... in
.. faâo, A
«..In jur*
.
Jovis quinta menfis Novembris , hora horologii tte dificukatlbus
E«referitis
.
dhetaum
cAavapoft mediam ncAem, feffiofacroianA*Syno- ichiimatls, A dlvifione regnorum____
A provl
di Conftantlenfis pro unione , Ac. at fafaa ia fit- in magnas
_
.partes, via ceffionis
______ utriufque conten­
fieae ΧΧΠΙ. peg. qld. Er psjf JcMalaat ardlaaiie· dentium
‘
- eft
- facilior
de pspetu erat A
, brevior A
ait ceaaaiffarwaat y fyattar.
iCut
_____
__________
litor _________
fit maximer________
pacifica cura cootei
entiarum
Poft cujus quidem tefiionlscelebrationem domini Chrifti fidelium t Immo nulla alie via fuit ab ali.
commiffariifupradiAiin loco feflioais lupradiA* ad- qua partfhm reperta pôfiibïïls ad tollendum fchifbuc exfiftcnces, onus hujufmodi commilConis eis,> ma prsdiAum. Ec boc eft notorium.
ut prcmittltur, faA«, fponte A libere acceptan­
q. Item quod Idem dominusPctrus deLunaexfites, mandaverunt A commiterunt nobis Cyno de ftens cardinalis in obedientia demini Clementis in
Lombardis, Michael! Bulofonis, Gumberto Fabri ,, Avenione illam viam duxit effe meliorem, A il­
PetroMargoI, Vicentio d* Rivo, Conrado de Vai­ lam approbavitt laudavit A dixit, fedtque publiden, A Joanni.Asel. publicis Apollolica A impe­■ ce coram eo in ptefentia praslatorum, cleri , A
riali auAoricstibusnotariis, ut tam iptem commit■ populi multitudine pnedicari .·' faltem fuit coram
fionls ichedulsm, quam omnia qum ejus oecafiooe: eo per unum magiftrum in Theologia fibi femllta
A vigore confcrlbenda occurrent, in aAls noftris pu­• rem publice predicate. Et hoc eft, A fuit ποιο­
blicis , A bujufmodi caul* reglftro confcriberemusι rium Parifius; A fama publica alibi.
A regiftraremns ; feu per alium fcribl A regiftrari
5. Item quod Ipfeexfiftens cardinalis poft obitum
faceremus, Acum expediens foret in publica redi-■ domini Clementis in Aventooe , imminente elegeremusdocumenta : partlbufquecopiam petentibus,, Aione
_
fummi futuri____________________
Pontificis.In conclavi juravit
dum ipfis pec i plus'com miflarlos decreta fuerit, fi- folemniter taAis evangeliis fuper altari, A fuper
drliter traderemus e* eifdem, necnon egregiumDligno tende crucis in pratentia aliorum cardinayirum dominum Ardednum de Novar ia prndiAum lium congregatorum in conclavi, ceterlque cardi­
advocatum hujufmoùi caufa, ac Henricum dePi- nales fimiliter (araverant. Illam ex illis , qui in
Mfl.c.«-rOt Oiiverium a Guenec, Joannem de Scrlbenis , fumaaumpontificem eligeretur, fiquem ex eis eli­
prxdiftos procuratores A promotores ejuMemcau- xi coot ingeret, profequl unionem ecclefi* fecundnm
f*, omneique A fingulos Romana curia curfer er foemsm Kbedul*, cujus taaor fequitur , A eft talis :
„ Nos oasnes A finguil facrotenAsRomaB* ecclead faciendum citationem, relationem , A afixionem, acatia eorum ofticio incumbentia, A eorum „ fi* cardinales congregati pro eleAtone futura In
quemlibet in folidum abfentes , tanquam praten­ ,, conclavi ante altare , InqaoMlffa commente celctes, neminediAa tecraSynodi, A excommiflione „ brari coateevit, pro Del iere itio, unitate ecdeeisfaAa, omnibus melioribus, modo, via, Jur· & „ fiai fncfaaA·, A tel ute aateannim fidelium omforma, quibus melius pocneflbac A debuerunt, or- „ ni*m promittimus, AtanmusadtaAaDcievaadinaverunt A deputaverunt palatium epifcopeleCon- „ te lia coreeraliter per nos taAa, quod abfque dote,
ftantienfe pro eorum jurifdlAtosw, A coaimifitonn „ fraude, «maebinattem enlbnfcumqne, uduaioexercenda, AaAmjudkiartos hujufmodl caufa f».
·«» ecclefi· , * fiaem tmponeada» fchifmati
ctendosdeinceMafigoendo. Pratatibus Ibidem ho­ „ (prohdolor!) nuacia ecclefia Dei vigeatl, quannorabilibus viris maglftro Jacopo Cerretani, Jacobo „
_ tam ia
_______________
______________
oobteerit, laborabimus
fideliter, A dltlde Efcuto litterarum Apoftolkarum teriptoribus, E M gen ter. Aper noe, quantum ad nos pertinet, feu
uftibes adpraahla vocatis fpecialiter, A rogatis.
etiam pertinebit, dabimus patri noftro A gregis
Hac Itaqee ordinatione advocati, promotorum, „ Dominki, ac vicarteChftfu domino nota futunotarterum , curtorum , A loci jurlidiAione , ut » ro, oui erit pro tempore, auxilium, confiiinm
pr*mlttltur , feAa ; comparentes coram dominis „ Afeoerum; Mt ad impediendus· , vel dlfiettm
commiffarlis pradtete In loco teftàmls pradiAo M dum pramlfla dabimus coafiitaa, vel &vorem,
magifter Hernicus de Piso, A Joannes do Scriba- M direAe vol tedireûe , pobMce vel occulte. Et
nispromotores, Inftigatorts A procuratores fupra- „ ifta ooutia, A fingula» * alta etiam uhrapr*difti, aonouUaspofitteoes, A articules pro fumm*.
miftbomaino via* ntitaA accomodasad
*- utilitatem
rfe iadbrmettosM fata A réalités in Artate Infra,
ecctefi·, AuntaemprmdMUmeJnttem, ta· A
fcriptl tenoris obtulerunt, requirentes eoMemeomveraciter fim maefetaetfeM, ta «aenfiatem, ml
dlladone qaacom<M fcrvabfcA procurabk quilibet
mMartos, ot eis certos dies A boras affignasent ,
noftrum, etlamfi affnmptua tant ad AsdWwi· ,
•aibucefies tepor ipfis articulis producere A Jurare
tacere poftat A votereM. Et tunc domini commiffaetlam ufque adeefiam tatefim per iptasde pa­
rii fupradiAi dixerunt, te omnibus diebus A horis
patu faciendam ; fi dDmintecardtaaiibns.qalamK
fuat, vcitfMtinfntnruadg ils, qui arme teat,
etfe paratos iit loco afignato fuperim in bujufutai
w ml

Δ

I

J

H»

’Vi"."

CONSTANTIENSE.

·>«··««»· ·

ΤΤΣΤ".» vqlmafod parti eerupidem hoc pro bono pacis ft a- Atoc.ParrlardMmAleuMrinum,nuncCirdinalcm,plu.
v^rosSs *· nlcatis.prmd«aa videatur expedite. Et Ita fuit, ft resEpifeopos ft Doftores; ft cum 11 l‘s mi fit etiamUai*
αι*7», erat noteriom inter Iptosdomlnos Cardinales, qui verfitas Parifieafis Legatos ad proiequendem iftam
’*
w oraar vigiati onus auruero; ft de hoc efi feme viam cefioais mama aped ambos contendentes , 4
-------------profit!
Mnbo· diligenter. Et
d Item, feed- Mee Domina· Petrea la ilio Con. bec efi notor Ium, ft verum.· ft fuper hi· felt ft
1
clavi elefta· In Papae, estra Cone)abo fotaviepr·· eft fama communi·.
17. Item, quod nonobftantibus pramlfisfortrne».
feacibes Cardinalibus fimjle juramentum : ft boc
fait, ft efi notoriae apod Cardinales prefatns.
tis, votls, ft requifittonibu*. 1 pl « Petrus per frsude·,
7. Item, quod pbfiea Idem dominas Petrut ex doles, ft machinationes, ft per Uverias ambaxiata·
part· Regis Francia*, ac calverfitatisParifieafis, pet mifiaa ad Aflum dominum Gregorium, procuravit
daces Bltaricanfe·, ft BorguadteoecrMS, ft Aare- oaoddMbmftpnan fitter : illamqee per direrla me.
lianenfemlrataremRef is, PrelatosJEDoftares pleres, diaAdHKcultate· ad conveniendam in unum per enm
necaoa Cardinales iwos lexis genibus humiliter ft repertasevafit, neque umquqp veraciter, diligen­
devote exftitlt requifitus, qualiter vellet profequi ter , neque effcadter illam viam prosecutus eft, fed
unlonemEcclefi» per viae mutua Cefitmlsde papatu, effugit, ut notuit. Et hoc fuit, ft eft notorium, ft
videlicet per earn
, ft contendentem
cue code
________
___
__ ___
_ - pap».
,
veram: ft iupqrhoc fuit, ft eft fama communis,
’tu, ft
“ illam viam
'
ofierre,
"
quam fi
“ offerte
*
vellet,B
“
st.Item,.qoodpolhmc accefit ad Perpiniannm,
intendebant
profequl'apudallum
contdaden>
. ,
.iterum
____________
· -—*-·»_______
·*iblque convocavit Concilium Generate fee obedien• rei·*,»·. tem |n a Romana. Et declaraverunt diftiCardinalat, tlm , in quo poft multa traftata fuit deliberaram ft
“4·
vel eorum mjoe pert, ouod eis vHebatnrEcdefi· ex*
conciulum per Memieum Concilium Generale fe·
pedite profequi pet illam viam uatooemEcdefi·; obedlentlsa ,qood Ipfe profequeretur unionem Eccleft quod ipfe hoc exprele denegavit ; Et hoc felt, fise perdiftam viam metu* ceffionis, & In publico in
ft eft notorium: ft de hoc eft publica fama.
diftoConcilio juravit, ft vovit cedere fuo papatui,
g. Item .quod poftmod urn MemDomlnus Petrus felt altero contendente fimiliter cedente, mortuo, vel
requifitus folemniter, ft-publice ex parte Regis ejefto. Et hoc felt, ft eft notoriam, etque verum.
Francis», Angli*,Caftell*, fimiliter per dlftoram
19.Item, quod cum alias inflaretur apud eum de
Prl act pumLegatos foie mnes,q natem· unlonemEccle» via ceffionis, ipfe refpondit, qood fi amplius Infefia*
fisc vellet profequi perdiftam viam ceffiooisutr iu£- reter de Hlq, Ipfe pooerer Ecclefiam in tali flatu ,
qu«· contendentium de papatu, ft illam vlamofierre, quod non repararetur . Et de hoceft fima communis,
quam etiam ipfi Legati apud «(iumrum eo contenden­
•o.Item, qood poftmcdumDomlnusrencJoannes
tem de papatuprofequiintendebant. Ipfe autemboc ΧΧΠΙ. felt a paratu luo ejeftus In Generali Coo.
x
facere poblice recuiavit ; quinimmo Iliam viam fecit dlio Conftantlenfi, ft ex abundanti ratam habuit
publice coram fe, ftdlfti*Legacisrepcoberi,ft
dici
_
. , ejeftionem , ft reaunclavit omni fori, quod un·
quod fi illam viam atotequeretur
lueretur,, ft cederet
cederet,, pec-Cquam habuerat in papers. Ec hoc felt, ft eft no.
caret mortaliter. Et hsec. fuerunt
notoria
,___________
'-“ft
-veta: toriam , atque veram.
ft fuper hoc fuit, ft eft tama communi·.
sr.Item quod poftmodum dift·· dominas Grego·
9. Item, quod potoodum fuit ex parte Regis Ro- ries alter contendens depapate In diftoCooflantienfi
manorum tuoc atque Bohemia per fuos folemnes Ie. Concilio per fuum procuratorem legitimum pro pa­
gatos , quorum principalis erat Dominus Petrus Epi- ce Ecclefi· fuo rtnuncisvit pepstui publice ft libere.
icopus Cameracenfis, nunc Cardinalis, iterum humi, Et boc fuit, ft eft notorium, aeque verum.
liter ft publice requifitus, quatenus unionem Eccle.
••.Item quod poft didas ejedioaem, ft renuo,
fix, ftcxtinftionem Schllmatis vellet profequi per dationes nullas reananfit prarreodens fe fos habere
diftim viam mutua ceffionis amborum contenden­ in papatu , neque in illo contendens , eqt illum
tium . illamquo viam offerre ,* qood Ipfe etiam publk occupans ,x nifi folus diftus dominus Petras de Lu. ce reculavit : illamque viam publice, videlicet In na diftus Benediftus: ft fi illè cUfiffet , veN ce.
Confiftorto Generali vel publico fede per advocatum deret, celaret ex toto ichifma peftiferum. Et hoc
b a··*· m· public· reprobari, ft did > imaao ipfe dixit In propria fuit, ft eft notorium, atque verum.
b, quod fi illam viam proloqueretur, ft cederet, cre­
•j.ItempoftejeftIonem, ftrennudatloaespredi.
dere tfe peccare mortaliter .Et hac fuero nt, ic funt Aa·
______________________________
.,
dots obedient!· iifornmdooram
, que _______
feue mulnotori· , rtque vera,ftfuper hoc fuit, &efifama, w mafor pars Cbrifiiamxem, immo totum prater
1 ο. I tea coofeq nente 1 Rex ArragpaumMartinui.d·DUliamüa·, ftScodam, ft partem Comitatuum Ar.
cufosRegno Mem dominus Petrea oriundas eft, In pro- miadacl ftFnxl, foetent fimui unita i ft iuGeae.
pria pertona ad eum acceffit, illlque humilitet fappl i- rail Omcilfo Ooatamlenfi, qood illas reprefen.it,
cavit, quatenus uataaemEcdefia vellet profequi prr untoaeto Ecclefia proferatx font, ft profcquenrar.
diftsm vlamceffieois utriufque contendentium de pa. Et hoc felt, ft eh notoriam, atque veram.
te. Quod Idem Petrus etiam recafevit exprdfe. Et
»q. Item quod pofi Pradiftas ejefttonem, cefeo.
>c fnermaftfeot notoriajtfeper Ila fuitftsft fame, net
ne·,, ft
fe uutonem diftarum
dlftaram duarum obedientforum
obedientiarum,
s t. Item, quod pofinaodum Ipfo In palatio A veoio. fuit Mea» Dominas Petra» did·· Beaeffifta·, par
nenfi exGftesae, ad inftaodem Ducis Aurellaaenfis dominam Regem Romaaorem, qui perfoanllter «4
defuoftis coram poblicitNocariis, ft tefiibus foravit
ft vovit foiemntter cedere papatui foo, altero con*
tendente com 00cedente, mortuo, velefofte. Et mites
1
Arvlabd, 4t Fuxi perfooallrer, necnon per
hmc faut vera : ft fuper iis fek , ft <1 fems.
|Legatos CmcIIU Generalis ConAaotienfis, qsodre1 s. Item quod fimile forameotam, ft vocom pta* prefemac toeam Chrlftiasrttacem, * la quo unita
Utitadlaftantlam communitatis Jaoua, astteeaam troc
I
, & eft, prater Hifpaalas, 4k allas modics·
convorterecar ad faam ebodieMiam. Et hoc felt, 1perter Prafetas.Neamu Regum Franci·, Aagile,
^M«.np«ft eft notorium: ft c temper fait, ft eft fame.
_ allqMramComRatuum Ar·
Cafiell·, Navarra, fe
it. Item..quod fisnile foramenram , ft votumEraaoaia, prsacipM Barcinoôen6s, quatenus vellet
4 MroA-Prenidc coram Cardinalibus Ia tocoPoncls-Sorgla. tollere fcbitma prsrfera, jk dare pecam Ecclefia
»***m/M .Ec boefelt, ft efi notorium: d felt, ft eft feats, fie pet fuam cemouem pet enm dedam laudatam

C

cum repetit*· lufluMil» ram aegaa hemilicate ft
aaa, mc Idee Dominas Perre· eeffit, aecaUquam devotione ; quad fecere pertinaciter recufavit. Et
feper hoc diligendae fecit.
hocfelt, ft aft aoturiam, atque verae.
it. Ite e, qood pofimBfam felt efoftnt In Roam
>{. Icafe qamd pot tuac traaCalit fe ad csflram
domias· Gregaria· fic difta·, ft obtulit dtAnm viae munitUfimum In linn atari· diftum PaaiicUto ,
meteecefiionfeMiee Damlno Petro difta Beuedlfto, ebl ad earn nosreft tara· accefd·, relifti Ecclefia
ft elfit leper hoc littera·, ft Nando·; ft ipfe fimnl. feafta le canto fcbfaaat)· diicrieiee : «suHu roque
eoa Patre» difta· Beaediftni illam viae aoceptavit remedium dedit ad pacte ft uefonem Ecclefi· ft
varfio, HcMMnfefto, at probavit eventa·, «ala nihilcoHaadaaa
___________fchifme
,_____ _________
____
predlâae_ ,______
ad hoc_____
smaquam
fede. Et hoc eftaoeoriem: ftfaoet boc vlaat fapa. dingentiamaet ftudlum vifus efi adhibere, ttharc
td.Itmn, quod foda Afta oblatione per dUlerndo- faut notoria, ttqae ver* - ft iaper hoc dfat pu.
■dswmGregoriom^rxFraademifitfoiemacCega- bilca von, ft team.
td. Item

97'

’VxVsI”

CONCILIUM

•7*____ .

iKIklz.
ANNO

«<- Irem, quod e* promi®·, ft maxime teHtoAft Vitalem Totonienfem-Epifeopo·< Strabonum
________ d______________________
feteimate , ft ex eo qnodidemdominv*Petruanon _______
ro RsC,_ Jacobum
Aducntem, FcaneHctfmANNO
A
ftlafinme Chefinam, Petram QÎaranfem,^J*J*
n
C"*~TI dat, neque dare voluit pecvm Ecclelie, neque per tinum,
‘
.
quamcuMue viam dedit, neque viam ceffionis pro. ft Simonem Tragurenfem Epifeopo* : ac veneraM- d μ*Λ*
Sequi voluit, smque poft alteram ce Aonem cedere, lea vlrosMattbnum Redyer in ferra pagina, Jem».*^~i«··
potorie fcaadalixMar Ecclefia, ft popolua ChrL nem dlOpici* » deerteorum DoAoreai Gérante*··.
ftlanas, multa mala in Ecclefia Del proveniunt, tem / Sanageri , <$bdk Apoftolica curfcr ; ftamem tA> 'r.,..ft animarum atque fidei perkute f que omnino Lucam Generfttmordinis flM·Bright·, Mkim·. ~>ü
ce Carent per fuam ceAonem.
tem de teft* lieterarnm Apoftolicaram foriptorem»'^ ...
*7. Item , qood ex rromMEs idem Petras dlftus Hi|tMmi Habeoich, Speraatam-ia-Iteojurifperlturn,
Guillelmnm abbatem de Festo. Petram bCaa- b m*. h»i.
Snediftos, a Chrifti fidelibus, ftprmeipne ama.
1 parte populi Chrifiienl, imqao a toto, prie ter tbonlenfem vicedoealoum dementem , Nfootaum »·*:.
partem Hllpanlarum , ft alias paucas. reputatur de i Welante camera ApofioMro clericum, Galterum
.
fautor, nutritor ft detenforichiimaus,atquefebif. Λ Garfii priorem convente* Rhedi<ordlnlabnai Joanmatlcus inveteratus ft heratkus. Et de boc eft nlsHietofolymltanl i Lambertnm de Stipite, prto>
contra eum publica vox ft terna.
rem prioratui de Prareju, Leodienfem jGuidoeem /
______________
Cetera foppleant dominorumcommiflforioram
im- deBofto, maglfirum Capella , Canonicam Itotoma- ’ ·***
------- r
-----------------------------------Bgenfemj
Joaanem m de Bofio bacallaureom in demenfn
prudenti·
ft difcrmloties.
1
c ■______
Carior
retulit,
‘
hodie dtufle duos taftetad :jaran- creti*,Joannemde Prato Joannem Ferdinand), Ray-anr λ*..
dum ad inftantiam
■ “
Hcmki de ~
Pire , *Jbanni*
-----de
’
mundum de Seyflerca militem deCathaionia, Ber. H·Scrlbanit, ft Oliveti « Guenet promotoràm hodie nandum· Carrarll utriufque juri*, Joannem de Fa-·
. ai.
horam tertiam poll meridiem.
i
brlesLegem Doftores, Ludovicum· de Maxlmi* li- « «if. s,
-f.
Die vero Venons fexca menfis Novembris, di- centiatom in decreti* , ftConradum de Sulato, ia-M.··*·'.
feretu* vir Frederic·* Rete Sedi* Apoftolica cur. era Theologi* proieIforem , pereniter cltafle, ut &
for retulit In judicio domini* commiffariis profati» tanquam tene* ad jurandum de perbibendo teflimoConfiant)·, in palatio Epitcopal) proaudientlahu- •lum veritati fuper articuli* fupradiAi* ad horam
juimodi cauf* ipecialiter deputato, hora tertia poft tertiam pratentem, proet ft quemadmodum iidem
meridiem ad jura reddendum pro tribunali ieden- cnrfor«t,ft eorum quliibet habuerunt ft habuit,ut at
tibus, ft nobis notarii* prefenti· c*ul· , atque feruerantAbeifdemdomini*commtfarii* in mandatis.
p Pofiquatnquidemcurtorum recufetioaem, ft re- * Mff· M
Ictibit prolati* , fe, de Ipforum domineramcornmlffariocum mandato fibi fuper boc, ut aiferalt , latione* ( ut profertur ) fafta*, comparait in judl- VuiZ<»’
faAo, ft ad fnpradiftorum magiftroram Henrfeide ctocoram domini* judicibus, ftOommiftariispr«di- · .,ι.ιμ. ,
•’«■-’•"•Piro, OUIveril A Granetft Joannl* de Scribonia pro- ft i*, adhuc prout ubi fupra ad jura reddendum in Io···*·
’ur'
motorum
inftantiam,___________
hodie mane co folitopro tribunali indentibus, bdagifter Joanne*
__________ft_procuratorum
______________________
peremptorie
in
Chrifto pa-CdeScribani»
procurator pmdiftu* nomine procurato*.
v—r _ ■_ cltaffe
_:„r_ reverendifimoa
---------- ZZ:—
'
tres ft
domino*
.domino* Joannem EpifcopumOftien- rfo, quo fapra.-ftiupradiftMteftes preterites ft com­
·.
.
fem , ft Vicecanceliarium , Jouunem Patriarcham petentes, ntfttanquam teftesad jurandum de per.
Antiochenum, ut ft ranqnam teftesad jurandum de bibendo teftimonium veritati in hac caufa fuper arti­
Krhlbcndo teftimonium ia bujufmodi caufa veritati culis profati* exhibuit ft produxit.- quo*recipi, ft
,*er articuli* pro fummaria informatione fuperius -ad fara^m admitti » necnon interrogari ft exami­
datis, ad horam tertiam prsteiftamnrafentlsdiei, nari per domino* commifiarlo* prelato* debita cum
prout, ft quemadmodum idem curtor ab eifdem lutantia poftuia vit. Et tunc domini Commifiar ii pr«.
dominis commiffariis dixit 1· fnperiu* babuMfe >ft fati difto* tefte* prnfeat·*, & comparante* ad ju­
randam de perhibendo teftimoniumveritati in hac
recepiffe fpecialiter In mandati*.
Poft cujus quidem curfori* relationem comparait te caute fuper articuli* prmftftte odoriférant. Qpl dum
admi® faeraat, ftatim ad mandatum diftorum dout Ibi tearaad jara reddendam Ia Joco fuo folito pro minorum Commifiarioram, ipfi Prolati taftl* peftoratribunali fedenti & deputato, ac elefto, magifter Jo­ libu*propriis, ft non Prolatifecroiatifti*EvatsgclU*
A,quilibet
fe velle
dicere, ft
annes deSorihani* no·* da procuratoribus pradiAis ,juraverant,
-------------- . _
---------- --juravit,
--------- - „
_____________
nomine procuratorio ,quo fupra : ft fupradlftto* tefte* deponere pnram, meram ft omni modem, quamfdpfnleM**, ft comparante*, ut ft nusquam celte* ad vertet, ft quilibet eorum felverit , veritatem,
de porhibendo
perhibendo teftimoaiun in bujeimodil
bojofmodiDprece» pretio, ira, odio, amor·, timor· , ranco*
jurandum 4«
cani* veritatifuperpofittonibuaft
......... re, ac aniculisiahajufomni apala machination· in promi®* poft.
modi cante pro fummarla Informatione datis exhibuit
&. produit :*quoe recipi ,ft ad jnrandnm admitti per
domino* commiffartos prntetos débita cam iftantia
jo
poftulavit. It tone domini comnUffwil profati* f·pefatos teftta protente*, ft comparantes, et ft
Pro citation· decernenda contra Petram
tanqam teftes ad jurandum de perhibendo teftimo.
da Una.

si s s

xxir.

JX ftHttl vun/aMaifaon difti muqjtr Xavem· «cmmm.
llat i m ad mandatam diAorom dominera·* commitΜλ fu ftft pMftiii ftr finodam €*·<«■*
iariorem, tadi* per eos peAoraiibus proprii* fnia
ri*y*maMu*e baro tarrurum, te ffccbyfoaaqjeripr·.
•d fanfta Dei e vangella jureront, ft quilibet «oram ddraC*e/mMie*^'/efeauter redrlreft* ; Ar frarew.
juravit ic velle dicere, dt deponere puram, me- ireod^ftnes rorer domtows Tmrforete «datisebaM»
ram, ft omnhnodam qnaaa ici variat, ft quilibet t&iui JKfte cefodrnoi*. Qtu fù», mm «Aeram
eorum feriverit veritatem, proca , pretio, ira , .JsJEanrun fomtextnr Arorite. Trajfefote» anfem eidem
«dio, amore, favore, ft omni mala machinatione ./rjfeoi demam* Jtmtt Jtftiftu Ofaft. «era*
te promi®* poftpofitls penite* ft iemotl*.
£
Die vero fabbatl foptima fapradlftl menfis No­
vembri*, recelaient dominia commiAarll* prnfatia nadi <> ardfoarfeae ^arom CMun^ariarom, ftge«
Confiant)· in palatio EpifconaU pro exercenda eo· te» efraefon·· decrero· contre Tamam de tes* s
ram jarlftiOfone fpecialiter «fodte , ad jn*a red­ enjaw
atnar /«gsifcpr, ft qf tarir i
dendam te tero fra folito protrlbnnaU fodantibus,
ft nabla notarii* prefenti* canfm , stqra fcribla
pcndtfti*, fe de ipforum dominorum conüiarim

D

Tenet citation!* contra Petnua da Una.

Ao, * ad fopradfâorom maglftrorum Jeûnai* de
»<«. Scriboni*, Heurte) do pit·, & Qliveril r Gne.
”·
··< procnrnmram iftantiasn, badio mane difcre»
tns «it Joanna* Sneper reverendUfonot reve­
al

rirnte·*· J^kèutf»frtftte
Ttfrtftatuu. AXTOStp* fapfa V&HhÜUfr—
triSiu
, Apr/rapfe m SUt·

ois ,v<rcbHMraoM ,ro»C«rto*taafoM· .paumra/Afia*
Venetterum, Antonium de Chalaaco, Petram Came- MrmnCnoooiri/, pmerbfo/«mftrn*or«rramMnw*rracenfom S. K. E. Cardinales, Joannem Vanranfam , foriam JUcdftarmn refarite* , cturifa*» vru

JLtth*

fafafa
F
Anno*

m
'Vi2L“
CONST ANTIENSE,
•rrfafaftrfc, aenea atnrü/b1 iAAÀi niA-kfn dedicati» i

»74

f«Mrfa. ntan mjfianren uekfa fiHe-

cHftim
mUmù

aafirit

etodin.

••fafc·» Icdefia fer «mm «unr nfdai» j·» Â
^r«w CMMMtari/ cm c· A »«»·, afadfun
itteMt tn. M»»iut tain , fauna Mr far
/Mittf
Mahaat fa madatit , fa> fattaA.
AW·· <r dnifiaau man
vifutdigùm «/ ufar/Wù ecclefia caianitat ,
fawrfa«M feigara , «μμμμ kttlb iafirniter i fvaaafae ftgrean <r«w« 0· frefe rafan ___ _ ,_____________ _____ ________ __________
r«iM >fa.
Afar, fa vitaifnetil·»», iafia-fradidarm, at a nafari farta eeranden effraie*" 0* Iftafat cleri, tata ia Mertatfae» fau , 6*Bu: A fa tan dietarait tratferiïat valla alta ataaat greviau ·/, fa niter» Dei 0· «JL·» ecclefia- connata, freer» , e£c»a fa facUit at tellt»dan
fiitU.faodfingrmigmtn eg, fartfyne Ô- fit»
.. ......................................
»fr»[tu , ttHttit
h» fare tfia
Cfa^MM, tffa defernnar Bcekfia. bfamecraat
fêtait refertri: rifatatemae fait
tf »
-L.:. a. a..:.:,
± t__ ·
·
(r faUaiaat ia iiatrfi ngtoMat homed* harefat a teeafere Infat ftrairnfigni fafa/natit : fa aifi
tallrata gttlafie ftaaialt fa fekifnata, far fafatel
rater» fa ttveiatar fa treater. Licet iefafer iten
frevideatian ran Dei aaaiOa frafati» occarratar AeeeMat ali^earan ttvitai iefiaetia, Dr» fa £cfcricalit, b> Ha rrtfUt/ eaiverfalit Kthfaaa- clafia franUertt, }eraverit fa vaverit , fr, a»ine
hit coufeteat adMetter nedela : ftrtintfceadan Lttltfa nitre fafatai; ahera ta fagate can «·
rnteaiean, ceieata, nartaa v»t tjeSa ; fa J,ea­
ν,αί.
» ittargae aaivarfit gtatfaet ia ceaten- ve» XXlll. efa&u faerit fa nfierit , at Creiariat
ftan ; if fiattu efat fit, at faun eft iaevfit > fa frefetiu referit, at fraftrtvr ; faitfee iian Be»agfrrArfam
(f nanJratieaen
avrtan <r
nan/cetiaaen , ea
»e faifau
faite» greiefia
Lcclefia Mat fafi kttc aneie, ealla fra Tafa fa nreat, ,
if fidelit fefeùu Chr^iaaat grave ftaaialan vif ifja , ea farte friacifan fact titûttut , atc· X» gaet litet ieninu BeaaMat T^n era eaiver^nw '
a fightti iaehtt aaaüëin» /^faCfi^n'gtti^Tfi&n S^f^aiâ^ëëëëaanenYni
ataniatet ,, fra
fra nteri»
nteri» jfiai
gei'frkikn^ai
faa aieitearia eearvfatat
frfa- 'frfttr
fnfter far
at can ferj»a*!ittr accejfit, fa clara
fna , ga»i aatei tfafien ianfai
iaariai BeteMi etetia»Mn- annaria
nenarie feriiaaadvn
ferii
^rrnaean, rege» , ataae
*9*">
e fteienfa aaau nfa eaffieate Cardiaaü aaaaeliet aliat friacla»» fa ianiaar faa afatintia
· iaraverat, tatir vtriha» fallen ettan efave at ea- afei tan frefter far ver/eaaliter acnieatt», a»cfaaeadvn aaimn fr»
·>- rrfgr
—- Drafarir·
a—-l. teerrenr
----------- (j>
M lfget„
fa Cafiellv fr*i»aHatatari lint etim etden BearMa itdtfa free. ran, mean rarififaù Xccftfia filii Carali Havarra,
Ma talaaaitettt, ftgara fa alia ftrinta falna- rtgvn , atgae geaerali» Caecilii Caafiaetieefi/ fr»viacict Mfgvatneafit', fir far aheiieatiat Mi Jaaaaiian fa> tari fafela ChrgHaaa aataria ; ifjiiae
ait fa Graeerii tear aaveafati, can, nana ievefraMh raleaitn&at (> fagerlt, faricalit 0» tieaa, bemlitate fa hfiaatia facfe ngvifn», faafaaataUt aMan, ar tatan fraMan faiifna tai- tenu fraatigu atttatu , can at» egrt huaaaita»
lare fatnrit, Cathie fafitt; attnia naaineeaat ftfiUUe Ma» alia» eieiieatitn ad faan afaiuav
Jaaant Tafa ngafiant t»rtin,fie ia faa alatiae- tian niaci , fa ia », friacifafittr caffifieiat faatia bmcma
far Mntraaeai.det fakifnatit fa facvltat iltai tvHeadi i veUtt da,_,t Mu,- a -faa .fafata
.
. tan
—------------------------tan tfaehaen
tJMeaut , gean
faan far
Mr faan reante'ntienn
nunentieun a- n fann Bcthfia, 0. ftfafna taUtf CBtr faan de
ran
9Μί
entat, fit,
f*1 & G^grriu
Gregeritu Anteriant,
daadteimt, fir
fit ia faa ateaha- jfae
faa'fafata
fafata reaaaciatiaaen , ad u»i naevatar d»
Kt. M· ïfa» th>n,
; J^ÂrSWrM. »·/4M fa. d^»n aana^t^ Aaan
fc AmAA* fra Tafa fafiantna ft genat» j 4 fafn la
‘ dit
“ via ftdaadi fekifnatu frtii i far tat frvtarn <r fa ««« friarifaüter tatan faatat Mife- deatian inegaii fa latent tm diatarait tenfeeifiiftri fthifinatit (r faraAat iUat fainmati ,0» gat felnrit ad far accetmeda ( at fr aauttitar )
• <·· F««<« mlanala if farirala franamat referiri.
A fertoaat , njfat if naffiit ether i lien fa.
Iden tanta Braeddlu , teaterm Btgm aefriafafer iten tanner teaeMtu eafifiaat Cartiaaiit, ctfeu, feia inter fetfi tetiet Lcdtfia , hvfafandi
rata iffiat eM 'naen, at taUeatan Man fakgata lotie» iterati» fnenat , nfaifitiaMet fa adnaaivian raaatuiatiaait antae nataateatian ta faaata laetaverit, affrekavrra, fa· tieerh age etUn.
ran
fariUaren, fa· faravtrit faianaitrr ran alüfCartiaarfaet Mat ahetieatitr innieeata tltSit.
M fanni Tntifieb Amaai , ia faa aMiettfia far
J*

*

f9"

W ??*·*· tctlafia
* anrbfaatiaae fode/.

Caliderim fertan nari» , »11 ftuu galea» amate»
kaWat, fytraafiafy . ta fee fan nfifim , fait

;??gi**gy
anaat antart farti attenta» aafatin : iffafee ia eindnit
'f***' *** farrverat, fa ftfiaa Mü fire earn
earddaMu vol «mm nafari farti, inan anode» καϊΛβη c

g·»™
n n^aitinm tttac an
frrtraatt j Mr etim fa­
la lui rentrât , fa fa.
bernfaafit dived, , di at

Atm· fa ttvrfa
4> fa» fege frtfilte
anaia tan» fatvrinafm fa Bngaedfa, fatnu

+ Xvtdnea/n ftatnat Mi 9*1», 0 «Am fah
rued am frener far ffiiaan, , vano» nlatt

ANNO

farfanfaUnaa» QUI I STI
Uniaaifanet, A teiate faeriaHter & fanaleritar
»«>«■
·« farta afa/ttngjtrhfia filii ratigni rtarettai B·-

JeàadalnMvr , latenr
ferirlitam ten»
'a&gcrltfia fr/éÜi, Htf·» fiH

»
W

,o?w5V

CONCILIUM

•MM,K1···

v<

ΛΜΜα fcaadaJitatiu , 4- fafat . Qatd atian fcaadafanBdfa citatiteie faBa, ad farfaaetat faata , 'w/ ad — ■■
Clllirn I**·*»
attewaatatrfalu dfithfi" fiata. mA m/mu *WcWV faii fi ( at fraealttitar ) Ba fieri *«*»0
O!5.t
b·1#* reafn^atetaefdaltata rtaetveri, eeatifeat, alitaaia a die cBatiterie faBa fc> mM.
*
·$ iffejedtate, ntetat val <W·» etiaafi babaret cata b Scelffia Dartaftafi fradiBa . Oaeat ttraei- ,4‘··
veran jar ia fafata . Ea faibat iden deaediBae aaea fee friatt, fitcaadt. tertie <p fefafaarietar.
garait faifie
efe faatn aa aatritee iavaterati triait ajfaaant, ad videadaae (p addieadtuafafer
febifnath riadiBi . atfae fcbifnaticet dr boreticur fritaBfit ataaibvt <P<P ataaitaa fafarcriejt ttafiaaat. Et fufer bit eanibus fait & efi fa· ariat bdrtfit (p fMrietit fretdiBtraai, taafaaat
bhce lf> iiattat lifnunt, taliter feed five fcaa- faftr aetarBt, ip aBat fracadi ad eaaiat <p fiada:e Ecclefia Hfiün/ari ata ftctf, etc fiat parka- (•alet aBat <p africain jadicüfta eaafa bffaiattdi,
h telcrari. Safer faibat claanre valide clanot <ρ affaa ad defiadivaat faataariaae Mafiva iif/aatfaa
rd«<arr«Mrr fefulut Chrtfiiaaat, fafranifia fact b feattntiaai ridavdaae frtferri ip aaddadaet . art­
faSe ctafifiaat, atteria rtfvtat atfae aera.
at jarie faarit. <P feeat arilitdti fradiBa aaroerCtaacaicatte ifitar ia aaaat atert felite caataice
ctavecati, ac rtfrefeataattt aabetrfaieat Sttlffut,
ctafitteattt ia Dtatnt, fai refit ia atbh btaaat a- trfMMMr,
t
aaai /w OfMr/r . five ata , ··/ etian
fa», betbar fa" iffitt* aaaUiaate (relie reatetuiat- iffiaj abfeatia divna rtfht» fraftutia, ceatra eun
feà'uaeatie, <ρ ifjt fcrficiee , fitesiurgeiu tnlferebl-B\fufer franifis uanibei (p fi^alu affte ti defiri{ ,
tar Sion, quia tempo* milarendi eja* » quia venit tivan fttUttita iuchfive fttitati , freut »4
' *' tetr pu*· ceatra tertian, eielelicct itaeiaaat Eetteji
atilitatan iffics aaiverfalii Ecclefi" . nc dieata ja~
Bate Ha eaffeBataat. feâ ad car aibac attaint r*. fiitia. videbitur faitiita.
rtrteateat » deert+iatae faftr pcafii tautibat
kalunai eaten <p netdaunt , f uattucs eafdcn
fiaialh fare faaaeearie > de fiaat far tear frtcedaa- «egret Httcrat, fact duplicaudet fa triplicandas,
daat. Vrtfter fa" faftr faata fa aeterietatt fre- itp rrieai faetitr efat fatrit, naltiflicaudai naavtrftraat. faatatarit
fiaflicittr ataadeviant far danut fa dureraient , ia valait atoJerit Ecclefia
firad'iBa ajfaarû . vel ajfyi factatu .
ataauUee eeaerabilei verte fratrec ,
dtltBteEc- Hertufeafii
.
clefia filite, CardtaaJee S. Etaeaæ Ecelafiar, & alite th afin at diauttatit ftr itti iirtt. Et ititit le­
Mf. fret*. pr</<rc/1
a SaaBe fafiaa faata atriaf· ft iffaraat aefiraran litterartin fic afiaaraat . cefiaai illaraat fub figue ulicaJut fietariu . rifden liteerie eririaalibut rfceftit, afigat it , vel afigt fa­
aaaia Lt(ituu rec
ciatit , <p «Area· dinktatic : fuateaus tutits is* ia
SfCaH·
,ftfitae a^fira tttiae
,
- .- tet Itch faBa earutudtn litttrarun ip citatitait
Qua fleet audita drdifeufa, natare dtcrtviani at- fublicatie, tatait igueraatia (p lergiverfathait Itfaa 'diftfit
faftr
frraeeifie , fatten
ss-.a- ctnilit
—Cffo ,t ia
,a
Amr pranifit
falien can
teat eacladat
tacladat. Deceraaatee
Dteereeutet, feed ‘citatitae bajafba'faffaaatan ad tjfirian frafeatu jadteii fartiad, frt-Candi faBa ia aadtentia fablica iitttraran, aecata
cedcadenftra, ar m aeteriu ceatra frafatan Be- ia Ecclefia Dertafeafi frafata, car
-L
aediBan; fa fi ftrfaa atte.ita aatara frafati frteef valvae
Ecclefiaran
_________
. ftadeBatan
[at( franittitar )
fa/atttrii, citaadae niaian jarü rhtra Jervatt ve- fa
· alttriai
■ ■ jffaran
■ ■
, fa faalibet earanden citaairet, citaadanjtre ad caate an, b bee dantaaat thaan fic valeat, fa illan arccat, fefi liffanttrcitatitait articait regeri jarie iada/jeade : fta idtea- niaetfn ckatieaan ifjaiun fa cajaclibet earanden,
deatt/fafer btc faevhntde f'ernan aeterii frecef- ac fi, ad fftftian iffiac ferfeaan citetai eafiitifiet,
fee, fta tjae trdiaenebnitttra learelavare.. A-Jedi· fa eiden ferfecalittr aefira fradiBa littera 118«
cialh fee erdiaarii frecefiae elnere fee eafairere fer- fa frafeatata eafirifitat. Onaec fa iefules Ee{ts,
nan. Et faia eanden B«»edMenfecifie dr facere, Triucifesae deariaei tttaferalei, fa fractfne cartffee niaat ad ftrieaanfaan fateat tatae acctfee, fa- finan EccUJa fUian Jl^btafan Begtn -drr^tferbu rectfta faatnaria (b- Ltfhiata iaferatatteae re- aan, enetface facalartn ac tenferaien eaerceaferinae ; ata fftcialiter r*· ce certa feitatia tenden tei JarifdiBieaen » fatemfae aeniae fve titale
StatdiBcn citart deertviataa ftr ediSan feblican, vuacafeatar, rtfairinae ia fide Cbrifii fa Dei ,
ad iafiar ediBerania alba fraterie ftfittraat , cita· veffte aibiltnrieu ea farte aefira reaa/rath ,faatiebenfte ia aadhatia fablica ejafden facrbCeacUii, teuut vebu aat v&tan cuilibei ia cafefcaudis fra, eeirilian fa favaren ,
faanvicen dr tf'/Ban Xfefiehca ceria dr aadieatia unfit
_ rfrabeaat
______ aaakrin
_
-Aft/eiica Btttraran decerainat tb decrevinaa eb- Daefaae fa vefirane faenlibet ab enai infedintata
traere, fabla; facnadan. Vebiffat enaibtu dr fia· —
— —
-—ia- eania —
c-t- ,
vel‘ inftdianaeu —
ceatra
franiffd
cv fiagala
lalia, ,-b- cuii itt vefiran fai frier bit eaftfacedia faaatm ia eh erit, fretegcat fa deftadaat, ataafeblice fatrit.i rtfCififi, fbfatra rtfeifitaa, ia vir­ daattc vebic fa vefiran fifalis, freat ad facniate faaSa tbedieatia fratifiant A anadanea, f «a* libet fertncbB, faateaat aebit ia aefira eeatrali
teavavi(tre Iitttraran atfirarenfrafeatiaia ftr vet ftfieae de gtfih far ver fa "ffuii fideliter fab
tv alien, ftc cites, citeth fablicc frafatan Beeedir fublicu iifrcnatii iafra temnat citatieam iffaBan, ften etian ata earanden lr.teraran teaere na relatieaen faciatu, fa debite fra/eatetii.
Datan Caafaatia, fcarte Stletui Dacenbrir ,
citcnat. Iffcfqae litterae aefiraa fabliceletat ’u, vtl
lt(ifaciatia iaaadieatia Htteraran fradiaaran. ac aaae a TfalBritaie Danici aùUafine fcadrigeatefivalait najtris EccltfiaCeafiaatieafit afifath Jev afifi ne dacine ferte, ia cetra fablica ftfieae . Qua
faciatit. lafaferqet -I- er JaferabatCeati, at rtbii feiden citatiaae fic leBa , merries fatcr daniiabacrefiae diii^eatjvigilcetia videatar abftlatan, aat -dataahtt Ceacerdiaaf
"
'
adferftaancfadtnBcMdiBi, fiadiffanvebu, vel ,fcaf
.r i,,Gaad^afvut
----- -------- G, ------,------------------ _
\icelnu
alicui vefiran, rifuifitu vcl refafite. tetra ftrfaa ttran dtBer, ^atriciaa Cettaglafit, fa Vic
ftterit acceffaa : fie eaten, ad fertae diBi eafiri, vB- Mcrabitrgeffie Efifcefi, amice aatieaan bttfai
„ !»*<»·
la, feu fai T iuifctic,,ffi____
etian iliac vebia vel ve- .Ba
_ S/aedi,
..
at
. ,
f nat
Olitfjii
—c. eSttii
tarer accefti
:ER»»*M
firan alicui (ut fr
' jttfi
'
'
-- Ittku
-- « - Ctrünlit fa nttccnceliariat ,
elit fan ia icclcfii
____ . r . 3- 'n vafris Eccle- 5< Oertafcafi,
aaame Sacri Caliagii deniaermCardiaaliunrtfjfea, fiatan najeria villa SaaBi MattbBi, cat t}Ufa aat iirut, (p fcilibet raraa» rtffeadit, Place».
cafinbCertaria ejafdenDtrtufeufis drictfii, act ia
aliia fah circuaeviciah, faa ad bee ideaea decerEu fit» eeUcBieae Earberiaiaaa , fa daubeΐ
ainai, ia ifferan fatten Ecclefia riter, iffarm
”ί Gemaakie.
JdiJscran felt ne ta tafden verrai littéral â/ia fa
IM· fabbatl mtn, meafia Novembri* prxdk
ntelli](ibiii vice fabhee le^ath, faltfi frefait far
via vcI alien: eandenfae BeaediBm ritetie fe· fti fait tetfo geaeralia par Syao^am Conftauticarenfterie, ac eat ediBe ftrenfeerie frt triaibai . fam nana hora tertiartoai la Ecdafia aaajori pr«.
fam chan teHn aefire avec ftr eafdtn frafea. diQa Coaftantieafi pro dtatioae fiecerneab. cmtei litterae citcana , ad ceafareadan ferfeaaliter era Patron» 4a Laaa BeabMtam XIII. «aacnpaia Ecclefia CatbedraliCeafiaatitvfi » fa ia fat ftfie. totn tanta. la qua revarerUtânu pater fionhwt
ait wfira ad ditn ctrtefimn, videlicet a die le- Patriarcha Antiochena* forit otficlan Miff*·: quo
B'nau earanden littertrari atfirarvn ia aaditatia finito, more leffcnan aliarum fearant ledacliu-.
fafilka fradiBa , vtl ad dien feftacfcfinan a aie cum iatroitu. Euaadiace ûmùm ; fic cvaagelio :

•ofie

>77

’V""”

CONS TA NT IENS E.

97g

faSa tf ttattetit iattr itftipaha , f«/s «sdbrarev Ablationibus commiffariornm peream deputatorum ,
—
' rÆînSi 4* "‘V*'· Ar. Quod Evangelina· «a do caufafuit caufifque jaffitA rationabilibuscompertis, citatio- ANNO
..·< * dfthim
aationes aliqu*
aUqer diferepebant
difcrepebant inter nem perpetuam decrevit : At quoad decretum citatio- CHRISTI
---- -» quia nationes
for de prioritate quod locum feSonls nationum , nil hujufmodi refpondebat per fuo* deputatos ad hoc, ’♦’··
A incedendi la Concilio Generali CoaftantlenG . videlicet Anionium Epi icopumConcordienfem, JoanLitaniis finitis cum Evangel io , hymao , Fbua nem Vaurenfem , Gundifatvum de SanAa Mana,
rtfiür Sfiritat, <yr. orationibus A colleAis fini­ Petrum Cortagenfcm , At Nicolaum Merfeburgentis, difta fanAa Synodus volens procedere ad ulte­ fem Epiicopo*, necnon Joannem Cardinalem Vivariora , five decreta , juxta deliberationem natio­ rienfem nomine collegii, per verbum , "Plactt.
Quo refponlo faûo , ftatim de mandato ejufdem
num ; de mandato ejus, revereadiflimi , reverendique , ac venerabiles viri domini , fandi Marci Synodi reverendus pater~dominu* Stephanu* EpiPresbyter , A Francifcp* Florentinus diaconus , fcopu*Dolenfi*, juxta a ordinem ipforumCommif-a Mi
J. "
Cardinales : Joannes Patriarcha. Conftantlnopclita- far iorum legebat citationem deerttam contra ipfum
nus de Italia , Jacobus elcAns PenocnGs , Ste­ Petrum de Luna de verbo ad verbum , loco quo
phanu* Epiicopo* UoienG* , Guillelmut Pu 1erI- fupra . Qua leAa Sc audita , praelata Synode* per
nepotis fact* Theologi* profeffor, Antonius Ge­ diAo» deputatos ad refpondendum nomine eju* , vi.
, A _____
Guildifilneralis fanA* Mari* de Mercede, A Michael de delicet Concordienlem , Vaurenfem ...
Navers , Robertas Sarburieafis Epifeopus , Joan-Bvum de SanAa Maria decretorumDoAorein, Patrines Wellis decretorum Dodob , Magifter Mauri- citrthCortagenfem , AtNicolaum Meiieburganfem Eex
cius de Praga fact* Theologi* profeffor, deficien- pifeopos,
--- Â Joannem
----- ”VivarienlemCardinalem,
*■
Λ ··
te ibidem venerabili viro Nicolao WOrdis utriuf­ parte collegii, reiponderunt, "Placet. Prafentibu*
que juris DoAore propter eju* Infirmitatem, com­ ibidem rcvcrendifljmis in Chrifto patribus dominis
miffarii alias deputati ad ordinandum proceffum Joanne Oftienfi, Angelo Prxneftlnenfi Epifeopi*, Ancontra Petrum de Luna , quoad citationem con­ tonio Bononienii, Francilco Veneriarum, Antonio
tra eum decernendam, quam ad cotum proceffum Aquilegcnfi, Gabriele Senenfi , Angelo Veronenfi»
habendum contra ipfum, tanquam contra fchifma- Petro Camecacenfi, Tbom* Tricar ienfi, Guillelmo
ticum, hereticum notorium, fcandalixantem da­ SanAI Marci, Petro Fuxi, Antonio de Cbalanco ,
tum univerfalis Ecclefi*, 8c totius fidei Orthodo­ Almanno Pifano, Brands Placentino, Amedeo Saxe , & populi Chriftiani totius , /pv. afeende- lutiarum, Reynaldo de Brancaciis, Ottone de Co­
runt ambonem, fuper quo flatuta , decreta, edi- lumna , Lucido de Comite , At Francilco Florentino
Aa , ordinata , & fententi* ipfius Synodi legun­ diaconibus Cardinalibus : necnon illuflrirtimo prin­
tur , flatuuntur, decernuntur, ordinantur , & ap­ cipe Ludovico comite palatino Rheni, gubernato. r
__
re didi Concilii , cum fuit nobilibus , ceteriique
---- ,
probantur
, &c.
Et tanquam deliberati , de voluntate ipforum Ambaxiatoribu* Regum, Principum , Praelatorum,
— *____ Commiffariorum
___------- , reverendiffiinus
—
.Cuniverfitatum (ludiorum Ac communitatum, tefti­
dominorum
pa­
ter dominus Francifcus Cardinalis Florentinus fa­ bus ad premiffa vocatis fpecialiter At togatis.
ciendo relationem ipfi QxKilio incceplt cum quo­
Ex cellfBiMt Baritriaiaaa , <$r dasfiv/ Mft.
dam themate incipiente.- £>r«/ at» ν«Λ, £γ. in­
Gtramnicit.
troducendo materiam, qualiter EcclefiaDel fulffet
n longis temporibus citra propter pertinaciam prsTtan vtrt diR* citatieau, (pc.
latotum affllAa, Sc luperbiam & faflum, & maxi­
me per illos, qui ipfi prseffe praetendebant . Ex
quojam non reftaret unio populi Chriftiani, &reUA quidem citatione fic leAa A audita , r».
ftitutio Ecclefi* Dei per alium, quam per Petrum
vt rendus pater dominus Antonius Concord i e nde Luna BenedIAum Xlll. nuncupatum : qui toties
fis, Alanus LeoncnGs Epifeopi, Guillelmusde
per Reges , nrincipes, uni ver G ta te*, nobiles, Λ SanAa Maria decretorum Dodor, Patricius Cortaprxlaro* populi Chriftiani requifitus fniffet, ut da­ geniis , & Nicolaus MerfeburgenGs Epifeopi , no.
ret pacem Ecclefi*, St toti populo Chriftlano, per mine nationum hujus fanA* Synodi , ac Joannes
ejus ceffionem de papatu fuo pr«tento, juxta pra- Epifeopus Oftienfis fanA* Romane Ecclefi* Epimiffaper tumfaAa, publicata A predicate, tamen icopus Cardinalis, Sc Vicecancellariu*, nomine fa____
_ . _ F
________ rQuapropter
.-r.-. cricoilegii dominorum Cardinalium t refpondcrunt,
eofemper in
fua malitia
permanente.
SanAa SynodusipfosCommiffario* deputaffet ad or· Mr quilibet eorum refpondit, Placet.
di nandum proceffum contra eum , ad finem quod
Super euibus omnibus & fingulisfuperius fcriptis,
pax dari Ecclefi* Dei, & unicus pallor eligi. per & in prxlenti feffione habitis, taAis.leAisA publica­
tis
, Magifter Joannesde Scribanis, ÂHenricus de Pi­
quem Ecclefia reformari, Aharefes jam per Mun­
dum feminato exftirpari portent. Quapropter iidem ro procuratores At promotores pradiAi, nomine quo
Commiffarii juxta mandatum A commiffionem pro- lupra, a reverendis patribus domini* protonotarii*,
certifient rd nonnullos aAus , videlicet formando necnon notari i* Ac inibis hujus facrcSynodi prrdi.
articulos, fuperquibus telles examinaient, quoad A* fibi fieri petierunr unum, vel plura, ac tot,
citationem decernendam, A alias pro proceflu to­ quot fuerint neceffariapublica inftrumenta. Prcfentali , diAilque teftibus examinatis ; repererunt tibus ibidem reverenuifsimis in Chrifto patribusAr
ipfum Petrnm de Lana fore citandum per ediAum dominis, dominis S. R.E. Cardinalibus, ac illuftri
Biblicum in civitate Conftantienfi , A partibus .principe domino Ludovico Bavari* duce & comite
ifpanienfibus affigendum, Ac pracfertltn in locis paiatino Rheni diA* SanA* Synodi in abfentia
circum vicinis, ubi diftus Petrus moram traheret, illuftrifsimi principis domini Slgifmundi Romanout ad ejus notitiam deveniri poffet ; ac alias per. rum Regis gubernatore, necnon nonnullorum Re­
ionaliter A légitimé , C ejus pertona commode gum, Prelatorum, univerfitatum ftudiorum, com­
haberi poffet, ad comparendum coram diAa Syno­ munitatum .capitulorum , conventuum, A aliorum
Zabfentium Nunciis
do Conftantienfi , & in civitate Conflanti* , ad Eabfentium
Nunciis , procuratoribus 8c Ambaxiatori­
procedendum, A procedi videndum uique ad ien- bu s.aliifque Chrlfti fidelibus In multitudine copiofa. E,
Subfequenter ftatim 8c incontinenti diAa ieftio- £»ιι<λ.ο.ι
tentiam diÆnitivam incauta contra cum per ipfum
"q“‘
Concilium mota , cum incidendis , dependentiis ne fic peraAa, honorabilis vir Magifter Michael
& connexis. Qjiapropter per diAum Concilium ad loton i* prediAs SanA* Synodi notarius Sc ίβί*ιο-ηιη. “*
ulteriora procedi debere, A ipfam citationem, ut narius de mandato ipfius Synodi pra*d>Aam citatio­
E «fertur, decerni fore duxerant , ut ipfi Conci- nem ad fe recipiens , eamque una cum nobis notariisA fer ibi* prefentis cani* pr*diAi*, ad audien­
* retulerunt.
Et fubfequenter juxta relationem nrclibati do­ tiam publicam litterarum contradiAoriarum, vide­
mini Cardinalis commiffarii , venerabiles viri do­ licet ad Ecclefiam fanAi Stephani Conftantienfi* .
mini Henricus de Piro , & Joannes de Scribanis ubi diAa audientia folet At lolita eft teneri , 8c
promocores Ipfius Concilii procuratoriis nominibus tunc tenebatur, Ibidem pro tribunali fedente re­
St fynodicatorils petierunt per diAum Concilium verendo in Chrifto patre A domino, domino Jacobo
cltatfoxem prelibatam decerni ; A concedi inflantia deCamplo ipfius audienti*auditore, honorabili vi­
faprema . Qpibu* petitionibus per diAos promoto- ro Ambrofiu , fiaeli ejuHetn audienti* leAori le­
ses faAIs, lacrofonAa Synodus Conftantlenfis, auditis gendam tradidit A prxfentavlt. Qjû quidem maCntU. Cwrtl. Tom. XXVII.
Q.S q

Q

SIGISMVMBVt
979
gifler
Ambrofius
leAor
pofl
quarumdam
«Harum
l|<AJ
umm Epifl
,
----------- . Angelo Prcneflimnfi
ANNO
. Francisco Venetiarum, Gabriel* Senenfi, _f*nfS.
CHA 1ST! terarnmde juftitia leAuram ibidem fallam, ipfeci­
tationem aka flt inteliigibiii voce legens, ut moris ______ BoeoaiMi, Almano Pi fano» AngMo VeMi*.
efl, ipfamdikretis viris Magiftris Frederlcode Arn- ronenfi, Thom* Tricatkunfi, Braude Placentino ,
ben St Gileaero Baeraaa, dift· audientiae nota­ Guilelmo flinAi Marci, AnjpuiodeChaianco,Petro
riis , ulteriori exieentioni tradidit, ut fleri Micans de Fuxi presbyterls.ReynaMode Brancaciis, Ameeft, demandandam. Super quibas omnibus St fio- daao Suiuciarum, Ottone de Column* , Lucido de
falis fic faAis idem magifler Michael Boloeonis fef- Comité, Sc FrancWco Florentino Cardinalibus dia­
norurius a nobis notariis prcfentis caufe , At fcri­ conibus : Sc illuftriffimo principe Ludor Iro comite

CONCILIUM

bi s pr*faris fibi nomine diAe SanA· Synodi palatino Rheni ; necnon Romanorum , Ungari· ,
&c. Arragoaum, Angll·, Neapolitanorum . Polo
ni· , Cypri, Daci· , Norvvtgir , & Svecie re*
gum Ambaxiatoribus , ceterotumqne principum »
Conrado BaMuini , Everhardo « Btdenelt , Joanne prelatorum, univerfitatum ftudiorwm A commu­
Scalle, St Hermanno Botun , diA· audienti· pro­ nitatum Ambaxiatoribus & nunciis in magno nu­
curatoribus , ali i lique procuratoribus ejufdem audien- mero;
_, Synodum
__________
feuConclIiutn generale Conftantie quampiuribas teftibus ad premiffa vocatis fpe-B tienfe rarprefentantibus.
ci aliter, Sc rogatis.
“
Et antequam fuiffet ad. aliquod dirinum rfEcium
proceffum , reverendi in Chtifto patres & domini ,
SESSIO
XXK
domini Xantius Olorenfis, Bernardet Adurenfis Epi­
χ·« Daterai milhfme fuadrixgentcfima deci- feopi prafati domini comitisde Fuxo , necnon trium
mofexte, iadiBtene aena, die vere £«·< dr- flat num dominiorum fuorutn procuratores & nuncii
nataçaarra «N·// Decembrtt » /*" /ejjfe xeeeraZrs
fpeciales, ad prniens Conilantienie Concilium miffi
is materi Eccltpa Cexfantiea/i felemniter celebrata fuper unione & incorporatione ipfocum comitis de
pre asrese eraseram
preraraterain msjsr/ci de- Fuxo, & prelacorum, nobilium , Sc popularium
tniei cemitit de Fuxe , if· trium fatuam dominie. trium flatuum flenda cum ipfo Concilio, & ipfam
raw fueram , ipjfas CT /«erase i//er«ie semisiba/ . unionem & incorporationem principiando, afeendeFuerunt «arrae difii jtmbaxiatere t reverendijfmut runt una cum venerabili viro Petro de Cremona,
dominât Tttrut fanfitt Ke«MS«e Ecclefia Cardinatis decretorum DoAore , ambooem, fuper quo nego­
de Fuxe, ac reverendi patret Sanciat Olertnfj, <T tia, lententi·, decreta publicantor Sc decernun­
Bernttrdut ^ddnrtnfit, Epifeopi. Fuitfue ibidem me- tur:
produxerunt unam litteram credenti· in
dut t'<r erde ftrvetnt in bac fefione , fic at m unio­ papyro figillatam Tigillo impreffo ipfius comitis ; qua
ne .Ambaxiatorum Regit ^drragenum, prout in fef Jittera per i'upradlôum dominum Petrum de Cre­
fi one vitefima ferenda fupra ceutinetctr . Feffuam mona de mandato Concilii leda, ftatim i idem do­
verofaSa fait ente if· iacerperatie ad facrnmCen- mini Epifeopi Ambaxiatores produxerunt fucceffivc
ciltem ditieram ureterem if precaraterum prttfati duo inftrumenta procurationis, Sc eorumauQorirate
megnijici cemitit de Fuxe, triumpae fetuum detri. fig ii lata Tigillis impendentibus ejufdem domini comi­
nierem /aeram, rtvcrend^fimxe ia Cbrife pater de­ tis dc Fuxo. Inftrumenta procurationum fimiliter
minui Eartbeiemxet ^ircbiepifceput Mtdielanenfit fucceffive per eumdem dominum Petrum de Cre­
legebat Jcbedulam tenerit fubfequcntii.
mans fuerunt leda ibidem, quorum inflrumencorum,
nec non litter· credenti·, de quibus Iupra flt men­
Decretum concefftonis Olomucenfis Ecclefi·
tio, Inferius deicribuntur hujufmodi fub tenore:
in commendant.
unum , vel plura , publicum St publica fieri pe­
tiit inftrumenta, Prefentlbus ibMem providis «1rie m agi Aris Nicolao Wurd , Henrico Hutnatel ,

Α

Littera credentia Cemitit Faxi.
Ç<^crefeifSa Cenjlantienfr Sjnednt cencedit O* TeO mittit cafediam, curam, regimen Ir admin if re- Reverendiffimîs in Chrifto patribus At dominis ,
titnem Ecciejijt Olenutcenft in fpirituahbat if· femdominis Cardinalibus , Patriarchis, Archiepiicoptralibat m regnt Bebemta A· marcbienata Meravia
pis, Epifcopis, ceterifque Prslatis, Sc aliis in
vacantit pre piafenti iy> legitima adminifratiene ca- D Conflantia congregatis.
reatu per ebitam bena memeria ffenceilai Tatriarcba -Antiecbeai , e»· auSeritate jtpef elice qaead vi­
Everendlflimi in Chrifto patres & domini .No­
veret , eam babebat in cemmendam, in faverem ftum facip veftris reverendiffimîs paternitati­
dtr, ér ar nerejfitati O* utilitati ipfut Ecclefia re­
bus per prefentes , quod luper cscftirpatione fchlfcurratur, venerabili fratriJtanni Epijcepe Lutemif- matis Sc unione Eccl< fi« orthodoxe, mitto ad vos
fenf, ufyuead eleSienem futuri fummiTentifcii Re­ dominos meos C ■'ftanti· congregatos , reverendos
muai, Et expefad trei menfet immediate fefuentei, in Chrifto pat
dominos Xandium Olorenfem ,
mandant if cemmittent venerabili fratri ftaxai E- Sc Bernardum Adurenfem Epifcopo·, in facra pa­
pifcepeOfienfi fanSa Remana Ecclefa Cardinalib» gina profeffores, juxta tenorem capitulorum Nar
vicecancellarit, luterrat fuper bee eppertunae ia fer­ bon· concordatorum, de noftra Intentione plene
ma debita (r gratit, de mandate, expedire.
informatos.- vobis humiliter fuppiicans quatenus
Et puf bac de mandate Ceacilit pradiSi fuit re- eorum relationibus, tanquam meis, velitis fidem
fptnfum per deminet ad bee deputaret, videlicet re- indubiam adhibere .
verendet patret deminet .Antonium Epifcepum CenDatum. Orthefii, ΧΧΠΙ. menfis Julii, anno a
ctrdienfem pro Italica , J en unem pretenetarium de nativitate Domini MCCCCXF7.
Tremblait pre Gallicana , Gnndtfalvum de SanSa E
Joannes Comes Fuxl.
Marta pre Hilpantca , ‘Patriciam Epifcepum Certa"nfem pre Anglicane, Hicelaum Epifcepum Mert- Ixfirunientum procuratioxit demini Cemitit Funi ,
^Vurgenfem pre Germanica , natieatbut,
Joanxam
trietm fatuum deminierum /utrum.
Eptfcepum Ofienfem Cardinalem Kivarienfcm nemi­
ne Cardinalium, per verbum, Placet.
In nomine Domini, Arnen.

R

Ex coilcAione Barberlniana, Sc duobus Mff.
Germanicis.

Overint unlverfi, quod coram illuftriBt ma­
gnifico principe potentique domino, domino
Joanne Dei gratia Comite Fuxi cooftitutis perioNno , indiAlone, &c. quibus fupra , die Lu­ naftter gentibus trium ftatuum fui vlcecomitatus
nas «iv. menfis Decembris fupradiAi , fuit Bearm , adjunAis etiam aliquibus de vlceeomitaru
feffio Generalis in Ecclefia majori Conftantienfi
Matfani ad infraferipta de mandato Sc ordinatione
hora tertiarum , fuper unione flenda Ambaxiato- prsfati domini comitis more IbUtocongregatis , in
rum comitis Fuxi & ejus comitatus , ac trium quadam congregatione pre lentes erant de ftata
flatuum dominiorum fuorum. Prafentibus ibidem Ecdefiaftlco reverendi in Chrifto patres frater
reverendiffimis in Chrifto patribus Sc dominis Bernardus Adurenfis , frater t Xancius Olorenfis

A

AL

.

N

0i.

'ΓΛΓ..··

CONSTANTIENSE

———reefi* Epifcopi, venerabilis vir dominu* Arnoldus
ANNOde Grataluppo licencia tu* in decretis, canonicus
CHRISTI & arcbidiaconus Valli* veteri* in Ecdefia Lafcu·«·*> renfi, viotrfoique Reverendifiml in Chrifto petris AMœalni. domini Petri miferatfone divina S.
R. Ectlefi* Cardinali* de Fexo vulgariter nuncuSci, udminiftrator iique perpetui pr*fat* Eccle1 Lnlcurenfis, necnon reverendi in Chrifto pa­
tres, frater Petre* monafterii de Luca , ordini*
fanâl Benediâi Oforenfi* dltccefis; frater Luba·
eus, monafterii fonti Joanni* de Caftella, ordini*
Prcmonftrateafi* ; frater Petrus monafterii dePoeteaito, ordini* S- Bernard), Adurenfi* dicecefis ,
abbate* ac Procuratores abbatum de Sylvalata, dt
de Reula, Lafcurenfi* dioecefi* .

1

SIGUMVNDU*

ri Romani Pontifici* procedendam, ac pro atris ———-

cauGs & rationibus , qua *d Generale Concilium ANNO
pertinent At (pedant .Addendo poftdenunciationem CHRISTI
At declarationem pradiâorum utile, expendiens, ‘♦l4>
latatiferum, atque nece flat ium fore pro ipfis Ac
predidi* trium ftatuum hujuimodi gente* traufmit­
tere ,adprolecutionem prediâor. fore procedendum.
Hinc eft, quod fuper iishabita matura deliberatfone, tradatu & conGlio . prctatus dominu* Co-,
met, genteique trium ftatuum prrditorum foperiua nominatorum,nomine ipforum, Ar afefentium,
omnes fimul. At quilibet ipforum in folidum , me­
lioribus modo At forma, quibus potuerunt Ac de­
buerunt, fecerunt, creaverunt, conftituerunt, At
etiam ordinaverunt fuo* vero* legitimo* Ac indu­
Et de ftatu Baronum, five nobilium aderant ibi bitato* ambaxiatores, procuratores, Λ negotiorum
nobiles v)ri dominus * Arcianaudu* de Fuxo , D. iuorum geftores fupra nominatos reverendiflimum
de Novailiis, Raimundus dominus Dandauli*,For- in Chrifto patrem dominum Petrumde Fuxôabfentaneriu* dominus de * Loftralno, Raimundus Ar­ teh», reverendos in Chrifto patre* Xancium Olorennold! dominus i de Byrala , Girardus dominus de fem. At Bernardus Adurenfem Epifeopos prefentes.
Ganciicano , Raymundus dominus de 4 Goyoffa Ac quemlibet ipforum in folidum.· ita quod non
burone* ; necnon domini Joannes 5 de Dondulit, fit melior conditiooccupantis, fed quod per unum
dominus Fortsnerfos i de Lufoon, dominus Petras incoeptum fuerit, per alium proiequi valeat Ac
Arnoldi de Bearno, dominu* Raymundus Arnold!, fieri, fpecialiter Ac exprefie ad comparendum no­
dominus de Valentine milite* , Arnoldu* domi­ mine ipfius domini Comitis, Ac aliorum prediâanu* de 7 Boro , 8 Fortunateriu* dominu* Dof- rum gentium hujufmodi trium ftatuum in civitate
fos, & ArnoldusGuillelmi dominus de Dorgurio, Conftantienfi, At alibi, ubi expediens fuerit, Ac una
fcutiferi .
cum praefati* domini* regibus Ac principibus , prae Erant infuper prefentes de ftatu communitatum Jatis, Ac aliis olim obedientic didi domini Bene
Joannes p de Iriculo*, Ac Arnoldu* de Varden didi, olim Joannis, olim Gregorii, ita ut ex om­
pro burgo five villa de Mariana, Petrus de Nadeo*, nibus unum Generale ovile totius Chr iftianitati*
Ac magifler Raymundus GarC* 10 de Hunts,pro fiat ; necnonad fedandum Ac exftirpandumfchifma Ac
burgo five villa de Orthefio , Arnoldus Gnilielmi haerefe* , ad unionem Ecclefi* procurandam ,ad re­
de Leduxio, Ac Petrus de Goes, pro burgo five villa formationem ipfius Ecclefia:, tam incapite ,quam
de Oloro, 11 Bertrandus de Dinas, AcJoannes de in membris faciendam , ad eleâionem unici Ro­
Gore , pro villa five burgo de isSalvateiia, Arnoldu* mani Pontifici* procedendum, ad petendum ab eo­
dominus de Vero pro Montanea Deffan ; Bertrandus dem unico Romano Pontifice gratias,confirmatio­
s* Diriert ,Ac Ray mundus de la Sala , pro Montanea nes , habilitationes , abfolutiones acenfuris Ecclede Afpa ; Grnforetus de Abbatia, Ac Joannes Don- fiafticis, indulgentias, difpeniationes matrimonia­
fr*xo , pro Montanea de Baroros : Petrus Atnodide le*, Ac alias tam proprio domino comite, Ac altis
Fabrica, & Bertrandus Duprat pro villa 14 de De­ perionls fupradtdis, At tam nomine ipfius domi­
nar* vier i Manaldu* de Ia Barjona, Ac Guillelmu* ni comitis, quam ipforum, dum tamen unicus eli­
Arnold! de Abbatia, pro villa de Salmis. Arnoldus gatur Romanus Pontifex , Ac ad illas caulas, Ac
15 de Montlaur, Ac Bernardus ad De iisaugaspro negotia qu* ad generale Concilium pertinent Ac
villa de »7 Monembro; necnonplures alii viriec- ipeâant, traâandum At exercendum ; necnon ad
clefiaftici homines de Paratico, dt de communita­ exiequendum, complendum, faciendum, fineque
tibus diâarum terrarum in multitudine copiofa. debito terminandum, ponendum omnia & fingula
Prcfotu* dominus comes per organum fupradiâi contenta in capitulis, Ac litteris convocatoriis tudomini Arnold! de Grat aluppo, denuntiari At decla­ perius nominatis, cum dependentibus, emergen­
rari efie^ualiter fecit, At mandavit capitula per tibus Ac cennexisj Dantes & concedentes eildem
Ambaxiatores five Precuratore* fereniflfimorum do­ dominorqm Ambaxiatoribus Ac procuratoribus, Ac
minorum regum At principum olim obedientic Be­ cuilibet eorum in folidum plenam At liberam po­
nediâi Pap. XIII. ex una parte cum fereniffitno teftatem foper pratmiffis omnibus, Ac fingulis Ac
principe domino Sigilmundo Dei Gratia Romano- ea tangentibus cum praefatis dominis regibus ,
iam, Ungaris , Dalmatic , fyc. rege temper Au- principibus, prelatit Ac aliis perloni* obedientiac
gufto, dt reverendifStnis in Chrifto patribus dominis olim domini Benediâi, necnon cum fup<anomina.
Arcbiepifcopi*, Epifeopis, aliifque honorabilibus vi­ to domino Romanorum rege, aliifque regibus,
prelatis ,ceterilque perfonisobedien.
ri* legati* , nencils.At procurator ibus congregatio- principibus,
,
ni* Conftantienfi* in civitate Narbonenfi die Xlll.tix
,:_5 olim Joannis, Ac Gregorii nuncupatorum , feu
menfis Decembris, anno a Nativitate Domini eorum Apbaxiatoribus Ac prAcuratoribut conve­
MCCCCXV, pro exftirpatione dolendi fchifmatis, niendum in unum Ac generale Concilium Ecclefist
ac unione fonâc matris Ecclefic inita, firmata Ac convocandum , faciendum , unfondum, congregan­
concordata .· At qualiter in vim prcmlftbrum litterae dum , traâandum firmandum , intereffendum , ju­
convocatoric ab eadem congregatione Conftantienfi randum , Ac concludendum, unum, duo, vel plu­
emanaverint, atque ad iplum dominum comitem , re* procuratore* fubftituendum, Ac ipfos, Ac ipfo­
aliofque reges, principes, prclatos, At alias per- rum quemlibet revocandum, & fingula ac omnia
fona* diâ* olim obedientic dominiBenediâi Pa­ alia faciendum, expediendum, qus in prxmiftit
pe, qua At debent, At poftunt in conciliis Gene­ Ac circa premifia fuerint neceftarla , feu etiam op­
ralibus Interefie, pervenerint : continente* in ef- portuna , etiamfi talia luerint, qu* mandatum
feâu oblectationem, exhortationem, requifitionem, exigant magi* fpeciale ; promittendo ie habere
convocationem , At monitionem , quod ob reveren­ perpetuo ratum, firmum, atque gratum quidquid
tiam Dei accederent Confiant ia tn ad una cum con­ per eorum diâo* Procuratoresaut iubftitutos hujuf­
gregatione prediâa fchifmata fedanda, ad unionem modi , aut eorum alterum in premiflit, Ac caufa
Ecclefia procurandam, ad reformationem ipfius Ec- pracmifla, cum dependentiis , emergendis Ac con­
clefia. tam in capite , quam in membris complen­ nexis aâum fuerit, five geflum fob hypotheca
dam , ad ejeâioncm diâi domini Benediâi Pape Ac obligatione omnium bonorum fuorum , prxleneftcâualiter laciendam, ad eleâionem unici fotu- tlura At futurorum . De quibus omnibus Atjingu-

akw.

* Mf. Daedalis, m·» *« L»fciai·. | Mf. dt Cniafa.· O’ ·>,» dc G«u
JVT d< LaOini. 7 -ai. Su·. » Mf Vutwiia» » Mf,. d* Jencula,
sj a^a, Dinar. *« Μί· dt Nacarceoa. ,, Mf, d* Maacakt.

Mf,. salcataru.

ΥμτιΛ Ghut»1 Tom.’xXVU. *'

Q.1S

»

t

-e

»«J

CONCILIUM

·■·■;«,»»«

,I4

iis fupranominatis dlAl domini Come», gente fq ve A Raimendas Solarii , Armandas de · GelBamadbo ’T?."·*·
ï-ue^tTi ffia· ftatuum fuprandmiustorum requiSerunt me amfoles for! de a Msnaoaslh , Petra» de Bovana
cental loci Âa f Samarco, Petra» de Manto contai
uiu
publienm infrsfcriprum, quod de lisons
4
d>Aa funt, A eorum qunlibet , unum aut plura tocl de Verdis, Raimuad» g Vercerll contai di- M
conficerem publica irtftramenta. Qosr fuerunt fa­ Ai lad de Dalmaeano , Stephanas de r ftoftko
âa in refrAorto conventu Prasdlcatorum Orthe- contai locl de Baftlmpuituiptanis : Bernard» de /
fii. Pmfrntlbu nobiUb» viris dominis Gratiano feapuefvese , confal de faaAo Eparcto ; magifter
de Acrlmonte domino « De», Archabundo de Cam­ Joannas Branden, asnlat vlceconfutam de Serar,
pens domino fi Deinfo militibus St venerabilibus vi- dono , Blafiea Roelll, t Joannes Rebel , confal
rls dominis Amaldo de Abbatia, Bertrando deDo- loci do Maneris: Petraa Madto, Joannes Adde «·
monova canonicis Ecclefia Otaroaeafi», teftibus ad confal loci de Montealto, Bernâtes Amauli , Pe­
pratmiffa vocatis ipecialiter A rogatis.
tres » Paticelli, confules lod de Vari His: Joannes
Er me Bernardo de Platea cterlco l.ifcurenfi» de Loeania confal loci de Montegalhardo ; Yltalls
diarcefis Apoftolica auâoritate, ac ueaerall inom- Arnoldl confal tocl de f Sanaro ; Arnold» de Peynlbu» terri. A dominattoolb» dlAi domini Co­ rsti confal foci de c Camerata i necnon etlam
mitis Fuxi, notato, qui pramlfla omnlbusA fim plures alil viri pedeftaftici, subites A communi­
gulis, dum fie, ut prefertur, fierent A ageret». tate»
________
________ ...
_____ ___
____ _. _
didi comitatus
In _____
«rulrkudlue
copiofa
St
. mandato
. - ejufitem
.
.
■ Comitis
— · · per organum
j
tur, nas eum pranominatis teftibus prefens fui ,Bde
.domini
eaque recepi , fcrlpfi A publicavi , fignumque difcretl viri......
magiftri Petri
Γ * *
___ i «« Roberlco
jurifperi* meum folitum , faâa prius dillaenti collatione , tl judicis ordinarii , A majori»
mai
diâl comitatus ,
manu mea propria appota! requifit» A rogatu» , denanciata dc declarata fuerant efieAuahter capi­
in fidem A teftimoMum fingulornm pramifforum. tula per Ambaxiatores dc procuratores ferenlflimoram dominorum Regam St Ptlncipum olim oTrersrsrarraua trht» /etennt deasfotTrsaa
bedtentise didi domini Benediâi Pape Kill, ex
Ctnitit friti,
one parte, A fetealflsmo Principe domino Sgifrnunde Del gratia Romanorum A Uagariat , dpr.
In nomine Chrifti. Arnen.
Rege femper Aafafto, St reverendifltmis inChri­
fto patribus dominia Archiepifcepo ,
alHfque
Oerint nnlverfi, quod cum 4e mandate II- venerabilibus viris Legaria, Nuncils dcprocuratotaftrl» magnifie! Principis, A potenti»
rib» congregationis Gmftantlenfi» In civkate
Narbondhn
die xi.it. Decembris anno proxime oal domini noli ri Del gratia Comitia Foal , Vice
­
ro πυ th Bearn], Caftribanl , Morioni , Guardini , lapfo pro exftirpettone dofendi fchifmatis, Autdev
gente» trium flatuum diâl comitatus congregata» ne fancta mauls Ecdefia, Ac. nt ftfrt h nStrf,
egliitiffent in capitato Monafteril de Fugo ordini» b peram ear uibi/ umtet· .
fan Ai Auguftlnl , Appamlenfis dimetri» , in quaC
qua
Afta fuerant hcc in diâo capitulo dIAl mona­
quidem congregatione prafeuret erant de flate flerii de fu eo die irvtii. mentis Augufti fub an­
ccctefiaftico magifter Guillelmus de e Negurrlis no s Nativitate Domini nccccnvi. Indiflione ixlicentiate* In artibus , domino» Arda» Pnptai , & Sede Apoftolica vacante prefentibus di teret is
Canonica» & Prior ctaaftrall» d'Ai monafteril, vi­ viris magiftro Petro de r Robaurco fupndiâo Ju­
re & nomine, ac vicarii ( ut dixerunt ) reveren­ dice, Jacobo de d Veroni didi comitatus, St no­
di in Chrifto patri» & domini GuilleJmi Abbati» bili Arnoldo VVillelmi de Lobenchis , domicelto ,
di/ll Monaflerii - nobile» Jordanu» de Liflato , no­ teftibus ad premiffa vocatis fpecisllter A rogatis.
mine & vice ei» fratris , reverendi In Chrifto
Et me Joanne Sartoris , curie Appamienfis pu­
patri» domini Petri Re get i i , Abbatis monaflerii blico auâoritate ApoftoUca A Imperiali notario ,
Mooftrsfatenfi», Rlaeafit ditrcefeo» , ad infrafcrl- qui prcmidCs amnibus St ftaguli» , dum Cc , ut
pta poteftatem baben», ut «ffernft : domiant Ja­ prefertur , agerentur A fierent, una cum praeno­
cobus Margos monachal , Vicariaique reverendi minatis teftibus pratens fui, eaque omnia A finin Chrifto patri» Ac domini Petri Abbatis mona­ gula fapradlâa recepi, publicavi, St in hanc pu­
flerii de Bakoae ordinisCiftercienfi», Mlrapicenfis blicam formam redegi < fed aliis occupat» nego­
dlmcefis, frater Ralmundu» Borcelli Canonicus & tiis , per alium mihi fidum fcrlbf feci, A Uda?
Vicarius reverendi in Cbrifto patrit & domini do- collatione
___________
w___ _ , hic _me
_________
r„ , , _
e__
diligenti
fubfcripfi
Sf _figwo
mini Jacobi Abbatis monaflerii Cobclonge ordiniiDtneo iolito, quo utor, auAoritacibus prsdiâis,
,-----------, ..fiPramonftratenfi* Conferanenfia dlmcefis.
.
gnari requifieus A rogatu» in teftimonium
preEt do ftatu baronum , five nobilium aderant miflbrum-.
Ibidem pre fente» nobiles viri dominas Joannes de .
Sartoris.
Fuuo, domina* de d Pavaca; Almsinas de RupeQuibus quidem litteris credenti·, luftrumentis
fortl, dominus de Druacbo ; Bernardus de Villa- conftitvtionam procuratorum , de quibus fupra
muro, dominus farlAi pauli de Garco; Joannes de menrto habetur , leâls , reverend» pater frater
e Armans, dominus da Armans ; Bernardus Se- XanAies Epifcop» Otorenfis in ambone adhuc ex?ueti, dominus de Calvomoute ; Fort ane fi ut de fifte» pro convocatione A unione hujufmodi btDribano , dominas de Monteacuto
milites ; nigne lacienda Incepit facere termonem ad Syno­
'necnon nobiles Hugo de j Dordaco dominus de dum praididtom affamen» pro themate fuo boc t
Cafanova ; Jordanes de b Blffato ; Guillelmu» de videlicet, Caqgvqgav»» Avom O* «m/·», Jdatrb- ts. .
i Maglofio dominus de Berveyolio ; Ardemarlus cap. Quo fcrmone completo , dixit A expofuit ;
de Aura dominus de Bria ; Bernardus de Loben- „ Nos oratores A procuratores magnifici cMhitis
chiis , Bofianus de RapefortI , Petrus do Noal- „ de Fuxo trlumque ftstunm fnorumdonUnlornm,
hiis, Bernardus de Gaifioci dominus Ballelndenfis, „ volentes A Intendentes adimplere conventionem
domlctlll.
„ Narfion· inltam later terenlfiknnm Principem
ifeoer prmfente» de ftara communitatum E » A dominum dominum SigIfmmtdnm RornMorum
Erant Info,
comitatus, _J
,
____________
_
Caroli, Bernardus Badonis, „ St Ungari· Rogem, ac procuratore» St Nuntios
Arnoldus de Villacone coniules loci de Faxo ,
dominorum Regum Caftell· , Arragonum A
magifter Joannes de Lauaonis notprlus. nomina &
Navarr·!, necnon illuftrUfimocum Princlpumdovice conlulnm de Aquis, Joannes » Genibaut con­
minorum Fuxi A Armeniaci Comitum partibus
tai loci Boc ... . Cor .... Bernardas Majoris
e.x altera; A propterea prefentafiem fe in ho?
cohful loci de l Vicedellet , Joannes Caprei conloco coram congregatione pntdiâa , offerentes .
fu! loci de a» NeronAis, Petrus de Gardea , Ar­
fe ad exfeqoendam diAsm conventionem , A
noldus Favaria confutes loei de Vaftitafciorum ;
A omnia A linguis contenta in ea. Et fiFnuac

N

CONST ANTIENSE.

«·«···»»»

». XXIII.
——·"**». attendentes quod In preface capitulo dfctas comA Jemmem Epifcopum Oftienfem Cardinatam tmmi.
, per________
ANNO
· ventionis continetur, quod convocatio fiat per ____________
an cardinalium,
verbum_, Tfarvr.
αΛ“ΐ’Η prelaws » cetetofeue viros ncdefiaftkns'hm
'
“
‘ approbatis,
». .
Saper
qnfaM'foftls'A
ec .Incorpora· CHKBTl
>4><14lt* « fas qpegregatieeis per litteras, qua dirigentur tleae A nafone faftisAeeftlt, emeibufqMalllsA
H ad dentium Principes, A atirn deobedientia dm
M mini fienodiAi XUL in fus obedientia fic nan- * Joannes Λ· Scribonis promotores, Ac. a reva*
M cupatl. Et vke vertis quad ftrmlati Priqgipea A semfis domiais featin Sedis Apoftolicm Protonock■ alii de obedientia domini. fienediAi faciant Uc- riis, ceterilqu· norarHt fenftu Sedit Collant ieoM teras CMvecatorias ad vos dominos , vel per Îa petierant nominibus procuratoriis uaum vel
i, foot procuratores . vel Ambaxiatores mlttetm Mata, publicum & publica, i nilremeatam A in/
n dos, vos hic ia Coaftamta coagregaro* cossvo- ftrumeaca.
« cabeac . Et attento etiam quod convocatori·Tandem
----- ------------------------------------------------------ ---------reverendHfimus la Chrifto pater
A do», titter» pro parte veftra Omguifico com)tide Fu- minus, dominus Fraacifcus Cardinalis Florentinus
h », A aliis de obedientia dontini BenediAlpram wo recommendatiooe ipforum Ambaxtatornm , A
M fentatm fuerunt, volamus A nm fetisfacoredi- domini Comitis de Fu», A omnium illorum, qui
„Ao capitulolofas Ambaxiatores huc ad ConciliumCbnfiaadeaQplfias quidem dIAis A expofitls reverendus fe ntiferunt, levavit fe Ia mediam , A afiumpfic
peter dominus Bartbolomnes Archiepifcopui Me-B pro ejus themata haK verba , CemMleoer oAotanentis afceadlt ambooem, A de mandato A fuorum qppsdfow arorfo , Ac. A iecit pulcram
vol votare Cbncilil facepit legere litteras convoca- collatkmem, reoommendando Comitem de Fu» ,
torias alta A fatelllgibill voce prndiAas, qua. A dominia faa,AhomiacsqnoruaKiia>queftatuum.
tua
tum texor
tenor feqakur
feqttitur talis:
talis;
de bona perfeveraatia A diligentia, A ipfosAmM Miferatioae divina Epifcopi , Presbyteri , A basiatores de laboribus , Ac. Recommendatloee
» Diaconi Ordinales, Patriarcha , Archiepifcopi, hufafmodl feAa, fuk cantatus Pfalmns, T« itoem
„ Epifcopi, Abbates, Decuti , Prnpofitl , Archi- fanAsaro/, per om»s de Concilio. Quo cantato ,
„ diaconi, alilque ecdcfimum, A snoaafteriornm, alta voce fuit Inceptam ofteium Mina de SanAo
« stf
Bt f“Fr* » die quarta menfis Jnlll « anni Spiritu per revereadum patrem d. Epifcopnm Merfe,, preterit).
burgenfem. Et poft ofifciumMifi· more altarum fefQes littera convocationis lefts nique ad ter- fionum fuerunt left· litanl* cum introito, 1 «ondi
tlam
partem,
vel
circitor
,
Synodus
prmfeta
hanas
tiMsfee, Ac. hymnus, Ρ*<ο« creorav Xpnir·/ ,
rl· fast la
bvit eam pro lefts totaliter . Et ftatim prediAl Ac. A divertis colieftis, A Evangelfo , Dien Sidomini
dontinl Epifcopi, A Ambaxiatores i per organui
organum meo Terror ad Jc/am.
difti domini XanAii refpondendo legebant in hunc . Qpibus faAis, preli bates reverendus pater domedum;
minus Atchicpifcopns Mediotanentis teafcendit
m Nos oratores A procuratores magnifici CoCambonem una nm dbml» Petro de b Braconia ,» ug.
H mitis de Faste triuatqne ftataum iaorutn domi'
A ibidem exfiftontlbns dominis XanAfo Otorenf., c.««
,, niera», cal quidem capitale fatlsfecltntescoa- A Bernardo Adurenti Epifcopis Ambaxiatoribus
,, vocamus vos omnes prelates A ceteros demi- CBdiftis, idem dominus Epifeopus Oforenfis lege„ nos de hac congregatione juxta tenorem didi
t fchedutam confirmationis capitatorum Initorim
„ capitati. .
later ipfos A Concilium Conftaacienfc , hujufmoQua lotia fcbedala , reverendHfimm In Chrifto di fob team· :
5ster dominas Bartholommns Archiepifcopus Mc„ Nos Petrus miferatioae divina Cardinalis de
totaneafis pro parte diAm Synodi , publice , alta „ Bu», Xanfties Olorentis, A Bernardus Adoreo·
A intelUgibiii voca usum aliam fchedulam infrafis-Epifcopi, procuratores A Ambaxiatores ma.
fcripti teneris refpondendo legebat:
„ gnifici Comitis de Fvxo, A trium fiatuum do„■ Nos miferadone divina Epifcopi,, Presbyteri, M miniorum, Cvo contitatoum fuorum ditiis no,, A Diaconi Cardinales, Patriarch· , Archiepi- » minibus, A quolibet ipfum nourine , omnlbaf„ fcopi, Epifcopi, Prolati A cerer! hic congre- „ eue aliis, quibus validius A efifcacins pofionuu
,. gad, acceptamus A ©ferimus nos paratos tine M A valemus , omnia A fingula deeram A ftatu„ dilatione quacumque ad procede^umad ulterio- „ ta, ac peocefiatlooes, necnon conventtones , A
,, ra. Er infuper requirimus vos oratores A pro* „ pafta per focrofaaftam generalem Synodum Con», curatores pradiAns quatenus ad unionem facient >„ ftantienfem nobifcum ditiis nominibus fofta A
m Am nobifcum procedatis juxta tenot em tertii
„ edita, A nunc fanrferfofiM fofta, jpfa habeo», capitali conventionis prsstiti» , que talis eft » „ tes pro fuAclenter express, A iolemnlter re„ ut fequirur:
„ petitis, vice A nomine domlnl noftri Comitis,
w Tertio quod prefed de obedientia diAi do- „ ac omnium domintorum A terrarum fearam ac„ mini BeneAAi »11. 6c per efas obedlentiam , „ cepumus, alenti mus, approbamus, A folem,, ut prmfertar , nuncupati venientibus ad Con* M niter confirmamus . Et fimiliter ficut ipfa
„ ftantiam- fiatim fiat unio earumdem ad dlAum ,, Synodus protefiata eft, quod non Intendi· rece„ Concilium Coftaadenfe, ficqae , (yc. pro fa- M dare a capitulis In civitate NarboMufi conrorw ciendo univerfale Concilium, ut fupra habbtur . „ datis , de qulbus in decreto prxfentls Synodi
Quibas fic peratiis, dominas XanAias Epifeopus ,, nunc de proximo odito, quad hic volumus haOtareafis, nominibus quibus fupra, publice , alta w here pro expreftb, A fpedfice declarato, fa.
A incelligibili voce, legit ichedaiam naionis di- „ tie exftitk mentio fpectalis . Ira A not dlftis
dboritm Ambnxtatorum cum difta Synodo, hujuf- „ nominibus A qeollbet eorum fofomstiter protemodi fub tenore·„M ftamnr.
_____
„ Nos aratores A procuratores prmdidl diAo
Qua fcbedala cum aroteftatione fua left·, diAa
„ nomine unimus nos vobis juxra tenorem capi- Synodus Confianticnns er deputatos fuos prmdltuli antecedents.
antecedentis. ...
„ Et ftatim dominus Archio-Eoos, videlicet Concordleafem Epifcopum , loam
„ tail
pifeopus Mediolanenfis de mandato Synodi praefate nem proconotarium de Trembleyo , uundifelvum
pablice legebat fchedulam acceptationis nnfonis da fanfta Maria, Patriciam Episcopum Cortagenpredkhc fab bit verbis.
fem, Nicolaum Epiiconum Mertebuigeniem , A
„ Nos pratlstl, dtc. congregati, nt fupra , dl- Joannem Epifcopum Onienfem, Cardinalem Viva,
„ ftam uafonem veftraaa acceptamus, Ac vobit o- tienfem, refpondernnt, Tlecit.
w
„ ratoribus A procuratoribus prefects dUto nomU
Super quibas approbationibus , leAmuibds , A
proteRstlooibur Henricus de Piro, A Jeennes do
M no junta ditif capitati tenorem animas.
Qpibes fic, nt pr«fertar , fotiis , de mandato Scribanis procuratores vrnhbatlr Synodi Confiam
Conciti! fait refponfum per dominos ad hoc depu­ tientis, nominibus, quibus fupra , petierunt fibi
tatas , videlicet revereadiCmos patres dominos per protonotarios, cctrroique scribar ad her depu­
Antoniam (pifeopum Cancordienfem pro Italien , tatos unam, vel plura, publicum A publica fieri
Jemwem pHxohetariam de Trembelyo net Galli. Inftrumentum A Inftramenta.
' cans, Gendlfalvam de fanfta Marla pro nifpaaica,
Subfoquenter prnlibatus dominus Bsrtholomrus
Piurlciam laifropum Cortageolcm pro Anglicane, Archiepifcopus Mediotanentis , de mandato difti
Nteataun Mericburgenfem pro Gcrnunica , A Concilii five Synodi Coali ane lentis legebat fche-

’’’’’’•WW·*·,

____

»t7

’t*SK·

cO NC I L I u

____

A N NO *»1·· «neefitoais admMfiratlojsls tam fpMena.A His foAto, revermadus pmer ArcMepMeopea fe >μμΛ
ΟΛΙΓΗ aae · nMa
Olomocenfia gobât quemdam bullam cafoftmn IndJtlprTafe
‘♦Ù
»«*««**· patri domine Joanril Epifropo Lutbomis. Safterio month Cafifeufis\rdinis faufil Îemdi- “4

lenti ufque ad «kAiouem foturi fommi Romani

Al. Qua lefts, domini depurati de mandmo Sy·

prout in rameau le» his verbis continetur.
Tfocet .e
) , fo^.u, tai.hM
Decretum concefifonls. «
Super quibqa feasant petita talremeMn per
*fev
tft. (<cm, Quibes faAis, idem dominus ArcMepifcopas Me- Rrotoootanos * feribas Synodi per Hernicam
«
dfolamjfis legebat «aam fcbedulam deputation!» Piro, <pv. ut fupra, ad perpetuam rei memoriam,
feprndiftto
*·· "«ή
t,*. «»r. commMariorum in caufa Tridentlna , nomine na- prvfomlbus
- '—
"“· *domïtùs
· · pro retibus
--·
-Infruttonb Hifpanlc· aoviter unit· Cradlie Confia·· hriptls ad Lee fpecialiter voratu Ac rogatis .
JT f**·
call,, tlenfi ; in qua caufa de quaUbet natione funt deJL'iXÎ**’ putati duo, ft de collegio Cardinalium fimiliter
*
dao. Et ad finem ft efieAum nt proceffus canfei
m Qtf. per totum CoocUlam & integrum expediatur per
■*“
iententiam. Deputaverunt finüllter duos de na­
tione Hifpanica ad eamdem caafam per comm if. m OActofanAa general U Synodos ConftaMfafis ,
larium, ut ia quadam febedoh per Ipfum domi- B» Λ ad futaram rei memoriam . Pro confervanum Archiepifcopum feAa plenius continetur, fub
tione ac publica et ii itate prsfcntls general·
his verbis.*
» Concilii Coftantleafis, 9t iuppoficoeu/n ejua, ac
„ exftirpatloae kaodalorum , A indebitorum Mt·
XxpaSMtsrr cmnm/sHI ia cofi Tritotiu fn
m ruas , ac etiam ex aliia cenis ratienablllbaa
„ caaCs animos nofirot moventibus, omnia ft fin.
„ gula capitula, fardera , necnon convemtoats ,
Acrolanfta «ncralis Synodus ConftaatienGs ne. „ Λ paâa laper penfionlbus domosum ac· depenper conllituit , ordinavit, ft deputavit com. „ dentiam, & nonnulis allia, firmata fit condole
mifiarios iafrafaiptos , videlicet revereodlfimos
: „ Calendis Aprilis proxime prsteritl, later dilapaties Guilielmum tituli fanAi Marci Presbyte, M Aos Ecclefi· filios caritfimos coiamifiarfos aatiorum, ft Fraadlcum fanAoram Coimae ft Daiuianl „ num nomine diAi Conci IH, fit collegii vemreDiaconum & R. E. Cardinales , Marinum Epileo,• u bilium fratrum & R. E. Ôrdinalium ex ana i
pum Aprutinenfem, Gaiparem Abbatem de Peru, » fit commiflariot dileAorum filiorum nalverfita.
fio pro Italica hatioue , Martinum Epifeopum A- „ tis, fic lingularem pertonarem civicatisCoaftantrebate^em ·, Stephanum Epifeopum Dolentem pro „ tienfi,, tjufqae comitatas, territorii, fit difirl··
natione Gallicanam, Nkolctm fcplkopum Merie- „ Aus proviaclu Moguatioenfis ex altera partibus;
burgenlem, Janaem Abundi pr natione Germa-1C,, Que capitula in litteris dileâi e Jeidem Ecclen»c*, Patricium Cortagenfetn , & Dernardum de „ fie filii nobilis viri Ludovic» Comitis Palatini
Planca Vicarium Ecclefi· Burdegalenfis pronatione „ Rheni defenforit , caftodis tunc, ad profens dl>
Anglicana, In cauia Tridentlna vertente inter ve­ m Al-Cencilii, <Tc. fob ejut pendente figillo fenerabilem fratrem noftrum Georglum Epifeopum M rlofitfime continetur . Et ivM'equeater etlam
Trideatinum ex una parte , ft nobilem virum Fre- » commiffariorutn collegii ft nationis hujufmodi
dericum Ducem Auftciac parte ex altera ; ad vi­ „ laper prarmiflis fit dependentis, cum dileAis ip>
dendum & cognofcendum, utrum exfccudo moni­ » Gus Ecclefi· filiis commiffariis diledhrum etiam
torii contra eumdem dominum ducem , ft alsos ,, d«A« Ecclefi· filiorum' elcAis , capituli dt cleri
quotcumque occupatotes & detentores Eorlefi· ft „ civitatis dt di arce fis Conftantleniis prsriiAe ,
Civitatis Tridentins, necnon oppidorum , call ro­ „ firmata fit coaclnfa de tnenft Mali proxime erum , terrarum, villarum , & jurium ad didam „ lapG die oAava menfis Mali, de quibos confiât
Ecclefiam Tridentinam pertinentium decreti fint „ per publica documenta, babentei ftàtnm ftfordebite faA·, prout in diAa conftituttone five de- „ mam omnium oremiflbrnm , dt cujaslibet eoputatlone plenius continetur ■ Qui ad nonnullos „ rum, ac dependentiam per eorum nomina , fit
aclus In eadem cauta procefferunt, nunc vero pro­ „ qualitates, fpecies , atque modo hic alias pro
pter adventum Ambaxiatorumilluftriffimi Principis „ _________
luAclenter expreAs, pro ofiferratloae diAorum
domini Regis Arragonum aliis nationibus unitorum D»
L.. capitulorum
capitatorum , fit couteotorum in illls : ea ompro natione Hifpanica, deputat, & conftltultGan- » nia, necnon litteras , iaftramenta qnsKumque
dihlvum Garfi· de fanAa Maria Arcbidiaconum „ defepet confefta » auAoritate Ipfius facri Cm·
Berbkenfem, ft Mlchaelera de Navcrs Archidiaco „ cllil, A ex certa icientla , tenore prefentiam
rMM
num in Ecclefia de À Yberden juris utriufque do- „ confirmamus, ratifiâmes ftapprobamas: cafian1,». * Acres, in eadem caufa , ad «ognofcendum ft fa- „ tes fic pro viribus enervantes omnia A fingula
ciendum cum praemiflU prius deputatis , queeum- „ paAa, coeventtones, ft promiffiooes pofiedittoque erunt facienda, cum ea poteftate , qua pore, „ tarn diAorum capitulorum per quotcumque lorant & poffunt primi deputati fuperius adfcriptl , „ catores, feu condudorcs, vel alias quovis modo
vel major pars ipforum.
,, prater fen contra dlfpofittoaem diAorum capiSubiequemer idem dominus Archiepifcopus Me- n tutorum, vel allcejus eoram firmata , vel prodiolanenfis legebat ft pronunclabat, ut fupra, alta „ mifia, etiam juramento vallata.* que juramenta
& intelligibili voce capitulum approbationis capi­ ,, protinus relaxamus, ft foluta ultra leu prattei
tulorum fuper difpofitionc ft ordinatione folutfe „ exigentiam ft forma diAorom capitatorum lnnis ceafuum pcnfionalium «tomorum, leAorum ft „ ter commifiarios um nomine Condlll, quamual ieram rerum receptaram, & recipiendarum per „ niverfitatls ConfimulenGa , eteûi , capitali &
fuppofita Concilii a Avibus Conftantlenfibos. Qam h cleri ptcdiAorum firmatorum reticui , vel de
capitula fuerant approbata per Synodum ft Conci- ;E „ forte deduci debiti ft rxcomputati pro benenlaDum Conftantienfe, ut Inferius continetur.
„ cito cnnduAorem , vel jus eorum habentiam
Quibus faAis, prefara Synodus per fuos deputa­ „ poffmt ft debeant ; non obfiantlbus hujafoaodl
tos ad refpondendum pro ea ad prcmUTa , videli­ „ vel aliis feeder» bus, leu abtoluttonibus forfaaia
cet Antonium Coocordienfem Epifeopum, ΛJoan­ „ contrarium prater ft ultra fait» ft centesxls in
nem de Trembleyo protonotyrium , Ga^iialvumi » ilii» : Mandantes nihilominus bejafmodj taxant
de fanAa Maria , Patriciam Cortagenfem , Nico­ „ Inter ipfoa commMat toe diAa firmata ft coaten.
laum Merfebergenfem, ac Joannem Epifeopum O- „ ta in Illis peffc ft debere omnes, ft ab omni.
ftieufem , Cardinalem Vtvarienfem ft Vicecan- „ bas cujafcumaue exfiitertat, etiam Pontificalis,
cellsrium pexllbctum , refpondit per verbum ,, n vel alterius dignitatis, preeminent!·, lea ftaTiaett.
„ tus ecclefiaftid, foa mandoni inviolabiliter ex.
Qya approbatione faAq Henricus de Piso , ft η foqul ft oHervari : commifiartis autem natio.
Joannus de Scribonis promotores petierunt, M fe- „ num ft cAlegii
w . prmdiAto tam depetatis
____ quam
pra, unum ve! phsra, publicum ft publica , In- ,, deputandis , vel majore parte Ipforum contra
ftrumenrum ft infiremenu per prouxtotartos ft M tranfgrefibres ». vel turbatores, aut violatores dL
fcribm, fipe,
w Arnum capitulorum diAis nominibus per ipfos

S

>»»

’fflSS·

C0NSTANT1ENSE.

·'«»,■«···

9*0 ____

CbshmiflariM firmatorwm, vel alterius eorum ,AEt te fine cufoslitot menfis pro rata leftorum ft '".,/Σ’
-"SSL
fe· euntentorum in illis, ft litterarum feu do- eqnoram
equorum rmmucrur
condvAor «mque
«bfque ano
alia cosKrauKuoue
comtadiAione,, vel
cwmeotoramindo confeAornm: necnoncontradi- obftuculo
‘ fee
'
*---------- do penfione
'
z
“ Tatis.
‘ ‘ c
CM,rr
tocatoci
hujuimtoi
, ‘511
*
b Aores qnoalibet five rabelies cenluris occlefiaflicit, faevru debeat ft teneatur, nifi de coafenlu ipfius
*’
„ etiam sxcommunicstiaais , ac panis atlas pecu- locatoris dilationem obtinere valeat ampliorem.
„ ntarUa («diAis, imUCmadis , infligendis, ac mul4. Item, quodoccsfiane penfionumdomorum, aut
w Amodo exfeqni ac obfeevari mandamus ; * fa- flato Ii, pro fupelleAihtos deem* , cerner* , lit».
M étendu ip<a captenia ft in iliis contenu , ac
u per fe vel alios rampeievudo ad alia prout in„ feexerint oportere, perfonoram ft negot torum ft fomentorum neceffarilt, autdapcndentiis apr·„ cnnditionibns ft quantatibuseampeoTatis, etiam diAi» nulla alia penfio, feu merces, aut pretium
» avAorirate prosfeta poteftatem * facultatem quodvis poflic aut debeat peti , aut exigi a quo.
„ plenarie earum ferle concedentes, acdecemea. cumque, fed pro omnibus fepradiAis dumtaxat .
„ tes fuper lis etiam litteras expediri fub tolle Penirn pro ledis etiam. pro domibus , cameris ,
w CendUI ad raquifitlonem cufesllbet, etiam cum ftuphls, falis & fupalleAllibus omnibus ftfmgulis
M infortfene capitulorum, litterarum , feu docu. premiflïs
r .
, necnon penfio pro ftatoli* fuperius ex„ mentorum prsdiAorum cum caleris non «bilan- pnreflb, etiam pro camera vel loco ubi avana .
M tils ft claufis opportunis tu ferma , quatenus fee- Bfci
I fenum oc palea, ac oreferenr, refervantur , ft
M rit opportunum.
i
reponuoMr, ad depeMesgVa prafeiAis aut aliquo
n
pr*mifforum f«Sciant, flF de eifdem locatores une
r/aar wra cs^pira/erum, de «aides f»fre iitkw , contenti & prwmifla in penfionito» prmdiAiscomprehendantur ft violant, & comprcncnfa intaHiftfuttr uln :
gaotut; quito» folatis locationibus de omnibus fuLndovlcus Del gratia Comes Palatinus ptadtftis Gt pleniflime fat/sfaAum ; Ita quod foltoni, fecrii Imperii Romam arcbidapifer, ventes tint ab ommjretotitiooc & exaofooe oc.
Dux, facri Ctoftantienfis Conditi pro cafiosw premUTorum perpetuo liberi & folutl.
flos ft defenfor, vice ft nomine excellen5. Item, in cafu quo de utenfilibus, feu leAItilfimi ft gforlofiflimi Principis ft domini, domini Herniis per Ibcatorem conduAorii traditis aliquid
Sigifmundi Romanorum Regis Temper Auguftl , ac perdereturfaliquld frangeretur , aut rumperetur
Ungari* , Dalmatia, Croatia Regis domini mei violenter, feu alias praeter ufum confuetum , de
metModifim), pro utilitate publice ft confervu- hoc ipf< cooduAor fatlsfaciat locatori fecundum
tfone diAi facri Coocilii Cbftaatlenfis, ft iuppofito- valores per deputandos taxandos.
d. Item , quod Temper de quindecim diebus In
rem ipfius, fimiiicerdomlnernqiprolatorum, mer­
catorem, curtifanorum, ft aliorum caufa Concilii quinoecnn
quindecim aies
dies cuinniasunsur
commutentur <inm
linteamina, ft denprsadlAi accedentium , pratentium , ft iuperve-Ctur alia recentia mundata ft iota,
7. Item, quod mappas, ft
aientium diverfitatem ft diflerentlam , qua fuit
‘ mentalia, ftmtnuterinter revvrendlflimos patres ft dominos dominum gia commutentur fingatis ieprimanis Temel.
Rrendam tituli IanAi Clementis Placentinum , ft
Item, quod ia camera condoAoris principalis
dominum Francifcum lanAorum Cofm* ft Damis- & domini cujukumque amplitudinis camera exfinl diaconum, Florentinam vulgariter nuncupatum, fieret, locari, feu poni non potfint tonaa volutu
S. R. B. Cardinales deputatosperfscrumcolleginm tacem ipfius conduAoris principalis, nifi dumtaxat
dominorum Csrdiaaiiutn, ft reverendos patres ft duo leAi, unus pro domino principals , ft alius
dominos, egregfefeaedoftores, Francifcum eleAum pro familiari feu familiaribus.
9. Item, quod in aliis cameris adfignari Tea poni
■ MC 01- Aretlmsm , Antonium de · Gonaldo Itali* , Ste—u..
phanum Epifeopum Dolentem, Guillelmum Abba­ poflinc leAi fecundum perfonarum ft Jocorum qua­
tem Amane Atehidiaconum Turonenfcm , Galli­ litatem, pro arbitrio taxatorum ad hoc deputan­
cana. Andream eleAum Roananlenfem , Conra- dorum , quacumque confactudine baAenus obfer.
_ dum Abbatem Pacavienfem, Petram bUretinger, vata non obflante.
°** Gcrmeniea : Rlcherdum Buremem, Ttomam Pol10. Item, quod ad foccidenda fcandala atque di‘
bon ienAa Sedis Apofioltc* Protonerios, Anglica- Gordias,
_ qu*
_____
inter locatores
_______ ____
ft conduAores
_
domona nationis, per quatuor natioqes Co.-tciH ad In rum, ft
& aliorum prmdiAorum, eut
aat alios quofeumfrafcript» fpecialiter deputatos vice ft nomine to-Dque oriri verifimiliter poflent, facra Synodus de­
das facri Coocilii ft omnium prcdiAorum com- parabit de qualibet natione «nem providum vimuaiter, vel divifim, necnon- ipfam facrumCon- Aum ft expertum; ft totidem deputabuntur per
Ilum perte ex una; ft providos ft fpeAabiles vi- magifiratiu civium.· qui 0A0 , fe* , vel duo ex
ros Cenradum e Hangola, Henricem Guntiivellrr ipfis
' ' , tamen quad‘ Temper fine tot‘ en
— —
parte 'facri'
magiflro» civium , Joannem i Snarthasath , Hen- Concilii , quot erwu en .porte civitatis, 4b e con­
rlcum Schilter, Caiparem Compoft , ft Hcnricum tra , qui requifiti per locatorem, aut cooduAoe Stvvoiim confutes; necnon Joannem Henricnm rem, aat alteram eprum habeant pleniffimam po4 Mf.
Protonotarlum civitatis Conftantienfi» nomine lo­ teftatem, videndi, taxandi, deeierandi inter loca­
tius communitatis, partibus ex altera: fuper h» tore» & cotouAores ledtoe, leAilternla, ntenCIU,
fpitils ft leAifterails, ac ftatolis equorum pro bo­ domes , ftatola, & omnia fupradiAa , ot bo«a 4b
no pacis ft concordi· tanquam amicabitis compo­ congruentia alignent ar, * etiam io aliis contra
titor ft mediator, habita fuper boc de U tort t tote premiffs emergentibus ft dependentibus quibufmatura coofiliartorum prafatl domiat Regi» , at- cumque, difeernera aut declarare habeant , prout
qna mftrarnai, naantum ft msamdiu noftra faex- noverint, vifis circumflant i is univerfis, ft artenteadlt facultas. Je confanfu * voluntate exprefle tis qoalltatibns eorumdem quouaodolitot expedi·
Srtinm prodiAaram concordamus , firmavimus , re ■■ quorum declarationi & taxationi per utram«mdufimus in modum fubteriptum inter par. E que partem irrufragabdliter fletur » omni exceptâ­
tes prmlitotas.
te primit, quod hofpicia publica communia non
i». Item, quod pradiAi deputandi omnes, oAo,
occupentur, fed referventor, ut venientes ft re­ fex, vel quatuor, aat duo ea ipfis requifiti , ut
cedentes Mfpftia habere valeant, prout hocetiaip prefer ter, habeant poteftatem videndi , ft ranfiper ferenlfllmum Romanorum Regem prius erat derand i b .... ft amplitudinem domo», camero,
sum, ftaphm, ial«, ftetolorum, numerum left·- * m*
food de quolibet leAo bono, tone fui-' tum , * alia fupradiAa , ut C ferte condoftor
fttllbes ft linteaminibus , curttos, ft pauciores IvAos, aat nqnas recipere vellet, quam
inibas neceffariis fecundum qualitatem domus, aat fta tolis capacitas, ie· communis ntiiltM poflularet, vel fi fortan locator piares l<Ao«‘
ponere vellet , quam qualitas caboerarum , aut
felvacur 4« menfe quoilbet ofa»H , eo»s- perfeoanm», aat coadaceatfem exigeret, vel pia*
h. *eFfi. 4k», «au» florcnus. f
res equos locare in (tabule quam loci rapacitas ,
quod de ftabsdo pro equo uuolitot fol- ft commoditas flagitaret, 1« illis ft In aliisemer.
iua dfetoa naturaUtos χ tres baton . gentils contra premUEs hebeant poteftatem taxsn-

99*

ÏOAWWIS
a-xxiu.

CONCILIUM

««iiwmi

99*

di, onUnandi, decernendi, A dedarutal inter pro-A niro prone fecundum qualiter** ntfaUorwi A——·
rHtirn <«"· F°« noqerint expedire» Vifis circumftantiisptriomnu
—--------- videris»
’■ —’----------*
- ’ AN
>MINO
expediri.cujfoiwmqu*^*·
U\Y,7 * aaivcrfis, & attentis qualitatibus eornmdem.
res , I·· conditionis Ecclefiaftiro vei fxcularis CHRISTI
dbotoram, A allo- feerint, rite obAandtas quibuicutnqta.
H
rum prsadiAMum per fe , val allai
alia»,. direde vei
so. Item, qéod deputandi predati forare tatadm,
----------Jecaroeeu, ft cotauAorem, aut
JndlreA* > aat quovis quarfito color·
nun poifit aecSB0debeat condoAorem , vei fera» commorantem li­ alterum eorumdem ipforum, o&cium knitter Ά
cenciera, feu de doano expellere, fan quovis mo­ fideliter fine per fororum atcepttone, abiqne piio,
do moleftare, val v*xar» , qaoations conduAori , ·*
Kiuwca., c»
A ■«'»<,
Lavore, ■«
ad iuwrwko
cow eoae» atilitateaa
A camanocommoplacuerit, pofit
podia uti
ntl A fari
fai do- ditatam ip6u» fecri Coocilii, prout fetandum feat vel fait habitare placuerit,
aro. ledis. & aliis
conkieacias judicaverint t exercebant ; À prrfeui
Ils lapradidis
iupradiAis pro peaâoae
peafione fapa(i
rius expreta, etiam C locator affereret, fea vel- amnia A fiajpila pertes prafatas qaibaa fupra aolat domum Jocatam perfeoalicer habitare, feu quo- minibas approbantes fe · iecuadum naturae affeTis alio urodo.
rent bona fide. Et nibiJoaMni» no» Ludovicus co
>j. Item, in cafe qoo aliquis conduAor cara h»- mes palatinus Rheni, fepradlâls hujufmodi fericatore conventiones, obligationes
obligationes ., vel paRaprstpaAaprst- ptis prsfotis
pratfotis dominis
domini» per fecrum
faerum Oociliaminbac
Ctaciliuminbac
miffa, vel iequeatia
------- depetatis, ad prmmiiforam
·*
lequentia tempore pracerlto
proterito feci*
feciffet , parte
majus robur pro
etiamfi fupar Jills littera conteAa efeat
,
___ BdiAIs civibus A civitate Cenftamleufi per eoldesn
'
, tales
conventiones, obligationes, littera·, pada etiam firmiter obfervari . In cujus rei lefilmonium duas
juramento vallata, omnino fint^fubûta, Irrita A ejuClem tenoris litteras noftro figilto munitas unulla , feblata, irrita, A nulla , ac nullius mo­ triuique partium profatarum unam duximus afltmenti . Et fi aliquis falan tempore praterlto pro gnandam.
futuro levaflet, aut pe/cepiflet ab aliauocenfem.
Datum ConfiantI» provincix Moguntinsr, anno
aut penlioaem donrorum , leâorum , Ic&iltemio- Domini millefitno quadrlgentefimo decimo fexto .
rum, Astatorum, ant altorum pradiAorum ultro mentis Aprilis prima die.
taxam fupra expreffsm, quod quilibet talis pro fu­
turo tempore a data prcientlum contentus Ct ta­
SESSIO
XXVI.
xa fuperius exprerfa, A ad reAitueiodem plenariam
illius quod ultra tsu.rm levavit pro futuro dumta­
Pro unione Ambaxlatorum Regis Navârrse. t
xat tempore a data ptafentium uncatur, nonobHantibus qutbuicirmque.
g 1'· /»vw vigcuMuqwrr* aavpp» uenatent jatt la
14. Item , in cafe, quo contingeret aliquam do­ U ftft je ·« relit la taarari iccltia Caafaatttaf <44Ομ.
mum locari fine leftls A fiabulis , vel utenfili- feltoaitar atlebrata : ia paa fait faBa aabt ad Îabus , vei fine neceflariis A requifitis. ,. A
_ cum
_
créai Cerfaaiitaft CtacUitea aeaiae illt^r^af
defcAu , in cafibus
- -- — , deputati profati CPrnciph dtaHai Cartli rtgù “Haoarra fer fiwfeis premiflîs
declarandi, taxandir,
. ___ contra
_____ protniffa
r______ /eau,»» ^tatbaaiattrte, oidtiiett GuiUclaaeudrailhabeant facultatem , habita informatione rerum di Bajtaeafeat, is> Hictiaaat jtieaajeai, Efÿ«patt
deficientium, A qualitate domus , prout viderint a Exmubm vO«rr Caaantcaia A ^trcbidiactaaa fe · NT· **«·
expedire.
15. Item, fi contingat leAum conduAorum extra <9· Initie b Λ Umt hn» diaara». Ftiia- ayna'
domum ex neceifitate, vei ex defeâu locatorum, tea ie bac tfiiat jervetai idem afae» <y erda , b Mf. 4c
d*quolibet leâo fuperius qualifirato cum leûl- pai fe eaieaa traterta Xfjii MdrrqgM·* . .Sert- Le,k<e··
fl.emiis, A aliis ad ipfum requifitis foivatur per <««·» «wra/apro »»Mw»ari >r»;/ fartt di&e était
menfem,. ut fupra, medius fiorenus Rhenanus. tecerfiratit, rcvtreadte fattr daaafea/ freacifcei
SI tamen leAus eflet melior , profati deputati Epifripai fretam legit ftaadea fcbedtlaa cer­
habeant poteAatem taxandi.
tifia erdiaatieaii &·. décreti, cttfiu ttatr de verbe
,
id. ltem.fi contigerit, quod quis aliquem In do­ ad verbaa [tftitvr talù :
mum fuam recolligeret cum pauca familia , que
domus capax effet unius notabilisdominl , autpra- Decretum dc mm derogândo forl alicujur nationit
feti, ad providendum comfounl utilitati prnfati
de prior itate votorum.
deputandi pote fiat em habeant difponendl, A pro­
videndi. prout iecundum bonam rquitatem vide D Sttrt/ttit £
ti
_iaaralù
Ceafavtievfi Sfttdttt ia
tint expedire .
Spirtta
SeaSt.tgittae
Itti
-r--------------ceagregata, pr» à·*· rccZsip. Item, fi aliquis haberet domum capacem, ftfict
“ “
tairait, fecit cb- ceactrdia aetieava , t»
A non vellet eam focare , praefati etiam tabeant certa feieatia declarat, Jetait, crdtaat
dteeratt,
potefiatem dlfponendi A providendi, prout fecun­ f*»d fahàt fetafer beaeribae ,lecit, prorMMrôiiqp
dum communem utilitatem . circnmAantiis con- cectutetiii feevadaa amrea laedabilea & ceafeefideratis, viderint expediret refervara tamen par­ tcd'aea Beaaaa icclefa atatrii taaaa Cbrift fte domus, in qua talis cum familia fe pofit con- deliaa, eb aatipaù dab’*» ft- ceafeetie regibatfiafervare.
gaüe <T friacifibat ertbedeaie, Ô» rare» roi/r/ait.Item, In cafu quo praefati deputatiοβο,fex,
quatuor , deo ex ipfis, ut profertur , requifiti per
locatorem A condüâoreœ aut alterum eorumdem ^atbafcaa^M Ctàciïiù ftearatibee, ratiaac trdtteic
non poffent contra promlfla, aut aliquod premif- ia bac fieri CaacUia aaftrœti Man, <atl tapaiorum in unam fententiam concordare : Ex nunc farta ab/erraadi oter aatieatt, jfrô ia reffaadta·
nos Ludovicos comes palatinus Rheni pradiAus , da, fiee ia feribeada, aat fgillaadet Vit allai fcc
aut nofiras In abfentla vices geres» , per locato­ gsM/roftM» Jcriffaret , fallatietCi , fratt/atierem A conduAerem aut per deputandos praefatos, aat, fee ________
,____bajafaodi
______ ________
ceUatiaaat.,______
aat atipaa
gifla ab
•ut alterum prsdiAorum eorumdem requifitus >E<Mf/,
aate eeraa
teraa» fcapaeataac
pcafdtatibac., ceatoaetter
etàaattitae vtJ di,r. . —
poteAatem tabebimus difponendi , taxandi, con- 9φα
- 'r - ia
' iffa fatre
'
CaacUia, fve aliet ia ci
cordandi, A declarandi luter partes ipfas infra ter­
minum deorum aut tria» dierum, cui declaratio•I nartes Ipias abfque quacumque coMtadiAtoaa* ien
obftaculo Aire teneantur.
jarit. prtfrittftii at fegafteu , «·/ feaf aticei
tp. Item, quod auditor camerat Apefidlro, vel tattaai fer fraaige , vtl afifted terta acqafa.
•lias per faerum Conciliuta deputande» . quoad
iuppofita CotKilii, A maeiftratumcivium Confiam
tienfium quoad fibi fubjeAos, ad reqnilittonem /errerirarem, art »!mi circa friKttft: llltfufri.
profatorum deputandorum per locatorem A condoAorem, ant alterum eorumdem, aut nos , «*l
vices noAras gerentem requifiti , in cale drfeor«i«, ut prmfenur, teneantur, A debeant, A poteftatem tabeat» quafcutnque exfecutiones facere
cootra quofeumque cranfgreSores, A eottem pu.

K·

>W

’Î.*ÎM‘

CONSTANTIENSE.

·■·»·■·««

„4

Mrffir tOfft prMat tflptfiriaitii iatat aatiaatt A»«nrrabile» PetVum ie Polonia decretorum Dodo■*
- *
Irm ge mandato Concilii Ctalantienfis alta Ria- ^NWO
GHUlSTi
•"ftdit Maae » fnsffrom ad afitaaa kejafiatdi , tvlligibilii voce Icda ia amboae prefeto
Q.iitatqaidrm infiraaneatis leâ<t lupradiAasdo*****
at&at iftttit, aadaeititiauaai φ dMerair:
N/r^ pL Mètihu R tadUtt seram ours Minus Ex > minus incepit tacte isrinoixm. in q«0
ffafiMataaSba» ίβφφφ Φ* t*afauat"» pria·» teccomeaendavlt domlaum loam Rcgctn Na­
ri up twoHe, faaaife faad per prn/serrm erdfoario- varre , offerens eumdem ad Mania beneplacita Con­
War Rrrvrir. jàtatù , erdiaathaHat to ftdif»· cilii Conlliartrnfit. quoad an tone ta fonda matris
statae» m pMÛafe faada facade Cafâtiid <41- Ecclefi· a4 exftirpattaem herefum , R Cchifms&· + patamfceris, nro iateadtt aliat ia a/iaae de­ turn, Λ refisrsnattaem, R alio· tresjfotus Rrgni
nt**» in contrastas facàtat+at tea e^aatAatfai- Navarre , tanquam filiernm obedtaMia in omnitaftattfaa,
tas, R per omnia velle concert tie'tumipfo Con­
cilio ia pntmIRs, R aliis, 1 equitas («erit neccf*
Xa etUeQieae tafieeiaieaa, to datdat Mf.
feriam eoncurrere.
X
Gtnaaaitit.
Qpo fermoM completo, volentes fe unire Con­
cilio, Hem dotanus Exi minas legebat capitalem
*r· aetaw .AtaeutasviM· Htfù Xrwmr.
convocation}· Ia haac amdam.
B NosGuilfelmus AraoldiBsjoneaenfis, R Nicolaus
T'XlEJovis utri»,oaenfis Decembris prasdidiCon. Aquenfis, < Avatar canonica· R ArcbMIacoaas ia 4 **
JL# ffami· ia Ecclefia nuforl «mm bora odava Ecclefia PaMpiloaenfi in lacta pagina magifter, R ·<», a^
*•1 quafi, felt fat fecrotasdam bynodumCoaffau- Joaaae· 4e fietoaa legam profcffbr, tor. Oratores *"·
ticntam teat· Synodusgeneralis. pro unione R in- R procnratorts, Ambaxlatores R confillarii lllacorporation· fiends per reverendos patres vtearsbi- ftrifim) principis R 4omlai, 4omini Caroli Regia
letque viros dominos Ambtaatores HlaftriRmi pun
Navarre, tor. volentes adimplere coaventioaamNecipia Caroli Navarra Regis, pralcntibas ibidem bone initam inter iereniRmam peiacipem dominam
reverendiRmls |n Chrifto patribus R dentals Joaa- Sigifmeadnm Romanoram, Ungarle, toc· Regem ,
R^.crôrrapta/·Leda vi4elicet
primot Milerationedirina Epiicopi, Presbyteri, R
"·
' Gailletmo de F-ssi Presbyteris : Amedeo Sslut··. diaconi Cardinales, Patriarche^ Arcbicpilcopi, Eram, LaeMo de Comitibus, R Francifeo Florenti­ pUcopi, abbates, prepofiti/Accani, archidiaconi ,
no., diaconis Cardinalibus : iiluftrique principe Lado- alilquc Ecclefiarum RMonaeerioram, ifc atfafrt. 1» Mrot
Qwa littera convocationis leda uiqae ad «nem******
vkocomite Palatino Rheni locumtereate ferenMtail
principis Sigifmondi Roasaaorum, R Ungaris. Re­ domines Guilielmus legebat ia banc modem .*
H Nos
gis, necnon Francoram, Aaglits, ArragMlse Jer«.
„
____ oratore· R procnratores Regis
_ Navarre,
talem, Sicili·, Cypri, Daciae, Norvvegi·, Sveciss.C» alioramqua dominorum prefetorum, huic quidem
RMonieRegum,diverioran»quePrincipamJ*rctaa>· ™, capitato’ fatistaientes 'coovocame· vos 'omnes
' runs,tor. Amuaauatoribas,procuratoribusR nunciis. H prelates, Rcnteto· dominos in hac congregatio.
Etameqaam ad aliquam folemultatem divinorum „ ne )axta tenorem dMIi capitali.
Qus idtedala IcRa, prêtant dominas Frandfcas
juxtaCMlaetadinem feRonai»., generalium procel.
fum foret , reverendus Ia Cbrido pater dominus Epiicopas Aretinus de msndato Ipfies Synodi ConFrancilcvs Epifeopus Aretinas de mandato ipfius Sy­ ftaatieofis, ia-t. legebat fcbodalam refpoafivam innodi fecrofand· quamdam papyri fcbedulam ordina­ frafcrijpci tenoris:
M Nos mlfetatioM divlaa Epifeopi, presbyteri .
tionis R decreti, videlicetqood per nomiaatiooem,
figlilatioMm, refpoafionem, proccRonem, ordina- h diaconi Cardinales, Pscrisrcne, Archiepilropi »
tioaem fodas R laciendas per quolcamque Amba- „ Epifeopi, pielati, Rceteribiccongregatididsm
uiaiores quorumcamque domi noram fpiritualinm R u convocationem acceptâmes, R offêrimas «ospetemporalium nulli valeat in titulis, dorainiitaut, M ratus fine dilatione quacnmqee ad procedendum
prerogHlvis novam jus acquiri, R alias prout in „ ad elteriord. Et iafaper requirimus vos oratores
eadem papyri fehedula, cujas tenor inferius infer, M R procuratores predidi, qnateaas ad anionem
tus bibetur, publice, alta R ituelUgibili vocele- M feciendam nobiwnm procedatis juxta tenorem
tertii cspn
capitali convocationis prelidn qui talis
kffMieofi* M tenore/ fi
„ term
OH quidem fehedala, ut prnfertur, leda , deD»> *
eft.*
ft* Tertio , qood prêtais de obedient ia didi
XUL Pap*, tor. vanientibes
« mandato totius congregationis, R Synodi iacrofan- m domini
JBcnediÀi
“—
Fi·· «di- Rst reverendas pater dominas Bartholomeus Ar- „ ad Cooftantiam ftatim fiataaio eoramdem ad dismT * **** chiepifeopes Mediolaoenfis, nomine totius Concilii „ Rem Coociliam Ctaftantieafe, toc. ac fepra.
„ Quibas peraAis, didi oratores R procuratores
RSynodi, juxta ordinationem onuiium nationum,
S«· ad prmfentem fefionem refeondit, R approba­ „ reiponderant dicentes: Nos oratores Rprocara»
„ tores pemdidi pradido nomine animas nos vovit eamdem fcbedulam per verbum, Tlant.
Super quibus letoa, R approbatis magifferHen- „ bis jaxta tenorem didi capitali.
Et ftatim didus dominas Frandlcas AretinasR*
ricas de Piro R Joannes de Scribanis promotores
did· Synodi R Concilii, petierunt per protonota.
rios Sodis Apoffolice , aUosque fcribas R netario·
M Nos prmlaei, R aUi congregati, at fupra, ac­
ipfius Synodi anam R plura, pablicem R publics
ceptamus didam vateMM , R e converfo nos
confici infframenu, prefeatibus prstadis.
robi· orasoribas R procaratoribas armtais dido
Hisnamque fedis reverendi in Chrifto patres R
nomine
jacta tenerem dUU caaitah animer.
domini, domta GuiUelmas Arnold! Bajosunfis, R
______
_ AqutnGs
_______Epifeopi
,___ ».....................
.........
............
Qua «aloae 6c, atprwfcrrar, nda, reverendas
Nfoaiaat
, R honefti
viridemini
Enimines
Erimines de Aymm
Aymar in tara pagina magifter Ar- puer dnminns Berrbeiomma· ArcMepifevpus Mn.
cbidlaonas «senim in Ecclefia Pampilonenfi, R Joan- £diolaneafis nomine tari Concilii Conftantieafis ρ«η-

procuratores iUaft iftml prinei pit Caroli Hefts Na.
Sopor «eibea omnibus * fiaulls venerabili· vit
verre: iafor qnos veMrabilta ait dootausExiad- aaagiter Meurices 4e Pire 4e Ctanta prourotor fe
•m prêta·* capotai, qualiter Mem Rea Naver. procurator Concilii, noeainibesqnibesiaprr., fibi pe­
. aobikt
, fit boaüau trie» ejaidem
r·. tiit fieri iafireateiKv· * iaffrumenta^-tarieoti»
rse, rleras
cieras.nobii
_____________________
,________
~ recommanderont
■
- prmirati
besttidis dominis, Co»di «alita· Rallis protefiib».
VA ftaeeam
fe
Concilio
Sabiequemcrrevereadifftaus ia Chrifto peter 4»·
Cooftanttenfi, gnarum ipfe una cam ipfis collegi·
atausGelllelmus
tituli fendlMorcl presbyterCardU
«ffet.auncibB RAmbanlator: ad quod offendendum
,
ww.._
aolla, autane codes Concill CooftaÎstieaiis 1«ravit
omprocuratorum eu&sdtatisRpo- {· H "·«··i R nomiM '«a fapra, reipottando
• Uadatia ipferom Ambeaiatoram
Ambaeia____ *
. nuncrarum per ipfc «atoribas talc oium peichrae coltatloaem,
‘
ia '«a rcCMMtetNiavit dotninam Refem Navar­
«ertapnblica jnftrumsnia» quorum tonores inferias
re -» _____
aobiies, cferum
SmNMlfteVWlo
h^mJarm ■« lefttttflMMUl <OfMB
_____Λ regnicolas
____ ornalam ft».
_

pMeftatisfeorant omotaR fingulaper ordinem pet tuum, da diligentiis R legalltare iptaram ,ac bons in
CMrift RmomA Tom. XXYIL
R"
<«»*

T

W

’»«»·

CONCILIUM

·—·--»»»·

„t

tensione, «ram habent ic gerunt ad nntonemApicalia ligandi atque folvea^J poteftate dlvn». ————
fanftx matris Ecclefia : Deinde racommendaikto Nos itaque confidera»tes cum ingentlfiardis noftri a- ANNO
ipfo» Ambaxiatores, fit Oratores do laboribus ge- eaaritwünep<ediâamfaaâam matremecclefiamam- CHRISTI
Itis, ficc. Qpa collatione ccactofa fic fiaka, byno- bittone obftinata, AdifugUscoméndentiumdepa- M1*.
dus Ircepit pfalmum cantare, Te DeuluétMi,
- ■
patu adeo concutl fic turbari, ut nullus fit, qui ad
Quo caorato, fuit inchoatam ofifctom Mifl» per compeffionem ejuidem fonft» manlsEcciefif move­
revercndiflinaum patrem dominum Jacobum Epif· ..
_ _________
,rprovidereque
_______ _____________
_ .;
ri non
teneatur,
omni modo______
poffibill
copum Laudenfom cum Introitu de’tanftoSpiriru . enneenutixeique, A inceras noftr» mentis acie r<^
Oflkto Mifl» perafto juxta ritum Aconfoetudinem bol vente» gnerrarum tuirbtaes, (editionum fcaMala,
aliarum fefitoeum foerunc left» litania cum ora- fic
* alia
alla nonnulla corporem A
& animarum pericula
pericula ,
t Ion i bus Ipfius A evanmlto, Hac
pmrrepmm qua letrooAis temporibus propter hocdettftandum
rumas , Ar. A aliis requifitis ad officium divinum ia Aabhorrendum fchifmaJtdlernm matorum inveterapubfici» ipfius Concilii feffioiaibas , foâis, diAis
..
..
lumper univerinm orbem exorta fuere:
A
cupien­
atque comatis,
ic»
te» quantum cum
cunt veoponamuseuaeiuooviare
Deopoflameseifoem obviare ,e^
co­
Qylbus fic peraAl» pro complemento A conclu- que Deo propitio fodare, A bona dlfpofitione prxfione ipfius iefiionis A untoni» Integral!» ipforum e«nte, penitus adnullare : adinftantiam Arequifioracorum cum Concilio Conftantienfi, pralibatus tionem focroianA» Synodi, qua pto fufragils de.
dominus Eximinus archldiaconus A procurator no- Bbiti» A opportunis unionem prafatam concernentiminibus quibus fupra, legebat unum capitulum con- bus majenatein exorare, & deprecari vivaciter non
eludendo totaliter unionem inter ipfo» Ambaxiato- ceflavit;
-*- <
.. »
. requlfitionem
...
.fenecnon adlnftantiam
A
res, A Concilium Conftantieafe,in hunc modum. renifliml principi» Regi» Arragonum cpufanguinei
,, Nas Oratore» pradiAi nominibus, A quolibet noftri cariffiml, recolende me moriar qui nos ad fui
„ ipforum nominate, omnibus aliis moftp.via.ju- conventionem cum excellentiflimo Romanorum Re­
„ re , caufo, forma & nominibus quibus vali- ge fratre noftro catifomo fiendam Perpiniani incita-'
„ dius A efocacius pofiTamus A valemus, omnia vit: in tantae nece/Ctatia articulopropofuimus au„ A lingula decreta , Qatuta, A proteftationes , fltore Domino opportunum confilium adbibere . O
„ necnon convenientes A poAa per facrofanAam utinam defuper datum nobis eflet, ut cum honore
„ generalem Synodum Cocifiancieniemnobifcum di- Qei fic Ecdefi», fic lalubri flatu fidelium poflec
„ Ais nominibus fafta, A decreta odita , A qua commode Circa tantam negotium noflra pretentia
„ nunc funt ierfofius leAo, ipfahabentes profufta- corporalis exhiberi :quod ubi vigilanter mente exfi„ cienter exprelfis A folemniter repetiti» , vico flimus, ibi prxlentialiter propripa explicarem·*
,, A nomine difti Regis prxfati, A omnium re- affeftus .Verum qtria tournera'negotiorum varietate
„ gnorum A terrarum fisarum .ceterorumque quo- diftrahimur,fic bumananatura nonpatitur ,ut ejui­
„ rum nominibus hic lûmes, A proquibu» habe- dem
___ _________
r_____________________________
eVepria corporalis
tdta fimul indiverfis loci»
„ mus mundatum fpeciale,acceptâmes,aftentimus, Cexhibeat fe prafentem, iljosln
noftr»
regia
J parte
...
‘
_j
,, rpprobamns, A folemniter confirmamus. Et Ii- ioiiicitudinls
< ·■·-·- *■-·--------- aflu
- mi mus, quibus
.. . forte
»
nonnumquam
„ militer ficut ipfa Synodus proteftata eft quod precepimus ctelefli dono provifum , ut in alcis fic
„ non Intendit recedere a capitulis jn pradifta civi- arduis negotiis friant A poAnt proinde confaiere ,
„ tate Narbonenficoncordatis,de quibus indecreto ac utili confilio providere. Ac proptera confiden­
„ prefenti» Synodi nunc de proximo edito,qnod hic tes ab experto de fide, prudent ia, Indnllria, & le­
„ volumus habere proexpreflb A fpecificedeclarato gali tate reverendorum in Cbrillo patrum A domino­
„ fafta exftitit mentio fpeciaNs j ita A'nosdifti» no- rum Guillelmi A Nicolai Dei gratia Baionenfis A A„ mini bus,A quolibet eorumfolemniterproteftamur. quenfis epifeopprum, necnon venerabilium magiftroHis fic peraftis, magifter Henricus de Piro pro- rum Eximinl de Aymar arcbidiaconi meni» in Ec­
curator, A procuratorio nomine Concilii prxfati, clefia Paœpilonenfi, A Martini de À Gaecontarla
petiit fibi fieri de prxmiflw omnibus A fingulisa tacr» theologi» profeflor em, A etiam domini Joanprotonotariis (edis Apoftolkx .ceterilqae notariis nisderLacena in legibus Doftor is, confiliar iorum »n.
A fcribis ipfius Concilii Conftantlenfis, unum vel noftrorum, de certa noftra fcientia, confulte ft*1"·4*’
plura, publicum A publica inftrumenta.
deliberate ,diftosdomi nos Guilie|m«toA Nicolaum
Epllcopos» Exi minum fic Murtinum magiftros, »c
Yrteoreferismi Kegb Cere/i Ve^trr/r.
àuinnem In legibus DoAorem, coafiliario» noftr. s a
eftinamus Ambaxiatores, fic nuntios Cingulares,
Arolus Del gratia rex Navarrx, dux Nemo- ipedaliterflE expreffe ,ad tra&andum, confentlcnfienfis. Univerfis A fingulis prxfentes litte­ dutn, concordandam, concludendum gt firmandum
ras noftras Inlpeftorls falutem, A adgtoriofxbetam cum dido Rege quam alio ieu aliisperfonis,
nedift» unionis complementum qoxeumque falu- corporibus, collegiis , aut congregationibus cujufbriter operari. Ex providentia judicis sterni, de cumque obedientix, vel fine eis, in omnibus Λ:
cujus vultu refta judicia prodeunt, jura prodiifle fingulis aft>bus diftam materiam tangentibus Ac Inci­
nofcuntur «qux terram judicent, juftitiam diligant, dentibus «dependentibus fic emergentibusex eadem
A triple lent xquitatem. Hxc fi quidem velut Dei feu eidem annexis; necnon ad intereflendum vke
tellamemum , quo fodas generis humani confiftit, A nomine noftro ac pro nobis IniacrofanAo genera­
corde puro «follicitudlne vigili, Audio diligenti, A li Concilio Conftantienfi, pro uniendo nos, & fa­
debita lunt ftabllitate fervanda .· nam pacem partout, ciendo unum generale Concilium cum ali is ibidem
moleftiam tolant, litet perimunt, nntcuiqaeqnod congregatis, ob deteftandum fic horrendumfchifma
fuum eft tribuunt,jurgiorum materias reprimunt, fedandum, exftirpandum 6t relecandum , & bona
Indi alterum ab altero non permittunt,acperpe- dlfpofitione praeuste adnullandum, unionem uni.
ttentibus injuriam («bvenitur . Abfitergo quod illi, verfalis & pia matris Ecclefia procurandum, re­
quorum oportet juftitlam in conlpeftu gentium re- formationem
___________________
r______________________
etiam ipfius
matris Ecclefic tam_ in
velare, juxta illud , HUigitt Quitte t ftijedieetù Ecapite quam in membris complendum, A ad eleftiorrrraw.
. _
______
rsrraw, a juris veritate divertant;
QeU veriuu
ie nem uaiusRotnani Pontificis procedendum. Apro
tfrru erte eg
- , fir
j Ju/rtM fit tele freffenit
.. , Ipie
..... gijij «ut,, A rationibus qux »d generale Conci­
emm judex xternus, lex , via, verita», fit vita lium de jure ipcftaM A pertinent :A generaliter ad
eft , qui ex alto profpeftans populum , quem ipfe faciendum A complendum omnia A fiagula qux in ar­
creavit, protoplani, deliftodamnatfonis fententiam ticulis traftatisA firmatis in Narbona Ipedficantur. A
Mff. »a- rneroiffe, Regem pacificum unigenitum « Domi- declarantur , A in noftsam animam quodiibet licitum
■»t. f.· num Jefum Chr illum miforicordlter pro Ipfinsre- juramentum jurandum firmandumqiA exercendum,
** '“‘" demptione populi deftinavit; qui carnem noftr» prxdiftosomeesA fingulos after j enacumAmhaxiamortalitati» Indutu», poptriemeumdemab mere·
cruciatu morti» eripuit, A de fuo prêt tofo (anguino quos nor tacere, & requirere, firmare A exercere
redemit «virginem matrem ianftam Ecclefiam ca­ poflem» in & circa pnemifta, Aqucdlibeteorum
tholicam fibi conjugem formavit ; eoam poftre- fi ibi porfonaliter intereffemus ; unem vel ploret,
furreAienem & afcenfam ad ipfum, Simoni Joan- procuratorem ve! procuratore» locofui, qui iimiiem
uis Apoftolo, at capite conftkuto fchifmatis tolle- habeant pocefiatcm fubfiituendum ft lilium re­
reter occafio, faccefive cemmiCt, cua jwtidin tk vocandum toties quoties, cis, vel coram alicui
vMe-

—
ANNO
CHRISTI
iV*-

C

f

♦>?

’V/Λί*

CONSTANTIENSE.

·■»><■«··»·

„»

********* videbitur expendleas. Dantes * concedentes no* Aniftrator; necnon alii domini Epifcopi,prrlati,ac'
proceres, barones , infantones, generofi, ANNo
M’ Ambaxiatorlbns * nunclls jam diâis Ac cui- etiam
< ‘
eHRUTT hbtt earum in
licendam * liberam po- 'burgenfea, venerabiles hominescivitatum,* bo- CHRISTI
**** teflatem ad omnia dt fingula foprcdiâa. Et pro­ narum villarum, totiulqoe alter) us populi procu- *<■·'
mittimus in verbo regio fub hypotheca fit obliga­ ratores A nnncil fpedaies, veftigia* intentionem
tione omniuor bonorum noftrorum prefentium At preoptativam pvafati fereniflimi domini f>| Re­
faturorum , quod nos habebimus ratum,gratamA fit , Ac unionem ipfiu» univerfalis Ecclefia affequi
firmum, quidquid per Ambaxiatores noftrospnedl- ea totis viribus Λ animis capientesconfidentes
Aoe, aut quemlibet ipforum, feu fubftituendum, do fide, prudentia, A legalitate reverendorum in
vel fabftltuendoa ab eis, vel eoram aliquo,nomine Chrifto petrum dominorum Guillelmi & Nicolai
noftro fuerit traâatem, concordatum, firmatum, Del gratia Bajonenfis, * Aqoenfis Epifcoporutn ,
aâum, diâum, geftumve in pramiflis, & quolibet necnon venerabili» maglftri Exi mini de Aymar
prnmifibrum. In ctfjus rei teliimonlum prefentes Archidiaconl tnenfa in Ecclefia Pampilonenfi , *
noftras hujufmodi litteras figilli noftri fecimus ap- magiftrl Martini d de Cuitana facr* théologie s Mi. Sic.
penfioM muniri. Requirentes dt mandantes notarto profefforis, * domini Joanni» de Lacena In legibus «·«·«·* ·
publico, infrafcrlpto quatenus de pramiflis retine­ doâorls, praefati domini Regis confiHariorum , ex
ret Ac conficeret unum publicum inftrumentum, feu fua
________
__
___
„__ <fc libere,
_____ omnibus
certa fidentia
ac fpqute
Kblica Inftramenca. Afta fuerunt hac in villa Bmeliorifius modo, via, vice, caufaAc forma,quo,
melius * efficacius
de Jure--■*
poffun't Àc
nti» Regime regni Navan a , in palatio regio, *
*~ quibus
‘*
ubi de mandato prafati domini Regis Navarre curia debent, fecerunt, conftituerunt, ordinaverunt Ac
generali dominorum praelatorum , procerum, ba­ creaverunt fuos verbs, certos, legitimos , Ac in­
ronum, militum, generoforumque , Ac aliorum dubitatos procuratores fuos * nuncios , ipeclales
populorum ipfius Regni fuit convocata* congrega­ * fingulares, pr«£iros dominos Epifeopos Bajonenta, die xt i. menfis Septembris fub anno a Nativita­ fem * Agueniem, Eximinum * Martinum infe­
te Damini millefimoquadrlngentefimodecimofexto. cta theologia profeflbres, & dominum Joannem de
Teftes hujus rei funt nobilis miles dominus Joan- Lacena doâorem, abfenre», tanquam prafentes,
• Mff O*- M* Dexpeleta Regni Anglia, venerabiles, viri fpecialiter Ac exprefte ad omnia Ac fingula , ad qua
/»» »,</>. domini λ Garfias de Raufa de Vallis, Gulllelmus prafatus dominus nofler rex ipfos deftinavit Am­
r
* Lepis fcutifer honoris, & alii quampluriml, baxiatores Ac nuntios fingulares : videlicet ad tra­
»«.”* *" q«» ibidem interfuerunt vocati, pariter dtrogati. dendum, concludendum
___
.__________
& firmandum tamcumiis M<- /«
Et ego Pellegrinos e Luxi de Lulfareta, Cleri- luftriffimb Rege Romanorum, quam cum alio feu
L’7^,7"* <“* JPampllonenfie di cuce fia , publicus Apoftolica aliis perfonit, corporibus , collegiis, aut Congrrautoriâate notarius, qeipr«mHCs omnibus *Cn- gatlonlbus cujufcumque obedientiar, vel fine eis,
gulis, dum fic, ut prefertur, per prarfatum fere- in omnibus * fingulis aâibus diâam materiam
niffimum principem Ac dominum noftrum , domir Ctangentibus , ac Incidentibus, dependentibus, ac
minum regem Navanat inpracfata curia Generali erhtrgentibus ex eadem, feu eidem annexis ; necagérentur Ac fierent de ipfiusdomini Regi manda- non ad intereffendura vice ac nomine diâorum do­
to, una cum praenominatis teftibus prefe is Inter­ minorum confli tuenti u tn , At pro eis iniacrofando
fai, eaque fic fieri vidi At audivi, in notam fum- At generali Concilio Couftantienfi pro uniendo Ac
pfi, ex qua feoc ptttieat publicum Iftrumentum faciendo unum Concilium generale una cum diis
manu propria in forma fuperius annotata ferIpfi, ibidem congregatis, ob deteftandum Ac horrendum
hic me fabferibens, fignumque meum folitum * fchifma fedandam, exftlrpandum, refecandum , dt
confuecum una cum appenfione figilli ipfiusdomi­ bona difpofitione praeunte annullandum, unionem
ni regis appofui sogetus , A requifitus In fidem univerfalis fanAn matris Ecclefia procurandum,
At teftimonl em omnium &fingulorum premiiforum. reformationem etiam ipfius fanâa macris Ecclefia
tam in capite quam ia membris complendum, At,
Prttarettrituu
eltri Ht^ii Xavxrr·.
ad eleâionem uniti Romani Pontifias proceden­
dum , Ac pro aliis caufis At rationibusqua ad ge­
In pomlne Domini Jefa Chrifti, Arnen.
nerale Concilium de hire fpeâant At pertinent ;
Ac ad faciendum At compleram alia omnia AcfiolRnfentis publici inftromentl ferle cunâls pa- gula, que In arcieùlis'traAatis,
4AC firmatis in
“ ‘
teat evidenter , quod de mandate fereniSml DNarbona
Ipeclficantur
A declarantur
—-------—A inanimas
------------------------dxcellentlfCmi ac domini noftri domini Caroli eorum, At e cui vult eorum quodlibet licitum ju.
Del gratia Regis Navarrat, ducifqueNemofienfis, ramentum prarftandum firmandumque, jurandum dt
fait in villa Pbntis Reginc Regni Navarre in exercendum ; pradlAos At omnes At fingulos alios
Eilatiis regalibus curia generalis tam dominorum aâus una cum AmbaxIarorLbositluftriAimorum re­
pifeoporum, prelatorum, quam multorum aobi- gum Arragonum At vaftefia, quo» pr«fati domini
liumdomlaorum A procerum , baronum , militum, conftiraentes facere, requirere, firmare dt exer­
infamorum , generoforum, burgenfium , ac vene­ cere poffent, in At circa praoiiffaA quodlibet ip­
rabilium homtaam, feu virorum civitatum bona­ forum, fi fibi perfonaliter intereffene; unum vel
rum, villarum, totiufque alterius populi diâi Re­ pleres, Procuratorem feu Procuratores loco fui,
gni, per fpedaies nuncios* Procuratores potefta­ qui fimilem habeant poteftatem fubftltuendi , Ac
tem pleuriam ab unlverfitatibus habentes ad in- eum vel eos removendi toties, eis , vel rorum
i refer i pta peragenda, fpeclalicrr & ab expreffo con­ culibet videbitur expedire. Et cum unio prafata
gregata , ac Veiam celebrata t prcfatefque domi­ univerfalis land· matris Ecclefia» fbrtiatur effenus nofter rex cum ingenti, ut alfaevit, cordis âum , fpeciaUter At exprefie ad impetrandum lit­
fai amaritudine uaiverfalem, fanAam, 8t piam teras opportunas cujufvis tenoris a fummo Pontimatrem Ecclefiam, ambitione,. uviuiuiunic
obllinationeatque
ni(u« fice i pro erigiendo j duas, tres, quatuor vel ple­
in de paoatu adeo concutiA Eres Ecclefia» cathédrales A Eplfcopatus ia profato
diffugiis contendentium
eft .xgujuadcoinpaffio- regno, ad decorandum dt augmeataadem hoôoeem,
turbari referavit, ut nullus
■
nem ejuidem
t. '
matris Ecclefic moveri non tenea-^A utilitatem memorati domini noftriRegis Are---------onnl
mo<jmodo
o potabili.
IdeoIdeo
ad ad
gni Navarre : aecoea etiam litteras dilpenfttta.
tur, -----providereque
omni
potfbili.
a. tintereffendum
------- *—■·— vice
— A
·_nomine
----- Ηβ(Β
|pgel joe,m R·*}» filiabus dt nepee, ut
comparendum A
ipfius in iacrofanâogenerali Concilio Conflantietu matrimonium contrahere A nubere podfint, noa
£, A ad procurandum unionem facrofanâar matris obftante impedimento cujufvis gradus confhagulEcclefia, A ad traâandum, A concordandum, ac nitatls, vel afitairatis; A hoc propter grande bo­
ad conci edendum, faciendumque omnia alia A fin­ num, utilitatem At honorem prafati domini no­
gula, qua ad generale Concilium fpeâant Aper- ftri Regis, & regni, Ac toties populi; & gene­
tlnenc ratione hujufmodi unionis, certo» Amfcavia­ raliter quatramque litteras rei publicat augmentores A nuncios fpedaies conftituiffe declaravit < tattonem, honorem dt utilitatem concernentes im­
Quapropter reverendiffimus in Chrifto pater * petrandum , Ac obtinendum ; ac faciendum , dicen­
dominus dominas Lancetotus de Navarra fedis Apo­ dum , gerendum At exercendum omnia alia Ac fin­
ftolica protonotarius, prafati domini noftri Regis gula , que boni, veri At legitimi Procuratores fe­
Elius, A Ecclefia Pampiionenfis perpetuus admi- cere poffunt dt debent, dt qu* iu pramiflis A
Rtr
CmkU. Gt^rai. Tom. XXVII.
Rrr i
«
circa

F

_»»»

CONCILIUM

coiimv....

Ιβοβ

* quodlibet pr*miffornm depen- Aquautum poteft contenta In didis articulis , «t “Tmno
cwt tcTf
* emergentium ex eis aeceflaria fue- prsfertur, ficconcordatis adimplere ; quia pluribus
C sua·
rior f<e e|iaw opportuna i dt que Ipfimet domi- allis-negotiis
-- -11-occupatus
------ —
r—··-----— GH«STI
perlonaliter
accedere
no* ul
*
ni , conftitucntes dicerem , facerent, gererent , poteft; idcirco ex certa (cientia fua confliruit ,
exercerent, dicere .facere, A exercere poffenc, G fecit, cruavik , A ordinavit lues veroe A certos,
in premilfis otnnibus fic lingulis perlonaliter inte­ legitimos » A indubftatoeprocuratores t aAgres, forvient ; etiam fi fint , qua mandatum exigam Aores > defenibres, A negotiorum inorum geftores,
« trt<*n*g·* Ipccisle , dt majora, dc erav tora eflent , « A nanctos fpeciales A generales, vide Beet reveren.
r·-· ,·,. qu* in prxlenti procuratorio fint expreffa, ac e- dos in Chrifto patres A dominos Guilietmum Arnoitiam talis natur* forent, quod merito prefentiam dlBafooenfem, A Nicolaum Aquenfem Epifcopos,
perfon* requirant: Dantes & concedentes prefati A honeftos viros dominos Eximinum de Aymar in
domini conftituentcs didis luis procuratoribus, dt lacra pagina magiftrnm, ArchMIaconum menfor i*
cuilibet ipforum in folidum , adenam A liberam Ecclefia PampitooenG; A Joannem de > Lacenale- bMtf.
poteftatem, demandatum fpedale, omniadtfingu­ KB DeAorem , Aicaldum curi* majoris regni ·· ·
la fapradiâa nomine ipforum dominorum conftivarr*, licet abfentes, tanquam prefentes, A
tuentium faciendi & exercendi. Promittentes pr«- quemlibet eorum In folidum, ad comparendum nofati domini conftituentes mihi notario
In- mine ipfius confticuentis A pro eo in diAacivita---- publico
,-----fraferipto, ut public* perfone legitime Ripyiantl B te Conftantienfi ; A ad intereffendum pro uniendo
A recipienti, vice A nomine omnium A fingulo- fe diAo afferto Concilie ad faciendum Concilium
rum, quorum intereft , vel intererit, ratum «gra­ generale una cum ibidem congregatis ; A ad tratum, A firmum perpetuo habituros id totum, dt Aandum, ordinandum , A ftatuetidum una cum diquidquid per didor procuratores fuos , dt eorum Ais dominisde Concilio predIAo illa qu* pro exquemlibet, aut iubftituendum , vel iubftituendos Rirpatione prvdiAl peltiferi ichifmatis , A h«re­
abeis, veleoruinaliquo., fadam,adum, geftum, turn » pro unione fanA* Ecclefi*, pro reformatio­
vel ordinatum luerit In premilfis, dt quolibet pra- ne univerialis Ecclefi* in capite A in membris,
rn i florum, Iub hypotheca dt obligatione omnium A pro unico eligendo paftore, Apro aliiscaufisA
& Ungulorum bonorum fuorum , ac Ecciefiarum , rationibus, quuad generale Concilium dejureipecivitatum, villaium , locorum dc univerfitatum Aant A pertinent, fuerint traAanda , Ratuenda, A
pr alatorum, fub omnibus juris A fadi renuntia­ ordinanda,cum dependentiis , emergentiis, & con­
tionibus ad hae neceffarils, pariter dt cautelis . nexis: A ad ratibeandum, A approbandum omnia
De quibus omnibus dt fingatis fupradi&i domini A fingula itydiAo Concilio, traAata, ftatuta, A or­
conftituentes requifiverunt me antefatum dt In- dinata , penna, vei juramento, prout eis, vel eo­
fraicriptum notarium publicum, quatenus confice­ rum alteri videbitur expedire,faciendum . Et gene­
rem À retinerem unum, vel plura, publicum in- raliter omnia alia A fingulafaciendum , dicendum,
ftrumentum, feu publica inftrumenta.
iCgerendum, procurandum, Aexercfndum, qu*bo­
Ada fuerunt loco Pontis regina pradUto, die ni, veri, A legitimi, ac idonei, A fufficientes pro­
Xll. menfis Decembris , fub anno a Nativitate curatores facere poflunt A debent, A qu* inpr*Domini MCCCCXKI. prefetuibus nobilibus viris miffis, A circa pr*miffa A quolibet premifforum
dominis G at fia Luppi de Refci de vatiis, Willel- ac dependentiam, A connexorum, incidentium, et
mo de Serch fcutisfero honoris , A multis aliis emergentium ex eis nectffsria fuerint , A etiam
notabilibus teftibus ad premiffa vocatis fpecialiter opportuna , prenommatii capitulis inviolabiliter
obfervatis; Aqu* ipiemet diceret, faceret, gere­
& rogatis.
Et ego Peregrinus Luppi de Luffarreta clericus ret , dicere, facere, A exercere poffet, fi inpr*.
Pampilonenfis dimcefis audoritate Apoftolica nota­ miffis omnibus A fingulis perfonaliter intereffet ;
rius publicus , dt juratus , qui pramilfis omnibus etiam fi qu* fint qu* mandatum exigant nugis
A lingulis, dum tie agerentur dt fierent, una cum fpeciale , A majora effent neceffaria, quam ea qu*
prenominatis teftibub prafeds perlonaliter inter­ inpr*fenti procuratorio funt exprefla ; ac relevans
fui, eaquefic fieri vidi & audivi, ad InftantiamA tx nunc , A relevatos effe volens idem dominus
lequifitionem prxfatorum reverendilfimorum domi­ conRituenrdiAosfuosprocuratores, Aeorumquem­
norum, ac nobilium, dt aliorum dominorum con- libet ab omni onere fatifdandi : promittens bona fide
ftituentium in notant 1er ipfi; ex qua hcc prxlens mihi notario publico infraferipto pr«fenti , ftipupublicum inftrumenrum procurationis manu pro-Dlanti, dt ftipufationem hujuimodi in me folemnipra Icripfi: cui me fubfcribens lignum meum lolitutn ter recipienti, vice dt nomine omnium dt fingu­
Aariuetum, rogatus & requifitus in fidem ,<3cte- lorum bonorum, fe gratum , ratum , atque firmum
ftimonium prxmiffotum cum tuter Unco ubl legitur, perpetuo habiturum totum illud in toro , vel in
Et Epiicopatus. Datum, & adutn, at iupra.
parte, per didos procuratores fùosdt eorum quem­
libet la pr*midù, dt circa premiffa, Aquodlibet
Trtcurettriaet Nantie i Dtteei Mett Merit ie
prsmifforum diAum , fadum, & geftum fuerit ,
Tattle.
ieu etiam quomodolibet procuratum . De quibus
omnibus A fingulis fuprad>Ais diAus dominus conftituens requiiivit me notarium publicum infraIn nomine Domini. Amen.
feriptum, quatenus retinerem, A conficerem fibi
Rrfentis publici inRrumentl ferle cunâïs pa­ publicum inftrumentum.quodhio proprio in pendentic *?*?· *
teat evidenter, quod anno a Nativitate ejuf­ figillari fecit. Ada fuerunt h*c Oleti , Pampiio-1„.
dimcefis, anno, indi&ione , die, A menfe ,
dem Domini MCCCCXKl. Indiâionc nona, die venenfis
­
ro Xll. menfis Oâobris reverendus In Chrifto pa­ quibus fupra, pr*ientibus difcretis viris dominis
Joanne
â Aerilao Presbytero, A portionario did*
ter & dominus Xanâms, miferatione dlvinadeca. _ Ecclefi* fanAi Petri de Olito; A Joanne de OB- Ulw’
irus Ecclefi* collégial* beat* Marisa de Tutela
Tirafonenfis dioscefis, in mei notarii publici . A E to. carpentario vicino diA* vili* de Oiito , dleeteftium infraicriptorum ad h*c fpecialiter vocato­ cefis PampUonenfis , teftibus ad premiffa vocatis
rum A rogatorum prscientia perlonaliter conftitu- fpecialiter A rogat ».
Et meGarfia de Senofia clerice PampiJonenfi pu­
tus , propofuit
dixit : Quod cum lecundum cer­
ta capitula inter Ambaxiatores totius fere Chriftia- blico audoritate Apoftolica notario, qui premiffts
nitatis ultimo ia civitate Narbonenfi Iu per exftir- omnibus, A fingulis dum fit, ut prefertur , per
patioae prsientis peftileri Ichifmatis, Ahcrcium, diAum dominum conftituentem agerentur, A ne­
A pro reformatione nniverlalis Ecclefi* in capite rent , una cum pr*nomlnatis teftibus prsfenr fui,
& ia membris concordata * firmata fuerint pet eaque fic fieri vidi, A audivi, A In notam rece­
reverendos in Chrifto patres dominos prdatos , pi : de qua hoc pr*lens publicum Inftrumentum
cettroique viros Ecciefiafticos in civitate Conftaa- procurationis manu propria feriptum In hanc publi­
t ienfi, ut afferunt, adCmcilium generale congre­ cam formam redegi , cui me iubicrlpT , A figno
gatos, periplorum litteras convocatorias, ad com­ meo confuero cum appenfione GgHll diAi domini
plendum contenta in didis capitulis, fic , ut pre­ Deeani de Tutela conftltuenth fignavl , in fidem
fer tur , in civitate Narbonenfi concordatis ad didam A teftimonium omnium A fingulorum premiffbcivitatem Conilantienlem accederet. Et ipfe volens rum requifitus A rogatus.
"anno

firca

P

Zv/fru-

·_

joa
MWCS
t, XXIII.

iftnt
aOO s

CONSTANTIENSE.

‘,C,‘™NDUI

1001

Afrafcripto, fiipulanti, & receptionem ilipulatioms
CHRITSf
frreerarieais
tihlu it Oint■ hujuimodi in le recipienti, fubhypothecaomnium ANNO
dUtCtft.
fit Cingulorum bonorum difti noftri monaflerii, nos CHRISTI
ratum dt firmum perpetuo habituros totum id,&
fic Gngulis pr*fentes litteras infpe- quidquid in toto vel in parte per diftos procura­
VJ ftarlfi notum facimus per prefentes , quod tores noftros , fic eorum quemlibet in praimiflis &
Joannes mifaratiooe divina aSbas tnonafteril circa prae mi fla diftum, faftum, fic geftum fuerit,
beata Mana de Ôliva ordinis Ciflercienfis, Re­ feu etiam quomodolibet procuratam. In cujus rei
gni Navarra, dioecefis Pampilonenfis, frater Joan­ teftimonium pralentes litteras, feu praeiens procuranes Felix prior, fratres Petrus de Sangoffa lub- donis publicum inftrutnentum per notarium publicum
Etor, frater Murrinus de λ Cadre ta cellerarius , infraicriptum fieri fecimus, fic figillorum noftroater Petrus de Bftela infirmarim, frater Michael rum abbatis fic conventps appenfione muniri. Da­
de Galiipenfio fact i fla, monachi difti monaftjeriide tum fit aftum.in praefato tnonafterio',
OlivS, co.igregati, ut moris eft, ad fonum cam- menfis Oftobris , anno a Nativitate Domini
___
pan* in palatio infirmari*, qu* eft ante capel­ J4CCCCXH. prefentibus viris diferetis Arnoldo
lam Jefu Chrifti in difto monafterio; quem locum Gar fia: de c Stagtna portinario Ecclefi a: parochia. pro capitulo ft loco, capituli ad infraicri-pta pera- Us dc CaroCaftro, fie D'daco d de Mediano feu- Ml.S.h..
Kndum elegimus , capitulantes , Bc
fic conv<
conventum B tifero, teftibus ad prrruifla vocatis pariter fie to-,
mH.
gatis.
ii monaflerii facientes . Cum fecundum tcerta
_
capitula inter Ambaxiatores totius fere ChriftiaEt ego Joannes Martini de Cilletis presbyter
nitatis ultimo in civitate Narbonenfi fuper exftir- diœeêGs Pampilonenfis auftoritate Apoftolica no­
pattone pratfentis peftiferi fchifmatis , fc b*re- tarius prrmiflîs omnibus fic fingulis, dum fic, ut
ium> fit pro reformatione univerialis Ecclefi» in praefertur, agerentur fic fierent , una cum prae­
capite fit in membris concordata fit firmata , .fai­ nominatis teftibus pratens peiionaliter interfui:
sons per reverendos in Chrifto patres fc dominos, fic de mandato Jiftoruns dominorumconftituentium
dominos pr te latos, ceterofquc viros Ecclefiafticos hoc prefens publicum procurationis inftrutnentum
In civitate Conftantienfi fic, ut afferunt, ad Con­ mea manu, propria Icriptum ,flipulationcmque pro­
cilium generale congregatos, per ipforum litteras fatam vice fic nomine omniumficCingulorum .quo­
convocati ; ut ad implendum contenta in dlAisca- rum intereft, feu inrerefft potuit quomodolibet
pitulis, ficut prntertur , in civitate Narbonenfi in futurum, folemniter, ut prtefertur, recipien­
concordatis, ad diftam civitatem Conftanticnicm ti, fignoque meo confueto fignavi , in fidem fic
accederemus i Et nos volentes , quantum goffii- teftimonium omnium fic Angulorum pramifforutn
anus, contenta in diftis capitulis , ficut ‘ praefer­ rtquifitus &: rogatus.
tur, concordatis adimplere , quampiuribus arduis
negotiis difti noftri monaflerii occupati perfonali-C
it Τ.τφη»,
ter accedere non poliamus. Idcirco ex noftra ccrcf ^ttct
ta fcientia conftituimus, creamus, fc ordinamus
r
A ■
omnes fimul fit in iolidum noftros veros, certos t
In nomine Domini, Amen.
legitimos, fit 'indubitatos procuratores , aftoccs ,
faftorcs, defenfores, fit negotiorum noftrorum ge.
flores, ac nunctos-ipeciaies fit generales , videli­ T)Er hoc prafens publicum inflrumentom cuncet reverendos in Chrifto patres dc dominos . do- £ ftis pateat evidenter, quod anno a Nativita­
minos Guillelmum Arnoldi Bayonenfem , & Ni­ te Domini MCCCCXKI. indiftione IX. die vero
colaum Aqueniem Epifcopos, fit hone ftos viros do- XXIU. snenfis Julii, fubtraftione fafta in Regno
. minum Eximinum de Aymar in Iaera pagina ma- Navarre: , in mei notarii publici infraicriptr, texiftrdm, archidiaconum menti* in Ecclefia Pampi- Aiumque Infrafcriptorum ad hac ipecialiter voca­
MCIvM-jonenfi, Bc Joannem de f tacens legum Doftorem torum & rogatorum pratentia cxfiftcntes fc con"
Alcaldum curte majoris Règni Navarre licet ab- ftltuti perfonaliter, congregati ad Tonum campalentes, tanquam prefentes , fc quemlibet Ipfo­ n* > piout eft fieri confuetum , reverendus in
pater frater Michael de Galiipiento abbas,
rum In folidum ad competendum nomine noflro Chrifto
_
& pro nobis in difta civitate Conftantienfi i fic ad frater Bartholomeus de Tirafona prior , frater
intereflendum pro unierdo fe difto afferto Cbncl-D JEgidius
< de Facibuscel- . Ml. X.
.... ------ iubprior,
.
. frater Mieha··
·
lio, fit faciendo Concilium generale una cumatiis lerarius, frater Joanqes de Araciel monachi , & f..1· >·> <·«<
ibidem congregatis ; fit ad rradandum , ordinan­ conventus tnonaftêrii de Fitero in Regno JMavar- ι····’·«./'·
dum , fit ftatuendum una cum diftis dominis de ra, ordinis Cifterdenfis, fic Tirafonenfis dicecedifto Concilio, illa qua; pro difta extirpatione di­ fis, gratis, fit ex eorum certa icientid, ac volurfti peftiteri fchiimatis & herefum , pro ianfta tate fpontanea, omni eo meliori modo,via,vice, ··«’
unione Ecclefi· in capite Bc' in membris, fc pro caufa fit forma, quibus de jure potuerunt fit deunico eligendo pallore, ac pro aliis caufis Bc ra­ buerunt, fecerunt, creaverunt, fit folemniter or- act.
tionibus, que ad generale Concilium de jure pec­ dinaverunt fuos veros, certos, legitimos, Bc in­
tinent fc fpt&ant, juxta fc lectindum articulos , dubitatos procuratores , altores , fic negotiorum
4ui , ut prefertur, Narbone concordati fuerunt , fuorum genor es, ac nuncios'fpeciales fit genera­
traftandum, faciendam , fc ordinandum, cum ae- les, ita quod ipecialitax gcneralitati non de roget,
pe udenti is, emergendis, fc connexis c fic ad rdtl- nec e converto, videlicet multum , honorabiles
anp* circumCpeAioais viros dominos fiximificandum fic approbandum omnia fic fingula indifto Bc nU|
de Aymar
magiltrum
pagin.s
Canciho traftata, ftatuta, fic ordinata, ptrna,
vet num
i__ ,lacr*
__
_ , archi____
juramento, prout eis vel eorum alteri videbitur diaconum menfc in Ecclefia Pampilonenfi, nobifaciendum. Et generaliter omnia alia univeria fic lem virum Martinum de la C*yra militem, frafingnla dicendum , faciendum , procurandum ficEtrem Martinum de J Gahtarra magiftrum in iacra/ mCc*.·
exercendam, qu* veri procuratores facere pol- pagina ordinis
.....
*" ’Joannem
~
■- Rhe- *'?"·
Minorum,4 fit
dc
funt fic debent, fic que in premiffis fc circapra- dana decretorum Doftorem, nanctos five Ambaxiatofea
fereniflimi
principia
Regis
Navarre
miffa, fit quolibet premifforum, ac dependentium,
connexorum , incidentium fic emergentium ex eis ebientes , tanquam prafentes, fit eorum quem­
neceflarla fuerint, ac etiam opportuna, prenomt- libet in iolidum fimiliter, ad conicntiendum, ap­
susis capituUs inviolabilitei observatis ; fc qua probandum ; radicandam, fit omofogandum In ele­
Stofmet diceremus , facerem·* fit exerceremus , ftione fummi Poptificis facienda in Concilio Condicere, Cicere, fc exercere peffemus, fi pramii- fiantienG, in nraientia Regia Romanorum , dofis omnibus fic fincalis perfonaliter intereffemes i minorum“
____
dominorum praefidentium
•ttomfi quadam fiet, qua mandatum exigant om- quatuor nattonum ibidem exfiftentium, vel aliogis fpeciale, ft majora eflent, quam ea, qua in rum qnorumcnmque ad bocpoteftatemhabentium :
praientl procuratorio funt expreffa. Et relevan- ft ad prafentandum 1 uppl icat tone s, articulos , li­
tes ex nunc, ft relevatos effe volentesdiftos pro- bellum , feu libellos, ft qualcumque petitiones ,
tutatores noftros ,ft eorum nuemlibet ab omni futnmarias,alias feripturas , quacumque negotia
oaocc fatlidaadi, promittimus bona fide notario in- tangentes, ft ad jurandum in animam diftorum
confliANNA

·

ιοο,

«r£æ·

.

CONCILIUM

,
" '
c-moicti
.1TI
14

"4“·Κ"” ‘

lo04

canititaextlum da ftaada A parendo mandati*ite-Aroaa Abbati* A «eventu* appenfione materi .
e* matri* Ecclefia*. vel aitad qoodcamqne lici· Datem A adum ia dido noftro modofterto 41«
u™ juramentum, A Amam generaliter omnia a· ■»»>· moafi* Oftobris, anno a Nativitate Domiviris
damini* frv 14 *
«ia uiuvtria A fingula focidndqm, dicendam, pro- «i iKCCcxri.pesrtentibus
.......dltorefis
.
.........
curandum A exeterndum, qum ia premlflis , & U« J feaaae Daibeis, ordinis fcnftt Aumsfti cm». . M(.
quolibet premiffaam temper périmai i ter interef- venta* Stelleafi*, ttiiHi «dptnmifta vocatl* Ipo- W 0 ►*·/
ient, A que natarum A negotiosam merita pu­ daliter & rogati*.
♦
llulant A requirant , etiamfi talia fixant , que
Et efo Michael Saadi de Vldarve Prt*byttr .
mandatum aliud exigerent magi* fpeciaie. Promif erunt que mihi novatio poblico infraferipto, ut b» uval*»*! ** cwfcui* ««m»
pvwrcrtur . ne·
pertona publica, Ibidem pratenti, flipulanti , A rent A agerantur naa cens ^«»obim('h teftiba*
idemairer recipienti, vice A nomine omnium il­ prelcM iateiftri pettoMüter; & 4« modatodift»iorum A fingulorum, quorum iatereft , intererit, ram domiaoram conftltuarrtiam hoc prefens proleu iaterefie poterit quoaxqfollbet * in futurum , caratioah pablicum infoementam ma aliis occeie ratum, A gratam , A firmum perpetuo habita­ pato negptii* per alinm fcrlptum, 4e nota net me
ro* totum id» A quidquid per d<ftt» procuratote*, recepta extraxi ; ftipoiationemqae hujulmodi ,
feu eorum alterem aftum, diftum, taftumve fue- prout iapra deferibltur, imtnedsaro vie* & norni'rit m pramirtu , A quodlibet pramiflorum , vel
i “B ne omnium A fiagaloram, quorum iatereft , vel
alias quomodolibet procuratum. De quibus omni­ intererit, recepi .■ cui me fiabicribent figno meo
bus A (infulis fupradtftt*, difti domini roaftituen- roniaeto figoavi, in fidetu A teftinronium omnium
tes voluerant, confetiferum, petierunt A requifi- & fingulorum prsmiftarum requifitut & rogatus ,
verunt, fibi A difti* procuratoribus recipi , fieri, un* cum appenfione figiliorumdiftoram dominorum
atque tradi unam vel plura , poblicum A publi­ Abbati* A conventu*.
ca, inftromenrum A inftrumenta , per tne nota­
rium publicam infraferiptum. Aft* fuerant hac Vr»c»r^»r»· Mhtù d» Jrribù , PtMpbiltMa/i
in capitulo ptafai monafterii anno , indiftiotsc ,
•tect/u.
die A mente, quibus fupra. Pratentibus venera­
bilibus A giicretl* viri* Joanne d* fanfto Marti­
Niverfi* A fingali* pratentes litteras tafpeno , A Kutlfao habitante Tutelis Tirafonenfi*
fturi». Notum facimus per prefente* eaf4
di cere fis, A Joanne de fando Petro laico dlmcefit dem, quod nos Joanne* mi ferat tone divins Abba*
Baionenfis, teftibus ad pramilfa vocatisfpedaliter monafterii beat* Maris dp Irachit, ordini* ianfti
A rogatis.
Benedifti, regal Navarra , Adtcecefis PampiloaeoEr ego Garfias de Carparrofio Presbyter Pampi- fis, band us M>chaeli* de a Aregny prior, Joanne* « Mff.
loncnfis dioeccfit , publient Apoftohca auftorltate /Exin
, _____
Defchauav prior fanfti Clementi* , Sancias J·»·
notarius, pramiflts omnibus A fingulis, dum fic , QGarfi·
Xàarfi* de e M'nica bofpitalarius, A MartinusReut piafertur,
A ncreac
fierent,, ana
unacumprar, agerentur a
cuaspr*- migii de aAureft fact ifta , monachi monafterii pr·- „'i.
nominatis ter"
,
'/ , eaque omnia A difti beat· Man* de trachis , .congregati ad fb- * »*C
eftibus pratens
fai
tirigul* fic fieri
...natam
____ __
Seri vidi A audivi , A_ In
re- num cajnpane, at moris eft, in clauftro diftimo- îhw'r
cepi ,'ex qua
pratens publicum inflrumentum mfterii, quern locum pro capitulo A loco capitulari
aa hoc prefens
H
manu mea |propria feriptum in hanc publicam for- ad infrafcripca peragenda idoneum elegerunt .
mam redtgi
cvnfueto ’ fignavi , In
.. Quia cam
i, fignoqne meo cvniueto
cum fecundum certa capitula inter Amba
Amba-­
fidem A teftimoaium pia mi iorum .
xiatores totius iere ChrlQianitatit ultimo incivitate Narbonenfi, fuper exftirpatione prêtent it peTr*cxr«t*rtem jtHetii à· treeti» Teetpilteteft
ftiteri fcbifmatis & herefum , pro reformatione ,
Ac. Idcirco ex noftra certa Alenti* conditu i mu* ,
creavimus & ordinavimus, omnes fima! & ia foNïverfis A fmgullt pratentes litteras iafpe- Ii dum noftro* vero* , ce r toi, légitimât A indubi­
fturit. Notum facimus per eafdem , quod tatos procuratores, afteres, <yc. omnet fimul &
nos Ferdinandut de Vaquidano nriteratiooc divina
eorum quemlibet in folidum , videlicet reveren­
Abbas monafterii beata Maria de Yrancto , ordi- __________
_________
do* in Chrifto*_ patres
A domino* dominos Guillelni* Ciftcrcienfis, regni Navarra dioccefis Pampl- mum Arnold! BajonenTemi .- te
A mcoiar
Nicolaum Aquenlonenfis, fratar Arnaudos de Anartuca prior, fra Dfem
Epifcopo*,, A reverendum
)fem Epifcopo*
revertndum in
In facra pagina mater Michael de Anartuca (ubprior , frater Xantius gîftrum dominam Eximiam A Aymar Canonicum,
,
i. de λ Ymrita facri fta , frater Joanne* de Irmuel- tire. necnon magne littérature dominum Joannem
L' 't* t '* * fr*ler Petrus de b Reta , monachi in prsadi- de * Lacen* legum doAorem. abfente* , tanquam > »r.
^’fto monafterio beata Maria de Yranciocongrega ­ prêtent**, A eorum quemlibet in folidum , ad"44·
ti, ut mori* eft, ad tonum campan* ante altara comparandam nomine noftro A pro nobi* In civi­
beat* Catharina in difto monafterio, quem locum tate Coaftantienfi , ubi plure* prmlati, ceterique
pro capitulo , A loco capituli ad infralcripta pera­ viri Eccleftaftki , qui pro fando Concilio , A pro
genda idoneum elegerunt . Quod cum fecundum negotiis expediendis, Ac. ut fupra i* alio Abbatis
ce'ta capitula inter Ambaxiatores toriul fere Chri- Psftnpilonenti*. In cuja* rei teftlmoaium prie fen­
ftianitacis ultimo in civitate Narbonenfi iuperex- tes litteras, trc.
ftirpatione pratentis fchifmatr* A herefum , A
Datum A aftum in dido noftro monafterio, die
pro reformatione univerfalis Ecclefia tam in ca- xiv. menfis Odobrit , anno a NativiUte Demini
Jiite quam in membris , concordata A firmata , atccccxvs. prsefcntit difereti* viris domini* Mi­
iiimus per reverendos in Chrifto patres A dominos chael* Sanci i de Much, A Joanne Martini de Leptalatos, ceterofque viros ecclefiaftlco* in civitate xat Presbyteris didar ditxccfi* Pampiloacnfis teConftantienfi , ficut arteiunt, ad Concilium gene· ftibos,
___ , v&e.
.
rale congiegatos per ipfum litteras convocati, A E Et ego Michael Saiacil de Vidavve pretbytep to­
ad complendum contenta in diftis capitulis , ficut ftoritate Apoftolica notarius, pramitfi* omni bus A
pr«fettur, in lifta civitate Narbonenficoncoidatis, fi ngulu,
.
- et fefr» i* praeiew .
&c.
ad'diftam civitatem Conftantienfcm accederemus.
Et nos volentes, Ac. ar /apra iapr»car«r«ri*.4b· Tracarararn m ptrfteereut e»iet Kccltfa cttttiiett ’
*
ietu A Oh*·. Idcirco cx noftra Aienti* conftiΤπ·/···»βι tlutct/ü.
tuimus, A*· Omnes fimul, A in folidum noftro*
veros, legitimos, bc- Procuratores , tbc. re vere nIn nomine Domini, Amen.
dof in Chrifto patres A dominos Gullielmum Ar.
tnldi Bajoncnfem, A Nicolaum Aquentem EpiicoEr hoc prefen* publicam Inflrumentum cunAi»
pos, A reverendum in facra pagina magiftrnm Epareat evidenter, quod anno a Nativitate Do­
xitnium de Aymar , fpc. necnon , b*· dominam
mini srccccxvs. indiftione nona, die vero quarta
- m*. t·· Joannem de c Lacen* legum doftorem egregiam, menfit Augufli, fubtraftione fofta In regno Na­
....
abfentes, Ac. ar Jbpra. Io cuju* rei teftrmonium varre, ia mei notarii publici inirsfcriptl, teilium.
pi «fente* littera* , (be. per notarium publicum que , b*· exfiftentes A conflituti perionalitcr ,
infraferiptum fieri fecimus , A figilforam noftro- congregati ia capitulo ad fonum campan* , prout
eft

U

O

P

■TWFr·; ·:·.···^

»<N>J

’VSÏÏ?

CONSTANTIENSB.

«««·«···

leo<

<—Beet enfaetam, heqmrubllM ft difarutl uhiAonm obodfcnti· pro tunc domini BmediAi fic in
AM·» domtal magUto Jmmi Eximia! Ocilhmdo Ito- Λ* obedtonda vocati portu ea ateeea . foeruM t
CHinv foworhn , Mlctool d« · Lacerata fetofeftku» , pro exftirpuion·
exftirpatton· fchlfmotU
febifomtU pofiifevi,
poftlferi, ft pro ua
untoto­
***** Gaillela··· do Lantagne, Petnu de Gnfaota viro* ne
m In feoAa
fanAa Del Ecclefia aafeqNah
«mfequand* , qu»dam
quadam
capitula inter eoa concordate » oc per eoa fera,
meato firmate.· In qulbu» Inter celor· cavetur »
Îood per ditto· prolator, ceterofea· viro· reel·Icm hi Confiant!· per eoa vocato Concilie coo» μ£γμ> notfci collegi·*· Ecclefim brace Maferl* d TatiL gregato·, feerlt convocatio litterali» de Reglbu» ,
u:·
Is . Tirafenenfit dlmcefi·. gratia , * ex eoram •c principiba», ft pralatl» , ft ceteri» do regi­
Icientla, Λ rolnatate ftmitanea, omni e· modo , to», ac prlncjpito», ft pr*latl» , ft ceteri* do
obedientia pro tant domini BenedlAi in e)a»obediencia fie vocatl, quad ceno termino p«r fe, val fao»
canftitnetMt, ft Memnirer ordinaverant faoevo» Ambaxlatore» ft omcIm ,<eu procuratore» fefte lea­
in diAa dvitatt Cooftantlenfi pro
ro«, cyrto·, legitimo» ft Indubitato·procuratore», rn comparèrent
-----------------------------------------------•Aorta, feftore·, ft negotior am feorum gaftore*, troAaada,ft
* ---- --- Deo propit to confeq
”,
uenda
i union·
union·
in fem
infam
•c
WMkrfer fpecial·»
general·»
, Ira _______
.. tanteo Aa Dei Icdefid ft alia peragenda qae
qua inter
intereo*
fee.
_________
_____ ft
__ .
_______ ,
eut feeqood fpecialita» generali rat i non deroget » nec e B tint pro tune cnncordata .atqoevke varia per pr edi­
Ao·
domino·Reger,prindper
ft
prniam
de
otoco· verfe; vldalicet multam honorabile» ft ma- *“■*
1
“
'
go· drcomipeftionl» viro· domino· Exiaainam do dientla pro tuncdomlnBeoieftfti, vel per eoram Am.
Aymar mag life am In fecra -pagina, ft archidiaeo- baxiatcre»ftnnacta*,(ea preenratoret ad hocfuficitn.
num, jyr. nobilem vlram Martinum de la Carta tl poteftate fafiultot mittendo·.nt prarfertar, per eo*
militem, fratrem Martianm d« Gaetaria magl- ad Confiant iam Ibidem fieret ad pramomiuatoapr sin­
ftrum fecr· pagina ordini» Minoram, ft Joannem to»,ceterofque dominoed· ftAofic per eoa Confiande f Lacena decretorom DoAorem , nondo· fen tienfi confiilo fimili» convocatio litterali»,nt fic utta, Mf.hic, Ambaxiatoee* ferenlffiml principi» Regi» Navat- qae obedientia uniretnr, ft fieret unem generale ft
* r· abfente» , taneqaam prnfentei, ft onemlibet univerfale Qmk· Hum totam unlverfatem EccleTum
1 eorum in folidum, icilicet ad compare ndum , ap­ reprsfentMU ; undem per pranominato· re verendo»
probandum , trc. eleftionem fetnml Pontifici» fa­ patre (.ceteroique domino· de diAo fic per eo*Confi*n.
ciendum in Concilio Cooftantlenfi» , ft·. In prm- denfi Concilio fuerunt ad pt nmiga peragenda llttefentia domini Imperatori» , dominorum Cardina- ratorleconvocati.D>Aiigjtur coofti tuente» ,ut affe­
Jium , dominorum prafidentlam quatuor nationum rent, Mccm ft unitatem Ecclefis orthodox·, ft qua*
ibidem exfifteraiam, vel alioram quorumcumqae, ex eadependet. profperilatem fidetCalholks defidcftc. tt /tfrf m pvacornrwfe ·Μ*τ*τ d· Ttrefta· . rii» toti» Miantifitme qearcenteift volente», qua tunc
AAa fuerunt hac in Tutela , in choro prefetch ; feerent concordata .Quantum ipfi* potfibile eft, efieEcclefia, anno, i nd iA too·, die ft monfe quito» Annliter adimplere, cum perfonalicer nequeant accefupra. Prcfentibo» difereri» viri domlai» Siaaono dere, ex eorum certa Aientia, ac fnonteι ft liber·
de E*lava port inarto pradiAa Ecclefie , ft Mar- omni bu» modo, via, fera, caul· ft aftma
.1, quo, ft
[•ito» om
melt··
de fere poffunt ft
tino de Giarra pre* tot ero Pampilooenfi» deuce, «aito»
Iiu» ft efikaciu*
eftfi*. teftibu» ad pramUIa vocati» ipecialiter ft ro. «
■* debent,
«km, fecerunt, cooftiiuerunt , ordinave­
v gati».
.
------ “ft
rant
■----------------creaverunt, faci
' * Ont, conftiraunt, creant ft
Et ego Garfia» de Carparrofio pretbyter Pbmpt- ordinantfuoaveroi,certo»,legitimo»ft Indubitato·
procuratore»,
lyndfeo»
, mconomo*, aAorc», feftore»,
loncnfii dleecefit, publica» ApoAolica auAoritate
notariut, premiflh omnibu* & Saguli», (pc* naa defeniôre», ,& negotiorum Inorem geftore*, & nun­
cam pr«nominati« teftito» interfui , eaque omnia cio* fpeclale»&generale», ita qaod ipeclaliu» no·
ft Gngula fic fieri vldi ft âodlvi, ft In noram re­ degeneret generali tat I, nece contravidelicet re.
cepi ] ex qua hoc prmfent publicum inftrumentam verendo· Γη Chrifto patre» ft doaniooa , domino»
pct alium fidelem feriptum aliis , ftv. fignoque Guiltelmum Arnolgi Bajonenfem, ft Nicolaum
meo confacto , (yc. rogatu» ft reqalfitu» , ·/ AquenAm Epifeopo·, ft reverendam in fact· pa­
gina magifirum dominum Eximimini de Λ Afttur < mû. μ«
/«pr·.
canonicum <x
ft arcnMiaconum
arcbidlaconum M
de metu·
menfe in kcuefaa
Ecclefia -ο·~.
Y
canontcum
Tracarsrarrea» frittu (p> cnrwara/ d ftvgid· Fal-D?·"»?!·**·»<«. & confiUarium domini noftri Regi» i
‘
r
necnon magnar litterata*· ft circumfpeAionli virum
libu , ~
dominum loaanem de Lacena lenam egregiam DoAorem, aMcaie», tanquam prnfente* prefentiam
la nomine Domini, Aim·.
t quemlibet eorum ia (olidam ad
el» *
ft eorum nomine hl
Ia did»
difta
)Refentlt publici Inltru menti ferle cunAlt pa. comnorenduni pro el*
teat evidenter , quod anno « Nativitate Do-_ civitate. Confiendcnfi, ft domine*, qui Ibidem fic
zj
Conc(lio
congregati exfiftant , ad
ini MCCCCXn. InàiAiona nona, dl· veto lex-t. in diAo
* per ooe
" ~
’
ta menfi»
In mei notariiitffci
pahlkl
ft tegenerale Concilium «Mtocaadum ,ft uniendum fau
‘ OAobrl»,
—....................................
, ft, togenerate
ftiam infraferiptoram prmfentia conAltutl pertona- cum ei», pro nao generali ft oaiverfell Conciliter, reverendo» in Chrifto pater ft domina» t lio, ft ibidem ratificandom, ft fi opa» fuerit, de
d»talnu» XaaAiu» de Moe* miferatione divina prior novo ftatuendtfm omnia ft fingula ia pradiAiicapitu. Mfa. e», peoperum Chrifti bofpitali» beat· Maria de · iitN»rboaenfito»concoMttl«ftfer»ci«cont*oca,anfe.
RoAi de.Vallibu», ordini» fanAi Auguftial regni tequ*madaltoeaAuiorocedacnr^oftqaampreditfem
Navat*·, ft dcecefi» PbmpHooenfi», magifter , ft generale Caecilian* fuerit ticanilemmeont tone taevenerabile» domini religtofi Prtru» de SanAo Joaa- i It promiftum ft ferarum, ft demam ia dlAoConcii Mf».
M facvifta, Lupo» de f Bulgalm cantor, Petro* du Ito rene rail troAandum, audiendam, ftaeaeadum ,ft
*-·
Cafenova infirmariiu , Joanne* deg Grondin! », E effeAuali ter prodequendam quldqutd foerit ntile.neimW— Robert., * 4« Joefnay » Garfia» dê 'OAavo, Pel
cefiarfem ft cxpodfeM, feu etiam epportatom pro
* Mû. /< ire* Other, Michael de Rofii de Vallltot, In ca- exRirpattooe fcbifmathpeftiferi ft herefbm^ro ian*V»<r·
mera nova ipfio* bofpitalia ad fertum campen*. A* Bnton«confeqi»*ade,ft retoraaortoae nnlverfeli»
·* **»·ί«*Ρ*· peragenda, fen expedienda , ft IM Ecclefie, tam i· capite ,qaam hi aaembri» ; ft pro.
capitulum faciente*, leu celebrante*, nt eft mo- cedendum contraquofcuoaqo· hvretko»* fchiima»lri», pcopoioerunt ft dixernat , qaod proat fere co»,ft pertarbotore»unioni»fanAumarri» Ecclefie,
* *·/'··*<· toil Chriftianitatl divulgatum exfiitlt, nupnr an. nutnrorelqaeft feotoretlcbiimati». prout cafu* reventeotibs* In unum apnd civitatem Narbcnen. Îairet, ufque addepofi» tonem , vc!d«feAton«m , vel
e je fl toni* declarat tonem inclufive , ft tandem pro
fem ferenifiïmo principe domino Slgtfmundo Ro­
mance ana ft Ungar !*Re get, & legati» congie- nniu» univeriatl»Ecclefie eligendo pallor·, ft pro
gatloni» reverendorum patrum evteraraaaq·· viro, aliis caufi*, ft rationib··ac qaitolcumqM negotii»;
rem Ecriefiaticorum apto civitatem Contant ita- qua ad generale Concilia·», ficut prnfertue,uni­
fem provincial Mogsntiear la diZto fic per eoa cam In prnmltf.*, ft circa prnmtftb fuerunt traConcilio congregatorum ex una, ft Ambexiatori- Aata, ordinata,ftftatuta.ftperagendum.ftadtin.
bu ilJnlrhfimornm dominorum Regum ft prine 1- plendam omnia all· ft fiagula , q·· Ia capita­
li»

»007

’VAS*

concilium

"•’’ΑΧ····

Uafupen iepi**nMeinath Narbona, etpsedJciter,AtemNarbrxmafemfcreMfito* priadpui
f.m*Sts — ____ ___
continentur.
eildum capitulis
mnndo Rnminoram __
ft Ut^ade
ft*Oi
______ _ _________
r____ inviolaM_____ _ ____________________
_ _ _______
feg—f*
liter’ obfery at is, ft la abquo mm lufraftis: ftge. 'cnogregadoaie ruvxrendmem fmcnsm IbftlMQrtMBa
nmaliter omnia alfa, ft fingula faciendam, dkcn- ceteioromeM vfcorum acefefiâfticonsm, xpad dvU
dum,
procurandum ft exercendum ,quf tatem Ctofteadm, ft*, u»/tora io fnmfam toa­
J ~ gerendum,
------- *im. procuMttdnmftrxercundum.quf
veri procuratore· facere potfura, dt debeat, ft qug died. Ex neftra certafelentia, fecimos, «mftltatlnpr«mifis, ft circa pramiga, ac quolibet pe*mil­ mos, creavimus, <pe. smfirae verra, curtra, tegk
iorum , dt emergentiis, coaraxU , iucidemlbua tt
dependentibus e* eia aecedariafueriM .leaetiam

w

drapeau* la Chrifto ftdMdara, gomiMmGuittol·
MB Arnold! Moatatem» IkNtadnm Aqaaafeai

tace rent ft exercerent, fan dime, facere ft exeicere pcAmt. C I* penmifts omnibus ft finguliapeefann.
liter Ineercffent; etiamfi talia firn, qua mandatam * ItcUlOTHefc muais i» Eccfafia wftraPaa. *-■
exigant magis Ipedale, ft majora effirat, quam ea, piloaeufi cwfiÜarium domini aoBri RegU, necnoa
lltcvratuta,_________
(ye. domiaum
Joraaeai do « eMW>*·
quf in prgientl procuratorio font exprefia. Et rdqg magna
__ ___________
_ ___________
tA^a· Iratoaamm
ÎVAmb» ntoaiwami
ftœ ■■ ·
vantes ex osar, ft relcvatoaefte volentes diAoe pro- ILaftena
legem ·*<·θί··ι
egregium D*ftorem,
prafatemdocuratores hot, fteorum quemlibet ab omni onere B minum Archidiactmem prelentem, ft on» hujuffatiidandi. promiicront ^ona fide mihi notario pe- modi procaaasioois ia Ce ipoase fafcipientem, cete­
blico inftaicripto ftipnlantl, ft Rlpulationem hn- ras veros abieates, tanquam prmfaate», prafentiam
jaimodi in fa recipienti, fponte, vice, ft nomine exhibitorum, fee r abibisoa, dt ad compareadem pro
omnium ft fingukxum , quorum intere*, leu inre- nobis dt nomine noftro Ia difta civitate Confiantieortfle poterit in faturum, fa ratum .gratum ft firmum fi , dt dominis , qai ibidem in difto fic per eo»
perpetuo habituros totum M, ft quidquid per dMbos Concilio congregati exfiftunt , ad generale Conci­
procnratmesfaos, ft eorum quemlibet lapremifiu, lium coavocâftdu·, (yr. c: fupra in prtmlmo. ht
ft circa premifla diftum, faftum ft getem fuerit, cuius rei tefiimonium prairntes Iit term, <yc. fie­
ieuetiamquomodoUbct procuratum, fabhypotheca ri terimus dt fijillorum ssoftroremproceaotarll , ft
ftobligatioM omnium bonorum difti tofatcalis ieu capituli appeafioM fecimus communiri. Datum ft
Mf. Λ- monafterii beate Marie de a Rofti de Vallibus. In aftum Pampilonm In difto capitulo aovte Ecclefim
(ujittrei teftimonium ptgfans publicum inftrumen­ Fampikmeafis. die m. me*M Augufti, anno Do­
tum figulorum diâorum dominorum , prioris, ft mini MCCCCXn. meieatibus honorabilibus dtcirconventas, ft capituli fecerunt appenfione muni­ cumfpeftis viris, dominis Sancio de * Schetla deri. Dc quibus omnibus ft fisyulia, ift. Afta fac- cano
__ Ecclefiat
_________
___ ________
_____
collegiate
beatas Mari·
de_____
Tutela ...
runt fage in difto monafterio beare Marig de t dimcefis Tiratoncnfia. ft difti domini noftri Regis
Rofti de Vallibus, amto, die ft mente predlftis'.Cconfiliarlo , ft Petro Arnaldi de Sanfto Mepbano
prclentibus toneftis ft diferetis viris dominis Vi- prsefati domini nnftri Regis portionario teftibus ad
ciano reft re parochialis Ecclefic de Villanova, ft premida vocatis
‘ fpecialiter
* · ft rogatis.
M·· *** Garfia de · Rofti de Valhtos Prcsbvtero PampiloEt ego Martin» Michaelis de e Sabaeurca civis #
nenfi dimcefis pro teftibus adpremifta vocatis pari­ Pampilônonfis, publicus Apoftolica a'uâoritate noter ft rogatis.
tarius, premims omnibus ft fingulis , dumfic, ut
Mi. -t-. Et ego Alptonfas Didacl dc d Arenda Presbyter prefer tur, agerentur & fierent, if*. prefens per­
''*
Pampikmenfis dimcefispublicus Apoftolicusnotarius fonaiiter interfui ι It de mandato dolorum domino.
piemifis omnibus ft Ingalls, fe*c. una cum preno- r»m conlitaeniium hoc prmfens procurationis pu.
minatis teftibus pielens interfui , eaque fic fieri blicum Inftrumentum, me aliis occupato negotiis
vidi ft audivi, ft in notam iumpfi , ex qua boc per alium -icriptum de nota, d»c- vice ft nomine
picfens publicum procurationis inftrumentum me omnium dt fingukxum pramigbrum rogatur dt re.
occupato, rkr.per alium fidelem, fys. hic mefab- quifitus, una cum appenfione tigillorum diâorum
fcripfi , Cgnum meum folitum ft affuetutn , una dominatum protoootarii dt capituli, ftr.
cum appenfione fifillorum diâotum dominorum ,
(yc. cidem appoint rogatus ft requifitus.
7>recxr«Cfriam efferti/ mtttftrli dt Ordtcit, ttj*ftuft dirttft.

TrttTtttritK ejmitiftrettru , if cttituJi Ttint i- D
la nomine Domini, Amen.

Niverfis ft fingulis Chrifti fidelibus. NosLanER. hoc procurationis publkutn inflrumeotum
celotus de Navarra Sedis Apoftoiice protono.
eundis pateat evidenter, quod anno Domini
tarius, ft adminiftrator perpetuus EcclefiaPampU MCCCCXrr.ladiâione notu , die vero f........ men. pOwt h
■ ui.U'-· Ionenfis , Rodericus de t Aibctu baccalarius in de- fu Oâobris; lubtraâione fada in régno Navarre, "*·
’·· r
. cretis prior, ft Eximinus de f Aymar in facra pa- In tnei notarii publici infralcripti , teftiumque ,
...’’ gina m&sUfter Arrh>diaconufeue de menfa, Marti- if*. perfonaiiter confiitutus reverendus inChrilio
nus de Ayos, Martmus de Boartogium l'ccntiatus pater dominus frater Petrus f baxonnea tbbai Mo.
in decretis thefaurarius , Micharl de Saltu , Luxus nafterii ianAi Salvatoris U'dacii, vel alias de Ur.
r>'
JEgidii da Sarafta holpitalarius, JEgidius dc Vixia. dacio , pramonftratenfis ordinis. Bajonenfis direcerict, Lupus de Moes baccalarius in decretis Atcbi- (is. propofuit ft dixit, quod cum diâum monadeSm*7.^1·diaconus r larftm... Lupus de Burutaln infitma. rium de Urdacio fuerit À fit «dlficatnm ftconftl«'··■
rius, Michael de Aynork licentiates in decretis , tutum ac conftruâum in eremo de loco valle foLupus de Eiperca , Martiuus de la Carra, Petrus de litudinis, acetiam a locis acvillis infignibus legrecanon kiqm e/ufilem mooafterii, quia funt
_
Aynar , Garfias de Murgandoeta vicarius , Garfias gatum,_______________
a/- -e Xanvvras baccalarius in decretis, caecor, bMar- E neeeflaiii pro regimine curir*
_______________
animarum Parochia.
vi... .<r-tinus de Guria baccalarius in decretis Arcbid i aco- lium, fint ft remaneant in rtftoriis, grangiis, do»····*··- nus Vallonifell*, Jacobus da Svvftc prior de Val mibns , —
. .
...
... monafterio
. .
Xenodochiis
, dt
locis a dido
‘t*m,- *lro ’ Martinus de Arn cata Archldlacoous de E- fe parat is, propter paupertatem snoaafteril pradiftl
f,r- jv.m.gniart, Joannes dc Retha Arcbidiaconua fanfti Pe- dc tenuitatem , noa potfint congregari fimul in difto
...(r| dei Vilum, JoannesCrufati Archidiaconus bac- monafterio ad celebrandum capitulum pro eorum, dt
i Mf. r,r-cll*rlt” ** Aynar, ft Petrus de A Orbariis, cano. diAi monafterii negotiis expediendis ,nificum maxi>.
nki prvdift* EccleAat PampHonenfis , in capitulo misexpenfis, dt latore: nec etiam copia peritorum
a MC o,. novo dift· noltr* Ecclefi* Pampilonenfis, ubi ca- haberi Jeu reperiri poffit.nec tabelliones, ft perCrnua
'v
pitulum confuevimus celebrare, ut moris eft , ad publkc.cum eisneceffarium fit.prsfcrtlmde prçfe*.
infiaferipta peragenda per fanum campants ad capi- ti, cum Ambaxiatores iljaftriflimi dt excellent iffimi ac
talum coagrtgati, falutem, ft veram unionemEc. potentis principis domini noftri domiaiCaroltDci gra­
clefinfarft* Dei, fincerum afteftum pariter ftef- tia ReglsNavarr·, fint feRini, ft parati pro arripien­
frftum.Univerfitati veftrs notum facimus per prae­ do iter ad geiseraleConclIiumConftantienie >de dt fu­
tentes, quod prout fere toti inivecHtatidivulptum per raocordia, feu provifione iummi Pontificis fienda.
exftitit, nuper convunieniibes in unum apud civita- Idcirco dlâusft ater Petrus pro fe, dt una cum fratre
Petro

O

P

tw

Τ««α·.

CONSTA NTIEMSE.

···«·“·«·*·

IOI<>

Petro Smacii da UrdacfoeaMtadmsmoratimaaaft« Ataie. A «mate ■ . A tam CnAnm opes verius ipT"
-** —----------------------fom Cuefiamieniem civitatum A ad eam Ite A acceCHAipi aic| AnAynona peteris, Joanai*de fiOfotafaaaiub- dare enrarot, ex pare· dumi noram tetre laftauter *·"“··**’
*** petaris, Jaunnls de Barda lucri·* , Martini dur Ayaeadem ; ·♦*»'
, Η»
proritaris, Michaelis A BinAnsr rcAaris p*oteneroXJT
cMaite BceMtas A Gnni. Pwri CsUarii 4Mctl A 4
bsU-CMt. AnroroAori*parodklaiisEcctafia A Gllcanfj, Mi· anfierü capietanm fu'fiet Λ effct Imentiota*, quad
- «kro»*·· Dig**·, Sancll de fan&o Pacro. Michaeli* Mem dumi··* abbas fart A
ad diaam
w.
A Aroqta, A foemtas A /Oaacaar caoauicis d«AI ConftanctenCem civitates·. Junta fiM faAaaa ruponfiod «C
mosmfterii drUMado, A firmando» fi A.inqnan- «taiboctamen ipfi com mod e facere··· poterant:
ΓμΛ* €a?rî!Tir‘tur neceffarfo, A facer· potuit A po- na ad tollendas Itenerum, A alias ad hoc ^effar iaa
.
teft , fibiqu· licet pro «le . A eorum quolibet , expetam bona nfnppeterut prmdsAi eorum mof mc«m- grade, A ejus certa fcientla, qtabns A jurp po- nafteriltied audiffeut qeod multem honorabile* ,A
Au.
cuit A A Ait, facit* eeoftituit, creavit, A to<*- circnmfpeAi viri dominus Eximlnes 4· Aymar temniter ordinavit fuos veto*, certae, legitimes A erspegt·* magifter, canonicus A arcbkUacaiMt Ia
Indubitatos procuratores, aAorea, faÀores, A ne- __ ________ __
gotiorum inorum gelures, ne nuncios tprciales A doAor, ierenigrmi A illulrlL
Ifimi principii
.
..
A do■ im promogenerales , ira qued fpecialitaa generailtatinond·-1 apiA, domini Aegis Navarra negottarui
roget, nec · contra: videlicet multem hmwraM. torer, cam ambulata ejufAm Amita Regis, A
, Â pro eis Intrando ituri erant'A ae­
les A mage* circamfpefttaai* virosdroainosExioU- admlsanfirorea
- *
num A Aymar magiftram lacrm pula*. A Joan- cafuri i omnium aliorum monachorum , Acapltull, Dxfc
neBB 4* X Lacetm decretorum Doàorem, nancta· cjnfdem . cum ibi ad infraferipta peragenda nota-*,..,..
·*.
five AmbaxiatoresdiAi domita noftri Regk Navar- rfurn petaicum commode habere nequiffene, A ac— -<·—·

ra, abfentes tanquam prasfentes, A eorum quemli­ cedentes ad praefatum locum de Huart, tanquam
bet in folidum : icllket ad confendeoduns* appro- A quia locum iplum civitati propinquum, ubi ab
bandem * ratificandum A emologand·· la eleAie- eadem civitate ad eadem petagenda commode ha­
ne fummi Pontificis facienda ia generali Concilio bere intendebant notarium competentem : conConftaetienfi in prafentia Regis Romanorum A A- gregatique in diAa Ecclefia A domo fanAi Stephaminorum Cardinalium , dominorum prafiAntium ni tanquam A quia in loco- A monafterio princi­
quatuor nationum ibidem exfiftentium, Ac. w/u- pali lebdlto A annexo, ia modum capituli A caCi m frttarettri» efifierù A Tir·/»»» . Dc qul- Stalantiem ad fomsm ejufdem E cc le fi* campa ne 4
s omnibus A fingulis ieppradiAia dUtas conftiIn fine omnium peamiltoram ad eadem infiatuens voluit & concefit, petiltque A requlfivit, feripta peragenda in mei notarii publici A teflium,
fibi A diAi* procuratoribus fuis recipi A fieri at- M profertur, infraferiptorum pratentia , modo ,
que tradi smb A plora > rbr. itatramenta 'perCqtso fupra, fic alias prout melius A jure potuerat,
nae, *xr. una cum appeafioae figilli abbatis A coni i tot i A congregati, ne omnino de oegiigencapituli prndiAorum.
tia valeant reprehendi A notari, confiAmes non
Et me Martino Joannis de Efine rets clerico Pam- immerito;
de
‘
‘ lapientia,
r '
,prudentia
* :Ί , fidelitate &
pitoncnfiadioicefis publico Apoftolica auAoritate no- di feret i one prsdiftorum dominorum
dominera
Eximini k
tario, qui prmmUfisomnibus A fingulis, <pc. una Joannis
*
nunciorumfeu Ambaxiatorumprafatorum,
cum praraomlnatis teftibus preleus perfonaliter A cujufcumque eorum ; A alias, non vi,nec metu,
interfui ,ta<· hoc prelens peWiCum procurationi* in ied gratis, A ex eorum A cujuslibet eorum cer­
firu mentum extraxi, meaque manu propria forlpfi, Ac. ta fclentla, A c au fis prattnMis, omnes fimul A
figoum meum folitum A affueram feci cum appenfio. conjunAim, videlicet diAus dominus abbas cum
ne ftgiltorum diAorum abbati* A capituli , crr. aliis capitulant ibus , A iidem capitulantes cum
Ipfo domino abbate pro ie,ec vice A nomine to.
Prscrosrarfx* abbari/ UMaajfsril /mBI ttlvtltrii tlus prvdiAi A eorum principali* monafterii, ac
, ra^ps/sroaX/
omnium A fingulorum monachorum expretfe profrftorum ejufdem, A coniequenter diAus dominus
In nomine Domita, Arnen.
abbas pet fe, A proie, Adeincepsquilibet Ipforum per
fe , A infolidum, prouteosAeo>umquemlibct<onRefcntis pablici inftiamenti ferle tam prnfenti D junftim A divifim pratens tangebat A tangere
poterat qtaomoôoiibe
quomodolibec in futurum negotium ,'fabus , quam tutaris cunftis pateat evidenter, poccrat
quod anno a Nativitate Domini MCCCCXH- 41· vero ciebant, ordinabant
- _ , creabant A conilituebant,
JT/F. menfis Oftobris in Ecclefia fanAiS tephani ,Vil- prout A faAo fecerunt, ordinaverunt .creaverunt
tat, feu loci de Huart prope Pampilonam, reverendo A 'conftiroeruM, cum A fub ea , qua decuit , re­
in Chrifto patre A domino, domino Ray mundo de ci. verentia, in luos certos, legitimos, veros A in­
vitat·, baccalario Indecrecis, abbate; A venerabi­ dubitatos procuratores , A nuncios feu Syndicos
li ac difcreto viro dosuino Joanne Idocui priore mona- ipcciaks A generales, ita tamen quod fpecialitis
fterii fanAiSalvatoris LcgerenfisPampilonenfisdim- generalitati non deroget, nec e contra , eofdem
cefis; necnon difcret is A religiofis viris dominis Xan- dominos nuncios, itu Ambaxiatores regios abienh Mf. *·· tiode b Visane , A Joanne de Sparxa monachis tes. tanquam prnfe tes, A eo<um quemlibet in
***“ '
ejufdem monafterii, ut afferebatur, expreffie profi f- iolidum; fic quod oceupantis conditio melior non
fis. in mei notarii A teflium infraicriptoram ad cxfiftM , fed quod unus eorum inceperit, alter valeat
h*c fpecialiter vocatorum pratentia perfonaliter profequi, mediare A finire·’ videlicet ad .itraodum
conftitotiarEt propofitocotaequenter ex parte eorum, diâum centrale Concilium, A ad intereftendum ei­
quod mota A fere inter cunAos Chriftianos orbis ter­ dem, A ineoquantumoportuerlt ,A trartandum in
rarum Principes, A alio* dominos tam fccularesor- ipfo A di Aa unione, vice A no mi nd ac loco eorumcbodoxa A catholice fidei cultores . quam
.
cccle-E dem cooftituentium . A cajuslibet ipforum ; necfiafticoa, eoramqoe omnium fubditos, de mundi non eorum, & pro eis , pro qeib«* ipfi cdnflitueunlverfi Chriftum colentibus partibus Conflantiam bant A conftituerunt, una cum aliis dominis in
i
eundi, A pro tollendo horrendo A inveterato fchif- eodem Concilio interefiemibus, prout iidem do­
mate jam, proh dolor ! k Dei Ecclefia reforman­ mini duxerant, A dixerunt ordinandam A concer­
da, A reftanranda fanAa A tamdiudefiderata unio­ tandum ; A deinceps laudandum , approbandum, A ra­
ne , in ea congregandi, faciendi, tenendi A cele­ tificandum perpetuo, vice A «Samine, ac loco ejuibrandi ibidem Concilium generale , unde nomen dem,quidquid per diAum generale Concilium, vel
Domini beuediAuna, prout ad eorum pervenit no­ ejus Vaniorem partem prodlrta uninne coniequcnda
titiam, concordata materia . diAus dominus ab bar , artum fuerit A ordinatum . Dantes iidem domini
quatenus eam dies fea terminus aa diAumConcilium cooftituentes A concedentes diAi* fais dominis
intrandum, tenendum A celebrandum prarfxus ap­ nunciis A procuratoribus, fee Syndicis, A cuili­
propinquaret , jamque approppinquaffet .efletque ne- bet eorum infolidum, modo A forma, quo A quas eos
ceflarium , immo rertilfimum, quod tale* ficut ipfi conftituerunt,plenam A liberam poteftatcm.quatenur
A fibi fimiles haberent intereffe , A intereflent farto in eiseft .diftum Concilium ,Aad ipfum cum A quo­
hujus Concilii ; A in eo ipfe quoque propter hoc, A ties oportuerit, A vice A comme , sc. loco quibus iu5l!
pia*
Crer»4 Crasra/. Tom. XXVIL

P

•an

.

CONCILIUM

j»n

pr·, Intrrndi, ft la co acU«ai laMrefcaft ,βκ* Aata» d« Bary·, Crater Antoaias 4· Atao, friw—
ANNO MO in ipfo 4e 4ida Baton· nktoafl, ft qatoqutj Sprint d« Vraa, fracas Michael Ca Salvas frattr Al
CHΑΓΠΊ «a eorfaoi Craclifo ratfora ft caaf· ftfi· craie- Rndrneaj ft Manto.
Q
•«v. raeaAa «atonis oriiiftn· laesit ft aftaMlaaftaii, appratandi ft r^riftaadi i ft Taper crania ft
per omnia cam eftem CMcüto, vrl ehw foafori
parte la hajaiaftU ae|Mto *Mft »iea ft nomira
Ia caufa TrideMlaa
ejaMem ftandi ft acrorftadl. £t ftiacapa peaarallter omnia alia ft Cygala, qae ad expeditiraem
ft 1
faciantft fecereροβant laaramidtf, ftqualiftm
demini cealUcneates ft ani me qallms canAitue- die i
i viptfuaa mtafi Ftbruaril , fud
ram,circa eeft in aie, Ceildem petfcaaliter la* ttitbt
mn/ii ie »v*ri IttltfuCnfatereffent, pofreat^ facet· ft dateront > etiamfi fine tieef
r to tadtmrtvtrtadigat· petit da·
maiora quam fayeriu» exprefla, ft fia· quibas aft·
ifrtft Of’ttaE, faut* fame·* Scpramiffa expediti non panent ,ft etiam talia,qam tkftt
+■ eittaattllarh. FtitgM ptrade fai naiura exigèrent ft exigant mandatam Ipe- Beat
ft fir revrrevdijfoaaa· patram itcisle , vice ft nomine ft locopradiftisgerendi .cum miuut
Tatriertbam ^dutittbtaum. Xt ipft
libera adminiftra,rone , ac faciendi ft exercendi, “ "
data » Itptbaatur litaui* ft «/>« ·»necnan fiopus fit, fen viiund faerie a is expedire , — ---------------- x»»r« aliarum ftftuu . Hit M'·
quoties fibi placuerit, «d hujnfmodi negotium loco ftTt3ii,fint tctt/tfi tttttutdt Fridtriti itdi
fui unum .vel plûtes cum pari, vol majori poteftato •dufr'i*, ft aiitram ia mit»rttt>innttttu,n·
iubftifaicndi ; ft buiqfmodl fubAilutum vel InbRitn- taraat mi audirt nlatiauam ftudam per Epifcapat
tos tacite vel exprefle feyocandi | anufque ρτκΓοη- cammiferiet diBa Syaadi fa ptr taftiutiaaiivalitatis procurationis In ie ft ad fe Iterum aflumendi iitt. Ft dtiadt rtvtrtudui pater dtuuaae Martit quo & quibus fupra ; diâi domini connitueolel ni Epifcaput jfprutiatu, aaaj <x ttmmiffarih w
' volentesrçievare ft relevando fefto prstdiftos do- , , z_______
f_, lapit T
caufa,
faamdam rtlatitau r-rr··
papyri
minos fuos procurstoresft nuncios, feu Syndicos, fcitdalam ttatrii iafrafcripti.
& eorum quemlibet circa omnia prmroiffa & eorum
fingula, necnon fubftitutum ft iubftitutos ab e is, Relatio iafta ner commiffarlos in caufa Ttidentivtl eorum altero ab omni onere facifdandi : Promi- ,
na fuper exacutione monitorii.
feruntque mihi notario publico infrafcriptoftipulanti, ft hvjvimodi ftipnlationem vice ft nomine quoSacrafnSa gtatreJu Syatdar Ctafaa·
rum intercft.ieu intereffe poterit quomodolibct in
titajit,
futurum recipienti,fe , modo ft forma , quibus conftituerunt, necnon ft eos omnes, pro quibus ipfi CF\ E vati ttaamiffarii atfri ia taafa Ecrltfa Tri.
confUtuerunt, gratum ft ratum ac firmum perpe- JL> ftatia* da dam ptr beat JanSam Syaaduat
xtuo habere quiqwid in ft fuper prarmiflis , ft circa dtputati, at fe iaftrmartatfimpliciur iy dt pleat,
eos per prediftos iuosprocuratore· ft nuncios,feu et fat fgura at frtpita judicii, aa mauitarmm aiyndicos, iubilitutum, feu fubftitutos ab eis ,vel hat
' * ptr eamdem'fat
"Bam Syatdum ttatra—illafirtia
‘
eorum altero aftum fuerit, ft quotnodolibet pro­ priuc'tpem dtmiaam Fridericum ducem jtufria, <y
curatum , & judicio fidere , ac judicatum folvere alttt qafcaat^at accupatarei
dtteataree £ccltcum fuis ciaufulis opportunis univerfis ; obbligan­ fd if· traitatit Tridtatiatt, Uetaaa eppidarum, ca­
tes ad hec omnia, ft fingula bona difti eorum mo- prarum, terrarum if> latarum, at btatnua & junailerii prrfentia & futura fob omni juris,ft fa- riam ad diBam EcclefamTridtutiaam ptrtiaeutiuae
fii renunciatione, & cautela ad h*c neceflaria. decretum ft dtbitt tufa cutam, ft cum pattfata
Afla fuerunt hr c anno, menfe, die, & loco qui­ tttaadi diBum tamia urn Fridericum ductm & alite
bus iupra . Pieftnlibus venerabilibusft diicretis vi­ ftaftaaifat dtteutaieiiy- ttcupattrtefupradiBtjptr
ris dominis Martino de Monte-Regali, ft Sancio de: tdiBam publicum ia tarie faunae fia valait Ec.
Huart parochia! ium Ecclefiarum land i Joannis de tiefarum majartt & faaSi Sttpbaai Cnfeatieufe
Huart, ft fanâ* Marine de Arieta Pampilonenfis efyeadum, ad dittadam ft apptatadam ^uidfuid
dioecefis Evangeliftis, adpremifla vocalis fpeciali- Mit vel it fcrtpth dittrt val appaatie valuermt
ter ft rogatis.
_
-----taf
- t------Dtaatra -----diBi mauitarii
tatiautm, ..
ia --diBa.....
tarie
Et me Ferdinando Joannis de Huart, dicecefis <y it partibat faBam ; at ttiam prapttr eat apparteic(dem clerico auâoritate Apoflolica publico, ft tiaatm btfiafmadiaaaaitarii
—j-, advidtadam (y a adieujuiato notario, qui praemiflis omnibus ft eorum dum ft declereri per diBam faaBam Sya'adam it
finfulis, dum fic, ut prxfertur, per diâos domi petat i„ diBa mauitaria cauteutai iutidijft. Ft ptnos continuent·· dicerentur ft fierent , una cum ftta ptr tamdtm faaSam Srutdam tamauffam tafi.
prt nominatis te'tibus prefens interfui perfonaliter tn, lead pratfati tammifarii vtl aaaitr part rpfa.
eaque fic fieii vidi & audivi, ft in notam roga­ ram piemiffa fartrtat VP tttftaatrratar,
i**
tus & requifitus iumpfi. de quapreiens publicum /•F*r bn rtpfr flnt, tidtm jau8* fratdt fdtlirtr
inflrumentum manu propria fcriptum,fignoque meo• reftrrtat · itiiaat
rtftraat tidm ferra Syuada ,
fol i to fignatum, inndem ft uftimonium omnium
rtram tpfi pra tnbaual· ftdtutibai, vatata

xxrn,

ft fingulornm pr^miffbrum extraxi.
Et ego Raymundus de Civitate, abbas fupradi- Ejtjcfpi, lafrumtata fyalia frabatiaaum ptutyadiâus fupra d &K cooflilutloni prefens interfui per- Sataut cxjtcutiaaum maunaril, tan ia bat mitate
fonaliter, & procuratores in ea conflitutos , prout Cttftrtu»/, fma ia partibut ia amatbut licit it
in ea conflitui ; pro cujus rei fide, ft teflimonio iff» mauitaria depatetii par ediBam publicum, tura
przfentibus manu propria me fuMcripfi ,ft figillutn ttafit de M» tutt atctffa, fumat prtduBa, (y
fecretum in defeâum authentici eidem appofui. ï/trvatü
1
fitvaadn per eatfecaudum famata tit ti»• Ml(V.
Et nos frater Joannes de Ydoqui , Piiorj frater diiaat, aaMitt^at precuratare <y dtjtufart diBi dle M’ o”,? f>omir.icus de «Borg, frater Antonius de b Alice, ariat Matti ad fupuiat aBat titan, ttaftt eifdtn
ttl. ft frater Sancus de c Huvani exprefle profefli iu- ta pradeBù diBai ta/ttatttatt <y anaitieatt fa.ffe
ptadiâi monaflerii fahâ· bal va tor is Legerenfis, & & eft débite ia latit Mtbitn faBet <·. tattatat
.n eodem monaflerio ad fonumCampanae ejuidem , fccuadum feme pradiBi mtaitarii, ata ebJIaaiibaj
prout efl moris, congregati ad capitulum in eo lo­ tattptitaibat pr» petit advtrfa prapeftn ; <y terco iolito .videlicet diefabbati juridica xvi i. men- miaum ta diBa mauitaria dtBa damiaa deci + -t.
fis Oâobris, anno a Nativitate ejufdem Domini cupatatibai piedtBii taafitutum , Madam lapfam
mccccs^vii. (ôpeadiâa in procurationisdonftitutione •ft. etc eafdem tatailti diiKife fatiifaBum, eat
ft (bpulatione ac obligatione in ea contentis lau­ par itkm maaitteui.
davimus ft appeobavimos , ac eciam ratificavimus.
In cuius rei teftimonium pixivntibus tigillum <v.
p:tul< ejoldem monaflerii appendentes ft nomma
noflra minibus propits coplctibentes
Eι,ο i.ater Jeannes dt Ydoqui prit» .frater Domi.
Ea

10l|

M M»W
p. rau.

CONSTA NTIENSB.

•■•»5«···

,„4

Adero fitaetoae corotatoeum . aea compareatium ,
· ■ ■■■
X* ciMhii UritritUu, O» dteefeu
swroro relations* Sendee per ipfos oom milter tot ANNO
GerroMkir.
ipfi Synod· , fupor exfecvtionis va I it udin· «adire CHRISTI
14»9*
caraatiu* coatusaaclaro nccnlovlt, ipfofquecoatu»
*«·?'
Jb eaa^r ΤγνΙμΤ*μ.
maces reparari per oamdem Synodum ConfiantienA iero debite poft«labot : petens nihilominus ipfoe
k Nae · Nativitate Doariai ACCCCAFIE Indi- dorolaoa coroUfarta audiri 1st «oraro reiatfoae . dt
Λ Alone
“· X
— di«
·■ fabbati
-XX
— Μιίι
- Februarii ulterius declarare, prout In quadam papyri fchefait celebraro Conftwim in Eodefi* ettjett mane Juia, cujos tenor Inferius eft infertus, plemus
bon cwrtiania «4 tec gepneata feflSo generalia , comtae tur.
Λ pro «Ms Introita «see felito fele ctlrtestm
Tunc Synodus dUbM citatae non comparvates .
officiam Miffs per rtvereadifibnum patremdomlnuaa neaoe tejafamdi diei terminolatisfacarrcurantes»
laaanet Retriarctem Aattoctennro ; esa cafeteata, Hcek fetis exfpeAatos, repatavlt, prout erant ,coamu ritum aliarum Mann fait peraOum eflklnai lumaces, dt ia eorum coutuaaacia mandavit didis
f litantarum per tevarendiemum patre· doaiiwa commMariis, ut relaekroea de meritis cxlecutto­
laanaaroEpifeopoaOAieaTea ytocarxellariumt»· nis
_____________________________
aaoaiterll facere deberent. Qui quidem domi.
ri* Rum··* ipfi Syaodepr«fid«ntem cast introito, ni eommiffarii per m reverendi
--------di eatrisdominiMar.
ExouAnv Omwm; litaniis. byoanis, coiiaâis. tlBria) Epifcopi
. Aprutini onies ex
j collegis
<
in ambone
orationibus ab tejufmadi ufecioaa requifitis; Pre- -·-·*r
—
»
—· , ordinat tones fenpublico fuper qnoedlAa, ftarata
Cantibus ibi lean altra prmdiAam dominum Joao- teati*, (ye. Ipfins Synodi leguntur dt pubi icantur,
nero Epifcopnm Oftienfem dt
vicacanceflariam,»_____
_____
retulerant, prout dt quemadmodum Ia quadam ptvereadiemia patribus dominis Aatonto Bonoalenfi, pyrl fchedula prius per ipioa dominos commiSaGabriele Seaenf, Angelo Veroaeafi , ThomaTri- rtoa coacorgara, cujasi tenor Inferius
inferius «ft
eft infertus,
carkeafi, GuiUelmo faaAi Marci, Antonio de Cba- plenius continetur.
laneo, Petro de Furo presbyteris ; Amedeo Salu- ' Qua reinttona alla dt iatelllgibill voce fsAaperos
ciarum, Raimundo de Brancaclis, OctoaedeColu- ipfiusdaminl Martial Epifcopi, college lai. vidclkec
maa, Lucido de Comite, dt Francifco Florentlno, ravereadUfimipatresdominiGuillelmusfanAiMarci,
diaconis Cardiaalibas ; aliiiqacdominorum Regum, ______________________________________
r_
PrancifeusFIortntlMuCardtatoe .reverendique
pavidelicet Rom^sorum , Uagaria: , Ar. Franci*, tres dt venerabiles vir i Nicolaus Epifeopus Marsbur.
A^g·* lArr^onaro
, Navarr*
,Norvegi*, Daci*,
Daci·, gtafis
gtafis.Joannes
,JoanneseleCtus
eleAos Cur
Curienfis
Martinus AtrabaAtreba?
AOgii*
, Arragonaaa,
Navarre.Norvegi*.
ienfis., Msrtinus
Svecladt Potoni*, necnon Principum, ducum. baro- tenfis, Stephanas Dotaifis Epifcopi, Gafpar fanAi E re­
eum, Arcbieplfcoporum
Archiepifcoporum, Epifcopotum
Epifcopot
stare,
, univerfi- mi Rerufienfisabbas .GundifalvusGarb* DaAores,
tatam Rudiorum
tatum
Rudiorem dt communitatum Ambaxiatori___________
_________
fuccefiive approbaverunt
rr___ ,___ i piam retat innem faAam.dt
bus, &
cm diAi domini Martin! EpiA aliis in numero copfofo.
copiofo. Et antequam fuif- pronuntiatam per Ipta
ipfca per
|
(et per Synodam
£rt
Synodus,» five Concilium
Coecilium Conft
ConftancienieCicopi
ancien! e C (copi Aprutini;
Aprutinl; dt dixerunt
dii
eam ita efle concorad abquem aAum proceffum, furrexit venerabilis datam, per eo*. ft in hoc nemine diferepante .
vir Auguftimis de Pifis facri confiftorli advoca- Et ulterius e* quo ’Ipfa
r Synodos ftatlm ad declaraeus, dt propofuit » qualiter reverendus pater do­ tioaem pronarum in monitorio contentarum pro­
minus Epifeopus Efinus fit poftulatus concorditer cedere non volens ; Idcirco fepefatus magifter
ad Ecclefiam Narnienftm, petens dlflam pottula- Joannes de Scribanis procurator & prometur, no­
tionem confirmari , fiblque mustas confecratioais minibus quibus fupra, diAos citatos ulterius ci­
impendi per facrofonftam Synodum inftanter popu­ tare per diâam audientiam litterarum contradilavit . Item fimiliter petiit dominus Dominicus Aarum, necnon procuratorem ipfius ducis partis
de Ponte ejulem confiftorli advocatus pro eleAo fibi adverf* per cariorem ad certum perempto­
ad Ecclefiam Caffanenfem in Regno Neapolitano, rium terminum competentem per Iplam Syno­
ut ejus eleAta confirmetur . Item dominus Ardc- dum debita cum Inflantiapoftulavh.Quamquidam
ciaos fepediAi confillorii advocatus pro quodam citationem eadem Synodus ipfi magiftro Joanni de
i«. ki« abbate in Italia videlicet...................... petens ejus
Scribanis procuratori dc promotori per quemcumP··
eieâionem confirmari , & munus coniecrationis que
, . Sedis
... Apoftolk*
_ curforcm, qui luper boefueimocads mandari; & In cafu quo Ipfa Synodus non rit requlfitus ad proximam feflionem peremptoveflec ad prsfens (e Intromittere de provlfionlbus riam fieri voluit dt mandavit; 9t hoc per refponEcdefiarum, & monaft«riorum, fed cxpeâare fu-Dium prolibat! domini Joannis Epifcopi Oftienfis
turum elixendum fummurn Pontificem, ipfidomi- Cardinalis Vivarienfis, qui nomine diA* Synodi
nus Auguftinas de Pifis, Dominicus de Ponte, dc refpondit, "Pltctt.
Ardecinue de Navarria advocati nominibusipforum
Quo refpcnlo pradiAa Synodus de omnibuspr*.
poftulati, dt eleâorum , proce ita ben tur publice , diAis peoteftatis, relatis dt approbatis mandavit
_ . ....
quod ipfis non generetur aliquod pr«)udkium
in £efl jni|run,eotum & inftrumenta per notarios Se­
curia temporis de conTecrandis Epikopia ac abbati­ dis Apoftolic* , dt ceteros notarios, Λ leribas rd
bus benedicendis; ac allas prôteftabantur meliori inftantiam dt petitionem magiftri Joannis de Scri­
■nodo, lore, fit forma, quibus de jure potuerant; banis procuratoris dt promoter is prxdidi.
& quilibet pro iua parte potuit. Super quibus pe­
tierunt, & quilibet petiit a notariis Sedis Apollo- Trxarss vera diftera* rrrafiaaui*, uadhatix tt»·
lie», dt aliis, iy>r. unum St plura , publicum ,
trtdiiiitraiff,
ftiHa/
l·* ■*·/>*,
<j»c. inftrumenta.
ftq»»»t»r , <b· fiutt ultt ·

ANNO
cwffirn

Qpibus faâis, venerabilis vir magifter Joannes
de Scribanis i omotor difls
. - Synodi,
.
ac procurator, ΊΕ XAndant re vercndifiinal reverendlque patresin
& procuratori________
___________ ____
_ ___ _______
nomine reverendiflimi
in Chrifto
IvJ Chrifto , ac venerabiles & circutnfpeAi viri
patris dt domini, domini Gregor ii Epifcopi Triden- domini commiflarii
",, per facrofanAam Synodum Con-

K

tlniincaufa vertente coram ipfo Synodo inter ipfum E ftanflienfcm caule,, A
< partibus intiafcripcii ipeclalidominum Georgians Epifcopum ex una . dt illuftrif- ter deputati .citari peremptorie in audientia littera­
fimum Principem dominum Fridericum ducem Au. rum contradiâarum Romans curi*, & chat, ut mo­
ftri*, de dt fuper Ecclefia & civitate Tridentina , ça- ris eft, llluftriflimutn Principem dominum FiedeAris .terris .oppidis, juribus dt jarifdiâionibus ad ci­ rictim ducem Auflris, dt occupacores.lt de centovitatem dt Ecclefiam Tridentinam ipeAantibus, ac res civitatis, caftrorum , terrarum, Jurium , dt re­
rebus aliis per i pium dominum Frlderkum ducem rum Ecclefi* Tridentins. ftc alias in monitorio,
Auftri*. fuos receptores, dt aliis In proceffu cau- dc quo inferius fic mentio, contentos , umnefque
f* bufofmodi deduAis, quamdam citationis perga- alios dt fingutos lua communiter , vel indivifius
meni (chedulam de mandatocommiflariorum luper vi- interefle
.
putantes , & eorum procurateret. fi
Cone Jcexaminatioae^cxfecutionismonitorii.peripiam qilui in Romana curia & civitate Conftantientr
Synodum decreti In diAacaufa, datorum in audien- fi
luerint pro elidem ; quatenus die craftina , qus
tia publica litterarum contraditarum Sedis Apo­ erit die labbati vigefima mearis Februarii , com.
llolie* , five euri* Romane leAarum· pofitam li­ pareant coram firdfts Synodo Conftantienfi , &
gnatam, dt alias inibi debite exfecutam tenoris ipfis deputatis in Ecclefia rna/ori Conftantienfi iwe
infraferipti repraieotavit , cita totumque in ea- hora cAava, qua feiTro publica teneri felet,fi ipfa d...·
CsarrZ. Ctftrei. Tom. XXVII.
Sss 1
ens-

tiaUMVNBVl
,Λ,Ζ
1ΜΧ.
ΙΟΙ»
Λ
craftiaa feffio peblica, feu conpycgatlo tenebitur, Ainftrumenta perr notarim
notatio» Sedts
Sadis Apdtolka·
Apo
, ac μΛ.ίϊτΐ alioquki prexima immediate foqueiHi , qua diâa iatlo· A icrlhas ad hoc depocarae.
Demum
venerabilia le cirramfpcAus vir demi» CHRIST!
facrofaoâa Synodes Confiantleafi», five congrega~
*
tio generalis eiaidem S*nu<i trane beta fcffkmls nus Auguftinu· de-LasKe du Pifis advocatui prut- * ♦·>
public*, five congregationum eenerahu* ad ju- 4iâu«, ptopoiuîr qualités vacant· Ecclefia Mat·
n reddenda fuerit In diâa Ecclefia Conftantienfi fancnfi reverendus pater dominus N. pet capitecongreuta; ad «odiendum rqlaticaemdelibetatam I» fectafie Mafltaeafis canonice fic efoâus ad
per ipwa cemmiffsrioa^ ipfi Synodo factandam , Ecclefiam aamdem , rf-r. petens ipfius eleflfo*em
Justa eommiflionem els'per eamdem Synodum U- per Synodum confirmari, &c. A in cafuquoann,
flim. Et ulterius ad videndam & audiendum fer- protefiatar de diligentia faâa per e«m faper reri ftnrentiam, ico fe declarati iacidiffe pecnasin quiGtione prelate.· Pr*fomlbus iupradiAts domi­
monitorio alias decreto per Synodum lanâam ni» Cardinalibus pfalati· , Ambaxiatoribus , ipv,
Conftanrieafem prsadiflam. di Au roque monitoilum pro teffibu* mfraicriptls, (rv.
debere entrera in arte fua, fi A quatenuseaJem
Tenor veto diâa iupplicationis five commifio*
Synodo· Conflantienfis ad iptam fententiam five ni· pergamertl fchedal*, de qua fupra fit etta.
declarationem faciendam fuerit deliberata , alio- tio, feqakar A eft tali· :

_____ ioij

nSSK·

CON CI LI U U

Siin prima die tunc immediate iequonti, qoadi•vSynodus orofeffione five generali congrega-BArpmosfo raMow/vrforo* fo cau/a
awtione hora & loco pradiâis fuerit congregata: in
aaftrii Ctjeritt/M.
caufo & caufis venantibus , A verti etenim <pesantur, inter dflo» citatos ex una , A re veren­
AcroUnâa A generalis Synodus Conftantienfir
dum patrem dominum Georgium Epifropum TrU
univerialem Ecclefiam repr«fontana in Spiritu
dentinum, de A fuper Ecclefia Tridentia· , fpoSanAo legitime congregata , Ipccialiter deputat ,
liaiioneque ipfi u» Epifeopi, ac bonorum, terrarum, ordinat, A elegh commlffarios infraferiptes: vicaftrorum, jurium, juriidiflionem , A rerum eo- delitet venerabiles fratres Joannem Patriarcham
rumdem, A aliis in canfa A caufis hujufmodi de- Antiochenam , A Joannem Epifcopum Lubeccndufln A eorum occafione partibus ex altera : a- fetn , ac diUAos Ecclefi* filius Gafparem abbatem
lioquin in caufa A caufis hujufmodi per ipfom Pesufinam, Gundiialvans arcbidiaccnum À Eccle- b
tK
Synodum Conftamienfem ad prcdiAa A ulteriora fi* Ebroicenfis , ad recipiendum informationem
procedatur. dtAorum citatorum abfentia fee con­ iummariam de A fuper querelis dileâornm Ec- *·τι··£· ·
tumacia non obftante.
clefi* filiorum Joannis abbaris, A conventus »ο· ΜηΧΤΓ*
Datum Conflanti» , die Veneris decimanona nafterii Cialarienfls, Qftercienfis ordinis, Augu- jr
menfis Februarii, anno Domini mccccxvi t. indiâio- ftenfis dimcefis , occafione invafionum , mcleftanc decima, Apoftolica Sede vacante.
tionum, exsAlonum, tallFarum , impofitionum ,
(
Cinjuriarum
, A aliorum damnorum , A gravawi- »·/>, «t.
Xtf niter rtlatic d- pa/ iatmtdicta.
num qttornmcumquc, ipfis per dlleâum Ecclefi*
filium nobilem Lvdovlcum quondam Stephani Du­
EverendiSmi patres A domini in Spiritu San- cis Bavari* natum, ducem Bavari*, A ipfiusno­
flo hic congregati , ac facrurn generale Con­ mine A mandato , A fuos fautores , A adheren­
cilium Conftantienfc fidentes A reprsientantes
tes, , illatarum A faAarnm ; cum potelhte citanii
nomine precuratorio reverendi p.itnsdoinini Gecr- tefte» quotcumque in Romana curia , A extra ,
f,<i Ecilcopr Tridentini , acculo contumaciam il- ad vffeAum ut cognita per diflo» deputaro» , aut
uftrifiioi principis domini Frederki ducis Auftri*, majorem partem ipforum fama A veritate de preA aliorum citatorum non compa/entium , ad vi­ miflit i A quod tutus ad predlAum pbinctpem ,
dendum A audiendum per reverendiffimo» patresi A fibi adherentes non pateat acceffus , poflent
dominos lanfl, Marci , A Fiorentinum S. R. k. dep^ati predfli fub bulla Concilii , A ipfius no­
Cardinales , A alios commiflarios fieri relationem mine legitime decernere monitorium , ipfumque
fuper exlecutione monitorii contra diflum domi­ valere, ac fi In publica fetfca· decretum foret
num dstm, A alios citatos occupatorcs civitatis> A IcAum , cum citatione per ediâum publicum
A Efdeli* Tridentin*. ac oppidorum, caftrorum ...
____ rpublicandum
___________
K__
in _____
loci» Ar_____
partibus vicinis
A affigenA aliorum bonorum ad diflam Ecclefiam Tridcn- dum^in forma debita A contacta.- A adulteriora
tinam ipeâantium dscreti; iplofque citato* petoDproccdere juftitia mediare , periode ac ficognhis
reputari contumaces. A in ipforum contumaciam diflx veritatis iterum effet in publica feffion·
ipios declarari incidifle pamas , A fententias in not i ficata, A monitorium ibidem decretam. Noa
diAo monitorio contentas.
obftante quod alias prefata Synodus Certis judici­
His peraAis atqus gefll» , de mandato Synodi bus .generaliter quaicumqae caula» ad facrurn Con­
ptclibat* venerabilis A circumipeflu» vir do- cilium devolatas A deduAas , devolvendas A de­
i m«. t-i— minus Petrus de λ Lamburga decretorum doAor ducendas commiferit audienda* A decidendas, Sc,
»·'»··
aicendit ambonem, fuper quo publicsntu·, legun­ A aliis in contrarium faciendis , *o* obftantibu»
tur, decernuntur, A promulgantur ftatuta , ordi­ quibufeumque.
nationes . ediAa, decreta , A lententi* ejufdem
Sabbati ieconda Februarii leAa fuit In feffrono
Synodi, A legebat quamdam commiffionem , five Îiublica per dominum Petrum de Polonia , ACondfupplicationem deputation!» certorum commiffario- Îum deputavit commiffarib» a tergo deicriptos.
rum per concilium , pergameni khedulam alias
t Hcrmannus protonctarins,
rToLipf.·^
per fingula» nationes concordatam, in qua petun­
tur dari commiffarii in caufa qu* verti fperatur
SESSIO XXV11I.
inter venerabiles A rnligiolos viios dominos abb-cero, ac monachos A conventum monafterii C*
it Mtrcerit ttrtit
Martii fuit ftlft «starienfis Auguflenfis dioecefis cx una, A iliuftrifatrt/u it «raiarr tccltft C—βanticκβ iclc"t~
tittr tiltircta, fr^fdntt il mdt» dcacin» jcanat
fimum Principem Ludovlcum ducem Bavari*, de
A luner ipoliatiombu* , rapinis , ex-Aionibus , ififctft Οβηιβ . initant ccltbratnnc ia ta tfcaa
impofitionibus , ftatutis, A aliis mole ft i is, A an­ Migd raac iatrtita, Cum lanAificatus fuero , Ac.
garii» ipfi monaflerio , abbati A conventui , ac ftr rtvtrtadifiacaaa fama» dcatiaant-J^aancac Pamonachi» monafterii prsdiâi per eu rode m Ludovi- triarcbta» ^ntiatkcaaat. £f frctdiA· ajCria tuafia
cum Ducem faâis, illatis A impofitis , partibus »· , fafcracan ibideae fcrtnifaun fciatcf^dcaciatu
ex altera. Qua ichedula, five commiffione leAa, S^i/ncuadat Xcaraatraac & Ha^garid ,
Rea ,
A ejus tenore, prxfata Synodus eam approbavit enat fait atkihbni. Dcitdt vera Itctiaatar liteaict
per os reverendifliroi patris domini JoannisEpifeo­ <·. alia cratienti , ana ia ftStatici legi ftltat .
pi Oftienfis 'vice cancellar i i per verbum, Vlattt ·. TradiSu care ftra&ii, atcajata friat cent natat ia
necnon ad requifitionem magiftti Joannis de Scri­ deaeiai fridariri dacit ^tnfria , <«· alicraat aett
banis procuratoris; A nomine procuratorio pradi- aaditafiaat [t dtrfarari itUidifc fana/ tcattatat i»
Ao, mandavit fieri fuper pramiffis relationibus , aetaiterit, rtotrtadat fattr deatiaai Hktleat £citationibus, leAionibut, Aapprobationibusanum fi/cefat Mtribarftefi ia ceatatfaciaae diSeraat daA plura, pubblicum A publica, inftrumentum A •U rinjfria A iitrata t frtatuitaail tejdttn iaei-

S

R

D

l

_____ »o«7
ANNO
C HR. ISTI
Η<Τ·

KrArn?

CONSTANT1ENSE.

«««vm»

io8|

* ?**** raetaetee in monitorio, prout in fcba- Alernime citetis , decrevimus fera concedendas, de- ΤΓ,.
·"* ♦·*· "M" tenebat iy legebat de verba cernimus iy concedimus in forma qua (equitur , ANNO
CHRISTI
" verbum, cujut tenor efl infarms infertus, <·»„.
- -·>— λ
a .
ttnetur. Ft Veniendo in tadeut fcbefimln ed inferttoneea monitorii, propter prolixitatem de- laborem de­
Monitorium decretum in forma.
tains Tetras de lomburga, alias de Tutante , le­
gebat monitorium , alias decretam. Ft eo finite,doSacrofanBa generalis Srnodns Coufieutrenfio, uno· s.f,. fj.
nainut Hjec deus Epifcopus pr*fatus continuavit verfot y fingulos venerabiles fratres Tatriarcbat, **·
fe neanttam declarationis ufque ed finem.
^rcbitpi/copos, Epifcrp»! , Atc.. fic finit. Quibut
O· cuilibet vefirum in prAmifis dabimus 'plenam
Declaratio In caufa Tridentina.
fidem . Datum Confiant in undecime Kalendei De­
cembris , aune α Hativitate Domini mtlltfime
t
SacrofnuBa Generales ConfiantHnfis Sjnodut Fctlt- quadrngeutefimo decimoquinto, Afefitl-ca ftde va­
fi** catholicam tepr*fentens, i» Spiritu Sanfio canto .
logdimt congregata, ed futuram rei memoriam .
Tofi bstc de nuuo Domini milltfimo quadringentafimo dectmq/euto, cum fem diSus Fridericus duu
itat fanBam entra* Ecclefi**
, an qui fale. per antea de bac civitate Centnntienlireceffffst ,tpfa
r-r. tn
' ^
monita
Λ,ίβ ebfiinata
obfi mata elatioae
elatione contemnant
contemnunt, non liSruodo inceqfulta, prafatumque monitorium in ejur
Imil/irf incorreSos, neque tatp’*^"* proterviam prajentia cy Juorum advocatorum iy Trr curatorum
fine
ne digna cefiegetiene
cafitgatieue pr*terire
preterite.. Sane tum
cum dudum prejentia decretum .proptqr quemdam traBatumconde
le ena
anno Demini
Domini millefima
millefime quodritegentefimo
quadriugentefimo dacimodecimo-' cordi*, quem fperabet in a8is cauf* pleno coufiaZaittte , fle menfe Auguflo»* gEr*^tf querela venera- re, in eius perforem legitimam non potuerit babem
ilii fratris
Ceergii Epifeopi Tetdeitini
"
Trtdeutini adeas
ad nos per- enfccutionem, por edi8um fecundum formem moni­
vamffat, quod nobilis Frida·itus due -Aufiri* ipfum in canonica poffefane Ecclefise civitatis Trideutinat , ac oppidorum, cafirerum , terrarum, vil­ lepio rtvertndiffimorum patrum dominorum fan8a
larum, lacerum , jurium, iy aliorum bonorum ad RsmauA Ecdrfi.t cord'Ushum , quam dt nationibus
camdtm Ecclefiam pertinentium, alias fendlcim an­ fingatis, nd cognofcendum, videndum iy cuaminnnnis pacifice enfifentem, temere iy de fa8o fpaliaf- dum, antediSum monitorium effer debire exjten­
Jet , ac eamdem. per novem anuot detiuuiffet tum: diSfquo commiffanii referentibus , tKproduec detineret indebite occupatam , ac ipfum ce- 8is confiait , di8um monitorium fuifle debite & in
.f’_ffet ,. iy
_ in carcoribus mancipatam
_
. rpluribusgra- ___Λ _
locii deputatis txfecutum, confiet que notorie diSum
Vibns violentiis offeciffet ; littera(que quafdam pro- t Fridericum ducem iy alios occupaterei Φ- dttentomtfiouis iy juramenta metu iyimpieffionibus enter- ret, necnon vaffallos , nobiles , capilaneot, oficiafiffet contra fuamiy ccclefiafiicam libertatem ab Cries iy /abditos fupradiSos nullatenus praceptts in
eodem ; peodque idem Fridericns aclarifimo Fccle- diBo monitorio contentis paruiffe ; (ed eundem Frifin filio S'gi/mundo Fomauorum Regi femper yiugufie , cui fuper boc per ipfum Ceorgmm Epifcopum fupradiBoi d.Sam Ecclefiam Tridenttnem, civita­
fuerat delata querela , vmculo juramentija adfirin. tem, terras , oppida, cafiru , villa t & alia jura &
arfist, eiafdem fereniffimi Kcgi fuper bis fiars prae­ l>aea prstdsBa taetre mdebite dr contumaciter oc­
ceptis , di8tque Rege per fententiam declarante ^· cupait! & occupata, taetra fcnteuiium iy f ince­
precipitate Eccl.fiam iy bona fpthata at pntfata ptum fereniflimi Regis Romanorum , rei fera juran­
occupata tidtm Ccerg'e per ipfum ductm rtfittutn
do flare promtft : dt f·· dr eius obligatione conflat
da fore; fatere prettermifit, netam perjurii mani- publici' documentis : ideo volens prnfata Sjuodus
ftfie incurrtKs . Quapropter bstc fan8a S/nodus , tentam inobedientmm iy rebellionem notoriam uLvocato di8o duce , qui tunc ia diae civi.ate Can
Ctfci cum iyipofio'o , rt tanti meli ferverfitos t anfian^enfi aderat, auduifque fuit defcnfiontbri per faat pnefunepteribus te exemplum, per banc fsntcnfuos advocatot iy procuratores , tam in fifiiinibui tiam, qtmm fert te bit Jcrtptis , fronunctat, dccerpublicis , quam ahii tongregatienibus, fiatutts iy ntt
declarat, diBum Fridericum ductet define
deputatis ad eamdem caufam, qun jura iy muni­ anathematis t- facrilegii vinculis innodatum , ptrmenta partium receperunt bmc inde produ8a, cum jttriique reum ; necnon pvnas privationii & inbabiinflaret diSus Georgius Epifcopus per litteras mo Dhtat-oxis
.
i- ccnflitutionc Carelna prediSa conten­
Ultorias umfatum Fridericum duccmiy alios occu­ tas , tumdtmqut Fridancumducem iy altos occupapat ores 0· detentores, necnon vefalios , nobiles, tores iy dtttn’aras, tam Fcclcfiaflicos , auam ]<ecu­
capdaneos , afictales iy /abditos tcclefi· Tridenti
lares vaffallos , ncbtlet, tapitanets , efficiant! iy
nA iy Civitatis, iy aliorum bonorum proditorum ,. Jubditas inobedienies iy rebelles Fccltfi* iy civit afub pernis ,fententiis iy confiitutionibus divo memorise
Caroli quarti contra tales facinorofos iyfacrtlegos edi­ v‘l'arum iy lecerum , necnon jurtum iy bonorum
tis ,&■ aliis gravioribus , requiri i· moneri pro refiitutient di8a Ecclefin , iy bonorum prodi8orum , ac tionis , dignitatis aat praeeminentia , etiam fi duca­
plenaria fatisfaBione , iy aFias fibi de opportuno re­ lis fuerint, in p*nas , fenteatins iy cenfuras ahas
medio provideri. Quapropter eadem fatrofanBa Sf- tn dtBo monitorio comprebenfai iy expreffas inciuodus fuper notorietate ry aliis fervatis fervandi/ dlffe ; ipfiufque F riderici ducis Aufiri* iy aliorum
in caufa bujufmodi certiorata ad plenum, camdtm occfpatorum , detentorum,. necnon vaffallor^m , no­
notoritetem <b- fa8i tvidentiam, iy alia in ipfa bilium . capitantorum , officiarierum dr fubditerum
caufa agitata atttndtus ; vettns indemnitati Eccle- pradiBoram civitates , oppids , cafira , terres , iy
fin providere , nec minus animarum feluti diSi du­ alia loca quacumque ecclefiaflico fuppefita interda
cis iy aliorum occupatorum iy
.necnon
_ detentorum
__
_____ 80. Vnde eadem facro/αηββ Sjnodus diverfos iy finvaffaliorum, nobilium, capitantorum, oficiariorum Lgulos venerabiles fratres Talrrarcbat, Arcbiepijcoj_ fubditerum
r· ij.
s n
.^.r .. . ,prsehabita
. , . _ de
. ­
F,p,/copos, ac dileBos Ecclefi* filios ebbam ,
iy
pradiSorum
ceufulerc
liberatione matara, undecimo Kalends i Decemlri: priores , pr*pofitts , decanos , ercbidia. onos , Jcbcfcquentis ejufdem anni monitorium decrevit, cujus lafiicos , cantores , tbe/aurerios &■ conenicoi, tam
tener fin incipit :
c.ubedrahum quam coUegiatarum, parocbialiumque
Ecclefiarum rcBorei iy locatcnentes eorumdem , cetcrojque plebanos , curatos, clericos, notarios
Decretum monitorii.
tabelliones publicos per Italiam dr AltmaniamconSacrofanBa generalis Stnodui Confianieiifti , i
ftitules, iy abat ub’hbct, eorum aucmlibet i : /ovtrfis θ' fiaguhs Cbrifii fidelibus ,falutem O'
(iduir., ad quem, vel ed quos pr.efentes nofir* htnrpottutis Dei benediBiontm.
lirai pervenerint, tenore pr*Jentium requirit , at­
que Monet prir.io , fecundo, tertio iy peremptorio
term’nis, communiter iy divifim , eifqut e- eorum
cuilibet in virtute fanB* cbethentt* ,
fub ex­
nitoriales centra drBum Fridtricum ducem iy occa- communicationis pena lat.e Jcnteiti* difiriSc prfeifetqrts iy elettntores buju/modi, partibus ad bsc piendu mandat, quatqnus fiattm vfis pr*fe>atibur
diBum

D

’

ιοί»

CONCILIUM

ioxo

" AKNfT
Fr/deric»·» dt rem ^ufiriet anathemati/ (y Aris , (yc. Rex, fuifqtte nobilibus, videlicet fride(■iglrTlJr^^pWrc^nrsUrf··, ptr/arrra^pe ree», nec- rieo
'
“
’ Nurembentenfi,
·
- Magno
-Burgravio
comite de

**·*·<»
,
* ■·* fetnat privatienii iy inhabilitatiemi/ pr/tdi8a/t Hwnuria, Beraonede Scala, ft aliis nobilibus,
CHAtTji
Λ Mj. m *
emumdem ly ecrupatere/ ac det/ntere/ , w/. mitibus, baronibus, militibus, in numerocoplofe.
>4>7'
ean.4«t»
fallet, nebih/ , tytteeeei , qgEriarias ft fubdtte/ Qpibtu exfcftentlbus , intraverunt locum ‘feAlunis
•"•badeenttt <· rebellet, re pratd8a/ pernae , c««- reverendiffimi patret domini Joannes Oftienfi» Car­
f**** & Jeefuetiae in d'i8e meutterie c entente t <·. dinalis Vivarlenfù, Jordanus Albanenfis de Ut finis,
eidlffe , p*1*1it dttbnt Deaeitticir (y fefi^to ne «·- ft Angelus Preneftiaus LaudenGs, Epifcopi, An­
retae Eeelefth, aeeaa/teriir (y capalht lafra Mifarnr» tonius Benonieafis, Fraociicus Vcnetiarum , Joan­
felemnta , ditem ibidem pepah multitude ad dnina nes Ragufinus, Gabriel Senarum, Almannus Pifaaudiendum, aat aliae eètegregata fberit, etiam aiiat nos, Antonius Aqailejenfas, Angelus Veronenü»,
ttbily fetande iy pnetitt expedient fuerit. Etpefl- Branda Placentia·», Petrus Cameracenfis, Guillelfttamvitare prafenttnm ipfi, /«» aliytu teram, re· mus fanAi Marci, Thomas Tr icar iceufis , Antonius
fnifitifuerint, fen fuerit rtftttfitne , pnlfatii campa­ de Chalanco, ft Petrus de Fuxo , presbyteri : Ante , tandebt ac ce nfit , <y demam entinBii <y »· medeiu Saluciarum, Ray na Idus de Brancatiis, Lu­
terram prefitBu, publice deeencient <y eniteat. b» dovicos de Fllfco, Otto de Columna , Lucidus de
ab alih pnbhce , fnaufum
fuantnm r»
i» au
eia ern
erit, euuimri
dtaeaciari Comite, ft FrancllcQs Florentinus; diaconi Cardir
dr evitari ab emr
1·- Chrifii fidelibat
__ : 2faciant
'
imbui
(yBnaies, quibus pr«ieatibus, ft aliis prardiAis, fuit
permittant. Et praftntem nefiram dttlaratientmftu Inceptum cflicium litaniarum cum introitu , Exaudi
fententiam, iy emuta ly fingula in eu tententapu- net Demine : Εν angello , Hec efi precceptum meem ,
bltcent, infinuent, iy ad entelitBem Cbrifii fidelium hymno, Keni creatur Spiritui, ft aliis colleftis, ft
adfiantium tepenant , & plenarie enfeptanlnr, de. orationibus ad boc requifitis. Quibus officio Miffie
"ec (y jaeufyue fuper pramiffu abfelutienu benc- ft litaniarum peraftie , levavit ie in medium vefittum meruerint ebthurr,
a prpdillit rebcUteni- nerabllis vir dominus Simon de Ter amo facri conbut dcletcrtnt, iy debite fati< fecerim, aut aliud a (iflorii advocatus , ac reverendi in Chrifto patrisft
dtfla facrefanSe Spnede , vel future fumme Tenti- domini Georgli Epifcopi Tridenti, incaufaverten­

te inter ipfum dominum Epiicopum.ft illuftrifEi quia idem Fridericut dux <Aufii
, __
___
_________
fimum principem ...
Frldericum
uueem
Auftrie ,,_de
nit imitate/ duritiem, mere afpidit fur da ebturavit ftfuper
ftiupcr civitate^
civitate , EcdeGa
Eccieôa , terris
terris , locis
iocis , jurifiiiftiojuriidittioanret Jua/ , hujut fan8i S/nedi precet
* ad dlftam Ecclefiam Tiidentinam
,
. &
_ mei·'te , nibus, yillit. ftc.
Juertimque amteerum dr prafati Rqgit ftntcntiamfff· fptftantibus, & ipfumdominumGeorglumEpifcopum
jutiurandum
iutiurandum defpicien/
defpicicnt, tanta /xijiente
exigente duritia,
duritia, ce·
ce- Tridertlnum partibus ex altera, coram Concilio
liter bac fault a Sifuedut de finali remedia previde- Conftantienfi advocatis: ipfe vero dominus Simon
re: cum nihil prefit fententiat ferre , nifi fit qui ea/ advocatus ipfius domini Georgii Epifcopi propofuit,
debita cxfccutieni demandati Cemmittit erga prafa- Coualiter dorr Inui Fridericusdux eumdem dominum
ta fanfia S/nedut prafate b clarfffime filte Ecclefia fuum dlfta Ecclefia , civitate, terri», loci», càftris ,
dtfcnfori ffi advelate Si/ifmund* Rsg» Remanerum villis, jurifdidionibus , rebqs , A bonis ad ipfam
frmptr ^nguftt , cuint fptCiahtcr int/refi . ad rtqut- civitatem , Epifcopatum , tc perfonam didi Georfitientm Ecclefia cemritat iy eppre/fa/ Ecclefiat re- gii Epifcopi Tridentlni pertinentibus dc fpeclanti;
jtaurarc , dr tcclefafiicat perfenat a vieleuti’t dr tn- bugdudum ante plura tempora fpoliaffet, dt hodie
jnnu defenfare, iy cumdem fententiam enfecutietti teneret fpoliatumdt lacpius per diverfos princi­
demandera ; iy ceterii principibui' ac Chrifii fidcli- pes, nobiles, ft ali·» fuiffet tradat.>na de reflitu.
but, ut ad r/fiitutienem difta Ecc!efi.e iy civitati/ tione fienda , atque fuper ea requifitus, nunquam
Tridtntma , (y emntune benorum iy turium ipfiut , tamen tffeftiim fuper hujufmodireftitutione foret
iy eiut integram libertate niy indeninitatcmfcrvan- confecutus . Quapropter ad querelam domini Epi*

fcopi f^sedjZh Concilium prefens Conftantienfe
eumdem dominam Fridericum ducem , dr officia­
preefatum meniterium realene exfecutienem ebtineat, les eius, necnon occuparores, detentores diâorum
b’acbium impe-dant , faverem (y auxilium rladii civitatis, c&ftrorum , terrarum , jurifdiAionum , ft
iy petentia ema;med<e jacular it .
rerum, atque bonorum prsdiftorum monuiftet, ft
Decernit rttfuper bac fanda Sjnedtt ad phniertne moneri mandavit , ut _
Ecclefiam, civitatem, terinjecutienem habendam, preceffum centra emne/ ia Dras , Cadra , bona, res., ft jurifdiftiones prediâa
traiet. iy intrudende/
diSa Ecclefia (y civitate infra certum terminum tunc in ipfis litteris rooTridftttna , ac,cafirii , epp dit, terri/ ,Vi?lil , lecti, ni coriis contentum Λ expreffum
”
, nunc vero per
pofelfiembui, iuribu/ (y btnit etufdcm , <y centra elapium reftituere deberent , per ediâum publi­
adbarenttr eidem duci Friderice iy eccupateribui cum, prout Sc quemadmodum in ipfis litteris mo­
iy detenieribu/ , ac intrufii (y intrudtndu , ac cen- nitoriis debite exfecutis, te ptodu&is coram cotn-

miffarils ad hoc deputaris, alias deputandis fupee
valore exfecutloni» monitorii in publica feffione ;
& jam conflaret , quod prefatus dominus dun de
omnibus his non curaret. Quapropter idem domi­
nus Simon advocatus, dt nomine domini fui Epi­
fuppten/ qw»y«s cade"· Sjnodu/ emntm felcmnitati/ fcopi Tridentini aûorjs, petiit per prcfttum Con­
d^ft3um,fi quit ferfan futrit in priemijfit. Ltd it cilium ulterius fore procedere, dt procedi debere i
ante» bit, 'tverendiffiinui deminui Jeanne/ Epifce- Ipfumquedominum ducem, dc alios prrnominatos
puiOfhenfii Cardinali/ p'ivarieufi/, Junta cenfenfum juxta vim , dc effeAum monitorii in poenas in eo­
ly voluntatem emnium nationum, (y alia/ prepter dem monitorio contentas declarari incidifle, debi­
differ dura natieuum quead erdmem, rtfpondit fire ta cum inflantia poftulavit, auxiliumque Iccularit
attct prdfcnti per verbum, Placet.
£ brachii invocandum. Qua quidem petitione faâa
providus vir magifler Joannes de Scribanis prediAus , nomine procuratorio ipfi·» Epifcopi, quo fu­
£m ct/ltfiieae Barberiniana.
pra, quam quidem<citationem in percameni fche,
dula in audientia litterarum contradiftaruin Sedis
In caufa Tridentina .
Apoftolic» pofttam , atque leâam, Ggnoque ipfius
Nno, indiflione , quibus fupra , die vero Mer­ audientiae (ignaram , Λ figillatam , atque inibi de­
curii tertia menfis Mai tii, fuit celebrata frflio bite cxfecutam, cujus tenor inferius eft infertus,
reprjalentavit : citatorumque in eadem contento­
generalis loco dt hora, quibus fupra, dommisCardinalibus nvndum fupervenientibus, fuit inceptum rum non comparentiutn, nec aliquam caulatn ra­
&. cantatum officium Mlffx Cum introitu . humlan- tionabilem , quare in poenas contentas in munitono non incidiffet, 11 quam 'haberent allegandam ,
fhfi. atut fuere , (frc. dc Fvangelio. Si quit diheit me ,,
contumaciam accufavit. eofque in poenas prsedi(yc Quod officium Miflx fuit celebratum perteverendiffimum dotninutn Joannem Patriarcham Antio­ Aas^uxta tenorem fu at petitionis, ut prrftrtur ,
chenum . Quo celebrato , (upervenit ibi feremf- obdatse incidifte declarari, inftancer poftulavit.
Didum namque Concilium ptx Ii batos ducem
llmus ptinceps Sigifmundus Romanorum ft Ungaquidem firaciffuof, tuim emxci iyfinrulec precelfuc

necetfartet

(y eppertuner cemmittit venerabili Tt-

A

fa­

ιβχι

’Î.ÎÏ"'

CONSTANTIENSE.

<«»«£■·.«

Diftum namque Concilium praelibatos DacemAfta.
ifta. Nihilominus petiit confilium a Concilio ,
ANNO Fredericus & alio* monitos non competente», ne­ quid iple dominus Rex, tanquam advocatus Conci- ^NJdO
CHRISTI
Ili Conftantienfis, A Ecclefic fanft* Dei fimili-CHRIS! 1
que
in
hujulmodi
termino
in
aliquo
fatisfacere
cu
­
»417.
rantes , licet fuCcient exfpeftatos, reputavit bus artibus etiam prelentl farturus fit, ad finem ,4‘7‘
contumaces r & in eorum contumaciam , de man­ & effeftunr, quod fimiles violenti* de cetero non
dato ipfius Concilii, efeendit ambonem, fuper quo fiant; cum idem rex non velit, ut debet , quid­
edifta, five flatura, A ordinationes Concilii pu­ quam facere, nifi de mandato A ordinatione ipfius
blicari , legi , & pronuntiari folent , reverendus Concilii: ad cujus mandatum ipfe dominas rex tem­
prodiftus Nicolaus Epifeopus Merfeburgenfis .· A per obtulit fc efle paratum, A ρι*Γβπϊιη>η con­
in contumaciam, i»t prefer tur, i piorum citatorum, cernentibus unionem Ecclefi* Dei. Super quibus
pronunciavit difto* monitos incidiffe in poenas Ipfe dominus Rex pro ie , Auguftinum tanquam
contentas in monitorio, prout in fchedula , quam Avocatus A procurator Regis, Henricus vero de
legebat de verbo ad verbum, cujus tenor inferius Piro, A Joanne* de Scribaor* , ut promotore* A
efl infertus ; Et veniendo in eadem fchedula de­ procuratore* Concilii praefati, petierunt , & qui­
clarationis ad infertionem monitorii , A propter libet eorum petiit fibi fieri unum vel plura , pu­
inftrumenta. Prrientibus ibidem fuprolixitatem A laborem, venerabilis vir dominus blicum,
, mit.l,». Petrus de λ Lamburga, alias de Polonia , legebat pradift'* dominis Cardinalibus , nobilibus, A aliis
r.·;.·
monitotium alias decretam . Quo monitorio leftoBpto teftibus infralcriptis.
ad finem , prsfatos dominus blicolaus Epifeopus
Merlebutgenfi* continuavit lefturatn declarationi* Ttntret trtra diEernm citatie/tb ptrrtmmi, necntn
JtflerttiDitu
,
f>ritffiati»nh
, dt quibuj
J..prtt
ufque ad finem: in qua quidem fchedula contine‘ '
- «
>
batur in fine exfecutio brach.i fscularis fereniffift iMHtit > ft Ruuntur , cjr J««; taltr :
mo Principi Sigifmundo Romanorum , Ungaric ,
A nd at facroianfta generalis Synodus ConftanAc. Regi · Qua quidem fchedula declarationi* le­
tienfu citari peremptorie in audientia lit*
fts , A quia rn fine ipfiu* fchedul* fuerunt pofita
terarum contraditarum Romane curie , A citat,
verba hcc, Sede Apoftolica vacante; furrexit venerabiUs A citcumfpcftu* vir dominu* Guilleltnus ut moris eft, Hluftriffimum Principem Ducem Au’ de Ludens unus de Ambaxiatoribus Arragonum
ftrir , & occupature*, & detentores, necnon vafregis, & procellebatur nomine domini Regis , A iallos;, nobiles, Capitaneos, cficiarios, Aiubdito*,
regnorum , quod in illam particulam ( Sede vacan­ etiamfi ducalis, aut alterius cujufcumque flatus ,
te ) non conientiret; cum non teneretur hodie , gradus, conditionis , vel prreminenti* fuerint ,
ApoftoUcam iedetn vacare; fed in fingula alia be­ civitatum, caflrorum , terrarum , jurium , A re­
monitorio
ne confentiret in eadem fchedula expreffa, & le- rum Ecclefi*
_ Tridentin* , & alios in___
fta per verbum, ?/ac<r. Dominus vero Oftienfis contentos,
i.omneique
omneique alio*
alios , A
& fingulos
fingulo* fua comco ni­
Vivarienfis Cardinalia, tanquam prefidens , juxtaCmuniter vei divifim interefle putantes, & eorum
conienfum A voluntatem omnium nationum , A procuratores, fi qui in Romana curia, & civitate
alias prepter dilcordiam nationum quoad ordinem Conftantienfis fuerint proeifdem: quatenus in pro­
ad lefta relpondendo, refpoÎMit pro vice prefenti xima feflione , five congregatione generali compaad omnia iupra leda, A proteftata per verbu.n , reant coram ipfa fanfta Synodo Conftantienfi , in
TPiacft. Hi* quidem leclis, diffinitis, atque prote- Ecclefia majori Conftantienfi, in <qita feffkmes , fi­
ftatis , levaverunt ie venerabiles viri domini Au- ve congregationes, fieri Jc teneri folent , mane
guftinus de b Lan te de Pifis , nomine Regi* Ro- hora ieilionutn publicarum , five congregationum
bMf.t·,·.* manorum prefenti*, A Simon de Thejamo facri generalium, ad jura reddendum in eadem Ecclefia
confiftorii advocatus , A ipfe Auguftinus nomine Cunftantienfi congregata, A audiendum A viden­
domini Regis Romanorum : Simon vero , nomine dum ferri fententiaro, feu declarari incidiffe poe­
Georgii EpifeopiTridentini , petierunt, dcquilibet nas in monitorio alias per ipiam Synodum Coneorum nominibus quibus fupra , petiit fieri unum, ftantienfem decreto contentas , in caufa & caul's
vel duo, anc plura, publicum feu publica, inftru- verrentibus , A quae verti, A etiam Iperantur in­
ter diAos citatos, ey una, & re verendum patrem
mentutn A inftrumenta.
Quibus quidem inftrumenti* petitis , furrexe- dominum Georgium Eplfcopum TriJentinum , iporent Ambaxiatores, ut dicitur, Francorum Regi*: liationeque ipfius Epifeopi , A bonorum , caftroA per os magiftri Joanni* Campani procuratorisDrum , terrarum, jurium , juriidiftion um , A rerum
aflerti ipfius Regis Francorum , legerunt certas earumdem; A aliis in hujufmodi caufa deduftis ,
proteftationes in feriptis: A poft aliquam leftu- A eorum occafione, partibus ex altera . Alioquin
ram , fuit fatlus unus fibilus in Concilio per fup- in caufa & caufis hujufmodi per ipiam Synodum
pofita Concilii, $ tali* tumultus, five pullatio Conftantienfem ad pr*fata Aultetiora procedetur'
propter verba contumeliofa qu* , ut dicitur, fue­ dirtorum citatorum abientia feu contumacia non
runt lata per diftos afferto* Ambaxiatores A Pro­ obftantibu*.
curatore* , verius fuppofita Angularia Concilii ,
Datum Confiant!*, die vigefima prima menfis
cum apparuerint multis inhonefla eorum protefta­ Februarii , anno Domini mccccxvii. Indiftionc de­
ta ; Ita quod prrdirtus magifter Joannes pre ni­ cima, Side Apoftolica vacante.
mio tumultu lefturam fuam finire non potuit .
Gumpertus Fabri notarius .
; Videns idem Joanne* Campani lefturatn fuam fi­
Sequitur declaratio , five dccictuiu monitorii ,
ve proteflationetn finire non pofle , proteftatus verjam luperius editum, iri ieffione xx.
baliter, ut in difta fchedula continetur, cujus te­
nor fequitur inferius, A petiit fibi fieri tot quot
Ex tfUfSttnt StrbtriniaM, dr m/.
neceflaria fuerint publica inftrumentq per notarios
Lif/ituf.
ibidem preientes, tam Concilii, quam alios no­
tarios publicos.
E Trtttfinhc ^mbnxietfrum Ef*i/ francift prt jnProteftatione namque fafta , fereniffimus Prin­
fiitia tjufdim
«/ai idaada .
ceps Romanorum, Ungari*, Orc. Rex, primo per
A D invincibilem veritatem, A juflitiam , atMfftaacr. °* *CBera^1 ''* vir* domini Auguftini de cLant sde
c· ■ ‘‘Pifis advocati confiftotlalis pr*fati, A fubfequenque honorem Chriftianiflim* Regi* majed M<r.'·«■- ,er ore proprio proteftatus fuit de hujufmodi d ItL· ftatis Franci* oliendtndutn, damnumque A inte..
ftura per nationes , A Concilium , tendente A reffe Ecclefi* Roman* , immo univerfali* , ac
'// λ/ *' verKen,e *n magnum dedecus Concilii , A in dii· totius Chriftianitatis demonfbandom , oiatorcs , A
folutionem ejufdem . Et ficut alia* ittpiut coaclu- Ambaxiatores Chriftianiflimi refis Francorum di­
fum A fiatutum fir, quod nullus aliquid proponat cunt A proponunt in hoc facro Concilio Ccnftanin pubncis ieflionibus , quod vergat in prr judicium tienfi, A totius Ecclefic facie , qu* fequuntur.
Concilii: A fupplicavit omnibus, primo Concilio,
In primis, quod cum Chriftianlfllmu* Francorum
A deinde finguli* nationibus de ii* providere , Rex prae cunilis regibus Chriftiaris fpecialitgr la­
quod non fiant de cetero* , A prxfertlm talia , boraverit pro unione antedirtz Ecclefi* , Ambaqu* funt impeditiva unioni* Ecclefi* Dei , ficut xiatore* nihil umquam dixriunt, Êcripterunt, aut
pioceftatio >am per diftum Joannem Campani Jc- profecuti iunt animo impediendi Jaciam unionem
E<-

M

CONCILIUM zlot4
*°*5
». «m.
—Eccieii* , aut tutbandi prsfens Concilium , feu ίρ- Adus portiones nationis Gallican* multo majores Λ —" - —
ΛΝΝΟ |-m impeciendi a rebus in eo gerendis, circaea, notabiliores lupt quain natio Anglicana.* Ac maxi. AKNO
CHRI5T1 pto qmbus principaliter eft congregatum , ficut me regnum Franas quam. Anglix : cum in Fian» CHR1TSI
>4>7* fafle.eis impofitum.cft ab xmuhi.- nec animo in- cia multo plurei fic norabrtiores fint provincis ·■<<»· ,
'
juriandi cuicumque, Ac ipecialiter lercpiffimo Re­ quam in Anglia, multo plurei Ecclefi* Epiicopagi Anglis , aut regno ejus , ve( Ambaxiatot ibus les , multo plure» Ac notabiliores tmivecfitates (lu­
Sms. ted lolum pro tuitione jutis Ronans ac uni. diorum. Qjuc omnia attendenda funt in diftinftioveilahs Eicicfix , <*fit 'honoris certorum Regum Chri- ne nationum, ut in eis.fit squalitas Ac proportio‘ . domini- RegisnaFun
litas­ conveniens , At ut decenter fundetur auftο­
llianitatis , Ac ptscipue difti
corum , & regni iui intereffe di ver fis seipefti- ι itas Concilii gene· alis, dttuique in futurum Con­
bus.
ciliis forma Acexcmplum Mnitationis ex iis, qux
Item , quod nunquam fuit Intentio eorum dice­ in prxlenti fiunt Concilio.- Ac quod bic exempli
re , quod uiftus Rex Anglis, & regnum iuum non gratia diftum tftde natione Gallicana, multo magis
faciant leu non reprsientent unam nationem , fi­ dicendum eft de aliis nationibus, ut infra patebit.
Quarto adveniente ratione Hilpanica juxta unum
cui quodlibet regnum facere poflet; sut quod nos
habeant vocem rnagns nobilitatis, At aufturitatis , ex capitulis traftatis in Narbona, ftatim fiat Unio
cum hoc etiam concedant de quolibet alto Rege, eorum ad nos
_ ,p,o faciendo
- . unum
___ univeriale
....
__ Conci_.
immo etiam de quibuidam particularibus nationi-B Ilum : Ac per cunieqaens hoc faftb., ficut illud erit
bus non habentibus regem appiopnatum ; led fuit quafi novum Concilium , fic novitrr ex eis & nn.
eorum intentio , quod de jure nen habent , nec bis iutegiatuml fic ad illius nationis honorem de­
habere debent, vel poffunt talem nationem, qus bebit fieri novus ordo , feu ordinari novus proce­
habear vocem, feu aufloritatem reptxientativam dendi modus, immo verius renovari mos antiquas
quaitx aut quinis partis Chriftianltaris , leu to. indiftinftione nationum obietvatus, ut prxfeitut,
tius obedientis Romani Pontificis ; Ac qux de- juri fit rationi conformis.
Pro declaratione vero, & confirmatione prxmifbcat, aut poflit de fure xquiparaii voci , leu au.
ftoritati totius Italis, vel totius Gallis, feuH.f- forum facit , quod idem duminus Benediftus Xll.
i[an>s, vel totius Germania, qus quatuor natio­ qui Burdegalentis fuit nationis, & per coniequens
nes principales multa regna. Ac nationes particula­ favens Regi fic regno Anglis, cum de terraeiiubrs continent, qus particularia regna difto regno dita effet, volenstamendiftinguere tertas fit provin­
Anglix mciito poffunt squiparari , At quod ilia cias fubditasobedientise Romani Pontificis pro capi­
fuit eorum intentio, mamfefte patet ex iupplicq- tulis monachorum nigrorum provincialibus celebran­
tione Iu per hoc materia primo exhibita ia natio- dis , in prima rubrica fui operis in fine ejuidem
diftinxit prefatas terras, fit regna in triginta iex
ne Gallicana, cujus tenor (equitur;
Supplicatur tribus inclytis nationibus, Italis, „ provincias , ita dicens: Ut igitur de provinciis
Gallis, Ac Germanis, quatenus rro debito hujus fa- C„ in quibus fuerint hujulmodi capitula celebtanen Concilii ordine dilponendo,dignentur attente pro­ .. da, diftinfta limitatio habeatur , ne de ipfis in
videre, atque prsvidera fuperiis qu* fequuntur. „ pofterum hsfitetur, quamlibet provinciam, pr°Benediftus XiiL in extravagant), Ka/ thSiHtu, „ ut (equitur, deputavimus . Et confequenter in
ubi ordinat iuper procuratoribus Prslatorum , & regno Francia , fic partibus adjacentibus ponic fex
taxationibus eorumdem, ac etiam dc iubfidio, di- provincias. videlicet primo Remenfem , & Senoftinguit obedientiam papalem in quatuor genera­ neniem pio una : fecundo Rocomagcniem fic Turoles partes, feu nationes. Prima pars in Francia , nenfem pio alia. Tertio BiturkeiUem , fic BordeNavarra, Ac Majoricarum regnis, ac cerris , par. galeniemcum E pii copa tu Ankienfi pro alio. Quar­
tibus. At provinciis adjacentibus, Ac in vicinis e- to Narbonenlem. Tolofanam, Oecitanam pro alia :
jutdem, necrun in Delphinato , Ac Burcundis , ba» Deltuie vero ponit Lugdunenfem, Biiuntlnam , Ac
baudix, Piovinrix , Foulcaquerii comitatibus. Se­ Taraotafieniem pro alia; fit conlequenter Viennencunda p. rs m Alemanix, Anglis, Ungaris , Bo- iem, Arelatenfcm, Aquenlem, Ac tbreduneniem
hemix, Polonix , Norvegix, Pacix, Scot i x , Ac pro alia: in regno vero Anglfx ponit CantuarienSvecix regnis , ac terris, partibus , & piovinciis icm Ac Eboraceniem pro una provincia.
Ex quibus patet, quod nec jusi nec rationi coneildem adjacentibus. Tenia pats in Caftclls, Le­
„
w
gionis,. Arragonlx
, Ac Portugaise
, ac partibus ad fonum eft square luo rquiperare regnum Anglic
tacentibus, At vicinis eildem, excepto Cor fic x AcDegno Francia in Concilio generali, vel nationem
Sardinis regnis . Quarta pars in Apulia , Cala- Gallicanam
*
*■’
generali'iumptam nationi Anglicane.
bria, Terra Laboris, Sicilis. Tufcite . Sardinia , Et multo minus nationem Italicam .Germanicam,
Coi fur. Ac terris alii’ Italia partibus; necnon « vel Hiipanicam. Quare omnino ablutdum effet di­
bahmonx, Achaja, Cypri, Ac terris, regnis, in- dam Anglicanam nationem fieri quintam partem
iuhs, aliis provinciis , ac partibus omnibus ultra- leu nationem hujus facri Concilii, cumipfa iecun.
jnaiinis, Ac traniinarinis. Et quo jure patet, quod dum juris difpofitionem fit trigefimafexta pars live
fi hoc generale Concilium Conftantienle rationa­ provincia totius obedientis Romani Pontificis.
biliter debeat dividi per nationes , convenientius
Prsmiffis itaque confuleratis, lupplicatur & re·
dividitur per quatuor , quam per plures : quia quiritur , quod in hac materia provideatur attero
talis diftitsftio ien di v hio eft juri Ac rationi con­ trium medorum . Primo quod adveniente natione
Hilpanica, ceffet difta natio Anglicans , & fiat pars
formis .
Secundo fequitur de eodem , quod adveniente nationis Alemaniss , ut prsmhtitur. Secundo fi hoc
natione H (panica ad hoc generale Concilium, na­ non placet , led omnino velit difta natio Anglica»
tio Anglicana debeat reduci ad nationem Alema- lia a difta natione Alemani* divifa efle , conienut, cujus ipfa eft pars, Ac ei immediate conjun- quens videtur, quod dift* eres alio nationes difingule in plures
nationes particulares
g tur, ut patet ex jure prxdiflo. Unde quodhrc (Unguantur
..w.
__
____
natio Anglix hucufque divifa fuit a natione Ale- Ediftç nationi Anglicanq proportionales : alioquin
manix, fuit permiflum, ut fic effent In hoc Con­ non effet jufta (qualitas, neque equa partitio na­
cilio quatuor nationes: 9t boc ex ceita Ac fpecia­ tionum in boc iacro Concilio i Ac videretur fieri
li caula, qus maxime ceffabit, adveniente natio­ injuria fit gravamen Chriftianlffimo Regi Franciç,
ne Hifpanica : ficut poteft faciliter declarari ex fit regno fuo, ac toti nationi Gallicarq; fit multo
iis, que alias icripts funt , quando in principio magis nationi Hifpanicg, vel G rmamcç, fit iniuhujus Concilii aftum fuit de diftinftione natio­ per nationi Italicg ; cum quçlibet alia plura re­
num .
gna, fit piares provincias contineat non minus ho·
Tertio fequitur, quod fi adveniente natione Hi­ ttbiles , qùam regnum Aafliç , at petet ex prç
lpanica , natio Anglicana maneat quinta , e.dem allegatis. Tertio fi d.ftç nationes non vellent conAc fortiori latione alis tres nationes prediftxde­ deicendere ad talem lubdifiinftionem, At multipli­
bebunt proportional i ter diftingui in plures nationis cationem , ficut nec apparet expediens, videretur
squales. Verbi gratia regnum Francis qisfi eft effe providendum, quod rediretar «d juscommune,
notabilius , debebit facere nationem : Ac reliqua fit antiquum modum procedendi, fit concedendi In
portio nationis Gallicans , qus non fubeft res no Conciliis generalibus, in quibus non legitur iafta
Francis, debebit facere unam nationem» Namhs iuifit taliidiftinftionatioAum. Super prçmiflisieitur
Tup-

io * "" »

««M

CONSTANTIENSE.

SIOISMUHDU S

ιοχιί

fapplicaeur At requiritur hujus lacri Concilii de-AdiAi domini noftri Regis numine. Ac pro eo, dc
etiam
rpgno· iuo, ac
eis adh*rere
, quod
AN NO clsravo & determinatio “ ------------volentibus
l— -------------CHRISTJ j,ee dkunt ft proponunt diâi Ambaxiatores Regis ipfi domini Anglicl addendum vocem in gerendis per *"
*4*7’ Francisa Chriftianiflimi, quod cum diâa iupplic.itio hoc herum Concilium unquam natio quinta , feu
peteret declarationem Concilii fuper una dlsjun- faciens quartam aut quintam partem generalis Con­
ftiva Abu alternati va trium membrorum, non tx· cilii ab aliis diftmâam minime «dmhtantnr.
Proteftamur etiam in his icnptis Ixba ixpius
eludendo (impliciter , quod diâi Anglici non debe­
rent habere nationem , fed moderandum, ut prx- inftantet, fic inilantifiime , quod cum illis gelta ,
•
difiham «ftq tamen ipfi hanc materiam impatien­ diipofita, aut ordinata tanquam cum quinta parte
ter audierint, ft ita fibi reputaverint injuriofam , hujus Concilii, quatenus concernerent, aut concer­
ut inde ex parce ipforum, quadam fecuta fuerunt nere pollent flatum regni noftri, aut Ecclefix ejus
quovis modo, nulla firjt, fic irrita; n li quatenus,
fcandala, loco ft tempore plenius explicanda.
dominus nofter Rex
Item, difti AmbaxiatoresRegis Franci·occaGone À in quibus
,___________
__ , certincatus , fic
pretniflorum ft pro tuitione juris Ecclefix ,ac do- prius informatus de prxfenti noftga proteftatione
mini Regis Francie, proposeront facere certas proce- voluerit, fibique videbitur expedire.
Aationes.a quibus multum Ac Ixpe.fueront impediti .’
Proteftamur denique, quoi (i contra praemiflam
Qak adveniente inclyta natione Hilpanica-ad hoc diâam quintam vocem de faâo occuparent fine fpefacrum Concilium .fiteum eo unita, diâum Conci-B ciali deliberatione ftcuncçflione hujus facri Conci­
lium habet quatuor parte*, in quas fecundum ob- lii, fit decrero, quod nec de prefenti in futurum jus
iervantiss finitorum patrum tota Ecclefiadividitur .· aliquod vel poffeffio juris acquiratur ,aut quovis modo
videlicet in nationem Italicam, Gallicanam .Hifpa- acquifitum in futurisConciliis aliis ,ex nunc prout
nicam, fic Germanicam , ut patet in extravagante Be­ extunc , fic prxmiffi*, fit relultanribus ex eis, fic
nediâi XU. qux incipit ,
tlltSitait . Et quia quolibet eorum , quod ad hoc fuficaat quo lupi a
tali unione faâa, domini Ambaxiatores fereniffimi nomine, fit quorumlibet adherentium ,fit adhaerere
Regis Anglienolunt reduci ad nationem Germani- volentium in his feriptis ad lacrum generale Cun■ TMM,»-cam, « cum membrum ft portio fuerit fecundum ciliutta , fit Romani Pontifias prxfidentiam canonice
>··■
antiquam obfervantiam fanâorum patrum , quia pro­ in eo, appellamus: & Apoftolo*, fi quis eft, qui
pter ablentiam nationis Hiipanicx in Concilio iub eos dare teneatur, debear, fic dare velit,petimus
obedientia Joannis olim Pap· XXIII. congregato i*pe fsepius, fic inftanter cum iuis claufulis , fic cau *L.;././- fuit eis ex certa caufa i diffimulata , oermiffirm fikulis opportunis: cum prateftationc quod hanc
• quartam partem Concilii facere, fed iterum nunc uam appellationem, provocationem, feu proceftaubi advenit natio Hiipabica, ft cillante evidenter tionetn , Ac contenta in eis conjunâim , Acdivifim
Ac notorie cauia, tamen voluerunt nationem face­ ipfi Ambaxiatores, leu procurstorel .quolupra nomi­
ft adhxrere
re, ft quintam partemChriftianitatis reprefentare, ne .adherentiumque
.aanxienaumque ,><*
«onxrvrc volentium
vuir»n«*u. in
<i hoc
nedum in ifto, fed in quibuique aliis futuris Con-C facroConcilio
, d‘ *& 1de....
' _Z
‘Z aliquatenus
Z\____ _ deiogare
*
..con- d mit.,
ciliis ex hoc novum jur acquirere ; quod perpendi- junâitn
:
«-···fic
divifim profequi poflint, fit valeant per
·
cur ex hoc , quod cum natione Hiipanica conten­ viam fimplicis qucrelc, appellationem feu provoca- “
dunt, immo eam prxcedere voluerunt, vel natio­ tIonem ad caufamattentatorum,poffellorum , inju­
nem Germanicam, quod nulli jnpi cunionum vide­ riarum, fic omni alio meliori modo, jure, Ac tur­
tur.· videlicet quod unum regnum, ficut eft Anglia, ma, quibus libebit , fic potuerit, fit tempore opin Concilio Chriftianltatis cquiparetur uni nationi pbttuno, fit quoad audientiam fecundum materiam
majorent partem cleri ft pupuli incomparabiliter adjacentem habere valebunt, feu quilibet lotorum
continenti ; & infuper in magnum prxjudicium Ac habere poterit, Ac valebit, fit cum protellanone
vravamen totius Ecclefie militantis .ceterorumque addendi, diminuendi, fic alias prout de jure.
Et infuper procedamur, qnod per premiffa non
Regum ft Principum Chriftiamtaus: quorum aliqui
habent dominia ft regna excedentia regnum An- intendimus aâis in hoc iacroConcilioaliquatenus
JIi· in multitudine Ecclefiarum archiepiicopalium , derogare. Et de omnibus prxmifTis per nos Amba­
t epifcopaiium, cleri, ft univerfitatum : ft prx- xiatores prxdiâos hic t expreffos, petimus a vobis » *'■ ·
cipue in magnum prxjudicium Chriftianiflimi Regis notariis publicis, ac quolibet veftrum, unum,vel ζ’,,' f‘
Francorum domini noftri; Ac amplius efle poflet in plura«nftrumenta , ad perpetuam rei memoriam.
futurum diverfimode ac diverfisrefpeâibus, prout
___ _________
,_______
Item,
omnia fit fingula
proteftamur,Ac volumus
aliqua etiam iequuntur, maxime cum regnum ejusD habere
int
’.pro repetitis
‘ ’ fine
'
„nova .proteftatione
" ’
ft dominium contineat undecim provinciascentum omnibus*At fingulis aâibus, in quibus diâi domi­
ft unius Ecclefiarum cathedralium, ft ultra : Ac ni Angi ici, aut eis adherentes leu favorem dan­
regnum Anglic folum duas continea» provincias : tes, vellent facere quinum partem ieu vocem
ft adhuc fecurius effet loquendum fecundum divi- hujus facri Concilii.
fiooem diâi Benediâi XII. qui diftinxit certam
Item, dicunt, & proponunt,quodoccafionediihL»|< «tt
obedientiam Romani Pontificis In t viginti fex rum protcftationuro ab aemulis ac inimicis curioie
, V PrOT'ncias . Quare abfurdum videretur quod in boc / provocantibus, in prefenti Concilio fuerunt r Mr.,
Concilio generali una iftarum provinciarum .inter multipliciter lacerati, / At vocati, quafi effent ··'*·"'
quas Anglia folum pro una computatur , faceret impeditores unionis Ecclefix, aut turbatores hujus ·„. ‘
quintam partem Ecclefic refpeâu viginti fex alia­ lacri Concilii, in grave prsejudiciutn Ac dedecus
rum provinciarum.
Cbriftianiffimi Régir Francorum , cujus in boc facro
Quapropter nos antcdlfii Ambaxiatores Chriflia- Concilio prxienthm reprefentant. Ideo poft regrefssifltmiRegis Francorum, hxc Inconvenientia Ac pre- fum domini Imperatoris fu* regi· majeftatiexhi­
judicia.Ar quedam alia luis locis exprimenda con- buerunt fchedulam, cujus tenor (equitur.·
'
fiderantes, iniuper quod hec audoritas nulli regum
,, Ad finem, quod facrum Concilium cumdomiCbriftianitatis concaditur, videlicet
quodfuumre
icet quod
fuum re-­ „ no Imperatore meli at incendere valeat ad illa
in E» tria , propter qua, principaliter eft congregagimen habeat quintam vocem Chriftianitstis
<
generali Conci lio, nec etiam RegiRomanorum, Imm» ,, tum , videlicet ai exftirpationem errorum, ad finec facro collegio Cardinalium Romanam Ecclefiam ,, nem unionis , ft reformationem Ecclefic , capereprefenraati volunt permittere quod faciant fex- „ dire videntur, que fequuntur.
tam vocem; neque de hac poteftate dominis An­
„ Primo , quod contentiones, & di icordic indigiitis concedenda quicquam per facrum Concilium „ âo Concilio exorte amicabiliter Copiantur , ne
generale decretum eft, neque expediens videretur „ perdent impedimentum ad premiffa.
decerni, immo periculofiflimum effet, nifi confcn,, Item , quod hujufmodi contentiones .quantum
tientibus ceteris Regibds Chriftianitatis , quorum ,. ad perlonalcs injurias, qu* in ecclefiafticorum
Imcreft: maxime etiam daretur occafio, quod idi- ,, animis minime debent permanere, penitus ob·
olam ceteri Reges Kqualcs vel majores facere vel­ „ mittantur, & fiat omnium unanimispaxftconlent, aut poflent ; cum non fubfit ratio, quare „ cord i a ad inftantiam domini Imperatoria, exensminus illis, quam Regi Angi i x debeatur: quod C „ pio fui prsdecefforis Conflamini.
flaret ita, non parum unioni «cclefiallicK pareret
„ Item, quod contentiones leu querelas fuper hoimpedimentum clare Ac evidenter.
„ noribus,dignitatibus, privilegiis vel aufloritaribus
Idcirco nos Ambaxiatores prxdiâi, proteftamur „ regum dt principum ac nationum, feu numero ac
Cmscs/. drarra/. Tom. XXV11.
T
T11
w ordine

»17
TÆÎ"
CONCILIUM
eiGisMvttirvs
loti
ANMn " ^Imtearnmdqm ,qus< pro nunc per viam dilcuf-A jus nsagna pars eft Vallia , qux etiam diAo Rogi
CHRISTIb
teim'Mre ··#<,»■» effet , & parere poffet Anglis
* ‘ non obedit,
*
1 ' dt clerus illa- *NNO·
neque prrlati,
• a·/. 1 ’· °rca,,envm fica nd a lorum , qua» etiam Ambaxia. runs parttum funt, neque volunt efle «k nationeCHRITJI
,, res didorum fhiftcipum demutare cum f«a 6- Anglieana, ut apparer in hoc facno Caecilio.
■·♦»»·
■ „ delicate neqvarunt; videretur flacuendun» efle ,
NatioaucemGermanica habet primo regnum Ale„ qood hujufmodi Ambaxiatores jura fu» A all·. manis, & provincias in Germania conftituras in qua­
,, gâtions» luas tradant in Scriptis, A exhibeant In druplo majore» quam regnum Anglis, ut notorium
„ ena feflione, A r· maneant in manu Concilii fub eft . Habet enim provincia»quindecim ,& provincix
„ figillo, referventurque fummo futuro Pontifici ulna numerum cebtutn viginti >
Ecclefia», atque
„ difeutienda ; ita tamen «uod per ad» , feu gefla , snonafte^ia in tnaxitno numero. Habet ultra pra>
m egenda, icu gerenda In Ime facro Coocilio nul- mifla» provincias, LituaAiam , Cujus legati fue­
» lam jus, feu potfeffio ix prsjndicium talium runt hic. Itetp Rufiain, A alia» provincias plure»
„ caularum alteri parti dequiratur, non rterogan- Septentrionales, in quibus Creduntur efle triginta
„ do alias sAi» A decretis fal boc iacro Concilio , dicaceies ; ita quodjlla natio , ficut in prxfenti
,, immo potius confirmando.
\
Qxiciiio congregatur , habet longe fine comparatio- >
„ Item quod (edatis hujuitnodl diicordHs, inten- ne decies in gremioEccleficpluIquatn regnumAngHe. ■
„ datur diligenter ad ea , qux jam advilatâ per domi,___ ___
_ ____
___ _____
Jtail*
vero_, &.
natio_Italis
, adhuc____
junAo regno
„ no»deputatos iuper reformatione EccleGs, A omit- B Anglis nationi Germanis , ficut eft pas illiuf, in m*.
gn/fieentiaregnorum
,
&
pluralrrate
dominorum
ma­
„ tantur particularia,ufque qeode gengrali trforma„ tione fuerit traffatam incexparriculaributcaufis gnorum, & provinciarum ecclefiafticarum, Adim„ nove dilcordis A contentione* oriantur.
cefuin, ac ecclefiaftteorum locorum, adhuc longe
„ Ratio hujus ultimi articuli ell, quia nonnfl- excedit nationem Ger.maaicam, prout certum eft.
„ nas utile videtur diâa» caufa» particulares pro Et breviter, apua nationem Italicam re fidet caput
„ quiete, A pace hujus Concilii relinquere diicuU orbiaurb» Romana, & fine G scia habet provin­
„ (ioni fumml Pontificis, quam prxmiffas contex- cia» viginti feptem, A diatceu» trecenta» Ac treM tione» feu querelas.
decim. Habet ipiuper Iniul* magnas plûtes haItem, dicunt A proponunt diAi Ambaxiatores bentes Ecclefia», Â leca Ecclefiaftica.
Regis Francis quod quanto humilius In prrmiflis
- --De---------natione verti------Gallicana , cujus
portioregnum
exhibuerunt fa, UMo quorumdam adverianorum Frauda eft potior ,A principalis,« in quo plure» co- ( ug,
Tuorum fuperbla afeendit femptr, proût puratiTue- mitaca» iunt quatuor, vel quinque comitatus fpatiq- *<· *· r·»
runt in feflione publica declatare ; A ad boc in. fioru in terrarum latitudine .civitatibu» ,caftris, At
ftanter fxpe i «pius petierunt audientiam , quant vilisdaufit, A quilibet iplorum , regno Angi i x five
,χ
obtinere nequivetunt.
aliis . Habet undecim provincias , & centum Annam »···}·■ <·latas & fpatiofas : Tota
non ha- ■“"«·»>·*
Ideo ego Joaues Campani difti Chr 1(1 i ani fimi duxeeies
.
. . vero
____Anglia
_
Francorum Regis procurator, A procuratorio nomineC bet nifi duas provincias, A viginti quinque di ec­
dico, ptopono, A proteftor cum diAi» AmbaxHoo- cefes» at efl diâum. Eam extollere amplius non
tibus, ut fupta, provocoqae, A dppello prout ms- intendo, quia res ipfa feipfam diverfimode ma­
fra continetur: Nonnunquam evenit, et qux pvo gnificet , A extollat. Et extra regnum Francis ,
publica utilitate faâa credMtur,experientiamotw habet provinciam Ptovincis , in qua font dux
ft ran te, tendere reperinntnr ad noxia; fic evenit provincia, ‘Ecclefiafticx , A feptemdecim Ecclefi*
In boc facro Concilio Conftantienfi in ejus i niti·, cathédrale», A totidem dioecefes. Habet comita­
cum ad illiusdiflalutionem per quoidam diverfis modis tum Sa baud is, in quo font provincia ena, A de- >
tendebatur, unda Ipes unionis A refcxmationisEcde- cem diotccfes. Habet Delphinatum, in quo fuoc
fix exfti tiffat penitas evaesuta ; Zelator unionis dux provincix Ecclefiaftics , A quatuor dJrrcefes.
& reformationisEcdefis , praelati, A alii, perfo- Habet totam Lotbariagiatn, in qua lent tres magns
naque in eo ekfiftentes ex cenis caufirtunc oti­ dioecetes. Et breviter. a mari Oceano afqur ad mare
tibus, A esftflentibus, nune reflantibus , ad ob­ Mediterraneam, A Hifpanicum , a montibus Pyviandum pretnifls dlflolutioru per rutiores A fopo- rensia ufque ad Alpes, A ufque ad regnutn Gal­
ratlmde rebus In Concilio gerendis deliberaverunt lis limitantur, quot, A quanta civitates ,clerus,
In
fituentur ___
fouio , feltur , quod
per nationem ; itauur illi dc Italia feorfum , Illi de A
- ,populus
,
- illo ___
Gallia feorfum pro te illi de Germania feorfum pro ultra dedes rexnusn Anglis excedit In fpatioGtafecongregatiucceperuntnominanatkonam .nullode Dte civitatum, « dieeccfum numero, A aliis quiCretotameaConcilii , nullaqae ordinatiosse iate> ve- bufeumque .
Natio au
tam Hifpanica
qwtuor, inmo^ul*·
!iiente,qaa res in tantum paulatim itrepfit, ut doautem
Hifpanica,, qas
qasqaatuov,
immoqulnmini de natione Anglicana pnetenderunt Bcerequar- que habet regna ,cotnp«ta«id»ragnam Major Icarum,
tam paitemejufifcmConcilti generalis, A nxnc poft immo oAo,computando Legkmem, Valentiam , A
adveiMum dominorum de natione Hil panica pre ten- Algssaibiain , de quibas duo , aut majora, aut falsem
dant facere qulnram portem Ussde ego, Joanoes. non nioora toto regno Anglis, in qua natione
Campani, magifler in ietibus , A licent i otu» in fune provincix Ecclefiaftics icx, A dioecefes quin­
decretis, procurator, A nomine procuratorio Chri- quaginta fex .'Eft infuper Sdavonia habens unans
ftlaitiflimi principis & domini Oroli Francorum ampliflimatn provinciam, A undecim dioecefes > b Addr «t
%X*
Regis, necnon nomine omnium Regum, & Prin­ Eft inluper Hibernia » qus habet quadraginta ,οάο
»«*»,< *
cipem, nationum, pixlatorum, univer fiutum ,ac diaucele», quarum dus tanenm obedium Keg» Anomnium, & fingoforurn mihi in iequensibus ad- glix , fin· aliis terris, A dominiis, qus hic non
hsrere volentium, & hoc ratum habere volen­ icribuntar, obedientiam Ecclefix Roman* baben- ÎV*· K
tes dioecetes ultra num«rum viginti.
"***
tium ,ad honorem , atque juAitiam, & utilitatem
Eft infuper inprxtenti facroConcilio dominorum
univerfalis Ecclefix, A hujus lacrl Concilii ; necnon
i· quo funt viginti duo
fpetlal >t er pro jure , honore, incereCt dlfil chriftia- Cardinalium collegium,
„
oiftrtij Francorum Regis, A fui regni, d>’eo. A L Cardinales, qui Romanam r pr «tentant, quxom e KMt.svpropono, & ptoteftor coram hoc facioConciho,A ntum Ecclefiarum mate eQ, Λ qui meritodebent
totius Ecclefix confpeâu A prxienxla , quod licet ia
■ Concilio
— ■·■ generali vocem A ao&sritatem habe­
tres nationes, videlicet Icatis , Galli*, A Ger­ re. de quibas tant quartier Epiicopi, duodecim prexbiteri,
À lex diaeani, omne» magni .praejeci. &
manis, A qualibet illarum fint annplifli <K natio­
nes, ac multar illarum qurlibat regiones conti pro majori parte una cum dignitate,folemneiDoneat i natio vera Anglia, in qua non funt nifi Aorcsj qaos aliqui domini Angi iri nifi'funt ab
dux Ecclefix provinciales, multoque , Λ fine com- auâoritate in Cdncilk) repellere; & fe ipfos , qui
Ctratione minor, quarti vliqua e* ceteri» natksni- non fuhrunt.ncc Tant tot nec dignitate, nec nu­
*3. cum in illa fini folum dux provincias, ut «A di­ mero, nec merito, conftituere quartato aut quin­
Aum , Ebcracenfis, qux tres folum habdt fufraga- tam partem Concilii geoeralir.
neos Archiepifcopo Ebracenfi, faitem Regi Andix
Quibus omniba» finiul celleâi», apparet quod in
obeditote» ; reliqui funt de regna Scet>a non fub- obdiaotia Roman* E ede fie funt Septingenti & tri­
diti fervnHTimo Regi Anglis, neque fibi obedien- ginta quinque Epi Iconi , A Cardinales hodie viter, A qui non funt, neque efle vellunt de na­ gioti duo, qui bene «equivalent viginti duobus Eplftione Aoglicaaa ; 8t provincia Caatuatienfi > cu- copis. deqaib*·in Anglia non iunt nifi qlginii quin·
We

)

ÎOM

CONSTANTIENSE.

iojo

_____—Aae, prater provincias , de quibus notitiam nonA nationlbus, regr.ifque,dtRegibus,dt mixime Chri- ___ —_
ANNO habeo . Ex quibsu apparet manifefte, quod regnum fiiaoifimo Regi Francorum , 'fic regno fuo praliâis. ANNO
CHRISTI Anglia, fic maxime quantum ad ftatumeeclefiafti- pro quibus fpecialiter ago , tantum gravamen , CHR.ISTI
1417. Cum, nec alias facit trigefimam partemCbriftiani- prrjudicium, damnum, a injuria inferatur , ego 1417.
tad*, fit Ecclefia univerfalis, ficut in obedientia procurator prsdiâus tarn vigore mandati regii ,
Romana Ecdefi* exfiftens; neque facit quartamzquâm etiam de mandata legatorum fit nunciorutn
putere regni Francia. Et licet pramiüa notoria, iereniflîmi Regis Francia In hoc eodem facroConcidt vera, cum tamen ifto facro Concilio per diftin- lio proeodem domino rege pratentium, communicato
Ass nationes expreffum eft, ut prrfertur , prelatl etiam confilio cam quibufdamaliisnotabilibus pre& aiii viri eccleliaftid de regno Anglia pradlâo > *«>·
latis fidelibus
vacuum agcncrwjxiuiuciutvci»,
dt benevolis ejufdem Regis, «.icgu·,
& regni,
6c qui pauci in numero erant , dt in perfonis in proteftor, dt dico regnum Anglia, neque prelates,
Concilio generali, vobem habentes, numerum duo- apt
· - pertonas
'
■ - regni fiveptoferequafcumque
illius
dedm non excedebant, nec forte de prêtent i nume­ niflimo Rege ejufdem, ficut alias in eodem pratenti
Concilio,
ia ali is futuris facris Conci i i is
rum viginti quatuor non excedunt, fedprofe, fit lacto
________
__ ,_neque
_______________________
feorfum ab aliisqbibukumque fe feparaverunt, fit nullo modo ftofle,
fle, nec debere, auclicere, illiique
conftitueruM fibi nationem unam, dt velaverunt fe, jus rysn efle , neque debulffe, potuifle , lien
iffe ,
licuiffe
fit vocari fecerunt, dt faciunt nationem Anglfac .Et jufque nonfuifle facere, feu gerere inter nunedihcet ufque ad adventum dominorum de Hifpanica Bûas nationes
....
. , dcHilpa- .....
Italia, Gallia, Germania
na tie ne cocum Concilium , prater Anglican, effet nir ad indar illarum , aut alterius earumdtm ,
in tres partes, fit tres nationes, Italicam, gallicam, quartam, neque quintam nationem, immo neque
ficGermanicam , diftinâum, qu^ tanta , fit tam am­ trigefimem partem facri Concilii pratentis , vel
pla funt, ut prafertur : didi tamen domini de re­ alterius futuri Concilii generalis, neque gerere ,
gno Anglie de faâo fe coaflituernnt quartam na. vel habere vocem, vel auâorltatem quarte , aut
tlaném; dt nifi funt, fit nituntur gerere vocem fic quinta, immo neque ttigeiima partis Concilii ge­
auâorltatem quarta , dc poft. adventum nationis neralis, vel univerfalis Ecclefia in Conci lio gene­
Hifpaaica quintam partem hujus facri Concilii u- rali reprafentata, neque ipfosadhocdebulffe, ne­
niverfalis Ecclafie , qua in hoc facro Concilio ,re- que debese admitti. Dicens etiam, dcproteftans,
{«retentatur ; fit non folum facere nationem , led te quod fi rogoum AngUg faceret aliquam quotapa par­
n natione Anglie equipsrare, dt arquare nationibus tem Concilii generalis, regnum Francip deberet ,
aliis, fcilicet Italie , Gallic .Germania, Hifpania, & poffet facere, & reprçientare, 8c ad hoc admit­
iTsrrc.^<-dt quod e nunquam abfurdum, dt contra rerum na- ti test, immo plures tales quotas, & portione s.qua***"·
tutam eft, vertitur in magnum prajudiciumdiml- les regnum Anglic faceret, aut repreféntaret ; at­
nutionis juris, tk honoris nationum , regnorum , tentis numero, dc quantitate provinciarum, diccceducatuum, provinciarum, dc aliarum partium prx- fum, monafleriorum , dc Jocorum ecckfiaflicorum,
_,:i Je. quç
diâarum , Immo totius univerfalis Ecclefie , ver-Cqui
, , funt. in utroque
. regno i attentis nobilite fic
& excellentia diâi regni Francif
Franclf, ac diuturnidiuturni­
gitque in grave prejudicium , damnum , dc di mi- tace
nutionem juris , fic honoris Chriflianiflîmi regni tate temporum quando recepit
·- 'fidemChrifti,
·
z'· ·"' aqua
ampliflimis, dc Regis Francorum, atque Ecclefia- nunquam deviavit. In comparationi regni Angliç.
Dico infuper dt proteftor, quod cum omnes prçlatl
rum , focorum, & perfonarum ecclefiafticarum, dc
ccclefiafttcocum Principura, nobilium, 6c populorum regni Anglic, qui funt in prefencl Concilio, ma­
regni fui ; eftqne diverfis refpeâibtH magnum in- xime dicant, dt dicunt fe Ambaxiatores feu lega­
tereffe, loco fit tempore opportunis latius declaran­ tos lerenifr. Regis Anglie, fic pro ulibus gerant
dum , & fpeclficandutn. Cum enim minor majori fe in omnibus locis, Λ fédibus, tam in generali
comparatur, ut ait Hieronymus, minoris comparatio feffione, quam in omnibus congregationibus , que
majori injuria eft , neque paret juftitia r ratio non fiunt propter agenda In Concilio generali, non de­
'Thiciplt, intelleâus non capit, quod ita exigua ter- bent habere vocem, neque audoritatem, nifi no­
rqnim portio Chriftianltatis, & univerfalisEcclefia, mine didis Regis. Qpodque abfnrdum & inconve­
quale eft regnum Anglie, exiguam dico in com­ niens eft , legatos & Ambaxiatores ejufdem Regis
paratione aliarum nationum in Conciliis generali­ reprçfentsre quartam vel quintam partem Concilii,
bus, fic rebus Ecclefie ge^ndix dc moderandis , & universalis Ecclefie. Quam proteftor, fit dico il­
lis <*w·
non efite««**,
jus,ueque
neque licere talem
partemConci•licui nationum prediâarum, que, utdiâumeft, ·■·
7.>...»*
wuntantum excedunt, comparetur; nullus profeAo ia-DHi reprefentare, nec illos ad hoc debuiffe , neque
admitti
notoria funt, fic vera,
’’
· ·-· i prçtniffaque
·ne mentis hocdicere, quinimmo effet injafliffimum debere
quifque iuculentifllme cognofceret, fic judicaret.
nullaque poflnnt tergi verfatione celari ; quod ita fie­
Prxtetea cum fandi patres noftri, dt fummi Pon­ ri peto, fic requiro, fit alias fuper hoc dc juris re­
tifices aliqua ftatuerunt, in quibus opus fuit diliin- medio provideri. Et quia prçfati, fie aliç perfonç
guerc nationes, dc omnes terras fub obedientia Ro­ regni Angliç, pratentes, fit qui fuerunt in ifto
mane Ecclefie exfiftentes dividere, rotam Eccle- Concilio, nifi funt, fic nituntur fecifle, ficfacere,
fiam Romanam di viferunc in quatuor partes, regnum ac reprçfentare unam nationem, quam volunt, &
Anglie nulla eft illarum partium , fed folum eft voluerunt dici, fit dixerunt quartam , Λ poft ad­
pars unius illarum quatuor partium, deponitur cum ventum dominorum de natione Hifpanica dixerunt,
Germania conftituta , ut apparet in extravagante fic dicunt quintam nationem Concilii generalis, fit
Benediâi Pape XII. que indpic·, Fsr tltSireit . univerfalis Ecdefiq ; atque Infiftnot, fit nituntur
Idemque fummus Pontifex in ftatutis fuis pro re­ facere, fit reprçtentare quartam, dtpoftadventum
formatione ordinum regularium traâans de gene­ iftornmHifpaUorum quintam partem Concilii gene­
ralibus capitulis illorum ordinum celebrandis , que ralis , fic Ecclefic univerfalis ; atque talla quarte,
materia exadiorem divifionem provinciarum exi­ fit poftea quinte partis vicem dt auâorltatem ha­
gebat, totam Romane Ecclefie obedientiam divifit bere, dt illa uti conantur, ac te jaâaverunc, omin triginta fex partes, quas vocavit provincias, ex Enla dt finguht premifla , ia quantum cis trahere in
vellent in futurum ., quod
cedere
quibus triginta fex provinciis, Angliam totam dt confequentiam
___ ,____
.
Scotiam, unam conftituit. Ex quibus evidenter ap- nofcitut in prçjudicium ac dedecus generalir Cunclp&ret regnum Anglie nedum non facere , neque lii fic prefentis, fic futurorum, κ univerfalis Ec.
dicere, aut pofle facere quartam partem univerfa- clefic, nec non omnium, fic fingularum nationum,
lis Ecclefie dt Concilii generalia, fed neque tri- dc aliorum regum, regnorum , 6c
fic provinciarurti
provinciarufo ,
gefinum textam, immo nec quadragefitnam .- cum dc prefertim in gravamen, damnum, dt prajudiiiia duo regna Anglie , fic Scotie non faciam nifi cjsua , atque Injuriam fereniffimi Regis Francounam partem de triginta fex partibus; immo dt rum, atque fui regni, fit Ecclefiarum ejufdem.
Idcirco--«
egp procurator prediâus pro A·
fic -rnomine
adhuc 'de Anglia abefteota Walia, que magna ejus
—im­
pars eft ; nec in Hibernia, que non eft pars in- diâi F rancori^· Regis, defui regni, atque omnium
aula Anglic, qua non cenet nifi duas dioecetes , prediâarum mihi In iis adherentium, fitadhsrcre
____ eum
__ nt dominum.
volentium, predlâos omnes, dtGngulos prelatos,
aec refidnum cognofcit
Ne igitur tanta dlfforrnitaS, tamque iniqua ab- dt alio de regno Anglia ia peffenti CancilioexfilurditM in Dei Ecclefia, dc In generalibus Concilii/ flentes, defusuros, fic qui fe pro natione Angliç ge* Invaleftat;
·
--- ·, JUttt fuper ptcmifbsad judicium hujus facri Concihi,
introducatur, &
& ne per i-hoc cetcris
CuiH. Gtntrtl. Torn. XXVI!·

1OJ»
Vxltm.’
CONCILIUM
"gkmumdus
IOjt
------ iilis tamen exclu fis feu fummi Pontificis unacumAdevft lagi p„ Epifcfum Halen(em fcbtdulamipfraΑΜΝΟ Concino, »ut ejuiàcm iummi Pontibcis pto um- firtfti tiwij ♦
----------..e»»v»ve porc
^.mm. · Λα
ΑμΗλΙ;.. communiter, --:
ANNO
CHRI5T1
* Q.4.V
Stdis Àpoftolic*
vel1 Ji.
divi>4>;. i,tri. ad caulam orovoco ft appello, ft quatenvs
Ordinatio lefla fuper contumacia domini Petri
opus eft, Apoftoios infUnter, inftantius, inftantif.
fime peto ab iis, ad quqs pertinet , mi hi dari .
Et p.'otoftor, quod hanc noftram provocationem ,
Æf faertfaaBaSnadar prxmifaprapafita(r pa,
ft appellationem ad caulam poflim pro diflo domi­
tita par advacataai ctrfifitrialtm admittit, fi
no Fiancer urn Reie.ac fibi adhereie volentibus,
dr ia faaatam fi»t admitttada dt )»rt ; <y hm*.
ft mihi liceat profequi, ft agere in ptarienti Con­ dat ualariir tft/dtm S,aaai dp tauj^ prrjtattr
cilio, vel coram futuro iummo Pontifice , aut fu­ frtfafita, pttita <p prtdxBa bufmadi, atput VaCaturis fu mm is Pontificibus, vel apud Sedem Apofto- tiaatut <p vtlahautm pramifat. Et perd idem do.
licam conjunâim , vel divifim , ubi ft quando miaar btatdiBut fic vacatur fp fafiettattr taptUtl·/•mihi, aut diflo ierenlflimo Francorum Regi, vel tu» , miuiait camperait , ate campartt, rtdt^i talar
luis melius videbitur expedire. Proteftor tamen aSa. Et dt pramifiu fitri pubhea ipfiruattata,puat~
quod per hanc protcftationem, provocationem , leu putt futriat
___ appartuxa , or tadtm Sraadat fupur "
a
.ar. dthberttjudicat
r.r.L
j ... er
. dtetruat
appellationem non intendo aliquatenuspeftis in hoc premifir
decarnat , phfiut da
iacro Concilio derogare. Proteftor iniuper de ad 3jure fuerit facundum : puam dtltbtratlaant
________ dtBa
dendo , diminuendo, declarando , corrigerdo ft Stnadut fibi rtti»tt faciendamananda fibi vitam
interpretando, ac emendando in omnibus ft fin- iutrit- appartaxuiu
----- — .
*
*
gulis prrmifforum; ft de probando de premiflis ,
Qua IcBa, idtm damiaut prjfidtar pra tetaCaaque nrihi ad injentum fuiheient, ad probationem ciha rtfpaadH, Placer. El putd v»x prtfidautir fit ,
(uperfluam nulfatenbs me adftringens.
v»x tatiuc Caucihi , puaada prima dc caaJtKju amEc de omnibus illis a reverendis patribus domi­ xiurn uaiiauum cmfiittrii. \aetpu» prapttr difctrnis fanflx Sedis Apoftolic* protonowrüs, sc omni­ diam uatiauum Uijpaaicx <p a»thcaxat, fox friar
bus aliis notariis publicis peto mihi fieri inftru- rcjpaudtrtt pra tata Caacilia, Placet : (p dt ·ahtt
mertum ft inftrumenta, publicum & publica, ad prx»a»ativu Juit par aatiaatc ύ>« Cardiaaltt ardiaafuturam rei memoriam.
tum , put A prafidaur rtfpauatttt pra tata Caacilia ,
Placet. Et ad bac juptr puaiibet aBu fiaada babt-

H

S

E

S

I

Ο

XXIX.

rtt cauftufum Cardinalium, ip> Jcbtdulam Mur aBut
fi^aatam par aatariat antiarum , dr feuftrrtt cum
itBura pu<r fitret,

Ex prima editione.

X·· (y indiSiane puibut fupra , die vere Ld•a eBava mev/r Martii, fait ctIt irata
j tat rain i» Ecclefia Ctxfiaittienfi , pr« accufatitnt

Ex ctllcBiaat Barberimaaa.

A

A Nno, ft indiflione quibus fupra , die vero

cantumacia damini Tttri dt Lata, texediSi dteiLun* oflava menfis Mai tit , bora odava »
mittrtii M /au tbc diet tia nuncupati: i» p»a revt- ’vel quafi, poft mediam noflem, Conflanti* in loco
rendue fattr deminui f^ictJaui Efifceput .4 patefit Iieflwnis (dite fuit tenta, ft icletnniter, ut mo­
Miffam dt Sftrita Saxlh ce libravit ; & rtvertndtf- iri seft .celebrata ieflio generalis facrolanfle Synodi
fimui fattr deminui Jcannei Eptfctpue Ofiicnfir ,faa- Conftamienfis
<
in quaieflkine omnia afla & ordinata
flx K«*r*a Ecclefia Card>»alu r~ Victcanctlla- in proceflu Inueititionis contra Petrum de Luna
riut, ffa/tdit. L.tantir aatem, aliifput eratienibur Benediâum XIII. a nonnullis nuncupatum , ple­
■ cas» evangelie, Dixit Jefus Petro , Si peccaverit inius continentur, ft hic Ideo inferi iunt propter
in ce Crater tuus, cemplttii, fait ftrvatat ite n- Ibrevitatem omifla.
det Trima fuit leBa per den.inum Stepbanum Epifcepum Dtltnftm fcbedula , cujut texar /rgaitar i»
Ex celltBiene Barbtriuiana
tribut
banc medum;
mfi. Ctrmanicii.

, (p»

Deputatlo procuratorum tc notariorum in caufa
contra Petrum de Luna.

fuit ftfit ttltbrata cum M:fia , & aliu falemxitn·
tiiti, at merit tfi.

D
SAertfanSa genera!it Sjxedas Ccnfiantierfii Sf
Klin cinfirtnit <y depuidt ddeBei Ecclefia fi.
hoi magtfiret Jeaxnim dt Scribenti *r Henrtcum
dt Tire , tr eerum pueml-bet in felidum , ita puad
non fit meher ctnditia accupaxtti, frtmtttrtf , prefecuteret cr mintfirat caufa èr precefiut inpuifitiaaii centra damixum Btttdiârm atcimumttrtixm a
fibi «btditniibut utmiaatum: O' iafuftr amat» dr
fimui·! Stair ^Afcfitlicat, (y atin xatiaaxm ta ta
dta» fartBa Sfttdt txfidtatuiat aatariar , & etrum
autualibtt ia [alidum, uatari·» alt·» fcribar iu taxfa (y firtttfu pra drill ι . Qaa ItBa , dtmiaar t ardtaalii prxfidtar rtjptadit pra tata CtucHia , Pla­
cet. Qua j*8a, advacatur ctafifiariaJ'u , tafia atibui
dirntau prafteutaribai dr miuifirtt, prapafuit daert-

Nno a Nativitate Domini MCCCCXPU. Indi,
flione decima, die vero Lunae cflxva men.
daitii , hora oflava poft mediam noâem .Con­
flanti» in loro ieflionu lolii* , ((βίο uneralis diflat fanfl* Synodi fafla , tenta luit, at (ol em ni­
ter, ut inoris eft , celebrata . in qua quidem feffione reverendus pater dominus Nicolaus Epii co­
ptis Aquenfis Mittam de Sanflo Spuito celebravit.
Qua Mifla finita, reverendilftmi ,severendiqne pa­
tres domini S. R· E. Cardinales , Archiepifcopi ,
Epifcopi, ceterique ad qvoa pertinuit, ft pr ac len­
tas mitras capitibus imponendo, cappas pluviales
more (olito indnetunt : rev«r«ndiAmuieue pater
dominus Joannes Epifeopus Oftienfis S. R. E. Car­
dinalis tc vicacancellarius hujuimodi leflioni pras,
ledit 5 confequerter orationibus, ft aliis folemniad ditm centtfimam, <«r illa dit tncidibat: d pre- Etatlbvs conluells faflis, litania, & evaneelioifto,
duxit bullam deertti citati» i, (y ixfirumtutam ex- Icilicet ; ia illt tempera, Hixit Jefut Simeni Tt-

(tenti- .. . efitrtut figna aatariaruaa ia iafiruamuta
ptfita , tfft fgnp illarum, puarum tft ia/crrbaatur
ta illi/. Et accu/avir caatuaaaciaa» dtBi daatiui Tttri, iy patiit illum alta vact vacari ad valvat Etc 1»fia, (y ad bac deputati duar ultimat Cardinalat
diacaaar. vidtlicti dt Canuttbua dr F'artntiaum ,
dutr Sedir ^tpafialica , <b Jei Caucilii aatariat :
<fy refpaxdit prrfideai pra tata Caucilia , Placer .
Taxe diBi Caidinalct (y uatarii rvtraat ad valvat
Ecclefia ; ·». raaurfi, cataiarant ptrCardiaaltut Elurtntinumj ilium vacaffe triua vita alta vaca ,
neminem c emparaifit. Et advacatut taxifiarialit fa8a rtlatiant , petivit ittrum dammam Tttrxna repu­
tari caattuuacem. Tant Cardiaaht prerfidtat maa-

A

tr», Si ptccavtrit 'tu tt frater tuuj i?c.

ft cum

colle A is ft attrnentiis devote leftis ft peraflis »
reverendus in Chrifto peter ft dominus dominus
Stephanus Epifeopus Dolenfis amoonem publicatio­
nis decretorum ft nefotiorutn hqius ianflae Sy­
nodi irpefaflum aicendens, quamdam de putationem
procuratorum ft promoturum, ac notariorum hu­
jus procédas, five caute coMru Petrum do Luna
fiend*, de mandato ipfius (and* Synodi fibi la­
per hoc faâo, publica, alta, ft intdlligibili vocc
de verbo ad verbum prelegit ft publicavit in
hunc qui fcquitur mextorn.·
Sacrofanfla Conflantienfis Synodus , iyc. uffu­
pra ia bar feffient XXIX. pag. 5 da.
Ex

ί©55

'•Aï.".!’

ÇONSTANTIENSE.

,o)4

A tores nomine quo fupra, ut de hujvûnodï aff.xioANNO
£r ttfliSitet leiitrhMMi ·
ne unum vel pl-ra, publicum ku publica confiteCHRIsri
remus inftrumentum vel inftrumenta . Prêtent)"’ S”**
ia'7.
Deinde venerabilis vît dominus Ardecinus dei bus'ibidem diferetis viris Joanne r Gujardi litte-. mh ’c.·
Novaria advocatus, ère. quamquam citationis bul­• rarum Apoftolicarum 1eripteres , Ac diâ« Synodi.»aUi.
lam, ftc. una cum inftrumento exfecutionis ejuf­ notario, Henrico Havale, Olino Robini . Joanne
dem, &c. leprxfentavit Ac produxit.
Slquel, Henrico, VVilkini , Nicolao d Tyloais
r;/..
Ac Petro t Rsti , in fupradkU audientia contradi.
Citati» rffriiltSi f/r j(r<ltcin»i adv»c«raw .
ftarum procuratoribus teftlbus ad premiffa voc.tis
fpecialiter, Ac togatis.
Sacrofanrta At generatis Synodus Conftantienfnt
Deinde vero hora duodecima ejufdem diei, vel
•sniverfis At fingulis venerabilibus fratribus , Pa­• quafi , Nos Fredcricus Ac Gileferus notarii iniratriarchis, O*» **
a f»f. xx iv.
icripti prxdiftas litteras citatorias de prardirtis val­
vis removimus. Ac (istim pvftea valvis leu portis
'
îafiruateateai ttftcatitnu hSaat 6Ecclefi* cathcdralis Conftantienfis affiximus , Ac
- /rsdatfau*.
txtenfas etiam ibidem dlmiiimus. Et deinde hora
vefperarum , vel quafi, ejufdem diei, de proxime
In nomine Domini, Arnen.
]Bdiftis valvis removimus, ft nobifeom portavimus;
Ec rogati ft requifiti a didis magiftris Joanne de
Er hoc prxfens -publicum inftrumentum eun­ Scribanis ft HentifO dc Piro promotoribus ft pro­
dis pateat evidenter , quod anno e Nativita. curatoribus, ut de hujulmodi remotione ft affix li­
te Domini millefimo quadringentefimo i ex to de­ ne unum vel plura, publicum feu publica confie­
cimo , indiftione nona , die vero vigefima ortavx remus inftrumentum ieu inftrumenta . Ptxlcniimenfis Novembris, ApoftoUca Sede vacante , hora bris Ibidem honorabilibus, ft diicretis viris magi­
ad hoc fpecialiter deputata , In noft rorum notario­ ftro Ludolpho Robring earner* Apoftolicc, Joanne
rum publicorum , tcfftumque iqfrafcripcorum ad de Asci lacri palatii Apoftolici caularum nota­
hoc fpecialiter vocatorum Ac rogatorum , prcien­ riis, Çofmo Laverîi, ft Jacobo Steinberg, clericis
tia, venerabilis vir magifter Michael Bolofoeis , Virduhenfis Ac Canainenfis ditxcefia, Frcdtrico Re- .
facrolanftc generalis Syhpdi ConftantienGs feflio- fe , f Nicobaldo Joannis, & franciico de Mediola- ims.ts.^
narius, habens dt tenens iin manibus fuisqualdam no Sedis Apollalic* curioribu» . ft pluribus .tefti- *''··
litteras cicatorias vera baflla plumbea Ipfius fsnrt* bus aliis fide dignis ad praemiffa vocatis fpecialiSynodi in cordula canabis more Roman*curi* im­ ter , ft rogatis.
pendente bullatas, linas Ac integras, non vitiaEgo Fredericks deg Arhftea , ctericus Colopieti- MIT
tas , non cancellatas, neque in aliqua fui parte fis dicecefis, publicus Apoftoltca ft imperiali au. J,„.‘
iufpeftaa, fed omni prorfus vitio. Ac iufpicioneÇftoricatibus notarius, ac dift* audienti* public*
ferentes, cotftra Ac adverfus dominum Benediâum litterarum contradiftarum feriba , quia przdidis
Papam XIII. in fua obedientia nuncupatum » di- leftur*
‘
·ι.-ι< · affix ion i bus ft remotioni,
it publicationi,
âa lanâa Synodo emiffas, reverendo patri Ac do­ bus, una cum prxnominatis teltibus prriens in­
mino domino Jacobo ciefto Penen. auditori audien­ terfui; ideo hoc praeiens publicum inftiumentum
ti* public* litterarum centrad illarum locum te­ manu aliena fideliter feriptum, in hanc pub’ican»
nenti ex parte dift* fande Synodi ad legendum, formam rcdallum.ft manu propria uria cum no­
publicandum , exfequendum in audientia publics tario infraferipto me fubicribens’, fignoque & no­
litterarum contradiftarum antedifta, tradit , atque mine meis folitis & contuetis fignavi , rogatur ft
prefentavit . Quarum quidem litterarum citato- requiGtut, in fidem ft teftimonium omnium prrs»m »a Iit- riarum tenor /c iecifil : «Sacrofanfta Ac generalis mifforum.
·"· in s«fL ÿnodus, (pc. ό- >c finit: Datam Conftanti*, tv.
Ego Gifelerus de Botentem , clericus Mog un ti­
Kalendas Decembris, anno a Nativitate Domini ne dicecefis, publicus Apollolica dt imperiali auMccccxvi! in noftra publica feAone. Quas quidem Aoritatibus notarius , diftxque audienti* contralitteras citatorias idem dominus Jacobus eleAus , diftarum ac facrofanrt* At generalis Synodi ConAt locumtenens, de maoibus ipfius Michaelis Bo- (Untienfis pro natione Germanica feriba ipecialilofonis feflionarii cum
decuit ,,reverentia
___ ea,
- . qua
,_______
_______ ter deputatus: quia prKd'ftirum litterarum conrecepit ;-eafque incontinenti in Ecclefia lanrti Ste-D tradirtarun lertur* & publicationi , afixionibus
phani Conftantienfi
, in qua
audientiaAc litterarum
■---_____
'·__________
remotionibus, una cum fupradirtis magiftro
contradiftarum prsdifta teneri folet, Ac pro nunc Frederico notario requifito, Ac teflibusprzfens in­
tenebatur , honorabili viro magiftro Ambrofio Fi­ terfui , eaque fic neri vidi At hudivi ; idcirco hoc
deli litterarum Apoftolicarum fer i prori , & pro prefens publicum inftrumentum per alium fidelem
tunc dift*, audienti* public* litterarum contra­ icriptum exinde confertam una cum eodem nota­
diftarum lèdori , ad legendum, publicandum , Ac rio manu propria fubicripfi , fignoquu dt nomine
cxlecugioni debita demandandum tradidit , atque meis iolitls At conluetis, in fidem Ac tcllimonium
dedit.
premiiforum , dt rogatus At requifitus roboravi , Arc.
Qui quidem magifter Ambrofius leftor mox dlQuibus quidem citationis bulla, Ac ejusexfecuAUs litteras cltatorias alta Ac intelligibili voce de tion is inftrumento fic, ut praefertur, oblatis , do.
verbo ad verbum legit At publicavit . De quibus minus Ardecinus advocatus przdirtus adhuc in amleftura & publicatione venerabiles viri magifter bone publicationis exfillens, afferens figna Ac ma­
Joannes de Scribanis Ac Henricus de Piro, protno- nus notariorum inArnmeato frspradifto appofita el­
torrs & procuratores caufarum At negotiorum fe illorum, quorum effe diruatur , domini Vetii
dift* fana* Synodi fibi per not notarios publicas de Luna Benediâi XIII. in fua obedientia nuncuInfralcriptos unum vel plura, publicum ieupubli- pati non comparentis , neque hujufmodi termino
ca fieri petierunt inftrumcntam feu inftrumenta . E latisfaccrc curantis contumaciam accufavit . NecPrafentlbus ibidem diferetis viris magiftris Joan­ noa eamdem Petrum altà voce ad valvae dirt*
ne Trich, Gerardo de Verdeaa , PetroOrtembcrg, Ecclefi* major ia Conftautienfis per duos reverenj strjVyti, Nicolao « VVyrur , Henrico Hengel, Conrado diffimos patres S. R. E. Diaconos Cardinales ulti­
Baidu ini; At Joanne Carpentarii, in Romana cu­ mos. icilicet Lucidum de Comitibus , Francifcum
ria, ft in difta audientia contradiftarum procura­ diftum Florentinum, ac duos reverendiffimos patres
toribus, At quampiuribus aliis teftibus fide dignis dominos Epifcopoc videlicet b Ult renie m & Mer. b ***· f·'feburgenfem, duofque ptotonotarios, una cum no- "
ad premiffas vocatis fpecialiter, Ac rogatis.
Paulo poft hora undecima dift* diei, vel quafi, tariis, ft hujufmodi carrier (irribis, ac cariore, uno
$ Mt r.s.Noe a Roderkus At GiIeferus notarii infraferipei prsconc junta mores antiquos vocari inflant et ro*^7*» «» diftas litteras citacqrias ad valvas dift* Ecclefi· quifivlt. Super qua requifitione per reverendifliÎas^H Seepltanl pro audientia caularum Apoftolica- rosm in ChriBo patrem * dominum , dominum
rum'ipeciallter deputatas afiaimus, Ac ibidem per Joannem Oftieniem S. R. E. Cardinalem ft vicedpattam unlus her* dimifimus excanUi; rogati Ac cancellarium t nomine hujus totius fanrt* Synodi
rtqulfiti per diftos matiftros Joannem de Scriba- per verbum , "Plactt, fuir refponfam
Subfequenter rcverendiffimi , reverandique pa­
tres

P

r. exiit.

CONCILIUM

..

«oi<

Ad» domini, domini Cardinales S. R. E. ac E-Ar«ar; ne quod ipfum citaverat juxta formam lyte-—-——
ANNO pifeopi deputati predial, necnon Jacobus Rodi ni, nerem citatorii ab ipfe Coueilio decreti. Ipfeaue
CHRISTI J, Thomas Poitcn Sedis ApoAolicv protonotarii, ttus de Luno refpeufieuem dederat, prout bate ly CHRISTI
‘M,,
4<r*‘ Gumbertus Frabri.
Frabri, Rifelerus Jtoeencen
Boventen .Cvnusde
.Cynusde alia ia 'mts iatraumatli »tr diBum danainam Ran. >4*7·
Lcmbardis, Joannes A*e) .Bartbolomaeus de Ernd*
« m<. cr- **ia» Joannes n Guillelmus de Parcelijs, Antonius 8is, plenius centinctur^. Prematures' vere Ceuctiii
.... de Caiadanalij, dide fanâe Synodi At hujuscau- petierunt aped aSa-regifirari. Tofi bite autem ve. ·
|v notarii At fetibe, unacum.difcreto viro Fran- nerabilis vir demines Tetrus. de Ltmpuiga in de­
c's'tèâtsh· CI^CO
Mediolano Sedis Appoftolice cur fore dc cretis Iresatsatns quamdam decreti fc be delam perle­
λ?/ 4*' prxeone, locum fe(bonis exeunte ad ealvas prin­ git texeris fubfequentss.
cipales hujus majoris Ecclefie ConRantierfis ive­
runt & accefferunt ; ubi Francilcus de Mediolano Concilium approbat fubtradionem obedient^ facurior Ac pre co prefatus, alta Ac inteUigibili vo­
ilam per Regem .Arragonum.
ce trina, voce proclamavit, At dixit bare ver ba, vel
„ falcem els fitr.ilia in effetfu; Et hic dominus
SqcrefanBa Generali/ S/aedus Cenfianûenfis in
„ Benedidus XIII. fic in fua obedientia nuncupaSpiritu San8e légitima cengregata.
„ tus, aut aüouis pro eo, qui velit compatere
„ coram boc liero Concilio in caufa fcbifmatis Λ b^^Jeniam inter ulUvirtuefa ly laude^fifina , qua
,, hxrefiscontra eum mota Super qua vocatione yj pint ntemerise queudam Ferdinand*/ Rex jir
ttina, ut dicitur, faâa, praefati domini, Ardeciragcnum ly Sicilice pre cxfiirputitne e xfécrannus advocatus, Juannes de Scribanis, At Henrieut di jcinjmeats , quad ab eBe fere infir is citra a»»
de Piro, promoteurs & procuratores nomine quo ptrmifit, Ecclefiam catbelicam fub unite gnbqrnaii
fupra, a nobis hujulmodi rdufe notariis Ac fcribi* pafiere·, dignefeitur paregtffe ; erdinatienem quam­
prxdiûis petierunt ad futuraru rei memoriam unum dam adverjns tdeitt febi/mn ly pre uniant Ecclefia
vel plura, publicum At publica confici iniitumen catbelica felie tus cenfequenda turn premulgaffe ceta. l’r scient ibus ibidem venerabilibus At horte ius gntvimu/ ■■ eademfacrtfuxRa S/nedus Canfiantiexfis ,
i Mrt.t,·-viris dominis, Petro de b Lsmburga decretorum caufis iy metivis in prefata erdtnatieue expreffis
‘•’/o·
dedpre, Raphaële de Beilis ,ac Joanne Cor durer i i plene infpeSis ή- diligenter examinatis, de querum
litterarum ApoRolicapum feriptoribus , tcftibus ad veritate faSa exfiitit eidem S/nede plena fides; ly
\pr«mi(Ta vocatis fpeclaliter À rogatis.
attente pttc'tpue tunc atque nunc univerfalis Eerie. X. Deinde dominis Cardinalibus, Epifcopis, proto- fix fiatu , ch- quad fine r/gin previfiexe pratfata per­
Atariis, At notariis, aliifque piardi&is ad fua re- petuandi febi/mstis imminebat ly immineret pericu­
* deuntibus, reverendifTttnu.r pater dominus Eranci- lum ,- as .pTxfiabatur
-,____
fb-prxfi
aretur facre prxfate
fcus Cardinalis Florentinus retulit huic fanâeSy- Ceuciiie,‘ly cenfequenter unieni Ecclefia periculum
nodo, praefatum dominum Petrum de Luna per Cmanifefium ; eeprxfertim , quedidem deminue Be necuiforem Aç prtrconètn trina vice alta voce, ut diSus
J n fic
es·,,.
tn fun ebedtentia xcminatus , cenabatur
praemittitur, fore vocatum : fed nec ipfe, nec alius per fibi adbibitam ebedieneiam jam diSum priur
pro eo ibidem comparait , nec refpondic . Super Concilium multipliciter impedire , (y impediviffet
quibus vocationibus Ac relatione piirlibatus domi­ de fallo, fi mandetis ejus obtemperatum fuiffet .
nus Ardecinus advocatus, a ptotonotanis & nota­ Quod inter aha ex eo fatis apparet , quod etiam f f
ufcJ
riis hujus lanftx Syoodi fieri petit unum vel plu­ cum obedientia fibi fuifiraBa fuerat , per litteras <^«ticati·.
ra , publicum , feu publica inRtumenta. Infuper fuss 'prxlatisiy capitulis , ne ad diBum JacrumCeX.
omnia Ar fingula premilfa per prefentes caufae cilium accederent, inbtbere prxfumpfit. Ideo eadem
notarios atque Icrlbas pr aid i dos, apu.l ada hujus facrafanBa S/nedus ex certa fcientia ,
caufa de­
caulas Ac prxtatar Synodi Icribi & regilhari : nec­ bite cognita, ad perpetuam rei memoriam, tir ut
non dominum Petram de Luna Benediâutn Xlll. cuaBis clareat rei veritas bene gefia declarat ordi­
in fua obedientia nuncupatum contumacem r.epu- nationem prsedi&am a prstdiBo Ferdixando quo»,
tati per fandam Synodum prae fatim i nil an ter re­ dem Rege jufie ly legittime etiam - ly promulgatam
quifivit. Quibus fie faâis , re erendiffimus pater fmffe, ly per eum ac illufirem principem dominum
dominus Epifeopus
,
_______
Dolenfis ambone ,
publicationis
_________
^dlpbenfum
^ilpbenfum, ejufdem domtni
domini F
Ferdinands
ordinandi primogtny
primogtniIrpetatum alcepdens , de mar.dato fsnilr Synodi tum
prse'~<y
S Regem modernum /fervatam.’lofamque
,’*"·*** f'«·
fibi iuper hoc expreffe faûo, quamdam fchedulam ÎtJenti decreto d/Bis ex caufis
caufi/ approbat (y
iÿ confir
confir-­
illam per «mmm debuiffe iy depapyri publice Ac 'inteliigibiii voce de verbo ad mât ; decernitquo
’
verbum perlegit,cujus tenorfequitur, Ac eft talis. bir< ab omnibus fidehbus ebfervari , jouta spfieu
ferrem ac teaertm.
Haed iactolanâa Synodus &c. c *
Concilium revocat quamdam conRitutIonem Petri
SESSIO
XXX.
de Lutu, que incipit , -Ad futuram.
In qu» Concilium approbat fubtradionem obedlenffi t.froi,
(<£·“
tie faüam per Regem Arragonum ipfi Petro
de Luna .
■£» dvwiaa BenediBo fic i» fua e^edieerie aeacepe*
r» editam, qu* incipit, Ad (utatur* rei memoriam' »·♦ ·■
T'Xf* Mercurii decima fupradiBi menfis Martii Jn dierum fuccelfu crelcente malitia fic videmus «*«'**'
1 J fuit feffio Centralis ia majori Ecclefia Caa- Mundum, <yr. <jr finit, Datum Maffiliç apud fan- 4‘'“''
ftantieafi felemniter celebrata . la qua quidem fef- dum Viftorem, decimoquarto Kalendae Junii >
d nncoiot fient reverendus pater deminus d Stephanas Epi- Pontificatus noftri anno decimotertio : declarat nul­
~ tres

t

J

Jsopui Cephaludenfis officium Miffc de Spiritu Sen­ latenus comprehendere cafrnn regit ordinationis
tio decantavit; (y revtrendiffimus ia Cbrifie pater pnedi&r, confcqueuter Reges tpfos diBam ordinadominus Joannes Epifeopus Ofitexfis, fanSa Rema­ Ttiontm tondendo <, promulgande , ebfervando, vel
na Ecclefia: Cardinalis 6» victcancellarius, ba;a - cbfiruri faciendo » etiam /Jies ibfirvtttrti *juf/modi Jtffieui prafedit. Interfuit etiam Jertniffimus dem centra diBam confHtationem in aliquo non veprinceps déminas Sigifmundus Romanorum iy Hun- ■'#« : tpfemq.t» > fi iy in quantum regüe ordinatio­
far ia Rex , cum multis fibi adfiautibus principibus. ni pratfatd in eefu prd miffs faB/e, aut promulgaEt liBis litaniis, ac aliis devotis orationibus cum U, «ar tbfirvttiriiii tjn ^nmdtliht thitrit,
evangeho: Dixit Jefus dtfüpuli luis , Quoniam tanquam impedit ivam ra bet parte unionis Ecclefia,
oportet femper orare , de nondeficere , Atc. nuncii invet/ratique fcbifmatis nutritivam, mu^ni indo
<y crateres Concilii, qui~fueran[ per Concilium ad ftrata decernk ty priaaaciat nullius fuiffc nut efic
bac dtfisuati, fecerunt relptitnem per ergaaum, de. roboris, tfiettia vol momenti .
'*** "·*·’ Beraardi de e Tfanca decretarum aeSeris ,
.Ad qud decreta, fiatuta, ae etiam f dec!» ratai LMquemede i» cafire 'Paxifcelat Dertuftafis dimcqfir, rtvtrendiffismsj dominus prefidens Caràiaalh Λνβ-“4*·“’
cum favere iy auxiiie 'dhifirifimi priacipis demini rienfis nomine totius bujus facri Concilii, tu procu^dipbeufi Régit Jlrragenum fuerant, & 'Petrum de rater iy premotor ejufdem : ac atiaaa reverend·/
laena Rtntdifium deeimumtertium in fun cbbrdien. in facra pagina Pbilppns de h ^txdellia magifier ,fc
tia, nuncupatum, in prepria perfena apprebende- fra firentjfimo -drragoxhtn Κ»χ«, fixa iy vice alio-té/lui»

i®»7

’ CONSTANTIENSE

S1ÜISM

10)8

rum «rt/deas daimoi fttg·/ CaamF«>ar»rUXS M/dsaiA

P**/*»""·» . ptocraxr a >«g«/r7 fa»£x Stib
Jtlit* frtttattertir, &■ xMi attariu fixgtiaruia at'tltnax» bujut fafri CtKÜti , fbi rttittri fuilitx it-

vm» ISTI

v,,

iajbt^atxM 'tfrtxftxb ?tr Tnrxm it Lxnx

In nomine Domini , Amen.

'
drfia/ rawraad Jfona/ danuttr

Cxrirntlii ateteex-

crtlxriur xtamtt tttixi Sttiit,

ra/paadir, Placet.

N i ver fir Ac fingulis publicum inflr umentuin
Vtfuris At audituris, patrat evidenter , quud
anno a Nativitatt Domini inilleli.no quadringentoGmo decimo feptimo , die vero vigefima prin i
Superquibds omnibus Ac fingulis pr*tnlflV magi­ tnenfn Januarii , hora tertiatum, vel qujn , >n
fter Henricus de Piro promoter Ac procurator pr*- praientia mei Raymundi Bajuli ierenitTimi domi,
diâut , nomine procuratorio Ouo fupra, ac etiaiu ni Arragonum , & Sic Ha regis ieerctarii, içgnsgregiusin facta>agina magifter Philippus de Ax- que
auftvri
■[ue auâvritate
notarii publici per totani trr.am
dallia pro fereniffimo domino Rege Arraconum , 3 «ditionem
-- --- 1 ejufdem, ac etiam teftiurnxiubfcriptoprotonotariis Λ notariis did* Sypodi libi fieti pè- rum , ante prxlentiam ianrtifs>mi & reverend.ftieruncunum vel plura inftrumenta ad perpetuam _fipni inChrifto
.. ..._ rpatris
_.
Ac domini , domini Benediâi
rei memoriam . Pratentibus revetendiflircis in Chri- B- divina rprovidenti;
.-.'J-...ia Pap* XIII. mquadam aula csito patribus dominis Joanne Ofticnfi, de Urfirtis , .ftri
Λ ' Paniicol*
"
—
Dertufenfis
dioecefis , in ipfius Apo­
Bononicnf. , Venetiorum , Rigufvno, Aquilejenfi , ftolica Sede more fummi Pontificis audientiam pu­
•Senenfi, Pilano, Vcroncnfi , Camerarent· , Trica-. blicam pubentis , fidentis , At · perlonaliter <>xticenfi, Placentino, fandi Marci, de Chalanco.de fiftcntis, ubi etiam erartt-ptcientes cum eo reveFuxi , Salutiarum , de Branckafiis, de fiifco , de renditfhni pactes Ac domin», domini Carolus.
Columna , dc Comitibus , & Florentino , fanA* ianrtxGcorgii ad velum autoum, Alpnonius fan­
Romane Ecclefi* Cardinalibus , ac regum , prin­ di Euflachii , At Petrus , iyc. (anrti Angeli mifecipum , dominorum, Prolatorum , communitatum, ratione divina lanrtac Romane Ecclefi.* diaci ni
uni verfitatutn , collegiorum & ftudiorum Ambaxia- Cardinales, nqgron reverendi patres A domini duM(jc„y
toribns , aliifquo Chtiili fidelibus in multitudine GuigoFlandini piotonotarius, GuiHrimus Vafionrli­
capiofa.
fts, Didacus Carthsgincnfis , Rodericus Giennenlis
Epifeopi: Petrus t Cimoli .... fubdiacorus, Fran- » m.) .,.
lx ttiltSiaxt Barbtrixiaaa , ϋ» h· ii a/ mfi. .
ciicus Rovire feeretarius diâi lanâifsimi domini "·'·'·'·
CtrxHuifiJ .
Benediâi , frater Petrus de Podiolo monachus ,
Franci (eus de Randa donatus monafterii Poitecill ,
LE Mercurii decima fupradiâi menfir Martii, ordins Cart
_ _____
, ___________
«Geniis,
frater Rodencus de ______
Lunacomhora oâava poft tnodiam nortem in EccleftàC mendator f Montiflcni , ordinis Hofpitalis lanrti < MB
magiri Conftantienfi,. in loco ieflionis ad hoc depsi- ,Joannis
erotolymitani, trremenus
Exvmenus t Dale audimis H eroiolymitani
tato, fuit generalis iacrolanâat by nod i Conftantien- tor , b· Jordeus
- ■
■
Garfia , -Julianus
de Loba clericus s ma
As prsedirte lelfio folemniter celebrata. Pro cujus earner* Apofiolic* , Simon S.lvatoris decretorum * Ht
feffionls introduâione reverendus pater dominus Doâor , tami'iares diâi fanâiiFimi domini Benedi.
Cephaludenfis MiïTam de Sanâo Spiritu devote ce­ di, Atlplures alii in multitudine copiofa : Confli tu.
lebravit. Qua decantata, reverendiffimi patres tc ti perlonaliter multum honefti religioft, ac magnat
domini fanrtz Romane Ecclefi* Cardinales , iy-c. circumipeAionis viri domini Lambertus de Stipite
mitras capitibus imponentqs, reverendiflimus in Priorcunventualis de Betray» , ordinis ClumacenChrifto pater dominus Joannes EpifeopusOftienfis, fis , Leodienfis dioecefist ac Bernardus de 1'lachea
fyt. hujufmodi feftioAi preledit. Deinde ante , At facrifta Lnd« Crucis BurdegalenGs, ordinis lundi
in principio oifkii devotione foil ta , lereniflïmus Benediâi, decretorum Doâor es; jam didus domi­
princeps Ac dominue, dominas Sigifmundus Roma­ nus Lambertos, premifsis nonnullis verbi*Xatinis
norum , (yr. Rex , multis fibi adftantibus princi­ alta Ac fntelligibili voce per eum prolatis, conti­
pibus, & iecutn introeuntibus, deinde locum fei- nentibus in qff âu, quod de mandato lacrofandr
fionis lolitum intravit . Sublequenter folemnitati- Synodi Conftantienfis venarat cum diâo venerabi­
bus, orationibus, litania A Evangelic ifto , icili- li viro domino Bernardo ad prrientiain diâi hncet, la Hit
, Dixit ftixt
fab ; Dâifsimi domini Benediâi, ad faciendum & excS^utmtit tftrttt ftmptr trart t M acv Jtfaaat , quendum ea , qu* inferius continentur j & legit
iyr. devote fartis, leâis Ac peraâis, Venerabiles publice Ac al ta voce, taliter quod ad auditam diac magnx prudentia & fcientia viri domimLam- di ianâifsimi domini Benediâi, Ac omnium in au­
bertus de Stipijt; , Bernardos de Plancha decrero- la prxdida exfiftentium poterat five potuit veri­
ΜΙΓ. E*»rutn Qortores , a Eynuncius de Archis, Jacobus de fimiliter pervenire, quatiam litteras pergamenas
Mr. r,,.^ Sarrerainis, ad exfequendnm citatorium per ip- quala m bulla plumbea in corduhs canabis impen­
r.».,.
fam fandam Synodum contra Petrum de Luna de­ dentibus munitas in ana parte , cujus quidem
cretum per idem factum Concilium oratores , At buNc demonftrabantur figura capitum beatorum
nuncii deftinati jamreverfi, am bone m publicatio­ Petri Ac Pauli i in parte vero situa du» claves.
nis folitum pradidum afeenderunt : dommea Ber­ Quarum quidem litterarum tenor iequatur in hunc
nardus de Plancha praedidus de conleniu lucrum modum :
cooperatorum, aflumpto fibi themate ifto: it auac
,, Sacrofanâa A generalis Synodus Conii anti e ntttt-i ixttlHaitt , traiimiei ^ui jaiicatii t/rram , „ fis uniyerfis & fingulis venerabilibus fratribus
c m***tum gratam At fruduefam fecit prepo- „ Patriarchis, Archiepilcopij , ipr.falutem Acoml'âonem. Qua fada , fecit relationem .quomodo ,, nipotentls Dei benediâioncm . Clamat fanda fi■
citatorium contra Petrum de Inna exfequrnduma „ delium mater Ecclefia fponfa Chtiili . Clamat
diâa Synodo receperant, iterque arripuerant ; &E „ Chriftiani populi multitudo. Clamaverunt etiam
quomodo ipfi cum favore & auxilio iiluftiiTimi ,, multis annis ad Dominum , cum per hoc vivunt
et fipta
principia domin) Alphonfi Arragonum Regis idem „ infauftum peftifcrumque fchifma,
eitatoeiMm exfecuti exftiterant ; demumque Pe­ ,, /·/. xjfir.
trum de Luna Benedidum XILl. in fua obedientia
„ Legit nihilominus Idem dominus Lambertus ,
nuncupatum in propria perfona apprehenderant A ,, Ac publicavit incontinenti poft ieâlmaem Ac pucitaverant jtixta fornum A tenorem citatorii fupe- „ blicationem prsfetarum litterarum , quamdam '
rius decreti, ab ijfoque Petro de Luna reiponiura „ papyri debeduiam (criptam ti noris (equentis.
„ Et idcirco ego Lambertus de Stipite Prior conpetierant . Quod iple dominus Petrus refponderat
eis; prout hrc, A aha in quibuCdam publicis in- „ ventualis de Beitreya ordinis Clumacenfis, LeOdiettfis diceretis , decretorum £>odor , mandaris
. ftrumer.tis, tunc ibidem faâis; & in (criptis per
«umdemdominam Bemordum [rodudis & exhibi­ „ ipfius iacroiaadhr Synodi obedi re volent , Vos
tis, ac de vetb· ad verbum per ledis plenius con­ „ dominum Benediâum Papam XI1L fic ia obetinetur . Quorum quidem exfecutkmis A refpou- „ dicacia veftra mtneuparurn . poft 1 artam coram
€oe<s publicorum inftrumentorum tenor iequitur, „ vobis pratentem «itationem alta A IntclBgibiU
u vocc , pubiiev. cirri, peremptorie , ac uno rdi8c eft ulis:
n ft»

Zr ntf. Χκγη. b- Lttftxfi,

D

r

A N Ho
'GHR.IS1I

U

________ 1039

,eÆt·

CONCILIUM

IICUMVKPUJ

104o

'anno
peremptorio pro omnibus ad comparendum A„ quatenusde prrdiftisomnibus A fingulis conficiapublicum
A
< HRilri ” l'*,l°,ia*'ter in E«c*efia Cathedral? Conftantieefi „ tis unum, vpl‘ plura,
*
.....leu publica,
■·
*>«17. '> 'n '°co Itfiionis ipfius faciat Synodi , ad diem „ tot, quot fuerint opportuna, inftrumentum, A
„ videlicet lêptuatefimam a die citationis prmlen- „ inftrumenta , conjunftim, vel divifim.
,, tisquam hunc Gcio, quem terminum vobis pro
Legit infuper ccinfeltim poft premifla diftusido,, primo, fecundo, & tertio peremptorio termino minuk Bernardus quamdam aliam papyri fcbedulam
„ alTignamus, ad videndum & audiendum fuper prr- (criptam tenoris liquentis:
„ miflîs omnibus & fingulis, A maxime lup«f c/i,, mine fchilmatis & brrefis prediftorum , tanOlt reverens paire. Juftacauûéa, quelosqui
„ quam fuper notoriis, aut alia», procedi pereamIon appellate per teftimonio fieri certificate)
μ:
del fayt, fobre Io quai banteftificat a con aci hara
,, dem facrofanftam Synodum ad omnes A fingu„ losaftus tt articulos judicii leu caulae hujuimo- cavelliers, que ventura non intendbre io latine , lus
,, di, ufque ad diffinitivam fententiam inclufive; quales fe de ver ne per teftimonio, majorment À con b Mil.
.,, ipfamque fententiam proferri videndum tt au- fi an aci tremos per Je mec clar feynor rey d‘Ar,, dienJum, prout juris fuerit, & prout * utilitati ragon, t de treftreftlne tt upa fanâa, A ,molt ha ti­
,, piaediftç univerlàlis Ecclefire vifum fuerit expe- re columna de la union de fanâa mayre yglefia, al c ΜΛ. <
,, due ; intimando vobis A publice , prout etiam qua)
,. . ban referri noftre
__ ...,
efequution·'
____ ,pero
_ __en .lenga
,
„ per eaidem litteras intimatur, quod five vene B matern a Ia 1er intelligibile entende, A retounar v> a
„ litis, five non, per eamdem lacrolatftam Syno- exrcutione . YoBarnart de la Planca lecretari de fan,, dum veftra ablentia divina repleta przfentia , fteCrosdde Bordenwel ordre de fiant Venefit, Do- f trge <>
contra vos fuper omnibus A fingulis prarmiffis ftor en decret, per virtue de la bulla prsefent, t nel
ζ'
,, ufque ad fententiam diffinitivam inclufive pro- fant Concily general de Confiance! vos, mot revet- t*.’ ' "
„ cedetur , prout ad utilitatem ipfius univerfalis rent paire noftre fant paire Benefit ^apaXill. appellat « Mf. t.i
„ Ecclefiç , mediante juftitia , videbitur , facien- en voflra obedi e nca , citi A peremptoriament, ttf**· ,
,, dum, A hcc in lupradifta nunc vobis
<i- una citation peremptoria per totas autras citations,
,, ratione latius continentur. Et infuper |Qtuirck que vous f comparifcaes perfor.alment en la yglefia t Mil. rMI
„ rogo omnes A fingulos protonotarios, notarios A Catedral deConftanca, en )o loch de la fiels ton dei r·*'·/·'·
„ tabelliones hic adftantts,.quatenus de prqdilbs tant Concily , a lettanta jorn de queft jor prêtent,
,, omnibus A fingulis confi. iant unum vel plura , lo quai terme pour lo prime, fegont, tert terme
., A tot , quot fuerint opportuna , inftrumentum peremptori vos / afsihui , fobres les caufes conte„ vei inftrumenta , conjunftim , vel divifim.
gnudes en la difta bulla , A majoiment fobra lo t MIT. .$■
Quibus quidem 1 ittet‘>s , A Ichedula per predi- crimide lo fchifina, A de heretgia, Aaveier, A
ftum
Lambertum
__ ___
_____ fie »(ut ,piçfcrtur
.
,) leftis A ,pu- aufir procedere aifi come fobre lo notori , Aplusa
blicatis , immediatç diftus dominus Bernardus de vefer, A aufir procéder a toutes, A (îngtos aftes,
Planca incepit legere qaaidam alias litteras perga-CA articulos del juciament, b en croy ala fenten- h
menas fitnili bulla plumbea defignatis luperiusnn- cia, difitnitiva ; & veiet ,-tl aufir donar la dix a ‘l··
pendentibus munitas, fimiles omnino litteris piç- fentencia , fego que fera vift fa fedor dedroyt. tt
iniertis , A ejuidem Seriei atque tenoris. Et cum a utilisât de la ygfefia universal, denuncia » a vo- i mC«
lanftilïlmus dominus Benediftus audiret, A certi­ bis. fobredit molt reverenpaire , que fi vosavcis , k MO. «...
ficates fuifiet , quod diftç litterq, quas diftus do­ * & corifiâmes, tt noyanaes, non contrahant veminus Bernardus legere incepetat , erant fimiles lira abfentia , lara procedit contra vos per lo fant i mc’*,/,
litteris , quas legerat diftus dominus Lambettus Concily fobre lascaufas totas Z deluodixas, A a do- w·*·»·
prçinlertus, ac unius ejuldemque lerlei, atque te­ narfentencadiffinitiVa, m aily caufa lara uti! a la „**;,*”■
nons, dxit, quod habeat cas proleftis, Apropte- univeifalyglefia , meranfan jaftitia . Et detouteaa- MC /„
rea diftus Bernardus dimiffa ieftura diftarum litte­ queftascaufas, tt caftumedeJor vos protonOtarios ,./«-»«·
rarum, quas legere inceperat ( ut prçfertur ) pro- notarios affy a putens, A quaicun de vous requiri fara
cefsit ad legendum, A de fafto legit A publicavit un Ados inftrumens , o tant como fera neceflario, tt
alta A intelligibili voce quamdam papyri fchedu- contra aultresperforas de quoique dignitat ocondicionque fian, requiri per teftimonis tanc conic lelam feriptam hujufmodi feriei :
„ Et idcirco ego Bernardus de Planca facrifta , ran neccffari.
„ lanfte Crucis Blvrdegalenfis ordinis lanfti Bener ____ _ per
,
Quibus omnibus fic,, ut prrfertur,
ordinem
,, difti, decretorum Dodor /tmandati ipfius lacro Dfubfecutis
ibfecutis diftus fanfti
fanftifsimus
fs imus dominus , dominus
„ tanftar Synodi obedite volens , Vos dominum Benediftus,
~
verbo in elfeûu
"
dixit quod requirebat
„ Benediftum papam XIII. fic in veftra obedien- protonotarios, tt notarios quofcumque , quodinftru,, tia nuncupatum , prius leda coram vobis prae- mentum rcqutfitum fieri de prrmiQis non claude­
„ lenti citatione alta A intelligibili voce, publi- rent abfque ejus refponfione quam infra paucoadies
,, ce, cito, peremptorie, ac unoedifto peremptorio facere intendebat in fcriptis.
„ pro omnibus ad comparendum perfonsliter inEccleEfi tamen verum, quod diftus fanfliftimusdomi­
„ fia Cathedral· Conftantienfi in loco lelslonis ipfius nus Benediftui , cum litterr tt fchedulr prrin,, iacrofanftas Synodi, ad diem videlicet feptuage- fertr legebantur per praenominatos dominos Lam„ fimaiiia die citationis pr rient is, quam nunc facio, bertum tt Bernardum , & erant in ilhs partibus ,
„ quem terminum pro primo , fecundo, A tertio pe- ubi fit nrentio de crimine fchilmatis tt hatreds ,
„ remptoriis terminisafsigno, ad videndum A au- dicebat ; Non eft verum.
diendum fuper prrtnilsis omnibus A fingulis, A
Dixit etiam alia ptura verba idem fut^ftifsimus
,, maxime fuper crimine fchifmatis A hrrefis prrdi- dominus Benediftus; que cum per me diâum A
„ ftorum , tanquam fuper notoriis, aut alias, pro- infrafcriptum notarium retineri commode nequlvii,, cedi per eanadem facrofanftam Synodum, Aomnes fent, tt idem fanftilsimus dominus Benediftus in
,, aftus,. A finfulos
articulos judicii, feu Cautr hu- fcriptis dare obtuliffet, hic inferi omittuntur.
„
_
„ jufmoidi ufque ad diffinitivam fententiam inclufive, £ Difti autem domini Lambertus de Stipite , tt
,, ipfamque lentendam proferri videndum ft audien- Bernardus de Pianda dixerunt verbo in effeftu ,
„ dumprout juris fuerit, A prout utilitati praedifte quodin requifitione fafta per.jam diftumdominum
„ univerfalis Eccle fiat vifum fuerit expedire : inti- Bencdiftum no« con lent iebant, immo dlflentiebant
,, mando vobis, & publice, prout etiam per eafdem eidem exprelfe , pt«fertimcum verba predifta , vi­
,, litteras intimatur , quod five veneritis, five non, delicet, infra paucos dies, incertum A indetermi­
., per eamdem facrofanftam Synodum , veftra ab- natum· defignarent. Etdiftus fanftiflimus dominus
„ lentia divina repleta prefentia , contra vos fu- Benediftusdixit ie in difta fua reqJifitione perfifte,, per omnibus, tt fingulis premifsis per eamdem re A perleverare , A difti domini Lambertus A
», facrofanftam Synodum ufque ad (emendam dif- Betnardusdixerunt fe omninodiffentire . Ec,imme­
,, finitivam inclufive procedetur, prout ad utilita- diate poft pue mi fia, ego jam diftusA infraferiptus
„ tem ipfius univerfalis Ecclefia; mediante juftitia notarius petente A requirente difto fanfti(simo do­
„ videbitur faciendum, tt hac in fuprad.fta nunc mino Benedifto copiam pr«inierrarum litterarum ,
„ leftavobis citatione latius continentur. Etinfu- A fchedularum correftam A comprobatam per me
„ per requiro, ttrogo vos omnes, tt fingulo* pro- cum eotum
.
originalibus
_
eidem
________
ianftifsimo domino

M

m tonotarios, notarios & tabelliones hic'adftanies,

Benedifto obtuli & tradidi, five dedi.

De

JOAWNFT
»041
‘ CONSTANTIENSE.
y. xsin.
D. . uiuus
uila, « rrniivwa va
U lingu,.
domîSiA 'mP'4>'« fuilT»·., fird
(ηι^μ ι* i»m
pateat 4ίΛί
U'bV wt

,P4i
HnH» denepli» diOirum.·

ANNO
rm her tus A Bernards
r HRtsTI Esmbertus
Bernardus petierunt
petierunt ,, A
A requiGrrunc
requif.e· um viirum & praôicarum, à impe .timenti fibi
1 ■> 1
ΙΗΚίχιι
cuilibet fieri A tradi unum A plura, ftiti iplum impejiveruiu . & perturbaverunt dare
pacem",
St
unionlm
Ecclefi*
,
fic
(edare
Icbifma
*'■'
ul7‘
publicum A publica inftrt menta, per me jam di­
praefstqni
,
prout*
etiam
nunc
impedit
fic
pertur
­
âum A infralcriprum . Et pr*ientibus multum bonoi
rabilibus viris doniinixRaymundo Xatinâr , A Ludo* bat. Qui bus conliJer rpi < , liquidum ell videre qtiod
, Ut, Sri- v*CO de u Pencoibu· , militibus : Cuillelmo Ray- fuper diâum dorninum noftrum fit in iplo non conii.
mundo b Celt, A Berengario dé Viilacons, domi* Hit totum pondue didi fchilmatis., neque hludlubi M(. edi· cellis : A Joanne Lamberti cive Barcinonenli ad movendi façultas^ 4
Super eo vero quod dicitur, quod idem domnriu
h*c pro teftibus convocatis , A Ipecialiter aflumpris.
Deinde- autem die Dominica intitulais , vig fi- "•fter, Tapa exfifteni Ca.dmahi, x«r» ipfiui fît 8 it­

maquarta die diâi menfis Januarii anno prediâo itent ad tollendum diftum fchifma viam reuuncietio.
■rimata*
laniaverit, ap---- - centeadextium it
- rpatata
pa XIII. in quadam camera didi caftri Panikol* prebavttit, iy dintrit effe uttherem iy jact.tertm,
perfonaliter exfiftente, in eius pr pient i a A tellium (yc.'Idem dominus nofter Papa reipondit , quod
iublcriptoruA, honorabilis A circumipedus vir do- vi^n tjiunciationis ipfe nec ante luam eleâiominus Fianeilcua Rbmea, fecretarius diât fanâif- nem , nec poft umquam reprobavit, feu refutavit ;
fimi domini Benediâi, tradidit mihi Ray.mundo Ba-B fed nec eam utiliorem A faciliorem dixit , vel
i . lecretario
.
. fic notario prxdiâa
..Λ , fit . infraferipto
r r .
juli
, reputavit aliis viis ordinariis A alias a fanâispa*
nomine fic pro parte diâi fanâiifimi domini Bene­ tribus in Ecclefia pr ad icat is.
Cum autem fubjungiturde fchedula per eum cum
didi , quamdam feripturam in diverfis Toliis papyri
contentam, quam effe dixit relponfionem difli lan- abit Cardiaalibni ia ceaclavi jurata , relpondet, ie
âiflîmldomini Benedidi ad pr*miffa .'Quiquedein juramentum prxdiâum non violaffe , immo potius
(anâiffiniusdominus Benediâus interrogatus per me obfervafle a principio luat aflumptioais citra, offe­
diâum fie infrqfcriptum notarium , fi iple faciebat rendo , A provisibus proiaquend i modos, viasApraaut dabat pro refponfiohe ad pritmiffa diâam feri­ dkas, jbftos A juftas, Arationabiles, viam renunpturam , dixit quod fic ; requirens verbo in pede ciationis, etiam includentes, A conftat authenti.
prarmifforum omnium diâam feripturam inferi fic cis documentis. Confeqnenter ad id quod'dr requicontinuari, fit inde de omnibus fibi fieri fic tradi fttieae dudum fa3a ex parte K<"jy Franrerum , ,·>
unum A plura , publicum fic publica inftrumenta. etiam Caftella , ά>· -Angüa ac Hibernia jtrtuijfim».
rum Rtgum, dicitur, idem dominus nofter Papa reTenor diâ* feriptur* talis eft:
Sanâiffîmus fic beatiflimus dominus nofter Papa fpondet , quod Rex Bohen.i* eumdem dominum
Benediâus XIII. cuidam pretenf* citationi fibi in noftrum luper prrdiâa via nullatenus requifivit ,
,-...«... Dêrtufenfis dioecefis, ..v
caftra Panifcol»
die vigefima immo viam ipfam renunciationis domino noftroPaprtma menfis Januarii, anno a Nativitate Domini Cp* » u< conftat per fuas litteras, A alias , d>ff<uMCCCCXril. Pontificatus fui anno vigefimo tertio, lit
f.î * cui diffuafioni
diffuaficsl idem dominus nofter
softer nullité*
nullatcperdiferetos viros Lambertum debtipite, priorem
acquielcens .ceteris dominis regibus iupr.difive perioms
prioratus conventual)* de Bertreya, ordinis Clunia- âis,
Λ' auc aliis quibufvis
L-1-· principibus
i—•--n... , r...cenfis, Leodienfis ditrcefis; A Bernardum de Plan­ nec viam renunciations mutue denegavit, nec ad
ca, facrifta fanâ* crucis Burdegalenfis, ordinis fan- illam iolam aliis omnibusexclufis, ficut abaliquiâi Benediâi, prstenfos, A decretorum Doâores, bus petebatur , fimpliciter fe adftrinxit, fed dum
afferentes fe nuncios congregationis Confiantien- omnes vias rationabiles fic accommodas obtulit ,
fis , quam generalem vocant Synodum , prarlenta- prediâam viam renuntiationis etiam nunc excluta , refpondet per modum qui iequitur ; Prote- fit, led inclufit.
Amplius vero cum dicitur , quod idem deminui
flando tamen quod per quacumque , feu qualia*
cumque faâa, vel facienda, diâa leu dicenda fub aefttr Tapa premifit , j crevit, iy vtvit pre uniene
quacumque forma , non intendit diâam congrega­ fcciefia cedere papatui, cam ee contendente Cfdexr
tionem , aut ejus prvteniam citationem approba­ te, mortuo vtl ejeftti Relpondet, quod iple nutneJit :
te, nec citationem ipfam quomodolibet exaudire, quam de ifta materia vovh aliquid ,
aut ei quemcumque, feu qualemcumque vigorem, quod poftquam in Papa fuit aflumptus*».. /Gravit .
f______ habente
_______
tanquam a notarionullam poteftatem
ema­ Eft tamen verum, quod ad effeâurnfit finem unîoluo modo tribuere feu prrftare
Ecclefi* conlequend* obtulit , feu promifit fe
natam , qpoquo
prcftare i im-Dnis
im­
- - feu
- facien
- - ­ renuntiaturum papatui , alterorum eo de papatu,
mo ipfam, A alia qu*cumque, faâa,
da , ordinata feu ordinanda contra ipium A Roma­ ut pradicitur , contendente cedente , mortuo vel
nam Ecclefiam, cum fint de faâo prrlumpta, pro ejeâo; qu* femper fervare voluit, A iervaifet ,
eo pronunciavit A detrevit, A declaravit , pro­ manentibus terminis, ficut fuit concordatum , nifi
nuntiat A decernit, A declarat caffa , irrita A nul­ per longam fu* perlon* detentionem in palatio
la ipfo jure, A de iis eft etiam folemniter prote- Avenionenfi , A per graves innovationes contra
flatus. Et primo cum dicitur in prctenfa citatio­ pr*diâ* oblationis , A paâionis concordiam , A
ne , quod clamat faaAa mater fcclefia , clamatque optatum finem ver* unionis Ecclefi* faâas, pieripupuli Cbriftraai multitude, iyc. Idem dominus no­ pue in congregatione Pifana , impeditus fuiflet .
fter Papa refpondet, quod nedum clamat vera, qu* Prcdiâaetiam afferencesattenJant , qubd d>â< ob­
apud ipfum eft , fed etiam ingenaifeit Ecclefia -, latio feu prom.rtio non adftringit, neque obligat didum a nonnullis, capitis affiftentia, velut membra âum dominum Papam ad cedendum papatui, etiam­
prccifa a corpore , deftituta , c fub clipea vefte fi alii fecum contendentes cèfferint aut fuerint de*
/*i_, multitudinis, facrofanâc A generalis Synodi nomi- jeâi, ubi verifimiliter ex ceffione, qu* per iplum
m rapitur, A plurimis turbationum fluâibus agi- fieret, vera unio non fequeretur Ecctefi* : hunc
A infert fane intelligent!·
·■· ·
tatur ; cum ut a fanâis AApoRolis eft diffinitum, enim fenfunt importat
,
generalis Synodus abfque auâoritate Romani Pon -E bus forma oblationis ,. feu« e promiflronis prardifle.,
Rurfus autem ad illud quod fublequitur , quod
tificis non valeat congregari,- maxime cum prxdiâusdominus nofter Papa a portu Veneris citra con­ ex parte prtncipettn fua ebedicntta , iy univeriorum
vocaverit generale Concilium > quod in Perpinia- fere fidelium , sec««« per deminum Stgifinunauin , q·,)
no celebrari incepit.
fe eemraat Regem Romanerum , qui ad ifjum perfouaDeinde ad id quod in diâa narratione afferitur, liter acceffit, (y claret memoria ferdinandumjfrravidelicet quod ipfe tetum d fcbtfma teh'ere petuit genum Rege/, ac nennullot ahot principe) , iy domi­
eMCCCCX^ll. diâo fanàïflimodomino Benediâol’a-

"7/7

· fc* ’* 'ff* no/ fua obedtentia, leg.itofque francia , Cafte lia ,
pendat di8i fcbifmatij , {y fecuftai illud fub- iy LdirgUa pradiAorum , (yCareh Havarra Regum
meveadi ceufi/it ; relpondet dominus nofter Papa , fuerit rcquifitui ie difta renuntiatione facienda ,
quod diligenter attentis viis A praâicis , utique Ac. iy quod eorum precibut condeftendere . ut effe
rationabilibus atque juflis , per ipfum a tempore rttur, ue/uit , fed a Terpiman manu armata ad
fu* affumptionis apertis A oblatis ad unionem Caucoliberumreccdeue ia caftra ue Tanifcola /e reEcclefi* confequendam potuiffet ipfe divina me­ clufit, in que etiam , ut dicitur , fuit dc pramifla rediante gratia , atque poffet diâum fchifma tolle­ nuntiatione facienda iterum , ac tertia re./in-ii: , ;
re, fi diâ* vi*, feu praâic* acceptat*, A non Idemdominus nvllerPapa relpondet ,quod induit >1 .o
Corail. Central. Tom. XXVII.

A!
,

»4»

CONCILIUM

.

•■•■«T””

»44

Peiptalanl, ubi convenerunt diAi Reges A Priaci-Aminas tamen fofe , ut veras mAoe EccJrfus «te- - ~ —
St, idem domiaas nofter Papa xefonaiomsEccI*- bauoai compatieaa fait, A «A paratas vtam re- ANNO
coafcnaend· ad inftaatfam «Ai domini Sigifa
‘ ‘
—muadi, eidem domino noftro Pap·, at aperiret vias
A praAicaspeo hebenda dIda uafoaaEcclefiarequiIU «i dJAam Mteea Iccfefim
remis duas vise aperuit, jnftUln videlicet A cefiwais
cum fala prodicis, prout hsac, A alia in ohlattoafferitur, fiimiuum •^frnmqfaibus fiatis notoriis inde fodis latins romioeatur .
Qp« quidem vi· A praAic· non indigebant, pea­
ux aec indigenttoag» dtfcurfa temporis; aoatiambaat, prcur nec timear, iafeAtoaia periratam, aut tas.· Ucetemnll, fit Inimici lui, ftc EcclefimtehiimultHodinis fea cnagrMHtoeis tsmeltuoiadilcri- matlci, velbaretici, quorum multi per eum repu­
tant feoffenfcs, vel qau eorum exceffus reprefferic, vel quia luis inordioetis ambitionibus non iatiam formidant ; A que, Ceu eorum aliqua, fi accv- tisfecit, comti facrunt, A comatur contra Deum
put» fulffena, facetus jem foret unioni» efteftns. & veritatem fibi detrahere , fit Ipfam pre viribus,
_ _
Poftremocum Ia pretcafa citationecoatlanatur,
Ranuenfit; A alios per diAum dominam Sgilmna.'
SgilmnmBquod eam···*»·/ m «nam emanare ranuormi', rb
dum deft Inataa rogavit, hortatos eft , Amonuit, A
‘ repr*>nMater ^«mueroer/ddMr trtbfa* dreretvinftantins reqalfivlt, qaatenut praAica», vei alte­ ruar » <pv. Refpoadet idem dominus Papa ,4 quod
ram earum accepcareat , vei caufas dicerent, vel maadiAi congregati in Couftantia non fatu genera­
dubia moverent. cpr acceptand* aoa effent ; nam lis Synodus, nec naiverfafam Ecclefiam reprefen.
paratum tc exhifabat, A promotam didis eorum tant ; cam fiat excommaaicati, ac omnibus Sccieistisfacere, A dubia declarareEt fi aliqua effent fiafticis dignitatibus, gradibus, aoAcrltate, fit juin didis pr ad lets rationabiliter corrigenda, emen­ riidiftione privati, * per coniequcns nullas pertes
danda , addendi , vel mutanda, iiia volebat A fe judicii potuerunt affumere , neque paffjuK , 6cut
offerebat Corrigere , emendare, vel mutare ; ut nec etiam jurildiAioeem aliquam exercere ; pre­
quod ipfi aliam vfam , feu praAicum radoaabUem ci pue cum minor in majorem, A maxime in Pa­
aperirent, quam idem dominus nofter Pape accepta­ pam , quem nec juris aaAorites, nec raùonlr de­
turum fe obtulit, dem tamen perip.«m pax A unio bitam, nec alicejus obifsationis neceStas ad boc
Ecclefi» fcqueretar .Qui quidem prartenfi tam nvncll arAaàt, aAum imperiolum «nurctro nod pofat ,
dids congregationi» ,quam mifti per diAum dominam Quod bene claruit Tbeoderici Regis temporibus ;
Sicifmundum nihil de fais , vei dominorum eos dum patres · principe pro Concilio convocati ei­
dem catholice faggefferunt, Papam, A nonalium,
mittentium (Mentionibus feu coaceptlg taper di- demet
d is pradicis, vei materia unionis Ecclefi·, dice- Cetiami cum de faa caufa agitur , etfi accufaretec
te vel aperire volentes , reiteratis CM pro parte de hstrefi, debere Synodam convocare. Et in fa­
ipfius domini noftri Pap· monitionibus, rogationi­ cto Chslcedoneafi Concilio, dem in condemnatio­
bus, exhortattoaibas, A requlfitloaibus asxedldis ne Dtofcori Patriarch· Alexandria) propter hoc .
quod Papam indicare prsfaaapferat. prioris fceierfa
ab ejus prnicatia receficruM.
Ex quibus clare liquet euodidem dominas nofter maculas, videlicet fantorlam bsrefisiniquitatem,
Papa In ptomlKs, nec oblatis per eam non defe­ Dioicorus ipie dicitor tranlfandiffe.
lofa per coalis t maaifcft·, quod aAe prsfidentes
cit ; A per cooiequens inveteratum fchifma non
natrit, nec fiovet, nec impedimenta preftitit aut In diAa congregatione iwa iuipcAi eidem domino
ptkftaf, nec procuravit aut procurat contra Ecda- noftro Papm : plures enim Ipforum facrunt A font
fis unionem : A propterea nec fchifruticas , nec io fchifmate felicis recordationis domini Ciamuntis
heretic»», ut Ipfi afferunt, eft ceolendiu. Sed im­ VII. ejus prmducefforis ac fal In Dei Ecclefia adpedimenta unioni», khiimatamque ac iubfchiima- verfaril, obndtentes intrufis ; A multi alii fe ab
ium nutrimenta illis debent racionsbiliter imputa­ ejus obedieatia fubuahentes ipfum in A venions in
ri . qui viam julUtin A ûnltatis, nec silas utiles iuopalatio obieff-u, A captum diutius tenuerunt;
_
& accommoda» ,
fimi)ibus csfibus
a fandis A deinJe adverfas cum, A pratdiAam Ecclefiam
objecerunt , A objiciunt , A «oaipiraates io congregatione Pifena enormiter ex.
pstiibus praAics
multipliciter impedierunt, A Dcefferunt : quorum plures hodie exfiftunt prmdiAe
viamob^st* ce
acceptantes diAas pudicas; vel ai- congrtgatioais
Couftantfeofis .principales,
_ _
ipales.
impediuat
Et pofito quod pro union· antris Ecclefi* vel
r eum apertas, nec aliam rationateram earum
bilem aperien , per quam , vel per quas potuc- •lias idem dominas nofter Papa deberet ia loco ali- .
ioo convenit· , notum eft qnod ia civitate Com
ftderata pace pudere.
rit Chriftianit
sntienfi, qua eft fub dominio fic potentia domi­
Subfequenter fuper receffu Perpiniaoi , A ad
pani Ico1 » callrnm arrêta prut, dir, idem dominus ni Sigiliaundi diAi, draglno aoft-o Papas ex notonofter Papa re i ponde t , quod cum diAus dominos riis caufis fafpeAi ; aoa poffet ftare iecare , nec
Sigilmundur & aM qui erant Ibi pro congregatio­ adipfam tute accederet earned eam aoa valeret,
ne Conflantienfi <fe Perpinlaao ruptis tradatibus nifi per «erras tt loca principum alterius partis >
rrrt Adeat : videns ifera dominas nofter Pup· . vel ab ejuidem domlai noftri papm obedieatia fob·
quod non poterat ibidem in agendo proficere , A rrsAarum , acccffus haberi ; aec in tam brevi ter·
ex certis alii» esufis, qua» omittit dicere de pre mino, grandi diftaatfe dvitacls CoaftamieoCspr*>
ir< y. ferai j tutius quo valuit, s fe in Eerie Gara Dei diAa:, ftatu ipfius domini noftri Pap·, aepertoa·
pofuit in fecero , ut rneiiui A liberius quid in­ magna antiquitate peafatls.
Demum quia diAa Cbnftaadeafia congregatio ni­
de fuper negotiis Eeclefix deberet agere , provi­
titur,. quantum
in fa eft,. licet fallo , eidem do­
deret.
.
■ Fc cum dicitur, quod ad praJ&e* tetrw* ?a-E mino noftro Pap· crimina fchifmatis A hswefis
de fentoeta fckiimatis A he­
et» e/ tutes tcttfm ; Refpondet quodcon- ireponere‘, ac ipfam
...
tranum magiflra r*rum experientia demoaftrat .* re Cs diffamate, cujus contrarium ia veritate eoo
fifth
i
quod
utiqu·
faciam
, at «a lis foAis occa·
cum nec per eum nec per luo» fleterit, aut ftet,
qu'in quicumque volveres pacifice tute poffint ad di- fionibus contra eum ia Romanam Ecclefiam infor­
Aumcaltrum venire. Hi enim qui prxtenlc cita­ mant i ipie veta , qas lab Illius nomine ptefidec
tioni» littera» pr»iencaruCtt, fuerunt benigne ac- Ecclefi·, cujus fidei nullam uroquam hmcefim fo­
ecpn, in magna libertate A fecuritate par lentet vit , conu» prmdMtoram morfas vcaenato* feipfam
auditi ; A cum voluerunt, recefferunt libgre & ie- in Romanam Ecclcfiam nemeraado dixit, A exiens
<.ur«. (Merum Ctrm d<ratur , quod fteaiehua te». profitetur, quod in veritate fidei, & veritateEc­
r«M «/ , g «ad tllnit iffn ittltfe
β»- clefic Catholice femper fait, A eft, fcmperqu·
le faille fir permanfifie firmiter credit, nec ab a»
Ilis umqoarn modo alita· deviavit, ficut mc de*
r/ , merta, T·/ »χβ*> «rfas^ Mfrtt vertu*jeu ia viare Intendit ; nec favorem fehiiamti fit bmrefi
pipate - Refpondetftfer»domiant nofterPape, qnod aliquo modo dedit, ficat aec dare intendit ; imm·
itcct nstdiAs careant fabfifteutte veritatis, aihUo- damper tenait, dt tenet, firaütarfee credidit &
credit

Λ·.·' -·

TÆS*

CONSTAN TI ENSE.

"·’·£?··*’

credit _qund faute Romam Ecclefia Cbthoftca to- Aladbmneatum taoorirfrquentls.· (iaferatur) Aube- ANMO
Aumti Mit, A tenet, profitetur A docet, mc alind
quod tantes ad‘ uaioMm pervenire
................................
‘ *“ , redncenteiqi
[*«r.^CMRirn
a proAftisdevSat, dkere, fecere, Ccribere, doce- naeameiMn proevtfus. ad·, etectameeta
--- ——— ,> ft
Jcecco- 141re, teaere, fee addere intendit ta pofternm gm- ciao,
dudum Pifi*
-------- A
-- proamSciatfooes
r---------------------------------Pifis contra rfomide Lum in fua’obedientia
Benediâum
tla dlvtaa eMem adfiftente ; nibitaut pectluacker, Mm Retrum
“ “
fee focnrriglMltoa* dtatW», fee dkmro votait, nec XIU. nominatum per Cardinale*, principe*. & aIntendit,' fed ocusia praeterite » prefentia A futu­ Bos fibi obedieutes iate, Afaâa, A latas, anno
ra quacumque diâa, A dfeenda. Cafta A fieada , a Nativitate Domini MCCCClX. A inter cetera
feripea A kribends, crédita, A crodeed», delta A feateutiam, feu proauadarieMm anno pcmdiAo i a ski· «a.
ducenda febjklt, A fobfofta effe votait cravedfo- die . . . meafia . . . promulgatam tenori* A conni » A___________
dttermtaatfoni Cmbofien
Ecdefin fonte . tieeutim leqnentl* ( Inferatur ) nomine fapradiAo
_
__________________
fir fi
prsr miffs,
aliquid
r
‘ contra
______
- . vel
/ -,
··. pramifibrum
_ ·“
J’di- dtctasaa, rorogoofoimns, antmaclamu, A deciarafcripferit qaovk
quovis mode , quod non credit ,. mus prodite procefihs, ate, «nunclamenta, ienxerit , (tripferit
paratas eft i'empur ftare correAfooi dite fente tentis*, proasociacloqe* hullo*, A nulla fa iff*, A
matrisEcciefim, in crans
matrisEcciefia
cum* unitate vive*·
vivere intendit, effe , A ad majorem cautelam, fi A In quantum
atque mori
mori,, ficut CsthoUcux
Cetnollcu» A fidelis
fideli»,, A fecere
fecere,. indigeam, cadamus A uMullamus, A pro catfirA
A complere ea, ad qu* adftringitui in promite nulli* haberi volumus A habemus.
A quolibet mamMforum.
Γ
Cumque dominas noftet P«pa obtulerit, A nunc
etiam fe offerat via:, A nraAka* InferesMas Infe­
rius, per qua* exftirtMO rchifmate radicitus , ve­
Sequitur praftka Toper via renunolationis aper­
ra, perfeâaA iedubltataunfo in Del Ecclefia bre- ta per dominem noftrum Papam Benediâum , ad
viter fequl poterat » atque poteft ; fic per eum infiantiasn iUuftriftmi principis dbtninl Sigifmundi
non fteterlt, nec flat, nec Qabit, duce Domino , Romaaornm Regis .· ceo proteftatione tamen ,
quin Chriftisnka* vere pacta A unioni» coofequa- quam femper fecit idem domiant nofter Papa .
turoptatum$ immo per illo» qui eue impediunt, quod Mllua aliam vism , eel pradUcasn intendit
A perturbant , ne vla iefe . feu earum aliqua exduden;, pet qusm poflit fchifma rolli. AEccle.
cum podicis per e»® datis fuum efieAum de­ fia debite uniri. Quod dominu» noft er Papa Bcnebitum for liantur ; contra prodite Impedito- dlâus eligat, ceflionepet ipfum faâa, bsc vice Ro­
res A omuios.de fautoris fchifmatis A hrrcG<, manum- Pontificem; qae quiddn via rationem ha­
de juribus A prorogativis, praeminentiis A pri­ bere videtur . Nam totum fundamentum , ,quod
vilegii* ianda Romana Ecclefia prafervanli*, A protenditur ad juftificandum vism ceflaooh , r k
** ·
contra ufurnantes A infringentes esmdem, A eo­ propter dabietatetn . qua effe dicitur Taper jute 2,“;*,;“,
ram quemlibet , eifdem dantes auxilium , con- papatus: d A ex dunieute , fi dubietas eft, ex
filium , vel favorem de pernis in jure ft*tutis, ACconfequenti infurgit dubietas papatu»: A ex bac
per eum io pradecefiorrs fuo* fulminatis , atten- dubietate, fidubietas eft , exconfcquente ihiarfJt
tiu» contra tales feiemulter protefistus eft, A<- dabietasdrea
J "
.......................................
jus, (pv-aligendi~ Papam, videlicet,
tiam proteftatur.
Îua fiot IU< perforas, ad quas centone ner diâum
aminaaiooftram faâa, pertineat potenas eligen­
Prate* per Palm* de Luae &tt<t ad fiJaait* di luminem Pontificem. Nunc eft, fic quod pehes
dominum noftram videtur effe jus certum eugendi fummum Pontificem. Qua quidem juris certi­
Tenor vero viarum , A pradkarum per eumdem tudo non redditur dubia ex dubia exceptione addominum noftram Papam oblatarum, A quaa of­ verfarii, vel quod exceptio alkujtu alias cena red­
fert etUm de prmfenti, de qulbua fupra fit men­ datur dubia ex dubia replicatione adverfarii .
tio, eft ifte qui fequitar.*
Qpod autem apud dominum noftram ceffione fa­
âa refideat certam jus eligendi Papam, probatur :
UM per fereniteum dominum Si^fmundum qela jus Cardlnalatus Indubii, quod habuit tempo­
*<»"·«»"···
fepplicatum domi- re indubii Papa fecundum advur farior u tu opinionem ,
“
no noftro Papa Beaodiâo X1U. quod ipfe ,apud
qui pro
­
ipfum
refidere videtur poft didam ceffionetn
pter autiqulutem , A kiontiam , A negotiorum papacai
__ *i*j A hoc, five dicamur quod Cardinalis sfexpe rientiam debeat pra ceteris ifta kite , velit Dlumptu
____ imus in Papam non amittit ipfe jure jus Carviam , vel vias perire, per quam, vel quaspoffit dinalarus, cum Ipiummm · poterunt ligare aliqua
in Dei Ecclefia breviter unio haberi * ptadidtM jura pofitiva facientia vacare priora beneficia per
dominus Papa rcfpondet, quod ad providenda V fa- confecrattonem Itontificis; five dicamus quod polito
iatl animarum , .A ad obviandum erreribus , A quodipfo jure vacaflet Cardlnalatus, per quem ta­
fehifmatibos, qui fum, A miri poffent, viafecu- men propter pratenfum dubium papatu* petitur
rlor A fatubrlor aft viajuftitia, quam Ipfefemper via ceteri*, poft cefslooem foâam papatus recu­
obtulit, A offert, A qua faciliter videri poteft . perat dignitatem prlftiaaai Cardinalats*. Et predi­
S tamen psafatus dominus Rex, A alii ad prrnfa- cts multum funt juri A rationi eonfona , ut pater
tamvlamcondefceadere notant, fed in via renun- perjura A opi nione* Doâorum, «ua fi audire plselationi* perfiftum, dominus nofter refpcndet, ^uod cueric, poterunt explicari, A ad propofitum apphamotooMteculo Pilano, ficutcoatiaetur in fteda- cun. Et ifta videtur brevi*, A utilis »d consequen­
ta tradita per Eplfcopem Zamorenfem, prout alias dam veram untoeemEcclefia, Aper quam tollun­
obtulit, nullam aliam viam excludendo, paratus eft tur multa dubia, A pericula» qua in alii* praâipropter Dei forvitlum, A Ipfius Eoclefie unionem cis oriri poffent.
retraacisra r-r-·*
papacai »5 provifo tamon »unwicntVT
fuffteienter ,
Alia praftica . Si tamen praâka fcpradlAa non
ι«Γ,».ι·ι,
ÂÎÙ
quedrege*. A principesChriftlatsltatis aflumendo, placer,
,
»cer, α»·»·»..,·αν»ν··»ν>·Μ>Μ·
dominus noftos ad ofteuietMum flammarium
( ttf.
vel «ligendo in pofternm ad a Papam , tanquam E.affeânmquem
afteâum quem femper gefcic
gefsic, A gerit ad pace mfc- ”····
vero Chrifti vicarto obcdlant; A quod futura elo- clefim
-·--*■·
----- ■
coufequendtm , aperit cue prtxeftationibus
dio fiat canonice A in loco fecuo ftatim poft eius fapradiAis praAicaro feqMnftm. Quod de confeniu
renunciatioMm. Super eporum praâica A exfecu- prafati domini noftri Papa domini Cardinales com­
ttoee placet domino noflro aliquas perfonasafligna- promittant de «kâicMfotura, que poft ceftionem
re, que fimul cum dliquibus oer diâum dosnlnatn immineret firada in certo* compromifiarkxin nu­
Regem Romanorum affignandl* pttrmiffa breviter mero, de quo concordabitur . Qpi quidem comprovideant. A concordent.
miffaril poteftatem habeant faciendi omne», vel
eorum major par* diAam eleAtooem.' A conGmiΓ***τ· wr» Λ'Λί ftbaMt ftr <U8uut iftfctftM
littr aiUdomlnl, oui in alia obedientia fe Cardinate*
Leattntfn* tradit* tufa tf.
fetent nominari in perfonas ' alias com promit tint,
dames eiscMfimilem poteftatem cum approbattar.*
tl taies, ire. Ambulatore* A mo­ eoMregattao·» Coaftantianfit. Qpi quidem com proter CmmUlam Mec relidens Coeftvs- mlBaril tamifti, nuam illi, ponantur in locoieenMpcuntina , hatames poteftatem ad ro , fir fab tnta, orfidell cuftodia, 4« quo fuerunt
■fcrlpta , prout confiat 4e eadem per eeblkusa concordatum; inciufi quilibet ad pattern fuam difte* Gaumtf. Tom- XXVII.
Vvv a
po.

C

1047

,o,.

CONCILIUM

fO4i

------ pofto; quod deliberatio utrorumque compromiffa- Adi ium»·· Puntificvn, poft ctfiom·noftrum ; fic 1
ræfum concurrat >d umw ft eamdem perlonan qitod illud, quod omne», vel major pars petfonarum *'*1^.
• CHRISTI
«d papatum.'ftrflea vero dirticommK- cujusltbet partis fodat, fit firmam tc validum .Et
'*'7'
larü, vfaelket unique ad partem luam, & per fi periona elefta per illos vocator Cardinales, ft
7‘
fe, ante aAUm eleftionis faciant feribi in inftre- altoa partit ad ver f* acceptaverint fimpliciter pote.
.
mentit aathentlcis deliberationem per le habitam ftatem per no* eis, nt fupracontlnentar, emetide eligem» illa periona. In qua quidem delibera, (am, précédais omnetfimul, fortaceffione nofira
tione concurrant vota omnium, vel majors partii qu* fieri habeat, fit fi non ante, quando dide k Mg. nM
cotnpromiffariorum cujnslibet prsdiAar urn duarum qperfon* omnes efle -■-»<
— i---claufa
in —
conclavi r_.u
fub .....
tuta, «<·
partium ; At per aliquas mediat peifonas antique Λ fuffkleati cuftodia : At juraverint, Ac alias feob- 4·*4
parti turificari
drrtarum deliberatio
_____ inftrumenta
__
____ ­ ligaverint , procedere fideliter cum tftvrtu ia nego- “J*
num 10pibus
*
. ·.bus fartis , com- lio, prout luerit concordatum , Si autem dide perto- kc.
'quidem not .Λi Station!
mifTaiirii _____
___ efigant
_.w_ perfonam
.. __
alterius,partis
concorda- na alterius partis acceptavirint poteftatemper fe,
tam, antequam fiat ceflio, dt pofta fidu 'crltio
& In quantum,quod tunc periona ipfiuspartisproQna crfftene farta , fta:im eligant compromirtarii teftentur publice, vel fecrete, quod in quantum
predidorum Cardinalium domini noftri Pap* di­ perfora alterius partis innituntur poteftati catho­
dam perionam concordatam ;At ftatim poft hec eo. licae , in tantum cum ipfis intendant procedere,
dem tempore fi it pinientatio utriufque eiedionit Bft fimul eligere ; in quantum autem committun­
irparatim ipfi e'tÂo . Qui quidem eledesacceptet tur poteftati non vera,'non intendunt cum ipfis
Î sparum, « rxinde pro vero Romano Pontifice eligere, fed tantum Ius vera poteftatiinniti, Ac
abeatur . Et ad hcc ut didi compromiffarii non iccundum illam procedere ,ft eligere verum Papam.
poffir.t negotium dilatare, ferretur reftridio conEt ut negotium acceleretur , fi detur ad illos ,
terta in cap. Vdr miti ptriettitet. f. Kartm
ad quos fpertabit, modus, quod fecure poffint J»e ,
tl<8. /4. t. hoc addito, quod euro ipfi elrûores ftare, Ac redire; dabimus plenampoteftatemcenis
junta tenorem didi f. pervenerunt ad viAum pa- perfonis Deum timentibus, qua accedant ftatim .
rus, vini, fit aqu* tantum, ut in dirtocap. conti­ habitis fecuritatibus , ad d<Aam congregationem
netur, fit fic perleveraverunt per decem dies, Cunftantienfem vel ad alium locum, fi ia alio lo­
,
quod non a eligant Papam, ex tunc vero mlniftre- co fuerint perfona habentes poteftatem a dirtis
tur eis, nifi panis ft aqua.
affertis Cardinalibus, & aThrtacongregatiooe ; quu
.... ... Additio iaûa ad praAicam fupra proximam. Et per ion e per nos mittendp , vel major earum pars
, pro breviori expeditione diâi negotii ad Dei fer­ poflint concordare de Maflilia cum monaftetio fanvidum & animatum falutem, placet eidem domi­ Ai ViAoris, aut de Nicia cum portu de VHIafrande loco
Monacho cum
no noftro defignando numerum compromiftarlorum , ca
__, leu
____
__ de
_________
___alio loco propinde quibus fit mentio in pra&lca per ipfumoblata, quo, vel de Suons, aut de Pifis cum Libumio ,
ad hoc condefcendere.· videlicet, quod compromit· C<eu de Civitate Vetula cum aliquo loco propinfarii de fuo conte nfu per dominos Cardinales ali- quo, pro
‘ aliqua
"
’ “
“ de
‘
expeditione pr rdirtorum
; At
gendi fint lex : per illos autem dominos, qui In fecuritatibus, At cuftodia fideli conclavis , Ac de
al«a obedientia le Cardinales faciunt nominati, fi numero perfonaram qua eligere habeant , Ac de
de totidem pars alia non contentatbr, fint odo, modo conclavis, At de temrore conventionis ; necvel decem, aut fi voluerint, duodecim.Preterea non de fecuritatibus fuficientibus pro nobis, Aenovolens idem dominus nofter ad defignationem loci ftris, fi perionaliter vellemus in dirto loco erte ;
venire, de quo fecundum dirtam prartienm eftrors- At fi nollemas, aut effemus Infirmitate corporali
ccrdandum, oftert locum At loca idonea Infra fuam impediti , pro noftro vel noftris procuratoribus ,
obedientiam alfignare ,cum luff cientibus fecorita- Qus omnia per diSat pertona» concordata, Atoblinbus; qu* loca fi pars alia acceptare noluerit, licet Bata , quantum ad nos (pedabit, promittimus auxlmultis attentis ea non debeat refutare s nihilominus
*me Domino adimplere. Nulli ergo, Atc.
placet tamen eidem domino noftro condefcendere
Ad pcofequendum autem negotium unionis Ec.
aJ acceptandum Maffiliam cum fanâo ViAoee ,Ni­ clefiq dominus nofter Papa jam ante prsfentatio.
ciam cum Villa franca, vel Saonam ; non obftan- nem pratenfg citationis predirtw, nonobflantibus
te quod fint in alia obedientia conftitutar,dum ta­ perfecutionibus, ac injuriis iproh fiolot ) fibi , *
men de (afficientibus fecuritatibus fit provifutn.
Ecdefif illatis, At qua continue inferuntur, deliAlia praQica concerta in Panilcolaper dominum Dberavit
1
fuos Apoftollcos nuncios In brevi mitter·
noftrum Papam, cujus tenor in fui forma talis eft. ad congregatos Conftanti*, ut ia ultimo de fupra
Ubi aliqua ex diâis praâkis per eos nullate­ inferri» praAicis continetur. Super quotum expenus acceptetur, ad matis exonerandum confrient lamI ditione continuam & pervigilem adhibet curam ,
noftram , At ut Deus & mundus cognolcat, quodI taliter ut hinc Iter effumant celeriter, de inten.
non ftetit nec Hat per nos,quin unio vera in Dei tione fua iuper dirto negotio plenius informati ,
Ecclefia habeatur, ft Deus in extremo judicio re­ ac fufficientl poteftate muniti ; ut apud Deum ,
quirat de manibus illorum , qui turbarunt, feu im­ cui de fua Ecclefia eft redditurus rationem, aqua,
pedierunt Λ turbant, feu impediunt pacem Eccle- vis culpa Ac negliientia fuper difto nefando kbiffi* , parati fumus renuntiare furi noftro veriffmo,, mate immunis habeatur At liber ; agnofcantquu
quod in papatu habemus, fi illi, qui. in parte aliai Chrifti fideles, quod per dlftum dominum noftrum
fe dicunt Ordinales , ftalll de congregatione Con­ Papam non ftetit nec ftat, quominus Dei Ecclefia
ftantienfi, fublato per prius Impedimento Pifanoi confequatur defideratiffiwm unionem.
juxta formam pr*tnifl* fcheda Is de mandato do­
Qu* fuerunt afta locis diebus, meirfe , At aumini Siglfmondi per fnprad>Aum dominum Epifco-- no prsdiftls , metentibus reverendiffmis InChripum Zamorenfetn nobis tradita acceptaverint pra- Sribus , ft dominis , dominis Carolo fanrtl
dicam fequentem, videlicet .· I ad Velum aureum, AlphonCo fanfti EuftaQuod per nos, cum contente venerabilium fra­
k Petro fanAi Angell, S.R.E. Cardinalibus
trum noftrorum S. R. E. Cardinaliαα>, & etiam ap­
ftis, necnon dominis Guigxme Flandinl pro.
probante facro Cone i fio, quod continuatur .ubicum­
■ , Francifco Romeo fecretarlo, Petro Corque nos fuerimus,eligantur terta pertona ; Aper
abdiacono difti faoftilfimi domini Beoedifti.
illos qui ia alia parte fe dicunt Cardinales, cum Frandteo Duranda , Exbemeoo r Dale auditore e _
confmfu diâa congregationis, eligantur tutidetfa Simone Salvatoris, d JoralvoGarfie , At Juliano de 4
periona, vel.pl ures, fi plures voluerint ; quaomnes Sola fuperies nominetis, ad hec pro teftibus vo- «k.
perfons fic e leâa habeant convenire In uno loco catis fpecialiter , At rogatis ; ac me Rapmundo'
securo, At intrare conclave fub tuta , At fideli cuto- Bajuli notario infralcrlpco.
dy. quas perfonas nos de plenitudine poteftatis,
tollendo proceffus ,&fentenrias, quantum ad artum
Sahferiftia eeueii.
elaâroais requiratur , habriitabimus meliori modo
Ac forma quibus poterimus, in quantum claves Ec­
Signum mei Ravmnndl Bajuli , ftrenjffml doclefia
omnibus
cum »iei Arragoeum & Sicilia Regis fecretaril, reX »te Λextendunt
Λ------- r .Quibus
s* r À.—
,
rper nos
--------comenfu dirtorum S. R. E. Cardinalium, ft appro- giaque auftoritate notarii per tncant terram A:
battent noftri facriCoocill,dabiturpotefiaseligen. ditionem ejufdem, qui prasau&s omnibus ft fio*
i

·«“»

t<M»

ΤιΚ".

CONSTÀNTIENSB.

,,<π·ΑΐΤν’

iojo

Bulb, dam fie, μ prnmittltar, acerentur & fie-A» cm
» tk. Primo hoc prêtant cittatoeiem vobis lege- ANNO
ANNO re·», ana cum prmrmmiaacis redHbar prefect fe­
el,
eaque fic fieri vMl. * audivi , A in wean· „ rem. Secundo ut ilium extaqaerer.
CHRISTI
CHRISTI
recepi, pufiean· ta mandam a radient, perbitam
Qpancnm ad primum focnpk legere diâa* lit- >♦>;·
Ictibi foci ta dwtes pnrgamentaeam quadam mem- seras citatoria*, quas vebiiee, ata, Λ tatelligibili
btana pergamena jvnAis. Io quorum primo tant rocs de verbo ad verbum concinnavit, taliter quod
centum Ar feptem liftem dumtaxat , i non plu­ left» hujufmodi ad auditam diâi Benediâi A al io­
res; quanta· ultima incipit ( Earn rum a/ir/ ) A tans in diâa aula exfifteotinm, & circa ieâuram
finit, (rariewtafcaa rte.) Iu tacendo vero diâo- hujntaaodl diHgenter advertentium poterat verlGrum pergamenornm lent rnmagtar* 1res Baca tan­ militer pervenire·Quarum quidem litterarum tetum , quarum prima incipit ( lammrtetaaù ) & nor fequitur, A eft talis;
fiait, feed ftrr. Et de rtao clanfi cam rafaris &
Sacrofanda, Λ generatis Synodus Conftandenfisu’
corrtâis. In primo pergsmeno ta lineis44.r«qu*. unlverfalem, Ac. stf /apre· Dun^que, ipfius cita-"* “”·
r» » Λ 4S. Jff/iflKt ttrut, A qd. /iterarem ne- ttonis leAura fieret, ut perfertur, A fieret men­
/raram , A 7J· uriflrsrrm rpfier , A 74. ,/awe tio de hereG A fchitaate ptRdiâi Benediâi, ipfe
wr«u, a: 7». linea iecundi pergameta , /«·*<- movendo caput tamper refpondebat , X«« */ ve­
ram , vel /etfam r/ ; A iemei relpondebat, w»Briuarur. Prntatilquelitteris cittatoriis, ficut per­
Zq/vumreruas
i»
.
fertur , ledis ; diâus dominus Lambertos ad exiecuttoaem earumdem litterarum procudea*, quam­
In nomine Domini, Arnen.
dam papyri fchedulam etiam alta A intelligibill
,, voce legit hujufmodi tab tenore: Ec idcirco ego
Er hoc pratens publicum inftramenrum enn- n Lambeitus de Stipite, prtotconventuaii* deBerâis pateat evidenter, quod anno a Nativita­ ,, treya, ordinis Cluniacenfit Leodienfis dicecefis,
te Domini millefimo quadringentefimo decimo’ ie„ decretorum doâor, mandatis ipGus facrofonâsB
ptimo, indiâione decima, die vero Jovis vigefi-■ „ Synodi obedite volent, Vos dominum Benedisna prima menfis Januarii , de masse ante meri­■ „ âum Papam XUl· fic in veftra obedientia nundiem , infra oâavam A undecimam horas , vene­■ M cupatum, prius Jeâa coram vobis prsetanti cirabilibus A ctrcamfpeâis viris dominis Lambertode1 „ tatione alta A intelligibill voce, publice, ciStipite , priore conventual! prioratu* de Bertreya1 „ ro, peremptorie, ac uno diâo peremptorio pro
ordini* Cluniacenfi*, Leodienfis dlœcefi* , A Ber­
omnibus, ad comparendum perfonaliter in Ec­
nardo de PlaAha tacrifta monafterii fanâa Cruci*
clefia cathedral! Conftantlenfi, in foco fctGonis
ipfius focrofanAse Synodi, ad diem videlicet tadoâorlbus; a facroianâa A generali Synodo Con­ „ ptuagefimam a die prnfenci* citationis, quam
fiant ienfi ad infraicripta. faciendum nunciis » 1unaCw nunc facio quem termioum pro primo, Rcuncum aliis venerabilibus,A circumfpedi* viris do­ „ A, A tertio pefiemptorils terminis affigno ad
mini* Kmerico de Arclis prfore tanâi Benigni , „ videndum, A audiendum fuper prsemiffi* omAugeftenfis, licentiate In decreti* : A Jacobo de ,, nibus A fingulis, A maximefupercriminefchilCerretanis cantore Taurinenfi joriip*,lto l» D**- „ mati* A bereGs prsdiâorum, tanquam taper
tufa : ex ordinatione iltaftrifihnl principis domini „ notariis, aut alias procedi per eamdemfacrofanAlphonfi Arragonem A Sicilia Regis, ad caute­ » âam Synodum ad omne* A fingulos aAu* Aarlam A tacuritate m remanentibus fpecialiter depu- „ Oculos judicii, tau caufie hujufmodi, uique ad
tatta. In caftro, fou foco de Pmsifcola Dertufenfi* m difinitivam tantentiam inctafive ; iofamquedieectfi*. coram domino BeneMo Papa Xlll.Gc in ,, iententiam proferri videndum , A audiendum ,
fua obedientia nuncupato, pro tusn in quadam au­ „ prout juris foerit, A prout utilitati prndiân
la diâi caftri in quadam fede ad dandam publicism ,, uni vertatis Ecclefiae vitam foerit expedire . luaudientiam ledeute; ubi tunc cnua eo foerent pis­ „ tlmando vobis, A publice, prout etiam per eaftante* A adftaate* lui inter aHos; videlicet Caro- „
___ _____
_ _________
, quod
.......................
. .............
,, dem
litteras
intimatur,
five veneritis»
fiIus fandi Geocgii ad Velum Aereum , Alpbentas „ ve non , per eamdem iacrofanâsm Synodum ,
fanâi Euftachii, A Petrus fanât Angeli diaconi „
“
1»—.. divina repleta prnlentla, contra
„ 'veftra
abtantia
Cardinales, ac Guigo Flandlni MMoootarjns , Guil- M vos■ taper omnibus A fingulisprnmlffis per eamlelmas Vafionenfis, Didacus Cartteginenfis , Ro-D» deas 1 facrofanOam Synodum uique ad tantentiam
dericus Giennenfis, Epifeopi: Petrus Ornolisfob- „ dHftnitivam inctafive procedetur ; prout ad utidiaconus, Franci Icus Romea fccretarios , frater „ litatem ipfius univenalis Ecclefia , mediante
.
Petrus de b Padiola monachus , Franci icat de Ran. „ ruftltia, videbitur faciendum, ut hic in fupra*m»
Ί* donatus monafterii Portecili, ordinis CartuGen- „ diâa nunc vobis leâa citatione latius conritiefis; frater Rodericu* de Luna, commendatorMon- „ tur. Et Infuper requiro A rogo omnes Afingutilfoni, ordini* iaadi Jaennis Hiarofolymitani ; t „ tot protonotarios, notarios, ac tabelliones hic ad> nr. rw. Gyemeru* Date auditor, d Carolo* Carfin, Julia- „ liantes, quod de pradlâis omnibus A fingulis
nes de Sota, clericus camerat diAi Benediâi , A „ conficiant unum, v-l plura, A tot quot fuerint
s ss^UcgioBon Salvatoris decretorum doâor , ümiliares e- „ opportuna inftruusenram, vel inftrumenta, conjafdem Benediâi , altaque coptofa A magna popa. » junâim, aut divifim.
Ii multitudo; in noftrorumqee publicorum notario________
______ ,_ _
______ dominus
_______ BernarQuibus
fie r
peraâis
prefatus
rum, reftiumque infrafcrlptorum ad hsrc fpeciali- du* ad fimiiem exieeutfonem intendent, A prê­
ter vocatorum A rogatorum prsatantiaperfonaliter mittent verba Infrafcripta ; videlicet: Reverenconfliceti iidem domini Lambertut A Bernardus diftime Pater, par commiffio huic recitate per doLommualrer A divifim ,animo Aintcntfone exfe- minum A collegam meum exftidt mihifaâa.· quaqatndi , nomine A pro parte Ipfius færofaaâ* propter ut filius obedientia. parere volens manSynodi litteras ciratoriat, veris plumbeis bellis ejuf- Edetis focroianâa Synodi, incendo procedere ad eo— dem
.
r
r._*_ Synodi
c
.. c-.,
·. inte­
leu
gj qttW
collega meus per
facrofauAur
ballatur, .fossas, A
rras non vitiatat, non canceilacas, nee in aliqua ordinem proce flit.
|ai parte fafpeâat, at prim foeie apparebat, per
Hujufmodi litteras dcatorlas fimiles profatis lit­
ipfam focrofonâam Synodum contra didam domi­ teris per eumdem dominum Lambertum, ut pre.
num Benediâum decreta*, A fulminatas, in eorum fertur leâis, aperiens, ealque publice legere vo­
manibus tenentes A habentes, ac aterque eorum lent , prsfotus BeneAu* interrogavit, an littera
Mr. -^.habem, At tenant ,ipfe dominas Lambert us rpre- ipfe eftent ejufdem tenoris cum litteris ante le/<·
mide talia verba in efteAu: Reverendiffime pa- Ais; cui per eumdem dominum Bernarducn refpotu
„ ter , anno Domini stccecxvt. quinta die menGs lum fuit, quod fit ; illeque Benediâum tunc ref„ Decembris, in civitate Conftanti* Moguntina* ooadit, quod fic habebat eas proleâis . Tuncqun
„ provinci*, in domo fratrum Minorum , per re- incontinenti Idem dominus Bernardus duas, unam
„ verendos patre* dominor prnfidkates omnium na- ia Latino, A aliam in fuo vulgari, ut domini mi­
» tfotram lacroiandi generali* Concilii Conftan- lite* A arndgari plores non litterati aillantes, A
t. tienfis, in pratfentia deputatorum , At notatta- pro teftibm eorum aliqui inferta* diialptisferiofius
„rum, hoe pt cient mandatum fuit exhibitum fingula intelligtre poftem. aire A intelilglblhter
Ii-

P

ioji

f< hctfa 1«

’VæS.·

CONCILIUM

««««ni»··

IOJ»
legit. Quarum fehedniaram tenoresfèbfcri beatur ,Αnon effbt, nnqoefoMethareticus, aequofchifma.
fomperUbee^^MifctMtoMm
»» * Ρ»Ι·« iebedul· in latino defcripta tenor ta- tiens,
-·— ft
*■quod
----- * *
-------- "*---------------_
IndeDel
Etidefia,
.7,*?”
m ii| efi. g< iqchca ego___
Bernardos
Planca
fa- mediantibus praftlcis fuis.
„ eriffa. fanda
Crucia Burdegalenfis
_____________
lurdegalenfis ordinis Aofti
Qpibw fic pet domino· BeMftftemdttis ,pns.
■
Beucdlfti decretorum dodor, mandatis ipfius A- At nt dominos Bernard» dixit, quod fuam requiscrofàufta Synodi obedire volens, Vos dominum rionem de cieufura Infiromentovu· non admitte*
.
.....
u Betsedkhim Papam XI IL fic iaveftra
obedientia bat, Immo contradicebatt prmftrtlm cum refpoo„ nuncupatum, prius lefts coram vobis prsrfemi fu· difti Benedidi iacertitodtaem temporia propter
verbu·, breve concineret : ft requirebat ,vt fupra.
f-r··
„ dtatiooe, alta & Intelligiblli voce pubiiceciM, verbu·,
„ ft peremptorie, ac uno edifto peremptorio pro
Toncque diftns dmaiaas Lamberttu , requifitio„ omnibus ad cempareadum perfbnalitet ia Ecda- nibw ft rogactosübus de iaftrumentis fiendirfuper
μ fia cathedra)) Conftantienfi in loco feflionis ip- prwdiftte in difti* fcheduils contentis nihilominus
fies facrolaude Synodi ad diem videlicet le- requlfiyit, ft rogavit, m fopra: feitque prottfia„ ptuagefimam a'dic prefentis citationis, ftc. at tus, quod cum refpouiu· difti Benediftl fic , uc
„ /«pre m «/m.
praefertur, datum, effet incertum, iptum proritolari non intendebam, fed poft prandium recedere.
Jlttriii ttrt fcluit/t te uu^vr» itfcrifti ftfti· Ec fuper his, ft oanibus aliis prstmiCs iterato,
far ttatr ia beer medaa: But fupra, petiit iotrementa.Tuncque continen­
ti , ipfe Benediftus dixit,. te pratmMa per eum proMOIt reverent paire. Julia caute os, que los lata non dediffe pro tefponlb.fed infra paucos dies
que fon appellato per teftimonis, fiancer tifi- vallet dare
—·*—
reiponium—
fudKcleM.Superqulbtss
c----------------------omcar, cum atfi aya cavalliem, que per ydniuranon nib» ft fingulis prstdiâi domini Lambert» ft Ber­
entende Is Latine., lot qisales fe deven pareire nardus, conjunfti ft divifim, petierant, ft uterque
pour tefiimonis, msjoremen con Can affî trames , eorum petiit fibi fieri a nobis notariis fubfcrlptfo,
pet lo anolt ctar fegnour Roy d'Arragon e très ft qaoiibet nofinun, anem vet pirns publica JnOefiien, ft una fanfte ft molt aulte columns de firumenta, tot , quoc fuerint opportuna . Et fie
la unioec de fanfta maire glefia, el qua! an refer­ prsrftti domini Lambert» ft Bernardus, locllnsti»
si noftta execution per lb in lang maternal a lor capitibus abinde rccefferunt , proferente domiao
intelligibile intende a retournât ma exetutloa , Lamberto bare verbal Dominu fit vobiteum; quia
Yo Barnart.de Planca tecreftain de fanfte Cros de dominus nobiicum efi.
Afta feerent bare anno , lodMHoae, die , menDordeux, it i'ordie de teint Benefit , doftor en
decret, fer virtue de la buHe prefeat del lane it, bora, ft loco quibus fupra . Pratentibus ibi­
dem
ftrenuis dominis Raymundo Xatinar , ft Ludo­
Concilii general de Conftanca, vos molt reverent
miUtibos
honorabilibus ■_ xr r„
paire meffer Benefit Papa Xl<l. appellat en votre vic»
__ de 4 Poncowbas
. _______
. , _tf
r _____________
obedienia citl, ft perentoriament, e una citatfooC* boneftit virte Guiilelmo RaymundiCall, ft Be- ·<·»>«<.
pctentorla per totas outras citations, que vos com- rengario de Villa Leonis, domkellis ς Joanne Leo_
—
purifias
perfonalmente en ia glcfia
catedral da part clve Barchioonm, necnon magiftro Meynardo
Confiances, en Io loch de la fofljoo de fan Con­ de Crukenberg litterarum Apoftolicarum fcriptore,
te illI, a fepeanu jora de quell jero prêtent t to ft Joanne * F reraces, clerico Leodienfi* dlutcefis, * **r
quai terme pour lu prime, fegan, très terme pe­ ft alils quampluribus teftibus fide dignis, ad pt*,
remptori vous afiyni , tebra leftaru contegnades miffs vocatis fpecialiter ft rouatig .
Et ego TheoderlCns Bartemoen litterarum Apoen ia dlfta bulla, ft majorement fobre le ainsi
de fcifmq, e de hyregia.· ft a vefir, ft anfir pro­ ftolicaram fctipeor · clericus Leodieofis dimcefis ,
cedit suffi con fobre notorii ; ft plus a vefir pro­ publicus Apeftolku ft imperiali aoftoritatibus noredit a toros ft finglos aâos ftartldoe de Intime­ rarius , quia prmmifis omnibus, ft fingulis , dum
ment, eatfo y a la ienteocia difinltiva: e vefir, ficut prmmiultnr, agerentur, ft fierent, umcem
e aufir denar ia dine lententia fogond que fera vi­ dominis Joanne * Meynardo notariis infrafcrlptis
lla fatedor de dirlc, c a utili ta t de iagleyfa uni- ac teftibus, ft aliis faperies nominatis Interfui t
verfal: denuntiando a vos molt reverent paire, Meo boc prefens publicum Inftrumentum pereof_
______
notarios ft me in netam recentem exinde
_ __
que fi vos
anaits a Confiants,
o no
y ana itsdem
, non
conn edant veftra abfenca.fera procedit contra vos confecimus ; quod mane mea propria fer ipfi, ligno,
per lo faut conceilli fobre la caufas contas de fo-D que ft nomine owls coefuetis figaavt rogat» ft
bre dlfres, e a donarfemenciadifinitiva.ayficom requifitus, in fidem ft teBimonium omnium ft
fera util a la unlverial gleyfa meranfan Juftitia. fingulorum prssmifforum.
Et de totas a qetfta caafas, e quafconne de lor * Et me Joonne de Tempore , clerico Mejdenfit
vos protonourlos, notarios, a fy prefents,ftquafaitn de vos requiri far une, o dos inftrumens, ο tibrti notario, qui de prmmlffis per me una cum
tant e forant neceffari ft totas utras per louas de honorabili magiftre Theodorico notario prtrfcripto
quelque dignitat , o condition que fian requiri In notam fumptls prarfens poblicum inftrumemum
inde confeftum figno no naibus inftrumentatis una
per teftimonis tant com teran neceffari.
Quibus quidem litteris ft fchedulis per prsedi- cum nomine, ft fablcriptlone mais uti confrietis
Latnbertum ft Bernardvm, ficut prrfertur, fignavi in finem ft in teftimonium veritatis pre.
iefris ft publicatis, d&us Benedjftus ante rece­ mifforum requifitus.
ptionem copiarum litterarum cl tat oriarum, ft feheEt ego Meynhardu· Crakenberg litterarum Adularum ptmdiâarum fibi per honorabilem virum pofiollcarum scriptor, clericus Mindenfis dimcefis,
publicus
imperiali auftoritace notarius,,quia prstdominum Ray en u udum Bajuli prsfiti liluftrlffimi
...,, —
-. di
_­ miffis omnibus ft fingulis, da·, ficut prsrfortur ,
domini Regis Arragonum ferretarium
ac r
per
______________________________
gls notarium,
fierent ft agerentur, una cum boneftls magiftris
tiones
ft terras ejufdem domini Regis
notarim
in> pratentia
* ’ noftrocum
*___________
notariqrum
' '_____ 'fuMcriptordm
''
E Theodorico ft Jeanne notariis prcftripcis ceftibuf.
>aliter exhibitorum, refpoodit per talia verba , que » ft aliis fuperius nominetis interfiait r ideovel eis io effeftu Cmilla.-Quia In dkkaprmten- que hoc pratens publkàm iaftrumenttim per eof­
fa citatione multa concinenter magna ft ardea dem notari» ft ma in nwn recaptum exinde
qua indigent magna deliberatione, ad pratens confeci au», quod figno ft nomtee meU canfuetls
non poffumus plene refpoodere . Nihilominus fignari, ragKug * requifitus, In fide· ft ttftlœotamen habita deliberatione cum fratribus nofiris eiutn omnium ft fingulorum pramilfixnm.
Port quorum quidem iaftrumeneorein tefttaoem,
Cardinalibus refpondeblnuus taira breve tempus.
, Et etiam requirimus omnes protoootartos, fed ft relationem , ut pram)tri car , faAw , mggillri
, non eft bic nifi unus , ec noeatlos pratentes , Henricus de Piro, ft Jeanne* de Scribanis promo,
, quatenus anites eorum fuper left!» ft petitis per tore* ft procuratore? hujus faaftaSynodi, depra, iftos dominos, nifi per nos plene refpoafum fee- miffa
____ rclattooe,
________ _ft _
______, ac omnlb» alii? ft
teftloae,
, rit, daudac inftrumemum.
. fingulis, nomine quo fopra, fibi fieri petierunt a
Et fubfequenter Mem BeaedJ&usanemdam aliam dominis pratonocariis, ft notariis hujus facra Sylongam materiam intravit, verba fua In longum nodi, publicum A puMira inftrumentt, pramiffapiotraendo, & lo effeân fa cxcaiando, qualiter que ioflrumcnu, ac ipfam relationem aped afro

'
“■
Λ,ΝΝΟ
CHRISTI
·*'?·

’•Λ5&·

COHSTANTIENSE.

toJ4

raaîltrarl. PratoaHka· IM4*a raoaraaftUEaii iaAor^ra fuftr ififatii ctucejfvls uundata tuftcuta
ANNO S**4.*® F·"**!· * OaaiaU. Aaainte 4. R.i.Cw- »n firenat, diBiqua letfcaft frefnm fufir fra·
CHftiSTl *·····*·. IflaftrHEaa K Araaifiao principe *>- a^fb fmedtrt amia» vafieraat. Xw igaurfu-t

ItuqfrafaBa, MtttJmuntiftUeiittttui fraaoMitaa . praUtt*·a , «nlvarfitatam ItiuftylMcii» gitnretaeilanbebeat \urtfdsBitam
ftaAoraa, «oamaoiutoa Amfeaiatorlb··, fcallb ifffifatt», if quadpwâfe ia tlbsnatis ecckfusChrifti ftjelifcu la naaaro eaptofo.
ficafifadtntludkuksstù vtliftudiasa eue andscm
cmüm·,

^kutthuefltntut· niieütt dig··(cntar ;
S

E S S I

Ο

XXXI.

» ifircarli tdtiata fafiadiBi ateafs Martii ,
ia Itthfa atafiri Cnftatiùé fait teffi jf- aift ftfuau farit fattritatf» eatrtert ,taatea ad
aeraAs ceMrata ; if ia tafia· ftfieae fik diBat»
tte autgtt ctaviaceades autieu agtre vhates, evtadet'aaas iafrafcriftit fratriSat afilrit, vel eetua·
, -, - - ,
alttrl t gatd β far fawartaat iajereeati»»eattva»d
feat ’, revertvdifiaat Vttv fater deadaatJawtJL· ad iffaat enttteae, e'tafgve caaaaifaries if efiia.
fifetfis Otieafs, faaBa Keeeata Eetlefa Cardiaa-B/et tatae tea fatcat accefaa ,c»^ittrit i aefreftt.
Us . fifafaadi ftfini firfdeSat. Utaaiis aateae if rea taati tsuagat grant eacefas ae/ri ctaaivtati.
— i----------- »...------- .·«
·* — ·-------------Su •caHsrreasaaeaat itafaaiti.fir bee feafeat fajUrarra, aarr feht· fturftMu iadata»,
Slicaat edSBaat legtadaraiffeSlicaadasa, ac lavat,
Setter fer dndaa» Uutteiu» Eftfcefu» Cm
eù atterit Tafitaft if Hevarttaftfi fiefs £c**·/«·. b» Tetru» fi Teinta» faccefr» ta
tltfcram Catbedraiiaat afgeadaet, dtBeta Tbtliaftqaaatar .
faat ceetrttas, efifyae cesaaüfartes, efitialtt, if
ia^fcatafa» abet ,4a cfifabUte fetrisst iafraasfMoal tor i «a contra Covitem Virtataa.
t, ia tn if eenat fMalfit fab i«rna»»ic«.
tirait if iattrdiBi, b» ia e^de» Bcclefis, traita­
SaerefaaBa geatntic fiaedat Cnfaatieafs ia Sfiri. it Jfnf> ac etterie terris fi facie diBa cMtatl
n SaaBe iegitivet ntrrtrat, aaivtrfiJesv Bccftfiaat rtfraftataar, aasanfi CbrUH fifitibat felattat fi aaariftteatie Dti Stfitiana.

D

tie rt^iirttu

, fNa

fa·/ taunt

TXCMaa, cat» ad aadieatiaat aefirasa femH- frufattiu» nqukiutUS <r «Mi*»/ , ftt/MU tufs»
AJ rtt, Jaata fabbea rtftrtatt, feed aebsits vrr ànütti»
_ _
______ rr
____ ____ <ffii:n fef Uintt·
, fublkatieat»
THbffitt ctatee firtact»» ataaabiaat alii ia baCristta frafeatia», at Jufra facseadas, iaaatdiate
farte ctcatatferii fi sfititht fui iffius fi ecaudate fegaeates, fatean daedtein fient» gaetuee fre
b· afeafa. ac rata» fi grata» babtede , entra frisa·, fstatuer art fecuadt , if rebgun quatere
vtaerabUe» frarta jdfintu» Ifittfn djsa dies fre tenir tf ftrtnfterie tenuia· ac reunite
fe», fitrf» tf fefiren auiusans»fuaru»tni»b·- tueeitivt fradiBe, Tbtliffe cvsiti, tjafqu» r·»dsessiHuafi mertutie» fibées fatere tetsebaetur , nsfartis (f efcialibus btfiftnfi Urafigisuas fi ef.
if qui eue uebifeu» Se Sec facrifssaBe Ceecilbge· figâaans ; frâfata» Bftfcefu» abfae» qnlibet rea,
aurais nrra banihtn fapfenavit 5 ec fi ffectab tradiBitaie ebbactfi ùtfra très ntafes e die relahceatie uefira ad fea» Je traafiubt afitafe» Ec. attirait
‘ iffiu
'
*
cerate atS'u firftaatiter
acctfaraa·,
chfiaui, telle fnsfte eccafieat Jefia , teanrarit fi fi Udia fart farkaraat, ifittai fia frÿtaa reΜ»β· ia dsBaas dnfiu» Efifcefa» vi arasata , faut, tata faatitia tdtrverfif^ae Seats Ms aifaat
•ufu faerfigf , sueaut uficieates viefeatat estatfiae diantatitat alifta, rtahter^f caat tfeva iefertabsgrnaiefe ad cqfint», quad feter dicitur, diSa tti fiBe tetaài if eaitiSet fefnati Seaasa 6· Sr*.
erwatit dfttii fnfiuenutt , ibique carteribae «· fiBitia ceiafieaievtavt fi firfeaa frafatiififct.
naaesfaruat if duiaeeruat, freat fitiaeut etia» fi afiifiart. Qaed β ferfaa fififatedi a·βrit a,,.
iararceratu» fi feaf»»iiJacrUegieuufie»ceauueai- attirai if rtgafiitat â diBe ttraaae farert etacatsnen, aliafqre ce»fares Ecclfiadscat if faaae tta^tftriât, at fiefter^iartuadiferifiaa
—·.awav^arrawaw w*wr
dsBitfifwjr fi ceufintivit frtvtucn MedMeaeafs tc-Dcni ^ίβηβτ fiffiatur Isbenas , <F ar farcatur
-Ββ"Φ Et/hfafuffragaueataf- laStafiut fi tafurtfiti frefatts aeaerabilsbusfratriβιι, tirra bec éditas fi frelates , or â fertibus bus Tstfscaf if ^evariraf Efifrefss ,favtiSas frefar trdiaaries fieletasat, fiunabilittr iacarmde. ft difia» erfiate» -stfeajen ad fias dattes , ft.
“Hn de tuatis
rrevibut euctjfbtu ( at fa. mdtuu ceafa^udiue» ffirta ceasessttiatas fi saaa. _.i·.
daunt·, quattuus fatal, eat iffera» alter qui fri­
tte ferra rtqufiur, fef e)affi»ttr»nila^u»aa.
geti, ai qaes fafer qusfcautqat quadteutbus», β Berstate uefra eaatfin civitate» .siftaft» ,fi ttrÎaru htttatart vfibae entra Eftfcefmfrafafe», ras deatiaie if Itts ad did eat emitattat ffeBauna
•Sert feterat recvrfu», ata ruuutrkt - deitates ) fi feniatutia, iaterdtBi feututias itttrrifs ; dsvieatet {afar Hr saqairert veritate», iff· Cavi­ Batuqut emite», ejufqae cmuufarses, tfkiales, fi
te , at dscebutur, frtcaraatt fer fact aaatitr, w. iffus ffifeaa» eucmuaicatieais frateatia» eadeat
aerahitiiae fratribus Tafkad if1{avurieafEfifce. aaBentete tacid'fe declareat: Ecclefa» ver·, ec
fu dari ceuceffauu â ataaàatie, at fafer ebJeBis etia» rivkate» 0» tmmukate» ac terras, dmi.
far tffa» Cmknt adverfas ifftua ififcefu» dsli. aiafi. leca, fradidasif frad'tBa . ecckfadsc· fubgrater taquirereat verkaten : if vecatis frafatr Jactrt iaterdsB· , Juata enfitutint» Kseattaft
■pbshff cesakt , if qui fertat evecuadi, fi fra»$t laiU) if fagalit . ac term rirtaatfaatiu______ ,_________ r„ _____ ______ ______ ,
aaraerft , fasfbcktr fi fi flea* fat frtfstar if aliis qssibufctssaqtn Ectlsfii, la» catbtdrabbas qua»
c---------- ^.. f, - ---------c-------------- *. <■
cMcgmis aanerfi, iafra M.faru» fthataia ,abif.
ata tfsfcnut• i» a/if»· culfabUe» referiruat , que Ecclefit, fafait ibifin ai dsviaa audkadu»
fai fda tafedi» retbttrtut » ae rttiatri fss- ragraar· f^attte fir ftetltlirt fiaaacieat if tai­
ctrtat , dnetsabad a uebit , fea Κ··μ«· fi, teat , 0> ab atih ita fiaaatiari fi evitari ficiaat
tin Ttatifie Mertat ia nndatts i aecan ta- if firatittaat taasdkt, dnet aaebit. *r//«rar· ft·.
mmm Tntifct abud fifaftr babaeriat ta sssaafitis. Er β, quad abft .fiafiBat fvaat utriiSif
traasantereut , m mmU Jafer bec cvfuhau agtr» aateaaaaakatieau fi&aj' TMiffae tevt ac cn>veienmt. Si vert ftr safnantsne» eaafi» di- aûfarü if afitalit fiafiBi aaiauc feftaatriat ia·
Ba»E^fctfu» mInm( ctdfebUtm rtftrktat, i^t» éaratiti ad tatarr alias fvaat (firaitlti if r«mftrptltfiÎM libenset gaudtrt. Ctfa qaidt» en- ftrtlti aaSaritate fraftatwa frtcedere edtttt,
unadaci ttueem bk fibers vhunu fre fiSt[»afU abit faair tic a Java vti aS htaùff&kntr ttfnft. K«r*a f^ftaajaa »a*aJ/«raa ae tcafia· fradiBa iSifia» Watû if ittfeteadlc t
fida dlgants» ttlerint ftntfims , f aaJ littera ia ffi rthn ftrtaaafirifi Set aS aJigae aSMttiatit

•Off

'VÎS.V

CONCILIUM

····«···«

,β;ί

btueficiuat, aifi a fatura Rmaenu Ttatifict, ad ahpcapt^ae faat ipfitu Eccltfia qauatadaTAet, fetatr· “
CMUKTI ··*·' » pr*ttrquaai ia auattit articula, uaitaat ab- p·*·» ptrfpeutaatuaa rtfauadiatitteatiuae, ipiai Ecia<i‘
fabtatti aibitenaMM, & ί* (·**· Sfuadali thfi* caaaaici ^dpatabea <acl urdtaaria aiBaeitat·
auSaritate
aa- adaaiuaatac, qaaafaac ad diBaau aaaeeraae fiidn
auS aritate dactraautai
deceraeatee , quad
qaed buiafutedi
bujafuaadilittera
--------------a

fiia aaada ;·> faraepcafii euftcata, diSei fiera- rye: «r dtcreritdr&a faaSaSpaedlM irriita»i»tet’flti ·<Τ aaaaitea,
qutaalafia* eeraat arteaat ta­ ue>fi Jecai fuper bit fifaut fuerit, aat fieret w
liter (y adfiriageat, ac periade aadtaat, pdeaataqaq
ebtiacaut rabaru firtaitateat, ac fi eifdeut fp earaae
cuilibet ia piapria perfaua leBa ip iafiaaata fue£* celleBieae iarberiaieita,
r«ar , ac prafeatialaer pab rruia : aea ebfieute qaad
<> «<· Lipfieafi.
eideat Tbilippe Ceaàti, rei quibufait aliii reatuaaaittr ael dtafiaa a Sede ,4pejMca iadaltuue eufifut.,
Dk Mercurii ultima fupradiâl menfu Martii ,
quad iaterdici , fufpeudi , ael eucauaaauiteri aea in Ecclefia Confiantienfi , Λ in loco ieffioais, ma­
pafiat per littéral jtpafial'icai, aea facicatei pleuaat ne bora tertiarum, eel quafi , fuit par Synodum
&· ttpnfia, ac de aerba ad aerbuae de iudultu Conftanrienfem tenta & celebrata feffio publica .
bufi/atadi aaeatiautui ; ceetradiSerei ceufura fiuuli , l’r aie nt i bus ibidem reverendKfimi in Chrlfto pa.
& ----------dominis, , -----------dominis ---m Herat
tone divina
appeliatituc pafipafitc , ettapefetuda. a*a abfiautibui tribus
------- —
-----------etiam r*»dir*ri*aja/, fea ahii tditii ia eaatreriaat βJoanne Oftienfi vulgariter Vivarlenfi , Angelo
quibujcuaaqut.
PrcnefiiaeoG Epiicopis , LaudenG , Antonio BoDatuua Ceafiautia , feeuuda Kaleudat ^dprilii , nonieofi , Gabriele Senenfi , Angelo Veronenli ,
«na* a "Hativitaft Dtaûai uttllifuua quedriaatuttfi- Thoma Tricaricenfi, Guillclmo ianâi Marci , An­
uta dtcimajeptiuae, iudiSiaae dtciaea, -dptfiehcaSe- tonio de Chaianco, Mmone Remenfi presbyteris ,

Amedeo Saluciarum, Ludovico de Fliico, i Luci­
do de Comite, Diaconis Cardinalibus; necnon ferenilfimorum , iiiuflriumque principum Franci» ,
Decretum fuper redlnteyratlone Ecclefi»
Arragoni», Anglia , Sicili», Cypri, Daci* , SveBsjonenfis.
ci» , Noivcgia , & Polon i» Regum , ac Navar­
OjitHfnlla Gtutralu Caafautitufi Sjatdua,Ar. re , Comitum Fuxi , Clivcnfis , univerfitatumque
atttudtut ad rtfaraaatiautm cv· rtdiuttgratia- Rudiorum , & communitatum Ambaxiatoribus .
ucaa uaittrfalii, ac ttiuMtutuiuua calbidraltuutEc- Pro cujus leflionit introitu fuit celebratum offi­
c/tfarata, f»a fcbiftaatt praftuiiduraatt babtbaat cium Mittar per reverendum in Chrifto patrem
•tl babtat Epijctptt dh>trfaruattbtditatianua,ptr dominam Mutinum Epifeopum Apruntinum de SanÎutt ipfa cajrbtdralca Eccl/fa maafruaft ia capita âo Spiritu . Quo otficio Miffat finito , antequam
_
fuerit proceflum ad ulteriora, levavit fe in mer i» tatuabrh vidtbattur 0» vidtutur gubtruari;
venerabilis & circumipeâus v ir dominus Arfatuit <> ardiuat, yard Eccltfia Baitatafit , yaxCdiutn
ς .
ttiaia drat fata/ ptr plurer auaar babuit Epifcapat, decinus de Novaria facri comiftorii advocatus ; &
<y iattr ahai beta anataria Tttruaa, qui fuit dt- pronofuit qualiter ad prefens vacaret decanatus
abtd:tatia Balratfarh , tuae Jaauuie Tapa 9itejibii Ecclefi» Lwfdunenfis immediate Ecclefi» Romane
tirtii a fua abcditutia uuueupati, tarifer dtfeOuat, iubjeâus, necnon abbatia N. in civitate Neapoli­
(y fupcjtrtt» tauerubiltut fretrtua Cuiller utut bic
tana fimiliter ipfi Roman» Ecclefi» lubjeâa im­
p’aftnteua , qui fuit crtatut ptr Tetruat de tuua ; mediate.· Et ex quo ipfum Concilium, five Syno.
BeuediSuui de c itet mt art mat ia fua abtditutia aaa- dus uique modo non voluit Ie intromittere de procupatuu, dtiuctpi far Guilltraauai Epfcapu» rege­ vifionibus Ecclefiarum , tc beneficiorum quorum­
rar; ac reru, Epifcapui ip(ui Ecclefia, utcaea Ecumque Ecclefi» Romane fubjeâorum; quapropter
pifcaUatui Baitueufie uuicui ceuftatur, (y illi cit­ proteftatus fuit nomine dcâarumEcclefiarum, quod
rei (y papulat cttÿtatii fy dicectfii Baieucuft ia non currat tempus contra hujufmodi provifionesfiendas. Qua quidem procellatione faâa, dtinftrumentis petitis per eumdem dominam Ardecinum , fuit
r«e vite ve>fa prrtraSrt, errat «d <*■., Trrtrjfcainchoatum odficium litaniarum more folito , fit peli e<ficiut· pertiuet de ceufuttudtut , ve/ d« i»rt. radum per reverendiffimum patrem dominum Joan­
labibcutti uibilamiuui veucrabilicapitul» ipfiui Et- nem Epifeopum ________
_______
Oftienlem _________
Cardinalem Vivarienclef*, »» ad eledieatai alicufui /er* ipjfaj u/aaSiD ·»» tanqudm feniorem de collegio Cardinalium ,
fp//i-ep/»//<r*jre/pr»rrdeer,/«d >« i//«/»prr/*a*a«r. cum hymnis'.
hymnis', Eyange>iis
Eyange>iis , antiphonis requifitit a£'
pr»ar enem /exr«yaxWeet raprtv/adadam per *ra- hujufmodi odkium.
--- Λ
-- officio litaniarum compte,
Quo
rere/ **/rr, rraaa, (y yar/deas «/»·, ruar drpra·
to, de mandato & voluntate ipfius Synodi afeendifle ebedieuna profati Pttri tufideutit in rege* derunt ambonem jprediâum reverendi patres do­
^drrageeric fuit definitum <y c»»r/v/»m , qaa yvi- mini Thomas pSlton protonotarius de Anglia »
-*"· capitula ptr uti felement r apprebatdtfueruat . tamquam Ambaxlator Regis Angite , Λ nomina
Quidqut etiam venerabili/ frater ^drcbiepifcapui ipfius, * ejul procurator , fit Antonius Epdcopfit
vcax/tava/ , cui pradtSa Ecclefia metrepehtaaa 'ta­
Coocordienfis nomine ipfius Synodi . Praefatus do­
rt jubtf , ai ceufirmatieUe·· alicafui tleBiouii far. minus Thomas protonotarius, ut procurator Regis
• fitaafaSct, w/ jfevd», ad prevtfieacm alieujee ia Anglic, fit nomine ipfius, ac fui Ac omnium alio,
Epifcepum Ecchfiec predid a aea précédât. Et quia rum Ambaxiatorum ipfius Regis procuratorum proetiam pradiSuiTttra/, fee Clement fcptiaeai ettam reliatus fuit, ut in quodam quaterno papyteo »
ta eadem e be die ut ia atauaatai, eiai prctdtctftr, quem ibi produxit, qui propter ejus prolixitatem
qvaluer alii/ dt quatuer canenicatibu/ dr prabea- non fuit ieâus , Â cujus tenor inferius eft in­
du ehfdtm Ecclefia, licet ia di8a Ecc/cfa pre par­ fertus.
la ubtditatia diSt Balta/arit aumrrui caaeaicerem .
_________
_____
,___________
_ Epfoteftatlone
f»ûa,
memoratui_______
Antonius
ab antifa* tufhatut < emplitui furftt ,pr»ur de pra. E fcoput CooeordienCs quoddam monitorium decerfcuti, previdit ; qa4a/ quidem demiae Guillerma nendum per ipfam
11
■
··· - ·Synodum
contra illuftriffimum
£pr/c*p* rfc· caawitit quarter ejfauerit, quedbeaa Principem dominum Philippum comitem .Virtu­
immebilia , aerata jura , frtBti , rtdditat , pr*wa- tum, dC fuos ofidarios, in favorem reverendi pa­
tat ή- eaM.'vM*ar« ad capitulartat attufaat diSa tris domini Alberti Epifeopi Aftnnfis in Lombardia
Eccltfa ftrtiatutia, ia Cafijla (y XavantA re- detenti dC incarcérât!, ut dicitur , per iplum do­
gait euUtatia; (y illa «tina» ad jut <y frtpritta- minum Philippum comitem Virtutum , prout te
ttat ippat attaja rtdatHw: ttt fatd ipf qaatw diâo monitorio, cuje· minuta Ibidem fuit leda ,
taataiti dtiactpt ptgiat apud tautdtut Eccltfaut ptr. cujus tenor inferius eft infertu. Qpo monitorio ,
faaalittr rt^dtrt, ac btrh ceajuttii b» dniait ·/ five ejus minuta ieâa, ad Inftamlam procuratoris
ficih iattrtft, ac flallam iu cbtra r^/tctl» ut capi­ &. promotoris, videlicet Joannis de Scribanls , dt
tata caatigi/ aliit caataich didtt babtrt, at iatat- Heorici de. Piso, fuit reiponfiam per dominum Eaibua frtditbut, rtddiitibui, fyc. pradiSa utaafa, piicopum Oftienfem nomine totius Concilii , ΡΛτ.
•t vtrt caaaaici tpfa» Eccltfaparticipata, diBacaat· cet. Deinde de fimili mandato venerabilis vir do­
•icpnat auuttrt ata abfauta } ^tdqat atjhtt ia minus Petrus de Polonia decretorum doâor lege­
lama alicaftu dtctdaatu, aut alatr caataicaUuis· bat unam fcbednUm mifivam diâi domini comitis

ÎOJ7

'V"”

CONSTANTIENSE.

"··««·»·

1O;t

tlaVirtuiem.. Quo
Qua lefts,
leda, dotniaus
dominus Augelliease
A «galli ans* ad- Alitteran» miffivam dlredem Concilio Conflantienfi
lotii palatii
, petiit per Cm. per Refeat Poioui*, Ac ducem VVitoUum, in qua <*nno
voratuscoafiflorli
palatii Apoftoiici
Apoftolici.petiitperCM1
CM*7Tr cillum mandari ipfi comit) Virtutum, teu ejusof- littera excufebant le de pace non f-da inter eus, ,
7‘
» M*«iis. fidalibw, qaod dominum Albertum Eplfcopum A * ordinem Theatonicum , nt la eadem latera,
* rpb.
ftestfem remittant, ft eum fibi tanquam fuo Me­ (yr.
Tenores vere diftaram procefiattonant Anglii otropolitano prqfcnreot, ft ormfentari faciant : ft in
cafu ,quo nos, proteftaturde injuria fibi Illata ,quod rem, monitorii contra comitem Vinatum , decre­
fuus Itiffraganeus petule* modum incarcéras! de­ ti Ecclefi* Bajonenfis, decreti perinde decreti ad
Marthiam Anconitanam , decreti fubrogei tonis ju­
beat.
Qpa requlfitioo*, fiveproeeftatlooe fade .levavit dicum in caul's fidei , decreti deputatianit Arimineafis
in caufo 6dei , d litter* miffiv* Regis
le ia medium honorabilis vir dominus Georgius . ftc.
firmer Carnalis, et after ult, domini Epifeopi Aften- Potoni* fequuntur d Tant talea.
fu, narrandocaufam detentionis domini Epifeopi ATfitifttlietj
ftenfis fratris carnalia fui. DJxiteuaade* dominum
captum, incarceratnm e* ea quod cum ipfe Epifeopus
T InTuperabilis veritas ft iuflitia eovalidius, e, (U<w
re verius eft ad patriam de Concilio Conftantienfi , guft fecurius probate perlinant , quo fervenbet nator civitatis Aftenfis, nomine comitis Virtu­
tum petiitduo millia ducatorum, ftdoocaftra, qs*B Hat ad ver Cantium infultu» fadionibut pr*fertlm *“1· L,rf·
non exprimebat ; Jft quod deberet dHfidare certos no. inimicorum prefidiit rationum inflantiun de Vi­
biles i ft quoniam illa recula vit facere, fu ifte t captus ctoria impugnata fuerint , nos Ambaxiatore» ft
ft incarcerates, ft omni vice quando Illa faceret, ef­ oratores fereniffimi principis Hentici Dei gratia
fet liberatas. Ita qood ipfe comes Virtutum propter Regia Anglia, ad honorem ft profedum hu)a»fa­
demerita fua non mandavit captivari,' fed ad finem ct I Concilii generalis , eladdationemque veritatis
ftcfedum, ut poffant ab eo extorqueri dida fum- occultat*ft diffimulat* diutius, ac impedite, per
quofiiam advertarios objeda dicimus ftpropommus
sn» ftorenorum, caftra, ft diffidat io nobilium.
Expofitione hujufmodi fada. dominus Petrus de in hac facra Synodo Conflamlenfi, ft totius EcdePolonia de mandato Eynodi pronunciobat quoddam fia confpadu qua fequuntur.
In primis potrfiamur publice in iis fcriptis ,
decretum, infigens poena os illis qui affigerent li­
bello» famofos; ftinfignum quod libelli fantofi rum­ quod non fait , eft , nec erit intentionis noflra
pi ft lacerari deberent, laceravit quamdam litte­ quidquam dicere , ieu proponere >n prrjudicium
determinatorum in hac facra Synodo , ficuti nec
ram , quam renebat In manibus fato.
Deinde legebat unam aliud decretum laper pro- feci jus, «ut faciemus In futurum . Nec dicimus
______ ___________
vlfione Ecclefie Bejonenfis, in quo continebatur
, qua­ aut proponimus infrafcrlpta animo velintentioae
_____________
,_____ vacante,
______ _ fuit
provifun» per
liter Ecclefia Bejomnfi
faitprovifum
per litem conteftatam fubeundi, feu quomodolibet firPetrnm de Luna, ftfimiliter per JoannemXX1I1.Cmandi, ingrediendi, vel cogaofcendi judicium, aut
fereniffimi difti
noflri Regis,
na­
Quare mandaret In Ipfodecreto, quod nullus reel. jus
1
,,Λ! domini
*—
- five
r-----natur per capitalem In Epifeopem, quouique ta­ tionis inclyte Anglican* , alias Britannice , in fo­
lis pr ovi fio non faertt difeuffia per Concilium, aut rum coûtent tofum , aut litem deducere ullatenus
intendimus; fed contradicimus ft reclamamus pu­
futurum fummnm Pontificem.
Item, dominus Nicolaus EpifeopusGaeaMafis pro­ blice , ft expreffe ex caufis ad hoc nos moventi­
duxit uoam litteram miffivam Regis Polonia, quam bus infrafcriptis, ft aliis pro tempore declarandis;
petiit IVgi .· ft domino Ardecinode Novaris advoca­ ft prefertlm ne ex hoc jm hujus inclyte natio­
to ordinis fanft* Mari* Tbeutonicurum allegante, nis, quod eft tam fuper titulo, quam fuper poflefquod non deberet legi, juxta conftitMfonem, quod fione, vel quafi notoriis toti Mundo, ftpr*fenim
nihil legi debeat, nifi concordatum in nat Ionibus: univerfall Ecclefi* in hoc facro Conatio repreft fic Synodus maadavlt fuper feder lia lefturadifte fontativecongregat*, revocetur indubium; ft ma­
littery miffiv*. Snbfequenter idem PetrusdePoto- xime ad Inftantlam quorumdam, qui nullum quo**f· f*~’· nia legebat decretam perinde dirtftum ad d Camaea- snodolibet exquifitum poffisn: pretendere intereffem, Zvvernlenfcm ft Rafeburgeniem dimeeies, fe; fed folum dumtaxat pro ofteticattooe veritatis,
/«·, fe.
ut nullus conveniatur pro debito pecuniario lalcus. juris ft juftiti* univerfalisEcciefi*, ft ceterorum
Sdbfequenter idem Petrus de Polonia legebat decre- regum
regum,, regnorum
regnorum,, ac nationum
nationum,, ft prafortlm ditum mandandum ad provinciam Marcbi* Anconi- D®* fereniffimi Ang/ip
Regis,
‘
“ _\i, nationil
natiomique inclyte
, alias Britannic*
, ut Icribentibus ex
tanq, ut fubditl Marchl* Ancoaitan*, acprefida- Anglican*
‘
'
tusFarfenfis, obedient reverendo patri domino An- adverfo fotisfiat ; M tot κ tantis flatibus veritas
Jelo legato, ut eorum vero legato, juxta bullas ipfa vqlata declinet, tamqueac tam injufta mate­
u* legationis fibi defuper concedat. Et minata ria intafta remaneat ; neve refponfionis penuria
decreti prefati fiait ibidem buliatoribus tradita ad filere credamur, ft exinde in auditorum feuleftorum animis quHquam credulitatis icrupulns relinbhlandatn, de mandato totius Concilii.
Infuper Idem dominus Petrus de Polonia lege­ Îuatnr, aliquid laitem in hac parte dicere neceftas jam impellit.
bat aliud decretam, in quo fabrogabanttir domini
Certiffimnm enim eft, quod ’Icet nonnulli AmbaJacobas Plocenfis nationis Germasricq, Petrus Otorenfis nationis Aaglieaaq , ft Thomas Emonenfis x latores, oratore» adverforii Fraoci* Regis fed ice n- .
tes,
ftprsfertlm d nans ex eis cumfuTs adbaren- a>iu7·’
Epifeopi nationis Italif, loco dominorum UlriciVere Mft SsA d,atis, Patricii Cortagenfis , ft Lanati t Cainenfis tibus piares dKenfiowm, divifionumque materias c,^. όEpricpporum in caufe fidei de regro Bobemi* . Concil Io generali nenias ft tnrbativasnationibusln
Qpa deputations, See fabrogatiotw fofta, fuit de­ plena concordia exfiftentibusIn eodem, ftpreficrputatus five fnbrogatns in ena alla caufa fidei do tim contra indubitatam nactoocm inclytam Angli­
ng.
regno Bofiemie reverendus pater domi nos Hierony
­ canam, alias Britanuicam , Inter entera per fuum
mus eleftas Arimlnenfis, loco boa* memori* do.
i E traftatnm de Ecclefi* poteftate latitatorum in premini Bartboiomvi Epifeopi Alexandria) In Lombar­ fent i Synodo fnicitaruM: Noq tamen Ambaxiatore»
dia. Quarum proteftattonum, decretorum, ft litto- ft oratoresdMH forunifiml AngU* Regis, quamquam
rarum, de quibus fupra fit mentio, tenores infe­ exprsmMfis fteornm qoollbet noerum Regem anrius font deicripti. Ad quorum probationem reve­ tediftu* ft rogMm fuum Aegii*, enteraque nonnul­
rendos pater dominus Joannes Epifeopus Oftienfis la fua dominia, acaoseoram nomine, æcnon incly­
nomine totius Synodi pro hac vice poteftatem ha. tam natiunej* Anglicamm prasdiftam, alias Britan­
nicam, no* modicum injuriatam fonfer imus, ac gra­
bens, refpoadebat, Pfecsr.
Super quibus venerabiles vlrl magifterHenricus vatam: nihilomiiMis pro bono unionis in proximis,
dante
Domino, confequendo, has ft alias multipli­
de Piro , ft Jemmes de Scribanis , petierunt fibi
fieri unam vel plura pubhea initiamenta a domi­ catas injwias./uftinu imua patienter ; huc ufque fpenis protonotariis ft aliis notariis , five fcribis M rentes, quod cum ad cur reverfi fuideat, licet non
hoc deputatis. Prefentibu» diftls dominis proteftl- noftri, unionis tamen univerfelis Ecclefia intuitu
deftitiffont ab inceptis. Sed jam ex cumulatis grabus iwaftripcts.
Quibus omnibus foftls , de licentia Ipfius Syno. vamMbos novis e tc conviciis dicimus ab axper- · “i·'* ·»■
dl |*pe diftus Petrus de Polonia legebat cetum to, quod abfque gravi Del offrait, ac univerUh» ί~*Xxx
Eccie-.
Caarii GmptW. Tom. XXVU.
-

U

____ loj 9

iorS
CONCILIUM
«««··»·»
Ie*>
ANNIO Ecclefi*. unionifquc periculo, pramlffa tam gra-A regno Anglis ; Meo abfurdum eft fit Irrationabile,
rwauTi vifiima Deo ac toti mundo notorie contrtria fub utdicunt, quodnatioAnglicanareprnfentaretquarfitentfodiffimularo prolixius, fen preterite no* tam v«l quintam' portem Concilii generalis ; re­
partiimus. quin iab debita reverentia hujus feed gnum Franci* deberet reprstencare lex , immo
Concilii Generalis veritatem pro oftenfione jufti- plures tales quotas fit portiones, quales regnum
ti* dicere eopamur, ne ceafentlre videamur erran­ Angi lac faceret, aut reprsfencaret, attentis fupratibus, dum ad referendum ,qu*cotrigj debent, non dlâis. Ideo ex parte eorum {applicata fit r equi fi ta
occurrimus, quia error, cui nonrefiftitur ,approba, fuerunt in fcriptis intraicripca.
tur ; fit veritas opprimitur, cum minime defendatur.
Primo, quod adveniente natione Hifpanica, ceiQiamquam enim divinitus fancitum fit, oe te- farer diâa quinta natio Anglicana , fit fieret pars
cerdotes Domini in facra Synodo indiicreds verbi* nationis Alemanis , ficuteft, fic ei immediate con­
per (Ire per e audeant, aut quibuslibet tumultibus fonds, ut patet ex jure pratdid* «xtravaganris .
perturbare «obftinatifve disceptationibus tumultuo- Pet eleBiwh. Unde quod hcc Mtio Anglis hu··
μ«. «. u. ’·* voces effundere, fit ut ait Apoftolus ; Pvr fe ufque divifa fuerit a natione Alemanls . parmiffetet reliefeft. <>>»»» rtfrtteet iMfeemfueat, fum fuit, A hoc ex certa fic fpeciali caute diffimuftd ftàecitcer fiuttet, bvje/twva efitehete} cultum lata, qu* certavit adveniente natione Hlfpanfca .
enim fuum juRid* perdit, quando fitenta
___ .judicii
_
Secundo,fihocnonplacet,fedvultdivifarraune
obrtrepentiucn turbo confundit, dicente propheta,8re ab Alemania, confequens videtur , quod alis
'■ Erit ce.'tej ’nfiiti* fketuu* . Quodque licet probo- nationes diftinguantur in plures nationes nationi An
An-­
no unionis fic honore Concilii deliberatum fue- ilicanac
”----‘
’ --- "eflet
‘ "jufU yquaproportionales
; alioquinnon
rat in nationibus, fir a concurfum, Aobfervatum - fttas; & videretur fieri injuria A gravaraenReciFran
Mi.
in Concilio pro lege diutias, quod in lelfionibus fa­ cia: & regno iuo, Atoti nationi Gallicane, & mul­
cts Synodi nihil penitus proponentur , aut dice­ to magis aliis nationibus, ut patet ex prmaf legat is.
retur, nifi prius in nationibus fuerit concordatum ,
Tertio, fi diâ* nationes nollent condefcendeie
difti tamen ptctenfi Ambaxiatores adverjani, iis .ad talem multiplicationem nationum, ficut nec ap­
iron obftantibus, fed prspter fit contra prymiffa in paret expediens j videreturefleprovidendum, quod
Concilio, tertia die menfis Martii jam inflantis, radiretur ad jus commune A antiquum modum
nifi funt proponere fic publicare qualdain materias, procedendi in Conciliis generalibus, in qui bus non
de quibus fupra fic infra fir mentio, fic prout in legitur fuiffe , ut allerunt, talis diflinâlo natio­
eifdem per ipfos p.opolitis liquet evidenter. Inter num. Circa que minus bene propofita, jurique ,
cetera vero dicitur, quod licet Rex Anglis fit re­ rationi fc veritati contraria, divcrfas fecerunt prognum fuum urum nationem reprsfentare valeat, teftscionee, fupplicationes, reqnifitiones A appel­
ficuti quydam nationes particulares, etiam Regem lationes frivolas dr ineptas, prout in infra dicendis
appropriâtum non habentes , attamen de jure non declarabitur
________ ______
manifefte
habent, nec habere debeor, vel poffunt Rex AnglieC Ad primum vero (temper falve , fit hic repetit»
fic regnum fuum repryfentare vocem feu a ullo- proteftationeprsmiflajtefpondetur,quod,eorumfic
rltatem repryientativam quarte aut quintç par- Scribentium gratia
falva, mirandum eft qua
atia temper falva
tis Chriftianitatis, fex ratius obedi:.-'.:;
r--- * F ’. iritu, ia facie univerfalis
'
r " ” Ecclefi*
*
Pontificis, quç debeat aut portit de fore çquiparatam literati viri, fic facerdotesprelertim, prrte­
n in Consiliis generalibus voci ieu auâoritati to­ mera audeant tam manifefte fit erronee ad lenium
tius Italie, vel totius Gallif, vel totijuHifpanlç, diftortum diâam Exrravagantem reducere , cum in
totius Germauiq, qeç fune quatuor nafionesprin- nibiio ad finem faciat, quem Intendunt per ipfe*
cipales ; fit ad pcçmiffa fundandum inter cetera recitatum. Quod clare liquete*IpfiusExtravagan­
, tres caulas b immo verius allegant principales
ts caufa triplici , materiali, formali videlicet, fic
Primo, quod Benediâus Xil, in Extravagante finali. Caute materialis illius eft, quod vlficantes
Pej fltBiteu, ubi ordinat fuper procurationibus jure ordinario in Franci*, Navarre, A Majoricarum
prclatorum, 0>c.diftinguit obedientiam papalem in regnis, ac terris, provinciis, fit partibus adjacen­
quatuor generales partes, five nationes , videlicet tibus, fit vicinis eidem tantum nomine procura­
in Franciam, Alemaniam, Caftcliam , Italiam; fic tionum recipiant. In Atemani* quaque , Anglis,
in fecunda parte fub natione Alemauiç Anglia ρο- Ungar i*, Bobemls, Polonic, Nor regi* , Scoti*»
fica eft.· Ac fic Anglia non eft natio, faltem quar- Daci*
______________
B________
r______
_ fic
, fit Svved* regnis
, ac terris,
provinciis,
tam ant qub’tam partem obediently Romani Ponti D partibus
eh
tantnsn recipiant plus, 'e ***·
!L--' adjacentibus
J tentibus c cantem
ficis reprçfenuns, cum fit pars Germanie, (yv.
1- —
— Francis vifitamts . In
t« ^.n.is»
quam in
regno
Cafteite »·· »«*
Secundo dicunt Ac allegant, quod pro declaratio­ quoque .Xeglonis, Atragoois fit Pnrtugalli* , fit
ne fit confirmatione prcniMorum fecit, quod idem Kr tibas adjacentibus, fit vicinis tantum recipiam. fcc·
Apuli* vero,Calabr ae ,Terr*-Labori*, Skills,
Benediâus XII. qui Bardegalenfis nationis fuit,
& per confequens favens Regi A regno Anglis , Lombardis, Tufeis, Sardinis, Corfic*, d fit ceterum de terra ei fubdita oriundus effet, volensdi- iis regnis, infulis, aliis provinciis, fit partibus otn- «M/ frtf/icet
flinguere terras, fit provincias fubdltas obediently nibus ulttamarinis tantum recipiant. Ex quacaufa r·”»*’.···
Romani Pontificis , pro capknlis monachorum ni­ materiali patet, quod Pape non intendebat in illa
grorum celebrandis, in prima rubrica fui operis di­ Extravagante diftinguere nationes, quia ponitur iffinxit in fine prsfatas terras dt regna in trigin­ mo, five in prima parte regnum Navarre fit Uata fex provincias, ubi In regno Angii* ponit Can- foricarum, comitatumque Roffilioais, fit alias tertuarientem & Eboracenfem pro una provincia: fic ras, qus notorio fuerunt fic funt in A de alma na- ’
fic cum fit trigefima frxta pars obedientic papa­ riene Hilpanica, fit nullatenus in nec de natione
lis, ut dicunt, Anon tota , non debet natio An­ Gallicana; licet in prima parte dift* Extravagangiicana quartam vc i quintam partem facere io Con­ tis. poft regnum Francis immediate diâa regna
cilio generali,
___________
_______ _, _fic_____
Navarre fit Majoricarum
cetera,______
ponanturr_.
pari
Tertio vero dicunt , quod nec fori nec rationi E modo ; fie in feconda parte diâ* Extravagant!*
'kriptum fit
poft
cealbnum, eft, aequare feu equiparare regnum An- licet regnum Anglis
.....
- immediate
.
fili* regno Franci* in Concilio generali , vel na­ Alemaniam, tamen in, de, aut fub natione Aletionem Gallicanam generaliter fumptam nationi snanis per didam Extravagantetn, ejute e cautem
Anglis, attends numero A: squalitate provincia­ materialem legislator non inciufit , ficut minime
rum, dicscefcm, modafteriorum Ac locorum Eccle- intendebat, quod patet aperte in Extravagante Befiafticorum regni Franci* ; cum habeat undecim nediâi prediâi, qu* incipit, fitatxiaws inferius
provincias, centum & unam dimcefesfetasficfp«- allegata ; ubi !ponuntnr du* provinti* Anglis,
ttofos ; A Anglia habeat tantum duas provincias . Cantuatterfis fcilicet, It Eboracenfis Inter provin­
Attentis etiam nobilitate & excellentia diâi re- cias lingue Occitans A provindaa Hifpanorum ;
f*i Franci*, ac diuturnitate temporia, a quo re­ fit fe* alis provinci* erafeem Mcfetüs Anglicany
cepit fidam Chrifti, a qua non deviavit in compa­ inter provincias alias, fit nullatenus inter , ante,
ratione .egni Anglis r Attento etiam qpod in re­ nec immediate poft provincias in regno Alemanie
gno Franci* plures ducatus funt, A quatuor comi­ exiiflentes. Et fic petet ex materia Illius Extra­
tatus fpatiofiores in terrarum latitudine, civitati­ vagant·! , quod natio Anglicana . in , de , fit fub
bus, caftris, ac yillis daufis, & quilibet ipfi*um , natione Alemaniac non dicitur quovis modo.
Item,

S

____ roii

CONSTANTIENSE.

SICISKUMXUS

,oil

Item, hoc petet ex caufa formali ejuldem , qu* AmcfCm» awreebarem ■ÿrereai >· /qp/h provisens
rurirrt ^*Aam Extravagantem pro nettonibas, feaordinan- prr »·/ rw/erixr daparsos, Jfor d» mexar» «tris»- ANNO
ÎMrccfttuurut* futiftiu», π··«« ^**1«*^*
‘<l« in Concilie generali ipfo non concepit . Nam •min , /'m/"m jttn
-------forma oedinia nationes ponendi eft, Ipfas ponere fe­ /<· fnvittÜM ceftHithtaMattM bfrm»», ifc.
cunda m fus antiquitates * dignitates j quia fi na­ Ex quo textu aperte patet de eirore AAorumtcrltiones in diAa Extravagante erdiaaffet , antiquio­ bandana , diâam Extravagantes) minus be ne redu­
rem in fide priorem ftc digniorem, Ecclefi*Rema­ centium , Cum ad celebranda capitula monachorum
ns ac imperii cauia , nationem videlicet Italis nigrorum dumtaxat extendatur.
Prxterea notorie patet, quod illa Extravagant ,
prspofuiftet Francis regno, & deinde alias natio­
nes in fuo ordine pefuiflet : quod non fecit . qui Statuteuu, noniacit in aliquo, quod natio Anglica­
ne
effet para immediate conjunAa nationi Ale ma­
■ Mt.·»/,. Franciam prspofuit etiam » nonlecundam, Altaliarain cauda conlcripfit. Hoc etiam patet iomul- nis, nec ad illam reduci deberet, ut ad propriam
nationem, proatpr*dlAi domini minui bene Icri* *’J1^*i* »H»» loci» diâs Extravagant)!.
oi. Item , hoc patet ex caufa finali dlAc Extrava- bunt. Oarumenim eft, quod in diâa Extravagan­
ce, Χ
μιχμμτ/, provincif Cantuarienfis dtEboraceori
antis, que eft, quia non obftantibus juribus in ·«»
,ι·ι·ι^,,
ac parte editis, prslati in procurationibus fic fe fi« pro una provincia pro capitulis monachorum ceoncrofos reddiderunt, ut fobditi oppreffi onera ne- lebrandis, non inter immediate poft, nec ante proSolverunt iupportare. ideo cupientes certum mo-B vinciam, feu provincias regni Ale manis 1er Ibunt ur,
um vifitantlbus, fc ftabilcm vifitatis in prsmif- fed inter provincias Narbonenfem , Tolofanam dc
parte pre, BcCompofollanenfem
fis fore obferveadam ; ffatuit, ut prodicitur : fe Auxitanenfomex
r
r
fic principaliter dt finallter Intendebat per illam & Hlfpaienfem a parte poft. Sed fi ipfe voluiffec iplam
diâam
nationem
Anglicanam
partem
elfe
natio
­
Extravagantes vifiuntibus Λ vifitatis cerrum mo­
dum dare in procurationibus folvendvm /t reci­ nis Alemani* , illas duas provincias Anglic inter
piendum . Ad alios ergo cafos non extenderda c provincias linguz Auxitan* dc Hifpanotmn mini­
quia leges , dt prsfertlm cafus fpeclales ad alios me poiuiffet.
Item, liquet, quod non fuit legislator, dc fipocafus extendere de jure non debemus. In jure enlm obedientiapapalis in duas partes dividitur, in fuiflet in propofito hationem Anglicanam partem
nationis
A lema ni c facere , i nec limitare : quia b Mi. *>·
ultra , fc eitra montanas ; ergo dos tantum Tunc
in eadem Extravagante, Statttwmj, quinque provin- ·*'«·
nationes; non feqnitur.
Prsterea fcrlbunt, quod BenediAos prcdiAusin clasin, de, dt fub natione Anglicana notorie exfidiâa Extravagante,
tltSiwti/, in fecunda par­ ftentes, videlicet c Vimachinenfem, Dubfinenfem ,
te Tub natione Germanica ponit Alemaniam, An- Caffallenfem A d Cumanenfem in Hybernla ; dc
Scoti* non inter
gliam, Hungarian», dt plura alia regna.
,provinciam regni
w
.. immediate poft ,
Ad quod refpondetur , quod in loco prsallegato necante provinciam, feuprovincias regni AlemidiA* Extravagantis, fic dici tur: In Alemanicquo-Cni*
inter provincias Strigonienfem, t. Oloccn« L<p.
Cni* ; fed Inter
___
- . cque, Anglia, Hungari* , Bohemia , fyc. regnis fem dt Gnesnenfem a parte pr* ; dt provincias '<<·*/·"
ac terris, provinciis, dc penibus eifdemadjacenti­ Bohemi*, Daci* , Norvegl* , Sveci* , Sardini* .
bus , Arcbiepifcopi dt Epifcopi vifitantes tantum Corficg dt Cypri pofuit a parte poll. Si verodiAi
recipiant, frc. Ex qua leâura liquet, quod diAa ipfius intentionisfuiffet, feu propofiti nationem AnExtravagant nihil loquitur de natione Germanica, gllcanamunam effe cum natione Alenuniç , /duas
nec de allqna alia natione facit mentionem . Ex provincias una cum provinciis Vafconiç , dc «horum
t' diAis enim diAoram fic feribentium , quod cum locorum nationis Anglican; notorie exfiftentesnon
omnes reges pe» feriem feribuntur ia libro ceri­ divifimeum provinciisaliarum nationum, fad cum
moniarum , dc aliis libris unus poft alium , quod provinciis regni Alemani; poiuiffet, prout in di­
Rex in fecundo loco feriptus priori fubjiceretur , Aa Extravagante , i rare/*»·/, clare conflat. Nec le.
,
ut illius foret ditionis; fic Rex-Francia foret in, quitur per didam Extravagantem,
dc , St fub Imperio Grecorum ; dt fic dc aliis re­ quod natio Anglicane de natione edet Aleman i; :
quia fcnbirur immediate poft regnum Alemani* ,
gibus : quod fatuum edet dicere.
Ad iecundum autem (falva femper, dc hic repe­ ergo effet de natione Alcmaniç; peflima eit argu­
tita proce datione antemiffa) refpondetur, Quod Ii. mentatio .
Prçterea illa Extravagans , Staiuiw, ad confircet Benediâus pradlâus Burdegalenfis fuerit natio­
nis , id eft , nativitate; poftea tamen nutritus dt Dmetionem illorum fic feribentium noniacit: vide­
bénéficiâtes foie in dt fub ditione Regis Francorum, licet quod natio Anglicane unam dumtaxat habeat
dead pralaturam affumptus, dt ficut Gallicus fue­ provinciamin Concilio generali, led ad expreffatn
rat regno Franci* nimis favens , Extra vagantem reprobationem fuorum diAorum, notorium eft toti
prout fecit, promulgando, ficut ex tenore dt ordi­ Mundo, quod licet in, de, fc fub inclyta natione
ne Extravagantis fu* clare confiât: ubi regnum Anglicana regna fuerunt plura antiquitus, défunt,
Franci*, etiam non fecundandum , primo conlcri­ quodlibet per fe longe commodius fic foiemniut ,
pfit, dt regnum principalius, dt Francia multo no­ quam regnum Franci; per fe ; attamen fubftantiabilius, videlicet Italiam, ultimo collocavit. Pr*. itter, prqter ducatus, terras, infulas, acdomlnia,
t terea Extravagant Benediâi, que incipit , Statui. in numero coplofo , funt regnaoAo, videlicet An­
.
mxs, in trima rubrica fui operis ad confirmatio­ glia, Scotia; VVallia, qu; tria majorem integrant
‘
nem prcdtAornm feriptorom per eos non facit , Britanniam; rernum etiam de mari, g Be dc Hibernia
juxta
Angltam
quatuor*
regna
dt
notabilia,
vi
­
quod in regno Anglic ponit Cantuarienfem dc Eboracenfem provincias pro una; ergo natio Angli­ delicet Cathollconenfe , Calenie , Morani* & b h Mi. m»
cane, five Britannica unicam habet provinciam in Menechatelni* ζ velut in Catalogo Chriftianorum ·*«»··*Concilio generali. Peflima eft argumentatio; nam regum reglftra Roman* curi*, una cum aliisexia pluribus eorum feriptis de folo regno Anglia preffe
greffe dt figillatim commemorant ; principatufque
concludunt totam nationem Anglicanam , dc 6<E"Otabi
rcEnotabilis Joannis principia infularum Orcadum, dt
inordinato icribnnt antedlAi . Diftlnxit enim Bet-­ aliarum numero circa fexaginta; qu; etiam infui;
nediâus XII. in diâa Extravagante , JurxMM/ , font equates , fqu majores diAo regno Franci* .
provincias pro capitalis monachorum nigrerum ce­ DiAa Extravagans, Sttttuuutu., 0A0 provincia· in,
lebrandis: ergo pro aliis capitulis, adi bus , nego­ de, dt fob natione Anglicaaa, five Britannica no­
tiis, Conciliis generalibus provincl* remanent in tori* exfiftentes pro capitulis monachorum nigro­
limitatione antiqua! quia quod de uno dicitur, de rum celebrandis in quatuor limitat provincias, in
alio denegatur . Quod probatur clare ex textu Hiberniam pro una ; Cantuarienfem St Eboracenprommii diA* Extra vagantis, Statttimt, ver ficu k> fempro alia; regnum Scotif pro teitia; dc Burde?«r e dfrivNas, ubi fic dicitur: Par edrrraxc* ne ra­ gaienfem, pro quarta.
pe ftaturorum , dt ordinationum prmUAarum , ··«
Ex qua Extravagante probatur clare, qnod ma­
Mtaadfomr a/ih fariiu
tltrtfrf , /ti
le, immo (eoram gratia femper falva) minus bene
illa fttMf cutfnitn.
fcribnnt, ficfondatxiointentionem icriptur* fo;foItem, probatur, quod diAa limitatio provlncia- per illam Extravagantem * Stàtuinu,nationem An­
mn»ad alia non extenditur per textum diAç Extrava- gi icanam unam habere provinciam, juxta limita- .
*
gantia in principio, dum dicitur, StaiuiaM». quad tionctn diAa Extravagant is, i *lgefimam foxtam

Î

CMfiTCfutraJ. Tom. XXVII.

Xxx a

par-

’ΓΛΠί·

c O N C leL I U Μ

ΜΜ<ίΐ,,Μ»

>o<<

_______ 10O
ANXO partem d*A« obedienti· papulis efie; cum in na-Atifom» regalis Aegii· ab obedfentia Roman·Ec*
is» nunquam
CHRkti •n*f0 iesst decem provint i « in ea; degeibus lent defir
------------- --djiceCc , fed fob ea huc utgae
- .·— -.££££_
militavit. Incereris vera preroga- «*»«
s*,,. obedientic nationis Anglican· ofto fuperius limi- cbriftianifosne
'•u*u
‘* r
tat·, &de Illis in temporalibus ieptem Rex An. tivit * donis Dei ilUea dumus gloetai· ad Ipectan
glicpoifidet plena pace , &in brevi Dei gratia ce­ deirwadendo membra·· piarim* sata fudfcmnt.
tera» potfdebit. Habet etiam diAa natio Anglican·
lagaaatam enim pradiAI dosnial regnem Fran­
centum & decem diocefos, et infertas recitatur. ci» exaltare nitumu r adfydera, nolentes illud re­
In quantum enim fer ibant, gnnd FFnMm AfeZio gno Angi i « la aligne comparare, propter multipllRegi a·· «dedrt , neo·· prolati fo cUrt Ulnv catiooem peovtactarum, A dlmcetum ejaldem re­
firtai iff «a/xar Jt Itlitti
, UT appo- gni Franci·, Icrlbentes aadecim provincias , can­
nt ia praftatt Cntiln t Salva protefiatlooo prs·. tam Λ unam dtanceies laeas & iputiofas regnem
miffs, reipoodetur, Qeod erubefcera poffem tam Franci· continere ; Refpoudetur, quod in re dm
notori» veritati contrarium fcribeates : gula rota big, vel incerta )i domini, at videtor » incredi­
VVallia Archiepifcopo Caaruarienfi in fuo primatu bilia penata dicerent, cam i· «w tam aperta , Sc
in fpiritualibus, St ieteniffimoRegi ta temporibus nota, toti Mando tam notorie a vero deviaro «mofrdit pacifice, & guiete , proat In partibus pn* ftet. Confiat enim quod regnum Franci· deas pro­
trt, & i· boc Concilio ; cum in inclyta nation· vincias
. __ ____
Rementem foSesxMienfe·, St vigintldlrnAnplkana pluies venerabiles Dodoees ,
cerari fi celes
tamni
________. A regnum fidum Anali·
-™
j» continet
giaduati, fo clerici de Wall!· hic exfifiuat. Con- duasptovindas iarpifii
jsuas, videifevt Canruarienfem
fotmiter etism patenter minus bene dicent de Hi- A
Eborncenfem,
fovi
--------------------- „
vigintl gaingne etiam fecundum
hernia, qvaquatuor provincias, A fexagimadtm- ros digeefeoe continet. Indit tone autem advtrfarli
cefeslpatioias» & amplas In fe continet; goy pro· Franci· font circa fejtaginta dlmceies , * in ditio
vinci» & diarefes de natione Anglicaoa indubie ne Regis Anglia ceneam Sc decora istis. Ecclefia
A notorie exfrilnre dignoicuntur.
iniaper regni Franci· vix am legato nato a lege a
In quantum enim infuper ponunt, quod fu fra­ latere decorator.* fed Ecclefia regni Anfiio duobue
ga twi de regno Scotia non tant , nec ede volunt legatis natis vkct domini Pap» In provinciis fibi
de natione Anglicane, proteftatkme mahlifa fem­ decretis degentibni perenniter infignitar . In regno
per Ulva rciposadetur , quod de natione Ahgllc·- etiam Franci· goamgaam adveriarii quatuor Co­
na, alias Britannica notorie funt, A efe debent ; bii tatas exlftere adfiramat, quotum quilibet major
cum nullo no4: negare pofunt, quin Scotia fit efi regno Angli· , cujos contrariam veram eft i in
parsBritMUi», beet non tanta, ficut Aaglia, pro- regno tamen Angli· pettier ducatus, & bartmias,
ut notum eft toti Orbi , A etiam cum Anglicis piares triglntadoobM comitatas facis ipatiofi reper­
eamdem lingam habent. Mirabile etiam «fi tales ti font,. de. galbas
,____ quatuor
,
. aut guinqae pro toto
in hujufmodi verbis Γη- *·*'··
litteratos (ic feribere velle , Hiberniam , WalWaU regno Franci· «; peetereuam
pesti
nation· AngUcasu
aonCperfinisad omnia nota Dei gerenda iufifciunt. Brlllstn, aut etiam Scotiam de natione
Ai
(Mai· vero preilâa
prnllda un
u· ampla dc
« Ipatloia
IpatkMa eft
cft ,
Hoc
effe , quia Regi Angli» non <obedient.
‘
__ dato, tannia
& non concelfo, nihil tacit ad propofitnm, quia no­ good ipfius ipatium a parte feptentstonali ufqun
»d
partes
uanridianas
ejûfiem
et
lata
forefoe
lac·.
torium eft, quod nihil refert, manatio quevis uni
damtaxat principi obediat, vel diverfis. Nonne in deMo ad o&iagenca miiliaria, gu· quadraginta dlnatione HiIpanica plus iunt regna, qua Regi Ca- Ans legales continent , fe extendit , dubium non
ftell» principali Hifpanarum non obedlunr; A ta­ exliftit; de fie non regnum Franciat , at commu­
men wi faquitnr, quod de natione Hlfpenicanoa niter dicitur. In regno etiam AngU», prater Ca­
funt I Nonne provincia Delphine»», Sabaadia , thédrales A eoltaglatasEccIvfias, mosMfiaria & pr fo­
Burgnndla, Lotharingie, A alia terrwplures, qu· rât as, hofpitalia, xenodochia & aliaptaloca ia nu­
mhil habent agere cum adveriarloFranci·, A ta­ méro copioto , fa at Ecclefi· Parachlaies honorabi­
le» multum numéro ultra quinquagintaduorum bxUmen In natione Franci» continentur I
Ad tertium etiam ( Ulva femper, A hic repe­ |lum dotai· infignlter.
Unde ergo proceffit bac opinin’ dkere il lad gra­
tita proteftatione prius dïâa ) refpondetur, Verum
eft, quod nec juri, nec rationi confennm efi, ali­ tta·» régnant Angli· Francia regno eon portu
quam comparationem fecere Inter regna , cum o* comparari
..._______________
> S enim diligenter
w____ attenderent
_________ fic
_____
feri­
dio» fmt, & a principe tenebrarum primitus ad- bentescoufideranda in omnibus, potins facerent de
invent». In quantum vno Ge inteliipunt feriben- Dregno Angli» plera regna refpefon Franci», fodo
piares nationes refpefou.
te» ex adverlo du fnpertoritate A sxabilitace segni nation· Anglicans
*--·
* “ nationi
Ftanci» ad regnum Aagli», fine tamen injuria , Gallican· : Calvo tamen in omnibus honor· illius
feu comparatione cujufeuam loqueqdo , ut ex ad- inclyte nationis Gallicane.
vetlo Icribeotibu» Utisxat ; non minoris antigniIn icripturis iniuper, & altis documentis pluri­
utis, auAoritatifve, quia verius antiquioris & »>· bus repetitor, good ieptem font Ecclefia Chrifti·.
jociifidei, dignitatis fo honoris, feu faitem aqua­ nitaris principales; gnaram priom efi RomanaEc­
lis in omnibu», regalis etiam potenti·, clertaueA clefi·, fecunda Canftantinonolls, tertia Gallicana ,
populi multitudine , ac opulentia rerum , glorio- quarta Anglicane, auleta Hifpanica , Cama Fapnofum regnum Angli» divinis favoribus , quam dl- nlca , St feptiaaa Germanica .· ÇertiCmum enim
Qjm regnum Franci· dignofeitur pradotatum . A eft, good fi ad honorent Ecglefi· AnfiHcanat, & di­
tempore vero fecanda «tatis Mundi illa domus gnitatis Pontificalis rééditant, tot Umcetes , Sc
precellen» regalis Angli» crevit , qua bucufque provincias limitare & erigere, peoat in Francia ,
continuata reallter exftitlt. Domus infeper ilia re­ St in nonnullis certis persibos per ipfo· defer! pels
galis Axg’1· tater plores fusAoe palmites , quos erigantur, St ipfos conformi» dotaro . prout do­
produxit, qui de taciti narrari non poterunt , task. tantur provisuri·, Epitrope»·, Adimcvfeapartiain
Aata Helenam cum (no filio Coafaetl· Magno pradUhrumj
prsaKxarum; circnsaftantlisomnibas
ciixusussuatiia ommons peutaeis,
peameis, reImperaeorv nato in urbe regia Eboraeenfi educere Efi···
noa,—
pMettnc
w, _ FratKta
_ - _ locomparablltav
------- ,------- ------ ------------ < pro·
-·
comperta efl. Qui infidelium terras piures, acere- vindas , St
* dimcafes
“ erigere,
*
deceiicorg·· fove­
cem Domini dc manibus infidelium ad Chriftiano- re , fient regnum per fo poterit Angiieanum . In
rum manus Sc fidem reduxerunt. Gtoriofifomas In­ gno regno, orator St citra Hiberniam St Scotiam,
fuper vir ille primus licentiam ded<t per ualver- principatusfo infulas pleresd guadraginta, fo ultra . Mf
femorbem fo· degentibus imperio, nonfolumfie­ ad nationem AngUcaaam pertUntes , font Paeo-Î^f
ri Chriftianoe, fed St fabricandi Ecclefi» : A pre- «Males Ecclefi· , nt praficltue, nemaao guingua
dia conflituir illis tribuenda, dona immenla contu­ ginta deorum mUUnm, de gnibna ad nrisma mille
lit , A fabricam trmpU prime Sodh beati Petri Epifcopatnsomnl comparatio» A confiduratloae b·*
Inftituit : sileo quod Sedem imperialem relinque­ bita, adeo magni boni , A fertiles fo honorifici
ret , A beato Petro, (clique fuce»So·Ibus pro fo­ erigi poterant, aquales feu majores, gaam in rm
turo concederet. Hic etiam ad deftruAiosmm he­ gno Franci· communiter ereAi (ont.
rein m fo fehifmatum urimus licentiam dedit Chri­
Item, quatim vero almis enatare regtmm Fousftiani s generalia Concilia libere congregae· . Hic cie nituntur taper regnem Angli» dicendo, good
infuper tantum honoravit Ecdefiam , quod ipfius aeternis nobilitate & excvllemlarrgai Fraude, &
clericos deos appellavit. Illa domus infnpcrpoten- diuturnitate toasporis, a quo recepit fidem Chrifti,

A

Refpon-

’VfÆ?

ÇONSTANTIENSE.

,,0,,ΙΪΓ,Βυ* . rofif

Hnfipondetur primo ft quando rngnum Franci*, ft A ml ter feriblt d Cadoanenfis Epifcopus CaroliRegis >Κ]Κ.Λ
OintSTl qualiter in rvgna Angite fifte Chrifti continue Francorum , in traftatu fuo iedando Ichlfmate ,
*.T,7 * metit bucufqu·: quamquam temporum Intervallis ··»»·
r— rc/eror
iMt /era ru,s;
t. fepelma, fir
fic a>»n«·
dicens:/*·
Ciriji
tiim ; friati fàlUi fiirrr heiet ftr Mita , 4 M« cia.
Infidelium tevlemium graq0nefe rompeftas iplum
regnum fic imjHevnrit » quod fidam Chrifti ibidem mÎ/μμιιμ, Frocmu·, -4«gZt*o, tb· Hiffeeteer , «·~*> *f‘·
pro parte extingner* conata eft , non utique fic 4r ireviter « MW· terre» eeiter créerititer . r^r'‘ r‘^‘
icrlpfiffent. Scatim enim cum poft padtenem . Jo- Es quo patet quod obedientia Roman· Eociefi· in ■.,<»··*.
feph ab Ari mathla nobilis decurio , qui Chriftum ht qainqne provinciis, Id eft, nationibus exGlierc «* ·--··«■'de cruce depqfult , cum duodecim fodis vineam dlgtsoiclcor . Item fanAus Bernards in Epiftola £·A’*^
Domini de mane colendam , Angllam videlicet 1*4- Hlldeberto Twoertfi Archlepifcopo icribit , «ύ,Λ<..
ingreffus eft. ft popules ad fidem convertit. QuU circa nradiuaa dicctu: ,X«a*fx*d ere retetrTrteci• m«. e bus Rex dnouecim hides teqrm e In dicecafi Ba- fer tt/Httrul, pud iffe »trtu ·/ Dei either
*·'<· t». «bonenfi pro vlftu ulfiguavit ; qui In monafterio freerere», vdag/arxaa , o· Ht/feeereer l Quarum
nia(cca}Vag Bachonsenns dioecefis » ut fcrlbitur , notionum ordinem pofitio ft purificatio eflent lam
tumulantur. Super quibus duodecim hid Is prmdi- illarum qoarumlibet prahipponlt; quia rerum non
ftis dftum monafterium antiquitus dotatum digno- «xfiltentium
_______ _____
ordo
,____
dari _nequit
____ ......
: * ____
non «Mis non
icitur. Sed regnum Prande temper· fanfti DionyGI, fusu fpedes, nequu Merentia , fed entis dumtaft ejus minifterfo fidem Chrifti recepit. Regnum Bxat. Ubi enim natio Anglicane habet pro majori
Infuper Angi In (laudetur Aitlfimus) ab obedien*
•m linguam vulgariter JnteJJigibiJem ,
t<a Romana Ecclefia nunquam diice&t , nec tu­
item vel ia perte nationis omnem per
nicam Domini iaconfiutilem fcindera , nec «ina­ circuitum; natio tamen Angtkana , alias Britan­
quans Romani Pontificis Hinder· obedientiam co­ nica , ia » de, ft iab fe quinque Unguas habet ,
videlicet nat lenes, quarum una allant non inttlllnatam eft.
Satis etiam conftat fecundum Albertans magnum, git. videlicet Anglicanam, quam Antlici ft Scoti
ft Barthofomaum d· proprietatibus rerum , quod conformem habent, VVaiiicanam ft Hybernicam ,
toto Mendo in tres partes dlvifo, videlicet AGam, Vsfconlcam ft · Cori mbricam ; ft fic cum omni « μ·
Africam ft Europam. Europa la quatuor dividitur jure reprefeatare poteft nationes , quot linguas ,u"·'
regna. Primum videlicet Romanum , fecundum diftinftu habet. Fortiftimo f enim jure unam na- f
_________ r________ ,__________
____ _________
, t Ionem principalem, quartam aut quintam partem
Coaftantlaopoiitanum
tertiam regnatu
Hibernia,
quod jam
jsm treaslatem
translatum eft
«ft ia Anghcos ,. ft
Γ quartum obedieatim papalis in Concilio generali ft aliis loregnem Hifpaalsr. Ex quo natet quod Rex Angite, cis reprmfeatare debet: prafertlm cum stqualitaft rognunr fuum fntn de eminent lor i bos, antiquio- cem habeat la quantitate ft qualitate, tam in ter.
ribus regibus ft reruis totius Europa: quampras- rarum amplitudine, regnis , ducatibus , comitatirogatlvam regnum Francise non ferrer obtinere . bus, baroniis, ft aliis dominiis temporalibus, quam
Unde ergo procellit b*c inwqualltas regniFrancieC etiamcathedtalium,moMfteriorum, collegiatorum,
ad regnum Angite comparari I Unde audent do- ft Ecclcfiaram perochiallnm excellentia, ft multi­
mini fic ferlbenus fcrlbere regnum Franci* fex , tudine, ft aliis. In feipfo natio Anglleana , alias
ft pluses quotas porticoes facere ad regnum Ajs- Britannica, abfque injuria loquendo , ficut habet
glixt Rftimetue enim, quod ficut nonnallielfdnt per ie natio Gallicana,
faventes pro fingulari gloria in mappa-mundi civit*Praterea
——— 1-*— ·
—1«—- ,
Io , ade , m
tt r-u
fub —
natione
AugHcana
tatrm Parifienfem plus occupare de. Ifto , quam alias Brittanies, funt ofito provincia , ft centum
totum regnum Angite, ficut videtur, prniumere ft deceat dimcefer, five Ecdefia cathédrales , ft
vellent icrlbentes Inwqualitatem inter regna or*- ultra, ft la tou natione Gallicana fiunt vix cen­
dîâa in term continentia, ft certis qualitatibus ; tum ft decem. Comparatione igitur habita dc pro
cujos contrarium verum eft, ut fupra diâum eft. vlnciis ad provincias, de dlcnccfibus ad diccccfes
, Ad hoc etiam quod fcrlberenon verentur, quod unias nationis » ft alterius ,. liquebit isti» quod
net jori, nec rationi coniorum eft , nquiparare provincia ft dimcefes cum tnonafteriis, ft CachenatioMm Gallicanam generaliter fompram nationi drallbns EccleGis, ft Parochlallbus , nationis An­
Anglican*, attentis per ipfo· pluribus tepius re­ glican* ft Britannic*, provincial ft dlacefes na­
citatis; Dicimus ( falva proteftatfone prscmlffa ) tionis Gallican· , etfi fecundum cos non exeo
non modicum mirandum, quod Ü nationem incly­ dant ,' falva tamen comparatione , merito ad·tam fic-abhorrent Anglicanam , nolentes Gallice Oqnantur.
non eft advertere quomodo ad
comparari. Nonne has duas «satioues «qulperant ' prccermittendam
n
jura, rationes, ft feripta plural Omnia enim ne- Inaequalitatem nationum laborant il fcnbentri ,
ceffaria ad elfe natiosiis auâoriaabilis quartam aut qui cum natione Anglicans, alias Britannica , ft
quintam partem obedient!· papulis , ficut natio Germanica fimul confundis., aqualem feritent ,
Anglicane, five fumatur natio ut gens fecundum ft concludent nationem Ganscanam vocem ft au­
cognationem ft collcâloneqi ab aliadiftinâa, five ctoritatem in Conciliis generalibus habere . Q»»
iecunjum diverfitatem linguarum, qu· maximam dus nationes Anglican· ft Germanica dimidiam
& veriffmam probant nationem , ft ipfias effen- partem obedlentiaa papalis continent in eCtftu .
ciam, pre divino pariter k humate, uc infra di­ In quantum etiam nituntur ii feribeatesnationem
cetur; Gve etiam fumatur natio pro provincia ·- Anglicans· , alias Britannicam , propter fui exi­
quali, etiam nationi Gallican·, fient fami debe­ guitatem impugnare; a fortiori ration· inducant .
ret ; ana eft de quatuor, five dc quinque nationi- nationem Gallicanam propter iul eaciguitatem mi­
bos, ex quibus obedientia papalis exfiflit , natio nime poffe nationi Italica comparari ; cum natio
inclyta Anglicans, alias Britannic·; ft tanti vi- Gallicana habear In fie fecundum eo’ foium cen­
dimcefes, ,__ft--------na tio --------Italica
yoris, ft andotitatls eft (abfque tamen compara- tum
------- triginta
,-------- quinque ------------tlone, vel injuria cujufquam loquendo ) id eft , trecenta ft tredecim dimcefes . Ex quo putet ,
natio Anglicans , provincte , id eft , natio- bq«*od potius natio Gallicana per Italiam, quodAn-9
ni Franci* , five Gallicane comparator. Or. gilcana pur Galliam, in Concilio generali privari
m< rllt ftinmtssv enim in jure, quod in Romna curia, Pa- debeat voce iaa.
In quant a tn etiam il fcribentes, eifi font totam
w^t.*
rlfienfi, Oxonienfi, i Pannonlenfi ft balnsantlcrnfi ftudiis lehol· erunt Lub tribus generibus lin­ obedientiam papoledhln quaroor partes fire natio
guarum. Ubi dicit GloAs, quod ordo ifte deicrl- net dividar· principales; non utique tn iit qnaptus in textu procudit non ordfaem Radiorum , tuor, quas ipli intendunt, videlicet Italicam, Gal­
Mi7«. ted ex gratification· provinciarum, >d eft , natio- licanam, Hifpenicam Λ Germanicam, di vidi debe­
*·® · e focundam )ac. ft alios. Ex qalbus texta ret; fed ficut iecundum Albertum magnum Euro
Γ,...,. '* ft Gfofla, ft aliis liouet, quod Italia ponitur pro pa dividitur tn quatuor partes, five regna printsbM provincia, id eft, natione : Franria pro alia ; palia^nt iuperiut dicitur ; fic opomt totam obn>
Anglia Ire. pro alia; ft regnum Hifpante pro a- dletlam^apalem, que in Europa continetur , in
jfa. Ex qua gratificatione ft ordine Concilii gene* quatuor plagas five nationes dividi principies : virelis, Aagticen·, alias Britannica pro unica , id de licet in Orientalem Ecclefiam , Occidentalem ,
•ft, natione, jus femper, ft ab antiquo debitum Aquilooarem, fic Me-idionalem . Orientalis vero
ft approbatum, ft continuatam exftRic . Cosdor- plaga, five Ecclefia ChrKiiaaitatis obedientia pa.

K

’S \ϊ,υ·
CONCILIUM·
.·<««·····
hXC
P*l>s » Europe eft Huagaria, Bohemia, Polonia ft AI· ena. vel duabus perfonis jm integra Matterns
___
______
_______
___
ANNO
risuri Alemaniq; Occidentalis etiam pars, five Ecclefia oft in Concilio generali remanere--- -,1
anar-fetem
fe alhs Innumerabiles perir»«*‘n. fiv· Hiipeala; Aquilonem, five femen- quod
------------‘- r feipfo,
' ----------’
trtonalls pars five Ecclefia mias Europa eft An­ fonas reprafentant. Et qeaaenno-nreptcr nimiam
alia , Wailla, Scotia ft Hybemia cum narum in­ foccruxa diflantiam , viarumqoe ftfcrimtau , nafulis » Dacia. Sveciu , Norvegia ; Meridionalis eft gte Angllcana fient alim nattantes, quo 1st proxi­
Italia, ft fi qui Grad funt de obedientia noftra, mal fusu, refpeftu ad illam, ia caata copia perte,
puta Cyprii, ft Oetenfes in Caadia. Sicuri enim narum ad Cancillum generale vente· de facile mm
dividendo obedieatlam pepetem proet magis natu- poterunt; in hec tamen Concilio pratentes fue­
runt ft luat de natione Inclyta AnffRcana ( lau­
nl* eft. In has enim quatuor partes five naüones detur Allidimus ) decem EpiKopI, duo «leftl .due
fecundum quid permancM ft Interminabile ditto pretonotarii, feprem abbates, ft aauss prior Io­
» nr/·^,nationem permaner, e fuper eadem ia Conciliis le mnis Ecclefia catbedralis, in théologie fexdeclm
t,. futuris perpetuo: ft ita convenientiuseft•bedten- magiftrl, ia jure canonico ftcivili undecim doAo.
’o>··
ciarn papalem per bas quatuor panesdividi, quam res, ia theologi· anibus ft utroque jure alii ara.
fecundum
_ ______ Idfonsasa
_____ ,,__
quar_______
plura funt-,quam
________
quatuor_j duatl vMati qui nqae,ft citra. Et prater ifloa funt
five regna, vel dominia , q·· plera teat quem Ecciefiafite· purior*, Procuratores pr a laterum, ft
quatuor; vel fecundem quid aliud motabile fecun-Bcapellaniarum Ecclefiarum cathedrallum nationis
dum excellentia regnorum in divitiis ft potentia, pnedlAa fexaginta, ft ultra, ft
“ alii interiores li­
qu* augeri pofluht ; vel fecundam divertas coa- terati ultra Mmersu centum.
fiellatiooes ft politias di mingi totaliter vtl extiuE* quibus ft aliis pater evidenter, qood fup.
gui. Qjuia enim denominatio nattamnm a certis re- pikatio ft reqeificlo diftorom Ambsaiatorum ora.
gnis eft odiofa aliis srgnls . quia prnjvdicialis ft torum Regis Franci· tria membra dis junAitn conambitidia. et pars, quod illi debeam denominari tinentea fuperina recitata. tapquam frivola , frua Francis, fee Gallicis, qui nec Frmsci, nec Galli­ Aratoria, mines vera, «c unionis univetfalis Ec­
ci lunt, neque fub Hlis exfiflent , ft fic de altis clefia rurhatlr· de medio tollenda luat. Primo
nationibus, ; fdeoque adhncodioia removendum non quia natio Anglicane , adveniente natione Eitfpaeft aliquid tam debite, ficut divifio ifta per quatuor nica, reflate non debet ; cum non fit pars Ale.
plagas Europe. Itaque C deuominasetur natio five mania, ut fuperius dicitur, nec d>Aa natio Angli.
(
Ecclefia Occidentalis obedient)· papulis, tunc fine cana bucufque dlvlfa fuit a natione Alemania ,
i-.X pcvjudicki alica jwi regni, ternr, vel domi ail, left quia nunquam una natio fuerunt. Namficut ptidivifio permanens femper eadem, immutabilis, ft vatio habitum, fic omnia divifio unitatem ptimam
tam neceffaria , quod Galbei ft Hifpanici funt ine- In talibus ptafupponit; nec permiflum fuit es certa
vitsbiliter Occidentales, fiverepreiemantesEccle- caufa diflimulative, ut pratendunt. fic. feribentes.
fum Occidentalem in Europa » nec poffunt efle ali-C quod natio Anglicane eflet natio ufque ad advenbi quam ibi. Conformirer Anglici, VVallidi, Hy- tum Hi (panorum, faltem permlfljone allcu/us nabernici cum Infulis, ft Scoti,Daci , Sveci ft Nor- tionls, quii par in parem non habet imperium .
vvepl neceffarlofunt Aqullonares , ft Ecclefiam A- net major in majorem ; fed eadetn permiflione di·
quilunarem reptalentantes totius Europae . Hungari, vine, qua ali* pormittuntur fieri Λ effe nationes,
Ibohemi, Polooift Alemaai Orientales. ft Orienta­ permiflhm fuit, ant effet natïo Anglicans , ficut
lem Ecclefiam reprsfentaates. Italici, Cyprii, ft ft alia nano quccumque exGftens InOonrilio. nec
Crctenfeameridionales funt ,ft Ecclefiam meridiona­ ideo lent diftinAioocs rationum prout ifti requi­
lem reprefentantes in Europa. Hire enim divifio runt, cum fit via ad fcbifmatis nuntrimcntum ;
fecundum quatuor plagas terra videtur olim fer- nec concedenda eft requifitio tertia .videlicet quod
vata (uiffe in Conciliis prioribus , ft aliis locis , reditur ad jus commune fit antiquum, videlicet
prout in multis paflibus feriptur* fit mentio de ad fcrutinium fecundum numerum, fit capita pre­
Vclrfa Orientali & Occidentali, ft qua ratione la tor urn. Ad quod deducendum ad effeAum, ut a
admittentur ili* denominationes , eadem rsnone lapientibus creditur, principaliter laborant. Nam
& ifl* denominationes, videlicet Ecclefia Aquilo­ confiderata mente /urium antiquorum, utilitatequ·
nalis ft Meridionalis; ft fic per illam congruen­ hominum, tt temporis pr aientis, quibus jura con­
variam
tem omni jute permanentem naturalem ft inva- veniunt, & fecundum eorum varietates, __
.
riabilem divlfionem nationum fecundum quatuor pla-Ddebent ft /urai exemplo Dei, qui nonnulla, quq
ai terra Europa, five quatuor Ecclefias principa­ edidit in veteris teflamento, mutavit In novo,
ri ejufdem, naturaliter, laevitabihter , necefla- melius, utilius ft rationalibus efl Concilia generioj ft Immutabiliter fuit. efl, ft erit natio An­
glicans, alias Britannica, five Aquiloturis profata
quarta pars, ft' una de quatuor nationibus princi­ cclebrata fuere, nunc uno, nunc alio. In quibuf·
palibus obedientia pepahs in Europa.
dam vero Conciliis proceflum licet fuerit per vo­
Ad hoc vero quod Joannes Campani in provoca­ torum ferutinium. atteato qood /m· «rant )ufta,
tione five appellatione pratenfis ft frivolis inic- rationabilia, communia ft po&bilia omnibus: his
ruit inter cetera , quod aliqui domini Anglici nifi diebus piqlertim rationabile non videtur, quodnufunt ab auAoritate in Concilio repellere viginti meroiitas unius piagg prçlatorum ad mudiciflirnas
duos reverendiflimos in Chrifio patres ft dominos diceceies ft titulos, ut alios luperaret in Conci­
S. R. E. Cardinales, ft ieipios , qui non fuerunt, liis. affumptorum. omnes Mundi partes divertes
nec lunt tot, nec dignitate, nec numero , confli· modos v idendi ft ufus habentes, reducerent in Con­
tuere quartam pattern, «ut'quintam Coocilii ge­ ciliis fuq voluntati. Cujas rei, ft aliorum conisneralis . Es quibus per ipfum Joannem recitatis milium obfervmtin fchif ma , prout fertur, Grgco>
apparet manlfefle, quod tam
__ ,pauci
____in_____
numéro...
Re­ rum caelavit . Ecdefiamque Del ad flatum ftabigni Aaglie. videlicet vi_'
iginti quatuor perfona , Ele in quo re fidet, jam deduxit, o* quibus legis
amflituerunt fibi nationem
i_ ., ,quam
__ vocarunt
____
m unam
diffinitio deftrnAa foret, ft obfervantle polteiq .
ft vocati fecerunt ft faciunt nationem Anfili* , Nibil enim um firmum eft, quam quod omnium
<Tc. Refponderur quod duo direAe veritati central·· confenfu ftatotum eft. Aliter leges condere , eft
ria fcribit ifte Joannes. Quantum ad primum ve­ fruAus In arbor· privata radicibus reperire ; quin
ri C,mu tn eft. quod nunquam fuit , eft , a« erit leges Inftitnustenr, cum promulgamur / fed firman­
Intentionis aliquorum dominorum de natione An­ tur , cum confenfu approbantur urentium . Omnia ,
glicane, reverendiflimos dominos Cardinales abb auau· leis debent concurror· temporibus; quia jura e« *
ftoritate de /ure eis competente ia Concilio,, vel caufa, loco, temper· ft periona confidoranda fuaa.
alibi repellrre 4 fed eos cum omni reverentia, eo Quorum
______
,___ medullitus non indagi at er,
modi quando
honore vallare, ficut haAcnus fsAum. Videturra- in erroris labyrinthei
* ·· nonnulli indicando Impin­
men quud dumini Cardinales fuis vocibus dumta- guatur i cum ante fodicant, quam intelligent; an­
«st danjis in nationibus fuis, quarum funt fuppo- te inculpant, quam iterato leda perquirunt. Alt
fna . nier i to debeam contentai i.' Qpantum ad fe­ enim Hieronymus; Vtttft 'tf atjatte iitnfitetet »*
cundum, ficut jus collegii, vel univctfitatis in una Zec»ruM>rrinper«M
beans·*, ga,te*fcripre/o»c, ,
periona, vel duabus perfonis refidete nofeitur ; fic c dnwr/a e^tuteate, lïeeigatej Mee*. Joannes tu.

>067

f

iOO

’ViSi·

CONSTANTIJENS.E.

««·«««»*.

1O7<>

- . m—enim nvangeUfta in Apncalypfi fua ftpeum fori-Afie reputamur, ac aliqua per difta , vel ditanda _____
ΛΗΝΟ bw“ Eftlefils, in non quaque caram vel fpecia- pofita vel proponenda de aut fuper ftatu nationis *NHO
CHKimli* reprehendit, vel virtutes probet . Ita Doâor Anglican*, alias Brltamsic*, feu ejus fora , quod CHRISTI
Mir egregius gentium per fingniae Ecdefiasvulneribus Conciliis generalibus habere debet ex foris poieiμ.7.
medetur illatit, nec infiar imperiti medici une fine, vel euafi, qus omnia, ft fingula penes nos
—-------.---------,---------.. ,(anere
------- ing.Mtgta
indicium cum quoquam , ft
eaUjrtfo
ncufos
onanfom
voit
. Nam fichabemus,
In
Ecclefia agendam eft, et mederi poific boc tem­ p. «fortin* cum prxfatis AmbMtiatoriUs principa­
pero vulneribus illutis. Procedere era» per natta­ lis adverfarii Franci*, qui nullum in hac parte
sses Juxta decrotnm ft ufom Oanciili magis ap> interefe habet, vel de fore habere poto* . nullo
propriatur, ft videtur via Spiritui Sanfii , quam modo fiibire Intendimus, nec fuper iis tanquam
procedere per fcrutiniam; qua via (erotInii magis notoriU, ft manifoliis aliqualiter difeeptara . Pronft intricabills, porlcnfoia ft aafraftibus involuta. tefiamur infuper ft addendo, diminuendo , dedaLegitur In libro Numeeernm, good quando Domi­ rando, mutando, corrigendo, interpretando, ft e»
ant eeceeeit Mivfi, nt mineret viros dc fingulis mendando in omnibus ft fingulis prrmiffis, prout
tribubus ad eoafiderandum terram Chsanna, quam opus fuerit, locis ft temporibus opportunis.
Dominus daturm fuerat Illis i Ille de una' quaque
tribu tiro tantam mifit ad roafiderandum terram
£ E S S I Q XXXII.
illam ; non abitere quod plura capita erant i a una B
À X·* Ü· fodifrro· feria/ /«p»·, dis i/tt fatribu, quem in alia.
Item , juro canonico In pesafoatatfoae plurium
vw pnma mefof/ ^iprilii, Caafaati/t fo irpatronorum, qua eleftio nominatur, voces daban­ tltfi ttaraai i» lata Jafauhfaiitapralati/ tafjhwi.
tur per ftirpes, ft non per capita , licet pleres ba/ iaphatiahbat^· taatantri·. fait gtatraih bataa
fuerint ft une ftirpe, quam de alia . Item , jure ,
Sfaadi Caataatitaf/ ftfa Cthbraia: pr»r·civili (eccufto ex inequalibur partibus aqualiter for/iqted*· rewrvwdrfiM·/ peter Xronror Jroroer
tranfit ia heredes. Item, ftatutls ftufibusuniver- Yerrforrbe wdterfocbsMs Mifro· ds braraXnxwc c.ficatum quamplurlum ft civitatum, In arduis de­
cidendis coafiroratur numeras focukatum, five ar­
cium t ft non perionaram numerus earumdem. ft VN*scaocr//rorer, sederer pwrif< a/ibe/,bafo/M·Sic conformités nationes in Caecilio «qualiter con- di fffitai ffftdtt. jit dtHHun Iftatiii ft· ttettMt.
Cderandn, ft nquale Jus habet qualibet natio, licet bet ttefattii ctu» dtbrtt fikataitett rtatfi'ith . ia·
plura fint iappofita in una, quam In alia-cuna non foarifri prMW«**fou CtatHii, fait eccajate faataleipfos tamam, fed altos innumerabilerrepracfen- meCM Perri de ftuM per désaveu* advtfataa». Er
tent, prout fuperius eft deduânm.
foere periri···* i^in ddlat daaiiauilutiti kft·
Ex prnmUfis igitur, ft aliis quamplurlbas feri- , _r~. Ofiteft
___ ______
,___________________
_____
—
bajafaatdi
ftfiaai prsfidfat,
aaatiat
pturis authenticis, clare confiât, ft conflare po-CCrocr/il jiepatavtt natrtadtfaaa/ patra/ daauaar
ruit luculenter, quod natio lhelyta Anglican*· , Odaatai dt Caiaa»aa, ft> Lacida^dt CatMibat,
alias Britannica, tam ratione pluralitatis tedium dieceroe Cardiaa/tt taat i» ardtat Cardtaalntaa fa«pifcopalium, ccctcfiarumqae collegiatarum ft pm Breawr , rtvtrtadafr* fatrtt rtltnaf·"» ft Mbrrrochialium , necnon monalleriorum , prforatuum , bBrgse/aa· Efi/rafai; qatbat dtdtt ia aaaadatij ,at
tc.
a. aliorum
-i.
priorum
.
■locoram, quam etiam pr ne mii ­ ipfaaa raaa prataaatarih ft aatariit atfat fertbir
nenti* , dignitatis, honoris , ft amplitudinis re­ batat taafa, tvaa carfartStdh jdfafalita , d iff a aa
gnorum, ft aliorum dominiorum, muldradlnlfque Tatra* da Laaa ad vafanti ErrUiat Jatcta *»rtf
SMsmerof· oleri, ft populi exfiftentium in eadem, eerife·· «ueersar, ft iff Sfaada 9*aiiaaaat rtf;tmerito rcprmfisntare debeat, ft habere in Conci­ raat. Qai paidtaa daauai dtpatati, aaaraaa Jacaba
lio generali rame audorltstis vocem, ficut qua­ Kbadiat ft< Tbaaaa Taitaafprataaatarih ^dpafafita
libet alia attio: bufofque anâoritatis vocem in Sadit ft· bajafaaadi raafa aatariia, at Fraaci/c· dt
quibufdam CMdUls pre ter itis, ia quibus intere­ Mtdialaaa ^pata/na Std'u carJara , lacaaa [tgiaait .
rat , reprafencavit, prout de jure repprafentare trtaatti. atrtfaraat ad 9adaat tiafdtat Etcftfa.
* habero debuerit, atque debet, five per sutio- Et prafatat Fraattfeai turfar ipfaaa Tttraaa dt Lanem . five alid modo proceffam fuerit in eifiiem t ,,
„ aa ___
_____ _________
aha____
vroe aatarrt
fabbit+trbit ,: E/ae bit da·
ficut etiam reprssfentavlt, ft habuit, reprefentat „ atiaat Tatrat dtLaaa, EaatdiBai dttiaunttrtiar
& habet in boc facro Concilio CoAamienfi , ftD„ ia faa abtdittuU aaatafatat, att alitait pra tt
r.
—_n. aftis, cfive
-------4...in
-----4—
fingulis
gerendis
eodem,
ac aliis ge­ » ^ai catapartatt rtfpa»firait ttrata fatraCtatUit
neralibus foturis Conciliis per Del gratiam repre- „ ia taafa ftbifautit
bartfittatra tpfaataaataf
fentare, ft habere incqodit; non obftantlbus qni. Caaafaa art ipfa, aat alifit pra ta ttatparaiftt,
bu (cumque procefiatlonibus , provocationibus , ft aat rtfpaafa* dtdiftt, dtBa aratatiaat ' triaa v/rr
appellationibus frivolis ft ineptis per Ambaxiato­ faBa, ipfa/ Sraadi praaaattrtt, ft···· reared Et­
res. ft procuratores fe dkeamaadveriatio* Franci*, at diBat a dt GaUdtlatit da Ttrafa, taattra ^tpa· * ar. ««
faftls, ft interpoficis. Propter quod omnes ft fin- falita tlrrita» , aaaaiat bajat feaBa Sftadi tapar
gull proteRantoa, provocantes,* appellantes ettam baiaftaadi ^atatiaat
aaa taatparitiaat, ft· ··· a,‘
in impedimentum Concilii, ac eorum adherentes, rsfifoqfoee , p«rirrMt mfiramr*»* ft fo/raawere.
ft fautores , tanquam turbatores fonfte unionis
jQeme/ ft ptraBi/, Cardtaa!» dt Ca/aaata aaa/
fenil* matris Ecclefia , justa prxfentis Concilii ta dtpatatit praadfu, cttaaMaatat th faBaa, a
rxmftitutioaes ft decreta , ac alias legitimas isnftiones, omnino puniri debeant, ft maxime in exemplum alternos ? com ordinem procedendi in
Concilio generali datum ft obfervatum de confenfaaBa s?·
fu in eodem exfiftewlum tacito , vel exprelfe , •»d· svrâôr: (r _____ _____
_
Mtdiaiaat
nulfos io Mundo princeps, qui Interrumpere pote-Erarfsv pr«faras ds praMqfe Mcetiroe /erit reran·»
rh, vel mutare, abfque nota perturbationis , ft rom. JfùErforefiû, demfoes vdrdecm· adW·impeditionis lanrta Synodi, ac fetiorum , & ge- >■*
***»*·**■ ft· raZarfoiae·» bxie/mdr
leudorum ia eadem ; cum ia hoc cafu princeps ftirt aeeer λΒλ
rqg/rarl. Erdefoquiiqoam nullum omnino habeat aut pr· tendere c«ps r^rsdnBa bea» titeiini, «im/ croira fo/am
poterit quomcdolibet interefe . i
Ttrnr· de Lean dserssa ftSr/bcvra ; drowe«/«rrIt quia pro unione In Ecclefia Dol, Ipfo faven- xerdec de FZrocbsa, aw de ra/irre#aribsi dift·
te , lacienda, exftirpetfoM harefum, * errorum , cararfoeû per CwXhutit^utii, dt bù f»^r rtrtt
necnon reformatione Ecclefic in capite , Λ in j*ft diet si(Mr*»b tKÎtmitat» fafft, fttU r<membris per diâum iliufirifimum dominum no* /«riro«iu: dkw fo ·9·β·, f···! tb iff· CtiteUit
ftram Regem , ft Ecdefiam Anglicanam, allai BrU
ifft h· rtfiufiftï n mendttu, er Tttanakam, folummtdo, it non pro aliis mMi fu- rreai defdaM XensdatfiM· decMMMrerrfoaa fo fat
nu; protefiamur, 8c ex fiiperabundantl palam fic tbtdit·™ muropetemcit4*em jtxtt
&ttpublice 1· his (criptis , good propter provocatio­ Htrti» lUttrumm diiattrttrtu*. fforvi <o«dam ////·nem , Bt appellationem , iea prcteftationes adrer- rei citefriai aaea dt ··»· /·<«/,
fo ftriftit
fartorum, gnat oocorie inanes ft frivolas manifc- rtprtdtKit : «d/aqge·/ , g««d roper nÿros iBarear

lit-

savi
«07·

lOÀMWia
». xxut.

CONCILIUM

1071

AN NO ,,
CHRISTI *

taana ceprefa, freaadam fneaam
amarem /Wraram edaterteram ad perferam faan e’aatvat, eef~ rieaam geaera n caufa bajufmedi, fumteaut ape»
dem da varia ad variam.n fpa prafeatiaparvae , trie, can ptltfttt citaudi <y cegaudi ajhi prâfn
ifiefte· v> caataata n ttflam erfetutieai daauta.
» * t·* /·*/*» · *** dapeftteat
deruat, ferai m gaadam lefttaktu â^raanata
puilae etiam dit ttlatmie altat par eum <*· fae/
Pretadatar ttin eadem fttieSnUu, quad par
cellegat faBa eeMite, dura ptaii ·/ caatiauri: paad aaefcumque aBut » erdieem feti termiaet Judiciarie/
iaflrumtatum iterum fate npeaiuaie, & da pufi ftmtu vel jtmeiei n bet caufa, feriet precejpe tint Hem tafecutieaii mfiraateatum fa* Mam, fat, gate da pure fervaada qjf . aat fervare fufic*
ix f-feteaterper tifetreceguitam. Qaa aummpra- ia uetarii/,. mavcian
___________________
, aegae __
,._
ata iateudit,
ad /ftrmrffe lemtaui .drier tuai a avecam periit tuter aBa vaadum .ndiciarium erdiaem fe eifarverra adfriaeit
rtf.jireri, iy prafali TPetri de Luaa fic ( Ut pra—■·. z»__ r.i.. ,. 1_D
-----,
m.-tt n. ) titan eeatumatiam accu/ava. Ipfumque,
ftea am etc ta prime tamne, fai frat eâavu d*
Mam/, etc attam n prafeati ttrmiae tempera*, rtjptudat per varium, Placet.
teurumactm reputari, «r ia caufa pujefmedi ad ui.
ttrtna precedt per ipfam Ifuedam, mflaattfme pe.
£* ctlltBitet Barieriaua , (y tribu/
falav/t. Ifu facctfiûe ( ut praurittaur ) faBit. rv>
Vrrtrl fimaipater dmmuui leaauei Ipifccpen Otice,
fe ieiajmedi fcfeuii prafdeat fecit legi gveddam
Furt celebrata fefe XXXll. can bdtfa , iy
dterttem per rtveraadum petram dimiuum Stapée
ftlcmartetiiiu ceafattit.
arm tpifcepum Deltaft m ceveri/ fcpaiath r
Hac facre.auBa Stuedai, aadhii (y caàfdtrath
Nno, ft IndiAfone quibus fupra , die vero
relatu . peeprftii „ preduBu ή petirii, prafatum
Jovis prima menfis Aprilis, hora oâavapoft
BtaeaiSum fc n jua eitdieatia auacapatam, legimediam nodem, Confiant its In Ecclefia majori in
t,mc enatum, vecatam <y eufpaBatum .aea cea^a
loco fetGonis lolita , fait generali» hujus fande
natem, (y fut ia eBava Martii, ad fuam etiam Synodi feflio debitis folemniratibus adhibitis tenta
ctta'ui curitaret, aeu camperait, preauaciat.rapa. n.
& ceieoraia.
celebrata. rro
Pro cujus
cujut temonis
fetfcnis introitu reverenrtverent/t <y Itclaret ceatuatacm; deerra* pae ia efatcaa.Cdfifimiit in Chrifto pater, dominus Joannes Pair lar.
tutuactam, eju/ aiftatia Dei repleta prafaatia aea cba
1 Antiochenus
‘
'
.................................
Mitfam
de
beata Virgine devote
eifautc , fera ia caufa hujafuaedi uharnuetituauffaa celebravit. Poft cujus celebrationem , reverendif.
leiainvam f/uteutiam iuclufve pnceBtudpm. fimi, revcrendique patres, domini S. R. E. Car.
1'eltui autem ia eadem caufa mature dr nm fum. dinales, Patriarcha , (yc. mitras cspitibus , <yr.
tua gravitate précédera, cemm/ttitdUaBiffimuicc/e- Reverendiffimufqne In Chrifto pater, & dominus,
fa fhu ÇaUlelne tituli fauBi Marti preeiftare
dominus Joannes Epifeopus Oftienfis , (yr. hujuf­
Fiaacfca tituli fa alierum Cejmat ty Damiaei, faa- modi iefbcmi mafedlt . Deinde orationibus , du.
8* Ktasaaa gccl fat cardiaaliiui, atfae Jeaaui at fupra : collar fooequa per reverendiflïmura pa.
tltBe Tatriercka Cu^aatiaepelitaae ·, aetuea veue- trem dominum Ragefinum diAa Ecclefia cardina,
raiiiiiai fratniui Beierte Saretittricef ,/eaaai Li. len, faûa, A finita, fspediâûs dominus Ardeci.
ctfeldcuf, (y Stepbtne Delcufi, ipifcepu , at di. ■us advocatus, una cum tnaglftris Henrfco fie PU
IcBii iccltfia fihu Gailleme Tulcriaepatit, fraa. ro, fit Joanne de Seribanis, promoter ibus & pro*
da ijeaaai de a "Pedanetii. Geuerali erdiait Ί*τ*· curatoribus inftaptibus, infligant ibus fit requiren.
dicatarum. ia ekeditutia Petri de Luae , BeaediBi bus, fiominus Ardecinus advocatus proponens qua.
decimitertii auucupati ia fu* ehedtcatia , magiri/ liter ipfa fanda Synodus prsdiâa alias in caule
ia facta pagiua ; MicBaeh de Xaver/
atriuffac)u
______
.
hujoisnodl errtam citationem contra Petrum de
m , -drrageuumiiy Jeaaat de Ledeea ,lqgum, Ha-DLuna Benediâum XIII. In fua obedientia nuncu.
.....
..____
.__ , aleBe
Λ p*cuni decreviftet: qua utique citatione idem do·
verre rerum illa
friem erateriSu/
; Jacule
paimeaf, H/rmauae de Dvvatk, fedh ^tpafelic/t minus Petrus de Luna apprehenfus effet , & per.
pietenet arte , Ksforr» aééati Cl"uiaceuf, "Hicelae fonaliter coram ipfa fanda Synodo competeret , Λ
K^erdu utriuffaa.turii, Tetre T^ardi, Hearice fle- alia faceret, prout ta diAa bulla citationis latius
ckel, decretarum, Sedit
pef alica capeilaah , (y continetur. Quodque hujufmodi elutionis St com.
auditer Sae caufarum palatii .dpefelici, &■ feaaai parltionis terminus in prtsfentem caderet diem ,
rrtUii, decretarum deBeritui ; f uateaue tpf vel quas eft prima menfis Aprilis . Quare hujufmodi
Ceum mafer part euamiaeut articule, fuet eferri exiee ut tonis in propria perforated· inftrumentum
Ctetgerit, ceram diSa Sfaede , vel ceram diBit f.do d in fcrlptis, prout faperlus eft apud bujuf.

A

t

modi caufaa ada regiftiatum , exhibuit , fit pro.
duxit.
Et nihilominus diâi domini Petri de Luna noa
compar,entiscontumaciamaccuAvit, ipfumque con.
>aferi pe>ti,
ceafert
r. piceam
r-------------j... ly
_ cemmittit
------- petefa- tumacem reputari, ad duos Cardinales S. R. E.
rrn>. tpi rfia da· eu en ad niaue fuper fibticu- duos Epitropos, doofque Sedis Apoftolica protonotal't praiiSn, iy altit efcr/adn, &■ teram verita· riot ad vocandum diâum Petrum dc Luna juxta
te 6- aeter it rete i/fei ri aha preiatieaam tcaere Emores antiquos ad valvas Ecclefiarum , una cum
rtcipiaet,
jaciaut, & taemiaeat iiltgeu. diâa fic hujulmodi cani· notariis , ft cur fore di.
'de (edis, deputari per fanâam Synodum pratfa.
tam inftaater poftotavir.
regitur petfjferi; [td duebut aut pluribui aegetnm
Qpa petitione ft requifitione faâis , dominus
briujmeh tuamtaatmit (r recepiieait itfium ia- Joannes Epifeopus Ofticnfis hujufmodi teftionipr*.
ckeaatibu/, te tri iy quilibet dee, fve ini ta il­ fidens, nomine did* fai daa Synodi deputavit re.
li/ , etiam f/erfum & fetaratim, et aedem vel d>- vetendifioaos in Chrifto patres ft dominus Odonem
v.r/, t imperitat tcfti iy alie prebatieaum geaera de Columna, ft Lucidum de Comitibus diaconos
etiam juper arriculu iy alirt lacbaatu recipere ,t ca­ Cardinales, tunc in ordine Cardinalium poftremus,
mi»/re, et amiiire butufaeedt vale aut tufafui-, cam dominus Cardinalis Florentinus non erat pre.
ttf tume et attifirtieaet t» prebatieati eliai, vel ae­ iens, revereodofque patres dominos i Felteniem b Mf. tdr
rem ijfifium ulcm facm S/uide fdeliter refervet ; ft Mertburgcnlem Epitropos: jedltque eis In n \n.
ut ixiade ead.m feefla St»elui fuper pratmifit pre. datis, ut ipfi una cum dominis protonutariis . ft no.
Cedet. Itctrret tr radicet, preutfccukdum Dtum , turris atque feribis hujus caufa , Λ dide Synodi ,
jefiitieat iy
tutem, fuerit facundum,
& prxeune, leu Sedis Apoftolic· curiore , didunt
domajeri ferti admitteudi tiitkittr , de

»oyj

• M»

fclWtt.

)··■><·

CONSTANTIENSE.

«···«·····

»074

Τ/Χ. dominum Petrom fe Lato d valves Ecclefie jax-Aproduftmm, ubi plealat continetur. Qaas quidem —-1 —
jam iterum, ft deasovo,fafto,realiter,ft ANNO
-AJfSLt· xtoro· aurigata vocate* ft ipdl fâafta Sÿnofe litteras
1« feriptis exhibait, ft produxit, prout taper instent CHAISTI
CHxIart vocationem tticnrat·
***'* Qui quMem dooriat Ctadtaelea ft EpUcopi aaa apud afta prmfentls canf» de verbo ad verbum cun- **’*
caaa revertatis patritas ft feariais Jacobo ftfel· (criptas, Adjungens, quod neper volens mandetis

dift· fanft· Synodi libenter, et tenetur .obedire,
vigore Hiaram litterarum ipfe ft egregius vir
acFraarifeo fe
Ayofelkmfediacurfor·, lambastes fe Stipite, laus collega ad catrnm Pafocum feCoais folita exivocoat, ad valvae
ailcol· Dertafenfis dimcefis, acccfiernat; ft ibi•Mjeris Ecdefi» accadentes , *poc organe»
da» dominam Benediftum XIII. a tels obdieori­
Fraaciüd curlbrto, pvblfce ft aka voce crissa vice bus nominatum, parfifealiter apprehenhitn, pra­
dMtem doqataaa’tattoos fc Luae vocaverant, fob tentibus plaribas fttls Çardlnaiibas, ft aliis prala.
his verbta, videlicet: Eft Me doelaas tanas te tis, ctericts, ac babateam multitudine copioia .fe­
„ Lana Btswftftas XDL la fua obedtastia nomine- cundam formam ft tenorem dlftarum litterarum
,, tas vel alias pro oo, qnl comparo» refpotan- citatorianun ad perfanam item citaverunt ,eafen·
I w ras cora» facro Condito la caafo fcMfmqris, ft fe
__________
verto ad vertam in foa pratentia legerunt {
’* bertai· contra ipfa» motat Cuesque ipfe tanas ipfafeue ft
L’ contenta In eifdem exfecationi deman•nÿris aro to eotaparaMee, ft vet- B
fervat,
__ _ pro
prout in quodam exfecutionislnftrumento
rum dfeMet, m«fikl Hnricat de publico etiam die relationis alias per eam ft fuos
collegas fofta exhibito dixit plenius contineri ;
fti . egrûtaifo vlr teUu fienediftus te Gni- Qsodqee inftrumentum iterum tefto ft in feri­
doletted· Parafe cuMta ApofioUc· rierkus, oo- ptis exhibuit, ft produxit , prout fimiliter iusaiaibus tafea fecrm Synodi, * carnet· Apofioli- Kius exftat apud pratentis cautes afta regi- .
ce prsdiftarum, tepes tafefmodl vocatione tria·
tu.
vice tefta, no· competitione, ft non refpoafione,
HaiaimodI relackxM finita, reverendiifimas In
a nobis prsrfentis caul· notariis mit fcribis fiH Chrifto .pater ft dominus, dominus Joannes Oftien­
unum, vel piara , publkn», ft publica fieri pe- fis Epifeopus S. A. E. Cardinalis, ft Vicecancellatitrant inftrumenm. Prefentib·· ibidem, videnti­ rius, ft prafidens prefotus bujulmodl exfecutiobus. ft audientibus honorandis ft diferetis viriata·- •is inftrumentum de verbo ad verbum per egre­
* *«- aif. giftro Gulllelmo t Habeni artium . ft mtaida· gium virum dominum Petram de Lamburganomi­
’
magiftro, Simone Northow ia deeretistacaliario, na difto SJmodl juflk legi ft publicari. Qiii qui­
Norvkenfia dimcefis j Bertrande te Stella derico dem dominas Petras de Lamburm hujufmodi manConvenarum
dimcefis---------------------------------------, ft aliis tofiibns fife dignis
------------------------------— datis acqulelcens, ambonem publicat tonis iolitum
ad prarmiga vocatis fpecialiter ft rogaris.--------------- afcend
■
· afeendens, diftem exiecatioois
iaflrumentam
te
Qpibus fic Mis, daaalnl Cardinales , Ep>fcopi£ verto
_ j ad vertam , citationem infertam obmitft protoflocarii une cum notariis ft enrtore prmdi­ tens , cam alias ia teffione publica lefts fuiffet ,
ftis , locum fefinnis predidto reverfi introferunt, pablke, alta ft intelligibiU voce perlegit, ftpuft ad loca ipfornmfolita fe pofueranc. Tone domi­ Mkavli.
nus Cardinalis de Cotamaa fc costeafu fnorum
His emnitas fic peraftis.prafstas dominas Ardecotlegarum, ut prmfertar, depataeorum , oommll- dnas advocatas, ifiigantitas eum magiftris Henri­
ftonem eis a difto Condito Mam adlmptevifie , co de Piro ft Joaane fe Scribanis, procuratoribus
diftnaaque Petrum de Luna modo jwmmMb percar­ ft promotorltas prmdiftis, inftrumentam exfecuiorem trina vk» vocafie, aec ipsam dominam Pe­ tteals fupradiftum repetiit: ft réproduxit: Et nltrum de Lusu, vel aliquam pro ·· ibMem cosn- Mlomlans fuper recognitione figntaam,ft manuum
•aruific , aut refponfu» defefie bale facro Cond­ •otartaram illius inftr umenti diferetoa virostTheo- <■ Mt- o^··
ito desit referendam. Deinde dttftas Fnncifcusde derlcum Batenfem, litterarum Apoftolicarumicri-'^'***
Mediolano curtor ««fatus de prmmifla vocatio·· ptorem, Jcamnem de Tempore -Apoftollca ft im- ‘ *'
per eum (afta fecit retettone».
periall aoftoritatitas notaries, fei diftum inftrtfHis fic paradis , dominus Ardecinus advocatu· mentum confecerunt, ft fuMcrlpferunt ; necnon
prrdlftuslftam vocationem ft relatione», utprq- Fredtrkum de Arnbelm leper recognitione (igno­
ierrnr, faftss inter afta hujafmodl caule ft iacri ram,, ft
_ mannum
_______ _________
notarioram __________
infirumenti exfeConcilii petiit regifirarl. Et ad protarxlum ritatto-IJcnttoais prim· In Cooftantim civitate fafti , exnem decreta» contra do»Inum Petrum fc Luna bibule ft produxit , quot tanquam tefies fuper
tallam citationis , five litteras talis plumbe· eiffem recipi, ad jurandum admitti , necnon Inipfius fanft· Synodi, bullatae, fanas, ft integrae, terrogarl iniftaacer per ipfam fanftam Synodum po­
se ad protendam fofto ft in (criptisreprefentavit, ftulavlt.
proot fuperius
spud‘ aft* hujufmodi caui· aft
*
’
“ regiQui quidem tefies produftl, recepti.admifii,ju­
Rrata. Ac etiam ad protendam efefeem citationis rati ,ft interrogati recognoverunt, ft quilibet reco­
exfecutionem egregiam viram dominum Bernar- gnovit manam ft fignam fuos: Quibas faftis,difto
dum te Plancha, decretorum Doftoctm, unum fc domino Ardecino advocato knftante , hujufmodi li­
ealtcutoritas dift· citationis per ipfum Conci­ gna ft maana recognita fuerunt per ipfum Concilium depetatis , fimiliter exhibuit, ft produxit j lium habit· pro recognitis. Que omnia ft fingula,
fibique at referret , qu· circa taynfmodi citatio­ fcilicet teftium produftioae· , receptionem , ft
nem exiecutus faiffet, ft afta , ft tafta tient, recogitionem idem dominus Ardecinus petiit inter
mandari per diftam fanfta» Synodum inftancer pu­ afta regifirari.
llulavit . Et tunc dominas Joannes Epifcopas Q·
Et quia idem dominus Petrus de Luna Benedidus
ftieafis S. H- E. Cardinalis , ft vicetanctUarlas , Χ1Π. fic in fua obedientia nuncupatus io caufa
hojufque Cefiraeia prefidens, Afto domloo'Bernerdo fchifmatis
________ ___________
ft herefis contra
,_____ipfum
r___ _____
motarprediftus
_______
fc Plancha lupradifto.ft prafemi, utjde pretniffis E legitim· citatas fufectemer ft expeftatus ,nec per
relationem huic faaftae Synodo faceret , nomine fe, nec per aliam curat comparer· : ipfius contuacculavit: ipfamqae cum aec in prino ter­
ejuidem Synodi, mandandum duxit, ft mandavit. madam
*
Si qaidem dominus Bernardus de Plancha exfecu- mino , fcilicet qui tret oftava dit Martii menfis
tor prefer·· bajufmodi mandato nomine dift» prssdifti, aec edam ia pratenti termino compa­
fanft· Synodi in fe fpoore fufeepto , afifteati- rait, coacemaciam, repatari, ia eauteque hujulbus fibi honeftis viris Eaaerko te Archiis , ft amdi la ejas contumaciam, ejusabfentia di viaa reple­
, Jacobo de d Secretariis conaunclis, ft coambaxia- ta pnrieatl·, utipfifaaft· Synodo videbitur expe­
'* toribus iuis ad cxieqnendam citationem prardi- dire,
..ft
__________
_______ fanft·
_____ ____
univerfali Ecclefi·
Dei_______
oeceffaftam , in amboae publicationis iepe difto exfi- rinm fuerit ft utile, ad ulteriora procedi per ipfteas, hale retain (soft· Synodo in efiadta, aua- fam faaftam Synodam inftantiffime poftulavit : re
liter dudumab Ipfo facro Concilio receperant ipfe etrirenfane dominos protonourlos ft notarios hujus
ft collega fai }· mandatis, ut diftum dominam Pe- fanft· Synodi, ft pratentis cauta , ut omnia in
tram fc Lana in fua obedientia Bcnediftum XU1. hujufmodi caula afta ft prodafta ac ordinata, apud
nuocopatnmcitarent juxta formam , ft tenorem Iit- afta Corcilii, ft hujus caule regiftrarcnt.
teraramcitarorlaum, die fua relationis alias faftc
Sncceftve i (lis petitionibus & requificionibus, fic
CntU. Gtwai. Tom. XXYU.
Yyy
pt

Mfetotaw

ejoifcm
difti

">7J

JfX.“

CONCILIUM

·—.«·»»··

107«

utfrvfertw . Mils > nallM» ara 41A» 4oMa»AHsm ·Λ· UIMfe* · «MSnartaBatetnliMlo
------- « «Petro
. a4«
----------------------«... to Eccj.Ai. Dai, ftpeaprar fecaxipeftaffetCroANNO Banedlüo
Luna competent·, eoc rvfpa*»CHRUTI deme . me per fe Ibidem prarfiinte , roverendiC
>4'7· limns ia Chrifto pater & dominos, 4m»Im· Joan­
nes snilerarfooe divina Epifeopus OftianfisS R.E.
CatdiiMlis it vkacanttUarius, & hath* fetfetis

cilium adventum coram deGderfo mano t dafida* CHMIff!
ram, quod ipfi tommr* dabemteam ipfo ad di- ‘♦*7’
Aam unionem, die in Ecctefio Dai defidoratam,
plenarie faciendam ; Mxeprsado eofifem Ambaxiatores nomine ip6w ContilH, bwieilitar & heal-

Srephanum EpiKrovm Doletiem nominediAI Con­
cilii foflit publicari ft legi. Qui quidem dominus fit feqol unio pcrfefta ia Ecdafia Dei, Auternia
Scerisanus Eplfropns Dolenfis snaadato hujufmodi temporibus a cunfto popeio Chrlftiuao defidarafe.
ie libenter obtemperans, diAu· fchednlam publi­ Quibas fallis, reverendl&mM pater dominas Joan­
ce alta, ft intblllgibili voce d· verbo ad verbum nes Epifeopus Oftienfis prasdiftw, namüm totius
pertegit in ambone robtecattoeis confueto , ft nd Concilii, oro hac vfca mandavit fieri da ptcdiAis
publioetfoocm negotiorum Concilii denatat· , cn- eoum, yel plera, publicum, vel poblica, inftruju* fcfaedulae tenor fequlcur , ft eft talis .*
menta, ad requluticnem magiftri Hernici de Piro
vti* t»? SacrofenAa Synodus generalis, auditis, iw,
promoturis difti Cbacilii, per ledis ApaftoNcn proi,4, ir«;»r« Super quibus omnibus ft fingulis prettifis a-1 Btonotarioa, ac notarios, it bribes Ccntiiil. Pr·άί*»
pebNcMi», decretis ft ordinatis, doori- lentibus ibidem revergndifimis patribus S. R.E.
nus Ardecinus advocatus prariatus , infligasutbos Cardinalibus, exceptis ab elldem dominis Angelo
·**.
eum maglftris Henrico de Hro ft Joanne de Scrl- Epitropo Prnncftino , Laudenfi .Placentino, ft Fkv
banis promotoribus ft procuratoribus prxdiftis , a rentinoCardiMlibus, illuAeiffimoramque prlatipum
dominis protoootarlls, ft diA· Synodi ft prxien. Romanorum , ft Ungar lar. ac Croatia , Dalmatia,
Γ
tie caufa notariis atqo· feribis fim fieri & confie) Francorum , Anglic , Navarra,Cypri, Neapolita­
«.i.
unum vel plura a publicum feu publica, inftrumen- norum , Arragooia , Norrveglm , Datis, Sveclc .
tum feu inflrumenta, ft tot quot funt neceffaria ft Polonie regum Ambaxiatoribus , cetcrarumqna
& opportuna . Pnefentibus ibidem reverendiffimis prindpum, pedatorum, univarfitatum fittdiornm
in Chrifto genibus ft dominis , dominis S. R. E. nnncHs ft procuratoribus In oatneso copiofo, te­
Cardinalibos ; Patriarchis ft Epifcopis!, illuflraque ftibus ad pramifla vocatis.
principe ft domino Ft id er Iro BurgravioNurenberDie Jovis , vigtfimafecMda fepradiAI osenfis
genfi t necnon regum, ducum , prindpum, Prasla­ Aprilis, domini commiffarii prxfati Conflanti· in
torum , communitatum , unlverfiratum flodiorum Ecclefis major i in foro feffionb felito, boc· tertia­
Ambaxiatoribus, aliifque Chrifti fidelibus in mul­ rem velqrofi, conflituti, de communi eorum contitudine copiofa,
fenfa onus çpmmiflronis ipfis faAs per facrofanCAaan Synodum prafatasn acceptantes pro obfervaEx CilhSittt BerttrMtet,
m/r. iutbet
clone rermirorum in boJefaaU caufa neceffarioCtrtM»ku,
rum, ft eorum jerifiHAione exateenda, relationi
focum lefironis, ft boram tertiarem immediate
fupradiAam deputaverunt ft eflignmreruht . Qui
Cajrjrrjati· »ra*ra/n , p*X /rJEaeew XXXtI. ix
gxa dedetur audirai/a itutieitiulir^bai
quidem dcpotatione fie faâa, comparait coram do­
Htju CHtt.
minis judicibus ftcomiffaritopralatis, adhuc prove
ubi inpra ad fa'· redd«edum pro tribunali fedenΝηο , ft indxüîone fimiliter , quibus fupra ,, tibus , magifier Hernicus da Pfro promoter ft
die vero fabbati tertia menfis Aprilis (upra- procurator praUIAns, nomfoe procuratorio quo fu, foco, ft hora fupradiAis fuit tenta ft folem­ 5 a, diAa commiftfooem domitis rommlflâriis fa­
im In bac caufa repetiit ft repeodaxit; ft niniter celebrata generali' congregatio; ubi fuit da­
ta ft eoncefli· par faaum generale Concilium au­ hilominusdiâom Retrum de Luna BenediAutn XIII.
dientia Ambaxiatoribus illuftriflimi principis Regis> fic in lea obadlnntia nuncupatum citari mandari,
CaftellK ft Legionis in Ecclefia Conftantienfi , ft: ad recipiendum ft dari videndum nonnullas pofiin loro feflionismane, hors tertiarum, vel quafi j ft tiones ft articulos in hujuimodi caufa per audieniolemnïtatibus divinorum, propter adhefionem ,, tiam litterarum comradiftarum
..
curis Romans,
quam fecerunt adhuc Petro de Luna , omiiTis.ConcilioDnecnon in valvis Ecdefiae majoris CoaAanfienfisprKpet fuos pirlatos & fuppofita in modum generalis diâa; per dominas commilfatics prafiaros; necnon
congregat ionis convocato & coadunato, de voluntate omnes alios
*' fua
'
communiter vel divifim
"
intrnaffe
~
iofius Synodi genera! Ls, reverendi patres ft venera­ putantes, debita cum loftantiam populavit. Quam
biles viridemini DidacusConchenfis, ft JaannesPla­ Îuidom citationem domini commiftarii prcdiAi di­
centinus Epifcopi, Ferdinand us Petri de Yala, Mar­
to magiftro Henrico de Piro promotori ft procu­
tinos Ferdiuandi de Corduba, Ferdinand» Martin· ratori inflanti ft petenti decreverunt, atque ennCanonicus Palatinus, Joann·*Ferdinandi de Rupe* ceAerunt ; eamque prout petita oxftitit, ad diem
,m(j. zv-forti , legum Doâores , Petrus Ferdinand· de Ia fabbati proxime futurum ,qua eofoemdominm Com»'■/· t·- Guardia Archidiaconusde Grado λ in Ecclefia Ove- initiailosvei majorem part··· eotnm Conflantiç iuEc■***-*
tenfi , frater Ludoyicus in facra pagina profeflor , clefia majori 1« foco ieflionis felito ad hoc deputa*
Ambaxiatores prxfati domini Regis Caftellje, «fren­ romane hora tertiarum ad jura reddendum pre tri­
derent ambonetn , fuper quo acnbaxiatas, ft siis bunali fodere contigerit, per audientiam publicam
publication·· fieri folent. Er antequam procefliffent litterarum contradideram curi· Roman· i necnon
adaliquemaâum, produxerunt duas litterascreden- in valvis feu portisdiAc majoris Ecclefie perem­
tiaa Rogis ft regiax Caftellx ft Legionis ■ Quibus Ul­ ptorie fieri voluerunt , atque mandarunt ; vulon. . credentialibus
_
toris
per venerabilem vimmdominum tefqne ft decormntes quod citationibus in valvis
Petrum daLamburga ,de tnandatoGxKilii leAls, prç- E in hujuimodi catia exfequendis reverendiflimi palibati domini Ambaxiatores per organum reverendi tris & domini, domini Guilfelmi tituli feaAiMarpotr is dominiDidaci EpiiropiConchenfis, expofuerunt ci , Cardinalia , & egregii viri domini Michaelis
ambaxiatam eorum per unum fer mone m publicum, de Navdra utriufque jorla Doftoria figillis it slip
reeommendanttsConcilium de diligentia ft continua­ citationes per audientiam prmdiâam exfirquaud·,
tione Concilii. Deinde recommandantes dominum (ignaro reverendi petria damini Jacabi elofti PvnRegam Cafloll·, ft ejus mitrem, ad honorem ft nenfis, dift· amUentim aediroris ft llcentiati , ft
debitum flatum Concilii, offerentes fe, ft eorum In bac cauia com aliis inis collegis Oammiflaril ,
regna Concilio prxlibsto; promittentes infuper eo­ figillemu Ac muniantur, ad majorent robori* fir­
rum producere mandata .dummodo advenerit temnes mitatem.
•orumhuic Concilio uniendi. Oblationibus, ft 1erDic fabbati vigeGjnanarta fupradiAi menfis Α­
nsonefaâia, revcrcndiflltnus in Chrifto pater ft do­ ντί Ii», dlfcretus vir Jacobos Dtnooo , Sedis Apdftorr IMS, ^omi rosJoannes Epifeopus OflienCs. ft Vi- licccurlbr, retulit nobig prxfentis rati· notariis
cecancelteriusRonianxcuriat, demandato Condii) atque feritis predIAU . Conflanti· in majori Ec­
refpondebat ad axptiha atque propofita diûorum clefia, in loro feibonis folito, patie ante horam ten.
dominorum Ambaxlatorum , concludendo > Conci- tiaru mfc u hora frpti nta horologii ante maridlem, fa

Δ

»·7Τ

'νΛ."ί·

CONSTANTIENSE.

"·“,«·»··

loyt

do Ipibrem eeanmMtaiornm maMato taper hoc fihi .Ale, ut prafatu* eft, nullumque Ibi eomperuiifc» “7"”“·

■< affer·*, faâo, A ad fupradidi magiftri Henri- nec refpondiffe pro prefencibus adui, A termino
fatisfaciendo. Qpo Mlo, magifter Hdnricns de Piro CHRISII
d« mane infra Miffatem fiaiemula, quamdam cita- premotor didos citato· no* comparantes iterum
1417‘
' *------ , figiUUqae reverendif- contumaces reputari petiit, A in eorum contuma­
ctaaem In papyre fcripeam
fimi petris domini Gdtilelmi tituli ianâi Marci Car­ ciam annanlas pofitiones A articulos faAorealiter
dinalis, * egredi vlrl domini Mkbaelis de Navere A inferIp<is iufraferipti tenoris obtulit, Aprodu.
pmdMborum figillata*, valvis Ecclefi* majori· Con. xk. Et nihllominas eofilem pofitiones A articu­
ftanclenfis afitxiffe: eamque ibidem debite, ut mo­ los ac capitula ad probandam per partem eofdem
ri· eft, iule· cxlecutnm, prout A quemadmodum producentem in curia A extra admitti per domi­
idem curta ab elide* dominis rommiffarils dixit nos judfees A rommiffarios predidos debita cum
inflantia poftnlavk. Et tunc domini commiffarii
fe fupurius habuiffe A recepiffa In mandatis.·
didos citato· non coaoparentes, neque huAdveniente vero hora tertiarem, live horologii prefati
pre
feptima, pro hora aodleetisaprmfeMiacaeli* depu. jafiTmodl
___ ____
diei termino
______ In
___
aliquo
, . latisfacere
________ curan____
tau, comparait
iparuit in judicio cora* dominis
domini· commlf- tea
te·, licet diutius futfeienter expedito*
expedites , reputa.
reputaUriis pretatia
itatis Confiant!·
Conftanti· In
in Ecclefia majori
majori, A loro
ta» verant
yeJUBt ,» prout erant
<ra?*4, quoad atam
•^um A
* terminum huCefionis fidito ad hoc IperiaUtet deputato prmdiâo, Jufaodi exigent* juftitIa, contumaces .· A^ in eoâdjura reddendum pro tribanali fodentibusTmatifter Brain contumaciam fupradiâos pofitiones A articu.
Henricus
promoter A procurator prmd___
nrsadlaus,
H
e uricus de Piro promoror
, los ad probandum In civitate Conftantienfi , vel
■omine quo fupra procuratorio ; A quaida* cita­ alibi, ubi facrnm generale Concilium fuerit, io
tiones, unam audienti* pergamaoi a didis dominis quantum fint de jure admiSbiles, admittenHosdujudicibus commiffaslls emanata* , de eoramque iterunt it admileruet.
Qua quidem admlftiooe fic, « prefertur, faâa,
voluntate A mandato In audientia publice litte­
rarum rontradiftaram Roman* curi* pofitam, le­ magi Λer Henricus de Piro nromotor Λ procurator
dam , A ab Intra fignaum , figllioqoe a tergo , prediAus adbuc ibldemprelens, A judicialiter comut moris eft, figlilatam, aliafoae inibi debite rx- parens, eofikm cltatM ulterias citari mandari ad
feeuiam: Aliam vero pepyrl icbedela* In valvis videndam it audiendum produci telles fuper didis
majoris Ecclefi* Cooftantienfis, ut moris eft, de­ articulis fupra admifis, A alia probationis genera
,
bit* ex 1er utIoni demandatam faâo realiter A in Cduci
____ videndum, ac ad dandum interrogatoria
_
ta A fecundum <,
' fappradidi
■·“·
* telles ■produfcriptis infraferiprocum tenorumr*pr*fentavit,ci- juxta
que
catorumque Ia
in eiscontentorumonncomparentin*
eisrontentornmnnnromparentinm, ctndi
cendi interrogari it
A examinari voluerint, per au.
supofitiones it
A articulos dari *
A recipi d
dientiam
publicam litterarum contradideram Re­
neque aliquas petitioner
lent ia m public
videre curantium .contumaciamaccufavir: Ipiofque man* curie, ac ad valvas majoris Ecclefi* Con.
contumaces reputari, A in eoram contumaciam ftant ienfis ad certum peremptorium terminum cornpro validor i procefiu , A ex abundanti eofilem vo-C petentem per dominos judices A commiflarios pre­
cari ad valvae Ecclefi*, A pro lltaum vocatione fatos, debita cum infiancia pofiufavit. Quam qui.
aliquos de commlfiarils fuptadidis deputari perdo- dem citationem domini commiffarii prefati d»Ao
' pe «fatos
'
"
minos judices A com ml"
Iftrio·
debita
cum tnagiftro Henrico de Piro procurator! A promotofi
■ Kt:< lallantia poftnlavit. e Et tunc domini commiffarii inflanti A petenti decreverunt A cnncefferunt i
*****
prrfatl valentes rite A legitime, ac valide proce- eamque ad produci, recipi A jurare videndum te­
dere, ad fepradiâi aaagiftri Hear ici de Piro promo- lles ad diem Lun* proxime futurum, quaeofdem
teris inftantiam venerabiles A drcnmfpeâoa viro· dominos commiffarlod Confiant i* in Ecclefia majo­
dominos Henrlcum Flecbel, A petram Nardi de­ ri hora tettiarum ad jura In loco follto pro tribu,
cretorum DoAores facti palatii Apoftoiici cauftram nali federe contigerit, ac etiam ad dicendum A
auditores collega· fuo· ad vocandum fupradiâos ci­ excipiendum In A contra diâos telles, A eorum
tato· ad valvas dlâ· majoris Ecclefia una cum diAa ad eamdem diem; necnon dandam interro­
magiftro Henrico de Piro promotore A nobis no- gatoria ad diem Lun* A fequentem immediate
b mc u*. tarfis fupradlâis, A di iere to viro i Ymbaldo Alo pradidas, ac pio aliis teftibus in pofterumprodu­
*·'·. mi» Sedis Apofidicc curtae prelentl,deputaverunt A cendum A Inducendum ad receptionem A aliam
immediate fequentem diea, per audientiam publicam
,w<·
aligneront.
contradldarum
Romane
ad
Qui quidem domini Henricus Flecbel, A Petrus litterarum
-------------------------.. curi*
--------- , A __
Nardi f»cri palatii auditores A Commiffarii unaD *«<▼·« majoris Ecclefi· fnpradidas peremptorie fie.
cum diAo magiftro Henrico dePlropromotore.no- ri votuerunt
votaerant it
A mandarunt, decreverunt , ordinabifque did* prafentis caufa notarii· A feribis , runt, dt aSgiurunr.
ac Ymbaldo curtae pradidis, at valvas didlc ma­
joris Ecclefi* Cenftantienfis accefferaot j di&ofqoe Traare/ wra iMaraa» citetitaun· , fcktdultrum,
citatos per organum didi Ymbaidl rarioris alta A
Mt»»9
(pi ar<ira/«rui· vada /apra
intelligiblll voce trina vice r vocaverunt fub his
v
jfr maurie,/agaaerar, <r /ear fx/r/.·
„ verbis In effedu : Eft hic Petrus de Luna Bene„ didus Xlll. in fua obedientia nuncupatus , vel "KyfAnAnt reverendlfliml In Chrittapatres&do·
» aliquis pro eo» Comparcat coram dominis com- 1VJI mini, domini judices it commiffarii
per
„ mlfiariis Synodi Connantienfis, ad recipiendam facrodanAum generale Cenftantienfe Concilium ad
„ articulo· A capitula ad inftantiam ipfius Synodi infraferipta fpecialiter deputati, in audientia pu­
„ producendos A producenda, eos A ea fibi expo- blic· litterarum contradiâarum Roman* curi* ci­
„ ni videndum in eaufa A caufis motis contra eos tari , A citant dominum Petrum de Luna Benedi.
H per didam Synodum. Qua Ionidem vocatione fic dum XIII. In fua obedientia nuncupatum, ornneitrina vice faâa, diâi domini Henricus F1echel,A que alios & fingulM fua intereffe putantes , qua.
Petrus-Nardi comiffarii, A Henricus de Pito pro- tenus
..i... die fabbati ρτν*ιπ>·
proxime rurar·
futura ,, nor·
hora lepcima
Cepcima
notor, Aiper premiftb vocatione A non refpon- E m*>e
in Ecclefia Conftantienfi, in loco
— compareant r,
J
fiene a nobis notariis prafentis caaf*, atque feri- feffionis,
' " *
quo eofilem , vel majorem partem ex
bis prsdiâis, fibitmpm vel plora, poblicum vel ipfis dominis judicibus pro tribunali Cedere conti­
public* fieri petierunt inftramenrem Ainflrumen- gerit ; ad videndum dari , it fibi exponi articulos,
ta. Preientibus ibidem boneftirlnagiftrisStephano five capfcula, fuper quibus in caufa A caufis hujuf­
Plfoni facri palatii Apoftoiici caularum notario,A modi inquifitioaiscontra eumdem dominum Petrum
Henrico Hncvatel litterarum lacr* penitenriari* BeuudKum nuncupatum, idem facrum Concilium
precurstore, aliitae notabilibus viris, teftibusad
premiffa vocatis tacialiter A rogatis.
His namque Miis, prafiuldeminiHenricusFle- AUoquin ia caufa it caufis hujtffmodl ad ulteriora
chel A Petras Nardi, iaeri peiatli Apoftoiici caufu- procedetur. diâorum citaterum abfentia , ta eoa.
ru* auditores, A commiffarii, ad dominos judl- tumacia In aiinuo Me obftante.
c·* A rommiffarios revertentes A reverfi, una cum
Datum Conflanti*, XXII. die menfis A prills ,
aliis fepradi&s, ipfe magrftet Henricus Flecbel no. anno a N<tivjtatc Domini MCCCCXHL indidiomiae fuo A laomlne college referebat hujofmodl M decima.
vocationem per organum rartais fupradsdJ AcM
Ctatil, CaaerS. Tom. XXVU.
Citi

««“TI «t de Piro promoto»h A procuratoris loftaatiam beri
♦'*

CONCILIUM

k>7»

Citatu ia valvii ti vtfraineeaiai
attirait! .

AWNo
CHRISTI

A

SIOtSMUNDUt

ΙΟΪΟ

tie Clementia Vlk fie in fua obedientia nuncupa- ————
ti, U hano VI. Λ Benifacm IX. Ac Innoce nt io Vil.
dt Gregork» XII. in iua obedientia nuncupatis per CHRIST!
diâa tempora iucceflrve, dt ab alia part· conte». *****
dentibus In papatu : quibus armis EcclefiaDeifue'
rat de crat per diAum ichiima, feu didam Kiffuram Ecclefix afflifta , dt plurimum fatigata, ipfo
domino Petro de Luna icienre Λ vidente-: ex quo
difium ichiima cenfetur inveteratum, feu inveterata diviGo Ecclefix, dc (ciflwra . Et hxc notoria

”TO» lodices dt comtniflarii per lacrofandami
generalem Synodum Conftantienfem ad inhaferipta fpecialiter deputati, peremptorie in valvis;
Ecclefix majoris Conftantienfis citari mandamus ,,
dc tenore preféntium citamus, dominum Petrumi
de Luna Benedidus Χ1Π. in fua obedientia nuncu|*atum, omnefque alios dt fingulos fua conjundimI
vel divifim intereffe putantes, quatenus die fab-• iunt atque vera.
bati proxime futura, qua nos, vel majorem par­
tem ex nObis in Ecclefia Conftantienfi prxdiâalni
mtiij
fchifma telli .
loco feflionis public·, man· hora feptima ante me­
ridiem ad jura reddendum pro tribunali federe con­
i. Item, quod prxfatis temporibus inter Reges
tigerit, compareant in judicio legitime coram ηβ- & principes, prxlatos, doAoret , dt alios ia pie nt.s ad videndum dari, dc fibi expoqi articulos, fi- tet, etiam in ft
___
_________
udi is _generalibus
dt_________
in curiisconve capitula, fuper quibus in cauia dc*caufiscontra Btendentium de papatu fxpe trattatum dt cooluleuindem dominum- Petrum de Luna Benedidum tum.-fuir, quibus utodis polfit tolli illud fchifma
XllL nuncupatum diAa fanda Synodus procedere peftiferutn , feu Ecclefix fciftura : dc multi per diintendit, dc procedit. Alioquin in caufa dt caufis veribs Reges dt principes, prelatos dc doAores,
hujufmodi ulterius prout juftum fuerit , procede­ labores adhibiti, nullaque via plene ledativa fchitur, diâorum cimorum abientia, feu contumacia fmatis humano ingenio potuit a longis temporibus
in aliquo non obftante. Hanc vero noftram cita­ citra, nec poft inveniri de prurienti, per quam
tionem valvis feu portis dide Ecclefix duximus poftit tolli ichifma hujufmodi, dc Ecdefia Dei uni.
affigendam, qux prefentem noftram citationem fuo ri, nifi via ceflionis mutur, omniumque conten.
quafi fonoro oreconio , dt patulo judicio publica­ dentiam de papatu, obftani bus ditfi ultatibusplu­
bunt; in quibus noftram citationem modo premiffo ribus in faâo dc in jure confiftentibus , imminet»,
decernimus publicandam; ne prxnominati ficcita­ tibus in aliis viis, atque diverfitate dc divifione
ti de prxmilfis aliquam ignorantiam prstendere regnorum dc provinciarum in maximas partes. Et
valeant, feu etiam quomolibet allegare ; Cum non hoc eft verum dc notorium.
fit verifimile apud fic citatos remanere incogni­
tum, quod tam patenter, & notorieexftitit pubji- Ceadefitr' H8tram, ftii rentraieut it papatait ,
r;tum. In cujus rei teftimonium prxfentem cita­
jttrt ttatatar ceitre.
tionis icbedulam exinde fieri fecimus , Agiliorum- C'
que reverendiflimi in Chrifto patris & domini, do­
j. Item, quod adiAis temporibus fuit deliberamini Galllelmi tituli ianAi Marci S.R. E. Cardina- tum, viium, dc judicatum , dt conclufcm per di­
lis ,dc egregii ucrlufque jurisdoAorisdomini Michae- ttos dodores, dt in Audi is general.bus, prxfertim
.j, de Navtis fecimus impreflionibus communiri . Parifienfi, Bononlenfi, dt aliis, quod attentis dif­
Datum Conftantix, die vigefima fecunda menfis ficultatibus pixdiAis, dc divifione, ac fciffura EcAprilis, anno c Nativitate Domini mcccxvii. in- defix in m&ximas partes, quod du*us dominus
didione decima , Apoftolica Sede vacante . Per Petrus dc Luna, Benedidus, ut prxfertur, nun­
quemcumque cudor em .
<■
cupatus, altero cedente, immo omnes contenden­
Gumbertus Fabri notarius.
tes de papatu, pro unione Ecclefix, dt tollendo
Gmardi notarius.
tam periculofo, quam fcandalofo fchifmate , cedere
fuo papatui jure divino dt humano tenebantur ,
^Irticali'cintra Tttram it Lutte BcaeiiBam XllL <Qu· conclufio exftitit approbata, dc maxime per
i» /aa tbciualia aaacapatam. inotabiliores dt famofiores doAores dt theologos , dt
juriftas,
in Ecclefia Dei pro tempore exfiilcntes.
i
multiplices, continuafque■ querelas , dt
Qmi t>ia ftJftaL tfi factiter.
piandus lamentabiles fande fidelium matrit
Lrrlefiç , lui faftidium fcandalofum, fciffuramqueD
peltiferam jam odo pçne luflris inenarrabilibus
4. Item, quod attentis difficultatibus prcdiAisin
gemit ibus deplorantis ; ad validum, vehementem- fato dc in jure , ac divifione regnorum dt provin­
in divertas obedientia*, diuturnitate RhiL
que clamorem populi Chriftianl, magiftii Joannes ciarum
<
de Scribanis, À Henricu* de Piro, ad proiecutio- matis, feu fciffur· Ecclefi· , fuitvifum , delibera­
nem caulç inquifitionis centra Petrum de Luna Be- tum dt conclufum ante annos novem, autdecem,
nedidum XllL in fua obedientia nuncupjtum'per etiam per contendentes dc papatu, dt fuosCardi­
fandam generalem Conftantienfem Synodum, mi- nales ot curias , necnon in Audits general ibus, ac
niftri, dt proiecotoret prçfati deputat), dicuntdt per plure* congregationes prrlatorum dtdoAeium,
proponunt, dt probe re intendunt, quatenus proba­ comprobantibus etiam regibus dc principibus, Ct
tione opus eft, contra diAum Petrum de Luna per majorem partem deri dt populi Chrifliani,
Benedidum XIlI. in iua obedientia nuncupatum, quod via ceflionis mutua omnium contendentium
omnes dt fingulos articulos infraferiptos, quos dant de papatu, erat dt eft facilior, brevior, utilior,
dc otftrunt coram eadem fanda Synodo, vel depu­ dc maxime paci fleat i va confeientiamm Chrifti fitatis ah illa in cauia inquifitionis, ad quam idem delium ; immo nulla alia reperta, dt qu· poffet
Benedidus, ficut prxfertur , nuncupatus, coram habere exfecutiooem ad tollendum plene fehifma
eadem fanda Synodo citatus exftitit; quosarticu- prxdiAum, dc Dei Ecclefiam uniendum, nifi mu'ulaEtu* ceflionis prxJiâr; dc hoc fuit, dceft verum,
atque notorium.
teftantur autem de probando eatolum, qu· ad fi­
nes intentos fuficiant, dt probatione egebunt, ad
jQuad Tatra/ taffttt legatee ί· reg·· F re tri*
probationem fuperfluam ie aullatenuadftringent·*.
v/x·» régirait atfrttarit.
Vk

AD

De ttmptre g»· iarreit fchifma.

t. Inprimh dicunt, proponunt, dt probare inten­
dunt, ut fupra, quod prefens fchifma peftiferum,
feu fciffura Ecclefix jam duravit triginta oAo an­
nis; dc amplius, de quibus annis dominus Petrus
ae Luna pro Papa fe ge Tit viginti duobus annis ul­
timis, vocatus In fua obedientia BenediAus XllL
dc ance luam affumpdonem jam fexdecim annis
«uraverat, ipfo exfiftente Cardinali in obbedien-

5. Item, quod idem BenediAus fic, ut prefer,
tur, nuncupatu*, exfiftens Cardinatis in obedi en.
tia Clementis VII. fic in fua obedientia nuncupa­
ti, circa annum Domini Mcccxci. per eumdem do­
minum Clementem fic vocatum fuit miffus legatus , ieu nuncius , ut ita dicatur, Apoftolkus ad
fereniflsmum Regem regni Francix, in qua lega­
tione, feu nunciatione fletit feie triennio in ci­
vitate Parifienfi, dc aliis locis didi regni : quo tem­
pore durant, cum fepecoram cotraAaietur devia
unio-

•oSt

’“/Si:

CONSTANT1ENSE.

··<>■·«»«»»’

iQs,

ΜΜΛ unionis Ecclefiar.pnr Ipfam, ft plures principes Ά nccrxcrv. de menfa Septembris ejufdem anni, in — —__
CHRITII pr*l***N, ft domros» ftfaptentes, Ipfe viam mu* dido palatio Avenfoni, in eorum Romanum Pan- ANNo
tu* ceffionis contendentium de papatu otaries fan* tificem elegerunt. Et fit fait, ft eft verum, pu-CHR. isti
davit ft approbavit.* dixitque quod nulla crar alia blicum ft notor ium.
ui?.
via, per quam poffet uniri. Ecclefia Dei, ft Mil»- Item , fupradidus Petrus de Luna paulo poft
feu telii, nifi illa. Bthoc fait, ft eft verum, hujufmodi efodioaem, fient prefer cur, fidam lodtquu notorium,
~
*--------r fupra
----------'
'fpecificatis,
'
co &
menfe
proxime
inprefenth didorum fuorum Cardinalium in palatio papa11
Avenicnfi
hujufmodi
per
ipfam.
folemne
pr«. '
De /mm Tttri, fgtJ vimn
tninil.
flitum juramentum fecundum formam & tenorem
d. Item, qood ex fune tanta didi domini Petri ichedula untefcript* folemniter renovavit, realide Loha vocati, atprsfertur , Banedtdi XIII. fa- ter jurando iterum .ft approbavit; ficque, atprsma Invaluit,, qualiter bonum unionis dirigeret , dicitur
dicitor , fait, ft eft'
eft‘ verum , publicum ft notanota­
viam cvttonisintrepide laudaret, hanequeconflati- rium, atque de ipfis fuit, ft eft publica vox d
ti animo perfaadetvt, adeo quod multorum meo- fama.
.
- didas _Petrus de
. -Luna
___ effet
to. Item, quod
coronatus, extunc
tibus. Irrepfit,
fi
Pu­
quad poftquam
poftqaacn fuit
fuitcoronarus,
pe, certe quod voce pri’•dicabat, opere adimple- !■ ante Petrus de Luna antedidus iri tantum cefset. Et fic fuit, ft eft verum.
~ ~
B Ifamis viam refugit ft abhorrebat, quod i plerum- a *r.
que ex dominis fais Cardinalibus ceifionis viam'/}·<.
4?» /uraMem· /ede faraar/M; p^f vdfasu*
perfaadentibus graves injurias intulit, ft terrores;
CAapncfa.
adeo quod aliqui eorum metu jufto fugerunt, ali­
qui in fais libratis feu domibus manentes, pala­
p. Item, quod Ipfo reverfus de difta legatloae, tium vifitare non aufi fuerant ! Quodque ipfe Pe­
ft poll obitum didi Clementis, ficut prefertur, trus de Luna quoslibet viam ceifionis perfuadentes
nuncupati, cum id civitate Avenionenfi in pala­ pro integranda Ecclefia, odio habuit, ft fuos Ini;
tio Apoftolico, anno Domini miileGmocrecentefi· miros reputavit, & perfecutus eft palam ft publi­
mo uonageGmoquarto, in meulq Septembris, Car­ ce: ficque , ut predicitu'r , fuit ft eft didum ,
dinales illius obedient»* effentpro eledione lutu­ tentam, creditum ft reputatum , dicttnrque , ft
ri pape in conclavi congregati ; ipfePetrus de Lu­ tenetur, creditur ft reputatur, atque fait, ft eft
su tunc Cardinalis, ceterique Cardiualcsomnes ft vtrucr, publicum ft notorium .
Cnguli, qui erant numero viglntldeo, juravit,ft
it.Item, quodfereniflimusprinceps domiausCa(araverunt folemniter cadis focrofondis evaagtills ,r rolus Frsn.orum Rex, anno Domini mcccxcvi 1. vel
fe, ft illum'quemlibet ex illis in Papam l
eII‘' circa illum annum, credens
_______fupradidum
r_________________
dominum
genJum , fi quem ex eis eligere contigerit, pro- Petrum de Luna Benediftutn, utprefertur, nomiiequi unionem Ecclefi*. etiam per fiam ceflfooisCBatum ad hujufmodi ceifionis viam inclinare, ft ut
de papatu: ft alias juravit ft promifit, ft jura- ob reverentiam ilfaflrfam principum nuntiorum,
verunt ft promifrrunt illico coram ipfis omnibus ft alios ob didam viam ctffionisampleftend* mapublice ft notorie fecundem formam ft tenorem gis adhuc Inclinaretur, ilfaftres
" “
~
Principes,
‘ ’
domi­
cujuidam icriptur·: cujus tenor fequitur, ft eft nos Blturia, Burgundi* , & Aureliancnfium du­
talis:
ces, pfarefque prahtos, milites nobiles ft doAa„ e Nos autem ft fingull S. R. E- Cardinatas rer ad IpfamPetramde Luna in Avenione rtfiden­
„ coogreptl pro eirdtone fatura in conclavi,an- tem , deftinavit palam, publice, ft nojorie.
„ te altare, inquo Miffacommunis celebraricon13. Item, quod antedidi domini duces, & alii
,,-faevit, pro Del (ervltio, unitatemEcclefi* fa* Ambaxlatores folemnes pro parte didi domini Re­
„ faod*, ft falote animarum fidelium omnium, gis Franci*, ut pritfertnr deftinati, dt ejus no.
M promittimus ft juramus ad fanda Dal evangel ia mino, anne ft loco proxime didis, prafato domino
„ per nos corporaliter tada, qnod abfqne fraude, Petro de Luna humiliter ft devote flexis genibus,
„ dolo, ft machinatione quibufcumqiM. ad unionem ft proni in terram, poftfincerasft debitas recotn», Ecclefi» ft finem imponendum ichiimati , proh mendationes cum magna devotione fapplicaverunc
uunc ia EcdeGa
Ecclefia vigenti, quantam
quantum innoin no­ quatrnus
------------- ---:r vifecra
„ dolor! nunc
per
vifccra mifericorffi*
mlfetlcon_._ Domini noflrl
Ms erit, laborabimus fidqUter ft diligenter , & Jefu Chrifti dignaretur Ecclefi*
fa
~
fanda
Del, ft
„ per no· quantum ad nos pertinet, feu etiarnD ejuidem
riis,, _
& ___________
calamitatibusJ, ft erumnis
.. ___ mile
______
„ pertinebit: & dabimus pariori noftro. & gregis compati ft mifereri, atque viam ceflionisofferre ,
„ Dominici, ac vicario Chrifti dominonoftro fatu- cafu quo alius contendens cum code papatu fimi­
„ ro, qui erit pro tempore, auxilium, ronfilfam, liter cederet, ft exinde unicus Chrifti vicariusat„ ft favorem, àee ad impediendum, vel differen- famerctur. Et fic fuit, ft eft verum, publicum
M dum pr»miffa dabimus confilium, vel favorem ft notorium.
„ dircde , vel indirefte , publice , vel occulte .
if. Item, quod omnes reverendiflimi inChrifto
», Omnia ifta ft fingula & alfas etiam ultra pr«- patres ft domini, qui illum eleetrarft in papam.
„ miffa omnes vias utiles ft accommodas ad «aci- Cardinales pr*ter unum, vel iaftem eorum major
M litat·» Ecclefi*, ft unionem prndiftam efal- pars, tempore proxime dido, tantorum principum,
„ dem , famt, veraciter, * fine machinatione, nobilium, prolatorum ft doftorum devotione com­
», feu excufatioee , vel dilatione quacumque fer- pendi , eidem domino Petro de Luna feriofe, ft
., rabit ft procurabit quilibet noftre», etiamfi reverenter expofaerunt, quod Ipiis ft eorum cui­
», affumprus fuerit in Apeftolatnm, etiam nfqun libet pro Ecclefia fanda Dei expedire videbatur :
m ad ceffioaem Inclufive par Ipfam de papatu fa- utipfe dominus Petrus de Luna Bencdl tus nuncu pa­
,, ciendam li
G dominis Cardinalibus
Cardlnalibu qui nunc fant, tus ceflfonem ft renuntiationem fui papatui offerret,
de...iis _______
qui fantnunc
unionem Ecclefi*,profequeretur
„ vel erunt In
1 futurum
___
_____,vel
. _ft
_ ________________
___________ , , per viam
____ cel...
» majori parti eorumdem in boc bono EgtlcGsftEfionis. cafu ft fab conditione, quibus coothndens
„ unitate predid* videatur expedire.
anttdidus 'fuo papatui, quem hinc inde contendentes prartendebant, fimiliter cedere, & renun­
Dt /qtrtt CkMtth
Tttri ü Lh- tiare vJIet. Et fic iuit, ft eft verum, publicum
»» , 4i8i 9»»tiAi.
ft notorium.
14. Item, qnod antedidus dominus Petrusdc Lu­
I. Item, qeod'fapradifto quondam domino Cle­ na fapplicationibus, precibus ft requifitionibus promente VIL In fua obedi ent i < nuncupato, divina xipte didis obauditis, ft penitus fpreti·, Hias exdifpofittooe fabheo de medio, reverendiflimi Pa­ prefle verbis ft fadis e aide t» temere in grave
tres domini Cardinatae illius ebedlemi» in dido damnum ft Ecclefi* Dei fcandalum rvcufavit &
conclavi confiderationis intuitum ad perfaafiones, contradixit, per jurium incurrendo. S>cque , uc
uftertioaes, praedicationem ft affedIonem, ialtem
«dicitur, fait, ft eft eorum ft notorium, ραdidi mu bum didi domini Petri de Luna tunc Car­
icum
mamfaftum ; atque de piBiniflis fuit,
dinalis, ad unionem fande matris Ecclefia , infi­
ft eft publica voce ft fama.
g,
xerunt ; ipiumqoe hac ronfideratioæ, ut vel per
1$. Item, quod communis opinio , rumor indu­
viam cqjSenis Ichilma tolleret , anno Domini bius , reputatio, & publica vox . ft fama . fait ,

/♦·». (

C

ftcfi,

ÏOSJ

JOAMNII
r. xxiii.

C O NC ILIUM

HeitMVMBUS

ÏOI4

ANNO pratlati, nobiles atque DoAorea, loro ft tempore caliones principum ft Candinoli «m, atque decEva'
GHRISTI proxime diAis, psafatum demiMm Petro· de La- t ion es faAas per Oandlmdes ft recaAeienns prmdi■an
na etiam in vi· profi t i per ipfen in Mtedsdto Aas, noanqlll arineipes obedientia diAi domini
* 7'
conclavi, & extra, juramenti, poft varias de roras Patri videntea dnrklain, ft obfti nationem fusa ,
fuppiicMionas roquifiveront. ut profertur ; Qpod- & recuiâcioMs profequendl unionem Ecdefia per
qeara ipfe, ut praefertur, approba­
qub ipfe dominus Petras expreffe tam verbis , viaracoftonia.
—
quam (aAis viam cultionis cafu pradifto recufave. verat ft juraverat, proponerent, ft publice dice­
rent eide· dora Ino vorate BanediAo obodlemiam
rit ft contradixerit. Et fic fuit. ft eft verum.
><· Item, qvod pro miffs, orxnls ft finffulafoe- in fuit regnfa , ft dominiis fubtrahere , prout ft
runt ft funt vero , publice ft notoria , atque de fecerunt ut pradlcltue, detain 1 Cardinales fua ebe
eis ft eorum quolibet fuit ft eft publica vox , ft dientia cupientes ftdefidorantes unionem Ecdefia
fama.
providere . ne diAa IvbcraAlo fieret, eidem domi>7. hem, ponunt ft probare Intendunt promo­ m vocato Benedlfto prramiffa expofaerant', & ei­
tores antedifti , quod poft prnmiffa IlluftriCmi dem fuppliceveraac , quatenus pro bono unioni·
Pflf*'P«’ domini « Francorum Rex , eocoon An- vellet procuraro cooveattoeem cura alio coeten7..7Γ·.
glisr , ft Caftello Rages fperantes ia Deum, quod dante Cum eo de*i
* nepatu, ft cum eo unionem Ec-*· fcc r fupradiâusdominusPetrôs de Lada tantorum ptln.Bdefia etiam per vl'iara ceffionis mutua , aut alias
cipvtn urecibus etiam multiplicatis prompte pacem vlMaccommates
*
■ nullam viam excludendo: ft hoc
univerfsli Ecclefi· largiretur i eidem domino Pe- fe veHe facere figaifiraret Regi Francia, ft aliis
tre *
Ι’·η* d·1"-· I*' f·®· foloranes legatos, principibus, quibus expediens videretur.
ag. Item, quod aatedlAus domiausPetrus de Lu.
rpfumque rotari » exhortari, dt requiri fecerunt ,
quatenus Ecclefiam laaftam Dei rantla ftaIB>Aam mBenediftas, ut praefertur, nuncupatus, omnia,
ml feriis vellet coo Mari ft unire-: viameue mu­ fc fingula petita ft fupplicara pradiAa expreffe ft
tua ceffranis, ft renunclationls acceptaro « affer­ publice denegavit , dicens etiam de quorutpeumre , cum M faciliter fecere poterat, attento etiam que fubtra&lone non curare , etiamfi totut Mun­
quoded Wjuramento adftriAus tenebatur. Sicque, dus s fua obedientia fa fubtraherct. Sicque , ut
ut pradlcilur, fuit, ft eft diâam , tentum , ero- Sedicitur , fuit , ft eft io civitate Avenionenfi
ditum, A communitor reputatura , dleiturqne, ft
toto regno Fraada , ft alibi, ubi ipfius domi­
renetur , ft communitor reputetur i atqub Lit, ft ni Petri notitia habetur , communiter tentum ,
eft veram , publicum , ft notorie· , publica vou creditum ft reputatum, dlciturqpe, tenetur, cre­
ft Cima.
ditur ft reputatur, palam ft publice ; asque fuit,
■ I. Item , quod Idem dominos Pettus de Luna ft eft veram, publicum ft notorium .
14. --Item. , qu« ,praraiffb omnia ft fiagula fbe.
obftlMtus , ft induratus nullatenus fiefti potuit ,
-,
funt vers
vera, publica ft notoria, de eifque
& moven ■ quinimmo id fecere per exprenum ro- C.runt ft fent
omnibus,
ft lingulis fuit A eft publica vox ft fama.
cufavit ; tt, quod deterius eft , tempore proxime
>5. Itera , proponunt, ft probare intendunt prodido fuprodifUm ceffionis viam, quem toties in ju­
ramento approbavit , tt qua a Chrifti fidelibus , feculores ft mlni&rl prediAi . qnod dudutn anno
maxime principibus , ft prnlatis , ft viris doAI· Domini MCCCCl. in manie Martii, profatus Pe­
approbata fuit ; recufavlt expraffo, perjurium ln- tras do Luna, Benediâus, ut profertur, nuncupa­
cutrendo, quin Immo Illam fecit puHIce reproba­ tus , in palatio ApMlollco Avenionenfi ad inftanri , dicent fe credcro peccaro mortaliter, fi illam tiam fereniftni principis dotnlnl Carali Francorum
vram coffionis offerret , vei faceret . Sicque , w Regis, atqneclarm nsemorin domini Ludoriddu­
prxdicitur , fuit, dt eft tentu· , diAum , effer­ cts Aureilanenfu, llluftrit fratris ejoldem Rests,
tum, creditum dt reputatum , dicituique, afferi- qui ad eum Petra· diâum Benediâum pro Ape
tur, creditur ft reputatur, atque fuit, ft eft ve- tanc fe gerentem firas legatos, ft nuncios propter
rami,publicum dt notorium, publica vox ft fema. boc trammiieraot, promifit coram pluribus perfoip. Item, quod ferenifftmus principes VVencee·
laus tune Romanorara & Bohemias Rex» perineo --- ,—------- r~,--- ,
fol em nes letatos, quorum unus erat dominus tene vel ojeAo, Ipfe Putres pro Papa fe gerens ronun,
Epifeopus Camerocenfis , nunc vero S, R. E. Car- claret pepetul, ad finem quod eligeretur unus vedinalis in civitate Avenionenfi, & in
odam pu- Dras P*^*» ft vteariusjefu Chrifti; nlhilque feceblicc ronfiftorio, qvod tunc CuprodiAu» i siros de ro
" , vel procurare per quod unio Ecclefia valeat
Luna tenebat, requiri folemnitor dt inftantor fe­ retardari, vel via mutueceffmnis qugmolibet im­
cit, quatenusvlom fuprodiâq ceffionis ampleâere- pediri, ft renuntiavit omnibus protefiatlonibus per
tur, atque per fu· ceifionis modum Ecdefia faa- eura in contraria· faâis.
ad. hem , pMunt & probaro Intendunt , quod
âas Dei pacem reftltuetei , quemadmodum ad id
juramenti vinculo <e «dfirinxiffee , ft effet obliga­ poftraodum quondam dominus Boni faci us Papa IX.
tus . Et fic fuit, ft eft verum, publicum ft noto­ fic in fua obdientla nuncupatus dedura de amo
Domini MCCCJT. ft in mcnfe OAobris ejufeem
rium ·
urbe_____
Roma, ,
so. Item , quod fnpradlAus dominos Petrus de anni, ficut DomIm placuit, fuit In____
Luna per hujufmodi requifittonum multiplicatio, In
in qua tunc cua Ifua curia re fide bet, vitafunAus.
nem maeis «xftitlt
, diAlfqoe
exftitlt iMuratus
iadc
-■ Λ/,— ejufdem
.,_2-X Et
r‘ nc fuit,
r i*. ft
*" eft
*Λ veru·.
domlni Rc*sanotum Reais legatis bina vice, at>7· hem, qtsod reverendifljml in Chrifto patres
que ore proprio , loto dt tempore proxime fptch tt domini, domlni Cardinales tune Rom· , ftfub
fiestis relpondit , diâam ceffmnis viam nullatenus obdientlr diâi domi·
dorai· Boni fa
htciiii exfiftenté
exfiftentes poft
idelicet 4«
acceptare; eemque publice reprobari fecit ; fubjun- hoc , videlicet
de mm
MM Λ
ft menfe
rnenfe pruxlsne
proxl me diâis
gens, quod fi renuntiaret, ut praefertur, crederet dominum Col matum Cardinalem Bommienfcm in
f· peccare mortaliter. Sicque, ut prxdicitur, fuit, E fummum Romanum Pontificem elegeram.· qui deft eft v»rom , publicum & notorium , ac publica iode de menfe Novembris ·immediate
-··--- rfequenclsexftitit Rome coronatus, Λ laixxentius VII. a fibf
vox ft fama.
tr. Item, quod poft hujufmodi, dt multas repo- obcdlentibiu nuncupatus- Et ûc felt , & eft re­
sitas magnorum principum ft Praelatotum humiles turn , pq^Ucum tt notoriam .
>·. Item , quod diAus dominai Innocentius dura
ft devotas fuppiicationes , ac etiam requlfitioncs
(«riofas, & rveuiationes , ft destegationes verbo , Roma in conclavi exfUterut una cura aliis dora inii
Cardinalibus juravit , vovit & promifit , quod
A faâe a diâo domino Be utdiâo feA· , nonnulli
prine 1 nes eidem vocato BenediAo tunc obediences, fi in Romanum Ponti beem eligeretur, A domi mia
videntes per experientiam diAum dominum Pe­ Petrusde Lana , vel forfitM ejua fuccaffbr pro bo­
trum de Luna ambitione dominandi Cacatum , tt no pacis tt unioaia Ecclefia fuo, quem protende­
in propris Mime falutit difpendium unionem Ec- bat, papotai rennotlare vellet, peratus effet fimL
clefio fanA· Dei fugere, te , A rogna fus , tt liter juri , quod ipie Innocentiae par eleAfaw·
in
haberet , vel habituros effubditos ab obedientia diAi Petri de Luna fubtra- ad papatutn
. ,
- .papatu
,
' , cedere
i
- - . -Et *fic *fuit
t,, Λ
­
here difpofuarunt , ficut tt poftaa (ubtraxerunt > fei
eum effrâu
ft eft
eft va
varum/
publicum,
tc
notorium.
palam publice, tc notorie .
rum,
ft nexorium.
ap. Itum .

•s iwqrççw

io»j

nftSX’

CONSTANT1ENSE.

n··™™·

φ. ft··, quod bujnfaundi Inaneemïi votura AAHl tall fisberahqnri praftiiis vtl debitis
_**?**L prarolfiu· per to*··
ChrMtianitat··
,( etiam Hf Immunes, A plera alia continens, c-jus tenor le- ANNO
*-*
«,
j«i
CHAUT! nrj
mi
w i* ^7
y**. Petri AtJ·Lia
—* · . •atnot
tRwc ptinopura
in qu·'**· * ·* ul*,;
CHRISTI

lad/· Boaaditfi XIII.
p·. Itesn, quad deinde fapradlftus Acemus In•ocemhaa antequam bupaimodi mansa ceffo de pa.
BcnodlftM Epifcopus fer/us fervorum Del,
paca roateadenchun aAapicretar , dt inno Dmmad perpetuam rri memoriam.
m meaetv t. A du meufa Decembris c jufa«m anui
In urbe Raana di·· vite fee daufit «uuuauqt, » TN dierum fuccefj crelcenres malitia, fic ▼!■wc taasen cafit Mas dominas Petras . Et Ce M I demus MuiWem in deteriora jugiter proisbi .
fait , A aft varum A uorori·*·.
„ Se hominum mente affueta depravati nequitia (
jr. Itea, aval ·*« fepradlûl Domini Inma- w malis ραβη cumulum Fu peradd i , ut A boni ,
caatil de mmi Decembris anni mcoccvi- fupro· », ft·1
«deruat virtutis amore delinquere, inMi ad pratfati domini Petri de Lana ludubtta- M terdum cum pervariis admixti eorum infui*·-

ratam aotitiam veait, paiam, pabiiee & natorit, „ ter melltla , vel errore. Eft igitur com pe icendi
ncc tamett crifit fuo prcieufo papatui, ut aft no­ m pesfutnptorum audacia, ut faltem pena form itorium.
B u diM renabantur a noslis ; ficque boni teftsndo
ja. Uam, quod prarmlffa orniùa , A üngula fue- „ viruit·· nselioti efFefti non vidqantur perire
rsmt A ia« voca, publica, A notoria , atque de n eum Illis . Ad noftrum fiquidem auditum fama
cia * aaram quolibet fuit , A at public· vox , R public· notoriame pervenit, quod nonnulli perA foma,.
„ Atianis filii, uu occlefiaftici, quam freulires,
M- ft··, quod poft fua idem douai nus Patres m dum altiora fe p«CMt, da· prspofterk A turda Luna di&as» at prewrtur , Benedifta» , toiles „ batis gradibus citius venturis in magnis A mlde unione Ecclafin »er vlara mutuas ceffioais es », rabiUbus fupra fe «mbularo amantur, illius deilitit requiGtui, ipfe fraudulenter procuravit aped ,, lufi fallaciis, qui fia, us alios decipiat , in lucis
ananas prarlatns, fit Ulls mandavit ad feam excu- „ Auge··· transfigeret^ fibi ruinam , Inferioribus
farina»·· A recafatlanem illius vis cefifauis, „ icandahflB, ibifdiotibm autem vexationis mstequad feribereur , A fibi mltttrent fchedula», pet „ tiara paraverunt, pro viribus faiagentes egibo.
qoaa difTuadarant Cto 1 via· matas ceffioais , A ad w Ucam Ecdefian- iteratis fubfchimatibus noviter
boa aftnparent nation·» quas poftent.
,, lacetando. impedire ejus facratifiidaatn unionem.
>+ Item, poount A probar· Intendunt , quod „ Nam licet poll affumptlonem ad •picem fummi
detnde anno Domini sccecvi. poft vigeGmuraquir- »i Apoftolatus, A etiam ente , dum nos minorftatutn Cam menfis Novembris, A ante vigefimnm- „ tus
.
_____
haberet , ad exftirpationem hujus horrendi
quartum diam menfis Decembris ejufdem anni ,C„ fchrfmatis
_ J in Dei Ecdefia a triginta fere anui»
reverendiffrmus in Chriflo pater A dominus , do­
(proh dolort) nunc vigenti» , A procurandum
minus Angelus tunc Cardftsalis fuit in obedientia
pacem A unitatem in ipia Ecdefia tanto accu­
didi damini Innocentai In urbe Roma A in con­
ratius A ardentius , quanto rem ipfam ad nos
clavi palstii papalis in Romanum Pontificem epecularius ipeftsre cognofcimus, debitam , Deo
jufdera obodiemis eleftus, coroMtus A intbroniac amicientia teftibus, operam adhibuiinu», A in­
xatu», sinu· Gregorius XIJ. appellatus , palam ,
tendimus Inde lefts Rudiis adhibere ; A poll va­
poblice, A notorie.
rios teneatofque labores, A incaffum , peccatis
iy lUm, quod diftus dominas Angelus, Grego,
exigentibas, quandoque deduftos , poft oblatam
riu» Xll. appellatus, adhac in conclavi , loco A
per nos Angelo Corrado, in bede Apoftolica intempore proxime diftis exftltens , facro domina­
trufo, qui ab adherentibus fibi In hoc perniciorum fuorum Ordinalium collegio )allante, vovit ,
fo ichiimate fe facit Gregorium nominari, viam
juravit, Bc promtfit, quod papatui, G eligeretur , „ renuntiationis per nos fiend·· pure» libere, A
in efteftum
coniequend , cede- „ (impliciter , prout m litteris noftris Apoftolici»
efeftum A finem untoais
ssiomi conlequendst
yet
In inftrumento, ad quod fe referunt
, ,. press
,
__
., » dati· Marfiliar, pridie Kalendas Februarii , poncontinetur. Et fie
fic fait
fuit , A eft veru·
verum , „ tificatu» noftri anno infraferipto , pitniut contiplenius continetur
publicam A aetorium .
« netur, ad exfecutionei» eorum, qu* pro ρ'κ
1ja. "
.
‘ poftmodum
‘
‘
.
Itum quod
idem dominus
Grego-D»,
raifts agenda reflant fieoda de loco ccnvcntiorlus eleftu» obtulit diftam viam matus ceffcxiu
' „ ais periooolis, noftri fcilicet , A difti Angtli
difto domino Benedifto'fic vocato- mifitque lu per „ A temper· A nnm*ro per fanar um ab utraquo
boc eidem domino Benedlfto littera» A nuncios ; „ parte ad conventionem hujufmodi docendarum ,
Lpfeque Benediâus illam viam acceptavit verbo , , A de aliis circuaftantii» ad rem hanc percinen.
ftcet ano fafto , ut probavit eventus , quia non „ tibus Inter nos A venerabiles fratres noftros
cefiit , A boc eft gototium.
„S^R. E. Cardinales, cum nunciis difti Angeli .
jf. |tem cum ierenifiimes Francorum Rex anno „ A fui pretenfis collegi , illorum fcilicet qui
Domini mccccxvii. tuenfe Junii per fuos folem- „ apud partem fuam Cardinales nuncupantur , fic
ne» legatos, poft oblatam renuntiationem per di- „ fafta, A conclu!· concordia inferta brevi tertniAum Gregorioun , unionem Ecclefi* proiequeretur ,, no, pteftante Domioo , exiequenda , prout in
apud diftum Petrum A Luna diftum Banediftum ,
nubllci» inftrnmenti» pleniuscontinetur. T*mrn
A alterum dominum Gregorium ; Idem Petrus da „ pinfati iniquitatis filii, nos A diftos fratre»n<.
Lua· ad turbandum Intentionem difti domini Re­ „ ftro» nituntur toti» conatibus, modifqueexqulfigis Francis, A ponendum
ndslum in fuo re­ ,, tis A illicitis, ac qurbufdam fraudibus A fuca.
goo, cum idem dominus ·
us Benediâus pr*. „ tis coloribus >n hac lalubri profecutione A ex____ dift*
___ unionis impedire , A fub quo·
. fentaret luod nlfi proieqa .retur unionem Excie- ,, fecution·
fis per tam viam cefiicmt* oblatam
____ ,r t,___
fieret ....
fibiE,, dsm unionis fimulato telo eccicfiaftica vincula
in regno Francis fubtraftioo^edlentis*, .fecit frau­ „ contemnentes, non absque temeritatis audacia
dulenter ; A in odium difti Regis qui proieque- ,, ftabilem , firmatnque ChtifUanat fidvi cc-r.rpsgibatur ualonem Ecclefi* per viam mutus ceffio- „ nem refcindere moliuntur , ac fc a noftra , Λ
nls, unam conftitutionem, fi conftitutto dici me­ „ Ecclefrsr Romane obedientia temere fubtrahenreatur , A illam mifit ad diftum dominum Regem „ do, a nobis, quod de jure non licet , de fadU
Francis: A eidem prsfenuti fecit per unam bul­ „ ad detentionem lui erroris appellationes varias
lam continentem, quod quicuonque , etiam reges ,, interponant, d Nos licet aliquamdiu tuir, paA principes, aut alii qukumque fe , vel regna ,, tieatla tolerando ptje-nifla diitimulaverimus , ut
fua, A dominia ab obedientia feu Romani Ponti
„ faltem timor Dei , & pœna um contra tale» a
ficis, cojufmodi ipfe in difto regno fuo idem do­ ,, nobis, & iacris canonibus inftflx eos ad per ni
minus Per rus diftus Benedtftus habebatur , fubtia- „ tendam provocarent Λ facerent ad finum pix
herenr, excommunicationis , A anathematis len- ,, matri» redne ; c videmus tamen eos adhuc in
majoris prrfumpriom» audaciam ptofilire . Quatentiam incurrerent, edent qua ipfo fafto osnnid.gnitate. etiam regali privati; vaftailique, A fide­ . tnobrem «elui hdei, & >crv<r compatfioni» aniles ctxum ab osnm bomsgio A juramcoto ùdc i i ta­ -, marum meritos no» inducunt, ut {Contra iftorum

1087

,βΛ“.ΤΛ·

CONCILIUM

ιβΜ

,, audaciam quafi publicam peftem per Apoftolicm A,, R*bunt officia» nullam habenae roboris firmita.
Et Iniaper owes At fsngall,
qui eum
pre. anno
‘
-- ’* —
----ANNO ,t paovifiMis remedium occuramus . Idcirco habita " tes.
CHRISTI ( fuper lis deliberation· matura, hac conftitutfo* ” difti*» vel eorum «fiqoo , Ipiorum contumacia CHRITsi
’* ne perpetue duratura In omnes Ar Cugulos ,q«l ·’ pesdaraa··, coofaderarfornem, focfetatem , »bli- i«i;.
·’ pratatam Ecclefia unionem fciemer. Seu perfo- »» gattonem ,.fen ligas fecarfo* , vel ipfb* juve»» tum nuftram, vel pertonas venerabilium fratrum »» tint, aut dederint auxWium, CMfilfem , rei fa», ooftrorum S. R. E- Cardinalium fo exiecniiooe M vorem, diredv vel iadireAe, publice , vel oc,, p, nmidotum per nos obUtorum A:concordatorum „ ruite , in rebellione At alilr pr*d>Ai*, fi pctfo>> cum diAo Angelo, A cum fuis nunciis impedi.
ne fiegalare* fuerint, etiam epiicopeli, Archie*
* verint, aut turbaverint, vel a nobis, iaufuccef.
pi (copal J, Patriarchal! , Cardinalat· , imperiali ,
regali
ut prafettur , ful’’ ioribtrs ηοβψ Romanis pontificibus canonice fo- ft vel
_
., ieu quavitalja,
.
’’ nantibus appellar· prafempferlnt, feu a noftra “
’’ _géant dignitate
ecclefisfticai , vel mundana ,
'
>’ rc> iptorum fucer florum noftqorum Romanorum » aut communita* vel coHcgiam fuerit , quibus'.
,< Pontificum canonic· intrantium obedientia recef,, fennt, acte iubtraxerint, vel inpramiff· fob· „ deceflorlba* noftri* coacelfo tint Ipfo feAto priva,, traebtone. art appellatione perieveraverfot ,fen „ rl, Ar tohltomlxa* ecctefiaftlci fabjeceam Inter·
, perftlterinci ieu cit in prnmiflis impedimenti*, _ didi
__ __
fententiis ; a quibui nulle* , praterquam
’ appellatlonibur, (ubfebA ion ibus , ve) perturbatio- J'
B*’ ab eodei
‘tru Romano Pontifice abfolutionem , (eu
’’ mbus per fe , feu alinm, vel altatquevis occa- ** relaxationem poffit , nifi dumtaxat in eodem mor.
>’ fione , feu calore qaefito dederint'auxilium,cosu ·’ ti* articulo ab eadem anathemati*, feu excom.
»’filium , vel favorem, A qniperfonalkeraffero·- »» municaiiooi* lententia , Gcut fo cafibu* anted!·
print ilio* qui prarmiib committunt, per noftra* » Ai* exprimitur, obtinere . Prmdiûat, At quai.
f, lententia* non ligari, cujufcunsque flatus, gra. „ via alia* confmderatfone*, colligatione*, & ligat,
t, dus, dignitatis vel conditioni*exfiftant, etiamfi t necnon partiones, convention·* * obligatione*
caidinalatu*, patriarchal*, arrbiepifaonnli, Eprf- 1 quafcumque Inter pradiAbodhujuimodi exceffuum
* copaii, regali, aut quacumque ncclefiaftfca vel ** patrator·*, & qualvi* alia* finpulare* perform*
" mundana prnlulgeant dignitate, ex nunc auAo ” quacumque dignitate fulgente*, feu communita»’ ritate Apoftolica exrommnnicationi* lententiam ” te* * univerntate* fob quavis verborum forma
>’ promulgamns ; a qua nullus , prnterquam a Ro- » faAas, Ar qua* fo pofterum fieri coeclgerit, etfi
>, mano Pot’tificu, nifi dumtaxat in morti* pericu- ,, fuerint juramenti* , promlfiionibu*, Ar ponarum
„ Io, adiA* lententiaabfolvi contigerit .votamus, „ adjeAionibu*, * alia quacumque firmitate valla·
„ A auAoritatc prardiAa duximus declarandum ,
t* , aunullamu*, caffomu* , irritam·* r A vacua*
( quod taliter abfolutus, (> quam cito commode ’’ vrribu* nunciamw , ac nullam habere decvrni” poterit, poll refamptamconvalefcentiam fecoram ” mus
...robori*
__
.... ;. prnni*
,__ alia* contra
. __ ta__
firmitatem
” Apoftofica Sede obmifetit prefentare, mandatumC" fe*> * nobi* & prardecefloribus noftris Romani*.
»’ ipfiut humilitet recepturus At fatisfaAuru* , prout M Pontificibu* edixi*, A concedi* quibufeumque ,
,· /uftitia luadebit , kneamdem excommunicationi* „ Λ qualitercumque , Ar fut quacumque form* ver.
lententiam reincidat eo ipfo; quam quidem ien- „ botum , etiamfi de illi* Ar toti* eorum tenori.
, ,tertiam fubeiiui per nos latam fi a per riginti
but de verbo ad verbum fpecialit A expreffa
t dies iuftinimrlnt, animo indurato , fi lakus qul- * edet mentio lactenda, & qnalemcumque elautu.
” cumque A cujolcumque gradus, (latus, cooditto- ” lam derogatoriam contineant, quam A qua* de
’’ nis. vel dignitatis, eclam de fuperius nominatis, •'certa fcfenfla A plenitudine poteftati tenore
” princep*, vel aha iecularls pertona fuerit, terras, ••prnientfom revocamu·, fo quantum nodet pra­
»· villas, civitates, Ac caftra, A loca quaecumque , ts dirtorum effertum fufpendere, impedire, velii>> qux 'obtineret & obtinete*, ecclefiaftico fopponi· ,, bi in aliquo deropre. b Seu fi ali qui bu* a Semus interdiAc. Sivero univerfitas fuerit, fimlli- t,de prmdiAa fit Indultum , quod excommunicari,
ter ecclefiallico fubpeeat interdiAo.Et quia me- , fufoendi, vel interdici nequeant per Utters* A, ritobeneficia plerumque propter ingratitudinem ” poiiotica* non faciente* plenam A exnreffam , ac
” i e vexantur, fupradiAot omne* & fingulo* , ac ex ”de verbo ad verbum de induito prediAt», ac eo’* eis tam ciet ico* , quam lakt» , feu ipfis foper ”rum perfoni* Ar locis, nominibus propriis , vel
>· prrmiflij quomodolibet adherentes, autpreftan- »» ordinibus, tea dignitati bur mentionem, & alii*
>■ res auxilium , confilium, aut favorem, ut prs-D»contrariis
1
quibufeumque. Nulli ergo , iyt. no·
,, lertur , fi per viginti dies diAos , viginti Imme. „ ftrae promulgationi*, privationis, confifcationls ,
,, di*re iequentet, (ententia* fuftinueriat antedi- , annullattoni*, caffationl* , Irritationi* , nuncia·
An , eoldem omnibus privilegiis, indulgentiis , * tioni*,Ac conftitutfonls ac voluntatis infringere,
’ giatiis, A libertatibus, & immunitatibus reali- ’’ (pc. Datum Maflilia apud fanAum ViAorem ,
’’ but A perlonalibus, ipfis communiter vel divi- ’’xiv. Kalenda* Junii , Pontificatu noftri anno
’* l>m lub quacumque forma vel exptefirone ver- ,,decitMtertio .
« botum ab Aooftolica Sede conceflis ; diAoique
Ex qua conftitutione exfecrabiti, fecundum do.
,, clericos omnibus beneficiisecclcfiafticis, dignita- Aores, aliquos, attenti* circumftaatii* rerum , A
,. tibus, perfonatibus, At cfticii* , cum cura , vel ftatu Ecclefia, ac divifione fcandaloia illiu* , A
,, fine cura, etfi archieplfeopali*, patriarchal!* aut omnibu* circumftaatii* At caafi* teu accafionibx*
' cardinalatui , vel qunvi* alia dignitas forfan ex- condendae per eumdem vocatum Benedirtum ho’’ ibteiit. ex nunc Apoftolica auAoritatc duximus jafmodi cnnilituffoni*, concludi , Ar referri poteft
” privanda* de plenitudine poteftatis ipfo facto ,, dirtam conftitattonem effe hcreticalem ; illiu* eoo·
»’ & de ceva (cientia privamut , A privata* efl· ditorem Petrum de Luna , deinde Benedirtum nun»> decernimus, pradiAorum omnium tam ecclefia., cupatum , fuifle, Ar ede haretienm, atque fchii.
ilicorum quam (ccularium , A cujuslibet i piorumi mat icam.
„ vaffallo*, A omnes a juramento fidelitati* , At: E Π. Item, qnod farta diAa oblatione per di Au m
aha quacumque obligatione , quibus eis tenen- dominum Gregorium, quod Rex Franci* mlfitfotur, leu tenebuntur quomolibet abfolventes ; temo·* legato* Patriarcham Alexandrinum, Ado­
” feuda quoque , jura , honore* , officia, Ac alia bo- re Inum Cameracenfem Epifcopum , nunc S. R. E.
'■ na immobilia eorumdem, que ubilibet a diAa Cardinale*, plurefqne alio* prelate*, doAore» , A
>’ Romana Ecclefia tenentur , confiteamur . Aliis cum illi* mifit etiam unlverfita* Parifienfi* lega,
>> veto juribus, tendis, honoribus A officii* , ac a- tos ad profequendum viam cefioni* mutue apud,
., Iii* immobilibus bonis, que a quibufvit habent ambo* contendente*, qui hac foeteat protect**! di.
p Ac habebunt Ecclefiis, 6nt i pio jure privati ; fic. ligenter apud ambo*. Et hoceft notorium Ac veroni
n que hbeic ed eafdem revertantur Ecclefia* , A fuper hoc fuit, Ar eft communi* vox Ar fima.
q»od de illi* earum reQores pro (ua valeantdil,8. item, quod idem Patrue vocatu* BenediAn*,
” pane re voluntate; nec caulas qurcumque adeo- ut prefertur , anno Domini nccccvi. in Maifili*
’’ rum , vel altet ius ipforum, aut alia* prasmiflb- exfillen* iterum folemniter coram pluribus Card!·
>· rum audientiam pr«ferant, nec ipforum valeant nalibu*. At allia legati* regi* Franci» promifit
,» (ententia , ve' proceflum , etiam inftrumenta profequk unionem Ecclefic per vlamceflioak pra
p conferta per illos, At cos qui tabelhosuit·* obti- omnibus aliis viis. Et hoceft vetutn & notorium.
19·

1O«>

CONSTANTIENSE.

·»«««»«

IO,O

» Item , qur·? no* obftantibus pratmiffis jura- A Item, quedprumlfla'oamJa A lingula fuerunt A___ __ _
'ANNO «avetis,
A requietionibus,
vntis, promMEnsüb»
promKfoelbiBsA
requlfitioaibes, ipfo per fmu publica, A notoria » atque de cis A cotum aNNO
CHA1T» fraudes, dolas & machlnatioaesA per diverfos am­ quolibet eft publica vox, A tama.
CHRISTI
ici?. baxiatas miflas ad AAum domioum vocatum G«v47. Item diront , A proponunt profecutores A
i«i?.
forium , fine confondu, A Confilfo inorum Cardi- miniftri prediAi, quod poft Pifanum A Perpinia«alium , A per coNufioaea inter miacioe fadas ni ita vacata Concilia, idem dominus Petrus, vo­
Cam diAo vocato Gregor io, focit, quod ille roceflit catus 'BenediAus . ut prsfcrtur, fecit aut fieri fe­
ai uamm partem , A Ipfo Petrus ad alteram , Jt cit
<
piaret traArtus A feripturas , quos A quas
Ita procuravit, quod diaa.ceftfo no* fieret i illam- approbavit
,
, A varos A Catholicos reputavit, In
que per diverfo , media, A difikulutes eottvenfou- 1Îuibus contineatur pluies conclufioncs errone* ,
di in unem, atque Securitatem per eum petita- < t errores centra fidem , A facts fcrlpfar* veri­
rumevafit; neque umqeam veraciter, diligenter, tatem , qui, A qu* Iequuntur. Primo in traftatu
neque efteaciter illam viam proiecvtvs fuit , led quem
<
fetii, aut fieti fecit, A ab aliis faAum ap­
refugit, ut potuit. Et hoc eft verum A notorium ; probavit, A ratum habuit, intitul-to, d De fub- * ***■ »·
A fuper boc eft (ama communia.
fchiimate, ponit conclufionem feqeentem; Et po-*·'··«·’·
40. Item, dicunt, A probare intendunt diAi pro- nitur conclude fequens · Nulli convenit poteftati,
fecutarcs, A minlftri, quod idem dominus Petrus, ,, nec divir* , nrc humans, quod quid fit intra
vocatus, ut prefertur, Bcnedftus, poftquam dif-B1 „ unum locant , A extra eumdem. DiAam confolatus fuit traAatus conventionis inter ipfum, A clufioncm pertinaciter afieruit Afuftinuit , qu*
domiuufo Gregorium, convocato, ut pertendebat, bsrerica, A contra factam ictipturam, Adivinam
fenetali Concilio ia Perpiniano, ad dlAum Perpi- necentiam, cum Deus fit inna A extra eumdem
manum acceffic ; A convocavit ibMem Concilium locum. .Et hoc eft notorium.
ql. Item , qood dixit, fctipfit, vel fcribl fecit

Mem dominus, VKttus, ut prrmiititur , Benedi­
41. Item , quod in dodem Cortcllio idem dotni- Aus , quod fi iviffet ad Pifanum Concilium , vel
vocatus, ut preferrur, BenediAus, d<ftoCoa- oiififlct ad Mod ad cedendum papatui , ut aliqui
,*·.
cîife e fedente exposait quaedam , qu* dicebat fibi coafaludBsnt A conlulebant , jitn non eflent
fe ierifle prounioM Ecdefi* confequenda: pc..it- claves in Ecclefia , mfiDeus iterem incarnatus luiiur, . Λ-qoe * a diAo quatenus coofokretur A deliberare- fet, A claves de novo de di fiet. Et hoc eft notorium
<
tur , quid ulterias per tum, aut alias , videretur
4P· Item , quod IntraAatu, quem fecit, feu fie­
agendum pto eadem unione ifikaciter confequenda. ri feck , A faAum approbavit, Aratum babuit con­
4>. Item, A quodrai>c per idem Concilium fue­ tra Pilanum Concilium, quod incipit , f^arx aaurunt deputati certi prvlati, vide'icet unus Cardi­ anili, in iv- parte, via tertia, J./ai/ifMurtr ,
nalis, A alii prclati, A doftores ufque ad numerum aut alibi in difto traftatu , dixit A afferuit , &
viginti cfto, vel circa, ad deliberandum fuper pre-Cpertinaciteriuftinuit, quod flante dubio hujus ichifsnifiis expofit
rnifiis
expofitir,. A ,petitis ,per eamdem
_______
dominum matis, aliqui, qui nen poffunt certificat! de veri_
. a
.
tsteA fuftitiaalterius contendentisdcpapatu, pri­
vocata»Benediftum
; dttandem
exeisluerunteleAifexdetim rad illam fententiam fpecialiter concul­ mo elefto obddiendo, Pap* Benedifto XIII. fcili­
candam . Et boc fecit, dt eft verum dt notorium. cet fibi, quoad Deum in cotikientia funt A eflent
4J Item, quod ex lllis fexdecim fic deputatis, fecuri. Et boc eft nottwium.
quindecim deliberaverunt & roacluferunt inter fe,
50. Item dicunt A proponunt difti profecutores
quod pro unicne Ecdefi* diAus dominus Petrus , A minlftri, qnod Idem Petras, vocatus, ut pr*vocatus, ut ptvfertur, BenediAus, iret, vel mitte­ fertur, BenediAus, poft prrmiffum per cum ρκret procuratores irrevocabiles cum plena poteftate tenfum PerpiakaeamConcilium , dixirA afieruit
Pifis, ubi aliud Concilium congregabatur pro unione pertinaciter A conftanter, qood fi totus Mundus
Ecclefia ad renuntiandum papetul, pure & libere,, diceret fibi, quod cederet papatui, A libi videre­
diAo vocato in iua obedientia Gregorio cedente , tur, quod non fcqueretur inde unio Ecclefi*;aut
snortoo, vel ejeAo, aut illiusdiAi Gregor Ii luce of­ videretur fibi, quod nqn deberet cedere i ipfe non
fixi bus mortuis, vei cjeAis. Et de boc fecerant u- cederet. Et fi totus Mundus diceret fibi, quod non
rum fcbedalam.dt ictipturam ptamifla continentem,, cederet, A fibi videretur, quod deberet cedere.
& eidem domino Bened>Ao porrigendam, & in Con­
- ipfe cederet per hoc fuum judicium , immo potius
pertinaciter prsfereado omni humano,
cilio publicandam: In q ia khedula quindecim con-Derrorem,
1
A Ecclefic univerfolis judicio , quod nunifefto
corderont, dc decimus textus noluit contentire.
44. Item, quod difta fcbedula continens delibe­ probat pertinaciam In errore.
ft. Item, ponunt A probare Intendant, quod do­
rationem prediAam, fuit erdem doth i no Petro dlAo, ut prsfertur, BenediAo pr«tentâta , flt con­ mino Baltbaflara in Joannem Papam XXIIL iubtenta in illaexpofita. Ipfe autem refpondit, quod iequentar aflumpto, intbronisato, A coronato,A
contenta in diAa ichedula , Λ deliberationem in deinde in hae prefenti civitate Conftantienfi de
diAa fcbedula non faceret ; & qnod bene (ciebat anno Domini mccccxiv. generali Concilio IndiOo
quod illi deputati fexdecim oon erant concordes . A congregato, ad nonnullostraftatus , pro unione
Et cum diceretur fibi , quod omnes in hoc erant A reformatione oniverfalit Ecdefi* exftitit pro­
concordes prater unum, dixit , quoJ ille melius ce ffum ; A'tandem idem dominus Joannes fuis
dicebat & ientiebat quam ceteri. Et finaliter nul­ demeritis A culpis exigentibus , anno Domini
lo modo voluit illi deliberationi confentire,
srccccxv. A in menfe Mail ejufdem anni, eb om­
45. Item, & quod poft premifla, cum idem do­ ni cui mine honoris, atque pspalis dignitatis, per
2
fum generale Concilium , fervatis fervendis, rite
minas BenediAus fciviffet , quod reverendiflimus
ononlce depofitus fuit A e jeftus, palam A publiin Chrifto pater dominu Cardinalis d-. Cbaiaaco
_ timeret,
_____ quod_ ce .Et fit fuit,Aeft verum, publicunrA notorium.
faiffet unus de illis quindecim ,, &
Concilio,
prûiibuitE
Ρ·
Item, quod diftus dominus Baithafor olim
ilia deliberatio publicaretur in Concilio
______
, _ in Concilio
fibi in virtute
obedienti*
, ne i loque_____ Joannes XXlll. in fua obedientia nuncupatus fe
recognofcens
, hojufmoretur , piefertim de illa materia. Dixit iniuper Indignum
indignum tant* dignitatis
i‘ _
. _
,
eidem domino Cardinali, Far valtit *« fcaaéniita- di ejeftionem , atque depofitioaem
oeisr diûum farr. Cumque idem dominus Ordinalis rciponderet, erum Concilium Caftas, tanquatn juflai,
juftai fondas A
v»/· vas fcandnlizerf, ftd Λκ· fur r*rbi vi- canonicas laudavit A approbavit, atque in cam.
Mratur fo Ctariho ; Replicavit idem dominus Pe­ dem depofitiotsem foftam annuit Λ confenfit. Et
trus , diftus BenediAus ,
fetin» vt
ra nihilominus poft hùjuftnodi depolitionem, ad ma­
tali In» , f»»J eea niiihitu j»lr·* fntt dt v>ta jore» cautelam, etiamfi quid juris fibi rcmanfifEt hoc fuit, A eft verum, A notorium , iet, pure, dt (impliciter ceflit Λ renuntiavit.Et
fic fuit, A efl verum, poblicum dt notorium.
A fuper hoc fuit{ A tft publica vox, A fama.
Item, qttod poftdepofitioeem, ejedioaem dt
4<. Irem, quod idem dominus Petrus, dlftusBeficut rpr*fortur
nediftus , mandavit Arehiepifeopo Tarraconenfi , ad
« cautelam renuntiationem,, «...
., fa.—
3uoddiceret fex aliisdeputw» prcdiftls, quierant Aas, fupradiftus revcrendiflàmus ia Chrifto pater
c illa opinione fchedul* prsUift* , quod omnia dominus Angelus Cor ratio, olim in fuaobedieatia
tacerent, A nihil de ea loquerentur.
Gregorius XU. nuncupatus fidei xelodoftus,ac taceC»nrU. Gtntft!. Tom. XXVII.
Z» *
»«·
.

f

UVAM»

WJI

1‘Δ"·

CO N C 1 L I U Μ

«>·>·«<>»··.

ιο,»

compotiens, vole** J quantum in aoAxfe Frond·, * Anglhs diftum demlnum Braed*- .Mk»l
ANNO erat, pare·» dare Ecclefi* Dei, nuper anno Domi- ftum 6c, nt prefitrtM , vocatMa cum inftamla reCHRirrini MCCCCXF. fupradifto, * In mente Twill ejuf- enlfivernns quatenus attenti* prmrnldfis depofitione
rate, dem anni, in prerieatl facro Concilio fe in pubU- Joannis, ac lift·· dMH domini Gregorii rrnuncla- * F’
cafeffoo* per pratens public·· Concilium gene, ttoue, poft quaa totum pondus fchtf*rotis, feu diralein roqjnrl Ecclefia Conftantteufi Memniterce- vifionfe Ecefefi*. * fccultas illam uniendi in eo
lebrata , pes iuos Merone* procuratores , legato· confiftebat, veltet darn peroro, feuntoae· Eccle& oratore* fuificlens ad id mundaram habentes , fi* per fuamce&oaem, ad quam neroadCs promit
oneri dt honori fibi quomodoRbet competentem in batar jure divino perirer * humano - Et boc eft
eodem , nere dt fimpliclter ctfiit folemnltcr , dt notorium, * verum.
•r. Item , quod cum dlftw domina* From de
renuntiavit. Et fic fuit, * eft reran* , publicum

dt' notori um.
Luna fuum refpoaiuni tepet prsmifi* malltfofe *
jq. Item, quad prcmlfià omnia dt fingula fue­ callMe differret , atque po* multus traftatu* cum
runt dt innt vera, publica dt notoria, ac d* ipfis eodem
______
r_. ceffxrou
____ ______________
input
fienda habito· cavlliaffet , *
dt eorum qttolibet luit dt eft poblica vox dt lama. diSmuIaciOM evadere nifu* felite, Ipfe penus do
--------------------«5. Item . ponent fe probare Intendunt , quod Luna
anno Domini MCCCCXK--sutuJifto,
did pluries
poll prutniff* fe eodem anno proxime dJAo , fu-B> per antediftos Reges, legatos, «omîtes, prelates ,
Kadlftum fecrum Conciliem generale Conftaotien- nuncios, * oratores conjuaftim * divifim iterum
conCderant tefiduam partem impedimentorum rtquifitus, interpellatas , fstpiu*, * iterati· viciunionis perficiende in fupradiâo domino Petro de bus felt » quatenus premim at tear It vellet per
Luna cottfiftere, fersnlffjmum fe inviftlffimum prin luam renunefatioaem dare pacem Ecdefim Dei,
ci pern dominum Sigtfmundem Romanorum fe Un­ jam fere pet quadraginta annos afigift*, laff·, *
gar i* Regem femper Auguftum , une cum nonnul- divifs,
1
quemadmodum tam jure divino, * huma­
lis domini* Arcbiepifcopi*. Epifeopi* , abbatibus , no , quam iule propriis repetiti· promlffionibu* ,
doâorîbus, fe pexistis iolemntbo* tegatis uddiftug* fe juramerols per ipfum pr*ftitls , * emilfi* , *
dominum Petrum de Lu* , atque ad convenien­ per univerfam Orbem publicatis ad id reneretur.
dum cum lllnftriifimo principe FerdUiando ttinc A>- Skque, ut praedicitur , eft diftum, habitum, ten­
rigonumRege, fe conventione •orumdemReguj*, tum , creditam, * reputatam, dteitarqae , habe­
fe td premiffa fibi intimandum , necnon tra&an- tur, tenetur, creditor, * repetatur j atque fait,
dum , rogandum , exhortandum, requirendum di- & eft verum, publicam * notorium.
ftum Itetrum de Luna , quatenus pacem Ecctelia
ti Item, quod idem dominus Benedlftu* , first
prsmlttitar, voratus, dominum MgiimandumRo>
. _____ _____
... ____ .
manorum * Ungarl* Regem, ac legatos hujus ia$4. Item , quod fupradlfti domini Romanor un»C cri Concilii generalis QnallantienCs, Regi* FranRex, * Ambaxiatores hujufmodi , legationem fe ci* , &
*- Angli* ex
--------1—
una parte , ---necnonJ—
domine»
ambaxiatam devote amplefteate* , fe ad regnum Regem Arragonum, comite* Armeniaci , & f axi
Arragoni*, fe diftum Petram de Lana anno pro­ perionaliter pe*fcnte* , atqne legat* dominorum
xime difto cum litteris , munimenti* , feriaturi* Regum Caftcll* & Navarre tenuit in iraftatibus
authenticis, pro premlflorum certificatlooe fienda per fpatlum deorum menfium , & amplius, nullo
trgoftuIerunt, palam , publice , fe notorie.
tamen eis utili, & e&cacl refponfo dato fuperre.
55. Item , quod fereoiffimus Romanorum & Un- nunclatione pnsdifta, fed per via* obliquat, dc di­
grriat Rex fe Ambaxiatoref faprad’ftl , una eam lator ia «procede*. Ita Hfoatadio affecit, quod ma»
i 1 luftt iflitno principe domino Ferdlnaado tune Rege ■Ifefte perceperunt, quod anod illum ad pr*dlAn agonum , ac nsbilibus principibus Armeniaci , ftutn finem in vanum laborabant: fe ita vacui dt
fe Fuxl comitibus , atque legati* Memnibu* lllu- inftlio negotio medifto, d>fli Rex Romanorum dt
Hriffimorum principntn dominorum Franci* , An- legati Concilia hujus , atque Regia Franci* . dt
Str , Cafte!!*, & Navarre Regum, anno prxdi- Aagll* recedet* coadl funt , fe receffvrunt . Et
0, in Perpiniano , cum fupradifto domino Petro hoc fuit, * eft verum, atque notorium.
dc Luna conveneram . Et fic fuit, & eft verum ,
•f. Item , quod ietenlffimut Attagenum Rex
publicum fe notorium .
rcrsioanuas
Ferdinand* , cc
dt «rsnrc*
illeftre* cornices
comite* nrnreniaci
Armeniaci , UC
dt
$8. Item , quod fupradlfti Romanorum Rex &DFmd; necnon legati ierenifimorum Rerum CaftelAmbaxiatores Concilii Conftantienfi* , atque Re- I* & Navarre eHem domino Petro difto Benedigam Franci* & Angli* prcnomlnatum dominum fto etiam obediences diu apud eamdem tnftirlfPetrum de Luna Benediftuns Xlll. necnon domi­ fent, quod vellet pro entons Ecclcfic coalequenda
num Regem Arragonum , ceterofque principes fe r enunciate papatui, quod iecufavit, «t per vi as ob­
oratore* antediftos tn Perpiniano, ut p<xfertur ,con- liquas, fe dilatorias, ac nulli·* efficaci* evafit. Tan­
gregatosde ejsfiUone fedepofitione , ac ad cautelam dem ex parte diftorum Regum .comitum , feAmbareoanristlone napstur, quemdiftus dominus Baltha- xiatorumomnium,* finguteeum prsdiftorwm»ettem
fardcCoffa, olim Papa Joannes XXlll. necnon per fingulariter ex parte fingulorum Regum >&comi tuta
fopradiftutn ruvereodifiimum patrem dominum An- eorumdem, fuit publice* Iole mni ter requ ifitus de
•elumCo'rario, olim in fua obedientiaGregorium cefiione fe renunciations ptcdifta per eum fiends .fe­
Xll. nuncupatum, de cetfione fui papatu* , quem cundum formam ejufdem fcbedul* fibi exhibite , *
antea omtendebat, ut preutitthur, faft* , pei lit­ coram eo left*, cujus tenor fequitur, * efttaUr,
teras hujufmodi, fub bulla faci) Concilii Conftan„ Beatiffim* oater. Cum negotium exithpationis
tienCs, nec littera* & fetlpturas authenticas, at­ „ fchiimatitpenilenti* antiquati» & nimium proh
que publics documenta, fe munimenta, etiam ma­ ,, dolor) radicati, fesffecutionis ianft*unioni*Ecnibus propriis diftorum dominorum Joann i* < & Gre- „ clefts: diutio. prcftolat* novitei fit deventum,
eorii, olunde papatu contendentium, fubfcripta*,£ feu dcduftum in fiatum , quod ille Aegatas do
& (ubfcripta in ώάο loco Perpiniani cqgtificatum . Et „ Conario, quite Gregorium XlL iMiluiabat, refic fuit, fe eil verum, publicum fe notorium.
„ nunciqvit, pure, fe libere papatui , * cuique
59. Idem, quod dominus Petru* de Luna antedi- „ juri , quod in eo fibi ptxtendebat competere »
d>flus omnia fe fingula hujufmodi icripturas , in- „ fe habere, * aliqua alia fecit, quantum In eo
rtrumenia, fe tnunimenu'originalia vidit, fe te „ fuit, ad facilitatem fedifpofitlonem prenominau»
lig.it , palpavit, fe examinavit» fe poft hujuituodl „ iacr* unionis habenda*. Etiam ille Balthuffar de
originalium «ilronem, talium, palpitationem , fe „ Coll* Joanne* XXII). in fua obedientia nuncupatus,
examen, atque ipforum copiam tub manu authen­ » nihilominus a pretenfe papatu. itiquo ie jushatica habitam, dixit fe deliberare, fe eifdemdomi­ ,, be re dicebat, résilier fuit ejeftut, fe etamrenis piatum refponfuin dare velle ; ficque , ut pre- „
, nnneiavit , fcreniifi nulque prinaeps ÿigiftnundus
dicitur, fuit , fe eft diftum, tentum , fteditum » „ Romanorum Rex perfonaliter , necnon quamfe reputatum , diciturque, tenetur, creditur, & „
, plures alii Rege* , fe principes Chrifliani , fe
reputatur palam publice atque notorie.
>, magna pars Cnrirtianirati* per fuo* folemnes
So. Item, quod pre fati domini Romanorum Rex, » oratores* nuncio* venerunt ad hanc villam Perfe legati Coocilii generalis Cor.fiantienfi*, atque Re- „ piniani, pcUmeginftaQiia>tn«aveftrafanâtt*te.
u 5«·-

SOfJ

YnrtT
e.

J

c nstantiense
uwivo
t an i icnat.

«IGUMVVSV*

"’Yik””

<«54

-- ----------------------- .aremlnlreoMdar· pepotni, A omniA „dlâ*. feme!, feeuado, Atente.ac f«pe forplu*.-------ANNO * fori vobis competes*! In eoerodlâa unlooe babe n- uc inftanter, A cum geminataInftantla,A difHa ANNO
CH«i$n * *.«ft«<anmadldvnAramlanAiratem mvltipiicU M vicibus. A cum diftareveicnthpuritereaa>Jem CHRIST J
•W. »· tec teheri.Et peupeereaxtfoaA ta» veftra non Igno. * fondit «sera obfeennt, A requirunt • qoacenur it»?.
·* ret pramifia per (patiam duorum menfivm, vel w exfeqoatur, A impleat operit * petleâum per
Mcirot hie moram ttabentes, nihil clftrem A etteax «· Λ, v*l
-· foot
r--------------------------* “
- *■ “r —procuratores ad
id ,_____*-______
abeedemiandHtM· .utaderitur, obtinere voleu- m caMH pntaftate inftiltoa . Altoquln . beatiftime
tea, (candaliaetl, A vacni veeeflerm*. Verum, „ pater, 1 veftra fouAkat foplicata 4c requifita ,
^bearMEme peter .cam gravifima perkola, A fcanMod *>· eruditur, rvaliter noa assequatur ; M»’ gala perraaaime untveHblia, non (alum tempo,
» (applicantes, & requlreatet (blunt Dei (er.
«•ralia, fed etiam fpiHcaalia, quodMeteriuteft fiat ** vitio e imminentes, cal prlusobligati exfiftunt.'
»»mma bnJufnraU reaaaclatioaitotr veftram fanftU »» A ar io unit* is fonâematr it Ecciefic.A rodar rei-c Mff
·* tatemlenda,utexpra*lfts,Aaliltdeprcbendl> h publia ouira Chriftianoram , A quieti paci
„ tar matiifefle iprotanaoDei (ervkioAboaopralU „ ficeeicoromdem, cum ejafoem (and itatis repetita
bautnnkmitbibend· .necnon protentorum evita, ,, reverentia proteftanturde omni jure uaiverfolis Ectinae periculorum ,A fcandalorumfupplicat fanAiciefiq A ipforum (applicant am A alteri us eu jus in** tatam veftram humiliterAde vote humi lis fiHut ve. . terfit «xuerccarcuaoMrcmcai»iic>u
A da rccurcndo ad remedia licitauwiaica,
, («ridica,
** fietFerdinendutRexArrigonum»ASiciD·.drc A®" Abonefta. Ceterum, beatiflime puter , qaamvit
»» nihilominuaoWecratner vifreramifericordi* Jclu ♦» poflit
- Concilium
~
. univerfalis in
generale Ecclefi·
** Chrifti, A etiam faiemoltev A revereaper re- 1 boccafutant* neceffitatnEcclefi*congregari, A
>,qeirlt ftnâitaaveftra,quatenus dignetur diftam »
, ineopofiînt A valeant convenire omnes tam ube.
,. rcnunclatioaem Acere, pure, A libere fine di- „
, diemic veftta. quant obedient!· olim Joanna,
m lationi bus. ed quam premltfis actcatia , A aliit ,, A oilm Gregorii, qui alias comae ver une ad Conci*
„ attendendla teoeraM utroque lore .divino A hulima congregari : quarum dlAtrua» obedientiarum; '
„ maoo. Et hoc eft notoriae».
*’ olim Gregorii, A loannis magna part fit InConftanQy« reqaifitio pro percudamini Regit Arregouum M
' tla congregata. fcabaliquibtiscurlofiaiodubium,
fultitAa per illufttem Rrinclpem dominum Alpho*, ”revocetur, quamvis dobîtandam non fit, an vafam primogenitum diAi domini RegUFetdinandi. A » leant illi dtâaram duarum obedlentiarum d fi*4 Mf ·/t Principem Girandn , nane vero Arragouum Re­ »»mul de veftra obedientia In Concilio generali
gem , A per comites Anneniad, A FuxI perlona- ,, défi* univerfalis congregari,preexftirpand»hoc
Uter , A Ambaxiatores, A legatosaHorumRegum M nefando ichifmate, A unione jam diâi coufrqueoptadldornm. Et hoc fuit, A e* notoriam.
da, A debtte providendo de unico A indubitato
sq. Item qned poft proimKM requifietooes Idem ” fumnso Pontifice univerfalis Ecclefia .-Ideo exfudominus Petrus ditias Benediâus, indignatas ex_, ** perabundantl cautella » A ut tollatur omnis duboc recette de Perpiniano cum armatis, A quafi'“ »’ bitacionit fcrupûlos eidem fanâitati Applicant
cem uno exercitu ad locum A portui
' ~
larttCol»»dirti ambaxiatores, A procuratores, quatenus aliliberim, «W cum aliquamdiu ftetlffet , prnfatut
cul, vd aliquibus pendait, de quibut merito
domines Rex Arragonum Ferdinandua iceram mi­
confidere debeaet d»Al dominât Rex.Aalii Re.
lle ad eum fuos oratores A legatos fblemncs , A
get A peincipet veflra obedient!·, » toti* cona-c Mi
etiam cum illis accefternnt legati A procuratores
tibut ptofequuacur, A profequl intendant extir.'**“
Regum Caftell·, A Navarre, ac comites Arme·
r-.._________ (cbifmatls,
_________ Aconfecntlooem ____
patioaemdiâl
diAa
niaci. A Fnxl : A iterum per eofdem oratores fuit »· unienit .committere dignemini vices veftras, A
reqnIGtut de prmmitts. A aliis, prout in febro n- »» pofle plenum dare convocandi diÂamCooclIiumge.
Ia infrafcrlpta^conciantur, qau fcic fib> prsfenta. ,» oerale AveAorleandl,approbandi,Acoufcmandi
te, A leAa, cujua tenor talia eft.
„p«ripfu<nConclllemperag*nde,acto«endi.irrlM Beetittme pater. Supplicationi, A reqalfitio- M
„ caadMboleadi,atquecaftandioma*s^ftfingulosprocaadMboleadi,atqoecaftandiomneMc fingefosnro„ ni fidis A oblatis dsettoaa prcfentjs meaiis veftrp M ceflas,fententiasqualefirumqo·,ocpenes fodas,
t> fandi tat i fub huc forma; BtetifMt
,Cwf~
latas, decretu, A promulgatas ia obedientia d>âogtfhu»
Ac· reipoodit ee- ** ram Gregorii, A Jdaanls, Afingularcs caro mdem
”dem land itat, die duodecima diâi menfis fub ** occafioae, vol ex caufa dtôi ichlfmatis. A con.
hac forma: Ur
(pc._
-» u»
». epfertitt
.ppwv» itriUi ffrcifu , vr.-.»»tra
maculam, five notam foris, aut faAl, exin» Verum, faaawfime pator, urgentibos cnufie, Aw„ de contradam inomnesAfinguiasperfonasdittarum
» moti vit in dWa (applicatione Arequifittooeex. „ (narum obedientlarum, habili taadi, A cum eit
wpretts, via paratur opportunius quan» a die orti
-- -- quantus* opportunum fa,
- aat indige­
difpenfandl
,, khifmatis ufque tusnc ad confequeadamEcclefi·
bant , A providendi, A ordinandi, quodnonpofunionem. Nam foAa per fanditatem veftram
...... ...............
.
A excipt de diâis fearentito
aat pmniscontraincetiaaetn. de qua exftltit fcpplicatum , fpera- »’ tervenlentes
in diâo
iMo Concilio,
Concilio, ant
ant contra
contra per.
per.
itentet in
M tur^veti fimi hter, quod ta Concilie generali ual- "fonts deputandas Ia diAo Concilio, anc contra eii»’veriallt Ertlefiau, quod foate Domino, inbrevl » gentes Papam, nec eum qui fuerit In Papam cie·» congregabitur, providebitur fond· macri Eccle- „ Aut;IpfofqMperfooasaddiàaomnia,Afingulaha•»fi·, per eos, ad quos pertineat, de unicoAi*. o bili tandl^c omnia alia Afiagola faciendi,qur erunt
M dubitaro, ac nniverfalipeftore.forteperaliquam
neceffaria.expedieatia.fouoppQrtutucIrcaprediM de praAicis jam apertis, vel per alias, aat aliter;
A,, Aelia dependentia, incidentia, aut emergentia
„ prout in eodem Concilio per eos. adquos pertine- »’ex eildem» A mandaredignemlni eidem perfon*.
bit.dirigente spiritu fooÛo.difpooerar .AordrnM. » five perfcnisfulcItisdiAa poteftate, quatenus ex
n bitar; cum aliter nequeat inprcdiâls legitime »»quo veftra fonAitas, recerit ab hac villa, ubi traprovideri, exftirptrique fperatur fchifma peM- * Aatur ad prnfeas de preparatorydlAe unionis.f mit
ferum : A fic obviabitur fcandalit, A divifrfol- „ refidaant
Ia bac villa
villa,, A vadant ubi /difpdns
int in
f difpdna- rr·.....
" bos ob didam ichifma afauenunc pullulatit.AE~
w tor ,per
Reges, A
A Principet.
Ptlnripet, A
A allot
alios de
de veflra
veflra
Jf Reget,
" qu* timentur oriri in pofternm, nifi de renui». M obedientia bic sarione pradiâa congregatos. Et
»» cistionis re medio occurrit ur. Idcirco, beatlrim* M poterit fociliue pet alium, vel aliotveflrapote„ pater, «Raymundusde PlanoBononlenfislegni»,
aate feftaltos expediri, quam, paterfandirtime,
M A Petrus Syra .decretorum doâores, Ambaxiato- ** per voaperfonaliter in mateg A gravitate perfow res A procuratores iliuflririmi domini Ferdinand! ** na veflra , A ftatu veflr* eximi* dignitatis .Vc-*
Regit Arragonum ,^ki!in, bv,filii reftri devoti »» romtamen ubi foaditasveftra nolit'id coinmine.
furi.
” cum debiu reverentia veftr· fanâitacls videntes »»re. (applicant eidem fanâitati, ipbmque exhor’’ per veftram rcfpoafionem fupplicutioni Arequi- ,, cantor .obiecraot, A reverenter requirant ,q«a·· fitioni prxdiâit nonfoilfe , ut debak, A congruit „ liter Hilco revertatur ad villam Perpiniani, ubi
*<4 »> necefllratl unionis Çcclefi·,facitfodum .liantes,
de didis preparatory in negotio unionis trafla.
>J A perferverantts fupplicatiofo A requifitioni jam
tar. Et predida omnia A fingula, qu* e flent.
,, fartis ,cnm repetita reverentia .obDei fervitium ” ut prafertur per diAot commifiarios fienda', A
n Adlâum beneficium ualonh ,A excaufisfupta- " exfequcnda, faciat, A exlequatur ; offerufltque
d ôis, A aliis pluribakveftr* fanrtitati notiffimis, » fe eidem (applicantes, quod per fe . A etiam
** A etiam toti Mundo; fupplicant ianâUaÜ pr«- » uaacuci Mill nie ratioMptx-diâa congregati* pro.
·>
Cwil. QwffL Tom. XXV11.
Zaa «
„ vide.

jr°îû71"

r. ansi.

CONCILIUM

etGi.-vw··

jO,f

videbunt A provideri facient per cos, ad quos A., quia five augeatur pax A difidpUna JEcciefimper "TTT/TT, de falvo conduAu,Afecuritatibesum ·, dlfloc principes, fivefolvatur. Ille eh eis ratioANNO , pertineat
I----------- -----------vetite fanftiutis
fanâiutis fut» cafu,
etiam cafe di- „ nem exigat, qel eornaa poteftaai Ecclefiam tta* vN*·»!!
CHRITSl vefit*
____ quam
,_______________
«------— , ,five
-------------------- ..------„ didit
cooeaaittendaaa , urgpsKeqne aelo fidei, ft
·· ’·
sasp. * fl*
per,(be*
perfonarumH*c
quidem
iun<
-» vtilfa, opportuna, ac etiam accommoda traftari M negedficatia opportunitate perveniendi ad unlta» m negotio did* animis ft qu letati va coefcien. „
, tern univerfalisEcdefi·, qu· ab initio pecduAi
„ tiaram 'omnium, fignaater qu* funt da noftra „ ichlfiamtls ufque nunc attingi non potuit.* ooor„ obedbemia; ft fic etiam ftfta fuere per commit, ... tebltpro defimfiou jwia dii· nnlver&UaEedefarios difti olim vocati CregNli, habentes ad id „ fi* pro Dei fervltio, A eawneeaiiOM fe* eoa’’ pofle legitimam, tempore quo procurator Ipfius „ fciemla, A refpeâibu aliis, tam i* lis, qaarn
” Gregorii nomine ejuidem reaunciavit prntenfo „ In allii fepplkalfoalbus ft requifitIonibus pofitis,
” i uri 7 quod idem Gregorius lo papatu Iu habere M uti debitis remediis licitis & permits» . Et Ii*
” dicebat. Et iterum etiam pceaifti Ce fieri fep- ,„ eet amplius fuppjicara m» fit neceflnrium , ad
" plicant .obfecrant ,ft reverenterrequirunt. Alias ,„ uberiore· taaten cautelam , oon iMtrdiâ» U>> «nim proteflanturde omni jure uolverfaiisEcclefiq, M cultate atemft fuo cafu diâis remediis, com di*
,, & alterius cujnfvis. Et hoc fuit & eft notorium. „ âisCegibus A principibus vifam fuerit, fasrflU
Cui requifitloni, quantum concernit renuntiatio­ ,, tatis veftr* refpoafioM nullatenus exfpeâsta ,
nem , nihil aliud voluit refpondete , nifi quod di- fi,,, immo omni facultate retenu , iterum A ite>
cebat fe m Perpioiano refpoodifle. Ad alia nihil „ rum, acquasnum poflhnt geminatis vicibus fupr.ifi frivolum refpondlt, ft Ineptum. Et hoc fuit, :„ plicant A requirunt cum debita reverentia fan.
ft eft verum, ft notorium.
„ Aitatis ejufiiem , quatenus pro Deo princioali«V Item , ft quod'paulo poft prsmlflam requi- u ter , ft pro beuftclo celeriori perveniendi ad
fitionero Idem dominus diAus BenediftuirecefStdo „ unionem fanâ· .matris Ecdefi* , A compotitnCaucoliberi; ft per mare ad unum terr* angulum „ do tanto animarum difeiimini, A infinitis occur*
ad caftrum raunitiffituum Panifcoi* fe recepit cum „ rende feandall» per êfleâum operis , bis t fup- « Mf. /fe*
fuit armatis, ubi adbuc dicitur re fidere. Et boc eft „ plicatos per Ambaxiatores diâorum regum , A
notarium ■
>, principum, fedufa omni mora adimpleat. 4 Si.
Confequenter est partediAi Regis Arragonl* ,fuit „ inificaates eidemfauâitati, ut HfeftriffimusRex
Idem dominus Petrus in caftro pr«difto Panifcoi* „ Romanorum A ali· perfona miri* per congreiterum requifitus. fecundum formam ferietur* fibi M gatlonem Conftantleniem funt, vel temporefuq
prxfentat* ft left*, cujus tenor talis eft :
,, miflioni» erant in Narbona, A continuo per fuos
„ Sanftlflime ft beatlffime pater. Pro partmnon „ Ambaxiatores traâant feu tradabant in diAa
,, iolum fereniflimi Regis Arragonum, fed etlbm „ villa cumdiâo domino Rege Arragonum, ft AmlliuQriflimorum Regum Cafte"*, ft Navarre , „
_____ _____________
_ __
„ baxiatoribns
aliorum Regum,
A principum, pro
, & comitum Armcnicis, ft Fexi, fuerunt pr*. C» bono juridico,. compendfofo
: r,:
A concordi terne*
' hnt* veftr* fanftitati fub diverfis calendariis M dio ad exftirpoodiim fchifma peiliferum, A per*
■’ & partibus In diverfis locis, primo inviilaPer· „ veniendam ad beneficium unionis .* allas diâi
*’ pinisni, A alia , A fecunda Caucoliberi poft i, AmbaxiatoresA procuratores, nominibus fupra.
o reerffum veftrum a diâa vitia Perplniani du· „ diâis in diâis fuppiicatioaibuaperfiilentes, cum
„fupplicationesft reverentlalesrequifitlooes;qua*
debita reverentia ad. effeftus expteffos
in diâis
,, rum feris, ft tenor per ordinem Ce le habent ,
prima At fecunda (applicationibus, ftrequifitio,, Seeflrjfoic ec icatifiête ftettr.
ntftienmf»nibus , ft ad omnes & fingulos alios < effeAus · Mf. mw.
vocatos, feu utiles aAus fanâ* unionis jam <H-“*■
firfetceeh idfff'màtû ,
o A ad dâas fapplift* , procellantur, quod diAi reges & principes '***·“’·
csrbnes, « requifittones eadem tanâitas reipoa” dit iub diverfis calendariis in villa A loco anteutentur remediis debitis . licitis ft prsmiffis ,
” diâis ; qusrutn refponfionum feries ffquicnrM»ft turbari naviculam fanAI Petri amplius, quan­
*> ut infia: Prime . Ur «pperrr urrher frtccffej ,
tum in eis fuerit, non permittent. Et hoc eft
>» (p*c. lecund* .· Ca* per eltium» fcbcMeet. ftr.
notorium.
Verum, beatiflime pater. Cum relponfionesve*
Cui requifitioni nihil efficax refpoodit , fed In
ftr* ianâitatis
fanâitatis £sA«
(aft* detegant ..
in aperto
fua duritia-, At- .pertinacia
non
,_________
& celfio*
„ (h*
.,___ culli_.
■
. . cedendi _
bet intuenti, quod eadem TanAicat
2itas riOn
fiOn renuo- nem per vias frauduientas
fraudulentas & obliquas femper eva*
” clavit, nec renunciare curavit |papatui; nec pra-Dfit per quamdam
‘
’
'
'
frivolam
refponfionem
fub inftru*
ri ___
Pontificisrelinmento publico contentam quod inftrumentum vo­
” Aies» ft formas eleAionis futuri
_ ____
’» quere vult ordinationi AdUpofitioni Concilii gc- lunt profecetores pCardiAl fic haberi pro Infertb ,
» neralis univerfalis Ecclefie * congregandi > ad fi ft quatenus faciat pro ipfis, ft ad probationem
,, quod de jure pertinet dlâ» eletho ; quod cum premiflorum ; & non alias , nec ad alios fines ,
„ Spiritus Sand i adjutorio difponet ft ordinabit ft effeftus. Et hoc eft «erum, publicum, ft no*
>t de praAicis nobis alnlque fsiubribus ft brevio- totium.
«/'■
’ tibiis circa eieâiooen» jam diAam: nec alia adS«. Item, quod pr*fatus Petrus de Luna potena
” impleverit veftra fandi tas, qu* in diâis requi- verbo ceflionis Ecclefiam Dei tot annorum curri*
” (itionibus continentur, quod etiam aperte dete- colis lacefliram onire , id tamen facere renuit ,
” ait receffus fubitus fine caufa rationabili, cum Regum, principar», prelatornm, ft legatorum pc*.
>> reverentia loquendo fanâitatis veftr*. Qpiaubl difforuos monlu , exhortationes , A requifitiooe*
„ prccefferant fides At guidatica diâi fereniflimi contemnens, precibus minime flexus eft; qeinlm*
„ Regis Airagcmum» & etiam.fine guidaticis, ubi mo In *r*fata fua duritia At pertinacia pcrfeye’diA'domini Ragis erat p«cientia,ft infuaobe- ravit, At perleverat : ipfamque Ecclefiam Dei Chri­
*’ dsentie ejuidem lanûitatis, qu* nunc nique ad fti fpoadam vulneribus pefliferi fchifmatisafftiAam
” tuta defenfa, & prout voluit, ibidem cum oro- deferuit * deferlt
___abfque
________
medela„ , ___
totam univer- ■ '
” ni moda libertate permanfit, timere non debuit ; E hiem Ecclefiam
notorie, incorrigibiliter , a per>> immonec de finitho aliquo dubitare , nec cum fi- i"
Onaciter ^nndaliaando;
‘
‘ ficque, 1ut r
pr^fcitur,
_ “__ ,___
fuit
>> Ais coloribus , femper cum reverentia veftr* ft efl diâum , tentum , creditum ,
reputX*
te
viânce
omnium
tum,
diciturque
,
tenetur,
A
renutatur
,
A*
P·*
„ ianâitatit loquendo , Veritate viârice
.. .
aliter
fe
foin, A notorie: A fic fuit A eft verum, A no­
,, predicant e contrarium, rem a
”
* haberepo‘1
terit de indultria. Ideo Raymundus X.tinar mi- torium.
” 1rs , At Petrus Bafleti legum DoAor , confilia*
<7. Item , quod^pflft requlfitfones, fupplicatio” rius, Ambaxiatores difti domini Regis Arrago- ’ net, & exhortatlMe^ ,\ot premittitur . faâas ei­
>' num, refit* intimant fanâltati, quodob non fa* dem Petro de Luna , fmgique recufatiomm , ft
» Aam renurMlationem pr*oiftam ,quam eadem fan* fraudulentasac intricatas reTpoafiones, ftrecelTuin
*> â»tas vefti a facere debuit jure divino pariter At ad Panifcolam , A iterum requifitlonem , & ex
,, humano ; ft eam offerte a udo verbo non fuitfuf- parte diAi Regis Arragonum fibi faâam ', Idem
|t ficicns ; Atobnon implementum aliorum,qu* iup- Rex Arragonum, qui erat de obedientia diAi Beplicicaft/equifita fuere , di Aos reges ft principes nediâi nuncupati, congregato A habito maturo &
” licet invitos, cum feiant fe reddituros rationem magno Concilio prxlatarum, procerum, atquedo*' proEcclefis,quainaChiifto tuendam fufeeperunt ■ Aorum , ft fapientum regni fui , decrevit fe Ar

b Mr.

r»»7

'V?3i·

CONSTANTIENSE.

-i'109S____

•
— regnum fuum, «qua porfetsas illius q ufcumq na Apracura tores, profecutores , Λ miniftri, quod idem ANNO
ANNo «tteatis
attemis recnfaiinoe
* recaffn
recefla , pertinaciae
pertinacis atquo
atque retrxs
rutras vocatu
vocatas Benediâus,
Benedidus, ut prefertar
preferter , citatjo.
c'**t>o-CHR|vr
CHR(ST .
-ή**?,*!,
rectfaite· &
tritia diâi 4mm·! Bmandiâl la an tollendo lebif- ne hujulsnodl iatelleâ*. 4c audita, ac cannaeum 1<lf
*<*?·
«na prefens Ac Ecclefiam volendo, quod facere po­ exfecuta , A la faa pertinacia & duritia fovendi
tui flet At poterat per fuam liberam ceifionem pa­ /chifmatis , At contra unksftam Ecclefix lande Dei
pains ; ab illitu diâl~Benediâi obedientia recede­ perfevaratu , &.intendere eidem unioni Etc le lie
re At subtrahet·, receffitque, Alfebcraxit; & hoc manlfafte recufans i dixit, 4c afleruit , tam ver*
fecit pes totum regdutn fuum Arragonum, atque bo public·, 4c notorie, quant inicriptis, quednon
Sicili· , 4c alia dominia , publicari At obferyarl . intendebat , nec intendit prxfatum facrum geneSt hee lolt dt eft varam, Ac notorium,
raient Concilium Conftantieni'e, quod vccabat con*
ag.llem, quod poft prxmiffam fubtraâfonem gregationem Conftantienletn, quU taruen fuit 4t
obedient!* eidem Petro, diâo Bcnediâo in diâi· •ft ex tot obedientiis, tot regms, 4c provinciis,
regnis & dominiis fatam, fereniflimns Rex Ana- «t prefertur, confticutum , 4Ë canonice convoca*
gonum modernus eamdem fabtraâionem per pa­ tum, approbare; nec illius citationem quvuiodolitrem fuum dominum Ferdinandum olim lerenil- bet exaudire, aut cl quale mcumque vigorem tri*
fimam Regem, ntprefertur, fatam, confirmansAc baere: quia, ut dicebat, dida citatio eft emana*
notorie nullam poteftarem habentibus, immo
approbans, 4t obfervans ie, per fuos fotemnes legatos ta
___a_____
Ac procuratores, adhoc poteftatem habentes, leproBipfam congregationem. St quacumque faâa in e·,
ficndZ, feu
vel ordinanda
contra ip­
fe, ac regnis St dominiis fuis cum eadem fanta vel
—·*--·
r ordinata,
-—·-----

Conflantienfi Synodo aniv.lt : At vocatione generali fum, pronunciavit, 4c declaravit, quantum in ie
fata ex duabus obedientiisolith Joannis AtGrego- fuit, nulla, 4c irrita ipfo jure.
7$. Item, quod idem deminui Benedidus indi­
ril prediâorum, ac Regis Arragonam pro fe, &
regnis fuis, ac dominiis eft unum generale Con­ gnatus de citatione prediâa , At contra Ipfum fa­
cilium conflit utum, 4c procedi voluerunt contra crum Conftantienfe Concilium piofequens unionem
eumdem dominum Benediâum , ad illius canon­ Ecclefi· tam diuturnis & indefttfit laboribus, quo
icam ejeâionem . Et hoc eft veram, Ac notor­ ex fervore devotionis ad unionem Ecclefi· fufl<ium .
,
nuit annis duobus, menfibusquinque, cum gravi-* atf. ■«·,
<9. Item, quod pari forma Rex Navat re convo­ bus expqnfis, relidis propriis c laboribus , & te-1*’"·’·
r~
cato magnq Concilio segni fui, videlicet Epifcooo- bus omnibus, poftpofiris, d<xit, afleruit, verbo
rum, abbatum, capitulorum, procerum, nobi­ publice , 4cauthentico , quod EcclefiaDei erat apud
lium , Ac communitatum , tribus videlicet ftatibus eum; Ar quod exfiftentes in Gonftantia funt fine c»«i<· («i.
, Mf> w,a Te*n* fol > · â meris in regno in rebus arduisde- capitis afliftentia , It velut membra praefeifla a “'·
• r,,,
cernendis , ex caufis eifdem pr;sediâ<s, fe regnum corpore; que fub clypeo valle multitudinis, Ac
fuum , diâique flatus cleri, nobilium, St totius nomine generalis Synbdi Dei Ecclefiam t dirum-'..,,
populi, a diâi Benediâi fic vocati obedientia re-Cpunt, multifque modis perturbant. Subjungens falceffertant, St ab illlusobedientia fe fubtraxesunt. fum teftimonium, dicens, quod a fandis ApoftoEt eft verum , 4t notorium,
1
“ ‘ “lis eft diffinitum , quod abfque auâoritate Roma­
•fi». Item, quod eadem fanda Synoduspoft unio- ni
1 Pontificis non valeat generalis Synodus cunnem diâi fereniffimi Regis Arragonum , etiam vi- |gregari.
7*. Item, quod hoc facrum generale Concilium,
gore conventionem dudum habitaram de anho
mccccxv.inter fercnitCmumdominum Siglfenundum rauâoritate Romani Pontificis, qui per multes mul­
Romanorum Regem, & legatos hujusfacri Conci* toque majorem partem Chriftianorum pro Roma­
lil,fe legatos ierenilfimorum Regum Caftelix , 1no Ac fummo Pontifice habebatur notorie, videli­
Arragonum, 4t Navarre, ac comitis Fuxi, exal- 1cet per Joannem XXlll. fic in fuatam ampla,uc
sera parte, St polle· per eofdern dominos Reges 1diâum eft, obedientia nuncupatam, Ac ad profeArragonum, & Navarrr , Λ per diâum comitem <cutionem firreniflimi domini Slgifmundi Romano*
Fuxi approbatarum, eadem fanâa Synodus unitis 1rum Regis , 4c inter Reges omnes fu mini , λ
legatis diâi domini Regis Arragonum profequer.s prccipui exftitit convocatum , approbantibus
unionetn Ecclefi· ; St confiderans quod attento Ac eidem Concilio obedientibus aliis ferenifquod idem dominus Petrus de Luna vocatus Bene- fimis Regibus, 4c regnis, Francis, Anglis Arrigo*
________ , St
„ ni·, Sicilis, Ungaris, JJavarrs, Polonis, Da_____ recufaverat.
diâas toties St tam pertinaciter
recufabat cedere ; Ac quod nullam aliam vlamvi-D<<· . Norvegis, Svecie, Dalmatis , Croatie, todebat, per quam-Ecclefia poflet uniri, quam per taqueItalia , Gallia .Germania , Anglia ,Hibernia ,
diâi Petri vocati Benediâi a fuo papatu ejeâio­ & circumadjacentibus ceteris regionibus atque pro.
nem, decrevit centraeumdem Benediâum; St ad vinciis.
77. Item, dixit idem Petrus vocatusBenedidus
•Ilius dejeâionem prsdiâam fore procedendum ,4c
contra illum citationem perfonalem decrevit, prout contra didam citationem , -quod ipfe non eft de
Inter hujufmodi caufr aâa continetur. Et hoc eft crimine , feu fautoria fchilmatis diffamatus apud
notoriam.
bonos Ac graves; led fu i Ac Ecclefi* inimici, fchil71. Item, fimiliter iituftrlsComes Fuxi pro fuis matici, i heretici conantur contra veritatem noterris St dominiis, in quibus eidem Benediâoobe- tor ia m ipfum de hvjufmodi crimine 4c illius fau­
diebatur , a fua obedientia propter cautas didas toria diffamare, quod videtur intelligere de i fio
recel&t. St fe ab eadem obedientia fubtraxh . Et facro Concilio. Et boc eft notoiinm.
7*. Item, dicunt, Ac proponunt i idem promote*
hoc eft notorium .
7b. Item, quod confequenter fereniifimus Rex res, profecutores, Ac miniftti, quod prsmifla in
Naverr· St illuftrls Comes Fuxi, clerufque, pri'- proximo articulo contenta , At diâum per domi*
ceres, & nobiles diâi regni, comitatus. St domi* num Benediâum fic vocatum reteruntur, dtinselniorum , ac per fuos folemnes legatos St procura­ liguntur per cum, At neceflario referri debent ad
tores ad hoc fpecialem potellatem habentes fecum E facrum Conftantienfe Concilium ; quomodo idem
eodem Concilio unierunt , St cum aliis qui prius Benedidus fic vocatus illa dixit Ac aiferuit , con­
kdherebant unum generale Concilium conflitue- tra citationem a diâo facro Concilio emanatam
<unt : & e converfo , Concilium univ;t ie ipfis ; contra ipfum Benediâum; in qua citatione idem
St fic procedi voluerunt contra eumdem diâum facrum Concilium eumdemPetrum vocatum Bene­
Benediâum ad illius canonicam ejedioaem . Et diâum afferit dc khifmare, Ac illius fautoria dif.
Simatum, ut ex tenore litterarum citationis ap­
boc eft notorium.
7!· k®®· quod i !n prarmtflis uniones eidem fa- paret. Qus omnia prsdiâa cedunt ingravem con­
cr· Synodo taâas, difta ci ratio ad perfonam ejuidem tumeliam Ac injuriam diâi facri Concilii . Et fic
domini diâi Benediâi, etiam poll unionem diâo­ fuit, & eft verum, publicum St notorium.
79. Item dicunt , dc proponunt iidem promoto,
rum Regum Navarre, St comitis Fuxi, cleiique,
St nobilium, ac populi prard ftorutn , fuit legiti­ res, & profecutores , quod idem Petrus vocatus
me êxfecîita , prout etiam ex produftis St relatis Benediâus contra d>âam citationem opponens, di­
coeam eodem facro Concilio conftat Sc apparet . xit & afleruit verbo , Ac in (criptis authenticis ,
quod
congregati in Conflantia (fic enim vocat ilEt hoc eft notorium.
...
yq. Item , dicunt , Ac probare intendunt diâi los) non iunt generalis Synodus, nec univcrfalem
Ec-

T
Μ·

><»>♦

’72S.V

coNciLi υ

m

·····«.·>·»■

I1OO

-- —— Ecclefiam reprafemant; afferens verbo St In fcrl-Alciffure, St e unionis Ecclefia fanâ» Del, tacet—u
ANNO ptis authenticis cauiam per cum prateufam , St rigibHem notorium St manifeftum ; ft propterta a^NO
CHRISTI dicens : quia funt excomuaicati, ft omnibus digni- omni titulo, gradu, honore, ft dignitate, fe red- CHRISTI
1417· tat!bus ecclefufticls, gradibus , ft auAoritatibus ,
diffe‘ indignum,
--&
_ ’ar" Deo ejcdum, ft praaeifum
"■
, t4>7.
ac juritdiflioae privati; ft coafequenter quod nui. St
---------------------------—-, ,—
omni--jure
eidem...Inr-,
papatu
ft________
fammo_________
Ponti*- * *·'*«· #·
'
ifta
quçtnodolibet
competenti
*
las partes judicis poterant affumere, neque poffunt, clo, ft Romana Ecctefia quomodoiibet competenti ***·?
*
neque etiam jurildlftionem aliquam exercere ; St lpf° i·1* privatum >, ft a~ catholica
--~L **'■ Ecclefia tan—
prreipue , ut dixit, ft dfferuit fupra, quod minor quam
--- membrum
‘-- aridum,
’
abjeAum, St praei ium,
in majorem, ft permaxime in papam , quem nec necnon per eamdem factam Synodum fententiam,
juris »u/loritas, nec rationis debitum, necalicujus ad omnem cautelam , ft etiam de faâo, quatenua
obligationis neceificas id boc arftant, aâum impe- de fa&o papatum fecundum Ie tenet , privari St
riolum exercere non poffunt. In quibus affettioni- abjici: eidem inhiberi, ne deinceps pro Papa, vel
but qui ft quales ertores fequantur ; ft quot & Romano Pontifice fe gergt: ooonelque Chrifticolas
quales contineant diâ· affertiones , judicet ipfum ab ejus obedientia , ft omni debito obedient i c
iècrum Concilium; prrmiffaque notoria lunt , ft iofius, St juramentis eidem quomodoiibet praftitis
vera .
ablblutcM tore declarari, St ad cautelam abioivi :
80. Item, quod ipla refponfione difti Petii »0· ac omnibur Chrifti fidelibus inhiberi
_____ fub
,___
w___
magnisdt
cati Benedifti, ft in inftrumento de IlltaS man-Bformidabilibus pcenis, ne eidem icbifmatico , ft
dato ft voluntate fuper Illa refponfione contedo , haeretico
'
notorio, incorrigibillft pertinaci decla­
ft eidem iacro Concilio produdo, ft exhibito , St1 rato, depofito, confilium, auxilium, vel favorem
apud notarios ejufdem facri Concilii ft caufar ex- prxftent , aut eidem tanquam fummo Pontifici ofiflentes, pivres alii errores , & contumelias, ft bediant, pareant, vel intendant , aut eum quovis
blalphemiat continentur, prout «x illius iafpeâio» modo iuftiaeant, vel receptent ; & alias prout de
ne poterit apparere .
jure, falubrique ftatu fande Dei Ecclefi» praefa­
Item, dicunt', ft pteponunt , & probare in­ tae expediens viium fuerit, pronuntiari, decerni ,
tendunt, quod di vilio Ecclefi» univerfalis in tam feu declarari. Omneique inhibitiones , proceflus ,
magnas partes adeo firmata eft , ft qualibet pars fententias, conflitutipnes, ft alia quacumque per
in iua credulitate de papatu ita folidata, quod et­ tum fada, St Cados, qu» poffent prcmifljs obvia­
iam attentis promiflfionlbus d juramentis faftis per re , irritas , inanes declarari , St irritari, revocari,
diâum dominum Petrum de ceflione fienda, requi­ St annuliari, ac alias declarari , judicari , ptonunfitionibus fibi fallis, tt recufationibus , cavillatio­ ciari, decerni, & flatui quidquid juris fuerit , at­
nibus, & diffugiis per eum quefitis , impoffîbile que rationis , ex prcmiiiis St fingulis prae mi flo»·
«11 humanitus, aut faltem reputatur, ft commu­ rum .
niter creditur, quod nunquam pars fibi non obe_
____ _____
_______ , , ,profecu____
Procedantur
autemr____
prefatirprematures
t
diens , que eft major in decuplo totius populiC tores St miniftr i , dc addendo premiffis articulis,
Chriftiani, ad illius obedientiam trabi , nec addu- diminuendo de illis, corrigendo ft interpretando in
ci pvflit
_
,! —
etiamfi verum jus haberet ; nec
. .hod e omnibus
,
St fingulis prsmiflbrum , prout eis vide­
nec a multis jam «imis poflet Ecclefia judicare u- tur expedire.
_„
trum jus habuerit, vel non ; deficientibus necefDie Lunat vigelima Cexta fupradidi menfis ,Alari is ad hoc probationibus fafti , & obdentibus prilis difereti viri Theobaldus Stephanus Rufi ,
difficultatibus in jure, in tam magnas partes opi­ Wenceslaus, Clemens Groffi, Gersrdus Sinapeti,
nionum divifas , ft firmatas ; & per confequens d Nermetus Ciciteti, St Jacobus Meinardi , Sedis d M(r
fchiitna, vel fciffura Ecclefi» tolli uon poflet, ne­ Apodolic» curiores retulerunt, nobis notariis pr«- ,u„m t."
que poteft, nifi per fuam ceffionem, & per con­ lentis caufa atque feribis prcdiâis, Conflanti» in »·<.<<.
fequens cedere tenetur , ft fi non vult, pruut non luco feflionis pradida, paulo ante horam feptimacn,
t
«s vult , nec voluit, d a luo pt»tenio papdtu pmo- vel tertiarum , fe de ipforum dominorum judi­
veti i etiamfi non effet fchifmaticut, St hcreticus, cum, St commiffariorum mandato fibi, utaffeiue'X" eut a*'âi crimloolus.
runt , iuper hoc faâo , & ad fupradidi magiftri
/**m ' tf E* quibus omnibus, & fingulis propofitis, ftar- Henrici de Piro promotoris St procuratoris indan*
χ.>.··■«">- ticulatis tam conjunâhn^ quam divifim conflare ft tiam , heri peremptorie cïtaffe multos telles , vi­
*"
apparere poteft , eumdem Benediâum XIII. ut pre- delicet
<,.<<<.«, reverendiffimo»
v>w>ww reverendotque
■».. w—in
... Chrifto
v........
' * fertur, nuncupatum , ft ex fua txm diuturna tar-Dpatres ft dominos, dominos Joannem EpifcodiUte, repugnantia, pertinacia, recufationeunien- pum Oftienfem
Λ“' '
‘
. .. .
*
·
vlcecanceliarium
, Antonium
Bodi Ecclefiam , fuga, refponfionibus , conftitutione , nonienfem , Simonem RemenfemPresbyteros; An­
ft aflcrtionibus , incorrigibilitate , icandalo noto- tonium de Cbalanco , Petrum Cameraceniem ,
1 iis, ac aliis prrdiâis; ft prxfeitim cum poll de- Franciicum Venetiarum , Amedeum Salutiarum
poGnonem Joannis olim ΧΧΠΙ. ac ejufdem domi­ Diaconos S. R. E. Cardinal.s, Joannem Conftantini vocati Gregorii renunciationem, totum jmndus nopolitanum, Joannem* Antiochenum, Patriarchas ; ,
fchifmatis fu iffe & efle fupra diâuin prcdiAum btephanùs véro Rufi, Guillelmum Bajoceiem, Ni
Benediâum nofcatur ; & in fua potedate fuiffe ft colaum Aqueniem , Bernardnm Adurenfem , Xtneffe tollere fchifma, ft unire Ecclefiam per fuam tium Olorenfem , Vitalem Tolonenfem , Epilcoceffionem, quod facere toties St tam pertinaciter pos : Ber trandum Dignenfem , Jacobum Archiepileculavit, ft recufat ; & aliis pr»miflis fuiffe , & icoputn Turoneniem, Joannetn Gerfoncancellarium
effe nutritorem, & fautorem ichifmatis invetera- Parifienfem, Bertrandum de Planca vicarium Burb fart«
ti, 1 tanquam gravis & fcandaloias iciffure ft dt- degalenfetn , Joannem de Polio Generalem ordinis
.___ _________
__ quadraginta
,
_
vifionis
Ecclefia jam fere
annis,, ,pecis Pradicatorum obedient·» Petri de Luna ; Speran­
de
turbatorem,
St impeditorem , tern in Dao jurifperitum de Cardona , Joannem
c unionis zEcclefia
■ '
■
peijurum
pei
jurum .■ ipiamque Ecclefiam fic dlvifam , St Ferdinand!, Ray mundum t Ceyfferrec* millitem,
quam unire poteft,
E St Raymunduin Fahelt comitem de Cardona; Venpoteft , in tantum St tam notorium
note
kandalum populi Chriftiani, ft ipfius Ecclefia
""
, in eeslaus autem magiftrutq Conradum de Solato in
divifione , per quam turbatur univerfalis ftatus Theologia profcffam , Joannem de Opixis decreto­
Lcciefie , & Icandalisatur: in quibus indurate, in-r rum dodorem, Michaelem de Pifis litterarum Acorrigibiliter, ft pertinaciter perleverat . Quare poflolicarum icriptorem ; Merinetus quidem , domi­
perjurus fcandalixator univerfalis Ecclefia , ichif- nos Petrum/Canthcn Ambaxiatoretn illuftrlsprin- i Mf. c»·maticus, ft h»rcticus incorrigibilis eft cenfendus, cipis domini ducis Burgundi», Michaelem Bololo-'***·
ft ab Ecclefia'Dei ipfius Dei jtifto, judicio praet­ nis, archidiaconum Narbooenfem ; Joannetng GuG(i
ius, aut ialtem a iuo pretenio papatu amovendus. Jandi, notarium publicum & litterarum Apodolfca- L^.,‘
Quare petunt profecutores, ft miniftrl pre fati rum fcrlptorem , Joannem Trlch . canonicum Ec­
per hanc fandam Synodum , & ejus dlfinitivam clefi» beatç Mari» Traje&enfis; ecCIemeruCroffententiam pronunciar: , decerni, ft declarari, pr»- fi , dominos Petrum Epifcopum Olorenfem junio­
fatum dominum Petrum de Luna Benediâum XIII. rem , Nicolaum de Vellonia canonicqm VYratialaa nonnulli* nominatum, fuiffe ft efle perjurum , vienfem , St clericum Cameras ; Galterum priorem
univerfilis Ecclefia fcandalitatorem , fautorem ft conventus Rhodi , Joabnem de Prato litterarum
nutritorem inveterati fchifmatis , feu inveterat» Apoftolicarum Icriptorem Rodulphum licentiatum

81.

in

noi

'ViS-V

CONSTANTIENSE.

·>·*·«·■·«

n01

decretis, Mart haem Rodel in theologia psoftf-Aperarticulis ft capitulis per ipfam Synodum datis—-...vit. fem, necnon lacobum Meioardi, loaonem de Fa. necoon ad dandum Interrogatoria ad hodie ft cras ANNO
^^T^beica legumduâorem, Joaaaemde Bofiro, ftBer- per
r---* fic
' de
..............
.....
totam diem, ft
fingulis diebus in an-CHRISTl
*4<7* trandem Epifcopum Apsmlarum perfoaaliter appre- tea, hora ft toco pradiûis. Qui quidem trinavo- ι«>7, ut prafeitur, faâa , nemineque compa­
henfos: «t fttaaquam teftesadjurandum, de per- cations
<
nee refpondente, ptafati domini deputati,
:
bibendo teftiesoalum In hujufmodi caufa Veritati, rante,
fuo ft collegarum fuorum a nobis prxfcnλ
fuper articulis ultimis «fuper hujufmodi cautoob- nomine
i
«. SwV·*· latis, ad primam diem juridicam, qua eofilem do· itis caufa notariis atque fcribis prxdiâis , fuper
<"·
minos judices ft commifarios Confiant!* io loco |pramUCs Geri petierunt unum, vel plura, publi­
velpublica inftrumenta. Pratentibus ib~dem
feffionis ad hoc fpecialiter eleâo. ad jura redden- cum,
'
dum, hora tertiarum, pro tribunali fed^re conti- 'honeftis viris dominis. Nicolao g Hetxeupleta Ca-

gerit; videlicet ad diem pr*fent»m, prout ft quemadmodum lldem cur forts ab ei(dem dominis judiclbus ft commifihrils dixerunt, ft quilibet eoram dixit fe feperius habuiffe, ft recepitfe fpe-

nonlco Coloaienfi, Henrico Hucvatcl ft Herman-***''
noBotben, litterarum tocre pœnitentiari» procuratoribus, teftibus ad premiffa vocatis Ipeciiliter,
ft rogatis,
cl ali ter la mandatis.
■*
Deinde diftls dominis deputatis una cum aliisfuSubfeqaeatcr adveniente horafeptioia, feu ter- pcadlftis ad locum audientia , ft ad collegas tuos
tlarum prafentis
tiltrum
pretends diei ,. di.
diferetus vir Gofiridu >Bredeuntibus, Ipfe Henricus Flechel, nominedepu• Mt
ssCa»**· Durtenfis Sedis Apoftoucat
Apoftolica ;prafatarcurter
_______ , retulit tatorum, ft Gaufridus curter , didam vocationem ,
* «·- ia judicio c dominis judicibus ftcommifl
ftcommiftarlispra- ut praemitium eft, fadam, neminemque ibi com« "Μί·.
* fall
' *· to,( j0____
Eccie- paruiffe, nccrefpondifle, ut prxfettar, retulerunt
rev 4·Μ<Ι fatis Cooftandas, ta toco feffionls
fia majotl , ad hoc fpecialiter eleâo «4 jura red. dominis Commlffariis praefatis, ft retulit quilibet
dendum pro tribunali (edentibus , ft nobis prefen. eorum. Qua quidem relatione faâa, magifter Hen­
tis caufa notariis atque fcribis pr «didis, fede ipfo. ricus de Piro promoter & procurator pracdiâus ,
rum dominorum judicum ftcommiffivimum man- adhuc pratens, ft judicialiter comparent , praefa­
dsro GN fuperhoc, utaffcruit, faâo, ft ad fupra. torum citatorum non comparentiumiterato contu­
diâi Magiftti Henrici de Piro ptomotorls ft pro. maciam accufavit , ipfolque contumaces reputari
curatoris inftantiam, heri quamdam citationis pa. petiit , ft in eorum contumaciam fupradidos te.
pyrl fchedulam, figillis reverenditfiml patris do­ fias omnes, exceptis dominis Petro b Canton, & h M
mini Gulllelml Cardinalis fanâi Marci, ft Marcelli Rodulpbo licent ratis indecretis praetentes, ft com-.,1..
de Naverscommiffariqrum, munitam ftCgnatam, parentes, ut & tamquam tefles ad jurandum de
valvis, fau portis Ecclefi» majoris Cooftantienfis perhibendo teftimonium in hujufmodi caufa veri­
publice affixifle ; eamque inibi debite exfecutloni, tati fuper articulis prrâiâls exhibuit , & produ­
ut moris eft, demaadafteinfraMiftarum folemnia, xit ; quos
,... recipi,
.. . .&
_________
ad jurandum _____
admitti,_____
necnou
prout ft quemadmodum idem cudor ab cifdem do-C Interrogari per dominos judices cotnmiftarios pt*.
minis
miffarils dixit fe foperi
miais judicibus ft com
commifiarils
fuperius fatos debita cum inflantia poftulavit. Et tunc dohabuifle, ft recepiffe
■- fpecialiter
■·■·■
mini
In mandatis.
juices ft commiffarii preüti diâos eitatos
Poll cujus quidem cur foris relationem campanile non competentes, neque hujuimodi termino in a*
judicio coram dominis judicibus ft comthiftariis liquo fatisfacerc curantes, licet diutius, ft ufque
prefatis . adhuc prout ubi fupra , ad jura redden­ ad horam debitam fuAclenter cxfpedatos, reputa­
dum in 4oco fuo (blito ft ennfueto pro tribunali runt merito, prout erant, exigente juftltia, con­
(edentibus, magifter Henricus de Piro promoter , tumace s; ft in eorum contumaciam iupradiâoite­
ft procurator predlâus nomine procuratoris quo lles praetentes & comparantes , ut , & tanquam
fupra; ftquafdamcitationum, unam videlicet per. telles ad jurandum de perhibendo teftimonium in
famcnla dominiscommiflariiaprardiâi emanatam, hujufmodi caufa veritati fuper articulis fupradiftis
e eorumque voluntate & mandato in audientia admittendos duxerunt. Qui dum, adtnifli fuerunt ,
publica litterarum cbntradiâarum Romanae curias flatim ad mandatum diâorum comtniflariorum , ft
pofitam, ieâam, ft ab intra lignatam, figilloque judicum, ft in eorum manibus aliqui', fcilicet preft ipfius audientis a tergo, ut moris eft, figilla. lati tadis peftoralibus propriis , alii non praelati
tam, allafqae debite exfecuta ; ft aliam papyri tad is corporaliter facroianftis Evangeltis , jurave­
ichedulamin valvis Ecdefic majorisConftantlenfis ΓΜΙΗ
runt,> «.
& <{W11J9CI
quilibet CWfUID
eorum JUTJVJt
juravit,, IC
ie TCHC
velle OKCIC
dicere,,
,
debits exfccutiosl demandatam , faâo, realiter,Dft deponere puram, meram, ft omnimodam verift in fcriptis infraferiptorum tenorum repracfcn- tateoi,
-----<··
quam iciverint,
ft quilibet eorum fcive«MC ,ira. tavit, d citatorum in eis contentorum non cotnpa- rit, in hujufmodi caufa fuper articulis fepefatis
Tintium » neque telles In hujuimodi caufa t pro- veritatem, prece, pretio, ira, odio, timore , faduel, ft jurare videre , nec Interrogatoria proeo- vOre , amore, rancore, & omni mala machinatione
A
rumdetn teftium producendorum examinatione dare in premiffis poflpofitis ft femotis.
curantium , contumaciam accufavit ; iploique con.
Quo faâo Idem magifter Hernicus de Piro pro­
s tumaces reputari, & in eorum contumaciam ad moter ft procurator, adhuc ibidem pretens, ft)·abundationem cautelam eofilem citatos ad valvas dicialiter comparent, prediâorum dominorum Petri
Ecclefi· prsdiâs per aliquos dominosex com mi f- i Canthim , ft Rodolphi , teflium effatorum non ;
fariis pr edidi s, ut moris eft, vocari ad aâusprr. comparentium, aec teftimonium veritati in hac
lentes per dominoscommilfarios ft judices pr «fatos, caufa perhibere curantium , contumaciam accufadebita cum initantia poftulavit. Et tunc stomini ju- viti iplofquc contumaces/epurari , ft in eurum
dicesft commiffarii prsfati, ad diâi magfthi Hen- contumaciam eofdem moneri mandare fub penna
rici promotoris inftantiam , venerabiles viros do­ excommunicationis ad idem , per aliquem bedis
minos Henricus Flechel, ft Petrum Nardi, facri Apoftolic* curlôrem , ad tertium peremptorium
palatii Apoftoiici caularum auditores collegas tuos terminum
.. .. vcompetentem
— .... . per w
.„„w ,judices
uu,vw ft
dominos
*d vocandum diâos citatos ad valvas Ecdefis pre- E commiffarlos pre fatos cum debita inflanda poftuiadjd», una cum’notariis & curforibus, ut moris vit. Et tunc domini commiffarii ptefati diâos doeft , ft fuit ab «antiquo , deputandum duxerunt, minos
—:n
---- &
*- Rodoiphum,
" J ,L — non
— comparantes ,
Petrum,
ft deputaverunt.
neque hujuimodi diei termino in aliquo fatisfaceQui quidem domini Henricus Flechel, ft Petrus re curantes, licet diutius ft ufque ad horam debi­
. w_
Nardi deputati, una cum praetentis caufr notariis tam fufficienter exlpeâatos reputarunt merito »
oXis!**· «que fcribis prsdiâis , ft diicreto viro f Gattfri- prout erant, quoad aâutn,, & terminum hu/uftria­
do Durftenfi, Sedis Apoftolice curtere , locum au­ di, exigente juftitia, contumaces ; ft in eorum
dienti· fee exeuntes ad valyas prsdiâe Ecclefia contumaciam per petitam promotoris inftantiam ,
accéderont: ubi per organum diâi Gaufiidi curte­ ft petentes decreverunt, atqueconcefferunt, eam­
ris pr«diâos citatos tribus vicibus vocaverunt in que prout petita exftitit ad primam diem juridicam
hunc modum : Eft hic fctrus de L,una Benediâus proxime futuram , qua eoidem cotnmiftarios in loco
Xlll.in iuaobedientia nuncupatus! Comparent hic fuo (olito mane hora tertiarum pro tribunali ad jura
coram dont inis Commi tfar iis Synodi Conftantlenfis, reddendum fede re contigerit, pet quacumque Sedis
•d videndum recipi , jurate, ft admitti nonnullos Apoflulioe eurforem, qui fuper hoc requibtus ine­
teiles, id perhibendum teftimonium vetiuil fu- rit, peremptorie fieri voluerunt, atque mandarunt-.
'

IU fic«.

CONCILIUM

1103

"GKMVWISV·.

_________

i luiajxirmri, »v opportunas
vpfwrmrMS
' neCROtl #d' dandum A ΐί N O
-—
-- - , persftis, magiflro Hemi-Acompetentes,
ASbli’ ro “e V,r0 rr''niotorc ft procuratore prxdifto in- irterrogatorla dafta die Luna , ft die fequenti , ft CHRIS11
CHR'iTI ftanre. Ac prrente, domini judices ft committarii iuccedive pro aliis teftibus«dmittindis, diebusqui>*i7admiffi fuerint,
ft leq
.entibus, --,
fi. qux
,.irprxlati, reverendis patribus ft dominis Rubcrto bus
—------------------------------------,--------------—daie
------ , a
Epifeopo barisberimfi , ft Hertnanno λ Ddvergo ft exhibere voluerint pro examinatione tefliuua
, Mfi
ArJmlic* h.dis pretouut-rio collegis fuis , ab il- .eorumdem Io caufa Arcaufis, inquibuscontraeumc·' *
jKi'iiiflimo principe dcminoSigilmundoRc.manorum dem Petrum Benediftum Xll!. nuncup.tum diçla
ie L ngar* , (yr. rcEes , reverendilque patribus fanda Synodus Conftantienfis procedere intendit ,ft
■ u d-mim J.anne Archiepifcopo i Rejtcnfi , & Otto- procedit.' aioquin in'caufa Ac caufis hujuhnodi ul­
'■· i:c Poro d ft* Sedis proton,ratio tettibos citandis, ter ,us , .prout juftum fuerit, procedetur , di florum
ut Iclitum rteiperent lutamentum, committendum citatorum abientia feu contumacia in aliquo non
obftantibus . Hanc vero noflram citatioWem valvis.
s.; itqucnter domini' commiffariis credentibus , » feu portis dift* Ecclefi* duximus affigendam , qu*
Jour" prthii, Kcberro f pileo,*! Satisberienfi . Ac pcxlentetn noftram citationem (as quafi ionoro
Hermam* Dvvergh,rc nanentibus, accettetunt Io- pr* conio, ft patulo judicio publicabunt, inqmbus
sum audienti* rn'itum fereniiTimui princeps do Bnoflram elutionem modo prxmiflb decernimus pu­
rr ms rex , ft Octo Bonus prxlati : & le fore ci- blicindam
L,:
J‘~ , he ~privnti he nitride
‘ pixmiflisaliqusm
"
t’tos ad piihibcnqum teftimonium veritati in hu- ignorantiam prctendcrc valeant, (eu etiam quomojulmodi i^uia pci certum Apoftolic* («dis curfo- dd'bet allegare. In cujus rei teflimcnium pi cien­
itm dixna.t, & .-.llegarunt , ideo ad fatisfacien. tem citationis fchedulain exinde fieri fecimus , fidum cn-tiori, ft paiendum mandatis , »b' vena­ gi'lorumque rcvcrenJiis. in Chriflo patns & domiient, Ac (<z commiffariis pr*fentarent . Tunc do- oi, domini Guillelmi tituli fanfti Mart iS.R.ECar­
n ini R'bertus Epifcopus Sarisberienfis , ft Her­ dinalis, & egregii utriuique juris dofto-is domini
manns Dvyerth prrtati juxta ccmmtffionem cis Mchaelu Navers fecimus impitfljone communiri.
Datum Conflanti* . die c vigefimi quarta men­
li.praisfLm, a d>if r domnis r<ge, Λ Uttone BoΓ ' ad lanfta Dei Fvangeli- de dicendo inhujuftno- fis Aprilis, anno a Nativitate Domini mccccxv11.
<b c-jij veritatem luper articulis fuptfatis in hac mdidione decima.
Gumbertus Fabri notarius.
c ula produft-s iolitum receperunt jur.-.mentutn

M. Dololonis notarius.

dtatimum ptft'·. , (yp,rgi-

Nno ft indi/lione , quibus fupra , die vero
)i vis fexra menfis Maji, conflitutus coram
Cdominis judicibus ft commiffatiisprxfatis ConftinAnjant domini judices , 6c commlflarH per ti* in palatio Tpifiopali , in au’a majori , hora
uuolarftam Λ EeneralemSyiiodumConfl.nl- vc(perai uni, vel quafi , ad infrafei Ipta fipeciahter
’is, magifler Henricus de Piro promotor
tieniem ad infralciipta (pecialitcr deputati , congregs
ci­
mi peremptorie, in judltntii publica litterarum ft procurator prediâus, nomine procuratorio, quo
c> nttadiftarum Rerntri euroe, ut moris eft , Ac iupra , & nonnullas politiones, ft articulos additio­
c itsnt dominum Petrum de Luna Bcnedlftum XIII. nales, d probationum materiam hujuimodi cauf.r,^ Μβ·
ii. iua obedientia nuncupatum , omr.elque alios & fcilicet fchilmatis ft here fis, realiter ft in (eri
♦ mguios , iua coniunftim vel divi':m intereffe pu­ pris Infralcripti teneris obtulit ft produxit, «quos··'"’···,
tantes , quatenus hodie hora feptim» , vel ciica , ad probandum tn prrdiâa (anfta Syuodoinfraquin- t Lry»
ante meridiem , qua iplos dominos judices , vel decim dies proxime , ft immediate fequeates ad. "<’ ♦··■
duos es eis in fcdefii Conflantienfi In loeoietti»- m'trenJos duxerunt ft admliernnt.
Quibus articulis fic admittis, diferetus vir Jacoff.
nis publ.c* pro tribunali (edere continuerit, com­
-^·
parcant in ludicio legitime coram eis ad videndum bus Me i nard i, fedis Apoflollcx curfor , retulit doCk.iudicndum produr», recipi, jurare , Sc admitti minis judicibusft cammiffariis pr*fatisadhu< prout
r
telles fuper artreubr «fc capitulis projuftir, ft ad­ ubi f ipra congregatis, ft nobis prxlentis cauf*
mittis, aiisque probationis genera producendos. Ac notariis , atque icribis prxdiâis , fe de ipforum do’
producenda per totam diem hodiernam , ac aliosD minorum judicum ft commiifaricrum mandato fibi
die-, Ac hoirs competentes, Ac opportunas ; necnon iuper hoc, ut alferuit, faâo, ft ad fupiadiâi ma.
ad danuuin irtte nogatorl j hodie. Ac cras per tot.-m gi'lti Henrici de Piro promotoris ft procuratoris
diem, Ac fucccflive . pro iliis teftibus adducendis , inilantiam .hodie mane peremptorie citaffc , unum
.
diebus quibus admitti fuerint , At fequentibus , fi te flem, videlicet reverendum in chiiflo patrem ft
qux dare voluerint, pro examinatione telliumeo­ dominum, dominum Epifcopum Aurienfcm inhoL ffttif».
rumdem, in caufa Ac caufis, in quibus contra eum- pitio fuo perfonal iter reperrum , ut ft tanquam tectm dominum Petrum Benediftum nuncupatum dl- item ad jurandum de perhibendo teflimenium, in
ιΛΙι,’.ηιηι . tmii ftfrt jit mittit ,
Jcqtmtttr .

A

M

huiufmodi caufa veritati, fuper articulis tam additionJibus ouam principalibus , in hujufmodi caufad·tis, ad horam vefprrarutn pr*(entem , prout ft
quemadmodum idem curior ab eiidem dominis ju­
dicibus ft commiflariis prxfatis adhuc , prout ubi
iupra , ad jura reddendum exfiftentibus magifler
Henricus dc Piro promotor ft p ocurator prxdiilus, nomine procuratorio quo iupra, ft fuprafatum teflem ad jurandum de peihibendoteflimonlum
E veritati, in hujufmodi caela fuper articulis fupradiflis exhibuit ft produxit : quem recipi, ft ad
Nos judices At committal i i per facrofarftam ge- jurandum admitti, necnon interogari ftexaminari
nerilem Synodum Conftantienlem ad infralcripta per oominos judices & committariosprxfatos debi­
ipeeialiter deputati , peremptorie in valvis Ecde- ta cum inflantia poflulavit.
Quer.i quidem teftem prxfertem ftcomparentem
fr Cenitanti»nfis citari mandamus, Ac tenoreprç(ei-ttum citamus dominum Petrum de Luna Bene- domini judices & committarii prxfati, ut ft tan­
J.ftum XIII. in fua obedientia nuncupatum , om- quam teflem ad jurandum do perhibendo In hu­
nefq.-e alios, Ac (ingulcs. lua conjunftim vel divi­ juimodi caufa teflirronium veritati fuper articulis
ti ru interefle putantes, quatenus die Lunx proxi­ f*pe diflis admittendum duxerunt ftadmiierunr.
me futura, qua nos, vel duo ex robis in Ecclefia Qui dum admittus fuerat, ftatim ad mandatum diConflantienfi prcd‘fta in loco fcttionispublic* hera ftorum dominorum judicum ft committar iorum ,ft
fept ima de mane pio tribunali (edeie contigerit , in eorum manibus tatlis per eumpeftorafibusfuis
compaieanf in judicio legitime coiam nobis , ad propriis ad fanda Dei evangelia juravit, fe velle
vijendum At audiendum produci, recipi , jurare , cicerc ft deponere puram , meram , ft omnimodam ,
Ac admitti telles |·ι; c' airculis At cspituiis, pro­ quin (civerit in hujufmodi caufa veritagem ,
fuper nrti:ul s fupradiflis , preces, pretio, ira,
ά·-ΐ , ft hcr.'" cdo; timere, favore , amore, rancore , ac om^ent:

i?.i larfta Synodus intendit procedere , Ac proce­
dit , alioquin in cauli Ac caufis huiulmodi ulte­
rius, prout juftum fuerit, procedetur , d fl rum
citatorum ablentia icu contumacia in a'lquo non
obftantibus.
Datum Conflanti» , die xxvr. menfis Aprilis ,
anno a Nativitate Demini xccccxvtr. indictione
decima.

r

'

_____ no;

"J'Ati'

CONSTANT1ENSE.

tIGiSM VMDV t
·<·■·««■>»·

not

AklNO ”i mala machinati one, in ptsmiflîs poftpofitis pe A *· Item, & quod la diAo toco Pifartins temper*
Cardinales utriufque ANNO
CHRISTI nitas, atqae femotis. Cujus quidem teftis taimtn conflituto convenerunt diâi
‘
ί«·7· domini judices Λ commiflarii prcfati reverend i- obedmti· , (eu snajor pars illorum, convemtque CRR l»ri
i«irfimo tn.tChifto patri A domino,domino Joanni pa­ magna multitudo pre latorum ftc D*Aotum, atque
triarche Antiocheno, dc venerabili viro domino ,parfoturum Ecciefiafticarum, necnon legatorum Re­
Guillclmo Pulchri-nepotis dorum collegis commi te­ gum A principum utriufque obedient i*, fuitque
ibidem magna congregatio, quam vocarunt CuqcI*
runt fideliteft faciendum .
Demum magifter Henricur de Piro promoter 8f liem generale ucritilque obedienti·.
7. Item, ftt quod ia diAa congregatione fuerunt procurator prcdiAus adhuc ibidem pr*lens,Aju' dicialiter comparent, iuprafatum dominum Petrum de multi traAatus habiti, A faA· plures delibera­
Luna .omnelque alios lua interefle putantes ulterius tiones pro unione Eccfefi· coafequeada.
S. Item, quod diAus dominus Petrus vocatus, ut
citari, mandari , ad producendum , ftc ptoJuci vi­
dendum omnia ftc fingula jura, inftrumenta ,aAa , premittitur, BenediAus ad d*Aam congregationum
litteras, feripturas, ftc munimenta, aliaque quat- vocatus, Invitatus, ftt exhortatus venire noluit :
cumque probationum genera, necnon produci , re- immo exprctfe recuiavit, 'neque ulteriushinionem
x
cipi , videndum recipi ,' ftc jurare admitti teftca EcCfefjx proiequl ; fed de ipfa quidquam agere omni____
no neglexit: « dimifit fic Ecclefiam Del-^n divi__ additio'
tam luper didis politionibus, dc articulis
, B fiorte , dt (chiimate inveterato : quod non caret ferunalibus , quam recognitione Tignorum , figi Horum
III
ftc manuum notariorum , juribus ftc munimentis pulo fchilmaticac pravitatis , immoichifmaticus vi­
produisis appofitoeum . ftc appeniorum per audien­ detur cenlendus .
f. Item , quod novilfime poflqiiam idem Petrus,
tiam publicam litterirum contrad Aatum Apoflolicarum, necnon in valvis Ecclefic majorisCoaftan- diAus, ut prafertur, BencjiAus, fuit auAoritate
lienlis, per dominos judices ftc commiffurios pre­ hujus Concilii perfonaliter citatus in caula prelaws, debita cum inflantia poftulavit. Quam qui- lent i, inter cetera fua refponla dixit k afleruit ,
dem citationem domini judices A commiflarii prx- verbo ftt in fer i ptis pertinaciter, quod verum eff,
sati prxhbato magiftro Henuco de Piro promoter! ftc erat, quod «d effeAura unionis conlequendar ob­
inflanti & petenti decreverunt, atque conceflcrunt, tulit, feu promifit ie renuntiaturum papltui, al­
eamque prout petita exftitit, ad diem Lun» pro- tero cum Ipfo de papatu contendente cedente ,
x me futuram, qua eotdem dominos judices ftt com- mortuo, vel ejeAo; tamen diAa oblatio, ieu ptomiflarios ConftantiB in loco leflioms lolito ad hoc miflio, ipfum non adflrmgic , nec obligat ad ce­
ipecialiter elcAo ftt deputato, mane hora tertiarum dendum papatui, etiamfi alii contendentes tefle«j /sira reddendum pro tribunali iedere contigerit, rint, aut ejeAi fuerint, ubi verifimiliter ex celfioper audientiam litterarum contradiAarum , ad val­ ne , qu« per iplum fieret, vera υη,ο ran iequerevas <eu porcas prxùtas peremptorie fieri volue­ tur Ecclefi·, quod non caret Icrupulo h»ren.«
runt , atque mandarunt.
1C pravitatis, in.no hoc fic afferere ^atreticum ell.
D*e Lun· , decima fupradiAi menfis Maji , di­
Addunt proiecutores A miniftri deputati per fa­
crum geneiale Conftanticnfe Concilium in caufa lectus vir Francifcus de Mediolano, Sedis Apolloinquifitionis motat contra dominum PetrumdcLu-· lics curfor retulit dominis judicibus A Commi,na BenediAum XIII. eorum Sacro Concilio articu­ fariis prefatis, Conflanti· in Ecclefia maiori, in
lis dudum per cos datis in diAa caufa udicuntque, locoiefbonis folito adjura reddendum in hujufmodi
ftc proponunt, ftc probare intendunt articulos qui caufa ipecialiter deputato pro tribpnali ledentibus,
fequuntur.
ftt nobis prsfentis cauf· notariis atque fcribispr·Ptimo, quod dudum anno Domini mccccviii. diAis, ie de ipforum dominorum judicum ftc comCum diAus dominus Petrus, vocatus, ut prrmit­ mi flat iorum mandato fibi luper hoc, ut afferuit,
titur , BenediAus, ftc Angelus tunc d'Aus Grego- faAo, ftc ad fupradiAi magiftri Henrici de Piro
, rius XII. pro unione Ecclefi·, ftc ceffione mutuo promo tor is A procuratoris inflandam die fabbari
facienda debui flent ex eorum promiffiombus con­ proxime prrterita Infra Miffarum folemnia quam­
venire; ipleque dpminus BenediAus fuerit ftt fuil- dam citationem, figillis reverendiffimi in Chrifto
iet, ac effet tunc in Portx-Veneris;dominus vero petris & domini, domini Guillelmi fanAi Marci
nuncupatus Gregorius effet ftt fuiffet in Luca , ipfi Cardinalis, A, egregii utriufque juris duAoris do­
domini nunquam convenerunt , totque difficculta­ mini Michaetn Navers , cotnmiffariorum prefatoles fecerunt m iecuritatibus fibi pr*ftandis, quodQrum, figillatam, valvis majoris
Ecclefii
;
Σ ‘."i· Conftanfimaliter de dids locis recefferunt inteAonegotio : tienfis
*
“■
publice
afixiffe, eamque inibi debit· exftt diAus Petrus ex una parte ad Perptaianum fe fecutionl, at mons eft demandaffe, prout & que­
«ranltulit ; ille vero Senas. Er hoc fuit, &eft ve­ madmodum idem curfor ab eifdem dominis judici­
rum, atque nototium .
bus ftt commiflariisdixit fe fuperiul habuiffe fte rece1. Item quod propter illorum receffum, ftt di- piffe ipecialiter in mandatis. Poftcujus quidem Cur­
icelum domini Caidinales utriufque obdientls , ieu ions relationem comparait in jadicio coram do­
major pars illorum dimiferunt diAos dominos Be­ minis judicibus A commiflarii» prefatis , adhuc
nediAum ftt Gtegorium , & ie invicem univerunt prout fupra, ad jura reddendum in loco folito pro
ftc traAarunt de modis Unionis prolequeudst .
tribunali (edentibus, magifter Henricus de Piro pro­
j. hem, quod inter ie convenerunt & concor. mu tor A procurator predlAus, nomine quofupia;
darunt, quod in deftAu illarum duorum conten­ & quafdam citationes unam videlicet pergameni
dentium de papatu, ipfi domi ai Cardinales convo- a dominis commiffarlis priBfatis emanafatn , deque
caient Concilium generale , prout ftt quantum in éorum voluntate & mandaïp In audientia publica
eis fuit, convocarunt ad civitatem Pilarum ad pro- P'KdiAa pofitam, leAam, A ab intrafignatam.fifequendum A agendum unionem Ecclefi·.
gilloque ipfius audienti· a tergo, ut moris eft.fiq. Idem, quod domini Cardinales de obedientia gillatam, aiiafque inibi debiteexfecutam
____ _
, A aliam
diAi dommi vocati BenediAi, eumdern diAum Be E papyri Ichedulam in valvis ieu portis Ecclefi· manudiAu m , ad d'Aum fic vocatum Concilium , ftt joris Conftantlenfis debit· exlecutioni demandatam
ad civitatem Pilarum per luas litteras , A nun­ faAo, reallter.A in feriptis Infralcriptorum tenoruin
tium convocarunt, invitaverunt, A exhortati fue­ reprarlentavit ; citatorumque in eis contentorum
runt, quatenus ibidem certo tempore comparcret non cqmparentium , neque jura A inftrumenta, aAa,
Ipfe, vel per alium, ad prolequendum Ecclefi· litteras, fcrlpturas, munimenta, aliaque probatio­
unionem per viam mutu· ceffionis diAorum do­ nis genera produceie , & produci videre , ne­
minorum contendentium , A alias prout melius que teftes fuper recognitione fignorum ,
fieri poffet A deberet ; cum proteftatione quod fi lorumque > & nunuum notariorum difl i juribus
non venlrqc, ipfi ad hoc procederent , quantum appofitorum, A appeniorum pioduci . recipi , A
-■
cum Deo potfunt, cum diAo Concilio.
jurare admitti videie non curantium , a cantu-,
\ 5. Item, quod fimiliter Cardinales de obedien- macia ex abundanti ; eofdemque per aliquos d*
na diAi domini vocati Gregorii eumdern Grego- dominis comuoffariis prxfitis ad valvas JiA·/»,··. e*;
rium convocarunt , invitarunt, A exhortati funt Ecdefi* majoris vocari mandare . ftu ad vera- ···"” ’*
ad locum A tempus eoMem , & ad prsmifla per lienem hujufmodi deputati per, d.>rrinos nidicis
A comsrnlanos prxhirs , dcb.ti ti.ni i-.il-r.iM i’;’
fc, vel alium faciendum .
CfMt/. Ctaerei. Tom. XXVII.
A a au
puitu-

1107
•-----------

TO A MX t S

ΪΛ"Γ"

CONCILIUM

portu’avît. Et tunc dccnioi judices A commiiiariiA

IfClS^VMDOr

Jlog

P»li ‘cujus curforjs relationem comparuit injudi- *"7Τ.7Σζ"
u^Hert
»<vandum d'irtos citatos «dvalvaslupra- cio cotem dominis judicibus A Commiflariis pre ANNO
CHRIJTI
pmfiiti tnagillri Henrki de Piro pro- fatis adhuc , prout ubi tupra , »d jura reddendum
*«,r·
mctot.s inflandam ,
venerabiles A circum- in loco luo iblito A conhaeto pro tribunali feden.
fpertos viros 'dominos Hernicum Fle.hcl , A Pe­ tibus, magifter Henricus de Piro prosnoevr penditrum Nardi, ‘acri palatii ApofloliCi caularum au­ rtus, quo Cupra nomine : A In funilem contumaditarcs sOllcgas uos deputandos duxerunt A de­ oam pi ardirtos telles citatos prnfentes A compe­
tentes, ut A tanquam telles ad jurandum d« per­
putarunt.
/
Qui cuidem damini fic deputati una noblfcum hibendo teftimonium in hujufmodi caufa veritati,
prrfentis caufx notariis, atque feribis pradirtis, fuper recognitione Tigillorum , (sgnoru/n , A ma.
ac difcreto v iro Fr.ncifco de Medicla-o Sedis Apo- nuum notariorum, jurium A munimentorum pro­
fiolic* curfotc locum audientia: piaientis caufr duit orum ίη hac cauia, A producendorum , exhi­
çieintes, ad valvas Lee te fi» majoris accefferunt ; buit A produxit - quos recipi, A ad jurandum ad­
A ibidem per organum dirti Francifci curforis K»
mitti, necnon interrogari, A examinari per doml,piadirtos
________ _______
citatos trina
____ vice
. vocaverunt io hunc . qui
,ni. nos judices A commirtatTos prrfstos debita cum
,, (equitur modum : Eft hic Petrus,de Luna Benejirtu: irjftarttia poflulsvlt . Et tunc domini judices A
,, XIII in fuaobdrentianancupatus, vel aJiquispro commirtarii prsnfati diftos citatos non comparantes
eo? Compareat corasn dominis commiflariis ia Bneque hujufmodi diei tetmino in gliquo fatisfaceciuCanrte Synodi, ad producendum , A
Λ produci
,
‘ ’ , re curantes , licet diutius A ufque ad boram'deb.. v Jcndam omnis A Cingula jura, arta, litteras , tarn fufikientcr exlpertatos , reputarunt merito ,
feripturas, inftrumenta , munimenta , aliaque P'out erant quoad artum A terminum hujuimodi ,
. prebationum genera; necnon v idendum produci , stxigente juftitia, contumaces, A in rorum contu­
,, recipi, jurare , A admitti nonnullos telles Iuper re- maciam fuprafatos telles prarlentes A compéten­
,, cogitione Tigillorum , Tignorum, A manuum no- tes, ut’A tanquam telles ad furandum de perhiben­
,, tatiotum dirtis juribus appofit-u-um A appenlo- do teftimonium in hujuimodi cauia veritati, iuper
,. rum in caufa A caulis inquifitionis contradomi- recognitione lignorum , tigillorum , A manuum
,. num Patrum de Luna pendentibys coram etidem. notai ictum admittendum duxerunt A admilerunt.
Qui dum admit]} luerunt , ftatim ad rr arida tum
Qua quidem vocatione trina , uc prrdieitur . fa­
rta , πι-miiiequc refponfum dante , prrtati domini Jirtorum dominorum judicum A Commiflarierum ,
\Jeputati. A nugifttr Henricus dc Piio promotor, A in e^rum manibus , tartis per eos A eorum
Nuper prarm flis a nebis prrfentis caufr notariis , quemlibet icripturis lajrrofanrtis, corporaliter prratque Icribis. fibi unum , vel plura , A tot , q 'Ct ftito juramento, oftcnfis atque vjfis per eos A eo­
furti, ient f-bi beti. A confici pub’ica inftrumenta . rum quolibet fignis A-inanibus inflrumentorutn
Prxier.r
honeftis
viris FreJerico de · Ainhcn contrartus in comlav» fartorum, A tcfpcnfione Pe.
.
. _ . . ibus
oriiro Xantenl·. (. c Icnienfis ditrcefis , A Henri-C tri de Luna iupradicloruiu , Aper dominos judices
co Hucvate! . A Hei manno Bs ten, litterarum Ca­ A Commiffarios pi»iato» interrogati , A quilibet
ere pcrnittntiari» procurater.bus, tcftibusadρί*- interrogatus dixerunt omnet prefer Petrum Mar­
gal teflem prtrdirtum Cigna, Amanus notariorum,
tn iFa vocatis fpes >aliter , A regatis.
f>e ndc difti d>m>ni deputati una cumaliispre- •C etiam dominorum Cardinalium primum inltrumentumcmtrartus peti· agnclcere, A efle illorum
ecs, dominus Penus N>rd> auJitor, nomine depu­ quorum efle dicuntur ; ipie vero Petrus Matgai
tatorum, primo. & I rancifcus cuiior , prctaii , lignum A manum notarii inftrumenti rèlponiioma
Jc eundo, de prarm.fla’ vocatiene , A non tefponf.o- pricdiCi bene agnolcere, Aeffe cuius efle dicitur,
re , ut prxtiflum eft, retulerunt collegis luis, A Dixeruntque etiam notarios fore legales- , A ad
commiflariis, A retulit quilibet eorum. Qua iu- i’los. ut ad tales , communem hominum fieri req.c relaticne larta , d< minus HenricvsdePiropio- curlum ., Quo farto domini judices A Commirtarii
mottr A preci lan r prarfatus adhuc ibidem ρ>«- praefati, piatbbato magiftro Henrico de Piro pro.
iers . A judualittr compsrens , dirtos citatos n. n motore inflante , inftrumentum contrartus in con.
ccn.parentes itciaio reputari pct.,i contumaces, A clavi farti primum pro approbato, figuaquo Ama­
in eorum ccntuinaciam propoiiticnum A articulo- nus notariorum ejufdem pro recognitis habuerunt,
A haberi voluerunt . Secundum vero-inftiumcn.
lum b Iuper hujufmodi cauta oblat um probatio
« rr.quoddam infti umentum certi c< ntr;dcs inter tuc-sDrum lelponfionis tanquam approbatum per unum
O>d naes Grtum publicum . permultis A divertes tefiem haberi voluerunt .
Sublequenter idem magifter Henrieusde Piro pro­
H ilaries pub ices . A manibus p opriis mulierum do­
ns inorun·. S. R. E. A tunc in illa obedientia cm- motor A procurator prrdirtus , nomine procurato­
t iutu, ut rritna facie appaiun . fubfcriptum ob­ rio, ouo fupra adhuc itidem praeiens, A judiciali­
tulit, atque dedit, cuius tenor intra de verbo ad ter comparent, exponendo dixit , nonnulla arta ,
serbiim eft mlertus, A etiam qi oddam aliud ret- ii.fttumenta, A munimenta, litteras, A ptoceffus
fir.ft.ri' Petri de Luna, alia< Beredirt·’ XIII.a fibi tore A elle penes diâum dominum Petrum Mac-'
Gcd rrubr' rurcupati irftrumentum farto A in gal, Regis Arragonum ieerefarluni , necnoncertum
ittipt ' ;■ eduXit . piout fupra apid arta pr«lcnt s ahod regiflrum per dominum Petrum de d Julhia * ttf.TrU.
cauta exftitit rcg fiiat-m . Deiide dikTetus vir bic dimiftutn , que fuerunt protocol lata A authen- **··
'iheibaldus Sedis Apcdlolicn: ruris r , retulit in ju­ ticata alias, qua nuo ferenirtimus princepsSigilmundicio dominis ludie ibus A ccmmiflar ii'pi rtatis, ad dus Romanorum A Hungarian Reg, ac dirta fanboc , ptout ubi tvpra , ad mrx reddendum in loco rtr Synodi Ambaxiatores A aliorum Regum A
felito A confueto pro tribunali ledentlbus, A no- principum , fuerunt in Perpiniano apud dominum
bi< praeieritis caufat notariis, atque icribis pirdi- Pètrum de Luna, A in aliis illis partibus , iuper
rti', le. ipforum dominorum udicuni A commil- petitionibus , tequifitionibus , reiponfiooibus , A
jarioiLiii mandato libi Juper hcc, ut afleiuit, fa-E aliis trartnibus hic inde ibidem habitis A fartis
rto, ad fuptadirt: magiftri Henrici de Piro promo, apud qooldam alios , quae ad probationem its hujui­
totis irlfantiam , ftatim A incontinenti perempto­ modi esuia faciendam vaide funt necrflaria, A tina
re cit-fle p)ure< tefles , videlicet venerabiles vi- quibus timet fuam A dirtr ftr.rtr Synodi inten­
rosdeminum Ba'ontum de Piftotio , Clementem tionem porte fruftrari. Quare dirtum Petrum Mary
Bogiaru n- , Henricum Reiner, Paulum Bitti. Joan- gal, Aalios prrdirtns ad tradendum hujitcnodi ju­
nrtn r Enmoit e’enrutn C'-'cnienfis dioecefis, A ra, proceflua, regiftra , A inftrumenta lub forma
Perum Marga! tecreurium Regis Arragonum , ut A authentica, quod eis fidet valeat adhiberi, compel­
tanquam tefies ad jurandum de perhibendo refti- li per dominos judiees A Commiflarios pr«fatos
menium in huiuimodi caufa veritar fupet reccgni- debita cum inflantia poflulavit.
tier e fig illorum , fanorum , A manuum notarioium,
Lt tunc domini judices A Commirtarii prrfstl
jurium produrtoi um , A producendorum , ad ftatim , praelibato domino Pbitro Margal prclcnti , uc fub
videlicet ad horam teitiarum praefer,tem, prout & pre na c xcommunicAtionis omnia A Fmgula jura , inquvmadtnodum idem curfer ab eifdem dominis ju- flrumenta, regiftra, pnoceffus, A munimenta cau.
dmbus; A commiflaiiis dint fe fuperiu» hibuirte (t hujuimodi tangentia , A penes eutn exliftentia, przütis dominis Commiflaiiis traderet ad ft·A recepiffe in mandatis Jpcci-iitet.

i

HO?

fOiVVtt
r.txnu

CONSTANTIENSE.

"««««««

ino

tim , mandandum duxerant fit mandarunt . QuoAad prxmiffa omnia At fingula procedetur, diftotum
namque mandato fic fafto , preratua dominus Pc- citatorum ablenxia leu contumacia in aliquo non ANNO
nus Marfal quemdam ptoceflum , five magnum obOantibps.
,
CHRITsi
Datum Conflantir , die (eptlnfa menGs Mxji
reeiftrum fuper requiGtionibus , petitionibus , ft.
refponfionibu' fupradiftis faftum , ft compolitum, aax» Domini MCCCCXHI. indiftione decinu.
ad manas dlftorum dominorum Commiffariorum ,
fafto , realiter, fic rn feriptis prclenravit; dicens,
fic afferens difta afta impio rcgiftro conferrpta non­
dum fere authenticate . Diiftÿc domini jud.cee ft
Nos judices ft Commiflarii per facrofarftam ge­
Commiflarii memorati videnteshujaimod· regiftrum neralem Synodum feocliantie'nfem ad intialcripca
nendum avthctiticatum , ixpefarn domioo Petro ipeciahter deputati, peremptorie in valvis Eccle­
fi* Conftantienfis citari mandamus tenore ptxfenMatgal hujufmodi rcfiftruna , fic aftiuta In ipibaui tenticari, fit ipfam ad diem craftinum In foco.^ft tiumdctrnnum Petrumde Luna, Benediftus» Xlll.
hora pizfentibus, vel limitibus ipfis dominis jutft- i* fua ob*|ieafia nuncupatum, omieique altus fic .
ctbusrtpofcntaret , duxerunt mandandum & man­ fiiigulos/ma conjunftim vel dtvifUm interefle pu­
darunt : de quo iple dominus Petrus Margal con- tantes. quatenus die Lupx proxime futura In Ec»* **■*··♦*r *··♦· tentus recedit . Deinde
Dtind. a boneflus vir quemdam . defiaConftantienfi przdifta, in loco itfiionis publikfoi. r-*· •1'ump.oceflum conscriptum , fic authenticarum per Bear, mane hora feptima, compareatw In judicio le.... *
manum honefli viri domini Petri de b Jolhia , ca-.- gaimecorani nobis , ad producendum quidquid pri­
me* Apoftoiic* notarii , fafto, realiter , fic in ducere voluerint
voluerint;; necnon ad 'videndum fic auditaaudit nfbtiptis cbtulrt ft produxit . Qua produftlone fa- dum produci ft admitti nonnulla iofirumenta, docuprobationum gene­
fta, magifter Henricus de Piro ptocurato fic pro-* menta & munimenta, aliaque
‘
motor prxdiftus , fuptadiftum N. & Joannem de ra; ac recipi, & jurare teftes , tam foper principa­
lignorum dc figilloEi moli telles pratentes, ut fic tanquam teftes ad- li , quam fuper recogpitione
w
juiandum d< perhibendo reftimonium vet irati Iu- rum, ac manuum notatiorum ejuidem inltrumentis
munimentis appenforum
it aflpofitorum
, incau­
per recognitione figni& manusdifti ptoceflas , ici- &
*------------‘
x “
Jicftt Prtri da Julhia exhibuit ft produxit : quos ta fic caufis pendentibus coram difta fanfta Synodo
recipi, ft ad jurandum admitti, necnon intetraga- & nobis, contta eumdem Petrum ae Luna Bencri fi: examinari per dominos judices & CommifTa- diftum Xlll. nuncupatum , ac in caufa &. caufis hurios prxfaros debita cum inflantia poltulaVit . Et julmodi ulteiius , prout jtiftutn fuerit , pioctdentunc domini iadice» fit Commiffarli prxfati dlftcs dura, diAorum citatorum ablentia , feu contumacia ,
teftes prxfentcs fie comparantes , ut fic tanquam Λ non rompatuerint, non obftanrbus. Ffarx: vf fo
teftes ad jurandum de perhibendo teflimoniuni ve­ noftratn citationem valvis feu portis diftx Ecclcfiac
, quz przientem noftram ciritati in hujufntodi caufa fuper recognitione admit- duximus affigendam
„
...
tendor duxerunt ft admlferunt ■ Qui dum ad miffiC rationem fuo quafi tonor o pix conio fic patulo judifuerunt, flatim ad mandatum diftorum Commifla- ciopublicabunt, in quibus nolitam citationem mo­
• iorum, fic in eorum manibus , taftrs per eos ft do prxmiffo decrevimus publicandum , ne prxno­
eorum quemlibet fciipturis factofarift s , nd ianfta minati fic citati de prcmiiTis aliquam ignorantiam
Dei Evangelia corporali pe* ili to juramento , vifis praetendere valeant, ieu etiam quomodolibet alle­
fie oil en fis figno & manu ultimi prcceflus, ft per gare. In cujus rei teftimonium prsfcntem citatio­
dominos judices fic Com miliarios pr* latos interro- nis fchedulam exinde fieri, figillorumquc rrverengatl. dixerant Ie illa bene cogtfofcerc , & efle di- diflimi in Chrifto putris tc domini, domini GuillelΓ,’*’βί PeUkde r Julhia., ipfumque Prtrum fore no­ mi tituli fanât Marci S. R. E. Cardinalis , & egre­
tarium legalem , fic ad eum, ut ad talem , ccmma- gii viri utriufque juris Doftorls domini Michaelis
nemhomRium fieri recurium; fic rure diftomagi- Navers, fecimus Impieflicnibus communiri.
liro Heouco de Piro promotore inflante fic peten­
Datum Conflant i* , die lexta menfis Maji, anno
te , domini Commiflarii memorati hujufmodi pro- a Nativitate Domini MCCCCXm. indiftione dcciceflum ultimum , fic figna fic manus notarii ejufdam habuerunt pro recognitis. Poftremo domini ju­
Cinus de Lombardis >
M. Bolofonis
} no“r"
dices dc Commiflarii pr*fati videntes proceffum per
Penum Marga! fupradiftumin hac caufa produftum
propter brevitatem temporis non pofle pereumdemD Mraiwxrni· raxrvafla/ i»
faU·»
authcnticarl ; quare terminum pr«fenti> dici per
Hsxrica* d« Pire data*,
totum hodiernum & craftinum dies , & ad omnes
eorumdem dierum horas duxerunt prorogandum ."Innomine fanftz
'
....
—
fic Individuae
Trinitatis, Arnen.
Et nihilominus fuper hujufmodi continuatione &
prorogatione intimationem' in valvis Ecclefi* mt·
Nno s Nativitate Domini nofiri Jefo Chiifti
fotis Conftantienfis ad modum citationis in hujufMCCCCXP1. indiftione decimaquarta, die M«rmodi caufa ficti confoetc ft per domirosCommiftis rigefimatertia menfis Novembris in die fandi
larics decretorum prrtdiftos fieri voluerunt , atque Clementis , Apoftolica Sede vacante, per obitum
mandarunt. Pixftntibus ibidem venerabilibus pa­ felicis recordationis domini Innocenti! Paper feptitribus dominis Cardinali fanfti Marci, aliifquc fiJe ml, congregati, ad invicem collegialitcr coaduna­
dignis tcfttbus, ad przmiffa vocatis dc rogstis .
ti , pro futura eleftionem iummi Pontificis cele­
branda, infraicripti reverendiflimi in Chrifto patie
Ttatrfr Vtr·
, fcbtdelertun , ntt- 4 domini, domini Angelus Oiiienfis Florentinus
B»n
cintreSuj put/tci, a ad· ftifre
Henricus Tufculanus Neapolitanus, Antonius Praefit mtntn , fcquatar ,
y«ar ttitt
neftinus Aquilajenfis Episcopi , Angelqt tituli fanfte Potcntianz Laudenfis, Conradus tituli fond!
Andant reverendiflimi patres ft domini, do-EChryfogoni Militcnfis, Angelus tituli fanfti Marci
mini judices & Commiflarii per lacrolarftam Conflantinopofitimus, Jordanus tituli fanfti Martini
generalem Synodum ad infrsfcripca deput?ti , inauin Montibus
' “ Urfinis
‘
*’, 'Joannes
'
* titoii land* Crucis_
dientia publica litterarum contradiftarum Sedis A- in Jerufalem Ravennas, & Antonius tituli fanftz
poftolkzcitari Benediftum Xlll. m fua obedientia Praxedis Tudeit menfis presbyteri ; Raynaidus funnuncupatum, oinrtefque alios & fingulos , iuacon- fti Viti- Ufo-Macello dc Brancaciis, Landulphus laniunftim ve) divifim interefle putantes ; quatenus ûi Nicolai in «arcere Tulliano Barenfis , Otto
die Lunr proxime futura . mane hora feptima , fandi Georgii ad velum aureum de Columna ,
compareant rotam e is Conflanti* in Ecclefia majo­ Petrus fanftl Angeli , fic Joannes iandorum Cofri , ft in foco feflionis , ad producendum quidquid m< & Damiani Leodienfij vulgariter nuncupati ,
producer· voluerint, necnon ad videndum dc au­ diaconi $. R. F- Cardinales , in communi capella
diendum produci , recipi , ft admitti nonnulla tn- facri palatii Apofloliçi, Rome apud fanftum Pe­
ftrumonta, documenta & munimenta, aliaque pro­ trum , intra conclave confuetum , quam pro lo­
bationum genera ; necnoo recipi, ft jurar· telles co ad infiafcripta idoneo elegerunt , ac etiam de­
a mC i« f"P«r recognitione lignorum ft figillorum, ac m>- putarunt , in prxientia m«i Clementis , fic alio­
nuum autarium d «<Mue inftrumenus : alioquin rum notariorum, ft teftium Infraictiptorum , conCwtl. Gtttrtl. Τα». XXVll.
Aaaa fide-

_____
ANNO
CHRIJtl
• «•7·

A

M

1111

’?Λ"ϊ£·

CONCILIUM

Λς,’ΛΪ,."’ν’

H,î

fiderantes Chriftian* religionis infamiam , de tri-Ario publico ,vej generali ,quod poft coronationem
CHRisri n,er”* · A
fidelium moleftiat, ac pericula,, fuam
‘
'
ad ‘hrp-modo coofueto,
Ac congruo tempo-,
·
CHRISII
,
qu* eatenus e mer ferunt, & emergere verifimiU- re celebrabit.
ter eft ceniendam» ai fi folubriori remedio in temInfuper prxfati domini Cardinales voverunt , *4‘7'
pore divina (avente clementia, cujus res agitur , juraverunt, Ac ad invicem promifferunt, quod per
occuratur ex peftifero ft damnabili Ichilmate, quod fuas litteras infra menfem a die inthroniiationis
tantis ( prob dolor! ) temporibus in fciffura Chri- prxdiil* collegialiter intimabunt de eleAlone fa­
flianx fidelitatis, gravntime perduravit, & durat, fta , necnon de voluntate & promiffione , quoad
nec piant provifionem, alias pro ejufdemichimatig unionem jvroiequendam, & omnia fupradifta prae­
remotione ner eos fafta m, efteAum aliquem pro- fatis dominis, prout Ac .ficui facere tenetur , qui
duxifle , ac intendentes ad remedia fortiora nort erit eledus.* ac etiam inchoata mediabunt, prole-'
quid juris pro parte eorum juftitia iuadet , quou quentur , Ac finient, Quantum in eis erit ; nihil
jus verifimum eft plena veritate fuicitum ; led de contingentibus , neceflariis , opportunis qubmoquid pro integratione·ft unitate Chriftianorum ex dolibet ieu «tilibus omittendo, Qur omniaft lin­
malitia temporis de fafto, et6 non de jure expe­ gula promiferunt inter fe ad invicem Ac vlriflim,
c>*\
diat eligentes, ft in fpeculam eorum confideratiout fupra attendere, obier vare , facere , exsequi
qtni extollente*, quanti poifrt efle diferiminis , fi &.
_ efleftualirar
___ ___ r....
, . fide ,
adimplere bona, At (incera
dilatio in elrftionq .fummi Pontificis fiat , tempo-E omni dolo, ft fraude ceifantibus . Et fic quilibet
rum malignitate peniata* umverfaliter finguii.ft ipforum
'
juravit , corporaliter mana tdftis iacra,
fingulariter univerfi, unanimiter ft concorditer ne­ lanXlis evangeliis coram eis prefentialiter pofimine dilcrepance, ex certa fcientia convenerunt, tis, obfervare, adimplere, ac,»xequi , prout fu
voverunt Deo; ft ejus matri Virgini gloriole , ac perius continetur . Quodque a ptardidis prorniffanftis Apoftolis Petro ft Paulo , totique coeleftl fionibus voto , ft obligatione ac juramenti pro.
cuti* juraverunt, ad invicem unus alteri ft e teftatione, Ac ejus oblervatione, omnibufque aliis
converfo feobligandifolemniter promiferunt ;Quod & fingulis fupradidis , nullus eorum abfolutiofi quis eorum aflumptus erit ad apicem fummi nem petat , feu impetrabit per fe, vel alios , ft
Apoftolatus , pro interogatione unitatis Chriftiano- impetratis,
, —
,_____
_______________
Ac impetrandis
uretur, ft fibi concef■ t.(< ei ruln renunctabit, ft cedet pratenfo juri fuo e ft fam nullatenus acceptabit,
poteftate ,per
, " , nec
_ data
‘
.r
«■i * r--paratui , live decedat, dummodo anticardinales ef- iptum
ipfum alteri faciet le
ie abfolvi , feu etiam
i '
fecum
itftuahcer velint ut cumeodem facro collegio , in iliquo jiiipeisiari , fedvult perpett ;tuo dido vin; ft ipiis . coniequatur jufte canonica eleftio unici culo remanere obligatus.
Et nihiiosnl
_
___ itaius ad ma­
t. .iummi Romani Pontificis: Ac etiam promittentes jorem certitudinem ft
‘ firmitatem
'
premi flor uni ,
-<·' *r· ie ftûuros, omni dolo ft fraude, ac maligna in- .quilibet ex dominis de collegio fupradftlo teneafii r. i r1-. t er pr natione ceflantlbus, pro pofle. Quod fi quis tur fe fubfcribere manu propria omnibus ft fmr...
rx domtms abfentibus, vel de extra collegium perC gulis inftrumentis conficiendis exinde : quorum
ίΓ. .* < A COi >^an,,,ur in Ρ·Γ·«η> eamdem faciat oblrgatro- inftrnmentorum quilibet ex ipfis dominis de col­
*,"7,*/,/.. nem . *c quod infra rneniem a die fur inthreni- legio unum rei plura habere valeat pio ejus ar­
r..i. .. rationis b intimandum, per fuas extenfas Apollo- bitro voluntatis. Afta In capella prrdilh prxlen­
jw, e f·- ||;M litteras Regi Romanorum , antipapr , ejus ti bus venerabilibus & clrcumfpeAis viris dominu
prrtenio collegio, Regi Franci*, ftomnibusaltis Francisco de Duce Apoftolic« earner* clerico,Ja­
b λ1
Regibus illuftnbus, principibus, pristis, & atjis cobo de Calvis , ft Petro Sacco canonicis bafiiic*
univerfitatibus ft comunitatibus Chriftranitatis , Principis Apoftolotum de urbe ; JoannelloCaracxJu
iteundum videre prrfatorum dominorum de col­ litterarum Apoilolicarum icriptore, Nicolao Blafii
legio prrmifla omnia indicabit; ft ea le ofleret Narnienfi , Antoneilo Surracha , ft Joanne Catazolo
impleturum, ft paratum ad ceflionem modo prr- litterarum fac re pccnitentiar i* feriptoribus , Lau­
d ilo, ft ad omnem aliam viam rationabilem,per rentio d Turnibacca fanAs Marie in Tranftibe-*
quam prrfatum fchifma tollatur; ft unionisfubfe- rim, Nicolao de Leonibus fanftorum Colmar ft
quatur integritas in Ecclefia Chriftianorum . Et Damiani de urbe , Joanne Premo juniore, larâx
quod iuper omnibus fupradiAis ultra premiffafuos Crucis in Jerufaletn, Ecclefiarum , canonicis; An­
folemnes diftiaabit Oratores infra ttu mentes a drea t de Cancel'ariis de Sicilia, Galeato de Ri-eMff.<r>c«
die inthronixationis prrrfiû* computandos'*, illis , calolis dc Florentia, Le Go domino Gabacii dr Mwquibus de confiiro prrfatorum dominorum facriD noiis, de ”
Neapoli
, ‘i , domicellis ; presbytero Paulo
collegit fui videbitur, ft ipfis Ambaxiatoribus fi- Petri
Γ
de Famenii, de Roma .Maternoclerico Wordrcecefis, Francifco Paulucii clerico Perudrl ter imponet, cum confrlio eorumdem domino- mienfir
i
, Petro Surimunt clerico Trejcâenfi , & Saï- f ai. iw.
rum.de locis decentibus eligendis ab utraque par- fmo
i
f L>Hi cive Romano , teftibus ad prxmifla
te, eildem poteftatem plenariam dabit de lococon- vato
r
vocatis te rogatis.
venienti, ft habili, & decenti: ac etiam promit- fpecialiter
i
t:t fimiliter , ut p «fertur, quod pendente traAatu hujufmodi efleâualiter ft realiter ex utraque
Sub/criftient nttarwern.
parce, non creabit nec faciet aliquem Cardinalem,
rufi caufa corquandi numerum lui lacri collegii cum
numero prxtenfi colleaii anticardinalium prxdiâo- Et
1 ergo Clemens de BoargiisCumanus,litterarum
Apoilolicarum feriptor, publicus impetiah au­
rum; nifi ex defeftu fteterit adverfar partis, qood
ctoritate notarius , quia premiflis omnibus ft
unionis prefate conclufio infra annum a fine difingulis dum fic , ut praefertur , agerentur ft
âorum trium menftutn. computandum non fuerit
Ferenc per prefaces reverendiflimosdominos.Carlubfecura. Quo cafu eidem liceat Cardinales eli­
dinales, una cum fupradiûis teftibus Ac inlragere ac creare prout pro flatu fanfis matris Ecfcriptis notariis preleru fui , ideoque hoc pr«clefi* eidem videbitur convenire. Ft hoc de non
creando Cardinales, nifi modo prediAo in forma E fens publicum inftrumentum coqfeci, publicavi,
authenticavi, & in hanc publicam formam re­
congrua infieuabit antipape., & fuo pretenfo col­
degi, fignoque, & nominis meis folitis & conlegio fupradiAis, ut iph fimiliter fic; necnon quod
fuetis (ignavi rogatus , & requifitus , in fi­
omnia premiffa inchoata ft inchoanda medrtabit, prodem & teftimonium omninor, Ac fingulotutn
fequetur, ft fine debito terminabit. Nihil de cominpremiilbrum.
grntibus, neceflarlis, vel quomrdolibet opportu­
nis omittendo, quantam in eo fuerit . Quodque Et ego Batontus Philippi de Plftorla , litterarum
Apoilolicarum feriptor Ac abbreviator , ic publi­
ftatim poft ejus eleftionem , ft ante ipfius publica­
cus Apoftolica auaoritate notarios, praeiens in­
tionem omnia ftfingulafupr adifta confirmabit, appro­
terfui omnibus te fingulis fupradiâia, com aliis
babit athent ico modo ; & dc novo limitent promiOionotariis, rogatus tradidi & confeci inftrumen' nem faciet in omni bus, ft per omnia corajndiftis do­
tum, Ac me propria manu fabicrlpfi.
minis de collegio teftibus ,& notariis ; ft fubfcrlPc'onen‘
”'anu propria c inflrumentis, prout Et ego Stephaniis g Ger Ii Boni de Prato , diAi c ut
“ infra de Cardinabbuscaniinetur ;ft confimilem huc
facri collegii clericus, & publicus Apoftolica & '<>■
imperiali auAorltatibus notarius , prxfens in­
jufmodi ratificationem , approbationem, votum,ft
terfui omnibus Ac fingulis fupradiAis, cum
promifljoncm eflcAnalitcr faciet in primo confido»
aliis

III3

CONSTANTîENSE.

IiI4

«liis notariis, rogatos tradidi A confeci inftru-A omnia faprâSiâa , ficut pramittltur , voveo,_____ ,
ANNO
mentum..* me propria mana fubfcripfi.
promitto * confirmo.
ANNo
CH*i3TIgt rge Garalacus Boc de ETch, clericus Colonlen- __
_
■
CHRlsTI
ie Martis undecima fupradifli menfis Maji,
’*'7*
fis dicecefis , litterarnmque Apofiolicarum feripror, ac publicus Apollolica auAoritate notarius,
diferetus vir Lancelaus JoannisSedis Apoftoiice curfor, retulit dominis judicibus, * comtnifpreiens interfui oaanibus * fingulis predlAis ,
cum aliis notariis , tradidi, * confeci inkru· larlls memoratis Conflantir in Ecclefia majori,dt
loco feifonis folito ad hoc concorditer eieâo,ma­
mentam, * ma propria manu fubfcripfi.
Et ego Joannellus Bramorcius , bafilrce principis ne hora tertiarum , vel feptima, ad jura redden­
Apoftolorum de tirbe-clericus , capella domini dum pro continuatione termini pro tribunali feden„ Pap·, publicos auAoritate Apollolica notarius , tibus, * nobis prefentis caul· notariis , atque feripraeiens interfui omnibus * fingulis fupradi- blsprcdlAis, fede ipforum dominorum judicum*
Ais , cum aliis notariis rogatus , tradidi , * commiffariorum mandato fibi fuper hoc, ut afleruit,
confeci iaftrqmenrum, * me manu propria fub- faAo, * adfupradiAi magi (tri Henricidc Piro pro­
icrlpfi.
moter is * procuratoris intlantiam , hodie mane
Et ego Francos didas Hosleger de Bulcoducis . quamdam intimationem prorogationis termini heLeodienfis dicecefis, Apollolica * imperiali au· (ierni in hujufmodi caufa fa^e , papyri kheduAoriratibus notarius, praeiens interfui omnibus B lana, ac citationem, figililsreverendiffimi inChri.
* fingulis fupradiAis, cum aliis notariis, roga- fto patris domini Guillelmi fanAi Marci S> R. E.
Λ
tus tradidi, * confeci inftrumentum , & me Cardinalis, * egregii doAoris Michaelis Navers
figillatam, valvis feu portis Ecclefi· majoris af­
propria manu fubfcripfi.
fix iffe, eamque ibidemdeblt· exlecutionidemandaffe
, prout * quemadmodum idem curfor ab
Saifcriftitxti darnbraraas Ceréiaafaun. eifdem dominis judicibus * commiffams dixit
fe fuperius habuifle * recepiffe fpecialiter in
EgO Angelus, Epifeopus Oftienfis, Cardinalis Flo­ mandatis.
rentinus, ficut prefertur , vovi, promifi, * ju­
Poll cujus quidem curforlt relationem comparavi, St in teftimoniuna premiftorum me pro­ rult in judictocoram judicibus * comtnifariis pr<pria manu fnbfcripfi.
fatis adhiic prout ubi fupra, ad jura reddendum
Ego Henricus , Epifeopus Tufculanut , Cardinalis in loco fuo folito * coniueto pro tribunali (eden­
Neapolitanus, ficut prefertur, vovi, promifi, * tibus magifter Henricus de Piro promoter * pro­
juravi, dt in teftimonium premiiforum me pro­ curator prediAus, nomine procuratorio quo fupra,
pria tnatfu fubfcripfi.*
ad didam intimationem prorogationis termini heEgo Antonius ,. Epifeopus
Prenefilnus , Cardinalis fterni ,* citationis fchedulam a dominis judicibus
,
.
Aquilejenfis , licut
ficut perfertur
prefertur , vovi , promifi ,f
,C emanatam , * de eorum voluntate * mandato in
* juravi, * in tellimonium prrmifforum
&
premiflbrum me valvis Ecclefi· majorispri
majoris predlAe legitime exfecupropria manu fubfcripfi.
fuMcripfi.
tam, faAo,realiter, *in iCTiptisinfraferiptitenoEt ego Angelus, tlrali
tlftili fanAc Potenti· presbyter risreprsrlentavit,citatorui
risrepreientavit.citatorumque in ea contentorum.,
Cardinalis , Laudenfis , ficut prrfertur, vovi , nec telles ulterius fuper recognitione figillorum,
juravi, * promifi, * in tellimonium omnium fignorumî * manum potariorum produci, recipi*
* fingulorum premitforum me manu propria * jurare, neque jura,litteras, Icripturas, *ohufubfcripfi
fubfcripfi..
ni menta ulterius producere , aut produci videre cuv»,r>-s-Ego Cbnradus, tituli fanAi < Grilogoni presbyter rantium contumaciamaccufavit, ipfofque contuma''
*···
ces reputari; Alneorum contumaciam inflrumen.
Cardinalis
Militenfis
,
ficut
prsmittitur
,
vovi,
Λ»·"
promifi * juravi J * in teftimonium pre mi (To­ tum refponfionis Petri de Luna Benediâi Xlll.in
rum me manu propria fubfcripfi.
fua obedientia nuncupati fupra in hujufmodi caula
Ego Angelos, tituli fanAi Marri presbyter Cardi- produâum repetiit, * prout eft fupra produAum,
natis Conftantinopolitanut , ficut prefertur, vo­ reproduxit.
vi. promifi * juravi, * in teftimonium prsDeinde venerabilis vir Petrus Margal, fecretatni (foruna manu propria fubfcripfi.
rius Regis Arragonum prefatus, proceflum per
Ego Jordanus , tituli fanAi Martini in Montibus eum heri
. oftenfum,
_____ , ______
_________ , , __ad
tunc non authenticarum
presbyter Cardinalis de Urfinis , ficut prefer Dmanus diAorum dominarum judicum * cammiflatur, vovi, promifi, & juravi, * Inteftimonium riorum fado, realiter, * in icriptls tradidit, acpramifforum me manu propria fublcripfi.
. .. .
que dedit
Ego Joannes , tituli fanAa Crucis in Jerufalem
Subfequenter magifter Henricus de Piro , pre­
presbyter Cardinalis Ravennas, ficut prsfertur motor & procurator prefatus , adhuc ibidem prxvovi, promifi * juravi, ac in teftimoniumpr·- fens,* judicialiter compareris, tain diâum promifibrum me manu propria fubfcripfi.
celTum per dominum Petrum Margal, quam alium k Mf
Ego Antonius , tituli fanA· Praxedis presbyter per Petrum i Julhia fuMcriptoa, &. in h*c caufa pro- a..,'
Cardinalis Tudertinus , ficut prefertur , vovi , duAos in quantum pro fe dc pro re fua facerent
promifi * juravi, * In teftimonium pramilo. reproduxit, qui pratentibus proceffibus exfiftunt
rum me propria manu fubfcripfi.
connexi * alligati : Et nihilominus nonnullos telles
Ego Raynatdus , fanAi Viti in Macello diaconus per eum nominandos, *in hujufmodi cauta neceiCardinalis, ficut prefertur, promifi, vovi & ju­ fario producendos, tam fuper recognitione, quam
ravi, ac in tellimonium premMTurum me propria tota caufa citari mandari adperhibendum teflimomanu iubicripfi.
nium veritati, per certum Sedis Apoftolice rut­
Ego Landolphus, fanAi Nicolai in carcere Tulliano iorem , ad certum peremptorium terminum com­
diaconus Cardinalis Barrenfis , ficut prefertur , petentem, per dominos judices & commifarios
promifi, juravi & vovi, * in tellimonium pre-E pre (at os, debita cum inflantia poflulsvit. Et tunc
tniflbrum me propria manu fubfcripfi.
domini judices * commiffarii prefati diAos citatos
Ego Oddo fanAi Georgii ad velum aureum diaco- non comparantes, neque hbjuhnodi diei termino in
sins Cardinalis, ficut prefertur , vovi , promifi aliquo fatisfacere curantes, licet diutius exfpeâa* juravi, * in teftimonium pretniiforum me tos, reputarunt merito, prout erant, quoad aAum
propdla manu fubfcripfi.
& terminum hujufmodi exigente juftitiacontumaEgo Petrus, fanAi Angeli in foro Pifcium di aco- ces. Et in eorum contumaciam prefatam citatio­
' nus Cardinalis fanAi Angeli , ficut prefertur , nem prelibato magiftro Henrico promotori * provovi, promifi * jiyavi, * in teftimonium pre- curatori inflanti & petenti decreverunt, atque con­
mitior urn me propria manu fubfcripfi.
ceperunt ; eamque prout petita exflitit, ad ftatim,
Et ego Joannes , fanAorum Cofnae * Damlani videlicet ad horam canfarutn,pratentem , per didiaconus Cardinalis Leodienfis, ficut prefertur , fere tum virum Jacobum Meynardi Sedis Apoftolica
promifi. vovi * juravi, * in tellimoniumpre- cariorem pratentem , audientem, * ut afleruit inmlffornm me propria manu fubfcripfi.
telligentem, peremptorie fieri voluerunt , atque
Ego Gregorius XII. hodie ultima die Novembris mandarunt. Qui quidem curfor huiufmodi Citationis
aacctwi. affumptus m Romanum Pontificem , mandato in ie ipunte fufeepto mox fens, & paulo
poft

■

D

CONCILIUM

Μβι»»··»»»

tilg

-- --- poft tediens. retulit in judicio dominis JudicibuiA Ttatr vtr» diBte iattatafitau pè»r»gati»ait itrniai CHfi |cfi
ANNO & commiflariis. adhuc prout ubi fupia ad reddenfcbtdala, aadt fapra fit anati»,
,4,7ζ
CHRISTL-dum jura pro tribunali fedvntibus, & nobis pr·ftgaitart
>417. fencircaaf· notariis, atque feribis prmdiAis , ie.
de ipforum dominorum judicum & com mi Hariorum
O* judices A commiffarll , per fxrofanAam
mandato fibi fuper hoc, ne afleruit, faite , & ad
Synodum generalem Conftantienfem in hac
fupradidi magiftri Henrici de Piro promotoris in­
fla miam . flatim & incontinenti peremptorie citaf-. varie fpecialiter deputati, in valvis Eeclafiac Con- *
fe nonnullos telles: vMelicet hone ft·* viroa An- hamienfis domino Petro de Lunn Benediâu XIII.
dream Heyfl dicecefis Dsrtufenfis , ic Antonium in fua obedientia nuncupato, otnnüwfque aliis Ar
'Alboin Vienhenfii diescefis clericos , fuper recogni­ fingulis , lua communiter vel divifim interefle
tione fignorum & manuum notariorum ; necnon putantibus, tenore prafentium intimamus , infia ai. M». dominos fratrem Mlcbaalem a Mener! prreepto- nuamus, At mitificamus , quod terminum hodier­
rem dom»? b Maela ordinis Ciftetcirnfis , λ mill- num , ad quem diAum Petrum de Luna, & ectétir de Calatrava Cefatic Augu lien fis dicecefis, 8t ros prefatos citari fecimus dt citamus , videlicet
r «>. c·— Petrum c Canthen ducis Burgundiis Ambaxiatores, ad producendum qnMquid produci vellent ; necnon
'
«*»,
ut dc tanquam tefles ad jursndum dc perhibendo ad videndum telles tam fuper principali , quam
teftimonium veritati in hujufmodi caufa , fuper 1B fupef recognitione lignorum, figi Horum , ac ma­
pofitionibus & articulis, fupra in hujiulmodi caufa nuum -notatioruh», cifdem Inflrumentis A muni­
datis, ad horam caufarum pratentem, prout & mentis appafitoruin & appenforum , in caufa A
quemadmodum idem curfor ab eifdem dominis com- caufis pendentibus coratt: fanda Synodo, A nobis i
miflarii» dixit (e fuperius babuifle Btrecepilfe fpc- contra eumdem dominum Petrum de Luna, BenediAnm XIII. nuncupatum , ac in caufa & caufis
ciajitar in mandat·.
Poft cujus quidem curforis relatlonrm cotnparuit; hujufmodi , prout jufium fuerit , procedendum ,
in judicio coram dominis judicibus & commiflariist praut in nofiris citatoriis inde conftAis Utiu?con­
prvfatiA prout ubi fupra , 4c. pro tribunali fe- tinetur. Quibufdaoi ex iis expediti?, ob multiplidentibpsnitifltr Henricus de Piro procuratorr cationcm tunc agendorum continuavimus, dc con­
praediOut, iflt «omine procuratorio quo fupra : A tinuamus per praefentes ad diem craftinam , que
in fitrAlem contumaciam ptkdiltes telles pre fen­ erit duodecima menfis infralcriptl , in Ecclefia
tes fit comparentes, ut & tanquam telles ad ju­. Conftantienfi praediAa , A loco publics feflionis
randum de perhibendo teftimonium in hujufmodii mane hora feptima ante meridiem. Adquosetiam
caufa veritati exhibait & produxit: quo* recipi , diem & horam dominum Petrum de Luna , A aliuj fupradiltes
fupradiAos peremptori
peremptorie citanius , ad prrmifla
At ad jurandum admitti. necnon interrogari & e- lioj
xaminari per dominos judices fle commiiuriosprae- perfici
. rfici videndum, &
A alias procedendum. Hanc vefatos debita cum inflantia poftulavit.
C
Cro noflram
Λ
citationem, infiouationem, notificatioEt tunc domini judices &'tommiflatii prciatii nem, & citationis fchedulam valvi/ feu portis di- *
diAos citatos iterum reputantes contumaces, ;ufti- âa Ecclefi· rjuximos afligendatn modo premlflo ,
tia exigente in eorum contumaciam lupradiAos te­ decrevimus publicari; ne prsrnominati deprcmiftU
lles,, ut dt tanquam telles ad jurandum de perhi­■ aliquam ignorandam pretendere valeant, feu etbendo teflimonium in hujufmodi caufa veritati , iam quomodolibet allegare. In cujus rei teftimoadmittendos duxerunt & admiierunt. Qui dumaj-■ nium prsfentcm fchedulam exinde fieri , figilfo.
mifti fuerant, ftatim ad mandatum diâorumdomi­ rumque reverendiffimi in Chrifto patris fit domini
norum judicum , 6t commiflariorum, A in eorum! Guillclmi tituli ianAi Marci 5, R. E. Cardinalis ,
manibus, raAis per eos & eorum quemlib*^ fçri-■ &. egregii viri juris utriufque doAoris , domini
pturis facroianAis ad fanAa Dei eyangelia , ipfi Michaelis Naver?, fecimusimpreflion*communiri .
Datum Conflanti· , die decima menfis Maji ,
frater Michael preceptot , A Petrus d Canthoa
juraverunt, A quilibet eprurn juravit , fe velle anno a Nativitate Domini'mccccxvii. iudiAione
dicere A deponere puram , meram, A omnimodam, decima,
quam Liverint, A quilibet 'eotum fciverit, inhu-'
jafmodi caufa veritatem, fuper articulis fupra in
SESSIO
XXXIIL
hac cauia oblarit, prece, pretio, ira, odio, •mo­
re , favore , amore , rancore , A omni mafamachi D
X»· ipiadiBint gaibat fapra , ditvtrtMtr- r* frit»
natione in praimiflis poltpOfitis penitus Afemotis.
carit «11. anafit Maji, fait rtlcbrata ftjfi»
QjiOruns teftlum examen domini judices A comgtatraltt ia tuafari Eccltfia Crafiaatitnfi. Ia aua
onftarii pre fati duobus ex eis, quibus eis videbi* rtvtrtadijfiauu pattr dtatinat V^c»laui\.4rcbiipi[c»tur, refervarunt committendum. Ipfi autem An­ pur Cattatafi Mifaai ctltbravit. faitjat prafidta»
dreas A Antonius fimiliter taAis icripturis facro- bair faffatt rtatnadiffiauu pattr dtatiaat ltataet
fanAis »d fanAa Dei evangelia corporali prasftito Epifctaui Ogitafir , victcaactllariat, faaBa Ktauna
juramento, vilis per eos primitus fignis A mani- Eccltfia Cardiaalit . Et iattrtrar bxjrfandt ftftai
bus notariorum jurium fu pr ad i Aurum, A interro­ ftrtatfnur prtactpt dtmiauj S&fmaaaat Rtautatgati per dominos judices A cotnmiflariosprefates, ruat (y Haagaria lita , iadutac vtfluataii iatptriaA quillibet interrogatus, dixerunt bene fe cogno- libat, erraaam i» capiti babtat, adgaanba/ fibi rtfcere figna A manus Raymundi Petri Marga! , A Vtrtadigiiaii ia Cbrigt pair ibat & damait, dtatiat
, m». r«-;· Petri de t Julb'· notariorum, inflrumento refpon- Λ»gtlt "Praatfiia» , <y Jtrdaat ^tlbaatafi , Lpifctpii,
*■··
fionii, A regiftris fupradiAis appofita A infer i pt a ; fataa HMaatt Eccitfia Car-diaalibai ; Illafiriguait
ipfofquu notario? fore legales, A ad eos , ut ad priactpibat Htda/pbt Saxtaitt ia taft, Ladtwt Ba­
tales, communem
hominum
fieri
. Quoatarcbiaat
...Braa- ___________ ___
varia
ductbat ta
paattrecurfum
,<y Fridtricai
faAo domini judices A comraiffarii prefati diAo dtbargtafi ia fctptr»,
babitibat taafattii fibi farmagiflro Henrico de Piro promotore inftante A pe- E watibat. DtataatltBit liiaaiit aaa taat aHit drattit
tente, hujafmodr inflrumentum A regiftra habue- •ratitaibui, armari**/, afetadtraat aatbtata» dtpasunt pro approbatis, eorumque figna A manus no­ tati <y cammi/arrr ia caafa btrrtfit, <yr. entra V»tariorum pro recognitis.
traai dt Laaa , ia qxx rtvtrtadjgiarat pattr dnaiaat
Pofltemo domini commiffarii puefati videntes Cailltlatat tirait faaSt Marti faaBn Btanatr Ertlteorum auAoritarem, A poteftatem in confmiflwone fiaprtibjttrCardiaaliffttit ralatnatat. dirtaiiatf« per diAam fandam Sy nodum tif tramitem A datam JtBd . qatd ipfi ttntatiffarii prtctfifftnt i» caafa , ad aa
non efle forte fufiicientem ad diAam tedium pu­ qu.t t„ fuigtat taaunifia : qaia friat» ipfan Titrant da
blicandam : Quare de unanimi confenfu omnium Laaa , BratdiSan dfctoaaatttrttaa» ta fua tbeditatia
*eoiumdem commiflariorum ad omnia f malevolen­ a tmi attain, ad daadaat (y dari vidtadtua artttalat
tia in futurum obftruenda ora, decreverunt A or- Ttttftti, & dtmdt t»rt»f articaln ptr pmaratodinaveiunt die erallina, qu« erit Mercurii duode­ rti caufa »blat»i rtctprftat, ttfpat ad prtbaadaat
cima diAi menfis Maji , loco-A hora (olitis pro pu­ adatfiftnt : ttfitfaat rBt (y trigiata , CartUaaltt Jtrblicatione diâorum tellium, A atteftationum fieri cbitp>fctp»j, Epifcop»/ , pralattt, dtB^tt, &alin
debere feflionem publicam A generalem.
juptr tifdtat rtctprfftnt, jarartgut ftcifftat, at a e*

N

A

dd^nttr txamiauffnt. iafuptr diB» Tttr» dt La-

_____ inz

lOtHMti

CONSTANTIENSE.

na Jk /afficiente* vacate, nonnulla jura per precu- Afrjfieni prafideattm, nemine Smadi fuit i- refpenjum, ____ — M
CHRISTI
·/·
Patiente retep.gent, Hacet.
anno
i«<7.
prcbariftttgeM, (y probata tffe detrevifftnt :
CHRISTI
<y Jmc emun iy plia per ttt in bac taefa afta ,
in tol/etiione Barberiniana, (y ~
m aBit rtdigi fee ifftat, prout iuregifiro in fine can.
Mfi- duobus Cermantcis
fa per tot peri mandate ple eius continantur, efierentet ft phntttt fy tufilicitc nta/ti relaturae, quaeFuit Celebrata ftfo XXXIII. ex» foltmnitatibur
de Sfuedut duntrit mandandum, Rtlatiene 'autem
felitis, (b intererat Ptx Humanorum if/>t
bujufmedifafia, acre/ abater contamac io Tetri de Lu­
rioltbus habitibus indutus.
λ
na, nan videntit ape r tri d>3a lift turn uo bn^ufmodi
taufa preduâcrum : (y in centumac-a petebatur
ie Mercurii duodecima menfis Maji , hora oittrum in volvit matant Kcclcfict vacari, (y ad va­
ftava ante meridiem, Conflanti* inEcclefia
candum aliquae deputari, ^ttque tdtunc revertosnajor) iis loco folito fuit dift» Synodi iefliogenedtfimut parer déminas Jeanne/ Ofiienfii buinjme. ralis lolemnitet tenta êc celebrata. Pro cujus ieldi f·faut prnfideni, nemine Sjmtdi deputavit rtve- fionis ir.troduftiône reverendus pater dominus Ni-'
teeudijfimat patret <y déminât. ad vetandum pro­ colaus Archiepiicopus Gncfnenlis Mi flam celebra- .
fatum Tetrum de Lune : videlicet Odentm de Ce. vit.
.... Intererat
_____ __ ______
__ ________
r............
hujufmodi
ieftiohi ________
fejeniflimus
prin.
mitibut, Cardinuiet ; fiennenfem .frebiepij cepam Beeps domini» dominus Sigifmnndus Romanurum
feltrenfc n- Tridentiutnjem {y Licbfeidenfem Lpi. Λ Hungariae, fyr. Rex, veftimentis imperialibus
frepot, fy adntenium Tanai Centralem ordinit [an- indutus , coronam in capire habens, adftant ibut fi
jjy·
Mario de Mereeda, Tbernam a Telttn (y Ja- bi reverendiflimis In Chrifto patribus Λ dominii
.
,
*“·
cabum fibediat, Sedit -dpeteheopreteuetariet, una dominis Angelo Przneftino, Sc. Jordano ~X)banenir
cum proftntit caufo feribit, (V Francifcumde Me- Epitropis S. R. E. Cardinalibus . iüullriflimis pin­
dielano fanSo ^.UefieltCo Stdit curferem. Qui de­ ci pi bus Rod u I pho Saxoni» inenle, Ludovico lia va­
putati vocarunt <y citarunt profatum BtutdiSum ri» ducibus in pomo, ft Frederics rnarchione Bran­
„ per parforem antediSum, in bouc modum; Et hic debut fi in feeptro, in habitibus confuetis, fibifer„ Tetrii de Luna, BenediHus dteimu/tertius in fea virntibns. Hac namque Mifla finita , reverendifli„ ebedientianuncupatut, velaltquu pro eo.quicom- mi reverendlque patres & domini, domini 5. R. E.
„ pareat pro eo . ad videndum aperiri ditia ttfiium, Cardinale! patientes, Archiepifcopi , Ipc. mitras
drc. Deinde ditiis depetatii de volvit revertentibus, capitibus imponentes, dpc.Deinde orationibus, li­
d eminus Lue idue Cardinalis de C amitibus nomine ton- tania, evangelio, tfi.c. dtvôtiflime peraftis , domi­
deputaterum retulit, rpfamvocationtmptr curforem ni commiflarii in hujufmodi cauta deputati prsrd·unie ditium trina vice fuiffe fatiam, utminrmqut ibi Ai am bone m publicationiss folitum decretorum &
comparuge, aut aliquod verbum refpondtge. Quo negotiorum hujufmodi fanft* Synodi afeenderunt :
fatie, dr iterum petit» publicari ditia tediiruM.^Cin quo re verendi flimus pater & dominus, dominus
decerni terminum ad dictudum contra ditiat buiuf. Guillelmus fanfti Marci S. R. E. Carditis de conANNO

D

fenfu ft unanimi voluntate fuorum collegarum re­
lationem fecit in effcftu de prrfenti caulainhunc
modum. Quod ipfi corumiffarii prxdifti juxracommifftonetn a facrofanAa Svoodo eis traditam prçceifi.lent
ad ea., qu* eis hiillent com mi fla i quid
P<rrrr«M de publicatione attefiationum, j& citation
primo Petrum de Lut» BenediAum XIII. in fua
obedientix nuncupatum ad dandum & dari viden­
dum pofitiones ft articulos vocaflent, & vocati feTTÆr farrofautia generatis Stnodus, Pctruinda ciffenr; denique per promotoresft procuratores httΛ 1 L«x« , Bentditium duimumterttum tafua obe­ jufmodi caul* certis aniculis oblatis ic datis re­
dientia nuncupatum , vocatum Itgitime &■ eta c»«- cipiendis, eofdem ad probandum admififlent : te ft e fpartntem, rtputet contumacem, dr in illius contu- que triginta ofto tam Cardinales, Patriarchas, Archiepifcopos, praelatos, doAores, & alios fupercifJtntt caufa ta^atptrtair' natta iy> panétate tantra dem recepiffent, jurareque feciffenr , ac eos dili­
anattkm "Pttrane de Lana, StnttHanm atctnuinuer- genter examinaflent . Infuper difto Petro de Luna
tiana a nananlhi naneapatana , jpredutiornmfy
1 __
«»«-Dfic lufficienter vocaro, nonnulla jura, videlicet in­
neiaataraaa, paibtat, ac pra pablicatii habet, (y flrumenta, ft regiftra cotam eis per promotôres
Jcctrart tidtnt Tatra dt Lana BtnedrH» capiant dt- & procuratores prrdiftos produda in modum pro­
aarane at tt i attenant, (y tetiat praftntii praceffut hibants recepiftent, fignaque , &fubfcnptionesno ­
fieri:
afenat fident Tetre dt Luna , Btntdille tariorum didis inftrumentis , & regiftns appoiita
(ut pramttitur ) vacata, Hmeinamperampteriunt ,ad probari feci flent, & probata elfe dccreviflent . Et
dttnt fabbatt preniutum , mane hera feptinta , inprtt- h»c omnia, aliaque per eos In hac caula gefla in
fanit Eccleia , èrlace foperiar tpr ape altare Jtjfionu , aft's redigi feciflent, & fuper illis regiflrutn. fieri
ad dicendam, ebite rendant
praptnendum cerant
per notorios przirntis caulae, & fcnbdi ptrdift-r
ctmmiffariir nuptr ad leftr rcdpitadei (r tnanu- confici decrcviflent, quod effet apud notarios lunander , (y· cetera per eamdem Srnedam deputatu, pradiftos; ft illud regiftrum iidem domini commilquidquid dicere , abficert velprapanere valuerit cen­ farti per eofdem notarios huic fanft» Synodo re­
tra ttPte in bac caufa pradnSar ,
tarum diQa j ferant, quemadmodum in ipfo regiflro plenius con­
nec non centra in frumenta, rc^tfira,^ alia qu*ci.m- tinetur. Offerentes le pleniusexplicare magisrelaqut praduSa, t’' ia tata ip/a caufa df fi>tfuhj<}ut turi, quando ipfis ipfaSynodusduxent mandandum .
dffcurfibui : iy adbec ipfam ptreiupterte citat,pra.................
..
....v4U» ...
Qua .quidem
relatione
fltfta ,, mdiferetus
vir ,·,.
N.
fatifque remmiffariu rm- eemm majart parti, ceteri- Sedis Apoflolicz curior , retulit huic fanft» Syno/f»» etiam mimme impeditu, ad auditndum (yre Edo, «St commiffariis lupradiftis , adhuc prout ubi
crprtndum amnia, puidpuid dicert, abjure fa-pre- fupra,
‘
■
- ·ieflione
m loco- feflionis,
&
publica congrepanere valuerit, fy /“per illtJ cegnefcendvm , algae gratis , & nobis praelentis caulae notariis atque
amnia &fingula facHndum, fua ad caufam iypr». Icribis praidiftis, it· de ipforum dominorum comceffum bttfujmedi pertinent iypertinebunt, ufque ad minutiorum mandaro fibi fuper hoc , ut alferuit ,
fenltntiam definitivamexJufive , ac fuper earum dl- fade , & ad iupradifti magi.tri Henrici de Piro
ptndtntibui , tmergtntibui
cenntnu . dat taderr. promotom & pr.Kuratoris inflantiam , bpri infra
fanUa Stneduc plenam
liberampatefiatcm .Trate- Miflarnm lolemnia quamdam citationem^ , figillis
fiatur autem eadem fanBa Sfnedut , quad per bac reverenditfimi in Chrifto patris Ôt domini GuUlti­
praceffum , aut altum quemcumque tn futurum pandum mi, tituli fanfti Marci S·. R. E. Ofd'n*lis , ft ein buiufntdi caufa , a farmaprnctffut fuper notants , gregii doftoris Michaelis Naver* , fijtillatam , Ecquam /afficit fervere de ture , recedere non intendit. clefiae majori» Conllantienfis valvis feu oftris affiQua itaque decreti febedu/u ItHa, per rtvartn- xilfe, ipfamque ibidem debit* exfeeutionidemandiffimum in Cl-rifio patrem
dominum, deminum dafle , ut moris eft , prout Λ quemadmodum idem
Jannntm Epifcepum Ofiitnfem, fanfl» Pema.i.t Ic- curfor ab eifdem domiuis comtntflariis dixit fefattltfi^ Cardinalem csr vketancetlaruem , butujmodi pius habui fle in mandatis.
Poft
pbanus Epifeopus Dolcufit legs bat quamdam detriti
ftffri fcbedulam rsxarij fubfequtntis ;

q

TH9

’Vw‘‘

CONCILIUM

iriO

—— -Poft cujus quidem curloris rèlationem furgentesAlupçr hoc faâo ambonem publicationis foTitum aΛΝΝΟ. in feflione pratdiâa magiftri Henricus de Piro , dc frendens,. pr*d>Aam
quamdar*
J——papyri
--- ichedu- ANNO
. -----,
imdecreii
CHRISTI Joannes de bcribanis, promotores Sc procuratotes iarn
'
*"
......
publics,
atra
dc intelligibili voce, de verbo CHRIT51
<«•7. diâ* fanâr Synodi Sc hujus cauise , dt quafdam ad veibum pertegit, cujus tenor, inferius eft in- i»ir
citationes, unam videlicet pergameni a diâis do­ fertus in bate verba .
minis judicibus Sc 'commiffariis «manatam, de ecrumquç voluntate Sc mandmo inaudientia publica
Decretum per dertùuttm ipifeepum Delettfem
litterarum contradiâarum Romanr curiat pofitam*,
leti urn.
‘ ,
Icâam , ab intra lignatam , figilloque ipfius «u
dientir ad boc fpecialiter deputato a tergo, ut
peneralis Synodus ,
Qua v'
f"
moris eft, figillatam, aiiafque inibi debitae exlefchedula leda , per reveren
c
cutioni , aliaique papyri icheduias in valvis majo­ diftimum in Chrifto patrem Sc dominum , domi· >■>>■>. n
ris Eccie fix.Conftantlenfis exfec utioni debitx de­ num Joqnrem Epifcopum Oftienfem , Sc Vicecanmandatas fado , rcaliter , Sc in fcriptis infraferi- cellarium S. R. E. Cardinalem, achujufmodi fef-“ene·
pxi tenoris reprrlentavit ; citarorumque in eis . fioni pr*
ptrfidentem,
fgnAx Syfidentem, nomine hujuimodi fjtnâ*
‘
conteucorum non comparentium, neque diâorum nodi fuit refponfum
refponfum,, Ttecet
"Plectt.
teftium in hujuimodi caula produâorum, Sc ioSuper quibus omnibus dc fingulis premiffis ma­
tius regiftri pratentis caul* decerni, neque ter-Bgillri Henricus de Piro, Sc Joannes de ' Scribanis,
m.rum ad dicendum contra eofdem
fibi aflignari’ promotores prxdiâi , quo fupra nomine, a domi­
r
videre curantium' contumaciam accufavit : iploique nis piotonotariis , dt hujufmodi cauic notariis dc
contumaces reputari, St in eotunp contumaciam fcribis, fibi unum, vel plura, Sc tot, quot fue­
eofdem in valvis Ecclefi* majoris vocari, & ad rint neceflaria, fieri petierunt publica inftrumen­
vocandum coidem certos deputari & 1 (lignari per ta . Prxlentibus ibidem reverendiffimis in Chrifto
diâam fandam Synodum debita cum initantia po­ patribus dc dominis, dominis Joanne Epifcopo Oftulavit .
ftienfi, dt vicecancellario, Angele Prxneftino, dc
Et tunc de mandato reverendiffimi patris domi­ Jordano Albanenfi Epiicopis, Gabriele Senenfi , Fran­
ni Joannis, Epifeopi Oftienfis, vicecancellarii S. ci fco Venetiarum , Almano Pilano , Angelo VeroR. E. Cardinalis , bc hujus ieffionis ptr fidenti·. , nenti, Guillelinofanâi Marci , Thoma Tricaricenlj ,
nomine hujus fandae Synodi faâo., reverendiftimi Antonio de Chalanco , Simone Remenfi , Ottone de
reverendique patres domini , domini Otto de Co­ Columna, Lucido de Comitibus, & Petro Fuxi.S.
lumna, Lucidus de Comitibus S. R-E. Cardinales; R. E· Cardinalibus, fereniffimoque, Sc illuftribus
«,m:i 1.1- Viennenfis Archiepiicopus · Velhenfis, Tridenti- principibus dominis, dominis Sigifmundo Romano.
j,' r,t. nus, Lichveldenfis Epifeopi , dc Antonius b Caxal, rumde Lhigaria: Rege , Rodolpho Saxonir ,Sc Lu____ de Mercede
. ___ , , ___
__ _____
• -r
Genetalis
ordinis ____
fanâ* Mariae
Tho- dovico Bavarix ducibus, ac Frederico Marchione
i... injj { ]Polten
; ; , Sc Jacobus Rodini Sedis- Apoftolic* Cftrandeburgenfi , necnon Regum , piinçipum, nobi­
”
protonarii una nobilcum ptxlentis caufe notariis lium, pielatorum communitatum, univerfitatum
& 1er ibis, & difereto viro Francilco de Mediolano (ludiorum , ac aliorum Ambaxiatoribus, allifquo
diâx Sedis curiore , locum fefTronis lolitum exeun­ Chrifti fidelibus io multitudine copiofa .
tes, ad valvas diâx majoris Ecclefi* accefferunt :
in quibus valvis exfiftentes , fuptadiâos cicatos
Tenore/ vere JiSerum citetienum, fchedula
tribus vicibus per organum diâi Francifci curforis
ruf , uede f*pr» fit mentit, j/.
vocaverunt in hunc modum: Eft hic Petrusdel.uquH/rtur telei.
„ na, Benediâus ΧΙΠ. in iua obedientia nuncupa,, tus, ve! aliquis pro eo>qui compareat ad viAndant reverendiflimi patres, domini judices
dendum aperiri Sc publicari teftiu» diâamdcat& Commiffarii, perfacrum generale Conci­
,. teftàttones fuper articulis examinatorum , &colium Conftantienle ad infralcripta deputati , citari
,, piam eorumdem , ac aliorum produâorum juriutn peremptorie in audientia publica litterarum contra,, decerni, terminumque ad dicendum contra per- diâarum, Sc citant Petrum dc Luna , Bened'âuin
,, lotus, dc eorum diâa, ac jura alia produâa, coin- Xlll. m iua obedientia nuncupatum , Sc omnes alios
petenter artignari Jn caufa dt caufis ichilmatis dt fua intereffecredrntes, quatenus hodie compareant,
„ hiiefis contra eumdem dominum PetrumdeLu- in Ecclefia Conftantienfi,_ in Joco- ,
__________
_
publicae
ieifionis,
na motis / Hujufmodi trina vocatione faâa , nemi-Dmanc hora ieptima, ad videndum dc audiendum atne comparente , nec refpondente , hujuimodi depu- teftationes
i
., Sc
* diâa teftium ’in caufa inquifitionis
'
tat i , & magiftri Hernicus de Piro, dc Joannes de contra ipfum pendente produâorumi , aperiri , fe
Scribanis, promotores & procuratores fibi fuper prx- publicari ; necnoncopiam earumdem atteftationum
miffis
icri- fibi decerni, ac etiam terminum ad dicendumcon... a, nobis
___ ,prxlentis
____ caut«. notariis atque
,
b s, unum vel plura, publicum feu publica fieri tra hujuimodi teftium diâa , Sc perfonas , Sc ce­
petierunt inftrumenta. Prxfentibus ibidem difere- tera munimenta , inftrumenta, & probationum ge­
4 Μβ. c -r. tis vit is magiftris Petro d Gop , Henrico Hucvatel , nera in hac. caufa
.
,produâa, quidquid verbo
___ _,__
vel
litterarum faerx pcenitenriaiise procuratoribus , Sc in fetiptis objicere, opponere, & allegare volueMichaele de Pifis litterarum Apoftbltcarum icripto- rint , prxfigi’ , Sc
*’ aflignari ; atioquin ’in 1hac caufa
‘*re, teftibus ad prrmiffa vocatis fpecialiter & ro­ ad prxmiila Sc ulteriora procedetur , prout fuerit
gati . Deinde diâis dominis deputatis, una cum a- rationis ; didorum citatorum contumacia non ob­
liis iupradifbs ad locum ieflionis , Sc loca eorum ftante. Datum Conflanti*, die duodecima mentis
follta revertentibus, dominu· Lucidus Cardinalis de Maji; anno a Nativitate Domini MC'CCCXKIÎ. inComitibus prxdiâus, nomine conde pu ta tor um , Sc diâione decima.
eorum confenfu, retulit ipfam vocationem per or­
Nos judices Sc commiffarii per iacrum generale
ganumi mai
diâi rran
Fran'ifci
nui uc
de Mcaiuianu
Mediolano movie
curiore um.
trina Conflantienfe Concilium ad infraferipta deputati ,
ut prxfertui , fadam , neminemque ibi corn-E per hrc in valvis Ecclefiar Conftantlenfis , citari
paruifle, nec verbum aliquod refpondiffe . Quo fa­ mandamus publice , & tenore prsfentium citamus
âo magiftri Henricus de Piro, & Joannes de Scri­ Petrum de Luna, Benediâum ΧΙΠ in fua obedien­
banis promotores & procuratores, didos citatos ite­ tia nuncupatum, & omnes dt fingulos iua interefrum contumaces reputari , dc eorum contumaciam fe credentes, quatenusdie Mercurii proximefutud>âa teftium, five atteftationes in hujuimodi cau- ro compareant in diâa Ecclefia Conftantienfi
___
, in
ia examinatorum aperiri fit publicari , copiamque loco leifonis, mane hora ieptima, ad videndumareorumdem , necnon juriutn aliorum produâorum certationes dt dida teftium in cauls inquifitionis «
Sc totius proceflus hujufmodi fibi decerni , termi­ contra.... pendente produâa, aperiri À publicari
numque ad dicendum , & excipiendum quidquid necnon copiam earumdem atteftationum fibi decer- 4>»t</
dicere , & excipere voluerunt contra perfonas , ni i ac etiam terminum ad dicendum contra hujuf­
& ewum dida produâa alia competentia , cifdem modi diâa teftium , tc perfonas, Sc cetera muni­
citatis depurari , & afiignari per diâam fandam menta, inftrumenta Sc probationum genera in hac
Synodum debita cum inftantia portularunt . Et caufa prodnâa, quidquid verbo, vel in fcriptisdi­
tunc reverendus pater dominus Stephanus Epifeo­ cere , objicere, proponere , vel allegare voluerint,
pus Doitnfis de mandato hujus iar.âx Synodi fibi prxfigi Sc affifnari . Alioqain in hac caufa adpr*.
mil-

M

U»i

CONSTANTIENSE

SIC 1 JMVNDU

_____ nibfla tt. ulteriora procodetur, proutjuerit rat ionis ,Λ prretudi , pei rfomirvos Cbrryniflarios. prafatesdebis
ANNO
ANNI)______________ contumacia in aliquo non obft <ntc ,
‘ta cum inflantia piiftu'jvit.
·λ .
.
Et tunc dotrjjni cvmmifllit ii p; a £st idiAum domi. CHR 1ST 1
CHRISTI
die Mqrtis, undecima menfis Man , an
»->7J417.
no Nativitate Domini mccccxvii. inditi one de­ num Petrum dt' Luna non ςο·ηρ i<ntem , nequ«
hujufmoui' diei termino in aliqu.j fjiufrcieniem ,
cima. ■ ,
Jicet ijufficienter exlpt*Ajcuni, leputaruot men,. ,
prout erat,· quoad adfuni & terminum hunrtmodi,
Fuit Ttcatui "Cttrui if Luna in va.
exigente Juflfwa, contumacem
in ejus contu­
.le v«ro Sabbati , qpint
imi fupradiAi maciam natura deliberatione pizhabita , yiliique
didi Petri de Luna contumaciis, de unanimi condicibas & cominiflariis memorati», Conflant.?, m fentu interloquendo , verbo, dumtaxat pronuncuEcclefia majori, in loco feifionis iclit» , ad hoc runt, declararunt, Sc decreveiunt , pr x 1 i bat o do­
. ipecialiter deputato, mane hora iepnma, vel ter- mino Petro de Luna, UeneJiAo XIII. nuncupato ,
turum.ad jura reddendum pro tribunali (edenti­ abhinc in antea viam objiciendi , 5c excipiendi
bus, magifter Henricus de Piro promoter &» pro­ contia pertonas teflium, & eorum diAa. produAocurator przdiAus, ftomine procuiatorioquo fupia, ri.m in hic cauia, juraque , inftrumenta, a.Ai , aAitata , regiflra, <3c*alia probationum gener.iexhiic domini Petti de Luna, BeneJAi in (uaobedien
'la, toré'prxciudendam , & pr.eclutia nuncupati non comparentis , nique quidquam B bita & ,produA
verbo, vel in scriptis contra perionas teflium Λ lerunt. Prxfentibus ibidem honeflis viris magiflris
eorum difla, ac jura alia, & munimenta fupra in Joanne Crevelt & Frederico vtanthaymer prxdiAis,
huiufmoJi cauia produAa dicere, five excipere cu­ & Lodulpho Robring notai io camerat Apodolicz ,
lantis , contumaciam accufavit ; iplumquc contu- teftibus ad przmilla vocatis ipecialiter Λ rogatis.
Die Venciis., vigefima prima ftipradiAi menfis
tr.ecem reputari, & in ejus contumaciam “utndem
in valvis Ecclefi», ut moris efl, vocari , & id vo­ Mali, re verenditfimi, revciendique patres, <5c do­
num, ac venerabiles & circuniiprAi viri , Guilrandom eumdern aliquos ex commiflatiis
ad majorem, validationcn). proceflus per dominos mus tituli fanAi Marci Cardinalis , Joannes elejudices <Sc Cummiffarios pr»fatos , debita cum in* Ans Patriarcha Conflantinopolitanus, RobenusSarisbrrienfis, Stephanas Dolenfis Epifcopi, Hermiflant ia poftulavit.
Et tunc domini judices, & commiflarii prxfati nus Dwerch Sedis Apoflclica: protonotar ius, Jaco­
aj fupradidi magiftii Henrici de Piro promotoris bus -cleAus Pennenfis, Michael Navets, Joannes de
inftantlam ad vocandum in valvis, ut moris ell , Lydeni , Λ Petrus Nardi , majorem partem comvenerabiles, & circumfpeAos viros dominos Nico­ miflariorum prxdklorum facientes , lui» collegis
laum Wordis utriufque juris, & Henricutn Flé­ abfentibus, Conflantia: in Ecclefia majori in loco
____ __
...... caularum
___
teflionis
folito, ad hoc ipecialiter deputato, mane
ché! decretorum
doAores facri palatii
auditores collegas fuos deputarunt , & ordinarunt .Chora kptima, five tertiaium, ad jura reddendum
"■___ ____________
- Henri-pfû tr;£,uflJ[t (edentes, volentes evitare, & aufu­
Qui quidem dominu» Nicolaus
VVordis, <5c
eus Flechcl deputsti , uni cum notariis pr«lentis gere cavilationem , & verba inutilia, qu* foriars
cauia:, & kribis pr»diAis , necnon difteto viro fuAa funt, (eu in polleruin fieri poflent , St auri
Jacobo de Sabaudia , Sedis Apoflolicx curlore , i propter brevitatem termini peremptorii domino
loco audientiz & feflionis exeuntes, ad valvas Ec- Petro de Luna Benedido XIH. in fua obedient a
clefix nuptis aece flerunt ; ubi diAum Petrum de nuncupato, «J dicendum. objicientium, & proponen­
Luna, per organum przfati Jacobi Cnrioris, pitta dum quidquid verbo, vel in fcnptis dicere, exci­
commiflionem eis deiuper faAam, publire, & alia pere, dc propcneie voltbat cor.tra jura, »Aa , litvoce vocaverunt tribus vicibus (ucceflive in hunc teias, feripturas, inftrumenta , regiflra , & muni­
,, modum.· Efl hic Benediâus XIII. in tuaobed’.en- menta, necnon perlonat teflium, <5c eorumdkla irt
,, tia nuncupatus, vel aliquis pio eo , qui coni. hujulmodi cauia luper articulis-examinatorum , dc
,, pareat coram dominis commilïariis ad dicendum, produAorum praefixi , dt aflignati , Λ: ja.n clapli .
,, obpeiendum , dc proponendo quidquid dicere , idcirco aj majorem, it luperubundantiore/n Caute­
,, objicere , vel proponere voluerint contra telles lam , eumdern dominum Petrum de Luna , in fua
„ & eorum didi alias examinatos , inftrumenta , obedientia BenediAutn Xlll. nuncupatum , ad idem
„ regiflra, jura, atla , aAinta , qurcumque alia fecundo citari, ad diem Martis proxime tuturam,
,, probationum genera in hujufmodi caufa produ-Dqur erit vigefima quinta menlr pretfentis , qiTt
,, Aa in cauia inqurfitioms contra diAum Petrum eofdem dominos commiflurios, vel majorem partem
», de Luna coram eildem conmiflariis pendente > ex eis, Conflanti» in Ecclefia maiori, in lo.otel„ alioquin contra eum procedetur’ulterius , ipfius fionis folito, ad hoc ipecialiter deputato , mane
hora feptima , pro tribunali (edere contigerit, per
„ contumacia in aliquo non obftante.
Q_ua vocatione trina vice faAa , nemineque re- evidentiam publicjin litterarum contradiAarutn Ro­
fpondente , domini deputati przdiAi , ac magifler man» curi» , necnon in valvis E.cieliac majoris
Henricus de Piro premotor , quo iupta nomine , prxdiAz peremptorie voluerunt atque mandarunt.
luper pr»miflis a nobis przfentis caulae notariis
Cttrjtr retu’it alfit.i/J'g ntttiiwn in valv'.t
atque kribis praediAis , fibi unum, vel plura, pu­
blicum ieu publici fieri petierunt inftrumenta .
Przlentibus ibidem venerabilibus viris dominis Joan­
IE Martis vigefima q.uinta fupradiAi tnenfis
ne Crevel praepofito fanAi Ludgerii Monafleri-nMaji diicretus vir Jacobus de Sabaudia Sedis
** fis, Joanne a Scad e de Lochen, & Frederico StanApollouc» curler , retulit in judicio revetendilfithaymer , facri palatii Apoftolici caufarum notasiis, teftlbus ad przmifla vocatis ipecialiter , & ims reverendifque in Chrifto patubus, ac vene­
Jt circumfpeAis viris dominis Guillelmo
rogatis. Deinde dominis deputatis praediAis , una rabilibus
>
cum aliis fupra nominatis, ad locum audienti? , E tituli fanAi Marci S. R. E. Cardinali, Joanni Patriar­
& collegas 4'uos revertentes , tt reverfi , eifdem chae Antiocheno, Joanni eleAoPatri «rch» Conftanper organum diAi domini Jacobi carioris retule­ tinopolitano , Reberto Sarisbenenfi, Stephano lk>runt vocationem , ut prxfertur , in valvis , Ieu lenfi, Λ Joanni Licteldenfi Epiicopis , Michaeli Napottis Ecclefi» majoris prxdiA» faAam , ut moris vars , Joanni de Lydon» , Hrrmanno Dvverch , Hen­
ell, & fuit; neminemtfue ibi verbum aliquod fu- rico Flechel , Petro Nardi , & Joanni Vellis judicibus,
p«t praemiflis, & przfentis termini obfatvatione &commilTariispr»tatis, alus fuiscollcgu in hac per­
te legitime abientibus , Coilarti» in Ecclefia majot i,
pro dido domino Petro de Luna refpondifltf.
Relatione hujulmodi foda , Henricus d« Piro pro- in loco feflionii ad hoc ipecialiter deputato, mane
motor At procurator przdiAus adhuc ibidem prê­ hora feptirne , ad jura reddendum pro tribunal 1 fedentent, & judicialiter comparent , diAi domini Pe­ tibus, <Jc nobis przfentis caufe notailisatque feritri de Luna non comparentis iterato contumacem bis przfcriptis, fe de ipforum dominum judicum Sc
reputari , & in ejus contumaciam fibi viam exci­ commiflariorum mandato fibi luper hoc, ut alleruir,
piendi , five objiciendi ulterius contra pertonas te­ .faAo, & ad lupradiAr magifbi Hennci de Piro proflium, dc eorum diAa, ac iurj j aAu , infti umente, m,notis & proçuratorïs inflantiam , die Venari
& munimenta fupra in hujufmodi cauia ptoduAi proxime piaster.ta, quamdam citationem , Γι^Ηϋ' re·
Bbbb
,
veCaaci/. Gtntrel. Tom. XXVli.

D

CONCILIUM

M6”A1"W

*'M

__ verendiflimi pams domini Cuillelmi S. R. E. Car-Apenitentiarie litteraram proesaratoribes, teftibus
A rogatis.
ANNO
ANNO dinaJis , A Michaeiis Naver* prrfatixum fiplla- ad premifla vocatis ipaciaUter,
‘
His fic peraftis, domini deputati predifti . ursa CHRISTI
CHRISTI tam, valvis feu peius Ecclefi· major» lupiadiftf
tn. atfixifle , camquedebit· exucutioai, utmogiseft, eum aliis iupra nominari*, ad locaai audienti· hu- >4*7Urmangafle , prout A quemadmodum idem curtor jutmodi caute , A fe&onis folitum revertentes ,
nb eifdem domini* judkibu* A commiflarfis dixit A reverG , dominas Petrus Nardi prsdlftas , fuo
fe fuperia* habuifle A recepifte fpecialiter itrman- A ipfius colleger nominibus primo, A deinde pro­
latus Jacobus de Sabaudia , Sedis Apoftolicae cur.
d«is .
Poft cujus quidem curloris relationem comparu» for, fecundo hujuimodi vocationem ad valvas p<(in judicio emam dumims judicibus A eommillarik fatx Ecclefise faftatn , neminemqua comparuifle ,
p<elati, , adhuc prout ubi iupra ad jura reddendum nec re f pond ifle , ut pramiflum eft, doni inis judici­
in loco luo lolito A confueto pro tribunali (eden­ bus A Cum miliariis memoratis retulerunt, A re­
tibus, magifter Henricurde Piro procurator A pro- tulit quilibet eorum . Quibus quidem relationi­
metor prxdiftvs , nomine quo Iupra promotorio , bus, ut prefertur , (aft i* , magifter Henricus de
p vponeru qualiter lupradifto domino Petto de Lu­ Piro promxor pr «diftus, nomine quo fupra, diftns
na , Benedifto XIII 111 lua obedientia num unato, citatos iterato contumaces reputari , A in eorum
tertus peremptorius terminus ad dicendum A op- contumaciam ulterius contra eos juxta exigentiam
_ _ ... ponendum quidquid in verbo A in fcriptis dicere B A qualitatem caute procedi , ptt dominos judices
A opponere volebat contra regiftra , afta, line A commiflaiios prrfatos, debita cum iqftartia po­
ta», kriptaras, tiifttumenta, A munimenta , tr- flufavit.
Et tunc domini judices A commiflatii praefati ,
ftiumque in hurufmodi caufa produftorum , A exa­
minatorum petfjiias A difta, fuiflet prxfixut , A
f. diftos citatos non compétentes , neque hujulmodi
modoelapfus, m quo termino fervando contumax , diei termino in aliq.io lati,tacere curantes , licet
■Clultma exigente, luiflet reputatu* . Ec nihilomi­ diutius , A ufque ad horam debitam fufficieater
nus ad majorem cautelam, A ad obftruendum ora c xljreftatos , reputarunt merito, prout erant, quoad
multorum, in hac parte forte obloqui tonantium , ati.im A terminum hujulmodi , exigente juftitia,
domini judkes A commiflarii prelati , feu majo; contumaces; A in eorum contumaciam, ad prarfa­
iflvrum par*, eumdem dominum Petrum de Luna, ti magiftriHcntici de Piro promotoris inftantiam ,
Bene'diftum XIII. in fua obedientia nuncupatum , ulterius contra eos juxta exigentiam cauf* Aquaadcoofimikm aftumde novo A fecundo citari man- litatem proctdendumdecrevernnt. 1’rrfentibui ibi­
uatqnt , A fecetur.t ad diem A horam prefentes. dem reverend.liimo in Chrifto patre domino , do­
Qjapropter idem magifter Henricus de Piro pro­ mino Brands S. R. L. Cardinale Placentino vu’ga­
moter , quo Iupra nomine , qualdam citationum , nter nuncupato, A providis vitis VVillelmo B’ilxnam vMelicet audientis pergameni , a przfatit leti, in Romana ruria procuratore, Yvone Loyer,
dotnlniscommiflatiis , leu eorum major i parte ema- Clair ii palatii Apoftclici caularum notario , A J-rantsatam, de eorumque voluntate A mandatoin au­ ciko de Hifpania, letvienri annorum palatii Apo­
dientia publica litterarum coatradidarum Roma­ ftolici , aliifque pluribus. Teft bus fide dignis , ad
nae curie poficam . ledam , ab intra fignatam , fi- prxmifla Vocatis fpecialiter A rogatis.
gilioque ipfius audrentire «d hujulmodi citationes
I gillandas fpecialiter deputato a tergo . ut n.oris Ttutrti vtrt iiSariu» citatitaat* aedtfutia prrga•arvi,
i» f«r/v/j pirpjri /rbrda/araaa, aadr
eli , ligillatam , aliaque inibi debits exiecutioni
Jtpra Jit iHttttt, jtfttttur tain,
demandata j ac aliam papyii khedulam, in valvis
majoris Ecclefi· ptrdiClat exfecutam , iafto. reaAndant re verendifiimi patres, domini judices
hter, A m fcriptis tahaferipti tenons reprxlentaA commiflirii , .-er facrolanftam A genera,
vit ; citatorumque in eis contentorum non cornlem Synodum Conftantienfem in hac parte ipccia.
patcntium , neque hujulmodi terinino fatisfacere
curantium contumaciam acculavit, ipiuique contu­ liter deputati, citari peremptorie in atiditntig pu­
maces reputan, A in eorum contumaciam ulterius blica litterarum contradiftarum, ut moris eft , A
jn valvis [cclcfix prrdiftx major it voCari , ac ad citant ex fujscrabundanti , A ad omnem malitiam
eos vocandum aliquot de commiflarri ut moris efl, convincendam, dominum Petrum dc Luna , Bene.....____ prae,
r._ diftum XIII. In fua obedientia nuncupatum , om.
deputari per dominé, judices
mmiflarios
iilavit. Et tunc do-Dncique alios A Cngulos , fuaconjunftnn veldivifim
latos debita cum inflantia
mini judices A coni mi flari i e morati advocandum interefle
" putantes , quatenus die Msrtis proaime
iupra diftos citatos , ad val as Ecclefiar prciaia , futur·, mine bora leptima, compareant in Eccleut moris eft , venerabiles
circumipedos viros fis Çonflantienfi > in loco publice feflionis prope
dominos Henricum Flechel,
’etrum Nardi , fa- altare ejuidem feflionis, ad dicendum A excipien­
ct i palatii Apoftolici caularum auditores, collegas dum quidquid verbo vel in fcriptis dicere , vel
tuos , de pu undes duxerunt , A deputarunt . Qui excipere voluerint contra nonnulla munimenta , requidem domini Henricus Fleche) , A Petrus Nar­ giftra, teftes A eorum difta , & atteftatione* in
di depuuti, onus hujufmodi vocstionis (ponteaffir­ caula & caulis cpram difta Synodo , A eifdem ju­
ment es, (ocumque feflionis prr.atum una cum di- dicibus , contra Ipfum dominum Petrum de Luna
retis viris Ftiderico Refe , A Jacobo de Sabau pendente ptoduftos, A produfta , ac fuper totacuuf.
dia, Sedis Apoltolicr curloribus, nobijque ptclen- ia hujufmodi, A in eadem ulterius , prout vifum
tis caule notariis atque kr;bis predicts exeun­ fuerit, procedi videndum, diftorum citatorum abtes, ad valvas Ecclefi· majoris ptrdiftr acccfle- (entia ieu contumacia in aliquo non obftante
Datum Conflantia: die vigefima prima menfis
runt. ibique Ixpefatos citatos, per organum prvlati Jacobi curforis, tribus vicibus fucceflive, pu­ Maji, anno a Nativitate Domini MCCCCΧΡΊΙ. in*
blice, alta , A intelligibili voce vocaverunt , A diftione deci ma.
icquifierunt in effeftu in hunc modum : Eft hic L
Petrus de Luna Benediftus XI11. in fua obedientia
Citat it in valvij ai Hat».
nuncupatus, vel aliquis pro eo qui comparcat , in
Ecclefia Conftantienii in loco leflionis fo'ito ad di­
Nos judices A commiflarii , per facrofanftam ,
cendum, A opponendum quidquid verbo , vel in Î;eneralem Synodum Conftantienfem in tsac parte
(ciiptis dicere , A opponere voluerit contra non­ pecialiter deputati , in valvis Ecclefia Conflannulla regiftra, jura, A munimenta, telles, Aco­ tienfis ex abundanti, A ad omnem malitiam con­
rum difta produftos , A examinatos in caula in- vincendam, peremptorie citati mandamus, Aprçquiliticnis , coram Synodo A judicibus pendente » lentium tenore citamus dominum Petrum de Lu­
Qu* vocatione , ut pi «fertur, fafti, nemineque na .^Benedlftum XIII. in lua obedientia nuncupa­
comparent· , nec refpondente, domini deputati fu- tum , omneique alios A Angulos , lua inrercffo
predifti a nobis prtrientis caufst notariis aeque feribit putantes , quatenus die Martis proxime futura ,
prrdtftis iaper pruni dis libi fieri petierunt unum raarfe hora feptlroa , compareant in difta Onftenvel plaie, pablicum, feu publica inftrumcnt* , prç- tienfi Ecclefia , in loco pablka: feflionis , ad difenlibus ibidem diferensvir is magiftiisUIricoVVetn- dicendum , A excipiendum quidquid verbo . vel
faeri, Henrico Hucvatef, Joaitnc de Bvfco , faerx in fcriptis Acere , feu excipere voluerint contra
non-

M

mj

Tw"

CONSTAHTIENSE.

i nonnulla nuaiawatt, regiftra, teles Λ eorum at-A
ANNO relationes, in caofa & eae fis coram difta Synodo,
CHRISTI At nobis, contra ipfum dominum Petrum peiiden«· predates, Ar predate ; ac fuper rota caufa hujufamdi prrdite, At in eadem ulterias, prout juftam fuerit, procedi videndum . Hoc vero noftrr

··'?-

citationis mandatum valvis fee portis diâa Eccle­
fie duximus adigendum , modoque prarmirto decer­
ni mas publicandam, ne prcoomipati fic citati ali­
quam ignorantiam pertendere valeant, feu etiam
qaosaodolibet allegare . In cufus rei teftimonium
prrfcates noftras litteras exinde fieri, figillorotnque revereiMUfimi in Chtiflopatris & domini , do-

irtC

mitti per domi Mt judices Λ commiflaries pr» fatos
ANNO
---- ■-<»- “ ■
ticulum fic correftum Λ emendatum demit». jv4t.^ΗΛ·ΙΠ
ces & commirtarii memorati, inflante magiflro Hes-· *'7'
rico de Piro promo tot e Ac procuratore ad proba.»
dem In Romana curia , & civitate Conflant·» dum
taxat infra decem dies proxime, Ac immediate fe
quentes , admittendum duxerunt , Λ admlferunt ,
retenta fibi nihilominus pote dat e plenaria eumdem
admittendi extra Romanam curiam , Ac civitatem
Conflanti», fi fibi in poflerum vifum fuerit expe­
dire.
SESSIO
X.XX1V.

'inini Goillelmi tituli tanfti Marci S. R. E- Cardi­
IE fabbati ftMta mtnf, Jaaii, fa· a fati. t,
nalis, tt egregii viri utriufque juris doteris domi­
ni, domini Michaelis Navets, fecimus impeeflione
vitdte Danatai nai/Jtfaaa paadriaeat^na» deer->*>'·*»· communiri.
...
"aafeptur··, irdiSiaac
.,
dtciaaa , /ait fegta ataarahi per
1tn i* mdjeri Ecclepa
Datum Conflanti», die Veneris vigefima prima fbJaudam S,nedum r^a.^.-.-r
Cenfiantienfti
menfis Maji, anno a nativitate Domini mccccxvi i. Caafaxtix /a/ematter ce/tbrata i ia faa rtvtreadat
i nj i Atone decima . Procedamur nihilominui nos judi­ pater dana aui Tbamat d Senaxeafi Ppijcapa, MtJ * H fr~'
X»
.e
Tv - ai . J .. ...1.
_ * * * ***
ces Ac coinmiffarli prrlibaii, quod per .scium hu Γ·<■< Λ Λ »»aaaΛΛχη
jufmodi a proceffu notarii recedere non intendimus
quovis modo.
a Cxtapertat Falrl
)
r
' ΡΛίΛΤΙί .
Xacaw. Homo quidein fecit cœnam magnam, de <- > rs."

D

n

„

iu«ui«i

Jovis, vigefima fiptin» prrdirti menfis
·,-Α Maji, Conflanti», iii palatio LpkcpaΊ, hn net Guilltlmu/ Cardrxjln timli JnnBt blare, , di
k/· ra tertiarum, vtl quafi . omnrt Con» mifl.tr i i , Ac fuarum calle^arum cenjcnjufic: afftjlcntrx^, pre them*.
r···»·.
judices memorati, domino Francilco Cardinale Flo­
rentino dumtaxat e:.cepto, pro expeditiore cauis
precedent!» congregati , venerabilibus Λ cirturnipeâis viris dominis Michaeli Navers , PetroNar. bafdam Be nt didam decimamtcrtiurn nuncapatum .faxjaciant, habitum , ixttdi, Λ Joanne Weîlis conjunûrm collegit fursprç la cem-tiifient m ,>/
Tentibus , Ac fpont e acceptantibus examinatione nCX'
regiilri, five preceffus m csulu pr»ienti habiti, Ac
vifitationem , depolitionem tertium , Ac redufl. >. E< fade did a relattant , ttvtrtadi patte, demm
nem eorumdem sd cettum b iummarie legendum , Delenf, ly Licbfeldtuf, Ep’jcapi rejpendtndc am
explicandum per iptoj comnrnrtatios praefatos in
·*·“· publica leffione toti Conci’io , committendum di­ p'am fuper qualibet arttiula , dicende ρ·β ddt'tm
xerunt , Ac commilerunt , juxta poteflatem , & coni. artice/i : Ιβί articula, dtt-tutatt o neterietatc ρ.ο
'
tniflionem eis in prxfenti cauta in publica lertione talar per tat ttjltt (y tale, declaranda dipnit ait,
per diclum kerum generale Conflantienlc Coa.i- (y erade, ttfiam. Et hi, peradi, , reverendu, pa
ttr (yde-n.nu, Epijcepu, Cancerdtcnf, lepebat qutdlium attributam.
Anno, At indidi one quibus fupra, die veroMirtis, prima menfis Junii, conftitutus Conflanti» in
palatio Epifcopi i, mane hora tertiarum, vel qua
fi, curam reverendiflimo re verendilque patribus ac
venerabilibus. Ac circumlpeAis viris domimt , do­ Tctruna de Luna , B. re did am decimxmtcrtium a ten
minis Guillelmo Cardinale land· Marci , Joanne ■ m.'.’.j nuncapatum , fapte ftreada ftxtentia (yahit
dehberabit
: petefaeleAo Patriarcha Conftanrinopolitano. Roberto Sa- ”t <,*·/*
, , bujufmedi .fendu
_
. .
___
risberienfi , Scephano Dolenh Epikopis, HermannoD temaaum atiai eaaccfamcanuanfariu ia dtSa caxja ,
Dvverch bedis Apoflohc» protonotario , Michaele pr<eter^aa»· ad citaadaiaa eamdena Tetrana de Lana
S
Navers, Jacobo elete Pennenfi, abbate Cluniacen- ad audiendum fententiam per eamdem
j
- f nedum yr
fi , GuillelrnoPulchrinepotis , Nicolao Wordis . Pe­
tro Nardi, Ac Joanne VVeifis commiffani' Ac judi­
cibus pr»fatis, ajiseorum collegisabtentibus, mi
gjfter Henricus de Pirc promitor & procurator Epifcepu, Ofitnfi bumjmadi jtfieni pracfdcni
pr»diâus, nomme procuratorio quofupra, faAaque "i Sixadi rtfpandtt. Placet .
/elatione primitus per prefatum demmum MichaeEx celled nae B.irberiniana .
/
Alem Navets, ur.m de commiflaiiis pr»dilbs , iu'
\P«r toto proceffu in prelenti c.iula habito, ac deJxjfitionibus tertium in eadein pr»lcnti caufa exa­ tDie fabbati, quinta fupudiAi mends funii, fuit
minatorum ipfis commirtains prefatis corrigendo, dift» facrofanftx Sy nodt.Conflart itnfis Tertio gene
emendando articulum ottuagefimum tertium fu­ ralis, Conflanti», in Err le fia majori, In loco iolipra inter articulos datum incipiens, Item &■ bac to Ac confueto , mane hora feptrma poft mediam
Jacrana Caeciliam, (yc. tollit its eodem articulo nodem, tenta , & folemniter celebrata. Procujus
"" . introduAiooc
.
bare verba , fcilicet ( ^drrafenam ,
"J^avarr^ ) feflionts
reverenduspater
y_:c.dominus
2_.
Ac loco illorum in fine iphus articuli addit hir E Thomas Epifeopus « Cirienenfis Miffatn de tempo
______ t M
re devote
celebravit. Qua
Mifla
c Mf r··- verba fequentia, videlicet : Qaadpae c fe^aemer "
*
~ quidem -- fic
- decantata, reverendiffimi, rcverendlque pitre» Ac domifecar.dam capnala eaxyeata >ny{arbera later Jfe
1
lf/ <-* pnaeipar •btdltnti^ d,8i demini Ttlri dt m S. R. E. Cardinales, Patriarch» , ArchicpifcoLata, BtntdrSi apftlait , fatt per dtgam abtditn- pi, Epifcopi, ceterique ad qu^s pertinuit , mnhr
k
tiam ceantacatnat tjhad Cmcthnm , pxateani ad eat capitibus imponentes, ie cappis pluvialibus induc,
}
part,nabat ; tp> pajfea Rf£u ^r'Cf···" , <T ■><«- ium . Subfequenter litaniis , At orationibuaconfue- ·
'
marrt préfet· Cancilie tx atratae canventiane fa «is, cum Evan^elio fecundum Lucam : lu ι/Ιιι,^.
anitrnnt , 3- incarptrarnnt , anum fnaal Caeciliam para i Dix.t Jajm parabilem bane : Mow· quidam
factante,, (y e antra . Et fc fuit, (y tf verum , pu­ fecit cernam magnam, fy,. cutr collvftit devote leblicum,
eatarrum.
Ais, Acpcraftis, domimcommirtani hujufmodi cauQuo quidem articulo fic , ut prrfertwr , emen­ fv memorati, ambonem publicationis ordinatorem
dato & correAo, idem magifter Henricus de 1’iro dift» fonft» Synodi afecnderunt : in quo exfiflenpromotor ^procurator adhuc prxfcns diAom arti­ tes, res erendiflimus in Chrifto pater & dominus do.
culum , feque & partem fuam ad probandum in minus Guillelmut Cardinalis fandi Marci , dc confer·
Romana curia m civItxce.Conftanti», ac extra adfuACexpieffa voluntate ivorum collegarum fibi arti
CancU. GttttaL Tom. XXVH.
Dbbb a
flen-

,«-ir «v ■..-«Η,ΜΙΜΜϋ,

IÎ17

CONC II. 1 U M

>V?xnV

stars

m.vxovs

, —
Rcntiam , prothemate affament, Tempatef arw-A
ANNO
ANNO n-et jadtcinm dedeme Dei, vt- quod fdlcie de».·Schedulam convocationis.
CHRIS Γί
CHJUTbl cci.s. proceffum^rer i pium ff» fuos collegas contra
Hi/. Petrum de Luna , « quiboCdam Benadiâuni XU1.
In nemine fanB* b* rxdividw Trmitat'u.
uuncupatutn, jtucta commiflàonein en a difta Un­
cia bjnodo deluper faftam , habitum integre mcOidacnt Canebenft £pfcepat, lyFerdman- t, r;i
ravit, ft recitavit, una cum probationibus artku- JL x| ftu Petri de dtaia mater pr*f/Bat Cuifpakrum fimilicer in hujoimodi cauta ptodoftotum . ft*, fcrentfimi demiet P/gb Caf/li* ctafltarii , JeanDeinde hujufmodi relatione fafta, reverendi patres ntt Eptfcapui Pacraft, bdentinut Ftrdinaadt demi,
domini Dolenbt. ft Lichfeldenûs Epifeopi dc man­ cellarum pr*fet , ferdinandn/ Martini de I Dcctadato difta ianfte Synodi, videlicet Epifeopus Do- ben. Scgebteufu , Oidacet ferdtaaedi Taleatinenft ,
lenfis articulos inthunc modum, Iciliccf. «XdumL icclcfarem decani, decret eram DaSeret , frater L·tiphcci, bc· l» prime/ , ftc. Et dominus Lechfel- dament de Falle Oleti e*dtaLt Pr*dtceterum , in
denhs refpondens , legerunt probationem in hunc Tbeeltgia magifler Tar.ftaft , Jtenuet Ferdiaaadi
uiodum. prima par/,-- ftc.
----- prout
------- ft
-- quemadmodum
,-----de Papefere decretarum DeBer , erateret ft precaJn quibufdam |papvri
, ' foliis .inferius apud aûa prr B retaret pr*faii farenijfmi demmi Jeanait Pegit Cefenus caute repiitratis
continetur..
egifttatis plenius continetur
feli* (y Ltgienu , ac [cre*>fm* demie* regmfCa.A-.- . reverendus
j... pater dominus
1- r_i
Hu fic peraftis
Epi­ falt^ matrit b" tatricu ejafdem, regnaramfue gufeopus Concordienfis , de mandato iactofanft· Sy­ beraatricit, a fy amnium f aerum tutertf, ft inte­
nodi'ambonem pradiftum aieendens, quoddam de­ refe pet/f . ~4d pacem là- uniam m {anB* matri/
cretum hujus Synodi, publice , alta ft inteliigibiii Faciet* perit ac fucent afiBibui aube laetet , vavoce perlegit , cujus tenor inferius apud afta ex­ Itate/gue dr intendentei adimplere canventitnem in
ist regillratus . Super quibus omnibus ft fingulis Ha’bana tuitam inter ftremfimum principem^· dapremiffis , ft prefrrtim fuper decretoria fuprdle- miuam Sigifmu nd am Ptmanarum ft Hangari* 1Ufta, dominus Joannes Epifeopus Ofticnhs, S. R. E. gem femper -Jugatum, ac reverendae patret precuCaidmalis , & vicetanceliarius, ac hujufmodi feffio- raterct , uuncttt iy legatti pr*fath cengrteatient/.
nis prrfidens , nomine dift* fanfts Synodi reipon- Ceafaniienft en una , ft eratar/r ac precnratare/
dit, Placet. Deinde magifter Henricus de Piro pro- jereuifimi principii dtmiai ferdtnandi clar* memtnuitor ft procurator prsdiftus , quo fupra nomine, ri* Jlrreganum b* bicili* Regit > tam'far preprie
Ιώι fuper prcmiftis, a protonotanis ft notariisip- nemine , fuam lutarie b· tutaru aamin* pr*fati jeiius iioftae Synodi, unum vel "plura, publicum vel rentjfmi
_.. M.... dtmtni
____ ..Rtgit Havarr*
____ , , _____
necnen illupri/
publica petiit inftrumenta . Prxfentibus ibidem re- pnnctpu faanau camitu faa; en alia patribat , pr(\ erenjirtimis patribus , ft domims, dominis Joanne Cfcntamaj a»t ia btc Itet ceram pateneitatiba/ veOftienfi, Laudenfi , de Urfinis, Bunonlenfi , 5enen<1 , P>faao , Veronenfi , Cameracenfi , Tricaricenfi ,
Placentino, ianfli Marci, Chalanco , Fuxi , Saiu- mas nunc atttadtatti , quad ia friat capitale drB*
tiarum , de Brancaccut, de Fliico , de Columna , cenventieait centinetnr , fard cenvecatie diB arete
de Comitibus, S. R. E. Cardinalibus prediftis i ft ebedientiarum fat per pr*lat»i, cetcrefque vtrtt ccilluitribus principibus dominis Friderico marchione clefaficet bujut cengregatieuit per htterat dtrtBat
Biandrburgenfi , & Henrico Bavari* duce , regum­ ad Rtgct, principet, pralate/. ar alia/ perfaai de
que , ducum , principum , perlatorum, communi­ tkedteatta diBi demini B/nedtBi fc nuueapati. fiard
tatum, ft utiiverfitatum Ambaxiatoribus, ahifque Vice vcrfapr*fati demini Kirtt , principe/ , pralatt,
Chriftianis in numero copiofo.
iy aha perjtea diB* ebedienti* demini BenediBi
fc nuncupati, debeant vet pr*fate/ demmet pr*la.
tetqf cetera/ de ceagregatieat praftuti per /mJa
baniatarti Ht htttrai bic ta Ceufamtia cenvecare.
Unio Ambaxiatorum domini Regis Caflelli
it attente etiam, quad littera eenvecaitria pre parΛ Legionis.
Dte vefra demine nefra R/ri Cafell* jam prafenta.
ta farunt, gnat etiane ipfa emaibut pralatu ft aT^V/F Fcn/rie dtcimaeBava neeaft Jaaii fapradi· liii perfani/ > f aibai dirigebantur , intimari fecit ma­
I
Bi , frfie general" in majeri tcclefa Cenfau- de debite , preat per tnfrnmenta inde ceefcSa pa­
t crji f,ii jattrnnitcr celebrata: cat interfuitjtrenif- tebit, cam fam appertanu m, velamat <y netfatijfimiii ptiaicpr Sigfnuiadui Rtmaaorum iy HuUga.
rm , iyc. Rex , cum infeaiu regalibai , ty maltit
„ Mfaratieae devin* Epiftepi, "Pre fateri iydia„ cani Cardinale/, Tatriarcba, jdrebieptfeept , £» p'feepi > pralati de ceteri in Cenfantin previncta
is impejueraal. I enfeqneuter rt- „ Megaatienfi in Cbrtft nemine c regret at i , illnfri
iaminL, arbilei iy frétai Tiri „ principi , prent fnpennt centimeter » eye, ffa eg
demiq faaunii Regii Crft."* (y „ fnem leBa , idem frater tadevica/ legit , nt fe„ fatnt ·. Cni fadene capenJe feti/fecere vadente/,
» c reveteme/ vet aenae/ pralate/ , iy cetera/ dt^mba*iattr(l tria in tfrB» facere pra prafenti/ef Ew ausr/ de bac Çeagregaiiane , Jenta tenerent diBi
fear praptfarnat ; vidchtet 'prime Caeciliam Cea. „ ceftnli.
Hu fc leBi/ reverendifiatet t*,tT Bemituu Barfaetna/e cenvrcare feceade. prafeeti cengregattem m Ceafeatia /» anrrt ; tertia, JabJ/Bttntm efe- tbeleman/ , tBpcbiepifcepe/ idedielantef/, J efcendi/niia feliam m Herbeae Jenta capitale ibtdem
cancerdate apprabara . £i deind/ Petra/ de Lana,
barga legit eecddam precnrateriem Kegie Caf/lla .
Scbedulaacceptationis convocationi».
Qae ItBe, fattr LedevKut de Ferle Oleti , ena/
de .4mbanrateribai diBi Petit, de cenfenfa Jnerana
Xwm'tfcratiene divinaEpfcepi, Preibpteribdû·
caambaaiataram legit faamdam fcbedalam canvaca. cnni Cardinalat , Tatrimrci* , .Jrcbiepifcepi, tpifcetianit. ana cum balle Cencihi ceavecateria , dami­ pi, prdlati, b* ceteri bfacengregati, ditfaa* <··««-«.
er Λ»χ> Cnfella pradtêe per S/etaam miffa , tanta tieitemacceptamut, b· tferiamt tn panatte fail·
capitale ceacardate Herbae* , cajet fcbedal* etn- latitat quacumque ad prectdtndam ad tlttràn,
Ft infuper rqfawimut vet traître/ ft precaretere t
pradiBet, quate anted naienem factandam nab fcum

S E S I Ο

» NG. η·*»!·».

·

XXXV.

H«

>· «j. hir

fc prfaaaliiti CMtitati, mbim gratatam· fcraaiMaanai

4·»·μκμ K»J·· * !»»»<
.
I Mf. .n>» Jctnifti. d« a»«4«t· 4M« Gnfte S?n«4i fibi G aer h»r Mt. paMira, «lr» St iarrlJigihili rttt. icbtdvla* SC’
Kfuuwu attU i.nK.uosn jki AnhMxtytu Kif» CrtUU prMiAI. at trsfciuu, fiAa, lc<i< i· hac vttbat

IIM

JT.aSr

CONSTANTIENSE.

JIGIJHVMBUi

If JO

peartdMi» jnrta ttawi· tertii eapitali raatM.-atza. A

*·&· e9t Terete, ea>d
CHKΙΠIdr ebedieatia ddli deaùei BenediBi dectmneriji pie
tetr. gaefdam, fiyc. nr /interna eearaaeosar; evjuttamee
teteat Maaeam legebane. £r eapatfranr Ladavicur de
Palle Oleti i.prffatue, nue ad jerundam urine ipale ,
ANNO

AN MO
CHRISTI

C/afirmatio capitulorum.

*’··

Serra/aefto jeetrafts

Cenfiantienfit Stuedut ia

inter carifimum Rcciefia filiumSigifamadum Re­
manerem <V· ffaqgarûr Hrjia iffagrem, cr dtleflet

da/,

Schedula unionis.

X·/ erat ere t iy precaraterti prftaâi , diSit ne- ru» diâa Sedefia filiarum demiaerum, Ferdmandi
miaibat oamw/ car vebrt junta tenerem capau/i clara memerta ^trragennm 4y Stciha Regit, tam
Xarbeaenfi pradiBi, appeebaater dn laudante tem- fua prepare nemiae , auamtuteeie dr tuteru nemine,
Jeaumt Cefltlla O* Lte/aor/; ueceen erat erat X··—— Regtu
•err*
*—im , <»· illeftTiara
diiaSerum ejufdem
t-cdcf*
...
,
------- JfZ«
r. ieram Puni dy ^drminiae i cernite» ,parfanRa lj**de nebit Menftniiu faBa f^ret .Qea nbut ea altera, rence'daftt : «era/ fuidem Je:.udi
unient faBa, prafatut demiaut -Arcbiepijcejut me B capituli terar ftfuitur Jnb bhverbit: Secundo , qua.
/..i. - . t—.L— _ i
/
tenus d'ftn conventionis, (yc· velant ia emeibm
ebfervara dtBam capitulum, pr amittit, ratam babet,
Schedula acceptationi! unionis,
ftcurat fpeclaltfer , < infirmât, iy naviter firmat ,ly
fiatuit, iy decernit tn emniba, iy per emaia ,f-reut
X·/ pralati iy ceteri racrrr/aii ■//apra, drtfaw ia diâe capitule pleuiut cmtinttur. Hifa etiam fuar·
te capitula iacipieati: Quarto , quod per d.ftum
ce fi nemine prafati ferenifimi aemmi Régit Cafltl uniendum Concilium, <yc. abelct, teffat (y irritat
la fer a·*'* drdirz» raadafy ferma ac tempera ceateatn in drBe capitale ttrtie/atiifecife, & e caever/a tas vadô eratanda/ iy preceretaridu/pradi- rteeter , a/fee abi, & quod ftatuatur. bemfiatait,
Sû neminibut junta teaerc» tjufdem capituli varans . need neufearn dc cetera ratiene vel artefact dttii
Quibat fit faüu , rgvereadxfimai pater «famine/ fcbrfmatu aat adbefieau d'8i denuni BeafdiSt, ςρ
Jeauuei tpifiepui Ofiieafii Cardiaalt, (y vccecau- J·· pradecefferit demini Clemtatu , pejfit cenita di
ceffartat nemine tettut Sinedi refpendit per Var­ Set déminai Hegei, prracipee, prelatee, de- altet de
da·, Placet.
ebtdtentia dt&i damiai Beaedidt fnemedelibct pre·
S ubftf neater erateret (y precuraterei illufirijimi cedi ie jadicte , vel entra , hi in fine dr8i capitudemini lafaatu Henrici, ac erdian ferra miht.’uCJt centinetar. P'ifa tttem gaiate drtfaram capitale- Jj*’4'
fanât facebi da Spate generalit nuti/lri , «mdaartrn ram iacrpteata· Quinto, quod per diftum forman­
afceudevtci, amnia pua ty fiagula faite iy acte pi
dum Concilium , td·/. apprebat, laudat, firmat
dundee· ^daabaniatarei Cir eratert' Regit Caficffj melteri mada gaa fieripetejl, plenifime taafirmat empradiâet apprabantet iy leudaatcr, raepacaoaaim net da- fagulat taaccjfienet, difpcafatieuetiy gratiat
feceraat fittedi made , ut iafiut Régit CadcUa ^tm- faSat pèr demiexm PenedtSem eradiSum^uibaivit
baaiaterei ; fi fimiliter fe part cengregatieai aevraat, ferfeatt fua abedientia de pnibujvu dgaitatibai,
preut fuper tfih cenvecatiena iy > a///,· frater J tax­ jrc. fit ia diSe capitule centrnetur. Kifa etiam an- jv,a.
ait de fanBe Jacebe, erdinit Minera», vaut de decime dif/erum capitulera» incipiente . Undecimo, ««.
jdmbaniateribui pradiBù, de learum cumbeniatc. quod diftus dominus «est R.manorum, &c. iy at­
ram t taftafa pueindainpapjri jrbedafam legibctfub tente quad dicitur ibi, & quod in prima iefsione,
Bcc. difta fanfti Synodes tacit, concedit, RatuitSc
ordinat in omnibus Ac per omnia , praei in drtta
Schedula convocationis Iniantis Henrici.
capitale centreetur . Quibat fic ItHit iy cempletu ,
revcreadi patret Jacebar Kbediai Sedit jtpafiehca
Hu Pitelit de Seta milet cammeadater de Cara- pratenecariat, iy Jeannei Ittteraram ^dpefielicaram
vague , frater Jleaner de fauQe Jacebe facta pa- cerreSer , teneat librum tvangeherum a parta di ugreat preftffer, Carfia/ de c Pergere mffn, Jeatt.\ \tra i iy a parte finifira damieat fbemar d Telten * *ν
net ^t/pbeafi, decreferambaccalaureut, precuiatertt diStt Sedit preteaetariut, iyvenerabilit déminai Ja,
iy er ateret illufirifuM demini Infantit Hearrtr, ac rabat e Mercfimfacripalatii~4pefelici taufaram au- ti·/.
nrdiah far re militia fau&ijacebi de Spate geaera- diter, teaentet librer (uButu gVangelierem , actu magifri, fimffi made tenvecamat vet amaet pr( cefferaatur ad deminer ia bar frffieneprttfentet, recilatet fy ceterae damiaet de bar ceagregatreae, jnr- preatet ab eujaramenta . £tprime fcreniffinmt demiaat
tc teaarem diSi capitali. Derade idem Jraterfaan- S^ifmundat Remaneram (y Hungerue Rea , ceu[e queu­
ter vare & demini Cardinaltt ,jt>cbrepiftepi ,Epijce­
pi , cettri^eapretlati &^tmba*raferet, emttiaiyfiaSchedula unionis ejufdem.
gula capitula "Hjarbenet cencerdata in emaibtu <> per
ama ia ebfurvare juraverunt, iypuihbet earumjura­
X·/ eraser»/ fupradiBi, dift a aamicr, aerae/ vit , ac ea, gnaetum in eit fuit, receperunt.
Quibat juramevtu fic grafiitir, Henricut de Tire
Ml Vtdis yearn taearem caprta/i pradift' ■ Saper
ftiiti emnibut (f [ψώι premeiaretCencibi fftit. premeter, nemine prafatr ferenifiau principii demi­
rut à^rsawaraea <y râ/raiwevrc : <y drpa/ fare can­ ni Sigifamadi fntgent , publice dtmt iy inpuifivit :
tatum , Ta Deum laedamus. jQ·· finite , revtr/a- Sialtpuu afat laeradi&a feffianc, fui baberet man­
datam fajficiant ulufirii prtncrpit cerniti i ^drmeniari, ^aed illud uabiburet. CauceUarnt autem Jludii
felieum fehmilir mcipiabatvr. Ct iaSit litanih , Tartfieufii furgeui dtait , Jtmbaaiataret Cb.ifiiaaifaliifaue ceafuetit, prafatni jgrrbiepifcafU! Mediale- fifimi Regie f rancerem cena babaige feripta , feed
neafie una cum ^dmbaniateribnt Regit Cafiella-^tm- di8ut demiaut cernet fe^ut vellet vrfiigta pratdiài
bmem afeendit, <y legit fcbedulam fef nantem, li- dtmim Regit. Tunc dma/ demiaut Haurient uamigeade etiam ili^ capitula cencerdata T^arbena. da ne. fua ftpradiuitt ta fua uen apparet mandatum
acida/ fupra fufiebat meutteuem , fua fuperiat ia- feficteat pre ipfe damiae camita , nulle medaper ju.
ferta fuerunt, ubi agebatur de ceafirmatieue earum. ramentum fupra par eum prafiitum , ad abfarvatie·
nem diRerum capuulemm M Xardaaa ceurerdatera«, nue ad pritfatum dammam c amitam ^drmuaiaci, vallat arSari, publiée & felemuitar fuit prate.

Hh
« b edi. Aubutmar . mwIm tr coeOrf» faarva euamtealMei·· prediAeauaa . t·®·* Gcuadaai piaclfete afaataa ,
PMtn fcbatalm MMnu aaMtcr. «Iu A lanlUpMIi raca, dc rate ad rate· f«l<(i< tab lui radi».

JHNMiM

uji

’VST

CONCILIUM

----------- ι·'·**. r-f—'
ΑΜΝΟ Mednleeeefa fog* fMMfoe pepfri fcbedalan treeCHRISTI ru fabfegaeetii.
•♦•r
„ tire, denial CerdMetet, Tatrlarebet, Mrcbie». p^A*. Dpifctpi, <P ·** prelate dakrattm
,. i/eetneffpe & Trfecÿu», <p alia m did»
„ CeatHie teffietet t &■ fagriam parfeaa.iT taa„ tue ^rftnftfdl» ad tar Mftieati pairfate,
,. jenet, freat jagrietier ie dide eedetme tefe„ tale nariaeter. >jn pntdida eteeie <p fagale
,, artalhg/aater ip letve bebeaet , tasaar· nene
„ Maaiaaa <p ffdtne tepitaferen predtdtnue
M X«r*M4 teeterdetneet ; fartas A tenet /^gs.
,. /»» dide Steedat fere iettede, etc ed tu erf
1» tne tel h» farte rettdtrt.
£ft/t»fai Qfin.
u ^^dafet
frf.
fi etatatitUeriar
_
. - ,ftfnn
____ rfrafideat
.
f»tai, fera tatiai Ctttrlii rtffada fn
Placet.

“•••,5!"”·

*U»

-£♦·*-··■.
.
—
meet ad eeetefeet, geaneaf de fade fmtfneat, ANNO
----------------/•reauttom pr<rdnfurma mmv

tfHfi & ebltitri

Placet. fs dtfef frafetat fréter dadetéetu Jnh »
or ftfeitet.
Schedula fcbrraAtonis obedientle cunfirmatioais ,
per «mue de Rebaoieorib» Regis
Caileile Icâa.
“Kl0« Dident, 4*. M^deeieteret A frnereteIN rtt frefeti, anriae frenreteri» eee fafre ,
nafnaenee , <p etrefa effredemt fadiraHiente

\

Sedfagatettr deatiaet If fréter Saderiaat de d'el­
le Olth fredida», tafft»t as aardeat, itgit ftdedalaa» fagaeateai.
Schedula approbat louis capitatorum NathooefaAe
pet oratores Regis Catelle .

git CafaHa <p Lqitait dinhri
leittu, feet ie aifdeta dette»
t Itftrriuieui tetttU teet

Arreru ceatl

\]O; Dijatat Ceatbaaft Xfiftefet, ip Ferdi£N aaaiet Tttri de Maa/eanjerfrefedetCe^- dieeti fana» deterat.
fefte.ftrtatfM daaeiai KegitCadelte raafliatii,
Dtitü dearietu Fetm de Cred», mt etier» de
Jteaatr Ffftafar Tateaft , Mertiaet Ftrdiaeedi
yj Din 'denKtllanra» ftffer , Ftrdteeadat Martial de aCierreenam *jn»ae», · -v ·
,
eeltt Stfriitrfi, <p Didatat Ftrdiaaadi faleeti. if aefeers C
[drift»»» f faillita legit .fft gaie tf:?*??**
atafi. Stiltfareat demi, dttretena» datem, fre- ' « anltù eae' iatefligideter, fr^fiatibat titer aea^u^nZ.
in Ltderitai da Fella Ohti ndiait fradrtrteran afl inerte. Derade frater làdeemt prefetae /·/«.£·> oa«>.
i» tbe»lnia nagger Tefttfi,[mhi ftrdintQmtfr fecit ealiatieme: (p fade trliatieat, pre* *·*··
di dt fepafere decretnm dadar , eratem b< cae^ieanaie beget ftfeaù rntttiiifaii peter defrnaratam fltfifri deaèei Jeaaeit Caftllf Htgie aùaae Jeaaeet Tetriartba ^eatiecberaa Negate de
ft Legiteù, et (trtaifitn deariaat Uti»» aaetrirgp Spirite Saade cthbratit.
ntrtrit efaddea»· regeeraar geberaetrttlt, bar prafea­
rn <y ferjaaabnr tea/iitari ,didb eeteierber aatbet
le Mf. Serii.
eelidiai
tgcatiai fegeam .jareetda&at,faar,

Prafcntibus Ibidee revereaAfiels in Chrifto pa­
tri bus A doarinis, doaniaisJoMneOftieaC.de Urfi& fw aeâc fat feriefeu Ma, ipfe babeater pre n»s, Boaotoenfi, Veaeciarunt, SeneoC .PUeen, Veroeeefi » Canaereceufi, Tricarkonli > Placeatlnenfi.
jagtHater'aafrtgt fn repetitir jtkntètt, etee A
nnot digit & Rtgrarr a»fraraa» prafetena» aa» iauâi Meet , de Chafeaco, de Fean . Cnfte Ro­
eian rtgfiaraa» (p tertaraaa jttna etctftamr , mana Ecdata Ordinalibus » ac ilfetrifttare Prin­
nomino Sigiimundn RouMuormn dt Hunaarif,
apfr,bemt, afeatiam. & faitmiter tfiium . cipe
Ac. Rege prelate. illuftribafi}M mincipibas Ado··· & w/w rfcfgtre « g^fmgu a étaé frwM
.ΊΖΪΠη.4ί. ο77.ΐ.

"·”·

^'ίΐ::. ·“·-.

frafdeai, uenfor tetra» Sraadi nfpeadrt, Placet .
f r tea/tgeeattr prafatet .drtbiepifiepai Mediria•e»fi Itge detntan teaerir iafraftrtpti.
Quod non obftantibus J-arsuientis , licuit ab ejus
obedientia recedere.

-«“·"·
« ■*
_____ ______ M-.-.t_____

MeUWs ta mktarttat coptoil.

* uiboiu

1« (Mhn leritrU/M, <F
Pai· wdatoeuietonM duausas Rqgir Cafelia.

dcrifnlli rttfrdii Sfeedar Ctafaatitaft ia TNIe Veneris, deriasa oftava menfis Junii far
Sftnta Saade kritiete taegrenta ,fre deaeaaie- u pradiAi, fuit Cositantiar, provincia Moguaau liclefe Jatrtfaàde aadare Dtafriineittafaa».tiaa, in Ecclefia awjori ta loco folito, hora lexta, vel circa poft saadtoai aoAem lucre dlfte Synodi
neade, tnfdtraat ^ted fer t
'
'
ftiaa» Catderieaat Kegiaea» iHef
Ccaftaaticnfisfeftto publia tenta, A de bitis Ibieatai- ■
dtMefe
.
_fhi Jnaait digit Cafe
.
tatibuscelebrataXuifeeoal interfuit lereaHiatu A
treat etfee nurttte», ngemne^ee é· tirrtrte U- iovtâifttares Princ«psAdoataus,d<M*laosSlgHaMH»het gehreetriftn, etfge fer eêeeeUet prefer»/ ,idus div na clemeMiaRotnaanruaiAHuaasrieRest
derteet + e^edrht ferfteet regaarM* (p errerate Aoguft», corona A habitu regali iafifatcas, areL
Hay»/ frefeti, refaift» (p frefeafeenutt hrreana- tis principibus
— *■
—··-— u—
A —
nobilibus «·-«
fibi adftaatibns
A ·lert· A frteèfMtt de a»e rendtad» ed ededieetie vtaatibns: A uu illius feCoaisotklem. five ordtrriai Vetri dt Laae , dttldidi deriritartii e dtaastooea fciitas A contactas » revftaaAAml .
etaaali, St eearafni, fad tertù ferrait, de fridet revereadlgaa patres» A doaital S, R. B. CarAaahr adtt A is^reisMari/ rede (rtftSu lettet teetne- Jes, Pantorctas* Archiepifcopi» Epifeopi , ceteri.
tar; fae faidear ede & iajraieeate ,
eiiet fae- V· prefer I, ad goes pertinuit, le cwpis pluvia­
fraatfat fredetnatt fredtdtme, fréfete Sfaèdet libus induentes, nritraacaplcibwtareoHM*«nt.Qpo
dt iff» fleet ttrtiftate, eah dit dedtn fr» fefeiee- fafto reverendi patres nobiles, A tread viri ieter eafrefu · feedf et dejafetedi jereertate ta fre- renifltaii Prscipis A doutai', domini Jaeeait Dei
et’ftatr referite & frefrt» / aeraat ireftditatatate gratia CaRelle A Legionis Ambaxiatores, in inftefete aertatt, freffer fee (p i/fe aade (y hi- traferipto procuratorio noaristatim expreti j asn.
ta tft itaftatrrr. fêtait, daterait: etfat derlerat. boae* publicationis decretorum , A ordinatorum
Îefaleeaurie.hrraataate .tTfrraiijfeaer,et wuorêdp facra Pynodi prsadift· felitum, A cum air veaeftde ridt/ttaiefufti^tfritfe, irrite A ude, aabiUs vir P<cr» da Lambarga de Potoaia , Ia

S

fure

1UJ
Ύ£Χ9
CONSTANTIENSE.
ι»Μ
JuT9 raooaico ncMttorw. afcendernnt;
foper Ha omnibne, fe fingulis ecrumen* cete-

....
ris ab els, A In eis, fe narum quolibet dependes. AXN
tibus,incidentibus, easergeatibes, àcw»»«ii,K CHRIST!
alïis qaibafcnmqae faprsmiffis, & circa pe**iffa, 44,;.
do coogregatfoei prmfomi io Conftantia fe unire i nos, regna, feeominla noftraquovls mod· tangen­
tertio tabtraâtaoem obedientin Mm in Narbo­ tibus, fe concernentibus, iaquaotumoM attinet ,
na juxta capitals ibidem concordata approbare. Pri­ vel attinere poteft, tradandam, agendam , proeeme dt ante omnia mandatum fa* procuratioais of­ dendum, fodandam, dicenda*, petendam «conclu­
ferentes faâo, fit realiter, quodeiâusdominMPu- dendam , coafctxiendum,affientiendam .diffentientres dt Lamberga de mondato fonflp Synodi hujuf- dum , contradicendam ,protelandam, juramentum
snodlpubliée, alta fe intelligiblli voce deverboad * juramenta qu*cumque laper ils naceffariadt op­
vertfum legit, fe publicavit hujufmodifubtenore : portuna ia animam noftram praftandum, omnia fe
fingula, qa» veri fe indubitati Ambaxiatores, ora­
tore», nuncil, fe procuratores foffkientes , ge­
Trarwotarrnm KipiitftlU.
nerales Λ fpeclales, traâare, agere, jacere , di­
Joannes Del gratia Rex Caftelfa fe Legionis , cere, petere, concludere, concordare, coalent ire,
contradicere,_ protcftarl, jewaiverfis, fe fingulis Chrifti fidelibus per has no- affientire,
_____ ..diffieatire
________ _,____________
ftrss prnfentes procurationis, commiffioals, fepo-Brare poffent,
"
fit
* deberent,
‘
- fe qu*
îeset nofr
facere,
_ modlt
premi
As poffiemar,*
de­
cellaris litteras, notum facimus, quod ‘nos inter dicere, fe
exercere
modis
pre mlffhpoffi
prefehees perfonaliter inttrtffrmur
intereffemus ; etceteras reipeblic* curas , qu* noftram animum beremus ,, fi prefetttes
fiat,, qa*
qu* mandatum
is i ­
mandatam exigant mag <sfpe
■ IM.
aifiduis meditationibus » agunt, ad vera* paevm, iamG taliaa fiat
<***'
fe indubitatam unionem facroCmO* matris Ltcle- dale, modis, vlls , temporibus, fit opportunitati­
fi*, noftrorum progenitorum more, fapremis af- bus, quibus eifdem noftris Ambaxiatoribus, tel eo­
fofeibus afoirantes : cum jamdudum ad profecutionem rum duabus partibus expedire videbitur faciendum,
fe in profecutlone pacis fe unionis hujufinodi,ve- dicendam , procedendum , fit exercendam : Promit­
fut pios fe catholicus Eccicfi* fiiius , per omnes tentes in verbo regio quidquid per dites Amba­
vim fe modos congruos & honeflas , cum omni xiatores, oratores, nuncios, & procuratoresnoftros
mentis fiacerltute, fe fidei puritate, Deumfolum vel duas eorum partes, aâum, faâum, proceffum,
pr* oculis «urentes , operam foUtiu* adhibueri. diâum, geftum, oonfcnfiim, concordatam , affen»
mus ladefeffe i nunc tandem In dMU profecutione lu*, dÙfonfnm, contradiûum, proteftatum , juratanto vigilantius, fe devotius iaftftentcs , quanto ramve fuerit in pr*mlfi< dt circa premiffa,fe eorum
ad dift* unionis affecutioeea, divina favente de- fingula,
_
. five alias qaomodolibet procuraram.firmIsnqncia, maceri* difpofitionem imminereconfpici- ter, fe immobiliter per nos tenere, fe oblervarr,
mus.· de legaiitato, fide, pmbtiKia , fe circum- A per regna, fe domi nia noftra teneri feobfervari
fpeâfone dileâorum fe fidelium «ruralium noftro-C facere cnm effbAn. Snper quibus omnibus fe fingulis
rum ra e arendi In Chrifto petris Didad Conchenfis dilefena
_ ____ etiamneftrem
___________ ,_______
prudentem
!m virum Petr
Pe tr um
de UGuardia, archidlaconum
de Grado
Epifcopi, confiliatil nnftri, nabilifl|ue fe ftrenuif- Ferdinand!
...... ......
- fixai militis Ferdinand , Patri de Ayada , noftri ia Ecclefia Ovetenti, fecretarfam noftram, una cum
etiam confiliatil, fe mqjetis pr*felYi Gelfpefti* ; Ambuximoribns, fe procurator i bus noftris trafa Icti,
k
atque reverendi in Chrifto putria Joannis Paconiis mus i nt per dnmdem cnnâa In Orsmlfis negotiis,
rou rw, Epifcopi, nobilifaue fe ftrenul militis fi Fernand), fe circa ea gefta, fe gerenda!» formam publicam,
domicellorum Mftrorum prmfidis, ac eximie re- fe authenticam redigant ad noftram infixuutloaem,
*--Tsfr •M*·*** v,rl fratris c Fermndi de Yleftb ordinis , fe juris taitkme. In cajes rei teftlmoalum Bgs noOMt,.
Minorum, quondam inctyt* memori* Regi*Jœeais ftras prefentes I Ittetas proprie manusfabfcrlmioae
avlfCoftci oonfafloris, noftriqwe confiliatil, necnon cir. fereaiflia* fe amaociffim* dominar Regia* Cathe­
cnmfpefe* providenti* virorum FernmWI Marti­ rin* genetricis fe natricis, regnorumqae, fe domi­
ni de Davah* decretorum doAeris, fe Segobteniis niorum noftrorum gubernstridsgroboracas ab intra ;
EcdefiePalantinu decani^mftrqqne Mditoris,feDldaci necno* Arcbiepifcopi ToletanIHifpaauarum pri­
Fernandlde Yalleoletl decretorum deteris Ecclefia matis fe majoris cancellarii Caftellc, noftri conpaleuttea decani, religtoftqtm viri fratris Ludovic! fillarii, fe aliorum baronam, militai* ,fedoâorum
etiam confilioram
fob&riptionibes
, ut
de Valioletl ordinis Pradicatoram ia theologia II- noftrorum,
________________________
_________
ceatlati, ac Joannis Feritandi de Rupeflorc decre-D morio eft, a tergo munitas, figiilo noftro pium,
beo
impendence
ad
totios
roboris
firmitatem'
feci
­
torum doteris, ureiemlam exhibitorum, plcnif- ‘
· ■ fime fidentes, ipfosomnesfimul, fe eorumqae*li- mus commuxM.
bet meliori modo, via, fe forma, quibus de jure,
Datum im< Vallcmoletl , vlgefiasa quarta dio
fe bona a^ultate juxta rei hujus exigentiam pof- menfis Otebrla, anno Domini mccccxvi.
fumus, fe debemus «noftros foiumnes Ambaxiatores,
Yo la Reyna.
Petrus srcfildlacMBs de Grado.
oratores, nandos, fe procnratoresfoffkiences,ge­
nerales, fe fpeciales facimus, cooftiraimns, nea­
A tergo hujus procuratori), five earum littera­
mus , ordfoamus, pariter fe deilinamas, videlicet rum fcriptum arat In hunc modum, qui feeultur ;
Ego Archlepifcopos Toletanas.· yoCondtfiabile.
ad eundem, proficiicendam,accedendum , fe perveniemln* ad civitatem Confiant)* provinci* Mo- Ya tlmirante. Yo Diego Lopes. Sanxi legum do­
ter. Yo Joan Roderick Te Johan de Velafco.
traterl, agitari, fit celebrari continmt, vice .feno,
naine noftris, fe pro nobis, regnifque fe dominiis
Jrbrrfafa cmroecotMoir.
Mftris,ac nomine omnium feTinnulorum, quorum
jaeercft vel intereffe poterit in faturam, una cum XJt ίψτΜ te bac iffe (tfttt, ex rdirfoee prsaw,
ceteris Mundi nationibus, fe aliis gentibus, fe
efe fe- e/fo bee persfoemfa.
pusionis cujafcumque ftatus, ordinis, pramlne*-£
tin, grades, dignitatis, fe condickxus exfiftaat,
StMalj svfoads rje/fem.
quorum incereft vel interefle poterit, inibi pro
untosmfanfea matris Eeciefiat congregatis, vel ali­ XTOr oratores fepradlfei, diAo nomine,nos vobi, fi^cootingat. ve) expediat, congregandis,cou­
bis, juxta tenorem capituli prmdlfei.
ve mendum; eafque nationes, gentes, fe perAnas
Super quibus omnlbuq, fe fingulis prmmMka».
Joannes de Soibanis procurator, fe promo­
ad ditem unionis negotium ,fe alta fbquentiaconvo- gifter
|
capdum, fcqne ipfos, nomine, quo fopra , eifdem tae pradiâus, nomina quo fopra, fibi a procoaoconciliariter, ve) alias uniendum, adunandum,* tariis atque notariis fe Icribit hujus fonâq Synodi
lncorporandum,lambemichifu>sris exftirpandum)Ec. unum, ve! plura, publiai*, fee publica ad fora*
cfafi* pacem fe unionem profoqueadum, dandum, hu* rei memoria* petiit fieri iuftraanem.
Deinde domini Ambaxiatores Regis Cafteil»
procuraadea.feaffequendum ; ipfius Ecdefie refor­
mationem , tam in capite, quam in membris fa­ nrmiati ambonem pnblkaitoeis defceaderant, fe
riandum , ordinandum, fe ftabiliendum ; harefes ; immediate poft Aabbaniatores Regis Franci* fe
fe errores eftirpaudum , evellendum, eliminan­ pofueruiK, fe fait Inceptem canticum » Tt Dr*·
, b*r. fe alta voce finkam - Qpo finira
dam, fe ab Ecclefia Dei penitus auferendum :
seve------------- «-

--------------- ....

JOANNES

CONCILIUM
«e«»mw»
H 3<f
11 H
———- revevendifllmu» inChrifto pater Ac domino·,domine» AEp^eupa.r Ofi.aufii , fanSat Xemanee Ecclefi* Cordi- —
ANNO Joannes miferatiorte divina Epifeopus OllienfisCar- nolit (y
_ vrcaconcallariue . Et Icilii litanti» , aliif- ANNO
CHRITsidinalis, & vicecancellaries ad pr* fidendum ivit ad fW deveni eratienibui folitit , dominai ^tnl»unrr CHRISTI
>*i7- locum folitum, àc. huic feflioni prx fidebat , Ac of­ Fpifctpnt C tueurdianfit Ierit quamdam citationem 141;.
ficium ielTionis folemniter incipiebatur . Deinde Centre Vttrum da Luna faBam , ad audiendum fe
litaniis, Evangelic, cofleAis, At orationibus, ac io- privari, feneeetiam ferri, cuja» tener fequitnr :
lemnitatibusaliis adedkium faihania tequifitis, ut
merit et , devotiAime peraAia; item reverendus Sacrofan8a generalh Staedet Coefiaeticnfi/ , aene·
pater Ac dominus Archlepifeopus Mediolanenfis, Ac
rabilibut fratribat He urice Eeltrenfi , Sttpbone
Ludovicus de Valleoleti Ausbaxiator prrfotj fete,
Deltnji, Jocant Vacenfi, Jacebe b "Placentia· . & k *· ·’·’*
niflimi RegisCaflallat fupradidi faepe fatum ambo­
"PatTKie Cortagenfi, Eptfcopti , faluttm iy emn:- nrfZf" '
ne m publicationis afcetsdérunt, Ac de mandatohupoteutu Dei btnediHiontm.
)uc lanâe Synodi dominus Archiepifcopus MediolanenGs quamdam fchedulam publice, alta Ac intel'ftuflra jadjeium cegnefeendo geritur , nifi qutd
Hgibi voce legit in hunc qui fequitur modum .
cognitum efi, indtctalt calcxl· terminetur. Ci i»
• t* {,r'·
,r »>< IF>·
<ui-

i··^.

F

itaque eadem fanda Srntdut de meritu caufa infuifitituilpeudenrij teram eadem fenile Sfntd» cut.
Btre Tetrum de Luna, a qsibufdem Ben»di8um deQuibus, Gc leâis, Ac completa peractis , reve- crmumtertium nuncupatum. pleni cegntvcrrt , iy rn
Confirmatu capnultrum. a

j

rendi putes Jacobus Rodim Sedis Apoftolice protonotarius , Ac Joannes litterarum Apoftoticarum
correâoe , librum Evangeliorum recipiences, primo
nd ptatfatum fereniihmum principem dominum ,
don.inum Sigi (mundum Romanorum Ac Hungaris
cùari publice in oe-'u-r Ecc/efi<e CenfiantietfRegem, At deinde ad omnes dominos S. R. E. Car­ fit aha 4- intelligibill vece, dum in eadem Ecclefia
dinales, Archicpilcopos,Epiicopot, ceterofquepre ­ divma celebrantur efficia, iy cum affxitne prafenlates , At Ambaxiatores fingulos ad dexteram ; Λ
fittc rarum eifdem vaiVtt, cum da prnfenti au­
reverendus pater Thomas Polten etiam diâs Se­ dientia litterarum contrediSai um minima teneatur :
dis protonotarius, ac venerabilis vir dominusjaco- atq»e citer perempterte iy un» tdtft· perempterte
bus Moreft ni , iacri palatii Apoftolici caularum pro emnibut, ad diem Lunam vigefimamjeutam batur
auditor, fimiliter librum Evangeliorum facroianAorum recipientes , ad dominos Cardinales , Patriar­
chas . Atchiepilcopos, Epifcopos, ceterofque prela­ drrt i tnfucvit, ad audiendum tut & dtfinitivam f»utes, Ac Ambaxiatores fingulos a latere finiftropru­ ttattam per eamdtmStnodnm pr»ferri ce prenunciadentes aece fle r u nt : Ac ab eis. Ac ab eorum quolt-1 2ri in Caufa pradifla . Quocircapatrrniiahbut vifirir
bet, ttâis per eorum aliquos peûoralibur propriis, eadem fanSa Sjerdui mandat
cemnnttit , quote­
Ac per alios iacrolanftis Dei Evangeliis , de obier- nni v»t aut due vefirum, vecarii ad bec uliqu but
vsnjj omnia, Ac fingula capitula in Narbona cancordata in omnibus, At per omnia, quantum in eis
eflet , receperunt furamenta . Quibus juramentis
iic , ut pra-fertur , receptis, magifter Henricus de duobut vetirum prefantibut , public» alia vece iy
Piro nomine diâi inviâiflimi principis Ac domini, intelligibill legi faciatii : a,· eumdem Vetrum dt Lu­
domini Sigifmundi Romanorum, Ac Hungarix Re­ na , Bextdhum dcctwumtertium ( ut fr,em,ttttur )
gis prxfentis , Ac id fieri jubentis , furrexit , ac nuncupatum , m ferma pratmiffa citeri , litterajque
publica At exprefla voce dixit. Ac inquifivit ficin froftntct eifdt'" ve'vir affgi : ira quad citatio bueffeâu ' bi quis eflet in pr«diâa feflîone, qui ha­ lu/medi veniet in publicant vocationem , er t'Jtn»
beret mandatum tufiiciens illuftris principts domini facro Sjnedh .impart ftffronu proxime fiitur.e *'i‘comitis Armeniaci , quod ille furgeret , At illud fin per ν·ι in prtcmiffu fuc atu rciatiantm pdt/tm.
produceret , dt exhiberet. Qya inquifitione fic f.- Datum Cenjlantid, pr.efdfa'Sfnedo fedtnte in dc'a
rfii , dominus cancellarius ftudii Parifienfis fimiliter ,Confianttenfi Ecclefia, xi. Λ.*Λ .lufufli , anno Ut.
iuigens, At publica reipondit, quod domini Amha- tivitatn Dominice milleft
xiatores Chriftianiflimi domini Francorum Regis Dmtftptim».
certa habui flent icripta, quod diâus dominus Co­
Le3a autem profcripta citatione , idem dtminu, ^dn.
mes Atmeniaci iequi vellet veftigia Chiiftiamf- teniut adbkc m dmbaue cxfillcni, de mandata fanBd
fimi Regis Francorum fupradiâi.
Sfnodi dixit i» eff.Su . X» prtpter fefium btdicrDeinde dominus magifter Henricos de Piro fur. >> aam, qued tamen te cerpere furit minime repegens nomine inviâiflimi principis domini Sigilmunr.tur , aliqui dubitarent pratentem diem feriatam
di Romanorum At Hungarix Regis prxfentis , Ac ,, efle , in pramiffit fupplet defeHum, fi mtervenif,
jubentis, dixit, quod ipfe dominus, (yc.Rexprcbu'ulmedt leBii iy prtpefitir d»minur
|
i.tus , ex quo non appareret mandatum fufteiens Otticnfii buiufmodi lelfienii profitent nemine Cmn/ii
pro diâo domino comite Armeniaci , nullo modo rejpendit per v.rbum , Placet.
per juramentum fupra per eum prxflitum , adobQuibut fic fallit, revere udi patret Stepbanur D».
Urvationcm capitulorum in Narbona concordato­ lenfit df. Henricut Feltrenfit ip fctpi, una cum ntrum prefatorum , quoad prxdiâum dominum comi­ tariit prnfentu caufa , ad tret fanuar majerit £ctem Armeniaci vellet arAari, publice At folemni- clefia Cenfiantienfii acctfierent, m ipfarum quali­
ter fuit protcftatus :
bet jupradiSam citatimem infra Mrfarum felemnia
His omnibus completis, dominus Archiepifcopus per J •annem c Cujardi profent it caufa nttariumal 'ΜίαιΛ**1
Mediolanenfis prxiatus wn«
adhuc m
in imsuov
ambooe cxunvns
exfifltns,.
aiw*ui«ncui>?
tw?
TitrtM
, a*
de mandatoejwfdem ianAxSynodi fibifacio, publi- E B»nedi8um Xlll. a qutbnfdam nuncupatum , juxta
ce , alta , Ac intelligibill voce quamdam papyri tenerem citati»nit
citatitnii citarunt dr citari fecerunt.
fchedulam dc verbo ad verbum perlegit, cujus te­
LtRa vere bujufrntdi {itati»ne ( nt promittitur )
nor fequitur, At eft talis ·■
ipfi eamdem citati»ntm per bullam triplicatam in
Item , domini Cardinales, Patriarch* , Atc. ut qualibet drâarum ptrtarum unam afgi per enm/vpre.
dem l»an»em d Cuiardi fecerunt, fuper quibo» le- d *wxji<usBianeiy afixnne tpfir cemmtffarii petierunt fieri in «i.
firumantum ac infirununta . Demde venerabilii vir
Tctrue de Lanrburga licentiate» decretarum, inamX·· a "Hat ivit ara Damini millefim· quadrin- b»ne ad bre •rdinate exfiflem , legit decretum fegeutafima dectmnfepeim·, die ver· Jtvu vige- quentu tentrit.
fimafteunda menfit fulti , fuit celebrata JeJfi· g·neraUt te materi Ecclefia Cenfiantienfi . Tre cujae
t»tid»lirM reverendigmmt pater Epifcepui ^ttrebateofic Miffam de 5αηΛ· Spiritu celebravit : profidebatque m eadem fefern deminui reverendiffimue

SESSIO

XXXVI.

A

De

ii»7

’"\”V

COMSTANTIENSE.

"s"Si"'‘

njs

Kprafeatata ; (y pltauria exfecutirai dematdata . .......... —
£«da«fatfw favta Siardui emaei pravifieaei .pre- ANNO
^.ΓΒίνια· 1
. ,
'------ ------ , ----------mitieaei > traajatieuti da fuibufeumpue EcdcHu CHRIST
iv7
tram de Luiu» vigore cujuijim contticueioXatbedrahbui five cellegiatie , feu ad luâfcumpae Etlau
.nil pro Ambaxiatoribus Reps Calle·!*.
défiai catb-drain fvt callegiatat, ly> geaeral.ter
e»ite
cracejiiaet
bcacfic
ieram
feu
dgaitatum
fuaO^oi/sais foaeralu irridir Codliaticdir io
*_} Spiritu fauBo legitime Cttl't^i. u arvcrfalem rumtuiieq-ae . etia» per privatineem demiaerum CarEcclefiam reprajoutant, excertu ■- iiiflinit caafr diaalium fauda Remaaa Eccleia ptr prafatum de
ad hue eamdtm Stnodum mivcntibui <y mdoceuti- miaum teaedi.lum fic ( utpramittitur )auacapatu»
♦»r , ann allot, irritat atque cafixt ,'trritaiquf , nul­ faBai , eut merle, ctjfi>ee, val fuevit a ie mgde
lae fy ccfiat efic titetrnt atque dedarat , omnei vacautiu» , aaaw/fM ,<y fiegulai cexccffienct, gra­
prrvatienei five poenat, aut privationum five pot na­ tiae, ip> difpeufetitxee > tam fuper matrimeani ceanum dedaratiouee , per demmum Benediâum deci- trabeudir , fuam etiam fuper beueficiii, &■ i/uibumurneertium in fua obedientia nuncupatum, « die feumque ah.t, regibuc ,priacipibut aut pralatit ,feu
t
<<«»■·■* mrufie a fi{evembrh urn a Hutivitate Domi. etiam ^uibulcum^ut allie perfraii , cemmaaitati-!■ g,,·*. ar mihefimi quadrigentefiuii decimiqumti citra faBae, but v ctllegtii, iy ecaeraliter emaia alia pereum'-· ·
promulgatae , fulminat at , feu pronunciatae , tam vir- demdemiaum BeuediSum fic uuacupatum , iafra limi­
tutt cu'tufdem pratenfa cm/itutioaie per eumdem D Itée feu demiaia eut terrai frafati carifiimi Ecdcfia
. BenediBitm dadum promulgata , fub data Maf filu Jeaaair Regie Cafiella <y Legieuu fubjeSai aut
Ftia’frS
apud S. TiBorcm , |j. Rai. Junii , pontificatui fubpeBa, uf^ua ad diem decimameâavam rneufij fudijpeafaia . qua
**»» >J- fua incipit: BenediâusEpi i copus ler- aii tuac curreatii aSa , crucifia
vus iervorum Dei, ad futuram & perpetuam rei per pra/tue decretu» ara fiat aut fuertxt caffate ,
caffave
dcauaciata
,&
fuper
ftnbui
bulla
, feu qua­
memoriam. In dierum iucceffus creicentes mali­
tia lie videmus mundum, be. Qua» ex quacum­ cumque aha littera ante diem prudiltum a»a fueque t.'ia Caufa , occafione, colore , aut ratune pri­ riut cexftda, prajeutuia iy exfeiuta, pre 6*»*
vationi! Hvt petnq , aut declarationii pradiBa fue­ quietu ty padi laudat, apprebat -- ceafirmet, at.
rint dt bene fim ecclefiafiinf, diguitattbui , feudit, que apprebeta pr laudata effe declarat ita tan.tt,
iuribut , ftatibui, bono-ibuf , fi ve dt quibufcumque fuud per apprebatiextm feu c infirmât une m pradiaim rebut temporalibue five fuerituehbui , i* dt aai nullum praiudicium fiat carifime Ecclrfia fihe
quibufeumque perfonie regularibui aut jacularibui , Jtlpbenfe ^trragraum Kcgi illufiri, an tp>iii Rtr i
regibus five urmcipibui , drcbiepifcopn , Epifcepu , matri , uxeri aut fratribus , vd faini.'.aribui, five
iy alia Ecclefiarum pralatu , Ma^r/rrz ordinum , ctafiliariij alicu'fue etrum , aec contra cerum ahquem
communitatibm, congregationibus , collegiit, aarv^r- valeat ia iud‘Cie vel ext, a projeta confirmant vtl
fitetibui ,
quibufeumque allii pt fonie laicit, fiv· apprebatie allega,i. b'uh d'am eadem janBa Sfnoecclefiafiicii , «mar/faa aliti precefine tue emmumca Cdue atque fiatu.t, quad per pramiffa carrjfimt Eccle­
tionte aut interdiBi, five fufpenfhnie, aut cujufcu,» fia fihe Carrie "Havarra Hegi, I beri-ve e)ue , aut
que te nor u foutqntmi juper buiufmodi prtvatienib.it magifire, Hofpitali ly conveniV Rbedi nullum praaut petii faBoi fivefa&ai, promuigatei ftu promul­ judicium g. nt retur: bee tamen declaratory intelleguât , (y omnia inde vel eb id ftcuta , uuacumta- 80, quod ί ab aliquibui pralaiudi, magfieriiafeu
dtm confiitutiene i r Camdem tanquam contrariam ly maeifirniibui, dignitatibui vel beatficin quibufcumimpedit ruam attirait fauBa matrit Eccltfia , fimih me- que durante j:b,Jmate fuerint ieparata, vel ahai
dt irritat atque caffat, rb- irritai five irrita efie de­ dfgregatc ahqua m»mbra , cafira, vtlfc , fen aha
cernit atque dederat; etiamfifuper premiffit vel aii- bona, redditui, proventui vet emolumenta acrefponJut pramrfiorum appareant fa.ccawfaa httera five fionei camera . vd alia jura quacumque, de quialia fub anteriori data, qua tumsu tute diemprt- bui fuerit aliquibui jam prtvifu», vel faBe colla­
diSumaeu futriutplenaria eufecutioui mandata . Et tio vol infeudatie infra limitet, dominia feu terrai
nibilo minni ad cautelam abjolvit, (y abfolutci ie. prafati earifinù Ecclefia filii Regii Cafiella fuurad:ferait, «warrO finguhi fupradiHel , <* qa^fcumtut 81 confiituia , quinpradtSa rpfiui pralaturii (y maaim ,αpredialt fcateutiii exetnemuaie ttirait ,fufpeu. gificrm jeu megifiratibui, dignitatibur vel beneficia ,
fraie O* lattrdiSi, ftu privatiruie, f quai virtute di- ut cupiti refiitui ty redintegrari valeant per Concis
Λλcruffitutteuie , vtlahui ^urvit made tu juprudi- hum antedrSum , dr- in quacumque parte prajudiSticaufii (y allie iaprudiBa ceufitutirat ttatcxiu , Qcarttur ahcui do Cardinahbui fanBa Romana Eceautruxeriat: uecaau ratatt prreeffui , tarn fuperpre­ defia , diBe fanBa Sinodut providebit, nt mehui
printate , f aam prjftfirut ,prtvatirate etiam btutpcit- expedire videbitur. Ter pramifia autem fanBa Strum fa* pr/fidtbaat , «r crllautaei de eifdem allie uodui capitulii ‘Harbonenfibui non intendit in ali­
fa8ai ,aut tucemmuaitatitau , fufptufieuu , vèl quaf- quo contravenire . Quo decreto loBo dominai prnfitum^ut allai feuteutiae ta , f,u ceatra vtatrabilce deni nomme Sfnodi refpondit per vorbum , Placet·
fratrt! iy> dileSat Ecclefia film Dedacum Ceuebeafem Epifcepum. uebilem virum Ftrdiaaadum Tetri
En Mf. Surii.
de .dtala milittm, carijfimi Ecclefia filii fraaaii ReX's Cofiellaif' Ltfinu crafiharm, jeaaaem EfiijceSuper quibus omnibus & (infulis pracmiflis , 3c
pumTaceaftm, db· Martutum Ferdiaatdi militemprx- eorum quolibet, tnagifter Henricus de Piropromopefitumdturictllerum diSi Κη^ίι Cafiellalf Lei 'irau , tor Λ procurator nomine, quot iupra, & venerabi­
reli^iefum virum fratre» Ferdiuaudu» de Tleflii lis vir dominus Joannes de RupeSore procuratorio
ordiaii Mtutru», efufdtm Regie crafiharium , Ftrdi- nomine dominis Joannis Regis CaftellK & Legio­
teaudum Martial Segtbttafie, <> Didacu» Ferdtuan- nis illuftris prrdidi, fibia protonocarlis atquefcridi "Pahatiaexfii, Ecclefiarum decauri
décrétera» bis iplius (anûrïyiwdi , ad futuram rei memoriam,
DeSeree , fratrem Ludrvicum de Palle Oleti ia Tbte- unum vel plura, Àctot quotiuiflent neceflaria fielegia madfirumTarifiexfem ,
Jeaaaem Ferdiaaadi E ri petierunt , & quilibet eorum petiit publicum
de Eupefrre decreterum Dederem, ^Imbaxiaterti r» feu publica inftrumerfta. Przfentibus ibidem reveprocnratorei prafati Regu Catella , iyTctrum Eerdi- rendilTimisin Chrifto patribus 8c dominis, dominis
nandi arcbidiacouum de Grado, m Ecclefia Ovetenfi, Joanne Odienti, LaudcnG, Hiipano , de Urfinis »
ipfiut Regit ficretarium, confangumeoi + famiharei BononienG, Venetiarum, Senenti, Pilano, Veroeorum, a die prima manfi, dprthi anno Dem. millefimo nanfi, Caineraienti, T. icaricenfi , cPlacentino, de b t" «f.
b Md-dtcl- quadringentefimo b decimoquinto citra faBoi
pro- Fuxo , de Chalanco , Saiutiarum , de Flifco, de *'*«·’■··
mulgatot irritat ,cafiat .irrita atq; cafia offo denunc:at ; Brantitafiis, de Columna, dt Comitibus , land* Rofiatuit ,iy decernit jtmbaxiatorei pradifioi , coni an- man* Ecclefis Cardinalibus , K illuAri principe a.’r.„,
gaineoi , necnon eorum familiarer , lyc. perinde adfta- domino Fnderico marchione DrandeburgenG , nec- *“·
tumpridiaum redueendoi ,ac fi privatisait, collatione /, non Regum , principum, prmlatcrum , nobilium ,
pro cefiai iy alia fententia prxd.Ba mm,,ne fi’fient communitatum , umverfitatum Rudiorum & colle­
lata, faBa aut promulgata ; etiam fifuper procefiibus , giorum Ambaxiatoribus , aliilqUe Chrifti fidelibus
privatienibni , aut coliationibui vel jementiii pradiHit m multitudine copioia.
aliqua littera vel bulla appareant fub anteriori data ,
qua tamen ante die» diBa» non luerint m paihbti
Conci/, Genera,'. Tqoi. XXVII.
Cccc
Ex

I 1

JOAWWBS

C O N C I L I U

Μβι.-υ-wi
JI4O
Aper enmdem magiftrum Joannem « Gujatdi man-__ _
da ru oc , & fecerunt. Saper quibus icâione , Λ afCHRISTI
fixione , ac aliUpiKmiflis, ipfidomini commiffarii, CHiUT.Sl
**>r'
A No°» ft Indiftione quibas fupra , die vero necnon magifter Joannes de Scrlbanisdiftc Synodi n<;.
vigefima fecenda menfts Juin fuit diâjafan- promoter, quo fupranomine , fibi «eri petierunt a ·
c,oa Synodi Conftantienfis geneialis, in loco folito nobis ptcfirntis cauf* notariis & fcribis , poblicum *"J'·
majoris Ecciefise Conflantia , hora fexta poft me­ Bc publica inftrumenta. Prrfentibus ibidem honeftis
diam noâetn , vel circa, publica feffio tenta , ut viris dominis Bernardo de A Phorhea vicario Bur- fc
moris eft, ft folemiter celebrata. Pro cujusfeffio- degafcnfi , Joanne c Burfaudi litterarum Apoftolinis introduftione reverendus pater dominus Epifeo­ carum fcriptore, alliique plutibns fide dignis tefli- < «ff. ><·,'·
pus Atrebatenfis Miffsm de San&o Spcritu devote bus, ad pttmidi vocatis fpecialiter, ft rogatis, 1‘*···
celebravit. Qua fiquidem Mlflafinita, reverendifSabfequenter Miffarum iolemniis diei prafentis
fitni, reverendique patres ft domini , domini S. finitis, bios Joannes d de Aaa!, & Joannes Gujar- t
R. E. Cardinales, Patriarchas, Archiepifcopi, Epi­ di pr aient is caufe notarii, dt feribae prediât , in..(,
feopi, Abbates , ceterique ad quos pertinuit, mi­ prefentia teftium iafrafcriptorutn , hujufmodi cita- «■*·■'·.
tras capitibus imponentes , fe cappis pluvialibus tinnis bullam fic , nt prefertur , portis fupradiâis
induerunt. Ac reverenditfimus in Chrifto pater do-_____
_
_r,.„der„.„
__ ......
affixam,____
dt extenlam
ipfis portis
feu valvis
minus Joannes Epifeopus Oftienfis Cardinalis , ft B amovimus, & ad nos duximus recipiendum, ftredc re­
vicecancellarlus, huic ieffioni prefedit. Deinde )i- cepimus, juxta fuper
'
“ faâum mandatum ,
boc nobis
tanii, Evangelio, atque collegia, aliifque oratio­ Super quibus exfecutione, amotione , dt receptio­
nibus (blitis devotiffime ledis, ft peranis , reve­ ne , prxfatus magifter Joannes de Scribanispromorendus in Chrifto pater & dominus, Antonius E- tor , quo fupra nomine , fibi fieri petiit unum, vel
pifeopus Concordienfis ambonetn publicationis de­ plura, publicum feu publica inftrumenta. Prarfencretorum ft ordinatorum hujus fanâe Synodi fola­ tibui ibidem honeftis viris Bernardo de Plancha,
tum afeendit, ft in eo de mandato hujus fanfle vicario domini Epifeopi Burdegaleofis, dt Joanne
Synodi fpeciall fuper hocfaâo, publice alta ft in- e Brufandi litterarum Apoftolicarum fcriptore ,
telligibili voce quamdam citationem contta Petrum aliifque quamplnribus «de dignis teftibus ad pre­
de Luna faciam, ad videndum fe erivari , ft alia miffa vocatis fpecialiter , dt rogatis,
feu videndum, prout in ipfa citatione pleriuscontinetur, publicavit, ft perlegit fub his verbis.
S E S S I O
XXXV1L
1 1 >7
». xant.
Ea ctlltBitat Sarbtriaiaaa , iy datbat
ANNO
mf. Ctrmaatcii.
— -

Citatit ad audiendam ftetfetiam.
vigtfatafttte JuprediBi mttft Julii : s, riJLx Ctufaeti* 'u Eccltfe mojtrt Itet Jtlitt fuit ·*<·»·«.
Saerofar&s, ft generalis Synodus Conftantlenfis, publica Jtft ftltmaittr ctltbrata, prt cajat iatrt·
ftc. babtinr
itfoot..
babtiar fupra it
ut bac jtfitat
- C duBitat rtemrtadtfmmt pater dtmiuui Gailltlaun
Qpa quidem citatione fic leda Idem
.
reverendus tituli feaBt Marci faaBa Rtmaaa Eccltfe Cardiaupater dominos Antonius Λ
Concordienfis
adhuc in lit prt/hter Mifam de Spiritu fault t devttifimt
“ , "
ambone exfiftens, de mandato diftr lands fynodi celebravit. Sejftai auttm iaterfaitfertuifimat pnafimiliter fibi fuper hoc faâo, dixit ineffeâu, ut ctpt dtmiaut Sigifmtutdat Rtmaumum ft Hauriri*,
ptoptet feftum hodiernum, quod tamen tn corpore ftc. Xax, cum lafguiit r^galibut iy fuit ncbihbut
juris minime repetitur, aliqui dubitarent pr aien­ ia tifdtm fbi ftrvitutibu/ . TPretfdebatqae Jcfrni
tem diem feriatam fore, tunc Ipfa fanda Synodus bujufmtdt ptutifcalibtr iafguitu/ revtreadifmaspa­
prasdifta omnem in pramiffis fupnlet defeftum, fi ter dtmiutft Jeaautt Epijceput Oftaaji, fanBa R,tnteryeniffet. Super quibus omnious ledis dt pro­ mua* Ecclefi* Ctrdiualu ty wcicoact/lariai . Ltpoli t is, prvdiftus reverendlffimus in Chrifto pater Bit deiude litaaiit alitfqut tralitaibuj ceafuttis ,Jer·
ft dominus, dominus Joannes Epifeopus Oftienfis, mtaeqau, cujus tbema erat, Juftum judicium judicate,^*'* T<
S- R. E. Cardinalis, ft vicccancellarius, hujuimodi per reverendum patrem dtmiaumeltBum in patriar­
i e (boni ptr fidens praefatus, nomine hujus lanâae cham Canfattinaptlitanum
, __ r_____ futit»,
___ t _______
c tutu macia fuit
Synodi relpondit, Placet. De ft fuper quibus o- accufnta "Petri dt lauta ate ctmpareuti/ , nrqaa difmnibus ft fineulis, & eorum quolibet , magifter finitivam Jtattetiam f auditetis. ffr iedtftbat rtla- f
Henricus de Piro diâe lanfte fynodi promotor tit fxffcatitah ettattaeh in altima ft&tet dccrcr* ?a‘s<,‘*■*
ft procurator , nomine quo fupra, a protonota Optr dtmiaam Hterieam Ftltrta/tm Epifctpem, team 7ΐ,\·ΰΰ*»ζ
riis, notariis, & fcribis ejufdem iynodi , ad fu- dt ctmmigariu dtpetatis prt taftcatitat eitatunit
curam rei memoriam, unum vel plura, publicum bajafmtdi. FaSa aettmrtlatitet, ac ittrem tteteleu publica, fieri petiit inftrumenta. Prrfenti- macia if
’ fui dtili“"Petri àiUm cucafata, rave renbus ibidem reverendiffimis reverendifque patribus dtfimi patret dtmmi dt Cemitibuiiy dt Faut Car­
dominis Joanne Oftienfi Epifcopo LaudenG, Jorda­ din alet , per faniam Sjutdum ad btcfpecialiter dene de Urfinis, BononIenfi , Venetiarom, Senenfi, fatati, dt ejufdem Sfttdi mandate tuta rasa pretefi fano , Veronenfi , Cameracenfi , Tricartcenfi , Kttari/t , tbr p'dftntu caqf* notariis , ft Joanne
Placentino, Remenfi, fandi Marci, de Fuxo , de Snepper Sedi/ ^pefe/ic* curfere , locum fojfienil
Chalanco, Salurl.vum, de Fllfeo, deBrancaciis, de entantes, ad coffer unt ad valva/ Ecclef* , (y ibi­
Columna, de Comitibus, S. R. E. Cardinalibus; dem ptr Organum tnrferi/ pr*d'/Bi pr^fetu/n
Antiocheno, & Conflant i nopol it ano Patriarchis : iram dt Lmaa trita voce vocarunt, dicende ■ „ £fi
ac illuftri principe ft domino , domino Frederi- » hic "Petrus dt Lata, ab aliquibut BenediBus dtco marchione Brandeburgenfi , aliifque regum , ,, cimustertius nuncupatu/, vel aliquis pro eo, tai
ducum, principum ..nobilium, pririatorum , com­ „ comportat etram JaitSa Sjnedo ad audiendum ia
munitatum, univerfitatum ftudiorum Ambaxieto- „ fcriptis ferri ftnteattam definitivamit Caufa fchi
ribns, ac Chrifti fidelibus in numero coplofo.
,--- _ ---r.
„„
Qua quidem feffione ficperafta, ftatimreveresbE »c αΐ^αΰ prt tt ctmpareit ibidem, aetrtfpmtdit,
•di patres ft domini, Stephanus Dotenfis , ft Hen- dt qet ftetreet rthttitecm. fafla aattm rtJatitrlcus Feltrenfis , Fpiicooi, mandatum ftcommifbeje/amdi, ittratt accafabattr ttetemacia ipfionem de citando prstdiuum fponte affutnrntes , fiec Tttri dt Lttea, ptr magifrem Htaricem prtmtuna cum prrfentiscauia» notariis atque feribis pre- tartm CtetUii, hffcntiffimt paflijaatt, ipfem repu­
dlâis, ad tres januas Ecclefi* majoris Conflaatlen- tari ctettmactm. Et erae domitetSttpbaae/ Epi/ctfis acceffarunr, dc in ipfarum qualibet prgediAam pat Dthafit fttddam dterttam, fvt quamdam febtelutionem infra Miffarum folemnla, permagiftrum detam legit ùt bete mtrba ;
Joannem Guiardl etiam pralentis caufe notarium
„ Hac facrtfaeBa Sfttdet "Patremdt leta, St·
dc feribam, publice alta dc intelligibili vace legi „ etdiBam dtcimemttrtiam a ttaeal/u ttuumpatem
fecerunt , diüumque dominum Petrum de Luna, „ légitima citatam,mtcatem, ate ctmpartltttm, deBeM^iAum XIII. a qulbufdam nominatum, juxta „ claret Ér repetat ctutamectm, dtceraitqat tat/ar
teVem ipfum citationis citarunt, dt citari fece­ „ abft et ia Qti rtfltta pretftetia, fert iit prafbeti
runt. Deinde ipfa citatione, ut prefertur, ledis , ,, cauja iaqaiftieai/ ttatra tam errem eadem pte~
Ipfi eamdem citationis bullam triplicatam in qua­ „ dente , ptr eamdem i/aedum ad de/iaitivam ftalibet didarum portarum five valvarum unam affigi , teanum prtctdtadem.
Ifta

1141

,ΟΛ"“Γ

CONSTANTIENSE.

|J4I>

—-—~ Ifu frbedula fic ΙβΛη, revertud>fiimai pater da. fi6»ritate buiut decreti ec fententia 'ipfa fate prrvaANNO mornt Januae/ Epifcapui Qfiiaufii bujufmadi ftfaai/ ti, iy alia/ rari/ incurrant paene' ; af cidemTetra
( J- _ -7-;
ANNO
CHRISTI pr^fideat, t/emine rpfiua Sfuadi per verbum, P<a- de Luna jcbifmatica iy baretu, incarrigibih
.......... , u»ta CHRISTI
miq. cet, refpendit. Et extunc reverend iffiamu pater d». n», declaret» fp depafite , tauq uemTapa tbediaat ,
m/uue Guillelmui tituli fauSi Marci preibftcr Car.
diaali/ quamdam definitive fententne fcbedulam le. tre pramiffa fufiin/ant , w/ reccpr*»r, fibique preg/t bujufmedi fub tenere.
fiant auxilium, C anfilium vel faverta» . Declarat ia/•Hr iy decernk tatae» b“ fiugulai inbibitiener,
Sententia contra BenediAum Papam decienuacer- amuefque pracefu/ br fextentmi , cmfiitutimei b*
tium in fna obedientia nuncupatum.
Ctnfurai »
alia quacumque, par ipfum f»3»t ,fa.
Sat tb· faSa, qu*p»fent pramtfii abviar», irritai ,
. .
irrita/ , irrita atque irritat , r»v»cat cr annullat :
■L/ ia tbraxa, b* ta ejui erepraetdHeladtuibit ceterifqne puni/, aaat ta pramifiii cefibtti jara flaacatat; cajat [latera jufia efi, b*<rfxa fiat p»xd». taxat, ftmper fatui/.
raifat venture/ efi/adrear» viv»/ iy mertua/ DeHac fcbedala five [extantia le3a , praitStu Stt™a'
J*J* Cfir'fi·» -Amen. Juftus eft Dominus, pbav·/ Epifctput Delenfii ex parta ipfim S/ntdi di’
& juftitius
... ditexit, cquitatem vidit vultus ejus . xh . Qaautvit ia praccfiu caufa butujmadi
allai pefet defiBui allegari ,tam»n fanâa S/ntdut
rf.im. >·. Vultus quidem Domini fuper facientes mala , utB aullut
perdat de tarra memoriam eorum. Pereat, inyuir pradi3a ad fuperabundantem cautelam tmti [ap­
‘ n' jaaSat Trtpbcta , rnemotiam illius , qui non eft re- plet dcjtSat, fi qui intervevtffeut . -dd qua am­
»ί·ι». iat. cordatus fatere miieticerdiam , dc qui perfecutus nia dr fingula deminue prufidam nemine tttiaiCta.
eft hominem inopem dc mendicum : tfueatt ata^n tilii refpandit, Placet.
pereat tlliat, qui tataet bttuiati b· Ecclehata uaiEx ctll/Sitat Barbarian» , dr du»bu/
■ve rfalea» ptrftcutui ef
pertar heart, Tetri de
taff. Germanic u.
■Lana , BeuedtSi deciaùtertii a atuxulht auacupa·
ti, ateateria ! Qui rfaautum ia tcckfiaut Dei AIAle Lunae vigeGma fexta fupradiAi menfrsjiaaurverféra Mafia» Chrifiaaura peccaverit , febif- JLJ lil, Conila at i* m Ecclefia majori , in loco
ma b· diviftaea» Ecclefia f»vcut, autrteni atfue iohto, hora horolegii fexta, v«l circa , poft me- .
fatiuuaai : ^uaatit , fuaatfue freqvcutibuj , de- diam noflem , fuit hujus fanAz Synodi generalis
VHit b· buaulibui Arguai, principum,
prglat». ConftantienGs publica feffio folemnitar debita cum
rum preerbut , exbtrtatitaibui b" refaiftiraibu/ devotione tenta & celebrata. Pro cujus inttoducaritatrve texte deâriaam evaxgelicaa» admeaitai Qione feit per revcrendifljmum patrem dominum
fuerit, ut pacem daret Eccltpx, (b- illiat faaaret Guillelmum, tituli fanZL Marci presbyterum S.

R. E. Cardinalem , Mifla de Sanâo Spiritu devoquemadrntdumC tiflime celebrata: ipfique feffioni interfuit ferenif.
rp/e juraverat, cr dru fait ia fua p»lefate, au»t Gmus & inviftiffimus princeps, dominus .Sigifrn Hin­
tamea caritative ctrhpieatet aullateuut valuit exau­ dus divina providentia Romanorum , & Ungar i x ,
dire : rfuit fiat ptfaudum tefei adbibiti quibat Acc. Rex femper auguftus. corona & habita rega­
etiam minime exauditit, ueceffe fuit fecundltm pre- lis inflgnitus, fervientibus fibi illuftribus princidiSam Cbrifit evaagelicam deSrinam dicere Eccle- bus dominis, Fiederico March iorre BrandeEurgcnfi
; fain qaia etiara a»a audivit , babtndut ft in fceptro, comite de Anhalt in corona , Bsnoldo
tauream eibnituj b* publicanui : capitula ia cau/a de Urlinia in gladio, Ludovico de Ottingen , D*
iaquiffitaii fidei
febifmatit ctram prafextifauàa Comitibus in pomo .
Sfaedf gfUtrali faper pretmijfit b* aliit centra earn
Subivquenter Mifla fucceffive finita , reverendiû
edita , ac ceram verita/ iy natarieta/ .declaranta/, fimi, reverendique patres Ac domi ni, domini S.R.
nifefe. Super quibat rite ac cananice prtccff», iy E. Cardinales, Patriarchae . Archiepifcopi , EpiRoemxtbui rite a8u b* diligenter infpeSi/ , ba bitarrae pi, Abbates, eeterique ad quos pertinuit , mitras
fuper illh dcltberatiene matura , eadem fauSaSt- capitibus imponentes, fe veftibus, fivecappis plu­
neduireneralii univerfalem Ecclefiam reprajentani , vialibus induerunt : reverenditfimufque pater do­
tu diSa mquifitiaxi/ caufa pre tribunali fident ,pr fi­ minus Joannes Epiicopus Oftienfis b. R. E.prsdinancial , decernit iy detlarat per base definitivam fte Cardinalis, & vicecancellarius , pontificalibus
feateutiam in bu feriptn , eundem Tetrumde Luna ,D'fl‘Bnitu$, huic feflioni prcfidebat . Deinde litaAenldr8um decimumtertium ( at pramiititur ) axa- niis cum colleAis, orationibus, Ac aliis devotioni­
cupaium , fulfil tb- efe perjurum, univerfali/Eccle­ buscoofuetis, peraâis, fermoneque cujus tbema
fie fcaudalnaterem , fauteremiy nutriterem invete­ eriljudicium judicate, Arc. per reveren­
rati fcbifrpatii iy inveterate fcr/Jure iy divifienii dum -patrem dominum Joannem Patriarcham Con­
Ectitfid Jautie Det, patii iy unitnii ejufdem Eccle­ flant inopolitanum finito: in medioiargensmagifter
fie impediterem iyturbattrtm , fcbtimaticxm & he­ Henricus de Piro, promotor At procurator prrdiretic um, ac a fide devium, iy articuli fidei, Uram âus, quo fupra nomine , Ac domini Petri de Luna
fanâam catholicam Ecclefiam , vie/attrem pertina­ Benedidi XIII. a quibuidam nuncupati non comcem , cum [candela Ecclefie Dei incerrigibtlem, na- parentis, neque fententiam diffiniri va m In hujuftarium (ÿ- manifefium , ac amni titula , gradu , bene- tnodi caufa proferri Ac promulgare audire curantis,
rt b* dignitate fe reddidiffe ind'gxum, a Dee eje- contumaciam acculavit, ipfumque contumacem re­
8um iy praelium , t/v »mxijure eidem in papatu ,iy putari, relationemque de .exfecunone cirationis in
Hamaxa Tantifici ac Ramaxe Ecclefie quamadoitbet ultima ieflione decrete fieri mardari per fanâam
cempetente , ipfe jure privatam tf ab Ecclcha catbe- Synodum fuprafatam , inftahter pollulavir. Et tunc
lice tanquam membrum aridum precijum. Ipfum- reverendus, pater dominus Henricus. helttaniis
.
Epi.
que Tetrum, quatenti/ de fa8e pepatam fecundum icopus, At alii fecum pro exfecutione citationis
fe renet , eademfan8a Sjnadaipapatu &■ jumm» ec- E prrdiâae commiffarii ’depucati , ambonem publicaclefie Rameau paxtrficia , amxique titule, ffadu , ba- ticnii decretorum & ordinatorum hujus Sy nodi le
utare, drgnitate , bintficin iy rficiii quibufcumque litum alcenderunt.- praemittentes quuirodoipfi eiad amnem cautelam privat, depaait (y abjicit, ei- ient ad exiequendam frpetaâam Citationem comdemque inhibit, ne deincipi pre Tapa aut Remana miiTarn per ipfam SanAam Synodum deputati ; jam
fy femme Tanttfice ft gerat , Omnefque Cbri/tice- de mandato ejuidem Synodi per organum diâi re­
lai ab etui abediextia iy amni debita abedten- verendi patris domini Epifcopi Faftrenfis , ipfms
tie
ipfiut atqu» juramentii ly abligatiantbui citationis extecutionein in iciiptis retuleiunt : leâa
Cidem quimadahb/t prefiitii abftlvii, (b* abfelutei nihilominus primitus ipia citatione de verbo ad
efie declarat, ec emnibutiy fingulii Cbrifii fidelibut verbum, prout fuperius apud aâa caui· praetentis
inbibet fub pecan fauterie fcbtfmatn b here fir at- exftitlc tegiilrata, prout in suadam leiar ion-.· papyu
tue privatieuii emaium beueficiarum , dignit arum qy fcheduta , quam dominus Epifeopus Feltrenfis , pu­
merum Ecclefiafiictrum dv muadaaarum, iy ahii blice, alta & intelligibili voce, de verboad ver­
punit juri/ , etiam fi Epifcapalu <y patriarcbalit , bum perlegit , cujus tenor fequitur in haec verba.
„ Reverendiifimi patres. Reve endus pater Ac
curdmalatui, regali/ fit digntatu , aut imperialii ;
quibat, fi centra banc inbibitiaaemfecerint, fiat au. „ dominus DolenGs , Ac ego Feluenfia ,epifcopi
Cccc 1
..per
Cancil. General. Tom. XXVII.

114Λ

CONCILIUM

l144

,, per veftras reverendif&maspaternitaresdcrutati , A. nediA^p XIII. a nonnullis nuncupatum, legitide- ANNO
ANNO ·, die Jcvit proxime prrterita , qu* fuit dies vi- ,, me citatum, vocatum, non competentem , u._
CHktsil,, gtGma fecunda prxfentis menfis Julii, poft decre- „ clarat, dt reputat contumacem , decernitque in CHRISTI
„ e/«s abfentia , Dei repleta preteniia , tore in '*■>'«■r ,, tum cirationjs centra dominumPctrum.de Luna,
,, >d audiendum fententiam ad hodiernam diem, „ prxfenti caufa inquifitioms centra eum coram
,. qu* eft vigefima fexta dies diAi menfis in tef- „ eadem pendente , per eamdem Synodum ad dlf„ fione publica tunc faAa conceffum , dum effent „ finitivam fententiam procede nd uni .
,, iacçpra divina cfiaia accefbmus, una cota pluri.
Ifta fchedula fic leAa, reverendiffimu* pater &
„ bus protonotariis , A notariis, ad tres principales domi.ius, dominus, Joannes Epifeopus Oftienfis bhujus Ecclefi* CatbedralisConftantienfir valvas, R. E Gardmalis, A vlcecancellarius, achuiufmo, A i» «Is diA* citationis litteras fub bulla plum- di fieffionis pr*fidens pr*fatus , nomine tottus Sy­
, bea hujus facri Conctlli conteAas, per alterum nodi fire Concilii refpood it , "P/attt .
, de notariis prrdiAis , alta A intelligibili voce
Deinde magifter Henrictu de Piro promoter ,
,, legi fecimua.- A diAum dominum Petrum de Lu- nomine quo fupra, fententiam diffinitivam In hac
,, na, juxta A fecundum diAar um litterarum reno- caufa in scriptis ferri fit pronunciasi per Ipiam
,, rem, citavimus: A deinde litterasipfas eifdem fandam Synodum, prsediAam , debita cum inflantia
pater ,, _domi,, valvis affigi, ipfalque fic effixas, donec divine poftulxvir. Et tunc reverendiffimas
_____ r___
officia effent celebrate, ibidem dimitti fecimus. Bnui Guillelmus tituli fanAi Marci presbyter Car„ De quibus tam nos , quam Joannesde Scribam s dinalis,
- ·
adhuc in ambone publicationis exfiftens
„ promotor hujus lacri Concilii, petivimus fieri pu- quamdam d'Ænisiv* lentent i* fchedtrlam de fimiu
,, bllca Inftrumenta , ad perpetuam rei netno- Ii mandato ipfius Synodi Ipfi fuper boc faAo , pu­
„ riam. Hrcreferimus eildem reverendiffimis pa­ blice alta A intelligibili voce perlegit hujufmodi
ternitatibus .
fub tenore ■
)
Qua fcbcdula, A relatione In icriptis leAa, A
De vultu ejus boc judicium prodeat , (><■- W
faRa , nos prefentis cauf* notarii, atque fcrlb* /«pra ρ#χ. nqs.
prxdiAi, hujufmodi exfecutionem , ficut przdicltur, fore faAam eriam verbo confirmamus, ipfam
relvtionem per omnis approbantes.
His fic peraAis, magifler Hcnricus de PiroproSuper quibus omnibus A finguiis prcmlffls, ma­
motor A procurator prrdidus, quo fupra nomine, gifter Henritui de Piro promotor prelatus , q0Q
itrrum d<A> domini Petri <<c Luna, ab aliquibus fupra nomine, a' protonotariis A notariis fanda
BenediAi Xlll. nuncupati n?n comparent is , neque Synodi, ad futuram rei memoriam , unum te! plufententiam teri in hac caufaaudire curantis .con­ ia fieri pedit Inftrumenta. Pr*lcntibus ibidem retumaciam acculavit, ipfumque contumacem repu- verendiffimis in Chrifto patribus S. R E. CardinaEcclefi* prêtai* per certosCl bus omnibus pro tunc, domino Joanne Dominici
commiffarios vocari mandari, ut juris eft, ad lu­ Ragufino vulgariter nuncupato dumtaxat excepto,
pe abundatiorem cautela pcrfaoAam Synodumpre- ac illuflriffimo A illaftribus principibus dominis ,
Catam mftantius poflulavit.
Sigilmundo Romanorum , Ac. Rege , Frederico
Ea tunc reverendjffimi patres fttdomini, domi­ Marchione Braodeburgenfi , Bertoüdo de Lhfinit
ni de Comitibus A de Flilco Cardinales, per fan- comite , ac Regum, principum, prclatorum, uni.
Aam Synodum ad hocIpecialiter deputati, deejuf veiGtitum , communitatum Ambaxiatoribus , adem fanA* Synodi mandaro, una cum protonota, liifque Chrifti fidelibus in multitudine copiofa,
nis, A pt*(ertis caufc notariis, ac Joannes Sveffionenfi Sedis Apoftolic* cur lore , locum feffionis
Γ«·»γ rcr» d-Αχ ftetttti* ftb bulla Caari/ii
fohtum picdiAum exeuntes, ad valvas Ecclefi*
, <j(alit.
prefat* accertrtunt. & ibidem per organum pr*.
libati Joannis Sveflionenfis curloris , publice &
AcrofanAa , A generalis Synodus Conftantlenalta voce, tribus vicibus fucceflive diAum Petrum
fis, ad futuram rei memoriam. Convenientes
de Luna , Benediâum XIII. ab aliquibus nuncupain unum Spiritus SanAi gratia legitime congre­
„ tum, vocarunt , in h*c verba, vel (altem in gati , unam fandam catholicam A Apoflolicam
„ effrAu fimiha : Eft hic Vetius de Luna ab ali- .ptofitentes
. .. __ A
__ reprefentantes
, _
__ E. cie fiam . ___
illam
„ quibus BenediAus XIII. nuncupatus, vel ah Dpi Imam nollrc profirfljonis effe credimus, fi quod
„ quis pro eo, qui compareat coram diAa ianAaSy- illius paci,
....
& unioni opponitur, reducere vel ex­
,, nodo ad audiendum in icriptis ferri lententiain tirpate valeamus. Sane Dominu· Jeius Chriftus
„ dlftnitivam in caufa fchifmatis, A herein con- ejuldem caput Ecclefi* regnans In coelis, orbis ter„ tra ipfum mota! Qua vtcatione fic faAa , nullua• ratum Imperium non relinquens, ficut illas una «fi,
„ pro diAo domino Petro, nec ipie, comparuit, unus capitis , A fponfi iohus indiffolubibs )tiu
„ aut refponfum dedit.
Chrifti, tu inter eius miniftros praeffe voluit uni­
Super quibus omnibus, & fingulispreiniffis tam cum ejus vicarium, quetn Papam appellamus, qui
diAi domini deputati, quam magifler Joannes de gereret inter ceterosprincipatum, beatum Petrum
Scribanis promotor , quo fupranomine , fibi petie­ Apoftolum, A ejus fucceffores Romanos Pontifices,
runt ficti unum vel plura, publicum ve! publica fut operis vicarios, & redorem . Verum annqui „
inftrumenta. pirfentibus ibidem honeflis A di- hoftis invidia banc in Ecclefi* corpore, A in capifrretis viris magiflris Erafmo Angeli de Viterbij te , & in membris ferre unionem non valeas, etfi
littetarum ApcAcbcarum feriptore JoanneHerfe- alias & pluries per divifienes & ishifmata hanc pro
velt facr* pemtentiari* procuratore , teftibus ad tempore refeiderat unionem: iis tamen noftri* noptxmiffa vocatis A rogatis.
viflimis temporibus adeo perniciofius per quadragin­
Deinde domini deputati fupradiAi , una cum ta p*ne annos hanc iradivifit Ecclefiam, ut ipum
alus fupiadiAis ad locum leffionis tolitum , A eo-1E corpus Ecclefi* aliquando & diu in duas panes, A
sum foca folita A confueta redeuntes, dc iupra- duo velut capita, aliquando in tres, & tria , fi fas
feripta vocatione, ut praefertur , faAa, dominus effet dicere, capita, monftruofitate mirabili , fed
Cardinalis de Flifco de conienlu luicollege, publi­ profedomiferabili, deformatum exftitit A divifum . .
ce A alta voce fecit ipfi tanA* Synodo relatio­ Ad cujus horrendi, exirialtlque plus creditu leti­
nem. Qua faAa, iterum A tertiomagifter Henri- feram & abominabilem monftri deformitatem de
cut de Piro promoter , A procurator ptrdiAus ,quo yulcritudine corporis Ecclefi* Iponf* ChriRi penitus
fupia nomine, diAum I’etrum de Luna, Benedi- exftirpandam, opem dt auxilia efticaciter praebente
Aum XIII. ab aliquibus nuncupatum , contuma­ cariffmao Ecclefi* filio Siglisnundo Romanorum A
cem reputari )nftant>ff>me poflulavit. Et tunc do­ Ungarie, Dalmati*, A Creati* Rege illuftti , ia
minus Stephanui Epifeopus Dolrnfis praefatus, fu- hac fua Conflantienfi civitate inter cetera , pr*pradiAum publicationis umbonem attendes, quod­ cipue tamen ad boc convenientes, ut prefertut ,
dam decretum, five quamdam Ichedulam , dc man. fublata primum duorum capitum, A obedi entier um
dato ipfius fanA* Synodi, publice A alta voce fuarum, Joannis XXIII. A -Gregorii XJI. in fuis
perlegit fub his verbis ;
prstdiâis obedientiis nuncupatorum, divifione, dt
>, Hxc facrolarAa Synodus Petrum dcLuna Bc- illis membris redaAisin unum, cum tertium caput
Pe-

S

mj
- ANNo
CHRISTI
1417.

’·*.·«’

CONSTANTIENSE.

«α»™.·ν»

II4<f

Petrus de Luna Benediftus XIII. in Cuabbedientia A examinatis, nonnullifque inftrumentis it fed peu.
nuncupatus cum obedientibus £bi reliquam partem ri» produAls, & per prcfstos com miliarios tece- ANNO
facerent : cupientes omnia membra pariter in unum pci»» quamquam multa contenu in ipfis capitula CHRISTI
Ecdefiv corpus uniri, qucd tamen attenta hujus notoria, ut pr*fercur, exfifterent : eorumque re- *♦''·
ichiimati» feu divifionis diuturnitate quadraginta fliutn «tteftationlbu» publicatis, ipfoque Petro id
fere annorum predifti, ex quibus idem Petrusde dicendum it objiciendum in cedes ft eorum di-ffa,
Luna, tunc a fibi obdientibus Benediftus XlH. nun­ atque alia probationum tenera. quidquid velltt ,
cupatus , vig.nti duobus annis it amplius,papatum necnon ad fingu los caul* aaus.ft noviffime ad audieru
fecundum fe ft fibi obediences tenuit , obftanti- dum jus ,ftdifinltjvam fententiam in cauia huiuim,-bus etiam dîfiiultatibus in jure At contrariis opi­ di, legitime vocatoiuftcienterexpeftato , non com nionibus partiutt pr*d<âarum , atque fsftorum in- parente, ft per nos contumace reputato, fervatis
certicodine, quotum ii^ temporibus humanitus ha­ fervandis, ac omnibus rite adis, habita lu per pro­
beri non poterat certitudo. Inio per qnod aliae par- céda ft cauia hujuftnodi , procedimus 1 n ejus ablentia
tes. mulioque trahîtes eidem non obedi entes, nun­ Dei repleta pc*fentia, ft per nos lata fuit difquam ad ili ius obedienciitn potuirtent aut pedent finftjva lententia, informa iequenti : De vuku
verifimiliter adduci , perficinon erat in heminam ejus hoc judicium prodeat , ftc. «r fap'· ·
poteftate , preterquam per ipfius Petri obitum ,
Lefta, ft recitata fuit hcc noftra ditfiniti va fen­
cujus vite teiminos Deus ipic conftituic, aut il-B tentia per dilediftimum Ecclefi* Dei filiumGuillius renuntiationem papatui , veJ ejuidem apapa­ leltnuœ tituli lanfti Marci S. R. E. presbyterum
tu de >aft Ionem. Idcirco per viam renuntiationis ab Cardinalem, de mandato noftro, nobis prô tribuna­
omnibus Chrifti fidelibus approbatam , ad quam li in Ecclefia Conftantienfi more folito ledentibus,
communi fidelium affert Ione , attento flatu Eccle­ feptimo Kalendas Augufti, anno a Nativitate Do­
fi* , >am Petrus tenebatur jure divino pariter ft mini Mccccxvit. Apoftolica bede vacante.
humano, prefatam prolequi perficereque pilus cu­
ravimus unionem. Cum igitur prxfatus cariffjmus
Sabfriptta preteaetariaraua.
Ecclefi* fil ius ft advocatus, Si gifmundus Romanorum
Rex, ft plures alii falamnes prrlati, ft doftores Et ego Heftnannus Dwerch inter decretorum de­
ad eumdetu Pet rum , regeique ft principes fur obe­
dores minimus , & Sedis'0poftolrc* notarius ,
dient·* , ac ad regnum Arragonum fuerint deftinatl,
quia pe* miff* fentent,* per ipfum facrumC n
fvitque idem Petrus per eumdem Sigifmundtsm
cilium promulgationi, & aliis pr*miffit , dum
Romanorum Regem, qui pro fervore fidei ft unionis
fic, ut pr*fertur, agerentur , ft fierent , una
Ecclefi* ad partes peefonaliter dlgnarus eft accedere ,
cum aliis infrafcrlptis pr*iens interfui , eaque
ft per prcdiâos prelates ft doâores , deftlnatos
fic fieri vidi ft audivi: ideo prarlentes figioft
cum eodem, ac per legatos catlffimorum Ecclefi*
nomine meis lolitis ft confuetis fignavi rogatus,
filiorum Regum Franci* , ft Angti* , necnon perC ft requifitus, in fidem ft teftimonium omnium
clara memori* Ferdinandum Arragonum Regem,
ft Cingulorum pr*mifforum.
ft per Legatos Regum Ciftell*. ft Navarr* illu- Et ego Joannes d· Tremblejo, decretorum dodor.
ftrium, atque dileftos Ecclefi* filios nobiles viros
Sedis ApoAolic* notarius , prrmiffis , dum ik
comites Fuxi, ft Armeniaci, de ipfius Petri obe­
fierent, ft agerentur prrfens fui; eaque, dum
dient·· tunc exfiftentium, cum omni devotione ft
fic fierent ft agerentur, fieri vidi ft audivi, ft
caritate rogatus, exhortatus , ft requifitus plurieC
ad pr*miffa rogatus , una cum dominis &
ft iteratis vicibus , prefertim ex parte didi 'Ar
collegis meis, me manu propria lubicripfi , ft
ragonum Regis , prout etiam alias, ft multoties,
figillo meo manuali fignavi in teftimonium
ex para^plurium Regum preiatorumfuerat (olem
o-nnium ptemiffornm.
niter rogatus & requifitus; quatenus attento quod Et ego Jacobus Rodini de Janua, fanrtç Sedis Apototum pondus fchifmatis feu divifionisEcclefi* per
ftolic* notarius, una cum aliis dominis & cc’
fuam tenundiitionem papatui, ad quod per prrlegis meis per lactum Conftanrienfe Concilium
miffa, etiam vigore per eum dudutn juramenti
deputatis, dum prsfata omnia fic , ut pr*ferprrftiti, tenebatur jure divino pariter ft hutnano ,
tur, fierent ft agerentur, ptefens interfui, ea­
ft erat in fua poteftate , quod facere penitus reque fic fieri vidi . ft audivi . Ideo figno meo
cufavit. Ea propter vice rationis ceffante , cum
confueto fignavi, ft manu propria me iubfctrpli
ptt frttnii», ft alia plurima ,de fchifmate ft hçrefiD rogatus ft requifitus, in fidem ft teftimonium
fufpeâus merito Haberetur ; oportuit pro unione
omnium ft fingulerum prsmifforum.
Ecclefi* ad viam alteram,fcilicet IpfiusejeftionetD, Et ego Thomas « Pollen fupradlâ* Sedis Apoftolivenire. Propter qu* juxta priuS Narbon* concor­
c* notarius Anglicus, prrmiffis omnibus ft findata inter Romanorum Regem ft legatos prefatos
galls, una cum dominis ft coHegis-meis lupraex una, ac preiatorum Regum Cartel I* , Arragodiftis pre fens perfonajiter intetfui , eaoue lie
ni*, ft Navarre, ac comitis Fuxi nuncios it pro­
fieri vidi , ft audivi. Ideo prefentes litteras
curatores ex alia partibus celebrata,'in hac civi
per alium fcriptas, figno ft nomine meis conCate ConftantlenG mutua unione illius obedient·*,
luetis fignavi rogatus ft requifitus , in fidern
ft aliatum duarum, forma toque fic per unionem
& teftimonium omnium prxmifforum . Dte
uno umverlali ft indubitato Ecclefi* fande ge­
/relie/.
nerali Concilio, idem Petrus in caulam inquilitloms fchilmatis , ft hxrefis, ac luper aliis , per
SESSIO XXXVIIL
citationem ipfius perfonalem taâus exftitit corain
nobis, in citatione ad pertonant ipfius exlecutioni
mandata reip-mdens ; necnon in nonnulli»ruisicri- 1 \fd Mtrct/rii vr/tfnte eSeva fupra/hSi tutttf/
J"t" , Ctn/laatuf ia icc/t^ majtri fuit Jtfit
pturit ft ά<Λ>> plura teme'aria , erionea contra fi­
dem , ft Ecclefi* unitatem, in Ecclefiam Dei in-E febhea jthatatttr tf/tirata . Lt rtverta^a/ pater
hltffaae d» btet a Virjuiiola ft contumeliola inferuit , ft afferuit prout dtmtaat T^tfe/aae
h*r ft alia in proceflu luper iis agitato pleniusft /<at Maria celtbravtt. rtvartaàue vera pater eiaauaui
Jeaaae/
Eptjupai
O^ierit
, (aa8e ^emaa/r
expreffius continentur. Ipfoque legitime vocato
fuper prrmiffis, ft alus editis contra ipfum ca- f.rclepe Caràtaalit (p« v/tecaef^llartu/ , baiajmeài
Jeffteat
pre/edit
.
Ft
litaati/
&
alti/
eranaaiba/ ly,
pitulis inquifmonis , pioceffuque ; nihilominus
ad uberioris cautel* luffugium, rite & cvioni- Jaleeeaitatiba/ fehti/ l/Su atpue perag i , veatrabtlt, vtr alemiaat Vetraj eia Laniar/a l,^it ^aad/M
ce, fuper illis, qu* etiam ut plurimum notoria
exfiftebant ; faâaque commiffione nonnullis ve- dtcreta teaert/ /abje^utatii.
nerabHtbus irattibus Cardinalibus , P-triarchu ,
Archiepifcopis, Epilcopis , abbatibus , magiliris , Decretum irritans poenas latas contra Ambaxiatores inianus l ient ici :
& dodoribus, ft aliis ; ac per ëofdem fuper ipfis
editis capitulis , teftibus C«,dinalibns . PatriarSacrcfaaHa /taeraUt
Sj-rcdvr Ccnflaaticitfi/ rt
chis ,' Archieplicopir, Epifropii, abbatibus, nugiftris , ft dodarilt»» , ft aiiis omi'i cxrepticne Spiritu SanSe li/iisme cer/re/ata , ex certu O’
fiijf.mit
fa-jfii
t
areat
π
janilane
SjntPum ratvtntt·
majoribus rice recepti» , juratis , ft ciJgtntcr
hus ,

”47
AN*O
chk'^i it , qaam p»ff<fi»*c , privatienlt

tlCliMVMOVf
CONCILIUM
uciiMVMOirs
ff4g
darent, ir ctatra teram vluatettt dl8t< Vtibtee “ “
'
Ilium benefit rerrm »li a»Utut : prepter bit fy rati»aebUti afjdl, <J’·-CHRIvrf

eue ptfidtbaat, <y cellatiinei that dt tjdtm fa-

Kt£‘> Cafitllt, eenjangaincet ch famrharci Ceram, a
du prime mtnp> ^prrlu a**i Demin, miUtfim, fxadr^eaitfimi diria.ijcxh citra fatlai , ant frintf»·
tai , rrrtavit O' raQavit , trritapae <y fafiadcn*»ciavit fafaitqut if· decrevit , JdmbaKtaterei pra.
d,8»i, cenfanfaiaee, , tai famihaiti rpferum , pt.

fae, aneat» etiam ^u»d tu bete faetfiiiat agtbdaia
bac iraidt^iiftiri fir imptdni pefitat, pttat baBtallt aeaaulra b»aum uaieaii Eecltfiet c»attrMutiu rttardata cr dilata fvernat : eadtmfat [aa8aS»a»dar
vient ia eiünibnt (y per »muta tfdeat capitalu ia,
ba iere , dy. »n»mpaem^ua ia faa fafirtiaciafevrt ,
pr» bea» pacu ly eexcerdia partiam pradiSarum
tern Rfg'l Jru/itlie fritJtiliitKihifrélttirn

H,jpaniam (

,ede pefiat »

jfftr prectfiba, . prevfiembe, , ec cellutt»a,ba
It emntum pralateram dy
nfiirtrtel ad Cent ilium

d,8a<

janSa Srnedat
Lr.lefie i!,e, t
"Itt,·,

tp.

»A baccalaartum in de

prie a, et tret dileti, /.

llumqut decretum ia natienibui a»» /"'fft pefitum
a!.i»ant , dt uullttate tpfiut dtcrtt, fait pvitifiatue,
O' er-pifi aatiem m quatue. prafidlnllt lapriffe di­
xerunt
rftif.'trttut , bujujmed, dtcruam i» nati»,
"‘but fert U8um , dy tpfit natituibut placa,fit at
leroctar . H taat rtvirendijfimui pater deminue
Jetantι Lpij.epu, Oflienfi, bujafmedt fefienit prafideni, a-mtne titiat Sruedt /·Ρ*' »m*ib»t prdmiffu.
Placer, rtfpindit.

k'^r< >
c»nfan»ui»iet t<r famihartt ipjrrumQ X
•t>t”!,t pcriade extend,,ac p ,a japradiSe d<.>tte

La eadcm celltHient Barberiniana, dy
Mf Bruxfwic.

Die Meicurii, yigefima oAava fupradiAi mentis
iulii, Coftantiar, in majori Ecclefia, in loco folito,
ora hoiologii texta, vel quali , ante meridiem ,
fu t tenta diAr lanAr Synodi feflio publica ,&tolemniflime celebrata. 1’to cujus leiTionis introduTcrbt ad vtrbum ptritpit jib Aione , leverendus pater dominus Nicolaus Aflifinateniis MiiTam de beata Virgine jloriofa. devote
celebravit. Er Mifla finita reverendiflimi , reveDecretum revocationis vocum Ambaxiatoribus Re- rendique pa res, Sc domini S. R. E. Cardinales ,
D5 A'rjgonum cencellarum.
Patriarchae , Atihieprfeopi, Epifcopi , ceterlque.ad
quos peitmuit, mitras capitibus imponentes , fe
rappis
pluvialibus induerunt , leverendiflimufque
ι Sfnedui Cv»Jtaeiie»fir.
in Chrifto pater Jc dominus dominus Joannes
__
Epifeopus Oftienfis, tfcr. pontificalibus Indntus huf»«d
aea erdiaa
tfU9dl HPB
çra>"» D
L fuime ji ieflior.i prxiedit . Deinde litaniis , evan*
reafar, fiataerexlur , Vtl fit, tnt al'aua d.rfât Vil prlio, iyc. Icfbs & peraAis, venerabilis vir Pe­
■adrreSe ceaceraeatia aat tan/tana ‘dtm aet Rtfti , trus de b Lambuiga ambonem publicationis afeen-a mCz^wpnactpii, pralatu,
ahe, dt ebtd,t-,,a fetode deus de mandato diAr lande Synodi fibi fuper hoc‘•'t·'·
udo, quoddam decretum publice , alta , dt intelligibili voce, ac de verbo ad vctbum perlegitfub
tiis
Vorbis.
r>t ^mbaxuteribu, i*· erateribu, carifim, bct.’tpf
fill! Rrgu .drratenum, praftnt.bul tuner. ehw
Decretum irritans poenas, (yr.
Itrij , etiam per medum Ce»veat:»iiij r- paBi.qced
d>8, eratlret I» nattent Htfpamca bee durnnte C enctlit baberent vecem tanta vntuti, tn- arBeritat.:,

gtntiatafi.

.
pridem conftituit , ordinavit, & deputavit cer­
tos commiflarios, videlicet reverendifljmos patres
dominos Angelum Vetonenlem , & Baranda PlaX»rs»r«t ceacega
_ fia»
, . prniaa,,
, . ..,» d’8eram capita.'»
f
centinum S. R. E. Cardinales fic vulgariter nun---------- .
rtrae, pr»at ia dicrtte dejapir renfeBe latmi te» E“*patos, necnon Joannem Patriarcham Conflanti........ . Vtram
f------ ------. r
rt politanum, Martinum Aprutinum , JoannemGetiattar
tam ^dmbaxiaterti carifimt Fcc,'tfi,r
filii Ktg'i T»’ta»alliet tUa/irii , publicet cencffiea, bi ntienfem , Jacobum Plocenfem , Patricium Corhea/medt Jt »ppefatr,at , C!- cam de briufmedt ce»- r.igenlem Epitccpos, Richardum Derhan lande Se­
ttlfiine haBaietur , {y timeretur, eued advtaienti- dis Apoftolicar protonotarium , Thotnam de t Orne.
*
but ^mbaxtatinbut carifimi Iccltfiet filii Κι#, Ca- na , & Nicolaum VVordis facri palatii Apoftolici
fit/l.e illnfiri,, rpfi vtr,fim,l,ttr di huiufmtd, ceactj- caulaium auditorem, in caufa Argentinenfi inter
JileAum Ecilefiç filium VViBelmum eleAum Argcntincntem.Fredericum de Ruzcantattxem Argentinenlem & eorum litis confortes ex una , Ac Hugelmanintm de Vinftegen decanum, Fredericum deZoire
canonicum, & capitulum ejufdem Ecdefir , ac
1'·“ buiufmed, traa.t*, p-s fal, ^tmbaaiattrti Λ'χ··' Panlmum Barphennlcq ,Michaelem“d Melburge ma- *'i/
^4r«x*aa« /S£«s r« iftiiu dtatruai dy afernr· giftros civium, confutes ,& proconfules, ac commu­
nitatem civitatis Argent inenfis , Ac eorum ab utra­
ijdem fuper bee beat c»*ctr­ que parte complices , & adhaerentes ctmjunAïm
& di-

pajnearam ptrjenarum, rf»nerum m- terrarum drti.
Κ*Χ" > ί** pefidft titra & ultra mare, qua ad ft
ntraii Ctncihum funt affueta vicar, : cum prettfta

Acrctftrfti dc generalis Spntidus Conflantlenfis

S

if49

,οΛ*ί*“

TlENSE.

CONSTAN

«tci.Mvithv.

llJO_________

1
. & gtvifitn i parte es altéra, dé Λ fuper captiva- Acommitnitatum (Indiorum, A aliorum dominorum 1 ’
ANNO tkme, violentia, dilapidatione, A aliis tune <x- ipititualium, Afacularium Ambaxiatoribus, allii- ANNO
CHRISTI
CHRISTI prvifis, tam ex officio, quam alterutri» partis in. que Chrifti fidelibus In multitudine copiofa.
Die Veneris tertia menfis Septembris, in Eccle- ***7’
taraitantia parte ex altera anctis; « 9c cepit , inqul·.**··*·’· bus ad nonnullos aftus per eoldem commiffarioseft fia majori in loco folito ». mane hora fexta , vel
t’“‘
prnceUum, prout in commifGonc eis fafta, A pro­ quali, fuit difta fanfta Synodi c feffio publicafo- ( tn
cede habito plenius continetur : Eadem lands Sy- h mniter celebrata, prout A quemadmodum in pio-L,μ.
eodvi certis ex caufis, pre fatis judicibus commii- ccffu contra Petrum de Luna:
ftriis 9c deputatis aggregat , 9c adjungit, deputat,
Trettfetia Ceribtelient, ttatre riftrmetitntat
9c court nuit conjudicesdileftos Ecclefia filios, Mi-

’*'· ·'·»·
*

tltSitai "Peatificit frctmitteatlae» ; dt< tr.
chaelem de Navers utriulquc, & pannem di Ly­
de na legum EXft or e, , cum potclfate reiumendi
Stfttethil , eaat rqiy.
caufam , in eo ftatu , in quo efl, Oc pendet coram
Edidit D. a Schelftrste , ex mff. Ro­
b Ml. lr* ipfis, Satum fi ipfum habentes pro fufficienterex**'"
preffo: continuar.dique , procedendi, cognolcendi ,
manis .
decidendi , A audiendi cum peadifti' prius datis ,
9c deputatis /udicibur, A commiflariis, omniaque
Anfta Romana Ecclefia Cardiniler , non volen­
tes per infraferipta vel dicenda reformationem
ulterias faciendi, juxta forfitam commi (bonis pri-8
Ecclefi· Impedire quomodolibet vel differte , atten­
'
mis commiflariis judicibus 9c deputatis fafta , ac
poteftate confimili ; ita qued valeant , A roboris dentes de pr«rienti Romanam Ecclefiam vacare , A
fi momentum obtineant fafta per majorem partem apud omnes vacare cenferi , cujus diuturna vacatio
ex eis , etiam cum poteftate in hujufmodi cauf, damnofa plurimum A periculoia exfiftit , univavquarneumque (enteniiam mterlocutoriam , etiam fumque populumChri^ianumque futurumiummum
vigt^/iffinitivK habentem proferendi , proceffu s Pontificem ingeiitibtfs defideriis exfpeftare: fe pa­
fiecevfcvios decernendi, deeiarandi, aggravandi , & ratos offerunt ad omnia facienda , que ipfis pro
reaggravandi , ac invocandi ad hoc, fi opus luerit, • leftione Romani Pontifie.s, five de jure feripto,
auxilium brachii laculsris; referveto tantummodo five ex oblatione modi eieftioni* per eos facro
facra Synodo calculo finalis , & principalis diftin- Concilio fafta, aut alias quocumque modo facien­
fti»a lententia in ietfione publica iuper indem­ da incumbunt . Et dicunt , quod per eos non fiat,
nitatis Ecclefic Argentinenfis , relatione ptoceffus neoue flabit, quominus omnia Illa debito tempore
prius fafta , proferendi .
faciant. Et illa facerent, fi nulla eis fuiffentAelSubfequenter magifter Petrus de Lamburga prae­ ffent, prout fuerunt A funtoppofita obftacula, pro­
fatus , adhuc in arnbone publicationum prrdifto pter qu· illa faciendi non habent liberam fsculcxfiflens , unum vel aliud decretum de mandato tarero, prout de jure habere deberent. Et hrc dicoafimill ipfi fanfta Synodi fafto fibi publice , al­Ccunt A offerunt, ne quid eis negligentias vel defeftus circa eleftionem prrdiftam valeat impura­
ta , O«c. ad verbum perlegit In hunc usodum ;
«η f»r» i· Decretam revocationis vocum , Oy.
ri , aut prKjudicium generari . Rogant autem A
k<< 2*?*
^ecre<0 ·<ΰο· Sperans in-Deo unus de Am· exhortantur , quod ad reformationem pr«diftam ta­
basiatoribus Regis Arragonum pradiftis in medio liter procedatur , quod pretextu illius negotium
Inigens, diftumque decretum in nationibus nonio­ cteftionis non impcdiitur , aut diu differatur . Et
re pofitum allegans , Idem de nullitate ipfius de­ hrcego procurator diftorum reverendi/Gmorum do­
creti fuit proteftatus . Et poft reverendi paties, minorum Cardinalium, A illorum nomine, veflris
& domini Jacobus Teronenfis Gallicanus , abbas paternitatibus A dominationibus intimo , offero ,
monafterii Caftridinani Italicas, Petrus Dettinger exhortor, A rogo . Et hac intimarem toti Conci­
Germanice, Bernard as de Plancha Anglicane na­ lio, fi poffem illud reperire congregatum.
tionum praefidentes expreffe dixerunt, & retule­
runt hujufmodi decretum^in nationibus fore fe- Trttejlati· te ferit d trtam aatitaaat, ac ttieat < '»·<;<·.
ftum , 6c Ipfis nationibus placuiffe , ut legere­
ctllt^ii Ceriiaeltaet: Dit XI. St‘
tur ; & tunc reverendiffimus pater dominus Joan­
pttmirb .
q
',
nes , she. Epifeopus OftieXfis vicecancellanus ,
9c hujufmodi fe (Sonis prefidens , nomine totius
£a- ntff. ^eticaab , ^ati eelieirt D. « ScbelSynodi fuper omnibus prrmidis relpondit , ‘Ple. D
frete.

S

ftt.
Super qua quidem decreti leftione, A aliis prç-

Udite hac omnes gentes, auribus percipite qui
habitatis orbem , A attendat univerla fidelium
Ecclefia, qua jam «uadraginta annis in deferto fchifmatisA dlvifionis Inter Ie fub diverfis ducibusvelut Ecclefia capitibus msnfit sfftifta .· qua cumin
hoc facro generali Concilio Conflantienfi terram
promiffionis intraffe crederetur, A jamJublataca­
pitum pluralitate monftruofa , membrifque corporis
Ecclefia jam in unum reduftis corpus ipfum Eccleu menta.
fir per unius capitis affumptfonem, unici videli­
Deinde magifter Henricus de Piro promoter, A cet Paftoria, A Vicarii Jeiu Chrifti , perfede in­
procurator pradiftus, nomine quo fupra, a proto- tegrari fperet, A fponfam fponfi fui thalamum innotariis , A notariis pralatis unum , vel plura, traire quietis A pacis, oblataque jan\ A aperta via
(y*c. petile inftrumenta.
plana per dominos S. R. E- Cardinales, per quam
Quibus fic peraftis Idem magifter de Lamburga verus A indubitatus fponfus Ecclefia Cbrilli Vicarius
adhuc in loco publicationis, five arnbone pradifto E haberi poterat; videlicet quod ad eligendum futnexfiftens , quamdam bullam pro domino Epifcopo mum Pontificem aliqui de fingutis nationibus cum
Spoletano, non tamen de mandato Concilii publi­ Cardinalibus per facrum Concilium deputarentur ,
ce , alta, (yr. perlegit.
quorum tamen numerusCardlnaiium numerumnon
Qua lefts fimiliter pro Concilio non fuitreipon- excederet, A alias prout in cedula oblata fuper huc
fum, Plecti. Er quia de mandato Concilii nonfuit continentur ; ecce jam fponfa lugente differtur ,
lefts, ac etiam non Concilium, fed privatam per­ ccce nova difeordia , A ab illa via plana devia
fossam refpexit ; ideo hic Inferi eft omiffa . Pix iufcltantur. Licet enim ilia via per dominos Car­
fentibus ibidem reverendiffimls In Chrifto patri­ dinales omnibus in hoc facro Concilio nationibu'. A
bus A dominis Joanne Oftienfi, Laudenfi , Hifpa- congregat Ionibus , qua per nationes fiunt , oblata
no , Bononlenfi, Veneriarum , Pilano, Veronenfi, exfliterit ; A tres nationes, Italia videlicet, Gal­
Tricaricenfi, Placentino, fandi Marci , Remenfi, lia, A Hiipania, qu^ fac luat multo majjrem A
Fuxi, de Brancaciis , de Flifiro, de Comitibus , A faniorem partem A Concilii, ft ultra difti domini
Florentino S. R. t. Cardinalibus fic vulgariter Cardiiules illam acceptaverint ; Ajuftam, ianftam,
nuncupatis : Necnon Regum , principum , nobi­ A ad perfeftam urIonem Ecclefia efficacem repulium, prnlatorum, univerfitatum , collegiorum , , caverint A reputent.· ifta tamen natio venerabilis
Gtr-

miffis venerabilis , A circumfpeftus, vir dominus
Decanos Se gobie nfis ambaxiator Regis CrRclli-no­
mine ejufdem domini Regis a pcqtonotariis, A no­
tariis hujus facri Concilii atque 1er ibi* pradiftis ,
A dominus Augnftlnus de Pifis advocatus eonfiflorialis nomine ArchiepHcopI Pifani , fimiliter ad fu­
turam rei memoriam petierunt, A quilibet eorum
Ctiit unum, vel plura , poblicum A publica in-

A

z

«fi

’,βΑχϊ.κ“

CONCILIUM

iict.Mveistn

if/ι

Gutmauis fuper hoc faeplruInterpellata refpondere AcoiiegioCatdinaltam , ant earum alteri » vel fuppo- ■ ■ ι —
ANNo noluit, imtno refpondere pus tribut menfibus diftu- fit ia inferum A ipfa rum, actus confentiemibusva- ANNO
____ ,prxfati
___ ___________
_______
,_
. fed
— feper bis fiat & habeantur ia- CHRISTI
LHRfoTlIir. Confiderantesautem
S. R. E.Cardinaleat Imputari;
obtulerunt,
At diAxTrer
fentes.* fed vobis nationi Germani· A veftris fap- «♦n«<i7.
les, qui prxfatam viam
t:-- ------T _
r
’*■'___________________________
Irahx. Galli·, AHifpanie
nationes; Aartenden- poficis poflfa fit dcbrot eserlto Imputari . Cum fi
tet Ecclefiam apud omnes vacare A jamdfe vaca­ ante diAam provifionem Ecclefia fie paftore , ant
vi ffe ; quamque fit periculofa , quamque.damnofa faltem modi eieAranis illius, feppofitis tnijusCoo­
Sedis Anoftolk· 3C univerfaiis Ecclefix prxfem va­ cilii decretis, quibat oamia jura circa eleAionem
catio; it ytoi prxter communia A nota pericula. iummi Pontificis edita dicuntur efle fufpenta.- ex
quo fequeretur EcclefiamDei elle fine capite, A
fine lege , * ordinatione eledionis iummi Ponti­
ficia; hoc Concilium cafe aliquo diflofeetur, prouc
tan multas nui· time nt er imminere; Ecclefia ia
periculo remaneret ; quia vix umquam femmaa
Pontifex indubitatua poflct babert r quia vix con­
gregaretur , indubitatam Concilium deficiente ca­
pite, ad quod ,pertinet
__ convocare.
_______
fuerit canonice, Kli obedunt, alias non. NecnonB Procedantur etiam de profecutfone legitima fuctlam, quod quorumdam, qui eidem Concilio ad- per damnis atque dati linentis nrxdiAis
—
“ aliis
, A

fima Imi tempetibusimminent ; renovandi videlicet
detenor is & ppne iuiaubilitfehifmati»; cum vulnus
iteoturu tardius fanatur , eo maxime quad clerus fit
populusnonnuliotam regnocam & provinciarum non­
dum felide fitclare huic facro Concilio adhxferint ;
fed ut communiter fertur, exfpeAant fiend* eleAionis fummi Pontificis eventura ; ut fi eletius

Exierunt, propter rumores difeordiarum ,4 quati adverius
‘
illos , per quorum culpam contingerent ;
imprefifonirm , quas In eodem Concilio fieri audiunt, prxlertim cum leCutWum plurium doAorum juris
fides lim de eodem Concilio dicitur vacillate. Ob divini A humani opiniones , talis morofa dilatio
qux jam icriptum & relatum cil a plut i bus magna­ procedendi in negotio eleAionis Papa , prxfertina
tibus , & airis ac latoribus pacis &. unionis Eccle- ordinationis modi eleAionis ejuidem , fine cauia
f ·, in Italia plurimam dubitari, ne in urbe Ro­ rationabili, non car et icrupulofautcix fchilrnatis.
mana prxteatu rumorum A dilationis prxdiflo- Nullam autem omnino caufam, immo nec occafioium , siquis pro femmo Pontifice affuraatur , cui nem habere videtur diAa natio A ejus foppofha ,
Lilan pramiifa attentis tota Italia obediret . At­ differendi prxmiffa ; nec ullam caufam allegant ,
tendendo etfem, quod durante vocatione hujufmo- nifiqood ante eleAtonetnfiat reformatio: quçcau­
d< U<b< Romana , A totum ejufdem Ecclefia pa­ fa nulla eft; quoniam A fieri reformationem diAq
trimonium a tempore depofitionis A renuntiationis tres nationes A Cardinales volunt A cuolont, pro­
©lira Jeannis XXIII. per tyrannos occupantur , Vos ut jam ad hoc Ims cum ceteris nationibus deputa­
prxfetam venerabilem nationem Germani· , fia- tos dederunt, qui ad hoc agunt; A illis agentibus
guisque ejus fuppoGta pluries Ainftanter exhorta. poteft etiam eodem tempore agi de modo eledtot· tant A requifiverunt .quatenus attentis pradi- C"
Pontificis , ,
prout
nationi‘ i«p«
~ 1’· fummi ~
----eidem
"
,J
expofitum A petitum. ·»
Praterea fir reformatio
Ais periculis Ecclefis fanAx Dei, velletis per vos fuit
1
r
vel deputatos veflros cum ditiis tribus nationibus fienda eft de deformatis ; qu· major eft A effe po­
Italis .GUiis , Hifpanis , ACardinalibusfeper mo­ teft in corpore deformitas, quam carere capite, A
do futurs elefliunis, maxime do eleAoribus, tre­ acephalum effe ? Ilia igitur prior ranquam magis
flate, regere, A convenire; ut feper hoc per fa­ neceffariadebet effe reformatio , qux corpus ipfam
ctum Concilium ordinato ad fummi Pontificis ele- ad caput reformet, A informet; A contrariumafflionem procederetur tempore opportuno , quod fe­ ferere vel facere, non videtur effe Jecurum.
Allegant prxterea, quod agere de modo eleâio*
cere , A fuper hoc refpondere jam multis diebus
difluliftis , A non feciftis; licet afferatis fine ve­ nis reformationem, effer contra decreta Concilii ,
il ro confenfa A ordinatione Concilii, iuper modo, A capitula Narbone concordata. Ifta, falva dicen­
forma, loco, tempore A materia , ad diAam ele- tium reverentia , non lunt ie re .* nulla enim de­
flionem non poffe procedi , obftantibus quibufdam creta contradicunt ■ immo volunt contrariam . In
hujus Concilii decretis , quibus nos H'fpanica na­ omnibus enim lotis, ubi vel Concilium, vei diAa
tio, etiamfi alias valida exfiRcrent, non ligamur. capitula de agendis in ifto Concilio loquuntur ,
Et quia procedente tempore etiam prefata peri­ fempef preponunc unionem : qu· unio non effet,
_ ______
cula atque damna femper augentur, A
noftris fo­ nec dici poteft pcrfeAa, nifi Ecclefia unum caput
te A nomineDminifteriale
habeat, cui corpus Ecclefix uniatur.
tibus affiftuot , nos deputati ex pate
i
trium nationum ptsdUlarum, Italis, Gallis , A Duplex enim fecundum facros DoAorct eft unio
Hilpanis, atque facri dlAorum dominorum Car di. tedefie; utu membrorum Invicem, que jam cre­
natium collegii, A noftro, ac omnium his adhsru- ditur effe fefla x; altera membrorum ad caput, ut·’*«*o
re volentium de prxfenti vel In foturum , vos conftituatur corpus Integrum A perfeAum : A ifta
h’
nationem prediAam Germanis , A veftra fingula non eft feAa: igitur A primo foco fienda. Prate<·*
iuppofita exhortamur, A requirimus , iterum ac rea, fi ex ordine littera capitulorum Narbonenfium
tertio monemus, exhortantur, requirunt, A mo­ arguitur, proprium A principale capitulum illorum **'*"*’
nent tres nationes A Cardinales prxdifli. per vi- capitulorumiuper ifta materia, A quid A qualiter
icera mifericordix Jelu Chrifti , per aiperfionetn effet agendum In Iflo Concilio , ponit ordinem ,
lui pretiofi ianguinis, cujus pretio hanc luam re­ quod agatur deejeAione Petri de Luna, decleAiodemit Ecclefiam , qus jam «ft in tantis periculis ne iummi Pontificis, A de reformatione Ecclefiq in
conftituta, velitis per vos, vel deputatos, aut de­ capite A fe membris ; A ita eleAio pr·ponitur .
putandos a vobis , cam aliis nationibus A Cardi­ Pratcrea eadem ratione priusageretur de reformatio­
nalium collegio, vel cum deputatis aut deputandis ne membroruta^uam capitis,quia ineodemordine po­
ab illis dc modo fiend· eleAionis, A maxime de nunt ur.q tied ufque ad annum, immo fine fummo Pon­
materia quantum ad eleAores , celeriter A fine tifice numquam effet faflum, nec poffe fieri videtur.
moi· dllpendio traflare, concurrere , convenire ,E Nec juvare poteft dilationem, quod dicitur, feA concordare ad vitanda prxdifla pericula , ut in reniffimum Romanorum Regem, A aliquos Cardi­
tanta concordia fiat eleâio, qood In ea concordet nales, A wclatos alios, aut doAores aliarum na­
torus populus Chriftianus.
tionum eidem nationi adhxrere ; cum ad prefatuna
Proteftamur astem nomine quo fupra , A obte- fereniffimum Romanorum Regem pramiffa traAaro
flamus, procellantur A obteftantur tres nationes aet differre non pertinet; cujus magis intereftpro
A Cardinales prxdiAi Deum Patrem omnipoten­ fuo honore eleAionem iummi Pontificis, que eric
tem, Filium , A Spiritum SanAum , omnes ian- fumma perfeAiounionis, accelerari, quam tardari .
Aos, ac virtutes coelorum , invocantes iuper vos Cardinales autem , atque praiatl , A alii , fi qnl
cefom A terram . Quod fi deinceps Ecclefiam ip­ illi nationi in prefata dilatione adherere dicun­
fam fanAam Dei pro carentia fummi Pontificis ca­ tur , certe non ilii nationi, fed diAo domino regi
nonica eligendi, feu pretextu dilationis A more adherent , quem in fuis votis iequuntur , A illi
ete&ionls ipfius , feu fiend·ordinationis, modiele- affentiunt, A tamen pauciffiml font. De Cardina­
Afonis ejuidem , «ut alias , detriments aut damna libus enim lunt folum duo; qui licet in toto prçlen­
aliqua vel pericula , in fpiritualibus ve) temporali­ ti Cardinalium collegio font viginti quatuor, illi duo
bus incurrat , nihil cUdem tribus nationibus , A feli a ceteris, A tanto ac tam gravi collegio, in quo
font

n/,

CONSTANT1ENSE.

"««-’η·6’”

uJ4

faut tanti patres, femlaas bonefte.ac magna eo-AA Temper fuit in Condito magna coot rover fia.
raa> verecundia tegregant; qui fi partes tanti col- Qpacw® <aim nationes, Itali* ,Galli® ,Hifpanis, ANNO
faft‘l <*· merentur, videant ne turpes dici puf- A Angtim, qu· ad mandatum Regis AngiI* diml- CHRISTI
fiat, qu® fuonon congruunt univerfo. Ceteri ve­ fit in ilia materia Regem Romanorum A collegium ,4‘7·
ro prêtes!, A alii de tribas nationibus, qui ad- Cardinalium, infiftebant accelerationi eledionis ;
herere dicuntur , non illi nationi adherent ; fed, Re* A natio Germani®, quod reformatio prsceut prsmittirur ,dido domino Regi, A in rebus Ec- deret. Et undem diâa natio petivit affecutatfodefiafticis A fpirftnaUbns,Regem ipinm A ejus vota, nem, A cantionem per decretum irritatu, quod poft
relidis prslatis A peribitis ecclefiafticis, pto fu® eleâionem Pup* fieret reformatio ance coronatione m
voluntatis libito fequuntur, Aaffentlunt illi. At- Pape A aminiftsattooem aliquam- Poflea fuerunt tatento autem mada agpndi ίηίβο Concilio per natio­ &» divert· form* decreti adboc. Tandem luit
nes, A quodnxnfauifqee ftati in fua natione in ea didnm, quod Papa eleâut ligari non poteft . Et
Taper propofitls diAurus fententiam, CngulzriterA temper agebatur per deputatos Cardinalium A na­
prefumptnoTe incedentes feinboaefte a iuis fegre­ tionum omnium de concordando articulo reforma­
gent natfonibnt; nec debent alibi ullam vocem vel tionis. Sed pauci A vix poterant concordari.· una
auâoticatembaber* {immo a didis duabus nat
laoi-volebat uno___
__ fuit_ ln-____
natio
modo, alia ~ alio. ___
A diu
bos, de quibas nec membranee pastes funt, repel- boratum, A parum udum.
11. Nulla igitur canfo fubeft differendi tradatumB His pendentibus venerunt nova, quod Epifcopus
fuper modo futur® eledionls ; qui Taper prçdidam VinâOAtenÈs in Anglii, patruus Regit Angi i r
veoetsbilem nationem
i ’
' '
.
■ - n
. ·
ulterias
plus debitediffera- erat .in ··■
Ulme, .ad- dussdietasdeCosulsntla.Aquod
tur, peoteftamer eotnine didarum trium nationum, ibat te Jcrafaiem; A fuit per Anglicos figniiici& collegii Cdrdiaaliem, A proteftantur exdrm m- tam Cardinalibus; A perfuaium, quod multum af­
tiones A collegium de providendo Ecclefi* Dei per ficiebatur unioni Ecclefix: A quod fer iberent fibi.
remedia opportune , maxime cum pteter collegium quod veniret Conftantiam; quod faceret cum Rege
Cardinalium, ad quod de jure fcriptomagia perti­ Romanorum quidquid vellet : quod feccsunt ■ Rex
____ ,
____ nationes
_____ etiam fcrlpfit, A ivit ad illum Epifcopus Tichr.
net eledionis ptedid® materia
, did*
tres, A multo magis cum dido
“ Cardinalium
-'····
coi- feldenfia , A adduxit eum Conftantiam in habitu
legio,
_ . multo. majorem ,partem
emA temorem
___ _ hujus peregrini cum cruce ; A fic tetrsv it, A ftetit in Con­
fers» Concilii faciunt, A majorem panem univer- flantia pluribus diebus ; A iverunt fibi obviam Rex
falis Etclcfi® reprslentant.
A tres Cardinales. Tradstum eftper Cardinales A
deputatos omnium nationum, paucos tamen ,.cum
beer paie/an'a*sM raeRege,per medium illius VinÂonienfis ; A finaliser
ficata /at.
deventum ad hoc, quod . daretur per decretum
Concilii in forma intrakripti cautio de fierda rei> utar·
Ex premiffis congregationibus, ledura, A pro-Cformatione pofl e led tonem Pap®, A expedirentur
Pohcione, Rex A natio Germanica plurimum cur- capitula reformationis concordata per omnes natiobad fuerunt. Credebat enim Rex, quod in illa nes, A darentur deputati ad ordinandum modum
■ itiarf.rM. congregatione, «multa multoque duriora fierent , eledionis. Forma autem cautionis A decreti pr*- Cardina- ·
r quia credebat quod ill® du® turionri A
<didorum talis eft :
Sacrofanda, Ac. !>/»«· e/ primem éterttaai ftf*' les vellent recedere, A plura alia quenumquam
x|. laftriet /t» Itta tdtaEam.
'* cogitaverant, lacer* . Item fuit relatum Regi A fuu
.
nationi Germanic* , quod ia illa fcriptnra , i rfi li­
‘
P
rttt/tli»
aatieari CtrettaKe , ftSt »■ Ctacuit
ra , A propofittena fuerant vocati hçretici A
taetra tU8··»·"· Ttf<e, rtftratttital
fchiimatici, de quo nihil erat : quamquam plure»
framiliteâ»».
dicant, quod cum ille Patriarcha Antiochenus A
alii recederent de Ecclefia A congregatione, unus
dixit, Recedant h*retici. Ex bismulta machina­
E* m/. Btrt/iaiaf.
menta faâa foot ; Afuit iecret*maodatum, Adi­
âum pluribet Cardinalibus per foot amicos, quod
Rex habebat armatum, A difpoluerat capere prin­
cipales Cardinales, A alios, A creditur tile ve­
Everendiflimi patres A domini. Muhoties ac
»<·
rum- Recefferunt autem legati Caflelle A Na-D
iternis vicibus per hos dies ad dandum depu- ’
varr®, aliquot dodorcs qui remanieront; fed nul­ tatos tradatns eledionis futuri fummi Pontificis, „<'< a.,/.' '
li ex illis potuerunt tranfire ultra unum milliare , prxfeftine A ordine quodam prepoftero, prout quoi- (»ι > >>»'prohibiti per Regem ultra nantir*.
dam veftros pradeceffores fimiliter accelerate comTtJ p/»r« aha i» tifàtm
ft^aitar . His die­ per tn tn eft, veftr® paternitates fatis importune ,
bus magnus t et tot A turbatio erat In Concilio: fa­ ut videtur, folva in omnibus tanti fafligii reve- »
><"ma enim erat communis, A multi fcientes de con - rentia debita A condigna , requisierunt inter cete- J'"'1' "f*
fibi» Regis A adherentium fibi, dixerunt amicis, ras orbis nationes, in religione Chriftiana Adivi- α»"η?ΐ"' *
quod Rex proponebat, A deliberaverat aliquando ni cultus, ntfperat, Deo devotam, patientem, A
capere omnea Cardinales ; A polita reftrlnxit ad humilem nationem Germanicam , per Dei gratiam
Sex; A cosdeqaenter pofuit odo alios prslatot ; non magis imnotentem , fed pr®ter imperialem mo­
A illi erant de notabilioribus, profcriptlut duce­ narchism, odo regna inclyta , ducatus , marchicnarentur ad diverte loca. Sed Cardinales A alii, de tur, A alios principatus, potentatus, A comitatus
esorum etiam proicriptione dicebatur, cotiftantes latiffimos A poteeeiflimos ; dominiaque A commu­
Reterunt, nec obmiferunt loqui A profequi qu® nia nroxima, inconfrada viribus, parante Domino,
jefta eis videbatur. Caufa autem odii Regis In eos continentem; ex retardata mora multa etiam ex­
dicebatur, quod Rex volebat habere Papam ad vo­ cogitata pericula, guerrarum, peftis A famis,al­
luntatem fuam, A illi» liantibus non poterat.
legando. Ex quibus quidem de nobis, ut foma re­
Et ft/ aha : Pacriarca Antiochenus , Archiepi- ferente cognovimus,afferete videntur .eamdem nafcopus Mediolanenfis, Epifcopus Arienfis , A duoEtionem
ùuu Σ
Ecclefiaftic* unionis impeditrlcem : immo,
Cardinales, Bononlenfis, A Senenfis , A alü de ficut quorumdam iciipta videntur innuere , fautori*
Gallia A Italia , qui adhxierant Regi, dlmiferunt hxrefis quondam Joannis VVicieff A Joannis Huff
regem A Rex di mi fit cos: A font reverfi ad fusa macularam. Quas quidem in/urias A calumnias,
nationes, A obtulerunt Cardinalibus eft cum eis, abfque fadi veritate induAas, propter bonum pa­
qai fuerant holies eorum . Antiochenus autem mul­ cis A fervand* concordi®, hadenus magis voluit
tum viius eft adhcrcre Cardinalibus : A in con­ dida natio patienter tolerate, quamquod impatien­
gregationibus deputatorum ingerebat ie non depu­ ter exfurgensin laboribusproprii» de fraterna tur­
tatus nec requlfitus; tentavit reftitui nationi fu® batione A turbatis iecuritate A quiete vellet per
Gallicane: fed rutllus audebat proponere in natio­ cetera orbi regna notari quovis mete ·
Non «edant paternitates veftr* reverendi Am®,
ne , ne contra èum clamaretur.
Rex au<em, qui pro concordia Cardinalium cre­ quod ipf* natio lue fam® prcclar® ,quin immo pro­
debatur velle accelerare matetian» eledionis, ite­ prie folutis oblita , non vellet toto conatu unionem
rum rettoceffit, A recepit materiam reformationis, A pacem Ecclefiafticam quxrere; quefitam A inDd d d
venCaatth Central. Tom. XXVII.

-ANNO
CHRISTl
S417.

R

UH

CONCILIUM

<,e’,Arw

——- ventam firmiflimls, inqaantnmpoftet, fundamen. Arum, antelatarum .caflatarum, reaovMaram, Ac in- ___ _
ANNO tit ftabilire . Ne« eft aut erit affertis , nec »»· terpofitarum, immo interdum pro igaotiflrmls, Ii- anno
CHRISTI quam intravit ejus mentem hujufmodi bstrefeoe cet non omnis» pauperibus, fed ignaris aut mal*CHRISTI
i*·;. infeAio, ut Ecclefiam Gne iummo Pontifids debi­ vit*, motu proprio Agnatarum, fibi At fa« curlf uj;.
te hiérarchiser! putet , aut utilem ejus vacatio­ totaliter ufurpando.· Annatas, five fervitia com­
nem diutius protelatam. Quam tamen non pr*li- munia , majora At minora, de Ecclefiis , monaftedeate Concilio pcrkulofiorem fore potat. Et for. siis. dignitatibus, officiis At benefit iis, prefertim
fan magis pe ricu folum jam fuifle per biennium , to tempore, dum milerand* vacationis Ac viduaquo hoc lacrum Concilium ad*erfarioeplures quam tionis inflant incommoda, inhumaniter extorquen­
nunc habet & habuit, reges Ac regna, qui At quas do: (polia mortuorum , qu* iucceflbribus confervade Dei gratia cum eodem nunc concurrunt in uni­ ri, aut in pios ufus fecundum teflatorls volunta­
tate verae pacis contra leviora nunc pericula im­ tem converti deberent auferendo : omnia fibi ju­
minentia, eamdem vacationem exi.ftimat. Ex tamen dicia in quibulcumqae esofig, immo At profanis ,
,
illius biennalis vacationis tempore non oportuit e- indifferenter attrahendo.- lites per diyerias comleAionls futurs traAatui tam ardenter incumbere, roifTiones At cavillationes , cum maximo EeclefixdiAainque nationem tam importune requirere . rum At perlonarum difpendlo protrahendo.· in foro­
Quoniam, ut nunc, magis videbatur oeceffarium, que penitential!, quod horrendius eft quam limoalia prslia At perfeAa unioni utilia prrparare . In IBniacsi pravitatis vitium, ubi non in remedium aeu i bus fi diAa natio eum lereniffimo Romanorum , nimarum, fed lub colore appretiandarum charta,
Ungaris, Atc.Rege femper Augufto, quid minus tum , crimina delinquentium, aut grati* difpendebito aut negligenter pre ceteris egerit, judicet fationum, prscile fecuwfom qualitatem iuam, ut
is qui pariter onmia novit. Et in eo clare Ac pure res profan* , taxantur. nufiones manifeRe nefan­
renidentis tcftimonium ablque fallaticne poterit das.committendo: Indulgentias inconluetas pro pe­
invocare.
cuniis largiendo: clericos vagos Ac profugos ind<C
Et quia planam Ichifmatls five divifionis Ecclefie ferenter pro pecunia ad facros ordines admitten­
prxcedetu deformatio meruit ; ideo pro fututis do: tc demum tantum aurum congregando , utqnt.
Ichifmatibus , qus in eleAionlbus fummorum Pon­ dam ex eis fuos parentes, fratres, iorores , Ac contificum oriri timentur , evitandis, omnium agendo­ ianguineos ditando, etiam ufque ad faftigia princi­
rum lummeaecetfarium , proxima parte teftans, eft patuum terrenorum cos contenderunt exaltare.
reformatio capitis At curis Papalis ? cui Ac neceflario
Ex quibus, Ac fpecialiter propter non continua­
eleAio futura habet inniti. Ac ex ea legibus fan- tionem lacioruin Conciliorum reformativorum in
Aiflimis flabiliri, Q«am prsambuiam reformat i·- prarmifis, avarltiz , qu* eft idolorum fervitus ,
nem iatnmut ille Pontifex in cruce moriens, £c- ambitio ecclefiafticarum dignitatum , hxrefis, Ac ficlrftamque militantem , ex parte vicarii caditis inonia , Ac pe. iculofiflima khifmata , qux quarumtime vacantem , dimittens, deformatisomnibusele. Cdam divertarum Ac fotfan adverfaruin nationem
dis Apoftolis, antequam csli clavigero, fed lapfuaa Cardinales , affeAi carnaliter, inchoaverunt, Ac in»
luum laCrymanti At converfo, reliquos, ut credi­ cboata nutriverunt , faflulque Ac pompe furrexetur, confirmanti, pafeendas oves committeret tan­ runt, At creverunt in clero. Ita ut ex his Rudia Iit.
quam Psp». multis argument is reformatorlis per dies te ratorum At litteratosdefecKTc , ecclefiarum, mo.
1 rcw»., plures exemplo t cariftmo praAicavit, ut munda- nafteriorum, dignitatum At beneficiorum editicia
’*-«
tum pallorem pesficiendumcum ovili prsmundatet. folemnia corruiflc , At immobilia bona incultaperA quo quidem tempore na Icent is Ecclefic , per manGffe , pretiofaque mobilia dift-aib , iolospecuipfum probatiflimum Petrom, Apoftolorum princi­ niofot, nummularios, quondam expulfos de tem­
pem , reliquofque Apoftolos, & eorum fbcceflores, plo , levesdtvagabundos , ignaros, vitiolos. Ac mi­
fanAifljmos At devotiflimos paftores , non pecunia­ nus idoneos , Ipretis viris nforibus At corpore f.rarum, fed animarum, fic hlerarchixata Ac reAaper vibus, litteratis, devotis. At fanAis. nedum pro­
mille Ac ducentos annos , immo At quamdiu cocle- motos, fed & Ia templo Dei, velut ex inviAifItia plus quam carnalia (apoeront , legitur , Ac ma­ fitna fucceifiOne, pratlatos fuiife : fi bique decaniis
jorum traditione comprobatur. In qua iummi Pon- abufibus fecifle licentiam , cernens populus laica»
tifices, faluberrima Ac dlreAiva omnium aliarum Jis, velut icandaliaatus ex his, ecclefiafticum fla»
Ecclefiarum fubditarum, viam conderent, virtutes tum, quem ab olim devoto cultu reverebatur ,
plantarent, corrigerent vitia, errantes dirigerent, Dnunc tanquam ampliut riguiflet , levipendat , ut
oppreflos defenderent pauperes, At fingulas de for- Ac
· illae
“
apud ahqooc magis aatlchriftianum quam
mata reformarent. Pro quibus exfequendis , ficut Chriftlanutn fore putet.
in eis crevit devota religio, ita temporali fobfidio
Idcirco , teverendiffimi patret , natio prsdiAa
nugnificentifCmo fuerunt prsdotati ; atc non Chri- cautelam accipient es eventibus praeteritorum ,
fl i artorum Imperatorum , Regum , Ac prlncipum quibat etiam in Pifis juratam & promiflam de fu.
donationibus (efficienter exaltati. Quin At fais fi­ tuto reformationem, etiam poil duaseleAiones ne»
nibus contenti , diflinAa fubditarum Ecclefiarum dum impeditam, ied ad pejorem Ac nefandiorem
juta nequaquam invadenda, quin immo ea contra priori flata d> lapiam, t inquam decepta confiderat :
adveifas poteftates defendenda putarunt.
volenique talium inordinationem antichrifiianam,
Sed, ut dolentiflime refertur, de poll a centum & flagitiorum abominabilium , Ac forian amplius
quinquaginta fere annis citra , nonnulli fummi quam fchifmatis nunc exterminati, horrendorum Ac
Pontifices, ipforumque afleflores , cum fua curia pefiimorum motum deformitates, ieCunddm lanam
Romana, carnalicati dediti, inebriari deliciis , Ac conicientiam Ac lacros canones nullatenus toleran­
fic ad deteriora prolapfi, paulae 1 ve in luo falutari das. ex ovili Dominico tanquam infedivam pu­
deficientes, ctsleftia deferentes , ad pureque fpiri- tredinem, antequam Pallor ApoRolicus mundatus,
tualium difpofitionem Ac animarum ialutem nulla- ianAus
____ , ,_At iaftus, Ac per mundatos , fanAos , Ac
tenus, fed ad ea queftas Ac lucri pecuniarum ve-E judos
eligacui
'
ir, prmmundare , Ac domum Dei ab
nativa fuerunt, intendentes, aliarum Ecclefiarum inveteratis, fmtidit>mundandis maculis expiare ,
jura omnibus ingeniis Ac cautelis invaferunt : nunc materiam pro introducenda forma difponere , Ac
generales, nunc fpeciales, aut aliis modis exco­ pro fequenda isnitate corporis antidota falutaria
gitatas refetvationem Ecclefiarum , monafteriorum, p<* parare: licet diutius per alios impedita, matu­
,
Ac dignitatum, necnon minorum Ac majorum eccle- rius tamen deliberata, defiderac omnes prcdiAat
fiadicorum beneficiorum , in evetfionem facratli- deformitates taliter auferri ac tolli , ut Ecclefia
iimarum eleAionum , poduiationum , Ac difpofitio. lanAa Dei ad inftar illius regiminibus falutaris ,
num aliarum , fundatiiGmis juribus multipliciter quo ipfa ante diAos centum At quinquaginta annos,
dirutarum, faciendo: Commendis in (upprefGonem Ac fecundum facros canones antiquorum Patrum Ac
divini cultas, fraudem fundatorum , ac defolatio- fanAorum doAorum , feliciter reAa fuerat, inpr*nem ac exterminationem piorum locorum, conce­ milhs amplius gubernetur: fublatis ftatutisfeu de­
dendo: collationes omnium beneficiorum eccleGa- cretis przdiAis inordinationibus , ac in favorem quo­
llicoram, tam majorum, quam minorum, per ni­ ad hçc cunçRotnanç promulgatis. Adjiciens, foro
miam multiplicationem Ac collationem gratiarum falubriqs Ac tolerabilius, facroprseftdenteConcilio,
cxfpeAativarum , & fuarum datarum antteipata- Romanam pro certo tempore vacate Eccletiam .quam
quod

STGISMUNBU

11 58
ii)7
UA£‘
CONSTANTIENSE.
quod illotis manibus, hoc eft, membris capiti vi-A
C»»grreati9
halita
inter
fi
fanes
XXXPlll.
iy
ANNO
finior ibus .compaginetur ipfum caput, aut cranium
XXXIX. CHRISTI
«nam contreAetur, & Ipurcitia manuum coinqninetur, vel ungnibus non precifis vulneretur . Et
ebrius prius loquendo, expedite videtur omnino, la qua dantxr ctmnt'ffdrii faptr ctnctrdia aatitnis
Hifpaaica facienda.
pontificalem Cathedram prius diligenter purgari ,
At Romanam Ecclefiam decoris moribus illuftrari,
f.x
ctllaBitnt
Barltriniana , Ô· dette/
quam futdrum prrlulem , etiamfi far.Ailfimu» eli­
Mff. Ccrmanicit.
gatur , virtutum veftimenta , in illis «bufonibus
fedendo , lomniaculare, picem pravae confuetudinis
Nno & indiAione , quibus fupra , die veto
tangere . aut quo vadat , palpitando in tenebris ,
Jovis vigcfima tertia menfis Septembris fuit
ignorare : ut mox Papa, eleAus , fanAi« armatus
congugatiogeneralis Conflantienfis inEcclefia ma­
legibus & ftipatus agminibus , comia importunas
jori
,
&
in loco feffionis, hora tertiarum prxditta
quaslibet inftantias valeat fe tueri.
Vos reverendifiimos patres , fub debito vefbrr pio ferttonibiis tenendis fpecialiter deputita. Prxler.tibus
ibidem reverendiffimis in Chriilo pani­
profeifionis, pceiu Sc intimationis di vini judicii, pri­
bus , dominis Joanne Epilcojx) Oilienfi Cardinale
mo , fecundo , & tertio, requirens & exhortant
,
infonter , inftantius , & inttantijfime , quatenus^ Vivanenfi,, Angelo Epifeopo.Prxncfiino Cardinale
Laudcnfi,
Petro
Hilpano
,
Jor.lano
Epifeopo
Alb»liAx nationi Germanic* in praemittis coaptantes,
ad reformationem prxtniflbrum Sc. aliorum Roma­ nenfi Cardinale , Urfino Francilco Venetiarum .
ns curix inordinatorum, taliter Sc tam efficaciter Antonio Aquilejenfi , Angelo Veronenfi , Branda
cum ea procedere velitis.■ ut aptatis c.ipitulis ef- Placentino , VVDIelmo fanüi Marri, Petro de Fu­
feAualibus , omnium prxdiAorum refixmatio in stis Presbyteris , Amedeo Salutiarum , Oddonc de
public» feffione concludi, conlequenter ad tiaAa- Columna, & Lucido de Comite diaconis Cardinali­
tutn eleAionis , qui tunc facilior erit ; Sc ad ip­ bus, ccterilque illurtriilimorura principum Roma­
fam eleAionem , cujus fiAionem effug.et fpiritus norum , Francis , Anglix , Caftellx , Arragonix,
difei[Iirsr prrconceptus , lecundum hujus facricon- Portugallix,Cypri, Neapolitanorum , Dacix , Svecilii decretum procedi valeat : Et quod exinde uni­ cix , Norvegix, &Polonix, Regum ambaxiatoutus, reformatus , fummus , Sc indubitatus Ponti- bus, cetcri/que in multitudine aiumerola : ubi fine
s' fex , conlequenter cum facro Concilio inferiora folemnitate cflicium Miffx , <5c litaniarum in fefmembra reformaturus, rite prcficiatur , Sc perfe- fionibus fieri folitis , de mandato congregationis ,
five Synodi, atque Concilii Conltantienfis , vene­
A* llabilifque unio lubfequatur.
Inluper quoque procellatur hxc diAa natio Ger­ rabilis vir dominus Petrus de Polonia , alias de
Lamburga,
&c. alcendit am bone m Synodi: & ibimanica coram Deo , tota curia celeili , univerfali
quamdam comraiflionem in Ichedula papyre*,
Ecclefia, & vobis; quod nifi feceritis jsrrmlffa mo-Cdem
1
d· Sc ordine fupradiAis, quod non per eam , fed cujus tenor interius eft infertus, legebat; in qua
per vas fiat. flet it , Sc fiabit , quo min us fponfa ichedula, five commiffionc committitur judicibus
Chridi^, lanAa mater Ecclefia, fuo iponfo incoovul- in diAa ichedula contentis, ut caufam motam five
fa , aut in flabili unitate, fine fihiimatum , inor­ movendam inter venerabiles viros dominos Amba­
dinationum, fimoniarum praediAarum , Sc erroris xiatores Regis CaQellx ex una parte , & Amba­
inctufione lolita , purior Sc immaculata reforme­ xiatores Arragonum , de & fuper pluralitate vo­
tur, Jc reformata ad perfeAam reducatur unitarem . cum abfentium praelatorum de Trinacriae Sc Sar­
Intendit Sc fingula prxtniifa omnibus revibus , diniae regnis per dominos Ambaxiatores Regis Arpr,viatis , principibus Sc univerfis Chrillicolis de­ • agonum habenda , prout ipfis ainbaxlatoribus Ar­
mandare & fcnlsere ; & fibi nihilominus de falu- ragonum alias in eorum unione plenarie fuit conbri, m quantum cum Deo pote; it , cum fibi xfli· ceifum , & committit, prout in diAa com mi (lio ne
continetur· Qua: quidem commilsio fuit approba­
Mentibus, remedio providere.
Quamvis autem prxmiffjs aliqualiter relponfa vi­ ta per Synodum, per organum domini vicecanceldeantur prxtenfis quibufdam monitibus, requifitio- larii Epiicopi Oflienfis per verbum, Tlactt.
a r..'. j». nibus, atque protejlationibus , m quadam a fcheTtntr vera diBa ctmm-JJitnit [equiter, iy et
^V«iucepit, pedita, &c, contentis, Sc nontalu.
**ί.*.7*Μ;. “ullis aliis, per reverendillimos patres die Abbati D
**■7. * prxterita leAis Sc propofitis: qux tamen non de­
cuit, nec oportuit ita fieri, fed melius Be hone- O AcrofanA^generalis SynodusConflantienfis, veil i us potuiffetls fuperfedere , faltem donec diAr , O nerabihbus fratribus Jordano Epifeopo Aibanenac aliarum inclytarum, videlicet Hifpanicxffc An­ fi , Francifco fanAx Crucis in Jeruhlem S. R. E.
glicane nationis, venerabiles nuncios, vos pio in Cardinalibus, Jotnni Lubeccnfi, SanAio OJoronciinoc fludio intercipere cupientes, audiffetis : nihilo­ fi , Patricio Cortagenfi , Petro Olorenfi , Joanni
minus diAx fchedulc , Sc per vos propofitis diAa Bajocenfi Epifcopis, dileAis Ecciefix filiis, Gulpadie fabbati, quantum hcc prepofuerunt, diAa na­ ri abbati monafterii fanAi Heremi Perufinx dice­
cefis, & Tbomat deBerengar fanAx Sedis Apoftotio per fingula refpondere curabit.
licr capellano, <3c heri palatii Apoflolici Cardinali
mrditorf Afalutem Λ Dei omnipotentis' benediAio£az tnf. Raetae* tdidit D. a Scbcjjfratc , nt ftt·
pem. Cum venerabili rationi Hilpanix in eadem
fr· > fa- 1*51·
Synodo exfiftenti, inter venerabiles fratres EpifcoRex qui pro concordia Cardinalium , credebatur pbs , fftdilcAos Ecciefix filios nobiles , & DoAores
velle accelerare materiam eieiUpnis, iterum re- ligatos Regis & Regine Caftellx, & Legionis, ac
troceffit , Sc recepit materiam reformations . Et Navari* illuftrium Λ alios de diAis regnis ex una
Temper fuit iu Concilio magna controwrfia. Qua jE parte ; necnon nobiles, doAores , & alios legatos
tuor enim nationes, Jtalix , Gallix , Hilpanix , Sc Regum Arragonum , &Sic>hx, ac Portugallix illuAnglic, qux ad mandatum Regis Anglix dimilit ftrjuin aliofque dc ditiis regius in eildem Synodo,
in illa maceri* Regem Romanorum, dt collegium & natione exfiftemes parte ex altera , nonnuliac
Cardinalium , infiftcbanc accelerationi eleAionis . centlovcrfix fintexort* , pmertimiuper perfiden­
Rex & natio Germanica , quod reformatio proce­ tia in ilia natione , & aliis rebus , qux pollent
perfeAioni unionis Ecciefix. ceterifqoe in eadem
deret.
Synodo agendis non modicum impedimentum afferret
ut qui pacem, Λ lonrorcian univerfiilis Ecciefix
quxrimus , id in pace , Sc concotdia agere valea­
mus; vobis committimus, demandamus, quatenus
vos, aat major parsvefltum, vocausnattibus, cantroverfias, Âquxftiones praefatas, prxientcsdc lu­
turas inter eafdem partes,ufque ad eleAionem fummi
Pontificis, five ad inflandam partium , vel ex officio
rnero, /utumaux,&<c plano, fine rtrepitu, & figu
Dddd »
C**r«4 GcecraL Tom. XXVTI.

ANNO
CHRIST?
1417.

A

1159

ΙΟ/χΛ*ί’

CONCILIUM

nuiimm

„ <Q '

--------- ta judicii.oppofitigne remn < tudicio vel concordi» ter-A<y principes vel perfoaaliter vel per felemne
ANNO minetis .aequitatem lequentc ' potius quam rigorem; cies, tanquam ad commune incendium extinoi
mifericerdio"
Do^iùiuôftri’yêjù^b^iZHK'irï
CHRlTs Ivobiique ad omina , fit Gngul.· yta initia faciendum , per vifcera
■·
>♦‘7. Λ quse ad ea neceffarii fuetir.t & quomodolibet uunune exhortati, concur ruar : cr quilibet ipforum ‘*,Λ
opportuna
cum
dependentibus,
emergentibus,
fic a pro Remano “Pontifice fe gerentium, infra manjem a
■MC.
' connexis concedimus plenitudinem peccltatis.
dic qua Jcientium habere potuit, alium Vel alios ajjumpfifc papatu1 iufignia , rcl m papatu admixifiraffo , teneatur Jub interminatione maledtStonis oterxot
<* amiffione turis , fi quod fore fibi uuofitum effet i»
N*** Nativitate Damini millefme quadriugtn- papatu, quam ipfo fallo incurrat , (y ultra boc ad
tefimo Jecimefcptimo , indiBione decima , die quaslibet dignitates aBn-e 6 paffive fit inbab lis ,
vere Sabbati, nona menfis OBobrts , Confiant!* Concilium
in
tpjnmad terminum anni pr.ediflxm ixloie
Ecchfia majori, <a loco folito, fuit tenta & c. h bra­ deputatoprius indicere ip'pubhcare ad cehbiandui»,
le frffio eubhea , in qua rtvercndtffimus pater domi­ <y per fuas hueras competitori vel compeutoiibus ,
nus /Ircbtepijcepui Kiennenfis Hifjam de Spiritu Sen­ tpfum vel ipfo, provocando ad caufam , & cttenr
tie celebravit : reverexdiffimus vero pater fn· demi­ pralatis ac principibus , quantumin «* Jiscrit, intinui, dsmixusjoauues Eptfcopui CJftteufis , fanB* Λ».
num.e Ecclefia Cardinalis (f vicecenceUarius , buu/modi feffioni prafedit. USifque litaniis (y aliis de­
wry.iaca, avare per t-oacitium caufa jcbtjmatis
votis orationibus h·· felitis, cum Euangelio fecundum plenarie fit finita: hocadtanSe, quod nullus ipfocum
Lucam'. ERote miiericvrdes, (icut Λ Piter vcHenini- contendentium de papatu :n ipfo Conciho ut Tapa
iencorseft : reveraadtffimus pacer dominus Bartbols- prsefidaat ; quinimmo at tanto nborius & citius Ecm*ui ^drebiepifropus Medtelaueufis umbonem afecn- riefia unico <y indubitctopafiortgaudeat , fint ipfi om­
dit, logit cr publicavit decreta quo fequuxtur.
nes de papatu contendentes , potquam tpjum Concilium
incaptum fuerit , auBoritale buiui Sfiodi ipfo jure
De Conciliis generalibus, fit provifione erga
ab pdmintftranene Ji-Jpanfi ·. ntc eis, aut torum al­
futura Ichilmati.
tari, dopec cauja ipfa per Concilium terminata futrit, qaeinedohbct a quoquam fub pena fauitr r* fi byfrequens teneralium Conciliorum celebratio , agri matis obedimur . ifuod fi torte elefiionem Romani
Dstumici cultura eft praerpua ■ qu* vepres , Jpixas Tont'ficis per motum (qui c aderat tn confiante·» vi­
c·’ tribules barejum
errorum <y jcbifmatum tx- rum^ jeu impreffioxem ae cetcrd fieri contingat, ipfiirpat , exccflus Corrigit , deformata reformat , (y vi­ jum decernimus nullius efficactse vel momeutt , nec
neam Domini ad frugem uberrima fertilitatis addu. ,poffe per
. ,fequtntem
Ί_________
,____ _, ____
,
cenfenlum
etiam metu pradiSo
r". Illorum vero xegleSus pramffa diffemmat atqut ceffante, rutificari, vel approbari: non tamen liceat
1
c
y
''.Cardinalibus ad ahum elcBioncm procedere, nfi ilJe
lentium confideratio ante aculei nofiros ponunt. En. fic elcHus forte renuxeiet, vel decedat , donec per
propter boc ediSo perpetuo fnneimus , decernimqs
generale ConcUium de cleBione illa fuerit judicatum.
ordinamus , ut amodo Conciha generalia celebrentur ; £t b procedant, nulla fit (hlho ipft ‘sure: fintque jccundoehgente/ ty elefius (fi tpje papaiui ji moefferium immediate fequens , fecundum far a a fine il. rit ) omni dignitate (y ftatu etiam Cardinalutxs t<-'Tonlias immediate Jequtntis C enclin ia fcptennium, (p· tificalispfo jure privati , (y inhabiles de cetero ad eof.
deinceps de decennio in decennium perpetuo ctlabrtn- dem, ac etiam ad papa.cm . N,e etiam m aliquo eidem
tur . tu lecis qua fumsaus Tontifex per snenfem an. fecundocleBo, ut Tapa , jub perna fautori* jchijmata finem cujuslibet Cencihi , approbante &· confsœ· tis obediatur qitoquo modo : r-r eo cafu Concilium da
tianta Concilio, vei in ejus defeBum, ipfum Canci- tle&ione Tap* provideat illa vice : fed liceat, im­
hum deputare & ajfignare tenentur , ut fie per quam. mo tentantur eleSores omnes , aut major pars ipforum ,
dam continuationem femper aut Concilium vigeat ,, quam cito fine ptrfonarxm periculo potuerunt, (etiam
aut per termini pendentium exfpeSetur: quemtermi.- fi periculum omnium bonorum immineat) transferre f»
itum liet at Jummo Tent ifci dt fratrum fuorum fanBa ad locum tutum, & metum pradiBum allegare Corano
Ramant Ecclefia Cardinalium confiho ab emergentes notariis publicis d» notabilibus perfonis ac moltitudifarte cafus abbreviare : jtd xullatenu^ prorogetur . ne m hco tnfig·
' J’l: tta tamen , quod allegantes metum
Lacum autem pra Jutura celebrande C'.'ancilia deputa. Qbuiufmodi
. . ,
—baba
>eant in ipfius metus allegatione expri­
tum abfque evidenti ntcefftate non mutat. Sedfi fer­ mere fpecioan& qualitatem di8i metus, iy turaref··.
te cafus aliquis occurret, que neccffanum videretur , lemmter , quod metis tafiteralleaatus fit verus, fy
fpjum lacum mutari , pute obfidisms, •uerrarum , credunt fe ipltsm poffe probare , îy quid per mali­
pejlii , aut fimihs , tunc liceat fumm» Tontifici de tiam feu calumniam , hujulmodi metum non propo­
pr*di8orum fratrum juorum , aut duarum partium nunt, nec ultra proximum futurumConciliumutlomoipforum caxfcK/u atque fubjeriptione , ahum lacum do peffit differri allegatio difii metus. Teneantur inprius depu att loca viciniorem &· aptum , fub ta- juptr poftquam fe tranftultrint , iy metum allegave­
dem tamen natione, jubregare : nifi idem vel fimtlt rint . modopr*di80provocare fic eleBum ndConcilium
impedimentum per tatam iftam nationem vigeret , quod Concilium fi ultra annum pende at a die prove,
tunc ad aliquem alium viciniorem locum alterius ua- catioxis hufufmodi, intellrgatur ad annum, ut fupra ,
eianij aptum hujufmodi Canethum patfrit convocari: ipfo iure terminas breviatus. Et nihilo vinus eMut
ad quem prolati , (y alti qui ad Concilium fêlant tff* (“b pvms pr*di8is, t^· Cardinales provocanti t
convocari, accedere teneantur, ac fi a principia lo- ,'ub poena nmijjionis (. nrdinalatus
omnium beneficio­
cut ille fuiffet deputatus. Quam tamen loci mutatio­ rum fuorum, quam tpfofafio incurrant , infra meetnem . vel termini abbreviationem per annum ante feme die provocationis Concilium ipfum (ut fupra diciprafixum terminum teneatur fanemus “Pontifex legi­ »«r ) indicere
publicare , <y quam cittus poterunt
time dr felemuiter publicare & intimare , ut ad ip­ - intimare ac Cardinales ipfi, ceterique elcBeres ad le­
fum Concilium celebrandum pradiBi poffint ftotuto cum Concilii tempore convenientiperjonaliterfe trans­
termine convenire.
ferre, trafique adfinemcauf* exjpetiaTs . Teneantur
quoque pralati , ceteriqne utfupra . ad convocationem
Provifio adverfus fchifmata futura.
Cnrdtnahumtantum, fiJustefic eleBus convocareceffaret, accedere : qut fic e/eaus ia Concilio ipfo «ea
Si vero ( quod abfit ) in futurum febifma oriri prafideat, quinimmo fit a termine initiandi Concilii
contingeret, ita quod dua vel plures pro fummus Pon­
tificibus fe gererent , a die qua ipfi duo vel plures
infiguta Pontificatus publica affumpjena» , feu minifirare —perint, tntelligatxr ipfo jure terminus Con­
: videlicet
cilii tunc fere ultra annum pendens , ad annnmpreximum abbrevictu 1 . ^dd quod omnes pra/ati &ce- Metum vei impreffionem eligatur: conflantur ipfa ju­
teri qui ad Conctlium ire tenentur , tub panis juris ra tam fa gerente t pro Tapa, quam chBus par me­
altit per C one ilium imponendis , abfque alia voca­ tum feu iaopreffionem , <y Cardinales ad diHurn Conci.
tione conveniant i aecion Imperator, ceteriqne Ktgts humprovocnti : tentaxturque t» ipfo Concilie comps.

SESSIO

A

XXXIX.

CONST ANTI ENSE.

nit
ANNO

‘«cum^mov.

remperfonstliter , caufam exponere, iy judicium Con. Rne nfis iy tienne*fis generalium etiam Con.
- illam
·<
-·
T
Et
fidem
ufque
ad. unum apicem imm-itilot.-ni ANMO
fervare , rL- ufque ad animem <y fanguiatm conti-- CHRISTI
cumioncilii mutare, ut obfidiojeis , guerra aut pe- mare, dofanfare iy predicate , ritum quoque peri, ,-r '>*?·
fiis , vel fimilit , teneantur nibtlo unans tam omnes Sacramentorum ecclefiafiicorum Caibolu a Eccl, fix tu,,
/epradiBi , quam omnes pralati , ceterique qui ad ditum , omnimode profqui iyebfervere . Hanc nutem
Concilium ire ttuentur, ad locum proximiorem ( ut prefefiionem do- confeffioncm meam per notarium jtr,.
pramsttitnr') qni Jit babths ad Concilium , cenveni- marium S. R. £. me jubente Jcriptam, prepria »....
re. Pojfitque maior pars prx.'aiorum, qui infra men- nu jubfcripfi, (y tibi omnipotenti Deo pura tuente <v>
fem ad locum certum declinaverint , illum fibi iy a- devota conficientia fuper tali altari , <y,·. finest - ,r
,hit pro loco Concilii deputare. Concilium, autem ( ut effero in prsefentia talium, tyc. Datum, {yc.
prafertur} convocatum d» congrtgatum, de butufmodi fcbifmutis caufa cognoiegns , iyin contumacia tloNe prclati transferantur inviti.
Borum Jeu g.-rentrum fe pro Tapa , vel CardinaH" (j
Icci,fix iP;.<

ru ιηϊν. . ‘
f éiSh
cccurroat.bus ,
V i i7 * ' fetiyuet ferte cufvs aliquis , quo neceffarhtm fit lo-

*’ ’

'

•

·

·

-

'

*

< -

-- 7--·"-- -

..-.i·» ,

■ M"»«r ·» r’ oSf.bitf ΐη If-

curando feu nutriendo, veltte admimflrando fenobe- ritualibus iy temporalibus fu bine a aut dfpendiis &■
d'endo, ly .-dminifirantibus favendo , feu rentra tn-^juSurio ; praelati quoque nonnumquam jure 6· libertcod. __ u.**vaa nKaanda mo /
. Γ.
f
II JN / M 4 T M m t T Λ M t fat j· Π i I / © T mi d iff t n on
ndeo Jolerter ut altas prefequentur i,ne ad importuni­
-qui flatus , gradus aut preeminent!* exfiftant , cc- tatem quorumdam, qu* jt.a iy non qux lefuCbriclcfiafiic.e , vel mundan* , fic puniat, «t vindiB* ri. fii quatentium , Romanus Pontifex forfait ut homo ct
• cr luceat ceteris tu exemplum. Vt autem metusfeu fnfiinefcius , tn buiufmodi circumveniatur , aut alias
imprejfionis melefiia in elcBione Pap* eo formsdolo- levittr inclinetur ,pr.<lentibus fiatuimui 6· ordinamus,
fius evitetur, quo toti Cbriiiauilati lamentabilius eo­ invitarum Epifcoperum iy fuper iorum translatum, ,
rum intuffiofeu faBio perpetratur '■ ultra pradiBa du­ abfque magna or ratienabi.i caufa, qux vocata par­
ximus fpecialiter fiaiaeadum , quod fi quis bujufmo* te coriiita fuerit (y decya de confiso S. R. E. Car­
dt mttuu vel imprejfonem aut violentiam eitBori- dinalium,ve/ majoris portis eorumdem , (y cum fubf t ibm ipfis aut alicui ipforum in tleBione Tap* intu­ pt icite , de cetero fieri non debere. Inferiores vero,
lerit , feu fecerit, aut fieri precurayerit, velfaBum ut abbates, alnque perpetuo beneficiati, inviti abf­
ratum babuent , aut in boc confilium dederit vel que 'rufie <y rationabili caufa cognita amoveri jeu
j.ivortm, facitntes fcieuter receptaverit , vel defen- privari non debeant. Adjicientes , quod m mutatio­
juver.t, aut ncghgens m eifecutioxe penarum infe­ nibus abbatum fubfcriptio Cardinalium interveniat ,
rius. comminatarum exfiiterit , cujufcumque flatus , ficut m Epifeopi! eft prxmffum ; fulvis confiitutionigradus aut praeminenti* fuerit, etiam fi imperiali,
rials, Cbus, confuetudinibns (y privilegiis Eic.efiaium, moregeh, Pontifie ali > vel alia quavis ecclefiaflica aut nafieriorum &■ ordinum quorumcumque .
fecu.'ari prafuigeat dignitate, illas ptenes ipfe fa­
cis incurrat, qu* sn conjfitutione felicis recordatio­
De ipo'iis & procurationibus.
nis ConifacirPap* oBavi , qu* incipit , Felicis ,
continentur , illifque eflcBualiter puniatur. Civitac
Cum per papam faBa refervatscs (y exfecutio r·
vero (quod abfit ) etiam fi urbs Romana fuerit, feu perceptio procurationum, ordinariis <«. alus inferio­
ribus prxlatis debitarum ratione vrjiiationir, nec­
ne? <y fpoiiorum decedentiumprxlatorsm , aliorum­
que clericorum, gravia Ecclefiis , monaflerits
aliis
ris enormitas exegerit & facnlias ti adfuerit ) noa benefietis , tcdefiafiicifque perfonis afferant detri­
duxerit punieniom, t» ipfo ecciefiaflico jub'-aceai tn- menta .· prxfentideclara-ηι,ι ed-Bo , rationi fore con.
terdiBo. Et nibilo itinus prater diSam uibcmTon- fontaneum, (y retpub.tex accommodum, ta/ei p, r
tificah ( tst jupra ) fit d.gniln.'e privatus , non «ÿ. Papam refervationes , a, per col/eBorci ly alios auflentibus Prsvilegtis quibujcumquf . Kolumus infuper , Borit.ite Apofiohcn deputato· live deputandos, txaquod in fine Cutmlibet goneralis Conci.'n boc decre- Btones feu perceptiones de cetero nulle modo fieri
tt* folemniter publicetur , necnon quavdocumque iy te" attentari: quin immo Procurationes bujufincds
ubicumque Romani Pontificis eieflto imminebit f- Dquorumcumque fexlnterum, Cardinalium etiam, vjl
cienda , ente in&rtffum conclnvii legetur, (y pubh- ipfius Papui familiarium , officialium (y aliorum quo­
0 intimetur.
rumvis clericorum, in curia Romana vel extra,
ubicumque dr qnandocumque decedentium , fpoha
Form* de profeflione Papas Qcienda.
feu bona torum mortis tempore reperta , plene ^li­
bere pertineant Hits, rr. per illos recipiantur, qui­
Quanto Romanu, Tentifex tminentiori inter mtr· bus alias , prxfatis rejervationibus , mandatis iyexatths fungitur poteflate , tahto tltrioribus ipjum de- Bionibus reflantibus , competerent (y pertinere de­
ctt fulciri fidei vinculis , (y Sacramentorum ecclefia- berent . Prx/atis etiam inferioribus iy alin buHi'orumebfcrvandis rmbus illigari. Eapropter , ut m jufmodi . fpoiiorum exaBiones prater (y Contra juris
j-iurum Romani/ Pontificibus in fu* creationis pri- communiiformumfieriinterdicimus, confiitutione fchntordiu ar fiugulerijphndore luctat pit*a fidis , fia- eis record. Bonifactt pap* otiavt, qua incipit. Prajcntuimus ;* ordinamus , quod dtmceps quihbet tn Ro­ ti, fuper boc edita fpeciul.ter, in fuo robore duratura.
manum Pontificem eligendus , antiquam fua tltBio
Pofi bac autem venerabilis vir marifier Petrus do
publicetur , coram fuis tltihribus publice Confejfio- Lamburga legit decretum tenoris fubjequentis :
:>tm ,’i» prof,ffionem faciat ixfrafcriptjs .
!n nomine lar.fla ly individu* Trinitatis , Patris ly E
filis iy Spiritus SenBi, -linio.

1

Poteftas definienâi pofle(Totium cauf* Epiicopatus Cutnanenfir.

AtrofanBa & generalis Synodus Confunticfis
Tfino .· Pfetivitate Domini miilofime , &c. tgo
untverjalem Dei Ecclefiam reprxfentans , vene­
X- titQus sn Papam, omnipttonti Deo , cujus
rabilibus fratribus a Tlacenfi, Pfiorsenfi, αχ Pan* ,
rlt,
Eciicfiain fuo prttfidio regendam fuicipio , iy beato
renfi Epi/copis , quos alias ad audiendum cau/am uauvri.
^etio Apoflolorum principi corde & ore profiteor , fy caulas ac querelas ad nos devolutas feu deduqua>»d:u in bac fragili vita confiitutus fuero, me fir­ 3as , (y devolvendae feu deducenda i, deputavimus ,
Ί
miter cred-re, er tenere fanBam fidem Catholicam, ,etiam Ecclofiarum catbedralium , ufque ad definiti­
jccundam traditiones Apoflolorum, generalium Con. vam fententiam exclufive , qnam in caufis ipfarum
ciliorum (y alsorum fandorum patrum , max une autem Eccleiiarum catbedralium nobis refervavimus ; ut
fanBorum o3o Conciliorum univerjahum , videlicet ,caufam fuper poffefforio judicio Ecclefia Cuiioanenfis ,
p'im T\u.ent. fecundi Confiantinpohtani, terti; F.phe- i(y pertinentibus ad eamdem , inter venerabilem fra­
fini, quarti Chalcedonenfis , auisiti tfi- fexti Caufiun- ltrem Antonium Epifcopum Cumantnfem agentem ex
floniinopolituaerum , fcptiun itemT^icani, oBaviquo- 1una. y dileBosEcdefia filios canonicos c<r Capitulum.;que Confianiinopoiituni, mi non Later sncnfij ,Lxndu- j

A

S

’><3

Tin’1

CONCHLi υ m

——----- thBt diB/t Icdafix [t gtranttm dtftvdautti parti
ANNO »»/ t* aharn, gux iir^ ipf, pandet iudtc ifa : baCHRIiTJ bantu fatum taufx bvjufmtdi fra ftficHuttr /afrtg», ne »rw Vult ni h dtverfi/ urcutcti nt'utiu f·
»rb dacifaui t/ufdam inlanders faa.i ftnttnt.a , f«catu fatum el-p-aibui terminate talaaat, plenariam
onc^jimbi facultatpm , Qnibu/ fc lt8h , dtminu/
J·'· tfrfCafat Qftarfi Caidinoh, prafdtm namittt
tatna Cancmi djprnj.t far v,rh«, Placet.

’,e,w.····

i*4
CHRISTI

£« ttUtBiaut Bcrbariaiona,

Die (abbati trigefima fupradiAi roenfisOAobtls,
Conflanti e in majori Ecclefia in loco folito hora
horologii fexta, vel quafi, ante meridiem, fuie
tenta dirt· iacrofaort· . Synodi fefiio publica, &
folemniftime celebrrta . Pro cujus fefiionis introdurtione reverendiffimu» in Chrifto pacer 9cdomi­
nus, dominus Jordanus miferatione divina Epifco£» blj. jurii.
p>s Albanen&s S. R. E. Cardinalis, Miftamde Saodo Spiritu devote celebravit, & hujulmodl Mil­
Saper quïbus cmnibu· A (ingulfs prarairtir 9c ia finita , reverendiflimi , reverendique patre» &
«arum quolibet, magifter Jeanne· de Scriberis pro domini, domini S. R. E. Cardinales, Patriarch· ,
molor A procuiator przdiclus, «somme quo fupra Archiepifcopi, dyc. ut fupra io proxima .
je Xanthe· advocatu· nomme preûti domini fra­
Deinde litaniis cum Evangelio fecundum Joan­
tri· Amomi, petiit a protonotariis A notarii· hu- nem . In illo tempore.- Dixit Jefu difcipulisfuit
ju» facri Concjlii unum vel plura, publicum aut F>bi manleritis in me, A verba soea , rbr. revepublica , inlrurrentum feu inflrumenta, prefen. rendiflimus in Chrifto patar A dominus dominus
M-u» îes erendiftimi· dominis iit Chrifto patribus Guillelmus tituli ian$i Marci presbyter Cardina­
•crotarfl» Rom»r« Ecdefi* Cardinalibus, Oftien- lis ambonem publicationis folitum afeendens de
li, Lavfenfi , dc Ur finis , Bonoolenfl , Hi (pano , Epi- mandato knft· Synodi, ^c. quaedam decreta pu­
Ic,m , Ver.ct urum , Aquilejenfi, Sencnfi , Placen­ blice, alta, A intelligibili voce, ac de verbo ad
tino. Vcrorenti, T’-cari enfi, PJano, lanfb Mar. '-erbutn perlegit (ub bis verbis :
κι . de Chalanco ,Remeoft, dcFuxo, presbyteris ,
Reformationes fiends , Ac. art jafukur.
de F HA?, de B aneXaGu, de Columna, 9c it Co­
mitibus, d accni* Cardinalibus i nec non egregii·
Ex prima editione.
» , it dominu Auguftino de Pifis , Domin''o de
Ponte, Ardecino de hkysri.-i facri oonfiftotii advo­ Reformationes fiend· per Papata una cam Conci.
cato, & Luca de Flifco m.lite Januenfi, aliifque
Iso, antequam Concilium dlffoivatur .
rominwum Regum, pricipom ac pralatorumAmb 'sustcr ib. », Sc a'.iu Chrifli fidelibus io mukituSacrtfaaSa laaaralii S/aaiea C aafaatraufit ia Spt,
d r.u copiais.
tituSaaSa /r^iriaw ctafrafata , aiuiaarJaJaiaa Etaia-

‘*'J‘

hana -af>'ufaataa> . fatatt (y aUcarait, q«ad /ararui Bt’ataaaa paunfau par Pai gratiam ât praaiaaa
effaiKtuciar , cam bac /arra Cauct.’ta, vai dtpatauiir
Die vero (abbati nona menGs Cftobris Conftan- par fatale/ aatiaaaa itbaat rafarmara tcciafam tu
t * in Fcclefta majori in loco (olito, boraoftava, capita <y ia ma mb r u , (y gariam Rtmaaam , ftcae~
vel quafi , ante meridiem fuit tenta di<3z iacro- àam a^attatam nr bauam rtgtmca tcciafa , aatabt ftw ^jrnodi icflki,publica, &. fclemn ftime cele­ ^uam bee Cauciliur.· ά ifflira t ur , fupar rmitarii/ ar·,
brata: in qua reverendirtimus pater, & dominus t-'tlenn. aiia/ par natitnaa it rrftrmatartc ab/atf,
dominus Archiepilcepu» VieniHnfi· Miflam de lin­ ram , qa· faquantar.
£« cdieBiana Berbtriniana.

ito Spiritu magna cum cevotionr celebravit : Pr·ientibus reverendiflimis in Chrifto patribus , domi­ i. Primo, de numero, qbslitate A nationedomitus J. anneCllit nfi , LaodenG ( UrGnenfi, Bonomennorum Cardinalium.
fi , Hilpano, Epilcopis, Veneriarum , Aquiltjen- • r. hem, de reiervationibus Sedis Apoftolicae.
f’. Senenfi, Placentino, Veronenfi, Tricarkenfi , 111. him, de annati· , communibus fervitis» A
minutn.
Pifano, S. Marci , de Chalanco , RemcnG , de Fu>cpresbyteri· ,de Fliico.de B'ancacirs , dt Colum­ iv. hem de collationibus beneficiorum A gratiis _
na , de Comitibus, dlaconisCardinalibus . H-:ufmoexipeAatlvis.
di MiiTs finita , revertndiftimi .reverend'.çuc patres, v. him de confirmationibus elvflionutn.
λ demini Cardinale· prafati , Patriarch* . Archie β vi. hem de caufi· in Romana curia traAandis ,
pifcopi, EpHcopi .ccteriçue ad quos peitmuit, mi­
vel non .
tras capitibus imponentes fe pontifi-alibus indue­ vi 1. Item de appellationibus ad Romanam curiam ,
runt , prefatufque reverendiftimus in Chriftopater vi 11. Item de oftciis far.cellrrs· A poenitentiarrç .
& deminu· Joannes Oftienfis Cardinalis, & v>ce- ix. hem , de exemptionibus A incorporationibui
cancellarius bujuimodi feifioni preledrt. Deinde Iitempore fchiimatis faAisz
unis, Λ evangelio fecundum Lucam , Ja ihetam- « hem, de commendis,
prrt : Dixit Jafai d<fi rpnbi fan . F Acte mifericardet xi hem, de frufhbus medii tempori»,
bd (y Tutar vafiar miferictr/ af iy ac a i it ora­ xi <· Item ,de non alienandis bonis Romanç Ecclefi^.
tionibus, 9t folemnitatibus (olitis lefts, fc pera x: 11. item, propter quz A quomodo i’spa poflk
ili·, reverendiftimus in Chrifto pater dominus Arcorrigi & deporl.
«niepifcnpus Mediolanenfi» ambonem pubbl c*tio- »’v. Item, de exftirpatio-e fimonic .
nu afeendens de mandato farfir Synodi fibi fuper iv. hem de dilpenfationibus .
hoc fido , decreti, qur fequuntur, publics., alia , xvi. Item, de provifione Pipse A Cttdinalium.
é*> ad verbum legit , lub his verbi·.
xvii. Item.de indulgentiis.
,
De Conciliis geneialibus, Ac. «r fupra , pag. · 159. avili, hem, de declnns.

SESSIOXL.
Dla fabbati trip/fma ftrprad>8i m/ufi CBabrit,

E

W«c aU'cSa , fatal faBa par uatla»a> Jcputatitnc
pra/h8a, Irciat alm da liccatu Tafn libera dt
prepna rcmaara .

jait Cm'tbra'.· gintraln ft fia mmaitri I.da­

ft Cerflaitticaf. Tri crjui guiutm jtfirun latrtbaAnna rtvarind’fimui patir demiauj Jcrdanai fpifctpuj ^4ibunttft fan 8 a fremere t cd/ fix Cardinal// ,
dt V-fiau vulgariter nuncupatur . Mfia da ferr/lu SanBt cahbravii · riTtrcndifimut τ-arn dr ·■ ~ i /
Jeanna/ ifiicaft/ Of Ki fit fat Ha Remana/ t .defat
Card-aaln If bictc eue t liar tut , pc nrfca<b n t indu­
tui , bujufmtdi ftfient praftd/t. Ltd iff a. hteun/»

Quod pr^cedstur sd cleAi.’nem Romani Pontificis,
abientia Cardinalium Petri de Luna
non obftante .
^tcrtj'/nSi rt//t,a'u S/nedu/ Ccnftantltrfii . at
l/ndcni in pax jamdtidum Tfierb/nx pl» unten, I cd,fix dr edmiittadu m aadim Sinrde Cardi-

S

naiibuj dtditiftirc Tarr:

dt I u: a ,

abm

Btntdilii

α·ιίι ai ati/nibui »« feficnibur lt*i frlttii , r/ttrtnd'fi/nui patir dtutunu/ Guiilt.’muj tilth jar.th Mar,
pr.ib/ttr Cardinali/ fuadam dt reta pubbet

d/.tm/tirli) IX fua cbid iniu nuncupati , cencet·
data fuerunt , ^utd^ut trft 'irtsr.am ait fl itnrm di­
fl ‘ Tdri dc luia ,prxrah ζ ardmali, dudumJrcun-

If it fub hi/ vtrbi/

dumtademc rnct’daia anti (.•dh-neni bujufmedi v»cc.
tt

t

ni;

CONSTANTIENSE

F III IL

MiUUVKOVf

ιιέέ

^tu mra faiaaat
deetraeat fur emata , prxwi/ ANNO
fe tbftraatie , vajt tadeta JaaSa Sfr.adat ia ju, r». CHRIST!
ier< ptrmartre , Haaf aattm jaratam <T bare ma,*ν.
daas altfhaaie affrabat , ardiaat, tat ait at dtetratt fra bat tvet ; if ad aataear firapalam fabait.
feu wwrrvr tr «idem Caaedi» adbeftritt Jurta mtadaea aadtm faaba Sftadae er feaga.’ae ta aadtat
difpefinaaem '/mritif deceraeada per t aacil.am ,aea
CM* «Λιι ad fled! it tern prtd.Sam jimtiteedae effc
drcleret.

da p/r eamdaa» Fgaadam , «Ja/dea* ilaadt aaSarUa.
te practd&tdam , Weruw abfeatia ata abficate : fit,,

>4»/.

Ce modo &. -forma eligendi Papam.
' ^4d

lardi"» , ^lariam

if

battarem

Det. tf *d petam φ- aaitatem

eaaaifittatij

aatvufau f.er!tfrt

ti/it deerttie temper fthu , /appliar amact defibat
(ji gai /»»/«· larerretertar ) ia prrmifie. -Apefi ah
tit etiam if ^eaerahbai Ceaubit edu't , if tin
caafittattaerbae aaa ebfiaat>bai ^aibefcata^ae . Qoi
fia» decretu fic le3ie , daro'oer Jaaaan Epi/eapai

âartlau if ftartam tebtrgtar affaafa, if at ante B/a» Sfaadt aataiae rtteandit, l iacct
ta fata let/tfa fitter diSa tlftliaat , ia paftreaa
• Ha retraSta , allafve ftraaalae ia aaeattbae ieamiEa atf. Surii.
na refde tt, fid ea tlla Jffaatrr aria rerta , ve­
Su ner quibus omnibus & fingu lit permlflîs Λ ea.
rum quolibet, magifter Hani icus de Piro pi omet or
At procurator prrdifiur . nomme qu i Iupra, fibi a
protonotariis, notamsAt ici.bs ipHus fanâ* 5yn <> di ad futuram rei mémoriser, unum »rl pluis.a
tot quot fuerint neceflaria fiaii point , pubùcuin
feu publica; inlirumentum fen mllruinenta . Trxi Tentibus revercrHirtimis in Chrifto patribus ianûrc
Roman* Ecclefi* Cardinalibus , O.iicnfi , LaudanI G.deUrGnis, BononienG, Hiipanu ,Epilcnpis ; Vefaalibet aatieae io eadtm Sitada fra taacerfifta- netiarum , Aqu.lejenG, Senenti, Placentino, Ve• ronehfi, TriCarirenfi , Pilano, lanfl. Marci, deCha' Uflco, Retner.fi , de Fuso; presbyteri ,dc Fliico,
Caràinahlat edtarfarear. Qaibat aamibai eadtmiCde Branckafiis, de Columna Atde Cumiubui, d>aSraa.iai thieadt KemaaamTaattftem feeaadam far.• conis Cardinalibus, ac illuftri principe dominuhrimam bie erprtfam ( ft atrate afae efi) tribu.t pt-- derico marchlone BrandeburgenG , fanâi Romani
t.fetem : f,delicti, fa»d ille abjete alla la.ipt-aaer imperil arebicamerario, ac magnificis Ac generoGs
ab aatverfeli Ecckfa Raaaaaa» Tlaaufei: babtati.r,, domini» Bertfwléo de Urfitts, Ludovico de Orin^ai a daabae part bet Cardiaaham lacaaclavi ft- grn, & Euchero de Ravaretabutg , comitibus ,
fifieatiam . Ar « cajuelibet eatiaau daebat parttbte abifque Regutn, principum , prelate· um , nobilium ,
efdtm Cardiaaltbai adjaeftada'am , if'tear aftaa. communitatum , uni ver Gt alum , (ludiorum &. coi8arum, elfHet faniat if rectptai : fardgar ate legmrum Ambaxiatoribus, a)tique Chrifti GdcHbus
aealeat tlf&ta , »rc . ililae fra fan.ma Haattfice ba- in tnJtit Jtine copioia.
>
i

ramtaayae ia eleSiaat baiafmadi eritteatia
Ha ,atfi (at pramittrtar ) dax parte» Carth, if

dax parie» eeiathbet aaittan cdjaajpa-

Hac ttna adit8e , fted pretljti tf chi /m Cardiaabbae ipA» *d ellQiaatm baiafmedi cdjaaeeudr, <y raacadruaii, ««■«>
fiaaala; infill,
!>»>rcr ^pefiblieet atiam ptr.ia.’n (Tree tltSitaem
dr»e.

rte.if Cardinal·! , m- alu , rateq^mad ti/fimiin
précédait , gaud ut bara/med; tÎtÜeau »»j«l·» ».·;»■,dxai , quad tu immtalbtt (cum Je crletrertc egrter
.%ru )

pan/ (4· fectrn meatibai fir ti
-

bhe* at du ait aviverfaite Ec ciefia

Anno Ac indiflione , qnibus iupra , die verc La­
ne oflava menGs Novembris, Conflanti* in ma­
jori Ecclefia in loco folito, hoio horologii fepti ma ,
vel quaG, ante mcrijiein, tuit tenta diâ* tacrolanâ* Synodi ieffio publica , & ioleiKniffime celebra­
ta. Pro cujus tertio introduflione reverendirtimur
in Chrifto pater At dominus D. Guiliclmus fanâi
Marci S. R. E presbyter Cardinalis Miffain de Spi­
ritu f.’nüo, ferenifGmo & i-nvidiiTimo principe do­
mino Sigilmundo Romanoturr Rege pr*di&> cum
itis inGgniis £b<a'ibut intere.Terte . devote cele
bravx. Qua Mirta finita , re vere'diltimus pater do
irunus Jacebus Episcopus LaudenGs umbonem io‘.tum aicenden» toiemnifGmum termonem ad Syno­
dum lanâair. ferit , pro cujus fntiodudione fermor s accepit pro themate. Ebrite mthartm . Reg.
iv Qiod ckâorts Romani Pont ificis eligerent bo­
num lupam, Ac meliorem, pulcherume perluaden
□os Mirtaque , Ac tetmonc fn us r.-verendifliml ,
reverendique patres, Jouiioi, d im.ri
R E Ciedinilcs, Archiepiicopi , Epiicopi, ceterique ad quos
pe tinuit, mitras, oc. ut iupra in alia.
Deinde iitimis cum .Evargelio fecundum Joan-

·;ΛΛ >

petal it J tie Λ

He/naaa

ari»wi if ebjennbuj ,

> , attexta

KimoiX £<,·

fiaatreaH ia

·κ8<

«ir«

«/er tr ώύ. iapradtfl
'<’e3taaem bi-iafmrdi

il d>b^’tt}tac, maadata aaea'eivate, ift. ac hymmo i'eai Crtatar Spirit*) , c.im orationibus, Λ Ιο·
lemmtibu» conluet J Mébs . Λ peraâu, venerabi­
lia vir duminus Petrus de Lamburga bcentiatus in
decretis, apud dominum perfidentem Itant, Ac de
mandato luprad.âx Un<fl* Syn di lu per hoc Gâo ,
quamdam conftitutionem tcl'
reco.dat xsnls Cle­
mentis VI. (upet modo At forma tenendis fuper
vidualibus dominorum Ca'dm.ilium pro elefhœe
Romani Pontificis m c?nclavi cxfiüentiuŒ, alta
ôc. perlegi·, fub his verbis ·

CONCILIUM

jo a mi
». xxur

UC7

SESSIO

ANNO
CHRISTI

*IO
IJ MVMDUf,
mgumuwpu

lt66

Aval ei aafa temerarie ceafraire . Si quit eaieue bee
attentare prafumpjetit , tndlfpttiaaeut tmaiftentir
Dei <» beaturum Tetri if Tenli ^tpiffltram e'-uije CHUlSTl
•V’·
n,vfiit tncurfuraut . Datum ^tvenitne , effevt Ida,
Dqremkrii, Teatipiatue negri anne decimi.
Deinde idem damiaai Tetrr-e ia eadem lec» Cab -

XL1

Λ>·"> lUtreduHieee

if ahi tlfBetti Hemeuti 7 tafigcii bqfra fcrifta ibjetvare , tr cipedft ctudavij tarare facer, rfye.ta
ri teniatar , aha <> intelheikih vec, perhp.t ;

fa Trtihtr (ardiaafii

fecit ftrman,<

ftn- "I $ti feat, ^aa Cardiaale t if ahi eleStr.i Kin.
free- I aiTentifcu in Ctacilit ^<a<r«/i Ceadaatienf «4.
'/·” Jirva^e , if cafftdet jarare if face·» »kfe>veri te•liai H aeatar , if ad qed nen altre ccmpelii ptfnt perce
, S> g ide i c taclavin.

mandata ir-

crdthctt bed..
■dntie-

• tu Tff.< fieri , if th.

Pap» ie«ti iup«r modo &
: ndu iup-er « dualibus Cardinalium
in fonda» i raliftendum .

'!err.cat:c

(j“ jt.nphi Mi permittantur duel baker» per cengitatraaem Clem,att> feati , Lett in cingitutieae , Obi

tfftate .
natejicat ; if tt»( httt ItaÀoe
Manna damiaaat fmphcium Ctrl

f»f·'

a
’•fdeh r. Àfi

J 'aalti in fe

” <*· idtmTeatrfea baiitabat

Or kabtrt

fecritam cameram , faafi ««//«» , fegquam inch'd
faerial, intrare valeat vel exire . Thalle i eel ,c,'dem
t letter,i adita, pateat, vel facaltm j,cr,tt Irqatn4> ahquid cent etc , nee ipff ah^aei ad fe vea>, atfi
aiimitiaet, aif de ctafeaja enefraae ahea> pit bt}
1»a ad c'.Sitaem pertinent, vecarenttr .
Qatatt, fatd nalli hceat ad ipjn eleStrer ana·

tcgaria mintgrtntar , per fMam tenue aulli piter,
?*fft acciffnt.
Septim. , f««W in fapa! » dxhui pejlquam ctncla-

.gitaiinai.
Jcrupl

fin if decentibut falh
**’■»<» (alitai

/aper bl! cupiente, .mb.

.» her be

afium , fru&u.r

. Lt tn ign ciiu rejlrinpitarptr Cle-

ip.rem . tag,tat,tai, ip/iu, , if tl,am ed
Itfirtrum iufphcat.taem. ,n b„ p, ev,dmi ,
ium ·. null,r .tat, dri.gth. a g.t. eat.·, . q „d

J,
C9ttcle^ h-'hi'entJ.·
Ittt C'^id
>rn d .He relefianda
ιι,'.,','ΐ

ctagitatit ,

Ubi maiui , pre iuhi.

OSave. qued eg de arealt Cenfiiutienh , fbi cru.
«. pcrC.'imeatiaam, Ne Roirim, quad »»./»» »«.

"am (ίη,ηΐ.
j · « n (I ·

Un, free e..H

arai jpe-

rn<‘am ift.

btcimt ,
taieai pre caaja inffrmttath , e.
em niftatet , g fuptrvta,rtKt re rntepra , ttitii
Cug.d,

ia Vt]<, pegt. L icet
”· :t hfil,

** f··

ne que ardinalei rir elite tie flere/ ultra pra>n,l
L eerSi bant, ncc pernnttcnt , aat ahquatcnti fat
err el }1 Ι,,,β,,, Item quad indent d>e emetici
f/.iri ,
mac me aui adaiutkr ultra .11.. ... !..
if rurent premiffa . Item v

I.,

cH Γ· e cr. , diitrat p.

«Um

ΊΙΪΉ·

ti«9
ΑΜΝΟ
CHRliTI

1170

CONSTANTIENSE.

ABercberyo , Gtmdifakmm Gmfia arcbidiatonian àe_______
Brtmèfia detretormu , FValnfcbum Pttri utrtufque *NNO
jwi/ , Hifpanica ; Nicolaum At Dtncbelfpuel, Con- C«RISTI

Nomni jurandorum.

Friderictu marche» Broadebeergeifit , f-r'/rb—r
crate, At Hemtenberg , a Philippe» magtffer M».
di , b ffrananu dq la Scafa doaomu, Keronnfi, toi­
let , Joanne, Raimemdi Floc b carnet Ae CmAtua ,
ferdiâ—dar Pétri Ae Ayala milet Ae Cfihila , «* ^r«w»Jiùw , eleÜu (fi ndjunüu , eligendi caa»
t \tr. Xm>- Mmrimu Ferdinandi milet, Rntmmidui c Ayir- iffir cardînaitbut , Ae eorum voluntate t? caafrw/a
*“ '
mar toilet , Bertboldu, corne, Ae Urfini, , Guntbe- exprejft , ZrtMW· (fi fummum Pont fi rm fecunrnt cMoet Ae StAwortikag , iauMotot cotoet At
Ottioten, Huoberttu A» SAheoAit bafitrAiu toilet , tribuit potefiatem, fuppleu, MMea» Aefitlnm , β quit
H·*·
At d Hxvegfieberi , Stocitu toilet , f»rfan in tleOiMtt pradilFerum oUjtmilorum inrerve-.
Stomtleou toilet, eaobaffiotortt régit Pehttie . Ow- nenf . Qm Àrrrt» le&e , tdr* daatcaa/ Banbol».
e •"•"Hot fie it&ù, veoeroiilu 0" egregou àr a«u mxbitptftopu, MtAidantnfu continuavit f^
ttlltgtittAeu, AUa voce eeftttut fofroAiUo fer e»t β
Decretum de non (poLando dicendum in
ftaooAt Ae verb oA verba» in Ttottetic· fenoeoe
Papatu.
oA intellefhto» exfefiut. Quibat capitalü fie aA intellefbao expeftit, Aa» ex revereteAijfiatu Attentif
SacrefmtOa generalu Synodal Coufianticnfi, , ad

eveatgelurteto & crate fanUa acctferttxt. /pfegue Aonùttot StgtfioaoAiu Ketnaoartan rtx , taflu emee
& evaxgelt» fraAAlu, ta toanibtu diilrrtau Aaeninerunt carAiaaUan» preAAln capitula bfervare jto-avit. dacia , tutnqm fit inter improbet innocentia , efi reQue furoueut» profit» , eutnet ύ- fingult preAt&i franttta nocendi faculta, . Cum itaque nonnumquam
fbgulatttn oA pedet Ai&i Aetotoi frafiAtntit aenfe- evtniffe compertam, , qu»d eit&o Xemano Penn fie ,
nurt, ibtque taOit cteperaliter (t· cruce
rvœgf- uomtuUi fub pratextu cajufdam afiufiva licentia, ret
lut, m uutttibut tjufAno prqfiAentit ( ut preoutti- & bona Jic eletli, quafi culmine divitimum adept· ,
ttr ) Atila capitula finuuer ebfrrvare jtravenutt . faif» protendente, occupanti concedi ; nedum ilhut
DetuAa rtvcreteAut ;pater
epifteput
, Aeaùout
, uAntenuu
_ . ,
·
fif »l*&i > immo aliquando nouumlorum , quo, eleCernmdmnfit, & LnAovicui Ae Poludo abbot T^rOo, ege mendaciter cmfmgunt , dome, , re, ffi bn»rcbtenfit pre tollegio cmdmalmm, Pandtdfiu pro- M illorum, necnon & Aiqmmdo bona cmdinalmm
tomtarm, de Albiano pro Italica , Tbeobaldnt ar- « e/rihran· Xmmkj Pentificu, ζ> a/ianu· in be»
ebupifeoptu Bifuntinenfit pro Galluana, Nutlmu epi- conclavi, exyhntmm , ttiam violenter invadunt, re­
feepnt Mertburgenfit pro Germanica , Petrut epifeo· cipiunt , occupant & tronfportant , luerifnlla txifiiput Olorenfit pro Anghcana, datant» Stgobienfit pre mantt, : ex quibut ( fi permitterentur ) plura periFifpanua , nanoaibtu 1 pro ctdfodia c»nclavu depu­ Coin , fcmdala , raputa , furta , (fi nonnumquam
tati , in manibu, , diQi prafidentu ta&u cruce (fi
evattgeliir pradiilu , ut promittitur , jtaavtrunt .

peruulie & (canAaltt ebviare Velenttt, prafatuto datnnaxtet fitleratuat abufuto , ralia fieri bt tAAt»
prehibetotu -, fiatmnttt , qtmA qtucutoque , cuiufctao·
ftu fiattu out teuduienit extfiat, centra bar pr».
ftaofferu attentare , out aA bec auxiliato , c»nfi.
Decretum de deâoribuj Romani Poatificir
Hun» vel jotureat probéré , prater panai quoi in
pro hac vice.
vulentet raptaret Q· eccupateret buiufiuoAi, jura at.
_ „ , _
.
. ,
-Apeftelue & uoperialtt eeufiuttttentt fiattomt .
QAcrtfanüa generalu SyuoAot Cenftantùnfii , ex- „ lff9 cxiemtounuatitnit fetetentiaat incurrat, aqua
O fequenAe erfartu SyneAi erAutatitntm, aeertnan^ „,β
fan&am SyneAtuo aut futurma Xetua.
& fiatufatu nuper edua fnpcr meA» <$■ ferma eit- nian Pontifie eut , praterquatu ia totrtu artutd» &
üiemt bac vue X.maxi Peutiftcu ad eligendum ta faïf^»,,, . &·Ινι nequemit, & »mni »fihi» , be­
dim vue R·*"*"· Pentifictm , ad/ungit rrvereuAif- Μβι» , privilege , ac digmtate ecclefiqfiica dr manfimi, in Cbrift» p.unbut ^α Pomona ecclefia cor- doua, feuA'que
fend,'que &
(fi rebut
rebut alu,
alui ,, fi
A qua
γ__ ,, au, quai in
dia ali bu i, ex eertmi voluntate & cenfenfu txprefir, , Romana vel ah 11 etclefui obtinebit, fit privatu, , CZ
Vfnernbiletjtannnn pamarcbam Ctnfiantinoptlit^tntm, inteftabdu nElive (fi pafivd txifial
ci vit ai veto
ftaantm Rif enfin» Germanica , Gmllermum B ituri- qttt 1» pramiffu culpabtl» fueru , eccltfi^bu» fubio
cenftm G Aluana , Nuelaum Gneveenfem Germani- ceat intereLUe: bmc adjiciente, fanUioni, ta aemini
co , Bartbtlema urn Meditlxnenfem ftâlica, jaetbtin» temperiei , reElorefqne (fi officiait, civitatu vel loTurtnenfem G. tlluana , archupifcept, , Ruardum ci . ubi elcllionem Remuai Ptntificu contigtrit celtl.endonienfem , Nictlaum Batbtaienfem -Anglicane : brari, ilia ineurtitr , pr amifia fieri fui giavioribou
DtOacum C»nci unfem , Jtannem Pacenfem Hfpani- ρα,Ίΐι publice (fi reditrr probireanr, (fi pr»hibiti»nem
ca : Jeatnem Gebennenfem Gallicana : Francifcum
UiJ* £ ^telfùenfcm , Henrtctan Feltrenfim ΛAu a
Λ'ιctlaum -Aqutnl »w Hifpanica ■ Simonem T^agunenfem Germanic 1 Jeannem Lirbfeldinfem , Jeannem Dec;etum annulhtionr protdhtiociüm , conventioNfTticenfcm .Anglican» , epifcepti : ac dileiiti ec- *num, necnon (ufpenfiooum ciufarun:,
ciefia fill», Joi obum Pen~e»!em citclum /:due , R».
&: audienùx luiuirt.
berrum Clunia cenfemGAhcanx , Thomam faxila Ale­
rta E Arec enfe m Ang.uana , moruvlcr^rum nibart,;
AcrefanÎla gentralit Syn»due C enflant ten fü , ut
A11

Afofteltca

noiarium ,

^ugùcaia ,

Pai.itdpbian

ae Alalateftit arciidiaceman Beneniexirm , /taint ;
Walterxm C 'αφ ρηστιΐη Khcqi aemrorum , Callu an a ; Γΐ-ι,ι fpum de AiadaiiA arcèui.ac. tum , pg.

S

puriui , finccrtui CT liberiuc aA eltFienetn Xvtueni Pentiflcii prtxitnc celcertndem proerdaur ,
emnei e> fingui-ti yroteflatientt , que feffunt p»
nt.tri , fc-ernen , libertati c~ effc.xie elefl:sr.:t
dligation.-

PW» HlffaUu 1

Ccvcii

,

lumber turn

ac

S.

'leneral. To;u- XXVII.

Λ. J.

free

U7I

ttCfSMVWDVa

CONCILIUM

r. xxin.

II7I

j----- ---- — . .raxatia-'-jmma~
CHRISTI
W f***
: *"**^*,# jM «dvr/ewve uibut Remanerum Pantifimm baOexai abfervari cen-JS^^.,
furta , fuit apua tccltjfmx Can/laxtuxfem heaunfict , IJ, ‘
cerenatui, Ù inttox per drtu.ua/ fair.faaSa Rema4 7‘
aa rtcltfia ttu-dutaita , patnarrhai , arthupikepei ,
tpi/npei, abbacte , rtiefcue prelate/ , euubqfiatart/,
ftrvtt , Cum pfo Dt» flxctjM talium rr^fjrrf.
Ammm curia ejfciafo in fatrefanBa Synede ,
ferti , fMW abfarnarert/ : lUafpuc ab illarmu vel yrndiQa praftxttt, artUex ildffnjfaiaut prixoptm daillarum ebfervrtirttc nbfdvil dr liberat , ur iAerei
tj abfafoes efft declarat. Freterea » ad tam necrf
fasise» & falubrt elaOienti aetatium asttrttxs pra- martbuncm Pr^debeutevjrt», facri Remuai imperti
^cbifomtrarcum & eleSarem , a fintftre , Interibat
eMdcm danunt nefri Papa fer tqmfrtnum in qua
feuefor. u»a rtmpfepuieja multinidiu» prncejfitnaiiter
ab ectiefia Cax/autieufi pradifJa ufque ad r—aamxrei Pvetifiu imlufive fufpeudit & prebibtt , ir- fitrnma fxxQi Λιφ^ιχι cmuInSiu , & per circuitum
nn», decernens & inane, ymufewW in nntrartxm *d
_ Canfiaxtuafcm
_____
crcicfiaex· frediBam fuit felemnifJxtrit ait tutatum . Qubus decretu , ac cax-fexz & Bfime redu&ni.'
/•fvlu («r pr emittitur) ItOie f feraitis,
prefidtns fenei Cancilii texunt, fer verbum , Pla­
SESSIO XLII.
cet, refpandit. Deinde ve?» demxnfotfacre Synedi
•dem revereteh^xuu demeuau prefidens Veinit btAtrt
Nxa Deuuxi veillefann ^uadrinfentcfxtH decidécretn» de fecuritett prefentir Civitetu Cexftentu,
xtafepttxte, ixdtifinxt undetttua, du vere diar.
/a/M/xm <T erdinxmx», pre ItQ»
repetite ix
m , vijefixiaaU»* rxtnfii EfecexArii, Eaxtifkami
cadmi Jcffiext.
fanilijfieae m Cbrtfie patria &daxuxt, devuxi Mar­
Snptr pnikiii cntxikxj & futftdh fumeffir xuefi- tini devina frevedmtea Eapa quinti anxe prima ,
fier Htxritxt da Pire praetererer & prexteter pref(f· ItneraUi in tctlefia majeri Canfiartu ,
diSai , nexure qxe Jnpr,t , JAt a prerxntxnn, n». fae^gmu dmuae nafira Papa prediQe perfeaalirtr
tarin arme fcrihu ipfau faxfla Synedt, ad farw axt frejiuie eiidem
prafidtnti . in qeu» rtvnnnrei mcmniaxe, mvmb ve i plxea, ac ter qaat fneriae difitneu pater demimu ulntanuu epi/ccpui Cancerorcr/iou, fieri fetur pailcmn feupttilica, itrfimxtn- din·fit Adtffaxt de fanilts htnacenriitu devate celebratum fruinffmmtxta. Ptefenninu Aidox revcrcndiffi·
W ■ i^ua ctlebr.ua, rcvcmdifxuu parer aUmcmu
xtn in cierjft ferriftu & dexunt; , daxutnu Jeanne idictiitimac titule fanüe Afore faaOe Remane ec, -· -'. ·-rr '
...
-, ■<■ ■
-· —■■
(>··η janui /nani janu< nemane nQfitnfi
. r,
. ,■ l.frttilh
pitirpact». At
I. rfinis, Renamenfi, dtfia prt/bytcr cardiaali/ , de uaandatc (duDijÎrmi
r^â'r^trexfi Scncnfi, Pifaxe
„ejh, ac fauDa Syxedi frediOarJ, in amyerenanfi, C rtuc, actnfi, Jricwritcnfi, P/ate.ntin.·. de
ftlue,âaxi, fuatudatn butlai infrufiripti
'
tcCbalanea , Renta,/ , de Fax» , presipteru j de uern nublue icttt
Rrunifie, dt Fife, dt Camitibus, diacenu fax*

A

Qa Remane tebtfie cardinaiibu< , CT cetera pre.iiH.i, aiiifat return, principum, pralatarum reb· hum,
cemmunuatum , unitafitatum , fiudiemm & cehtgierum ambajfiateribiu , aitifquc Clnifii fidrtabur in
Kullltudint cep efa .

Ex callcQiane
w»

Ctrmamca.

Anno Domini mcpxvii. indiftione undecima,
_______ die
_
*ero Martii vige (ima o&ava menfis Decembri », Pontüuatxi» (andifimi in Chrifto patris le domini no­
Introitu? conclavi».
ftri, domini Minini divina providentia Papa quinti
anno primo , Conflanti* in eccleûa majori in loco
Eadem dic bera terna tel quafipefl ’xcridirm , rr. felito fepradi&o , mane hora horologii fexta , vel
vcrendiffimi , revercndtqi* patra c demim f-jt&e quafi , tuit congregatio generali» prxdift.r facri
Remana crckfie eardvrali.· , ρβηιβτϊ1·η Canfiaxmx Synodi, iaa&ifiimo domino noftroPape prxdido perpahraxuJ , ^cfucptfcepi, epifcepi , ariatu, vexer Ai· fenaliter ibidem pxfente , in qua icverendu» pater
iifquc deuuut pruna , detai.i, cj:baiafoni , dc&ercj , dominus Antonius epifeopu» Concordienfis Miftain
cctcrtque eleOct ti prudiSh , demim ceuurMrit.ttu ci- pde iandit Innocentibus devote celebiavit; qua cele­
htaia Cenfanrunfii djuntm pre canclavi purntxmf brata , reverendiflimu» in Chriflo pater damimi? ,
pre t'.eüiette Rrmani PmtifKii ctltbrandA , ntere fe- dotnwus Guillebnus tituli fandi Marci S. R.' E. ρττdiâa presbyter cardinali» de mandato fanftiflimi d·'nsini ooftri , ac Synodi predifto rum ambonem pu­
Eleflio Tapa·.
blicationi» decretorum afeendens , quamdhtn bullam
inirafcripti tenoris alta & intellig ibili voce publice
D.e Jovi' in fifie f.t'ifti -Martini eptl'cpt. xrarperiagit fob his verbis.
cima JufidiUi n-enf< XcrtnAr.t . rrvarxd ^mi ,
• tctrcndique putrei

dev-ini

faxPc Rtmanfi eccic ■

Jit cardinale) , patriarcha , arckiepiii rp . tpi/. /pi, ob-

E* prima editione.
BulU liberationi» fadæ domino Imper atori dt cuftodia
Ohm Joanni» viçefimilertii Pape , 8c ttadi-

- Λ <o-

uonc domino noflro Papa faftis
Afa'tmui rpifcepui fervit/ ferveram Du,

Afj-nimu Pana qxintu. mminari : diut. / t fu [«r
fereo./f mamC' ixv>.h/f-m. m pri^ipetn drmirvm s,- E
gtfma.iUi»m Remanervue ’Hrm ,
fllM fenfla Sfreae, apud ptadiHem icciefam m.ij >cm
r,/.:.
latu Cenftantienf

neasimii

i^n

fdimti/ahimi Cr

Coronatio p**

Poniifiarui fenEUjfim.

ΠΜ·«

nefiri ,

dentin
i.'.,..'.,i

Martin.
.i

diVina

prendentia

Pape quinti orne
prime . a.e
_.............
mue prime
Demima vipe/.ma
prime fupraaiüi frfnj., .V»wm»7U
,
j , idem fenflf

rarijfima »

Cl'ifi·· fua Siaifmxnda rt^t Rsuta narum
fjÎK'tm ύ" ^pafizhcan bcutdtüiclntm

iliufiri,

LJ fiatnttrtfc ptrfenim g.tltafim, C aflr., aiimjettn
rn Pafi vitflm-trnu ι/t fu.i ebe Aient in nanciepmi , pji nliuj <j p.ipatH per defin ittvam ftntentiam tjuii-im Camila catremcMU depufitsanrm , per
eumAint J<n:tnti.tui cd fiandum tT
merandum ut
a'.ipu- ten»
η, utile tnce fab cufadia a tut a ne- » ref. tato
na·/·,· aifli farri Cent:ht, caatAdiu /idem fetraCencute pro beta »mu/i tcricha Dei videntur cenAnruiavit- qutui bucufque fideiitc* & Aitlgintrr tem
perte, quant ftr di’Mun fiitxm noail, n> -irutn fodevi-

_______ lt73

CHRISTI
M’7'

**7"*u>*

*” '*'*

prBl.nr.bus fedom donhn.s cardiruli- ANNO
Franci». Anglnr . HiiHiG ««T1
,.
ι«ι·.
.
.
P*n>a. Anaaonia, Navarr.r, Crori, Apuiix,> No.N'1'·
nonnulle/ nationum in wejix,
we^ix, Dacia,
Pokmix. alioruwoe
Daci*, Svocix, Λ:
AcPokmtx,
aliorumque txiopiioeodemContdio cxjftentium deputato/, uftamer fa- cipum, ipiritualium & irruhrium, in numero coptope remdfiveru , ^tarenut perfonam diBi Bedtoftaru io, pro teftibus ad prxdicii rogatis.
cenGrv^

T

f

CONST ANTIENSE.
Η*»·-™»»»
n74
Ÿ ^tem
ZW’' .Aiuiwit Meliuttm ecd.hr Romana C^vandim Γ^.
C

de-

cruce fanch

bu’·

·**

praaoOam de tun eiftedia recipere , reqne & emm·
dem dntem de eiufdcm Balt.1faru prad/βα cufledia
liberare é" exoner^e vellcmuj : Net attendemet
Ouantu laboribui C~ ftndut pacem & unionem ecclefix emnipotetrtu Dei noflri fueru prof'Cuiut . faitfi*4 if* · î»·^ l* nnue eliila cuftodte jam per bien­
nium (f pent per fex menfet laberiofe, quod promoquo babemui beneficio , fubeiftt ; volent et te ac eam-

SESSIO
N»·

XLIIL

millefimo qteoeiringentefimo dectmo-

l

K*vùüwrM Papa quinti anno primo, Confiait,,
ertlcfia majori fait tenta (ft cilcbra/a ipfiut fam
eodem jaero approbante Concilio, decernimu/ tft ordi- Se tft mttverfati/ Synodi Confiantienfii fejfio pubhnarn/u , perjonam eamdem dftli Baitaffaru nobu ,*ca, faxOlfiimo domine ttoftn Papa pradAo prefidenont depurandu a uobu fore tradendam tft afignanr
. T" r
f
to ■ Pro
enfeu fejfionit
introdidlione revcrendifimni
dam: decernente/ tft detiarante/, ar volente, , rtdrm pater domimu Guillelmui tituh fa»6i A4arct JanQa
facro approbante Concilio, per traditionem (ft a figit». Romane ecclefia pre/byter cardinali/ Jüflnm dt Spi­
rit» fend» celebravit. £t juxta ritum frii-um htanih (ft alii/ devoti, oratiombut teftu, idem irvertndam, t» ipfo quoi ilia, fitri continget , te (ft au- difimu/ patcr dominu/ Guiiitlmu< cxdin.ilu et n nul­
ctm eumd/m ab tntti mere , debito (ft -bligatnue le decreta, five /latura per d-mimem reft,um Papam
dtcîe ciftodit, (ft aha/ occufiom llliui contralh, opud ac Synodum refit m fi'.fla , pdf act peutgit fub hic
no> (ft idem facrum Concilium *c ndefiam univer- verbu.
''·
felem, ejfc ac perpetuo remanere libero/, folxtot pemnu (ft immunt/, Si quit autem baete paginam de­
De exen^rionibuj.
creti, ordinatlenti , declarationi/ (ft voluntati, nejba infringere prafumpferit , at ei aufu ttme-aAfartunu ep fcoput fcrvui fervorum Dn.
ri» contraire , indignationem omnipottntit Dei eft
beatorum Petri (ft Pauli Apefielerem ejut fe noverit
Tlendentei , quod a tempero obitu· ftitctt recor.
incmfmum.
/Lacionu Gregem Papa undecimi pradeceferti
Det^ Ceaflantia in Concilio gegerah , a
(
f,3e'Q noftri, nonnulli Rtman. Pontifice 1, aut pro Remanu
te Kalendae Januarii , Pontificatu/ noftri anne pri­ Pontificibut Ie gerentet, & in fuit diverfit obtdienma.
tut reputati, pro fua voluntate, atd^b per import»- t- uf
Qne decrete lecte elommut Jeanne/ epifeopo/ Oftien- uitatem petentium , nonnulla/ eccleftht, monafteria ,
fit , fanil a Remana ecclefia cordi Halii d' viceean- capitula, conventui, prioratu/, beneficia, loca
per. « .
cellartu/ , toeuu Synodi nomine per verbum , Pla­ fena/ a jurifdiflionibùi Ordinariorum tempore dllli
cet, refpondit.
*
Gregorii nullaremu exemptât, vel exempta , de no­
•Teper quibat emnibut ft fixgulu egregin, legum vo a diSonem Ordinmiorum jurif/Mioniba/ exeme­
doQor domina, Augqfiinui de Pifu, facri conjifteru runt , m grave ipforum ordinariorum praiudicium ■
fijci damini domini noftri Pape adwcatut ; nec
Net volente/ bujufmodi projudicio obviare , omne/
uon magifter Joanne, dt Scribam, ft Henricu/ de exemptione/ ecrlefitrnm corbteb alium , me»afterierttm,
Pire promettre/ (ft procuratore/ di&i facri Concilii , capitulorum , conventuum . prioratuum, bentficiorum,
nemuubuiqmbu, fapra, fibi a protonetanu, xartriij locorum , perfonarum quarumcumque , etiam fi ox
ffibi/ difli domini noftri Papa (ft facri Con- pradiOi/ aliquod manaflertum fuerit exemptum ,
tdii, ad futuram rei memoriam , unum vel plura , poflea fubjetcnm monafterio diverf batitui vel colof
feu tot qmt effent nete(foria, fieri petierunt, (f ^ni
ru , a tempore obitui ddh Gregarii undecimi , per
libet ipforum petiit infti amentum fiablicum , feu pu
blita inftrumenta . Preftntibut ioidtm reverendiffi- nf
mu in Chrifto patribu/ Ù dominu Joanne Ofiien-f·
jMftu > vei utfwtri fdtrtc
, ) dc tiM ί··*
faOai, qua tamen ante exemptionem bujufmodi nui- M ·’
romnji, (.ameraccHj, , Tncaricenfi , Puucntino , dt la ixemptione gaudebant, fed fimpliciter fubiiciebaxCbalance, dt Fuxo, dt Cemuibeu , fanlla Roma­ tur c ordinaria jurifdiQieni , cuilumque ante illud «
«na ecclefia c arduiolibut ■, necnon reggem . principum , tempu/ habuerunt initium , excepti/ etiam exemptio- 4u*,',en" ·
prolatorum , lobiluem , untverfitatum , fiudiorum , nibu/. qua uni toti ordini (ft quo ecclefii/, monafhcommunitatum (ft collegiorum ambafaioribmi <ft nux- rn/ , capituli/ , convcntUm/, bonifie.u five loci/ , a
ttu , aliifgue Çbrtfti fidelibou m mnltuuainc to- pradifle tempore fub modo exemptioni/ aut conditioV*i*·
ne fundati/, aut contemplatione nova fundationi/, feu
Univerfitatibou ftudiorum generalium , aut collegii/
£x. mf. Brunfvvic.
Jcbolarium, aut per modum confirmationi/, augmenti
aut additum/ faha fuerunt, emt concefla ; aut fuper
Anno, indidione, Sc Pontirtcatu , quibus fupra , quibat prafemiba/ (ft audub, quorum m teterat, andie Iunx, xxiv. menfis Januarii, fuit congregatio ge­ Uoritate competente ordinatum fuerit ; ./tu m quibat Cju(omh,
neralis tafta ad nundatum domini noftri Papx pex- ordinari confenferixt ; ( (ft omne/ exemptione/ perpedifti, in ecclefia majori, Sc loco feftionis prxdido , tua,
_ ,per iitfcriorei
. ,___ „a .Papa
r . tfaBat
____. ) jfacro
__ -rt
approban—_______
lom'.or.ai,
ad modum conftftorii generalis . ,Prxfentibus
te vrznuav
Concilia revoeamu/
revocamu/, f
fhptr ipfit
ipfu lu pen..IVK,uu> .ibidem
uiuciii c i,
( etiam fi fuptr
prxdido domino noftro Papa, & («reniiTiino principec deat ladccifa, ipfam
pemtutextmgutnte
/,
)
ecclefia/,
_fam penirut extmgutnte 1, ecclefiat,
Sigifmundo, RomanotuinSc Ungarix, Ax. rege, fu- morafterta , (ft
& aha loca pradiha
pradtüa in priftmam ordiordi­
per cbtifirmatione iplius domini noftu regis, & jura- nariorum
----- jurifdifUonem d reancima/ . Crterii autrm e
mend fidelitatis Romanx ecclefix pixftatione.
exemptlonibtu ante obitum difti Gregot ii habitu vil
Ubi revet endus pater dominus Jo innes epifcopus Cu- conctflio , militem volumu/ fei boc pr tiudicium gene­
rienfi, tecit collationem nomine Imperatoris. Qui fa­ rari . Pifuper non intendimu/ exemptione/ dc ictero
da, dominus nofter Papa mandavit iedete ad faciem fixere, nifi caufa cognita, Cf vocati/cuortim utter eft

A

Concilii. Ubi iple dominus res Ronianoi um venit. Et
Papa auctoritate Aooftolica confirmavit tledSonem tx
ftamdaeo, & iupolevit omnes defeûus intcrvenien
tes in « leûvjoe, fi qui erant commiili.
Qpa confirmatione fada, ftatim ipfe dominas rea
Coacti. General. Tora. XXVIL

Eeee

De

Π75
CHRISTI
»♦>·.

CONCILIUM
De uniombus.

ntrtvnu eptfcoptM fenmt /rrt ww Z>d.

•8 1

aw.Ci^.
a Vaiamee (fi iufaperationet a tempore obitu:
faZ™Crt**rlt
fai* fa cenctffat, cum certa re>BM.
1»rrr^J ****«’ . <wrw»
««ra. £<f.w b »Wcf » Γ nifi farint fapetrartet beneficia fic mi.
fa· fafa ta ,) β non ex rationabilibut confit (fi veri, fate
b-.Jfa \,fannf , Uftf rdpefielrca fedu faacritai yettrue»e”·*■
ru, revocabtmtu jofiuia meelimttr.

k

<

De frti&bus percipiendis.
Mm tueur (fit.

""‘,ΪΤ’

II76

\ perfair etcUfiafficù aaspoin, difiriHint obfemari. pfr___
»w λ/πβ «MUarMv/ raapMMww generaliter fuper ANNo
r«TM cZenw, χιβ ex magna (fi ardue caufa c?-*/7-CHR,STf
luxtt, voiverftlem ecclefiam concernente, (fine Cor- ‘*’*
fiU» (fi cmtfenfu (fi fajcriptioue fratrum
S. R- £. cardinalium (fi prolatorum, fwr»a> C*.
fikum rwwjr itaberi potent. Nec fpecialiter in alb
φη regno vel provincia , incenfultu prolatu ipfiu:
rcgni vel profane, & ipfir non cenfcxtiextibui, vol
fa""* «m/wi pmte, (fi μ cafu per perfaar ecclefia.
<> rmOeaitate aipofiolica dumtaxat l.veneur.

De vita & hooeftate clericorum,
Martimu j «?■<·,

_ _
.
, ,
Λ
I”t*r ettertt pralatnm» (fi dtricemm txtetfa fa
F7*‘l,U fi"
ntaafitrtmmt ,β maxima intlrtit , quad fprrta tr mfifitu farata k~
renefictenem , vacatianu tempere- Mrententei , jurtt cltfi^ica htntfiatu , plurimi dtlfaantar tfie defa(fi cenfatudinit vel prifae/u difpefiriani relinqui- ^*·· 1
ntpfat facu ceuftrmari , ffaftte mtntr
mac, tllefae nebtj vel ^tpeffelicc larnera prehibemtu ftruKt, fabiru d mtfantur. Unit prater etttrat qua JT,
.ippluart.
rtrea vejftr, texfaam (fi Itabunt clericerum, tarn ut
ftrmit qua» in ctltribtu, arqua ctmam feu capilltt^
De Gmcftia,
virement (fi fateftatem clericerum fax flataunt, r>
fixa ntmfat ctlfafa fat tarn in facularifa quant
Martimu, (frc.
ia regulmibuc, fare apprebaate Ctnc.he inaevamut,
(fi pracipimeu diliitatitu ebfrrvan. JUum fpecialiter
Multa centra fimemacarn pravitatem ab olim fa fafa» > *fa»r apprtbmne Ceuciht, decernimur pcfic funt conffmiiene: , qmbtu morbur tile non po- mrat afandum, quad in qufiufdam partibut ntrtmdrtur competenter exfiypmi. A’*r volenter de cetero , U ilerici (fi parfexa ectlefiafiica fanefaet (fi refaaHt poffumou , atttntuu provtdtrt , fecra approban- rtt, etiam ( fad malic exfecrammr ) pralati eccler.· Concilio declaramur , fa ardtnati fimoniace ,
tarxm , manicae ad cubitum pendentec , (fi leniat
ab txfecntiane fune» ordinun fin: io ipft fufrenfi . cum mafna fumprtnfa fitperjiuirate veftet, etfan fifEleChoner aarem , pcfinlanane: , confiematiane:, (fi fac rerre (fi m lateriirtu cum fararuru ultra tram
quevu previfiane: fimonmee ecclefiarxm , mo-afie- Qtxcedearibtu ttiam in fijfurit deferant, (fi cum raliriorum , —
,.
dttnitarxm t, f
ptrfenarum,
ejficiamm ,J
(fi b.
be- but tn eeriefur cum fitperpelluw ac alite mfiibuc ad
ncficioium
ecclefifrhcorxm quorumeumqae dance
p: fa
>«■ errirfCMi,,
j
c. ­ cidrum (fi efictum tetle/faHcum erdinat·/, ttiam in.
lle , nulla fint ipft fat , nuilumque per iliac fa tra erclcfiae ipfa, in quibut bénéficiait exfijfat, nan
cuiquam acqmrarur ; nec promoti confirmati , out terentur dhetnit effictu uttereffe. Hanc mftium deprevtfi facianr frucfa fat ; fed ai illorum refii- fermitatem tn fabufeumque perfenic ecclefiafiiru retutionem , unpm* inique Mata pcrcipientet , t,- prebamxc , at ufum talturn in hibernai : centrertun
ncanrw . Stamanrti lafair, qfal iaattt (fi mi. pur cm faefatet , ut tranfpefferet canexum purriatepientti ipft faite fanrenriam txmmemuarianit ix- tur ; fpecialiter Jfaruentet, ut quicnmqne bénéficierai,
ntrranr . cttam fi ptatficali aut cnfiaalatiu prafi.1efficiam in ecrleftn perm . ή habitu kujufmedi
tenxt diinn Mt.
divinit efficiit prejumpferit tntrreffe , pre qat/cii.·
fae a partutpatiene prevenrmem erclefu^icerum per
De diipenûtionibur.
idbnfem neverit fr fufpenfan, fruSuffa Uli fabrica
llhui cedefie applicentur.
Martitnu^ (fit.
Martiituc, (fir,
ifaniam beneficia prepter effiia mceduntu;·, rtpuremuc abfurdum , ut qui beneficia ebtinent , re- p Jfaerttifua: (fi declaramur, fax approbante Ceatufent mu nefitpaert efficiam exercere .
ifitur , cilie, per decreta, ffatuta (fi erdinata, tarn lefla in
faire apprebante Cencilie , emnti dtfpenfaiaxei a prefenti feffiene, qumn cmcerdata cum finguli: natuquibufcxmque pre Reenanu Pexttficibut fi gerenti- niimt ejufdem Cexcilh, (y qua in nefira cancellaria
hue cec.-efa quibufcxmque eleilu , cexfirmatu. feu pent voiumni, (fi littera: in ferma publica fa figdprêt fin ad ecclefiac , menafimx , prterctuj cettven. !» tncrcaxcellarii velcutibut ■ littera: cmfici , atqut
tualee , <izr4>run·! , arci>idi.xcnatui , (fi alia qua- trade fate fare Concilie, fuper xrtme.ii cententit m·
cum.;uc beneficia , quthur cermr erda debitut efi decrete fuper refermatiene fie■ da , th.· fabbati rrigt- d axnexui , ne manat cenfccrattaxu cpifcept, five fima menfu Oflebri: proximo pratenti promulgata ,
C ^<’,tbKlt*’lcm abbatu , ant cetere < debite: aut fuffe (fi effe jam fatiifaOum.
U>ui.
annexer eràinet fufcipiant , prêter ill.t. que fecrniQfaut deerttit ac ftatutit fic, utpremittitur, leeiion fermata cenfiuutunt.' Bentfau eftavi, que te- fhi, reverendiffimui pater demunu Joanne: epifeepue
l.i’i'lT’' i,r'r ’ CU'n
ÎO ’
’ ttvecameu . fia- Oftiexfit , fanOe Remane ecclefia cardinali: (fi viceiq'j/1' *' tuenter , ut qui de prcfenti illet vel ilia ebtfant , ranctÜxnuf , ok vehmtate nutieneim ac tpfiut Syneeh,
lifra fe r me fa: a die pabltcattereit faafmedi cen- (fi eerum nemtrnhu fut ajj.ruu) „ reipendir in bum
fittutiet.il nefira , C qui :n ^filmai cbtmebunt , „ modum : De mandato noturum rrfpendee ; quod
t’ifia terminum tarit fe fattant cexfecrmi , axt be- n placent natianibui elecrtta recitata, (fi cui I bet naned.ci , feu ad alium debitam erdmem premeveri . £„ tiexi placet concurdta cam ipfe pit dominum ne.11:equin fini ipfit menafieru: , tcclefiii , dignitati- „ fh-um fa&a, (fi per promiffa fatentur difle dccrcbeu , pcrfenaribut , effici:: (fi beneficu: pre ipfe fa „ te jam effe fatufafhim , non dntendexrtc fropte't privati , tfi ahi: libere cenferantar , cut prévi­ »■ tea, quod concordata non uno nature , n. alique
nt Mar de lib:, ceteri: cinfiituticnifa circa hoc edi­ „ alteri natieni afferant prqjudicixm.
tu in fa rebate dar.uuru.

De decimis &. aliis oneribus ecdeiiafticis.

Ex mff. Surii, efi Lipf.

Super qudsus itrnnibus <Si fînguljspr.rni.lis, &eoMart mur, &c.
rur.i quolibet, magifter Jo.>me<de Scribanis promotor
&. procurator faer.t Synodi prrdichr, & hfcilis camerr
Proripimur (fi ma damur , fan qua prohibent ιη- Apoitolicx, petiit fibi tam domini noflri Pap*· quni Syno­
ftrioribut a Papa dei ima: <fi edia onera cid'fi.r <fi
di prardicKrum nominibus a ptutouotaras. notetis, at­
que

1177

’’.wi'·

1178

CONSTANTIENSE

— qae fcribis ejufdem Synodi fieri unum vd plura, pu-A
I 1.
ANNO
_*NNO bbeum feu publica mftrumeou , ad perpetuam rei meCHRISTI
,"—1*manam. PrzfentibcM ibidem revetendtilimh ieChrifto
, frit. *♦>*·
* * patribus 8c dominis , dominis Angelo Laudenfi, Pe­ 2>» ymifiemhu tttltfixna» ,
ra/aoon, iifiitxtiau, & aitxnx» if fi.urtt.it.
tro Hdpano, epdcopis, Antonio Bontmienfi, FranciA
co Venetiarum, Antonio Aqudeienfi, Brands Placen­
San&flimus dominus nofter Pape Martiaux V. fu­
tino , Antonio de Cbalanco , Thoma Tricaricenfi ,
Petro de Fuxo, presbyteris, Ludovico de Flifco, Ray- per provifionibus ecdefiarum, monafteriorum, 8c benaldo dcBrandufiisi dc Lucido de Comitibus, fanâz: neficiorumquorumcumque, vult, ficintendit, Aimn
Romane ecclefiz cardinalibus, necnon dominorum re­. dat obfcrvari , quod exceptis ecclefiis, 4 raoaafterus,
gum , principum , 8c univerfiratum ambafliatoribus ,, & ceteris bénéficie refervatis in jure , fie deügnatù
in extravaganti, ^tircgiuux, y modificatum, quan­
aliiiquc Chrifti fidelibus in multitudine copiofa .
tum ad numerum d cdficiorum reducendum ad nu­
merum confuetum . Ittsn quoad 7 cagdbnoa , quod
Ex cells'} ut*
d dusdau Aiff.
. beneficia eorum 8 non refervata , nifi fint magiftri>
G emotutt.
vel doâores, vd licentiati in theologia, jure canoANno mccccxviil fit indlâiooexr.de quibus fu-Rnico vd civili; quorum difivfitio ad Papam fpecialipra, die vero Luna vigefima prima menfis Mar- ter pertineat. In ecckfiis fit monaAerûs fisnt ele. De monafttrüs
autem non e
tii. Pontificatus (ânâifGmi in Chrifto patris fit domi- diones canomcx
:
'v
ai noftri , domini Martini divina providentia Papz exemptis, 9 quorum fervitur fuain taxationem deci­
quinti anno primo, Conftantiz in ecclefia majori in me vigefimr , Italiam 8c Hiipanoi centum quinqua­
loco folito, hora horologii fexta, vd quafi, ante me­ ginta, m Italia atro. & Hiïpaniis fexagima librarum
ridiem, fuit (âcroûmâc fic univerfal» Synodi Conftao- Turonenfium parvorum valorem annuum non exce­
tienfis przdiâz, fandiffimo domino noftro Papa prafi- dant , fiant confirmationes aut provifiones per ordi­
dente, folenmitcr more (blito, feftio publica celebrata, narios fecundum canonisas ûnâiones. 10 De moru­
pro cujus fiefliams introduCbooe , reverendiflimus ia tier iis non excedentibus funtnas p.zdiâas , necnon
Chrifto pater, 8c dominus, dominus Guillelmusmuli cathedralibus ecclefiis, eleâiones ad fedem Apofto­
fanâi Marci S. R. E. presbvter Cardinalis Miflam de licam deferantur : quatenus ad tempus ftalutum in u f.,*
fando Spiritu devotiflimt edebravit ; hujufmodi quoque cooftiturione Nicolai I1L quz incipit i Captrmo, it
MiA finita, revevendiflîmi, reverendique patres 8c do­
minis S. R. E cardinales, dr. mitras, dr. ut in aliis.
Jleverenditiimus pater dominus Guillelrnu! cardinalis

Pipa provideat. Si vero canonic* fuerim , papa eas
pncxfiâus ambonem, d*r. alcendit. Aede mandato do­ canfinaet ; niû ex cauû rationabili Ac evidenti , Λ:
mini noftri Papa ac Synodi prxdiâôrum, fibi fuper hoc de fratrum confilio, de digniori & utiliori perfona
ut afieruit fam, nonnulla decreta feu ftatuta per do-Cduxerit providendum: 11 provifi&cottfimmi pet Paoainura noftram P’P**’’ > ac Synodum eofdem faâa pu- pam ninlominus metropolitanum, 8i aliis przftent de­
hisce, alta, fic intcUigibili voce perlegit fub his verbis, osta juramenta 8c alia confueta. De monafteriis monialiuro Papa non difpqnat, nifi fint exempta . Ad
Ex txf. Card. Cxfrxxic» & KuideUxcxJi,
epifcopales autem dignitates, 1 j ut fupra , nullus eli­
gatur, nifi doâor, aut liccntiatus, cum rigore exa­
minis in theologia, aut jure canonico, vel civili. E)e
L
cetens vero digmatibus, officiis, & beneficiis fircularibus , & regularibus ultra refervationes prxdiclu
duz panes fint in difpofidone Papc, Ac tertia pars
remaneat in diipoiitione Ordinariorum, ita quod duo
STatuimus, ut deinceps numeras cardinalium S. R. prima cedent Papx Ac tertium Ordinario : ita quod
E. adto fit moderatus, quod nec fit gravis ecde- p« quamcumque aliam refcrvatianan, aut przrogafiz: nec fiqzrftua aumerofitate vilefc«; qui de om- tiras non minuatur. Item beneficia vacantis per re­
nibus partibus Chriftianiutis proporticftabiliter ; quan- fignarionem fimplicem, vel ex caufa permutationis 14
tum fieri poterit, afiumantur:
a&Mnantur: ut notitia caularum , neutn
neutri patri computer»
computentur. Item nec vult, nec inten­
de negotiorum in ecclefia emergentium facilius tube-Odit
habe- Ddit gratias exfpeChtivas
exfpeâstivas dare , nifi ad unicum bene- «qualitas
*
ficium: nifi in Italia, & ioHilpania, & in aliis par­
ri eoffic, 8c
regionum in honoribus ecdefiaaicis obferveror : fic tamen quod numerum i xxi t r. tibus, ubi beneficia ty fint cxÜia: neque ad digni­
nen excedam, nifi pro honore nationum , quz car­ tates majores poft Pontificales in cathedralibus , ne­
dinales non habent , unus . vel duo, pro femel de que ad principales in collegiatis, neque ad prioratus
confilio, Ac confenfu Cardinalium afibmendi videren­ conventuales. Dignitates vero majores poft Pontifica­
tur. Sint autem viri in fcientia, moribus, 8t rerum les in cathedralibus , Ac principales in collegiatis ,
experientia excellentes; doâores in theologia, aut in nullis nifi doâoribus, aut bacalauriis formatis in theo­
Jure canonico vel civili ; prater aAnodum paucos , logia, vd doâoribus, aut Ucentiatis in Mte canoni
qui de ftirpe regia aut rtacali, aut magni s princi­ co , vel civili, conferri valeant ; nec ad illas quis aipes oriundi exfiftant , in quibus competens litteratu­ fumatur, nifi forte propter tenuitatem ipforum infra
ra fufficiat: non fratres , aut nepotes ex fratre vel menfem a die vocatkxus nullus inveniatur talis, qui
fotore alicujus cardinalis viventis; nec de uno ordi­ j 6 illam voluerit acceptare . Ceteris autem litteratis
ne Mendicantium ultra unum; non corpore vitiati , in prarogativis 17 litterarum providebitur . Item quod
aut
_ alicujus
, criminis, vel infamiz nota refperfi : nec in parti data gratiarum exfpeâativirum ad carum colfiat eorum eleâio per auricularia vota folummodo , Elationem graduants non graduate praferatur : & 18
fed etiam cum confilio Cardinalium coUegialiter, fi- in gradibus ditreeianus prxferarar non diœcefino.
oyt in 3 proounciatione epifcopocum fieri cocifuevit :
qui modus etiam obfervetur quando aliqui ex cardi­
nalibus in epifeopum afimnetur.

i Mf. Vindob. & Vitior. -vigivi guttur. y M(T. iidem, frietifii. 7 Mi. Vind. rnwK.Vw. V.tiorin. ftwt*·
« Mi. Viad. »κ>·*Ι«Γίί« , ilpiltttlk.1 ,
5 Mi. Vind. utilficat» . 6 Mf. Vind. rfa.i.w . ■; Vit,}.
s Vind, w fisi rrferiuia . 9 Vind. <wtM fruStt' frfumi^nt rm."i t.fnnt^unt itr.irti ■
'ubn
& Hifttrtlnu , <5tC. >0 Vind. D»
v<i
.
ii Vind.
.x/.vt,'. 11 Vine, yc-.-f, ««>.! <m
irruti <$* fmifi . . . . rw/’-vpe/.'r<».>
slii· , iVc. 1} Vind. A’ fupra.
14 Vind «uMrrj l
, oxr,

λΛμ.

c^tlltriti luntri1 .

>J Vied.

6 V nd. ill*.

13 Vind. >»

ftriiui .

1179

!”,ΜΧ·

CONCILIUM

ii8o

A mus, quod 17 iajuftx feu frivola appellationes ab interANNO
IcKutoru.vd gravamine ,ufcra condemnationem expen .0. e isti
CHRISTI
fatum, damnorum & intetdfe, in decem i« tlsrtnis,
j
Dtcrtinm.
I4>(.
fi appellatio interponatur in curia t & in viginti, fi de
Multorum temporum experientia docuit, quod ci­ partibus ad curiam parti apoeliatx condemnetur. Ft
tationes eligendi, aut alias providendi ecclefiis, mo- quod fuper eadem 19 interlocutorix, vel gravamine ,
nafteriis vd aliis dignitatibus , quibus de jure , «el fedundo appellare non liceat,nifi haberent vim diftinitiva.
confuetudine per ele&onetn dt providendum, que a
VL
noftiis prxdeceflbribus etiam in generalibus Conciliis
ftatuuotur ; tam praetextu vocationis abfettium, quam
Dt extmftiattUms ,
aliis, nimirum diuturnas damnationes, vexationes &
onera gravia expenfarum indurant : quibus providere
volentes, facro approbante concilio (latuimus, ut dein­
Attendentes quod a tempore obitus felicis recordat.
ceps vacantibus ecclefiis r , ii, ad quos pertinebat eli­ Gregorii Paror XI. prxdeceffbris noftri, nonnulli Ro­
gere, a die notr vacationis 3 ab ecclefia; monafte- mani Pontifices, aut pro Romanis Pontificibus fe ge­
rio, five Joco per xx. dies sj continue abfentes exfae- rentes , de in fuis diverfis obedientiis leputati, pro
dent : quibus eiapfis, ii qui pexfentes fuerint, abf- fua voluntate, aut pro importunitate petentium, nonoue alia vocatione âbfentium libere ad eleâionemBnullas ecdefias, monafteria, capitula , conventus ,
procedant. 4 Si infra quadraginta dies a die notx prioratus, beneficia, loca, &‘perfonas ajurifdiâionivacationis ptxdiâx non elegerint , locum habeant bus ordinariorum tempore didi Gregorii nullatenus
(Ijtuta fuper hoc in generali concilio: qux 5 A: alia exemptas, vel exempta , de novo 30 apud dictorum
ciica hoc edita volumus in fuo robore pernunerc . ordinariorum Jurifdiâionem exercuerunt , in grave
ipforum ordinariorum prxiudicium . Nos volen­
tes. hujufmodi prxjudkio obviare , omnes exemptioIV.
nes ecclefiarum, mooafteriorum , capitulorum , con­
ventuum, porpofituranun , beneficiorum , locorum,
Dt euineuii rtefirua.
& perfixorum quarumcumque, etiamfi ex prxdidts
Pro fiiftentatione fummi Pontificis, & frarum fbo- aliquod tnonafterium ftserit exemptum , Sc poftea furum S. R. E cardinalium de ecclefiis, & monaileriis bjeâum tnonafterio diverti habitus , vel coloris , a
virorum dumtaxat, vacantibus, & vacaturis, folven- tempore obitus diâi Gregorii XI. per quofeumque
tur pro frudibus ptimi anni a die vacationis, fummx pro Romanis Pontificibus a 1 fc gerentibus, de novo
tamen ante exemptionem hujufmodi
nui­
pecuniarum in libris camerx Apoftolicx taxant, qux fidas; qux
,
,
communia fervitia nuncupantur. Si qux vero 6 mile C la exemptiooe gaudebant, fed (impliciter fubjiciebantur
33
ordinarix
jurifdiâioni,
nuljumque
ante
illud
taxata funt, jufte 7 taxentur: & provideatur fpecialiter in gravatis regionibus, fecundum qualitatem re­ tempus initium habuerunt : etiam exceptis exemptio­
rum, temporum Sc regionum, ne nimium 8 pergra- nibus , qux uni toti ordini, & qux ecdefiis , moventur: ad quod dabuntur curamiflârii, qui diligenter nafteriis , capitulis, conventibus, beneficiis , funda­
inquirant, & 9 taxent . Tax* autem prxdidx pro toribus, five Univerfitatibus (ludiorum generalium ,
media parte :o infra annum: Et fi infra annum bis aut per modum confirmationis , augmenti, aut ad­
vacavent, femel tantum folvetur. Nec debitum hu- ditionis , faâx fuerunt aut conceflx : aut fuper qui­
jufinedi in fuccefiocem in ecclefia , vel tnonafterio bas prxfentibus & auditis quorum intererat, auCrotranfeat. De ceteris autem dignitatibus, perfonatibus, rftatel competenti ordinatum fuerit : feu in quibus or­
officiis, & beneficiis feculanbus, & regularibus qui- dinarii confenferint ; facro approbante Concilio , re­
bufeumque, qux auâoritate fedis Apoftolicx confe­ vocamus : ecclefiis, monafteria, & alia prxdiâa in
runtur , vd providebitur in eifdem , pexterquam vi­ pi illinam a ; ordinariorum jurifdiâïoneni reducentes.
gore gratiarum exlpedativarum, aut'caufa permuta­ Ceteris autem exemptionibus ante obitum 34 didi
tionis, fohretur valor fruduum, primi anni oro media Gregorii XL per eo* qui pro fummis Pontificibus in
parte infra fex menfes a die tt adeptx pofteffionis : &peorum obedientiis reputati fuerunt, faâas , feu coninfra afros fex menfes pro aha media parte: & debi- cedas, qux efteâum nonfortitx fuerunt. Item omtum hujufmodi infuccedorembeneficio non tranfeat. nes etiam qux effeâum non fort it» fuerunt de perpe­
tuis vicariis fadas ; tc concefliones omnes juris pa­
tronatus , feu prxfcntandi, faâas laicis ecclefiarum feu
V.
benefit iorum, que non fundaverunt 35 feu dotaverunt.
D* cmJîi traüandis i» RtmMA enrut , vtl txtra. Circa alias vero uniones qux efleâumjam fortitx fue­
runt cum certa regula dari non poffit, z6Sc querelas
Caufir qux ad forum ecclcfiailicum de jure, velcon- eorum, quorum intererat, fi non ex rationabilibus caufis
fuetudioe non pertinent, per curiam Romanam non 1 a vel veris faâx fuerint, licet Apoftolicx fedis auâoritas
accipientur, de ilii? Cognofcendo in curia vel extra com­ fupervenetit, revocabimus juftitia mediante, vd aliter
mittendo, nifi de confenfu parfiutr : 1 j qui non ad fo­ fecundum juris exigentiam providebimus ? 37 (vel C
rum ecclefiafticum, ut prxmittirur, pertinent, &de nationibus placet, fiat revocatio pro prxfenti. )
Jure funt per appellationem aut aliter ad Romanam cu­
riam devolutx, aut de (lia natura 14 tradandx, in ea
VII.
tradentur . Cetera committantur in partibus, nifi forte p
pro caufr, ij an perfonarum qualitate illas tradare
Dt cammtnJù .
in curia expediret, pro juftitia confequenda, vel de par­
tium confenfu in curia tra&arentur . Matrimonii les
Item, dominus nofter Papa a8 ordinavit, quod in
tamen caufx in prima inftantia, prxter appellationem, pollerum monafteria , aut magni prioratus conventuanon committantur in curia, nifi 16 in cafibus proxime les, habere confueti his temporibus ultra decem rediûis. Item ad refrxnandum appellationes fruftratoi ias, ligiofos in conventu, & officia dauftralia ; dignitates
qux ante diffinitivas fententias interponuntur ; qjdina- majores poft Pontificalem in catbedralibus , five eccle-

in.

I Vind. addic, ·ηιμ#<ιί>« & tiifartai liat freiiSit . a Vind. »» ettlefia . 3 Viod. teat laxat exffeSent , * Vind.
fi. 5 Vind. & »li* j«ra tina, &c. < al. txttjfivt. 7 Vind. ntaxeatar. I Vind. frtjmtamr . 9 Vind. r»rurrar. 10 Vind. infra aaaam a
kaiita fafafiaab faivtatar : & frt ratiia farte 'alia infra ftqnnem aaaxm . Et fi
Ut >· aaae vaeavrit, &c.
ii Vmd. baUta . ii Viod. rttifiaarar . ,) Vind. joa ^tn ai ferma, ftec. 14 Vind.
in iila rraHanda , traSentnr in ea. tj Vind. aat ferfenamae: *1. (>. 16 Vind. ia rarefit. 17 Vind. tniafia fe· frlve~
le a^eliant et .
it V.,id. βarene t. tf Vind. lecnterle. 30 Vind. a ilUenun eriinarieenat jarlfiiBieaihit exenterant.
II Vind. fr frrenttr. ia Vind. Oeiinatixntn. aj Viod. non hxbet erJbtarieeeu·. s< Vind. iiSi Gregarii baUtii aiel
eenrrjfii, aW/am i/elama, fer hec frejaiieiat· fenerari . Xrvaeaaeeti rt:an eeemet eenienei & ineerfaraeleati o tearfert elitai
lârferii X.I. a, Vind. arc ieraveraae . at Viod. ai yurelat , & mox intererit . IJ Q“® fuet inclufa p»renthefi ,
POU (une in Vindob, it Vind, eriinat.

n8i

«VA··

CONSTANTIENSE.

- ■■ ■ — - clcfic parochial**, nulli prriafo i etiam cardinali ,
deotui in commeodam.- Date autetn Sc dati s quan,41| quam commeadatarii* loco illorum J de atquwaJenti
{Kovidetur : poft pacificam pofleflionetn adeptam 4
illa* dimkunt. Una etiam ecclefia merropoiitana uni
cardinali, vel patriarcha concedi poterit, pcovificæm
alum fufficieotem non habenti.

VIIL
De fniOtbtu medii temporii.

Item, fanAiflimu* dominus noder Papa frudus
&i proventus ecclefiarutn , tnooafteriorum , & benefioorum vacationis tempore obveniqpte* $ ( juris
& confuetudini* . vel privilegii difpofitioni ) relin­
quit, iliofque fibi, vel Apoflolicz earner* prohibet
appli* iri.

»^‘-VNDU*

1182

icuroque, feu ad ilia, nulla lint ipfo jure, nullumque- —■
per alias ius cuiquatn acquiratur ; nec fcciat iru&u, r0^2r.
fuo* j fed ad illorum reflitufionem tatKjuam inique ,18 *
ablatorum, percipiente* teneantur. Statuent* infu- 41
per, quod dante* St recipientes ipfo fado >eoient*am
excommunicationi* incurrant, etli Pontificali aut car
dinahru* praefulgeant dignitate - DdhiAius inhiben­
te*. juxta etiam antiqua ftatuta canonum, quod pro
ordinibus, etiam clerical! tonlura, ordinant nihil re
cipiat„cum ad id fini tiuûus ecdtfiaflici depalat i .
Quodque notarii pro litteris lupe: ordinum pradxlorun> collatione pro primi clericali ionlui ■ 1 o unnm,
pro quatuor minoribus ordinibus unum, pr. qudibe:
facro ordine 11 ùmifitu unum groflum dc canvi.i,
quorum decem faciunt florenuni de cam-n, reco­
piant. Quod ii contra :i fecerint, canon.cis fubjaccant jnftituti*.
XI.

IX.

Dc d.ft'cnfjitL '-.ibki.
Dc nmi ohin-ndi/, C~ jlicii.au nh-i
rcclcfiajtxu.

Quoftiam beneficia propter officia concedentur, re­
putantes abfurdum, ut qui beneficia obtinent, irtu
Volentes 6 ecclefurum indemnitatibus providere , fent aut negligant oftkium evicere. Nes igitui, faomne* alienationes rerum wnmobilrufp i jurium , cro approbante Concilio, omnes difpenfiitiones aquinecnon coneeilionem vicaiiatuum, terrarum, civita­ butcumque pro Romam* Pontificibus fe gerentibus
tum fic dominiorum Roman* ecclefi* , ultra quin, concedas quibufeumque rt clerici* confecrati* , feu
quennium fine Coocilii confenfu , Sc fobfcriptione provifisad ecclefia?, monafterii, prioratus conventuamajori* partis cardinalium illius obedientix : necnon les, diaconatus, ardiidiaconatu*, fic alia quxeumque
omnes alienationes rerum fimilium aliarum ccdcfia- beneficia, quibus certus ouk> deditus eft, vel anne­
fticanm, monafteriorum, fit aliorum beneficiorum , xus, aut de illis, ne munus confect itionis epifeopi ,
fine confenfu libere refitnrum fic miniftrorum eorum- feu benedidionis habens, eut ceteros debitos aut an­
dem per quofeumque pro Romanis Pontificibus fe nexos ordines fufeipiant ; przter 14 illo* qui fecun­
gerentes, a tempore Micis recordationis Gregorii dum formam cap- C*m c.v eo, facte iunt , revocaXI. nrrdeceflbri* noftri , factas fic concertas, ficro Ctnus: ftatuentes ut qui de prxûnti illis vel illa ob­
approbante Concilio penitus revocamus. Aliene Itone* tinent, infra fex menles a die public itionis hujufmo­
vero pet pqelato*, restore* 7 & miniftros de rehui di cor.ftitutionis noftia , A' qu.T in pofterum obtine­
fimilibus ecclefiarum , vel monafte r iorum, aut alio­ bunt , infra annum a die poifeffioni* adtpt.r fe fa­
rum fuorura beneficiorum , porter aut contri juri* ciant confecrari aut benedici, five ad ahum debitum
formam fadas, nullas fuifle & efle declaramus, fic ordinem promoveri ; alioquin fint ipiis ecckfiis, mo
etiam revocamus: res ipfas, aut terrai, co itat-* at­ nafteriis, dignitatibus, perfonatibus, officii* fic bene­
que dominia, ad jus fic proprietatem ecclefia: ora , ficii* pta-diclis info jure privati, A aiii* libere conrnonarteriorum & beneficiorum ipforum reducentes. ferantui, aut provideirur <ie Jbs. Gfeteris con.fituVolumus etiam, fic intendimus, quod regimina ter­ tionibus circa Iwc editis, in fuo robore dura tu'ia .
rarum , provinciarum, civitatum & dominiorum ec­
clefiz Remana:, quas pro tempore portidebit , nulli
XII.
nifi Cardinali ve) prxlato ecdefiaftico, fic ultra quam
in iis, qu.T requirunt minifteria laicorum : fed nec
Dccrtitti».
v icar i itus terrarum ecclefiz Rcmanz ulna triennium
& de cardinalium conftlio concedantur, vel etiam
EI quia multi epiicopi, fic eorum fuperiorr.s, atque
committantur. De ceteris autem alienationibus, fi qui abbates, in quibus maiot debet efl: folicitudo curx
gravari fe fenferint, querelam exponant apud Apofto pip fic Pontificalis officii, plerumque extra cedebas ,
licam fedem' per quam, ut fieri poterit, providebi­ diœcefes fic tnonafteiia commorantur, propter quod
tur dc remedio competum,
ne^iigitur o*ficium paftorale: eodem aporobante Con­
cilio, (latuimus quod epifeopi, & fuperiores hujuf­
8 X.
modi in fui* ecclefiis & diœcefibu* , abbates autem
in fuis tronafteriis perfonaliter refideant : a quibus (i
Dc ftmaniacu.
fex menfes 16 continue abluerint, a perceptione fru
duum 17 fic proventum" per biennium iint privati :
9 Multe per fimoniacatr. pravitatem olim ab Joanne qui frudhis & proventus ia utroque cafu catbedralifactx font conftitutiooes, quibus morbus ille non po bus eccleliarum, St conventibus monafteriorum ap­
tuit exftirpari . Nos volentes, ut poflumus, atten plicentur. Si veto pet biennium abfuerint, ipfis ec­
tius providere, facro approbante Concilio, declara­ clefiis, fifmonifteriis decernimus efle privando* : nul­
mus quod ordinati fimoniace ab ebrfecutiooe fuorunr lumque ei* in aliquo cafuum prxdivtotum cujufvi*
ordinum lint eo ipfo fufpenfi. Elechone* autem, po· generali* fludii, privilegium fuHragctur, nec ilh* gau­
ftulatiooes, confirmatione* fic quz ptovifiones eccle- deant quovis modo.
fiarum, rocnafteriorum, dignitatum, perfonatuum of
Ordinat dominus nofter, quod ad ecclefia* c*tbefictorum fic beneficiorum ecdeliafticorum quotum- drales, morufteiia, prioratus cvnventuaks, aut paroebia-

I Vind.
catkeirtli, itiuur , i Vind.
evtnnuni. a Vind. ic lyiir/ut, 4 Vind. ilici .
j
funt iociuri p«:cotbefi, non luor i* V.nd. 6 Vind. non fiibet «<.7.yi>«*·. 7 Vind. M miciflu, . t Hic infe­
rendus eft rrcieufe» refpondens decimo tertio ex articuli! R eformitiopi* fiendz per pipnn d»c’c:i* fupu in Seffione XL. fcil. it·*·, frofrer ni 0Pcfc pefit inr^i &
. Hunc aitlculum in Fxcrrptn cx Codice ,
Capranicentl non invenit Labbeus , eum umen Schelftrite aliquotie» notavit in iâr* p. 71. fit x;i. refiituitnue ;
fit efl ex Mf. Vindobonenfi, «c Gothmo Nn ν,Ζ/ν. , f-m.· na difun fuit 'n plxakoi
ie.· Ji;uU
nnann β-irci,
. fVind.Utlu
frivitdtm e» cli» feH; Jxtt , fite. 10 Vind. n·» »lt·. viunt.
II Viod. non habet
te. . ix Vind. /«<1'».- .
ij Vind .Wtô ,
, fn ρα,-νί/ΰ .
14 Vind irto»
. 15 Vmdoh. & tfiii
. 14 Vind· cuiifuci. 17 Vind. tJ· pretiea/non ,w«<ndr>»
oeaiun iclegruM <>■
β fer aaotm dfeoint, ci tmtm
«> frrventfrreefflcne per ihuuun , Ac

I

1183

β’

CONCILIUM

·'«·-»»■>»·

n8r

------ locluales e-defiis fuper defeâu rtatit ultra trien-Ain p perficiendis iis, qu* ia pczmiflfc injuo&a tue- rvia?^. n'um rmllatenus diQenfetur j nifi forte in ecclefiis riot, —
-x-——---prxdiâi
—efuerint
——
1:---- ;r fup<gubernatores
négligentes
*$*ΝΌ
l41; 1 catbedralibus es ardua ft evidenti caufa de Confilio riosrs ipfi tantum ledi Apoflolicx ft cardinabam di. «-"RUTI
cardinalium , feu majoris partis illorum , videretur gnitati deferant, quod feme! fumrno Pontifici ft car- *♦*·dinllibus ipbs ftudeaftt intimare,, qui fuper iif pro­
aliter difpenfandum.
Item, dominus nofler in gravibus ftartfeis cafibus videte curabunt. Quod fi non fecerint infra termi­
fine Confilio cardinalium non intendit difpcnfire.
num competentem , fuperiom ipfi fua auâocitate
Cirça beneficia incompatibilia obtinentes, in qui pros idem , ίο fecundum Jura- facere poffunt, fi per '
*
bus multi leperiunrur exceffus, conftitutionem felicis abbates, te reiigioh» diâa memafteria, vel prioratus
recordationis Joannis XXII. pxdecefibrir noftri, qu* obtinerentur, quocumque privilegio non obftante.
»r.J. incipit, fefcratai/, falva moderatione in.eo quod
J' *''*■'· ia e4 dicitur de uno çurato beneficio cum non cu­
XIV.
rato > compatibiti , tamen licite retinendis ; ad tfeo
etiam curata, dummodo non fint dux parochiaies tiDe vidaigeatuj fiat decreram.
clefix , extendimus, facro approbante Concilio , mCavebit dominus nofler P^i in futurum nimiam
novamuv, atque contenta in illa fecundum illius for­
mam ft tenorem de novo flatuimus, ft ordinamus i indulgentiarum dWiceen , ne vilefcant·, & in prxcontenta-in illa volentes diligentius obfervari.
B teritum conceflas ab obitu Gregorii XI. citra perpé­
tuas ; item qux diVuntur de perna ft culpa, f»e de
XIII.
plena retnlilione, concedas locis ; item omnenconcefûs ad infar alterius indulgenti* , revocat fc annJlat.
2>< prnifieae Papa
cardiaa/ian*.
X V.

Romano Pontifici & S.R.E cardinalibus pro Sio­
rum fuftentatioae rebus Romane ecclefia flantibus »
Df decitair, d* nisu rorrifew errlefi^hcu.
ut funt , non videtur aliter pofle provideri , quam
hucufque facium eft) fcilicet per beneficia, & com­
Prarcipimus & mandamus jura, qu* prohibent in­
munia fervitis , qu* vacanti* nuncupantur . Verum ferioribus a Papa decimas ft alia onera ecclefiis ft
circa beneficiorum qualitatem taliter duximus provi­ rerfenis ecdefiafticb inqxxiere, diftri&ius obfervari .
dendum , quod nulli cardinali monafleriorum , prio­ Per nos autem nullatenus imponentur, quod ft noftris
ratus convenrualis , ultra numerum x- religioferura fucceflbribus indicamus non imponi generaliter fuper
fecundum moderna tempora habete confuetus, nulla totum clerum, nifi α magna ft ardua caufa Sc uti­
major dignitas poft pontificalem m cathedralibus, aut litate univerihkm ecclefiam concernente, ft deCon­
parochialibus, etiam nullum officium ciauflrale, nul- filio & confenfu ac fbbferiprione fratrum, & prxltium xenodochium, hofiritale , eleemofynaria, feu le-, ■ totum , quorum Coofilium faciliter haberi poterit :
profaris in titulum vel admioftrarionem conferantur. 'nec fpecialiter in aliquo regno, vel provincia , ioEt fi qux talia nunc obtinent , quam primum Papa confettis prxlatis illius regni, vel provincia,
loco illorum de alio equivalents providebit , illa diEx ntf. Parifieafi PMûtbeta
mittere teneantur, ficut fuperius de cotnmetkiis eft
diâum. Provifo, quod nulh cardinalis de proventi­
S. 1'Uieru.
bus ecckfiaftiris non habeat ultra valorem fex millium Aorenorum.
Cepia certenee Cenfii/xtiexet» , ur Ceicilie geteerah
feOanu» ,
fteerxxt prafextatx
Statuimus qood finguli cardinales , monafterii ,
aut prioratus conventuales habentes ultra numerum
IV nria P^laHeevti regii P^i/iexfu , per Jeieumnn AdsrriMM* eptfivpM* Atreizeevfem, Mm Dexi t. religioforurtl fecundum confuetudinem temporum
modernorum, habeant in diis vicarium generatem in
»eexi Mccccxviii. die x. Adrxfie Jxxu i fed nen
mceptate per eamedtm nrieme.
Spiritualibus & temporalius rdigiofum. Poterunt ta­
men i idem cardinales ad regimen temporalium s fub
dida vicaria alias perfcoas fubftttuere .· & nitentur T TNiverfis ft fingulis , Joannes raiferatione diviquantum poterunt per ecdefiifticaa perfenas hoc age­ V/ na epifeopus HoftienUs , S. R. £. cardinalis ft
re . ; Conftitutus tamen ad regimen hujufmodi di- vicecanceflarius
__
____ , ,____
falutem in _____
Domino , & pexfentidus vicarius fine confenfu cardinalis non valeat re--.bus fidem indubiam adhibere . Si juxn laudabilem
moveri . In minoribus autem beneficiis canitetuantυ jantiquocutn -fententiam
.
-ft providum
....
_
fapientum Convicarium infpiritualibus: cetera per alias perfenas, ft filiura , dignum eft ea qu* in asajorwn confukiffiquantum poterunt , ut prxmittirur, per ecclefiafiicaa raa providentia in fubjeoocum gratiam ft commoda
hoc faciant. NuHi autem laico raonafteria, aut bene­ geruntur , fcripturx teftsmonio redigere ; dignum eft
ficia hujufmodi locent, aut ad firmam, aut 4 amn> per confequens & rationi confentaneum , «t adeo
damentum dent. Teneantur etiam 5 illi tenere unum nota fiat ecclefi* eorum veritu, qood inde nec de­
religiofum fecundum moderna tempora confuetum 1 fit/ pacificis opportuna provifio , nec ufeuequaque
ft maxime 6 qui eram antequam cardinales , quan­ oervtrfis fub Ignorantia variandi fupina facilitas re­
do illa beneficia, autmotiafleriaobtinerent: nifipoft- linquatur . Cum itaque nuper inter fen&flinsum fas
modum fruâus, ft redditus eorum fine culpa cardi­ Chrifto patrem ft dominum noflram, dominumMarnalium erunt adeo diminuti, quod ad fuftentationem tinum , divina providentia Papam V. ft reverendos
prioris ft tot réligioferum non fuAcerant. Superio­ patres . pedatos, necnon egregios ft circumfpeâos
res autem diâorum monafteriorum ft prioratuum , viros , ambaflbtores , procuratores , doâotea ft
quibus fes vifitandi competit, ilia poterunt vilitate , magiftros , ceferofque , venerabüera nationem Gal­
ft defeâus caritative corrigere, ft qu* in illis repa­ licanam in generali Concilio Cotsftantienfi rtpnefenranda viderint, aut 7 relapfa ranime per cufpara car­ tantes ft ütaentes , nonnulla capitula concorda» ,
dinalium, 8 vel eorum ramiftrarum, tara in fciritua- ft ab utraqne parte (ponte fefcepû; necnon de diâs
libut, quam in temporalibus, illa gubernatoribus il-domini nomi Papc mandato in librocanceUarne fimâ*
larum injungant reparari , fecundum facultatem mo- Romana ecdefi* , in quo Rcraanorum Pontificum
luftcrimum , ft beneficiorum hujufmodi : deduâo , ccnftitutiones ft ordinationes folent cunfcribi, ad fuquantum abbas, ft prior, fi eflitnt, fecundum cum- turam rei certitudinem, nobis operam daaue, prout ad
munem modum pro flatu fuo expenderent. Quod fi noftrum fpeâat officium, diexv. menfis Aprilis, Potv.
tifiI Vind.
. i Vied, fad HPe vieerte. 3 Viad,
& moi teveen. « Vini. MvUimmtxm
s V<nd i· illi, Mem mmw«m iWZgiafanaai. 6 Vied, paee araw ,
iffi ilU, ftc.
7 Vind. nUiff». t Vind. tat faema. p Viod tap/kleaéif . ίο Vi"d. ftevaima lua (► ttamimr faat<vae> · pn»«ieaée emtm [abnater,, ipferma frimlpal,, ,
ywm.doad·· fatm, p^eet, / par , &e.

118$

’Î-Ü2‘

CONSTANTIENSE.

·"■>«>■»<-»

1186

elciki vel poftulati foerint ; quorum eleâio caiUta.
feu poftulatio'repulfe, vel per eos facit n-nuncu- AKNO
tio&admilfeau&oritat· noftra exftiterit, feu quorum CHRISTI
eleâorum vti poftulatarum, it in antea eligendorum
vel pcftulandorum electionem caffiti, vel poftUl­
tionem repelli, aut renutx titionem admitti per rxn
vel auâoritate noftra continget, apud fedem Apoftolicam, vel alibi ubicumque, &etiamper obitum
cardinalium ejufdem Roman* vel officiorum oiâr
fedis, quaradiu ipfe officia.aâualiter renebant; vi­
delicet vicecancellarii , camerarii , fepteru notario­
rum, auditorum litterarum contradichrum, it Apoftolici palatii cauferum auditorum . correchxu n ,
centum it unius (criptarum litterarum Apoftolicarum,
/. Dt srMtrwd* çtilitttt àmiittn »rarài»tlinm.
&xxtv. ponitentiari* prefat* fedis,' &xxv. abbre­
viatorum fedis ejufdem ; necnon verorum convnenMartious &x- Statuimur, ut dtiocept numerus
falium noftrarum, it aliorum xxv. capelhnorum fedis
cardinabunt S. R. E. adeo fit moderatus, quod nec
ejufitem,
in niââcio deferiptonun { it etiam quo
fit gratis ecclefia, nec fuperflua numerofitate vile- B
rumcutnque
legatorum feu colle&orum, ac in ter­
fcat. Qui de pmttibus partibus Chriftianitatis pqppotris Roman* ecclefia: reâorum, Ac thefaurariotum,
tionalker k quantum fieri poterit, affiimentur: ut no­
aut miifccum haâcnus deputatordm, feu deputan­
titia caularum & negotiorum iri ecclefia emergentium
dorum aut rastrendorum, in pofterum vacantia. Ac
facilius haberi poflit, Ac «qualitas regionum in hono­
in antea vacatura ; ubicumque «fidos legatos vel
ribus ecriefiafticis obfervetur. Sic tamen quod nume­
colleânres, feu redores aut thefeurarios, antequam
rum viginti quatuor non excedat, nifi pro Sonore na­
ad Romanam curiam redierint feu venerint , rebus
tionum, qur cardinales non huient, unus vel duo pro
eximi contigerit ab humanis : necnon quorumlibet
feme! de confilio ii afltmfu cardinalium aflumendi vi­
pro quibufeumque negotiis ad Romanam cunam
derentur. Sint autem viri in fcientia, moribus, Ac
venientium, ve!etiam recedentium ab eadem, fi in
rerum experientia excellentes, doâorts in Theologia,
locis a diâa curia ultra duas dietas legales non diaut in fure -canonico , vel avili,, prefer admodum
ftantibus jam forfan obierint, vebeos in antea tran paucos, qui de Krpe regia, vel ducali, aut magni
fire de hac luce contigerit. Ac etiam fnnili modo
principis oriundi '^fiftant, in quibus competens litte­
quorumcumque curialium, peregrinationis, infirmi­
ratura fufficiat:
’ fratres aut nepotes ex fratre vel
tatis aut recreationii feu alia quacumque caufead
forare alicujus cardinalis viventis: nec 'de uno Ordi­
qmrvis loca fecedentium, fi antequam id diâam
ne Mendicantium, ultra unuro> non corpore vitiati,
aut alicujus criminis aut infamie nota reiperfi. Nec C curiam redierint, in locis ultra duas dietas ab ea­
dem
curia, ut permittitur, nqp remotis, dummo­
fiat eorum deâio per auricularia vota fahimmodo ,
do eorum proprium domicilium non exfiffar, jam
fed etiam cumooofilio cardinalium coUeghliter, ficut
forfen decefleruu, vel iq pofterum eos contigerit
in promotionibus epifeoporum fieri confuevit. Qjti
modus etiam cbforvietur, quando aliquis ex cardina­
de medio fubmoveti, nunc per obitum hujufmodi
vacantia
Ac in pofterum vacatura : rurfus monifteria,
libus in epiferoum aflumetur : nifi dominus nofter pro
prioratus, decanatus, dignitates, perforatus, admiutilitate ecclefi*, tt de confilio majoris partis cardi­
nalium aliter ufijue ad duos pro femel duntixat du­
niftrationes, officia, canonicatus, prxbendas it ec- '
defias, ceteraque beneficia eccidiaftica, Crcularia
xerit providendum . Die Lunar xxr. Martii , anno
& regularia, cum cura vel fine cura , quscumque
Domini mccccxtul. in feflione generali fecri con& qualiacumque fuerint, etiamfi ad illa perfora con­
φΒΐ leda it publicata, per organum domini cardi­
fueverint feu debuerint per deâionem feu quemvis
ti fanâi Marci, fa ambone.
alium modum aflumi, qu* promoti per nos vel au­
âoritate noftra ad pattiarchalium, archiepifcopalium
II. Dt frrvifiMU ttrlr/ieno», etntfltritnti*, ci" rrvel epifcopalium ecckfiarum, necnon moaafterio[tÂti Aftfitüct, ar
i*,
rum regimen obtinebunt tempore promotionum de
mjititna», & frttiu cxfytlhttiw : vrnvre drcwsipfis faâarum, nunc quocumque modo vacantia feu
finMtutt tltSitnv .
in pofterum vacatura. Necnon etiam qu* per aflecqtaooem pacificam quorumcumque prioratuum, perSanâiflifflus dominus nofter Papa Martious V. fu­
per provifianÜMK eodefiarum, monaftaiorum, Ac be-D foratuum, officiorum, canonkatuum, peabendarum
ecdefiafticarum ac beneficiorum aliorum, per nos
nefiaorum quorumcumque , utetur refervationibus
five auâoritate litterarum noftrarum immediate col­
Juris fcripti Ac conflitutiottis , Exfitr^üii, it Λ4
latorum, feu conferendorum in pofterum ; proebrvtiuttett, modificate, ut fequitur:
quam fi virtute grati* exfoeâatit* aflecutio fist .
M Ad regimen ecdgfi* generalis quamquam immenunc vacantia Ac in antea vacatura : plena fuper
v riti fupema difixsfitiooc vocati, gerimus in noftris
poemiffis omnibus Ac finguiis cum fratribus noftris
» defideriû, ut debemus, quod per ocftrz diligenti*
collatione prxbabita, & matura deliberatione locu­
„ ftudium ad quarumlibet ecctefiarum &monaftetiota, ordinationi, difoofitioni, ac provifioni noftra
» tum regimina, Ac alia beneficia etdefiaftica juxta
ufooe ad quinquennium, de ipforum fratrum no­
„ divinum beneplacitum dc noftr* intentionis afleâum
ftrarum confilio, auâoritate Apoflolica refervatnus.
„ viri aflumantur idonei, qui profintitpmfint comDecernentes ex nunc irritum & inane, fi fecus fu­
. mittendis eis ecdefiis, monafteriis; Ac beneficiis prrper pcxmiflkAc quotibet eorumdem per quotcum­
» libatis. Pntmiflbrum nempe coafiderationeindudti,
que quavis auâoritate fcienter vd ignoranter con­
„ & fuadentibus nobis aliis rationabilibus caufis nontigerit attentari . Non obftantibus qufoufcumquc
„ nullorum pcodaceflbrum noftrarum Romanorum Ponconftkutiombus, a pradeceflbribus noftris Romms
„ âfianvefàffu ’aiimntet, omnet patriirchales.arPontificibus oditis, quatenus obfiftere pqfient fupe­
„ dnepifcopales, epifcopales ecclefias, monafteria, ptiorius enarraris articulis, vel aBcui feu aliquibuseo­
„ ratus, dignitates, perforatus & officia, necnoncaaorumdem, diâo quinquennio durante. Alias autem
„ nicatus 6c prxbendas ac ecclefias, ccteraqUe beneficonftkutiones tt nienaoaau contrarias per nos
„ ciaecdefiaftica, cum cura 'el fine cura.uecularia-Ac
fadas feu in cancdlaria ferrati mandatas revocan­
„ regularis , quacumque it qualiacumque fuerint,
tes. Nulli ergo hominum liceat, ia.
w etiamfi ad illa perfora confueverint vel debuenqt
In ceteris vero ecdefiis Ac abbatiis fient eleâion per eieâionem vei quemvis alium modum aflumi >
. tunc apud fedem Apoflolicam quocumque modo va- nes canonic*. De abbatiis autem, fodi Apoftolic*
non
immediate fdb|eâis , quarum fruâus, fecun­
„ cantis, &in pofterumvacatura, necnon perdepofip rienem, ral privationem, feu translariccem,per nos dum taxationem decimat, CC. librarum Turoncnfium
m feu auânrioct noftra üûjî, it in antea fiendas, ubi- parvorum , in Italia vero Ac Hifpania, lx. libra­
M libet necnon ad que aliqui in concordia vel dücocJia rum Turaoenfium parvorum valorem annum non
Fffi
eaceCmrii Gnwra/. Tom. XXVU.

—-- ——tificatus dnsmni noftri Papcant», primo coniaiptafoe^ A
r*·*’ * <1βπ*“η
û®** mandato in aodieatu con.
a®“n tradiâarum, die fecunda menfis Mail, anno quo fis4 ’ pra, leâa At publicata: adjeâoque quod fob noftra­
rum litterarum tcAaoonio indiens quiique fibi ttftimortium furaere valeat, in toto, vel in ea parte ,
qua indigeret eonnadem i not ad reverendi paint in
, , Chrifto domini Martini epifcopi Atrebarenfis i,iftantiam , capitula hufofinodi, ficur perfertur, concorda­
ta & foonte fisfcépta , cx integro ex libro paedido
de\verbo ad vobum fiddirer tranferibi & potienti­
bus annotari fecimus, quorum tenor (equitur in bunc
modum:

"β;

’ras»*·

concilium

nw,,srw

use

—-ercedunt, fiant confiimatior»! aut proviennes cano-Afolvatur de beneficio, quod valorem xxtv. fiorenc—
CHR'STi nne
βκ’' per
?" illos
,11<Λ ad
’d quos alias
ai‘M pertinet
rcrt“*t ;- nec cotnmu- rum non excedit. Dc monaflerii* autem momalium^uarcv
mu nec rwnixi pro eis folserrtur fcrv itia.
nihil penitus folvatur.
D· abbatiis varo excedentibus fummaa pcadiâas „
___ in rprefenti
____ capitulo
_ enotetua
____ _ locum
____
Qur omnia
*
nec non cathedralibus ecckfiis , dedkmes ad fedeip habeant pro tota natkoo Gallicana : excepta dumta.
Apoftolicam deterentur, quas ad temnus ccnftitutun xat remifliooe communium & miaatorum fervidoin conftiturione Nicolai III. OtC incipit, Cipuntt/ , rum. —
·· temporis prvtcriti rexnirtunrur pro me·
Debita
Pana «apailet. Quo faâo, fi n<x> fuerint prcfenta«x dictate, Calventibus aliam medietatem infra fexmenvel f; pi a-fentarx, minus Canomcx fuerim, Papa pro. les. qui débita folvaotur coUoâoribus in Galliis ;
videat hi sero canonice fuerint. Papa eas confir­ qui tamen non bsbeaot aliquam coerckwocm niu in
met: nifi ex caufa rationabili. &de fratrum confilio Galliis, ubi dcndnus Defter difponet.
alitet duxerit providendum- rrovifo, quod confirmati
Item, noa intendit dominus nefter, nee suit, quod
& prmiii per Papam, nihilominus metrorxJiranss & grafix cxfpçâarire fcextendanr ullo modo ad otô·
vius ptxftcnt debita juramenta, fic alia, ad qux de cia clauflrelia, quorum fhiâus quatuor librarum Tujute vi I confoetudine tenentur.
roneniium parvorum, onerihA fupportstis, valorem
De celetis autem beneficiir, fabis tefervitiooibiisannuum
_ .______
T___ , „
non excisant, ___________
ntx etiam ad holpitalia,
xepin didis, majoribus dignitatibus prft Pontifici les in nodochia , eleemofi naria , vel leproûria. Nec <omra t bed. ilibus, & principdibvs in rolleginis, & prio-B putentur io tumo feu vice CoiUtocufn feu provifurum
ratibus, dec."rutibus feu pt.Tpofituris cogivçnrualibus :
'
jure ordinario provideatur per pralatos, & ,ιΐκχ pro- jjr. D« cnxfis in Rftnata curij rrjO^uiù vel *<>>!■
sifores inferiores, ad quos alias pertinet, nec com»
putentur in turno feu vice eorum.
Cauir que ad forum ecdefiafticum de jure vel
Dc aliis quibufeumque dignitatibus, officiis, & confuetudine non pertinent, per curiam Romanam.
be ne tu us medietas fit i n difpofitione Paper
, alia
"
‘ me­ noo recipientur, dc illis cognofcendo in ipfa,- vel
dietas ia difpofitiooe collator .m, patjooorom, &con- extra committendo, nili de ranfenfc partium. Que
(htuentium ordinariorum, feu Ptoviforum. Et alter­ vero ad forum ecdefiafticum, ut premittitur, perti­
natis sitibus unum cedat Apouolko, Λ: aliud colla­ nent, &de pire funt per appellationem aut aliter ad
tori . pvtrono, aut provifori. Ita quod per quemcurri- Romanam curiam legitime devolor*, aut de fui na­
ui e aliam lefcrvationem, feu afleâationem, aut pre­ tura in sila cursa traâandx, traduntur in illa. Ce■gat i vas , ultra prxdidas ,( vel alias difpofitiones tere committantur in partibus,- nifi forte pro caufaSioftolicas, feu gratias-exfpedativas, non nat colla­ (utn aut pro perfonarum qualitate illas tradare in
tori , patrono, vel provifori, pre judicium in dida cui ia expediret, pro juftitia confequenda ; vel dc par­
nxdictate .
» _________
tium confenfu ., in
_____
curia___________
tradentur. Matrimoniales
__ ____
Ubi autem in his que.cadunt fub exfpedativis non tamen cauix in pruna inflantia, prxterqham per apappareret aliquis cxfpedaru , infra menfem kgitime^pellatiooem, non cosomittantut in curia, nifi in caîcceptans, & provifus, intra tres tnenfes collatorem fibus proxime didis
‘ Λ- .
feu vicarium certi beans, a die notx vacationis m lo­
Item, ad reftxnandum fruflratortas appellationes,
ro beneficii, is ad quem pertinet, conferat feu dii- qur ante definitivas fententos interponuntur , ordi­
ponat, difpofitioque medio fada tempore valeat, occ namus , quod injuftc feu frivole appellans ah interei consputetur in fua vice.
locutocia^, ultra condemnationem expenfarum , d>
hen , beneficia vacantia per refignationem firnpli- ranocum interefle in -quindecim Aorcnos, fi appella­
cem non cadent fub exfpedativis. Er ifta, & illa , tio interponatur tn curia i & in viginti fiorenos , fi
qux ex caufa permutationis conferentur, neutri par­ de partibus ad curiam, parci a appellanti condemno , tvpr,(
ti computentur. Quia circa qualkaees graduatoniœ , tur : & quod fuper eadem interiocutoru vel grava-■*?«'·«« ·
nobiliumque, & litteratorum, ad efledum promotio­ mine fecundo appellare non liceat, nifi haberent
nis eoruin ad digmt.tes, honores, & beneficia ec- vim definitivae.
clefisfhca, quorum fufira^iis indicere Bofcitur eccle­
y. Dt Ctmnunéu.
fia, nondum haberi potuit plenaria concordia ; domi­
nus nofler cum deputandis ad hoc per nationes finOrdinat idem dominus nofler, quod m poftenun
gulas, quantum fieri cosrxnodc poterit, providebat.
monaflerii, aut magni prioratus conventuales, qux
vel qui ronfuevenint hmere οΛο religiofos ip con]JI. Dt jirntatû.
jxventu, otficia dauftralia, dignitates majores poftnoo^tificades ia cathcdralibua, five ecclefi* paroohiaies ,
San&Mimus dominus nofler , pen fitis guemnun nulli pariato etiam cardinali .dentur m titulum feu
cladibus atque variis difpendie, quibus, proli dolor! commendaro. Nifi propter urgentemneceffkatem, ad
regnum Francix his temporibus concutitur.· pio ei fuccurrendum capiti, fcilicet ecclefix vel monaflerii
competiere afiedu, non vult nec intendit levari feu fupeitori, de membris Papa aliud cenferet faciendum.
percipi ukra medietatem fruduum' primi antri, feu
Item, de hofpitatibus, senodochiis, fc icprofat iis .
communium & minutorum fervitiorum, ecclcfiarum, Item, de beneficiis non afeendentibus valorem quin­
feu abbatiarum, qux in ipfo regno, & provincia quaginta florenorum , oneribus fupponatis. Una au­
Deiphinatus in pofterum vacabunt, ufque ad quin­ tem ecdefi*, miam metropolitans, uni cardinali vel
quennium: Qpam medietatem vult levari atque ex- patriarch* concedi poterit, provifionem 'aliam non
folvi pro media parte infra odo mentes, a die ha­ habenti fuflkientem. Ubi vero aliqui prxlati eflent
bit* pofleflionis pacific* computando·: pro alia vero expulfi fine culpa fua a prelanuis fuis, vel adeodimedietate infra alios odo rnenfes fubfequentes. Et rnouti, quod non poflent commode vivere, tunc Pa­
idem vult & intendit obkrvari circa jam promotos fit pa cis rationabiliter provideat.
-·χ·

eiufmodi in fucceffoecm m ecclefia vel monafterio traaFZ Dt Afalgntw.
feat. Si vero ecclefia vel bis in anno vacaverit, vd phsries -, vult & osdinat, quod non fetatur ni$ feme!
Circa articutaa indulgentiarum, habka deliberatiocommune fervititxn, fed nec etiam minuta , De ce-na
---matura,
“nihil
:u:1 ’intendimus
-- J’----orca
1---eas*----immutare feu
teris autem dignitatibus, perfenatibua , & beneficiis, ordinare.
fxcularibus bt rcgularibusqubufeumqua^qux auâoritate
—
ni. Dr Difyffifatiei&m.
fedi» Apoftolicx conferentur, prxterquam vigore gratia i ωη cxtpcâafivarum, aut caufa permutationi·, perfoiva.
Ordinat dominas nofter, quad ad ecclefia! cathé­
tur taxa trufhium fecundum moderationem exiravaean- drale*, monafteria, prioratus conventual«, aut parotis, Saltepru rtgintinit, domini Joannis Papr XXIL chriks ecclefias, fuper defeâu «tatis ultra triennium
pro medietate infra frt rncnfcs, a die pofleflionis pa- nullatenus dilpenlabit., nifi forte in acclafiis cathedra•ihcx computandos, & pro medietas· alia infra alios libus ex apdua êr evidenti caiü, da confilio cardi­
fax manfes fubfequentea. Et debitum hujufinodi ad nalium feu majaris partis illorum, vidaretur aliter
fecceflbrem in beneficio non tranfeat. Nec aliquid difpe/mdun).
Item,

, nSç

’ViV

CONSTANTIENSE.

«o»»™»·»

1190

——_ Item, dominus nofter in gravibus Sc arduis caufis A vifione’ non ccnfuevit haberi recurfus ad fedem Apo-·
ftolk'am
/-uo1*5 6»e confilio cardinalium non intenJit difpenfare.
ftolicam,, non teneantur venire eleCti
electi , feu Uli
illi quiCHRBTl Item, (anâiffimus domitnu nofter Sc venerabilis bus providendum eft, ad curiaro, ad habendam c9nJ*‘ ’ natio Gallicana soluerunt Sc proteflati funt, quod finnationem
“
' fen provifionem. Nec etiam diâa bçne M*
•er ordinationesn Sc obfervantiam omnium Sc Angu­ ficia regularia cadant in gratiis exipeâativx.
UH autem in monafteriis ad curiam Romanam pto
lorum pnenùlûrum nullum jus novum alicui eorum
queratur, aut pexjudicium aliquod eis vel alteri ip­ confirmation· venire vel mittere confueverunt, ihi
forum generetur. Ut audoritate Apoftolica Sc fupee- Papa non aliter conternet aut provideat, quam fu·
ina poteftate femper fabis A illibatis remanentibus . , petius de eeclefiis cathedralites eft expreffum.
ipfa venerabilis natio fub Apoftolica proteftatione &
De monafteriis monutium^Papa non difponet, niti
fgiuno regimine fândiftîmi domini noftri, immuni- fint exempta.· St tunc peg commifiionetn in panibus.
De ceteris dignitatibus A: beneficiis quibufcutnque ,
x tatibus atque privilegiis fuis falvis, tranquillam agens
vitam , liberius Deo poftit famulari, femper parata Jaculatibus Sc regularibus, vacaturis ultra reTervatioad derôta obfequia fanâifluni domini noftri. Et quod nes jam diâas; majoribus digniutil»us poft nontititolerentur ufijue *4 quinquennium proximum dum­ çales in cathedralibus, A: principalibus in collegiatis
taxat . Et cuilibet vdenti habere capitula prxdiâa redefiis, exceptis ; de quibus /ure ordinatio provi­
vel aliquod eorum , in forms authentica, & fub fi- deatur
_ ,
per
__ illos inferiores, ,ad quos alias pertinet :
gillo domini Vite cancellarii, dentur taliter, quod qnec computdntur in turoo feu vice eorum,
fidem facere poffint in quocumque judjcio Ac extra.
I<Jemdominus nofter ordinat, quod per quamcumHxc ita univerfitati veftrx tenore parfemitim fir­ que aliam refervationem, gratiam exfpéâativam, aut
miter atteftantes, eafdem noftras. prxfentes litteras in quamvis aliam difpofitionem, fub quacumque verbo­
eorum fidem Sc teftimonium prxfato domino epifco­ rum forma pet eum aut ejus auâoritate fadam vel
po Atrebatenfi conceftimus, tigilli noftri) munimine faciendam, non velit, neque volebat , neque inten­
roboratas .·
,
debat, nec intendit facere aut fieri, quo minus de
Datum Sc aâum Conftantix, provintix Mogunti- media parte illarum Ac illorum, cum vacabunt, al­
nx, in domo liabitationis noftrr, die oâava mentis ternis vicibus libere difponatur per illos, ad quos
K
Maii, fub anno a Nativitae Domini mccccxvuii.. collatio, provifio, przfentatio, eleâio aut alia qux.
·' «' r·*··- A: Pontificatus prxdiâi.
Sign- a Bobeunius.
vis difpohtio pertinebit, prout ad ipfos foeâabit de
confuetudinc vel de jure. Ita quod, cum de una di­
r«
AûfttMÎ r. Pfft 0 GtmMtùt HMifnij ctmtr·
gnitate. perfonatu, officio, vel beneficio ex illis, ad
"x’ 4Bn“t'
cttttMt Ccnfttonunfi.
eleâioném, provifionem, collationem, feu quamvis
aliam difpofitionem alicujus fpeâante , fuerit auâoPrtftiu <k ttjUnttniut*
ctrdiniiii
ritttte Apoftolica provifum, aut alias difpofitum, ille
'
0 victtMccUfrii.
ad cujus deâionem vel quamvis difpofitionem primo
E*Go Joannes epifeopus Oftienfis, S. R. E- cardi-^-loco pertinebat,i de alio immediate poftea vacaturo
prout ad eutrtpeitinebat. Et
** JL* nalis Ac vicecancellarius, infraferiptas conftitu- provideat,
provideat, aut difpooat,
di
tiooes Sc ftatuta tranfvidi in cancellaria, de manda­ sta confequenter de fingulis hujufmodi dignitatibus ,
to domini noftri Martini Papx V. die xv. menfis A- perfonatjbus, officiis, St beneficiis vacaturis, aikh>prilis, Pontificatus diâi domini noftri Papx anno pri­ ritate ejufdem domini noftri Papx, Sc aliorum pr*
mo . Er in libro cancellarie feci feribi de eodem diâorum, alternatis vicibus difponatur. Refervatsomandato. Et juxta ejufdem dcvru.ii noftri mandatum nibus, aut aliis pnemiifis difoofitionibus, auâoritate
fic obfervari mandavi. Et -nihil extrahi ça feci Ac man­ ejufdem domini noftri Papx faâis vel faciendis, non
davi pes notarium fubfcriptum, Ac in hanc publicam obilantibus quibufeumque.
Sc authenticam fonnam redigi,' inferendo ea de ver­
Quoties vero aliquo vacante beneficio, cadente in
bo ad verbum, prout in quaternis feu libris diâx vice St in gratia exfpeâativa , non apparueqt infra
■
cancellare originalité^ confctipta exfittunt. Ut in tres tnenfes a die ootx vacationis in loco beneficii,
quocumque judicio Ac extra, tam in curia Romana, quod aliqui de illo fecundum paedidas ordinationes
quam extra , fidem plenariam faciant, illifque ftari foerit auâoritate Apoftolica provifum i Ordinarius vel
t debeat incommutabditer, ficut propriis originalibus . alius, ad quem illius difpofitio pertinebit, de illo li­
' Voluit infuper, mandavit, ftatuit, Ac ordinavit idem bere difpotiat, nec fibi in fua vice computetur. Be­
dominus nofter Papa, quod omnia Ac fingula hic fub- neficia etiam , qux per fimplicem renuncitatiooera
feripea, firmiter Ac immobiliter obfervenrur. In quo­ aut permutationem vacaverint, I neutra Papx com- u ‘»f« ·
rum omnium teftimcnium figillum meum cum notarii putentur.
publice infrafcripû fubfoiptiooe apponi feci Ac man­
SanâiiGmus dominus nofter Papa Martinus V. ad
davi.
exaltationem fidei catholicx, Ac fplritualem profeâura
populi Oiriftiani, de confenfu ac beneplacito natio­
nis Germaniae ftacuit, Ac ordinavit, ac decrevit ,
,, «CM- Univerfis & fingulis Joannes, See. Ut frtxiatt pr· quod deinceps in metropolitanis & cMtedralibus ec·*<«/ Gaf/xxva.
Cum
nuper
internationis
..... Germaniae ejufdem, fexta pars cano~
Λ - itaque
·Dclefiis
venerabilem nationem Germanicam, Acc. Nos ad N. nicatuum St prxtendarum fit pro doâoribus aut liinftantiam, capitula bujufinodi, Ax.
cendatis in facra pagina, vel alrero jurium, vel in
Theologia baccalaureis formatis, aut magiftris in me­
/· Dt tmrrt 0
certlvudiKtt, d* r*.
dicina,
qui per biennium j feu magiftris in artibus ,
nox crsteaw.
qui per quinquennium poft magifterium, in Theolo­
Statuimus, ut deinceps, Arc. ut forj, vfetttàt* gia aut altero jurium ftudueruot in Audio generali.
vtrlt, ia epifcopum auumetur
Sic videlicet, quod ubicumque non lueritfaucm fes­
ta pan canonicorum prcbendatorum , in metropoli»
//. Dt
tnùfittna», nntM^ftritnte^
tana
vel catbedrali ecclefia, taliter graduatorum, ibi
fnir^rte» , dirntterMii, 0 elitm»
qsmeumque deinceps canonicatus Sc prxbeodx vaca,
Snttficune».
vetiat, quacumque etiam Apoftolica vel aha auât>SanâiflSmus , Set. tf fitpr*, »/?»<
tt verte .rixate,
___ __________
—conferantur,
_______ ______
normifi taliter„____
graduates
quouf~__ diâa
.in- tfexta
_ ____
i_ _i:_
—agraduant
—·. . » : fi
Nulli ergo hominum liceat, Su. Deutde /cfaunr: Eqœ
pan____
compteur
taliter
In ecciefiis cathedralthus, Sc etiam in monafterits tamen infra tnenfepa, a tempore vacationis bujufimdi
Apoftolicr. fedi immediate fubjeâis, fiant ele&iooes ranonieams Se pertende aunetandum, repertus fuecanonicx, que ad fedem Apoftolicam deferantur . rit talker graduatui, & altas idoneus, qui per Ce vel

coafuetndine tenentur .
partit canonicorum, (aliter , ut prxmittxur ,
In monafteriis aurem, qux non Amt immediate graduararuni, in ipfis metropolitanis Ac cathedrüibus .
fubjsâa fedi Apoftolicr , necnon in aliis beneficiis ecdefis hibeatur.
regularibus , fuper quibus
mnbus pro confirmatione feuproUbi autem foli confiwvenint iUuftres, aut de co.
Cteni. CtntrJ.
G'ttrtl. Tom.
Tom XXVU
XXVIL
Ffff a
mi-

1191

c o

n

c

«-vanus

ΪΙ92

minim vel Bsionum genere, vel cx utroque genere.
ANNO '
CH^isTl
‘n «nonicos admitti: ulster gradual, qui
Γ- De Ceunnntiit.
CHRISTI
i*if ' «<■■<-*?*·" voluerint, fi taliter nobiles, Ut permitti­
tur, fuerint, in iUis ecclefiis, ceteris etiam nobilibus
Ordinat dominus nofter Papa, Acc. ttt far* f tit, l4‘*·
feltem ufque ad diâum numerum proferantur.
Item, quod in *lliscollegiatis ecclefiisejufdemnaZZ De fanent* μι fm eeetftintie fre pieltner
tionis, fimiliter fexa pars canosticatuum it perbendarum deinceps modo promitto conferatur, ficut per­
ut fequino·.
mittitur, gt iduatis, aut faltem in medicina , aut in
artibus, magiftris vel liceotiatis, aut in Theologia ,
Ut autem, ccnftderaamalitia aliquorum temporum
vel altero jurium baccalaureis examinatis per rigorem, proxime prater iterum, quibus labes fimomaca tam in
cum limitatione, modo & ordine fupradiâo.
ordinibus, quam in beneficiisecdefiafticis, tunC con­
Item, quod jurocbiales ecclefix habentes communi ferendis Ac percipiendis, ac religionibus ingrediendis,
rfiinuifone, qux fecundum famam publicam, atten- fuit heu nimium frequentata, Ixfis in boc confcienn
datur, duo millia communicantium, velplures, dein­ tiis, ad puriorem adminiftrationem & perceptionem
ceps non conferantur, etiam Apoftotica vel quacum- (aeramentorum,
_ _____(alubnter
________
,________
___ At finctfofulatur
: omnibus
cue alia auâoritate, nifi doâoribus Vel licentiatis gulis patriarchis, archiepifrepis, epifeopis, abbatibus,
/{n facra pigma, vel jute canonico, vel civili, & bac- B abbatiftb, cetwifoue praelatis, necnon. clericis ac percalaurcti in Theologia formatis; fi tamen infra men- faais--eocleftsfticis
ι-α-λι-·- , religiofis--acz—
(xcularibus utriufque
ίιτη , a tendore vacationis numerandum, reperiatur fexus, ut quxtibec earum infra très mentes ooft pu­
taliter graduatus, qui per fe vel per procuratorem vo­ blicationem aut infinudtionem pratentium, fibi aut in
luerit acceptare. Decernendo in itum & inane, fi fe­ dixeefi, ubi domicilium habuerit, faâam, aliquemdn
ci. 1 m prxmiffis , tam circa canonicatus & praben- facra pagina, vel in jure canonical doâotbm aut iidas, quam parochiales .ecclefias, vel eorum aliquod, centiatum vel baccalaureum formatum, ubi talis com­
a quoquam, quavis etiam auâoritate Apoftolica fue- mode poterit reperiri ; vel ubi tails non reperitur ,
<it acceptatum. Salvis temper laudabilibus confuetu- leâorem, feu alias intelligentem facer dotem, diferedmtbus Ac. ftatutis
____ ecclefiarum,
________ qux
,...,pntmitfls.non
...__ ____ad­ tum ac bona fana, curatum, vel non curatum, divertentur . In contrarium autem facientibus non ob- ' gere valeat confedbnem: qui infrapradiâum tempus,
fiant ibus quibufcumque
quibufcumque.
quantocius commode fieri poterit, ejus confeflxone
.-.x. conftitutio,
z.
■■...■ , audiai ipfan perfonam confitentem, a fuis peccatis,
Item, quatenus paedida
feu ordinatio
pluribus profit ; Ac humanx ambitioni frenum impo- At a quibufcumque excommunicationum
_____ _ , _ fulpenfior___
natur , ordinat , ftatuit, Sc decernit idem dominus . num Ac interdidi, aliifque feotentiis, cenfurisac pœnofter Papa, quod vigore prxfentis conftitutionis feu nis, quas forfan propter fimoniam
fimontam in ordine vel bcbo­
ot dinationis , nemo graduai orum pottit ultra unum neficio ecdefiaftico,
ingreflu,, aut
alias qua.
, religionis
.
----,— ·
ecclefiafticum beneficium adipifei.
ζ,"
~ commiflum, ufque
'
ÇÜtercumqnp, aâive vel pattive
ad
Item, vult quod in pari data ad eamdem collatio- tttempus publicationis pradiâr dignofeitur incurriflê ,
in foro confcieotic dumtaxat abfolvere ; nec non fe­
nem graduatus non graduate proferatur: prorogativis in
& diligentia non obftantibus quibufeumque.
cum foper irregularitate fuper eo quod hujufmodi fenItem , quod vicarie ad cena chori officia in ec- tentiis aut earum aliqua ligat» forno Mittas vel alia
,
clofiis cathedralibus & collegiatis deputaex, non con­ divina officia celebrattê, aut fe illis immifeuitte cenferantur etiam Apoftolka auâoritate , nifi talibus , febitur, ufque ad tempus pradiâum coatraâa, ipûqui Iwjufmodi beneficia cantando , legendo, & alia que propter pacmitta aut eorum aliquod a (tarum or­
fciverint Ac poterint perfonaliter adimplere.
dinis vel officii exfecutione fufpenfe, quod in illis ni­
hilominus miniftrare, illa exercere beneficia adepta ,
Z/Z. D· Ahumu.
vel ftatum m quo eft retinere, At ad ulteriora pro­
movere pottit, m diâo foro valeat difpenlarc: ac ei­
obtinet, ob hoc forfitao vacantia
De ecclefiis ie monafteriis virorum dumtaxat, va- dem beneficia qux
.
cantibus & vacaturis , folventur pro frudibus primi vel vacatura, fi Ac poftquam dimiferit, réconforte ,
anni z die vacationis furamz pecuniarum , in libris omnemque inhabilitatis, irregularitatis, necnon ioitcamerx Apoftohcx taxat* , que communia fervit ia mix maculam five notam atque aliam labem, per eum
nuncupantur. Si qux vero, Acc. ut far* tit. iv.Ae oexuitom prediâa ufquead tempus pradiâum contraowrZri/, ufae *À finem.
tsâam, in eodem foro totaliter abolere; fruâus quoDe beneficio vero, qux valorem xxiv. florenorum que beneficiorum ecclefiafticorum , quos indebite per­
de camera non excedunt, nihil Calvatur. Debitisom- cepit,
’ &
‘ quos percipere potuiffet,
- — - aut quidquid occa­
mbus praeteriti temporis, ufque ad affumptionem do­ tione prxdiâa fuerit refundendum ; dummodo peribmini noflri, communium fervitionrm Sc armatarum, na ipfe, ad refofionem faciendam deduâo, ne egeat
μ» mediet ue re ratis , folventinus aliam medieta- in ftatu in quo tunc fuerit, aut alias abfque nota vel
fcandalo fiinciem non fuerit, in diâo foro dimitte­
tan -nfra fex mentes a dic publicationis.
re, ac eam de his quitare Ac liberare , tenore pra­
If
De . Axfij tr.vKrt.i î in Rmutnj curie,
tentium mifericorditcr indulgemus ; Conftitutiombus
Apoftolicis Ac aliis in contrarium facientibus non ob­
ftantibus quibufcumque.
ftaSanôifTiiniH dominus nofter Papa MartinusV.
F7/. De xm viterUû excmmenMü, rene^um
tint, & ordinal, quod null* caufx in Romina cufer jneitcrm fuerint Atcberun d* dowMKMVi.
«ia committamur, nifi qux de jure & natura caufix
in Romana curia traâari debebunt. Et quod caufx
qux ad forum ecdefiafticum de jure vel confuetudi
Infuper ad vianda fcandala Ac mula pericula, fubne «son pertinent, per Romanam curiam, etiam pre­ veriendumque confcientiis timoratis, omnibus Chri­
texts; Cruce figrsatioais laicorum, extra tempus pal- _ fti
»*» uuuwui
uhchmjiukci wuu
>"
fidelibus icumc
tenore pexfentium >mifericorditer
indulfagii generalis, non recipiantur,.de illis cognofcendofcgemus, quod nemo deinceps a communione alicujus
■· : 1
in cuna , vel extra committendo , nili de confenfu «n (aeramentorum aàtMtiftratiane ,. yel receptione ,
partium. Qy* vero ad forumecclefiafticum pertinent, aut aliis quibufcumque djvmis , vd extra ; prxtema
dc de jure funt per appellationem aut alias ad Roma­ cujufcumqoe tentent» aut cenfiirxecclefiaftkc, a junam curiam devolute, ac de fui natura in eadem tra- re velfehomine generaliter promulgat*, tendatur abftandr, tractentur in ea r Cerer* committantur in ftlnere, vel aliquem vitare, ac interdiâum ecclefiâpartibus . Nifi forfim pro caufx & perfonarum qua­ fticnm cbfervare . Nifi fententia vel cenfura hujuf­
litate, in committiooe exprimenda , illas traOare ia inodi fuçrit m vel centra perfonam, collegium, uni­
cur» expediret, pro juftitia confequenda i vel de par­ ver fitatem, ecclefiam, communitatem, aut locum cer­
tium coofcnfu, in curia traâentur.
tum, vel certa, a judice publicataveldenunciafa fpeculiter Ac exprelfe : Cooftitutiqnibus Apoftolicis Ac
aliis in contrarium facientibus nob obftantibus quiboί-

1193

CONSTANTIENSE.

“c,,iV/DU*

U94

cumque.- falvo· fi quem profocnlegioAc nsaniauifiin-Agendarum Se confeffcnum accedunt, decimis, obla__
ANNO
ruo ter· j**-^*** *° Aerum, fententiam latam a canone adeo tionps, Ac débita <&hrum ecclefiarum parochialium
Mvete
; ..com»♦!»* notorie cooftiterit incidiffe, quod feAum notfpoffit fobtrahunt,
r~.feu
cj—
— differunt minus
«.n-jufte
. —
mittatur
ditrcefenis
focorum
,
ad
inquirendum
fuper
* '
aliqua tergiverfatione referi, nec aliquo Jïïris fuflragio excuûri . Nam a communione illitis , licet de­ qualitate earum cum poteftate fopendendi omnino
nuntiatus non focrir, volumus abfoneri, juxta cano­ auAoritate Apoft. lica illas, quas invenerint fdtndalofas,
Sc illas denuntiandi Pape, ut illas .-socer, Ac.
nicas fan&ones.
r//Z. Dt Difptef^i^,

Ordinat etiam dominus nofter, &c.
vu. dr éifptnfeiienihij.

m fitpr*, tit-

" Z/Z Dt apprepriatuaHeu , totioubtu,
cerperarteaibcis, cctlrjLman, C"
VUJtrlATMtM .

Item. De cetero nulle fiant appropriationes eccle.
fiarum parocbiallum motu proprio: fed committatur
epifeopi* locorum ad inquirendum de veritate fugRomano Pontifici, Acc. M /apra tit. xiu. cie pr·- geftiooum. Et in eventum, quo per debitam Ac furidicam notionem conftare poterii , quod caufe. apvtfunc Pepe, ύ“ί.
B
1 proprutioouin define, légitimé procedatur ad appro­
priationem, prout fuerit juris ijhrum ordinariorum.
X Z>. /HcbdieittHi.
Qux jam font fortitx eflfeAumX -nulla fiat , fi ex
Cavebit dominus nofter Papa in fututum nimiam revocatione fequi pofik fcandalum. Alias vero com­
indulgentiarum effufionem, ne /ilefcsnt. Et in prx- mittatur, quod inquirant See. Et quas invenerint fie­
teritum conceflàs ab obitu Gregorü XL ad inflat al­ ri metito non debuifie, vocatis tunc ad Ixx vocan­
dis, callent Ac.
terius indulgentix , revocat Ac annulfet.
Item. Omnes Uniones, incorporationes, approba­
tiones , Ai confolidationes vicariarum perpetuarum
XI Dc herum ctvcerdxttriaii, Pup» Mtrtini K
in ecclefiis parochialibus, ex quibufeumque caufis fadr x/ttivtit CcrFuvtict, ~ «1er,.
Ax a tempore fchifmatis , indlftinAe revocentur i
Item, fanAiffimus dominus nofter Papa, Ac inclyta Sc vicarii fçrpetui in iifdem per ordinarios locorum
natio Germanorum confeniervnt & protcftatl font , iiac vice oMiflentur Sc inftituantur . Ac in finguquod omnia Ac fingula fupradiAà durare Sc tole­ lis ecclefiis parochialibus fit unus vicariusperpetuus,
rari debeant ufque ad quinquennium dumtaxat , a, qui curx infiftat animarum , bene Sc competenter
data prxfentium numerandum : Conftitutiontbus Apo- dotatus, pro hofpitalitate ibidem tehenda , Sc omnio______________
„ _
____,_____
ftolicis, regulis
Cancelbrix faAis Ac
fiendis
Ac aliisi bus debitis fupportandis : litteris Apofiolicis Sc ordiin contrarium facientibus , non obAantibus quibuf-p nariorum compofitionibus, ftatutis, Sc coofoetadiniiuinque. Quodque per obfetvantiam illorum nullum bus, ac aliis in contrarium faAis , non ubflantibus
jus novum Romano Pontifici , aut alicui alteri ec- quibufeumque.
_
ciefix vd perfbna, acquiratur, feu prxjudicium ge­
neretur . Sed lapfo diAu quinquennio, quxlibet ecIK. Dt artun pefttificcii infcrierib*i prtletii
Hin ceaccdcncU.
defia Sc penona prxdiûa liberam facultatem habeat
utendi quolibet jure fuo, non obfant&usfupradi&is.
Et quod capitula prxdiAa, Acquodlibet eorum, den­
Item, omnia privilegia, citra obitum felicis recorda­
tur cuilibet ea habere volenti communiter feu divi­ tionis Gregorii PapxXI-concefCtprxlatis inferioribus,
fim, iA authentica forma, fub figillo domini vicecan- de utendo Pontificalibus, icilicet mitris, fandaliis, Ac
cd Larii cura fubferiprione notarii.* fic quod fidem fa­ hujufmodi ad dignitatem Pontificalem pertinentibus ,
ciant exhibita ubicumque. Pro toto autem non fol- revocentur. Qux vero ante obitum ipfius Gregorii concefla fuerint, in fuo robore pemuqeant Ac effeAu .
vantur ultra duodecim grofli Turonenfes.
/X. Dc prntifienc Pefe & cercbeeliMic.

£a· ■«/*. CmUthri/icefi.
Afertinf Fctt K. (f nuiemt
centerDttλ
t» Cenftaimtnji Coircilw cenfcripte.

K· Dt Difpeftfxtitfnhit.

Item, licet pluralitas beneficiorum canonibusexofe
exfulat, aut fuper ea difpenfationes jure hoc diAanre
U fieri non debeant, nifi perfonis nobilibus Ac viris eximix
Niverfis & fingulis Joannes , $2. Cum itaque liberalitatis: nunc tamen in curiis dominorum tam fpinuper inter .... venerabilem nationem An- ritualium quam temporalium tales difpenfetiones u: prxmiff», feu eis confimilia de cetero non
glicanam Acc Nos igitur, ad venerabilis viri Roberrepferunt
­
ta de Nevilli, canonici ecciefix Eboracenfis . paro- fiant, fed in prxmiffis fervetur concilium generale ; Il­
chialis ecciefix de Spoffbord ReAoris, inftantiam See. ls tamen qux funt fortitx efledym, in fuo robore per­
ttt fiepre pre ituieae GaUuaaa, taatatu trucnoa , at maneant: nifi forte aliqux fuerint Ac fint fcandaiofx .
hit, rteauxibttj.
De quibus fieri mandamus conceffionem locorum ordi­
nariis : Ac ordinarii certificent, Ac revocentur fcandalofis.
Item, quia modernis temporibus plus folito cum
/· Dt nature cr njtrUnt ca-tiieeliiaa.
diverfis perfonis, infra regnum Ac dominia pcxdiAa,
In primis quod numerus cardinalium S. R. E. beneficia curata obtinentibus, per fedem Apoftolicam
adeo fit moderatus , quod nca fit gravis ecciefix , contra jura communia difpenfatum exiftit , ut per
nec nimia nutnerofitate vdefeat . Qui indifferenter tres, quatuor, quinque, fex Ac feptem annos vel ul­
de omnibus regnis & provinciis totius chriftianita- tra, aut in perpetuum bénéficiâti prxdiAi ipfa bene­
tis, Sc cum confenfu Ac .'flënfo collegii dominorum ficia poffidere Sc occupare valeam , fic ut ad ordi.
cardinalium, vel majoris partis eorum, eligantur Ac nes debitos interim ordinari minime teneantur , in
E grave fcandalum ecciefix , Scc. omnes difpen ationcs
afiumantur.
hujufmodi indiftinAe revocentur . Et bénéficiai! hujuunodi ordinationi juris communi in hac
omni­
JI. Dt Intbdjtrrtiu.
no fubdantur. Si tamen bénéficiât! pnedicri fint alias
' Item , quod cum occafione dtverfarum indulgen­ habiles ad hujufmodi ordines foiopsandos.
Item, quia propter dilpenfationes fcdis ApcMtolicx,
tiarum , ac litterarum facultatum a fede Apofclica
concefiarum, ad abfobendum quofcumque vifitantes. nonnullis perfonis infra regnum Sc dominia prxdifive offerentes in cenis locis, & quxfturarumquam· Aa , fuper non refidentia , necnon arcbidiaconis ad
plurimarum , qux in Anglia plus folito nunc abun­ vifitandum per procuratores, faAis, non folum ani­
dant : nonnulli peccandi audaciam i.equenter aflu- marum cura negllgitur, led etiam poteftas cpneopamint, ac contemptis fuis propriis curatu, Sc eccle­ lis per impetrantes difpenfetiones hujii^xfi çentemnifiis fuis parochialibus dimifiis, ad ipfe loca fpe indui* tUC: nuUx difpenfetiones deinceps t»ant abfqu.* caufa

U

1195

,er*S&’

CO NC

-... rationabili Ac legitima, in litteris düpenütwnum huCHRBT1N61**6 exprimenda.. Concede autem abfique cauû
M,l11 raûonAili five legitima, revocentur .· de quibus fiat
coramiftlo ordinariis.
Item, cranes linet» facultatum conceflx religiofis
qurpufeumque, infra regnum & dominia prxdiâa ,
de obtinendo £enefi«ià ecdefiaftica , curata vel non
curata , qur non funt foetitr etaâum , indiftindtetevoccntur . Abfiineatur dc cetcro ab hujofinodi lit­
ter» ucultatum concedendis.

LIUM

ndMi-UMnu.

ngg

regia ibidem prufentir ,
ejtu nomine , "
·
iitm decretum affrétant OrlamLavit. Et fnbftqtun.-ffî**
ttr domernu Angpcftimu devante da Ptfir Ugam «O- ,
rtor, JaaJ'confiftorii, advoeanu, r/omixe
noftri
*
Eapa diOnm loram fit* civitatem Papiqnfem approb*i*t , fio^rair , & ad Concilium hujufmodi ideh andiem bMm effe dixit.
Ex mf. Swut ty f«, n»r Germa'iiru.

Super quibus omnibus fie fingulis prxmitas, do­
Π. De Aughj ad
Romain curia
mini Ardecinus & Auguftinus pnefati , nominiltus
affront>idit.
quibus fupra, necnon naagifter Joannes de Scribanis
prometor fle procuratos facriConcilii pr»diûi, &'ejus
Item*, quod aBqui etiam de natione Anglicana , • nomine , a protonocariis , notariis atque fcribis do­
dutrnnodo tamen fint idonei , ad lingula officia cu­ mini domini noftri Pap* , & ipfius fand* .Synodi ,
rite Roman» affiuoantur una cum aliis de ceteris na- unum vel plura fieri & confici petierunt , & quilitioCibus indifferenter, flee.
B bet eorum-petiit publica inftnunentl , ad perpetuam
Item , quod fuper omnibus & fingulis ptarnjiffis /pei memoriam . Prxfentibus ibidem reverendiflimis
dominus nofler funwuus Pontifex mandet & fieri fa­ fanôx Romanx Ecclefic cardinalibus, Joanne Oftienfi,
ciat prxdiâx nàtioni Anglican» unant , vel plu res , LaudrnG , Hifpano, Bononienfi, Aquilejenfi, Senetui,
ac tot quot fuerint aquilitx, litteris fuas bullatas, Veronenfi, Tricaricenû, de Fuxo, de^Çornitibur, Oc
in bona forma ac gratis de mandato , ad perpetuam Venetarum , juniore Joanne Conftantinopolitano ,
rei memoriam.
Joanne Antiocheno patriarcha, ac regum, pcincipum,
Hxc itaque univerfitati veftr» fenore prxfentium prrlatoiutn , nobilium , communitatum , univerfltafirmiter arrêtantes, eafdem notais litteras priantes, tum. ftudiorum & collegiorum ambaftiatoribus , ac
in forum fidem & teftiinonium, prxfato RobertoNe- aliii Chrifti fidelibus in multitudine copiofa.
villi conreflimus, notai figilli myri imine roboratas .
Datum Gebennis , «n domo habitationis nofirx , fub
Ex mf. Pietdobeit. Joanna Fabri epife.
anno a Nativitate Domini mccccxvui. ind&ione xi.
die rcio xxi. menfis Julii , pontificatus ptcûti do- f’7gut.-;q«4r>u>r artindi, a patrihu Concilii Conflan­
ti' noftri Pap» anno pcifno.
ticrfii freferipti , ad reducendet ab
tiea

SESSIO

6<re/? fivXicvw..

XI IV.

». Ut rex Bohemia juret, ecclefiamRomanam, &
alias ecclefias fiue ditioni fubje&as in fuis libertatibus confervare,
confirmare: & non imponat molellias clero At religiofis per VVideff vel Huflitas in·
troduftas .
i. Ut omnes nugiftri
facerdotes, qui hcrelbs
& errores dogmatizando vel prrdicando in prxdido
regno icmmaverunt , & ceteros ibidem infecerunt,
eiroies ipfius Joannis ^’icleft & Joannis Huff, in
hoc .acrofanâo Concilio condemnatos, abjurent , &
qiios prcdicavenmt vel dogmatizarunt, i evocent, ac
ipfam condemnationem dochio» 8i perfonarum pu­
blice in ambooe approbent, fle juftam pronuntient.
3. Ut ii , qui in materia fidei non compaiuenmt , nec conraarere curaverunt, fed in fententiis
forduei-unt, abjurent ; fle contra quos eft proceflum
Decretum de loco tatvri Cotioii proxime
ad annum val phires , qui cenfuras non curaverunt
celebrandi,
poteftatem clava» contemnentes , pana condigna
pu/uantur.
Adartinu/ «pèjeefia fert/el fervntm Del ad fuiterxm
4. Ut ipfi ticulares , qui Wicieffiftis fle Hufl»·
rei marner iam. tis adhefetunt > ipfos defenderunt fle protexerunt ,
jurent eis aruplius non adhrrere , ac eos profequi,
CUfitnttj et veleniti decrete beyta geuereiij Cea-Dutc eos amplius fovere, fle gefta Concilii fuper conciiti fat ifarere, mnr alie^ difpeaenti, qwad demnatione articulorum Joannis VVideff Si Joannis
emttmoela leurraiia Ceartha ceiebrmtar ΙΛ lato quem HufT, approbent fle rata habeant . bt idem de con­
fttmvuu Ptrlifex per menfem mete firent bu)uj Cae­ demnatione perfonarum.
cilii, apprebeoete tfi cenfent itnte Cent ilia, deptuaretfi
j. Ut fxculares, qui clerum fpoliaverunt , ad re-<
defign.tre Itneaiw pre late di3i prexime futuet Cert­ ftituendum.compellantur , quia peccatum non dimit­
ain celebraxdi fupt tdiiii. eadem Cenftntirate (fi ap. titur flcc. Et quod obligent fe fle jurent amplius li­
probanteCencilie, cnitaiem Eaptenfem tenere prtfen- bertatem ecclefiafticam non impedire.
ruun depniamut dr etiam afiignamuj , flatuenrej fjt
6. Ut cxpulfi a beneficiis ad fua beneficia reftietiam decerntntcj , quad pruiati , & etiam alii qui tuantur, & mtrufi expellantur flr puniantur.
ad generalia Ceaciha debeat lenveeari , iempere pra7. Ut profani omnes ac finguli , five in favore
diile civitatem ipfam Papienfem accedere teneantur
Wiclephiftarum, five propter temporalia, puniantur,
Afa/h erge emnine hominum liceat franc paginam no­ E juxta legitimas fan&iones, ne contemptus clavium
ftra députai 10mi & enem odfanatlenit, jbatuti , de­ approbetur feu approbari videatur.
creti
itnftitutiana infringere , vel ei aufu teme­
8. Ut omnftt qui caufam fidei in curia promove­
rario contraire .
quu autem boc attentare pra- runt, he extra, ad fua beneficia reftiruantur, Ac fcJumpfer it, indignationem emnipoienttc Dei, tfi bea­ curitatem habeant >n regno permanendi. Qyod fi fa­
torum Petri 0· Pauli Apofiolorum eiuj , fe neverit cete reculaverint , fle cum efie&u non fecerint , fi­
incurfurum Detain df t£hum Conjlaedia , m loco
gnum eft, quod non intendant reverti, cum illos ad
fyfeta publica, decimotertio Xolendaj Adoti t Pon- reveefionem inducentes, fi veri effient pœnitenfes ta­
Ciptatui noftri anno primo.
les, fovere deberent, fle fe errata tk feduâosfateri.
to decreta leBe, donumu EpiJcepeJOftieniu ter9. Ut reliqui» abUtx, fle alia ecdefiaftica, &c the‘t yetmrienfat nemine totiae Synodi tejpoadit , fauri Piagenfea, reftituantur ex integro, flt bona alia
Placet . Et fabjiauantor dominia Ardecinuj de 2Wmobdia, live reditui ejufdem ecclefic , vel aliis ec­
variu, ex farte feraaiftimt principii Sigifmundi Eo- clefiis ablata vel ablati per regna Bohemia: AcMorav i.v,
io- Ul

A N't» , indiQione dr ponfiatu qufiw fi>pr* , die
.ttrtio Λ/artis deamanona mmfii Aprilit, Conftantic tn iff ta Ktlifm majeri , fmftijfmi jemtn·
PefA Afttrtata prtfdxrtte , mprt ftiite pnbiitA
f*ftmmtcr cchbrAtj fuit, fertmArtHe frittcipt d»mim 5ififitmnd» KetHAxttm*, &t. rege, tnfigmu regahbuj itteime : ft· cttjur fe/fiena ixtrodluiliexe mAri tidijfntttu fAfer d»«i««r ^icolenu AtffiruUcftfit Aftffext de Sfirt/H fattif» ciltbfxvil Et bufufxtedi Miff» Junta,
litaxiis, tff alia erationtbuf legi
cenfuetii . débité peraS u , tevrettdifimea fetter Û».
vtiteta .Anteaiia foiffx Aamaaa eetiefe preibyter ctrdtnalit, de Cbudour e tmlger iter nuxtupMeej , ^uaddmn
decretum five flatutiem alia veet legit iv ter yet he:

S

1197

tw.

CONSTANTIENSE.

"‘"W'

1198

jo. Ut univerfitas Pragcnûs reformetur ·, Ac. VVi-A . 14. Ut omoes fxcuhre^a Ordinarios, mcr.iû R
r-ftfijVQ clephiftx qui earn deAruxerunt, realiter puniantur & hot tari, contra exortiitatufl^· pr.vdiclis, fub wrna ANNO
CHRISTI inwTarttur . Quia alias univerfitate non reformata, imtorix hxtefis , tenea^^Wuilr..m pixbeie & fa­CHRISTI
»«il.
*♦·». & vvidephiftis atque Huflüis in ea dominantibus, vorem.
illi errores non celTabuot.
Ex ColltCiltne Barbet ίηίΟΛΟ.
tt. Ut haxefiarduc principles , & doâores illius
fedjt, ad curiam At fedem Apoftolicam venire com^
Nno, indictione, Ac Pontificatu , quibus fupra,
pellantur: Αί funt bi :*Joannes Jeflénitz , Jacobellus
die vero Martis decitna nona mentis Apnbs ,
de Mifna, Simon de Tifna , Simon de Rokinfonp ,
Cooftantix in ecclelia inajori in loco foliro, hora feChriftianus de Brodiatiz, Joannes caÆhulis, Zdenko
de Loben ptxpofitus omnium fandorum, Zdislaus prima ante meridiem, fuit faciofandx Ac univerfalia
Synodi Conftantienfis prjrdidx, fond illimo dani no no
de Sniertitz, & Michael de Czisko.
11. Et omnes ûeculareî qui communicaverunt fub ftro Papa Martino fupradiûo prrfidente, more folite
urraque fpecie, vel alios compulerunt, Ac prrfertim folemniter feffio publica celebrat», ferenilTiino & imipoft idhibiriooem fieri Concilii, abjurent illam hx- diffimo principe Ai domino domino .Si gifmundo Ro.na­
retim , & jurent illam communionem non promo­ norum , ^r.rege, infigniis regalibus Romanorum regis
indutointereffente
feiTiomsintroduvete, fed pro polle impedire.
_______
- .i .pro cujus
. quidam
.
~_______
·'?··
.
■·-'···,
r;· Ut presbyteri vel alii orSinati per dominumβâione
Yeverendu»
in “
Chrifto
pater
dominus Nicolaus
Heruunnum foftraganeuni archiepifcopi Pravenfis , epifeopus
'r
' —-Λ-»
Γ'·'— dc
jc._a. devotif1.
Aififinatenfis
Mittam
Spiritu SaoAo
caprum per dominum Zenkonon de VVait-inberg , fime celebravit, Qya quidem Milia finita, ac litaniis "
cum eis non diipenierur , fed ad fodem Apoftolicam cum evangelio , Acc. per reveiendilfimos reverendofque pattes & dominos S. R. E cardinales, tj-c. cap­
remittantur.
z
’4. Ut traditus Joannis VViclefh , translati in pis pluvialibus, er,, ut fupra reverendillimusInChnvulgare per Joannem HuiT « Jacobellum, atque alii fto.pater & dominus , dominus Antonius tituli fanper ipfos in vulgare editi , in quibus errores fuos ftr Cx.ilix S. R. E- presbyter cardinalis de Cha­
pofuerunt, omnes Ac finguli reponantur ad manus le­ lanco vulgariter nqncupatus , de mandat· ipfius dogati vel ordinarii , fub pœna excommunicationis , -fiiini noftri Papc, atqu« Synodi, cbr. ambonem, <5ί.
quia illis noo ablatis errores non ceftabunt.
‘afeendens, quoddam decretum feuftarutum alta, <>c.
15. Ut txa&atus Joannis Hus hrreti.i, condemna­ perlègit in lurc verba :
tus in boc facro Concilio , fub poena excommunica­
DccrcttMn de foce futue; Cencilii.
tionis reponatur apud eofdem.
Quo quidem decreto fic uLprxfertur ledo, reve16. Ut omnes traditus Jacobelli, fub compofitio- rendiftimus in Chrifto pater Sc dominus , dominus
ne de utraque fpecie, & de Antichrifto , in quo Joannes miferatione divina epifeopus Oftienfis S. R.
Papam vocat Antrichriftum , reponantur Ac combu- E- cardinalis,
_____ „ Ac vicecancelforiu»
__ .______ , ___
_t
facrofonil» Synorantur. Et fimiliter traditus editus per ipfum , De^di prxdidx nomine, ac ejufdem fibi fuper )»c , ut
remanentia panis poft confecrationem in altiri.
;~
r ~ mmdato, rcfpouJit, Plocet.
atteruit
, faâo
17. Ut omnes cantilenae introdudx in pr*judi­
Subfequenter egregius doâor legum dominus Arcium (acri Concilii & virorum catholicorum cuju- decinus
,
de Novaria furi confiftorii advocatus, de
fcumque ftatus, qui Wicleffiftis obltiterunt & Huf- mandato fereniflimi principis Ac domini , domini Sificis ; vel cantilenr in commendationem Joannis Hus gifinundi Romanorum, 0"c· regis , eidem fuper IaK
& Hieronymi haereticorum condemnatorum : probi- jfpecialiter, ut afleruit , facio, necnon ipfius nomine
beantur in omnibus civitatibus , villis , Ac oppidis , prxfentis
|
& audientis dixit, quod idem dominus Si& quibufeumque nunfionibus decantari , fub poena gifinundus illam civitatem Papienfem appi obabat, lau­
graviffima.
dabit , & acceptabat i quia habilis Ac i ionea exfiftit
18. Ut prohibeatur, ne paflun per'clerum fine pro futuro Concilio celebrando.
miifione ordinarii pcrdicetur verbum Dei , *& fine
Confequenter egregius vir dominus Aumrftinur de
auâoritite plebanorum. Quomodo enim prxdicabunt Ijnte de Pifis legum doâor , (acri confiftorii atque
nifi mittantur?
fifri advocatus , nomine domini noftri Papx diâum
19. Ut ordinarii & alii perlati jurifdiâionem ha- Jocum feu civitatem Papienfem approbavit, laudavit,
bentes, in fua jurifdktione per quempiam ixcularem &· ad Concilium hujufmodi celebrandam habilem efnon impediantur, fub poena excommunie itionis . Si fe dixit. Super quibus omnibus Ac fingulis, 0"c.
enim illa hxrefu malediâa debet exterminari, opor-θ
ret quod libere exerceatur contra fpirituales Ac (xSESSIO XLV. ET ULTIMA.
culares de hxrefi vel erroribus fufpeAos, aut de fautoria perfonarum condemnatarum.
De diflolutione Concilii.
ao. Ut mandetur omnibus & fingulis de fubdita
obedientia fub poena exrommunicationis: quicumque
ie Venerit , •atiefimafeennda v.tnfit fupradilti t· rr‘"J
aliquem Huifitam vel Wiclephiftam , vel ipfoium
Λprilit, fuit ceUbrata fejfi» jeneralit tn mato
dodrinam promoverit, vel petfonas cognoverit ,
n Ecclefia Canftanttenfi, faxthjfima ta Chrifio p.itrc
libros ipfos fufpedos fciverit, diorccfano vel fuis of­ Ô" domine, domine neftro Alartino dn-tna provisen­
ficialibus denunciet, qui contra eos ex officio proce- tia Papa nuinto in eadem profidente, fereni/fimo pre:
dat juxta canonicas fandiones.
cipe domino Scilfmtmdo Romanorum, crc. rege , in11. Ut colligatio, quam fecerunt firculares cum fitnut imperiaiidnu induto interefence. Pro cuius (e;fxcularibus &: fpiiitualibus , in pra:judicium facri fienii
’
introoMÎlione rexserendi(fimus pater dsminn · ^-in­
Concilii, felis Apoftolicx , ac ecclelut Romans , in tentus tituli fnnlla Sufanna , fantis Romana cc.itfio
favorem iftorum hrreticoium condemnatotum, Juan- preibyter cardinalis, al^nileienfis vulgariter nnsicu·
nis Hus Ac Hieronymi, & prxdnftiirum iftius feCtx, potus, Atifam de Spiritu fan,to devorijfiuu crieb>afub pœnis gravifiimis diifolvitur ■ de qua colligatione vit .. Qua
... jfinita
__ , 6" litantis cum Johns erosionibus
per litteras patet evidenter a facro Concilio decretas. (ùtitucr
c
‘ ferai}; , rn/trenàiffrnsHs pater dominus * · i*f's mt·
ia. Ut ritus & cri u non te religionis Chriftianx ^-’Umbaldus uj'erattone divina tirxh fan[}i Vm in
Yn,b*
circa cultum divinum, imagines venerationes reli- macello diaconus cardinalis , de mandaro ipfius do­
nuiaium , obferventur Sc talium tranfgreffotes pu­ mini noftri tottufijue facri Concilii , prout aperuit ,
niantur.
ύ" intelligib.h *<λζ pronmic.mt hac verba, vi­
2Ut omnes A: linguli, fpirituales Ac fxcula- delicet >
res , qui errores ve! hxrefes Joannis Huff A: Joan­
nis VVicleff, in facro hoc Concdio Conftanrienii
Abfolutio Concilii.
condemnatos prxdicant , dogmatizant vel defendunt ;
Ac performs Joannis Hus ic Hieronymi catholicas &
Demini, ite tu face . Et reffonfum fuit per a.{fandas pronunciant vel tenent , & de hoc convicti βαηκι : Amen .
facte reverentitu patre Jeanner
fuerint, tanquam hxretici relapfi lapfi puniantur ad de a Pedimitu «ft/eeput CutMrnfii , frater erd:ignem.
nt/ Pradteatertem , faire theoluiu freftffor , dc '

A

D

mjn -

"99

’?.?$'

CONCILIUM

. ·'««·»■>»·

ικα
facri Con-Afieruit, refpondit, Pincet. Et per demùtum afugufli--------------Venuf > ambonfm afeendtt. ^nte/uxm an- num ao Lome dq.Pific, advocatum facri confiflorii, ANNO
d‘t*rtC"et , feu proicicrtt , ambaf- fifaque, (É pradidi nomine Papa (fr Cootcilu I ut jy.CHRbl I
prificipu ItladuJai Polonia regi/, fcruit) petitum efl inftrumentapublica fieri ad perpe-. '***·
C Uhfttriffimi principii domint Alexandri, alia/PVi» ’ nam ret memoriam q protottotariic fidit .Apoftolica
toldi
magni ducti Lituania,
petierunt
nomine diUo- notarii/
e»t . nenon,
r
^eueralii Concilii.
rum dominorum quemdam libellum, (ft in ce contrn‘ ta cuiufdam fratri/ Joanni/ Falkemberg, ntrwit ens.
Et colletlione RarberinianOt <£■
frrtni & bereft j ( «r durcrwt ) cwitren• mf upfionfi.
tem , ntc damnatum ranquam bareticum per depu­
tato/ m cinfi fidei , ac etiam per amne/ natione/
Ccncilii , ac per collegium cardinalium conclufum
Seffio dt difiolntione Concilii.
·( prout dixerunt ) conflat e publici/ tnflrumeoti^, iu
fifone publica per facrum Concilium damnari , feu
ie Veneris vigefima fecunda fupradiâi menfis Apublice damnatum pronuntiari , antequam prafini
prilis, Conflant ix in ecclefia majori in loco foli­
concilium difeivcrerur, fanOifirmo d mino noftro Po­
to , mane hora feptima, fuit facrofanAx ic uni ver fa­
pa profato humiliter fuppdiearunt . alioquin nomine ...
p,uc
«. &
lis Synodi prxdiAz, fanAsifimo in Chrifto
patre
t
quo Jupra protcftabaniur dc gravamine (ft de appel- qdomino , domino Martino divina providentia Par»
laude ad futurum Concilium. Quibui fie faüu fan- quinto prxfidente
' 1
·
.
-, more folito folemniter fefiio publica
tliffimu/ domum nofter Papa dixit refpondendo ad celebrata, fereniiTimoprincipe dominoSigjûnundoRo­
pro ail t a , quod omnia C~ finguia determinata , con- manorum, (ftc. rege infigmis imperialibus induto in·
clufa (ft decreta in mateni/ fidei per prafene Ctn- terelfente. Pro cuius quidem feftionis introduAione re­
cihum coi.cthitrirer . tenert (ft inviolabiliter obfir- verendi flimus, dr. dominus Antonius S. R. E ti­
vare volebat , (ft nunquam contraire quoauo modo, tuli fanAx Sufannx presbyter cardinali Aquilegenfis
dpfaque fie conciliaritcr faite approbat (ft ratifient, vulgariter nuncupatus, Miflam de fando Spiritu foCr non aliter , nec alu modo . Et illud idem ite­ lemniter ac devotifiîme celebravit Qux finita revertnrato fint dici per organum domini Augiflini de difilmis , reverendifque , (ftc. fe cappis pluvialibus,
Pifii fifcaht cft facri confifterii advocati pradiüi , (ftc. ut fupra ; reverendiflimus in Chrifto pater ic do­
qui nomme Papa a protonetarüi (ft notariii ad feri- minus, dominus Ynibaldus miferatione divina fanAi
btrdum aPla Concilti ordinari/ (ft deputatu petiit Viti in Macello S.R.E diaconus cardinalis, deman­
inftrumenta publica furi . Et extunc prelibafu do­ dato domini noftri Papx, totiufque facri coocilii, ic
mina/ epifcopu/Cataxenfii fecit collationem folemnem, eonfenfu , prout afletuit, alta & intelligibili voce pro­
pr» rhnfidVt htet
, vi&lictt : Voi nunciavit t hxc videlicet: „
nunc triftitiam labetis , iterum autem videbo vos,
aw
Domini
, tte tu pact. Et refponfum fuit per ad& gaudebit cor veftmrp. Qua quickm faDa collatio-Quintes
__ s, Amen.
nc , revercndafllmu/ paler dominu/ Antoniu/ tituli
Que fado , reverendus in Chrifto pater dominus
Quo
fanfla Cacilia, fontia Romano ecclefia prttbyter car­ Joannes de a Podiomicis epifcopus Catbanenfis frater λ ml
dinali/, deCbalanco vulgariter nuncupatu/, de man­ ordinis Ptrdicat orum faerx Tlieologix profeflbr, de
dito ipfnu domini noftri Papa (ft voluntate conci- mandato ipfis domini noftri Papx, 3c eonfenfu diAi
1
L: (ut afieruit} quadam decreta publice legit hupui facriConcilii, ut afieruit, ambonem publicationis de­

~AN\O
CHRISTI Ct U'
tail,
tf1* **

O' eonfenfu

D

cretorum, & flaturorum folitum afeendif.
Antequam autem ad alia fe dherteret , feu ad
aAus aliquos procederet, reverendi in Chrifto patres,
nobiles, venerabilefque ic circunifpeAi viri domini,
ic magiftri Nicolaus archiepifcopus Genernenlis, Ja­
Hoc ctiem requirent, prafcnte facro Concilio , ex cobus epifcopus Plocenfis, Petrus b Bakftx protono. b Mf
CiTtu ffr rationabihbui ac jufti/ confie ipfum Conci­ tatius Apoftclicx fedis , prxpofitus ecclefix Domin*
lium abfolvimu/ , emnibufquc ift fingulu in eo exfi- Marix c Lauriccnfis, Cenernenfis diercefis·, Paulus c Mf. tou.
ftcnnbu/ ad propria remeandi , ipfe approbante Con­ VVladimiri canonicus, &cuftosecclefix Cmcovienfis, *’b< ·
cilie , luentum impartimm· . /rem aulleritatt Dei Joannes de d TolliftabocaftellancsCalifienGs, &Za_
omnipotenti/ C beatorum Pan (ft Pauli Apofteloncm viflius
.....
Niger „de e Carbofo capitaneus Surcieniis, mi- é ml imr.
e'«j , (ft noftri, conad.mui cmnibu/ (ft finguli/, çsu'p. lites,
* ■ . oratores
---------- , , Sc ambafiiatores ferenillimi principis Mf»,- ,/>·,
tn hoc facro Concilio (ft caufa ipfitu interfuerunt , ' VVladislai rDei
'-' gratia Polonix regis, nec non illuftriftiablcinriencm pltrimam femel in -vito: ite qnod qui­ mi principis domini Alexandri alias VVitoldi Magni
libet di prodictu infra fhu< menfe/ poftquam ad ducis Lithuanix, per organum venerabilis Ac circumcui nonnam conceffio hujufmodi pervenerit , poflit fpeAi viri, domini Gafparis de Perufio ad votati facri
di.tum beneficum abfoluttonu afitqui in forma : fi- confiflorii eidem domino noftro , &facro Concilio, per
mtltm concejfionem facimu/ in morti/ articulo. Et modum fupplicationis , Ac cum inftantix Ac reveren­
intelligimui tam de domini, , quam de frtmili.tribu/ tia, qua decuit, exponi fecerunt nomine dominorum
eorumdem.· fit tamen, quod a die notitia prafenttum regis & ducis prxfatorum , quatenus libellus cujuffro abfoluttene m vita jejunent per annum Jtxta fe­ datn fratris Jqannis Falckembergh notorie crudelifii
rio, (ft pro abfelutione m morti/ articulo per alium mas hxrefes continens, per judices in caufa fidei a fa­
annum, nifi legitime fuerint impediti , quo cafu ha­ cro Conftantienfi Concilio deputatos, rite, reAe, cum
beant alia pietati/ " opera peragere . Poft fecundum omnique debita folemnitate, & maturitate, tanquam
vero annum debeant etiam ufque ad finem vita fe. notorie hxrefes continens , ut hxreticaiis damnatus;
rta fe.vta jejunare , vel aliqua opera pietat u pera­ necnon etiam per omnes nationes ejufdem Concilii,
gere . Nulli ergo
liceat -hanc ,pa- omnino hominum
--- --— ac facrum collegium reverendjflîmorum patrum doginem nefira nbfolntionii infringere, vel ei aufu te- minorum S. R. E. cardinalium, diAum fccrum Conmerario contraire. Si quit autem hoc attentare pre- cilium integrantium, ic conftitucntium, conclufum,
fumpferir, indignationem omnipotenti/ Dei, Cf ben-t ic
‘ ordinatum , prout publicis ic authenticis
....................
fcriptutorum Petri Cr Pauli ^poftolorum ejuj , fe neverit ris , five inftrumcntis , per ipfum ibidem exhibitis,
incurfurum.
& oftenfi , liquide apparet, ouod idem libellus un·
Damm cj aDum Conflantia in loce fefence pu­ quam laiefes, & alia multa , ic quafi infinita ma­
blica doli Concilii , decime Kalendae Junii , Ponti­ la , &c errores continens, in Teflione publica per fa­
ficatui noflri anno primo.
crum Concilium, cum hxreGbus, & erroribus in eo
Quibui decretu 0" flatudi . (fr ahii, ut pre- contentis, ic defcriptis publice damnaretur, feu pu­
mitticur, ledu & perafibii, reverendifmtu in Chri. Iblice damnatus nuntiaretur. Et propterea humiliter,
flo pater Cf dominu/ , dominai Joanne i miforatio­ & devote fupplicabant oratores,
ambaifntores
ne divina epifeepui Oftienfii, fande Romana ecclefia p:.rtiti, prxdiAo fanAilTimo domino noftro Papx,
cardinalu df vicecancellariui , Pivarienfu vulgariter quatenus ante diflolutionem ejufdem Concilii diAus li­
nuncupatu/, nemine facri Concilii prtdtlli, ficut afi bellus cumhxtefibus dcerroribus ineo contentis, &:
fcu-

Martinus epifcopus fervus fervorum Dei , ad perpe
tuam rei memoriam.

1101

CONSTANTIENSE.

noi

j~j—fcripti$
m ipfi feflione 1'uusivn
publica t*u^uasii
tanquam hxreticilis ,Acri cencraiis Contflii Conftanhentisnominibus, a d.v-—:__ I—
ΛΝ NO
V τ'4’ π·
—■-r-r—-· A
a, errore;
i..™.—
λ.,, minis■ pi.uori.itvii5 fedis A;' vh.licx, necnonnotariis, ANNO
CHUB r( hbrrefefque
continens dqinnsrensi
, feu
1 dumnatus nunciaretui : cum ad exftiifdndam hxre? atque hrifiis dirti fieri Consilii geherilis, & eorum GHRISTJ
fi n prxfatum Concilium facrofandfim eif: Inter ce­ quolibet tibi fieri A confici petiit unum, vel plura, (eu- *
teri principalitet convocatum, & congregitun^ alio- tot, qjsst fibi n'cetT’.ria fuerint publica inftrumenta ad
auin nomine quo fupia prot.-ftabantui de gravamine, perpetuaifi rei memoriam. Pixh ntibus üsidein reveren
\
A de appellando ad fiituium Concilium, & de pro- diflrnis ac reverendis.in Chrifto patribus A dominis,
lequendo appellationem A appellationes, interponen- dominis Joann? Ofticnfi , Angelo Laudenfi epifeopo
dim & interponendis, loco five locis , ac xfiebqs , Przneftin.s, Antonio Portuenfiepifcopis, Francifco ti­
temporibus, & horis, de quibus ipfis dominis regi, tuli finrtx cruris in Jerufalem, Gabriele tituli feorti
ac duci , & eorum oratoribus , & procuratoribus , Clementis dirt0 benenfi, Tliomi tituli .fundorum Jo­
ac eorum cuilibet vifum fuerit expedire ; & multa annis A Pauli, Branda tituli fandi Clementis dirtoPhalia dixit, petiit. A' prpteftatus fuit, prout quemid- centino, Antoni· tituli ftnrtz Czcilix de Chalanro
inod-.im in quadam, papyri fchedula petitionem , pro- nuncupato, Petro de Fuxo presbyteris, Riynddo de
teftationem A alii per ipfum requifiu continente , Braficaciis
_
findi Viti in Macello, Lucidofanrtx Ma
quam in fuis tenebat manibus , plenius continetur .\ rix in Coimedin de Comitibus, A Petrofanrtx Ma*
cujuS kdurara, A publicationem ipfe nomine, quo rixinfcbola Gntcade Veneriis vulgariter nuncupato,
,
fupra, obtulit facere, aut per alium fieri ficere.
Bdiaconis S.R.E.cardinalibus: Joanne Conftantinopolific'propofitis
Quibas fic'
propofitis , proteftatis , requifitis , lA_ -taOo, A Joanne Antiocheno patriarchis, aliifque domino~
”
oblatis,*prxfatus fandifllmus dominus
nofter Papa
, ■ ruiftregum, principum, pczlatbcum, AdiKum.eomicuinnonnulli alii multum dicerent, A tumultum fa­ tuni, baronum, univerfit^tum, ac Rudiorum ambaffiitocerent, i.npolito omnibus (dentio, dixit, refpondendo ribus, nunciis, A procuratoribus, A pluribus aliis Chrifti
ad prxdiCta: „ Qoodomnia, & fingula determinata, fidelibus in multitudine copiofa teftibus ad prxmifli, <fr..
Tenor vero fchedulx papyri petitionis ptxdidc, un„ i .nelufi, A: decreta in materia fidei per przfens fa„ ctuin Conciliumgenèralc Conftantienfe conciliiriter, de fuperius fit mentio, de verbo ad verbum fequitur :
„ tenere & inviolabiliter obfervare,volebat, A nunPrttrfttii» MfthAjfiJUtrutu rt/u Ρ»Ιμιλ .
„ quam contravenire quoquo modo ; ipfaque lie conciv
„ li 1:iter tuita approbat, A ratiheat, & non aliter,
to
fecit
dici
per
orx
r
,. nec alio modo. „ Et illud idem iterato
or·
rOs huhsiles otatores fereniflimi principis A domi£X( ni, domini regis Poloniz , A potentis fratris
anum venerabilis A citeumipedi viri/domini
. ’ Auguftini
‘
'
de Pifis fiicalis, & ùcri conliftoiii advocati przdirti: ejus Alexandri, alias VVitoldi magni<McisLithuania-,
qui de hoc a dominis Apoftolic* fedis protonotariisôc cum omni humilitate, A inflantia, acquidecetrev.·notariis, ad confcribendum ada Concilii ordinatis A rentii fanrtitati veftrz fupplicamus , quatenus fanrti
deputatis, ac aliis prxfentibus, & eorum qualibet ,. tis veftra libellum cujufdam fratris Joannis de a Falpetiit nomine didi domini Papx publicum feu publi-,Clemberg, tanquun hzreticum notorie crudeliflnnmn,
ca inftiflmenu , per eos & eorum quemlibet confi­ terte, A cum omni debitafolemnitate, Ainituritate
cienda ad futuaam rei memoriam.
damnatum; necnon etiam per omnes n itiones A tacrum htn(., ,
Et ex poft venerabilis ôc cireumfpedus vir dominus collegium reverendifli noram pitrum domnorum cardi '·'■
Paulus V-.ladimi decretorum dortx, unus deainbaf- nalium, ficut pitet his pablici fdemnibus inftrumeatis ;
fiatoribus ipforum dominorum regis, & ducis , vo- damnare, feu eumdem damnatum publicepronanciare
λ·
lenv proonere, A aiimplere, qu* perdicium domi­ dignetur, A exftirpindo ipfamcrudeliflimimhrrefim, ^aÎ*'àtc."
nam Gafpuem de Peroiio advocatum mifla fuerant fe judicio omnium Chrifti fidelium, feuoinniumChrifoper libello prxfato; ac etiam'volens fchedulam, de fticolarum nationum conform ve ■ De quibus fuppliçitioqui fupra fit mentio, legere, A publicare, incepit lo­ ne A requifitione cum omni humilitate A reverentia
qui, i proponere. Et cum vellet legere, & publica­ fartis, nos przfati fereniflinis regis, Aprxpotentifiare illam fcSedulam prxfatam, fuit fibi per dkàum do­ tris e jus oratores, omnium reverendiffimorum partum,
minum Auguftinumde Lante de Pilis advocatum, de A dominomm facrofanrtz Rominz ecclefix cardina­
mandato domini noftri Papz, ut idem dominus Au- lium, necnon ceterorum oratorum fereniflîmirum re­
gjftim’t afleruit, ibidem coram eodem domino noftro gum, A principum, A etiam reverendorum patrum,
Γψι ftante impofitum filentiuttn fub pœna excommu­ A dominorum fanrtx fedis Apoftolicz notariorumcètenicationis. Quo quidem filentio impofito, idem Pau­ rotumque prxiitorum , aliorumque notabilium viro­
lus tacuit ; & didam feed'ilam notariis ad confcri- rum A
__ tpublicorum
______ _______
____ __hic_
notariorum ,„ A tabellionum
bendum arta ejufdem Concilii ordinatis A deputatisP
υ exfiftentium authenticum teftimonium feripto, A' vertradidit , A de omnibus, A fingulis
petiit
e'
‘, A
* in’’ bo, prout melius videbitur, expedire, petimus , fc
ftinfer dirtos dominos protonotariat, A notarios atque requirimus: ad noftrum oratorum excufationem ne
feribas , A eorum quemlibet roquifivit cura infertio- quovis loco & tempore nobis valeat negligent ia adferibi,
ne didz fchedulx fibi fieri A confici unum vel plo­ vel aliquo modo imputari Coram De?, fanciitatc veftr),
ra publica inftrumenu.
ac omnibus fub Chriftiano nomioe militantibus : dici­
Quibus quidem omnibus A fingulis, utprzfertur, mus , proponimus, Ac prateftamur, quod per nos non
figillarim perartis , prxfatus dominus Epifcopus Ca- ftetit, quominus principalis intentio, feu principale pro
thunenfis fecit colluti . m folemnera, A pro themate pofitum hujus facri Concilii Conftantienfi, videlicet hxcollationis hujufmodi fumpfit hzc verba, videlicet , refes exftirpandi, propter quod eft,‘ Deoaudore, legi­
r~>< nurtr triftitutm lutitetù ; ùertatt Mtetet viàebt time congregatum, debitum forti atur eff.-rtun: quominus ipfx hxrefes tam crudeliftimx , pro quibus exftirquidem farta collatione re ver ndiffimus in Chtiftopa- pandis hoc facrumConcilium , quantum in eo fuit, effe­
t*r A dominus, dominus Antonius tituli fandz Ca,- cit, debite exftirpentur ; & quo minus injuriam detecdix, pr<_ sSv ter cardinalis de Chalanco vulgariter nun­ ftandam Chriftianz religioni, Sc eorum principibus ex
cupatus , de mandato ipfius domini noftri Papae , ac de ipfo libello, feu tradatulo, A ejus protracts condemvoluntate
Aconfenfu Curi Conlhntieniis
---- - ------------ ----- Concilii
—ege. natione, illam fuerimus, quantum in nobis eft, profeneralis, afeendit ambon un fupradichitn ; ibique de fi-E cuti. De qua etiam proteftatione , profecutione, Sc u
inili mandato, voluntate, feu confenfu, ut afleruit
" , quilitione eorumdem reverendiffimorum patrum, A
quidam decreta abfol ut i >nem facri Concilii, Alicen- dominorum, regum, & principum , oratorum, protptiain ad propria remeandi cuilibet impertitam, ac in­ notariorum, prxlatorum, aliarumque fpedabiliuin per
dulgentiam plenariam nonnullis in eiidem decretis con­ foturum, A ceterorum publicorum notariorum teftitentis fenlel in vita, A etiam in mortis articulo con­ n. snium folemniter requirimus, & petimus .
tinentia, publice, alta, & intelligibili voce perlegit,
Verum quia attento q< od hoc facratifliinum gene­
& publicavit in lute verba, videlicet:
rale A Concilium inter cetera pro h.rrelu.n exftirpatione t> wf,
Λ1λ>tutts eftjcepuj c\. ut fupra, pag. 745.
exftitit convocatum ; ob cam caufim nos oratores prx-■*-·*’"·■
5upe· embus omnibus A fingulis prxmiflîs dominus fati ex dictorum ferenidimorum principum piiflima
Auguftinus de 1 ante de Pii.s advocatus prxdirtvs , devotiffiina ad fidem caf dicam intentione, hic pro
Cmftiflîmi domini noftri Papz, necnon, ut afleruit, fa- ferto libentilliin·. venimus, mnote maximi cam acidi
C'
Grter.-l. Tom. XXVII.

1203

'VK?

CONCILIUM

t,6,W”

««H

WCMUE » CeWnie <OKM
im certe oMumfiM

djutati

£*· prÙM aifteae.

Emoms Joannis Wicleef dm Anglia,
& Joannts Husdc Bohemia, damnati
in boc Λαυ aoneoli Conftamienfi Coo.
tisbeere, St ooftiuni ttupuitum. prapcer V»od huc
«rwnui, pro partu diAw^MiprincMMn adûnplert i m
cilio,
fc»

con^aâv fcnfiiutM roim. St Μμμ cabbentai tou11,( ,or >· «Hus prataA«uur, Sc bintitimu, nihilomfiflir,
lihu framha artbu-pijnpu fir epife«pu, «r /ttpui
quominus caflupamutur annes hrnefet, ir «rore·
fiteniut berettea pravitatie uHliitt ctafintttf, aà
nune ecclefiam cnoleflantas; potiflanc tiMTuruamas «
t Mr r«j- pravi mtokrabtlioue didi luannia c FaOartkrit do g φαί littera praftnrej perueaerutt, fabueat tfi Apejietteo» beetthaiautat.
ârina pa amnes )odicei Ma hujus teri Concilii t
per que netiones onwup, & revtrcndiffiino· putmdoNter ctaeffat pqfaralii cwt felituudiaei, pathu pre.
minos cMtfinalei datnruu, ftu danauri declarata. Et
auuetr cnctfeater. i/U penjfrme feront eejanftr,
eram proteftaatet, Sc infaxiauo, quod cum ad ip­
fos (pecularer pertineat, honorerequeftatuum iereeiui- ■r bareticu de fiaiku Cbr^hceiartau rxptdfii , fuf- .
i **< ry< morum poncipum regis Motria, & ducis d Wicol fw fedfii dedrintr fir errenku peruerfit pcatnu ,
" *'
d· «'XI' detendere , St ingot, qualiter ea aeglieen- f*œro» rodu »r Mr· nnnditur, tqfhrpatu, vrrb»ti« intolerabili fuper profata UbeUi in publica feffiooe d**a & eatbehra fidat uttepra & tJltktt» pentacoodcmnMwne . attento quod idem Joannes tyceiaiitar
m opprobrium dC contufkmm praftitonnn principum,
& eorum regnorum taiu dogmatizare & predicate non kiu & umelartu perfiflat. Saut dadan piu qoro·
fenuKiavrti maka, St eravn fcaodala Aqui pueront MBoi·/ rrtreaOtj tretftriitu w m»iwM*ù rexiamiwj
tam contra Mem catholicam , quam contra fatum 1tfi iit»niu , /rtfirtM ia rtpt gebeaua fi Mef
cprinciputn profatorum, multiset odior 6- revocare aan>- <ebueutu Akrtnua, ar lecce & àtJlrtBtbni Mit »kidem dudrmamluet notait dabobeam tondavtntibus.
Quorum ne veftra ianebtas, totumque mctubs Cooci- 1
hum poffit ei aliqua ignorantia rseuiari, batedenovop
ad ejufdem fanCiitatrs veftre memoriam reducuntur. ,
circuuueUieati
Wtmtibus St requirentibus diâis oratoribus fuper iis ,
hit
/apr»a
eveih
,
Λ
μμμπμ
fraatbSui'
Uhtfi , 4r
ab omnibus toc adftamibus unum vel plura contici 1
publica inftnuneoa adrtetnam rei memoriam. Nec- uanitatt iu iMpfa» ( licet ferent àt àivtrfii tmaiéi
amodk ) mrwBÙwr/ . d* raadar reüipa.
. (M*·· non attento qood/hare bdesn catholicam tangit, &bo- pxrrihu
,
nom univedaiu ecclefir. qua fpeâat ad generalia Con­ 'u Itabeate/ , uaumaia uuielxtt . wrwena l·,—ü
cilia decidere, Sc temmxt : ideoetiam cum omni de­ Wiclef ée Antlia , Jearrej /bu de Sebauia , (fi
bita tevereotia Si humilitate, in quantum ante diflo- Hterenyatu âe Praia , φύ tutti*» aiiet fenu» ad
lutwnem hujus (acri Concilii debite noo provideatur, u^dtlitatu uteritu» ne» tranfewt . Aam uk hujuxta jam pes natiuoes diâi lâcri Concilii reverendiffi- .jafatek pejHlentu perfeua pertrfa Àajaueta parti»»·
intdquc dominos cardinales , & judices deteinunara, 1ctttr femtxakur, ia 'fua Mfirtna pefiêfera prrtuerM»
s· ' ν'ζ de appellando ad futurum proxime geonalc Conc»- prelati
|
Mu judiciaria pHeJSarie rettauna rarrem*.
*7 ■«’»<* bum protrfamur, (fic.
1
>r..AC'·
Poftremo vero pro firuli concluftone teri CooAan- 1
tienf» Concilii generali» hujufmodi fui rexit egregius ■
uoâur kgum &nirais Ardecinus de Novaria teri 1
ronhftorii advocaawt prefarus, qui de nundato, te>n'
percepto
fereniffimi doroini Sigifanundi
RomanorumD»*«
i
r .
..
c»rpwM«rer ejicere ne* cutnet , fed facrile.
mm

I

regu ibidem/prxfentis eidem fuper hoc fpeciabtCt, Ut

Λ·*, /M/aaa, perneeiefaue ipfenuudvffnaa·» per len-

~ ■ faAo,
■■
' ·- expheando,
—··
aMraz uepbteuter mvèdrrt pcntifenae : pppnafleruit,
primo prapofuit,
quomo- x«/
,
do civitas ftoufaiMix prefens concorditer & unanimi­ /•TMMi mMroad· , Menan epatûniiât fedfu deteter tuetat pmQcco general is Conc ibi deputata ; &<χphcitir laboribus , viarumque formidabilibus difcriminibus, ac fumpcuofis expends per eumdem, m quibus
errore Weconftitutus état fadis, & habitis, pro deôdetat* fan. .
- .
____ __ ... .__
â» matris ccclete unionis pcofecuiione teiarter jam per tlruerfa Mur»» . eifÂnuf» eanintun*» par.
obtenir, regrarbndr» nomine regis prelibatileveren- tua» douât»
‘
- carheliciu bareJSarcbu
, .net Cbrtft
diftimotum dattincrum S. R. E facro collegi· cardi­ •pfi Jtcrejfnit itifictnm , fir it jkrtene nteudacie.
nalium, aiiifque reverendis patribus, patriarchis, ar- met fermât putrtftere . Quapnptrr ieueruht C·*·
chsepifcop», epifeopi», ac prolatis, necnon domino- fkatieaju Spuedut tanta» jUctou» tP fidei ertbemmregum, p.incipum, ducum, comitum,baronum, *ar< pint»» & rauMt nidettt , ewiaaar canpulftudiorum univerfuatum St communitatum ambaffiato- f* rfi cam Autufitne Qad factet ttdefiu euedtCl- ia. ,t
ribus, Sc nunciis qutbufcumrue , de pcrfeveranlia & ”* , feliant mmmb hmtcttm caritutt totpuinut ,» *·*■
profecutionc unionis prrsfcdr bona leu fideli . prixuit- taapaat» iattr pbrtuettne (fi Mtorpini i]|fuirrr t
tendue nomme prrfati domini regis, eumdemtnS.R. S<*«ôfa«d revreoswre , rrrarpfjl Severe uel jtiet
Ediâique dpmim noAri Papr obedioUia t-dekier. St »d poe/l f certe uau . fuùteè*»
; ùouaa
perpetuo pennatrfiirum : quam defentee fil piofequi
r
'
^· ... .
... .
eoam court « quofeumque luobcxbentei per eumdem
firmiter afferebat ■

Quibui Sc aliis per eumdem dominum Ardecmuwi
pulcre induftis, Arcosapendtofe propofita, vencrdbiiis t^ttut , fir ft ptnrt ptnnittaut , ( tuuuit ^uftSt egregius legum doâordomimis Aufuftmns dr Lanie fii»v ) Ut«
ptiat fdf» enMûat
.
de Pifis ter· confiftoru, hfciqaa advocatos, nomine fireiaUr Spu»Ma prufutu <arf tuuuiptnutU Dd fl»·
(«nAiffimi doremi nodri Papr, ΒίύηΛΰΜα Apdfcli- ria* , ιρβι^ρα» tuthalie» JUei at tht^it*» rt.
hti—u ctnfiûûtatMf» , augtutttt»» , (> aMtut
non fdott* (p prafmutteatai , ttfilttu Uauntt»
ΙΉ-

MAurmoi

fMHyi·

CONSTANTiENSE.

Λ· rfiMiifllwr

cmfcre « IrtM,

0*tife atitie 0[tiabria/tiait 0d*revA, per

MGBMVMXB

edarnti refip0ere, 0 ed pe*** totitouaep* Jaadf
*etrû ectitft, * fide* ctibetice*. pop [aie jtiv*e
ftitfi,fi*t poeaaltivtrf ftiatiu fidfidia* caauagü,
pieee reeapefirre 0 capfiteri, jpfiitip jeverit* {p**
fa0 p0fèrct petiit*) deterre aafierûerdip Irreperet*. El a0dt*ùau *ae Cbrtii** 0 ctibatùe bdti

ANNO
<Χ**ΤΙ

«T’1*’,

mt

«M gai ^d*ti berefiticbû, e*a*poe ftifit d*»·

fro ( feet doteater aaepiavu ) «m /W» ««

itiarita aiifrrabili fiuaeatet rarw/Mti 0
frtita* i fed taf*» i. >
m/
Omnium Οπμ btafpbe**, w cefont,

tatitere* fiafticia* periode*, aede* notre fititia,
decreta 0 »rd*tia m fipaada [afeedihe , /ed etia* «»

raa» , m/twmm , villera* , /errera*, di**opae lace­
ra* 0jpf*edi, an** cetera, jerifdtttioac* traceraU* eateeeatir, jeati jeri/ feetioa» 0 fetgeaüa* aaItirittie Ap^ktica nbdrtoade *aartii> 0 rcptiraii,,

teaarev Ltiemeaf, CCtiilii, perd iacipii, Sine ait, C^<1 iab
ad ipfiar etia* irratitera* erf*iae eferarr*, pari pu- -Hfr*dbiiee vei atatiftfie perfadi evideatia* cagaeveriat efe
“r ,f
later, taapae* ever *abidcu grege* Daarti ipficieat* upçtteae, datée 0 peeefyoc a aabi,, [re vabi,,
vei tiii, jeditib* rcckfgfiici, , vei iapoifittrib* , fi­
de* 0 ca**aa*ae* fiaoeap ecclefi/ teaeaôbcu, tiiad
netfie* ia **titiu; arc eafdr* ia fti> difinatbei
pr/dicart , daaictha tram, Ure* fevere , cttiraaet
ivre, aegdiati** 0 etcrceatia, pavlibet ecercere,
rot ba*ati*tif fatalia ce* Ctiifii fidelibei bebere feraattoet. tt fi taie, b/tetici pdbliei ec eteaifefii , licet
aeade* per tcciefia* declarati, ia bec ta* gravi tri­
viae decafenat, ettiefi^hea careaat feptitara, act ab-

[aaetraa* ceafiftala a* accapenter per dlu, ad pea,
peraidefi, error,ba, bofafatodi refifirrr, ac e* de tee- tit* pertiaeni , dearc per beja/vodi jedicei ectlefiadie Cbnfi fidelia*, 0 praferti* de faprad^,, Mr- fiicet [oper boc patefiou* babeattt /etieaHa declartiorie
■wx 0 Moravia doviaiit 0 difiri»iba, * copaiba, [aper ipfo bfrrfi, tri*iae faerii pro*tigata. Qai aate*
0 vicitiit wato, tte a*plùu 0 lariat (e extrada*, 0 b/refi per jedice* naapeieete* ectiefiafibaa iafaadita, evellere tepieetei, dtfcretioai vefira, /** veoti fitenei fda fe^icioae aetati fee fefpeai, aifi
tiTobatie Coaciiio Coafiatiieafi, fee Apefiohea fcripta jaata caafidertiiaae* 0 etigentia* [afpidotit, pea***itti*a, 0 *aada*ar, purteMu vo, e,cbtepifc*i litotcvpoe perfea/ , ad arbitria* /edici, ba/afatodi
0 0ifc0* ee eleffi , 0 pailibet vefira* per je, fee propria* iaaaentie* ctagraa deveti** toeafiraveelittee vet ahe,, fmr fewer 0 idoaea, perfaaa, Jfiiri- rial , ia pa*gtin*e ric cvettdce iadiBa deficitote, ,
tatie* farifditkoao* babeate, efe itiaaau, mw 0 0 // MMBter ^NWtrr mi vtieote, , a* pro bofegeht cajajca*pae digvttii,, ofitd , pranataetica, fef*edi p*gotioae facieada , tbfiiatiieae d***bili
fitiai vti coadit**i exfifia*, 0 p*bofca*pae aaai- farare reoaeete, , t*apaa* b/rtiici coadevaeatar .
eibet craft*** , p* 0 pratacrijo, [datifere 0 [*
di9o* taatcrotia* anafirart rx paada*
per*, rebel, facraaoealo corpori» 0 faagaitii Doatiti ao- aqfiigeotia fee defidia , 0 porgati*** bojafatoJtn jefe Cbrifii, vei de baptif*ate Jee fpeccaion*dc*-Ddi
------ ;------ facere aariferiti , antibnoatii glad* feriootar
/«/me , pt"itratio pro peccati, i»)eeaùee, vet reli—, 0
fotitfoa*** coadigpa* ab oaaib^,
0it eccdefiafiult f*,*aeati,, fee fidei erîiceiit, ·!>- evitetiar·, ita peed fi per eta* ia envaataaicaber [retire M decete, «mm fbcrefaaBa Romom eccte- tioae bajaf*odi per/Hteeiat , eat** vetti bgretiri
fie 0 t*»oerfdi, docet, prodicat 0 obfervd i eet <r- eoadevartiar Si pai, vere faper tiip* f/pe dig/ peticelei fee libro, 0 da8riaef prrfatora* barefiarcbe- fiifrrf dottria/ bprefiarcbera* pr/diBera*, vet tiira*J**au Wtdrf, 0 Jeeeeù Ha,, 0 Htereepvt, paiba, orticaiù daa**rat Jcaadarifi,, teatererii, , fefer eaaode* Co^fiaatieafe* 9/aoda* ca* fau eedert- dititi, , vei piara* aerie* efeafivi,, ctipabiiii reper­
ta» jberit . coaaaice paninar. Si vere propter feta* ,aft*ia* aoi fe(pici*e* dihenaa articatara* , vet tiifiortb**a pabtice vei ticaltc pertiaatiter p*u*titi,bet «>fb, ipf*a* , pei, reperta, faerit [afpefl* , 0 ia
laadare vei appnbare profaopferiat, eora*<*e eecepte- pargatuee coaoaica propter boc fib, iadiHe deficeret, pro
*re,, defeat*, 0 foetere, paedibet etia*, c*te*pla- corviBo bobeotar, 0 taa/ao* coaotice Ctovilhu pati*e pradiSora* errore* ; ncfa* credeote, 0 adb*- *tiar. Et iafaper felici, rKordalioai, hoaif*,i Pvp/
reate, eifde*, teapae* tierritce, jadiceti,, 0 velti bSovi pr/deceferi,
___ ______aifiri
r,.,, pa/ _
iacipri , w
Ut inquiGtKxm
reh^‘’
n*®otium , reaovoatec, 0
"" etia* ex/epattietetive^
r. oaiver**, faatare, 0 defeefere, bejafaed, pefitjerara* per- E fa, polefiate, 0 doaha* n*ptraie, 0 lodice, ootedi·
feaaro*, pa* emrtbo, tpfi, credideri*, aec favor, β·
- r» paib^coaepae
■ - · - vei nfikii,
- 7 [fa
**
digpittiib*
aoaatib* cea(e*d*, erbortaada np/tin** , 0 *cadaa*,
eifde*. at ficat repotari cepia* 0 baberi fdeie,, ac
fiiferet etnpiaveri*, prêter p*d> eb etrepee fore U- ftH ecclefi/ **τβρ*^, 0 m Cbrifii **iae gl*i*i.
iitiu iefihei, per fafiue, aaapeteater taaia ieveriUit eta pro defeafitae fidri vebit erebiepifeapi,, epifcop* 0
peaara* ta Om eaorati [celere dt*ae**crfia*, peed eteBi,,* iaptifitorib* b/retie/ pravitati,, .0 altu
cedti ceteri, grofaatiba, n trtaplta ; ta pou Dri to­ • faditibai fee perfeai, ecclefiafiici, per vei ad bet ( at
rn*· « attic a* revecti, [titra» coerceat [everie* db· pr/aiittitar ) dtp* *dit, fide* 0 c*a**uoana jan'*αΤί· *"· baj^fiaedi Je8e d***bili 8/ *tirii ecclefi/tea*Mat, pereoti 0l*eada*l,prtbeeatpee aeailia* 0 favere* , ia b/retic*a*, acca*
mdeetia*, faatera* , receptatora* 0 defeafora* ip.
fiera*, iovefigatio*, captioae , cafiedia diiigeati, co* ab
Ct**. G«wr< To*. XXVIL
G t S * ·
WP

____________»*07

C

Ο

N

4

-ILIUM

«MSWNtXB

ltoi

prafatas perfmas pefiiferas A<. Deas d<Let obediee diabok.
...»■
„
CHRbTl **'“ /«*’
mlMMtr, μ jNfqtam feu u>u~
j. Si boam fiterit Mgbe cmkitnr, omnis eoaftfik exter AMMO
·«·».
'«’· R» ** arcbiepifcepm, epifafik. eUtko 0 mguifi.
roar efi d/bi Jhperfina 0 iaatilir.
Ο*βΠ
tores pradidm am drpmndk o.vobir, vei ad locum de I. Si Popa dt pnefitit»» 0 molar, 0 per cmfepaem
**··’
gm vouvel ipp MMarfalrtû, jafra UraaUna dam/a··
membram diaboli, m» bebet pettfiatem ft^er fideie:
rw» potefimrrn, reAormn, /r· jarfïfma rfÿfràfcw 4f
rik ab akpm datam, nid finie a Cafare.
eut, vei dua faciam fine suera ,· ubi per uni tmbo9- F*fi Urbammn (extern aaa efi aligaù recipiendar i»
lict>, e vobir arckcpifcopis vei epdfcopt/, eieftis je» t»·
Popam, jed vivendam efi more Gratomm fab legi0ifto.ibus , /» ApataMto perfmù krMmodi ,vrtvelat pmpriit.
/’"* aligne depmate, jub exaA» 0 d/ligems ofiodia,
to. Centra feripturom facram efi , gntd viri eecleAfii·* 1*1'·"*, pmeudo «w, rtua cempediku 0 marnert
ci b^eemt pifiejfienet.
ferretJ Www·, douée eonmo mgotium per ecclefia i»d·- ti. Nnlhu malemu debet aligaem exmaaaaaitme nicita» tenaùtrtar ; 0 pad de barefi a judice ecclefi^ist prias fdat eai» exeommamcatam a Deo : 0 gai
« napftMtf, fw /4na 0 oommmoimem dsAa jnAa
sic exmmmaaicat, fit ex boc bxrettcarvelexeommaKmoos ecclefia teuem, condemnentur ,prajafi dmoim
nicatar.
temperaler, feu reAoret, judices, vei eorum efttiairi, >1. Prxlatas extomaoaniceau clericam, gai appdlovit
fea mmtii, fibi reiiAor, recipiam iudilmt, mdmadver·
ad regem, vel ad Conciliem regni, m ipfo traditor
foæ debita puniendos. Perum at ia prejudicium 0 B efi régir 0 regni.
feandaimn préfaça fidei orthodoxa religionis Cksfiia’ V Ibi 1"i dimittant prredicart, live aedire verktm
aa, prétexta ignoraxtie f»rwy— m boc circmnvemDei, propter ex.ommaaicotiomm bombax», find ex·
rt, aat verfmnr bomeucs fub frivole exeufatomis w/<mmmomicaii, 0 i» Dei jadicie traditores Cbrifii ba■ww ta bac materia palliare comingm, 0 ut dc cmvimendts fe» cogmfcendit keretx.ii, receptatoribus, de- »4. Licet alicai diacmo vel presbytero pradicare verfenforikss , fmdoriku , crcdmtiius 0 adberentsbus , wtbam Dei, obfgae aaAoritate fedis Apofiolscx, sive
taa dt barefi fufpeAis , 0 aliû krjufimdi perverfa doepifcopi catholici.
Ifriaa gmmodoiibet maculati/, pleniar bakatar ia fat»· tj. Nallas efi dominar civilit ,mdlasefipretkteu ,nairtaa snfiruAio, Ma ad regrmm Bohemia 0 tauvtciaai
Im efi epifeoptu, dam efi ia peccate mortali.
ill·, fx· aliat faaitOet parte/, ia guiku ftperfittiofa tf. Danuni temporales pofmd ad arbitrima faamaufer­
d^l.taa gmmoddtbet pullulaverit, articulas infrafe,,re bona tempo/elia ab eccletia ,prfefionatir babiteapk <, feAam diAurnm kerefiartbarnm concernentes, pro
liter deiiagaextiku, id ^~TDr habit», am folum
d^reSiaat diAa fidei decernimus trau/mittendos, <*r rnA» delingmntiku.
tiata defiiaaadat, fuper guiku voks CT ohis omnibus '7· Popalart/ pofaad ad [nam arbitrium sioarisrm delinarrbieptftrp·· , epifopi· V eitfti· at caauatfariit i^riagnoates corrigere.
^afitanbat râ vittate (aaAx abtdieatia prfcipùaat tr c
pedmp fimt parg eleemofyng. 0 pof/mt parochia·
•aeadataat, at gailibtt tarata iafira liaaitet & ieta/af
ai, propter peccata fmram prplatorum, ad libitum
jarifdiSiraù , aetaaa rega» & aaartbitaata
latb eii
fatu» eas auferre.
viciaii prfdiAti, etiaar fi laça ipfa extra/anJdiSiaaear ip. Speciales ordiones epplicetf am perfoag per pépiâ­
eaarde* altra daa/ digta· ttafifiaat, cirtaeafirpatiaaeaa
tes vei reUpofes, am plus profum eidem, guam gene·
tr carreOitataa erranaa ac bfrcfuat, py bajafatadi fe·
rales , ceteris paribus.
fefiiftrf, ia favarta» iffia/ fidei arlbadatf dilige»· »0. Coopèrent eletmofyoam fratribut ,efi excomommicatai
ter ixvtgilrat. ύτ aaute· iafaatatai fea fa/peêar de ta»
eo faAo.
pefifrra labe fab crafefate criatiai/, excaanaaaicatieaii, »>. S« alignés ingreditur religionem priveagm gualemlaipeafieaii, taterdiAi, aat alia fiûnaidabili peeaa caaacumgue, tam pofefiamtorum, ymm Mendicantium ,
ana vrl legali, praal, ^aaada &paearadaaedacaeic vi·
redditur ineptior 0 inhabilior afobfirvuttmem man­
dedar expedire , CT faAi ia^ureret paalita/ , ad fiagadaturum Dei.
hc brjafxradi anùalai per faraarevtaat carparahter prg. 1*. Saudi infistaentes rtligjener privatas, sic iifittueafittma . taflit facrofaaAtt eveag/elii·, fea faaAaraaa redo peccaveram.
iigaiir, iaaagiae Cracifixi, fecaadaa» gaoraatdaar loca- aj. Ilclipesi viventes ia religiosulus privati' non funt
raar ibfervaaaiva, jaxta iafrafcripu •aterregataria ad
de religione Cbrifiùma.
φ/eadibet articalaar caavexieatia , refpeadert carapellaat. D *4. Fratret tenemur per labores mammm viAumacguiNei eaiat entra aaaaet dr fiagui·»arebiepifcaper ,epifca-V
rere, 0 mu per mendicitatem.
per, CT cleA»·, & laqatfitartr , gai faper exfiirpaada
fi·'· *fi fiaadalofa 0 prpfumpCuoft agerta ,
faaar territoria/» , d/Aridat» , [ea lacer» ,detaltbar taa- pro guamo ric generaliter 0 iadifiinAe loguitur : σ
i< & /celerati/ baatiaibar , aegligeater faeriat , fe» re· lecuada erronea, pn guanto egerit mendicitatem fratri­
raiffe egeriat, afgae ad privxtieaeaa, fea depefitieataa bus «m· licere.
Poatificaiis digeitati/ procedere iateadiaaai, & precede· »j. Omnes fmt fimtniaci, gm fe obligant orare pro aaras , ac procedi faciearar ; aliefgae ilLmn» fabfiitaearai,
liis, eis in temporalibus fubveaieatiku.
gat pravitate^ bgreticar» pafiat & valeraet cot^aade»i. Oratio prxfciti nulli valet.
rr, & ad aha/ pereas centra taler a fare iafiidar, 0· »7. Omnia de aecegdote abfoluta evenhmt.
ahtu graviarer , fi expediat, iafiigmdas , peocedeaet, »·. Coofirumtio juvenum, clericorum ordinatio, locorum
proetdigat faciearat, jnxta jarir CT faffi rxigeatiar»,
conferratio, refervemur Fapa 0 epifeopis propter c»·
ac b»f»ft»adi Catpf‘0 critaims fediuteaa. Tenerer Vf
piditotem lucri temporalis 0 batoris.
re eomatdeae articaleraae , fea capttalornar, de gaiku aj· Umverfitutet, findi», collegia, graduatùmes0mefapra fit meafie , fegnaatar per ordinet» in bgc verba.
,gjfieria i» eifdem, jm» vana gentilitate iatrodntia,
( 0 tamam pmfirnt ecclefia firm diabolm.
Am** . frf.
b primo feqmrar tenor Mticatonan Joanni·
, fo. Excimmtmicatii Fapm vel afieftmagne pralatimn
’··· tat^ideff.
•
timtada, gain efi cenfara ^michrtfii.
··>.
31. Feccam fundantes claafiroi 0 ia^eduutes fimtvi·
i. Sabfiaedia pants aratenali/ , 0 findliter fabfiantiavi·
ridimoHci.
ni aextcriaU/, remaneat i» [acrameak altaris .
3*. Ditarb^lemm, efi comru regplam Chrifii.
l. Mndttdie paait am awnM fine ftdjeAo m eadem 33. Siivefier Papa 0 Congeminus Imperat>r erraveram
facrameato.
ecclefiam dotando.
V Cbrifiat m efi «■ eodem facraaoevto ideatice Wren­
34. Omars de ordine Mendicantium faut barcticii 0
liter m propria prrr/mtia cnrperali.
damer eis eleemofmam faut excommmùcuti.
4. Si epifeepas vel faccrdcs expfiat i» peccato mertali ,
3J· Ingrediemes religionem, am aligaem ordinem, eo
ordinat, na» confeci et, w> conficit, non bepttipfo mbabiirs fmt ad obftrvanda divina prxtepta ,
xat.
«7· per cmfegmm ad perveniendum ad regnum calo­
T Ab» efi fandatane in evaagetio , gaad Cbrifixs Mi/·
rum, nifi apefiataverim ab eifdem.
ordinaverit.
3<. Pap» cam omnibus clericis fuit pggefmcm haben­
tibus
ANN'O

/wriw

, at

’« : ■'·.»*■·

XO9
ANNO
cmsn

•“E™0*

'Tin-

CONSTANTIÈNSE

tfa [»i hurftici, m φ
. _ _
_
M^MrWf m, «MM vidaUcet damtm faculam

«GBMÜNDW

.. In

I X IO
fMk'an, taac tf atùaritu

'
Starifa Et pari rvidtafta .ardtaaltt ata A^NO
fat *trt dr ataaififi fatrfatt Mlltgii aliaraat CHRt'Tl
-dpbfaaraat Cbrifi, aif -WJTfrt at a^rr yfpfalmat, * ’
frrvaaut ataadaU fp tfaUiaDuaiai aafriJtfaCbrifi-

■ 11. Decretale, epofiolx fat aptrryfat, Cr /Mnanf «
fa· Cbridi: et cUrui fan finiti , f* findent car .
fpfita^ uatadaadar, f carrigi atlarrit, faalart
19- faperetov & domini fanlare. faut fedulti t fafadùi· tf tradtadat, p,· ttr* ffaataar ia bu Ptafa· , ta ecdefam dotarent fait temparalfa.
tifa* » i^fa <>■ fbarifat, fa Cbrifaat am w4» Ufa· Pfa λ cardinalfa, a diabolo ef faolentem ei, Afat ia omnibui dicente,, Nobis non
duBa.
licet interficere quamquam , if/ta faaiari judicio J·*»· ··■
<r. Ai* ef de uecefitaac [elutii, credere Ifaana» ectrad deruat, fp quod tairi fint homicida grawre,
elefinm ege ffaemam *"*er *liat ecclefia,.
fuam Pilata».
Errer ed.fi per Xmm* ecclefiam imdligat a*iij. ObedtenUa ecclefiafica tf obedientia fecundum adinVrftln ecclefiam , eut Caàliiu» intrtlt , ul pro
venfaemjacerdotam ecclefia, prater cxprefam aufa*· negaret primatum fummi Pontifici, fuper ali,, Boritatcm Jcriptara.
eidefiai particulare,.
ii. Dnrifio immediata humanorum operum efi, quod
4* Fataa* tf credere indulgentia Papa (T epifctpofad vel xtrtaefa, vel vitiofe : quia fi boa» tf vitiefa, <p agit quidquam, tunc agit vitiofe·. fp f
•f virtaofa , tÿ· agit quidq^am, tunc agit virtatfe :
ifa k«*aau cmtraBm & commercia civilia.
fa* fa* vitium quod crimen dilitar jeu mortale
44· -fapffa, BenediBtu & Bernard*, damnati fat,
peccatum , fart faverfaliter aOtu bouum. vitfa ;
*‘fi pfatatriat de hoc , quod habuerunt pofeftane,,
ft virtu, vivificat omae, aSat montai, virtuqfi.
fr iafüatraai & intraverunt religione, : Cp fic a tj. Sattrdeirt Cbrifii vivente, fttaadata legem ejm,
*ifa *d ultima» /chgiofa, oarnei fa ba­
tST habente, fcripturx notitiam, fr efeBum ad tdtritui .,
faadaat pfafa, debent praduarr, ata obfaatt
^fafa' relitiMU '""WcTtHter fatduBa fat a
prattafa cxcommuuicatfa. Ct infra: ffad fi Pa­
pa , vel alfait pralattu araadat faetrdMt ft dtfpafto , «α· prfdicart, ata dibit fiibditat tbrdirt.
*®· £ailibrt praduaatit e^ciata dt araadato aceiptt,
Tenor autem articulorum Joanna Him Ceditur,
fa ad iattrdatiata autdit : & illad *aadatata
& eft talis.
dtbtt fatfa , pratfaa tanaaaaauatitat ata ob-

tp. Per cenfaat ecclefiafùat exceatmtmicatfai , fufpenfionii dP interdiSi, ad fai exeüationem demi
fiaa*raat aarotrfta» . Et iafra fcfatar. Ottwrjapcpulaae laicalem fibi fuppeditat, avariHaut multi­
lit faSa ttcltfa taaiata tf aaa, f-at tanta* aaat
plicat , malitiam protegit, fr viam prxparat -datitf aaaurat eaadaat prttdtfiaattnaa .
ebrifio. Signum natem evident tf, quod ab ^fntia. Paalat aatagaaat fat atuabrara diabali, licet fait
ebrifo tale/ procedant cenfaru , qaat vecemt ia fui/
patfdaat aSat aBibat etcltfa atalignaaiiaat ceafiproctfibu/ faminationet, fabou clenu principalifime
an lti.
pr*r4t nutra tilot fa dénudant ndfatiam ^tati1- Pra/citi ata fat* patret ecclefia, cata rutila part
cbnfii, fa clerum pro fe matrime ufa'pabit.
ejat fiaaliter eatidrt ab ea : eo quod pradcfiaatteais »o. St Papa cf mala,, fr prxfertim f ef prxfcitm,
cbaritai, jut ipfa hgat, «m excidet.
*“*,.·? J"4*1 -faifolm ef diabdtu, fa fr fli,,
4- Dax aatarx, ibviaftat & btuaaaitat, fat aaat
perdttMou/, fr nmef capm fanSa militantii ecCbrifat.
defif, cum nec fit membrum tfa .
5- Prafcitai, etfi alfaaado tf ia gratia faaadaat prx- ai. Gratia prfdefiinatioui/ ef vinculum , quo corp»/
ftateat jafitiam, taaua aaaqaaat tf part jaaâa ececclefi(,& fmdlibet efa membrum jungitur Cbrfa
defa : CT prttdefiaatat faper ataxet ateiabraat ec- D captu tnfaMlittr.
clefix, licet alfaaud· txcidat a gratia adventitia , »a. Papa vel prxlatu/ mala/ (y prafcitat, ef aquivofed aoa a gratia pradefiaatiotui.
u P*fa, fr vere fa fr latro.
i Saauadc ecclefia» pr· caawatiaae pradefiiaatorxa, ,
o\ Papa m* debet dici faSifimut, etiam /ectmdum
fiw faeriat in gratia, five nan jecaadaat prafamt
effictum , quia allai rex deberet etiam dici landififaltuua, if· naada ecclefia tf articnlat fidei.
mui fatmdnm tfklum : fr torterei fr prpconci dice7- Petnu mm tf, nec fat caput ecclefia fanda catho­
rentar fadt, fa» etiam diabolai deberet dici fa
lica.
fini , cam fit oftciariu/ Dei.
I. Saterdatet guauudolibet criatinofe viventet, facerdo>4· St Papa vivat Cbrifi· contrarie, etiam fi afra^d^
tii pdlaaat pMcfatuu ·. fr fic , at flit infdtlet, fa
ret per ntam ff legitimam deBomem fatmdnm comtiuut tafdtHter de fepae» (atramenùt ecclefia, de
fetauonem bamauam Vulgatum, tameudiuade afeeuclavtbtu , efictti, ccnfari., attribut, cariatoatü (J· Ar‘* **»*" P*d intraret
farit rebut ecclefia, vtaeratune relifaaru» ,indalper eleatonem a Deo principaliter faSam. Nam fa
gentiit, fr erdinibut.
dat Scariotb rite fr legitime ef eleSm a Deo Cbri­
p. Papalit dtgnrtai a Cafare inolevit, & Papx perfa
fi· Jeju ad epifeopatum, fr tamen afeendit aliunde
8io fr infitiatio a Cafa>it potentia emanavit.
tn ovile wfa.
ï O. Nallui fiat rtvtlatione aferertt rationabiliter de ■E *J' ^"^f*»atio quadraginta quinque arti calorum Joaufe vel alio , quod ejfet caput ecclefia particularii : nec
Ut/ tTidef per doBorc/ faite , efi irrationabiiii A·
X****M Pontifex ef caput fontana ecclefia particu­
(p »alt
&
* ίβψ
larii.
geta: videlicet ex eo, quod nallui torum fit catholi­
a I. Nta oportet credere , quod ift quicaraque ef tfaaca/ , jed quilibet eorum aut efi bxreticou, aat ernAttifa, fit caput cufafcuaoqae particulari/ ec*eat, aut fcandalofat.
> fa ^eat t""* pradefiiaaverit. ■
»<· ΛΛ» to ipfo quo electore/ , vel major par. eorum
ia. Ahm· gerit vicem Cbrifii vel Petri , nifi fequatar
fafaent vove voce fecundam rttut hominum ,a
tuat in mertbou, cam nulla alia /eqaela fit pertinen“'^c' Z ’Pfe ilU
tbar, nec aliter recipiat a Deo procuratorian· peiefeeeleSa, vel eo ipfo efi veru, fr manifefiu. faccfa
*·*·' fa*
illud qficiam vicariatai requ-. ttur CT
vel vicaria/ Petri Λρ-.fioli, vel alteriui . fad. ti jn
Mera* coaffaitat, (r infiitueutn οηΆοιϋο^ .
efaio icclefiafi/co: and- five eleBore. bene, five m·JJ. Papa aw ef tarai fr utanifefln jacceffor ,Λρο/Ιοle eleger,»t, operfa eleSi debemui credere . Nam
lorum principe i Petri, fi vivit moribuj
'
«· ipfo quo q», copicfiut eperatar meritorie ad pro-

t. Uaica tf fafla aaivir[alit ttclefia, <f»a tf pradt-

fafa

MAKTOta
ANNO
GHRbTt

»♦· .

CONCILIUM

imsMDNDm

Λ*-· eptltfn^bnhtaDeeadbocapio/hupottfatm..
·»· M· efi limilla affamdin , puod opertent eft o fit Ihitm» jurmt.
.
ANNO
mm cap* m /pintuaUbu, regm ecclefiam, puod
bn» , Mino» credat, fa»W W ftoAta· judici, j·· CMUSTI
fiutper am. ipfn ecclefia mitia», mverfcturCT m- rewWM.À wwWr^flür, w/^iirtrW^ '*
fervetur.
rao/φ· appui— , etiam pro purificatione infianin fa­

»1. cbrifin, fide tal»», umfirmfU taphibu, per fm, ciendum , fil licitxm.
verace, difcipolns /perfu per orbem terrarum meli»,
Km, «irt» credat, fhW perjurium fcieuter cmfuam eccicfim regularet.
·■*/*», c* quarumque caufa vr/ occafione, pro cm/er~ *
*>*
fidelet facerdote. Dominifirmue innetef­ tMStotf vifar corporali, propria wl altertiu, etiam ,»
feriis ad falam regelarunt ecclefim, antepuam ta­ faverem fidei, fa mortale peccatum.
pa o^cimn foret intruduthu» .· fic facerem, dedeieute
Un», utrum crtdat, footf deliberato anime mate·
fer fmnme fpfbile Papa ufpue ad dim judicii.
mnen, return ecclefia, c^emoma, exorcifmi ύτ cateehifJO. Nullo, efi dmmu civili,., nnlhu cfi pralatn,, "* , «f«< baftifmati, tmtfiecratx , peccet mortaitter.
mlhu efi efi/epu, dm» efi in pecca» mortali.
Un», utram credat, quod Λβ coufccrutiancm facer^•per promifi, autm articuli, quilibet de riifnfpe- doti,, in /aeramento altari, fut velamento pani, & -vi­
•nt, yr» ιλ rorv*
dcprcbtnfa t juxut
viate» materiale, fed r
at noa fi, penis materiali,
interrogetur htfra fcnptum.
___ ____________
-r-,, pa fait i» tract pafm, &
g Wro
per «OM4 Cbrifius
In primi,, utrum cenaverit Jomnm Vviclef de fidet ad derteram Salri,.
‘
^V'te
H·'
Bcbemia , Hieroupmum de
Um , atrum credat & aferat, quod folia confecriPr*l" . fe» aliquem eorum : CT unde habuerit eorum m- tieae per facerdotem, fub foin /fecit pari, tqntum, &
tittam, dr utrum cum eit, vel eorum aliquo, dumv,- frater fpeciem vini, ft vere caro Çbrifii Cr fangri,
terent, tonverjationm vNeamichiem bahucrit.
tr anima ty deitas & tetat Cbrifim, ac idem corp»,
Item, utrum fiien, ipfu\ftu aliquem ipforum eacom- •bfdutety/ub ana quolibet illarumfpecierumfirgulartter.
muueuto,, fdenier participaverit cum illi,, reputon,
Um, »trtan Credat, quod cmjnefudo coaomunicandi
tr dtcen, talm participationm non eft peccatum.
fer/baat Idicalet fob /pecte pani, tantum , ab ecclefia uriItem, utrum pofi mortem eorum fro eifdem feu ali­ verteli obfervata, Cr fer /aerum Consilium Confiantie
quo eorum oravertt. ST poblice vel occulte opera pieta­ Off rebate, ft fervanda ft , quod aoa liceat tit* fepnti, exercuerit, ^feren, coi fore beato, dr falvos.
bare, aat fine ecclefia auSoritatc fro Ijbito immutare.
Item, tnern eo, vel aliquem eorum fanBc, rr-^ta· St quod dicente, pertinaciter oppofitum pram,forum,
yertl y dixerit, Cy ei, venerettone, velut fanSu cx- tanquam brerctici vel fapiente, barefim, fint arcendi (y
btbarrit.
punimdi.
Itim , utrum Credat, teneat ty aferat, quod quodliItem , atram credat, quod Cbrifiiamu conicmnen,
brt Concilium generale, dr etiam CcnfiaMttnfc uaiver- fufeeotionem/aeramentorum confirmations·, vel entreJtiem ecclefmm reprnfeutet.
me aiaieait, eat. foinaaizatiatit matrimonii, peccet
Itrm , utrum credat, quod illud quod facrun Co»- mortaliter.
v
tilium Coxfiautienfe, nmverfalem ecclefiam reprafenUm, atram credat, quod Cbrifiiamu ultra contritioncm cordi, , babeta ctfia fccerdotit idonei, foli facerdoti de neccfiUte falatit confieri tewatar, & turn teifidelibut cppoobenlam ÇF tenendum : dr gmdcoadmna- co fee laitb ^aaHtunocmnfae boait & devetit.
vit tr cordemnat rfe fidei vel boni, moribou mtraItem, atru» credat, food facerdot iacafbat fibifee.
rinm, boc ab eifdem efe tenendam fro condemnato, ""fi1 Ρ·& feccamrm nafefim tr merit·* a fectncredendam çy aferendam.
tit abfolvert, <Jp fibi fenitentiam iajaagert.
Urn, atmm erodet, pood condemnatione, Joanni,
Um, atm» credat, feed mlai facerdet cam debi­
Wiclef,]oennii Η»,, ύ" Hicronomi de Praga, fe&a ta materia (f forma, & cam iatealioae fecieadi food
perfonh tarum, libri, & documenti, per facrum ge­ fecit ecclefia, vere confidat, vere abfolvat, vert benerale Confiaatienfe Concilium , fiurim rite & /nfie fa- ftixet, tf verejaaftvat alia facramenta.
βα, d- a puotibet catholico fro talibu, tenenda tr firItem, tnram credat, ^nd beatni Petrn farrh vi­
milrr aferenda.
cariat Cbrifii, babotu fetefatem lifandi Cr felveadi in­
Item , utrum credat, teneat, eferetjommm Wïeicf fer terram.
dc Angha , Joannem tin, de Bohemia, &■ Hieronpmam D Um, atmm credat, pnod Papa canadce cle3at,
^r"t· > fn'fe bareÜM <Jr pro baretici, nominando, pro
tempore fuerit, efiu nmdne .proprie
exprefo
....................................
.
r ,. ,, fit
ac deputanJot, dr Mro, iy doBrèna, eorum fuifc
■
- · , habens
· ·
- ■
fuccejfor beat,
Prtri
fupremam
auBorttatem
i»
efe pe.verjo, , propter puo, (y pan,, (y eorum perti­ ecclefia Dei.
nacia, . per (aerum Concilium Confiantienfe pro baretiUm, utrum mrf*, «o&rrMfl» juei/diatoni, Po
ci, /nat cendeoouati.
M. archiepifcepi & epifeopi ή filvendo & hgouda ef
Item. utrum hebeat i» fua fetefiate alipnot tru8a- /r aM^rm
/aytfm facerdatit, etiam fi to
tu,, opufcula, eptfiola, , vel pnacnmpue alia /cripta in
pumumpne idiomate per Joannem Mclef Joannem Hus,
tr Hteronpmam baretico,, feu eorum pfeudodi/cipuia, vere mtriut & mfefit ne ern^a fie & jnfia fofit
Λ· fepnace, edito, vel travlaU,, edita vel translata , cmecedeae indodgendv in remifionm ftccatormb, mapuod ilio, vel illa ordinario loci, vel efiu commsfc- •ime fie loco viftaatibni, dr iftfr manat'foot porrire»rh, /t» inpnifiiori fub juramento prfftntet.
ttbou ad/atricei. St,
(from Credat, ψηΛ t* tali concefiiane vifitantet, ecclefiat tffat ty manor adfotricet tit ferrigeaut, bnjnfrima, vel aliae [of-adiBor infra certam terminem fibt modi Htdnlgentiat amfefni fofiot.
frafigtndnm
defonere.
.___
,
E
item, mrnm credat, fndfingidi efifeofi fnit fnbdiItem,, ntrmn fcfat ahgorn vel αΐιφηι babmei
___ _pro- tn fettmdnm timHatUnem [acrornm canennm, bujnjmefatorum traSatut, ofufàda , ept/hlai', vel tfueeam^oe
~'------------------- di mdalgentiai ancedere f*nt.
aha feripto in ftnmofue idiomate compofita five treatItem, ntrm» credat dr aferat, licitam eft, fattBm
lata, <fmd illam vel ilim deteget vel mamfefiet fropn- mm relifaiae <y iaoag/mu a CbrifiiJUelibor venerari.
nficatieno fidei, five eafemione fnfittin.
Um, atmm credat religioner ab ecclefia affeobatai,
Item, fpecieiUer htUrat»< intemgetor, atmm cre­ a fanait Patribai rite fr ratmabititer inteodaSat.
dat fmentiem /ocri Confiautiei^i/ CenciUi faftr puadregudaguiapue Jvenait VViclef, & Jmmit Hau trigi».
U*"^· A* trTow dr rm» vicarii, pofimfimmfnbditnmecclefipftmnfive'fiefmdragfnta <puo- calarem propter inobeditmiam five mdamagiam necorn***
θ’
. manicare, haptnd tali, fronmmmmdcato fitbabendnr
non fumcatbohctjedfmdameathfmnmteeieberetiti,
Um , atmm credat , need inobedientia five
bUiptomi.
pnidam
ermet
^
al
ii
tmererit
V
[edhiefi
,
alii
pietvdumtria extrmmunicatoemii crefcente , pralati vel
«bi perior
mn aar?ttm ofepfivo.
eoenm vicarii in ffiritnahba, bebeent fottfiatm

1
CONSTANTIENSE

ilCIIMUNDW

•Mi, feateuiias (T mtfirai ecdcfi/fiicas, «&
itedes , f««r ad bec txft&t feu effertw», .fe wdcritis etiam ftr caftùxei & attesterattexes prfem.
fermier, tuUextcs tf- madeetts beta iffa etclefiaβκ», fiet taxpam facriJegi pexieadi , ttuua β mm. cas ftaBieaei. Similiter & cierices iff» ifr ecctefiale vi vertet ferfaea ccclefijkce, bexa Imjnfmeds pf- fitcae prfaaas, afyae ad defraiatiaaen· ixclefive , fi
fidrrtiet .
Βγ*τμ· caip ac fertinacia pel rebellia id exifae txt
/tern, ptrua credat. pad bajufiamli ablati» &ia- repiiret, eeerifafis & ftmiaeie , ac diliptter mrrtgi
"fie curnaapc facerdeti, etiam male piveati, trme- & pawt facialis : tenet naira cefdent, iffemt ,
it Ptl publier frta, pelülata, uedacatfacrilegnm. laicenmqte beat fenadatu cenaticas faatHexcs (>
Item , mtmb credat, faed liceet laicis utriejpc Icftlei ,■ carers beretues & eenun fepucee éditât ,
fixas, pvu fcilicet & asaieeribtu> libert pedicure Hubn eefdeas frileterei fipefepeates ftbjexere deter
aimtr. aaiaeeje nafieriptis pxra medhat C" fenaam
f»padi&ee. Et pu de peteigii barefibts vel artinhere licett pedicure verbeux £)ei, ubenmgue, pare- lis, vel aliaxe pnaiferum i^anuti fterixt, ad arfhneru , ttiam β nex birrutm vefirum fe pergere teaeaanr. Alii pere pi
fi* m.ffi.
Prpfa fee frepiam ceafeffioaeai pel alias legitimas
Item, « ... ____ , ________ j____________ ■ pubatiaati ceeiv&ifaerial de pedeitn herefibas pel
ln, ΪΓ fpcialiser mauifefia, fiat peblict cerrigexda1 artintis, pel ali^tapsmiferma, eefdem articules tfr
errares felmaiter & pd-tice repecme, abjarare, fa* aiteatiam cetdixtam, etiam ad immuratmaeatlfi de- ■ --------- r- —
liSam txtferit) fabtre cegeatur : aec tea fud errsfbertt txfaatatiu, feu fufp- res ft" barefri htfufmedi , njufeampte grueris vel
fpcu hxrefis pfitferx feSa, vtl çjpciei ceafiextar, de cetere pctbe. am pel faB»eeeu
daOriaa pfideatuaa Jnxms PPkltf, Jaunis Hus & fopebeuit , feu alias ad credsadaxt iUis ve^e pel de
J *7"^
falle, pMics vel eendte, direffe ptl ixdtrtfle , aag
dc f»vende, neepaaie , defeadexde pefum damaa- Aie ^aevis taede ixdnctat,
'
. fiXcieufemé" ideaeaaecaxtes herniae/, dam ptverext m bmaaxis ; vel ifferum tieeeem Pafiere teaeaxteer. Qemd β firfax eefiiem erprfidas fcguans & ffndedijeipdes, tea ifferma er- finies feletMiier & pAlicerevtcare & abiee-are, tr
renbxs credeade , pa iffis defuadis vel alifu» iffe~
nm pfi ebierna eais , pel utter catbelins xemi- fetuaeavel tempttin* jaxta vefira difcretieais arbi­
aaida ér dsfexdnd, , pel iffrs at faedes nlexde » tria* , fiat dilarieae fuberc , ac fafkitatesa caaftepadscaade vel adeeaseda, vel alias circa eet fuffede recm,■ f«*4 errertt tr bereft» iffeu if refer» wm rem
ateade; citetur pr ves fex alterum vefnia, ferfe- but , tec fepebntt, net alm ticreieaeba* pel perbt
aAiter cerea» p»bis feu alter» vefir e cuaprinnts , pel ftOe, fiblice tfebctelie, iirtthpel iniire&t, ptl
fnutu pecuratere
adveate , refpafienu media pmpii ptfire celere leiacttr ptffitre , fti tlipii
ptuifin» fccert ptberiit , e* tape putre iffbt ,
'pxU puiitete·* trrenontcieliBena* furum(etient
r. r.
rarw· jutgulS , Vfl MUS β exfeiict I tt/epcm centre btreticec "t berrrict
•fftrtetu, fenadna exipaeiam cafiu (T rrnert·itbe rtfprfei , Xnfteritge ptrt jiuctt cttuteiccj ύ"
l'pki fueSunei fimJbie ff- freifUciter, oc ie flâ­
ne β" firefint & fipert jniirti, foment ex ejficie,
• tfpUcruut, fen tfpUtttenibtu pibttjinoppe cefen ■
: fiber , freceittii , cc iffer jpxft etfiem ctxonicei
utean pafeutet listeras, cxclufis artinlis & intern-■ trtiirienei paeiaeni eiitti fi eftu ftetrit , acrit Je!*·'"* fiprrns fefitis Mf*t emijfls, ia civitatibus,> cnltri relitpetie ; ceptreiiflerei pr ctftfitrtm cceltdnttfibts, terris & lacis atiis, abitate fieri pterii,,^Juflictm, efp/ietitue pfipiitt, ceetfefcmie , utvearteritaft xefira fAemaiterfabiicttis & pAluarifa-' cete ti bvc (β tfeu fetrit ) tucilie ejnfieni brtcbii
. ,----- i—· fccit’.tris . Nex rbfiexnbu tctei felicii recerixtunij
’’’yf* ,
trr*r^>* Piruifnc Btetftcii ^tft eStpi ptitreferu nefiri , 4«M CMeefiem, txt be- iter, tet quit extra cinittrrm<£ Hxcefim fume, tifiix
ret xts tffis fwmÀ Ubet pMn vti ecnlft iudivi.
lXffftiicefibv, fb"ut iHu titreuxmte iietemt
"is pel allai particifautes, Pian β fatrimrbali, xr- fine fit iieectfis ti jteiiciten evei trier , fen ne fitiicei t
chiefifabali, cp/nfAi, regali, regueab, dmali, «rf feie Ap/btUce iepettei extra civitatem & iiueefim n
. .jZm «μ»// atepfiafiita pel metadata pcfulgtuxt 4- pbu ieputti fptritf , aetre pfiiaep freceiepitat· : aecaea advetates Ù pecmrateres ynslibet , τ·,βυ* tliipel eiiii picet futi ceemutterc, tar ali1* berettm hu/Amedi aue tirtM endette,, fnuacet. faxteres
, defeafirt,
& ,retepater»!
frpr ···'
crtmir
.r
r:—·’■ rr
—■
freimeene ,
te enatur ntru ue i-eanue
"f
^titdirttii 'Jepelc fetimia, itfta- pntrài, pctee ttiii pibafewnque cetficieftueibeu bit(Min CT rtcffiatiaaij hajnfmeii iefenierixt, exnen
ettntmii Pentifnct, tern t raiicibeu ielttacie, pxm
mamicatei fiapiu itrbae Demiaxu
fefinin itpt-^· prfetù ultra certm moatnet ad pdicuna eut ρ».
f*9^*
Pt^utu , ύ" pr clue mmcimri faut- caaiu, mt aliis editis, «μ pfnt ia bac farte-veüj. Et vhii» maie cetera pfdem mates CT fiapt- firt pnJWuaiaat pt&ii, epfoaa liber, ixtmri,
UtaCrpffpe px", hajaftudi eerares teaeatej , tf- faeeiadelibei ebcHtre , fee fi Jeftibas CMtmuntir
frabmitt, dmadntti, ia^atitpefet, acfeaterrei& p^ iivifiia eb eeiem fit fede ixdaltaa·, ped inter ■
rmepbeeee t^ defetjere, eeramiam, ewafiei&aet dici, fafpbii. ve/ excmtaiicmi, fen alira pel ex
fjcnafim, & peeuhbet iffertaa , oepfnuipe difti- fra leca ad jidibim· evecari ae fefiml, ter litteras

daims ( at pSfertur ) extent, exB^ilett mfira

ed vrrbum de iadûltt bafifiucdi & etrumpr

1215

CONCILIUM

·*··®«··

ηιβ

—--------- nem, d quaiJet aUa diBa ftfa indulgentia genera- inlata, interimerent m occodto; ex quifamultafan------------rtt^cntxpe tenori, txfifa, perquam fa» atqpe damna dammarum parinda i» Beicmia ANNO
W aii
·*" expreffam, vel totaliter non infertam farndêBo d Anglia regnit fat fetura : prodi8mv ® * *$Tr
** * veflra faifdi&iani, expUextie in hoc porte voient Coqfannenfi Cexetiita», quix per iiJfatt» mfa’«*··
quemodcUbct impediri, d de qua rfafae ter, tmè­ faoemjupcr fa de efa oode, folium , promîtΛ
re Je verbo ad terbum in veflri, hrteru hfandafit d plma alia repent fore vera arque noteria ; idurmentio fpecinii,.
t» pradsB», per curntlet» SeUtfierei» turn Joannem
Γ
Dorian Conflantia, oHavo Kalefau Matti, Pou- XXni. ne profertur, habita, prutfu approbando
ee'dtm quadraginta quùtque articulo, , α'Ρζ^Χμμλγ
Trulagime pradi&o,, dquofcumque alio, libre,, traEx Re^efto autlentico variorum Martini V. ejut bul­ Rxtxi d epufala , per eiœdrm foannem l'Keclejf
la confirmatori» AZlocum contra hrrefes , inquit Concepeo, antqne faffa reprobavit ·,'necnon illo, ail­
D. a Scbelftrate, qui primus edidit, pag. 174.
le , ac memoriam ipfin, Joaums rViclef damnavit ;
tffai* fuifc φ rflt Htm** & ^tÙMcrni btrtncw*
Martinet dc.'^J perpemam rei numcrixm. /n___
________ , ,,^TrTJ
oc ùtbarefijectjfife,
nihilamimu declarando : nonnullo
rmimnli, Apfiolxe Jtgmtatb fpecnU faernt Jifpe- mm^mvutemerariam Affertfacm, ajfrncreprxfaunJitione cenfilu cenfhtntt, inter faicitnJine, fax, in- tinm Eacfaifiia fxcrxnuntm» fa xtreqne fcilicet pa
mtmcfailet ntfiru fanerit inexmbente, , afiJna d» B »ύ dvint facie a fiJelifa ipfi, fnmenJm»,, findli­
ra revelvimat, d in voti, nofiru perimat JefiJe-. ter reprobavit. £t JxinJe pe/faam man Dei. ruiv/
ranter, nt fat cxtbelica, qaa Chri/fiana religioni, incomprebenfibilia
'------- L re · fat
' - judtcia
- ·■ ■ , Joanne, Hus > a et- *^fi*
firmiflfaa» eft faJamentnm , nefiru prefpcretnr tem- mm a nonnulli, murmure gerebantur, aZifwrwn po- ·»“ ■
perifa , AC A cenlAgiofif hareticomm Jogmxtifa , tentum ficularsum falvo conduHu fault*, perfonzlipmfa illam quafi tenebrofi fami ctüiguie ohfenrare ttr venerat, ac Hieronymus profatus faint fa fafatigant i confervetv ; bereticAqne prévitât Je fini fa rot , ut confummarentur peccata illorum , ad Con'fijeltnm exfiirpctar ; ne innoxii d religione bnjn fmo- Jfxntienfit Concilium : fuvrfalhon utique Concilium
άι infigmt:, fanfadi JagmAtifa, infligente etiam ipfa», quia ex fama publica ad eo> devenerat, Jcfat.re mxlorxm operam, infici valeant d involvi .Sa­ anncm Hu, & Hieronymum pradifh, profatu errone cnm JnJnm damnata memoria Jeanne, Hot de r‘fa efft implicator, ipfa carcerali cuflodia facefi­
Eohcmia, d Huronymn, dc Pr.tga herefm» qnen- ve mancipari, & ibidem tamdtu teneri fecerat, quodam nefanda memoria Joannit Wicleff de Anglia *ffa f»fa pramiffi, Veritas eluceret. Tandem cum
perlinant baretici reprobi feflatore, , paritatem atque Ac proditii, efentfentcntialiter conviQi, profatum
Ipimdorem ipfau fidei, necnon imnuxolxtamecclefiam Cenflantlenfe Concilia» triginta erromo, articule, di­
Demini nofiri Jejn Cbnfii fpenfam vnlpina callidita­ bit Jeannu Hus , MrrwM quemdam libellant per ipfum
te per diverfat deifrinat facrilegAt, atque erroret cempofitum, d per no» De ecclefia intiiulamm , qui
malt finiet partim infermt Jtfignxte, obnfarare, ac (
regni Sohemia, d partiam illi vietnanm incolat in­ eumdem Jexnnem Htu pretbytenon print cxritativc
ficere, tifqne pefiifemm viriu inferre per tempus d menitnm, nt errvret ipfiu, pveJtQot, prent Jc jure
tempora, nequiter in fnxntm, necnon incolarum pre- fxcere ta efatr , faemniter d" pnfacc fanrxret dr
dXhrw», ac alieno» xnimxnu» pericnlam, C' fexr- retvcxrer ; ipfe tenu» in fa pertinnrix fannfahtcr
dalnm pfaimemm molirentur, Exldaffxr tunc Jean­ per/ifttnte , a fob erJinifa Je^rxifanm , mufawu
ne t XX!II. in fa obedientia, de qua partti illa fa- ptupne d priveront emni privilégié cierirxli, J, cri­
rant, nnncnpatni, volent, great fa incumbebat offi­ mine farefit eenJemnxvil ; d nilulemiftnt pneet ex
cio . fanfmedi dollrina, d errore, c mntdi limitifa pnevitfelve confatu per gxtmeum^e feenfaem prin­
ft-ellere d penitm exfiirpare, habiti, primit», d pra- cipem cenctffe ntjlttm fijet cxtbclicx tel ittrifalifa
Ctdendifa diverfu tam antloritate Apoflolica, quam ecclefixflue prxjnJuinm itmrxrttnr, Jecfaxvit ; cr
nonnullorum xrchupifcoporm» in fui, Concilii, C lo­ falefnenrer Jtifan CendJtnm prrfxmm /ifaerymm»
cis, tnfignifa fuper ii, procefifain Concilio per eum Intent» , mngifan» m xrtihu, in berefa errerum
tunc Koma celebraro, ad ulteriora procedens, libellos, fana» , φιχ, print fatliter enruxttvit menitu tn
velumina, traiïatu, , libro,, five opufcula ipfnuJoan- Cencilie fnprxJSe paUtcc xbjarxverxt d revecavtni, CViclejf doilrma, d errore, faufmodi continentes, rxr, front infra cmtfahtr, velat canit nJ veminou
de quibu, infra fit mentio , condemnavit ; mandan, reprepA
_
__
temcritxre refafa»,
etiam Je crimine hereillos d ill» publict concremari: dfifauu e.i.tm in-^ffi condemn avie . Kerum quia non fine
fi
JtfphcentiA
bibendo,' ne quu Chrifli nomine infignitu,, aliquem .gr.vtdi
nuper
ad
ttofirum
pervenit
modii
· -■— —r-· — --J-anJttam
> nulnentel aliquot,
Aligner, feu
fen aliqua
αίκρηχ ex diili,
JiBu libelli,
faelht, voluminiveinmini- nulli
nM Joanna,
Joannit, fa,
fat <z
CT Hieronymi pradtBo^
preJ^emm , quo,
eno,
Vel
txt, traHatibus
rus,
traifaifa,, d hbri,
htru five opufculu
opnfalu legere , ex- fanfau
faulan, poteflat
potefxt propter eorum
eomm demerita
JuveritA d P^cauC,
P^cxfa,
ponere, docere, vel temre, aut illi, quomodolibtt uti igni, incendio jnflitix exigente confmopfit, reprobi fit el ilio, nifi m iplorum reprobationem allegare publi- q^acet d affecla in profundum falarum dependen­
ce vel occulte auderet ; ac univerfi, ipfiu, Joanxii tes , fidelium animas damnabiliter fancianti/, adhuc
n'lclef tunc defundi memoriam, quominu, de hare, pxedilla, faefe, fequi ac dogmatizare, non fine difi dmmnaretur . aefendere volentifa tertium tunc ex- ^.1
vini numini, .ffi.fi.
affinia,, d
d b
b opprobrium fai
fidei faraficfarcit- hh r-r. ,„f.
preffomi terminum affgnxt it ; d etiam in generali
conantur, in buiulmedi animarum periculum d r at,u> ■
Conflantienfi Concilio ad nonnullo, alio, offa fuper fcandaium
'
> ·
plurimorum ; dnimi, grave exfi/lerrt ad ex­
. pramijf, procedi, : fafequeute, vero, poflquam ipfe terminat tonem pravitati, pradiOa non agere, quod ipfius
fialdaffxr tunc Joanne, XXIII. ditia obedientia praefi­ tenr.igiofA enormitas Agendum requirit; ideo ad Dei
fe déparai , ad audientiam profati Conflantienfli Con­ gloriam d ejufdem fidei augmentum, prout ex decilii crebri, clamorifa dedejlo, quodfupradtélu,Joan­ creto nobu commijfi officii incumbit, fcflam detefiane, f'Vuleff diverfo,, d inter alio, Dialogum, Tria- bilcm , d pramiffo, ipfiut exfecrAndo, errore, ne
logum per ipfum nominatos libro, , atque opufcula d propagent*- ulterius, d corda fidelium corrumpant ,
ctmpofarat
m yqiufa
inter
quadra- exflirpare , errantefquc faufmodi is, viam vorit.ni,
- . ,
.; —
— ----, -cerer
-------,fi~~.·
"^· fuff‘, fi,,t,,<lAc damnabiles mferuerat V dogmatizno-t·reducere, ac anau, eorum D-v fa nebt, coopérante
rat erronee, articulos,
Hiero
­ gratia lucrifacere toti, conatibus affeSsoitcs; pramiffa
.......prout- Joanne, Hxt~d
r’
-nymus fupradiili, nonnullarum patentum , etiam fe- omnia
fingnla, necnon ea quorum tenore, infertu,
quAcuo» ditiarum errorum-, prêtcilione fault1 lege- deferibuntur d annotantur , ad publicam nationem
rent, d etiam dogmatizarent, fimplicifa primo bo­ cunilarum fidelium prafatuom d memoriam fauro1
num vinum ponent,,, paulatim fel draconi, in culice rttm deduci volumus per prefentet, ne quifquam afBabyloni, , pcrfu-ifibilifa bumxna fapientia verbi, feflatam feu quamv:, aliam valeat ignorantiam pro­
contra ipfiut catholica fidei veritatem procaciter tnfltl- tendere, fet qualibet Allegare ; fed paciu, lerritudiUndo; m ignorante, Dei faitiam, d propriam go- nolder de ii, que fr> exfiirpatioxc faufmcJi faeri am inaniter quarente, flatture : molliende fuper fum d trrvurn tam Jeauni, PVtelef, quam Joannis
oleumfermant, fa, , quibu, tanquam jaculi, cord.i vul­ Hu, d Hieronymi proditiorum, baSltnu, gejla fuenerabant infirmorum, lingua, fa, acuendo, ut imma- run>, informentur ; d in primi, fiquidemfequuniur
temΓΜΒΚΤ1 U

'U7
ANNO
CHRISTI

C ONST A N T ! ENSE
* » «r

sigkmundk

UÜ’—<i«i.

<r

„ faciatis: tr cmttra eofdem omnes CT fingulos clericos ANNO
per eundem daltbqfmemtunc Joannem XXIII.
,.CT laicos ut. iufque fanes, bujnfmodi errotts tenen- CH^’sTl
in Cmcilio per eum «mm celabratofaaa ; quorum vide­
„te, approbantes. C7 defendentes, d-gmatiiames feu
licet eondemnmiamt hujufmodi gpatiofa tenor efi talis :
„ adflrucmes, ac fautores, receptatores ,
defenfires
„ Joamtes epifeeptu fmvnt femorum Dei. M perpem
if tt
tfcl
H taM» rei memoriam. In generali Concilio inter omnet
„ tn divinis vel alits loco quocumque participante!,
„ -Apofalica [edis infiantias ^c. a Nulli ergo omnino
exemptas, &■ mm exemptos , a: quemlibet ipforum ,
„ bomtnum liceat banc paginam noftra declarationis , de­
de quibus yobss confiiterit, etiam cujufiumque grass (rft> . damnationis, reprobationis, jufiouis, iubibitie··
· ordinis , fatus, fejs dignitatis vel conditionis ex„ nii, fiatuti, monitionis, <> afignatioms, infringere, „ fifant, fuper erroribus ipfis aulloritate tuf, » dt.igen„ vej ei aufu temerario contraire. Si qms autem boc
: & eos, quos per inquifitionem
„ attemptare prafampferit, indignationem omnipotentis ”
„ bujd/modi, aut per confefionem eorum , feu per fatti
Dei, tr beatorum Petri Cr Pauli jgpofttdorum e}»i,
„ evidentiam , vel alia bujufmrdi bartfis vel erroris
„ fe noverit ineurfarum. Datum R'»«· apud Jauttum „ labe refperfos repereritti, auüoritate praditta, etiam
„ Petrum, tv. Nonas' Februarii, Pontificatus mfirian„ per excommunicationis, fufpenjioms , CT interdiiii ,
„ ne tertie.
% „ necnon privationis dignitatum, perfonatuum , ofi,io-Aliarum vere fcilicet exfecutoriarum, de quibus fu­
» rum , CT beneficiorum , ahasumque ecclefiqflicorum ac
pra proxime fit mentio, litterarum tenor talis efi.
„ fendorum, qua a quibujcumque ecclefis feu monafic„ Joannhs epifeopus fervus fervorum Dei renerabili„ riis aut alus loeu rcclefiafiicis obtinent, necnon bono„ busfrptribus, univerfis archiepifcopis, Cr epifcopis, ac
„ dilfttii filiis tlettis , .Abbatibus , Prioribus, prapfa„ tis, decanit, arcbidiaconit, &■ aliis ecclefiarum CT
fententias, cenfaras, ac vias, tr modos quojcumqne,
„ monafieriorum pralatis, ac inquifitoribus haretica pra’* Î**J
b* ‘faa’"odalibet expedire feu opportunos effe
„ vitatis , ad quas prafentes littera pervenerint, falu„ vtderitis , etiam per captiones Ct incarcerationes per*
„temfT jfpofiolicam benedittionem . Nuper in generali » fouarum , tT alias per poenas corporales, quibus bare„ Concilio, quod adbuc in bqfilica principis jfpcfiolorum
„ lici puniuntur Je» partiri /olent juxta canonica' Jan·
„ de Urbe, pro reformatione & confirmatione proiperi
„ ttianei , etiam clericos ipfa & ecclefiaficas perforai:
„ fatus univerfalis ecclefia celebratur, eadem approban.> "fare 4/ degradationem inclufive , fi eorum pertina„ te Concilio , quafdam libellas vel traBatus quondam
, cia fe» rebellio id exigat aut requirat. corrigatis C
„ Joannis b'I'iclefi, feu per ipfum editos, inferiptos, (y
corrigi faciatis ,& debile ac diligenter punisti. G~
„ tutitubatos, damnavimus fy reprobavimus , CT alia „ puniri faciatis : ipfofase ad trpdeudum & exbilm,, fecimus, prout plenius continetur in nqfirii inde can**£ „ dum vobis codice/ fve Ubios eorum, etiam fa-jtjs·
m fettis litteris, quarum tenor /equitur ia bac verba :
,, ri compofitos , irt prafertar , ia quibus dittos libello.,
„ Joannes epifeopus fervus fervorum Dei. Ad perpeJbfi ejtr
,, fe» trattatas forfan babent inf> aferiptos, tT abjaranquam futra „ tuam rei memoriam. Ia generali Concilio inter omnes
„ dum perpetue , etiam folemniter CT publice ipfos erro­
diximus edi- „ Apofalicx fedis infantias , Ctc. Datum Horna apud
>*· efe ttno ti fandum Petrum , tv. Nonas Februarii , Pontificatus rs >es per pradittai cenfurai compellatis : CT eofdem li­
st bellos , quos vobi. forfan tradi contigerit, etiam m
« "9*n *** ttrti° ■
Pl{
*
» detefationem tanti criminis in afpettu populi , clero il­
drferibmda
” c**
" •efenm non fine difplicentia grandi is Hui loci, in quo illud fieri contigerit , per vos ad id
faaerfyde* f, fide digna relatione pervenerit auditum . quod ia non„ primitus convocato, etiam comburi publice faciatis t
„ nullis regnis CT provinciis plerique clerici Crlaicieof„ tr nihilominus univer/is CT fingulis utriufque /erus
„ dem libellai CT trattatus, feu eorum copte, auitranj- „ hominibus , etiamfi, ut pramittitur , regali vei Pen­
„ /cripta , tam in latino quam vulgari idiomatibus comsi tificali, aut alia quacumque fpirituali ve! temporali
„ pofift penes fe retineant, CT errores bareticales dibit
» praefulgeant dignitate, ubilibet confituli , inhibendo ,
„ Joannis Wiclef in eis deferiptos damnabiliter teneant,
„ ne ipfi aut aliquis ipforum , dittos errores five libel­
»> •Probent, CT defendant: ipfommqne clericorum alis' las aut trattatus, per nos , ut pr amittitur , damnatos
„ qui in derogationem catholica fidei, CT torum pericu„
etram reprobatos, vel contenta in eis, feu aliqua
„ lum animarum in fermouibas publicis in ecclefis ,qui„ ipforum , utpote a catholicis mentibus rejpuenda, te„ dam ven ipforum etiam ia fcholis eos legere atque D
1 „ nere deinceps audeant, vel audeat, fe» defenfa,e
„ dogmatixure , necnon adfiruere etiam publice non far- :
„ undent, non attendentes quod fecundum tanonica, fast- ’„ quomodolibet' vel docere , <7 altas contra preditto,
„ tam clericos quam laicos tr ipforum luteorum fins» ,
„ ttianes pertinaciter tenentes bxrefa CT ernres devios ’
„ de quibus potefi haberi venfimilis fufpicio , contra .t
» a fide prafata tT a determinatione facs orum genera- ‘
„ fuper pradittis omnibus juxta famam eamnam pro.
„ limo Conciliorum , CT dottorum per ecclefiam appro- ’
„ cedere cum omni diligentia fiudeatis, ctmtradittores
„ badorum, CT etiam tenentibus ipfii in prafatu es,uri„ per cenfaram ecclefiafiicam appellatione poflpofita com» bus faventes aut quomodolibtt confeMientes , feu ipfis ’
» pefcendo , imneato ad boc , fi opus fuerit, auxilia
„ qutmodilibct publice vel occulte participantes. exjuf- „ brachii facularis . Non obeuntibus tam fel. recorda„ cumque fatus , gradus , ordinis, vel conditionis fue* ’
„ ticmis Bemifacii PP. Vlll pradecefforis nofri, qua
„ rint, etiamfi regali vel Pontificali ani alia quavis
, cavetur, ne quis extra civitatem fuam (T diotcefim ,
,. prafalgeaut dignitate , ipfo fatto funt extcmmunica„ nifi fa certis exceptis cafibas, <7 in illis ultra afaim
,. ti , gr majori anathemate laqueati, a quo nifi per fam­
„ die tam a fine fua dicecefis ad judicium evocetur, feu
s'
Paatsficeao , praterquam in mortsi arti iulo, tr „ ne judices a jede Apoficltca deputati extra civitatem
„ faos recognofcendo errores, CT eofdem publice aijura», dr dsoecefim, in quibus deputati fuerint, castra quof» Λ > Ppfim abjolvi : Nos, ne per bujnfmodi clerftorum
, cumque procedere, five alii vel altis vices fuos com„ CT iaicorum at eorum barefas labem CT geflus CT w
, mittere, aut aliquos ultra unam dfatam a fine dig»> *3us detefabtles ovile contingat Dominicum m eifdem
, refis eorumdem trahere prafumat, tr de duabus dia„ regnis CT provinciis infirmari , infici , vel difpergi ,
, iis fa Concilio generali ; b quod aliis quibufeumque b Fortr
„ fed totius populi Cbrtfiani illarum partias» animarum
, cosfiitutiaubuj a preedecefforifai nefirii Fermants Pom quam .
„ faluti totius providere fuper pramifa pafiorali jollici, tifiiibus , tam de judicibus delegatis, quam perfossis
·„ tudine cupientes i difcretioni veflra per Apofolica fai„ ultra certum numerum ad judicium non vocandis , aut
„ pia committimus CT mandamus , quatenus ab eifdem re­ „ alfas editis, quxpofemi» bac parte uofira farifdittiost t"*t CT provinciis, illis videlicet inquibus ecclefiaCT
„ ni aut potefiati, ejufque libero exercitio quomodolibet
,, wfrn dignitates exfiftsni, ac in ultimi 1 locis infignibui,
„ obviaro : feu aliquibus communiter vel divifim ab
» »bt commode CT tute fieri poterit, vos CT quilibet ve­
„ eadem fit fede indultum , quod interdici, fafpendi,
rs fem» in/olidum, per txn vel alium feu alias , prafente s
„ vel excommunicari , aut ultra vel extra certa loca
M litteras auttorltale nofira folemniter publicetis (T pubii„ ad judicium evocari nen poffmt, per Uttci as Apofo„ care faciatis, ac omnes tr fingufa hujufmodi errores
„ liras non facientes plenam & expreffum ac de ve,lo
„ pe> tinaciter tenentes & defendentes, ftu ipfis quome„ ad verbum , dc induito bujufmodi <T eorum perfanis,
u ddsbet publice vel occulte participantes ,
n lOCH > ordinibus, CT nomioibu< propriis menticitem ■ CT
Ctttiii. General. Tom. XXVIL
H h h h

CONCILIUM
nervum»,
,„e
A N* igitur declanstiesoes, decreta, dtffairmnrj , stprt — ■»
batitmes, mandatu , inhUitimoes , fiatuta , mw
ANNO
mnatiann & /ementias fuprafcripU rata habentes & grar- CH«STf
„ jnrtsdi&ionis cxplicqtio in bee parte velem qmmadn
,ct,

.. qualibet
ANNO
CHRIST I

*** '

"»»™»

alia

dicta fedi> indulgentia generali vei[pe...
.

ta , lUaqpoe anOoritate ^fofitiica, ·» terta fcientia, te"*· prafe^ium confirmâmes, ty prafentis Jcripti patmcrnio ammtmiernet, fupplentes quoque memes defeQut, fi
qm fiorfen propter Jolemnitatet juris in procedendo m
fervaiai intervenerint in eifdem. Volumus etiam & ea­
dem moSmitate decernimus , qmd declarationes diffltiSequuntur deinde ia bulla Martini V. Decreta qeiaque
Concihi Conftantienfi,, totidem verbi* fuperiot edita , que
ttmei , reprobationes , mandata , tibibitimoei , fimma ,
idcirco, quoniam (ont prolixiora , hic pnetermittimet . Pri­
necnm condemnatione· Cr feœmia prahferta , plenam
mum eft , damnatio erv. articulorum Vriclefti , Imipitqu* ,
vim, plemtmque robur , & vigorem per omnia habeant,
FiOrm caibtlicum : eft in (effiam vitt. Alterum decanamad ea ut ubilibet probanda ba mftree littera piem
maie (ab uneca (pecte ; & incipit, Pus ia uomsuUit Mundi
f orsibus : eft in teffioae xn>. Tertium , damnado eft xxx.
[officiam, quandocumqm & ubicumque eas bve ia judi­
articulorum Joeonl» Hut; A 6c incipit &s sefto veritate·.
cio vel alibi exhiberi contigerit, vei effendi. Nulli ergo
eft in leffkxte xv. Qianum . de Calvo conduâu hmretiet* da­
tTc. neftra approbationis , ratifications , csmfirmatiatis ,
te) , & incipit , Praftm fenlta Sjusdru . Exftat in (elbum _ .
...
' ,
■
' -. '

*<«·.

,, libet impediri, Ct de qua cujufque toto tenure de ver,, be ad verbum in mffrit litteris 'habende fit mentio
„ fpeciaiu. Dotum luat apud [ananm Petrum, tv.
„ Id. Fcbr. Pomifitatiu mfiri anno tertio.

CT

x.x Quintum denique , condemnatio eft Hieronymi d* Pta B ^mxmttanis
,» fuppletimti
& cmfiitsrtiosti
---j—rr.nrnmomuo .« voluntatis
V me—v-.mae « yjf
»
< MVSrbV*// t
in fringere
. Si
Confiant)
a·, aârro
£«/.
"
c‘ quit &c. Dotum
*v‘*
a
—
—

gs. iiKipitque Ac: /■ veatrnr Pemtrtt, «aere. Chri.tns Drm
bit m (effione xxt. Atque huic decreto ftatim fubjunjitur :

CONFIRMATIO
F R I D S R I C I

Martii, anno primo.

CONSTITUTIONUM

SECUNDI,

ET

C A R O L

Cum multi* adjeâionibu» per Concilium Coortantieme in dec > manon* feffione,

I N Æ

quibus

libertati ecclefiaflic*

plurimum favetur, & ob id adjiciendam ptefato open conlhtuimus, ur ex illa, quantum

deferendum fit ecc>eli<r, qudque agnolcac -

C ficrofanSa Synodus Conftantienfi: a in fpeculum [me C favorabilia ftatuta fuerint , dudum felicis recordationis

confiderationis extollens , quam graviffma di[pend ia Honorius Papa tertius attente considerans , qnod quoneccle.sx , monafteria, bojpitatia, xenodochia, CT atinpia dam Fhdertcus fecundus olim Romanorum Imperator ,
la.a ac perfonx ecclefiafitcx fic tempore guerrarum & lu- tune fub obedientia CTdevotione fatit.e Romasue ecclesix
Ex rdi.sne s“^rli
^aloi ! laufsntc malitia & am- persiftenter, ad laudem ejufdem ecclesia ty [atri decus
Pxr, -rm
titione mentium humanarum, ad talia diverfi, ccloribus, Romani imperii, cupiens , ut expurgatis quorumdam era-,., ,,,t modis (y titulis tnblamium improbe , baefenur pertule­ soribus , CT iniquis ftaiutis pensius deftitutis , de cetero
rint, maxime a tempore felteti recordationis Urbani papx ecclesia ûr ecclesiqfiica pertime plena vigerent quiete ,
fexti inclnfive titra, uc perferant inceffaMert rn talhii, CT [ecu. a libertate gauderent : ac pie tT jnfte attendens,
coHetiu , exeSiouibus, occupationibus , invafimtibns , de- quod quorumdam perverforum iniquitas adeo abundave­
trnlionibsss , diftrecti ombus , cosuefionibui, venditionibn >, rat . stt non dubitarent contra ecc/esiafticam difciplinam
infeudatimtbus , empbrteoticii tfi aliit locationibui , do- CT [aeros canonei ftatuta fua confingere adverfus ecclesianationibui, dimembrationibui, datiambui , permutationi- fti.ns perfossas (y ecdetiafticam libertatem ·, edtàaii lege
bui ,
aliis variis CT diverfis alienationibus regnorum, bujufmodi ftatuta insqms irritaverat, ty praccperat irri­
provinciarum . comitatuum, dominiorum , territoriorum , tata anusmeiari , CT omnia ftatuta & csmjuetudin.-s * con- ·
diftrtjhmrn , civilaiism , caftrornm , vtilarum & aliorum tua
.......civitates loca , poteftates vel, confuies , aut qmecum- wgrlt
locorum, temimirr , jurium etiam fpiritualnsm, ac juri/· nque alia perfossa coutro libertatem eccleiif tfi ecclesia· tmdans,que
dtfltonum ad Komanam £r eccleftat alias, monafieriu , fticas perfomts hujufaaodi edere aut confervare tentavebofpittiia, xenodochia , (r pia loeu , ac perfouat bujnf- riut cosdrn canonicas (T impertiles fanftioaes , de ipfomodi communiter vel divifim [peffantium , aiiifque gra­ > um capitularibus infra duos mexfet poff hujufmodi le­
vaminibus batienur a diQo tempore citra, tr per ipjum gis pubticatismcm potitus aboleri facerent :
si de cete­
tempus , feu ipfo tempore ufque i» pralentemdieus , prê­ ro talia attentarent , illa ipfo jure decrevit effe nulla ,
ter fru contra difpqfitiouem juris feript: quomodocumque CT eos fua jurifdifbone privatos : necnon locum ubi taC’ qualitercumque impofitis , illatis , fa^ts feu prajum- tia deincep. prffumpta fuiffeni , bamoo mille manarum
ptis , aut attentatic : ac intendens , (r Cupiens circa re- «art fij,-} imperiali prfceperat [objacere : potefiates vein,
tcrmelsosscm immunitatis ecclefiarum
ecclefiaftscarum coufuies [dattierii (y feriptores fianctorum pradiShrum,
perjouarum , ac recuperationem bonorum (y jurtum fuo­ necnon cqifitiarii locorum ipforum , qui fecundum ftatuta
rum diligentes intendere , quamvis dodum contra fecu­ ty csmfnetudines memoratui judicarent, extunc effent ipfo
las es poteftates, necnon cmfui es civitatum , ac alios, qui jure infames, quorum fententim ty eitas legitimos ftasmecclsfias (ïvi.sst csclefafiscoi faillir, coile&is (TexaSio- rm aliqualiter non tenere : quodque si per annum prffaaibus ahu aggravare nitebantur , in Lateranensi Conci­ tarum nnftitutionum inventi forent contemptores , bona
lio immunitati ecclesia provsfum fuit , per quod bujuf- rorwnt per totum fuum imperium mandavit . impune ab
moas prxjnmptio fob auatbemattf diftnihone prohibita omnibus occupari , falvis nihilominus aliis paetir courra
‘ ‘Z /Λ*<”/'ί7 tratigrefores excommunicatio-* tales in generati Concilio promulgatis. Etmfuper volue/u jacest pre.epit ujufmods Concslsnm . donne fatis- rat tunc idem imperator , quod nulla Communitas vel, Csur/ί La­
'‘'Τ*,'” "•Ferent competenter ; ac etiam publica perfoua feu privata colleftu' feu exaitimes , an- ter ft.b In- ■
.
.
n<K Hl_
iartat
parangarias
, ecclesiis
vel aliit piis
tide,
ipforum genas
velvel
parangarias,
ecclesiis
velaliis
tide,
aut «at car.
'-•‘-dato forent promulgate , lenones CT in ite haberentur, ecclesiafticis ferfinir bujufmodi imponeret,maui isrvadere
,
nullo tempore valiture St ut nullus vano in hoc deri­
ccclesiafiica bona prffumeret : qnod si fecit faceret , CT
peretur errore , ut infra tempus fui regiminis bujufmodi
requisita ab ecclesia vel imperio hujufmodi emenda re con­
anathema [uftineei , quasi poft illud non effegsmd faiisfe- temnet et , tripliciter refunderet, tT nihilominus barmo im­
ciionem debitam compellendus , decretum fuit in eodem periali [objaceret, quod sine fatisfa^sone nullatenus rtn.ilCone:lio, fr ipfum qui [atisfacere recisfaret , Cr fucceffoteretur . Statuerat infuper , quod quftumque communitas,
iem illius , tisi fatufaccet infra menfem , manere de­
vel perfonoper annum in excommunicatione p> op‘er liberle, e ecclesiaftica cenfura conclufum , donec fatisfareret
tmrrn ectlerif violatam periifleret, ipfo jure banno impe­
rompetente, , cum etiam ju.cedrre debeat in onere , qui riali [objaceret, a spto nullatenus extraheretur, nisipuus ab
Jtifistmtur in honore Et licti etiam in [ocris legibus
ettletia beneficio obfolutionis altenta ..Et infuper ordina­
fro liberate & immunitate eceiesioftica , sive ecclesia­
verat, ist nullus etclesirficam pcrfonam incriminait qufrum ύτ eaiestcff:carum perfouarnm , ir.titn falubria
fiiune vel civili ad jactieium [reculer e prffumerst tra­
here
,le

tioo».

$ Z T" ’ “"i

«ni
*rrr matra exmuùas fauBienes
ΟΜΚΤΙ A***··" imperiales i qmd fi [ecu. .

C ONSTANT1ENSE.

,itt

cou-Λ filia ndilùem admtttqgetur quavis modo. Hortans infu- ‘ “ ' —
*“------ P”- «» Domino tr requirens ecclefiaflicas prelate, in
, ,i# 1 jure caderet , 43 judicatum ■*· teneret, Cr judex foret illis partibus, in quibus comuettirrentar talia conflit»- C ,
1
extunc jmUcaudi aniterrtafe (revalus : qutdqut jêéitri tos, ut legem imperialem bujafamdi per eorum ecclefias
M'
temporales, qui clericis &-perfouis ecclrfiafhcis jâflniam 43 Spnodos publicarem, ne tranfgrefores bujufmqdi per
denegare profemerem, tertio requifitt, /mm junfdi- fimuiatam ipnraatiam fuas i» bac (arU valeant mali­
Hituem amùlmtut, promt diBa imperiali ediBaii cuo- tias excufare, prout i» ediaali lege pradiBa plemus
fil Satione flndai arntmetur. DiBujque Hmorias cooffii- continetur. finie non tantam in provinciis 43 regnis,
futiaufm ipfam de cuuilio etiam frotrm» fanBo *«*·· qme Romanum profiterentur imperium , fed fere moder­
nx ecclefia cardinalium, jm tune ermt, auBoritate nis temporibus ubique i» toto Chrifiiano orbe negleBisbu■^poflolic· opprobuoi 43 smfirmasu, ipfam aoandovit »»· jufmodi Lateranenfis Concilii confiitatioaibus, imperia­
Violobiliter obfervari : necnon flatutanos & fcripoores libus ac facris fanBioaibou quibujcumque , ab impiorum
piodrSos, excommunicates eadem ouBoritete nmcciori . malitia adverfus ecclefias
clericos nulla reverentia,
Et deinde ed evidentiam diver memori* Caroli nullo Dei timore, nulloque animarum interitu penfatis,
qaerti etiom Romanorum imperatoris jrmper ^dugufli earumdem temere audacia crevit infolenter. Igitur andeduBo, quod mnnullx focolores per/ono ia poiefle- Soritate Det omnipoteutis pradige omnia innovat, fletibtu & officiis mt,. '< cosffistsrto, videlicet duces , - ftwr & ccnfirmat, perpetuifque futuris temporibus ab
marchâmes, remises , . » ss>:i domini temporales, nec- omnibus Cbrifli fidelibus ubilibet in omnibus & per <w
ao» confutes civitatum
villarum 43 loco- me, juxta ipfarum cmfiitutionum tenores, fub bannis
aliifque pceais 43 cersfuris fupra in eifdem comprebenfis
pqfito, flatus» fugulnria tr iniquas ordinationes smstu mviolabtliter obfervandis.
prop io 43 de fuBo, contre perfonas ecclefiafiscas 43
Ceterum in eodem Lateranenfi Concilia flatutum 43 Cmc. Luter,
ecclefiarum libertates, 43 barum privilegia, condide­ ordinatam fart, qtmd epifeopus five ordinarias cumcon- l"b ^tltx.
rant, illifque de faBo 43 publice utebantur ctmtra ca- fenf» fui cleri, ed relevandas communes utilitates 43l'/.c'.st O’
nonteas
légitimas faufiiones : utpate quod nulla bona necefttates, ubi laieorum mm [appetunt facultate* , abf- j*t
** '
temporalia i» vim 43 pcaefiotem ecclcfiaflnam trxnsfe- que ulla coercitione poft ecclrfirflicas perfonas compelrhsctscr , ύ“ ne clerici in facris confiituti ad agendum 43 Iere ad aliqua fisbfidia laitis conferenda, prtus Romano
tqflificandnm in civilibus, 43 maxime in piis caafis, Pontifice confulto .· 43 bac fumpta occaicne, lus. i ir.
aliquatenus admitterentur ; quodque excommunicati lai­ quampluribus partibus, minis vel terroribus , feu ali­
cs 43 publice demmeiati m foro civili minime repelle­ quibus aliis madis aut coloribus diverfit ducunt, ut Sal­
rentur. st infuper cum prxdiBi domini temporales, itas , colleSas , [ubfidia , impofitiones , vel alia quavis '
confutes 43 reBtre» per [ocularem pateflsrtem res ac bo- estera , quocumque vocabulo feu nomine nxneupentus , ccM clericorum occuparem, arreflareut , (3 oblationem ctefiis
...... vel
.....................
clericis ...............
imponant, ...
aut imponi couuntiant.
cbrifli fidelibus minuerent atque reflristgerent ; exaBio-^vel permittant, cum facultate interdum per ip,ornet
nec Cr tallies indebitas de bonis 43 redditibus ecclefia-■ loicos
’ '
...............................
ont altos exigendi. Ex que conflitutio LaSrranenrem exigerent 43 extorquerent, psffegiones ecolefiarum1 fil , que ob pietatem laicorum fait ordinata, in Impirperfonarum earumdem devaflurent incendiis 43 ra­■ totem 43 grave damnem Cr facturam ecclefiarum^ecpinis ; coutroBus inter clericos 43 luscos foSoslegitimos, dcpafiicarum perfonarum vertitur. Ideo di~ts janda
ac libros civitaiam, caflromm, villarum 43 aliorum lo­■ yrnodus boc perpetuo fiat ait 43 ordinat, quod nulla percorum prxds&orum inferibert 43 figillare recajarent ;; fena feculaiis cujafcumque dignitatis erat flatui 43 tondonataque Cr legata ad fabricas ecclefiarum ftnsBttras,> ditionis exfiflat , edam fi imperiali, regali vel quacumcontra diHorum 43 prrfatorum volmstatem, & aliorum' f* frafulgeat dignitate, fub pretext» confenfui epijcoquorum intererat, contra juflitiam ufurpvc prafume-’ pr, eIere talliar, impofitionu Cr onere vel fubfidia imrent, ac in fraudem Cr odium clericorum de bouts ec-■ ponat, exigat vel. recipiat, nisi prius Romano Pontifice
clefix, rebus clericorum, q»e «w caufa negotiationis ,, ce»fulto, fub pernis, bannis Cr c rufum eifdem .
fed pro eorum propriis stjtiiu per rorw» terras 43domi­
Idem per omnia, Romano Pontifice diHsu tallies vel
as» ducebant, 43 duci faciebant, teloneum exigere 43 colleBai imponente, vel imponi mandante, confenfu e~
recipere non verebantur ; <jr confugientes atque Currem• pifaspi vel cleri non accedente ; epifeopt vert, qui contes ad ecclefia. Cr eurum rttmcuria, inde extrusere cou-• tra
... pradiaum
rw
invri-.
Concilium Lateranenfe vel, hanc ctmflit»ir· renoMfM 43 imperiales fanBiones prxfumpjeraxt p ttonem imponendo vel imponi coufentiendo, vel exigensdem Carolus Imperator tanquam Cbriflianifimus pnn- da —
r-r..:-.
..................
...
. tamcnnjenferint, eis ingreffu, ecclesia ipfo faBo sit
M?,, volens 43 in pramtffu providere de remedio futu­ di» interdiBns , donec Iasis ecclesiis & clerici, ac ectori, etiam de quorumdam principum, ducum, comi­ cletiaflicts perfonis plenariam fecerim fatisfaaionem .
tum , baronum , fidehumque aliorum confiHo , auBoritxte Prolati quoque qui contra fac rorum canonum difpositioimperiali quacumque ftatsrta 43 confuetudines (radi- nem , 43 contra confistationem Ramfacti oBavi, qua i»,
8as, tanquam per canonicas 43 civiles fanBiones ex- cipit, Vu eleftioni» , vifitando, vel caritativum fubfifrefe reprobata, caffavit, irritavit 43 annullavit , oc dium, necnon tallies <3 colleBas imponendo, ecclefiafii.
enfla (3 irrita, nul/iufque roboris efle volust penitus 43 cas perfonas quocumque modo gravant, ipfo faBo ab om­
momenti ·. pracipiens fub indignatione banni imperialis et adminiflratione temporalium (3 fptritualium ( etiam
untverfis 43 fingulis principibus ac dominis temporali­ fi i» Pontificals vel alia dignitate exfifiont ) fint priva­
bus , confnlibus, potefiatibus, dr altu in officiis publicis ti , alus quidem pants in jure exprefln in fuo robore percusflitutii, quatenus extunc ipforum fletsaa Cr ordina­ manfuris .
tiones , ficut in prxjudicium etclefiaflicre Ubertatis ediItem, anfiderans , quod nonnulli fummi Pontificet ex
Ba fuerant, omnt» revocarent 43 de luce tollerent ; captata opportunitate nonnullorum regum , dominorum,
quodque fecundum ea mm judicarent amplius, nec fisu- comitssm , 43 aliarum quarstmvis perfonarum temporotextiai ferrent, aut eifdem in judicio, vel extra judi-E
. Hum, aut ad ipforum benevolentiam captandam , vel adum quomodoltbet pro 43 contra ecclefiaflicam libertatem1 ...
_________
w „lrw43
„ewlicentiam
uruernmc
ho _
fpiritu
d»ai_____
, conceferunt
dederunt eifpotirentur. Pronunciavitque infuper 43 eadem decrevit Jaaa
de^ tullias μ/Ι.Λ..
''riifa*.''fubfidh . 'tmf^tToZs^d^iaJ'
. r.·
1
auBorttate, quod qnteumque laicus , cujufcumqne flatus, pedagia, ant -u
· onera .hujufmodi
. ™ -·.imponendi vel’
alia---------quavis
gradus aut conditionis exfifieret, axfu facnlego 43 pro­ exigendi ab ecclesiis clero vel ecclesiaflicis perfonis in
pria temeritatis audacia facerdotem vel clerice [xcssU- eonsmdem domtnio vel diflriaû aat alibi confli tuti. 43
rem vel religiofum diffidaret, prof.riberet, captivaret,
Commorantibus, alias ad tempus , alis# ad certam fum­
Jpoliuret, occideret , mutilaret, aut in corctre detino- osam , fub diversis modir, formis vel conditionibus . in
ret, ac bujufmodi maleficia perpetrantes 43 facientes: confeBis litteris ^(afolicit vel aliis bujufamdt licentia
fcienter receptaret, vel eis favorem proflaret, profer’ comprehensis, idcirco omnes 43 singulas contefones tr
panas a facris canonibus, imperialibus 43 legalibus fam■ hcevtas buj^modi , etiam si de plenitudine patefiatis
Bionibus in tales promulgatus, eo ipfo redderetur infu­■ gpmanornm Pontificum qut ytpfMic* [edis, qttOX ’s
mis , ac omm boncre privatus, nec ad plaata vel can- do 43 quibujdam perfanii fsflb qribufasmqueverborum te.
Concit. General. Tam. XXVII.
H b tt h >
nontp

contra

■ ■

r

-**»

£

JIAXX -««>1 ?·«**£>

■Ο ***-»< tail · up ittratfia tgrpepipia mupdiutd -MiW · raftwiiatifiot .afitaa^fma : taaiaif
tttfif
enamaud m amagatj tauiatpjif μ> ' tniyaf auluu
uaJat ‘ttruai ataaaffi attaaftjai · apatia
'•f M*!f* !*t «"'W ·£»/ F··* ‘ »F»«<«/«f anû«w/ -tf lautfiu ta *
tatai
· ittfpi
m uattiu^ewat atf taattfttp^ au/etfina emay/pe -w tauaaaatfutt] /«a ajatfaat tafatgf ·gftia^afàfu
"' <7> nf.ua >p:i te t t*ff9 ut fat 4*iretmij anuaiatu -agaa ntifâq
tafi/cjitf-f tahanua» *fa$ taaa
->d atf taamajtojf irahipr · «mamiuW μα w/MiyW • faattaj aatf aifai aâueai ‘ tfaatjaiaf taaataf aaaaatp
·*>» r/<» *·■* F» * atamaftud aauaxf atf mripÿdftf
4) auiMfu^aaaa» * «MMjfjpM tafiM^u ta taffMaU
• trahitjpyt
mhw* 4 MMpanuM râyuapM
• ηι*μ*ι ‘ ifiai^ai lattif taata» ^aga fg 'aavaffm
•if · tiipa.id a» fa, 4 taiip atoto» ai] 4 tuit ritef μα »»iaj ta ‘ tautaif^t
ftutttjipàj niti fta ‘tafaf
'iapftrttpd 'iiuijfami · 'iiutpunip^ mmàrg a tt
w/r W* 9
'·&>/ Ψ! taMtai raai · ati
~>i}f indou tltaet njfe/ xt ntp in 'em nui · u ·*/ *· W
* ,lMlu> <0 naaaf · naai faj -faafti
-Iio4ip afaat xt ;λλ · ntapjttd mi>td ûd · taitp mu *uatmi
ttagt^f atf · taaaiÿti 4) taagtij jaaa
w /■*’'. * »>**■/■»■, '.'·*» μα · fi*l 4 ιμ/i» · twn ‘ tap
* tMfMipW 4> taafagtjj lagffati uaatgMaat tfaa · unanûd * iiatu ttdaf vu ' tf ' »j miytt/ 3 rm* fa tftaifafaf naafu^ ηίμ Λ ’ *μ·/ * Mfi/ati^tf
runt taptftfemmt 0 ri/fif ai ahn/ai * tiMj/aaa * zjAm·* * itfa)»
0
at
F·44* 'fftyngaeaufat mpoi·; agnf rir/a/d yottttf
0 ·*39α agtji eau 0 Ulifam ' »Uft] · 9f
·**Λ*3 ’ raftvtqauDtf ttypaii/e aiaptf ( ·ΰμ/>·4 -a»4 atiaj ia tfau^fiaiu atj /leaptnet *
μα
»· ) et/ aidai · afajmja · rpAe» · afaoai agtfaud ueatiafuj tif a Uffueiifaei aiagif etfiu taiaeiati
F· Y «m> latfatotias^tpaat ajarat ng^td .· tuafM? atatu ta t*uftf •/aaf/eai taef 0 fauaaui way atfat
papaaïf aijei tfei μ μα ‘ mmm» «mm tadeui tri iffi laaiaa e/pp atattftiat * mtJUftf '«MMa àua
fa ifmfafap atmf atf 4 mm»»/ ‘ «MMMjfo · étant -*pj»4 eanana eaueaft tataifa^ iui raftaaJ taati
•tJl · mmv/mmW tvfaij pa refnmieie/ atf · tapmii •MtaiM 0 fiffu ‘ itatiffu laftaattatfiftai ntiu»{ atf
•eternal
ζ«μ/Μμηΰι»μί ■ tapinintfa ai ataiit y# •ai 0 atéaj ant 0fêf · taaattui 0 taagaif iaaa 0
■ luajxmitid uapt aaj ai 4 iiimttjp aaitfaà fa tap WÎ^l raehuj mi fa · ifeatjaiaf anuéeefuj 0
·.'/*» ai tepmfaitafau ttâj anjfü te · tfifafai iftnjai amatatoaet * eeuafaftJai ' aauafitta» * aauataf * — mh
■af aietlt 0 mump regetfM mu^àdptt tiofatai •a^aaat * muaftptt aiftapuM 0 ra( fa tfteife^f
» regabuxa mntt iiJi/nitd :tri
ta 30 * ttaoiÿtffitaf ‘ atai · lagpfif * auet
tx/itad natfanafav ‘fmipai 0 tp •fuit * attf · eaift saiagtf : faataoj tagtte teua
-N*F"*/ *»/ »»■»·/ «mm mfmtij utfttau atagajj •*1 0 μ/μι a&ptaat autatimfuafa fa ‘ taaaia nfia
-ataja iaa 4 Mr»/ 4 inettfa uipai im ‘ titfeta
0 ftaffaaaa 0 taïuti · ptgat 'fanant atfauftatfifùa
•M np rainer μ ixettatafatt tfmattfeu ΐμμμι •!B!T 9^"t 0 atd"J taat 0 faf * teatteiifatt ipg
-f*Jl 0 mutdaed taopawfaj ud 'ti/mit 0 4 ÿiprz -iff nf agtfatd ttaiingaa 0 na»itf pint et · an
•it. X4
teamin ' tttéoui egtf a afgaf tfeatjaÇap
-*rf ^F
» 'ifuaiis tf 'apif
af ao»N ayajg »t*»t ‘ »W *f »W *u
nataebtja μα, tateiifa eOuaeaJ-Ud atf atHMf ‘ aieat
-iJs fÿ^J * «ΜφΜ/ avs f» ‘ faaj ta'ajtf art
nuatat * eut/tii^i! * omtafaioi * — »0/ traita * mu
•rifMfaaJ* ‘ aifridjaf mi ‘iffifaaueai aauaM{ naatié -a/iftat tmfaf /M mu»uttf ont mi * ffliaai taga
ataaat^
aauaiaiafaaia · aiaifaifjjaf « aauaaa^ fi^ 0 * ifmtjaiap attut 0 * uaattaeaf * nèftmfttm^
-ntanaaJi/t ιιιμ
* lafiaaïufaM ai atagaf» ngun -fujjaf ma egaf 0igaj f ta · rpiinf e0u tafpmt
-*f W/ "*f»3
•aauauafit· aataitafiu rafifaifaff» -atftfaai mu 0 faf-'utfaf0 lUjetttfautd 0 ! ip
-aataon 0 tetaasaon teifefu/a, * pmamâ 0 n*fu
fa faj · u^jfaffai aua^ia »/·«/* *“.U/V ·*·
-aot ifaaijafaf iaan» afOatmap
! inainn «mm· Jf * ^ttatf^ taiffm ta * tagm 0 taffm ttaf afdi ijt 0
•ημιμ · ataataj laiur.^f rtajHpf aa^/ff afaa Jf oui 3j!"/ : Ifueatutd uiaujau 0 ittfijmi · uttaf mif
0 itaf tf taftfai a» noi f· · muaffi afinf
•lata fa tjiafaui tfmjaiaf aftanaaf : mua» tatef
tafuauijai tiiujn» lafiati/a if tfffa/ aamiàip tai •aat atat 0 tf taa · taaafjtd taffi nd tunj taagttmt
aaataauaai amifattipai aauaif»
ataifatftfiaf aau 0 *"96 ί ·»^ ‘ «F *^M»id μα * ataitpffaf
-aittpu aauaaiift taaiautifaf rnàai alfa i~<4 ta ‘ aut μα ataltpf · rumtf* toff *
tiftf mutft
-jiai ai /ta «Mm ai taetfnaf aal Wjfitaag naraa/g ^-ann, iaa aaatapem * muef0if * fimffl.i * ff0u * fl
la^amfttact ai tattifan tfu atatof uff · ffaai •autdaii · attfafadfT taatu · iadaiiMml tiaïuagm 0
‘JaÇaf ataatp £> aaueiu^naai · aauaptjtM au^fi iaip μα toimumueai tamgmtatt amfmi tm aaraa
-tie autaipau ai mua · tigaf taftaartafmuadnt tgt ttd tof * atatfaetftat tfip» mmodg tgaj ajatfan
afna * ^nttaaf
( taiufatd fa ) mutai ' ijma 0t!ffaumu00emtt3 * amqftjtf mnemtmntfditj
•fa(ap atentp0 ataataicm» ' tataafafW 0 fmpted mu ta * tpajtpti mgaqmfi tf 0
at
m
•da ttittd tfbtf * etanatf .afirnttiftu i et ^aiftf «ma • utdatd ne «wiM * Maÿlw· qoaoi 0 * f
-o/ «Mtp ujf ' imaplifd ntftf ' tatmfafrtd »■* / -f nia · ipnapfpai * ttfata 4 tfiat 'ta^aàiga * raf
* ift"'?9 9,J iHafau * ptpf ttaf 0 itepjtti nffl ud -uaf · njain ffojqiei f^ · autf maufàtd a» taife
MfaMuapMM·* * apf» to^aftai *14
■JX rdti nedtJfj pmff tad"»n nm lattaiftea taf 4 taiœuiiffàai
!^n
agff » 4 pdptf t‘ua( oumnftdf
•eu 0 aeaat fmb uaijt ta * mpafiff 0 mnandm
•ai ·ρΐ9ηρ ogxip mu lurnf aee · tatoe^umt ‘ me •tf atimt /M mmd 4 nf/aj 0 tagaf tfdf ai taaitp
•ertrfiu/avj * tataapafmfu ttmjaiap 33m tpmftjtd μα mi/μ 4 «mm» woes mf r/atMto * muaftp
itpndût Aatm/i tmtfiîai ttd oiffaMtu amietmf •u faaûfdi tnijafana 4 lepuaud ‘ atufmm · taftjttt
»tfl" afmnaef · eufmuu raftahffa μα aobfp · tfrnt ittaptaf 0 utafOtt · tafaOtffu aea 0 lapîftfpt
-Jaiap tafuni atf tmq iiift 0 raftgujtf · tnmutff ni,-a itafaai 0 4 uptfapft4 iqatfffvt 4 nmifpïvi
4 nnj4 ιημα ' 'ufa/ ' nu» 4 tifpagan mtanudV-na · itpfttafnad 4 «waMtf* fa taaMfgffatd fanai
4 naîu 0 4 a/fuiipdait faa 4 aaatauatia tmfatfta -ffa μα mitp taf taftpamati terni tap/mof taai
•U 4 aiefatf a, utf 0 utf ιχ rdaj fuftuj) pnaap <iy» tiofagai 0 4 tiîpuaf mmeèemd ta 4 npfu
tadaui mp}tf tua ttgpf 'rteudttd nofeptai lafieni •»if muaftpta t0miffatftfiat 4 ημηαι aif iffü
-»*·/ 0 rafpmfueu 4 tappepafatfintt » lefmiiafâifa! •ae^ud 0 lapipu raf/aatge 0 tafmiapfuai 4 tri
eiaia»i iffiattipna m ' a·/ aptf tfmtjâiap lapieni
· ipJifffMugid ta tepu 4 nmp igp ηα/αρμΛ
•auott ta tafènuataftif tf mi · ioieai agifa»d
0 ' itOmtf4
4 mgmftga4
4 »w/
• taitmtfaftai tafÿaûffp uaei^aita mut tf tacp ·«
· w*· ‘'«Wdr * IÜ|IR|IW 4 twattuti
tup ifm notai taa 4 i«yw«Wii 0 nitati 4 tmmtf ' Il ij.il» f» 4 upapatid 4 iffu ttief et
■**» ‘HP 0 npanfaua/au * rafmpdiJtfmd mute : m ud' « 4 tf* «*·£*»■» μα maf* apetmmtmd 4«μ
-Uttf 0 ιμα utfap rpuftn 0 ti^tf 4 t^udat ud »f ■W^IP
—F— I*
«KW» F»
lafudfegmj afdi mm mua0 0 mutai
4 nmpmftat 4
4 npptd

ai μα ongt ai 4 m»fua fa apuo tf mpuidj eue
-c.mbmm ttnef uttftdai ifftmti tatmfdt tf^mtu

IJSntto -9 *

«·»«*Μ| 0 tmjudn muiptta ι*Λφ

rnt erp 4 rmfttd 0 rafmfuafm mf 4 lagawp·
-u 4 nOtf» 4
4i^bMV mem tea
ataffft{'aeagff «W m/ 4
ιβ^ρφβφ»»

ONKV
1·/ leamnatudm ta 4 nfeti^f 0 itfeiptmB* ifftfiM ttAmuot · tfdu/jdt *tf^tffitfmar 4 ii|ja>»ij<irf
——> * f·»9/ ' ifumt natuat/ea tab atipftdf itftf itapginfttmpfd fftftffei 4 mtueHf muftume raeuftta.

tooMMBU

-3SN3 ) IN V1SNOO

ijiiwt

,4’4

it»9

C ONSTA NTIENSE.

ta eodem Oasarüte tantaurirufi, wnfc folvunda fit,
fire deiMganda décima.
Cas» patenta pietat filii/ taeunum pmiétrt debeat ,
licet in cafn æcoftadi urgenti/ valeat wi/dudo lau­
dabili/ , declarat /rata 5/
atar
*
m* licere XemmaPra-

ec*ïS ww

> t/fici tadiEionet five exaEimei qimfcumqne fuper rcelrfam vet etclefiafii.ai perjenat impanere per usadasu de­ ΑΜΝΟ
dita , vr? atfa f»Wj aesta. Si vert cm» necef/ta/ac­ CHRISTI
ciderit Papa , psw efet eidem debt te fubveuiendum ,
*ms generali Cmàho, feamdam qnod expedient vtv
dcb/tm tr utile, ftcundnm decretum Conctiit provide»·
t*r eidcm.

MODUS OBSERVANDUS IN PUBLICA SESSIONE
Conciliorum generalium, praedicatus & obfcrvatug in Concilio
generali Conftantienii.
ta prisM
•dNims.

Inarter fyfie , celebenbifur Mi/aBAi. sic in ntnftis tuneumus cum moderamine pietatis
iuflitiam, ut hic a te in nutlo diflenciat voluntas no­
flri : led femper rationabilia méditantes, qu
*
tibi funt
£m Mifa duratu , «mw praUti fait baiitibui rw- placita exfequamur in faftis . Per Dominum, tfrr.
/urtu /m» indsdi , & [edent « Ice» diEa fef/iomi feOmAss A peraSit, monet ficEanlgetma, tr dioconu/

tndt» fatu dignitate/ & peaiogctiva/ . fr/iilft ex­
tern Mifa finita, «Mfl poU h» todta f(f"M enfifnttt bitt
*
ft flroitlibu, & bebem mitra/ elbàt,
filo frrfitet vet celebrante to Cetilit excepto , que

Jpondetiûbut. Et fnnsrfs

«enitar ad i//.« lura» ,

Ut

domnum Apofalicum , prxfidn/ vet celebrant , «m
babel mhrem amtpbrygieiam & gommatnm ac mUbitfi cum alii/ fiebat fittu gniibm, furgit : & vertent feed
ter nMo ÿtù faidrea prefUeat vel crlebrunt , tfi congregationem, CP dando bened/Simem , cantando ter
ficietit diaemo & fubdiacmo, e» alii/ muMt ia babiii- / dicit : Ut hanc fanftem Synodum ft omnes gradus ecbtu etclefiafiai, (edet m cathedra ia medio chori, bo-f deriaflicos benedicere, segete ft confervere
beat dorfimt ad altare, O tmtaaa ad Eht pretia
*
J cantvibui refpondmtitiu qualibet vice pradiEa , Te
Pralatb igitur fic iadatit <Jr «nadir, cedem caataat ragam», audi nos. C«»fdrte ver» iilaua , prafideat
eatipbtaaat : Bxaodl nos , Domine , quoniam benigna vel celebrant diCit > Oremus.
diBo , diecoaai di­
ali mifericotdia taa, fecundum multitudinem miferatio- q cit : Flatamus genua. Fl fnbdiacuut dicit : Levare
num tuarum radice nos, Domine. Vt/efat· Salvum me ©riadr
~ " celebran/ dicit banc orationem : Da, quefumus,
£ac, Dosbine , qeoniam intraverunt aqua ufque ad ani­ •«teri® ts·, mifericors Deos, ut Spiritu ΰηΛο«χ?<re­
mam meam. Gloria Patri ft Filio & Spiritui ianAo . pta, boflili nullatenus incursione turbatur. PesDouu-

te. £m dia», ataaet prela»i feOaat geaaa, & per ali·
paad iatervalla» ered fab flentia fecandaat devttâatt
jaat. Pt pofpaeut ia illa oentieat per aliened competent
iatervellate ftteraat, idea» diaconat iterata cdsmd al­
ta voce : Erigite vos. Et taac oaatibet prelotit fnrgeniibtu tT fextibat, ipfe prafdent vel celebratu client ere·
Eat, bene didt orationem aha voce :

His ver» completi/, diaconat bebent libram fuper pulpi­
tum inter altare CT celebrantetn dijpcftam , accenfi duobut cerei/ circa ipfam pulpitum , incipit evcageliam ,
Vos eflis fal terre : vet guod ad legendum fbi ef ordi­
natum. £eo evaagelio per leBo, celebrant primo facit col­
lationem , ubortaado omae/tr fagui
*
ad follicitum me­
ditationem tr caram Dei, & fuper omnibnt caaft, pro­
pter goat facrofanEe Sjmtdat ef congregata Deinde fe­
Oremus.
rit geutbuc , incipit aha n^ce bpmtmm : Veni creator
Spiritus ; qara· dymunaa canhmt ahemptim exffentet in
AA fumos, Domine <anta Spirites , afttraras, yecca- feflione cum coutaribut. ^a» bpmao folemniter tl.devo* latnnp· ti quidem
**
immanitate detenti, fed in nomine tuofpe
*.
te dccaxUto , yue clerici induti fuperpelticiii fp adfan·
t«rr.
esaliitr aggregati. Veni ad nos, adefio nobifeum , di
* D let prafdeuti , dicunt verfcotium : Emitte Spiritum
à. T°LiJ *Mre
co*^
'
e *»Λ«« i doce noe quid agamus , tuum, ft creaboatur. Ei cantore/ refpondem Et reno- p^j
**° Sr*(li*m“r · «flende quid eficeve debeamus , ut te vsba faciem terre. P^fea celebrant dicit bmoc oratio­
ft qq. alta, ««fllisote, bbi in omnibus complacere valeamus. Eflo nem .
.
.a fatus, luggeftorft effetae judiciorum noil rorum, qui
• loi
* , m. 1^,
pMte Λ
FjUo ooman poiEdes gtoOremus.
rioium. Non
*nos
pqtiaris pemubatom effe juftitte ,
qui fanmt diligis aequitatem ; nt faiflrum nos non
Deoe qni corda fideliam fandi Spiritus illuftmrione
ignorantur trahpt. non favor infletat , non acceptio docuifti , da nobis in eodani Spiritu reta (apere, ft
muneris vel perfonse cowmngat ; fed junge nos tibi ef. de ejus femper confolatione gaudere . Per Domioum no­
feraciter fotas tu» graisse dono, w simus in te unum, flrum Jefam Chriflum filium tuum, qui tecum vivit ft
ft in mdlo deviemus a vera : quaternas in nomine tuo regnat ia unitate Spiritus fanfti Deus , per omnia fe­
colefti, sic in cunftis tenement cum moderamine pie
*
cula foculorum, Arnen.
tatu fuflitiam, ut bk a te in nota diÉfentiat feraentia uoPofmodam duo pruedtEi clerici , vel dtanmt , vel
ftra, ft in foraro pro bene geftis coufequatnw premia " fubdtmnmu, dicunt : Benedicamus Domino. Et adfan­
fempiterna. Caseis.
te/ refpendeui: Deo gratias.
Pondrta vere aratione fnita , conia·»/ Concilii inci·
Hit autem omaibu/ completi/ , idem prgfde/u . vel
piant aatipbenem : Exaudi nos, Domine, quoniam benigna celebrant, tp omne/ alii prxlati [edent, fp pmunt miefl mifericordia tua , fecundum multitudinem miferatio- tm/ in eapitibnt futi . Et tunc mmt prxlatorum ad boc
num tuarum, C'c. d fupra . ^ua aatipbona cantata , deputatur legit decreta m iUafefriene expedienda. Ef ia
otnaet, ut prerutifatu ef, fuit genibat orant. Ei faE» eodem amboat cam diEo pralato legente ipfa decreta erani
parvo intervallo, diaconat rtertu» dicit alta voce·'Eri­ prufdcxte/ nationum tempore Conci hi Confantienf/, ft>
gite vos. Tsnc caunbat ereflii, ptafdutvel celebrant recondebat quilibet prafdent, Placet, pro undone fna ,
dictt iterant boae orationem.
Entfden/ vero générait/ ia diSa [eftiouc recondebat
edam, Placet, edam pro facro Concilié & cdtegiogene­
Oremus.
rali. Deered/ vero perieMt, tP refponfo Placet, Cf di·
βο, Te Deum laudamus * cum oratione fe Spiritu fit»·
Mentibus noflris, quefomos Domine, Spiritum fan
*
Eo , omner depofth ptxvmiibb/ & mitru, refurnaatbeftum benignus infande: quatenus in ncmsne tuo coUe- bito/ foot tbnfneftM , fp recedunt.

b
KX

ix3«
aNnd

martjhus

EX

cHRtjii

CONCILIUM

PRIMA

s»gbmündu$

<1JJp

EDITI ONE,

Qux exhibet exemplar compilationis Adorum Conftantieniium juflu Synodi
BaiikcnGs confcdum.

igitur prainferta gefia ac decreta, ne cujufvis impugnationis jaculis fubjattant tempore procedente, audoritate univerfalis ecclefia volumus, fiatuimus
ac decernimur & mandamus, quatenus profatis decretis & geftis fuperius infertis, tn
jtidici ts dr extra ubicumque produda exbibitaque fuerint, vel oftcnfa, in omnibus dr
per omnia fletur, ac fides plenaria adhibeatur , perinde ac fi bulla ejufdem Confiastienfis Synodi bullata forent, nec ad illorum probationem aliud adminiculum qumnodolibet requiratur. Nulli ergo omnino bommum liceat banc paginam noftra Volunta­
tis , fiacuti , decreti dr mandati infringere, vel ei aufu temerario contraire. Si quis
aut era hx attentare prxfumpferit, indignationem omnipotentis Dei dr univerfalis ec­
clefia fe noverit incurfurum. Datum Bafilea , pridie Nonas Februarii, anno a Nati­
vité e Domini MCDXLIL
<» F->ne.r»n
lubferipta gefia & decreta facri Concilii Conftantienfis, a concordatis cum volu·«.·«· edi- i>tine & tenore fub bulla facri Concilii Bafileenfis plumbea bullatis, dr manibus pro­
ni hu/ut
*
o»·!
prns dillorum dominorum deputatorum fubferiptis, facia collatione per me MicbaeConftjniienJ
». uhH,- lem Galteri notarium ipfius fairi Concilii Bafileenfis, redada in nonaginta odo cbartis
f^115 '
in numéro bujufmodi computato.
* Indcrdcrff, quam alias Villam baffam vocant, Brixnenfis
f
'w
’ 4rr/*w liberalium magifter, dr facra Theologia baccalauréat, fejfioncs dr decreta facTOfM^1 magni & generalis Concilii Conftantienfis prafiripta, ab exemplari
p*" ”
authentico collationato, dr bulla plumbea pendente tn cbordula feriet roborato, in uno
Spiritus fandi in fpecie columba, in altero vero lateribus borum verbo.
auSiu TltTn' Sacrofmda generalis Synodus Bafileenfis , fculpturas fupra in principio feptdas
continente, & prsfata cbordula fericea per omnes cbartas inferioris marginis tranfeunwnu ProPria deferipfi atque confummavi, decimo Kalendas Julii, anno a NatiDomini millefimo quadringentefimo nonagefimo.
*dConcordant fefiones à" decreta fupraferipta facri generalis Concilii Conftantienfis
«ZcXn cum exemplari, dc pergamena, bulla piumbea facra generalis Synod's Bafileenfis , mttachii .
do, forma, dr notario, quibus fupra, bullato, dr aufcultato, foda una cum profa­
to magiftro Joanne fupraferiptorum feriptore collatione diligenti, per me Mattbiam
Strinbacb clericum Eicbftetenfis diacefeos, publicum facra Apoftolica audoritate nota­
rium, fubfcnptum, rogatum, dr requifitum, in fidem d
*
teftimonium omnium à*
fingulorum pramiffbrum, redada in centum viginti tribut foliis , prpfenti in nume­
ro computato. quod proteftor manu & figneto folito meis propriis.
XT Os

I N

UUTWH

CONSTANTI ENSE

SJGBMONDCS
mr.

4βΜ>ΜΜδΜβΜβ*-β
ΗΜβ
0
ΜδΗβ
Μ9Μ0ΜβΑ
0Ηβ
IN CONCILIUM » CONS T A N ΤΙ E N S E
« œcumenicum , * ex pane approbatum, « ducentorum quinquaginta
cpifcoporum caufa f fchifmatis tollendi celebratum < annis domini
MCDXIV. MCDXV. MCDXV1. MCPXVII. MCDXVHIN ο-t
Qpb com
*-

λ

Si v ari h i

Bimii

Λ

& iifMmaa poocifar crac, approbate. ft afar
»
*
fab,
aft· coocilii ouoifcfr anefaatur. Qp· occaAoaa acta
*
hrttfte, ft Coaftaatte calabrata boric. Gofaifao Cfaoafaramim cap- »·■ autii Com rrfart bi· rerbir i faarrra jaman
ceadliauu gcaerele fa wfar ce/fararr decrrfar .

*
pa/irfa
frjfa·
ru. UM ttatUiaai am
reamarifar ataaaafaaa h ..
___
... ,_______
km, teuifana, faaacrwtia, Gr^eria, Cirante» «·/ JfaafaZ-

CmmbHEi
forte , fauta» ro rirW«M ampfar. arfarTpr/r·»
*·
Auge- cilio dati *·
Mat, gr» aaiitar helica·. rgifcagtu * Flebbintfii, gn u- cau£» Hu».
traor Grrmaatia : mAftjter (frfaor Tfatwfaa, r» «wrrfar * Ltaduetfi
a/far od Ag/Wrmmi feuteatiatu iacMue.
f Caufa fcbifatetit taUeudi. ) 06 caufam tofUadi fchtl-

raritari. Noo faifa Mac fjmodum ob Hwficarum tenfao
at eailai nraat ia Mû litrrrù gaga fiaâgUting, fti O·» («Wfaliur. iodiftM. CocMom initio libri ». hiftoria
bac intraùaatiaat, ia faa tbtdUnria, oooafaomor. brMk·
_____ ___
,^. ft dcmonfltal : Nta fait
bô Tarbia faAaïur , r
probat
prole infra de loco A JT
*
1?. b*ib eefc4W <»·»
***
B »Afao
**
C
Ctafiaatitaft gnacigalitn »b ta» bartfbaetl taait Et taoc m attaf» Arcvmfe· nofaifa
*
ia CaiMit Nf- f-------■ ■
-.................................
■
EMaat
etl nltbrataat
. Hartft
relia ilta fatu [egntaa
anab», J»M» gwat efatari, iadiait i Uctaa taatta tgafaiata
tan ·><"
ttbfatata 9 cMetaaata
ttaàttaaata iaat
Uiat fanat ta
ia autiiii
étaitù catidcaeci·
lilt caena Mnaganae· caMaatit. DrieM la 4ùmfi ctar
ciHif 9 bauaitta gtatifttge Jactrtu, ac faaftaraat ga­
ntae dimrmÔMfifailor, babitù 9 gmàaigatit caatra ban
barit» 9 bjgttrifbe Mata fecit 9 callaeirt WalM^aaa,
Lnaigantte , ZWcfarfarmo, ^tbigeafMi, 9c. Deaifae igloco.
■ ■■■ ™
*r***
» rm» *v
^rr uftwiiv· ^rwnBctceir ,
b Ca^autùufe. ) Sk AAm « Coofaorfa, φοι Λ orta 9 gn bmfaùaaiMga» tlaifa» taàvtrfitatit Oxtaitaft,
Cerauofa Ad> dfcoerf M-yiaria.fa, ft
* fa fatt
*
Pafefa- ro gaa fnant jattet— ftaagiata articaht tàu UOnaa Vide s£U
rom, το!®» Mrafee dMtam , fa Rbaoi aa
*
,
*
para
ma dmoooMt faiftt ttua Aaata ia CtaciU» gtnnali fab Jaaa «μκΟΗ
*
Hoiaacfc
reftfat. A Cnafanrio fapararorit Cofafafafa » at gaga XJUll. 9 ParifUt gn alata» fataltatna tbnltgt- Cap&an.
goi par
,
*
Tai a Cmfauto 11. Cofabada
*
nurd fiHo aurb cfaâa.
aoroao (faafaCt poncar. Hee KaMMee
ia fat Theatre argian.
__ ___ * . ..., , r
o Obaurfacam. ) Qafa proper materia
*
ichiiniata ttj- C aeMtffenat Pn^rw/rat geunatitn
*”** “■"
*** — *
7 :h*** Γ**ΓΤΤ***
Τ
"·
*
· «
f<S»7far
*
*
MM
eatietttu Miw
tOMCoa» Incudutr, gn
Mf» tgnMt patriarche am atdfapifcopb ft «pifcopi· i». ' ‘
‘ ‘
'
fta rrcrofeodia fartanM, or» ou lu 1 M crndltau
*>UI fabiom a«t ftfat.
gnfi· . tritn 9 oaa ttrriMU gnMMaai» [raertratr.
A>ft <px> Λ Λ» gant aggrebatan. ) Qfoad w alaoirim, «a. Mngt tge» »aa, ooom gngnr ætigginu Aaataam
cdofit ap- dam fa Me
*
parnaaoda contra Viclefa
*
, Hfainu , Mat- 9 aag» gaMiet graMUtam artical» ùnUtart natiiàaa ?

CoaAamia.

(robacua.

om-Oi aaro da audorham cmcfUi fapra powdficam m-

tmmm, fcatauu Fimoorifa ft 1 maran nafa cmcilioni
*
lachcatio
*
epifcopuo
. aWftpw omofalia
coocilii .

att, 4» geüet éùat fahteitr Man. » . Quara ft το»
trMfroftmint rnafai Dri, propmr crofidoa
*
nftr»?
Nfa /fat «wor gratigna iaiittMi tgatüti caafa, latft

ira Cochfaut Mb. i. bifario Ha

«Μ Tmdma cardiaair, OfiM tgifaga, grid» JdarUoNumen» /M» · 4
"·
*
* Maule frcutae ftmorr gage JUUII. ,■ Ca
*·
Zmd
Mmrmfcfe Coafawrfaaa aafw crfaHrare «verfter

afafcopo-

cignn Λ» etgttüi fiti 9 eccltfa naïet». SigifinMat
ne ie atigitia aatnitatit Cbeiffi Ubarliageat eeainu ont
calage fea, gn tenue Caugevicu/inu eeeigia gngnaeit
Me ad chàtate», at ianrtfn aaijanue falrautiii. Sub
taediaat igitur oafam CofaonrM
*
ûtgrtfiu, grùeaua taiffa» ctMaata gage, igft diecaai babitaaa Manu, legit
*
rvmveZro
alta avert Efaic adiAum a Coiare AuRufto.

mew game Sigifiuteadi

awome Pamarcfa «. mrdfafarr »». mrfa'rfa-

»-·

wwrf

Am c«r4râM/ZM grive m

dr/cardm Xorrr aodno rcmparr prrffaar fa λοοοο
*
g»Mi dimuro».
A»» tUgtrat. Λ» eut
*
arar d/crfaarrar gage e éi^rii.

Laagt fa»» taegen Mwrar ]Λί/Μ, i»a aliat Kaaaa,

<aUi.

Albertu·
Kroon ih
Vandal- I.

Itgftar. In SigrfnMae gatria ni^rtat 9 Uni cetbalm
ΐ* τ'^βηηΛ "''•ηΓ.»»» tfteit, ut Ja. Hu
Ùtb laMeauMfa
r 9
...■fde gubiua <efai SitifuuMi ngn
*
Caofauro
ie c - ·
......... .· Wv "·*" _
C„,.L
· Ctatilt»
Ctroru
(0
* far 'T*
Uifartu
an dnrtOMt w~r.
w~r. ..
M_
rt*“* Kraobt. ) •^^tTcOaati
«m <·»· arburabaw . ft [au aaiuntba. 9 tlnattbtn

Mrio»

**5 * *
?*
.■
*» fafawra Dri tulttgui ET «orrriorom
<
*
i««
arrfarrifalfa. Μ gr» naferueuda gatria ni
»*
o> far
*
rfar pool· «art faapi.ra
i
*
or, AfaerA»» fiatngn
f·
*
*^
Me apfawr. Cedreo
*
peorÿow rodrfaadr
»·
*
ή
x,*w* «
Μ
*
m^wrfal.·. perrofa
,·.
*
*"
»6m
<
*
^
9 •famiafatlr, tM trigiata aa· Scfuffai
··'
*
T.t

*
UÀ/ior·

£'"
«·
·
■
*

■ er Huvctm rtgii ia- jirÇ, Ί y
*
w wmtti. or ro caorr/m L—
/âfafa twfafaaw, / para ta. - -------- . — /"--z—Tfac»/tnbrtmZrtr roraamfarcoowfa. fa rom cfafarr fab/m
.
*
Ufao «
··».,
*

ab ni fait OkaaaÀn T. «o· farro oooo* dffaaE, Matata , titAa· fait JVaamer XXJU. Car aék^neat aatba
frann yVeactflaai V iigifagMat rtgtt, bit Havana,
ilU Mbnatg i aarrfor lafagtr rtgh Eataaaeraat litahaa g»·
nos. t^aanâi tain FTtacrflaat Mgtfitat φι gn tlMn
, ,ata»a fnU était, regna Aaaaaanaa, V Eabaaia
ft [nigM. En tt igftae fUtnM febifiaatt, SigcfauaUat

imj

bfi^.n
fy nodal ium
«4pp«nJio1» itl»iK> .

Scfio J.

SciTio Ii.

Srffl· ΙΠ.

- -,
hrflw IV.

SrtTto V.

Pe adwmu
Hua. vide
Codttarum

r a-

5*" β V’

ΜΑί7ηΛ

CONI

CILIUM

SKiBX2,DCS

*,
liamrarw e»· Hnaparifar na, »nfa» f*
Aw
inftrtttr , A Conflant· , vd ad villam Ulmn, vel nd villam Ravaniptu
f,hm t"tati> t— fur
*
, munrmw [4tu Labaret V fanvvl ad aivHam linittnfrm accvder , jtaretquc, unum de di·
fnu Matnaa . Stat tei» ·* frwro trragcaaat tria» ha- fib fccie eiipare Wra «heot dta. nec ab eo abfque «taodii
Uta, iriait Gailiat, H>fntitfiwV^sl<ta· ia Italia concilii dXctdere. Infepar quoque dacarnuat, quud feperta
deri debear · pracnflu contra papam, dome habaetur reffa»t a m/
**
F
XXZJX fatatat, at cafatia» taitcrnt Cenpaatfa ivlriveodum, r· pnv pqflro eftdt, at rtfaSit «ae­ penfiot ft fi pramifli adtmpievarit, ivflabitiir » duOate.
tata· triiai yta t*»
eaitairanat fai amgabaat, aaat Inhibuit qooque fenfia fynodm. a
* quia ullo modo cuntra
*
Irfirm
ia Cterili» crtarrter ftf· . Ob» tardieaiit quematmque in civitare CoMlaotienfi femofet libelta fab ptc
dt Calatae», di&H Uafaent T. ftn« it r» pc tattt ta na caacerie confleta . Mamta uharitn. Unarm ft mifliva» mfiormatorta ttrom in conciho geftacum omnibui aariombu»
aita Sigifaaadd S^ttfa Rfaatiat. lUai aattat aaUa *»«ttan atat ablrai/caaar, fati /nntna ■<■«■ Santa
eomuaicart · ftft hac irritat· funt lu «pifloin: quarum al­
parte» irft ftragrarit, A· triad»»· Cintra) ac ta··
teram uaiverfire» Parifieafl» ad fix· legat
*
; aberam ejufdem
tifcn aiu, fa fcbifraa Cbripiaar ataiai cairtaiiadgr· at e 1 dum· reÂor ad epifcopo» Itali· traaiaëiflt. Ad extrv
»a» ttUmtar, Mr abtriat griacitit tttr· aagii tai­ mnm decreta eft citatio comia Hieronymum Pragenfem. Plu­
ra Gobclta· hah
*
.
rait ia arra fcrtatt aiaiicaait. Vtit IP ea aSii tlitat
SepcioM feiBo celebrata fuit anno 141
*.
die Joviti.Maji, Seffio
traditi facti» ctatat, itagt »i» faift acgttii ta» patriba»
tam ^iadpfau ra faitad» fcbifaatt, |»w ia ceafataada ia qua Heartaa de Piro coacilii promotor allrg.as romma
Iticatnaa barri , fine r»»m ctafbtaca fatrat triât. ^aip- riam Hieronymi Prig 1 efir taati ft non compare··»» , contra
tt t»tr XLP. fcfienti tfet Ctacilii ( ga»i tnraatr iaraatt} eum uberiora daterai petivit ft impetravit. Accu fera deintaiatat ta»a» ntttittnar. ia faibat dt barri illa tra- cep» Juomû PO
*
*
fag
* contumaci abfentia, eumdem riraSma faifr Irgitar . Ktt»» ia facta caataifa Irfttar caa
, ri , merumque mail blieajae alleganti ft prwiandemi, lalvum
fa ytenait Hat taatatr tbnltgia nagifirtt, 9
* titatm Hircoodufium anmedi obtinuit.
rajaat it Praga. Ia tSaaa iataaati Icgaatar micah y»Ofiava feflio habita fuit qnana Maji aaal ejufdem , in c-nL·.
aaa» f>Tïdrf fa» frttit» dcfatali. ia Jcctiaafaiara da»- qua poft rtprodufi»· citaiom
*
contra iefiariot WfeteC
SSIKI <r taafafat Itgirar ypaant Hat. Ia inttaaataa emanatam, leAa fiiit fententia damaadonie articulotiim quartiitatta rrarcad» Hiartajtti it 'Praga. Ia aicrfantri»a
drarinuqoinqu·. VVirieflmn htmiicum fuidt, adeoqueofla
cttt;dr» ctadrtaaati». Cetera étant fefiartt iUitu uacilii eiuùem rrhnmeii ft ab aociefin itpMtnra eflerri, nec non
aiiat rtrtraHaatraat atatrriat.
libro» ejufJam comburi deberq. publico dicta
*«A
definitum.
Cumque hac eadem fefltaw Fridiricc· dux Aufiri
*
ia gra­
Qpa >Mk0M autem fcWfma ifaanw Λ ecclefia prn&&··»■·> HeiWranmq
*
harefoe ,* cremari» auAotibu» carum,
tiaat Sigifmitndi regie recipi optant, rex va>o oh juramen­
«nuiiwmw faerint, ex aAh coodhi, aliifve probatis fcriptum prtatitum de ilio nunquam in gratiam, recipiendo, pe­
tonbut arore noflro faMttiia defcribam.
titioni illiu· non acquittai
,
*
fynodati fententia definitum
Prima fe£o qua pcfl accreflu
*
Joutai» p»p· «d quintam
fuit, regna allegato juramento non obligari , <qu« non ob­
Novrmbri» ladiAa. M propter emergent» caufe» cblat»
dant» pofle ac debere paenitcmeni Aaftriacmn in gradum re­
fuenr , habita »Λ iecitaaiamt ϋσττηΛχη »n»o i «14. In qua
cipere. Qpa definit ioae previa , rex Sigtfnmndu» Friderico
port recitaram bullam coanxari oorKÜit, «orarii, knb·,
Auflrfeco veniam conceffit Iub ifti» condiitatibui, ut Jnanaem
alrique ariniQri iyaodaki depurari & cootiruri foeniM i en- pepam ad concilium reducant, fe fuaque dominia reg
*
roajeflaii fubji.erec, leque aihjl unquam hmiie deincep» admifnitoiqo· ad teitgnandum & endandum papatui Joannn , (»
fuium efle promitteret. Accepit conditione» oblata», publico
id raâurum ultro ipopoodh.
Seruada ieflio habrra fuit ·<·,. die Marga renia Manii. _ infirumcuto concepta», ft figill· fuo urait
*
, Fridarico» dux
*
iodiâxM
aftaea oui4em potiufaatin. in fua laâif lolam· c AuQri·.
Miaiibua qu· ia iaffioaibra obTervari dabcraat, Joaaaai pa­
Sertiooe IX.·qn· habita fait dnciamrertia Maji, procura- Sefho
pa lurato pmidt i» peopnr boaum pada poanbcarui prora
«oret concilii citationi
*
contra Joannem papam faA· exacu­
prirtima rtauaciaturum, fi idem Gre^aciur duodecima & Betionem reproduxerunt, accafataqae ajue ctmtumacla, petie­
nediftua dacimua «ertka aatipapa facare noa raurianat. Qpod
runt comaaiflteriaa dapvrari, coram qribu» ia hac caufe re­
rum feciOer, eigue imperator map»» {rariae cnfa , magao lie» piodud ft examinari poflaat. Hi» perafii», Francifeu»
omnium gaudio Urar pinn coaitiua iamadua fiam accardimii» Florantlou» bullam pontificia
*
recitavit, qua Joan­
cepir.
na papa Perum Ca
*eraccnfem
ft Guilielmum fanâi Marci
prebytero» procuratore» conftiruit. Curnqoe illi oblatum muTertia feffio habita fuit viccfimafcxta icafia it^xadidi.
nu» ex pane recufaffent, ft Henrirui da Piro p.omotor con­
io qua norentiaaa cardiaalia, prmiMa quadam adhtxtMiuncilii dixilfet, ia caufa bac pertaiali ft curiali procuratoren»
cula ad epifcopo» habita de perirnia ia judicaado mn acciadmittendum non efie. taadem mandatum luit duobua carpicndir, juxta deliberation faoâ· fyaoii promulprit.
diiulibcu ft quinque prolati·, ut cumdem viva voce extra
hanc fjraodum kqiti
·
*
convocaram, * ConAanti
*
iaeboaportam urbi
*
cirareai. Qua re peiafia , leAa eft epiftola un»ram uique ad extirpation icbtimatia, nequaquam a ponti·
h-c didUvi, vel alio traatiarri pofle aut deberer quodque
vvrfitati» Parifienfia , qua fe concilie commendatam rxoptat.
SeÆooe X qu· fub penfidio Juanni» patriarcha Aidioche- Seffio
pnrlattt citra caufam juflam a ctmcrlio dtkedrre aaa liceat.
Qjrana leOiaae trirthma Martii ejuidem anui habita , deni celebrata fair decimaquana Mati, anno »«·»· ad ioftanr)tra(ar> concilii auâoriurem pontificia iuperiotem etfejiptiam Hemici de Piro promorw» concilii citationem proceden­
f-.que pnpet prohibetur, ne periboaa hic amgiq^ta» iraêifeti die contra Joanne
*
papam ad lufpenfionem ufque procetàt vel avocet : fimulque annuti amor omaca prôcedua Λ cca
di petentis > rrquifihn eft iterum extra porta» pomifex Joeniuta, qua» pontifex coucrlro adhxrentibue iaicmaverat. In­
ot> cum fuit faMortan. Cumque faAa cttationi· execution»
fuper decretum fuir, M nva judica· de qualibet iianoae eli­
nemu comperrtet , inftaatc prttdifio promoter· concilii Hen­
rico declarat
*
eft comumax ; examiinetilqu» tettibu» fuper
dantur > qui aheuMioi caufa» dijudicent r & w pro booo pa­
limooi·, famlegii, aliifque qua Illi objiciebamur criminicta facUiua obtinende nuUi cardinale» novi creentur. Joanaea
qui intere· ConAantia difcefleret, per Interat in prdtlico pebu», communi omnun fuflragio taa ft public» recitata tP
rrum coaietu ieâaa ft ad imperatorem dirrâaa uu ne iavit ,
cvmra eum leutentia, qua ab omni admiiiiftratioM ft fuuit Milio macu, fed cantu
*
aeria intemperie confiam Co·fiione ecclefiatlica fafprofa» fuit.
Sefliooe XI. qu· celebrat
*
fuit dedmiqni
*»
Maji. anno Seffio
flantia difetflMa, fafinove pronuASoni adhtn Wurere.
i»i». promotore
*
coocilii pta minui fexaginu crimina arQpima leflio habita fuit dia Sabbati luua Aprili» eiuCdern
anni, ia qua repetiti» ft approbeti» confliuitioaibu» quiuque
ticulatim coogefta una cum dtfigneriu·» teftio
*
defupaexa*
minandotu
. contra Joannem papam exfabnarn
*
. Quor cum
pmctdentium MSonem prxxuuipaiu , decbratwn ft appr-ib·decrero fyuodaii Joann
*
papa ad raftomtandn
*
fihi itantia
tum efl. JoamM· iflidte Conflantia dèferCA·, raoeriqoe
tot aoceptflet. relpondit, fa neque aniculo» fibt ubjeArn ne­
eumdem fob pma ihqwfitiaai adimptere, quod de rtfisnangare , neque diAa teftium impugnare, M p
un
*
fe tutum
do ponoficani promiferat: quodque reculant Gonflant tan re­
fyuodaii judicio ft defiuitiv· lententi· fibpfeere : oblatam
dire . carporalibu» peanit ft vineniit «nodari poflit ac de­
iaitio papatu» ceflione
*
voluatariara itero
*
nunc aflerra <
beat. Po
*
bate confirmata efl fententia cotrtiii Romani in
Joaenem VkMtan e'juique librae * prontmctaa. in caufe
fynodum Conflanti· tegitiaae coagragaoun errare ** pofle ,
autem Jcaofe» Hu» conAituti funt quacaar judicaa nnmmdTt » libemer profitai ft agaofcerv, adtoqaa plane abtrmpeiatur<i, qol aflnmprii fecum theologi· canuuumqur facrocam pe
*
ru
fentemta. quatancumqut patra» coactiii protulerint ft
riudimia vitia , dofaiata dUua difctdtait, ft proc«fta> con­
pramttigariw j feltv
*
hoc fe rogare dixit. ut quam podta
tra euntia· dirigant, deque fingulia aftia pofiea lynodmn
fieri primum, copia
*
*
lat
*
foncent
aflequeretur.
informem. PoA hoc rogatu fynodi in fe racepit tax Sigil·
Seflto Xll. habita eft vkefia
*
nona Maji : ia qua npro- ftMo
mundua. quod pontificem in Schaflhaufen feb tuaeia FndeJuA»· ia qu
*
Jnanam papa domiti» · fyaodn rommifiariit
fuper objtÂM crimmibu» reipetiderat , ad lofiaMiam pruniorici Aaflriaci dtcanton, voie·
·,
*
nolentem. ad cokUnh
ivductre «eût.
toram «oarilii taa eft comra eum iMaemi
*
definitiva , qua
ille pontificatu deponit
*
, omneiqne Chrifti fidetee ab ejul·
*
S'
U*e *“*»
"
**
**
1°·
***
°
.
in qua de ama dim concilii epifeopi Atrtbateafi» duoa arti­
dem obedientia abfolvtan
*
. Refl lata
*
iam
e
*
fc
conliirutum fuit, * qufiqnam ex tribu» fchifmatici» poatifiofau
culo» edidit. Et primo quidem daerrvit, procuratorium fuper
renunciacione papan fanr»iti efle bonum pro natam eccie
de noro eligeretur. Santcntiam tibi per quofdan» a concilio
fi· ■ Secunde dec lar.vit. pradtfium dominum Jammem pa­ deputa
**
iofinuatam Jonanev quondam pontifex approbavit,
pam vkafimem tenta· noeri dare ft fecarv dfehtm pracu•ique realiter ft cum edeftu cedendo papatu· obtemperavit .
taroriutu ad cedendtmt pupat'd pao bono unioni» rcctata ,
Sataone Xllhanno domini »
t|.die
*
Sabbati derimaqumta gef^
jnnra tamam fehedute per iptan ablate: «onflitvitqu· fen- Junii celebrata, paô confuet
*
prece» habit
*
. promoture»
concilii allegaram, rrpeiiri tarr facevdotet Pérou· Drrfdenfia fynodm dioerferura nationum legate· , qui taliter · con­
cilio coeflirnri r.quiraec pepero, ut vernat ed con.ilium, fem & Jaccbelhnn Mtfnenfrm Jeann· Hu» facto», fnaCu
afleranrqi ipfi icturitu» debita
*,
quaimu vtl ad utbtm chlxu») ψύ latin non jejenit
cana» cuchariftia
*
Iub
utra-

Vlf.

viff

IX.

X

Xf.

XII.

χ(||.

‘M7

CONSTANTIENSE.

ac,5£NÜUS

*
m

txraque ipecie porreAam dlftrifatebam, fimolqu· contra atr Afchifmati· ^
* 1^mundua. lentiqae Cunftamienfir Concilii, ■
tiquiiaimam vcckft
*
cvniaetodiotm publice docebam , cuilibet
na cum legatis Benediâi dacimMertii Narbona cosflirueratM.
etiam laico in participatione, ffanplioM ft commanfane far
~
‘
jue lacramefai utrimque ipeciem pani» ft vini aaceftarfa diftribuendam efte. Qpw com aorieftn conftituttonifaM ft contantum agendum At da foteifmam exftirpando, paceque ec
fuetadialbtn repugnarent, aoram petitfaoe ex qwnmr natfo
*
defar ineunda. Tertio, quod ftatim cum corpore ecclcfic unib·· diverfa coaftitnri fane cognitore
*
judica·, qui habita
niri debeant, qui fteMdifto adfatferunt. Qtarto, quod om
defngar driftwratfaM camaiMl vero ft faftngfa patrum co··
*
iMentari
nm prorefct Benediâi feâanjribut ft fuitoribu
•onuUari debeant . Qptato, at confirmantur grati· per B.
nediftum qnftxrfvte perfani·. Saatto.ut caedfaalm ad abrite­
ra·· novi pontifici» tanquam vari ft legitimi admittantur .
roar, fimulqoa foreniodh· oaaribaa Hütemm. m fab par
Septimo, oftcialm Rom· per aumdera Bennteriura coaftiroti
non rejiciantur mu lieponaarur. Ofttvo. riaftiu alterius
Satetone XIV. «m habita M tfia Jovfo quant Julii Jo­
ponri&i· non aliter quam per Concilia» fiat. Nono, uurnet Dnmiair-m rerdienlts fanâi Sixti, ft Ceroto· de Matrimque conftkMom fuit, ut fi foriafe ejufdem cituH duo
latefth, a Gregorio XII. ad id raMMtwi, aorioritate φβίcardinate· etmftinni eftenr , urarqua quoad vixerit honorifice
ttafttfur ft habeatur . Dacsnao, ut Benatfifto» cjufve feristoribo· ad Concilium veaira volentibu
*.
de falvo condudu
irum tatellexilfeat . magH expedire . M Gregorio· papatum
tuinque itinere per regem ft ««culares prfaripre provideatur.
rtAgsmt pria·, quam bac de eanfa Benediriu
*
aatipape folB. w Undacimo, at rex Strifmundu· , omnefque epifeopi ea que
cireur, periteonciliamte gratia, poatificatiwn quem itte le- ° utrimque concordata Tum , juramento firmem . Duo lecimo ,
fitime rieriioee accrperar, reftgnavit. RtAgnattona ifta per
m denegeunir iuftrttmem· pariorum, quiiqui· ea habere vo­
ynodura acceptata, paire· caodlü cardinate· tatriidqa· obe­ luerit . Qpn duodecim paci» ft concordin meuudc capitula ,
dsun po
*
regem omne· epifeopi ft legati jaramanrocoitiirnuifem . finita aft fodio vicefima .
at coaftituenmr , ae cardfaalat citra «oafeafiun Concilii bac
Seffio XXL qu
*
habita efi anno domini I'lt. die irlge- Setf. XXI.
fa re «liquid moliamur, aeque tata·· ukra Anere concilii
fima Maji, Hieronymo· Pragenfit, paft recantarem emilfa
eWbo didfaarar. lafapte etiam darlararaat, aâa & gtfia
yrofrlTroni· fidei palinodiam , da bareti eft condemnatu· : tra
Gregraii fttoderimi rata fotvari debar·, arpote qui legiti­
dirdique poft ioliism degradationem porefiaii laculati, com.
me elerim, fallut pad· gratia pontificatui nitro cefrir. Et butte· fait ■ Qpe ratione vero illud acciderit, piuribu· idem
quamquam digma· judicaretur, qui denuo poft foriam refirefait Cochl Hb. >. hUter. Haffir.
pattoaem eligeretur : tamen ad majori· fchifmati· pericu­
Seffionq XXII. decimaqufara OAobri
*
celebret·, legati re- - _ γ_..
lum evirandum, illud faturmttTaadum efta font prorâftati,
git Arragoamm ad confoftum Synodalem introaufli, decreeoque
’ ΑΛ
Seftio XV.
Sefrioue XV. fexu Julii habita, Joanra· Hut d· banft
petram debite locati, eas qum de convocando juxta initam
accnfatu· & eonviriu·, ex carcere ia confofium patrum inconcordiam Condito , fupprefc nqmiae Beaedirii antipape,
trodnrius, alroque fedili , ut ab omnibus cidari poftet,
ejua fautore· «pMcopl ad rqgtm Sigifmoedem fcripferanr epicouftiturat fait . Cumque fab ptmm excomnmnicadonia ft
flofat, redrari pracvrerant. Qtibu· ex ambone recitari· ,
facarceratfaai· parrea concilii Angulis fiJeMfam todfaifeat ,
coeftirwioo· Syuodali legari· regi· Arragonum , CafteU· ,
Haoriree de Piro coodlii promotae ft procurator» HuSilPorragallhe ft Navari· ex gretia & Angulari dumtaxat pricam doârianm atticuiatim coageftam producat·
*
, petiit ,ma

c.......................

concremari, (tpa
m damnari· pre­

fueram pravtariaram valeret ■ Poft haec impiata font ea qu«
fa capituli· Narboneofibua fupra feftoua vkafima relati· con­
diâi.
cordate fuerant.
* eft auâor he reire. aoienApte raftpifaere. juftu judicio
to
Sefton· XXlll. anno domini >,ic. quinta Novembri· ce- Seff XXlll.
per rogum ft ineanftum e vrei· aft fablatu·. Circwnftantia· lebrara, roaftitoti font duodecim judkm commiffarii , qui vel
rei gefta ipud aft· condlii aequaqnam extantH pluie· deomam, vel pro majore parra congregati poteftatem habeaac
fcribit Cochl. lib. a. hifax. HfaEt.
decernendi & dijudicandi,qua ratione courra Petrum de Lu­
SefSo XVI.
^Vl· ·W
**
,a undecima Julii, eaque conftituti
na , -five Benediâum aniipapem, ufque ad perirâam fchiifunt procuratore·, qui Beneifirium antipapem requirant ,
marte errirpattonem procedatur.
*
•cceprifao
de reftgaattoee Gragorii duodecimi, & depofnίσ­
Seffio XXIV. habita eft virafana Novembria predirii an- SriT.
η· Joaani
*
vireftmirertii, faftrumanti· vrl eorum cupiit,
ni , caque per commiftario· fupra commemorata· decreta .
eumdem focilfa· inducant. PtXefla» citandi eo· qui clam
leâa * approbata eft citatio contra Petrum de Lena ema­
fe · Concilio iubdnxenim , judkibu· deputati· cvuceditur i
nata.
ft ad faftMtfam Hanriri de Piro contra turbaturae. prarioSeflione XXV. que habita eft drairnaquarta Decembri·, Self, XXV
are ft fpoiiatorei periratarum quo Concilio iateifaerant,
come· de Fumo pnr procurator·· ad id coaftituto·, ad Con­
pracrifa· decernuntur.
cilii unioaem eft reràpra· eo modo quo rex Arragonfa. Ea­
Sefton· XVJI. die derimaqoint· Julii celebrare, rex Si- ___
________
________ _Ofamenfa
__________
_
,, qo« per dbtSeS. XVII.
dem _
fefttMe
admfaiftratto
aedrifa
gHmuata· ad regere An agonum pro inducendo ad reftgnMtan Veacmfal patriarch
*
Amiochrad vacabat, decreto Sy
dum ftrnadiâo decimorartio antipape fehifmatico profeâuru·, D nodali commendata eft JoaMi epifeopo Luromurienti, ulque
non aid ptarhni· precibu· ft oratiooibu· Deo commendatus,
,d
eleâfaoem.
eft <fim«M, Aarau pena encommumcatfani· ia eum, qui
Sedfcne XXVI.
XXVI. vfaeftmaqnana
vkefanaqnarta Dectmbrit,
Decembri·, ad
ad unionem
unionem Sefi. XXVI.
Seftttme
pia de caufa abeuacam impediret. Contra vero quadraginta
Concilii per fuo· ad boc deputari· legato· ft procuratore·
dierum imfa(puti· .-narifa funt ei, qui pro ίτίκι reditu
recepUM eft rax Navtrrn eo modo quo rex Arragonum. Ne
•juldere regi· ftqgulb Donaiaicb dtabu· unam orationeru do­
vero diveribram legatorum coaleÎM Concilio aliquid tui ha­
minicam cum falutarioea angelica fub proceffione bac d·
ram aderret, optimo conftlio patre· ronftituanint, nidlum
«aula etiam calabrand· oraret ■ Angelo
*
da Corerio quon­
prejudiefam cojafqaam dlgnitaribue ft hoooribnc prajudkari
dam Grejrafa» duodaciara·, non tabtum fa numerum cardi­ 'riebere ; quomodocumque legati regum ac prfaripum fa Con­
nalium aft relatu·, varum atiam perpetuu· Irgnia a latura cilio praieme· foderant.
ia provincia march!· Anconittun eft conftitutu·.
Samone XXVII. anno domiat 1,17. die vienfima Februa- ς»»
,,
Stff. XVIII.
$«&»· XVIH. dacimaleprima Auguftl, editi
*
quibuidam
tii celebrata, foâa eft relatio eaacuti monitorii nuper con
*λ U
Syaodalibo· coaftiraioaitm· , quatuor judicibus fupra no­
tra Fridericum Auflrfa ducem, ad faftandam Trident mentit
minati· detegat· eft poteftm judicandi exdufive ufque ad
ecdeM comta Ipfam emanati : acctdauque «ju· OMtumacia ,
fontoarimn drifailivam omne· caufo
*
quae ad Concilium dead ulteriora eft proceftum.
tant epiftolarem Synodalitim
SeSone XXVIII. tenia die Martii, poft ulteriore· cira- Seft. xxv«» ■.
dicae corruperunt , puniri de
*
tiotK· Friderid raproduâa· , ejufque contumaciam gravif
fime accufatam, excommunicent· eft Fridericui dux Auyy
Seftto XIX. catebrata e* vteafianatarda
ftri·, donec jura Tridentfaonfa ectiefaa favafa, eideta eftmtf

deeiaretnm eft a Synodo, mm

Petrm de

L«m

mm compereret, judicio Sjreodali

«*·μι

r* fiteram.
Vide Mol»

dtadrmb contra Pvmim dc Lan· , quam te cadra Paadcoin

Seffio XX

tMoonm

fa prapri^ periona convenerant , relatforam fareraot : appro-

ima Novembri· celebrat·, ad
i epifeopi, contra Fridericvm
Auftri· docem pcopeer favafo booa flt jura ecdefin Trid··
*
iui« decretam ft exacutam eft monitorium, apprebataqva
*
fan
duodecim capita Narbooeafta , q « ad extirpationam ’

pfendopomificii BenadMb fabtranrat .
SriBona XXXI- Marti) trigefimaprima, ad faftaatiam e
pUcupi Afteefi
*
acdtfi·, dactetum ft ex ambone promulga­
rem eft monitorium contra Philippum comitem Vittianxn ,
qui prsdiâam epifeopum vi armata , manuque facrilaga ca­
pram carcertbua m>nciptverar. Bajoaeafit actkfiat, qu· tempare

MARpWB

CONC1L. CONSTANT.

‘«cm-ww»

1140

pore fchtimaris doos-epafcop·, alsarum · Jmmm vkefisno- A feptimo i ft deinceps tecimo quoouo imo generalia Concilia *
ι«πιο, alteram a Benediâo dorwwrerrio ctmftitutum habuecelebrentur : qoodqia· pomifox locum celebrandi Concilii
tât , faafta Synodus inhibuit, m in locum defanfti Petri , aaac fine· films quod habetur , defienare debeat, cumque ci­
qui fuerat de obedientia Joanmt vicefimitertii, alium ‘per etra ja
*am
caufa· mutato nae debear. Eadem lafti·· p»wicripea ed certa formula prafofiooù Mei ft juramenti. quod
Icftkmera iufiidat, umque Gnillelmo, qnem Beoediâus ded
rorent elaftua pontifex emittere ft profiteri dabat.
mus tei tius nominaverat, deinceps obtemperet.
Saftnra XL qua triptfima Oâobris celebrata, fost,
$e£ XL.
teff. xxxii.
Seftkme XXX1L prima April» poft aaaufatam contuma­
ciam Petri de Lima , novi fime citatus e
* viva vere ponti­ dilutu· fuit .quod futiarua pontifex ecciadam ia moribus re­
fex fcbifmaticu·. Cumque negno ejus nornine comparent, formare , nomerurn eardiaaliu· fnpptera ft radlMegrara , aliaq· pracipue ad refer rationes, annatas , collatio·· ft
mandata vd caufa dilcutfio judicibw commiHariis, qui ha­
bita poteflate eumdem,peremptorie citandi, retietque exami­ coontmatsoaes beneficiorum . extirpariooesn fimonio , diIjpaaütfoMt, iodnlgeudas ft. décloue coacerneatia corri­
nandi , ufque ad (euienciam contra ram procedam.
pere teneatur-t quodque non obftaote aUentia cardinaSelf, xxx, n. S
*'!» 00* XXXIII. judices cummiHarii retulerum,quod praIum Petri de Lina , ad aieftiouem novi pontificia procedi
»ia citatione debita , attlculoa quofdem contra Petrum de
debeat.
Luna oblatos recepifcnr .aefqtie probari fectient ; fed nemo
e;us nomine ad efcftur» videndi ifta comparueris. Publicana
Sedfone XLL qu« habita ed oOava Novembris anno <|t t- SdL XLL
itaque teflium diftis , conunankataqut illi tcftimooiorum apoft promulgatam formam · cardinalibus in conclavi exMenftorumqiss aliorum copia, terminum cootradicendi perem­
tftue fuper dcâione poaificis obfervaadaas. & Clemrnte
faxto aata her tempora conditutam ; poft emida juramenta
ptorium illi prcfixerum .
5eff xxx iv
**
-foffx
XXXIV. quinta Jisuii, faâa eft relatio aâorum
- ---------------quo
ejulitem decreto pradare tenentur cardinales, una cum
x> ' in caela Patri de Luua.Quu vero fentemia in eum fetri ac B triginta, aliis
‘t e quatuor nationibus ad id deputatis cnnclare
pieounciari deberet , finguksram confoltaiioni ‘ ufque ad fubinjrefK, Maniaum V. elegarunt.
Se/Γιο· XLI. die vicnfimnnftava Decembris. Icfta & ap Self. XL II.
frquentem feflîonem eft reliâu·.
- _
Srfione XXXV. Joannes rex caftall· per fuos legatus ad
prebeta cA quodam bulla Maniai papa vulgo V. qua S,grXXXV. id fpeciali mandato confiiruioe, juxta capitula Narhonenfia
fmundum regem a cuftodia Balthaffaiis de Cofsa , quondam
lupra recenfiio , una cum Ccncilib unioarm ft eeneordum
JManis viceltmitertii, prout ille petierat, liberare, vsâtunque ad fc traofmitti volebat.
inivit.
Sedtone XLIllanr» domini ·«■!. die victfimaprima Mar- Self, XLII1.
Sed xxxvi.
XXXVI. die vicefimafecunda Julia decreta, hfla
ft promulgata eft citatio Petri de 1 una, ad audiendum fentii celebrata , Mari mus papa coaftitutiones nonnullas edidit ,
quibas ecdefiam', prout conftitutum fuerat , in iis que ad ü
lintiam privatienis ft depofiiionis auâoiitate Concilii pioainmiiam, diipenfatsones , fruâuUm ft decimaram perceptio­
nu leftiune promulgandam. Qua pti afh ; eadem byaodui le
nes. vitam honefUtemque clericorum partinent, emendant
gates ragis caftrlte a cenfutis ecclefiafticis abfolvit, quibus
ft reformavit .
n» Petrus de Luna ihnodarerat.
Sefltone XLIV. pro futuri poft qufoqueocium (prout fu- Sem­ XLIV.
Sell-XXXVII. Seftîone XXXVII. vicefimafexta mentis Julii , poft repra ftatutuin fuit) oxumeokJ Concilii celebratione > defigoati
produâas binas Patri de Luna citationes, poftque accula
•ft ciritas Papienhs ■
tam ejufdem contumaciam, ad petitionem promororn Con
ciln lata eft io eum (ardentia definitiva , qua illa pontificatu
Seffro XLV. ft ultima habita eft anno domini 14 11. dic Self. XLV
Veneri» vicefimafecunda menfis Aprilis, qua cum pontifex
dvpoonur, omnefque nJeks ab ejuidcm_ obedientia abfolomnia ftdiagisla decreta fomodaha materiam fides concer­
vunrut .
is regit
*
approbafset, eaque Erma tide icnen ac dorer i pracaSeff xcxvti,
Seftwtse XXXVII!. abfolutio legatis
regis Odell·
Caftell» con- r need
extenditur :
pilset, omnibus dt fingulis ibidem exideotibus fuftragto to
cefla , ad Heoricum infantem alioique nonnullos
r.-----nus Concilii , abeundi licentiam concedit .
datumque legatis retis Atragonut ptirilegium d· fufragii
t ^4mu datsunr ■ ) Qjso tempore Synodus inchoata & fini­
lui auâoriuiv, quam fupra commemorari, iteium revota fuerit, pinsa 8t ultima fefliooe petet ■ Qmndo autem ioJtfla fuerit, fupra verbo, Cmcilnui, ex GObelino ft Co
K·ff VT.·»·
Seftionc XXXIX. pro evitandis fixuris ichiiir.atiU.» condichleo prolixius enarravi.
tutum cû, ut a fine bums Concilii quinto .inno, poti dlud ,

Finis Tomi Viafimiftptimi.